Nowy Dziennik 2014/06/28 Weekend

nowy dziennik

WEEKEND

NUMER 771

| 28 CZERWCA 2014

STRONA 8

JAK SIĘ NARODZIŁA PIŁKA NOŻNA STRONA 3-6

STRONA 3

STRONA 12

STRONA 14

STRONA 16

TEMAT TYGODNIA:

SZLACHETNY KONIAK

SADDAMIE, WRÓĆ!

Z WIZYTĄ W TOKAJU

CYCLE CHIC

NA ROWER!

WEEKEND

nowy dziennik

| 28 CZERWCA 2014

Można o tym zapomnieć, gdy mieszka się w Stanach Zjednoczonych. Ten ogromny kraj ma prawie wszystko to, co znajdzie się w innych państwach, od religii, przez kuchnię po towary w sklepach. Gdy jednak idzie o sport, gust Amerykanów jest specyficzny: zachwycają się bejsbolem, który jest dyscypliną nudną. Poza Stanami popularny jest tylko w kilku krajach: Kanadzie, na Kubie, w Japonii. Mimo ogromnej siły oddziaływania amerykańskiej kultury popularnej i mimo podobieństw bejsbola do przaśnych, podwórkowych gier uprawianych gdzie indziej, jak kiedyś w Polsce palant, bejsbola jakoś nikt polubić nie potrafi. Także amerykański futbol nie wzbudza w świecie większych emocji, choć jest grą emocjonującą, pełną agresji i o prostych do zrozumienia regułach. Hokej cieszy się popularnością w szeregu krajów.

Czwarty z najpopularniejszych amerykańskich sportów, koszykówka, jest już jednak oglądany na świecie. NBA to show business w najlepszym sensie tego słowa. Efektowna gra, wyrównane mecze, seksowni gwiazdorzy (i to czarni, widzicie, wAmeryce nie ma rasizmu!). Mecze ligi NBA można oglądać w wielu krajach świata, także w Polsce.

Są i inne dyscypliny które cieszą się, tak jak bejsbol, dziwną popularnością w wybranych krajach. Indie i Pakistan szaleją na punkcie krykieta. Holandia emocjonuje się jazdą szybką na łyżwach (piłką nożną na szczęście też). Izrael ze wszystkich dyscyplin sportu wybrał sobie jedną: koszykówkę. Islandia i Dania mają dziwną słabość do piłki ręcznej, Rumunki i Japończycy – do gimnastyki. Chińczycy lubią grać w ping-ponga, Szwedzi też, ale Finowie już mniej. Cały naród łotewski zbiera zaś pieniądze na zakup bobslejów.

Polacy mieli do niedawna dość normalne gusty. Pasjonowały ich dyscypliny pasjonujące: piłka nożna, lekkoatletyka. Ostatnio jednak śledzą te dyscypliny, w których akurat ich rodacy odnoszą sukcesy, stąd nagłe zainteresowanie podnoszeniem ciężarów kobiet (!), rzutem młotem, skokami narciarskimi i biegami narciarskimi.

Królem dyscyplin sportowych jest jednakże, i pozostanie na wieki wieków, piłka nożna.

Amerykanie zdają się powoli przekonywać do niej. Jest to już bardzo popularny sport wśród amerykańskich dzieci i, co ciekawe, niemal w równym stopniu wśród dziewcząt (kobiety stanowią w USA aż 40 procent zarejestrowanych piłkarzy, gdy np. w Brazylii, mniej niż 1 procent). Na razie zainteresowanie soccerem zanika, gdy dzieci dorastają i kierują się w stronę tradycyjnie amerykańskich dyscyplin. Pozostaje silne tylko u imigrantów, którzy piłkę nożną mają we krwi, czyli Latynosów.

Piłka nożna jest jednak dyscypliną, w której Amerykanie mogliby, jak zresztą w każdej innej, odnosić światowe sukcesy. Są bowiem silni, szybcy, atletyczni, są też odporni psychicznie, waleczni i skłonni do pracy w zespole. Obce im jest tanie aktorstwo Latynosów pokładających się na murawie po rzekomych faulach.

Nie potrafią być też tak wredni i cyniczni przy faulowaniu, jak Włosi czy Francuzi. Pożyjemy, zobaczymy, czy Amerykanie staną się kiedyś piłkarka potęgą.

Z Ameryką czy bez, piłka nożna jest ulubionym sportem na całym świecie. To, że jest ona na ekranie telewizora w kawiarni wArgentynie, meksykańskiej restauracji w Teksasie, irlandzkiego pubu, nie dziwi. Jednakże futbol stał się ulubioną rozrywką telewizyjną nacałym świecie. Mistrzostwa Europy stały się międzynarodowym show, oglądanym i na innych kontynentach (przykładem zainteresowanie różnych grup etnicznych mieszkających w USA). Mi-

c

d

SPORT RZĄDZI ŚWIATEM Sport rządzi światem, a najbardziej – piłka nożna.

strzostwa świata to dziś największa atrakcja w telewizji, bez względu na kraj. Rozwinięto cały ceremoniał – hymnów narodowych, niewinnych dzieci prowadzonych za rączki, nowoczesnych, oświetlonych, zadaszonych stadionów.

Rozgrywki ligowe, kiedyś interesujące tylko fanatyków piłki w danym państwie, przerodziły się w międzynarodowe superligi, Ligi Mistrzów, zespoły złożone z najlepszych piłkarzy na świecie, bez względu na narodowość.

Jakoś przełknęli to kibice londyńskiego Arsenalu, że w jego składzie Anglicy, nie mówiąc już o londyńczykach. to znikoma mniejszość.

Derby Manchesteru są zarazem pojedynkiem dwóch klubów wyszukujących piłkarzy po całym świecie. Nic to – kupione za pieniądze rosyjskiego miliardera czy sponsorowane przez arabskiego przewoźnika lotniczego, kluby grają na najwyższym poziomie.

Turyści i ekspaci w Tajlandii, Indiach, Kenii, oglądają Ligę Mistrzów, a nawet ligę angielską (skoro taka jest dziś międzynarodowa i na tak wysokim poziomie). Piłka nożna jest dziś taką międzynarodową atrakcją i rozrywką, jak filmy z Jasiem Fasolą czy wideoklipy z Beyonce. Jeśli mistrzostwa Europy i świata

Redaguje Jan Latus (212) 594-2266 w. 115. Stali współpracownicy: Bożena Chlabicz, Marian Chlabicz, Stanisław Kokesz, Monika Śliż, Piotr Milewski, Piotr Powietrzyński, Magdalena Wypych, Zuzanna Ducka-Lubas. Piszą z Polski: Łukasz Dziatkiewicz, Przemek Gulda, Katarzyna Krawczyńska, Ewa Śródka, Daniel Wyszogrodzki.

WEEKEND

FELIETON JANKA

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

2

apelują do narodowych szowinizmów (zwanych też czasem patriotyzmem), to oglądanie najlepszych zespołów ligowych na świecie jest z nacjonalizmu wyzute. Wybieramy sobie brand, franchise. Ktoś w Polsce kibicuje Arsenalowi, ktoś w Japonii Manchesterowi United. Wybory te są irracjonalne. Jeśli bowiem nawet na początku grał w jakiejś drużynie nasz rodak, już go przecież w składzie dawno nie ma. Także styl drużyny zmienia się w zależności od poglądów nowego trenera czy właściciela.

Do ogromnej popularności piłki nożnej, w ogóle sportu, przyczynił się też rozwój telewizji, najważniejszego propagatora. Technolo-

gia poczyniła tu ogromne postępy. Na płaskim ekranie, w high definition, widzimy trawę tak zieloną, że aż chciałoby się ją poskubać. Widzimy pot na twarzach zawodników, zbliżenia dryblingów, roześmiane twarze kibiców na widowni. Niezliczone powtórki, bliskie plany, ujęcia z różnych kamer pozwalają zobaczyć więcej, niż gdyby siedzało się na stadionie.

Dzięki telewizji nie są nudne nawet dyscypliny zimowe, widzimy każdą autową piłkę w tenisie i każdy cios w nos w boksie Filmowcom zaczyna brakować inwencji i odwagi, ale sport zawsze będzie dobrą telewizją.

JAN LATUS

DO OGROMNEJ POPULARNOŚCI PIŁKI NOŻNEJ, W OGÓLE SPORTU, PRZYCZYNIŁ SIĘ TEŻ ROZWÓJ TELEWIZJI, NAJWAŻNIEJSZEGO PROPAGATORA. TECHNOLOGIA POCZYNIŁA TU OGROMNE POSTĘPY.

REKLAMUJ SIĘ W WEEKENDZIE.Dział Reklamy i Marketingu, Dyr. Delfina Kozimor: Tel: 212-594-2266 wew. 304; Fax: 212-594-5538; e-mail: displays@dziennik.com.

(Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń).

The Publisher disclaims any liability for the content of any advertisement appearing in this magazine.

Piszcie listy do: jl@dziennik.com

NA OKŁADCE:

WSPÓŁCZESNE ODTWORZENIE GRY W PIŁKĘ W XVI-WIECZNEJ FLORENCJI

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

nowy dziennik

DRINK NA WEEKEND

| 28 CZERWCA 2014

3

ROWER OD MIASTA PRZEMEK GULDA Na całym świecie ten pomysł nie tylko się sprawdził, ale wręcz stał się przebojem. Nie udało się tylko w jednym miejscu, co więcej – miejscu, gdzie przecież wszystko się zawsze udaje: w Nowym Jorku.

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

SZLACHETNY KONIAK

WEEKEND

Koniak (z franc. Cognac) to według francuskiej definicji „eau-de-vie”, czyli „eliksir życia”. Nazywany bywa królem alkoholi. Często jest mylony ze zwykłymi winiakami lub brandy.

Nazwa Cognac jest zastrzeżona dla wyrobów pochodzących ściśle z jednego regionu i wytwarzanych według dokładnie określonych zasad.

Koniak jest produkowany we Francji w regionie Charente, który rozciąga się wokół miasta Cognac w południowo-zachodniej Francji, z białych win szczepów winogron ugni blanc, folle blanche i colombard. Koniak powstaje w czasie dwukrotnej destylacji wina. Następnie destylaty trafiają do dębowych beczek i są poddawane starzeniu minimum 3 lata do nawet kilkudziesięciu lat. W czasie starzenia destylaty tracą swoją pierwotną moc, łagodnieją do ok. 40% zawartości alkoholu, czasami są rozcieńczane wodą oraz zmniejszają swoją objętość. O wieku koniaku świadczą odpowiednie oznaczenia na etykiecie: V. S. (Very Superior) – leżakowany minimum 2,5 roku, czasami trzy gwiazdki V. S. O. P. (Very Superior Old Pale) – leżakowany minimum 4,5 roku X. O. (Extra Old) – leżakowany minimum 6 lat Extra, Napoleon,... – specjalne oznaczenia, stosowane przez producentów, nie mniej niż 6 lat, do nawet kilkudziesięciu lat.

(JL)

O co chodzi? O rowery. A dokładniej: rowery miejskie. Ktoś stosunkowo niedawno wpadł na prosty i – jak się miało okazać – genialny pomysł: zorganizowanie miejskich wypożyczalni rowerów, polegających na tym, że w całym mieście instaluje się specjalne stacje, gdzie rower można wypożyczyć i odstawić po użyciu i oddaje się do publicznego użytku dostosowaną do wielkości danego miasta ilość jednośladów. Oczywiście wypożyczalnie rowerów działały z powodzeniem już wcześniej, więc samo w sobie nie jest to nowym pomysłem. Nowe jest w nim zorganizowanie całej infrastruktury, a przede wszystkim – znakomicie ułatwiający użytkownikom systemu korzystanie z niego pomysł, że rower można oddać gdzie indziej, niż gdzie się wypożyczyło. A to przecież jest istotą przemieszczania się po mieście.

Pomysł błyskawicznie zaczął przynosić znakomite efekty i wielkie zyski tym, którzy w danym mieście w niego zainwestowali. W miejskich rowerach zakochiwali się zarówno mieszkańcy, korzystający z rowerów podczas dojazdów do pracy albo wykorzystujący je w celach rekreacyjnych. Zakochiwali się także turyści, dla których był to idealny sposób poruszania się po miastach, które odwiedzali: rowerem jest taniej niż np. taksówką, taki pojazd dotrze w miejsca, w które nie wjedzie samochód, na dodatek jadąc na rowerze widzi się więcej niż przez okna samochodu. Pomysł zaczął się więc rozprzestrzeniać po całej Europie: od Barcelony z jej charakterystycznymi czerwonymi pojazdami, do Warszawy, gdzie z kolei stacje parkingowe pełne są – choć w godzinach szczytu są raczej puste – niebieskich rowerów.

System zwykle oparty jest na partnerstwie publiczno-prywatnym, co oznacza, że częścio-

wo finansują go samorządy lokalne, a częściowo – prywatne firmy. Inwestycje w systemy wypożyczalni okazały się intratnym interesem – przynoszą zyski już w pierwszych miesiącach funkcjonowania. Każdy system oparty jest też na pieniądzach z reklam – same rowery, jak i stanowiska do ich parkowania są przecież znakomitymi nośnikami najróżniejszych treści.

To rzadki w historii przypadek przedsięwzięcia, z którego każdy jest zadowolony: użytkownicy, organizatorzy, sponsorzy. Jest jeden wyjątek: Nowy Jork. Miasto z wielkim hukiem przystąpiło do tego projektu, otworzyło mnóstwo stacji, zainwestowało ogromne pieniądze w dużą liczbę rowerów. Akcja spotkała się też z entuzjazmem samych nowojorczyków, którzy od ręki wykupili masową ilość tanich, rocznych abonamentów. Wszystko wyglądało więc znakomicie do momentu pierwszego bilansu okresowego, kiedy okazało się, że system nie tylko nie przynosi zysków, ale wręcz przeciwnie – generuje poważne straty. Wszyscy zaczęli się zastanawiać, dlaczego tak się stało, zwłasz-

cza, że to wyjątek na światową skalę.

Przyczyn może być kilka. Pierwsza to niewłaściwie skonstruowany system opłat za wypożyczanie rowerów. Być może roczny abonament, którego cena nie przekraczała stu dolarów, to zły pomysł? Być może należałoby raczej skupić się na innej organizacji systemu niewielkich opłat za krótkie okresy użytkowania rowerów? Druga to kwestia reklamy. Miasto podpisało kontrakt na wyłączność z jednym z banków (Citibank) i teraz ma trochę związane ręce – okazuje się bowiem, że kontrakt opiewał na zdecydowanie za niską kwotę, żeby system się zbilansował, a teraz nie da się już nic z tym zrobić, aż do wygaśnięcia umowy. Po trzecie wreszcie – mimo tego, że w ostatnich latach miasto bardzo mocno zmienia swoje podejście do rowerów w ogóle – powstają nowe ścieżki czy miejsca, gdzie można je bezpiecznie przypiąć, Nowy Jork wciąż nie jest jeszcze miastem wygodnym, a przede wszystkim: bezpiecznym dla rowerzystów. To także może powstrzymywać potencjalnych użytkowników wypożyczalni. &

WYPOŻYCZALNIA MIEJSKICH ROWERÓW TO RZADKI W HISTORII PRZYPADEK PRZEDSIĘWZIĘCIA, Z KTÓREGO KAŻDY JEST ZADOWOLONY: UŻYTKOWNICY, ORGANIZATORZY, SPONSORZY. JEST JEDNAK WYJĄTEK: NOWY JORK.

4

WEEKEND

nowy dziennik

| 28 CZERWCA 2014

c

POLSKA NA ZIMNO

d

MANIERY I ROWERY MARIAN POLAK

W incydentach komunikacyjnych, do których doszło z winy cyklistów, zginęły 152 osoby, co stanowi niewiele ponad 6 procent wszystkich śmiertelnych ofiar wypadków drogowych. Rannych zostało 1631 osób (4,2 proc.) Większość z nich to inni rowerzyści. Jedynie dwa procent osób poszkodowanych w bliskim kontakcie z rowerem stanowili piesi. Cykliści mają na koncie dwie ofiary śmiertelne i 138 rannych.

Rower, przynajmniej teoretycznie, jest więc pojazdem bezpiecznym. Zwłaszcza w porównaniu z ciężarówkami zza wschodniej granicy oraz największym zabójcą z polskich dróg – samochodem osobowym. Tak wynika z danych Systemu Ewidencji Wypadków i Kolizji prowadzonego przez Komendę Główną Policji.

Wniosek z tych raportów jest taki, że największym zagrożeniem dla na drogach są auta. Ale statystyki sobie, a życie, jak zwykle, sobie. Poza tym, co innego jezdnie, a zupełnie inaczej wygląda zachowanie cyklisty z perspektywy chodnika. Wizerunek bikera, rozganiającego gromadkę przechodniów na przejściu dla pieszych, wjeżdżającego z impetem w tłum spacerowiczów i taranującego matki z wózkami i staruszki o laskach, nie bierze się znikąd.

Obrazek z ostatniej soboty. Wrocław, zebra w środku miasta, upał. Pod światłami tłumek przechodniów oraz dwóch cyklistów. Tatuś z synkiem. Sądząc po sprzęcie – profesjonaliści. Stoją na rowerach na chodniku, ale w tym przypadku to w porządku, bo synek ma siedem-osiem lat, więc prawo pozwala. Tatuś mentor, czekając na zmianę świateł udziela dziecku kolejnych instrukcji w kwestii ruchu drogowego po czym, już na zielonym, obaj wjeżdżają na przejście.

Dwa kroki dalej, młoda cyklistka ze słuchawkami na uszach mknie środkiem chodnika, choć tuż obok ściele się piękna i nowa ścieżka rowerowa. Zupełnie pusta.

Takie przypadki można opisywać dziesiątkami, zwłaszcza teraz, kiedy pogoda dopisuje a sezon rowerowy w pełni.

Zjawisko rowerowego chamstwa jest dziś w Polsce tak powszechne, że doczekało się nie tylko opisu, ale też licznych analiz. Pierwsza z nich głosi, że to jedna z odmian

agresji drogowej w ogóle. Że mamy z tym pro-

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

Biorąc pod uwagę, że rower to najpopularniejszy w Polsce środek transportu, udział rowerzystów w ogólnej liczbie wypadków drogowych – 5,7 proc. – jest niewielki.

blem zdaje się narodowy, świadczą zastraszające statystyki wypadków. Dowodzą tego również coraz liczniejsze nagrania wrzucane na YouTube przez kierowców, którzy uwieczniają nasze polskie jazdy na coraz bardziej popularnych kamerach samochodowych. Wygląda na to, że łamanie przepisów drogowych to nasz sport narodowy.

Cham, który przesiądzie się zza kierownicy na jednoślad, po prostu nie przestaje być chamem na drodze.

Teoria numer dwa też zahacza o psychologię, ale tym razem już nie zbiorową, lecz indywidualną. Brak szacunku dla kodeksu drogowego i pieszych miałby się w jej myśl brać z frustracji i być metodą na odreagowanie traumy drogowej cyklistów.

Na jezdni zagrażają im kierowcy, którzy traktują bikera jak zło konieczne uważając, że jak już musi stwarzać zagrożenie i prowokować korki na i tak doszczętnie zapchanych ulicach, to mógłby sobie przynajmniej wybierać mniej oblegane trasy. Ci w samochodach toczą więc z tymi na jednośladach zażartą wojnę, bezwzględnie wymuszając pierwszeństwo, zajeżdżając drogę i spychając cyklistów do narożnika, w sensie dosłownym. Sfrustrowany kolarz bierze później srogi odwet za te upokorzenia, jeżdżąc bezprawnie po chodnikach i nie zsiadając z roweru na przejściach dla pieszych. Wiadomo, że tak nie wolno, ale kto mu zabroni?

Nikt, oczywiście, bo policja rzadko kiedy reaguje na takie zachowanie, natomiast pieszy znajduje się względem rowerzysty na takiej

WIZERUNEK ROWERZYSTY ROZGANIAJĄCEGO GROMADKĘ PRZECHODNIÓW NA PRZEJŚCIU DLA PIESZYCH, WJEŻDŻAJĄCEGO Z IMPETEM W TŁUM SPACEROWICZÓW I TARANUJĄCEGO MATKI Z WÓZKAMI I STARUSZKI O LASKACH, NIE BIERZE SIĘ ZNIKĄD. REKLAMA

mniej więcej pozycji, jak tamten wobec kierowcy ciężarówki.

Teoria numer trzy też jest oparta na psychologii, choć dotyczy przede wszystkim kultury. Ona z kolei koncentruje się na niedostatku dobrego wychowania. Nie zkompleksów wynika wjeżdżanie w tłum przechodniów, ale z braku wiedzy, że tak nie wypada. Że to godzi nie tylko w przepisy (tych rowerzyści zazwyczaj nie znają), ale głównie w dobre obyczaje. Wtym przypadku nie chodzi o chamstwo programowe, ale o chamstwo, by tak rzec, nieumyślne, demonstrowane bez złych intencji.

To dlatego tatuś z przejścia dla pieszych na zwróconą mu uwagę zareagował autentycznym zdziwieniem. Jak to – nie wolno przejeżdżać przez przejście? Jest na to przepis? Kto by pomyślał. Gdyby pomyślał, to zejście z roweru podpowiedziałaby mu zwyczajny rozsądek. Wjeżdżanie w grupę pieszych, niezależnie od treści kodeksu drogowego, jest potencjalnie niebezpieczne.

Rzecz działa się w Polsce. W Ameryce to co innego! To budujące przekonanie przerwał wieczorem mail zza oceanu. Kolega z Brooklynu informował, że kiedy spacerował deptakiem przy plaży najechał na niego (po czym uciekł) nieznany sprawca na rowerze. &

nowy dziennik

W trakcie pracy (ustawowych osiem godzin dziennie) koń miał również prawo do półgodzinnych przerw po każdych dwóch godzinach spędzonych w zaprzęgu, oraz do pięciu tygodni wakacji każdego roku. A także do emerytury na farmie pod miastem.

W zamian za to wszystko perszeron musiał jednak ciągnąć po parku bryczkę z turystami, co – umówmy się – przyjemne nie jest.

Zwłaszcza jeśli trzeba pracować w weekendy i święta, a do tego z klapkami na oczach. Na domiar złego w Nowym Jorku bywa parno, zdarzają się śnieżyce i upały, na jezdniach panuje tłok i hałas, a powietrze jest zatrute spalinami.

Nie są to warunki zatrudnienia właściwe dla konia, którego praca w charakterze zwierzęcia pociągowego jest resztą, jak zapewniają aktywiści PETA, eksploatacją i godzi w osobistą godność zwierzęcia.

W związku z powyższym miasto, podpisem burmistrza, nareszcie uwolniło siwki od trwającego 125 lat ucisku konia przez człowieka, zamykając kolejny etap walki z niewol-

| 28 CZERWCA 2014

5 ZDJĘCIE: ARCHIWUM

To nie był jednak dowcip. Rada Miejska (City Council) akurat w Prima Aprilis zaaprobowała decyzję kładącą kres bryczkom konnym w Parku Centralnym. Jej podjęcie zakończyło wieloletni spór prowadzony z miastem przez obrońców praw zwierząt oraz organizacje, zmierzające do poprawienia warunków sanitarnych w Nowym Jorku, które wszystkie zjednoczył wspólny cel: uwolnienie parkowych koni od chodzenia w zaprzęgach. Teoretycznie – cel wielce szlachetny choć, jak za większością tego typu akcji, także i za tą stanęły przy okazji interesy różnych grup nacisku.

Burmistrz de Blasio, który jeszcze przed wyborami zapowiedział, że pierwszym aktem prawnym, jaki podpisze na nowym urzędzie, będzie likwidacja końskich zaprzęgów w Parku, dotrzymał słowa. Zaczarowane dorożki już wkrótce znikną więc na dobre z parkowych alejek.

Kto za tym stoi? Według rzymskiej zasady cui prodest, na wyzwoleniu koni najbardziej zyskają cykliści. Decyzją miejskich urzędników po 125 latach bryczki zostaną w Central Parku zastąpione przez riksze. Floty rowerowej ma dostarczyć znana już w mieście firma City Bikes, więc turyści z powozów będą się musieli przesiąść na rowery, a funkcje dorożkarzy przejmą w Parku rikszarze. Chociaż nie.

Rikszarze odbiorą chleb nie tyle woźnicom, co koniom. Decyzja została już „klepnięta”, więc nie ma sensu rozważanie, czy rzeczywiście taka zmiana przyniesie (i komu) więcej szkody, czy pożytku. Argumenty stron konfliktu o dorożki też są pewnie wszystkim znane, bo spory o bryczki trwają w mieście od kilku dekad.

Wiele przemawiało za tym, żeby po stuleciu ciężkiej służby perszerony (konie pociągowe) przeszły wreszcie na zasłużony odpoczynek, bo choć zostały udomowione właśnie po to, żeby chodzić w zaprzęgu, to cywilizacja poszła do przodu i ich trud nie jest już dłużej niezbędny ani na roli, ani w transporcie, ani tym bardziej w turystyce.

Inna sprawa, że – nie bez korzystnego wpływu organizacji broniących praw zwierząt – w ostatnich dekadach warunki pracy siwków od parkowych bryczek uległy zdecydowanej poprawie. Dwieście dwadzieścia perszeronów zatrudnionych na parkowych etatach (tyle ich było, oficjalnie zarejestrowanych, w chwili podpisywania decyzji o likwidacji bryczek) posiadało kartę przywilejów, skrupulatnie egzekwowanych nie tylko przez urzędników, ale także ekologów. Wmyśl przepisów siwek mógł pracować wyłącznie wtedy, gdy temperatura powietrza nie była niższa niż 18 stopni F zimą, i nie wyższa, niż 90 latem. Miał też prawo do osobnego boksu w ogrzewanej (lub – odpowiednio do pory roku – chłodzonej) stajni, o powierzchnie nie mniejszej niż64 stopy kwadratowe, miękko wyściełanego i regularnie sprzątanego. Musiał mieć zapewniony przyzwoity wikt i dostęp do wody pitnej oraz stałą opiekę weterynaryjną i regularne kontrole okresowe.

WEEKEND

c

DZIAŁ MIEJSKI

d

KONIEC NOWOJORSKICH DOROŻEK MARIAN CHLABICZ

Informację, która obiegła nowojorskie media pierwszego kwietnia tego roku, w pierwszej chwili – ze względu na datę – można było uznać za żart. nictwem w każdej postaci.

Teraz turyści, którzy zechcą się przejechać po parku, będą musieli to zrobić osobiście, wsiadając na ekologiczne, czyste i zdrowe pojazdy rowerowe. Niestety, nie wszyscy dadzą radę. Jeździć na rowerze trzeba, po pierwsze, umieć.

Po drugie – mieć do tego odpowiednią kondycję. A po trzecie – warunki i ochotę.

Kto nie potrafi, nie może lub nie chce wsiąść na rower, może jednak wynająć sobie rikszę. I wtedy zamiast grzywy perszero-

na będzie oglądał z tylnej ławeczki plecy rik-

szarza. Rikszarz zaś, inaczej niż z perszeron którego chroniło prawo pracy, pojedzie w każda pogodę, ma nienormowany czas pracy, nie trzeba mu zapewniać emerytury, płatnego urlopu, opieki lekarskiej ani przerw i wody. Nie straszny mu hałas i spaliny. Nie boi się upału ani chłodu. Konie były bowiem w Parku na etacie, a rikszarz, jeśli w ogóle, ma najwyżej „śmieciówkę”. Że zaś riksza komfortem i urodą nie umywa się do dorożki, a miasto – przez natłok trójkołowców – już wygląda jak Kalkuta? Że podskakuje na każdym wyboju, a z ławeczki po-

jazdu widać tylko korony drzew i mijane samochody? I że pięć minut jazdy przez Park potrafi kosztować kilkaset dolarów? Cóż – trzeba iść, czy też raczej pedałować z postępem.

Zwolennikom tradycji pozostała jeszcze w Parku (ciekawe, na jak długo) jazda wierzchem.

Wracając zaś do bryczek, to przynajmniej wiadomo, kto ponosi winę za likwidację kolejnej z miejskich tradycji, bo city bike to jednak nie to samo, co zaczarowana dorożka: City Council, burmistrz de Blasio, PETA oraz – jak zwykle – cykliści. Tym razem dosłownie. &

MIASTO, PODPISEM BURMISTRZA, NARESZCIE UWOLNIŁO SIWKI OD TRWAJĄCEGO 125 LAT UCISKU KONIA PRZEZ CZŁOWIEKA, ZAMYKAJĄC KOLEJNY ETAP WALKI Z NIEWOLNICTWEM W KAŻDEJ POSTACI.

6

WEEKEND

nowy dziennik

| 28 CZERWCA 2014

WARSZAWSKA ZMORA EWA ŚRÓDKA

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

Warszawscy rowerzyści to prawdziwi rebelianci: robią wszystko na odwrót.

Mówienie, że się nie lubi rowerzystów jest bardzo niepoprawne politycznie. Rowery są modne, eko, pozwalają zachować zdrowie i wysportowaną sylwetkę oraz ładnie wyglądają w spotach promocyjnych. To wszystko prawda. A ja z rowerami jestem na bakier. Dokładnie zaś, z warszawskimi rowerzystami.

Ale od początku. Kiedyś w Polsce nie było ścieżek rowerowych. Ludzie jeździli więc po ulicach lub chodnikach i dróżkach w parkach, ale generalnie dwuśladów napędzanych siłą mięśni było stosunkowo mało. Jeździły najczęściej dzieci, a stateczni dorośli wybierali autobus, wartburga lub poloneza. Jakieś 20 lat temu coś drgnęło. Najpierw pojawiły się niesamowite (jak na erę „po PRLu”) BMX-y oraz rowery górskie, z przerzutkami i super lekkimi aluminiowymi ramami. Wsiedli na nie głównie licealiści i studenci. Potem nieśmiało po te fajne rowery zaczęły sięgać osoby w każdym wieku. Ajakieś parę lat temu Polskę zalało szaleństwo rowerowe: wszyscy kupują „holendry” (ciężkie rowery miejskie z osłoniętym łańcu-

chem), „cruisery” (z wygiętą ramą i szerokimi oponami do jazdy nawet po piasku) albo „dahony” (rowery składane). Ukoronowaniem rowerowego zawrotu głowy było uruchomienie miejskich, bezobsługowych sieci wypożyczalni rowerów (jak np. warszawska Veturilo). I stało się: obecnie w Polsce ok. 70% społeczeństwa jeździ na rowerach. Brawo! Szkoda tylko, że w samej tylko Warszawie, do pełnego zaspokojenia potrzeb rowerzystów brakuje około 900 km ścieżek rowerowych.

A jeśli nie ma specjalnej dróżki, to rowerzysta powinien jechać po jezdni. Oczywiście za każdym razem, kiedy jadę prawym pasem i mijam takiego rowerzystę, mam wrażenie, że niechcący go zaczepię albo akurat gibnie się mu rower i go potrącę. Jestem wtedy naprawdę kłębkiem nerwów! Ale trudno, kierujący rowerem ma prawo jechać po jezdni, jeśli nie ma ścieżki, więc akceptuję to i po prostu staram się nikogo nie zabić.

Warszawscy rowerzyści to jednak prawdziwi rebelianci, bo robią wszystko na odwrót.

Powinni jechać po ulicy, bo nie ma dla nich dróżki? A to nie, będą lawirować między przechodniami na chodniku. Jest ścieżka rowerowa? Nieważne! – akurat wygodniej jechać ulicą, więc zasuwa między samochodami. Naprawdę szlag mnie trafia, kiedy tego doświadczam jako pieszy lub kierowca.

Kolejny grzech, nagminnie popełniany przez warszawiaków na dwóch kółkach: wpadanie (tak – wpadanie, nawet nie wjeżdżanie) na przejścia dla pieszych. Polskie prawo ruchu drogowego mówi, że jeśli rowerzysta jedzie po chodniku (nie po ścieżce rowerowej) i ma zamiar przekroczyć ulicę po pasach dla pieszych, to ma obowiązek zatrzymać się, zejść z roweru i przejść przez pasy, prowadząc rower. Czy ktoś się do tego stosuje? Nikt! Rowerzyści przecinają pasy na dwóch kółkach, nie zdając sobie chyba sprawy jak narażają swoje życie. Rower porusza się parę razy szybciej od pieszego (16-33 ft/s) i pojawia się przed maską samochodu równie szybko, co niezapowiedzianie. Szczególnie jest to niebez-

MÓWIENIE, ŻE SIĘ NIE LUBI ROWERZYSTÓW JEST BARDZO NIEPOPRAWNE POLITYCZNIE. ROWERY SĄ MODNE, EKO, POZWALAJĄ ZACHOWAĆ ZDROWIE I WYSPORTOWANĄ SYLWETKĘ ORAZ ŁADNIE WYGLĄDAJĄ W REKLAMACH.

pieczne, kiedy samochód skręca w prawo na zielonej strzałce.

Dzieci i rowery – to kolejny temat rzeka.

Coraz więcej rodziców postanawia zarazić swoje pociechy (w każdym wieku) bakcylem rowerowym. Cudnie! Tylko czemu co i rusz widzę rodzica jadącego z dzieckiem na rowerach po ulicy? Nie boją się, że ich 7-o czy 10-letniego synka czy córkę potrąci TIR, autobus czy nawet zwykły samochód osobowy. A przecież w Polsce przepisy mówią, że jadąc z dzieckiem poniżej 10. roku życia, można, a wręcz należy, jechać po chodniku.

Ostatni, chyba najbardziej denerwujący mnie zwyczaj naszych rowerzystów: nieużywanie dzwonka. Dzień w dzień co najmniej parę razy spotyka mnie niemiły, bliski kontakt z cudzym rowerem. Kiedy jestem w parku z psem co i rusz, na dróżkach ogólnodostępnych, mija mnie z tyłu pędzący rowerzysta. Odległość między mną a rowerem to jakieś 5 centymetrów. Parę razy miałam już wyszarpaną nitkę ze swetra czy obtartą rękę, bo geniusz na rowerze nie przewidział, że mogę wyciągnąć rękę czy rzucić psu piłkę akurat wtedy, kiedy on zdecydował się mnie cichutko minąć na szerokość dłoni. Ja tych pędzących z tyłu rowerzystów nie słyszę, a oni jadą bardzo szybko. Czemu nie używają dzwonka? Czemu choć nie krzykną, abym nie musiała się denerwować? Widocznie bawi ich stresowanie przechodniów.

Dlatego nie lubię rowerzystów. &

nowy dziennik

From

0 APR FINANSOWANIE DOSTĘPNE *

CAMRY (GAS & HYBRID))

(+ $500 TFS SUBVENTION CASH)

PRIUS L/B PRIUS V

(+ $500 TFS SUBVENTION CASH))

PRIUS PLUG-IN (+ $1000 TFS SUBVENTION CASH)) AVALON (GAS & HYBRID) SIENNA (+ $1000 TFS SUBVENTION CASH) VENZA OR TFS CUSTOMER CASH $1000 CAMRY (GAS & HYBRID) $1500 PRIUS L/B $1000 PRIUS V $1000 AVALON (GAS & HYBRID) $1250 SIENNA $1000 VENZA

*60 monthly payments of $16.67 for each $1000 borrowed 6 9 ST

ZADZWOŃ LUB ODWIEDŹ NAS PO DETALE !

4

5

DOSTĘPNYCH DO NATYCHMIASTOWEJ DOSTAWY

DOSTĘPNYCH DO NATYCHMIASTOWEJ DOSTAWY

7

10

DOSTĘPNYCH DO NATYCHMIASTOWEJ DOSTAWY

2 LATA

BEZPŁATNY PLAN SERWISOWANIA

1.9% APR

FINANCING AVAILABLE* UP TO 60 MOS.

60 Mos pymts of $18.17 for each $1000 borrowed.

NEW 2014 TOYOTA

159

$

LEASE FOR

COROLLA LE 125

$

TFS LEASE BONUS CASH

PLUS

APR FIANCING AVAIL* UP TO 60 MOS SUBVENTION CASH FR TFS OR

500

$

NEW 2014.5 TOYOTA

LEASE FOR

CUSTOMER CASH FROM TFS

CAMRY LE

179

$

1000

$

1200

$

incl

TFS LEASE BONUS CASH

per mo for 24 mos*** $1999 (incl cap cost red & 1st mo pymt) due @ signing, tax tags reg & acquisition fees extra. Sec. Dep. waived by TFS.

Model 1864. Auto, A/C, P/W, P/L, All Standard Factory Equipment. MSRP $19,110

Model 2532. Auto, A/C, P/W, P/L, Gas, All Standard Factory Equipment. MSRP $23,930

1

per mo for 24 mos***

0%

$1499 (incl cap cost red & 1st mo pymt) due @ signing, tax tags reg & acquisition fees extra. Sec. Dep. waived by TFS.

.9% CAMRY

APR FINANCING†

UP TO 60 MOS AVAIL ON SELECT TOYOTA CERTIFIED PRE-OWNED VEHICLES

1.9% - 60 mo pymts of $17.48/ea $1000 borrowed 2.9% - 60 mo pymts of $17.92/ea $1000 borrowed

'11 COROLLA LE

#60966. Auto, A/C, PW/LM, 16K mi.

'10 CAMRY LE V6

#60833. Auto, A/C, Full Power, Alloys, 23K mi.

'10 PRIUS IV

#60876. Auto, A/C, PW/L/M, Lthr, Nav, 42K mi.

2.9%

$16,795 $16,995 $19,995

0%

1000

PLUS $

NEW 2014 TOYOTA

LEASE FOR

#60732. Auto, A/C, Sunrf, Lthr, Alloys, Full Pwr, 40K mi.

'11 CAMRY XLE

#60890. Auto, A/C, Sunrf, Lthr, Nav, 34K mi.

'08 HIGHLANDER SPORT 4X4

#60924. Auto, A/C, Full Power, Lthr, 46K mi.

'10 VENZA V6 AWD

#60926. Auto, A/C, Full Power, Alloys, 26K mi.

$19,995

per mo for 24 mos***

1600

$

incl

TFS LEASE BONUS CASH

$1999 (incl cap cost red & 1st mo pymt) due @ signing, tax tags reg & acquisition fees extra. Sec. Dep. waived by TFS.

Model 5338. Auto, A/C, P/W, P/L All Standard Factory Equipment. MSRP $31,360

'11 VENZA V6 AWD

$24,995

#60915. Auto, A/C, Full Power, Alloys, 24K mi.

'11 SIENNA LE AWD

$21,995 $21,995

#60879. Auto, A/C, PW/L/M, TRD Pkg, 34K mi.

$23,995

#60834. Platinum Edition- incl Nav & DVD, 30K mi.

MÓWIMY PO POLSKU

#60848. 7 Pass, Auto, A/C, Full Pwr, Alloys, 24K mi.

'09 TACOMA DOUBLE-CAB 4X4 SR5

12 TUNDRA CREW CAB 4X4

$25,995 $26,995 $41,995

2014 PRIUS $150O

ZNIŻKI DLA TEGOROCZNYCH ABSOLWENTÓW COLLEGU

DOSTĘPNE DODATKOWE WYPOSAŻENIE ****

P PRIUS C, V, LB & Plug-In

750

ZNIZKI DLA TEGOROCZNYCH ABSOLWENTÓW COLLEGU ****

$

500

RABATU DLA WOJSKOWYCH**

WYGODNIE ZLOKALIZOWANY POKÓJ ZABAW DLA DZIECI PARKING DLA KLIENTÓW

S NORTHERN BLVD, WOODSIDE, QUEENS 62-1062-10 NORTHERN BLVD, WOODSIDE, QUEENS

ZAPRASZAMY NA JAZDĘ PRÓBNĄ

OTWARTE W NIEDZIELE 12-6

718-475-3429

WOJTEK IGNATOWICZ WOJTEK IGNATOWICZ

przy zakupie nowego samochodu.†† CUSTOMER CASH FROM TFS

SIENNA LE

259

$

1250

$

APR FIANCING AVAIL* UP TO 60 MOS SUBVENTION CASH FR TFS OR

TOYOTA CERTIFIED PRE-OWNED IN OUR INDOOR SHOWROOM! '10 RAV4 4X4 LTD

QUEENSBORO TOYOTA SALESPERSON

AY

S

QUEENSBORO TOYOTA

MON-THUR 9–9 · FRI 9–6 SAT 10–6 · SUN 12–6 NASZ POLSKOJĘZYCZNY SPRZEDAWCA

E

PW

6 2 ST

B LVD

X SE

6 1 ST

EN

60 ST

UE

34th AVE

/Q

W

LN

N

NORTHERN

6 8 ST

BK

32nd AVE

Father’s Day to Independence Day

| 28 CZERWCA 2014

NOW IS THE TIME!

%

60 MIESIĘCY NA WYBRANE NOWE TOYOTY 2014

WEEKEND

2-10 Northern Blvd, Woodside, Queens

NA JUST ZACHÓD od OF BQETHE • KILKA od FROM THE 59th H WEST BQE · MINUT MINUTES THE 59TH & TRIBORO BRIDGES 15 MINz NASSAU FROM NASSAU i TRIBORO BRIDGES • 15 ·MINUT & TRIBORO BRIDGES · 15 MIN FROM NASSAU

WWW.QUEENSBOROTOYOTA.COM

718-475-3429

www.scionofqueens.com www.scionofqueen

NATYCHMIASTOWA DOSTAWA

Tax, title, registration add’l on all offers. No dealer fees. *Call or come in for details. Subject to Tier1+-Tier1 credit approval thru TFS. ††Covers normal factory scheduled service for 2 years or 25K miles, whichever comes first. New vehicle cannot be part of a rental or commercial fleet or a livery/taxi vehicle. See participating Toyota Dealer for plan details. Valid only in the continental U.S. & Alaska. Roadside assistance does not include parts and fluids.**Thru TFS. Military: All New Vehicles - must show proof of U.S. Military active duty or inactive reserve. Exp 7/1/14. ****Thru TFS. Recent College Grads: Must have graduated within the past 2 years or in the next 6 mos; Must show proof of current employment for new 2014 Toyota Camry (gas), Corolla, Matrix, Rav4, Tacoma, Yaris & $1500 Prius enhancement (Exp 7/7/14) College and military rebates cannot be combined. ***Subj to tier 1+ credit apprvl thru TFS. Total pymts $3816 Corolla, $4296 Camry, $6216 Sienna. Purchase option avail at end of these leases @ fair market value. 12K mi/yr, 15c ea add'l mi. Lessee respon for maint, excess wear & tear. †Subj to tier 1 or tier plus apprvl, financg thru Toyota Financial Services. All factory rebates assigned to dealer. Offer exp 7/7/14. NYCDCA1246262.

BORO PARK

POLSKI GABINET LEKARSKI

GABINET CZYNN Y:

RIDGEWOOD

Jerzy Wawerski, MD

poniedzia∏ek od 2:00-7:00 wiecz. Êroda od 2:00-7:00 wiecz. piàtek od 2:00-7:00 wiecz. sobota od 10:00-3:00 ppo∏.

Specjalista chorób wewn´trznych

57-02 11th Ave., BROOKLYN, NY 11219

Tel: 718.435.5830

GABINET CZYNN Y: wtorek od 5:00-8:00 wiecz. czwartek od 5:00-8:00 wiecz. piàtek od 9:00 rano-12:00 sobota od 5:00-8:00 wiecz.

66-57 Forest Ave. RIDGEWOOD, NY 11385

Tel: 718.381.3766

Charles J. Ptak, D.D.S.

SPECJALISTA-CHIRURG SZCZ¢KOWY BEZBOLESNE ZABIEGI IMPLANTY POD NARKOZÑ DENTYSTYCZNE

Wi´kszoÊç ubezpieczeƒ honorowana (n.p. Aetna, Medicare, 1199)

• BEZBOLESNE USUWANIE Z¢BÓW • IMPLANTY - NADBUDOWA KOÂCI SZCZ¢KOWEJ • LECZENIE KANA¸OWE RESEKCJE • INFEKCJE JAMY USTNEJ I PROFILAKTYKA RAKA • T.M.J. CHRONICZNY BÓL SZCZ¢KI • ZABIEGI PO USZKODZENIACH I ZRANIENIACH TWARZY ORAZ BIOPSJA TKANKOWA

GABINET PSYCHOLOGICZNY Konsultacje | Ewaluacje | Testy | Diagnoza | Psychoterapia Dr ANDRZEJ TWARDOŃ Psycholog, St.Luke’s-Roosevelt Hospital The New School for Social Research

Mgr ANNA TWARDOŃ

Psychoterapeuta Uniwersytet Jagielloński, New York University

212-473-6669 920 Broadway, Manhattan NY

(bet 20-21st Street) Subway L., N, R, F, 4, 5, 6, F, B, D to 14th Street Union Sq.

(Polish / English)

Bezpłatna

konsultacja telefoniczna

Stres imigracyjny, nerwice, lęki, depresja, problemy osobiste i rodzinne, opinie dla sądów, nałogi, choroby psychiczne, nauka medytacji www.twardon.org • atwardon@gmail.com

POLSKI DENTYSTA

Dr Bronisław Lemaitre Pełna opieka dentystyczna • leczenie kanałowe • wypełnienia • bonding • chirurgia • korony • mostki • protezy • implanty • laminaty porcelanowe • wybielanie zębów

TEL:

Większość ubezpieczeń akceptowana

896 Manhattan Ave, Brooklyn, NY 11222 tel: (718)

389-6354

718.383.5551

www.drptak.com Pomoc w nagłych przypadkach

VISA • MASTER CARD • AMERICAN EXPRESS

92 Norman Avenue

Greenpoint, NY 11222

8

WEEKEND

nowy dziennik

| 28 CZERWCA 2014

Transmisje iretransmisje mundialowych meczów to dziś prawdziwe spektakle suto okraszone reklamami, których ceny emisji są powalające.

Współczesny mundial to olbrzymia machina finansowa, medialnaimarketingowa. Jak podczas igrzysk olimpijskich, pierwsze strony gazet i serwisów internetowych zawieszają tematy wojen i politycznych sporów na rzecz zdecydowanie bardziej barwnych relacji z meczów.

Kibice poszczególnych drużyn wychodzą na ulice, łączą się we wspólnym przeżywaniu sportowych emocji, świętują sukcesy i opłakują porażki. Świat po finałowym meczu mistrzostw świata przypomina świat o zakończeniu karnawału. Nagle robi się cicho, spokojnie i zwyczajnie nudno.

Co ma w sobie piłka nożna, że budzi tak silne emocje, że w kibicach budzi pierwotne plemienne instynkty, na chwilę jednoczy zwaśnionych i każe bratać się z każdym kto nosi te same barwy na koszulkach i szalikach?

ZDJĘCIA: ARCHIWUM

MAGICZNA GRA

Z pewnością skali fenomenu, jakim jest współczesny futbol, nie przeczuwali starożytni Grecy podrzucając piłkę zrobioną z pęcherza zwierzęcego, pokrytego skórą lub wypchana sianem, pierzem lub sierścią zwierzęcą – lub chińscy żołnierze, którzy wedle niektórych historyków już w III tysiącleciu p. n. e kopali kulę ze zwierzęcej skóry i uprawiali grę o nazwie te’uh-kueh. W grze wolno było używać wszystkich części ciała prócz rąk.

Wciąż toczone są spory o genezę piłki nożnej, jednak historycy sportu twierdzą, że prapoczątków futbolu należy szukać w starożytnym Egipcie, Chinach, Grecji, Japonii i Rzymie. Oczywiście gra w piłkę ledwo przypominała wówczas to, co dziś obserwujemy na stadionach. Przede wszystkim zupełnie inaczej wyglądała sama piłka – miała różne kształty i z różnego materiału była wykonana. Czasem ową piłką była nawet głowa pokonanego wroga. Wiemy, że w Chinach grano w grę cuju już około 2300 lat temu. Jej reguły spisano między 206 a 220 p. n. e. Gra dotarła później do Korei (znana jako chuk-guk) i Japonii (pod nazwą kemari). W kemari gra się do dziś w trakcie festiwali religijnych. Istnieje sporo zachowanych relacji podróżników europejskich o grach na całym świecie przypominających futbol. Podobne gry mieli Eskimosi (Aqsaqtuk), Indianie (Pahsaheman), Aborygeni czy Maorysi (Ki-o-rahi).

Gumowej piłki używano w prekolumbijskiej Mezoameryce, choć lokalny sport przypominał raczej koszykówkę albo siatkówkę. Gra miała wymiar magiczny, służyła utrzymaniu obiegu ciał niebieskich.

Chińskie dzieci od zawsze grały w nogę

JAK SIĘ NARODZIŁA PIŁKA NOŻNA ZUZANNA DUCKA-LUBAS W ostatnich dniach cały świat żyje futbolem – a dokładnie mundialem w Brazylii. W każdym razie, z pewnością żyją nim te części świata, gdzie dostępna jest telewizja i internet.

WSZYSTKO, JAK ZWYKLE, ZACZĘŁO SIĘ W GRECJI Pionierami futbolu w Europie byli Grecy i Rzymianie. W starożytnej Grecji znano kilka odmian gry w piłkę. Największą popularnością cieszyły się gry o nazwach „epyskyros” i „pheminda”. Obie przypominały nieco dzisiejsze rugby. Do walki o piłkę stawały dwa zespoły, starając się za pomocą sprytu i siły fizycznej przenieść lub kopnąć piłkę za wyznaczona linię i w ten sposób zdobywając punkt.

Zachowały się do dzisiaj liczne rysunki i rzeźby przedstawiające fragmenty starożytnych gier z piłkami. Piłka w Grecji nie była zresztą tylko zabawą, często lekarze wręcz zalecali swym pacjentom kopanie i podrzucanie piłki, co miało poprawić ich kondycję, pobudzić siły żywotne i poprawić humor. Jak wiemy, lekarze zgadzają się z tym zaleceniem do dziś. Korzyści płynące z uprawiania tego sportu były w starożytnej Grecji doskonale znane, a wiel-

kimi zwolennikami i mecenasami starożytnej piłki byli zarówno greccy wodzowie, jak i filozofowie.

Rzymianie, dziedzicząc od Greków wiele elementów życia codziennego, nauki i sztuki, przejęli również sposób spędzania wolnego czasu i nauki wychowania fizycznego plemion helleńskich, a zwłaszcza różne formy dyscyplin sportu znanych w starożytnej Grecji. Jeśli chodzi o piłkę, Rzymianie najczęściej grali w gr nazywaną „harpastum”. Grali w nią przede wszystkim żołnierze, a zasady były proste – dozwolone było podawanie piłki rękoma i kopanie, ale w taki sposób, by nie dotknęła gleby. Gra miała dość brutalny przebieg, gdyż nie stosowano tu zasady fair play względem przeciwnika. Inaczej mówiąc, można było go kopać, bić, podcinać, podduszać a zapewne także... gryźć. Jak wiemy, tę ostatnią metodę w wykonaniu napastnika reprezentacji Urugwaju Louisa Suareza zaprezentowano na tegorocznych mistrzostwach świata. „Harpastum” przetrwało upadek Cesarstwa Rzymskiego i grano w nie jeszcze w średniowieczu. Brak reguł był ciągle zachowany, a gracze nie mogli jedynie umyślnie pozbawiać przeciwników życia. Ślady po rzymskim kopaniu piłki zachowały się głównie na Wyspach Brytyjskich.

W Szkocji, Walii i Anglii grano w tak zwany „futbol gromadny” lub „ludowy” Nazwa tego sportu znakomicie oddaje jego charakter.

W „futbol gromadny” grały często całe wsie a bramki były oddalone o ponad kilka mil. Gra była brutalna a w imprezie brały udział całe tłumy więc urazy, złamania, podbite oczy i wybite zęby były tu na porządku dziennym. Jak widać, z piłką nożną od samych jej początków wiązały się duże emocje i... kontuzje.

Zła sława gremialnego kopania piłki była tak duża, że władze brytyjskich miast musiały interweniować by powstrzymać towarzyszące grze rozruchy. W 1314 roku burmistrz ówczesnego Londynu wydał dekret, który surowo zabraniał gry w obrębie miasta. Decyzję swoją uzasadnił zamieszaniem powodowanym przez uczestników. Nieposłuszni mieli być wtrącani do więzień i lochów. Za to Edward III uznał futbol za plagę społeczną i zakazał całkowicie uprawiania tej dyscypliny. Po wybuchu wojny stuletniej angielscy monarchowie zabronili całkowicie grania w piłkę, ponieważ odciągała młodych mężczyzn od zajęć łuczniczych. A, jak wiemy, łucznicy decydowali o sile angielskiej armii. Zaś w Szkocji wydano postanowienie, że „nikomu nie wolno grać w piłkę.” Ustanowił to zwołany przez Jakuba I parlament w roku 1424. Piłka już wtedy cieszyła się jednak tak dużą popularnością, że władza nawet stosownymi dokumentami nie mogła przerwać jej rozwoju. Gra z miast przeniosła się na zielone pastwiska. W ten sposób murawa stała się tradycyjną nawierzchnią do gry.

Piłka nożna to jednak nie tylko Wyspy Brytyjskie – swoją odmianę tej gry mieli także Włosi. We Florencji w XIV wieku pojawiła się gra o nazwie giuoco del calcio, która w błyskawicznym tempie zdobyła popularność na całym Półwyspie Apenińskim. We Florencji ulubionym placem do gry stał się położony obok słynnego kościoła Santa Croce duży plac, który otaczano ławkami, tworząc coś na podobieństwo band.

W 1555 roku opracowane pierwsze reguły calcio, a 25 lat później włoski humanista Giovani del Bardi napisał pierwszy podręcznik do gry.

Calcio dosłownie znaczyło: kopnięcie, rzut.

Drużyny był ubrane wróżniące się kolorami stroje, liczba uczestników oraz plac gry zostały ograniczone. Ustalenie przepisów pomogło uporządkować chaotyczną i dość brutalną rywalizację.

Tepantitla

ANGLICY PRZEBYWAJĄCY ZA GRANICAMI SWOJEGO KRAJU SPROWOKOWALI ROZPRZESTRZENIANIE SIĘ FUTBOLU NA CAŁYM ŚWIECIE. DZIĘKI ŁATWYM PODSTAWOWYM ZASADOM PIŁKA NOŻNA W KRÓTKIM CZASIE BYŁA ZNANA NA WSZYSTKICH KONTYNENTACH.

nowy dziennik

WEEKEND

| 28 CZERWCA 2014

9

NARODZINY WSPÓŁCZESNEGO FUTBOLU

Na Wyspach Brytyjskich, które okazały się ostatecznie kolebką piłki nożnej w tej formie, którą znamy dzisiaj, po latach zakazów futbol powrócił do łask. Doszło nawet do tego, że grę wprowadzono do zajęć na uniwersytecie Cambridge. Wkrótce za piłką biegano w szkołach prywatnych i publicznych, które ustalały własne zasady gry. Reguły – zazwyczaj nieliczne – ustalano tuż przed meczem. Przez długie lata to, co dziś nazywamy futbolem, była to jeszcze mieszanką piłki nożnej i rugby. Ostatecznie rozstanie obu dyscyplin nastąpiło w 1848 roku, gdy w Cambridge zakazano całkowicie używać rąk w grze. Reguły Cambridge spisano po spotkaniu 12 klubów. Wyróżniały się tym, że ograniczały możliwość trzymania piłki w ręku i faworyzowały jej kopanie. Wprowadzono także do gry pojęcie faulu, wykluczającego brutalne kopniaki i podstawianie nóg.

Rozwój piłki nożnej był na Wyspach Angielskich tak szybki a sama gra stała się tak popularna, że pod koniec XIX wieku doprowadzono do ustalenia reguł, obowiązujących do dziś, takich jak rzut wolny, rzut rożny, rzut z autu czy poprzeczka.

Zmiany zasad gry, pojawiające się w całej historii współczesnego futbolu, miały duży wpływ na przebieg piłkarskich zmagań. W XX wieku zmiany dotyczyły rzutu karnego, sędziów, bramkarza, pola karnego (wprowa-

Photo courtesy of Regency Studios

C E L E B R AT I O N S F ROM H IGH A BOVE T HE PARK

E LEGANCKA S ALA B ANKIETOWA NA KAZDA O KAZJE Wznoszący się ponad parkiem, lokal Terrace on the Park to idealne miejsce na wymarzone przyjęcie weselne, ekskluzywny bankiet, przyjęcie komunijne lub z okazji bierzmowania, jak również na spotkania biznesowe.

Piłka nożna w starożytnych Chinach

dzonego w 1902 r.), kartek (od 1970 r.), czy przeprowadzania zmian (dopuszczonych po raz pierwszy w 1958 r.).

Anglicy przebywający za granicami swojego kraju sprowokowali rozprzestrzenianie się futbolu na całym świecie. Dzięki łatwym podstawowym zasadom piłka nożna w krótkim czasie była znana na wszystkich kontynentach. Duże znaczenie dla rozwoju dyscypliny miało powołanie Międzynarodowej Federacji Piłki Nożnej (FIFA) w Paryżu w 1904 r., która od 1930 r. organizuje mistrzostwa świata. Wydarzeniem, które nobilitowało piłkę nożną, było włączenie jej w poczet dyscyplin olimpijskich w 1900 roku.

Dziś w piłkę nożną gra się dosłownie wszędzie. Jest sportem, który nie tylko dobrze wpływa na rozwój fizyczny młodych ludzi, ale także spaja i jednoczy lokalne społeczności. W futbol grają też kobiety (z dużymi sukcesami), dzieci, seniorzy, osoby niepełnosprawne. Piłka nożna stała się rozrywką egalitarną, dającą olbrzymią dawkę radości i silnych emocji. Parafrazując stare przysłowie „w czasie wojny milkną muzy”, możemy powiedzieć, że w czasie mundialu milkną działa. I oby działo się tak jak najczęściej – za to przecież też kochamy piłkę. &

Nominated for

Business

Spektakularny Widok, Zdobywajaca Nagrody Kuchnia, Rzetelne Usługi CALL US AT 718-592-5000

TERRACEONTHEPARK.COM INFO@TERRACEONTHEPARK.COM 111TH STREET & 52ND AVENUE, FLUSHING MEADOWS PARK, QUEENS NY 11368

Wiedza. Doświadczenie. Świadczę usługi od 1997 r.

Ubezpieczenia na życie • Konta emerytalne • Konta inwestycyjne

Andrzej Dudus Financial Services Representa!ve Registered Representa!ve P: (718)568 -2564 adudus@metlife.com

Metropolitan Life Insurance Company (MLIC), New York, NY 10166. Securi!es offered by MetLife Securi!es, Inc. (MSI) (member FINRA/SIPC), 1095 Avenue of the Americas, New York, NY 10036. MLIC and MSI are MetLife companies. L0414369749[exp0316][CT,NJ,NY,PA]

Boisko do piłki nożnej we Florencji w XVI wieku

10

WEEKEND

nowy dziennik

| 28 CZERWCA 2014

!"#$%&'()(*+",-(%(*.)

Po nocy poślubnej mąż robi wymówki żonie: – Widzę, że nie byłem twoim pierwszym!

A żona na to: – A ja po dzisiejszej nocy wiem, że i nie ostatnim.

– Jasiu, a gdzie jest wasz tatuś? – dopytuje sąsiad.

– Pojechał na trzy lata do Afryki.

– A dlaczego was ze sobą nie zabrał?

– Bo my w tym napadzie nie braliśmy udziału.

Rozmawiają dwaj starsi panowie z brzuszkami: – Podobno codziennie intensywnie uprawiasz gimnastykę?

– To prawda.

– A możesz już dotknąć swoją prawą ręką lewą stopę?

– Jeszcze nie, ale już zaczynam ją widzieć.

W sądzie trwa rozprawa o pomówienie. Zeznaje ojciec poszkodowanej: – On wyzwał moją Jadźkę, od k...y garbatej! Jadźka, wstań i pokaż sądowi, że nie jesteś garbata! Żona do męża: – Mogłam wyjść sto razy za mąż, a wszyscy, którzy się o mnie starali, byli o całe niebo od ciebie mądrzejsi!

– Wiem – na to mąż – dowiedli tego...

6-letni synek pyta ojca: – Tato, skąd się wziąłem na świecie?

A ojciec na to: – Apteka była zamknięta.

Andrzej pyta przyjaciela: – Karol, jak tam twój teść?

– Nie pytaj...

– Co, zachorował?

– Gorzej...

– Umarł?!

– Gorzej... Zmienił płeć i teraz mam dwie teściowe.

Ojciec do Jasia: – Jak nie będziesz się uczył, to zostaniesz uliczną pandą.

– A co to znaczy?

– Wyjdziesz na ulicę i z wyciągniętą ręką, będziesz powtarzał: pan da, pan da...

W łóżku małżeństwu podczas seksu jakoś nie wychodzi...

Zdenerwowana żona mówi do męża: – I ty masz czelność kpić ze mnie, że nie mogę trafić do garażu?!

Nie stać cię na lekarza? Wybierz się na lotnisko! Zapewniają tam darmowe prześwietlenie i badanie piersi. Jeśli powołasz się na Al-Kaidę – możesz liczyć na darmową kolonoskopię.

Matka mówi do syna: – Niepotrzebnie kręcisz nosem. Ten bigos jest całkiem dobry.

A syn na to: – Może i dobry, ale większość ludzi do kina bierze jednak popcorn.

Facet komplementuje niedawno poznaną kobietę: – Jesteś najpiękniejszą, najmilszą kobietą jaką kiedykolwiek spotkałem...

– Powiedz po prostu, że chcesz się ze mną przespać – odpowiada kobieta.

– I do tego jesteś taka mądra.

Rozprawa w sądzie. Sędzia pyta oskarżonego: – Co pan robił 16 marca 1999 roku o godzinie 11:42?

Oskarżony na to: – Siedziałem na fotelu z kalendarzem w ręku i patrzyłem na zegarek.

Trzy dni i trzy noce pocierał Alladyn lampę, aż zobaczył napis: “Made in China”.

Czy wiecie jak się ratuje tonącego polityka? Nie wiecie? No i bardzo dobrze.

Ojciec stara się wykrzesać z syna artystyczne zdolności, więc mu tłumaczy: – Shakespeare palił opium i zobacz jakie wielkie dzieła pisał. Kurt Cobain szprycował się heroiną i tworzył wspaniałą muzykę. A ty nawet nie chcesz butaprenu powąchać!

Do radia dzwoni kobieta: – Dzień dobry, chciałam powiedzieć, że znalazłam dziś rano portfel. W środku było trzy tysiące dolarów w gotówce oraz czek na okaziciela opiewający na sumę 5 tysięcy dolarów. Było też prawo jazdy na nazwisko Stanisław Kowalski. I... mam w związku z tym gorącą prośbę: Proszę panu Stasiowi puścić jakiś fajny kawałek z dedykacją ode mnie!

REDAGUJE: JANUSZ M. SZLECHTA js@dziennik.com Nadesłała: Marzena Stafiej

!"#$%& '($)"*+ ,-./0 '(-.1

2.3&,4"0 6'7&) .,5 #. 3& 8885 /&3&), !$('.)

(3&@(& 3&@./ *-.)'-$0 #&1. '-.= %& %. ,9&(-

*$#&9-.5 ,&:)+%0 (&

*$*"3&)0 9& E@&))5 !.&@3.' *),+*)&0 %&

/&?+ *$0 ()$%-.7

7-.; = ,($##.7< !$!&'&

',($7(%,>)

*)+/-0 @+%9.

9$',.

/-&'@$ % F-./0 7,.7<

@&)7,&5 $7<)$9& ,&'@.*$0 = ",#)&0 %&?& 3$@ %-&9-. )$,)"',0 *)>!9+ .9.):-&= 9-(

!3$("1&= #)$:- % ,-/-.

(),+;,&70 (- G)&97-',0 (&H9'(-

7-&'@$ , *$@)>19& )$#,+90 ($)$9& (&/- *&*-.0 '(&

,&!&%0 %&%.30 (& #3& '(- , #,-.%0 3.:.9#+ 7,+9(-

*),.*.0 = 8880D.-9, #,& J"//.0 (")+ 9-::.

I)+&9@5 $!)$H97& , FIA

*$'*$3-0 #):&1&7+ = @. !?+'( *@&(- 'H %-&@?&

?&7,+ = #%-. ),.(-

-/-.= D&+0 %$)@<

,&:=.',0 7,& %?$'+

A)/0 '@)$9: , A*$33$ KK

/-.1'7. 7,@.)+ % )$,)$#" *)$'@$0 (&7-. = )+!

, B)-75 :)&? /-&; =,'," /8-98 % ($($'>% CD"3("C

% '@)$1" A#&/&

&(@&5 ).1.'@)

% 9-7< 3-'@+

)$#,-9& *@&(>%

%-.;,.

9& /")&7<

, 1.1 3-H'79&)($@+(

1$9+ #$#&@9-.

-9%.'@$0 %&9+

,&#&9-. "#$'@.*9-? = '.)%-' (),+;,>%($%+ !"#$#%#&'()

!"#$#% &#(") '

;1+,63 :#$!

(6* ,+ 25 6:7)

*+,#" *)./ -)#&++ 012#*/3 4.)&

+,%)52) &+,'#

??? @#1(3 %)*;> ;7.%)12

4!)1+52? !+1 &/3 49 :7(+&/

*)=)%> *)*7,.+

6 25 +.$7#3 12/ 8+3 49 :7642%7

%47#5 ' 2/: B7!+",> A)!61$) (1). @)"3 :#1%)

:C7;4/ 2 1#%")*/ :2.+$#% 2)4!'#;6 +!12/*)3 $/ +, 42)!$7)3 12)

*+52"73 &+94:9 H1")$,+> 4;12#,)3 )%!+1 25 /

;);7#3 4%7# 7*7#'

L7#:2/3 4.)&> ;7+4#$3 %)12

42&#,23 %7 N(1+42N

*'#4%) & !/!6"# N(N 2 E#3 M"*6 *+"#* H?A!+$#

*) ;1)&+ (.+4+3 &)$7)

4;+1!+3 &7#:

E)$,/!)

%+;7#:

*7)4!+ &# D#"7$# 2 G1)$:=7 #4!1),/ ;.$?

!&+12+3 *).;/ $# ;12#2 &7#"%+3 49 :7 <1/2=#1) %+!)

+(F. $)(1F, 25 /&7:) $7#&7#"3 ,+ %) &/1+E6 47#%7#1) ;+"7!61 +,(.+4/ 2 +E+1/ %+9$ 47&#= *)94:7

=#,$+4!3 %) $);7#:7) ' #"#%!1? AI

&/*)() 62)4),3 $7#$7)

JK 42!6% "7$) ;12/ 4/*E+" E+*7# 25 ).+E/

&/4!'#; & ;+=#3 ,/$%'#

49 "#,27 16:C )%!+1) 4;12#,). ;7#1&+3 1F,2!&+

;")52+&# 4)$,).%7

;"642+3 &/ *794 2),)$7# 6,+4!'#;$7. 4#1&74 %12/52F&%+&/ !"#$#%#&'()

4!#1!)

L)6#1 2 ;74!+"#3 !#*

6 E+%6 B)14)

nowy dziennik

WEEKEND

| 28 CZERWCA 2014

11

c NASZ HOROSKOP d

CO CIĘ CZEKA W TYM TYGODNIU BARAN

Miłość: Ten tydzień to czas spełnienia uczu-

ciowego. Samotne Barany staną przed szansą poznania przyszłego partnera.

Praca ifinanse: Szansa na awans bądź podwyżkę! Szef doceni waszą sumienność i uczciwość.

Zdrowie: Nie będziecie w tym tygodniu narzekać na złe samopoczucie. Będziecie pełni energii.

BYK

Miłość: Tydzień stabilizacji. Samotne By-

ki w tym tygodniu raczej nie poznają osoby, która mogłaby zawrócić im w głowie.

Praca i finanse: W pracy dużo obowiązków. Nie dajcie się ponieść emocjom i zachowajcie spokój.

Zdrowie: Możecie czuć się przemęczone.

Warto będzie w tym natłoku obowiązków znaleźć chwile na relaks i odpoczynek.

RAK

Miłość: Uważajcie w tym tygodniu na za-

zdrość w relacjach z partnerem. Możliwe nieporozumienia z ukochaną osobą.

Praca i finanse: Możecie czuć się przemęczone. Raki szukające pracy: macie szanse w tym tygodniu znaleźć zatrudnienie.

Zdrowie: Mimo, że będzie to pracowity tydzień, postarajcie się znaleźć czas na odpoczynek.

LEW

Miłość: To czas pełnego zrozumienia z partnerem. Samotne Lwy: szansa na nowe znajomości.

Praca i finanse: W pracy będzie się układało pomyślnie. Dokładnie planujcie wydatki, starajcie się unikać niepotrzebnych zakupów.

Zdrowie: Uważajcie na swój układ kostny, gdyż w tym tygodniu możliwe są zwichnięcia.

WAGA

Miłość: Możecie nawiązać nowe intere-

sujące znajomości. W związkach nadszedł czas na poważne deklaracje.

Praca i finanse: Spokój i równowaga. Nie czekają was żadne niespodzianki, ani te negatywne ani pozytywne.

Zdrowie: Możecie czuć się nieco ospali i znużeni, warto pomyśleć o jakiejś rozrywce.

SKORPION

Miłość: Skorpiony w tym tygodniu cze-

ka, wiele miłych chwil z ukochanym. Także dla samotnych tydzień bardzo udany uczuciowo.

Praca i finanse: W pracy czeka was udany tydzień. Poczujecie, że to co robicie daje Wam satysfakcje..

Zdrowie: Zdrowie będzie dopisywało. Będziecie radośni i poczujecie chęć do życia.

STRZELEC

BLIŹNIĘTA

Miłość: Uważajcie, nie zawsze ładne słowa pokrywają się z uczciwymi intencjami, podchodźcie do nowych relacji z dystansem.

Praca i finanse: Szef będzie doceniał wasze zaangażowanie. To dobry czas by zapytać o podwyżkę.

Zdrowie: Uważajcie na bóle głowy. Wskazane więcej ruchu na świeżym powietrzu.

PANNA

Miłość: Panny poczują się kochane. Bę-

dziecie miały poczucie, że wasz partner jest tym właściwym.

Praca i finanse: W pracy okres spokojny.

Praca nie będzie sprawiać wam kłopotu, a tydzień minie szybko i przyjemnie.

Zdrowie: Warto zapisać się na siłownie, czy tez pomyśleć o innej formie aktywności fizycznej.

Miłość: W uczuciach u Strzelców w tym

tygodniu stagnacja. Potrzebujecie teraz dużo ciepła i czułości.

Praca i finanse: W pracy pojawią się nowe możliwości. Nie bójcie się z nich skorzystać.

Zdrowie: Jedynie może wam teraz trochę przeszkadzać monotonia, warto więc pomyśleć o jakiejś rozrywce w tym tygodniu.

KOZIOROŻEC

Miłość: Samotne Koziorożce będą mogły

w tym tygodniu poznać kogoś ciekawego.

W związkach spokój i harmonia.

Praca i finanse: Możliwe, że w tym tygodniu podpiszecie umowę, która w przyszłości zapewni wam spore zyski.

Zdrowie: Nie będziecie w tym tygodniu narzekać na zdrowie.

WODNIK

Miłość: To dobry czas by znaleźć nić po-

rozumienia z partnerem. Zwłaszcza, jeśli są sprawy które do tej pory was dzieliły.

Praca i finanse: Mogą was spotkać niespodziewane wydatki związane z awarią w domu czy mieszkaniu.

Zdrowie: Samopoczucie będzie sprzyjać.

Dobry moment na badanie kontrolne.

RYBY

Miłość: W tym tygodniu czeka was wie-

le miłych chwil. Dla samotnych Ryb będzie to doskonały czas by umawiać się na randki.

Praca ifinanse: Czas, w którym wiele z Ryb może uzyskać podwyżkę. Będziecie mogły pozwolić sobie na dodatkowe zakupy, czy wyjście do dobrej restauracji.

Zdrowie: Będziecie pełne dobrej energii i nowych pomysłów. Poczujecie się szczęśliwe oraz poczujecie że świat stoi przed Wami otworem.

12

WEEKEND

nowy dziennik

| 28 CZERWCA 2014

c KIJEM W MROWISKO d

SADDAMIE, WRÓĆ!

JAN CZEKAJEWSKI

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

Zabrałem się do pisania, gdyż wypadki ostatnich dni wykazały, że politykę zagraniczną Stanów Zjednoczonych bez „wodki nie razbieriosz”.

Niemniej ja, ignorant, spróbuję ją zinterpretować.

Oddział Fundamentalistów Mahometańskich w zdobytym przez nich mieście Fellujah

Po 10 latach wojny w Iraku wywołanej pod kłamliwym pretekstem posiadania przez ten kraj broni masowej zagłady, wojny w której zginęło 4.5 tysiąca amerykańskich żołnierzy a kilkadziesiąt tysięcy zostało rannych, przyznajemy, że była to drobna pomyłka. O zabitych i rannych Irakijczykach nie wspominamy, bo ich liczba wynosi „zaledwie” kilkaset tysięcy, a może i milion, kto ich tam wie? Nawet Hilary Clinton, którą widziałem 10 lat tem, entuzjastycznie popierającą agresywną decyzję G. W. Busha, dzisiaj przyznaje, że żałuje swej ówczesnej decyzji – licząc, że przed następnymi wyborami prezydenckimi społeczeństwo nie będzie jej tego wytykać. Przypominam sobie tysiące żółtych naklejek na zderzakach samochodów„Popieramy naszych żołnierzy”. Ci natomiast, którzy mieli odwagę zapytać, dlaczego mamy zabijać i umierać w Iraku, kraju którego 90% Amerykanów nie mogło pokazać palcem na mapie, uważani byli za antypatriotów.

Na Florydzie właściciel francuskiej restaura-

cji zamknął business i wyniósł się do Francji, gdyż Francuzi stali się naszymi wrogami z powodu braku poparcia dla wojny. Nawet w restauracjach w budynku Kongresu zmieniono nazwę French fries na „frytki wolnościowe” (freedom fries).

DAL NAM PRZYKŁAD BONAPARTE, JAK ZWYCIĘŻAĆ MAMY Ogłupienie nie ograniczyło się do społeczeństwa amerykańskiego. Także rząd Polski, omamiony perspektywami podziału łupów w postaci kontraktów na ropę i zamówień na sprzęt wojskowy, wysłał do Iraku polskich żołnierzy.

Polakom w Polsce wytłumaczono, że nasza akcja finansowo niezmiernie się opłaca. Innym, którzy wątpili w intratne kontrakty, wytłumaczono, że umieranie za cudzą sprawę jest konieczne dla utrzymania naszych wojaków w dobrej kondycji do walki (i umierania). Kolega emigrant wątpiący w polską sprawę w Iraku i

Afganistanie zwrócił mi uwagę, że nie od dzisiaj Polacy mają tego rodzaju pomysły. Już za czasów napoleońskich było podobnie. Nawet w polskich hymnie w drugiej zwrotce śpiewamy: „Dał nam przykład Bonaparte, jak zwyciężać mamy.” Ciekaw jestem czy teraz w Polsce uczą dzieci w szkołach, że Polacy zawsze walczyli za „naszą i waszą wolność”, szarżując na broniących się Hiszpanów pod Somosierrą i tłumiąc zryw antykolonialny powstańców na Santo Domingo? Polakom w kraju warto przypomnieć, że zwycięstwa Bonapartego skończyły się po katastrofalnej wyprawie na Moskwę, dokąd maszerował i skąd zwiewał w towarzystwie 90 tysięcy Polaków. Niewielu z nich przeżyło tą eskapadę.

O ile wiadomo nadzieje Polaków na kontrakty naftowe albo zbrojeniowe skończyły się fiaskiem. Sytuacja w Iraku zmienia się z godziny na godzinę. Iran, który był do wczoraj naszym (i Izraela) największym wrogiem, dzisiaj oferuje Stanom Zjednoczonym pomoc w

PORAŻKI, JAKICH DOŚWIADCZYŁA UZBROJONA PO ZĘBY AMERYKA Z RĄK UBRANYCH W ŁACHMANY REBELIANTÓW, DAJĄ NAM OSTATNIĄ SZANSE, ABY ZOSTAWIĆ ICH WŁASNEMU LOSOWI. MOŻE ONI SAMI PODZIELĄ BLISKI WSCHÓD NA KRAJE, KTÓRE ODPOWIADAJĄ BARDZIEJ PODZIAŁOWI ETNICZNEMU I RELIGIJNEMU.

rozgromieniu terrorystów ISIS (Mahometańskie Państwo Iraku i Syrii). Ciekaw jestem co o tym myśli premier Izraela, który niedawno nalegał na prezydenta Obamę, aby zbombardował Iran? Wtedy to Benjamin Netanyahu odgrażał się, że jeśli Amerykanie tego nie zrobią, to on gotów zrobić to sam, na własną rękę. Jakoś dzisiaj „Bibi” Iranu nie bombarduje. Ciekaw jestem dlaczego?

RADY GUBERNATORA VENTURY

Ze wstydem muszę się przyznać, że spędzając wakacje w Kanadzie oglądam tutaj rosyjską telewizję, która wydaje się bardziej interesująca niż amerykańskie CNN czy Fox News.

Otóż dzisiaj w programie tej telewizji, występował były gubernator stanu Minnesota, Jesse Ventura. Na pytanie czy Stany Zjednoczone winny się angażować w wojny i politykę krajów Bliskiego Wschodu, odpowiedział: ”Stanowczo nie!”. Jako przykład podał Krzysztofa Kolumba, który wybrał się w ryzykowną wyprawę, której zadaniem było odkrycie nowej drogi do Indii z pominięciem Bliskiego Wschodu.

W czasie tej wyprawy ryzykował, że jego statek spadnie z płaskiej ziemi w przestrzeń kosmiczną. W owym czasie ludzie wierzyli, że ziemia jest płaska jak naleśnik, stąd jego obawy. Czyli już wtedy, 500 lat temu, ludzie zdawali sobie sprawę, że Bliski Wschód jest niezgłębionym źródłem morderczych konfliktów na tle religijnym i etnicznym i trzeba się od nich trzymać z daleka. Niestety od czasu Wypraw

nowy dziennik

Krzyżowych, poprzez czasy Imperium Otomańskiego, francuskiego i angielskiego, które teraz przejęli na własność Amerykanie, wszyscy popełniają te same błędy.

Z drugiej strony, porażki, jakich doświadczyła uzbrojona po zęby Ameryka z rąk ubranych w łachmany rebeliantów, dają nam ostatnią szanse, aby zostawić ich własnemu losowi.

Może oni sami podzielą Bliski Wschód na kraje, które odpowiadają bardziej podziałowi etnicznemu i religijnemu. Obecnie są to państwa o sztucznych granicach, stworzonymi przez imperialistów angielskich i francuskich na gruzach Imperium Otomańskiego (Tureckiego). Zaangażowanie Ameryki w ich tysiącletnie konflikty prowadzi do wzrostu antyamerykanizmu i terroryzmu, jakim był atak na wieżowce w Nowym Jorku, znany jako 9/11. Jeszcze wcześniej, Amerykanie nie wyciągnęli poprawnego wniosku z przegranej wojny w Wietnamie, wysyłając tam żołnierzy różniących się etnicznie i rasowo od Wietnamczyków, którzy uznali ich za nowych imperialistów, starających się ponowne ujarzmić ich kraj, po zrzuceniu jarzma francuskiego. Dla przypomnienia Wietnamczycy stracili w tej wojnie ponad milion ludzi, a straty amerykańskie wynosiły 58 tysięcy ofiar.

Tak się jednak składa, że Wietnamczycy tą wojnę wygrali.

Jak na ironię, dzisiaj Wietnam szuka poparcia amerykańskiego, obawiając się agresji Chin Ludowych, mających pretensje do zasobów mineralnych Morza Chińskiego.

Do pewnego stopnia konflikty na Ukrainie i w Iraku mają swe źródło w krajach stworzonych przez imperialistów bez względu na podziały etniczne i religijne. W wypadku Ukrainy takim imperialistą był ówczesny Związek Radziecki, którego przywódcy, Lenin, Stalin i Chruszczow zakreślili granice Ukraińskiej Republiki w ramach ZSSR. Konflikt miedzy rządem w Kijowie i separatystami we Wschodniej Ukrainie, którzy grawitują ku Rosji, stanowi dodatkowy problem dla Ameryki, NATO i Rosji. Kraje Bliskiego Wschodu, jak i Ukraina, muszą rozwiązać problem granic we własnym zakresie. Obca interwencja nic tu nie wskóra i tylko powiększy pulę ofiar. Upieranie się, że granice wytyczone na mapie maja jakieś nadrzędne znaczenie, nie ma sensu. Przyjrzyjmy się mapie i zobaczymy jak w ciągu ostatnich 100 lat zmieniły się granice różnych krajów, włączając w to Polskę. Jako przykład może służyć Jugosławia, która – z dużą pomocą Ameryki – rozpadła się niedawno na szereg mało znaczących państewek.

ROZPADAJĄCY SIĘ IRAK

Dzisiaj się dowiaduję że dwa największe miasta w Iraku, Mosul i Fellujah wpadły w ręce Terrorystów Mahometańskich walczących pod nazwą ISIS. Opanowali też podobno największą rafinerię ropy naftowej. Ich przednie oddziały są o 40 km od stolicy, Bagdadu. Co ciekawsze, zwycięstwo rebeliantów obyło się bez walki. Żołnierze rządu w Bagdadzie, na którego czele stoi Maliki, oddali rebeliantom bez walki zaawansowany sprzęt bojowy, wart set-

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

WEEKEND

Polski snajper w Afganistanie

ki milionów dolarów. Dzisiaj terroryści są już armią dobrze uzbrojoną i nie zdziwiłbym się, gdyby stolica została przez nich zdobyta w ciągu kolejnych kilku dni. Po opanowaniu Iraku przez Fundamentalistów Mahometańskich, być może padnie i Syria, gdzie desperacko jeszcze się broni prezydent Assad, który prawie że cudem uchronił się od masowego bombardowania przez USA. Wygląda na to, że Putin pomógł Obamie w decyzji, w zamian za rezygnację przez Assada z gazów bojowych. Co ciekawsze, że nasi i Izraela najwięksi wrogowie, czyli tak zwana Gwardia Rewolucyjna w Iranie, ofiarują pomoc osaczonemu przez terrorystów ISIS rządowi z Bagdadzie, a finanse dla terrorystów pochodzą z – jakoby zaprzyjaźnionej z nami Arabii Saudyjskiej – i zasobnego w ropę Kataru.

POLSKI MOCARSTWOWE MRZONKI

NATO po wycofaniu się z Iraku i Afganistanu straciło do pewnego stopnia rację bytu.

Prawdę powiedziawszy, zaangażowanie polskich żołnierzy u boku Amerykanów w Afganistanie i Iraku nie miało sensu, gdyż NATO, jak sama nazwa wskazuje, ma za zadanie bronić Europy przed Związkiem Radzieckim. Gdzie więc do tego zadania pasują Afganistan i Polska, czyli gdzie Rzym, a gdzie Krym? Generałowie w NATO bardzo się ucieszyli z nowej definicji Rosji, jako naszego nowego wroga, a Polacy temu gremialnie przyklasnęli. Nie jest moim celem ganić Polaków za współpracę z Niemcami, aczkolwiek utrzymanie dobrych stosunków z Rosją, chociażby ze względów gospodarczych, jest jak najbardziej w polskim interesie.

Krytykując Polskę za zaangażowanie w Iraku i Afganistanie, być może naiwnie uważam ją za niepodległy kraj. Być może, że Polska dzisiejsza usilnie się stara być wasalem Ameryki, spodziewając się, że Stany Zjednoczone będą

jej bronić przed zakusami Putina. Dwadzieścia lat temu, rozmawiając z przedstawicielem polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, wspomniałem o konieczności dobrych stosunków z Rosją. Już wtedy uważałem, że Rosja nie zamierza włączyć Polski do swoich planów podbicia i okupacji. Polska ma tę specyficzną cechę, że jest za słaba, aby się agresji rosyjskiej oprzeć, ale za duża, aby agresor ją strawił, czyli zrusyfikował. Rosjanie to chyba rozumieją. Pamiętają na pewno polskie antyrosyjskie powstania w 18. i 19. wieku, wojnę antybolszewicką z roku 1920 i ostatni zryw Solidarności, który zapoczątkował rozpad ZSSR. Co innego jest z Ukrainą. Wygląda na to, że Rosja Ukrainie nie popuści, a NATO i Ameryka pozostanie przy obietnicach, gdyż zagrożenie dla amerykańskich interesów jest gdzie indziej, przede wszystkim na Bliskim Wschodzie, gdzie kluczowym elementem jest kontrola nad ropą naftową i na Pacyfiku i Morzu Chińskim, gdzie Chiny starają wyprzeć Amerykę i przejąć rolę hegemona.

DWA PUNKTY WIDZENIA NA BLISKI WSCHÓD

Opinie jak poniżej, są raczej kontrowersyjne i nie znajdują miejsca w głównym nurcie amerykańskiej prasy i telewizji, które to media trzymają społeczeństwo amerykańskie w

| 28 CZERWCA 2014

13

błogiej ignorancji. Tu i ówdzie można jednak przeczytać podobne teorie na internecie.

A. Wedle jednej teorii, na Bliskim Wschodzie Ameryce chodzi o ropę naftową i jej cenę, którą kontrolują Amerykanie. Ma to też związek z rolą dolara jako waluty rezerwowej, jako że ropa naftowa jest wyceniania w dolarach.

Waluta rezerwowa ma tą olbrzymią zaletę, że można ją drukować bez wywołania inflacji. Wydrukowane nadwyżki w formie obligacji pożyczkowych kupują kraje zamorskie i obywatele Sanów Zjednoczonych, jako namiastkę złota. Jeśli Ameryka odda Bliski Wschód mahometańskim rebeliantom, to znaczy, że straci kontrolę nad ceną ropy naftowej z tych krajów. Niemniej ropa naftowa sama w sobie nie ma uniwersalnej wartości. Aby jej właściciel mógł kupić jedzenie, musi ją sprzedać za dolary albo inną walutę wymienialną, np. euro. Może bardziej się opłaca kupować tę ropę niż walczyć o kontrolę nad jej wydobyciem? Wojna w Iraku kosztowała USA ponad bilion dolarów. Czy były to pieniądze dobrze wydane? Obawiam się, że nie.

B. Wedle innej teorii, zasadniczym powodem, dlaczego Ameryka, angażuje się w konflikty na Bliskim Wschodzie, jest podtrzymywanie tam ciągłego konfliktu miedzy rywalizującymi ze sobą grupami religijnymi i etnicznymi. Założeniem jest, że osłabione wzajemnymi konfliktami arabskie społeczeństwa będą łatwiej kontrolowane przez Stany Zjednoczone, które upieką przy okazji swoje mocarstwowe interesy, główne naftowe. Jeśli taka polityka rzeczywiście ma miejsce, to jednak może mieć dla Ameryki ujemne strony, jako że niestabilna sytuacja prowadzi do niestabilnych rezultatów i Stany Zjednoczone mogą się spotkać z nowym wrogiem, którego istnienia nie przewidziały.

W historii 20. wieku było podobnie, kiedy to Niemcy Kajzera w roku 1917 sfinansowały bolszewicką rewolucję wysyłając pieniądze i Lenina do Petersburga. Ta sama rewolucyjna władza, w postaci ZSSR, 28 lat później rozgromiła doszczętnie hitlerowską Rzeszę Niemiecką. W sumie wywołanie rewolucji w Rosji w roku 1917 wzmocniło Rosję, a nie osłabiło, jak spodziewali się tego Niemcy. Wygląda na to, że Wiosna Arabska, zainicjowana przez USA, już się obraca się przeciwko żywotnym amerykańskim interesom i Ameryka traci nad „wiosennymi” krajami kontrolę. Obecna sytuacja w Iraku, Libii i Egipcie jest tego przykładem. &

POLSKA MA TĘ SPECYFICZNĄ CECHĘ, ŻE JEST ZA SŁABA, ABY SIĘ AGRESJI ROSYJSKIEJ OPRZEĆ, ALE ZA DUŻA, ABY AGRESOR JĄ STRAWIŁ, CZYLI ZRUSYFIKOWAŁ. ROSJANIE TO CHYBA ROZUMIEJĄ.

REKLAMA

AIR TOUCH DENTAL BROTHERS, PC Gwarantujemy wysokà jakoÊç us∏ug dla ca∏ej Rodziny • Leczenie kana∏owe • Koronki i mostki • Implanty • Bia∏e plomby • Wyjmowane ca∏kowicie albo cz´Êciowe protezy • Usuwanie z´bów • Leczenie paradontozy

100 % STERYLIZACJA

1 godzina w gabinecie wybielania z´bów

ORTODONTA

Prostowanie z´bów przez wyjmowany aparat

Pi´kny uÊmiech po 2 wizytach • Bez borowania • Bez zastrzyków • Bez bólu Najskuteczniejsza metoda leczenia na: krzywe, ukruszone, zabarwione i odbarwione z´by oraz odst´p mi´dzy z´bami

OTWARTE W NIEDZIEL¢

203 Nassau Ave., Greenpoint B’klyn NY 11222 (pom. Humbold St. & Russel St.) (718) 383-1270

14

WEEKEND

nowy dziennik

| 28 CZERWCA 2014

c PODRÓŻE NIE NA WEEKEND d

WINO KRÓLÓW, KRÓL WIN MONIKA ŚLIŻ Koneserzy wina z pewnością znają to miasto. Bo cóż jest lepszego niż degustacja tokaju w Tokaju?

CZY WIESZ, ŻE...

ZDJĘCIA: MONIKA ŚLIŻ

Król Szwecji Gustaw III po spróbowaniu tokaju nie chciał już pić żadnego innego wina.

Prezydent Thomas Jefferson nazywał tokaj „wyśmienitym”.

Cesarz Franciszek Józef co roku wysyłał brytyjskiej królowej Wiktorii dwanaście butelek tego wina (po jednej na każdy miesiąc). A ponieważ królowa żyła i rządziła bardzo długo, zebrało się ich 972.

Katarzyna Wielka obstawiła niektóre tokajskie winnice (wynajmowane przez Rosję od Węgrów) swoimi żołnierzami, by nic nie przerwało ciągłości dostaw trunku do Petersburga.

Za czasów Elżbiety wydatki na tokaj stanowiły aż 10 proc. kosztów utrzymania dworu.

– A może pojedziemy do Tokaju? – propozycja Piotra była nie do odrzucenia. Zrobiliśmy rezerwację, spakowali walizki i wsiedli do samochodu. Oboje z Piotrem lubimy wino. On jest prawdziwym koneserem, ja nadal się uczę.

Wino tokaj – kojarzone zwłaszcza z Węgrami, w czym nie ma błędu – w północnej części regionu Tokaj leży w Zemplinie Dolnym na Słowacji. Tokaj leży u stóp wulkanicznej Łysej Góry i uważany jest za najpiękniej położone miasteczko w tym regionie. Niektórzy nazywają Tokaj środkowoeuropejską wersją Toskanii.

Ledwo przekroczyliśmy węgierską granicę, a naszym oczom ukazały się całe pola winnic. Gps doprowadził nas do Böne Vendégház és Borozó przy ulicy Bethlen Gábor u. 20, gdzie nocowaliśmy. Już samo miejsce wprowadzało w dobry nastrój; brama i przyległe budynki były porośnięte winoroślą. Na placu znajduje się także miejsce na grilla, a wokół przepiękny ogród. Sami właścicieli to przemili ludzie, serdecznie nastawieni do turystów. Tutaj każdy czuje się jakby był w domu. Syn właścicieli poczęstował nas tokajskim winem. Degustacja pomogła nam wybrać jedno z wielu oferowanych. Od tego momentu stało się ono na-

szym nieodłącznym towarzyszem. Nie wiem czy to magia miasta, ale dla mnie tokaj z półek polskich sklepów smakuje inaczej, gorzej.

Podczas degustacji dosiadło się do nas małżeństwo z Finlandii; Hannele i Timo. Tokaj odwiedzają od 15 lat. Są zakochani w tym miejscu, winie i ludziach. Potem dołączył do nas jeszcze Csombok, Węgier. Ludzie są tu jakby milsi niż w krajach, w których bywałam. Są ciepli i to co mnie zaskoczyło, od razu dają ci kredyt zaufania. Zdarzało się, że właściciel zostawiał nas samych na kilka chwil, nie patrząc na to, że wraz z nami zostawiał pieniądze w kasie czy multum wina. Wina w winnicach sprzedawane są w plastikowych butelkach, dlatego jeśli zdecydujemy się na ich zakup, po przyjeździe do domu należy przelać je do szklanej butelki, aby mogły stać dłużej. W ten pamiętny wieczór delektowaliśmy dwulitrowym furmintem za, w przeliczeniu, 4 dolary! W regionie jest ok. 55% tego wina. Dominuje w winnicach z mocnymi, intensywnie rosnącymi pędami, z niepodzielonymi liśćmi. Dojrzewa późno i łatwo usycha na pędach. Odznacza się wysoką kwasowością, przeciętnym bukietem i charakterystycznym, wyśmienitym aromatem.

TOKAJ TO ZALEDWIE JEDNA GŁÓWNA ULICA I KILKA WĄZIUTKICH, WYŚCIELONYCH ZAPROSZENIAMI DO PRYWATNYCH PIWNIC Z WINEM. MIEJSCA, W KTÓRYCH MOŻNA KUPIĆ WINO, POZNAĆ MOŻNA PO CHARAKTERYSTYCZNYCH DREWNIANYCH BECZKACH STOJĄCYCH PRZY DRODZE.

Pomnik Rakoczego w Muzem Tokaju

Po takiej uczcie dla podniebienia Finowie zaproponowali, że będą naszymi przewodnikami po winnicach, jeśli mamy takie życzenie. Ruszyliśmy.

Tokaj to zaledwie jedna główna ulica i kilka wąziutkich, wyścielonych zaproszeniami do prywatnych piwnic z winem. Miejsca, w których można kupić wino, poznać można po charakterystycznych drewnianych beczkach stojących przy drodze. Śladem wiekowej tradycji są tu słynne piwnice Rakoczego. Franciszek II Rakoczy, książę Siedmiogrodu w 1703 r. przekazał w darze francuskiemu królowi kilka beczek tokaju. Ludwik XIV zachwycił się prezentem i od tego czasu Wersal regularnie zamawiał dostawy tokaju. Z kolei Ludwik XV mówił o tokaju „wino królów, król win”. Piwnice Rakoczego tworzą 1,5 km labirynt porośniętych pleśnią korytarzy, gdzie w beczkach dojrzewają wina. Na sąsiednim budynku apteki widnieje tablica upamiętniająca wizytę słynnego lekarza Paracelsusa, który z po-

zytywnym skutkiem badał lecznicze właściwości lecznicze tokajskich win. Niedaleko jest Muzeum Tokajskie, w którym zgromadzono m. in. pisemne wypowiedzi znanych osób na temat tokaju, archiwa miejskie, judaika a także kolekcję dawnych narzędzi winiarskich na poddaszu. W muzeum znajduje się także poświadczenie Norberta Lippoczy’ego właściciela składu winnic w Tarnowie, a mieszkającego na Węgrzech. Lippoczy przysięgał wobec Boga, że w jego składzie będą naturalne, niezepsute, niesfałszowane, wyciśnięte z winnych jagód i winogron. Tylko takie wina miały być sprzedawane do mszy świętej. Zdecydowaliśmy się odwiedzić winnicę Hímesudvar, zachwalaną przez Hannele. Rodzina uprawą winorośli i produkcją wina zajmuje się od niemal 30 lat. Rocznie produkują do 20 tys. butelek wina, a każdy jego rodzaj jest numerowany na butelkach w liczbie od 1500 do 4000. Według informacji zawartych w starych kronikach piwnica usytuowana jest w pałacyku myśliwskim z XVI w, zbudowanym na życzenie króla Węgier Jana Zapolyi. Wczasach podboju węgierskiego w roku 896 n. e. Himesudvar był pierwotną nazwą Tokaju. Nie da się nie zauważyć, że Hannele bywa tu często. Właściciele witają się z nią jak z dobrą znajomą.

Zostajemy poczęstowani słodkim Kövérszőlő, Cuvée, Zéta (polecam) iAszú 6 puttonyos z 2002 r. Przed każdą nalaną lampką wina właścicielka w kilku zdaniach wprowadza nas w walory smakowe wina, które będziemy degustować. Potem znika, pozwalając rozkoszować się tą chwilą w samotności. Na koniec odwiedziliśmy jeszcze jedną piwniczkę, dużo mniejszą niż ta ostatnia. Karafkę wina można było zabrać ze sobą kilka metrów dalej a następni, e siedząc na ławce, popijać tokaj i napawać się widokiem miasta. Wina, wktórym czuć „ostre, wiosenne powietrze i gorące letnie słonko”.

W którym jest ludzka praca i serce. &

nowy dziennik

WEEKEND

| 28 CZERWCA 2014

15

Serdecznie zapraszamy do GABINETU OKULISTYCZNEGO

dr Michał Kiselow OD

NOWOCZESNE METODY LECZENIE WAD I CHORÓB OCZU (jaskra, kontrola chorych na cukrzyce, badanie dna oka, pomiar

ciśnienia sródgałkowego oraz komputerowe badanie pola widzenia).

Konsultacja i kwalifikacja do zabiegu laserowej korekty wad wzroku oraz usuwania zaćmy.

PEŁNY ZAKRES OPIEKI OKULISTYCZNEJ DOROSŁYCH I DZIECI

• dobór soczewek kontaktowych • wysoka jakość szkieł korekcyjnych • duży wybór oprawek: PRADA, DIOR, RAY BAN, COACH, TIFFANY, TOM FORD, OLIVER PEOPLES • okulary przeciwsłoneczne; akcesoria optyczne oraz okulistyczne badania dla kierowców (DMV)

909 Manhattan Ave., Brooklyn NY 11222

tel.718.389.0333

Większość ubezpieczeń medycznych, optycznych i unijnych honorowana

NOWE GODZINY

pon. – pt.: 9 rano – 8 wieczorem sobota: 9 rano – 6 ppoł.

Doktor mówi po polsku.

SPECJALISTA CHORÓB PRZYZĘBIA I IMPLANTÓW ZĘBOWYCH

PARADONTOLOG URSZULA KOROL, D.D.S.

LEKARZ ALERGOLOG Dr. MONIKA I. WORONIECKA, M.D. Specjalista ALERGOLOG dla doros∏ych i dzieci (z wieloletnim doÊwiadczeniem)

• Specjalistyczne skórne testy na alergie • Szczepienia odczulajàce, alergie Êrodowiskowe • Katar sienny, przewlek∏y kaszel i astma, alergiczne choroby zatok, uszu, oczu i skóry • Uczulenia na pokarmy, ostre reakcje uczuleniowe, uczulenia na ukàszenia przez owady • Zaburzenia uk∏adu odpornoÊciowego • Testy wydolnoÊci p∏uc Ubezpieczenia honorowane

BOARD CERTIFIED, (DIPLOMATE OF AMERICAN BOARD OF PERIODONTOLOGY)

• ZAPOBIEGANIE I LECZENIE PARADONTOZY

(KIESZONKI DZIĄSŁOWE, KRWAWIENIE DZIĄSŁOWE, RUCHOMOŚĆ ZĘBÓW)

Brooklyn:

115 Nassau Avenue (Greenpoint)

718.389.6950

Nassau:

125 Plandome Road (Manhasset), Long Island

516.570.0528

• IMPLANTY ZĘBOWE • REGENERACJA - ODBUDOWA KOŚCI WOKÓŁ ZĘBÓW • WSZCZEPY KOSTNE - ODBUDOWA WYROSTKA ZĘBODOŁOWEGO

• CHIRURGIA PLASTYCZNA DZIĄSEŁ

THE CENTER FOR ADVANCED SPIRITUAL HEALING

- PRZESZCZEPY DZIĄSEŁ WOKÓŁ OBNAŻONYCH SZYJEK ZĘBOWYCH - KOREKTA PRZEROSTU DZIĄSEŁ • STABILIZACJA RUCHOMYCH ZĘBÓW • SZCZEGÓŁOWE BADANIE GŁOWY I SZYI W CELU WYKRYCIA RAKA JAMY USTNEJ I PATOLOGII STAWU SKRONIOWO-ŻUCHWOWEGO

ROMAN SVARCZEWSKI Jedyny uzdrowiciel, który usuwa wszelkie dolegliwoÊci skórne nie pozostawiajàc blizny

Usuwa nietradycyjnymi metodami znamiona, brodawki, kurzajki i cysty z ka˝dej cz´Êci cia∏a, które po seansie stopniowo usychajà i bezboleÊnie odpadajà.

Pomaga w ka˝dym problemie skórnym. Usuwa te˝ hemoroidy, plamy na skórze, piegi, wrzody, liszaje, grzybic´.

DR. KOROL JEST JEDYNĄ POLSKĄ SPECJALISTĄ-PARADONTOLOGIEM, ABSOLWENTKA NEW YORK UNIVERSITY, DEPARTAMENT PARADONTOLOGII I IMPLANT DENTISTRY W CELU UMÓWIENIA SIĘ NA WIZYTĘ PROSZĘ DZWONIĆ POD NR:

212.888.2008

57 W. 57 Street, SUITE 805, NYC, NY 10019 (Między 5 i 6 Ave.)

Aby umówiç si´ na spotkanie prosz´ dzwoniç:

Tel:

718.332.1190 • 718.743.3343 (9 rano - 7 wiecz.)

206 Corbin Place (róg Brighton Beach) BROOKLYN, NY 11235

WEEKEND

nowy dziennik

| 28 CZERWCA 2014

A konkretnie spodenek z lycry i obcisłego podkoszulka typu wifebeater.

Obu szczerze nienawidzę, chociaż wiem, że recenzenci nie powinni żywić żadnych uprzedzeń względem przedmiotu specjalizacji.

O ile jeź dziec two zo sta ło przy – lekko zmodyfikowanej i dostosowanej do naszych aktualnych standardów odzieżowych – tradycji, o tyle sporty rowerowe przerzuciły się na te lycry i wifebeatery praktycznie bez wyjątku. Trzeba więc samozaparcia, żeby uprawiać kolarstwo, zwłaszcza miejskie, bez popadania w stresy konfekcyjne.

Dawno temu, kiedy obie dyscypliny, dziś sportowe, konkurowały o zainteresowanie szerszej publiczności, zarówno amazonki jak cyklistki udając się na konie albo rower nie musiały, a też im nie wypadało, zmieniać spódnic na szorty.

Panie kłusowały więc przez błonia w długich sukniach (na bocznych siodłach damskich) i kapeluszach, ani na milimetr nie ustępując z ówczesnych zasad elegancji. Także cyklistki pedałowały w sukienkach i botkach na obcasach. Niedługo później przebrały się jednak w legginsy i tak już zostało.

Teraz, kto wie, może i ja się przekonam do jakiejś „holenderki” albo „damki”. A wszystko z powodu Andersena z Kopenhagi. Chodzi o Mikaela Collville’aAndersena, który już w 2007 roku zaobserwował, a potem zdefiniował i skomentował nowy trend w modzie rowerowej, który nazwał Cycle Chic. Nie wiadomo, czy jest on potomkiem „tego” Andersena, ale to wielce możliwe, bo odkrywca Rowerowego Szyku również, jak słynny bajkopisarz, pracuje w słowie – z zawodu jest bowiem dziennikarzem. I też propaguje tradycyjny model kobiecości, bo bardziej niż atletki w lycrze podobają mu się słodkie kobieciątka w falbankach. Współczesne Calineczki, Małe Syrenki i Księżniczki na Grochu w powiewnych sukienkach.

Młodszy Andersen nie wymyślił sobie nowego stylu odzieży rowerowej, a tylko go wypatrzył. Dojrzał, opisał – fotografując duńskie elegantki, jak w spódnicach i na szpilkach pedałują ulicami Kopenhagi – i wreszcie wylansował szerzej.

Dziennikarz założył bloga dokumentującego zjawisko cycle chic, dzięki czemu na ulicach innych miast europejskich, z początku tych wielkich, a dzisiaj także i mniejszych, po więcej niż stuleciu na powrót pojawiły się cyklistki w sukienkach. Dziś podobnie wystylizowane cyklistki jeżdżą więc i po Edynburgu, i Warszawie, i nawet Wrocławiu.

Dzięki cycle chic wyszło na jaw, że na rower wcale nie trzeba zakładać obcisłych legginsów i ciasnego

c DZIAŁ ODZIEŻOWY d

CYCLE CHIC BOŻENA CHLABICZ

W kwestii alternatywnych środków transportu, które w gruncie rzeczy służą nie tyle podróżowaniu, co rekreacji w plenerze, w moim przypadku z kolarstwem zawsze wygrywała hippika. Jednym z ważniejszych powodów była sprawa stroju.

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

16

podkoszulka. Równie dobrze można, przynajmniej po mieście, jeździć w tym, w czym się normalnie chodzi po ulicach.

Kolarstwo miejskie to przecież coś innego, niż sportowy wyczyn. Aco do bezpieczeństwa, to kobieta potrafi. Panie kierowcy od lat prowadzą

DZIĘKI CYCLE CHIC WYSZŁO NA JAW, ŻE NA ROWER WCALE NIE TRZEBA ZAKŁADAĆ OBCISŁYCH LEGGINSÓW I CIASNEGO PODKOSZULKA. RÓWNIE DOBRZE MOŻNA, PRZYNAJMNIEJ PO MIEŚCIE, JEŹDZIĆ W TYM, W CZYM SIĘ NORMALNIE CHODZI PO ULICACH.

na szpilkach i – choć to mało wygodne i niedozwolone – dają radę. Na rowerze obcas sprawdza się zresztą, jak mi się wydaje, lepiej, niż na pedale gazu. Choćby dlatego, że stabilizuje stopę, zapobiegając jej ześlizgiwaniu się i zginaniu w trakcie jazdy. Hippiczne oficerki też maja przecież solidne obcasy, dzięki czemu wygodnie trzymają się w strzemionach.

Co się zaś tyczy spódnic, to problem mogą cyklistkom stwarzać najwyżej te długie i powłóczyste. Coś takiego potrafi się, jak zgaduję, wkręcić w łańcuch, powodując wypadki. Albo zaczepić o którąś z licznych metalowych przekładni czy zębatek i umazać smarem lub nawet rozerwać. Te krótsze, a zwłaszcza mini, nie powinny stwarzać żadnego zagrożenia w trakcie jazdy. A ileż radości dla oczu!

Dodatkowa, oprócz rewolucji estetycznej, korzyść z mody na cycle chic to okoliczność, że nowy styl nie wymaga kompletowania specjalnej konfekcji na rower, w założeniu sportowej. Jeździ się w tym, co się nosi po ulicy. Ba – także do pracy. Sądząc z materiałów na blogu redaktora Andersena, panie pedałują co rano po Kopenhadze w korporacyjnych garsonkach, a panowie w garniturach i krawatach. Problem jest jedynie, kiedy pada, ale już dawno temu wymyślono przecież peleryny przeciwdeszczowe.

Ten trend konfekcyjny będzie zresztą – wiele na to wskazuje – przyszłością kolarstwa miejskiego. Jak dowodzi wystawa „Free Ride Art Space” otwarta właśnie w Galerii Awangarda we Wrocławiu, rowery do jazdy po metropoliach niedługo zaczną przypominać formą auta typu Smart, tyle, że z napędem na pedały. Bo rower to styl życia, a styl ży cia mia sta to te raz urban chic – na przykład cycle chic. &

REKLAMA

POLSKA RESTAURACJA Happy Hour pon. - pt., 5.00 - 7.00 $3 piwo ,$4 wino, 50% off pierogi Brunch w soboty i niedziele 9.00 - 4.00

na Williamsburgu

Polecamy:

» Tatar z łososia » Nadziewane pieczarki z sosem bazyliowym » Przepyszne wegetariańskie zupki » Żeberka z dzika » Grillowany łosoś w sosie cytrynowo kaparowym m » Szaszłyki z kury z farmy amiszów

UŻYWAMY MIĘSA ZDROWEGO BEZ ANTYBIOTYKÓW I HORMONÓW

194 Bedford Ave, tel.: (718) 388-6194 Pon-Czwartek 11:30 am-11pm | Piątek 11:30am-12am | Sobota 9am-12am | Niedziela 9am-11pm