Nowy Dziennik 2014/07/26 Weekend

nowy dziennik

WEEKEND

NUMER 775

| 26 LIPCA 2014

STRONA 8

MAGDALENA SAMOZWANIEC

PIERWSZA DAMA POLSKIEJ SATYRY STRONA 3-6

STRONA 3

STRONA 12

STRONA 13

STRONA 16

TEMAT TYGODNIA:

PRAWDZIWA TEQUILA

ZROBIONY W KONIA

DRONY DOMOWEJ ROBOTY

MODA DLA DRESIARZY

PIJMY WINO!

2

WEEKEND

nowy dziennik

| 26 LIPCA 2014

c

FELIETON JANKA

d

ZIBBY

Umarł rano 10 lipca nagle i niespodziewanie, w swoim domu. Miał dopiero 43 lata i cieszył się dobrym zdrowiem. Cieszył się też życiem.

Jak wspominała jego żona Atena, snuł nowe plany: co robić w życiu, gdzie pojechać, co zobaczyć.

Jego śmierć spotkała się z tak silnym odzewem, był bowiem osobą publiczną: w 1993 roku założył i prowadził do 2012 roku klub Europa, mieszczący się przy Meserole Avenue na Greenpoincie. Znały go więc setki osób, które przewinęły się przez to miejsce. On sam rozpoznawał wiele z nich. Gdy siedział na swoim stałym miejscu, przy końcu baru, na wysokim stołku, zauważał znajomych, machał do nich ręką, zapraszał na drinka.

We wspomnieniach pośmiertnych wiele osób podkreślało, że przychodziły do Europy dlatego, iż czuły się tam u siebie, że zapraszał ich tam Zbyszek. Przy okazji spotykali się z grupą innych bywalców.

Zbyszek Chalecki przyjechał do Stanów Zjednoczonych w 1989 roku ale dla nas najważniejsze są lata prowadzenia przez Niego (najpierw – na spółkę z właścicielem Greenpoint School of English, Ryszardem Rzeźnikiem) klubu nocnego.

Zaczynały się złote lata Polonii w Nowym Jorku. Zbyszek Chalecki wyczuł koniunkturę, zauważył coraz więcej młodych ludzi przyjeżdżających z Polski, których nie zadowalały ówczesne, dość żałosne, propozycje spędzania wieczoru. Europa była od początku klubem z prawdziwego zdarzenia. Na dole mieścił się bar i tam też ludzie przesiadywali na kanapach i gwarzyli. Po schodach wchodziło się do głównej, ciemnej, przytulnie oświetlonej sali. W jej rogu była scena, a na niej zaczęli się pojawiać muzycy z koncertami. (Później kilkakrotnie zmieniano wystrój wnętrza klubu.)

Wkrótce Europe wyrósł rywal, większy klub Exit, również na Greenpoincie. Młodych Polaków było jednak wtedy tylu, że klientela tłoczyła się w obu tych miejscach, a niektórzy w środku nocy „zmieniali lokal”, gdyż dzieliło te dwie dyskoteki tylko kilka przecznic. Europa wielu osobom wydawała się bardziej kameralna, przyjazna. Szczególnie lubiane były przyjęcia sylwestrowe, przypominające atmosferą i skalą polskie prywatki, sławne także z pieczonego prosiaka. Europa miała też bardzo rozwinięty program muzyczny. Występowali na jej scenie m. in. Bajm, Dżem, Republika, Lombard, De Mono, Wilki, Big Cyc, Łzy, Ich Troje, Vox, Stanisław Sojka, Michał Urbaniak, Bogusław Mec, Małgorzata Ostrowska, Andrzej Zieliński, Kasa Chorych i Variete. Zbyszek przywiązywał wagę do tej części artystycznej – sam przecież był muzykiem (grał kiedyś w zespole, na gitarze basowej). Jak przystało na dobrego menedżera, nie kierował się jednak swoim gustem. Rozumiał, że Polonia jest różnorodna, że jedni chcieliby posłuchać jazzu a inni – disco polo. Na żadną muzykę się więc nie obrażał. Otwartością wykazał się, gdy pozwolił na organizowanie w każdą niedzielę wystaw i koncertów przez organizację Mariana Żaka. Seria Art Nights była czymś nie-

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

Odejście Zbyszka Chaleckiego wstrząsnęło Polonią. Był osobą publiczną, znali go wszyscy. I wszystkim kojarzył się z dynamizmem, sukcesem i młodością. Miał przecież nocny klub!

spotykanym, nawet w Nowym Jorku. Polskiego pochodzenia promotor, w polonijnym klubie w polskiej dzielnicy, dawał szansę występu muzykom z całego świata, reprezentującym wszelkie możliwe style.

Po latach boomu przyszły chudsze. Polskiej młodzieży przychodziło już mniej albo nie chciała już spędzać każdej soboty w etnicznym klubie. Zbyszek zdawał sobie sprawę z gasnącej fortuny, ale nie poddawał się. Taką miał naturę – bez względu na to, jakie miał problemy, jaka była jego aktualna sytuacja finansowa i osobista, zawsze był uśmiechnięty i optymistyczny. Bardzo to było amerykańskie w nim, nietypowe dla naszej grupy. Może dlatego odnosił sukcesy i dobrze się wAmeryce czuł? Może dlatego wpuścił potem do Europy amerykańskie zespoły i zmienił częściowo klientelę.

A w pewnym momencie wziął się za coś zupełnie innego (znowu – amerykańska cecha charakteru). Zaczął pracować w wielkiej firmie nieruchomościowej Prudential Douglas Elliman – i także tam odnosił sukcesy.

Prowadził polski lokal, ale przecież nieustannie robił biznes z Amerykanami, rozmawiał z nimi, zapraszał ich do klubu. Rozumiał znaczenie kontaktów z prasą i z politykami. Wiedział nawet, że trzeba dobrze żyć z policjantami (którzy mieli posterunek obok Europy). Zibby był dobrym dyplomatą i dobrym sprzedaw-

Redaguje Jan Latus (212) 594-2266 w. 115. Stali współpracownicy: Bożena Chlabicz, Marian Chlabicz, Stanisław Kokesz, Monika Śliż, Piotr Milewski, Piotr Powietrzyński, Magdalena Wypych, Zuzanna Ducka-Lubas. Piszą z Polski: Łukasz Dziatkiewicz, Przemek Gulda, Katarzyna Krawczyńska, Ewa Śródka, Daniel Wyszogrodzki.

WEEKEND

cą. Później – nieruchomości.

Niewielu ludzi dobrze poznało Zbyszka, jego żonę Atenę, córkę Klaudię. On znał – lub rozpoznawał – tyle osób, że potem miał zapewne potrzebę uciekania odnich wprywatność swojego domu i grona najbliższych przyjaciół. Ci, którzy go znali dobrze, mówią teraz, że był człowiekiem dobrym, uczynnym i bezinteresownym.

Rzadkie to cechy u młodych mężczyzn, którzy zdobyli popularność i sukces finansowy.

Liczna obecność na uroczystościach żałobnych i prawdziwy smutek obecnych i byłych barmanów czy ochroniarzy klubu mówi też wiele o tym, jak Zbyszek traktował osoby dla niego pracujące.

Co wiedzieliśmy o Zbyszku Chaleckim my,

bywalcy klubu? Czasem tylko podaliśmy mu rękę, czasem wznieśliśmy toast. On potrzebny był swojej rodzinie i bliskim przyjaciołom, Polonii potrzebny był zaś jego klub. Nawet w późniejszych latach, gdy się nieco wyludnił, spełniał on niezmiernie ważną rolę: miejsca, gdzie Polacy na emigracji, jak to oni, lubią spotkać się ze sobą, posłuchać spokojnej muzyki, coś wypić, porozmawiać. Olśniewające i drogie kluby amerykańskie im tego nie dawały. Dlatego gdy w sobotę 12 lipca, a potem, po mszy żałobnej, w środę 16 lipca, spotkaliśmy się w klubie Europa, żeby powspominać Zbyszka, żegnaliśmy nie tylko jego, ale i nasze zbiorowe, polonijne życie, które wraz z jego odejściem doznało kolejnego ciosu.

JAN LATUS

CI, KTÓRZY GO ZNALI DOBRZE, MÓWIĄ TERAZ, ŻE BYŁ CZŁOWIEKIEM DOBRYM, UCZYNNYM I BEZINTERESOWNYM. RZADKIE TO CECHY U MŁODYCH MĘŻCZYZN, KTÓRZY ZDOBYLI POPULARNOŚĆ I SUKCES FINANSOWY.

REKLAMUJ SIĘ W WEEKENDZIE.Dział Reklamy i Marketingu, Dyr. Delfina Kozimor: Tel: 212-594-2266 wew. 304; Fax: 212-594-5538; e-mail: displays@dziennik.com.

(Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za treść publikowanych ogłoszeń).

The Publisher disclaims any liability for the content of any advertisement appearing in this magazine.

Piszcie listy do: jl@dziennik.com

NA OKŁADCE:

MAGDALENA SAMOZWANIEC

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

nowy dziennik

WEEKEND

| 26 LIPCA 2014

c POLSKA NA GORĄCO d

TEQUILA

Tequila to wysokoprocentowy napój alkoholowy, pochodzący z Meksyku, będący odmianą Mezcalu, narodowej wódki meksykańskiej.

Jest produkowana z soku specjalnej, tylko jednej odmiany agawy niebieskiej (Agave Tequilana), poddawanego fermentacji i destylacji. Jest to zasadnicza różnica pomiędzy Tequilą i Mezcalem. Mezcal jest wódką produkowaną z części różnych odmian Agawy, natomiast Tequila jest odmianą Mezcalu produkowaną tylko z soku jednej odmiany Agawy.

Nazwa trunku pochodzi od miasta w stanie Jelisco, w którym rozpoczęto w XVI w. produkcję Tequili. Początkowo była trunkiem lokalnym, który nie był zbyt popularny w przeciwieństwie do Mezcalu.

Produkcja nie była kontrolowana, jednak z czasem Tequila zdobywała coraz większą popularność, w wyniku czego na butelki nałożono podatek, a proces produkcji i pochodzenie zostało uregulowane i zastrzeżone przez państwo. Obecnie Tequila może być produkowana tylko w stanie Jelisco, gdzie znajduje się większość destylarni, za wyjątkiem dwóch położonych w sąsiednich stanach. Specjalny departament rządowy kontroluje produkcję, a także uprawę odmiany agawy potrzebnej do produkcji Tequili. Agawa niebieska może być uprawiana w innych stanach i rejonach, które podlegają ścisłej kontroli, jednak sama produkcja tylko w stanie Jelisco.

RODZAJE TEQUILI

oro („gold tequila”) – nie jest poddawa-

na procesowi starzenia

joven y abogado (młoda i postarzana) – w celu uzyskania aromatu i złociste-

go koloru dodawany jest karmel, fruktoza oraz aromaty drewna blanco („silver tequila”) – jest butelkowana bezpośrednio po destylacji lub pozostaje krótko w kadziach ze stali nierdzewnej reposado – leżakuje w beczkach dębowych co najmniej 2 miesiące, jednak nie dłużej niż 9 mies. anejo – leżakuje od 2 do 3 lat w beczkach dębowych przez co uzyskuje charakterystyczną barwę (od żółtej do brunatnej), smak i aromat Muy anejo – leżakuje od 4 lat do 5 lat w beczkach dębowych (JL)

POLAK Z LAMPKĄ W DŁONI PRZEMEK GULDA

Polacy wina piją mało i zwykle wybierają te najtańsze. Mimo wszystko rodzimy rynek wina rozwija się bardzo konsekwentnie.

Popularyzator i znawca wina, aktor Marek Kondrat, na otwarciu sklepu Off Piotrkowska w Łodzi

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

DRINK NA WEEKEND

3

Polska zdecydowanie nie jest krainą winem płynącą. Nie ma w Polsce tradycji picia wina, nie zadomowiło się ono na stołach podczas codziennych posiłków, nie ma kultury związanej z piciem tego trunku, a co najważniejsze – to napój dla przeciętnego Polaka po prostu za drogi. Efekt jest taki, że na tle reszty Europy wypadamy pod tym względem nawet nie słabo, ale po prostu dramatycznie. O ile w krajach zachodnich spożycie wina wynosi średnio od 25 do nawet 40 litrów rocznie na głowę, w Polsce wskaźnik ten jest na niewspółmiernym poziomie zaledwie trzech litrów. Biznesmeni z branży winnej pocieszają się, że liczby rosną i Polacy spożywają coraz więcej wina.

Ciekawie wyglądają zestawienia dotyczące popularności win z różnych krajów.

Na pierwszym miejscu w ostatnich latach bezkonkurencyjne są wina bułgarskie. Wy-

nika to w pewnym stopniu na pewno z tradycji – przez wiele lat były to przecież jedyne zagraniczne wina dostępne w Polsce, wynika to z ich relatywnie niezłej jakości, ale wynika to przecież oczywiście także z ich niskich cen.

Mocną pozycję miały w ostatnich latach wina francuskie, niedaleko za nimi plasowały się produkty z Hiszpanii.

– W Polsce przez kilka lat była bardzo wyraźnie widoczna moda na wina, powiedziałbym, dość egzotyczne z punktu widzenia rodzimego rynku – opowiada Paweł, menedżer w jednym z gdańskich sklepów specjalizujących się w sprzedaży win. – Chodzi mi o trunki pochodzące z takich krajów jak Chile, RPA czy Stany Zjednoczone – w tym przypadku chodzi przede wszystkim o wina z Kalifornii.

Ale to już przeszłość. Specjaliści mówią, że dziś coraz wyraźniejsza jest tendencja do zdobywania mocnej pozycji przez wina włoskie.

W sklepach można także znaleźć propozycje z krajów, które do tej pory w tej rozgrywce nie liczyły się niemal zupełnie: Izraela czy producentów południowoeuropejskich – Rumunii i Grecji.

– Nie do końca wiem z czego to wynika – dodaje Paweł, – ale sprzedajemy o wiele więcej win czerwonych niż białych. Coraz lepiej sprzedają się także wina różowe. Debiutowały dopiero niedawno i początkowo spotkały się z czymś, co mogę chyba określić jako pewną nieufność klientów. Ale dziś widać, że się dobrze przyjęły na polskim rynku.

Ważną nowością, która pojawiła się w Polsce dopiero kilka lat temu, są specjalistyczne sklepy, prowadzone przez winiarskich ekspertów. Różnią się one od zwykłych sklepów z alkoholem, nastawionych na masową sprzedaż.

Tu raczej stawia się na jakość niż na ilość. Można w nich kupić najbardziej choćby wyrafinowane gatunki wina, a na zamówienie sprowadzić prawdziwe winne białe kruki. Fachowa obsługa potrafi znakomicie doradzić i dobrać wino do konkretnej sytuacji czy każdego rodzaju menu. Niektóre z tych sklepów firmowane są przez znane osoby – jednym z ważnych gra-

czy w tym segmencie rynku winnego jest przecież słynny były aktor Marek Kondrat.

Największym przebojem napolskim rynku jest ostatnio cydr. Przez ostatnich kilka-

dziesiąt lat był w Polsce nieznany, nie można go było kupić w sklepach ani lokalach. Aż nagle jego popularność niemal eksplodowała – dziś nie sposób znaleźć modnej, nastawionej na młodego klienta, restauracji czy baru, w którym nie serwowano by tego lekkiego, trochę podobnego do wina napoju. Mało tego, w ciągu bardzo krótkiego czasu na rynku pojawiły się niezliczone odmiany i rodzaje cydru. Obok klasycznego, jabłkowego, spotkać można najróżniejsze nietypowe odmiany, choćby cydr gruszkowy. Z pewnością nie jest jednak tak, że cydr kradnie klienta winu. To jednak napoje, które kojarzą się z zupełnie innym odbiorcą i do zupełnie innego odbiorcy kierowana jest oferta dystrybutorów oby tych napoi.

Są jednak takie sytuacje, których niemal nie sposób sobie wyobrazić bez wina, prawdziwe winiarskie twierdze – to choćby wszystkie oficjalne koktajle, spotkania, bankiety i wernisaże. Na tego typu imprezach wino być musi i tego chyba nic nie zmieni. &

O ILE W KRAJACH ZACHODNICH SPOŻYCIE WINA WYNOSI OD 25 DO 40 LITRÓW ROCZNIE NA GŁOWĘ, W POLSCE WSKAŹNIK TEN JEST NA POZIOMIE TRZECH LITRÓW.

4

WEEKEND

nowy dziennik

| 26 LIPCA 2014

c

KIJEM W MROWISKO

d

TRZEŹWY JAK POLAK? MARIAN POLAK

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

Niby ciągle stanowimy klasę dla siebie, niby bijemy światowe rekordy, ale prawda jest brutalna: daliśmy sobie odebrać pierwszeństwo i w tej konkurencji.

Polak owszem, wypić wciąż potrafi. Mało, że wypić – potrafi też to przeżyć. Czternaście z kawałkiem rekordowe promile, z których powodu trafiliśmy na krótko na czołówki dzienników na świecie, mówią same za siebie. Głowy ciągle mamy jako naród mocne, co zdaniem ewolucjonistów świadczy, że na wspomniany wyżej rekord sumiennie pracowali także nasi przodkowie, licząc od Piasta Kołodzieja albo i dalej. Tylko, że złoty wiek pijaństwa to już nad Wisłą przeszłość. Teraz pod względem spożycia czystego spirytusu na głowę mieszkańca rocznie (a właśnie tak mierzy się poziom pijaństwa na świecie) jesteśmy ledwo w połowie stawki. Na dwudziestej pozycji. Owszem, przekraczamy statystyczną średnią niemal dwukrotnie, przyjmując na głowę dwa razy tyle procentów co Amerykanie, ale i tak wyprzedzili nas pod tym względem przedstawiciele licznych nacji, i to nie tylko europejskich.

Zgodnie z ogólnoświatową tendencją, w myśl której Stary i Nowy Świat powoli ustę-

pują pierwszeństwa Azji we wszystkich dziedzinach gospodarki, a w ślad za tym także życia, również i w kwestii picia wyprzedzili nas

azjatyccy konsumenci. A konkretnie Koreańczycy, którzy przodują w światowych rankingach pijaństwa z wynikiem ponad 15 litrów czystego alkoholu rocznie na statystyczną koreańską głowę.

Na trzeźwo żaden Europejczyk by tego nie wymyślił, bo jak wiadomo Koreańczycy, podobnie jak przedstawiciele innych narodów azjatyckich, mają z powodów ewolucyjnych ogromne problemy z przyswajaniem alkoholu.

Dla nich to dosłownie trucizna. Ajednak i w tej dziedzinie rzucili wyzwanie Zachodowi. Z opłakanym skutkiem, ale przecież dowiedli, że i Koreańczyk, jak się uprze, wypić potrafi.

Azjaci, choć ambitni, i tak wciąż piją mniej niż przodujący w rankingach opilstwa Europejczycy.

Cóż bowiem znaczy koreańskie piętnaście litrów na parę skośnych oczu rocznie wobec

wyniku jaki osiąga pierwsza na liście Mołdawia. Statystyczny Mołdawianin wypija imponujące 18,2 litra czystego etanolu. Głównie w formie wina. Wino wygrywa w ten sposób z piwem, bo drudzy w rankingu Czesi, osiągają zaledwie 16,5 litra. Akolejni – Węgrzy – jeszcze mniej, bo 16,3 litra na głowę. Dla porządku wypada tylko dodać, że 8,5 litra w przypadku Czechów pochodzi z piwa.

Tuż za podium, w co uwierzyć trudno, znalazła się ojczyzna kultu napojów wysokoprocentowych, kraj, gdzie picie znalazło swoją najwyższą formę filozoficzną i literacką – Rosja.

Niestety, statystyki są nieubłagane. Brutalna prawda brzmi: 15,7. Z takim wynikiem już niedługo Imperium ustąpi nie tylko Czechom, ale nawet Korei. My, ze swoimi 13, 3 litrami, spadliśmy jeszcze niżej. Teraz pijemy tyle, co Słowacy, ale znacznie mniej, niż nie tylko Rosjanie (15,7), Chorwaci (15,1), Ukraińcy (15,6) czy Białorusini (15,1). Wyprzedzają nas także Portugalczycy, Holendrzy, a nawet Duńczycy.

POD WZGLĘDEM SPOŻYCIA CZYSTEGO SPIRYTUSU NA GŁOWĘ MIESZKAŃCA ROCZNIE POLACY SĄ DOPIERO NA DWUDZIESTEJ POZYCJI NA ŚWIECIE.

Więcej od Polaków piją nawet Francuzi, autorzy porównania „pijany jak Polak”. I nie chodzi tu tylko o statystyki konsumpcji wina, co byłoby jeszcze zrozumiałe, ale o czysty etanol w ogóle. Więcej niż smoki piją też Anglicy, o czym chętnie zaświadczą mieszkańcy Krakowa. Przy młodych Brytolach zataczających się w weekendy pod Sukiennicami, nawet Smok Wawelski pęka.

Z drugiej strony, wciąż pijemy jednak więcej, niż Finowie czy uchodzący (bezpodstawnie) za największych na świecie konsumentów piwa Niemcy. Oni, z marnymi 12,8 litra na tyrolski kapelusik, wloką się w ogonie zataczającej się Europy.

Jak to możliwe, żeśmy tak sporządnieli?

To, co nie udało się za cara a potem za komuny, i na co nie pomogły ani izby wytrzeźwień, ani niedzielne kazania, szybko i w białych rękawiczkach załatwiła ekonomia. Nie chodzi o ceny, bo teraz – jak policzyli autorzy tego typu opracowań – w porównaniu do realnych dochodów „połówka” kosztuje dużo mniej, niż w czasach Peerelu. Picie może jednak kosztować (i zwykle kosztuje) utratę ciężko wywalczonego etatu czy w ogóle zatrudnienia. Mało kto ryzykuje, więc różne formy alkoholowej rekreacji rodacy zostawiają na weekendy.

W związku z czym roczny bilans procentów jest niższy. Toteż i pozycja Polski w rankingu Najbardziej Pijanych Krajów Świata, spadła na koniec drugiej dziesiątki. &

nowy dziennik

| 26 LIPCA 2014

c WEEKEND POLECA d

WINY I ZASŁUGI WINA MARIAN CHLABICZ

Pewnego pięknego letniego dnia, dwa lata temu, amatorom wina z wrażenia o mało nie powypadały z rąk kieliszki. Media doniosły o „największym od lat skandalu w środowiskach naukowych”. ne działanie substancji zawartych między in- aż o 37 procent. W tym samym czasie magazyn nymi w czerwonym winie pozostaje poza dys- „Cell” zamieścił sprawozdanie z badań tłumacząkusją. Co zaś do wyników niektórych nowych cych mechanizm działania resweratrolu na poeksperymentów, to bynajmniej nie podważają ziomie komórkowym. Wynika z niego, że, ujone podstawowej tezy wcześniejszych badań, mując rzec w uproszczeniu, owa substancja hadowodzących, że rewsweratrol działa. muje działanie enzymu (fosfodiesterazy PDEWubiegłym roku ochronnych własności po- -4) aktywizującego białka odpowiedzialne lifenoli zawartych w winie dowiodło duże stu- za proces starzenia oraz tłumi reakcje zapalne. dium (blisko 100 tysięcy uczestników) wykoNie ma więc wątpliwości, że przynajmniej nane wramach Cancer Prevention StudyII, zktó- na poziomie komórkowym czerwone wino przerego wynika niezbicie, że związki te zmniejsza- ciwdziała przedwczesnemu starzeniu się, i że ją śmiertelność z powodu chorób układu krąże- zapobiega rozwojowi reakcji zapalnych. Jest nia o 18 procent, a w przypadku udarów mózgu też obiecującym suplementem diety przy za-

grożeniu demencją i chorobą Alzheimera.

Pić więc, czy nie pić – oto jest pytanie. Z jednej strony niby warto, ze względu na uznawane przez większość lekarzy za udowodnione jego działania prozdrowotne. Z drugiej – te korzyści bywają kwestionowane, natomiast alkoholizm to zagrożenie jak najbardziej realne.

Cóż, jak zwykli mawiać starożytni Rzymianie – in vino veritas, co w wolnym tłumaczeniu na języki słowiańskie oznacza: na trzeźwo trudno ocenić. Poszukiwanie prawdy w tej dziedzinie nie obejdzie się jednak bez butelki chianti. &

NA POZIOMIE KOMÓRKOWYM CZERWONE WINO PRZECIWDZIAŁA PRZEDWCZESNEMU STARZENIU SIĘ I ZAPOBIEGA ROZWOJOWI REAKCJI ZAPALNYCH. JEST TEŻ OBIECUJĄCYM SUPLEMENTEM DIETY PRZY ZAGROŻENIU DEMENCJĄ I CHOROBĄ ALZHEIMERA. REKLAMA

5

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

Wyszło na jaw, że doktor Dipak Das, jeden z autorów popularnej już wówczas i szeroko stosowanej w praktyce teorii o pozytywnym wpływie polifenoli na zdrowie i długowieczność, fałszował wyniki badań. W związku z tym można było przypuszczać, że wszystko, co wiemy o korzyściach płynących z picia czerwonego wina, z dnia na dzień straciło aktualność. I że niczemu już na tym świecie nie można wierzyć na słowo. Nawet Wikipedii, gdzie hasło „reserwatrol” opracowane zostało głównie w oparciu o prace doktora Dasa. To z jego publikacji amatorzy wina czerpali też argumenty na rzecz swojego nałogu.

A tu, tymczasem, autorytet wielbicieli chianti stanął przed sądem karnym z zarzutami o fałszerstwo.

Sprawa jest w toku i wiele wskazuje, że podejrzenia wobec doktora, o ile uzasadnione, to jednak sprawdziły się w bardzo ograniczonym zakresie. Wyszło na jaw że owszem, trochę swoje dokonania podkoloryzował, ale głównie w graficznych opracowaniach wyników. I że zarzuty nie objęły meritum badań, a więc działania polifenoli. Niemniej, zamieszanie wokół osoby profesora Dasa ośmieliło sceptyków którzy na nowo postawili pytanie, czy rzeczywiście wino warto i należy pić na zdrowie. W periodykach naukowych pojawiło się w tym roku kilka publikacji, będących rezultatem podjętych dwa lata temu badań testujących mit resweratrolu, związku, który – jak się powszechnie uznaje – chroni organizm przed chorobami układu krążenia, zapobiega stanom zapalnym i obniża poziom zapadalności na nowotwory, wydaje się więc cudownym lekarstwem na większość problemów zdrowotnych współczesności. Jak utrzymywały do tej pory liczne autorytety naukowe, właśnie polifenole, w tej liczbie zwłaszcza zawarty w czerwonym winie resweratrol, miały stanowić najlepszy środek zapobiegawczy przeciw udarom, zawałom, nowotworom i różnym formom demencji.

Zadania weryfikacji teorii o korzystnym wpływie wina na zdrowie podjęli się między innymi naukowcy z amerykańskiego Johns Hopkins University, którzy przebadali w tym celu grupę mieszkańców regionu Chianti we Włoszech, gdzie woda jest droższa niż wino. Eksperyment wykazał, że koneserzy produktów lokalnych winnic nie żyli wcale dłużej, niż tamtejsi abstynenci. Aumierali na to samo, co w Nowym Jorku czy Wrocławiu – zawał, udar i raka. Ich serca, chronione butelką chianti do obiadu nie były zdrowsze, niż serca konsumentów piwa Żywiec ani wody Muszynianka.

Według raportu opublikowanego przez wysoko ceniony periodyk JAMA, resweratrol nie wywiera wcale korzystnego działania na zdrowie, a pozytywny wpływ konsumpcji wina na długowieczność można między bajki włożyć.

Naukowcy sceptyczni wobec ochronnych i przedłużających życie własności polifenoli ciągle jednak pozostają w mniejszości, podczas gdy większość po staremu uważa, że korzyst-

WEEKEND

6

WEEKEND

nowy dziennik

| 26 LIPCA 2014

c TECHNOLOGIA ŻYWIENIA d

CO PASUJE DO POTRAWY EWA ŚRÓDKA W dobrych restauracjach dobraniem idealnego wina do potrawy zajmuje się wykwalifikowany sommelier.

Jeśli sami nie czujemy się znawcami, wystarczy pójść do wystarczająco drogiej restauracji i problem z głowy – znawca win załatwia za nas wszystko. Gorzej jeśli trzeba wino dobrać samemu, np. na własnoręcznie przygotowywaną, kolację.

Każdy pewnie słyszał o tym, że czerwone wina podaje się do mięs, a białe do ryb i owoców morza. I jak powszechnie się uważa, wina półsłodkie i słodkie pasują tylko do serów i dań deserowych. To stare zasady, których można się trzymać, ale... już nie trzeba.

Zasada z białym i czerwonym winem ma generalnie sens. Mięso stworzeń morskich ma w sobie sporo kwasoty, która także dominuje w winie białym, więc dobrze się razem komponują. Poza tym, delikatne zazwyczaj, białe mięso ryb potrzebuje towarzystwa lekkiego wina, które nie przytłumi smaku potrawy. A wina białe uchodzą właśnie za lżejsze. To wszystko prawda ale są też wina czerwone, które do-

1 – przy kupnie wina warto zwrócić uwagę na etykietę: im prostsza, stonowana, elegancka, tym większa szansa, że wino będzie dobrej jakości; 2 – nie należy kupować taniego wina francuskiego, bo to zwykle okropne, cienkie wino stołowe; zasada ta nie odnosi się do innych krajów; 3 – nierozsmakowani (jeszcze) nie powinni wyda wać za du żo na bu tel kę (po nad 30 dol.), bo... prawdopodobnie nie dostrzegą wyjątkowości wina; już za 8-10 dol. można kupić wyborne wino (byle nie francuskie) – wystarczy poprosić o pomoc pracownika sklepu z winami; 4 – czerwone wino podajemy w temperaturze pokojowej, 10 minut od otwarcia butelki; białe wino zawsze schłodzone (50-53 F); 5 – białe wino można serwować w dowolnym kieliszku do wina; czerwone w jak największym, o kształcie tulipana.

równują białym poziomem kwasowości. Tak jak wytrawne włoskie lambrusco, które będzie pasować do bardzo wyrazistych („mięsnych”) ryb, jak łosoś, makrela, mahi mahi, tuńczyk czy miecznik. Do jeszcze bardziej intensywnie rybnych ryb, jak śledź czy sardynka, pasuje też pi-

WARTO ZAPAMIĘTAĆ, ŻE ŻADNEGO WINA NIE PODAJE SIĘ DO POTRAW ZAKWASZANYCH OCTEM, ANI DO ZUP, BEZ WZGLĘDU NA ICH PROFIL SMAKOWY.

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

5 PORAD DLA POCZĄTKUJĄCYCH

not noir, nebbiolo czy generalnie greckie wina czerwone wytrawne. Z eksperymentów z czerwonym winem i owocami morza należy jednak wyłączyć przegrzebki (scallops) i podawać je tradycyjnie z winem białym. W czerwonym winie jest bowiem sporo żelaza, które wchodzi w reakcję z jednym ze składników mięsa mięczaka, co daje razem wyjątkowo okropną kompozycję smakową.

A co do win słodkich i półsłodkich, to te z nich, które są lekkie i słodycz jest delikatna, mogą się zaskakująco nieźle komponować z daniami obiadowymi. Risotto szparagowe (do którego dodaje się wina podczas gotowania) świetnie sparuje się ze słodkim chilijskim muscato.

Białe wina półsłodkie pasują także do ostrego jedzenia. Półsłodkie wina czerwone czasem zestawia się z wieprzowiną albo mięsami grillowanymi. Można spróbować takiego połączenia np. z gruzińskim kindzmarauli. Gruzińskie wina w ogóle są nieprawdopodobne –polecam w ciemno w zasadzie każde!

Warto natomiast zapamiętać, że żadnego wina nie podaje się do potraw zakwaszanych octem, ani do zup, bez względu na ich profil smakowy.

Najważniejsza zaś zasada, dotycząca łączenia win z potrawami, to poleganie na własnym smaku. Jeśli jakaś winna szarada nam pasuje, nawet jeśli jest teoretycznie wywrotowa, to ryzykujmy i idźmy w to. Jeśli zaś dane połączenie budzi nasze wątpliwości, to sięgnijmy po inne wino. &

RISOTTO SZPARAGOWE pół pęczka szparagów 2 łyżki masła 1 szklanka ryżu np. arborio 3-4 szklanki wywaru 4-5 szalotek 0,25 szklanki białego wina (może być półsłodkie!)

0,5 szklanki utartego parmezanu oliwa sól, pieprz Szparagi obrać, odłamać twarde końce i wrzucić do wody (można dodać marchewkę i pietruszkę, ale oszczędnie, aby włoszczyzna nie zabiła szparagowego smaku wywaru). Do wywaru można także wrzucić skórkę od parmezanu. Gotować przez min. 20 min. Resztę szparagów ułożyć na blaszce, skropić oliwą, doprawić solą i pieprzem i piec ok. 15 min. w 320 F. Szalotki posiekać drobno i udusić na dużej patelni na 1 łyżce masła. Dodać ryż i przesmażyć w maśle ok. 2 min, mieszając. Dolać wino, poczekać aż ryż je wchłonie i dolać pół szklanki wywaru ze szparagów. Mieszając od czasu do czasu, dodawać co chwilę po pół szklanki wywaru – i tak przez ok. 20-25 min. Razem z ostatnim dolaniem wywaru, dodać także upieczone i pokrojone szparagi (główki można za cho wać do po ło że nia na wierz chu). Po wchłonięciu się reszty wywaru, dodać parmezan i łyżkę masła. Całość wymieszać.

nowy dziennik

WEEKEND

QUEENSBORO TOYOTA

0 APR FINANSOWANIE DOSTĘPNE *

LETNIA WYPRZEDAZ!

%

1.9% APR

CAMRY (GAS & HYBRID)

PRIUS L/B PRIUS V PRIUS PLUG-IN (+ $1000 TFS SUBVENTION CASH) AVALON (GAS & HYBRID)

LEASE FOR

SIENNA (+ $1000 TFS SUBVENTION CASH) VENZA • RAV4

EN

6 9 ST

X SE

500

$

NEW 2014.5 TOYOTA

CUSTOMER CASH FROM TFS

CAMRY LE

179

$

LEASE FOR

1000

$

2000

$

incl

TFS LEASE BONUS CASH

Model 2532. Auto, A/C, P/W, P/L, Gas, All Standard Factory Equipment. MSRP $23,930

APR FINANCING†

UP TO 60 MOS AVAIL ON SELECT TOYOTA CERTIFIED PRE-OWNED VEHICLES

1.9% - 60 mo pymts of $17.48/ea $1000 borrowed 2.9% - 60 mo pymts of $17.92/ea $1000 borrowed

'11 COROLLA LE

#60966. Auto, A/C, PW/LM, 16K mi.

'10 CAMRY LE V6

#60833. Auto, A/C, Full Power, Alloys, 23K mi.

'10 PRIUS IV

#60876. Auto, A/C, PW/L/M, Lthr, Nav, 42K mi.

2.9%

DOSTĘPNYCH DO NATYCHMIASTOWEJ DOSTAWY

$15,495 $16,995 $19,995

0%

1000

PLUS $

NEW 2014 TOYOTA

2 LATA

przy zakupie nowego samochodu.†† CUSTOMER CASH FROM TFS

SIENNA LE

259

$

LEASE FOR

1250

$

APR FIANCING AVAIL* UP TO 60 MOS SUBVENTION CASH FR TFS OR

1900

$

incl

per mo for 24 mos***

TFS LEASE BONUS CASH

$1999 (incl cap cost red & 1st mo pymt) due @ signing, tax tags reg & acquisition fees extra. Sec. Dep. waived by TFS.

Model 5338. Auto, A/C, P/W, P/L All Standard Factory Equipment. MSRP $31,360

TOYOTA CERTIFIED PRE-OWNED IN OUR INDOOR SHOWROOM! '12 RAV4 4X4

#60948. Auto, A/C, PW/LM, 26K mi.

'11 CAMRY XLE

$19,995

'10 VENZA V6 AWD

#60926. Auto, A/C, Full Power, Alloys, 26K mi.

'10 HIGHLANDER 4X4

#60934. Auto, A/C, Full PWR, Sunrf, 21K mi.

'11 SIENNA LE AWD

$24,995

$25,995 #60984. Auto, A/C, Nav, R/DVD, Every Option, 15K mi. $26,995 12 TUNDRA CREW CAB 4X4 $23,995 #60834. Platinum Edition- incl Nav & DVD, 30K mi. $40,995

$21,995 '11 RAV4 4X4 LTD #60788. Auto, A/C, Sunrf, Alloys, Htd Lthr, Full Pwr, 31K mi. $21,995 #60890. Auto, A/C, Sunrf, Lthr, Nav, 34K mi.

QUEENSBORO TOYOTA MÓWIMY PO POLSKU

#60848. 7 Pass, Auto, A/C, Full Pwr, Alloys, 24K mi.

'11 SIENNA LTD

2014 PRIUS $150O

ZNIŻKI DLA TEGOROCZNYCH ABSOLWENTÓW COLLEGU

DOSTĘPNE DODATKOWE WYPOSAŻENIE ****

P PRIUS C, V, LB & Plug-In

750

ZNIŻKI DLA TEGOROCZNYCH ABSOLWENTÓW COLLEGU ****

$

500

RABATU DLA WOJSKOWYCH**

WYGODNIE ZLOKALIZOWANY POKÓJ ZABAW DLA DZIECI PARKING DLA KLIENTÓW

S NORTHERN BLVD, WOODSIDE, QUEENS 62-1062-10 NORTHERN BLVD, WOODSIDE, QUEENS

ZAPRASZAMY NA JAZDĘ PRÓBNĄ

OTWARTE W NIEDZIELE 12-6

718-475-3429

WOJTEK IGNATOWICZ WOJTEK IGNATOWICZ

ZADZWOŃ LUB ODWIEDŹ NAS PO DETALE !

PLUS

APR FIANCING AVAIL* UP TO 60 MOS SUBVENTION CASH FR TFS OR

Model 1864. Auto, A/C, P/W, P/L, All Standard Factory Equipment. MSRP $19,110

SALESPERSON

AY

S

TFS LEASE BONUS CASH

per mo for 24 mos***

MON-THUR 9–9 · FRI 9–6 SAT 10–6 · SUN 12–6 NASZ POLSKOJĘZYCZNY SPRZEDAWCA

PW

6 2 ST

UE

6 1 ST

/Q

60 ST

LN

6 8 ST

BK

34th AVE

500

$

0%

per mo for 24 mos*** $1299 (incl cap cost red & 1st mo pymt) due @ signing, tax tags reg & acquisition fees extra. Sec. Dep. waived by TFS.

1

*60 monthly payments of $16.67 for each $1000 borrowed

E

10

DOSTĘPNYCH DO NATYCHMIASTOWEJ DOSTAWY

$1299 (incl cap cost red & 1st mo pymt) due @ signing, tax tags reg & acquisition fees extra. Sec. Dep. waived by TFS.

.CAMRY 9%

OR TFS CUSTOMER CASH $1000 CAMRY (GAS & HYBRID) $1500 PRIUS L/B $1000 PRIUS V $1000 AVALON (GAS & HYBRID) $1250 SIENNA $1000 VENZA • $500 RAV4

B LVD

159

$

(+ $500 TFS SUBVENTION CASH)

NORTHERN

COROLLA LE

NEW 2014 TOYOTA

(+ $500 TFS SUBVENTION CASH)

W

FINANCING AVAILABLE* UP TO 60 MOS.

60 Mos pymts of $18.17 for each $1000 borrowed.

(+ $500 TFS SUBVENTION CASH)

N

GORACE OFERTY! rzezwiace CENY!

4

5

DOSTĘPNYCH DO NATYCHMIASTOWEJ DOSTAWY

7

BEZPŁATNY PLAN SERWISOWANIA

60 MIESIĘCY NA WYBRANE NOWE TOYOTY 2014

32nd AVE

| 26 LIPCA 2014

2-10 Northern Blvd, Woodside, Queens

NA JUST ZACHÓD od OF BQETHE • KILKA od FROM THE 59th H WEST BQE · MINUT MINUTES THE 59TH BRIDGES 15 MINz NASSAU FROM NASSAU & TRIBORO i TRIBORO BRIDGES • 15 ·MINUT & TRIBORO BRIDGES · 15 MIN FROM NASSAU

WWW.QUEENSBOROTOYOTA.COM

718-475-3429

www.scionofqueens.com www.scionofqueen

NATYCHMIASTOWA DOSTAWA

Tax, title, registration add’l on all offers. No dealer fees. *Call or come in for details. Subject to Tier1+-Tier1 credit approval thru TFS. ††Covers normal factory scheduled service for 2 years or 25K miles, whichever comes first. New vehicle cannot be part of a rental or commercial fleet or a livery/taxi vehicle. See participating Toyota Dealer for plan details. Valid only in the continental U.S. & Alaska. Roadside assistance does not include parts and fluids.**Thru TFS. Military: All New Vehicles - must show proof of U.S. Military active duty or inactive reserve. Exp 8/4/14. ****Thru TFS. Recent College Grads: Must have graduated within the past 2 years or in the next 6 mos; Must show proof of current employment for new 2014 Toyota Camry (gas), Corolla, Matrix, Rav4, Tacoma, Yaris & $1500 Prius enhancement (Exp 8/4/14) College and military rebates cannot be combined. ***Subj to tier 1+ credit apprvl thru TFS. Total pymts $3816 Corolla, $4296 Camry, $6216 Sienna. Purchase option avail at end of these leases @ fair market value. 12K mi/yr, 15c ea add'l mi. Lessee respon for maint, excess wear & tear. †Subj to tier 1 or tier plus apprvl, financg thru Toyota Financial Services. All factory rebates assigned to dealer. Offer exp 8/4/14. NYCDCA1246262.

BORO PARK

POLSKI GABINET LEKARSKI

GABINET CZYNN Y:

RIDGEWOOD

Jerzy Wawerski, MD

poniedzia∏ek od 2:00-7:00 wiecz. Êroda od 2:00-7:00 wiecz. piàtek od 2:00-7:00 wiecz. sobota od 10:00-3:00 ppo∏.

Specjalista chorób wewn´trznych

57-02 11th Ave., BROOKLYN, NY 11219

Tel: 718.435.5830

GABINET CZYNN Y: wtorek od 5:00-8:00 wiecz. czwartek od 5:00-8:00 wiecz. piàtek od 9:00 rano-12:00 sobota od 5:00-8:00 wiecz.

66-57 Forest Ave. RIDGEWOOD, NY 11385

Tel: 718.381.3766

Charles J. Ptak, D.D.S.

SPECJALISTA-CHIRURG SZCZ¢KOWY BEZBOLESNE ZABIEGI IMPLANTY POD NARKOZÑ DENTYSTYCZNE

Wi´kszoÊç ubezpieczeƒ honorowana (n.p. Aetna, Medicare, 1199)

• BEZBOLESNE USUWANIE Z¢BÓW • IMPLANTY - NADBUDOWA KOÂCI SZCZ¢KOWEJ • LECZENIE KANA¸OWE RESEKCJE • INFEKCJE JAMY USTNEJ I PROFILAKTYKA RAKA • T.M.J. CHRONICZNY BÓL SZCZ¢KI • ZABIEGI PO USZKODZENIACH I ZRANIENIACH TWARZY ORAZ BIOPSJA TKANKOWA

GABINET PSYCHOLOGICZNY Konsultacje | Ewaluacje | Testy | Diagnoza | Psychoterapia Dr ANDRZEJ TWARDOŃ Psycholog, St.Luke’s-Roosevelt Hospital The New School for Social Research

Mgr ANNA TWARDOŃ

Psychoterapeuta Uniwersytet Jagielloński, New York University

212-473-6669 920 Broadway, Manhattan NY

(bet 20-21st Street) Subway L., N, R, F, 4, 5, 6, F, B, D to 14th Street Union Sq.

(Polish / English)

Bezpłatna

konsultacja telefoniczna

Stres imigracyjny, nerwice, lęki, depresja, problemy osobiste i rodzinne, opinie dla sądów, nałogi, choroby psychiczne, nauka medytacji www.twardon.org • atwardon@gmail.com

POLSKI DENTYSTA

Dr Bronisław Lemaitre Pełna opieka dentystyczna • leczenie kanałowe • wypełnienia • bonding • chirurgia • korony • mostki • protezy • implanty • laminaty porcelanowe • wybielanie zębów

TEL:

Większość ubezpieczeń akceptowana

896 Manhattan Ave, Brooklyn, NY 11222 tel: (718)

389-6354

718.383.5551

www.drptak.com Pomoc w nagłych przypadkach

VISA • MASTER CARD • AMERICAN EXPRESS

92 Norman Avenue

Greenpoint, NY 11222

8

WEEKEND

nowy dziennik

| 26 LIPCA 2014

c WEEKEND PRZEDSTAWIA d

MAGDALENA SAMOZWANIEC

PIERWSZA DAMA POLSKIEJ SATYRY ZUZANNA DUCKA-LUBAS

Wulkan energii, najdowcipniejsza kobieta w kraju, kolekcjonerka mężczyzn i kapeluszy, bałaganiara. Trudno jednoznacznie uchwycić tak barwną postać jak Magdalena z Kossaków, czyli Magdalena Samozwaniec.

Córka niezwykłego rodu Kossaków, z której wywodzili się znakomici artyści, obdarzona niezwykłą radością życia i zaraźliwym poczuciem humoru satyryczka nie pozostawiła może po sobie takich arcydzieł jak jej siostra Maria Pawlikowska-Jasnorzewska czy ojciec Wojciech Kossak, jednak w swoich licznych felietonach i zbyt niestety nielicznych książkach zostawiła ślad ducha epoki, która bezpowrotnie minęła. Lata międzywojenne, którymi zachłystywała się Samozwaniec, kipiały humorem i energią. Samozwaniec była ich oddaną, zawziętą i często uroczo złośliwą kronikarką.

ZDJĘCIA: ARCHIWUM

DOWCIPNA PANNA Z KOSSAKÓWKI

Książką, która unieśmiertelniła Magdalenę Samozwaniec była „Maria i Magdalena” – wspomnienia o rodzinnym domu, „Kossakówce” i rodzinie która, jak na tamte czasy (początek XX wieku) była co najmniej nietypowa. Magdalena wyrosła w swobodnej artystycznej atmosferze. Jej ojciec, znany malarz batalista, dzięki talentowi i obrotności mógł pozwolić rodzinie na życie na odpowiednim poziomie. W Kossakówce bywały najznamienitsze persony polskiej elity artystycznej i intelektualnej. Obie siostry Kossakówny i ich brat Jerzy pobierali nauki w domu, pod okiem znakomitych nauczycieli. Sprawą oczywistą było, że biegle posługiwali się kilkoma językami i nieobce im były arcydzieła światowej literatury.

Co prawda, jak wspominali znajomi sióstr, fakt, że nie uczęszczały do szkoły z innymi dziećmi sprawił, że trochę brakowało im obycia, ale bogate życie towarzyskie, które zapewniał im międzywojenny Kraków szybko sprawiło, że stały się rozrywane na salonach.

Każdy kto czytał „Marię i Magdalenę” wie, że siostry były zupełnie różne. Maria była naturą wrażliwą, poetycką, prawdziwą marzycielką, natomiast Magdalena, nazywana Madzią, była wulkanem energii i szalonych pomysłów.

Mówiła, że miłością jej życia była Lilka (tak w rodzinie nazywano Marię) ale, jak opowiadał przyjaciel rodziny, Karol Estreicher, „Kłóciły się wiecznie – o pończochy, o suknie, o drobiazgi – a potem wypominały sobie nawzajem grzechy. Byłem raz świadkiem takiej kłótni i uciekłem przerażony. Lilka z górnych schodów na Kossakówce oblała Madzię przed pójściem na zabawę brudami, aby zepsuć jej wieczór. Za godzinę zjawiły się w największej zgodzie na dancingu w Esplanadzie, wyglądając piękniej niż zwykle”. Madzia jako pisarka była przez Lilkę krytykowana. Opinie na temat ich samych są skrajne. Dla jednych ta miła i ładna to była poetyczna, choć kapryśna Lilka, dla drugich – wysportowana, bezpośrednia Magdalena.

Madzia była bezpośrednia przez cale życie, co przysparzało jej zarówno przyjaciół jak i wrogów. Podobno szafowała swoimi sądami na temat innych osób bez wahania, jednak ro-

biła to w tak uroczy sposób, że wszystko zazwyczaj uchodziło jej płazem.

Jej cięty język i poczucie humoru, które sprawnie potrafiła przelewać na papier sprawił, że felietony, które publikowała często w ilościach wręcz hurtowych, były niezwykle popularne. Jednak sławę parodystki

i sam swój pseudonim Magdalena zawdzięcza w znacznym stopniu siostrze i jej ówczesnemu mężowi, Janowi Pawlikowskiemu. Podczas

zakopiańskich wieczorów w siedzibie Pawlikowskich na Kozińcu urządzali zabawy literackie. „Podczas jednej z takich zabaw towarzyskich urodziła się sponte sua opowiastka satyryczna na przerost snobizmu w ówczesnym społeczeństwie, szczególnie ziemiańskim. Każdy szanujący się hreczkosiej musiał mieć tytuł, koligacje, nie mówiąc o herbach. Madzia zapisała to i owo, a potem rozszerzyła tekst i pokazała go Lilce i Jasiowi. Zaczęły się przerób-

„NA USTACH GRZECHU” ODNIOSŁO OLBRZYMI SUKCES, A MADZIA ZOSTAŁA OFICJALNIE UZNANA „NAJDOWCIPNIEJSZĄ KOBIETĄ W KRAJU”.

ki (...) W rezultacie urodził się tomik „Na ustach grzechu” autorstwa ich trojga: Lilki, Jasia i Madzi”. Kiedy jednak uradzili wspólne wydanie książeczki, Magdalena tak wykłócała się o swój pomysł, że Pawlikowscy odpuścili. – Mam pseudonim świetnie dopasowany do całej tej naszej zabawy – powiedział Jaś Pawlikowski do szwagierki. – Po prostu Magdalena Samozwaniec – przecież nic innego nie jesteś! „Na ustach grzechu” odniosło olbrzymi sukces, a Madzia została oficjalnie uznana „najdowcipniejszą kobietą w kraju”.

Karol Estreicher zapytał ją kiedyś, dlaczego nie pisze powieści obyczajowej. – Nie mam kapitału – rzekła otwarcie – muszę felietonami zarabiać, żeby dużo wydawać. Jak wszyscy Kossakowie.

Młodsza panna Kossakówna była prawdziwa modnisią. Malowała się dość mocno i paliła na potęgę. Uwielbiała zakupy i kochała hazard a zwłaszcza brydża, w którego w między-

nowy dziennik

WEEKEND

| 26 LIPCA 2014

9

wojniu często grywano na pieniądze. Nie lubiła rozmów o chorobach i śmierci. Mówiła, że jej to nie dotyczy. „Madzia odziedziczyła po ojcu temperament, radość życia, witalizm” – twierdził Antoni Słonimski.

MIŁOŚCI PANNY KOSSAK

To właśnie temperament Madzi zdaje się sprawiał, że była mocno kochliwa. Nie zakochiwała się przy tym tak poetycko jak Lilka. Madzia była daleko bardziej pragmatyczna! Dlatego przyjęła oświadczyny Jana Starzewskiego, prawnika z mieszczańskiej rodziny. Kossakom nie podobał się przyszły zięć, Madzia jednak, panicznie bojąc się staropanieństwa, chciała jak najszybciej wyjść za mąż i marzyła o światowym życiu. Jan Starzewski był w Legionach adiutantem Władysława Sikorskiego, później walczył w Pierwszej Brygadzie na froncie wołyńskim, a gdy w roku 1919 organizowało się Ministerstwo Spraw Zagranicznych, rozpoczął karierę dyplomaty.

Szybko nastąpiło wzajemne rozczarowanie. Starzewski chciał, żeby żona pomagała mu w karierze dyplomaty, błyszczała elegancją i dowcipem, ona zaś sądziła, że życie wśród dyplomacji będzie bogate i zabawne. Myślała, że stanie się przedłużeniem pogodnego życia w Kossakówce.

Wiosną 1923 roku Jan Starzewski otrzymał nominację na drugiego sekretarza poselstwa polskiego w Bukareszcie, ale w pełnym rygorów dyplomatycznym światku Madzia wytrzymała tylko rok. Mimo tego, że owocem tego związku była córka Teresa, małżeństwo się rozpadło.

W 1925 roku Magdalena znów była na Kossakówce.

– Mam dwie córki i czterech zięciów, mam jednego syna i dwie synowe, i jest się czym martwić – mawiał Wojciech Kossak.

Wojna obeszła się z Madzią, tym prawdziwym dzieckiem szczęścia, całkiem łaskawie. Niestety, podczas wojny zmarli jej rodzice i ukochana siostra a dom rodzinny przepadł. Magdalen starała się utrzymać Kossakówkę i w tym celu zorganizowała tam nawet kawiarnię artystyczną, co spotkało się z oburzeniem krakowskiego „towarzystwa”, jednak po niedługim czasie musiała się poddać. Wciąż pisała. Wydała dwie powieści z których jedna, „Maria i Magdalena”, przyniosły jej uwielbienie czytelników, druga zaś, satyra na powojenne losy dawnej arystokracji czyli „Błękitna krew”, przyniosła jej wśród krakowskiej socjety przydomek „wysłanniczki piekieł”. Ta książka z kluczem, gdzie wielu mogło z łatwością rozpoznać swoje literackie alter ego sprawiła, że w Krakowie przez długi czas nie wymawiano nawet imienia Magdaleny.

Madzia nie przejęła się tym zbytnio i postanowiła przeprowadzić się do Warszawy. Tam zdecydowała się poślubić 20 lat młodszego Zygmunta Niewidowskiego, obrotnego właściciela lombardu. Poznali się jeszcze w Krakowie – podobno był pretendentem do ręki córki Madzi ale zakochał się w jej matce. Plotki głosiły, że przez to relacje matki i córki były dalekie od poprawnych. Madzia nie odnajdywała się najlepiej w roli matki i wypowiadała o Teresie nie najlepiej – ta z kolei, po przeprowadzce do Francji, odcięła się od rodzicielki całkowicie.

Związek Magdaleny ze Zbigniewem był, mimo różnicy wieku, całkiem udany. Niewidowskiemu nie przeszkadzało bałaganiarstwo i dwie lewe ręce Madzi, ona zaś ze stoickim spokojem znosiła jego zdrady. Taki stosunek do małżeństwa Magdalena z pewnością wyniosła z Kossakówki – jej matka także przymykała oko na romanse swojego przystojnego męża. Tym sposobem Madzia wyrobiła sobie pojęcie dobrego męża, który żonę zdradzał, ale dbał o nią, no i zawsze wracał.

Magdalena nie poddawała się wiekowi – zawsze nienagannie ubrana i umalowana, choć z wiekiem coraz mocniej, uwodziła publiczność swoich wieczorów autorskich autoironią i niezwykłym poczuciem humoru. Zbiory jej felietonów „Tylko dla mężczyzn” i „Tylko dla kobiet” do dziś bawią kolejne pokolenia czytelników. Marian Brandys kiedyś wyśmienicie podsumował tę nietuzinkową osobowość. Stwierdził, że „Samozwaniec była skrzyżowaniem klowna z contessą i miała w sobie tragizm klownowski i bohaterski dantyzm”.

Pierwsza dama polskiej satyry zmarła 20 października 1972 roku w Warszawie. Tego dnia w warszawskim Klubie Księgarza miała promować najnowszą książkę „Młodość dla wszystkich”. &

Photo courtesy of Regency Studios

C E L E B R AT I O N S F ROM H IGH A BOVE T HE PARK

E LEGANCKA S ALA B ANKIETOWA NA KAZDA O KAZJE Wznoszący się ponad parkiem, lokal Terrace on the Park to idealne miejsce na wymarzone przyjęcie weselne, ekskluzywny bankiet, przyjęcie komunijne lub z okazji bierzmowania, jak również na spotkania biznesowe.

Nominated for

Business

Spektakularny Widok, Zdobywajaca Nagrody Kuchnia, Rzetelne Usługi CALL US AT 718-592-5000

TERRACEONTHEPARK.COM INFO@TERRACEONTHEPARK.COM 111TH STREET & 52ND AVENUE, FLUSHING MEADOWS PARK, QUEENS NY 11368

Wiedza. Doświadczenie. Świadczę usługi od 1997 r.

Ubezpieczenia na życie • Konta emerytalne • Konta inwestycyjne

Andrzej Dudus Financial Services Representa!ve Registered Representa!ve P: (718)568 -2564 adudus@metlife.com

Metropolitan Life Insurance Company (MLIC), New York, NY 10166. Securi!es offered by MetLife Securi!es, Inc. (MSI) (member FINRA/SIPC), 1095 Avenue of the Americas, New York, NY 10036. MLIC and MSI are MetLife companies. L0414369749[exp0316][CT,NJ,NY,PA]

10

WEEKEND

| 26 LIPCA 2014

!"#$%&'&(%$)*&+&(,' Późną nocą policjant zatrzymuje na ulicy podpitego faceta.

– A dokąd to? – pyta.

– Idę wysłuchać kazania.

– A kto o drugiej w nocy wygłasza kazania? – pyta z niedowierzaniem policjant.

– Moja żona!

Pani przyszła do adwokata poradzić się w sprawie rozwodu. Adwokat odradza jej rozwód i pyta: – Czy pani już nie kocha męża?

– Kocham, tylko on jest maniakiem na punkcie seksu.

Chce go ciągle, a ja po prostu już nie mogę.

– Zamiast rozwodu niech pani zażąda, aby za każdy seks zapłacił. Może się ograniczy – radzi adwokat.

Mąż przyszedł do domu z pracy i od razu chce się kochać.

– Zaraz, zaraz... – mówi żona – od dzisiaj płacisz za seks w kuchni – 10 dolarów, w pokoju – 30 dolarów, a w sypialni – 50 dolarów.

Na to mąż: – OK, tu masz pięćdziesiąt dolarów. Żona idzie do sypialni...

– Poczekaj... – mąż chwyta ją za rękę. – Ja chcę 5 razy w kuchni!

Pacjent u stomatologa: – Panie doktorze, bolą mnie zęby, które mi pan wstawił...

Na to lekarz: – A nie mówiłem, że będą jak prawdziwe?!

6-letni Jasiu mówi do ojca: – Tato, mama wywinęła orła na schodach i rozwaliła sobie podbródek!

– Nie szkodzi – na to ojciec – ma drugi...

Kolega opowiada koledze: – Byłem u lekarza i poprosiłem o syrop na kaszel, a on dał mi, nie wiem czemu, środek na rozwolnienie.

– Zażyłeś ten środek?

– Zażyłem.

– I co, kaszlesz?

– Nie mam odwagi...

Dwóch starszych panów, dokarmiając gołębie w parku, konwersuje.

– Wiesz, Heniu, te ptaki są jak nasi politycy.

– Jak to, Wiciu?

– Ano, dopóki są na ziemi, cieszą się okruszkami, ale jak tylko się wzbiją w górę, zaraz narobią ci na głowę... Żona wraca do domu i zastaje dwie obce młode dziewczyny. Pyta męża: – Co to za dziewczyny?

A mąż na to: – Sama mówiłaś, żebym poszukał pary Japonek na lato...

Dobry kumpel mówi do kumpla: – Heniek, muszę ci coś ci wyznać...

– Tak? – Przespałem się z twoją żoną.

– No i co z tego?

– Rozwiedź się z nią!

– Po co?

– Słuchaj, całe osiedle z nią śpi. Rozwiedź się!

– Po co?

– Chłopie, pół miasta ją miało! Rozwiedź się!!!

– Po co?

– W kolejce się ustawiają, żeby ją wymacać! Heniek, rozwiedź się!

– Po co? Żeby w kolejce stać?! Ładna dziewczyna siedzi w metrze. Siedzący naprzeciwko facet “pożera” ją wzrokiem. Dziewczyna udaje, że tego nie zauważa. W końcu jednak zwraca się do niego z przekąsem: – Powoli może pan mnie zacząć ubierać. Na następnej stacji wysiadam...

– Tato, czy to prawda, że Edison skonstruował pierwsze urządzenie mówiące? – pyta ojca syn, uczący się w piątej klasie szkoły podstawowej.

– Nie, synku. Pierwsze takie urządzenie skonstruował Pan Bóg. Edison skonstruował pierwsze, które da się wyłączyć.

REDAGUJE: JANUSZ M. SZLECHTA js@dziennik.com Nadesłali: Adam Poborca i Artur Rozbicki

nowy dziennik

nowy dziennik

WEEKEND

| 26 LIPCA 2014

11

c NASZ HOROSKOP d

CO CIĘ CZEKA W TYM TYGODNIU BARAN

Miłość: Idealny czas na wzmocnienie relacji z obecnym partnerem. Osoby samotne mają szanse na poznanie kogoś interesującego.

Praca i finanse: To nie jest najlepszy okres na podejmowanie ważnych decyzji odnośnie spraw zawodowych.

Zdrowie: Siedzenie przed telewizorem i objadanie się niezdrową żywnością nie sprzyja Twojemu zdrowiu. Zwróć uwagę na swoją dietę.

RAK

Miłość: Idealnie, pięknie i sielankowo, nie masz na co narzekać ciesz się przede wszystkim tym co masz.

Praca i finanse: Drogi Raku, uważaj w pracy na nieprzychylne Ci osoby, które mogą nie źle namieszać w Twoich relacjach z innymi współpracownikami.

Zdrowie: Zmęczenie powoli Cię dopada, warto wyjechać gdzieś i naładować akumulatory na kolejne miesiące tego roku. Zwróć uwagę na swoje nogi.

WAGA

KOZIOROŻEC

Miłość: W tej kwestii nic złego Ci się nie przydarzy. Osoby będące już w związku mogą liczyć na miłe niespodzianki ze strony partnera/partnerki.

Praca i finanse: Naucz się oszczędzać. Niestety w najbliższym czasie możesz mieć lekką rękę do wydawania pieniędzy na rzeczy zupełnie Ci niepotrzebne.

Zdrowie: Zwracaj bardziej uwagę na to co jesz.

Brak czasu na przygotowywanie posiłków to nie jest żadna wymówka.

Miłość: Powoli odsuwacie się od siebie. Zrób pierwszy krok, żeby to zmienić. Wspólna kolacja, razem spędzony wieczór dobrze Wam zrobi.

Praca i finanse: Wydajesz pieniądze na swoich bliskich a o sobie zapominasz, zrób chociaż raz sobie jakiś prezent.

Zdrowie: Praca siedząca i noszenie ciężkich rzeczy nie jest dobre dla Twojego kręgosłupa.

SKORPION

Miłość: Tutaj monotonia i to dość duża. Czasami jest ona dobra, ale warto też urozmaicić Wasz związek. Uważajcie na osobę trzecia, która może namieszać w Waszych relacjach.

Praca: Wodniku jeśli szukasz pracy, postaraj się o szukanie czegoś w innym miejscu niż obecnie jesteś. Masz szanse na znalezienie dobrze płatnego zajęcia Zdrowie: Wakacyjna pora dobrze na Ciebie działa. Warto wykorzystać ten czas na zapisanie się na siłownię czy basen.

WODNIK

BYK

Miłość: Drogi Byku, to nie będzie dla Ciebie najlepszy czas w sferach uczuć. Bardziej skup się na swoich sprawach zdrowotnych.

Praca i finanse: Dobry czas na inwestowanie pieniędzy. Każdy Twój ruch może spowodować, że Twój domowy budżet się powiększy.

Zdrowie: W sferze zdrowotnej zwróć przede wszystkim uwagę na swoje oczy. Długa praca przed komputerem bardzo niszczy Twój wzrok.

LEW

Miłość: Kłótnie, nieporozumienia, które się pojawiają w Waszym związku mogą się wręcz nasilić w najbliższym okresie. Nie wywołuj kolejnej awantury.

Praca i finanse: Nie wykonuj w tym czasie żadnych ruchów, które mogły by zmienić obecną sytuację w pracy. Poczekaj z tym jeszcze trochę.

Zdrowie: Twój kręgosłup od dawna Ci doskwiera. Zbyt go forsujesz. Lekka gimnastyka powinna pomóc.

Miłość: Jeśli szukasz miłości, musisz sobie zadać pytanie czy aby na pewno nie postawiłeś zbyt wysoko poprzeczki. Pamiętaj – nie ma ideałów.

Praca i finanse: Nie pozwól się wykorzystywać w pracy. Bądź bardziej stanowczy w swoich działaniach.

Zdrowie: Jesteś przewrażliwiony na punkcie swojego zdrowia. Branie co chwila tabletek do niczego nie prowadzi.

BLIŹNIĘTA

Miłość: Dobry moment na to aby zaplanować wspólną podróż, na którą zasługujecie oboje. Wyjazd na pewno umocni Wasze więzi.

Praca i finanse: Twój szef jest bardzo zadowolony z Twojej pracy. Możesz liczyć na premię lub nawet na awans.

Zdrowie: Rower, jogging raz w tygodniu może znacznie polepszyć Twoją kondycje a także samopoczucie.

STRZELEC

PANNA

Miłość:Teraz w stałych związkach zapanuje większa harmonia i szczęście. Jeśli masz zamiar założyć rodzinę, nie zastanawiaj się dłużej.

Praca i finanse: Możesz powoli odetchnąć. Twoje finanse powoli będą wychodziły na prostą.

Zdrowie: Pamiętaj, że Twoje ciało potrzebuje świeżego powietrza i spacerów. Klimatyzacja nie jest rozwiązaniem.

Miłość: W najbliższym czasie czeka Cię fajny wyjazd z bliską Ci osobą. Osoby samotne mogą liczyć na spotkanie osoby z którą dawno się nie widziały.

Praca i finanse: Jest w Twoim otoczeniu osoba, która zazdrości Ci stanowiska, pieniędzy i szacunku jakim darzą Cię ludzie. Uważaj na plotki.

Zdrowie: Chyba w niedługo będzie Cię czekać wizyta u stomatologa. Wiecznie odkładanie tego problemu do niczego dobrego nie prowadzi.

RYBY

Miłość: Samotne Ryby powinny się rozejrzeć dookoła siebie. Ktoś na Ciebie zerka od dawna.

Praca i finanse: Pamiętaj, że za pracę powinno się dostawać wynagrodzenie. Nie pozwól sobie na to, aby Cię wszyscy dookoła wykorzystywali.

Zdrowie: Bóle głowy, zmęczenie, osłabienie.

Twój organizm właśnie daje Ci znak, że warto zrobić badania okresowe.

REKLAMA

AIR TOUCH DENTAL BROTHERS, PC Gwarantujemy wysokà jakoÊç us∏ug dla ca∏ej Rodziny • Leczenie kana∏owe • Koronki i mostki • Implanty • Bia∏e plomby • Wyjmowane ca∏kowicie albo cz´Êciowe protezy • Usuwanie z´bów • Leczenie paradontozy

100 % STERYLIZACJA

1 godzina w gabinecie wybielania z´bów

ORTODONTA

Prostowanie z´bów przez wyjmowany aparat

Pi´kny uÊmiech po 2 wizytach • Bez borowania • Bez zastrzyków • Bez bólu Najskuteczniejsza metoda leczenia na: krzywe, ukruszone, zabarwione i odbarwione z´by oraz odst´p mi´dzy z´bami

OTWARTE W NIEDZIEL¢

203 Nassau Ave., Greenpoint B’klyn NY 11222 (pom. Humbold St. & Russel St.) (718) 383-1270

WEEKEND

nowy dziennik

| 26 LIPCA 2014

Gdy dostaję przesyłkę, choć nic nie zamówiłem, nie otwieram jej i zwracam poczcie z dopiskiem „return to sender” Nic mnie to nie kosztuje. Ostatnio jednak zostałem zrobiony w konia albo nabity w butelkę, jak kto woli.

Film „Gravity” miał nominację do Oscara, ale Oscara nie dostał – dostał brytyjską nagrodę Bafta. Sandra Bullock miała nominację do Oscara za rolę kosmonautki w tym filmie, Oscara nie dostała, dostała Bafta. Dostałem z klubu DVD na ten film po obniżonej cenie, odfajkowałem „yes”. Przesyłka przyszła podejrzanie szybko, ale ją otworzyłem i niestety zniszczyłem nieostrożnie opakowanie.

I cóż to, cóż to? Przysłali mi oszuści rysunkowo-kukiełkowy film dla dzieci, którego na trzeźwo nigdy bym nie kupił. Trzeba odesłać, ale kłopot z opakowaniem, no i koszt. Zrobili w konia.

Tym razem po prostu się przesłyszałem, że będzie nowy „Dancing z gwiazdami”. Nie będzie gimnastyczek z olimpiady w Londynie, ale będą łyżwiarka i narciarka z olimpiady.

W Soczi. Włączam więc, ale cóż to? Jest finałowy odcinek „Bachelor”, niesamowicie długi, bo kawaler, jego wybranka i prowadzący program to niesamowite gaduły. Gdyby nie to, że musiały się zacząć wieczorne wiadomości, gadaliby jeszcze kilka godzin. Dancing będzie w następny poniedziałek, a przedtem w sobotę mecz piłki nożnej ze stadionu Rio Tinto w Salt Lake City.

Mormoni uznali że najbardziej niebezpiecznym krajem na naszej planecie jest teraz Ukraina, więc wycofali z niej wszystkich swoich misjonarzy. Było ich tam 22 – mało. Nawet w krajach znacznie mniejszych niż Ukraina jest znacznie więcej misjonarzy z Utah.

Dalszy ciąg piszę w wiele dni później, bo diabeł, który zagnieździł się w moim komputerze, złośliwie mi pisanie blokował. Egzorcysta przyleciał z Rzymu, żeby diabła z komputera wypędzić Natomiast skrzat w telewizorze robi tylko dowcipy. Od czasu do czasu nieznacznie przeskakuje z kanału na kanał. Raz tego nie zauważyłem i oglądałem długą reklamę kompletu DVD z utworami zwanymi America-

ZROBIONY W KONIA STANISŁAW KOKESZ Jestem ostrożny i trudno mnie robić w konia. Gdy ktoś mówi przez telefon że mogę coś dostać całkiem za darmo, tylko mam nacisnąć jakiś numer, podejrzewam pułapkę i nie naciskam żadnego numeru.

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

12

Mormońscy misjonarze w Doniecku

na w marnym na ogół wykonaniu. Facet mówił że jeśli kupię... kupiłem.

Jest taki serial szpiegowski z lat zimnej wojny, w którym połowa dialogów jest po rosyjsku. Jeszcze pamiętam nieco ten język, nie potrzebuję angielskiego tłumaczenia. A teraz scenka z innego serialu.

– Mam pokazać ID? – Wiemy, kim jesteś. Pod ścianę i ręce nad głową.

Zaczyna się strzelanina. Aściana albo mur to the wall. Znowu był w tv „The Wall”, bo Pink Floyd wciąż krąży z koncertami. W tv pokazuję nie film, lecz sfilmowany koncert.

Są duże różnice. Na przykład dzieci, śpiewające że edukacja nie jest im potrzebna na koncercie stoją, a na filmie maszerują gęsiego po pochylni i kolejno wpadają do przepaści.

Na koncercie nie ma muru, który Pink Floyd chce rozbić.

MORMONI UZNALI ŻE NAJBARDZIEJ NIEBEZPIECZNYM KRAJEM NA NASZEJ PLANECIE JEST TERAZ UKRAINA, WIĘC WYCOFALI Z NIEJ WSZYSTKICH SWOICH MISJONARZY. BYŁO ICH TAM 22.

c

Telefon wczesnym rankiem. Policjant mówi, że w mojej okolicy błąka się krowa. Prosi, żebym wyjrzał przez okno, czy jej nie zobaczę. Wyglądam. Widzę tylko zabłąkanego kota. Na wyspach Bergamutach podobno jest kot w butach.

Co ja tutaj robię?

Czego tutaj szukam?

Przecież tutaj nie ma nic

Budka Suflera

Coś się nie zgadza. Gdy mówiono o odwołaniu mormońskich misjonarzy zUkrainy, podawano że jest ich tam 22. Dziś słyszę że właśnie wrócili do Utah i że było ich 56. Nie podano, czy kogoś tam namówili na mormonizm.

W tutejszej tv mówi się że Ukraina 300 lat należała do Rosji. Przesadzam – krócej, a przedtem dłużej do Polski. &

d

WIECZNI ADAM S. HOLLANEK

Jest taka gra komputerowa. Rogue się nazywa.

A to po naszemu znaczy szelma, łajdak lub bydlak. Wybieramy sobie imię, naciskamy klawisz.

Tak zaczyna się podróż po wory ze złotem w nieznanym, wielopoziomowym świecie. Pniemy się coraz wyżej, pniemy. Aż natrafiamy na bydlaka. Zmagamy się z nim. I albo nasza naturalna siła zwycięża, albo on nas zabija. Aw tym drugim przypadku musimy grę, czyli życie w nowym świecie zaczynać na nowo. I zaczynamy, bo to cholernie wciąga. Ach, ile razy trzeba zaczynać wszystko na nowo. Powoli jesteś coraz lepszy, zaczynasz rozumieć reguły gry, uczysz się zdobywania nowych broni i ćwiczenia sił.

Ale za każdym razem, raz prędzej a z czasem coraz później, otaczają i wykańczają cię bydlaki. I, że na swoim komputerowym grobie no-

tujesz rekordowe zbiory worów złota. Co ci, co nam z tego? Gdy długo grasz nadchodzi taka chwila, że bydlaki komputerowe stają się jakby żywe, prawdziwe. Może naprawdę żyją?

Na niedawnym kongresie w sprawie sztucznego życia, sztucznej egzystencji wiele mówiono o komputerowych wirusach, prawie jak o naprawdę żyjących stworzeniach. A na naszych łamach filozofujący profesor medycyny pisze o nas, o ludziach tak, jakbyśmy byli uczestnikami komputerowej gry Pana Boga, który wypróbowuje zbudowany przez siebie świat i istoty na nim egzystujące. Jacy jesteśmy naprawdę? Czy nasze pokutujące dusze to są echa nieudanych komputerowych gier? Czy jesteśmy śmiertelni, czy też nieśmiertelni? Chcielibyśmy być wieczni. Prawda? &

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

Chcielibyśmy być wieczni, prawda?

nowy dziennik

WEEKEND

| 26 LIPCA 2014

13

TECHNIKA MA PRZYSZŁOŚĆ JAN LATUS

POLSKI MYŚLIWIEC SKORPION

PZL-230F Skorpion to prototyp z końca lat 80. który prawie doczekał się produkcji. Prace rozpoczęto jeszcze w czasach PRL, w zakładach PZL. Kontynuowano je, gdy po 1989 roku PZL stało się prywatną spółką. W 1992 roku zaprezentowano makietę Skorpiona w skali 1:1.

W międzyczasie zwiększono prędkość tego małego (10 m długości), dwusilnikowego myśliwca atakującego z 640 do 1000 km/godz., jednakże kosztem wydłużenia pasa startowego z 250 do 400 m. Maszyna wykonana była częściowo z kompozytów i była (znowu częściowo) niewidoczna przez radary. W 1993 roku polskie lotnictwo zaakceptowało projekt. Niestety, późniejsze cięcia budżetowe spowodowały zaniechanie prac.

SUPERTELEFON FIRMY SONY

Duński projektant Asbjorn Mejlvang tak sobie wyobraża przyszły telefon firmy Sony, w ramach projektu Nexus razem z firmą Google. Model ten miałby ekran o przekątnej jedynie 4,3 cala (jak obecny iPhone) lecz o znakomitej rozdzielczości 551 pikseli. Obudowa jest niewiele większa od ekranu, bardzo cienka (6,3 mm) i wodoszczelna – aż do 30-minutowej kąpieli na głębokości półtora metra. Kolejną zaletą tego telefonu jest możliwość bezprzewodowego ładowania bate-

DRONY PROSTO Z DRUKARKI

INMOTION

InMotion to zbiorowy projekt dwóch holenderskich uniwersytetów. Studenci próbowali stworzyć samochód, który pobiłby rekordowy czas przejazdu legendarnego toru wyścigowego Nurburgring w Niemczech. Samochód ma bardzo skomplikowany napęd – silnik Wankla napędza generator, a ten – silniki elektryczne. Pojazd jest bardzo niski i starannie opracowany aerodynamicznie – przykryte są nawet koła. Niestety, nie ma pieniędzy na realizację projektu – i sprawdzenie samochodu na sławnym torze.

ZDJĘCIA: MATERIAŁY REKLAMOWE

Na oficjalnej stronie brytyjskiego, największego w Europie zresztą, koncernu zbrojeniowego BAE Systems znaleźć można ciekawe sugestie broni przyszłości. Jedną z nich byłby bezzałogowy dron, wykonany przez trójwymiarowa drukarkę! Niestety, będziemy musieli na to poczekać do 2040 roku. Inna oryginalna koncepcja to transformer – samolot ze skrzydłami w układzie delta który, gdy zajdzie potrzeba na froncie powietrznym, może się przekształcić w trzy mniejsze samolociki. Koncept godny filmu science-fiction.

14

WEEKEND

nowy dziennik

| 26 LIPCA 2014

c WYRWIJ, ZACHOWAJ d

MAŁA ENCYKLOPEDIA WIN MONIKA ŚLIŻ

ZDJĘCIE: ARCHIWUM

Klasyfikując wina, najczęściej bierzemy pod uwagę barwę, moc, zawartość cukru, sposób konsumpcji, cechy specjalne oraz surowiec.

do brązowej, b) czerwone – o barwie od jasnoczerwonej do ciemnowiśniowej z odcieniem fioletowym, c) różowe – o barwie od różowej do jasnoczerwonej, Temperatura serwowania win zależy głównie od ich koloru i charakteru. Głównie kierujemy się ideą, że wina młodsze i mniej aromatyczne podajemy chłodniejsze. Starsze trunki odkrywają pełnię aromatów w wyższych temperaturach. Warto pamiętać, że sam proces otwierania butelki i nalewania wina do kieliszków zajmuje pewien okres czasu, w trakcie którego wino ulega ogrzaniu. Dlatego też schłodzenie każdej białej butelki do ok. 60C, a czerwonej 10-120C gwarantuje, że podamy trunek w odpowiedniej temperaturze serwowania.

Ponadto wina, które trzymamy w ręce, także są ogrzewane.

W ZALEŻNOŚCI OD ZAWARTOŚCI ALKOHOLU WINA DZIELIMY NA: a) lekkie – do 10 % obj. alkoholu, b) średniej mocy – zawierają od 10 do 14%

c) półsłodkie – o zawartości cukru od 4,5

do 7,5%,

d) słodkie i bardzo słodkie – zawierają od 8

do 16% cukru.

Smakosze wina wytrawnego twierdzą, że tylko bardzo czułe podniebienie jest w stanie docenić jego niezwykły smak i wyjątkowy bukiet. Dzięki małej zawartości cukru mamy szansę docenić wszystkie walory wina, które nie są przyćmione zbyt dużą ilością cukru. Tu cukier stanowi tylko dodatek podkreślający smak samego wina.

W ZALEŻNOŚCI OD SPOSOBU KONSUMPCJI ROZRÓŻNIAMY WINA: a) stołowe – spożywane podczas jedzenia;

b) wina gazowane – sztucznie nasycane

W ZALEŻNOŚCI OD ZAWARTOŚCI CUKRU, WINA DZIELIMY NA: a) wytrawne – o zawartości cukru do 1,5%, b) półwytrawne – o zawartości cukru od 2

do 4%,

PIÓRKIEM W SEDNO

do ciast i deserów; są to wina słodkie i półsłodkie, c) likierowe – spożywane jak deserowe; są to wina mocne i bardzo słodkie, o dużej zawartości ekstraktu, tzw. ciężkie, a więc szczególnie pełne w smaku.

alkoholu,

wierające powyżej 18% obj. alkoholu.

Ilość kalorii w winie zależy głównie od zawartości alkoholu – im większy jego procent, tym wyższa jego kaloryczność. Znaczenie ma także słodkość wina. Najmniej kaloryczne są białe, delikatne i słodkie wina, a najwięcej kalorii mają słodkie, czerwone wina deserowe oraz wina musujące. Ponadto istnieją tzw. moszcze winne o zawartości poniżej 9% obj. alkoholu.

go rodzaju świeżych owoców, jak wino jabłkowe, wiśniowe, porzeczkowe, b) wina z owoców suszonych, np. wino ro-

(mieszane) z win kilku rodzajów owoców lub odpowiednio przyprawione i sporządzone jako typ zbliżony do pewnego rodzaju wina gronowego, jak Madera lub Portwajn, d) wina z innych surowców, np. wino żytnie. &

są to wina wytrawne i półwytrawne,

obj. alkoholu,

d) wzmocnione lub alkoholizowane – za-

ZE WZGLĘDU NA SUROWIEC ROZRÓŻNIAMY: a) wina jednoowocowe – uzyskane z jedne-

dzynkowe,

c) wina wieloowocowe kupażowane

b) deserowe – podawane po jedzeniu,

OD ZWYKŁYCH WIN OWOCOWYCH ODRÓŻNIA SIĘ WINA O SPECYFICZNYCH CECHACH JAKOŚCIOWYCH: a) wina musujące – zawierające dwutlenek

c) mocne – zawierające od 14 do 18% obj.

francuski koncern do którego należy m. in. Louis Vuitton.

węgla (np. szampan),

sprężonym dwutlenkiem węgla,

c) wina ziołowe – zaprawiane nalewami

ziołowymi (np. wermuty),

d) wina lecznicze – zawierające pewne pre-

paraty lecznicze (wino chinowe, pepsynowe).

Potocznie jako szampan określane jest każde wino musujące, jednak prawdziwy trunek o tej nazwie musi pochodzić z francuskiej Szampanii i być wytwarzany z winogron trzech odmian: chardonnay, pinot noir i pinot meunier.

Za jedne z najdroższych i najlepszych szampanów świata uchodzą te marki Krug. Swoje pierwsze wino z bąbelkami pochodzący z Niemiec Joseph Krug stworzył w 1843 r. Dzisiaj właścicielem legendarnej marki jest LVMH,

ILUSTRACJA: WOJCIECH KOZAK

ZE WZGLĘDU NA BARWĘ WINO DZIELIMY NA: a) białe – o barwie jasnożółtej, poprzez żółtą

FLIGHT MH17

nowy dziennik

WEEKEND

| 26 LIPCA 2014

15

Serdecznie zapraszamy do GABINETU OKULISTYCZNEGO

dr Michał Kiselow OD

NOWOCZESNE METODY LECZENIE WAD I CHORÓB OCZU (jaskra, kontrola chorych na cukrzyce, badanie dna oka, pomiar

ciśnienia sródgałkowego oraz komputerowe badanie pola widzenia).

Konsultacja i kwalifikacja do zabiegu laserowej korekty wad wzroku oraz usuwania zaćmy.

PEŁNY ZAKRES OPIEKI OKULISTYCZNEJ DOROSŁYCH I DZIECI

• dobór soczewek kontaktowych • wysoka jakość szkieł korekcyjnych • duży wybór oprawek: PRADA, DIOR, RAY BAN, COACH, TIFFANY, TOM FORD, OLIVER PEOPLES • okulary przeciwsłoneczne; akcesoria optyczne oraz okulistyczne badania dla kierowców (DMV)

909 Manhattan Ave., Brooklyn NY 11222

tel.718.389.0333

Większość ubezpieczeń medycznych, optycznych i unijnych honorowana

NOWE GODZINY

pon. – pt.: 9 rano – 8 wieczorem sobota: 9 rano – 6 ppoł.

Doktor mówi po polsku.

SPECJALISTA CHORÓB PRZYZĘBIA I IMPLANTÓW ZĘBOWYCH

PARADONTOLOG URSZULA KOROL, D.D.S.

LEKARZ ALERGOLOG Dr. MONIKA I. WORONIECKA, M.D. Specjalista ALERGOLOG dla doros∏ych i dzieci (z wieloletnim doÊwiadczeniem)

• Specjalistyczne skórne testy na alergie • Szczepienia odczulajàce, alergie Êrodowiskowe • Katar sienny, przewlek∏y kaszel i astma, alergiczne choroby zatok, uszu, oczu i skóry • Uczulenia na pokarmy, ostre reakcje uczuleniowe, uczulenia na ukàszenia przez owady • Zaburzenia uk∏adu odpornoÊciowego • Testy wydolnoÊci p∏uc Ubezpieczenia honorowane

BOARD CERTIFIED, (DIPLOMATE OF AMERICAN BOARD OF PERIODONTOLOGY)

• ZAPOBIEGANIE I LECZENIE PARADONTOZY

(KIESZONKI DZIĄSŁOWE, KRWAWIENIE DZIĄSŁOWE, RUCHOMOŚĆ ZĘBÓW)

Brooklyn:

115 Nassau Avenue (Greenpoint)

718.389.6950

Nassau:

125 Plandome Road (Manhasset), Long Island

516.570.0528

• IMPLANTY ZĘBOWE • REGENERACJA - ODBUDOWA KOŚCI WOKÓŁ ZĘBÓW • WSZCZEPY KOSTNE - ODBUDOWA WYROSTKA ZĘBODOŁOWEGO

• CHIRURGIA PLASTYCZNA DZIĄSEŁ

THE CENTER FOR ADVANCED SPIRITUAL HEALING

- PRZESZCZEPY DZIĄSEŁ WOKÓŁ OBNAŻONYCH SZYJEK ZĘBOWYCH - KOREKTA PRZEROSTU DZIĄSEŁ • STABILIZACJA RUCHOMYCH ZĘBÓW • SZCZEGÓŁOWE BADANIE GŁOWY I SZYI W CELU WYKRYCIA RAKA JAMY USTNEJ I PATOLOGII STAWU SKRONIOWO-ŻUCHWOWEGO

ROMAN SVARCZEWSKI Jedyny uzdrowiciel, który usuwa wszelkie dolegliwoÊci skórne nie pozostawiajàc blizny

Usuwa nietradycyjnymi metodami znamiona, brodawki, kurzajki i cysty z ka˝dej cz´Êci cia∏a, które po seansie stopniowo usychajà i bezboleÊnie odpadajà.

Pomaga w ka˝dym problemie skórnym. Usuwa te˝ hemoroidy, plamy na skórze, piegi, wrzody, liszaje, grzybic´.

DR. KOROL JEST JEDYNĄ POLSKĄ SPECJALISTĄ-PARADONTOLOGIEM, ABSOLWENTKA NEW YORK UNIVERSITY, DEPARTAMENT PARADONTOLOGII I IMPLANT DENTISTRY W CELU UMÓWIENIA SIĘ NA WIZYTĘ PROSZĘ DZWONIĆ POD NR:

212.888.2008

57 W. 57 Street, SUITE 805, NYC, NY 10019 (Między 5 i 6 Ave.)

Aby umówiç si´ na spotkanie prosz´ dzwoniç:

Tel:

718.332.1190 • 718.743.3343 (9 rano - 7 wiecz.)

206 Corbin Place (róg Brighton Beach) BROOKLYN, NY 11235

16

WEEKEND

nowy dziennik

| 26 LIPCA 2014

c DZIAŁ ODZIEŻOWY d

DRES NA STRES BOŻENA CHLABICZ

Moda weekendowa to w naszych czasach pojęcie znacznie szersze, niż jeszcze przed dekadą.

Jak szerokie, przekonują choćby reklamy. Takie, jak ta dotycząca szalenie teraz modnego nad Wisłą „łomżingu”, co z polangielskiego na nasze tłumaczy się jako siedzenie na kocu gdzieś na łące i oddawanie się błogiemu nicnierobieniu, połączonemu z konsumpcją piwa marki Łomża. Luzik po prostu.

Jak się dowiadujemy z krótkiego spotu instruktażowego, do uprawiania łomżingu nie trzeba eleganckiej maty, drogiej torby piknikowej ani wypasionych adidasów. Wystarczy koc, plecak i zwykłe buty.

Odpoczynek w plenerze to więc w Polsce drugiej dekady 21. stulecia nie tyle „Śniadanie na trawie” (eleganckie kreacje, kosze piknikowe, winogrona, tartinki i konwersacje przy winie) ile kocing na trawingu (znowu z tekstu reklamy) przy grillu i piwie. Czyli zwyczajnie.

A jak zwyczajnie, to najlepszy jest dres.

Inna sprawa, że dresy zrobiły się modne.

Widać to zwłaszcza w Polsce, gdzie co sieciówka w galerii handlowej, to dresiarstwo do kwadratu. Półki i wieszaki uginają się pod ciężarem bawełnianej dżersejowej „baji”, z której szyje się teraz wszystko, a więc nie tylko tradycyjne, sportowe spodnie i bluzy, ale także tuniki, kardigany, żakiety a nawet sukienki i spódnice.

Dzianiny dresowe zwykle są jasno lub ciemnopopielate, ale zdarzają się też wersje czarno-białe (z kontrastowymi lamówkami a la Adidas) i zupełnie czarne. Bo dres, w swojej wyjściowej wersji aspiruje teraz do modowych salonów i nawet ma kilka własnych, z coraz bardziej popularną Insomnią na czele.

ZDJĘCIA: ARCHIWUM

Moda na modę sportową inspirowaną estetyką stadionów piłkarskich i lekkoatletycznych, tego lata (i jesieni, bo nowe kolekcje kontynuują owe trendy) zdominowała także ofertę projektantów ze średniej półki. Dresowe dzianiny, z ich nienachalną estetyką, kuszą publiczność z wystaw Solaru i Simple’a, ale także Max Mary, DKNY i – co oczywiste – Japończyków.

Inna sprawa, u tych ostatnich dresy nigdy na dobre nie wyszły z mody, by wspomnieć kolekcję Adidasa autorstwa Yohji Yamamoto.

Jeśli designerskie sweat suits różnią się czymś szczególnym od dresów z sieciówek, to nie tyle krojem, co raczej jakością tkanin, ze szczególnym naciskiem na ich gramaturę. Projekty znanych firm rzeczywiście są nieco bardziej awangardowe i ekstrawaganckie, niż popularna masówka. Jak już płacić za „baję” tysiącami dolarów lub złotówek, to koneser dresu powinien się przy grillu jakoś wyróżniać z tłumu dresiarzy-szaraków.

Toteż szara dresowa spódnica marki Simple ma chwyt pianki do nurkowania i układa się też jak ta pianka, stercząc na boki jakby usztywniał ją tuzin fiszbinów. Pasująca do niej bluza również wygląda jak żyjący własnym życiem szkielet zewnętrzny, choć w dotyku jest miękka i mięsista jak konfekcyjna gąbka.

Technologie włókiennicze rzeczywiście bardzo poszły do przodu w ostatnich czasach.

Tak, czy inaczej, dres rządzi rynkiem mo-

dy codziennej, przynajmniej tego lata i zapewne będzie nim rządził jeszcze na jesieni. Tym bardziej, że nowe dresy świetnie wyglądają w towarzystwie butów sportowych lub udających sportowe, nadWisłą określanych zbiorowo mianem adidasów, nawet jeśli to akurat najki. To się już chyba nie zmieni. Teraz ofertę uzupełniają szalenie modne tenisówki, zwyczajne lub tylko naśladujące wyglądem te zwyczajne. Oraz czapki-bejsbolówki.

W takim stroju spokojnie oddać się można rekreacji w stylu nadwiślańskim, czyli trawingowi na kocingu, ewentualnie decydując się także i na łomżing. Gorzej, że dres nieszczególnie pasuje do wina. Wino to raczej w Paryżu, w negliżu, w Lasku Bulońskim albo na Placu Pigalle. Ale o negliżu, plaży oraz koedukacji i pokusach – przy następnej okazji. &

DRESY ZROBIŁY SIĘ MODNE. WIDAĆ TO ZWŁASZCZA W POLSCE, GDZIE CO SIECIÓWKA W GALERII HANDLOWEJ, TO DRESIARSTWO DO KWADRATU.