Boekrecensie
Ware winst:
algemeen welzijn eerst! Door Christian Felber
Tekst: Hilde De Wachter De huidige economische systemen plaatsen het vergaren van kapitaal als doel en het bereiken van algemeen welzijn voor mens en leefomgeving zijn van ondergeschikt belang. “Nochtans,” zegt auteur Christian Felber, “wanneer je er de grondwet van landen op naslaat, of universele charters en verklaringen, dan zul je zien dat net het algemeen welzijn voor mens en omgeving op de eerste plaats staat, niet eigenbelang en winstmaximalisatie en geld ook niet. Laten we het economische systeem dan ook op de logische doelen bouwen. Laten we gaan voor ware winst.”
I
n zijn boek legt Felber vervolgens uit hoe we dat kunnen bereiken. En hij gebruikt daarvoor evenzeer de markteconomie maar dan wel op een totaal andere manier dan wij dat vandaag gewoon zijn. Kapitalistische markteconomie ontmaskerd Christian Felber is politiek wetenschapper, doceert aan de Universiteit voor Economie in Wenen en is oprichter van de GemeneGoed-Economie. Hij is een internationaal gerenommeerd spreker en commentator rond ethiek en economie in uiteenlopende media. Na vier eerdere bestsellers schreef hij Ware winst, zijn eerste boek dat in het Nederlands vertaald is. Felber ontmaskert de kapitalistische markteconomie als dodelijk voor het maatschappelijk vertrouwen en hopeloos voor een leefbare toekomst; concurrentie als killer van het (zelf)respect en achterhaalde motivator; en geld als een middel dat verward wordt met het doel. Hij stelt een volwaardig alternatief economisch systeem voor waarin het algemeen welzijn van de mens én zijn leefomgeving centraal staat: de Economie van het Gemene Goed. Dankzij een nieuw wettelijk kader wordt de koers van de economie teruggebracht tot haar grondwettelijke bedoeling. Felber legt haarfijn uit welke stappen hiervoor nodig zijn, en hoe deze via een
drieledig politiek participatieproces op een écht democratische wijze tot stand kunnen komen. Niet alleen de financiële architectuur, maar ook het eigendomsrecht, de democratische instrumenten, het beheer van gemeenschapsgoederen en de opvattingen over werk, onderwijs en opvoeding komen aan bod. Tegelijk staat de Gemene-Goed-Economie uitdrukkelijk open voor kruisbestuiving vanuit andere benaderingen. Hij weerlegt de kritiek als zou concurrentie en macht nodig zijn om mensen te motiveren. “Onderzoek toont aan dat de grootste prestaties voortkomen uit intrinsieke motivatie en niet door concurrentie,” zegt Felber. Gemene Goed Economie in de praktijk Christian Felbers Economie van het Gemene Goed is ondertussen een wereldwijd succes. Sinds de start van de Gemene-GoedBeweging in 2010 werden al zo´n 200 lokale ondersteuningsgroepen opgericht in een twintigtal landen. Duizenden personen en ondernemingen steunen het gedachtegoed, dat aan verschillende universiteiten en onderwijsinstellingen wordt onderwezen.
de moeite. Ware Winst is geen vakantielectuur (en ik kan het weten, want ik las het boek tijdens mijn vakantie). Hoewel er echt wel interessante analyses en informatie in het eerste deel van het boek staan, wordt de theorie pas duidelijk wanneer Felber in deel 7 praktijkvoorbeelden geeft. Zo passeren onder andere het Braziliaanse SEMCO, de community supported agriculture (CSA), de ethische banken, Natuurpunt en heel wat andere voorbeelden de revue. Ook de rubriek ‘Vaak gestelde Vragen (FAQ)’ in appendix 1 is interessant. Voor organisaties die hun (vrijblijvende) MVO-doelstellingen een extra en bindende boost willen geven via de gemene goed-balans, zeker een aanrader.
Ware Winst Isbn: 9789062240296 Gepubliceerd in 2017 Paperback - 208p. Prijs: € 20.00 Uitgeverij: Jan Van Arkel - EPO distributie
Honderden ondernemingen hanteren nu al de Gemene-Goed-Balans, die een rechtstreekse maat levert voor hun bijdrage aan het gemene goed - de nieuwe indicator voor economisch succes. Als genuanceerd werkinstrument met een slim hefboommechanisme en een koppeling aan wettelijke voordelen heeft de Gemene-Goed-Balans de macht om het gedrag van ondernemingen te meten en te sturen. Daarom is het essentieel dat de GemeneGoed-Economie als grassrootbeweging haar weg vindt tot het wettelijk kader. En daaraan kan iedereen meehelpen. Elke gemeenschap kan op een democratische manier haar eigen versie van een Gemene-Goed-Economie creëren en - in plaats van blind en tegen elke prijs de illusie van het kapitaal na te rennen kiezen voor ware winst. Geen strandlectuur Wie lekker onderuitgezakt in een strandstoel een luchtig verhaaltje wil lezen, is eraan voor
mvo - ecoTips 17.5
37