Duurzame financiering, no problem? Recent had ik een geanimeerde discussie over de mogelijkheden om voor nieuwe duurzame businessmodellen zoals de circulaire of functionele economie voldoende financiering te vinden. Ik ben altijd al een ‘believer’ geweest: ‘duurzaamheid’ is geen drempel of zou het toch niet mogen zijn. Integendeel, het lijkt me net een bijkomend argument voor financiering omdat het vaak net extra toegevoegde waarde oplevert. Wel is het zaak om deze bijkomende toegevoegde waarde goed in beeld te brengen en de obstakels die er soms zijn aan te pakken.
De functionele economie heeft immers een belangrijke impact op het werkkapitaal. Dat moet groter zijn, want de producten blijven eigendom van de aanbieder van de functie. Vermoedelijk is dit eerste element een belangrijke drempel voor de financiering van dergelijke nieuwe businessmodellen, gekoppeld aan de onzekerheden die er zijn over de rijpheid van de markt. Het bezit van een product is immers nog vaak voor veel klanten een belangrijke garantie van de dienst die ze verwachten en een drempel om over te stappen.
Vlaams Regeerakkoord 2009-2014, hoofdstuk II, doorbraak 5, 5
15
Vlaams Regeerakkoord 2009-2014, hoofdstuk II, doorbraak 5, 12
Zo is het mogelijk om volop te gaan voor modulair design gekoppeld aan het mogelijk hergebruik van onderdelen. Hierdoor wordt de totale kost van het product lager en verbetert dit de concurrentiepositie samen met een betere grondstoffenefficiëntie. Ook worden nieuwe diensten gekoppeld aan de levering van deze functionaliteit zoals onderhoud, upgrading, die nieuwe toegevoegde waarde bieden. Het op zoek gaan naar een bijkomende toegevoegde waarde is belangrijk in dergelijke businessmodellen. Net als de moeilijkere elementen duidelijk in beeld moeten gebracht worden rond de mogelijke risico’s voor financiering. Mogelijkheden zijn er voldoende en langzaam begint deze transitie zich te voltrekken. Ook bij de leden van Agoria zijn er heel wat projecten. Een klassiek voorbeeld zijn de kopieermachines waar de evolutie naar het aanbieden van een geïntegreerd documentbeheer ontegensprekelijk een evolutie is tegenover het verkopen van kopieermachines. Maar ook bij meer traditionele producten is deze trend duidelijk zoals het aanbieden van perslucht in plaats van compressoren, waarbij gekeken wordt naar efficiëntie. Het feit dat er in dergelijke projecten een bijkomende toegevoegde
‘Duurzaamheid’ zou eerder een bijkomend argument voor financiering moeten zijn, net omdat duurzaamheid vaak extra toegevoegde waarde oplevert. Ook langs de kant van de afschrijvingen en de fiscaliteit zijn er belangrijke uitdagingen; de basis is vaak een leasingmodel waaraan bijkomende diensten worden gekoppeld. Dit past niet altijd in het veelvuldig toegepaste model van de aankoop van een product/machine gekoppeld aan een afschrijving. Anderzijds hebben dergelijke markten vaak een positief effectief op de cashflow en hebben ze uiteraard tal van voordelen op het vlak van grondstoffenefficiëntie.
waarde ligt voor alle partijen inclusief duurzaamheid maakt dat ik een believer blijf. Het is altijd mogelijk om voldoende financiering te vinden voor dergelijke projecten. Het is wel nodig om deze duidelijk in beeld te brengen en innovatieve oplossingen te vinden voor mogelijke drempels.
patrick.vandenbossche@agoria.be
april-mei 2014 | 2
Uiteraard ontsnappen ook deze nieuwe markten niet aan de financiële wetmatigheden. Het is momenteel nu eenmaal moeilijker dan enkele jaren geleden om voldoende financiering te vinden voor een project. Langs de andere kant hebben deze projecten wel meestal net dat streepje voor. Vaak creëren projecten in de functionele economie – het verkopen van een functie/dienst eerder dan een product – meer toegevoegde waarde voor de aanbieder, de gebruiker en ook de maatschappij. Langs de andere kant is het niet altijd eenvoudig om de risico’s goed in te schatten, want deze nieuwe businessmodellen geven vanuit financieel oogpunt soms een negatief beeld.
14
31