Column
De Klimaatzaak
Wat te verwachten van de Vlaamse Klimaattop? Het was een veelbelovende aankondiging begin december van Vlaams minister-president Geert Bourgeois. In het voorjaar 2016 wordt er een Vlaamse Klimaattop georganiseerd waar de in Parijs gemaakte beloftes moeten omgezet worden in tastbare maatregelen die resulteren in een CO2-reductie van ongeveer 90 procent tegen 2050. De lijst van genodigden is indrukwekkend: vertegenwoordigers van de industrie, landbouw, universiteiten, milieuorganisaties, belangengroepen, en het middenveld. Kortom, een mooi staaltje van stakeholdership waarbij alle partijen die kunnen bijdragen tot een beter klimaatbeleid, aanwezig zullen zijn. Dat is mooi en kan tot verrassend vergaande resultaten leiden. Op één voorwaarde: het mag geen window dressing zijn voor de Vlaamse overheid die zijn blazoen wil oppoetsen na de negatieve berichtgeving in de media over een te laks klimaatbeleid. Dus laten we pas aan de eindmeet punten uitdelen.
Als het de Vlaamse overheid menens is met de klimaattop, dan moet ze op de eerste plaats toegeven dat stapsgewijze reductiemaatregelen slechts gemorrel in de marge zijn. Parijs heeft ons geleerd dat de inspanningen die nodig zijn om onder de twee graden opwarming te blijven - en liefst onder de anderhalve graad - een gigantische transitie vergt om tegen uiterlijk 2050 tot een low carbon economy te komen. Dat er recent 238 splinternieuwe dieselbussen voor De Lijn werden aangekocht omdat “een busritje toch geen tien euro mag kosten” (dixit minister Ben Weyts), doet de hoop slinken dat er op lange termijn wordt nagedacht. Ook het mantra van minister Schauvliege dat verandering bottom up moet gebeuren, stemt tot scepticisme. Natuurlijk zijn het de burgers, de industrie, de boeren die hun gedrag moeten veranderen, maar aan een minister van klimaat zou je het principe van Tragedy of the Commons niet meer moeten uitleggen, toch? Je kunt het gemeenschappelijke probleem enkel aanpakken als alle individuen meedoen. Daar is beleid voor nodig. En moed. En visie. Nog snel wat dieselbussen aankopen, afgeschreven scheurtjescentrales tien jaar langer open houden, TV spotjes voor kwaliteitsvol vlees sponsoren, met geld uit het klimaatfonds de industrie een lagere elektriciteitsfactuur garanderen, tien jaar vertraging voor het Gewestelijk Expresnet, vier miljard euro subsidies voor bedrijfswagens tegenover 0,9 miljard euro voor De Lijn, getuigen van noch moed, noch visie. Zolang taboes onbesproken blijven, halen we de uitstootnormen voor 2020-2050 niet. Zo simpel is het. Een beetje ons huis blussen als het in lichterlaaie staat, helpt ook niet.
doen slagen. Het monitoren van nieuwe projecten kan substantieel bijdragen aan een beter klimaatbeleid. Meten is weten en daarom is het noodzakelijk dat de investering van een maatregel wordt afgewogen tegen de beoogde CO2-reductie, maar ook tegen de kostenbesparing op langere termijn. Dit voorstel werd al in de voorbereidende fase van de Klimaattop afgeketst. Het bewijst dat onze Klimaatzaak nog steeds broodnodig is. Wij eisen een CO2-reductie van 25 procent tegen 2020. Dat is meer dan Europa ons land oplegt, maar het is ondertussen algemeen bekend dat we met de EU-normen de doelstelling van 2050 onmogelijk kunnen halen. Extra inspanningen zijn noodzakelijk en hoe langer we deze uitstellen, hoe duurder ze zullen zijn. Het komt erop aan kleur te bekennen. Dat onze Klimaatzaak acht maanden vertraging opliep omdat het Vlaamse Gewest tot twee keer toe in beroep is gegaan en er een taalkwestie van heeft gemaakt, geeft ons niet het gevoel dat Vlaanderen voluit voor een ambitieus klimaatbeleid wil gaan. Indien de Vlaamse Klimaattop ons van het tegendeel kan bewijzen, zullen wij ons ontpoppen tot de grootste fans. Voorlopig hebben we echter weinig reden te denken dat het huidige beleid onze Klimaatzaak overbodig zal maken. Francesca Vanthielen
Er is meer nodig dan goede voornemens om de Vlaamse Klimaattop te
april-mei 2016 | 2
21