Energieefficiëntie en ESCO Een alternatief financieringsmodel Een bedrijf voert bij een klant een energieproject uit en financiert de realisatie van het energieproject zelf. Door
de realisatie daalt de energiefactuur van de klant aanzienlijk. Die winst gebruikt de klant om het bedrijf te vergoeden voor de initiële investeringskost en zijn diensten.
Een ideaal scenario, dé win-win van het jaar. En toch... T. Driesen, Agentschap Ondernemen
december-januari 2014 | 6
D 20
e energiekost en de nood om met energie zo zuinig mogelijk om te gaan, is vandaag een belangrijk zorgpunt voor elk bedrijf. De optimalisatie hiervan is geen sinecure en is vaak specialistenwerk. Het potentieel voor dergelijke gespecialiseerde bedrijven in Vlaanderen is zeer groot. Vooral wanneer dat bedrijf een echte resultaatverbintenis aangaat én ook zelf zorgt voor de financiering ervan (energy service companies of ESCO’s). In België en in onze buurlanden zijn er al enkele grote bedrijven en overheden die met een esco werken. De aanpak van esco’s biedt ook voor kmo’s heel wat voordelen om op een doeltreffende manier energie te besparen. Daarom wil het Agentschap Ondernemen de marktwerking tussen kmo’s en esco’s verder faciliteren.
ESCO als dienstverlener Een energy service company of een esco is een publieke of private organisatie die integrale energieoplossingen levert aan haar klanten. Esco’s concentreren zich op het verbeteren van de energie-efficiëntie of energiebesparingen in bestaande gebouwen. Hierbij bieden ze een waaier aan energiediensten aan, zoals het isoleren van de gebouwschil, het vervangen of afstellen van verwarmings- en koelinstallaties, het installeren van energiezuinige verlichting en temperatuurregelsys-temen, maar ook de integratie van energiedatabeheersystemen en het installeren van hernieuwbare energiesystemen. Typisch voor esco’s is het aanbieden van prestatiecontracten, waarbij een contractuele garantie wordt gegeven aan de klant op de geraamde energiebesparing, maar ook com-
De vier pilootprojecten iSAVE · · ·
Partners: Quares en 3E Doelgroep: kmo’s op de bedrijventerreinen Drongen I en Industrieweg te Gent Meer info via bart.de.smedt@quares.be
Devina pralines uit Duffel is een van de kmo’s uit de regio die instapt in het iSave-project. Bedrijfsleider Emiel Robberechts: ”Door deel te nemen aan het iSave-project hoop ik een besparing te realiseren op mijn energiefactuur. Een eerste onderzoek heeft uitgewezen dat we nog energie kunnen besparen op de verlichting en in het productieproces zelf. Het voordeel van deel te nemen aan iSave is dat ik er zelf bijna geen tijd moet insteken en ik gratis begeleid wordt door een team van experts.”
Bart De Smedt van Quares, projectleider van het ESCO4Gent-project, stelt: “De bedrijventerreinen Drongen I en Industrieweg werden gekozen, omdat Quares op deze twee terreinen reeds actief is als parkmanager. Op deze twee terreinen is een divers spectrum van kmo’s aanwezig binnen verschillende sectoren, vastgoedtypologieën, et cetera. Hierdoor kunnen we binnen de beperkte schaal van één stad de diverse mogelijkheden van ESCO’s voor kmo’s onderzoeken en behouden we de opschaalbaarheid naar andere bedrijventerreinen in Vlaanderen.”
ESCO4FVT
ESKORT
· Partners: POM West-Vlaanderen, Veolia, Ingenium en Triodos Bank · Doelgroep: middelgrote productiebedrijven in West-Vlaanderen · Meer info op http://pomwvl.be/esco4fvt of via sophie.tobback@pomwvl.be Rik Bouckaert van ISOBAR NV getuigt: “Eind september werd het project ESCO4FVT en de oproep ‘ESCO’s voor kmo’s’ aan ons voorgesteld. In het verleden hebben wij reeds wat audits laten uitvoeren en daarin zijn een aantal interessante zaken naar voor gebracht wat betreft energiebesparingen. Maar wegens tijdgebrek en omdat de uitvoeringen en investeringen steeds op dezelfde mensen berusten, geraken dergelijke audits soms een tijd in de schuif. Waardoor ze soms pas jaren na de audits terug geactualiseerd en uitgevoerd worden. Met het voorstel van ESCO4FVT om technische ondersteuning te geven en een duidelijke berekening te maken van de investeringen en de besparingen, kunnen we sneller tot een beslissing komen. Een samenwerking met een esco lijkt ons interessant om op korte termijn door te kunnen gaan naar uitvoering. We zien hoopvol uit naar de resultaten die straks aan ons voorgelegd zullen worden. In ieder geval waren de huidige contacten met de professionelen reeds veelbelovend.”
· Partners: POM Oost-Vlaanderen, Brontec NV, Conessence cvba, Odisee en K.U.Leuven · Doelgroep: kmo’s gevestigd op Oost-Vlaamse bedrijventerreinen · Meer info via tom.dewettinck@pomov.be Tom Dewettinck, projectleider van het pilootproject ESKORT: “Een samenwerking met een esco kan voor een kmo een heleboel voordelen opleveren. Toch zien we in de praktijk dat esco’s zich voornamelijk richten tot grote bedrijven en overheidsinstanties. We moeten er daarom enerzijds voor zorgen dat er een esco-werking ontstaat op maat van kmo’s, met aangepaste contracten, tools en meet- en verificatiemethoden. Anderzijds moeten we kmo’s goed informeren en sensibiliseren over het bestaan en de voor- en nadelen van esco’s. In het project voorzien we daarom heel wat aandacht aan het analyseren van de huidige bottlenecks in de esco-kmo-interactie. En uiteindelijk komt het erop aan om een aantal concrete cases succesvol uit te werken.”
fort of energielevering kunnen gegarandeerd worden via een prestatiecontract. De vergoeding van de esco, alsook de initiële investering voor de uitvoering van de diensten wordt meestal terugbetaald via een financieringsplan op basis van de geraamde of reële energiebesparingen. Om deze reden zorgt de esco ook voor een doorgedreven monitoring en verificatie van de energieprestaties voor, tijdens en na de implementatie van de energieoplossingen bij zijn klanten.
december-januari 2014 | 6
· Partners: IGEMO, UNIZO en Factor4 · Doelgroep: kmo’s in het werkingsgebied van IGEMO: Bornem, Sint-Amands, Puurs, Willebroek, Mechelen, Bonheiden, Sint-Katelijne-Waver, Duffel, Lier, Putte en Berlaar · Meer info op www.i-save.be of via isave@igemo.be
ESCO4GENT
21
Ondernemen wordt nog leuker als u op de nodige steun kunt rekenen
Meer weten over subsidies en regelgeving? Wilt u gebruikmaken van de ecologiepremie of andere overheidsmaatregelen voor uw onderneming? Hebt u vragen over de regelgeving rond milieu of energie, of zoekt u een geschikte locatie? Wilt u meer inzicht in administratieve formaliteiten? Bel dan gratis 0800 20 555 voor een helder antwoord of een afspraak met een van onze medewerkers in uw buurt.
Het aanspreekpunt voor ondernemers, samen met onze partners
info@agentschapondernemen.be www.agentschapondernemen.be
Antwerpen
I
Hasselt
I
Gent
I
Leuven
I
Brugge
I
Brussel
ESCO
- De esco neemt de technische risico’s volledig op zich (design en energieprestaties). - De klant draagt het financiële risico en voorziet (meestal) zelf in financiering. - De klant neemt de investering op in de eigen boekhouding. - De klant betaalt voor de diensten van de esco en de besparingsgaranties. Andere escocontracten leggen de focus op de energieaanbodzijde (Energy Supply Contracting (ESC), op het comfortniveau (Comfort Contracting), op de bouw & exploitatiekant (BOOT) of op kwaliteitsgaranties in plaats van prestatiegaranties (Integrated Energy Contracting).
Resultaatverbintenis Via een prestatiecontract garandeert de esco een vooraf bepaalde energiebesparing, -levering of comfortniveau. Op die manier neemt de esco de risico’s over van de klant. De prestatiegarantie kan betrekking hebben op verschillende aspecten: - de garantie dat een minimale energiebesparing wordt bereikt van een project; - de garantie dat de energiebesparing de kosten van de dienstverlening kan dekken; - de garantie dat dezelfde energiedienst geleverd zal worden tegen een lagere kost dan de huidige. Zo’n prestatiegebonden contract kan verschillende vormen aannemen, maar het meest gekende is wellicht het energieprestatiecontract of EPC. Energieprestatiecontracten (EPC’s) Een energieprestatiecontract is een contractuele overeenkomst tussen klant en dienstverlener ter verbetering van de energie-efficiëntie, waarbij de investeringen (arbeid, diensten en producten) worden betaald overeenkomstig de contractueel vastgelegde of reële energiebesparing. Tijdens de gehele looptijd van het
contract wordt daarom de energieprestatie van nabij geverifieerd en gecontroleerd (vrije interpretatie op basis van de Europese energie-efficiëntierichtlijn 2012/27/EU). Algemeen kunnen we twee belangrijke types energieprestatiecontracten onderscheiden: “shared savings” of “guaranteed savings”. Het verschil zit hem voornamelijk in de verdeling van investeringskosten, besparingen en risico’s tussen de klant en de esco. Shared savings-model
- De esco garandeert een overeengekomen kostenbesparing. - Kostenbesparing wordt volgens een afgesproken percentage verdeeld tussen esco en klant. - Financiering gebeurt (vaak) door de esco, via derdepartijfinanciering of via een gemengd model. - De klant neemt de investeringen meestal niet of slechts gedeeltelijk op in de eigen boekhouding. Guaranteed savings-model
- De esco garandeert een bepaald niveau van energiebesparingen.
Pilootprojecten Er werden vier consortia gevormd om kmo’s en esco’s in hun werkingsgebied te informeren en te werven om uiteindelijk een aantal concrete contracten tussen esco’s en kmo’s te faciliteren. De projecten verlopen in verschillende stappen. Eerst worden de deelnemende kmo’s gemonitord en worden er mogelijke besparingsmaatregelen geïdentificeerd. Op basis hiervan brengt men het totale energiebesparingspotentieel in kaart en stelt men een concreet actieplan op. Indien er voldoende potentieel aanwezig is, wordt er getracht een escocontract op te stellen, waarbij de rechten van beide partijen, de esco en de kmo, gerespecteerd worden. info@agentschapondernemen.be
december-januari 2014 | 6
Ben je benieuwd naar de mogelijkheden van esco’s voor jouw kmo, neem dan een kijkje op www.agentschapondernemen.be/esco.
ESCO’S voor kmo’s Hoewel de geïntegreerde en prestatiegerichte aanpak van esco’s voor kmo’s een doeltreffende manier kan zijn om energie te besparen, vinden de esco’s nog maar moeilijk onze Vlaamse kmo’s. Het programma ‘esco’s voor kmo’s’ wil daarom de technische, financiële en juridische knelpunten rond de escowerking bij kmo’s scherper in beeld brengen, analyseren en beleidsvoorstellen formuleren om de escomarkt in Vlaanderen te verruimen naar de kleinere, industriële verbruikers. Het programma ‘esco’s voor kmo’s’ kadert binnen het Vlaams actieplan bijna-energieneutrale (BEN) gebouwen, waarbij de Vlaamse overheid in overleg met de betrokken stakeholders acties heeft uitgewerkt voor de transitie naar energie-efficiënte gebouwen met een lage CO2-uitstoot. Naast eisen voor nieuwbouw, bevat het BEN-actieplan ook acties voor de energetische renovatie van bestaande gebouwen en processen. Om deze ambitie meer kracht bij te zetten, werd het Agentschap Ondernemen aangeduid om de escowerking bij kmo’s te faciliteren.
23