EXCHANGE
Private sector development: de weg is lang, maar er is hoop Wat er zich de voorbije maanden steeds intensiever afspeelt, is onthutsend. Massaal veel vluchtelingen kruipen op gammele boten richting Europa. Mogelijk nog veel meer mensen vatten vanuit Syrië over land de al even barre toch aan. Italië en Griekenland zeggen nu al geruime tijd dat ze de stroom niet langer aankunnen. Hongarije tracht zijn grenzen te vrijwaren met metershoge prikkeldraad. En zelfs het almachtige Duitsland zegt niet langer “Das schaffen Wir”. Dat er op korte termijn binnen Europa iets moet gebeuren, is duidelijk. Echter, fundamentele oplossingen op lange termijn moet elders worden gezocht.
Op vlucht voor burgeroorlog en terreur
Bijzonder veel asielzoekers komen dezer dagen uit Syrië, op de vlucht voor het moordende geweld van diverse milities. Ook uit onder meer Egypte, Irak, Mali, Niger stromen vluchtelingen naar Fort Europa toe, verjaagd door oorlog, geweld of vervolging in hun thuisland. Voor Syrië, waar getrouwen van het Assad-regime, vertegenwoordigers van ISIS en de incoherente groep van rebellen nu angst en terreur zaaien, lijkt een militaire interventie nog niet meteen in de maak. Begrijpelijk: de internationale coalitie is niet eensgezind (zie de positie van Rusland) en vele landen vrezen een herhaling van het scenario in Afghanistan en Irak. Vluchten wegens economische redenen
augustus-september 2015 | 4
Heel wat vluchtelingen laten hun thuisland ook achter zich uit economische noodzaak. Kijk naar een land als Senegal. Een burgeroorlog sloeg in de Casamance (het Zuiden van het land, afgesneden van de hoofdstad door Gambia) diepe wonden. Al jaren laat Dakar de regio aan zijn lot over. De werkloosheid is er torenhoog, inwoners vinden geen manier om voor zichzelf en hun gezinsleden een toekomst te garanderen. Een boot richting Tenerife is voor hen de laatste strohalm. Voor dergelijke vluchtelingen zou een beter functionerende staat, gekoppeld aan een goed ontwikkelde private sector, een wereld van verschil kunnen maken.
16
Belang van ondernemerschap in het Zuiden
Gezonde en goed draaiende kmo’s en coöperaties zijn in heel wat ontwikkelingslanden de enige verschaffers van werkgelegenheid. Een dynamische zakensector is bijgevolg een
basisvoorwaarde voor armoedebestrijding, voor het creëren van inkomens én voor de creatie van waardig werk, ook voor vrouwen en jongeren. Die zakensector geneert ook mee de middelen om r de gezondheidszorg en het onderwijs mee vorm te geven en te financieren. Dat laatste aspect brengt ons bij een paradox: we merken in het Zuiden dikwijls veel zin voor initiatief, maar helaas ontbreekt het veel ondernemers aan de juiste managementkennis om een project te doen slagen. Private Sector Development
Het is goed dat er binnen de internationale ontwikkelingssamenwerking almaar meer consensus bestaat over het feit dat “private sector development” sterke ondersteuning verdient. Instanties zoals BRS, Incofin en het recent door onder andere Vredeseilanden opgerichte Kampani zijn belangrijk omdat zij bedrijven uit het Zuiden via microfinanciering in staat stellen om een doorstart mogelijk te maken. Behalve verse financiële middelen, hebben deze bedrijven echter ook nood aan kennis. Vaak hebben ze wel het potentieel om vooruitgang te boeken, maar ontbreekt het hen aan de middelen om expertise van buitenaf bereiken. KMO’s uit het Zuiden versterken met kennis
Vandaar dat een organisatie als Exchange vzw inzet op het versterken met kennis van kmo’s in het Zuiden. Op vraag van deze bedrijven en socio-economische organisaties stuurt deze non-profit jaarlijks meer dan tweehonderd ondernemers en professionals uit het Noorden voor een korte periode naar het Zuiden om op vrijwillige basis hun kennis delen met de ondernemers ter plaatse. Ex-
Stijn Van Bosstraeten is projectcoördinator bij Exchange vzw. change werkt daarbij vraaggestuurd: het zijn de bedrijven zelf die hun noden formuleren. Denk daarbij niet alleen aan klassieke managementvraagstukken zoals algemeen bedrijfsbeheer, financieel management en boekhouding, marketing en communicatie, export of personeelsbeheer, maar ook aan “handson” advies: nieuwe recepten voor de bakkerij of de slagerij, nieuwe technieken binnen de meubel- of kledingsector, verbeterde processen in de agro-industrie, et cetera. Van PSD naar PS4D?
Er is nog een bijzonder veel marge om het ondernemersklimaat in het Zuiden te verbeteren. Zo kunnen en moéten bedrijven ginds ook een actieve rol gaan opnemen om ontwikkeling te bevorderen. Bedrijven kunnen mee het ondernemersklimaat van een land gaan beïnvloeden, ze kunnen er voor betere arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden zorgen en hebben tenslotte ook een kernrol in het creëren van een groene economie. De weg is lang. Maar er is hoop.