GROEN
Niet meer rond de hete brij draaien Eind februari van dit jaar trok de Europese Commissie haar oorspronkelijke voorstel rond circulaire economie in. Na forse kritiek van het Europees Parlement, de Raad van Ministers, ngo’s en het progressieve bedrijfsleven capituleerde de verantwoordelijke Commissaris Timmermans. De argumentatie veranderde van ‘onhaalbaar’ naar ‘niet ambitieus genoeg’. Hij beloofde voor het eind van dit jaar met een nieuw voorstel te komen. Daarin zal naast de afvalzijde ook aandacht zijn voor de productzijde om zo ‘de volledige cirkel’
augustus-september 2015 | 4
rond te maken.
20
De milieucommissie van het Europees parlement bleef niet bij de pakken zitten en nam in juni nog een ambitieus rapport aan waarin ze haar visie op de circulaire economie uiteenzet. De centrale eisen zijn minder afval, betere productontwikkeling, minder afhankelijkheid van import van ruwe materialen en meer creatie van groene jobs. Het rapport kreeg de goedkeuring van een grote, partij-overschrijdende meerderheid en mikt duidelijk hoger dan het oorspronkelijke commissievoorstel. Zo wil het Parlement dat de EU volledig duurzaam moet produceren tegen ten laatste 2050 en zijn er bindende doelstellingen voor het reduceren van afval uitgezet tegen 2025. Vanaf 2020 is het apart inzamelen van biologisch afbreekbaar afval verplicht. Er moet een einde komen aan het verbranden van recycleer- en composteerbaar afval. Het rapport roept ten slotte op dat de EU tegen 2030 minimaal 30% efficiënter gebruik moet maken van hulpbronnen ten opzichte van het referentiejaar 2014. Jammer genoeg slaagden de centrumrechtse, voornamelijk christendemocratische, politieke krachten er in om deze doelstelling voor hulpbronnenefficiëntie niet bindend te maken, terwijl iedereen weet dat enkel verplichte doelstellingen voor de nodige innovatieve veranderingen zorgen. Of toch minstens sneller resultaat boeken. Ook het toepassen van het circulaire concept in openbare aanbestedingen is vrijwillig aan de lidstaten overgelaten, wat een gemiste kans is.
De circulaire economie zal verder consumentenrechten versterken met concrete maatregelen om ‘geplande veroudering of stukgaan’ van producten tegen te gaan. Daarbij aansluitend zullen producenten voor de herstellingskosten moeten opdraaien zolang het product onder garantie valt, tenzij het defect werd veroorzaakt door verkeerd gebruik. De levensduur van het product, de herbruikbaarheid en recycleerbaarheid moeten verbeterd worden. En heel belangrijk: giftige chemische stoffen moeten van de productielijn verbannen om recyclage te vergemakkelijken. Met deze voorstellen combineren we milieubescherming met innovatie en jobcreatie en stimuleren we de transitie naar een duurzaam en innovatief economisch beleid. Het wordt tijd dat ook de Commissie dit inziet en deze ‘window of opportunity’ aanneemt. De Commissie becijferde zelf dat een ambitieus circulaire economie pakket tot ongeveer 600 miljard per jaar kan besparen. Dat is vijf keer meer dan de meest optimistische voorspelling voor de financiële voordelen van het geplande EU-VS vrijhandelsverdrag! Tegelijkertijd, als de EU haar doelstelling voor hulpbronnenefficiëntie tegen 2030 zou halen, dan zou het Europees Bruto Binnenlands Product met 1% toenemen en zouden er twee miljoen extra jobs gecreëerd worden. Indicatieve schattingen van de economische winst voor Vlaanderen wijzen op besparingen op materiaalkost van 2 tot 3,5% van het Vlaamse BBP en de creatie van 27.000 bij-
Bart Staes is lid van het Europees Parlement voor Groen. komende jobs, zowel voor hoog- als laaggeschoolden(1). Berekeningen van de Commissie tonen aan dat een ambitieus circulaire economie-pakket een half miljoen nieuwe jobs zou kunnen opleveren in de EU. Het zou tevens ongeveer 600 miljard euro kunnen besparen door efficiënter gebruik van grondstoffen en een daling van 2-4% broeikasgasuitstoot. De Commissie kan het zich niet permitteren dit duidelijke signaal van het Europees Parlement te negeren en moet de kans nemen om een transitie te maken naar een toekomstbestendig, duurzaam, economisch beleid.We houden Commissaris Timmermans aan zijn belofte om een ambitieus pakket af te leveren tegen het einde van dit jaar.
http://www.vlaamsmaterialenprogramma.be/overons/in-cijfers (1)