SR 10 - De certificeerbare norm voor MVO

SR10

De certificeerbare norm voor MVO

26000 en dit is ‘de internationale richtlijn voor maatschappe-

lijke verantwoordelijkheid van organisaties’. De SR 10-norm is in tegenstelling tot de ISO 26000 wel certificeerbaar en er wordt niet gewerkt met niveaus.

J. Dillen en S. De Coninck, Vinçotte - Vilvoorde

V

oor organisaties zijn er verschillende redenen om aan maatschappelijk verantwoord ondernemen te doen. Bij maatschappelijk verantwoord ondernemen stelt men de belangen en verwachtingen van de verschillende stakeholders centraal. Algemeen wordt aanvaard dat ondernemen gebaseerd op de stakeholdersbenadering, de beste manier van ondernemen is. Daarbij krijgen vele bedrijfsorganisaties in verschil-

lende sectoren op verschillende manieren te maken met maatschappelijk verantwoord ondernemen. Zowel via sectororganisaties, via de overheden maar ook via de klanten, komt maatschappelijk verantwoord ondernemen regelmatig aan bod. De meeste bedrijfsorganisaties zijn dan ook al enige tijd bezig met verschillende aspecten van maatschappelijk ondernemen. De ene organisatie doet dit al wat planmatiger dan de andere. Het werken volgens een internationale norm zoals SR 10

er één is, biedt dan ook als voordeel dat maatschappelijk verantwoord ondernemen op een systematische en planmatige manier wordt aangepakt.

Bedrijven die gecertificeerd zijn volgens IQNet SR 10 werken dus via een systematische en planmatige manier via een managementsysteem. Werken volgens een managementsysteem bevordert de implementatie van maatschappelijke verantwoordelijkheid in de organisatie en dit kan worden teruggevonden in hierna volgende cases waarin de auteur betrokken was bij de audit. Bijkomend voordeel is dat de organisatie de standaard IQNet SR 10 door een externe onafhankelijke organisatie kan laten auditeren en het MVO-beleid aantoonbaar kan maken naar derden. De doelstellingen en de rapportage op gebied van maatschappelijke verantwoordelijkheid worden daarbij geverifieerd. Hierna worden drie organisaties kort besproken die opteerden voor de invoering van maatschappelijke verantwoordelijkheid op basis van een certificatie volgens IQNet SR10/ISO 26000.

december-januari 2014 | 6

De internationale norm IQNet SR 10 is gebaseerd op de ISO

SR10

De principes van maatschappelijke verantwoordelijkheid van IQNet SR10 en ISO 26000 1. Verantwoordelijkheid 2. Transparantie 3. Ethisch gedrag 4. Respect voor de belangen van de stakeholders 5. Respect voor de wet 6. Respect voor de internationale gedragsnormen 7. Respect voor de mensenrechten

Enkele praktijkvoorbeelden Een hoogtechnologische familiale organisatie E. VAN WINGEN NV, actief in duurzame en ecologische energietoepassingen

december-januari 2014 | 6

Het initiatief voor de invoering van een beleid rond maatschappelijke verantwoordelijkheid werd genomen door de tweede generatie bedrijfsleiders. De zoon en dochter van de oprichter Ernest Van Wingen, beide actief in de onderneming, voerden reeds lange tijd een strikt kwaliteits- en veiligheidsbeleid.

De organisatie beschikt hiervoor reeds lange tijd over een ISO 9001- en VCA-certificaat.

De bedrijfsleider en zijn zus, vinden het belangrijk dat het bedrijf op een duurzame manier diende te worden overgedragen aan de volgende generaties (al dan niet binnen de familie). Alleen winst maken is volgens de bedrijfsleider en zijn zus niet het enige criterium, de belangen van de andere stakeholders, waaronder het personeel in het bijzonder, zijn minstens even belangrijk.

De invoering van MVO werd dan ook verwezenlijkt met een grote betrokkenheid van dit personeel en met de hulp van een externe consultant.

De bedrijfsleider, Jean-Pierre Van Wingen, stelde reeds vele jaren zijn bedrijf te leiden op basis van duurzaamheid, maar vond en vindt het belangrijk dat een externe organisatie dit kwam verifiëren om nog beter te kunnen doen. Verbeteren was dan ook een belangrijk motivatiepunt.

Tijdens de audit kon worden vastgesteld dat de heer Van Wingen de trekker was van MVO, maar dat het personeel zeer snel en zeer sterk betrokken raakte bij een veelheid aan MVO-initiatieven. Daarbij werd een duurzaamheidsverslag opgemaakt en gecommuniceerd naar de verschillende stakeholders. De MVO-audit zelf werd door E. VAN WINGEN NV als een belangrijk keerpunt bekeken voor het bedrijf zelf.

Een groot securitybedrijf SERIS

SERIS is een Belgisch bewakings- en beveiligingsbedrijf met ongeveer 1.600 medewer-

kers. De moederorganisatie is Frans met zusterorganisaties in Luxemburg en Nederland.

Verschillende internationale klanten zijn onder andere de NATO, Volvo en Ikea. Het initiatief voor de invoering van een managementsysteem maatschappelijke verantwoordelijkheid werd genomen door de bedrijfsleider zelf. Eerst werd een analyse gemaakt aan de hand van de MVO-prestatieladder. Doch,

Acties naar de lokale gemeenschap werden genomen, waarbij de keuze van de acties door de stuurgroep werd gemaakt.

Een andere moeilijkheid bij de invoering van een managementsysteem MVO gebaseerd op IQNet SR 10/ISO 26000 was het meetbaar maken van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Zeker bij de eerste initiële audit, had de organisatie het wat moeilijker bij het vinden van de juiste indicatoren. De externe audit door de MVO-auditoren gaf de organisatie nieuwe manieren om na te denken over de juiste indicatoren aangepast aan de bedrijfsactiviteiten. Via het managementcomité werden hiervoor verschillende sessies ingepland samen met de MVO-coördinator. De eigenlijke MVO-audit werd uitgevoerd met interviews met sectororganisaties, syndicale organisaties, werknemers, klanten, enzovoort.

De eerste MVO-audit gebeurde apart. Bij de volgende toezichtsaudit zal de MVO-audit

Werken volgens een managementsysteem bevordert de implementatie van maatschappelijke verantwoordelijkheid in de organisatie. de randvoorwaarde die de bedrijfsleider had gesteld in verband met een inpassing van MVO in het bestaande kwaliteitsmanagementsysteem gaf niet genoeg voldoening. De bedrijfsleider zelf was de trekker bij de invoering van de systematische aanpak gebaseerd op IQNet SR10/ISO 26000 met als randvoorwaarde dat de implementatie maximaal gebaseerd moest zijn op het bestaande kwaliteitsmanagementsysteem volgens ISO 9001. Dit alles diende te gebeuren binnen de contouren van een mature sector. De organisatie wil maximaal gebruikmaken van innovatieve oplossingen voor professionele beveiligingsproblemen binnen een strikt wettelijk kader. De uiteindelijke beslissing tot de invoering van een MVO-managementsysteem werd genomen in het managementcomité van SERIS. Probleem bij de invoering van het systeem maatschappelijke verantwoordelijkheid stelde zich bij een dochteronderneming van SERIS, waar in eerste instantie onvoldoende kennis en beschikbare tijd aanwezig was om MVO voldoende draagkracht te geven. Na de eerste audit, nam deze dochteronderneming in plaats van een afwachtende houding juist een proactieve aanpak aan. In deze dochteronderneming werden na de audit initiatieven genomen via een in het leven geroepen stuurgroep.

gecombineerd worden met de audit van het kwaliteitsmanagementsysteem.

Een familiale KMO actief in de wasserij Sint-Joris

De organisatie is actief als industriële wasserij, met relatief veel activiteiten in ziekenhuizen en bejaardenvoorzieningen. Het personeelsbestand is relatief laaggeschoold en bestaat voornamelijk uit vrouwelijke werknemers, waarvan verschillende van allochtone afkomst. De organisatie is hoogtechnologisch qua water- en energieverbruik. Het managementsysteem ISO 9001/ISO 14001 waarover de organisatie beschikt, is quasi volledig elektronisch. De klantentevredenheid en de traceerbaarheid van elk gewassen stuk wordt 100% elektronisch opgevolgd.

Het initiatief om over te gaan tot certificatie op MVO-gebied gebaseerd op IQNet SR10/ ISO 26000 in de industriële wasserij met vele klanten in de ziekenhuissector en de sector van bejaardenhuizen, werd genomen door de oprichter van de organisatie. De organisatie kreeg van verschillende klanten reeds enige tijd vele vragen over het MVO-beleid van de organisatie. Vooral de vele vzw’s die men als belangrijke klanten heeft, hechten hieraan veel belang. De eigenlijke implementatie werd gedaan door de twee zonen van de

SR10

Wat kunnen we concluderen uit de hiervoor besproken cases?

Ten eerste, de hiervoor beschreven organisaties beschikten allen reeds over een bestaand managementsysteem gebaseerd op ISO 9001 en/of ISO 14001. Een tweede vaststelling is dat in alle drie van de voorbeelden er een belangrijke trekker was, de oude bedrijfsleider bij Sint-Joris, de huidige bedrijfsleider bij SERIS Security en broer en zus Van Wingen.

Ook werden twee van de drie organisaties, Sint-Joris en SERIS Security, reeds bevraagd door klanten over hun beleid op gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Wat zijn de toekomstige veranderingen en evoluties op gebied van

maatschappelijke verantwoordelijkheid?

Maatschappelijke verantwoordelijkheid is overduidelijk geen hype. Het belang van maatschappelijke verantwoordelijkheid zal alleen maar toenemen. Grote internationale spelers vragen van hun leveranciers een beleid op gebied van maatschappelijke verantwoordelijkheid. De eisen die ze aan hun leveranciers opleggen, zullen alleen maar toenemen. Ook de overheid zal meer en meer belang hechten aan MVO. Bij openbare aanbestedingen zal MVO dan ook meer en meer gewicht krijgen. Maar ook op wetgevend gebied zal MVO belangrijker en belangrijker worden. De Europese Gemeenschap bijvoorbeeld, voorziet dat bepaalde bedrijven van meer dan 500 werknemers wettelijk verplicht zullen worden om te rapporteren over hun MVO-beleid op gebied van leeftijd, geslacht, opleidingsniveau en professionele achtergrond van de werknemers. Deze aspecten zullen moeten worden opgenomen in het jaarverslag van de ondernemingen vanaf 2017.

Een andere evolutie in de SR 10-standaard (basis is ISO 26000) is de aanpassing van SR 10 aan de nieuwe structuur van de managementsysteemnormen op gebied van

Met milieubeleid ga je best om met kennis van zaken.

kwaliteit ISO 9001 en milieu ISO 14001. Een gelijkaardige structuur tussen SR 10, ISO 9001 en ISO 14001 zal de integratie tussen deze managementsystemen nog vergemakkelijken. De nieuwe managementsysteemnormen geven een grotere strategische inbedding van MVO. Deze strategische inbedding van MVO wordt gebaseerd op de contextanalyse en gaat uit van een risicogebaseerde aanpak.

Risico’s zijn daarbij niet enkel bedreigingen voor de bedrijfsorganisatie, denk maar aan reputatieschade, maar gaat ook uit van opportuniteiten. De meeste internationale organisaties bekijken maatschappelijk verantwoord ondernemen dan ook niet als iets dat moet, iets dat er bijkomt maar juist als een opportuniteit om hun competitiviteit te vergroten via een aanpassing van de waardeketen. De standaard IQNet SR10 kan - zoals de drie cases hiervoor aantonen - voor de bedrijfsorganisaties daarbij een handige leidraad en hulpmiddel bieden. In Europa zijn er momenteel een hondertal bedrijven die SR 10 gecertificeerd zijn. De verwachting is dat dit komende jaren exponentieel zal toenemen. sdeconinck@vincotte.be

D$k\Z_ `j ^\jg\Z`Xc`j\\i[ `e1 n D`c`\lm\i^lee`e^\e n <ok\ie\ d`c`\lZf i[`eXk`\ n D`c`\lXl[`kj \e @JF n M\`c`^_\`[jiXggfikX^\ \e Æjkl[`\j n D`c`\l\]]\Zk\eiXggfikX^\ \e Æjkl[`\j n Fg\e il`dk\ \e gcXefcf^`\ n <e\i^`\jkl[`\j n 8;I$i\^\c^\m`e^ n 8]mXc$ \e Yf[\dn\k^\m`e^

Hasselt Gent Brussel Namen

Maastrichterstwg 210, 3500 Hasselt T. 011/22 32 40 • F. 011/23 46 70 Industrieweg 118-b4, 9032 Gent T. 09/216 80 00 • F. 09/375 36 17 Clovislaan 82, 1000 Brussel T. 02/734 02 65 • F. 02/734 61 80 Route de Hannut 55, 5004 Bouge (Namur) T. 081/22 60 82 • F. 081/22 99 22 info@m-tech.be

www.m-tech.be

december-januari 2014 | 6

oprichter, die inmiddels minder actief werd in het bedrijf door zijn pensionering. Van in het begin werd gekozen voor een geïntegreerde audit met het bestaande managementsysteem ISO 9001/ISO 14001.

Het voordeel van de certificatie op gebied van MVO gebaseerd op IQNet SR10/ISO 26000 is volgens de twee zonen-bedrijfsleiders, het 100% analoog zijn met de bestaande ISO 9001- en ISO 14001-normen.