ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMESİ (EPS

ettirilerek emiş kısılır ve içeri alınan hava miktarı azaltılır. Bu yöntemle üretilen hava miktarı 0% ile 100% arasında kontrol edilebilir. Bu yöntemin dezavantajı enerji tüketiminin üretilen hava ile orantısal olarak düşmemesidir. Üretilen hava miktarı 0%‘ye yaklaşırken bile yaklaşık 70% enerji tüketimi olur. Bunun temel nedeni emiş kontrol valfi kısmi olarak kısılırken vida dönüş hızı dolayısı ile deplasman hacmi azalmadığı için emiş valfinin arkasında vakum oluşmasıdır. Bu durum sıkıştırma oranını artırdığı için enerji tüketimi artar.

5- DEĞİŞKEN HIZ KONTROLLÜ (KESİNTİSİZ) ÇALIŞMA KONTROL SİSTEMİ

Tüm bu çalışma sistemlerinden farklı olarak, Değişken Hız Kontrollü çalışma sisteminde, kesintisiz çalışma prensibi esas alınır. Kapasite kontrolü, motor hızı değiştirilerek, hava ihtiyacındaki değişimlere göre, sisteme verilen hava miktarı, optimum düzeyde ayarlanır. Bunun anlamı:

• Eğer hava tüketimi artarsa,motor hızı ve dolayısıyla kompresör hızı artar ve üretilen hava miktarı artar. • Eğer hava tüketimi aazalırsa,motor hızı ve dolayısıyla kompresör hızı azalır ve üretilen hava miktarı azalır.

Bu tip kontrol yönetiminin avantajları:

• Boşta çalışma çevrimi hemen hemen hiç olmadığı ya da oldukça düşük motor devrinde olduğu için boşta çalışma harcaması olmaz. • Kalkış anında akım pikleri oluşmaz. • Doğru bir seçim ve uygulama ile oldukça iyi bir enerji tasarrufu sağlanabilir.

Bu yöntemin dezavantajı ise:

• lk yatırım maliyeti standart makinelere göre yüksektir. Ancak sistemin sağlayacağı enerji tasarrufu ile bu kısa zamanda kompanse edilir.

Buna göre kontrol sistemlerinin karşılaştırılması yapıldığında, Değişken Hız Kontrol sisteminin avantajları açıkça görülmektedir.

A) BASINÇ BANDI

Kapasite kontrollü kompresörlerde değişen hava üretim miktarına karşın basınç set edilen değerde sabit tutulur.Devreye giriş çıkış basıncı set değerlerine gereksinim yoktur.

B) KONTROL KARAKTERİSTİĞİ

Basınçlı hava ihtiyacı azalırsa kompresörlerde motor hızı ve dolayısı ile basınçlı hava üretimi azalır. Yük boş çevrimleri ortadan kalkar.

C) ENERJİ TÜKETİMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Hız kontrollü kompresörlerde enerji tüketimi neredeyse üretilen hava miktarı ile orantısal olarak değişir.kapasite arttığında enerji ihtiyacıda neredeyse lineer olarak artar. Yük-boş yada modülasyon kontrol gibi klasik sistemlerde enerji gereksinimi dikkate değer ölçüde fazladır ve büyük ölçüde ana motorun start karekteristiklerine ve emiş kısma sisteminin kontrol biçimine bağlıdır.

4) HAVA İHTİYACINDAKİ DEĞİŞİM

100% hava ihtiyacında durumunda klasik kontrollü veya hız regülasyonlu kompresörler tam yükte çalışırlar. İhtiyaç azaldığında klasik kontrollü kompresörler start/stop kontrole döner.Ana motor ayarlanan çalışma zamanına göre start/stop yapar. Hız kontrolü kompresörlerde , hız ve üretilen hava miktarı hava ihtiyacına göre dedğişir. Start-stop çevrimleri yok denecek kadar azalır.

AEMOT Motor’dan Aksaray’da yeni orta gerilim motor ve Jeneratör fabrikası yatırımı

AEMOT Elektrik Motor firması önceki yatırıma ek olarak Türkiye’nin ilk ve tek Orta gerilim motor ve Jeneratör fabrikası yatırımını gerçekleştirdi.

AEMOT 25 milyon dolarlık ek yatırımla ithal kalemler arasında yer alan orta gerilim motor ve jeneratörlerin üretimini gerçekleştirecek.

Yeni yatırım nedeniyle görüştüğümüz Fabrika Genel Müdürü Makine Mühendisi Sami Akdoğan, Air World Türkiye Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Murat Alişiroğlu’na açıklamalarda bulundu. Akdoğan, “Sanayinin kalbi olan elektrik motoru olmadığında hiçbir fabrikanın ve makinenin çalışmayacağını ifade ederek, şöyle devam ettti; "Biz, üretimin tek elden yapıldığı ve dünyaya açılan bir fabrikayız. Türkiye, en son teknolojiyi takip ederek elektrikli araçların bile motorunu üretebilecek bir konumda. Biz üretebiliriz, ölçebiliriz aynı zamanda da geliştirebiliriz" açıklamasını yaptı.

AEMOT Genel Müdürü Akdoğan, hedeflerinin Türkiye'de üretilmeyen yüksek verimliliğe sahip güçlü motorlar üretmek olduğunu ifade etti. AEMOT Elektrik motoru üretiminde tüm proseslerin tek bir yerde üretildiği bir fabrikaya dönüştü. Şu anda 0,12 kilowattan 500 kilowata kadar seri üretim genel maksat dediğimiz kompresörlerde, sanayide, pompalarda ve imalat tezgâhlarında kullanılan elektrik motorlarının tamamını yerli üretimle yapıyoruz. Türkiye'de üretilmeyen motorları üretmek gibi bir stratejimiz var. Bu nedenle 25 milyon dolar ek yatırımla Türkiye'nin ilk orta gerilim motor ve jeneratör fabrikasını kurduk. Bu fabrika hem Aksaray hem de ülkemiz için çok önemli. Her sene yaklaşık 200 milyon dolarlık ithalatı yapılan bu ürünlerin Aksaray'da üretimini yapacağız. Amacımız bu paranın ülkemizde kalması. Motor üreticilerine dahi motor ihraç etmek bizim ne kadar kaliteli ürünler yaptığımızın bir kanıtı. Dünyanın tüm üreticileriyle birlikte çok yakın ve birlikteyiz. Geçen yıl yüzde 40 oranında bir ihracat yaptık. Bu yıl bu rakam yüzde 50'yi geçecek." AEMOT olarak hedef pazarlarımızdan biriside dünya kompresör sektörü. Sizinde bildiğiniz üzere bazı markalar ile çalışmaya başladık. Yeni yatırımla beraber basınçlı hava sektöründen görüşmeler yürüttüğümüz firmalar oldu.

ENERJİ PERFORMANS SÖZLEŞMESİ (EPS)

ALTUĞ KARATAŞ Makine Mühendisi MBA Enerji Verimliliği Uzmanı

Sanayide ve ticari binalarda enerji maliyetleri artmakta, bu durum firmaları enerji verimliliğine yöneltmektedir. Enerji verimliliği için gerekli yatırımlar ise karar vericilerin önünde en büyük engeldir. Enerji verimliliği sektöründe ki yenilikler artık sıfır yatırım ile enerji tasarrufu sağlamayı mümkün kılmaktadır. Nasıl mı? Enerji Performans Sözleşmeleri Enerji performans sözleşmesi ile işletmelere yapılan projeler tasarrufundan kendini ödeyen bir model ile uygulanır. Projeler Enerji tasarrufu ile kendi yatırım maliyetlerini karşılayarak işletmelere sıfır yatırım maksimum kazanç sunmaktadır.

Türkiye’de enerji hizmet firmaları, enerji tasarrufu taahhüdü ile enerji verimliliği projelerini hayata geçirmektedir. Enerji performans anlaşmaları ( EPS ), verimlilik artırıcı projelere kaynak oluşturma açısından finansal bir modeldir.

Enerji Performans Sözleşmesinde Proje Öncesi ve Sonrası

EPS ile Tasarrufundan Kendini Ödeyen Projeler;

EPS sözleşmeleriyle proje öncesindeki enerji maliyetleri projeyle birlikte azaltılacak, sistemin yatırım maliyeti tasarrufundan karşılanacaktır. Kısacası yapılan projeler tasarrufundan kendini ödeyen bir modelle dönüştürülür. Enerji maliyeti açısından bakıldığında en pahalı enerji olan, basınçlı hava üretimi ve taşınması için gerekli ekipmanlar enerji performansına dayalı sözleşmeyle temin edilebilir. Örnek bir EPS finans modeli akışına göz atarsak;

Maliyet Azaltma Garantisi;

EPS finans modelinde projede oluşabilecek ve tasarruf miktarlarını etkileyecek tüm riskler enerji hizmet firmalarına ait olup, müşterilere performansa dayalı ödeme planı çıkartılmaktadır. Böylelikle projeler kendi kazançlarından yatırım maliyetlerini çıkartarak işletmelere avantaj sağlamaktadır. Bu şekilde sistemin performansı firma garantisi altında olmaktadır. Ayrıca tesis enerji verimliliği yatırımı için bütçe ayırmamış olur. Yeni ve yüksek verimli sistem ile bakım-onarım maliyetlerinde de azalma sağlanır.

Enerji Performans Sözleşmesi Aşamaları;

• Enerji Etüdü ile enerji verimliliği sağlanacak noktalar tespit edilir. • Enerji verimliliği projelerinin maliyet ve geri ödeme süresi hesaplanır. • Projeyi enerji hizmet firması finanse eder. • Proje geri dönüş süresi veya enerji tedariğini garanti edecek sözleşme enerji hizmet firması ve müşteri arasında imzalanır. • Proje uygulanır ve izlenir. • Sözleşme bitiminde imza edilen çerçeveye göre sistem müşteriye devredilir. 8