MAART 2022 — € 5,90
BELGIË
Vrouwendag
ONTWERPER VAN HET JAAR
Nicolas di Felice
8 FEMINISTES IN DE SCHIJNWERPERS
VIVE LA LIBÉRATION!
NA DE BURN-OUT, HET GELUK
“Ik maakte mijn kinderdroom waar”
PRIX D’EXCELLENCE DE LA BEAUTÉ DE ALLERBESTE PRODUCTEN VAN HET VOORBIJE JAAR BRAZILIË HET PARADIJS IN DE UITVERKOOP
MODE LENTE-ZOMER 2022
DE BELGIAN TOUCH MET DRIES VAN NOTEN, MERYLL ROGGE, CHRISTIAN WIJNANTS & CO
www.caroline-biss.com
EDITO
SUCCES, DIT IS BELGISCH modewereld. We mogen trots zijn op wat we de laatste 30 jaar zowel nationaal als internationaal gepresteerd hebben. Dus zeg nooit meer het is ‘maar’ Belgisch.”
❤
ook de designers die collecties onder eigen naam uitbrengen, werden niet uit hun lood geslagen door de coronaperiode. Integendeel. Daarom focussen we in deze modespecial niet zoals gewoonlijk op de laatste trends, maar zetten we dat succes van eigen bodem extra in de kijker. Met verschillende interviews, fotoreportages en achtergrondverhalen. Onze fashion director Elspeth Jenkins vat het op pagina 96 allemaal mooi samen: “We zijn het kleine landje dat zijn weg altijd weet te vinden in de grote
Timon Van Mechelen Adjunct-hoofdredacteur timonvm
@FINOTHEDOGGO.
De Belgische coronacijfers en politiek haalden de voorbije maanden regelmatig de buitenlandse pers, maar zelden met goed nieuws. En ook voor de Rode Duivels was het afgelopen zomer opnieuw niet prijs. Mode is de uitzondering: al jaren scoort mode van eigen bodem goed. Na de catwalkmarathon lente-zomer 2022 merkten we op dat er tegenwoordig in bijna elk internationaal modehuis een link is met ons land. Het aantal Belgen aan het hoofd van een iconisch huis valt niet meer op twee handen te tellen en
Marina Foïs, foto Basile Mookherjee.
Productie Anna Quérouil en Julie Cristobal. Jurk Louis Vuitton. Stylingassistente Manon Baltazard. Haar Étienne Sekola/ Marie-France Thavonekham Agency. Make-up Angloma met producten van Pat McGrath Labs. Manicure Eri Narita. Opmaak Zoé Martin/Producing Love, met assistenten Ludovic Del Puerto en Margot Bootz.
p. 62 8 feministes in de spotlight
p. 22 Mata Atlântica, Eden in de uitverkoop
p. 76 Daar is de lente
INHOUD EN BELEVEN
BIJ DE TIJD
14 FENOMEEN Crocs, een onverwachte
hit
16 NEWS De vergeten pionier
18 NEWS 7 x goed LGBTQ+-nieuws
22 REPORTAGE Mata Atlântica, Eden
in de uitverkoop*
#MOOD
29 WAT ER BEWEEGT IN DE MODEWERELD
INTERVIEWS
REPORTAGE
40 NICOLAS DI FELICE Vive la libération*
62 PORTRET 8 feministes in
44 MARINA FOÏS EN NICOLAS GHESQUIÈRE
Tot geen enkel cliché te herleiden
CULTUUR
54 UITGAAN Wat je niet mag missen 56 MUZIEK Onze favoriete releases 57 BOEKEN Onze selectie
58 FILMS EN SERIES Trending
EDGAR BERG. BASILE MOOKHERJEE. MÉLISSA DE ARAUJO.
EDITO
10 DIT WIL JE IN MAART ZIEN, DOEN
Beauté Marie Claire: de beste beautyproducten van 2022
ELSA LEYDIER.
6
p. 100 Prix d’Excellence de la
de spotlight*
68 MAATSCHAPPIJ Verkrachting is 72
onaanvaardbare brute macht OFF THE RECORD “Mijn burn-out bracht me een nieuw leven”
76 90 96
MODE*
LIFESTYLE
Daar is de lente Zomermode, dit is Belgisch De Belgische touch
118 REIZEN Magisch Marrakesh
BEAUTY
126 MASTERCLASS
100 AWARDS Prix d’Excellence de la
Beauté: de beste beautyproducten van 2022*
120 REIZEN Val d’Isère, mythisch
en authentiek*
123 REIZEN Grand chic in Megève*
Laksa
128 HOROSCOOP 130 DE UITSMIJTER
110 NWS
Volg ons op marieclaire.be/nl
*Onze coverartikels
12
SMAAKMAKER
13
MAART
DIT WIL JE IN MAART
DESIGNERWALLEN
Geïnspireerd door de hectiek van de backstage tijdens de modeshows, lanceert Dior een set oogpatches die vermoeide oogcontouren gladstrijken en wallen en donkere kringen doen slinken. Tip: als je ze in de koelkast bewaart, doet het extra deugd.
ZIEN, DOEN EN BELEVEN
Eye Reviver Patches Dior, € 28,50, dior.com
Tekst Timon Van Mechelen
BOUGIE JACQUEMUS
APERO
De Gentse Ann Vincent probeerde uit verveling tijdens de lockdown kaarsen te maken in minder voor de hand liggende vormen. Ze postte het eindresultaat op Instagram en één dag later waren de veertig sculpturen uitverkocht. Dat trok de aandacht van het team van de Franse modeontwerper Jacquemus voor wie ze deze reusachtige fuchsiaroze kaars mocht ontwerpen.
In afwachting van zwoele zomeravonden op een terras, voert de nieuwe cologne van Jo Malone je alvast mee naar zonnig Italië. Met warme en zuiderse geurnoten van mandarijn, amber en orriswortel. Bitter Mandarin Cologne, € 86 voor 50 ml, jomalone.eu
Instagram @annvincent_
VUURWERK
DEZE MANTEL VAN DRIES VAN NOTEN BELOOFT VOLGENS INKOPERS DE HIT VAN HET SEIZOEN TE WORDEN, EN WIJ BEGRIJPEN WAAROM. OM LETTERLIJK EN FIGUURLIJK IN TE KNALLEN! € 1445, via Mytheresa
Pooch Knuckles vanaf € 290, mooseknucklescanada.com
PERS.
VAN DEN HOND
‘Petcore’, of het aankleden van je viervoeter, wint al een paar jaar aan populariteit. Ondertussen valt het aantal kledingmerken dat zich op kleren voor huisdieren richt niet meer te tellen. Moose Knuckles is de laatste in de rij met een vertaling van hun Iconic Stirling Parka naar waterafstotende en windbestendige jassen voor honden.
NJIDEKA AKUNYILI CROSBY. PERS.
VROUWEN EN KUNST
DECENNIALANG WAS HET AARTSMOEILIJK OM HET ALS VROUW TE MAKEN IN DE KUNSTWERELD, TENZIJ BLOOT IN EEN SCHILDERIJ AAN DE MUUR. IN HAAR NIEUWE BOEK VERTELT KUNSTHISTORICA CHRISTIANE STRUYVEN HET VERHAAL VAN VIJFTIG VROUWELIJKE ARTIESTEN VAN 1820 TOT NU. EEN GEËNGAGEERD KUNSTBOEK WAARIN VROUWEN HUN RECHTMATIGE PLEK IN DE KUNSTGESCHIEDENIS INNEMEN. Moeten vrouwen naakt zijn om in het museum te hangen? Verschenen bij Lannoo, € 49,99.
SMAAKMAKER
MAART
25 JAAR
Bigli. Het Belgische juwelenhuis viert zijn verjaardag met nieuwe uitvoeringen van de Bright Eyes-ring, het favoriete juweel van medeoprichter en creatief directeur Laurence Aerens. Het wisselende lijnenspel en de chromatische variaties van het donkergroene malachiet en tijgerijzer maken elke ring uniek – omdat ook elke vrouw dat is. De ringen zijn verkrijgbaar in een genummerde oplage van elk slechts 25 exemplaren. Bright Eyes limited edition, € 4550, bigli.net
MODE VS KLIMAAT
botter.world
LENTEBLOESEM
Zo bloesemroze als de nieuwe Brabantiadroogmolen vanbuiten oogt, zo groen is hij vanbinnen. Hij is duurzaam geproduceerd, je spaart er stroomverbruik mee uit wat het milieu ten goede komt en je steunt bij aankoop WeForest, een non-profit die zich inzet voor herbebossing om woestijnvorming te voorkomen. De limited edition Lift-O-Matic bevat verder 50 meter UV-bestendige antislipwaslijnen en een oog aan het uiteinde van elke arm voor kapstokken. Lift-O-Matic, € 139, brabantia.com
BENJAMIN ASKINAS/COURTESY CROCS.
HET NEDERLANDSE LABEL BOTTER, VAN MODEACADEMIEALUMNUS RUSHEMY BOTTER EN PARTNER LISI HERREBRUGH, NOEMDE ZIJN ZOMER 2022-COLLECTIE GLOBAL WARMING. DE SILHOUETTEN ZIJN GEMAAKT VAN OCEAANPLASTIC EN AFBREEKBARE WOL EN KATOEN. DE PARAPLU’S EN DUIKBRILLEN REFEREREN AAN DE KLIMAATVERANDERING. VOOR WIE NOG EEN BEWIJS NODIG HAD DAT DUURZAME MODE NIET GEITENWOLLENSOK HOEFT TE ZIJN.
PERS.
14
FENOMEEN CROCS LOOPT ZICHZELF VOORBIJ De Amerikaanse rapster Saweetie, het gezicht van Crocs.
BIJ DE TIJD
16
NEWS
17
FENOMEEN
Crocs, een onverwachte hit
WAT HEBBEN JUSTIN BIEBER, GEORGE W. BUSH, POST MALONE, HEIDI
KLUM EN HELEN MIRREN met elkaar gemeen? Ze dragen Crocs.
De ultralichte, antibacteriële plastic klompen werden tegen alle verwachtingen in populair bij medisch personeel, chef-koks en mediageile modeliefhebbers. Sommigen vinden Crocs oprecht cool, anderen vinden ze het toppunt van smakeloosheid. De kleurrijke overzetboten laten niemand onberoerd. Demna Gvasalia nam ze op in zijn collecties voor Balenciaga en rapper Questlove wandelde in 2021 met gouden Crocs over de rode loper van de Oscars. Time magazine klasseerde ze in 2010 dan weer als ‘een van de slechtste uitvindingen ter wereld’. En de website I Hate Crocs(1) is volledig gewijd aan ‘de verbanning van Crocs en van zij die excuses bedenken om ze te dragen’. En toch was het Amerikaanse merk uit 2002 – mede door de lockdown en onze voorliefde voor comfort – in 2021 goed voor een omzet van 2,3 miljard euro, een stijging van 60% vergeleken met 2020. Vanwaar komt deze wereldwijde rage van praktisch schoeisel voor mensen met staande beroepen? “Crocs belichamen wat we ‘extimacy’ noemen: de tendens om intimiteit en huiselijkheid te veruitwendigen”, zegt Alice Pfeiffer, Frans-Britse journaliste en auteur van een boek Le goût du moche(2) over de voorliefde voor lelijkheid. “Crocs refereren naar verschillende subculturen: de Japanse Lolita, de grote regressie, de popesthetiek uit de jaren negentig, maar ook de white trashcultuur van de jaren 2000, met iconen als Britney Spears die haar hoofd kaal schoor en Lindsay Lohan die in haar pyjama rondliep. Het is een wereldwijd fenomeen dat zich ook vertaalt in de comeback van Juicy Couture, de lage taille, de string...”
Crocs zijn al bijna twintig jaar ‘the shoes we love to hate’. Toch ging de verkoop van de comfortabele klompen de voorbije twee jaar door het dak. Enkele modeontwerpers namen ze zelfs in hun collecties op. Vanwaar dit onverwachte succes?
4 1
6
5
1. Tierra Whack, op het Brooklyn Afropunk Festival, in 2019. 2. Justin Bieber in samenwerking met Crocs, voor zijn Drew House-collectie, in 2021. 3. Heidi Klum, in Los Angeles, augustus jongstleden. 4. Nicki Minaj met de Chanel x Crocs Jibbitz, in 2021. Deze foto op haar Instagram-account leverde meer dan vijf miljoen likes op. 5. Marine Serre-collectie, lente-zomer 2022. 6. Crocs Madame met hakken van Balenciaga, lente-zomer 2022.
VALENTINA VALDINOCI/IMAXTREE.COM.
3
EEN VAN DE BESTE CROCS-AMBASSADRICES IS RAPSTER NICKI
RB/BAUER-GRIFFIN/GC BEELDEN/GETTY IMAGES. COURTESY BALENCIAGA.
2
MATTHEW SPERZEL/GETTY IMAGES. COURTESY CROCS. INSTAGRAM.COM/NICKIMINAJ. COURTESY MARINE SERRE/IMAXTREE.COM.
Tekst Vicky Chahine
MINAJ. Ze veroorzaakte commotie op sociale media met posts van zichzelf in roze en zwarte Crocs, versierd met badges met het logo van Chanel (voor haar op maat gemaakt, dus probeer ze niet te vinden). Resultaat: vijf miljoen likes en de crash van de website van Chanel. “We zien een enorme stijging zowel in de cijfers als in acceptatie van het merk door het publiek”, zegt Yann Le Bozel, marketingdirecteur van Crocs in Europa, Afrika en het Midden-Oosten. “Ons product sluit aan bij wat mensen willen: comfortabele én democratisch schoenen, dus schoenen voor iedereen. Onze samenwerking met influencers die de Fashion enthusiasts aanspreken, bevestigt dat: de Gen-Z-generatie laat zich niet vormen door gepolijste filters op Instagram, maar door het leven zoals het is op TikTok. We werken ook altijd samen met personaliteiten die eerder al een voorliefde aangaven voor Crocs, zoals Justin Bieber, Post Malone of de gemaskerde deejay Vladimir Cauchemar. Dit soort limited editions zijn meestal binnen enkele minuten uitverkocht!” In eigen land liet Romelu Lukaku onlangs weten op Instagram dat hij thuis zijn voetbalschoenen inruilt voor een paar Crocs, wat later werd hij officieel aangekondigd als ambassadeur van de rubberen klomp-met-gaatjes. Maar wat de plastic klomp echt tot een mode-item maakte, is de associatie met luxe. “Ontwerpers spelen graag met het gegeven ‘schoonheid’. Werk je een mooie outfit af met schoenen zoals Crocs, krijg je een interessant contrast dat het concept ‘luxe’ in vraag stelt. Voorwerpen die men eerst algemeen als lelijk percipieert, worden wel vaker modieuze accessoires;
“Werk je een mooie outfit af met Crocs, krijg je een contrast dat het concept ‘luxe’ in vraag stelt”
Ellen Sampson, auteur van Worn: Footwear, Attachment and the Affects of Wear(3)
Tijdens de Fashion Week in New York lente-zomer 2022.
je draagt die accessoires niet omdat ze mooi zijn, maar omdat je weet dat ze in de modewereld ergens naar verwijzen, je etaleert zo de eigen modekennis”, zegt Ellen Sampson, onderzoekster aan de Northumbria University, en auteur van Worn: Footwear, Attachment and the Affects of Wear(3). In 2016 liet de Schotse ontwerper Christopher Kane tijdens de London Fashion Week zijn gemarmerde Crocs met edelstenen op de catwalk los. Plastic klompen op de defilés bracht de modewereld toen al in beroering, maar niet half zo veel als het Foam-platformmodel van Balenciaga uit 2018. De prijs (€ 680, tegenover € 45 voor een standaardmodel) hield de fans niet tegen. Deze winter kwam er nog een samenwerking met Balenciaga: een paar laarzen, en Crocs met een hak van 8 cm die met een knipoog Crocs Madame werden gedoopt. “Een democratisch product in de luxe-industrie raakt het thema van sociale klassen aan. De Crocs illustreren perfect wat socioloog Pierre Bourdieu eerder al zei: de elite eigent zich een object toe dat aan de arbeidersklasse toebehoort en waar ze vroeger de spot mee dreef. Zo tonen ze dat ze de sociale codes beheersen. Dat is ook het hele verhaal achter de aantrekkelijkheid van lelijkheid, een esthetiek waar nu veel naar wordt verwezen en die blijk geeft van een zeker intellectualisme”, concludeert Alice Pfeiffer. Dringend tijd dus om met een nieuwe blik naar je Crocs te kijken… 1. ihatecrocsblog.blogspot.com 2. Uitg. Flammarion . 3. Uitg. Bloomsbury
Publishing.
18
BIJ DE TIJD NEWS In de Westelijke Sahara, in 1934.
ODETTE DU PUIGAUDEAU DE VERGETEN PIONIER
Als tekenares, ontdekkingsreizigster en styliste, daagt Odette du Puigaudeau, kind van de Bretoense kleine adel, zowat alle normen van de jaren vijftig uit, terwijl ze met haar partner de Sahara doorkruist. Tekst Françoise-Marie Santucci
Met Marion Sénones (rechts), gefotografeerd in de Piaz-studio in Parijs, in 1938.
ten door Mauritanië (Pieds nus à travers la Mauritanie), geschreven door Odette, met schetsen van Marion. Al reizend krijgen ze een scherpere blik op de zaak en ontwikkelen ze eerder antikolonialistische standpunten, wat hun de nodige problemen oplevert. Begin jaren zestig vestigen ze zich in Marokko, waar Odette de afdeling prehistorie van het Museum van Oudheden in Rabat leidt. Na een liefde die een halve eeuw zinderde, sterven ze slechts enkele jaren na elkaar; ze worden allebei bijna 100 jaar. Een legendarisch koppel!
Crawl tegen borstkanker Nergens krijgen meer vrouwen borstkanker dan in België, relatief gezien. Tegelijk is het nu ook een Belgische prof die een revolutie leidt in de behandeling van borstkanker. Wilfried De Neve, professor radiotherapie (UZ Gent), ontdekte na uitgebreid onderzoek dat het veel veiliger en efficiënter is om borstkankerpatiënten radiotherapie te geven in crawlbuiklig in plaats van in de standaardruglig. De nieuwe techniek kan jaarlijks tientallen levens redden en zware hartaanvallen en longschade voorkomen. Tekst Timon Van Mechelen
PRIVÉCOLLECTIE (X2). PERS.
De Franse Odette du Puigaudeau wordt in 1894 geboren in een geletterd, bohemien milieu: haar moeder is schilderes en haar vader is als lid van de Pont-Aven-school een vriend van Degas en Gauguin. Na een (voor haar tijd) uitzonderlijk vrije jeugd verlaat ze Bretagne voor Parijs, studeert oceanografie, werkt als ontwerpster bij het National Museum of Natural History en bij hautecoutureontwerpster Jeanne Lanvin (!). Maar de drang naar avontuur overheerst. Zo vaart ze langs de kust van Bretagne mee met tonijnboten en raakt ze bekend doordat haar avonturen in magazines worden gepubliceerd. Op de redactie van een van die kranten ontmoet ze toevallig een iets oudere vrouw, Marion Sénones, zelf een getalenteerd ontwerpster. Het is meteen liefde op het eerste gezicht. Hoewel Marion minder avontuurlijk lijkt dan Odette, trekken ze in januari 1934 toch samen naar Mauritanië, met als doel de Sahara, zijn volkeren, gebruiken en overblijfselen uit de prehistorie te onderzoeken. Van avonturiers ontwikkelen ze zich tot etnologen; ze tekenen, luisteren naar getuigenissen, maken aantekeningen… Hun initiërende reis per kameel bij de woestijnvolkeren is een echte openbaring en wordt gevolgd door een heleboel andere werken, zoals Op blote voe-
20
BIJ DE TIJD
21
NEWS
DE CIJFERS
“Op basis van onderzoek en interviews bij 1001 slachtoffers is de zorg- en hulpverlening aan slachtoffers ingrijpend veranderd. Van een louter forensische naar een holistische aanpak, uiterst patiëntgericht en met voldoende lange nazorg..” Professor Ines Keygnaert van de Ugent won onlangs de Marie Popelin-prijs van de Vrouwenraad. Keygnaert doet al vijftien jaar onderzoek naar seksueel geweld op vrouwen en mannen.
21.000
mensen sterven per dag door ongelijkheid. Dat komt neer op één persoon elke vier seconden. Deze cijfers zijn gebaseerd op voorzichtige schattingen van sterfgevallen door gebrek aan toegang tot gezondheidsdiensten, gendergerelateerd geweld, honger en klimaatverandering. Bron: Oxfam België
1 op 2
Belgische vrouwen kreeg al te maken met body shaming: ongevraagde kritiek op haar lichaam. Dat blijkt uit een onafhankelijk onderzoek van Dove. Het verzorgingsmerk lanceert daarom de Dove Body Love-campagne om duidelijk te maken dat elk lichaam mooi is en gevierd mag worden.
VROUWEN AAN DE HAARD
7 x goed LGBTQ+-nieuws
eerst een paspoort uitgegeven, waarop het gender van de houder is aangegeven met een X. Een belangrijke erkenning voor personen die zich als non-binair identificeren en een grote stap vooruit na tal van anti-holebimaatregelen en wetten van de Trump-administratie.
3. IN 30 LANDEN wereldwijd kunnen
mensen van hetzelfde geslacht vandaag in het huwelijk treden. Costa Rica en Chili voegden zich het meest recent toe aan de lijst. In juli 2022 volgt Zwitserland.
4. MET NAZRUL ISLAM RITU heeft
Bangladesh een eerste transgenderburgemeester. Ze versloeg in november 2021 haar rivale in de strijd om burgemeester te worden van haar geboortedorp Trilochanpur.
5. IN CANADA hebben politici eind
december unaniem ingestemd met een verbod op ‘homogenezing’, waarbij wordt geprobeerd iemands seksuele geaardheid te veranderen. Duitsland, India en Albanië gingen hen recent voor.
6. BOTSWANA is een van de zeldzame
Afrikaanse landen die in een arrest in november 2021 homoseksualiteit hebben gedecriminaliseerd. De andere landen zijn Lesotho, Mozambique, Angola en de Seychellen.
7. ONDER DRUK VAN DE EU hebben nog
eens drie Poolse regio’s de uitroeping van hun gebied tot ‘LGBT-vrije zone’ ingetrokken. Er is nu nog slechts één regio, van de vijf die Europa schriftelijk waarschuwde, die afstand moet nemen van de afkondiging.
GETTYIMAGES.
1. DE VERENIGDE STATEN hebben voor het
2. UIT DE RAINBOW EUROPE MAP 2021
blijkt dat België voor de vierde keer op de tweede plaats staat in de ranking. Alleen Malta gaat ons voor. De Map is de jaarlijkse evaluatie van wetgeving en beleid rond holebi-, transgender- en intersekserechten van Europese landen.
GETTYIMAGES.
Van een transseksuele burgemeester in Bangladesh en Poolse regio’s die de uitroeping van hun ‘LGBT-vrije zones’ intrekken tot de decriminalisering van homoseksualiteit in Botswana. Er is nog een lange weg naar aanvaarding en gelijke kansen af te leggen, maar de voorbije maanden was er gelukkig ook positief nieuws uit het LGBTQ+landschap.
Ouderwetse patronen in gezinnen blijven anno 2022 overeind. Zo blijkt uit een onderzoek van de Nationale Bank van België dat kinderen krijgen de kansen op de arbeidsmarkt verkleint voor vrouwen. Bij mannen is het net andersom.
Tekst Margo Verhasselt en Timon Van Mechelen.
De Nationale Bank van België nam samen met twee economen, Céline Piton en Maud Nautet, de gevolgen van het ouderschap op de loopbaan van mannen en vrouwen onder de loep. Ze ontdekten dat de traditionele gewoonten en opvattingen in gezinnen nog lang niet van de baan zijn. Wie moeder wordt, gaat veel vaker deeltijds werken of geeft haar job zelfs helemaal op. Voor mannen blijft het effect van vader worden daarentegen neutraal of wordt zelfs een stimulans om méér te werken. Kortom, vrouwen moeten nog steeds een afweging maken tussen het krijgen van een kind en het maken van carrière, wat minder het geval is voor mannen. De onderzoekers halen aan dat de rolverdeling binnen het huishouden ongelijk blijft en bijdraagt aan dit probleem. Zoals verwacht, zijn het ook voornamelijk vrouwen die gebruikmaken van beleidsmaatregelen van de overheid die arbeid en gezin moeten verzoenen, zoals het ouderschapsverlof. En laat dat nu juist genderstereotypes versterken. De conclusie: hoewel vrouwen vaker hooggeschoold zijn dan mannen, en de economie het moeilijk heeft om voldoende geschoolde arbeidskrachten te vinden, blijven gendernormen en een ongelijke verdeling van de verantwoordelijkheden in het gezin een negatieve druk uitoefenen op de deelname van moeders aan de arbeidsmarkt.
REPORTAGE
MATA ATLÂNTICA
Eden in de uitverkoop Iedereen heeft het over het Amazonewoud, maar wie kent Mata Atlântica? Dit minder bekende tropische woud langs de Atlantische kust van Brazilië – een schat aan biodiversiteit – werd jammer genoeg al voor 90% vernietigd en het laatste stuk wordt op dit moment bedreigd door de exploitatie van het gigantische mijncomplex van Porto Sul. Nu komen onderzoekers, milieubeschermers en de lokale bevolking in actie om te voorkomen dat bulldozers dit stukje kostbaar paradijs zouden platwalsen. Onze reporters liepen met hen mee. Tekst Catherine Castro Foto’s Elsa Leydier
BIJ DE TIJD
23
D
e geur van aarde en vruchten overvalt ons. Ranke orchideeën, kleurrijke vlinders, psychedelische vogels, donzige spinnen, opgeblazen kikkers, reusachtige paarse bladeren en duizenden bomen – dun, dik, jong, oud… wat een diversiteit! Wat een zindering! Over de Mata Atlântica – dat andere Braziliaanse woud dat Unesco classificeerde als biosfeerreservaat, horen we maar zelden iets. Het loopt langs de Atlantische kust, van het noordoosten van Brazilië tot aan de noordergrens van Argentinië. Deze voor 90% verwoeste oceaan van planten maakt niet alleen leven mogelijk in Rio of São Paulo, maar ook in New York en in Brussel. Het behelst 9 à 10 miljoen hectare land vol bronnen, rivieren en watervallen. Twintig procent van ‘s werelds flora overleeft hier, alsook honderden met uitsterven bedreigde diersoorten, zoals jaguars, gouden leeuwaapjes, scharlaken ibissen… In Itacaré, een soort Braziliaans Saint-Tropez in het zuiden van de staat Bahia, komen het zinderende woud en de oceaan recht tegenover elkaar te staan. Bultruggen zwemmen er hun bekende route. Hogerop gaat het bos over in de rivier en wordt het een mangrove waar het wemelt van de krabben en garnalen. “Dit bos is alles wat overblijft van iets wat heel groot en wonderlijk mooi was”, zegt Carolina de Moraes, doctor in de biologie. “Het is mijn lot in dit leven om hier te zijn.” Een machete aan haar zijde gegespt, leidt ze ons door een oerwoud van takken en wortels. Recht voor ons staat een gigantische boom, vergeven van de lianen. “Het lijken wel slavenketens”, zegt ze. Het zuivere water van een bron klatert tussen de bladeren als een vrijheidslied. Drie eeuwen lang – van de Portugese invasie van Brazilië in 1532 tot de afschaffing van de slavernij in 1888 – werkten in deze regio vier miljoen Afrikanen gedwongen in de suikerrietplantages. Tien keer meer dan in de USA. Ontsnapten zochten hun toevlucht bij de bronnen in het bos, ze stichtten er gemeenschappen, de quilombos. “Ik herinner me nog de imprint van de ketting op de enkel van mijn grootoom”, zei de leider van een quilombo die we eerder bezochten. Zijn woorden echoën nog na in ons hoofd. Dit woud is de bakermat van de mensheid. Een heilige plek, bewoond door dieren en mensen, planten en geesten. Een mythische realiteit die alles omvat, verleden en toekomst. Een toevlucht, een arena, een bedevaartsoord, daar waar het onuitsprekelijke nog tot je spreekt.
I N D E STAAT BAH IA DAN S E N OVE RVLOE D E N VLOE K, Z AC H T M O E D I G H E I D E N G E W E L D E E N E I N D E LO Z E
CAPOEIRA MET ELKAAR. De bewoners van het woud hebben nog een sterke voeling met de orixás, Afrikaanse godheden aanbeden door de slaven. Zelfs Carolina, de wetenschapper, is er gevoelig voor. “Bomen en planten zijn niet zomaar mijn vrienden, ze zijn mijn familie”, vertrouwt ze ons toe. “Toen ik hier aankwam, voelde ik me niet goed en trok het bos in. Het was alsof een kracht me riep. Ik botste op een oiti da Bahia, een boom die maar om de zeven jaar vrucht draagt. Maar daar stond hij, boordevol oranje vruchten. Voor mij was het alsof hij me met zijn overvloed wilde verwelkomen.” Zo’n tien kilometer verder komen we ineens in een oorlogsgebied, of zo lijkt het toch. Al het paradijslijke wordt hier totaal verwoest. Het slagveld voelt als een stomp in de maag. De ontblote aarde is hier rood als bloed. Het woud opengereten. Bulldozers met hun oorverdovende lawaai verscheuren vraatzuchtig alles wat ze tegenkomen, slaan plat alles wat leeft. Genadeloos leggen ze een weg open, zo breed als een autostrade.
Voor Luana Muritiba Lemos, biologe en lid van het boerencollectief Floresta in Iroko, is boslandbouw een vorm van verzet. Links Carolina de Moraes, 38, is biologe en boerin. Ze koos ervoor om in de Mata Atlântica te gaan wonen om het te beschermen.
24 BIJ DE TIJD REPORTAGE
25
“De ijzermijn is niet levensvatbaar: al twintig jaar exploiteert men de grond hier en het erts is van zo’n slechte kwaliteit dat het niet rendeert”
1. Camilla Mudrek, 32, is sociologe en activiste bij MAM, een beweging die opkomt voor de slachtoffers van mijnbouw. 2. De Mata Atlântica herbergde een enorme biodiversiteit, waarvan vandaag minder dan 10% is overgebleven, wat het een van de meest bedreigde behoeders van bio-diversiteit ter wereld maakt. 3. João Ferreira is 47 jaar, boer en vader van tien kinderen. Hij werd onteigend en nu woont hij in een hut van multiplex, zonder hoop ooit nog een stenen huis en bouwland te kunnen kopen. 4. Door de aanleg van de spoorlijn van Porto Sul over meer dan 500 km, is al een deel van de Mata Atlântica verwoest.
Een activiste die anoniem wil blijven.
DIT PIJNLIJKE TAFEREEL HOUDT HET MIDDEN TUSSEN
2
4
IN ITACARÉ PLAKKEN DRIE ECOFEMINISTEN BERICHTEN
IN ZWARTE VERF OP in dezelfde stijl als de posters die vrouwenmoorden aanklagen: Porto Sul Não!
W
1
AVATAR E N MAD MAX. De reden is Porto Sul, een gigantisch bouwproject (zie kader p. 27) met een dam, een mijn, een spoorlijn en een haventerminal in Ilhéus, een klein stadje 450 kilometer ten zuiden van Salvador. De restanten van een geel huis hangen over de rand van een uitgegraven afgrond. Honderden boeren moesten onder politiebedreiging hun eigendom verlaten. Ze zagen hun bron van inkomsten wegzinken onder beton. De weinigen die hiervoor gecompenseerd werden, zullen nooit nog land of een huis kunnen terugkopen. “Je kan geen ijzer eten”, mompelt João Ferreira, een kleine producent. Hij laat ons zijn met eelt bedekte knieën zien, “van het vele bidden om de moed te houden om te overleven”. Van de quilombos tot de Landless Movement (MST): grond is hier altijd een politieke kwestie geweest. En dus het voorwerp van strijd. Carolina sloot zich aan bij het verzet via een collectieve boerderij waar cacao en biologisch fruit verbouwd worden. Samen met een twintigtal andere kleine producenten verkoopt ze elke donderdag op de biologische markt van Itacaré haar oogst: likeur en jam. Otilia Nogueira, een legendarische vakbondsafgevaardigde van 82 jaar, zette de markt twintig jaar geleden op. In het begin probeerde de burgemeester van Itacaré de markt te verbieden. Ze had toen gedreigd dat ze het gebouw in brand zou steken. Nu, in een Brazilië waar Bolsonaro landbouwchemicaliën, ontbossing en mijnbouw officieel ondersteunt, blijft de markt een broeihaard van verzet. Haar been over haar dij gekruist, slaat ze haar vo et driftig heen en weer. Haar jeugdige lichaamstaal verraadt de strijdvaardigheid van Doña Otilia.Ze liep ook lang rond met een Taurus 38 in haar tas. De bejaarde vrouw leerde op haar twaalf jaar schrijven en stelt nu met de hand een plantenwoordenboek van de Mata Atlântica samen. Hoe groter de vernietiging, hoe opstandiger ze wordt. “Vechten, dat leer je niet, dat wordt je niet doorgegeven. Strijden is een roeping”, zegt ze.
3
(Nee tegen Porto Sul!) Helaas krijgt het protest weinig respons, omdat niemand in de regio echt weet wat er gaande is. “Alles verloopt in de grootste stilte en dat is gevaarlijk”, waarschuwt een activiste die liever anoniem blijft en die we het strandmeisje noemen. “De mensen waartegen we strijden, zijn geen lieverdjes. De werken van Porto Sul worden uitgevoerd door Bamin (Bahia Mineração, nvdr), een Braziliaanse dochteronderneming van ERG (Eurasian Resources Group, nvdr), een mijnbouwgigant gevestigd in Luxemburg in handen van drie Kazachse oligarchen. In Engeland wordt ERG vervolgd voor mensenrechtenschendingen in de Democratische Republiek Congo en onderworpen aan een strafrechtelijk onderzoek wegens ernstige fraude (corruptie, nvdr).” Het strandmeisje zwaait met het boek Kleptopia: How Dirty Money Is Conquering the World(*), geschreven door Tom Burgis, journalist van de Financial Times die onderzoek deed naar het Kazachse bedrijf: “Twee voormalige werknemers stierven in een motel in Missouri. Klokkenluiders. Iedereen is bang, denk ik. Volgens het Global Witness-rapport werden in 2020 twintig
26 BIJ DE TIJD REPORTAGE
27
milieuactivisten vermoord in Brazilië, het op twee na gevaarlijkste land voor milieuactivisten.” Rui Rocha, oprichter van de ngo Sul da Bahia Viva, werkt al dertig jaar in de ecologie. “Deze hele onderneming tast minstens vijfduizend hectare bos, mangroven en familielandbouwpercelen aan. Meer dan tienduizend vissers en boeren zullen hun werk verliezen.” Toch blijft hij geloven dat het mogelijk is om deze economische en ecologische misdaad tegen te houden. Als Porto Sul toestemming kreeg om zich in een beschermd gebied te vestigen, is dat dankzij de openbare financiering van het mijnbouwproject. “Dit hele verhaal stinkt”, signaleert het strandmeisje. “De ijzermijn is niet levensvatbaar: al twintig jaar exploiteert men de grond hier en het erts is van zo’n slechte kwaliteit dat het niet rendeert.” De echte rijkdom van dit gebied is cacaoteelt, maar activisten vrezen dat Porto Sul een voorwendsel is om er een mijngebied van te maken. Volgens de site van het onderzoeksbureau van BNamericas “mikt de staat Bahia tegen 2025 op elf miljard dollar aan mijnbouwinvesteringen” (ca 9,7 miljard euro, nvdr). Wat als Bolsonaro’s linkse tegenkandidaat Luiz Inácio Lula da Silva in november zou worden verkozen, zou hij Porto Sul dan tegenhouden? Rui Rocha denkt van niet: “Het was Lula die zijn toe-
1
1. Analice, kleindochter van Maria Ribeira da Cruz, gaat naar de middelbare school. Ze stamt af van slaven en woont in de quilombo (gemeenschap van gevluchte slaven) van Alto Terra Nova. Hun land wordt geplunderd door het Porto Sul-project. 2. Vissersvrouwen en schelpdierenverzamelaars van de vereniging Apesmar in São Miguel, vechten om compensatie te krijgen voor het verlies aan inkomsten die de nieuwe haven zal veroorzaken. 3. Icaro Rosa met zijn vrouw Elen bij het raam van Jilo, hun restaurant in Itacaré. Voor deze chef is “koken de beste manier om de strijd voor het behoud van ‘het land van de kleine producenten’ vorm te geven.”
stemming gaf voor de bouw van Belo Monte (een dam in de Amazone die de Xingu-rivier ter dood veroordeelde en de verdrijving van duizenden inwoners veroorzaakte, een ramp die overigens de makers van de film Avatar inspireerde, nvdr). Lula is een mythe. Het zijn wij, de kerk, de intellectuelen, die hem hebben gecreëerd.” Ondertussen heeft Rui Rocha’s ngo Sul da Bahia Viva een crowdfundingactie gelanceerd in de hoop de strijd tegen dit alles te kunnen intensiveren. (catarse.me/sultabahiaviva) PORTO SUL BELOOFT DUIZENDEN JOBS TE CREËREN.
Tv- en radio-uitzendingen, artikels in zelfgenoegzame kranten verspreiden masssaal die boodschap. “Bamin gaf meer dan drie miljoen euro uit aan propaganda”, laat Rui Rocha weten. Op een werkplaats waar de graafmachines brullen, treffen we Joelma Rocha Dos Santos in tranen. Ze kwam te laat aan en nu kan ze niet meer deelnemen aan het Globo tv-programma over de banen die gecreëerd worden door Porto Sul. Ze is werkloos en leeft van het salaris van haar man. Het monsterproject is voor haar een zegen. “Ik ben burgerlijk ingenieur en leerde cement maken. Het is geweldig, je voelt je bijna een architect. Het schijnt dat ik 1400 reales ga verdienen (ongeveer 215 euro, nvdr).” Het is triest hoe kwetsbaar de bewoners van deze regio zijn en hoe ze gemanipuleerd worden, betreurt Camila Mudrek, een activiste bij de Beweging voor Volkssoevereiniteit in de Mijnbouwsector (MAM). “Bamin sluit arbeidscontracten voor bepaalde duur af en ontslaat de werknemers vervolgens om de aanwervingscijfers op te drijven. Mijn buurman heeft het meegemaakt: hij kreeg een contract van drie maanden en werd na een maand weer ontslagen.” De pandemie verergerde de armoede nog. De prijs van een gasfles is 10% van het gemiddelde salaris, mensen beginnen terug op hout te koken. “Maar ook dat komt hun duur te staan, want de mensen die hout ophalen, worden nu bedreigd met boetes door het Instituut voor Milieu en Watervoorraden (Inema). Bovendien nodigt mijnbouwgigant Bamin de bevolking ook nog eens uit voor een conferentie over milieubehoud”, voegt Camila eraan toe. De activiste is verontwaardigd over deze koloniale logica: “Als het Westen biologisch voedsel kan eten, kernenergie en hernieuwbare energiebronnen kan produceren, is dat omdat het de hulpbronnen van Latijns-Amerika – lithium, uranium, niobium... – exploiteert. Jullie kunnen ook zonder olie.” Doña Otilia heeft in Camila een waardige erfgename gevonden; de vrouw liet alles achter om zich tussen de arme vissers te vestigen in Juerana. “Het plan is gewelddadig, destructief en agressief en biedt geen oplossing voor arme mensen.” Camila weigert te hopen, want dat betekent wachten. “We gaan niet wachten, we gaan actie voeren.” De twee
2
tatoeages op haar arm, een vlinder en een mantra (‘verzet’) staan symbool voor actie voor vrijheid. HET IS MOEILIJK ACTIE VOEREN ALS JE VOORAL AANGED R EVE N WOR DT DOOR D E E N E RG I E VAN WAN HOOP.
Want veel inkomsten hebben ze niet. Eenzelfde afwisseling van verbeten energie en vermoeidheid treffen we in de buurt van Ilhéus, niet ver van de toekomstige haven van Porto Sul, bij Dulciene Costa Santos, ook Cica genoemd. Cica is voorzitster van Apesmar, de Vereniging van vissers en schelpdierenverzamelaars in São Miguel. “De vrachtschepen komen daar te liggen, op twee kilometer van de kust”, wijst ze. “Hoe ver zullen we straks moeten gaan om te kunnen vissen?” Als we op het strand lopen, vertelt ze over de haven in Ilhéus die zestig jaar geleden al het ecosysteem onomkeerbaar beschadigde. De haven verstoorde de stroming en het dorp slibde deels dicht en verloor twee straten. Langs de rivier trok het woud zich terug. En nu Porto Sul? “Soms heb ik het gevoel in een pervers Monopoly-spel te zitten, waar natuur en mens waardeloze vakjes zijn geworden. Ik denk dat ze ons van de kaart willen vegen”, zucht ze. Maar aan opgeven denkt ze niet. “Ze is een echte krijger”, zegt een van de vissers enthousiast, “ze durft zich tussen de haaien te gooien.” Cica vecht inderdaad. Voor eerlijke compensatie. En om op z’n minst een machine
3
te kunnen financieren om visworsten te maken. Opgeven? Nooit. Carolina wil ons introduceren bij Icaro Rosa, de chef-kok van restaurant Jilo, in Itacaré. Icaro komt uit Rio de Janeiro en is een enthousiaste Afro-Braziliaan: “Koken geeft deze strijd goed vorm: we moeten kunnen blijven eten wat het land en de kleine producenten ons bieden.” Of zoals Carolina het verwoordt: “Ook politiek gaat door de maag.” We rijden nog een laatste keer naar het woud en stoppen voor een indrukwekkende boom. “Dit is een heilige boom”, zegt de biologe, “hij belichaamt de orixá Iroko, de geest of god van tijd en wijsheid. Hij mag niet gekapt worden, we moeten hem met rust laten, want hij is het geheugen van het woud.” En ook het onze. (*) uitg. Harper Collins.
Een monsterproject Bamin, de Braziliaanse dochteronderneming van ERG, een Kazachs mijnbouwbedrijf gevestigd in Luxemburg, heeft samen met de staat Bahia en Chinese bedrijven een intentieverklaring ondertekend voor een project ter waarde van 2,4 miljard dollar (ongeveer 2,1 miljard euro). Dat project omvat de exploitatie van de ijzermijn Pedra de Ferro in Caetité (een stad die al een open uraniummijn heeft), de aanleg van de diepwaterhaven Porto Sul en de aanleg van een 537 kilometer lange spoorlijn die de mijn met de haven verbindt, voor het vervoer van erts, sojabonen uit het naburige Cerrado, meststoffen en ethanol. Ook staat de bouw van een dam gepland, om mijnafval op te slaan.
COURTESY VERSACE/IMAXTREE.COM. COURTESY PRADA/IMAXTREE.COM. DANIELE OBERRAUCH/IMAXTREE.COM. PAOLO LANZI/IMAXTREE.COM. FILIPPO FIOR/IMAXTREE.COM.
CAN’T STOP THE FEELING
KORT GEKLEED Van links naar rechts en van boven naar onder: defilés LZ 2022 Prada, Versace, Dior, Acne Studios, Miu Miu.
#MOOD
30 #MOOD ACCESSOIRES
CHANEL 22
Tekst Timon Van Mechelen
PERS.
Resoluut anders en toch herkenbaar: de nieuwe Chanel 22-tas straalt, dankzij de schakelketting en het doorgestikt motief, de essentie van het modehuis en haar codes uit. Maar de soepele en vierkante vorm geeft hem extra coole nonchalance.
Photo © Rodolphe OPITCH
De Chanel-22-tas is vanaf maart 2022 verkrijgbaar in zes verschillende uitvoeringen Chanel, prijs op aanvraag.
IDEE-FIXE
mollybracken.com
32 #MOOD MODE 4
3
GELE KOORTS MOODBOARD
5
Van Max Mara en Hermès tot Dior en Proenza Schouler: de kleur geel domineerde de catwalks voor lentezomer 2022. En ook de interieurwereld gaat overstag. Productie Timon Van Mechelen 1
2
6
7
8
9
12
11
1. Jurk Valentino. 2. Zonnebril Lanvin. 3. Defilé lente-zomer 2022 Hermès. 4. T-shirt Loewe via MyTheresa. 5. Oorbellen Ole Lynggaard Copenhagen. 6. Hak March23. 7. Theepot Hermès. 8. Bijzettafel Fest. 9. Loopy Lamp van grafisch ontwerpers Mary Pelders en Pieter Vos, via RiRa Objects. 10. Soothing dagcrème Dr. Hauschka. 11. Defilé lentezomer 2022 Proenza Schouler. 12. Handtas Prada.
PERS.
10
34 #MOOD MODE
6
1
VAN LOOCK
7
schoenen
en
lederwaren
2
8
3
HET ARSENAAL Korte debardeurs en overhemden tot boven de navel geven de klassieke marineblauwe blazer en loafers een frisse toets. Productie Alexandra Conti en Timon Van Mechelen.
5
9
PODIUMLOOK Defilé Miu Miu lente-zomer 2022. 1. EEN GRIJZE GILET OP EEN BLAUW HEMD Gilet in acryl Brownie, € 46. Katoenen hemd Officine Générale, € 165. 2. KOUSEN MET RUIT In wol Burlington, € 19. 3. EEN PLISSÉROK MET RIEM Rok in gerecycleerd polyester en wol Responsible Wool Standard Cos, € 99. Riem in leer Polo Ralph Lauren, € 199. 4. TRUI MET CONTRASTERENDE NADEN In wolmix Julia June, € 239. 5. KLASSIEKE ZWARTE LOAFER In leer van Sebago Outsides-label, € 260. 6. HET IDEALE SILHOUET Jas in wol Max Mara, € 769. Pull in viscose Brownie, € 40. Hemd in katoen Sessei, € 175. Rok in wol Materiel, € 540. Riem in leer Maje, € 155. 7. LOAFER MET VIERKANTE NEUS In lakleer Acne Studios, € 690, via Farfetch. 8. JAPANSE TAS MET HANDSCHOEN In nepleer MM6 Maison Margiela, € 590. 9. EEN GRIJZE KRAAG In wol Aigle, € 55.
FOTO’S THIERRY LEGAY (X8). OPMAAK EMMANUELLE MATAS. FILIPPO FIOR/IMAXTREE.COM.
Preppy
4
Dames • Heren • Kinderen ABRO • AGL • ALESSANDRA PELUSO • ALLAN K • AMBIORIX • ANDREA CATINI • ANDREA MORELLI • ANGULUS • ATELIER CONTENT • AUTRY • BANALINE BARRACUDA • BEBERLIS • BIBI LOU • BLACKSTONE • CALCE • CAMERLENGO • CAROL J. • CASTANER • CKS • COCCINELLE • DIADORA • DL SPORT • FABIO RUSCONI FLORIS VAN BOMMEL • FRATELLI ROSSETTI • GALLUCCI • GHOUD • GIANNI CHIARINI • GIORGIO • GIORGIO M. • GREEK SALAD SANDALS • GREVE • HENDERSON HOFF • HOGAN • INYATI • IVY LEE • JEUNE PREMIER • KAAI • KENNEL & SCHMENGER • LANCEL • LEPI • LESELLES • LIES MERTENS • LINEA RAFFAELI • LOLA CRUZ LONGCHAMP • LORENZO MASIERO • MAGNANNI • MAI MAI • MARIPE • MEPHISTO • MIEKE DIERCKX • MOMA • MOMINO • MOROBE • NATAN • NATHAN BAUME NATURINO • OCRA • PANTANETTI • PASCUCCI • PAUL • SMITH • PERTINI • PETIT NORD • PHILIPPE MODEL • PIOLA • POM D’API • POMME D’OR • POURCHET RIVIERAS • ROMAGNOLI • RONDINELLA • ROTTA • SALTWATER • SAM REYCHLER • SANTONI • SAUCONY • SCAPA • SCOTCH & SODA • SEE BY CHLOE • STAND STUDIO • STONES&BONES • SUN 68 • TERRE BLEUE • THIRON • TOD’S • UGG • VAN BOMMEL • VEJA • VIA MAIL BAG • VOLTAN • ZANELLATO • ZECCHINO • D’ORO
LANGESTRAAT 49 • 2240 ZANDHOVEN • TEL.: 03 484 30 88 / EIGEN HERSTELDIENST, RUIME PARKING • 24/24 GEOPEND OP WWW.VANLOOCK.COM Getoond product: STAND - 219904
36 #MOOD PEOPLE
DE INSTASPOREN VAN
BAHATI SIMOENS Ze heeft Instagramvolgers in de Verenigde Staten en Zuid-Afrika, maar is tamelijk onbekend in eigen land. De jonge kunstenares Bahati Simoens verhuist binnenkort van Gent naar Johannesburg om verder aan haar internationale carrière te timmeren. Voor ze België verlaat, is het tijd om kennis te maken. Tekst Hannah Gellens HAAR BOODSCHAP
HAAR EERSTE WERK
Pas tijdens de lockdown begon Bahati ook te schilderen op doek. Die periode gaf haar de nodige rust en het zelfvertrouwen om de stap van illustratie naar een andere techniek te zetten. Met Black Lives Matter op de achtergrond duurde het niet lang of haar werk werd via Instagram opgepikt. Zo maakte ze al artwork voor een album van zanger Jacob Banks.
In het kleurrijke werk van Bahati vind je vooral “big body’s met kleine hoofden”, zoals ze zelf zegt. Ze wil er niet per se een boodschap mee overbrengen, maar vooral een gevoel creëren bij de toeschouwer. “Zolang het mensen raakt, geeft het voldoening. Ik leg mijn werk ook niet graag in detail uit. Mensen kunnen er een eigen invulling aan geven.”
HAAR OPLEIDING
HAAR THUIS
“We all come from a place, but where do you belong?” vraagt ze onder deze Instagramfoto. Zelf werd Bahati geboren in Burundi. Als kind verhuisde ze naar België en het duurde naar eigen zeggen tot na de middelbare school voor ze zich hier thuis voelde. Het verlangen naar dat thuisgevoel loopt als een rode draad doorheen al haar werk.
HAAR ROOTS
HAAR EXPO
Eind januari hield Bahati haar eerste onafhankelijke solotentoonstelling in Antwerpen Jasmine, like summer. Met de titel verwijst ze naar haar toekomstige thuisstad. Midden lente, begin zomer kleurt Johannesburg paars door de Jacaranda-boom en overheerst de geur van jasmijn. Ze verbleef er in oktober en maakte toen de meeste van haar werken.
De figuratieve scènes in haar werk zijn sterk geïnspireerd door haar Afrikaanse roots. De imaginaire figuren vloeien zowel voort uit haar jeugd in Burundi als uit de complexe geschiedenis van de Afrikaanse diaspora. Ze viert en eert het zwarte lichaam vanuit een authentieke beleving.
INSTAGRAM.COM/BAHATI.SIMOENS.
Bahati Simoens begon aan een opleiding illustratie aan SintLucas in Gent, maar gaf daar redelijk snel de brui aan. Twee jaar lang wilde ze niets met de kunstwereld te maken hebben tot haar innerlijke creativiteit alsnog de bovenhand nam. “Kunst moet toch vooral uit eigen wil en zelfdiscipline komen”, vertelt ze. “Een diploma is een leuke extra maar geen must.”
38 #MOOD MODE
3
RADIOGRAFIE
EN DE DUURSTE PEN TER WERELD... 4
... staat op naam van Montblanc. Dit Duitse merk is al sinds zijn oprichting in 1906 de marktleider wat luxueuze (vul)pennen betreft. Een positie die met de aanstelling van de nieuwe creatief directeur Marco Tomasetta alleen maar wordt versterkt, onder meer in de Meisterstück-ledercollectie. Zeg dat wij het geschreven hebben. Tekst Elspeth Jenkins
2
1 DUITS VAKMANSCHAP
In 1906 richt de Hamburgse bankier Alfred Nehemias, samen met de Berlijnse ingenieur August Eberstein, een bedrijf voor vulpennen op. De naam Montblanc verwijst naar een vulpen die het huis in 1910 op de markt bracht. Het embleem duidt op de besneeuwde top van de Mont Blanc. Sinds 1997 bevat het Montblanc-portfolio onder andere horloges. Anno 2022 zien we ook prachtig afgewerkte lederen business & travel accessoires in de collectie.
6
bondskanselier bood hem meteen zijn Meisterstück 149 aan. Dit maakte van de president niet alleen een Berliner, maar ook een Montblanc’er.
5
die samen groeien met hun eigenaar en die deel uitmaken van hun verwezenlijkingen. Deze taak toebedeeld krijgen, is enorm betekenisvol voor mij.”
ICONISCH MODEL
In 1963 was de toenmalige president van de Verenigde Staten John F. Kennedy tijdens een bezoek aan Keulen zijn pen vergeten, toen hij het gulden boek van de stad wilde ondertekenen. De Duitse
MEISTERSTÜCK-LEDERCOLLECTIE
Deze collectie werd geredefinieerd door moderne ronde vormen, nieuwe designdetails en luxueus leder met een glanzende finish, een zachte touch en een nog diepere zwarte toon. Ook het Montblancembleem is net iets opvallender en groter aanwezig. De tassen en accessoires bevatten geheime compartimenten binnenin, zodat functionaliteit naast stijl een belangrijke rol blijft spelen. www.montblanc.com
NICOLAS DI FELICE
1. Marco Tomasetta. 2. Altijd in the pocket. 3. Het embleem wordt meer zichtbaar. 4. Uit de Meisterstück-ledercollectie. 5. Sinds 1906. 6. Met een glanzende finish en ronde vormen.
TÊTE-À-TÊTE MET DE BELGISCHE ONTWERPER VAN HET JAAR. PERS.
HISTORISCH BELANG
MARCO TOMASETTA
‘The Maison of Luxury Business-Lifestyle’ is hoe CEO Nicolas Baretzki het huis omschrijft. En gelijk heeft hij, op dit niveau is er immers geen concurrentie wat luxueuze vulpennen betreft. Marco Tomasetta is de perfecte match met het huis, want zijn ervaring als Design Di re c to r va n L eat h e r G o o ds b i j Givenchy geeft hem de nodige knowhow om accessoires naar een hoger niveau te tillen. Het feit dat vakmanschap en tijdloos design in het Montblanc-DNA zitten, maakt het eindproduct natuurlijk nog interessanter voor zowel een bestaand als nieuw cliënteel. Marco: “Het doel van het huis is om de perfecte partners af te leveren
PERS.
Het Meisterstück-model werd in 1924 gelanceerd, waarvan de ‘149’ sinds 1952 nauwelijks onveranderd als de bestseller van het huis beschouwd wordt. In 1983 zag de ‘Meisterstück Solitaire 149’ het levenslicht: een vulpen in 18 karaat goud. Op dat moment was die pen de duurste ter wereld, om deze titel in 1994 over te dragen aan de ‘Meisterstück Solitaire Royal’, bezet met 4810 diamanten.
Tekst Elspeth Jenkins
INTERVIEW
40
INTERVIEW
NICOLAS DI FELICE
NICOLAS DI FELICE
Vive la libération
Tekst Elspeth Jenkins
W
e schrijven 1961 wanneer modehuis Courrèges het levenslicht ziet . Stichter André en zijn geliefde Coqueline Barrière, de designassistente waarmee hij tot dan bij Balenciaga had samengewerkt, schopten moderne, futuristische ontwerpen de jaren 60 in, ontwerpen die ver hun tijd vooruit waren. Het kleine witte jurkje, vaak gestyled met een paar witte enkellaarzen, werd gezien als het symbool van een wereld in verandering én de bevrijding van de vrouw. De lengte van de rokzomen werd steeds korter (enter: de minirok) en het middenrif steeds bloter. De modewereld was in shock, maar de jeugd kreeg er maar niet genoeg van. Anno 2022 hanteert het huis nog steeds dezelfde provocatieve formule van skintight jurken, veel vinyl, spraakmakende laarzen en cutout tops die een zekere drang naar vrijheid uitstralen. Een gevoel dat sinds de pandemie actueler is dan ooit. En dit alles zorgvuldig georkestreerd onder het alziende oog van creatief direc-
teur Nicolas Di Felice. Hij verdiende, net zoals André Courrèges, zijn strepen bij Balenciaga en werd tot aan zijn aanstelling bij Courrèges eind 2020 gezien als de rechterhand van Nicolas Ghesquière, onder wie hij bij Louis Vuitton verantwoordelijk was voor de afdeling womenswear. Di Felice zag zichzelf nooit als de grote baas, maar heeft vandaag wel de touwtjes in handen bij één van de spannendste comebacks van de afgelopen tien jaar. En of zijn leven veranderde: “Ik ga niet liegen: bij een job als deze kom je in een storm terecht. Dingen en mensen rond je kunnen zò veranderen...” NICOLAS: “Mijn eerste show was in maart vorig jaar. Onze studio ligt boven de oorspronkelijke Courrèges-boetiek aan de rue François 1er, alles is origineel, maar kreeg wel een update door de Brusselse architect Bernard Dubois. Ik spring er dus graag binnen om te polsen welke stuks goed verkopen. Het is er altijd druk, zo leuk om te zien. Ik zie ook veel mensen in Courrèges in de Parijse straten, dus ik ben echt enthou-
PERS.
Het huis Courrèges heeft radicaliteit in de genen, dus de aanstelling van free spirit Nicolas Di Felice kwam niet als een verrassing: de Belg won onlangs nog de Designer of the Year Award tijdens de Belgian Fashion Awards, houdt van muziek, jongerencultuur en deelt dezelfde passie voor een bevrijd modebeeld als stichter André Courrèges. De perfecte match dus om het futuristische modehuis uit de jaren 60 de nieuwe wereld in te gidsen. Een toekomst waar André vast en zeker trots op zou zijn.
NICOLAS DI FELICE
siast. Mijn derde show is deze maand. Ik merk dat ik mij comfortabel begin te voelen. Ik voel mij zelfzekerder, dus ik kan nu wat meer spelen. Ik focuste tot nu toe op de heritage van het merk, en nu wil ik mij meer toespitsen op mijn eigen nalatenschap.” Je komt uit de buurt van Charleroi. Niet de meest modebewuste plek op aarde...
“Ik ben opgegroeid in Sambreville, tussen Charleroi en Namen. En het is zeker niet zo dat mijn grootmoeder kleding maakte en mijn grootvader een artiest was. Het lag niet in de verwachtingen dat ik hier zou geraken. Er was geen Vogue te vinden in de krantenwinkel bij ons in de buurt. Mode kwam voor het eerst op mijn radar door tv en muziekvideo’s. MTV speelde de één na de andere artiest en toen realiseerde ik mij voor het eerst dat kleding en stijl een persoonlijkheid kunnen opbouwen. Wanneer mensen mij vragen naar mijn eerste herinneringen in de mode, ben ik er vrij zeker van dat die komen van de muziekvideo’s uit de jaren 90. Ik zat op een jezuïtencollege, dus de kunstscene was mij volledig vreemd. Pas toen ik aan La Cambre studeerde, zag ik dat ik niet slecht was in wat ik deed. Ik heb mijn vijfde jaar daar zelfs nooit afgemaakt omdat ik ondertussen een stageplaats bij Balenciaga in Parijs had aangenomen. Na een paar maanden kreeg ik dan de job van junior ontwerper. Dus, om een lang verhaal kort te maken: ik kom uit Charleroi en kijk waar ik ben terechtgekomen.” (lacht)
Lente-zomer 2022 bij Courrèges: kleurrijk en fun.
“Ik heb jarenlang achter de schermen gewerkt en ik verlangde er niet per se naar om mijn eigen naam in de spotlights te zien. Ik had een comfortabele positie terwijl ik de artistiek directeur assisteerde. Ik ging wel graag uit, maar bijvoorbeeld nooit in de fashion scene. Op een dag kreeg ik telefoon van iemand die mijn carrière al een tijdje volgde en zei dat hij mij in gedachten had voor dit huis. En natuurlijk kon ik geen nee zeggen. Ik zie hem als mijn beschermengel. Courrèges is het perfecte merk om deze fase van mijn carrière in te gaan. Je kan zoveel jaren 60 geïnspireerde collecties uitbrengen als je wilt, maar voor mij staat dit huis gelijk met de radicaliteit van
PERS.
Droomde je toen van een eigen modehuis?
toen. Het gaat ook over de bevrijding van het lichaam. Ik kreeg hét telefoontje tijdens de eerste lockdown, dus dat eerste gesprek leunde dicht aan bij de tijdsgeest waar André Courrèges in werkte. Wat kon en mocht? Hij wilde mensen gewoon kleden. We associëren het space age tijdperk met hem, maar dit was slechts een klein onderdeel van zijn werk, het was maar een trend. We kennen hem van de minirok en veel zilver. Maar dit omvat niet zijn hele oeuvre. Courrèges begon ooit bij Cristóbal Balenciaga; die laatste heeft mee betaald aan de oprichting van André’s eigen huis. Het was een modehuis vol passie dat André samen met de vrouw van wie hij hield heeft opgericht. In de eerste zes collecties zie je duidelijk dat hij van Balenciaga kwam, ze hadden een atelier vibe. Daarna zie je de witte laarsjes verschijnen, enkele hoedjes, hij veranderde de silhouetten... Tot 1968 definieerde hij echt zijn eigen stijl. Het gaat niet enkel over een vinyl jasje en naar de maan gaan. Het is een heel verhaal. Ook wat daarna kwam. Ik zie het meer in zijn totaliteit. Voor mij is dit een huis vol passie. Een huis van iemand die duidelijk een manier had gevonden om in zijn eigen modetaal te schrijven. Ik hou niet van het woord obsessie. Hij was gepassioneerd. Het was zijn huis, zijn taal... Hij gooide niet alles elk seizoen volledig om. Ik vergelijk André Courrèges graag met iemand als Rick Owens, het klinkt misschien raar dat ik dit zeg, maar ontwerpers als Rick of Ann (Demeulemeester, nvdr) blijven steeds verder bouwen aan hun verhaal. Sommige mensen zien het verschil amper tussen de collecties, maar dit is zeker niet het geval. Mensen veranderen toch ook niet volledig om de zes maanden? Deze ontwerpers bouwen gewoon elk seizoen verder en verder. Rick Owens introduceert elk seizoen slechts één of twee nieuwe stoffen, maar hij bouwt verder op de vinyl, double crêpe... Hij smijt niet zomaar alles weg waar hij jaren aan gewerkt heeft en dit spreekt mij ook aan als ontwerper. Het is een beetje de Belgische manier. We kunnen het ons niet veroorloven om telkens terug van nul te beginnen. Je bouwt vanuit wie je bent. Wanneer ik me onzeker voel, luister ik naar oude interviews en word ik eraan herinnerd waarom ik deze uitdaging ben aangegaan.”
In welke mate zijn muziek en jongerencultuur belangrijk voor jouw designproces?
“Ik herwerk ze in de archetypen. Wanneer ik een tracksuit van de band Blur zie dat mij aanspreekt dan kijk ik naar de heritage en herwerk ik dit op de Courrèges-manier. Ik steek evenveel tijd in het ontwerpen van een jeans als ik voor een jurk uittrek. Het is mijn manier om youth culture in de collecties te gieten.” Speelt duurzaamheid in jouw achterhoofd?
“Wat ik versta onder sustainability is kleding presenteren die ook gedragen en bijgehouden zal worden. Ik denk altijd na over de draagbaarheid, zelfs wanneer ik vanaf volgend seizoen meer wil gaan experimenteren, ben ik mij er steeds bewust van. Onze vinyl is niet meer van plastiek. De tops worden vervaardigd uit 70% plantaardig materiaal en de basis uit eco-verantwoorde jersey. Maar het feit is dat, als je blijft produceren zonder dat deze stuks gedragen worden, het slecht is. Ik geloof in de draagbaarheid. Dit past ook in het DNA van Courrèges, want hoeveel vintage stukken blijven er niet rondgaan? Dit wil zeggen dat ze veel verkocht en gedragen zijn. Ook dit is een onderdeel van het patrimonium.” Er wordt al jaren gediscussieerd over wie nu de terechte uitvinder is van de minirok. De Fransen zweren bij Courrèges en de Britten willen niet wijken van hun Mary Quant. Is dit een discussie die ook leeft achter de muren van het Courrèges-hoofdkwartier?
“Niet echt. Het is niet belangrijk om te discussiëren over wie de eerste was. Of je in die tijd nu in Parijs of Londen woonde: mensen wilden het lichaam bevrijden. We stonden aan het begin van een nieuw tijdperk. Voor deze tijd was je ofwel een klein meisje of een moeder. De jonge vrouw was op een dag plots een begrip. Deze term bestond hiervoor niet. Alles stond vanaf toen in het teken van de bevrijding. Er staat een video online, waarin André Courrèges en Pierre Cardin debatteren over de broek voor vrouwen. Cardin vond een vrouw in een broek gewoonweg lelijk en daar is André met zijn grappig accent die dit net verdedigt en
INTERVIEW
43
“Ik ga niet liegen: bij een job als deze kom je in een storm terecht. Dingen en mensen rond je kunnen zò veranderen”
uitlegt dat het juist comfortabel moet zijn voor vrouwen. Het fragment speelt zich af in hetzelfde tijdperk. Broeken waren ook een nieuwigheid toen. In de jaren 60 was dit onderwerp dus nog een discussiepunt tussen twee iconische ontwerpers.” Hoe ziet jouw zomer eruit?
“Ik hou heel veel van reizen. Normaal probeer ik voor een lange tijd op een exotische plek te blijven, zeker wanneer het slecht weer is bij ons in Europa. Ik wil gewoon chillen, ergens niet te zot of te ver... Ik hou van de Balearen. Mallorca en het noorden van Ibiza doen het steeds voor mij. Misschien ben ik niet de meest avontuurlijke persoon, maar ik hou ervan om ergens naartoe te gaan waar vrienden makkelijk kunnen langskomen. Zomervakanties staan voor mij gelijk met rondrijden op een scooter en naar het strand gaan. Daar horen natuurlijk lekker eten en veel rust bij. Zo ben ik ooit verliefd geworden op Amorgos, een klein eilandje in de Griekse Cycladen. Hier vind je al deze dingen terug.” www.courreges.com
44
INTERVIEW
MARINA FOÏS EN NICOLAS GHESQUIÈRE
MARINA FOÏS EN NICOLAS GHESQUIÈRE Tot geen enkel cliché te herleiden
“Ik bel hem en zeg: ‘Ik ga naar Cannes.’ Dan antwoordt hij: ‘Oké, kom even langs voor koffie’ en laat hij me zien wat hij voor me ontworpen heeft. Dat is echt de ultieme luxe.” Zo ziet de vriendschap eruit tussen de ontwerper die de leiding heeft over de damescollectie van Louis Vuitton en zijn muze. Een relatie gevoed door vertrouwen en wederzijdse bewondering. Nooit eerder kregen ze de kans om die relatie onder woorden te brengen. Het leek ons dan ook een goed idee om de twee samen te brengen en te praten over – onder meer – de mode die hen vormde, maar ook over het verhaal dat ze samen schrijven doorheen die – zowel voor haar als voor hem – waardevolle en zeldzame intimiteit. Tekst Katell Pouliquen Illustratie Inés Maestre Foto’s Basile Mookherjee Productie Anna Quérouil en Julie Cristobal.
MARINA FOÏS EN NICOLAS GHESQUIÈRE
Dit is hun allereerste dubbelinterview in bijna vijftien jaar vriendschap en professioneel compagnonship. Marina Foïs, de subtiele actrice met een rijk register, van comedy tot sociale cinema, is pakkend in Ils sont vivants(1) van Jérémie Elkaïm, een film geïnspireerd op een waargebeurd verhaal. Ze speelt de rol van Béatrice, een hulpverlener die een intieme en politieke revolutie doormaakt aan de zijde van de migranten in Calais en één man in het bijzonder, een Iraanse vluchteling die haar weer doet leven. Voor een andere film, waarvan de opnames in Spanje nog maar net zijn afgerond (2), liet ze haar haar helemaal kort knippen: dit is haar eerste publieke optreden met haar nieuwe gezicht, dat haar compleet verandert (“ik heb veel gehuild”) maar wel past bij haar strakke, pittige uitstraling. Nicolas Ghesquière kleedt haar niet alleen op de rode loper, maar is ook haar adviseur en vertrouweling, een van de mensen die haar “vertrouwen heeft gegeven”. De artistiek directeur van de damescollecties van Louis Vuitton, ook filmliefhebber en bewonderaar van sterke vrouwen, viert acht jaar van ontwerpen bij het Franse luxemodehuis in een periode waarin mode tubulente tijden ondergaat. Wij luisterden mee met hun gesprek over gemeenschappelijke passies, stijl, film, architectuur… en zelfs The Voice! Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?
MARINA FOÏS: “Dat herinner ik me nog heel goed. Nicolas nodigde me uit voor een defilé van Balenciaga. Ik kon niet, maar was wel heel erg trots, omdat ik zijn werk mooi vond en ik wist dat hij niet zomaar iedereen uitnodigde! Kort daarna heb ik hem gevraagd om me te kleden voor de Césars: het werd een piepklein paars jurkje. Daarop nodigde hij me uit voor een lunch en zo is onze vriendschap begonnen.”
Wie zijn jullie voor elkaar?
Blouson, hemd, rok en ring LV Volt Louis Vuitton.
NICOLAS GHESQUIÈRE: “We praten over alles, dat is heel waardevol. We herkennen onszelf in elkaar. Soms stuur ik zo een teken van liefde uit. Lang geleden heb ik dat gedaan voor Isabelle Huppert – die na enkele jaren antwoordde – en voor Charlotte Gainsbourg. En dus ook
INTERVIEW
47
“Ik was pas laat vrouw. Ik ben het geworden dankzij de vader van mijn kinderen en dankzij Nicolas. Door zijn blik gunde ik mezelf een waanzinnige vrijheid en vertrouwen. Zijn jurken en looks geven vrouwen ruggengraat” Marina Foïs
voor Marina! Het is een manier om hen te zeggen: ‘Je inspireert me, jullie inspireren me…’ Het gaat verder dan het ontwerpen van kledingstukken. Samen creëren we op lange termijn een verhaal, gevoed door loyaliteit en de passies die we delen.” M.F.: “Onze vriendschap staat veraf van wat je ziet op fotoshoots, ze is eigenlijk zelfs heel banaal! We praten over intimiteit en steunen elkaar daar in. Ik bewonderde zijn werk al voordat ik hem ontmoette, maar je weet dat je op een filmset soms een afspraak hebt met een acteur die je aanbidt en waarmee het dan flopt omdat er geen klik is aan de regietafel… Wat je overigens niet belet om een goede film te maken. Er is iets in de ontwerpen van Nicolas dat 100% bij mij past. We blijken, als je wat dieper doorgraaft, een heleboel gemeenschappelijke interesses te hebben in onze zo verschillende levens. De kern is er!” Marina Foïs, als tiener heb je aan dysmorfofobie geleden. Je zegt dat het filmmaken je daarbij geholpen heeft, naast de psychoanalyse en de mannen die je hebben liefgehad. Maar ook de mode. Kan mode als therapie werken?
M.F.: “Ik was pas laat vrouw. Ik ben het geworden dankzij de vader van mijn kinderen en dankzij Nicolas. Door zijn blik gunde ik mezelf een waanzinnige vrijheid en vertrouwen. Zijn jurken en looks
geven vrouwen ruggengraat. Actrice zijn is erg ingewikkeld, je bent begrensd door je eigen zelfbeeld. Uiterlijk staat centraal in mijn werk, maar ook in het leven van vrouwen, tegenwoordig meer dan ooit. Ik heb het geluk dat mijn voorkomen echt leuk is geworden, omdat Nicolas het in goede banen leidt. Ik heb totaal geen angst voor de rode loper! Ik bel hem en zeg: ‘Ik ga naar Cannes.’ Dan antwoordt hij: ‘Oké, kom even langs voor koffie’ en laat hij me zien wat hij voor me heeft getekend. Dat is echt de ultieme luxe. Veel bevriende actrices zijn trouwens stikjaloers…” N.G.: “Voor mij is het een boeiende oefening, omdat het niet alleen een kwestie is van een jurk te ontwerpen voor een bepaald optreden. Ik moet ook denken aan de samenhang met de film, de film- en maatschappelijke context, het personage dat Marina speelt. Ik heb in mijn werk altijd geprobeerd om het beeld van de vrouw niet als instrument te zien. Om die reden vind ik Marina’s présence fantastisch, zeker op de rode loper. Ze valt tot geen enkel cliché te herleiden, en dat raakt me diep. Al te lang deed men vrouwen geloven dat ze op Jessica Rabbit moesten lijken. Gelukkig zijn die stereotypen in de voorbije jaren ontmanteld en daar heeft Marina, net als Charlotte Gainsbourg, een grote bijdrage aan geleverd door kort gekleed te gaan of zogenaamde ‘mannenkleding’ te dragen.”
48
INTERVIEW
49
MARINA FOÏS EN NICOLAS GHESQUIÈRE
een sociale film is om niet in een karikatuur te vervallen waarin wij, ‘filmmensen’, het aankleden van het ‘werkvolk’ al te gek doordrijven. Voor het personage van Béatrice dachten we aan een jonge vrouw die ietwat uitgedoofd aan de film begint, maar stukje bij beetje opbloeit. In het verleden moet ze ongetwijfeld veel kracht en fantasie hebben gehad, wat dan weer een aanwijzing is om uit een bak vol vintage truien een felgeel of roze exemplaar te kiezen. Ik bespreek mijn kostuums vaak uitgebreid met Nicolas.”
M.F.: “Het is soms lastig om die rode loper erbij te nemen als je een sociale film maakt, maar tegelijk denk ik dat dat een verkeerd debat is. Ik neem alles erbij. Jawel, een stukje van mij heeft een passie voor kleding en ik geef me daar helemaal en met plezier aan over. En als iemand mij van oppervlakkigheid beschuldigt, dan zou ik antwoorden: ‘Jawel!’ omdat ik het nodig heb, we hebben het allemaal nodig. Dat claim ik absoluut. In mijn beleving van mode ga ik helemaal los, omdat ik toegang heb tot mensen en creaties waar maar erg weinig mensen mee in contact komen. De mode gunt ons echter dat plezier – voor zover ze niet door Oeigoeren is gemaakt. Het leven is moeilijk voor veel mensen. Alles wat ons helpt om te ontsnappen, te spelen, schoonheid en plezier te creëren, moeten we koesteren. Zonder neer te kijken op die gewoonten: ik begrijp ook de jonge meiden die veertien T-shirts kopen. Het is zelfexpressie.”
In Ils sont vivants, een aangrijpende film van Jérémie Elkaïm, kruip je in de huid van een hulpverlener van wie de echtgenoot, een politieagent en extreemrechtse sympathisant, net is overleden en die zich geleidelijk en met hart en ziel gaat inzetten voor de migranten in Calais. Hoe vind je het juiste kledingstuk voor zo’n rol?
M.F.: “Er zijn briljante kostuumontwerpers, zoals Virginie Montel of Isabelle Pannetier, die realiteit en fictie weten te mixen. De uitdaging bij het maken van
Hoe is de wereld van vandaag, en de jeugd in het bijzonder – een nieuwe generatie die heel graag engagement wil zien – van invloed op jullie werk?
M.F.: “Dankzij mijn kinderen heb ik een heel gezonde relatie met het heden in onze jobs die ver van de werkelijkheid staan. Ik ben als een vampier. Wanneer er jonge acteurs op de set verschijnen, ga ik met ze uit eten, ik kijk en luister naar ze omdat ik hun energie, hun visie nodig heb, om te weten wat zij belangrijk vinden en wat niet… Bij hen hernieuw ik mezelf als het ware. Ik weet het, het is bij voorbaat kansloos, ik zal de wereld niet meer veranderen, ook de filmwereld niet, maar niets deprimeert me erger dan veertigers of vijftigers die jongeren de schuld geven van alles wat ze niet of niet goed doen, van alle boeken die ze niet hebben gelezen, alle films die ze niet hebben gezien. In plaats van te zeggen: ‘Vooruit, vertel eens… wat vind jij interessant?… Ah, dat vind je maar niks? Maf !’ De volwassen wereld straft de jeugd de hele tijd moreel gezien en dat vind ik politiek dom. Integendeel, we zouden onze jeugd net heel, heel, heel, heel goed moeten behandelen, want zij gaan in ieder geval voor de energie zorgen die wij niet meer hebben om de dingen opnieuw uit te vinden.”
Anders produceren, minder vervuilen, recycleren… Al die thema’s hebben een sterke impact op de mode. Nicolas Ghesquière, hoe kijk jij daar tegenaan?
“In de studio zijn alle leeftijden vertegenwoordigd. Soms brainstormen we wat, een open tafel, zeg maar, en dan komen die onderwerpen steeds weer aan bod, vaak aangebracht door N.G.:
de jongste medewerkers. Louis Vuitton was het mikpunt van de organisatie Extinction Rebellion (beweging voor burgerlijke ongehoorzaamheid in de strijd tegen de klimaatverandering, nvdr) tijdens het afgelopen defilé. Nadat de eerste angst voorbij was, heb ik dat opgevat als een oproep. We mogen niet langer wegkijken. Die gebeurtenis heeft tot heel wat discussies geleid in de studio: hoe kunnen we nog verder gaan in onze sourcing, in upcycling enz. Die weg moeten we volgen.” Welke motor drijft je na acht jaar bij Louis Vuitton nog steeds tot creëren?
N.G.: “Mijn eerste uitdaging is totaal egoistisch: ik probeer steeds mezelf te verrassen, wat zeker niet makkelijk is! Het is een cliché, maar ik breng slapeloze nachten door met tekenen. Naarmate de uren verstrijken voel ik dan soms ineens de opwinding van een interessante ontdekking: een detail, een tas, een schoen… Zo’n vondst brengt me in een ietwat eigenaardige toestand, het voelt bijna als een trance wanneer ik in dat stadium kom. Diezelfde staat van grote opwinding voelde ik als kind al bij het tekenen. En toen stond er nog geen defilé op het spel!”
Architectuur en design zijn een andere gemeenschappelijke passie. Marina, jouw Italiaanse grootvader, architect en ontwerper Paolo Foïs, heeft een enorme invloed op je gehad. Nicolas, hoe heb jij die wereld ontdekt?
N.G.: “Uit pure nieuwsgierigheid en via de mode: afgezien van de ontwerpen en de kledingstukken die ik dacht te kunnen creëren, wilde ik ook zelf bedenken in welke omgeving die silhouetten zouden bewegen. Zo begon ik interesse te krijgen in die wereld en dat is nooit meer gestopt! Ik heb het geluk om voor een huis te werken dat me bijzonder unieke locaties laat uitkiezen voor de defilés, zoals monumenten met een spectaculaire architectuur over de hele wereld (het Miho Museum in Kyoto bijvoorbeeld) en in Frankrijk, zoals het Louvre of onlangs nog de Axe majeur in Cergy-Pontoise voor het afgelopen defilé van de cruisecollectie. Die plek had ik al vier jaar in mijn iPad staan. Ik was er nog nooit geweest, ik zei altijd: ‘Ooit nog eens!’ En ineens bleek
het door de coronamaatregelen het ideale speelterrein. Ik vind het heerlijk om naar bepaalde plekken te kijken en mijn fantasie de vrije loop te laten: welke vrouw, welk personage zou daar wonen? Hoe zou ze gekleed zijn, welke tas zou ze dragen, wat zou ze zeggen? Als een film…”
Vest, rok, hesje en oorbel Louis Vuitton.
Hebben jullie gemeenschappelijke filmfavorieten?
N.G.: “Als kind en tiener was ik dol op alle films van Dario Argento – ik moet trouwens nog een cyclus voorbereiden voor Marina! – maar ook horrorfilms en sciencefiction inspireerden me enorm. Ik volg haar tips: zo heeft ze me Jusqu’à la garde van Xavier Legrand aanbevolen, die ik erg goed vond terwijl het onderwerp me op het eerste gezicht niet aansprak. Dankzij Marina heb ik ook de films van Emmanuelle Bercot ontdekt.” M.F.: “Bon, zeg het maar gewoon eerlijk: we kijken ook vaak naar The Voice en sturen elkaar sms’jes tijdens de uitzending!”
Zijn jullie verzamelaars van iets? Design, kunst of fotografie?
N.G.: “Ik heb foto’s van Irving Penn. Toen ik nog jonger was, heeft hij me gefotografeerd. Ik besefte toen helemaal niet wat er op het spel stond. Vervolgens heb ik voor twee voorstellingen met hem samengewerkt, hij vroeg me om exclusieve kledingstukken te ontwerpen. Ik heb wat van Mapplethorpe, Newton en Avedon, en ook iets van Jean-Paul Goude, zijn werk vind ik fantastisch.” M.F.: “Ik woon samen met een paar D’Agata’s. Onlangs kwam op een avant-première een jong meisje me haar visitekaartje geven: ze bleek een zeer getalenteerde jonge fotografe. Ze noemt zichzelf _nemooo_ op Instagram. Ik hou van haar sensuele licht en haar close-ups van handen, haar esthetiek raakt me.”
Marina Foïs, we zien je voor het eerst met kort haar. Wat betekent dit kapsel voor jou?
M.F.: “Als tiener, op mijn twaalfde, had ik een punkkapsel, met mijn hoofd deels kaalgeschoren en een hanenkam, een echte beauty! Mensen dachten soms dat ik een jongen was. Dit keer heb ik mijn haar kort geknipt voor een rol, op ver-
“ Ik sta vol bewondering als ik zie hoe jongens vandaag hun vrouwelijkheid opnemen, wat de vorige generaties zichzelf niet toestonden” Nicolas Ghesquière
MARINA FOÏS EN NICOLAS GHESQUIÈRE
zoek van regisseur Rodrigo Sorogoyen. Voor hem zou ik op alles ja hebben gezegd, maar ik heb toch wel veel gehuild. Terwijl ik heel goed wist dat het belachelijk was om te huilen. Ik hou van mijn job, ik zou geen andere willen, maar drie maanden lang je lichaam aan iemand uitlenen is toch niet niks. Actrice zijn is bereidwillig offers brengen: niet bij je familie kunnen zijn, de eenzaamheid, je kapsel… Dat allemaal, gecombineerd met de opgewondenheid van een ongelooflijke set, levert herinneringen op die je nooit meer vergeet. Maar op het moment dat ik geef, heb ik wel altijd het gevoel dat ik veel vrijgeviger doe dan ik in feite ben.” N.G.: “Waarom huilde je? Omdat het aan je vrouwelijkheid raakte?” M.F.: “Vrouwelijkheid, ik weet niet wat dat is… Zou het niet eerder met ouderdom te maken hebben?” En toen Christophe Honoré je een man liet spelen, Hervé Guibert, in zijn toneelstuk Les Idoles, hoe was dat? Opwindend, verwarrend of net natuurlijk?
Top, pantalon en bracelet Louis Vuitton.
M.F.: “Ik stel me innerlijk eigenlijk geen vragen rond gender. Om heel eerlijk te zijn, heb ik het geluk gehad dat ik nooit met dat thema hoefde te worstelen: hoe ik me voelde, wat ik was, wat ik moest zijn… De omgeving waarin ik ben opgegroeid, bood me een ongekende vrijheid. Niemand zou er een probleem van hebben gemaakt als ik lesbisch was geweest. Wat me wel zorgen baart, is wat voor soort mens ik ben, welke relaties ik met mensen heb. Heb ik wel genoeg lief? Krijg ik genoeg liefde? Ben ik eerlijk? De vragen die mij bezighouden, hebben niets te maken met gender, maar met mijn verantwoordelijkheid als mens en als burger.” N.G.: “Ik sta vol bewondering als ik zie hoe jongens vandaag hun vrouwelijkheid opnemen, wat de vorige generaties zichzelf niet toestonden. Veel jongeren zijn bevrijd van het oordeel van anderen, ik voelde me daar op hun leeftijd veel meer in opgesloten. Ik zou dat lichte, jubelende gevoel willen kunnen voelen van een man die bijvoorbeeld make-up of een rok kan dragen zonder na te denken over wat voor blikken of opmerkingen dat zou kunnen uitlokken…” M.F.: “Bij die vragen heb ik de indruk
steevast juist te zitten wanneer ik mijn leeftijd draag: het is heel gezond om niet dezelfde aandrang of intuïties te voelen als mensen die vijfentwintig jaar later geboren zijn.” Damescollecties ontwerpen terwijl de garderobes steeds meer gemengd worden en genders verdwijnen, heeft dat nog zin?
N.G.: “De man-vrouwgrens is grotendeels commercieel en staat al enkele seizoenen op springen met een ‘genderneutrale’ collectie, naar de manier waarop veel mensen zichzelf definiëren. Iedereen kan zijn ideale garderobe samenstellen op basis van uniseks maatkleding, jassen met brede schouders, bomberjacks, shorts of T-shirts. Voor het zomerdefilé van 2021 heeft dj Tanguy Destable zelfs een song gecomponeerd met de titel Neutral… Lange tijd dacht men dat een vrouw die zich mannelijk kleedt meer macht krijgt: gelukkig is dat verleden tijd. We amuseren ons gewoon veel meer dan vroeger. Ik ken veel mannen die zich in de damescollecties kleden en omgekeerd!” M . F.: “De ‘ontgendering’ moet ook wel de uitgesproken genderspecifieke mensen laten leven. Ieder zijn eigen verhaal.” N.G.: “Als een stuk artistiek correct is, sluit het vaak niemand uit. Het maakt in ieder geval een reactie los, een emotie, een invraagstelling. Het opent het oog en de geest. Om die reden kan je maar beter nogal radicaal zijn. Je verlangens niet afzwakken, ze niet te commercieel maken. Doordat je bij zoveel mogelijk mensen in de smaak wilt vallen, val je uiteindelijk bij niemand in de smaak. We moeten echt niet bang zijn voor onze ideeën in dit vak. En ook niet voor de ideeën van anderen: het is een collectief, we werken samen, mensen brengen mij hun visie bij, ook al kost het me soms wat tijd om ze te verwerken!”
Jullie zijn ongeveer even oud, op een jaar na (50 en 51). De leeftijd van…? M.F.: “De colonoscopie?”
N.G.: “De prostaat? Nee, serieus, alles gaat sneller en ik geniet volop. Ik zit mezelf minder in de weg, ik geef nu directer aan wat ik wel of niet leuk vind, ik ben daar minder onhandig in.” M.F.: “We accepteren onszelf meer. En dat is het enige goede nieuws, want
INTERVIEW
51
aangezien we onze fysieke capaciteiten, glans en neuronen kwijtspelen, mag daar toch wel iets voor in de plaats komen. Een soort van wijsheid?” N.G.: “Helderheid van geest!” MarieLaure de Noailles vroeg altijd aan haar gasten: ‘Wanneer ben je jezelf geworden?’ Nu stel ik de vraag aan jullie!” M.F.: “Als jonge actrice had ik een ‘over mezelf ’ gemaakt, een karikatuur om te bewijzen wie ik was, de indruk te hebben sterk te bestaan en mijn plek te vinden. Het gevoel van terugtreden dat met de leeftijd komt, is best wel fijn, zowel op het werk als in relaties. Hebben we elkaar drie maanden niet gezien? Geeft niks, we weten dat we van elkaar houden en dat we elkaar zullen terugzien. We hoeven geen strijd te leveren om te bestaan. Heerlijk rustig!” N.G.: “Ik zou zeggen op mijn zeventiende of achttiende, toen ik bij Jean Paul Gaultier kwam en ik me realiseerde dat dit wereldje bestond en dat ik het leuk vond. Ik wist niet of het me zou lukken om er ook een plek in te vinden. Ik was zo gelukkig om op dat moment op die plaats te zijn… Ik heb dat als een openbaring ervaren om te bepalen wie ik was. Daarna ben ik mezelf veel meer beginnen te accepteren in alles, ook in mijn seksualiteit…” M.F.: “Jullie kennen de zin: ‘Wijsheid is dromen hebben die groot genoeg zijn om ze niet uit het oog te verliezen.’(3) Nicolas en ik droomden als kind al heel vroeg van haast onbereikbare dingen… Zo wilden we modeontwerper worden in Loudun of actrice in Orsay! Het moment waarop je voelt dat die droom je dagelijkse leven gaat worden, is echt fantastisch. Een niet te stoppen gevoel van genieten, echt te gek: ik ben dat nog steeds niet beu. Bij elke filmset of elke opname zeg ik nog altijd tegen mezelf: wauw…” 1. Ils sont vivants van Jérémie Elkaïm, met Seear Kohi, Laetitia Dosch… In de zalen vanaf 23 februari. Naar Calais mon amour van Béatrice Huret met Catherine Siguret, uitg. Kero. 2. As Bestas, van Rodrigo Sorogoyen, met Denis Ménochet, Luis Zahera… 3. Citaat van Oscar Wilde, gedeeltelijk overgenomen door William Faulkner in Sartoris.
Stylingassistente Manon Baltazard. Haar Étienne Sekola/Marie-France Thavonekham Agency. Make-up Angloma met producten van Pat McGrath Labs. Manicure Eri Narita. Opmaak Zoé Martin/ Producing Love, geassisteerd door Ludovic Del Puerto en Margot Bootz.
Volgende maand
SPECIAL ACCESSOIRES
TASSEN, JUWELEN & SCHOENEN DE BESTE MODEADRESSEN IN FIRENZE OP BEZOEK BIJ DOWNTON ABBEY’S LADY CARNARVON & NOG VEEL MEER!
Gabbana.
Satijnen tas Givenchy.
RUTH GALLERY.
Jurk met geborduurde bloemen en laarzen met lovertjes Dolce &
MANUEL JAIME.
Emmanuel Aziseh, Best Friends.
ODE AAN DE VRIENDSCHAP Affordable Art Fair Van 23 tot 27 maart in Tour & Taxis, Brussel. affordableartfair.com
CULTUUR
54 CULTUUR UITGAAN
55
Landscaper.
CULTUURHOOFDSTAD Esch-sur-Alzette, in het zuiden van het Groothertogdom mag, samen met 18 aangrenzende gemeenten in Luxemburg en Frankrijk, de honneurs waarnemen als kersverse Cultuurhoofdstad van Europa. Tekst Etienne Heylen
Deze prestigieuze titel deelt de tweede grootste stad van Luxemburg wel met het Litouwse Kaunas en met Novi Sad in Servië. Op 26 februari wordt het officiële startschot gegeven van een reeks evenementen die ononderbroken doorlopen tot het einde van het jaar. Opmerkelijk is dat alles niet alleen in Esch-sur-Alzette zelf plaatsvindt, maar eveneens in achttien aansluitende gemeenten in Luxemburg en NoordFrankrijk. Onder de noemer ‘Remix Culture’ dat op zijn beurt weer onderverdeeld is in vier secties ‘Remix Art’, ‘Remix Europe’, ‘Remix Nature’ en ‘Remix Yourself ’ kan je genieten van een ambitieus programma dat bestaat uit dans, theater, muziek, concerten, festivals, expo’s, toerisme, design en sport. Het ultieme doel van Esch2022 is de regio, die vroeger gedomineerd werd door de mijnindustrie, om te schakelen naar een aantrekkelijke toeristische bestemming. Met maar liefst 160 projecten en 2000 evenementen, op een boogscheut van België, is de verplaatsing beslist de moeite waard.
BEREKEND EVENWICHT Twee Italiaanse kunstenaars nemen deze galerie in, elk met een erg interessante solotentoonstelling. Simone Cametti zweert bij okergeel (Ochre Yellow) dat als een echo in zijn werk aanwezig is en in allerlei vormen en tinten opduikt. Emmanuele De Ruvo gooit het over een compleet andere boeg. Geïnspireerd door wetenschappers als da Vinci, Galileo Galilei en Newton, brengt hij zijn objecten in een precair stabiel evenwicht. Een van zijn sculpturen in balans is Gravity of Situation 2020 dat behoort tot de serie Tractions. Aan de muur houdt een klemsysteem een vel papier in spanning, dat op zijn beurt een antieke Corona-schrijfmachine vasthoudt. Op het papier staat Gravity of Situation 2020, een verwijzing naar de fysieke kracht van het werk, maar tevens een metafoor voor een bijzonder moeilijk jaar. Bizar en fascinerend. Emmanuele De Ruvo, Gravity of Situation 2020.
NAAKT MAG WEER
Esch2022, Cultuurhoofdstad van Europa, tot 22 december in Esch-sur-Alzette en 18 aangrenzende gemeenten. Info: www.esch2022.lu
LEIDEN (NL)
BRUSSEL
Anthea Hamilton. Mash Up
Lifestyle Gent/Sfeer
God op aarde, keizer Domitianus
Saint Exupéry. De kleine prins tussen de mensen
De Britse kunstenares, die in 2016 een van de vier genomineerden was voor de prestigieuze Turner Prize, houdt haar eerste overzichtstentoonstelling. Hamilton is vooral bekend om haar meeslepende statementwerken met sculpturen, performances en installaties. Tot 15 mei in het M HKA. www.muhka.be
Heeft je interieur dringend een upgrade nodig? Droom je van een zwembad in je tuin of een leuke zithoek op je terras? Boek je nu al graag je volgende vakantie, ben je op zoek naar een kunstwerk of naar nieuwe recepten? Hier doe je alleszins tonnen inspiratie op. Van zaterdag 12 t/m maandag 14 maart en van vrijdag 18 t/m zondag 20 maart in Flanders Expo. www.lifestylegent.be
Wie geboeid is door de Romeinse geschiedenis, moet naar deze prachtige Nederlandse stad. Het Rijksmuseum duikt keizer Domitianus weer op, die regeerde in de eerste eeuw na Chr. In de oudheid stond hij bekend als een tiran en een slechte keizer. Maar was dat wel zo? Tot en met 22 mei in het Rijksmuseum van Oudheden. www.rmo.nl
75 jaar geleden werd dit wereldberoemde boek gepubliceerd in Frankrijk. Nu krijg je de kans het poëtische universum van Antoine de Saint Exupéry en zijn lieflijk hoofdpersonage live te beleven. De expo wordt verrijkt met persoonlijke bezittingen van de auteur. Tot 30 juni in Paleis 2 van Brussels Expo. Info: www.expo-petitprince.com
MONTORO12 GALLERY. MARLEEN DANIËLS.
GENT
MAN’OK & CIE.
AGENDA ANTWERPEN
Emmanuele De Ruvo, I saw a Blue Sphere Falling en Simone Cametti, Ochre Yellow, van 5 maart tot 16 april in Montoro12 Gallery, Van Volxemlaan 316, 1190 Brussel. Info: www.m12gallery.com
De coronacrisis toonde overduidelijk dat mode en maatschappij moeilijk van elkaar losgekoppeld kunnen worden. Na een periode van comfortabele homewear en active wear en verplichte verhulling tijdens de wereldwijde lockdowns, vraagt het lichaam weer om gezien te worden. Tijdens de voorbije Fashion Weeks werd duidelijk dat bloot weer helemaal terug is en showden de modellen moeiteloos bikinibovenstukken, cropped tops, lingeriedoorkijkjes, blote borsten en weinig verhullende minirokken. Maar eigenlijk
Tekst Etienne Heylen
pendelt de mode al eeuwenlang tussen verhullen en onthullen, zodat de nieuwe trend ook weer niet nieuw is. Met deze expo blikt het Modemuseum terug maar ook vooruit op dit spannende spel en wil het, samen met gastcurator Murielle Scherre, de huidige fixatie op het naakte lichaam duiden en in de juiste context plaatsen. Dressundress. Vanwaar die fascinatie voor naakt in fashion? Van 26 februari tot 20 november in het Hasseltse Modemuseum. Info: www.modemuseumhasselt.be
Collectie Margiela, 2009.
56
CULTUUR
MUZIEK
BOEKEN
STROMAE
Charlotte Adigéry & Bolis Pupul, Topical Dancer, (Deewee).
Toen John Galliano in 1997 aangesteld werd als artistiek directeur van het Franse modehuis Dior veroorzaakte dat nieuws een schokgolf door de mode-industrie. Een Britse designer zonder ervaring met couture mag de teugels in handen nemen van één van ’s werelds meest legendarische huizen? Maar Christian Dior en John Galliano bleken enkele overeenkomsten te hebben. Net als Monsieur Dior is de Engelsman een romanticus en bevlogen verhalenverteller, heeft hij een diep respect voor geschiedenis en ziet hij de creatieve mogelijkheden van haute couture. Van 1997 tot 2011 schreef Galliano modegeschiedenis met extravagante collecties. Het boek focust op het oeuvre van Galliano voor Dior, van de blauwe satijnen slip dress die prinses Diana droeg op het Met Gala van 1996 tot een kanariegele tulen jurk uit zijn laatste haute-couturecollectie. Het abrupte einde van de samenwerking - de ontwerper werd aan de deur gezet wegens antisemistische uitlatingen - wordt niet vermeld. Het 448 pagina’s tellende boek is het vijfde deel in de serie die Dior uitbrengt over elke artistiek directeur van het merk.
Stromae, Multitude, (Universal). METRONOMY
Metronomy staat synoniem voor gepolijste, ongebruikelijke elektronische popmuziek. Album nummer zeven voelt aan als het einde van een tijdperk. Het idee was om een plaat te maken die volwassen klinkt. De bandleden zijn immers al in de 30 en avondjes uit werden vervangen door avondjes thuis met de familie. Small World is de terugkeer naar eenvoudige geneugten. Gelukkig werden de Britten niet te somber en serieus; de negen tracks klinken pittig, optimistisch en vrolijk, net zoals je zou verwachten. Metronomy groeit op maar blijft volharden en geweldige popmuziek brengen en is niet bang om nog steeds plezier te maken. Op 3 april staan de Britten in de Ancienne Belgique in Brussel.
Dior John Galliano 1997-2011, uitgeverij Assouline.
PRADA 96-98
ALT-J
alt-J, The Dream, (Infectious/BMG).
Tekst Kim De Craene
VIOLETA
van Isabel Allende
116 p a g i n a’s m a g i s t r a a l Prada, verzameld in één boek. Prada 96-98 bundelt alle iconische campagnebeelden, met onder meer topmodel Amber Vallet ta en acteur Joaquin Phoenix, die de Britse fotograaf Glen Luchford tussen 1996 en 1998 shootte voor het Italiaanse modehuis. Het boek, genoemd als één van de beste modefotografieboeken ooit, werd voor het eerst gepubliceerd in december 2020 maar was in een recordtijd uitverkocht. De tweede druk is nu verkrijgbaar.
Metronomy, Small World, (Virgin Music).
Alt-J, één van de meest succesvolle Britse indiebands van afgelopen jaren, keert na vier jaar radiostilte terug met nieuwe muziek. The Dream is een plaat over moord, liefde, verdraaide logica, wraak, cryptocurrencies, verlies, hoop en Coca-Cola. Muzikaal is de plaat net zo gevarieerd als de lyrische thema’s, terwijl ze toch kenmerkend alt-J blijft. De o zo typische sound - een onmiskenbare driestemmige harmoniezang, stevige synthbeats en samples en kronkelige gitaarlijnen - blijft opduiken. Er zijn dus genoeg herkenbare passages voor bestaande fans maar de band duwt zichzelf naar nieuwe horizonten, zoals romantische ballads uit de jaren 80, zuidelijke blues en zelfs opera.
Model Kylie Bax in een jurk van de haute-couturecollectie L/Z 97, gefotografeerd door Michael Thompson, Vogue Paris, maart 1997.
van Glen Luchford
MICHAEL THOMPSON/TRUNK ARCHIVE. OONA OIKKONEN. PERS.
Culturele appropriatie. Misogynie en racisme. IJdelheid op sociale media. Postkolonialisme en politieke correctheid. Ontluikende seksualiteit. Het zijn geen thema’s die je vaak tegenkomt op de dansvloer maar Charlotte Adigéry en Bolis Pupul laten alle regels ver achter zich met hun debuutalbum Topical Dancer. Het Gentse duo, dat in 2019 doorbrak met hun EP Zandoli, profileert zich als zeldzame verhalenvertellers in de elektronische muziek: ze nemen de temperatuur van de tijd op en gieten die in speelse muziek, nooit didactisch en altijd met een knipoog. Dit album gaat niet zozeer over vingerwijzen, maar over emancipatie door middel van humor. Het nieuwe album is een momentopname van hoe Adigéry en Pupul denken over popcultuur in de jaren 2020. Het legt de gesprekken vast die ze de afgelopen twee jaar voerden en hun ervaringen als Belgen met een migrantenachtergrond. (Adigéry heeft roots in Guadeloupe en Martinique en Pupul is van Belgisch-Chinese origine). Ze slagen er als geen ander in om de huidige maatschappij op de korrel te nemen op hun typische cheeky en ironische manier. “Bolis en ik gebruiken altijd een zekere lichtheid en humor om dingen aan te pakken, hoe pijnlijk het onderwerp ook is”, zegt Adigéry. Het duo wil liever niet in één hokje geplaatst worden. “We houden ervan om de boel een beetje te verknoeien”, aldus Pupul. “We krimpen in elkaar als we het gevoel hebben dat we iets maken dat al bestaat, we zijn steeds op zoek naar dingen die we kunnen combineren om het niet als een popnummer te laten klinken, niet als een R&B- of technonummer. We brengen altijd verschillende werelden bij elkaar. Charlotte en ik vervelen ons als dingen te voorspelbaar worden.” Topical Dancer bevestigt de unieke sound van Adigéry en Pupul: bedachtzaam en eerlijk maar opzwepend en knallend. Hun kijk op gekende muziekgenres is authentiek en apart: de nummers klinken onaf en eigenzinnig. Eén ding staat vast: op deze 14 tracks ga je niet stil kunnen blijven staan. Laten we met zijn allen hun advies volgen dat te horen is op Mantra: “Thank yourself, praise your body, celebrate and dance.”
een Engelsman in Parijs
The Tonight Show op NBC, een nieuwsuitzending op het Franse TF1 en top of the bill op Coachella: Stromae is terug en denkt aan werelddominantie. Acht jaar na het succes van Racine Carrée is er het gloednieuwe Multitude, gebaseerd op het idee dat we allemaal multi zijn, meerdere persoonlijkheden hebben. De plaat bevat grooves geïnspireerd op de vijf continenten: Stromae mixt Aziatische instrumenten, Boliviaanse ritmes, Brazilaanse baile funk, ritmes uit Mali en een beetje Brel. Hij serveert sombere thema’s zoals eenzaamheid en zelfmoord op vrolijke klanken. Het album vat Stromaes visie op het leven samen: trieste dieptepunten wisselen af met mooie hoogtepunten. Veel tegenstellingen, tot één perfect geheel gemaakt: c’est la vie. Hij is live aan het werk te zien op Werchter Boutique, op 19 juni.
DAMON BAKER. PERS.
“We houden ervan om de boel een beetje te verknoeien”
57
JOHN GALLIANO,
KORT MAAR GOED
CHARLOTTE ADIGÉRY & BOLIS PUPUL
CULTUUR
TOP 3
WILDING. THE RETURN OF NATURE TO A BRITISH FARM van
Isabella Tree
Kaat Debo,
directeur van het Modemuseum Antwerpen
In Wilding beschrijft Isabella Tree hoe ze met haar man het familielandgoed in West Sussex een verlieslatend landbouwbedrijf - heeft herwerkt tot wilde natuur. Het rewilding project van de Knepp Estate geldt als één van de eerste succesvolle en rendabele rewilding projecten in Europa. Een bezoek aan de Knepp Estate staat deze zomervakantie op mijn lijstje.
De Chileense Isabel Allende wordt dit jaar 80, viert 40 jaar schrijverschap en publiceert haar 25ste boek, Violeta. De roman vertelt het verhaal van Violeta del Valle, wier leven gekenmerk t wordt door buitengewone gebeurtenissen. Belangrijke ontwikkelingen in de geschiedenis bepalen Violeta’s turbulente leven, dat honderd jaar omspant: de strijd voor vrouwenrechten, de opkomst en ondergang van dictators en niet één, maar twee pandemieën. Met Violeta presenteert Allende opnieuw een inspirerend episch en historisch verhaal, verteld met gevoel voor humor, diepe emoties en enorme passie.
MARTIN MARGIELA AT LAFAYETTE ANTICIPATIONS van
Martin Margiela
Uitstekende catalogus bij de eerste solotentoonstelling van Martin Margiela als kunstenaar in Lafayette Anticipations in Parijs. Naast sterke essays geeft het boek ook inzage in Margiela’s onderzoek, inspiratie en en de totstandkoming van de expo. De fluo post-its doorheen het boek lijken te zijn achtergelaten door een vorige lezer. Heel erg Margiela.
NOG IETS DAT IK WEET OVER JOU van
Stefaan Pauwels
Sterk poëziedebuut van Stefaan Pauwels. Ik heb veel respect voor auteurs die vandaag kiezen voor poëzie, in tijden waarin we overspoeld worden door beelden, woorden en opinies, en er steeds minder zorgvuldig wordt omgegaan met de betekenis en de impact van woord en beeld. De tijd nemen om gedachten uit te puren in taal is vandaag bijna een daad van verzet. Tekst Kim De Craene
58
CULTUUR
59
FILMS EN SERIES
CLIO BARNARD WOORDVOERDER VAN HET WERKVOLK
OM TE ONTROEREN
In Ali & Ava kruidt Clio Barnard haar voorliefde voor sociale drama’s met echte romantiek. Dat levert opnieuw een poëtisch portret op van de moegewerkte, naar hoop zoekende Britse arbeidersklasse.
Wat als de dood het begin vormt van een mooie, bijzondere vriendschap? Dat is het prikkelende startpunt van Ook muizen gaan naar de hemel, een charmante animatiefilm over de ‘dappere’ muis Whizzy en de ‘bange’ vos Whitebelly die stilaan bevriend raken na hun fatale ontmoeting. Met mooie poppen en speelse stop-motionanimatie brengt het Tsjechische duo Jan Bubenicek en Denisa Grimmová het leven en de hemel van deze natuurlijke vijanden sprekend naar het grote scherm. Worden hun levensvragen beantwoord na hun dood? Whizzy en Whitebelly’s zoektocht naar antwoorden is alvast een mooie binnenkomer voor het JEF festival, dat zoals elk jaar
Tekst Johannes De Breuker
een mooie programmatie samenstelt voor de jongste filmfans. Eind februari en begin maart kan je dan ook in verschillende steden genieten van de beste familiefilms voor jong en oud.
Ook muizen gaan naar de hemel van Jan Bubenicek en Denisa Grimmová is de openingsfilm van JEF festival (19/2-6/3). Vindt plaats in Antwerpen, Brugge, Gent, Kortrijk, Roeselare, Leuven, Hamme en online. Nu in de bioscoop.
MAAR OOK...
Dat is het onverbloemde decor waarin Ava (Claire Rushbrook), een oma die een hard leven achter de rug heeft en nu als zorgwerker op een lagere school werkt, Ali (Adeel Akhtar) ontmoet. Hij is een overenthousiaste Aziatische-Brit van goede komaf die de huur int van de woningen die zijn familie bezit. Na zijn uren droomt hij van een carrière als dj-muzikant. Hij houdt van pompende EDM en punkbands als de Buzzcocks,
maar gruwt van treurdichters als Bob Dylan en Karen Dalton. Toevallig de muziek waar Ava van houdt. Toch klikt het tussen hen. Zelfs al gaapt er een groot leeftijdsverschil tussen beiden. Dat Barnard met Ali & Ava op het eerste gezicht een typische romantische film maakt, is zonder meer verrassend. Maar als je kijkt naar al de obstakels waarmee ze Ali en Ava’s zeemzoete avontuur besprenkelt – het verschil in leeftijd, in klasse en in achtergrond – merk je hoe vinnig de Britse cineaste misstanden aankaart, ongelijkheden fileert en een aangrijpend portret schetst dat je via de platgetreden paden toch langs onbekend terrein gidst. Dat maakt van Ali & Ava wellicht de eigenzinnigste romantische film van 2022. Ali & Ava van Clio Barnard, met Adeel Akhtar, Claire Rushbrook, Shaun Thomas. Vanaf 23 maart in de bioscoop.
PERS.
Het was lang uitkijken naar een nieuwe film waarmee de documentaire- en filmmaakster opnieuw haar even poëtische, franjeloze als empathische blik op de onderklasse zou werpen. Maar met Ali & Ava levert ze nu een totaal andere film af dan je van Barnard zou verwachten, en toch ook weer niet. Net zoals in al haar beste films – van de
documentaire The Arbor (2010) tot haar meesterwerk The Selfish Giant – is Bradford immers weer het strijdtoneel van ongelijkheid. Het is een brute plek, waar in bepaalde wijken vrouwen knettergek worden terwijl ze aan het kuisen zijn, waar jonge kerels vader worden terwijl hun pa zich net heeft doodgezopen en waar niet-witte Britten zich beter niet vertonen omdat er anders wel een gek met een zwaard opduikt.
PERS.
Clio Barnard is de woordvoerder van het werkvolk. Die titel verdiende ze vooral dankzij The Selfish Giant, een grauw portret uit 2013 over twee jonge kerels die als koperdieven beginnen te werken voor een louche schroothandelaar in het Britse industriestadje Bradford. Deze hartverscheurende film – gebaseerd op een verhaal van de Ierse dandy Oscar Wilde – plaatste de Britse meteen naast sociaal-realistische cineasten als haar landgenoot Ken Loach (Sorry We Missed You).
OM TE VERVOEREN
OM TE ONTSNAPPEN
OM TE LACHEN
Wanneer Yusuke naar een theaterfestival in Hiroshima trekt om er Anton Tsjechovs iconische toneelstuk Oom Wanja te brengen, krijgt hij een chauffeur toegewezen. Met tegenzin geeft hij de sleutels van zijn oldtimer aan Misaki, een jonge vrouw die hem helemaal op zijn gemak stelt. Dat vormt de start van Haruki Murakami’s bevreemdende kortverhaal, waarop deze film is gebaseerd. Cineast Ryûsuke Hamaguchi gaat hiermee echter aan de haal door het sfeervol in beeld te brengen en de kijker bijna drie uur lang emotioneel te vervoeren en hen in een soezerige staat te wiegen, zoals lange autoritten dat doen.
Hoffmann is een echte bajesklant. Telkens hij op vrije voeten is, slaagt hij er weer in om in de cel te belanden. Zijn misdaad? Hij houdt van mannen, en dat is strafbaar volgens paragraaf 175 van het Duitse wetboek. In het beklijvende gevangenisdrama Grosse Freiheit volgt Sebastian Meise hoe Hoffmann sinds 1945 een bijzondere vriendschap ontwikkelt met zijn eerste celgenoot, Viktor, over verschillende decennia en straffen heen. Tot het verlossende moment in 1969, wanneer de regel van de wet niet meer zo strikt wordt toegepast op mannenliefde. Een mooi en aangrijpend portret over onrecht en vriendschap.
Waarom zou je in godsnaam een serie over een mislukte superheld bekijken die door een geheime Amerikaanse dienst wordt ingehuurd om schurken te neutraliseren? Omdat die held een simpele ziel als Peacemaker is – knap vertolkt door spierbundel John Cena – en de reeks uit de pen vloeide van het Guardians of the Galaxy- en The Suicide Squad-brein: James Gunn. In Peacemaker gaat deze cineast nog een stapje verder in het ontmantelen (lees: belachelijk maken) van de superheld en doet dat op zo’n gestileerde, baldadige manier dat je niet anders kan dan meeleven met een bordkartonnen pantoffelheld.
Drive my car van Ryûsuke Hamaguchi, met Hidetoshi Nishijima, Tôko Miura en Reika Kirishima. Vanaf 2 maart in de bioscoop.
Grosse Freiheit van Sebastian Meise, met Franz Rogowski, Georg Friedrich en Anton von Lucke. Nu in de bioscoop.
Peacemaker van James Gunn, met John Cena, Danielle Brooks en Freddie Stroma. Nu te bekijken via Streamz.
EMPOWERMENT MODE BELGISCH BLIK OP DE WERELD DUURZAAM UITDAGEND HUMOR ALTIJD STIJLVOL
@marieclaire_belgië
marieclaire.belgië
BALENCIAGA. GETTYIMAGES. CAPITAINE BARBIER. MUGLER. PERS.
marieclaire.be
8 MAART VROUWEN ALLER LANDEN VERENIGT U!
Tekst Kim De Craene en Aurélia Dejond.
REPORTAGE
62
REPORTAGE PORTRET
Gelijkheid is een maatschappelijke verbintenis en geen strikt feministische aangelegenheid: het is een strijd waar iedereen beter van wordt. Veel vrouwen werken elke dag om genderongelijkheid aan te kaarten: overtuigd, geïnspireerd, vastbesloten maar helaas soms ook onzichtbaar. De Internationale Vrouwendag op 8 maart is het uitgelezen moment om acht Belgische feministen die te vaak in de schaduw blijven staan, onder de aandacht te brengen. Tekst Kim De Craene en Aurélia Dejond.
8
feministes in de spotlight USCHI COP (33), OPRICHTSTER VAN HYSTER-X, EEN SCHRIJVERSCOLLECTIEF EN SOCIAAL NETWERK VOOR VROUWEN EN NON-BINAIRE PERSONEN. BESCHOUW JE VROUW-ZIJN ALS EEN VOORDEEL OF NADEEL IN JOUW PROFESSIONELE OMGEVING?
“De Vlaamse literaire wereld is bevolkt door veel competente vrouwen, maar de sleutelposities worden nog steeds vaak door mannen ingenomen. Als vrouw de top bereiken, een oeuvre uitbouwen en prijzen winnen is moeilijker. Vrouwelijke auteurs worden minder snel als geniaal of als een autoriteit beschouwd. Historisch gezien worden de onderwerpen waar vrouwen over schrijven minder snel aanzien als universeel, daardoor boeten ze in aan belang. Er is ook de categorisatie ‘te emotioneel’ of zelfs ‘hysterisch’. Vrouw-zijn is anno 2022 nog steeds een hindernissenparcours. Elkaar steunen en die hindernissen erkennen is essentieel.”
“Waakzaam blijven” ZOFIA WISLOCKA (74), DIRIGENTE.
LIJKT SEKSISME AF TE ZWAKKEN OF IS HET TEGENDEEL WAAR?
“De gekende dirigent Herbert von Karajan zei dat de plaats van de vrouw in de keuken is, niet in een orkest. Een uitspraak die me buitengewoon kwaad maakt. Seksisme is tijdloos. En helaas is zusterschap niet zo vanzelfsprekend als men zou denken.”
KAN JE EEN VOORBEELD GEVEN VAN EEN SITUATIE WAARIN JE BENADEELD GEWEEST BENT ALS VROUW?
“Mijn parcours heeft veel opofferingen geëist. Vrouw zijn, ervoor kiezen om tot bloei te komen, zich te laten gelden en je eigen weg te durven gaan, is een dagelijkse strijd. Zelfs als gelijkheid positief tot stand komt, is het soms zeer kunstmatig. Zo kunnen bepaalde quota illusies wekken. We mogen ons niet voor de gek laten houden en moeten steeds waakzaam blijven.”
LIJKT SEKSISME AF TE ZWAKKEN, OF IS HET TEGENDEEL WAAR?
“Behandeld worden op basis van je geslacht is van alle tijden maar gelukkig is er veel in beweging. De traditionele binaire opdeling vervaagt: er is ruimte voor een flexibelere genderbeleving. Als er minder duidelijk een verschil gemaakt wordt tussen wat man-zijn is en wat vrouw-zijn is, vervagen de hokjes en stereotypen.” GABY JONGENELEN.
“Ik speel van kindsbeen af piano en viool en ging als tiener naar de muziekschool om dirigeerlessen te volgen. Toen ik zestien was, verving ik mijn leraar bij het dirigeren van een concert, hij verzekerde me dat het zou lukken en dat ik het kon. Ik ben zijn bemoedigende woorden nooit vergeten, het werd mijn lijfspreuk, een krachtig credo dat bergen kan verzetten, machowereld of niet. Toen ik aan het Conservatorium van Warschau studeerde, waarschuwde mijn oom, een
bekende Poolse dirigent, me voor de genderbarrières waarmee ik te maken zou krijgen. Ook hij moedigde me steeds aan. Het beslissen over je levenskeuzes zou niet voorbehouden mogen zijn aan mannen.”
TOMASZ CIBULLA, ZBSSTUDIO.COM.
BESCHOUW JE VROUW-ZIJN ALS EEN VOORDEEL OF NADEEL IN JOUW PROFESSIONELE OMGEVING?
KAN JE EEN VOORBEELD GEVEN VAN EEN SITUATIE WAARIN JE BENADEELD GEWEEST BENT ALS VROUW?
“Hokjes vervagen”
“Ik heb luider moeten praten en harder op tafel moeten kloppen om serieus genomen te worden. Maar als je als vrouw je stem verheft, wordt je dat soms kwalijk genomen. Collega’s die me meisje noemen vind ik ook storend: misschien niet slecht bedoeld, maar ik ben geen meisje, ik ben een vrouw. Stel je voor, ik die een mannelijke collega jongen noem. Ondenkbaar.”
64
REPORTAGE PORTRET
65
“Tijd dat we luisteren naar ons lichaam en onze noden” “Ik werd een rebel genoemd omdat ik wilde studeren”
MORGANE LETEN (34), PIONIER IN MENSTRUAL HEALTH EN OPRICHTSTER VAN GUUD WOMAN. BESCHOUW JE VROUW-ZIJN ALS EEN VOORDEEL OF NADEEL IN JOUW PROFESSIONELE OMGEVING?
“In mijn eigen werkomgeving voel ik dat gelukkig niet. Maar we leven nog steeds in een mannelijke maatschappij: ons werkritme van 9 to 5 is gebaseerd op de mannelijke cyclus. Hun cyclus, gebaseerd op testosteron, duurt 24 uur, terwijl de cyclus van de vrouw gemiddeld 28 dagen duurt, onze hormonen fluctueren gedurende de maand. Sommige weken zitten we vol energie, andere dagen willen we ons terugtrekken. Maar daar wordt amper rekening mee gehouden, zeker niet in grote bedrijven. Er hangt veel schaamte rond menstruatie, het is vaak een eenzame ervaring voor een vrouw. Het wordt tijd dat we onze cyclus gaan gebruiken als leidraad en luisteren naar ons lichaam en onze noden. Als je je cyclus optimaliseert, optimaliseer je je leven. De taakverdeling in een bedrijf kan anders georganiseerd worden, menstruatieverlof en thuiswerk zouden een uitkomst zijn. Als we de cyclus benaderen met een positieve mindset, heeft dat voor iedereen voordelen.”
LOUBNA KHALKHALI (30), JOURNALISTE VOOR VRT NWS, BRENGT VOORAL VERSLAG UIT OVER VROUWEN IN CONFLICTGEBIEDEN. BESCHOUW JE VROUW-ZIJN ALS EEN VOORDEEL OF NADEEL IN JOUW PROFESSIONELE OMGEVING?
“De redactie van Vranckx bestaat voornamelijk uit blanke, oudere mannen. Vrouwen zijn in de minderheid. Wat niet wil zeggen dat we geen kansen krijgen om ons ding te doen. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen mannelijke en vrouwelijke journalisten: iedereen moet zijn job goed uitvoeren. Mijn baas is uiterst empathisch en menselijk, wie weet zou mijn persoonlijkheid met een ander type baas wel botsen? Op deze redactie krijg ik in ieder geval de ruimte om vrouw én mezelf te zijn.”
LIJKT SEKSISME AF TE ZWAKKEN OF IS HET TEGENDEEL WAAR?
“Seksisme is nog steeds aanwezig in onze maatschappij. Maar er wordt minder in de doofpot gestoken, taboes worden vaker doorbroken.”
LIJKT SEKSISME AF TE ZWAKKEN, OF IS HET TEGENDEEL WAAR?
“In mijn omgeving werden meisjes opgevoed met strenge regels. De gesprekken met leeftijdsgenoten gingen voornamelijk over trouwen en kinderen
KAN JE EEN VOORBEELD GEVEN VAN EEN SITUATIE WAARIN JE BENADEELD GEWEEST BENT ALS VROUW?
“Ik werk samen met mijn echtgenoot Jan. Tijdens gesprekken met investeerders richten ze zich voornamelijk tot hem en word ik genegeerd. Als ik het gesprek overneem en mijn partner zich op de achtergrond houdt, reageren ze verrast. Ik kan me voorstellen dat zo’n taakverdeling in een klassiek bedrijf niet evident is.”
“Ik hoop dat ik gekozen ben omwille van mijn kwaliteiten” BESCHOUW JE VROUW-ZIJN ALS EEN VOORDEEL OF NADEEL IN JOUW PROFESSIONELE OMGEVING?
“Geen van beide. Vandaag de dag zijn er evenveel, zo niet meer, vrouwen als mannen werkzaam in de wereld van design en architectuur. Hun werk zal weldra even zichtbaar zijn als dat van hun mannelijke collega’s. Ik vind het vernederend om een prijs, zoals de Prix Femme Architecte van ARVHA, aan een vrouw te geven enkel en alleen omdat ze een vrouw is. Ik hoop dat ik niet tot directeur ben benoemd omdat ik een vrouw ben, wel omdat ik de geschikte kwaliteiten voor de job heb.” LIJKT SEKSISME AF TE ZWAKKEN OF IS HET TEGENDEEL WAAR?
“In mijn professionele omgeving zie ik een afzwakking. Vandaag de dag zitten er in een
jury, een raad van bestuur of een directiecomité ongeveer evenveel vrouwen als mannen. Soms zelfs meer vrouwen. Er wordt naar hen geluisterd en er wordt rekening gehouden met hun mening.” KAN JE EEN VOORBEELD GEVEN VAN EEN SITUATIE WAARIN JE BENADEELD GEWEEST BENT ALS VROUW?
“Ik voel me zeker niet benadeeld of gedegradeerd, woorden die bijdragen tot het idee dat de status van vrouwen minderwaardig is, in hun toestand als vrouw, in hun beroep of in hun privéleven. Maar ik ben een vrouw, geboren in België in de jaren 70 en werkzaam in de cultuursector. Voor anderen is de situatie zorgwekkender. In Afrika bijvoorbeeld, waar vrouwen de hele dag hard werken en uitgeput terug naar huis keren om voor hun gezin te zorgen.”
KAN JE EEN VOORBEELD GEVEN VAN EEN SITUATIE WAARIN JE BENADEELD GEWEEST BENT ALS VROUW?
“Ik ontvang regelmatig haatberichten, via Instagram. Als je als vrouw een mening hebt die niet mainstream is, krijg je er van langs van de conservatieve garde. Maar ik laat me het zwijgen niet opleggen. Als ik zo’n berichten krijg, weet ik dat ik goed bezig ben.”
LEÏLA MAIDANE (30), SOCIAL ENTREPRENEUR EN FOUNDER VAN FEMMES FIÈRES EN BEGREATOR. CHEYENNE DEKEYSER. EMMANUEL LAURENT. @LOUBNAE.K. ISMAVISUALS.
MARIE POK (47), DIRECTRICE VAN HET CID, CENTRUM VOOR INNOVATIE EN DESIGN IN LE GRAND-HORNU.
krijgen. Een uitspraak die ik regelmatig hoorde: waarom studeer je zo hard als je toch in de keuken zal belanden? Ik werd een rebel genoemd omdat ik ging studeren en een carrière wilde uitbouwen. Gelukkig zie ik een verschil bij de jongere generatie. Ze is vrijer en gebruikt de kansen die hun aangereikt worden, mede dankzij mijn generatie die deuren voor hen heeft opengebroken. Mijn zus, die tien jaar jonger is, vindt het vanzelfsprekend dat ze haar rijbewijs kan behalen en studeren.”
BESCHOUW JE VROUW-ZIJN ALS EEN VOORDEEL OF NADEEL IN JOUW PROFESSIONELE OMGEVING?
“Het gewicht van woorden bewijst in hoeverre het geslacht nog verschil uitmaakt: wanneer we niet langer ‘vrouwelijke ondernemer’ zeggen, zullen we vooruitgang hebben geboekt in de strijd voor gelijkheid. De ongelijkheid tussen mannen en vrouwen is nog steeds groot, ik hoop dat ik de normen kan beïnvloeden en kan bijdragen aan het vinden van oplossingen zodat iedereen vertegenwoordigd is. Het goede voorbeeld geven is essentieel. Ik wil een actrice zijn, geen toeschouwster.” LIJKT SEKSISME AF TE ZWAKKEN OF IS HET TEGENDEEL WAAR?
“Seksisme begint al in de kindertijd”
“Seksisme blijft bestaan en begint al in de kindertijd, als gevolg van de verschillende opvoeding van jongens en meisjes. In de zakenwereld is machisme nog zeer aanwezig, ondanks een
groeiend bewustzijn. Dat bewustzijn blijft vooral theorie en wordt niet omgezet in de praktijk. Weinig mannen zijn geneigd om hun privileges op te geven. Een maatschappelijk probleem.” KAN JE EEN VOORBEELD GEVEN VAN EEN SITUATIE WAARIN JE BENADEELD GEWEEST BENT ALS VROUW?
“Als onderneemster is zo’n lijst quasi eindeloos. Vrouwen krijgen niet dezelfde kansen noch dezelfde toegang tot opleidingen of financiering als mannen. We krijgen niet dezelfde geloofwaardigheid, niet hetzelfde pensioen aan het eind van onzeloopbaan en niet dezelfde aandacht in de media. Mannen zijn nog steeds het hoofdonderwerp, vrouwen spelen een bijrol. We zijn het befaamde tweede geslacht dat Simone de Beauvoir al in de jaren 40 aan de kaak stelde. In 2022 worden we nog steeds op die manier behandeld.”
66
x LPG® Benelux
REPORTAGE PORTRET
“Geslacht moet een detail zijn” ROSA CALDAROLA (27), LADY CHEF IN BRASSERIE JULIANA, HET RESTAURANT VAN HET BRUSSELSE VIJFSTERRENHOTEL JULIANA. BESCHOUW JE VROUW-ZIJN ALS EEN VOORDEEL OF NADEEL IN JOUW PROFESSIONELE OMGEVING?
“Anno 2022 houden veel mannen nog steeds niet van vrouwen die zich in een machtspositie bevinden. De wereld van de gastronomie is erg mannelijk, op alle niveaus. Mannen houden graag een afstand tussen zichzelf en vrouwen. Misschien niet systematisch, maar het komt toch vaak voor. Als vrouw moet je vastberaden, gepantserd en gemotiveerd zijn.” LIJKT SEKSISME AF TE ZWAKKEN OF IS HET TEGENDEEL WAAR?
“Ik merk een duidelijk verschil tussen de verschillende generaties, zonder te willen veralgemenen. Jongens van mijn leeftijd lijken meer open en bewust te zijn van de strijd voor gelijkheid. Ik ervaar dit bij mijn huidige team, dat volledig uit mannen bestaat: we zijn jong, gepassioneerd en gedreven door hetzelfde project, meer gericht op teamspirit dan op stigmatisering. Mijn vrouwelijke kant is een toegevoegde waarde, we vullen mekaar aan en focussen op respect.” KAN JE EEN VOORBEELD GEVEN VAN EEN SITUATIE WAARIN JE BENADEELD GEWEEST BENT ALS VROUW?
“De regels die de maatschappij oplegt, blijven gelden. Veel vrouwen geven hun professionele carrière op omdat ze ervoor kiezen een gezin te stichten. Wat mij betreft, staat het één het ander niet in de weg. Als je toegeeft aan de heersende voorschriften is vrouw-zijn nog steeds een strijd. Geslacht zou een detail moeten zijn, geen criterium voor de levenskeuzes die we maken. We moeten ons blijven verzetten.”
LPG lanceert een nieuwe endermologie® behandeling, het ultieme wapen tegen cellulite
“De wereld van stoffenleveranciers, kleermakers en maatpakken is een mannenwereld. Ik raakte van jongs af aan gewend om met mannen om te gaan en was me vaak niet eens bewust dat ik in een mannenuniversum werkte. Ik ervaarde dat vooral als een voordeel: ik leerde de wereld vanuit hun standpunt te bekijken, wat ik als verrijkend beschouw. Mannen zijn gedreven, gefocust op hun doelen en blijven gaan: daar heb ik wel bewondering voor. Ik heb me steeds gelijkwaardig gevoeld. De enkele keren dat er wrijvingen waren, was het probleem telkens het grote ego van de mannen. Dan komt het er op aan om grenzen te stellen en op je strepen te staan.” LIJKT SEKSISME AF TE ZWAKKEN OF IS HET TEGENDEEL WAAR?
“Als ik de relaties tussen mijn dochters Joy en Jill – met wie ik Pursuit Femme leid – en hun partners zie, merk ik een verschuiving.
De taken worden evenwichtiger verdeeld, alles verloopt fluïde. Ook in mijn omgeving zie ik mannen meer zorgtaken op zich nemen, waardoor vrouwen meer ruimte en kansen krijgen. Samen staan we sterker.” KAN JE EEN VOORBEELD GEVEN VAN EEN SITUATIE WAARIN JE BENADEELD GEWEEST BENT ALS VROUW?
“Toen ik op mijn 25ste mijn eerste dochter kreeg, werkte ik ook al als zelfstandige. Van een vergoeding of zwangerschapsverlof was geen sprake. De combinatie tussen een familie stichten en een bloeiende carrière uitbouwen is vaak niet evident. Want in de praktijk is ouderschap meestal nog een aangelegenheid van de moeder.”
“Samen staan we sterker”
De ideale oplossing voor een stevig, strak en licht lichaam. Een combinatie van mechanische celstimulatie en manuele handelingen. Een nieuw verzorgingsprotocol voor het lichaam om in te werken op alle soorten cellulite (vocht-, adipeuze en fibreuze cellulite).
GETTYIMAGES. PERS.
BESCHOUW JE VROUW-ZIJN ALS EEN VOORDEEL OF NADEEL IN JOUW PROFESSIONELE OMGEVING?
JEROME HERBAUT. EEFJE DE CONINCK EN SENNE VAN DER VEN.
ANGÉLIQUE VAN GILS (50), MEDE-OPRICHTSTER VAN PURSUIT FEMME, EEN DUURZAAM MODEMERK GESPECIALISEERD IN MAATPAKKEN VOOR VROUWEN.
Het nieuwe programma van het merk werd uitgetest en goedgekeurd door schoonheidsprofessionals, masseurs en kinesisten. Het is een combinatie van gloednieuwe, ultraprecieze en specifieke instellingen, handelingen en massages die gelijktijdig de verschillende fysiologische mechanismen opnieuw activeert. De huid en de vetweefsels worden soepel gemaakt en gedefibroseerd. Het vet komt los en de bloedsomloop en de lymfecirculatie worden gestimuleerd. Het doel? Minder volume, een betere huidkwaliteit en harmonische rondingen.
- Activeren en ontstoppen dankzij weefselmobilisatie op de te behandelen zones. In deze stap wordt de huid ontstopt, de bloedsomloop weer op gang gebracht en de huid voorbereid op de stimulatie. - Defibroseren en verstevigen. Draaiende (of ‘swing’-) bewegingen worden gecombineerd met een sequentiële aanzuiging. Dat zorgt voor een verbeterde afbraak van de vetopslag, stevigheid en elasticiteit van de huid. - Met een reeks manuele handelingen worden Anti-Cellulite Intensive Serum en Anti-Cellulite Cream-in-Gel aangebracht. Gladstrijkende, kneed- en drukbewegingen en effleurages hullen je compleet in een diepe staat van ontspanning. Deze combinatie van mechanische en manuele handelingen vormt een geweldig duo in de strijd tegen cellulite. Voor een herboren lichaam!
DE NIEUWE ENDERMOLOGIE® ANTI-CELLULITEBEHANDELING
Tijdens de veertig minuten durende behandeling (die je gemiddeld twee keer per week laat uitvoeren) zorgen drie sleutelmomenten voor een versterkte werking tegen vetkussentjes.
Dit artikel kwam tot stand in nauwe samenwerking met LPG® Benelux. www.endermologie.com
REPORTAGE
69
MAATSCHAPPIJ
VERKRACHTING IS
ONAANVAARDBARE BRUTE MACHT
Het verbaast Sophie Mercier, een huwelijks- en gezinsconsulente, niet. “Dat idee van ‘huwelijkse plicht’ domineert. Veel vrouwen in deze situatie wachten liever tot het voorbij is - en liefst zo snel mogelijk - dan dat ze klagen. Sommigen vertellen me dat ze het geduldig ondergaan om daarna ‘met rust’ te worden gelaten. De cijfers blijven waarschijnlijk ook laag omdat ze ernstige gevolgen hebben. De echtgenoot riskeert immers een gevangenisstraf. En wat gebeurt er dan met de vrouw, wat voor gevolgen heeft dat voor haar kinderen, voor haar omgeving...? MAAR PRATEN IS CRUCIAAL OM TE HELEN.
8 maart is de Internationale Dag van de Rechten van de Vrouw. De gelegenheid bij uitstek om stil te staan bij seksueel geweld en hoezeer dat in onze samenleving verankerd blijft. Verkrachting maakt 53%(1) uit van dat seksueel geweld. De misdaad krijgt onvoldoende zichtbaarheid, is grotendeels gendergebonden en wordt vooral te weinig au sérieux genomen door justitie. Toch roeren steeds meer vrouwen zich. Tekst Aurélia Dejond
B
GETTYIMAGES.
68
russel, een namiddag in februari. Zoals ze dat de afgelopen acht maanden elke maandag en donderdag heeft gedaan, gaat Elise(2) naar haar psycholoog. “Hij helpt me om mijn pijn te benoemen. Ik moet het niet langer minimaliseren: mijn vriend heeft me verkracht. Ik voel me beschaamd en schuldig tegelijkertijd.” Net als 23%(1) van de Belgische vrouwen, dwong haar partner haar tot seks. Achtenveertig uur later, ging de jonge rechtenstudente met haar beste vriendin naar de politie. “Ik heb gevraagd om met een vrouw te spreken. Dat hielp, ook al diende ik uiteindelijk geen klacht in. Op dat moment was ik niet in staat om mijn verkrachting officieel te maken, voor mijn familie en zelfs voor mijn verkrachter. Ik stond niet stevig genoeg in mijn schoenen. En ik was vooral bang dat hij wraak zou nemen en dat het daarna nog erger zou worden...”.
Volgens de laatste cijfers(3) zijn er in België dagelijks gemiddeld 9,5 klachten over verkrachting. Vijf op de tien worden zonder gevolg geklasseerd. Elise is amper 18 jaar en met haar getuigenis wil ze zeggen dat het iedereen kan overkomen. Het maakt niet uit wat je sociale achtergrond, status of leeftijd is. HET BEGRIP TOESTEMMING BLIJFT VERKEERD BEGREPEN, STERKER NOG: VELEN GAAN ER
VOLLEDIG AAN VOORBIJ. “We kenden elkaar pas zes weken. Mijn weigering om met hem te vrijen maakte hem gek. Ik zei ‘nee’, maar Vincent(2) dacht dat ik een spelletje speelde. Alles sloeg om. Ik voelde me schuldig, alsof ik een fout had gemaakt: als vriendin moet je vrijen, dat is normaal. Als je in een relatie zit, moet je niet weigeren.” In 2020 werden er in België 469 officiële klachten ingediend wegens verkrachting binnen het huwelijk, een cijfer dat ongetwijfeld ver onder de realiteit ligt.
“Verkrachting betekent dat er geen wederzijdse toestemming is: het slachtoffer ondergaat de daad zonder het te willen. Als deze grens eenmaal is overschreden in een relatie, beschouwt de partner het ‘als een verworven recht’, met het risico de ander als een object te zien. Er treedt dan een soort respectloosheid op. Dit opent de deur voor verder geweld”, verklaart Mercier. “Voor de mentale gezondheid van het slachtoffer is het belangrijk om naar de politie te durven gaan en een officiële klacht in te dienen, zo laat je het onaanvaardbare voorval erkennen. Steeds meer politieteams worden opgeleid om deze specifieke begeleiding te verlenen. Ik heb zelf een zaak gevolgd en was verrast door de luisterbereidheid en de welwillendheid van de inspecteur. Enkel de feiten van geweld werden weerhouden, en niet van verkrachting, juist vanwege het ‘gevangenis’-gegeven. Na haar verklaring werd de vrouw aangeraden om niet terug naar huis te gaan, omdat de politie zo snel mogelijk de echtgenoot wilde verhoren. De mishandelde persoon moet dus bereid zijn om alles achter zich te laten en elders bescherming te zoeken. Deze misbruikers zijn gevaarlijk”, waarschuwt Sophie Mercier nog. Vincent is bijvoorbeeld van mening dat Elise medeverantwoordelijk is voor dit “incident” in hun verhaal (sic), en dat “zij met haar bijzonder sexy outfit en een provocerende houding hem zou hebben opgehitst en dat ze moet oppassen om dat niet nog eens te doen”. Na die uitspraak, zette Elise geen voet meer op de universiteit, uit angst om er opnieuw de man tegen te komen die haar leven deed
70
REPORTAGE
MAATSCHAPPIJ
“Een verkrachter kan niet het excuus aanwenden dat een vrouw hem provoceerde of verleidde. Hij weet heel goed wat hij doet” Danièle Zucker, Belgische FBI profiler.
filer is echter formeel, de verkrachter ondergaat geen seksuele aantrekkingskracht: “Vrouwen krijgen te vaak de schuld in de schoenen geschoven, ze krijgen alle mogelijke beschuldigingen naar het hoofd geslingerd op basis van hun kleding. Laten we ophouden ons een rad voor de ogen te draaien. We moeten de waarheid durven zien!” “ZWARE VERSIERDERS, ORDINAIR SEKSISME
kantelen. Net als zij is 48% van de slachtoffers van seksueel geweld jonger dan 19. VO LG E N S D E L A AT S T E CA M PAG N E VA N
AMNESTY (2020) denkt 23% van de jongeren dat vrouwen ervan houden om gedwongen te worden, dat ze geweld als seksueel opwindend ervaren; 33% denkt ronduit dat als je niet expliciet ‘nee’ zegt, het geen verkrachting is en 25% is van mening dat onzeker zijn over wat je wilt, instemmen betekent. Dat zijn gevaarlijke stereotypen die nog steeds sterk in de collectieve verbeelding leven, constateert Danièle Zucker, doctor in de psychologie, gedragsanaliste en Belgisch profiler bij de FBI. Voor deze specialiste in crimineel gedrag mogen deze diepgewortelde overtuigingen nooit seksueel geweld rechtvaardigen. “Verkrachting is nooit een seksueel spel dat verkeerd afloopt of een ongelukje, het heeft niets te maken met seksuele aantrekkingskracht of oncontroleerbare seksuele impulsen. Het is het resultaat van een langdurige en langzame evolutie uit de kindertijd, waar geweld altijd deel uitmaakte van het dagelijkse leven. Verkrachters gebruiken hun slachtoffers om zichzelf te helpen herstellen, door hen op hun beurt te vernederen. Het echte genot is niet langer seks, maar de macht over leven en dood. En in de overgrote meerderheid van de gevallen is verkrachting een opzettelijke daad en van nature recidiverend”, waarschuwt de experte. Zou een duidelijk nee van Elise dan niets aan Vincents gedrag hebben veranderd? “Het begrip toestemming is een rookgordijn. Voor de verkrachter verandert het ‘ja’ of ‘nee’ horen
absoluut niets aan zijn doel. En hij zal het opnieuw doen, want hij is een seriemisdadiger. Zijn misdaad wordt gebanaliseerd en hij voelt zich zeker van zijn recht. Hij heeft macht nodig.” ZELFS ALS DAT BETEKENT DAT HIJ ZIJN PROOI MOET B E DWE LM E N OM Z IJ N G EVOE L VAN
ALMACHT TE VERSTERKEN? “Een slachtoffer dat bewusteloos is, geeft hem een nog groter gevoel van macht. Als hij drugs in haar drankje doet om zijn prooi nog meer in zijn macht te krijgen, toont dat aan hoezeer hij met voorbedachten rade te werk gaat en hoe groot zijn zucht naar totale dominantie is. Hoog tijd dat vrouwen ophouden te geloven dat ze schuldig zijn!” aldus Zucker. Op 7 november 2021 kwamen in Gent honderden mensen op straat voor een betoging tegen seksuele agressie, na twee mogelijke gevallen van verkrachting in de uitgaansbuurt Overpoort. Ook in Brussel betoogden op 14 oktober 2021 meer dan duizend mensen, vooral vrouwen, in de straten van Elsene. “Het is niet normaal om in angst te leven. Angst om alleen of samen met andere meisjes of vrouwen uit te gaan. Angst voor het midden van de nacht. Angst om vrouw te zijn? Het wordt tijd dat mannen beseffen dat ze niet onoverwinnelijk zijn. Een verkrachter kan niet het excuus aanwenden dat een vrouw hem provoceerde of verleidde. Hij weet heel goed wat hij doet. Hij hoort in de gevangenis”, dringt Danièle Zucker aan. Wanneer wij Elise vertellen wat deze experte ons uitlegde, begint ze opnieuw over de sexy outfit die Vincent aanhaalt om te ‘rechtvaardigen’ dat hij een nee voor een ja heeft aangezien. De FBI-pro-
EN POTENTIËLE VERKRACHTERS, we moeten er ook wel over waken om niet alles door elkaar te halen”, legt Danièle Zucker verder uit. Mannen die je aankijken, hun hand op je dij leggen, schampere opmerkingen maken en/of je lastigvallen gaan niet per se tot actie over, het zijn vooral mensen die noch grenzen noch vrouwen respecteren. We moeten daarvoor alert blijven en zo’n gedrag onmiddellijk een halt toeroepen. Een verkrachter heeft een ander profiel, hij heeft vaak een gecompliceerde jeugd gehad, is vernederd geweest, of zelfs misbruikt. Vanuit zijn slachtofferrol wordt hij degene die de leiding neemt en tot de daad overgaat. Opvoeding en cultuur zijn ook zeer belangrijk: opgroeien met genderstereotypen en aangespoord worden om mannelijk te zijn, dragen hier niet toe bij”, betreurt Danièle Zucker. Ze haalt de huiveringwekkende VN-studie aan, waaruit blijkt dat in 2013 van de 10.000 ondervraagde mannen 24% toegaf meerdere malen vrouwen te hebben aangerand. Meer dan 7 van hen vonden dat zij het recht hadden om dat te doen, meer dan 5 van de 10 vonden het amusant en meer dan 3 van de 10 deden het uit wraak of als straf. In interviews met vijftien verkrachters in Canada, hoorde Danièle Zucker het onhoorbare: “Ze bevestigen dat niets dat ooit zal vervangen... over de algehele lijn is dat hun wereld. De Belgische justitie blijft veel te laks tegenover deze misdadigers die ongestraft hun gang kunnen gaan.”
GROTE MERKEN AAN KLEINEPRIJZEN PRIJZEN GROTE MERKEN AAN KLEINE GROTE MERKEN AAN KLEINE PRIJZEN HET HELE JAAR OPOP MEER DAN 1000 M² HET HELE JAAR DOOR. MEER DAN 1000 M2. HET HELE JAAR OP MEER DAN 1000 M²
1. Amnesty 2020 in de campagne SOS Viol België. 2. Schuilnamen. 3. Federale politiestatistieken 2018.
Hulplijn 1717 – meldingen over geweld
en seksueel misbruik.
ZSG (Zorgcentrum na Seksueel Geweld) UMC Sint-Pieter, CHU Liège
en het Universitair Ziekenhuis van Gent.
SIMONISSTR A AT 49 S I M O N I S S T R A AT, 4 9 1050 BRUSSEL A AT 49) (SIMONISSTR VLAKBIJ BALJUWSTRAAT 537 1050 1 0 5 0+32 E L S2E BRUSSEL N E • 53 B R04 USSEL +32 2 537 53 04 zondag gesloten
72
REPORTAGE
OFF THE RECORD
OFF THE RECORD
“MIJN BURN-OUT BRACHT ME EEN NIEUW LEVEN” Jenny (44), werkt in de sociale sector. Een leven waar ze voor gekozen heeft, en waarin ze vooral veel geeft. Tot ze op een dag – letterlijk – instort. Ze moet haar leven anders inrichten en zichzelf heruitvinden. En dat lukt! Tekst Antonio Tardieu Illustraties Vanessa Van Meerhaeghe
“IK WILDE ALTIJD AL ANDEREN HELPEN. Een
uitgestoken hand, mensen aan eten of woonst helpen, ze begeleiden in de administratieve doolhof, hun kinderen naar school krijgen… Dus toen ik mijn studierichting koos, hoefde ik niet lang na te denken. Ik zou een sociaal beroep uitoefenen. Ik heb in onthaalcentra gewerkt, werd geconfronteerd met alle denkbare vormen van dagelijkse, economische of morele miserie, met eenzaamheid, met geweld. Ik heb veel klappen geïncasseerd, soms ook letterlijk… Acht jaar geleden werd ik door een vereniging gerekruteerd om te werken met vrouwen die echt in de allerdiepste ellende zitten. Heel jonge vrouwen, bejaarden, alleenstaande mama’s in een armoede die amper te beschrijven valt. Ik deed dat werk heel graag, ik hield van het menselijk con-
tact. Ik luisterde veel. En soms lukte het ook om zo’n vrouw uit de problemen te helpen. Maar ik was me er niet van bewust dat de job vanbinnen aan me vrat. Altijd lange werkdagen, de telefoon die ’s avonds laat nog rinkelde… Mijn man en kinderen kwamen altijd na de vrouwen die ik wilde helpen. Net als mijn uren slaap, mijn voeding, mijn uitjes naar de bioscoop… Ik merkte wel dat ik steeds vermoeider werd, ondanks mijn uithoudingsvermogen. Ik had steeds meer moeite om mezelf naar het werk te slepen, een deel van mijn motivatie was verdwenen. We hadden ook te weinig middelen, zowel financieel als menselijk, om reële hulp te bieden. Maar de ellende van de mensen groeit tegenwoordig met de dag. Ik leed ook onder het gebrek aan waardering vanuit de
hiërarchie. In de sociale sector is het zoals in veel andere domeinen: je staat er vaak alleen voor. Maar je wilt niet opgeven. Terwijl het juist daardoor is dat alles uiteindelijk in duigen valt. Op een ochtend besloot ik om niet te gaan werken. Dat was nog nooit gebeurd. Ik ging naar de huisdokter, die zou me waarschijnlijk zeggen dat ik magnesium- of ijzertekort had, en me vitamines of zo zou geven. Dat was het kantelmoment. Ik stortte letterlijk in, voor de ogen van die vriendelijke vrouw. Ze heeft lang naar me geluisterd, en concludeerde met: ‘Ik ben geen therapeut, maar volgens mij heb je een burn-out.’ ZE GAF ME EEN ZIEKTEATTEST, het eerste van een heel lange reeks. Ze zei dat ik naar huis moest, en veel moest rusten en slapen, en niet te veel doen. En dat ik
een afspraak moest maken met een psychiater uit de buurt, de enige die gekwalificeerd was om me te begeleiden op dit pad waar ik niets van wist. Toen ik thuis voor de deur stond, met rode ogen van het huilen, vroeg mijn man wat er aan de hand was. ‘Ik denk dat ik een burnout heb.’ Hij was helemaal niet verwonderd. Hij zei al zo lang: ‘Als je zo verder blijft doen, gaat het slecht aflopen.’ Ik moest wel toegeven dat hij gelijk had. Ik moest zelfs aan het woord wennen. Een ‘burn-out’. Wat was er dan in mij verbrand?! Ik heb geleerd dat deze ziekte – want dat is het wel degelijk – werkt als een elektrisch systeem, vandaar de naam. Het zijn echt je stoppen die doorslaan, net zoals wanneer je thuis alle apparaten tegelijk aanzet. Ik kon de stress, het slaapgebrek en de vermoeidheid niet meer behappen,
74
REPORTAGE
OFF THE RECORD
mijn zekeringen zijn gesprongen. Of zoals de psychiater later zou zeggen: ‘Een burn-out is uiteindelijk geen slechte zaak. Daardoor kan men eigenlijk ergere drama’s vermijden.’ Een overlevingsreactie, dus. Mijn hersenen, mijn lijf, alles in mij had uiteindelijk geroepen: ‘Stop! Dit moet nu ophouden!!’ En zo heb ik van de ene dag op de andere helemaal anders moeten leren leven. Niet gaan werken, voor de eerste keer in vijfentwintig jaar. Thuisblijven. Bij een psychiater op consult gaan. Een bewonderenswaardige vrouw, zonder wie ik nooit uit dit dal was gekropen. Me helemaal overgeven aan mijn man, die er altijd al voor mij was geweest. Ik moet zeggen dat ik thuis altijd al op hem kon rekenen. Maar nu moest hij naast zijn fulltime job zo goed als alles doen. Voor het huishouden zorgen, voor mij, voor de kinderen. Ik was zo uitgeput dat ik vaak ter plekke in slaap viel. Dan zaten we op de bank te praten en viel ik midden in een zin in slaap. Een beetje zoals wanneer je een verhaaltje vertelt voor het slapengaan, en zo moe bent dat je zelf indommelt in plaats van je kind.
“De therapeute vroeg waar ik als kind van droomde. Ik zei: ‘iets met mijn handen doen, dingen maken’ maar vond dit onrealistisch. ‘Ah bon? Waarom!?’”
ALLES WERD EEN GROTE BERG. Naar de dokter gaan, papieren invullen voor de z i e k e n k a s , e e n m a i l ve r s t u r e n , bezorgde vrienden te woord staan, het werd allemaal even zwaar als de Himalaya beklimmen. Iets gaan drinken? Ondenkbaar! Zelfs de wasmachine aanz etten leek een onmogelijke opdracht. Ik vergat alles, te beginnen met mijn medische afspraken. Mijn man schreef ze in zijn eigen agenda zodat ik ze niet zou moeten missen. Ik wist dat toen nog niet, maar een burn-out heeft ook neurologische effecten, zoals geheugenverlies. Mijn werkgevers waren mij trouwens ook vergeten. Ook de sociale sector is een harde wereld, waar mensen soms slecht worden behandeld, terwijl ze zich kapot hebben gewerkt om anderen te helpen. Met uitzondering van mijn directe collega’s, heb ik nooit een telefoontje gekregen gedurende het jaar dat mijn ziekteverlof heeft geduurd, gevolgd door mijn ontslag. Door veel te slapen en te rusten, en ver weg te blijven van mijn job (zelfs de wijk waar ik werkte moest ik mijden, of
Cardigan in wol en mohair Caroll s’engage, body in polyester Maje, op een wollen cardigan Acne Studios en een rolkraagtrui in jersey
ik werd onwel), en na veel sessies met de psychologe, bouwde ik mezelf weer beetje bij beetje op. Alle dagen waren hetzelfde, ik kwam het huis amper uit want de buitenwereld schrikte me af. Maar zonder het echt te beseffen werd ik beter. Ik vond iets van kracht terug. Ik vroeg aan de therapeute of ik klaar was om terug te gaan werken. Maar na onze wekelijkse sessie werd algauw duidelijk: nog niet. Op een bepaald moment zijn we er toch over begonnen. Maar wat zou ik gaan doen?! Terugkeren naar mijn werk was geen optie, elders dezelfde job gaan doen ook niet. Ik had allerlei angsten, voelde me waardeloos, nutteloos, had geen idee of ik nog wel tot iets in staat was.
Paco Rabanne,
fietsbroek in spandex
Sportmax. Latex
handschoenen BHV Marais.
TOEN VROEG ZE ME OM NAAR HET LICHTJE
TE KIJKEN. Ik begreep het niet. Ze zei: ‘Zoals in een ruimte waar het donker is, maar een lichtbordje met ‘uitgang’ blijft branden.’ Zo gidste ze me uit de burn-out. Ze vroeg me waar ik als kind van droomde, welk beroep ik wilde doen ‘als ik groot was’. Dat wist ik nog heel goed: met mijn handen werken, dingen maken. Ik was dol op knutselen, of dingen bedenken en ze daarna uitvoeren. Geef me een stuk hout, drie spijkers, ijzerdraad, touw en je weet niet wat je ziet! Maar ik voegde eraan toe dat zoiets niet redelijk was. ‘Ah bon!?’ riep ze uit. ‘Waarom denk je dat?’ En zo heb ik me kandidaat gesteld voor een opleiding lederbewerking. Ik werd aangenomen en leerde een volledig nieuw beroep. In tegenstelling tot mijn vorig leven, wilde ik nu een concreet resultaat van mijn werk kunnen zien. Handenarbeid, iets dat ik kon vasthouden, pijnlijke handen hebben, in mijn vingers prikken. En voldoening voelen, trots zijn dat ik iets kon. En het is me blijkbaar gelukt, want vandaag heb ik er mijn beroep van gemaakt. De dag dat ik die burn-out kreeg, dacht ik echt dat mijn leven afgelopen was, dat de wereld in elkaar stortte. Vandaag zou ik aan al wie hetzelfde doormaakt, willen zeggen: niets is minder waar. Geef niet op, een ander leven vaak zelfs aangenamer dan het vorige ligt te wachten aan het einde van de tunnel. Ik vergeet vandaag nog steeds sommige afspraken, maar iedereen kan ermee lachen. Ik ook!”
VROLIJK NAAR BUITEN
DE LENTE KOMT IN KLEUREN EN MOTIEVEN
Foto Edgar Berg.
MODE
DAAR IS DE LENTE
Laagjes vol vrolijke kleuren en motieven in natuurlijke of gerecycleerde stoffen. Hier volgt een lenteoogst van inspirerende ideeën! Foto’s Edgar Berg Productie Anna Quérouil
Combinaison in jersey J.Simone, katoenen schort
Ladivine Jardine au Bon Marché Rive Gauche. Zijden hoofddoek Hermès, leren riem Sessùn, leren bottines Canada Goose.
Wollen pull Maison Margiela. Foulard in zijde Kiliwatch, laarzen in natuurlijk rubber Aigle. Rechts
Gehaakte jurk in katoen en fluweel Jil Sander by Lucie and Luke Meier, bovenstuk in gerecycleerde jersey Marine Serre. Foulard in zijde Kiliwatch, leren riem Sessùn.
Mantel in katoen Acne Studios, leren jurk Marni, schort in katoen en linnen Ladivine Jardine au Bon Marché Rive Gauche, gebreide polo Maison Margiela, katoenen rok Rave Review. zijden doek Hermès, laarzen in natuurlijk rubber Aigle. Links
Blouse in spons Véronique Leroy, gebreide cardigan Drome, rok in katoen Patou. Hoed in katoen Forte_Forte, sjaal in alpaga en wol Acne Studios, leren handschoenen BHV Marais, kasjmieren sokken Kujten, klompen in ethyleen-acetaat Crocs.
Pull in katoen Rave Review, hemd in biokatoen Maje.
Mantel in jacquard Dior, hemd in wol Vivienne Westwood, rok in net van polyester met parels Ganni, slip in polyamide Eres. Hoed in katoen Anna Galaganenko. Rechts
Vest in wol en polyester Acne Studios, katoenen rok Wales Bonner op matchesfashion.com, schort in katoen en linnen Ladivine Jardine au Bon Marché Rive Gauche. Capeline (hoed met brede rand) in viscose Uma Wang, zijden doek Kiliwatch, laarzen in natuurlijk rubber Aigle. Houten dubbelharkje Truffaut au BHV Marais.
Pull in kasjmier Éric Bompard, katoenen kraag Misha & Puff, gebreide culotte Sessùn. Kousen in kasjmier Not Shy, laarzen in natuurlijk rubber Aigle. Rechts
Cardigan in gemengd katoen en broek in katoen Marina Rinaldi, golf in mohair Ganni, wollen golf zonder mouwen La Fétiche op matchesfashion.com Foulard in zijde Kiliwatch.
Stylingassistente Manon Baltazard. Model Laura Schuller/ Oui Management. Casting Nicolas Bianciotto/IKKI. Haar Victor Rossi/Noob. Make-up Anna Sadamori/ShotView. Opmaak Zoé Martin/ Producing Love, met assistenten Ludovic Del Puerto en Margot Bootz.
Bovenstuk in wol en jersey Herno, body in polyamide Isabel Marant. Hoed in katoen Ba&Sh, leren handschoenen BHV Marais, laarzen in natuurlijk rubber Aigle. Rechts
Hesje in tule Marta Martino, wollen vest Paul Smith. Zijden foulard Kiliwatch.
MODUS OPERANDI
BELGISCHE DESIGNERS
ZOMERMODE, dit is BELGISCH
Een uitbundig feest, Dries Van Noten WIE: Dries Van Noten mag zich een van de meest invloedrijke en geliefde ontwerpers ter wereld noemen. Hij maakte naam als lid van de Antwerpse Zes in de jaren 80 en vertoeft sinds dan mee in de hoogste regionen van de modewereld. Zo opende hij al winkels in Tokio, Los Angeles en Shanghai en kreeg hij in 2014 als eerste Belg een solotentoonstelling in het Parijse Les Arts Décoratifs. In 2018 verkocht hij een meerderheidsaandeel van zijn merk aan de Spaanse groep Puig, maar hij blijft de touwtjes zelf strak in handen houden.
Het nieuwe modeseizoen is daar en de Belgen trekken voluit de kaart van escapisme. Met zwierige texturen, lange gewaden en felle kleuren. Laat je onderdompelen in deze Belgische voorjaarscollecties, die nu in de winkel hangen, en vlucht mee. Tekst Timon Van Mechelen
IMAXTREE.
90
COLLECTIE: Voor lente-zomer 2022 beeldt Dries Van Noten zich een uitzinnig, bijna hallucinerend wild en groots feest in. Hij liet zich inspireren door de grote zomerfestivals van weleer zoals Tomorrowland. De uitbundige silhouetten belichamen met hun veelvoud aan texturen en kleuren, franjes met degradé-effect en jeans met parels de nood aan samen uitgaan en op het leven klinken. Sommige prints blijken van dichtbij zelfs foto’s te zijn van een feestende menigte. Ook last van knaldrang, Dries?
92
MODUS OPERANDI
BELGISCHE DESIGNERS
Diepgang in tijden van overdaad, Christian Wijnants
Frivole workwear, Meryll Rogge
WIE: Toen Christian Wijnants in 2000 afstudeerde aan de Modeacademie van Antwerpen, won hij met zijn afstudeercollectie de Grand Prix op het Festival d’Hyères. Drie jaar later lanceerde hij zijn eigen gelijknamige label met instant internationaal succes. Hij werd doorheen de jaren verschillende keren bekroond met prestigieuze prijzen, zoals de Swiss Textiles Award (2005) en de International Woolmark Prize (2013).
nieuwste collectie aan traditionele workwear: op werkmanskleding geïnspireerde stukken, die ze herinterpreteerde in optimistische en speelse tinten. Ze combineert daarbij een deconstructie-techniek die doet denken aan het werk van Martin Margiela, met een meisjesachtige zachtheid die plezier en frivoliteit uitstraalt.
DAVID PAIGE.
COLLECTIE: De opkomende Belgische ontwerpster refereert in haar
JORRE JANSSENS.
WIE: Meryll Rogge verliet in 2008 de schoolbanken om bij Marc Jacobs in New York aan de slag te gaan. Ze keerde na drie jaar terug naar België om de rol van Head of Women’s Design bij Dries Van Noten op zich te nemen. In de herfst van 2020 lanceerde ze onder haar eigen naam een eerste collectie, waarover The New York Times een lovende recensie schreef. Op de Belgian Fashion Awards werd ze onlangs bekroond als ‘Emerging Talent of the Year’ en het Mode en Kantmuseum van Brussel kocht een silhouet aan voor hun vaste collectie.
COLLECTIE: Wijnants keerde terug naar de natuur op zoek naar diepgang en stilheid. Het resultaat is een zomercollectie die zowel sensueel is als schoonheid vindt in eenvoud. De vloeiend en volumnieus gedrapeerde silhouetten creëren diepte. Het kleurenpalet is sterk en gedurfd, met felle kleuren die afsteken tegen neutrale tinten. De met de hand geschilderde bloemenprints op zijde stralen zachtheid uit. Lichte en transparante stoffen wisselen elkaar voortdurend af.
94
MODUS OPERANDI
BELGISCHE DESIGNERS
Sexy en inclusief, Ester Manas WIE: Balthazar Delepierre en Ester Manas liepen allebei school aan het Brusselse La Cambre en staan volop in de kijker nadat ze met deze collectie debuteerden op de catwalk in Parijs. Met hun inclusieve credo one-size-fits-all en duurzame aanpak haalden ze al de finale van de LVMH Prize en wonnen ze de H&M Design Award en de prijs van Galeries Lafayette op het festival van Hyères.
Reis naar de maan, Florentina Leitner
IMAXTREE.
COLLECTIE: Leitner liet zich voor haar zomercollectie inspireren door een vakantie aan de oevers van de Mondsee (Maanmeer) in Oostenrijk en de menselijke drang om te ontsnappen via ruimtevaart. Haar thuisland komt duidelijk naar voren in de Oostenrijkse bloemen zoals edelweiss, die in gehaakte vorm en als prints in de collectie zitten. De verschillende tinten blauw en metallic verwijzen naar de maan en de ruimte. Ook haar kenmerkende bodysuits, die Kylie Jenner regelmatig draagt, maken opnieuw hun opwachting in verschillende nieuwe uitvoeringen.
ANTON FAYLE.
WIE: De Oostenrijkse Florentina Leitner studeerde in 2020 af aan de Modeacademie in Antwerpen, waarna ze aan de slag ging bij Dries Van Noten. Nu timmert ze vanuit haar atelier in Antwerpen aan haar eigen gelijknamige merk, waarmee ze eind vorig jaar de wereldpers haalde toen Lady Gaga er een jas van droeg. In september opende ze met deze collectie de Mercedes-Benz Fashion Week Berlin.
COLLECTIE: Het Brusselse duo bewijst met deze collectie nogmaals dat vrouwen van alle maten sexy kunnen zijn. De inclusieve modellen brengen de asymmetrische jurken en rokken, vaak in transparante stoffen, tot leven. De uitsnijdingen accentueren de rondingen en lichaamsdelen die vrouwen gewoonlijk vrezen, zoals de heupen, de buik en de rug. En het flatteert hen nog eens ook. Laat dit een voorbeeld zijn voor de hele industrie.
96
MODUS OPERANDI
BELGISCHE MODE
Wie nog maar een centimeter diep in de recente modegeschiedenis graaft, ontdekt in bijna elk internationaal modehuis een link met ons land. Belgische mode is booming en niet enkel de designers die collecties onder hun eigen naam uitbrengen, scoren goed. Het aantal Belgen aan het hoofd van een legendarisch huis valt niet meer op twee handen te tellen. Toeval? Toeval bestaat niet. Tekst Elspeth Jenkins
DE MEEST GEANTICIPEERDE SHOW VAN DE HAUTE-COUTUREWEEK IN PARIJS VAN EIND J A N UA R I S TO N D O P N A A M VA N G L E N N
MARTENS. De Bruggeling en alumnus van de Antwerpse Modeacademie onthulde er zijn gastcollectie voor Jean Paul Gaultier. Eind september raakte bekend dat Martens, die aan het hoofd staat van Y/Project en Diesel, éénmalig de fakkel zou overnemen van Chitose Abe van SACAI als gastontwerper van de hautecouturelijn. Gaultier nodigt elk seizoen namelijk een andere designer uit om zijn creatieve brein los te laten op zijn iconische modehuis. En het is zeker geen toeval dat er een Belgische link is. Want de Belgen, van nationaliteit of opleiding, zijn een hot ticket in de modewereld. Iedereen kent ondertussen het verhaal van de Antwerpse Zes die midden jaren 80 met hun afstudeercollecties naar Londen trokken om hun plek in de industrie (met succes) op te eisen. Want wie toen braaf in de Scheldestad bleef, zit nu waarschijnlijk nog te wachten op een internationale buyer. De Belgische touch begint dus bij initiatief en durf. De Zes hebben de weg vrijgemaakt voor de generaties die hen opvolgden, zodat het internationale
modecircus België sindsdien wél weet liggen. We hebben zelfs geen eigen Fashion Week nodig. Les Belges zijn graag gezien en veelgevraagd in het buitenland. HOE KUNNEN WE HET SUCCES VAN GENERATIES LANDGENOTEN IN DE MODE BLIJVEN
VERKLAREN? Mode- en cultuurjournaliste, auteur en podcast-host Dominique Nzeyimana weet raad: “Wat die Belgische modestempel nu eigenlijk is, blijft subjectief, maar er lijkt een nieuwe consensus te zijn. Eentje die meer van deze tijd is, vind ik zelf. Ik heb hierover voor mijn podcast The Most, maar ook voor de MoMureeks ‘Identiteit & invloed’ lange gesprekken gehad met o.a. Glenn Martens, Walter Van Beirendonck en Kaat Debo. Wat er naar boven kwam qua kenmerken, is enerzijds de nadruk die moet gelegd worden op grondige zelfexploratie en story-telling. Als je hier studeert en/of een label uit de grond stampt, dan wordt er een geloofwaardige en originele signatuur verwacht. Een inzicht en een uitvergroting van de eigen wereld van de designer die enkel bekomen kan worden door
wat hen gevormd heeft grondig binnenstebuiten te keren.” We haalden het hierboven al aan, ‘Belgen in de mode’ zijn met meer dan enkel de designers met Belgische nationaliteit. Ze vormen een breed universum van mensen met een verschillende afkomst, cultuur en taal. Wat hen allen bindt, is de connectie met onze wereldbefaamde modeopleidingen zoals de Academie in Antwerpen en La Cambre in Brussel. Studenten vinden elkaar hier in hun gemeenschappelijke liefde voor mode. En daar hoort meer dan eens ook een gedeelde adoratie voor de Antwerpse Zes bij. Dominique: “Hoofdcurator Kaat Debo liet bij de heropening van het MoMu weten dat wat geldt als Belgische of Antwerpse mode binnen het museum nu heel wat breder wordt gezien. Je mag waar dan ook geboren of opgegroeid zijn, met welke achtergrond dan ook, als je in België mode gestudeerd hebt, of belangrijke stappen binnen je creatieproces gezet hebt in dit land en hiervoor erkend wordt, dan verdien je je plek binnen de Belgische mode. Dus dat wil zeggen dat Georgiër Demna Gvasalia evengoed deel uitmaakt van
PERS.
De Belgische touch
Demna Gvasalia voor Balenciaga.
98
MODUS OPERANDI
BELGISCHE MODE
onz e nalatens chap, net z oals de Nederlands/Caraïbische Rushemy Botter, de Zuid-Koreaanse Minju Kim dat doen. Een Belgisch modediploma of stage-ervaring bij één van onze groten zoals Walter Van Beirendonck, Dries Van Noten of Raf Simons blijkt nog steeds de meest functionele deuropener te zijn binnen de industrie. Glenn Martens zei hierover nog dat hij vaak het gevoel heeft dat een portfolio afkomstig uit België grondiger bekeken wordt dan andere. Dat we als modeland al meer dan 30 jaar lang relevant zijn is een fantastische prestatie, toch?” HET IS WEL NIET ZO DAT WE ELKE DESIGNER MET EEN BELGISCHE LINK KUNNEN KWALIFICEREN ONDER HET AVANT-GARDEMINIMA-
1 1. Raf Simons voor Prada. 2. Jean Paul Gaultier Haute Couture by Glenn Martens. 3. Pieter Mulier voor Alaïa.
D’HEYGERE, en rising star Nacy Francis. Of kijk naar de junior designposities die worden ingenomen door jonge alumni, zoals Gennaro Velotti bij Courrèges of de voortrekkersrol binnen digital fashion en de metaverse die we nu lijken te nemen met Mutani van Shayli Harrison en Ann Claes.” WIE ÉÉN VAN DE BELANGRIJKSTE STEMMEN IS EN BLIJFT IN HET BELGISCHE MODEVER-
Hij maakt niet alleen deel uit van de Antwerpse Zes, maar staat ook sinds 2006 aan het hoofd van het Antwerp Fashion Department. Waar de focus naar eigen zeggen ligt op creativiteit, authenticiteit, craft en story-telling. Je eigen ding doen dus, zolang het aan de maatstaven van kwaliteit en echtheid voldoet. Twee begrippen die je in andere creatieve sectoren in België ook vaak terugvindt, kijk maar naar wijlen Panamarenko, of wat Rinus Van de Velde voor de schilderkunst betekent. We zijn het kleine landje dat zijn weg altijd weet te vinden in de grote wereld. Er komt een zekere rebelsheid bij HAAL IS WALTER VAN BEIRENDONCK.
kijken, maar zonder dat het showy wordt. Altijd authentiek en steeds vanuit een bescheiden idee. We mogen meer dan trots zijn op wat we de laatste 30 jaar zowel nationaal als internationaal gepresteerd hebben. Dus zeg nooit meer het is ‘maar’ Belgisch. En als er iemand weet wat die Belgian touch nu juist is, dan is het Walter wel: “Ik zou de vraag anders formuleren en het niet bekijken als Belgische nationaliteit, maar als Belgische opleiding. De specifieke manier hoe dat we in België omgaan met mode-educatie, zowel in L a C a m b re a ls i n de A n t we r p s e Academie, is heel anders dan in vele andere modescholen in de wereld. Er is een sterke fo cus op creativiteit , authenti citeit, craft en story-telling. Kwaliteiten die de dag van vandaag erg gewaardeerd worden in de modehuizen. Er zijn een heleboel oudstudenten aan het werk als hoofd van sterke teams, en ook in de teams zijn er tientallen oud-studenten (anoniem) actief. Het zijn zeker niet allemaal ‘echte’ Belgen, maar ze zijn wel fier op hun Belgische opleiding en roots.”
2
3
PERS.
LISME waar we bekend voor stonden in de jaren 80 en 90. De ontwerpstijl van onze designers is even verschillend als hun achtergrond. Of bestaat er wel zoiets als een herkenningspunt voor de Belgische look? Dominique: “Er is voor mij niet zoiets als de ‘Belgische look’ of de ‘Antwerpse stijl’, ook al functioneren onze scholen en grootsteden duidelijk als een soort van experimentele incubators die disproportioneel - ik bedoel, hoe klein is dit land - tot belangrijke functies leiden. Qua signatuur verschillen onze designers vaak grondig van elkaar en dat is iets wat de Antwerpse Zes en Martin Margiela in gang gestoken hebben. Zij maakten meteen duidelijk dat het mogelijk is om met totaal van elkaar verschillende esthetieken succesvol en relevant te zijn. Dat gezegd zijnde word ik er wel een beetje onnozel van wanneer mensen zeggen: ‘Beter dan de Antwerpse Zes en Martin Margiela wordt het nooit meer.’ Ten eerste: die zeven zijn er nog steeds en hun archiefwerk en vintage stukken vind je overal online en in vintage stores, dus koop dan tweedehands en laat mij voor de rest met rust. (lacht) Plus, het is compleet onjuiste kritiek, want het internationale modelandschap heeft er nooit zo Belgisch uitgezien. We hebben het creatief voor het zeggen bij onder anderen Balenciaga, Y/Project, Diesel, een gedeelde rol voor Raf Simons bij Prada, Pieter Mulier bij Alaïa, Matthieu Blazy voor Bottega Veneta en dan hebben we het nog niet over het indrukwekkende Belgianbred solowerk van Meryll Rogge,
“Er zijn een heleboel oudstudenten aan het werk als hoofd van sterke teams, en ook in de teams zijn er tientallen oud-studenten (anoniem) actief. Het zijn zeker niet allemaal ‘echte’ Belgen, maar ze zijn wel fier op hun Belgische opleiding en roots” Walter Van Beirendonck
PALMARES
BEAUTY
BEAUTY
TROMGEROFFEL
ONTDEK HIER DE LAUREATEN VAN DE PRIX D’EXCELLENCE DE LA BEAUTÉ MARIE CLAIRE 2022
Boven: op de set van een shoot. Foto Maria Bojikian
SETDESIGN PIERRE VAILLANT.
De Prix d’Excellence de la Beauté Marie Claire 2022: dit zijn de bekroonde beautyproducten.
101
Een overvloed aan beautynieuws, talrijke lanceringen en soms moeilijke keuzes. Ook dit jaar, voor de 36ste keer, testte en evalueerde de jury van de ‘Prix d’Excellence de la Beauté Marie Claire’ tientallen nieuwigheden en koos ze de beste en meest vernieuwende producten. Tweeëntwintig beautyjournalisten van over de hele wereld mogen zes internationale en vier Belgische prijzen uitreiken. Deugdzame en natuurlijke verzorgingen, helende balsems en een regenererend serum: ontdek het beste van het voorbije jaar. Tekst Aurélie Lambillon Foto’s Mélissa De Araujo Setdesign Pierre Vaillant
PALMARES
BEAUTY
103
Internationale prijzen Speciale Prijs van de Jury Terracotta Bronzing Powder, Abeille Royale Eye R Repair Serum, KissKiss Shine Bloom en Abeille Royale Advanced Youth Watery Oil van Guerlain
Circulaire economie, natuurbehoud en ecologische formules zijn geen nieuwe opvattingen bij Guerlain. Het Franse merk zet zich al vijftien jaar in voor duurzame schoonheid: met het Guerlain for Bees Conservation Programme, een initiatief dat bijen beschermt en Women for Bees, een programma voor vrouwelijk ondernemerschap in de bijenteelt in samenwerking met Unesco, hun doelstelling om tegen 2030 volledig CO2-neutraal te gaan en hun formules die steeds cleaner worden, zonder dat ze hun doeltreffendheid en zintuiglijkheid verliezen. Het bewijs wordt geleverd met deze vier producten: de samenstellingen van de mythische bronzer Terracotta en de glanzende KissKiss-lippenstift werden vernieuwd en bevatten nu meer dan 95% ingrediënten van natuurlijke oorsprong. Terwijl concentraten van exclusieve honing en koninginnengelei - de belangrijkste actieve ingrediënten van het gamma Abeille Royale - daadkrachtig werk leveren in een liftend oogserum en een olieserum met uitzonderlijk herstellende eigenschappen. HET OORDEEL VAN DE JURY
“Een innoverend merk, vooral wat cleane beauty en duurzaamheid betreft”, Lisa Oxenham, Marie Claire Verenigd Koninkrijk. “Een mooi voorbeeld van luxe à la française”, Anastasia Kharitonova, Marie Claire Rusland. “Een prachtig jaar”, Cristina Torlaschi Marie Claire Italië. “Een wereldwijd project dat milieu-uitdagingen aangaat zonder in te boeten op luxe”, Sophie Michard, Version Femina.
Absolue The Serum van Lancôme
Het jongste pronkstuk van een verzorgingslijn die gelanceerd werd in 1965. Het vederlichte maar krachtige serum is geïnspireerd op het zelfherstellende vermogen van de natuur om de huid een vollere, verstevigende en verhelderende behandeling te geven. Het hoofdingrediënt, Rose Perpetuelle Absolue, wordt geteeld in het zuiden van Frankrijk en gekozen vanwege haar stimulerende werking op AMPK. Dat zijn de regulerende moleculen die in al onze cellen aanwezig zijn en die de huidveroudering vertragen. Lancôme scoort extra punten voor de knappe flacon, gemaakt van gerecycleerd en navulbaar glas. HET OORDEEL VAN DE JURY
“Een geweldige formule die de huid revitaliseert”, Esta Plakokefalou, Marie Claire Griekenland. “Het tegengif voor de vochtarme huid die het in de stad zwaar te verduren krijgt”, Fernando Gomez Dossena, Marie Claire Argentinië. “De teint wordt rozig, de huidtextuur is gladder en fris. Verbluffend!”, Emmanuelle Lannes, Cosmopolitan. “Een topconcentraat dat je instant een glow geeft”, Sally Hunwick, Marie Claire Australië.
104
BEAUTY
PALMARES
La Crème 230 Hair Rituel van Sisley
De hitte van stylingtools omzetten in een troef dankzij een unieke thermo-actieve technologie: dat is het ingenieuze idee van deze leave-in-behandeling die de haarvezels beschermt tegen de hitte van stylingapparaten tot 230° C en vervolgens het herstel activeert door de haarschubben te sluiten en haarbreuk op te vullen. De formule met dubbele werking bevat kostbare essentiele oliën op basis van camelia en moringa, versterkende katoenproteïnen en ionische polymeren. Het geeft het haar weer glans en kracht en maakt korte metten met pluizig haar. HET OORDEEL VAN DE JURY
“Mijn haar is zachter, gezonder en makkelijker te ontwarren”, Hweejin Yoon, Marie Claire Korea. “Hittebescherming luidt de toekomst van haarverzorging in”, Lisa Oxenham, Marie Claire Verenigd Koninkrijk. “Een zintuiglijke en beschermende crème voor diegenen onder ons die stijltangen en haardrogers gebruiken, zo niet misbruiken. En de geur is top!”, Fabienne Lagoarde, Biba. “Mijn nieuwe beste vriend en redder in nood tijdens de lockdowns”, Cristina Torlaschi, Marie Claire Italië.
Dior Prestige Le Baume Démaquillant en Baume Cica-Réparateur van Dior
Twee feelgoodverzorgingen met overheerlijke texturen. De krachtige make-upremover, verrijkt met micronutriënten van de roos uit Granville en rozenwas, valt op door zijn transformerende textuur. De balsem wordt een olie waneer hij in de huid gemasseerd wordt, bij contact met water transformeert de olie in een zijdezachte melk en verwijdert onzuiverheden en sporen van make-up. Het design van de tube van Baume Cica-Réparateur is verfijnd en een tikje retro, de zalf heeft de zachte en zoete geur van kruidenthee. Het rijke plantaardige complex bestaat uit kamillewas en Aziatisch waternavelkruid en kalmeert gevoelige of geïrriteerde zones, zonder te plakken of een vettig laagje na te laten. Verbazingwekkend. HET OORDEEL VAN DE JURY
“De multifunctionele balsem is een must voor de gevoelige en kwetsbare huid”, Cristina Torlaschi, Marie Claire Italië. “Sober, polyvalent en efficiënt, ik laat de Baume Cica-Réparateur nooit meer achterwege”, Anastasia Kharitonova, Marie Claire Rusland. “De Baume Démaquillant is magisch, hij maakt deel uit van mijn eenvoudig maar hedonistisch avondritueel”, Sally Holmes, Marie Claire USA. “Een verslavende textuur die van het verwijderen van make-up een waar plezier maakt”, Béatrice Thivend-Grignola, Gala.
PALMARES
Sublimage L’Essence de Teint van Chanel
Het hybride serum is een combinatie van verzorging en make-up dat transparant lijkt en de hele dag lang een onberispelijke teint geeft. Het is vederlicht maar ultra-efficiënt en combineert een hoge sensorialiteit met actieve werkstoffen. Het geheim: enerzijds verlicht het en geeft het een satijnen finish met lichtweerkaatsende pigmenten en deeltjes. Anderzijds hydrateert het en beschermt het tegen schadelijke stoffen van buitenaf, dankzij het intense water onttrokken aan de Vanilla Planifolia, de plant met bewezen anti-aging en antioxiderende eigenschappen. HET OORDEEL VAN DE JURY
“Mijn nieuwe basis voor dagelijks gebruik”, Hweejin Yoon, Marie Claire Korea. “Hij slaagt erin het onwaarschijnlijke te doen: hij dekt, hydrateert en doet de huid stralen”, Paola Santos Deodoro, Marie Claire Brazilië. “Magische make-up, uniek in zijn soort”, Fernando Gomez Dossena, Marie Claire Argentinië. “De teint straalt, de hele dag lang”, Virginie de Tarlé, Femme Actuelle.
BEAUTY
107
Prijs Wereldwijd Merk Drunk Elephant
Toen de Californische Tiffany Masterson in 2012 Drunk Elephant oprichtte (de naam is een knipoog naar de Afrikaanse marula, een vrucht waar olifanten dol op zijn en die ze dronken maakt) deed ze dat in de eerste plaats om haar eigen huidproblemen op te lossen. Haar aanpak? Het creëren van een volledig zuivere verzorgingsroutine, zonder de Suspicious Six, de zes bestanddelen die als bijzonder schadelijk beschouwd worden en die je beter vermijdt (essentiële oliën, alcohol, siliconen, parfum, chemische zonnefilters en natriumlaurylsulfaat). Wat maakt de producten zo speciaal? De speelse behandelingen met doeltreffende en bewezen ingrediënten kunnen met elkaar worden vermengd tot doelgerichte huidsmoothies, aangepast aan de specifieke noden van de huid. HET OORDEEL VAN DE JURY
“Een no-nonsensemerk met een cultstatus”, Sally Holmes, Marie Claire USA. “Een gamechanger die een revolutie teweeg zal brengen in onze huidverzorgingsrituelen”, Hweejin Yoon, Marie Claire Korea. “Drunk Elephant zorgt voor een frisse wind door de beautywereld”, Gertrude Guesdon, Avantages. “Een cool merk met de juiste ingrediënten, verpakkingen en resultaten”, Paola Santos Deodoro, Marie Claire Brazilië.
108
BEAUTY
109
PALMARES
Belgische prijzen Super Serum [10] The Universal Age-Defying Concentrate van Nuxe
De gouden geltextuur smelt bij het aanbrengen op de huid dankzij de duizenden microbolletjes van plantaardige oliën. Dit technologisch hoogstandje zorgt voor een unieke ervaring. Dankzij de zuivere formule op basis van natuurlijk hyaluronzuur stimuleert het serum het verjongingsmechanisme van de huid en laat het gezicht opnieuw stralen. De resultaten zijn instant zichtbaar: de huid ziet er gladder, voller en stralender uit. Rimpels en fijne lijntjes vervagen, hyperpigmentatievlekken worden gecorrigeerd en de teint wordt egaler. De elegante fles, met een gouden pipet, zorgt ervoor dat niets van dit kostbare goedje verloren gaat.
Short Night Sleeping Mask Hydratation Flow Kenzoki van Kenzo
Een behandeling die nachtbrakers te hulp schiet. Na een flink avondje stappen, ga je voor het slapen aan de slag met deze crème. Het masker, dat voor 95% uit natuurlijke ingrediënten bestaat, combineert de werking van een waterig extract van de heilige lotusbloem met natuurlijk voorkomende hyaluronzuren. Het resultaat? De huidbarrière wordt versterkt en de huid wordt intensief gehydrateerd terwijl we slapen. ‘s Morgens ziet de teint er fris en uitgerust uit, alsof de nacht niet zo kort geweest is. Een droom, toch?
HET OORDEEL VAN DE JURY
Voedende lichaamspeeling Ressourcé van Maison Éole
Maison Éole, gelanceerd in december 2021, is het allereerste Belgische cosmeticamerk op basis van druiven. Het verhaal begint op de wijngaard van de familie Chant d’Éole, een domein in de streek van Bergen. De verzorgingslijn werkte Anne-Sophie Charle uit tijdens de lockdown van 2020. Samen met een onderzoeks- en ontwikkelingsdepartement in de regio maakte Charle een gamma natuurlijke en veganistische cosmetica, samengesteld op basis van residuen van wijnstokken. De revitaliserende scrub bevat druivenolie, maar ook wijnsteenzout, een soort aanslag op de wanden van de vaten. Hét bewijs dat niets verloren gaat, alles wordt omgezet. De unieke combinatie verwijdert op milde wijze dode huidcellen. De Brusselse kunstenaar Charles Kaisin gaf het gamma een dosis poëzie mee; hij koos de namen van de producten en creëerde het kleurenpalet. De elegante verpakkingen zijn gemaakt van gerecycleerd glas, de producten komen in een houten kistje, mooi in de badkamer of zelfs op je bureau.
“De huid is beter gehydrateerd, soepeler en comfortabeler. Op langere termijn werkt het in op kleine imperfecties. De frisse, delicate en plantaardige geur is zeer aangenaam”, Julie Rouffiange, hoofdredactrice Marie Claire België. “Met zijn geconcentreerde microcapsules is dit serum voor cosmetica wat parels zijn voor de moleculaire keuken: een doeltreffende en leuke ervaring”, Elisabeth Clauss, journaliste L’Officiel België, Madame Figaro, Elle België. “Dit Super Serum is mijn bondgenoot in het anticiperen op huidveroudering! Een product met een unieke textuur en met instant effect: een vollere en stralendere huid”, Awatef Dourheri, lifestylejournaliste 7sur7.
HET OORDEEL VAN DE JURY
De gepersonaliseerde serums van Routinely
Routinely is een nieuwkomer op de cosmeticamarkt, het Belgisch-Nederlandse merk biedt sterk geconcentreerde, intelligente serums aan. Een serum is de meest doeltreffende stap in een schoonheidsritueel, de kleine moleculen dringen immers diep in de huid door. Om je te helpen het perfecte serum voor jouw huid te vinden, ontwikkelde Routinely op hun website een vragenlijst waarmee je een diagnose kan stellen. Na het invullen ervan, stelt de tool serums voor die zijn aangepast aan je huidproblemen en doelstellingen. Onze favoriet? Het Glow-Up-serum met vitamine C, dat de collageenproductie stimuleert en de huidbarrière versterkt voor een stralende huid. HET OORDEEL VAN DE JURY
PERS.
PERS.
HET OORDEEL VAN DE JURY
“Een mooi verhaal, een lokale knowhow en een duurzame aanpak, tot en met de verpakking. Alles klopt in de verzorgingslijn van Maison Éole”, Malvine Sevrin, beautyjournaliste Marie Claire België. “Alleen maar liefde voor dit project. Een Belgisch merk dat natuurlijke en doeltreffende ingrediënten van Belgische wijngaarden en leveranciers gebruikt, dat is pas korte-ketenproductie”, Marie-Noëlle Vekemans, beautyjournaliste Elle België. “Ik hou van alles aan dit 100% Belgische verhaal, van de zintuiglijke texturen tot de ingrediënten uit de lokale wijngaard”, Isabelle Willot, beautyjournaliste Knack Weekend.
“De serums bevatten alleen het essentiële en gaan recht op hun doel af ”, Malvine Sevrin, beautyjournaliste Marie Claire België. “In een paar klikken vond ik mijn persoonlijke routine op basis van serums met bewezen actieve ingrediënten”, Isabelle Willot, beautyjournaliste Knack Weekend. “Gepersonaliseerde huidverzorging is de sleutel tot een mooie huid het hele jaar door. De huidverzorging wordt aangepast naargelang je behoeften, zoals de verandering van de seizoenen, de hormonale cyclus of blootstelling aan de zon”, Marie-Noëlle Vekemans, beautyjournaliste Elle België. “Een merk dat aan alle grote cosmeticatrends voldoet: gepersonaliseerd, hightech en mix & match. Met deze huidverzorgingscoach op zak volg je de evolutie van je huid”, Sofie Albrecht, beautyjournaliste Feeling.
“Ik ben dol op dit masker: het is zacht maar krachtig, ruikt heerlijk en voelt kalmerend aan. Een feelgoodproduct”, Kim De Craene, beautyjournaliste Marie Claire België. “Een masker met een bijzondere zintuiglijke werking: de ontspannende geur heeft een kalmerend effect, de smeltende geltextuur verfrist en biedt tegelijkertijd het comfort van een crème”, Sofie Albrecht, beautyjournaliste Feeling. “Mijn favoriet van het gamma Kenzoki. Het is mooi (dat blauw), het is leuk (die verfrissende textuur), het is sexy (die geur) en bovenal, het is effectief (hallo frisse en egale teint)”, Marie-Noëlle Vekemans, beautyjournaliste Elle België.
110
BEAUTY
NEWS
DIT WIL JE IN MAART GESPOT
Een masker dat de huid weer doet stralen, een ontspannende oogcontour, een manicure in pastel of een frisse eyeliner: alles wat je nodig hebt om je in stijl voor te bereiden op de lente. Tekst Malvine Sevrin
WEG MET RIMPELS
Botox en hyaluronzuurinjecties zijn niet de enige manier om de huid er jonger te laten uitzien. Dat bewijst Filorga met haar nieuwste innovatie: een crème en gel geïnspireerd op vijf technieken uit de esthetische geneeskunde om vijf soorten rimpels te corrigeren: diepe en oppervlakkige rimpels, rimpels door droogte, expressierimpels en halsrimpels. Deze baanbrekende crèmes zijn een verbeterde versie van de bestseller die in 2012 werd gelanceerd: de Time-Filler. Crème en gel-crème Time-Filler 5XP van Filorga, € 64,90.
EEN DELICATE MANICURE
De make-upcollectie van Dior is gewijd aan de krachten van stenen, ook de pastelkleurige nagellakken doen denken aan edelstenen en mineralen. De tint ‘Opal’ met zijn hypnotiserende, iriserende reflecties en het delicate ‘Rose Quartz’ doen ons hart sneller slaan. Nagellak 001 Opal en 338 Rose Quartz van Dior, € 28.
EEN VERFRISSENDE OOGVERZORGING
DE DRIEDUBBELE KRAALAPPLICATOR, GEMAAKT VAN ROESTVRIJ STAAL, ZORGT VOOR EEN ONMIDDELLIJKE VERFRISSING VAN DE OOGCONTOUR, TERWIJL CAFEÏNE WALLEN EN TEKENEN VAN VERMOEIDHEID VERMINDERT.
Revitalift 2,5% Hyaluronic Acid + Cafeine Eye Serum van L’Oréal Paris, € 21,90, verkrijgbaar bij Carrefour, Delhaize, Di en Kruidvat.
EEN ONTGIFTEND MASKER
Detoxifying pink clay mask, Clay & Glow, € 25,90 voor 65 gr, verkrijgbaar bij Ici Paris XL.
PERS.
EEN INTENSE BLIK
In lijn met het geometrische decor van de haute-coutureshow, bedacht door de Franse kunstenaar Xavier Veilhan, creëerde Lucia Pica, Creative Designer voor Chanel Make-up, een eyeliner met architectonische kenmerken. Het resultaat? Een doordringende blik die niet onopgemerkt blijft.
Puistjes, grove poriën en roodheid? Dit roze kleimasker schiet de onzuivere huid te hulp. Het is gemaakt van 98,5% natuurlijke ingrediënten en bevat de zuiverste roze klei, aloë vera, açaí en zwarte quinoa. Het product is gemakkelijk aan te brengen met een klein borsteltje; 10 minuten later is de huid vrij van onzuiverheden.
Abonneer je op met
één jaar Marie Claire + een intensief anti-ageing serum van LOUIS WIDMER ter waarde van € 53,10
ter waarde van € 39,90: 1 Extrait Liposomal (30 ml) + 1 verfrissend oogmasker
Alles
voor slechts
€ 26,95 EEN STRALENDE HUID!
www.louis-widmer.com
ABONNEMENT NEMEN? SNEL EN SIMPEL! > Surf naar marieclaire.be/nl of scan de QR code Dankzij dit tijdelijke aanbod geniet je van een fikse korting op een jaarabonnement op Marie Claire België. Je ontvangt 9 nummers met een waarde van € 53,10 en daarbovenop als cadeau een set van Louis Widmer met een waarde van € 39,90 (1 Extrait Liposomal (30 ml) + 1 verfrissend oogmasker). Aanbod geldig tot en met 24/03/2022, enkel in België en zolang de voorraad strekt. PERS.
De huid verliest met de jaren het vermogen om vocht vast te houden, waardoor haar elasticiteit vermindert. Dankzij de hoge concentratie aan actieve bestanddelen verzacht het Extrait Liposomal zichtbaar je rimpels. Dit ultralichte serum dringt snel in de huid en zorgt voor een instant boost. Je straalt! Ideaal als basis vóór je dag- en/of nachtverzorging. Handig én zuinig want één druppel volstaat.
Heb je nog vragen? Mail naar info@viapress.be, bel naar 02 556 41 40 (van 8 tot 16u30, van maandag tot vrijdag) of schrijf naar amp-viapress.be, Lenniksebaan 451, 1070 Brussel.
x Voyage Hotels
Op 45 kilometer van Antalya-centrum vind je Voyage Belek Golf & Spa: een groen paradijs tussen de dennen van de mediterrane kust. Moderne maar warme architectuur met veel hout, groen en natuursteen: het nodigt uit en zorgt dat je je meteen thuis voelt. In dit adembenemende luxeresort hoef je geen moment te kiezen. Hier kan het namelijk allemaal. EEN BOURGONDISCHE DROOM
Elke avond proeven van een andere keuken zonder de wereld te hoeven rondreizen... Voyage Belek Golf & Spa beantwoordt aan die droom met een Mexicaans, Italiaans, Chinees en Japans à-lacarterestaurant. Vleesliefhebbers genieten van een sappige steak in het Steak House. Ontdek je liever de lokale keuken, probeer dan de kebabs en Ottomaanse dessertjes in het Turkse restaurant. Daarnaast zijn er meerdere buffetrestaurants, bars en snackbars te vinden en een à-la-carterestaurant dat 24 uur per dag open is. Goed nieuws voor zoetekauwen ten slotte: het resort beschikt over een eigen patisserie waar je je tegoed kan doen aan verse gebakjes, desserts, koekjes en ijs. KNUSSE PAVILJOENS EN WARME STEIGERS
Het privéstrand is 300 meter lang en biedt voor elk wat wils. Wie liever geen zand tussen de tenen heeft maar toch graag van de zee geniet, zal zijn hart ophalen bij het zien van de grasstranden. Kies een loungezetel onder één van de rieten parasols of nestel jezelf in de kussens van een paviljoen waar je in alle privacy een boek leest in de schaduw. Maar de beste plekjes van het strand zijn misschien wel de twee steigers in zee waar je over het warme hout naar de bar loopt. Je geniet er van de zeebries met een drankje op één van de ligstoelen en kijkt uit over het helderblauwe water.
PLEZIER VOOR JONG EN OUD
Het hotel voldoet zowel aan de wensen van families met kids als aan die van gasten die rust zoeken. Bepaalde gebieden zijn daarom adults only, zoals een stuk van het strand, één van de zonnepieren, een zwembad en een buffetrestaurant. Daarnaast valt er genoeg plezier te beleven voor de kids: er is een heus waterparadijs met glijbanen, speeltuin en allerlei entertainment voorzien. Ouders kunnen even op de pauzeknop drukken want het hotel biedt een babysitservice, meerdere kinderclubs en een buffet met kidsproof gerechten: zorgeloos tafelen voor jong en oud.
VOLMAAKTE ONTSPANNING
De geur van warme dennennaalden in de zon, een zilte zeebries door je haar. Zo begint je vakantie bij Voyage Belek Golf & Spa. Hier duurt het niet lang voor je hoofd helemaal leeg is. Omgeven door groen en geflankeerd door een eindeloos privéstrand met gras, paviljoenen en steigers, vormt dit hotel aan de Turkse Rivièra het ultieme ontspanningsoord voor elke zeeliefhebber.
DE ULTIEME SERVICE
Voyage Belek Golf & Spa biedt verschillende speciale services aan. Er is de Airport CIP Lounge & Fast Track Service die je het ultieme comfort verzekert nog voor je bent aangekomen. Deze service is niet gratis, maar zeker wel de moeite waard. Daarnaast kan je heel de vakantie bijgestaan worden door een persoonlijke Voyage Assistant die ervoor zorgt dat alles naar wens verloopt. Elke kamer heeft zijn eigen assistant die je makkelijk kan bereiken via Whatsapp. Droomvakantie verzekerd.
ADRENALINEKICKS
Vakantie hoeft niet te betekenen dat je de hele tijd stilzit. Het hotel ligt niet alleen vlak bij de voorname Montgomerie Maxx Royal Golf Club, er zijn ook tennisvelden, voetbalterreinen, beachvolleyvelden en tafeltennistafels voor sportievelingen. Je sportroutine zet je gewoon voort in het volledig uitgeruste fitnesscentrum met uitzicht op het groen. Hou je wel van een adrenalinekick, dan biedt het water heel wat mogelijkheden: van parasailing of wakeboarden op zee, tot waterglijbanen voor volwassenen.
PERS.
Druk even de pauzeknop in
Voor wellnessfans is dit hotel een ware verademing. De spa geeft je toegang tot Turkse stoombaden, hamams, Finse sauna’s, jacuzzi’s en een binnenzwembad. Maak de ervaring compleet en laad jezelf op met een detox-drankje van de vitaminebar. Wil je jezelf echt verwennen, dan kan je kiezen uit een waaier aan massages, gelaats- en lichaamsbehandelingen. Ook in je eigen badkamer geniet je van de beste skincare, dankzij de verfrissende producten van L’OCCITANE en Provence.
Dit artikel kwam tot stand in nauwe samenwerking met Voyage Hotels. Voyagehotel.com
Het wereldberoemde hotel La Mamounia werd eind 2021 voor een derde keer door Condé Nast Traveler uitgeroepen tot #1HotelintheWorld. Vanaf het moment dat je de zuchtende hitte van Marrakesh inruilt voor de koele, mysterieus verlichte hotellobby, arriveer je in een droomwereld. Het interieur is majestueus, de tuinen fabelachtig en de prachtige binnen- en buitenzwembaden een beleving op zich. La Mamounia biedt het perfecte rustpunt waar een verfijnde traditie met een wereldvermaarde service een magische ervaring wordt. Tekst Elspeth Jenkins
Close-up Samengesteld door de commerciële dienst.
PEQUIGNET
Van 24 tot 27 maart - affordableartfair.com
€ 25,90 - pune.be
Vanaf € 990 - pequignet.com
JE STRAALT
AFFORDABLE ART FAIR BRUSSELS 2022
HEDENDAAGSE KUNST, GEWOON BIJ JE THUIS!
NIETS Co. NOLO
We profiteren van de tournée minérale om Belgische alcoholvrije drankjes uit te proberen- en het hele jaar door te blijven drinken. Alexandre Hauben, de man achter Botaniets, heeft zijn aanbod met premium nolo-drank uitgebreid (no alcohol low alcohol). Na de klassieker Gin Botaniets is er nu ook Yuzu-Ging (de enige Belgische gin 0,0% en het resultaat van een driedubbele distillatie). Daarnaast kwam in 2021 eveneens de alcoholvrije biowijn French Bloom op de markt.
THE HOTEL
Botaniets ginger & yuzu € 31,95 - nietszero.com
Waterloolaan 38 - 1000 Brussel - thehotel-brussels.be
THE IRIS
In januari opende dit nieuwe hotel de deuren. Het gaat onder andere prat op zijn keuken, die onder de leiding van chef Pierre Balthazar, met superlokale ingrediënten werkt. De must-try? De robata-techniek, een originele Japanse grill- en lakmethode. Het interieur is van de hand van Laurence Maes en Dirk Berrewaerts, die ook de artistieke leiding van het Belgische Scapa Home kregen. The new place to be!
#1HOTELINTHEWORLD PERS.
Het principe: duizenden topkunstwerken tegen toegankelijke prijzen. Het veelzeggende motto: Take art home. De deelnemende Belgische en internationale galerijen werden, op basis van strenge criteria, door een speciaal comité geselecteerd. Het resultaat mag er zijn: betaalbare prijzen en hoogstaande kwaliteit. Schilderijen, zeefdrukken, foto’s, beeldhouwwerken en installaties... Kunst voor ieders smaak en beurs!
Niets fijner dan een mooie, gave huid. We zijn dan ook helemaal weg van de luxueuze poederfoundation PUNE Powder Foundation. Hij bevat mineralen die ons velletje een prachtige natuurlijke finish bezorgen. De dekking is licht en perfect. Om afzonderlijk te gebruiken, je foundation te fixeren en mat te maken of je make-up in de loop van de dag bij te werken. Je gaat er helemaal van stralen!
PUNE
MAKI KUCHIDA, KNITTING THE CHAOS, 34X27CM, MINERAL PIGMENT ON SILK. ESTELLE HERCOT. AURÉLIA DEJOND.
VINGER AAN DE POLS
Een eenvoudig ontwerp, geïnspireerde details, zadelleder en ringen in de vorm van stijgbeugels. De polsbanden van hagedissen- of ander leer zijn inwisselbaar. Ze zijn verkrijgbaar in diverse kleuren en met enkele of dubbele band. Je krijgt een tweede band van kalfsleer gratis (behalve bij banden in exotisch leer). Met een laagje rosé- of geelgoud, bezet met achttien echte diamanten en een wijzerplaat die varieert al naargelang het model. Pure moderne luxe.
www.mamounia.com
LEES ONS VOLLEDIG VERSLAG OP MARIECLAIRE.BE/NL
LIFESTYLE
118
LIFESTYLE
119
REIZEN
Riad Soumaya
De grootouders van Justine baten deze intieme B&B uit. Ze vertrokken 17 jaar geleden naar Marokko en werden verliefd op het land en de cultuur. “Mijn grootmoeder heeft een uitstekend gevoel voor interieur en architectuur en heeft deze riad volledig zelf ontworpen. We komen hier een aantal keer per jaar met de hele familie samen. Het is een magische plek waar ik me helemaal thuis voel”, aldus Justine. De tuin met verwarmd zwembad, de ruime terrassen, salons met open haard, binnenplaats met klaterende fontein en spa vormden de perfecte locatie voor de campagneshoot van Selected Femme.
Beldi Country Club
Grand Café de la Poste
Berber Lodge
beldicountryclub.com
grandcafedelaposte.restaurant
berberlodge.net
Restaurant +61
Dar El Bacha
Zarib Soufiane Boutique
fnm.ma
soufiane-zarib.com
Op ruim twintig minuten rijden van het centrum van Marrakesh ligt de Beldi Country Club. Heel hip Marrakesh komt hier samen om te lunchen, padellen of zwemmen, te genieten van de ruime spa en ’s avonds te dineren en – afhankelijk van de coronamaatregelen – feesten. Wie een glas te veel op heeft, kan de nacht doorbrengen in een van de luxueuze kamers van het hotel.
Deze brasserie in Franse koloniale stijl lag honderd jaar geleden nog eenzaam aan een zandweg buiten de stad; nu is het omgeven door terracottakleurige bebouwing van het moderne Marrakesh. Het is de place to be voor een boeklancering of een live jazzconcert. Op het menu staan klassieke Franse gerechten zoals escargot, steak tartaar en uiensoep met kaasbeschuit.
Deze sobere, uit klei opgetrokken lodge is een mix van traditionele Berberarchitectuur met modern. Simpel, maar met typische Marokkaanse accenten. Het ligt een stuk buiten het centrum van Marrakesh, ideaal om de stadsdrukte in alle schoonheid te ontvluchten. De koks ter plaatse bereiden lokale gerechten met veelal ingrediënten van eigen domein.
Magisch Marrakesh Voor interieurarchitecte Justine Kegels heeft Marrakesh geen geheimen. Ze komt er al van kinds af aan minstens twee à drie keer per jaar met haar familie samen en kent de beste adressen. Dat ze voor de campagneshoot van haar nieuwe samenwerking met modelabel Selected Femme naar Marokko trok, is dan ook geen verrassing. Een rondleiding. Tekst Timon Van Mechelen
Voor de tweede keer op rij is Justine Kegels het gezicht van Selected Femme. Ze stelde twaalf looks samen uit de nieuwe lente-zomercollectie, waarbij ze basics mixte met felle kleuren om het geheel iets opwindender te maken. Keyitems zijn de trenchcoat en het witte T-shirt die deel uitmaken van Homme For Her, een gelimiteerde capsulecollectie die traditioneel mannelijke snitten uit de herencollecties bundelt voor dames. Justine stond zelf in voor de art direction, styling en make-up van de campagnebeelden waarvoor ze met bevriend fotografe Charlotte De Lange naar Marrakesh reisde. Ze geeft ons zeven unieke insidertips voor de populaire Marokkaanse stad.
PERS. RAF MAES. CAMILLE MOIRENC.
riadsoumaya.com
Zoals de naam al doet vermoeden (hint: het is een netnummer) heeft dit restaurant in het centrum van Gueliz de Australische keuken op het menu staan. Co-eigenaar Cassandra Karinsky - die ook het interieurmerk Kulchi uitbaat - omschrijft het zelf als “clean, modern” en op smaak gebracht met Aziatische en mediterraanse invloeden. plus61.com
Het Paleis Dar El Bacha is een oase van rust midden in de populaire - en erg toeristische - Medina. Het indrukwekkende gebouw herbergt onder andere het Musée des Confluences waar wisselende tentoonstellingen over religie gepland staan. In het café kan je kiezen uit 140 verschillende soorten koffie, al is volgens Justine vooral het verse Marokkaans gebak een must.
Soufiane is een goede kennis van de grootouders van Justine. Hij startte enkele jaren geleden met de verkoop van tapijten en groeide uit tot een succesvolle ‘dealer’ in allerhande deco met ook een eigen modelijn. Zijn showroom/winkel bevindt zich vlak bij de Medina. Daarbovenop baat hij ook Villa Junah uit. Een stijlvolle riad waar ook foto’s voor Selected Femme werden genomen.
LIFESTYLE
121
REIZEN
1
2 3
Val d’Isère, mythisch en authentiek 300 kilometer piste, tussen 1550 tot 3450 meter hoog, weidse uitzichten, heerlijke restaurants en beroemde kampioenen, Val d’Isère is ronduit een mythische wintersportplaats. Toch wist het dorp zijn authentieke karakter te bewaren; en het heeft maar één ambitie: elke bezoeker ongekende ervaringen laten beleven. Tekst Julie Rouffiange
interesses. Alpineskiën natuurlijk, er ligt sneeuw van november tot april, toerskiën en langlaufen, maar ook (sneeuwschoen)wandelen, fietsen, ijsklimmen op bevroren watervallen, een tocht met een hondenslee of sneeuwscooter, biatlon, ice floating, paragliden, schaatsen, sleeën, boomklimmen, elektrisch mountainbiken… te veel om op te noemen. Kleuters van 3 en 4 jaar leren in een speciale Jardin des Neiges spelenderwijs skiën. En er is het 5000 m2 grote aquasportcentrum ‘Espace Plage’ met een sport- en recreatiebad (rivier met stroming, waterkanonnen, massagestralen, bubbelbanken enz.), in de wellnessruimte kan je jezelf heerlijk verwennen in de hamam of sauna of met een Pure Altitude-verzorging. Ook de meeste grote hotels hebben hun eigen spa. Winter en zomer staan er ook culturele activiteiten op het programma: denk aan wedstrijden, fakkeltochten, concerten, shows, festivals, rondleidingen over de dorpsgeschiedenis. Zo ontdek je de moderne architectuur van de wijk La Daille, het oude centrum met zijn 17de-eeuwse klokkentoren, huizen van hout en lokale steen, steegjes en winkels. In de wijk Le Fornet stop je bij de kaasboerderij van de familie Matiss of het sterrenrestaurant L’Atelier d’Edmond.
Hier werd de beroemde Franse film Les bronzés font du ski opgenomen… alweer veertig jaar geleden! Sindsdien bleef Val d’Isère evolueren en het werd een vakantiebestemming van topklasse, waar iedereen welkom is. Of je nu in een luxehotel verblijft of in een tweesterrenhotel, een vakantiewoning of chalet, iedereen wordt hier met open armen ontvangen. De meeste hotels, winkels en restaurants zijn nog steeds in handen van de families die ze ooit openden. De jonge generaties vertellen met trots over hun familiegeschiedenis aan gasten of klanten. De charme, de omgeving en de art de vivre van Val d’Isère mogen dan investeerders van over de hele wereld lokken, de inwoners vormen nog steeds de ware ziel van het dorp en geven het zijn absoluut unieke karakter. VOOR IEDEREEN
In Val d’Isère zijn er het hele jaar door activiteiten voor alle leeftijden en alle
STERREN- EN TOPRESTAURANTS
PERS.
120
Amper tien jaar geleden telde de stad drie vijfsterrenhotels. Nu zijn er dat
acht. Een van de laatste nieuwkomers, Les Airelles Val d’Isère, hoopt net als zijn grote broer in Courchevel het Palace-label te krijgen. Het restaurant van dat hotel, Loulou Val d’Isère, opende in december de deuren en ontvangt de gasten in een prachtige omgeving met natuurlijke minibosjes van naaldbomen en bergstruiken. Op het menu staat een mix van Franse en Italiaanse keuken: van pizza met truffel en trans-Alpijnse stoofpot tot gnocchetti en panzerotti. Het fantastische dessertbuffet opgebouwd rond een peperkoekenhuis is onvergetelijk. Op een steenworp afstand ligt de
Links Het oude dorpsgedeelte met de klokkentoren uit de 17de eeuw. 1. Hondensleeën in de ongerepte natuur. 2. De luxekamers en -suites in de K2 Chogori zijn modulair: je kan ze combineren met elkaar om tot de gewenste ruimtes te komen. 3. Bij Loulou eet je tussen de bosjes.
nieuwste aanwinst van de familie Capezzone, midden in het dorp. Net als zijn drie grote broers in Courchevel – het K2 Palace*****, Altitude***** en Djola**** – is ook Le K2 Chogori***** ingericht met een mix van Tibetaanse en lokale inspiratie, wat een knusse exotiek oplevert. Chogori betekent ‘de grote berg’, een lokale bijnaam voor de de K2; na de Mount Everest is deze berg in Kasjmir immers de hoogste berg ter wereld. Het hotel telt 21 kamers en suites die aan elkaar kunnen worden gekoppeld tot een modulaire ruimte. In de wellnessruimte kan je bij Goji Spa by Valmont de bekende verzorgingen van het merk boeken. En verder zijn er een restaurant, een bar, een fitnesszaal en zwembad, een speelruimte voor kinderen en een ski-shop. De inrichting is elegant en verfijnd, maar nooit protserig. Bijna alle meubels zijn op maat ontworpen en er hangt werk van de hedendaagse Franse kunstenaars David Cintract en Philippe Icher. Het restaurant L’Altiplano 2.0 tot slot is ook een omweg waard. Het brengt een eerbetoon aan een van de meest inventieve keukens van Zuid-Amerika: die
123
REIZEN
1
van de Andes, met Peruaans geïnspireerde gerechten. Een reis over de bergen in smaken en kleuren om eindeloos van te genieten! HOOGGELEGEN HOTEL
Le Refuge de Solaise is het hoogste hotel van Frankrijk en heeft het hoogstgelegen wellnesscentrum van Europa. Op 2551 meter werd dit stijlvol, gezellig en eigentijds hotel ingericht in het voormalige aankomststation van de kabellift van Solaise. In de zomer kan je er nog via de weg naar de Col de l’Iseran met de auto naartoe, maar in de winter is er enkel de kabellift van Solaise. Stap je eruit, dan pikt een sneeuwmobiel je op en brengt je naar Le Refuge, een honderdtal meter lager. Muren van steen en hout uit de streek, een zadeldak, enorme vensters met uitzicht over het dal… We herkennen meteen de typische bouwstijl van de Alpen. Binnen is er alles aan gedaan om het karakter van de plek te bewaren en te benadrukken: zo zijn de metalen structuren van de oude kabelbaan nog zichtbaar en verwijst de decoratie naar de industriële sfeer van de jaren veertig met ruitjestapijt, stoelen en lampen in messing en lichtschakelaars in bakeliet. De zestien kamers en vier appartementen bieden allemaal een adembenemend uitzicht op de vallei beneden. Genieten geblazen van verbluffende zonsopgangen en zonsondergangen, waarbij de bergtoppen aan de overkant roze en oranje kleuren. Soms ontdek je ‘s nachts zowaar
Het begon allemaal na de Eerste Wereldoorlog. Barones Noémie de Rothschild heeft een zwak voor de bergen en het skiën. Ze verblijft vaak in het Zwitserse skioord Sankt-Moritz en ontmoet daar de Europese aristocratie. Tot ze ook op Duitsers botst, onder wie baron Krupp, die kanonnen aan het Duitse leger had geleverd. Prompt beslist de vaderlandslievende barones een skioord in Frankrijk op te richten, zodat de high society kan skiën en van de bergen genieten zonder de Duitse vijand tegen het lijf te lopen. Verleid door het buitengewone panorama dat het Mont d’Arbois-plateau biedt, kiest ze voor Megève en in 1921 bouwen haar echtgenoot en zij er een eerste hotel: Le Mont d’Arbois. Het krijgt al snel de bijnaam Le Palace des Neiges en het succes blijft niet uit: koning Albert I logeert er en al snel volgt de andere adel. Een paar jaar later wordt in Rochebrune de eerste Franse kabelbaan voor skiërs geïnstalleerd en de eerste Franse skischool opgericht. In 1936 wordt een lokale jongen, Émile Allais, de eerste Franse winnaar van een olympische medaille in alpineskiën, hij wint brons op de Olympische Spelen in het ... Duitse Garmisch. Hij draagt een skibroek die enkel voor Franse skiërs is ontworpen door de lokale kleermaker Armand Allard in 1930. Vanwege al deze eerste keren wordt er uiteraard veel over het skioord gepraat, dat dan ook razendsnel naam maakt.
2
duizenden sterren aan het hemelgewelf en geniet je van de intense stilte. Hier leef je immers afgesneden van de wereld, in volledige verbondenheid met de natuur. In de winter sluiten de skiliften en kabelliften om vijf uur ‘s middags, behalve drie avonden per week, zodat de gasten van Le Refuge beneden kunnen gaan dineren en anderen boven kunnen komen eten. Het uitstekende restaurant Gigi serveert alle klassiekers van de Italiaanse gastronomie en heeft ook ‘gratinati’ op het menu staan, voor wie graag smult van kaas uit de alpenweiden. Verder heeft het hotel nog een restaurant buiten, Le Petit Refuge, waar je onder meer versgebakken pizza eet, een bar, een Kids Club, een winkel, een vergaderzaal en een spa met een zwembad van 25 m, jacuzzi’s, een sauna, een hamam, diverse verzorgingscabines en zelfs een kapper. Kortom, alles wat je nodig hebt om deze cocon van luxe niet te willen verlaten.
Douce-locaties in heel Frankrijk, maar die van Val d’Isère blijft het laboratorium voor alle andere: elk nieuw concept wordt hier eerst getest alvorens het wordt overgenomen op de andere locaties. Dit jaar krijgt La Folie Douce van Val d’Isère er naast de restaurants La Fruitière, Le Butcher, La Petite Cuisine en Les 3 Caves (met de hoogste wijnkelder van Europa) er nog een nieuwe bij: La Cucùcina, een samentrekking van ‘cucina’ (keuken) en ‘cucù’ (gek). In een setting geïnspireerd op het atelier van Leonardo da Vinci serveert dit restaurant inventieve en verfijnde Italiaanse gastronomische gerechten. Een tien meter lange tafel in het midden fungeert als podium voor de artiesten die er live optreden tijdens de maaltijd. Pal daarboven - surprise! - lijkt een enorm wit paard van vier meter hoog door het grote raam te willen springen. Echt helemaal te gek!
SKI… EN APRÈS-SKI!
Grand chic in Megève
HELEMAAL TE GEK
In 1981 lanceerde Luc Reversade, die al een hooggelegen restaurant had, de eerste Folie Douce in Val d’Isère, een concept voor ‘fooding en clubbing’ op 2400 meter hoogte dat de royale bergkeuken combineert met de feestelijke sfeer van een cabaret. Op een podium op het terras naast het restaurant zorgt een stoet van dj’s, dansers, zangers en acrobaten voor een knotsgekke sfeer op de piste. Tegenwoordig zijn er acht Folie
INFO Le K2 Chogori, lek2chogori.com Le refuge de Solaise, lerefuge-valdisere.com La Folie Douce, lafoliedouce.com Loulou Val d’Isère, loulou-valdisere.com L’Atelier d’Edmond, atelier-edmond.com 1. De setting van La Cucùcina is geïnspireerd op het atelier van Leonardo da Vinci. 2. De kamers van Le Refuge de Solaise bieden een spectaculair uitzicht over de bergtoppen en de vallei beneden.
PERS.
LIFESTYLE
PERS.
122
Van bij het begin was Megève een luxeskioord, bedoeld voor de Europese elite. Toch heeft het dorp nooit haar ziel verloren. Het buzzt volgens de vier jaargetijden. Tekst Julie Rouffiange
Tegenwoordig staat skiën in Megève voor 445 kilometer pistes in een fenomenale omgeving, met pistes, bossen, alpenboerderijen en zonovergoten terrasjes op verschillende bergflanken. Het skigebied Évasion Mont Blanc is gezinsvriendelijk met zijn zachte, geruststellende hellingen. De fans van open vlakten spreken af bij de Côte 2000-kabelbaan. Dankzij de ligging is de sneeuw er van goede kwaliteit. Voor de liefhebbers van freestyleskiën is er dan weer een speciale zone, waar ze veilig op een reusachtige airbag kunnen springen. Er zijn tal van andere activiteiten: langlaufen en toerskiën, schaatsen, biatlon, curling, hockey, fat bike, skijoëring, elektrische step… Je kan ook rodelen op een sleepiste van drie
125
REIZEN
1 3
kilometer te midden van bomen en alpenweiden, bij valavond een tocht met sledehonden maken tot bij een pelsjagershut, ijswatervallen beklimmen of een wandeling op sneeuwschoenen maken (voor kinderen vanaf 8 jaar). Ook de moeite waard is Le Palais, een recreatiegebied van zowat 30.000 m2 met een zwemparadijs, een overdekte schaatspiste, een klimmuur, een sport- en wellnesscentrum met sauna, hamam en jacuzzi, een sporthal en een fitnessruimte. Daarnaast is Megève ook een after-skiparadijs! De vele restaurants, waaronder meerdere met een Michelinster. De 51 kwekerijen en boerderijen die nog steeds in bedrijf zijn en andere in voeding gespecialiseerde vaklui hebben er de hoofdstad van de berggastronomie van gemaakt. Overdag kan je door de
2
1. Het Four Seasons Hotel Megève op het domein van Mont d’Arbois. 2. Het salon met haardvuur van Cœur de Megève. 3. La Trattoria, een nieuw concept van Italiaanse keuken met Transalpijnse smaken.
steegjes met stijlvolle boetiekjes en kunstgalerijen flaneren, ’s avonds wordt er gefeest in de bars en discotheken. Tenzij je liever fondue eet in een koets! GROTE LUXE
heeft gestolen. Dit boetiekhotel met zijn ongedwongen luxe ging in december 2018 weer open na een volledige renovatie. Binnen zorgen notenhout, warme stoffen en felle kleurtoetsen voor het chaletgevoel in een sfeer die tegelijk eigentijds, gezellig en huiselijk is. De 39 kamers en suites zijn stuk voor stuk anders. Sommige hebben een dakverdieping, andere geven uit op een groot, zonovergoten terras, vanwaar je geniet van het vrije uitzicht op de klokkentoren van de naburige kerk. Op de benedenverdieping nodigt de salon met zijn intieme sfeer, bibliotheek en centrale open haard uit om de hele avond bij het vuur te zitten, terwijl het verwarmde en overdekte terras zich perfect leent om je knus te installeren met een glas op de met bont beklede zetels en zo van de dorpssfeer te genieten. Restaurant La Muse biedt een eenvoudige, royale keuken aan met lekkere, verwarmende gerechten, waarin lokale en seizoensproducten de hoofdrol spelen. En cocktails drinken doe je bij Le Meige. In deze intimistische bar, die op de belangrijkste winkelstraat van het dorp uitgeeft, ontdek je zowel huisgemaakte creaties als de klassiekers, waarvan je nipt bij de lekkere hapjes. Ten slotte beschikt het hotel ook over een spa, die de exclusieve rechten heeft op de natuurlijke bioproducten van het Amerikaanse merk Tata Harper, grondlegger van de groene beweging in het beautywereldje.
Dit is het meest luxueuze hotel van Megève. Het Four S easons Hôtel Megève***** opende de deuren in 2017 en is het eigendom van de familie Rothschild, die ook het vijfsterrenhotel Les Chalets du Mont d’Arbois bezit en meerdere restaurants, waaronder La Trattoria (zie verderop). Al deze faciliteiten worden momenteel beheerd door de keten Four Seasons. Het hotel ligt in het Mont d’Arbois-gebied, op een paar minuten rijden van het centrum van Megève, en is het enige skihotel aan de voet van het dorp. De architectuur is een eigentijdse interpretatie van alpenchalets.
Binnen sieren meer dan honderd objecten en kunstwerken uit de persoonlijke collectie van Ariane en Benjamin de Rothschild de gangen, restaurants en 55 kamers en suites. Het hotel beschikt eveneens over een spa van 9000 m 2 die als enige in Europa Well CBDbehandelingen aanbiedt, bekend voor hun kalmerende eigenschappen na het sporten. Verder nog een prachtig, verwarmd binnen- en buitenzwembad van 28° C, een boetiek, de Kaito, een Japans restaurant met lokale elementen, en last but not least het gastronomisch restaurant La Dame de Pic. Sterrenchef AnneSophie Pic werkt er uitsluitend met seizoensproducten om gerechten te creëren die je via een nieuwe smaakervaring uitnodigen tot een culinair rendez-vous met de Savoie. Ook de kleinsten worden hier niet vergeten. In de winter verwelkomt ‘Le Royaume des enfants’ kinderen van 3 tot 12 jaar voor spel- en leeractiviteiten met gediplomeerde animatoren, terwijl de oudere kinderen vanaf 12 jaar terechtkunnen in de Teen Zone, waar ze niet alleen talrijke arcadegames aantreffen, maar ook tafelvoetbal, een jukebox, gameconsoles, een multimediacorner en zelfs een bioscoopzaal. BOETIEKHOTEL
In het autovrije hartje van Megève, vlak bij het kerkplein en de skiliften, ligt hotel Le Cœur de Megève, dat zijn naam niet
LEKKER TAFELEN
LUCIE CASANOVA. CHRISTOPHE BOUGAULT.
LIFESTYLE
PERS. VINCENT LEROUX.
124
Sterren- en bergrestaurants, lokale restaurants… In Megève kan je zowat overal heerlijk eten. Onder meer in La Taverne du Mont d’Arbois, op de Mont d’Arbois. Op deze iconische locatie vonden in de jaren 70 feestelijke avonden plaats, maar tegenwoordig is La Taverne haar wilde haren kwijt, al blijft het een niet te missen adres voor wie de beste specialiteiten uit de Savoie wil proeven. Deze winter pakt de taverne uit met een nieuw Italiaans concept, La Trattoria de la Taverne. Dit gezellige en heerlijke adres is het resultaat van een nieuwe samenwerking met een Italiaanse chef. Simone Zanoni is de chef van Le George, het restaurant van hotel George V in Parijs. Op de kaart van La Trattoria vind je een huiselijke keuken met Italiaanse toetsen. Je krijgt gerechten
4. Het terras van de TIGRR Princesse. Hier savoureer je de Aziatische keuken, midden op de pistes. 5. De beroemde rode kabelcabines van Megève.
4 5
voorgeschoteld om uit te proberen in gezelschap van je familie of vrienden. Ook op de pistes bevindt zich een nieuw restaurant dat een tussenstop waard is. Je wordt er verwelkomd met een gongslag, waardoor je begint te twijfelen of je niet in Tibet beland bent. De TIGRR Princesse is dan ook geen gewoon bergrestaurant. Hier geen tartiflette of andere lokale specialiteiten maar Aziatische keuken, waarvan je geniet in het donkergrenen interieur met vilten banken, donkere meubels, kleurige lampionnen en ruige prenten, maar vooral ook buiten, waar je je lekker nestelt op de grote banken met een uitzicht van 180 ° op de omliggende toppen. Op de kaart vind je het b este van de Thais e, Vietnamese en Indonesische keuken: dim sum, sushi, nem, ravioli, kip met citroengras en rauwe vis, en niet te vergeten het gerecht van het huis: shabushabu, een Aziatische fondue om met elkaar te delen… tussen het skiën door.
PRAKTISCH Four Seasons Hotel Megève,
fourseasons.com/megeve
Les Chalets du Mont d’Arbois,
fourseasons.com/megevechalets Le Cœur de Megève, coeurdemegeve.com La Trattoria, montdarbois. edmondderothschildheritage.com/restaurants/ la-trattoria-de-la-taverne Le TIGRR Princesse,
tigrr.fr/le-tigrr-princesse-restaurant
Skilessen, een wandeling op sneeuwschoenen of een andere buitenactiviteit reserveren of materiaal huren kan via oxygene.ski
126
LIFESTYLE
FOOD
Ingrediënten
ONS LAND GAAT ONDERTUSS EN AL EVEN MEE IN D E RAMEN-HYPE. Overal duiken noedelrestaurants op,
Voor 6 personen
maar de keuze blijft veelal beperkt tot de Japanse variant. Ook de Maleisische keuken heeft zijn eigen noedelsoep, die in onze contreien nog een flinke inhaalbeweging te maken heeft. Mandy Yin wil daar eigenhandig verandering in brengen, nu haar kookboek Sambal Shiok ook in België verschijnt. De chef-kok woont en werkt al bijna haar hele leven in Londen, maar is geboren en getogen in Kuala Lumpur als kind van Peranak-Chinese ouders. Dik tien jaar geleden startte ze haar eigen streetfoodkraam, waar ze regelmatig de vraag kreeg om laksa te serveren. Ze organiseerde daarop een aantal laksa-avonden die zo succesvol waren, dat ze verschillende pop-ups opende in lokale pubs. “Op sommige avonden bedienden we in slechts vier uur 100 tot 150 gasten met een wachtrij voor de deur”, aldus Yin. “Er was duidelijk een gat in de markt voor een goede laksa in Londen en dus kon ik niet anders dan met een restaurant te beginnen: Sambal Shiok Laksa Bar opende de deuren in juni 2018.” Nog steeds staan Londenaars er elke avond in groten getale aan te schuiven en zitten we tot sluitingsuur stampvol. En dat heeft ze naar eigen zeggen allemaal te danken aan dit recept.
Specerijenpasta
150 ml olie, 300 g ui, grofgesnipperd, 8 cm verse gemberwortel, grofgehakt, 8 teentjes knoflook, 3 rode chilipepers, grofgehakt, 15 gedroogde chilipepers, 30 minuten geweekt in heet water, uitgelekt, 1 ½ el komijnpoeder, 1 ½ el kurkumapoeder, 3 el korianderpoeder, 3 el chilipoeder, 25 g (1 el) garnalenpasta. Laksabouillon
1,7 l kippenbouillon, 800 ml kokosmelk, 70 g donkerbruine palmsuiker van goede kwaliteit of donkere basterdsuiker, 2 el zout (of minder), naar smaak, 3 el tamarindepasta of -concentraat, 50 g Vietnamese munt, munt of korianderblad, 2 stengels citroengras, gehalveerd en licht gekneusd met een stamper. De kommen opmaken
6 eieren, 12 tofubeignets, gehalveerd, 200 g taugé, 120 g sperziebonen, in stukken van 5 cm, 24 rauwe gamba’s, gepeld en schoongemaakt, 600 g verse eiermie, een handvol Vietnamese munt (rau ram, o.a. toko), munt of korianderblad, fijngesneden, ter garnering.
LAKSA IS EEN VAN DE POPULAIRSTE GERECHTEN IN
LAKSA
Het symbool van de Maleisische keuken is een pittige noedelsoep, die je ook in andere landen in Zuidoost-Azië tegenkomt. Er bestaat een zure variant op basis van bouillon (assam laksa), maar deze met kokosmelk en rode curry (curry laksa) is de bekendste. Tekst Timon Van Mechelen
Bereiding curry laksa Specerijenpasta
Pureer alle ingrediënten voor de specerijenpasta fijn. Bak de specerijenpasta 20 minuten al roerend in een grote koekenpan met antiaanbaklaag op matig vuur, tot hij een rijke, roodbruine kleur heeft en de olie zich van de pasta scheidt. Laat het liefst minimaal 24 uur in de koelkast staan zodat de smaken zich maximaal kunnen ontwikkelen voordat je hem in de bouillon gebruikt. Laksabouillon
Voeg de ingrediënten voor de laksabouillon toe aan een grote pan, samen met de gebakken specerijenpasta. Breng aan de kook, zet het vuur laag en laat 20 minuten zachtjes koken. Zet het vuur uit, verwijder de Vietnamese munt en het citroengras en breng indien nodig op smaak met zout en/of suiker. Voeg de tofubeignets 10 minuten toe aan de bouillon, zodat ze de smaak kunnen opnemen. De kommen opmaken PERS.
MASTERCLASS
FOODHALLEN, omdat de bereiding arbeidsintensief is. Toch kan je de currysoep ook goed zelf thuis maken. De smaak van laksa en andere Maleisische recepten wordt bepaald door de rempah, wat in het Maleisisch specerijenpasta betekent. De rempa kan iets eenvoudigs zijn, zoals gehakte ui, gember en knoflook, of soms wel uit 20 of meer ingrediënten bestaan. Deze curry serveert Yin in haar restaurant. Hij is gebaseerd op de campur of kahwin laksa die je in Malakka tegenkomt, een kruising tussen de curry laksa uit Kuala Lumpur en de pittige assam laksa uit Penang. De soep heeft een krachtige garnalenbasis. Een groot deel van de voorbereiding kan je een dag of twee dagen tevoren doen, zoals het bereiden van de kippenbouillon, de specerijenpasta, de garnalen en de eieren, en het blancheren van de taugé en sperziebonen. Je kan de noedels het beste vlak voor het serveren blancheren. Net als bij elke goede curry ontwikkelt de smaak van de bouillon zich als je hem een nacht laat staan. Je kan grote of kleine garnalen gebruiken en zelf bepalen of je de staart eraan laat zitten voor de presentatie. Ten slotte geeft Yin nog mee dat ook kant-en-klare kippenbouillon van goede kwaliteit prima dienstdoet voor wie minder tijd heeft.
Breng om te beginnen een laag water van 8 cm in een pan aan
de kook. Laat de eieren met een lepel in het water zakken en zet het vuur lager tot het water rustig borrelt. Zet een kookwekker op 6 ½ minuut voor zachtgekookt en 7 ½ minuut voor hardgekookt. Haal de eieren daarna direct uit het water, leg in een kom koud water en laat 2 minuten liggen zodat de eieren niet doorgaren. Eieren pellen gaat het eenvoudigst in het water, omdat het water tussen het vlies en de schaal komt. Snij doormidden voor een mooie presentatie.
Vul een andere pan met water en breng aan de kook. Blancheer terwijl de laksabouillon staat te pruttelen de volgende ingrediënten een voor een in het kokende water: de taugé 10 seconden, de sperziebonen 3 minuten en de garnalen 1 ½ minuut. Dompel de taugé en de sperziebonen direct nadat je ze uit het water hebt gehaald onder in koud water (zodat ze niet doorgaren) en giet af. Laat het water telkens aan de kook komen voordat je een nieuw ingrediënt blancheert.
Blancheer tot slot de eiermie 10 seconden, laat goed uitlekken en verdeel over de kommen. Verdeel de taugé, de sperziebonen en de garnalen erover. Schenk de hete laksabouillon in elke kom en voeg per kom 4 halve tofubeignets toe. Leg de gekookte gehalveerde eieren erop en garneer met de fijngesneden Vietnamese munt. Recept van Mandy Yin uit Sambal Shiok, verschenen bij Good Cook, € 27,50.
LIFESTYLE
HOROSCOOP
Ram 21.3 – 21.4
EMOTIE Liefde is een fulltime
job, met jouw urgente verlangens, je passionele buien en de spanningen die je onder controle moet houden. Je kan elkaar toch ook zien tijdens de kantooruren... AMBITIE Dit is het juiste moment om een promotie binnen te halen of je projecten vooruit te helpen. Pas wel op voor de stress die met dit soort competitie verbonden is.
Stier 22.4 – 21.5
EMOTIE Venus en Mars openen perspectieven voor je. Afspraakjes, reizen, projecten die vorm krijgen: alles is mogelijk. Privé? Voor alle gelegenheden zit jij op de juiste golflengte. AMBITIE Deze maand krijgen veel zaken een oplossing, zowel feitelijk als in de manier waarop je de toekomst ziet. Een uitstekend moment om jouw standpunt wereldkundig te maken.
Tweelingen 22.5 – 21.6
Tekst Carole Vaillant
EMOTIE Platonische liefde is geen optie. Reken op intens erotische emoties met je partner. Voor vrijgezellen kan een vriendschappelijke relatie best weleens in een versnelling komen. AMBITIE Groeimogelijkheden zouden zich tegen het midden van de maand moeten aanbieden. Als er bepaalde projecten in je hoofd klaar zitten, maak ze dan waar!
Kreeft 22.6 – 22.7
EMOTIE Jullie liefdesleven is
VISSEN
19.2 – 20.3
De liefde gaat gepaard met vreugde en plezier. Je mag rekenen op heerlijke momenten, duoprojecten en eventueel vlinders in je buik rond de 12de. EMOTIE
De context stimuleert afspraken en collectieve projecten. Een uitstekend moment om jezelf te tonen binnen het team. AMBITIE
nogal vurig en tamelijk bits. Tussen twee capriolen door mag je je verwachten aan wat twistpartijen, want Mars heeft het blijkbaar voor machtsevenwicht. AMBITIE De sfeer is dynamisch, zodat je je zal moeten weren om jezelf op het voorplan te zetten. Dankzij Jupiter mag je rond de 12de goed nieuws verwachten.
Leeuw 23.7 – 23.8
EMOTIE De planeten stimuleren je liefdesleven. Als koppel worden jullie aangespoord om vooruit te kijken. Voor solisten komt er verandering in de situatie vanaf de 15de. AMBITIE Mars helpt je om je energie te kanaliseren om topefficiënt te zijn. Resultaat: niemand wil nog verder zonder jou. Anticipeer wel op een meer hakkelende verstandhouding vanaf de 15de.
Maagd 24.8 – 23.9
EMOTIE Dankzij Venus en Mars staat je liefdesleven in lichterlaaie. Net wat je zegt, de ideale periode om een mooi verhaal te beginnen. Zijn jullie
MARIE CLAIRE IS EEN UITGAVE VAN BASTILLE VENTURE CAPITAL N.V. (BTW BE 0875.062.635) CHAUSSÉE DE LOUVAIN 431 D, B-1380 LASNE.
een koppel? De chemie werkt. Solo? Hou de 17de in het oog. AMBITIE Het bedrijfsleven trekt weer aan. Zet in op de planeten, wat bevorderlijk is voor je persoonlijke expressie. Het moment om te tonen hoe uniek jij wel bent.
HOOFDREDACTRICE Julie Rouffiange jro@marieclaire.be ADJUNCT - HOOFDREDACTEUR Timon Van Mechelen tvm@marieclaire.be ART DIRECTOR Sophie Brevers sbr@marieclaire.be EINDREDACTIE Marie Geukens mge@marieclaire.be FASHION DIRECTOR Elspeth Jenkins eje@marieclaire.be
Weegschaal 24.9 – 23.10
EMOTIE Je humeur is erg ontvlambaar, net als je libido… Voor wie solo is, gaan de datingmogelijkheden zich vermenigvuldigen na de 15de. AMBITIE De context is erg stimulerend en bevordert creatieve expressie. Pas anderzijds wel op voor stress en profiteurs. Vermijd hevige discussies.
MEDEWERKERS Aurélia Dejond, Virginie Dupont, Johannes De Breuker, Kim De Craene, Hannah Gellens, Miriana Frattarola, Etienne Heylen, Leonieke Karlas, Annelies Kin, Joëlle Lehrer, Malvine Sevrin, Margo Verhasselt, Anne Wislez.
Schorpioen 24.10 – 22.11
EMOTIE De liefde wordt weer superopwindend! Op het menu: verlangen, dates en speelse verleiding. Misschien ontdek je wel onverwachte overeenkomsten met iemand uit je entourage. AMBITIE De planeten tonen zich langs hun beste kant: communicatie, cultuur en rendez-vous staan te dringen. Als bonus leent Mars je zijn overtuigingskracht om een project te verdedigen.
CHEF DIGITAL MARIECLAIRE.BE/NL Timon Van Mechelen tvm@marieclaire. be timonvm ART DIRECTOR DIGITAL Rosalie Bartolotti rba@editionventures.be rosaalieeb DEVELOPER Paul Ansay paul@editionventures.be
EMOTIE De planeten willen concrete antwoorden bieden op je verwachtingen. Voor koppels kan een gezamenlijke aankoop werkelijkheid worden. Wie nog vrijgezel is, gaat gemakkelijker een afspraakje kunnen maken. AMBITIE Mars helpt je je middelen optimaal te gebruiken. Een uitstekende periode om meer te investeren in je projecten, zowel op het materiële vlak als door je eigen competentie.
CHIEF OPERATING OFFICER (COO) MARIE CLAIRE Florian de Wasseige fdw@editionventures.be
ABONNEER JE NU OP MARIE CLAIRE
9 nummers voor slechts € 26,95 Surf naar www.viapress.be/marieclaire/nl Heb je nog vragen? Mail naar info@viapress.be, bel naar 02 556 41 40 (van 8u00 tot 16u30, van maandag tot vrijdag) of schrijf naar amp-viapress.be, Lenniksebaan 451, 1070 Brussel.
Steenbok 22.12 – 20.1
EMOTIE Venus en Mars geven
schwung aan je liefdesleven. Zowel voor koppels als solisten komt er een nieuwe vrijheid en intense sensaties. Jij krijgt de uitstraling van een rockster. AMBITIE Jij ben een brok energie! Uiteraard is dit de ideale periode om je talenten als leider tentoon te spreiden, een promotie af te dwingen of een persoonlijk project te lanceren.
Waterman 21.1 – 18.2
EMOTIE Wellicht heb je het zwaar omwille van de intensiteit van je emoties of vind je het moeilijk om te definiëren hoe je je voelt. Geen paniek. Mercurius bezorgt je de antwoorden vanaf de 15de. AMBITIE Zon zet je in de schijnwerpers. Verdiende erkenning en kleine successen strelen je ego. Leg nu uit wat jouw visie is en laat van je horen.
SALES DIRECTOR Philippe De Jonghe pdj@editionventures.be CREATIVE SALES MANAGERS Johanna Webb jwe@editionventures.be Kelly Gielis kgi@editionventures.be Alexia Neefs alexia.neefs@editionventures.be Valérie Decallonne vdc@editionventures.be Nathalie Fisse nfi@editionventures.be CREATIVE SOLUTIONS LAB Lore Mosselmans (Campaign Manager) lmo@editionventures.be Charlette Louis (Campaign Coordinator) charlette@editionventures.be Pauline De Witte (Campaign Coordinator) pdw@editionventures.be PRODUCTION Business Team Corporation / Michel Vanderstocken Advertentiemateriaal / Valérie De Jonghe vdj@editionventures.be Print Production Coordinator / Amélie Eeckman aee@editionventures.be IT MANAGEMENT Dominique Remy - Alpha-Chrome sprl
Boogschutter 23.11 – 21.12
GETTYIMAGES. BEWERKING ETIENNE HEYLEN.
128
BELANGRIJK. De overdracht van documenten en informatie aan de redactie van Marie Claire België S.A. Edition Ventures geeft de auteur de toestemming tot het gratis gebruik of publicatie hiervan. Merken, prijzen en adressen gepubliceerd in Marie Claire zijn op geen enkele manier bindend en worden alleen ter informatie aangekondigd, zonder voorafgaande verificatie van de inhoud door Marie Claire. De laatste wijst elke verantwoordelijkheid af voor toegezonden documenten. De reproductie, zelfs gedeeltelijk, van alle artikels, foto’s, tekeningen, models en illustraties van Marie Claire is verboden, evenals de reproductie van creaties van kunstenaars gepubliceerd in Marie Claire, zelfs als deze worden gepubliceerd als advertentie. Alle rechten voorbehouden ©Marie Claire België 2019.
EDITION VENTURES CEO Bernard de Wasseige ALGEMEEN DIRECTEUR Didier Henet BASTILLE VENTURE CAPITAL CEO Bernard de Wasseige DRUKKERIJ Quad/Graphics
Marie Claire International
GROUPE MARIE CLAIRE INTERNATIONAL STRATEGY EXECUTIVE DIRECTOR Jean de Boisdeffre jdeboisdeff re@gmc.tm.fr INTERNATIONAL CHIEF CONTENT OFFICER Séverine Harzo sharzo@gmc.tm.fr INTERNATIONAL DEPUTY AND FINANCE DIRECTOR Felix Droissart fdroissart@gmc.tm.fr INTERNATIONAL PUBLISHER Nicia Rodwell nrodwell@gmc.tm.fr INTERNATIONAL COMMERCIAL DIRECTOR Elisabeth Barbier ebarbier@gmc.tm.fr INTERNATIONAL CHIEF DIGITAL OFFICER Olivier Lerner olerner@gmc.tm.fr
130
LIFESTYLE
UITSMIJTER
DE UITSMIJTER
ELSPETH HOUDT HET LUCHTIG
Aan La Cambre.
Oude bekenden. Iedereen mist ze en... vaak kunnen we ons met de beste wil ter wereld niet herinneren wanneer we vriend of vriendin laatst nog gesproken hebben. Uit het oog, heet dat dan. Maar daarom niet altijd uit het hart. Meestal is er ook niet echt een reden waarom een contact verwatert en iemand met de dag steeds meer een herinnering wordt. Het ligt vaak aan een verhuis naar het buitenland, jobs, kinderen... gewoon: het leven. Ik ben zelf enig kind. Wat zoveel betekent als: ik moest wel sociaal zijn en een chosen family rond mij zien te verzamelen om gezelschap te hebben. Mijn moeder is alleenstaand en mijn vader nog steeds niet terug van die keer toen hij sigaretten was gaan halen. Dan maar heil zoeken in logeerpartijtjes, verjaardagsfeestjes, en naschoolse activi-
teiten zoals karate, tennis, badminton of atletiek. Het waren er zoveel dat een mens zou verwachten dat er meerdere olympische medailles op mijn nachtkastje liggen, maar laten we zeggen dat ik mij meer aangesproken voelde tot het sociale aspect van zo’n namiddag dan het bewegen zelf. Het alternatief was praten tegen mijn poster van Jarvis Cocker. En daar was ik dan weer te cool voor. Of toch wanneer er iemand in de buurt was. Nog een voordeel aan enig kind zijn: geen getuigen. Noem mij gerust sociaal (of een add’er). Ik begin makkelijk een praatje met mensen die ik niet ken, maar dat wil niet zeggen dat ik iedereen zo maar in mijn hart sluit. Overigens staat er blijkbaar een limiet op het aantal vrienden dat je kan hebben. Volgens antropoloog Robin Dunbar kunnen
onze hersenen maar vijf beste vrienden, tien goede vrienden, 35 kennissen en 100 contacten aan. We zijn dus in staat om slechts 150 mensen in ons sociale netwerk te hebben. Al de rest krijgen we niet onderhouden. Vertel dat aan mijn 5000+ contacten op Facebook en Instagram, en als gevolg de never ending stroom aan verjaardagswensen die je dagelijks de wereld in moet sturen. Als ik dat had geweten, had ik nooit een account aangemaakt. Want na 100 dagen ‘happy bday’ posten verlang je plots toch liever naar je oude leven met 15 beste of goede vrienden en 35 kennissen. Want al heb je je ex-bestie al jaren niet meer gezien of gehoord, het moment dat je elkaar terugziet is alsof het leven gewoon verdergaat. Voor dit nummer moest ik bellen met een goede vriend die ik ondertussen al 10 jaar niet meer gezien of gesproken had. We hadden elkaar op het einde van de 00’s leren kennen in een vriendenkring vol creatieve geesten in Brussel. Terwijl iedereen van de groep liever thuisbleef, waren wij de twee die elkaar vonden in dezelfde bands en elk excuus aangrepen om ergens te gaan dansen. Tijdens huisfeestjes belandden we altijd met twee op het dak om uren te praten over onze toekomstplannen en te kijken naar de opkomende zon over Sint-Gillis. Twee feestbeesten die beiden zonder formele kwalificaties hun weg zochten in een industrie waar het woord crisis nog moest uitgevonden worden en waarin de sky op dat moment ook effectief the limit was. Ondertussen runt hij een groot modehuis en doe ik mijn ding voor Marie Claire. En wanneer hij voor dat eerste contact in 10 jaar oppakt, kunnen we 5 seconden in het gesprek niet anders dan beginnen lachen. Gewoon omdat het zalig is om elkaar terug te horen en het een opluchting is hem te horen zeggen dat hij in al die tijd niets is veranderd. Alles is net zoals in mijn herinneringen dus. En die wil ik nooit meer kwijt.
PERS.
Fashion Director Elspeth Jenkins plukt de dag op haar manier en laat haar (diva)-gedachten de vrije loop.
D I O R . C O M - +3 2 2 6 2 0 01 6 0