Marie Claire België Oktober - NL by Edition Ventures

INHOUD 8

EDITO

10 MEDEWERKERS

SUBSTANCE

12 BEELD VAN DE MAAND

TRIGGER

EN BELEVEN

14 DIT WIL JE IN OKTOBER ZIEN, DOEN 18 #MOOD Wat er beweegt in de

modewereld*

K.ZIA Foto Agneskena Visuals. Productie en styling Elspeth Jenkins. Make-up en haar Madma Silla. Vest Simone Rocha op mytheresa.com Halsketting en hoed persoonlijk bezit.

BIJ DE TIJD

Texas, voorstanders van abortusrecht in opstand* De vergeten pionier Het cliché voorbij

CULTUUR

42 UITGAAN Wat je niet mag missen 44 FILMS EN SERIES Trending in de

cinema en op tv

46 BOEKEN Onze selectie

47 MUZIEK Onze favoriete releases

52 60 64 68 72 74

Viola Davis: “Ik was een stoer kind en ik ben een stoere vrouw geworden”

REPORTAGE

Zes Afro-Belgische vrouwen aan de top* AD(H)D, een onderschatte pathologie bij meisjes* De kunst van het niksen* Prachtig stuk bling* Speciale vrouwen, speciale koffie Zij voedden het kind op van een ander

VOLG ONS OP MARIECLAIRE.BE/NL p. 30 Texas: voorstanders van abortusrecht in opstand

*Onze coverartikels

AGNESKENA VISUALS. LAURA MORTON.

STYLE MODE*

Kunst in het zwart Trenchparadox 96 Nr. 1 98 Nws Haute Joaillerie 100 Surftijd 80 90

BEAUTY

De kracht van de wetenschap Charlize Theron “Voor elkaar zorgen, maakt ons tot mens” 108 Herfstkleuren 112 De verjongende dagcrème 113 De schoonheidsgeheimen van Florence Teerlinck 114 Schoon gezien 102

106

LIFESTYLE

To cruise, or not to cruise? NWS Design 124 Masterclass Kevin Lejeune 129 Horoscoop 130 De uitsmijter 118

TOM CATTANACH.

122

p. 90 Trenchparadoxen

MARIE CLAIRE IS EEN UITGAVE VAN BASTILLE VENTURE CAPITAL N.V. (BTW BE 0875.062.635) CHAUSSÉE DE LOUVAIN 431 D, B-1380 LASNE.

HOOFDREDACTEUR Timon Van Mechelen tvm@marieclaire.be ARTDIRECTOR Sophie Brevers sbr@marieclaire.be FASHION & STYLE DIRECTOR Elspeth Jenkins eje@marieclaire.be BEAUTY & LIFESTYLE EDITOR Kim De Craene kdc@marieclaire.be EINDREDACTIE Marie Geukens mge@marieclaire.be MEDEWERKERS Aurélia Dejond, Johannes De Breuker, Virginie Dupont feat. talkiewalkie srl, Gladys Ferro, Miriana Frattarola, Etienne Heylen, Leonieke Karlas, Annelies Kin, Joëlle Lehrer, Malvine Sevrin, Madma Silla, Eva Thurman, Agneskena Visuals, Anne Wislez.

CHEF DIGITAL MARIECLAIRE.BE/NL Margo Verhasselt mve@marieclaire. be margo.vhs ARTDIRECTOR DIGITAL Rosalie Bartolotti rba@editionventures.be rosaalieeb DEVELOPER Paul Ansay paul@editionventures.be

CHIEF OPERATING OFFICER (COO) MARIE CLAIRE Florian de Wasseige fdw@editionventures.be

ABONNEER JE NU OP MARIE CLAIRE

9 nummers voor slechts € 26,95 Surf naar www.viapress.be/marieclaire/nl Heb je nog vragen? Mail naar info@viapress.be, bel naar 02 556 41 40 (van 8u00 tot 16u30, van maandag tot vrijdag) of schrijf naar amp-viapress.be, Lenniksebaan 451, 1070 Brussel.

BELANGRIJK. De overdracht van documenten en informatie aan de redactie van Marie Claire België S.A. Edition Ventures geeft de auteur de toestemming tot het gratis gebruik of publicatie hiervan. Merken, prijzen en adressen gepubliceerd in Marie Claire zijn op geen enkele manier bindend en worden alleen ter informatie aangekondigd, zonder voorafgaande verificatie van de inhoud door Marie Claire. De laatste wijst elke verantwoordelijkheid af voor toegezonden documenten. De reproductie, zelfs gedeeltelijk, van alle artikels, foto’s, tekeningen, models en illustraties van Marie Claire is verboden, evenals de reproductie van creaties van kunstenaars gepubliceerd in Marie Claire, zelfs als deze worden gepubliceerd als advertentie. Alle rechten voorbehouden ©Marie Claire België 2019.

SALES DIRECTOR Philippe De Jonghe pdj@editionventures.be CREATIVE SALES MANAGERS Johanna Webb jwe@editionventures.be Kelly Gielis kgi@editionventures.be Alexia Neefs alexia.neefs@editionventures.be Valérie Decallonne vdc@editionventures.be Nathalie Fisse nfi@editionventures.be CREATIVE SOLUTIONS LAB Lore Mosselmans (Chief Marketing Officer) lmo@editionventures.be Carla Circiello (Campaign Coordinator) cci@editionventures.be Laura Collu (Campaign Coordinator) lco@editionventures.be EVENTS Noah Falcone (Event Coordinator) nfa@editionventures.be PRODUCTION Business Team Corporation / Michel Vanderstocken Advertentiemateriaal / Valérie De Jonghe vdj@editionventures.be Print Production Coordinator / Amélie Eeckman aee@editionventures.be IT MANAGEMENT Dominique Remy - Alpha-Chrome sprl EDITION VENTURES CEO Bernard de Wasseige ALGEMEEN DIRECTEUR Didier Henet BASTILLE VENTURE CAPITAL CEO Bernard de Wasseige DRUKKERIJ Quad/Graphics

Marie Claire International EXECUTIVE DIRECTOR OF INTERNATIONAL DEVELOPMENT Jean de Boisdeffre jdeboisdeff re@gmc.tm.fr INTERNATIONAL DEPUTY DIRECTOR Felix Droissart fdroissart@gmc.tm.fr INTERNATIONAL BRAND DIRECTOR Nicia Rodwell nrodwell@gmc.tm.fr CHIEF DIGITAL OFFICER David Jullien djullien@gmc.tm.fr CHIEF CONTENT OFFICER Galia Loupan gloupan@gmc.tm.fr INTERNATIONAL EDITORIAL CO-ORDINATOR Marie Bazin mbazin@gmc.tm.fr INTERNATIONAL FASHION & BEAUTY CHIEF EDITOR Florence Deladriere fdeladriere@gmc.tm.fr

EDITO Een beeld uit de fictiereeks The Handmaid’s Tale waarin een select clubje mannen beslist over wat er met het lichaam van vrouwen gebeurt.

n de periode dat ik net was beginnen verder studeren, vroeg een vriendin me haar te vergezellen naar een abortuskliniek. Ze was gedumpt door haar lief toen die hoorde dat ze zwanger was en alleen kon ze financieel geen kind onderhouden. Als dertiger ben ik gelukkig opgegroeid in een maatschappij waarin de optie om een abortus te laten uitvoeren een evidentie is. Mijn vriendin kon de ingreep laten uitvoeren en achteraf probeerde iedereen haar zo goed mogelijk te steunen in de (rouw)verwerking zonder oordelen of vervelende vragen. Omdat de strijd van abortusrechten door de vorige generaties gestreden is en de barricades mij in zekere zin vreemd zijn, stond ik er nooit bij stil dat vrouwen in de hedendaagse westerse maatschappij ooit nog het recht over hun eigen buik zouden verliezen. Tot het Amerikaanse Hooggerechtshof besloot het nationaal gegarandeerde recht op abortus - het veelbesproken Roe vs. Wade - te schrappen. Hallucinant vind ik het om te zien hoe de VS, een land dat ooit een voortrekkersrol speelde, op slechts enkele jaren tijd tegen een recordtempo achteruitgaat. Ook in Europa steken trou-

Timon Van Mechelen Hoofdredacteur timonvm

EVA THURMAN. GETTYIMAGES.

Een basisrecht

wens steeds meer extreme stemmen de kop op. Dat (veelal mannelijke) politici zonder enig inlevingsvermogen en zonder stil te staan bij de psychologische en fysieke consequenties, zo’n drastische beslissingen kunnen nemen over anderen, kan ik alleen maar als verontrustend omschrijven. Dat er extreemrechtse stemmen opgaan om ook het homohuwelijk en anticonceptie aan te pakken in de VS, maakt de situatie er nog beangstigender op. In dit nummer besteden we daarom nog meer aandacht dan anders aan de strijd voor gelijkheid en zelfbeschikking. Kernwaarden van Marie Claire waar we als voltallige redactie achter staan. Zo trekken we op pagina 30 naar het oerconservatieve Texas om getuigenissen te verzamelen van patiëntes, verplegend personeel en militantes die actie voeren voor het recht op abortus. Op pagina 52 spreken we met zes vrouwen over racisme en discriminatie en op pagina 60 zoeken we uit waarom vrouwen veel minder de diagnose ADHD krijgen en wat de psychologische impact daarvan is op latere leeftijd. Kortom, een geëngageerd nummer zoals je dat van ons gewend bent, met uiteraard ook de nodige portie mode, beauty en lifestyle om bij weg te dromen. Veel leesplezier!

mollybracken.com

Photo © Rodolphe OPITCH

MEDEWERKERS

JOURNALISTE

Ze trok naar Biarritz voor het artikel over de nieuwe collectie horloges van Breitling. WAAR KOM JE VANDAAN?

“Ik ben geboren en getogen in Bergen en woonde verschillende periodes in Parijs. Het is een stad waar ik graag en vaak naar terugkeer, om nieuwe hotspots te leren kennen en voor de expo’s.” WAAROM DOE JE DEZE JOB?

“Ik was altijd al gepassioneerd door modebladen. Ik knipte als kind de laatste trends uit en verzamelde creaties van mijn favoriete ontwerpers in een ringmap. Later beschreef ik modeshows op een blog. Ik hou van mijn werk en ben superblij met de geweldige kansen en ontmoetingen die deze job met zich meebrengt.” JE FAVORIETE MOMENT TIJDENS DE TRIP NAAR BIARRITZ?

“Ik (probeerde) voor de eerste keer in mijn leven te surfen, omringd door wereldkampioenen in het vak. Een surrealistische ervaring! En ik had een casual gesprek met Álvaro Morte, de beroemde professor van Casa de Papel. Een onvergetelijk moment.” WIE INSPIREERT JE?

“Vrouwen die er staan en hun dromen volgen. Dat kan gaan van Rihanna tot Belgische ondernemers als Gaëlle van Rosen of de BelgischKameroense zangeres Lubiana. Op modegebied heb ik ontzag voor Audrey Hepburns tijdloze elegantie en ben ik een onvoorwaardelijke fan van Hailey Biebers moeiteloze stijl.”

FOTOGRAFE

Fotografeerde de zes AfroBelgische vrouwen en de cover met K.ZIA. WAAR KOM JE VANDAAN?

“Sinds een aantal jaren woon ik in Brussel. Het is de stad waar mijn vrienden verblijven, waar ik werk, waar ik naar school ging en waar ik uitga. Mijn verhuis van Vilvoorde naar onze hoofdstad was een logische en praktische stap om dichter bij mijn leefwereld te zijn.” WAAROM DOE JE DEZE JOB?

“Fotografie heeft me dichter bij de mensen gebracht. Het is een manier om mijn grenzen te verleggen en continu bij te leren. Ik vertel ook graag verhalen en dat kan ik het best via beeld.” WAT WAS JE FAVORIETE MOMENT TIJDENS DE COVERSHOOT?

“Ik vind het bijzonder om de band tussen personen te fotograferen. Daarom dat ik het heel mooi vond om K.ZIA en haar moeder Zap Mama voor de lens te hebben. Ik zag een moeder die haar passie met liefde heeft doorgegeven aan haar dochter. Die liefde heb ik naar een beeld proberen te vertalen.” WIE INSPIREERT JE?

“Op persoonlijk vlak mijn moeder. Op professioneel vlak alle mensen. Ik zie iemand en mijn creatief brein wordt gevoed. Ik observeer hoe die persoon zich gedraagt, kleedt, wat die uitstraalt, en krijg meteen ideeën waar ik mee aan de slag ga.”

Caroline Gladys Ferro Laurent-Simon HAAR & MAKE-UPARTIESTE

JOURNALISTE

In Texas, waar abortus illegaal is geworden, ontmoette zij patiënten, hulpverleners en activisten die strijden voor herstel van het recht. WAAR KOM JE VANDAAN?

“Ik ben geboren in Lotharingen, daarna opgegroeid in Marseille en Parijs, in een gezin met verschillende sociaal-culturele achtergronden.” WAAROM DOE JE DEZE JOB?

“Omdat journalistiek een permanente universiteit is, waar je voortdurend bijleert en vooroordelen en clichés in vraag stelt. Voor de menselijke ontmoetingen, voor de smaak van het onderzoek, om te proberen te begrijpen wat er gaande is en om getuigenis af te leggen.” WAT WAS JE FAVORIETE MOMENT TIJDENS DE REPORTAGE?

“Samenwerken met fotografe Laura Morton; zij gaf veel diepte aan de reportage. Of het nu gaat om het toegewijde personeel van de kliniek in Houston, de vrouwen die een abortus laten uitvoeren of de vastberaden pro-choicedemonstranten in Austin.” WIE INSPIREERT JE?

“Ik ontmoette al zoveel inspirerende anonieme mensen voor mijn job. Mijn twee dochters Julie en Charlotte uiteraard. Germaine Tillion, Anna Politkovskaya en Ruth Bader Ginsburg voor hun nederigheid en moed.”

Ze verzorgde de make-up van de Afro-Belgische artiesten en voor de SheaMoisture-advertorial. WAAR KOM JE VANDAAN?

“De lievelingsvraag van elke persoon van kleur. (lacht) Geboren en getogen in Antwerpen en daar voel ik me ook het meest thuis. De stad is kleurrijk, multi-culti, creatief en gezellig. Net zoals ik.” WAAROM DOE JE DEZE JOB?

“Mijn ouders zeiden dat ik zeker niets creatiefs moest doen, ‘want daar zou je nooit een job in vinden’. Anno 2022 is er denk ik nergens nog jobzekerheid, dus probeer ik dingen te doen die ik leuk vind. Ik ben dankbaar dat ik van mijn hobby’s mijn broodwinning heb kunnen maken.” JE FAVORIETE MOMENT TIJDENS DE SHOOTS?

“Ik zit al 15 jaar in het vak en het gebeurt nog te weinig dat zowel de mensen voor als achter de camera een actuele representatie zijn van de maatschappij. Ik ben blij dat Marie Claire de tijd en ruimte geeft om deze community en de vele talenten erin te belichten.” WIE INSPIREERT JE?

“Mijn stad, mijn innerlijke kind en mijn chosen family. De artiesten en creatievelingen waar ik elke dag mee mag werken. Mijn peers, zowel online als offline. En de meest alledaagse conversaties die ik heb zowel binnen als buiten mijn community. Ik denk dat die nog het meest inspireren van allemaal.”

VINCENT CATALA. PERSOONLIJKE COLLECTIE.

Malvine Sevrin Agneskena Visuals

www.caroline-biss.com

BEELD VAN DE MAAND

LICHTJES ABSURD, DAAR HOUDEN WIJ WEL VAN…

In de groepsexpo Fitting In tonen kunstenaars en ontwerpers hoe rijk de wereld is als we openstaan voor de vele indrukken rondom ons. Een van de deelnemers is de Marokkaanse Belg Mous Lamrabat (°1985) die op een onnavolgbare manier verschillende culturen samenbrengt in zijn werk en de link legt tussen zijn Arabische roots en westerse invloeden. Mous brengt hiermee een liefdevolle boodschap om voor iedereen te zorgen, zonder onderscheid van rang, stand, huidskleur of afkomst. Tekst Etienne Heylen Mous Lamrabat, Pinky Promises. Fitting In, van 2 oktober tot 26 februari 2023 in Z33, Huis voor Actuele Kunst, Design & Architectuur in Hasselt. Info: www.z33.be

TRIGGER

OKTOBER

OPGEBLAZEN MONTUUR

Na een succesvolle samenwerking met Komono waagt Florentina Leitner zich opnieuw aan zonnebrillen. De Oostenrijkse ontwerpster die in ons land woont en werkt, houdt van grote vormen en bijzondere materialen, wat terugkomt in dit opgeblazen roze 3D-montuur met metallic glazen. De bril is bovendien 100% recycleerbaar.

ONCONVENTIONELE BEAUTY

Paperwork, de beautylijn van Off-White, is een van Virgil Ablohs laatste projecten voor zijn dood. De lijn is uniseks, onconventioneel en omvat vier parfums (foto) en waterbestendige kleurstiften voor gezicht en lichaam, nagellakken en sjablonen zonder ‘gebruiksaanwijzing’, zodat iedereen zijn fantasie de vrije loop kan laten.

Snow-zonnebril, € 265, florentinaleitner.com

Vanaf € 33 voor de nagellak, off---white.com

KLEUR IN HUIS

Charles Eames zei ooit: “We want to make the best for the most for the least.” Die quote inspireerde het Belgische designduo Muller Van Severen om vorig jaar de handen in elkaar te slaan met Hay. Een reeks kleurrijke kasten en dressoirs zijn de nieuwste aanwinsten in de steeds uitbreidende collectie. Colour Cabinets, vanaf € 689, hay.dk

3 DIT WIL JE IN OKTOBER ZIEN, DOEN EN BELEVEN

Tekst Timon Van Mechelen

3 NIEUWE HOTSPOTS

Deze drie nieuwe adressen openden onlangs de deuren. LABELLOV

Pre-loved designershop Labellov bestaat tien jaar en dat jubileum vieren ze met een eerste permanente winkel in Brussel. De eigenaars Birgit de Jager en Elien Migalski willen het daarmee klanten nog makkelijker maken om handtassen en luxeaccessoires binnen te brengen en te kopen. In het aanbod van Labellov vind je onder andere merken als Hermès, Delvaux en Bottega Veneta. (1) Emile Bouilliotstraat 61, Elsene, labellov.com HOTEL FLORA

In hartje Antwerpen ging onlangs Hotel Flora open. De eigenaars wilden zich bewust onderscheiden van de vele minimalistische boetiekhotels in de buurt en schakelden daarom de hulp van Gert Voorjans in om de kamers aan te kleden. Zijn uitzonderlijk kleurrijke interieurstijl met veel afwisseling in textuur en motieven, neemt het 600 jaar oude pand volledig over. (2) Korte Nieuwstraat 12, Antwerpen, hotelflora.be MADONNA

Samen met de langverwachte heropening van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen, opende ook de nieuwe museumbrasserie Madonna. Overdag kan je er terecht voor een snelle hap, lunch of drankje. ’s Avonds is het een fine dining restaurant en cocktailbar. Madonna brengt ook verschillende Belgische iconen samen: het servies is van Serax, het meubilair van De Compagnie en Café Costume kleedt het team. (3)

MARCEL LENNARTZ. PERS.

Leopold de Waelplaats 2, Antwerpen, madonna-antwerp.be

4 2 3

TRIGGER

OKTOBER

2 1

5 3 3. Naomi Kolsteren en Vincent Vrints van ontwerpbureau VrintsKolsteren. 1. & 2. Campagnebeelden van Re-Arrange.

RE-ARRANGE

Toen Kringwinkel aan het ontwerpbureau Vrints-Kolsteren vroeg om een capsulecollectie te maken, sprak vooral het hergebruiken van kleding en prints de oprichters Naomi Kolsteren en Vincent Vrints aan. “We wilden al langer een eigen modecollectie ontwerpen, maar nog meer nieuwe kledingstukken maken terwijl het milieu zo afziet door de modesector hield ons tegen”, aldus de partners. Samen met Kringwinkel kozen ze tweehonderd items uit binnen hun eigen stijl: uniseks, clean en zo kwalitatief mogelijk, waarna ze bloemenprints uit hun publicatie Kado herschikten op de kledingstukken. “Voor dat boek deden we onderzoek naar ikebana, een Japanse kunstvorm van bloemschikken die meer rond compositie draait dan rond de bloemen zelf. Het vormde het ideale uitgangspunt voor deze collectie waarin herschikken in plaats van iets nieuws creëren centraal staat. Het is fijn om te zien hoe onze ontwerpen uit een boek tot leven komen op textiel. Elk item heeft bovendien een unieke zeefdruk. Door deze samenwerking hopen we upcycling van zowel prints als kleding naar een groter publiek te brengen.” Refererend naar het bloemenconcept kozen de partners om de fotoshoot met Stig De Block in een bloemenweide te doen. De collectie is vanaf 6 oktober te koop in Kringwinkel Centrum, Lange Koepoortstraat 39, Antwerpen. Prijzen variëren tussen € 30 en € 60.

STIG DE BLOCK.

TRIGGER

#MOOD

CURRICULUM

IN ZAK EN TAS

Le Tanneur kent een traditie van 124 jaar, maar overstijgt pas sinds een aantal jaren het imago van traditioneel lederwarenhuis. Dat het Franse merk in één adem genoemd wordt met de meest hippe accessoirelabels van het moment, dankt het aan de sterke vernieuwing van zijn vrouwencollectie. Tekst Timon Van Mechelen 1 2

EEN ODE AAN KLEUR

1. Campagnebeeld van de herfstwintercollectie 2022. 2. Campagnebeeld van de nieuwe collectie minitasjes. 3. De Juliette-tas in mandarijnoranje. 4. Mini bucket-tas Louise in de kleur vijg. 5. De samenwerking tussen Enfant Précoce en Le Tanneur.

IENIEMIENIE

Dit najaar brengt Le Tanneur ook een collectie minitasjes uit, een nieuwe interpretatie van enkele paradepaardjes. Van de iconische tas Emilie tot de bestsellers Eva, Laura en Louise: ze kregen allemaal een piepkleine make-over. Door te spelen met juiste verhoudingen en perspectieven, blijft het merk ver weg van de soms potsierlijke kleine tassen van andere labels, waarin slechts een lipstick en een bankkaart passen. Deze reeks tassen met de kenmerkende eigenschappen van het huis is aangekleed met de kleuren van het seizoen.

PERS.

Le Tanneur heeft een ‘moment’, zoals dat heet in de wandelgangen van een lifestyleblad. Hoewel het Franse huis al meer dan twaalf decennia bekendstaat voor zijn traditionele knowhow op gebied van kwalitatieve lederwaren, begint het aan een nieuwe bladzijde in zijn geschiedenis. Samenwerkingen zoals die met kunstenaar Enfant Précoce, frisse nieuwe collecties en grote investeringen in digitalisering moeten een duurzame toekomst van het merk verzekeren. Weliswaar zonder de traditionele waarden van het huis, zijnde de liefde voor mooie materialen en aandacht voor detail tegen betaalbare prijzen, te verloochenen.

Voor het herfst-winterseizoen van 2022 viert Le Tanneur kleur in al zijn vormen. De nieuwe tinten van de handtassen zijn helder en levendig, denk aan indigoblauw en mandarijnoranje. De motieven combineren zowel smalle als asymmetrische lijnen. Met deze nieuwe collectie wil het Franse huis breken met de traditionele klassieker in zwart, bruin en wit, en zo emoties oproepen en een visuele ervaring creëren met een explosie van kleur in beweging.

19 2

Denimdefinitie

HET ARSENAAL Van denim laarzen tot Canadian tuxedos, dit seizoen gaat denim veel verder dan de iconische bluejeans. Volg het voorbeeld van onze landgenoot Glenn Martens bij Diesel en ga voor jeans op jeans. Zelfs de accessoires moeten eraan geloven. Productie Timon Van Mechelen

PERS.

PODIUMLOOK Defilé Diesel herfst/winter 2022-2023. 1. CONTRASTERENDE STEEK Denim bustier Jean Paul Gaultier, € 850, via MyTheresa. 2. KAVIAAR Oorbellen in zilver Line Vanden Bogaerde, € 295. 3. PATCHWORK Jurk in gerecycleerde jeansstof Acne Studios, € 450. 4. GERAFELD Rok in jeansstof 7 For All Mankind, € 260. 5. KLASSIEKER Handtas in geprint denim en goudkleurig metaal Chanel, € 8450. 6. AFGEWASSEN Jeansjas Lois Jeans, € 239,95. 7. STRAK Horloge Hampton 10671 Baume et Mercier, € 1850. 8. HET IDEALE SILHOUET Jeansjas met broches op de kraag Baum und Pferdgarten, € 239. Wijde XL-Flood-jeansbroek Levi’s, € 140. D-Yucca Otk kniehoge laars Diesel, € 450. 9. LE CAGOLE XS Denim handtas Balenciaga, € 1690.

TRIGGER

#MOOD

Campagnebeelden van de samenwerking tussen Marina Rinaldi en Sara Battaglia.

CURRICULUM

ODE AAN ALLE VROUWEN Marina Rinaldi werkt dit najaar samen met de Italiaanse ontwerpster Sara Battaglia. De flamboyante, kleurrijke capsulecollectie is ontworpen voor Ann en alle vrouwen. Tekst Timon Van Mechelen

een uitwisseling tussen de kennis en ideeën van de gastontwerper en van ons designteam. Hoewel ze inderdaad geen ervaring had met size-inclusive mode, maken sommige van haar designkenmerken ook deel uit van het DNA van Marina Rinaldi, denk aan vloeiende silhouetten, hoge tailles en zeker het gebruik van gedurfde kleuren en prints. De klik was er meteen.” VOOR WIE DE MODE VAN BATTAGLIA KENT, IS DE COLLECTIE ONMIDDELLIJK HERKENBAAR.

“Het doel van mijn werk is om de sensualiteit en schoonheid van vrouwen te vieren”, zegt Sara Battaglia. “Wat sommige vrouwen als gebreken beschouwen, benadruk ik net als sterke punten die niet langer verborgen moeten blijven.” De in Milaan opgegroeide ontwerpster mag in haar collecties dan vrouwelijkheid centraal stellen, een collectie voor dames met een maatje meer had ze nog nooit ontworpen. Lynne Webber, managing director van Marina Rinaldi, legt uit waarom ze voor Battaglia kozen: “Elke samenwerking die we aangaan, is

Te beginnen met de oversized donsjas in kanariegeel en International Klein bleu (IKB), het pronkstuk uit de samenwerking. Ook een palazzo-broek in denim met hoge taille, een tuniek met grote golvende print in zwart-wit, een mantelpak in latex en een trui met franjes en veters zijn blikvangers. Aangezien Battaglia ook een handtassenlabel is, kunnen accessoires niet ontbreken. Voor Marina Rinaldi ontwierp ze een ronde tas met geplooide zijkanten - nog een van haar designkenmerken - en een zonnebril met een dik wit montuur en contrasterende roze glazen. Model Precious Lee werd ingeschakeld voor de bijhorende campagne. “Ze is sinds lente-zomer 21 het gezicht van Marina Rinaldi”, vertelt Webber. “Omdat de capsules van ontwerpers altijd moeten opgaan in de rest van onze collectie, vonden we dat deze buitengewoon mooie en dappere jonge vrouw ook voor dit project het perfecte gezicht was. Ze vat de bruisende energie en vitaliteit van de collectie perfect samen.” In het voorjaar volgt een tweede capsule voor Marina Rinaldi.

PERS.

annamariacammilli.com

x SheaMoisture

ODE AAN DE KRUL Je natuurlijke krullen verzorgen, hoe begin je eraan? Onze drie SheaMoistureambassadors getuigen over hun natural hair-journey en hoe ze hun natuurlijke haar leerden omarmen.

Kledij. Gele jurk Marc Martha. Blauwe blazer Marc Martha. Broek met print Tom Van der Borght. Kanten broek en top Tom Van der Borght. Accessoires. Oorbellen Amber Ansah D’heygere (@d_heygere). Haaraccessoire Domi Grzybek (@domigrzybek) in samenwerking met Rosalie Carlier. Oorbellen Yamsi Nana: eigendom van de styliste.

Fotografe: Yaqine Hamzaoui Assistent: Jules Emile Styliste: Eveline Briand MUAH: Gladys Ferro

NANA YAMSI

“Ik leerde zachter en liever met mijn haar om te gaan”

CHARLOTTE ADIGÉRY

“Pas na de big chop ontdekte ik hoe mooi mijn natuurlijke krullen zijn” Ook muzikante Charlotte Adigéry leerde haar natuurlijke haar appreciëren na de zogenaamde ‘big chop’. “Op mijn 21ste behandelde ik mijn haar met chemicaliën, maar daardoor ging mijn haar stuk. Toen besloot ik al mijn haar af te knippen.” Alleen wist Charlotte niet wat ze moest verwachten. “Ik kende mijn natuurlijke krullen niet eens!” vertelt ze. “Het is pas na mijn ‘big chop’ dat ik ontdekte hoe mooi mijn haar is. Het duurde wel even voor ik ermee leerde omgaan, nu heb ik mijn routine gevonden. Een afro is mooi, maar het vraagt veel werk.” In het begin maakte ze haar eigen haarproducten om chemicaliën te vermijden. “Nu heb ik er uiteraard geen tijd meer voor. Daarom ben ik zo blij dat SheaMoisture in heel België te vinden is. Ze zijn de pioniers op het vlak van natuurlijke haarproducten”, vertelt Charlotte. Haar persoonlijke favoriet? “De Jamaican Castor oil Shampoo! Superaangenaam en hydraterend.”

Nana is een micro-influencer, accountmanager en werd door het Marie Claire-team uitgeroepen tot SheaMoisture-ambassadrice. De 27-jarige leerde haar krullende haardos pas na heel wat trial en error omarmen. “Vroeger experimenteerde ik constant: ik droeg extensions of ik blondeerde mijn haar tot er niets anders overbleef dan verbrand, dof haar met een oranje schijn”, vertelt ze. “Uiteindelijk moest ik de knoop letterlijk doorhakken: al het dode haar ging eraf. Ik besloot om zachter en liever met mijn haar om te gaan, zo begon mijn natural hair journey.” Dat ging gepaard met veel opzoekwerk. “Als je krullend haar hebt, kan je niet zomaar elk product gebruiken. Ik heb dat op de harde manier moeten leren”, lacht Nana. “Het kostte me veel energie, moeite en geld om de juiste tools te vinden die voor mij werken.” Welke tips zij meegeeft voor gezonde krullen? “Was je haar niet te vaak, dat maakt je haar droog, en investeer in kwaliteitsvolle producten.” Zelf raadt ze ook SheaMoistureproducten aan: “Ik ken het merk al enkele jaren en ben dol op de haarmaskers en conditioners. Omdat er ook geen siliconen of sulfaten in de producten zitten, kan je ze ook met een gerust hart kopen”, vertelt ze. “Mijn favoriet is de conditioner van de ‘Strengthen en Restore’-lijn. Met een klein beetje product kom je al een heel eind verder. En het ruikt ook nog eens heerlijk!”

AMBER ANSAH

“Ik omarm mijn krullen, in the good hair days and bad hair days” Belgische content creator Amber Ansah weet als geen ander dat de zoektocht naar juiste producten voor gekruld haar niet altijd van een leien dakje loopt: “In mijn studententijd ontkrulde ik mijn haar met een chemische pap, genaamd ‘relaxer’. Maar het is schadelijk, ik kreeg er zelfs brandwonden van en ik had last van haaruitval. Ik vroeg mijn beste vriendin om mijn haar kort te knippen. Er bleef 1 cm haar over.” Wanneer Amber zich met zo’n korte coupe zag, was dat een wake-upcall en begon ze haar natural hair journey. “Ik leerde veel bij over verzorging voor krullend haar. Na een jaar was mijn haar langer dan ooit.” Zo begon haar YouTube-verhaal ook: “Veel mensen vroegen me om tips, dus ik besloot er een video van te maken. The rest is history!” “Het allereerste product dat ik op mijn natuurlijke haar gebruikte, was van SheaMoisture”, vertelt Amber. “Ik was dus fan van het merk lang voor ik ambassadrice werd. Na 9 jaar, gebruik ik deze producten nu nog steeds. Dat zegt genoeg! Wat ik zo fijn vind, is dat ze gemaakt zijn met natuurlijke ingrediënten, wat mijn haar gezond houdt. Ik omarm nu mijn bos krullen, in the good hair days and the bad hair days.”

Exclusief verkrijgbaar bij Kruidvat en op www.kruidvat.be Dit artikel kwam tot stand in nauwe samenwerking met SheaMoisture. www.sheamoisture.com

TRIGGER

#MOOD

DE ZIN VAN MODE VOLGENS

LOUISE LUND Lund is Sustainability Manager van de Deense merken SELECTED Femme en Homme. Een vrouw die haar blik steeds op de circulaire toekomst van de creaties houdt. Tekst Elspeth Jenkins

1. Winterjas in gerecycleerde wol. 2. Witte blouse in organisch katoen. 3. Satijnen rok in gerecycleerd polyester.

circulariteit aanpakt. Het is immers belangrijk dat we een gemeenschappelijke aanpak hebben en de ontwikkelde recyclagestructuren toepassen en zo ook ondersteunen.” Waar denk jij aan bij het horen van de zin: de toekomst van mode?

Welke stappen heb je ondernomen om jezelf duurzaamheidsexperte te kunnen noemen?

“Ik werk al 20 jaar in de mode-industrie, maar het woord duurzaam kwam pas op mijn radar in 2016, toen we bij SELECTED met gecertificeerde stoffen zoals organisch katoen en TENCEL™ lyocell begonnen te werken. Ik ben mijzelf hierin gaan verdiepen en ik heb mijn netwerk van sustainability experts uitgebreid. Mijn eerste grote project was om het katoen in onze jeansbroeken te vervangen door organisch katoen en op zoek te gaan naar nieuwe innovatieve manieren van wassen om de hoeveelheden water, energie en chemicaliën drastisch te verminderen.” Speelt duurzaamheid ook een grote rol in jouw dagdagelijkse leven?

“Elke dag bezig zijn met duurzaamheid heeft zeker ook een impact op mijn privéleven. Ik denk na over voedselverspilling en kies voor bio. We kweken ook aardappelen, asperges, appels en frambozen in de tuin. Ik ben zelf mama van vier kinderen, ik heb vier zussen en broers en mijn kinderen hebben 13 neefjes en nichtjes, dus de preloved

2 3

kleding gaat stevig rond in onze familie. Dat zorgt ervoor dat elk kledingstuk tussen de één en vier eigenaars krijgt voor het op is. Het is voor mij enorm belangrijk om mijn kinderen mee te geven hoe ze zorg kunnen dragen voor het milieu.” Welke maatregelen kunnen modemerken nemen om circulair te worden?

“Een modemerk meer circulair maken is geen gemakkelijke taak. Maar het belangrijkste is om eraan te beginnen. We hebben zelf succes geboekt bij SELECTED door met een duidelijke visie te starten en die in een strategie om te zetten. Daarnaast is het fouten maken tot je slaagt. Wij volgen de circulaire designgids die ontwikkeld is door de Bestseller groep. Deze gids geeft aan hoe de industrie

Als je een award kon uitreiken aan één persoon voor zijn bijdrage aan een betere wereld, wie zou dat dan zijn?

“Om een betere wereld te creëren, hebben we niet veel aan de bijdrage van slechts één persoon. Het gaat over wat we samen doen. Alle kleine stappen die we op alle vlakken maken, van wat we kopen tot wat we doen. Er zijn initiatieven die ik zeker wil belonen. Fashion For Good bijvoorbeeld, een globaal initiatief dat inspireert tot verandering en de modewereld wil aansturen om goed te doen. Of Textile Exchange, een gemeenschap van merken, fabrikanten en boeren. En ook zeker The Fashion Pact, een globale coalitie van bedrijven in mode en textiel, die zich allen engageren tot een gemeenschappelijk pact van doelstellingen in drie velden: de klimaatopwarming stoppen, de biodiversiteit herstellen en de oceanen beschermen. Dit zijn er slechts een paar, er zijn nog veel organisaties en mensen die ons verbinden.”

PERS.

Louise Lund

“Dat duurzaamheid een verworven recht is om vooruitgang te boeken. Het is niet zomaar een extraatje, maar een fundamentele waarde om zaken te kunnen doen. De technologie groeit ook sneller dan ooit en hierin ligt de sleutel om nieuwe materialen, recyclagetechnologieën, traceerbaarheid, transparantie en nieuwe bedrijfsmodellen te verbeteren.”

POPART POSTERGIRL

MOODBOARD

Sixties-revival (again). Bij Chanel kijkt Virginie Viard naar de Londense schoolmeisjes uit die tijd, terwijl Jeremy Scott voor Moschino de vrije liefde viert met flashy kleuren en A-lijnrokken. En de Tommy Factory brengt een ode aan Andy Warhol, de koning van de popartbeweging. Yeah baby! Samenstelling Elspeth Jenkins

10 11

6 7

PERS.

1. Cuff bracelet, Chanel. 2. Defilé herfst/winter 20222023 Prada. 3. Defilé herfst/ winter 2022-2023 Chanel. 4. Andy Warhol met Tommy Hilfiger. 5. Adeline-oorbellen, Celine Roelens. 6. Oranje leren jas, Maison Ullens. 7. Les

Phyto-Ombres in 42 Glow Silver van Sisley Paris. 8. Limited Edition Fauteuil Kangourou, Vitra. 9. Lea-zonnebril, Linda Farrow. 10. Pop Art Style bij Assouline. 11. Anna + Nina. 12. A-lijnrok, Moschino.

TRIGGER

#MOOD

GEORGIA MOURAD BROOKS

Oprichtster van The Nine

Tekst Aurélia Dejond

Georgia

EN? TEVREDEN

“Wat een jaar! Eerst denk ik wauw… en daarna: hoe hebben we dit in godsnaam voor elkaar gekregen? Het is geweldig die groei van onze community!” HOE KOMT DAT, DENK JE?

“Zonder twijfel: het gevoel van community. The Nine is een prachtig clubhuis, maar vrouwen komen vooral voor de mensen, én er is geen enkele vorm van onderlinge concurrentie (feit!).” ZEKER?

“Ja!! Heel wat vrouwen zoeken de kracht van andere vrouwen – ze hebben die nodig. Vrouwenervaringen zijn zo uniek. Ook soms moeilijk uit te leggen: fysieke ervaringen, kleine micro-agressies van elke dag, angsten, verlangens… Die uitwisseling is top, en nodig.”

WRONG! NU KRIJG JE COMPLIMENTEN! WAT WAS HET MOOISTE?

“Toen een van de oprichtsters me vertelde dat de club haar leven had veranderd.” JIJ ALS MUZE VOOR JE 460 LEDEN!

“Oh wauwwww, daar heb ik nooit bij stilgestaan... Veel vrouwen zijn juist muzes voor mij.” HET CONCEPT ‘MUZE’ ZIT TOCH IN JULLIE DNA?

“Absoluut!”

EVIDENT OM ALS TOEKOMSTIGE MOEDER VAN EEN MEISJE OP TE KOMEN VOOR DE VROUWENZAAK?

“Zeker. Maar ik zou hetzelfde zeggen als ik een jongen kreeg!” WAT MAG IK JE WENSEN VOOR DEZE EERSTE VERJAARDAG?

MAKELIJKER BABBELEN ZONDER MANNEN?

“Dat we erin mogen slagen om een Europees – of wie weet wel wereldwijd – netwerk van vrouwenclubs op te richten. Ik ben ermee bezig! Verder graag ook meer gelijkheid, en voor mij persoonlijk: een grote virgin Martini!”

IS DAT EEN BEVRIJDEN UIT EEN PATRIARCHAAL KEURSLIJF?

thenine.be

“Ik denk van wel. We moeten ons als mannen gedragen om succesvol te zijn of toch zo gezien te worden. Het is prachtig hoe vrouwen zich eerlijk, kwetsbaar en mild durven op te stellen in de club.”

“Oh, love that image; een patriarchaal keurslijf. Een korset. Zouden niet ook veel mannen graag meer open en kwetsbaar in het leven staan? Maar dat lijkt nog altijd niet te mogen. Heel spijtig…” DE LANGE WEG NAAR GELIJKHEID…

“Als je vergelijkt met het leven dat een vrouw vijftig jaar geleden had, is het verschil toch wel indrukwekkend!” REDEN TOT OPTIMISME?

“Ik moet wel , ik ben het aan mezelf verplicht. Is er een alternatief?” HAHA. HOE WAS DE OPSTART?

“Ik kreeg eerst veel opmerkingen, van mannen en vrouwen. Ik ging denken dat België er misschien nog niet klaar voor was...”

UTOPIA FOTO.

Op 9 september 2021 – alweer een jaar geleden – opende de eerste women only privéclub in België de deuren. The Nine is een plek gewijd aan zusterschap, waar elk lid muze is voor de ander. Op deze verjaardag beseft oprichtster Brooks (35) amper de omvang van haar succes.

SUBS

30 BIJ DE TIJD

42 CULTUUR

BLIK OP DE WERELD

OM OP TE PIKKEN

TEXAS Vrouwen in opstand tegen abortusverbod

AGENDA vol interessante expo’s

SALLY RIDE Astrofysicus en tenniskampioene

FILMS EN SERIES Kijk je de ogen uit

TANCE 48 INTERVIEWS

60 REPORTAGES

UIT DE HOOFDEN VAN

DIT GEBEURT OM JE HEEN

VIOLA DAVIS Stoer en sterk

ZICH HECHTEN aan de kinderen van een ander

ZES AFRO-BELGISCHE VROUWEN met een stem

QUIET QUITTERS Liever lui dan moe

AD(H)D Kalme meisjes met aandachtspanne

Dagelijks demonstreert Victoria Mycue, 22 jaar (hier met megafoon), de co-leader van de beweging voor de herinvoering van het federale abortusrecht in Texas, voor het gerechtsgebouw in Austin. Op deze 30ste juni 2022 defileren honderden vrouwen met haar.

BIJ DE TIJD

SUBSTANCE

REPORTAGE

TEXAS

VOORSTANDERS VAN ABORTUSRECHT IN OPSTAND Op 24 juni werd abortus illegaal in bijna de helft van de Verenigde Staten. Op die dag kwam het Amerikaanse Hooggerechtshof terug op het arrest Roe vs Wade dat al van kracht was sinds 1973. Hoe reageren patiëntes, verplegend personeel en activisten voor gelijke rechten hierop in het überconservatieve Texas? Zij willen niet dat de Amerikaanse samenleving verdeeld blijft in ‘pro-life’ en ‘pro-choice’, maar dat de gezondheid van vrouwen vooropstaat.

Tekst Caroline Laurent-Simon Foto’s Laura Morton

en kantoorgebouw in een rustige wijk in het noordwesten van Houston. Aan de buitenkant doet niets vermoeden dat hier de Women’s Reproductive Services zetelt. Deze kliniek verstrekt de abortuspil. Een van de zeldzame in Texas die nog open is begin juli. Op de derde etage geeft een discrete plaat de inkom aan, bewaakt door een videocamera. Abortusklinieken waren al eerder het doelwit van aanslagen door extremistische ‘pro-life’-actievoerders. De afgelopen twintig jaar zijn in de USA meerdere artsen vermoord die zwangerschapsafbrekingen uitvoerden. “We nemen geen enkel risico”, getuigt de verloskundige van de Women’s Reproductive Services. De zeventiger vraagt ons uitdrukkelijk om zijn naam niet te vermelden en hem niet te fotograferen: “Ik wil nog een tijdje meegaan, en ik heb een gezin...” Deze grote voorvechter van vrouwenrechten heeft, zo vertelt hij, “duizenden kinderen ter wereld gebracht” en voert zwangerschapsonderbrekingen uit sinds 1973, het jaar waarin abortus federaal werd gelegaliseerd na het arrest Roe vs Wade door het Hooggerechtshof. Dat is nu teniet gedaan. Hij levert binnen de organisatie abortuspillen af. Dat recht houdt hij nog een paar dagen. En daarna? “Texaanse vrouwen die het zich kunnen permitteren om te reizen, zullen naar liberale staten gaan”, verklaart hij. “De andere vrouwen, uit lagere sociale milieus zoals Afro-Amerikaanse en latino- gemeenschappen, zullen door een hel gaan. Het einde van Roe is de overwinning van de blanke fundamenta••• listen, die zich achter religieuze bewegingen verschuilen.”

SUBSTANCE

BIJ DE TIJD

U ITS LU ITE N D PATIË NTE S D I E AL E E N

•••

AFSPRAAK HADDEN VOORDAT HET ARREST ROE VS WADE NIETIG WERD VERKLAARD,

verdringen elkaar die dag in deze kliniek. Op dit eilandje van verzet wordt de periode na Roe al georganiseerd. “We kunnen elk moment een sluitingsbevel opgelegd krijgen”, waarschuwt Kathy Kleinfeld, de hartelijke vijftiger die het Women’s Reproductive Services bestuurt. “Onze advocaten strijden tegen de staat sinds het einde van Roe werd bekendgemaakt . Ze ijveren ervoor dat we lang genoeg open kunnen blijven om de vrouwen te helpen die zich voor 24 juni registreerden.” Kathy is ongerust. In deze reusachtige zuidelijke staat van 29 miljoen inwoners delen de ultraconservatieve republikeinse vleugel en de machtige religieuze ‘pro-life’-congregaties de lakens uit. Al in september 2021 schroefden zij de toegang tot abortus drastisch terug tot zes weken zwangerschap, zelfs in geval van verkrachting of incest. Een eerste funeste wake-upcall tegen de rechten van zes miljoen Texaanse vrouwen tussen 15 en 44 jaar(1). “De zelfhulpnetwerken blijven actief fondsen werven: ze delen in de reiskosten en regelen onderdak voor vrouwen die naar staten reizen waar zwangerschapsonderbreking na zes weken toegelaten is”, legt Kathy uit. “Maar het aantal uitzichtloze situaties zal toenemen. Heel wat vrouwen zullen hun toevlucht nemen tot riskante oplossingen, net als vroeger.” En dan is er nog de sociale en morele druk die de stigmatisering van iedereen die ‘pro-choice’ is, aanwakkert, zo vreest het personeel van de kliniek. De giften voor het steunfonds gebeuren trouwens anoniem, om de veiligheid van de donateurs te garanderen. “We worden vijftig jaar in de tijd teruggekatapulteerd als we vrouwen voor een abortus naar Californië of New York sturen”, benadrukt Kitty, die sinds 1971 psychologisch hulpverleenster is voor vrouwen die een zwangerschap willen onderbreken. “We nemen onze toevlucht tot geheimhoudingsmaatregelen, maar de aangemoedigde verklikking van vrouwen die een abortus wensen en van de mensen die hen helpen, is reëel.” Stilte. “Het lijkt hier wel Noord-Korea”, zucht Kitty. “Meer dan

“Ik heb een abortus gehad toen ik zwanger was van m’n gewelddadige ex. Vreselijk dat mishandelde vrouwen nu zo’n ongewenste zwangerschap moeten uitdragen” Een actievoerster voor het gerechtsgebouw van Austin.

20% van de minderjarige Texaanse jongeren wordt seksueel misbruikt. We zien hier veel meisjes met hun moeder. Voortaan zal een minderjarig slachtoffer dat door haar incestueuze s t i e f va de r i s m i sb r u i k t , wo rde n gedwongen om het kind te houden dat uit die verk rachting vo or tkomt . We verwachten veel vondelingen in kerken en benzinestations...” DIE DAG IN BEGIN JULI GAAT EEN ZESTIGTAL VROUWEN TUSSEN ZEVENTIEN EN VEERTIG JAAR BIJ DE WOMEN’S REPRODUCTIVE SER-

V I C E S L A N G S , z e worden in dez e beschermde ruimte ontvangen, tussen negen uur ’s ochtends en zes uur ’s avonds. “Ons patiëntenbestand bestaat uit vrouwen uit alle milieus”, vertelt Kathy Kleinfeld, “van bedrijfsleidsters tot serveersters, van studentes tot veertigjarige huisvrouwen.” Allemaal worden ze ontvangen in een knusse sfeer, met zachte muziek, tussen pastelkleurige meubeltjes en muren waarop posters hangen van Ruth Bader Ginsburg (RBG), de legendarische rechter van het Hooggerechtshof en heldin van de feministische strijd in de Verenigde Staten, die in september 2020 is overleden. In de wachtzaal is het een komen en gaan van

vrouwen van alle leeftijden en achtergronden – blanke, zwarte en latinovrouwen. Een koppel met een kind in een wandelwagentje sluit zich bij hen aan. In de gang troost Kathy Kleinfeld een huilende jonge Afro-Amerikaanse, die is gekomen om onder medische controle de procedure van de abortuspil te starten. De vrouw lijkt heel veel spanning los te laten. Ze wil anoniem getuigen over haar “woede en verdriet”, fluistert ze en kiest Jasmin als pseudoniem. “Ik panikeerde bij de gedachte dat ik deze zwangerschap niet zou kunnen stopzetten”, vertelt ze. “Ik had al op het internet opgezocht waar je de abortuspil kon bestellen, via een Oostenrijkse arts. Hij schrijft het voor, en dan kan je het medicijn online bestellen op een Indiase website...” Jasmin is een kantoorbediende van negenentwintig jaar die in haar eentje haar zoontje van twee jaar opvoedt. “Ik kan een tweede kind financieel niet aan, met mijn kleine salaris. Ik moet al mijn uiterste best doen om mijn zoontje een goed leven te kunnen geven.” Haar moeder staat achter haar beslissing, maar zal zwijgen tegen haar vader, die predikant is. Haar tante zal de 600 dollar kosten van de abortusmedicatie betalen.

Aspen, vijfentwintig en analiste in de petroleumindustrie, besefte dat ze zwanger was op de avond voor de beslissing van het Hooggerechtshof werd aangekondigd. Ze maakte meteen een afspraak. “Ik heb een dochtertje van vijf en zit midden in een moeilijke scheiding. Een nieuw kind krijgen met mijn nieuwe partner, terwijl ik nog niet ben gescheiden, zou mijn hoederecht op het spel zetten”, vertelt ze. “Zelfs toen abortus legaal was, was het al een heel controversieel thema in deze conservatieve samenleving van zuidelijke staten. Zelfs met naaste familieleden hebben we het er amper over; het is een groot taboe. Dat zal nu nog erger worden.” Aspen heeft nog nooit actie gevoerd voor vrouwenrechten, maar ze belooft: voortaan doet ze mee aan de demonstraties die bijna dagelijks in Texas en in de hele Verenigde Staten eisen dat abortus weer een grondwettelijk federaal recht wordt. Meerdere keren per week organiseren Coco Das (52) en Victoria Mycue (22) op drie uur rijden van Houston sit-ins en marsen voor het gerechtsgebouw van Austin. De hoofdstad van Texas werd het knooppunt van de ‘pro choice’-protestbeweging(2). De vijftigjarige actievoerster-schrijfster en de woke opvangmoeder ontmoetten elkaar in juni op de sociale media. Sindsdien spreken beiden ’s ochtends en ’s avonds met een megafoon in de hand de groeiende menigte anonieme vrouwen (en mannen) toe in een groene outfit. Een verwijzing naar de beweging ‘marea verde’ (de groene golf ) van Zuid-Amerikaans e vrouwen met dezelfde strijd. Die dag, onder een verzengende hitte van 40° C, luisteren ze

3 4

1. Eén van de slogans

luidt: “Haal die olifant (het symbool van de republikeinse partij, nvdr) uit mijn baarmoeder!” 2. Kathy Kleinfeld, hoofd van het Women’s Reproductive Services te Houston, is ook een van de bekende vrouwenrechtenfiguren in de VS naast de poster van RBG. 3. Deze jonge vrouw werd geslagen door haar ex-partner en liet een abortus uitvoeren. Op haar buik prijkt de slogan van het verzet van de Amerikaanse vrouwen. 4. Een werkneemster van de kliniek legt de laatste abortuspillen klaar.

met meer dan honderd naar getuigenissen van vrouwen van alle leeftijden. Een tiener ontroert de menigte met haar getuigenis over haar seksueel misbruik en abortus. Na haar verhaal barst ze in tranen uit; ze wordt meteen getroost door een vertegenwoordigster van Planned Parenthood, de Amerikaanse organisatie voor gezinsplanning. Een jonge man neemt de micro, hij haalt uit naar het “groeiende fascisme in dit land!” Op de affiches van de deelnemers staat te lezen: “Haal die olifant (het dier dat symbool staat voor de republikeinse partij, nvdr) uit mijn baarmoeder!” “Mijn lijf, mijn keuze” staat in lippenstift op de blote buik van een jonge vrouw met lange blonde vlechten: “Ik onderging negen maanden geleden een abortus toen ik zwanger was van mijn geweldda-

dige ex-vriend”, getuigt ze. “Hij zou geen goede vader kunnen zijn, even gewelddadig tegen het kind als tegen mij. Ik heb klacht tegen hem ingediend, hij staat waarschijnlijk binnenkort terecht. Ik word er ziek van dat mishandelde vrouwen tegenwoordig worden verplicht om een ongewenste zwangerschap uit te dragen.” Amanda, Tony en Jenna – respectievelijk ergotherapeute, arts en verpleeghulp in een Austins ziekenhuis – staan in ziekenhuiskleding en met ernstige gezichten kaarsrecht op de treden van het Hof van Justitie van de hoofdstad. Op Tony’s affiche staat een eenvoudige zin: “Artsen steunen de reproductieve rechten.” Amanda heeft op de hare geschreven: “Ik heb een abortus gehad. Ben ik nog altijd uw heldin?”, een • • •

SUBSTANCE

BIJ DE TIJD

Austin, 30 juni 2022: 1. Amanda, Tony en Jenna, twee moedige artsen en een zorgkundige, eisen de herinvoering van het abortusrecht. 2. Austin, hoofdstad van Texas en centrum van het vrouwenprotest.

1 2

verwijzing naar de golf van steun aan het verzorgend personeel tijdens de eerste coronagolf. “Het is ronduit misdadig”, bevestigt Tony. Hij is ervan overtuigd dat er vrouwen zullen sterven aan gevaarlijke zwangerschappen. Alex, met een rosse hipsterbaard, draagt een T-shirt “Her Body, Her Choice”. Een vrouw van rond de dertig heeft een stuk karton op haar knieën gezet: “Abortus is illegaal in deze staat, maar Texas vindt incest en verkrachting OK!”

•••

VICTORIA EN ANDERE ACTIEVOERSTERS ZIJN DAAGS NA HET ARREST IN EEN BELANGRIJKE

KERK IN HOUSTON BINNENGESTORMD , in de trant van de Russische Pussy Riots op wie ze zich inspireren. “De afschaffing van Roe is een eerste fase”, denkt Coco, “het homohuwelijk, de rechten

van LGBTQ+ of toegang tot contraceptie zijn de volgende vrijheden die worden ingeperkt.” “De polarisering in dit land is sterk toegenomen”, vindt Victoria. “Toch benadrukken we dat we geen vijanden zijn. Onze betogingen in de zeer conservatieve voorsteden van Austin verlopen allemaal goed. Ook al geven ze het publiekelijk niet toe, heel wat vrouwen die republikeins stemmen zijn tegen de afschaffing van het wettelijke abortusrecht. We laten onze woede en verdriet horen, maar willen ook eendrachtig en vreedzaam blijven.” Ook al werden actievoerders tijdens ‘pro-choice’-manifestaties gearresteerd in Los Angeles en daagt de ‘pro-life’-partij de actievoerders uit door met micro’s vanuit hun auto’s te scanderen: ‘America First’ (de campag-

neslogan van Donal Trump, nvdr) en ‘Baby killers’. De twee Texaanse bezielsters van de pro-choice-beweging willen ook geloven in een wettige mogelijkheid van ‘impeachment’ van het Hooggerechtshof in de rechtbank. Ze menen dat hun strijd even doorslaggevend zou kunnen zijn als de Black Lives Matter-beweging. “We kunnen niet tolereren dat mensenrechten met de voeten worden getreden in zo’n machtig land als de Verenigde Staten”, benadrukt Coco. Zal het massale mobiliseren van de pro-choice-aanhangers in de nasleep van het besluit van het Hooggerechtshof volstaan om de strijd voor vrouwenrechten te winnen, zoals in de jaren zeventig? Sommige van hen, die we ontmoetten tijdens de demonstraties in Austin, overwegen samen met andere actievoersters in de VS om de strijd te verharden, en eventueel de maatschappij te blokkeren via stakingen in de bedrijven en de industrie. Die hoop doet miljoenen Amerikaanse vrouwen bijna dagelijks op straat komen in New York, Los Angeles, Austin en Chicago. Volgens Coco, Victoria, Kathy Kleinfeld en haar team zouden de tussentijdse verkiezingen in november een beslissend keerpunt kunnen zijn voor de eventuele herinvoering van het federale abortusrecht in de Verenigde Staten. “De mensen moeten zich beslist inschrijven op de kieslijsten en stemmen voor democratische ‘prochoice’-kandidaten”, zegt Kathy Kleinfeld. “Alleen zo kan er iets veranderen in de staten die abortus verbieden.” In de hall van het Texas State Capitole wisselen vrouwen elkaar dagelijks af om een zitstaking te houden, onder bewaking van bewapende politieagenten. Ze zijn vastbesloten, net als de miljoenen Amerikaanse mannen en vrouwen die deze zomer en herfst in opstand komen. 1. Source March of Dimes Data.

marchofdimes.org

2. Instagram : @tx4abortion

SUBSTANCE

BIJ DE TIJD

SALLY RIDE DE VERGETEN PIONIER

Ze was niet alleen astrofysicus en tenniskampioene, maar ook de eerste Amerikaanse vrouw die de ruimte in ging en zo haar plaats verdiende aan het firmament van de pop-iconen. Tekst Françoise-Marie Santucci

Sally Ride op de basis van Ellington Field in Houston, Texas, in 1982.

Dit is het verhaal van een Californisch meisje uit de middenklasse, dat ultrabegaafd is in wiskunde en zich vergaapt aan de sterren, maar ondertussen wat ballen begint te slaan. In het begin voetbal in de straten van LA, daarna tennis. Omdat ze de ene wedstrijdoverwinning aan de andere rijgt, raadt tennisicoon Billie Jean King haar aan om professi-

onal te worden. Maar Sally, ondertussen studente aan de universiteit van California, kiest toch voor natuurkunde. Ze mag naar de prestigieuze Stanford University, waar ze afstudeert met een doctoraat in astrofysica en een graad in het Engels. Toch ligt haar lot elders. Wanneer ze in de universiteitskrant ‘NASA zoekt personeel’ ziet staan, beseft ze tot haar verbazing dat de jongensclub met enkel jachtpiloten, zich eindelijk openstelt voor vrouwen, en ze solliciteert! Na een heel aantal tests wordt ze samen met ongeveer dertig andere mannen en vrouwen uit meer dan achtduizend kandidaten geselecteerd. Wat de recruiters vooral opvalt, is haar koelbloedigheid. Wanneer ze in 1983 als eerste Amerikaanse vrouw aan boord van de space shuttle Challenger de ruimte in vliegt, stellen journalisten haar memorabele vragen (genre: “Hoe ga je dat daarboven doen met je make-up?”), waarop ze met humor antwoordt. Het jaar daarna wordt Sally Ride weer de ruimte in geschoten, waarna ze de NASA als een ster verlaat. Na een kort huwelijk met een collegaastronaut gaat ze een relatie aan met een jeugdvriendin, de ex-tennisspeelster Tam O’Shaughnessy. Ondanks Sally’s bekendheid komen geen van beide vrouwen uit de kast. Samen richten ze de stichting Sally Ride Science op (die nog steeds bestaat) om tienermeisjes aan te moedigen wetenschappelijke studies te volgen. Na haar dood (Sally sterft op 61-jarige leeftijd aan pancreaskanker) onthult Tam eindelijk hun liefde die zevenentwintig jaar heeft geduurd. In de Amerikaanse popcultuur wordt de astronaute nog altijd aanbeden als een ster. Luister bijvoorbeeld naar Sally Ride*, het prachtige lied dat Janelle Monáe aan haar opdroeg… (*) Op het album The Electric Lady, 2013 (Warner).

HIV, een vrouwenzaak?

Hiv-infecties komen wereldwijd dubbel zoveel voor bij vrouwen tussen de 15 en 24 jaar als bij mannen. Dat blijkt uit cijfers van UNAIDS, het VN-programma ter bestrijding van hiv/aids. Maar liefst 83 procent van de hiv-infecties komt voor in Afrikaanse landen als Kenia en Uganda. Het gebrek aan voorlichting en voorbehoedsmiddelen, en de afhankelijkheid van mannen door armoede, liggen hiervan aan de basis, aldus Aidsfonds-directeur Mark Vermeulen. Ook seksueel geweld is een veelvoorkomend probleem. Door verwondingen die vrouwen tijdens een verkrachting kunnen oplopen, hebben zij 50% meer kans om geïnfecteerd te worden met hiv. In 2020 werden in België 727 nieuwe hivdiagnoses vastgesteld, zoals blijkt uit cijfers van Sensoa. Dat is een daling met 21% ten opzichte van het jaar daarvoor, wellicht veroorzaakt door de coronamaatregelen. Meer Belgische heteroseksuele mannen en vrouwen kregen in 2020 de diagnose hiv dan mannen die seks hadden met mannen. T.V.M.

SPACE FRONTIERS/ARCHIVE FOTO’S/HULTON ARCHIVE/GETTY IMAGES. THIBAUD MORITZ/AFP. GETTYIMAGES.

x Bosch eBike Systems

EN ROUTE Elektrische bakfietsen zijn hipper dan ooit. Voor wie op zoek is naar een model dat een feilloze elektrische aandrijving combineert met mooie esthetiek, presenteren we de eCargo Bike ePowered by Bosch eBike Systems. Perfect voor het vervoer van kinderen of om boodschappen te doen in stijl.

PERS.

Elektrische (bak)fietsen waren nog nooit zo populair. De coronapandemie heeft dat nog versterkt: vorig jaar steeg de verkoop van elektrische fietsen met ruim 30 procent. Bosch eBike Systems imponeert al meer dan 10 jaar met innovatieve eBike-aandrijvingssystemen die zich onderscheiden dankzij hun hoge performance en kwaliteit. Met elektrische fietsen ePowered by Bosch eBike Systems leg je dan ook gemakkelijk flinke afstanden af, waardoor het een flexibel en ecologisch alternatief is voor de auto. De eCargo Bike

biedt daarnaast een zee aan ruimte aan, ideaal dus om kinderen naar school te brengen of boodschappen te doen. EXTRA PAAR OGEN

Voor extra veiligheid onderweg is de elektrische bakfiets van Bosch eBike Systems uitgerust met het eBike ABS, dat functioneert als een extra paar ogen waarmee je in onverwachte situaties veilig afremt. Daarnaast zorgen het smart systeem en de bijbehorende eBike Flow-app ervoor dat de eBike zich helemaal naar jouw wensen vormt. Het aanpassen, uitbreiden en updaten van de eBike gaat allemaal via de smartphone – net als bijvoorbeeld de navigatie of beveiliging (met eBike Lock). En bovendien ziet de fiets er nog eens stijlvol uit ook. De eCargo Bike staat voor gezondheid, veiligheid en besparing, zowel van het milieu als je portemonnee. Stap jij als volgende in het eBike-zadel?

Dit artikel is geschreven in nauwe samenwerking met Bosch eBike Systems. www.bosch-ebike.com

SUBSTANCE

REPORTAGE

Het gekleurd cliché Rachel Fleminger Hudson, de nieuwste laureate van Dior’s Art of Color Prijs voor Fotografie, danst op koorden: ze creëert voortdurend spanningsvelden tussen schoonheid en betekenis, tussen performance en authenticiteit, tussen humor en emotie... Een studie in tegenstrijdigheid met pure schoonheid als resultaat. Tekst Galia Loupan

“Ik werkte vroeger in een voetbalcafé waar mannen er kapot van waren als hun team verloor. Dat brachten ze met agressie tot uiting, ongeacht de gevolgen. Vrouwen daarentegen beseffen dat ze maar tot op zekere hoogte confronterend mogen zijn. Hetzelfde gaat op voor emotie, je mag maar tot op zekere hoogte emotioneel zijn. Vrouwen worden gedwongen om hun emoties te beheersen, om te waken dat hun emoties anderen niet schaden.”

“Fotograaf Iain S P Reid heeft mijn werk beïnvloed. Hij was een onbekende straatfotograaf die voetbalfans fotografeerde. Ik probeer me te laten inspireren door fotografen die kleding gebruiken om iets te zeggen, dat inspireert me meer dan de wijze waarop ze een beeld maken. Ik wil immers hun reactie niet stelen, ik wil mijn eigen reactie hebben op een tafereel.”

De manier waarop je werkt, is heel schilderachtig, het doet denken aan werk van Hans Holbein, of Otto Dix of Georges De La Tour...

“Dat is vreemd. Ze hebben me niet rechtstreeks beïnvloed, maar ik denk dat ik met zoveel kunst ben opgegroeid, dat klassieke beeldspraak verweven zit in de manier, waarop ik de dingen zie. Mensen zeggen wel dat de manier waarop ik kleuren bewerk een heel schilderachtige werkwijze is, wat dan ook weer niet mijn bedoeling is, en toch... Mijn vader is kunstcriticus. Toen

ik nog kind was, schreef hij een boek over Titiaan, en drie jaar lang gingen we elke vakantie Titiaans werk bekijken. Kunst zit verweven in mijn wereldervaring. Dat komt gewoon vanzelf tot uiting. Soms worstel ik daarmee, want als ik foto’s maak, probeer ik heel bewust niet te gaan voor wat ik intuïtief mooi vind. Daarin faal ik telkens opnieuw. Mooie foto’s maken is voor mij heel gemakkelijk, omdat ik dingen mooi vind. Maar ik wil beelden maken die iets moeilijks hebben. Maar ook dan maak ik altijd mooie foto’s.” (lacht)

Hoe werk je met kleur?

“Kleuren zijn allemaal origineel in die zin dat ik nooit een kleur toevoeg die er nog niet is. Ik verdiep de kleuren die aanwezig zijn. Ik probeer echt te kijken hoe ver ik het beeld kan brengen om dingen te onthullen. Ik begin graag met de huid, om te zien hoeveel detail ik kan geven. En dan beginnen er allerlei dingen te verschijnen in de omgeving, in de belichting, die vreemde halo’s die rond mensen vorm krijgen. Mijn docenten gruwen hiervan, maar ik vind ••• het prachtig.”(lacht)

SUBSTANCE

REPORTAGE

Wat zijn dan jouw voornaamste invloeden?

“Vooral fotografie en film uit de jaren 60 en 70. Filmmakers met de meeste invloed op mij zijn waarschijnlijk Ken Russel, Ingmar Bergman, Rainer Werner Fassbinder, en Roman Polanski, alhoewel ik me verward voel over Polanski. Giallos of Hammer Horror films hebben ook hun invloed op me uitgeoefend, maar niet vanwege hun gothische elementen. Ze maken van die ongelofelijke portretten van mensen op straat, personages die niet belangrijk zijn voor het verhaal maar met geweldige reacties. Voor het overige vind ik fotografen die het echte

leven portretteren boeiend, maar dan meer omdat de beelden me als onecht voorkomen, zoals een heel gedetailleerde ansichtkaart. Daar gebeurt iets interessants voor mij.” Je bevindt je altijd in dat spanningsveld tussen authenticiteit en performance...

“Ik ben bezig met culturele studies en ik worstel met het authentieke van fotograferen, vooral in een modecontext. Vroeger had ik het gevoel dat ik postmoderne beelden maakte, die slappe afkooksels zonder enige betekenis waren. Het kwam me zinloos voor om beelden te maken die enkel een louter esthetische intentie hadden.

Ik begin nu te begrijpen dat authenticiteit zich materieel manifesteert. Ik heb het lange tijd moeilijk gehad met de realiteit van de mode-industrie, vooral vanwege haar problematiek met duurzaamheid. Nu onderzoek ik het in de context van kleding. Ik heb een enorme collectie kleding uit de jaren zeventig, die ik gebruik om deze personages op te bouwen. De personages zijn niet authentiek, ze zijn geënsceneerd, maar door de live- ervaring worden ze opnieuw echt, authentiek: de mensen op de foto’s dragen echte kleren, ze ervaren een performatieve werkelijkheid. Dingen zijn tegelijkertijd nep én echt , als in een performance.

“Ik zie vrouwen met veel opstandigheid en antagonisme, met die dualiteit van emotioneel zijn. Dat is hoe ik mezelf en andere vrouwen zie, en dat is wat ik probeer te portretteren. Ik voel dat dit allemaal naar voren komt in de personages. En ook bij het verkennen van de modellen en wie ze zijn, het aspect van samenwerken bij vastleggen van beelden.”

“Ik probeer altijd om foto’s te maken zonder klassieke verwijzingen. Ik neem afstand van de lange geschiedenis van wat mooi is en van dat waar het oog van nature toe aangetrokken wordt en geïnteresseerd is om naar te kijken. En toch is het dat wat ik onvermijdelijk uiteindelijk doe, keer op keer. Dat is een goede zaak: mooie foto’s zijn belangrijk.”

Mijn werk is gebaseerd op zowel kleding als op beeldwerk, waardoor ik het modegedeelte van het werk veel meer ben gaan respecteren. Voor mij is dat het belangrijkste deel van het proces! Het onderzoek, het opbouwen van de identiteit door de interactie met kleding, dat maakt dat ik begrijp hoe het binnen in de industrie zou kunnen werken. Toch blijft het ingewikkeld.” Wat is jouw relatie met de werkelijkheid en de digitale ruimte?

“Deze foto heeft een driedubbele laag. De opname werd gefilmd, en er werd muziek gemaakt. Het was een geweldige ervaring, want we hadden niets op voorhand gepland, ik voelde dit verhaal heel snel opkomen, gewoon de situatie beleven en er een reactie op geven.”

“Op een bepaalde manier is mijn werk een reactie op het ‘onwerkelijke’ van digitale kunst, in die zin dat het allemaal draait om fysieke aanwezigheid, de feitelijke ervaring. Ik heb net een film gemaakt, waarin alles ging over een belichaamde, levende incarnatie, iets echts en fysieks. En terwijl ik met de film bezig was, dacht ik ook over de virtuele ruimte na. Hoe zullen mensen zijn als de helft van hun geest niet langer de realiteit ervaart, maar een hyperrealiteit, iets wat niet echt is, maar wel bestaat. Uiteindelijk zijn we allemaal echt, en we bevinden ons allemaal in het hier en nu. Daar komt mijn ‘face to face’-idee vandaan: we blijven op een fysiek niveau met elkaar omgaan, zelfs al hebben we deze virtuele ervaring. Zelfs als de foto’s of de film in een virtuele context worden getoond, gaan ze over echte dingen.” En hoe zit het met jou, hoe verschijn jij in jouw beelden?

PERSONAGES CREËREN

“Ik was onmiddellijk geraakt door het werk van Rachel Fleminger Hudson om haar interesse voor kleding, haartooi en de gedetailleerde aanpak, waarmee ze personages creeërt. Haar beelden nemen me mee terug naar het verleden met hun verhalen. Door het creëren van deze scènes, maakt ze in mijn ogen een ‘wereldomvattende’ vorm van fotografie, die me gelijk beviel. Ze heeft ook een speelsheid die me aantrekt. De fotografische blik die de jonge generatie op de wereld werpt, geeft mij hoop voor de toekomst van kunst. Een kunstenaar moet op een totaal nieuwe manier naar dingen kijken, en alle portfolio’s die ik zag, waren bijzonder scherpzinnig. Voor mij is fotografie communicatie, een toegangspoort om ideeën uit te wisselen, om de toekomst te anticiperen. En ik zie dat de nieuwe generatie weet hoe ze haar plaats in de wereld moet bevragen.” Samuel Fosso, voorzitter van de jury.

CLICHÉS VOORBIJ

“Rachel Fleminger Hudson, laureate van de Prix Dior 2022, is een nieuwe en originele stem in de wereld van fotografie. Met veel stijl en evenwicht brengt ze het standpunt van haar generatie in evenwicht, waarbij ze een fijne, afgestemde, eclectische kijk op het verleden biedt. Hierbij maakt ze gebruik van een esthetiek die zowel op theatrale als filmische ensceneringen berust. Ze speelt een intelligent spel met eigentijdse gezichten, op zo’n manier dat ze bestaande stereotypen oproept, en ook weer bestaande stereotypen en clichébeelden omzeilt.” Simon Baker, directeur van het ‘Maison Européenne de la Photographie’.

“Vandaag de dag en in deze tijd, word je altijd verondersteld jezelf te labelen. Ik ben erg nieuwsgierig. Ik vind andere mensen heel verwarrend en eindeloos interessant. Ik probeer voortdurend om hen te begrijpen en slaag daar niet in. Ik probeer ook altijd om grappig te zijn, en uiteindelijk maak ik altijd heel emotionele beelden, en wat zegt dat over mij? (lacht) Het is eigenlijk heel veelzeggend, want ik vind dat de wereld heel mooi is, bijna ondraaglijk emotioneel. Ik wilde vaak dat ik het niet zo mooi vond, want het is erg overweldigend. En ik bedoel niet per se esthetisch, ik verbaas me gewoon altijd over de wereld. Grappige beelden maken die dan emotioneel worden, is een manier om me met mensen te verbinden.”

42 SUBSTANCE CULTUUR

Isabelle de Borchgrave. Miradas de Mujeres.

FRIDA EN ISABELLE, TWEE VRIENDINNEN Met een grootse expo in het Brusselse Paleis voor Schone Kunsten brengt Isabelle de Borchgrave een ode aan de Mexicaanse kunstenares Frida Kahlo. Volledig in papier reconstrueert ze er Frida’s Casa Azul. Tekst Etienne Heylen

Ze hadden best vriendinnen kunnen zijn, al hebben ze elkaar nooit ontmoet, want ze koesteren dezelfde voorliefde voor traditionele outfits, voor kleuren en mooie stoffen. De bewondering van Isabelle de Borchgrave voor Frida Kahlo is zo enorm dat ze besloot het huis van de Mexicaanse kunstenares driedimensionaal en volledig in papier herop te bouwen. Isabelle: “Uiteraard had Frida een getormenteerd leven door de kinderverlamming en het vreselijke ongeval dat ze had, maar daarover spreek ik niet. Ik breng de leuke, kleurrijke en vrolijke kant van haar, want ze hield van het leven, van de liefde en van goed gezelschap. Ze kleedde zich op, maquilleerde zich, droeg versieringen. Dat facet van haar vind je haast nooit in een expo.” Isabelle werkte bijna drie jaar aan de tentoonstelling, een monnikenwerk waarvoor meer dan vier kilometer papier en karton nodig was om de jurken, tapijten, meubels, bomen, bloemen en dieren te creëren. “De tweede keer dat ik naar Mexico trok, kreeg ik er een privérondleiding. Ik mocht om zo te zeggen in elke lade snuffelen, iets wat haast niemand mag.” Met als resultaat dat je letterlijk kan rondlopen in de leefwereld van Frida Kahlo. Miradas de Mujeres – Isabelle de Borchgrave X Frida Kahlo, van 14 oktober tot 12 februari in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België in Brussel. Info: www.fine-arts-museum.be

AGENDA De Tuindagen

Bloemen en planten, decoratie, antiek, kinderanimatie, workshops, culinaire streekproducten en een muzikale omlijsting… het park wordt weer een schatkamer voor tuinliefhebbers. Oostenrijk is het algemene thema voor de 240 streng geselecteerde exposanten.

Op 7, 8 en 9 oktober in het Park van Beervelde. www.parkvanbeervelde.be BRUSSEL

Picasso & Abstraction

Hoewel hij helemaal niet hield van abstracte kunst, beschouwden velen van zijn tijdgenoten

hem als een van de voorlopers ervan. Voor de allereerste keer wordt Picasso’s relatie met de abstracte kunst belicht aan de hand van meer dan honderdtwintig werken. Van 14 oktober tot 12 februari 2023 in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. www.fine-arts-museum.be LENDELEDE

100 jaar José Vermeersch

Als een van de belangrijkste hedendaagse keramisten in Europa exposeerde deze Belgische kunstenaar over de hele wereld en mocht hij België in 1983 vertegenwoordigen op de Biënnale van Venetië. In zijn voormalige atelierruimte krijgt hij nu een grootse hommage.

Tot en met 13 november in het Atelier José Vermeersch. www.toerisme-leiestreek.be en www.josevermeersch.be BRUSSEL

Toetanchamon

Honderd jaar geleden ontdekte Howard Carter de bijna intacte graftombe van farao Toetanchamon. In deze expo bewonder je de exacte replica’s van wat zich in het graf bevond, zoals zijn strijdwagen, sarcofaag, juwelen en godenbeeldjes. En zijn gouden dodenmasker. Tot eind december (verlenging mogelijk) in Tour en Taxis. tutankhamonexpo.com

ISABELLE DE BORCHGRAVE.

BEERVELDE

EXPO’S

Cultuur verruimt de geest aanzienlijk… Tekst Etienne Heylen

VAN VROEGER EN LATER De Turnhoutse Warande viert zijn vijftigste verjaardag maar de bezoeker krijgt de cadeautjes onder vorm van een hoogst originele expo. Vanaf het prille begin in 1972 al neemt beeldende kunst er een prominente plaats in en vervult het Kempense cultuurcentrum een voortrekkersrol door meermaals erg gewaagde keuzes te maken. Talloze kunstenaars van internationaal belang hielden er onvergetelijke tentoonstellingen. Hun expo’s waren belangrijk voor de geschiedenis van de Warande, maar even doorslaggevend voor de ontwikkeling van hun eigen carrière. Om dit gouden jubileum in stijl te vieren, nodigen vijfentwintig kunstenaars uit het verleden elk een kunstenaar uit voor de toekomst. Zo is deze verrassende expo niet louter een terugblik op wat ooit was, maar meer nog een vooruitkijken naar al het spannende dat ongetwijfeld nog zal komen. Oude wijn/Nieuwe zakken, tot 29 januari in De Warande, Warandestraat 42 in Turnhout. Info: www.warande.be

Aslı Çavuşoğlu, Gordiaanse Knoop, keramiek 2013. You Will Go Left and Be Right.

LORA MIRANDA. HADIYE CANGÖKÇE.

MILJOENENSTAD ALEXANDRIË De Egyptische havenstad Alexandrië werd rond 330 v Chr. gesticht door Alexander de Grote en was reeds in de oudheid een economisch handelscentrum dat ook bekendstond om zijn culturele uitstraling. Zo leefden er verschillende nationaliteiten samen - Egy ptenaren, Grieken, Syriërs, Romeinen, Joden… - kortom een unieke smeltkroes van culturen. In de expo kan je artefacten bekijken uit een periode die meer dan zeven eeuwen overbrugt,

van de stichting van de stad tot de komst van het christendom. Maar de tentoonstelling nodigt je eveneens uit om een blik te werpen op de huidige metropool. Zeventien hedendaagse kunstenaars verruimen je blik op de stad, op haar complexiteit en haar paradoxale aard. Naast eeuwenoude schatten kan je er eveneens een unieke selectie hedendaagse schilderijen, beeldhouwwerken en audiovisuele installaties bekijken.

Alexandrië: vervlogen toekomsten. Van 30 september tot 8 januari in de Brusselse Bozar. Info: www.bozar.be

SUBSTANCE

CULTUUR

CLAIRE DENIS GRANDE DAME Claire Denis is 76 jaar maar was nog nooit zo actief als dit jaar. De grande dame van de Franse auteursfilm leverde in 2022 immers twee films af: Stars at noon en Avec amour et acharnement, dat een broeierige driehoeksaffaire met Juliette Binoche toont. Tekst Johannes De Breuker

Niemand had verwacht dat Claire Denis filmmaakster zou worden, vertelde ze ooit. Toen de cineaste van klassiekers als Chocolat (1988) en Beau travail ( 1 9 9 9) f i l m g i n g s t u d e r e n a a n het Institut des Hautes Etudes Cinématographiques in Parijs, ging iedereen er immers vanuit dat ze als monteur zou gaan werken – een job die traditioneel door een vrouw werd gedaan. Het liep gelukkig anders. In de jaren 1980 werd ze namelijk assistente van de Duitse filmmaker Wim Wenders en hielp ze hem onder andere met het maken van twee van zijn beste films: Paris, Texas (1984) en Der Himmel über Berlin (1987).

Niet veel later kroop de Franse filmmaakster zelf in de regiestoel. Niet om verhalen te vertellen over zwijgzame mannen met moeilijke gevoelens, zoals Wim Wenders graag in zijn films doet, maar om te focussen op zelfverzekerde vrouwen, zorgende mannen en alles wat daartussen zit. Want al wordt Denis weleens gezien als een belangrijke stem van de Franse feministische film, zelf kijkt ze het liefst voorbij de traditionele gendergrenzen. Voor haar is mannelijkheid meer dan stoer gedrag, feminisme meer dan e m a n c i p at i e o f e e n s ek s es t ri j d . Ze doorbreekt liever stilletjes de norm, op een elegante manier.

Dat zie je ook weer in Avec amour et acharnement, inmiddels Denis’ vijftiende film. In deze sfeervolle, eigentijds e prent z o omt z e in op Sara (Juliette Binoche), een vrouw die verschillende jaren geleden smoorverliefd werd op een collega van haar toenmalige vriend: Jean (Vincent Lindon). Niet veel later zijn ze een stel en verdwijnt haar ex, François (Grégoire Colin), uit haar leven. Maar dan slaat corona toe en krijgt Sara te horen dat Jean een bedrijfje gaat oprichten met François. Of dat geen probleem is voor haar, vraagt hij. Nee. Maar het zal wel voor problemen zorgen voor hem. Sara’s oude liefde bloeit weer op. Dankzij de ingewikkelde relatie tussen Sara, Jean en François onderzoekt Denis het mysterie van liefde en verlangen, bedrog en vergeving, schuld en boete. Maar evengoed is Avec amour et acharnement een psychologisch portret over de verschillende gezichten die geliefden voor elkaar opzetten. Wat snel duidelijk wordt, is dat Denis ook nu weer ver van de traditionele rolpatronen blijft. Sara’s overspel gooit de traditionele ideeën over mannelijkheid en vrouwelijkheid immers compleet door elkaar. Dat zorgt voor een rijk en genuanceerd relatieportret dat dankzij de broeierige vertolkingen van vooral Juliette Binoche en Vincent Lindon extra kraak en smaak krijgt. Avec amour et acharnement van Claire Denis met Juliette Binoche en Vincent Lindon. Nu in de bioscoop.

PERS.

FILMS & SERIES

Nu het steeds vroeger donker wordt, zorgt de gloed van deze films en series steevast voor een gezellig lichtpuntje op een sombere oktoberavond. Tekst Johannes De Breuker

OM TE PLEZIEREN

“Ik wil een vrouw van de wereld zijn”, zegt Nancy Stokes tegen de knappe, veel jongere Leo Grande terwijl ze in een anonieme hotelkamer staan. “Er zijn nonnen met meer seksuele ervaring dan ik. Dat is beschamend.” Die verklaring slaat Leo niet uit zijn lood. Hij is immers een sekswerker en zij een voormalige lerares die haar leerlingen streng op het rechte pad probeerde te houden en hen waarschuwde voor het gevaar van ‘sletterig gedrag’. Hoewel de sekskomedie Good Luck To You, Leo Grande (2021) alles in huis heeft om een cringy komedie te worden – van ongemakkelijke situaties tot sappige oneliners – zorgt de voelbare chemie tussen Emma Thompson en Daryl McCormack voor spetterend vuurwerk en het nodige drama. Tel daar nog eens een scherp en grappig scenario van de Britse comédienne Katy Brand bij en de verleidelijke regie van Sophie Hyde en je hebt een spannend avondje uit (of thuis). Good Luck To You, Leo Grande van Sophie Hyde, met Emma Thompson en Daryl McCormack is te zien op de 49ste editie van Film Fest Gent, dat plaatsvindt van 11 tot 22 oktober.

MAAR OOK...

OM MEE TE LEVEN

OM DANKBAAR TE ZIJN

OM TE LACHEN

In de intieme documentaire Soy Libre volgt Laure Portier haar ‘kleine broertje’ Arnaud. Hij groeide op met een afwezige vader en een depressieve, gewelddadige moeder. Dat tekende hem voor het leven: van angst en pleeggezinnen tot gevangenis. Portier zit Arnaud dicht op de huid met haar camera, stelt directe vragen en beroert zo zowel haar broer als de kijker. Als Arnaud beslist om Frankrijk te ontvluchten, gaat hij op zoek naar vrijheid in Spanje en Peru. Daar filmt hij hoe die vrijheid eruitziet: arm en eenzaam. Een verpletterende coming of age-docu over vrij willen zijn met een verleden dat je niet wil lossen.

Organiseer geen Thanksgiving-etentje als je verhuisdozen nog niet zijn aangekomen in je nieuwe woonst. Dat lijkt wel de onderliggende boodschap in The Humans, een eigenzinnige ensemblefilm, waar klasbakken als Richard Jenkins, Amy Schumer en Booksmart-ster Beanie Feldstein zich in een oud gebrekkig gebouw in Manhattan verzamelen voor een familiefeestje. Maar net zoals de kale, vochtige flat stilaan zijn geheimen en gebreken prijsgeeft, zoomt ook dit sfeervolle debuut in op de scheuren in hun gezinsgeluk. Van ziekte en liefdesverdriet tot overspel en depressie. Bijzonder.

In de West-Vlaamse reeks Eigen Kweek (2013-2019) daagde politieagente Chantal Vantomme (Maaike Cafmeyer) enkel op als er bij de familie Welvaert iets opgelost of in de war gestuurd moest worden. In de spin-off Chantal is ze echter meer dan een komische noot. Nu Chantal naar een onooglijk dorp is verhuisd om er een klein wijkcommissariaat te leiden, is ze immers de spilfiguur van een tragikomische reeks dat op humoristische wijze kijkt hoe ze het als vrouw ophoudt in een machowereld. Een larger than life-serie die even scherp als herkenbaar is.

PERS.

Soy Libre van Laure Portier, nu in de zalen.

The Humans van Stephen Karam, met Amy Schumer, Richard Jenkins en Beanie Feldstein. Nu via Mubi te bekijken.

Chantal van Mathias Sercu, met Maaike Cafmeyer, Wim Opbrouck en Dries Heyneman. Wekelijks op Eén en VRT Max.

SUBSTANCE

CULTUUR

BOEKEN

Zwierige romans, iconische heruitgaves en beloftevolle nieuwkomers: dit zijn de boeken die deze maand bovenaan de stapel liggen. Tekst Kim De Craene

LANDLIJNEN VAN RAYNOR WINN

Wanneer Raynor Winns echtgenoot Moth in 2018 terminaal ziek werd, trok het koppel op wandeltocht en schreef Winn hun avonturen neer in The Salt Path. Ze wilde voorkomen dat haar man door zijn ziekte alles zou vergeten. Nu is het boek vertaald. Landlijnen doet verslag van een maandenlange expeditie van 1600 kilometer door de Schotse Hooglanden, over afgelegen bergen, door gletsjerdalen en langs diepe lochs, hun zwaarste wandeltocht ooit. Het wandelen heeft destijds geholpen. Zal de natuur opnieuw een magische uitwerking hebben? Landlijnen beschrijft een reis die vol onzekerheid begint en eindigt met hoop. Uitgeverij Balans, € 24,99.

THEET 77 VAN HERMAN BRUSSELMANS

Herman Brusselmans wordt 65 en dat viert hij met een coming of age. Na meer dan tachtig zowel bejubelde als verguisde romans blikt de schrijver in Theet 77 terug op zijn jeugd. Op het adres Theet 77 in Hamme woont het veehandelaarsgezin Brusselmans: een moeder en vader, twee zonen en een dochter. Zoon Herman lijkt voorbestemd om zowel voetballer als drummer te worden. De disciplines lopen af met een sisser, Hermans roeping blijkt het schrijverschap. Brusselmans omschrijft wat reilt en zeilt in de streek, uit de 301 pagina’s blijkt de grote invloed van Theet op zijn leven. De autobiografie, vol heimwee en herinneringen, is een feest voor de fans. Uitgeverij Prometheus, € 23,50.

In zijn novelle Willem en mijn wellust sleurt Jeroen Olyslaegers de lezer mee in het leven van Hippolyte van Damme. Die ontvreemdt in 1885 oude brieven van een boekenantiquaar. Het blijken smeekbrieven te zijn van Willem Silvius, een gevangene en voormalig drukker ten tijde van de Beeldenstorm, gericht aan zijn echtgenote. Als feuilletonschrijver, steeds op zoek naar sensationeel leesvoer, meent Hippolyte goud in handen te hebben. Maar dat goud blijkt uiteindelijk slijk te zijn en de gevolgen van zijn kleine misdaad besmeuren al snel de rest van zijn leven. Een spectaculaire tragikomedie. Uitgeverij De Bezige Bij, € 18,99.

E li z a b eth G ilb e r t , gekend van de bests e l l e r E a t , P r ay, Love, neemt ons mee in het avontuurlijke leven van Eustace Conway. Als tiener ruilt Conway het comfort van zijn ouderlijke huis in voor een tipi in de Appalachen, waar hij zelfvoorzienend probeert te leven. Naarmate hij ouder wordt, jaagt hij grotere dromen na: hij vaart de Mississippi af in een zelfgemaakte kano en doorkruist Amerika te paard. Twintig jaar later komt hij er gaandeweg achter dat hij zijn dromen moet aanpassen aan de ontnuchterende realiteit van het moderne leven. Een portret van een briljante maar ook gemankeerde held. Uitgeverij Cargo, € 15,99.

VINVIS DER VERGETELHEID VAN TANJA MALJARTSJOEK

Een jonge vrouw is na een reeks mislukte relaties en paniekaanvallen maandenlang niet in staat om haar appartement in Kiev te verlaten. Ze vindt houvast en steun in een historische figuur die een grote rol speelde in de geschiedenis van haar land: de kwetsbare, trotse en zwaarmoedige Vjatsleslav Lypnysky. Haar geschiedenis wordt verteld via zijn geschiedenis. De Oekraïense schrijfster Maljartsjoek legt uit wat het betekent als je idenditeit bestaat uit onderworpenheid en de angst om te verdwijnen. Het boek werd in 2016 al uitgegeven maar verschijnt voor het eerst in het Nederlands en is actueler dan ooit. Uitgeverij Meulenhoff, € 22,99.

PERS.

WILLEM EN MIJN WELLUST VAN JEROEN OLYSLAEGERS

DE LAATSTE MAN VAN ELIZABETH GILBERT

MUZIEK

Franse elektropop, meditatieve tracks en een beetje gabbermuziek (?!) Deze albums prikkelen in oktober. Tekst Kim De Craene

REDCAR ELEKTROPOP MET EEN BOODSCHAP Het Franse popfenomeen Christine And The Queens is na vier jaar terug. Niet alleen met het album Redcar les adorables étoiles maar ook met een nieuw alter ego, Redcar. De plaat luidt een nieuw tijdperk in voor de artiest, die onlangs via TikTok liet weten dat hij sinds een jaar door het leven gaat als man en zijn voornaamwoorden veranderde in hij/hem. Het is niet de eerste keer dat Redcar uitleg geeft over zijn genderreis. Afgelopen maart vertelde de 34-jarige aan The New York Times: “Ik wil het systeem afbreken dat onze genders op zo’n strikte manier labelt.” Redcar is geboren als Héloïse Letissier, in Nantes, maar trekt na een gebroken hart naar Londen, waar ze muziek begint te maken onder de naam Christine And The Queens. Christine wordt beïnvloed door de theatraliteit van David Bowie en de speelsheid van Madonna, evenals de choreografie van Michael Jackson. Het debuutalbum Chaleur Humaine kwam uit in 2014 en gaat over een turbulente adolescentie. Op Chris uit 2018 deed de artiest een onderzoek naar genderstereotypen. Redcar les Adorables étoiles klinkt retro, funky en dansbaar maar komt ook deze keer met een belangrijke boodschap. Met aangrijpende tot nadenken stemmende synthpop vervaagt de Franse zanger, songwriter en choreograaf de grenzen tussen theater, zang, poëzie en dans en speelt hij met begrippen als gender, seksualiteit en identiteit. Redcar les Adorables étoiles, (Virgin Music).

KORT EN GOED

PIERRE ANGE CARLOTTI. PERS.

BETH ORTHON

YEAH YEAH YEAHS

Jarenlang worstelde Beth Orthon met onjuist gediagnosticeerde gezondheidskwesties. In 2014 maakte ze een ommezwaai toen ze na de juiste diagnose in staat was om haar aandoening met medicatie te beheersen. Vreemde situaties bleven zich voordoen, Orthon kon ze alleen verwerken door het maken van muziek. De basis van Weather Alive zijn haar unieke expressieve en rijke stem en een goedkope piano die in een schuurtje in haar tuin staat. Het resultaat zijn acht meditatieve en dromerige tracks, het werk van iemand die iets moois probeert te maken van de strubbelingen met haar leven.

Na meer dan negen jaar zijn de Yeah Yeah Yeahs terug, met een vijfde studioplaat. Die werd Cool It Down genoemd, naar een minder gekend nummer van The Velvet Underground. “Ik hoef jullie niet te vertellen hoeveel we hebben meegemaakt sinds onze laatste plaat”, zegt frontvrouw Karen O. “Want jullie hebben hetzelfde meegemaakt.” Een pandemie, milieurampen… “We hopen dat jullie de gevoelens - van tranen en euforie - voelen in de muziek die we hebben gecreëerd.” De acht krachtige en beklijvende songs zijn een oproep van de New Yorkse band om niet weg te lopen voor de waarheid of onze gevoelens.

Weather Alive, (Partisan Records).

Cool it Down, (Secretly Canadian).

BJÖRK

Een onverwachte lockdown in Reykjavík, de dood van haar moeder en een dochter die volwassen werd, dwongen Björk na te denken over haar roots. Voorganger Utopia ging over het element lucht en was zacht en dromerig. Op haar tiende album Fossora, een woord dat ze zelf uitvond en gebaseerd is op de vrouwelijke versie van het Latijnse woord voor graver, valt Björk terug op aarde. Ze denkt na over haar voorouders, nakomelingen en het land van vuur en ijs dat hen bindt. Naar eigen zeggen is Fossara geïnspireerd op de waanzinnige lockdownparty’s die ze hield in haar woonkamer en gebaseerd op contrasten: basklarinet en 90’ies gabbermuziek. Verwacht je dus aan alles, behalve aan dagdagelijkse melodietjes. Fossara, (One Little Independent).

INTERVIEW

SUBSTANCE

VIOLA DAVIS

“Ik was een stoer kind en ik ben een stoere vrouw geworden”

Ze staat op de A-lijst van Hollywood. Én behoort tot het selecte clubje acteurs en actrices die een Oscar, een Tony en een Emmy hebben gewonnen. Viola Davis heeft een indrukwekkend parcours afgelegd. In The Woman King incarneert de actrice de rol van een Afrikaanse krijgster. Wat ze in het echt ook (een beetje) is. Een exclusief interview.

NICOLAS PRADO VOOR L’ORÉAL PARIS.

Tekst Joëlle Lehrer

In een kantoor in Los Angeles ziet ze er heel anders uit dan in The Woman King. Haar lila mantelpakje is net dat beetje burgerlijker dan de korte lendendoek en een topje dat haar gespierde, geoliede lichaam mooi doet uitkomen in de film. Viola’s kracht als krijgster van het Dahomey-leger spat al vanaf de eerste seconde van het scherm af. Én tijdens het interview is dat ook de indruk die ik van haar krijg. Je produceerde The Woman King en je vertolkt er de vrouwelijke hoofdrol in. Het vertelt een deel van de boeiende geschiedenis van het vrouwelijke leger van Dahomey*. Hun macht verspreidde

zich in de 18de en 19de eeuw. Vijanden erkenden hun bravoure. Hoe kwam je op dit project?

“ I n h e t k a d e r v a n h e t Na t i o n a l Women’s History Museum in Los Angeles, kreeg ik acht jaar geleden een prijs. Maria Bello overhandigde me die toen en ze vertelde me het verhaal over deze strijdster, Nanisca. Aan het publiek stelde ze de vraag: ‘Zouden jullie Viola Davis niet in zo’n verhaal willen zien?’ Alle aanwezigen in de zaal waren laaiend enthousiast. Dat was mijn eerste kennismaking met deze geschiedenis. Dana Stevens ging vervolgens aan de slag met het schrijven van het script. We hebben het aan de

studio’s voorgesteld en op die manier is het project van start gegaan.” Dit onderwerp, dat zowel historisch als bijzonder modern is, laat zien dat vrouwen in staat zijn om fysiek ten strijde te trekken.

“Ze werden getraind om te vechten. Ze leerden met speren en machetes vechten. Tegelijkertijd leerden ze pijn te verdragen. Deze vrouwelijke strijders moesten zowel tegen slaap- als voedseltekort bestand zijn. Dingen die om het even welke militaire eenheid leert. Anders is echter dat ze afstand moesten doen van het huwelijk, kinderen krijgen en zelfs een liefdesrelatie aangaan. • • •

SUBSTANCE

INTERVIEW

Dat werd hen verboden. Voor mij steunt de boodschap van deze film op de oneindige kracht van vrouwen. En dat we ons niet mogen laten kleineren door gendergebaseerde beperkingen. Dat heeft zijn weerklank in de 21ste eeuw, denk ik. De film laat ook zien dat een vrouw leidster kan zijn. Dat vrouwen multitasken en vaak bereid zijn om veel op te offeren, is gebaseerd op een verouderd wereldbeeld. Dit alles is vervat in deze film. Die laat de hele reikwijdte van de vrouwelijke identiteit op een diepgaande manier zien.” •••

Heb je iets ontdekt dat verband houdt met je Afrikaanse oorsprong?

“Ik heb enorm veel geleerd over het Koninkrijk van Dahomey (nvdr.: van-

daag de dag Benin). Alles werd er lokaal geproduceerd en vervaardigd. Ze consumeerden wat ze produceerden en droegen kleding die ze zelf creeerden. Zoals je kan zien in de film, hadden ze hun eigen leger. Ze hadden goed ontwikkelde steden en een voor die tijd vooruitstrevende samenleving. Over hun intelligentie en zelfredzaamheid heb ik enorm veel geleerd. Maar het belangrijkste was om meer over de z e k rijgs te rs te wete n te komen. Dat was moeilijk want de geschiedenis die mij op school en aan de universiteit werd bijgebracht , wordt door de lens van de blanke cultuur gezien. Grote rollen kunnen spelen is geweldig, maar het is net zo cool om iets te kunnen bijleren.”

Jouw personage Nanisca is bevriend met een jonge recrute. De band die ze krijgen, kan je vergelijken met een moeder-dochterrelatie.

“Pijn hebben over het feit dat je geen moeder kan zijn, maakt dat je een manier gaat vinden om moeder te zijn, denk ik. Er is iets in de vrouwelijke energie die voeding, richting en liefde wil geven. En liefhebben. Ik denk dat dat universeel is, of je nu blank of zwart, Afrikaans of Europees bent. Dat is één van de mooie kanten aan de film.” Het is de eerste keer in je carrière dat je zo’n fysieke rol speelt en dat je je lichaam zo bloot moet geven.

“Ja, dat klopt! (Lacht). Vijf dagen per week volgde ik een speciaal pro gramma, met tweeënhalf uur vechtsporten per dag. En dat ging weken na elkaar door. Ik speelde de rol van een bijzonder gespierde en krachtige krijgster, dus moest ik intensief trainen en een dieet volgen. Ik heb mezelf overtroffen. Weet je, je maakt jezelf heel vaak de bedenking: ‘Nee, dat gaat me niet lukken! Dat zie ik mezelf niet doen!’, maar eigenlijk kan je het wel. Boeiend is om te constateren hoe we ons onderbewustzijn vol parameters stoppen nog voor we eraan beginnen. Je kan je afvragen waar deze remmen vandaan komen. Volgens mij zijn ze gewoon cultuurgebonden. Als vrouw krijgen we van jongs af aan te horen dat we dit of dat niet kunnen omdat we er niet geschikt voor zijn. Met als gevolg dat we het niet eens proberen. De training voor deze rol was dan ook een ongelofelijke inspanning, waarmee ik mezelf heb kunnen verrassen. Vooral in deze fase van mijn leven: ik ben zesenvijftig. ” Echt waar, Viola, je schittert in de rol van Nanisca!

“Dank je wel! Weet je, in dit personage kruipen was enorm bevrijdend. En zeker omdat ik samen met fantastische actrices als Lashana Lynch en Thuso Mbedu kon spelen.” Dit is ook je eerste actiefilm, toch?

“Ik zou het geen actiefilm noemen. Als je een film maakt zonder precedent, omdat hij overwegend vrouwelijk is en gespeeld wordt door zwarte, donkere

FOTO KWAKU ALSTON. HAAR JAMIKA WILSON. MAKE-UP SERGIO LOPEZ-RIVERA. STYLING ELIZABETH STEWART.

actrices, in een historische context. Voor mij is het dus eerder een historisch drama met actiescènes.” Je hebt je hele leven lang moeten vechten tegen armoede, onrechtvaardigheid, racisme, stereotypen en seksisme. Je hebt moeten vechten omdat je geen andere keuze had. Zo besloot je om je eigen kansen te creëren.

“Inderdaad. Net zoals Shirley Chisholm, de eerste Afro-Amerikaanse vrouw die zich kandidaat stelde voor het presidentschap van de Verenigde Staten. Daarnaast was ze eveneens het eerste zwarte vrouwelijke congreslid in 1968. Dat gebeurde vijftig jaar geleden. Zij was het die zei: ‘Als er geen plaats voor je is aan tafel, neem dan een klapstoel mee en maak je eigen tafel.’ Dat had ik in mijn handen. En dat is wat Nanisca in de film zegt: ‘Trek ten strijde of sterf ’. Ik ben een actrice. Ik heb nooit een plan B gehad. Ik werd verliefd op deze job. Ik had een roeping. Ik was een stoer kind en later werd ik een stoere vrouw. Een deel van mij verwierp de idee dat de beschikbare rollen die Hollywood me aanbood, beperkt waren. Ik zag mezelf tot veel meer in staat. En zo richtte ik later de productiemaatschappij JuVee op, samen met mijn man, Julius Tennon. Ik ben ervan overtuigd dat wij als Afroafstammelingen tot meer en beter in staat zijn. Ik weet dat wij als mensen complex zijn. Wij kunnen veel meer bereiken dan enkel buschauffeurs, rechters, huishoudsters of drugsverslaafden zijn. Of alleenstaande moeders die in sociale woningen wonen. Wij zijn meer dan dat. Ik wilde een bedrijf beginnen dat kansen kon creëren, niet alleen voor mij maar ook voor andere acteurs en actrices zoals ikzelf. Dat was mijn manier van reageren. Ik wil hier niet vloeken. Het was mijn reactie op onrechtvaardigheden.”

PERS

Op die manier ben je een rolmodel geworden voor andere vrouwen.

“Ja, dat is prachtig! Ik ben er blij mee. Er komt een tijd dat je een outlaw moet zijn en de regels moet breken, denk ik. Ik geloof rotsvast in deze uitspraak: ‘Well behaved women seldom make history’ (‘Nette vrouwen schrijven zel-

Viola Davis als Nanisca, krijgster van Dahomey.

“Wat we doen, doen we om gezien te worden en om ons leven zin te geven” den geschiedenis’, nvdr: een feministische slogan uit de jaren 70). Je moet naar buiten gaan om te zien wat er gebeurt. Soms is het goed, en soms niet. En als het je niet bevalt, is het je plicht om er tegen te vechten. Omdat je anders het gewicht van die last ondergaat. Wat mij betreft, ik weiger te bezwijken onder het gewicht van iets waar ik niets aan heb. Ziehier dan mijn ‘magnum opus’, mijn meesterwerk.” Is de mentaliteit in jouw sector sinds #MeToo, Black Lives Matter en #Oscarssowhite een beetje of veel veranderd?

“Goede vraag maar je stelt ze aan de verkeerde persoon. Als er ergens een feestje is, stel je de vraag of het feestje goed verloopt dan aan degene die is uitgenodigd of aan degene die niet werd uitgenodigd? Ik ben de persoon in de marge. En ik stel mezelf deze vragen niet meer. Ik kijk of er goede rollen voor me zijn en als die er niet zijn, zorg

ik dat dat verandert. Je moet deze vraag aan het topmanagement van grote productiestudio’s stellen. Zij zijn degenen die de regels opstellen omdat zij daar de macht toe hebben. Aan hen wordt deze vraag nooit gesteld.” Onlangs zei je over Michelle Obama, die je op het scherm speelde in de serie ‘The First Lady’, dat ze er goed uitziet, omdat er altijd naar haar werd gekeken. Maar als je ervoor gekozen hebt om actrice en producer te worden, is dat ook om gezien te worden.

“Absoluut. Wat we doen, doen we om gezien te worden en om ons leven zin te geven. Het maakt niet uit wie we zijn, we hebben een belangrijk doel. En we gaan krachten of mensen die dat doel in de weg staan, te lijf. Deze film en mijn carrière, dat is mijn introductie tot de wereld.” (*)The Woman King, van Gina PrinceBythewood, met Viola Davis, John Boyega, Thuso Mbedu e.a., in de zalen op 12 oktober.

SUBSTANCE

REPORTAGE

ZES AFRO-BELGISCHE VROUWEN AAN DE TOP Of ze nu tv-presentatrice, zangeres, actrice of beeldend kunstenares zijn, Belgische vrouwen met Afrikaanse roots zijn zich maar al te goed bewust van de rijkdom van hun dubbele cultuur. Wij zetten hen graag in de kijker. Productie en styling Elspeth Jenkins Foto’s Agneskena Visuals Tekst Elspeth Jenkins en Joëlle Lehrer.

K.ZIA Op haar achtentwintigste koos de dochter van Marie Daulne (Zap Mama) om zelf ook de muziek in te gaan. Haar album Genesis kwam eerder dit jaar uit en zit barstensvol stijlen en ideeën. De Belgische muzikante met Antilliaanse en Congolese roots woont momenteel in Berlijn. Er wacht haar ongetwijfeld een spetterende internationale carrière. WAT BETEKENT HET OM AFRO-BELGISCHE TE ZIJN IN 2022?

“Dat je je ervan bewust moet zijn dat je een bepaalde groep vertegenwoordigt. België en Congo hebben samen een heel gecompliceerd verleden. Een deel van mijn familie komt trouwens uit Congo. En dus ben ik Afro-Europees. Ik heb een dubbele identiteit. Dat betekent dat je moet kunnen jongleren met twee culturen. En houden van een land met een bezwaard verleden. Een aantal zaken uit het Belgische verleden in Congo zou moeten worden rechtgezet. Ik wil daar graag aan deelnemen, hoewel ik niet echt activistisch ben.” BEÏNVLOEDEN JE AFRIKAANSE EN ANTILLIAANSE ROOTS JE WERK?

“Ik wil mijn roots belichten met mijn muziek. Dat kan vandaag zonder problemen. Artiesten

als Burna Boy maken Nigeriaanse en Ghanese muziek toegankelijk voor het grote publiek. Ook mijn moeder, Marie Daulne, heeft ertoe bijgedragen dat we nu vaker Afrikaanse muziek horen. Verder probeer ik die erfenis ook met mijn outfits en kapsel over te dragen.” STAAT DE BELGISCHE SAMENLEVING VOLGENS JOU OPEN VOOR DIVERSITEIT?

“Wanneer het haar uitkomt, ja. Ik denk bijvoorbeeld aan de discussie over culturele toe-eigening. Ik herinner me dat ik eens een studentenjob had en al na enkele dagen werd ontslagen omdat mijn gevlochten haar niet voldeed aan de ‘vereiste hygiënische normen’. Zoiets overkomt gekleurde mensen regelmatig. Maar vandaag zie je in de mode- of muziekwereld meer en meer niet-zwarte mensen met hetzelfde soort kapsel, en daar neemt niemand aanstoot aan.”

HEB JE AL MET RACISME TE MAKEN GEKREGEN?

“Ja, maar meestal gaat het niet om openlijk racisme. Verborgen racisme daarentegen, daar bots ik elke dag weer tegenop. Zo vertelde een oude klasvriendin me dat er in haar flatgebouw van alles te vinden is. ‘Er wonen jongeren, gezinnen en zwarten.’ Dat is niet slecht bedoeld, maar het is wel racistisch.” WAT VOND JE VAN DEZE SHOOT?

“Het doet me plezier te kunnen praten over de thema’s die me bezighouden. En als ik kan dienen als voorbeeld voor andere Afro-Belgische meisjes, dan vind ik dat een hele eer.” •••

K.Zia

Blazer Chanel. Zap Mama

Juwelen Ole Lynggaard. Hemdjurk Christian

Wijnants.

ZAP MAMA Marie Daulne behoeft geen introductie. In de beginjaren 90 richtte ze Zap Mama op, de eerste echte Belgische girlsband. Polyfonie en wereldmuziek was de basis voor hun muziek. De groep had ongelooflijk veel succes, ook in het buitenland. Vandaag, op haar zevenenvijftigste, brengt Zap Mama een volledig in het Frans gezongen soloalbum uit: Odyssée. WAT BETEKENT HET OM AFRO-BELGISCHE TE ZIJN IN 2022?

“Je hebt een dubbele cultuur en moet de waarden van beide respecteren. Je moet ze leren integreren en in hun context plaatsen. Ik kan me mijn leven niet anders voorstellen. Ik heb altijd deel uitgemaakt van twee verschillende werelden. En dat lag me wel.” BEÏNVLOEDEN JE AFRIKAANSE EN ANTILLIAANSE ROOTS JE WERK?

“Zeker, dat is altijd zo geweest. Ik heb er altijd naar gestreefd om beide culturen te belichten. Zap Mama heeft een kant van Afrika laten zien die de mensen niet kenden of wilden kennen. Dankzij de social media kunnen we vandaag heel makkelijk met andere culturen in contact komen. Maar toen ik met muziek begon, was dat zeker nog niet het geval.” STAAT DE BELGISCHE SAMENLEVING VOLGENS JOU OPEN VOOR DIVERSITEIT?

“Nu wel, ja. Ik blijf het maar zeggen tegen jongeren. Het feit alleen al dat Marie Claire België een artikel en een productie aan dit thema wijdt, is geweldig. We hebben in België schepenen en afgevaardigden uit de Afrikaanse en Maghrebijnse gemeenschappen. Dat komt omdat er binnen die gemeenschappen mensen zijn met de capaciteiten en de opleiding voor die functies.”

Zap Mama Juwelen Ole Lynggaard. Hemdjurk Christian Wijnants. Joely Mbundu Juwelen Ole Lynggaard. Zonnebril Gucci via

mytheresa.com Leren blazer Staud via mytheresa.com

HEB JE AL MET RACISME TE MAKEN GEKREGEN?

“Enorm vaak. Nu probeer ik ervoor te zorgen dat de racist die voor mij staat mijn huidskleur vergeet. Ik leg hiervoor heel veel geduld en zachtheid aan de dag en het werkt. Of dat wil ik ten minste graag geloven.” WAT VOND JE VAN DEZE SHOOT?

“Heel positief. En ik vind het fantastisch dat ik hier samen met mijn dochter K.ZIA aan kon deelnemen.”

REPORTAGE

JOELY MBUNDU Deze Brusselse van Congolese afkomst droomt van een carrière als actrice en wil de kneepjes van het vak leren. En het moet gezegd: Joely heeft alles in huis om het te maken. Op haar achttiende vertolkte ze zelfs de vrouwelijke hoofdrol in Tori et Lokita, een film van Jean-Pierre en Luc Dardenne die in Cannes een award won. WAT BETEKENT HET OM AFRO-BELGISCHE TE ZIJN IN 2022?

“Ik ben in Europa geboren, maar heb Congolese roots. Bovendien zie ik mezelf als Belgisch staatsburger. Afro-Belgisch zijn, heeft iets exotisch. Het roept kleuren op en vitaliteit. Heel diverse, prachtige culturen.” BEÏNVLOEDEN JE AFRIKAANSE ROOTS JE WERK?

“Met een donkere huid val je als actrice voor de meeste rollen uit de boot. De filmsector evolueert in de goede richting, maar veel te langzaam naar mijn smaak. Ik zie amper diversiteit en weinig actrices, waarmee ik me kan identificeren. Voor witte actrices is dat anders, die hebben een veel grotere waaier aan mogelijkheden.” STAAT DE SAMENLEVING VOLGENS JOU OPEN VOOR DIVERSITEIT?

“Ze is zich aan het openstellen maar, zoals ik al zei, dat gaat heel langzaam.” HEB JE AL MET RACISME TE MAKEN GEKREGEN?

“Absoluut! Er is direct en indirect racisme. Als je de identiteitskaart vraagt aan een dertienjarig kind dat samen met andere kinderen speelt in de trein, terwijl je zijn blanke vriendjes met rust laat, dan is dat bijvoorbeeld direct racisme.” WAT VOND JE VAN DEZE SHOOT?

“Wat looks betreft, ben ik uit mijn comfortzone gestapt, wat heel goed is. Zeker met die superfunky kleurige bril. Op de foto’s lijk ik wel een femme fatale.”

•••

SUBSTANCE

REPORTAGE

LISA IJEOMA De 25-jarige Bruggelinge is een veelbelovende naam in de internationale beeldende kunstwereld. De meeste van haar werken zijn gebaseerd op verhalen over racisme, angst, discriminatie en de gevoelens van ontheemde mensen. De jonge kunstenares stelt ook de hyperseksualisering en uitbuiting van zwarte lichamen aan de kaak. WAT IS JOUW GROOTSTE PASSIE?

“Ik heb verschillende passies, maar mijn allergrootste is kunst maken. Ik ben textielkunstenares. Daarnaast hou ik van mode. Zowel het verzamelen van archiefstukken als vintage shoppen. En koken, doe ik ook heel graag...” BEÏNVLOEDEN JE AFRIKAANSE ROOTS JE WERK ?

“Kunst is een manier om de dingen die ik en anderen meemaken te verwerken en ze een plaats te geven. Vandaar ook textiel, een medium dat heel veel traagheid vraagt en veel te verduren krijgt, want het is iets wat we dagelijks dragen en waar we constant mee bezig zijn, iets wat heel dicht bij ons staat als mens. Het uitgelezen medium om die zwaardere thematieken en problemen in te vertalen. Ik heb het gevoel dat veel mensen van kleur, of die deel uitmaken van een minderheid, hiermee werken: textiel draagt die verhalende traditie met zich mee, het is een manier om dingen door te geven. Het is voor mij een zoektocht naar wie ik ben en waar ik thuishoor. Mijn vader is Nigeriaans en mijn moeder wit, ik ben deel van een grote groep mensen die systematisch onderdrukt wordt: hoe komt dat individu daar dan in terug? Hoe kan ik mijzelf spiegelen aan andere mensen van kleur en waar kan ik dan die community in vinden? Dat zijn de redenen waarom ik kunst maak, denk ik.” IS BELGIË VOOR JOU DIVERS EN INCLUSIEF?

“Ik heb het gevoel dat het verbeterd is, maar de weg is nog heel lang. Diversiteit is meer dan een mens van kleur op de cover van een magazine zetten. Dat gaat echt over structurele aanpassingen zoals meer diversiteit achter de schermen. Dan bedoel ik ook meer mensen van andere minderheidsgroepen, zoals mindervaliden.

Echt the bigger picture. Ik denk dat het vrij duidelijk is dat het niet de positieve kant opgaat met de diversiteit in Vlaanderen, ik maak mij zorgen om mijzelf, maar ook om mijn kinderen later. Er is nog veel werk aan de winkel. Ik heb het gevoel dat ik snel ben opgegroeid, omdat ik mij heb moeten assimileren in verschillende gemeenschappen. Het is positief om met verschillende bevolkingsgroepen het gesprek te kunnen aangaan, maar het is niet gezond om zo’n verdedigingsmechanisme van kinds af aan te hebben.” Haar eerste solotentoonstelling loopt tot 22 oktober in de Schönfeld Gallery in Brussel. Vanaf 17 november neemt ze ook deel aan een groepstentoonstelling in Galerie Geukens & De Vil met grote namen als Berlinde De Bruyckere, Otobong Nkanga, Luc Tuymans...

Liza Ijeoma Juwelen, Ole Lynggaard.

Gestreepte blazer,

Jacquemus via

mytheresa.com Gestreepte jurk, Valentino via mytheresa.com Lubiana

Juwelen, Ole Lynggaard. Zijden taffeta jurk, Rebecca Vallance via mytheresa.com

LUBIANA Haar album Beloved gooide zowel bij ons als in Frankrijk hoge ogen. Haar stijl flirt met soul, pop en heel wat ertussenin. Ze zingt (geweldig goed) in het Engels terwijl ze zichzelf begeleidt op de kora, het traditionele instrument van Afrikaanse verhalenvertellers. Op haar achtentwintigste is deze BelgischKameroense een van de pareltjes van de Belgische muziekscene. WAT BETEKENT HET OM AFRO-BELGISCHE TE ZIJN IN 2022?

“Hoe ouder ik werd, hoe meer ik mij bewust werd van de rijkdom van mijn gemengde afkomst. Al van kleins af ging ik vaak naar Kameroen om er mijn familie van vaders kant te bezoeken. Op die manier heb ik me op een heel spontane manier opengesteld voor diversiteit en voor de wereld. Bij de Bamiléké-stam, waar mijn familie toe behoort, zijn riten heel belangrijk. Mijn beide families, zowel de Kameroense als de Belgische, zijn zeer geïnteresseerd in spiritualiteit. In mijn muziek vind je dan ook het sacrale en de natuur terug.” BEÏNVLOEDEN JE AFRIKAANSE ROOTS JE WERK?

“In mijn muziek voel je een sterke verbondenheid met de aarde, die ook heel tastbaar aanwezig is in Afrika. Tegelijk tillen de melodieën je op naar de hemel. In Europa hechten we meer belang aan de melodie dan aan het ritme. Bij Afrikaanse muziek is dat net omgekeerd. Ik maak een mix van beide. Mijn muziek is net zoals ik: van gemengde afkomst. Als jong meisje had ik het lang moeilijk om mijn identiteit te vinden. Maar toen ik met de kora kennismaakte... was dat pure magie. Ik was al tien jaar niet meer in Kameroen geweest. De kora heeft me gestimuleerd om er opnieuw naartoe te trekken. Dat was de aanzet voor mijn eerste album.” STAAT ONZE SAMENLEVING OPEN VOOR DIVERSITEIT VOLGENS JOU?

“In de reclame zie ik veel foto’s van vrouwen met een afrokapsel. Maar toen ik als tiener zelf zo’n kapsel had, zeiden ze me in Matonge dat ik mijn haar moest vlechten. En elders noemden ze me Witsel of Fellaini. Ik voelde me niet helemaal zwart, maar ook niet helemaal wit. Hetzelfde verhaal in Kameroen. Daar noemden ze me de Blanke. Ik begreep dat je er als mesties lang over doet om je plek te vinden. Nu voel ik me een kind van de wereld.” HEB JE AL MET RACISME TE MAKEN GEKREGEN?

“Ik noem dat geen racisme, maar angst. En een gebrek aan openheid. Ik heb racisme ervaren, maar ik heb me daardoor niet laten tegenhouden en ik heb me ook nooit in zelfmedelijden gewenteld. Ik ben niet kwaad of zo.” WAT VOND JE VAN DEZE SHOOT?

“Ik vond het heel fijn. Ik ben blij dat het thema ter sprake komt en voel me vereerd dat ik tussen deze sterke vrouwen mag staan.” • • •

SUBSTANCE

REPORTAGE

presteren voor anderen. Als je dan een mindset hebt, waarbij je vrij bent om te kiezen wat je vandaag gaat doen en wat op de lange baan kan: dat is voor mij passie en waar ik alles rond laat draaien. Niet altijd evident... We zijn een nieuw samengesteld gezin met vier kinderen, dus dat vraagt altijd wel wat puzzelwerk. Maar ik heb geleerd om eerst naar mijzelf te luisteren om een betere mama, partner en collega te zijn. Ik ben een extraverte introvert, wat betekent dat ik heel vaak rustmomenten nodig heb om mij te herbronnen. Maar ik krijg wel veel positieve energie van andere mensen. Als kind was ik de clown van de klas, maar thuis net heel teruggetrokken. Ik geniet ook van alleenmomenten. Ondanks mijn gezin, ga ik nog altijd graag alleen op reis. Ik weet dat op een podium staan voor veel mensen moeilijk is, omdat je jezelf dan blootgeeft. Maar ik vind dat iedereen zijn stem moet laten horen, de respons van een publiek geeft energie. Het geeft een boost van: wow, ik heb dat gedaan. Ik weet niet hoe het komt, maar ik heb iets met stemmen. Mijn mama las ons vroeger altijd voor, ze was een vrouwelijke rechter, dus ze had ook een luide stem, want iedereen moest naar haar luisteren. Misschien komt mijn fascinatie daardoor.” WAT IS JOUW BAND MET AFRIKA?

“Mijn papa is geboren in Congo en in de jaren 50 geadopteerd door een wit, Vlaams gezin zonder kinderen. Mijn biologische grootmoeder had al kinderen en wilde mijn vader een betere toekomst geven via adoptie. Hij is door de paters geplaatst in een gezin in België en praat een mix van plat Antwerps en Frans, want we zijn in het Frans opgevoed. Hij is in de jaren 70 getrouwd met mijn mama die wit is, wat toen geen evidentie was, want zij mochten op bepaalde plekken niet samen ergens binnen. Zij werden dus geconfronteerd met racisme. Om heel eerlijk te zijn, hebben zij mij en mijn broers en zussen hiertegen beschermd, omdat we een welgesteld gezin waren. Wij zijn behoed geworden omdat we naar bepaalde scholen gingen. Ik heb racisme zelf pas na de universiteit ervaren. Ook bij bepaalde klanten. Ik hoorde dan jaren later dat ze aan het evenementenbureau hadden gevraagd ‘of ik wel Vlaams sprak?’. Ik ben hier naar school geweest en ben drietalig opgevoed... Wat is jouw probleem?”

VALÉRIE THYS TV-presentatrice, communicatiespecialiste, duurzaamheidsexperte, deze 46-jarige onderneemster is beslist iemand die van vele markten thuis is. Juwelen, Ole Lynggaard. Okergele kanten jurk, Zimmermann via mytheresa.com Make-up en haar: Gladys Ferro en Madma Silla. Met dank aan club The Nine voor de ontvangst.

WAT IS JOUW GROOTSTE PASSIE?

“Vrij zijn is voor mij van levensbelang. Zelf kunnen bepalen wanneer je iets wilt doen op het moment dat je het wilt doen. Dat is de reden waarom ik freelancer ben, ik wil niet vasthangen aan zaken die maanden op voorhand vastliggen. Je moet in de eerste plaats de focus leggen op je goed voelen, zodat je ook optimaal kan

HOE INCLUSIEF IS BELGIË ANNO 2022?

“Er is een polarisering bij mensen rond racisme. Mensen zijn het beu om erover te praten, net zoals ze het onderwerp van de klimaatopwarming en de energieprijzen beu zijn... . Mijn USP tijdens covid was vrouw en gekleurd. Ik word gevraagd in panelgesprekken en voor presentaties omdat iedereen aan inclusie moet doen en divers wil zijn. Ik krijg kansen, maar ik vraag mijzelf dan wel af of ik die enkel krijg omdat ik een vrouw ben en van kleur. Dat gezegd ben ik blij dat ik meer kansen krijg dan de vorige generaties. Mijn vrees is dat het onderwerp racisme plots terug naar de achtergrond gaat verdwijnen, wanneer het niet meer in de actualiteit komt.”

ZEMST Brusselsesteenweg 129 · T 015 627 373 I KORBEEK-LO Tiensesteenweg 8 · T 016 468 468 I WWW.CARMI.BE

SUBSTANCE

REPORTAGE

AD(H)D

een onderschatte pathologie bij meisjes AD(H)D – attention-deficit disorder, met of zonder hyperactiviteit – werd lang als een jongensziekte beschouwd. Toch zijn er heel wat meisjes die eraan lijden, weliswaar in stilte, want AD(H)D wordt bij hen door genderstereotypering ondergediagnosticeerd. Een ongelijkheid die het leven van heel wat vrouwen bemoeilijkt. Tekst Aurélia Dejond

GETTYIMAGES.

en doordeweekse avond in Brussel, in het salon van Olivia, een illustratrice van 37. Een beetje bitter en bevangen door angst en schuldgevoelens kijkt ze terug op de afgelopen dag. “Mijn dochter heeft haar zwemles gemist omdat ik vanmorgen vergat haar zwemtas in te pakken, ik loop drie dagen achter op mijn werk, ik ben vergeten boodschappen te doen voor het avondeten ook al zit het boodschappenlijstje gewoon in mijn tas, en mijn man vliegt tegen me uit omdat hij me onhandelbaar vindt…” Een culminatie van gebeurtenissen die jammer genoeg voor velen licht herkenbaar is. Twee jaar geleden werd bij Olivia ADHD gediagnosticeerd, maar haar worsteling om haar privé- en beroepsleven onder controle te krijgen, is al veel ouder. In feite heeft ze al sinds haar kindertijd het gevoel niets meester te zijn. “Ik ben snel afgeleid, traag, gevoelig, impulsief, ongeorganiseerd en erg slecht in het beheren van een budget... Ik heb moeite om me te concentreren en voel me snel overweldigd. Dit alles heeft een enorm negatieve impact op mijn zelfbeeld. Gelukkig heeft de diagnose me geholpen om mezelf wat beter te begrijpen, maar in mijn gewone dagelijkse leven blijf ik me hulpeloos voelen. Waar ik wel kracht uit put? Uit de deskundige medische en psychologische begeleiding die ik krijg, en ook uit het feit dat de symptomen waarmee ik worstel nu medisch gediagnosticeerd zijn.”

neerd en geneigd de regels te volgen, dus bij hen zal dit onderliggende gedrag veel minder zichtbaar zijn, terwijl het wel veel invloed op hen heeft. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, staat ADHD niet per se voor hyperactiviteit.” Neem Floor, filologiestudente van 19, die vroeger wel vaker van haar leraren de kritiek te horen kreeg dat ze te dromerig was, al werd dat niet echt als een probleem aanzien. “Mijn impulsiviteit heeft me gered”, lacht ze. “Toen ik opgroeide, had ik steeds meer last van stemmingswisselingen en mijn ouders schreven het toe aan de pre-adolescentie, maar ik voelde zelf wel dat er iets mis was. Ze zeiden dat ik humeurig en afgeleid was, maar het zat dieper”, vertelt ze. Ondanks ADHD is ze nu vastbesloten om haar eerste jaar aan de universiteit met succes te beëindigen. “ADHD IS EEN NEUROLOGISCHE ONTWIKKEL I N G S S TO O R N I S D I E I N D R I E VO R M E N

NOCHTANS HEBBEN OLIVIA’S SYMPTOMEN DESTIJDS NOCH HAAR OUDERS, NOCH HAAR LERAARS GEALARMEERD – EN DAT GELDT

VOOR VEEL MEISJES. “Ons onderwijs is nog altijd erg genderstereotiep en daar begint het allemaal bij”, legt Romane Nicolay uit, neuropsychologe gespecialiseerd in AD(H)D. “Het ideaalbeeld van het lieve, brave meisje is nog altijd diepgeworteld, wat meisjes ertoe aanzet zich gereserveerd, rustig of discreet op te stellen in de klas. Daardoor ontgaan ons vanaf hun jonge leeftijd al signalen die belangrijk zijn om kinderen juist te kunnen begeleiden. Door dit alles blijven meisjes grotendeels ondergediagnosticeerd.” De gevolgen daarvan zijn niet te onderschatten: veel meisjes kampen met eetstoornissen,

depressie, slaapstoornissen, verslavingen... omdat velen van hen met AD(H) D opgroeien zonder het te weten. “In ons collectief geheugen wordt AD(H)D meestal geassocieerd met rusteloze en onstuimige jongens. Maar een meisje zal eerder geneigd zijn haar rusteloosheid in de klas te onderdrukken om te proberen voldoen aan het ideaalbeeld van het beheerste meisje. In tegenstelling tot jongens, van wie dat gedrag eerder aanvaard wordt, zal zij de juf niet durven onderbreken of niet durven roepen, of ruziemaken op de speelplaats… Van jongens accepteren we dat makkelijker, en we zullen pas de ouders informeren wanneer het de spuigaten uitloopt. Maar meisjes zijn over het algemeen meer gediscipli-

VOORKOMT: aandachtsstoornis, hyperactiviteit/impulsiviteit of een combinatie van beide. De aandoening, waarvan de oorzaak vooralsnog onbekend blijft, treft 3 à 12% van de kinderen en 1 à 6% van de volwassenen. Bij meisjes kan de diagnose lang uitblijven, omdat tijdens de medische tests waarmee de diagnose gesteld wordt, er over het algemeen weinig afleiding is. Meisjes tonen zich dan toegewijd en gefocust, en vallen dus niet erg op, waardoor de diagnose soms uitblijft. Wordt de diagnose echter wel gesteld, dan kan de aandoening gepersonaliseerd en doeltreffend aangepakt worden – al dan niet met medicatie – waardoor de persoon de aandoening beter kan begrijpen en er beter mee kan leren omgaan”, verduidelijkt Romane Nicolay, die benadrukt hoe groot de impact van AD(H)D is op het school-, gezins-, sociale en mentale leven. “Zonder diagnose worden meisjes vaker gestraft omwille van hun gedrag”, betreurt ze. “De aandoening gaat bij 75 % van de volwassenen gepaard met aanvullende kenmerken. Bij mannen zijn ze meer geëxternaliseerd, zoals obsessieve-compulsieve stoornissen of verslavingen, terwijl ze bij vrouwen eerder geïnternaliseerd zijn en onrechtstreeks tot uiting komen in symptomen van angst , stress, • • •

SUBSTANCE

REPORTAGE

depressie... Het is overigens jammer dat er zo weinig studies uitgevoerd zijn bij vrouwen.”

•••

DE GEGEVENS ROND DE THEMATIEK WAREN EIGENLIJK VAN MEET AF AAN ‘VERVALST’.

“Vroeg onderzoek richtte zich namelijk op jongens die onrustig en druk waren op school en de eerste statistieken suggereerden dat meisjes daar minder last van hadden”, zegt Pascale De Coster, directrice van de Franstalige vzw TDA/H Belgium (tdha.be) en auteur van een boek over AD(H)D bij volwassenen*. “Maar recentere studies spitsten zich meer toe op het aandachtsprobleem en onderzoekers merkten dat meisjes en vrouwen daar vaker last van hadden. Hyperactieve meisjes vertonen niet dezelfde symptomen als jongens.” De manier waarmee AD(H)D zich uit bij meisjes kan ook op geen enkele manier opboksen tegen het opvallende luidruchtige en rusteloze gedrag van jongens, geeft ze nog mee. “Hyperactieve jongens krijgen meestal de hulp die ze nodig hebben, omdat hun storende gedrag de aandacht van hun omgeving trekt. Bij meisjes is dat minder het geval omdat ze zich onopvallender gedragen. Bij hen gaan we er eerder van uit dat ze een of ander karakterieel probleem hebben. ‘Julie is niet echt meisjesachtig’, zeggen we dan. Of ‘Susanne is een babbelkous en studeert niet graag. En Eva is wat traag en Debbie heeft de blues.’ Weet je wel. Er wordt maar zelden aan AD(H)D gedacht.” Sofie, 33 en moeder van een meisje van twee, werd maar niet au sérieux genomen door haar familie en arts. “Ik kreeg de diagnose postpartumdepressie. Maar ik heb me altijd al zo gevoeld, alleen heeft dat gevoel zich nog versterkt toen ik volwassen werd en werd het alleen maar erger toen ik bevallen was. Ik voel me voortdurend overweldigd, slaag er niet in om mijn leven te managen.” Afgelopen voorjaar kreeg Sofie eindelijk de diagnose ADHD, na de deur van psychiaters en verenigingen te hebben platgelopen, omdat ze per se wilde weten daarom ze zich al jaren zo slecht voelde. “Vrouwen met AD(H)D worden dubbel getroffen, vanwege de maatschappelijke verwachtingen die hen opgelegd worden als vrouw, echtgenote en moeder,

“Vrouwen met AD(H)D worden dubbel getroffen, vanwege de maatschappelijke verwachtingen die hun opgelegd worden als vrouw, echtgenote en moeder, allemaal rollen die grote organisatorische vaardigheden vereisen” Pascale De Coster, directrice van de Franstalige vzw TDA/H Belgium (tdha.be).

allemaal rollen die grote organisatorische vaardigheden vereisen”, stelt Pascale De Coster vast. I N HAAR LAATSTE B OE K B EVE STI GT D E

AUTE U R H ET NOG MAALS: “Tijdens hun kindertijd en adolescentie blijft het verstrooide en dromerige gedrag van meisjes – die vaker ADD hebben dan ADHD, dus zonder hyperactiviteit – gewoonlijk onopgemerkt. Ze gedragen zich sociaal aangepast omdat ze hun naasten willen pleasen en leveren een constante inspanning om hun moeilijkheden te verdoezelen. Zelfs als het om een mengvorm gaat, die aandachtsproblemen en hyperactiviteit combineert, valt de hyperactiviteit over het algemeen minder op en is het daardoor minder herkenbaar dan bij jongens. Eenmaal volwassen, voelen vrouwen zich nog altijd door de maatschappelijke druk aangezet om –grotendeels – traditionele rollen op te nemen als echtgenote en moeder, die ze dan moeten zien te combineren met een loopbaan. Na jarenlang worstelen om taken uitgevoerd te krijgen die de meeste vrouwen om hen heen probleemloos lijken te klaren, zoals ook de combinatie werk en gezin, gaan ze pas hulp inroepen wanneer hun problemen onoverkomelijk geworden zijn en ze eraan ten onder gaan omdat stress-, angsten depressieve symptomen de overhand nemen.” Dat is bijvoorbeeld het verhaal van Carine, die een strui-

kelparcours van tien jaar aflegde voor ze uiteindelijk begreep waarom ze zo’n moeite had met het dagelijkse leven. “Aanvankelijk dachten artsen dat ik anorexia had, daarna dat ik bipolair was, weer anderen noemden het een acute dwangstoornis... Het is pas na bijna vier jaar dat de mogelijkheid van AD(H)D onderzocht werd door een alerte neuropsycholoog.” En Carine is lang niet de enige die dit meemaakt. “Bij vrouwen wordt al te vaak een verkeerde diagnose gesteld”, beaamt Pascale de Coster. “Precies omdat de symptomen zich bij meisjes en vrouwen anders voordoen en hun intensiteit beïnvloed wordt door fluctuerende oestrogeenspiegels, en omdat het vaak de bovenliggende aandoeningen zijn die uiteindelijk de aandacht trekken en maken dat ze hulp gaan inroepen, bij deskundigen, die meestal AD(H)D enkel bij mannen herkennen. Dat is waarom heel wat vrouwen met AD(H)D hun doktersafspraak verlaten met de indicatie depressie, terwijl dat maar een uiting is van hun AD(H)D.” Een spijtige zaak, want al dan niet met medicatie, en met een goede opvolging, kan je een goed leven leiden met AD(H)D. De belangrijkste uitdaging blijkt: de symptomen te kunnen zien voor wat ze werkelijk zijn. Zowel bij vrouwen als bij mannen. * Le TDA/H chez l’adulte, apprendre à vivre sereinement avec son trouble de l’attention, Pascale De Coster (éditions Mardaga, 2022).

Craftsmanship.

instagram lilu_bag

Savoir-faire.

Made in Brussels

facebook liluhandbags

lilu.be

SUBSTANCE

REPORTAGE

De kunst De lockdowns en onzekere toekomst zorgen ervoor dat we meer op onszelf zijn aangewezen. Het vele telewerken en onze zoektocht naar zingeving veranderen ook onze relatie tot werk. In die mate dat steeds meer mensen een bepaalde, bijna existentiële luiheid en gelatenheid in zichzelf zijn gaan voelen. Een symptoom van apathie? Van depressie? Of gewoon een manier om ons lot weer in eigen handen te nemen? We zoeken het uit. Tekst Charlotte Brunel Foto Bunni Nishimura

van het niksen LUIHEID. JONGEREN ZIEN HET NIET LANGER ALS EEN ONDEUGD, MAAR ALS EEN RECHT. Zo post generatie Z in China op sociale

media foto’s van henzelf, waarop ze languit liggen te niksen onder de hashtag #TangPing, letterlijk vertaald: ‘platliggen’ in het Mandarijns. Op deze manier protesteren ze tegen de cultuur van ‘9-9-6’ (werken van 9 uur ‘s morgens tot 9 uur ‘s avonds, zes dagen in de week). Ook de pers buigt zich over het fenomeen als een teken van de tijd. “Yes, ik verveel mij!” kopte De Standaard onlangs in een artikel over luieren in de zomer. “Vergeet hygge, het is tijd om uit te waaien en te niksen” schreef de krant The Washington Post dan weer. De neiging om niks te doen verspreidt zich als een lopend vuurtje door onze samenleving, met een grote invloed op ons professioneel en sociaal leven. Meer nog, op TikTok ontstond recent de Goblincore-trend, een subcultuur die aanzet

om als een kobolt in je hol te leven en je van je bed naar je bord te slepen en terug. In tijden waarin het vooruitzicht om terug naar kantoor te moeten ons doet zuchten als een misnoegde tiener, lijkt het opeisen van ons recht op luiheid een goede manier om de mallemolen te stoppen en weer tijd te steken in onszelf. Bijna iedereen ervaarde de laatste twee jaar een vorm van vermoeidheid – of het nu gaat om het gebrek aan puf om te bewegen, te koken of uit te gaan. “Na de laatste lockdown kon ik niet snel genoeg bioscooptickets bestellen en mijn agenda met diners en drinks opvullen”, zegt Camille (32), grafisch ontwerpster bij een reclamebureau. “Ik had het gevoel dat ik dringend een tekort aan cultuur en gezelligheid moest inhalen. Maar op D-Day… had ik nergens zin in! Een enorme luiheid overviel me en ik bleef als een couch

GETTYIMAGES.

potatoe op mijn sofa liggen. Sindsdien leef ik van dag tot dag; ik kan niets meer plannen.” Dat steeds meer mensen liever thuisblijven dan uitgaan, blijkt ook uit cijfers van de cultuursector. Hoewel er meer voorstellingen en optredens zijn dan ooit tevoren, kampt zowat elk cultuurhuis in ons land met een tekort aan publiek, progammatoren zitten met de handen in het haar. Zelfs ons libido liep een deuk op, vooral onder jongeren: 43% van de 15-24-jarigen gaf in 2021 aan geen seks te hebben gehad. IS HET ALLEMAAL DE SCHULD VAN CORONA? Uiteraard heeft de gezondheidscrisis onze fysieke en psychologische vermoeidheid extra benadrukt. De confrontatie met de dood, het gevoel van machteloosheid en de tijdelijke vrijheidsberoving, bracht een gevoel van passiviteit teweeg, versterkt

door een onzekere toekomst. Hoe kan je bouwen aan een toekomst als je gevangen zit tussen de dreiging van een mogelijk nieuw virus, de oorlog in Oekraïne en de catastrofale effecten van klimaatverandering (deze zomer extra voelbaar door de hittegolf )? “De huidige passiviteit is niet zozeer tijdsgebonden dan wel existentieel. Veel mensen kunnen zich voor het eerst de toekomst niet meer inbeelden”, zegt Marie Claire-medewerker Vincent Cocquebert. “Daardoor hebben veel jongeren de neiging om zich terug te trekken in hun eigen kleine cocon en de buitenwereld te ontvluchten. Daarbovenop wakkerde de technologie een ware ‘economie van luiheid’ aan nu je werkelijk alles – van producten tot cultuur, van werk tot sociale relaties – aan huis laat komen. Waarom de moeite nemen om naar buiten te gaan als de wereld via een app naar je toe kan komen?” • • •

SUBSTANCE

REPORTAGE

DE PANDEMIE VERPLICHTTE ONS NATUURLIJK OOK LETTERLIJK OM

•••

ONZE DRUKKE LEVENS TE VERTRAGEN EN OOK DAT WAKKERDE ONS

VERLANGEN NAAR LUIHEID AAN. “De tijd die we aan luieren kunnen besteden is kostbaar”, zegt psycho-analyticus Saverio Tomasella. “We associëren niks doen met een vakantiegevoel; de tijd om uit te rusten, te genieten van de mooie dingen des levens en om de waanzinnige drukte en verplichtingen van alledag achter ons te laten en mee te gaan met de flow.” Voor velen is zo’n moment van leegte ook een kans om zich existentieel, zelfs politiek, te herbronnen. De Franse socialist Paul Lafargue hield in 1881 met ‘Recht op luiheid’ al een pleidooi om minder te werken. En ook Friedrich Nietzsche begreep de revolutionaire dimensie hiervan als de beste. Want door het werk los te laten, kan je ook een stukje afstand nemen van het systeem dat productiviteit en consumentisme vooropstelt, en zo geeft de vertraging een stukje tijd dat je weer actief opeist voor jezelf. “Luisteren naar je behoefte aan luiheid is een soort gezonde rebellie waarmee je de controle over je eigen bestaan terug opeist”, vervolgt Saverio Tomasella. “Het wijst ook op een zekere ontgoocheling over de samenleving die steeds intenser gericht is op werk. We willen die ideologie van steeds te moeten presteren niet meer altijd voeden. We geloven er niet langer in en willen ons eruit terugtrekken, een beetje zoals in een puberteitscrisis.” Zo besloot Annelies (48), een professor aan een Amerikaanse universiteit, zich bij het overlijden van haar man helemaal over te geven aan de rouw door wekenlang in bed te blijven liggen. “Ik vond het belangrijk om dit moment voor mezelf op te eisen en niet weer onmiddellijk loyaal te zijn aan het bedrijf ”, legt ze uit. “We moeten die mantra van time is money echt loslaten.” LU I H E I D ALS DAAD VAN R E B E LLI E? Maar liefst 4,5 miljoen Amerikanen – 3,5 procent van de werkende bevolking – namen in mei 2022 uit vrije wil ontslag. Ongezien in het land van kapitalisme en fulltime werk! Daarmee bereikte de zogenoemde Great Resignation of Big Quit, die vorig jaar op gang kwam, een voorlopig hoogtepunt. “Release your job, release the time, release your trade, release the stress, release the love, forget the rest”, zingt Beyoncé in Break my Soul, een nummer dat uitgroeide tot het ‘protestlied’ van deze beweging. En hoewel in Europa voorlopig nog geen sprake is van werknemers die massaal ontslag nemen – in ons land stevent het aantal ontslagen af op een laagterecord – eisen ook hier steeds meer (jonge) werknemers tijd voor zichzelf op. Dat uit zich (alweer) in een TikTok-trend genaamd ‘quiet quitting’. “Niet zomaar je job opzeggen, maar wel het idee dat je tot het uiterste minimum moet gaan”, omschreef TikTokker Zaid Khan het fenomeen in een video die eind juli viraal ging. De duizenden commentaren, gaande van “ik doe net genoeg om niet ontslagen te worden” tot “het is mijn ambitie om geen ambitie te hebben” spreken boekdoelen. “Gewoon je job doen” lijkt wel het streven van Gen Z, de generatie die nu de arbeidsmarkt oprolt. Het is een topic waarover filosoof en professor Johan Braeckman al jaren zalen mee vult. In zijn lezing ‘Leve de luiheid’ stelt hij dat onze maatschappij te veel gefocust is op werken, carrière maken. “Mensen geven dromen, idealen en creativiteit op voor een loopbaan en vaak voor

“Luisteren naar je behoefte aan luiheid is een soort gezonde rebellie waarmee je de controle over je eigen bestaan terug opeist” Saverio Tomasella, psychoanalyticus.

verwachtingen die ons worden opgedrongen door anderen”, aldus Braeckman in ‘Vandaag’ op Eén. Dat maar liefst 1 op 3 Vlamingen een oninteressante job beoefent en maar blijft doorgaan, is volgens hem de oorzaak van het hoge aantal zelfdodingen en burn-outs. Hij raadt aan om tijd te nemen, om bijvoorbeeld deeltijds te gaan werken. Om meer tijd te investeren in vrienden, kinderen of hobby’s. Verschillende bedrijven nemen nu al initiatief, zoals vrouwenbeweging Femma die een jaar lang overschakelde naar een 30-urenwerkweek. “Na een maand voelde ik mij al rustiger”, vertelt een werknemer van de vzw. “Ik kan mijn huishouden beter organiseren, de zorg voor mijn kinderen verloopt vlotter en ik kan iemand anders een dienst bewijzen, zonder mijzelf te moeten wegcijferen. Ik voel dat het bijdraagt aan mijn eigen empowerment.” VOLGENS SAVERIO TOMASELLA word je door je luiheid te aanvaarden ook bewuster van jezelf, waardoor je empathischer wordt voor anderen. Maar opgelet, niets doen kan je ook behoorlijk dooreenschudden – een mens springt ook niet zomaar van een supersnelle trein. Na zeventien jaar op de persdienst van een groot bedrijf, besloot de Japanse June Fujiwara alles achter zich te laten om haar droom te verwezenlijken: ze wilde gaan schrijven. Er kwam een boek uit voort: The Secrets of Japanese Etiquette, een fascinerende duik in haar cultuur van oorsprong. “Zen-filosofie hielp me enorm om me te bevrijden van alles wat overbodig is, om terug te keren naar de essentie van mezelf en om te begrijpen wie ik ben”, legt ze uit. “Maar stoppen kan een benauwende ervaring zijn, omdat er niemand is die je zegt wat je moet doen. Ik ervoer daarbij best veel weerstand, niet zozeer van mijn omgeving, maar vooral van mezelf.” Luieren vraagt dan ook de nodige oefening. Daarom misschien een idee om je eens niet te storten op het nieuwste boek over persoonlijke ontwikkeling, ellenlange to-dolijsten op te stellen vol goede voornemens of je agenda te vullen met energierovende afspraken – maar een beetje luiheid in te plannen. Dat lijkt alvast een goed begin om mee te zijn met een deugddoende trend.

SUBSTANCE

REPORTAGE

PRACHTIG STUK BLING

Iconische vrouwen en hun al even legendarische juwelen. Het doet wat met een vrouw, zo’n prachtig stuk bling. Deze grote namen uit de geschiedenis staken hun adoratie voor exclusieve sieraden niet in een kluis en werden er veelvuldig mee gefotografeerd. En wij kijken natuurlijk graag mee. Tekst Elspeth Jenkins

Liz Taylor was zelf een experte in juwelen...

69 Elizabeth Taylor met de befaamde Bvlgari-halsketting met diamanten en smaragden die ze voor haar huwelijk van Richard Burton kreeg.

BVLGARI, DE TWEEDE GROTE LIEFDE VAN ELIZABETH TAYLOR

“Het enige Italiaanse woord dat Liz kent is Bvlgari”, aldus Richard Burton, acteur en echtgenoot die tweemaal in het huwelijksbootje stapte met Elizabeth Taylor. De relatie tussen de twee was op z’n zachtst uitgedrukt passioneel en juwelen speelden vaak een belangrijke

rol in hun huwelijken. Taylor en Burton leerden elkaar kennen op de set van de film Cleopatra in Rome, waar ze verliefd werden tijdens de opnames van hun eerste scène samen. Beide acteurs waren op dat moment nog getrouwd, dus de paparazzi zaten het duo dagelijks op de hielen. Één van de favoriete schuilplaatsen van Liz en Dick tijdens deze periode was de Bvlgari-boetiek aan de Via Condotti. Burton ontdekte al snel haar fascinatie voor uitzonderlijke juwelen en maakte van elke ruzie, verzoening of speciale gelegenheid gebruik om de actrice een prachtig juweel cadeau te doen. In 2011 was Christie’s verantwoordelijk voor de veiling van Taylors bezittingen, waarvan de juwelen alleen al een historisch recordbedrag opleverden. Bvlgari kocht negen stuks terug die vandaag onderdeel uitmaken van de Bvlgari Heritage Collection, waaronder haar verlovingsring met smaragden. De ring was van

grote emotionele waarde voor de actrice en wanneer ze hem had laten veilen tijdens een fundraiser om geld in te zamelen voor aids-slachtoffers had ze er een briefje voor de nieuwe eigenaars bijgestoken met de boodschap: “Draag hem met liefde!” Ze stond bekend voor haar liefdadigheid en was in de jaren 80 en vroege jaren 90 co-founder van de Foundation for AIDS Research en later de Elizabeth Taylor AIDS Foundation. Maar het meest spraakmakende stuk uit de collectie was het huwelijkscadeau van Burton in 1964: de spectaculaire halsketting met diamanten en smaragden. In de ketting werd een broche verwerkt die de acteur vroeg in de relatie voor haar gekocht had. Ze droeg het juweel dan ook als enige sieraad op haar huwelijksdag. Taylor was een echte experte in juwelen, ze droeg haar collectie vaak en veel, en vond er niets aan om de exclusieve stukken ergens in een kluis te laten liggen.

GETTYIMAGES. PERS.

DE DUCHESS OF WINDSOR, EN HAAR BEFAAMDE CARTIER-BROCHE De hertogin van Windsor aka Wallis Simpson, de naam van de vrouw die de geschiedenis is ingegaan als de Amerikaanse gescheiden vrouw waarvoor de Britse koning Edward VIII troonafstand heeft gedaan. Maar bovenal een stijlicoon dat bevriend was met ex-Vogue hoofdredactrice Diana Vreeland, Coco Chanel en de Belgische Jeanne Toussaint, rechterhand van Louis Cartier. Stuk voor stuk vrouwen die de modegeschiedenis van de 20ste eeuw hebben bepaald. We mogen dus stellen dat de hertogin vooral ook iemand met goede smaak was. Voor haar waren juwelen een communicatiemiddel om haar macht, onafhankelijkheid en elegantie te benadrukken. Een voorbeeld is de Panthère-broche die Toussaint in 1948 voor haar ontwierp. De legende wil dat de broche een favoriet was op feestjes en recepties. De Duchess gebruikte het juweel om aan haar man duidelijk te maken dat ze er genoeg van had. Wanneer ze de broche op een bepaald moment tijdens de avond kloksgewijs naar onder draaide, wist hij dat het tijd was om naar huis te gaan. Stijlvoller dan een ••• Whats-appbericht...

1. De Panthère-broche van Dior, 1949 2. Simpson gebruikte juwelen om haar

macht en elegantie te tonen.

•••

SUBSTANCE

REPORTAGE

BOUCHERON: DE FAVORIET VAN DE ROYALS

Te downloaden via Apple Podcast en Spotify.

1 2

1. De ‘New Maharajahs’ Haute Joaillerie Histoire de Style-collectie brengt een eerbetoon aan de geschiedenis van het Huis. 2. De maharadja van Patiala, de man met de grootste bestelling juwelen aller tijden op zijn naam. 3. Een juweeltje van een podcast...

IMAXTREE.COM.

Niet één bekende naam, maar wel een hele reeks vallen in de podcastserie True Stories by Vincent Meylan. Die serie bundelt de meest iconische verhalen uit de 164-jarige geschiedenis van Boucheron, waaronder de historische bestelling van de maharadja van Patiala in 1928, die tot vandaag genoteerd staat als de grootste aankoop aller tijden. Visionair Frédéric Boucheron legde de bouwstenen voor zijn Maison de haute joaillerie toen hij de deuren van zijn juwelierszaak in 1893 opende op nummer 26 aan de place Vendôme. Hij wordt gezien als de uitvinder van de haute joaillerie. Een waarheid als een diamant, want de kroonjuwelen van de meest iconische koningshuizen, zoals de Romanovs van Rusland en het Britse koningshuis, zijn van zijn hand. CEO Hélène Poulit Duquesne en artistiek directrice Claire Choisne zijn twee vrouwen aan de top van Boucheron en de high jewelry-industrie. Hélène: “Frédéric Boucheron was de eerste juwelier die zich in deze straat vestigde. Vandaag zijn we omringd door andere zaken. Omdat hij de eerste was, koos hij dus voor het pand met de beste ligging, pal op de hoek. De winkel baadt de hele dag in het zonlicht. Juwelen gaan over licht en weerspiegeling. De associatie was dus snel gemaakt. Ook moet je weten dat het Ritz-hotel aan de overkant pas 50 jaar later werd geopend. In 1928 kregen we bezoek van een maharadja die met zijn entourage maar de straat moest oversteken. Hij bestelde niet minder dan 149 stukken haute joaillerie. Dan heb ik het niet over kleine oorbellen, ook spectaculaire ceintuurs en tulbanden beladen met diamanten behoorden tot de bestelling.” In de zevende aflevering van de Podcast vertelt Choisne over de Carte Blanche, Ailleurs-collectie en de inspiratie erachter. Een must-listen voor fans van juwelen en hun geschiedenis.

TIFFANY & CO., VEREEUWIGD DOOR AUDREY HEPBURN Bij het ochtendgloren staat Hepburn op 5th Avenue met een beker koffie en een croissant in de hand voor de etalage van Tiffany & Co. te dagdromen. Het moet één van de bekendste scènes uit de filmgeschiedenis zijn en verschafte het gelijknamige juwelenhuis wereldwijd bekendheid. Breakfast at Tiffany’s had alles: een gerenommeerde roman waar de film op gebaseerd werd, een topcast, kostuums van de hand van de bejubelde ontwerper Hubert de Givenchy en de straten van New York als achtergrond. De film was voor Tiffany & Co. een visitekaartje, want elke vrouw droomde na een bioscoopbezoek van een juweel of verlovingsring in een blauw doosje. Grappig detail is dat Audrey in de film zelf geen juwelen van het Huis draagt. Op de promotionele foto’s is ze wel te zien met de halsketting bezet met de Tiffany Diamond van 128 karaat. De actrice droeg Tiffany & Co. een warm hart toe, getuige een briefje dat ze in 1987 schreef naar aanleiding van de 150ste verjaardag van de juweliers, waarin ze schrijft dat vast niet veel mensen kunnen zeggen dat ze koffie en croissants hadden bij Tiffany’s, een herinnering die ze voor altijd zal koesteren. Diamonds & memories are forever... 1 2

PERS.

4 1. Audrey Hepburn als Holly Golightly voor de etalage van Tiffany & Co. op 5th Avenue. 2. Het script van Breakfast at Tiffany’s met Tiffany-blauwe kaft. 3. Promotiefoto in Tiffany & Co. 4. Halsketting met de Tiffany-diamant.

SUBSTANCE

REPORTAGE

SPECIALE VROUWEN, SPECIALE KOFFIE Niets smaakt beter ‘s morgens bij het wakker worden dan een kopje koffie. Waar die koffie vandaan komt, daar staan we vaak niet bij stil. Maar achter de koffiebonen uit de supermarkt, zit veel liefde, trots en werk van vrouwen.

Tekst Kim De Craene

komst. Hoe ze hun werk organiseren, kiezen ze zelf. Als de boeren het keurmerk van Fairtrade willen, moeten ze aan internationale voorwaarden voldoen: duurzame productie, milieuvriendelijke teelt en respect voor arbeidsrechten.” SPECIALE SAMENWERKINGEN

Twaalf jaar geleden ging Maria Paula’s vader Paulo, na een carrière als metselaar, aan de slag als koffieboer, met de hulp van Fairtrade. Hij volgde opleidingen over agricultuur en duurzaamheid. Zijn onderneming groeide uit tot een succes. “We zijn speciale mensen die speciale koffie

PERS. MARIE-FRANCE VODIKULWAKIDI.

n Serra de Mantiqueira in het zuidoosten van Brazilië zie je bananenplanten, palmbomen en koffiestruiken, zo ver het oog reikt. De streek is befaamd voor zijn ultrakwalitatieve koffie. De producenten ervan kapen vaak alle prijzen weg in internationale wedstrijden. De lokale koffieboeren krijgen de steun van Fairtrade dat hier al sinds 1998 actief is. ‘Samen staan we sterker’ is het basisprincipe. Daarom werken ze met organisaties, nooit met individuele boeren. In Serra de Mantiqueira is dat de coöperatie Ascarive. “We verenigen 117 producenten, waarvan er elf geleid worden door vrouwen”, zegt Ascarive-manager Maria Paula Rocha. “We steunen de boeren op financieel, logistiek en technisch gebied. Maar we geven hun ook emotionele support, moed en kracht.” Voor het Fairtradesysteem waren de lokale producenten – vaak familiebedrijven – te klein om zelf hun koffie te exporteren. Nu ze samenwerken, staan ze sterker om te onderhandelen: de boeren krijgen een stabielere en hogere prijs voor hun oogst én toegang tot de wereldmarkt. Zo kunnen ze nu leven van hun werk. “Dankzij Fairtrade liggen onze koffiebonen in de rekken van supermarkten over de hele wereld”, zegt Maria Paula. “In België koopt o.a. Delhaize bij onze coöperatie koffie voor het gamma Latitude 28. Met een eerlijke prijs voor de bonen investeren kleine boeren in hun toe-

1. Luciane Santos Mota is de

gedroomde inspiratie voor vrouwen in de regio. 2. De koffiebessen worden na het oogsten in open lucht gedroogd. 3. Fruitplukkers op de plantage, oogsten gebeurt er manueel.

3 4. De vruchten van een koffieplant. 5. Serra de

Mantiqueira: zo ver het oog reikt zie je enkel koffiestruiken en bananenplanten.

bestand zijn tegen de veranderende weersomstandigheden. Fairtrade biedt voorschotten aan zonder interest. VAN DEPRESSIE NAAR PASSIE

maken voor speciale mensen”, klinkt het. Paulo heeft geluk: zijn echtgenote, drie dochters en kleinkinderen werken mee in het bedrijf. Vaak is het anders. “Jongeren trekken almaar meer naar grote steden om te studeren en te werken”, zegt Maria Paula. “Er zijn vaak geen opvolgers die het werk willen verderzetten. Ook de klimaatverandering is een uitdaging. Het blijft langer droog, de regen valt buiten het seizoen. Die onvoorspelbaarheid zorgt voor stress: de kwaliteit van de bonen vermindert en we verliezen een deel van de oogst.” De boeren zoeken met Fairtrade naar oplossingen. Ze telen nieuwe koffieplanten die beter

Opvallend in de koffiesector is dat vrouwen een belangrijk deel van het werk op zich nemen. Maar het zijn vaak mannen die de inkomsten ontvangen. Voor veel vrouwen in de regio is het leven van Luciane Santos Mota de gedroomde inspiratie. Luciane trouwde op haar 19de maar werd fysiek en mentaal mishandeld door haar echtgenoot. Na vier jaar verliet ze hem. “Met het weinige dat ik had, bouwde ik een huisje met een kleine badkamer, keuken en woonkamer in de achtertuin van mijn ouders. Ondanks een zware depressie ging ik aan het werk als plukker op een koffieplantage.” Haar grote geluk: de ontmoeting met Wilson, Lucianes eerste liefje. De liefde wakkerde weer aan. “We trouwden en begonnen met het telen en verkopen van biogroenten, op een stukje grond dat Wilson erfde van zijn grootmoeder. In 2013 besloten we te focussen op koffie, een passie die ik meekreeg van mijn ouders, ook plukkers.” Vandaag is het Luciane die de belangrijke beslissingen neemt met de volle steun van haar echtgenoot. “Nochtans is de realiteit hard: het machisme, de klimaatverandering en vooral de intense arbeid. Koffie vergt veel werk. Maar we zijn dankbaar : de aarde geeft altijd terug wat je erin steekt.”

REPORTAGE

Zij voeden het kind op van een ander Dit is de situatie waarin duizenden stiefmoeders zich bevinden: plaats vinden en maken voor de kinderen die hun partner kreeg met een andere vrouw. Een verweesde status, die nog complexer wordt in geval van scheiding. Tekst Catherine Durand Illustratie Hina Hundt

Els, persattaché van 55, was al lang op zoek naar een naam, toen ze Esther, de dochter van haar partner, voor de grap Assepoester noemde en zij zichzelf boze stiefmoeder. “Ik zocht vroeger lang naar literatuur over dit onderwerp, maar vond er bijna geen. En als ik al iets vond, was het nooit positief, ging het altijd over een of andere slechte stiefmoeder. Nergens een rolmodel of een positieve manier om je met die rol te identificeren. Vrouwen durven er niet over te praten omdat het zo’n complexe materie is: een emotionele mix van jaloezie (het kind eist de liefde van je partner op), schuldgevoel en tegelijkertijd een beschermend instinct; voor je het weet hecht je jezelf aan zo’n wezentje.” Esther kwam in haar leven toen ze achttien maanden oud was en haar ouders ruzieden over haar voogdij. “Het ging niet goed met haar en papa Stefaan,

hij zorgde immers niet echt voor haar. Ik was achtentwintig en kinderloos, maar nam mijn rol als opvoedster om de twee weekends en tijdens mijn vakanties heel serieus. Ik raakte enorm gehecht aan dat meisje, dat pienter en aanhankelijk was, al zag ik wel dat ze er altijd naar uitkeek om haar moeder weer te zien.” Vier jaar later beviel Els van Marie. Esther was in de wolken over haar kleine halfzusje en dat verlichtte de spanningen aanzienlijk: “Ik was nu ook moeder en dat maakte onze band eenvoudiger. Ik was niet langer alleen de partner van haar vader, maar ook de moeder van haar zus en zij de zus van mijn dochter… Ze was nu deel van mijn gezin.” En toch, na een mooie liefdesband van tien jaar, verbrak Esther de band met haar vader. Sindsdien zag Els haar nooit meer. “Ik hoor af en toe over haar via Marie. Ik denk aan haar als aan een kind dat in het buitenland is

SUBSTANCE

gaan wonen. Ik voel genegenheid voor haar, maar ook verdriet. Dat doe ik nooit meer, zo houden van andermans kind. Nooit verbind ik me nog met een man die kinderen heeft.” In Vlaanderen is iets meer dan 10% van de gezinnen een nieuw-samengesteld gezin, wat grof geschat overeenkomt met 95.000 samengestelde gezinnen, en dus even zoveel stiefouders*. Het is een risico om, gedurende vele jaren, om de week, een intieme band aan te gaan met een of meer kinderen, omdat ze zichzelf daarna weer moeten wegcijferen als de relatie met hun partner, de biologische ouder, spaak loopt. IN HAAR KABINET ZIET THERAPEUTE AnneLaure Buffet heel wat vrouwen zoals Els, die afzien van een gelijkaardige situatie. “Er wordt zelden gesproken over het belang dat een stiefmoeder kan innemen in het leven van een kind en het kind in haar leven, en nog minder over hun rouw bij het onverwachte verlies na een scheiding. Ik heb een cliente die gescheiden is en wier ex-man hun twee kinderen zo heeft gemanipuleerd dat ze hen niet meer ziet, vervolgens projecteerde ze al haar moederliefde op haar stiefkinderen. Maar nu ze ook van haar tweede man gescheiden is, is ze naast haar biologische kinderen, ook nog eens haar stiefkinderen kwijt. Zij zit dus in een dubbele rouw.” Zo moeilijk het is om als nieuwe partner een plekje te bemachtigen in een bestaand gezin, zo moeilijk is het ook om zo’n gezin weer los te laten. “Een andere cliënte van me die een aantal jaren een relatie had met een vader • • •

SUBSTANCE

REPORTAGE

• • • van twee zonen, deed er een jaar over om hem te verlaten omdat ze zo gehecht was geraakt aan de twee jongens”, vervolgt de therapeute. Ook Delphine, nu 50, vertelt hoe zwaar het woog op de scheiding met haar man dat ze niets te zeggen had over de toekomst van zijn kind dat ze belangeloos in haar hart opnam. “De avond van onze ontmoeting sprak Christophe me al over Miki, zijn half-Japanse dochter. Hij was een 20-jarige student toen zijn vriendin Miyako (17) zwanger werd; hij moest met haar trouwen. Ze hield niet van België en toen ze terugging naar Japan, vertrouwde ze haar dochter toe aan haar oma.” Delphine overtuigde Christophe om haar terug te halen. “Miyako bracht haar dochtertje terug naar Brussel, ze screende onze woonkamer een tijdje en sloeg de deur achter zich dicht – we zagen haar vier jaar niet meer.” Miki was toen drie jaar en in haar ogen had Delphine haar van haar mama gestolen. “Toen Christophe voor zijn werk naar Zwitserland moest, bleef ik als vijfentwintigjarige alleen achter met Miki. Ik voelde me zo verantwoordelijk voor dit kleine meisje, dat een andere taal moest leren en in een andere cultuur moest opgroeien. Ik raakte aan haar gehecht en we hadden samen toch een mooie tijd.” Toen Delphine haar zoon Jonas kreeg, ging Miki zich over haar ‘broertje’ ontfermen en werd hun relatie makkelijker. Tot Miyako weer ten tonele verscheen. Ze wilde scheiden om een nieuw leven te beginnen met een man die tot dan toe niet op de hoogte was van Miki’s bestaan. “Christophe bood haar alimentatie aan als ze ermee instemde om Miki terug te nemen, die ongelooflijk blij was om weer bij haar moeder te zijn. En ik? Wel, ik had niets te zeggen. Ik had geen enkel recht op het kind. Ik had niets. Alleen maar verdriet.” Anne-Laure Buffet vult aan: “Vandaag is de wet uitgebreid en kan elke ouderfiguur worden vervolgd in geval van mishandeling. Een stiefouder kan worden veroordeeld als hij of zij zich misdraagt tegenover het kind, maar in het geval van een breuk heeft hij of zij, hoe verantwoordelijk of liefdevol ook, geen enkel recht op het kind. Je krijgt een ‘bedankt en vaarwel’, en daar moet je het maar mee doen.”

“Een cliënte van me die een aantal jaren een relatie had met een vader van twee zonen, deed er een jaar over om hem te verlaten omdat ze zo gehecht was geraakt aan de twee jongens” Anne-Laure Buffet, therapeute.

“Als je daarbij weet dat je nooit moeder zal worden, is het met het kind van de ander meestal alles of niets”, stelt Deborah Schouhmann-Antonio, zwangerschapstherapeute, vast. “Een van mijn patiëntes met een relatie met een man die al vader was, geeft toe een hekel te hebben aan zijn kinderen. Het zijn wel fijne kinderen, maar ze spiegelen haar voortdurend voor dat haar geliefde een gezin had voor haar. Bij mij werkt zo’n stiefmoederband niet, hield ze zich voor. Anderen zullen dan weer een bijzondere band met hun stiefkinderen opbouwen, en hen iets anders meegeven dan de moeder. Het moederschap gaat verder dan het baren van een kind. Zolang de nieuwe partner van de vader zich niet als de moeder positioneert, kan zeker een aanvullende, emotionele en affectieve band worden gecreëerd.” MAR I J K E, U ITG E E FSTE R VAN 52, H E E FT

N OOIT E E N K I N D G E HAD en vindt dat prima: ze vindt haar geluk helemaal bij Ben, haar stiefzoon van 17. Zij verliet alles wat ze had, haar thuisland, haar baan, om haar jeugdliefde Paul te gaan vergezellen, die ze na twintig jaar in Colombia had teruggevonden. Zijn zoon Ben was 4 jaar oud toen ze hem voor het eerst zag. “Ik schrok zo dat ik me in de dressing verstopte. Ik beeldde me in dat zo’n kind het niet fijn zou vinden om voorgesteld te worden aan de nieuwe vriendin van zijn vader.” Maar al snel ontstond er een sterke medeplichtigheid tussen hen, overigens met de zegen van de Colombiaanse moeder

die haar als een ‘tweede moeder’ beschouwde. Na een relatie van tien jaar keerde Marijke terug naar België. Door covid waren zij en Ben twee jaar van elkaar gescheiden, maar deze zomer zocht hij haar op tijdens de vakantie. “Ik heb hem enorm gemist. Ik zie mezelf als zijn tante, dat is de beste beschrijving die ik van mijn rol kan geven. Liefde is niet gebonden aan bloedbanden, Ben zal altijd in mijn leven zijn.” De twee deskundigen halen hetzelfde Afrikaanse spreekwoord aan: ‘Je hebt een dorp nodig om een kind op te voeden.’ Een visie die veraf ligt van onze westerse kijk op het kerngezin. “Maar elders, zoals in Colombia, neemt de hele familie deel aan de opvoeding van een kind”, weet AnneLaure Buffet. “Je moet daarvoor wel de juiste balans zien te vinden en goed weten welke plaats de vader, de moeder en de stiefmoeder innemen. Maar in dit alles gaat het welzijn van het kind voor; je kan het niet dwingen om van een nieuwe vrouw te houden en je kan het ook niet beïnvloeden om niét van haar te houden. Je moet de kinderen de vrijheid geven om zelf over die relatie te beslissen, en hen bij een scheiding ook het recht geven om over het verlies van die relatie te rouwen. Op zo’n moment reageren we vaak te veel vanuit kwetsuur en te weinig vanuit onze rol als ouder. We kijken te weinig naar het belang van het kind.” (*) https://gezinsenquete.be/sites/default/files/ media/documenten/FS15_nieuw_ samengestelde_gezinnen.pdf)

80 MODE ACCESSOIRES MOGEN BLINKEN SHOOT Zwart is altijd chic

TRENCH Weer of geen weer HORLOGES zijn weer hot

STYLE

102 BEAUTY

118 LIFESTYLE

DE WETENSCHAP KOMT OPZETTEN

VERWEN JE ZINTUIGEN

MAKE-UP In de kleuren van een Indian Summer

VAAR WEL! Durf je nog op cruise?

GETEST Jong, jonger, jongst - anti-rimpelcrèmes SCHOON GEZIEN Producten van en voor nu

ETEN MET Kevin Lejeune

KUNST IN HET ZWART In het atelier van beeldend kunstenaar Júlio Villani,

benadrukken de jurken en maatpakken van grote Huizen

het speelse silhouet van de gesculpteerde juwelen.

Foto’s Mathieu Richer Mamousse Productie Darcy Backlar

Mantelpak met broek in poederkorrelwol, afgewerkt met satijn Saint Laurent by Anthony Vaccarello. Ear cuff in rozegoud en diamanten Repossi, mono-oorbel in rozegoud Vanrycke, ring Bubble in goud Marc Deloche, ring in gepolierd messing Dinosaur Designs.

Jurk en riem in zijde Fendi. Ear cuff Roxanne, in goud White Bird, vergulde oorbellen en ring Louise

Olsen bij Dinosaur Designs,

armband met goudreliëf (linkerhand) Maison Rabih Kayrouz, armbanden in hars en gepolierd messing Dinosaur Designs, ring in zilver Sophie Buhai bij White Bird, twee fijne ringen in goud Marc Deloche. Rechts Mantel in wol, rok in tule en oorbel Jacquemus. Ear cuffs Roxanne, in goud, en Rich Melina, in goud met roze saffieren White Bird, gedraaide en onregelmatige ringen in zilver Louise Olsen bij Dinosaur Designs, ringen in goud Chanel Joaillerie, derby’s in leer J.M. Weston.

Top in fluweel, broek met lovertjes en vierkante oorbellen in plexiglas en stras Giorgio Armani. Derby’s in leer J.M. Weston. Links Overall in zuivere wol Valentino. Verzilverde oorbellen met stenen Face, Grainne Morton bij White Bird, vergulde armbanden Maison Rabih Kayrouz,

armband en ring in hars Dinosaur Designs, twee fijne ringen Marc Deloche, trio-ring in rozegoud Vanrycke, bottines met plateauzolen in leer Valentino Garavani.

Jurk in wol en alpaga

Max Mara. Oorbellen en

armbanden in hars en in gepolierd messing Dinosaur Designs, volumineuze armbanden met reliëf in goud (rechterhand) Maison Rabih Kayrouz, bottines met plateauzolen in leer Valentino Garavani.

Rechts Top in lycra en broek in straskatoen Givenchy.

Oorbellen in gepolierd messing Louise Olsen bij Dinosaur Designs, bottines met plateauzolenin leer

Valentino Garavani.

Stylingassistente Olivia Esquerré. Model Ingrid Fernandes/Viva Paris. Casting Arthur Méjean. Haar Carole Douard/Call My Agent. Make-up Tiina Roivainen/Airport Agency. Met dank aan Maria do Mar Guinle, kunstconsulente, voor deze shoot in het atelier van Júlio Villani. Opmaak Mia Meliava/The Art Broad, assistent Vincent Coffre.

Mantelpak met broek in weefsel van gemengd katoen, bedrukt met het logo Gucci. Oorbellen in goud Marc Deloche, armbanden in hars en gepolierd messing Dinosaur Designs, bottines met plateauzolen in leer Valentino Garavani.

Links Vest in gegroefd leer en rok in tule Hermès.

Ear cuff Rich Melina, in goud en roze saffieren White Bird, ear cuffs in rozegoud en peervormig gesneden diamanten Repossi, volumineuze armbanden in verguld reliëf (rechterhand) Maison Rabih Kayrouz,

armbanden in hars en gepolierd messing Dinosaur Designs, ring in geometrische lijnen in verguld zilver Charlotte Chesnais, doorgestikte ringen in goud, één met diamanten Chanel Joaillerie.

STYLE

MODUS OPERANDI

Trench paradoxen

Is het een jurk? Is het een jas? Het is de metamorfose van de good old trenchcoat. Door hem te knopen of in laagjes te dragen, wil hij vrolijk onder zijn eeuwige statuut van ‘regenmantel’ uitkomen. Foto’s Tom Cattanach Productie Anna Quérouil

Mantel in twill van katoen Balenciaga, body in zijde Miista. Leren laarzen Maison

Margiela. Links

Trenchcoats in spons en katoen Balenciaga,

en in wol en katoen Celine by Hedi Slimane.

STYLE

MODUS OPERANDI

Hierboven

Trenchcoats in viscose van zijde

Proenza Schouler

en in katoen Totême.

Links

Trenchcoat, korset en rok in katoen Dior. Leren laarzen Maison

Margiela. Rechts

Jurk in katoen

Burberry.

STYLE

MODUS OPERANDI

Hierboven

Trenchcoats in biologisch katoen

Acne Studios, in katoen Lebrand, in

katoen en polyamide

Masscob, in katoen The Frankie Shop en in katoen Celine by Hedi Slimane,

T-shirt in katoen

Uniqlo, broek in polyester The Frankie Shop. Leren laarzen Maison Margiela.

Hiernaast

Trenchcoats in gabardine van katoen Caroll en in katoen Nanushka. Leren knielaarzen Balenciaga.

Trenchcoat in katoen Mango, vest in gerecycleerd polyester Sonia Carrasco. Leren knielaarzen Balenciaga.

Stylingassistente Manon Baltazard. Model Alicia Lindén Guiñez/Next Management. Casting Nicolas Bianciotto/ IKKI. Haar Leslie Thibaud/Airport Agency met Hair by Sisley. Make-up Saloi Jeddi. Opmaak Zoé Martin/Producing Love, assistente Margot Bootz.

N° 1

STYLE

MODUS OPERANDI

Tekst Elspeth Jenkins

Een achthoekige kast die verwijst naar de dop van een flacon N°5 en een goudkleurige ketting, waardoor zwart leer werd gevlochten, zoals bij de straps van een klassieke Chanel-tas: aan deze kenmerken herken je het Premièrehorloge meteen. Het type vrouw dat dit horloge rond de pols draagt, is iets moeilijker te definiëren: de Première is namelijk de favoriet van verschillende generaties en wordt ondertussen al 35 jaar doorgegeven van moeder op dochter. Één ding hebben deze vrouwen wel allemaal gemeen: ze dragen het horloge niet als instrument om de tijd af te lezen, wel als symbool voor vrouwelijkheid en vrijheid. Een horloge dat voor

altijd jong zal zijn, net zoals de levensvreugde van zijn eigenares. MUZE MET STAMBOOM

De tijdloze Première was het geesteskind van Jacques Helleu; de man was in 1965 op 18-jarige leeftijd terechtgekomen bij Coco en was als artistiek directeur verantwoordelijk voor het imago en de legendarische campagnes van het modehuis. Hij gidste Chanel in 1987 de horlogerie in en had meer voor ogen dan een eenmalige collectie uit te brengen. Hij heeft er alles aan gedaan opdat dit model een eeuwige referentie zou worden. Missie geslaagd, zo blijkt. Huidig directeur horlogerie Arnaud

PERS.

Het Première-horloge van Chanel zag het levenslicht in 1987. Als allereerste telg van de familie ‘horloges van het huis’ blijft de Première een superster met gouden ketting en dito toekomst. Deze maand wordt het model onder een nieuwe naam gelanceerd, maar La Première Edition Originale beschikt nog steeds over dezelfde kwaliteiten. Zoals het een echte superster betaamt...

1. Coco Chanel in 1937. 2. Een puur design met een gestroomlijnde finesse. 3. Tijdloos en chic: de codes van het huis Chanel. 4. De horlogekast van de Première is een verwijzing naar de dop van een fles parfum N°5. 5. Claudia Schiffer met haar Première in 1994. 6. Waarom één als je er tien kan dragen? 7. Soo Joo Park: het gezicht van La Première Edition Originale.

Chastaingt vond op zijn beurt dat het anno 2022 dringend tijd was om de Première opnieuw in de spotlight te zetten als muze: “De Première was voor ons de eerste pagina in het hoofdstuk horlogerie. Het model werd geboren vanuit een absolute vrijheid van creatie met visie op ‘de allure van tijd’, volledig uitgemeten door Chanel. Ik wilde dat de Première in 2022 een plaats kreeg in het hart van de collectie. De creatie ademt de codes en het DNA van Chanel. Het is veel meer dan een horloge, het is een les in stijl.” En als het over stijllessen gaat, dan zijn we er als de kippen bij. Het is moeilijk om naast de gestroomlijnde finesse met de krachtige kenmerken te kijken. EEN STATEMENT

De zwart gelakte kast is een expressie van sexy en zacht design en heeft alles weg van de spontaniteit van een avontuur dat overdag begint en met een knipoog in de nacht overgaat. Een hor-

loge dat je dag en nacht aanstuurt om te genieten van het leven. Net zoals een Chanel-tas, waarmee je in iedere situatie en op elk moment een statement kan maken. Dat is wat een Chanel-stuk doet: alle ogen in de kamer zijn op jou gericht, dat garandeert de erfenis van Coco nu eenmaal. Een sterk DNA is de perfecte start, zowel bij mens als mode, het is een verzekering van kwaliteit en generatieproof. Een zekerheid waar je de rest van je leven bekijks mee zal hebben voor al de juiste redenen. Je put

er haast kracht uit. Tot je hem aan je zoon of dochter overdraagt, want op dat gebied zijn we ook in een nieuw tijdperk terechtgekomen, waarin de Première moeiteloos een even belangrijke rol als muze voor m/v/x zal invullen. Deze maand wordt het model geherlanceerd onder de naam La Première Edition Originale. Gezicht van de campagne is het Amerikaanse model en dj Soo Joo Park die hiermee de opvolgster wordt van Inès de La Fressange en Claudia Schiffer, twee ambassadrices van het huis die in de jaren 80 en 90 met een Première aan de pols gespot werden. Een nieuw gezicht en naam dus voor een tijdloze klassieker, waar ook jij gegarandeerd verliefd op wordt. We verwedden er onze Chanel 2.55 op.

STYLE

MODUS OPERANDI

HAUTE JOAILLERIE NWS

Dit seizoen nemen de nieuwe collecties van de grote juweliershuizen ons mee op een wonderbaarlijke reis naar natuurparadijzen, kostbare legendes en subtiele variaties tussen licht en schaduw. Tekst Timon Van Mechelen

Flowers of Eden-halsketting, collectie Eden The Garden of Wonders Bulgari.

Recif-halsketting, collectie Beautés du monde Cartier. 1

1. Ring Lion uit de Sunset-collectie Elliot & Ostrich. 2. Ring in platinum, collectie Magnolia Tiffany & Co. 3. Oorbellen À Fleur d’eau, collectie Ondes et Merveilles Chaumet. 4. Serpentarmband, collectie Ailleurs Boucheron.

3 4

De natuur kreunt onder de gevolgen van de klimaatverandering en de biodiversiteit zou sneller dan we denken kunnen verdwijnen. Claire Choisne, artistiek directeur van Boucheron, raakte gealarmeerd en creëerde de collectie Ailleurs. In vijf universums roept ze de ruwe natuur op: goud, diamanten en gekleurde stenen vermengen zich met rozenhout, rotan, schelpen, kiezelstenen en meteoriet. Ook bij Tiffany & Co. staat met Botanica de magnoliabloem weer helemaal centraal. Roze en groene tinten in combinatie met stenen als tsavoriet en morganiet belichamen de iconische Tiffany-bloem op de meest verfijnde manier. Flora en fauna inspireerde ook Bulgari in de weelderige Eden, The Garden of Wonders-collectie, net als Cartier met de Beautés du monde-collectie. De details en de soepelheid van de Iwanahalsketting bootsen de beweging van een leguaan na, terwijl de Recif-halsketting verwijst naar de bedreigde koraalriffen. Het Belgische juweliershuis Elliot & Ostrich brengt met zijn nieuwe Sunset-capsulecollectie een ode aan de Afrikaanse zonsondergangen. De aanhoudende droogte inspireerde ten slotte Chaumet, dat met zijn collectie Ondes et Merveilles een hulde brengt aan water.

ELIZAVETA PORODINA. MAUD RÉMY LONVIS/HERMÈS. PERS.

Fabelachtige natuur

1. Broche uit de collectie Dior Print Dior Joaillerie. 2. Gekleurde ring, collectie Legend of Diamonds Van Cleef & Arpels. 3. Oorbel in de vorm van een maan, collectie 1932 Chanel Joaillerie. 4. Armband Aisha, collectie Vintage Buccellati. 5. Halsketting Radiance, collectie Spirit Louis Vuitton.

Kostbare geschiedenis De pronkstukken uit het verleden wijzen de juweliers op de uitzonderlijke ambachtelijke knowhow, en doen het publiek weer dromen. Verschillende

Huizen doken daarom weer de archieven in. Gabrielle Chanel lanceerde exact 90 jaar geleden haar eerste en enige haute-joailleriecollectie ‘Bijoux de Diamants’. Ze wilde de diamantsector nieuw leven inblazen na de economische crisis van 1929. In de nieuwe ‘1932’-collectie symboliseren 77 creaties enkele iconische stukken van toen, verlicht door kometen, zonnen en manen. Victoire de Castellane putte voor de Dior Print-collectie inspiratie uit het couture-DNA: 35 juwelen zijn versierd met ruiten en strepen, tie-dye kleurgradaties, geometrische motieven en liberty prints. Van Cleef & Arpels grijpt zijn 25 nieuwe stuks tellende collectie Legend of Diamonds aan om een ode te brengen aan de robijnen, smaragden en saffieren die altijd al een hoofdrol kregen in het Huis. En terwijl Buccellati een reeks vintage stukken van 1940 tot het begin van de jaren 2000 opnieuw in de schijnwerpers zet, schrijft Louis Vuitton verder aan zijn Spirit-collectie, gebaseerd op de driehoek, het eerste door de mens gebruikte grafische symbool en een verwijzing naar de V van de koffermaker.

1 2

1. Halsketting Divine Enigma, collectie Beyond the Light Messika. 2. Oorbellen uit de collectie The Alchemist of Light De Beers.

Heilig licht

The Alchemist of Light voor De Beers, Beyond the Light voor Messika en Les jeux de l’ombre voor Hermès: elk van deze drie Huizen wierp op zijn eigen manier een blik op het visuele fenomeen dat onlosmakelijk verbonden is met de magie van juwelen: licht. De Beers zet zijn verkenning van het spectrum voort, terwijl Messika verblindende en transformeerbare moderne farao-sets bedenkt. Pierre Hardy stelt bij Hermès vernieuwende vormen voor die de waarheid vertellen van contrasten, de beweging van schaduw en haar relatie met licht. Oorbellen Lumières Brutes uit de collectie Les jeux de l’ombre Hermès.

Alle prijzen op deze pagina zijn op aanvraag te verkrijgen.

100 STYLE MODUS OPERANDI

SURFTIJD Het was niet toevallig in Biarritz dat het horlogemerk Breitling zijn nieuwe collectie presenteerde. Waar hoort de Superocean, geïnspireerd door de ontspannen luxe van de watersportwereld, immers meer thuis dan in het Franse mekka van de surfers? Tekst Malvine Sevrin

Biarritz, de internationaal gerenommeerde Franse hoofdstad van de surfers, trekt het hele jaar door blitse jongeren aan die zich met geestdrift in de baren storten. Van het strand tot de trendy restaurants en de conceptstores, overal waait in Biarritz een wind van vrijheid. Je waant je bijna in Californië, maar dan op tien uur rijden van België. Elke zomer organiseert Biarritz in juni het Wheels & Waves-festival, een belangrijk internationaal evenement gewijd aan motorrijden en surfen. Daar ontmoeten bikers, skateboarders, surfers en andere sensatiezoekers elkaar

101

1. De Australische surfster Stephanie Gilmore. 2. Het Superocean Automatic 44-model in het turkoois. 3. Het Superocean Automatic 46-model in het blauw. 4. De Breitling-stand op het Wheels & Wavesfestival in Biarritz.

om motorervaringen uit te wisselen, om glijwedstrijden bij te wonen, wereldkampioenen te ontmoeten, de nieuwste uitrusting uit te proberen of fototentoonstellingen te bezoeken.

PERS.

Evident dat Breitling haar nieuwste collectie horloges zou voorstellen in de coolste kuststad van Frankrijk. Ver van de vastgeroeste stereotypen die de horlogewereld kent, cultiveert het Zwitserse merk haar imago van ontspannen luxe. Georges Kern, CEO van Breitling, vat het zo samen: “Breitling moet je beleven.” Aan ervaringen bij het merk geen gebrek! Het is op Milady, het zuidelijkste strand van Biarritz, dat Breitling op een mistige ochtend een handvol journalisten trakteert op een surfinitiatie. Onder het alziende oog van internationale surfkampioenen als Natxo González, Andrew Cotton en Jérémy Flores, ontdekten we de unieke sensatie van de golven en leerden we ze trotseren – de een al succesvoller dan de ander. In het tijdperk van hyperconnectiviteit wil Breitling de harten veroveren van mensen die “zich willen losmaken van een wereld die soms te digitaal en immaterieel is”, zoals Georges Kern het verwoordde in het magazine The Good Life. Zogenaamde ambassadeurs of Squads belichamen de traditionele waarden van het merk: sport, film, avontuur en luchtvaart. Voor elk van hen kozen ze een drietal bekendheden uit. In de Surf Squad zitten bijvoorbeeld de Amerikaanse levende surflegende Kelly Slater, de zevenvoudige wereldkampioene Stephanie Gilmore en de Australische atlete Sally Fitzgibbons. Zij benadrukken met verve Breitlings passie voor de maritieme wereld.

EEN KLASSIEKER, REVISITED

Getuige daarvan de nieuwe generatie Superocean-horloges. Ze beantwoorden volledig aan de noden van de nieuwste watersporten. Om deze evolutie te kunnen vatten, moeten we eerst even terug naar het begin. Léon Breitling ontwikkelde het merk in 1884 en ontpopte zich al snel tot pionier in de horlogewereld. Eerst met horloges die speciaal ontworpen waren voor de luchtvaart – zoals de inmiddels iconisch geworden Navitimer. Daarna met horloges die een duik in de oceaan konden verdragen. In 1950 werd duiken, net als andere watersporten, een echte rage en waren zowel professionals als amateurs op zoek naar een betrouwbaar en veilig instrument dat hen tijdens hun waterexploraties van essentiële informatie kon voorzien. Zo werd de Superocean geboren: Breitlings eerste duikhorloge,

waterdicht tot 200 meter. Voor die tijd een technisch hoogstandje. Vandaag brengt het merk het befaamde duikershorloge uit in een nieuw ontwerp. Geïnspireerd door de esthetiek van de oorspronkelijke Superocean Slow Motion uit de jaren 60 en 70, valt deze vernieuwde versie op door zijn levendige nieuwe kleuren – waaronder een turkooisblauw dat de oceaansfeer oproept – en ultramoderne aanvullingen. De ‘old school’-esthetiek wordt gecombineerd met innovatieve techniek. Het horloge is waterbestendig tot 300 meter diepte, is voorzien van grote wijzers voor een optimale leesbaarheid onder water, en is bestand tegen schokken, zand en zout water. Met zijn modern-retro design wordt hij makkelijk de favoriet van iedereen die houdt van mooie horloges, te water én te land.

3 vragen aan Stephanie Gilmore SURFKAMPIOENE EN LID VAN DE BREITLING-SURFSQUAD

stander te verslaan. De stopwatch is dus een sleutelelement. Maar als je vrij surft, is het fantastisch om elk gevoel van tijd los te laten en gewoon aan de stand van de zon in te schatten hoe laat het zou kunnen zijn of aan je rammelende maag te merken dat het misschien tijd wordt om weer aan land te komen. Het is heerlijk om te verdwalen in de branding.” HOE ZOU JE HET GEVOEL VAN SURFEN OMSCHRIJVEN AAN IEMAND DIE NOG NOOIT GESURFT HEEFT?

“Het is een uniek moment waarop je verplicht wordt totaal aanwezig te zijn. Geen telefoon, geen afleiding, alleen jij en de kracht van de golven. Het is magisch en verslavend, ik raad iedereen aan om het te proberen.” STOPT VOOR JOU DE TIJD ALS JE SURFT?

“Ja en nee. Tijd is een cruciaal element in competitief surfen. We hebben ‘heats’ van 35 minuten om de twee beste golven te pakken en de tegen-

WAT VIND JIJ VAN DE NIEUWE SUPEROCEAN-COLLECTIE VAN BREITLING?

“Geweldig – ik vind het fantastisch hoe het gebaseerd is op de originele Superocean Slow Motion uit de jaren 60 en 70, en tegelijk aangepast is aan moderne en rationele noden. Zoals de grote glowsticks die toegevoegd zijn om de tijd makkelijker af te lezen, superhandig om tijdens het surfen snel te zien hoe laat het is. Verder maken de nieuwe, op de oceaan geïnspireerde kleuren het stuk heel erg mooi.”

102

STYLE

BEAUTY

De kracht

van de wetenschap

Tekst Claire Dhouailly en Kim De Craene. Foto Laetitia Hotte Styling Agathe Gire

ermen als minimalisme, clean en duurzaamheid monopoliseerden de beautycommunicatie de afgelopen jaren. Een goede zaak, als die communicatie gebeurt op basis van feiten. Toch doen sommige marketingpraatjes ons bijna de functie van de producten vergeten: hun doeltreffendheid. “Dankzij de opkomst van clean beauty begonnen consumenten vragen te stellen over ingrediënten”, zegt Marie Drago, oprichtster van het pre-, pro- en post-bioticamerk Gallinée. “Sommige merken gebruikten die nieuwsgierigheid voor een marketing van angst, waarbij ze de nadruk legden op het woord ‘zonder’. Als alle formules en strategieën op elkaar lijken, wordt het al snel saai. Maar als een merk transparant en open communiceert over het waarom van specifieke ingrediënten in hun formules, levert dat interessante verhalen op.” Om op een serieuze manier te communiceren over de werkzame bestanddelen en resultaten, is er niets beter dan wetenschap. Die is bezig aan een opmars, vooral bij huidverzorgingsspecialisten. Zij eisen garanties op de prestaties van het product. Sommige jonge merken zijn daarin succesvol en leggen het vuur aan de schenen van de traditionele spelers die nu hun expertise moeten herbevestigen. Het merk Augustinus Bader is het perfecte voorbeeld van een outsider die de wetenschap op de voorgrond plaatst. In amper drie jaar tijd veroverde het Duitse label een prominente plaats in de cosmeticasector, dankzij hun gepatenteerd moleculair complex TFC8, dat bestaat uit aminozuren, vitaminen en synthetische moleculen. De formule van de wondercrème werd ontwikkeld op basis van het werk van een vooraanstaand stamcelonderzoeker, professor Bader, gespecialiseerd in het genezen van de huid van brandwondenslachtoffers. The Cream, het paradepaardje van het gamma, werd door Women’s Wear Daily zelfs uitgeroepen tot het beste ••• huidverzorgingsproduct aller tijden.

TOP LOEWE. OORBELLEN UNSAID.

De emotionele communicatie is op haar retour in beautyland. Steeds meer merken leggen de klemtoon op de wetenschappelijke expertise van hun verzorgingsproducten om het vertrouwen te winnen van de consument. Die garantie van doeltreffendheid kunnen we alleen maar toejuichen.

104

STYLE

BEAUTY

Vertrouwen en resultaten

“De wereld is subjectief, wat het ontstaan van valse beloftes mogelijk maakte. De wetenschap stelt gerust en brengt een objectieve werkelijkheid” Pierre Bisseuil, co-founder van The Prospectivists.

Een van de redenen waarom de wetenschap aan belang wint, is omdat het een waarborg is voor vertrouwen. Dat woord werd de laatste jaren vaak te pas en te onpas gebruikt. “De wereld is subjectief geworden en gebaseerd op emoties, wat het ontstaan van valse beloftes mogelijk maakte. De wetenschap stelt gerust en brengt een objectieve werkelijkheid. Er zijn tastbare bewijzen die moeilijk in twijfel kunnen getrokken worden en die zekerheid, vertrouwen en resultaten bieden. Sinds de pandemie hebben we meer dan ooit behoefte aan veiligheid en hygiëne”, legt Pierre Bisseuil uit. “De beste cosmeticaformules die we aantreffen in de rekken, zijn degene die natuurlijk zijn en waarvan de doeltreffendheid door de wetenschap wordt bevestigd”, zegt hij nog. Lancôme vestigt de aandacht op hun Génifque Serum, een formule die in vijfenveertig klinische studies op meer dan zesduizend vrouwen werd getest. Ook Guerlain is een voorloper op de trend. Hun Abeille Royale-lijn is een natuurlijke formule op basis van honing en koninginnengelei, gebaseerd op tien jaar onderzoek en geavanceerde technologieën zoals polyfermentatie.

Een nieuw universalisme Op sociale netwerken brengen influencers die uitgroeiden tot experts goed geïnformeerde boodschappen. “We noemen hen skintellectuals, mensen die hun vak perfect beheersen, een specifieke kennis hebben van actieve bestanddelen en een breed scala aan mogelijke oplossingen voor de huid. De skintellectuals plaatsen de technische deskundigheid opnieuw op de voorgrond”, weet Pierre Bisseuil, medeoprichter van het trendbureau The Prospectivists. In de Verenigde Staten zijn deze influencers vaak artsen. Influencers die ook wetenschappers zijn, delen hun passie voor het onderwerp, zonder hovaardig te zijn. Ze hebben iets cools over zich dat mensen aanspreekt. “De Microbiome Académie op onze website is een groot succes, net als onze wetenschappelijke quizzen en blogsposts. Dergelijke kanalen stellen ons in staat om de wetenschap te democratiseren”, gaat Marie Drago verder. Merken werken steeds vaker met wetenschappers om hun claims kracht bij te zetten. Want wie beter dan een prof in geneeskunde of biologie kan een nieuwe, innovatieve technologie kaderen? Pionier Caudalie omringt zich al jaren met erkende professoren als onderzoekspartners, zoals dr. David Sinclair, professor in genetica aan de Harvard Medical School. Guerlain nam het Zwitserse Federale Instituut voor Technologie in Zürich onder de arm voor het ontwerpen van de verzorgingslijn Orchidée Impériale, Chanel werkte voor hun nieuwe Lift Pro-producten samen met de universiteit van Wenen om de invloed van de opeenstapeling van verouderde cellen op de kwaliteit van de huidtextuur te bestuderen. Avène ging aankloppen bij Jean-Marc Lemaître, een specialist in veroudering en Research Director bij Inserm en het Institute for Regenerative Medicine and Biotherapy.

Door het gebruik van minimalistische formules en cleane designs bewandelt het universalisme vandaag de dag de technologische weg en laten we labels als geslacht en leeftijd achterwege. “Je kan het vergelijken met wat je in de parfumerie ziet: een grondstof zoals vetiver wordt niet per se verkocht als typisch mannelijk of vrouwelijk”, zegt Pierre Bisseuil. Ook MyBlend, een merk van de groep Clarins, illustreert dit idee perfect. Hun Superserums zijn ontwikkeld als aanvulling op de bestseller La Crème Régénérante en behandelen een tekort aan hydratatie en stevigheid en werken rimpels en oneffenheden weg, ongeacht leeftijd of geslacht. Het merk geeft garanties door middel van wetenschappelijk erkende ingrediënten, honderden kwaliteitscontroles en de knowhow van dr. Olivier Courtin-Clarins, oprichter van het merk. Naarmate de wetenschap aan terrein wint, wordt de woordenschat uiterst technisch. Na woorden als rimpels, cellen en weefsels, hebben we het nu over telomeren, fibroplasten, compactors en huidtensegriteit. Bij L’Oréal Paris claimt het nieuwe Age Perfect Golden Age Rosy Oil-Serum een gepatenteerde technologie op basis van natieve pioenrooscellen als verjongende ingrediënten. Dior spreekt over Age Reverse en biomarkers, indicatoren voor de jeugdigheid van de huid. Bij Shiseido doet de MolecuShift Technology haar intrede, het resultaat van 30 jaar expertise. De techniek maakt hyaluronzuur compact, zodat het makkelijker in de huid kan doordringen. Zodra de stof in de huid is opgenomen, breidt het zuur uit om de huid van binnenuit volume te geven. “We krijgen geruststellende inzichten in mysteries, omdat de wetenschap ze ontrafelt”, analyseert Pierre Bisseuil. Sinds decennia verkopen cosmeticamarketeers de droom van een mooiere, jongere huid, en elk tijdperk heeft eigen methoden. Anno 2022 gaan we volop voor wetenschap en technologie.

•••

105

SLOW-AGING: DE BEST OF HIGH-TECH 4

Twee serums die de huid opvullen dankzij de intens hydraterende en volumegevende werking van hyaluronzuur. Bio-Performance Skin Filler Serum Day en Night van € 263 voor twee serums van 30 ml. De wetenschappers van Guerlain gaan steeds op zoek naar de geheimen van honing. De jongste lancering is een hightech serum met een dubbele formule met peeling- en liftingeffect. New Double R Renew & Repair Advanced Serum Abeille Royale van € 143 voor 30 ml. Een oil-serum met pioenrooscellen, calcium en vitamine B3 dat even doeltreffend is als een serum, maar net zo voedend als een olie. Age Perfect Golden Age Rosy Oil-Serum van € 21,99 voor 30 ml. Verrijkt met gepatenteerde pre-en probiotische fracties die de huidbarrière ‘s nachts herstellen en tekenen van veroudering zichtbaar verminderen. Advanced Génifique Night Cream van € 80 voor 50 ml.

PERS.

ingrediënten van natuurlijke oorsprong. The Firming Day Cream van € 49,90 voor 50 ml. Een krachtig duo van biologische gaspeldoorn en retinolachtige harungana voor een vollere en gerevitaliseerde huid. Super Restorative Day Cream van € 114 voor 50 ml. Een cocktail van peptides en squaleen die de collageenproductie stimuleert en de huid haar natuurlijke stevigheid teruggeeft. V-Firm Cream van € 360 voor 50 ml. Een nieuwe formule die de schadelijke effecten van blauw licht op de huid herstelt en donkere kringen, fijne lijntjes en zwellingen vermindert. Advanced Night Repair Eye Supercharged Gel-Crème van € 65,50 voor 15 ml. Een sterk geconcentreerde verzorging met vier peptiden, hyaluronzuur en gefermenteerd kurkuma-extract om de huid te voeden. Revitalizing Cream van € 290 voor 60 ml.

Caudalie verkreeg samen

met Harvard Medical School het enzym TET (Ten-Eleven Translocation). TET maakt het mogelijk de veroudering van de huid terug te draaien. La Crème Premier Cru van € 93,30 voor 50 ml. Deze vier weken durende behandeling voorziet de huid van de ideale dagelijkse dosis vitamine C, geoptimaliseerd door de OSMV-technologie, om de teint stralender te maken en pigmentvlekken te verminderen. Booster Vitamine C The Exceptional van € 167 voor 30 dosissen. Een frisse, gewichtloze emulsie die de kracht van de gepatenteerde TFC8verzorgingstechnologie benut om de huid diepgaand te hydrateren. The Light Cream van € 155 voor 30 ml. Een zachte formule met karitéboter die voedt en verzacht. Collageen, elastine en hyaluronzuur zorgen voor stevigheid en veerkrachtigheid. De crème bestaat voor 97% uit

Stylingassistente Manon Baltazard. Model Margaux Lion/The Claw. Casting Barbara Blanchard. Haar Natsumi Ebiko. Make-up Miki Matsunaga. Manicure Marie Rosa. Opmaak Zoé Martin/ Producing Love, met assistentie van Margot Bootz.

106

STYLE

BEAUTY

“Voor elkaar zorgen, maakt ons tot mens”

CHARLIZE THERON

107

De Zuid-Afrikaanse Oscarwinnares Charlize Theron is op haar 47ste in bloedvorm. Ze maakt eigen films en speelt hoofdrollen, gaat de strijd aan tegen seksueel geweld en aids in Afrika, voedt twee kinderen alleen op en is al meer dan 15 jaar het gezicht van J’adore van Dior.

DANIEL JACKSON VOOR PARFUMS CHRISTIAN DIOR.

Tekst Timon Van Mechelen

Bijna dertig jaar geleden ruilde Charlize Theron haar geboorteplaats Benoni in voor Los Angeles. Van daaruit timmerde ze hard aan een indrukwekkende acteeren modellencarrière. In films die haar na aan het hart liggen, zoals de #MeTooprent Bombshell in 2020, pompt ze zelf centen. Theron belichaamt het beeld van een onafhankelijke, sterke vrouw. Enerzijds door haar rollen, denk aan de empathische seriemoordenares Aileen Wuornos in Monster en die van Imperator Furiosa in Mad Max, maar ook door de geëngageerde manier waarop ze in het leven staat. Ze spreekt zich openlijk uit over de loonkloof in Hollywood, is trots dat haar kind, Jackson, transgender is, zet zich al jaren in voor LGBTQI-acceptatie en voor de bestrijding van aids en hiv. Kortom, ze gebruikt haar bekendheid om de wereld op een positieve manier te beïnvloeden en om voor vrouwen wereldwijd een voorbeeld te stellen. Waarden die ze deelt met Dior, wat meteen haar innige relatie met het huis verklaart. Theron is al 18 jaar het gezicht van J’adore, het beroemde parfum dat Christian Dior in 1999 op de markt bracht. Ze is dan ook weer te zien in de campagne van de nieuwe J’adore Parfum d’eau. Je bent al sinds 2004 het gezicht van de J’adore-geur. Hoe was die ervaring tot nu toe?

“In één woord: fantastisch. Het Huis voelt ondertussen aan als een familie, en elke nieuwe campagne in de loop der jaren leverde mooie ervaringen en herinneringen op. Er is veel gebeurd in mijn leven de voorbije 18 jaar – in mijn carrière, in mijn familie – en Dior was er altijd bij. Samen namen we risico’s

en experimenteerden we met spannende nieuwe ideeën. Het was altijd al een erg fijne rit.” Welke specifieke momenten zijn je bijgebleven?

“Eén van mijn favoriete herinneringen is de samenwerking met de in 2019 overleden modefotograaf Peter Lindbergh. Hij was zo’n gentleman en een absolute meester in zijn vak. We hadden veel plezier samen tijdens het shooten van de Dior-campagne. Het lachen op de set, de creatieve synergie – dat zijn de momenten die ik koester. Ook de samenwerking met mijn stichting Charlize Theron Africa Outreach Project (CTAOP) binnen de #DiorChinUp-campagne, blijft memorabel. Het was erg inspirerend om al deze uitzonderlijke vrouwen uit verschillende lagen van de bevolking te zien samenkomen.” Het nieuwe J´adore Parfum d´eau is een technische innovatie en bevat geen alcohol. Hoe sta jij tegenover ecologie en duurzaamheid?

“Ik probeer bewust om te gaan met duurzaamheid, zeker nu de gevolgen van de klimaatcrisis steeds tastbaarder worden. Zo gebruik ik veel minder plastic, sorteer ik afval, eet ik minder vlees… Het is belangrijk dat we allemaal samen onze gewoontes ten minste een beetje aanpassen, zodat er later nog een aardbol over is voor onze kinderen.”

is dat ik op de achterbank zat wanneer mijn moeder naar het ziekenhuis reed met enkele werknemers op het hoogtepunt van de aids-crisis in Zuid-Afrika. Ik zag hoe zij hen verzorgde met veel empathie, en dat ben ik nooit vergeten. Toen ik op het punt kwam dat ik zelf iets kon betekenen, wilde ik niet alleen mijn platform gebruiken om verandering en bewustwording te creëren, maar ook fysiek de mensen die ter plekke strijden een hart onder de riem steken.” Ben je extra gemotiveerd om je te engageren sinds je moeder bent?

“Dat speelt zeker een rol - ik wil dat mijn kinderen leven in de best mogelijke wereld die ik ze kan geven. Maar ik zie ook in dat er onmiddellijk verandering nodig is: er zijn situaties en crisissen die niet alleen mijn kinderen treffen, en die doen zich op dit moment voor. Het belangrijkste dat ik ze wil bijbrengen is dat voor elkaar zorgen de samenleving draaiende houdt en ons tot mens maakt. Het is essentieel voor wie we zijn, te vaak zien we dat nog als iets vanzelfsprekends.” Onze perceptie op vrijheid is veranderd sinds de coronacrisis. Wat betekent vrijheid voor jou?

“Vrijheid betekent overal en altijd kunnen zijn wie je bent, zonder het oordeel van de ander.” Waar ben je het meest trots op?

Welke rol speelt parfum in je dagelijkse leven, en breng je het aan op een speciale manier?

“Parfum geeft mij in de eerste plaats zelfvertrouwen. Ik heb ook geleerd dat er een sterke connectie is tussen het geheugen en het ruiken, het herkennen van geuren. Daarom draag ik bijna elke dag parfum, om zo een goede eerste indruk te maken. Ik doe steeds een druppeltje op elke pols en dan een spray in de nek. Het zorgt dat de geur niet te straf is, maar wel genoeg impact heeft.” Je bent erg geëngageerd en zet je in voor o.a. de strijd tegen aids en seksueel geweld in Afrika, de gelijke rechten van vrouwen en het homohuwelijk. Hoe komt dat?

“Een van mijn vroegste herinneringen

“Mijn twee kinderen.”

Je won een Oscar en verschillende andere awards, speelde al in talloze films mee… Heb jij nog specifieke dromen?

“Tuurlijk! Ik wil nog zoveel proberen. Ik heb geen bucketlist, maar ik probeer open te staan voor alle kansen die zich aandienen.”

Lippen Rouge Dior Forever 100 Nude Look. Gezicht Dior Forever 2N. Dior Forever Skin

Correct 2N. Dior Forever Natural Bronze 02 Light Bronze. Ogen 5 Couleurs Couture 559 Poncho. Diorshow Iconic Overcurl 090 Black. Diorshow On Set Brow 03 Brown. Styling Leslie Fremar. Make-up Kate Lee, Dior make-up. Haar Adir Abergel. Nagels Tom Bachik, Dior Beauty.

108

STYLE

BEAUTY

HERFSTKLEUREN De nieuwe herfstproducten komen in gedurfde kleuren, met luchtige texturen en innoverende formules. Onze favorieten om op de lippen, ogen, wangen en wimpers te smeren. Tekst Aurélie Lambillon en Nolwenn du Laz Foto’s Laetitia Hotte Productie Emily Jeanne Styling Agathe Gire

EEN SPEELSE BLIK Van links naar rechts en van boven naar beneden

JURK JIL SANDER. OORBELLEN DINOSAUR DESIGNS.

HYPNOTISEREND Een kwartet van tinten geïnspireerd op pauwenveren dat vier afwerkingen in satijn, mat, metallic en parelmoer mengt. Ombres G Eyeshadow Quad n° 360 Mystic Peacock van Guerlain, € 70. PARELMOER Een middelpunt van luxueus brons, aangevuld met oranje, geel, kaki en bruin. 5 Couleurs Couture n° 659 Mirror Mirror van Dior, € 70,37. SPEELS Het Japanse merk kiest voor vleugjes zilver, goud, bruin en weelderig roze. Signature Color Eyes n° 117 Akiurei van Suqqu, € 54,20 via cultbeauty.com

109

VERZORGDE ÉN OPVALLENDE LIPPEN

BLAZER THE FRANKIE SHOP. BODY WOLFORD.

Van links naar rechts en van boven naar beneden VERZORGEND Intens roze met een matte finish, die dankzij de formule met hyaluronzuur en rozenextract de lippen niet uitdroogt. L’Absolu Rouge Drama Matte 295 French Rendez-vous van Lancôme, € 36,83. LIMITED Een navulbare lippenstift met een metaalachtige glans in karmijnrood. Rouge Hermès n° 81 Rouge Grenat van Hermès, € 69. In een gelimiteerde oplage. LANGHOUDEND Deze formule houdt lang en geeft comfort, twee eigenschappen die soms moeilijk te verenigen zijn. Lip Power n° 304 Offbeat van Giorgio Armani, € 39. COSTUMIZABLE Een voedende en verzorgende formule, verkrijgbaar in drie afwerkingen, satijn, mat, glanzend, in een rood, wit of gouden omhulsel. Joli Rouge Rechargeable Not Just a Lipstick n° 742 van Clarins, € 36. Verkrijgbaar vanaf juni 2023. LEVENDIG Een rijk rood, met halfmatte glans en verzorgende actieve ingrediënten. Rouge Interdit n° 37 Intense Silk van Givenchy, € 39,50, € 29,50 voor een refill, via Douglas en De Bijenkorf. COUTURE Rijk, glanzend en paars: voor de durvers. Rouge Pure Couture The Bold n° 9 Undeniable Plum van Yves Saint ••• Laurent, € 42.

STYLE

BEAUTY

FRISSE WANGEN Van links naar rechts en van boven naar beneden ZACHT Een zijdezachte powder blush met een unieke vederlichte, fluwelen finish. Divine Blush Divine Rose van Path McGrath Labs, € 40,90 via Ici Paris XL. ZIJDEACHTIG Een matte finish en een aangename textuur, met dank aan de toevoeging van baobabolie. Blush Tendresse Rose van 1944 Paris, € 25. CLEAN Een klassieke poedertextuur zonder verstoppende ingredïenten, voor een delicate en natuurlijke kleur. Blush Poudre in Brun van Oh My Cream Skincare, € 28. CLASSIC Een vleugje fris bessenrood, met een praktisch spiegeltje en contourborstel. Pure Color Envy Vormgevende Blush in Spiked Berry van Estée Lauder, € 50,50. VEGAN Glanzende blushparels die drie tinten combineren, gemaakt van vegan en duurzame kurkschors. Blue Me Pearl Blush in n° 1 Coral Biscuit van Kiko Milano, € 14,99.

HEMD BOTTEGA VENETA.

110

WEELDERIGE WIMPERS Van links naar rechts

HEMD MARIE MAROT.

ICONISCH Een alles-in-één mascara: hij zorgt voor extra volume, krul, lengte en definitie. Het vleugje rood in de zwarte kleur maakt de oogopslag intenser. Mascara Noir Allure van Chanel, € 45. DUO Een innovatieve mascara met twee borsteltjes en formules die zelfs korte wimpers volume geven. Voor een professionele wimperlook. The Professionall Mascara van Make Up For Ever, € 28. MODULAIR Breng verschillende laagjes mascara aan, zonder het risico te lopen op klonters. M.A.C Stack Mascara Mega Brush Black Stack van M.A.C, € 33. INTENS Deze mascara brengt volume, krul en kleur tot een hoogtepunt. Noir G van Guerlain, € 39.

112

STYLE

BEAUTY

GETEST EN (GOED)GEKEURD

DE VERJONGENDE DAGCRÈME Van het woord anti-aging, uitgevonden door marketeers in de jaren 80, houden we niet. Er zijn synoniemen genoeg: pro age, age perfect en slow age. We zijn trots op onze rijpe huid, inclusief fijne lijntjes en rimpels. Wél belangrijk is het smeren met de juiste crèmes. Tekst Kim De Craene

HYALURON-FILLER + ELASTICITY DAGCRÈME SPF 15 VAN EUCERIN, € 39,95 voor 50 ml.

FIRMING CASHMERE CREAM VAN CAUDALIE, € 45,80 voor 50 ml.

★★★★☆

★★★☆☆

JOËLLE LEHRER, PRINT COÖRDINATOR FR

KIM DE CRAENE, BEAUTY & LIFESTYLE EDITOR

ELSPETH JENKINS, FASHION & STYLE DIRECTOR

SOPHIE BREVERS, ART DIRECTOR

WAAROM GETEST? “De hoogwaardige crème is afkomstig uit de tuinen van Dior in Granville, Normandië. De roos die daar groeit, is het hoofdbestanddeel van het product. Tests beloven een zichtbare verjonging, als je smeert zou de huid er na acht weken vier jaar jonger uitzien.”

WAAROM GETEST? “Eens we de 40 naderen, daalt de productie van collageen en hyaluronzuur drastisch. We verliezen aan stevigheid, wat leidt tot steeds zichtbaardere rimpels. De crème belooft een vervijfvoudiging van de collageenproductie en een verdubbeling van de hyaluronzuurproductie. Dr. David Sinclair, gekend als goeroe van het eeuwige leven, is één van de grootste specialisten in de strijd tegen veroudering en hielp Caudalie bij het ontwikkelen van het product.”

WAAROM GETEST? “De beautyproducten van Chanel zijn net zo weelderig als een designertas. En aangezien mijn budget het niet toelaat om regelmatig in een nieuw accessoire te investeren, haal ik het luxegevoel uit een weldadige crème als Le Lift Pro Crème Volume. De volledige lijn speelt in op de jeudigheidsdriehoek: de zone tussen de jukbeenderen en de punt van de kin. Danzij de enzymatische actieve werkstof melipona worden de volumes van het gezicht strakker en is de huidstructuur versterkt.”

WAAROM GETEST? “Eucerin creëerde een prestigegamma voor de rijpere huid, hun dagcrème is bedoeld voor vrouwen vanaf 45 jaar die het beste willen voor hun huid. De drie voornaamste ingrediënten, hyaluronzuur, Thiamidol1 en het CollageenElastine Complex, zijn efficiënt tegen tekenen van veroudering.”

MINPUNTEN? “Afhankelijk van het huidtype moet de behandeling vergezeld gaan van een andere crème. Mijn dunne huid heeft een extra vochtinbrengende crème nodig, anders droogt ze na een paar uur uit. Het prijskaartje is pittig: als men niet consequent en nauwkeurig is in het gebruik ervan, is het zonde om hem te bezigen.” GOEDGEKEURD? “De textuur is

fijn en aangenaam, ik heb slechts twee nootjes van de crème nodig om mijn gezicht te bedekken. Ik verwen mezelf en breng hem ook aan op mijn hals en decolleté. Mijn huid tintelt een beetje net na het aanbrengen maar ik voel snel het straktrekkende effect.”

MINPUNTEN? “Ik zie parfum opduiken in het ingrediëntenlijstje. De crème ruikt lekker, naar basilicum, citroengras, kamille, tijm en oranjebloesem. Maar als je een gevoelige huid hebt, kan parfum huidallergieën veroorzaken. Opletten dus.” GOEDGEKEURD? “De luxueuze

crème voelt – zoals de naam belooft – aan als kasjmier. De second skintextuur maakt de huid zacht en laat ze comfortabel aanvoelen, met een fluweelzachte finish.”

★★★★☆

MINPUNTEN? “Er wordt aanbevolen om de crème samen te gebruiken met een massagetool. Maar om eerlijk te zijn, durf ik deze stap wel eens over te slaan.” GOEDGEKEURD? “Ik ben dol op deze crème. Ik draag hem onder mijn foundation. Na een hele dag ziet mijn huid er nog gevoed uit en zijn er rond mijn neus geen droge vlekjes te zien. De crème is ook weer niet té rijk of vettig.”

★★★★☆

MINPUNTEN? “Ik merkte een lichte verbetering van diepe rimpels, maar niets buitengewoons. Misschien moet ik de routine aanvullen met het serum van de lijn. Jammer dat het product in een potje zit en niet in een tube, voor een betere bewaring.” GOEDGEKEURD? “De dikke textuur en de delicate geur zijn aangenaam en geven echt de indruk de huid te voeden. Mijn droge en gevoelige huid kan wel eens trekken en jeuken, maar deze crème geeft een comfortabel, niet-vettig gevoel. Ik ben benieuwd of hij hulp zal bieden tegen de winterse kou. De prijs-kwaliteitverhouding van het product is verbluffend.”

PERS.

LE LIFT PRO CRÈME VOLUME VAN CHANEL, € 150 voor 50 ml.

DIOR PRESTIGE LA CRÈME VAN DIOR, € 388,55 voor 50 ml.

113

DE SCHOONHEIDSGEHEIMEN VAN

FLORENCE TEERLINCK Een stukje chocolade bij de koffie en ontspannen met een gezichtsstomer: make-upartieste Florence Teerlinck vertelt over de producten in haar badkamerkast, schoonheidsroutines en beautyrituelen. Tekst Kim De Craene

OM HOE LAAT STA JE OP?

“Tussen zeven en acht uur, afhankelijk van de job die op de agenda staat en hoe lang mijn baby Penelope slaapt. Ik open de ramen, laat het zonlicht binnen en drink een kop koffie. Mijn dag begint niet zonder koffie.” KOM JE WELEENS DE DEUR UIT ZONDER MAKE-UP?

“Mensen denken dat je als visagiste altijd cosmetica gebruikt maar niets is minder waar. De meeste visagisten die ik ken, dragen amper of geen make-up. Voor hen is make-up vaak een vorm van kunst. Ik focus vooral op skincare om mijn huid er op haar best te laten uitzien.” HOE VERZORG JE JE HUID?

“Gezien mijn fascinatie voor huidverzorging test ik graag producten. Mijn favoriete beautyroutine is een combinatie van de crèmes en serums van Tata Harper, Susanne Kaufmann en Maiwe. Allemaal duurzame producten. Ik reinig ‘s morgens en ‘s avonds en gebruik steeds een serum, een dagcrème en een zonnecrème, ook tijdens de winter.” SPORT JE GRAAG?

“Zes maanden geleden werd ik mama en begon ik na mijn

LAURENCE VANDER ELSTRAETEN. PERS.

3 favorieten

1. “Een olie gemaakt in Antwerpen, met rozenbottel

geplukt door vrouwen in het Chileense Andesgebergte.”

Rosehip Oil Serum van Maiwe, € 38 voor 30 ml. 2. “Een serum voor de ideale basis

voor je make-uplook.”

Capture Totale Super Potent Serum van Dior, € 95 voor 30 ml.

3. “Een masker met zachte fruitzuren van kiwi, appel

en papaja dat je een instant gloed geeft.”

Enzyme Exfoliator van Susanne Kaufmann, € 61 voor 50 ml.

zwangerschap onmiddellijk te sporten. Ik volg twee keer per week barre class, een techniek die ballet en pilates combineert. Als kind deed ik aan ballet, een elegante sport die ook de spieren versterkt. Yoga doe ik ook graag, dan voel ik me één met mijn lichaam. Sport is bevrijdend voor mijn lichaam én geest.” DIËTEN, JA OF NEE?

“Mijn leuze is: doe alles met mate. Zo eet ik iedere dag een stukje chocolade bij mijn koffie, maar ik ben geen dessertmadam. Ik drink graag een aperitiefje maar zelden een hele fles wijn. Ik vermijd excessen maar verbied mezelf ook niets.” WAT BETEKENT LEEFTIJD VOOR JOU?

“Ik geniet van elke leeftijd en ben niet bang om ouder te worden. Elke leeftijd heeft wel een leuke kant. Ik ben net mama, op mijn 33ste, en geniet van elk moment. Ik kijk ook uit naar wat de toekomst brengt.” WELKE GEUREN HERINNEREN JE AAN JE KINDERTIJD?

“De geur van regen op heet asfalt doet me denken aan late zomeravonden toen ik buiten speelde nadat het geregend had.” DE MOOISTE VROUW DIE JE OOIT HEBT ONTMOET?

“Mijn moeder Bernadette. Ze is 65 en mooier dan ooit. Haar huid straalt, ze draagt zorg voor haar lichaam en gezicht en geniet volop van het leven.” EEN ULTIEME TIP?

“Smeer een gezichtsmasker, zet een zenmuziekje op, steek een geurkaars aan en installeer je een paar minuten voor een gezichtsstomer. Deze routine zorgt voor de ultieme ontspanning. Bovendien ziet je huid er nadien heel erg gezond uit.”

114

STYLE

BEAUTY

SCHOON GENOEG

ONZE SELECTIE

Van trendy cultproducten tot updates van iconische klassiekers: elke maand brengt onze beautyredactie een overzicht van opmerkelijke nieuwigheden. Tekst Kim De Craene EEN SNUFJE MAGIE

Alleen al voor de flacon zou ik hem kopen: de nieuwe geur uit de tuinen van Gucci, met noten van jasmijn, sandelhout en benzoë. Ontwerper Alessandro Michele gaf de verpakking met het kenmerkende Florapatroon van het huis een magisch tintje. Eau de Parfum Gucci Flora Gorgeous Jasmine van Gucci, € 75 voor 30 ml.

DUBBEL PLEZIER

De mascara’s van Clarins maken de wimpers niet alleen mooier, ze verzorgen ze ook. Hun laatste lancering is een topcoat die de wimpers waterproof maakt en ervoor zorgt dat de wenkbrauwen perfect in vorm blijven. Fijn, zo’n praktische extraatjes.

Kim De Craene, beauty editor.

Lash & Brow Double Fix’ Mascara van Clarins, € 26.

BYE BYE BLUES

Uit onderzoek blijkt dat we masaal naar make-up grijpen om de inflatieblues te verzachten. Het befaamde lipstick-effect duikt weer op, consumenten kopen tijdens een economische crisis meer kleine luxeproducten. Keuze aan lipsticks hebben we alleszins genoeg. Absolu Rouge Cream in Rose Nature van Lancôme, € 36,83. 81 Rouge Grenat van Hermès, € 69. Bloody Hot van Pune, € 16,90.

Italië op de huid

Tijd is relatief. Soms verloopt alles te traag maar anderhalf uur op de massagetafel van beautyboetiek Beauty By Kroonen vliegt voorbij. Tijdens de gezichtsbehandeling Etna van het ecologische, Italiaanse merk Irene Forte gebruikt schoonheidsspecialiste Helena reinigers, maskers en crèmes die ruiken naar amandel, lavendel, rozen, pistache en rozemarijn. Uitsmijter is het gebruik van vulkaanstenen die de bloedsomloop en aanmaak van collageen stimuleren. De verzorging kost € 179, Beauty by Kroonen, Lebeaustraat 67 in Brussel.

De beste slow-aging behandeling volgens het mode-icoon Ines de la Fressange? Eeuwige verliefdheid. Want - zo schrijft de Française in haar boek Happiness - als je verliefd bent, draag je meestal meer zorg voor jezelf. Met als resultaat dat je minder snel veroudert. De la Fressange wilde naar eigen zeggen geen zelfhulpboek schrijven, wel een gids met advies over vriendschap en geluk. Uitgeverij Flammarion, € 21,90.

EVA THURMAN. PERS.

HOW TO: GELUKKIG ZIJN

EMPOWERMENT

MODE

BELGISCH

BLIK OP DE WERELD

DUURZAAM

UITDAGEND

HUMOR

GETTYIMAGES. ELSA LEYDIER. ZARA HOME. @STREET_STYLE_VOYAGE. @CHARLOTTE_COMMUNITY. PERS.

ALTIJD STIJLVOL

marieclaire.be

@marieclaire_belgië

marieclaire.belgië

Close-up Samengesteld door de commerciële dienst.

LOUIS WIDMER EEUWIGE JEUGD

CAPPELEN DIMYR N°12

Deze zomer bracht het label Cappelen Dimyr dit nieuwe vloerkleed uit. Het is klassieker en traditioneler dan de rest van de collectie en vervaardigd uit stevige luxewol. Het tapijt is gemaakt van dik, oversized garen dat het hele kleed doorloopt en aan de zijkanten overgaat in franjes. Dit lichtgekleurde vloerkleed laat de kamer stralen. Het is het paradepaardje dat je interieur helemaal ‘af’ maakt.

Het is nooit te vroeg om aan je huid te denken. Daarom heeft Louis Widmer een assortiment ontworpen dat exclusief bestemd is voor de jonge huid. Het gamma omvat drie verzorgingsproducten die de huid gezond, gehydrateerd, elastisch en stevig houden. Met funky tubes voor een stralend velletje! In de apotheek, richtprijzen: van € 17,50 tot € 22,90 louis-widmer.com

cappelendimyr.com

NATAN x LE BON MARCHÉ RIVE GAUCHE VERFIJND EN TOEGANKELIJK

natan.be

PETIT PUK

HET INTELLIGENTE KINDERBED

Houten meubels om mee te spelen, te leren of in te slapen. Meubels die mee-evolueren met de ontwikkeling van het kind. Bij Petit Puk vind je zijn of haar eerste bed: een montessori-vloerbed, een juniorbed, een stapelbed met opbergruimte, een ‘house bed’ in heel veel verschillende maten, naar ieders wens en behoefte. Je kan op beide oren slapen! petitpuk.com

BALNZ

SCHERMTIJD ONDER CONTROLE

Tieners brengen gemiddeld zes uur per dag op hun smartphone door... Dat is vijftien jaar van een mensenleven. Op 1 september heeft het bedrijf Balnz een crowdfunding gestart om de ontwikkeling en release van zijn app te financieren. Die app is bestemd voor jongeren van tien tot achttien jaar. Het is de bedoeling ze uit te dagen om hun dagelijkse schermtijd af te bouwen in ruil voor een beloning. balnz.io

ARKO

MOOIE HAREN

Forcapil® is al meer dan dertig jaar de expert in sterk en gezond haar. Nu heeft het bedrijf een exclusieve formule ontwikkeld met een dubbel gebruik: als verzorging na elke shampoobeurt of als masker voor een intensere herstellende werking. De doeltreffendheid van de formule is bewezen. Het product bestaat trouwens voor 97% uit siliconevrije ingrediënten. Die zijn speciaal geselecteerd om ons haar sterker te maken, te beschermen en te herstellen. Forcapil verzorgingsmasker dubbel gebruik, 200 ml. In de apotheek en parafarmaceutische verkooppunten, € 19,90 arkopharma.com

WILLEMINE FOTOGRAFIE. PERS. AURÉLIA DEJOND.

Na een eerste bijzondere collectie in de zomer van 2021 is het Belgische modehuis er in de winter van 2022 terug. De ruimte is groter en de visuele aanwezigheid nog meer uitgewerkt. De identiteit van deze nieuwe corner is geavanceerd, elegant en eigentijds. Het is een grafische installatie die past bij de natuurlijke tinten van het winterse interieur van Le Bon Marché. Prestigieus!

18 EN 19 NOVEMBER HET FORUM VOOR ONDERNEMENDE VROUWEN

Deskundig advies, een stimulerende energie en ontmoetingen met inspirerende leiders. Het ELLE Active Forum biedt concrete oplossingen om een evenwicht te vinden tussen je privé- en werkleven.

IMAXTREE.

SCHRIJF JE IN OP ELLE.BE! Adres: Comet Meetings Louise Stefaniaplein 20 - 1050 Brussel

118

STYLE

LIFESTYLE

To cruise, or not to cruise? De cruisesector is hard geraakt door de coronacrisis. Bovendien heeft de rederij ook niet het beste imago: veel uitstoot, veel afval, veel alcohol en veel Amerikaanse senioren met hoog opgetrokken kousen. Is dat beeld wel terecht? Wij namen de proef op de som en gingen aan boord van de MSC Virtuosa. Tekst Timon Van Mechelen

oor het virus de wereld in zijn greep kreeg, ging het goed met de cruisesector. Jaar na jaar steeg het aantal passagiers dat graag van haven naar haven tuft. De sectororganisatie Cruise Lines International Association (CLIA) klokte in de zomer van 2019 af op een record van bijna 30 miljoen cruisers, waarvan de helft uit Noord-Amerika kwam, een kwart uit Europa en de rest uit Azië. Veruit de populairste bestemming waren de Caraïben, gevolgd door de Middellandse Zee. Besmette cruiseschepen die soms weken doelloos ronddobberden op het azuurblauwe water bezorgden de sector de voorbije jaren een koude douche. Het ene na het andere land weigerde passagiers en bemanning aan wal, met als gevolg dat de schepen tot stilstand kwamen. Vorig jaar kende de sector een gedeeltelijk herstel van de dreun die het diende te incasseren. Tegen het einde van dit jaar zou circa 75% van de capaciteit weer operationeel zijn, aldus CLIA. De organisatie verwacht vanaf 2023 terug forse groeicijfers. Niet

119

onrealistisch als je weet dat de release van de Titanic voor een stijging van 20% zorgde in de ticketverkoop van cruises. Kortom, de sector kan wel t e ge n e e n s t o o t j e. L et t e rl i j k e n figuurlijk. De MSC Virtuosa is het jongste luxueuze cruiseship van de Italiaanse maatschappij MSC. De cruiser, die plaats biedt aan meer dan 6000 passagiers, werd in mei 2021 in de vaart genomen. Aan boord van het majestueuze schip bevinden zich vijf zwembaden, waaronder een waterpretpark, een spa, een casino, een chic theater, elf boetieks en maar liefst tien verschillende eetgelegenheden en 21 bars. Ook een partijtje bowling en basket of een virtuele spelavond behoren tot de mogelijkheden. Bovendien is de Virtuosa volgens MSC het meest duurzame schip van de vloot. Niet onbelangrijk aangezien de kritiek op de zwaar vervuilende schepen toeneemt. Venetië weerde grote cruiseschepen vorige zomer al; in eigen land was er vorig jaar massaal protest tegen de komst van een gloednieuwe terminal voor cruiseschepen in Antwerpen. Met al dat vertier aan boord en flinke inspanningen om het schip ecologischer te maken, hoopt MSC veelvoorkomende stereotypen te doorbreken. Op onze zevendaagse tocht van Barcelona naar Palma de Mallorca, Marseille, Genua en terug ondervonden wij aan den lijve dat echt niet alle cruises op een hoop gegooid kunnen worden, maar dat sommige vooroordelen toch blijken te kloppen. Vijf feiten en/of fabels op een rij.

Cruisetoerisme is slecht voor het milieu

UNSPLASH.

Het is altijd druk op een cruise

Tijdens onze trip was de MSC Virtuosa ongeveer voor de helft volgeboekt, het is dus moeilijk om te oordelen hoe druk het normaal gezien aan boord is. Een vaste cruiser verklapte ons dat die drukte “heel goed meevalt als je het ontbijtbuffet en het zwembad op zeedagen vermijdt.” Overigens zijn er verschillende bars en zwembaden waar kinderen niet zijn toegelaten, een ideale oplossing voor stiltezoekers.

“Een cruisereis zal nooit goed zijn voor het milieu”, steekt Frank Van den Steen, Country Manager Benelux van MSC Cruises, eerlijk van wal. “Het zou hypocriet zijn om daar excuses voor te verzinnen.” Uit onderzoek van transportorganisatie Transport en Environment weten we dat Carnival Corporation, de grootste cruiseaanbieder ter wereld, in 2017 bijna tien keer zoveel zwaveloxide uitstootte als alle 260 miljoen wagens in Europa samen. “Maar we hebben de laatste jaren sterk gewerkt op duurzaamheid. Zo heeft de MSC Virtuosa een hybride uitstootreinigingssysteem dat zwavelemissie met 97% vermindert. Ook is er een selectief katalytisch reductiesysteem dat uitlaatgassen

omzet in onschadelijke stikstof en water. MSC Virtuosa beschikt verder over een afvalwaterreinigingssysteem dat voldoet aan de hoogste internationale normen; afvalwater heeft na het uitgebreide zuiveringsproces bijna-drinkwaterkwaliteit. Dit in combinatie met andere besparende maatregelen als warmteterugwinning en ledverlichting, maakt MSC Virtuosa tot de meest duurzame MSC-aanwinst en we plannen ook onze andere schepen te verduurzamen.” Kortom, de maritieme sector, en bijgevolg MSC, doen wel degelijk inspanningen om groener te worden, maar een milieuvriendelijk alternatief zal een cruise nooit worden. •••

120

STYLE

LIFESTYLE

Er is niks te doen op een cruise

Van kooklessen en shows op niveau van Cirque du Soleil tot een museum en schaaktoernooien. Elke dag worden er andere activiteiten georganiseerd aan boord, tijd voor verveling is er niet. Bovendien ben je op een cruise van een week maximaal twee volle dagen op zee. In de eerste plaats draait een cruisereis toch om heel veel steden zien op een comfortabele manier. Geen vier controles op de luchthaven, maar vier keer wakker worden in een andere stad zonder daar zelf moeite voor te moeten doen. En voor de mensen die nooit van boord willen gaan – ja, die zijn er wel degelijk - is er vertier genoeg. Elke hut is uitgerust met de virtuele cruise-assistent ZOE die gasten helpt te navigeren door het uitgebreide aanbod aan boord.

MSC Virtuosa is het 3de grootste Europese schip, en tevens ook de meest duurzame cruise van de MSC Cruises-vloot.

Cruisen is alleen voor bejaarden Voor sommige oudjes is op cruise gaan goedkoper dan een bejaardentehuis, en daarom wemelt het op de meeste schepen van 65+’ers, luidt een van de bekendste stereotypen. Elke dag Bingonamiddagen en pluimenshows à la Nicole en Hugo zouden hand in hand gaan met het bejaarde doelpubliek. Het is een mythe die we absoluut kunnen ontkrachten. Op de MSC Virtuosa is de gemiddelde cruiser jong, dynamisch en in het gezelschap van kinderen. Uit cijfers van CLIA blijkt ook dat het aantal dertigers op cruise

de laatste jaren met 20% is gestegen. Er zijn babycorners zodat je zelf kan ontspannen; het klassieke buffet kreeg een verjongingskuur met veganistische gerechten en dj’s laten je ’s nachts dansen onder de sterrenhemel. Een fitness is er ook, net als een cinemazaal en een F1-simulatie. Een rusthuis op water is wel het laatste waar we aan denken aan boord van dit schip. Alleen het interieur is nog een tikje oubollig met vasttapijt in de kajuiten en soms wel erg kitscherig ingerichte restaurants.

Dat cruises een voorrecht zijn voor de superrijken is een laatste bekend vooroordeel. Hoewel er inderdaad peperdure reizen bestaan, kan je ook met een kleiner budget op cruise. Een minicruise van vier nachten op de MSC Virtuosa kan al voor minder dan 400 euro per persoon. En dat is altijd all inclusive, uitgezonderd alcohol. Hou er wel rekening mee dat je dan in een kajuit slaapt zonder ramen. Een gemiddelde cruise van 1 tot 2 weken in een kamer met zicht op zee begint bij ongeveer 1000 euro per persoon. Wie een suite wil in de chique MSC Yacht Club, een 24-uurs butlerservice, privézwembad met solarium en een sterrenrestaurant inbegrepen, betaalt minstens het dubbele. www.msccruises.be

UNSPLASH. PERS.

Een cruise is peperduur

122

STYLE

LIFESTYLE

NWS DESIGN Tekst Elspeth Jenkins

HET PURE SPUL DUURZAAM KOPJE KOFFIE

Als er één accessoire is waar wij in de herfst voor vallen, dan is het een kop koffie. Gezelligheid, warmte... en natuurlijk een cafeïnefix. Die koffiebonen in jouw kop hebben dan al een hele reis afgelegd. De’Longhi lanceerde een digitale coffee lounge met uitleg over hoe je duurzame koffie kan spotten. Let op labels en slogans van organisaties op de verpakkingen: zij zorgen ermee voor dat een deel van de hoge koffieprijs ook effectief naar de boeren gaat. Dan is er het biologisch keurmerk dat wijst op minder milieuschade. Het Europese biologische keurmerk verzekert daar extra bij dat officiële controleurs de bonen goedkeurden en dat er geen synthetische pesticiden op zitten. Eerder in dit nummer las je over het Fairtrade-label: koffieboeren krijgen hierdoor gegarandeerd de Fairtrademinimumprijs van de koffieproducenten, en beschikken over een vangnet, wanneer de marktprijs onder de minimumprijs valt. Nog meer aanwijzingingen voor propere koffie lees je in de De’Longhi Coffee Lounge. www.coffeelounge.delonghi.com

GOED GEZET

De perfecte kop koffie zit hem eigenlijk in de bonen, want elke koffieboon heeft een unieke smaak, zuurtegraad en body. De manier waarop je je koffie zet, bepaalt dus de volledige smaak. Treed binnen: De’Longhi en de Primadonna Soul-koffiemachine met Bean Adapt Technology. Het is de enige volautomatische espressomachine die met de Coffee Link App instellingen aanpast naargelang je lievelingskoffieboon: dat kan dus vanop de full touch TFT-kleurendisplay van de machine zelf of vanop je smartphone. De Bean Adapt Technology brengt de maalgraad, de dosis koffie en de infusietemperatuur in evenwicht, wat de perfecte espresso, latte machiato of cappuccino oplevert. De machine komt met 21 unieke koffierecepten en beschikt ook over speciale functies voor thee of ijskoffie. Stoom, lucht en melk worden dankzij het LatteCremasysteem vermengd tot het ideale melkschuim. Kies voor zuivelvervangers als soja of haver voor een vegan-alternatief. De PrimaDonna Soul is er vanaf € 1499,99.

ESPRESSOKOPJE VERVAARDIGD IN EEN 200-JAAR OUD FAMILIEBEDRIJF OP HET PLATTELAND IN PORTUGAL VIA MESA TABLE STORIES IN HASSELT. ZEG MAAR DUURZAAM JA. € 12. www.mesa-tablestories.com

PERS.

LOCAL STORY

123

WELKOM IN THE APARTMENT Je shopervaring in Maasmechelen Village werd net nòg een tikje luxueuzer. De nieuwe salons van The Apartment bevinden zich verborgen aan het einde van de shoppingstraat en zijn een ode aan de VIP experience en private shopping. Wanneer de conciërge de deur voor jou opent, kom je in een wereld van elegantie en 5-sterrenservice terecht. The Apartment is een creatie van de gerenommeerde Amerikaanse interieurarchitect David Thomas en werd ingericht met een presidentiële hotelsuite in het achterhoofd die bestaat uit een ontvangstruimte en galerij met een geolied antiek Versailles-parket, een personal shopping suite en een exuberante tuin van 350m2 van de hand van tuinarchitect Daniël Ost, waar je tot rust komt tussen de prachtige groentinten, waterelementen en de kleine Wabi Sabi-tuin. Alles staat bij The Apartment in het teken van verwennerij en de ultieme VIP-behandeling na een dagje inspiratie opdoen in de mooie boetieks. COUPE DE LUXE

PERS.

Het interieur van dit rustgevend oord van luxe is een samensmelting van design en antieke meubels, steeds met een art-decoinsteek. De architect is verantwoordelijk voor alle apartments van The Bicester Collection. Elk apartment vertelt het verhaal van zijn village en de omgeving. Het is een gecureerd retreat, waar vaste klanten kunnen genieten van een glaasje champagne, hun aankopen kunnen passen met stijladvies, en regelmatig inspiratie kunnen opdoen tijdens één van de trunk shows. Een dagje vakantie in eigen land, want af en toe wegdromen mag en moet. Meer info via thebicestercollection.com/maasmechelen-village

124

STYLE

LIFESTYLE

MASTERCLASS

Een stralende Kevin Lejeune Amper 34 jaar oud vestigt de meest veelbelovende chef van zijn generatie zich op een legendarisch Brussels adres. Kevin Lejeune verhuist van zijn sterrenrestaurant naar de voet van hotel Steigenberger. Zo biedt hij het prestigieuze logement een gastronomisch uitstalraam.

LA CANNE EN VILLE.

Tekst Aurélia Dejond

125

VOL TALENT EN WILSKRACHTIG LEERT HIJ HET

Het gesprek met hem is als een toffe babbel met een goede vriend. Ondanks zijn razendsnel succes blijft Kevin Lejeune een eenvoudige, toegankelijke en ontspannen kerel. Niets wijst op de rush achter de schermen, amper twee uur voor de bediening begint. Ook al is hij eerst en vooral een serieus en bedachtzaam zakenman, zijn kinderziel blijft intact, dankzij zijn passie en verwondering. Hij beschouwt zichzelf als een groot kind, maar is een ambachtsman tot in de toppen van zijn vingers, virtuoos van goede producten met een liefde voor lekkere gerechten, vooral voor die vanuit zijn grootmoeders keuken. Hij begon een beetje bij toeval op 14-jarige leeftijd aan de hotelschool in Namen, en groeide al snel uit tot een rijzende ster aan het culinaire firmament.

VAK B IJ D E B E STE N, onder wie de zeer getalenteerde David Martin, die van zijn brasserie La Paix het eerste sterrenrestaurant van het land maakte en met wie Kevin tien jaar in de keuken samenwerkte. Sinds de opening van zijn eigen restaurant, La Canne en ville, regent het prijzen voor dit jonge wonderkind van de Belgische gastronomie. Hij was de ontdekking van het jaar bij de Gault&Millau in 2018, kreeg zijn eerste ster in 2019 en was ‘jonge chef van het jaar’ bij Gault&Millau in 2021.

Nu wisselt de dertigjarige zijn comfortzone in voor een nieuwe uitdaging: hij ruilt de oude wijkslagerij, waar hij een niet te missen culinair adres van had gemaakt, voor een Brussels paleis. Aanleiding hiervan? “De pandemie! Ik wilde me vestigen op een strategische plaats in de hoofdstad, meer mensen ontvangen en me richten tot een internationaler cliënteel. De installatie in een geklasseerd gebouw betekent al een echte toegevoegde waarde, en een uitermate hedendaags kader aanbieden op een historische plaats is een dualiteit die me bevalt!”

EN OOK OM ZIJN SMAAK VOOR ERFGOED OOK NAAR STR E E K PR OD U CTE N TE VE R-

TALE N. “Ik geef de voorkeur aan het korte circuit en Belgische producten wanneer mogelijk. Zuivel, kaas, groenten, wijnen, ik zet graag de Belgische knowhow in de verf, ook al doe ik mijn inkopen ook buiten de landsgrenzen. Ik ben altijd op zoek naar het beste product. Op die manier creëer ik een neohedendaagse keuken met een vleugje classicisme en een twist. Seizoensgebonden gerechten met pit aanbieden, dat is mijn filosofie.” Het DNA van zijn restaurant blijft hetzelfde als voorheen: “Een verfijnde keuken om het product op een hoger niveau te tillen, een onovertroffen maar ontspannen bediening in de zaal, waarbij de ‘final touch’ in het bijzijn van de klant wordt gebracht, en vooral niets stoffigs, noch op het bord, noch in de zaal.” Lunch & diner, 6-gangenmenu € 160 (vegetarisch € 130), zakenlunch (€ 68). Louizalaan 77, 1000 Brussel, lacanneenville.be

ZIJN ANTI-DEPRESSIEGERECHT VOOR DE HERFST: STOOFVLEES OP VLAAMSE WIJZE Ingrediënten

1 kilo stoofvlees, 25 g boter, 2 wortelen, 1 ui, 2 teentjes knoflook, 3 laurierblaadjes, 40 cl bruin bier (Brusseleir), 8 g zout, 4 g peper, 50 g brood, 50 g mosterd. Het ultieme recept

Smelt in een steelpan de boter tot hij schuimig is en leg er de stukken vlees in. Gelijkmatig laten bruinen. Bak tegelijkertijd in een andere pan de kleingesneden wortelen en uien. Voeg de knoflook en het laurierblad toe. Als de inhoud in beide pannen de juiste kleur heeft, vermeng de groenten dan met het vlees. Blus met het bruine bier, voeg zout en peper toe. Verwarm het mengsel tot het kookpunt. Leg het met mosterd besmeerde witbrood aan de oppervlakte. Dek af met een deksel en laat gedurende anderhalf uur op een zacht vuurtje stoven. Roer lichtjes... je stoofvlees is klaar! Je kan serveren met geroosterde krielaardappeltjes of frietjes.

NATUURLIJKE EN VEGAN HUIDVERZORGING VAN EIGEN BODEM

www.naturalself.eu

PERS.

Verwen je huid met de huidverzorgingsproducten van het Belgische cosmeticamerk SELF. Onze favorieten in het assortiment zijn de nieuwe Soap Bar, een zachte en voedende zeep, en de Soft Luxurious Lip Balm voor langdurige hydratatie van de lippen. Hij voedt, herstelt, verzacht en beschermt droge of gebarsten lippen. Met 100% natuurlijke ingrediënten, is SELF geschikt voor alle huidtypes, zelfs de meest gevoelige. De producten zijn ook allemaal veganistisch, halal en cruelty free. Wat wil je nog meer?

Abonneer je op met

één jaar Marie Claire + een set van 2 producten van SELF (ter waarde van € 53,10)

(ter waarde van € 35)

De nieuwe Softening Shea Butter Soap Bar (€ 17) + De Soft Luxurious Lip Balm (€ 18 voor 10 ml)

Alles

voor slechts

€ 26,95 ABONNEMENT NEMEN? SNEL EN SIMPEL! > Surf naar marieclaire.be/nl of scan de QR code

Dankzij dit tijdelijke aanbod geniet je van een fikse korting op een jaarabonnement op Marie Claire België (9 nummers met een waarde van € 53,10). Je ontvangt als cadeau een set van 2 producten van SELF met een waarde van € 35. Aanbod geldig tot en met 27/10/2022, enkel in België en zolang de voorraad strekt. Heb je nog vragen? Mail naar info@viapress.be, bel naar 02 556 41 40 (van 8 tot 16u30, van maandag tot vrijdag) of schrijf naar amp-viapress.be, Lenniksebaan 451, 1070 Brussel.

LIFESTYLE

Ram 21.3 – 21.4

EMOTIE Mercurius fluistert je

andere manieren van denken in. Mensen, die heel anders zijn dan jij, wekken je nieuwsgierigheid. Als koppel gaat jullie dagelijkse leven er harmonieus en sensueel uitzien. AMBITIE Mars spoort je aan om je te doen gelden en biedt je kansen om jouw kijk op de dingen op te leggen. In een team ben jij de drijvende kracht.

Stier 22.4 – 21.5

EMOTIE Venus is sensueler dan ooit en zorgt voor een nieuw elan in je liefdesleven. De periode stimuleert uiteraard jullie leven als koppel, maar is tegelijk geschikt om een nieuwe relatie te beginnen (vanaf de 6de). AMBITIE Je inspanningen beginnen vruchten af te werpen. Projecten, ideeën, geld, alles waarmee je bezig was, krijgt een concrete invulling. Gebruik je creativiteit.

Tweelingen 22.5 – 21.6

Text Carole Vaillant

EMOTIE Met Mars bevind je je als in een mijnenveld. Je seksuele aantrekkingskracht is echter zo groot dat, zelfs wanneer je gemeen bent, men nog van je houdt. Een date? Mik op de 8ste of de 27ste. AMBITIE De trend neigt naar groei en persoonlijke bevestiging. Zorg dat je opvalt en neem initiatief. Jouw pluspunt: je vlotte communicatie.

Kreeft 22.6 – 22.7

WEEGSCHAAL

24.9 – 23.10

Venus luidt een tamelijk romantische, maar ook een ietwat dubbelzinnige periode in. Wellicht vind je het moeilijk om je gevoelens te omschrijven (vanaf de 6de).

GETTYIMAGES. BEWERKING ETIENNE HEYLEN.

EMOTIE

De planeten moedigen teamwerk aan. Een project, gerelateerd aan het buitenland of aan cultuur, zal je opnieuw motiveren. Jouw bonus: je welsprekendheid die door Mercurius nog wordt versterkt. AMBITIE

EMOTIE Diversiteit primeert in de liefde. Je zou je aangetrokken kunnen voelen tot twee personen tegelijk. Als koppel duikt er weer een geschil op over de familie of het huis. AMBITIE Je horizon verbreedt, maar eerder geschetste projecten kunnen nog preciezer. Aan de andere kant, wees alert op rivaliteit die in stilte weer kan opborrelen.

Leeuw 23.7 – 23.8

EMOTIE Mercurius is je bondgenoot. Vergaderingen, discussies en uitstapjes lessen je dorst naar intellectuele stimulatie. Voor koppels is dit het ideale moment voor een gezamenlijke aankoop. AMBITIE Maak gebruik van dit dynamisch en open klimaat om je projecten te ondersteunen. Concrete kansen voor verandering zorgen voor hernieuwde motivatie.

Maagd 24.8 – 23.9

EMOTIE Venus werpt een nieuw licht op je amoureuze leven en benadrukt je sensuele kracht. Deze periode zou weleens het startpunt kunnen betekenen van

STYLE

129

een romantisch avontuur (vanaf de 6de). AMBITIE Belangrijke opportuniteiten liggen op je te wachten. Tegelijkertijd zal je wat moeten vechten om jezelf door te drukken. Complexe onderhandelingen krijgen tegen het einde van de maand een positieve oplossing.

Schorpioen 24.10 – 22.11

EMOTIE Venus harmoniseert je vriendschappelijke en romantische relaties (vanaf de 6de). Samen staan jullie in projectmodus met maximale verstandhouding. Een date? Mik op de 9de of de 14de. AMBITIE Je mag rekenen op een rustigere sfeer en een echte groepsdynamiek. Dit is een prima moment om uitdrukking te geven aan je verlangen naar verandering.

Boogschutter 23.11 – 21.12

EMOTIE Oké voor de intensiteit, maar laat je niet verleiden door machtsspelletjes. Mercurius vergemakkelijkt afspraakjes zodat je met open vizier kan praten. AMBITIE Je begint aan een intense periode met tamelijk veel concurrentie en belangrijke projecten. Kies je prioriteiten om er het beste van te maken.

Steenbok 22.12 – 20.1

EMOTIE Venus plooit zich dubbel om je te verrassen en je mooiste amoureuze projecten waar te maken. Voor solisten hangt er een date in de lucht (vanaf de 6de). AMBITIE Je hebt de wind van achteren. Je krijgt de kans om een project te realiseren waarvan bij het begin van dit jaar al sprake was. Maar verwacht je aan flink wat tegenstand om je ideeën door te drukken.

Waterman 21.1 – 18.2

EMOTIE In liefdeszaken helpt Mars je om de dingen vooruit te doen gaan. Neem dus het initiatief voor een rendez-vous. Reken als koppel op pure seksuele alchimie. AMBITIE Geen moment is beter dan nu om je energie in een persoonlijk project te steken. Lopende onderhandelingen worden in jouw voordeel afgesloten.

Vissen 19.2 – 20.3

EMOTIE Venus harmoniseert je relaties. De communicatie met je partner verloopt bijzonder vlot. Een date zou je als vrijgezel kunnen doen kapseizen (vanaf de 6de). AMBITIE Dit is een prima moment om contacten te leggen. Hou langs de andere kant wel rekening met een energiedipje en een hogere stressgevoeligheid.

130

LIFESTYLE

UITSMIJTER

DE UITSMIJTER

ELSPETH HOUDT HET LUCHTIG

Deze keer vlotjes in Londen geraakt met mijn 30-Montaigne tas van Dior als reisgezelschap.

Ik heb iets met treinen. In goede en slechte tijden. Van de onvergetelijke droom van de Venice Simplon-OrientExpress tot een onvrijwillig nachtje op de Eurostar. Dat laatste - mijn gekste treinverhaal ooit - speelt zich af op een koude winteravond in 2009, we schrijven een week voor Kerstmis. Ik woonde een tijdje voor mijn studie in Londen en hield er een leuke vriendenkring aan over. De laatste jaren zak ik wat minder af naar mijn favoriete eiland, maar eind 2009 miste ik geen enkel huisfeestje of verjaardag. En al zeker niet het beruchte kerstfeest van ex-flatgenote en beste vriendin N. De ochtend van mijn vertrek werd West-Europa wakker onder een dik sneeuwtapijt. De BBC rapporteerde het stilvallen van het dagelijkse leven in Londen en diezelfde witte massa was goed op weg richting continent, maar een beetje drizzle ging mij niet tegenhouden. Ik moest en zou die avond in de champi vliegen met mijn vriendinnen in Holland Park, dus om 21u stond ik gepakt en gezakt in de vertrekhal van Brussel-Zuid - klaar voor vertrek met de laatste trein naar Londen. 21u werd 22u en toen we rond 23u de trein

eindelijk in mochten stappen, begonnen verhalen door te sijpelen dat er een trein uit Parijs zou stilstaan in de Eurotunnel, waaruit Claudia Schiffer inmiddels geëvacueerd was. Rond 23u15 kwam er eindelijk schot in de zaak, en bolden we het station uit richting Calais. “Oké”, dacht ik, “dan kom ik in het midden van de nacht aan op het leukste feestje van het jaar. Wat een entree!” Een dik uur later hield onze trein plots halt in het midden van een gigantische sneeuwvlakte. Net voor de Eurotunnel stonden er vijf treinen voor ons te wachten, waarvan er twee stilstonden ìn de tunnel. Al uren, zo bleek. De treinchef sprak van geduld en verwittigde ons dat het een lange nacht ging worden. Hoe lang precies had ik pas door toen de noodverlichting aansprong en de verwarming en wc’s niet meer werkten. In de bar en de businessrijtuigen waren mensen aan het vechten voor de laatste fles wijn - wat ik volledig kan begrijpen. Er heerste paniek. Mensen liepen als gekken door de gangen van de treinwagons en om de tien minuten ging er een alarmsignaal af. Tot overmaat van ramp was de batterij van mijn Blackberry Bold bijna plat en er was in die tijd nog geen stopcontact bij je stoel te bespeuren, dus ik kon mijn vriendinnen niet verwittigen. Ook mijn thuisbasis vroeg zich ondertussen af waarom ik al uren offline was. Gelukkig had ik het gezelschap van een leuke Londense advocate. Terwijl we de pralines en wijn voor het feestje verorberden, hielden we er de moed in door onze favoriete Britse comedy tv-shows op te lijsten. De hele situatie was donker, koud en het sneeuwde zo hard dat die op een gegeven moment bijna reikte tot het aangedampte raam. Daar stonden we dan stil in een wei, met de lichtjes van Calais als enige kerstversiering op de achtergrond. Zo brachten we uiteindelijk de ganse nacht door en is het leger ‘s ochtends noodpaketten komen brengen. We zijn nooit in Londen geraakt. Mijn kaars was uit toen we rond 14u het station van Brussel-Zuid terug binnenreden: vijftien uur op een trein zonder de eindbestemming ooit bereikt te hebben. Moraal van het verhaal voor iedereen die wordt geconfronteerd met een afgeschafte trein na een lange dag op het werk: maak eens een praatje met je buren en denk aan mij, verscholen onder mijn winterjas, in een ijskoude trein ergens in een wei in Noord-Frankrijk. Een symbolische plaats, als je stilstaat bij alle mensen die hier permanent gestrand zijn op weg naar het beloofde land aan de andere kant van het kanaal. Bij mij duurde het één nacht, daarna kroop ik gewoon terug mijn eigen warme bed in. Voor de duizend vluchtelingen in de tentenkampen rond Calais betekent dit scenario de rest van hun leven.

PERS.

Fashion Director Elspeth Jenkins plukt de dag op haar manier en laat haar (diva)-gedachten de vrije loop.