66849 Dienstverlening basisdeel Thema 1

PLANMATIGWERKEN

COLOFON

BoomBeroepsonderwijs

info@boomberoepsonderwijs.nl www.boomberoepsonderwijs.nl

Auteur(s):S.Groeneveld

Titel:Dienstverleningbasisdeel

ISBN:978-90-372-6684-9 1edruk/1eoplage

Bronvermelding:BjoernWylezich|Shutterstock.com,Antli|Shutterstock.com,voedingscentrum.nl

©2024BoomBeroepsonderwijs|Boom

BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormof openigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeanderemanier,zonder voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.Auteursrechttenaanzienvantekst-endataminingen machinelearningisnadrukkelijkvoorbehouden.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel 16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht (www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvaneen(ofmeerdere)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen (digitale)leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvanartikel16,Auteurswet1912)kanmenzich wendentotStichtingUitgeversorganisatievoorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp, www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen.Degenendie desondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotdeuitgeverwenden.

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmetdespecifieke productvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoomBeroepsonderwijs,tevindenop www.boomberoepsonderwijs.nl.

VOORWOORD

AngerensteinDienstverleningiseencompleteserieleermiddelenvoorhetkwalificatiedossierDienstverlening 2024.AngerensteinDienstverleningbestaatuitleerwerkboekjesmetschrijflijnenwaarbijelkthemaeenwerkproces omvat.

Deleerwerkboekjeswordeninsetsgebundeld:

Niveau2

Basisdelen

Niveau2

Profielen

Dienstverlening

HelpendeZorgenWelzijn(HZW)

Medewerkersportenrecreatie

HelpendeZorgenWelzijn(HZW)

Medewerkersportenrecreatie

Medewerkerfacilitairedienstverlening

HOEWERKJEMETDITTHEMA?

Ditthemabestaatuit:

• leerdoelen

Diestaanineenkadernadeinleiding.Jezietwatjemoetkunnenenkennen.Enjezietwaaropjebeoordeeld wordttijdensdetheorie-enpraktijktoets.Aanheteindevanelkthemavindjeeenopdrachtwaarbijjeterugkijkt opdeleerdoelen.

• thema-introductie:praktijkvoorbeeldeneeninleidendeopdracht

Tijdensdeintroductieinditthemamaakjeopdrachtenbijdeleerdoelen,hetpraktijkvoorbeeldenbijde inleidendeopdrachtaandehandvaneenfilmpje.Hetpraktijkvoorbeeldbestaatmeestaluiteensituatiewaar jetegenaankuntlopenindeberoepspraktijk.Hetzelfdegeldtvoordeinleidendeopdracht.

• vakkennis,opdrachtenenhetproject

Wanneerjedevakkennisleertendeopdrachtendoet,leerjeoverdeberoepspraktijkenoefentermee.Ieder themawordtafgeslotenmeteengroteopdracht:hetproject.Eenaantalopdrachtenkanineenportfolio opgenomenworden,tenminstealsermeteenportfoliogewerktwordt.

Dieopdrachtenherkenjeaan:

• praktijktoets,oefentoetseneindtoets

Opdrachtenwaarmeejeactiefaanhetwerkmoet, herkenjeaan:

Aanheteindevanelkthemavindjeeenpraktijktoets,eenoefentoetseneeneindtoets.Wanneerenwaarje dezetoetsenaflegt,overlegjemetdedocent.

• digitaleleeromgeving

Indedigitaleleeromgevingvindjeallerleilesmateriaal,zoalsfilmpjesentoetsen.Voordatjededigitale leeromgevingkuntgebruiken,moetjejelicentieactiveren:

– Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt.

– Ganaarwww.boomberoepsonderwijs.nl/licentie.

– Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

– Volgdestappen.

– Daarnakunjeaandeslag!

Daarnakunjeaandeslag!Opdrachtenwaarbijjededigitale leeromgevingnodighebt,herkenjeaan:

Thema1 Planmatigwerken

1.1 Inleiding

Ditthemagaatoverhetvoorbereiden,afstemmenenevaluerenvanjewerkzaamheden.Hetgaatookover rapporterenenfeedbackgeven.Leesdevakkennisgoeddoorenmaakdebijbehorendeopdrachten.

Opdewerkvloerheeftiedereentaken.Deeenisverantwoordelijkvoorhetopnemenvandetelefoonendeander voorhetafsluitenvanhetgebouw.Hetisbelangrijkdatjeweetwatjouwtakenzijn.Alsjedatweet,kunjeze voorbereiden,uitvoerenenevalueren.Hoejeditdoet,staatineenwerkplan.Volghetwerkplanenjebehaaltde doelendiezijnopgesteld.Doorachterafteevaluerenenfeedbacktekrijgen,kunjejegedragenfunctioneren verbeteren.

Leerdoelen

1. Jekunteenwerkplanmaken,lezenengebruiken.

2. Jekuntjewerkzaamhedenineenlogischevolgordeplannen.

3. Jekuntfeedback-enevaluatievaardighedentoepassen.

4. Jekuntdejuistematerialenenmiddelenkiezen.

5. Jekuntnauwkeuriginstructies,aanwijzingenenfeedbackopvolgen.

6. Jevraagtomverduidelijkingofhulpbijonduidelijkheden.

7. Jeverzameltactiefinformatieoverdewerkuitvoering.

8. Jestemtafmetcollega’s,leidinggevendeenoverigebetrokkenen.

9. Jekuntleerstrategieëntoepassen.

Opdracht1 Voorbereiden

Bekijkdeleerdoelenhiervoor.Jezietwatjemoetkunnenenkennenomplanmatigtewerken.Enjezietwaarop jebeoordeeldwordttijdensdetheorie-enpraktijktoets.

a. Welkleerdoellijktjouuitdagend?Waarom?

b. Waarziejetegenop?Leguitwaarom.

c. Welkeervaringhebjealmetdezeleerdoelen?

d. Waardenkjedatjedezeleerdoelentegenkomtinjewerk?

Thema1 Planmatigwerken

Opdracht2

Praktijkvoorbeeld

Organiseren

MehmetenElifwerkenallebeiinwijkcentrumHetPleintje,eengrootwijkcentruminhetmiddenvandestad.Elke dagkomenhierverschillendegroepengebruikmakenvanhetgebouw.Zoisereenpeuteropvang,eenkoffiemiddag voorouderenenwordenertaallessengegevenaannieuwkomers.Maarookkomenerjongerenbijelkaarvoor eengezelligeavondenwordenersportlessengegeven.Verderstaatdedeuraltijdopenvoormensenuitdewijk diebehoeftehebbenaaneenpraatje.Opdeactiviteitenkalenderstaatvoorvolgendemaandeenopendag genoteerd.Hetgebouwisdangeopendeniedereenmetinteressemageenkijkjekomennemen.Hetiseenmanier omreclametemakenvoorhetwijkcentrumennieuwebezoekersaantetrekken.Hetisdusbelangrijkdathet wijkcentrumerpiekfijnuitzietendatdebezoekerszichwelkomvoelen.MehmetenElifzijnersamen verantwoordelijkvoordatdeopendageensucceswordtenzorgenvoordeplanningendeorganisatie.Gelukkig hoevenzehetnietalleentedoen,erzijnvijfvrijwilligersdieookgraagwillenhelpenenopdeopendagzelfzijn erverschillendecollega’saanwezig.MaarookFrancis,deleidinggevendevanMehmetenElif,voeltzicherg verantwoordelijkvoordegangvanzakeninhetwijkcentrum.MehmetenElifzullenhaardusooksteedsmoeten informerenoverdeplannendiezemakenenwelkestappenalafgerondzijn.Daarnaastkunnenzeeventuele vragenaanhaarstellen.NaafloopzalzeMehmetenEliffeedbackgevenopdemanierwaaropzedeopendag hebbengeorganiseerd.

a. Leeshetpraktijkvoorbeeld.

b. Bespreekdewoordendiejenietbegrijptofzoekzeop.

c. Waaromdenkjedatditpraktijkvoorbeeldbijditthemagekozenis?

d. InhetvoorbeeldmoetenElifenMehmeteengroteactiviteitorganiserenwaarvoorzeeenplanningmoeten maken.Hebjezelfweleensietsgeorganiseerd?Denkbijvoorbeeldaaneenverjaardagsfeestofeengezellig uitjemetvrienden.

Maakjedanookeenplanning?Leguitwaaromwelofniet.

Opdracht3 Voorbereidendeopdracht/Samenwerkingsopdracht

a. Werksamenineengroepvanvierstudenten.

Schrijfvoorjezelfopeenapartbladopwelkewerkzaamhedenhorenbijhetorganiserenvaneenopendagin eenwijkcentrum.

b. Bespreekdezewerkzaamhedeninjegroepjeenmaakeengezamenlijkewerklijst.

• Zetdewerkzaamhedenineentijdsvolgorde.

• Verdeeldewerkzaamheden,wiedoetwat?

Noteerdeonderdelenindetabel.

Check Wanneerklaar? Wathebjenodig? Wie? Voorbereidende

c. Bekijkjewerkplan.Ishetwerkplanuitvoerbaar?Zijndewerkzaamheden‘eerlijk’verdeeld?

d. Francis,deleidinggevendevanMehmetenElif,wilgraaggoedopdehoogtegehoudenworden.Opwelke momentenzoujehaarinformeren?

e. Ookdevrijwilligersencollega’smoeteninformatieontvangenoverdeopendag.Hoezoudenjulliedat aanpakken?

f. Verdeeldewerkzaamhedenin‘voorbereiding’,‘uitvoering’en‘afronding’.Vuldewerkzaamhedeneventueel aan.

g. Welkematerialenenmiddelenhebbenjullienodig?Noteerditindetabel.

h. Watwiljevanhetthema‘Planmatigwerken’leren?

1.2 Klanten,cliënten,bezoekers,gastenenzorgvragers

Waarjeookwerkt,jehebttemakenmetmensen:mensenindeorganisatiewaarjewerktenmensenvanbuiten deorganisatie.Zodrajijcontacthebtmetaldezemensen,wordendezemensen‘jouwklant’.Zewillenietsvan jou:advies,service,hulp,informatieofeenproduct.Somsmoetenzeervoorbetalen,somsniet.Inallegevallen ishetjouwwerkalsservicemedewerkerdatdezemensengoedgeholpenworden. Klanten,cliënten,bezoekers,gastenenzorgvragersnoemenwevanafnuallemaal‘klanten’.

Voorbeelden

• Ineenverzorgingshuiswerkjealshelpende.Debewonerofcliëntisjeklant.

• Achterdebalievaneenonderdelenwinkelwerkjealspartsmedewerker.Debezoekerszijnjeklanten.

• Jewerktachterdeontvangstbalieineensportschool.Demensendiekomensporten,zijnjeklant.

• Jewerktopeencongreswaarjefoldersuitdeelt.Debezoekersvanhetcongreszijnjeklanten.

• Jewerktindekantinevaneenfabriek.Demedewerkersvandefabriekzijnjeklanten.

• Jewerktineenwinkel.Demensendiedewinkelbezoeken,zijnjeklanten.

Jezorgtervoordatjeservicegerichthandelt.Jegeeftjeklantenhetgevoeldatzegewenstzijnendatzebijjou metalhunvragenterechtkunnen.Jelaatziendatjeerplezierinhebtalsdeklanttevredenis.Planmatigwerken helptomservicegerichttehandelen.Alsjeplanmatigwerkt,weetjevoorafwatjemoetdoenenkunjejemanier vanwerkenverbeteren.

Opdracht4 Metwatvoorklantenwerkjij?

HoenoemjedeklantenwaarjijopjouwBPVvooralmeetemakenhebt?

1.3 Watisplanmatigwerken?

Planmatigwerkenklinktmisschieningewikkeld,maarvaakdoejehetalzonderdatjehetweet.Bijvoorbeeldals jouwlaptopkapotis,danmoetjeeenoplossingbedenken. Bijplanmatigwerkenwerkjevolgenseenvastplan.Jedoetditomeendoeltebereiken.Opjewerkwerkjebewust planmatig.Jedenktnaoverdewerkzaamhedendiejemoetdoen.Dewerkzaamhedenbeschrijfjeineenplan.

Jenoemtditeenwerkplan.

ZesW-vragen

JegaatoponderzoekuitensteltjezelfdezesW-vragen.

De zes W-vragen.

Kenmerkenplanmatigwerken

Planmatigwerkenheefteenaantalkenmerken.Jewerkt:

• gestructureerd

• doelgericht

• procesmatig

• bewust.

Voordelenplanmatigwerken

Hetisbelangrijkdatiedereenindeorganisatieplanmatigwerkt.

1 Planmatigwerken

Devoordelenvanplanmatigwerkenzijn:

• Danwerktiedereenopdezelfdemanier.Datishandigalsjehetwerkvaneencollegamoetovernemen.

• Jekuntnadewerkzaamhedenkijkenofjehetgoedhebtgedaan.Ishetplangoeduitgevoerd?Heefthet opgeleverdwatjewilde?Moetjedevolgendekeerdewerkzaamhedenandersuitvoerenenhetplanaanpassen?

• Bijplanmatigwerkenmaakjeookminderfouten.Jeweetnamelijkwatermoetgebeurenenhoejeditmoet doen.

Opdracht5 Onbewustplanmatigwerken

Inhetdagelijkselevenwerkjeookplanmatig.Dithebjesomsnietdoor.

a. Bedenkeenhandelinginjedagelijkselevendieplanmatigis.

b. Watishetdoelvandehandeling?

c. Welkestappenzetjeomhetdoeltebereiken?Schrijfstappenbijjouwactiviteitop.

Opdracht6 Watisplanmatigwerken?

a. Maakeenplanvandestappen/werkzaamhedendiejemoetdoenomeenruimteaftesluiten.Deeersteen tweedestapzijnalingevuld.Vulindetabelderestvandestappenin.(Jehoeftnietallevakjestevullenmet stappen.)

Stap

Werkzaamheden

Stap1 Muziek uit

Opruimen van de ruimte

Stap2

b. Bekijkhetplanvaneenmedestudent.Bespreekelkaarsplan.

c. Snapjehetplanvanjemedestudent?

d. Watvindjegoedaanhetplan?

e. Waarzouhetfoutkunnengaan?

f. Watzoujijandershebbengedaan?

1.4 Protocollenenprocedures

Alsjeaanhetwerkbent,houdjejealtijdaandeafsprakenenregelsdiegeldenindeorganisatieofhetbedrijf.

Ditzijnregelsoverbijvoorbeeldhetafsluitenvaneengebouw,schoonmakenvaneenruimteofwerkenmet voedsel.Deregelszorgenvoorduidelijkheid,veiligheidenkwaliteit.Deregelsenafsprakenwordenbeschreven inprotocollenenprocedures

Protocol

Eenprotocoliseendocumentwaarinstaathoejejemoetgedragenofhoejemoetwerken.Onderdelendievaak ineenprotocolstaan,zijn:

• onderwerp

• doel

• algemeneopmerkingen

• benodigdheden

• voorbereiding

• werkwijze

• verslag.

Voordelenprotocollenenprocedures

Deprotocollenenprocedureszorgenvoor:

• duidelijkheid

• veiligheid

• kwaliteit.

Hierziejeeenvoorbeeldvanhetprotocol‘Hetverplegenvaneenpatiëntmetkoorts’.

Onderwerp

Doel

Algemeneopmerkingen

Benodigdheden

Voorbereiding

Werkwijze

Hetverplegenvaneenpatiëntmetkoorts

Hetvoorkomenvanproblemendiekunnenoptredenbijpatiëntenmet koorts

Koortsiseenverhogingvandenormalegemiddelde lichaamstemperatuur.

Thermometer,schoonbeddengoed,vocht

Nietvantoepassing

Observeerdepatiënt,informeerbijhogeenaanhoudendekoortsaltijd eenarts.

Rapporteeraltijdzorgvuldigwatjehebtgedaan. Verslag

Het verplegen van een patiënt met koorts.

Procedures

Eenprocedureiseendocumentmeteenverzamelingvanstappendiejemoetvolgenomeentaakuittevoeren. Dezestappenmoetjeineenbepaaldevolgordedoen.Procedureszijnvaakalgemenerdaneenprotocol.Ze wordendanookvaakgebruiktinsituatieswaarerruimteisvoorinterpretatieofaanpassing.Zokaneenbedrijf eenprocedurehebbenoverhetafhandelenvanklachtendiebinnenkomen.Jevolgtdannogsteedseen stappenplan,zoalshetvastleggenvandeklacht,hetonderzoekenvandeklachtenhetvindenvaneenoplossing. Tochiserruimtevooreigeninvullingenkunjebinnendestappenzelf(kleine)aanpassingendoen.Datisbijeen protocolnietzo.

Sommigeproceduresvoerjevaakuit.Eenreceptionistemoetvaakdetelefoonopnemen.Waarschijnlijkkentze deprocedurevoorhetopnemennaeenaantalkeeruithaarhoofd.Erzijnookproceduresdiemoeilijkzijn.Houd bijhetwerkendieprocedureerdanbij,zodatjenietsvergeetengeenfoutenmaakt.

Hiernaziejeeenvoorbeeldvaneenprocedure‘Telefoonopnemen’.

Stap

Stap1

Stap2

Stap3

Stap4

Stap5

Stap6

Stap7

Procedure'Telefoonopnemen'.

Telefoongaatover.

Detelefoonmoettweekeerovergaan.Danmoetjedetelefoonopnemen.Houddehoorndicht bijjeoorenmond.

Begroetdebellermet:‘Goedendag,uspreektmet<naam>vanSportparkhetZuiderbos.Wat kanikvoorudoen?’

Schrijfdenaamvandebelleropenluisternaarzijnvraagofmededeling.

Herhaaldevraagofmededelingmetanderewoordenalsdebellerisuitgesproken.Vraagofdit klopt.

Beantwoorddevraagofbedankdebellervoordemededelingofschakeldetelefoondoornaar eencollega.

Neemafscheidvandebeller.

Opdracht7 Protocolenprocedures

Filmpje-Aan-enuitkleden

a. Bekijkhetfilmpje.

b. Dehelpendezorgtdatzegastvrijis.Hoedoetzedat?

c. Welkehandelingenzieje?Maakeenprocedurewaarinjedehandelingenindejuistevolgordeopschrijft.

d. Vergelijkjeproceduremetdievaneenander.Geefelkaarfeedback.Verbeterjeprocedurealshetnodigis.

Opdracht8 Watiseenprotocol?

a. Leginjeeigenwoordenuitwateenprotocolis.

b. Geeftweevoorbeeldenvanprotocollenuitjeeigenstageofwerk.

Opdracht9 Protocollen

Bedenkwatjebeschrijftindezeprotocollen:

• bestellingschoonmaakmiddelen

• meldenbesmettelijkeziektevaneenbewoner(buikgriep)

• fruithapjemakenopkinderdagverblijf.

Opdracht10 Schoonmakenvolgensprotocol

a. Beschrijfhoeopjouwschool,stageofwerkplekeenprotocolwordtgevolgdbijhetschoonmaken.

b. GebruikhetstappenplanInterviewvoorbereidenenhouden.

StappenplanInterviewvoorbereidenenhouden

c. Intervieweencollegaofmedewerkeropschool,opdestageofjewerkplek.

Beschrijftweesituaties.Alsjemetvoedselwerkt,beschrijfjetenminsteéénsituatiewaarbijjemeteenprotocol werkt.Vertel:

• waterwordtschoongemaakt

• welkprotocolergevolgdwordt(beschrijfhetprotocolstapvoorstap)

• waaromhetbelangrijkisditprotocoltevolgen.

Leverbewijsstukkenaan.Bespreekmetjedocentwelkebewijsstukkenmogelijkzijn.

Opdracht11 Welkeproceduresgeldenhier?

Zoekuitwelkeprocedureerbijjouwgemeentegeldtvoor:

1. hetaanvragenvaneenpaspoort

2. hetaangevenvaneenverhuizing.

Schrijfdeproceduresuit.

Opdracht12 Dilemma’s

a. Leesdesituaties.

b. Denkeerstvoorjezelfnaoverdesituatiesenbedenkpersituatiewatjijzoudoen. Bedenkwatdeprocedureisdiejehoorttevolgenenofereenvoorschriftisdatjenietmagovertreden.

• Watishetdilemma?

• Hoelosjehetopenwaaromdoejedatzo?

• Welkrisicoloopjealsjeafwijktvandeprocedure?

Schrijfditbijelkesituatie.

Situatie1

Jewerktachterdebarvandesportschool.Eenvasteklantvandesportschoolwilietsdrinken,maarheeftzijn portemonneenietbijzich.

c.

Situatie2

Jewerktindekantinevandecamping.Eengroepvanvijfvriendenwileenbiertjedrinken.Zezijnallemaal18 jaar,behalveéén.Hijis17.

d.

Situatie3

Jewerktbijdereceptievaneenverzorgingstehuis.Dezoonvaneenouderedamediebijjullieopdegesloten afdelingwoont,komtopbezoek.Hijwilzijnmoedergraagmeenemenvooreenwandeling,maarhijheeftgeen handtekeningvandedokterophetformulierdatdaarvoortoestemminggeeft.

e.

Situatie4

Eenouderkomtinpaniekbijdekassavandekinderspeeltuin.Zekanhaardochtertjevan5nietvindenenwilin despeeltuinzoeken.

f.

Situatie5

Eenvrouwmettweekleinekinderenkomteenbeetjeoverstuuraanindewerkplaatsvandegarage.Debandvan haarautoislek,zemoethaarderdekindvanschoolhalenenmoetzosnelmogelijkgeholpenworden.Alle monteurszijndrukbezigmetandereauto’s,dieallemaalklaarmoeten.

g.

Thema1 Planmatigwerken

Situatie6

Eengezinwilgraagzwemmeninhetzwembadbijdecamping,maarzezijngeenklantvandecamping.Officieel maghetniet,maarhetisvandaagnietdruk.

h.

Situatie7

Eenpatiëntkomtbinnenbijdereceptievandehuisartsenpraktijk.Hijwildedokterspreken.Hetspreekuurisnet afgelopenendepatiëntheeftgeenafspraak.

i.

j. Verwerkjeoplossingenineenpresentatie.Kieszelfeenvorm.Bijvoorbeeldeenposter,eenpowerpointofiets anders.

Presenteeraandegroepeenvanjouwsituaties.

Welkefeedbackkreegjevanjemedestudenten?Verwerkdatinjepresentatie.

k. Jekuntdezestappenplannengebruiken:

• Postermaken

• Presentatiemaken(PowerPoint)

• Collagemaken

• Presentatievoorbereidenengeven.

StappenplanPostermaken

StappenplanPresentatiemaken(PowerPoint)

StappenplanCollagemaken

StappenplanPresentatievoorbereidenengeven

1.5 Waaromwerkenmetprotocollen?

Waaromwerkenmetprotocollenenprocedures?

Voordelenprotocollenenprocedures

Deprotocollenenprocedureshebbenvoordelen:

• Inprotocollenenproceduresstaatbijvoorbeeldwieerverantwoordelijkisvooreentaak.Datgeeftduidelijkheid. Dekansdatjedetaakvergeetoftweekeerdoet,isdanklein.

• Hetprotocolgeeftdevolgordevandetakenaan.Iedereenvoertdezeopdezelfdemanieruit.Ditgeeft duidelijkheidvoordemedewerkerszelf,maarookvoordegebruikersenklanten.Eenbewonervande zorginstellingweetzodoendedatwieerookkomt,hijdezelfdezorgkrijgt.

• Wanneerjewerktvolgenseenprotocol,werkjeopeenveiligemanier.Erisnagedachtoverjeveiligheidbij hetopstellenervan.Ineenprotocolkanbijvoorbeeldstaandatjeveiligheidskledingaanmoetdoenofeerst destroommoetuitschakelen.Demeesteinstellingenhebbenookregelsenafsprakenoverwatjemoetdoen bijbijvoorbeeldbrandofgevaar.

• Erstaanookkwaliteitseiseninprotocollenenprocedures.Kwaliteitseisenzijneisenwaaraaneenproductof dienstmoetvoldoen.Cliëntenmogeneenbepaaldekwaliteitverwachten.Zijncliëntenontevreden,danwordt ergecontroleerdofmedewerkerszichaandeprotocollenenprocedureshebbengehouden.Doortewerken volgenseenprotocolleverenallemedewerkersdezelfdekwaliteitvanwerk.

• Totslotishethandigdatalleactiesdiejemoetondernemenopeenrijtjestaan.Alsjetemakenhebtmeteen noodsituatie(brand,ontruiming,bommelding),danbenjemisschieninpaniek.Wanneerjehetprotocolerbij pakt,handeljeprecieszoalsnodigisenkunjenietsvergeten.Daarisvoorafovernagedacht.

Protocollenhangensamenmetalgemeneregelsinwettenenbeleidsplannen.Hetisbelangrijkdateenorganisatie zichaandezeregelshoudt.Doortewerkenmetprotocollenhoudendemedewerkerszichookaandegeldende regels.Alsjewerktmetvoedsel,zijnerveelregelsoverdehygiëne.Ineenprotocolstaatdanbijvoorbeeldhoe vaakdematerialenindekeukenschoongemaaktmoetenworden.

Voorbeeld

Alshelpendehebikoveralprotocollenvoor.Deprotocollenbeschrijvenprecieshoeikbepaaldewerkzaamheden moetdoenenwelkematerialenenmiddeleniknodigheb.Zoweetikwelkematerialenenmiddelenikmoet klaarzetten,welkehandelingenikuitmoetvoerenenkaniknadietijdcontrolerenofikalleshebgedaan.Ikvind deprotocollenheelhandig.Zoweetikzekerdatdemensenbijvoorbeeldeennetteschonekamerhebbenalsik klaarben.

Werken volgens protocol zorgt voor kwaliteit.

Opdracht13 Waardevanprotocollen

a. Geefdrieredenenwaaromwemetprotocollenwerken.

b. Watkanergebeurenalsnietiedereenzichaanprotocollenhoudt?

c. Geeftweevoorbeeldenvanwatermiskangaan.

Opdracht14 Extradouche

Hetismiddenindezomer.Doordatveelmensenopvakantiezijn,werkenjulliemetinvalpersoneel.Jenieuwe collegaisnietgoedopdehoogtevanalleprotocollen.Vandaagheeftzijeenbewonerextragedouchtomdathet zowarmis.Eigenlijkhebbenjulliehiergeentijdvoor.Debewonervondhetprettigenvraagtjoudevolgendedag ookomeenextradouche.

a. Watzegjetegendebewoner?

b. Watzegjetegendenieuwecollega?

1.6 Vanwetgevingenbeleidsplantotprotocol

Eenprotocolwordtnietzomaarbedacht.Dithangtvaaksamenmetalgemeneregelsenwettendieerzijn.Een protocoliseigenlijkdepraktischeuitvoeringvaneenwetofalgemeneregel.Tweevoorbeelden:

1. Algemeneverordeninggegevensbescherming(AVG)

2. HygiënerichtlijnenvandeGGD.

COPYRIGHTBOOMBEROEPSONDERWIJS ALLEENTEGEBRUIKENTERVOORBEREIDING

Algemeneverordeninggegevensbescherming

Indezewetstaatbeschrevenhoeorganisatiesmoetenomgaanmetpersoonsgegevensvanklanten.Zomoeten dossiersvancliëntenbewaardwordenopeenafgeslotenplek.Ookmogenmedewerkerseendossieralleeninzien ofgebruikenalszijhiervanuithunwerkookmeetemakenhebben.

Hoejijmoetomgaanmetgegevensvanklantenisvaakvastgelegdineenprotocol.Wanneerjeeenrapportage schrijftofeenmailstuurtovereenklant,dandoejeditvolgensbepaalderegelsvanjebedrijf.Hierstaatbijvoorbeeld inbeschrevenoverwelkegegevensjemetelkaarwelofnietmagpraten.Dezeregelszijnvastgelegdinprotocollen.

Algemene verordening gegevensbescherming.

HygiënerichtlijnenvandeGGD

DeGGDisdeGemeentelijkeGezondheidsdienst.DeGGDsteltregelsopoverhygiëneenveiligheid.Zozijner allerleiregelsvoorkinderopvang.MaardeGGDsteltookregelsopvoorbijvoorbeeldtatoeëerdersofvoorhet werkenmetasbest.

EenvoorbeeldvaneenprotocolvaninstellingenwaarjealshelpendeZorgenWelzijnwerktendatvoortkomtuit deregelsvandeGGD,iseenprotocolvoorhethandenwasseninverzorgingshuizen.Stapvoorstapwasjezoje handenopeenhygiënischemanier.

Opdracht15 Wetgevingenprotocollen

a. Leginjeeigenwoordenuitwatwettenenprotocollenmetelkaartemakenhebben.

b. Geefeenvoorbeeldvaneenweteneenprotocoldiemetelkaartemakenhebben.

c. WatbetekentdeafkortingGGD?

d. WatdoetdeGGDophetgebiedvanhygiëneenveiligheid?

Opdracht16 Facebook

Vandaaghebjekeihardgewerkt.Hetwasdrukenjehadtemakenmeteenbewonerdiewatlastiggedragheeft. Samenmeteencollegahebjedesituatietochkunnenoplossen.Alsjethuisbent,kijkjeopFacebook.Jezietdat decollegaeenberichtheeftgepost:‘Pfff,noudatwasmehetdagjewelweer.Sommigebewonerskunjemissen alskiespijn,zoalsmevrouwB.Gelukkighebbenwehetoudemensoptijdinbedkunnenkrijgen.’

a. Watvindjehiervan?

b. Watdoeje?

1.7 Protocolinhetdagelijkswerk

Veelhandelingendiejedoetvoorjewerkstaanbeschreveninprotocollen.Hetisbelangrijkdatjeweetwaarje deprotocollenkuntvinden.

Protocollenboek

Alleprotocollenvaneeninstellingzijnvastgelegdineenprotocollenboek.Ditkaneendikkemapzijnmetalle protocollenoppapier,maarbijveelinstellingenzijndeprotocollenooktevindenviahetintranetofineenmap opdecomputer.Ditisdecentraleplaatswaarprotocollenbijgehoudenenveranderdworden.

Protocollenvoorjedagelijksewerk

Inhetprotocollenboekstaanalleprotocollenvandeinstellingbeschreven:deprotocollenwaarjijmeetemaken hebt,maarookdeprotocollenwaarjijzelfnietmeetemakenhebtmaarmedewerkersdieanderefunctieshebben wel.

Protocollenwaarjewelmeetemakenhebt,zuljevaakaantreffenopdeplekwaarjewerktenwaarzevan toepassingzijn.Eenprotocolvoorhethandenwassenvindjebijvoorbeeldvlakbijdewasbak.Eenprotocolvoor deindelingvaneenwerkkastvindjeaandebinnenkantvandedeurvandiewerkkast.

Protocol handen wassen.

Dagelijkswerkenmetprotocollen

Leesprotocollenregelmatigdoor.Ookaldoejewerkzaamhedennogzovaak,hetkangebeurendatjeeendeel vandehandelingenvergetenbent.Ookkanhetzijndaterietsveranderdis,waardooreenprotocolanders uitgevoerdmoetwordendanjegewendwas.Maakereengewoontevanomaltijdhetprotocolerbijtepakken.

Hetvolgenvanprotocollenenprocedureszorgtervoordatjeplanmatigwerkt.Hetzorgtookvoorduidelijkheid, veiligheidenkwaliteit.

Opdracht17 Lezenvanprotocollen

a. Bespreekmetelkaardevolgendestellingen.Geefbijiederestellingaanwaaromdezewelofnietjuistis.

b. Protocollenstaanineenprotocollenboek.Daarhebikinmijnwerkverdernietsmeetemaken.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

c. Toenikmetmijnbaanbegon,hebikdeprotocollendoorgenomen.Ikhoefdatnietiederedagweertedoen.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

d. Alsikietsnietbegrijpineenprotocol,danvraagikhetaanmijnleidinggevende.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

e. Ikdraaiweleenshandelingenineenprotocolom,omdatdatindepraktijksnellergaat.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

f. Ikheballeprotocollendieikdagelijksgebruik,uitgeprintineenmap.Nuhoefiknietmeerinhetprotocollenboek tekijken.

Dezestellingisjuist/onjuist,want

Opdracht18 Protocolmetfoto’smaken

Filmpje-Bedopmakenmetzorgvragererin

a. Bekijkhetfilmpje.

b. BekijkhetstappenplanBedopmaken.

StappenplanBedopmaken

Doedezeopdrachtineengroepvandrie.

c. Julliemakeneenprotocolvoorhetopmakenvaneenbed.GebruikdaarvoorhetfilmpjeenhetprotocolBed opmaken.Julliemakenzelffoto’svandehandelingen.

d. Bekijkhetfilmpjeoverhetbedopmaken.Zetdestappeninhetprotocol.JekunthetprotocolBedopmaken gebruiken.Zetookfoto’svandestappeninhetprotocol.Werkhetvoorbeeldverderuitopeengrootvelpapier.

Overlegmetdecliëntoverhet opmakenvanhetbed.

Zetalshetkaneenraam open.

Zorgdatervoldoenderuimte rondomhetbedis.

Doortezorgenvoor voldoenderuimtevoorkom jevallenenstruikelen.Je werktergonomischeren veiliger.

Opdracht19 Voorbereidenenafsluiten

a. Kijknogeensnaarhetprotocoldatjemaaktevoorhetbedopmaken.

b. Welkewerkzaamhedenuitditprotocolhorenbijhetvoorbereiden?

c. Welkewerkzaamhedendoejealsjeklaarbent?

Opdracht20 Belangvanprotocollenenprocedures

a. Waaromzijnprotocollenenproceduresplanmatig?

b. Hoezorgenprotocollenenproceduresvoorduidelijkheid?

c. Hoezorgenprotocollenenproceduresvoorveiligheid?

d. Hoezorgenprotocollenenproceduresvoorkwaliteit?

Opdracht21 Protocollenophetwerk

Hebjeinjewerk,stageofopschooltemakenmetprotocollen?

Welkprotocolwerktgoed?

Welkprotocolwerktnietofnietgoed?Doeeenvoorstelvooreenverbetering.

1.8 Protocollenactueelhouden

Protocollenzijnopeenbepaaldmomentopgesteld,maarzekunnenookveranderen.Bijvoorbeelddoor:

1. Eriseenveranderinggekomenindewet.Hetprotocolmoetaangepastwordenaandenieuweregelsinde wet.Indewetishetbijvoorbeeldverbodenommeteenbepaaldschoonmaakmiddeltewerken.Ditbetekent uiteindelijkdatinhetprotocolookkomttestaandatermetanderemiddelengewerktgaatworden.

2. Erzijngebeurtenissenwaardoorernieuweprotocollenmoetenkomen.Eenpaarjaargeledenbrakde COVID-pandemieuit.Ditwaseennieuweziekte.Erzijntoenallerleiprotocollenontwikkeldoverhoewe hiermeeommoetengaan.

3. Indepraktijkwerkteenprotocolnietgoed.Hetkanvoorkomendatenkelehandelingenineenprotocolniet goedwerkenofdatniemandhetopdiemanierdoet.Ineenprotocolisbijvoorbeeldvastgelegddatjeje leidinggevendemoetwaarschuwenalsereenongelukisgebeurdtijdensdeactiviteitenofalseencliëntde deurnietopendoet.Indepraktijkblijktsteedsdatdeleidinggevendeslechtbereikbaaris.Ditisvoorjouen jecollega’seennietwerkbaresituatie.Hetisdanverstandigteoverleggenmetjecollega’senleidinggevende ofhetprotocolmoetwordenaangepast.

Doorprotocollensteedsteblijvencontroleren,blijvenzeactueel.Hierdoorlevertdeorganisatieeenconstante kwaliteitvanzorgendienstverlening.

Opdracht22 Protocollenveranderen

Geefdrieredenenwaaromprotocollenkunnenveranderen.

Opdracht23 Protocolwerktniet

Opjewerkprobeerjejealtijdgoedaandeprotocollentehouden.Ineenvandeprotocollenstaatbeschrevendat jeeenongebruiktschoonmaakmiddel(bijvoorbeeldeenhalfvollefles)wegmoetgooienbijhetkleinchemisch afval.Zelfhoudjejeaandezeinstructie,maarindepraktijkziejeregelmatigdatcollega’sditgewooninde afvalbakgooien.

a. Watdoeje?Bedenktweeverschillendeactiesdiejekuntondernemen.

b. Watzijndevoor-ennadelenvandeactiesdiejebij1en2bedachthebt?

Opdracht24 Protocollenenproceduresopjewerk

Filmpje-Bedopmakenmetzorgvragererin

Inelkeorganisatiehebbenzeprotocollenenprocedures.Inditfilmpjewordthetprotocolvanhetbedopmaken uitgelegd.

a. Bekijkhetfilmpje.

b. Dehelpendezorgtdatzegastvrijis.Hoedoetzedat?

c. Bespreekmeteenmedestudenthoejezietdatdehelpendegastvrijis.Beschrijfofjulliehetzelfdehadden opgeschrevenofwaarjullieinverschilden.

d. Beschrijfdriewerkzaamhedendiedehelpendedoettijdensdevoorbereiding.

e. Beschrijfdriewerkzaamhedendiedehelpendedoettijdensdeuitvoering.

f. Beschrijfdriewerkzaamhedendiedehelpendedoetalszeklaarismethetbedopmaken.

1.9 Takenpakket

Alsjewerktindedienstverlening,helpjeklanten.Jehebteendienstverlenendeengastvrijehouding Jehoudt rekeningmetdewensenenbehoeftenvandeklant.Deklantstaatcentraal. Detakendiehorenbijjouwberoepstaanineentakenpakket Jehoudtjeaandietaken.Jevoertdetakenuit volgensdeafsprakenenplannendiezijngemaakt.

Dedienstverleningheeftdrieprofielenwaarvoorjekuntwordenopgeleid:

• facilitairedienstverlening

• zorgenwelzijn

• sportenrecreatie.

Werkzaamhedenfacilitairedienstverlening

Alsfacilitairmedewerkerhoudjejebezigmetalledagelijksefacilitairewerkzaamheden.Jebentzelf verantwoordelijkvoordetakendiejeuitvoert.Jemoetjehoudenaandeprotocollen,proceduresenwerkplannen. Jeassisteertbijhetbeheervanhetgebouw.Ditbetekentdatjebijvoorbeeldkleinetechnischestoringenmeldt ofoplost.Ookvoerjelogistiekewerkzaamhedenuit,zoalshetverzamelenvangoederenbijeeninterneverhuizing. Jeslaatdegoederenopenzorgtervoordatzeophunnieuweplekkomen.

Alsfacilitairmedewerkerassisteerjeookincateringwerkzaamheden.Datbetekentbijvoorbeelddatjehelptbij debereidingvanmaaltijden.Jeneemtbestellingenopenserveertetenendrinken.Jebentookbezigmethet bijhoudenvankoffieautomaten.

Facilitair medewerker.

WerkzaamhedenhelpendeZorgenWelzijn

AlsjewerktalshelpendeZorgenWelzijn,kunjewerkenindethuiszorgofinorganisatieszoalseenverpleeghuis ofeenkinderdagverblijf.Jebentzelfverantwoordelijkvoordetakendiejeuitvoert.Jemoetjehierbijwelhouden aandeafspraken,protocollen,proceduresenwerkplannen.Jeondersteuntdecliëntinhetdoenvanalgemene dagelijkselevensverrichtingen(ADL)zoalswassen,boodschappendoenenetenkoken.Ookstimuleerjedecliënt inhetdoenvansocialeenrecreatieveactiviteiten,zoalseenkrantlezenineenleesgroepofeenspelspelen.Als helpendeZorgenWelzijnlaatjedecliëntzoveelmogelijktakenzelfdoen.Jeondersteuntalleenindetakendie eencliëntechtnietmeerzelfstandigkandoen.Daarnaasthoudjerekeningmetdecultuur,normenenwaarden endewensenvandecliënt.

Helpende Zorg en Welzijn.

Werkzaamhedenmedewerkersportenrecreatie

Alsmedewerkersportenrecreatievoerjesportieveenrecreatievetakenuit.Jebegeleidtgroepenenhoudt toezicht.Jewerktbijvoorbeeldopeencampingofineenfitnesscentrum.Jebentalsmedewerkersportenrecreatie zelfstandig,maarjekuntaltijdterugvallenopjeleidinggevende.Jeassisteertbijactiviteitenenevenementenen voerttakenuitvolgensafsprakenenplannen.Jehelptbijvoorbeeldbijdeverkoopvanmaterialenofjebegeleidt groepenbijhetbeklimmenvaneenklimwand.Hetbegeleidenvangastenvaltookonderdetakenvaneen medewerkersportenrecreatie.Ditbetekentdatjebijvoorbeeldafentoevraagtofgastenhetnogleukvinden. Naasthetbegeleidenhoudjeooktoezichtopdegasten.Jekijktbijvoorbeeldofzeveiligmetmaterialenomgaan. Ookletjeopofgastenzichaanderegelshouden.Doenzeditniet,danmoetjeditmeldenaanjeleidinggevende.

Medewerker sport en recreatie.

Opdracht25 Takenpakket

Geefbijelketaakeenvoorbeeld.

Taak

Assisterenbijbeheervangebouw

Logistiekewerkzaamhedenuitvoeren

Cateringwerkzaamhedenuitvoeren

Ondersteunenbijwonenenhuishouden

Ondersteunenbijpersoonlijkezorgendagelijksleven

Assisterenbijdeuitvoeringvansocialeenrecreatieve activiteiten

Assisterenbijdeuitvoeringvanactiviteiten

Begeleidenvangasten

Toezichthouden

Voorbeeld

Ophangenvannieuwegordijnenindeentreevanhet gebouw

Opdracht26 Takenuitvoeren

Situatie1

Jewerktindethuiszorg.VandaagbezoekjedefamilieJanssen.MeneerJanssenisredelijkgoedterbeen,maar isdoofenbijnablind.MevrouwJansseniszwaarastmatisch.Vandaagondersteunjebijhethuishouden.Erligt veelvuilewas,hetisstoffigenhetaanrechtstaatvolmetvuileafwas.

a. WelketakenvoerjijuitbijdefamilieJanssen?

Zetdetakenindejuistevolgorde.Watdoejeeerstenwatdaarna?

Dewasdoen:wassorterenenindewasmachinedoen,ophangen(ofindedrogerdoen,strijken, vouwenenopbergen).Dewassorteerjeeerstenstopjeindewasmachine,zodatjedieernog uitkunthalenvoordatjeweggaat.

Deafwasdoenendevaatwegruimen.

Methetstofzuigenenstoffenruimjeallevuilenstofop.

b. MevrouwJanssenwiljegraaghelpen.Hetliefstdoetzealleszelf.Watzegjetegenhaar?

c. Bedenkwelkekwaliteitseisenergeldenvoorhetdoenvandewas.

Situatie2

Jewerktalshelpendeineenverzorgingstehuis.Jeleidinggevendeheeftjegevraagdomdebewonersnaarde receptietebrengenomdatzevanmiddageenuitjehebben.Zemoetenovereenuurklaarstaan.

d. Bedenkeenprocedurevoorhetophalenennaardereceptiebrengenvaneenbewonervanhet verzorgingstehuis.

Opdracht27 Werkplan

a. Bedenkeenwerkplanvoordevolgendesituaties.Schrijfopwatjedagelijksofwekelijksdoet.

b. Situatie1

Opdesportschoolassisteerjebijdeadministratie.

c. Situatie2

Ineenvergadercentrummaakjijderuimtesomtevergaderenklaar.

d. Situatie3

Indewoongroepvoorverstandelijkgehandicaptenwaarjijwerkt,letjespeciaalopveiligheid.Jeletopdat niemandzichkanbezerenendatallesinhuisveiligis.

1.10 Overleg

Jehebtinformatienodigomjewerkgoedtekunnendoen.Dezeinformatiekunjelezenineenwerkplanofkrijg jevanjeleidinggevendeenjecollega’s.Jeleidinggevendeheeftookinformatievanjounodig.Hijwiljou bijvoorbeeldextratakengeven.Hijwilwetenofjijdatookwilt.Daniseenoverleghandig.Eenoverlegiseen gesprektussenpersonenofgroepen.Eenoverlegkanverschillendedoelenhebben,bijvoorbeeldinformatie uitwisselenofafsprakenmaken.

Watiseenwerkoverleg?

Eenwerkoverlegiseenoverlegtussenmedewerkersoftussenleidinggevendeenmedewerkers.Ineenwerkoverleg bespreekjewatbelangrijkisvoorhetwerkdatjedoet.Jehoudtrekeningmetwathetbesteisvoordeklant,voor jezelfenvoorjecollega’s.

Jeoverlegtmetcollega’sdieongeveerhetzelfdewerkhebben.Jehebtbijvoorbeeldgeenwerkoverlegmetde directieleden.Eenwerkoverlegkanformeelofinformeelzijn.

Formeelwerkoverleg

‘Formeel’betekentdathetoverlegvolgensregelsgaat.Hetwerkoverlegisvoorafvastgelegd.Eriseendatum, tijdenlocatiegekozenvoorhetoverleg.Deonderwerpendiejebespreekt,zijnbekend.Eenformeelwerkoverleg hebjeregelmatig.Jehoudtelkaardanopdehoogtevandezakendieerspelen.Datisbelangrijkvoordewerksfeer enmotivatievandemedewerkers.

Voorbeeld

Wasimwerktalshelpendebijeenthuiszorginstelling.Deinstellingwerktmetzelfstandigeteamsdieveelzelf beslissen.HetteamvanWasimheeftiedereweekeenformeelwerkoverleg.Danwordendingenbesprokendie vooriedereenbelangrijkzijnomteweten,zoalsnieuweregelsofvragenvandecliënten.Deeneweekishetoverleg opdinsdagochtendvan9.30tot10.30uur,deandereweekopdonderdagavondvan19.30tot21.00uur.Deagenda stelthetteamsamenop.Iedereenkanagendapuntenbijdevoorzitterindienen.Deagendawordtdaneendag vantevorenaaniedereengemaild.

Een formeel werkoverleg.

Informeelwerkoverleg

‘Informeel’betekentdathetwerkoverlegnietisvastgesteld.Ookzijndeonderwerpenvanhetoverlegnietbekend. Eeninformeelwerkoverlegontstaatbijvoorbeeldalsjetegeneenprobleemaanloopttijdenseentaak.Jewilt ditdanoplossenenoverlegtmeteencollega.Maarinformeeloverlegkanookontstaanalsjezietdateencollega ietsgoeddoet.Jijwiltgraagwetenhoediecollegadatdoetenvraagtuitlegoverdetaak.

Informeel werkoverleg.

Opdracht28

Werkoverleg

GreetenKadiawerkenopeenwoongroepvoorverstandelijkgehandicapten.Zehebbenverschillendediensten. Eigenlijkwerkenzenooitsamen,maaraltijdnaelkaar.Alsdeeenklaaris,neemtdeanderhetwerkover.Greet enKadiavertellenelkaaraltijdevenkortwatergebeurdisindewoongroepalsdeanderhetwerkoverneemt. Maarzehebbenookwekelijkseenwerkoverlegopeenvasttijdstip:iederemaandagmiddagvan15.30tot17.00 uur.Zekrijgenaltijdvantevoreneenagendavandebespreekpuntenvoordatoverleg.

WelkwerkoverlegvanGreetenKadiaisinformeelenwelkformeel?

Opdracht29 Formeelofinformeel

Schrijfonderdestripswatjeziet:eenformeelofinformeeloverleg,enleguitwaaraanjeditziet.

1.11 Agendavoorwerkoverleg

Eenformeelwerkoverlegmoetgestructureerdzijn.Daaromdenkjevantevorennaoverdeagendavanhetoverleg. Deagendaiseenlijstmetdeonderwerpenvoorhetwerkoverleg.Deagendaheefteenvasteopbouw.Jebegint metdeopeningvanhetwerkoverlegenjesluitafmetderondvraag.Elkeorganisatievoerteenwerkoverlegop eenanderemaniermeteenanderevolgordevanagendapunten.

Voordathetoverlegplaatsvindt,moetendeagendapuntenbekendzijnbijallemedewerkers.Deleidinggevende stuurtvantevorendeagendanaardemedewerkers.Demedewerkerskunnendeagendadanbekijken.

Devoordelenvaneenagendazijn:

• Eristijdomoverbepaaldezakennatedenken.

• Medewerkerskunnenzelfookagendapuntenaangeven.

• Eenoverlegverlooptgestructureerd.

• Erwordengeenbelangrijkebespreekpuntenvergeten.

Met een agenda zorg je ervoor dat je tijdens een werkoverleg geen bespreekpunten vergeet.

Erzijntweesoortenagendapunten:

1. vasteagendapunten

Ditzijnagendapuntendieelkwerkoverlegterugkomen,zoals:

– opening

Devoorzitteropenthetwerkoverleg.Ditkanhijdoendooriedereenwelkomteheten.Daarnakijkthijwie erisenwieniet.

– mededelingen

Nadeopeningkomeneerstdemededelingen.Dezemededelingengaanoverhetwerkoverlegzelf.Zo geeftdevoorzitteraantothoelaatzederuimtekunnengebruikenofwanneererpauzeis.

– notulen

Denotulenvanhetvorigewerkoverlegwordenbesproken.Jemagvragenstellenoverdeinhoudvande notulen.Ookgajenaofallegemaakteafsprakennagekomenzijn.

– rondvraag

Tijdensderondvraagvraagtdevoorzitteraanelkemedewerkerofhijnogvragenofopmerkingenheeft. Ditisheteen-na-laatsteagendapunt.

– afsluiting

Devoorzittersluithetwerkoverlegaf.Hijgeeftaanwanneerhetvolgendeoverlegisenbedanktiedereen voordeinzet.Ditishetlaatsteagendapunt.

2. variabeleagendapunten

Ditzijnagendapuntendieelkwerkoverleganderszijn,zoalsdeziektevaneencollegaofdeaanschafvan nieuwecomputers.Ditzijnnietalleendeagendapuntenvandeleidinggevende,maarookdeagendapunten diedemedewerkershebbeningebracht.

Opdracht30 Opbouwwerkoverleg

Filmpje-Werkoverleg

Inditwerkoverlegvoerteenleidinggevendevaneenhorecagelegenheidwerkoverlegmethaarmedewerkers.

a. Bekijkhetfilmpje.

b. WelkevoorbereidingenheeftVeragetroffenvoordevergadering?

c. Wieisvoorzitter?

d. Wieisnotulist?

e. Waaromzijndatnietdezelfdepersonen,denkje?

f. Hoeziejeinditfilmpjedathetbelangrijkisdatjejevoorbereidtopeenvergadering?

g. Waaromwordendenotulenvandevorigekeerbesproken?

h. Hoeisdevergaderingopgebouwd?

i. Zetdeonderdelendievoorkomeninhetwerkoverlegindegoedevolgordeindetabel.Vatdaarbijkortsamen waterwordtgezegd.

Onderdelen:

• rondvraag

• variabeleagendapunten

• opening

• notulen

• afsluiting

• mededelingen.

Onderdelen

Opening 1

2

Samenvatting

Welkomheten

Opdracht31 Uitnodigingmetagenda

a. Maakeenagendavooreenvergaderingoverdeinrichtingvaneenzitgedeeltebijeenreceptie.Bedenkbijwat voorbedrijfofinstellingdereceptiestaat.

b. Leverjeagendaenuitnodiginginbijjedocent.

c. Vanjedocentkrijgjedeagendavaneenander.Geeffeedback.Jedocentverteltjeophoeveelagenda’svan anderenjefeedbackgeeft.Schrijfdieopeenapartblaadjeenstopdatbijdeagenda.Leverdatweerinbijje docent.

d. Jedocentverteltjeophoeveelagenda’svananderenjefeedbackgeeft.

e. Totslotkrijgjejeeigenagendametdefeedbackvananderenterug.Bekijkdefeedbackgoed.Paseventueel jeagendaaan.

f. Vulhetschemavoorjezelfin.

Leerdoelen

Waardevergaderingovergaat. 1.

Wanneerenwaardevergaderingis:datum,tijdstip,locatie. 2.

Hoelangdevergaderingduurt. 3.

Wiezijnuitgenodigd. 4.

Vanwiedeuitnodigingenagendakomen. 5.

Wiedevoorzitterennotulistzijn. 6.

Welkepuntenbesprokenwordentijdensdevergadering. 7.

DatdeagendageschrevenisincorrectNederlands. 8.

Dathettaalgebruiknetjesis.Jekuntleerstrategieëntoepassen. 9.

Tops

Tips

1.12 Doelenvanhetwerkoverleg

Hetwerkoverlegheeftverschillendedoelen:

• informatiedelen

• meningdelen

• adviesgeven

• afsprakenmaken

• problemenoplossen

• goedewerksfeerbehouden.

Inhetwerkoverlegdeeljeinformatiemetanderen.Jekrijgtbijvoorbeeldinformatieoverdenieuweroostersen hetpersoneelsfeest.

Ineenwerkoverlegkunjejemeningofadviesgeven. Jekuntalsmedewerkerbijvoorbeeldontevredenzijnovereenregeldieisingevoerd.Jekuntinhetwerkoverleg jemeninghierovergeven,maarookmeteeneenadviesgevenvoorverbetering.

Ineenwerkoverlegmaakjeookafspraken.Jespreektbijvoorbeeldafwieertijdensdefeestdagengaatwerken. Eenwerkoverlegisookeenmomentomproblemenoptelossen.Jekuntdansamennaareenoplossingzoeken.

Naastdezedoelenzorgthetwerkoverlegvooreengoedewerksfeer.Tijdenshetoverlegkrijgjetehorenwater speeltindeorganisatie.Maarjekuntzelfooklatenwetenwatergebeurtopdewerkvloer.Hierdoorkrijgjehet gevoeldatdeorganisatienaarjouluistert.Doorsamenproblemenoptelossen,zorgjevooreengoedewerksfeer enmeerplezier.

Een goede werksfeer zorgt voor plezier in het werk.

Opdracht32

Doelenwerkoverleg1

Iniedereorganisatiewordtwerkoverleggevoerd.Hetwerkoverlegheeftverschillendedoelen.Indezeopdracht staanenkeleuitsprakendiegedaanzijntijdenseenwerkoverleg.Geefaanbijwelkdoeldezeuitsprakenhoren. Zethetnummervandezinopdejuisteplekindetabel.

Uitspraken:

1. Danisdatgeregeld.Henkwerktopeerstekerstdag,Anneliesoptweedekerstdag.

2. Volgendeweekdonderdaghebbenweeenbijeenkomstoverveiligheid.

3. Ikvindhetergvervelenddatikopdiedaggeenvrijkankrijgen.

4. Hoegaanweommetdeklachtendiewekrijgenoverdewachttijdenaandetelefoon?

5. Petergaatonsverlaten.Hijheefteenanderebaangevonden,dichterbijhuis.

6. Gastenvindenhetlastigombepaalderuimtestevinden.Wieheeftereenideehoeweervoorkunnenzorgen datdebewegwijzeringinhetgebouwduidelijkerwordt?

7. Ikzaglaatsteenstofzuigerdienauwelijksgeluidmaakt.Datlijktmeeengoedeaankoop.

8. DangeefikdoordatMartijnenMalinahetpersoneelsfeestorganiseren.

9. Ikbenheternietmeeeensdatikdienieuwetaakkrijg.IkvinddatdietaakbijLinda’sfunctiehoort.

10. Ikdenkdatweeennieuwkoffiezetapparaatnodighebben.Ikhebberekenddateennieuwapparaatoplange termijngoedkoperisdanhetapparaatdatwenuhebben.

Doelen:

Informatiedelen

Uitspraken:

Doelen:

Meningdelen

Adviesgeven

Afsprakenmaken

Problemenoplossen

Uitspraken:

Opdracht33 Doelenwerkoverleg2

Filmpje-Hortifair

a. Bekijkhetfilmpje.

b. Welkedoelenheeftditoverleg?

Kiesuit: informatiedelen meningdelen adviesgeven afsprakenmaken problemenoplossen brainstormen

c. Schrijfbijiederdoeldatjekiestopwaterovergezegdwordt.

1.13 Takenwerkoverleg

Inhetwerkoverlegzijnerdrierollen:

1. devoorzitter

2. denotulist

3. dedeelnemer.

Deleidinggevendeneemtvaakderolvanvoorzitteropzich.Devoorzitterleidthetwerkoverleg.Devoorbereiding bestaatuithetinplannenvanhetoverleg.Hijgeeftditdooraandemedewerkers.Ditkanaltijddezelfdedag,tijd enlocatiezijn.Deleidinggevendehoeftditdannietelkekeerdoortegeven.Devoorzitterverstuurtookvan tevorendeagendanaardemedewerkers.Alsmedewerkerspunteninbrengen,danverwerkthijdieindeagenda.

Denotulistnotuleerttijdenshetwerkoverleg.‘Notuleren’betekent:hetopschrijvenvanwaterwordtgezegd.Het documentdathijschrijft,noemjedenotulen.Denotulenmoetenduidelijkzijnvooriemanddienietbijhet werkoverlegisgeweest.

Benjegeennotulistofvoorzitter,danbenjedeelnemer.

Notuleren.

Takenvandedeelnemer

Alsdeelnemerhebjeooktakeninhetwerkoverleg.Alsjeeenwerkoverleghebt,zorgjedatjeoptijdbent.Je neemtdeagendameenaarhetwerkoverleg.

Tijdenshetwerkoverlegdoejeactiefmee:

• Luistergoednaarwatdeandertezeggenheeft.

• Laatdeanderuitpraten.

• Geefjemeningenlegdieuit.

• Vraagomuitlegalsietsnietduidelijkis.

• Denkmeeoveroplossingenvanproblemen.

Voorbereidenvaneenwerkoverleg

Jekrijgtvanjeleidinggevendedeagendametdeagendapunten.Jebekijktdeagendapuntenenbedenktwatje hiervanvindt.Erkunnenookproblemenopdeagendastaan.Jekuntdanalvastnadenkenoveroplossingen. Alsmedewerkerkunjezelfookagendapuntenhebbendiejewiltbespreken.Geefdezedandooraanje leidinggevendevoordatjehetoverleghebt.

Opdracht34 Vragenoverhetvoorbereidenvaneenwerkoverleg

a. Watisdebelangrijkstetaakvaneenvoorzitter?

Devoorzitterleidthetwerkoverleg.

Devoorzitterluistertactieftijdenshetwerkoverleg.

Devoorzitternotuleerthetwerkoverleg.

Devoorzitterzittijdenshetwerkoverlegvooraan.

b. Hoekunjealsmedewerkerhetwerkoverlegvoorbereiden?

Dathoeftniet,wantdeleidinggevendedoetdit.

Jebekijktdeagendapuntendiewordenbesproken.

Jemaakteenlijstmetagendapuntendiejegaatbespreken.

Jevraagtcollega’somhunmeningoverdeagendapunten.

c. Hoedoejeactiefmeetijdenseenwerkoverleg?

Jegeefteenagendapuntdooraanjeleidinggevende.

Jegeeftalleenadviesalseromwordtgevraagd.

Jegeeftjemeningovereenbepaaldonderwerp.

Jeleestdeagendapuntengoeddoor.

1.14 Werkplan

Alsjewerkzaamhedenmoetuitvoeren,danishetbelangrijkdatjeditplanmatigdoet.Jedenktvantevorenna watjediedagofweekgaatdoenenhoejedezewerkzaamhedengaataanpakken.Jewerktvolgenseenvastplan: eenwerkplan.Inhetwerkplanstaandedoelendiejewiltbehalenenhoejeditmoetdoen.Alsjewerktvolgens eenwerkplan,danwordendewerkzaamhedengoedvoorbereid,uitgevoerdengeëvalueerd.

Nietvoorallewerkzaamhedenzijnerwerkplannen.Vooreenvoudigewerkzaamhedenzithetplanvaakalinje hoofd.Zijndewerkzaamhedenlastigofwordenervaakfoutengemaakt,danishetbeterdaarweleenwerkplan voortegebruiken.

Tijdenshetwerkkunjetegenbepaaldeproblemenaanlopen.Hoejehiermeeomgaat,staatnietaltijdineen werkplan.Jemoetaltijduitgaanvanwatdeklantwil.Jehebteendienstverlenendetaak,dusjeondersteuntde klant.Luistergoednaardeklantenweesbehulpzaamenhartelijk.

Werkenmeteenwerkplan

Alsjeeentaakgaatuitvoeren,moetjemeteenwerkplanwerken.Ineenwerkplanstaatalleswatjemoetweten overdetaak.Erstaatinformatieinoverdemensenvoorwiejeeentaakuitvoert,hetdoeldatjemoetbehalenen ookallewerkzaamhedendiejemoetuitvoeren.Moetjeeenlastigetaakuitvoeren,dankunjehetwerkplanerbij houden.Ditkunjeraadplegenalsjenietpreciesweetwatjemoetdoenofhoejemoetwerken.

Lezenvaneenwerkplan

Alsjeweetdatjeeentaakmoetuitvoeren,gajehetwerkplanlezen.Jeleestalleinformatiedieerinstaat.Tijdens hetuitvoerenvanhetwerkplankunjehetplannogbijdehandhouden.Ditkanhandigzijnalshetlastigetaken zijn.

Jeleestnietalleenhetwerkplan,jebeoordeeltook.Jebeoordeeltbijvoorbeeldofjealletakendieerinstaan, kuntuitvoeren.Alsjeeenspelmoetbegeleiden,kenjedanallespelregels?

Zorg dat je alle taken van het werkplan uitvoert.

Verantwoordelijkheidenhulp

Alsjeeentaakmoetuitvoerenmeteenwerkplan,benjeverantwoordelijkvoordietaak.Jekuntnietzomaar afwijkenvaneenwerkplan.Jekuntwerkzaamhedennietoverslaanalsjezenietbegrijpt.Ookmagjegeen werkzaamhedendoendienietinhetwerkplanstaan.

Hetisdaarombelangrijkdatjehetplandoorneemtvoordatjeaandetaakbegint.Misschienhebjenogvragen. Jeweetbijvoorbeeldnietwelkeruimteerwordtbedoeldofjehebtnognooitmetdieschoonmaakmachine gewerkt.Hetisdanbelangrijkdatjehulpvraagt.Ditdoejevoordatjedetaakuitvoert.Gavoorvragennaareen collegaofeenleidinggevende.Jijbentverantwoordelijkvoordetaakenjedoetdusookjebestomdezezogoed mogelijkuittevoeren.

Aanpassingen

Eenwerkplanmagjenietzomaaraanpassen.Hetkannatuurlijkvoorkomendaterbepaaldestappeninhet werkplannietmeerkloppen.Dezezijnmisschienverouderdofbepaaldematerialenofmiddelenzijnvervangen. Geefditdanaanbijjeleidinggevende.Hijzalervoorzorgendathetwerkplanwordtaangepast.

Opdracht35 Werkenmeteenwerkplan

a. Watdoejealsjeeenwerkplanleest?

JebeoordeeltofhetwerkplannetjeseningoedNederlandsisgeschreven.

Jebeoordeeltofjebepaaldetakeninhetwerkplanmoetaanpassen.

Jebeoordeeltofjedetakeninhetwerkplankuntuitvoeren.

Jebeoordeeltofjehetwerkplanleukvindtomuittevoeren.

b. Waaromishetbelangrijkdatjehetwerkplanvantevorengoeddoorleest?

Jekomterachterofernogonduidelijkhedenzijn.

Jekomterachterofjedetaakleukvindtomuittevoeren.

Jekomterachterofjegenoegtijdhebtvoordetaak.

Jekomterachterofjetakenmoetaanpassen.

c. Watdoejealsjeertijdensdeuitvoeringachterkomtdatbepaaldestappennietmeerkloppen?

Jegeeftditdooraanjeleidinggevende.

Jemaakteennieuwwerkplan.

Jepasthetwerkplanaan.

Jeslaatdestapover.

1.15 Fasenvanhetwerkplan

Hetwerkplanbestaatuitdriefasen:

1. voorbereiden

2. uitvoeren

3. reflecterenenevalueren.

Indefasevandevoorbereidingstaatwaarenhoejemoetbeginnenmeteentaakenwelkematerialenenmiddelen jenodighebt.Ookstaathierbeschrevenwatjewiltbereikenmetdewerkzaamheden,wathetdoelis.

Indefasevandeuitvoeringstaathoejedewerkzaamhedengaatuitvoeren.Ditisbijvoorbeeldde warming-upoefeninguitvoerenvoordesportersofhetschoonmakenvanhetnachtkastje.

Indefasevanreflecterenenevaluerenonderzoekjeofdedoelenzijnbehaald.Datdoejebijvoorbeeldmethet invullenvanhetrapport.

Voorbeeld

Alsjeeenkoffieruimteschoonmaakt,ishetdoeldatderuimtenaafloopschoon,frisenopgeruimdis.Inde voorbereidingzetjeallematerialenenschoonmaakmiddelenklaardiejenodighebt.Tijdensdeuitvoeringvolg jeeenstappenplanofprocedure.Daarinstaatprecieshoejebijvoorbeelddevloerschoonmaakt.Naafloop controleerjeofderuimteinderdaadgoedschoon,frisenopgeruimdisenofjenietsvergetenbent.

Opdracht36 Stappenvandevoorbereiding

Zetindezeopdrachtdestappenindejuistevolgordeengeefperstapaanwatdaarbijhoort.

Stappen:

1. doel

2. informatie

3. plan

4. taak.

Stap1

Stap2

Stap3

Stap4

Stappen

Informatie

Watdoeje

Werkzaamhedenformulerendiemoetenwordenuitgevoerd.

Opdracht37 Werkplanmaken

Bijwelkefasehoortdevraag?Deeerstevraagisalgegeven.Vulderestvandetabelin.

Vragen

Voorbereiden

x Voorwiemoetikdetaakuitvoeren?

Wanneerwilikdetaakuitvoeren?

Erzijnmaarvijftienmensen,terwijlikgerekendhad optwintig.Watgaikdoen?

Hebikmijndoelbereikt?

Welkevaardighedenmoetikhebbenomdetaakuitte voeren?

Watmoetdegroepaanheteindkunnen?

Hadikpuntenandersmoetendoen?

Watkanikdoenomdeongemotiveerdegroepte motiveren?

Watdoeikeenvolgendekeeranders?

Opdracht38 Werkplan

Uitvoeren

Evalueren

Welkevraagenwelkantwoordhoortbijwelkefase?Vuldetabelverderin.Tweezinnenzijnalingevuld.

Vragen:

• Hoevoerikdewerkzaamhedenuit?

• Hebikhetdoelbereikt?

• Watweetdegroepal?

Antwoorden:

• Depersonenzijnallemaalgeslaagdvoorhetexamen.

• Detaakwordtmetdehelegroepuitgevoerd.

• Depersonenzijngevorderd. Antwoorden

Voorbereiding

Uitvoering

Reflectieenevaluatie

Hoevoerikdewerkzaamhedenuit?

Depersonenzijnallemaalgeslaagd voorhetexamen.

1.16 Deeerstefase:voorbereiden

Devoorbereidingvaneenwerkplanbestaatuitvierstappen:

• Stap1:informatieverzamelen

• Stap2:taakformuleren

• Stap3:doelbepalen

• Stap4:planmaken.

Informatieverzamelen

Alleinformatiedieiemandnodigheeftomeentaakgoeduittevoeren,moetjeinhetwerkplanbeschrijven. Iemanddiedetaaknognooitheeftgedaan,heeftdieinformatienodig.

Bijvoorbeeldinformatieoverdedoelgroepbijdetaak‘Voorlichtinggevenoverhandenwassen’.Dietaakvoerje andersuitvoorkinderendanvoorvolwassenen.Kinderenbegrijpenbijvoorbeeldnietalleswateenvolwassene welbegrijpt.Hetisdusbelangrijkdatjeweetwiededoelgroepis.

Ookstaaterinformatieoverbelangrijkepuntenindetaak,zoalsdingendiejenietmagvergetenofdingenwaarmee jeextravoorzichtigmoetzijn.

Tenslottemoetjeookinformatiehebbenoverdetijd,materialenenmiddelen.

Taakformuleren

‘Formuleren’betekent:onderwoordenbrengen.Omplanmatigtewerken,moetjewetenwatdetaakis.Danweet jewelkewerkzaamhedenjemoetdoen.Ditkanbijvoorbeeldzijn:hethelpenbijeenworkshopbloemstukjes makenofhetinformerenvanoudersvannieuwekinderenopeenkinderdagverblijfoverderegelsdiedaargelden.

Doelbepalen

Indederdestapstaathetdoelvanhetwerkplan.Watwiljebereiken?DitdoelisvaakSMARTbeschreven.

Plan

Alsdeinformatie,detaakenhetdoelduidelijkzijn,wordtereenplangemaakt.Ditplannoemjehetdraaiboek Hierinstaanalleactiviteitendiejemoetdoenomhetdoeltebereiken.Jehoeftditplannietzelftemaken,maar jemoethetwelkunnenvolgen.

Opdracht39 Voorbereiding

Indezeopdrachtmoetjeeentaakvoorbereidendiejenognooithebtgedaan:zelfparfummaken.

a. Jebedenkteersthoejeditdoetzonderdatjeinformatieverzamelt.Daarnamagjeopinternetinformatie zoeken.

b. Beschrijfdestappendiejedenktdatjemoetdoenomjeeigenparfumtemaken.

c. Bekijkhetfilmpjeenzoekinformatieopinternet.Vergelijkdeinformatiemetdestappendiejijhadbedacht. Hebjeveeldezelfdestappenbeschreven?

Filmpje-Jill-DIY:Maakjeeigenparfum!

d. Watmoetjeandersdoen?

Thema1 Planmatigwerken

e. Zouhetgeluktzijnomparfumtemakenalsjegeeninformatiehadgezocht?Legjeantwoorduit.

f. Leguitwaaromhetzobelangrijkisdatjeeerstinformatieverzamelt,voordatjedetaakuitvoert.

1.17 DezesW-vragen

InhetplanofhetdraaiboekwordendezesW-vragenbeantwoord:

1. wie

2. wat

3. wanneer

4. welke

5. waarom

6. waar. De zes W-vragen.

Wie?

Inhetplanstaatwiedeactiviteituitvoert.Ditkanelkekeerdezelfdepersoonzijn,maardathoeftniet.

Wat?

Hetpunt‘wat’geeftaanomwelkewerkzaamhedenhetgaat.Dewerkzaamhedenzijnverdeeldoverdefasen ‘voorbereiding’,‘uitvoering’en‘naafloop’.Alsjeallewerkzaamhedengoeduitvoert,haaljehetdoel.

Wanneer?

Hetpunt‘wanneer’geeftdetijdaan.Elkeactiviteitneemteendeelvandetotaletijdinbeslag.

COPYRIGHTBOOMBEROEPSONDERWIJS ALLEENTEGEBRUIKENTERVOORBEREIDING

Welke?

Voorveelwerkzaamhedenhebjemiddelenenmaterialennodig.Inhetplanstaandezegenoemd.Zorgdatje allestijdensdevoorbereidingalhebtverzameld.Hetkanzijndatjeookmensennodighebtvoorbepaalde werkzaamheden.Mensenvallenookondermiddelen.

Middelen en materialen.

Waarom?

Erwordtookbeschrevenwaaromjedezetaakmoetdoen.Ditishetdoelvanjewerkplan.Watwiljebereiken?

Waar?

Waarmoetjedetaakuitvoeren?Opwelkeplekoflocatie?

Volgorde

Allewerkzaamhedenstaanindejuistevolgordeinhetplan.Devolgordeisbelangrijk,omdatjevaakeerstbepaalde werkzaamhedenmoetdoen,voorjeeenandereactiviteitkuntdoen.Dewerkzaamhedenstaanindejuiste volgorde.

Voorbeeldplan

Draaiboek'Hetgebouwopenen'.

Voorbereiding

Wat Wanneer

Dagvoordeopening

Uitvoering

Wie

Peter SleutelophalenbijKarel

Wat Wanneer

Voor8.30uur

Voor8.30uur

Voor8.30uur

Voor8.30uur

Voor8.30uur

Voor8.30uur

Voor8.30uur

Voor8.30uur

Naafloop

Middelen

Sleutel

Wie

Peter Deuropenen

Peter Alarmuitschakelen

- Peter Lichtenaandoen

Peter Verwarmingofairco aandoen

- Peter Entreecontrolerenopvuil

-

Middelen

Sleutel

Codealarm

- Peter Toilettencontrolerenop vuilenwc-papier

Peter Computersaanzetten

- Peter Sfeermuziekaanzetten

Wachtwoordencomputer

Wat Wanneer

Na8.30uur

Wie

Peter SleutelgevenaanKarel

Opdracht40 Nieuwkoffiezetapparaat

Middelen

Sleutel

Destappendiejemoetnemenomhetkoffiezetapparaatschoontemaken,zijnveranderd.Hetapparaatis vervangendooreennieuwapparaat.Ditapparaatheeftextraonderdelendiemoetenwordenschoongemaakt. Dezemoetjetijdensdeschoonmaakklusnietvergeten.

Watmoetjeindedriefasenvanhetplanvoorhetschoonmakenvanhetkoffiezetapparaataanpassen?

Opdracht41 Bingoorganiseren

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Opdonderdag6juniwordtereenbingomiddaggeorganiseerd. Julliemoetendezebingovoorbereiden,uitvoerenenevalueren.Tijdensdevoorbereidingmoetjegasten uitnodigenenproductenverzamelen.Opdedagzelfmoetjedegastenwelkomhetenenhelpenbijdecatering.

b. Maakeenplanvoordebingo. Schrijfbijiederefasevanhetplanopwatjemoetdoen.

Opdracht42 Planmaken

WerkplanvanMarije

MarijemaaktelkedinsdagochtendhetsanitairvanmevrouwDeBoerschoon.MevrouwDeBoeris78enheeft haarheupgebroken.Haarsanitairschoonmakenkanzenietmeerzelf.HiernaziejehetwerkplanvanMarije.

Voorbereiding

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Leo Schoonmaakmiddelen bijvullen

Schoonmaakkarophalen inschoonmaakhok

Lossevoorwerpenuit toiletruimtezetten

Marije

Marije

Schoonmaakmiddelen

Schoonmaakkar

Sleutelschoonmaakhok

Uitvoering

Wat Wanneer

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Binnenkanttoiletpot sproeien

Binnenkanttoiletpot borstelen

Wie

Marije

Marije

Marije Toiletborstelintoiletpot latenstaan

Pedaalemmerzak vervangen

Maakspiegelen spiegelplankjeschoon

Maakwasbakenkraan schoon

Marije

Marije

Marije

Marije Werkdoekjeuitspoelen

Tegelsmuurschoonmaken

Marije

Buitenkanttoilet schoonmaken

Uitborstelenbinnenkant toiletpot

Marije

Marije

Marije Toiletdoorspoelenen toiletborstelonder spoelwaterschoonmaken

Nieuwsopjemaken

Marije

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Vloerreinigen

Marije

Marije Deurklinkenenlichtknopje schoonmaken

Marije Toiletrollenbijvullen

Marije Voorwerpenterugzettenin ruimte

Middelen

Sanitairreiniger

Toiletborstel

Pedaalemmerzak

Werkdoekjeof microvezeldoek

Werkdoekjeof microvezeldoek

Werkdoekjeof microvezeldoek

Werkdoekjeof microvezeldoek

Nieuwwerkdoekjeof microvezeldoek

Toiletborstel

Toiletborstel

Sanitairreiniger

Emmer

Water

Dweil

Sopje

Werkdoekjeof microvezeldoek

Toiletrollen

Naafloop

Wat Wanneer

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Dinsdagochtend

Microvezeldoekjesinwas doen

Emmerslegenenafspoelen

Schoonmaakmiddelenin karzetten

Schoonmaakkarin schoonmaakhokzetten

Sleutelterugbrengen

a. Wievoertdetaakofdetakenuit?

Wie

Marije

Marije

Marije

Marije

Marije

b. Watzijndewerkzaamhedendiegedaanworden?Beschrijfvierwerkzaamheden.

Middelen

Werkdoekjesof microvezeldoekjes

Emmers

Schoonmaakmiddelen

Schoonmaakkar

Sleutelschoonmaakhok

Sleutelschoonmaakhok

c. Wanneerwordtdetaakuitgevoerd?

d. Welkematerialenenmiddelenzijnernodig?Beschrijfviermaterialenenmiddelen.

e. Waaromwordthetwerkplanuitgevoerd?

f. Waarwordendetakenuitgevoerd?

1.18 SMART

MetSMARTkunjedoelenopstellendieaangevenwatjeprecieswiltbereiken.SMARTstaatvoor:

S=Specifiek

M=Meetbaar

A=Acceptabel

R=Realistisch

T=Tijdsgebonden.

Specifiek

Hetdoelmoetspecifiekzijn.Datbetekentdathetdoelduidelijkennauwkeurigmoetzijn.Hetdoel‘taaksneller uitvoeren’isnietspecifiek.Jemaakthetspecifiekdoortezeggen‘taakintwintigminutenuitvoeren,inplaats vanindertigminuten’.

Meetbaar

Hetdoelmoetookmeetbaarzijn.Datbetekentdatjehetineenmaatmoetkunnenuitdrukken.Vaakstaatereen getalofaantalineendoel.Datkunjemeten.Jekuntmetenofdetaakintwintigminutenisuitgevoerd.

Acceptabel

Eendoelmoetacceptabelzijn.‘Acceptabel’betekentdathetdoelhaalbaarmoetzijn.Hetmoetgenoegdraagvlak hebben.Depersonendiemeewerken,moetenookmeewillenenkunnenwerken.

Realistisch

Hetdoelmoetrealistischzijn.Datbetekentdatjehetmoetkunnenhalen.Depersonendiemeewerken,moeten genoegweten.Ookmoetendematerialenenmiddelendiejenodighebtbeschikbaarzijn.Hetdoelmoethaalbaar zijnbinnendetijddiejehebt.

Tijdsgebonden

Hetdoelmoettijdsgebondenzijn.Jebepaaltwanneerjebegintmethetuitvoerenvanhetdoelenwanneerje klaarbent.Hetdoelheefteenstart-eneinddatum.

SMART.

Voorbeeld

• Dithalfjaarwilikallevakkenvanmijnopleidinghalen.

• Overeenjaarwilikeeneigenbedrijfhebbenenwilikvierprojectenleiden.

Opdracht43 SMART-doelen

a. Indezeopdrachtsteljedriedoelenopdiejewiltbehalentijdensjeopleiding.DezemoetjeSMARTopstellen.

• Heteerstedoelmoetjebinnendriemaandenbehalen.

• Hettweededoelmoetjebinnenzesmaandenbehalen.

• Hetderdedoelmoetjebinneneenjaarbehalen.

Doel:

Specifiek Meetbaar

Acceptabel

Realistisch

Tijdsgebonden

Doel:

Specifiek Meetbaar

Acceptabel

Realistisch

Tijdsgebonden

Doel:

Specifiek Meetbaar

Acceptabel

Realistisch

Tijdsgebonden

b. Bespreekdedoelenineengroepvanvier.BespreekofzeSMARTgeformuleerdzijn.

c. Bespreekwatjemoeilijkenmakkelijkvondaanhetopstellenvandedoelen.

d. Beschrijfwaaromhetbelangrijkisomdoelenoptestellen.

1.19 Detweedefase:uitvoeren

Defase‘uitvoering’houdtindatjeallewerkzaamhedenuitvoertdieinhetplanbeschrevenstaan.Alsjejehieraan houdt,danbehaaljehetdoeldatisgesteld.

Jekomthierbijincontactmetverschillendeklanten.Somsmoetjeiemandverzorgen,somsmoetjeiemand helpen.Zorgdatjetijdensdeuitvoeringaltijdgastvrijbent.Ditbetekentdatjebijvoorbeeldbetrouwbaar,vriendelijk enbeleefdbent.Luistergoednaarwatdeklantzegtenwil.Gametrespectmetdeklantom.

Gastvrij.

Problementijdensuitvoering

Jekunttijdensdeuitvoeringvanjeplanproblementegenkomen,zoals:

• Klantenwerkennietmee.

• Collega’swerkennietmee.

• Materialenofmiddelengaankapot.

• Jehebtnietdejuistematerialenofmiddelen.

• Jehebtteweinigtijd.

• Jemisteenstapinhetplantussentweewerkzaamheden.

Alsjeproblementegenkomttijdensdeuitvoering,moet jedievaakgelijkoplossen.Zomoetjejeplanaanpassen alsklantenofcollega’snietmeewerken.Vraag bijvoorbeeldwatzegraaganderszoudenwillenzien. Overlegeenaanpassingaltijdmetjeleidinggevende.Als ermaterialenenmiddelenkapotgaan,kunjehierniets aandoen.Jekuntwelzorgendatjedebeschikkinghebt overreservematerialen.Hebjeditniet,danmoetjehet planaanpassen.Ookbijteweinigtijdmoetjehetplan aanpassen.Jedoetbijvoorbeeldeentaaknietofkort hemin.Geefeenprobleemaltijddooraanje leidinggevendeenoverlegsamenovereenoplossing.

Geef een probleem door aan je leidinggevende.

Opdracht44 Werkplanmaken

Doedezeopdrachtineengroepvanzes.

a. Maakeenplanvoordeaankledingvaneenruimtevooreenvoorlichtingsavondvoorfamilievanbewoners vaneenverzorgingstehuis.

Vergadermetelkaaroverdeaankledingvanderuimte.

Bepaalwiedevoorzitteris.

Bepaalwiedenotulistis.

Volgtijdensdevergaderingdezestappen:

• Stap1.Verzamelinformatie

Vraagaanjedocentzoveelmogelijkoverhetdoelvandeaankledingvanderuimte.

Gebruikde‘Wie,Wat,Wanneer,Welke,Waarom,Waar’-vragen.

• Stap2.Formuleerdetaak

Beschrijfsamenzonauwkeurigmogelijkwaterpreciesvanjullieverwachtwordt.

Isiedereenhethiermeeeens?

• Stap3.Bepaalhetdoel

Schrijfhetdoelvandeinrichtingvanderuimteop.

Zorgdathetdoel,ofdedoelen,SMARTgeformuleerdis/zijn.

• Stap4.Maakeenplan

Verdeelhetplanindriefasen:

– devoorbereiding

– deuitvoering

– naafloop.

BeantwoordiniederefasedezesW-vragen.

Werkhetplannetjesuitoppapierofdecomputer.

Tijdensdevergadering:

• Luistergoednaardevoorzitter.Diehoudtdetijdindegatenenletopdatiedereengoedkanmeedoeninde vergadering.

• Luistergoednaarelkaar.

• Doeactiefmee.Iedersbijdrageisbelangrijk.

Bespreekmetelkaarhoehetvergaderenging.Watginggoed?Watgingnietgoed?Enhoekwamdat?Bespreek ookhoehetvoordevoorzitterwasomdevergaderingteleidenenhoehetvoordenotulistwasomaantekeningen temaken.

Geefelkaarfeedback.

b. Vulnaafloopvoorjezelfdetabelin.

Feedback

Ikhebactiefmeegedaanbijstap1,hetverzamelenvaninformatie.

BijhetverzamelenvaninformatiehebbenwedezesW-vragengebruikt.

Ikhebactiefmeegedaanbijstap2,detaakformuleren.

Ikhebactiefmeegedaanbijstap3,hetdoelbepalen.

Ikhebactiefmeegedaanbijstap4,eenplanmaken.

Onsplanisingedeeldindedriefasen‘voorbereiding’,‘uitvoering’en‘naafloop’.

BijiederefasevanonsplanhebbenwedezesW-vragenbeantwoord.

Ikhebgoedgeluisterdnaaranderen.

Ikhebactiefmeegedaanaandevergadering.

Ikhebactiefbijgedragenaanhetmakenvaneenplanvoordeinrichtingvanderuimte.

Alsjenotulistwas:Ikhebdeafsprakenenactiepuntenopgeschrevenenerbijgezet wiewelkactiepuntuitvoert.

Tops:

Tips:

1.20 Dederdefase:reflecterenenevalueren

Opjewerkkijkjeterugopdetaakdiejehebtuitgevoerd.Datdoejeomervanteleren.Jebekijktofjehetdoel hebtbereiktenofjesommigedingenbeterofandershadkunnendoen.Misschienkomjeerachterdatjehetplan moetbijstellenenwatjedevolgendekeerdusandersgaatdoen.Bijvoorbeeld:hebjewelgenoegrekening gehoudenmetdewensenenbehoeftenvandeklant?

Reflecterenenevaluerendoejeomdat:

• jecontroleertofdewerkzaamhedengoedzijnuitgevoerd

• jewiltwetenofwatjehebtgedaanookgoedheeftgewerkt

• jebedenktofjebepaaldewerkzaamhedenookanderskuntaanpakken

• jejewerkverbetertdoortelerenvanfoutenensuccessen.

Door te kijken wat er goed ging en wat er beter kan, verbeter je je werk.

Opdracht45 Jewerkverbeteren

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

Latoyawerktalshelpendeineenverpleeghuis.VandaagmoetzemevrouwYilmazwassen.MevrouwYilmazvindt ditergongemakkelijk.Latoyalegtdespullenklaarenhelptmevrouwmetuitkleden.Maarhetwassenvanhet lichaamdoetmevrouwzelf.AlsmevrouwYilmazklaaris,roeptzeLatoya.Diehelptmevrouwmetaankleden. AlsLatoyanaarhuisrijdt,denktzenaoverwaarommevrouwYilmazzichongemakkelijkvoelt.Zezouhaargraag meerophaargemakstellen.ZouzedingenanderskunnendoenwaardoormevrouwYilmazzichbetervoelt?

Thema1 Planmatigwerken

a. BedenksamenwatLatoyazoukunnendoenommevrouwYilmazmeerophaargemaktestellenbijhetwassen.

Barrywerktalsmedewerkersportenrecreatie.Hijmoetvaakeenspeluitleggenaankinderenenmoetdanaltijd ergnadenkenoverhoehetzatmetderegels.Hijvindthetmoeilijkomereenduidelijkeinstructievantemaken.

b. BedenksamenwatBarryzoukunnendoenomzijninstructiesduidelijktemaken.

Clairewerktalsfacilitairmedewerker.Zemoetvaaktafelsdekken,maarzevindthetlastigomdatnetjesenvlot tedoen.Naastheteerstebordligthetbestekbijvoorbeeldvaakheelandersdannaasthetlaatstebordvande tafel.

c. BedenksamenwatClairezoukunnendoenomtafelsechtnetjestedekken.

Opdracht46 Uitvoeringenevaluatie

a. Jevolgthetwerkplan,maarmisttijdensdeuitvoeringeenstaptussentweewerkzaamheden.Waarommoet jeditmeldenaanjeleidinggevende?

b. Hetkangebeurendateendeelnemeraaneenactiviteitnietmeewilwerken.Watzoujijdoenalsiemandniet wilmeewerkentijdensdeuitvoering?

c. Geeftweeredenenwaaromjedeuitvoeringvaneenwerkplanoftaakevalueert.

d. Waarommoetjedirectnadeuitvoeringevaluerenennieteenweeklater?

1.21 Verschilreflecterenenevalueren

Alshetgaatomterugkijkenopjewerkzaamheden,hoorjevaaktweetermen:reflecterenenevalueren.Hetzijn tweeverschillendedingen.

Bijreflectiekijkjevooralnaarjeeigenhandelen.Hoevoeldejejebijdeuitvoering?Hadjeandersmoetenreageren?

Waaromdeedjeietszoalsjehetdeed?

Bijevaluatiegaathetmeeromdewerkzaamhedenwaaropjeterugkijktenofjedingenbeterkuntdoen.Hebje allewerkzaamhedenuitgevoerd?Hadjehiergenoegtijdvoor?Deedjedewerkzaamhedengoedenhoekanhet eventueelbeter?Enwatgingererggoed,watjeookbijanderetakenzouwillendoen?

Metdezeinformatiekunjedewerkzaamhedenaanpassenenbijstellen,maarooklerenvanjezelf.

Opdracht47 Evaluerenenreflecteren

Hoeevalueerenreflecteerjijopjouwschool,stageofwerkplek?Beschrijfdrievoorbeelden:

• Omwelkesituatieginghet?

• Watgebeurdeer?

• Watwasjereflectie?

• Watwasjeevaluatie?

• Hoehebjejewerkzaamhedenaangepast?

• Wathebjeoverjezelfgeleerd?

Leverbewijsstukkenaan.Bespreekmetjedocentwelkebewijsstukkenmogelijkzijn.

Alsjezelfgeenervaringhebtopgedaanmetdezesituaties,interviewdaneencollegaofmedewerkeropschool, opdestageofopjewerkplek.

Opdracht48 Terugkijken

Indezeopdrachtkijkjeterugopdedag.Wathebjezoalgedaanenwathadjebeterkunnendoen?Jereflecteert enevalueert.

a. Beschrijfdrieactiviteitendiejehebtgedaanvandaag.

Bijvoorbeeld:

1. Naarschoolgefietst

2. Lunchgemaakt

3. 4. 5.

b. Beschrijfperactiviteithoedatisgegaanenwaaromjedatvindt.

Bijvoorbeeld:

1. Naarschoolgefietst:Datgingnietgoed.Ikbentelaatweggefietstvanhuis,dusmoestikerghardfietsen. Ikbenooktweekeerdoorroodgefietst.

2. Lunchgemaakt:Datginggoed.Ikhadlekkerebroodjesenbeleginhuis,dusdatsmaaktegoed.

3. 4. 5.

c. Beschrijfperactiewatjeanderszouhebbengedaanenwaarom.

Bijvoorbeeld:

1. Naarschoolgefietst:Ikgadevolgendekeereerderweg.Danhoefikniettehaastenendoorroodtefietsen.

2. Lunchgemaakt:Ikzounietsandersdoen.Misschienéénbroodjemeersmeren,wantikhadernogwel eengelust.

1.22 Watisreflecteren?

Reflecterenishetnadenkenoverietswatisgebeurd.Jekijktdanvooralnaarjeeigenervaringenennaarwatje daarvankuntleren.

Jedenktnaover:

• watjedoelenzijn

• welkekeuzesjehebtgemaakt

• welkevaardighedenjehebtgebruikt

• hoejereageertopbepaaldesituaties

• hoejejevoeltbijbepaaldeacties.

Voorbeeld

Naïmawerktalsreceptioniste.Zeheeftgistereneenhockeyfeestgehadendatislaatgeworden.Zekanzichnu nietgoedconcentrerenophaarwerk.ZemoesteenklusjedoenvoorYusef,maardatheeftzenognietaf.Yusef vraagtNaïmawaaromzenognietklaaris.Naïmageeftaandatzehaardagnietechtheeft.Yusefisernietblij mee.HijzegtdatNaïmamoetnadenkenwaaromzehaardagnietheeftenhoezeditkanoplossen.Naïmageeft aandatzenietzolaatnaarbedzoumoetengaan.Zevindthetvervelenddatzezichzovoeltenhetzalnietmeer gebeuren.

Naïma en Yusef.

InhetvoorbeeldreflecteertNaïmaophaareigengedrag.DitdoetzeomdatYusefdatvraagt.Alsjezelfbedenkt omtereflecteren,noemjedatzelfreflectie.Jehebthierdisciplinevoornodig.Datbetekentdatjejezelfkunt dwingenomietstedoen.Hetvoordeelvanzelfreflectieisdatjeditaltijdkuntdoen.

Opdracht49 Reflecteren

a. Watisreflecteren?

Nadenkenovereenactiedieisgeweest.

Nadenkenovereenactiediejemoetuitvoeren.

Nadenkenovereenactiediejeniethebtuitgevoerd.

Nadenkenovereenactievaneencollega.

b. Waaroverdenkjenatijdenshetreflecteren?Erzijnmeerdereantwoordenjuist.

Jedenktnaoverdematerialendiejemoetverzamelen.

Jedenktnaoverdereacties.

Jedenktnaoverdewerkzaamhedendiejemoetdoen.

Jedenktnaoverjedoelen.

Jedenktnaoverjegevoelbijbepaaldeacties.

Jedenktnaoverwiejemoethelpen.

c. Watishetverschiltussenreflectieenzelfreflectie?

1.23 Hoereflecteerje?

Reflecterenkunjedoenvolgensvastestappen.Zo’nstappenplanisbijvoorbeeldSTARR.STARRstaatvoor:

• Situatie

• Taak

• Actie

• Resultaat

• Reflectie.

Inelkestapsteljejezelfvragen:

Stap

Situatie

Taak

Actie

Vraag

Watwasdesituatie?

Watisertoengebeurd?

Waaromgebeurdedat?

Wiewarenerbij?

Waarwashet?

Wanneerwashet?

Watmoestjedoen?

Welkerolhadjetoen?

Watwashetdoelvanjetaak?

Watwerdervanjeverwacht?

Watverwachttejevanjezelf?

Watdeedjeindesituatie?(horen,zeggenofvoelen)

Hoehebjehetaangepakt?

Hoereageerdenmensenopjou?

Vraag Stap

Resultaat

Reflectie

Hoeliepdesituatieaf?

Ishetdoelbereikt?

Hoereageerdenanderenophetresultaat?

Warenklantentevreden?

Hoevondjedatjehetdeed?

Benjetevredenmethetresultaat?

Wathebjegeleerd?

Watzoujeeenvolgendekeerandersdoen?

Voorbeeld

Leoheeftzijneerstewerkdaggehadopdesport-bso.Hijheefteenspelgedaanmetdekinderen.Aanheteindvan dedagvraagtMartijnhemomtereflecteren.

Situatie:‘Hetwasmijneerstewerkdag.Ikhebhetspeltrefbalgekozen,omdatikditspelgoedken.Erwaren achttienkinderenindegymzaalvandebso.Zekwamennaschooltijd.’

Taak:‘Ikhebhetspeluitgelegd.Daarnakondenzehetspelen.Ikletteopofheteerlijkging.Ikhebeenpaarkeer ingegrepen.Trefbalheeftalsdoeldatdekinderensamenwerken,behendigerwordenenbewegen.’

Actie:‘Tijdensdeuitlegluisterdendekinderengoed.Alsikmoestingrijpen,bliesikophetfluitje.Debalmoest danvastgehoudenwordenendekinderenmoestenstilzijn.Datgingdeeerstepaarkeernietgoed.Naeenkorte uitlegginghetbeter.’

Resultaat:‘Allekinderenhebbengoedsamengewerktenhebbenhunbehendigheidverderontwikkeld.Zevonden hetleukenwillenhetvolgendeweekweerspelen.’

Reflectie:‘Ikvonddathetgoedging.Dekinderenluisterdengoed.Ikhadspelvariatiesbedacht,maardiehebik nietgedaan.Diewarenmisschientemoeilijk.Voordevolgendekeermoetikdevariatieswatmakkelijkermaken.’

Tipsvoorreflecteren

Regelmatigreflecterenisleerzaam.

Eenaantaltipsvoorhetreflecteren:

• Steljezelfopenvragen.Datzijnvragenwaarjemeerdereantwoordenopkuntgeven.Zebeginnenvaakmet: ‘wie’,‘wat’,‘waar’,‘wanneer’of‘hoe’.

• Planvastemomentenwaaropjereflecteert,bijvoorbeeldelkevrijdagmiddag.

• Reflecteeropeenduidelijkesituatie.

• Reflecteerookopsituatiesdieeensucceswaren.

• Gebruiktijdenshetreflecterendefeedbackvancollega’s.

• Reflecteeropeenplanmatigemanier(bijvoorbeeldmetSTARR).

Thema1 Planmatigwerken

Opdracht50 Destappenvanreflecteren

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

Julliereflecterenopeensituatie.Zetdestappenvandereflectievanjemedestudentindejuistevolgorde.Doe datzo:

• KnipeenA4’tjeintienstukkendieongeveerevengrootzijn.Hiervanzijnvijfstukjesvoorjouenvijfvoorje medestudent.

• OpdeenekantvandestukjeszetjedelettersS,T,A,Res,Ref.

• Jegaatnuopeenbepaaldesituatiereflecteren.Kieseensituatieuitdienietzolanggeledenisgeweest.Dat maakthetmakkelijkeromtereflecteren.

• Zetopdeanderekantvandestukjesdebeschrijvingvanjereflectie.Dusjebeschrijftopdeanderekantvan hetstukjeSdesituatie,ophetstukjevandeTbeschrijfjedetaakenzovoort.

• Jelegtdestukjesmetdebeschrijvingnaarbovenoptafel.Jemedestudentdoetditook.Legdestukjesniet opvolgorde.

• Jeleestdebeschrijvingenvanjemedestudentenlegtdestukjesindejuistevolgorde.Jemedestudentdoet ditookmetjouwstukjes.

• Alsjullieklaarzijn,draaienjulliedestukjesom.Alshetgoedis,moetendestukjessamenSTARRvormen.

• Klopthet?DanweetjegoedwaterbeschrevenmoetwordenbijelkelettervanSTARR.

• Klopthetniet?Bekijkdanwaaromhetonduidelijkwasenbespreekditmetjemedestudent.

1.24 Watisevalueren?

Evaluerenisdelaatstestapalsjeplanmatigwerkt.Bijevaluerenkijkjeofdeactiezinheeftgehadenwathet resultaatis.Jebeoordeeltofjededoelenhebtbehaald.Ookkijkjenaarwatgoedennietgoedgingenhoehet beterkan.

Evaluerenklinktmisschienlastig,maarhetwordtdeheledagdoorgedaan.Ineenvoetbalpraatprogrammawordt erveelgeëvalueerd.Zeevaluerenbijvoorbeeldwatdeuitkomstenvandewedstrijdenzijnenhoebepaaldespelers hebbengespeeld.

Zelfevalueerjeookveel,misschienzonderdatjeditbewustdoet.Jeevalueertbijvoorbeeldnadatjekoekjeshebt gebakken.Zijndekoekjeslekkergeworden?Moetjevolgendekeersuikertoevoegen?Hadjemeertijdmoeten nemenvoorhetbakken?

Is de cake lekker geworden?

Waaromevalueerje?

Indevoorbereidingvanjewerkplanstaanbepaaldedoelen.Bijdeevaluatiebekijkjeofjededoelenhebtbereikt. Ookkijkjeofwerkzaamhedenbeterkunnenenwaarjejeplanmoetaanpassen.Zozorgjeervoordatjesteeds beterenefficiënterwerkt.‘Efficiënter’betekentdatjeinmindertijd,ofmetmindergeld,tochhetdoelhaalt.Kun jebijvoorbeeldbepaaldewerkzaamhedenoverslaanofsamenvoegen,zodatjesnellerjedoelbehaalt?

Doorteevaluerenkomjeerookachterofklantentevredenzijn.Moetjewerkzaamhedenaanpassenvoorbepaalde klanten?Hoekunjedeklantzogoedmogelijkvandienstzijn?Hebjegeluisterdnaardewensenenbehoeften vandeklant?

Doelennietbereikt

Hebjededoelennietbereikt,danmoetjeonderzoekenhoeditkomt.Welkewerkzaamhedengingennietgoed?

Hoekunjeditdevolgendekeerbeterdoen?Jezorgterdusvoordatdekwaliteitvanjewerkverbetert.Jeverbetert danookdekwaliteitvanjeeigenhandelen.Doorteevaluerenontdekjewatjenietgoedhebtgedaanenwelke vaardighedenjenietbezit.Evaluerenisdusvanbelangvoordeorganisatiewaarinjewerkt.Maarhetlevertjou ookinzichtinhoejewerkt.

Problemenbijevaluatie

Problemenbijevaluerenkunnenzijn:

• Deevaluatiewordtvergeten.

• Erzijngeendoelengesteldwaaropjekuntevalueren.

• Erisgeenverslagwaarjedeevaluatieinkuntzetten.

Alsjenietevalueert,dankunjeeenvolgendekeerhetzelfdeprobleemtegenkomen.Ookalsdeuitvoeringvanje plangoedging,moetjeevalueren.Jekuntmisschientochverbeterpuntenvinden.

Hebjevantevorengeendoelengesteld,danisevaluerenlastig.Zorgervoordatdedoelenvoordevolgendekeer duidelijkzijn.Gahiervoornaarjeleidinggevende.

Schrijfjeevaluatieop.Nietalleenvoorjezelf,maarookvoorjecollega’senleidinggevende.Zijkunnendannalezen watergoedofnietgoedging.Gametjeprobleemaltijdnaarjeleidinggevendeenzorgsamenvooreenoplossing.

Opdracht51 Evalueren

a. Watisevalueren?

Evaluerenishetbeoordelenvanjouwgedragtijdenseenactie.

Evaluerenishetbeoordelenvanhetgedragvaneencollega.

Evaluerenishetbepalenvananderewerkzaamheden.

Evaluerenishetbepalenvandewaardevaneenactie.

b. Waaromevalueerje?

Omteontdekkenhoejecollega’sreageerden.

Omteontdekkenwatanderenvanjeplanvinden.

Omteontdekkenwaternietgoedisgegaan.

Omteontdekkenwatjevoeldetijdensdewerkzaamheden.

c. Watiseenvoordeelvanevalueren?

Hetkostweinigtijd.

Jebehaaltdedoelen.

Jeleertjecollega’skennen.

Jeverbeterthetwerk.

Thema1 Planmatigwerken

Opdracht52 Reflecterenofevalueren

a. Wordtergereflecteerdofgeëvalueerd?Vulditzelfin.Bespreekdaarnajeantwoordenmeteenmedestudent. Haddenjulliedezelfdeantwoorden?Zonee,waarinverschillenjullie?

Situatie1

Noortjemoetvandaagdevergaderruimteinordemaken.Zemoetbijvoorbeeldgenoegstoelenneerzetten,de verwarmingaandoenendebeameraansluiten.Alszehiermeeklaaris,gaatzenaofzealletakenheeftgedaan. Zekomterachterdatzevergetenisomdekoffiekopjesaantevullen.Zeisoptijdklaaralshetteamkomtomte overleggen.

b. Noortjeheeftgeëvalueerd/gereflecteerd

c. Datweetikomdat:

Situatie2

Pabloheefteenkungfulesgegevenaaneengroepmensen.Zededenditalsteamuitje.Dedeelnemersvonden hetergleuk,maarwelergmoeilijk.Pablobeseftdathijdeoefeningenookietstemoeilijkhadgemaakt.Hijhad gedachtdatdedeelnemersjongerzoudenzijnensportieverwaren.Devolgendekeerzalhijdedoelgroepiets meervragenstellenoverwatzealkunnen.

d. Pabloheeftgeëvalueerd/gereflecteerd.

e. Datweetikomdat:

Situatie3

TheohelptmeneerFeenstrabijhetkokenenopruimennaheteten.Theoheefteenbeetjehaastenvraagtmeneer Feenstraofhijalvastkoffiezalzetten.MeneerFeenstrareageertgeërgerd.Hijzegtdathijeerstevenrustigwil eten.Theovoeltzichrot.HijdenktnaoverwathijheeftgezegdenrealiseertzichdathijmeneerFeenstraniethad moetenopjagenomdathijzelfhaastheeft.

f. Theoheeftgeëvalueerd/gereflecteerd.

g. Datweetikomdat:

1.25 Evaluatiemethoden

Jekuntopverschillendemanierenevalueren.Dezemanierennoemje‘evaluatiemethoden’.Erzijntwee evaluatiemethoden:

1. productevaluatie

2. procesevaluatie.

Bijeenproductevaluatiekijkjenaardeuitkomstvanjeactie.Hebjebereiktwatjewildebereiken?Jekuntde volgendevragenstellen:

• Hebjehetdoelbereikt?

• Wathebjewelbehaald?

• Wathebjenietbehaald?

• Wathebbendewerkzaamhedenopgeleverd?

Bijeenprocesevaluatiekijkjenaarhoedeactieisverlopen:

• Hebjevolgensplangewerkt?

• Hebjehetplanmoetenbijstellen?

• Warendewerkzaamhedengoedbeschreven?

• Hoebenjetewerkgegaan?

• Hebjedejuistematerialenenmiddelengekozen?

• Warenderuimtesgeschiktvoordewerkzaamheden?

• Hadjevoldoendetijdvoordewerkzaamheden?

• Hoebenjeomgegaanmetonverwachtesituaties?

Bijdeevaluatiekijkjedusnaarhetproductenhetproces.Maarjekijktooknaardeklant.Watvindtdeklant?Hoe reageerdehij?Kwamjeertijdensdewerkzaamhedenachterdathijietsanderswilde?Dezewensenenbehoeften vandeklantneemjemeeinjeevaluatie.

Opdracht53 Product-ofprocesevaluatie

a. Alsjecontroleertofjedejuistematerialenhebtgebruikttijdensjewerkzaamheden,danisdit: eenprocesevaluatie,omdathetgebruikvanmaterialenaangeeftofdeklanttevredenis eenprocesevaluatie,omdatmaterialengaanoverdemaniervanwerken eenproductevaluatie,omdatjebekijktofjehetdoelhebtbereikt eenproductevaluatie,omdatmaterialenproductenzijn

b. Jekomtertijdensdeevaluatieachterdatjededoelenniethebtbereikt.Welkeevaluatiehebjegedaan?

Procesevaluatie

Productevaluatie

Programma-evaluatie

Projectevaluatie

c. Welkevraagkunjestellenbijeenproductevaluatie?

Hebjehetplanbijmoetenstellen?

Hoevoeldejejetijdenshetuitvoeren?

Watzijnderesultatenvandewerkzaamheden? Welkeproductenhadjenodigomjedoeltebereiken?

1.26 Planmatiggegevensverzamelen

Alsjeeenevaluatiedoet,ishethandigdatjeeenaantalgegevenshebt.Dezekunjeplanmatigverzamelen.Dat betekentdatjevolgenseenbepaaldplandegegevensverzamelt,bijvoorbeeldmetchecklistsof evaluatieformulieren.

Checklist

Inveelorganisatieswerkjemetchecklists.Eenchecklistiseenlijstmetpuntendiegedaanofgecontroleerd moetenworden.

Voorbeeld

Checklistruimteafsluiten

Aandachtspunten Gedaan?

V

V

Lichtenuit

Verwarminguit

V Ramendicht

V

V

Stekkersuitdestopcontacten

Deuropslot

Alarminschakelen

Tijdenshetuitvoerenvandetaakkunjedechecklisternaasthouden.Zokunjeindegatenhoudenofjealletaken uitvoert.

Eenchecklistgebruikjeookomachteraftecontroleren.Hebjijdeentreegestofzuigd,dankunjedatafvinkenop dechecklist.Deleidinggevendekanaanheteindevandeweekzienofalletakenzijnuitgevoerd.Ookweten collega’svanelkaarwaterwelennietisgedaan.

Ziejeopdechecklistdatbepaaldetakennietzijnuitgevoerd,dankunjeonderzoekenwaaromdienietzijn gebeurd.Zijnzevergeten?Warendematerialenofmiddelenerniet?Opdiemanierkunjemeteenchecklistde werkzaamhedenevalueren.

Door de checklist in te vullen ga je na of je alles gedaan hebt wat nodig is voor een taak.

Evaluatieformulieren

Eenanderemanierominformatieteverzamelenvoordeevaluatieismetbehulpvanevaluatieformulieren.Hierop staateenaantalvragen.Ditkunnenvragenzijnals‘Hebjehetdoelbereikt?’,‘Warenallematerialenenmiddelen beschikbaar?’of‘Welketakenhadjeanderswillendoen?’

Doorhetformuliernadetaakintevullen,denkjebewustnaoverwatjehebtgedaan.Jeverzameltzoinformatie overdeuitvoeringvandewerkzaamheden.Eenevaluatieformulierkanopgesteldzijnvooreenproces-ofeen productevaluatie.

Evaluatietevredenheid

Omerachtertekomenofklantentevredenzijn,kunjezeeenevaluatieformulierlateninvullen.Vaakmerkje tijdenshetwerkofklantentevredenzijn,maarsomsdurvenzeooknietvanallesietstezeggen.Doorzeanoniem eenvragenlijstintelatenvullen,komjeerachterwatzeervanvinden.Opdiemanierkunjedewerkzaamheden aanpassenaandewensenenbehoeftenvandeklant.

Evaluatieformulier.

Opdracht54 Gegevensverzamelen

a. Eenchecklistheefttweefuncties.Welketweezijndat?

b. Waaromishethandigerommeteenevaluatieformulierteevaluerendanuitjehoofd?

1.27 Watisfeedback?

Doortereflecterenenteevaluerenkijkjezelfterugopdewerkzaamheden.Jebeoordeeltjezelf.Maaralsje werkzaamhedenuitvoert,wiljeookwetenwatiemandanderservanvindt.Maakjevoordeeerstekeereen woonkamerschoon,danwiljevanjeleidinggevendehorenhoejedithebtgedaan.

Jekuntaltijdjeeigenhandelenbeoordelendoortereflecterenenteevalueren.Alsiemandandersjouw werkzaamhedenbeoordeeltenzijnmeninghierovergeeft,dankrijgjefeedback Feedbackiseenreactieophet gedragofhetresultaatdatwordtgeleverd.

Feedbackkunje:

• ontvangen

• geven

• vragen.

Positieveofnegatievefeedback

Feedbackkanjeeenbepaaldgevoelgeven.Krijgjepositievefeedback,dankunjehierblij,tevredenofgelukkig vanworden.Jehoortbijvoorbeelddatjevandaaggoedhebtdoorgewerktendatzeergblijmetjezijn.Ditkunje ookeencomplimentnoemen.

Krijgjenegatievefeedback,dankunjehierverdrietig,teleurgesteldofboosomworden.Jehoortbijvoorbeeld datjedewerkzaamhedenechtwelsnellerhadkunnendoenendatditvoorveelvertragingheeftgezorgd.Jekunt denegatievefeedbackzienalsverbeterpunten.Hetgeeftaanwatnietgoedgingenwatjebeterhadkunnendoen.

Feedbackzorgtnietalleenvoorgevoelensbijdegenediedefeedbackontvangt,maarookbijdegenediede feedbackgeeft.Jekuntzenuwachtigzijnalsjeiemandmoetzeggendathijietsnietgoedheeftgedaan.

Feedbackengastvrijheid

Omgoedservicetekunnenverlenen,ishetergbelangrijkdatjeeengastvrijehoudinghebt.Doorfeedbackte ontvangenvanjecollega’senleidinggevendekunjedezehoudingverbeteren.Zijkunnenzienwatjekunt verbeteren.Maarnaastjecollega’senleidinggevendekanookdeklantaangevenhoejehetbeterkuntdoen. Doorfeedbackaandeklanttevragen,steljejegastvrijop.Klantenvoelenzichserieusgenomenenkrijgenhet gevoeldatzebelangrijkzijn.Zorgervoordatjewelwatmetdefeedbackdoet.

Opdracht55 Positieveofnegatievefeedback

a. Defeedback‘Ikhadverwachtdatjeeerderklaarzouzijnmetdewerkzaamheden.Datvindikjammer’is: negatievefeedback positievefeedback

b. Defeedback‘Ikziedatjegoedjebesthebtgedaan.Hetresultaatmagerzijn’is: negatievefeedback positievefeedback

1.28 Feedbackontvangen

Alsjeeenreactiekrijgtopdewerkzaamhedendiejehebtuitgevoerdofopjehoudingengedrag,danontvangje feedback.Diekrijgjebijvoorbeeldvanjeklanten,jeleidinggevendeofjecollega’s.Jekuntfeedbackontvangen doorernaarteluisteren.Maaromerechtvanteleren,moetjeerookwatmeedoen.

Hetisnietaltijdgemakkelijkomfeedbacktekrijgen.Jekuntjeaangevallenvoelenenjewiltjezelfverdedigen. Jeleidinggevendezegtbijvoorbeelddathijhetvervelendvindtdatjijweertelaatbent.Jeverdedigtjezelfdoor tezeggendathetkwamdoordedrukteopdewegofdewekkerdienietafging.Hetbelangrijkstebijhetontvangen vanfeedbackisdatjeervooropenstaat.

Hoesteljejeopenvoorfeedback?

Jesteltjeopenvoorfeedbackdoor:

• actiefteluisteren

• tevragen

• tebedanken

• natedenken

• actieteondernemen.

Alsjeactiefluistert,luisterjemetaandacht.Jewiltdeandergoedbegrijpen.Jelaatziendatjeactiefluistertdoor teknikken,oogcontacttemakenofbelangrijkepuntenopteschrijven.

Doorvragengeeftookaandatjeopenstaatvoorfeedback.Jewiltdefeedbackbegrijpen,dusvraagjeomuitleg alsdingenonduidelijkzijn.

Degenediejoufeedbackgeeft,maakttijdvrij.Bedankhemvoordefeedback.Alsjefeedbackkrijgt,beslisjezelf omerietsmeetedoenofniet.Denkdusnaoverdefeedback.Watjeookbesluit,laatdefeedbackgeverditweten.

Voorbeeld van feedback.

Opdracht56 Feedbackontvangen

a. Alsjefeedbackontvangt,moetjewelopenstaanvoordefeedback.Oefensamenmeteenmedestudenthet ontvangenvanfeedback.

Situatie1

Jehebtgisterendemappenmetpersoonlijkegegevensvancliëntennietopgeruimd.Dezelagennoginde gemeenschappelijkeruimte.Hierkunnenfamilieledenvancliëntenookkomen.Hetisnietdebedoelingdatze ditlezen.Jevergeetwelvakerditsoortdingetjesenjeweetvanjezelfdatditgebeurt.Jebenteenbeetjerommelig delaatsteweken.Jewordteropaangesprokendooreencollega.

Situatie2

Erzijnklachtengekomenvangasten.Zevindenjenogalchagrijnigenhebbenhetideedatjenietluistert.Jewordt hierdooreencollegaopaangesproken.

b. Voorbereiding:Jemedestudentgaatjoufeedbackgevenaandehandvansituatie1.

Uitvoering:Voerhetgesprek.Inhetgespreksteljejeopenvoordefeedback.

Evaluatie:Controleeraandehandvandechecklistofjejeaanallepuntenhebtgehouden.Vuldechecklist verderin.

c. Draaidaarnaderollenomengebruiksituatie2.

d. Checklist:

Aandachtspunten

Actiefluisteren

Doorvragen

Bedanken

Nadenken

Actieondernemen

1.29 Feedbackgeven

Gedaan?

Leguithoejedithebtgedaan

Tijdensjewerkontvangjefeedback,maarjekuntookfeedbackgeven.Ditkunjegevenaanjecollega’sofje leidinggevende.Hetisgemakkelijkerompositievefeedbacktegevendannegatievefeedback.Hetkanzijndat negatievefeedbackdeanderkwetst.Denkdusaltijdgoednaoverhoejefeedbackgeeft.Alsjeopdejuistemanier feedbackgeeft,zaldeontvangervandefeedbackjebegrijpen.

Manierenomfeedbacktegeven

Jekuntopverschillendemanierenfeedbackgeven:

• verbalefeedbackofnon-verbalefeedback

‘Verbaal’ishetgebruikenvanwoordendiejezegtofschrijft.‘Non-verbaal’ishetgebruikvanlichaamstaal.

• bewustefeedbackofonbewustefeedback

Bijbewustfeedbackgevendenkjenaoverwatjezegt.Onbewustfeedbackgevenkanverkeerdoverkomen (bijvoorbeeldgapen).Weesjedusaltijdbewustvanjefeedback.

• directefeedbackofindirectefeedback

Directefeedbackgeefjenadegebeurtenis.Jekuntjedesituatiedusnoggoedvoorstellen.Indirectefeedback geefjelater.Jekijktineengesprekbijvoorbeeldterugopdesituatievaneenweekgeleden.

• minimalefeedbackenuitgebreidefeedback

‘Minimaal’betekent:zokleinmogelijk.Minimalefeedbackkaneenknikjezijn.Bijuitgebreidefeedbackgaje meerdedieptein.

• opbouwendefeedbackofafbrekendefeedback

Metopbouwendefeedbackwiljedeanderaanmoedigen.Hetisleerzaam.Afbrekendefeedbackisnegatiever. Iemandkanhierdooronzekerworden.

• gevraagdefeedbackofongevraagdefeedback

Somswordterongevraagdefeedbackgegeven.Ditkomtnietaltijdgoedover,omdatdepersoonernietvoor openstaat.Maarongevraagdefeedbackisnietverkeerd.Somsmoetjeiemandfeedbackgeven,ookalvraagt hijernietom.

Verbale feedback.

Regelsvoorhetgevenvanfeedback

Non-verbale feedback.

Alsjefeedbackgeeft,wiljenatuurlijkdatdeanderjebegrijpt.Ookwiljedatdepersoonzichnietaangevallenof gekwetstvoelt.

Jemoetdaaromdezeregelshanterenbijhetgevenvanfeedback:

• Geeffeedbackopwatdeanderheeftgedaanennietophoehijis.Alleenhoeiemanddoet,kanhijveranderen. Jenoemtdatveranderbaargedrag.

• Weesinjefeedbackaltijdeerlijk.

• Vermijdwoordenals‘altijd’of‘nooit’.Hetisnatuurlijknietzodatiemand‘altijd’telaatkomt.Jekrijgtdan snellereendiscussieendatisnietdebedoeling.

• Geefdefeedbackindeik-vorm.Datbetekentdathetjouwmeningis.Datzorgtervoordatdeanderdefeedback eerderbegrijpt.

• Zorgdatjefeedbackgeeftineenrustigeomgevingwaargeenanderenzijn.Neemhiervoordetijd.

Hoegeefjefeedback?

Stap1:Vraagofdeanderopenstaatvoorfeedback.

Stap2:Beschrijfwatjehebtgezienofhebtgehoord.

Stap3:Geefaanwathetmetjedoet.

Stap4:Ganaofdeanderjebegrijpt.

Stap5:Deandermaghieropreageren.

Stap6:Geefaanwatjegraaganderszouwillenzien.

Stap7:Bedenksameneenoplossingofeenactie.

Voorbeeld van feedback.

Opdracht57 Feedbackgeven

a. Geefbijelkesituatieaanofhetomveranderbaarofonveranderbaargedraggaat.

Situatie1

Jelooptzosnel,datikjenietkanbijhouden.Datvindiklastig.

b. Veranderbaargedrag./Onveranderbaargedrag.

Situatie2

Omdatjedyslectischbent,snapiknietaltijdwatjebedoeltinjee-mails.Datvindikvervelend.

c. Veranderbaargedrag./Onveranderbaargedrag.

Situatie3

Ikvindhetvervelenddatjemijnietaankijkt,omdatjescheelkijkt.

d. Veranderbaargedrag./Onveranderbaargedrag.

Situatie4

Jemagtijdenshetwerkoverlegwelvakerwatvragen.Ikmerkdatjesomsnietallesbegrijpt,dusvraaghetmaar gerust.

e. Veranderbaargedrag./Onveranderbaargedrag.

Opdracht58 Regelsfeedbackgeven

a. Aanwelkeregelhoudtdegenediefeedbackgeeftzichniet?

Situatie1

Jevoertdetakennietaltijdevenserieusuit.Jekomteenbeetjelaksover.

b.

Situatie2

Ikvindhetvervelenddatjenooitjeurenregistratieoptijdinvult.Ikmoeterdanaltijdachteraangaan.

c. Situatie3

Mark,ThijmenenMustafa,willenjullieevenkomen?MarkenMustafa,julliekunnenvandaageerdernaarhuis. Thijmen,jijblijftevenhelpen,wantikvindhetnietkunnendatjezolangpauzehebtgehouden.

d.

1.30 Feedbackvragen

Feedbackisbelangrijk.Maarnietinelkeorganisatiezijncollega’sofleidinggevendengewendomfeedbackte geven.Alsjehiertochbehoefteaanhebt,moetjeditzelfvragen.

Feedbackzorgtvoormotivatievoorhetwerk.Steldatjetoebentaaneenuitdaging,maarjeweetnietgoedwat. Feedbackkanjeinzichtgeveninwaarjegoedinbent.

Feedbackzorgterookvoordatjeweetwatjegoeddoetenwatjekuntverbeteren.Opdiemanierkunjeaanjezelf werken.Alsjetwijfeltoverhoejehetdoet,zorgtdatvoorspanning.Alsjefeedbackvraagt,kunjegerustgesteld wordenofkrijgjetips.

Momentenvanfeedback

Insommigeorganisatieszijndemomentenvanfeedbackgoedgeorganiseerd.Erzijnbijvoorbeeldbepaaldevaste momentenwaaropfeedbackwordtgegeven.

Eenmomentdatjevaakzietinorganisatiesishetfunctioneringsgesprek.Ditiseenmomentwaaropjefeedback ontvangt,maarookmaggeven.

Werkjeineenorganisatiewaarditnietzoisgeregeld,danzoujehetmoetenvragenbijjeleidinggevende. Alsjetoebentaanfeedback,kunjejeleidinggevendeomfeedbackvragen,maarookjecollegaofcliënt.Jevraagt hemofhijeenkeertijdwilvrijmakenvooreengesprek.

Hoevraagjefeedback?

Hetvragenvanfeedbackissomslastig.Jetwijfeltergensover,dushetkanzijndatiemandzegtdathetinderdaad nietzogoedgaat.Datisnatuurlijkvervelendomtehoren.Jehebtdusmoednodigomfeedbacktevragen.Alsje feedbackvraagt,houddanrekeningmetdezedingen:

• Vraagiemandfeedbackdiejevertrouwt.

• Vraagdiepersoonomfeedbackopeenrustigmoment.

• Zorgdatjeduidelijkbent.Vraagprecieswatjewiltweten.

• Steldeanderopenvragen.Openvragenzijnvragendiebeginnenmet‘wat’,‘hoe’,‘wie’en‘waarom’.

• Hetkanzijndatdefeedbacknegatiefis.Luisterwelgoed.

• Denkgoednaoverdefeedbackenbedenkwatjehiervankuntleren.

Opdracht59 Vragenomfeedback

a. Neemeenopdrachtofsituatieinjehoofd.

b. Vraagfeedbackaanbijvoorbeeldjedocent,medestudentenofouders.Bedenkeersteenconcretesituatieop opdrachtenvraaghenjedaaroverfeedbacktegeven.

Beschrijfhoejeomdefeedbackhebtgevraagd.

c. Beschrijfhoezereageerden.Watzeidenze?

d. Beschrijfwatjevondvandefeedback.

e. Beschrijfwatjekuntlerenvandefeedback.

1.31 Feedbackmethoden

Erzijnverschillendemanierenomfeedbacktegevenenteontvangen.Dezemanierennoemjefeedbackmethoden

Feedbackmethodenzijnbijvoorbeeld:

• 360-gradenfeedback

• sandwichmethode.

360-gradenfeedback

Bijeen360-gradenfeedbackkrijgjefeedbackuitverschillendehoeken.

Ditkunnenbijvoorbeeldjecollegaenjeleidinggevendezijn.Indezevormvanfeedbackgeefjijjezelfookfeedback. Alsjeallefeedbacknaastelkaarlegt,hebjeeengoedbeeldvanjegedragenfunctioneren.Jekuntjeeigenfeedback vergelijkenmetdefeedbackvananderen.

360-gradenfeedback.

Sandwichmethode

Desandwichmethodeisookeenmaniervanfeedbackgeven.Dezemethodekunjegebruikenalsjehetlastig vindtomfeedbacktegevenalshetgaatomeennegatieveboodschapdiejemoetoverbrengen.Eensandwich bestaatuittweebroodjes,metdaartussenbeleg.

Detweebroodjeszijnpositievefeedbackenhetbelegisdenegatievefeedback. Hoebouwjezo’ngesprekop?

Jebegintmeteenbroodje.Jegeeftduseerstpositievefeedbackaandeontvanger. Daarnakomthetbeleg.Jegeeftdenegatievefeedbackaandeontvanger.

Jesluitafmeteenbroodjeophetbeleg.Jegeeftweerpositievefeedback.

De sandwichmethode.

Voorbeeld

Jouwcolleganeemteenaantaltakenvanjeover,maarhijvergeeteenbelangrijketaakuittevoeren.Jegebruikt desandwichmethodeomhemfeedbacktegeven.

1. Maarten,ikvindhetheelfijndatjedietakenkonovernemen.Jebentflexibelendatiseengoedeeigenschap vaneencollega.

2. Maarjebentééntaakvergeten.Jezoutochookdeandereruimteklaarmakenvooroverleg?Diemoestecht klaar,wantzegaandaarvanmiddagzitten.Ikhebhetnetsnelgedaan,maardatvondikvervelend.

3. Alsjedevolgendekeereraandenkt,danishethelemaalgoed.Jehebtalletakenmooibinnendetijd uitgevoerd.Datisprettig,omdatjedantijdoverhoudtvooranderetaken.

Opdracht60 Feedbackmethoden

a. Watiseenvoordeelvaneen360-gradenfeedback?

Jekrijgtfeedbackuitverschillendehoeken,waardoorjenietvakernaarfeedbackhoefttevragen,watdus tijdscheelt.

Jekrijgtuitverschillendehoekenfeedback,waardoorjeeengoedbeeldkrijgtoverjegedragenfunctioneren.

Jekrijgtvanverschillendemensenfeedback,waardoorjenietmeernaarjeeigengedragenfunctioneren hoefttekijken.

Jekuntvanmensenmetwiejenietsamenwerktookfeedbackvragen,zodatjeverschillendeinzichten krijgt.

b. Voorwieisdesandwichmethodegeschikt?

Voormensendiefeedbackgevenopinformelemomenten.

Voormensendiehetlastigvindenomnegatievefeedbacktegeven.

Voormensendiepositievefeedbackwillengeven.

Voormensendiesnelfeedbackwillengeven.

Opdracht61 Ervaringenuitdepraktijk

Vooreenhelpendeishetbelangrijkdatdecliënttevredenis.Ikvoeropeendagveeltakenuitvoormijncliënt. Vanelketaakwilikgraagwetenofdecliëntertevredenoveris.Maarookoverdeheledagwilikgraagwetenof decliënttevredenis.Ikvindhetbelangrijkdatookmijncollega’sopdehoogtezijnvanhoehetgegaanis.

a. Watdoejeomtewetentekomenofdecliënttevredenis?

Ikwerkalsmedewerkersportenrecreatieopeenbungalowpark.Inhethoogseizoenhebbenweelkeavondeen animatieprogrammavoordekinderen.Ditisaltijdergleuk.Naelkeavondzittenwedanmetdehelegroepnog evenbijelkaarendrinkenwesameneendrankje.

b. Hoekunnendemedewerkersditmomentgebruikenomteevalueren?

Ikwerkalsfacilitairmedewerker.Groteklussenpakkenwealtijdalsfacilitairedienstgemeenschappelijkop.Zoals deinterneverhuizingvanvorigeweek.Naafloopkijkenwegezamenlijkterugopdewerkzaamhedendiezijn gedaan.Hebbenweallesgoedgepland,isergoedsamengewerkt,heeftiedereenzijnsteentjebijgedragen?We reflecterenoponzeeigenwerkzaamhedenenevaluerendetotaleverhuizing.

c. Waaromishetbelangrijkomzo’ngroteklusteevalueren?

Opdracht62 Complimentenfeest

Dezeopdrachtdoejemetdehelegroep.

a. IedereenheefteengekleurdvelA4-papiereneenstickervelmetwitteetiketten.

Schrijfopeenvandestickerseencomplimentvooreenmedestudent.Dezestickerplakjeopderugvanje medestudent.Opdezemanierplakjebijallemedestudentencomplimentenophunrug.

b. NaafloopvraagjeeenmedestudentomdestickersvanjerugtehalenenplakjedezeopjegekleurdeA4.Je hebtnueenlijstmetcomplimenten,positievefeedback.Bewaardezelijstgoed.

Opdracht63 Maghetietsjemeerzijn?

Dezeopdrachtdoejemetdehelegroep.

a. GebruikhetbestandFeedbacklijst.

Feedbacklijst

b. IedereenheefteenvelA3-papiermetdaarophet‘meer,minderenhoudenzo’-schema.Schrijfjenaamduidelijk bovenaanhetschema.Hangofleghetpapierduidelijkzichtbaarinhetlokaal.

Opeentekenvandedocentloopjelangsdeverschillendeschema’svanjemedestudenten.Opdeschema’s magjefeedbackschrijvenvoorjemedestudenten.Defeedbackdiejeschrijft,moetgeformuleerdzijnin waarneembaargedrag.Bijvoorbeeld:(meer)deleidingnemenbijopdrachten;(minder)mokkenalsjejezin nietkrijgt;(houdenzo)anderenhelpenalszeeenopdrachtmindergoedsnappen.

Alsiedereenisuitgeschreven,gajedefeedbackbespreken.Jedoetditingroepjesvanvier.Jevraagtaande anderenofzedefeedbackherkennendiejijhebtgekregen.Waaromwelofniet?Vraagnaarconcrete voorbeelden.

c. Verwerkdefeedbackdiejehebtgekregenineenkortverslag.Bespreekditverslagmetjedocent.

Opdracht64 Wateendierentuin!

Dezeopdrachtdoejemetdehelegroep.Degroepwordtverdeeldintweegroepen.Elkgroepjekrijgteengroot tekenvelentekenmateriaal.

Tekendehelegroepalseendierentuin.Overlegmetelkaarwiewelkerolheeftindedierentuin.Wieiseenleeuw, wieiseenschildpad,wieisdedirecteurvandedierentuinenzovoort.Jemagalleenkijkennaareigenschappen ingedrag.Jekijktdusnietnaaruiterlijkekenmerken.Schrijfdenamenbijdetekeningen.Julliemoetenmetelkaar totovereenstemmingkomen.Gebruikbijjullieoverlegderegelsdiegeldenvooreenwerkoverleg.Eenvanjullie isdevoorzitter.Dieschrijftbijiedereenopwaaromjulliehem/haardezerolhebbengegevenindedierentuin.

Naafloopbesprekenjulliedetekeningenmetdehelegroep.Doeditineenvergadering.Wijseenvoorzitteren eennotulistaan.Erismaaréénagendapuntendatishetbesprekenvandeuitkomstvandetekeningen.

Opdracht65 Feedback

Doedezeopdrachtineengroepvandrie.

Tweestudentenspelendesituatie.Dederdeobserveertenmaakthiervanaantekeningen.Gebruiktijdenshet spelenderegelsvoorfeedback.Wisselbijiederesituatievanobservator.Deobservatormaaktaantekeningen vanhetgesprek.Hoegaanstudent1en2ommetderegelsvoorfeedbackgevenenontvangen?Naafloopbespreken julliehoehetgegaanisenwatdeobservatorheeftopgeschreven.

Situatie1

Student1vindtdatstudent2onaardigdoettegeneenaantalmedestudenten.Student1spreektstudent2hierop aan.

Situatie2

Student1baaltervandatstudent2degemaakteafsprakennietnakomt.Student1spreektstudent2hieropaan. Student2ishethiernietmeeeensenvindtjuistdatstudent1degemaakteafsprakennietnakomt.

Situatie3

Student1iseenstagebegeleider.Student2looptstage.Student1spreektstudent2eropaandathijregelmatig telaatopstageverschijnt.

Opdracht66 360-gradenfeedback

a. Indezeopdrachtlaatjeeen360-gradenfeedbackinvullen.Jevraagtmedestudenten,docentenenanderen omfeedbacktegevenopjouwfunctioneren.Aanheteindepresenteerjederesultatenaanjedocent.

Voorbereiden

b. Maakeenlijstjevanzesvragendiejeinjefeedbackgaatopnemen.Zorgervoordatdevragenbeantwoord kunnenwordenmet‘ja’of‘nee’.Eenvoorbeeldvaneengoedevraagis:‘Benikoptijdindeles?’

Vooreenjuisteuitkomstvande360-gradenfeedbackmoetjezesofmeermensenomfeedbackvragen.Schijf denamenvandezezespersonenop.Schrijfookopwatjerelatiemetzeisenwaaromjedezepersoonom feedbackgaatvragen.Watkanhijofzijoverjouvertellen?

Uitvoeren

c. GebruikhetstappenplanThesisfeedbacklijst.

StappenplanThesisfeedbacklijst

Jekuntde360-gradenfeedbackoppapieruitdelen.Hetisnatuurlijkveelmakkelijkeralsjeditdigitaaldoeten mensenmeteenberichtjevraagtomdelijstintevullen.Erzijntoolswaarmeejegratiseendigitaleenquêtekunt maken.Hetlinkjekunjekopiërenenviae-mail,WhatsAppofFacebookverzenden.

d. Maakdedigitalevragenlijstmetbehulpvanhetstappenplan.Verstuurhetlinkjenaardezespersonendiejij hebtuitgekozen.Vergeetniettevermeldenvoorwelkedatumjegraagdereactiesbinnenwilthebben.

Volgdestappenuithetstappenplanvoorhetzienvanderesultaten.Printdezeresultatenuit.Schrijfaande handvanderesultateneenverslagvoorhetgesprekmetjedocent.Inditverslagschrijfjepervraagopwat dehoogstescoreperantwoordwas.Ookschrijfjeopofjedezescorehadverwachtenwaaromwelofwaarom niet.Formuleervoorjezelfookleerdoelennaaraanleidingvandezefeedbacklijst. Maakeenafspraakmetjedocent.Tijdensditgesprekbespreekjedefeedbackenhetverslagdatjehebt gemaakt.Bespreekwatjehebtgeleerdoverjouwwerkenenhandelenenwatdatbetekentvoorleerdoelen diejevoorjezelfhebt.

Terugkijken

e. Vulnaafloopvoorjezelfdetabelin.

Feedback

Ikhebdevragengeprint.

Ikhebhetverslagvoorhetgesprekaf.

Ikkantijdenshetgesprekuitleggenwatdescorepervraagisenuitleggenofdescore wasverwachtenwaaromwelofniet.

Ikkanbenoemenwelkeleerdoelenvoortkomenuitdefeedbacklijst.

Tops:

Tips:

1.32 Rapporteren

Tijdensjewerkmaakjevanallesmee.Omjegoedvoortebereidenopjewerk,moetjewetenwatergebeurtop jewerk.Ditbetekentdatjijenjecollega’selkaaropdehoogtemoetenhoudenvanwatergebeurt.Ditkunjedoen doorterapporteren.

Rapporterenismelden.Jerapporteertovergebeurtenissenopjewerkofoverietswatjehebtgezien.Hetbericht noemjeeenrapportage.

Jerapporteertom:

• informatieaananderentegevenovereenbepaaldonderwerp

• eengebeurtenisaananderendoortegeven

• instructieaananderentegeven.

Voorbeeld

Femkewerktineenjeugdcentrum.Voordathaaractiviteitbegint,controleertzeofallematerialenenmiddelen noginordezijn.Zezietdatertweelijmpistolenkapotzijn.Dezemoetenwordenvervangen.Zerapporteertditin hetlogboekvanhetjeugdcentrum.

AanheteindvandemiddagkijktzenaareensportlesdieJalinegeeft.Femkezietdateréénmeisjeisdatvaak aanhaarkuitzit.Zelijkterlastvantehebben.NadelesrapporteertFemkeditaanJalinedoorhaaraantespreken.

Schriftelijkenmondeling

InhetvoorbeeldrapporteertFemkeschriftelijkenmondeling.Inhetlogboekschrijftzedatdetweelijmpistolen kapotzijn.Datisschriftelijkrapporteren.IndemiddagverteltzeaanJalineoverhetmeisje.Datiseenvoorbeeld vanmondelingrapporteren.

Voor-ennadelenschriftelijkeenmondelingerapportage

Mondelingrapporterenkomtvaakvoor.Mondelingrapporterenheefteenaantalvoordelen.Jekuntsnelinformatie aaniemanddoorgeven.Jijofdeanderkanhiergelijkwatmeedoen.Alsdeanderjenietbegrijpt,kanhijook vragenstellen.

Bijhetmondelingrapporterenmoetjedebelangrijkstezakenvertellen.

Hetnadeelvaneenmondelingerapportageisdatjevaaktelangoverietsdoorpraat.Ookwordendegesprekken nietvastgelegdenkunjenietnalezenwaterisgezegd.

Eenvoordeelvaneenschriftelijkerapportageisdatjehetnauwkeurigkuntopstellen.Belangrijkeeningewikkelde informatiekunjebeterschriftelijkrapporteren.Jekuntdangoednadenkenoverwatjemoetopschrijvenenhet nalezen.Meteenschriftelijkerapportagebereikjeookmeerderemensen.Degenediederapportageleest,kan nadenkenoverwatgeschrevenis.Hijkanerdangoedopreageren.Hetnadeelvaneenschriftelijkerapportage isdathetmeertijdkostdaneenmondelingerapportage.Ookkrijgjenietgelijkeenreactie.

Opdracht67 Mondelingofschriftelijk

Jekuntoptweemanierenrapporteren:mondelingenschriftelijk.Indezeopdrachtwordentweesituatiesgegeven. Welkemaniervanrapporterenzoujekiezenenwaarom?

Situatie1

Rebeccawerktineensporthal.Naeendrukkezaterdagavondvindtzeeenmobieletelefoonindezaal.Dezelegt zebijdegevondenvoorwerpen.

a. RapporteertRebeccahetbesteschriftelijkofmondelingdatzedetelefoonheeftgevonden?Legjeantwoord uit.

Situatie2

HassanwerktalshelpendeZorgenWelzijnineenrevalidatiecentrum.HierverzorgthijJill.Zijheefteenongeluk gehadmetdemotorenbeidebenenzijngebroken.OpeendaggeeftJillaandatzeveelpijnheeft.Zezoueigenlijk welmeerpijnstillingwillen.

Hassanrapporteertzijnbevindingenaandecollegadiewerktalsverzorgende.

b. RapporteertHassanhetbesteschriftelijkofmondelingdatJillmeerpijnstillingwil?Legjeantwoorduit.

1.33 Hoerapporteerje?

Alsjerapporteert,letjehierop:

• Zorgdatjezakelijkbent.Beschrijfofbespreekalleendezakendiebelangrijkzijnenmaakgeengrappen.

• Weesduidelijkinjerapportage.Geefjerapportagebijvoorbeeldnietmetspreekwoordenengezegdes.Maar zegwaarhetomgaat.

• Zorgdatjevolledigbent.Vergeetgeenbelangrijkeinformatie.

• Geefbeknopterapportages.Datbetekentdatjekortsamenvatwaarhetomgaat.Geefgeeninformatiewaaraan deandernietsheeft.Datisalleenmaaronduidelijk.

• Zorgdatjeobjectiefbent.Datbetekentdatjederapportagebaseertopfeitenennietopmeningen.

Inveelorganisatiesrapporteerjeschriftelijkmetformulieren.Erbestaanrapportageformulieren.Hierinstaat preciesaangegevenwatjemoetrapporteren.Erstaatbijvoorbeeld:‘Wiewarenerbijbetrokken?’of‘Tijdstipvan gebeurtenis’.

Behalveindeformulierenkunjerapportagesschrijvenineenlogboek.Eenlogboekiseenboekwaarin gebeurtenissenwordenbijgehouden.Alsjeavonddiensthebt,kunjeinhetlogboeklezenwateroverdagis gebeurd.ErstaatbijvoorbeelddatmevrouwVanBeekisgevallenendatmeneerGroenhartkoortsheeft.

Opdracht68 Voorwaardenvoorrapporteren

Situatie1

SchriftelijkerapportagevanEls:

JosGelders,kamer201,klaagtovereenflikkerendelamp.Ikhebgekeken,maardelampendoenhetvolgensmij noggoed.Volgensmijstelthijzichaan.

a. Watgaaternietgoedindezerapportage?

Situatie2

MondelingerapportagevanMarcello:

‘Mario!Jeneemtzomijndienstover,hè?Erkomtstrakseenklantdiehaartashierheeftlatenliggen.Weleen mooiemeid.Ikhebhaargezegddatdetashierligt.Diekunjehaargevenenmisschienookwelgelijkjenummer!’

b. Watgaaternietgoedindezerapportage?

Situatie3

MondelingerapportagevanLiesbeth:

‘Bijdeverhuurvandewaterfietsenisgisterochtendeenwaterfietseenbeetjekapotteruggekomen.Erziteen scheurtjenetbovendewaterrandennukandebootmisschiennietmeerverhuurdworden.’

c. Watgaaternietgoedindezerapportage?

d. Bespreekdeopdrachtmetdegroep.Watwasmoeilijk?Welkesituatievondjegemakkelijk?

Opdracht69 Rapporteren

Alshelpenderapporteerikheelveel.Alleswaterdagelijksgebeurtbijeencliënt,schrijfikineenrapport.Alsmijn collegadandevolgendedagbijdezemeneerofmevrouwkomt,weetzeprecieswatikgedaanheb.Alle bijzonderhedenvanzo’ndagzetikinderapportage.LaatstwasmevrouwDeWithaarkunstgebitkwijt.Datvond ikterugineenkoffiekopjeindekast.Dithebikopgeschreveninhetrapport.

a. Waaromschrijftdehelpendeinhetrapportopwaarhetkunstgebitlag?

Bijdesportschoolwaarikwerk,kwamlaatsteenmeneereenklachtindienenoverdefactuurdiehijtoegestuurd hadgekregen.Volgenshemwasdezedubbelverstuurdenhadhijzijnmaandelijkseabonnementskostenal betaald.Ikhebalzijngegevensopgeschreven.Zijnnaam,zijntelefoonnummerenzijnadres.Voormijn leidinggevendehebikverderdeomschrijvingvandeklachtduidelijkoppapiergezet.Mijnleidinggevendewas diedagzelfnietaanwezig,maarheeftdemeneerdevolgendedagdirectteruggebeld.

b. Waaromwashetgoeddatdemedewerkervandesportschoolopdezemaniergerapporteerdhad?

EénkeerperweekdoeikinkantoorpandDeAmsteldefloorcheckaandehandvaneenchecklist.Ikcontroleer danopuitgevoerdeschoonmaakwerkzaamheden,opcleandesk,oponveiligesituaties,opverlichting,verwarming enventilatie.Allezakendieiktegenkomdienietgoedzijngegaanofdiereparatienodighebben,rapporteerik aanmijnleidinggevende.Meestalzetikallesnetjesoppapiermetdedatumerbijwaaropikdepuntenben tegengekomen.

c. Waaromishetbelangrijkomdedatumerbijtezetten?

Thema1 Planmatigwerken

Opdracht70 Leghetuit

RichardkomtbijmevrouwKateraanhetbed.Zijklaagtdathaarnachtkastjenietgoedrijdt.Richardzietdater eenwieltjeloszit.Richardzethetwieltjevastmettape.Maardatismaareentijdelijkeoplossing.

Schrijfeene-mailmetdaarinwatRichardrapporteertaanzijnleidinggevende. Vertel:

1. omwelkesituatiehetging,watergebeurdwas 2. wathijtegenmevrouwKaterheeftgezegd

3. watdevervolgactiemoetzijn.

1.34 Leren

Lerengaatsomsvanzelfensomsmoetjeerveelmoeitevoordoen.

Verschillendemanierenvanleren

Jekuntopverschillendemanierenleren.Ditzijnleerstrategieën Jekuntlerendoor:

• erovernatedenken

• stampenenherhalen

• uitproberenendoen.

Erovernadenken

Alsjeietsnieuwsmoetleren,helpthetomerovernatedenken.Jedenktdannaoverwaaromietszois.Ofje denktnaoverwatjeervanvindtenwatjeerallemaalmeekunt.

Voorbeeld

Jeffreyleerthoehijdevloermoetschoonmaken.Zijncollegalegtuitdatjeeerstmoetvegenendaarnamoet dweilen.Jeffreydenkthieroverna.Hijdenkt:alsikeerstveeg,danisalhetzandenallekleinerommelvastweg. Jekuntdanmakkelijkervlakmoppen.Thuisdoeikhetookzo,eerststofzuigenenalslaatstedweilen.

Zokunje‘erovernadenken’:

• Denknaoverhetwaarom.

• Denknaoverwatjeervanvindt.

• Denknaoverwatjeerbijvoelt.

• Bedenkvoorbeelden.

• Maakereenschemaoftekeningvan.

Stampenenherhalen

Jekuntietslerendoorhetsteedsteherhalen,netzolangtotdatjehetweetofkunt.

Voorbeeld

Fabianleerthoehijeenbroodjehamburgermetsaladeenpatatmaakt.Hijmoetallehandelingenindejuiste volgordedoen.DeeerstekeerdoetzijncollegahetvoorenFabiandoethetna.DetweedekeerdoetFabianhet zelf.Fabianherhaaltdehandelingennetzolangtotdatzijncollegazegtdathijhetgoeddoet.Inhetbeginwerkt Fabiannoglangzaam,maarhoevakerhijhetgerechtheeftgemaakt,hoesnellerhetgaat.

Zokunje‘stampenenherhalen’:

• Herhaalhetsteedsinjegedachten.

• Doedezelfdehandelingsteedsopnieuw.

• Schrijfheteenpaarkeerachterelkaarop.

• Kijkeerst,doejeogendichtenherhaalhetdaninjehoofd.

• Overhoorjezelf.

• Herhaalhetnetzolangtotdatjehetkentofkunt.

• Herhaalhetnaeenpoosjenogeenkeer.

Uitproberenendoen

Toenjekleinwasenmoestlerenfietsen,hebjehetwaarschijnlijknetzolanggeprobeerdtotdathetopeensgoed ging.Jekuntduslerendoorteproberen.

Voorbeeld

InhetlesboekvanChantalstaathoejedetelefoonmoetdoorschakelen.Chantalleesthetéénkeerengaatdaarna oefenenmeteencollega.Tijdenshetoefenenkijktzeafentoeinhetlesboekwatzemoetdoen.Chantaloefent netzolangtotdathetdoorschakeleneenpaarkeerachterelkaargoedgaat.

Zokunje‘uitproberenendoen’:

• Zorgervoordatjeergenskuntoefenen.

• Probeerofhetopeenanderemaniermisschienbetergaat.

• Alshetnietlukt,bedenkdanwatjedevolgendekeeranderskuntdoen.

• Oefennetzolangtotdathetlukt.

Opdracht71 Manierenvanleren

a. Jemoetlerenvoorjewerk.Welkemanierzoujehiervoorkiezenenwaarom?

Watmoetjeleren?

Alarmcodevangeslotenafdeling onthouden

Warming-upoefeningenuitleggen

Manier

Stampenenherhalen

Waarom?

Dooreencodevaakteherhalen, onthoudjehem.

Naamvandepersoondiebelt, gelijkopschrijven

Bedopmaken

Vanbovennaarbeneden schoonmaken

Namenvannieuwemedewerkers onthouden

Alarmcodevangeslotenafdeling onthouden

b. Noemtweevoordelenentweenadelenvandemaniervanleren'Erovernadenken'.

Voordelen

c. Noemtweevoordelenentweenadelenvandemaniervanleren'Stampenenherhalen'.

Voordelen

1. 2. Nadelen 1. 2.

d. Noemtweevoordelenentweenadelenvandemaniervanleren'Uitproberenendoen'.

Voordelen

1. 2. Nadelen

1. 2.

e. Welkestrategiezoujijkiezenenwaarom?

Opdracht72 Test

Website-Deleerstijltest

a. Bekijkdewebsite.Doedetest.

b. Welkemaniervanlerenpastbijjouvolgensdetest?

1.35 WathebjegeleerdtijdensBPVenopleiding?

Erzijnveelverschillendeorganisatieswaarjenajeopleidingkuntgaanwerken.Elkeorganisatieisweeranders. Elkeorganisatieheefthaareigenregelsenhaareigenmaniervanwerken.Ookdesfeerbinnenorganisatieskan heelverschillendzijn.

Alsjebegintmeteennieuwebaan,moetjedeorganisatiewaarjewerktlerenkennen.Jeleertonderandere:

• Wiezijnjecollega’s?

• Watzijnjewerkzaamheden?

• Metwelkedoelgroepmoetjewerken?

• Watzijndewerk-enpauzetijden?

• Watzijnderegelsvandeorganisatie?

Tijdensjeopleidingenjestagehebjegeleerdhoejejetakenmoetuitvoeren.Indeorganisatiewaarjekomtte werken,moetjedezetakenmisschienandersuitvoeren.Misschienmoetjemeteenandersoortmachinewerken ofzijnderegelsneteenbeetjeanders.Hetisdebedoelingdatjejeaanpastaandeorganisatiewaarjekomtte werken.

Stel jezelf voor aan je nieuwe collega’s.

Lerenwerken

Bijeennieuwebaanmoetjelerenwerkenvolgensderegelsvandeorganisatie.Jekuntdaarzelfhetvolgende voordoen:

• Leesalleinformatiediejekrijgt.Nieuwemedewerkerskrijgenvaakeenstapelpapierenmetinformatie.Hierin staanbijvoorbeeldregelsvoordewerk-enpauzetijden.Leesdeinformatiediejekrijgtgoeddoor.Snapjeiets niet,vraaghetdanaanjeleidinggevende.

• Luistergoednaaralleuitlegdiejekrijgtvanjecollega’s.Schrijfbelangrijkezakenop.

• Kijkwatdeanderendoen.Doortekijkenhoejecollega’swerken,kunjelerenhoejijjewerkmoetdoen.Je kijktbijhenaf.

• Stelvragenalsjeietsnietweet.Inhetbeginkrijgjezoveelnieuweinformatiedatjeonmogelijkallesinéén keerkuntonthouden.Hetisdaaromooknietzoergalsjeietsbentvergeten.Vraaghetgewoon.

• Tooninteresseinjecollega’seninjewerk.Datdoejedoorbijvoorbeeldvragentestellenaanjecollega’s. Vraaghoezeheten,watzedoenenwatzeleukvindenaanhunwerk.

Opdracht73 Lerenineennieuweorganisatie

a. Voordatjeaandeslaggaat,kunjejevoorbereidenopjenieuwewerkplek.Hoedoejedat?

b. Geeftweemanierenhoejeeennieuwetaakkuntleren.

1.36 Lerenopdewerkvloer

Jeleertopjewerk.Meestaldoordateencollegaofjeleidinggevendejeietsuitlegt.Maarerkanookeensoort lesprogrammazijn.Samenmetjeleidinggevendemaakjedaneenplanwaarinstaatwatjeallemaalmoetleren. Hijstuurtjehiervoormeestalnietnaarschool,maarhijzorgtervoordatjekuntlerenopdewerkvloer.Datkan hijopverschillendemanierendoen.

Lerenopdewerkvloer:

• lerenvaneenmentor/buddy

• lerenvaneeninstructie

• lerendoortedoen

• ervaringendelenmetcollega’s

• e-learning.

Lerenvaneenmentor

Eenmentorofbuddybegeleidtjoubijhetleren.Meestalisjementoreencollegametveelervaring.Dementor legtsteedsuitwatjemoetdoenenhoejedatmoetdoen.Hijdoethetwerkvoorenhijlaatjemeekijkenenoefenen. Alsjevragenhebt,kunjedieaanhemstellen.Dementorzaljesteedsmeerzelflatendoentotdatjealjewerk zelfstandigkuntuitvoeren.

Voorbeeld

Willemgaatwerkenbijdeinformatiebalieinhetzorgcentrum.Omhetwerkteleren,krijgtWillemeenmentor. DeeerstewerkdaghoeftWillemnietszelftedoen.Hijkijkthoezijnmentorhetwerkdoet.Dementorlegtsteeds uitwathijdoetenwaarom.OpdetweedewerkdagmagWillemhetwerkzelfproberen.Zijnmentorblijftsteeds bijhem.Alshetnietgoedgaat,grijpthijin.NaeenweekkanWillemhetmeestewerkzelf.Alshijhetevenniet meerweet,vraagthijzijnmentoromhulp.

Lerenvaneeninstructie

Jecollegaofleidinggevendekanjeeeninstructiegeven.Jekrijgtdanuitleg.Daarnadoetjecollegahetvoor. Daarnamagjijhetnadoen.Jecollegablijfterbijstaanengeeftafentoetips.

Juliëtte geeft een instructie aan Bodil.

Voorbeeld

JuliëttegeefteeninstructieaanBodil.Deinstructiegaatoverhetplaatsenvaneenafspraakindeagenda.Juliëtte legtuithoedeagendawerktenhoejeeennieuweafspraakindeagendakuntnoteren.Juliëttedoethetvoor. BodilkijktgoedwatJuliëttedoet.

JuliëttegeefteeninstructieaanBodil.

Lerendoortedoen

Alsjeietsnieuwsmoetlerenopjewerk,moetjehetsomsmaargewoongaandoen.Jeleidinggevendekanjedan eensoortproefopdrachtgeven.

Voorbeeld

Sjorswillerenhoejeeensoftijsjemaakt.Zijnleidinggevendezegt:‘Gahetmaargewoondoen.Maakmaarzes proefijsjes.’Deeerstetweeijsjesmislukken,maardaarnagaathetsteedsbeter.

Ervaringendelenmetcollega’s

Jekuntveellerenvanjecollega’s.Datkandoorervaringenmetelkaartedelen.Jeleidinggevendekanhiertijdens hetwerkoverlegruimtevoorgeven.Elkecollegaverteltdankorthoehetmetzijnwerkgaat.Watgaatgoed?Wat gaatmindergoed?Doorhiersamenovertepraten,leerjevanelkaarservaringen.Ookkunjeelkaartipsgeven.

E-learning

Organisatieskunnenhunmedewerkerse-learningaanbieden.E-learningislerenviadecomputer.Inhet e-learningprogrammastaanleerteksten,afbeeldingen,animaties,opdrachteneninstructiefilmpjes.Somsmoet jenahetvolgenvane-learningookeentoetsmaken.

Opdracht74 Lerenopdewerkvloer

Jekuntopverschillendemanierenlerenopdewerkvloer.Zokunjemeelopenmeteencollegaofeen e-learningprogrammavolgen.Demanierwaaropjeleert,hangtafvandetaakendeorganisatie.

a. Watiseenmentor?

Eenpersoondiecontroleertofjejetakengoeduitvoert.

Eenpersoondiejebegeleidtbijhetleren.

Eenpersoondiejebeoordeelttijdensjewerk.

Eenpersoondieleidinggeeftopjewerk.

b. Watdoejijliever?Lerenmeteenmentor,oflerendoordoen?Legjeantwoorduit.

c. Jekuntooklerenvaneeninstructie.WatisdejuistevolgordevandeinstructiedieTerenceaanLindageeft?

Terencedoetdetaakvoor.

Terencegeefttips.

Lindaoefentdetaak.

Lindavoertdetaakuit.

Terencelegtdetaakuit.

d. Welketaakzoujekunnenlerendoortedoen?

Degymtoestellenopruimen.

Eencomputerrepareren.

E-mailsturennaareenklant.

Melkflesjesmakenvoorbaby’s.

e. Waaromdezetaakendeandereniet?

Opdracht75 Lerenopjewerk

Opschoolleerjewelhoejebepaaldehandelingenmoetdoen.Maarindepraktijkkomeneranderedingenbij. Jeleertomgaanmetjecollega’s,jeleertprioriteitenstellenwanneererbijvoorbeeldiemandziekwordtenje planninganderswordt.Ookleerjeomgaanmetfamilieledenvanbijvoorbeeldouderemensendiejeverzorgt. Somszijnzeheelvriendelijk,maarzekunnenookkritischzijn.Opschoolkunjetochmoeilijkerlerenhoeje daarmeeommoetgaan.

a. Hoeleerjijopjouwstageofjewerkplek?Beschrijfdrievoorbeeldenwaarbijjeietsleerdeopjestageofwerkplek watjeniet(ofnietzomakkelijk)opschoolkuntleren:

• Omwelkesituatieginghet?

• Watgebeurdeer?

• Watleerdejedaarvan?

• Waaromkunjedatniet(ofnietzomakkelijk)opschoolleren?

b. Leverbewijsstukkenaan.Bespreekmetjedocentwelkebewijsstukkenmogelijkzijn.

Alsjezelfgeenervaringhebtopgedaanmetdezesituaties,interviewdaneencollegaofmedewerkeropschool, opdestageofopjewerkplek.

1.37 Project:hetschoolkamp

Doeditprojectineengroepvanvier.

Inditprojectmaakjeeendraaiboekvooreenschoolkamp.Leeseerstdecasusenmaakdaarnasamenhet draaiboek.Aanheteindepresenterenjulliehetdraaiboekaanjedocent.Inditprojectwordjebeoordeeldophet productdatjeoplevertenopdesamenwerkingtijdenshetproject.

Deopdrachtgever

Dedocentenvanheteerstejaarvragenaanjullieomeendraaiboektemaken.Opjullieschoolgaande eerstejaarsstudentenaanhetbeginvanhetschooljaaraltijdopschoolkamp.Hetkampisbedoeldalskennismaking metelkaar,metdedocentenenmetdeopleiding.Tijdensdezedagenzijnerverschillendeactiviteiten.

Informatie

Hetkampisvanmaandagtotenmetwoensdag.Hetvertrekismaandagom10.00uurmetdebusrichtingde kampeerboerderij.Hierkomenjullieom11.00uuraan.Maandagendinsdagstaanerverschillendeactiviteiten ophetprogramma.Woensdagmorgenom11.00uurgaatdegroepweermetdebusnaarhuis.

Intotaalgaaner45studentenmeeopkamp:25jongensen20meisjes.Ergaanvierdocentenmeevoorde begeleiding.

Dekampeerboerderijisruimenligtoploopafstandvaneenboswaarjeverschillendeactiviteitenkuntdoen.De kampeerboerderijheeftfietsendiejulliegratismogengebruiken.

Etenstijden

Erzijnvastetijdenvoorheteten:

• ontbijtisvan8.00uurtot9.00uur

• lunchisom12.00uur,ofjullienemenlunchpakketjesmee

• dinerisom18.00uur.

Financiën

Eriseeneigenbijdragevan€30,-betaaldvoorditschoolkamp.Jehebtdusintotaaleenbedragvan€1350,-.

Omgerekendisditperdagperstudenteenbedragvan€10,-dattebestedenis.Hiermoetjeallesvandoen,zowel hetetenalsdeactiviteiten.Dehuurvandekampeerboerderijendekostenvandebuswordenbetaalddoorde school.

Programma

Deeersteavondhebjealsactiviteiteenspeur-/wandeltochtinhetbos.Detweedeavondhebjeeengezellige/bonte avond.Derestmoetnogingevuldworden.

Deopdracht

Jebedenktsameneendraaiboekvoorhetkampvandriedagen.Gauitvandeplaatswaarjullieschoolstaatals plaatsvandekampeerboerderij.

Bijhetuitwerkenvanhetdraaiboekmoetjerekeninghoudenmetdelocatie,deetenstijden,financiënende programmapuntendiealvastliggen.Leveralleonderdelenineenmapjeaan.

Hetdraaiboekbevat:

• eenprogrammavoordedriedagen,uitgewerktopactiviteitentijdstip.Jemoet’smorgens,’smiddagsen’s avondseenactiviteithebben.Ermoetennaastleuke/sportieveactiviteitenookactiviteitenzijndiegerichtzijn opkennismaking.Werkdeverschillendeactiviteitenoppapieruit.Denkaanspelregels,routekaartenenalle andereonderdelendiejenodighebtbijhetuitvoerenvandeactiviteiten.

• uitgewerkteactiviteiten,inclusiefactiviteitengerichtopdekennismaking

• foldermateriaalvanactiviteitendiejegaatdoen(bijvoorbeeldvaneenzwembadofmuseum)

• eenbegrotingvoorhetschoolkamp.Denkaandekostenvaneten,drinkenenactiviteiten.Houdjeaanhet beschikbarebudget.

• eeninformatiebriefvoorouders.Denkaandebelangrijksteinformatieoverhetschoolkamp,vermeldookde spullendiestudentenmeemoetennemen.

• eenlijstmetregelsdiegeldentijdenshetschoolkamp

• eenevaluatieformuliervoordedeelnemersaanhetschoolkamp.Ditevaluatieformuliermoetendestudenten naafloopinvullen.Metditevaluatieformulierwiljetewetenkomenhoedestudentenhetkampvonden.Wat wasleuk,watwasminderleuk,watkanandersenzovoort.

• eenverslagoverdeoverlegmomenten.Tijdenshetmakenvandezeopdrachthebjeregelmatigoverlegmet jedocentofanderedocentendiejekunnenhelpenbijeenbepaaldonderwerp.Jestemtafofdedoorjullie uitgewerkteideeënuitvoerbaarzijnenofzevoordegroepleukzijnomtedoen.Vanditoverlegmakenjullie telkenseenkortverslagje.Dezeverslagenleverjeinsamenmethetuitgewerktedraaiboek.

Thema1 Planmatigwerken

Opdracht76 Voorbereiden

a. Watispreciesdeopdracht?

b. Waaromheeftdeopdrachtgeverjulliedezeopdrachtgegeven?

c. Watwildeopdrachtgeverprecies?

d. Vooreenprojectmoeterveelgebeuren.Zorgdatjedetakengoedverdeelt.Maakeenactielijstenverwerk dieinjeverslag.

Check Wanneerklaar? Wathebjenodig? Wie? Voorbereidende actie

e. Voordatjeergensmeeaandeslaggaat,ishetbelangrijkomonderzoektedoen.

• Hoeveelboodschappenmoetjedoen?Watzijnreëleaantallen?

• Hoezieteenbegrotingeruitenhoemaakjedie?

• Hoemaakjeeenduidelijkeinformatiebriefvoorouders/verzorgersenstudenten?

• Welkeactiviteitenkunjedoenalskennismaking?

• Welkeonderwerpenmoetenaanbodkomeninhetevaluatieformulier?

• Welkedocentengajeomadviesvragen?Schrijfookopoverwelkonderdeeljeadviesgaatvragen.

• Welkeregelsspreekjemetelkaarafvoorhetschoolkamp?

f. Voordatjulliegaanbeginnenmetdeuitvoering,gaanjullieeerstwerkenaanhetontwerp.

Hoegaathetdraaiboekeruitzien?Spreekafwelklettertypeenwelkeindelingjegaatgebruiken.Spreekook afwelkeafbeeldingenjegebruikt.Maakalvasteeninhoudsopgavevanhoejulliedenkendathetdraaiboek eruitgaatzien.Maakeenafspraakmetjedocent.Laatjullievoorbereiding,vooronderzoekenontwerp,zien. Geefuitlegoverdekeuzesdiejulliehebbengemaakt.

Opdracht77 Uitvoeren

Maaksamenalleonderdelenvanhetdraaiboek.Vergeetnietomteoverleggenenaftestemmenmetjedocent. Leverhetdraaiboekinbijjedocent.Bereidjedaaropvoor.Bedenkwatjeaanjedocentwiltlatenzienenwatje wiltvertellen.

Opdracht78 Evalueren

a. Evalueerhetprojectaandehandvandevolgendevragen.Zeteenkruisjeindetabel.1isonvoldoendeen5 isgoed.Geefperscoreeenkortetoelichting.

Vraag

Hoeverliepdesamenwerking?

Watvindjevanheteindresultaat?

Watvindjevanjeeigenbijdrage?

Hoegoedhebbenjulliejekunnen houdenaandeplanning?

Toelichting

b. Geefvoordevragenwaarbijjeeen1ofeen2hebtingevuldaanwaardoorditkomtenhoejediteenvolgende keeranderszouaanpakken.

Opdracht79 Beoordelingproject

a. Vuldebeoordelingin.

Beoordelingscriteria

Hetdraaiboekbevatinhoudelijkdevolgendeonderdelen:

• eenprogrammavoordedriedagen,uitgewerktopactiviteitentijdstip

• deuitgewerkteactiviteiten,inclusiefactiviteitengerichtopdekennismaking

• verzameldfoldermateriaal

• detotalebegrotingvoorhetschoolkamp

• deinformatiebriefvoorouders

• lijstmetregelsdiegeldentijdenshetschoolkamp

• hetevaluatieformuliervoordedeelnemersaanhetschoolkamp.

Beoordelingscriteria

2.

Hetuitgewerktedraaiboekisgeprint,ineenmapjeaangeleverd,voorzienvanvoorkant eninhoudsopgave.

Deopleveringvanhetdraaiboekgebeurtmetdetotalegroep. 3.

Samenwerken:Ikvraagomhulpalsikdezenodigheb. 4.

Samenwerken:Ikvraaganderenomhunmeningovermijnwerk. 5.

6.

7.

Samenwerken:Ikdoemeeaanwerkbesprekingen.

Samenwerken:Weluisterennaarelkaar.

Samenwerken:Ikluisternaardemeningvaneenander. 8.

Samenwerken:Ikdeelmijnkennisenideeënmetanderen. 9.

10.

Samenwerken:Ikdraagbijaaneengoedesfeerindegroep.

Samenwerken:Weverdelensamendetaken. 11.

12.

Samenwerken:Ikhoudmeaanmijnafspraken.

Plannen/organiseren:Ikheballespullendieiknodighebbijme. 13.

Plannen/organiseren:Ikkanmijnwerkplannenenorganiseren. 14. Plannen/organiseren:Ikkanprioriteitenstellen. 15.

Plannen/organiseren:Ikzorgervoordatikoptijdaanwezigben. 16.

Plannen/organiseren:Ikdoededingenopdeafgesprokentijden. 17.

b. Bespreekdebeoordelingvanditprojectmetjedocenten/ofpraktijkbegeleider.Alsjulliehetsameneenszijn, tekenenjulliebeidenvoor‘akkoord’.

Naamdocenten/ofpraktijkopleider:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

Naamstudent:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

1.38 Praktijktoets:planmatigwerken

Indezepraktijktoetslaatjeziendatjeplanmatigkuntwerken. Dezepraktijktoetskunjeuitvoerenopschool,opjestageofopjewerkplek.Overlegmetjedocentwaarjede toetsdoet.Jedoetdezepraktijktoetsalleen.Vraagiemandomjetefilmen.

Opdracht80 Praktijkopdracht

Voorbereiden

Jekrijgthetprotocolvanjedocentofjedoetdezepraktijktoetsopjewerkplekofstageplek.Jedocentverteltof jedeopdrachtsamenofalleenmoetuitvoeren.

Bekijkhetprotocol.Beantwoordhiernadevragen.Overlegwanneerjedezeopdrachtineengroepuitvoert.

Sommigedingenverzinjezelf,waarbijjerekeninghoudtmetdesituatieopschool,jewerk-ofstageplek.

Welkevragenhebjenogoverhetprotocol?

Opwelkewerkplekbenje?

Watmoetjevoorbereiden?

Moetjeeenplanningmaken?

Wathebjenodig?

Hoekunjeevalueren?

Stelvragendiejehebtoverhetprotocolaanjedocentofpraktijkbegeleider.Verzamelwatjenodighebt.

Uitvoeren

• Alsjeerklaarvoorbent,voerjehetprotocoluit.

• Legallematerialenenmiddelenklaarvolgenshetprotocol.

• Voerdehandelingenuitvolgenshetprotocol.

Terugkijken

Leverjefilminbijjedocent.Jedocentofpraktijkbegeleiderbeoordeeltje.Metjedocenten/ofjepraktijkbegeleider hebjeeenevaluatiegesprek.Gebruikdaarbijhetbeoordelingsformulierinjewerkboek.

Opdracht81 Beoordelingpraktijktoets

a. Vuldebeoordelingin.

Beoordelen

Jekunteenwerkplanmaken,lezenengebruiken. 1.

Jekuntjewerkzaamhedenineenlogischevolgordeplannen. 2.

Jekuntfeedback-enevaluatievaardighedentoepassen. 3.

Jekuntdejuistematerialenenmiddelenkiezen. 4.

Jekuntnauwkeuriginstructies,aanwijzingenenfeedbackopvolgen. 5.

Jevraagtomverduidelijkingofhulpbijonduidelijkheden. 6.

Jeverzameltactiefinformatieoverdewerkuitvoering. 7.

Jestemtafmetcollega’s,leidinggevendeenoverigebetrokkenen. 8.

Jekuntleerstrategieëntoepassen. 9.

Beoordeeljezelf

b. Noemtweedingenwaaroverjetevredenbent.

1.

2.

c. Noemtweedingendiejedevolgendekeeranderszouwillendoen.

1.

2.

Opmerkingenvandedocentofpraktijkbegeleiderdiebeoordeelt d. TIP

e. TOP

f. Bespreekdebeoordelingvandezepraktijktoetsmetjedocenten/ofpraktijkbegeleider.Alsjulliehetsamen eenszijn,tekenenjulliebeidenvoor‘akkoord’.Alsjulliehetnieteenszijn,tekenjevoor‘gezien’.

Naamdocenten/ofpraktijkopleider:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

Naamstudent:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

1.39 Terugkijken

Opdracht82 Leerdoelen

a. Kijknaardeleerdoelenvanditthema.Beschrijfkortofjedeleerdoelenbereikthebt.Alsjenietalleleerdoelen volledigbereikthebt,geefdanaanopwelkemanierjeditalsnogkuntdoen.

b. Vuldebeoordelingin.

Leerdoelen

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

Jekunteenwerkplanmaken,lezenengebruiken.

Jekuntjewerkzaamhedenineenlogischevolgordeplannen.

Jekuntfeedback-enevaluatievaardighedentoepassen.

Jekuntdejuistematerialenenmiddelenkiezen.

Jekuntnauwkeuriginstructies,aanwijzingenenfeedbackopvolgen.

Jevraagtomverduidelijkingofhulpbijonduidelijkheden.

Jeverzameltactiefinformatieoverdewerkuitvoering.

Jestemtafmetcollega’s,leidinggevendeenoverigebetrokkenen.

Jekuntleerstrategieëntoepassen.

1.40 Begrippenlijst

360-gradenfeedback

Feedbackvanverschillendepersonen.

ADL

AlgemeneDagelijkseLevensverrichtingen.

Afbrekendefeedback

Feedbackomiemandteontmoedigen.

Agenda

Eenlijstmetonderwerpenvooreenoverleg.

Agendapunten

Onderwerpendiebesprokenwordenopeenoverleg.

Algemenedagelijkselevensverrichtingen

Handelingendietemakenhebbenmetpersoonlijkeverzorging.

Bewustefeedback

Feedbackwaaroverisnagedacht.

Dienstverlenendeengastvrijehouding

Jehoudtrekeningmetdewensenenbehoeftenvandeklant.

Directefeedback

Feedbackdirectnadegebeurtenis.

Discipline

Jezelfkunnendwingenomietstedoen.

Doelgroep

Eengroeppersonenmetdezelfdewensenenbehoeften.

Draaiboek

Eenplanwaarinalleactiviteitenstaanomhetdoeltebereiken.

Evalueren

Naafloopterugkijkenopdevoorbereidingenuitvoeringvaneentaakomtekijkenwaterbeterkan.

Feedback

Reactieophetgedragofresultaat.

Feedbackmethoden

Manierenomfeedbacktegevenofteontvangen.

Formeelwerkoverleg

Eenwerkoverlegdatvolgensregelsgaatenvoorafisvastgelegd.

Gevraagdefeedback

Feedbackwaaromgevraagdwordt.

Indirectefeedback

Feedbackeentijdjenadegebeurtenis.

Informeelwerkoverleg

Eenwerkoverlegdatnietvoorafisvastgelegd.

Kwaliteitseisen

Eisenwaaraaneenproductofdienstmoetvoldoen.

Leerstrategieen

Maniervanleren.

Logboek

Boekwaaringebeurtenissenwordenbijgehouden.

Minimalefeedback

Feedbackdiezokleinmogelijkis.

Negatievefeedback

Feedbackdiegaatoverdingendienietgoedgaan.

Non-verbalefeedback

Feedbackinlichaamstaal.

Notulen

Documentwaarinstaatwatergezegdisineenoverleg.

Objectief

Gebaseerdopfeiten.

Onbewustefeedback

Feedbackwaarnietoverisnagedacht.

Ongevraagdefeedback

Feedbackwaaromnietgevraagdwordt.

Opbouwendefeedback

Feedbackomiemandaantemoedigen.

Planmatigwerken

Werkenvolgenseenvastplan.

Positievefeedback

Feedbackdiegaatovergoededingen.

Procedures

Eendocumentmeteenverzamelingvanstappen.

Procesevaluatie

Evaluerenvanhetverloopvanjeactie.

Procesmatig

Verschillendestappendieopelkaaraansluiten.

Productevaluatie

Evaluerenvandeuitkomstvanjeactie.

Protocollen

Eendocumentwaarinstaathoejejemoetgedragenofhoejemoetwerken.

Rapportage

Eenberichtdatjeschrijftofzegtovereengebeurtenis.

Reflecteren

Nadenkenoverjeeigengedachten,gevoelensenherinneringen.

Sandwichmethode

Methodeomnegatievefeedbacktegeven,waarbijbegonnenenafgeslotenwordtmetpositievefeedback.

Socialeenrecreatieveactiviteiten

Activiteitenomcontactenenontspanningtestimuleren.

Takenpakket

Eenpakketaantakendiehorenbijjouwberoep.

Uitgebreidefeedback

Feedbackdiedediepteingaat.

Veranderbaargedrag

Gedragdateenpersoonkanveranderen.

Verbalefeedback

Feedbackingesprokenofgeschrevenwoorden.

Voorzitter

Persoondieeenoverlegleidt.

Werkoverleg

Eenoverlegtussenmedewerkersoftussenleidinggevendeenmedewerkers.

Werkplan

Eenplanmetwerkzaamheden.

Werksfeer

Destemmingophetwerk.

Zelfreflectie

Opeigeninitiatiefnadenkenoverjeeigengedachten,gevoelensenherinneringen.

INDEX

360-gradenfeedback82

A

ADL30

Afbrekendefeedback78

Agenda37

Agendapunten37

Algemenedagelijkselevensverrichtingen30

B

Bewustefeedback77

D

Dienstverlenendeengastvrijehouding29

Directefeedback77

Discipline66

Doelgroep50

Draaiboek50

E

Evalueren48

F

Feedback74

Feedbackmethoden82

Formeelwerkoverleg34

G

Gevraagdefeedback78

I

Indirectefeedback77

Informeelwerkoverleg35

K

Kwaliteitseisen20

L Leerstrategieën93

Logboek88

M

Minimalefeedback77

N

Negatievefeedback75

Non-verbalefeedback77

Notulen44

O

Objectief90

Onbewustefeedback77

Ongevraagdefeedback78

Opbouwendefeedback78

P

Planmatigwerken10

Positievefeedback75

Procedures12

Procesevaluatie72

Procesmatig10

Productevaluatie72

Protocollen12

R

Rapportage88

Reflecteren48

S

Sandwichmethode83

Socialeenrecreatieveactiviteiten30

T

Takenpakket29

U

Uitgebreidefeedback77

V

Veranderbaargedrag78

Verbalefeedback77

Voorzitter44

W

Werkoverleg34

Werkplan10

Werksfeer34

Z Zelfreflectie66