66863 Sport & Recreatie basisdeel thema 3 Veiligheid CONCEPT

VEILIGHEID

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

COLOFON

BoomBeroepsonderwijs

info@boomberoepsonderwijs.nl www.boomberoepsonderwijs.nl

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Auteur(s):P.Tummers

Inhoudelijkeredactie:R.Piek

Titel:

ISBN:97890372 druk/oplage

Bronvermelding:

©2024BoomBeroepsonderwijs|Boom

BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenige vormofopenigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeandere manier,zondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrond vanartikel16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoen aandeStichtingReprorecht(www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvaneen(ofmeerdere)gedeelte(n) uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen(digitale)leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrond vanartikel16,Auteurswet1912)kanmenzichwendentotStichtingUitgeversorganisatievoor Onderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp,www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen.

Degenendiedesondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotde uitgeverwenden.

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmet despecifiekeproductvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoomBeroepsonderwijs,tevinden opwww.boomberoepsonderwijs.nl.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

VEILIGHEID

1.1Hoewerkjemetditthema?

Ditthemabestaatuit:

• Leerdoelen

Diestaanineenkadernadeinleiding.Jezietwatjemoetkunnenenkennen.Enjezietwaaropje beoordeeldwordttijdensdetheorie-enpraktijktoets.Aanheteindevanelkthemavindjeeen opdrachtwaarbijjeterugkijktopdeleerdoelen.

• Themaintroductie:praktijkvoorbeeldeneneeninleidendeopdrachten.

Tijdensdeintroductieinditthemamaakjeopdrachtenbijdeleerdoelen,depraktijkvoorbeelden enbijdeinleidendeopdrachtenaandehandvaneenfilmpje.Depraktijkvoorbeeldenbestaan meestaluiteensituatiewaarjetegenaankanlopenindeberoepspraktijk.Hetzelfdegeldtvoorde inleidendeopdrachten.

• Vakkennis,opdrachtenenhetproject

Wanneerjedevakkennisleertendeopdrachtendoet,leerjeoverdeberoepspraktijkenoefent ermee.Iederthemawordtafgeslotenmeteengroteopdracht:hetproject.Eenaantalopdrachten kanineenportfolioopgenomenworden,tenminstealsermeteenportfoliogewerktwordt.

Dieopdrachtenherkenjeaan:

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdrachtenwaarmeejeactiefaanhetwerkmoet herkenjeaan:

• Praktijktoets,oefentoetseneindtoets

Aanheteindevanelkthemavindjeeenpraktijktoets,eenoefentoetseneeneindtoets.Wanneer enwaarjedezetoetsenaflegt,overlegjemetdedocent.

• Digitaleleeromgeving

Indedigitaleleeromgevingvindjeallerleilesmateriaal,zoalsfilmpjesentoetsen.Voordatjede digitaleleeromgevingkuntgebruiken,moetjejelicentieactiveren:

– Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt. – Ganaarwww.boomberoepsonderwijs.nl/licentie.

– Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

– Volgdestappen.

– Daarnakunjeaandeslag!

Daarnakunjeaandeslag!Opdrachtenwaarbijjededigitale leeromgevingnodighebtherkenjeaan:

Graag namaken in de stijl van de flexibele pipeline S&R.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

1.2Veiligheid

Jezelfveiligvoelen.Eengebouwbinnenlopeneneenveiliggevoelhebben.Overstraatlopenenniet omjeheenhoevenkijkenofjewelveiligbent.Opeenopleidingzittenennietgepestworden.Thuiskomen ennietbangzijndatjenietwelkombent.Hetisvooriedereeneenbasisbehoefte:jezelfveiligvoelen.

Bijdierenishetgoedzichtbaaralszezichnietveiligvoelen.Alseendierzichnietprettigofzelfsbedreigd voelt,danvluchthetofhetgaatindeaanval.Ditisbijonsmenseneigenlijknietveelanders.

Alseenmenszichnietveiligvoelt,mislukkenheelveelbelangrijkezaken.Jekuntjehoofdnietmeer bijjeopleidinghouden.Jehebtergeenzinmeerin.Jegaattijdensjewerkfoutenmaken.Tijdensje opleidingofopjewerkkunnenjij,jecollega’senjegastenineenonveiligesituatiebelanden.

Niemandkanalleonveiligesituatiesvoorkomen.Somsontstaanzeineens.Metzoveelmogelijkkennis kunjewelheelveelvoorkomen.Kennisvanvan(on)veiligheid,faciliteiten,materiaal,regelsenrisico’s zijndaarombelangrijk.Ookmoetjewetenhoejemoethandelenalsereenonveiligesituatieontstaat ofdreigtteontstaan.Jegeeftduidelijkgrenzenaanenkentookjeeigengrenzenenbeperkingen.Om dattekunnenmoetjejewerkzaamhedenaltijdgoedvoorbereiden.

Leerdoelen

1.Jehebtbasiskennisvan(on)veiligheid,hygiëneenHACCP,duurzaamheidenmilieu.

2.Jekentjeeigengrenzenengeeftjegrenzenhelderenopeenpassendemanieraan.

3.Jehebtzorgenaandachtvoordesituatievangastenencontroleertdeveiligheidvanfaciliteiten, materialen,middelenenomstandigheden.

4.Jeschatbijzonderhedenenrisico’svoordeveiligheidvangastenencollega’sjuistinenhandelt alertenjuistomonveiligesituatiestevoorkomen.

5.Jestemtafmetcollega's,leidinggevendeofanderebetrokkenenenrapporteerttijdigenduidelijk aanjecollega'sofleidinggevende.

6.Jehandeltalertenjuistbijonveiligesituatiesenhaaltindiennodighulpoflaathulphalen.

7.Jehandeltvolgensgeldendewet-enregelgevingénrichtlijnenenproceduresvandeorganisatie metbetrekkingtotjeeigenbevoegdheid,veiligheid,ongewenstgedrag,kwaliteitszorg, duurzaamheid,arboenmilieuenvolgtnauwkeuriginstructiesenaanwijzingenop.

Opdracht1 Voorbereiden

a. Bekijkdeleerdoelenhiervoor.Jezietwatjemoetkunnenenkennenomdeveiligheidvangasten tegaranderen.Enjezietwaaropjebeoordeeldwordttijdensdetheorie-enpraktijktoets.

b. Welkleerdoellijktjouuitdagend?Waarom?

c. Waarziejetegenop?Leguitwaarom.

d. Welkeervaringhebjealmetdezeleerdoelen?

e. Geefeenvoorbeeldvaneensituatiewaarinjedezeleerdoelentegenkomtinjewerkalsmedewerker sportenrecreatie.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht2 PraktijkvoorbeeldWintersport

DuizendenNederlandsekinderengeblesseerdtijdenswintersport

Jaarlijksloopteengrootaantal skiërsensnowboardersblessures op,waaronderookveelkinderen. In2014liepenNederlandse kinderenmaarliefst15.000 blessuresopindesneeuw.Omdit aantaldekomendewinterte verlagen,raadtVeiligheidNL volwassenenenkinderenaanom zichgoedvoortebereiden.

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=3308058&page=1&pos=29 Wintersportblessures

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Blessureleedvoorkomen

Eengoedeconditieenfitheidzijndebasisvoorwintersportplezier.Bijindoorrolbanen,outdoorbanen ensneeuwhallenwordenbijvoorbeeldlessenentrainingenaangeboden.Hierbijverbetertjespierkracht enconditie.CasperDirks,managerSportbijVeiligheidNL,wijstdaarnaastophetbelangvaneengoede voorbereidingterplaatse. “Beginhetskiënensnowboardenaltijdmeteengoedewarming-up,dit verkleintdekansopblessures.Decooling-downisminstenszobelangrijkomblessurestevoorkomen.” Opwww.veiligheid.nl/sportblessuresstaanoefeningendiejetijdensdewintersportkuntdoen.

Vallenisookeensport

VeiligheidNLzietkansenomookdoorvaltrainingwintersportblessurestevoorkomen.Aandehand vanhetlespakket ‘Vallenisookeensport’,waarveelbasisscholentijdensdegymlesmeewerken,kan dekansopeenvalongevalbijkinderenverminderen.OnderzoekvanhetVUmc-EMGOlaatziendathet werkenmethetlespakketzorgtvooreenhalveringvanhetaantalvalletselsbijkinderen.

'Gebruikjekop,helmerop'

Bijnadehelftvanalleswintersportersraaktegeblesseerdaanhetbeen,eenderdedeelaandearmof schouderenruimeenkwarthadeenknieblessure.Vieropdetiengeblesseerdenzochtmedische behandeling.Hoofdletselkomtnietvaakvoor,maarkanwelernstigegevolgenhebben.Hetdragen vaneenhelmisdaarombelangrijk.Voorkinderenisdehelmvaakverplichtinwintersportgebieden, maarookvolwassenenverkleinendekansophoofdletseldoorhetdragenvaneenhelm.Inhetgeval vanhoofdletselkunjemetdeHoofdletsel-appsnelinschattenhoeernstighetletselis,ofhetverantwoord isomiemanddoortelatensportenenofhetnodigisommedischehulpinteschakelen.Deappisgratis tedownloadenindeAppstoreenGooglePlay.

Bron:www.veiligheid.nl.(bewerkt)

a. Noteerenbespreekdewoordendiejenietbegrijptofzoekzeop.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Waaromdenkjedatditpraktijkvoorbeeldbijditthemagekozenis?

c. Beantwoorddevragenoverhetpraktijkvoorbeeld:

1.Erkomenenkelethema'sdiemetveiligheidtemakenhebbeninhetpraktijkvoorbeeldvoor. Welkezijndit?

2.Waaromwordterinditpraktijkvoorbeeldvooraloverdekinderengesproken?

3.Welkemanierenvanpreventiewordenbesproken?

4.Bekijkdeillustratieuithetpraktijkvoorbeeld.Zoekopinternetnaargegevensovereeneigen gekozensportenmaakhiervooreenzelfdeplaatje.

5.Maakeenlijstjevantientipsompreventiefomtegaanmetveiligheidbijhetbegeleidenvan eengroepsportersofrecreanten.

d. Watleerjevanditpraktijkvoorbeeld?

e. Watwiljevanhetthema'Veiligheid'leren?

COPYRIGHTBOOM

Opdracht3 PraktijkvoorbeeldSocialeveiligheid

Socialeveiligheidenverenigingsklimaat

Inhet(sport)verenigingslevenenbijvrijwilligersorganisatieswordtgewerktmetenvoorkwetsbare groepenzoalskinderen,ouderenofmensenmeteenbeperking.Voorzoweldezegroepenalsvoorde vrijwilligerszelfmoetereenveiligeomgevingzijn.

DegemeenteRidderkerk,deVerenigingsondersteunerSportvanFacetRidderkerkenFacet

Vrijwilligerssteunpuntvindeneenveiligengezondklimaatbelangrijkwaarleden,deelnemers,vrijwilligers enbezoekersprettigenmetpleziermeekunnendoenbijdeclubenmetdeactiviteiten.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=480099619&page=4&pos=106 Eenveiligeomgeving,ookbijdescouting.

Opwoensdag2oktoberorganiserenzijdaaromsamendebijeenkomst ‘Socialeveiligheideneenpositief verenigingsklimaat’ omhetonderwerponderdeaandachttebrengen.Tijdensdebijeenkomstworden erpraktischeinformatieenconcretehandvattengegevenomhierbinnendeverenigingenorganisatie meeaandeslagtegaan.Naastsocialeveiligheidwordenookrook-,alcohol-,endrugsbeleidbijeen veiligklimaatbetrokken.Aandeordekomen(hetherkennenenbespreekbaarmakenvan) grensoverschrijdendenlastiggedrag,preventiefbeleid,deregelinggratisdigitaleVOG,eenrookvrij (sport)terreinenalcohol-endrugsbeleid,eneenstappenplanvooreengedragscode.

Bron:RidderkerksDagblad(bewerkt)

Bijdezepraktijkopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Bespreekdewoordendiejenietbegrijptofzoekzeop.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Waaromdenkjedatditpraktijkvoorbeeldbijditthemagekozenis?

c. Maaksamenmetjemedestudenteenlijstjemettipshoejealsmedewerkersportenrecreatieervoor kuntzorgendatsportersofgastenzichveiligvoelen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Watleerjevanditpraktijkvoorbeeld?

Opdracht4 EenHelm?

Discussieoverveiligheidlaaitop: ‘Eenhelm?Diekeuzemoetjebijeenkeeper zelflaten’

NadebotsingtussenRKC-doelmanEtienneVaessenenAjax-spitsBrianBrobbeylaaidedediscussie overkeepersenhunveiligheidweerop.Moetiederedoelmanverplichtwordeneenhelmtedragen?

MatthewLentinkheeftinhetverledenéénkeerzelfeenblessureaanzijnhoofdopgelopen.,,Het gebeurdetijdensmijnallerlaatstewedstrijdvoorKloetinge,indejeugd’’,verteltdehuidigedoelman vanGoesenhetnationaleteamvanAruba.,,WespeeldenoponseigentoernooitegenRBC,declub waariknadezomergingspelen.Ikkwamuit,eentegenstanderkwamdoorenraaktemetzijnknie mijnjukbeen.Ikhadalleeneengesprongenaderendaardooreenoogwaariknietdoorkonkijken.Het iseigenlijkdeenigekeergeweestdatikzoietshebmeegemaakt.’’ ZaterdagzaghijhoeVaessengeblesseerdraakteennaeenreanimatieopeenbrancardwerd weggedragen.Lentinkhooptevooraldatdeernstvandeblessuremeezouvallen.,,Natuurlijkhoopje meteendathetgoedmethemgaat.Aandeanderekantdenkikookweldatwatdaargebeurde,niet tevermijdenis.Wijgaanmetonshoofdnaardebalendoenerallesvooromdietepakken.Daarmoet jedusweleenbeetjegekvoorzijn,datzeggenzenietvoornietsvaakoverkeepers.Erziteenbepaald risicoaan.’’

Heefthijzelfaleenshetverzoekgehadomeenhelmtegaandragen?Lentink:,,Nee,eriseigenlijknog niemandgeweestdietegenmijheeftgezegddatikmaarbetereenhelmzoukunnendragen.PetrCech isinzijntijdbijChelseameteenspecialehelmgaanspeleneninZeelanddraagtDylandeKameréén. Hetlijktmijsuperonhandig.’’

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=489100429&page=2&pos=32

RKC-doelmanVaessendraagttegenwoordigaltijdeenhelmtijdenswedstrijden.

WebellenDylandeKam,dievoorhetderdeseizoenoprijbijPatrijzenspeelt.Daarvoorkeeptehijbij Kloetingeenbijdieclubliephijnietéén,maartweekeereenhoofdblessureop.Hoeheefthijhetincident metVaessenervaren?

,,Ikzaghetgebeurenoptelevisie’’,verteltDeKam.,,Ikschrokenerkwamenbestwelwatemotiesnaar boven.Hetwaswelfijnomteziendatersnelenadequaatgehandeldwerd.’’ Zo’nbotsingoverkwam hemzelfindejeugdvoordeeerstekeer,tijdenseentraining.,,Ikhieldereenhersenschuddingaan overenbendaarnadriemaandennietnaarschoolgeweest.Intotaalhebikeenhalfjaarnodiggehad omteherstellen.Daarnabenikwelweergaankeepen.Nee,nognietmeteenhelm.’’

AlsspelervanKloetinge2werdhijenkelejarenlatergeraaktdooreentegenstander.,,Hijkwammet zijnschoenopmijngezicht.Waterdaarnapreciesisgebeurd,weetiknietmeerzogoed.Ikbenheel evenbuitenbewustzijngeweest.Ikhebdiewedstrijdnogweluitgespeeld.Hetwasde90steminuuten ikwildeperseverder.Daarwasikheeleigenwijsin.Toenikthuiskwamginghetmis.Ikzakteinelkaar enkreegheelveelhoofdpijn.’’

Erwerdendaarnahersenscansingepland.,,DatgebeurdebijneuroloogJanDoelman,dieooksupporter vanKloetingeis.Hijgafmetweeopties:stoppenmetkeepen,oftijdenshetvoetballeneenhelmdragen. Sindsdiendraagikdiehelm.’’

Bron:PZC.nl(bewerkt)

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Watleerjevanditpraktijkvoorbeeld?

b. Hoekunjealsmedewerkersportenrecreatiedefysiekeveiligheidtijdenshetvoetballenbevorderen?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht5 Gedragscodesport

a. Bekijkhetfilmpje.Welketipswordengegevenomalsmedewerkersportenrecreatiedesociale veiligheidtebevorderen?

b. Welketipswiljealsmedewerkersportenrecreatieextraaandachtgeven?

c. Watleerjevanhetfilmpje?

1.3Jeveiligvoelen

Veiligheid is ‘zonderofbuitengevaarzijn’,of ‘beschermdzijn’.Vooriedereenishetbegripveiligheid duidelijk.Iedereenwilzichveiligvoelen;vrijvanangstengevaar.Deomgevingwaarinjejebevindtis nietbedreigendenjevoeltjeopjegemak.

Tochisnietvooriedereenhetgevoelvanveiligheidhetzelfde.Watvoordeéénveiligvoelt,voeltvoor deanderonprettigeneenderdepersoonvoeltzichzelfsonveilig.Eenveiliggevoelhebben,isafhankelijk vandepersoonzelf.Ineenbepaaldesituatiekunjijjeonzekerenminderwaardigvoelen.Ineenzelfde situatieheeftiemandandersditgevoelmisschienniet.

Tegenstandersinde(sport)wedstrijdmakendaargebruikvan.Denkhierbijaanboksersdiebijhun perspresentatie(bijna)metdeneuzentegenelkaarstaanenontzettendstoerenkwaadnaarelkaar kijkenomdeanderteimponeren.

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=348828287&page=4&pos=151 'Ikgahempijndoenenzijnwereldtitelafpakken.’

Veiligheidisvooraleengevoel.Hetisgebaseerdopwaterinjehoofdomgaat.Bijhetzienvaneenhond kunjeenormschrikkenenjeopdatmomentonveiligvoelen.Misschiengaatdehondjegrijpen...Toch weetjedatditnietwaarschijnlijkis.Dehondzaleerderkwispelendanaanvallen.Hoekanhetdatjijje tochnietveiligvoeltinditsoortsituaties?

Opdracht6 Onveiligofnietprettig?

a. Bespreekmeteenmedestudentinwelkesituatiesjijjeminderprettigofonveiligvoelt.

b. Denkenjullieerhetzelfdeover?

c. Watishetverschiltussenjullie?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Mogelijkeoorzakenvanonveiliggevoelzijn:

• eerdere(traumatische)ervaringen

• onbekendesituatie

• aan-ofafwezigheidvanpersonen

• emotioneleontwikkeling.

Eerdere(traumatische)ervaringen

Hetkanzijndatjedezesituatiealeerderhebtmeegemaakt.Jekuntdaardooreen trauma hebben opgelopen.Bijvoorbeeld:Tijdenshethardlopenbenjeeenkeergebetendooreenloslopendehond. Alsnutijdenshethardlopeneenhondopjeafrent,schrikjeweer.Jedenktdatdehondjezalbijten.

Automatischkomtdeangstvantoenterug.Ditgebeurtonbewust.Jedenkternietbijna.

Onbekendesituatie

Jevoeltjeonveiligdooronwetendheid.Eensituatieniet ‘kennen’ isvoorveelmensenheelonprettig. Alsje(nog)nietweethoejemoethandelenineensituatie,isdatnietfijn.Ookditkaneenonveilig gevoelgeven.

Aan-ofafwezigheidvanpersonen

Jevoeltjevooralveiligalseriemandbijjeisdiejekentenvertrouwt.Gewenstfysiekcontact,iemand aanraken,zalvaakjegevoelvanveiligheidnogvergroten.

Emotioneleontwikkeling

Jeveiligvoelenstaatdirectinverbandmetjeemotioneleontwikkeling.Eenkinddatthuismetveel onveiligesituatiestemakenkrijgt,heeftdaarderestvanzijnlevenlastvan.Ophetmomentdatjeelke keertehorenkrijgt:"Datkunjijtochniet",gajeechtgelovendatditzois.Hetzelfdegeldtalserthuis altijdruzieis,alseendiscussieopgelostwordtmeteenklaptegenjehoofdofalsjeconstantuitgelachen wordt.Hoemoetjemetjegevoelensomgaan?Alsjenietandersgewendbent,weetjenietdatdit eigenlijknietnormaalis.Eenkindmetplezierenliefdeopvoedenenveelstimulerenwerktenorm positief.Zoontwikkelthetkindzelfvertrouweneneengoedzelfbeeld.

Jijhebtalsmedewerkersportenrecreatiedetaakombijtedragenaanhetzelfvertrouweneneengoed zelfbeeldvanjesportersofgasten.Zorgdatjekennisvanzakenhebtenjesportersofgastenzullenje vertrouwen.Zokunjejesportersofgastenzelfseenhoopzelfvertrouwengeven.

Opdracht7 Uitspraken

Eensituatieniet ‘kennen’ isvoorveelmensenzeeronprettig.Jevoeltjeonveiligdooronwetendheid.

a. Leesdeuitspraak.Geefhiervantweevoorbeelden.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Jeveiligvoelenstaatdirectinverbandmetjeemotioneleontwikkeling.Eenkindmetplezierenliefde opvoedenenveelstimulerenwerktenormpositief.

b. Beschrijfeensituatiewaarinjejegestimuleerdvoelde.

Opdracht8 Eenveiliggevoel

Erzijnviermogelijkeoorzakenvooreenonveiliggevoel:

• eerdere(traumatische)ervaringen

• onbekendesituatie

• aan-ofafwezigheidvanpersonen

• emotioneleontwikkeling.

a. Bespreekmeteenmedestudentwatjealsmedewerkersportenrecreatiekuntdoenomdeze oorzakenwegtenemenofteverminderen.Noteerdezemaatregelen.

b. Beschrijfeenpraktijkvoorbeeldwaarineenofmeervandezemaatregelenzichtbaarzijn.

c. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

Opdracht9 Onveiligesituaties

Erzijnviermogelijkeoorzakenvooreenonveiliggevoel:

• eerdere(traumatische)ervaringen

• onbekendesituatie

• aan-ofafwezigheidvanpersonen

• emotioneleontwikkeling.

COPYRIGHTBOOM

Situatie1

• Eenopdevijfouderengaat'savondsvrijwelnooitmeerdedeuruit.

• Eenopdetienouderenneemtaltijdietsterverdedigingmeealshijdestraatopgaat.

Datblijktuithetveiligheidsonderzoekonder750ouderenvangemiddeld75jaardoor belangenorganisatieUnieKBO.Dieuitkomstisopmerkelijk,omdathetaantalovervallenin2014is teruggelopenmet22procent.Hetlijktveiligerdanooitopstraat.

a. LeesSituatie1.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Watisdeoorzaakvandezeonveiligesituatie?

Situatie2

Jemoeteenstrafschopnemen.Jelegtdebalopdestip.Jeheleteamstaatletterlijkenfiguurlijkachter je.Eenteamgenootlegteenhandopjeschoudervoordatjedepenaltyneemt.Ditversterktjegevoel vanzelfvertrouwen.Alsjeeigenlijklievergeenlichamelijkcontacthebt,sprekenwevanongewenst gedrag.Dangeeftlichamelijkcontactjuisteenonprettigenonveiliggevoel.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. LeesSituatie2.

Watisdeoorzaakvandezeonveiligesituatie?

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/frightened-african-american-schoolboy-being-bullied-1066233650 Grensoverschrijdendenongewenstgedrag.

Hetisjeintussenvastwelduidelijk:jijbepaaltzelfofjijjeveiligofonveiligvoelt.Jijbepaaltjegrenzen. Alsjijjeeigengrenzenkentendezeduidelijkaangeeft,isditvoordeanderookheelduidelijk.Deander weetdanwanneerhijoverjouwgrensgaat.Indatgevalisersprakevangrensoverschrijdendgedrag.

VolgensdeNationaleEnquêteArbeidsomstandighedenkrijgtjaarlijkszestienprocentvandewerknemers temakenmet ongewenstgedrag.Ongewenstgedragisgedragwaardooriemandanderszichonveilig ofnietprettigvoelt.Iedereenkanzichschuldigmakenaanongewenstgedrag.Vaakblijktweldathoe meermachtiemandheeft,hoegroterdiekanswordt.

Maarookindesportmoetjealertzijnopgrensoverschrijdendgedrag.Sportstaatbekendalseen omgevingwaareengezondecompetitieismetsportiviteit,teamworkenpersoonlijkegroei.Helaasis hetookeenomgevingwaaringrensoverschrijdendgedragtevaakvoorkomt.

Onschuldig?

Ongewenstgedragbegintvaakonschuldig.Onschuldiglijkendegrapjes:iemandconstanteenzacht duwtjegeven,elkekeeriemandshaarkleurbenadrukken,vaakiemandaanraken.Deplegervan ongewenstgedragbouwthetop.Alshijinhetbeginmeteenzoudoenwathijaanheteindedoet,zou iemanderietsvanzeggen.Maarjuistomdathetgeleidelijksteedsergerwordt,ishetlastigereriets vantezeggen.

Veelbuitenstaandersherkennenhetooknietalsongewenstgedrag.Zevindendathetslachtofferzich eigenlijkaanstelt.Dedader"bedoelthetnietzo",hoorjevaak.Ditiseengrootprobleem,omdathet slachtofferzichdaardoorvaakalleenvoelt.

Ongewenstgedragkantoteenvijandigeenonaangenamesituatieleiden.Omgaanmetelkaarisdan nietfijn.Hetisvangrootbelangalsmedewerkersportenrecreatieongewenstgedragteherkennen. Ermoetvooriedereen,jezelf,jecollega’senjegasteneensociaalenfysiekveiligeomgevingzijn.Anders isveiligheidvertezoeken.Uitgangspuntisrespecthebbenvoorelkaar.Isdithetgeval,dankaniedereen zichveiligvoelenenzichopeengoedemanierontwikkelen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

COPYRIGHTBOOM

Alsjijjeeigengrenzenkentendezeduidelijkaangeeft,isditvoordeanderookheelduidelijk.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Beschrijfeensituatiewaarinjijjegrenzenduidelijkhebtaangegeven.Noteerookhoeenwaarom jeditdeed.

b. Zoekeenartikelineenkrant,weekbladofopinternetover ‘grensoverschrijdendgedrag’.

Werksamenmeteenmedestudent.

c. Bespreekjeartikelmeteenmedestudentenvertelookwaaromjejuistditartikelwiltbespreken.

Werkgeverszijnverplichtomongewenstgedragtevoorkomenentebestrijden.Inde Arbowet,eenwet metregelsovergezondheid, welzijn enveiligheid,wordenviervormenvanongewenstgedrag beschreven:

1.(seksuele)intimidatie

2.agressieengeweld

3.pestenentreiteren

4.discriminatie.

(Seksuele)Intimidatie

Opjewerkkunjetemakenkrijgenmet(seksuele)intimidatiedoorcollega’s,gastenofjeleidinggevende.

Daarbijgaathetnietomeenonschuldigeflirt,eenvriendschappelijkeaanrakingofeenvervelend gesprek.Hetgaatom(seksueelgetinte)aandachtdiejijalsonprettigervaart.Bijvoorbeeld:

• eenbeledigendgrapje

• suggestieveopmerkingen

• persoonlijkevragenoverjeprivéleven

• ongewenstaanraken.

Hetgaaternietomtebepalenofdebedoelingvande daderofeenvoorvalalsongewenstgedraggezienmoet worden.Hetgaateromhoedeontvangerhetervaart. Hoeonschuldigeenopmerkingsomsookkanlijken, vooreenanderkanhetheelvervelendzijn.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/muslim-woman-beign-herrased-by-representative-618143777 Ongewenstaanraken.

Opdracht11 Seksueleintimidatie

Hetisvoorheteerstweereensmooiweer.Hannabesluitomhaarnieuwezomerjurkaantedoen.Als zeophaarwerkkomt,maakthaarleidinggevendeeenopmerking.Welkeopmerkingisseksuele intimidatie?

Wateenleukjurkje.

Watziejeerleukuit.

Watziejeerlekkeruit.

Watziejeerzomersuit.

Ookinjewerkkunjetemakenkrijgenmetagressieengeweld.Bijvoorbeelddoorruziemeteencollega ofeengast.Erzijnverschillendevormenvangeweld,zoals:

• verbaalgeweld:bijvoorbeeldscheldenenbeledigen

• fysiekgeweld:bijvoorbeeldschoppen,slaan,bijten,vastgrijpenofgewapendgeweld

• psychischgeweld:bijvoorbeeldbedreigen,onderdrukzetten,irriteren,thuissituatiebedreigenof beschadigenvaneigendommen.

Ookthuiskunjetemakenhebbenmetagressieengeweld.Huiselijkgeweldkomtvakervoordanwe denken.Hetisookveelminderzichtbaardananderevormenvanagressieengeweld,omdatdit ‘achter devoordeur’ plaatsvindt.Deoverheidheeftdaaromeenmeldcode ‘huiselijkgewelden kindermishandeling’ opgesteld.Sinds1januari2019wordtvanberoepskrachtenverwachtdatzij ernstigesituatiesvanhuiselijkgeweldenkindermishandelingaltijdmeldenbijVeiligThuis.

Opdracht12 VeiligThuis

a. Ganaardewebsitevan'VeiligThuis'.

b. Watishetdoelvandeorganisatie ‘VeiligThuis’?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Hoewerkt ‘VeiligThuis’?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Watzijnmogelijkesignalenvanhuiselijkgeweld?

Pestenentreiterenkomtopveelplaatsenvoor.Nietalleenopschool,opjestage,maarookophet werk.In2017warenruimeenhalfmiljoenwerknemershetslachtoffervanpesterijen,waarvan80.000 structureel.Bij pesten ophetwerkgaathetnietomeeneenmaligevervelendegrapofopmerkingdoor eencollega.Pestengebeurtvakerenovereenlangeretijd.Hetdoelvanpestenisiemandkwetsenen vernederen.

Vormenvanpestenentreiteren

• vervelendeopmerkingenmaken

• grapjesmakentenkostevaneenander

• iemandnegerenofnietlatenmeedoen

• beledigenenschelden

• gebarenmaken

• afpakkenvanspullen

• digitaalpesten.

Opdracht13 Pestenentreiteren

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Bekijkdewebsite.

Pestenentreiterenwordtnietalleengedaandoorjongeren.Ookvolwassenenkunnenophunwerkte makenkrijgenmetpestgedragdoorcollega’sofklanten.Ditheet ‘mobbing’ .

b. Zoekopinternetinformatieoverhetonderwerp ‘mobbing’.Maakeeninformatiefolderoverhet onderwerp ‘pestenophetwerk’.Gebruikdaarvoorhetstappenplan.

Maakvoorafdekeuzeofdefolderisbedoeldvoorwerkgeversofvoorwerknemers.

Opdracht14 Pestenopdewerkvloer

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Bekijkhetfilmpjeoverpestenophetwerkenbeantwoordsamendevragen.

b. Watkunnendegevolgenzijnalseencollegaopdewerkvloergepestwordt?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Waaraankunjemogelijkherkennendatiemandopdewerkvloergepestwordt?

d. Watkunjedoenalsjevermoedtdatditgebeurt?

e. Enhoezithetbijjullieopschoolofindegroep?Wordtdaargepest?

f. Watkunnenjulliedoen?

g. Gaanjulliedatookdoen?Waaromwelofniet?

h. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/gender-equality-concept-woman-hands-holding-1205245405 Discriminatieopbasisvangeslachtmagniet.

HetzijnnietalleenmaardeVerenigdeStaten,waarmensenlevendiehetgevoelhebbendatzeinde samenlevingnietvolledigmeetellen.OokinNederlandis racisme enookhierisdiscriminatie.Vooral inhetonderwijsheeftNederlandeenprobleemmetdiscriminatie,zegthetSociaalenCultureel Planbureau(SCP):22procentvandescholierenenstudenten(ouderdan15)voeldezichin2018 gediscrimineerd.Vooralscholierenenstudentenmeteenmigratie-oflhbt-achtergrondzijnhiervan hetslachtoffer.Zo'ndrieprocentvandescholierenenstudentenzegtdoordiscriminatietezijngestopt metdeopleiding.

Hetisverbodenomtediscrimineren. Discriminatie ishetandersbehandelenvanmensenofgroepen opbasisvaneenbepaaldkenmerk,bijvoorbeeldopbasisvanras,geslacht,seksuelevoorkeur,godsdienst ofleeftijd.Discriminatieophetwerkkanopverschillendemanierengebeuren:

• overgeslagenwordenvoorpromotie

• minderbetaaldkrijgendancollega’sdiehetzelfdewerkdoen

• beledigdwordendoorcollega’s

• altijdderotklussenmoetendoenvandebaas.

Discriminatiegebeurtsomsookonbewust,zonderdatdegenediediscrimineerthetzelfdoorheeft.Dit komtdoordatiedereenzozijneigenideeënheeftoverbepaaldegroepen.

Alleenmannen

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Ineenorganisatiemoeteennieuweteamleiderwordenaangesteld.Deleidinggevendenodigtalleen demannelijkecollega’suitomtesolliciteren.Hijdenktdatdevrouwelijkecollega’sdaartochgeenzin inhebben.

Opdracht15 Discriminatie

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Bekijkhetfilmpje.

b. Bespreekpervoorbeeldvandiscriminatiedatwordtbenoemd:

1.Watvindenjullievanhetvoorbeeld?Isditvolgensjulliewelofgeendiscriminatie?Legje antwoorduit.

2.Hoezoujezelfreagereninzo’nsituatie?

Opdracht16 Discriminatieopschool

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

SCP 22procentvandescholierenenstudenten(ouderdan15)voeldezichin2018gediscrimineerd,zegthet SCP.

a. Herkennenjulliedatstudentenzichopschoolweleensgediscrimineerdvoelen? Ja / Nee

b. Zoja,beschrijfeenvoorbeelduitdepraktijkvanschool.

Zonee,waaromdenkjedatdatbijjullieopschoolnietvoorkomt?

c. Watzoudenstudentenkunnendoentegendiscriminatie?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Gaanjulliedatookdoen? Ja / Nee

e. Zoja,waarom?

Zonee,waaromniet?

Alsjetemakenkrijgtmetagressiezijnereenaantalbasisregelsdieervoorzorgendathetnietuitde handloopt.Ditnoemjede-escaleren.

Tipsbijdreigendofagressiefgedrag

• Blijfrustig.

• Blijfbeleefd.

• Houdoogcontact.

• Behandeldeandermetrespect.

• Ganietindiscussie,maarzegdatjezietdatdeanderboosis.

• Steleengrensaanhetgedrag,maarwijsnietdepersoonaf.

• Roephulpvaneencollegaofleidinggevendeinalsjedenktdatdesituatienietbeterwordt.

Opdracht17 Omgaanmetintimidatie,discriminatieenagressie

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Leesdesituaties.Geefeerstzelfantwoordopdevragen.Bespreekdeantwoordendaarnameteen medestudent.

Situatie1

Marijkelooptstageineenvergadercentrum.ZewordtdoorLeoingewerkt.Hijlaathaaralleruimtes zienenwaarjeallematerialenenmiddelenkuntvinden.TijdensderondleidingmerktMarijkedatLeo veelnaarhaarborstenkijkt.Zevindtditergvervelend.

b. WatzoujijdoenalsjeMarijkewas?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Situatie2

JorisenMohammedwerkenaleenheletijdmetelkaar.Zekunnennietzogoedmetelkaaropschieten, maarhetsamenwerkengaatprima.OpeendagisJorisdetelefoonvanzijnwerkkwijt.Hijbeschuldigt Mohammedvanhetstelenvandetelefoon.Mohammedweetnergensvanenvoeltzichgediscrimineerd.

c. WatzoujijdoenalsjeMohammedwas?

Situatie3

Lisaispersonaltrainer.VandaagmoetzenaarmeneerVanDam.Helaaskreegzeonderwegeenlekke bandennuiszeeenhalfuurlaterdannormaalbijmeneerVanDam.AlszebinnenstaptbijmeneerVan Dam,reageerthijergboosopLisaomdatzetelaatis.

d. WatzoujijdoenalsjeLisawas?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Vergelijkwatjulliezoudendoenbijsituatie1.Watishetzelfdeenwatisanders?Leguitwaarom.

f. Vergelijkwatjulliezoudendoenbijsituatie2.Watishetzelfdeenwatisanders?Leguitwaarom.

g. Vergelijkwatjulliezoudendoenbijsituatie3.Watishetzelfdeenwatisanders?Leguitwaarom.

Ongewenstgedragkanheelvervelendegevolgenhebbenvoorslachtoffers.Zegaannietmeermet pleziernaarhunwerk,zekrijgenlichamelijkeen/ofgeestelijkeklachten,zewordenziekofzoekenander werk.Hetisdanookbelangrijkomhetnietzovertelatenkomen.

Watkunjezelfdoen?

Alsjezelftemakenkrijgtmetongewenstgedragishetbelangrijkdatjeeroverpraat.Veelmensen beseffennietdathungedragongewenstis.Zestoppenermeestalmeezodrahundatrechtstreeks wordtgezegd.Helptdatniet,praaterdanmetiemandandersover,bijvoorbeeldmet:

• jeleidinggevende

• eencollega

• eenvertrouwenspersoon

• eenbedrijfsarts.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/serious-african-businessman-formal-suit-glasses-1779157841 Praaterover.

Watkunjevooreenanderdoen?

Alsjemerktdatjecollegatemakenheeftmetpesten,seksueleintimidatieofdiscriminatie,spreekdan dedaderaanopzijngedrag.Hiermeesteunjehetslachtoffer.Vaakstopthetongewenstegedragals veelmensenaandedaderduidelijkmakendatzijngedragnietopprijswordtgesteld.

Opdracht18 Watkunjedoen?

"Compliment"

InhaarwerkheeftEmmyveelmetgastentemaken.Datvindtzealtijdheelleuk,maareenpaarweken geledenzeieengastineensdathijEmmyeenlekkerdingvond.Zevondhetopdatmomenthelemaal nietleukomverdertegaan,maarisgewoondoorgegaanmethaarwerk.LaterheeftEmmyhetwel tegenhaarleidinggevendegezegd.

a. WatzoujijdoenalsjeEmmywas?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. WatzoujekunnendoenalsjedeleidinggevendevanEmmywas?

c.

Bespreekjeantwoordenmeteenmedestudent.Denkenjullieerhetzelfdeover?Noteerjullieconclusie.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Doorongewenstgedragteherkennenendaarzeersneloptereageren,kunjeverergeringofongewenst gedragindetoekomstvoorkomen.Ongewenstgedragmoetbespreekbaarzijn.Jemoetdurvenzeggen datjelasthebtvanhetgedragvananderen.Ongewenstgedragmoetactiefwordenaangepakt.Iedereen moethieraaneenbijdrageleveren.Weesookkritischopjeeigengedrag:ismijngedragwelgewenst?

Samenoplossen

Krijgjezelfmetongewenstgedragtemaken,gadanpratenmetdebetreffendepersoon.Zokunje samentoteenoplossingkomen.Lukthetniet,schakeldananderenin.Veelbedrijvenhebbenhiervoor een ‘klachtenregelingongewenstgedrag’.Daarinstaatbijvoorbeeldhoehetbedrijfomgaatmetdit soortgedrag.Ookkunjebijeenvertrouwenspersoonterecht.Devertrouwenspersoonhelptjehoe verdertehandelenbijongewenstgedrag.

Deervaringtelt

Iedereenervaartgedraganders.Watvoordeeenongewenstis,isvoordeanderhelemaalnieterg.Wat ongewenstgedragis,isdaardoorsomsmoeilijktebepalen.Omtebepalenofgedragongewenstis,kijk jenaarhoedeanderepersoonhetgedragervaart.Hetmaaktdusnietuithoehetgedragbedoeldwas.

Bijdeenecollegagebeurtbijnanooitwatenbijdeanderegebeurtwelvaakwat.Hoekomtdittoch? Veelheefttemakenmetuitstralingenhouding.

Uitstraling

Jekuntdiecollega’s,diedocenten,dietrainerszoaanwijzen,waarbijnanooitwatgebeurt.Ditzijn vaakcollega’sdiezelfvertrouwenuitstralen.Watdatpreciesis,isvaaknietduidelijk.Hetheeftinieder gevaltemakenmetjelichaamshouding.Iemanddierechtopstaat,heeftaleenandereuitstralingdan iemanddieeenbeetjegebogenloopt.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/strong-businessman-203354914 Eenzelfverzekerdeuitstraling.

Tips

Eenaantalzakenkunnenhelpenbijeenzelfverzekerdeuitstraling:

• kalmenontspannenbewegenengebaren,alsofjecontrolehebt

• praatrustig,niettegehaast

• maaktoogcontactmetdemenseninjeomgeving

• maaktoogcontactmetdemensenmetwiejepraat

• letopdetoonvanjestem (eenlagestemisbeterdaneenhoge)

• letopjelichaamshouding (rechtop,kinietsomhoog,ontspannen).

Opdracht19 Uitstraling

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Zoeksamenzesfoto’svanmensendievolgensjullieeengoedeuitstralinghebben.

b. Watverstaanjullieondereengoedeuitstraling?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Maakvandegevondenfoto’seenPowerPoint-presentatie.Gebruikdaarvoorhetstappenplan.

Legperfotouitwaaromjulliedezepersonenhebbenuitgekozen.

d. PresenteerdePowerPoint-presentatieaandegroep.Zorgdatjullieallebeieenevengroterolhebben indezepresentatie.

e. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

Datermeerofminderonprettigesituatiesvoorkomenheeftooktemakenmetjouwgedrag.Jouw gedragroeptnamelijkeenreactiebijdeanderop.Dematewaarinjevoorjezelfopkomt,bepaaltook dematewaarinje ‘overjeheenlaatlopen’ Assertief gedragnoemenwedat.Hoebeterofassertiever jijopdesituatiereageert,hoebeterjehetgedragvanjegastenbeïnvloedt.

Vanassertiefnaaragressief

Somskanassertiefgedragverandereninagressiefgedragofagressiefgedragoproepenbijjegasten. Dituitzichdaninharderpratenofschreeuwen,hetgooienmetmateriaalofzelfsfysiekeagressie.

Elkemedewerkersportenrecreatiekrijgtweleenkeertemakenmetagressie.Ditisnietfijn.Desituatie voeltonprettigenonveiligaan.Jemoetopdegoedemanierreagerenopdezeagressie.Hoegajeom metagressiefgedragvananderen?

Basisreactie

Eeneerstebelangrijkestaphierbijisdatjejezelfeenbasisreactieaanleert.Dezebasisreactiebestaat uitdrieonderdelen:

1.Blijfgoed(diep)doorademen.

2.Schatdesituatiein.

3.Reageer,neeminitiatiefdooropdesituatieofopdeandertereageren.

Alsjegoedkuntblijvenademenblijfjekrachtigenevenwichtig.Kijkofjedesituatieherkent,zodatjij enjecollega’siniedergevalveiligblijven.Ditisuiteraardnietdeenigemanierommeteenagressieve situatieomtegaan.Dezemanierhelptvooraljou.Zokunjecorrecthandelenineenagressievesituatie.

Vormenvanagressie

Erbestaanverschillendeindelingeninvormenvanagressie.Dezeindelingisvoordemedewerkersport enrecreatiezeerherkenbaar:

1.verbaleagressie(schelden,schreeuwenenbedreigen)

2.non-verbaleagressie(metmateriaalgooien,eendreigendehoudinghebben)

3.fysiekeagressie(lichamelijkgeweldgebruikentegenanderen).

Bijelkevormvanagressieisvooraldesituatiebepalend.Benjemetjegastalleenofgebeurthetmet eengroepomjeheen?Kijkinhoeverrejebegripkuntopbrengenvoordesituatiedieleidttothet agressievegedragvanjegast.Hethelptvaakalomtezeggendatjezietdatdeanderboosisendatje ditbegrijpt.Bijfysiekeagressiedenkjeeerstaanjeeigenveiligheid.Jemoeteraltijdvoorzorgendat deagressienietergerwordt.

Betersamen

Erzijnooksituatiesdiesamenmeteencollegabeteroptelossenzijn.Neembijvoorbeeldbijeen onprettiggesprekmeteengasteencollegamee.Diecollegakanjouinhetgespreksteunen.Eventueel kandezecollegaaantekeningenmaken(notuleren)tijdenshetgesprek.Zokaniedereenhetgesprek nogeensnagaanenkunnenerookgeenonwaarhedenverteldworden.Ditisvoorjoumaarookvoor degastprettig.

Eenaantaltipsomjegasttekalmeren

• Luisteractief,laatjegastmerkendatjeluistert.

• Toonbegrip,laatmerkendatjedesituatievanjegastsnapt.

• Vraagaanjegastwathijeigenlijkvanjouverwacht.

• Probeerzoveelmogelijksamenhetprobleemoptelossenofwegtehalen.

COPYRIGHTBOOM

• Somslaatdesituatiehettoejegastaanteraken.

• Laatdeemotieeerstwegzakken.

• Haaljegastweguitdesituatie.Gaeenkopkoffiedrinkenmetjegast.

• Bijfysiekeagressie:weesconsequent,laatziendatjegasthiernietmeebereiktwathijvoorogen heeftendatditgedragnietgetolereerdwordt.

• Doehetnietalleen(collega’sofeenleidinggevende).

• Schakelzonodighulpin(eventueelpolitie).

• Letopjeeigenhoudingenuitstraling.

Eenruzietussengastenmoetjenooitalleenaanpakken.Hiermoetaltijdeencollegabijzijn.Jullie kunnensamenmeerbereikendanjijalleen.Jekuntelkaarondersteunen.Samenkunjeeensituatie snellerweerveiligenprettigmaken.Voorjou,jecollega’senjegasten.

Opdracht20 Assertiefreageren

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Thuis,opschool,opjewerkoftijdensjestagehebjevastweleensassertiefgereageerdofmeteen agressiefreagerendepersoontemakengehad.

a. Beschrijfdesituatie.

b. Beschrijfinhoeverrejeassertiefgereageerdhebt.

c. Wathebjegedaanomdepersoontekalmeren?

d. Leesdetipsnogeenkeerna.

Wathadjeandersofmeerkunnendoen?

Opdracht21 Agressie

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmetongeveerdriemedestudenten.

a. Bekijkhetfilmpjebijdezeopdracht.

b. Noteerdetipsuithetfilmpje.

Legpertipuithoejedezeindepraktijktoekuntpassen.

Toepassingindepraktijk Tips

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Vergelijkjeantwoordenmetjemedestudentenenbespreekdeeventueleverschillen.

1.4Fysiekeveiligheid

Eenmedewerkersportenrecreatiemoetgoedvoorzichzelfzorgen.Jemoetfysiekgezondzijnom sportieveenrecreatieveactiviteitengoedenveiligtekunnenbegeleiden.Jeletnietalleenopje veiligheidsgevoel,maarzekerookopjelichamelijkeoffysiekeveiligheid.Jeveiligvoelenenjefysieke veiligheidhebbenheelveeleffectopelkaar.Jekuntbeidevormenvanveiligheideigenlijknietloszien vanelkaar.Wanneerjeinjehoofdmetanderezakenbezigbent,kunjejehoofdnietmeergoedbijje werkzaamhedenhebben.Datkanalseffecthebbendatjeminderopjeeigenveiligheidzultletten.Ook hebjedanminderoogvoordeveiligheidvananderen.Ditkanvoorjou,jecollega’senvoorgasten onveiligesituatiesopleveren.

Blessuresvoorkomen

Eenactiviteitmoetaltijdveiligzijn,dusjehebtaandachtvoorhetvoorkómenvanblessures.Bijjezelf, jecollega’senjegasten.Omblessurestevoorkomen,bereidjejealtijdgoedvoor.Ookmoetjeaandacht hebbenvoor:

• hulpverlenenenbeveiligen

• beschermingdragen

• belastingengetraindheid

• hygiëne.

Hulpverlenenenbeveiligen

Jekuntjegastenalleenhelpenalsjeditopdecorrectemanierdoet.Alsjemoettillen,tildanopde juistemanier.Alsjegastenmoethelpenofopvangenbijeenactiviteit,vangdanopdejuistemanier. Doeditzoveelmogelijkmetzijntweeënenverdiepjeindejuistewijzevanhulpverlenenofbeveiligen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=465923715&page=3&pos=68 Goedhulpverlenenmetbehulpvaneenapp.

Beschermingdragen

Omveiligtewerkenhebjesomspersoonlijkebeschermingsmiddelen(PBM’s)nodig.Dezemiddelen verkleinendekansopletsel.Jeleidinggevendegeeftaanwanneerenhoejedezemiddelenmoet gebruiken.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/man-operating-heavy-duty-leaf-blower-482097559 Draagbijhetbladblazengehoorbescherming.

DePBM’smoetennatuurlijkgoedpassen,andersishetwerkalsnoggevaarlijk.Demeestehulpmiddelen zijnerdanookinverschillendematen.Gebruikdusalleengoedpassendepersoonlijke beschermingsmiddelen.Zitjouwmaaternietbij,overlegdanmetjeleidinggevende.

Draagzonodigaltijdbescherming,zoalseenmaskertijdenssoftballen.Bijhetskiënofsnowboarden draagjealtijdeenhelmeneventueelookeenrugbeschermer.Werkjemetschadelijkestoffen,danheb jebeschermendekledingaan.Bijhardegeluidendraagjegehoorbescherming.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/sanitizing-surfaces-cleaning-home-kitchen-table-1723107856

Beschermingindesportenrecreatie.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/woman-rollerskater-putting-on-knee-protector-1163604838

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/close-ski-goggles-woman-reflection-snowed-2225972187

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/orange-reusable-ear-plugs-construction-site-593882006

Opdracht22 Persoonlijkebeschermingsmiddelen

Ookthuis,opschool,opjewerkofstagewordenPBM’sgebruikt.

NoemvijfvoorbeeldenvanPBM’sdiejethuis,opschool,opjewerkofstagegebruikt.Noteerookbij welkewerkzaamhedenjedezePBM’sgebruikt.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Voorkomoverbelastingzoalstezwaartillen.IndeArbowetiszelfsaangegevenhoeveeljemagtillenin bepaaldesituaties.Jemoetalsmedewerkersportenrecreatieuitkijkendatjejezelfnietoverschat.In jeenthousiasmekunjeditnogweleensdoen.Neemvoldoenderusttijdensennaactiviteiten.

Hoebeterjegetraindbent,hoezwaarderjejezelfkuntbelasten.Hoebeterjeconditieis,hoe gemakkelijkerjijdeactiviteitenkuntbegeleiden.Isjeuithoudingsvermogengoed,dankunjeook gemakkelijkervoorbeeldengevenenmeedoen.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/washing-hands-soap-under-running-water-104339837 Handenwassen.

Hygiëne

Eenveiligeomgevingbegintbijjepersoonlijkeverzorging.Onverzorgdofziekrondlopenisnietprettig voorjecollega’sengastenenalsineenorganisatiedemedewerkersergoedgekleedenverzorgd uitzien,geeftdatvertrouwen.Voorschriftendietemakenhebbenmetpersoonlijke hygiëne zijn:

• kleding

Zorgdatjeerschoonenverzorgduitziet.Draaggoedeenschonekledingenschoenen.

• sieraden

Dezekunneneenbronvaninfectieszijn.Uitsteekselskunnenergensachterblijvenhakenofanderen verwonden.

• zorgenvoorgoedelichaamsverzorging

– harenennagels

Loshangendeharenen/oflangenagelskunnenonhygiënischzijnenonveilig.Jeharenkunnen bijvoorbeeldvastblijvenzitteninelektrischeapparaten.

– wondjes

Bedekwondjesmeteenpleisterofhandschoen,afhankelijkvanhetsoortwerkdatjedoet. – verkoudheidengriep

Probeerdekansombesmettewordenofomanderentebesmettenteverkleinen.Wasregelmatig jehandenmetzeependroogzegoedmeteenpapierenhanddoek.Gebruikeenzakdoekjeom intehoestenofteniezenengooihetmeteenindevuilnisbak.Maakregelmatigschoon.Blijfthuis alsjeziekbent.

– regelmatigwassenendouchen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Gasten

Alsmedewerkersportenrecreatiemoetjeooklettenopdehygiënevanjegastenvoor,tijdensenna deactiviteiten.Daarnaastishetbelangrijkdatdeaccommodatiegoedgeventileerd,schoonengoed onderhoudenis.

Alsmedewerkersportenrecreatiehoudjedezehygiënischepuntenindegaten.Zoblijfjegezond,en jebentvoorjegasteneenrolmodel:jegeefthetgoedevoorbeeld.Somsisditzelfsonbewust,desporters hebbenhetnieteensdoor.Letnietalleenopjeeigengezondheid,maarwijsjegastenookophun lichamelijkegezondheid.

Opdracht23 Hygiëne

a. Denkaandehygiënemaatregelendiejezelfneemtopschool,jewerkofstage.Opwelkemanieren zorgjijvooreengoedeeigenhygiëne?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Opwelkemanierzorgjijdatdehygiënevoorsporters/gastengoedblijft?

c. Noteervijfmaatregelendievanbelangzijnomverspreidingvancorona,griepofverkoudheidtegen tegaan.

Opdracht24 Maatregelentervoorkomingvanblessures

Omblessurestevoorkomenmoetjeaandachthebbenvoor:

• hulpverlenenenbeveiligen

• beschermingdragen

• belastingengetraindheid

• hygiëne.

a. Leesdecasussen.

Nesrinesrug

Nesrinneismeteengroepkinderennaareenspeeltuingegaan.Daardoetze ‘eenreisronddespeeltuin’. Dekinderenmoetendaarbijallespeeltoestellenafgaan.Nesrinnestaatbijderekstokomdekinderen overderekstoktetillen. ’sAvondstijdenshaaratletiektrainingmerktNesrinnedathetspeerwerpen nietgoedgaat.Zeheeftlastvanhaarrug.Zeheeftdekinderenopdeverkeerdemaniergeholpenom overderekstoktekomen.Stom,Nesrinnehadmeervanuithaarbenenmoetentillen.

b. Opwelkemanieriserindezecasusaandachtvoorhetvoorkomenvanblessures?

Discozwemmen

InzwembadDeZeebaarsisopwoensdagmiddagdiscozwemmen.Erzijnongeveer150kinderendoor hethelezwembadtevinden.Deglijbaanisopen,despringplankmagwordengebruikteneriseendj. Erstaanvijflifeguardsindezaaleneriseenlifeguardindepersoneelsruimteaanhetpauzeren.Na15 minutenwordterdoorgedraaid.Zokaneenanderelifeguardpauzehoudenomdaarnaweerzijn volledigeaandachtbijdekinderentehebben.Ookheeftelkelifeguardoordopjesin.Dithoudtergharde geluideneenbeetjetegen,maarzehorennogwelalles.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Opwelkemanieriserindezecasusaandachtvoorhetvoorkomenvanblessures?

hardlopen

Alsjevakerhardloopt,gajesteedsmakkelijkerhardlopen.Hetkostjesteedsmindermoeiteenjekunt verderenlangerlopen.Jeuithoudingsvermogenisdanbetergewordenenjebentsterkergeworden.

d. Opwelkemanieriserindezecasusaandachtvoorhetvoorkomenvanblessures?

Sportentijdenseenpandemie

Inhetsportcentrumwordenalternatievesportlessengegevenomdeverspreidingvancoronate voorkomen.Erwordtbuitengesport,dekleedlokalenzijngeslotenensportersmoetenhuneigen handdoekenhandgelmeenemen.Voordemeestesporterszijndeoefeningennieuw.Demedewerker sportenrecreatieschenktdaaromextraaandachtaandewarming-up.

e. Opwelkemanieriserindezecasusaandachtvoorhetvoorkomenvanblessures?

Opdracht25 Blessuresvoorkomen

COPYRIGHTBOOM

a. Zoekopinternetnaareenartikel,fotooffilmpjeoverblessurepreventie.

b. Waaromhebjejuistvoorditartikelofdezefotooffilmgekozen?

c. Herkenjeereenofmeervandevierfactoreninwaarvoorjeaandachtmoethebbenomblessures tevoorkomen?Zoja,Welke?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Watleerjevanhetartikel,defotoofhetfilmpje?

e. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.

1.5Veiligwerken

Goedenveiligwerkenalsmedewerkersportenrecreatiebegintbijjezelf.Zoalsbesproken,moetje jezelfveiligvoelen,zowelfysiekalspsychisch.Zokunjeactiviteitenopeenveiligemaniervoorjezelf, jecollega’sengastenuitvoerenenbegeleiden.

Jevoeltjegoedalsjebinnenjeeigengrenzenkuntwerken.Dezegrenzenmoetenbijjezelfenje werkomgevingbekendzijn.Ookjecollega’senjegastenhebbengrenzen.Julliemoetenersamenvoor zorgendathetwerkveilig,gezondenprettigis.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Richtlijnenenafspraken

Erzijnalgemenerichtlijnenenafsprakenwaaraandewerkgeverendewerknemerszichmoetenhouden. Ditzijnafsprakenomdegezondheid,deveiligheidenhetwelzijnvanwerknemerstebeschermen.Deze afsprakenstaanoppapier.Iedereenkandeafsprakendusopzoekenenbekijken.Dezeafsprakenzijn vastgelegdindeArbeidsomstandighedenwet,kortwegdeArbowet.

Ookzijnerafsprakenoverdeveiligheidvandeaccommodatieendematerialendiejegebruikttijdens jewerk.Bovendienkrijgjealsmedewerkersportenrecreatietemakenmetafsprakendiezijngemaakt binnenhetbedrijfwaarjewerkt.

Jekrijgtalsmedewerkersportenrecreatietemakenmetdevolgendeafspraken,regelsenrichtlijnen:

• algemenebepalingenenrichtlijnendiegeldenvoordewerkgeverenmedewerkersindebranche voorsportenrecreatie(arbo)

• wettelijkeregelingenenwettendiegeldenvoordeveiligheidvanfaciliteitenen/ofmaterialenen middelen

• afsprakenenregelsdiegeldenbinnenhetbedrijfwaarvoorjewerkt

• jepersoonlijkeregelsenrichtlijnen(jeeigengrenzen).

Interessantewebsitesveiligheid

Veiligheidenblessures

Informatieoverpreventie

Opdracht26 Afspraken,regelsenrichtlijnen

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmetdriemedestudenten.Beantwoordeerstdevragenvoorjezelfen bespreekzedaarnametjemedestudenten.

a. Iedereenhanteertookpersoonlijkeafspraken,regelsenrichtlijnenomveiligtekunnenwerken. Noteervijfafspraken,regelsofrichtlijnen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Inhetwerk,opjestageofopschoolgeldenookafspraken,regelsenrichtlijnenomveiligtekunnen werken.Noteervijfafspraken,regelsofrichtlijnen.

c. Bespreekjeantwoordenmetjemedestudenten.Hebjenogbelangrijkeafspraken,regelsofrichtlijnen gehoorddiejewiltovernemen?Noteerze.

d. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

Iedereeninhetbedrijfwaarjijwerktmoetwetenwelkebepalingen,regelsenrichtlijnenerzijn.Alsdeze opdegoedemanierwordentoegepastennageleefd,daniserminderkansopeenarbeidsongevalof eenberoepsziekte.Danblijvenermindermensenthuiswegensziekteofeenongeval.Datisgunstig voorjewerkgever.Hijheeftminderverzuimkostenenhoeftgeenmensentevervangendieziekthuis zijn.Hetwerkkangewoondoorgaan.

Arbeidsongeval

Henrygaatmetdescoutingeenweekendweg.Zegaanopstapmetvijfleidersenzestigkinderen.Dit zijnwelveelkinderendenktHenry,alserwatgebeurt … Omzesuurgaandeleiderskokenvoorde kinderen.Dekinderenblijvenelkekeerdekeukenin-enuitlopen.Henryletmeeropdekinderendan opdepanmacaronidieophetvuurstaat.

Weerkomteengroepjekinderenschreeuwendbinnenrennen.Henrywilernuwatvanzeggen,nuis hetgenoeg.Alshijzichomdraait,stoothijdepanvanhetvuurenkrijgtdezeoverzichheen.Henry looptdaardooreentweedegraadsbrandwondopaanzijnbuikenarmen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Beroepsziekte

DoorhetveletillenvankinderenindebsoheeftMariëtteergveellastvanhaarruggekregen.Zoerg zelfsdatzezichziekmeldt.Erzaliemandandersgeregeldmoetenwordenvoordezegroepkinderen.

Opdracht27 Arbeidsongevallenenberoepsziekten

a. Welkarbeidsongevalzouerindesportofrecreatievaakvoorkunnenkomen?

b. Leguitwaaromjeditdenkt.

c. Welkeberoepsziektezouerindesportofrecreatievaakvoorkunnenkomen?

d. Leguitwaaromjeditdenkt.

DeArbeidsomstandighedenwet(kortwegArbowet)iseenNederlandsewetdiekijktnaarveiligheid, gezondheidenwelzijnopdewerkplek.Demedewerkersportenrecreatiezorgtsamenmetzijnwerkgever datdezewettoegepastwordt.Hetdoelhiervanisarbeidsongevallenenberoepsziektenvoorkomen.

Veiligheid,gezondheidenwelzijnhebbenveelmetelkaartemaken.Onveiligesituatieskunnenleiden totziekteverzuim.Somszelfstotarbeidsongeschiktheid.Veiligheidisdanookheelbelangrijkinde Arbowet.Veiligheidkanopverschillendemanierenwordenbedreigd:

• onbevoegdeneengroeplatenbegeleiden

• verkeerdgebruikvanschoonmaakmiddelen

• geengebruikvanbeschermingsmiddelen.

Demedewerkersportenrecreatieisvooreengrootgedeelteverantwoordelijkvoordeveiligheidop dewerkvloer.Jouwwerkgeverisverplichtomjewerkplekveiligtemakenentehouden.Ookjijmoet jeaandeveiligheidsvoorschriftenhouden.Daarnaastbenjeookverplichtomonveiligesituatiesdirect bijjeleidinggevendetemelden.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/bicycle-helmet-line-icon-thin-2414970891 Jijbentverantwoordelijkvoordeveiligheidvanjouwgasten.

Alsjewerktmetkwetsbaredoelgroepenisveiligheidextrabelangrijk.Jijalsprofessionalbent verantwoordelijkvoordeveiligheidvanjegasten,omdatzedaarzelfvaaknietvoorkunnenzorgen.

IndeArbowetstaatdatwerkgeversenwerknemerssamenmoetenzorgenvoorgoede werkomstandigheden.Iederheeftdaarinzijneigentaak.Dewerkgevermoetzichhoudenaanderegels overgezondheid,welzijnenveiligheid.Jijalswerknemermoetjewerkdoenzoalsisafgesproken.Je moetdaarbijgevaarlijkeofongezondeomstandighedenmelden.

Opdracht28 Takenwerkgeverenwerknemer Bijwiehoortwelketaak?Zetkruisjes.

Werknemer Werkgever Taak

Uitvoerenvaninstructie.

Verzorgenvanjuistematerialenomtaakuittevoeren.

Opbergenvanmaterialenopdejuisteplek.

Onderzoekenvanongevallenopwerkplek.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Meldenvanmogelijkgevaarlijkeomstandigheden.

Rekeninghoudenmetergonomischeregelstijdenshet verplaatsenvaneencliënt.

Bestrijdenvanmogelijkgevaar.

Opdracht29 Arbo

a. Bekijkhetfilmpjebijdezeopdracht.

InhetfilmpjewordtdeArbowetmeteenaantalvoorbeeldenuitgelegd.

b. MetwelkedrieonderdelenheeftdeArbowetvolgenshetfilmpjetemaken?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Erwordenviervoorbeeldenvanonderwerpengenoemd.Geefvanelkonderwerpaanhoeditis geregeldopjewerk,stageofschool.

Dewerknemermoetopeenveiligeenprettigemanierkunnenwerken.

d. Leeshetcitaat.Watvindjevandezelaatstezinuithetfilmpje?

e. Benjehetmetdituitgangspunteens?Waarbenjehetmeeeensenwaarbenjehetnietmeeeens?

f. Vergelijkjeantwoordenmeteenmedestudentenbespreekdeeventueleverschillen.

Jekuntinjewerkdoorallerleiredenenziekworden:

• geestelijkoflichamelijkzwaarwerk

• ongezondewerkomstandigheden

• werkenmetongezondestoffen.

IndeArbowetstaatdatongezondesituatiestoteenminimumbeperktmoetenblijven.Sommige situatieszijnzelfsverboden.

Welzijn

Welzijnwordtbepaalddoordegezondeenveiligeinrichtingvanjewerkplekendoordeinhouden organisatievanjewerk.Jewerkgevermoetervoorzorgendatjewerkplekprettigis.Erzijndriegebieden waarjewerkgeveropmoetletten:

• deomgevingsfactoren(licht,geluid,temperatuurenzovoort)

• belasting(hetwerkmagniettezwaarzijn)

• informatieverwerking(wordternietteveelaanmijgevraagdensnapikhet?).

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Leeftijd

Ookleeftijdkanbijarbeidsongevallenenziekteverzuimeenrolspelen.Jouwwerkgevermoethier rekeningmeehouden.Hetligtmeestalvoordehanddateenouderemedewerkernietalhetfysiek zwarewerkmoetdoen.

Ouderemedewerkerszijnvaakervarenmensenbinneneenbedrijf.Jongeremedewerkerskunnenheel veellerenvandezeouderemedewerkers.Zekeralsjenetbegintalsmedewerkersportenrecreatie. Jouwwerkgeverdoeterdanookgoedaanomjoualsonervarenstartersamentelatenwerkenmet eenervarenouderecollega.

Dewetzegtdatalsjejongerbentdan18jaar,jewerkgeverervoormoetzorgendatiemandouderdan 18jaartoezichthoudtopjouenjewerk.Ditisvooralvoorjouwveiligheidalsjongemedewerkersport enrecreatievanbelang.

Opdracht30 Ongezondesituaties

Geefvanelkesituatieaanofhetgaatovergezondheid,welzijnofveiligheid.Zetkruisjes.

Veiligheid Welzijn Gezondheid Situatie

Jestruikeltbijnaovereenemmerdienoginhetgangpadstaat.

Jewerktineenruimtezonderlicht.

Jehebtweinigplezierinjewerk.

Jehebtrechtoppauzealsjedeheledagwerkt.

Hetwassenvanderamenmagjealleendoenalsereengoede trapis.Staanopeenstoelmagniet.

Jevoeltjenietopjegemakbijdenieuweteamleider.

Erzijnveelzakenwaaropdewerkgevermoetletten:

• hetsoortwerk

• hoezwaarhetwerkis

• dewerkomgevingmoetaandewerknemeraangepastzijn

• werktempo

• hetwerkmoetduidelijkenbegrijpelijkzijnuitgelegd

• dewerktijdenzijnaangepastaandeleeftijd.

Samen

BijhettoepassenenuitvoerenvandeArbowetmoetenjij,jecollega’senjewerkgeversamenwerken.

Jijenjecollega’slettenopdeveiligheid,maarookjeleidinggevendemoethiergoedopletten.

Regelsopjewerkzijngebaseerdopdewetgevingoverarbeidsomstandighedenenmilieu. Arbeidsomstandighedenhebbentemakenmetdeomgevingwaarinjewerkt.Werkjeveilig,werkje gezond,werkjemilieubewustenhoudjejeaanderegels?Deregelswordenaangepastaanhetsoort werkdatjedoetendeorganisatiewaarinjewerkt.Deregelsmoetenbovendienookpassenbijde medewerkersendeklanten.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Voorbeeldenvanregels

• werk-enrusttijden

IndeArbowetstaanregelsoverwerktijden.Afgesprokenishoelangeenwerkdagofdienstmag duren.Ookisafgesprokenhoeveelpauzeeenmedewerkerheeftenhoeveeltijdertussendeeneen deanderedienstmoetzitten.Inhetalgemeengenomenmagjenietdeenedagtot23.00uurwerken endevolgendedagalom6.30uurbeginnen.Ooknietalsjeditzelfgraagwilt.

• werkenmetpersoonlijkebeschermingsmiddelen

Bijvoorbeeldhandschoenenvoorhetwerkenmetbijtendeenchemischestoffen.Ookkanhetgaan omhetdragenvanbeschermendekleding,veiligheidsschoenenofeenhelm.

• meldenvanarbeidsongevallenenberoepsziekten

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/close-hands-rubber-protective-yellow-gloves-520136779 Persoonlijkebeschermingsmiddelen.

• Werkgeverszijnverplichtomongevallenenbepaaldeberoepsziektentemelden.Eenongevalis bijvoorbeeldeenongeluktijdenseenfietstochtmetgasten.Eenberoepsziekteiseenziektedie vooralontstaatofvoorkomtonderbepaaldearbeidsomstandigheden.Kapperskunnenbijvoorbeeld lastkrijgenvandeverfstoffenwaarmeezijwerken.Jewerktsomsmetchemischemiddelenenje moetregelmatigtillen.Hierdoorloopjerisico’s.

Opdracht31 Regelsophetwerk

Denkaanjewerkofleerbedrijf(eventueelaanschool).Welkearboregelszijndaarbelangrijk?Geefdrie voorbeelden.

Opdracht32 Veiligheidbovenalles

Afgeslotenkast

Inekewerktalsmedewerkersportenrecreatiebijeencamping.Eenvanhaartakenishetopruimenen schoonmakenvanderecreatieruimte.Deafsluitbarekastmetschoonmaakspullenstaatindegang ernaast.Haarwerkgeverheeftervoorgezorgddatzijdeschoonmaakspullenveiligkanwegzetten.Ineke moetallesnetjesopruimenalszeklaarisendekastweergoedafsluiten.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

a. Welkeredenenkunnenerzijnomdeschoonmaakmiddelenineenafgeslotenkasttebewaren?

Handschoenen

Keesmaaktaltijddekeukenschoon.Hijweetdoorzijnopleidingwelkemiddelenveiligzijnomte gebruiken.Ookweethijdathijhandschoenenmoetdragenbijbepaaldeschoonmaakmiddelendie bijtendzijn.Dehandschoenenzijnop.

b. WatkanKeesnuhetbestedoen?

Omerachtertekomenwatinhetbedrijfdemeestvoorkomenderisico’szijnvoordegezondheidvan hetpersoneelmoeteenbedrijfeenrisico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E)uitvoeren.MeteenRI&E brengthetbedrijfderisico’sinkaartophetgebiedvanveiligheid,gezondheidenmilieu.Ditkaneen organisatiezelfdoenoflatendoen.Eendaarvooropgeleidemedewerkerlooptdanmeteenchecklist doorhethelebedrijfenbeoordeeltdearbeidsomstandigheden.Daarnabeoordeelthetbedrijfofer omstandighedenzijndiemoetenwordenaangepast.IndeRI&Emoetstaanwelkegevarenerzijnop dewerkvloerenwelkemaatregelenhetbedrijfhiertegenneemt.

Afhankelijkvanberoepenenwerkgeverszijnerveelverschillendewettenenregelsoverde arbeidsomstandigheden.

Opdracht33 Checklist

Gevaarlijkepunten

IzaakmoetalsverantwoordelijkevoordeRI&Eeencheckdoenbinnendeinstellingwaarhijwerkt.Hij loopteenrondjedoorhetgebouwenonderzoektofersituatieszijndiegevaarlijkkunnenzijn.Hijheeft zespuntengevondendieeengevaaropleveren.

a. BedenkvoorelkonderwerpeenmaatregeldieIzaakzoukunnennemenengeefvoorelkonderwerp defactordiedaarbijhoort:gezondheid,veiligheidofwelzijn.

Gevaar Onderwerp

EHBO

Werkplek

Nooduitgangen

Werktempo

Organisatie

DeEHBO-middelenzijn vaaklastigtevinden.

Destoelisnietjuist afgesteld.

Denooduitgangenzijn nietvrijwanterstaan rolstoelenenrollators voor.

Medewerkersgevenaan teweinigtijdtehebben voordetaken.

Medewerkersweten nietaltijdwie verantwoordelijkisvoor eentaak.

Maatregel

Factor

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Geluid

Indeactiviteitenruimte ishetaltijderglawaaiig. Zekeralserveel mensentegelijkbezig zijnmeteenactiviteit. Eenoorzaakisdatde ruimteergkaalis ingericht.

b. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.

Ergonomischwerken wilzeggen:jewerktopzo’nmanierdathetjelichaamzominmogelijkbelast. Anderskunjeklachtenkrijgen.Erzijnbijvoorbeeldregelsoverhoejegoedkunttillenenoververplichte pauzes.Alsjejongbent,vindjedezeregelsmisschienwatoverdreven.Maarbedenkdatjejeberoep misschienweldertigofveertigjaaruitoefent.Jemoetduszuinigzijnopjelichaam.

Hulpmiddelen

Jekuntergonomischwerkendoorgebruiktemakenvanhulpmiddelen,zoalseensteekkarretje.Je belastjelichaamdanminder,omdatjedespullenniethoefttetillen.Ookmoetjegebruikmakenvan gebruiksvoorwerpenenmachinesdieveiligzijn,zodatjijgemakkelijkengezondkuntwerken.

Bijvoorbeeldwerktafelsdieinhoogteverstelbaarzijn,voldoendelichtenventilatieinruimteswaar gewerktwordtofeenslimmeindelingvaneenruimte,waardoorjeelkaarnietindewegkuntlopen.

LeesmeerinVerdiepingsstof-Ergonomie.

Staan

Veelmensenstaantijdenshunwerk.Vaakstaanmensennietgoedrechtop. Naeentijdjegaanze ‘hangen.’ Daardoorkunjerugpijnkrijgen.

Tipsvoorhetstaan

• Kijkrechtvooruit.

• Trekjekinin.

• Ontspanjeschouders.

• Spanjebuikspierenaan.

• Zetjevoetenplatopdegrondenietsuitelkaar.

Zitten

Alsjezittendwerkhebt,iseengoedestoelbelangrijk.Eengoedestoelkun jeinstellen.Ookdehoogtevanhetwerkvlakisbelangrijk.Hetwerkvlak moetietsbovendeelleboogzijn.Jekuntdanjeonderarmenhorizontaal houden.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/large-group-mixed-people-on-white-1812026314

Staan

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.shutterstock.com/nl/image-vector/girl-sit-desk-work-on-computer-2072283167

Zitten

Tipsvoorhetzitten

• Zitaltijdrechtopenzaknietonderuit.

• Gazovermogelijknaarachterenopdezittingzitten.Zokrijgtjeruggoedsteun.

• Zetjevoetenstevigenplatopdegrond.

• Schuifjestoelaanonderjewerkblad.

• Laatjerugtijdenshetwerkenregelmatigtegendeleuningrusten.

• Zetjebeeldschermopooghoogte.

https://www.shutterstock.com/nl/image-vector/correct-posture-lift-heavy-object-safely-513192508 Tillendoejezo.

Alsjeverkeerdtilt,krijgjeproblemenmetjerug.

Tipsvoorhettillen

• Kijkrechtvooruit.

• Garechtvoorhetvoorwerpstaan.

• Zetjevoetenietsuitelkaar.

• Houdjerugzorechtmogelijk.

• Pakhetvoorwerpstevigvastmettweehanden.

• Houdjearmenzorechtmogelijkenzodichtmogelijkbijjelichaam.

• Tilhetvoorwerpzodichtmogelijkbijjelichaam.

• Draaibijhettillennooitjerug.

Werkhouding

Alleeneenwetdiejoubeschermtisnietvoldoende:jemoetzelfookgoedopletten.Meteenjuiste werkhoudingkunjeklachtenvoorkomen.

Tipsvooreenjuistewerkhouding

• Wisseljehoudingaf.

• Voorkomeengedraaidehoudingbijtillenofbukken.

• Maakniettevaakdezelfdebewegingachterelkaar.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• Voorkomdatjemoetreiken.Tilniethogerdanjeschouders.

• Tilniettezwaar.

• Loopniettelangdoormetklachten.Laateenartsernaarkijken.

Opdracht34 Staan

a. Maakvierfoto’svanmensendiestaan.Beoordeeldefoto’s.Staandezemensenopdejuistemanier? Legjeantwoorduit.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. LeesdetipsbijStaan.Kloppenjouwbeoordelingen?

Opdracht35 Zitten

a. Maakvierfoto’svanmensendiezitten.Beoordeeldefoto’s.Zittendezemensenopdejuistemanier? Legjeantwoorduit.

b. LeesdetipsbijZitten.Kloppenjouwbeoordelingen?

Opdracht36 Tillen

a. Maakvierfoto’svanmensendieietstillen.Beoordeeldefoto’s.Tillendezemensenopdejuiste manier?Legjeantwoorduit.

b. LeesdetipsbijTillen.Kloppenjouwbeoordelingen?

Opdracht37 Ergonomischehulpmiddelen

Welkehulpmiddelenvoorergonomischwerkenwordeneropjouwschool,stageofwerkplekgebruikt?

Beschrijfdrievoorbeelden:

• Welkhulpmiddelishet?

• Waarvoorwordthetgebruikt?

• Waaromwordtdithulpmiddelgebruikt?Welkeproblemenvoorkomjeermee?

• Waarmoetjeoplettenalsjehethulpmiddelgebruikt?

Hulpmiddel

Waarvoor?

Waarom?

Lettenop:

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht38 Ergonomischwerken

Bekijkhetfilmpje.

a. Noemtweepuntendieverkeerdzijnbijdemeneerdieachterdecomputerwerkt.

b. Watgaaterverkeerdbijdemevrouwdieachterdecomputerwerkt?Leguitwaaromditverkeerd is.

c. Welketweepuntenzijngoedbijdemevrouwdieachterdecomputerwerkt?

d. Watgaaterverkeerdbijdemevrouwdieeendoostilt?

e. WatdoetPaulinegoedbijhettillenvandedoos?

Opdracht39 Postermaken

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteengroepvanviermedestudenten.

a. GebruikstappenplanPostermaken.

b. Overlegvoorwelksoortbedrijfuitdesport-enrecreatiebranchejullieeenpostergaanmaken.Zoek opinternetnaarinformatieover ‘tipsergonomie.’ Kiessamenmetjegroepdrietips.Maakvandeze drietipseen do’s-and-don’ts-poster.Metdeposterlaatjedetipszienenlegjeuitwatiemandwel ennietmoetdoen.

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteengroepvanviermedestudenten.

c. Overlegvoorwelksoortbedrijfuitdesport-enrecreatiebranchejullieeenpostergaanmaken.Zoek opinternetnaarinformatieover ‘tipsergonomie.’ Kiessamenmetjegroepdrietips.Maakvandeze drietipseen do’s-and-don’ts-poster.Metdeposterlaatjedetipszienenlegjeuitwatiemandwel ennietmoetdoen.

COPYRIGHTBOOM

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.shutterstock.com/nl/image-vector/proper-lifting-technique-body-ergonomics-how-619794134 boven-enonderrandwegsnijden.Ookdeengelsetekstenverwijderen.

Voorbeeldvando’s-and-don’ts.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

Jijenjecollega’smoetengoedenveiligkunnenwerken.Jegastenmoetenveiligengezondinde accommodatiekunnensportenenrecreëren.Deaccommodatieenhetmateriaalmoetenveiligzijn, maaraanwelkeregelsmoetenzedanvoldoen?Waaraanmoetendemiddelendiegebruiktworden voldoen?Welkeregelsgeldenvoorspeeltoestellen?Wanneerisdehygiëneindekeukengoed?Welke regelsgeldenvoorjewerkgeverendeeigenaarvandesport-enrecreatieaccommodatie?Allemaal zakendiebelangrijkzijnbijveiligwerken.

Alsmedewerkersportenrecreatiemoetjewetenhoedeaccommodatieenmaterialeninelkaarzitten. Alsjedatweet,kunjeooksnellermankementensignaleren.Jeherkenteenonveiligesituatieenkunt danactieondernemenomdesituatieweerveiligtemaken.

Hiernavolgendebelangrijkstewettenenregelswaarjealsmedewerkersportenrecreatiemeete makenhebt.

HandboekWet-enregelgevingsport(NOC*NSF,CIVIQenIOS) Erzijnenormveelwettenenregelsvooreen(sport)vereniging.InhetHandboekWet-enregelgeving sportstaandebelangrijkstewettenenregelsvoorsportverenigingen.Inhethandboekstaanonder andereregelsoverhetbestuur,overgeld,oververzekeringenenoverdehoreca.

WetenBesluithygiëneenveiligheidbadinrichtingenenzwemgelegenheden(WHVBZenBHVBZ) Dewetenhetbesluitgaanoverhygiëneenveiligheidinzwembaden.Deregelsgaanbijvoorbeeldover:

• Hoehoudikzwem-enbadwaterschoon?

• Hoeveeldouchesentoilettenmoetenerinhetzwembadzijn?

• Welkematerialenkanikgebruiken?

• Hoehoudikhetzwembadschoon?

• Legionellapreventie.

• Hoeveelbezoekersmogenertegelijkinhetzwembad?

• Hoeenmethoeveellifeguardsmoetjetoezichthouden?

• Preventievemaatregelenomdegezondheidtebeschermen.

Opdracht40 Hetzwembad

Noemtienmaatregelendieineenzwembadgenomenwordenomdeveiligheidenhygiënete waarborgen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Inhet Activiteitenbesluit staanmilieuregelsvanhetRijk.Allebedrijvendieeen'inrichting'zijnvallen eronder.

Ditzijnregelsvooronderandereclubhuizen,recreatiebedrijven,buurthuizenenspeeltuinen.Zoals:

• Hetgeluidwaarinjewerktmagniettehardzijn.

• Hoegajezuinigommetenergie?

• Hoeverwerkjeafvalstoffenenafvalwater?

• Hoedoeikaanwaterbesparing?

• Hetmagniettedonkerenniettelichtzijn.

• Deluchtkwaliteitmoetgoedzijn.

VeelvandezebesluitenvindjeookterugindeWetmilieubeheer.

Opdracht41 Hetrecreatiebedrijf

a. Zoekopinternetnaareenvoorbeeldvaneenrecreatiebedrijf.Noteerdenaamenomschrijfwelke activiteitenerplaatsvinden.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Noteervijfmaatregelendiehetrecreatiebedrijfzalnemenomdehygiëneenveiligheidtewaarborgen.

Inde Warenwet staatwaaraanproductenenapparatuurmoetenvoldoenomgoedgekeurdteworden. Voldoenzeaandezeregels,dankandegebruikergezondenveiliggebruikmakenvandeproducten. Dezewetbestaatomdeconsumententebeschermen,maarookdemedewerkersengastenvan bedrijven.De NVWA (NederlandseVoedsel-enWarenautoriteit)controleertofbedrijvenzichaandeze wethouden.Zoniet,dankrijgenzeeenwaarschuwingofeenboete.

Veiligespeelomgeving

Spelendekinderenherkennennietelkgevaar.Daarommoetdespeelomgevingveiligzijn.Inhet Warenwetbesluitattractie-enspeeltoestellen staatwanneerdespeeltoestellenvoldoendeveiligzijn. Ermogenbijvoorbeeldgeenscherperandenofuitsteekselszittenopspeeltoestellen.Schroevenmoeten goedweggewerktzijn,anderskunjegewondraken.

Voorbeeldenvanspeeltoestellen

• glijbanen

• kabelbanen

• schommelsenwiptoestellen

• luchtkussens.

Opdracht42 Eenattractieinhetattractiepark

a. Zoekopinternetnaareenvoorbeeldvaneenattractie.Noteerdenaamenomschrijfdeattractie.

b. NoemvijfeisendiedeWarenwetzalstellenomdezeattractiegoedtekeuren.

Ooksporttoestellenmoetenzoveiligmogelijkzijn.Bijhetontwerpenenhetmakenvandezetoestellen wordtalopveiligheidgelet.Alsjedetoestellengebruikt,moetjeookwetenhoejedezeveiligkunt gebruiken.Dezetoestellenwordenvaaksamenmetdefabrikantvandetoestellengekeurd.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Voorbeeldenvansporttoestellen

• touwbanen

• klimmurenenklimwanden

• fitnesstoestellen

• klauterramen

• turntoestellen

• basketbalborden.

Opdracht43 Touwbaan

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=14916034&page=2&pos=70 Touwbaan.

a. Kijknaardefotovandetouwbaanennoemvijfeisendieerbijdekeuringgesteldwordenomdeze touwbaangoedtekeuren.

b. Noemvijfmaatregelendiedemedewerkersportenrecreatieneemtomdeveiligheidvanzijngasten tegaranderen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Jegastenmoetenopeenveiligsportveldkunnenbewegen.Desportveldenwordengekeurddoorde sportbonden.Ditisbijvoorbeeldbelangrijkbijheelveelregenval.Ishetvelddannogbespeelbaar?Kan dewedstrijdnogdoorgaan?Sportbondennemendaneenbeslissing.

Daarnaastkunnensportbondenooksportmaterialenkeuren.Hierbijmoetjedenkenaanvoetballen, tennisballenenrugbyballen.Hetlossesport-enrecreatiemateriaaldatjeaanschaftisalgoedgekeurd. Dewinkelwaarjeditmateriaalaanschaft,moetgoedgekeurdmateriaalverkopen.Alsjehierovertwijfelt, beljedefabrikant.

Opdracht44 Degrasmat

Sportersdiesportenopeenslechtegrasmatkunnenblessuresoplopen.Noemdrievoorbeeldenvan eenblessurediejealsgevolgvaneenslechtegrasmatkuntoplopen.

Deregelsvoorhetwerkenmetgevaarlijkestoffenstaaninde Wetmilieubeheer.Dezewetisopgesteld doordeoverheidomhetmilieutebeschermen.Hijgaatoververgunningen,heffingenenmilieueisen. Alseenbedrijfbijvoorbeeldeenactiviteituitvoertdiehetmilieuzalbelasten,danmoethetbedrijf daarvooreenomgevingsvergunningaanvragen.Jebelasthetmilieubijvoorbeeldalsjegaatbouwen ofeenboomkapt.Maardenkookaanhetveleafvaldateenrecreatieparkofeenrestaurantheeft.In dekeukenishetaltijdeenuitdagingomzominmogelijketenswarenwegtehoevengooien.

Opdehoogte

DeWetmilieubeheerisergveelomvattendenverandertooksteeds.Hetuitvoerenvandezewetisdan ookwerkvoormensendieerechtverstandvanhebben.Jemoetalssport-enrecreatiebedrijfwelop dehoogtezijnvanwetten,regelsenbesluiten.DeWetmilieubeheerbestaatuitverschillendewetten enbesluiten.Erzijnwettendiehetletterlijkemilieu(deomgeving,denatuur)beschermen.Erzijn wettendiedierenbeschermenenwettendiedemensbeschermen.

Eenaantalwettenenregelswaarmeedemedewerkersportenrecreatiete makenkrijgt

• datjenietzomaar(openbare)terreinenmaggebruiken(zoalseenbos)

• Wetgeluidhinder

• Natuurbeschermingswet

• Wetvervoergevaarlijkestoffen(zoalschloorvoorinhetzwembad)

• hoejeafvalverzamelt,verwerktenvervoert.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS

ZONDER BEELDREDACTIE

WebsitesWet-enregelgeving

LeesmeerinHandboekWet-enregelgevingNOCNSF.

Leesmeeroverwettenvandeoverheid.

Leesmeerover HACCP opdewebsitevanhetVoedingscentrum.

LeesmeeroverTUVbedrijfscertificering.

LeesmeerinhetProtocolVerantwoordZwemmen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht45 Wetmilieubeheer

Demedewerkersportenrecreatiekantemakenkrijgenmetdevolgendewettenenregels:

• Datjenietzomaar(openbare)terreinenmaggebruiken(zoalseenbos)

• Wetgeluidhinder

• Natuurbeschermingswet

• Wetvervoergevaarlijkestoffen(zoalschloorvoorinhetzwembad)

• Hoejeafvalverzamelt,verwerktenvervoert.

Noemvanelkvandegenoemdewettenofregelseenvoorbeeldvanhoejehiermeetemakenkunt krijgen.

HACCPstaatvoorveiligwerkenenvaltonderEuropesewetgeving.DelettersHACCPstaanvoorHazard AnalysisandCriticalControlPoints.DeNederlandsevertalingis:Gevarenanalyseenkritische controlepunten.BedrijvenmoetengoedkijkenaanwelkeregelsvandeHACCPzezichmoetenhouden. Datstaatbeschrevenineenhygiënecode.

Hygiënecode

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

De hygiënecode bestaatuiteenaantalvoorschriftenenmaatregelendieervoorzorgendat levensmiddelenhygiënischwordenbewerktenbewaardenveiligzijnvoorconsumptie.De controlepuntenbeginnenbijdeontvangstvangrondstoffeneneindigenalshetvoedselisafgeleverd enhetafvalisverwijderd.

Iederbedrijfdatwerktmetvoedselisverplichtdehygiënecodetevolgen.Alshetbedrijfvolgensdie codewerkt,voldoethetaandeeisendieHACCPstelt.DeNederlandseVoedsel-enWarenautoriteit controleertdenalevingvandehygiënecode.

https://www.shutterstock.com/nl/image-vector/haccp-hazard-analysis-critical-control-points-1332802541 HeelveelbedrijvenhebbentemakenmetdeHACCP-richtlijnen.

LeesmeerinVerdiepingsstof-ControleHACCP.

Opdracht46 HACCP

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Bekijkdefilms.

b. Beschrijf:

• Watishieraandehand?

• WatgaaternietgoedalshetgaatomHACCP?

• Hoemoethetwel?

BespreeksamenwaarjeopmoetlettenalsjejehoudtaanHACCP.

Kwaliteitszorg isalleswateenorganisatieofinstellingdoetomervoortezorgendatzegoedeproducten ofdienstenleveren.Hetbegintermeedatorganisatiesvanalleactiviteitenvastleggenhoezeuitgevoerd moetenworden.HierbijmoetenorganisatieszichhoudenaanderegelsvandeArbowetenmilieuwetten. Deregelswordenookgecontroleerd.Alshettochvaakandersgaatdanafgesproken,moeteronderzocht wordenhoedatkomt.Deregelszijndanmisschienonduidelijkofmoeilijkuitvoerbaar.Danmoetde organisatiedeuitlegverbeterenofopeenanderemaniergaanwerken.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Hetbelangvankwaliteitszorg

Hetdoelvankwaliteitszorgisdatjeallesvolgensderegelsuitvoert.Ditzorgtvooreenveiligemanier vanwerkenmeteenconstantekwaliteit.Doorallemaalopdezelfdemaniertewerken,weetiedereen wathijkanverwachten.Datzorgtvoortevredenwerkgevers,werknemersenklanten.Omtelatenzien datjouwbedrijfopdeafgesprokenmanierwerkt,zijnerkeurmerken.Een keurmerk iseen onderscheidingstekenofcertificaat.Ditwordtverleenddooreenerkendeinstantie.

Opdracht47 Kwaliteitszorg

Leguitwaaromhetbelangrijkisdatjeopjewerkplekaandachthebtvoorkwaliteitszorg.Gebruikje eigenwerkplekalsvoorbeeld.

Eenkwaliteitssysteemishetgeheelvanprocedures,processenenmiddelendienodigzijnomde kwaliteitineenorganisatietecontrolerenenteverbeterenalshetnodigis.

ISO

EenvandekwaliteitssystemenisISO.ISOstaatvoorInternationalOrganizationforStandardization. DeISO9001-normiseenkwaliteitsnorm.AlsjevoldoetaandezeeisenkunjeeenISO9001-certificaat krijgen.Hiermeebewijsjedatdeorganisatieaankwaliteitszorgdoet.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Alsorganisatiegeefjedaarmeeaandatje:

• zegtwatjedoet

• doetwatjezegt

• hetbewijst.

https://www.shutterstock.com/nl/image-vector/iso-9001-certified-golden-label-vector-163967528

Bijhettoetsenvankwaliteitbeoordeeljeofdeorganisatievoldoetaandegesteldekwaliteitseisen.Dit beoordelenkanoptweeverschillendemanieren:jekunteeninterneofeenexternekwaliteitstoetsing doen.

Bijeeninternekwaliteitstoetsingkijktdeorganisatiezelfhoehetgaatmetdekwaliteitvande dienstverlening.Dezetoetsingwordtbijvoorbeeldgedaandooreenwerkgroepwaarindiverse medewerkersvandeorganisatiezitten.Dezewerkgroepkaninterviewsenvragenlijstenafnemenbij medewerkers,klantenenhunfamilieomtekijkenhoehetstaatmetdekwaliteitvandegeboden dienstverlening.

DePDCA-cyclus

GraagnieuwopmakenindestijlvandeflexibelepijplijnDPS.

PDCA-cyclus

De PDCA-cyclus heeftvieractiviteitendiejesteedsherhaalt.DevieractiviteitenindePDCA-of kwaliteitscirkelzijn:

Plan

Bedenken:Inditonderdeelkijkjenaardebestaandesituatie.Jebedenkteenplanvoorverbetering metdoelendiejewiltbehalen.

DO

Uitvoeren:jevoerthetplanuit.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Check

Controleren:Jecontroleertofhetplanheeftgewerkt.Hebjededoelenbehaald?

Act

Aanpassen:Jestelthetplanbij.Ditkunjedoenomnietbehaaldedoelenalsnogtebehalenofom nieuweverbeteringendoortevoeren.

Doordezemaniervanwerkenkunjezelfnagaanofjehetwerkgoedhebtgedaanenhoehetbeterkan.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

COPYRIGHTBOOM

Opdracht48 PDCA-cyclus

a. LeesdesituatiesennoteerinwelkefasevandePDCA-cyclusjejeinelkesituatiebevindt.

Situatie1

Jehebtinjewerkgemerktdatdevolgordevanbepaaldetakennieterghandigis.Samenmetje leidinggevendehebjebedachthoehetanderskan.Jegaatdezeverbeteringnuuitvoeren.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. InwelkefasevandePDCA-cycluszitjenu?

Plan Do Check Act

c. Legjeantwoorduit.

Situatie2

Jijenjecollega’skomenelkekeertijdtekortvooreenbepaaldetaak.Jeleidinggevendeheeftdaarom deroostersaangepast.Jehebtnueenuurlangerdetijdvoorhetuitvoerenvandetaak.Aanheteind vandeweekkomtdeleidinggevendebekijkenofhetgeluktisomdetaakuittevoeren.

d. InwelkefasevandePDCA-cycluszitjenu?

Plan Do Check Act

e. Legjeantwoorduit.

Situatie3

Jemerktdatdeafvinklijstvanhetschoonmaakroosternietofnietgoedwordtingevuld.Ditisniet handig,wantjeweetnunietwaterisgedaan.Jebespreektditonderwerptijdenseenwerkoverlegen bedenktoplossingen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. InwelkefasevandePDCA-cycluszitjenu?

Plan

Do Check Act

g. Legjeantwoorduit.

Situatie4

Eenaantalwekengeledenwerdennietalleafsprakenindeagendagezet.Datzorgdevoorveel problemen.Erwerdeennieuwprogrammaingevoerd,zodatmedewerkersvanafhuneigencomputer afsprakenkondeninplannen.Numerktdeleidinggevendedatditnogsteedsnietgoedgedaanwordt. Hijonderzoektwaarditaanligtenwaterbeterkan.

h. InwelkefasevandePDCA-cycluszitjenu?

Plan

Do Check Act

i. Legjeantwoorduit.

Opdracht49 WerkenmetdePDCA-cyclus

a. GeefeenvoorbeeldwaarinjijvolgensdePDCA-cyclushebtgewerkt,ofwaarinjevolgensde PDCA-cycluszoukunnenwerken.

b. WerkhetvoorbeeldinP-D-C-Auit.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Bijeenexternetoetsingofauditcontroleerteenonafhankelijkbureaudekwaliteitvandeorganisatie. Bijeenauditwordtzoweloppapier,hetbeleid,alsindepraktijkgekekenofaandegesteldeeisen wordtvoldaan.Voldoetdeorganisatieaanalleeisen,danzalzijgecertificeerdworden.Metdeze certificeringkandeorganisatielatenziendatzeeengoededienstverleninglevert.

Keurmerken

Jekuntjegastenlatenziendatjeaccommodatiegoed,schoonenveiligis.Ditkanookvoordedienst diejeverleentofhetmateriaaldatjegebruikt.Daarvoorkunjeeenkeurmerkaanvragen.Erzijn verschillendeorganisatiesdiezo’nkeurmerkgeven.Bedrijvenkunnenditkeurmerkbijdeingang ophangen.Zoziendegastenhetdirectbijbinnenkomst.Zewetendandatzeeenveiligengezond bedrijfbinnenlopen.

Voorbeeldenvankeurmerken

https://www.shutterstock.com/nl/image-vector/disabled-handicap-icon-188078630

• toegankelijkheidssymbool

Ditiseenkeurmerkvoorgebouwenwaargehandicaptengemakkelijkenveiliginkunnenbewegen. Hetbedrijfheeftdanonderandereeenbredeingang,eenruimekleedkamerenbijvoorbeeldeen ‘luie’ trap.

• keurmerk ‘LandelijkeErkenningsregelingFitness’

Heefteenfitnesscentrumhetkeurmerk ‘LandelijkeErkenningsregelingFitness’,danisheteen professioneellokaalcentrumvoorsportenbewegen,datervoorzorgtdatkennis,informatieen expertisetoegankelijkenbeschikbaarzijnvoordegebruikers.

• keurmerkVeilig&Schoon

ZwembadeninNederlandmoetendeaangesteldewet-enregelgevingvolgen.HetKeurmerkVeilig &Schoondathetzwembadgehoorgeeftaandewenseneneisendieklanten,eigenaren,

zwembadmanagementenoverhedenstellenaanzwembaden.HetKeurmerkVeilig&Schoonwordt uitgegevendoorStichtingZwembadkeur®.HetKeurmerkiseen,doordezwembadbrancheingestelde, regelingmethetwettelijkkaderalsbasisendaarbovenopeenaantalextrakwaliteitseisen.

Websiteskeurmerken

WebsiteZwembadkeur

WebsiteTÜVbedrijfskeurmerk

Opdracht50 Externekwaliteitstoets

a. Waaromlaateeninstellingdecontroledoendooreenexterneorganisatie?

b. Watiseenanderebenamingvoordezekwaliteitscontrole?

c. Waaromwileenbedrijflatenziendathetaanbepaaldenormenvoldoet?

COPYRIGHTBOOM

Opdracht51 Zichtbarekwaliteit

Gaopzoeknaardrieorganisatiesuitdesport-enrecreatiebranchebijjouindebuurt.Kiesverschillende soortenbedrijvenofinstellingen.Opwelkemanierlatenorganisatiesziendatzekwaliteitbieden?Kijk eventueelookopdewebsitevandedrieorganisaties.

Onderzoekofjekuntachterhalenofdeinstellingeneenkwaliteitscertificeringhebben.

Maakeenlijstvandegekozeninstellingenennoteer:

• naamorganisatie

• soortdienstverlening

• adreswebsite

• gecertificeerd,noemdenaamvandecertificering.

Soortdienstverlening Naam

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Adreswebsite

Certificering

Opdracht52 Keurmerken

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

Neemeenorganisatieuitdesport-enrecreatiebranchealsuitgangspunt.Datkaneensportvereniging zijn,maarjekuntookdenkenaandeorganisatiewaarjewerkt,jestagebedrijfofmisschienweljeeigen school.

Deinformatiediejevoordezeopdrachtnodighebtisveelaltevindenopinternet,maarjekuntook eenmedewerkervandeorganisatievragen.

a. Geefaanwelkekeurmerkenertevindenzijnbinnendeorganisatie.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Geefaanwelkekeurmerkenervolgensjounogmeertebehalenzijndoordezeorganisatie.

c. Zoeksamenmeteenmedestudentuitwatdeorganisatiemoetdoenomdezekeurmerkenaante vragen.Beschrijfdezestappeninhetkort.

d. Julliemoetendeleidinggevendeervanovertuigenomeenvandekeurmerkenaantevragen.Noteer deargumentenwaarmeejehemwiltovertuigen.

e. Deleidinggevendeisnietzogemakkelijkteovertuigen.Welkeargumentenzalhijhebbenomhet keurmerknietaantevragen?

f. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

Iederemedewerkersportenrecreatiekrijgttemakenmeteenenormebergaanregels.Ditzijnregels dievoorelksport-enrecreatiebedrijfgelden.Daarnaastzijnerafsprakendiealleenbinnenhetbedrijf waarjijwerktgelden.Ditzijnafsprakenenregelsomhetwerkinjouwbedrijfveiligenookprettigte latenverlopen.Voorjou,jecollega’senvoorjegasten.

Naastafsprakenzijnerookprocedures.Een procedure iseenreeksafsprakendieopvolgordemoet wordenuitgevoerd.Eengoedvoorbeeldishettoezichtsplanvaneenzwembad.Iederzwembadmoet dithebben.Inhettoezichtsplanstaanregelswaaraaniederetoezichthouderzichmoethouden.Er staanookafsprakeninoverwatjemoetdoenbijeenonveiligesituatie.Vaakmoetjeeenaantaldingen achterelkaardoenomeenonveiligesituatieoptelossenoftevoorkomen.

Opdracht53 Afspraakofprocedure

a. Leesdevolgendesituaties

Situatie1

Mikeruimtalleballenopdiehijvoorzijnactiviteitheeftgebruikt.Hijwasmettwintigouderenlekker eenstukjegaanwandelen.Tijdenshetwandelenheefthijspelletjesgedaanmetdeballen.

b. Ditiseen... afspraak. procedure.

c. Dezegeldtvoor... ditbedrijf. debranche.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Situatie2

Erisvoordeballeneenaparteballenkar.Mikedoetdeballenerinenhetslotjeerop.Zoslingerende ballennietrond.

d. Ditiseen... afspraak. procedure.

e. Dezegeldtvoor... ditbedrijf. debranche.

Situatie3

DaarnasluitMikehetmaterialenhokafendoethijdezaalopslot.DesleutelhangtMikeweeropinhet kastjebijdehuismeestervandesportaccommodatie.Zoishetafgesproken.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

f. Ditiseen... afspraak. procedure.

g. Dezegeldtvoor... ditbedrijf. debranche.

Situatie4

Erstaanvoldoendetoezichthoudersbijhetvrijzwemmen.Erzijnzeker125kindereninhetzwembad. Iederetoezichthouderweetwaarhijmoetstaanenwathijmoetdoen.

h. Ditiseen... afspraak. procedure.

i. Dezegeldtvoor... ditbedrijf. debranche.

Situatie5

Ineensisereenruzietjetussenvierkindereninhetzwembad.Tweetoezichthoudersgaanernaartoe. Deanderennemendepositievandetweeover.Deruziewordtopgelost.IndepauzeschrijftMaaikein hetlogboekopdatereenruzietjeisgeweest.Zijschrijftophoedetoezichthoudershebbengehandeld. Ookzetzijerbijdatdevolgendekeerextraopdezekinderengeletmoetworden.

j. Ditiseen... afspraak. procedure.

k. Dezegeldtvoor... ditbedrijf. debranche.

Hetmilieuisdeomgevingwaarinwij,dedierenendeplantenleven. Milieubewust werkenbetekent opzo’nmanierwerkendatdeomgevingzominmogelijkschadeondervindt.

CO2

Doorbijvoorbeeldhetverbrandenvanolie,gasenkolenvoorenergieentransportkomterveelCO2 in delucht.Ditzorgtervoordatdetemperatuuropaardestijgt.Ditheeftweereenstijgingvandezeespiegel totgevolg,beschadigingvannatuurdoorhitteendroogte,envoedselonzekerheidvoormensendier. InNederlandziejedathetklimaatextremerwordt.Zokanhetdeenedagheelwarmzijnendedag daarnakanhetstormen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Voorbeeldenvanmaatregelenommilieuvervuilingtegentegaan

• afvalverminderen

• afvalscheidenvoorhergebruik(recyclen)

• energieverbruikverminderen

• duurzaamwerken.

Afvalverminderen

Veelartikelenzijnverpakt.Aldezeverpakkingenlevereneenbergafvalop.Opdenduurisdateengroot probleem.

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=477945805&page=2&pos=51 Plasticsoepophetstrand.

Tipsomdehoeveelheidafvalteverminderen

• nadenkenvoorjeietskoopt:hebjehetechtnodig?

• ietsleneninplaatsvankopen

• weggevenofverkopenwatjenietmeernodighebt

• artikelenkopenzonderverpakking

• deverpakkingenhergebruiken

• geenproductenkopendieperstukzijnverpakt

• zelfeentasmeenemen

Opdracht54 Hoeveelafvalproduceerjijopeendag?

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmettweemedestudenten.

a. Denknaoverwatjegisterenallemaalhebtgedaan.Hoeveelafvalhebjedaarbijgemaakt?

Bijvoorbeeld:ietsgekochtinverpakking,tasjesgebruiktvandewinkel,eenblikjefrisdrankgedronken, eenboterhamzakjeweggegooid.

Maakvoorjezelfeenlijstvanhetafvaldatjehebtgeproduceerd.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Vergelijkjouwlijstmetdievanjemedestudenteninjegroepje.Watvaltjeop?

Hetisbelangrijkomdehoeveelheidafvalzokleinmogelijktemaken.Maakdaaromzoveelmogelijk gebruikvanproductendie duurzaam zijn.Ditzijnproductendiehetmilieuzominmogelijkbelasten endielangmeegaan.Alshetproductnietmeertegebruikenisomdathetversletenis,dankanhet vaakopnieuwwordengebruiktalsgrondstofvooreennieuwproduct.Hiervoorishetnodigomafval gescheidenintezamelen.

Recycling

Duurzaamwerkenhoudtookindatjeafvalscheidt.Afvaldatgescheidenis,kangerecycledworden. Zokanbijvoorbeeldvanoudpapierweernieuwpapiergemaaktwordenenvanoudglasweernieuw glas.Hetheleprocesvangescheideninzamelingenhetterugwinnenvanmaterialenuitafvalnoemje recycling.

Welkafvalkunjescheiden(recyclen)?

• glas

• papierenkarton

• gft-afval

• kleinchemischafval

• plastic

• metaal

• textiel

• batterijen

• plasticverpakkingen

• kleinehuishoudelijkeapparatenmeteenstekker

• halogeenlampen

• spaarlampen,ledlampenentl-lampen

Afkomstigvandewebsitevanmilieucentraal.nl.Ikneemaandatwediemogengebruiken, maarikvindgeen

licentie-info.https://milistoru8prod.blob.core.windows.net/cache/0/6/6/e/4/f/066e4f322363aaa1cddecc3977c6035ff90f9fcb.png enhttps://www.milieucentraal.nl/minder-afval/afval-scheiden/welk-afval-waar/ Deafvalscheidingswijzerlegtuitwaarwelkafvalhoort.

Dewetmilieubeheerzegtietsoverhetverzamelen,verwerkenenvervoerenvanafval.Iedersport-en recreatiebedrijfheefthiervoorookeigenproceduresenafsprakenopgesteld.NietalleenomdatdeWet milieubeheerditvraagt,maarvooralookomdathetbedrijfschoonmoetzijnenblijven.

Verzamelbakken

Bijhetverzamelenvanafvalishettegenwoordignormaaldatjedatgescheidendoet.Elkbedrijfheeft ditopeeneigenmaniergeorganiseerd.Speciaalhiervoorwordenverzamelbakkenaangeschaft.De groeneengrijzebakkenzijnhiervanbekendevoorbeelden.Ookzijnerspecialebakkenvoorpapieren glas.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=479888113&page=1&pos=21Afbeeldingenigszinsbijsnijden.Hetgaatom dekliko's.

Afvalscheideninverschillendeafvalbakken.

Jemoetvoorkomendatafvalrondgaatzwerven.Zorgdusvoorvoldoendeafvalbakken.Zorgdatje bedrijfopgeruimdisendatklantenziendatjeopruimt.Danzullendegastenditooksnellerdoen.Je bedrijfblijftopdezemanierschoon.Jestraaltalsbedrijfuit:latenwesamenonsbedrijfschoonhouden.

Jouweigenverantwoordelijkheid

Jehebtalsmedewerkersportenrecreatieookeeneigenverantwoordelijkheidalshetgaatoverafval enmilieu.Houdjeaandeafsprakenenprocedures,maardenkooknaoverhoejespullenkunt hergebruiken.Veelspullen,ookafval,kunjeopeenanderemaniergebruiken.Dezespullenhoefjedan nietwegtegooien.Gajebewustommetafval,dankandatookgeldbesparen.Somslevertafval verzamelenookgeldop.Nadekerstdagenkerstbomeninzamelenennaardegemeentebrengen,levert insommigegemeentenwelenkeleeuro’sop.

Opdracht55 Waarmoethetheen?

a. Zoekopinternetopwaarjedezesoortenafvalmoetweggooien.

b. Glas

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Papierenkarton

d. Gft-afval

e. Kleinchemischafval

f. Plasticverpakkingen

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

g. Schroeven

h. Frituurvet

i. Textiel

j. Batterijen

k. Melkpak

l. Kleinehuishoudelijkeapparatenmeteenstekker

m. Halogeenlampen

n. Spaarlampen,ledlampenentl-lampen.

Opdracht56 Welkeafvalbak?

Treklijnennaardejuisteafvalbak.

Opdracht57 Afvalwijzer

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmetdriemedestudenten.

a. Zoekdeafvalwijzervanjegemeenteopinternetop.Welkeinformatievindjeindeafvalwijzer?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Zoekvanverschillendematerialenophoedezeweggegooidmogenworden.Maakhieroverieder eenvraagvooreenquiz.Zetdezeopeenkaartje.Alsgroepjehebbenjullienuviervragen.

c. Organiseeralsgroepeenquizoverdeafvalwijzer.

Duurzaambetekentdatjeverstandigomgaatmetmensenmilieu.Duurzaamwerkenisnietalleengoed voormensenmilieu,maarookvoordeorganisatie.Duurzaamheidgaatoverslimmekeuzesmaken.

Enkelebasisregels:

1. Gaverstandigommetenergie:

Jemoetproberenomminderenergieteverspillen.Ditbetekentlichtenuitschakelenalsjezeniet nodighebt,energiezuinigeapparatenofspaarlampengebruikenenvakerlopenoffietseninplaats vanmetdeautoterijden.

2. Produceerzominmogelijkafval:

Hetisbelangrijkomweinigafvaltemaken.Jegebruiktnietmeervanproductendannodigis.Kijk bijhetboodschappendoendusgoednaardehoudbaarheidsdatum,zodatjegeenvoedselweg hoefttegooien.Gebruikherbruikbarespulleninplaatsvanwegwerpproducten.Ookkunjerecyclen, watbetekentdatjematerialenzoalsplastic,papierenglasopnieuwkuntgebruikeninplaatsvan zewegtegooien.

3. Beschermdenatuur:

Wemoetenvooronzebossen,oceanenendierenzorgen.Ditbetekentdatwegeenbomenonnodig kappen,geenafvalindeoceanengooienengeendierenschaden.

Aldezemaatregelendragenbijaanduurzaamwerkenenverminderingvankosten.

Opdracht58 Hoeduurzaambenjij?

a. Jekomtthuisnaeenlangedagwerken.Watgajedoen?

Jebesteltlekkereenpizzaatjenazo’nlangedagwerken. Jepaktdefietsomevensnellangsdesupermarkttegaan. Jekijktofjenogwatindekoelkasthebtenmaakteenlekkersoepje.

b. Nahetetendoejedeafwasendan: plofjeopdebankvoordetelevisie pakjeeenboekengajelekkerbuitenzitten wasjejelievelingsjurk,omdatjediemorgenaanwilt

c. Indeavondwordtheteenbeetjekoud.Watdoeje? Jedoeteenlekkerwarmetruiaan. Jedoetalvastdeelektrischedekenaan. Jegaatevenlekkeronderdezonnebank.

d. Devolgendeochtendplanjeeenvakantiemetjevriend.Watgajedoen? methetvliegtuignaareenhotelopeenwarmeiland lekkerwegineigenlandmeteententjeeneenfiets metdetreinopdebonnefooinaarFrankrijk

e. Elkantwoordiseenaantalpuntenwaard.Teljepuntenbijelkaarop.

1.1e =2,2e =1,3e =0

2.1e =1,2e =0,3e =2

4.1

Score0-2

Jebentergduurzaambezig.Jedenktaanhetmilieudoornietzomaarnieuwvoedseltekopenenje doetlekkereentruiaanalshetkoudis.

Score3-5

Jebentniethelemaalduurzaambezig,maarjedenkterbijsommigezakenwelaan.Probeerbijalles watjedoetduurzaamtewerken,zodatjehetmilieuenjezelfnietbelast.

Score6-8

Jebentnietzoduurzaambezig.Jepaktbijvoorbeeldlieverdeautoofhetvliegtuigdandefiets.Ditis nietgoedvoorhetmilieu.Zobrengjenietalleenhetmilieuingevaar,maarookjezelfenjeomgeving.

f. Welkescorehebjebehaald?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

g. Benjetevreden?Leguitwaaromwelofniet.

Dehoeveelheidenergiediewordtgebruikt,neemtnogsteedstoe.Demeesteenergiewordtgehaald uitfossielebrandstoffen. Fossielebrandstoffen zijnontstaanuitrestenvanplantaardigendierlijk leven,zoalsaardolie,aardgasensteenkolen.Ditzijndegrondstoffenvanbijvoorbeeldbenzine,asfalt enkerosine.Ookelektriciteitwordtvooralgemaaktmetfossielebrandstoffen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Minderenergieverbruikisgoedkoper,geeftminderluchtvervuilingenvermindertdeopwarmingvan deaarde.Zuinigomgaanmetverlichting,verwarming/koelingenelektrischeapparatuurhelptdaarbij.

Tipsomminderenergieteverbruiken

• onnodigeverlichtinguitdoen

• gebruikmakenvansensoren,waardoorlampenalleenaangaanalsdesensorbewegingregistreert

• zuinigelampengebruiken

• deverwarminglagerzetteninruimtesdiejenietgebruikt

• gebruikmakenvaneenthermostaat

• deaircouitzettenbijhetverlatenvanderuimte

• eengoedezonweringgebruiken

• apparatendiejenietgebruikt,uitzetten.

Jekuntookenergiebesparendoorandereenergiebronnentegebruiken.Duurzameenergieisenergie waarbijjehetmilieunietbelast.Duurzameenergiewordtgehaalduitbronnenzoalszonenwind.Deze bronnenrakennooitop.

Opdracht59 Energieverbruikverminderen

a. Onderzoekoferopjouwschoolofstagegedachtwordtaanhetverminderenvanhetenergieverbruik enofjeditzelfookdoet.

b. Vuldetabelinoverjouwschoolofstage: Nee Ja Tips

Verwarmingvrijhouden(nietachterkastenbijvoorbeeld)

Lichtenuitinruimteswaarniemandis

Gebruikvansensorenvoorlicht

Spaarlampen

Computersuitalszenietgebruiktworden

Zonweringzodataircomindervaakaanhoeft

c. Vuldetabelinoverjouwhuis:

Nee Ja Tips

Verwarmingvrijhouden(nietachterkastenbijvoorbeeld)

Lichtenuitinruimteswaarniemandis

Gebruikvansensorenvoorlicht

Spaarlampen

Computersuitalszenietgebruiktworden

Zonweringzodataircomindervaakaanhoeft

Opdracht60 Regelsenafspraken

a. Kieseenorganisatieuitdesport-enrecreatiebranchealsuitgangspunt.Datkaneensportvereniging zijn,maarjekuntookdenkenaandeorganisatiewaarjewerkt,jestagebedrijfofmisschienwelje eigenschool.

Noteeraanmetwelkeveiligheids-en ‘duurzaamheid’regelsjijtemakenhebt.

b. Hoegaatjouworganisatieommetafvalpreventie?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

c. Beschrijfdrieregelsofafsprakendiebinnenjouworganisatiegeldenomveiligenprettigtewerken.

Bekijkdefilmpjes.

Vantennisrackettottenniselleboog:hoetrillingendempen?

Eengoedracketisvoordesporterheelpersoonlijk.Detopspelerzalvooreenanderracketkiezendan debeginnendespeler.Eentopspelerzaldebalmetmeerprecisiekunnenraken,wateenkleinereschok enmindertrillingentotgevolgzalhebben.Bijdebeginnendespelerzalditeerderoverbelastingsklachten aanpolsofelleboogtotgevolghebben.Metergonomiewordtvooralgeprobeerdomdeschokkenen trillingenbijelkbalcontactaantepakken.

Gripmaatenmateriaal

Eenjuistegripmaatisvanbelangomdespierengoedtelatenwerken.Bijeentesmalleoftebredegrip gaatdespelerharderknijpenomgriptehouden.Zozalelkbalcontacthardopjearmspierenwerken. Deachthoekigevormvandegripvoorkomthetdraaienvanhetracket.Lagenvilt,gelof polyurethaanschuimophethandvatabsorberendeschok.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Framemateriaal

Totdejaren70warenderacketsvanhoutgemaakt.Houtdemptgoed,maariszwaar.Tegenwoordig wordteencomposietmateriaalgebruiktvangrafietmettitanium,kevlarofglasfiber.Dezematerialen hebbenverschillendekwaliteiten.Titaniumissterk,lichtenheefteengoededemping.Glasfiberisweer zwaarderenflexibeler.Eencompromiskaneenstijfracketmeteenflexibeleschachtzijn.

Snaren:spanningentrillingsdemper

Debespanningvandesnarenhangtafvanspeelwijze,techniek,krachtenvoorkeur.Eenlagespanning geeftmeercomfort,jekuntharderslaan,detrillingenwordengoedopgevangen.Jebalcontrole vermindertwel.Eenhogerespanninggeeftmeercontrole,maardetrillingenwordenminderopgevangen. Darmsnarengevendemeestetrillingsdemping.Tochwordentegenwoordigvooralsynthetische nylonsnarengebruikt.Dezezijnduurzaamengoedkoper.Ookdediktevandesnarenisbepalend. Mensenmetelleboogklachtenhebbenmeerbaatbijdunneresnaren.

Eentrillingsdemperiseenrubbereninzetstukdatoveroftussendesnarengeplaatstwordt.Hetidee isdatdaardoordeschokentrillingenbijbalcontactminderopdearmwordenovergedragen.Onderzoek toontaandatspelersgeenverschilincomfortervarenmetofzondertrillingsdemper.

Tennisbal

Dewedstrijdbalisvolledigvastgelegddoorreglementen.Dedoorsnede,hetgewichtendestuiterhoogte isbepaald.Voordetrainingwordenvaakminderhoogstuiterendeballengebruikt.Dezezijnminder belastendvoordepolsenelleboog.Jongetennissersgebruikenookdezachtereballen.Ditgeeftmeer tijdomdebalterugtespelen,maarkanookblessurepreventiefwerken.

Bron:http://www.ergonomiesite.be/product/tennisracket.htm

Bedrijvenwordenregelmatiggecontroleerd.Ditgebeurtvaakdoorexterneinstanties,zoalsdeNVWA (NederlandseVoedsel-enWarenautoriteit).DeNVWAcontroleertnamensdeoverheiddewettelijke regelsbinnencateringenhoreca.

OokkunjenogweleenseenISO-controleurverwachten.DitinverbandmetdeISO-normeringvanhet bedrijf.

Decontroleshoudenjou,jecollega’senhetbedrijfscherp.Decontroleszijnbedoeldomdeafgesproken procedures,processenenmaterialendiegebruiktworden,volgensdemanierdieisvastgelegd,te controleren.Hetisookeeninstrumentomjebedrijfteveranderen.Decontrolepuntenkomenvoort uitdeverschillendeNederlandsewettenovervoedselveiligheid.Veelvandezewettenvindjeterugin dehygiënecodes.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

1.6Veiligheidbevorderen

Watdoejeomeenveiligesituatietewaarborgen?Welkeafsprakenzijnerbinnendeorganisatiegemaakt?

Watdoejeomonverwachteofonveiligesituatiesoptelossenofzelfstevoorkomen?

Zoalsjealeerdergelezenhebt,iseengoedevoorbereidingbelangrijkomdeveiligheidtebevorderen.

Stappenplanomdeveiligheidtebevorderen:

1.Bereidjegoedvoor.

2.Controleerdesituatie.

3.Signaleeronveiligheden.

4.Handelomdesituatieveiligtemakenoftehouden.

5.Evalueerenrapporteer.

Voorbereiden

Tijdensdevoorbereidingzorgjeernietalleenvoordatjevoldoendekennishebtoverveiligheiden onveiligheid.Jeprobeertjeookvoortestellenwelkeonveiligesituatieszichkunnenvoordoen.Jemoet daarbijdenkenaan:

• eenveiliggevoel

• fysiekeveiligheid

• veiligefaciliteitenenmaterialen

• veiligeactiviteiten.

Jebereidtjevooropjeeigenwerkzaamheden.Jevraagtjedaarbijhetvolgendeaf:

• Hoekunjijalsmedewerkersportenrecreatiedeveiligheidbevorderen?

• Hoemoetjeinbepaaldeonveiligesituatieshandelen?

Ookcontroleerjedeactiviteitofdesituatiebijzoweldevoorbereidingalstijdensdeuitvoering.Alsde activiteitafgelopeniscontroleerjenogmaals,zodatjeookeenveiligesituatieachterlaat.Zodoejeer allesaanomdesituatieveiligtemakenentehouden.

Weethoejemoethandelen.

Zelfsnadatjeallesgecontroleerdhebt,kunnenerdingenmisgaan.Zorgeraltijdvoordatjegoedweet hoejemoethandelenalserietsgebeurt.Jemoetverstandhebbenvanwatjedoet.Hierbijkanhet volgenderijtjehelpen.

1.Kendeafsprakenenregels.

2.Kendegebruiktematerialen.

3.Hebaltijdeen ‘planB’ (alsjesportieveenrecreatieveactiviteitnietbuitenkunnen,doedaneen activiteitbinnen).

4.Weetwelke(spel)regelserzijn.

5.Weetwiejegastenzijn.

6.Weetwelkedingenerkunnengebeuren.

7.Weetwatjezelfkanenmag.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/dad-safety-checking-his-daughters-harness-2370582949 Controleerdesituatiebijdevoorbereiding.

Wanneerjeonveiligheidsignaleert,zorgjeervoordatdesituatieweerveiligwordt.Eventueelvraagje iemanddiejouhelptdesituatieveiligtemaken.Zonodiginformeerjejeleidinggevende.Ditisafhankelijk vandesituatie.Eenkleinietsalseenschaafwondhoefjenietaltijdtemelden.Onveiligesituatiesinde accommodatie,onveiligmateriaaleneencalamiteitmoetjewelmeldenbijjeleidinggevende.Zokan hijookhandelen,mochtdat(nog)vereistzijn.Watjewelofnietaanjeleidinggevendemoetmelden, ligtmeestalinafsprakenofproceduresvast.Vaakligtookvastwelkehandelingenjezelfmagverrichten enwelkeniet.

Controlerenensignaleren

Jeweetwanneerjeaccommodatieenmateriaalveiligzijn.Jeweetwelkesituatiesvoorjou,jecollega’s engastenonveiligzijn.Ditweetje,omdatjealleshebtgecontroleerd.

Kast

Mogaatstrakslesgeven.MaareerstlooptModoordezaalomdezaaltecontroleren.Hijkijktofalle spullenopdegoedeplaatsstaan,ofallematerialenheelzijn,ofdetouwennietloslaten.Mosignaleert datdekastkapotis,erziteengrootgatin.Mohaaltdekastweg.Hijspreektafmetzijnleidinggevende dathijdekastwegzet.Zijnleidinggevendebeltdefabrikant.Dekastmoetwordengemaakt.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Somsweetjealwatiemandgaatdoenvoordathijietsdoet.Jeherkentbepaaldgedrag.Dithebje namelijkaleerdermeegemaakt.Jeweetnuookhoejemoethandelen.Ditkanheelprettiggedragzijn. Desfeerisgoed.Ergebeurenpositievedingen.Alsmedewerkersportenrecreatiekunjeditgedrag belonen.Eenduimomhoogsteken,lachennaardegast,samenpleziermakenennogmeer.Laatmerken datditgedraggewenstis.

Ongewenstgedrag

Ookherkenjeongewenstgedrag.Ookdaarbenjeopvoorbereidenjeweethoejemoethandelen.Zo voorkomjeeenonprettigeofonveiligesituatie.Gedragdoorzienisbestmoeilijk;hiermoetjeveel ervaringmeehebben.Jemaaktopbasisvanjouwkenniseeninschattingvanhetgedragvangasten.

Eencalamiteit

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Jekentalleveiligheidsregels.Jebentgoedvoorbereid.Aljespullenzijninorde.Tochiseraltijdeen kansdaterietsgebeurt.Jewerkttenslottemetmensen.Zelfsmetjecollega’skanerwatgebeuren.

Maarnietalleenmensenkunnenvoorgevaarzorgen.Ookomstandighedenkunnentoteengevaarlijke situatieleiden.Denkhierbijbijvoorbeeldaanhetweer.

Hetweerslaatom

Ivanismeteengroepkindereneenlangewandelingaanhetmaken.Dedagstartmeteenlekker zonnetje.Hetiswelergwarm.Ivanhadaltegendekinderengezegddatzijeenrugzakjemetetenen vooraldrinkenmeemoestennemen.Dewarmteslaatineensomineenenormeregenbuienonweer. Erschietenzelfsbliksemflitsendoordelucht.GelukkigweetIvanwathijnumetdegroepkinderen moetdoen.Erzijnbinnenhetbedrijfnamelijkafsprakengemaakthoetehandeleninditsoortsituaties.

Opschoolenophetwerkkaneensituatieontstaandiedirectgevaaroplevertvooriedereen.Datiseen calamiteit.Bijvoorbeeldextreemweer,eenbrand,stroomstoring,overstromingofeenmilieuramp.

calamiteitenplan

Alsmedewerkersportenrecreatiedoejeerallesaanomallerisico’szokleinmogelijktehouden.Toch kaneronverwachtseennoodsituatieontstaan.Inzulkepanieksituatiesmoetjewetenwatjemoet doen.Hoemoetjehandelenomjezelf,jecollega’s,jegastenenhetbedrijfinveiligheidtebrengen.

Kortom,hoemoetjehandelenenreagerenbijeencalamiteit.Ditstaatinhetcalamiteitenplan.Het calamiteitenplanisvoorbeeldvaneen protocol:Eendocumentwaarinstaathoejejemoetgedragen ofhoejemoetwerken.Hetisbelangrijkdatjeweetwelkeprotocollenergeldeninjouworganisatie.

LeesmeerinVerdiepingsstof-Hetcalamiteitenplan.

Bedrijfsontruiming

Inhetgevalvaneencalamiteitzalvaakiedereenhetgebouwmoetenverlaten.Debrandweerende organisatiewaarjewerkt,hebbensameneenontruimingsplanopgesteld.Inhetontruimingsplanstaat inhoofdlijnen:

• devluchtrouteenverzamelplaats

• hetsignaaldataangeeftdatjemoetontruimen

• wiewatdoettijdensdeontruiming

• hoejemoetbijhoudenofiedereeneris.

Bijeenontruimingheefteenbedrijfshulpverlener(bhv’er)deleiding.Alsdebrandweerofpolitieeris, moetjehuninstructiealtijdopvolgen.Omervoortezorgendatiedereenweetwathijmoetdoen,zijn erafentoeontruimingsoefeningen.

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=41328921&page=1&pos=24 Bijeenontruimingheeftdebhv’erdeleiding.

Handelenbijonveiligesituaties

Alsjeeenonveiligesituatieherkent,watmoetjedandoen?Kunjehetgemakkelijkzelfoplossen?Dan moetjedatdoen.Alsjebijvoorbeeldzietdatiemandonveiligwerkt,spreekdiegeneerdanopaan. Weetjenietwatjemoetdoenbijeenonveiligesituatie?Vraagdanhulpvaneencollegaofleidinggevende. Inernstigegevallenslajealarm.Ditdoejebijvoorbeeldalseencolleganietmeerreageertnaeenval. IndatgevalmoetereenEHBO’erkomen.

Opdracht61 Calamiteit

a. Hebjeweleenseencalamiteitmeegemaakt?Welke?

b. Wathebjetoengedaan?

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht62 Eenontruiming

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmetdehelegroep.

Oefeneenontruimingvanderuimtewaarinjullienuzijn.Dedocentwijsteenbhv-ploegvanvierpersonen aanenbenoemtéénpersoonvandezegroeptotploegleider.Deploegleiderstuurtdeanderebhv-leden aan.Bijdezeoefeninghorenrolbeschrijvingen.Dedocentverdeeltderollenvoordeoefening.Twee medestudentenobserverenenmakennotitiestijdensdeoefening.

Voorjulliedeontruimingsoefeninggaandoen,gajeeerstderuimtegoedverkennen.

a. Waarbevindenzichdevluchtwegen?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Meetderuimteop.Maakmetjegroepjeeenschetsvandezeruimte.Geefmetgroenindetekening aanwaarzichdevluchtwegenbevinden.Wiljedetekeningdigitaalmaken,dankunjebijvoorbeeld gebruikmakenvandegratiswebsiteFloorplanner.Daarvindjeooksymbolenvoorvluchtwegenen nooduitgangen.

c. Waarmoetjeindezeruimterekeningmeehoudentijdenseenontruiming?

d. Voerdeontruimingsoefeningnuuit.Wijstweeobservatorenaandiedeoefeningobserveren.Hun observatieisgerichtophetbhv-team.

e. Vulnaafloopvoorjezelfdetabelin.

Feedback

Protocolvoorontruimingisgevolgd.

PosterWattedoenalshetalarmafgaat?isduidelijk.

Eriseentekeningmetvluchtwegen.

Lijstjemetaandachtspuntentijdensdeontruiming.

Deelnameaaneindevaluatie.

Tops: Tips:

f. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

Opdracht63 Hetontruimingsprotocol

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Welkestappenneemjebijhetontruimenvaneengebouw?Verwerkdezegegevensineen stappenplan.Geefbijiederestapookaanwelkeaandachtspuntenerzijn.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Schrijfvoorderuimtewaarinjulliejenubevindeneen ‘protocolontruiming’.Gebruikbijhetschrijven hetstappenplandatjegemaakthebt.Hetprotocolgeeftaanwatmensenmoetendoenalshetalarm afgaat.HetprotocolismaximaaléénA4-pagina.Inhetprotocolneemjeop:

• Wattedoenalshetalarmafgaat?

• Waarmoetendemensenzichverzamelen?

• Welkevluchtwegenmoetjenemen?

c. VerwerkdegegevensvanhetprotocolineenposteropA3-formaat,diejekuntophangeninde ruimte.Deposterlaatinbeeldenenkortezinnenzienwatjemoetdoenalshetalarmafgaat.Gebruik eventueelhetstappenplanPostermaken.

d. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

Opdracht64 Veiligheidindeschool

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Maakeenrondjedoordeschool.Kijkeenswelkemaatregelenerzijngenomenophetgebiedvan veiligheid,ontruimingenbrandpreventie.Iserinjulliegebouweenontruimingsplanaanwezig? Zoekdituit.

b. Welkemaatregelenhebjegevonden?Geefaanwathunfunctieisenhoezewerken.Maakookfoto’s vanzakendiemetdemaatregelentemakenhebben.

c. Vergelijkjullielijstmetdievaneenandergroepje.Hebbenjulliedezelfdemaatregelengevonden? Maakeenlijstjevanmaatregelendiejulliehebbengemist.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

Debedrijfshulpverlener(bhv'er)weetwatermoetgebeurenalserietsernstigsgebeurt.Hetkannamelijk evendurenvoordatdeprofessionelehulpdienstenaankomen.Iniedereorganisatiemoetdanookeen bedrijfshulpverleneraanwezigzijn.

Detakenvandebhv’erzijn:

• hetverlenenvaneerstehulpbijongevallen

• hetbeperkenenbestrijdenvanbrandofongeval

• deleidingnemenbijhetontruimenvanhetgebouw.

Demeesteorganisatiesvragenvrijwilligersombhv’erteworden.Jekrijgtdaneenspecialeopleiding engaatregelmatigoefenen.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/female-passerby-calling-ambulance-unconscious-mature-1459707611 Hoehandelje?

LeesmeerinVerdiepingsstof-Bhv.

Opdracht65 Bhv'ers

Debhv’erverleentbijongelukkeneerstehulp.Weetjijwiedatisopjeschool?Noteerdenamen.Alsje hetnietweet,vraaghetdanna.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht66 Bhv-organisatie

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudentofmeteenkleingroepjemedestudenten.De opdrachtkunjeopschool,maarookopjewerk,stageadresofeenandereorganisatieuitvoeren.

a. Maakeenafspraakmetiemanddiebekendismetdebhv-organisatie.Datkande huismeester/conciërgevandeorganisatiezijn.

Vraagnawieerallemaalbhv’erisbinnendeorganisatieenhoeveelbhv’erserdagelijksaanwezig moetenzijn.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. DoeditookmetmedewerkersdieeenEHBO-diplomahebben.

c. Zetdezemedewerkersineentabelengeefaanwiebhv’erenwieEHBO’eris.

EHBO'er Bhv'er Naam

Aanwezigheid

d. Noteerindezelfdetabelwanneeriedereenaanwezigis.

e. VindenjulliedateropelkmomentgenoegEHBO’ersenbhv’erszijn?Leguitwaaromjullieditvinden.

Opdracht67 Hulpinschakelen

Bijdezeopdrachtwerkjesamenmeteenmedestudent.

a. Alsjeeengebouwgaatontruimen,ishetsomsnodigomookexternehulpinteschakelen.Maakeen overzichtvanmogelijkecalamiteitenengeefaanwelkeexternehulpjedaarbijgaatinschakelen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. GebruikstappenplanInterviewvoorbereidenenhouden.

c. Onderzoekhoebijjullieopschooldebhvgeregeldis.Zoekallereerstuitwiebijjullieopschoolbhv’er is.Vraagofhetmogelijkiseeninterviewaftenemen.Probeermetjullieintervieweenbeeldtekrijgen vandewerkzaamhedenvandebhv’erbijjullieopschool.Verwerkhetinterviewineenverslag. Bespreekvoorafmetdedocentdevragendiejulliewillenstellen.

d. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.Geefbijdeuitwerkingaanwelkebijdragejijaanhetresultaatvandezeopdrachthebt geleverd.

InhetcalamiteitenplanstaatwieereengeldigEHBO-diplomamoethebben.Ditiseenvormvan preventie.Jeweetwaterkangebeurenenwaardattoekanleiden.Daaromcontroleerjedesituatie goed.Jewerktveilig.Jeweethoejeblessuresenverwondingenkuntvoorkomenenhoejemoet handelenalsertochietsgebeurt.

Watdoejebijeenhartstilstand?

Eenbedrijfofinstellingmoetbeschikkenoverdejuistemiddelenombijeencalamiteittekunnen handelen.NaasteenEHBO-kofferziejetegenwoordigsteedsvakerdatereenAEDinofindebuurtvan hetgebouwaanwezigis.Een AED iseenapparaatdathethartritmeweerkanherstellenbijeen hartstilstand.

Opdracht68 EHBO-vaardig

a. Leesdevolgendedriesituaties.Bedenkbijiederesituatie:

• overwelkekennisenvaardighedendemedewerkersportenrecreatiemoetbeschikkenomin debetreffendesituatiedeveiligheidteborgen

• ofjijoverdebetreffendekennisofvaardighedenbeschikt

• hoejedebetreffendekennisenvaardighedenkuntleren

• welkeactiesjegaatondernemenommeerEHBO-kennisen-vaardighedenteleren.

GraagnamakenindestijlvandeflexibelepipelineS&R. https://stock.edu-actief.nl/mediafiler/start/mediabank?view=preview&fuid=img63/keten%20van%20overleven_org.jpg

Enkelverzwikt

Hanskomtbinnenlopen.JesignaleertdatHanseenbeetjehinkelt.Jevraagtwateraandehandis.Hij heeftinhetweekendzijnenkelverzwikt.Dehuisartszegtdathijmeemagdoen,maarwelmeteen ondersteunendeenkelbandage.Prima,jijkuntzijnenkeltapen.ZovoorkomtHansdatzijnenkelblessure ergerwordtenkanhijtochveiligmeedoen.JeletwelextraopHanstijdensdeactiviteit.

b. Noteerjeantwoorden.

Diepesnee

Jeletgoedoptijdensdeactiviteit.Tochgebeurterietswaarbijjij,eencollegaofeengasteerstehulp nodigheeft.Eengasthaaltzijnarmopenaaneentak.Hijheefteendiepesneeinzijnonderarm,die hevigbloedt.JeweetwaardeEHBO-trommelisenhoejemoethandelen.Jeweetookwatjemoet doenomergervoorkomen.

c. Noteerjeantwoorden.

COPYRIGHTBOOM

Hartaanval

Eengastkrijgteenhartaanval.Zijnhartstoptmetkloppen.JijweetwaardeAEDisenhoejedezemoet gebruiken.DeAutomatischeExterneDefibrillatorkanhethartvandegastweernormaalaanhetkloppen krijgen.Jekunthetlevenvanjegastzelfsredden.

d. Noteerjeantwoorden.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

e. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.

Alsjeeenonveiligesituatieconstateert,moetjehandelen.Omiedereeninzichttegeveninwateris gebeurdenhoeerisgehandeld,moetjedit rapporteren.Ditdoejebijjeleidinggevende.

Meteenrapportagebenjeernogniet.Hetbedrijf,jeleidinggevendeenjijzelfmoetennognagaanwat ergoedenmindergoedisgegaan.Ditheet evalueren.Jeevalueertomjewerkzaamhedensteedste verbeteren.

Rapporterenenevaluerenkanopverschillendemanieren.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Mondeling

Hierbijishetbelangrijkdatjegoednadenkt.Jeverteltandersvaakdingendiehelemaalnietsmetde situatietemakenhebben.Zorgervoordatjeallesgoedopeenrijtjehebt.Zetdatrijtjezonodigop papier.Weetwatjegaatvertellen.Vertelalleenwaterisgebeurdenhoeerisgehandeld.

Schriftelijk/digitaal

Ditkanopverschillendemanieren:

• meteenbriefje

• meteene-mailbericht

• meteenverslagje

• meteenformulier.

Doordezemaniervanrapporterenofevaluerenkandooriedereenwordennagegaanofergoedis gehandeld.Inveelgevallenishetzelfsverplichtomschriftelijk/digitaalterapporteren.

Combinatievanmondelingenschriftelijk

Vaakrapporteerenevalueerjeaandehandvaneengesprekenmaakjeeenkortverslag.Tijdenshet gesprekkunjeaantekeningen(notulen)vanhetgesprekmaken.Vaakzijnerformulierenomte rapporteren(logboeken)ofteevalueren(evaluatieformulier).

Wachtniettelangmetrapporterenofevalueren.Alsjetelangwacht,weetjevaakalmindervande situatie.Somsishetverstandigomaltijdensjeactiviteitdingentenoteren.Danvergeetjedieniet.Als jegaatrapporterenishetdebedoelingdatjeditzofeitelijkmogelijkdoet.Bijhetfeitelijkrapporteren geefjegeenmening.

Feitenzijnconcreet,erisgeendiscussieovermogelijk.

Feit

MevrouwVanDijkhadom11.36uur38,4°Ckoorts.

Eenmeningispersoonlijk,jekunteroverdiscussiëren.

Mening

DejurkvanmevrouwVanDijkislelijk.

Opdracht69 Dagverslag

Gevallen

Tijdenseentochtmetdemountainbikezijnertweegastengevallen.RobinmoetEHBOverlenen.De gastenhebbenschaafwondenaanelleboogenknieën.OokcontroleertRobinsamenmetzijncollega defietsen.OpdeterugwegnaarhetbedrijfdenktRobinalna.Hoekonditgebeuren?Hijheeftalles goedvoorbereid.Hijkentderoute.Heeftafsprakengemaakt.Hijvraagtookaanzijncollegaofhijwat heeftgemist.Datisnietzo.

Alshijweerophetbedrijfis,makenzedefietsenschoon.Robinvraagtnogeenkeeraandegastenof hetgoedgaat.Hetgaatprima.Daarnagaathijnaarzijnleidinggevendeenverteltoverzijntocht.De leidinggevendezegtdatRobingoedheeftgehandeld.Ophetformuliervanhetlogboek ‘mountainbiken’ maaktRobineenkortdagverslag.Dathebbenzezoafgesprokenbinnenhetbedrijf.Zoisiedereenop dehoogte.

a. Leesdesituatieenschrijfvervolgenseenkortdagverslag.

b. Kleurinhetdagverslagdefeitenendemeningen.Feiten:geel,meningen:lichtblauw. Ofschrijfzeop.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht70 Feitenenmeningen

Bijdezeopdrachtwerkjesamenineengroepvanviermedestudenten.

a. Wijseenwoordvoerderaanenverdeeldegroepintweeën:tweepersonenspelendesituatie,de anderenobserverenenschrijveneenrapportage.

Tweespelersspelenvijfminutendesituatie.Houdjeaandezetijd.Hetgaatomderapportagedie wordtgeschrevenennietomhetspel.

b. Nahetmakenvanderapportagesvergelijkenjulliedezemetelkaar.Uitdetweerapportagesmaken julliealsgroepééngezamenlijkerapportage.Dezerapportageiseenfeitelijkeweergavevanwater isgebeurd.Meningenstaanernietin.

Situatie

Abdelwerktmetkinderen.TijdenseenactiviteitziethijRuben.Rubenzitopeenplekjeachterafstilletjes tehuilen.Abdelgaatnaasthemzittenenprobeertuittevindenwateraandehandis.

c. Leesderapportagesdiegemaaktzijnengeefallemaaljemening.Noteerjouwmening.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

d. Watwasmoeilijkenwatwasmindermoeilijkbijhetschrijvenvanderapportage?

e. Luktehetomfeitenenmeningenuitelkaartehalen?

f. Welketipsvoorhetmakenvaneenrapportagekunjehieruithalen?

Veelmensenbelevenplezieraanhetzelfbereidenenkokenvaneten,zekeralszedatsamenmet anderendoen.Maarjelooptdaarmeeookgevaar.Jaarlijkskrijgtbijnaeenmiljoenmenseneen voedselinfectieenvaakgebeurtditthuis.

Levensmiddelenbewaren

Nieuwgekochtelevensmiddelenmoetjeopbergen.Hetisbelangrijkdatjelevensmiddelenopdejuiste manierbewaart.Alsjedatnietdoet,isdekansdateenlevensmiddelbederftgroter.Jekunt levensmiddelenbewarenbijdevoorraad,indekoelingofindediepvries.

Voorraadkast

Indevoorraadkastbewaarjelevensmiddelendienietsnelbederven.Bijvoorbeeldkoffie,suiker, macaronienrijst.Ookblikkenenpottenmetbijvoorbeeldgroentebewaarjeindevoorraadkast.Zet delevensmiddelendiejenetgekochthebtachteraan.Alsjedatdoet,komende ‘oudere’ levensmiddelen vooraantestaan.Jepaktdiedanheteerst.Datnoemje fifo:firstin,firstout.

Koeling

Indekoelingofkoelkastbewaarjelevensmiddelen diesnelbederven.Bijvoorbeeldvleesen vleeswaren,vis,melkproductenengroente.De temperatuurvaneenkoelkastmoetaltijdtussen de2en7gradenCelsiuszijn.

Veelkoelkastenhebbeneenvriesgedeelte.Kijk altijdhoeveelsterrenhieropstaan.Alservier sterrenopstaanishetvriesgedeeltegeschiktom erzelflevensmiddeleninintevriezen.Alser mindersterrenopstaan,ishetvriesvakalleen geschiktomlevensmiddelendiealbevrorenzijntebewaren.

Afkoelen

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=445209664&page=1&pos=3

Zetnooitwarmevoedingsmiddelenindekoeling,maarlaatzeeerstgoedafkoelen.Alsjerestjesinde koelkastbewaart,dekdezedanaf.Plakereenstickermeteendatumop,zodatjeweethoeoudzezijn. Restjeskunjenietlangerdantweedagenbewaren,daarnagaanzebederven.

Versevoedingsmiddelen

Versegroentenkunjeindekoelingeendagofvierbewaren,bladgroentenééndag.Versvleesenverse viskunjeindekoelkastmaarééndagbewaren.Ingevrorenvoedingsmiddelenkunjeindevriezertot driemaandenbewaren.Behalvevoedingsmiddelenwaarinveelvetzit,bijvoorbeeldvettevis.Diekun jemaaréénmaandbewaren.

Broodjes

Broodjeszijnalleenlekkeropdedagdatjezekoopt,daarnazijnzeoud.Broodjesbewaarjeineen afgeslotenzak.Erzijnookvoorgebakkenbroodjestekoop,diejemoetafbakkenindeoven.

Eieren

Eierenkunnensneldesmaakovernemenvanandereproducten.Bewaarjezeindekoelkast,danisde kanshieropgroter.Ineenthuissituatiebewaarjeeierenvaakwelineenkoelkast.Zezijndanlanger houdbaar:viertotzesweken.Eierendiejebuitendekoelkastbewaart,zijntweetotdriewekenhoudbaar.

Kaas

Kaasbewaarjeindekoelkast.Bewaarkaasaltijdinkaaspapierofplasticfolie.

Vleeswaren

Vleeswarenzijnmaarkorthoudbaar,nietmeerdantweedagenindekoelkast.Verpakvleeswarenaltijd inplasticfolieenlegzedirectindekoelkastalsjezenietgebruikt.

Melkproducten

Melkproductenbewaarjealtijdindekoelkast.Kijkaltijdgoednaardehoudbaarheidsdatum.Alshet productoverdedatumis,gooihetdanweg.

Opdracht71 Productenbewaren

Waarbewaarjedeproducten?Kiesuit:voorraadkast – koelkast – vriezer.Legjekeuzeookuit.Bedenk zelfnogvijfvoorbeelden.

Product

Suikerstaafjes

Koffiepads

Diepvrieskroketten

Pakkenhalfvollemelk

Plakkenkaas

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Bewarenin

Want

Voedselinfectie

Vanafachtuurnahetetenvanbesmetvoedselkunjevaneen voedselinfectie ziekworden.Jekrijgt danziekteverschijnselenalskoortsofmaag-darmproblemen(diarreeofovergeven).Ditkaneendag toteenpaarwekenduren.Jekunteenvoedselinfectievoorkomendoorhetvoedselteverhittenboven 75°C.Demicro-organismengaandandood.

Voedselvergiftiging

Sommigemicro-organismenmakengiftigestoffenaan.Dezestoffenkunnen voedselvergiftiging veroorzaken.Hetkaneentottwaalfuurdurenvoordatjeerziekvanwordt.Dankrijgjeverschijnselen alskoorts,overgeven,diarree,grootvochtverlies,maag-darmkrampenenaantastingvanhet zenuwstelsel.Voedselvergiftigingkunjevoorkomendoorvoedselsnelteverhitten.Demicro-organismen hebbendangeentijdomgiftigestoffenaantemaken.

Thaisekipcurry

Barbarawerktineensportkantinewaarookmaaltijdenverkochtworden.ZegaateenThaisekipcurry maken.Zelegtalleingrediëntenklaaropdewerkbank:kipfilet,olie,currypasta,uien,boontjesen kippenbouillonblokjes.Zemaakteerstdegroenesaladedieerbijgeserveerdwordtklaar.Dankomter eenbestellingbinnen,diepaktzeuitenbergtzeop.Erkomenooknogeenpaartelefoontjestussendoor.

Zebeginteenstuklateraandecurrydanzevanplanwas,maarzeheefttijdgenoeg.Devolgendedag hebbenveelklanteneenvoedselvergiftiging.

a. Watisdeoorzaakvandevoedselvergiftinging?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. HoehadBarbaraditkunnenvoorkomen?

Jewordtdusgemakkelijkerziekdanjedenkt.Deoorzaakismisschienweleentekortaan voedingshygiëne.Meteenpaareenvoudigemaatregelenisveelellendetevoorkomen.

Praktischetipsvooreengoedevoedselhygiëne

• Ontdooibevrorenvoedselinkoelkast.

• Bewaarrestjesnietlangerdantweedageninkoelkast.

• Koopgeenvoedselwaarvandeverpakkingstukis.

• Eetgeenvoedselnadehoudbaarheidsdatum.

• Houddekeukenenhetkeukengereischoonenreinigregelmatigdekoelkast.

• Zorgdathetafwaswatergoedheetisenneemeenschonevaatdoek.

Ontdooien

Ontdooigeenbevrorenvoedselopdeverwarmingofophetaanrechtinverbandmeteenmogelijke salmonellabesmetting.Ontdooialtijdindekoelkast.Detemperatuurisdaar4-7°C.Leghetvoedselin eenbak,zodatjehetdooiwaterwegkuntgooien.Wasdebakvervolgensaf. Hetiszondeometendatoverblijftwegtegooien.Restjeskunjebewaren,maardoeditnietlangerdan tweedagenenbewaarhetaltijdindekoelkast.Ookmoetjebijhetkopenvanvoedselgoedopletten. Koopgeengekneusdeeierenofingedeukteblikkengroente,wantvoedselvergiftiging(botulisme)ligt opdeloer.Ennatuurlijkmoetjegoedopdehoudbaarheidsdatumletten.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/woman-puts-packaged-food-home-refrigerator-2272335881 Bewaarjerestjesindekoelkast.

Schoon

Indekeukenmoetallesgoedschoonzijn.Maakdekoelkastelketweewekenschoonmetheetsodawater. Materialenwaarmeevlees,melkproducteneneierenzijnbereid,zijngauwbesmetmetsalmonella. Maakaanrechten,snijplanken,messen,borden,blikopenersenkaasschavendusextragrondigschoon. Knoeinietmetdebroodtrommel,metkoekjesofkaas.Ditisvoervoormuizen.Enzijnervliegeninde keuken?Verjaagze!

Vaatdoeken

Vaatdoekenlijkenvaakschonerdanzeinwerkelijkheidzijn.Bacteriënverstoppenzicherggraagindie vochtigedoeken.Stopeengebruiktevaatdoekindewasmachineenpakeenschone.Alsjeafwast,zorg dandathetafwaswaterzeker70°Cis.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=42646715&page=2&pos=40 Hetmeestviezeartikelindekeuken:devaatdoek.

Snijplanken

Ineenprofessionelekeukenhebbensnijplankenverschillendekleuren:

• roodvoorrauwvlees

• blauwvoorvis

• geelvoorgevogelte,zoalskip

• groenvoorgroente

• bruinvoorgaarvlees.

COPYRIGHTBOOM

BEROEPSONDERWIJS

Zokunnenbacteriënnietvanheteneproductophetanderekomen.

ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/plastic-chopping-cutting-boards-available-different-1072308269 Snijplankeninverschillendekleuren.

Opdracht73 Bacteriën

Salade

Jewerktindekeukenenjegaateensalademaken.Eerstsnijdjedekipfilet,diestrakswordtgebakken. Jedoetdegesnedenkipineenschaalenlegtdegekookteeierenopdesnijplank.Jesnijdtdeeieren fijn.Devolgendedaghoorjedatsommigegastenziekzijngeworden.

a. Hoekomtdat?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Hoehadjeditkunnenvoorkomen?

HACCP(spreekuitals ‘hezzip’)iseenmethodeomdevoedselveiligheidtebevorderen.Bedrijvendie zichbezighoudenmetdebereidingvanlevensmiddelenmoetendegezondheidsrisico’sbijhetbewaren, bereidenentransporterenvanlevensmiddelenenvoedselopsporen.Debedrijvenmoetenook maatregelentreffenomdegezondheidvanhungastentebeschermenendevoedselveiligheidte bevorderen.Elkeondernemerlegtdezerisico-inventarisatieendegetroffenmaatregelenvoorzijn eigenbedrijfvast.

Hygiënecode

Veelbedrijfstakkenhebbeneenhygiënecodeopgesteld.Hierinstaanregelsomdevoedselveiligheid endehygiënetebewaken.Eenvrachtwagenchauffeurdievleesvervoert,moetkunnenaantonendat hetvleesopdejuistetemperatuurvervoerdis.Voorwerknemersgeldenookhygiëneregels.Zemoeten bijvoorbeeldeenmutsjeoptijdenshetwerkenzemoetenhunhandenwassenvoordatzedekeuken binnengaan.Hetwerkenvolgenseenhygiënecodegeeftaandathetbedrijferallesaandoetomervoor tezorgendatdegastenveiligvoedselkrijgt.Voorhetwerkbetekenthetdatervakercontrolesuitgevoerd moetenwordenenlijsteningevuldmoetenworden.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

LeesmeerinVerdiepingsstof-HACCP.

Persoonlijkehygiëne

DehygiënecodeHACCPgeldtvoorbedrijfstakkenenorganisaties,maarookjepersoonlijkehygiëneis heelbelangrijk.Alsjevoedingverzorgt,moetjevoorkomendatgasteneenvoedselvergiftigingkrijgen. Eenvoedselvergiftigingontstaatdoorschadelijkebacteriëninhetvoedsel.Vooralkipisergberucht. Kipmoetjedanookaltijddoorendoorgaarmaken.Maarerzijnnogmeerdingenwaarjeopkunt letten:jepersoonlijkehygiëne.

Praktischetipsvooreengoedepersoonlijkehygiëne

• Wasregelmatigjehanden.

• Langhaarsteekjeop.

• Draaggeenringen,armbandenenpolshorloges.

• Draaggeenopenschoenen.

• Gebruikpapierenzakdoeken,gooidienagebruikdirectweg.

Hetismisschienweldebelangrijkstetip:wasregelmatigjehanden!Iniedergevalvoordatjegaatkoken, naaanrakingmetrauwvleesenalsjenaarhettoiletbentgeweest.Doejeditnietenjezitvervolgens metjehandenaanjeeten,dankunjedaarbehoorlijkediarreevankrijgen.Hetopstekenvanlanghaar, geensieradenenopenschoenendragenenhetgebruikvanpapierenzakdoekjesbevorderenookde hygiëne.

Opdracht74 Handenwassen

a. Bekijkhetfilmpje.

b. Noteerwelkehandelingennodigzijnomjehandengoedtewassen.

Opdracht75 Verkouden

Jebentverkouden.Gajedanwerken?Legjeantwoorduit.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht76 HACCP

a. Bekijkhetfilmpje.

b. Beschrijfdestappenvanhetprotocoldatgevolgdwordt.

Opdracht77 Etenbereiden

a. Bekijkhetfilmpjeovervoedselveiligheid.

b. Noteerdetipsoverkopen,wassen,scheiden,kokenenbewaren.

c. Welketipskunjehierzelfnogaantoevoegen?

d. Steljevoordatjemoethelpenindekeukenvaneenrestaurant.Welkemaatregelenwordendaar inverbandmetdevoedselveiligheidnogmeergenomen?Zoekjeantwoord(en)eventueelopinternet opennoteerze.

e. Vergelijkjeantwoordenmeteenofmeermedestudenten.

VolgensdeArbowetmoetereencalamiteitenplanoppapierstaanenmoetiederemedewerkerdaarvan opdehoogtezijn.Vaakmoetjeookeenparaafzettenalsjehetcalamiteitenplanoverhandigdkrijgt. Inhetcalamiteitenplanstaatwattedoenbijeencalamiteitenbijonvoorzienegebeurtenissen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Voorbeeldenvanonvoorzienegebeurtenissen

• ernstigeongevallen(bijvoorbeeldonwelworden,hart-ofherseninfarct,botbreuken)

• verdrinking(zwembad)

• brand

• vrijkomenvangevaarlijkestoffen(zwembad)

• overval

• explosie

• wateroverlast

• blikseminslag

• bommelding

• agressie

• seksueleintimidatieengeweld

• diefstal

• (complete)stroomuitval.

Inhetcalamiteitenplan(ookwelbedrijfsnoodplan)staatnietalleenwatjemoetdoenalsereengrote ofkleinerecalamiteitis.Inhetcalamiteitenplanstaatookhoejeeencalamiteitkuntvoorkomen.Of: hoejedecalamiteitzokleinmogelijkkunthouden.Iniedergevalstaandehiernagenoemdezakenin eencalamiteitenplan.

1.Internemeldingvancalamiteit

Inhetcalamiteitenplanstaataangegevenopwelkemanierjecontacthebtmetelkaar.Hoepraatje metelkaarbijeencalamiteit?Ookisdevolgordemetwiejecontactmoetzoekenaangegeven.Ditis perbedrijfverschillend.

Internmeldenvandecalamiteit.

2.Externemeldingofalarmering

Somsmoetendehulpdienstenwordengewaarschuwd.Hetisbelangrijkdatzijersnelzijn,omsnelte kunnenhelpen.Alsjenaarhulpdienstenbelt,moetjeiniedergevaldevolgendevragenbeantwoorden:

• Watisergebeurd?

• Waarishetgebeurd?Inwelkgebouw,ofopwelkeetage?

• Zijnerslachtoffers,hoeveeleninwelketoestandzijndeslachtoffers?

• Welkehulpdienstmoetgewaarschuwdworden?

• Watisdenaamenhettelefoonnummervandebeller?

3.Watzegiktegendegasten?

Jemoetwetenwatjetegendegastenzegt.Demanierwaaropjeditdoet,isheelbelangrijk.Blijfrustig. Alsjeuitstraaltdatjeweetwatjemoetdoen,vertrouwendegastenjeenrakenzenietsnelinpaniek. Ditisvooralvanbelangomdegastenveiligtehoudenofinveiligheidtebrengen.

4.Watdoendebhv'ers?

Bedrijfshulpverlening(bhv)isdehulpdiewordtverleendtijdenssituatiesdiedeveiligheiden/of gezondheidvandeaanwezigenbedreigen.Denkbijvoorbeeldaanongevallen,brandofandere calamiteiten.Jeleidinggevendekanaanjouvragenofjedecursusbedrijfshulpverlener(bhv)wiltdoen. Jeweetdanextragoedwattedoenbijeenbrandofeenongeval.Alsbhv’erbiedjehulpbijeencalamiteit.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Kandezenietterugvindenindebeeldbank.Graagopnieuwplaatsenofsoortgelijkefoto(nieuw) maken.

Bhv'er.

5.Watdoendeoverigemedewerkers?

Bijeencalamiteitwordenallemedewerkersingezet,dusnietalleendebhv’ers.Iedereenmoetdus wetenwelkeafsprakenerzijngemaakt.Eenaantalvoorbeelden:

• Wiehoudtdein-enuitgangindegaten?

• Wiehoudtnieuwegastenbuiten?

• Wieontvangtdehulpdienstenenbrengthenopdehoogte?

• Wiezorgtzonodigvoorverkeersveiligheid?

• Wiecontroleertofiedereenuithetgebouwis(gastenenmedewerkers)?

• Wiewijstdegastennaarverzamelplaatsen?

• Wieletopspecialegroepen,zoalsouderen,kinderenengehandicapten?

• WatdoetdeTechnischeDienst?

• Watmoetjedoenalserietsgebeurtindetechnischeruimte?

• Watmoetjedoenbijgevaarindetechnischeruimte?

6.Welkepreventievemaatregelenzijngetroffen?

Voorbeeldenvanpreventievemaatregelen:

• Zijndevluchtwegenbekend?

• Zijndenooduitgangennietopslot?

• Isdeverlichtingbijdevluchtwegenaltijdaan?

• Zijnblusmiddelengebruiksklaar?

• Gevenplaatjesaanwaardeblusmiddelenzijn?

• Zijntelefoonsbinnenbereikvandemedewerkers?

• Zijnbrandmeldersaanwezigenzichtbaar?

• ZijnervoldoendeEHBO-ruimtes?

• Hebbendeverbandtrommelsdejuisteinhoud?

• Zijnervoldoendegeschooldebhv-medewerkers?

• Hebbendebhv’ersnascholinggedaan?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• HeeftiederemedewerkereenEHBO-diploma?

• Iservoldoendegeoefendvoordecalamiteiten?

7.Watzijndeproceduresbijeenontruiming?

Inhetcalamiteitenplanstaatwelkestappenjemoetnemenbijeenontruiming.

Zijndeproceduresbijontruimingduidelijk?

8.Procedurenazorg

Denazorgrichtzichopgasten,medewerkers,hulpverlenersenanderebetrokkenen.Eencalamiteit kaneenergnareervaringzijn.Jekunthiersomslanglastvanhouden.Hetisergbelangrijkdaaropte letten.Nietalleenbijjezelf,maarookbijjecollega’s.Hetkannamelijkjewerkenjeeigenlevenerg gaanbepalen.Isditzo,danmoetjehulpzoeken.Jekunthiermetjeleidinggevendeoverpraten. Eventueelkunjezelfsprofessionelehulpkrijgen.Hethelptvaakalomtewetenhoehetmeteventuele slachtoffersgaat.Evennabellenen/oflangsgaan.Ookalsjegeenlasthebtvandenareervaringishet goedomerovertepraten.

9.Handleidingenvooranderegebruikers

Eengebouwheeftvaakmeerderegebruikers.Eenzwembadheeftvaaknietalleenmaarzwemlessen. Dezwemverenigingmaaktookgebruikvanhetgebouw.Deopleidingsportenrecreatiehuurttwee banenvanhetzwembad.Aldezegebruikersmoeteninhetcalamiteitenplanvermeldstaan.Deze gebruikersmoetenaangevenopdehoogtetezijnvanhetcalamiteitenplan.

10.Schriftelijkerapportage

Alleswatgebeurt,moetjeschriftelijkrapporteren.Hiervoorzijnbijvoorbeeldregistratieformulieren. Zoisvooriedereenaltijdnategaanhoeerisgehandeldbijdecalamiteit.

Debhv-organisatiebestaatuitallepersonendiebijdebedrijfshulpverleningtaken, verantwoordelijkhedenenbevoegdhedenhebben.Binnendebhv-organisatiezijnbedrijfshulpverleners aangesteld.Zijhebbendevolgendetaken:

• hetverlenenvaneerstehulpbijongevallen

• hetbeperkenenhetbestrijdenvanbrand

• hetbeperkenvandegevolgenvanongevallen

• hetinnoodsituatiesalarmerenenevacuerenvanalleaanwezigen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Debhv-organisatieonderhoudtcontactmetdehulpverleningsinstanties:brandweer,ambulanceen politie.Opbasisvanrisicoscenario’swordtbepaaldhoeveelbhv’ersernodigzijn.Hierbijwordtrekening gehoudenmetafwezigheidvanmedewerkersenziekte,zodateraltijdvoldoendebhv’ersaanwezig zijn.IndeArbeidsomstandighedenwetisvastgelegddatallebhv’erseenopleidingvolgen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

GraagnamakenindestijlvandeflexibelepipelineS&R. Controleformulierexternecontroles.

1.7Veiligheidenrisico’s

Eenorganisatiewilzoveelmogelijkrisico’svoorkomen.Daarommoetjeonveiligesituatieskunnen herkennen.

Branddriehoek

Omeenbrandtelatenontstaanhebjedriefactorennodig:

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

• brandstof(ietswatkanbranden)

• zuurstof

• warmte(ontbrandingstemperatuur).

Dezedriefactorensamennoemjedebranddriehoek.Wanneerdezedrieonderdeleninvoldoendemate aanwezigzijn,krijgjebrand.

https://stock.edu-actief.nl/mediafiler/start/mediabank?view=preview&fuid=img63/branddriehoek_org.jpg

EventueelopnieuwopmakenindestijlvandeflexibelepijplineS&R.

Branddriehoek

Alsjeeenvandezefactorenweghaalt,isergeenverbrandingmeer.Jekuntduseenbranddovendoor:

• debrandstofwegtenemen,bijvoorbeeldbijeengasbranddegaskraandichtdraaien

• dezuurstofwegtenemen,bijvoorbeeldmeteenblusdeken

• dewarmtewegtenemen,bijvoorbeelddoorkoelenmetwater.

Brandwiljenatuurlijkaltijdvoorkomen.Eenpaarvoorbeeldenvanwatjezelfkuntdoen:

• Zorgvooreenopgeruimdewerkplek.

• Weesvoorzichtigmetbrandbarematerialen.

• Gaveiligommetelektrischeapparaten.

• Houdnooduitgangenvrij.

• Leeseensdegebruiksaanwijzingopeenblustoestel.Wantalserechtbrandis,hebjedaargeentijd voor.

Opjewerkzijnaltijdblusmiddelentevinden.Ditisverplicht.Somszijnerookrook-en/of warmtedetectorenomeenbrandtemelden.Erkunnenookinstallatieszijnombrandteblussenofte voorkomendatdebrandgroterwordt.Bijvoorbeeldsprinklerinstallatiesenbrandwerendedeuren.

Vlamindepan

Bijhetkokenkunjevlamindepankrijgen.Hierbijvliegtheteolieineenpaninbrand.Ditgebeurtals deolieoverkooktenzoinaanrakingkomtmetdewarmtebron.Watdoejealsditgebeurt?Hetbeste isomdezuurstofuitdebranddriehoekwegtenemen.Ditdoejedooreendekselopdepanteleggen.

Hebjedieniet,dankunjeeenblusdekenoverdepanheenleggen.Daarnamoetjehetvuuruitdraaien. Haaldannietgelijkhetdekselofdedekeneraf,maarlaatdepangoedafkoelen.Doejeditniet,dan kanertochweerbrandontstaan.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

https://www.anpfoto.nl/search.pp?pictureid=63690507&page=7&pos=189 Vlamindepan.

Watmoetjedoenbijbrand?

Watmoetjedoenalsertochbrandontstaat?

• Blijfkalm.

• Kijkofjezelfietskuntdoenomdebrandtebestrijden.Eenbeginnendebrandkunjesomszelf stoppen.

• Slaalarm,bijvoorbeelddooreenbrandmelderintedrukken.

• Brengjezelfenandereninveiligheid,verlaatzosnelmogelijkhetgebouw.

• Alsjenietmeerdoorderookheenkuntkijken,blijfdanlaagbijdegrond,wantrookstijgtop.

• Sluitdedeurenenramen.Hiermeeblokkeerjedezuurstoftoevoerenderookverspreiding.

• Verzamelopdeafgesprokenplekbuiten.

• Belzosnelmogelijk112.

• Waarschuwdeomgeving.

Alsermensenzijnmetbrandwonden,probeerdiedanzosnelmogelijktehelpen.

• Koeltenminstevijfminutenmetlauw,zachtstromendwater.

• Verwijderkledingdienietaandewondkleeft.

• Smeernietsopdebrandwond.

• Bedekdewondlosjesmeteensterielverbandofeenschonedoek.

• Zorgervoordathethoofdaltijdhogerisdanhetrestvanhetlichaam,omvochtophopingte voorkomen.Alsheternstigis,waarschuwdanaltijdeenarts.

Wijzenoponveiliggedrag

Nietiedereenhoudtzichaandeveiligheidsregels.Hetisvaaknietgemakkelijkomdaarietsvante zeggen.Tochmoetditwel.Hetkangevaarlijkzijnvoordegenezelfofvooranderen.

Probeeropeenprettigemanieriemandaantespreken.Zegniet: ‘Watdoejijnou?’ Beteris: ‘Waarom doejeditzo?’ Probeeriemandzelftelatenbedenkenwaaromhetandersmoet.Leguitwaterfoutkan gaanenprobeereraltijdeerstsamenuittekomen.Luktdatniet,overlegdanmetjeleidinggevende.

Inschakelendeskundigehulp

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Alserietsgebeurt,moetjevaaksnelbeslissenofjeietskuntdoen.Somskunjeeenbeginnendebrand zelfblussendoorsneltehandelen.Sneleensmeulendvuurtjeineenprullenbakdovenmetwaterof eenbrandblusserkannog.Houdaltijdindegatenofjezondermoeiteengevaarderuimtenogkunt verlaten.Pasvooralopbijrook.Bijbrandisrookdoodsoorzaaknummeréén.Neemgeenrisico!Lukt hetniet,danmoetjedirectweg.Iseriemandgewond?Kijkdanofjezelfkunthelpen.Bedenkdatde bhv’ereerstehulpkanbieden.Veelbedrijvenhebbeneenprotocolwaarinstaatwatjemoetdoenbij eencalamiteit.

Inernstigesituatiesbelje112,hetalarmnummer.

https://stock.edu-actief.nl/mediafiler/start/mediabank?view=preview&fuid=img43/2693-07.jpg

GraagopnieuwopmakenindestijlvandeflexibelepijplijnS&R.

Eenprotocolgeeftaanhoejemoethandelenbijeencalamiteit.

Opdracht78 Waarisdenooduitgang?

Weetjijvanjouwschoolwaardevluchtwegenzijnenwaardeblusmiddelenhangen?Onderzoekwaar denooduitgangisenwaardeblusmiddelenhangen.Tekeneenplattegrondengeefdaaropde vluchtrouteenhetdichtstbijzijndeblusmiddelaan.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Alleswatwerktopelektriciteitmoetvandewetgoedbeveiligdzijn,zodatjegeenschokkuntkrijgen. Alsjedeapparatenenmachinesopdejuistemaniergebruikt,kanernietveelgebeuren.Werkdaarom altijdvolgensdeinstructies.

Maaralsstopcontacten,snoeren,apparatenofmachinesbeschadigdzijn,zijnzegevaarlijk.Meldhet aanjeleidinggevendealsjezietdatelektrischeapparatenbeschadigdzijn.Gebruikdeapparatenniet meer.Alsjedebinnenkantvaneendraadkuntzien,raakdezedannietaan.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/cables-extension-blocks-electreic-devices-mess-1576140391 Zorgervoordatkabelsenstekkerdozengeenstruikelgevaaropleveren.

Opdracht79 Elektrischeapparaten

a. Welkeelektrischeapparatenhebjijvandaagalgebruikt?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Zoekopinternetperapparaatopwatdegevarenzijn.

c. Watdoejealsjezietdateenapparaatopjewerkkapottebedradingheeft?

Eengevaarlijkestofiseenstofmetrisico’svoordeveiligheiden/ofgezondheidvanmensen,dierenof hetmilieu.Jekuntinjewerkstoffentegenkomendiebrand-ofexplosiegevaarlijkzijn.Anderestoffen zijngiftigofopdelangeduurzeerslechtvoordegezondheid.

Gevaarsymbolen

Gevaarlijkestoffenmoetengoedherkenbaarzijn.Daaromstaatophetetiketeengevaarsymbool.Op eenetiketmeteen gevaarsymbool staatduidelijkhoejemethetmiddelommoetgaan.Ruim schoonmaakmiddelenaltijdgoedopzodatergeenkinderenbijkunnen.Gooinooitverschillende schoonmaakmiddelendoorelkaar.

https://stock.edu-actief.nl/mediafiler/start/mediabank?view=preview&fuid=dir10/gevaarsymbolen.jpgOpnieuwopmakenindestijlvandeflexibele pijplijnS&R.

Gevaarsymbolen.

Explosief

Dezestoffenkunnengemakkelijkontploffen.Pasdusopmetvuurenvonken.Aardgasiseenvoorbeeld vaneensterkexplosievestof.Aardgasgebruikjeomtekokenofomwarmtedouchen.Aanaardgasis eenreukmiddeltoegevoegd,zodatjehetkuntruikenalshetontsnapt.

Brandbaar

Dezestoffenkunnengemakkelijkinbrandvliegen.Benzineiseenvoorbeeldvaneenbrandbarestof. Gebruikdezelichtontvlambarevloeistoffennooitindebuurtvanvuur.

Oxiderend

Dezestoffenmakenzuurstofvrij.Daardoorreagerenzemetanderestoffen.Zekunneninwerkenopje kledingenhuid.Jekunterbrandwondenvankrijgen.

Giftig

Dezestoffenzijngiftig.Ademdezestoffennietinenlaatzenietopjehuidkomen.

Bijtend

Dezestoffentastenjehuid,jelongen,jeogenenjekledingaan.Jekunterzwaargewonddoorraken.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Schadelijk

Dezestoffenmagjenietbinnenkrijgen,zezijnergslechtvoorjegezondheid.Schoonmaakmiddelen kunnenschadelijkzijn.Mengnooitverschillendeschoonmaakmiddelenmetelkaar.

Milieugevaarlijk

Dezestoffenzijnschadelijkvoorhetmilieu.Jemagzenietbijhetgewonehuisvuildoen,jemoetze afvoerenmethetchemischafval.

Langetermijngezondheidsgevaar

Dezeproductenkunneneentijdnadatjeermeegewerkthebtproblemenveroorzaken,zoalskanker.

Gashouderonderdruk

Dezehouderkanontploffenbijverhitting.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

COPYRIGHTBOOM

Opdracht80 Gevaarlijkestoffen

Bekijkdefilmpjes.Beschrijfvanelkfilmpjewatermisgaat.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht81 Gevaarsymbolen

a. Zoekopjewerkplek,jestageplek,opschoolofthuisnaarmiddelenmetgevaarsymbolen.Maakeen fotovanhetetiket.Zorgdatjegoedkuntzienwelkmiddelhetisendatjehetetiketgoedkuntlezen. Zorgerookvoordatjeallegevaarsymbolenopdefotohebt.Sommigemiddelenhebbenmeerdan ééngevaarsymbool.

Schrijfbijelkefoto:

• welkmiddelhetis

• tweevoorbeeldenvanklussenwaarvoorjehetkuntgebruiken

• welkegevaarsymbolenjezietenwatzebetekenen

• ofhetmiddelopeenveiligeplekstaat(beschrijfookhoeenwaarhetmiddelbewaardwordt)

• drietipshoejeveiligmetditmiddelkuntomgaan

• watjemoetdoenalshetmiddeldooriemandingenomenis.

b. Jekuntdeuitwerkingvandezeopdrachtinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmet jedocent.

1.8Project

Bijditprojectwerkjesamenmetdriemedestudenten.

Inditprojectmakenjullieeenspelvoordemedewerkersvaneenstagebedrijfindesportof recreatiesector.Ditspelheeftalsdoelhetvergrotenvandekennisvandemedewerkersophetgebied vanveiligheid,arbo,bhv,milieuaspectenbijsportieveofrecreatieveactiviteiten.

Julliewordenbeoordeeldophetproductdatjeoplevertenopdesamenwerkingtijdenshetproject. Bijdeopleveringspeeljehetspelsamenmetjedocent.

Opdrachtgever

Julliedocentisdoordedirecteurvaneenstagebedrijfgevraagdofzijnstudenteneenspelkunnen makenvoordemedewerkersvanzijnorganisatie.Zijnorganisatieheeftnamelijkeenkwaliteitskeurmerk voorgoedondernemerschap.Ditkeurmerkkrijgtjealleenalsveiligheid,arbo,bhvenmilieuaspecten opordezijn.Alsditkeurmerkwordtafgegeven,vindterdaarnajaarlijkseencontroleplaats.Alsblijkt datdekennisvandemedewerkersnietvoldoendeis,raaktdeorganisatiehetkeurmerkweerkwijt. Hetverliezenvanhetkeurmerkisuiteraardhetlaatstewatdedirecteurwil.

Metditspelwilhijdekennisvergrotendiedemedewerkershebbenophetgebiedvanveiligheid,arbo, bhv,milieuaspectenbijsportieveofrecreatieveactiviteiten.

Deopdracht

Jullieontwikkeleneenspelmetdaarindevolgendeonderwerpen:

• arbobeleid

Welkebelangrijkearboregelsmoetendemedewerkerskennen?

• bhv

Kennisvanblusmiddelen,signalerenvangevarenenontruimingsprocedures,handelenbijonveilige situatie.

• milieuaspecten

Hoehoudjetijdenshetwerkenrekeningmethetmilieu?Watisduurzaamwerken?

• sportieveenrecreatieveactiviteiten

Kennisvanaccommodatie,materialenenmiddelenirtveiligheid.Kennisvanhulpverlenenen beveiligen,omgaanmetongewenstgedragenhetaangevenvandeeigengrenzen.

Opdracht82 Deopdracht

a. Watispreciesdeopdracht?

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Waaromheeftdeopdrachtgeverjulliedezeopdrachtgegeven?

c. Watwildeopdrachtgeverprecies?

Opdracht83 Afsprakenmakenenvoorbereiden

Vooreenprojectmoeterveelgebeuren.Zorgdatjedetakengoedverdeelt.

Maaksamenmetjemedestudenteneenactielijstenverwerkdieinjeverslag.

Check Wanneerklaar? Wathebjenodig? Wie? Voorbereidende actie

Check Wanneerklaar? Wathebjenodig? Wie? Voorbereidende actie

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Doeeersteenonderzoek:

• Zoekopinterneteenaantalkeurmerkenenkwaliteitscertificatenop.

• Welkespelvormkiezenjulliealsgroepje?

• Welkematerialenenmiddelenhebjenodigvoorhetmakenvanhetspel?

• Hoespeeljehetspelenwatzijndespelregels?

• Welkeonderwerpen/vragenkomeninhetspelaanbod?

Opdracht84 Ontwerp

Voordatjulliebeginnenmetdeuitvoeringgaanjullieeerstwerkenaanhetontwerp.

Werkhetontwerpvanhetspeluit.Zoekeventueelopinternetnaartipsoverhetmakenvaneeneigen spel.

Houdrekeningmetstijl,lettertypesenlay-out.Werkdespelregelsookuit.Doeditindevormvaneen boekjeopA5-formaat(dehelftvanA4).

Bespreekhetonderzoekenhetontwerpmetjulliedocent.

Opdracht85 Uitvoeren

a. Zethetspelinelkaar.

b. Werkhetverslagbij.

c. Leverjulliewerkopaandedocent.Bereidjulliegoedvooropdeoplevering.Bedenkwatjeaanje docentwiltlatenzienenwatjewiltvertellen.

d. Speelhetspel.

Opdracht86 Terugkijken

a. Evalueerhetprojectaandehandvandevolgendevragen.Zeteenkruisjeindetabel.1isonvoldoende en5isgoed.Geefperscoreeenkortetoelichting

54321 VRAAG

Hoeverliepdesamenwerking?

Watvindjevanhet eindresultaat?

Watvindjevanjeeigenbijdrage?

Hoegoedhebbenjullieje kunnenhoudenaande planning?

TOELICHTING

b. Geefvoordevragenwaarbijjeeen1ofeen2hebtingevuldaanwaardoorditkomtenhoejediteen volgendekeeranderszouaanpakken.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Opdracht87 Beoordelingproject

a. Beoordelingscriteria

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Peronderdeelzijnerminimaalvijfvragenofopdrachtenincl.antwoorden. Devrageninhetspelgaanoverveiligheid,arbo,bhv,milieuaspectenen sportieveofrecreatieveactiviteiten.

Hetspelisduurzaamenkandusvakergebruiktworden.

Hetspelisverzorgdennetjes.

Deoplevering:eenpresentatievanhetspelisgoedvoorbereidenverzorgd.

Hetspelisspeelbaar.

Hetspelisleerzaam.

Depresentatie:elkgroepslidheefteentaakendoetactiefmee. 7.

Samenwerken:Ikvraagomhulpalsikdatnodigheb. 8.

Samenwerken:Ikvraaganderenomhunmeningovermijnwerk. 9.

Samenwerken:Ikdoemeeaanwerkbesprekingen. 10.

Samenwerken:Weluisterennaarelkaar. 11.

Samenwerken:Ikluisternaardemeningvaneenander. 12.

Samenwerken:Ikdeelmijnkennisenideeënmetanderen. 13.

Samenwerken:Ikdraagbijaaneengoedesfeerindegroepenaanhetresultaat 14.

Samenwerken:Weverdelensamendetaken 15.

Samenwerken:Ikhoudmeaanmijnafspraken 16.

Plannen/organiseren:Ikheballespullendieiknodighebbijme. 17.

Plannen/organiseren:Ikheballespullendieiknodighebbijme. 18.

Plannen/organiseren:Ikkanprioriteitenstellen. 19.

Plannen/organiseren:Ikzorgervoordatikoptijdaanwezigben. 20.

Plannen/organiseren:Ikdoededingenopdeafgesprokentijden. 21.

b. Bespreekdebeoordelingvanditprojectmetjedocenten/ofpraktijkbegeleider.Alsjulliehetsamen eenszijn,tekenenjulliebeidenvoorakkoord.

Naamdocenten/ofpraktijkopleider:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Naamstudent:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

1.9Praktijktoets

Indezepraktijktoetslaatjeziendatjedeveiligheidkuntbevorderen.Dezepraktijktoetskunjeuitvoeren opschool,opjestageofopjewerkplek.Jedoetdezepraktijktoetsindividueelofineengroep.Overleg metjedocentwaarjedetoetsdoet.

Deuitwerkingvandezeopdrachtkunjeinjeportfolioopnemen.Maakhieroverdanafsprakenmetje docent.

Jekrijgtdepraktijktoetsvanjedocent.

Opdracht88 Praktijktoets

Jezelfveiligvoelen.Eengebouwofruimtebinnenlopeneneenveiliggevoelhebben.Alsmedewerker sportenrecreatieishetbelangrijkdatjehandeltvolgensgeldenderichtlijnen.Jehebtkennisvan Arbo-regels,wetten,afsprakenenjebentinstaatsportieveenrecreatieveactiviteitenveiligte organiserenenbegeleiden.Ookweetjehoejemoethandelenwanneereensituatienietlangerveilig is.

Watisdeopdracht?

Indezepraktijktoetslaatjeziendatjedeveiligheidineengebouwofspecifiekeruimtekuntcontroleren.

Hoevoerjedeopdrachtuit(stappen)?

Eencontrolerondeiseenroutedoorhetgebouw,specifiekewerkruimteofactiviteitwaarbijjekijkt naardingendiebelangrijkzijnvoordeveiligheid:degewoneverlichting,denoodverlichting,deveiligheid vanvluchtwegen,deveiligheidvanapparatuur,materiaalenmiddelen,defysiekeofsocialeveiligheid.

Tijdensdezerondewordteenlijstgebruiktomaantevinkenofietsinordeis.Reparatiesofaanpassingen diegedaanmoetenwordenkunjeookopdelijstzetten.

• Overlegmetjedocentofpraktijkbegeleiderwelk(deelvanhet)gebouw,welkespecifieke werkruimte(n)ofactiviteitjegaatcontroleren.Maakookafsprakenoverhetinleverenvanhet resultaatvandezepraktijktoets.

• Bestudeerdeleerstofdiebetrekkingheeftophetcontrolerenvandeveiligheid.

Voorbereiding

Bekijkhetbeoordelingsformulier.

Maakzelfeenlijstvooreencontroleronde.Delijstheeftdriekolommen:

• eenkolommetpuntenwaaropgecontroleerdmoetworden

• eenkolomwaardedatumingevuldmoetworden

• eenkolomwaaringevuldkanwordenwelkereparatieofaanpassinggedaanmoetworden

• Ruimteomtevermeldenwatjeaanjeleidinggevendewiltrapporteren.

Uitvoering

Verzamelwatjenodighebt.

Alsjevindtdatjeerklaarvoorbent,danvoerjedepraktijktoetsuit.

1.Loopdoorhet(deelvanhet)gebouwofdespecifiekewerkruimte(n)ofobserveerdeactiviteit. Schrijfallecontrolepuntenop.

2.Werkdelijstnetjesuitopdecomputer.

3.SlahetbestandoponderdenaamControlelijst.

4.Rapporteerjebevindingenaanjedocentofpraktijkbegeleider.

Terugkijken

Metjedocentofpraktijkbegeleiderhebjeeenevaluatiegesprek.Bespreekhetresultaatenhetingevulde ‘zelfbeoordelingsformulier’ metjedocentofpraktijkbegeleider.

Opdracht89 Beoordelingpraktijktoets

a. Vuldebeoordelingin.

Beoordelen

1.

2.

3.

4.

5.

6.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

7.

Jehebtbasiskennisvan(on)veiligheid,hygiëneenHACCP,duurzaamheiden milieu.

Jekentjeeigengrenzenengeeftjegrenzenhelderenopeenpassendemanier aan.

Jehebtzorgenaandachtvoordesituatievangastenencontroleertde veiligheidvanfaciliteiten,materialen,middelenenomstandigheden.

Jeschatbijzonderhedenenrisico’svoordeveiligheidvangastenencollega’s juistinenhandeltalertenjuistomonveiligesituatiestevoorkomen.

Jestemtafmetcollega's,leidinggevendeofanderebetrokkenenen rapporteerttijdigenduidelijkaanjecollega'sofleidinggevende.

Jehandeltalertenjuistbijonveiligesituatiesenhaaltindiennodighulpof laathulphalen.

Jehandeltvolgensgeldendewet-enregelgevingénrichtlijnenenprocedures vandeorganisatiemetbetrekkingtotjeeigenbevoegdheid,veiligheid, ongewenstgedrag,kwaliteitszorg,duurzaamheid,arboenmilieuenvolgt nauwkeuriginstructiesenaanwijzingenop.

Beoordeeljezelf

b. Noemtweedingenwaaroverjetevredenbent.

c. Noemtweedingendiejedevolgendekeeranderszouwillendoen.

Opmerkingenvandedocentofpraktijkbegeleiderdiebeoordeelt

d. Bespreekdebeoordelingvanditprojectmetjedocenten/ofpraktijkbegeleider.

e. NoteerdeTOP(s)diejedocentofpraktijkbegeleiderjegaf.

f. NoteerdeTIP(s)diejedocentofpraktijkbegeleiderjegaf.

g. Alsjulliehetsameneenszijn,tekenenjulliebeidenvoorakkoord.Alsjulliehetnieteenszijn,teken jevoorgezien.

Naamdocenten/ofpraktijkopleider:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Naamstudent:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

1.10Terugkijken

Opdracht90 Leerdoelen

a. Kijknaardeleerdoelenvanditthema.Beschrijfkortofjedeleerdoelenbereikthebt.Alsjenietalle leerdoelenvolledigbereikthebt,geefdanaanopwelkemanierjeditalsnogkuntdoen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

b. Vuldebeoordelingin.

Leerdoelen

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Jehebtbasiskennisvan(on)veiligheid,hygiëneenHACCP,duurzaamheiden milieu.

Jekentjeeigengrenzenengeeftjegrenzenhelderenopeenpassendemanier aan.

Jehebtzorgenaandachtvoordesituatievangastenencontroleertde veiligheidvanfaciliteiten,materialen,middelenenomstandigheden.

Jeschatbijzonderhedenenrisico’svoordeveiligheidvangastenencollega’s juistinenhandeltalertenjuistomonveiligesituatiestevoorkomen.

Jestemtafmetcollega's,leidinggevendeofanderebetrokkenenen rapporteerttijdigenduidelijkaanjecollega'sofleidinggevende.

Jehandeltalertenjuistbijonveiligesituatiesenhaaltindiennodighulpof laathulphalen.

Jehandeltvolgensgeldendewet-enregelgevingénrichtlijnenenprocedures vandeorganisatiemetbetrekkingtotjeeigenbevoegdheid,veiligheid, ongewenstgedrag,kwaliteitszorg,duurzaamheid,arboenmilieuenvolgt nauwkeuriginstructiesenaanwijzingenop.

1.11Begrippen

AED

Eenapparaatdathethartritmeweerkanherstellenbijeenhartstilstand.

Activiteitenbesluit

MilieuregelsvanhetRijkvoor'inrichtingen'zoalsclubhuizen,recreatiebedrijven,buurthuizenen speeltuinen.

Arbowet

Arbeidsomstandighedenwet.Eenwetmetregelsovergezondheid,welzijnenveiligheid.Deregelszijn voorwerkgeverenwerknemers.

Assertief

Opkomenvoorjezelf.

bhv'er

Eenbedrijfshulpverleneriseenmedewerkerdieisopgeleidomingevalvannoodwerknemersengasten inveiligheidtebrengen.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Calamiteit

Onverwachtegebeurtenisdieernstigeschadekanveroorzaken.

De-escalerendgedrag

Gedragdatervoorzorgtdatdeagressievaneenanderminderwordt.

Discriminatie

Hetandersbehandelenvanmensenofgroepenopbasisvaneenbepaaldkenmerk.

Duurzaam

Hetmilieuwordtzominmogelijkbelastenhetgaatlangmee.

Ergonomischwerken

Maniervanwerkenwaarbijjejelichaamzoweinigmogelijkbelast.

Evalueren

Naafloopterugkijkenopdevoorbereidingenuitvoering.

Fifo

Firstin,firstout.Nieuwelevensmiddelenzetjeachterdeoudere.Zogebruikjealtijdeerstdeoudere levensmiddelen.

Fossielebrandstoffen

Brandstofontstaanuitrestenvanplantaardigendierlijkleven,zoalsaardolie,aardgasensteenkolen.

Fysiekgeweld

Lichamelijkgeweld,zoalsslaan,schoppenenbijten.

Gevaarsymbool

Tekeningdieaangeeftwatvoorsoortgevaarhetmiddelopkanleveren.

HACCP

HazardAnalysisandCriticalControlPoints.Hierinstaanregelsvoorhetklaarmaken,serverenen aanbiedenvanvoedselproducten.

Hygiëne

Totaalaanhandelingenenmiddelentotbehoudvandelichamelijkegezondheid.

Hygiënecode

DemanierwaaropeenorganisatiedeHACCP-regelsinhaareigenregelsenvoorschriftenheeftverwerkt.

Keurmerk

Onderscheidingstekenofcertificaat,verleenddooreenerkendeinstantie.Hiermeebewijstdeorganisatie dathetopdeafgesprokenmanierwerkt.

Kwaliteitszorg

Alleswateenorganisatieofbedrijfdoetomervoortezorgendatzegoedeproductenofdienstenleveren.

Milieubewust

Opzo'nmanierwerkendatdeomgevingerzominmogelijkschadevanondervindt.

COPYRIGHTBOOM BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE

Mobbing

Pestenoftreiterenophetwerkdoorcollega'sofklanten.

NVWA

NederlandseVoedsel-enWarenautoriteit.DitinstituutcontroleertofbedrijvenzichaandeWarenwet houden.

Ongewenstgedrag

Gedragwaardooriemandanderszichonveiligofnietprettigvoelt.

PBM

PersoonlijkeBeschermingsMiddelen.Middelenofkledingstukkendiejebeschermentijdensactiviteiten waarbijjejekuntverwondenofbeschadigen.Bijvoorbeeld:handschoenen,veiligheidsschoenen, gehoorbescherming.

PDCA-cyclus

Cyclusdievieractiviteitenbeschrijftdiejesteedsherhaalt.Devieractiviteitenzijn:Plan,Do,Checken Act.

Pesten

Hetgedragwaarbijiemandherhaaldengedurendelangeretijdzichdooranderengekwetstofvernederd voelt.

Procedure

Eenreeksafsprakendieopvolgordemoetwordenuitgevoerd.

Protocol

Eendocumentwaarinstaathoejejemoetgedragenofhoejemoetwerken(ineenbepaaldesituatie).

Psychischgeweld

Geestelijkgeweld,zoalsbedreigen,onderdrukzettenenirriteren.

Racisme

Hetandersbehandelenvanmensenofgroepenopbasisvanhunafkomstofzievanhunvoorouders.

Rapporteren

Meldenvangebeurtenissen.

Recyclen

Afgedanktematerialenofdegrondstoffenwaarzevangemaaktzijnopnieuwgebruiken.

RI&E

Risico-inventarisatieen-evaluatie.Hierbijbrengteenbedrijfoforganisatiederisico’sinkaartophet gebiedvanveiligheid,gezondheidenmilieu.

Seksueleintimidatie

Ongewenstgedragvanseksueleaardofandergedragopgrondvangeslachtwaarbijdeanderzich onveiligofnietprettigvoelt.

Trauma

Schokkendegebeurtenis.

Veiligheid

Beschermdzijn.Zondergevaarzijn.

Verbaalgeweld

Gewelddoormiddelvanwoorden,zoalsscheldenenbeledigen.

Voedselinfectie

Ziekteverschijnselendiewordenveroorzaaktdoorhetetenvanziekmakendebacteriën,parasietenof virussendieinvoedselaanwezigkunnenzijn.

Voedselvergiftiging

Ziekteverschijnselenveroorzaaktdoorgifstoffengemaaktdoorbacteriënofschimmelsdieinvoedsel aanwezigkunnenzijn.

Warenwet

Wetmetregelswaarproductenenapparatuuraanmoetenvoldoen.

Welzijn

Hetgeestelijkenlichamelijkwelbevindenvanmensen..

Wetmilieubeheer

Eenwetmetregelsvoorhetwerkenmetgevaarlijkestoffen,bedoeldomhetmilieutebeschermen.

BEROEPSONDERWIJS ZONDER BEELDREDACTIE