Sarphati | FLEX_Werken in de handel en commercie_Concept 2811

basisprogramma handel en commercie

Werken in handel en commercie

leerwerkboek | vakkennis

CONCEPT

WERKENINDEHANDELENCOMMERCIE

Basisprogrammahandelencommercie

Module-Werkenindehandelencommercie

Module-Logistiek

CONCEPT

COLOFON

BoomBeroepsonderwijs info@boomberoepsonderwijs.nl www.boomberoepsonderwijs.nl

Auteurs:AndreSeppenwoolde,KeesBenschop,ThijsBos,JoyceDost,JipKruis, Hoofdredactie:AndreSeppenwoolde,KeesBenschop,WalterDirks

Titel:Werkenindehandelencommercie

ISBN:9789037268812

Beeldverantwoording:

1edruk/1eoplage

©2025BoomBeroepsonderwijs|Boom BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormof openigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeanderemanier,zonder voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.Auteursrechttenaanzienvantekst-endataminingen machinelearningisnadrukkelijkvoorbehouden.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel 16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht (www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvaneen(ofmeerdere)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen (digitale)leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvanartikel16,Auteurswet1912)kanmenzich wendentotStichtingUitgeversorganisatievoorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp, www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen.Degenendie desondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotdeuitgeverwenden.

CONCEPT

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmetdespecifieke productvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoomBeroepsonderwijs,tevindenop www.boomberoepsonderwijs.nl.

INLEIDING

Digitaleleeromgeving

Somswordterverwezennaarbijvoorbeeldfilmpjes,formulierenofeenwebsite.Dezestaan allemaalindedigitaleleeromgeving.Jeherkentdeverwijzingaanheticoontjeindevormvaneenwereldbol.In dedigitaleleeromgevingvindjeverderReflectieopdrachten,ActieopdrachtenenTestjekennis-vragen.Ookvind jedaardeBegrippentrainer.Daarmeekunjeoefenenmetdebetekenisvandebegrippendieaanheteindevan iederhoofdstukstaan.

BovendienzijnindedigitaleleeromgevingberoepstakenvanOpdrachtgestuurdOnderwijs(OgO)tevinden. Daarmeekunjejeoptimaalvoorbereidenopdeberoepspraktijk. AllesistevindenviaBoomdigitaal.nl.

Voordatjededigitaleleeromgevingkuntgebruiken,moetjejelicentieactiveren.

• Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt.

• Ganaarwww.boomberoepsonderwijs.nl/licentie.

• Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

• Volgdestappen.

Daarnakunjeaandeslag!

Werkenindehandelencommercie isonderdeelvanhetbasisprogrammaHandelenCommercievanSarphatiFlex. MetditbasisprogrammawordtdebredebasisgelegdvoordeopleidingenRetail,CommercieenOndernemer Handel.

Indezetitelmaakjekennismetdewereldvanhandelencommercie.Dehoofdstukkenzijnverdeeldovertwee modules:demoduleWerkenindehandelendemoduleLogistiek.

BinnendemoduleWerkenindehandelmaakjekennismethethandelslandschapenkrijgjeeenbeeldvanretail, commercieenhetwerkalsondernemer.Jeleertookhoeeenbedrijfisopgebouwd.

DemoduleLogistiekgaatoverallelogistiekeprocessendiejetegenkomtindehandelencommercie.Waarkomen productenvandaanenhoezorgenverschillendebedrijvenervoordathetproductuiteindelijkdoorjoualsklant kanwordengekocht?Daarnaastkomtveiligheidtijdenshetlogistiekeprocesenhetwerkaanbod.

MODULE-WERKENINDE HANDELENCOMMERCIE CONCEPT

CONCEPT

HOOFDSTUK1 HETHANDELSLANDSCHAP

CONCEPT

Handelwilzeggen:inkopenenweerdoorverkopen.Commercievoegtdaaraantoedatjeerwinstmeewiltmaken. Datkandoorartikelenteverhandelen,maarhetkanookdoordienstenteverlenen.Nederlandiseenhandelsland, erisdusveelwerktedoeninhandelencommercie.Datkanbijeenbestaandeonderneminginallerleicommerciële beroepen.Hetkanookalszelfstandigondernemer.

Binnendehandelwiljeietsverkopenwaarjouwklantenenthousiastvanworden,ietswatwaardevolvoorhen is.Maarwaarvandaagbehoefteaanis,kanmorgenweerveranderdzijn.Daaromishetbelangrijkomtrendsen ontwikkelingengoedindegatentehoudenenteontdekkenwelkekansenerindemaatschappijzijn.Omopzo’n kansintespringen,ishetvaaknodigomjeaanbodteverbeterenofmetietsheelnieuwskomen.Trends,kansen zieneninnovatiezijndaarombelangrijkeonderwerpenvooreenondernemerindehandel.

Leerdoelen

• Jeweetwatvoorsoortenbedrijvenerzijn.

• JekuntbeschrijvenhoedehandelinNederlandinelkaarzit.

• JekuntbeschrijvenwaaromNederlandeenbelangrijkerolspeeltindeinternationalehandel.

• Jeweethoejetrendsenontwikkelingenkuntvolgen.

• Jekenthetbelangvaninnovatieinrelatietotdeproductlevenscyclus.

• Jeweetwatduurzaamondernemeninhoudt.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

a. Welketrendswordeninditfilmpjebesproken?

b. Zijndittrendsvooreenkorteofeenlangetermijn?

c. Watvoorbelangrijkeveranderingenziejijindehandelopkortetermijn(eentotdriejaar)enoplangetermijn (tienjaar)?

1.1Handelenondernemen

Nederlandiseenechthandelslandmetveelbedrijvenenondernemingen.Erzijnveelverschillendemanierenom alsbedrijfjeproductenaantebieden.Jekuntditbijvoorbeelddoenineenbedrijfspand,opdemarktofviaeen webshop.

Handelsbedrijven

Handelishetinkopenenweerverkopenvanproducten. Commercievoegtdaaraantoedatjeerwinstmeewilt maken.Bijhandelwordenartikelenen/ofdienstenuitgewisseldtussentweepartijen,oftewel: ‘Handelje commercieel,danwiljemetdiegoederenofdienstenwinstmaken.’

Dehandelkunjeindelenintweegroepen:

• retailofdetailhandel

• groothandel.

Bijcommerciehorenookondernemingendiedienstenverlenen.

Inderetailofdetailhandelwordenproductenverkochtaanconsumenten.Dezehandelnoemje business-to-consumer(B2C),denkmaaraanH&MendebakkeropdehoekofwebwinkelszoalsBolenWehkamp dieallemaalaanconsumentenverkopen.

Bedrijvendieproductenverkopenaananderebedrijvennoemje business-to-business(B2B).Voorbeeldenvan B2BzijngroothandelsbedrijvenzoalsSligro,MakroenTechnischeUnie.

ZelfstandigeninNederland

AlsjeinNederlandeenbedrijfstart,moetjeaaneenaantalregelsvoldoen.Vandieregelsmoetjeopdehoogte zijn.Maarbijdestartvanjebedrijfishetmisschiennogwelbelangrijkeromtewetenwelkemogelijkhedenerin demarktzijn.

Jaarlijkskomtde KamervanKoophandel meteenoverzichtvanhetaantalondernemersinNederland.Begin 2024warenerinNederlandongeveer2,4miljoenbedrijveningeschrevenbijdeKamervanKoophandel.Hetaantal ondernemingeninNederlandstijgtaljaren.Datbetekentdatermeernieuwebedrijvenbijkomendandater bedrijvenstoppen.

KamervanKoophandel

DeKamervanKoophandel(KvK)heeftalstaakhetregistreren, informerenenadviserenvanondernemers.Naasthetbijhouden vanhethandelsregisterwaarinalleondernemersverplicht geregistreerdstaan,gevenzijookinformatie,voorlichtingen ondersteuningaanondernemersoverbelangrijkthema’s.

Inschrijving

Iedereendieregelmatigzelfstandigproducten(goederenen/of diensten)verkooptmetdebedoelingdaarwinstoptemaken, moetzichinschrijvenbijdeKvK.Jewordtdanvermeldinhet handelsregister.Bijinschrijvingkiesjevooreennaameneen ondernemingsvorm,jehebtvastweleensgehoordvanbijvoorbeeldeeneenmanszaakofeenbv(besloten vennootschap).Datisdewettelijkevormvanjeonderneming,diebijvoorbeeldaangeeftwieverantwoordelijkis enwelkevormvanbelastingjebetaalt.

InformatieoverdeKvKkunjevindenopdewebsiteKvKofophetondernemersplein.

CONCEPT

Soortenondernemers

Demeesteondernemersdiestarten,beginnenklein.Zebeginneneenbedrijfnaasteenbaaninloondienstofze beginnenalleenaanhetavontuurvanondernemerschap.Sommigeondernemersstartensamen.Zeworden sameneigenaarvaneenbedrijfofkiezenvooreensamenwerkingsverband.

Zzp’er

Demeesteondernemersstartenalleen.Zewordendan zzp’er (zelfstandigezonderpersoneel).Ongeveer80% vandebedrijveninNederlandiseenbedrijfvaneenzzp’er.Hetbegripzzpzegtalleenietsoverdemaniervan werken,jebentzelfstandigezonderpersoneel.

DeKamervanKoophandel.

Hybrideondernemerschap

MeerdaneenhalfmiljoenNederlanderscombinerenhetondernemerschapmeteenbaaninloondienst.Datis dehybrideondernemer,somsookwelparttimeondernemergenoemd.Vooreenstartendeondernemerbiedt hetdeelmeteenvastmaandelijkssalarismeerfinanciëlezekerheid.Maarhetcombinerenvaneenbaanmet parttimeondernemerschapkanookknaplastigzijn.Jemoetjeaandachtentijdverdelen.

Startendeondernemerheeftvakereigentoko,webwinkeléneenbaan

Indeeerstevijfmaandenvanditjaar kwamenerweerruim100.000startersbij, blijktuitcijfersvandeKamervan Koophandel(KVK).Dathetaantalstarters groeit,isopzichgeennieuws,maarhetsoort starterverandert.Hetzijnveelondernemers dienaasteenfysiekewinkelook internetactiviteitenontwikkelen,erworden meerderefunctiesenbanengecombineerd.

‘Eenzelfstandigfotograaf,dieooknogwat verkooptviazijneigenonlineshopenvoor eenpaaruurindeweekinloondienstis.Dat soortcombinatieszienwesteedsmeerbij starters’,zegtGerdineAnnaarsvandeKVK tegenNU.nl. ‘Eventueelooknogaangevuld meteenstudie.’

Deondernemer.nl(ingekort).

Soortenbedrijven

CONCEPT

Eenondernemerdieookzijneigenwebwinkelonderhoudt.

Nederlandteltongeveer2,4miljoenbedrijven.Daarzittenheelgrotebedrijven bijmetmeerdan250werknemers,zoalsdeNederlandsemultinationals Philips,UnileverenShell.Maarhetgrootstegedeelte,ruim99%vanalle bedrijven,behoorttothetmidden-enkleinbedrijf,ookwel mkb genoemd. Datzijnbedrijvendieminderdan250werknemershebben.Hetmkbwordt weldemotorvanonzesamenlevinggenoemd.Dezebedrijvenzorgennamelijk voor60%vandeomzetinhetNederlandsebedrijfslevenenbieden werkgelegenheidaan70%procentvandewerknemers.

MKB-Nederlandisdeorganisatie diehetNederlandsemkb vertegenwoordigt.

Bedrijfsgrootte

Tothetmkbbehorenallezzp’ers,micro-,kleineenmiddelgrotebedrijven.InNederlandishetaantalzzp’ersheel groot,zijvormenhetmerendeelvandebedrijven.

Dedefinitiesvanhetmidden-enkleinbedrijf,zoalsvastgestelddoordeEuropeseCommissie,ziejeinditoverzicht.

Aantalwerknemers

Microbedrijf

Kleinbedrijf

Middelgrootbedrijf

Grootbedrijf

Bedrijfssectoren

Minderdan10

Minderdan50

Minderdan250

Meerdan250

Jaaromzet

Minderdan € 2miljoen

Minderdan € 10miljoen

Minderdan € 50miljoen

Meerdan € 50miljoen

Naastdebedrijfsgroottekunjebedrijvenookonderverdelennaardesectorwaarindebedrijvenactiefzijn.Je komtdantotdevolgendeindeling:

CONCEPT

Agrarischeondernemingen

Agrarischeondernemingenzijnbedrijvendieproductenvoortbrengenviahettelenvangewassenofhethouden vandieren.Voorbeeldenzijn:demelkveehouderij,akkerbouw-entuinbouwbedrijven,bosbouwendevisserij.

Industriëleondernemingen

Industriëleondernemingen,ookwelproductie-ondernemingengenoemd,makentastbareproductenuit grondstoffenenverkopendieproductenaanbedrijvenofaanconsumenten.Voorbeeldenzijn:Philips,Unilever, Coca-Cola.

Handelsondernemingen

Handelsondernemingenkopenproducteninenverkopendiedooraanconsumentenofbedrijven.Voorbeelden zijn:deBijenkorf,AlbertHeijn,Makro.

Gameresource Controller.

EenvoorbeeldvaneenhandelsondernemingisGameresource.Eenwebshopvande broersAswienenJayOemrawsing.Zijzagenveelmisgaanbijdeleveringvangamesdie zezelfspeelden.Daarmeezagendebroerseengatindemarkt.Vanuithuiszijnze begonnenmethetverkopenvancomputergames.Persoonlijkeserviceeneengoede leveringwarenhierbijbelangrijk.Watbegonnenisaandekeukentafelmeteenkastmet zo’ndertiggames,isinmiddelsuitgegroeidtoteenprofessioneleondernemingwaarbij zijinternationaalspelleninkopenenviadewebshopweerverkopen.

Dienstverlenendeondernemingen

Dienstverlenendeondernemingenverkopenhunkennisenvaardigheden.Voorbeeldenzijn:transportbedrijven, reisbureaus,adviesbedrijven,IT-bedrijven,horecabedrijven,enplatforms,zoalsBooking.comenGroupon.nl.

Bedrijfstakkenenbranches

Een bedrijfstak bestaatuitallebedrijvendieongeveerhetzelfdewerkdoen.Denkaandebedrijfstakakkerbouw ofveeteelt,beideagrarischeondernemingen,ofaandebedrijfstakhoreca.

Branche

Demeestebedrijfstakkenbestaanuitmeerdere branches.Datzijngroepenbedrijvendieveelovereenkomst vertoneninproductofgeleverdedienst.Zobestaatdebedrijfstaklevensmiddelenindustrieuitdebranches blikgroenten,diepvriesgroentenen-maaltijden,broodbeleg,enzovoort.Debedrijfstakdetailhandel(retail)bestaat uitdelevensmiddelenbranche,boekwinkelbranche,speelgoedwinkelbranche,enzovoort.

CONCEPT

Voorbeeldenvanbranchegroepen.

Brancheorganisatie

Bedrijvenindezelfdebranchehebbentemakenmetdezelfdeomstandigheden,dezelfdemarktendezelfde problemen.Indemeestebedrijfstakkeniserdanookeenbelangenverenigingdieopkomtvoorhetbelangvan debedrijfstakalsgeheel.Datiseen brancheorganisatie.VoorbeeldenzijnInretailvoorretailersenNVGvoorde groothandel.Namensdeaangeslotenbedrijvenlobbyenzijbijdepolitiekvoorbetereregelgeving,adviserenzij hunledenenproberenzijdebedrijfstakgoedindepubliciteittekrijgen.

Branchevereniging voordegroothandel.

Branchevereniging voorretailers.

Opdracht2 Handelenondernemen

Branchevereniging voorNederlandse handelsagenten, importeursen distributeurs.

a. Groothandelsmogenalleenaanbedrijvenverkopen.DaaromvragenzeeeninschrijfnummervandeKamer vanKoophandel,daarstaanallebedrijvenenverenigingeningeschreven.

Leguithoeconsumententochinkopenkunnendoenbijdegroothandel.

b. Watbetekentdeafkorting zzp?

Hybrideondernemen

Eenondernemerverteltzijnverhaal: ‘Zelfbenikzobegonnen.Naastmijnbaanbenikgestartmeteeneigen bedrijf.Enja,ikhebmeookweleensafgevraagd,waaromeigenlijk?’

Energie

‘Omtebeginnenkrijgjeenormeenergievanhetondernemerschap.Ietsdoenwatjeéchtleukvindt.Wiewildat nuniet?Endieenergieneemjeookweermeeinjevastebaan,diejenaastjebedrijfhebt.’

Passiebelangrijk,geldnoodzakelijk

‘Dieondernemerspassieisnatuurlijkgeweldig,endromenoversucces,wiedoetdatnuniet?Maardeschoorsteen moetnatuurlijkwelgewoonblijvenroken.Enalsklantenjouwfantastischeideeën(nog)nietalsheteivan Columbuszien,ishettochhandigalsjewatzekerheidachterdehandhebtindevormvaneenvastebaan.’

Onrust

‘Tweebanentegelijkisbepaaldnietmakkelijk.Hetvereistorganisatietalent.Omtebeginnenmoetjezorgendat ereenduidelijkescheidingis.Scheidingvanwerkzaamheden.Dusnietevensneleenmailtjeaanjeklantversturen alsjebijjebaasopkantoorzit.Datgeeftalleenmaaronrust.’

c. Leesdecasus.Waaromishiersprakevaneenhybrideondernemer?

d. Isdezeondernemerookeenzzp’er?Legjeantwoorduit.

e. Noteereenvoordeeleneennadeeldatdezeondernemernoemtoverhethybrideondernemerschap.

f. Waarvoorstaatdeafkorting mkb?

g. Vuldezinaan.Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden.

Nederlandteltmeerdan2,4miljoenbedrijven.Vandezebedrijvenbestaat... meerdandehelftuitmkb-ondernemingen meerdan10%uitgroteondernemingenoftewelgrootbedrijf tussende50%en60%uitkleinbedrijf tussende80%en90%uitzzp’ers

h. Tothetmkbbehorenallemicrobedrijven,kleinebedrijvenenmiddelgrotebedrijven. Wanneerisersprakevaneenmicrobedrijf?Kieshetjuisteantwoord.

Hetaantalwerknemersismeerdan10endeomzetisminderdan € 2miljoen. Hetaantalwerknemersismeerdan10endeomzetismeerdan € 2miljoen.

Hetaantalwerknemersisminderdan10endeomzetismeerdan € 2miljoen. Hetaantalwerknemersisminderdan10endeomzetisminderdan € 2miljoen.

i. Welksoortondernemingproduceertniet?Kieshetjuisteantwoord. agrarischeonderneming dienstverlenendeonderneming industriëleonderneming handelsonderneming

BekijkdewebsitevandeNVG.

j. Beschrijfkortwatdezeorganisatiedoet.

1.2Internationalehandel

Hetinternationaleondernemingsklimaatkunjeopverschillendemanierenbekijken.JekuntkijkennaarNederland alshandelslandmeteenopeneconomiewaardoorerveelinternationalehandelis.Jekuntookkijkennaarhet ondernemingsklimaatvanNederlandinvergelijkingmetanderelanden.Entenslottekunjekijkennaar gebeurtenissenindeinternationalehandel,waardoorerinternationaalnieuwekansenontstaan.

Nederlandhandelsland

Nederlandisaleeuweneenhandelsland.Dankzijdeliggingaan zeeendecentraleligginginEuropaishetmakkelijkvoorbedrijven omteimporteren,exporterenengoederendoortevoeren.De Rotterdamsehavenismededankzijbijvoorbeelddeenorme doorvoervangoederennaarDuitslandgrootgeworden.Doordat eraltijdalveelhandelwas,iserinNederlandveelaandachtvoor deinfrastructuur.Naastdehavensdragenookons(snel)wegennet, spoornetendeluchthavensbijaanmogelijkhedenvoor internationalehandel.DaarnaastheeftNederlandeensterk innovatiefbedrijfsklimaatenzijnNederlandersinvergelijkingmet anderelandenhoogopgeleid.Hierdoorkunnenweveelverdienen enkunnenweweerinvesterenininnovatieeninfrastructuur.Zo blijftNederlandaantrekkelijkvoordeinternationalehandel.

CONCEPT

DehavenvanRotterdamiseen doorvoerplaatsvangoederen.Hiervindtveel internationalehandelplaats.

Openeconomie

Nederlandheefteenopeneconomie,datbetekentdatweveelimporterenenexporteren.Nederlandisdaarmee sterkafhankelijkvandeinternationalehandel.

Vrijhandel

Nederlandkenteentraditievanvrijhandel.Metvrijhandelwordtbedoelddatgoederenendienstenzonder protectiemaatregelen,zoalsinvoerheffingen,kunnenwordeningevoerd.Veellandenhebbenprotectiemaatregelen ombijvoorbeelddeeigenbinnenlandseindustrieenlandbouwtebeschermen.Nederlandheeftdiemaatregelen minderdangemiddeld.

Vrijhandel,waarondervrijverkeervangoederenendiensten,vrijverkeervanpersonenenvrijverkeervankapitaal, zijnbelangrijkeafsprakenbinnendeEuropeseUnie(EU).Doordevrijhandelkunjezonderextrakostengoederen endienstenimporterenenexporteren.MaarjekuntookarbeidskrachtenuitandereEU-landenhalenzonderdat zeeenwerkvergunningnodighebben.BuitendeEUheeftNederlandmetveellandenhandelsverdragen.Daarin staangoedeafsprakendieonzeinternationalehandelbevorderen.

Handelsmentaliteit

Nederlandkenteenlangegeschiedenisvanhandelsgeestenondernemerschap,ookwelonzehandelsmentaliteit genoemd.WekunnenniettrotszijnopalleswaterindeNederlandsegeschiedenisvandehandelheeft plaatsgevonden.Maardankzijdevele,doorNederlandersingerichtehandelspostenhebbenweoverdehele wereldconnectiesopgebouwd.Hieriseenhandelsgerichtementaliteituitontstaanenzienwesteedsnieuwe kansenopdeinternationalemarkt.

Nederlandinvergelijkingtotanderelanden

TenopzichtevananderelandenheeftNederlandeenuitstekendondernemersklimaat.Uitonderzoekblijktdat Nederlandoverhetalgemeenbovengemiddeldscoortopondernemersklimaatinvergelijkingmetandere EU-landen.

ErzijneenaantalpuntendieersamenvoorzorgendatjeinNederland,invergelijkingtotanderelanden,goed kuntondernemen:

• goedondernemersklimaat

• goedeinfrastructuur,vanwegenmaarookvanhetinternet

• stimulerendoverheidsbeleidvoorondernemers

• decommerciëleendiensteninfrastructuur

• onzecultureleensocialenormen.

Internationalehandelwereldwijd

InternationaalgezienhebbenlandenalsSingaporeenNederlandeenvrijopeneconomie.Inhetgevalvan Singaporeiserweinigkeus:inzo'nstadstaatishetnietmogelijkomzelfaljevoedselteverbouwen.Singapore specialiseertzichdusopproductendiezekunnenexporteren.InhetgevalvanNederlandishetweleenkeuze; Nederlandproduceertveelmeervoedseldanhetzelfnodigheeft.Weexporterenveeldaarvan,enimporterenen exporterenallerleianderegoederenendiensten.

https://www.shutterstock.com/image-photo/singapore-14122023-view-skyline-marina-bay-2513011507 Singaporeheefteenopeneconomie.

Zakenalseconomischestructuur,aanwezigegrondstoffen,geografischeligging,infrastructuurenkenniszijn vaakbelangrijkefactorenvoorlandenomwelofjuistnietinternationaaltehandelen.Ookpolitiekeen technologischeontwikkelingenhebbenveelinvloedopdegroeiofkrimpvaninternationalehandel.

Indezeeeuwziejeeenlangdurigetrendvanglobalisering,waarbijereenwereldwijdesamenwerkingistussen landenen/ofbedrijven.Deze globalisering kononderandereontstaandoordegroeivandiversetoepassingen vanbijvoorbeeldhetinternet.Indezeperiodekondenbijvoorbeeldlandenmetveelhightechhardgroeien,zoals Zuid-Korea.OokChinaprofiteerdevandegroei,doorbijvoorbeelddemogelijkhedenvane-commerce.Opdit momentisIndiaeenopkomendeeconomiedankzijhaarrolindeinformatie-encommunicatietechnologie.Na eenperiodevanwereldwijdegroeiziejedatopditmomentweermeerbedrijvenzichgaanrichtenopregionale handelsblokken,bijvoorbeeldopsamenwerkinginEuropa.

CONCEPT

Deglobalisering

Binnendeinternationalehandeliserophetmomenteentrendnaarwatminderglobalisering.DeVSenEuropa willenbijvoorbeeldminderafhankelijkzijnvanChina.Tochblijfthandelmethetbuitenlandbelangrijkvoorons.

Handelenmethetbuitenland

Wiljealsondernemerdeinternationalemarktbetreden,danzuljegoedopdehoogtemoetenzijnvanallewetenregelgevingdaarvoor.Maarjemoetookaandachthebbenvoordecultureleaspecten.Ondanksdeglobalisering enveledigitalemogelijkhedenomtecommunicerenzijnernogaltijdgroteverschillentussenlandenendemanier waaropzijhandeldrijven.

Opdracht3 Internationalehandel

a. WaaromisNederlandheelgeschiktvoordeinternationalehandel?Noteerdrieredenen.

b. WaaromzijnDuitslandenBelgiëonzebelangrijkstehandelspartners?

c. Watzijnvoorbeeldenvanprotectiemaatregelen?Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden. invoerrechten subsidie vrijhandel vrijverkeervankapitaal

d. Watwordtbedoeldmetglobalisering?

1.3Trendsenontwikkelingenindehandel

HetNederlandsehandelsklimaatisindeloopderjarenveranderd.Alsbedrijfishetbelangrijkdatjeinzichthebt indetrendsenontwikkelingeninhethandelsklimaat,maarookindemaatschappij.Welkekansenliggenervoor jouwondernemingenwelkebedreigingenkomeneropjeafwaaropjemoetinspelen?Wanneerspreekjevan eentrendenwanneerisietseenontwikkeling?

Ontwikkeling

Allesomjeheenverandert.Ditprocesvanveranderingiseen ontwikkeling.Eenontwikkelingkantijdelijkzijn; desituatiekeertdanweerterugnaarwatdaarvooralsnormaalwerdbeschouwd.Alserbijvoorbeeldietsheftigs gebeurt,zoalseennatuurramp,kanzo’nontwikkelingvoorondernemingenrampzaligzijn.Jedagelijksegang vanzakenstoptineens.Maarzoietsismeestalgeenblijvendeverandering:naeenpaarjaarisdeontwikkeling weerover.

CONCEPT

KortnadeaardbevinginTurkijezeteenondernemerzijnzaakbuitenweer voort.

Erkunnenookkleinereontwikkelingenzijndieinvloedhebben.Bijvoorbeeldeenafgeslotenweg,waardoorje voorklantenineensmoeilijkbereikbaarbent.

Trend

Alseenontwikkelinglangzaammaarzekerineenbepaalde richtingdoorgaat,hebjetemakenmeteen trend.Datiseen patroonvangeleidelijkeverandering,waarinietszichineen bepaalderichtingontwikkelt.

Trendwatching

Detrend‘OddSock’:eenpaarverschillendesokken.

Hoehoudjeontwikkelingenentrendsindegaten?Oftewel,hoedoejeaan trendwatching?Regelmatighetnieuws volgenhelpt.Innieuwsbrievenofvakbladenkunjetrendsvindendiespelenindebedrijfstakwaarinjijgaat ondernemen.Voorregionaletrendskunjeterechtbijdegemeente,hetPlanbureauvoordeLeefomgeving(PBL) ofondernemersverenigingen.

MeeralgemeneinformatieovertrendskunjevindenopdewebsitevanhetCentraalBureauvoorStatistiek(cbs.nl) ofbijbanken.Degrotebankenpresenterenregelmatigtrendcijfers.OpdewebsitevandeRabobankbijvoorbeeld vindjeinformatieovertrendsenontwikkelingenvanallebranches.

Trendwatchershoudenookdetrendsindegatenenpublicerendaaroverophunwebsites.Kijkmaareensop www.frankwatching.com.Erzijnooktrendwatchersdietegenbetalingdeontwikkelingvoorjouwdoelgroepen indegatenhouden.

Soortentrends

Wanneereentrendhetconsumentengedragverandertovereenlangereperiode(overtientotdertigjaar)wordt diteen maatschappelijketrend genoemd.Demaatschappelijketrendszijnvooriedereenzichtbaar.Alsstartende ondernemerkunjeveelideeënopdoendoorhetvolgenvantrends.Nietalleendemaatschappelijketrends,maar ooktrendsdieopdekorteretermijnspelen,zoals consumententrends (vijftottienjaar)en markttrends (één totvijfjaar).

CONCEPT

Nietalletrendszijnvoorjoualsstartendeondernemerinteressant.Daaromishetsomsgoedomgerichttekijken naarverschillendetrends.Jekuntbijvoorbeeldkijkennaartrendswereldwijd,inNederlandofbijjouinde omgeving.Jekuntookkijkennaardetrendsinjouwbrancheofnaareenbepaaldtypetrend,zoalsdevolgende trends.

Demografischetrends

Demografiegaatoverdesamenstellingvandebevolking.Datisbelangrijkvoormarketingenverkoop.Jehebt demarktgesegmenteerdenjehebtbepaaldedoelgroepengekozen.Alsdiedoelgroepkleinerwordt,ontstaat eenbedreiging.Misschienmoetjejedanopanderedoelgroepengaanrichten.Eengroeiendedoelgroepiseen kans.Alsjedaargeenzichtophebt,kunjedoorzo’ntrendovervallenworden.Ofjeloopteenkansmisenwordt ingehaalddoordeconcurrentie.

Vergrijzing

Eenduidelijkvoorbeeldvaneendemografischetrendisdevergrijzing.Hetaantal65-plussersneemttoe,ookals percentagevandebevolking.Ditneemthetenejaarmeertoedanhetandere,maarjekuntereenduidelijke trendinontdekken.Statisticikunnenereentrendlijnvanmaken.Alszegenoeggegevenshebbenoverde ontwikkeling,kunnenzedetrendlijnookdoortrekkennaardetoekomst.

Hierligteenkansvooraanbiedersvanbijvoorbeeldtrapliftenenvoordienstverlenersindezorg.Maarookallerlei andereproducentenmoetenhierrekeningmeehouden:isditapparaatgoedtebedienendooreensenior,isdeze autocomfortabelvooriemanddiealminderlenigbegintteworden?Laatjedezekansenschieten,danmisje omzet.

CONCEPT

Demografischetrendvanvergrijzing.

Modetrends

Inhetdagelijksespraakgebruikkunjehetwoord ‘trend’ ookineenanderebetekenishoren. ‘Dietasistrendy’ wil zeggendatdietasmodieusis.Eenmodetrendduurtmeestalveelkorterdaneengroterestatistischetrend.De meestemodetrendszijnseizoensgebonden.

Economischetrends

Ookeconomischeontwikkelingenkunnenkansenofbedreigingenzijn.Alsaanbiedermoetjehethebbenvande koopkrachtvanjedoelgroep.Alsdekoopkrachtvanconsumentendaalt,daalthunvraagnaarproducteninde winkels(finalevraag).Daarhebjenogmeerlastvanopdeb2b-markt.Daarhebjetemakenmetindirectevraag. Alsdevraagindewinkelsafneemt,neemtookdevraagnaarbijvoorbeeldgrondstoffenomdeproductente makenaf(afgeleidevraag).Doordatdezevraagisafgeleidvandefinalevraagdoorconsumenten,kanhijook veelsterkerfluctueren.

Verschillendeeconomischetrends

Duidelijkheid

Eriszoveelbeschikbaar,zoveelinformatie,erzijnzoveelproductenenzoveeldiensten,dathetsteedsmeer moeitekostombeslissingentenemen.Klantenzijnopzoeknaarduidelijkeinformatieeneenhelderoverzicht vanjouwaanbod.Hiervoormoetjejeklantengoedkennen.Watzijnhunbehoeften?Kiesjedoelgroepenwees daarduidelijkover.

IWIN:IWANTITNOW

Jeklantissteedsmeeronlineenraakteraangewendommeteendeoplossingtekrijgen,endat24/7.Om onmiddellijkindebehoeftenvanjeklantentevoorzien,kunjeeenwebsiteofeenwebshopmaken.Klanten kunnendaardirectinformatievindenoverjouwexpertiseenaanbod,eneventueelaankopendoenofeenafspraak maken.

CONCEPT

Wijzijninmiddelsgewendaanbedrijvendie24uurperdag openzijn.

Dewerelddichtbij

JewebsiteenaanbodzijnwaarschijnlijkinhetNederlands.Maardenkjedatjealleenmaartemakenhebtmet Nederlandseconcurrenten?JeklantenlezenookEngelstaligeinformatieopallerleisites.Zekopensteedsmeer viainterneteenproductofdienstbuitenNederlandenmakenzicherminderzorgenoverwaardeaanbieder woont.DenkhierbijaanAmazon,AlibabaeneBay.

Jijkuntdaarookgebruikvanmaken.StarteenEngelstaligesitemeteeninternationaalaanbod.Zoekde internationalespelersopinjouwmarkt.Werksamenmetdezeexperts.Jekuntookvirtueleassistenten(VA) inhurenvanoverdehelewereld.Ditzijnpersoonlijkeassistentenopafstanddieroutinematigeklussenvoorjou kunnenuitvoerenofaanwiejezakenkuntuitbesteden.DenkhierbijaanzelfstandigeIT’ersvoorhetontwerpen enontwikkelenvanjesiteofwebshop.

Samenwerken:cocreatieencross-overs

Tweewetenmeerdanéénenkunnenmeerbereikendanéén.Zoekondernemersopwaarmeejekuntsamenwerken. Jekunthierbijdenkenaansamenwerkingmetondernemersuitanderebedrijfstakkenofbranches,maarook metjeklanten.Datlaatsteheetcocreatie.Jevraagtbijvoorbeeldjeklantenommeetedenkenovereennieuw productofdienst.

Sociaal-cultureletrends

Sociaal-cultureletrendshebbentemakenmetdenormenenwaardenvanklanten.Dezenormenenwaarden kunnenindeloopvandetijdveranderen.Erkanopeenseenissueopduikeninhetnieuwsdatimpactheeftop jeaanbod.Detrendvannuisgerichtopproductendiemilieuenklimaatnietaantastenenopeerlijkehandel. EenFairtrade-keurmerkkanbijvoorbeeldeenvoordeelzijn.

Technologischetrends

Ooktechnologischeontwikkelingenentrendskunnenveelinvloedhebbenopondernemingen. Platenmaatschappijenwerdenaanvankelijkverrasttoenmuziekdigitaalverspreidkonworden.Eentechnologische ontwikkelingkanjebestaandeaanbodflinkbedreigen.Hetisdusnodigomsteedsopdehoogteteblijvenen snelopzulkeontwikkelingenintespringen.

Eennieuwekans

ToenDanielEkenMartinLorentzonin2006deontwikkelingenvandesmartphonezagenenstreamingmogelijk werd,zijnzijeenmuziekstreamingdienstbegonnen:Spotify.Zezagendezetechnologischeontwikkelingalseen kans.

CONCEPT

Ecologischetrends

Globalwarming,stikstofcrisis,diersoortendieuitsterven steedsmeermensenmakenzichzorgen.Kansente overdusvooraanboddathiergoedmeeomgaat.Hierdoorziejedatduurzaamheidenzorgvoorhetmilieusteeds belangrijkerethema’sworden.

Hebben,maarniethouden:ontspullingenvandingennaardiensten

Consumentenhebbenmeerspullendanooit.Hethebbenvanteveeloverbodigespullenmaaktnietgelukkigen iszelfseenbronvanstress.DeAmerikaansetrendvoorspellerJamesWallmanndeedhieronderzoeknaaren noemtdit‘stuffocation’.Detrendvandekomendejarenisdatconsumentengaanontspullen.Defocusmoetveel meergelegdwordenophetaanbiedenvanbelevingenenervaringeninplaatsvanspullen.Consumentenzullen elkaarminderspullengeven,maarmeernieuweervaringen,zoalseenleukevoorstellingofeenlekkerelunch. Uitonderzoekblijktnamelijkdatmensenveelgelukkigerwordenvaneenervaringdanvaneending.Binnende huizenbouwisereentrendnaarkleinerwonen.Erwordenkleinerehuizengebouwd,vooralindegrotesteden, endusiserminderruimtevoorspullen.

Detrendvanontspullenleidttotandereverdienmodellen.Denkmaaraanhetdelenofuitlenenvanjespullen viaeenwebsitealsPeerby,ofaanhetdelenvanjeauto.OfaaneenservicealsdievanBundles,waarjeals consumentofbedrijfeenwitgoedabonnementkuntkopen.Jehuurteenwasmachinevooreenvastbedragper maandenbetaalteenbedragperwasincombinatiemetwasmiddelengratisonderhoudaandemachine.De abonnementenzijnpermaandopzegbaar.Dewasmachineszijngemaaktvanduurzamematerialen,hebbeneen langelevensduur,zijnzuinigingebruikenmakkelijkterepareren.Daarnaastkrijgjepersoonlijketipsvoorzuinig enefficiëntgebruik.Nietalleenwitgoedleentzichgoedvooreendergelijkeservice,maarhetservicemodelpast Bundlesooktoebijkoffiemachines,inclusiefkoffie.

Opdracht4 Trendsenontwikkelingen

a. Watishetverschiltusseneentrendeneenontwikkeling?

b. Geefbijbijdevolgendegebiedeneenvoorbeeldvaneentrend:demografie,economie,maatschappij, technologie,politiek.

c. Eenfabrikantinvesteertinbiologischafbreekbaarverpakkingsmateriaal,vanwegedegroeiendevraagvanuit demarkt.Watvoortrendisdit?Kieshetjuisteantwoord. technologischetrend ecologischetrend sociaal-cultureletrend economischetrend

d. Waaromishetbelangrijkomalsondernemeroptrendsintespelen?Meerdereantwoordenzijnjuist.

Omdatjedaarmeejeconcurrentiepositieversterkt. Omdatjeklantendatwillen.

Omdatdatmaatschappelijkverantwoordis.

Greenwheels

Hoemeerauto’seropdewegzijn,hoemeervervuiling,filesenkosten.Datisvervelend,voorhetmilieuenvoor deportemonnee.OmdatdegebruikersvanGreenwheelshunauto’smetelkaardelen,belastenzijhetmilieueen stukminderenmakenzijminderkosten.OpdiemaniergenietengebruikersvanGreenwheelswelvandevoordelen vandeauto,maarhebbenzeminderlastvandenadelen.ZoiseenGreenwheels-autoeenautowaaroverje beschikt,nieteenautodiejebezit.Eenautoomdanweereenbankmeeteverhuizen,danweereendagjemee uittegaanmethetgezin.

CONCEPT

Greenwheels.com.

e. OpwelketrendsspeeltGreenwheelsin?Legjeantwoorduit.

1.4Productinnovaties

OndernemingeninNederlandverkopenproductenen/ofdiensten.Erkomensteedsmeernieuweproductenen dienstenopdemarkt.Meteennieuwproductofnieuwedienstkomtheteropaanomophetjuistemomentinte spelenopeentrend.Nieuweproductenontwikkelenofbestaandaanbodverbeteren,heet innovatie.Datisook nodig,omdatdevraagnaarveelvanhetbestaandeaanbodnaverloopvantijdminderwordt.

Productlevenscyclus

Veelproductendoorlopeneencyclus:vanproductontwikkelingnaarintroductie,naarmarktgroei,verzadiging vandemarktentenslotteneergang.Ditheetde productlevenscyclus

Fasenindeproductlevenscyclus

Delevensduurvaneenproductisdetijddatervraagisnaardatproduct.Devraagnaarproductenendiensten doorlooptverschillendefasen,diesamendeproductlevenscyclusvormen.Indevolgendeafbeeldingziejedeze fasen.

Introductie

CONCEPT

Eenproductisnieuwennétopdemarkt.Voorveelproductengeldtdateenwatkleineregroepmensendezeals eerstegaatkopen.Anderenwetennognietdathetnieuweproducterisofzewilleneerstwetenwatdeervaringen methetproductzijn.

Groei

Naeenpoosraaktdenieuwigheidbekendengaansteedsmeermensenhetproductkopen.Danisdegroeifase begonnen.Alsdezegroeifaseuitblijft,kunjehetproductbetervandemarkthalen.

Volwassenheid

Devraagblijftnietoneindiggroeien,naverloopvantijdvlaktdieaf:degroeiiseruit,hetproductkomtindefase vanvolwassenheid.Devraagisindezeperiodevoorspelbaar,maarhetgevaarisdatdieweerzalafnemen. Producentenproberendefasevanvolwassenheidteverlengenmetproductverbeteringen.

Neergang

Uiteindelijkneemtdevraagnaareenproductmeestalaf.Datis hetbeginvanheteindevandelevenscyclus.Eenaanbiederkan proberendeneergangnogeenpoosjetegentehouden, bijvoorbeeldmetkortingofandereverkoopacties.Erzijnwel productendie‘tijdloos’zijn,zoalsbepaaldeluxehorloges,sieraden enkunst,maardatzijnuitzonderingen.

Anderecycli

DeBlackberrykwamindeneergangsfasena introductievandeeersteiPhone.

Nietalleproductendoorlopendecyclusopdezelfdemanier.Sommigeproductenlijkenvooreeuwigvolwassen teblijven.Denkaandekaasschaaf.Toendieopdemarktkwam,wasersnelveelvraag.Hetproductisnietduur enhetisveelhandigerdaneenmesje.Maarnaeenpoosheeftvrijwelelkhuishoudenzo’nding,demarktis verzadigd.Demarktbestaatdanalleennogmaaruitvervangingsvraag.Afentoeisereenkleineoplevingalser eenproductverbeteringopdemarktkomt.

Meerderecyclizijnookmogelijk,vooralalsdeaanbiedernaeenterugvalvandevraaghetpromotiebudgetflink opschroeft.Hetopgaandeschelpenpatroonisvooralmogelijkbijmaterialenwaarvoornaeentijdweernieuwe toepassingenwordengevonden.Denkaandeveletoepassingenvankunststofvezels,daarkomennogsteeds nieuwebij.

CONCEPT

Stijlenkomenengaan.Neemhetproductspijkerbroek.Eentijdlangishetbell-bottom-modelin,danweerstrak, daarnaweerbaggy,endanweereenpoosbell-bottomenzovoort.Ditgaatnietalleenopvoorspijkerbroeken, maarvoorallerleiproducten,denkbijvoorbeeldaanwoninginrichting.

Modeduurtkorter,bijvoorbeeldéénseizoenofmeerderejaren.Daarnakomterweerwatandersindemode.Tot slothebjenograges:ineenswillenhelemassa’seenbepaaldproductkopenensneldaarnaishetweervoorbij. Datziejebijvoorbeeldbijsommigespelletjes,bijvoorbeeldspinners.

Bijaanbodmeteenkortelevensduurhebjeeenhoogrisicovanvoorraaddiejeopeensnietmeerkuntverkopen. Demodevanvorigseizoenkunjebijvoorbeeldbijnanietmeerverkopen.Datrisicoloopjeookbijeenproduct datalaanheteindvandelevenscycluszit.Hetisduszaakomdaarnietalteveelvoorraadvanaantehouden.

Vernieuwen

Neergangvandeafzetiseenbedreiging.Maaralsjouwondernemingookaanbodindegroeifaseheeft,danzit jenoggoed.Hiervoorishetnodigomaaninnovatietedoen:vernieuwingvanhetaanbod.Datkanomheelnieuwe fysiekeproductenofdienstengaan,maarookomverbeteringen.

Innovatieisnietmakkelijk.SochiroHonda,deoprichtervanHonda,zeiooit:‘Succesisvoor99%mislukking.’Een ondernemingdiegeenrisico’sneemt,heeftweinigkansominnoverendtezijn.Erzijnookveelvoorbeeldenvan innovatiesdieflopten,maardieuiteindelijkwelleiddentotnieuweproducten.

GoogleGlass

GoogleGlasswerdin2012naveeltamtamopdemarkt gebracht:eencombinatievanbrilmetsmartphone, waarmeejekuntnavigeren,bellen,hetinternet raadplegen,foto’senvideo’smakenenmeer.Hetei vanColumbuszoujezeggen.Erhingeenstevig prijskaartjeaan:1.500dollar.Bovendienkwamerveel weerstandtegendefoto-envideofunctie,wantiemand metdiebrilopkanstiekemfilmeninopenbareruimtes. Datleiddetothetscheldwoord‘glasshole’.In2015trok Googledestekkereruit,voordeconsumentenmarkt tenminste.Debrillenwordennogwelgebruiktvoor specialistischetoepassingen,zoalschirurgie.

CONCEPT

WasGoogleGlasseenmislukking?Daarleekheteerstwelop.TochheeftAlphabet,demoedermaatschappijvan Google,erveelvangeleerd.Optechnischgebied:miniaturisering,specialistischetoepassingen.Dekennisisnog steedsindeondernemingaanwezigenwordtnogvoloptoegepast.Zoisdetechniekvoorhetraadplegenvan hetwebmetdiebrilviastemcommando’seentechniekdienuvolopwordttoegepast.Denkbijvoorbeeldaanhet bellenindeautometbehulpvanstemcommando’senhetgebruikvandeGoogleassistent.

Innoverenisrisiconemen

Innovereniskostbaar.Hetkostveeltijd.Ooknadateennieuwproductisontwikkeld:eenproductielijnmoet opgezetworden,jemoetdedistributieopzetteneneriseenflinkmarketingbudgetnodigomhetnieuweproduct bekendtemaken.Innoverenstaatdusvrijwelgelijkaanrisiconemen.Eenaanbiedermoetdaarwelhetfinanciële vermogenvoorhebben.Maaraandeanderekant:stilstandisachteruitgang.Innoveerjijniet,dandoetde concurrenthetwelenverliesjijomzet.

GoogleGlass.

Verkoopenpromotieinnoveren

Jekunthetaanbodinnoveren,maarookdemanierwaaropjedataanbodpromootenverkoopt.Naadloos samenwerkenmetanderebedrijvenisdaareenvoorbeeldvan.Doorgoedesamenwerkingmetzowelleveranciers alszakelijkeklantenkunjedekostendrukken,dewinstmargeverbeterenenklantenmeerwaardebieden.

Hetinternetheeftdemogelijkhedenvoormarketingenverkoopenormverruimd.Nogsteedskomener vernieuwingenbij,zoalssociaalwinkelen,hetaanbodlatenzienmetvirtualrealityenaugmentedreality,cocreatie encustomizationvanhetaanbod.

Opdracht5 Productlevenscyclus

a. Zetdefasenvandeproductlevenscyclusindejuistevolgorde.

Groei

Introductie

Neergang

Volwassenheid

b. Geefeenvoorbeeldvaneenproductdateenkortelevencyclushadendaarmeeeenhypebleek.

c. Waaromisinnovatiebelangrijkvoorbedrijvenenorganisaties?

1.5Duurzaamondernemen

Duurzaambetekentdatietslangmeegaat.Duurzaamondernemenklinktgoed,maarwatmoetereigenlijklang meegaan?Enmisschiennogbelangrijker:waarom?Datishetmakkelijksttebegrijpenalsjenagaatwatniet duurzaamondernemenis.Tweevoorbeelden:

• Alswealleaardolie,kolenengasopdewereldopmaken,kandezeespiegeldoorhetbroeikaseffectnogflink stijgen.Veellandenkomendanonderwatertestaan.

• Alswerknemerstezwaartillenisdekansgrootdatzelastkrijgenvanhunrug.Datleidttotmedischekosten entotminderproductievewerknemers.

Productiefactorenduurzaam

CONCEPT

Alsjeover duurzaamondernemen spreekt,gaatheteromdatde productiefactoren langmeemoetengaan.De productiefactorenbestaanuitalleinputinhetproductieproces:grondstoffenuitdenatuur,arbeid, kapitaalgoederen(deproductiemiddelen)enhetondernemerschapvandeondernemer.Gemotiveerdewerknemers (arbeid)leverenbeterwerkaf.Goedopgeleidewerknemerszijnproductiever.Goedpersoneelsbeleidkostop kortetermijngeld,maarlevertoplangeretermijnmeerwinstop.

Ookinlandenwaargrondstoffenvandaankomen,werkenmensen.Krijgendieweleeneerlijkebehandeling, wordenzenietuitgebuit,isergeenkinderarbeid?Meteen keurmerk als Fairtrade kaneenonderneminglaten ziendatzeommensengeeftennietalleenomdeeigenwerknemers.Ookineigenlandkaneenonderneming socialeverantwoordelijkheidnemen.Bijvoorbeelddoorsamentewerkenmeteenorganisatiediearbeidsplaatsen zoektvoormensenmeteenlichamelijkeofverstandelijkebeperking.

Keurmerken.

Maatschappelijkverantwoordondernemen

Milieuvriendelijkondernemenkanopkortetermijnmeerkosten,maaroplangeretermijnmeerwinstopleveren. Hetkanbijvoorbeeldgoedzijnvoorhetimagoendaardoordeuiteindelijkeverkoopbevorderen.Maarhetkan erookvoorzorgendatjeondernemingveellangerkanvoortbestaan.Daaromishetbelangrijkomdeinzetvan jeproductiefactoren(vooraldievandenatuurenarbeid)goedinbalanstehouden.Hierdoorkijkjevooralnaar dewinstopdelangeretermijn.Hetgoedinbalanshoudenvandeproductiefactorenenwinstwordtookwel maatschappelijkverantwoordondernemen(mvo) genoemd.Vaakwordtbijmvouitgegaanvandebalanstussen mensen(people),natuurenmilieu(planet)enwinst(profit).Ditmodelwordt tripleP genoemd.

CONCEPT

People

MetdePvanpeoplewordtdezorgzameomgangmetmensenbedoeld.Hierbijkunjedenkenaan:

• Werknemers:Zijndearbeidsomstandighedengoed?Hoezithetmetdiversiteit?Hoeisdeveiligheidophet werkgeregeld?

• Klanten:Isersprakevaneerlijkevoorlichting?Wordtprivacygewaarborgd?Zijndegeleverdeproductenveilig? Isereengoedeklantenserviceofeenklachtenprocedure?

• Leveranciers:Wordenfacturenoptijdbetaald?Wordenafsprakennageleefd?Wordenleveranciersnetjes behandeld?

• Omwonenden:Wordenomwonendenbetrokkenbijbepaalderelevantebesluiten?Koopthetbedrijfofde organisatiezoveelmogelijklokaalin?Sponsortdeonderneminglokaleactiviteiten?

• Demaatschappijinbredezin:Watgeefthetbedrijfofdeorganisatieterugaandemaatschappij?Ondersteunen zijgoededoelen?Lettenzeopdearbeidsomstandighedenbijtoeleveranciers?

Diversiteitopdewerkvloer.

Planet

Rekeninghoudenmetarbeidsomstandighedenopde plaatswaarjeproductengemaaktworden.

Bijplanetgaathetomzakenalshetmilieu,grondstoffengebruik,energieverbruikenemissies.Hierbijishetstreven hetmilieuzoveelmogelijktesparenenzozuinigmogelijkomtegaanmetenergie(diezomogelijkduurzaamis) engrondstoffenalswaterofschaarsemineralen.

Eentrendhierinisde circulaireeconomie.Ineencirculaireeconomiewordenproductendiekapotzijngegaan, zoalswasmachines,nietweggegooid,maarteruggestuurdnaardefabriek.Defabriekzelfofeen afvalverwerkingsbedrijfslooptdegoedeonderdelenuitdewasmachinesendiewordenhergebruiktvoorhet makenvannieuweproducten.Deidealecirculaireeconomiegebruiktgrondstoffen,maarlevertzeookweer terug.Denkookaaninitiatievendieontstaanophetgebiedvanenergie.Menseninstallerenzonnepanelenen leverendeelektriciteitdiezenietnodighebbenterugaanhetnet.

Profit

CONCEPT

Jekuntbijprofitdenkenaanhoejeoplangetermijnwinstgevendkuntblijvenineenveranderendewereld(waar bijvoorbeeldminderwaardewordtgehechtaanbezit).Hetloontomnatedenkenovernieuweduurzameproducten ofverdienmodellen,omtevoorkomendatjestraksgeenbestaansrechtmeerhebt.

Duurzaamheidenjeimago

Duurzaamondernemenisgoedvoorhetimagoendepositioneringvaneenonderneming.Bedrijvendiedetriple Ptoepassen,doenaanmaatschappelijkverantwoordondernemen(mvo).Hetprobleemisalleendatdaarnog geenkeurmerkvooris.Daardoorzijnerookondernemingendiezicherg ‘groen’ voordoen,maarinwerkelijkheid valtdattegen.Datheetgreenwashing,eenvariatieopwitwassen.

Pinkwashing

IndeVSsteundehettelecombedrijfAT&TdejaarlijksePrideMonthvandelhbti-gemeenschap.Maartegelijkgaf hetdonatiesaanconservatieveparlementsledendiederechtenvandezegemeenschapwilleninperken.Datheet ‘pinkwashing’.

Erzijnwelrichtlijnenvoorduurzaamondernemen,ontwikkelddoordeOrganisatievoorEconomische SamenwerkingenOntwikkeling(OESO).InNederlanddraagtdestichtingMVONederlanddezeboodschapuiten werktaaneenbedrijvennetwerkvoormvo.

Wiljemeerwetenoverderichtlijnenvoorduurzaamondernemen,kijkdanopdewebsitevandeoverheid.

Opdracht6 Duurzaamondernemen

a. Legmeteigenwoordenuitwatduurzaamondernemeninhoudt.

b. Watisdebesteomschrijvingvanmaatschappelijkverantwoordondernemen?Kieshetjuisteantwoord. duurzameimpactleverenenzooplangetermijnwaardecreërenvooronsbedrijfendewereld bedrijfsactiviteitenuitvoeren,rekeninghoudendmetmens,milieuenmaatschappij bewustekeuzesmakenindebedrijfsvoering,zodathetmilieuzominmogelijkbelastwordt milieuvriendelijkondernemenensocialeverantwoordelijkheidnemen

c. Watisgreenwashing?

d. Zoekopinterneteenvoorbeeldvaneenbedrijfdatisaangesprokenopgreenwashing.Noemhetbedrijf,wat zehebbengedaanennoteerdewebsitediejegevondenhebt.

e. Noemdriefactorenwaaropjealsondernemerinvloedhebtalsjeduurzaamwiltproducerenofhandelen.Geef bijelkefactoreenvoorbeeld.

f. Legderelatieuittussenpersoneelenduurzaamheid.

1.6Samenvatting

Dehandelkunjeindeleninretailen/ofdetailhandel(B2C)engroothandel(B2B).Alleondernemingmoetenin NederlandstaaningeschreveninhetHandelsregistervandeKamervanKoophandel(KvK),hierlegjebijvoorbeeld jenaamenjeondernemingsvormvast.Erzijnveelverschillendesoortenondernemers.Demeesteondernemers startenalszzp’er,somszijnzehybrideondernemer.DemeesteondernemingeninNederlandhorenbijhetmkb, datzijnbedrijvenmetminderdan250werknemers.

CONCEPT

Ondernemingenkunjeindeleninviersectoren,tewetendeagrarischeondernemingen,industriëleondernemingen, handelsondernemingenendienstverlenendeondernemingen.Alsondernemingenongeveerhetzelfdewerkdoen, danbehorenzetoteenbedrijfstak.Binnendiebedrijfstakkenhebjevaakverschillendebranches.Ondernemers uitdezebrancheswordenvaakvertegenwoordigddooreenbrancheorganisatie.

Nederlandiseenhandelsland.Datkomtdooronzeligging,maarookdoordegoedeinfrastructuurenonze handelsmentaliteit.Maarookhetoverheidsbeleidmetafsprakenovervrijhandelenprotectiemaatregelendraagt daaraanbij.Ditzorgtvooreenopeneconomie.Internationaaliserlangeentrendgeweestnaarsteedsmeer internationalehandel.Ditwordtglobaliseringgenoemd.Delaatstetijdziejeookeentrenddeanderekantop.

Elkprocesvanveranderingiseenontwikkeling.Sommigeontwikkelingenzijntijdelijk.Andereontwikkelingen zorgenuiteindelijkvooreenpatroonvangeleidelijkeverandering.Danspreekjevaneentrend.Metbehulpvan trendwatchingkunjedeverschillendesoortentrendsindegatenhouden.Jekunthierbijeenonderscheidmaken intrendsopdelangetermijn,demaatschappelijketrends,trendsdiespelenovervijftottienjaar,de consumententrends,endemarkttrends,diespelenovereentotvijfjaar.

Innovatieisnodigomervoortezorgendatproductensteedsblijvenvoldoenaandebehoeftevandegebruikers. Iederproductkenteenproductlevenscyclus.Meestalbestaatdieuitvierfasen:deintroductie,degroei,de volwassenheidendeneergang.

Bijduurzaamondernemengaatheteromdatdeproductiefactoren,natuur,arbeid,kapitaalenondernemerschap zolangmogelijkmeegaan.Veelbedrijvenmakengebruikvankeurmerken,zoalshetFairtradekeurmerkomaan tetonendatzijduurzaamwerken.Hetgoedinbalanshoudenvandeproductiefactorenwordtookwel maatschappelijkverantwoordondernemen(mvo)genoemd.Vaakwordterbijmvouitgegaanvaneenbalans tussenmensen(people),natuurenmilieu(planet)enwinst(profit).

Opdracht7 Maatschappelijkverantwoordondernemen(plusopdracht)

GanaardewebsitevanMVONederland.

a. HoestimuleertMVONederlandbedrijvenomduurzaamteondernemen?Noemtenminstedriepunten.

Leeshetartikeloverkoffiebedrijven.

b. OpwelkeP’svandetriplePrichtditbedrijfzichvoornamelijk?Legjeantwoorduit.

c. Waaromishetbelangrijkomalleaspectenbijkoffieproductiemeeteberekenenindeprijs?

Opdracht8 Hoezietdeinternationalemarkteruit(plusopdracht)

BekijkhetinstructiefilmpjevanhetCBS.

a. OpwelkemanierverzamelthetCBSinformatieoverdeinternationalehandelinNederland?

b. WelkeorganisatieverzameltalleinformatieoverhandelinEuropa?

c. WaaromisdeinformatievanhetCBSbelangrijkalsjeeeninternationaleondernemingwilstarten?

d. NietalleenhetCBSverzameltinformatieoverdemarkt.Zoekophetinternetnogeenorganisatiedieofrapport datbetrouwbareinformatiegeeftvoorondernemersdieinternationaalwillenhandelen.

Opdracht9 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Bedrijfstak

• Branche

• Brancheorganisatie

• Business-to-business(b2b)

• Business-to-consumer(b2c)

• Circulaireeconomie

• Commercie

• Consumententrends

• Duurzaamondernemen

• Fairtrade

• Globalisering

• Innovatie

• KamervanKoophandel(KvK)

• Keurmerk

• Maatschappelijketrend

• Maatschappelijkverantwoordondernemen(mwo)

• Markttrend

• Mkb

• Ondernemingsvorm

• Ontwikkeling

• Productlevenscyclus

• Productiefactor

• Trend

• Trendwatching

• TripleP

• Zzp'er

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

HOOFDSTUK2 RETAILINBEELD

Debakker,supermarkt,kapperenhetwarenhuisverkopenallemaalproductenaanconsumenten.Desectorwaar dezebedrijvenbijhorenwordtderetailgenoemd.Alsondernemerofmanagerinderetailishetbelangrijkom inzichttehebbenindeverschillendesoortenretailbedrijvenendeontwikkelingendieerzijninderetail.

Indithoofdstukkrijgjeinzichtinhetretaillandschapendetrendsenontwikkelingendieinditretaillandschap plaatsvinden.Vervolgensleerjewelkeverkoopkanalenenverkoopsystemenerzijn.Jemaaktookkennismetde verschillendesoortenwinkelsendebranchesinderetail.

Leerdoelen

CONCEPT

• Jehebtinzichtinhetretaillandschap.

• Jeweetwelkeverkoopkanalenenverkoopsystemenerzijn.

• Jemaaktkennismetinnovatiesinderetail.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

a. Watiserbijzonderaandezewinkel?

b. WaaromzaldezetechnologieNederlandersaanspreken?

c. Watisdedoelgroepvandezewinkel?

d. Pastdezewinkelinhethuidigetijdsbeeld?Legjeantwoorduit.

e. Zoujijbijeenwinkelalsdezewillenwerken?Legjeantwoorduit.

2.1Retaillandschap

Eveneenbroodjeeneenflesjefrishalenbijdesupermarkt.Eenbandlatenplakkenbijdefietsenmakerendaarna opinterneteenleukespijkerbroekuitzoeken.Allemaalvoorbeeldenvanbedrijvendiehungoederenofdiensten leverenaandeconsument.

Retailbedrijven

Bedrijvendiehunproductenverkopenaanconsumentenworden retailbedrijven ofkortweg retail genoemd. Retailbedrijvenkunnengoederenofdienstenaanconsumentenverkopen.Alsjeietsmaakt,serviceverleentof adviesgeeft,verleenjealsretailereendienst.Eendienstiseenniet-tastbaarproduct.Goederenzijntastbare producten,bijvoorbeeldhetbroodenbelegdatjeindesupermarktkoopt.InNederlandziejesteedsmeer retailbedrijvendiezowelgoederenalsdienstenbinnenhetzelfdeconceptaanbieden,bijvoorbeelddesupermarkt dienietalleeneenbroodjeenbelegverkoopt,maarookdebroodjesvoorjebelegt.

Inderetailwordtmeestalgesprokenoverhet assortiment,datishetgeheelaanproductendiederetailbedrijven verkopen.Deafzonderlijkeproductenwordenmeestal artikelen genoemd.

Retailofdetailhandel

InNederlandkomjedebegrippenretailen detailhandel tegen. Retail komtvanoorspronguithetEngels.Het gaathierbijomverkoopvangoederenendienstenaanconsumenten.Eenkapper,eetcafé,supermarkten meubelzaakhorendusallemaalbijderetail.Bedrijvenindedetailhandelverkopenalleenmaarartikelenaan consumenten.Desupermarktenmeubelzaakhorenbijdedetailhandel,dekapperenheteetcaféniet. Somswordtergesprokenoverde detailhandelsmarkt,hierondervallenallebedrijvenuitdedetailhandel.Inde praktijkwordendetermendetailhandelenretailvaakdoorelkaargebruikt.

CONCEPT

Schappenindesupermarkt.

Schappenindegroothandel.

Groothandel

Eenvoorbeeldvanbusiness-to-business(B2B)isdegroothandel.Degroothandeldielevertaanderetailheetook weleengrossier.Defunctievandegroothandelishetverspreidenvanartikelenonderretailbedrijven.De groothandelzorgterdusvoordatartikelenindewinkelterechtkomen.

Groothandelsbedrijvenmogennietrechtstreeksaanconsumentenverkopen.Tochgebeurtditin depraktijkwel.Vaakisdaneenvoorwaardedatdepersoondiebijdegroothandelkooptviaeen bedrijfoforganisatiestaatingeschrevenbijdeKamervanKoophandel.

Functiesvanretail

Bedrijveninderetailverkopenartikelenendienstenaanconsumenten.Deretailerzorgtervoordatdeproducten makkelijkbeschikbaarzijnvoordeconsument.Deschappenindewinkelsliggenvol,deprijzenenopeningstijden vandekapperzijnbekend.Deretailerdoetditomdathijmetdeverkoopvanproductengeldwilverdienen.Alle activiteitendiederetaileruitvoert,vindjeteruginde driefunctiesvandehandel:

• algemenefunctie

Hetleverenvanproductenaandeconsument.

• commerciëlefunctie

Hetkopenenweerverkopenvanproductenmetwinstoogmerk.

• distributievefunctie

Ervoorzorgendatdeproductenvanafdefabrikantofgroothandelbijdeconsumentkomen.

Herkenbaarheidvanderetail

Nietiedereretailerverkoopthetzelfde.Consumentenwillendaarommakkelijkkunnenherkennenbijwelkewinkel zevoordeartikelenofdienstendiezezoekenterechtkunnen.Deretailerzelfwilookgraagherkenbaarzijnvoor deconsumentenzichonderscheidenvandeconcurrentie.

Daaromziejedatretailerservoorkiezenomzichtespecialisereninbepaaldeartikelgroepenenvaakookopeen specifiekedoelgroep.Waarzeingespecialiseerdzijnmakenzeduidelijkaandeklantenmetbehulpvanhet winkelconcept.Hetwinkelconcept,ookwel retailconcept genoemd,laatzienopwelkemanierderetailerde klantbenadertenbedient.Jezietditterugindewinkelpresentatie,decommunicatie,deklantreis,de distributiestrategieenhetassortimentsbeleid.Bijdeenewinkelishetwinkelconceptduidelijkerzichtbaardan bijdeandere.Alsjedooreenwinkelstraatloopt,herkenjeopgroteafstanddewinkelketenszoalsHEMA,Jumbo, H&MenPearl.Jeherkentzeaandehuisstijl(zoalsdekleurenenhetlogo)enjeherkentzedoordereclamedie zemaken.

CONCEPT

Opdracht2 Retailofdetailhandel?

a. Watishetverschiltussenretailendetailhandel?

b. Welkevandevolgendebedrijvenbehorentotdedetailhandelsmarkt?Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden. autoretailer reisbureau dierenspeciaalzaak café meubelzaak lunchroom boekhandel supermarkt kapper

c. Kieshetjuisteantwoord.

Indedetailhandeleninderetailgaathetom: B2B / B2C

Opdracht3 Handelsbedrijven

Detekst ‘Hoevraagikeenklantenkaartaan?’ staatopdewebsitevaneenhandelsbedrijf.

Hoevraagikeenklantenkaartaan?

Omalsklantinkopentedoen,heeftueenklantenkaartnodig.Ukuntuwklantenkaartaanvragenbijde klantenreceptieineenvestigingofdirectonline.Voorhetaanvragenvaneenklantenkaartheeftuweleengeldig legitimatiebewijseneenrecentuittrekselvandeKamervanKoophandelnodig.Hetuittrekselmagmaximaaleen jaaroudzijn.

a. Gaathethieromdetailhandelofgroothandel?

b. Waaraankunjezienomwatvoorsoorthandelsbedrijfhetgaat?

c. Geefeenvoorbeeldvandedistributievefunctievandedetailhandel.

Opdracht4 Winkelconcept

a. Watwordterbedoeldmethetbegrip winkelconcept?

b. Waaromishetvooreenretailerbelangrijkomeenherkenbaarwinkelconcepttehebben?

2.2Verkoopkanalen

Erzijnverschillendemanierenwaaropeenretailerzijnartikelenkanverkopen.Schoenenkunjebijvoorbeeldin eenschoenenzaakkopen,opdemarkt,ineensportzaakofviaeenwebshop.

Variatieinverkoopkanalen

Demeesteretailersverkopenhunproductennogaltijdviaeenwinkel.Dewinkelisdaarbijhet verkoopkanaal, dewegwaarlangseenretailerzijnproductenverkoopt.Daarnaastbestondaltijdaleenaantalniet-winkelvormen, zoalsdeambulantehandel(markt)ofcolportage(verkoopvandeurtotdeur).Maarsindsdekomstvaninternet zijnersteedsmeerverkoopkanalenencombinatiesvanverkoopkanalenontstaan.

Fysiekewinkelalsverkoopkanaal

Debakkeropdehoek,desupermarktinhetwinkelcentrumofdeschoenwinkelindestad.Allemaalzijnhet winkelsdiegevestigdzijnineenwinkelpandwaarjenaartoekuntgaan.Datsoortwinkelswordenfysiekewinkels genoemd.Erzijnverschillendesoortenwinkels.Winkelswaarjefoodkuntkopenenwinkelsvoornon-food.

Winkelsdieallerleiverschillendeartikelenverkopenenwinkelsdiezichhebbengespecialiseerd.

CONCEPT

Veelvoorkomendesoortenwinkelszijn:

• supermarkt

Dezeverkoopthoofdzakelijkfoodartikelenendagelijkseboodschappen.VoorbeeldenzijnAH,Jumbo,Lidlen Aldi.

• speciaalzaak

Dezeisgespecialiseerdindeverkoopvanéénsoortartikel.Denkaandeschoenspeciaalzaak,delicatessenwinkel oftelefoonwinkel.

• warenhuis

Dezeverkooptnon-foodeneventueelfood,heeftveelsoortenartikeleninveelvarianten.BijvoorbeeldHEMA ofAction.

• hypermarkt

Eenhypermarktiseengrootschaligewinkelwaarnaastsupermarktartikelen(dagelijkseboodschappen)ook warenhuisartikelentekoopzijn.Dezewinkelsvindjevaakinhetbuitenland.

• discounters

Ditzijnwinkelsdiezichpositionerenmetlageprijzen,lagerdandeconcurrentie.Ditkunnenzowelwinkels zijndiefoodverkopenalswinkelsdienon-foodverkopen.

• factoryoutlet

Bijeenfactoryoutletzijnfabrieksmerkengevestigdinverschillendewinkelpandenbijelkaarineen winkelcentrumwaarzevoornamelijkpartijenverkopenaanconsumenten.BataviastadinLelystadiseen bekendvoorbeeldinNederland.

• dumpwinkel

Een(vaaktijdelijke)winkelwaargoederentegenhogekorting(dumpprijzen)wordenverkocht.

• varietystore

Dezewinkelverkooptverschillendeartikelen,allemaalvoordezelfdelageprijs.Alleartikelenkostenbijvoorbeeld € 2perstuk.

• mixedstore

Ditiseenverzamelbegripvoorwinkelswaarbijverschillendegroepenvanartikelengecombineerdworden.

• conceptstore

Ditiseenwinkeldiegebaseerdisopeencentraalthemaoflifestyle.Deeigenaarzoektbinnenhetgekozen themaofdegekozenlifestyleconceptartikelenendienstenuitdiepassenindewinkel.Hierdoorisermeestal geenduidelijkassortimentaanwezig,maargaathetmeeromdebelevingdiemensenhebbenalszedewinkel bezoeken.

CONCEPT

Conceptstoremetkledingenwoninginrichtingpassendbijdelifestyle.

• pop-upstore

Ditiseenwinkeldieergenstijdelijkis.Dewinkeliserineensennaeendag,weekofmaandisdewinkelweer verdwenen.Dewinkelwordtvaakgebruiktomproductentetestenofdoorstartendeondernemersdiede marktwillenaftasten.Daarnaastziejewebwinkelssomspop-upstoresgebruikenomtezorgenvooreen directeinteractiemetdeklant.Ookwordtdepop-upstoreveelgebruiktopbijvoorbeeldfestivalsofeenzomer ophetstrand.

Webwinkelalsverkoopkanaal

Alsereenwinkelophetinternetisingerichtisdewebwinkelhetverkoopkanaal.Inwebwinkelsisveelontwikkeling. Eenaantalvoorbeeldenzijn:

• webshops

Dezehebbeneenwebsitewaarjeartikelenkuntbestellendiewordenthuisbezorgdofdiejeineenwinkel kuntophalen.Ditheetookweleenwebwinkel.Erzijnveelretailersdiealleenonlinehandelen.Erzijn verschillendeheelgrotewebwinkelszoalsBolenCoolblue,maardemeestewebwinkelszijneigendomvan kleineondernemersdietothetmkbbehoren.

• socialcommerce

Jekuntookeenwinkelinrichtenofartikelenaanbiedenviasocialmedia.Socialmediavormendanje verkoopkanaal.WhatsAppbiedtbijvoorbeeldinhetbusinessaccountdemogelijkheidomeencatalogusen winkelwagentoetevoegen.

• platforms

ErzijnsteedsmeerplatformswaaronderBolenAmazonwaarjealsretailerjeartikelenkuntaanbieden.

• Marktplaats

Steedsmeerretailersverkopenhunproductenviamarktplaats.Denkhierbijbijvoorbeeldaandefietswinkels.

EenvoorbeeldvansocialcommerceviaWhatsApp.

CONCEPT

Verkoopkanaleninniet-winkelvorm

• ambulantehandel

Ditisdehandelzondervastelocatiedieplaatsvindtinopenbareruimten.Voorbeeldenhiervanzijnmarkten, bloemen-enoliebollenkramenenhuis-aan-huisverkoop.Maarookdemodernefoodtruckshorenhierbij.

• colportage

Ditisgevraagdeenongevraagdeverkoopaandedeurofviadetelefoon.Eenvoorbeeldhiervanisdethuisparty ofthuisverkoop.

Ambulantehandel.

Combinerenvanverkoopkanalen

Steedsmeerretailersverkopenhunproductenzowelviaeenwinkelalsviadewebshop.Zemakengebruikvan meerdereverkoopkanalennaastelkaar.Jekuntvierverschillendecombinatiesvanverkoopkanalenonderscheiden.

Singlechannelofmonochannel

Eentraditioneleretailermetenkeleenfysiekewinkeldoet aanmonochanneling. Monochannel betekentnamelijkdat deverkooptussenretailerenconsumentmaarviaéén verkoopkanaalplaatsvindt,dusbijvoorbeeldalleenviaeen winkel,alleenviaeenwebwinkelofbijvoorbeeldalleenvia huis-aan-huisverkoop.Eenanderwoordvoormonochannel is singlechannel.

CONCEPT

Zalandodoetaanmonochannelingenverkoopt alleenviaeenwebshop.

Multichannel

Multichannel iseenmethodeinderetailwaarbijderetailerdeconsumentdekeuzebiedttussenverschillende verkoopkanalen.Diekanalenstaannietmetelkaarinverbinding.Hetenekanaalweetdusnietwathetandere doet.Hierdoorkunnendeprijzenindewinkelbijvoorbeeldanderszijndanonline.

Crosschannel

Bij crosschannel gebruiktderetailermeerdereverkoopkanalen,bijvoorbeeldeenwebshopeneenfysiekewinkel. Dezeverkoopkanalenzijnopelkaarafgestemdwaardoorsamenwerkenmogelijkis.Hiermeeheeftdeconsument demogelijkheidomopiedermomentinhetverkoopprocestekiezenwathemhetbesteuitkomt.Deconsument oriënteertzichbijvoorbeeldindewebshopenkoopthetproductindewinkel.Ditbetekentdatdeuitstralingen inhoudvanallecommunicatie-enpresentatiemiddelengelijkmoetzijn.

Omnichannel

Bij omnichannel zijnverschillendeverkoopkanalen,netalsbijcrosschannel,opelkaarafgestemd,zodatdeklant zedoorelkaarkangebruikenominformatietezoekenofzichteoriënteren.Deklantbepaaltwelkekanalenhij voorwelkeservicegebruikt.Hierbijgaatomnichannelingnogeenstapverderdancrosschanneling.Hierstaatde klantenzijnklantreis(customerjourney)centraal.Inhetheleverkoopprocesvanoriëntatietotservicenade aankoopstaandestappenvandeklantcentraalenkandeklantdeverschillendeverkoopkanalenafwisselenof naastelkaargebruiken.Omnichannelkanbijvoorbeeldbestaanuiteenmixvan:

• fysiekewinkel

• website

• webshop

• app

• folderofcatalogus

• klantenserviceofhelpdesk.

OmnichannelbijIKEA

DaphnezietineenadvertentiedatIKEAverschillende stoelenheeft.ZegaatnaardewebsitevanIKEAomzich verderteoriënteren.Welkestoelenzijner?Welkevindt zemooi?

ZegebruiktdeIKEAplace-appomtekijkenhoede stoeleninderuimtepassenenofdekleurengoed matchenmetdeanderekleureninderuimte.Zekiest eenstoeluitenbekijktindeIKEAbestel-apphoeveel exemplarenernoginhaarIKEA-vestigingaanwezigzijn. Vervolgenszetzedestoelindeappophaar boodschappenlijstje.

CONCEPT

ZerijdtnaarIKEAtoeengebruikthaarappomdestoel indewinkeloptezoeken.Helaasblijktdestoel inmiddelsuitverkocht.Daphnebesteltdestoeldaarom viadewebshopvanIKEAenlaatdestoelbijhaarthuisbezorgen.

IKEA-app.

Opdracht5 Kerstmarkt

a. Watiseen verkoopkanaal?

b. Vanwelkverkoopkanaalwordthiergebruikgemaakt?Kieshetjuisteantwoord.

ambulantehandel discounter pop-upstore varietystore

Opdracht6 Soortenwinkels

a. Combineeriederewinkelvormmethetbijpassendeartikel. Winkelvorm Artikel varietystore nagellakeneennieuwetas speciaalzaak kleinecadeautjesomuittedelen warenhuis melkproducten supermarkt delicatessenzoalsnotenenkazen

CONCEPT

b. Watiseenpop-upstore?

Opdracht7 Vormenvanchanneling

Omschrijfinjeeigenwoordenhetverschiltussendevierchannels:

• monochannel

• multichannel

• crosschannel

• omnichannel.

Opdracht8 Belangrijketrends

Tweebelangrijketrendsinderetailzijnhettoevoegenvaneenbelevenisvoordeklantendeinzetvannieuwe technologieën.

Leguitwaaromeenomnichannelbeleidvanbelangisomdezetweetrendstoetepassenalsretailer.

2.3Verkoopsystemen

Demanierwaaropproductenverkochtwordeniseenbelangrijkkenmerkvaneenwinkel.Iseruitgebreideservice ofpakjedeartikelenzelfenbetaaljebijdezelfscankassa?Vaakisdemanierwaaropproductenwordenverkocht onderdeelvandewinkelformuleenheeftheteenbelangrijkeinvloedopdemarktpositie.

Soortenverkoopsystemen

Demanierwaaropjedeproductenverkoopt,noemjehet verkoopsysteem. Deverschillendeverkoopsystemenzijn:

• zelfbediening

• bediening

• zelfkeuze

• semizelfbediening

• BUZ(bedienuzelf)

• onlineshopping.

Zelfbediening

Ineenwinkelmet zelfbediening bedientdeklantzichzelf. Hetassortimentisvaakbreedeniniedergeval adviesongevoelig.Ditbetekentdatergeenadviesbijde productennodigis.Deinrichtingiseropgerichtdateenklant snelengemakkelijkietskanvinden.Deartikelenzijnduidelijk gegroepeerdenoverzichtelijkuitgestald.Devoorraadisin dewinkelaanwezigendirectbeschikbaarvoordeklant.Voor veelklantenisditeenvoordeel,wantzijkunneninvrijheid eninanonimiteithunaankopendoen.Klantenbepalenhun eigenvolgordeentempo.Alleartikelenwordentegelijkbij éénkassaafgerekend.Warenhuizen,bouwmarktenen supermarktenzijnvaakzelfbedieningswinkels.

CONCEPT

Zelfscankassa.

Bijcompletezelfbedieningswinkelsrekenenklantenookzelf af,bijvoorbeeldmetbehulpvaneenzelfscankassaofeen appmetzelfscanner.Eriswelaltijdeenwinkelmedewerker aanwezigdiekanhelpenbijproblemenofdievragen beantwoordt.Dezemedewerkerheeftookeenpreventievefunctieomwinkeldiefstaltevoorkomen.

Bediening

Ineenwinkelmet bediening alsverkoopsysteemwordtiedereklantpersoonlijkgeholpen.Deklantkomtnaar detoonbank,stelteenvraag,laatdemedewerkerartikelentonen,demonstreren,samenstellen,aanmetenof afwegenenrekentaf.Inzo’ntypewinkelkandemedewerkergemakkelijkeengoederelatiemetdeklantopbouwen. Hetassortimentenhetadvies-ofverkoopgesprekbepalendeinrichtingvaneenbedieningswinkel.Zokunnen erbijvoorbeeldeenwachtruimte,eenshowroomeneentoonbankzijn.Deartikelenzijnzichtbaar,mooiuitgelicht enherkenbaarvoordeklanten.Meestalhoefjenietdegehelevoorraadtepresenteren:eenshowmodelof demonstratieartikelisvoldoende.Jekuntdegewensteartikelenuithetmagazijnofdevitrinehalen,ofhetartikel voordeklantbestellenwanneerhetnietinvoorraadis.Veelparfumeriezaken,brood-enbanketwinkels, autobedrijvenenmeubelzakenzijnbedieningswinkels.Ookbijdeopticienendeaudicienwordtdeklantpersoonlijk bediend.Vaakwerkenzulkewinkelszelfsopafspraak.

Zelfkeuze

Bij zelfkeuze kandeklantwelvrijrondlopenindewinkel,maarartikelenwordenvanuitdebedieningverkocht. Hetvoordeelvoordeklantisdathijkankiezen:ófhijkiestzelfuithetassortimentófhijlaatzichbedienen.Deze vrijheidvankeuzeisvoorveelklantenergbelangrijk.Wanneerdeklantmaarenigszinstwijfelt,kanhijdehulp vaneenmedewerkerinroepen.Hijgaaterdanwelvanuitdatdemedewerkerdeskundigis.Demedewerkermoet vooralderolvanadviseurvervullen.Veelkledingzaken,parfumerieënenbloemenwinkelszijnvoorbeeldenvan zelfkeuze.

Semizelfbediening

Eenwinkelmetsemizelfbedieningheeftspecialeafdelingenwaardeklantendoormedewerkerswordengeholpen. Ditziejevaakinsupermarkten,waarbijvoorbeeldbroodofkaaswordtverkochtmetbediening.Zulkeafdelingen hebbeneenechteversuitstralingendemedewerkerkanadviesgevenaandeklanten.Inwarenhuizenziejedit verkoopsysteembijparfumsofsieraden.Kostbareartikelenliggenvaakineenvitrineofstaanachtereentoonbank. Hierspeelthetadviesvandemedewerkerookeenbelangrijkerol.Bijeenwinkelmetsemizelfbedieningwordt deklantdusmetbepaaldeproductengeholpen,derestvandeartikelenpaktdeklantzelf.

Semizelfbediening.

Zelfkeuze.

Bediening.

BUZ

Bij BUZ,Bedien-U-Zelf,paktdeklantzelfinenweegt enprijsthetartikel.Bijsemi-BUZweegtenpaktdeklant zelfin,maarwordterbijdekassagewogenengeprijsd. Beidevormenzijnvooralbekendinsupermarkten. Somsrekenenklantenookzelfaf,bijvoorbeeldmet behulpvaneenzelfscankassaofeenzelfscanner.Vaak iserweleenwinkelmedewerkeraanwezigdiekan helpenbijproblemenofdievragenbeantwoordt.

BUZindesupermarkt.

Onlineshopping

Bij onlineshopping kooptdeklantviaeenwebshop.Deklantkanopdewebsite zoekeninhetassortiment.Hetvoordeelisdatdeklantditzevendagenperweek, 24uurperdagkandoen.Bovendienkanditoveralenspeeltdeafstandtotde winkelgeenrol.Dekeuzevanproductenisgrootendeklantkangemakkelijk productenmetelkaarvergelijken.Hetisalleennietmogelijkomdeproductenin dehandtehouden.Verderisergeenmedewerkerdiepersoonlijkadviesgeeft.Wel ziejesteedsvakereenvirtueleassistentindewebshopdiejevragenkuntstellen.

Alseenklanteenproductviadewebshopkoopt,kandeklantsteedsvakerkiezen voordeoptieclickandcollect.Datbetekentdateenklanteenproductviade webshopbestelt,maarindewinkelafhaalt.

Onlinewinkelenkanzeven dagenperweek,24uurper dag.

Bijonlineshoppingspeeltdeafstandtotdewinkelgeenrol.Hierdoorkaniedereconsumentmet gemakoverdehelewereldwinkelen.Bijhetbestellenenleverenkomtdeconsumenterdanachter dathijinhetbuitenlandwinkeltdoordatermetanderevaluta,bijvoorbeelddedollar,betaaldmoetwordenen erlangelevertijdenzijnomdatartikelenperschipvervoerdworden.

Opdracht9 Soortenbediening

CONCEPT

a. Welkesoortenbedieningzijner?Noemerzes. Geefvanelksoortbedieningkortaanwatdieinhoudtenwatdevoor-ennadelenvoordeklantzijn.

b. Leguitwaaromhetverkoopsysteemeenonderdeelisvandewinkelformule.

2.4Branches

Winkelsinderetailkunjeookindeleningroependieongeveerhetzelfdeassortimenthebben. Eengroepvanbedrijvendieongeveerdezelfdeartikelenofdienstenlevertnoemjeeenbranche.Denkbijvoorbeeld aandekledingbrancheofrijwielhandel.

Branchesinderetail

Debranchesinderetailkunjeverdelenintweegroepen:

• food

Inbranchesdievallenonderfoodwordenvooralvoedings-ofgenotsmiddelenverkocht.Bijvoorbeeldagf (aardappelen-,groente-enfruitzaken),brood-enbanketzaken,slijterijenofsupermarkten.

• non-food

Indebranchesdievallenondernon-foodwordenvooralproductenverkochtdiejenietkuntetenofdrinken. Bijvoorbeeldbloemenwinkels,dierenspeciaalzaken,drogisterijen,speelgoedzakenofwarenhuizen.

Tip

Informatieoverbranchesindedetailhandelkunjevindenopwww.retailinsiders.nl.

Branchesbinnenfood

Binnenfoodkunjedeverschillendebedrijvennogopdeleninfoodspeciaalzakenenlevensmiddelenzaken. Foodspeciaalzakenzijnallewinkelsdiezichhebbengespecialiseerdinéénsoortvoedingsmiddelenzoalsbakkers, slagers,kaasendelicatessenwinkelsofslijterijen.

Levensmiddelenzakenverkopenvaakmeerverschillendesoortenartikelen.Hierondervallensupermarktenen biologischewinkels,maarookbijvoorbeeldwinkelsbijtankstations.

Branchesbinnennon-food

Innon-foodzijnmeerverschillendebranchesteonderscheiden.Hiervindjebijvoorbeelddebranches:

• educatieenvrijetijd((kantoor)boekhandel,fietsenwinkel,muziekhandel,speelgoedzaak)

• kleding,schoenenensport(dames-enherenmode,schoenwinkels,textielsupers,lederwaren)

• warenhuizen

• woninginrichting

• consumentenelektronica(computerwinkels,fotozaken,telecomwinkels)

• huisentuin(bloemwinkels,dierenspeciaalzaken,ijzerwarenengereedschappen,tuincentra)

• persoonlijkeverzorging(drogisterij,juweliers,optiekzaken,parfumerieën).

Branchevervaging

Steedsmeerwinkelsverkopenartikelenuitverschillendebranches.Denkmaaraansupermarkten(zoalsAldi) waarjegereedschap,pc’soflaptopskuntkopen.Ofeendrogistwaarjeookspeelgoedenboekenkuntkopen. Hetverschiltussenbrancheswordtdaardooronduidelijker.Ditheet branchevervaging.

CONCEPT

Omfysiekewinkelsaantrekkelijktehoudenvoorhetwinkelendepubliekziejedatwinkelssteedsmeereenplek wordenwaarjeietskuntbeleven.Ditziejeteruginbijvoorbeeldeenconceptstore.Artikelenuitverschillende branchesmeteenzelfdethemawordenbijelkaargepresenteerd.Erzijnruimtesomartikelenuitteproberen, maarretailersproberenookklantenlangerbinnentehoudenmetbijvoorbeeldeenkoffiehoekoflunchruimte. Ditgaatverderdanbranchevervaging,hierziejebranchessamenkomen.Klantenwordteengastvrijheidsconcept aangebodenwaarinretail,horecaenleisure(vrijetijdsbestedingenontspanning)samenkomen.Ditheetblurring

Branchevervagingmust-visit#2:

LolaBikes&CoffeeinDenHaagiseenfietsenwinkelenespressobar.OprichtersArthurenReinierwilden vanLolaeenplekmakenwaarverhalenwordengedeeld.Verhalenoverdeoorsprongvanhunproducten, wantaldiemassaproductieenhapsnapconsumptieisniethunding.Ruimbaandaaromvoorhetambacht vanfietsenmaken.

NiksgeenfietsenstallingdusopdevloervanLolaBikes&Coffee.Een kunstgalerie,noemenzehetzelf.Enjeeigenfietsverhalenenervaringen delen?(Ofgewoonachterjelaptopwatwerkverzettenofeenboek lezen.)Datdoejedannatuurlijkonderhetgenotvaneenkopjeespresso. Kooplust.com.

Opdracht10 Branches

a. Leguitwateenbrancheis.

b. Combineeriederebranchemetdejuistewinkel.

Branche Winkel

doe-het-zelf

BCC drogisterijen

Bruna consumentenelektronica

DA dames-enherenmode

CONCEPT

Jumbo boekwinkels

Praxis

Primark

supermarkt

c. Noembijiederebranchenogeenandervoorbeeldvaneenwinkel.

Boekwinkels

Consumentenelektronica

Dames-enherenmode

Doe-het-zelf

Drogisterijen

Supermarkt

d. WelkebranchevreemdeproductenstaanerbijPraxisbijdekassa?

2.5Innovaties

Deretailisinontwikkeling.Technologischeontwikkelingenzorgenervoordatretailersenondernemerssteeds meerverschillendemogelijkhedenhebbenomhunartikelenteverkopen.Maarookdeconsumentverandert.En deretailpastzichhieropaan.

Veranderingen

TijdensdeCOVID-19-pandemiezijnerinhet retaillandschapverschillendeveranderingen opgetreden.Doordeverplichtewinkelsluitingmoesten consumentenopzoeknaaranderemanierenomhun inkopentedoen.Retailersmoestenzichaanpassenom nogietstekunnenverkopen.Dezebedreigingdieeen grotetegenslagwasvoorhetretaillandschap,leverde ookweernieuwemogelijkhedenop.Creatieveretailers bedachtenwindowshoppingenbezorgdiensten.

Retailerszetteninoponlineengingenmeer gebruikmakenvanplatformszoalsBolenAmazon.Maar jezagookeentrendvanconsumentendiejuistde lokaleretailerswildensteunenendaaromvooralbijde lokaleretailersindeeigenstadofheteigendorp kochten.

Windowshopping,eencreatieveoplossingtijdensde winkelsluiting.

Inmiddelsziejedatereenpersoneelstekortisontstaan.Ookhiermoetenwinkeleigenarenweercreatiefmee omgaan.Hieruitblijktdatjealsondernemerofmanagerinderetailsteedsmoetinspelenopdenieuwe technologischemogelijkhedenentrendsdieindemarktensamenlevingontstaan.

Retailinontwikkeling

Nietalleengrotebedreigingenzoalseenpandemiezorgenvoorveranderingen.Indeafgelopenjarenvolgden verschillendeinnovatieselkaarsteedssnellerop.Ditvraagtaanpassingsvermogenvanderetailer.

CONCEPT

Veel innovaties (vernieuwing)inderetailkomenvoortuit:

• technologischeontwikkelingen

• veranderendconsumentengedrag

• toenemendeconcurrentie.

Technologischeontwikkelingen

Nieuwetechnologischeontwikkelingenzorgenervoordatconsumentenenretailersopeenanderemaniergaan winkelen.Nieuwetechniekenvindendoorvraagvandeconsumentofinnovatiefbeleidvanderetailersteeds eenwegnaardewinkelvloer.Degroeinaareenomnichannelstrategieisdaareenvoorbeeldvan.

Omnichannel

Steedsmeerretailersgroeientoenaareenomnichannelmodel.Retailerskunnenbijnanietmeerzondereen websiteofeenappwaarmensenproductinformatievandaanhalenenprijzenkunnenvergelijken.Dooreen omnichannelstrategietoetepassensluitenretailersaanopdewensenvandeklant.

Omnichannel

Deklantkrijgteenadvertentieopzijnsmartphoneophetmomentdathijindebuurtvanjewinkelis.Erwordt eenadvertentiegetoondmetproductenwaaropdeklantdeafgelopenperiodegezochtheeftendiejijverkoopt. Deklantkomtdewinkelbinnenenbekijkthetproduct.Alsdeklanthetproductwilkopenblijktheternietmeer indejuistekleurtezijn.Onlinewordthetartikelindejuistekleurbestelden ’savondsalsdeklantthuisiswordt hetbezorgd.Socialmedia,app,fysiekenwebwinkellopenhiernaadloosinelkaarover.Hierdoorwordtdeklant optimaalgeholpen.

Technologieindewinkel

Indewinkelissteedsmeertechnologieaanwezig.Infysiekewinkelsisdezelfscankassainmiddelseenvrijnormaal beeldgeworden.Klantenkunnendoordezezelfscankassatijdbesparenomdatzenietmeerinderijhoevente staan.Deretailerheeftminderkassapersoneelnodigenkandaardoorzijnpersoneelflexibelerinzetten.

Augmentedenvirtualreality(AR/VR)krijgeneensteeds belangrijkereplekbinnenderetail.Opditmomentzie jeAR-enVR-techniekenvooralonlinetoegepast.Een voorbeeldisdeIKEAplace-appwaarmeeklanteneen meubelstukindewoonkamerkunnenprojecteren.De verwachtingisdathetnietzolangmeerduurtvoordat deklantmetdeVR-brilopvanuithuisdooreenvirtuele supermarktlooptenopdezemanierkanwinkelen.

CONCEPT

AR-techniekenkunnenookinfysiekewinkelsingezet worden.Inmegastoresishetvoorklantensomslastig omdewegtevinden.MetbehulpvanAR-techniekenopdesmartphonekandeklantopdemeestefficiëntemanier doordewinkelgeleidworden.Tegelijkertijdkandeklantopdesmartphoneallegewensteinformatieopvragen.

ARviadeIKEA-app.

Bigdata

Hetverzamelenengebruikvandataspeelteenbelangrijkerolbijdeontwikkelingeninderetail.Viaklantkaarten, onlinebestellingenenappswordenerveeldatavanklantenverzameld.Dezedatakunnenopveelmanieren ingezetworden.Zekunnengebruiktwordenomhetassortimentsamentestellenendevoorraadoppeilte hebben.Ditkanhelpenomlooproutesindewinkeluittezetten.Hierdoorwordtdewinkelbelevingvanklanten zowelfysiekalsonlinezooptimaalmogelijkingericht.

Daarnaastkunnendatagebruiktwordenvan data-drivenmarketing.Hierbijkrijgenklantenpersoonlijkophen toegespitsteinformatieenaanbiedingenopbasisvandedatadieoverdeindividueleklantzijnverzameldin combinatiemetdedatavangroteklantgroepen.Algoritmes,eenwiskundigeprocesdateenreeksstappentoepast omeendoeltebereiken,helpenomdeklantzogoedmogelijkvandiensttezijn.Omdealgoritmesuittevoeren, zijnveelgegevensnodig.Aldezegegevenssamenworden bigdata genoemd.Opbasisdaarvanwordenveel automatischeprocessenaangestuurd.

Bol

Bolprobeerthetwinkelenopdewebsitezopersoonlijkmogelijktemaken.Hiervoormaakthetbedrijfgebruik vanbigdata.Eenenormehoeveelheidcomputersverzameltinformatievandeklantendoetdirectaanbiedingen. Alsdeklanteenzoektermintikt,biedtBolaltijdeenaantalalternatievendiemogelijkinteressantzijn.Verder verstuurtBolaanklantendiealietshebbengekochteenpersoonlijkenieuwsbriefmetaanbiedingen.Doorhet vastleggenvanalledatakanBoliedereklanteenpersoonlijkaanboddoen.

Veranderendconsumentengedrag

Hetgedragvanconsumentenverandertdoordetijdheen.Technologiespeelthierineenbelangrijkerol,maar ooksocialeencultureleinvloedenzorgenvoorveranderinginhetgedragvandeconsument.

Internationaalversuslokaal

Grenzenvervagen,Engelsiseengangbaretaalgeworden,daardoorishetgemakkelijkonlineinternationaalte bestellen.Daarnaastzijnconsumentengewendomtereizenenoverdegrenstekijken.Hierdoorwordengebruiken enregelsvananderelandenmakkelijkergeaccepteerd.Onlineisallesbereikbaarwaardoorjegrenzenziet vervagen.

CONCEPT

Integenstellingtotinternationaalziejejuisteentrendomlokaaltekopen.Ditisextraaangemoedigddoorde COVID-19-pandemiewaarinhetbelangvandelokalewinkelsjuistweergezienwerd.Mensenwildennietmeer naardegroteenmassalewinkelcentraenzochtenhetwinkelendichterbijhuis.Via#supportyourlocalswerden mensenopsocialmediaopgeroepenomlokaleondernemerstesteunenendatheeftbijgedragenaandeopleving vandelokalewinkelcentra.Deverwachtingisdatdewaarderingvoordelokaleondernemersnogweleentijdje zalblijveneneengunstigeffectzalhebbenophetlokalewinkelen.

Onlinewinkelen:snelleverenenretourneren

Inhetretaillandschapvindteenverschuivingplaatsnaarsteedsmeeronline.Naastwinkelgemakisdelevering enhetgemakvanretournerensteedsbelangrijkervoordeklant.Deklantwilpakketjessnelgeleverdhebben, maarvooralophetmomentdathetuitkomt.

Consumentenkijkenbijonlinewinkelensteedsvakernaardevoorwaardenvoorleveringenretourneren.Ze verwachtendatdevolgendedagopeendoorhenbepaaldtijdstipgeleverdwordtendatditgratisis.Ditgeldt ookvoorretourneren.

Duurzaamwinkelen

Detrendvanduurzamerlevenenopeenverantwoordemanieromgaanmetonzeplaneetisaleentijdjegaande. Hierziejesteedsnieuwestromingenin.Mensenwillensteedsduurzamerlevenenzoekennaarproductendie daarbijaansluiten.Hierbijwordtnietalleengekekennaarproductendiemilieuvriendelijkzijn,maarwordtnaar dehele tripleP (people,planet,profit)gekeken.Consumentenzijnooksteedsvakerbereidomietsmeertebetalen voorduurzameproducten.

Beleving

Klantenwillensnelenprobleemloosrichtingkassa,zowelfysiekalsonline,zonderlangewachtrijenofveel handelingen.Zewillenartikelenmakkelijkkunnenretournerenenzittenniettewachtenoplastigevragenvan eenmedewerkerofklantenservice.Klantenwillenhetgevoelhebbendatjijervoorhenbent,dieervaringof winkelbelevingwordtsteedsbelangrijker.

Infysiekewinkelswaarjemeerdoetdandedagelijkseboodschappenziejedatdesfeerenhetgevoelsteeds belangrijkerwordt.Erwordtgevraagdomeentotalebeleving.Jekuntproductenzien,voelen,proeven,beluisteren. Klantenwillenmetalhunzintuigeneenwinkelervaringhebben.

CONCEPT

Mededoordewinkelbelevingspelenretailersinopdeveranderendeklantbehoefte.Klantenwinkelensteeds vakergerichter,omdatzijzichbijvoorbeeldalvantevorenonlinehebbengeoriënteerd.Dooralswinkelopde juistewijzeintespelenopdebehoeftevandeklant,zorgjeervoordatklantensnellergeneigdzijnomproducten tekopen.Ditdoenwinkelsbijvoorbeeldmeteencompleteartikelpresentatiewaarinbijverkoopwordtgestimuleerd.

Maatwerk

Consumentenwillenmaatwerk.Zewillenzelfinvloedhebbenopwatderetailhuntebiedenheeftenhetgevoel hebbendatdeproductenspeciaalvoorhengemaaktzijn.Consumentenwillennietmeerkeuzes,maaralleen productenendienstendieopdatmomentpreciesophunwensenaansluiten.

Eenstapverderdanmaatwerkiscocreatie,waarbijconsumentenindegelegenheidwordengesteldombijte dragenaandeontwikkelingvaneenproduct.Deindividuelebenaderingdiedejongeregeneratieconsumenten wenst,sluithelemaalaanbijcocreatie.Erisinditproceseenvoortdurendcontacttussenretaileren/ofproducent enconsument.

TheTeaLab

BijTheTeaLabinRotterdamkunjemetbehulpvaneentabletendeapp ‘Teacreator’ jeeigentheemelange samenstellen.Doorerzelfeennaamaantegevenendieteclaimen,kunnenookanderebezoekersjouwmelange bestellen.Hoemeerklantenjouwmelangebestellen,hoehogerhijinhetmenuverschijnt.SamenmetTheTea Labmakenklantenpopulairemelanges.

Toenemendeconcurrentie

Erontstaatsteedsmeerconcurrentiedoornieuweconceptenenpop-upstores.Maarookkoffietentjesen lunchroomsdieartikelengaanverkopenvormenconcurrentievoordelokalealgevestigderetailersenketens.

Concurrentieonline

Naastnieuweconceptenisereentoenemendeconcurrentievaninternet.DeCOVID-19-pandemieheeftookhier eenbelangrijkerolgespeeld.Doordewinkelsluitingwarenveelconsumentenafhankelijkvanonlinewinkelen enhebbenzehierdemogelijkhedenvanontdekt.Retailershebbengezochtnaarmogelijkhedenennaastdeeigen webshopzijnzemeergebruikgaanmakenvandegroteonlineverkoopplaatsenzoalsBol,ZalandoenAmazon. Erzijnsteedsmeerretailersdieviadezeplatformshunproductenaanbieden.

Alsretailerkunjehierdoorjemarktgebiedvergrotenenjeverkopenverhogen.Maardemargesdiejekuntbehalen zijnergkleinendeconcurrentieisgroot.Daarnaastwordtervandezeplatformseenhoogserviceniveauverwacht, zoalssnelleleveringeneenprofessioneleklantenservice.Alsjenietaandezehogeeisenkuntvoldoen,wordje vandezeplatformsverwijderd.

Inspelenopveranderingen

Omhethoofdbovenwatertehoudenmoetenretailersinspelenopdeveranderingenengebruikmakenvande mogelijkhedentotinnovatie.Hierbijstaatinveelgevallendeklantbelevingcentraal.Steedsmeerretailerszorgen datzemetbehulpvandatadiezeverzamelendecustomerjourneyinbeeldhebbenenproberenperfaseindeze klantreiseenoptimalebelevingvoordeklanttecreëren.Alsjeweetwelkeinteractiemomentenerzijn,kunje metbehulpvannieuwetechnologieëneneenomnichannelstrategiehetproductaanbodendebijbehorende contentpersonaliserenwaardoordeklantopeenoptimalewijzedoorhetverkoopproceswordtgeleid.

CONCEPT

Starbucks

EenaantaljarenterugverkeerdeStarbucksnoginzwaarweer,mededooreenuitbreidingvanzijnaanbod waardoorhetvoordeklantensteedsonduidelijkerwerdwatnupreciesdetoegevoegdewaardevanStarbucks was.NaeenrigoureuzeingreepisStarbucksweerterugvanweggeweestmeteenaantalkeuzesindecustomer journey.Zostaatdenaamopdekoffiebekervoordepersoonlijkeaandachtvoorelkeklant.

NetalsbijBol,waardeklantzijngebruikteboekenkanverkopen,kandeklantbijStarbucksookmeerdanalleen koffiekopen.Recruitersenthuiswerkerskunnenerbeschikkenoveruitstekendewifienmogenwerkeninhet cafézolangzewillen.Vooraljongemensenmakendaargebruikvan.Ookkanerinsommigelandenviaeenapp alvastkoffiewordenbesteld,zodatdekoffieklaarstaatommeetenemenopwegnaarkantoor.Hoehandigis dat!ErisbijStarbucksdusuitgebreidnagedachtoverdecustomerjourney.Eninplaatsvanopelkestraathoek zitStarbucksinmiddelsalleennogopeenaantalstrategischeplekkenmeteenhogeomzetsnelheid. Circlesofretail,Boomberoepsonderwijs.

Opdracht11 Veranderingeninderetail

a. Waaromisbigdatasteedsbelangrijkervooreenretailer?Kieshetjuisteantwoord.

Algoritmeszorgenervoordatdevoorraadoptijdbesteldwordt.

Deinformatiehelptomdewinkelbelevingoptimaaltemaken.

Klantenwillenveelinformatieontvangen.

b. Veranderingeninderetailhebbentemakenmetvraagenaanbod.Zetdevolgendeveranderingenineen logischevolgorde.StartmethetgrootwinkelbedrijfdateenVR-appintroduceert.

EengrootwinkelbedrijfbiedteenVR-appaanwaarmeejevirtueelkuntwinkelen.

ConsumentenverwachtenvansteedsmeerwinkelsdatzeVRaanbieden.

ConsumentenverwachtenvansteedsmeerwinkelsdatzeeenVR-appaanbieden.

ErkomteengrotevraagnaarVR-brillen.

Omdeconcurrentieaantekunnen,latenlokaleretailerseenVR-appmakenwaarmeejekunt winkeleninjewoonplaats.

c. Leguitdathetvooreenpositievecustomerjourneynoodzakelijkisomeenomnichannelstrategietegebruiken.

Opdracht12 Maatwerk

a. Watwordtbedoeldmetmaatwerkinderetail?Kieshetjuisteantwoord. Consumentenwillenmeerkeuzes.

Consumentenwillenproductendievoorhenzijnaangepast.

Consumentenwillendejuisteproductenaangebodenkrijgenophetmomentdatzedewinkelinlopen. Consumentenwilleneenpersoonlijkebenaderingdiepastbijhunlifestyle.

b. Zoekeenvoorbeeldvaneenwinkeldieeengepersonaliseerdaanboddoet,dienietgenoemdisinhethoofdstuk. Leguithoedewinkelditdoet.

c. Geefeenvoorbeeldvancocreatiedatnietgenoemdisindithoofdstuk.

Opdracht13 Afrekenenzonderkassa

Leesdecasus.

Afrekenenzonderkassa

Retailersproberenklantensteedsmeertevredentestellen.Nietmeerinderijvoordekassaleverttijdwinstop. Datvindtdeklantprettig.AlbertHeijnspeelthieropinmetTaptogo.Ditiseenappopdesmartphone.Alsjede smartphonelangshetprijskaartjeinhetschaphaalt,registreertjetelefoonhetartikeldatjegaatkopen.Vervolgens pakjehetartikelenkunjedewinkeluitlopen.Alsjedewinkelverlaat,wordthetgescandebedragautomatisch vanjerekeningafgeschreven.

Taptogo-spaarkaart.

a. WaaromishetvoorAlbertHeijnbelangrijkomnieuwetechnologieënuitteproberen?

b. IsTaptogovooralgeschiktvoorfunshopping(uitgebreidwinkelen)ofrunshopping(eveneenboodschap doen)?Leguitwaarom

c. Hiernastaaneenaantaltechnologieëndieinderetailwordengebruikt.Zijndievoornamelijkgeschiktvoor funshopping,voorrunshoppingofvoorbeide? Kiesbijelketechnologiehetjuisteantwoord.

beide funshopping runshopping

CONCEPT

GebruikvanQR-codesominformatieovereen productopteroepen.

Virtuelepaskamers.

VR-technologieomproductenuittetesten.

Onlineassistentopinternet.

Zelfscankassa.

Bestellenenzelfbijeenaflevercentrumophalen.

2.6Samenvatting

Bedrijvendiehunproductenverkopenaanconsumentenwordenretailbedrijvenofkortwegretailgenoemd. Retailbedrijvenkunnengoederenofdienstenaanconsumentenverkopen.Alseralleengoederenwordengeleverd, kunjeooksprekenoverdetailhandel.

Retailiseenonderdeelvandehandel.Dehandelheeftdriefuncties:eenalgemenefunctie,commerciëlefunctie endistributievefunctie.

Dewegwaarlangseenretailerzijngoederenendienstenverkoopt,wordteenverkoopkanaalgenoemd.Erzijn fysiekeverkoopkanalenzoalswinkels,erzijnonlineverkoopkanalenzoalswebwinkelsenverkoopkanalenin niet-winkelvorm.Hierbijhorendeambulantehandelencolportage.Jezietdatretailershunproductenvia verschillendeverkoopkanalenverkopen.Hierdoorkrijgjeverschillendecombinatiesvanverkoopkanalen.Losse verkoopkanalennoemjemonochannel,alsermeerderezijnisdatmultichannelenalsverkoopkanalen gecombineerdwordenofinelkaaroverlopenspreekjevancrosschannelofomnichannel.

Demanierwaaropderetailerverkoopt,noemjeeenverkoopsysteem.Veelvoorkomendeverkoopsystemenzijn zelfdbediening,bediening,zelfkeuze,semizelfbediening,BUZenonlineshopping.

Eengroepbedrijvendieongeveerdezelfdeproductenlevert,wordteenbranchegenoemd.Inderetailworden debranchesverdeeldintweegroepen:food,metretailbedrijvenzoalsslagers,supermarktenentankstations;en non-food,metbijvoorbeeldwinkelsineducatieenvrijetijd,warenhuizenenpersoonlijkeverzorging.Jeziet steedsmeerwinkelsdieartikelenverkopenuitverschillendebranches.Hierdoorishetnietaltijdduidelijktot welkebrancheeenwinkelbehoort.Ditwordtbranchevervaginggenoemd.

Inhetretaillandschaptredendooromstandighedenveranderingenop.Retailersmoetenzichhieropaanpassen. Veelinnovatiesinderetailkomenvoortuittechnologischeontwikkelingen,veranderendconsumentengedrag entoenemendeconcurrentie.

Opdracht14 Channelinginpraktijk(plusopdracht)

Eenwinkelkanverschillendeverkoopkanalennaastelkaargebruikenofcombineren.

Zoekbijelkevormvanchanneling(monochannel,multichannel,crosschannel,omnichannel)eenvoorbeelden leguitwaaromdewinkeldezevormvanchannelinggebruikt.

Opdracht15 Deconceptstore(plusopdracht)

CONCEPT

Watiseenconceptstore?

Googleophetwoord‘conceptstore’enjevindtverschillendesoortendefinities.Tochmisikeencruciaalonderdeel vaneengeslaagdwinkelconceptinaldezeomschrijvingen:derolvandeeigenaar.

Eenconceptstoreiseenwinkeldieisgebaseerdopeenbepaaldelevensstijl.Nietalleenopdelevensstijlvande doelgroep,maarookvandeeigenaar.Hetproductassortimentisvaaknietmeergebondenaanéénsegment. Vaakziejeinconceptstoreseenmixvanproductendieaansluitenbijhetthemavandewinkel.Maarwateen conceptstoreinmijnogenzobijzondermaakt,isdathetconceptisontstaanvanuitdepassieenvisievande eigenaarachterdewinkel.

Jezietbijconceptstoresvaakookeenmixvanverschillendedisciplines.Zoalsmode,interieur,foodenkunst.Zie hetalsminiwarenhuizenwaarjeeenallegaartjevindtvanproductendieaansluitenbijeenbepaaldelevensstijl. Datklinktwellichtmakkelijkerdanhetis.Eenconceptbedenkenendatvervolgenssuccesvoluitrolleniseenvak apartennietaaniedereenbesteed.Hetisnietalleeneenkwestievanvorm,maarookvaninhoud.Endieinhoud valtofstaatmetdevisie,stijl,(retail)kennisenpersoonlijkheidvandeeigenaar.

(...)

Talitakalloe.nl(bewerkt).

a. Leguitopwelkemanierbijeenconceptstorebranchevervagingvoorkomt.

b. Vanwelkeverkoopkanalenzaleenconceptstoremeestalgebruikmaken?

c. Customerjourneyenbelevingwordeninderetailvaaksamengenoemd.

Leguithoebeidebegrippenineenconceptstorepassen.

Opdracht16 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Algemenefunctievanderetail

• Ambulantehandel

• Bigdata

• Branche

• Branchevervaging

• Business-to-business(b2b)

• Business-to-consumer(b2c)

• Commerciëlefunctievanderetail

• Colportage

• Crosschannel

• Detailhandel

• Detailhandelsmarkt

• Distributievefunctievanderetail

• Mixedstore

• Monochannel

• Multichannel

CONCEPT

• Omnichannel

• Pop-upstore

• Retail

• Verkoopkanaal

• Verkoopsysteem

• Winkelconcept

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

HOOFDSTUK3 COMMERCIEINCONTEXT

Jevolgteenopleidingvooreencommercieelberoep.Ditkaneenopleidingzijninderetail,decommercieofvoor ondernemer.Deverschillendecommerciëleberoepenhebbenovereenkomsten.Denadrukligtopverkopenen alleswatdaarbijkomtkijken.

Ineencommercieelberoeppraatjeveelmetmensen.Met(mogelijke)klanten,aanwiejevoorlichtinggeeften diejeadviseert,liefstmeteenaankoopalsresultaat.Metjecollega’s:hoeverkanikgaanmetdeprijs?Isde bestellingalbinnen?Kenjijdezeklantal,waarmoetikopletten?Ennatuurlijkpraatjemetjemanager.Praten isniethetenige.Jelegtookvastwatjemetjeklantenhebtbesproken.Zokunjevervolgactiesplannenenkunnen ookjecollega’sbijspringenalsjijernietbent.

CONCEPT

Verkopenisonderdeelvandecommunicatievanjeonderneming.Denkaandereclame,deprofdewebsite. E-commerceisookeenbelangrijkdeelvanjevak.Jekuntbezigzijnmeteenmailing,metsocialmedia,ofde website.

Leerdoelen

• Jehebtinzichtinhetcommerciëlewerkveld.

• Jeweetwelkeberoepeninhetcommerciëlewerkveldmogelijkzijnenwatdieinhouden.

• Jebegrijpthetverbandtussenmarketingencommercie.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

Wattrektjoupreciesaanineencommercieelberoep?

Zetookopeenrijwaaromjouwpersoonlijkheidgoedpastbijeencommercieelberoep.

3.1Commercie

Bijcommerciëleberoepenstaatdeverkoop,ofwelsales,centraal.Hetgaatmeestalomverkoopvangoederen ofdienstenaananderebedrijveneninstellingen,maarookkomtverkoopaanconsumentensteedsvakervoor. Hoeveelwerkisertedoenindecommercie?

Elkproductlegteenhelewegafvoordathetbijdeeindgebruikerkomt.Diewegkunjevoorstellenalseen bedrijfskolom,ofalseensupplychain.Indezeafbeeldinggaathetomeenwillekeurigproduct.Nadatde grondstoffenzijngeproduceerd,zijnernogalwatbedrijvenbezigomditproductnaardeeindgebruikerstekrijgen:

• opkopendehandelsbedrijvendiekleinerehoeveelhedenbijdeoerproducentenverzamelentoteengrote hoeveelheid

• exporteurs

• importeurs

• deverkoopafdelingvandeeindproducent

• groothandels

• retailers.

CONCEPT

Aldezebedrijvenwillenhetproductmetwinstdoorverkopenaandevolgendeschakel.Alleendelaatsteschakel isactiefopdeconsumentenmarkt.Datis,zoalsjeweet,de retail,ofweldedetailhandel,diebestaatuit winkelbedrijven.Erisdusveelmeerwerktedoenineerdereschakels.Datisdezakelijkemarkt:verkoopaan andereondernemingen,bedrijveneninstellingen.Datisdeb2b-markt:business-to-business.Retailisb2c: business-to-consumer.

Erisnogheelwatmeerb2b-commerciedanjeinzo’nschematischeketenziet.Aldiebedrijvenkopenook kantoorbenodigdhedenin,voedselvoordekantine,verzekeringen,zehebbenuitzendkrachtennodig,enzokun jenogwelevendoorgaan.Elkbedrijfkooptdusinbijeenflinkehoeveelheidleveranciers.Datgeldtookvoor non-profitinstellingen,zoalsziekenhuizen.Werkaandewinkelvoorjou.

Offlineenonline

Bijverkopendenkjeaansales,hetverkoopvak.Daarbijstaatcommunicatiecentraal:jijmoetgoednaardeklant kunnenluisteren,envervolgensheelgoedkunnenuitleggenwaaromjouwaanbodzogoedisvoordezeklant. Maartegenwoordigisdecommunicatienietalleenmondeling(facetoface),maarookheelveelonline: e-commerce,verkopenenverkoopbevorderenviahetinternet.

E-commerce.

Onlineenofflinecommunicatiekunnenelkaarheelgoedaanvullen:deklantkomtjeaanbodonlinetegen, verzameltinformatieenbeltvervolgensvooreengesprek.Zonderdiewebsitehadjeveelminderkansgehadom ietsaandezeklantteverkopen.Ooke-mailcampagnesengebruikvansocialmediakunnenklantenbenieuwd makennaarjouwaanbod.

Klantreis

Eenbegripdatcentraalstaatinjouwopleidingisde klantreis,decustomerjourney.Eenmogelijkeklantheeft ietsnodig,dusdieklantgaatopzoek.Daarbijkandeklantopverschillendemanierencontactkrijgenmetjouw bedrijf,bijvoorbeeld:

• eenbezoekaandewebsite

• contactviasocialmedia

• eene-mailontvangenvanjouwbedrijf

• eene-mailaanjouwbedrijfsturenmetvragen

• eenface-to-facegesprek

• meerinformatiezoekenopinternet

• eenkoopovereenkomst

CONCEPT

• aftersalesservice

• eenherhalingsaankoop.

Erzijnallerleivariatiesvanklantreizenmogelijk.Hoebeterjijopdehoogtebentvandeervaringenvanjeklanten tijdenshunklantreis,hoebeterjouwbedrijfdaaropkaninspelen.Doorklantreizeninkaarttebrengen,kunje ookophetspoorkomenvanzwakkeschakelsindecommunicatie.Jezietbijvoorbeelddatveelmensennaeen bezoekaaneenbepaaldewebpaginahunklantreisstopzetten.Waarschijnlijkhaperterdanietsaandiepagina.

Marketing

Naastverkoopvaardighedenenonlinevaardighedenmoetjeookhetnodigewetenovermarketing.Datkunje zienalsdespiltussenvraagenaanbod.Met marketing zorgjeervoordatmensenenorganisatiesproducten kunnenkopendiegoedaansluitenbijhunbehoeften.Daarbijishetaanbodvangoederenofdienstenzélfheel belangrijk,maarerkomtmeerbijkijken.

Zondercommunicatieisergeenmarketing.Danzoujenietwetenwatklantenwillenenklantenzoudennietop dehoogtezijnvanhetaanbod.Ookgoededistributiehoorterbij:hetaanbodmoetweldaartekrijgenzijn,waar deklanthetverwachtenwaarklantenhetmakkelijkkunnenkopen.Verdermoetookdeprijsstellinggoed aansluitenbijhetaanbodendeklanten.

Meteenmarketingstrategiestippelteenonderneminghetmarketingbeleiduit.Ineenverkoopfunctiebenjij onderdeelvandeuitvoeringdaarvan.Persoonlijkeverkoopiseenonderdeelvandecommunicatie,online communicatieisdatook.Jecollega’svanmarketingkunnennietzonderjou.Andersomkunjijooknietzonder hen:jewerktbinnenhetraamwerkvandemarketingvanjeonderneming.

Hetspreektvoorzichdateenverkoperhetaanbodopz’nduimpjemoetkennen.Watzijndevoordelen,waarin isditaanbodbeterdanconcurrerendaanbod,welkeoplossingbiedthetvoorjeklant?Bijonderhandelenmet klantenmoetjegoedopdehoogtezijnvanhetprijsbeleid:kanikkortinggeven,hoeverkanikdaarmeegaan? Jemoetookopdehoogtezijnvanderestvandecommunicatievanjouwbedrijf.Jouwcommunicatiemoetdaar immersgoedbijaansluiten.Ookkunjeklantenbegeleidenbijdeuitlevering,dedistributie.

Debelangrijksteonderdelenvanhetcommerciëlewerkveld

• persoonlijkeverkoop(sales)

• onlinecommunicatie

• zichtopdeklantreis

• marketingstrategieuitvoeren.

Opdracht2 Hetcommerciëlewerkveld

a. Watishetbelangrijksteverschiltussenwerkeninderetailenwerkeninhetwerkveldcommercie?

b. Watzijndevierbelangrijksteonderdelenvanhetcommerciëlewerkveld?Kieshetjuisteantwoord. persoonlijkeverkoop,zichtopdeklantbeleving,jekunnenverplaatsenindeklanteneengoedeinstelling persoonlijkeverkoop,onlinecommunicatie,zichtopdeklantreisenmarketing eenvlottebabbel,verkoopdoelenhalen,dee-mailbijhoudenenmetklantenpraten deklantcentraalstellen,onlinecommuniceren,verkoopgesprekkenenordersnoteren

3.2Commerciëleberoepen

Waarjekomttewerkenhangtookafvanhetpreciezeberoepdatjestraksgaatkiezenbinnendesectorcommercie. Binneneenverkoopteamiserverschiltussendebinnendienstendebuitendienst.Debuitendienstbestaatuit verkopendpersoneeldatklantenbezoekt.Debinnendienstondersteuntdebuitendienst,vooralopadministratief gebied,maarookmetondersteunendklantcontact.

Salesmanager

HethoofdvandeafdelingVerkoopheetbijveelgrotereondernemingendesalesdirector.Anderenamenzijn verkoopdirecteurofcommercieeldirecteur.Dezegeeftleidingaansalesmanagers,dieelkverantwoordelijkzijn vooreenverkoopteam.Bijeenkleinereonderneminggeeftde salesmanager leidingaandeverkoopafdeling. Dezeisverantwoordelijkvoordeverkoopplanningendeuitvoeringdaarvan.Vaakmaaktelkeverkoopmedewerker zijneigenverkoopplan.Desalesmanagergebruiktditalsinputvoorhetverkoopplanalsgeheel.

Accountmanagers

Debuitendienstbestaatuitvertegenwoordigers:verkopersdieklantenbezoeken.Indebuitendienstkunje verschillendefunctiestegenkomen:

Keyaccountmanager

CONCEPT

Keyaccountmanagers zorgenvoorhetcontactmetdegrootste,belangrijkstezakelijkeklanten.Eenwatgrotere vasteklantvormtinhetEngelseen account.Eenkeyaccountmanagerheefteenbeperktaantalgroteklantenen probeerternieuwebijtewinnen.Deaccountmanagerisverantwoordelijkvoordecommunicatiemetzijnklanten. Perklantstelthijeenaccountplanop,eenverkoopplanspeciaalvoordieeneklant.Alsdeklanteengrote organisatieis,kandekeyaccountmanagerleidinggevenaaneenaccountteam.

Accountmanager

Accountmanagers verzorgenzelfstandighetcontactmetbestaandeklantenenzijnopzoeknaarnieuweklanten. Eenaccountmanagerisvaakonderwegnaarklanten.Maarhijwerktookopkantoormettaken:contact onderhouden,administratiebijhouden,hetorderprocesindegatenhoudenenplanningenmaken.Eengoede accountmanagervolgtookdeontwikkelingenopdemarkt:watzijndetrends,watdoendeconcurrenten,welke kansenliggener?Anderetakenkunnenzijn:

• accountplannenopstellen,eenverkoopplanperklant

• verkoopactiviteitenbedenkenenuitvoeren;voorwatgrotereklantenkunnenditverkoopactiviteitenopmaat zijn

• omzet,kostenenwinstmargebijhoudenperklantenactieondernemenalsdaarbijietsmisgaat

• deverkoopleidinginformerenenadviserenoverdeontwikkelingenmetdeaccountsenopdemarkt

• rapporterenoververkoopactiviteitenenaccounts.

Junioraccountmanager

Een junioraccountmanager iseenaankomendaccountmanagermetminderervaring.

JosisaccountmanagerbinnendienstbijCoolblue.

Debinnendienstbestaatuitmedewerkersdiedevertegenwoordigersondersteunen,vooralopadministratief gebied.Hetverschiltussenbinnendienstenbuitendienstiswelaanhetvervagen.Ookaccountmanagersbesteden eendeelvanhuntijdaanadministratiefbureauwerk.

Commercieelmedewerker

Eencommercieelmedewerkerdoetveelvanhetadministratievewerkdatbijverkoopmethoort:offertesopstellen, ordersinvoeren,hetordertrajectbewakenvanbestellingtotuitlevering.Daarbijheeftdezemedewerkerook regelmatigcontactmetklanten.Hijkanookzelfnieuweklanteninkaartbrengenenbenaderen.Ookeen commercieelmedewerkermoetgoedoptehoogteblijvenvandelaatstemarktontwikkelingen.

CONCEPT

Alsjedefunctie ‘commercieelmedewerkerbinnendienst’ tegenkomt,ligtdenadrukmeerophetbureauwerk. Eencommercieelmedewerkerindebuitendienstbesteedtmeertijdaanklantcontacten.Alscommercieel medewerkerenalsaccountmanagerkunjeterechtbijallerleibedrijven.Handelsbedrijven,commerciële dienstverlening,productiebedrijven,midden-enkleinbedrijf,grootbedrijf:zewillenallemaalverkopenenhebben dusallemaalcommercieelmedewerkersnodig.

Inaldezeverkoopfunctiesmoetjekunnenonderhandelenmetklantenenzichthebbenophetheleverkoopproces. Daarbijkunjecontacthebbenmetjecollega’svandeafdelingInkoop,wanthetvolumevandeverkoopbepaalt hoeveelvoorraaderbeschikbaarmoetzijn.Ookmetjecollega’svanmarketinghoudjecontact.Deverkoopis immersonderdeelvandeheleaanpakvandemarketing.

Merchandiser

Een servicemerchandiser,ofkortweg merchandiser, iseenvertegenwoordigervaneenfabrikantof groothandeldieretailershelptbijdewinkelpresentatie. Demerchandiseradviseertdewinkelieroverde samenstellingvanhetassortimentenhetprijsbeleid, verzorgthetschapenvultdevoorraadaan.Datis handigvooraanbodwaardewinkelierzelfweinig kennisvanheeft.

DemerchandiserkanookvoorPOP-materiaalzorgen: promotiemateriaalvoorindewinkel(POP= pointof purchase).Ookkanhijhelpenbijtailormade promotions.Datzijnverkoopactiesopmaat,waarbij meerdereschakelsinhetdistributiekanaal samenwerken.

Vertegenwoordiger

Eenmerchandiserhoudtenkeleschappenineenwinkel bij.

Vertegenwoordigeriseenheelalgemenebenamingvooreenverkoperopdezakelijkemarkt.Eenaccountmanager iseenvertegenwoordiger,eencommercieelmedewerkerindebuitendienstisdatook.Zijvertegenwoordigen immershunbedrijf.

Ambassadeur

Jezietookwelvacaturesvoor ‘verkoopambassadeur’.Alsverkoopambassadeurvertegenwoordigjeeen ondernemingenhaaraanbod.Zo’nambassadeurbrengthetaanbodenhetmerkonderdeaandachtvanmogelijke afnemers.Hetberoepisvergelijkbaarmetdatvaneenzogenoemdemissionarysalesman.Datiseen vertegenwoordigerdiemogelijkenieuweklantenzoekt.

E-commercespecialist

Een e-commercespecialist werktookaandeverkoop,maar danvooralonline.Dithoudtin:werkaandewebsite,web analyticsgebruikenvooruitgekiendee-mailmarketing, verkoopbevorderenopsocialmediaentoezichthoudenop deuitleveringvanonlinebesteldeartikelen.Ditberoepligt ophetraakvlakvanonlinemarketingencommercie.

CONCEPT

Eene-commercespecialist.

Consulentcommerciëlearbeidsbemiddeling

Consulentencommerciëlearbeidsbemiddeling komjevooraltegenbijuitzendbureaus.Eenanderwoordvoor dezefunctieisintercedent.Alstussenpersoon(intermediair)tussenwerkgeversenwerkzoekendenverkopenzij tijdelijkwerk.Daarvoormoetenzijgoedzichthebbenopdearbeidsmarktenopdebehoeftenvanwerkgevers. Datisdevraagkant,devraagnaartijdelijkearbeid.Aandeaanbodkantmoetzo’nconsulentgoedinkunnen schattenofeenwerkzoekendevoldoetaandefunctievereisten.Ookhetberoepvanintercedentissterk commercieelgetint,omdatsuccessterkafhankelijkisvangoedecontactenmetwerkgevers.

Ookbijarbeidsbemiddelingzijnonlinevaardighedenbelangrijk.Zoekmaareensopinternetnaar ‘commercieel medewerker’.Naastwebsitesvanmbo-opleidingenziejeernogalwatvanuitzendbureausenvanandere ondernemingendiejewelaaneenbaanwillenhelpen(waarzijdancommissievoorkrijgen).

Juniormanagerinternationalehandel

Defunctie juniormanagerinternationalehandel vindjevooralbijexporterendeenimporterendebedrijven.Dat zijneraardigwatinhandelslandNederland.Hetkanzijndatjeaandeimportkantzit,deinkoopkant.Jehebt dancontactmetexporterendebedrijveninhetbuitenlandenjeverzorgtdeadministratievekantvandeimport. Vervolgensmoetjeeroptoeziendatjebedrijfdegeïmporteerdewaarhierverkoopt.

Bijeenexporterendbedrijfdoejeaanacquisitie(klantenwinneninhetbuitenland)enverzorgjedeadministratieve afhandeling,vanoffertetotuitlevering.Jeonderhoudtcontactmetklantenentussenpersoneninhetbuitenland. Naastcommerciëlevaardighedenzijnbijditberoeptalenkenniseninzichtincultuurverschillenbelangrijk.

Juniormanagergroothandel

Een juniormanagergroothandel werktalsmanagervaneenofmeervestigingenvaneen groothandelsonderneming,dievooralverkooptaanwinkelbedrijven.Ookindezefunctiemoetjegoedopde hoogtezijnvanmarktontwikkelingen.Jebeheertdegoederenstroomenhetoffertetrajecttotenmetdeuitlevering. Naastcommerciëlevaardighedenhebjemanagementvaardighedennodig,dekunstommedewerkersgoedaan testuren.

Opdracht3 Commerciëleberoepen

Verbindiederberoepmetdebijbehorendeomschrijving.

Omschrijving

Kanleidinggevenaaneenaccountteam

Optimaliseertdewebsiteenverzorgt e-mailmarketing

Heeftveelcontactmetrelatiesinhetbuitenland

Verzorgtzelfstandighetcontactmetbestaande klanten

Beroep

Juniormanagerinternationalehandel

Commercieelmedewerkerbuitendienst

Consulentcommerciëlearbeidsbemiddeling

Merchandiser

Keyaccountmanager Ondersteuntretailersmetwinkelpresentatie

CONCEPT

Juniormanagergroothandel Koppeltdejuistewerkeraandejuisteklus

Accountmanager Verzorgthetordertrajectenbezoektklanten

Doethetadministratievewerkdatverkopenmet zichmeebrengt

Verkooptaanbedrijveninderetail

E-commercespecialist

Commercieelmedewerkerbinnendienst

3.3DeberoepservaringvanPepijn

Indevorigeparagraafpasseerdendeverschillendecommerciëleberoependerevue.Omdeinhoudvanhet verkoopberoepineencommercieelbedrijfbetertotleventebrengen,hebbenwePepijngeïnterviewdovereen deelvanzijnloopbaaninhetcommerciëlewerkveld.Aandehandvanzijnverhaalkunjeeenbeterbeeldkrijgen vanhetwerkdanwanneerjealleenmaarjeleerboekengebruikt.InderestvandezeparagraafgevenwePepijn hetwoord.

Dj-apparatuur

‘Ikbenbegonnenbijeenkleineondernemingdieapparatuurvoordj’sverkoopt.Daarwerktendedirecteur,een medewerksteradministratieenik.Dedirecteurwasveelbuiten,klantenbezoeken.Ikdeeddebinnendienst.Mijn baandaarkunjezienalscombinatievancommercieelmedewerkerenmagazijnmedewerker.

Hetwaseenstartendbedrijf,dusikhielpookmeemet hetinrichtenvanhetmagazijn.Daardoorwistikmeteen waaralleartikelenlagen.Datwastrouwenseencontinu proces:erkwamregelmatigweereencontainerbinnen enaldieartikelenmoesteneenplaatsjekrijgeninhet magazijn.Ikcontroleerdedandezendingaandehand vandepakbon.

CONCEPT

Koudeacquisitie

Opmaandagmorgenstarttenwedeweekop,wemaakteneenweekplanning.Maandagmiddaggingik binnengekomenordersverwerken.Opdinsdag,woensdagendonderdagochtendzatikvooralaandetelefoon: koudeacquisitie.Jebelteenbedrijfopzonderdatzejouwbedrijfenhetmerkkennen.Jevertelteerstwiejebent

Apparatuurvoordj’s.

enwatjetebiedenhebt:goedeapparatuurvaneenB-merktegeneenaantrekkelijkeprijs,heelgeschiktvoorde beginnendedj.Datwasnietaltijdmakkelijk,omdatdemeestemensenonsmerknognietkenden.Datdeedik nietopmaandag,maandagochtendzijnveeldetailhandelsnogdicht.

Ikbeldevooralelektronicawinkels,bijvoorbeeldExpert-winkels.Hetprobleemisvaakdatjenietdirectdejuiste persoonaandelijnkrijgt,bijvoorbeelddemanagerofdedirecteur.Danmoetjevangoedenhuizezijnomtoch tevertellenwiejebent,watjetebiedenhebtenwaaromditzointeressantkanzijnvoorhetbedrijf.Alszejeniet doorkunnenverbinden,vraagjedoor:naareenandergeschiktmoment,hete-mailadresofhettelefoonnummer. Jemoetaltijddoorvragenomtezorgendatjetocheenlijntjeuitkuntzetten.Inmeerdandehelftvande telefoontjesluktedat.Dankreegikdenaamvandeleidinggevende,ofanderecontactgegevens,zodatiklater terugkonbellen.

CONCEPT

Bijditwerkiseenpositieveinstelling,eenpositievemindsetbelangrijk.Alsjijjenietprettigvoelt,danisdatte merkenaanjeprestatiesaandetelefoon.Eengoedtelefoongesprekvoerjemeteenglimlach,jehebteenactieve houding.Ikhadookwelochtendendatikachterelkaar ‘nee’ tehorenkreeg.Dangingikmaarevenwatanders doenomweerenergieteverzamelen.Danishetdekunstombijelke ‘nee’ tedenken:hop,devolgendegaatwel lukken!Datgevoelisheelbelangrijk.Alsjejezelfnietgoedvoelt,doorwatdanook,danheeftdatz’nuitwerking opjeresultaat.

Eenpositievemindsetisbelangrijk.

Hetheletraject

’sMiddagsgingikbezigmetuitleveren:orderpicken(perbestellingdeartikelenvanuithetmagazijnverzamelen), inpakken,pakbonprintenenbijdezendingdoen,labeleropenmeegevenaandetransporteur.Ikverzorgdedus hetheletraject,vanorderopnementotenmetuitlevering.Tussenhetanderewerkdoorwerkteikregelmatigde e-mailbij.

Hetvoordeelvanwerkenbijeenkleinbedrijfisdatjeallesdoet:jebelt,jeneemtdeorderinbehandeling,je maaktdeorderbevestiging,jemaaktdespullenoporde,jezorgtervoordatdezendingwordtverstuurd:jebeheert hetheleverkooptraject.

Watookleukwasbijditbedrijf:ikmochtzelfflightcasesendj-installatiesinelkaarzettenenermeespelen.Die stondenbijonsbinnenalsdemomateriaal.

Muziekbeurs

EensperjaargingenwenaardeEuropesemuziekbeursinFrankfurt(Musikmesse).Alsjezietwatvoorapparatuur daarallemaalstaat!Datisgaafomtezien.Hetiseenb2b-beursdievijfdagenduurt;delaatstetweedagenisde beursooktoegankelijkvoorconsumenten.

Beursdeelnamevergtnogalwatvoorbereiding.Allereerstmoetjewetenhoeveelvierkantemeterjedaarkrijgt; opbasisdaarvanontwerpjedestand.Wewildeneenstandwaarmensenwelbinnenkunnenkomen,maarniet makkelijkdoorheenkunnenlopen.Wezorgdenvooreenplekwaarmensendeapparatuurkondenuitproberen enervaren,envooreenplekvooroverlegmetrelatiesenmogelijkeklanten.Wemoestenookwatplekreserveren omonzeeigenspullenneertezetten.Inhetmiddenplandenweeenpiramidevandj-materiaal.

Naasthetmateriaalvoordestandendeaankledingzorgdenwevoorpromotiemateriaal:folders,brochures, affichesenspandoeken.Danmateriaalverzamelen,debestelbusinladenenopnaarFrankfurt.Datbegintmet opbouwvandestand.Alskleineonderneminghaddenweniethetbudgetomeenstandbouwerintehuren;we haddeneenstanddiewezelfinelkaarkondenschroeven.Ookzettenwezelfdegeluidsinstallatiesinelkaar, compleetmetrookmachines.

CONCEPT

Customerrelationshipmanagement

Natweedagenopbouwenstajedanvijfdrukkedagen opdebeursvloer.Wewarenmeteenteamvanvier:de directeur,zijnvrouw,ikzelfeneendjdievoordeduur vandebeursmetonsmeewerkteendieeenaantal sessiesverzorgde.Daarmoestookplekvoorzijn.We sprakenmetbestaanderelatiesenookveelmet mogelijkenieuweklanten.Eenuitdagingdaarbijisdat eengrootdeelvandegesprekkeninhetDuitsis.

WehaddengeencomputersysteemvoorCRMbijons;wevroegengeïnteresseerdenomeenkaartjeintevullen methunadres,e-mailentelefoonnummer.Doorzo’nkaartjeintevullen,koniemandeendraaitafelwinnen;zo stimuleerdenwedat.EenmaalthuisvoerdenwediegegevensinineenzelfgemaaktCRM-systeem(opbasisvan MicrosoftAccess).Danwarenwezo’ntweewekenzoetmetnabellenvanleads(mogelijkeklantendiewatinteresse haddengetoond).Enookdaarbijkrijgjenietaltijdmeteendejuistepersoonaandelijn,dusweeropandere momententerugbellen.Daarkwamendanookweerordersuitvoort;zo’nbeursdeelnamewerktnogeenhele tijddoor.

Djaanhetwerk.

LaterhaddenweookeenbeursinRimini,Italië.Datbeurswerkisontzettendleukomtedoen,maarookslopend: jebentdeheledagintouw,jemaaktlangedagen.’sAvondsmetelkaaruiteten,vaakookmetklanten.Zohadden weeenseendinermetAmerikaanserelaties,opz’nAmerikaans:allesgroot,grotebiefstukenzovoort.

Vergelekenmetdekoudeacquisitieopdethuisbasiskrijgjeopeenbeurseenandersoortklanten.Veelkomen heelbewustnaarjestandtoe.Dezemensenhebbenduidelijkalinteresse,zewillenmeerwetenoverjouwproduct. Zo’nweekopeenbeursleverteenstukmeeropdaneenweekbellen.

Arbeidsbemiddeling

Namijnwerkmetdedj-apparatuurstapteikovernaareenuitzendbureaudatbemiddeldetussenwerkgevers metbouwprojectenenwerklieden:allerleisoortentimmerliedenenandereambachtslieden.Daarwerkteikvooral indebuitendienst.Bijarbeidsbemiddelinghebjecontactaantweekanten:aandeenekantdewerkgevers,de opdrachtgeversdiemensenzoekenvooreenbepaaldproject.Aandeanderekantdeuitzendkrachtendieeen kluszoeken.Jebelteenopdrachtgever,jezeteenuitzendkrachtindiebijdekluspast.

Aanheteindvandeweekbeldeikdeopdrachtgeveromtevragenofallesgoedgaat.Aanheteindvaneen afgesprokenperiodedoeikdatook:ginghetgoed,wiltunogverlengenmisschien?Watgingergoed,watging ernietgoed,watkanerdevolgendekeerbeter,hoeisonzedienstverleningverlopen?

Alseenuitzendkrachtergensnietmeernodigis,gaikmet ’mingesprek:hebjezelfalwerk,ofmogenwijweer werkvoorjezoeken?Hetmooievanditwerkvindikdatjezelfervaart,vanatotz,hoehetheletrajectloopt.Je hebtzelfeencompleetbeeldvanhetgeenjeaanbiedt.Datvindikerleukaan.Jebentnietalleenmaaréén schakeltjeinhetgeheel.

Buitendienst

CONCEPT

Indebuitendienstmaakjezelfjeafsprakenmetbouwbedrijven,vangroottotklein.Danreediknaareenklant toeomm’nverkoopverhaaltedoen.Ookgingiklangsbijbouwprojecten,omtepratenmetdeuitvoerders.Die gesprekkenhebbentweefuncties:hetiseenkwaliteitscontrole,wantjevraagthoehetgaatmethetwerk,ofde uitzendkrachtendieernuwerkengoedfunctioneren.Enjegaatnaoferbijditprojectnogbehoefteisaanextra werkers;diegesprekkenhebbendusookeenelementvanacquisitie.Erwarendagenbijdatikalleenmaarop dewegzatvoorgesprekken.

Kwaliteit

Opdezemarktzijnverschillendesoortenuitzendbureausactief.Erzijnerdiegewoonzoveelmogelijkwerkers proberente ‘schuiven’,zonderveeltelettenopdekwaliteitvanhetwerk.Wijrichttenonsopeenhoger marktsegment,wemiktenopkwaliteit.Metelkeuitzendkrachtvoerdeikeenintakegesprekvaneenhalfuur. Pakwegtienminutendaarvanbesteeddeikaanhetintroducerenvanonsbedrijfendemogelijkewerkzaamheden diedekandidaatmoestgaandoen,zodatdeuitzendkrachtkonbeoordelenwathetwerkzougaaninhouden.

Derestvanhetgesprekhadalsdoelombovenwatertekrijgenwatdezeuitzendkrachtinz’nmarshad:watisje ervaring,waarbenjegoedin?Waarliggenjouwkwaliteiten,watvindjijleukomtedoen?Noemeensdelaatste drieprojectendiejegedaanhebt.Wanneerbenjebeschikbaar?Dieinformatiehadiknodigomdejuistepersoon aanhetjuisteprojecttekoppelen.Zowetenwewatiemandkan.

Eeninterieurtimmermaniseenandersoorttimmermandaneenbetontimmerman.Bijbinnenkomstkonikvaak alzienwelksoorttimmermaniemandwas.Vaakhadikzesvanzulkegesprekkenopeenmiddag.

Timmermanopeenbouwproject.

JehadnietalleenuitzendkrachtenuitNederland,maarookuithetbuitenland,bijvoorbeelduitPolenofRoemenië. Erwarenwerkgeversdienietmethenwildenwerken,maarerwarenerookgenoegdiegraagmetdezemensen werkten.WevereistenweldatzijNederlandskenden.Wevondenkwaliteitbelangrijkerdannationaliteit.

Eendienstverkopen

Alsjedezefunctievergelijktmethetwerkdatikhadmetdedj-apparatuur,valtopdatjealsintermediaireen dienstverkoopt,geentastbaarproduct.Jekuntdiedienstineenverkoopgespreknietlatenzien.Datmaakthet verkopenwelwatmoeilijker.Welkunjewijzenopjeervaring,opjetrackrecordvantevredenklanten,enjekunt uitleggendatjezorgvuldigbentmethetscreenenenbeoordelenvanuitzendkrachten.

Wewarenbijhetuitzendbureaumeteengroterteamdaninmijnvorigebaan.Alswegingenbellenvooracquisitie, maaktenwemetelkaareersteenpoosjelol.Dangingenwepasbellen;meteenlachopjegezichtgaatdatveel beter.

CONCEPT

Wielersport

Mijnwerkgeverdeedookaaneventmarketing:hijsponsordeeenwielrenploeg.Hijhieldzelfveelvandewielersport enhadeenwielerploeg,watsomsvooreenmooispektakelzorgde.Naasthetparcourszettenwedaneengrote vrachtwagen,zoeentjeuitdeformule1-wereld,waareenserreeneenperronuitkonschuiven.Daarnodigden weonzerelatiesuit,diedaarcompleetverzorgdwerdenmethapje,drankje,koudbuffet,warmbuffet.

Dewielersportleeftbehoorlijkindebouwwereld,dushetwaseengoedevormvanrelatiemanagement:jerelaties warmhoudenenhuneengoedgevoelgevenmeteendagdiezezichnoglangherinneren.

Veldrijdenalsrelatiemanagement.

Weorganiseerdenookenkelekerenperjaarmountainbikeclinics,waarvoorweonzerelatiesuitnodigden.Dan deeldenwesetjeswielerkledinguit,metonzenaameropnatuurlijk.

Conjunctuurgevoelig

Dezebranchevanintermediairsvoorbouwbedrijveniswelheelgevoeligvoordeupsendownsindeeconomie, deconjunctuur.Alshetgoedgaat,zijndewerkersbijnanietaanteslepen,maaralsdeeconomischegroeitegenzit, valtdevraagbehoorlijkterug.Ookontstaaterdandrukopdeuurtarieven,zosterkdateenzelfstandige uitzendkrachterampervoorkanwerken.

Veeluitzendkrachtenwarenzzp’er:zelfstandigezonderpersoneel.Eenzzp’ermoetookdebelastingensociale verzekeringspremiesinhetuurtariefdoorberekenen.Verderkomthijmeteeneigenbusmetgereedschap,dat moetookinhetuurtariefverwerktzijn.Wijgavendezemensenadviesoverbijvoorbeeldeen arbeidsongeschiktheidsverzekering,wehaddenvoorhenookaanbodvanzulkeverzekeringen.

Onlinebezig

CONCEPT

Daarnaastwasikvoorhetbedrijfookactiefopsocialmedia,dewebsitebijhouden,referentiesbijbedrijven opvragenendieopdewebsiteplaatsen,denieuwsbriefinordemaken,meedenkenovereennieuwCRM-systeem. ZehaddendaareenzelfgebouwdCRM-systeem,waarwealledetailsvanopdrachtgeversenuitzendkrachtenin kwijtkonden.Wekondenermeemailen,sms’en,wekondenereenmailingofeenbulk-smsuitversturen,digitaal factureren.’

Opdracht4 DeberoepservaringvanPepijn

a. InwelkeopzichtenverschiltjouwbeeldvaneencommercieelberoepmetPepijnsberoepservaring?

b. InwelkeopzichtenkomtjouwbeeldovereenmetdeervaringenvanPepijn?

Opdracht5 Koudeacquisitie

a. Watbetekent acquisitie?Zoekhetopalsjehetnietweet.

b. Watiskoudeacquisitie?

Opdracht6 Beursbezoekers

WelkverschilsignaleertPepijntussenklantendiehijaandetelefoonwerftenmensendiedebeursstandbezoeken?

Opdracht7 Dj-apparatuurenarbeidsbemiddeling

Pepijnstweedewerkkringkunjezienalseenpromotietenopzichtevanzijneerstebaan.Waarkunjedataan zien?

Opdracht8 Wielersport

Pepijnstweedewerkgeverhieldvanwielersport.Maarerwasnogeenredenwaaromhijrelatiesuitnodigdeom naarwielrennentekomenkijken.Welkereden?

3.4Takenenfuncties

InhetverhaalvanPepijnkomjetweefunctiestegen:commercieelmedewerkerenconsulentcommerciële arbeidsbemiddeling.Bijelkefunctiehoorteenduidelijkomschreventakenpakket.Alsjesolliciteertnaareen functie,ishetbelangrijkomdattakenpakketgoedtebegrijpen,wantdaaruitbestaatjewerkalsjewordt aangenomen.Voorjewerkgeverisdatookbelangrijkomtekunnenbeoordelenofjouwopleidingenervaring passenbijdattakenpakket.

Taak Mensenvormenorganisatiesomdaterwerktedoenis,enomdathethandigerisomdatwerkteorganiseren. Werkkunjeindelenintaken.Een taak bestaatuitéénduidelijkafgebakendewerkzaamheid,ofuiteenpaar werkzaamhedendiebijelkaarhoren.

Eenvoorbeeldvaneentaakineenbedrijfisderegistratievaningaandeenuitgaandepost.Alsallemedewerkers zichdaarmeebezighouden,gaanerdingenmis.Hetisnietefficiënt.Daaromkrijgthetsecretariaatdezetaak.De anderemedewerkershebbenelkanderetaken.

Functie

Een functie bestaatuitmeerderetakendiebijelkaarpassen.Uitvoeringvandietakenisnodigomdeorganisatie goedtelatenfunctioneren.Jijbentdegenediedefunctievervultofuitoefent.

Bijeenfunctiehoorteen functieomschrijving.Daarinkunjelezenwelkeplaatsdefunctiepreciesheeftinde organisatie.Wieheeftdeleidingoverjou?Aanwiemoetjerapporteren?Geefjijleidingaananderen?Ookhet doelvandefunctie,detaken,bevoegdhedenenverantwoordelijkhedenstaanineengoedefunctieomschrijving.

Ineengoedepersoneelsadvertentiestaateenfunctieomschrijving.Datgeeftjeeenbeeldvandeinhoudvaneen functie.Werkzoekendenkunnenzobeterbeslissenofhetzinheeftomnaardiefunctietesolliciteren.

Ookalsjeaanhetwerkbent,isjefunctieomschrijvingbelangrijk.Hetgeeftjeduidelijkheid:jeweetprecieswelke takenjeuitmoetvoerenenwatjerelatieismetanderemedewerkers.

Jefunctieomschrijvingisomnogmeerredenenbelangrijk:

• Hetisdebasisvoorjebeoordeling.Jewordtbeoordeeldopdetakenenverantwoordelijkhedendieinje functieomschrijvingstaan.

• Hetisookeeninstrumentbijjefunctioneringsgesprekenjeloopbaanplanning:benjealtoeaaneenzwaardere taakofverantwoordelijkheid?

• Hetisdebasisvoordefunctiewaardering:jesalarishangtafvandezwaartevanhettakenpakketende verantwoordelijkheden.

Voorhetmanagementisdefunctieomschrijvingeenhulpmiddelbijdeselectievannieuwpersoneel,bijde beoordelingvanmedewerkersenbijhetpersoneelsbeleid.

Functieomschrijvingcommercieelmedewerkerbinnendienst

Functiedoel

Plaatsindeorganisatie

Taken

Bevoegdheden

Verantwoordelijkheden

• Onderhoudenvancontactenmetklanten

• Meewerkenaanbehalenverkooptargets

• Administratieveondersteuningvandeverkoop

Demedewerkerheefteenondersteunendefunctieenwordtaangestuurd doorhethoofdVerkoop.

• Verkoopaanbestaandeenpotentiëlerelaties,telefonischenonline

• Volgenvanverbruikklanteninverbandmetherhalingsaankopen

• Bijhoudenvanklantendossiers

• Offertesuitbrengenenbewakenvanvoortgang

• Klantenontvangen

• Afsprakenmaken

• Bijhoudenverkoopadministratie

• Zelfstandigcontactleggenmetmogelijkeklanten

• Binnengesteldegrenzenzelfstandigoffertesuitbrengen

• Bijdragenaanhethalenvanverkooptargets

• Goedeafwikkelingvandeadministratievekantvanhetverkoopproces

• Aanspreekpuntvoorklanten

Opdracht9 Takenenfuncties

Bestudeerhetvoorbeeldmetdefunctieomschrijvingvoorcommercieelmedewerkerbinnendienstindetekst.

a. Isdezeomschrijvinghetzelfdevoorelkefunctiemetdezefunctienaam?Verklaarjeantwoord.

b. Verklaarbijdebevoegdhedendebetekenisvan ‘binnengesteldegrenzen’

c. Welkegevolgenkunnendezeverantwoordelijkhedenhebbenvoordemedewerkerdiedezefunctieuitoefent?

Opdracht10 Bevoegdhedenenverantwoordelijkheden

a. Welkebevoegdhedenheefteenkassamedewerkerineensupermarkt?

b. Welkeverantwoordelijkhedenhorendaarbij?

CONCEPT

Opdracht11 Zakelijkecorrespondentie

Alselkemedewerkerpostkanregistreren,gebeurthetwerknietefficiënt.Erkannogietsmisgaan.Bedenkwat enwaarom.

Opdracht12 Taakverdeling

a. Watishetgrotevoordeelvantaakverdeling?

b. Bedenkwelkenadeleneenalteverfijndetaakverdelingkanhebben.

Opdracht13 Taakenfunctie

a. Watishetverschiltusseneentaakeneenfunctie?Kieshetjuisteantwoord. Eentaakheefteenaantalfuncties.Taakisduseenruimerbegripdanfunctie. Eenfunctiebestaatuiteenaantaltaken.Functieisduseenruimerbegripdantaak.

Takenkaneenmedewerkerzelfstandiguitvoeren,eenfunctieuitvoerenkanalleennaeen functioneringsgesprek.

Naareentakenpakketkunjesolliciteren,naareenfunctieniet.

b. Watisprecieshetverschiltusseneenfunctieendefunctionarisdiedefunctieuitoefent?

3.5Commercieenmarketing

Marketing isdekunstomervoortezorgendatklantenproductenkunnenkopendieaansluitenbijhunbehoeften, omgoederenendienstenaantebiedendiewaardehebbenvoordedoelgroep.Omopdehoogteteblijvenvan debehoeften,doetdeafdelingMarketingvaneenbedrijfaanmarktonderzoek.Opgronddaarvanontwerpenze eenmarketingstrategie,eenplanvanaanpak.

VierP’s

Diemarketingstrategievindjeinhetmarketingplan.Daarinstaatdeinvullingvandemarketinginstrumenten,de vierP’s,centraal:

Product

Hetproductofdedienstzelf,assortiment,merk,serviceengarantie,verpakking.

Prijs

Consumentenprijs,prijsvoordetussenhandel,kortingen.

Plaats

Keuzeenonderhouddistributiekanalen,selectievanverkooppunten,winkelformules.

Promotie

Reclame,persoonlijkeverkoop,pr,sponsoring,publiciteit,directmarketing(inclusiefonlinemarketing), verkoopacties,beurzenententoonstellingen.

Promotiekunjeeigenlijkbeter ‘communicatie’ noemen.Eenondernemingkannogzo’ngoedaanbodhebben, alszenietcommuniceertmetdedoelgroepen,zalzenietveelverkopen.Ineencommerciëlefunctievoerjijeen deelvandiecommunicatieuit.Jevormtalshetwareeenbrugtussenjewerkgeverendeklanten.Jelichtklanten voor,jedraagtbijaandemerkbekendheidenjestimuleertdeverkoop.Jebentookdirectbetrokkenbij verkoopacties.Opbeurzenzijnhetdeverkopersdiedepromotieuitdragenendieleads(mogelijkeklanten)in kaartbrengen.

Verschilmarketingencommercie

Inhetwerkveldmarketingligtermeernadrukoponderzoek,analyseren,nadenkenenontwerpen.Ineen commercieelberoepbenjemeereendoener:jevoertonderdelenvandemarketinguit.Voorhetsuccesvaneen ondernemingishetbelangrijkdatalleneuzendezelfdekantopstaan:allemedewerkersdragenbijaande uitvoeringvandemarketingstrategie.OpdeafdelingVerkoopgeldtdatnogsterker,wantdeverkoopisonderdeel vandiestrategie.

Wederzijdseaanvulling

Hetisdanookgeenwonderdatjetijdensjeopleidingaardigwatleertovermarketing.Hetisbelangrijkdatjij allesvanmarketingbegrijpt.Enzijmoetenjounetzogoedbegrijpen.Alsverkoperhebjeveeldirectcontactmet klanten,veelmeerdaneenafdelingmarketing.Voordiecollegavormjijduseenbelangrijkebronvaninformatie. Jehoortvaakwatklantenvanhetaanbodvindenenwaarzevooralnaaropzoekzijn.Metzulkeinformatiekan deonderneminghetmarketingbeleidregelmatigafstemmenenzonodigaanpassen.

Andereafdelingen

Jecollega’svandemarketingafdelingzijnnietdeenigenmetwiejevaakcontacthebt.Alsverkoperbenjeook afhankelijkvandeinkopers:iservoorraad?Envandelogistiekemedewerkers:kunnenweditoptijdleveren, kunnenwewaarmakenwatwebeloven?Ookdetechnischemensenvandeproductiehebjevaaknodig.Jebent zelfniettechnischgeschoold,dusombepaaldedingenuittekunnenleggenhebjehunkennisnodig.Alshetom eenwatingewikkelderproductgaat,kanhetheelzinvolzijnomsamenmetzo’ncollegabijeenklantopbezoek tegaan.

Opdracht14 Commercieenmarketing

a. Waaromishetvoorverkopersnodigomgoedopdehoogtetezijnvandemarketingvanhunbedrijf?

b. Inwelkopzichtkaneenverkoperdecollega’svanmarketingvaninformatievoorzien?

CONCEPT

Opdracht15 Marketingmixensales

a. BijwelkevandevierP’shoorthetwerkineencommercieelberoep?Kieshetjuisteantwoord. product prijs promotie plaats

b. OpwelkemanierhebjeineencommercieelberoeptemakenmetdePvanproduct?

3.6Samenvatting

Commerciebetekenthandel,verkopenmetalsdoelwinstmaken.Ineencommercieelberoepligtdenadrukop verkopen,vooralaanzakelijkeklanten.Verkoopaanconsumentenvindjeinderetail.Debelangrijksteonderdelen vanhetcommerciëlewerkveldzijn:

• persoonlijkeverkoop,sales

• onlinecommunicatie,e-commerce:verkopenkannietalleenfacetofaceoftelefonisch,maarookviahet internet

• zichtopdeklantreis.Diebestaatuitalleopeenvolgendeonlineenofflinecontactendieeenklantheeftmet eenaanbieder.Inzichtdaarinhelptjeombeterbijklantenaantesluiten

• uitvoerenvandemarketingstrategie.

Desalesmanagerofhoofdvandeverkoopheeftdeleidingovereenverkoopteam.Accountmanagersverzorgen zelfstandighetcontactmetbestaandeklantenenzijnopzoeknaarnieuweklanten.Keyaccountmanagerszijn verantwoordelijkvoorhetcontactmetdegrootsteklanten.Eencommercieelmedewerkerondersteuntde accountmanagersendoetveelvanhetadministratievewerkdatdeverkoopmetzichmeebrengt.Indebinnendienst zitjevooralopkantoor,indebuitendienstbezoekjeklanten.

Eenservicemerchandiserhelptretailersmetdewinkelpresentatie.Eene-commercespecialistwerktvooralaan hetverbeterenvandewebsiteenaane-mailcampagnes.Eenconsulentcommerciëlearbeidsbemiddeling (intercedent)koppeltuitzendkrachtenaanwerkgevers.Eenjuniormanagerinternationalehandelisbezigmet importofexportengeeftleidingaanmedewerkers.Eenjuniormanagergroothandelverkooptaanretailersen geeftleidingaanmedewerkers.

Bijkoudeacquisitiepraatjemetmogelijkeklantenmetwiejenognieteerdercontacthad.Eenpositievemindset isdaarbijbelangrijk.Zowelbijkoudeacquisitiealsbijbeursdeelnameishetbelangrijkomklantgegevensinte voerenineenCRM-systeem.Verkopenvaneendienstkanlastigerzijndanverkoopvangoederen,omdatjede dienstnietkuntlatenzien.

Eentaakbestaatuitéénduidelijkafgebakendewerkzaamheid,ofuiteenpaarwerkzaamhedendiebijelkaar horen.Eenfunctiebestaatuitmeerderetakendiebijelkaarpassen.Ineenfunctieomschrijvingstaatwelkeplaats defunctiepreciesheeftindeorganisatie,hetdoelvandefunctie,detaken,bevoegdhedenen verantwoordelijkhedendieerbijhoren.Defunctieomschrijvingisdebasisvoorjebeoordeling,voor functioneringsgesprekkenendefunctiewaardering.

CONCEPT

Marketingisdekunstomervoortezorgendatklantenproductenkunnenkopendieaansluitenbijhunbehoeften, omgoederenendienstenaantebiedendiewaardehebbenvoordedoelgroep.Demarketinginstrumentenbestaan uitdevierP’s:product,prijs,plaatsenpromotie.Persoonlijkeverkoophoortbijpromotie,ofwelcommerciële communicatie.Eenverkopervoerthetmarketingbeleiduit,enkanwaardevolleinformatieoverklantendoorspelen aandemarketingafdeling.

Opdracht16 Vacatures(plusopdracht)

Zoekvacaturesvoorcommerciëleberoepen.Jekuntopinternetkijkenofindekrant.Kieseréénoftweeuitdie jegeschiktlijkenvoorjoualsjejembo-diplomaopzakhebt.Wattrektjeaanindezebaan?Waaromkiesjejuist dezevacature?

Opdracht17 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Accountmanager

• Binnendienst

• Buitendienst

• Commercie

• Commercieeldirecteur

• Commercieelmedewerker

• Consulentcommerciëlearbeidsbemiddeling(intercedent)

• CRM-systeem

• E-commerce

• Functie

• Functieomschrijving

• Junioraccountmanager

• Juniormanagergroothandel

• Juniormanagerinternationalehandel

• Keyaccountmanager

• Klantreis(customerjourney)

• Koudeacquisitie

• Marketing

• Salesmanager

• (Service)merchandiser

• Taak

• Vertegenwoordiger

• VierP’s

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

CONCEPT

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

HOOFDSTUK4 ONDERMERSCHAPINACTIE

CONCEPT

Alsjeondernemerwiltworden,ishethandigalsjeeenondernemerstypebent.Hoeweetjeofjijdatbent?Daar kunjeachterkomendoortekijkennaarjeeigenpersoonlijkheid.Daarnakunjekijkenofjeondernemendbent. Hetiswelbelangrijkdatjeeerlijknaarjezelfdurfttezijn.Omteslagenalsondernemerishetbelangrijkomte wetenwaarjepassieligt.Alsjijkuntdoenwaarjehartligt,hebjedemeestekansvanslagen.

Tijdensjeonderzoeknaarjepassie,kwaliteitenenvaardighedenkomjeermisschienachterdatjeeenaantal dingennognietgoedkunt.Datgeeftniet,veelondernemersvaardighedenkunjeleren.Eéndingiszeker:hoe meerjeweetoverjeeigenondernemerskwaliteitenenoverwatvoorondernemerjebent,destebeterzalhetje lukkeneenondernemingtoteensuccestemaken.Hetisgoedomtewetendaternieteenvastprofielisvooreen ondernemer,iedereondernemerisuniekenheeftzijneigenvaardighedenenkwaliteiten.Grotekansdatjijdus kuntslagenalsondernemer.

Leerdoelen

• Jekenthetbelangvanpassievoorondernemerschap.

• Jeweetwelkeondernemerskwaliteitenbelangrijkzijn.

• Jeweethoejeeenpersoonlijkopleidingsplanmaakt.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

a. Welketegenslagenhebjijoverwonneninjeleven(grootofklein)?

b. Watkunjevantegenslagenleren?

4.1Watisondernemen?

AlsjeinhetNederlandsewoordenboekdebetekenisvanhetwoord‘ondernemen’opzoekt,danstaater:‘beginnen tedoen;=uitvoeren:actieondernemen’.Beginnenmetdoen,inactiekomeniseenbelangrijkeeigenschapvan ondernemers.Maardaarmeebenjenoggeenondernemer.Hetiseenstart.

Kwaliteitenvanondernemers

Watondernemersmetelkaargemeenhebben,isdatzeveelpassiehebbenvoorhunonderneming.Zedoeniets watzegraagdoenenzedoenietswaarzegoedinzijn.Datgeeftvoldoening.Dievoldoening,hetgevoeldatje hetkuntdoenzoalsjehetzelfwilt,hetgevoelvanonafhankelijkheid,isvaakbelangrijkerdanhetideedatjeer veelgeldmeeverdientenrijkwordt.Verderwordenactiviteitenalskansenzienenbenutten,innoveren (vernieuwen)enrisicodurvennemenvaakineenademgenoemdmetondernemen.

Eigenlijkisergeenvastedefinitievoor ondernementegeven.Jekunt ondernemerschapopveelverschillende manierenbekijken.Jekuntnaarde eigenschappenvandeondernemerkijken. Jekuntkijkennaarwatondernemersvoor demaatschappijbetekenen.Jekuntook naardejuridischekantvan ondernemerschapkijken.Dankijkjenaar welkewettenenregelsvoorjouals ondernemergelden.OokdeBelastingdienst heefthaareigenregelsomvasttestellenof iemandondernemeris.Maarde eenvoudigstedefinitieistezeggendateen ondernemeriemandisdiewerktals zelfstandige,dusnietvooreenbaas.

CONCEPT

Waaraanherkenjeeenondernemer?

Ondernemingenvindjezowelindeb2balsindeb2c.Eenondernemerkanmetzijnondernemingaanandere bedrijvenverkopen,maarkanookervoorkiezenomalsondernemerrechtstreeksaandeconsumentteverkopen. Eencombinatieisookmogelijk.Erzijnondernemingendiezowelaananderebedrijvenenookaandeeindgebruiker (consument)verkopen.

Waaromondernemerworden?

Aanbijna13.000ondernemersis,tijdenseenonderzoek,gevraagdwaaromzijmethunbedrijfzijnbegonnen.De ondernemerskregenvijfantwoordenvoorgelegdwaaruitzeeréénmoestenkiezen.Ditleverdehetvolgende beeldop.

Uitdeafbeeldingkunjeaflezendat‘doenwatjeleukvindt’veelbelangrijkerisvoorondernemersdan‘rijkworden’. Gelukkigmaar,wantmensendieechtrijkwordenvanhuneigenbedrijfzijneerderdeuitzonderingdanderegel.

Eenandereredenomeenbedrijftestarten,kanzijndatiemandzijnbaankwijtisenduswerkloosis.Ofdatiemand hetnietnaarzijnzinhadopzijnwerk.Datkannethetlaatstezetjezijnomvoorjezelftebeginnen.

Waaromwordtiemandondernemer?

Belangrijkeredenenomondernemertewordenzijn:

• onafhankelijkzijn

• opzoeknaareennieuweuitdaging

• doenwatjevoldoeninggeeft

• jeeigenkennisenervaringgebruiken

• werkloosgeworden,dusopzoeknaarnieuweinkomsten

• ontevredenmetbaaninloondienst

• gezinenwerkbetercombineren

• meergeldverdienen

• gebruikmakenvaneigenvakkennis

• gatindemarktzien

• geldbeschikbaarhebben

• meerstatuswillen.

CONCEPT

Succesvolondernemen

Watiseensuccesvolleondernemer?Isdatiemanddiebinneneenpaarjaarrijkis,ofiemanddiesteedseennieuw gatindemarktvindt?Iseensuccesvolleondernemeriemanddieheelgoedweetwaterbijzijnklantenleeften daarmeeeenvasteklantenkringopbouwt?Ofiseensuccesvolleondernemerdewinkelieromdehoekwaarje altijdterechtkuntendiemethardwerkenzijnboterhamverdient?

Erisveelwetenschappelijkonderzoekgedaannaarsuccesvolondernemen.Zoisbijvoorbeelduitgezochtdatje eengrotekanshebtomteoverlevenoplangetermijnalsjeondernemingzevenjaarbestaat.Eenheelbekend onderzoekoverdevraagwatondernemersondernemendmaakt,washetonderzoekvanSarasSaravathy.Zij ontdektenaveelgesprekkenmettopondernemersdatervijfprincipeszijndiedezeondernemerssuccesvol maken.Ditwordendevijfprincipesvan effectuation genoemd.

• birdinhand-principe

Hierbekijkjewelkemiddelenjebeschikbaarhebtenopwelkemanierenjedezekuntinzetten.Jepastjedoel aanbijdemiddelenenmogelijkhedendiejehebt.

• affordableloss-principe

Jeneemteenaanvaardbaarrisico.Jeweegtbijiederbesluitafwelkverliesjekuntlijdenenwelkewinst ertegenoverkanstaan.Jebepaaltvooralwelkrisicojewiltenkuntnemen.

• crazyquilt-principe

Hierbijgaathetomjenetwerk.Wiekenjeenwiekanjouhelpenomjouwplannenteverwezenlijken.

• lemonade-principe

Vancitroenenmaakjelimonade.Alsjeeentegenslaghebt,probeerjedieomtebuigentotietspositiefs.Je probeertkansentezienindetegenslagendiejeervaart.

• pilotintheplane-principe

Alsondernemerneemjehetheftineigenhanden.Jijbentdepilootvanjeeigenbedrijfenbepaaltwelkekant jeopgaatenmetwelkemiddelenjedatdoet.

Erzijnnogveelmeeronderzoekennaarsuccesvolondernemengedaan.Detweebelangrijkstevoorwaardenvoor ondernemerschapdiedangenoemdworden,zijnmeestal:passieenergensheelgoedinzijn.

Opdracht2 Succesvolondernemen

a. Bekijkhetvoorbeeld ‘Waaromwordtiemandondernemer’ indetheorie.Welkedrieredenensprekenjouhet meesteaan?Legjeantwoorduit.

b. Watisvoorjoudebelangrijksteredenomtewillenondernemen?

c. Wanneervindjijeenondernemersuccesvol?Noemminimaaldriepunten.

d. Effectuationkentvijfprincipes.Combineerhetprincipemetdejuisteomschrijving.

PrincipevanEffectuation

Birdinhand

Affordableloss

Crazyquilt

Lemonade

Pilotintheplane

Omschrijving

Aanvaardbaarrisico

Doelpastbijdemiddelen

Eentegenslagbuigjeominietspositiefs

Hetnetwerkhelptjeomplannente verwezenlijken

Neemheteigenheftinhanden

OverMyJewellery

‘...AlssprankelendeconnectorszijnwetoegewijdombetaalbareNederlandsesieradendesignsaantebieden, dietoegankelijkendraagbaarzijnvooriedereen.Indeloopderjarenheeftdeontwikkelingvanonskenmerkende MyJewellery-merkonsveellessengeleerd,dieonsallemaalnogambitieuzerhebbengemaaktdanooittevoren. Wezijntrotsophetbedrijfdatwevandaagdedagzijn.Doortelerentijdensiederestapvanonzereisenonste lateninspirerendoorjouwbehoeftenenwensen,hebbenweonzecollectiesuitgebreidmetkleding,beautyen lifestyle-producten,waarvanhetcreatieveprocesvolledigineigenhuiswordtontwikkeld.

Vanschetsentot(print)design,fotoshootstotmodellenenallesdaartussenin... ’

My-jewellery.com(ingekort).

e. Leesdecasus.

Welkprincipe(s)vaneffectuationherkenjeindezecasus?Legjeantwoorduit.

4.2Startenmeteenonderneming

Veelsuccesvolleondernemerszeggen: ‘Hetbelangrijkstevanondernemerworden,isdatjeeengoedideehebt enhardwerkt!Derestkomtvanzelf.’

Eengoedevoorbereiding

Omalsondernemertestartenhebjeeengoedideenodig,datishelemaalwaar.Maareengoedevoorbereiding isdaarbijonmisbaar.Ondernemenvraagtomveelverschillendekwaliteiten.Meteengoedevoorbereidingisde kansvanslagengroter.Tijdensdevoorbereidingwordtjeideeeenconcreet product (goedofdienst)datjekunt verkopen.Ookdenkjenaoverwatjemoetdoen(enlaten)omjeideeindemarkttezetten.Verderishetgoedte wetenwelktypeondernemerjebent.Sommigenzijnervoorindewieggelegd,anderenmoetenhetleren.Weer anderenontdekkendatzezichprettigervoelenalszeinloondienstwerken,metmeerzekerheden.

CONCEPT

Businessplan

Bijeengoedevoorbereidinghoorteen businessplan.Injebusinessplanstaatwaarom,hoeenwatjegaat ondernemen.Jijgeeftjouwpersoonlijkemotivatieofdrijfveerwaaromjeondernemerwiltworden.Eenbusinessplan wordtookwelbusinesmodel,bedrijfsplan,ondernemingsplangenoemd.Hetbusinessplaniseenpersoonlijke presentatievanjebedrijfsideeenalleswatdaarbijkomtkijken.Jelegtdaarinduidelijkuithoejevanplanbent omjebedrijfoptezetten.Ineenbusinessplanonderbouwjejouwkeuzes.

Jemaakthetbusinessplanindeeersteplaatsvoorjezelf,omeenduidelijkbeeldtekrijgenvanwatjewilt.Alsje jeplanpresenteertbijeenkredietverstrekker,kijktdepersoondiehetkredietverstrektooknaarjoualspersoon diehetplangaatuitvoeren.

Inhetbusinessplanstaan:

• jepersoonlijkegegevens,jewaardenenjebedrijfsideeendepraktischeinformatieoverjebedrijf

• jemarktbeschrijvingmetmarktonderzoek,jemarketingplan,verkoopplaneninkoopplan(samenookwelhet commerciëleplangenoemd)

• eenfinanciëleonderbouwing.

Hoejejezelfpresenteert,isnetzobelangrijkalsjeplanzelf.Datzegtietsoverjemotivatie,jeenthousiasme,je verkooptechniekenovertuigingskrachtendaarmeeietsoverdeslagingskansvanjebedrijf.Daaromvindjein hetbusinessplannietalleenhetbedrijfsidee,informatieoverde markt enfinanciëleinformatie,maarookveel informatieoverjouweigenschappenterug.

Markt

Alseenondernemerspreektoverdemarkt,gaatditoverhettotaalvankopers(vragers)en verkopers(aanbieders)samen.Eenondernemerdiegoedopdehoogteisvandemarkt,is ‘marktgericht’

Opdracht3 Startenmeteenonderneming

a. Welkedrieonderdelenstaanineenbusinessplan?

b. ‘Dieondernemerisgoedopdehoogtevandemarkt.’

Watbetekent ‘markt’ indezezin?

CONCEPT

c. Voorwieschrijfjeeenbusinessplanindeeersteplaats?Kieshetjuisteantwoord. voordebankomeenfinancieringaantevragen vooreenkredietverstrekker voorjezelf voordemarktomklantenaantetrekken

d. Alsjeeenfinancieringnodighebt,vraagteenkredietverstrekkeromeenbusinessplan.Waaromwillenzijgraag eenbusinessplanzien?

4.3Passiealsondernemer

Watondernemersmetelkaargemeenhebben,isdatzeveelpassiehebbenvoorhunbedrijf.Zedoenietswatze graagdoenenwaarzegoedinzijn.Endatgeeftvoldoening.Dievoldoening,hetgevoeldatjehetkuntdoenzoals jehetzelfwilt,hetgevoelvanonafhankelijkheid,isvaakbelangrijkerdanhetideedatjeerveelgeldmeeverdient enrijkwordt.

Jemotivatieenenthousiasmezijndusheelbelangrijk.Datheefttemakenmetwaarjehartligt,watjegraagdoet enwaarjeenergievankrijgt.Datheet passie of drijfveer,endieisvooriedereenverschillend.Waarligtjouwhart? Watdoejijgraag?Gamen?Muziekdownloaden?Eenmoestuinbijhouden?Chattenmetjevrienden?Voetballen? Uitgaan?Koken?Chillen?Vakantieplannenmaken?Datzelfdegevoelvanietsheelgraagdoen,moetjeookhebben voorjeonderneming.

Ineenonderzoekonder129ondernemerskomtnaarvorendatpassievooraltemakenheeftmetdrijfveren, bezielingentoewijding,zakenvoorelkaarkrijgenenmetveelaandachtdedingendoen.Detijddieietskost, heeftmaarheelweiniginvloed.Passieiseenbronvanenergie.

Seepje

DewereldschonerenmooiermakenisdemissievanJasper GabriëlseenMelvinLoggies.MethunsocialeondernemingSeepje kregenzehunduurzamevoettussendedeurvande wasmiddelenmarkt.ZeverwerkenschillenvanvruchtenuitNepal totplantaardigewasmiddelen – eninmiddelsookallesreinigers enafwasmiddelen.

Bron:Seepje.

Jasper(26)enMelvin(27)zagenoptvhoeeenvrouwuitNepal schillenvandevruchtSapindusmukorossigebruikteomnatuurlijk zeepmeetemaken.Zewikkeldedeschillenineendoek,deeder waterbijen erkwamzeepvrij.Metdezeepwastezehaarharen, lichaamenkleding.Datzettedevriendenaanhetdenken:waarom gebruikenwehierallerleisynthetischemiddelenalshetook natuurlijkkan?Zegingenoponderzoekuitenkwamenincontact methunNepalese ‘schillenboer’ Hari,dienetalszijzelfeen positieveimpactwildecreëren.Zeschraaptenhunstudiefinanciering(€ 4.600)bijelkaarenkochtenhuneerste baalschillen.Nu,vijfjaarlater,concurrerenzemetdegrootstemultinationals.

‘Weziennietsnelrisico’s.Wezijnonserwelbewustvan,maarerniethuiverigvoor.Hetisontzettendleukom eenproductteontwikkelendatnognietbestaatenalsjedaarpositievereactiesopkrijgt,vanvrienden,familie enlaterexperts,krijgjedaarveelenergievan.Westrevenduurzameimpactna.Onsdoelisomzoveelmogelijk mensenblijtemakenmetonzeproductenenonzeomgevingwaarinweleven.’

Ikgastarten.nl.

Motivatie

Injebusinessplanomschrijfjejouwpassie,drijfverenofmotivatie omondernemerteworden.Waarkrijgjijenergievan?Jepassie komtechtvanuitjehartenisjeredenomhetbedrijftestarten. Alsjevanuitjeintrinsiekemotivatiegaatondernemen,onderneem jeechtvanuitjepassie.Maarerkunnensomsookextrinsieke redenenzijnwaaromjestartmetondernemen.Iemanddiegeen baanmeerheeftenalleenalszzp’eraandeslagkangaan,start minofmeeruitnoodeenonderneming.Jestartdanals ondernemermeteenextrinsiekemotivatie.

Tipsbijhetbeschrijvenvanjepassie

Devolgendedrietipshelpenjeaardigopwegbijhetbeschrijvenvanjepassie:

Formuleerpositief

Beginjijalsondernemervanuiteenrelaxte situatie,vanuitjehart,ofstartjijuitnood?

Omschrijfjemotivatienietzo:ikkannietgoedsamenwerkenmetanderen,dusbeginikmaarvoormezelf.

Doeheteerderzo:ikkomhetbesttotmijnrechtalsikzelfkanbepalenhoeikeenklusaanpak.

Denkinmogelijkheden

Dusniet:ikkangeenwerkkrijgen,dusbeginikmaareeneigenbedrijf.

Maarzo:deomstandighedenopdearbeidsmarkthebbenmenetdatextrazetjegegevenomeeneigenbedrijfte beginnen.

Checkjemotivatie

Blijfwegvan:ikwilgraagsnelcashenendatkanalleenmeteeneigenbedrijf.

Maardenk:ikgaietsdoenwatikleukvind,goedkanénwaarmeeikanderenkanhelpen.

Opdracht4 Passie

CONCEPT

a. Geefeenvoorbeeldvaneenondernemerdievanuitpassiezijnondernemingisgestart,netalsdeondernemers vanSeepje.Leguitwaaromditzijnpassieis.

b. Zijndevolgendesituatieseenvoorbeeldvanintrinsiekeofextrinsiekemotivatie?

1.Eenondernemerstarteensurfwinkel,omdatsurfenzijngrootstehobbyisenhijhetliefstalzijntijdaan zijnhobbywilbesteden: intrinsiekemotivatie / extrinsiekemotivatie

2.Eenvertegenwoordigerinbouwmaterialenraaktnaeenreorganisatiezijnbaankwijt.Hijbesluitzijnwerk alszzp’ervoorttezetten: intrinsiekemotivatie / extrinsiekemotivatie

c. LeeshetvoorbeeldvanSeepjenogeenkeerenkiesdejuistewoorden.

1.DedrijfveervandeondernemersdieSeepjeoprichtten,was duurzaamondernemen / geldverdienen / eennieuwproductopdemarktbrengen.

2.Dezedrijfveeriseenvormvan intrinsieke / extrinsieke motivatie.

3.Zekrijgenhier hoop / energie van.

Vuldedrijfverentestinopdewebsite.

d. Watzijnjouwbelangrijkstedrijfveren?

e. Waaromishetbelangrijkomjepassieofmotivatiepositiefteformuleren?

4.4Kwaliteitenalsondernemer

Omtewetenwatjesterkepuntenalsondernemerzijnenwatjeontwikkelpuntenzijn,kunjekijkennaarde competentiesdievanondernemersgevraagdworden.Natuurlijkiselkmensuniek,zoisookelkeondernemeruniek. Maarsuccesvolleondernemershebbenbepaaldeeigenschappen.Dieeigenschappenwordenookwelpersoonlijke ondernemerskwaliteiten genoemd.

Watbetekenendeondernemerskwaliteiten?

Indevolgendeillustratiestaanzeonderdenoemer ‘ondernemendgedrag’.Zehebbenallemaaltemakenmet kansenzien,kansenbenuttenenwaardecreëren.

Zogaanflexibelzijneninitiatiefnemenbijvoorbeeldoverhetkunnenbijstellenvanjeplannenalsde omstandighedenveranderen.Denkbijvoorbeeldaanrestaurantsdiemoestensluitendoorhetcoronavirus,maar diemeteenafhaalrestauranteenanderemarktaanboorden.

Creativiteitheefttemakenmethetverzinnenvannieuweideeënenbuitendegebaandepadendenken. Besluitvaardigheidgaatoverhetnemenvanbeslissingenenniettelangtwijfelen.

Belangrijkecompetenties

Indeillustratieoverondernemendgedragzijndebelangrijksteondernemerskwaliteitenweergegeven,ookwel competentiesgenoemd.Hiernawordendezecompetentiesverdertoegelicht.

Flexibelzijn

Jekuntjeaanpassenalsdesituatieverandert.Jestaatookopenvoornieuweideeënenplannen,ookalser daardooreenonzekeresituatieontstaat.Jekuntomgaanmetverschillendemensenenjehelptmensenwaar nodig.Alseensituatieverandert,kunjesnelschakelenenhandelennaardenieuwesituatie.Jeprobeertook nieuwedingenuit,jebentnieuwsgierigenwiltnieuwedingenleren.

Openstaanvoordeomgeving(sociaalvaardig)

Jebentopdehoogtevanmaatschappelijktrendsenontwikkelingen,maarjeweetookwaterspeeltinjedirecte omgeving.Jekunteennetwerkopformelewijzeonderhouden,watbetekentdatjebijvoorbeeldzakelijkeafspraken kuntmakenen(zakelijke)netwerkbijeenkomstenbezoekt.Jeonderhoudtjenetwerkookopeeninformelemanier, bijvoorbeelddooreenkeerbijeenondernemerkoffietegaandrinkenofeengesprektevoerenoverbijvoorbeeld zijnhobby’s.Daarnaastgajenaarverschillendeactiviteiten,zoalseennetwerkbijeenkomstofeenvakbeursof laatjejezientijdensbelangrijkeactiviteiteninjouwwoon-/werkplaats.

Initiatiefnemen

Jegaataandeslagmetnieuweactiviteiten.Jeonderneemtactiesomjeteontplooienenteontwikkelen.Jebent nietbangomnieuweuitdagingenaantegaan.Jedurftbeslissingentenemenenknopendoortehakken.Je neemtookzonderproblemenverantwoordelijkhedenopjeentenslottehelpjemensenofcollega’swaardat nodigis.

Lefhebbenenrisico’sdurvennemen

Jemaakteenkrachtigeenpositieveindruk.Bijkritiekoftegenstandlaatjejenietdirectvanjeideeënafbrengen. Jebentduidelijkinjeopvattingenenneemteenduidelijkstandpuntin.Alshetnodigis,durfjeanderstedenken. Wanneerjetegenslagervaart,gajedoorzonderhetdoeluithetoogteverliezen.

Samenwerken

Jebevordertdesamenwerkingenteamgeestineengroepenpastjezonodigaandegroepaan.Jewaardeert openlijkdebijdragenvananderen.Tijdensdesamenwerkingoverlegjeregelmatigmetandereneninformeert henvoldoende.Jehoudtjeaanafspraken.Alsermoeilijkhedenzijn,doejeerallesaanomeenrelatiegoedte houdenenjeneemtzonodigderolvanbemiddelaaropjealseronenigheidistussenanderen.

CONCEPT

Samenbrainstormenmetandereondernemerskannieuweideeën opleveren.

Creatiefdenken

Jebentnieuwsgierigenstelt(dejuiste)vragen.Vervolgensluisterjekritischnaardeantwoorden.Vraagstukken dieerzijn,bekijkjevanmeerderekantenenjestaatopenvoormeerinformatieofnieuweideeën.Jedurftook ommetnieuwe,andereideeëntekomenendezetedelenmetanderen.

Verbeteringsgerichtzijn

Alserietsfoutgaat,onderneemjeactie.Maarjehebtookhetideedatjesteedswiltverbeteren.Jeneemtgeen genoegenmetdeeerstedebesteoplossing,maardaagtjezelfuit.

Problemenoplossen

Alsondernemerishetbelangrijkomdeproblemendiejetegenkomttekunnenoplossen.Daarbijkunjehet probleembenoemenenspecificeren.Jegaatvervolgensopzoeknaarkennisrondomhetprobleemenjeverzamelt mogelijkeoplossingen.Jebeoordeeltoplossingen,maakteenkeuzeenvoertdieuit.Ookstajeopenvoorhet gevenenontvangenvanfeedback,samenwerkingofcocreatie.

Netwerken

Verderishetvoorondernemersheelbelangrijkomtekunnen netwerken.Jebouwtaaneenkringvanmensen omjeheen.Mensendiemisschienwelklantvanjeworden,maarvooralmensenmetwiejekuntsamenwerken ofwaarjevragenaankuntstellen.Ineennetwerkkunjeelkaarhelpenaannieuwezakelijkecontactenen/of klanten.Netwerkenisgevenennemen.Jecreëerternieuwekansenmeeenjeverbetertjesocialevaardigheden. Erontstaatdaneenwin-winsituatie.

Netwerkenkanzowelonlinealsoffline.OnlinekandatbijvoorbeeldviaplatformsalsLinkedIn,TwitterenFacebook. Offlineviajesport-ofmuziekvereniging,jefamilieenvrienden.Ofmetmensenmetwiejehebtsamengewerkt ofopschoolhebtgezeten.Alsondernemerkunjeooklidwordenvandeondernemersvereniginginjebuurtof vaneenberoeps-ofbranchevereniging.Jekuntmeedoenaanevenementenofaaneenbeursenlegtdaar contacten.Ganaarnetwerkbijeenkomsteninjeregioofwoonplaatsenverteljeverhaal.Bedenkwatjeanderen kuntbieden.

Netwerktipsvoorstarters

Netwerkenisniethetzelfdealsverkopen

Jewiltinditgevalnietperseaaniemandeenkoelkastverkopen,maarjewiltjuisthetideeverkopendatjij verstandhebtvankoelapparatenendatjehetinjehebtomeenbetrouwbarezakenrelatieteworden.

Weeszichtbaar

Datbedoelenweinditgevalletterlijk.Biedbijvoorbeeldaanopeennetwerkbijeenkomsttepratenovereen onderwerpwaarjijveelvanweet.Zovaljeinéénkeeropbijeengrote(enmogelijkrelevante)groepmensen.

Luistermeer,praatminder

Danhoorjesnelleraanknopingspuntenvooreenzakelijkaanbod.Stelookvragen,bijvoorbeeldoverdeproblemen waariemandwellichttegenaanloopt.Misschienhebjijweldeoplossing.

Houdcontact,ookviasocialmedia

Daarmeemaakjevaneenvluchtigeontmoetingeenlangerdurenderelatie.Weesjezelf.Doejezelfduslieverniet groterenimposantervoordanjebent.Jevaltsnelgenoegdoordemandwanneerjeeenverkeerdbeeldschetst.

Zoekdeklik

Zakendoenmetmensenmetwiejeeenklikhebt,isstukkenplezierigerdaneenopdrachtaannemenvaniemand diejenietzoaardigvindt.Probeertijdenseennetwerkmomenteengezamenlijkeinteressetezoekeneneen sympathiekeindrukachtertelaten.

MKBServicedesk.

Belangrijkecompetentiesvoorzzp’ers

Verderzijnernogeenaantalcompetentiesvooralvoorzzp’ersenmicrobedrijvenbelangrijk,omdatzijvaakhun werkalleendoen.Jekuntdandenkenaan:

• timemanagement

Gaefficiëntmetjetijdom,stelprioriteiten,doebelangrijkedingeneerst.

• probleemoplossendvermogen

Denkinkansenenmogelijkhedenenganietbijdepakkenneerzitten.

• effectiefcommuniceren

Zorgdatjehoofdzakenvanbijzakenkuntscheidenenweetwiejedoelgroepis.

• goedalleenénsamenkunnenwerken

Alszzp’erhoefjenietaltijdallesalleenoptelossenofaantepakken,jekunthulpaananderezzp’ersof bedrijvenvragen.

• stressmanagement

Ontspanopzijntijd,maakdaarvoortijdvrij.Stelprioriteitenenweeseerlijktegenoverklantenalsjeeen opdrachtnietkuntinplannenofzoeksamenwerkingmetanderezzp’ers.

• positiefblijven

Ookinmindergoedetijdenishetbelangrijkomtezoekennaarlichtpuntjesenzakendiewelgoedgaan.

Opdracht5 Ondernemerskwaliteiten

a. Welkedrieondernemersvaardighedenzijnvooralvanbelangbijhetzienvankansen?

b. Erzijnveelverschillendetechniekenomhetcreatiefdenkenvanmensentestimuleren.Opwelkemanier kunnentechniekenvoorcreatiefdenkentoekomstigeondernemershelpenbijhetopzettenvanhunbedrijf?

c. Watzijnvoorbeeldenvannetwerken?Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden. eenbeursbezoekenwaarbijjecontactlegtmetcollega-bedrijven eenlijstjemetmogelijkeklantenopbellenmeteenaanbod viaLinkedIneenvraagstellenaaniemanddietotjedoelgroepbehoort eenbijeenkomstvaneenondernemersverenigingbezoeken bijeenklantlangsgaanvooreenverkoopgesprek

Leesdecasus.

Importeurvanhuishoudelijkeartikelen

CONCEPT

Tijdens de middelbare school werkte Erik bij een winkel voor huishoudelijke artikelen. Daar viel het hem op dat steeds meer producten uit het buitenland en vooral uit Azië komen. De lonen zijn daar lager, maar hij heeft wel vraagtekens bij de duurzaamheid. Toen hij met zijn baas een keer mee mocht naar de groothandel viel hem op dat er nog weinig aandacht was voor duurzame producten. Ricardo liep stage bij een sociaal productiebedrijf. Daar maken mensen met afstand tot de arbeidsmarkt allerlei producten, zoals bezems, stoffers maar ook verschillende apparaten. Erik en Ricardo zagen een gat in de markt. Ze zagen het helemaal voor zich. Als zij nu eens huishoudelijke producten bij sociale werkplaatsen gingen inkopen en deze doorverkopen aan de retailers? Het idee voor een groothandel was geboren.

Zogezegd,zogedaan.Zehebbenveelsocialewerkplaatsenbezocht,zehebbencontactgelegdmetretailersen zijnnaarveelnetwerkbijeenkomstengeweest.Daarhebbenzijhunverhaalverteldenzemochtenzelfsspreken tijdenseenconferentievoordeduurzameretailer.Watzenunogheellastigvinden,isomdelogistiekehindernissen optelossenenhungoederenoptijdbijdeklanttekrijgen.Daarzoekenzenogeenoplossingvoor.

d. AanwelketweeondernemerskwaliteitenmoetenErikenRicardonogwerken? openstaanvoordeomgeving initiatiefnemen lefhebben creatiefdenken verbeteringsgerichtwerken probleemoplossen

4.5Blijvenontwikkelen

Indevorigeparagraafhebjejeverdieptinondernemerskwaliteiten.Eenstartendeondernemerhoeftnietaldeze kwaliteitentehebben.Jekuntnogveelbijlerenenmoetjealsondernemerblijvenontwikkelen.Watjebijwilt leren,kunjeineenpersoonlijkontwikkelingsplanzetten,ookwelPOPgenoemd.Daaringeefjejeontwikkeldoelen aan.Perdoelgeefjevervolgensaanwelkeactiviteitenjegaatondernemenenwathetgewensteresultaatis.Ook geefjeaanwanneerjedezeactiviteitengaatondernemenenwelkeondersteuningjedaarbijnodighebt.

Alsjeietsechtnietkunt,kunjedatvaakuitbesteden.Jehuurtdaniemandinomdezewerkzaamhedentedoen. Veelondernemersbestedenbijvoorbeeldhunboekhoudinguit,omdatzedielastigvinden.Jehoudtdanook meertijdovervoorjeverkoopofanderezaken.Jemoetwelopdehoogtezijnvandebasisbeginselenvan boekhoudenomjefinanciëlesituatietekunneninschattenenomjeboekhoudertekunnencontroleren.

Hetbelangrijksteisdatjeenthousiastbentomondernemertewordenendatjebereidbentomallestappente doorlopen.

Persoonlijkedoelenstellen

AlsjeeenPOPgaatmaken,beginjemetdoelentestellen.Een doel isnietmeerdaneenrichtpuntomnaartoe tewerken.Hetdoelhelptjeomtefocussenopdestappendiejewiltgaanzetten.Daaromishetbelangrijkdat eendoel:

• concreetis

Jewiltachterafkunnenbepalenofjeeendoelbehaaldhebt.

• uitdagendis

Alsjedenkt:misschienkanikhetwelhalen,maardanmoetikerwelmoeitevoordoen,danisheteenuitdaging.

• feedbackgerichtis

Alsjekuntmetenofjeopdegoedewegbent,kunjezienofjegoedbezigbentofdatjenogeenstapjeharder moetwerken.Ditkanmotiverenomjedoelenookechttehalen.

Eenmethodeomconcrete,uitdagendeenfeedbackgerichtedoelenoptestellenisdoelstellingen SMART of SMARTI teformuleren.SMARTIstaatvoor:

Reflecteren

Tijdenshetschrijvenvanjebusinessplanwordtervanjeverwachtdatjekunt reflecteren.Tijdenshetreflecteren kijkjeterugopwatjehebtmeegemaaktofhebtgedaanendaarprobeerjevanteleren.Jekijktalshetwarein despiegel.Doornaarjeeigengedragtekijkenprobeerjetebegrijpenwaaromjebepaaldekeuzeshebtgemaakt. Ditdoejeomindetoekomstdingenanderstedoenomzoeen(nog)beterresultaattebehalen.

Reflecteren

Tijdenseengroepsopdrachtmoestenjulliesamenwerken.Aanheteindevandeopdrachtwordtjegevraagdom opdesamenwerkingtereflecteren.Jekijktnaarwatje:

• hebtgedaan

• hebtgezegd

• hoorde

• zag

• voelde

• dacht.

Vervolgensbenoemjewatergoedisgegaanenwatjekuntverbeteren.Jekuntditookmetiemandanders overleggen,eenanderkanjesomsnogbetereenspiegelvoorhouden.

Hetdoelvanreflecterenisomjebewusttewordenvanjegedrag,telerenvanje ‘fouten’ enjezelfteverbeteren.

STARR

Reflecterenisvoorveelmenseneenlastigevaardigheid.Jemoetjezelfalshetwareeenspiegelvoorhouden.Het kanhelpenalsjegebruikmaaktvaneenvaststappenplanbijhetreflecteren.Erzijnhierverschillendemodellen voor.EenveelgebruiktmodelisdeSTARR-methode. STARR staatvoor:

• Situatie

• Taak

• Actie

• Resultaat

• Reflectie.

BijhetgebruikvandeSTARR-methodevolgjeeenaantalstappendiejehelpenbijhetreflecterenineenvaste volgorde.

• Situatie:watwasdesituatieenwelkemensenhebbenermeetemaken?

• Taak:watwasjouwrolenwatmoestjedoenindezesituatie?

• Actie:welkeactieshebjeondernomen,wathebjegedaan?

• Resultaat:metwelkresultaathebjedeactiesafgerond?

• Reflectie:hierdraaithetallemaalom.Doordevorigepuntentebeantwoordeniseenhelderbeeldontstaan. Nubeschrijfofverteljewatjehebtgeleerd,welkevaardighedenjehebtverbeterdenhoejedievaardigheden indetoekomst(inanderesituaties)kunttoepassen.

• Transfer:steldatdezesituatieofeensituatiediehierveeloplijktnogeenkeervoorkomt.Hoezoujedan willenhandelen,watzoujehetzelfdedoenenwatzoujeandersdoen?Watzijnjevoornemensvoordevolgende keer?

Persoonlijkportfolio

HetPOPkaneenuitgangspuntzijnvoorje persoonlijk(ondernemers)portfolio. InjePOPgeefjeaanwelkekennis envaardighedenjewiltontwikkelen.Injeportfoliolegjevastwatjegedaanhebtenhoehetstaatmetje verschillendecompetenties.Ditkunjebijvoorbeelddoenaandehandvandeondernemerskwaliteitendieinhet vorigehoofdstukwordenbehandeld.

Opdracht6 Persoonlijkontwikkelingsplan

a. WaarvoorstaandelettersPOP?

b. Verbindelkeomschrijvingaandejuisteafkorting.

Omschrijving Afkorting

Eenmodeldateenvastestructuurbiedtbijhet reflecteren. POP

Eenpersoonlijkplanwaarinjeaangeefthoeje jewiltontwikkelen,metbehulpvandoelen, actiesengewensteresultaten.

KennethsPOP

Eenmanieromconcreteenmeetbaredoelen optestellen.

KennethRosariowileenPOPopstellen.Hijvindtdathijopalleondernemerskwaliteitengoedscoort.Zijn boekhoudingbesteedthijuit.Hijhoudtookgeenadministratiebij.

c. WelkeondernemerskwaliteitkanKennethverbeteren?Kieshetjuisteantwoord. plannen zelfvertrouwen doorzettingsvermogen doelgerichtheid

d. WelkdoelkanKennethinzijnPOPstellen?

CONCEPT

SMART

4.6Samenvatting

Watondernemersoverhetalgemeenmetelkaargemeenhebben,ispassievoorhunonderneming.Verdervinden veelondernemershetbelangrijkomonafhankelijktezijn.Uitonderzoekisgeblekendatsuccesvolleondernemers aanvijfprincipesvoldoen,ditzijndeprincipesvaneffectuation.

Alsjeeenideehebtvooreenondernemingvormjedatomtoteenproduct.Datwerkjeuitineenbusinessplan. Ineenbusinessplanbeschrijfjejepersoonlijkegegevensenpraktischeinformatieoverjebedrijf,jebeschrijftde markt(commercieelplan)enjezorgtvooreenfinanciëleonderbouwing.

Veelondernemershebbenpassievoorwatzedoen.Zedoenietswaarzeenthousiastoverzijn.Erwordtookwel gezegddatzehunhartvolgen.Voorondernemenishetdusbelangrijkomeengoededrijfveertevinden.Die drijfveerzorgtvoormotivatie.Alsjeechtvanuitjehartkuntstartenspreekjevanintrinsiekemotivatie.Zijner omstandighedenvanbuitenaf,waardoorjeminofmeerverplichtwordtomteondernemen,danspreekjevan extrinsiekemotivatie.

Deeigenschappendieervoorzorgendatondernemerssuccesvolzijn,wordenondernemerskwaliteitengenoemd. Belangrijkeondernemerskwaliteitenzijn:flexibiliteit,socialevaardigheid,initiatiefnemen,lefhebbenenrisico’s durvennemen,samenwerken,creatiefdenken,actiefwillennetwerken,probleemoplossendenverbeteringsgericht zijn.

Eenstartendeondernemerbeschiktnognietoverallecompetentiesvoorhetondernemerschap.Datisnogniet nodig,wantjekuntveelleren.Watjewiltleren,kunjeineenpersoonlijkontwikkelplan(POP)zetten.InjePOP beschrijfjejepersoonlijkedoelenenwelkeactiviteitenjegaatondernemenomjedoelentebereiken.

Omachterafnatekunnengaanofjededoelenbereikthebt,ishetbelangrijkdatdedoelenconcreet,uitdagend enfeedbackgerichtzijn.DitkunjebijvoorbeelddoendoorjedoelenSMART(I)testellen.Hetisgoedomregelmatig opjePOPtereflecteren,jekijktdanterugopwatjehebtmeegemaaktenhoejehiervankuntleren.Hiervoorkun jegebruikmakenvandeSTARR-methode.Dezemethodebestaatuiteenvaststappenplandathelptbijdereflectie. STARRstaatvoorSituatie,Taak,Actie,ResultaatenReflectie.

JePOPkanhetuitgangspuntzijnvooreenpersoonlijk(ondernemers)portfolio.Injeportfoliolegjevastwelke kennisenvaardighedenjehebtontwikkeld.

Opdracht7 Ondernemerspassie(plusopdracht)

Bekijkhetfilmpje.

a. WatisdeondernemerspassievanRobSchalker?

b. Welketweeondernemerskwaliteitenkomeninditfilmpjegoednaarvoren? creatiefzijn netwerken samenwerken risicodurvennemen

c. InhetfilmpjewordtRobgevraagdopzijnontwikkelingalsondernemertereflecteren. Noemeenvraagdiegesteldwordt,waardoorhijmoetreflecteren.

d. WatheeftRobvooralgeleerdvanelfjaarondernemen?

Opdracht8 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Businessplan

• Competentie

• Doel

• Drijfveer

• Markt

• Motivatie

• Netwerken

• Ondernemerskwaliteiten

• Passie

• Persoonlijkontwikkelingsplan(POP)

• Product

• Reflecteren

• SMART(I)

• STARR

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

HOOFDSTUK5 EENCOMMERCIËLEORGANISATIE

Alsjewerktbijeenbedrijfdatietswilverkopen,danishetwelhandigalsjeweethoedatbedrijfinelkaarziten hoehetisgeorganiseerd.Ookishetgoedjeterealiserendatelkeorganisatieeeneigenorganisatiecultuurheeft. Daarkunjedanrekeningmeehouden.

Watwiljouwbedrijfeigenlijk?Metanderewoorden:watisdemissie,watisdevisie?Ookgoedomteweten,want alsmedewerkerbenjijhetvisitekaartjevanhetbedrijf.Jemoetdiemissieenvisiekunnenuitdragennaarde buitenwereld.

Netalsinveelandereberoepenishetindehandelencommerciegoedomplanmatigtewerktegaan.Daarvoor steljedoelstellingenop,diejevertaaltineenplanningvoordelangereenvoordekorteretermijn.

Leerdoelen

• Jeweetwelkesoortencommerciëleorganisatieserzijn,eninwelkesectoren.

• Jebegrijpthetbelangvanorganisatiestructuurenorganisatiecultuur.

• Jeweetwatmissieenvisieinhouden.

• JekuntdoelstellingenSMARTopstellen.

• Jekuntdedrieplanningsniveausherkennen(strategisch,tactischofoperationeel).

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

Maakeengoedeorganisatiestructuurvoorditbedrijfalserintotaaltienmedewerkerszijn.Verdeeldetakenen geefaanwieinstructieskangevenaanwie.

5.1Organisaties

Omsamenietsoppotentezetten,moetjeorganiseren.Mensenvormenorganisatiesomietsvoorelkaartekrijgen. Een organisatie iseensamenwerkingsverbandvanmensendiesameneendoelproberentebereiken,opeen gestructureerdemanier.

Erzijnallerleisoortenorganisaties,kleineengrote.Vangezinofverenigingtotbedrijfofoverheidsorganisatie. Overalwaarmensensamenwerkenaaneendoel,vormenzeeenorganisatie.Bijnaalleorganisatiesproduceren iets:zemakenietswatwaardeheeft.Eengezinproduceertdevoorwaardenvoordegezinsledenomtekunnen functionereninandereorganisaties:omtekunnenwerkenenstuderen.Bedrijvenenondernemingenproduceren ietsomteverkopen.

Eengezinproduceertalleenvoordeeigengezinsleden,dusnietvooreenmarkt.Eenhengelsportverenigingook niet.Eenziekenhuiswel:daarsturenzederekeningnaarjeverzekeringsmaatschappij.Erzijndusverschillende soortenorganisaties.

Ondernemingofbedrijf

Een onderneming produceertgoederenofdienstenomteverkopenenwildaarmeewinstmaken.Eenwinstdoel iseencommercieeldoel.Een bedrijf produceertookietsomteverkopen,maarwildaarmeenietaltijdwinst maken.Eenvoorbeeldvaneenpuurbedrijfiseengemeentelijkvervoerbedrijf.Eenondernemingkunjeookeen bedrijfnoemen,maarandersomkunjeeenbedrijfzonderwinstdoelgeenondernemingnoemen.

Profitofnon-profit

Indeprofitsectorvindjealleondernemingen.Ondernemingenzijncommerciëleorganisaties,wantzewillen winstmaken.Indenon-profitsectorhorenalleoverigebedrijvenenorganisaties.Diewillengeenwinstmaken enzijndusnon-profit(ookwelnot-for-profitgenoemd).

Erisookeenbelangrijkverschiltussenorganisatiesvandeoverheidenderest.Deoverheidbestaatuitallerlei instanties,dienstenenbedrijven.Ondernemingenzijnaltijdparticulier,terwijlveelbedrijveneigendomvande overheidzijn.Denkaanhetgemeentelijksportbedrijfdatbijvoorbeeldhetzwembadexploiteert.

CONCEPT

Veelorganisatiesnoemtmeneen ‘instelling’ ofeen ‘instantie’.Diebegrippenzijnveelvager.Eenziekenhuiskun jeeeninstellingnoemen,maarhetisookeenbedrijf.DeGemeentelijkeSocialeDienstiseeninstellingofinstantie, maarhetisgeenbedrijf.

Opdracht2 Organisaties

a. Zijndevolgendeuitsprakenjuistofniet?

Juist / Nietjuist Alleondernemingenzijnbedrijven.

Juist / Nietjuist Allebedrijvenzijnondernemingen.

Juist / Nietjuist Allebedrijvenzijnorganisaties.

Juist / Nietjuist Alleondernemingenzijnorganisaties.

Juist / Nietjuist Alleorganisatieszijnbedrijven.

b. Waaromisdesocialedienstgeenbedrijfeneenziekenhuiszonderwinstoogmerkwel?

Opdracht3 Profitofnon-profit

a. Welkeorganisatieszijnnon-profit? Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden.

PostcodeLoterij

Ambulancedienst

Scholengemeenschap

CONCEPT

Verzekeraar

StichtingNatuurmonumenten

b. Indetheoriewordthetgemeentelijksportbedrijfalsvoorbeeldgenoemdvaneenoverheidsbedrijf.Geefzelf nogdrievoorbeeldenvaneenoverheidsbedrijveninjouwregio.

5.2Commerciëleorganisaties

Indezeparagraafgaathetovercommerciëleorganisaties,dusoverondernemingen.Ondernemingenzijnerin allerleisoorten.Omzichttekrijgenopdievariatie,ishetnuttigomhetbedrijfslevenintedeleninviergrote sectoren.

Primairesector

Ondernemingendietastbaregoederenproducerenzijn productiebedrijven.Eenboerproduceertgoederen,een visserook.Debedrijveninde primairesector zijncommerciëleondernemingen,wantzewillenwinstmaken. Tochvindjeindezesectormaarweinigcommerciëleberoepen.Deondernemingenindeprimairesectorverkopen hunwarenmeestalopeenveiling,aanvasteopkopers,ofaanverwerkingsbedrijvenzoalsFrieslandCampina.

Secundairesector

Ookindustriëleondernemingenproducerentastbaregoederen.Ditzijndusookproductiebedrijven.Industrieen ambachtvormensamende secundairesector.Zijverkopendieproductenmeestalaanhandelsbedrijven,zoals eengroothandelofeenexporteur,ofzeverkopenaangrotewinkelketens.Ookdirecteverkoopaanconsumenten ziejeweleens.Bijdezeproductiebedrijvenvindjeduswelaardigwatcommerciëleberoepen,zoals accountmanagers,commercieelmedewerkersene-commercemedewerkers.Zemoetenimmershunbestdoen omhunwaarzogoedmogelijkteverkopen.

Voorbeeld

Bekijkdewebsite.HEBOKozijnenverkooptaanbouwbedrijvenenaanparticulieren.

Tertiairesector

Demeestecommerciëleberoepenvindjeinde tertiairesector:handelsbedrijvenenparticulieredienstverlening. Daarstaat ‘particulier’ bij,omdezeondernemingenteonderscheidenvandienstverlenerszonderwinstdoel;die horenbijdequartairesector.Deondernemingenindetertiairesectorproducerengeentastbaregoederen,maar diensten.

CONCEPT

Zakelijkedienstverlening

Erzijnallerleisoortenondernemingendiedienstenverlenen.Denkaanaanbiedersvansoftware,bouwbedrijven, installateurs,transportbedrijven,uitzendbureausenzovoort.Aldezedienstverlenerswillenhundienstenverkopen. Zekunnendusnietzondergoedeverkopers.Dezakelijkedienstverlening,dienstverleningaananderebedrijven eninstellingen,isquawerkgelegenheiddegrootstesectorinNederland.

Handelsbedrijven

Handelkunjeeigenlijkookzienalsdienst,wanthandelsbedrijvenzorgenervoordatgoederenopdejuisteplaats enopdejuistetijdbijdeklantkomen.Erisverschiltussen groothandel,dieverkooptaananderebedrijvenen instellingen,en kleinhandel dieverkooptaanconsumenten.Kleinhandelishetzelfdealsdetailhandelofretail. Erzijnverschillendesoortengroothandel,maarallemaalhebbenzeverkopendpersoneelindienst.

Zorg

Dezorgsectorstaat,nadezakelijkedienstverlening,opnummertweequaaantalbaneninNederland.Eenflink deelvandezorgsectorhoortbijdequartairesector:hetzijninstellingenzonderwinstdoel.Maareenanderdeel vandezorgisinhandenvanparticuliereondernemingen,dieweldegelijkwinstwillenmaken.Ookdeze ondernemingenmoetenverkopen,dusveelvandezeondernemingenhebbencommercieelpersoneelindienst.

Quartairesector

Deoverheideninstellingendiegeenwinstwillenmakenvormensamende quartairesectorIndiesectorvindje nietveelcommerciëlebanen.Dezeorganisatieskunnenwelbelangrijkzijnvoorjouwwerk,maardanalsklant.

Ziekenhuizenhorenbijdequartairesector.

Opdracht4 Sectoren

Bekijkhetfilmpjeovereconomischesectoren.

CONCEPT

Bijwelkesectorhorendevolgendebedrijvenoforganisaties?

Bloemkwekerij

Hypotheekadviseur

Kledingfabrikant

Primairesector

Secundairesector

Tertiairesector

Horecagroothandel

Staalbedrijf

Tandarts

Tuinder

Autofabrikant

Opdracht5 Werkindesectoren

a. Waaromkunjehandeleigenlijkookzienalsdienst?

b. Waaromvindjebijdeoverheidennon-profitorganisatiesweinigcommerciëlebanen?

BekijkdegegevensoverwerkgelegenheidopdewebsitevanhetCBS.

c. Jezietinderesultatendevergelijkingmettienjaargeleden.Inwelkesectorenisdewerkgelegenheidhet hardstgegroeid?

d. Ishetaantalbaneninallesectorengegroeid?Lichtjeantwoordtoe.

5.3Organisatiestructuur

CONCEPT

Elkeorganisatieheefteenstructuur,dieaangeefthoedeorganisatieinelkaarzit:hoeisditsamenwerkingsverband georganiseerdinverschillendefuncties?Welkerelatiehebbendietotelkaar?Wiekanordersgeven?Hoeoverleggen medewerkersmetelkaar?Deorganisatiestructuurkanperbedrijfsterkverschillen.Depreciezestructuurheeft temakenmetdeomvang,maarookmethetsoortwerk.Eenzakelijkedienstverlenerkiestmeestaleenandere organisatiestructuurdaneenproductiebedrijf.

Lijnorganisatie

Ineenfabriekwerktmeerlaaggeschooldpersoneeldanbijvoorbeeldbijeenadviesbureau.Ineenfabriekvindje daarommeer lijnrelaties.Datiseenrelatietussenéénmeerdereeneenondergeschikte,bijvoorbeeldtusseneen chefeneenmedewerker.Demedewerkerheeftdaneen lijnfunctie.Hijmoetdeinstructiesvandechefopvolgen, zolangdiekloppenmetdefunctieomschrijving.Demedewerkerkrijgtinstructiesvanmaaréénmeerdere.

Een organigram iseengrafischeweergavevandeorganisatiestructuur.Jekunthetookorganogramnoemen.In eenorganigramtekenjeeenlijnrelatieverticaal.

Indefiguurziejeeenkleinorganigramvaneen eenmanszaakmetéénmedewerker.Deverticalelijn geeftaandatereenlijnrelatieistussendemanageren demedewerker.Eenorganisatiewaarinalleenmaar lijnrelatiesbestaantussendefuncties,iseen lijnorganisatie.

Ineenlijnorganisatieheeftelkemedewerkereen gezagsverhoudingmetéénmeerdere.Diemeerdereis zijnlijnmanager.Inhetvolgendevoorbeeldheeftde salesmanagernietstezeggenoverdeadministratief medewerkers.Dievolgenalleenmaarinstructiesop vandeofficemanager,wantdatishunlijnmanager.Met hemhebbenzijeenlijnrelatie.Elkefunctieindeze ondernemingisduseenlijnfunctie.

Voordelenlijnorganisatie

CONCEPT

Ineenbedrijfmeteenpurelijnorganisatieweetelkemedewerkerwiezijnleidinggevendeis.Datmaakteen lijnorganisatieoverzichtelijk.Ookeenchefweetpreciesaanwiehijwelofnietinstructieskangeven.De verantwoordelijkhedenvanelkemedewerkerzijnduidelijk.Tegelijkzijnzeookbegrensd:alsjezietdatjewerk verkeerdlooptdooreenfoutopeenandereafdeling,dankunjedaarmaarweinigaandoen.

Nadelenlijnorganisatie

Erkunnenvooralproblemenontstaanalseenlijnorganisatieveellagenbovenelkaarkrijgt.Nietelkemanager heeftoveralverstandvan.Hoegroterhetbedrijf,hoemoeilijkerhetvoordedirectieisomalleactiviteitengoed opelkaaraftestemmen(coördineren).Alserveellijnfunctiesbovenelkaarstaan,krijgenmensenvaakdeneiging omproblemenmaarnaarbovendoorteschuiven.Zehebbentenslottemaareenbegrensdeverantwoordelijkheid.

Lijn-staforganisatie

Ineengroterelijnorganisatiemoethetmanagementvanallerleidingenverstandhebben:nietalleenvan leidinggeven,maarookvanmarketing,bedrijfseconomie,productietechniekenjuridischezaken.Deorganisatie kanzulkeexpertiseinhuren,maaralsditvaakvoorkomt,ishetgoedkoperomspecialistenindiensttenemen. Zulkespecialistenhebbengeenlijnfunctie.Zegevengeenopdrachtenaanondergeschikten.Zezijn stafmedewerkers;zehebbeneen staffunctie

Eenstafmedewerkerdoetondersteunendwerkvooreenmanager.Destafmedewerkerheefteen stafrelatie met demanagerdiehijondersteunt.Demanagergeeftdestafmedewerkeropdrachten,maardestafmedewerkerkan zelfniemandopdrachtengeven.Alsmeneenofmeerstafmedewerkerstoevoegtaaneenlijnorganisatie,ontstaat een lijn-staforganisatie.Ineenorganigramtekenjerelatiesmetstaffunctieshorizontaal,haaksopdeverticale lijn.

Inplaatsvanmetéénstafmedewerkerkunjeooktemakenhebbenmeteenstafafdeling,bijvoorbeeldde stafafdelingautomatisering.Binnendieafdelingkunnenlijnrelatiesbestaan.Maarhethoofdvandestafafdeling kangeenordersgevenaanandereafdelingen,datkanalleenzijnmanager.

CONCEPT

Matrixorganisatie

Ineen matrixorganisatie heeftelkteamminstenstweemanagers.Inhetvolgendevoorbeeldsteltelkrondjeeen teamvoor.Elkteamwordtaangestuurddooreenmanagerdieverantwoordelijkisvooreenbepaaldeproductgroep, éndooreenmanagerdieverantwoordelijkisvoordegoedeuitvoeringvaneenfunctieopzijnvakgebied(zoals marketing).

Projectorganisatie

Bijondernemingendievooralwerkenaanverschillendeopdrachtenvanklanten,vormtelkeopdrachteenproject. Datgebeurtbijvoorbeeldbijeenbouwbedrijf,waarelkgebouweenprojectis;ofbijeencommunicatieadviesbureau, waarelkereclamecampagneeenprojectis.Voorelkprojectwordtdaneenprojectgroepsamengesteld,waarin verschillendefunctiesvertegenwoordigdzijn.Elklidvandeprojectgroepkomtuiteenafdelingenheeftzijneigen chef.Daarnaastheeftdeprojectgroepeenprojectleider.

Een projectorganisatie iseenmatrixorganisatie,waarbijdeprojectgroepentijdelijkzijn:nadateenproject afgerondis,wordtweereennieuweprojectgroepsamengesteld.

Salesorganisatie

CONCEPT

Ookeenaparteafdelingvaneenorganisatiekaneenbepaaldestructuurhebben.Neemdeorganisatievande verkoopafdeling.Bijeenkleinbedrijfisdatheelsimpel:hooguiteensalesmanagerenenkelemedewerkers.Maar bijeengrotereondernemingkanhetnuttigzijndatverschillendegroepenmedewerkerszichspecialiserenop eenbepaaldterrein.

Datkanopverschillendemanieren.

• Geografischespecialisatie:eenverkoopteamperregio.Datscheeltindereiskosten.

• Specialisatienaarproduct:eenverkoopteampersoortproduct.Datisvooralhandigbijproductendienogal wattechnischekennisvereisen.

• Specialisatienaardoelgroep:eenverkoopteamperdoelgroep.Zolerendeverkopersdieenedoelgroepbeter kennenenkunnenzedaarbeterbijaansluiten.

Opdracht6 Organisatiestructuren

a. Waaromhebbenbedrijvenmetveellaaggeschooldpersoneelvaakeenlijnorganisatie?

b. Kiesdejuisteantwoordenindezinnen.

1.Despecialistmarketingineengrotereorganisatieheefteen lijnfunctie / staffunctie

2.Eenstaffunctieherkenjeineenorganigramaande horizontale / verticale lijnen.

3.Wanneereenteamminstenstweemanagersheeft,spreekjevaneen lijn-staforganisatie / matrixorganisatie

4.Alsineenorganigramzowelstafafdelingenalslijnafdelingenvoorkomen,isersprakevaneen lijn-staforganisatie / matrixorganisatie.

Opdracht7 Productiebedrijf

Bekijkhetorganigramvanhetproductiebedrijf.

CONCEPT

a. Hoeveelstafdelingenheeftditbedrijf?

b. AanhoeveelmedewerkersgeeftdedirecteurOperationsleiding?

c. Welkeafdelingenkunnengebruikmakenvandetechnischedienst?

d. Alsdeproductiemanagerproblemenheeftmetdeautomatisering,bijwelkeafdelingzalhijdanineerste instantieaankloppen?

e. WelkefunctiesstaanophetzelfdeniveaualshethoofdVerkoop?

5.4Organisatiecultuur

Elkeorganisatieheefteenstructuur.Waarmensensamenlevenensamenwerken,hebbenzeookeencultuur.En diekanvanorganisatietotorganisatieverschillen.

Formeleorganisatie

Deorganisatiestructuurvaneenonderneminghoortbijde formeleorganisatie.Diebestaatuitallefuncties,taken enbevoegdheden,plusderelatiesendecommunicatietussendiefuncties,dieformeelzijnvastgelegd.

Eenorganigramlaatderelatietussendeafdelingenendefunctieszien,maarnietalletaken,bevoegdhedenen verantwoordelijkhedendiebijdiefunctieshoren(functieomschrijving).Omeenorganisatienauwkeurigerte omschrijven,hebjeeenorganisatiehandleidingnodig.Daarinzijnalletakenenfunctiesomschreven,plusde regelsendeprocedures(eenprocedureiseenvastemaniervanwerken).

Informeleorganisatie

Tegelijkzijnerveelrelatiesbinneneenondernemingdienietformeelzijnvastgelegd.Denkaanvriendschappen tussencollega’s,ofjuistvervelendegevoelenstussensommigemensen.Mensennemennietalleenhunhoofd enhandenmeenaarhunwerk,maarookhunhartenhunemoties.De informeleorganisatie bestaatuitalle relatiesencommunicatiedienietformeelzijnvastgelegd.

Eveninformeelbijpraten.

Organisatiecultuur

Waarmensenzijn,isookeencultuur.Diebestaatuitaangeleerdgedrag,gewoonten,waardenennormen.De organisatiecultuur bestaatuitcollectief,aangeleerdgedragvandeledenvandieorganisatie.Collectiefbetekent gezamenlijk.Ditgedragkunjenietoppapierterugvinden.Nieuwemedewerkersmakennoggeendeeluitvan diecultuur,maarmensenpassenzichmakkelijkaan.

Deorganisatiecultuurkomttotuitingineenbepaaldemaniervanwerken:hoegeeftmenleiding,hoegaan collega’smetelkaarom,hoewordtergecommuniceerd?Deorganisatiestructuurheeftveelinvloedopde organisatiecultuur.Hetmaaktverschilofeenlijnorganisatie ‘plat’ is(weiniglagenbovenelkaar)of ‘steil’ (veel bestuurslagen).Ineenplattelijnorganisatiezijnerwelduidelijkegezagsverhoudingen,maardecommunicatielijnen zijnkort.Daardoorisertochruimtevooroverleg,formeeleninformeel.

Soortenorganisatiecultuur

Meteenautoritairedirectiekrijgjeineenlijnorganisatiesneleentop-downcultuur:hetmanagementcommuniceert vanbovennaarbeneden,medewerkershebbentedoenwatdebaaszegt.Eenmanagermetgoedeorenkanmeer ruimtelatenvooreen bottom-up cultuur,waarinmedewerkersfoutenenideeënkunnenbesprekenmethunchef. Voordeflexibiliteitisdatlaatsteheelbelangrijk.

Hoemeerbestuurslagenerzijnindeorganisatie,hoesterkerdeneigingomallesteformaliseren.Eveninformeel overleggenmeteenmeerderewordtermoeilijkerdoor.Medewerkerskrijgensnellerdeneigingomzich ‘inte dekken’.Hoesteilerdeorganisatie,hoegroterdekansopeentop-downcultuur.

Binnendezetweeuiterstenhebjeallerleivariaties.Ineentop-downcultuurkandenadrukliggenopmacht:ik benbeterensterkerdanjij.Datkandoormetelkaarteconcurreren,hetkanookdoordatiknueenmaaljouw chefben.Bijdatlaatsteligtdenadrukopjefunctie,opjerolindeorganisatie.Ditkansamengaanmeteen beheerscultuur,daarinligtveelnadrukophetnalevenvanderegels.

Ineenbottom-upcultuurisermeerkansdatdiemensgerichtis.Managersoverleggenmetmedewerkersover hunprofessioneleontwikkelingengevenzekansendaarin.Eenbedrijfscultuurkanooktaakgerichtzijn,of resultaatgericht:wehebbendoelstellingenendiegaanwehalen!

Ookinnovatiegerichtismogelijk.Innovatiebetekentvernieuwing.Daarbijstimuleerthetmanagementmedewerkers ommetideeëntekomen.Datkunnenideeënzijnvoorbeterproductaanbod,maarookvoorbeterewerkvormen binnenhetbedrijf.

Naardebuitenwereld

Deorganisatiecultuurheeftookinvloedopdecommunicatienaarbuitentoe.Ineeninformele ‘bottom-up’ organisatiecultuurluisterenmanagersenmedewerkersnaarelkaar.Zo’norganisatieisveelbeterinstaatom ookmetdoelgroepenbuitendeorganisatiegoedtecommuniceren.Ditsoortcultuurvindjeeerderineen‘platte’ organisatiemetweinigbestuurslagen.

Debestaandeorganisatiecultuurkanhetmoeilijkmakenomvankoersteveranderen.Eenorganisatiecultuur veranderjeooknietmakkelijk.Neemeengroteondernemingmeteensterkebeheerscultuur.Erontstaatalsnel eenloggeorganisatie,waarinmensenhunwerkdoenenmeerookniet.Zo’norganisatieisstarenmeestalniet ergklantgericht.Opeenveranderendemarkt,waarkennisenreactiebelangrijkzijn,heeftzo’nonderneming minderkansomteoverleven.

CONCEPT

Opdracht8 Formeleeninformeleorganisatie

a. Gaathetindevolgendesituatiesomeenformeleofinformeleorganisatie?

Demanagerplanteenteamoverleginomeen nieuwprojecttebespreken.

Indevacaturezijndevastgesteldetakenen bevoegdhedenbeschreven.

Formeel

Informeel

Eenconflicttussentweecollega’smaaktdatzij nietaandezelfdetafelwillenwerken.

Desalesmedewerkerstuurteenrapportnaar managerVerkoop.

Eencollegastuurteenteamgenooteenfelicitatie vanwegehetbehalenvaneencertificaat.

b. Geefzelfeenvoorbeeldenvanformeleeninformeleuitingenineenorganisatie.

Opdracht9 Organisatiecultuur

a. Omschrijfmeteigenwoordenwatbedoeldwordtmet organisatiecultuur

b. Verbindiedereorganisatiecultuurmetdejuisteomschrijving.

Omschrijving

Duidelijkegezagsverhoudingen,maarkorte communicatielijnen

Dedirectiegeeftinstructies,medewerkers luisteren

Veelregelsenformaliteiten

CONCEPT

Veelruimtevooreigeninbrengvanmedewerkers

Bekijkhetfilmpjeoverbedrijfscultuur.

Organisatiecultuur

Bottom-upcultuur

Platteorganisatiecultuur

Beheerscultuur

Top-downcultuur

c. HoeontstaatvolgensPieterinhetfilmpjeeenbedrijfscultuur?

d. Noemtenminstedriepuntendieinhetfilmpjegenoemdworden,diedebedrijfscultuurbepalen.

e. WaaromishetvolgensPieterbelangrijkomdebedrijfscultuurvastteleggenalshetbedrijfgroterwordt?

5.5Missieenvisie

Missieenvisiewordenvaakinéénademgenoemd.Envaakookdoorelkaargehaald.Daarnaastwordenindit verbandookbegrippengebruiktalsbusinessdefinitie,bedrijfsimagoenidentiteit.Maarwatbetekenendeze begrippennouprecies?

Missie

Waareenorganisatievoorstaat,kunjeafleidenuitde missie.Deondernemingsmissiegeeftaanwatde ondernemingpreciesis,waaromdezeondernemingbestaat:wiezijnwij,watwillenwij,inwelkebehoefte(n) voorzienwij?

Businessdefinitie

Demissieverteltwaardeondernemingvoorstaatenwatzijdoet.Debusinessdefinitieisdaaronderdeelvan. Dezegeeftaanwatdeondernemingpreciesdoet.Debusinessdefinitiegeeftaanwathetwerkterreinis,watde kernactiviteitenzijn.Datheetde corebusiness.De businessdefinitie geeftantwoordopdevragen:

• Wie vormenonzedoelgroep(en)?

• Wat wildiedoelgroep,inwelkebehoeftevoorzienwij?

• Hoe voorzienwijindiebehoefte,metwelketechnologie?

Abell-model

Dezedrievragenvormenhetmodelvan Abell.Datiseenmanieromdemarktvaneenbedrijfaftebakenen.Je kuntdezedrievragenindriedimensiestekenen.HetvoordeelvanwerkenmethetAbell-modelisdatjehet werkterreinsecuurafbakent.

Demissiegeeftdusaanwiewijzijnenwatwijdoen.Daarnaastkaneenmissienogmeerelementenbevatten:

• debetekenisvoordebelanghebbenden(stakeholders,zoalswerknemers,beleggers,klanten,leveranciers): watheeftdezeorganisatiehuntebieden?

• denormen,waardenenovertuigingen:watdrijftdezeorganisatie?

• deintentiesenambities:watwildezeorganisatiebereiken,watishaarideaal?

Demissievaneenondernemingvindjeinhet missionstatement.Datishetvisitekaartjevandeonderneming. Tegenwoordigstellenveelgroteondernemingeneenmissionstatementop.Datkanheelnuttigzijn,wantalle ledenwordenerdoorgedwongenheelgoednatedenkenoverdeeigenorganisatieendaareenhelderbeeldvan tehebben.Kleinebedrijvenstellennietvaakeenmissionstatementop.Tochishetvoorhenookbelangrijkom eenhelderbeeldvanzichzelftehebben.

ATAGVerwarming

Innovatieaandebasis

Alruim70jaarwordeninhetGelderseLichtenvoordeprijswinnendeverwarmingsproductengemaakt.Gedegen vakmanschapenAchterhoeksenuchterheidstaanhierbijcentraal.Wezijntrotsoponzecollega’s.Collega’smet eengrotepassievoorcomfort,warmtetechniekenduurzameproducten.Metelkaarzorgenweervoordat –wereldwijd-ruim1.000.000huishoudensdagelijksgenietenvanhuncomfortzone,waarbijhetaannietsontbreekt alshetgaatomwarmte.

Waaromwededingendoen,zoalswezedoen...

Naastonsspecialisme,HoogRendementstechniekvoorCV-ketels,ligtonzefocussteedsmeeropduurzaamheid enhetverminderenvandewereldwijdeCO2-uitstoot.Hierbijhebbenwijééndoel:hetbiedenvannieuween vernieuwendewarmteoplossingen,dieeenduurzamebijdrageleverenaanmilieuensamenleving.Dewarmtepomp isbijvoorbeeldbijveeltoepassingenbelangrijkeneengoedalternatiefvoorjehuidigeverwarmingstoestel.Wij kiezennietopbasisvanenergievormentechniek,maarmakendekeuzeopbasisvanhoesnelenefficiëntmogelijk deuitstootvanCO2 toteenminimumkanwordenbeperkt.Hierbijzoekenwedesamenwerkingmetandere vormenvanenergie.Alleenzogaanwe ‘volgasnaarCO2-neutraal’ enzijnermeerderewegendieleidennaardit gezamenlijkedoel.

Atagverwarming.nl

Inditstukherkenjedebusinessdefinitie,enhetgeeftookantwoordopdevragen:

• Wiezijnwij?

• Watdoenwij?

• Watwillenwij?

Hetisalleenweleenhelemondvol.Hetkanookkort:

Googlesmissie

‘Toorganizetheworld’sinformationandmakeituniversallyaccessibleanduseful.’

Hierzitdebusinessdefinitieniethelemaalin,maarhetgeeftwelkortenbondigaanwatGooglesmissieis.

Identiteit

Elkmensheefteeneigenidentiteit.Jestaatergensvoor.Ookorganisatieshebbeneenidentiteit,alshetware eenpersoonlijkheid.Eengoedecommerciëleorganisatiestaatergensvoor,klantenwetenwaarzeaantoezijn metdezeorganisatie.Deidentiteitvaneenorganisatieisonderdeelvandemissie.Dezeidentiteitwordtvooreen grootdeelbepaalddoordriedingen:

• deorganisatiestructuur:hoezitdieorganisatieinelkaar?

• deorganisatiecultuur:hoegaandemensenindieorganisatiemetelkaaromenmetanderen?

• hettrackrecord:watheeftdezeorganisatietotnutoegepresteerd?

Metdezedrieelementenkunjebeschrijvenwateenorganisatiepreciesis.Ditvormtdeidentiteitvandeorganisatie, hetantwoordopdevraag ‘Wiezijnwij?’.Eenorganisatieheeftalshetwareeenpersoonlijkheid.Netalsvoor menseniszelfkennisookvooreenorganisatiebelangrijk:eenondernemingmoetwetenwiezeis,watzekanen watzewiluitstralen.Alshetgoedis,geefteenmissionstatementookdeidentiteitvandeondernemingaan.

Imago

Dieidentiteitwildeonderneminggraagvertalenineengoed imago:hetbeelddatdesamenlevingheeftvandie onderneming.Vooreengoedimagoiscommunicatienodig.Jemoetuitstralendatjeerbentvoorjeklanten,en datjezeopeengoedemanieroplossingenkuntbieden.Alsverkoperbenjeonderdeelvandecommunicatie,en doejedusjebestombijtedragenaaneengoedimago.

Datimagohangtnietalleenafvandeidentiteitdiedeondernemingwiluitstralen,maarookvanhet trackrecord. Watheeftdezeondernemingtotnutoegedaan?Hoegedragendemedewerkerszich?Watzijndesuccessen,wat warendefoutenofblunders?

Visie

Behalveeenmissiehebbenveelorganisatiesookeenvisie.Eenzienerkanindetoekomstkijken.Dieheeft ‘visie’. Eengoedeondernemerkanook‘visionair’zijn,visiehebben.ZohadBillGates(vanMicrosoft)in1980eensimpele visie:

'Acomputeroneverydeskandineveryhome;allrunningMicrosoftsoftware.'

Indietijdhaddenalleengroterebedrijveneenmainframecomputer,tergroottevaneenkastenwand.Devisie vanGatesleektoennogwatbuitenissig.Maarhijkreeggelijk.Endoordathijersnelopinsprong,draaidende meestevandiepc’sopMS-DOS(laterWindows).

De visie geeftaanhoeeenorganisatiedetoekomstziet.Eenvisieisniethetzelfdealshetideaal,deambitieuit demissie.DevisievanGateswasdatopelkbureaueenkleinecomputerzoustaan.Zijnmissiewasomdieallemaal metzijnsoftwaretelatendraaien.Indepraktijkwordenmissieenvisievaakdoorelkaargehaald.

Philips

• Missie:Hetlevenvanmensenverbeterenmetzinvolleinnovaties.

• Visie:Philipsstreefternaarmiddelsinnovatiesdewereldomonsheengezonderenduurzamertemaken.Ons doelisomin2025delevensvandriemiljardmensentehebbenverbeterd.Wijbiedendebestewerkomgeving voormensendieonzepassiedelenensamenbiedenweonzeklantenenaandeelhoudersongekende meerwaarde.

CONCEPT

Philipsheefteenduidelijkdoel,maargeeftgeenbeeldvandewereldvanelektronicain2025.Wathetalsvisie presenteert,iseigenlijkonderdeelvandemissie.Eneenkreetals ‘ongekendemeerwaarde’ istevaag.

Eenmissieenvisieisvaakheelwat,hetgaatomdelangetermijn.Maarhetgaatookomhetnu:watstraaljenu uitnaardebuitenwereld?Omdeambitiestebereiken,kaneenheellangeademnodigzijn.Daaromishetdeste belangrijkeromdaareenhelderbeeldvantehebben.Deondernemingsstrategiemoetpassenbinnendemissie endevisievanhetbedrijf.

Opdracht10 Missieenvisie

Bekijkhetfilmpje.

a. Legmeteigenwoordenuitwathetverschilistussendemissieendevisievaneenbedrijf.

Bekijkhetfilmpjeoverhetschrijvenvaneenmissionstatement.

b. Watiseen missionstatement?

c. Waaromishetookvoorkleinebedrijvenaanteradeneenmissionstatementteformuleren?

d. Devolgendealinea’sgaanovereenziekenhuis.Welkdeelvandetekstbeschrijftdemissieenwelkdevisie?

1.

Onsziekenhuiswilzichregionaalenlandelijkprofilerenalseenvandebesteenbetrouwbaarstepartijen inhetveld.Doorkwalitatiefhoogwaardigezorgteleverenenhierduidelijkovertecommuniceren,ishet ziekenhuiseengoedepartnervoorpatiënten,verwijzersenzorgverzekeraars.

2.Hetleverenvandeallerbestemedischespecialistischezorgaanpatiëntenbinnenderegioenandere contractpartijenvanhetziekenhuis,endaarnaasthetopleidenvanmedischespecialistentotexcellente professionals.

Punt1isdemissieenpunt2isdevisie.

Punt1isdevisieenpunt2isdemissie.

5.6Doelstellingen

Plannenmakenweallemaal.Jeplanteenmaaltijd,jeplantomuittegaanmetvrienden,jeplantvooreendiploma. Zonderplanninggeenetenoptafelbijvoorbeeld.Metplanningbrengenmensenenorganisatiesstructuuraan inhunbezigheden.Wemakenonzebezighedendoelgericht.Daarmeevergrotenwedekansdatonzemoeitetot hetgewensteresultaatleidt.

Eentijdsplanning.

Plannenhebbendriehoofdelementen:

Plannendoejeinvrijwelelkberoep.Hetisdemanier omhetwerkteorganiseren.Eenvrachtwagenchauffeur heefteentijds-enladingsplanning,eendocentheeft eenroostereneeninhoudelijkelesplanning.Inde commerciewerkjenetzogoedvolgensplan:jebepaalt metjeteamdedoelstellingen,envervolgensdeaanpak omdietebereiken,pluseentijdsplanning.

• Wat wiljebereiken?Eenplanmaakjeomeenofmeerdere doelen tebereiken.

• Hoe wiljedatbereiken?Jehebteenplanvan aanpak nodig.

• Wanneer wiljedatbereiken?Elkplanheefteen planningshorizon. Bijhetplannenvooreenmaaltijdkandateenpaaruurzijn,bijdeondernemingsplanningkandiehorizon meerderejarenindetoekomstliggen.

Bijhet wat hebjegoededoelstellingennodig.Een doelstelling iseenresultaatdatdeorganisatiewilbereiken. Goededoelstellingenzijn:

• voorallebetrokkenenduidelijk(watmoeterpreciesgebeurenenwanneer)

• teevalueren(jemoetduspreciesaangeveninwelkgevaldedoelstellingwelofnietgehaaldis)

• haalbaar.

SMART-doelstellingen

Eriseenezelsbruggetjedatjehelptonthoudenhoejegoededoelstellingenopstelt.Goededoelstellingenstelje SMART op.

Specifiek

Iedereenmoetpreciesbegrijpenwatdedoelstellingisenwatzemoetendoenomdatdoeltehalen. S

M

Meetbaar

Deresultatenmoetenmeetbaarzijn,zodatjezekuntevalueren.

Acceptabel

Allebetrokkenenmoetenhetermeeeenszijn,ermoetdraagvlakzijnvoordedoelstelling. A

Realistisch

Hetmoetmogelijkzijnomhetdoeltebereiken,dedoelstellingmoethaalbaarzijn. R

Tijdgebonden

Ermoeteenduidelijktijdpadzijn,meteentijdstipwaaropdedoelstellinggehaaldmoetzijn.

Strategischeplanning

Kijkjenaarhet wanneer,danhebjeplannenvoordelangetermijn(meerderejaren),jaarplannenenplannen voordekortetermijn(bijvoorbeeldeenmaandofeenkwartaal).Hethoe,deaanpak,heeftveeltemakenmet hetwanneer.Eenplanvoordelangetermijniseenstrategischplan.De strategie isdemanierwaaropeen organisatiehaardoelstellingenvoordelangetermijnwilbereiken.

Tactischeplanning

Dewegnaareenstrategischedoelstellinglooptlangnietaltijdkaarsrecht.Erkanindetussentijdvanalles gebeurenbinnendeondernemingeninhaaromgeving,waardooraanpassingopdekortetermijnnodigis.

Voorbeeld

QualiTelismetzijnmarktaandeelnummertweeopdemarktvoordataverkeer.Dehoofdpuntenvande marketingstrategiezijn:superieureservicetoegesnedenopafzonderlijkemarktsegmenten,daarmeemarktleider wordenenzoeenwathogereprijskunnenvragen.Maardoordateennieuweondernemingwiltoetredenopdeze markt,besluitQualiTelomtijdelijkhetprijsniveautelatenzakken.Datiseentactischezetomdenieuwetoetreder hetlevenzózuurtemakendatdieafdruipt.

CONCEPT

Netalsophetsportveldhebjeinhetbedrijfsleventemakenmet tactiek.Diebestaatuitaanpassendeacties, gerichtophethalenvandoelstellingenvoordekortetermijn.Daarbijhoudjerekeningmetdeomstandigheden enmetdeeigencapaciteiten.Eengoedetactiekdraagtuiteindelijkbijtothethalenvandestrategische doelstellingen.

Eenvoetballerkandebaleventerugspelen omdatdieandersbijhetandereteamkomt: hijzietdatdecapaciteitvanheteigenteam opdatmomentonvoldoendeisominde aanvaltegaan.Tochblijfthetzijn strategischedoelstellingomdiebalinhet netaandeoverkanttekrijgen.

Inhetstrategischeplanstaande doelstellingenendeglobaleaanpakvoorde langetermijn.Ineentactischplan, bijvoorbeeldeenkwartaalplanofeen halfjaarplan,geefjevooreenkorteretermijn doelstellingenaandiehelpenomde strategischedoelstellingtebereiken.Ineen tactischplanligtveelmeernadrukophet organiseren vanhetwerk:Welkeafdelingenenmedewerkerszettenweinomdetactischedoelstellingente bereiken?Hoeveelmagdatgaankosten?

Operationeleplanning

Eventactischterugspelen?

Nahetbepalenvantactischedoelstellingenkomjetoeaanhet operationaliseren vantaken:wiedoetwatop welkedatum.Hetoperationeleplanisgerichtopdeuitvoeringopkortetermijnvandegeplandeactiviteiten.Bij eenoperationeelplanhoorteendraaiboekwaarinjeaangeeft

• welkedeelactiviteiten

• opwelkedatum(tijdsplanning)

• doorwieverrichtmoetenworden(taakverdeling).

Bijhetoperationeleplanhoortookeenbegroting,datisdefinanciëlekantvandeplanning.Hetverkoopplanis eenoperationeelplan.Hetisdeuitwerkingvandestrategischeentactischedoelstellingenvanhetmarketingplan.

CONCEPT

KPI’s

Omtekunnenmetenofdoelstellingengehaaldworden,ishetheelbelangrijkdatjevanafhetbegindie doelstellingenmeetbaarhebtgemaakt.Datgeldtookvoorkwalitatievedoelstellingen.Diemoetjevaakviaeen omwegmeetbaarmaken,bijvoorbeelddoorklantennaarmeningenenervaringentevragen.Alsjenietkunt nagaan(meten)ofeendoelstellinggehaaldis,heeftdieheledoelstellingweinigzin.

Bijeenmeetbaredoelstellingkunjenagaanofdebedrijfsprestatiesvoldoenaanhetdoel.Daarvoorgebruikje prestatie-indicatoren.Datzijncijfersofverhoudingsgetallenwaarmeejeeenprestatieniveaukuntlatenzien.De doelstellingwasbijvoorbeeldeenomzetvan€200.000.Danisdatniveauvanomzeteenkritiekeprestatie-indicator (KPI).AlsjedieKPIniethaalt,hebjededoelstellingnietgehaald.Eenandervoorbeeldisdat90%vandeklanten tevredenmoetzijnomdedoelstellingtehalen.

Opdracht11 Doelstellingen

a. Plannendoejeomeendoeltebereiken.Watzijndedriebelangrijkstevragendiebijplannenhoren?

b. Maakvoorjezelfeendoelstellingdiejeopsteltopbasisvandezedrievragen.

c. ZijndevolgendedoelstellingenSMARTofniet?Motiveerjeantwoordalsjevoor ‘nee’ kiest.

1.VloeiendSpaanslerensprekenenschrijvenineenweek.

2.Deboekenkastleeghalen,alleboekensorterenendeboekenkastopnieuwinrichten.Volgendeweek moetdeboekenkastweerhelemaalinordezijn.

3.Detuinaanpakken,zodatwedezezomerlekkerbuitenkunnenzitten.

d. KieseenvandedoelstellingenuitdevorigeopdrachtdienietSMARTwasenherformuleerdienutoteen SMART-doelstelling.

e. MetwelkdeelvandeSMART-doelstellingheefteenKPItemaken?Kieshetjuisteantwoord.

S(specifiek)

CONCEPT

M(meetbaar)

A(acceptabel)

R(realistisch)

T(tijdgebonden)

Opdracht12 Planning

a. Verbindiedereplanningmethetjuistekenmerk.

Kenmerk

Draaiboekvooruitvoering

Demarketingdoelstellingenvoorhetkomende halfjaar

Doelstellingenvanhetbedrijfvoordelange termijn

Soortplanning

Tactischeplanning

Strategischeplanning

Operationeleplanning

b. Waarombestaateenoperationeelplanvaakweeruitdeelplannen?

CONCEPT

5.7Samenvatting

Eenbedrijfproduceertvooreenmarkt,maarwildaarmeenietpersewinstmaken.Ondernemingenwillenaltijd winstmaken.Erzijnooknon-profitinstellingenzonderwinstoogmerk.

Productiebedrijvendiehunproductenrechtstreeksuitdenatuurhalen,horenbijdeprimairesector.Inde secundairesectordraaithetomdebewerkingvanproductenuitdenatuur:ambachtenindustrie.Detertiaire sectoromvatdienstverleningenhandel.Dezesectorheeftdemeestewerkgelegenheid,ookvoorcommerciële beroepen.Indequartairesectorvindjedienstverleningzonderwinstoogmerk:dienstverleningdoordeoverheid ennon-profitinstellingen.

Ineenlijnorganisatiebestaanalleenmaarlijnrelaties:elkemedewerkerkrijgtopdrachtenvanéénmeerdere,aan wiehijverantwoordingschuldigis.Allefunctieszijnlijnfuncties.Zodraereenstafmedewerkerofstafafdelingbij komt,spreekjevaneenlijn-staforganisatie.Eenstaffunctieheeftondersteunendeofadviserendetaken.

Binneneenmatrixorganisatieiseenhorizontaleindelinggekruistmeteenverticale,waardoorafdelingenontstaan mettweechefs.Eenprojectorganisatieiseenvormvaneenmatrixorganisatie,waarintijdelijkeprojectgroepen gevormdworden.

Deformeleorganisatiebestaatuitdeorganisatiestructuur,defunctieomschrijvingenenderegelsenprocedures. Deinformeleorganisatiebestaatuitallerelatiesencommunicatiedienietformeelzijnvastgelegd.Ookde organisatiecultuurisnietvastgelegd;diebestaatuitcollectief,aangeleerdgedragvandeledenvandieorganisatie.

Bijeenorganisatiemeteensterketop-downcultuurhebbenmedewerkersordersaantehoren.Datmaakthet voorhetmanagementwelmoeilijkeromdoelstellingenacceptabelenrealistischtemaken.Zemissendeinput vandewerkvloer,enmisschieniserondermedewerkershelemaalgeendraagvlakvoordiedoelstellingen.Bij eenbottom-upcultuuriserveelmeerruimtevooroverlegtussenwerkvloerenmeerderen.Medewerkersdiegoed naarelkaarkunnenluisteren,zijnookbeterinstaatommetdebuitenwereldtecommuniceren.

Deondernemingsmissiekanbestaanuit

• eenomschrijvingvandeidentiteit(organisatiestructuur,-cultuurentrackrecord)

Hetbeelddatdeonderneminggraagvanzichzelfwiloverbrengen,ishetbeoogdimago.

• debusinessdefinitie

DezekunjeopstellenaandehandvanhetmodelvanAbell:voorwie(doelgroep),wat(voorwelkebehoeften) enhoe(technologie).

• debetekenisvoordebelanghebbenden

• normenenwaarden

• ambities.

CONCEPT

Devisieisdemanierwaaropdeondernemingdetoekomstophaarwerkterreinziet.

Plannenhebbendriehoofdelementen:hetwat(dedoelstelling),hethoe(deaanpak)enhetwanneer(de planningshorizon).EengoededoelstellingisSMART(specifiek,meetbaar,acceptabel,realistischentijdgebonden). Ingedeeldnaaraanpakentijdshorizonisereenverschiltussenstrategischeplannenvoordelangetermijn, tactischeplannendiedeorganisatievooreenkorteretermijnaangeeftenoperationeleplannenmethetdraaiboek (wiedoetwatopwelkedatum)voordekortetermijn.DoorperdoelstellingeenKPIoptestellen,kunjenaafloop vaststellenofdedoelstellinggehaaldis.

Opdracht13 Wiebenjeenwatwiljebereiken?(plusopdracht)

a. Zoekopinternetnaardemissieenvisievaneenbedrijf.Noteerdenaamvanhetbedrijf,demissieendevisie.

b. Bekijkdeinformatieopdewebsitevanhetbedrijfofdeorganisatiegoed.Welkedoelstellingenkomjetegen? Noteerdeze.

c. ZijndedoelstellingenvanhetbedrijfSMARTgeformuleerd?

d. Formuleereendoelstellingvoordelangetermijneneendoelstellingvoordekortetermijndiebijditbedrijf zoudenpassen.ZorgdatjededoelstellingenSMARTformuleert.

Opdracht14 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Abell-model

• Bedrijf

• Businessdefinitie

• Corebusiness

• Formeleorganisatie

• Informeleorganisatie

• KPI(Kritiekeprestatie-indicator)

• Kwalitatievedoelstelling

• Kwantitatievedoelstelling

• Lijnfunctie

• Lijnorganisatie

• Lijn-staforganisatie

• Matrixorganisatie

• Missie

• Onderneming

• Operationeleplanning

• Organisatie

• Organisatiecultuur

• Organisatiestructuur

• Organigram

• Primairesector

• Projectorganisatie

• Quartairesector

• Secundairesector

• SMART-doelstelling

• Strategie

• Tactiek

• Tertiairesector

• Visie

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

MODULE-LOGISTIEK CONCEPT

CONCEPT

HOOFDSTUK1 VANZANDTOTKLANT

Eenbedrijfwerktnietalleen.Erzijnleveranciersenerzijnklanten.Elkbedrijfmaaktdeeluitvaneenketenvan bedrijven,vangrondstoftoteindproduct.Alsjeindehandelencommerciewerkt,ishetdusnodigomzichtte hebbenopdeverschillendehandelspartnersenomtewetenwelkefunctieelkeschakelvervultinhetproces‘van zandtotklant’.

Daarbijkansamenwerkingdoorslaggevendzijn.Hoebeterverschillendehandelspartnerskunnensamenwerken, hoebeterzehunklantenvandienstkunnenzijn.Hiermeeverhoogjealsbedrijfjeklanttevredenheid.

Leerdoelen

CONCEPT

• Jeweethoeeenbedrijfskolominelkaarkanzitten.

• Jebegrijpthoeeensupplychaininelkaarkanzittenenwathetnutisvanketenmanagement.

• Jeweetwelkesoortengroothandelerzijn.

• Jekentverschillendecommerciëlesamenwerkingsvormenenjebegrijpthetnutdaarvan.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

a. Welkestappenhebbenplaatsgevondenvoordateenstukkaasoverdetoonbankgaat?

b. Waaromkopenwediekaasnietgewoonbijdeboer?

1.1Debedrijfskolom

Neemeenproductingedachten:bijvoorbeeldeenbroodje,eenzakchipsofeenpen.Waarkomtdatproduct vandaan?Erzijnallerleibedrijvenmeebeziggeweest:voordegrondstof,omhettemaken,omtezorgendatjij hetkuntkopenbijjouindebuurt.Elkproductheefteenhelewegafgelegdvoordathetbijjoukomt.Diewegkun jebeterbegrijpenmetbehulpvaneenbedrijfskolom.

Bedrijfskolom

Decompletewegdieeenproductaflegtlangsallerleihandelarenenfabriekenkunjeweergevenalseen bedrijfskolom.Hetiseenschematischeweergavevandeopeenvolgendebedrijvendieeenproductvoortbrengen, bewerkenenverhandelen,vanproducenttotconsument.Neemalsvoorbeeldchips,metalsgrondstofaardappelen.

CONCEPT

Schakels

Debedrijvendiehetproductvoortbrengen,bewerkenofverhandelen,zijnschakelsvandebedrijfskolom.Inde eersteschakelzittenallelandbouwbedrijvendieaardappelsverbouwen.Bedrijvenindeeersteschakelnoemje ookwel oerproducent.Dieproduceertdegrondstof.Indetweedeschakelzittenalleopkopersvanaardappels enzovoort.Debedrijfskolomislangernaarmatehetproductmeerschakels(bedrijven)passeertvoordatde consumenthetkoopt.

Eenoerproducentaanhetwerk.

Eénschakelvandebedrijfskolomsteltallebedrijvenvoordiedezelfdetaakvoorhetproductuitvoeren.Dietaak kanzijnhetproductmakenofafmaken,maarookhetproductverhandelen,ofdienstenverlenendienodigzijn omhetproductverdertehelpen.

Toegevoegdewaarde

Elkeschakelwilhetproductweerduurderverkopenaandevolgendeschakel.Erismoeitevoorhetproduct gedaan;erzijnkostenvoorgemaakt.Elkbedrijfwildiekostenterugverdienenenooknogwinstmaken.Het verschiltussendeverkoopprijsendekostendievoorhetproductzijngemaakt,isde toegevoegdewaarde.Elke schakelindebedrijfskolomvoegtwaardetoeaanhetproductenwildaarvoorbetaaldkrijgen.

Inhetvoorbeeldvandebedrijfskolomvoegtdeboerzescentwaardetoe:hijverbouwtenoogstdeaardappels. Deopkopervoegtviercentwaardetoe(€ 0,10 –€ 0,06):debeloningvoorhetverzamelen,transporterenen verhandelen.Deaardappelgroothandelvoegtachtcenttoeenzovoort.Deconsumentvoegtgeenwaardetoe,de consumentisheteindstation.

Deconsumentisgeenproductiehuishouding,daaromisdeconsumentgeenschakelindebedrijfskolom.

Model

Debedrijfskolomvanhetvoorbeeldiseenvereenvoudigdmodelvandewerkelijkheid.

Dechipsfabriekkooptnietalleenmaaraardappelsin,maarookzout,olie,paprikapoeder,chemischetoevoegingen, energie,verpakkingsmateriaal,kantoorbenodigdhedenenzovoort.Dieinkoopprijzenmoetjeookvande verkoopprijsvanchipsaftrekken,wiljedetoegevoegdewaardevandefabriekberekenen.

CONCEPT

Erzijnookbedrijfskolommenwaarineenproducentallerleihalffabricatenmoetinkopen.Denkmaaraaneen producentvantelefoons.Jekrijgtdanmeerdereproductiebedrijvennaelkaar.Tussentweeschakelsvande bedrijfskolomwordteenproductverhandeld:grondstof,halffabricatenofeeneindproduct.Vraagenaanbod komenbijelkaar:eenmarkt.Inéénschakelvaneenbedrijfskolombevindenzichallebedrijvendiedezelfdetaak uitvoerenvooreenproduct.Indevolgendeschakelzittenallebedrijvendiedevolgendetaakuitvoeren.De bedrijvenuitdeeneschakel,dieklaarzijnmethuntaak,biedenhetproducttekoopaanaanbedrijvenuitde volgendeschakel(hetaanbod).Debedrijvendieaanhuntaakgaanbeginnen,willenhetproductkopen(devraag).

Finalevraagenafgeleidevraag

Opelkemarktvindenvraagenaanbodelkaar.Deconsumentisheteindpuntvandebedrijfskolom.Delaatste marktisdusdeconsumentenmarkt.Devraagvanconsumentenheetdaaromde finalevraag.Opallezakelijke marktendaarbovenkomtdevraagvanbedrijven.Diehebbenvraagnaarproducten,omdatzeuiteindelijkaan definalevraagwillenvoldoen.Dezevraagvanbedrijveneninstellingenheetde afgeleidevraag,omdatdieis afgeleidvandefinalevraag.

Opdracht2 Debedrijfskolom

a. Watistoegevoegdewaarde?Kieshetjuisteantwoord. debeloningvandeoerproducent hetverschiltussentweemarkten hetverschiltussenopbrengstenkosten debeloningdiedeconsumenttoekentaandevorigeschakels

b. Watstelteenschakelvaneenbedrijfskolomvoor?Kieshetjuisteantwoord. eenmarkttussenvraagenaanbod eenmarktwaarhetproductaangebodenwordt allebedrijvendiehetproductproducerenofverhandelen allebedrijvendiedezelfdetaakvoorhetproductuitvoeren

c. Zetdeschakelsvaneenbedrijfskolomindegoedevolgorde.

Industrie

Detailhandel

Grondstoffenproducent

Distribuerendegroothandel

Collecterendegroothandel

d. Gaathetomdefinalevraagofniet?

1.Jemoedervraagtofjebroodwilgaankopen. ja / nee

2.DeregeringbestelteenpartijvaccinsuitDuitsland. ja / nee

3.Teslaheefteenflinkmarktaandeelopdemarktvoorelektrischeauto’s. ja / nee

4.DaarvoorheeftTeslaveelgrotebatterijennodig. ja / nee

Opdracht3 Vanappelnaarappelsap

Vanappelsnaarappelsap.

a. Beschrijfdeschakelsindebedrijfskolomdieinditproductieprocespassenindejuistevolgorde.

b. Kunnenbepaaldeschakelswordenovergeslagen?Legjeantwoorduit.

c. Watvoorbedrijvenzijn,naastdeproducentzelf,nogmeerbetrokkeninhetproces?

1.2Groothandel

Een groothandel iseenhandelsbedrijfdatverkooptaananderebedrijven.Ditisintegenstellingtotdekleinhandel oftewelretail,dieaanconsumentenverkoopt.Inveelbedrijfskolommenvindjemeerderegroothandels.

Dewoorden ‘groot’ en ‘klein’ hebbenniettemakenmetdeomvangvandeonderneming:erzijnheelgrote kleinhandels,enkleineregroothandels.Dezewoordengevenaandateengroothandelgrotehoeveelhedentegelijk verkooptaanzakelijkeafnemersenwinkelbedrijven,terwijleenretailerkleinehoeveelhedentegelijkverkoopt aanconsumenten.

Collecteren

Eenopkoperkooptpartijengrondstoffenofagrarischeproductenopbijproducenten,bijvoorbeeldaardappels bijeenaardappelboer.Deopkoperverzamelteenflinkepartijaardappelsbijeengrootaantalboeren.Dezepartij kanhijkwijtaaneenvolgendehandelaar.Detweedehandelaarvoegtdepartijenvaneenaantalopkoperssamen toteennoggroterehoeveelheid,diehijaaneenchipsfabriekkwijtkan.Demeesteopkoperszijngespecialiseerd ineenbepaaldproduct.

Exporteur

CONCEPT

Deopkoperendehandelaardievandeopkoperskoopt,horenbijde collecterende groothandel.Collecteren betekentletterlijk:verzamelen.Alshetoverhandelgaat,bestaatcollecterenuithetsamenvoegenvankleine partijentoteengrotehoeveelheid.Een exporteur isookeencollecterendegroothandelaar.Deexporteurkoopt ineigenlandpartijengoederenop.Hijzorgtervoordatdegoederenbijafnemersineenanderlandterechtkomen. Degroothandelaar-exporteurheeftspecialistischekennisoverzakendiebijexportenvervoervanbelangzijn.

Export

EenNederlandsechipsfabriekgebruikt aardappelsuitPolen.EenPoolse exporteurheeftinPoleneengrote partijbijeengebrachtenexporteertdie inéénkeernaarNederland.

Nadatdeaardappelsdoordeexporteurzijnafgeleverd,wordenzeindefabriekgesnedenengefrituurdtot knapperigechips.Alsdiechipseenmaalinglimmendezakjesineendooszitten,ishetdekunstomzebijdeklant tekrijgen.Werkaandewinkelvooreengroothandelaar,diegrotepartijenchipsafneemtvandefabrieken doorverkooptaanwinkels.

Dezegroothandelkandiegrotepartijnietinéénkeerdoorverkopen,wantelkewinkelwilmaareenrelatiefkleine partijafnemen.Dezegroothandelverdeeltduseengrotepartijgoedereninkleinerepartijen.Dewinkelsverdelen hunpartijweerovereengrootaantaleindgebruikers:deconsumenten.

Distributie

Eengrotehoeveelheidinkleinerepartijenverdelenendiekleinerepartijenelkdoorverkopen,heet distribueren Eenhandelsbedrijfdatgrotepartijenverdeeltinkleinerepartijenendiedoorverkooptaananderebedrijven,is eendistribuerendegroothandel.

Grossier

CONCEPT

Een grossier iseendistribuerendegroothandel.Degrossierisdegroothandeldieaandewinkelslevert.Een grossierkooptinbijeengrootaantalfabrikantenenimporteurs,omeenzovolledigmogelijkassortimentte kunnenbiedenaandewinkeliers.Indatassortimentzittendozenchipsvanverschillendeproducenten.Degrossier moetdewinkelierkeuskunnenbieden.Hetassortimentvaneenhandelsbedrijfbestaatuitdeverschillende soortenproductendiehetbedrijfnaastelkaarverkoopt.

Exportviadehaven.

Importeur

Een importeur isookeendistribuerendegroothandel.Eenimporteurvoerteengrotehoeveelheidgoederenin uithetbuitenland.Hijverkooptdiepartijvervolgensdoorinkleinehoeveelhedenaangrossiers,ofdirectaan grootwinkelbedrijven,zoalsGAMMAofJumbo.

Zonderdistribuerendegroothandelzoudenwinkeliersrechtstreeksbijeengrootaantalproducentenmoeten kopen.VoortiendozenpindakaasnaarRotterdam,vooreenpalletbiernaarEnschede,vooreenpartijchipsnaar Groningen...Dewinkelierzouaanzijneigenlijkewerknietmeertoekomen.

Groothandelvoordehoreca.

Opdracht4 Groothandel

a. Watiseengroothandel?Eengroothandel: distribueertgrotehoeveelhedennaardedetailhandel iseenhandelsbedrijfdatverkooptaananderebedrijven kanimport,exportendistributieverzorgenvoorhetkleinbedrijf iseenhandelsbedrijfdatdehandeltussenschakelsvandebedrijfskolomverzorgt

b. Leguitwaaromdeproductenindewinkelduurderzoudenzijnzonderdistribuerendegroothandel.

c. DebedrijvenAMDenIntelindeVSleverenprocessorsaaneenexporteur.Dieverkooptdezedooraaneen importeurinNederland.Dielevertzeweeraanallerleiwebwinkelsenaanbedrijvendiecomputersinelkaar zetten.

Welkeondernemingdistribueerthierenwelkecollecteert?

d. Watishetverschiltussengroothandelenkleinhandel(retail)?

Opdracht5 Groothandelzoeken

Jebentvanplanomeenwebshoptebeginneninkunstbloemenenaanverwanteartikelenzoalsvazen.Deze productenmoetjeinkopen.Maarookhebjeverpakkingsmaterialennodigomjebestellingenteverzenden.

CONCEPT

a. Zoekvooriedereproductgroeptenminstedriegroothandelsdiekunnenleveren:

1.Groothandelsvoorkunstbloemen.

2.Groothandelsvoorvazen.

3.Groothandelsvoorverpakkingsmateriaal.

b. Bekijkhetassortimentvandegroothandelsvoorkunstbloemenenvazen.Watvaltjeop?

1.3Desupplychain

Hetdoelindehandelencommercieisomklantenietstebiedenwatwaardevoorhenheeftenomdaaraante verdienen.Dataanbodmoetjevervolgensopdejuisteplaats,tijdenmanierbijdeklantzientekrijgen.Daaris ookfysiekedistributievoornodig. Fysiekedistributie bestaatuitalleactiviteitendienodigzijnomproductenop degewenstetijd,indejuistehoeveelheidenopdejuisteplaatsafteleveren.Daarbijhoren:

• magazijnbeheer

• voorraadbeheer

• entransport.

Logistiek

Fysiekedistributiehoortbijde logistiek.Datisdeorganisatieenbeheersingvangoederenstromen.Doorelke bedrijfskolomloopteenstroomvangoederen,vanbovennaarbeneden.Destroomvangeldlooptinomgekeerde richting.Ookproductievangoederenhoorterbij:alsdaarwathapert,kunjenamelijknietoptijddistribueren. Dusdetoeleveringvangrondstoffenenhalffabricatenhoorterookbij.

Supplychain

Alsjedebedrijfskolomhorizontaallegt,vanlinksnaarrechts,dankrijgjeeenketen.InhetEngelsheetzo’nketen de supplychain.Ineenschemavaneensupplychainstellendeschakelsgeenbedrijfstakkenvoor,maaraparte bedrijven.Jetekenteensupplychainvanuitjeeigenbedrijf:jewiltwetenmetwelkepartnersjeindeketente makenhebt,zowelvoortoeleveringalsvooruitlevering.

Eigenlijkishetbeteromheteen demand chaintenoemen:alshetgoedis,isdeklantkoning.Devraag(demand) moetleidendzijnvoordehelemarketing,dusookvoorproductie,distributieenlogistiek.Ditheetketenomkering: devraagbepaaltdelogistiekenhetvoorraadbeheer,niethetaanbod.

Tussenelketweeschakelsisgoedelogistieknodig.Voorraadaanhoudenkostgeld,dushoevlotterdegoederen doorstromen,hoebeter.Maarwelgraagpreciesophetmomentdathetvolgendebedrijfzenodigheeft,want anderszittenzedaarweermetvoorraad.

CONCEPT

Omzogoedmogelijktewerken,ishetnodigdatdeschakelsvandeketenhunactiviteitengoedopelkaar afstemmen.Daaromverlooptveeldataverkeerdatnodigisvoordefysiekelogistiekonline.Datgeldtnietalleen vooréénbedrijf,maarinveelgevallenvoordeheleketenvanbedrijven.Datiseengoedemanieromdefysieke distributieenhetvoorraadbeheervandeverschillendeschakelsgoedopelkaaraftestemmen.

Maaromwaardevoordeklanttecreëren,ismeernodigdanalleenvlekkelozefysiekedistributie.Eenaanbieder heeftleveranciersnodigenvaakookdetussenhandel.Hetbesteisdataldezepartnersbetrokkenzijnbijde productieenleveringvanheteindproduct:bijdeproductontwikkeling,bijdemarketingenbijdedistributie.

Supplychainmanagement

Samendeopeenvolgendeactiviteitenvanleveranciers,producenten,groothandelenretailtotaandeuiteindelijke afnemergoedbeherenheet ketenmanagement,ofinhetEngels supplychainmanagement.Daarbijstemmen leveranciersenzakelijkeafnemersdeactiviteitenopelkaarafomdeefficiencyteverbeteren,omkostente besparenenomklantenzogoedmogelijkvandiensttezijn.

Meestaliseréénpartijdiedeactiviteitenvandeverschillendeschakelscoördineert.Ditwordtookwel ketenregie genoemd.Ditisnodig,omdatdekrachtvandeketengelijkisaandezwaksteschakel.Hetisnodigommetelkaar tezorgendatalleschakelshetbenodigdekwaliteitsniveaubereiken.

Voorbeeld

Toyotaheefteenheelscalaaanleveranciersomzich heendienauwbetrokkenzijnbijdezeautomaker.

Valueaddedlogistics

Eenschakelindesupplychain.

Deopeenvolgendebedrijvenindesupplychainkunnendelogistiekzelfverzorgen.Ofzekunnendelogistiek,of eendeeldaarvan,uitbestedenaangespecialiseerdebedrijven.Diedoenzedanmeestalaan valueaddedlogistics, logistiekmetmeerwaarde.Datwilzeggendatzo’nlogistiekeondernemingervoorzorgtdathetlogistiekeproces tussendeschakelsvandeketengesmeerdverloopt.Zo’nondernemingdoetookaanwarehousing:zijkunnen dehalffabricatenofproductenopslaan,omzeuitteleverenophetmomentdateenvolgendeschakelzenodig heeft.

Dienstverlening

CONCEPT

Bijfysiekedistributiedenkjemeestalaangoederen,maarookbijdienstenkomtheelwatlogistiekenfysieke distributiekijken.Desoftwareschrijverheeftbijvoorbeeldcomputersnodig,kantoorartikelenentransport.Een vliegtuigmaatschappijheeftcateraarsopallerleivliegvelden,goedecontactenmetluchthavens,met brandstofleveranciers,metoverheden,metwasserijenenzovoort.Haperinginzo'nsamenwerkingdoetafbreuk aandekwaliteitvandedienst.

Zelfsbijvrijpurediensten,waaraanvrijwelgeentastbaregoederentepaskomen,ishetnodigomdelogistiek goedteorganiseren.Dedienstverlenerendeklantmoetenelkaarwelontmoetenopdejuistetijdenopeenplaats diegeschiktisvoordedienstverlening.

Distributiekanaal

Hetlaatstestukvandesupplychain,vanafdeproducenttotaandeeindgebruiker,ishet distributiekanaal.Dat bestaatuitdeopeenvolgendehandelarendieeenproductdistribueren.Eenproducentkanookdirectaande eindgebruikerleveren.DenkaanTesla:datlevertdeauto’sdirectaanbedrijvenenconsumenten,zonder

tussenkomstvandealers.Datisdirectedistributie.Distributieviatussenhandelarenisindirect.Deproducentvan tandartsborenverkooptaanimporteurs,diehetaaneengroothandelverkopen,waardetandartshettenslotte inkoopt.Datisindirectedistributie.

Reverselogistics

Hergebruikvanonderdelenenmaterialenwordtsteedsbelangrijker.Daarvooris reverselogistics nodig,oftewel retourlogistiek.Daarbijgaathetproductweerterugvandeeindgebruikersnaardeproducent,diezorgtvoor recycling.Ookretourzendingennaarwebwinkelshorenbijreverselogistics.Dewebwinkelmoetditretourproces organiserenenbepalenwattedoenmetdeteruggestuurdeartikelen.

Opdracht6 Desupplychain

a. Watzijndedoelstellingenvanketenmanagement?

b. Legdepositievewerkingvanketenmanagementuit.

Opdracht7 Fysiekedistributie

a. Watverstajeonderfysiekedistributie?

b. Wanneerspreekjevandirectedistributie?

c. Gaathetindevolgendevoorbeeldenomdirecteofindirectedistributie?

Directedistributie

Indirectedistributie

CONCEPT

Eenproducentverkooptpastasausviawinkels.

Eenknipbeurtbijdekapsalon.

Eenfietsenspecialistverkoopteenfietsaaneen klant.

Degroothandelimporteertbamboeschalenuit Vietnam.

Eenautofabrikantlevertauto’saaneen autodealer.

1.4Commerciëlesamenwerkingsvormen

Meedoenaanketenmanagementiseenvormvansamenwerking.Alleondernemingenindeketenstemmenhun inkoop,verkoopenlogistiekopelkaaraf.Elkeschakelverhoogtdaarmeedekwaliteitvanhetaanbodvoorde volgendeschakel,entenslottevoordeeindgebruiker.Opdiemanierkunnendebedrijvenindezeketenbeter concurrerenmetanderebedrijven.

Jointventure

Bedrijvenkunnenopnogveelmeermanierensamenwerken.Tweeondernemingenkunnensameneennieuwe ondernemingoprichten.Diefinancierenzedansamen.Datheeteen jointventure.ZoisAirFrance-KLMopgericht doordemoederbedrijvenAirFranceenKLM.

Fusieenovername

Detweeondernemingenkunnenookhelemaalsamengaan,samensmeltentotéénnieuweonderneming.Dat heeteen fusie,detweeorganisatiesfuseren.Samengaankanookmindervrijwilliggebeuren,alsdeene ondernemingdeandereopkoopt.Danhebjetemakenmeteen overname.

Voorbeeld

Handelsagent

In1969fuseerdedeAlgemeneKunstzijdeUnie(AKU) metKoninklijkeZoutOrganon.Hetnieuwebedrijf heetteAKZO.In1994volgdeeenovername:AKZOkocht NobelIndustriesop.Sindsdienheetdeonderneming AkzoNobel,eenNederlandsemultinationalophet gebiedvanverfenchemie.

Eenondernemingdieexporteert,wilproductenverkopenineenanderland.Zo’nondernemingkandaaraaneen importeurverkopen,maarkanookproberendeverkoopdaarmeerineigenhandtehouden.Maarzelfeen verkoopkantooropzettenisduur.Bovendienzijndeeigenmedewerkersmeestalnietgoedingevoerdindecultuur engebruikenvandatland.

Zo’nexporteurkandansamenwerkenmeteenagent.Diekentdegebruikenindatlandenkanzomeerverkopen. Een handelsagent iseenzelfstandigetussenpersoon,diesteedsvoordezelfdeopdrachtgever(s)werkt.Deagent heefteenvastewerkrelatiemetdeopdrachtgever.Alsbeloningontvangthijprovisie:eenpercentagevande omzet.Dehandelsagentwordtgeeneigenaarvandegoederen,maarispuureentussenpersoondieeendienst verrichtvoordeopdrachtgever.Deagentwerktinnaamvandeopdrachtgever.

Demeestehandelsagentenzijnverkoopagenten,dievooreenleveranciergoederenofdienstenineenbepaald gebiedverkopen.Zo’nverkoopagentheeftinzijnlandofgebiedhetalleenrechtvoordeverkoopvanhetaanbod vandeopdrachtgever.Erbestaanookinkoopagenten,dievooreenhandelaargoedereninkopenvanuiteenvaste standplaats.Eenhandelsagentkanéénpersoonzijn,maarvaakisheteenonderneming.

Inkoopcombinatie

Een inkoopcombinatie iseensamenwerkingsvormvandetaillistendieeengemeenschappelijkinkoopkantoor oprichtenomintekopenbijdefabrikant.Datkanomdathetomgrotehoeveelhedengaat.Zeslaandegrossier dusover.Erisdanwatmeerruimtevoorwinst,erisimmerseenhandelaarminderommeetedelen.Het inkoopkantoorverzorgtsomsookadministratieveondersteuningengeeftadviesoverdeverkoop.Voorbeelden zijn:Expert(inkoopcombinatiebruin-enwitgoed),LibrisenPrimera(boekhandels),Enorm(ijzerwarendetaillisten).

AkzoNobel.

Verkoopcombinatie

Eeninkoopcombinatiedienietalleengezamenlijkinkoopt,maarwaarhetcentralekantoorookhelptbijde marketingenondersteuningvandeverkoop,kunjeookeen verkoopcombinatie noemen.

Vrijwilligfiliaalbedrijf

Inkoopcombinatiesengrootfiliaalbedrijvenhebbengeengrossiersnodig.Maareengrossierkanooksamengaan werkenmetretailers.Zerichtendaneen vrijwilligfiliaalbedrijf op.Datiseensamenwerkingsverbandvaneen groepretailerseneengrossier,dieondereengemeenschappelijkenaamwerken.Hetdoeliseenzovoordelig mogelijkeinkoopengezamenlijkeverkoopactiviteiten.EenvoorbeeldisdesupermarktketenSPAR.

Dewinkeliersblijvenzelfstandig,maarveelwordtinoverleggedaan:inrichtingvandewinkel,samenstellingvan hetassortimentenreclame.Doordegemeenschappelijkenaamkandeconsumentdewinkelsnelherkennen. Voorderetailondernemersishetvoordeeldatzezobeterkunnenconcurrerenmetdegrootfiliaalbedrijven.

Franchising

Eenondernemerkanookeencompletewinkelformule‘huren’,datheet franchising.Defranchisegeverbiedteen pakketmetdewinkelinrichting,hetassortiment,dewinkelpui,debedrijfskleding,goederenlevering,promotie ensomsookondersteuningbijhetpersoneelsbeleid.Defranchisegeverkaneenfabrikantzijnofeengrossier.De leverancierwilzijngoederenverkopen,maarheeftzelfgeenwinkels(enwildaarooknietininvesterenenerrisico meelopen).

Franchisenemersdoenmeeomteprofiterenvande naamsbekendheidvandefranchisegever.Inruildaarvoor betalenzeeenpercentagevandeomzetofwinst.De winkelformulebestaatuiteenuitgetestassortiment,een herkenbarewinkelinrichting,centraalgeregeldeinkoopen administratie.Voorbeeldenzijn:McDonald’s,FEBOenDe Hypotheker.OokeendeelvandeAlbertHeijn-en HEMA-filialenisheteigendomvanfranchisenemers.

CONCEPT

Veelfranchisenemersopstraat.

Licentie

Hetwoord‘licentie’betekentgewoon‘toestemming’.Eenondernemingkaneenandereondernemingtoestemming gevenomeenbepaaldproductteproduceren,ofomdemerknaamtegebruiken.Datlaatsteziejeookbij franchising,maarfranchisingomvatveelmeerdanlicentieverlening.Bijfranchisinggaathetomdehele bedrijfsformule,bij licentieverlening meestalomeendeeldaarvan.

Opdracht8 Commerciëlesamenwerkingsvormen

a. Bijwelkesamenwerkingsvormpastdedefinitie?

Samenwerkingsvorm

Fusie

Jointventure

Overname

Definitie

Tweeondernemingenrichtensameneennieuwe ondernemingop.

Tweeondernemingengaanvrijwilligsamentot éénonderneming.

Tweeondernemingengaanonvrijwilligsamen.

b. Bijwelkesamenwerkingsvormiseengrossieraangesloten?Kieshetjuisteantwoord. franchising vrijwilligfiliaalbedrijf inkoopcombinatie verkoopcombinatie

c. Leguitwaaromeeninkoopcombinatiegoedkoperkaninkopendaneendetaillistapart.

Opdracht9 Cooltech

BekijkdepaginavandeKamervanKoophandel.Metdistributeurbedoelenzeeenimporteurdiehetaanbod lokaaldistribueert.

Cooltechiseenjongeondernemingdieenergiezuinigeairconditioningopdemarktbrengt.Zewillengraagook inBraziliëgaanverkopen.

GeefeenadviesaanCooltech:inzeegaanmeteenhandelsagentofmeteenlokaleimporteur/distributeur?Licht jeadviestoe.

Opdracht10 Franchising

a. Waarinverschiltfranchisingvanlicentieverlening?

b. Geefeenvoorbeeldvaneenfranchiseonderneming.

c. Geefeenvoorbeeldvaneenlicentie.

1.5Samenvatting

Vangrondstoftoteindproductkomteenproductlangsverschillendebedrijfstakkenenabstractemarkten.Deze wegkunjeschematischvoorstellenalseenbedrijfskolom.Elkeschakelindezekolomstelteenbedrijfstakvoor. Datzijnallebedrijvendiedezelfdetaakvoorhetproductuitvoeren.Tussentweeschakelsiservraagenaanbod, duseenmarkt.Opdelaatstemarkt,deconsumentenmarkt,vindjedefinalevraag.Devraagvanhogergelegen schakelsisdeafgeleidevraag.

Degroothandelverkooptaananderebedrijven.Decollecterendegroothandel(onderandereopkoperenexporteur) voegtkleinehoeveelhedensamentotgroterepartijenenverkooptdiedoor.Dedistribuerendegroothandel(onder andereimporteurengrossier)verdeeltgrotepartijeninkleinereenverkooptdiedoor.Dedetailhandel(retail) verkooptaanconsumenten.

Logistiekisdeorganisatieenbeheersingvangoederenstromen,dusvandefysiekedistributie.Fysiekedistributie bestaatuittransportbinneneenondernemingentussentweeondernemingen,materialshandling,opslag, magazijnbeheerenvoorraadbeleid.Datisnodigbinneneensupplychain,diebestaatuitopeenvolgendebedrijven dieeenproductmakenendistribueren.Bijsupplychainmanagementstemmenleveranciersenzakelijkeafnemers deactiviteitenopelkaarafomdeefficiencyteverbeteren,omkostentebesparenenomklantenzogoedmogelijk vandiensttezijn.Desupplychainvanafdeproducentkunjeookdistributiekanaalnoemen.

Bedrijvenkunnensamengaanwerkendoorsupplychainmanagement,doorovername,ofdooreenvrijwillige fusie.Meteenjointventurerichtentweeondernemingeneennieuweondernemingop.Eendistribuantineen supplychainkanookeenzelfstandigtussenpersoonzijn,zoalseenhandelsagent.Dezeheefteenvastewerkrelatie metzijnopdrachtgeverenkanbijvoorbeeldhetaanbodineenanderlandverkopen.

Bijeeninkoopcombinatiezorgendedetaillistensamenvoordeinkoop,waardoorzenietmeerafhankelijkzijn vandegrossier.Bijhetvrijwilligfiliaalbedrijfgaandetaillistenjuistsamenwerkenmeteengrossier,ondereen gemeenschappelijkenaam.Franchisinggaatuitvaneengroteleverancier,dieretailersdemogelijkheidbiedt tegenbetalingeensuccesvollewinkelformuletegebruiken.Licentieverleninggaatminderverdanfranchising: eenandereondernemingkrijgtalleentoestemmingomeenbepaaldproductteproducerenofomdemerknaam tegebruiken.

Opdracht11 Debedrijfskolomvaneentheeglas(plusopdracht) Werkindividueelofwerksamenmeteenmedestudent.

Theeglazenwordengemaaktvanglas.Debelangrijkstegrondstoffenvanglaszijnzand,kalkensoda.Voordatde theeglazenindeschappenvanwinkelsstaan,zijnzealverschillendeschakelsindebedrijfskolomgepasseerd.

CONCEPT

Brenginkaarthoedebedrijfskolomvooreentheeglaseruitkanzien.Zoekzonodigextrainformatieopinternet. a. Tekeneenverticalebedrijfskolom,waarinjeduidelijkaangeeftwelkeschakelserzijn.Geefookaanwatdie schakelsdoenoftoevoegenaanhetproduct.

Tip

WerkjebedrijfskolomuitineenprogrammaalsExcelofviaeenonlineprogrammaalsGliffy.

b. Vergelijkjebedrijfskolommetdievaneenmedestudent.Bespreekdeovereenkomstenenverschillen.

Leveriederjebedrijfskolominbijjedocent.

Opdracht12 Toegevoegdewaardeketenregisseur(plusopdracht)

Werkindividueelofsamenmeteenmedestudent.

Jeleeststeedsvakerdatdegroothandelwaardekantoevoegenindeketendoorderolvanketenregisseurop zichtenemen.

a. Zoekopinternetinformatieoverdetoegevoegdewaardevanderolvanketenregisseur.

• Leguitwathiermeebedoeldwordt.

• Geefeenvoorbeeldbijjeuitleg.

b. Verwerkjeantwoordenvoorbeeldineenpresentatie,bijvoorbeeldinPowerPoint,Preziofopeenflip-over.

c. Laatjepresentatieaanderestvanjeklaszienenvraagomfeedback.

Opdracht13 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen.

Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Afgeleidevraag

• Bedrijfskolom

• Collecteren

• Detailhandel

• Distribueren

• Distributiekanaal

• Exporteur

• Finalevraag

• Franchising

• Fusie

• Fysiekedistributie

• Groothandel

• Grossier

• Handelsagent

• Importeur

• Inkoopcombinatie

• Jointventure

• Kleindhandel

• Logistiek

• Oerproducent

• Productiebedrijf

• Retail

• Supplychain

• Supplychainmanagement

• Toegevoegdewaarde

• Valueaddedlogistics

• Verkoopcombinatie

• Vrijwilligfiliaalbedrijf

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

CONCEPT

HOOFDSTUK2 LOGISTIEKINDEHANDEL

Opveelplekkenverwachtenklantenproducten.Maarzoalsjeweetisereenhelewegdiedeproductenafleggen, voordatzebijeenbedrijfinbijvoorbeelddewinkelofshowroomliggen.Logistiekishetbeheersenvande goederenstroom,zodatdejuistegoederenindejuistehoeveelheden,ophetjuistetijdstipopdejuisteplaatszijn tegenzolaagmogelijkekosten.

Goedeensnelleleveringenvangoederenzijnbelangrijkvoorelkbedrijf.Jemoetdaaromwetenwatjouwrolis bijeengoedverloopvandegoederenstroomenhetslimbeherenvandevoorraad.

Leerdoelen

CONCEPT

• Jeweetwelkeweggoederendoordebedrijfskolomafleggen.

• Jehebtkennisvandeinterne-enexternegoederenstroom.

• Jeweetwelkeroleendistributiecentrumheeftindebedrijfskolom.

Opdracht1 Kennismaking

Consumentenwillendatproductensnelthuisenindewinkelgeleverdworden.Daaromverschijneneropsteeds meerplekkeninNederlandgrotedistributiecentra.Ditnoemjeookwelde ‘verdozing’ vanNederland.

Bekijkhetfilmpje.

a. Verdozing heefteendubbelebetekenis.Watverstajijeronder?

b. Watzijnvolgensjougeschiktelocatiesvoorhetplaatsenvangrotedistributiecentra?Waaromisdatzo?

c. Vanbuitenlijkendegrotehallenvoordistributievaakergopelkaar.Geldtdatookvoorwaterbinnengebeurt? Welkeactiviteitenverwachtjeinzo’ngrotedoosaantetreffen?

2.1Degoederenstroom

Voordateenproductineenbedrijfligt,zijneralveelmensenenbedrijvenmeebeziggeweest.Zoalsjeweetis eenbedrijfskolomeenoverzichtvanallebedrijvendiebetrokkenzijnbijdewegvaneenproductvangrondstof totconsument.

Goederenstroom

Doordebedrijfskolomheenwordengoederenverplaatst.De goederenstroom isdewegdiegrondstoffenen goederenafleggenvanoerproducentnaarconsument.Deorganisatievandegoederenstroomnoemje logistiek.

De logistiekeketen wordtgevormddoordeopeenvolgendeactiviteitenindebedrijfskolomdietemakenhebben metdegoederenstroom,zoalsplannen,transporteren,opslaan,beherenvandevoorraad,verplaatsen,verpakken enadministrerenvangoederen.Behalveeengoederenstroomzijnerbinnendebedrijfskolomookeengeldstroom eneeninformatiestroom.

CONCEPT

Geldstroom

Degeldstroomlooptvanbenedennaarboven.Alsjegoedereninkoopt,moetjedevorigeschakelindehandelsketen betalen.Devolgendeschakelindeketenbetaaltopzijnbeurtaanjou.

Ookhierzijnuitzonderingen.Degeldstroomkanzichookeeneindjeindeandererichtingbewegen.Bijvoorbeeld bijretourgoederen.

Informatiestroom

Deinformatiestroombeweegtzichinbeiderichtingen.Bijiederestapgevendeschakelselkaarinformatie.Als partijAgoederenlevert,geefthijditdooraandevolgendeschakel,partijB.AlspartijBdegoederenontvangt, geefthijditdooraanA.Deinformatiestroomgaatdusintweerichtingen.

Samenwerkingindebedrijfskolom

Artikelenmoetenophetjuistemomentindejuistehoeveelheidopdejuisteplaatszijn.Daarisoverlegen samenwerkingvoornodig.Indebedrijfskolomzorgenverschillendesoortenbedrijvenersamenvoordatgoederen bijdeeindgebruikerkomen.

Eenleverancierlevertgoederen.Leverancierszijn:

• fabrikanten

• importeurs

• groothandelaren.

Eenexpediteuriseenbedrijfdathettransportvooreenanderbedrijfregelt.Ditbetekenthetregelenvanhet vervoerenallebijbehorendetransport-endouanedocumenten,financiëleafsprakenenplanning.

Tussendebedrijvenineenbedrijfskolomisertransport.Detransporteurofvervoerderzorgtvoorhetverplaatsen vandegoederen,bijvoorbeeldmetvrachtwagens,treinen,vliegtuigenofschepen.

Informatiesystemen

CONCEPT

Informatiesystemenzijnsteedsbelangrijkerinhetlogistiekeproces.Alseenklantineenbedrijfnaareenbepaald productvraagt,wiljeineenoogopslagkunnenzienofjehetproductopvoorraadhebtofdatjeneemoetverkopen. Alshetproductopvoorraadis,moetjehetsnelkunnenvinden.Enmisschienhebjehetproductnietopvoorraad, maarishetnogwelbeschikbaarbijdeleverancier.Eeninformatiesysteemkanhelpenomdegezochteproducten sneltevinden.

Informatiesystemenbestaanuitcomputers,handhelds, barcodescanners,kassa’s,programma’senapps,die ersamenvoorzorgendatjebeschiktoveralle benodigdeinformatie.

Informatiesystemenhelpenjebijhetbeherenvande goederenstroomendevoorraad.

Jewiltbijvoorbeeldwetenhoeveelerverkochtisen wanneerjeweernieuweproductenmoetbestellen. Bovendienwiljedekostenzolaagmogelijkhouden. Vaakishetookmogelijkomvoorkostenbesparing, besteladviezenenoptimalepersoneelsinzeteen informatiesysteemtegebruiken.

Derving

Werkenmetinformatiesystemen.

Verkeerdregistrereninhetinformatiesysteemveroorzaaktderving. Derving ishetverliesvangeldofgoederen. Dervingonstaatwanneergoederenbeschadigen,verkeerdgeregistreerdzijnofmindergoedverkoopbaarworden.

Dervingkunjeverdelenin:

• criminelederving

• niet-criminelederving.

Criminelederving

Bij criminelederving gaangoederenverlorendooropzettelijkgedragzoalsdiefstal,fraude,vernieling,ofinbraak.

Criminaliteit

Criminaliteitindetransport-enlogistiekesectorisaljareneengrootprobleeminNederlandeninEuropa. Transportgerelateerdecriminaliteitbestaatonderandereuitladingdiefstal,voertuigdiefstal,diefstalvandiesel envoertuigonderdelen,tankpassenfraudeenvandalisme.

Waargaathetom?

Ladingdiefstalkosthetbedrijfslevenjaarlijksnaarschatting350miljoeneuro.Criminelenhebbenhetvooral gemuntopelektronica,waarvoorNederlandafzetmarktenvooraldoorvoerlandis.Maarookandere diefstalgevoeligegoederenzoalskleding,parfum,vleesenmetalenzijnvaakdoelwitvanladingdieven.Hetbetreft veelalgeorganiseerdecriminaliteit.

TransportenLogistiekNederland(TLN).

Niet-criminelederving

Bij niet-criminelederving gaangoederenverlorendoorwerkfouten,administratievefoutenencontrolefouten.

• Werkfoutenzijnfoutendietijdenshetwerkenwordengemaakt.Goederenkunnenbijvoorbeeldbeschadigen doordatzevallen.

• Administratievefoutenzijnbijvoorbeeldhetverkeerdofnietregistrerenvandegoedereninhet informatiesysteem.

• Controlefoutenontstaanwanneerdegoederennietgoedzijngecontroleerd.Controlefoutenleidenmeestal totadministratievefouten.Erisbijvoorbeeldnietgecontroleerdofdegoederenbedorvenzijn.Zoblijven onverkoopbaregoederenindeadministratieop ‘beschikbaar’ staan.

Dervingkaneenflinkekostenpostzijn.Daaromprobeerjedervingzoveelmogelijktevoorkomen.Erzijn verschillendemanierenomdervingaantepakken.Vaakbegintdatmeteengoedecontrolevandegoederenstroom endevoorraad.

Allemaatregelenomdervingtevoorkomen,vindjeinhetdervingspreventieplanvaneenbedrijf.Een dervingspreventieplan iseenplanwaarinjeoorzakenengevolgenvandervingbeschrijftenaangeeftwelke maatregelenjeneemt.

Opdracht2 Bedrijfskolom

a. Kiesbijelkeschakelindebedrijfskolomdejuisteomschrijving.

Omschrijving

Levertdegoederen.

Ontvangtgoederenvanverschillende leveranciers,slaatdieartikelentijdelijkopen verdeeltdegoederenoverdeverschillende winkels.

Zorgtvoorhetverplaatsenvandegoederen. Bijvoorbeeldmetvrachtwagens,treinen, vliegtuigenofschepen.

Deplaatswaardeconsumentenhunartikelen kopen.Daarnakanernogvervoernaardie consumentzijn.

Maaktartikelen.

Kooptgrotepartijengoedereninenverkoopt dieinkleinerehoeveelhedendoor.

Kooptgoedereninhetbuitenlandenlaatdie vervoerennaarNederland.

Organiseerthetvervoer.

b. Geefeenomschrijvingvanlogistiek.

Schakel

distributiecentrum

fabrikant

leverancier

transporteur

importeur

winkel

expediteur

groothandel

Opdracht3 Wieiswat?

Parfum

Pjotrheefteenparfumerie.HijkooptdeparfumsbijeenFransbedrijf:Entrenous.InNederlandwordende goederenopgeslagendoordefirmaBakkum.VervolgenswordendeparfumsdoorhetbedrijfTijssennaarde parfumerievervoerd.

Kiesdejuistenamen.Wieiswat?

1.Deleverancieris Entrenous / firmaBakkum / Pjotr / Tijssen

2.Hetdistributiecentrumisvan Entrenous / firmaBakkum / Pjotr / Tijssen.

3.Detransporteuris Entrenous / firmaBakkum / Pjotr / Tijssen

4.Deretaileris Entrenous / firmaBakkum / Pjotr / Tijssen

Opdracht4 Derving

a. Noteertweemanierenomdervingdoordiefstaltevoorkomen.

b. NOteertweemanierenomdervingdoorbeschadigingtevoorkomen.

Opdracht5 Informatiesysteem

Eeninformatiesysteemvoorhetbeherenvandegoederenstroomenvoorraadheeftverschillendefuncties. Noteerminimaalviervoorbeeldenvaninformatiediejeverwachtineeninformatiesysteemvaneenretailerdie koffieentheeverkoopt.

2.2Logistiekindepraktijk

Voordateenartikeleenbedrijfbereikt,heeftheteenlangewegafgelegd.Alsbijvoorbeeldeenondernemingeen bestellingplaatst,wordendeartikelenvanafeenleverancierofeendistributiecentrumnaarhetbedrijfvervoerd.

Interneenexternegoederenstroom

Allelogistiekbuiteneenbedrijfnoemjede externegoederenstroom.Vanafdeontvangstzijnertransportenen bewerkingenbinnenheteigenbedrijfofheteigenmagazijn.Ditnoemjede internegoederenstroom.Ookde internegoederenstroomisonderdeelvandelogistiek.Alsmanagerofondernemerbenjevaakverantwoordelijk vooreengoedverloopvandeinternegoederenstroom.

CONCEPT

Tijdenshettransportzijngoederenverpakt.Somsgaateendeelvandieverpakkingweerterugnaardeleverancier. Ditgeldtookvoorretourgoederen.Datzijngoederendieteruggaannaardeleverancier,omdaterteveelgeleverd isofomdatdiegoederennietinordezijn.

Voorbeeld

CONCEPT

Demiwerktbijeenkledingzaak.Deafdelingsleiderheeftkledingbesteldvoordevoorjaarscollectie. Opeendinsdagmiddagwordenercontainersenrekkenmetkledinggeleverddooreenvrachtwagen.Dieingepakte kledingstaatdevolgendeochtendklaarvoorDemi.Zijgaatdekledinguitpakkenennaarhetmagazijnbrengen. Demiwerktaandeinternegoederenstroom.Alleswatergebeurdevoordatdekledingwerdbinnengereden,hoort bijdeexternegoederenstroom.

Internegoederenstroom

Deinternegoederenstroombestaatuitalletransportenbewerkingenvandegoederenvanafdeontvangstbij hetbedrijfofheteigenmagazijn.Ookhetvoorraadbeheerhoortbijdeinternegoederenstroom.

Bijdebesturingvandeinternegoederenstroommoetjerekeninghoudenmeteenaantalaandachtspunten:

1Goederenontvangst

Goederenkomenmeestalmeteenvrachtwagen.Hetisbelangrijkdatjeweet wanneereenleveringaankomt.Opdatmomentmoetenervoldoendemedewerkers zijnomdegoederentecontroleren,teverwerkenenalsdatnodigisteverplaatsen. Voorhetverplaatsenvandegoederenwordenhulpmiddelengebruikt,zoalseen heftruck,eensteekwagenofeenrolcontainer.

Hetkanzijndaterspoedgoederenbinnenkomen.Dezehebbenvoorrangopde restvandegoederen.Hetzijnbijvoorbeeldgoederendiezijnbestelddooreen vasteklant.Dezemoetenalseerstewordengelost,gecontroleerdklaarworden gezet.Alseindverantwoordelijkebeslisjewelkegoederendemedewerkersals eerstemoetenverwerken.Vaakstaatditookalaangegeveninhet informatiesysteem.

CONCEPT

2Goederenopslag

Alsallebinnenkomendegoederenzijnuitgeladenengecontroleerd,gaandegoederennaarhetmagazijnofnaar bijvoorbeelddeverkoopruimte.Inmagazijnenhebjetransportmiddelenenopslagmiddelennodig.Diezijnsoms speciaalgemaaktvoorhetwerkinmagazijnen.Sommigeproductenmoetenopeenbepaaldemanierworden opgeslagen.Zozetjeeenwasmachinebijvoorbeeldrechtopennietonderstebovenofopdezijkant.Ennatuurlijk moetjegoedwetenwatjewaaropslaat.Daarbijgebruikjeeeninformatiesysteem.

3Voorraadbeheer

Voorraadbeheer ishetregistreren,bijhoudenenbewakenvandevoorraad.Datbetekentdatjeweethoeveel voorraaderligt,maarookofditvoldoende,teveelofteweinigisvoordekomendeperiode.Deondernemer maaktdaaromeenschattingvandeverkopenvoordekomendeperiode.Opbasisvandieschattinggaathijaan deslagomdevoorraadoptijdaantevullen.

Elkbedrijfwilwetenhoeveelzijnvoorraadopeenbepaaldmomentwaardis.DeBelastingdienstwildattrouwens ookweten.Datkunjeberekenenenbijhoudenmeteencomputer,maarjemoetookcontrolerenofdevoorraad indeadministratiegelijkisaandewerkelijkevoorraadinhetbedrijf.Datnoemjeinventariseren.

Hethoudenvanvoorraadkostgeld.Jemaaktkostenvoorderuimtediejegebruikt.Hetgelddatjeindevoorraad steekt,kunjenietopeenanderemanierinvesteren.Bovendieniseraltijdeenrisicodatdevoorraadminder waardwordtdoordiefstal,bederfofbeschadiging.Ofsimpelwegomdatergeenvraagmeernaarhetproductis. Dekunstisomgenoegvoorraadtehebbenomgeen'nee'teverkopen,maarnietmeerdannodig.

4Afnamevandevoorraaddoorverkopen

Doordeverkopenneemtdevoorraadafendoorleveringenneemtdevoorraadtoe.Alsjeweethoeveeljeper weekofpermaandverkooptenjeweetookhoelanghetduurtvoordateenbestellingwordtgeleverd,kunje bepalenwanneerjenieuweproductenmoetbestellen.Daarbijmoetjerekeninghoudenmetdebestelkostenen dehoeveelheidvoorraaddiejeminimaalwiltaanhouden.

Jekuntmooievoorraadmodellenmaken,grafiekentekenenenslimmeregelsvoorhetbestellenbedenken,maar indepraktijkkanhetheelandersuitpakken!Datbetekentnietdatvoorraadmodellenenregelsonbelangrijkzijn. Zegevenhouvastombeslissingentenemenvooreengoedvoorraadbeheer.

Administratie

Wijzigingenindevoorraadmoetjeadministratiefbijhouden.Opdiemanierweetjealtijdhoeveelgoederener beschikbaarzijnvoordeverkoopenwaarzeliggen.Administratievetakenzijnbijvoorbeeld:

• binnengekomengoederenregistreren

• delocatiebijhoudenwaardegoederenzijnopgeslagen

• veranderingvandelocatievastleggen,bijvoorbeeldalsdegoederenvanhetmagazijnnaardewinkelgaan

• verkopenenretourenregistreren.

E-bikes

Robinisverantwoordelijkvoordebestellingenvandee-bikesineenondernemingdiefietsenverkoopt.Aanhet beginvanhetjaarheefthijeenraamovereenkomstgeslotenmeteenleverancier.Daarinstaatdathijvijfendertig e-bikespermaandafneemt,maaropafroeplaatwetenwelkevariantenhijbestelt.Hijbesteltophetmoment datereenkoopovereenkomstmeteenklantis.Deretailmedewerkerspreektmetdeklanteenleverdatumafdie driewerkdagennadeverkoopis.

Dietijdisnodigom:

• debestellingteplaatsen,deleverancierdetijdte gevenomdejuistee-bikeklaartezettenvoor verzendingenteverzenden:deexterne goederenstroom

• dee-bikeindeondernemingteontvangen,afte monterenenklaartemakenvoorleveringaande klant:deinternegoederenstroom.

Externegoederenstroom

Waterallemaalgebeurtnahetplaatsenvaneenbestellingisafhankelijkvandesituatie.Wanneerdeleverancier rechtstreeksaanbijvoorbeeldeenwinkellevert,danisalleenhettransportnaardewinkeldeexterne goederenstroom.Dieleverancierkaneengroothandeloffabrikantzijn.

Deexternegoederenstroomkanookveeluitgebreiderzijn,wanneerereenlangebedrijfskolomis.Zoworden bananeninZuid-Amerikanadeoogstindozengedaanenmetvrachtwagensnaareenhavengereden.Indehaven wordendedozenineenkoelschipgeladenomdeoceaanovertesteken.AangekomeninAntwerpenliggende bananeneentijdjeterijpeningroteopslaghallen.Tenslottewordendebananenviadistributiecentraverdeeld oververschillendewinkelsinNederland.

Opdracht6 Wiedoetwat?

a. Isdestellingjuistofonjuist?

1.Stelling1:Deexternegoederenstroomiseenonderdeelvandelogistiek.Dezestellingis juist / onjuist.

2.Stelling2:Derittenvandevrachtwagensvandebroodfabrieknaarhetdistributiecentrumvande supermarktzijnonderdeelvandeinternegoederenstroom.Dezestellingis juist / onjuist

b. Maakdeinformatiekloppend.Kiesdejuistewoorden.

1.De bedrijfskolom / logistiek bestaatuiteeninterneeneenexterne goederenstroom / voorraad

2.Deexternegoederenstroomlooptvande winkel / leverancier tothetafleverenvandebestellingbij hetbedrijf / leverancier.

3.Naaankomstbijhetbedrijfbegintde internegoederenstroom / externegoederenstroom

Opdracht7 Check!

a. Waaropzoujijeenzendingkledingcontrolerendiewordtgeleverd?

b. Waaromgebruikjehulpmiddelenbijhettransportvangoederen?

2.3Distributiecentrum

Regelmatigliggenartikelenergenstewachtenopeenvolgendestapindebedrijfskolom,bijvoorbeeldineen magazijnvaneenleverancierofineendistributiecentrum.Een distributiecentrum (of DC)iseencentraalmagazijn datwordtgebruiktomdegoederentijdelijkopteslaan.

Distributie

Distribuereniseenanderwoordvoorverdelen.Vanuiteendistributiecentrumverdeeljedegoederenover verschillendebedrijven.

Distributiecentrum.

Zo’ndistributiecentrumstaatvaakopeenindustrieterreinaanderandvaneenstad,langseensnelwegofbijeen (lucht)haven.Datisveelgoedkoperdanmagazijnruimteinhetcentrumvaneenstad,omdatdegrondwaarop hetgebouwstaatveelgoedkoperis.Ookdeliggingvanhetdistributiecentrumtenopzichtevandefilialenof klantenisbelangrijkbijdekeuzevaneenvestigingsplaats.Inmidden-Nederlandzijnveeldistributiecentra.

Allehandelingenvan,naareninhetdistributiecentrumhorenbijdeexternegoederenstroom,wanthetgebeurt buitenjeeigenbedrijf.Maarhetiswelbelangrijkdatjeweetwaterineendistributiecentrumgebeurt,ookomdat sommigeonlinebedrijvenrechtstreeksvanuithetdistributiecentrumaandeklantleveren.

CONCEPT

CB

Bijnaalleboekendieindewinkelsliggen,komendaar viahetCB(voorheenhetCentraalBoekhuis).HetCB bestaatal150jaarenbegonals ‘Bestelhuisvanden NederlandschenBoekhandel’.Ooktoenwashetaleen distributiecentrum.BijhetCBwordendeboeken verzameldenverstuurdnaarwinkelsinheelNederland. OokleverthetCBboekenrechtstreeksaan consumentendieonlinebesteldhebbenviaeen boekhandelofuitgeverij.

Defunctiesvaneendistributiecentrumzijngoederenontvangst,goederenopslagengoederenafgifte.De medewerkersinhetdistributiecentrumzijngespecialiseerdindewerkzaamhedendiedaarbijhoren.

CONCEPT

BestellenbijeenDCvanuiteensupermarkt

Distributiecentraverschillenvanelkaar:hetene distributiecentrumstaatvolmetlopendebandenen informatiesystemenenrobotsverzamelendeorders.Inhet anderedistributiecentrumverzamelenmensendeorders: meteenkar,meteenheftruckoflopendmeteenmand.De volgordewaarindegoederenwordenverzameld,wordtbijna altijdbepaalddooreeninformatiesysteem.

Defilialenbestellenhunproductenbijhetdistributiecentrum.Alseenmedewerkervaneenfiliaaleenbestelling plaatst,danstarthetgereedmakenvoorverzendingbijhetdistributiecentrum.

DistributievanboekenviahetCB.

TransportvanhetDCnaardewinkels.

CONCEPT

AlseronvoldoendegoederenliggeninhetDC,moetdevoorraadofdepickvoorraadaangevuldworden.Ditkanop verschillendemomentengebeuren.

Bedrijvendieheelveelproductenopvoorraadhebbenliggenvoorhunklantenoffilialen,hebbenmeerdere distributiecentraverspreidoverhetland.

DistributiebijJumbo

SupermarktketenJumboheeftdistributiecentraverspreidoverheelNederland:inNieuwegein(centraal distributiecentrum),Veghel,Woerden,Bleiswijk,Raalte,Beilen,Elst,BredaenDenBosch.

Bijhetkiezenvaneenlocatievooreendistributiecentrumwordtbijvoorbeeldrekeninggehoudenmetderijtijden dienoodzakelijkzijnvanafhetdistributiecentrum.

Eendistributiecentrumkanookeengezamenlijkeopslagvanmeerdereretailerszijnofdeopslagruimtevaneen leverancier,inkooporganisatieofgroothandelvanwaaruitderetailershunleveringenkrijgen.

Inkopenenbestellen

Veelbedrijvenhebbeneenafdelinginkoopdieovereenkomstenafsluitmetleveranciers.Inkoperszijn gespecialiseerdininkopenenhetonderhandelenovergunstigeleveringsvoorwaarden.Dievoorwaardenhebben temakenmetkwaliteit,prijs,hoeveelheid,transport,levertijd,betalingsvoorwaardenenverpakkingseenheden. Bijondernemingendiegeenaparteafdelinginkoophebben,ishetvaakdeondernemerofmanagerdiedeinkopen regelt.

Komthettoteendeal,danisereen inkoopovereenkomst voorhetleverenvanbepaaldegoederentegenbepaalde voorwaardenvooreenafgesprokenprijs.Ditnoemjeookweleenovereenkomstvankoopenverkoop.

Vaaksluiteninkopersraamovereenkomsten.Een raamovereenkomst iseenafspraakmeteenleverancierom goederentegeneenafgesprokenprijsteleverengedurendeeenbepaaldeperiode.Eenraamovereenkomstis nognietdebestellingvandegoederen,maareenafspraakdiegarandeertdatdegoederengeleverdkunnen wordenophetmomentdatzenodigzijn.Zozorgeninkoperservoordatdegoederenzokortmogelijkinhun eigenmagazijnliggen:datscheeltindekostenvooropslag.

Isereenverschiltussenbestelleneninkopen?Vaakwordendezewoordendoorelkaargebruikt,maarerzijnwel degelijkverschillen:

• Bij inkopen onderhandeljemeestaloverdevoorwaardenwaaronderjedegoederenkoopt.Voordeinkoper ishetmakenvandeafsprakenbelangrijk.Eeninkoperhoudtzichbezigmetprijsonderhandelingen,nieuwe productenennieuweleveranciers.

• Bij bestellen sluitjeaanbijdevoorwaardenvande leverancierofdeinkoopovereenkomstdieis gesloten.Voorhetbestellenisvooraldehoeveelheid enhetmomentvanleverenbelangrijk.Hetplaatsen vaneenbestellingismeestaleenherhalingsaankoop bijeenbestaandeleveranciervaneenproductuit hetassortiment.

CONCEPT

Inveelondernemingenisdemanagerofondernemer eindverantwoordelijkvoordebestellingen.Jesignaleert bijvoorbeelddatgoederenzijnuitverkochtofdater extragoederenvooreenbepaaldeactienodigzijn.Ook alsondernemingengebruikmakenvanautomatische bestelsystemen,moetjedebestellingenindegaten houdenenzorgendatjeweetwanneerdebestellingwordtgeleverd.

Routinematigbestellen.

Jecontroleertvóórhetbestelleninhetinformatiesysteemop:

• juistegoederen

• juistehoeveelheid

• juistemoment.

Indeadministratiemerkjeweinigvandeverschillentussenbestelleneninkopen.Voordeproductendiejekoopt, ontvangjeeeninkoopfactuurofinvoicediejemoetbetalen.

Jekuntbestellingenopvastemomentenplaatsen,bijvoorbeeldelkedinsdagenvrijdag.Hetkanookzijndatje bestellingenopwisselendemomentenplaatst,bijvoorbeeldomdatnietelkeweekeenbestellingnodigis.Ook kanertussentijdseenextrabestellingzijn,omdateenartikelbeterverkooptdanverwacht.

Opdracht8 Distributiecentrum

a. Watiseendistributiecentrum?

b. Watgebeurterineendistributiecentrumalsjeeenbestellingplaatst? Noteerdestappen.

Opdracht9 Overeenkomsten

a. Noteerdriepuntenuitdevoorwaardenwaaroverinkopersonderhandelen.

b. Waaromiseeninkoopovereenkomstbelangrijk?

c. Watishetverschiltusseneenraamovereenkomsteneeninkoopovereenkomst?

d. Welkvoordeelkaneenbedrijfmetéénvestiginghebbendiezelfinkoopt,invergelijkingmetdeinkoopafdeling vaneenbedrijfmetverschillendevestigingen?

2.4Samenvatting

Degoederenstroomisdewegdoordebedrijfskolomvangoederendiebegintbijdeoerproducenteneindigtbij deverkoopaandeconsument.Logistiekisdeorganisatievandiegoederenstroom.

Alsondernemerofmanagerhebjealstaakomcrimineleenniet-crimineledervingzoveelmogelijktevoorkomen. Daaromhebbendemeestebedrijveneendervingspreventieplan.

Hetbesturenvandegoederenstroomisonmogelijkzonderdeinzetvaneeninformatiesysteem.Jevindtdaarin allebelangrijkeinformatieoverdegoederenstroom.

Jekuntdelogistiekverdelenineeninterneeneenexternegoederenstroom.Alsmedewerkerineenonderneming benjeverantwoordelijkvoordeinternegoederenstroom,diebegintbijdeontvangstvangoederen.Datgeldt ookvoorretourgoederen,dieteruggaannaardeleverancier.Hetvoorraadbeheeriseenbelangrijkonderdeelvan deinternegoederenstroom.

Eendistributiecentrumiseencentraalmagazijn,waargoederentijdelijkwordenopgeslagenvoordatzeverdeeld wordenoververschillendebedrijven.

GrotebedrijvenhebbeneenafdelingInkoop,dieovereenkomstensluitmetleveranciers.Bijhetbestellenvan goederengaathetmeestalomdehoeveelheidenhetmomentvanleveren.

Opdracht10 Distributiecentrumkiezen(plusopdracht)

Winkelketen

• JebentlogistiekdirecteurvaneengrotewinkelketenmetwinkelsinNoord-enOost-Nederland.

• Jewilteenvestigingsplaatskiezenvooreendistributiecentrum.

a. Noemdriebelangrijkezakendiemeespelenbijdekeuzevaneenvestigingsplaatsvooreendistributiecentrum.

b. Welkevestigingsplaatszoujekiezenwanneerjeééndistributiecentrumzougebruiken?Motiveerjeantwoord.

Uitbreiding

DewinkelketenheeftzichuitgebreidenheeftnufilialeninheelNederland.JewiltuitbreidentotdrieDC’s.

c. WelkedrieplaatsenkrijgeneenDCvanjouwwinkelketen?Motiveerjeantwoord.

Opdracht11 Nieuwboek(plusopdracht)

Nieuwboek

Erverschijntbinnenkorteennieuwboekvaneenbekendeauteur.Jebentboekverkoperenvraagtjeafhoeveel voorraadjegaatinslaan.

a. Welkeschakelszuljetegenkomenindelogistiekvaneenboekwinkel?Letop:erzijnmeerderejuiste antwoorden. eengrooteigenmagazijn leveringdoordistributiecentrumCB transportmeteigenvrachtwagens transportnaardeklantmetelektrischebakfietsen retourenvanverkeerdgeleverdeboeken

b. Noteerenkeleoverwegingendiedebestelgroottebeïnvloeden.

c. Hoekunjeindeboekhandelrekeninghoudenmetduurzaamheid?Geefminimaaltweevoorbeelden.

Opdracht12 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Criminelederving

• Derving

• Dervingspreventieplan

• Distributiecentrum(DC)

• Externegoederenstroom

• Goederenstroom

• Informatiesysteem

• Inkoopovereenkomst

• Internegoederenstroom

• Logistiekeketen

• Niet-criminelederving

• Raamovereenkomst

• Retourgoederen

• Voorraadbeheer

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten. Ditzijn:

CONCEPT

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

HOOFDSTUK3

GOEDERENONTVANGST

Veelbedrijvenkrijgenbijnadagelijksleveringen.Bestelbusjesofvrachtauto’svanverschillendeleveranciers brengendeproductennaardeverschillendebedrijven.

Alsereenvrachtwagenmetgoederenbijhetbedrijfofhetmagazijnstaat,moetiemanddegoedereninontvangst nemen.

Wanneerdegoederenzijnuitgeladen,moetiemandcontrolerenofallesaanwezigisenzorgendatde voorraadadministratieinordeis.

Degeleverdegoederengaandirectnaardeverkoopruimteofjeslaatzeopinhetmagazijn.

CONCEPT

Leerdoelen

• Jeweetwelkewerkzaamhedenerplaatsvindenbijdegoederenontvangst.

• Jeweethoejeeenkwantitatieve-ofkwalitatievecontrolemoetuitvoeren.

• Jeweetderedenenvanhetretoursturenvanartikelenen/ofemballage.

Opdracht1 Kennismaking

Hetlossen(uitladen)vaneenvrachtwagenduurtsomsweleenpaaruur.Inhetfilmpjeziejehoejedatmeteen ploegmedewerkerskuntaanpakken.

Bekijkhetfilmpje.

a. Hoeveelmensendenkjijdaternodigzijnomeenvrachtwagentelossen?

b. Alsjeleidingzougevenaanhetlossen,hoezoujedatdanaanpakken?

c. Vindjetweeuurvoorhetlossenvaneengrotevrachtwagenveelofweinigtijd?

d. Welkeproblemenvoorziejealsdevrachtwagendestraatblokkeert?

3.1Aandachtspuntenbijdegoederenontvangst

Deinternegoederenstroombestaatuitalletransportenenbewerkingenvanafdeontvangstvangoederenbinnen heteigenbedrijfofhetmagazijn.Omfoutentevoorkomenmoetjedezegoederenstroomheelgoedorganiseren enregelmatigcontroleren.Deontvangstvangoederenismeestalheteerstecontrolemoment.

Bijdeontvangsthorenwerkzaamhedenzoals:

• lossenencontroleren

• indeontvangstruimteplaatsen

• registrerenenadministratiefverwerken

• uitdeverpakkinghalen

• inhetmagazijnopslaan.

Goederenontvangstvoorbereiden

Dooreengoedevoorbereidingvoorkomjeopstoppingenindeinternegoederenstroom.Wantwanneerjemerkt datergeenruimteinhetmagazijnisalsdevrachtwageneralstaat,benjetelaat.Bijdevoorbereidingvande goederenontvangstletjeopzevenpunten:

CONCEPT

Leveringen

Jemoetwetenwelkegoederenzijnbesteldenwanneerdezewordengeleverd.Dankunjedejuistevoorbereidingen treffenvoorhetmomentvanontvangst.Demeesteleveringenzijnmeteenvrachtwagenofbestelbus.Hetuitde vrachtwagenhalenvangoederennoemje lossen

Werkzaamheden

Jeinventariseertwelkewerkzaamhedengedaanmoetenwordenvoordatdegoederenbinnenkunnenkomen:

• magazijnopruimen

• hulpmiddelenklaarzetten

• afvalbakkenlegenenklaarzetten

• ruimtemakenvoordeteontvangengoederen

• retourenklaarzetten

• zorgenvoorvoldoendebarcodescannersvoordeverwerkingvandeinformatie

• medewerkersinformeren.

Maakeventueeleenchecklistvoordemedewerkers,zodatzeniksvergeten.Doorhetraadplegenenafvinkenvan dechecklist,weetjedatiedereendejuisteactiviteitenuitvoertbijdegoederenontvangst.

Werkzaamhedenchecken.

Mensen

Meehelpenbijdeontvangstvangoederen.

Zorgervoordatjedemedewerkersdejuisteinstructiesgeeft,datjedetakenvoordegoederenontvangstgoed verdeeltendatiedereenweetwatdetakeninhouden.Afhankelijkvanhetsoortbedrijf,helpjezelfookactief meemetdeontvangstvangoederen.

Controleren?

CONCEPT

Noahisverantwoordelijkvoordegoederenontvangstbijeengrotesportwinkel.Hijheeftdemedewerkers ’s ochtendsgeïnformeerdoverdeleveringdie ’smiddagsplaatsvindt.Eenuurvoordeleveringcontroleerthijof iedereenzijntakenkentenofallesisvoorbereid.Hijheeftnogwatextrakledingrekkenklaarlatenzetteninde ontvangstruimte,wantalsdatmoetgebeurentijdenshetlossen,kostdatteveeltijd.Dechauffeurmeldtzichbij Noah.NadeontvangstkomtNoahnogevenkijkenofallesgoedisgegaan.Hijhoeftdemedewerkersnietsteeds tecontroleren,wantzedoeneenpaarkeerperweekeengoederenontvangst.Alserietsnietklopt,wetenzedat zeNoahmoetenwaarschuwen.

Middelen

Welkehulpmiddelenjeklaarzet,isafhankelijkvandegoederendiegeleverdworden. Voorbeeldenvanhulpmiddelendiejekuntklaarzettenzijneenrolcontainer,eensteekwagenofeenrolplateau.

Rolcontainer,steekwageneneenrolplateau.

Tijd

Jijenjecollega’shebbenmeertedoendandeontvangstenopslagvangoederen.Plandaaromjetijdgoeden overlegregelmatigmetmedewerkers.

Ookmoetjeinschattenhoelanghetlossenenopslaanduurtendatinplannen.Allevoorbereidingenmoetje gedaanhebbenvoordatdevrachtwagenmetdegoederenvoorrijdt.

Ruimte

Alsgoederenmetdevrachtwagenwordengeleverd,reserveerjeparkeerruimte.Dechauffeurlostmeestalde goederen.Vaakzalhijdatsamenmeteenmedewerkervandewinkeldoen.Jeweetvantevorenwanneerereen vrachtwagenmetgoederenkomt.Jemaaktruimtevrijomdiegoederenteplaatsen,wantjekuntdegoederen nietopdestoeplatenstaan!Staanerbijvoorbeeldanderegoederenindeweg,danruimjevantevorenop.

Vaakisereenspecialeopslagruimtewaardegoederentijdelijkwordenneergezet.Ditnoemjedeontvangstruimte. Indeontvangstruimtestaandegoederennietindeweg.Bovendienkunjezeopdieplaatsmakkelijkcontroleren. Alsallegoederengecontroleerdzijn,gaanzenaarhetmagazijn.

CONCEPT

Ontvangstvangoederen.

Vergeetnietdatersomsgoederenmetdeleveranciermeeterugmoeten,zoalsonverkoopbare, verkeerdgeleverdeofdefectegoederen.Ookvoordezeretourenmoetruimtebeschikbaarzijn. Zorgdatderetourgoederenklaarstaanalsdechauffeuraankomt.Jemoetvoorkomendateeninkomendestroom goedereneneenuitgaandestroomgoederenelkaarindewegstaan.

Indeontvangstruimtekunjedetransportverpakkingenverwijderen.Daaromstaanermeestalookafvalcontainers voorkartonenplastic.

Overigeaandachtspunten:dervingenveiligheid

Iedereenindewinkelmoetzichhoudenaanderegelsdieinjouwwinkelgelden.Zohoudjejeookaanregelsop hetgebiedvanveiligheid,milieuendearbo(arbeidsomstandigheden).

Probeerdervingdoorbeschadigingtevoorkomendoor:

• hetmagazijnschoontehouden

• hetjuistehulpmiddeltegebruikenomdegoederentetransporteren

• degoederenstevigenniettehoogophetvervoersmiddeloptestapelen.

De achterdeurprocedure iseromdeveiligheidvanmedewerkersbijhetlossenvandegoederentewaarborgen. Dezeprocedurehoudtondermeerhetvolgendein:

• Deachterdeurwordtindegatengehoudendooreenmedewerkerofeencamera.

• Demedewerkersmoetensteedsgoedopdeomgevingenelkaarlettentijdenhetlossen.

• De(achter)deurvanhetmagazijnofdewinkelwaardoordegoederenwordenbinnengebracht,moetzomin mogelijkenzokortmogelijkopenblijven.

• Zodradegoederenbinnenstaan,moetdedeurgeslotenworden.

Opdracht2 Levering

a. Watbereidjevoortijdensdegoederenontvangst?Noteerdezevenaandachtspuntenengeefeenvoorbeeld vaneenextraaandachtspunt.

b. Welkewerkzaamhedenbereidjevoorvoordatdegoederenbinnenkunnenkomen? Noteererminimaalzes.

CONCEPT

c. Bijdegoederenontvangstendevoorbereidingdaarop,werkjeineenbepaaldevolgorde.Zetindejuiste volgorde:

Debenodigdehulpmiddelenklaarlatenzettenenruimtevrijmaken.

Deontvangstvandeleveringuitvoerenenzonodigcontroleren.

Nagaanwanneerdeeerstvolgendeleveringzalzijn.

Debenodigdemedewerkersinplannenvoorhetlossen.

d. Eenleverancierleverttweedozenvitaminepillenaaneendrogist.

Geefdrievoorbeeldenvanietsdatmiskangaanbijdelevering.

e. Jehebtgoederenbesteldenwiltwetenwelkegoederenwanneerzullenbinnenkomen.

Waarommoetjejevoorbereidenopeenlevering?

f. Lichtjeantwoordopdevorigevraagtoemettweevoorbeeldenvooreenbedrijfdatwitgoedverkoopt.

Opdracht3 Lossen

a. Watiseenachterdeurprocedure?Kieshetjuisteantwoord. eenprocedureomdeveiligheidvandemedewerkersbijhetlossentewaarborgen eenprocedureomgoederenviadeachterkantvandewinkeltelossenenopteslaan eenprocedureommedewerkerstecontrolerenbijhetlossenenopslaanvangoederen

b. Beschrijftweevoordelenentweemogelijkenadelenvandeachterdeurprocedure.

Opdracht4 Problemenbijgoederenontvangst

Bespreekineengroepjeeenmogelijkeoplossingvoordevolgendeproblemen.Watdoejeophetmomentdatje hetprobleemvaststelt?Enwatdoejeomhetindetoekomsttevoorkomen?

• Probleem1: Erisgeenruimteinhetmagazijnophetmomentdatdevrachtwagenmeteenleveringgoederenvoordedeur staat.

• Probleem2: Erzijnteweinigmensenbeschikbaaromgoedereninontvangsttenemen.

3.2Kwantitatieveenkwalitatievecontrole

Alsjedegoederenontvangsthebtvoorbereid,kunjedegoederenontvangen.Tijdensdeontvangstcontroleerje devrachtbrief.Daarmeekijkjeofdegeleverdeaantallenovereenkomenmetdebesteldeaantallen.

Ditisdeeerstemogelijkheidomgoederentecontroleren.Anderemomentenomdegoederentecontrolerenzijn:

• hetmomentdatjedegoederenopslaat

• hetmomentdatjedegoedereninhetbedrijfverplaatst

• vlakvoordatjedegoederenoverdraagtaandeklant.

Insommigebedrijvencontroleerjeopaldiemomenten.Inanderebedrijvencontroleerjemaaropeenoftwee momenten.

CONCEPT

Alsjegoederencontroleert,kunjetweesoortencontrolesuitvoeren:

• kwantitatievecontrole:hierbijgaathetomdehoeveelheidgoederen

• kwalitatievecontrole:hierbijgaatheteromofdegoederengoedzijnenvoldoenaandeeisen.

Kwantitatievecontrole

Bijkwantitatievecontrolekijkjeofdehoeveelheidaangeleverdeartikelenovereenkomtmetdehoeveelheid besteldeartikelenenofdejuisteartikelenzijngeleverd.Ditcontroleerjedirectnadeleveringmetdedocumenten ofdigitaleinformatiediedegoederen‘begeleiden’,degeleidedocumenten.Dechauffeurisdanvaaknogaanwezig enfoutenindeleveringkunjemeteendoorgeven.Jecontroleertofdegeleverdeaantallenovereenkomenmet debesteldeaantallen.Ditiseenvoorbeeldvaneenadministratievecontrole:kloppendeaantalleninde administratiemetdewerkelijkeaantallen.

Tip

ControleerookdeNAW-gegevensvanjulliewinkelenvandeleverancier:naam,adresenwoonplaats.Zoweetje zekerdatdeleveringvoorjulliebedrijfisbedoeldenvandejuisteleverancierkomt.

CONCEPT

Goederencontroleren.

RFID-tags

Omerzekervantezijndatdegoederenbijdejuistewinkelwordengeleverd,plaatsenleverancierssoms Radio FrequencyIdentification-tags(RFID-tags) indewieltjesvanrolcontainers.RFID-tagszijnchipsdieradiogolven uitzenden.Inhetbedrijfhangteenontvanger(reader)diedezeradiogolvenkanlezen.

Zodraeenrolcontainerbinnenrijdt,krijgthetsysteemeenmeldingdatdegoederenbinnenzijngekomen.Alser eenverkeerderolcontainerbinnenrijdt,krijgthetinformatiesysteemookeenmelding.Opdiemaniervoorkom jedatdegoedereninhetverkeerdebedrijfwordenafgeleverd.Ditgebeurtbijvoorbeeldbijvrachtwagensdie goederenvoormeerderebedrijvencombinerenineenrit.

AlshetinformatiesysteemeenRFID-tagmeldingvaneenbinnenkomenderolcontainerheeftgekregen,danwordt ditookmeteenindevoorraadadministratieverwerkt.Hetvoordeelhiervanisdathetverwerkenvande goederenontvangstveelsnellergaat.Ookwordteenvermissingofdiefstalvanderolcontainershierdoorsneller ontdekt.

Kwalitatievecontrole

Bijeenkwalitatievecontrolecontroleerjeopdekwaliteitvandelevering.Bijvoorbeeld:

• Zijndeverpakkingenengoederenonbeschadigd?

• Zijnhetdejuistematen,gewichten,modellenenkleurenvandeartikelen?

• Zijndegoederenindeafgesprokenkwaliteitaangekomen?

• Kloptdehoudbaarheidsdatumvandegoederen?THTstaatvoor ‘tenminstehoudbaartot’,TGTbetekent ‘te gebruikentot’.

• Functionerendegoederengoed?

Bijveelproducteniseenvoudigvasttestellenofdekwaliteitgoedis.Jekuntookeenhulpmiddelgebruikenzoals eenweegschaal,rolmaat,kleurvergelijkingskaartofthermometeromdekwaliteitvasttestellen. Tochisnietelkekwaliteitscontroleeenduidig.Wanneerzijnbijvoorbeeldbloemennogverkoopbaar?Isdatene kleinebruineplekjeopdeappelvoldoendeomhemaftekeuren?Magergeenenkelkrasjeopdespeelgoeddoos zitten?Iseenkleineverkleuringvanhetartikelacceptabel?

Bijbepaaldeproductenkanalleeneenmedewerkermetvakkennisbeoordelenofdekwaliteitgoedis.

Kwaliteitscontrole.

Nietallescontroleren

Simonissupermarktmanager.Hijlegtaaneennieuwemedewerkeruitdatjenietaltijdallescontroleert.Erzijn tweepalletsontvangen,metdertigkrattenmetperstukzesflessenfrisdrank.Demedewerkerdiedepalletlost, kanalleendebuitensteflessenindekrattenopdepalletzienstaanenzalopdeleveranciervertrouwendatalle krattenvolzijn.Eencompletecontrolevanallegoederenzouteveeltijdkosten.

‘Sterkernog,’legtSimonuit,‘hetzouoverbodigzijnalsjealleswiltcontrolerenwatindepraktijkgoedgaat.Daar besteedjebetergeentijdaan.’

Bijgoederendieveelgeldwaardzijn,ishetwelbelangrijkomdeheleleveringnauwkeurigtecontroleren.Dit heeteen integralecontrole.

Hetisookmogelijkomeen steekproefcontrole uittevoeren.Daarbijvoerjeeencompletecontroleuitvaneen deelvandelevering.Jegaatervanuitdatdiesteekproefrepresentatiefisvoorhetgeheel.

Eennadeelvaneensteekproefisdaterbuitendesteekproefartikelenkunnenzijndienietvoldoenaandeeisen. Datconstateerjedannietbijdecontrole.

Welkecontrolesnodigzijn,blijktvaakuitdeafsprakenoverdecontroles.Bedrijvenlerendoorervaringmet leveranciersenvervoerderswanneervolledigenfrequent(=vaak)controlerenvanbelangis.

Dekwalitatievecontrolevindtinhetalgemeenplaatsindeontvangstruimteofvoordatdeartikelengeplaatst wordeninhetmagazijn.Vaakisereenkwaliteitscontrolevoordatdeartikelenwordenverkocht.Datkaneen eerste,maarookeentweedekwaliteitscontrolezijn.

Opdracht5 Controle

a. Watcontroleerjealsjedekwantiteitvandegoederencontroleert? Kieshetjuisteantwoord.

ofdegoederennietbeschadigdzijn ofdehoeveelheidkloptmetwaterisbesteld ofdeTHT-ofTGT-datumnietoverschredenis

b. Watishetverschiltusseneenkwantitatieveenkwalitatievecontrole?

c. Maakdezinnenaf.

Ineenrolcontainerkaneen -tagzittendievastlegtwanneereenrolcontainer metartikelenhetbedrijfbinnenkomt.

CONCEPT

Dezetagzorgtervoordatdevoorraadinhet meteenwordtbijgewerkt.

d. Vaakwordenartikelennietalleenbijbinnenkomstgecontroleerd,maarookwanneerzedewinkelingaan. Waaromisdatzo?Letop:meerdereantwoordenzijnjuist.

Bijdeeerstecontrolekunnenzakenoverhethoofdzijngezien. Decontrolebijdegoederenontvangstiseenvoorlopigecontrole. Erkanietsgebeurdzijnmetdegoederentussenhetlossenenhetnaardewinkelbrengen. Hetiseengoedegewoonteomalleartikelenintegraaltecontroleren.

e. Watvoorcontroleverwachtjevangoederendieuiteeneigendistributiecentrumvaneensupermarktkomen? Eenkwalitatieveofeenkwantitatievecontrole,ofbeide?

Opdracht6 Steekproef

a. Geefeenvoordeeleneennadeelvanhetcontrolerenvangeleverdegoederenmeteensteekproef.

b. Iseensteekproefeenkwantitatievecontrole,eenkwalitatievecontroleofallebei? Motiveerjeantwoord.

c. Watiseenmogelijknadeelvanhetuitvoerenvaneenkwalitatievecontroledoorverschillendemedewerkers?

d. Beschrijfhoejijeenkwalitatievecontroleuitvoert.Benoemdaarbijtenminstedrieaandachtspuntenbij controlevaneenleveringvankledingaaneenmodewinkel.

3.3Geleidedocumenten

Indemeestebedrijvengebeurendeontvangstcontrolesaandehandvanpapierenofdigitaledocumenten.Deze geleidedocumenten bevatteninformatieoverdebestelling.Dechauffeurdiedegoederenaflevertheeftzebij zich.

Vrachtbrief

Een vrachtbrief iseendocumentvoortransportoverdeweg.Hierinstaandebelangrijkstegegevensovereen lading.Metdevrachtbriefcontroleerjedegoederenopkwantiteit.

Tijdenshettransportiseenvrachtbriefverplicht.Eenvrachtbriefvervultverschillendefuncties:

• hetschriftelijkbewijsdatdeleverancier,vervoerderenafnemermetelkaarzijnovereengekomendater goederenvervoerdworden

• hetbewijsdatdeafleveringdaadwerkelijkplaatsgevondenheeft

• hetbevatallenoodzakelijkeinformatieomtekunnenleverenenontvangen.

Eenverkeerdingevuldevrachtbriefkanproblemenveroorzakentussendeleverancier,devervoerderende afnemer.Hetjuistinvullenkanvervelendemeningsverschillenenlangdurigeproceduresvoorkomen. Devrachtbriefbestaatuitminimaaltweedelen,éénvoordevervoerderenéénvoordeontvanger.Opeen vrachtbriefvindjedenaamvandeafzenderenhetaantalcollidatwordtgeleverd.

Colli ishetmeervoudvan collo endatbetekent:verpakkingseenheid.Staaterbijvoorbeelddatjetwaalfcolli ontvangt,danontvangjetwaalfverpakkingseenheden.Eenverpakkingseenheidkaneendooszijn,maar bijvoorbeeldookeentray,eenkratofeenrolcontainer.Kijkdaaromgoedwatdeverpakkingseenheidisalsjede goederencontroleert.

Hetallerbelangrijkstevaneenvrachtbriefisdathetaantalcollieropstaat.Jetekent-namenshet bedrijf-devrachtbriefvoordeontvangstencontroleertdaarbijhetaantalcolli.Klopthetaantal colliniet,dantekenjenietvoorontvangst.

Erwordtnogweleensgebruikgemaaktvandepapierenvrachtbrief.Maarsteedsmeerbedrijvenwerkendigitaal. Zegebruikendaneendigitalevrachtbrief.Dezestaatopeenmobielapparaat,zoalseenpda(personaldigital assistant),scanneroftablet.Opdedigitalevrachtbriefkandeontvangermeteendigitalepenzijnhandtekening voorontvangstzettenennotitiesplaatsen.Erbestaanooksystemenwaarmeedechauffeurdepapierenvrachtbrief kanscannen.Opdezemanierzijndebenodigdegegevenssneldigitaalbeschikbaar,nietalleenvoordeeigen organisatie,maarookvooranderenzoalsdeleverancierendevervoerder.

Deleverancierkandirectziendatdegoederenzijngeleverd.Ookkanhijmeteennaafleveringenondertekening voorontvangstdegoederenfactureren.Defactuurofinkoopfactuurgeefteenoverzichtvandegeleverdegoederen, deprijzen,deleveringsdatumenhettotaalbedragdatjeaandeleveranciermoetbetalen.Dankzijdedigitale vrachtbriefwordenadministratieveprocessenversneld.Jekuntefficiënterwerken.Hetopstellen,sorterenen archiverenvanvrachtbrievenisnietmeernodig.

Opdevrachtbriefvindjeallebenodigdeinformatie.

Pakbon

Een pakbon ishetgeleidedocumentdatdeleveranciermetdegoederenmeestuurt.Opeenpakbonvindje,naast denaamenhetadresvandeafnemer:

• deartikelnummers

• deartikelomschrijving

• hetaantalartikelen.

Deleveranciermaaktdepakbon.Somsworden eranderenamengebruiktvoorpakbon,zoals paklijst,verzendlijstofverzendbon.

Opdepakbonstaathetaantalgeleverdeartikelen ensomsookhetaantalbesteldeartikelen.Ditis handig,wantdankunjeinéénoogopslagzienof erartikelenmissen.Jemoetdanwelgoed oplettendatjedebesteldeaantallenniet verwisseltmetdegeleverdeaantallen.

Sommigeleveranciersgebruikeneendigitale pakbon.Zokunnenzeinhetinformatiesysteem zienwelkegoederenonderwegzijn.

Voorbeeldvaneenpakbon.

Alleinformatievandepakbonleesjedanophet schermvandecomputeroftablet.Alsbedrijven hierbehoefteaanhebben,kunnenzedeze pakbonnenviainternetofeenbeveiligde verbindinginzien.Bedrijvenkunnenzonodigde pakbonprintenvoorhuneigenadministratie. Meteenpakboncontroleerjedekwantiteitvandegoederenindeverpakkingen.Maarookdekwaliteit.Alseen artikelschadeheeft,gebruikjedepakbonomincontacttekomenmetdeleverancier.

Trackandtrace

Ombestellingentekunnenvolgen,biedenveelleverancierseentrack-and-traceservice.Met trackandtrace kun jenagaanwaareenleveringzich(ongeveer)bevindt.Deontvangerweetdanwanneerdegoederengeleverd wordenofgeleverdzijn.Trackenkanopverschillendemanieren:

• metRFID-tags;diegebruikjebijvoorbeeldinrolcontainersbijhetleverenaanverschillendevestigingenvan eenbedrijf

• meteenbarcode;deleveringofdepakbonbevateenbarcodedieopeenaantalmomentenwordtgescand. Barcodeswordenopvastemomentengescand,zodatdeleveringaaneenlocatiegekoppeldkanworden.

Meestalisdatbijhetinladenvandevrachtwagen,bijhetverlatenvanhetmagazijnofdistributiecentrum,en bijhetaanbiedenvandegoederenaandeklant.

Debestel-ofvrachtwagenkunjevolgenalsdewagen isuitgerustmeteengps-melder(globalpositioning system).Daarmeekunjezienwaardebestelling ‘onderweg’ is.Opjecomputeroftelefoonkunjeeen bijbehorendeappinstalleren.

CONCEPT

Bedrijvenkunnenookzelfeentrack-and-traceservice voorhunklanteninzetten.Veelpakketdienstenwerken erstandaardmee,zodateenklantdebestellingkan volgendiehijthuisofbijeenpickup-pointlaat bezorgen.

Wetenwaardebestellingis;opmeerderedevices.

Mancomelding

Alsbijdeontvangstcontroleblijktdaterietsnietinordeis,noteerjedeafwijkingen.Alsartikelennietgeleverd zijn,maarwelopdepakbonstaan,meldjeditbijdeleverancier.Jenoemtditeen mancomelding.Deleverancier stuurtinzo’ngevaleen creditnota.Ditbetekentdathijderekeningachterafvermindert,omdaterminderartikelen geleverdzijndanopdeinkoopfactuur(rekening)staanvermeld.

Afwijkingenwordenookvaakgenoteerdopeenmanco-/breuk-/teveellijst.Kortwegeen MBTv-lijst.Opdezelijst schrijfjewelkeproductenernietzijn(manco),welkekapotzijn(breuk)envanwelkegoederenjemeerhebt ontvangendanbesteld(teveel).

Steedsvakerkunjedigitaalaangevenbijdeleverancieroferafwijkingenvandeleveringzijn.Datkanbijvoorbeeld viaeenlinknaareenMBTv-formulierofmeteenaantekeningopdedigitalepakbon.

Deadministratievandeontvangstisbelangrijk,omdatjehiermeedefacturenvandeleverancierskuntcontroleren. Wanneerjedefactuureneventuelecreditnota’scontroleert,moetjenagaanofafwijkingenindeleveringzijn verrekend.

Voorbeeld

Haroldisdrogist.Opeenpakbonstaanonderandere30flessencrèmespoeling.Haroldteltmaar25flessen crèmespoeling.Ditbetekentdathijer5tekortkomt.Hijmaakteenmancomelding.Deleverancierstuurteen creditnota.Hieropstaande5flessencrèmespoeling.AlsHarolddefacturenbetaalt,controleerthijofallesklopt enhijuiteindelijkbetaaltvoor25flessencrèmespoeling.

Sommigeleveranciersgevenopdepakbonaanwelkeartikelenniet(volledig)kondenwordengeleverd.Wanneer ditafgesprokenis,reserverenzedezehoeveelheidvoorhetvolgendelevermoment.Jenoemtditeen backorder. Hetisbelangrijkomtewetenhoeveelartikelener ‘inbackorderstaan’ alsjedevolgendekeerbestelt.Wanneer jegeenrekeninghoudtmetdebackorders,kunjeweleensveelteveelbestellen.

Opdracht7 Vrachtbrief

a. Watiseenvrachtbrief?Kieshetjuisteantwoord. eendocumentmetdegegevensoverdelading eengeleideformulierdatdeleveranciermeestuurtmetelkeverpakkingseenheid eenovereenkomsttussendechauffeurendedetaillist

b. Eenpapierenvrachtbriefbestaatmeestaluitmeerderekopieën.Waaromisdatenvoorwiezijndiekopieën?

c. Welkegegevenscontroleerjevoordatjeeenvrachtbriefondertekent?Letop:meerdereantwoordenzijnjuist. degegevensvandeleverancier/afzender hettotaalbedrag(zodatjeweetwatjemoetbetalen) delevering(aantalcolli,omschrijvingvandegoederen) bedragenperproduct totaalgewichtinkg degeadresseerde(Isdeleveringvoorjouwbedrijfbestemd?) devervoerder(Waarmoetjetransportschademelden?)

Opdracht8 Pakbon

a. Watiseenpakbonenwatstaaterop?

b. Kieshetjuistewoord.

• Opde factuur / pakbon staatdeartikelinformatie,maarnietdeprijs.

• Opde factuur / pakbon staanookdeprijzenvandeartikelen.

• De factuur / pakbon iseencontrolepapier,de factuur / pakbon moetookbetaaldworden.

Opdracht9 Backorder

a. Kiesdejuistewoorden.

Eenbackorderbestaatuitartikelendie zijnengereserveerdzijnvooreen volgend .

b. Waarommoetdebackorderaandachtkrijgen?Legjeantwoorduit.

Opdracht10 Eerstcontroleren

Watmoetjecontrolerenbijhetbetalenvaneeninkoopfactuur? Maakdezinnenafmetdejuistewoorden.

CONCEPT

Kiesuit: backorder-creditnota-mancomelding-pakbon-track&trace. Jehoudtwoordenover.

Komtdefactuurovereenmetde ?

Isereen dieaangeeftdatietsnietisgeleverd?

Volgternazo’nmeldingeen ?

Opdracht11 Trackandtrace

a. Beschrijfwaternodigisvoorhetgebruikvaneentrack-and-traceservicedooreenleverancier.

b. Welkemogelijkhedenzijneromeenleveringtevolgen?

Opdracht12 Teveelgeleverd

TeveelofteweiniggeleverdegoederenkunjeopeenMBTv-lijstaangeven. Waaromkanhetookeenprobleemzijnalsjeteveelgoederengeleverdkrijgt?

Noteertweemogelijkeproblemen.

3.4Verpakkingenenemballage

Jekuntverpakkingeneenmaligofvakergebruiken.Somszijnerretoursystemenzodatjeverpakkingeneenvoudig vakerkuntgebruiken.WinkelszoalssupermarktenengroothandelszoalseenMakroofHanos,moeten‘geleende’ materialenterugsturennaardeleverancier.

Doelvanverpakkingen

Verpakkingenhebbenenkelebelangrijkedoelen:

• productenbeschermen

• productenbundelen

• productinformatieverschaffen

• productenpresenteren.

Indegoederenstroomzijnvooraldebeschermingvanproductenenhetsamenvoegenvanproducteninverzendenverpakkingseenhedenvanbelang.Bijhetbundelenvanmeerdereartikelen,noemjedeverpakkingookwel omverpakking of verzamelverpakking.

Verzamelverpakkingen.

Hetmakenvanverpakkingenkostenergieengrondstoffen.Maarverpakkingenzorgenerookvoordatproducten langerhoudbaarblijvenenzemakenhetvervoereenvoudiger.

CONCEPT

Leveranciersproberenvaakzozuinigmogelijkmetverpakkingenomtegaan.Nietalleenomdatverpakkenkosten metzichmeebrengt,maarookomdatverpakkingsmaterialenmakkelijkinhetmilieuofdeomgevingterechtkomen. Datkanvervelendetroepopleverenzoalsbijvoorbeeldglassplintersopstraat.Verpakkingsafvalkaneengevaar voorhetmilieuvormen,zoalsdegrotehoeveelhedenkunststofdieuiteindelijkinzeebelanden(plasticsoup).

Jekuntverpakkingenindelenintweesoorten:

• eenmaligeverpakkingen(verpakking)

• verpakkingendiemeerderekerenwordengebruikt(emballage).

Eenmaligeverpakkingen

Producteninkrimpfolie.

Emballage

Eenmaligeverpakkingenzijngemaaktvanpapier, karton,kunststof,hout,metaalofglas.Veelgebruikt zijnkartonnendozenenplasticwikkelsofkrimpfolies.

Erzijnallerleimanierenbedachtomdieverpakkingen ofdegrondstoffenvandieverpakkingenmeerdere kerentegebruiken.Jescheidtde verpakkingsmaterialenbijvoorbeelddoorverschillende containerstegebruiken.Veelbedrijvenhebbeneen procedurevoorhetscheidenvan(herbruikbaar) verpakkingsmateriaal,zoalskartonenplastic.

Verpakkingendiemeerderekerengebruiktkunnenworden,noemje emballage.Jekuntdaarbijdenkenaan rolcontainers,kratten,palletsofjerrycans.Dezeverpakkingenhebbenvaakeenhogerewaardedanverpakkingen diejeeenmaliggebruikt.Erwordtvaakstatiegeldgevraagdvooremballage.Statiegeldiseenborg.Deklant betaaltgeldbijontvangstvandeemballageenkrijgtdatgeldbijhetretoursturenvandeemballageweerterug.

Voorbeeldenvanemballage:kooikarrenenglaskar.

Consumenten

CONCEPT

Consumentenhebbenooktemakenmetstatiegeldvooremballagezoalsflessen,blikjesenkratten.Alsjeals consumenteenflesfrisdrankkoopt,betaaljestatiegeldvoordefles.Jekrijgthetgeldvoordeemballageweer terugalsjedelegeflesofhetlegekratinlevert.

Statiegeldopplasticflessenenblikjesiseromtevoorkomendatdezeopstraatofindenatuurterechtkomen.

Somsbetaalteenbedrijfeensorteervergoedingvoordeemballagediejeretourneertaandeleverancier.Deze kunjeterugkrijgenalsjedeemballagegoedgesorteerdterugstuurt.

Kratten

Amberzetdestatiegeldflessenuitdeemballageautomaatinkratten.Netjesdejuisteflessenindejuistekratten. Iedermerklijktweleeneigenkrattehebben,verzuchtAmber.

Emballagetussenbedrijven

Naastemballagetussenconsumentenretaileriservooralveelemballagetussenleveranciersenretailers,zoals:

• plastickrattenwaarinversegroentengeleverdworden

• palletswaaropartikelenbinnenkomen

• broodkrattenwaarinbroodzit

• rolplateausondereenstapelkratten

• kooikarrenmetplanten

• krattenwaarintijdschriftengeleverdworden

• containerswaarindiepvriesartikelengeleverdworden.

Voorbeeldenvanemballage.

Omdatemballagedewinkel(statie)geldkost,moetjehiervaneenadministratiebijhouden.Beschadigdeemballage levertvoorderetailereenlagevergoedingop;eenretailerzaldaaromzorgvuldigmetemballagevandeleverancier omgaan.

Emballageretour

Geregeldgaatemballageretourvaneenbedrijfnaar deleverancier.Deemballagestroomisdantegengesteld aandegoederenstroomengaatvanconsumentnaar retailerenvanretailerterugnaardeleverancier.Ook dezestroomvanemballagemoetgoedgeadministreerd worden.Vaakgebeurtdatmeteenbarcodeofander unieknummeralsdeemballagetraceerbaarmoetzijn. Zovoorkomjeookdatpalletsofkrattenvandeene leverancieralsemballagebijeenheelandere leverancierterechtkomen.

CONCEPT

Emballagedieklaarstaatomteretourneren.

Opdracht13 Emballage

a. Combineerdejuistenaammetdejuistefoto.

rolcontainer

glaskar krat

pallet

b. Noteereenvoordeeleneennadeelvanemballageinvergelijkingmeteenmaligeverpakkingen.

Opdracht14 Ruilen

a. Veelleverancierskiezenvoorhetruilenvanpalletsenheffengeenstatiegeld.

Welkeredenzoudenzekunnenhebbenomdezeemballagegewoonteruilenmetklantenenandere leveranciers?

b. Beschrijftweemogelijkenadelenvanditpalletruilsysteem.

c. Hetgrootstedeelvandeemballage-innameineensupermarktgebeurttegenwoordigmetbehulpvaneen emballageautomaatofblikjesautomaat,terwijlditeenaantaljarengeledennogvolledighandmatigwerd gedaan.

Noteertweeredenenwaarominnametegenwoordigmetdeemballageautomaatgebeurt.

d. Emballagemoetbijleveringenretourzendingnetzozorgvuldigbehandeldwordenalsartikelendieworden geleverd.

Waarommoeterookmetemballagezorgvuldigwordenomgegaan?

Opdracht15 Verpakkingen

Bekijkdevolgendeafbeeldingen.

Rolcontainer. Pallet.

a. Leghetdoelvanverpakkingenuitaandehandvandeafbeeldingen.Geefperafbeeldingaanwelk verpakkingsdoelhetbelangrijkstisenwaaromanderedoelenminderbelangrijkzijn.

b. Verpakkingenkunnengemaaktzijnvanverschillendematerialen.

Noemtweesoortenmaterialen.Geefvanelkemateriaalsoorteenvoordeeleneennadeel. Geefbijelkverpakkingsmateriaaltweevoorbeeldenvanartikelendiejehierinzouverpakken.

CONCEPT

3.5Retournerenenreclameren

Somsvoldoenproductennietaandeafspraken,isereenverkeerdproductgeleverdofzijnerbeschadigingen. Erkunnenverschillenderedenenzijnwaaromeenbedrijfgoederenretourstuurtnaardeleverancier.Doorhet invullenvaneen(digitaal)formulierofeentelefoontjeweetdeleveranciermeestalalvantevorendateenbedrijf goederenteruggaatsturen.

Retouren

Retourgoederen zijngoederendiejeterugstuurtnaardeleverancier.Goederendieterugkomenvanklanten noemjeookretourgoederen.Hebjeeenwebwinkel,dankunnenretourgoederenookdeproductenzijndieklanten terugsturen.

Erzijnverschillenderedenenwaaromeenbedrijfartikelenretourstuurtnaardeleverancier,zoals:

• teveelartikelengeleverd

• artikelenzijnbeschadigd

• deartikelenvoldoennietaandeverwachtingenvanhetbedrijfofdeklant

• eriseenretourrechtafgesprokenvooronverkoopbareartikelen

• deartikelenwarenvooranderevestigingenbestemd

• klantenzijnontevredenoverhetartikel.

Krantenentijdschriftenzijn consignatiegoederen.Ditbetekentdatjedezegoederenpasaande leverancierbetaaltnadatzezijnverkocht.Alleswatbinnendeafgesprokenverkooptijdnietis verkocht,stuurjeterugnaardeleverancier.Alsernieuwekrantenoftijdschriftenuitkomen,willenwinkelsen tijdschriftleveranciersdeoudetijdschriftennietmeerindeschappenhebbenliggen.Opderetourbonstaande titelsenaantallenvandetijdschriftenwaarvandeverkooptijdisverstreken.Detijdschriftleverancierdenkt meestalookmeeoverhetaanbodendepresentatievandetijdschriften.

De retourbon ishetdocumentdatjemeestuurtmetdegoederendieteruggestuurdwordennaardeleverancier. Somsisderetourboneenpapier,maarvaakverstuurjedebijbehorendeinformatieoverderetourendigitaal.Je geeftnaastallerelevantegegevenseennauwkeurigeomschrijvingvanderedenvanderetourzending.

CONCEPT

Jevoegtbijderetourboneenkopievanallerelevantepapierenvoordeleverancier,zoalsdevrachtbrief,de bestellingeneventueeleengarantiebewijs.Geefhetorigineelvanderetourbonmeemetdezending.Bewaareen doorslagofkopievoorjeeigenadministratie.

Oudeendefecteartikelen

Onderretourgoederenvallenookversletenapparatendiedoordeklantzijningeleverd,zoalstelevisiesen magnetrons.Eenwinkelofwebshopdieelectronicaverkooptisverplichtdezeapparatenaantenemen.Alseen klanteennieuwapparaatkoopt,kanhijhetoudeapparaatinleverenbijdewinkel.Ditheetde oud-voor-nieuwregeling.

Somsbrengenklantendefecte(kapotte)artikelennaar hetbedrijfomzetelatenrepareren.Alshetartikelniet kanwordengerepareerd,kanhetzijndatdeklanteen vervangendartikelkrijgtuitdevoorraad.Hetdefecte artikelwordtdanopgestuurdnaardeleverancier.

Defecteartikelenkunjelatenrepareren.

Ontvangstbevestigingonlineretour.

Leveringsvoorwaardenvandeleverancier

Inde leveringsvoorwaarden staandeafsprakendiejemaaktoverdelevering. Ookstaaterinhoejeommoetgaanmetdeaansprakelijkheidvoorverkeerde,incompleteenbeschadigdeartikelen enretouren.Opwelkemanierdegeretourneerdeartikelenwordenvergoed,isafhankelijkvande leveringsvoorwaardenvandeleverancier.

Bijvoorbeeld:

CONCEPT

• Dekostenvoorhetterugsturenzijnvoorrekeningvandeleverancier.

• Dekostenvoorhetterugsturenzijnvoorrekeningvanhetbedrijf.

• Deleverancierstuurtdirectnieuweartikelenop.

• Deleverancierstuurteencreditnotanaarhetbedrijf.Inditgevalwordendegeretourneerdeartikelennietin rekeninggebracht.

Deleverancierbiedtzijnartikelenaanonderverwijzingnaardeleveringsvoorwaarden.Hijstuurtdievoorwaarden meemetdeofferte(aanbiedingomgoederentegaanleveren)oforder.Ookkandeleverancierverwijzennaar deleveringsvoorwaardenopzijnwebsite.

Reclameren

Blijktdatdeleveringnietklopt?Ofhebjeartikelenvanonvoldoendekwaliteitontvangen?Danmoetjedit reclamerenbijdeleverancier. Reclameren betekentdatjedeleverancierinformeertoverdeproblemenmetde levering.Jevraagthemommeteenoplossingtekomen.Deleverancierzaldeproblemenoplossendoor bijvoorbeeldartikelennatesturen.

Een reclamatie iseenofficiëleklachtmeteeneistotvergoeding.Debedoelingvaneenreclamatieisdatjejegeld terugkrijgtofgoederenkrijgtvaneenbeterekwaliteit.

Alsdeleverancierondeugdelijkeproductenlevert,iswettelijkgeregelddathijdeproblemenmoetoplossendie deklantervaart.Hetkandaarbijweluitmakenofdeklanteenconsumentis(zoalsdeklantenineenwinkel)of eenondernemer(zoalseenretailer).

Opdracht16 Welofnietretour?

a. Welkegoederenkunnen niet wordenteruggestuurdnaardeleverancier? Letop:meerderejuistezijnjuist.

goederendiejeteveelhebtbesteld goederendiebuitendeschuldvandeleverancierombeschadigdzijngeraakt goederenmeteenkortehoudbaarheidsdatum goederendienietvoldoenaandebeschrijvingvandeleverancier

b. Leguitwaaromdezegoederennietkunnenwordenteruggestuurd.

c. Watisdeoud-voor-nieuwregeling?Kieshetjuisteantwoord.

Alseenklanteenapparaatbijeenbedrijfheeftgekocht,kanhijhetnadathetisversletenweerinleveren bijdatbedrijf.

Alseenklanteennieuwapparaatkoopt,kanhijhetoudeapparaatdatwordtvervangeninleverenbijhet bedrijf.

Alseenklanteenapparaatkoopt,danmaghijeenoftweeoudeapparateninleverenbijhetbedrijf.

Opdracht17 Retourbijlevering

a. Welkegoederen/materialenkaneenvervoerdervaneenleveranciervaneenwinkelinhuishoudelijkeartikelen bijleveringmeeterugnemen?Noemerdrie.

b. Watisreclameren?

c. Geefeenvoorbeeldvaneensituatiewaarinjealsondernemerreclameert.

Opdracht18 Reclamerenenretouren

Bijiedereleveringneemtdetransporteurvanuitdewinkelretourenmeeterugnaarhetmagazijnvandeleverancier.

a. Noteertweeaandachtspuntenbijhetklaarzettenvandezeretouren.

b. Dekostenvoorhetretourzendenvangoederenwordenmeestalnietdoordeleverancieraanderetailerin rekeninggebracht.

Noemtweeredenenwaaromdeleverancierdatnietdoet.

3.6Samenvatting

Dewerkzaamhedenbijdeontvangstvangoederenbereidjevoordoortekijkennaardeleveringenhet levermoment,dewerkzaamheden,demensen,demiddelen,detijd,debenodigderuimteenoverige aandachtspunten.

Jekunteenkwantitatieveofeenkwalitatievecontroleuitvoeren.Bijdecontrolevandegoederengebruikjede vrachtbriefofdepakbon,oppapierofdigitaal.Bijeenintegralecontrolecontroleerjealles.Bijeensteekproef controleerjeeendeelvandelevering.Geconstateerdeverschillennoteerjeopdemanco-/breuk-/teveellijst.

Bijafwijkingenneemjecontactopmetdeleverancieromtereclamerenenretourgoederenstuurjeterug.Redenen voorretourenzijn:teveelofteweinigontvangenartikelen,beschadigingenoffouteleveringen.Belangrijkisom destromvanretourgoederengoedteadministreren,zodatjeweetwelkefacturenbetaaldkunnenworden.Ook ingevalvaneenbackordermoetjewetendaternogeenleveringvolgt.

Goederenzijntijdenshettransportverpaktomzetebeschermentegenbeschadigingenenomzetebundelen. Sommigeeenmaligeverpakkingenendeemballageverzameljeenretourneerjeaandeleverancier.

Opdracht19 Wanneerisdekwaliteitgoed?(plusopdracht)

a. Vansommigeartikelenismeteenduidelijkofzevoldoenaandekwaliteitseisendiejedaaralsretaileraan stelt.Maarnietvanalleproductenismeteenduidelijkofzevoldoenaandekwaliteitseisen.

CONCEPT

Beschrijfhoejedekwaliteitvandevolgendeproductenkuntvaststellen.Gebruikeventueelinternetom informatietevindenoverdezeartikelen:

• exotischevruchten

• planten

• bruidskleding

• tuinhout

• tweedehandsartikelen.

b. Hoestuurjemedewerkersaandiemeervakkennishebbendanjijzelf?

Opdracht20 Kratjesstapelen(plusopdracht)

Dezeopdrachtgaatoverhetstapelenvangoederenoppallets.Voorheteerstedeelvandeopdrachtkunje gebruikmakenvaninternetomdeantwoordenoptezoeken.

a. ZoekuithoeveelkiloervolgenshetEPAL-adviesmaximaalopeenstandaard-europalletmagstaan.Kieshet juisteantwoord.

1.000kg

1.200kg

1.500kg

2.000kg

b. Onderwelkevoorwaardeisdat?

c. Arbodiensten(arbo-instellingen)gevenaanbevelingenvoordehoogtewaaropjemaximaalhandmatigstapelt. Hoehoogisdeaanbevelingvoorhandmatigstapelen?Kieshetjuisteantwoord. maximaal1,20meter maximaal1,50meter maximaal1,80meter maximaal2,00meter

d. Hoeveelkratjespassenerintotaalopeenpalletalsdepallet800×1.200cmisendekratten40×30×25(l× b×h)zijn?Gauitvandemaximalehoogtebijhandmatigstapelen.

Noteerjeberekening.

e. Alseenkrat15kiloweegt,magjedandehelepalletvolstapelen?Noteerjeberekening.

f. Hoekunjekrattenhetbestestapelen?Beschrijfditenmaakeentekening.Leverjetekeningin.

Opdracht21 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Achterdeurprocedure

• Backorder

• Consignatiegoederen

• Creditnota

• Emballage

• Factuur

• Geleidedocument

• Integralecontrole

• Kwalitatievecontrole

• Kwantitatievecontrole

• Leveringsvoorwaarden

• Lossen

• Mancomelding

• MBTv-lijst

• Omverpakking

• Ontvangstruimte

• Oud-voor-nieuwregeling

• Pakbon

• RadioFrequencyIdentification-tag(RFID-tag)

• Reclamatie

• Reclameren

• Retourbon

• Steekproefcontrole

• Trackandtrace

• Verzamelverpakking

• Vrachtbrief

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

HOOFDSTUK4 GOEDERENOPSLAG

Jehebtgoedereninontvangstgenomenengecontroleerd.Daarnagaandegoederennaarhetmagazijn,de verkoopruimteofwordenzeopeenandereplekopgeslagen.

Magazijnengebruikjeomgoederendiejenietdirectverkoopttijdelijkopteslaan.Hetisbelangrijkdatalle medewerkersdeopgeslagengoederenkunnenterugvinden.Daarmoetjeeengoedsysteemvoorhebben,anders benjeteveeltijdkwijtmethetzoekennaarproductendiezijnopgeslagen.

Actieartikelenmoetensnelbeschikbaarzijn:waarslajedieopinhetmagazijn?Zetjedegoederenopdevloerof zijnerstellingennodig?Dathangtooksamenmetdegrootteenhetgewichtvandeartikelen.Enalsjegoederen verplaatst,welketransportmiddelengebruikjedan?

Leerdoelen

• Jehebtkennisvandeverschillendeopslagmethodenineenmagazijn.

• Jeweetwelkelocatiesystemenerzijn.

• Jeweetwelketransportmiddelenerinmagazijnenwordengebruikt.

Opdracht1 Kennismaking

Veelbedrijvenmetmeerderevestigingenhebbeneenofmeerdistributiecentra:grotehallenvanwaaruitalle productenwordengeleverd.Vandaaruitwordendevestigingenbevoorraad.

Bekijkhetfilmpje.

a. Welkeovereenkomstenenverschillenzijnertussenwerkenineendistributiecentrumenwerkeninhetmagazijn vaneengrotewinkel?

b. Zoujeineenwinkelmagazijnopdezelfdemanierenmetdezelfdetransportmiddelenkunnenwerkenalsin eendistributiecentrum?Waaromwelofniet?

c. Zoujehetalsverkoperineenbedrijfheteengoedeervaringvindenomeenseenmaandmeetelopenineen distributiecentrum?

4.1Magazijnen

Wanneerergeenplaatsisvooralleartikeleninhetbedrijf,wordenzeopgeslageninhetmagazijn.Een magazijn iseenopslagruimtewaargeenklantenkomen.Bedrijvenhebbenmagazijnenvoorhetopslaanvangoederendie nietmeteennodigzijn,maarwelopvoorraadmoetenzijn.

Magazijnineenwinkel

Inveelwinkelsgaatdemagazijnruimtetenkostevandewinkelruimte.Dangeldt:hoekleinerhetmagazijn,hoe meerwinkelruimte.Winkelruimteisduur,vooralinsteden.Erzijnwinkelsdiedaaromgeenofeenheelklein magazijnbijdewinkelhebben.

Insommigewinkelconcepten,zoalsAppleStores,presenteerjeslechtsenkeleartikelenindewinkelenzorgtde winkelervoordathetartikeldatjeaanschaftthuisbezorgdwordt.Zo’nwinkelheefteenpiepkleinmagazijn.Dit heeftooktemakenmetveiligheid.

Endanzijnernogwinkelsdiealleeneenmagazijnhebben:datzijndewinkelsdieuitsluitendonlineverkopenen vanuithetmagazijnhunproductenverzendenaandeklanten.

Winkelmagazijn.

Technischeeisen

Eenmagazijnmoetafgestemdzijnopdegoederendieerwordenopgeslagen.Jestelteisenaaneenmagazijn.

Sterkevloer

Eensterkevloerzorgtervoordatzwareartikelen,magazijnstellingenenzwaretransportmiddelendevloerniet beschadigen.De vloerbelasting geeftaanhoeveelzwarematerialenjeopeenvloerkuntneerzetten,zonderdat dezebeschadigt.

Stevigemagazijnstellingen

Eenmagazijnstellingiseengrootrekmetlegborden,waardoorverdiepingenontstaan.Wanneerjezwaregoederen opslaatineenmagazijnstelling,danishetbelangrijkdatdiemagazijnstellingdaaropberekendis.Anderskande stellinginstorten,metallegevolgenvandien.Slajeineenmagazijnvoedselop,danhebjevaakeenkoelcelnodig voordeopslagenmoetjezorgendatergeendierenbijhetvoedselkunnenkomen.

Beveiligdtegeninbraak

Magazijnenmogennietinbraakgevoeligzijn.Ramenendeurenmoetenstevigdichtofopslotgaan.Daarnaast wordenervaakmiddeleningezetzoalsbewakingmetelektronischesensorenofcamera’sominbraaktevoorkomen.

Brandveiligheidseisen

Ookishetvanbelangdateenmagazijnvoldoetaanallebrandveiligheidseisen.Degrotehoeveelheidspullendie liggenopgeslageninmagazijnen,makenvaakdateeneenmaalontstanebrandsnelkanovergaanineengrote uitslaandebrand.Omdittevoorkomen,zijnerallerleieisenaanhetgebouwendeuitrusting.

Veiligvoormedewerkers

CONCEPT

Magazijnenmoetenveiligzijnvoordemedewerkers.Datbetekentonderanderegeenspekgladdevloeren, aanwezigheidvangeschiktetransportmiddelenomgoederenteverplaatsenenzonodighetgebruikvan persoonlijkebeschermingsmiddelen.

Hetisbelangrijkdatallemedewerkerszichaandeinstructieshouden.Bijinbraakpreventiekunjedandenken aandeachterdeurprocedureenbijbrandveiligheidaanhetzorgvuldigomgaanmetgevaarlijkestoffen.Ookbij hettegengaanvandervingzijndewerkinstructiesenproceduresbelangrijk.

Internofexternmagazijn

Een internmagazijn bevindtzichbinnendevestigingvan eenbedrijf.Vaakzithetmagazijnachterofnaasthet bedrijf.Somsheefteenbedrijfnietvoldoende magazijnruimteinhetpand.Een externmagazijn iseen magazijnbuitenhetbedrijf.Bijzo’noplossingvoorje opslagruimteishetextrabelangrijkomdevoorraadgoed indegatentehouden.

Inderetailhebbengrootwinkelbedrijvenhebbenvaakeen centraalmagazijnomdefilialentebedienen.Andere winkelbedrijvenhebbeneeneigenexterneruimteofdelen hetexternemagazijnmetandereretailers. Eenmagazijnaanderandvandestadofopeen industrieterreinisgoedkoper,omdatdegrondhier goedkoperis.

Externmagazijn.

Verschillendewinkels,verschillendemagazijnen

CONCEPT

Sommigewinkelszijngrootgenoegomdevoorraadindewinkelteplaatsen,zoalsbijgrotedoe-het-zelfwinkels. BijIKEAhalendeklantenzelfshunartikelenzelfopinhetmagazijn.Hetmagazijnfunctioneertdanalsextra winkelruimte.

Alswinkelsnaasthunfysiekewinkelookeenwebwinkelhebben,dankunnenzedegoederendieindewebshop zijnbesteldookuitdevoorraadindewinkelhalen.Ditgebeurtbijvoorbeeldbijsommigefilialenvansupermarkten enHema.Klantenkunnendebesteldeartikelenbijhetfiliaalafhalenofdeartikelenwordenverstuurdnaarde klant.

Ladenenlossenaandeachterkantvandewinkel.

Coolbluebegonalseenwebshop.Maarinmiddelsheefthetbedrijfookeenaantalfysiekewinkels.Zezagenin huninformatiesysteemdatdeonlineverkoopvanproductenindebuurtvaneenfysiekevestigingtoenam.Klanten willendeproductengraagevenvasthoudenofgoedbekijken.Isdebeeldkwaliteitechtbeterbijeenduretelevisie danbijeengoedkopetelevisie?Klinkendiespeakersechtbeterbijeenduurmerkdanbijeengoedkoopmerk?

ErzijnookwebwinkelszondereenfysiekewinkelzoalsBolofWehkamp.Dezebedrijvenhebbengeenwinkelruimte, maarbeschikkenwelovereenmagazijn.

Alswebshopzonderfysiekeverkooppunten,kunjeookkiezenvoor fulfilment.Datismagazijnbeheerwaarbijde magazijntakenuitbesteedwordenaaneenanderbedrijf.Alletaken,meestaltotenmetdeverzending,worden vanafhetmomentdatdeklantop‘Bestellen’kliktdooreenanderbedrijfuitgevoerd.Degoederenliggenopgeslagen inhetmagazijnvanhetfulfilmentbedrijf.

Eigenschappenvandeartikelen

Deomvangeninrichtingvanhetmagazijnhebbenveeltemakenmethetassortimentendeartikelendiejeerin opslaat.

Grootte,gewichtenandereeigenschappenzijnde fysiekeeigenschappen vanhetartikel.

Aantal

Desamenstellingvanhetassortimentbepaaltvooreengrootdeelhoeveelartikelenjeopslaat.Jemoetweten welkminimum-enwelkmaximumaantaljeperartikelopvoorraadmoethebbenomeenoptimaleserviceaan jeklantentebieden.Eenminimumomdatjegeenneewiltverkopenaanjeklanteneneenmaximumomdater kostenverbondenzijnaanhethoudenvanvoorraad.

Grootte

CONCEPT

Groteartikelenvragenuiteraardmeerruimtedankleineartikelen,maarhetgaaterookomhoeveeljeperartikel opslaat.Eenrisicometkleineartikelenisdatzemakkelijkdoorelkaarraken,wanneermedewerkersbijvoorbeeld schroefjesofoorbelleninhetverkeerdevakjeterugleggen.Voorgrote,nietstapelbareartikelenzoalsmeubels hebjeveelruimtenodigperartikel.Ookhebjevoorgroteartikelenvaaktransportmiddelennodig.

Gewicht

Hetgewichtbepaaltsomsdeopslagplaatsinhetmagazijn.Zwareartikelenmoetjeniettehoogopslaaninverband metdeveiligheidvanmedewerkers.Iseenproductofverpakkingzwaarderdan20kilo,dantiljedatmettwee ofmeermensen,ofjegebruikteentransportmiddel.

Andereeigenschappen

Andereeigenschappendieeenrolkunnenspelenbijdeopslagzijnbijvoorbeeld:breekbaar,opvouwbaar,gevoelig voorkreuken,ontvlambaarofbederfelijk.Kledingslajebijvoorbeeldandersopdangroenteenfruit.Kleding wordtsomsuitdeverpakkinggehaaldenopeenrekgehangenofopgevouwen.Veelproductenmet ‘lastige vormen’,zittenindozenofkratten,zodatjezetochgoedkuntstapelen.

Fruitinkratten.

Opdracht2 Magazijn

a. Kieshetjuistewoord.

Een extern / intern magazijnisbijdeeenbedrijfspand.

Een extern / intern magazijnligtopafstandvanhetbedrijfspand.

b. Watishetvoordeelvaneenexternmagazijndatwordtgedeeldmetanderebedrijven?D

c. Verbindelkbegripaandejuisteomschrijving.

Omschrijving

Technischmogenergeenproblemenzijnbij zwareproductenenmagazijnstellingen.

CONCEPT

Alsdewerkomgevingnoggevarenkent, beschermjedemedewerkers.

Begrip

inbraakbeveiliging

brandveiligheid

vloerbelasting Ramenendeurenzijndeugdelijkaftesluiten.

Erhangenvoldoendeblusmiddelenende werkinstructieswordenopgevolgd.

persoonlijkebeschermingsmiddelen

d. Drieretailersuiteenstadscentrumdeleneenmagazijnopeenindustrieterrein. Watishierzekervantoepassing?Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden.

Ditmagazijnisgoedkopervoorderetailersdanhunwinkelruimteinhetstadscentrum. Ditiseencentraalmagazijnvanenkelegrootwinkelbedrijven.

Ditiseenexternmagazijn.

Ditiseeninternmagazijn.

Hetmagazijnisgoedbeveiligd,omdatdezeopeenindustrieterreinligt.

e. Welkeverdelingtussenwinkelruimteenopslagruimteverwachtjebijeendrogisteneenfietsenwinkel?

f. Noteereenvoordeelvaneeninternmagazijneneenvoordeelvaneenexternmagazijn.

g. Noteerminimaalviereigenschappenvanartikelenwaarjeopletbijdegoederenopslag.

Opdracht3 Kenmerken

a. Welkekenmerkenzijnbelangrijkbijhetbepalenvanderuimtediejenodighebtvoordeopslagvangoederen? Letop:erzijnmeerdereantwoordenjuist. aantal breekbaarheid grootte verpakkingseenheid

b. Onderbouwjeantwoordopdevorigevraag.

Opdracht4 Fysiekewinkel-webwinkel

a. Geeftweevoorbeeldenuitverschillendebranchesvaneenprimairfysiekewinkelmeteenwebwinkel.

b. Waarvanhangtdeomvangvanhetmagazijnafbijeenprimairfysiekewinkelmeteenwebwinkel?Legje antwoorduit.

c. Watisfulfilment?Kieshetjuisteantwoord.

Nahetbestellendoordeklantwordenallehandelingendoorhetbedrijfzelfuitgevoerd.

Nahetbestellendoordeklantwordenallehandelingendooreenanderbedrijfuitgevoerd.

Nahetbestellendoordeklantwordenverschillendehandelingendoorverschillendeanderebedrijven uitgevoerd.

d. LeguitwaaromCoolblueinvesteerdeinmeerfysiekewinkelsomdeomzettevergroten.

CONCEPT

4.2Plaatsinginhetmagazijn

Alsjeartikelengoedordentinhetmagazijn,dankunjezemakkelijkvindenenindewinkelschappenleggen.Het assortimentkanuitveelverschillendeartikelenbestaan.Groot,klein,zwaar,langwerpig,rond:vooralleartikelen geldtdatjezesnelwiltvindenwanneerjezekuntverkopen.Defysiekeeigenschappenvanhetartikelbepalen vooreendeeldeplaatsinhetmagazijn.Groteartikelenenzwareartikelenstaanhetbesteopeenlageplaats. Lichteenkleineartikelenkunnenhogerstaan.Bijkwetsbareartikelenzorgjeervoordatzenietbeschadigdraken.

Alshetgoedis,verkoopjeveelproductenenmoetdevoorraadsteedswordenaangevuldmetnieuwegoederen. Erzijntweebelangrijkemanierenomdevoorraadindeverkoopruimteeninhetmagazijnaantevullen:

• firstin,firstout(fifo)

• lastin,firstout(lifo).

Fifo

Demeesteartikelenzuljeopslaanvolgenshet fifo-systeem(firstin,firstout)

Deartikelendieheteerstinhetmagazijnkomen,plaatsjeheteerstindeverkoopruimteomteverkopen.Alsje deartikelengaatopslaan,moetjeervoorzorgendatdenieuweartikelenachteraanindestellingkomen. Indeverkoopruimtezorgjeermethetfifo-systeemvoordatdeoudereproductenvooraaninhetschapstaan. Zovoorkomjedatjeeerstnieuweartikelenverkooptenblijftzittenmetoude,onverkoopbareproducten.

Vooralvoorproductenmeteenbeperktehoudbaarheidishetvanbelangdatjefifowerkt.Vaakbetekentdatook datjeeerstdeproductendienogopgeslagenzijnuitdestellingmoethalen,omdatdievooraanindestelling moetenkomen,zodatjediealseersteuitdevoorraadneemt.

Lifo

Jekuntartikelenookopslaanvolgenshet lifo-systeem(lastin,firstout).Deartikelendiealslaatstebinnenkomen, verkoopjedanalseerste.Lifowordtgebruiktbijdeartikelendieweiniglasthebbenvanverouderingofeen uitersteverkoopdatum,zoalsijzerwaren.Lifoziejeookbijactiesinwinkels.Deactieartikelenkomenalslaatste binnenengaanalseerstedewinkelin,omdatzebijvoorbeelddieweekwordengepromootviaeenfolder.

CONCEPT

Locatie

Indeverkoopruimtehebbenproductenoverhetalgemeeneenvasteplek.Zokunjeookjemagazijninrichten. Maarjewiltderuimteookzoefficiëntmogelijkgebruiken.Alsjeperproductdemaximaleruimtereserveert,dan kanerveelruimteonbenutblijven.

Inveelmagazijnenzijn locatiecodes ingebruik.Elkelocatieheeftdaarbijzijneigencode:eencombinatievan cijfersen/oflettersdieuniekisvooreenbepaaldeplekinhetmagazijn.Daarinzitvaakhetnummervanhet gangpad,destelling,hetvakindestellingendehoogtevandestellingplank.

Allelocatiesinhetmagazijnhebbeneeneigencode.

Alsjeartikelengoedordentinhetmagazijn,kunjezegemakkelijkvinden.Eenbelangrijkekeuzebijdeinrichting vaneenmagazijnisdemanierwaaropjedelocatiesgebruikt.Erzijndrielocatiesystemen:

CONCEPT

Vastlocatiesysteem

Bijeen vastlocatiesysteem slajeartikelenaltijdopdezelfdeplekinhetmagazijnop.Vantevorenisduidelijkop welkelocatieeenartikelterechtkomt.Hetvoordeelvanditsysteemisdathetheelerggestructureerdisendat werktprettig.Eennadeelisdathetookstaris.Wanneerjebijvoorbeeldveeldezelfdeartikelengoedkoperkunt inkopen,hebjegeenplekmeeropdevastelocatieinhetmagazijn.

Schoenen

SchuurmanSchoenenofZiengswerkenmeteenvastsysteem, waarbijdeschoenenaltijdopeenvastevolgordeinhetmagazijn liggen,zodatdemedewerkersneldejuisteschoenenmaatkan vinden.

Ziengsheeftvastelocatiesvoordeschoenen inhetmagazijn.

Bijeenvastelocatiehebjeverschillendemanierenwaaropjedeartikelenkuntordenen:

• inassortimentsgroepen

• in ‘langzaamlopers’ en ‘snellopers’

• volgensdeeigenschappenvanhetartikel.

Vrijlocatiesysteem

Bijeen vrijlocatiesysteem slajeartikelenopbeschikbarevrijeplekkeninhetmagazijnop.Hetvrijelocatiesysteem isontstaandoorautomatiseringencoderingvandemagazijnlocaties.Daardoorwerdhetmogelijkomderuimte ineenmagazijnefficiëntertegebruiken.Wantjehoeftnietvantevoreneenplektebepalenvoorhetproduct, maarjebenutbeschikbarelegeplekken:alsjemaarweetwelkartikelwaarligtendaarzorgthetinformatiesysteem voor.

Eenlocatiecodeisbijeenvrijelocatiedaaromnogveelbelangrijkerdanbijeenvastelocatie.Jevindtgoederen namelijkterugmetdielocatiecode.Hetinformatiesysteemhoudtbijwanneerwelkeproductenwaarterechtkomen enzorgtookdatdeproductendiehetlangstinhetmagazijnliggeneralseersteweeruitgaan.

Houderrekeningmeedatdezelfdeartikelen(artikelnummers)bijeenvrijlocatiesysteemopmeerdanéénplek inhetmagazijnterechtkunnenkomen.

Belangrijkekenmerkenvanvrijelocatiezijn:

• Jekuntelkeplekinhetmagazijnbenutten,jegebruiktderuimteoptimaal.

CONCEPT

• Jemoeteengoedinformatiesysteemhebbenendatmoetjeookgoedgebruikenomartikelensnelterugte vinden.

Gemengdlocatiesysteem

Alsjegebruikmaaktvaneen gemengdlocatiesysteem legjesommigeartikelenopeenvastelocatieenandere artikelenopeenvrijelocatie.Jelegtbijvoorbeeldartikelenuithetbasisassortimentopvasteplekkenenandere artikelenoptelkenseenwisselendevrijeplekinhetmagazijn.Het basisassortiment bestaatuitdeartikelendie jestandaardaanbiedtinjebedrijf.

Vrijelocatiesgebruikjebijvoorbeeldomactieartikelenteplaatsenopplekkenwaarnogruimteis.Ookvoor gemengdelocatiesystemen,waarinjezowelvastealsvrijeopslagplekkenhebt,iseengoedinformatiesysteem vangrootbelang.

Neveroutofstock

Richardwerktineenwebshopmeteengemengdsysteemvoordebasisartikelen(Neveroutofstock-artikelen, NOS).Dieartikelen,zoalstennisballenenbadmintonshuttlesliggeninzijnmagazijnopeenvasteplek.Voorde loopschoenenheefthijspecialestellingeninhetmagazijnlatenzetten:dieliggenperschoenmaatopeenvaste plek.

Alshijeenactieheeft,liggendeactieartikelennietopeenvasteplek.Ooktrendgevoeligeartikelendiekortetijd verkochtworden,liggennietopvasteplekken.

Snellopersenlangzaamlopers

De omzetsnelheid ishetaantalkerendatdegemiddeldevoorraadvaneenartikelineenbepaaldeperiode (meestaleenjaar)wordtverkocht.Artikelenmeteenlageomzetsnelheid,waarvanjeweinigverkoopt,noemje langzaamlopers of slowmovers.

Dezeartikelenplaatsjevaakachterinhetmagazijn.Veelgevraagdeartikelenmeteenhogeomzetsnelheidzijn desnellopersoffastmovers.Ditkunnenbijvoorbeeldactieartikelen,seizoensgebondenartikelenoftrendgevoelige artikelenzijn.Desnellopersplaatsjevoorinhetmagazijn,zodatjezesnelkuntpakkenbijverkoop.

Dieindelinginsnellopersenlangzaamloperskunjegebruikenbijeenvastlocatiesysteem,doorlangzaamlopers altijdachterinteplaatsen.Maarookbijvrijelocatieskunjewerkenmetzones.Danzoekthetinformatiesysteem voorlangzaamloperseenlocatieachterinhetmagazijnenvoorsnelloperseenlocatievooraan.

Tijdelijkesnellopers

Voorbeeldenvantijdelijkesnelloperszijn:

• actieartikelen

• seizoensartikelen

• rageartikelen.

Actieartikelen plaatsjemeestalvooraaninhetmagazijnomdatjedevoorraadindeverkoopruimtevaakmoet bijvullen.Alsdeactieisafgelopenenjedevoorraadindeverkoopruimtemindervaakhoeftaantevullen,kunje hetartikelopeenandereplekinhetmagazijnzetten.

Seizoensartikelen zijnbijvoorbeeldkerstartikelenenkampeerartikelen.Jehebtzeniethethelejaardoornodig enkuntzedichterbijdeverkoopruimtezettenindeperiodedatjezeveelnodighebt.Buitenhetseizoenkunje zeergensandersneerzetten.

CONCEPT

Rageartikelen zijndeartikelendiemaareenheelkortetijdindemodezijn.Ophetmomentdaterzo’nrageis, zorgjedaterruimteinhetmagazijnvrijkomtwaarjesnelbijkuntkomenomdieartikelentepakken.

Populairspeelgoed

Netzoalselkjaarzullenweookinindezetijdnatuurlijkweer enkeleonmogelijktevoorspellenragesmeemakenonder Nederlandsekinderen.Hetenthousiasmevoordeze(vaak enormeenvoudige)stukjesspeelgoedverspreidtzichbijeen echtehypebinnendekortstekerenalseenolievlekdoorhet heleland.Denkbijvoorbeeldaandeknikkerbanendiekort geledennietaanwarenteslepen,maarinmiddelsookalweer uitzijn.Maarookfidgettoyswarenkortetijdhelemaal je-van-het,waarnademeestekinderenooknakortetijdhun interessealweerverloren.

Dik.nl.

Opdracht5 Fifo

a. Waarstaatdeafkortingfifovoor?

b. Leguitwaaromjemeestalfifowerkt.

Opdracht6 Plaatsinginhetmagazijn

a. Verbindelklocatiesysteemmethetjuisteopslagsysteem.

Spinners,ooiteenrage.

Locatiesysteem Opslagsysteem

Demeesteartikelenhebbeneenvasteplekin hetmagazijn,maarsommigeartikelenwisselen vanplek.

Deartikelenliggeninassortimentsgroepenop vasteplekken.

Deartikelenhebbengeenvasteplekken,maar meteenlocatiecodeweetjewaarzeliggen.

vastlocatiesysteem

vrijlocatiesysteem

gemengdlocatiesysteem

b. Noteereenvoor-eneennadeelvanhetvasteenvanhetvrijelocatiesysteem.

Uitspraak

‘Eenslowmoverkanopeenseenfastmoverworden.’

c. Legdezeuitspraakuitmeteenvoorbeeld.

Knikkers

Elineheefteenspeelgoedwinkel.Zeheeftrecentalleknikkerartikeleninhetmagazijnverplaatstnaardestelling naastdetoegangsdeurnaardewinkel.

d. WaaromheeftElinedatwaarschijnlijkgedaan?

e. Bedenknogeenredenomeenartikelzodichtmogelijkbijdeuiteindelijkeplekindewinkelopteslaan.

Opdracht7 Omzetsnelheid

Richardheefteentelefoonwinkel.Hijheeftvooralslowmovers.

a. WatbetekentditvoordewinkelvanRichard?Kieshetjuisteantwoord.

DitbetekentdatRichardweinigvoorraadhoudt.

DitbetekentdatRichardweinigwinstmargeheeftopzijnproducten.

DitbetekentdatRichardzijnvoorraadnietsnelverkoopt.

DitbetekentdatRichardveelproducteninzijnmagazijnheeft.

b. Watisdeomzetsnelheid?Maakdedefinitiecompleet.

Deomzetsnelheidishetaantalkerendatde vaneenartikel wordtverkocht.

c. Leguitwaaromjedeomzetsnelheidvaneenartikelwiltwetenvoordeplaatsinhetmagazijn.

4.3Opslag

Bijhetopslaanvanartikelenineenmagazijnishetnietbelangrijkdatjezemooipresenteert,maarweldatze goedbewaardworden.Jewiltzominmogelijkrisicoopschadeeneenbijhetproductpassendeopslagmethode.

Opslagmethoden

Erzijnverschillende opslagmethoden:

Magazijnstelling

Eenmagazijnstellingiseengrootrekmetlegborden,waardoorverdiepingenontstaan.Erzijnverschillende soortenmagazijnstellingen.

Hetmeestgebruiktisdevakstelling.Dieisverdeeldinverschillendevakkendiejegebruiktalslocaties.Hierin kunjegoederenoverzichtelijkenefficiëntopslaan.Stellingenmetladesenopbergbakjesgebruikjevoorkleine artikelen,zoalsmedicijnenbijeenapotheekofschroevenenmoerenbijeenijzerwarenhandel.Ineenhangstelling kunjekledingophangen.

Magazijnstelling.

Pallets

Een pallet gebruikjeomartikelenoptezettentijdensopslagofvervoer.Palletszijngemaaktvanhoutofkunststof. Vaakwordengoederenopeenpalletaangeleverdenopdatzelfdepalletinhetmagazijngeplaatst.Bijsommige winkelsziejegoederenzoalskrattenfrisdrankofactieartikelenopeenpalletindewinkelstaan.

Ooktelevisietoestellenenvaatwasmachines(zwaardere artikelen)wordenopeenpalletopgeslagen.Inveel magazijnenstaanspecialestellingenvoorpallets.

Palletszorgenervoordatdegoederennietopdevloer staan,zodatzenietkunnenbeschadigendoor bijvoorbeeldoptrekkendvocht.Ookvergemakkelijkt depallethettransport.

CONCEPT

Koel-ofvriescel

Pallet.

Artikelenzoalsgroente,fruit,vleesenvismoetjegekoeldbewaren,omdatzeanderssnelbederven.Dezeartikelen slajeopineenkoelcelmeteentemperatuurvan2°Ctot5°C. Diepvriesproductenzoalssnacks,ijseningevrorengroentebewaarjeineenvriescel.Eenvriescelmoeteen temperatuurhebbenvan –18°C.

Jecontroleertennoteertdetemperatuurdagelijks.Bovendienzorgjeervoordatdeurenvaneenkoel-ofvriescel nooitlangopenstaan.Detemperatuurkandantehoogoplopenenhetkostextraenergie(engeld)omdecel weeropdejuistetemperatuurtekrijgen.

Productendiegekoeldofbevrorenwordenbewaard,mogentijdenshettransportendeopslagnietopwarmen. Zorgdaaromdatjedezeproductensnelindekoel-ofvriescelopslaatbijeenlevering.

Vloer

Jekuntartikelenookopdevloerzetten.Datisgoedkoop,maarerzijnooknadelen.Hetkostmeerinspanning omartikelentestapelenenteverplaatseninvergelijkingmeteenpalletofstelling.Artikelenopdevloernemen relatiefveelruimteinbeslagomdatjeminderhoogkuntstapelendanineenstelling.

Artikelenopdegrondkunnenmakkelijkerbeschadigen,bijvoorbeelddooroptrekkendvochtofomdatertegenaan geredenwordtmeteentransportmiddel.

Buiten

Sommigeproductenkunjebuitenopslaan.Nietveelproductenzijnhiergeschiktvoor.Netalsbijopslagopde vloerisdekansopschadegroot;doorregen,zon,sneeuwofhardewind.Bijeentuincentrumslajeplanten,tegels ofkerstbomenbuitenop.Belangrijkisdatdebuitenopslagaftesluitenis,andersisdekansgrootdatproducten gestolenworden.

Somsslajegoederentijdelijkbuitenop,bijvoorbeeldgoederendietevroeggeleverdzijnenwaarvoornogplaats gemaaktmoetwordeninhetmagazijn.Diegoederenstaankortetijdbuiten,meestaloppallets.

Tijdelijkebuitenopslag.

Extrabeveiligd

Artikelendiediefstalgevoeligzijn,zoalsjuwelenofdureelektronica,kunjeopslaaninbijvoorbeeldafsluitbare ladekasten,vitrinekastenmetslot,eenkluisofeenafsluitbareruimte.Erzijnookwinkelsmeteeninbraakwerende ruimteinhetmagazijn.Zo’ninbraakwerenderuimteisvoorzienvanspecialesluitingenofeenkluisdeur.

Sommigeartikelen,zoalsgevaarlijkestoffenofvuurwerk,wordenopgeslagenineenbrandvertragenderuimte meteenbrandvertragendedeurenstevigemuren.

Extrabeveiligdeopslaghelptookdiefstaldoormedewerkerstevoorkomenenookwordthetvoordievenlastiger omdeartikelentestelen.

Tip

Sladiefstalgevoeligegoederennietdichtbijeenin-ofuitgangop.

Opdracht8 Hoeslajehetop?

a. Noteerdevierverschillendeopslagmethodenomartikelenopteslaanineenmagazijn.Geefperopslagmethode minimaaltweevoorbeeldenvanproductendiejeopdiemanierkuntopslaan.

b. Waaromwordenveelproductendiewelopdevloerkunnenstaanbijvoorkeurtochopeenpalletopgeslagen?

c. Noteertweeaandachtspuntenbijdeopslagvanversegroenten.

d. Waarmoetjeextraoplettenbijhettransportendeopslagvandiepvriesgroenten?

e. Waaromkanhetnodigzijnomeenextraruimteinhetmagazijntemaken,meteenslotenzwaredeuren?Let op:erzijnmeerderejuisteantwoorden.

Omartikelenbetertekunnenstapelentegendemuren.

Omkostbareartikelenbrandwerendintebewaren.

Omdediefstalvanartikelentevoorkomen.

Omartikelengoedgekoeldtekunnenbewaren.

Opdracht9 Opslagbuiten

a. Welkeredenenkunjehebbenompalletsmetdozentijdelijkbuitenopteslaan?

b. Welkerisico’sbrengthettijdelijkbuitenopslaanvangeleverdegoederenmetzichmee?

c. Welkemaatregelenkunjenemenomgoederentijdelijkbuitenvoldoendebeschermdopteslaan?

4.4Behandelingvangoederen

OmdervingtevoorkomAenishetzorgvuldigomgaanmetgoedereneneengoedeopslagvanbelang.De behandelingvandegoederenheeftvaaktemakenmetdeeigenschappen.Aandebehandelingsetikettenopde verpakkingvanhetartikelofopdeomverpakkingkunjezienwaarjerekeningmeemoethoudenbijhetvervoer endeopslagvaneenartikel.

Behandelingsetiketten

Hetisbelangrijkdatjedesymbolenopdozenherkent.Jenoemtditookwelbehandelingsetiketten,omdatze vaakopstickersstaan,dieopdeverpakkingwordengeplakt.

Pictogram

Breekbaar

Drooghouden

Warmtegevoelig

CONCEPT

Dezezijdeboven

Recyclebaar

Geenmesgebruiken

Nietstapelen

Gevaarlijkestof

Behandeling

Voorzichtigbehandelen,nietonderaaneen stapelzetten

Doosdroogopslaan

Nietblootstellenaanwarmteofzonlicht

Deaangegevenkantbovenhouden

Gescheideninzamelen

Doosnietopensnijdenmetschaarofmes

Dezedozennietstapelen

Ganawelkebehandelingnodigis

Voorbeeld

Porseleinenservies,glaswerk

Computersenandereelektronica

Bedrukttextiel,kunststofspeelgoed

Koelkasten,lampen

Kartonnendozen,kunststofverpakkingen

Kleding,drukwerk

Glazen

Schoonmaakmiddelen,onkruidverdelger

https://stock.edu-actief.nl/mediafiler/start/mediabank?fc=browse&queryid=30f342b3c322db0bba42bff7b53cd934&order=rank&column=9&listview=overview&view=preview&fileid=5&fuid=dir31%2F32%20verpakking_N4_0417.pngAub ookspelfoutcorrigeren:Drooghouden-->Drooghouden

Hetkringlooplogobetekentdatdeverpakkinghergebruiktkanworden.Datbetekentnietmeteendatdeartikelen dieerinzittenookhergebruiktkunnenworden.Somsstaanerwoordenofcijfersbijofinhetkringloopsymbool. Diegevenaanomwatvoormateriaalhetgaat,bijvoorbeelddesoortkunststof.Ditisvanbelangvoordefabrikant endegenediehetplasticgaatrecyclen.

Specialeregels

Hetgevarensymboolvoor ‘irriterend/schadelijk’ komjenietzovaaktegenoptransportverpakkingen,maarwel opconsumentenverpakkingen.Veelschoonmaakmiddelenhebbenditsymboolopdeverpakking.IndeArbowet staatdatjeartikelendiebrandgevaarkunnenopleverenafzonderlijkmoetplaatsen.Giftigestoffen,zoals bestrijdingsmiddelen,moetjeookineenaparteruimtebewaren.

De NVWA (NederlandseVoedsel-enWarenautoriteit)beoordeeltdeveiligheidvanproductenvoorconsumenten. DeNVWAcontroleertofbedrijvenvoldoenaandewettelijkeeisendiegeldenvoordeopslagvanbepaalde producten.Dieeisenkunnenperbrancheverschillen.Deeisengaanoverallerleiproductendieeenrisicovormen voormensen,dierenofnatuur.Hetgaatzowelovervoedsel(food)alsoverandereproducten(non-food).

Alseenfabrikantvaststeltdateengevaarlijkproductalinhetbedrijfterechtisgekomen,danzaldeleverancier hetbedrijfopdehoogtestellenenvragenomdeverkooptestaken.Ookwordterdaneennieuwsbericht rondgestuurd,zodatklantenwetendatzehetproductnietmogengebruiken.

CONCEPT

WatdoetdeNVWA?

Veiligeconsumentenproducten

Naastlevensmiddelenkrijgenconsumententemakenmetuiteenlopendeproducten(non-food)dierisico’svoor degezondheidmetzichmeebrengen.

Zokanbijvoorbeeldcosmeticabacteriënofkankerverwekkendestoffenbevatten.Opspeelgoedkanloodhoudende verfzitten.Loszittendedelenkunneningesliktworden.Kermisattractieskunnenondeugdelijkzijn.

Elektrotechnischeapparatenkunnensnelkortsluitinggeven.Beschermingsmiddelenopgereedschapkunnen ontbreken.VanuitEuropesewetgevingendeNederlandseWarenwetzijnerdaaromeisengesteldaandeveiligheid vanconsumentenproducten.

Nvwa.nl.

Kansopderving

Bijhetopslaanvanartikeleninhetmagazijnkanookdervingoptreden.Goederenkunnenopdegrondvallen, verkeerdgestapeldzijnwaardoorzeomvallenofmedewerkerskunnenertegenaanbotsenmeteensteekwagen.

Omdatdemeesteartikelenverpaktzijn,zaleendeelvandeschadealleenschadeaandeverpakkingzijn.Maar zodrajezietdatdeverpakkingbeschadigdis,moetjecontrolerenofdegoederendieerinzittennietookbeschadigd zijn.Vaakzijndieartikelennietmeerteverkopen.

Omdervingtevoorkomen,moetje:

• goedstapelen,zodatdeartikelennietbeschadigdrakendooromvallen

• despecialeopslagvoorschriftenopvolgen,zoalsaparteopslagvangevaarlijkestoffen

• artikelenopdejuistewijzeopslaan(fifo)enbeheren(zorgvuldigwerken),zodatzenietbedervenofbeschadigd raken

• deartikelenoverzichtelijkengelabeldopslaanzodatzevindbaarzijn.

Opdracht10 Etikettenenregels

a. Noteerbijelksymboolwathetbetekentenwaarjeopmoetlettenbijproductendieditopdeverpakking hebbenstaan.

CONCEPT

b. Beschrijfhoejedervingtijdensopslagentransportkuntvoorkomen.

Opdracht11 NVWA

Bijdeopslagvanproductenmoetjeookrekeninghoudenmetdewetgeving.

a. BeschrijfinjeeigenwoordenwatdetakenzijnvandeNVWA.

b. GeefeenvoorbeeldvaneensituatiewaarineenbedrijfeenboetekankrijgenvandeNVWAvoorondeugdelijke behandelingvangoederenindeopslag.

Tip:jemaghetopzoekenopdewebsitevandeNVWA.

Opdracht12 Veiligheid

Bijhetopslaanvandegoederenmoetjeaandeveiligheidvandegoederenenvandemedewerkersdenken.

a. Beschrijfdriemanierenomhierrekeningmeetehouden.

b. Bespreekmetanderestudentenwelkeongelukkenerkunnengebeurenalsjehiernietoplet.

4.5Internetransportmiddelen

Alsjebijdegoederenontvangstof-opslaggoederenmoetvervoeren,dangebruikjetransportmiddelen.

Sommigevandietransportmiddelenkomjealleeninmagazijnentegen,anderegebruikjeookindeverkoopruimte. Hetisbelangrijkomdetransportmiddelenopdejuistemaniertegebruiken.Datbegintvaakmetdejuistekeuze omtezorgendatjehettransportefficiëntenveiliguitvoert.Vooreenaantaltransportmiddelen(zoalseenheftruck) geldtdatdegebruikerinbezitvaneengeldigcertificaatmoetzijn.

Transportmiddelen

Welkehulp-oftransportmiddelenjegebruikt,hangtafvanverschillendefactoren,zoals:

• deafstanddiejemetdeartikelenmoetafleggen

• hetaantalenhetgewichtvandeartikelen

• deoverigeartikeleigenschappen,zoalsbreekbaarheid

• hoedeartikelenverpaktzijn

• hoedeartikeleninhetmagazijnzijnopgeslagen.

Erzijnheelveelverschillendetransportmiddelenenerwordenregelmatigspecialistischetransportmiddelen ontworpen,zoalsrobotsdiehelemaalzijnafgestemdopeenbepaaldproduct.Devolgendeelektrischeen handkrachtbediendetransportmiddelenwordenregelmatiggebruiktinwinkelsenmagazijnen.

Elektrischtransportmiddel

Pallettruck.

CONCEPT

Stapelaar.

Kenmerken

Elektrischtransportmiddelmettwee vorkenwaarmeejeéénpallet horizontaalvervoert.

Toepassing

Langereafstandeninhetmagazijn

Productenoppallets

Eenelektrischtransportmiddeldat lijktopeenpallettruck,maarook geschiktisvoorverticaaltransport.

Geschiktvoorpalletstoteenhoogte vanongeveer4meter

Elektrischtransportmiddel

(Vork)heftruck.

Kenmerken

Kanzowelelektrisch(dagelijks opladen)alsmetbrandstof(danniet binnentegebruiken).Chauffeurzitop hettransportmiddel. Alsmeeneemheftruck(kooiaap) achteropvrachtwagens.

Toepassing

Geschiktvooreenofmeerpalletsen grotehoeveelhedenpallets

Vooralgebruiktinmagazijnen,omdat deheftruckookgeschiktisvoor verticaaltransport

Kenmerken Handmatigtransportmiddel

Steekwagen.

Rolcontainer.

Handmatigtransportmiddel waarmeejevooraldozenvervoert.

CONCEPT

Handpallettruckofpompwagen.

Eenhoogrekopwielen,eventueel metlegbordenvooreenaantal verdiepingen.Makkelijkte verplaatsen.

Toepassing

Voorhetlossenvanvrachtwagens enverplaatsenvandozenoverkleine afstanden

Handmatigepallettruckom goederenoppalletsteverplaatsen overkorteafstanden.Pallets‘pomp’ jeongeveer10tot15centimeter omhoog,zodatjedepalletmakkelijk vervoert.

Voortransportvanvrachtwagen naarmagazijnen/ofmagazijnnaar winkel

Voorkortdurendeopslaginhet magazijnofdewinkel(bijvoorbeeld koelvakmetmelkpakken)

Inmagazijnenenvrachtwagensvoor vervoervanpallets

Ookgeschiktvoorvloerendieniet helemaalvlakzijn

Handmatigtransportmiddel

Plateauwagen.

Winkelwagen.

Dolly.

Kenmerken

Ookwelrolplateau.Handmatig transportopeenlaagplateau.

Allegoederenmoeteneropeneraf getildworden.

Toepassing

Voordozen,krattenofrelatiefkleine producteninhetmagazijnofde winkel

CONCEPT

Rekken.

Netalseenwinkelmandjegeschikt voorvervoerindewinkel.

Voorkleinereverpakkingenenlosse producten

Veelgebruiktvoorhetklaarzetten vanbestellingenvoorklanten

Eenverrijdbaaronderstelopwieltjes. Handmatigvervoer.

Geschiktvoorzwaregoederenin magazijnofwinkel

Verrijdbaarrekvoorspeciale producten,bijvoorbeeldkleding.

Kledingophangers,kanzonder kreukelswordenopgeslagenen vervoerdophetzelfderek

Handiggebruikvantransportmiddelen

Wanneerjedozenvanverschillendeomvangwiltcombineren,kunjedathetbestemeteenrolcontainerdoenen nietmeteensteekwagen.

Vermijdhaastiggebruikvantransportmiddelen:jekuntermakkelijkbeschadigingenmeeveroorzaken.

Trappenentrapjes

Handigehulpmiddelenomgoederendieietstehoogliggentepakken,zijntrappenenkrukken.Hetzijnook hulpmiddelenwaarrelatiefvaakongelukkenmeegebeuren.Voorhetgebruikvantrappen,trapjesenkrukken geldtdat:

• jeervoormoetzorgendathethulpmiddelstevigstaat

• deruimteeromheenvrijis

• jeveiligopdevloerkuntstappen;geenrommelofgladdevloer

• anderenergoedomheenkunnenlopen,zondertegenhethulpmiddelaantelopen.

Opdracht13 Kiesmaar

Stel,jemoeteenaantalartikelenvervoeren.Welktransportmiddelzoujeindevolgendesituatiesgebruiken? Kiesbijdevolgendevragenhetjuisteantwoord.

a. Jemoeteensindetweewekentweepalletsmetblikkenverfvervoeren.Dezemoetjenaardeanderekant vanhetmagazijnbrengen.Deopslagvindtplaatsopdevloer. steekwagen handpallettruck rolcontainer brandstofvorkheftruck dolly

b. Eenaantalkleinedozenmetwasmiddelmoetjeindewinkelzetten.Depadentussendeschappenzijnsmal. stapelaar steekwagen handpallettruck heftruck

c. Buitenwordendriedozenmetartikelengeleverd.Zestaannietopeenpallet.Dezedozenmoetjeopslaanin hetmagazijnvandewinkel.Hetiseenkleinmagazijn. Welketweetransportmiddelenkunjehiervoorveiliggebruiken? stapelaar steekwagen handpallettruck rolcontainer heftruck

CONCEPT

d. Buitenwordendriedozenmetzwareartikelengeleverd.Zestaannietopeenpallet.Dezedozenmoetje opslaaninhetmagazijnvanhetbedrijf. Watisbelangrijkalseenvandedozen22kiloweegt? datjeeenelektrischtransportmiddelgebruikt datjededoosmettweemedewerkersoptilt datjeeentransportmiddelvoorverticaaltransportgebruikt datjenietmeerdantweedozentegelijktransporteert

e. Eriseenladingmetkleineenlichtedozengeleverd.Dezemoetjeopslaaninhetmagazijn.Zestaanhelemaal bovenaaninhetmagazijn,datvijfmeterhoogis. Welktransportmiddelgebruikje? stapelaar steekwagen handpallettruck rolcontainer heftruck dolly

f. Jemoeteenproductuiteenstellinghalen,maaropjetenenstaandkunjeernetnietbij.Welkehulpmiddelen hebbendevoorkeur?Kiesertwee.

Opdracht14 Geschiktetransportmiddelen

a. Noteereenvoordeelvanhetgebruikvaneenwinkelwagenalstransportmiddelineensupermarkt.Endan nietvoordeklanten,maarvoordemedewerkersvandewinkel.

b. Noteereennadeelvanhetgebruikvaneenwinkelwagenalstransportmiddelineensupermarkt.

c. Noteereeneigenvoorbeeldvangoedgebruikvaneentransportmiddel.

d. Noteereenvoorbeeldvanslechtgebruikvaneentransportmiddel.

CONCEPT

4.6Samenvatting

Goederendienognietmeteendeverkoopruimteingaan,liggenopgeslageninhetmagazijn.Datkaneenintern ofeenexternmagazijnzijn.Elkmagazijnmoetvoldoenaantechnischeeisenvoorvloerbelastingenbestandzijn tegeninbraakenbrand.

Somsbestedenbedrijvendeheleafhandelingvanonlinebestellingenuit:datnoemjefulfilment.

Waarenhoejeeenartikelinhetmagazijnopslaat,hangtafvandeeigenschappenvanhetproduct,zoalsaantal, grootte,gewicht,kansopdervingenomzetsnelheid.Opslaandoejemeestalfifo(firstin,firstout)ensomslifo (lastin,firstout).

Magazijnenzijnvoorzienvanlocatiecodes,zodatjeartikelenterugkuntvinden.Bijeenvastlocatiesysteemliggen artikelenaltijdopdezelfdeplek.Bijeenvrijlocatiesysteemliggenartikelenopeenbeschikbarevrijeplekinhet magazijn.Jehebtdaneengoedinformatiesysteemnodig.Hetgemengdelocatiesysteemiseencombinatie hiervan.

Voorhetopslaanvangoederenkunjeverschillendemiddelengebruiken,zoalsmagazijnstellingenenpallets. Voedseldatsnelkanbedervenbewaarjeinkoel-ofvriescellen.Informatieoverdebehandelingvanartikelen vindjeopdeverpakking.

Voorsommigeartikelengeldenspecialeregelsvoordeopslag(gevaarlijkeenbederfelijkeproducten).Decontrole gebeurtdoordeNVWA,deNederlandseVoedsel-enWarenautoriteit.

Vooralbijzwareengroteverpakkingenzetjetransportmiddelenin.Voorbeeldenvantransportmiddelenzijnde pallettruck,steekwagen,rolcontainer,pompwagen,plateauwagen,winkelwagen,dolly,heftrucken(kleding)rekken. Voordehogeschappenindewinkelofhetmagazijngebruikjestevigetrappenofkrukken.

Opdracht15 Transportmiddelen(plusopdracht)

GebruikdestappenplannenMindmapmakenenCollagemaken.

a. Noteerdrietransportmiddelendiejegebruiktombuitengoederentelossenentevervoeren.

b. Maakeencollageoverdedrietransportmiddelen.Verwerkiniedergevaldevolgendepunten:

• Noteerminimaaléénspecifiekeeigenschappertransportmiddel.

• Noemtenminsteéénvoor-ennadeelvanhettransportmiddel.

• Geefdrievoorbeeldenvanartikelendiejemetdittransportmiddelkuntverplaatsen.

• Gebruikafbeeldingenterverduidelijkingdiejevindtopinternet.

Leverjecollegainbijjedocent.

CONCEPT

Opdracht16 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Barcode

• Basisassortiment

• Externmagazijn

• Familygrouping

• Fastmover

• Fifo-systeem(firstin,firstout)

• Fulfilment

• Fysiekeeigenschap

• Gemengdlocatiesysteem

• Internmagazijn

• Langzaamloper

• Lifo-systeem(lastin,firstout)

• Locatiecode

• Magazijn

• Magazijnstelling

• NVWA

• Omzetsnelheid

• Opslagmethode

• Pallet

• Rageartikel

• Schappenplan

• Seizoensartikel

• Slowmover

• Snelloper

• Vastlocatiesysteem

• Vloerbelasting

• Vrijlocatiesysteem

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

CONCEPT

HOOFDSTUK5 LOGISTIEKINDEWEBSHOP

Klantenkunnengoederenofflinekopenineenfysiekbedrijf,zoalseenwinkel,enonlineineenwebwinkel.Steeds meerbedrijvenkiezenvooreencombinatie:klantenkunnenbijvoorbeeldonlinebestellenendebestellinginhet bedrijfophalen.Ofzekunnenonlinebestellen,debestellingthuislatenbezorgeneneventueelretourbrengen bijhetfysiekeverkooppunt.Ditvraagtomeenheelgoedeadministratie.Anderskanhetgebeurendateenklant eenproductbesteltdatjenietmeeropvoorraadhebt.Ofjekunt,alserveelproductenterugkomen,temaken krijgenmeteentegrotevoorraad.

Vaakwordthetinpakkenenverzendenineendistributiecentrumgedaan.Maarerzijnookwinkelswaarditinde winkelgebeurt.Danisdemedewerkererverantwoordelijkvoordatookditprocessoepelverloopt.

CONCEPT

Leerdoelen

• Jehebtkennisvanhetlogistiekeprocesvaneenwebshop.

• Jeweetwelkesystemenwordengebruiktbijhetpickenvaneenorder.

• Jeweetwelkewerkzaamhedenerplaatsvindenbijhetklaarmakenvaneenwebshopbestelling.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpje.

a. Steedsmeerwinkelshebbeneenpick-up-point.Welkegevolgenheeftdatvoorhetvoorraadbeheerinde winkelsenmagazijnen?

b. Inkleinerewinkelsverstuurjeonlineverkopenvanuitdewinkelofheteigenmagazijn.Hoezoujedathetbeste kunnenorganiseren?

c. Welkeuitdagingenziejevooreenwinkeldieonlineenofflinewilcombineren?

5.1Onlineverkopen

Veelbedrijvenverkopenhunartikelenonline.Somsuitsluitendineenwebshop,maarookineencombinatievan fysiekenonline.Eenwebwinkelisaltijdopen.Iseenwebwinkelnietbereikbaardooreentechnischestoringof onderhoudaandewebsite,danbetekentdatmogelijkverliesaanomzet.Enalsjebelooftdatdeartikelen klaarstaanofopeenbepaaldmomentgeleverdzullenworden,danverwachtdeklantdatdatgebeurt.

Deklantbesteltonline

Alsdeklantzijnwinkelwagentjeopdewebsiteheeftgevuldenopbestellenklikt,volgtereenreeksactiviteiten. Hetbestel-enverzendprocesbijonlineverkopenkunjeopdelenineenaantalstappen.

Deondersteuningdoorhetinformatiesysteemstaatcentraalinhetonlineverkoopproces.Datregeltzakenzoals:

• (automatische)reactiemailsaandeklantomdebestellingtebevestigen

CONCEPT

• debestellingomzettenineenverzamelopdracht

• hetmakenvaneenopdrachtomdeverzamelingtecontroleren,verpakkenenverzenden

• hetcontrolerenenafboekenvandevoorraad.

Onlinebestelling

Dedaadwerkelijkebestellingvandeklantstartwanneerhijallebenodigdeinformatieheeftingevuldende bestellingbevestigt.

Voordathetzoveris,iseralveel ‘clickgedrag’ vandeklantonthuld.Dieclicksindewebwinkelleverenveel informatieop.Kijkteenklantalleennaardeinformatieoverproducten,derecensiesofdeprijzen,ofbestelthij ookdaadwerkelijkeenproduct?Dieinformatiekunjeanalyserenengebruikenomjeverkopenenwebshopbeleving teoptimaliseren,maarindithoofdstukgaathetoverdelogistiekenafhandelingvandebestellingdiedeklant plaatst.

Betaling

Bijdebetalingvandebestellingindeonlinewinkelbetaaltdeklantvoordeartikelen.Daarnaastbetaaltdeklant vaakookvoordeverzendkosten.

Betalinggebeurtvooraf,achterafofbijdeaflevering.VoorbetalingvoorafzijnerbetaaldienstenzoalsiDEAL, Paypalofdecreditcard.Hetbedragkomtdirectopderekeningvanderetailertestaanviaeenbetaaldienstverlener zoalsMollie,Sisow,MultiSafePayofBuckaroo.

Bijbetalingachterafontvangtdeklanteenfactuur.Dezemoethijbinneneenbepaaldetermijn(maximaal30 dagen)voldoen.DitgebeurtsteedsvakerviaeenkoopnuenbetaallaterdienstverleneralsbijvoorbeeldKlarna.

Bijbetalingonder rembours betaaltdeklantaandepakketbezorger.Deklantkrijgthetpakketalleenalshijde betalingviaeenbetaalautomaatbijdechauffeurvoldoet.Hetpakketbedrijfzorgtervoordatdebetalingbijde retailerterechtkomt,onderinhoudingvandekostenvoorhetverzenden.Ditkomtsteedsmindervoor.

Leveringsvoorwaarden

Bijonlineaankopenbenjeverplichtomdeklantopdehoogtetebrengenvandeleveringsvoorwaarden.Veel bedrijvenleggenhunvoorwaardenvastbijdeKamervanKoophandelenzettenzeophunwebsite.

Meestalmoetdeklantalsonderdeelvandeonlinebestellingeenhokjeaanvinkenwaarmeehijakkoordgaatmet deleveringsvoorwaarden.Hijkandieeerstlezen,maarindepraktijknemendemeesteklantendiemoeiteniet.

Belangrijkeleveringsvoorwaardenvooronlineverkopenzijn:

• demaximalelevertijd

• debetaaltermijneneventuelemogelijkheidomintermijnentebetalen

• demanierwaaropeenbestellinggeannuleerdkanworden

• watergebeurtalseenartikelnietmeerleverbaaris

• hoeenwanneereenklantzijngeldterugkrijgtalshijhetartikelretourneert

• ofdeklantwelofnietbetaaltvoordeverzendkostenbijretouren

• hoelangderetourtermijnis.

Jekuntallerleiregelsopnemenindeleveringsvoorwaarden.Dezemoetenwelbinnendewetblijven.Sommige winkelsmakeneenkortoverzichtwaarinzedebelangrijksteleveringsvoorwaardenvoorklantenopeenrijzetten.

Eenconsumentheeftvoordemeesteartikeleneenbedenktijdvan14dagenvanafdeontvangst.Binnendietijd kandeconsument,zonderopgaafvanredenen,afzienvandekoopenheeftrechtopteruggavevanzijn aankoopbedrag.

Uitvoorraadleverbaar

CONCEPT

Artikelendiedeklantonlinebestelt,kaneenbedrijfvanuiteenwinkelofhetmagazijnleveren.Maardathoeft niet.Jekuntartikelenookdoordeleverancierofeenfulfilmentbedrijfnaardeklantlatensturen.

Uiteigenvoorraadleveren

Liggendegoedereninheteigenmagazijnopgeslagen,danmoeteenbedrijfgenoegvoorraadhebbenomookde onlinebestellingenteleveren.Klantendieonlinebestellenwillenhunproductengeleverdkrijgenvolgensde informatieopdewebshop.Daarommoetdevoorraad,waardiedanookligt,opdevraagzijnafgestemd.

Webshopeneenfysiekewinkel?Blijfdeconcurrentievoor

Hebjijnaastjewebshopookeenfysiekewinkel?Dankanditveelvoordelenopleverentenopzichtevan deconcurrentiediealleenonlineaanwezigis.Mitsjehetbesteuitdeonlineenofflinewereldweette combineren. (...)

Toontjouwwebshopdeactuelewinkelvoorraad?

60%vandeinternetgebruikerscontroleertofeenartikelbeschikbaarisindewinkelvoordatzeernaartoegaan. Biedtjouwwebshopdemogelijkheidomdeactuelewinkelvoorraadtebekijken?Doetdeconcurrentieditwel danzuljewaarschijnlijkpotentiëleklantenmislopendiezichwelindebuurtvanjefysiekewinkelbevinden.(...)

Wordenartikelendevolgendedagbezorgd?Entegenwelkeverzendkosten?

Zosnelmogelijkinhuis!41%vandeNederlandseinternetgebruikersvindtbezorgingopdevolgendedageen beslissendefactorbijonlinebestellen.Daarnaastgeeft73%aanhetzeerbelangrijktevindendateenbestelling gratiswordtbezorgd.Zorginiedergevaldatduidelijkstaatvermeldwatdeverzendkostenzijnenwatdeverwachte levertijdvanhetartikelis.

Kaneenonlinebesteldartikeldirectwordenafgehaaldinjewinkel?

Deconsumentvannuheeftgeenzinomtemoetenwachten.Ishetmogelijkinhetafrekenprocesvanjewebshop omartikelenookdirectaftehaleninjewinkel?Eenbijkomendvoordeelisdatwanneerdeklantnaarjewinkel komterdekansisvoorcross-sellenup-sell.(...)

TeamNijhuis.

CONCEPT

https://www.shutterstock.com/image-photo/close-couple-using-laptop-shopping-online-1023018721 Webwinkelen.

Fulfilment

Bijonlineverkopenkunjekiezenvoorfulfilment.Daarbijwordenalletakendooreenanderbedrijfuitgevoerd vanafhetmomentdatdeklantop ‘bestellen’ klikt.Degoederenliggenopgeslagenineenmagazijnof distributiecentrumvanhetbedrijfdatdetakenuitvoert.Vaakkunjekiezenwelkeonderdelenvanhetfulfilment jezelfdoetenwelkejelaatuitvoeren.Allesuitbestedenismakkelijk,maarhetisookmeteendeduurstevariant.

Deondernemerweegtdekostenenbatentegenelkaarafwanneerhijfulfilmentwilinzettenvoorhetafhandelen vanzijnbestellingen.Fulfilmentbedrijvenkunnendelogistiekovernemen(degoederenstroomenhet voorraadbeheer),maarookanderetakenzoalshetonderhoudvandewebshop,hetaannemenvantelefoontjes ofhetverwerkenvanretourenenhetfotograferenvanartikelen.

Voordelenvanfulfilment

• Mindereigenpersoneel.

• Minderruimtediejemoethurenvooropslag.

• Mochtjealsretailerwegvallen,dangaatdeverkoop gewoondoor.

• Debedrijvendiefulfilmentaanbiedenzijnexperts ophetgebiedvanlogistiek.

• Jekuntgoedeafsprakenmakenoverdeservice.

Desterkecombinatievanonlineenoffline

Nadelenvanfulfilment

• Hetkostmeergelddanalsjehetzelfzoudoen.

• Mochthetfulfilmentbedrijfvaakfoutenmaken,dan wordjijeralswinkelopaangekeken.

• Jebentafhankelijkvaneenanderepartij.

Veelbedrijveninderetailcombinereneenofmeerfysiekewinkelsmeteenonlinewinkel.Consumentenverwachten datonlineenofflineindekomendejarensteedsvakersamenvoorkomen.Uitonderzoekblijktdatlokalewinkels hunbereikkunnenvergrotendooronlineteverkopen.Omgekeerdzijndeonlineverkopenaanklantendichtbij defysiekewinkelgroterdanaanklantendieverderwegwonen.Klantenkennenmogelijkdefysiekewinkelen kopendigitaallokaal.

Decombinatievanonlineenofflinegeeftretailersvoordelen.Voorbeeldenvandiecombinatiezijn:

• click-and-collect

• pick-uppoints

• digitalebestelzuilenindewinkel.

Click-and-collect

Bij click-and-collect besteltdeklantonlineenkomtnaardewinkelomdebestellingaftehalen.Deklanthoeft zelfgeentijdtebestedenaanhetzoekenvanartikelen,maarkanvoordathijafrekenthetartikelzonodignog uitproberenofpassen.Eenvoordeelvaneenbezoekaandewinkelisdatdeklantmogelijknogandereartikelen zietdiehijwilaanschaffen.

Pick-uppoints

CONCEPT

Bijeen pick-uppoint haaltdeklantzijnbestellingaf. Pick-uppointszijnbijvoorbeeldafhaalplekkenvoorde dagelijkseboodschappen.Somszijnzebijde supermarktzelf,maarsomsookopandereplekkendie goedbereikbaarzijnmetdeauto.

Pick-uppointJumbo

Digitalebestelzuilen

Posteropmaatbestellenindemuseumwinkel.

Opdracht2 Onlineenoffline

Digitalebestelzuilen zijnbeeldschermenineenbedrijf waarjeterplekkeartikelenkuntbestellendieopdat momentnietaanwezigzijnofdievoorjouopmaat gemaaktenvervolgensthuisbezorgdworden.

a. Zoektweevoorbeeldenvanbedrijvenwaarjeuitsluitendonlinekuntwinkelen.

b. Zoektweevoorbeeldenvanbedrijvenwaarjenietonlinekuntwinkelen.

c. Zoektweevoorbeeldenvanbedrijvenwaarjeonlinekuntwinkelenenjeartikelenindewinkelkuntophalen.

d. Winkeljezelflieveronlineofoffline?Geeftweeredenenwaaromjeditvindt.

e. Hoedenkjedatwinkelenerovertienjaaruitzalzien?Wordtermeeronlinegekochtofjuistmeeroffline?Geef tweeredenenwaaromjeditdenkt.

Opdracht3 Betalingen

a. Opwelkemanierregelendemeestewebwinkelsdebetalingen?

b. Welkeanderemanieriseromdebetalingteregelen?

c. Welknadeelheeftdatvooreenwebwinkel?

Opdracht4 Leveringsvoorwaarden

a. Noteerdrieonderwerpenuitdeleveringsvoorwaarden.

b. Beschrijfhoejijdiedrieonderwerpenvooreenwebwinkelzouinvullen.

5.2Goederenverzamelen

Insommigebedrijvenzaljegoederendieeenklantonlinebestelt,aangeleverdkrijgenvanuithetdistributiecentrum. Ditwerktbijvoorbeeldzobijdepick-uppointsvanAlbertHeijn,PLUSenJumbo.Inanderebedrijvenmoetje misschienalleengekoeldeartikelentoevoegen.Inweereenanderebedrijfverzameljedeheleorderinhet magazijn.

Orders

Een order iseenopdrachtvaneenklant.Eenorderkanuitgeprintwordenoppapier,maarzaltijdenshetbestelenverzendprocesvaakeendigitaaldocumentzijn.

Deklantvraagtomeenbepaalde:

• hoeveelheidgoederen

• kwaliteit

• prijs

• aflevering

• afleverdatumvoordebesteldegoederen.

Alsdeorderkant-en-klaarvoordeklantinhetbedrijfkomtofbijhetpick-uppoint,danisdaareenprocesvan orderpickenaanvoorafgegaan.

Ordersineenmagazijnofdistributiecentrum

Hetverzamelenvanordersnoemjeookwel orderpicken.Veelvandatorderpickenismensenwerk,maarin geavanceerdebedrijvenwordenordersdoorrobotsverzameldineenvolautomatischmagazijn.

Vandeordervandeonlineklantwordteersteenpicklijstoforderverzamellijstgemaakt.Deautomatischopgestelde orderverzamellijstisgeprintofbeschikbaarinhethulpmiddeldatdeorderverzamelaargebruikt(eenscannerof pda).

Opdeorderverzamellijststaan orderregels metaantallenendelocatievandegoederen.Voorelkartikeldatje moetpakkenisereenaparteorderregel.Opdieorderregelstaat:

• welkartikeljemoetpakken

• hetaantaldatjehiervanmoetpakken

• waarhetartikelligt,delocatie.

CONCEPT

Hetinformatiesysteemsteltdeorderverzamellijstzosamendatdeorderpickereenoptimaleroutelooptofrijdt. Deorderpickergaatvandeenelocatienaardeandere.Ditnoemjedeverzamelroute.Hetinformatiesysteem houdtookrekeningmetdegrootteenhetgewichtvanartikelenenrekentuitwelkeroutejehierbijhetbestkunt afleggen:

• Deorderpickerbegintmetdezwaarstegoederen.

• Daarnahaalthijdekleineregoederenop.

• Alslaatsteverzameltdeorderpickerdegoederendiegemakkelijkkapotkunnengaan.

Ofjedegoederenineenkrat,ineenrolcontainer,ofopeenandertransportmiddellegt,isafhankelijkvande artikelenendebeschikbaretransportmiddeleninhetmagazijn.

Orderspickenineengrootmagazijnofdistributiecentrumgebeurtmeteengeautomatiseerd orderverzamelsysteem,zoals:

• scanning

• picktolight

• voicepicking.

Scanning

Bij scanning maakjegebruikvaneenscannerbijhetverzamelenvandeartikelen. Descannergeeftdeinformatiediejenodighebtvoorhetverzamelen.Vervolgensdoejehetvolgende:

• Jeleestinhetdisplayvandescannerdeorderregelseninstructies.

• Jegaatnaardelocatie.

• Jepakthetjuisteaantalgoederen.

• Jescantdelocatiecodeopdestelling.

• Jescantdestreepjescodevandegoederen.

• Jescantelkartikelofvulthetaantalinopdescanner.

Ditkunjevergelijkenmethetzelfscannendatjeinsupermarktentegenkomt,alleenbepaalthetinformatiesysteem bijhetorderpickenmetscanningjeroute.

Pick-to-light

Pick-to-light werktmetlampjes.Ergaateenlampje brandenopdelocatiewaarjenaartoemoet.Opde locatiehangteenpickdirector.Ditiseendisplaywaarop jeziethoeveelgoederenjemoetpakken.Alsjehetjuiste aantalgepakthebt,drukjeophetknopjeophetdisplay. Zogeefjeaandatjedegoederenhebtgepakt.Enzoga jevanhetenebrandendelampjenaarhetvolgende.

CONCEPT

Voice-picking

Bij voice-picking draagjeeenheadsetenvertelteenstemwatjemoetophalen.Jehoortnaarwelkelocatieje moetgaan.Opdielocatieziejeopeenstellingeenlocatiecode.Jezegtdecodeenviadeheadsetkrijgjetehoren ofjebijdejuistegoederenstaat.Jehoortvervolgenshoeveelvandezegoederenjemoetpakken.

Pick-to-light.

Controle

Deorderverzamelsystemenzijnzogemaaktdatjezominmogelijkfouten maakt.Tochkanerweleensietsmisgaan.Dankanpick-by-weighteen nuttigcontrolemiddelzijn.Inhettransportmiddelwaaropdeartikelen wordenverzameldisdaneennauwkeurigeweegschaalingebouwd.

Zodraeennieuweorderregelisverzameld,controleerthetsysteemof hetjuistegewichtophettransportmiddelstaat.Zomaaktdeorderpicker nogminderfouten.Ditwerktalleenalsvanalleartikelenhetgewicht bekendisenisingevoerdinhetinformatiesysteem.

Ordersverzameleninwinkelofmagazijn

• omwelkeordershetgaat

• ofjerekeningmoethoudenmetspecialewensenvandeklant

• waardegoederenstaan

• welkerouteereventueelwordtgebruikt

• welkehulpmiddelenjekuntinzetten

• waardegoederennaartoemoeten.

Voice-pickingineenmagazijn.

Inveelkleinereenregionalebedrijvenverzameljedeonlineordersinheteigenmagazijnofdeeigenverkoopruimte. Voordatjeeenbinnengekomenorderkuntverzamelen,moetjeweten:

Erzijnbedrijvenwaarafentoeeenonlinebestellingbinnenkomt,diejeuitprintendieuithetbedrijfgehaaldkan worden.Naarmatehetaantalonlinebestellingengroterwordt,iseenkloppendeorderverzamellijsteneenslimme volgordeomdeartikelenteverzamelensteedsbelangrijker.

CONCEPT

Hetloontombijhettoenemenvanonlinebestellingennategaanopwelkemanierjehetpickenenafhandelen vanorderskuntondersteunenmetautomatisering.Misschienkomtereenmomentdatscanningofvoice-picking injouwmagazijntijdwinstoplevertbijhetverzamelenvanonlineorders.

Inallegevallengeldtdateenkoppelingtussendeonlineverkopenendevoorraadadministratienoodzakelijkis omonnodigneeverkopentevoorkomen.

Opdracht5 Orderverzamellijst

Maakdezinnenaf.

Kiesbij1uit: aantal – artikelnummer – locatiecode – orderverzamellijst

Kiesbij2uit: artikelomschrijving – controle – orderpicker

Kiesbij3uit: afstand – kleinere – kwetsbare – slimmer – verzamelroute – zwaarste 1Opeen staatwelkartikeljemoetpakken,met enomschrijving,het artikelendatjemoetpakkenenwaarhetartikelligtmet de

2Naasthetartikelnummerstaatookmeestalde opdepicklijst.Deomschrijving iseenextra Vanartikelnummersweetjemeestalnietwathetpreciesis.Aan eenomschrijvingkunjeals meteenzienofjehetjuisteartikelhebtgepakt.

3Bijhetverzamelenvanordersgeeftdecomputerde aan.Hetisverstandig omjehieraantehouden.Decomputerheeftdebesterouteuitgerekend,rekeninghoudendmetde artikeleneerst,daarnade enalslaatstede goederen.Daarnaastrekentdecomputerderoutezouitdatjezoweinigmogelijk aflegt.Dekansdatjouwaanpassingen zijn danwatdecomputervoorstelt,isnietheelgroot.

Opdracht6 Dejuistevolgorde

Bijscanningmaakjegebruikvaneenscannerbijhetverzamelenvandeproducten.Zetdehandelingeninde juistevolgorde.

Jescantdelocatiecodeopdestelling.

Jescantelkartikelofvulthetaantalinopdescanner.

CONCEPT

Jegaatnaardelocatie.

Jeleestdeorderregelsvandescanner.

Jescantdestreepjescodevandegoederen.

Jepakthetjuisteaantalgoederen.

Opdracht7 Automatischorderpicken

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. WelkeorderswordeninditDCverzameld?Kieshetjuisteantwoord. deordersvanPLUSbijdeleveranciers deordersvandeonlineklantenvanLidl deordersvandesupermarktklantenvanSpar deordersvandeverschillendefilialenvanAH

b. LeguitwaaromhetruimtegebruikinditDCefficiënterkanzijndanineengewoonDC. Legookeenverbandmethetvrijeofvastelocatiesysteem.

c. Noteereenvoordeeleneennadeelvandezemaniervanorderpicken.

5.3Goederenverzendklaarmaken

Alsgoederenzijnverzameld,zijnzeklaaromopgehaaldofverzondenteworden.Voordatjedegoederenverzendt, controleerjezenogeenlaatstekeer.Daarnazijndegoederenklaarvoorverzending.

Verzendklaarmaken

Hetverzendklaarmakenbestaatuitvierstappenwaaropjetoezichthoudt.

1.Sorteren

Sorterenbetekentdatjedegoederenbijelkaarzetdie bijelkaarhoren,bijvoorbeeldomdatzenaardezelfde klantgaan.Handmatigkanditveeltijdinbeslagnemen. Groterebedrijvenmetveelonlineverkopenwerkenmet eengeautomatiseerdesorteertransporteur.

CONCEPT

Geautomatiseerdesorteertransporteur.

2.Verpakken

Nahetsorterenverpakjedegoederen.Erkunnenverschillenderedenenzijnomgoederenteverpakken,zoals:

• omgoederentegenbeschadigingenvanbuitenaftebeschermen

• omhetartikelschoontehouden

• omdatermeerderegoedereninéénverpakkingmoeten

• omdatjedegoederenwiltstapelen,zodatjezemakkelijkerkuntvervoeren

• omdaterreclameofinformatieopdeverpakkingstaat

• vanwegewettelijkeeisenenvoorschriften

• omgoederenonherkenbaarteverpakken(ditdoejebijvoorbeeldomdiefstaltevoorkomen).

Veelartikelenzijnalverpakt,maarwordenvoorverzendingvoorzienvaneenomverpakkingoftransportverpakking. Verrewegdemeesteartikelenvanonlinebestellingenwordengeleverdinkarton.

Toenameonlineaankopenzorgtvoorstijgendekartonprijzen

Onlinebestellenwasaleenlangeretijdergpopulair,maardoordecoronacrisiszijndeonlinebestellingeninde afgelopentijdenormtoegenomen.Waarproductenverzondenmoetenwordenzijnverpakkingennodig,zodoende isookhetaantalgebruikteverpakkingenforstoegenomen.Ditheeftgeresulteerdineenstijgingvande grondstofprijzen,vankunststofmaarmetnameookvankarton.

Productendienietdoordebrievenbuspassenzijnvaakooknietgeschiktomteverzendenineenplasticverzendzak. Dezeproductenwordendusveelalineenkartonnendoosverzonden.Kartonnendozenwordendoorgaansook vangerecycledoudpapiervervaardigdmaarhelaasisermededoordecoronacrisisminderoudpapieringezameld. Hierdooriseraanzienlijkminderkartonbeschikbaaromterecyclen.

(...)

Efficiëntverpakkenenverzenden

Productenwordendaarnaastnietaltijdefficiëntverzondendoordateenverzendermaareenbeperktaantal verzendverpakkingenbeschikbaarheeft.Duskomthetdaarnaasthelaasookregelmatigvoordatbestellingenin eenveeltegroteverpakkingofwellichtineenandersoortverpakkingverzondenworden.

Hetloontdaaromaltijddemoeiteomteonderzoekenwelksoortverpakkinghetmeestefficiëntisvoorjeproducten enteinvestereninmeerdereformatenenmaterialen.

(...) Weststrate.

Verpakkingenmakenkostenergieengrondstoffen. Anderzijdszorgenverpakkingenervoordatartikelen langerhoudbaarblijvenenzebeschermenhetartikel bijhettransport.Verpakkingsmaterialenstemjeafop hetartikel.Eengrootvelpapierroljeopenverzendje ineenkoker,terwijljeglazenflessenineenkratofdoos verpakt.Zomaakjemetdeverpakkingenhetvervoer eenvoudiger.Ordersvansupermarktklantenworden bijvoorbeeldinkrattengedaan.

CONCEPT

Verpakkeninkarton.

Leveranciersproberenzuinigmetverpakkingenomtegaan,omdatverpakkenkostenmetzichmeebrengt.

Verpakkingsmateriaalkaninhetmilieuterechtkomenentroepopleverenzoalsglassplintersopstraatofplastic indebermenvanwegen.

Vulmaterialen

Alseendoosniethelemaalgevuldismetgoederen,dankunnendegoederenindedoosgaanschuiven.Ofdozen kunnenbijhetstapeleninzakken.Jevultdedozendaaromhelemaalopmet vulmaterialen.

Voorbeeldenvanvulmaterialenzijn:

• plasticschuim

Ditisgeschiktomlegeruimtesindozenoptevullen.

• luchtkussensofnoppenfolie

Ditisgeschiktomtussendegoederenteleggen.Dit vulmateriaalisflexibelengemakkelijktevormen naardegoederen.

• buffermateriaal

Hiermeevoorkomjedatdeladinggaatschuiven. Ookbeschermthetmateriaaldegoederentegen schokkenentrillen.Voorbeeldenvan buffermateriaalzijnpiepschuimenschuimrubber.

Vulmaterialen.

Alsdeverzendeenhedenzijningepakt,krijgenzeallemaaleensticker(ofetiket).Hieropstaan:

• debarcode

• hetbehandelingsetiket

• hetgevarenetiket.

Alsdeverzendeenhedenopeenpalletwordenverpakt,krijgtdiepalletooktweestickers:

• deadressticker

• decollosticker.

3.Verzendklaarmaken

Alsjedegoederenhebtgecontroleerd,verpaktin verzendeenheden,envoorzienvaneensticker,maak jezeklaarvoorverzending.Afhankelijkvanhetbedrijf waarjewerkt,stuurjemetdeartikelenookeenpakbon ofeenfactuurmee.Ookmoetjeeenretourformulier meesturen.Klantenhebbenbijonlineaankopenhet rechtomeenartikelterugtesturen.

CONCEPT

Verzendklaarmaken.

Verzendwijzeenverzendkosten

Erzijnveelverschillendemanierenomeenbestellingteverzenden.Grotebedrijvenhebbeneeneigenbezorgservice, zoalsAH,CoolblueenPicnic.Maarvoorveelbedrijvenisditteduurofnietnodig.Eeneigenbezorgdienstisalleen rendabelalsjeheelveelzendingenverstuurt.

Jekuntookkiezenvooreenbezorgdienst.Erzijnveelbezorgdiensten,zoalsPostNL,UPS,DHL,GLS,DPDofeen lokalebezorger.

Bijhetmakenvaneenkeuzevooreenbezorgdienstvoordewebwinkelhoudjerekeningmet:

• deprijs

• bezorgtijdenendesnelheidvanbezorgen

• ophaal-ofaanlevertijden.

Goedkoper,minderrisicoenminderzorgen

Bespaarflinkopbezorgkosten.Fietskoeriersbezorgen18%snellerdan autokoeriersbinnendebebouwdekom.Ookzijnonzefietsentenopzichte vanauto’svelemalengoedkoperenduurzamer.Eennormapotheekdie onsdevolledigebezorginglaatdoen,bespaartdaaromopjaarbasisalsnel duizendeneuro’sopdebezorgkosten.Daarnaasthoeftuzichgeenzorgen meertemakenoverhetrooster,debezorgauto,derouteplanningenziekte envakantiesvanmedicijnbezorgers.Datisvanafnuonzezorg.

Voordelenopeenrij:Besparenopbezorgkosten;Duidelijkeafsprakenen tarieven;Geenwerkgeversrisico’s;Duurzamemedicijnbezorging;Vaste koeriersbijuwapotheek;Geenzorgenoverdeplanning;Track-and-trace vooruwpatiënt.

Velomedi.

CONCEPT

Velomedi,fietskoeriervoor apothekers.

Verzendkostenhangensamenmethetgewichtendeomvangvandebestellingdiejeverstuurt.Jekuntde verzendkostenvandepakketdienstdoorberekenenaandeklant.Sommigebedrijvenkiezenervooromookeen bedragterekenenvoordekostenvanhetinpakmateriaal.

Anderebedrijvenlatenhunklanteneenvastbedragbetalen,zoalsBoldatvoorelkezendingeenvastbedrag rekentenvoorzendingenboveneenbepaaldbestelbedrag ‘gratisverzenden’ aanbiedt.Voordeklantzijnde zendingengratis,maardeonlinewinkelmoeterwelvoorbetalen.

Voordeverzendkostenzijntweebegrippeningebruik:francoenniet-franco:

• franco

Hetpakketisgefrankeerd,erzittenpostzegelsofeenverzendlabelop.Dewinkelbetaaltdeverzendkosten.

• niet-franco

Hetpakketisnietgefrankeerd.Datbetekentdatdeontvangermoetbetalen.Tenzijhetgaatomeenverzending aaneenantwoordnummervanPostNL:datmagzonderpostzegels.Bijsommigebedrijvenkunje retourzendingenvanonlinebesteldeartikelengratisnaarhunantwoordnummersturen.

Alsdezendingeenhogewaardeheeft,kunjeoverwegenomhetpakketaangetekendteversturen.Deontvanger moetdaneenhandtekeningzettenvoordeontvangstvandegoederen.Dezeservicekostsomsextrageld,maar voorkomtonduidelijkheidoverhetwelofnietbezorgenvaneenpakket.

4.Klaarzetten

Jecontroleertofdeverzendeenhedennetjeszijnverpaktenklaarstaanvoorverdervervoer.

Inhetinformatiesysteemnoteerjedemeldingdatdegoederenklaarzijnvoorverzendingalsdatnogniet automatischisgebeurd.Zoweetjeprecieswaterverstuurdisenwanneereenpakketklaarisomnaardeklant tegaan.

Bijhetoverhandigenvandeordersaanhetpakketbedrijfontvangjeviamailofhetinformatiesysteemeen track-and-tracecode,waarmeejedeleveringbijdeklantofnaareenpickup-puntkuntvolgen.Erkomteen gereedmeldingalshetpakketisafgeleverd.

Vaakkrijgteenklanthierookeenmeldingvan.Zoweetdeklantdathetpakketonderwegis.Waarschijnlijkheb jezelfweleenseenmailgehadvaneenwebwinkelmeteentrack-and-tracecode.

Opdracht8 Verpakkingsmaterialen

a. Verpakkingenkunnengemaaktzijnvanverschillendematerialen.Noemtweesoortenmaterialenengeefeen voorbeeldvaneenartikeldatjeerinverpakt.

b. Welkematerialengebruikjevooralbijhetverzendklaarmakenvanonlinebestellingen? Leguitwaarom.

Opdracht9 Boekenversturen

a. Jewerktineenboekwinkel.Jeverstuurttweeboekennaareenklant.Gebruikjeeendoosjeofeenenvelop metnoppenfolie?Gaervanuitdathetbeidedoordebrievenbuspast.Legjouwkeuzeuit.

b. Jeverstuurttienboekennaareenklant.Welkeverpakkingkiesje?

c. Gebruikjevoordeverpakkingvantienboekenopvulmateriaal?Waaromwelofniet?

Opdracht10 Track-and-traceservice

Jewilteentrack-and-traceservicevoorjeproductenaanbieden.Wathebjeminimaalnodig?

Opdracht11 Informatiesysteem

Opwelkemomenteninhetprocesvangoederenverzendklaarmakengebruikje(mogelijk)eeninformatiesysteem?

CONCEPT

Opdracht12 Verzendkosten

a. Kieshetjuistebegripbijdebeschrijving. Deleverancierheeftbetaaldvoordeverzendkosten. franco / rembours Deontvangerbetaaltaandepakketbezorgervoordezendingendeverzendkosten. franco / rembours

b. Wanneerkrijgteenleverancierzijnremboursleveringretour?Beschrijftweesituatieswaarinhetpakketretour komt.

c. Zoekvandrieverschillendepakketdienstendeverzendkostenuitvooreenpakketvan15kgineendoosvan 20x30x30cm.

Bekijkookdeprijsvaneenveellichter,kleinerpakket,datdoordebrievenbuskan.Geefzelfhetgewichten deafmetingenaan.

Kijkbijvoorbeeldopdesitesvanverschillendepakketdiensten,zoalsDHL,DPDenPostNL.

5.4Voorraadadministratiewebshop

Bijeenonlinewinkelhoeftdeklantalleenhetartikelaanteklikkenendanligthetinzijnvirtuelewinkelmandje. Metdieklikkomenookallerleigegevensoverhetartikelmee,zoalsdeprijs,hetartikelnummerendebeschrijving. Deklantontvangteenbestelbevestigingennabetalingeenfactuur.Datzijndegegevensdiedeklanttezien krijgt,maardeverkoperheeftmeerinformatienodigomvanuitdewebshoptekunnenblijvenleveren.

Online-informatie

Ookvoorwebshopszijndevoorraadgegevensvanbelang.Netalsineenfysiekbedrijfgaatheteromvoldoende voorraadtehouden,waarbijdekostenendekansopnee-verkopenzolaagmogelijkblijven.

Bijeenwebshopwiljegraagsneldeartikelenonlineplaatsen:jemoetnieuweartikeleninvoerenmethetjuiste aantalvoorraadartikelen.Daarvoorhebjenaasteenomschrijvingmeestalookéénofmeerderefoto’svanhet artikelnodig.

Daarnaastishetvoordeverzendingvaakhandigominformatieoverdeafmetingenenhetgewichtvandeartikelen tehebben:jekuntdeklantdanonlineinformerenoverdeeventueleverzendkostenvanzijnaankoop.

Snelauto’senbedrijfswagensonlineplaatsen

HetoccasionbeheersysteemWheelerdeltais eenvoudigingebruikenbiedtuitgebreide mogelijkheden.Ookvoorbedrijfsauto’sentrucks. DeuniekeWheelerdeltaVoorraad-appmaaktuw occasionvoorraadbeheernogeenvoudiger.

OccasionmanagementsysteemWheelerdeltaisde perfectebasisvoorkorterestatijdenenbetere opbrengsten.DankzijkoppelingenmetRDWenDMS-en looptWheelerdeltaaltijdsynchroonmetuw bedrijfsvoorraad.Verwachtevoorraadkanaldirect wordengeadverteerd.

CONCEPT

Wheelerdelta.nliseentoolvooradverteerders.

Wheelerdelta.nl.

Eénoftweevoorraden?

Hetisbelangrijkomalsmedewerkerinzichtindevoorraadtehebben,maarsteedsmeerbedrijvenbiedenhun klantenookinzichtindevoorraad.

Alsjealleeneenfysiekbedrijfhebtofalleeneenwebwinkel,danhebjealtijdéénvoorraad.Maaralsjezoweleen offline-alseenonlinebedrijfhebt,moetjeafwegenofjeéénvoorraadaanhoudtofdatjetweeapartevoorraden hebt.

Voorbeeld

Jessicaheefteenkleinewinkel,waarzelaptop-eniPad-hoezenverkoopt.Dezekooptzein,maarzemaaktook zelfhoezen.Dezezijnallemaaluniekendaaromheelpopulair.Zopopulairdatzevaakuitverkochtzijn.Omdat Jessicahetheeldrukheeftindewinkel,heeftzenietmeerzoveeltijdomzelfhoezentemaken.Zeprobeerter iederweekenddrietemaken.

Jessicabiedtdehoezenookonlineaan.Alsereenverkochtis,haaltzedehoesuitdewinkel.Naeendrukke vrijdaggaatzedeonlinebestellingenverzamelen.Dankomtzeerachterdatertweehoezenzijnbestelddieze nietmeerheeft.Diezijnindewinkelverkocht.Erzitnietsandersopdandeklantentevragenofzeeenandere hoeswillenkiezen.

Jessicawilvoorkomendatzevakerneemoetverkopenaanklanten indewebwinkel.Zebesluitdaaromhaarvoorraadbeheerverder teautomatiseren.

Alszeindewinkeleenhoesverkoopt,verwerktdekassaditmeteen inhetsysteemdatzegebruiktvoorhetvoorraadbeheerende webwinkel.Zokanzenietsdubbelverkopen.

CONCEPT

Verkoopvanlaptophoezen,onlineenoffline.

Hetvoorbeeldlaatziendathethandigkanzijnomtweevoorradenaantehouden:eenvoordefysiekewinkelen eenvoordewebwinkel.Jekuntookkiezenvooréénvoorraad.Indatgevalishetbelangrijkomeengoed informatiesysteemtehebben.Verkoopjeeenartikelindewinkel,danmoetditookverwerktwordenindevoorraad vandewebwinkel.

Voordemeestebedrijvenishetoverzichtelijkeromdevoorraadvanhetonline-enofflinebedrijftecombineren endeklantzoactueelmogelijkinzichttegevenindevoorraad.Datbetekentdatdegeautomatiseerde voorraadadministratiealtijdopordemoetzijnmetactueleinformatie.

Erzijnwerkinstructiesnodigomtezorgendatdeinformatiealtijdup-to-dateis.

Retouren

Eenklantdieonlinekoopt,heeftaltijdhetrechtomhetartikelterugtesturen. Deklanthoeftdaargeenredenvoortegeven.Ditheethetrechtopretour.Vaakstuurjemeteeneenretourformulier metdezendingmee:deklantkandanredelijkeenvoudigzijnbestellingofeendeeldaarvanretournerenenals retailerbeschikjeoverallebenodigdeinformatieomderetourenteverwerkenindevoorraadadministratie.

Eenwebwinkeleigenaarmoetgoedoverretourennadenken.Gaathijbijvoorbeelddekostenvoorhetretour sturenvoorzijnrekeningnemen?Ofmoetdeklantdatbetalen?Isereenfysiekbedrijfeneenwebwinkel,dan moetjeookbedenkenofklantenhetartikelinhetbedrijfmogenkomenterugbrengenofdatzehetmoeten retournerenmeteenpakketdienst.

Controlevanretourgoederen

Eengoedecontrolevanretourartikelenisvrijwelaltijdnodig.Daarmeebepaaljealsmedewerkerofeenartikel nog ‘alsnieuw’ teverkopenis.Enalsdatniethetgevalis,moetjenadenkenovermanierenomlichtbeschadigde retourentochnogteverkopen.Denkbijvoorbeeldaaneenspecialeaanbiedingofaaneenactiepresentatie,waar jedezeartikelenextraaandachtgeeft.

Teveelretouren?

Erissteedsmeerdiscussieoverretoureninwebshops.Eenaantalkledingwinkelspleitervooromtagsaande kledingtemakenenalsjedieverwijdert,magjedekledingnietmeerretoursturen.Deachtergrondhiervanis datveelklantenmakkelijkretourneren.Totwel30%vandeaankopenkomtretour,somszelfsnagebruik. Webwinkelskomendaarommetsteedsmeervoorwaardenvoorretouren.

Opdracht13 Voorraadgegevens

a. Vergelijkeenonlinewinkeleneenfysiekewinkelenbedenkenkeleverschillenindegoederenstroomenhet voorraadbeheer.

b. Welkedriesoortenartikelenwordenheelveelonlineverkocht? aardappelen,groentenenfruit kleding auto’s meubels elektronicaentelefoons sportartikelen kaartjesvoorevenementen

c. Leguitwaaromderetourstroomvanonlinewinkelsvaakredelijkomvangrijkis.

Opdracht14 Rechtvanretour

a. Zoekuitaanwelkeregelsdeconsumentzichmoethoudenvolgenshetrechtvanretour?

b. Zoekuitaanwelkeregelseenwebwinkelzichmoethoudenvolgenshetrechtvanretour.

Opdracht15 Eenofmeervoorraden?

Vijffilialen

Eenfiliaalbedrijf(Bonma)heeftvijffysiekewinkelsinenrondGroningen,eneenmagazijnopeenindustrieterrein, ookinGroningen(stad).

Eenanderfiliaalbedrijf(Mabon)heeftookvijfwinkels,verspreidoverheelNederland.Elkfiliaalheeftzijneigen magazijn.Eencentraalmagazijniserniet.

Beidebedrijvenhebbeneenwebshopenzehebbenhunvoorraadadministratieperwinkelopgezet,zodatvoor defiliaalmanagersteedsduidelijkishoegrootdevoorraadis.

Debedrijvenoverwegenomhetvoorraadbeheercentraalteregelenennietmeerperwinkel.

a. Welketweevoordelenzittenervoordezebeidefiliaalbedrijvenaanvoorraadbeheervoorhethelebedrijfin plaatsvanperfiliaal?Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden.

Hetmagazijngaateencentralerolinnemenbijdeonlineverkopen.

Hetvoorraadbeheerkanaanheteindevandedagwordenbijgewerkt. Iederefiliaalmanagerkanzelfbepalenhoehijmetderetourenomgaat.

Jehebtzichtopdetotalevoorraadvanhetassortiment.

Onlinekoperskunnenwordenbediendvanuitdewinkelmetdemeestevoorraadvanhetbesteldeartikel.

b. WelkerolheefthetcentralemagazijnbijBonmabijonline-enofflineverkopen?

c. BeschrijfeenmogelijkverschilvoorBonmaenMabonbijcentraalvoorraadbeheervoorhunfiliaalbedrijf.

Opdracht16 Retourenwebwinkel

a. Eenwebwinkelheeftvaakveelretouren.Welkeoorzaakkandathebben?

b. Hoezoujijomgaanmetretourenineenkleinewebwinkel?

CONCEPT

5.5Samenvatting

Eenonlinewinkelisaltijdopen.Methetinformatiesysteemhoudjeoverzichtoverdegoederenstroomende voorraadvandewebshop.Inveelonlinewinkelsbetaaltdeklantvoorafviaeenbetaaldienst.Inde leveringsvoorwaardenstaanderegelsdiederetailerhanteertbijhetleverenvangoederenaanklanten.Daarbij moethetbedrijfzichaanwettelijkeregelshouden.

Eenorderiseenopdrachtvaneenklant.Vandeklantenorderwordteenorderverzamellijstofpicklijstgemaakt. Jeverzameltdeordermeteendigitaleinstructieofpapierenlijst.Veelgebruiktesystemenzijnpick-to-light, voice-pickingenscanning.Ookkunjetercontrolepick-by-weightinzetten.

Hetkanzijndatdebestelling(deels)inhetbedrijfwordtverzameldeningepaktvoordeklant,ofineen distributiecentrumisverzameld.Deonlineaankopenwordenverzondennaardeklantofafgehaaldinhetbedrijf. Klantenhalenbijvoorbeeldhundagelijkseboodschappenopbijpick-uppoints.

Hetklaarmakenvandebestellingvoorverzendengaatinvierstappen:sorteren,verpakken,verzendklaarmaken enklaarzetten.Erzittenvoordelenaanhetuitbestedenaaneenfulfilmentbedrijf,maardekostenzijnhogeren jehebtnietallewerkzaamhedenzelfindehand.

Dekostenvanverzendenwordendoordeverzender(franco)ofdoordeontvanger(niet-franco)betaald.Ook kunnengoederenonderremboursverstuurdworden.Consumentenhebbenbijonlineaankopenrechtopretour. Zonderopgaafvanredenmaghijdegoederenterugzenden.Daarommoeteenbedrijfderetourstroomorganiseren enadministreren.

Opdracht17 Pick-uppoint(plusopdracht)

GebruikdestappenplannenPresentatiemaken-1,Presentatiemaken-2enVlogmaken.

Erzijnverschillendesupermarktenwaarjeboodschappenviaeenpick-uppointkuntophalen.Maakhiereen presentatieofeenfilmpjeover.Jekunthiervoordestappenplannengebruiken.

• Zoekuitwateenpick-uppointis.

• Zoekeensupermarktbijjouindebuurtwaarditwordtaangeboden.

• Zoekuithoehetbestellenvoordeklantgaat.

• Zoekuitwatdewinkelmoetdoenvoordeordersdieviahetpick-uppointwordengeleverd.Verzameltde winkeldezeorders?Ofgebeurtdatergensanders?

• Zoekuitwathetvoordeelvaneenpick-uppointis.

Werkdeinformatieuitineeninformatievepresentatieofinteressantfilmpje.Leverjepresentatieoffilmpjeinbij jedocent.

Opdracht18 Manouk(plusopdracht)

Manouksplannen

Manoukheefteenwebwinkelwaarinzespeciaalserviesverkoopt.Ditservieswordtmetdehandgemaaktin Polen.IederevierwekengaatManoukzelfnaarPolenomnieuwevoorraadtehalen.Dezehaaltzeindefabriek waarhetservieswordtgemaakt.Nietallesisaltijdopvoorraad.Omdathethandwerkis,duurthetproductieproces welzesweken.

Manoukheeftdewebwinkelnudriejaar.Hetgaatgoed, maarzewilgraagmeer.Veelmensenvertellenhaardat zehetserviestochzelfgraagwillenzien.Zewildaarom ookofflinegaanverkopen.Ditheeftzeeerstgetestdoor opspecialemarktentestaan.Dereactieszijnpositief enzeheeftveelextraklantengekregen.

NuishetvolgensManouktijdvoordevolgendestap: eenfysiekewinkel.Zeweetalleennietgoedhoezedit moetdoen.Alserveelbestellingenzijn,iszebangdat zenietaltijdzelfindewinkelkanzijn.Maarpersoneel isduur.EnhoemoethetdanalszenaarPolengaatom serviesintekopen?Gaatdewinkeldandicht?Ookweet zenietzogoedhoezehetvoorraadbeheermoetdoen. Watalseenklantindewebwinkelietsbesteltdatzenetindefysiekewinkelverkochtheeft?

ServiesgoeduitPolen.

Manouktwijfeltofzeniettweevoorradenmoetmaken.Maardatkostheelveelgeld.Enmisschienblijftzedan metveelartikelenzittendienietverkopen.Hetliefstzetzeallesindewinkelruimteneerenhoudtzeeenklein magazijnaan.

Manoukvraagtjouomadviesoverhetdeelvoorraadbeheer.Jebeloofthaaromnatedenkenoverhoezedithet bestekandoen.

a. Alsjeditadviesgaatmaken,welkevragenzoujeManoukdanstellen?

b. MaakeenPowerPointofPreziwaarmeejeManoukduidelijkmaakthoezevolgensjouhaarvoorraadmoet gaanbeheren.LeverjePowerPointoffolderin.

CONCEPT

Opdracht19 Ordersverzamelen(plusopdracht)

Jekuntordersverzamelenmeteenorderverzamellijst,maarookautomatischmetbijvoorbeeldscanners, voice-pickingofhetpick-to-lightsysteem.

Maakeeninfographicofverslagjeoverhetverzamelenvanorders.Verwerkhierindevolgendepunten:

• Beschrijfminimaaldriesystemenomordersteverzamelen.

• Geefeenvoordeeleneennadeelvanelkvandezedriesystemen.

• Maakeenkeuzevooreensysteem:metwelksysteemzoujijhetliefstwerken?

• Geeftweeredenenvoorjekeuze.

Leverjeverslagofinfographicinbijjedocent.

Opdracht20 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Click-and-collect

• Digitalebestelzuil

• Franco

• Niet-franco

• Order

• Orderpicken

• Orderregel

• Orderverzamellijst

• Picklijst

• Pick-to-light

• Pick-uppoint

• Rechtopretour

• Rembours

• Scanning

• Verzamellijst

• Voice-picking

• Vulmateriaal

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten. Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

HOOFDSTUK6 ARBOENVEILIGHEID

Iedereenmoetveiligengezondkunnenwerkenineenprettigesfeer;datisbelangrijkvoorjezelf,voorjecollega’s envoordeklanteninhetbedrijf.

Werkgeverszijnwettelijkverplichtervoortezorgendatjijonderveiligeengezondearbeidsomstandighedenje werkkuntuitvoeren.DeregelshiervoorzijnvastgelegdindeArbowet.Ookalswerknemerhebjeeen verantwoordelijkheidomveiligengezondtewerken.AlswerkgeverenwerknemerzichhoudenaandeArbowet, voorkomjeongevallenenziekten,veroorzaaktdoorhetwerk.

Leerdoelen

CONCEPT

• Jehebtkennisvandearbowet.

• Jeweethoejeveiligkuntwerkenindehandel.

• JeweetwateenRI&Eisenhoejedezeindehandeltoepast.

Opdracht1 Kennismaking

BekijkhetfilmpjeoverRI&E.

a. Elkebedrijfiswettelijkverplichteeninventarisatievanderisico’stemakenomgevaarlijkesituatiestevermijden engezondheidsschadetevoorkomen.

Benoemtweegezondheidsrisico’sbijhetwerkenineenwinkel.

b. Welzijnisdematewaariniemandzichtevredenofgelukkigvoelt.Bedenktweerisico’svoorhetwelzijnvan demedewerkerineenwinkel.

c. Vergelijkderisico’sdiejehebtopgeschrevenmetdievaneenklasgenoot.Welkerisico’svindenjulliehet belangrijkst?

d. Bedenkvoorelkrisicowatjezoukunnendoenomhetrisicoteverminderen.

6.1Risico’sopdewerkvloer

Ofjenumedewerker,managerofondernemerbent;iedereenheefttemakenmetwerkomstandigheden.Alsde werkomstandighedengoedgeregeldzijn,danziejedatteruginwerkplezierenproductiviteit.Datisinhetbelang vanzoweldewerknemeralsdewerkgever.Hoejemoetomgaanmetdewerkomstandigheden,isgeregeldinde Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet).

Gezondheid,veiligheidenwelzijn

HetdoelvandeArbowetisomongevallenenziekten,veroorzaaktdoorhetwerk,tevoorkomen. Arbeidsomstandighedenhebbentemakenmet:

• gezondheid

• veiligheid

• welzijn.

Gezondheid

Werknemersmoetenhunwerkkunnendoenzonderdatzedaarziekvanworden.Medewerkersmogenbijvoorbeeld nietwordenblootgesteldaangevaarlijkestoffen.Ookmogenzegeenlichamelijkeklachtenkrijgendoorhetwerk datzedoen.

Veiligheid

Iederemedewerkermoetzijnwerkveiligkunnendoen.Ookmaghetwerkgeengevaaropleverenvoorandere mensen.

Welzijn

CONCEPT

Welzijnishet ‘welbevinden’.Alshetgoedmetjegaatenjegaatmetpleziernaarjewerk,dankunjezeggendat jewelzijngoedis.Hebjestressofgajeiederedagmettegenzinnaarjewerk,dankandatjewelzijnschaden.

Welzijnissubjectief(persoonsgebonden):watvoordeeeneenprimawerkplekis,daarkaneenanderzich ongelukkigvoelen.Endewerkgeverisnietverantwoordelijkvoorhetgelukvanzijnmedewerkers.Hetgaatom eenredelijkeeisaanwerkgeversomtezorgenvooracceptabelearbeidsomstandigheden.

Verschillendesoortenarbeidsbelasting

Erzijndriesoortenarbeidsbelastingdiedegezondheid,deveiligheidenhetwelzijnvanmedewerkersnegatief kunnenbeïnvloeden:fysieke,psychosocialeenfysischebelasting.

Fysiekebelasting

Fysiekebelasting islichamelijkebelasting.Tijdenshetwerkbelastjejespierenengewrichten.Vanlangdurig staan,verkeerdtillenvandozen,verkeerdgebruikvanhulpmiddelen,telangachtereencomputerschermzitten ofrepeterendewerkzaamhedenuitvoeren,kunjegezondheidsklachtenkrijgen.

Psychosocialebelasting

Psychosocialebelasting ontstaatvooraldoordecontactendiejeopjewerkmetanderenhebt;metcollega’s, klantenenleveranciers.Bijpsychosocialebelastingkunjedenkenaan:

• ongewenstgedrag(pesten,discriminatie,agressieengeweld)

• onregelmatigewerktijden

• hogewerkdruk

Inhetalgemeenveroorzaaktpsychosocialebelastingstressbijmedewerkers.Mensenreagerenverschillendop stress.

Agressieengeweld

Masonbiedtdemedewerkersvanzijntelecomwinkelregelmatigtrainingenaanzoals ‘omgaanmetagressieen geweld’, ‘omgaanmetwinkelcriminaliteit’ eneen ‘overvaltraining’

Hijhooptmedewerkerszomeerweerbaartemakenengedragteoefenendatagressiebijklantenafremt.Zijn medewerkerszijnverplichtdetrainingentevolgen,maarhetisookMasonzijnervaringdatdemedewerkershet interessantenbelangrijkvinden.Omgaanmetagressieisdaarnaastregelmatigeenagendapuntinhetteamoverleg.

Fysischebelasting

Bij fysischebelasting gaathetomdeomgevingdiedegezondheidvandemedewerkerbeïnvloedt.Denkhierbij aankou,hitte,hardofeentoniggeluid,trillingen,gevaarlijkestoffenenelektriciteit.

CONCEPT

Arbozorgsysteem

Elkbedrijfmetpersoneelmoetervoorzorgendatdearbeidsomstandighedenbinnenhetbedrijfgoedzijn.Het gaatdaarbijomveiligheid,gezondheidenwelzijnvandemedewerkers.Ditnoemje arbozorg.Voorarbozorgis hetnodigdatdewerkgevernagaathoedearbeidsomstandighedenzijn,welkeregelsenmaatregelenernodig zijnenofdiewordennageleefddoormedewerkersenleidinggevenden.Deactiviteitenomdearbozorgteregelen, noemjeeen arbozorgsysteem.Doelvanhetarbozorgsysteemzijngoedearbeidsomstandighedenvooralle medewerkersenhet(continu)verlagenvanderisico’s.

Arbeidsomstandigheden

Dearbeidsomstandighedenzijneengezamenlijketaakvandewerkgeverendewerknemer.Dewerkgevermoet zorgenvoordejuisteomstandigheden,hulpmiddelen,bedrijfsregelsenvoorlichting.Dewerknemermoetzich aandezerichtlijnenenregelshouden.

WelkeverplichtingenheeftdewerkgevervolgensdeArbowet?

Dewerkgeverzorgtvoordeveiligheidendegezondheidvandewerknemers,inalleaspectendiemethetwerk temakenhebben.Dewerkgeverheefteenarbozorgsysteemingerichtbinnendemogelijkhedenenmetdemiddelen diehemterbeschikkingstaan.

MinisterievanSocialeZakenenWerkgelegenheid,Arboportaal.nl.

Maarmedewerkerskunnenenmoetenerookzelfvoorzorgendatzegeengezondheidsklachtenkrijgen.Waarde werkgeverbijvoorbeeldeenplichtheeftominstructiesoverveiligwerkentegeven,heeftdewerknemerdeplicht dezeinstructiestekennenenoptevolgen.

Opdracht2 DeArbowet

Beantwoorddevolgendevrageninjeeigenwoorden.

a. WatstaaterindeArbowet?

b. WatishetdoelvandeArbowet?

c. Hoebelangrijkvindjijeengezondeenveiligewerkomgeving?Geefeencijfertussen0(helemaalnietbelangrijk) en10(heelbelangrijk)enlichtjeantwoordtoe.

d. Welkedriesoortenarbeidsbelastingzijnvanbelangbijarbeidsomstandigheden? arbozorgbelasting psychotherapeutischebelasting technischebelasting psychosocialebelasting fysiekebelasting organisatorischebelasting fysischebelasting

Opdracht3 Arbobeleidenarbozorgsysteem

a. Watishetverschilistussenhetarbobeleideneenarbozorgsysteem? Kiesdejuistewoordenomhetantwoordkloppendtemaken.

Inhet arbobeleid / arbozorgsysteem staatwat jewiltbereiken / wettelijkverplichtis.Het arbobeleid / arbozorgsysteem zetjeinomte voorkomen / waarborgen dathet arbobeleid / arbozorgsysteem wordt gecontroleerd / gehandhaafd enbijgesteldalsdatnodigis.

b. Watishetdoelvaneenarbozorgsysteem?Kieshetjuisteantwoord.

DewettenuitdeArbowetomzettennaarconcretemaatregelenbinnenhetbedrijf. Ervoorzorgendatercontinugoedearbeidsomstandighedenzijnbinnenhetbedrijf. Medewerkersstimulerenmeetewerkenaangoedearbeidsomstandigheden.

Opdracht4 Regelsvoorwerkgeversenwerknemers

IndeArbowetstaanbelangrijkeregelsvoorwerkgeversenvoorwerknemers. Geefeenvoorbeeldvantweeplichtenvoordewerkgeverentweeplichtenvoordewerknemer.

Opdracht5 NietvolgensdeArbowet

Psychosocialebelasting

Fysiekebelasting

Fysischebelasting

Bijwelkesoortarbeidsbelastinghorendevolgendeomstandigheden? repeterendewerkzaamheden gevaarlijkestoffen werkdrukenstress trillingenenschokken (telangdurig)staandenzittendwerk beeldschermwerk lageen/ofhogetemperaturen(kou/hitte) werkenineenongemakkelijkehouding agressie,geweld,pesten,discriminatie

CONCEPT

6.2Juistewerkhouding

Achterdekassaofachtereenbureauzitofstajelangindezelfdehouding.Alsjehoudingnietgoedis,belastje spierenengewrichtenopeenverkeerdemanier.Alsjeheledagenineenbedrijfwerkt,iseenverkeerdehouding nietalleenvermoeiend,maarkunjeookblijvendegezondheidsklachtenkrijgen.

Ergonomie

Eengoedewerkhoudingkunjebevorderendooreenondersteunendewerkomgeving.Ergonomieishetaanpassen vandeomgevingaandemens.Dieomgevingkaneenproduct,ruimteofwerkplekzijn.

Dewerkgevermoet,binnendemogelijkheden,zorgenvooreenergonomischewerkomgeving.Dewerknemer moetzoveelmogelijkgebruikmakenvandeergonomischingerichtewerkomgeving.

Alsjetochklachtenkrijgt,gadannaardedokterofbedrijfsarts.Alsjemetklachtenblijftdoorlopenhebjekans datjelangdurigklachtenhoudt.

Deheledagzittendwerk

Eenergonomischewerkplekisvaakeeninstelbarewerkplek.Dankunjedewerkplekaanjouwlichaamaanpassen.

Datgeldtvoorallegebruikersvaneenwerkplek.

Achterdekassaofachtereenbureauzitofstajelangindezelfdehouding,ookalisdiewerkplekingerichtmet eenergonomische,instelbarestoel.Meteenzit-stawerkplek,kunjewelmakkelijkerjewerkhoudingafwisselen.

Zit-sta-kassawerkplek.

CONCEPT

Alsjewerktmeteencomputeroflaptopis hethetbestealsdebovenkantvanhet schermopooghoogtestaat.Maaromdatje ookdeklantgoedwiltkunnenzien,staat hetschermmeestalietslagereneenbeetje schuin,zodatjeénhetscherméndeklant kuntzien.

Zithouding

Dejuistezithoudingisalsvolgt:

• Jezitmeteenrechterugtegendestoelleuningaan.

• Jezetdestoelindestanddiebijjoupast.

• Jemaaktgebruikvaneenvoetensteunalsjenietmetjevoetenbijdegrondkunt.

Dejuistezithouding.Aanpassing:hetbordjemet'kassa1'weghalen. https://stock.edu-actief.nl/mediafiler/start/mediabank?fc=browse&queryid=ab3a6ff4f611596b1d03eade38f8d180&order=rank&column=9&listview=overview&view=preview&fileid=176&fuid=dir26%2Fhouding%20kassa%20antwoord.jpg Dejuistezithouding.

CONCEPT

Stahouding

Dejuistestahoudingbereikjealsvolgt:

• Zakietsdoorjeknieënenzetjevoeten10cmuitelkaar.

• Draaijebekkennaarvoren.

• Laatjeschoudersontspannenhangenenhoujehoofdrechtop.

• Steunafwisselendopjelinker-enjerechterbeenenzaknietdooréénheup.

• Draagdegelijkeenstevigeschoenen,lievergeenhogehakken.

Tillen,dragenenneerzetten

Wanneerjeineenwinkelofgroothandelwerkt,moetjeregelmatigspullentillen,dragenenweerneerzetten.Om rugklachtentevoorkomen,ishetbelangrijkdatjeditopdejuistemanierdoet.Ditkunjedoendooreengoede tiltechniektegebruiken.

Eengoedetiltechniekisdevolgende:

1.Gainspreidstandstaanmetjevoeteneeneindjeuitelkaar.

2.Zetjevoetenlichtnaarbuiten.

3.Ademinvoorjegaattillen.Houdjeademvasttotdegrootstekrachtisgeleverd.Ditgaatmeestalvanzelf.

CONCEPT

4.Zorgdatjerugholblijft.Hierdoorvoorkomjebeschadigingvanjerug.

5.Komgelijkmatigopinknie,heupenromp.

Volgdezetechniekookbijhetweerneerzettenvandelast.

Daarnaastmoetjetijdenshettillenophetvolgendeletten:

• Garechtvoorhetvoorwerpstaan,voorkomdatjerugmoetdraaien.

• Gadichtbijhetvoorwerpstaan,voorkomdatjearmenvermoetenreiken.

• Houddelastzoveelmogelijktegenjebuik.

• Zorgdatjevingersnietbekneldrakenalsjedelastneerzet.

• Tilnietteveeltegelijk,looplieverwatvaker.

• Voorkomreiken,tilniethogerdanjeschouders.

• Neemgenoegpauzeomvermoeidheidtevoorkomenenluisternaarjeeigenlichaam.

Hetmaximaletilgewichtisafhankelijkvandeomstandigheden.Hetmaximumvooréénpersoonis23kg,maar galieveruitvaneenmaximaaltilgewichtvanongeveer12kg.Hetgewichtvaneenartikelstaatopdedoos.Til zwarevoorwerpensamenmetcollega’s.

Duwenentrekken

CONCEPT

Somsgebruikjehulpmiddelenbijhetverplaatsenvanzwarespullen.Bijvoorbeeldeenrolcontainerofeen steekwagen.Dezemoetjedanduwenoftrekken.

Aandachtspuntenhierbijzijn:

• Duwoftrekmetrechterug.

• Gebruiktweehanden.

• Haaldekrachtzoveelmogelijkuitjebenen.

• Gabijhettrekkenniethangenaandelast.

Juisteduwhouding.

Juistetrekhouding.

Opdracht6 Juistehouding

Verkeerdeduwhouding.

CONCEPT

Verkeerdetrekhouding.

a. Bekijkdeafbeelding.Dezithoudingrechtsopdeafbeeldingisnietjuist,waaromniet?Beschrijfdeverschillen.

b. Bekijkdefotoengeefaanofdehoudinggoedoffoutis.

Dezehoudingis goed / fout.

c. Bekijkdefotoengeefaanofdehoudinggoedoffoutis.

Dezehoudingis fout / goed

d. Bekijkdefotoengeefaanofdehoudinggoedoffoutis.

CONCEPT

Dezehoudingis fout / goed

e. Gaaantafelzittenzoalsjenormaalookzit.Laateenklasgenooteenfotovanjemaken.Vergelijkdezefoto methetvoorbeeldvaneenjuistezithouding.Beoordeeljeeigenzithoudingkritisch.Hoezitjealsjehuiswerk maakt?Entijdensdeles?Isjehoudingaltijdgoed?Legjeantwoorduit.

f. Schrijfvoorjezelfeventueleverbeterpuntenop.Leverjefotoin.

g. Gastaanzoalsjenormaalookstaat.Laateenklasgenooteenfotovanjemaken.

Vergelijkdezefotomethetvoorbeeldvaneenjuistestahouding.Beoordeeljeeigenstahoudingkritisch.Hoe stajealsjeinderijstaatbijdesupermarkt?Ofalsjemetiemandstaattepraten?

h. Schrijfvoorjezelfeventueleverbeterpuntenop.Leverjefotoin.

Opdracht7 Aanhetbureau

a. Eenjuistewerkhoudingisheelbelangrijk. Waarmoetjeoplettenalsjeveelachterdekassawerkt?Noemminstenstweepunten.

https://stock.edu-actief.nl/mediafiler/start/mediabank?fc=browse&queryid=ab3a6ff4f611596b1d03eade38f8d180&order=rank&column=9&listview=overview&view=preview&fileid=176&fuid=dir26%2Fhouding%20kassa%20antwoord.jpg Aanpassing:bordjemetkassa1weghalen.Ditisdezelfdeafbeeldingalsuitdetheorie,maardanzondertekstindekaders.

b. Combineeriedereomschrijvingmethetjuistevakje.

platopdegrondofopeenverhoging

bovenkantopooghoogte

opjuistehoogtemetsteuninderug ineenrechtehoek

Opdracht8 Tips

a. Noteerdriealgemenetipsvooreenjuistewerkhouding.

b. Hoekunjeopeenveiligemanierzwarespullentrekkenenduwen?Kiesdejuistewoorden.

1.Duwoftrekmeteen rechte / bolle / holle rug.

2.Duwoftrek mettweehanden / metéénhand / zonderhanden

CONCEPT

3.Haaldekrachtzoveelmogelijkuitje benen / armen / rug.

Verplaatsen

Inhetmagazijnstaateendoosopéénmeterhoogte.Jemoetdedoosverplaatsennaareenanderestellingtien meterverderop.Daarplaatsjededoosweeropéénmeterhoogte.Dedoosis60×60×50cmenweegtongeveer 30kg.

c. Beschrijfkorthoejeditaanpakt.

6.3Risico-inventarisatieen-evaluatie

Elkbedrijfdatpersoneelindienstheeftmoeteen risico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E) doen.Ditiseen onderzoekwaarinhetbedrijfbekijktwelkerisico’serzijnvoordegezondheidenveiligheidvandemedewerkers. Doorderisico’stebeschrijvenenaantepakken,verlaagjehetrisicoopongelukken,gezondheidsschadeen calamiteiten(noodsituaties).Een calamiteit iseenonverwachtegebeurtenisdiegrotenadeligegevolgenheeft, zoalseenongelukofbrand.

Risico’sverminderen

EenRI&Ebestaatuittweedelen:inventarisatieenevaluatie.Jebrengtderisico’sinkaart.Jemaakteenlijstvan allerisico’s(inventarisatie)enbepaalthoegrootenernstigdezerisico’szijn(evaluatie).Bijdeevaluatiekijkje watdegevolgenkunnenzijnvandezakendiebijdeinventarisatiezijnaangetroffen.

DeRI&Emoet:

• decompleteorganisatieomvatten

• betrouwbaarzijn

• schriftelijkwordenvastgelegd

• actueelzijn

• aandachtbestedenaanbijzonderegroepenwerknemerszoalsjeugd,gehandicapten,ouderenenflexwerkers

• alsresultaateenplanvanaanpakhebben.

Zelfdoenofuitbesteden

EenorganisatiekaneenRI&Ezelfuitvoeren.Eenmedewerkerdiedaarvoorisopgeleidlooptmeteenchecklist doorhethelebedrijfenkijkthoedewerkomstandighedenzijn.

JekuntdeRI&Eooklatenuitvoerendoororganisatiesmetexpertsopditgebied,zoalseenarbodienst.Een arbodienst iseenorganisatiedieondernemershelptbijhetopstellenenuitvoerenvanhetarbobeleid.Zokan dewerkgevereenarbodienstinhurenomtehelpenbijhetopstellenvaneenRI&E,maarbijvoorbeeldookbijhet begeleidenvanziekewerknemers.

Alsjeeenoverzichthebtvanderisico’s,maakjeeenplanvanaanpak(PvA).Hetdoelvanditplanishetverminderen vandeveiligheids-engezondheidsrisico’sdiemedewerkersbinnenhetbedrijflopen.

Risico-inventarisatie

Bijdeinventarisatievanderisico’ssteljeeenlijstopvandeveiligheids-engezondheidsrisico’svoormedewerkers binnenjewinkel.Jekijkthierbijnaardegevarendieerzijnenwelkerisicobeperkendemaatregelenerzijngenomen.

Binnendedetail-engroothandelzijnerRI&E-instrumenten(stap-voor-staphandleidingen)voorveelverschillende branches.VaakzijndieRI&E-instrumentendigitaalbeschikbaarengratisvoorledenvandebrancheorganisatie (viawww.rie.nl).

BijdeRI&Ekijkjenaardemanierwaaropjedearbeidsbelastingkuntverlagen,bijvoorbeelddooreenjuiste inrichtingvanwerkplekken.

Derisico-inventarisatieen-evaluatiegaatover:

• inrichtingvandewerkplek

• stressfactoren

• gevaarlijkeomstandigheden

• brand,ongevallenencalamiteiten

• overigerisico’s.

Inrichtingvandewerkplek

Bijdeinrichtingvanwerkplekkenmoeteenwerkgeverdezeplekkenzoveiligengezondmogelijkinrichten,zodat dekansopschadezokleinmogelijkis.

Dewerknemermoeteengoedewerkhoudingaannemenbijdewerkzaamheden.Inderetailbestaatbijvoorbeeld hetrisicovaneenverkeerdehoudingbijdeontvangstenopslagvangoederen,bijhetaanvullenvanproducten indewinkelenbijhetafrekenenaandekassa.

Dewerkgeverkanafwisselinginherhalendewerkzaamhedenproberenaantebrengen,bijvoorbeeldbijhet inroosterenvandewerkzaamheden.

Vakkenvullen

Bijhetvullenvanvakkendenkjemisschiennietmeteenaanhetgebruikvaneenopstapje,maarhetkanhelpen omniettevertehoevenreiken.Datopstapjemoetdanwelstevigzijn,andersishetnognietveilig.

Reikennaareenhoogvak.

VoordeRI&Eonderzoekjebijvoorbeeldookhetrisicoopvallenofstruikelen.Ditgevaarkanaanwezigzijnalser hoogteverschillenzijnofalsmedewerkersophoogtewerken.Ooksnoerenofrondslingerendevoorwerpen vergrotendekansopvallen.

Omgevingsfactorenkunneninvloedhebbenopdewerkplek:

• Geluidendielangdurigaanwezigzijnvormeneenrisicovoordemedewerker.Doorlangdurigeblootstelling aangeluidkaneenmedewerkergehoorschadeoplopen.

CONCEPT

• Temperatuur(klimaatenventilatie)iseenrisicowanneermedewerkerswerkenbijhogeoflagetemperaturen. Ookkunnenbijbepaaldetemperaturenbacteriënofandereziekteverwekkerssnelgroeien.Bijlage temperaturenkanergladheidontstaan.Werkeninkoelcellenvraagtomextraaandachtbijde risico-inventarisatie.

• Ermoetvoldoendelichtzijnomjewerkzaamhedenuittevoeren,bijvoorkeurdaglicht.Teveelzonlichtof verkeerdafgesteldkunstlichtkanhetwerkennegatiefbeïnvloeden.

Stressfactoren

Stresswordtveroorzaaktdoorpsychosocialeomstandigheden.Ongewenstgedrag,zoalsagressie,kankomen vanmedewerkersofvanbuitenstaanders.Medewerkerskunjetrainenomhiermeeomtegaan.Ookkande werkgeverindehuisregelsvoorklantenenvoorwerknemersaangevenwelkegrenzenerzijnaangedraginde winkel.

Eenstevigkratgebruiken.

Eennegatieve werksfeer iseenrisicovoormedewerkers.Dewerksfeerisdebelevingvandewerknemersvande werkomgeving.Wanneerdewerksfeernegatiefis,meldenmedewerkerszichvakerziek.Desfeerophetwerkkan verpestwordendoorbotsendekarakters,onduidelijkeeisenaanmedewerkers,onduidelijkeverwachtingen, gebrekaanstructuurenregelmaat,miscommunicatie,pestenendiscriminatie.Daaromisookdewerksfeer onderdeelvandeRI&E.

Negatievewerksfeer.

De werkdruk isdebelevingvandegevraagdeprestatiesophetwerk.Eenrisicovaneenhogewerkdrukisdat medewerkerscontinustresservaren.Mensenverschillenindematewaarinzestressaankunnen.Wanneerde hoeveelheidstressgroterisdanwateenmedewerkeraankan,heeftdatmeestaltotgevolgdathijziekwordt.Hij kanlastkrijgenvanklachtenzoalshoofdpijn,buikpijn,hyperventilatie,agressie,vraatzuchtenovermatigalcoholofmedicijngebruik.

Werktijden vormeneenrisicofactorbijonregelmatigewerktijdenenbijwerkeninploegendienstofnachtdienst. VoorderetailisdeArbeidstijdenwetvantoepassing.VoordeRI&Emoetjekijkennaardepauzesenrusttijden.

WatzegtdeArbeidstijdenwet?

Erzijnvasteafsprakenoverhetaantaluurdatjeperdagenweekmagwerkenenhoeveelrusttijdjemoetnemen. DezestaanindeArbeidstijdenwet(ATW).Alleenovernachtdienstenmogenandereafsprakengemaaktworden. Diestaandaninjecao.Ookkunnenerafsprakenoverarbeidstijdenzijntussenjewerkgeverende ondernemingsraad(or)ofpersoneelsvertegenwoordiging(pvt).

Hoeveeluurmagikwerken?

• Jemagmaximaal12uurperdagennietmeerdan60uurperweekwerken.

• Jemagnietiedereweek12uurperdag(hetmaximaleaantaluur)werken.

Wanneerhebikpauze?

• Jerusttijdmoetdagelijksminimaal11uurzijnvaniedere24uur.Hebjeeendaggewerkt,danmagjevolgende dienstnietbeginnenbinnen11uur.

• Jewerkgevermagweljerusttijdeensinde7dageninkortentot8uur.

• Jewekelijkserusttijdis36urenachterelkaarperweek.

• Alsdatnietlukt,moetjeineenperiodevan14dagenminimaal72urenachterelkaarrusten.Ditkunjeopsplitsen inperiodesvanminstens32uur.

• Jehebtalswerknemeriederjaarrechtoptenminste13vrijezondagen.

Kijkvooralleafsprakenookinjecaoenjecontractofarbeidsovereenkomst.

FNV.

Gevaarlijkeomstandigheden

Zijnermachinesopdewerkplek,danmoetenmedewerkersdaarveiligmeekunnenwerken.Denkbijvoorbeeld aanwerkenmeteensnijmachine.

Desnijmachineisvooreendeelafgeschermd.

Werkenmet gevaarlijkestoffen brengtrisico’smetzichmee.DaarommoetjeindeRI&Ebeschrijvenmetwelke gevaarlijkestoffendemedewerkerswerkenenwelkerisico’szedaarbijlopen.Denkbijvoorbeeldaan ontploffingsgevaarofhetrisicoophetinademenvangevaarlijkegassen.

Eenwerkgeverisverplichtom persoonlijkebeschermingsmiddelen(PBM’s) terbeschikkingtestellenalsdat nodigisendewerknemerisverplichtomzetegebruiken.Werkjemetzwareartikelenineenmagazijn,danzijn veiligheidsschoenenindatmagazijnverplicht.

CONCEPT

HetisbelangrijkomineenRI&Enategaanofjehetgebruikvandezemiddelenkuntuitsluiten,doorteonderzoeken ofjedegevaarlijkesituatiekuntvoorkomen.

Ookrisico’sopbesmettingenmoetjeindeRI&Eopnemen.DenkbijvoorbeeldaanvirusziektenzoalsCOVID-19. Ineenwinkelkunnenklantenenpersoneelinsommigesituatiesblootgesteldwordenaanditvirus.Daarom moetenbedrijvenmaatregelennemenombesmettingenverspreidingtegentegaan.Derisico’sendemaatregelen moetenopgenomenwordenindeRI&E.

Brand,ongevallenencalamiteiten

BijdeRI&Eiseenbelangrijkonderdeelhetrisicoopgroteongelukken,brandofanderecalamiteiten,zoalseen overstromingofeenoverval.DoormiddelvandeRI&Eprobeerjeomeenbeeldtekrijgenvandezerisico’svoor jouwbedrijf.

Bijbrandineenbedrijfspandmoetiedereendenooduitgangkunnen vinden.

Overigerisico’s

AlsjeallepuntenuitdeRI&Ehebtafgewerkt,moetjenognagaanoferinhetbedrijfmogelijkspecifieke omstandighedenzijn.Jebenoemtderisico’sdiespeciaalvoorjouwbedrijfgeldenennietineenvandeandere categorieënpassen.

Planvanaanpakopstellen

Nahetinventariserenenevaluerenvanderisico’ssteljeeenplanvanaanpak(PvA)op.Inditplangeefjeaan welkemaatregelendewerkgevermoetnemeninverbandmetdegeconstateerderisico’s.Ermoetookinstaan opwelketermijnjedezemaatregelenmoetnemen.Hetuitgangspuntbijhetplanvanaanpakmoetzijndat voorkomenbeterisdangenezen.Veelvandemaatregelenzijnpreventievemaatregelen.Datbetekentdatje probeertrisico’steverkleinenencalamiteitentevoorkomen.

Ineenplanvanaanpakstaatonderandere:

• welkemaatregelenhetbedrijfmoettreffenbijwelkgeconstateerdrisico

• hoehetbedrijfdemaatregelenmoetnemen

• wieerverantwoordelijkisvoordeuitvoeringervan

• welkemiddelendiepersoonkangebruiken

• wanneerdemaatregelenmoetenzijnuitgevoerd.

DemaatregeleninhetPvAmoetenervoorzorgendatmedewerkersminderrisicolopenophunwerk.Daarnaast moethetbedrijfzorgendathetmetdezemaatregelenvoldoetaandeArbowet.

CONCEPT

Opdracht9 Risico-inventarisatie&-evaluatie

a. Watiseenrisico-inventarisatieen-evaluatie?

b. WaarmoeteenRI&Eaanvoldoen?Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden. schriftelijkwordenvastgelegd alsresultaateenplanvanaanpakhebben alleziekmeldingenbevatten actueelzijn defunctiebeschrijvingvanwerknemersvastleggen aandachtbestedenaanbijzonderegroepenwerknemers allerisico’suitsluiten geenonderscheidmakentussenverschillenderisico’s decompleteorganisatieomvatten

c. Watiseenrisicoophetgebiedvanwerksfeer?Kieshetjuisteantwoord. ziekteenoververmoeidheid pestenendiscriminatieopdewerkvloer rug-enschouderklachten gehoorbeschadiging

d. Waaromzijnjongewerknemerskwetsbaardervoorbedrijfsongelukkendanouderemedewerkers?

Opdracht10 Risico-inventarisatie

a. WelkeonderwerpenzijnonderdeelvaneenRI&E?Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden. ongewenstgedragenwerkdruk huisregels persoonlijkebeschermingsmiddelen winkelopeningstijden werktijden omgevingsfactoren verveling fysiekebelastingendeinrichtingvanwerkplekken

b. Hetopleidenvanmedewerkersiseenvandemogelijkhedendiewerkgevershebbenomrisico’sopschade voorveiligheidengezondheidteverminderen.

Legmeteenvoorbeelduithoejedooropleidingeenrisicokuntverlagen.

CONCEPT

6.4Risicosituatiesenmaatregelen

Elkjaargebeurenerheelwatbedrijfsongevallenenkomenmensenmetwerkgerelateerdegezondheidsklachten thuistezitten.HetdoelvandeArbowetisomditzoveelmogelijktevoorkomen.Tochdoenzichrisicosituaties enarbeidsongevallenvoor.

Risicosituatie

Jespreektvaneen risicosituatie alsereenongelukzoukunnengebeuren.Jemoetrisicosituatiesmeldenbijje leidinggevende.ZokanhetbedrijfvoorvallenensituatiesmeenemenindeRI&E.Ookkanhetbedrijfonmiddellijk maatregelennemenomherhalingtevoorkomen.

Pechof...

Ervalteendoosuitdestelling,omdaterslordigis gestapeld.Erliggenookdozenopdegrondwaarover jekuntstruikelen,metmogelijkschadeaan medewerkersofartikelentotgevolg.Erisniemand gewondgeraakt,nogniet.Maardevallendedoostoont eenrisicosituatie.Dedozenhaddenopeenmedewerker terechtkunnenkomen.

Rommelinhetmagazijn.

Nietallerisicosituatieszijnevenduidelijk.Sommigewerksituatiesvormenpaseenrisicoalszelangdurigaanwezig zijn.Daaromvragenleidinggevendenregelmatigaanmedewerkersoferlichamelijkeofpsychosocialeklachten zijn.Alsersignalenvanrisicosituatiesdoorlangdurigeverkeerdebelastingzijn,kaneractiewordenondernomen, zoalshetverlagenvandewerkdruk,ergonomischeinrichtingvandewerkplekofwerkinstructiesgerichtopgezond enveiligwerken.

Arbeidsongeval

Eenarbeidsongevaliseenongevalvaneenmedewerkerophetwerkofonderwerktijd.Daarbijlooptdemedewerker lichamelijkeen/ofpsychischeschadeop.Ongelukkentijdenshetwoon-werkverkeervallennietonder arbeidsongevallen.

CONCEPT

Meldingsplicht

De NederlandseArbeidsinspectie zorgtervoordatbedrijvenzichaanderegelsvandeArbowethouden.Een ernstigbedrijfsongevalmoetdewerkgeverdirectmeldenbijdeNederlandseArbeidsinspectie.Ditnoemjeeen meldingsplicht.Ditgeldtvoorongevallenmet:

• overlijden

• blijvendletsel

• ziekenhuisopname.

Erisblijvendletselbijamputatie(verliesvanarmenofbenen),blindheid,chronische(blijvende)lichamelijke klachtenofklachtennaeentraumatischegebeurtenis.

DeNederlandseArbeidsinspectiezalmeestalzosnel mogelijknademeldingeenonderzoekinstellen.De inspecteurmoetdesituatieterplaatsebeoordelen. Daarommoetdeongevalssituatiezoveelmogelijk ongewijzigdblijven(metuitzonderingvande maatregelenomnogmeerletselofschadete voorkomen).

Maatregelen

Demanagerofondernemerheeftdetaakomdearbeidsomstandighedenteoptimaliseren.Daarvoorneemthij maatregelenom(arbeids)ongevallenenmentaleoffysiekeschadedoorhetwerktevoorkomen.Maatregelen moetenindevolgendevolgordewordengenomen:

1.bronaanpak

2.technischeoforganisatorischemaatregelen

3.persoonlijkebeschermingsmiddelen

4.waarschuwen.

Bronaanpak

Bronaanpakbetekentdatjehetrisicobijdebronprobeerttebestrijden.Maakteenapparaatbijvoorbeeldveel lawaai,danbestaatermisschieneenminderlawaaierigtype.

Technischeoforganisatorischemaatregelen

Doortechnischeoforganisatorischemaatregelenbeschermjemedewerkerstegenrisicosituaties.Staatereen broodsnijmachineindebakkerij?Zorgdanbijvoorbeelddathetsnijgedeelteisafgeschermdmeteenbeschermkap (technischemaatregel)endatalleenbevoegdpersoneelhetapparaatmaggebruiken(organisatorischemaatregel).

Eenalgemenevormvanorganisatorischemaatregelenzijnhuisregels.

Huisregels

Ondernemingenstellenvaakvoorhunarbobeleidhuisregelsopvoordemedewerkers. Huisregels ofeen bedrijfsreglementgaanover:

• werktijden,overwerk,pauzes,vakantieenvrijedagen

• criminaliteitspreventie

• diefstaldoordewerknemer

• veiligheid/arbovoorschriften

• gedragscodes.

Meldeenbedrijfsongeval.

Persoonlijkebeschermingsmiddelen(PBM's)

Eenmedewerkermoetinbepaaldesituatiespersoonlijkebeschermingsmiddelen(PBM’s)dragenom gezondheidsklachtentevoorkomen.Eenpersoonlijkbeschermingsmiddeliseenuitrustingdiejebeschermttegen veiligheids-ofgezondheidsrisico’s.Denkbijvoorbeeldaanvoetbeschermingdoorschoenentedragenmeteen hardeneusenverstevigdezolen.

Persoonlijkebeschermingsmiddelenzijnpaseenoplossingwanneerhetnietluktommeteenbronaanpakof maatregelenrisicovollesituatiestevoorkomen.

Werkgeverskunnenpersoonlijke

beschermingsmiddelen(PBM’s)terbeschikkingstellen, bijvoorbeeld:veiligheidshandschoenen, veiligheidsbrillen,veiligheidsschoenen, veiligheidshelmenengehoorbescherming.

Veiligheidshesje

Insteedsmeeromstandighedengebruikjeeen veiligheidshesje.Nietalleeninhetdonker,maarook bijvoorbeeldineenruimtewaarveelheftrucksrijden ofbijhetlossenvaneenvrachtwagen.Eenhesjemaakt jebeterzichtbaarendaardoorminderkwetsbaar.

CONCEPT

Werkenmeteenveiligheidshesjeaan.

Eenwerkgeverkanmetpictogrammenaangevendathetdragenvanpersoonlijkebeschermingsmiddelenverplicht is.

Devolgendesymbolenkunjetegenkomenalsjepersoonlijkebeschermingsmiddelenmoetdragen,bijvoorbeeld ineenmagazijn.

Veiligheidsschoenen

Veiligheidshesje

Gehoorbescherming

PBM:schoenenmetverstevigdezolen.

Beschermtjevoetentegen vallendevoorwerpen.

Veiligheidshelm

Beschermtjehoofdtegen vallendevoorwerpen.

Waarschuwen

Vergrootjezichtbaarheid.

Veiligheidshandschoenen

Beschermtjehanden tegenscherpevoorwerpen enschadelijkemiddelen.

Beschermtjeorenalser veellawaaiis.

Veiligheidsbril

Beschermtjeogentegen schadelijkestoffenen rondvliegendedeeltjes.

Jekuntmedewerkersenklantenwaarschuwenvoorgevaarmetteksten,bordenofpictogrammen.Bijhetnemen vanmaatregelentegenrisicosituatiesishetinprincipedelaatstestap.Eerstprobeerjede(werk)omgevingveiliger temakenenderisico’sopanderemanierenteverkleinen.

Hetgebruikvanwaarschuwingenisdelaatstejarentoegenomen,omdatveelmensenlieverhetzekerevoorhet onzekerenemenenookwaarschuweninsituatieswaarindepraktijkhetrisicoopeenongevalnietgrootis.

Bordenenpictogrammen

Ommenseneroptewijzendatzealtijdveiligmoetenhandelen,zijnerbordenenpictogrammen.Een pictogram iseenmededelingindevormvaneeneenvoudigeafbeelding.Vaakzijndepictogrammenzoduidelijkdatje vanzelfweetwatdebetekenisis.

CONCEPT

Erzijnverschillendesoortenwaarschuwingen:

Veiligheidspictogram

Groenoprechthoekigvlak

(Nood)uitgang:Jezietdeze bordenbijelkeuitgangvan eenwinkelofmagazijn.

Uitlegvoorbeeld

Voorbeeld

Kenmerken

Soort

Voorbeeld Kenmerken Soort

Gebodsborden

Verbodsborden

Rondeblauweborden,die aangevendatjeietsmoet doen

Rondebordenmeteen roderandenschuinerode streep

Waarschuwingspictogrammen

Geledriehoekigeborden meteenzwarterand

Gevaarlijkestoffenpictogrammen

Ruitvormigebordenmet eenroderand

Waarschuwingspictogrammen

Uitlegvoorbeeld

Veiligheidsschoenen dragenisverplicht, bijvoorbeeldineen magazijn.

Verbodentoegangvoor onbevoegden,bijvoorbeeld ineenmagazijnmet gevaarlijkestoffen.

Gevaaromuitteglijden. Ditplaatsjebijvoorbeeld nadatjedevloergedweild hebt.

Ditgiftigeproductkan gevaarlijkzijnbijinname doorjeneus,mondofvia dehuid.

Degelewaarschuwingspictogrammengebruikjebijvoorbeeldomtewaarschuwenvoorop-enafstapjesofals erelektriciteitsvoorzieningenzijnwaarmedewerkersenklantenuitdebuurtmoetenblijven,zoalseen elektriciteitskastjeopdeparkeerplaats.

Waarschuwingspictogram

CONCEPT

Betekenis

Waarschuwingelektrischespanning

Waarschuwingvoorgevaarlijkeelektrischespanning.

Struikelgevaar

Dezewaarschuwinggebruikjewanneerereenverhogingofdrempeliswaarovermensen zoudenkunnenstruikelen.

Betekenis Waarschuwingspictogram

Valgevaar

Dezewaarschuwinggebruikjewanneerergevaarisomnaarbenedentevallen, bijvoorbeeldvaneenverdiepingsvloerineenmagazijn.

Opdracht11 Risico’s

a. Welkerisico’skomenvolgensjouvaakvoorinderetail?Noemerdrie.

b. Geefeenvoorbeeldbijelkrisicodatjebijdevorigevraaggenoemdhebt.

c. Beschrijfhoejehetrisicoopvallenkuntvoorkomen.

d. Hoekaneenrisicosituatieaanleidinggevenomdearbozorgteverbeteren?

Opdracht12 Borden

a. Koppelhetjuistewoordaanhetjuistepictogram.

CONCEPT

veiligheidsbril

veiligheidshelm

veiligheidshesje

veiligheidshandschoenen

gehoorbescherming

veiligheidsschoenen

b. Ommenseneroptewijzendatzealtijddeveiligheidinachtmoetennemen,zijnerbordenontworpenwaarop bepaaldepictogrammenstaan.

c. Somsziejeergensditbord.WelkePBM’smoetjedragenalsjeditbordtegenkomt? Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden.

gehoorbeschermers veiligheidsbril veiligheidshelm veiligheidshesje veiligheidshandschoenen

d. NoemeenvoordeeleneennadeelvaneengebodsbordwaaropmeerderePBM’sstaan.

CONCEPT

6.5Aansturenvanhetarbobeleid

DeArbowetgeeftbedrijvendeopdrachtomtezorgenvoordeveiligheid,degezondheidenhetwelzijnvande medewerkersopdewerkplek.IndeArbowetstaatdatwerkgeversenwerknemersmoetensamenwerkenaan eengezondeenveiligewerkomgeving.

Dewerkgevermoetzorgenvoordejuisteomstandigheden,hulpmiddelen,bedrijfsregelsenvoorlichting.De werknemermoetzichaandezerichtlijnenenregelshouden.

Wettelijkebasis

Dewetgevingvoorarbeidsomstandighedenisingedeeldinvierniveaus:

B.

A.

Arbowet

De Arbowet vormtdekern.Erstaangeenconcreteregelsin,maaralgemenerichtlijnenvoorhetarbobeleidin bedrijven.Dieregelsgeldenvooralleplekkenwaararbeidwordtverricht.

Arbobesluit

Het Arbobesluit iseenuitwerkingvandeArbowet.Hierinstaanoverheidsbesluitenzoalsregelsvoorwerktijden, specialedoelgroepenzoalsjeugdigeenzwangerewerknemersenregelsvoordeblootstellingaangevaarlijke stoffen.DewerkgeverendewerknemermoetenzichallebeihoudenaanhetArbobesluit.

Arboregeling

De Arboregeling isweereenverdereuitwerkingvanhetArbobesluit.IndeArboregelingstaanconcrete voorschriften.Bijvoorbeelddeeisenwaararbeidsmiddelenaanmoetenvoldoenofhoeeenarbodienstzijn wettelijketakenexactmoetuitvoeren.

Arbocatalogus

Ineen arbocatalogus beschrijvenwerkgeversopeigeninitiatiefhoezezullenvoldoenaanvoorschriftenvoor veiligengezondwerken.Indearbocatalogusstaanmaatregelenbeschrevendiejehiervoorkuntinzetten. Bedrijvenkunnenzelfeenarbocatalogusopstellenofzichaansluitenbijdearbocatalogusvanhunbranche.

Arbocatalogusretailmode,schoenenensport.

DeArbeidsinspectiebekijktofdearbocatalogi(meervoudvanarbocatalogus)dievooreenhelesectorofbranche zijnopgesteldvoldoenaandeeisen.

Nutennoodzaakvaneenarbocatalogus

Hetisnietverplichtomeenarbocatalogustehebben.Maareenarbocataloguswordtgezienalseengoeduitgewerkt systeem,metregelsvoorgezondeenveiligearbeidsomstandigheden.Alseenbedrijfduswerktmeteendoorde InspectieSZWgoedgekeurdearbocatalogus,danvoldoethetbedrijfaandewettelijkenormenenvoorschriften. Oparboportaal.nlkunjeeenoverzichtvindenvangoedgekeurdearbocatalogi.

ArbowetenRI&E

HetuitvoerenvaneenRI&Eenhetopzettenenbijhoudenvaneensysteemvoorarbozorgisvoorveelwerkgevers enleidinggevendengeentopprioriteit.Het ‘komterbij’ envraagtextratijd,inspanningenkennis.Tijdensde risico-inventarisatiegajenaopwelkemanierjearbozorgkuntintegrerenindebedrijfsvoeringenhoejekunt zorgenvoorvoldoendeaandachtvoorditaspectbinnenjeleidinggevendetaken.

IndearbowetstaatomschrevenwaardeRI&Epreciesaanmoetvoldoen.Erzijnveelonderwerpenwaarjerekening meemoethouden.

ArbowetenRI&E

Inartikel5vandeArbowetstaatwaareenRI&Eaanmoetvoldoen.Ditkomtneerophetvolgende:

• IndeRI&Emoetendegevaren,risicobeperkendemaatregelenenrisico’svoorbijzonderecategorieënvan werknemerszijnbeschreven.

• IndeRI&Emoetaandachtwordenbesteedaandewijzewaaropwerknemerstoeganghebbentotde preventiemedewerkers,degeregistreerdebedrijfsarts,degecertificeerdehogereveiligheidskundige,de gecertificeerdearbeidshygiënist,degecertificeerdearbeids-enorganisatiedeskundigeofdegecertificeerde arbodienst.

• Inhetplanvanaanpakmoetdewerkgeveraangevenwelkemaatregelenhijneemtomrisico’stevoorkomen oftebeperken.Daarbijmoetstaanbinnenwelketermijndemaatregelenwordengerealiseerd.

• DeRI&Emoetsteedswordenaangepastalsdaaraanleidingtoeis.Denkhierbijaanopgedaneervaringen, gewijzigdewerkmethodenofarbeidsomstandighedenofdestandvandewetenschap.

• Komeneruitzendkrachtenwerken,danmoetdewerkgeverhetuitzendbureauvoorafdeRI&Etoesturen.

• WerknemersmoetendecompleteRI&Eenplanvanaanpakkunneninzien.

Wetten.overheid.nl(bewerkt).

Eenmanagerofondernemerkanopverschillendemanierendemedewerkersbetrekkenbijhetveiligwerkenen derisico-inventarisatie.Medewerkerskunnenbijvoorbeeldaangemoedigdwordenom:

• onveiligesituatiestebenoementijdensteamvergaderingenofinfunctioneringsgesprekken

• bijbepaaldewerkzaamhedenaltijdPMB’stegebruiken,bijvoorbeeldhetdragenvaneenveiligheidshesjebij hetlossenvandevrachtwagen

• zichtemeldenbijeenpreventiemedewerker,debedrijfsartsofeenvertrouwenspersoonalszehetideehebben datzenietoptimaalkunnenfunctioneren

• zichintezettenvoorhetuitvoerenvaneendeelvandeRI&E.

RI&Elatentoetsen

NadatjeeenRI&Ehebtuitgevoerdeneenplanvanaanpakhebtopgesteld,moetjedezeinsommigegevallen voorleggenaaneengecertificeerdearbodienstofeengecertificeerdearbodeskundige.Zijtoetsen(beoordelen) ofdeRI&Ecompleetenbetrouwbaaris.DaarnaastcontrolerenzeofdeRI&Evoldoetaandenieuwsteinzichten enontwikkelingenvoorveiligengezondwerken.Vervolgensgevenzedewerkgeveradviesterverbetering.

HetlatentoetsenvaneenRI&Ekanverplichtzijn.Oftoetsingverplichtishangtafvandebedrijfsgrootteenofer eenerkendRI&E-instrumentisgebruikt.

CONCEPT

Bron:www.rie.nl.

Controleoparbo

Eenbedrijfmoeterzelfvoorzorgendathetdearboregelsnaleeft.Hetbedrijfmoetdemedewerkersdaarbijde hulpmiddelengevendiezenodighebben.Demedewerkersmoetenderegelsenhulpmiddelenvervolgensopde juistewijzetoepassen.

Omtevoorkomendatarboregelsgeschondenworden,zijnertweesoortencontroles:

• zelfinspectie

• NederlandseArbeidsinspectie.

Zelfinspectie

Eenbedrijfkanzelfinspecterenofdearboregelswordennageleefd.Deze zelfinspectie wordtvaakdoorhet hoofdkantooruitgevoerd.Omdatditbestlastigkanzijn,heeftdeNederlandseArbeidsinspectieinspectietools gemaakt.

Bekijkopdewebsitedeinformatieoverzelfinspectie.

CONCEPT

NederlandseArbeidsinspectie

DeNederlandseArbeidsinspectiezorgtervoordatbedrijvenzichaanderegelsvandeArbowethouden.Zekijken bijvoorbeeldofbedrijvenzichhoudenaandeWetminimumloonenminimumvakantiebijslagenzesporenfraude enuitbuitingop.

TakenNederlandseArbeidsinspectie

DeNederlandseArbeidsinspectieinspecteertvooral op:

• risicovoorgezondheidenveiligheidvan medewerkers

• illegalemedewerkers

• telangewerktijden.

DeNederlandseArbeidsinspectieonderzoektvooralbedrijvenbinnenbrancheswaargroterisico’szijnophet gebiedvanveiligheidengezondheid.Deonderzoekendoenzeaandehandvanklachtenofongevallendiezijn gebeurd.

BevoegdhedenNederlandseArbeidsinspectie

DeNederlandseArbeidsinspectieheeftbepaaldebevoegdhedenomdeinspectiesenonderzoekenuittevoeren. ZoheeftdeNederlandseArbeidsinspectietoegangtotalleplekkenwaarwordtgewerkt.Ookheeftdezeinstantie toestemmingvandeoverheidombepaaldegegevenseninformatietekopiërenenmeetenemen.

Maatregelen

DeNederlandseArbeidsinspectiezalmaatregelentreffenalsdezezietdatbedrijvenzichnietaandeArbowet houden.DeNederlandseArbeidsinspectiekandevolgendemaatregelentreffen:

• mondelingeafspraak

Bijeenlichteovertredingmaaktdeinspecteureenmondelingeafspraakmetdewerkgever.

• waarschuwingofeis

Deinspecteurkaneenschriftelijkewaarschuwingofeeneistotnalevingvandewetgeven.Dewerkgeverheeft eenbepaaldeperiodeomdeovertredingopteheffen.Isdatnietgelukt,dankrijgtdewerkgevereen boeterapport.

• boeterapport

Dewerkgeverkrijgteenboeterapportbijeenernstigeovertredingofalsdeeerdereovertredingnietis opgeheven.

• werkstilleggen

BijernstiggevaarvoordeveiligheidofgezondheidvanmedewerkerskandeNederlandseArbeidsinspectie hetwerkstilleggen.Tegelijkertijdwordtereenboeterapportopgemaakt.

• proces-verbaal

Bijeenmisdrijfofernstigeovertredingwordtereenproces-verbaalopgemaakt.Ookwordthetwerkstilgelegd.

• lastonderdwangsom

Voerthetbedrijfdemaatregelennietuit,dankandeInspectiehetbedrijfeendwangsomopleggen.

Vitaliteit

Hetdoelvanveelwerkgeversisdatwerknemershunwerkgoeddoen,efficiënt,metenthousiasmeengroteinzet. Jehebthetdanoverdevitaliteitvanmedewerkers. Vitaliteit isdegeestelijkeenlichamelijkegesteldheidvan mensen.Eenvitaaliemandbeschiktoverenergieenveerkrachtomgemotiveerdzijnwerktedoen.

CONCEPT

Vitaliteitkanbevorderdofbelemmerdwordendoorhetwerk.

Demanagerofondernemerkanvitaliteitalsgespreksonderwerpopnemenbijfunctioneringsgesprekkenen teamvergaderingen.Hetisnietvooriedereeneenvoudigomtesprekenover(eengebrekaan)vitaliteit.De thuissituatievaneenmedewerkerkaninvloedhebbenophetwerk.Zokaniemanddienetvaderisgewordenof diedezorgheeftvoorzijnmoedertijdelijkminderenergiehebbenvoorhetwerk.Daarkunjerekeningmee houden,bijvoorbeelddooreenmedewerker:

• takentegevendiewatminderconcentratievergen

• eengunstigroostertegeven

• teontzienencollega’stevragenwatmeertedoen.

Ziekteverzuimbegeleiding

DerechtenenplichtenindeArbowetgeveneenbasisaanwerkgeversenwerknemersomdevitaliteitvan medewerkerstebehoudenentebevorderen.Eeninstrumentdatdaarvooringezetwordtis ziekteverzuimbeleid. OokdatiseenverplichtingvandewerkgeverdieindeArbowetstaat.

Werkgeversmoetenzichervoorinzettendatwerknemersnietziekwordenvanhetwerk.Daarnaastmoetenze werknemersdieziekzijn,doorhetwerkofeenandereoorzaak,zogoedmogelijkbegeleiden.

Hetbelangrijkstebijdebegeleidingvanziekewerknemersisomingesprektegaan,rechtstreeksofviaeen arboarts.Alsdeoorzaakvandeziekteofhetverzuimindewerkomstandighedenligt,danmoetdewerkgever extramaatregelenoverwegen.

CONCEPT

Somsbetekentdatvooraldatdemanagerofondernemerbelangstellingtoontvoordewerknemer,informeert naarzijnofhaarsituatieennagaatofenwanneerdewerknemerhulpnodigheeftomweertekunnenwerken.

Somsbetekentditookdatdemanagerofondernemerevenmoetafwachtenomtezorgendatdemedewerker zogoedmogelijkkanherstellen.

Samenveiligwerken

Veiligwerkeniseentaakvoorwerkgeverenwerknemer,voorleidinggevendeenmedewerker.Jebentallemaal verantwoordelijkvooreenveiligeengezondewerkomgevingvoorjezelf,jecollega’sendeklanten.

Alsmanagerofondernemerbenjeuiteindelijkverantwoordelijkvoorhetreilenenzeilenindewinkel.Sinds coronaspeeltgezondheidenhygiëneindewinkeleennogbelangrijkererol.

Watkunjedoenenwaarkunjeoplettenalsmanagerofondernemer?

• Dewerkstressmagniettehoogoplopen.Daarbijmoetjeerrekeningmeehoudendatnietiedereendezelfde grensheeftennagaanofjesignalenzietofhoortzoals ‘klagen’ of ‘vertragen’

• Gezondevoedingisbelangrijk.Alsmedewerkersindekantineeten,kunjebijvoorbeeldzorgenvooreengoede lunch.

• Bewegingisvanbelangvoormedewerkersdieveelzittenofstaan.Zorgvoorafwisselinginhetwerkrooster, enleteropdatzeeengoedewerkhoudinghebben.Biedmedewerkerseventueeleentrainingaan.

• Maakvitaliteitendethuissituatiebespreekbaar.Zorgvooreensociaalveiligewerkomgeving.Roepmedewerkers diegrappenmakentenkostevananderentotdeorde.

• Houdenmedewerkerszichnietaandearboregels,danspreekjeheneropaan.Zijhebbeneenwettelijkeplicht ommeetewerkenaaneengezondeenveiligewerkomgeving.

Intimidatieopdewerkvloer

Intimidatieopdewerkvloerdoorcollega’sofleidinggevende(n)komthelaasvoor.

Voorbeeldenvanintimidatieopdewerkvloerzijn:

• bangmaken,bijvoorbeeldiemandbedreigenofuitschelden

• pesten:iemandtreiteren,negerenofbuitensluiten

• discriminatie:iemandtreiteren,negerenofbuitensluitenompersoonlijkekenmerken,bijvoorbeeldras, godsdienst,seksuelegeaardheidofhandicap

• seksueleintimidatie:verbaaloffysiekseksueelgrensoverschrijdendgedrag,bijvoorbeeldintiemevragen stellenofopmerkingenmaken,naariemandsborstenofbillenkijken,ongewensteaanrakingen.

Intimidatiedoorcollega’sofeenleidinggevendeisvaaknietgoedzichtbaarofaantoonbaar.Envaakschamen slachtofferszichervoor.Tochishetbelangrijkdatzo’nonveiligeenschadelijkesituatiestopt.Dusziejedit gebeurenopdewerkvloerofoverkomthetjouzelf?Blijfhiernietmeerondlopenmaarschakelhulpin,bijvoorbeeld vaneenvertrouwenspersoon.

Benjeverantwoordelijkvooreenveiligewerkvloer?Controleerregelmatigofmedewerkerszichookdaadwerkelijk veiligvoelendoormetheningesprektegaan,opentestaanvoorsuggestiesenintegrijpenalsdatnodigis. Ganaofjeeenvertrouwenspersoonkuntaanwijzen,waarmedewerkersmethunverhaalnaartoekunnenendie kanbemiddelenbijproblemenmetveiligheidopdewerkvloer.

Opdracht13 NederlandseArbeidsinspectie

a. WatzijndedriebelangrijkstetakenvandeNederlandseArbeidsinspectie?

b. WelkezesmaatregelenkandeNederlandseArbeidsinspectienemen?

c. Wanneerkrijgteenwerkgevereenboeterapport?Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden.

bijeenernstigeovertreding bijmeerderelichteovertredingentegelijkertijd alsdewerkgeverhetnieteensismeteenwaarschuwing alseeneerdereovertredingnietisopgeheven

6.6Samenvatting

Hetisbelangrijkomveiligtewerken.DaaromisdeArboweter.Indiewetstaatdatwerknemersveiligengezond moetenkunnenwerken.Jekuntarbeidsbelastingervarendoorfysieke,psychosocialeoffysischeomstandigheden. Daarommoetdewerkgevereenarbozorgsysteemopzetten.

Werkenindehandelbetekentvaaktillenensomstrekkenenduwenbijhetverplaatsenvanartikelen.Ookzulje somslangachterdekassazittenofstaanofwerkenaaneenbureau.Daaromishetbelangrijkdatjeweethoeje dejuistewerkhoudingaanneemt.Ditisonderdeelvaneenergonomischewerkplek.

Meteenrisico-inventarisatie(RI&E)kunjeongezondeofgevaarlijkesituatiesinjebedrijfopsporen.Dewerkgever moeteenplanvanaanpakmakenommaatregelentenemenomdewerkplekzoveiligengezondmogelijkinte richten.

Zijnerrisicosituaties,danheeftdewerknemerdeplichtomdietemelden,zodaterwataangedaankanworden. Gebeurenertochongevallen,danisereenmeldingsplicht.

Maatregelendiejekuntnemenomrisico’steverlagenbeginnenbijdebronvandearbeidsbelasting.Kunjedie nietveranderen,dankunjetechnischeoforganisatorischemaatregelennemen.Alsookdatonvoldoendeis,zijn erpersoonlijkebeschermingsmiddelen(PBM’s)waarmeejeveiligenbeschermdaanhetwerkkunt.Tenslotte kunjemensenwijzenopgevarenmetteksten,bordenofpictogrammen.

DeArbowetisverderuitgesplitstineenarbobesluit,arborichtlijnenenarbocatalogi(perbranche).De ArbeidsinspectiecontroleertofdeArbowetwordtnageleefd.Centraalinalleactiviteitenrondarbobeleidstaat devitaliteitvandewerknemer.

Opdracht14 Indithuis … (plusopdracht)

GebruikhetstappenplanGrafischontwerpmaken.

Schrijftienkortehuisregelsvoordemedewerkersvanhetbedrijfwaarjewerkt.Laatziendatjebegrijptwathet doelisvanarbobeleidenschrijfregelswaarjejezelfookaanhoudt.

Eventueel:maakeenpostermetdaaropdezetienhuisregels.GebruikhetstappenplanGrafischontwerpmaken.

Opdracht15 Goedtillen(plusopdracht)

Werkintweetallen.Maaksameneenposterovergoedenfouttillen.

CONCEPT

a. Eenvanjulliegaatindejuistetilhoudingstaanendoetofhijietsoptilt.Deandermaaktereenfotovan.

b. Nugaatdeanderineenverkeerdetilhoudingstaanendoetofhijietsoptilt.Ookdaarmaakjeeenfotovan.

c. Bespreekmetelkaarwaaromdeenehoudingjuistisendeandereniet.Alsjullieziendateenfotobetermoet, danmagjehemopnieuwmaken.

d. Maakeeninstructiepostervandefoto’swaaropjemetlijntjesentekstenduidelijkmaaktwathetverschilis tussengoedenfouttillen.

Leverjeinstructieposterinbijjedocent.

Opdracht16 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen.

Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• Arbeidsongeval

• Arbeidsomstandighedenwet

• Arbobesluit

• Arbocatalogus

• Arbodienst

• Arboregeling

• Arbowet

• Arbozorg

• Arbozorgsysteem

• Calamiteit

• Ergonomie

• Fysischebelasting

• Fysiekebelasting

• Geluidsoverlast

• Gevaarlijkestoffen

• Meldingsplicht

• NederlandseArbeidsinspectie

• Persoonlijkbeschermingsmiddel(PBM)

• Pictogram

• Planvanaanpak(PvA)

• Psychosocialebelasting

• Risico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E)

• Risicosituatie

• Vitaliteit

• Werkdruk

• Werksfeer

• Werktijden

• Zelfinspectie

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

CONCEPT

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

CONCEPT

HOOFDSTUK7 BRANDENANDERECALAMITEITEN

BedrijvenvoereneenRI&Euitomonderanderebrandenanderecalamiteitenzoveelmogelijktevoorkomen. Brandmelderszijnverplichtinbedrijvenenwoonhuizen,maartochzijnerjaarlijksduizendenbedrijfsbranden metinenkelegevallenmiljoenenschadesofdodelijkeslachtoffers.

Debelangrijksteoorzaakvanbrandis‘menselijkhandelen’.Eensigarettenpeukdieblijftbranden,eenbrandbare stofdienietnetjesisopgeruimd.Andereoorzakenzijnbijvoorbeeldondeugdelijkeelektra,bozeklantenof blikseminslag.

CONCEPT

Dekansopbrandofeenanderecalamiteitiskleinerwanneerjejehoudtaandewetteneninstructiesvoorgezond enveiligwerken.Hetisvanbelangdatderetailerzichookbezighoudtmetbrandpreventieendatmedewerkers zijnvoorbereidopeeneventuelenoodsituatie.

Leerdoelen

• Jeweetwelkecalamiteitenindehandelkunnenvoorkomen.

• JeweetwelkeroldeBHV'erheeftineenbedrijf.

• Jehebtkennisvanbrandenwelkemaatregelenerwordengenomenombrandtevoorkomen.

• Jeweethoejemoetomgaanmeteenovervalofagressie.

• JehebtkennisvanschoonmaakenHACCP.

Opdracht1 Kennismaking

Bekijkhetfilmpjeovereenontruiming.

a. Erkunnenverschillenderedenenzijnomeenbedrijfteontruimen,zoalseengaslek.Vianooduitgangenmoeten aanwezigenzosnelmogelijkhetpandverlaten.

Welkeandereredenenkunnenerzijnomeenontruimingintezetten?

b. Hebjeopeenofanderemanierervaringmeteenontruiming,eenontruimingsoefeningofeennoodsituatievandichtbijofalstoeschouwer?Bespreekdiesituatie.

c. Bijeenontruimingishetbelangrijkomnietinpaniekteraken.Hebjijeenideehoejezalreagerenop onverwachte,bedreigendesituaties?

d. Hetbedrijfwaarjewerktgaatbedrijfshulpverlenersopleiden.Datzijnmedewerkersdieeenrolhebbenbij situatieszoalseenontruiming.Geefjijjevrijwilligopvoorzo’ntraining?Waaromwelofniet?

7.1Bedrijfshulpverlening(bhv)encalamiteiten

Jekuntalsbedrijftemakenkrijgenmetcalamiteiten.Eencalamiteitiseenonverwachtegebeurtenisdiegrote nadeligegevolgenheeft.Calamiteitenkomenzeldenvoor.Voorbeeldenzijneenbrand,eengaslek(ofandere lekkagevangevaarlijkestoffen),stroomuitval,eenzwaarongevalinhetbedrijf,eenbommeldingofaanslag,een arbeidsongevalofeenoverval.Medewerkersmoetenwetenwatzemoetendoenbijeencalamiteit.

Bedrijfshulpverlening

Omvoorbereidtezijnopeencalamiteitiselkewerkgeververplichtom bedrijfshulpverlening(bhv) tehebben. Debedrijfshulpverleningbestaatuitmensendiezijngetraindomtekunnenoptredeninsituatiesdiedeveiligheid engezondheidbedreigenbinneneenbedrijf.Hetaanstellenvaneenbhv’erisalverplichtalsertweeofmeer mensenbijhetbedrijfwerken.

Bhv’erskunneneen(beginnende)brandblusseneneerstehulpverlenen.Ombhv’erteworden,moetjeeencursus volgen.Eenbhv-certificaatiséénjaargeldigenjestaatdanofficieelgeregistreerdalsbhv’er.Doorjaarlijkse herhalingscursussenhoudjejekennisbij.Inveelwinkelsisderetailmanager(ofassistentmanager)ookbhv’er.

Takenbhv’er

Detakenvandebhv’erzijn:

• verlenenvaneerstehulpbijongevallen(EHBO)

• beperkenenbestrijdenvanbrandenbeperkenenbestrijdenvandegevolgenvanongevallen

• innoodsituatieshetalarmerenenevacuerenvanallewerknemersenalleandereaanwezigepersoneninhet bedrijf

• beslissen(inoverlegmetdewerkgever)oferbijeenongelukofcalamiteithulpvanbuitenhetbedrijfwordt ingeroepen,zoalspolitie,brandweerofambulance.

Medischehulpmiddelen

Eenbelangrijkhulpmiddelvandebhv’erisdeverbanddoos.Daarnaasthangeneropsteedsmeerplaatsen,ook ingrotewinkelsenwinkelcentra,AED’s.Een AED (AutomatedExternalDefibrillator)iseenapparaatdatgebruikt wordtwanneeriemandeenhartstilstandheeft.Iedereendieeenreanimatiecursusheeftgevolgd,kanzo’nAED bedienen.Alsdatnodigis,magiedereeneenAEDgebruiken.Datkanookeenklantzijndieassistentieverleent.

Hulpmiddelenvoordebhv’er

Verbandkoffer.

AED.

Nooddouche.

Pictogram verbandkoffer.

PictogramAED.

Pictogram nooddouche.

AllePLUS-supermarktenstellenAED24/7beschikbaaraanbuurtbewoners

GebruikvanAEDbinnenzesminutennahartstilstandvergrootkansopoverlevingaanzienlijk. PLUSsteltalseerstesupermarktdeAED’svanalle260PLUS-supermarktendagennachtbeschikbaarvoor buurtbewonersinnood.Desupermarktketenvoeltzich,alsMeestVerantwoordeSupermarkt,mede verantwoordelijkvoorhetwelzijnvandelokalesamenleving.Demeestehartstilstandenvindenplaatsin woonwijkenenomdatPLUSeenlandelijknetwerkinvaakdichtbevolktegebiedenheeft,wordtdekansgroter datereenAEDbeschikbaarisomdeslachtoffersvaneenhartstilstandsneltehelpen.DooreenAEDbinnenzes minutennaeenhartstilstandtegebruiken,vergrootjedekansopoverlevingaanzienlijk.

(...)

EenAEDindebuurtkanlevensredden FlorisItalianer,directeurHartstichting: ‘MooiinitiatiefvanPLUS.

Elkjaarkrijgenzo’n17.000mensenbuitenhetziekenhuiseen hartstilstand.Alsjebinnenzesminutenstartmetreanimerenen eenAEDinzet,isdeoverlevingskanshetgrootst.DatPLUS aangemeldeAED’sbuitenaanhunwinkelsgaatophangen,helpt bijhetverbeterenvandeaanwezigheidvandezelevensreddende apparateninwoonwijken.Ikroepanderebedrijvenopomook hunsteentjebijtedragenenhunAEDbuitenoptehangenenaan temelden,zodatdeze24/7beschikbaaris.’

Hartstichting.

Aantalbhv’ers

AEDbijPLUS.

Hoeveelbhv’erserineenbedrijfmoetenzijn,hangtafvanderisico’sinhetbedrijf.Ermoetaltijdminimaaléén bhv’eraanwezigzijninhetbedrijf.Hiermeehoudjerekeningtijdensvakanties,ziekteenwisselendeopeningstijden.

Bedrijvendiebijelkaarindebuurtzijngevestigd,zoalsineenwinkelcentrum,mogengezamenlijkde bedrijfshulpverleningorganiseren.Hierovermoetenafsprakenwordengemaakt.Deorganisatievande bedrijfshulpverleningmagdannietslechtsbijéénbedrijfliggen.Eenparticulierebewakingsdienstmagnietde takenvandebhv’ersovernemen.Dewetverbiedtdit,omdatbetrokkenheidvandeeigenwerknemersbijde bedrijfshulpverleningergbelangrijkis.Eenbedrijfmagweleenparticulierebewakingsdienstinschakelenals aanvulling.

Calamiteitenplan

Debelangrijkstemaatregeldiejekuntnemen,iscalamiteitentevoorkomendooreengrondigeRI&E.Datbegint bijeenschoonenveiliggebouwmetvoldoendevoorzieningenvoornoodsituatiesenonderzoeknaarmogelijke oorzakenvancalamiteitenzoalsbrand.

Elkbedrijfmoeteen calamiteitenplan hebben.Eencalamiteitenplaniseendraaiboekwaarinstaataangegeven hoejemoethandelenbijeencalamiteit.Alseronverwachtsbranduitbreektofalsereenovervalwordtgepleegd, danlopenallemedewerkersbinnendewinkelgroterisico’s.Ookdeklantendieaanwezigzijnlopengevaar. Onderdeelvaneencalamiteitenplaniseen ontruimingsplan metontruimingsplattegronden.Hierinstaat beschrevenhoehetpandsnelontruimdkanwordenbijeencalamiteit.

CONCEPT

Derolvanbhv’ersbijeencalamiteit

Debhv’erswetenprecieswaterinhetcalamiteitenplanstaat.Zijvoerenhetplanuitalsereencalamiteitis.Alle anderemedewerkers,dusookdedirecteur,moetenbijeencalamiteitdeinstructiesvandebhv’ersopvolgen. Bijsommigecalamiteitenishetnodigdathetpandontruimdwordt,bijvoorbeeldbijbrandofeenbommelding. Medewerkersenklantenmoetendanzosnelmogelijkhetgebouwverlaten.

Alsereenkleinecalamiteitis,bijvoorbeeldeenklein ongelukofeenkleinebrand,dankunnendebhv’ersde juistehulpverlenen.Gaathetomeengrotecalamiteit, danzaldebhv-ploegzosnelmogelijkdenodige hulpinstanties(politie,brandweeren/ofambulance) inschakelen.Debhv’ershebbendanalstaakdesituatie zostabielmogelijktehoudentotdatdehulpinstanties zijngearriveerd.

Opdracht2 Debhv’er

a. Welketakenkaneenbhv’eruitvoeren?Letop:erzijnmeerderejuisteantwoorden. eerstehulpbijongevallen eenwinkeldiefaanhouden beperkingenbestrijdingvanbeginnendebrand ingevalvannooddewinkelontruimen communiceren(metslachtoffersofhulpverleningsdiensten) noodmedicatietoedienen

b. Eenouderemevrouwisindewinkelgevallen.Zeheefthaarenkelgekneusd. Watkandebhv’erdoen?

Opdracht3 Calamiteiten

a. Beantwoordinjeeigenwoorden.Watzijncalamiteiten?

b. Noteerminimaaldrieverschillendesoortencalamiteiten.

c. Inveelwinkelsisderetailmanagerookdebhv’er.Welkevoordelenheeftdat?Noemertwee.

Opdracht4 AED

Eenbhv’erweetwaterinhetcalamiteitenplanstaat.

a. NoteereenredenwaaromjeklantenomhulpzouvragenbijhetreanimerenofgebruikvandeAED.

b. SupermarktPLUShangtdeAED’sdiezehebbenbuitenop.Noteereenvoordeeleneennadeelvandezekeuze.

CONCEPT

7.2Brandpreventie

Eenvandecalamiteitenwaarjeineenbedrijfmeetemakenkuntkrijgenisbrand.Hetisdaaromverplichtom eenaantalbrandvoorzieningentehebbeninjebedrijf.

Branddriehoek

Brandontstaatalsdevolgendedrieelementenaanwezigzijn.Ditnoemjede branddriehoek:

• brandbarestof,wantzonderbrandbarestoffenzalernietsbranden

• zuurstof,brandiseenreactiemetzuurstof

• deontbrandingstemperatuur:detemperatuurdienodigisomeenstoftelatenontbranden.Ditverschiltper materiaal.Materialenmeteenlageontbrandingstemperatuurnoemjebrandgevoelig.Materialenmeteen heelhogeontbrandingstemperatuur,noemjeonbrandbaar.

Branddriehoek.

Deontbrandingstemperatuurkanvaneenluciferofaanstekerkomen,maarsomsiseenvonkalvoldoende.Als ietseenmaalbrandt,isdeontbrandingstemperatuurervanbereikt. Eenbrandkandovendooreenvandedrieonderdelenvandebranddriehoekwegtehalen:

• Debrandstofkanopnatuurlijkemanierverdwijnen,doordathetvuurallesverbrandheeft.Hetkanookdoor hetweghalenvandebrandstofvanhetvuur.

• Zuurstofkunjeverwijderendoorramenendeurentesluiten.Ofdoorbijvoorbeeldteblussenmeteen koolzuurblusserofhetgebruikvaneenblusdeken.

• Detemperatuurkunjeverlagendoordebrandteblussenmetwater.

Omdebrandveiligheidteverhogenkunjevoorzieningentreffenombrandtevoorkomenoftegentegaan.Dit noemjebrandpreventie.Preventieishettreffenvanvoorzieningenomeengebeurtenis,zoalsbrand,tevoorkomen oftegentegaan.

Brandvoorkomen

Jekuntverschillendemaatregelennemenomtevoorkomendaterbrandontstaat.Dezemaatregelenkunje onderverdeleninorganisatorische,technischeenbouwkundigemaatregelen.

CONCEPT

Organisatorischemaatregelen

Eenbedrijfkansamenmetdemedewerkersderisico’sopbrandbeperken.Datdoejedooropeenveiligemanier tewerkenmetbrandgevoeligematerialenenapparatuur.Daarnaastishetbelangrijkdateenbeginnendebrand directwordtopgemerktenzominmogelijkdekanskrijgtomzichuittebreiden.

Voorbeeldenvanorganisatorischemaatregelendiejekuntnemenzijn:

• Zorgdateraltijdeenbhv’eraanwezigisdieweetwaterbijbrandmoetgebeuren.

• Zorgdatallemedewerkerswetenwatzemoetendoenbijeenbrandmeldingenwelkeinstructieszemoeten gevenaanklanten.

• Zorgvoorordeennetheid,ookinhetmagazijnenindekantine.Ineenrommeligeruimtekansnellerbrand ontstaan,bijvoorbeelddoordatvieze,oudeelektrischeapparatuuroververhitraakten ‘rommel’ snellervlam vat.

• Hangbrandblussersopeentoegankelijkeplaatszodatjeersnelengemakkelijkbijkunt.

• Zorgdatnooduitgangenaltijdvrijzijnentijdensdewerktijdennooitopslotzitten.

• Laatdebrandblusmiddelenminimaaleenspertweejaarcontroleren.

• Zorgvooreendegelijkontruimingsplanenontruimingsplattegronden.

Bijdeorganisatorischemaatregelenhoortookdatklantenenmedewerkerseenbijdrageleverenaandepreventie doorzichtehoudenaanderegels.Dieregelskunjeweergevenmetpictogrammen.

Verbodentoegangvooronbevoegden. Waarschuwingbrandbarestoffen. Openvuurenrokenverboden.

Technischemaatregelen

Ineenbedrijfspandkunjeookeenaantaltechnischemaatregelennemen,zoals:

• technischeinstallatieszoalsgasenelektralatenaanleggendoorgecertificeerdevakmensen

• zorgenvoorbeveiligingsapparatuurzoalssprinklers,blusmiddelenenrookmelders

• verlichtingvanvluchtroutes

• zorgendatdeelektrischeinstallatienietwordtoverbelast.

Bouwkundigemaatregelen

Bijdebouweninrichtingvaneenpandkunjebouwkundigemaatregelennemenomeenbrandtevoorkomenof degevolgenervantebeperken:

• brandveilige(isolatie)materialengebruiken

• brandwerenderuimtes

• brandwerendedeurenenvoldoendenooduitgangen.

Blusmiddelenenmelders

Alsertochbranduitbreekt,ishetbelangrijkdatjedaarvanzosnel mogelijkopdehoogtebent.Daarominstalleerjerookmelders (brandmelders).Een rookmelder iseenapparaatdatreageertop rookdeeltjes.Zodrahetapparaatrookdeeltjesherkent,geefthij eenluidsignaalaf.Ookkaneenautomatischedoormeldingnaar debrandweerplaatsvinden.

CONCEPT

Blusmiddelen zijnapparatenwaarmeejedebrandkuntblussen. Elkbedrijfmoetvoldoendeblusmiddelenhebben.Voorbeelden vanblusmiddelenzijnbrandslangenenbrandblussers.

Rookmelder.

Sprinklerinstallatie

Eensprinklerinstallatiebeveiligteenheleruimteofheelgebouw.Een sprinklerinstallatie isgeschiktomeen beginnendebrandtebeheersenofteblussen.65%vandebrandenwordtmeteensprinklerinstallatieonderdrukt. Deinstallatiebestaatuitwaterleidingenwaarsproeikoppenopzijngemonteerd.Desprinkleropentautomatisch bijeenbepaaldetemperatuurensproeitdirectvanbovenafbluswateropdebrand.

WinkelcentrumApeldoornstaatblankdoorsprinklers

EensprinklerinstallatieheeftwinkelcentrumdeKorenpassageinApeldoorndonderdagonderwatergezet.Zo’n tienwinkelshebbenschadeopgelopen.

Mogelijkginghetmisbijhetvervenvaneenvandewinkelsindepassageinhetcentrumvandestad. ‘Daarzijn schildersaanhetwerkmeteenspuitmachine.Ietsheeftervoorgezorgddatdesprinklerszijngesprongen,’vertelt MoniqueBeckersvanhetApeldoornsKoffiehuys.

Wachtenopdebrandweer

Haarzaakiseenvandewinkelsdiewaterschadeheeftopgelopen.Erwarentweemedewerkersaandeslaginde winkel,toenhetbrandalarmopeensafging. ‘Erwasgeenbrand,maardesprinklerssproeidenzoharddathet hierhelemaalblankstond.’ Deondernemersmoestenwachtenopdebrandweerdiedesprinklerinstallatieuit kwamzetten. ‘Gelukkigwarenzeersnel,wanthethadnietveellangermoetenduren.Hetwaterliepbijmijalde kelderin.’

Voorraadgered

CONCEPT

Deretailershebbensamenmetdebrandweerhetwinkelcentrumweereenbeetjedrooggetrokken. ‘Nukomter eenschoonmaakbedrijfdatallesweggaatzuigen.Erkomtookdroogapparatuur.’ EndatisvolgensBeckershard nodig: ‘Devloer,hethoutwerk,allesisnat.Gelukkighebbenwedevoorraaddielangsdepuistondnogkunnen redden.’ Deeigenaressezitnietbijdepakkenneer. ‘Hetisheelvervelend,maarwebezorgensindskorthighteas endaargaanwegewoonmeedoor.Dusikgadeautoweerin.’ Waterschadedoorsprinklerinstallatie.

OmroepGelderland.

Brandslangen

Een brandslang zitopgeroldopeenhaspelenisaangeslotenophetwaterleidingnet.Jegebruiktdebrandslang omeenbeginnendebrandteblussenoftevertragentotdebrandweereris.Debrandslangenmoetenmetde waterstraal(vanvijfmeter)elkpuntinhetgebouwkunnenbereiken.Hetisverstandigomeenbrandslangnaast ofbijdenooduitgangteplaatsen.Vanafdezeplaatskandegenedieblustelkmomentbeslissenomhetpand alsnogteverlaten.

Hoegebruikjedebrandslang?

Debrandslangwerktalsvolgt:

• Roldeslangongeveer2meteraf.

• Draaidehoofdkraanvolledigopen.

• Doeeentestmetdesproeier.

• Roldandebrandslangverderuitinderichtingvandebrand.Doe dathetliefstnietalleen,maarmetmeerderepersonen.

• Zetdekraanvandespuitmondopenopdesproeistraalstand.

• Blusdebrand.

Brandslang.

Bijdebrandslangkomjevaaktweepictogrammentegen:

Pictogram brandslang.

Brandblussers

Geendrinkwater.

Nietallepandenhebbenbrandslangen,maarinelkwinkelpandmoetenbrandblussersaanwezigzijn.Een brandblusser iseencilindermetdaarineenblusmiddelzoalspoederofschuim.Dezemoetenopeenjuisteen vasteplaatshangen,zodatjezebijbrandmeteenkuntpakkenengebruiken. Brandblussersmoeten:

• eenvasteplaatsaandemuurhebben

• zichtbaarzijn

• toegankelijkzijn

• dooriedereentegebruikenzijn

• klaarzijnvoordirectgebruik.

Hoegebruikjeeenbrandblusser?

Opdebrandblusserstaateeninstructie.Inprincipegaatde bedieningalsvolgt:

• Neemhettoesteluitdehouder.

• Loopnaardevuurhaard.

• Verwijderdeborgpen.

• Richtdestraalpijp.

• Knijpdeafsluiterin.

Blusdeken

Destofvaneen blusdeken bestaatuitniet-ofzeerslechtbrandbaarmateriaal.Dedekenzorgtervoordatergeen nieuwezuurstofbijhetvuurkomt,waardoordebranddooft.Meteenblusdekenkunjeeenkleine,beginnende branddoven,bijvoorbeeldineenkeuken.Eenblusdekenisookgeschiktvooreenprullenbakbrand.

Blusdekenvoorbeginnende brand.

Opdracht5 Brandvoorkomen

a. Welkedrieelementenzijntegelijkertijdnodigvoorhetontstaanvanbrand?

b. Hetbesteisombrandtevoorkomen.Noteertweevoorbeeldenhoejeditalsmedewerkerkuntdoen.

CONCEPT

c. Noteertweebouwkundigemaatregelenombrandtevoorkomen.

d. Waaromkaneenbrandslanghetbestebijdenooduitganghangen? Kieshetjuisteantwoord.

Omdatdebrandweererzosnelbijkanalsdezehetpandbinnenkomt. Zoweetjealtijdwaardebrandslangisalsjehemnodighebt. Vanafditpuntkunjetijdenshetblussenhetpandverlatenzodradatnodigis. Omdatdaarvaakookeenwatertappuntisaangebracht.

Brandblusser.

Pictogramblusdeken.

Opdracht6 Pictogrammen

a. Welketweepictogrammenzijnafgebeeld?

brandblusser brandslang brandmelder branddeken telefoonvoorbrandalarm

CONCEPT

b. Bekijkdeafbeeldingengeefaanwelkepictogrammenerinzijnafgebeeld.Letop:meerdereantwoordenzijn juist.

brandblusser brandslang geendrinkwater hulppostbhv nooduitgang verbandkoffer

c. Joeriewerktineenwarenhuis.Debrandslanghangtmiddeninhetmagazijn. Isditeengeschikteplaats?Maakhetantwoordcompleet.

CONCEPT

Ditis degeschikteplaats.Debrandslangkanhetbestebijde hangen,wantvanafditpuntkunjetijdenshetblussen indiendatnodigis.

Opdracht7 Brand

a. Alserbrandis,zijnerdrieonderdelentegelijkaanwezig.Hoenoemjedieonderdelensamen?Kieshetjuiste antwoord.

brandpreventie branddriehoek

organisatorische,technischeenbouwkundigemaatregelen brandpictogrammen

b. Vuldetabelaanmethetelementofhoejeditelementuitdebranddriehoekkuntbestrijden.

Hoetebestrijden

Onderdeel Brandbarestofverwijderen

Ramenendeurensluiten,zodatdezuurstofopraakt

Ontbrandingstemperatuur

c. Waarommoetjebijbrandeerstaaneendeurvoelenvoordatjedieopent?

Opdracht8 Blusdeken

a. Kieshetjuistewoord.

CONCEPT

Hetgebruikvaneenblusdekenvoordezebrandis wel / niet eenjuistetoepassingvandeblusdeken. Bekijkhetfilmpje.

b. Waarommagjebrandendvetnooitmetwaterblussen?

c. Watkunjeookdoenomeenbrandineenpanmetvetteblussen?Kieshetjuisteantwoord. depanbeetpakkenenomgooien dekselopdepan eenbrandstoftoevoegen niets

Opdracht9 Organisatorischemaatregelen

a. Watzijnvoorbeeldenvan organisatorische maatregelenombrandtevoorkomen?Letop:meedereantwoorden zijnjuist.

Installeereensprinklerinstallatie.

Zorgvooreenontruimingsplanenontruimingsplattegronden.

Zorgdatallemedewerkerswetenwelkeinstructieszeaanklantenmoetengevenbijeenbrandmelding.

HoujebijeenverbouwingaanhetBouwbesluit.

Hangbrandblussersopeentoegankelijkeplaatszodatjeersnelengemakkelijkbijkunt. Laatdeinstallatieaanleggendooreenvakman.

Laatdeblusmiddelenminimaaleenspertweejaarcontroleren.

Gaveiligommetelektrischeapparaten.

Zorgvoorvoldoendenooduitgangen.

Zorgvoorordeennetheid,ookinhetmagazijnenindekantine.

BrandbijJasmin

Jasminheefteensieradenwinkel.Zeheefttweemedewerkers.Opeendagbreekterbranduit.Opdatmoment ishetbehoorlijkdrukindewinkel.Deklantenrakeninpaniekenverdringenelkaarombijdeuitgangtekomen. Demedewerkerskijkenhethulpeloosaan.

b. WelkeorganisatorischemaatregelheeftJasminnietgetroffen?

BrandbijTamara

Tamaraheefteenkaaswinkel.Opeendagbreekterbranduit.MedewerkerJaydenzietdebrandheteerst.Hij rentnaardebrandblusser,maardiehangthelemaalbijdeachterdeurvanhetmagazijn.

c. WelkeorganisatorischemaatregelheeftTamaranietgetroffen?

7.3Brandenontruimen

Alserbranduitbreektineenbedrijf,blijfdankalm.Somskunjeeenbeginnendebrandzelfblussen.Jemoetdan weldejuistemiddelenhebben,zoalseenbrandslangofeendraagbarebrandblusser.Ookmoetjewetenwelk blusmiddeljemoetgebruikenomdebrandteblussen.Houdtijdenshetblussenindegatenofjezondermoeite engevaarderuimtenogkuntverlaten.Kunjedebrandnietmeerbeheersen,danmoetjedirectweggaan.Bij brandisrookdoodsoorzaaknummereen.Inrookzittenvaakgiftigegassenenrookverspreidtzichsnellerdan vuur.

Vóórdeontruiming

Deenebrandisdeandereniet.Eenbrandkan razendsnelomzichheengrijpen.Danmoeten medewerkersenklantenzosnelmogelijkdewinkel kunnenverlaten.

Bhv’erszijnhierspeciaalvooropgeleid.Debhv’erkan demedewerkersenklanteninstructiesgevenoverwat zemoetendoen.

Aandeuitvoeringvaneenontruiminggaantwee stappenvooraf:

• demeldingvandebrand

• hetverzamelenvandebhv-ploeg.

Brandineenwinkel.

Meldingvandebrand

Ontdekjezelfeenbrand,meldditdanzosnelmogelijkbijdebhv’er.Indemeestewinkelsiseenspecialecode afgesprokenomaandeleidinggevendeendebhv’ertemeldendaterbrandofeenanderecalamiteitis.

Brandmelder. Pictogrambrandmelder.

CONCEPT

Isersprakevaneenbeginnendebrand,dankunjeproberenomdezezelfteblussen.Denkdaarbijindeeerste plaatsaltijdaanjeeigenveiligheid.Schakelzosnelmogelijkeenbhv’erin. Jekunteventueeldebrandmelderinslaan.Datstelthetmeldsysteemvandewinkelinwerking.

Meestalzaldebhv’erhetalarmnummerbellen.Vervolgensishetbelangrijkdatjedetelefoonlijnvrijhoudtzodat jebereikbaarbentvoordehulpdiensten.

Zijnbhv’ersnietbereikbaarenkunjedebrandnietzelfblussen,beldanzelf112.Demedewerkervande alarmcentralezorgtdatdejuistehulpdienstmeteenwordtingeschakeld.

112bellenbijbrand

112beljealleenalsjedirecthulpdienstennodighebtenergeenbhv’erindebuurtisomtebellen.

Hebje112aandetelefoon,zorgerdanvoordatzijdevolgendeinformatiekrijgen:

• delocatievandebrand

• hetsoortmateriaaldatinbrandstaat

• deomvangvandebrand

• oferslachtoffersofvermistenzijn

• bijzondereomstandigheden,zoalsdeaanwezigheidvangevaarlijkestoffenofexplosievegoederen.

Volgdeinstructiesvanhulpdienstenop.Wachtdehulpdienstenbuitenhetpandop.

Meldeenbrandnooitdoor ‘BRAND’ teroepen.Dekansisdangrootdaterpaniekindewinkelontstaat.Hetis juistbelangrijkdatiedereenkalmblijft.Krijgjevandebhv’erofviadealarmcodetehorendaterbrandis,doe danhetvolgende:

• Maakgeengebruikvandeliftenenroltrappen.

• Ganietnaardebrand,maarnaarjevastewerkplek.

• Wachtverdereinstructiesvandebhv’eraf.

Verzamelenbhv-ploeg

Zodradebrandbijdebhv’ersgemeldis,komenzijinactie.Debhv’erbeoordeeltdeernstvandebrandenschakelt zonodighulpdienstenin.Debhv’erkaneenbeginnendebrandblussen.Daarnaastishetzijnofhaartaakomde medewerkersenklantendiegewondzijngeraakttehelpenenalleaanwezigeninveiligheidtebrengen.

Ontruimingsplan

Inelkbedrijfmoeteenontruimingsplanzijn.Ineenontruimingsplanstaandefunctie,takenenbevoegdheden vandebedrijfshulpverleningbeschreven.Inhetplanstaathoehetbedrijfmoetwordenontruimd,hoeerwordt gecommuniceerd,demanierwaaropdehulpdienstenwordenopgevangenenwiedeleidingheeft.

Devolgendeonderdelenkunjeineenontruimingsplanterugvinden:

CONCEPT

Beschrijvingvanhetpand

Inhetontruimingsplanstaandeeigenschappenvanhetpandbeschreven.Erstaatinhoeveelverdiepingener zijnenwelkeruimteserperverdiepingzijn.Erstaatookinhoederuimtesenverdiepingenbereikbaarzijn, bijvoorbeeldmetdetrap,lift,roltrapenbrandtrapaandebuitenzijde.

Wijzevanmelden

Inhetontruimingsplanstaatookbeschrevenhoeeencalamiteitofbrandgemeldwordt.Datkanbijvoorbeeld viaeencode,eenalarmknopofviadereceptie.Hetmeldenbestaatuit:

• internalarm

• externalarm.

Internalarm

Ineenontruimingsplanstaathoejeinternalarmslaat,welkemensenopdehoogtemoetenwordengebrachten opwelkewijzedatmoetgebeuren.Vandezemensenstaandenamenentelefoonnummersgenoteerd.

Externalarm

Bijdemeestecalamiteitenmoetjeookexternalarmslaan.Jehebtdebrandweer,depolitieofeenambulance nodig.Inhetontruimingsplanstaatbeschrevenwiewanneerdehulpdiensteninschakelt.

Hulpdiensten.

Verzamelplaats

De verzamelplaats iseenplaatsbuitenhetpandwaariedereennaartoegaatbijeenontruiming.Allemedewerkers enklantenmoetennaardezeplektoegaan.

Zokunjecontrolerenofiedereenhetpandveiligheeftverlaten.Elkemedewerkermoetwetenwaarde verzamelplaatsis.

Vluchtrouteenplattegrond

Ineenpandmoeten vluchtroutes zijndiejekuntvolgenbijeencalamiteit.Inhetontruimingsplanstaatper verdiepingen/ofruimtewatdejuistevluchtrouteis.Ookwordendenooduitgangenaangegeven.

Nooduitgang.

Vluchtweg.

CONCEPT

Pictogramvoordeverzamelplaats.

Inhetontruimingsplanstaateenontruimingsplattegrondvanalleverdiepingenvanhetpand.De ontruimingsplattegrondenhangenookopelkeverdiepingvanhetgebouw.Opdeplattegrondstaande nooduitgangen,vluchtroutesenaanwezigeblusapparatuuraangegeven.Doorcalamiteitenkunnenvluchtroutes geblokkeerdraken.Daarommoeterinhetontruimingsplanookstaanwelke alternatievevluchtroutes erzijn enwanneerjedezeandereroutesmoetgebruiken.

Ontruimingsplattegrond.

Oefenen

Eenontruimingmoetjeregelmatigoefenen,tenminsteéénkeerperjaar.Iedereenweetdanwathijmoetdoen. Eenandervoordeelisdatjetijdenseenoefeningontdektofhetontruimingsplanklopt.Inhetontruimingsplan staatwanneerenhoevaakdeontruiminggeoefendwordt.Erzijntweesoortenoefeningen:

1.Demedewerkerszijnopdehoogtevandeoefening: Demedewerkerszijnvantevorenopdehoogtegebrachtenzewetenwatervanhenwordtverwacht.

2.Demedewerkerszijnnietopdehoogtevandeoefening: Deoefeningwordtopeenonverwachttijdstipgehouden.

Inbeidegevallenishetverstandigdeplaatselijkebrandweervoorafopdehoogtetebrengenvandevoorgenomen oefening,zodatbekendisdathetomeenoefeninggaatennietomeenechtebrand.

Toetsingontruimingsplan

Hetontruimingsplanmoetzózijndatdebrandweerhetkantoetsen.Alshetontruimingsplan onderdeeluitmaaktvaneenbedrijfsnoodplanofbedrijfshulpverleningsplan,danmoetheteenzelfstandigen uitneembaarstukzijn.

CONCEPT

Eenontruimingsplanvangebouwenisverplichtvolgensdebouwverordening,deArbowetenhetArbobesluit. Hetkandanookvoorkomendathetplannietalleengetoetstwordtdoordebrandweer,maarookdoorde NederlandseArbeidsinspectieofeenarbodienst.

Ontruimingsoefening.

Brandweer.nl.

Opdracht10 Hetisspannend!

a. Jeontdekteenbrandinhetmagazijn,maarjekuntdebhv’ernietbereiken.Jebelt112.Welkeinformatiegeef jeaandebrandweer?

b. Watmoetergebeurenalsereencalamiteitis?Zetdestappenindejuistevolgorde.

Hetpandontruimen.

Decalamiteitmelden.

Debhv-ploegkomtinactie.

Demedewerkersenklantenopvangen.

CONCEPT

Dealarmtoestandbeëindigen.

Opdracht11 Waarom?

a. Maakdezinaf. Mensenmogendeverzamelplaatspasverlatenalsdebhv’erdataangeeft,want b. Kiesdejuistetweeantwoordenomdebeweringkloppendtemaken. Eenontruimingsplanmoetjeregelmatigoefenen… omdatiedereendanookbijeenechtecalamiteitweetwathijmoetdoen. omdatdezeplannenregelmatigwijzigen. omdateencorrecteenveiligeontruimingergmoeilijkengevaarlijkis. omdatjezokuntontdekkenoferzakeninhetplannietkloppen.

Opdracht12 Ontruimingsplan

Bekijkdeonderdelenvanhetontruimingsplanenbeantwoorddevragen.

CONCEPT

a. Kieshetjuisteantwoord. Debrandslanghangt: indewinkel bijdekast inhetkeukentje indebakkerij inhetkantoor bijdeachteruitgang

b. Noteereenvoordeeleneennadeelvandeplaatsingvandebrandslangopdezeplek.

c. Jebentindebakkerij.Welkekantmoetjeopvluchtenbijbrand? viadegangnaardevooruitgang viadegangnaardeachteruitgang

d. Jestaatachterdetoonbank.Waarvluchtjeheen?Maakdezinnenaf.

Alsjebijdetoonbankstaat,vluchtjedoorde

.Jelooptvervolgensnaarde ,wantdaarishet waargecontroleerdwordt ofallemedewerkersveilighetpandhebbenkunnenverlaten.

e. Welkblusmiddelmisjeopdeplattegrond?

f. Hieronderstaaneenaantalonderdelenvaneenontruimingsplan. Welkonderdeelontbreekt?

• verzamelplaats

• wijzevanmelden

• beschrijvingvanhetpand

• beëindigingalarmtoestand

• oefenen

• ..........

g. Watiseenalternatievevluchtrouteenwaaromisditbelangrijk?

7.4Aansturenbijbrandofanderecalamiteiten

Plannenzoalseencalamiteitenplaneneenontruimingsplanmaakjeindehoopdatjezenietnodighebt.Maar zemoetenwelopordezijnenbijgehoudenworden.Alsleidinggevendemeteenbhv-opleidingkunjeeentaak hebbeninhetopstellenofbijhoudenvaneencalamiteiten-ofontruimingsplan.Ofjehebteenrolbijhetontruimen alszicheencalamiteitvoordoet.

Voorhetgevaldat...

AandeorganisatievandebedrijfshulpverleninggaatdeRI&Evooraf.Daaruitkomtnaarvorenwaarjeinjouw situatieaandachtaanmoetbesteden.Veelbedrijvenbeschrijvenderolvanbhv’ersinhetcalamiteitenplan.Je legtvastwaardegevaarlijkesituatieszichkunnenvoordoenenwiewatdoet.Sommigegroterebedrijvenhebben eenapartbedrijfshulpverleningsplanalsonderdeelvanhetcalamiteitenplan.

Bhv’erisdebaas

Bijeencalamiteitheeftdebhv-ploegdeleiding:nietde managerofondernemer.Veelmedewerkershebben ooktijdenseencalamiteitdeneigingomdeinstructies vandeleidinggevendeoptevolgen,maardatisbijeen calamiteitniethetgeval.Wiedebhv’erszijn,ziejeaan dehesjesdiezedragen.Datzijndemensendietijdens eencalamiteitdeleidinghebben.

Herkenbaaralsbhv’er.

Brandveiligheidinbouwen

Devoorschriftenoverbrandveiligheidingebouwenstaaninhet Bouwbesluit.Hetisopgestelddoordeoverheid. Degebruikervanhetpandisverantwoordelijkvoordeveiligheidvanallemensendiehetpandbezoeken.Het Bouwbesluitwordtjaarlijksaangepast,omdatookophetgebiedvanveiligheidenbouwenjaarlijksnieuwe ontwikkelingenzijn.

Brandklassen

Bijhetaanschaffenvanblusmiddelen,moetjealvantevorennadenkenoverhetsoortbranddatkanontstaan indewinkelofhetmagazijn.Hetsoortbrandwaarmeejetemakenhebt,noemjeookwelde brandklasse.De indelingisgebaseerdopdebrandstof(organisch,vloeibaar,gasvormig,metaalenolie/vetten)vandebrand.

Brandklasse

Betekenis

BrandklasseA

Brandenvanvastestoffen,zoalsbijvoorbeeldhout,textiel,schuimrubber.

CONCEPT

BrandklasseB

Brandenvanvloeibareofvloeibaarwordendestoffen.Bijvoorbeeldbenzine,alcohol,vet enasfalt.

BrandklasseC

Brandenvangassenzoalspropaan,butaanenaardgas.

Betekenis Brandklasse

BrandklasseD

Brandenvanmetalen.Bijvoorbeeldmagnesium,kaliumenaluminium.

BrandklasseF

Brandenvanzeerheteoliënenvetten(meerdanvijfliter).Bijvoorbeeldfrituurovens.

BrandklasseEbestaatnietmeer.Vroegerwerddezegebruiktomeenelektriciteitsbrandaante duiden.Maaromdatelektriciteitzelfnietbrandt,isdezebrandklasseafgeschaft.

Welkebrandblussergebruikje?

Welkebrandblusserjenodighebt,isafhankelijkvanwaterinbrandstaat.Insommigegevallenkanhetverkeerde blusmiddelzelfsgevaarlijkzijn.Opdebrandblusserismetdelettervandebrandklasseaangegevenwelkebrand jemetdezeblusserkuntblussen.

Erkunnenmeerlettersopeenbrandblusserstaan.Inhetoverzichtstaatinhetkortinformatieoverdeverschillende manierenomeenbrandteblussenmetdevoor-ennadelen.

Manierenomeenbrandteblussenendevoor-ennadelen

Blusmiddel

CONCEPT

Voordelen Geschiktvoor brandklasse(n)

Nadelen

• elektrischgeleidend

• veroorzaaktwaterschade

• weiniggeschiktindiengeen ervaring

Blusmiddel

Poederblusser

Geschiktvoor brandklasse(n)

A,B,C(enDmits speciaalpoeder)

Schuim/sproeiblusser

Voordelen

• nietelektrischgeleidend

• bruikbaaringeslotenruimtes waarinzichnogpersonen bevinden

• nietvorstgevoelig

Blussermet koolzuurgas (koolstofdioxide CO2)

• breedblusoppervlak

• bruikbaartot-20°C

• ooktegebruikenalsjenog nooiteenbrandhebtgeblust

• grootgebruiksgemak

• ingeslotenruimteinzetbaar zonderneveneffectop personen

• nietelektrischgeleidend

• geennevenschade

• nietvorstgevoelig

Vetbrandblusser (chemisch blusschuim)

• grotebluscapaciteitvoorveten olie

• chemischblusschuimdateen bindingaangaatmethet frituurvetofdeheteolie

• dektbeteraf

• heefteenkoelendewerking

Nadelen

• koektaan

• nadienmoeilijkte verwijderen

• geenkoelendvermogen

• irriteert

CONCEPT

Welkblusmiddelisgeschikt?

• veroorzaaktroest,moetna debrandverwijderdworden

• verdrijftdezuurstof (verstikkendvoormensen)

• ongeschiktvoorzware gloedhaarden(dringterniet in)

• zwaarblustoestel

• nietgeschiktvoor ongeoefenden

• agressievestof

• veelstoomontwikkeling

• azijnachtigegeur

Indetabelstaatwelkmiddelgeschiktisvooreenbepaaldebrandklasseenwelkblusmiddelnietgeschiktisof debrandergermaakt

Aanpassing:indekolomondervetblusser,moetheteerstevinkjevervangenwordendooreenkruisje(eenvetblusserisnietgeschiktvoorbrandklasse A).

https://stock.edu-actief.nl/mediafiler/start/mediabank?fc=browse&queryid=cb7f7750c4e80d385cd1e5c731158dde&order=rank&column=9&listview=overview&view=preview&fileid=21&fuid=dir49%2Fid-5754b97e.pngOok aanpassenaannieuwestijlSarphati.

Welkebrandblusserinwinkelenmagazijn?

Alservooralvastestoffenineenbedrijfenmagazijnaanwezigzijn(klasse-A-brand),dankunjekiezenuitdrie blusmiddelen:water,poederofschuim.Waterheeftalsrisicodathetelektriciteitgeleidteneenschokkan veroorzakenalserelektriciteitskabelsbetrokkenzijnbijdebrand.Poederblussersveroorzakenveelschadeaan deartikelen,omdathetmoeilijkteverwijderenis.Deschuimblusserzaldaaromvaakdeeerstekeuzezijnin winkelsenmagazijnen.Deschuimblusseriswelietsduurder.

Hebjespecialeartikelenwaaronderookbrandbarestoffen,zoalsbijeendrogistofverfwinkel,dankunjete makenhebbenmeteenklasse-B-brand.Jekuntookdankiezenuiteenpoederblusserofeenschuimblusser, maarnietuitwater.Gaathetomeenruimtewaargeenmensenzijn,danzoujeeenCO₂-blusserkunnenoverwegen, maarhetiseenzwareblusserenisalleendoorgeoefendentebedienen.Datisdaarommeestalgeengeschikte keus.

Onderhoud

CONCEPT

Hetonderhoudgaatwatverderdanalleenschoonmaken.Jemoeternamelijkookvoorzorgendatde verkoopruimteeraltijdnetjesuitblijftzien.Dingendiekapotzijnmoetjevervangenenwaarnodigmoetje onderhoudplegen.

Ditbetekentindepraktijkbijvoorbeeld:

• Barstenin(etalage)ruitenlaatjedirectrepareren.

• Alseropeenmeubelvlekkenzittendienietmeerverwijderdkunnenworden:meubelvervangenoflaten schilderen/opknappen.

• Kapottelampendirectvervangen.

• Schilderwerkbinnenenbuitenmoetregelmatignagekekenworden.

• Viezeofkapottereclameborden:schoonmakenofvervangen.

Schoonmaak-enonderhoudstakenmogennooittotoverlastleidenvoorklanten.Deklantgaat altijdvoor.Ziejeeenmedewerkerschoonmakenterwijlklantenwachtenomgeholpenteworden, onderneemdandirectactie.

Opdracht13 Bhv

a. Hetnoodnummervandehulpdienstenis112.Noteertweeargumentenomjuistditnummertegebruiken voorhulpdiensten.

b. Alseraltijdminimaaléénbedrijfshulpverlenerinhetbedrijfaanwezigmoetzijn,hoeveelmensenzoujedan opleidenineenbedrijfmetvijftienmedewerkers?

c. Steldatallemedewerkersinhetbedrijfzijnopgeleidalsbhv’er,waarmeemoetjedanrekeninghouden?

Opdracht14 Brandklasse

a. BrandenwordenonderverdeeldindeklassenA,B,C,DenF. Geefbijelkebrandklassehetbijbehorendesoortmateriaalaan.

Geefookbijelkebrandklasseeenvoorbeeldvanhetmateriaaldatbijdiebrandklassehoort.

b. WelkeblusmiddelenzijnbruikbaarvooreenbrandinklasseA?Letop:meerdereantwoordenzijnjuist.

ABC-poederblusser

CO2-blusser

D-poederblusser schuim-/sproeiblusser water

c. WaaromgebruikjevooreenbrandinklasseAbijvoorkeurgeenvetbrandblusser,hoeweljedebranddaarmee weluitkuntkrijgen?

Opdracht15 Brandenblussen

a. Welkebrandklasseishet?

Kiesdejuistebrandklasseomhetantwoordkloppendtemaken.

• Bijbrandenvangassenzoalspropaanenbutaankunjetemakenkrijgenmetbrandeninklasse C / A / B.

• Bijvastestoffenzoalspapierentextielkunjetemakenkrijgenmetbrandeninklasse A / B / C

• Alsjeeensnackhoekmetfrituurhebtalsoliebollenbakker,dankunjetemakenkrijgenmetbrandenin klasse F / D / E

CONCEPT

Brandblussersindemodewinkel

Jebentleidinggevendeineentextielbedrijfmetmagazijnvooronline-enofflineverkopenvanintotaalongeveer 450vierkantemeter.Magazijnenwinkelzijnbijnaevengroot.Jebentverantwoordelijkvoorhetcalamiteitenplan enbezigmetdeaanschafvannieuwebrandblussers.

b. Hetisaangeradenomper150vierkantemetereenbrandblusserneertezetten.Hoeveelbrandblussersschaf jeaan?Legjeantwoorduit.

c. Welkebrandklassekiesjeenwelksoortblusserpastdaarvolgensjouhetbestebij?

d. Hoevaakmoetjedebrandblusserslateninspecteren?Kieshetjuisteantwoord.

tweekeerperjaar

jaarlijks

eenkeerindetweejaar

nooit

7.5Calamiteitenopdewerkvloer

Helaaskunjeineenbedrijftemakenkrijgenmetcalamiteitenalscriminaliteitenagressie.Omjemedewerkers enjebedrijfzoveelmogelijktebeschermentegendeschadelijkegevolgenvancriminaliteitenagressieishet nodigdatjepreventievemaatregelenneemt.Bedrijvenhebbendaarvooreenbeveiligingsplan.

Een beveiligingsplan iseenplandatwaarborgtdatiedereenveiligzijnwerkkandoen.Zo’nplaniseenaanpak omhetwerkzoveiligmogelijktehoudenencriminaliteitenagressietegentegaan.

Eénvandeuitwerkingenvanhetbeveiligingsplaniseen overvalpreventieplan.Hierinbeschrijfjespecifiekwat jekuntdoenomovervallentevoorkomenenwatjekuntdoennadatereenovervalheeftplaatsgevonden.

Criminaliteit

Eencalamiteitdieveelvoorkomtiscriminaliteit.Erzijnverschillendevormenvancriminaliteit:

• diefstal

Hetzonderbetalenmeenemenvaneenartikel.

• fraude

Hetbedriegenvanpersonen,bedrijvenofdeoverheid.Zakenwordenandersvoorgestelddanzezijnomeen voordeeltebehalentenkostevananderen.

• cybercrime

CriminaliteitdiegepleegdwordtmetICT-middelen.

• zakkenrollen

Hetstelenvanwaardevollezakendieiemandmeeneemtinzijnkledingoftas.

• overval

Eenaanvalmetgeweldofhetdreigenmetgeweld.

Elkevormvancriminaliteitbestrijdjemetanderemiddelen.Inhetalgemeenkunjedemaatregelendiejekunt nemenomcriminaliteittegentegaanindelenindriesoortenmaatregelen:

CONCEPT

Bouwkundigeentechnischemaatregelenzorgenervoordathetmensenmetcriminelebedoelingenzomoeilijk mogelijkwordtgemaaktendathetzezoveelmogelijktijdkostomhetpandbinnentekomen.

Bouwkundigemaatregelen

Bouwkundigemaatregelen zijnaanpassingenaanhetgebouwofophetterrein.Voorbeeldenvanbouwkundige maatregelenzijnextrasterkglas,tralies,rolluiken,eenkluisvoorhetgeldofdureartikelen,slotenopdeurenvan hetbedrijf.Eenslagboomofhekaansluitendopdeafrasteringvanhetterreinisookeenvoorbeeldvaneen bouwkundigemaatregel.

Deslagboomhoortbijhetpand.

Eenbelangrijkebouwkundigemaatregelisookdatjezichthebtvanbinnennaarbuitenenomgekeerd. Bouwkundigemaatregelenneemjemeestalbijhetbouwenofverbouwenvanjebedrijf.Hetonderscheidmet technischemaatregelenisnietaltijdevenscherp.

Technischemaatregelen

Camerasystemenenspiegelsinenbuitenhetbedrijf zijntechnischemaatregelenwaarmeejemensenkunt observeren.Deaanwezigheidvanditsoortmaatregelen kandievenafschrikkenenachterafhelpenbijde vaststellingvandiefstal.Bijhetgebruikvan bewakingscamera’smoetjewelduidelijkaangevendat zeerzijn,zowelrichtingklantenalspersoneel. Veeldiefstallenwordengepleegddoorheteigen personeel.Daaromzijnookinhetmagazijnenbij uitgangenbewakingssystemennodig,zoalscamera’s enalarminstallatiesopnooddeuren.

CONCEPT

Beveiligingslabelinkleding.

Anderetechnischemiddelenzijnbijvoorbeeld(inkt)tags ofbeveiligingslabelsenbeveiligingspoortjesdievaak wordengebruiktinderetail.

Organisatorischemaatregelen

Organisatorischemaatregelen hebbentemakenmetregelsenafsprakenineenorganisatie.Hetbewustmaken vanpersoneelkanbijdragenaanhetverminderenvancriminaliteit.Doortrainingenopleidingkunnenmedewerkers lerenomcriminaliteittevoorkomen.Hetinhurenvaneenbeveiligingsbedrijfisookeenorganisatorischemaatregel.

Overvalenagressie

Bedrijvenkunnentemakenkrijgenmetcriminaliteitenagressieindevormvaneenovervalenagressiedoor klanten.Hetbedrijfkanverschillendemaatregelennemenomeenovervaltevoorkomen.Diekunjebeschrijven ineenovervalpreventieplan.

Hoemoetjehandelentijdenseenoverval?

Watmoetjedoenalsjemeteenovervaltemakenkrijgt?Letallereerstopjeeigenveiligheid,dievanjecollega’s endievanjeklanten.Daarnaastwordtde RAAK-principe gehanteerd.

Rustigblijven: dedaderskomennietvoorjoumaarvoorgeldofgoederen.

Accepteren: accepteerdatergedreigdwordtmeteenechtwapenendatdedadereventueelbereid isomdattegebruiken.

Afgeven: geefafwaterwordtgevraagdenvoorkomdeindrukdatjeopzettelijktegenwerkt.

Kijken: depolitiekandadershetbesteensnelsteopsporenalszeeenduidelijksignalementhebben.

Hoemoetjehandelennaeenoverval?

Alsdeovervallerwegis,doedanhetvolgende:

• Observeerinwelkerichtingdeovervaller(s)vlucht(en).

• Bel112ofdrukopdealarmknopalsdieeris.

• Houddetelefoonvrijzodatjebereikbaarbentvoorhulpdiensten.

CONCEPT

• Sluithetbedrijfspanddirectaf.Laatgeenmensenmeerbinnenengeefookgeeninformatieaanomstanders.

• Stelaanwezigeklantengerust.

• Vraagdeaanwezigenomteblijven,zodatzijhunverklaringafkunnenleggenaandepolitie.Willenmensen weg,vraagdanomeennaamentelefoonnummer,zodatdepolitielatercontactmethenopkannemen.

• Geefalleinformatiedooraandepolitie,ookallijktdeinformatienietbelangrijk.

• Raaknietsaanenwisgeensporenuit,

• Wachtopdepolitie.

Naeenovervalofeendiefstalkunjecontactopnemenmetslachtofferhulp.Wijsjemedewerkersopdemogelijkheid omgebruiktemakenvanslachtofferhulp.

Mensenverschilleninhetverwerkenvanuitzonderlijkesituaties.Deeengaatfluitendverder,voordeanderkan een ‘kleinegebeurtenis’– zoalshetopafstandmeemakenvaneenovervalzondererzelfbijbetrokkentezijn –alvervelendegevolgenhebben.

SlachtofferhulpNederlandhelptnaeenmisdrijf,verkeersongelukofcalamiteit.Benjeslachtoffer, getuigeofnabestaande?Zijondersteunenjeopjuridisch,praktischofemotioneelgebied.Dehulp isaltijdgratisenindebuurt.

Bedrijvenhebbendehulpverleningookvaakinterngeregeld,ofuitbesteedaaneendaaringespecialiseerdbedrijf.

Slachtofferhulp.nl

Agressieenvernieling

Behalvemetcriminaliteitenovervallenkunjeooktemakenkrijgenmetagressieenvernieling.Diehoeftniet altijdtegenjougerichttezijn.Hetkanzijndaterietsgebeurtinhetbedrijfwaardooreenklantagressiefwordt ofietsvernielt.

Isdeagressieweltegenjougericht,hanteerdande STOP-formule:

Stoomafblazen:laatdeklantevenuitrazen. S

Totdeorderoepen:roepdeklanttotdeorde.

Opnieuwbeginnen:beginhetgesprekopnieuw.

Passenbijherhaling:stophetgesprek.

Alsmedewerkerstemakenkrijgenmeteenagressieveklant,ishetverstandigdatzehieroverinbijvoorbeeldeen werkoverlegpratenmetcollega’sen/ofhunleidinggevende.

CONCEPT

Schadeineenbedrijf

Diefstal,overvallen,agressieenvernielingkunnenmateriëleenimmateriëleschadeveroorzaken. Materiële schade isdeschadeaandegoederenofhetverliesvangeld.Veelbedrijvenhebbendaarvooreenverzekering afgesloten.

Immateriëleschade isdeschadedienietingeldisuittedrukken.Ditisbijvoorbeeldschadedoordatiemandzich moeilijkkanconcentreren,slechtkanslapenofzichsnelbedreigdvoelt.Alsereenovervalisgepleegd,iser natuurlijkmateriëleschadeindevormvanverliesvangeld.Deimmateriëleschadeofemotioneleschadeisvaak veelgroter.Eenmedewerkerdieslachtofferisgewordenvaneenovervalkandaarnogheellangpsychische gevolgenaanoverhouden.Hijdurftbijvoorbeeldnietmeertewerkenofvoeltzichoveralonveilig.

Onlinecriminaliteit

Elkbedrijfdatmetdigitalesystemenwerkt,zoalseenadministratiesysteemofeenwebshop,kantemakenkrijgen metcybercrime. Cybercrime iscriminaliteitdiegepleegdwordtmetICT-middelen. Enkeleveelvoorkomendevormenvancybercrimezijn:

• Phishing:metvalsee-mailsofapp-berichtenpersoonlijkegegevensproberenlostekrijgenvan internetgebruikers.

• Identiteitsfraude:misbruikvanpersoonlijkegegevens.

• Hacken:platleggenofmisbruikenvanwebsitesofcomputernetwerken.

• Ransomware:decomputerofwebsiteblokkereneneenvergoedingeisenomdeblokkadeongedaantemaken.

Jewebsitekangehacktworden.

Doordatwebshopsallebestellingenenbetalingenonlineafhandelen,zijnzeextrakwetsbaarvoor onlinecriminaliteit.

Boete

Frankyheefteenwebshopincomputeronderdelen.Hijbeschiktoverveelprivacygevoeligeklantgegevens.Maar Frankyheeftdeonlineomgevingvanzijnwebwinkelnietvoldoendebeveiligd.Criminelenhackenzijnwebwinkel enstelenalleklantgegevens.

CONCEPT

Frankyheeftonvoldoendemaatregelengenomenomdepersoonsgegevenstebeschermenendeveiligheidte waarborgen.DaaromkrijgthijeenboetevandeAutoriteitPersoonsgegevensenishijverplichtomzijnklanten opdehoogtetestellenvanhetprivacylek.

Malafidewebsites

Eenandervoorbeeldvancybercriminaliteitisde malafidewebshop.Eenmalafidewebshopiseenwebshopmet kwaadwillendebedoelingen.Metgeliktesitesbiedencybercriminelenbijvoorbeeldschoonmaakartikelen,voedsel, kantoorartikelenofinventarisaanvooreenaantrekkelijkeprijs.Deklantmoetvoorafbetalenenvervolgenswordt hetgevraagdenietgeleverd.

Demalafidewebshopzorgtvooralvoorimagoschadevooronlinewinkelen.Daarnaastkomthetookvoordat crimineleneenwebshopcreërendielijktopeenbestaandewebshop.

Webshopsmeteenwebshopkeurmerkzijnbijnaaltijdveilig.Hetisoverigensnietzodatwinkelszondereen webshopkeurmerkpersemalafidezijn.

Aanditkeurmerkherkenjeeenveiligewebshop.

Opdracht16 STOPformule

a. WaarstaandeletterSTOPvoorindeSTOP-formule?

b. WanneergebruikjedeSTOP-formule?Kieshetjuisteantwoord. Bijwinkeldievendieblijvenontkennen.

Bijklantendieagressieftegenjedoen.

Bijelkgesprekdatmoeizaamverloopt.

Opdracht17 Schade

a. Eriseenverschiltussenmateriëleenimmateriëleschade.Leguitwatjeernstigervindtenverklaarwaarom.

b. Waaromkannazorgnoodzakelijkzijnbijcriminelederving?

c. Watkanslachtofferhulpvoorjedoenalsjeeenovervalofwinkeldiefstalhebtmeegemaakt?

7.6Schoonmaak

Eenschoneenopgeruimdeverkoopruimtevaneenbedrijftrektklantenaan,voorkomtderving,ishygiënischen veilig.Klantenkomengraagineenverzorgdeverkoopruimte.

Opruimen,onderhoudenenschoonmakenzijnooksimpelemanierenombrandtevoorkomenenomvluchtwegen vrijtehouden.Metdegelijkonderhoudenregelmatigeschoonmaakvoorkomjeookhetlekkenvangevaarlijke stoffen,hetstruikelenoverlosliggendeelektriciteitskabelsenvoedselvergiftiging.

Schoonmakenhoorterbij.

Opwelkemanierenhoevaakerwordtschoongemaakt,hangtafvanhettypebedrijf.Ineenkledingboetiekmaak jeopeenanderemanierschoondanineenslagerij.

Schoonmaakplan

Sommigebedrijvenhebbeneenuitgebreidreinigingsplanof schoonmaakplan

Vooralinwinkelsmetvoedingsmiddeleniseenschoonmaakplanbelangrijk.Hoevaakjeietsschoonmaakt,noem jede schoonmaakfrequentie.Devitrineineenparfumeriewinkelzalmindervaakwordenschoongemaaktdan devitrineindesupermarktwaardevleeswarenliggen.

Somskiezenbedrijvenervooromhetinterieurtelatenschoonmakendooreengespecialiseerdbedrijf.Indat gevalreserveerthetbedrijfhiervooreenbepaaldbedrag.Hetschoonmaakplanwordtdaninoverlegmethet schoonmaakbedrijfopgesteld.

Kruisbesmetting

Inzichtbaareninonzichtbaarvuilkunnen micro-organismen zitten.Micro-organismenzijnmicroscopischkleine, levendewezens,zoalsbacteriën,virussenenschimmels.Openinjelijfzittenmiljoenenvandezemicro-organismen; demeestezijnnuttigenongevaarlijk.Maarsommigevandezemicro-organismenzijnziekteverwekkers:dezezijn gevaarlijkvoordegezondheid.Jevindtzevaakopwarme,vochtigeplekkenenopplekkenwaarveelvoedselis. Desinfecteermiddelen gebruikjevoorhetverwijderenvandezeziekteverwekkendemicro-organismen.Eenander woordvoordesinfecterenisontsmetten.

Ineenwinkelofgroothandelmetvoedingsmiddelenmoetjevakerschoonmakendaninwinkelsofgroothandels waargeenvoedingsmiddelenwordenverkocht.Alsjenietvoldoendeschoonmaakt,isdekansopbederfvande voedingsmiddelengroot.Erkomendanteveelziekteverwekkersinofop. Voedingsmiddelen,zoalskippenvleeseneieren,kunnensalmonellabacteriënbevatten.Salmonellabacteriën veroorzakenvoedselvergiftiging,waardoorjebijvoorbeelddiarreekrijgt.

Alsziekmakendebacteriënvanheteneophetandereproductkomen,noemjedat kruisbesmetting.Ditkanerg gevaarlijkzijnvoordegezondheid.

Kruisbesmetting

Bijkruisbesmettingkomenerziekmakendebacteriënvanheteneproductophetandere.Inrauwe voedingsmiddelenzittenmeerbacteriëndaningekookte.Vooralopvlees,kipenviskunnenziekmakendebacteriën zitten.

Hetisbelangrijkdatbacteriënnietwordenovergebrachtvanrauweopbereidevoedingsmiddelen.Kruisbesmetting ontstaatdoorbijvoorbeeldmetdezelfdevorkrauwvleesindepanteleggenengaregroenteteproeven,ofgaar vleesuitdepantehalen.Eenandervoorbeeldvankruisbesmettingisalsgaarvleesnahetbradenwordt teruggelegdopdesnijplankwaarophetrauwevleesisgekruid.Bacteriënkunnenookviahandenopheteten terechtkomen.Bijvoorbeeldalsdehandenwordenafgedroogdaaneenvuilehanddoek. Voedingscentrum.

Hetisbelangrijkdatjeextragoedschoonmaaktbijrauwevoedingsmiddelen.Daarbijmaakjegebruikvan desinfecteermiddelen,wantgewoneschoonmaakmiddelenzijnvaakonvoldoendeomziekteverwekkerste verwijderen.

HACCP

Alsjewerktmetvoedsel,hebjetemakenmetextrarisico’s.Datgeldtvoorvoedingsspeciaalzaken,slagersen bakkers,diebijvoorbeeldbelegdebroodjes,voorgegrildegehaktballetjesofwarmgehoudensaucijzenbroodjes invitrinespresenteren.Alsjeeet-endrinkwarenbereidt,verwerkt,behandeltofvervoert,moetjeveiligomgaan metvoedsel,zodatvervuilingofbesmettingwordtvoorkomen.Hetonveiligomgaanmetvoedselkanslechtzijn voordegezondheidvandeklantenfinancieelnadeligzijnvoordewinkel.Voedselkanmakkelijkbedervenen danletselveroorzakenbijklanten.Daarkrijgjelievernietmeetemakenenjekuntveelproblemenvoorkomen doortewerkenvolgensvasterichtlijnen:deHACCP.

Deletters HACCP staanvoorHazardAnalysisandCriticalControlPoints.

Hazard

Eenhazard(inhetNederlands:gevaar)iseengevaarvoordevoedselveiligheid,waardoordegezondheidvande consumentwordtbedreigd.

Analysis

Analysis(inhetNederlands:onderzoeken)betekentdatdeondernemermoetonderzoekenwaargevarenaanwezig kunnenzijn.

CriticalControlPoints

CriticalControlPoints(inhetNederlands:kritischecontrolepunten)zijndepunteninhetproceswaarde ondernemerhetgevaarkanvoorkomenofminimaliseren.

VeelgroterebedrijvenbiedenkennisvanHACCPinternviae-learningaan.Alsretailspecialistmoetjeopdehoogte zijnvanderegelsalsjouwbedrijfdaarmeetemakenheeft.Hetopleidenvanmedewerkersophetgebiedvan HACCPisverplichtindewinkel.

Controle

DeNederlandseVoedsel-enWarenautoriteit(NVWA)controleert regelmatigofbedrijvenvoldoenaanhetHACCP-systeem.Ditzijn externecontroles.Maarookhethoofdkantoorvandewinkel controleertregelmatigofalleswelvolgensderegelsgaat.Danis hetduseeninternecontrole.

HACCP-controleindewinkel.

UitgangspuntenbijtoepassingHACCP

Hetgaaterdanindeeersteplaatsomdatjeverseengekoelde productenopdejuistetemperatuurhoudt.Datgeldtbijvoorbeeld ookbijdeontvangstenhettransportvanartikelen. Inwinkelswaarlevensmiddelenwordenverkocht,wordtgewerkt metde CBL-Hygiënecode.CBLstaatvoorCentraalBureau Levensmiddelen.Dehygiënecodeiseenuitwerkingvande HACCP-regelgeving.Decodebeschrijftbijvoorbeeldhoewinkels ingerichtmoetenwordenenhoejevoedselmoetontvangenen opslaan.Nietiniederewinkelisditvoldoende.

Temperatuurmeting.

Insommigebedrijvenzijnaanvullendewerkinstructiesnodigdie hetbedrijfzelfopstelt.Vaakishetenebedrijfwatstrengerdandeandere.IndeWarenwetstaatbijvoorbeelddat ingevrorenproductenmaximaaleenhalfuurbuitendevriescelmogenstaannaontvangst.Bijsommigebedrijven isditverkortnaar15minuten.

DemanagerofondernemerisaltijdeindverantwoordelijkvoorHACCPbinnenhetbedrijf.Terondersteuningvan demanagermoetereenHACCP-verantwoordelijkeinhetbedrijfbenoemdzijn.Detakenvandezemedewerker zijn:hetlopenvaninternecontrolerondenenhetverwerkenenbeschikbaarstellenvanborgingslijstenen registratieformulieren.MedewerkersdieaanwijzingenkrijgenvandezemedewerkeroverHACCP-regels,moeten dezealtijdopvolgen.

Voorbeeldenvanaandachtspunten

• Erzijnspecialeregelsvoordekoelcel.Hiermag bijvoorbeeldnietsopdegrondstaan.Dewanden, vloerenhetplafondmoetenschoonenschimmelvrij zijn.Alleswatindekoelcelstaatmoetafgedektzijn.

• Detemperatuurineenkoelcelenvriesmeubelen wordtdagelijksgeregistreerd.

• Controleerdebodembakkenonderdetoonbank vanbijvoorbeelddeafdelingbroodnauwkeurig.Als ermuizensporenzijnindevormvankeutelsof aangevretenverpakkingen,neemdandirect maatregelen.Deklantvindtzogeenaangevreten broodjesenbijcontroleloopjegeenboeteop.

CONCEPT

Persoonlijkehygiëne

Detemperatuurindekoelcelschrijfjeiederedagop.

Eenschoonbedrijfbegintbijjezelf.Zorgdaaromdatjealtijdschoonnaarjewerkgaat.Persoonlijkehygiëneis belangrijkomdrieredenen:

• Ziektesvoorkomen. Alsjevaakjehandenwast,hebjeminderkansopgriepenverkoudheid.

• Hetisprettigervoordeklanten. Eenmedewerkerdiebijvoorbeeldnaarzweetruikt,maaktgeenprettigeindruk.

• Hetisprettigervoorjecollega’s.

Zekerineenkleinebedrijfishetnietfijnomeenongewassencollegatehebben.

Verseproductenverpakken

Jorikwerktalsmedewerkerbijeenvleesverwerkingsbedrijf.Hijsnijdtsomsvleeswaren,verpaktdezeinfolieen legtzeindekoelcel.Inderegelsdiehijgebruiktomhetwerkgoedtedoen,staatonderandere:

• Handenwassenvoorennahetsnijdenvanvleeswaren.

• Vleeswarenzokortmogelijkbuitendekoeling:nietteveeltegelijkklaarleggen.

• Messennietvooranderedingengebruiken.

• Verpakkingluchtdichtafsluitenvoorjeartikelenpresenteertinhetkoelvak.

VoorzijneigenhygiëneletJorikop:

• hetdragenvanbeschermendekledingofeenschort

• hethaarineenstaart,eenschoonmutsjeofeen haarnetje

• hetdragenvanhandschoenen

• hetopzettenvaneenmondkapjealsdatgevraagd wordt.

Opdracht18 HACCP

a. Ziek

Haarnetjeisverplichtindezeruimte.

Eenklantisernstigziekgewordennahetetenvaneensaucijzenbroodjevandeversafdelingineensupermarkt. Bijcontroleisgeconstateerddathetbroodjenietgekoeldisbewaard.Demedewerkersvandeversafdeling haddennietvoldoendeopgelet.

Wieishierverantwoordelijkvoor?Kieshetjuisteantwoord. demedewerkersvandeversafdeling defiliaalmanagerofondernemer

CONCEPT

b. Lichtjeantwoordopdevorigevraagtoe.

c. WaarstaatdeafkortingHACCPvoor?

d. OmschrijfinjeeigenwoordenwatHACCPinhoudt.

e. BedenkzelfeenvoorbeeldvaneensituatiewaarinjemetHACCPtemakenkuntkrijgen. Ditmagopjewerkzijn,maarookinjedagelijksleven.

7.7Samenvatting

Ineenbedrijfkunnenzichverschillendecalamiteitenvoordoen.Calamiteitenzijnonveiligesituatiesvoor medewerkersenklanten,zoalseenoverval,brand,eenzwaarongevalofeenbommelding.Hetisbelangrijkdat jeweetwatjemoetdoenalszoietsgebeurt.

Eenbedrijfshulpverlener(bhv’er)heefteenbelangrijketaakbijeencalamiteit:hijgeefteerstehulpbijongevallen, bestrijdteenbeginnendebrandenbeperktdegevolgenvanongevallen,alarmeertenevacueertallepersonen inhetbedrijfbijnoodsituatiesenbeslistmeeoferhulpvanbuitenhetbedrijfwordtingeroepenbijeenongeluk ofcalamiteit.

Brandontstaatdoordeaanwezigheidvaneenbrandbarestof,zuurstofendeontbrandingstemperatuur (branddriehoek).Hetblussenvaneenbrandgebeurtdooreenofmeervandezeonderdelenwegtehalen.Bijeen brandbepalendemateriaalkenmerkenvandegoederendebrandklasse.Datisbelangrijk,omdatverschillende brandklassenverschillendeblusmiddelennodighebbenomdebrandteblussen.

Erzijnverschillendemaatregelendiejekuntnemenombrandtevoorkomen:organisatorische,technischeen bouwkundigemaatregelen.Voorhetgevalertochbranduitbreektofzicheenanderecalamiteitvoordoet,moet ereenontruimingsplanzijn.Daarinstaatpreciesbeschrevenwatjemoetdoenbijeencalamiteit.

Eenontruimingsplattegrondmaaktdeeluitvanhetontruimingsplan.Voorklantenenmedewerkersisdaarop aangegevenwaardevluchtwegenzijnenwaarblusmiddelenenmedischemiddelenzoalseenEHBO-doosofeen AEDtevindenzijnindewinkelofhetmagazijn.

Ookinhetgebouwziejeverschillendepictogrammendiejedewegwijzennaarhulpmiddelenbijbrand,zoals brandblussers,brandslangenensprinklerinstallaties.

Sommigebedrijvenmakeneenapartplanvoorovervalpreventie.Alsereenovervalplaatsvindt,staatjeeigen veiligheid,dievanjouwcollega’sendievandeklantenvoorop.BijeenovervalgeldthetRAAK-principe:Rustig blijven,Accepteren,Afgeven,Kijken.

Erzijnookanderevormenvanagressieofgeweld.DaarvooriserdeSTOP-formule:Stoomafblazen,Totdeorde roepen,Opnieuwbeginnen,Passenbijherhaling.Fraudeencybercrimekunnenvoorflinkedervingzorgenen hebbendaaromookdeaandachtvanbedrijven.

Regelmatigschoonmakenenonderhoudneemjeopineenschoonmaakplan.Werkjemetvoedsel,danhanteer jedeHACCP-regels.Persoonlijkehygiëneisbelangrijkvooriederemedewerker.

Opdracht19 Doedetest(plusopdracht)

Ganaardewebsitebhv.nlentestjekennis.

Waaroverhebjenogonvoldoendekennis?

Opdracht20 Dagvandebhv(plusopdracht)

Werkbijdezeopdrachtingroepjes.Overlegmetdedocenthoeenwanneerjedeopdrachtgaatdoen.

Bekijkhetfilmpjeoverdedagvandebhv’erenmaakdevragen.

a. Welkeonderwerpenuitdithoofdstukkomeninhetfilmpjeaanbod?

b. Hetfilmpjeisgemaaktinhetkadervandedagvandebhv’er.Datisopdeeerstemaandagvannovember.

Bekijkkortdewebsitevandedagvandebhv’er.

Watishetbelangvandedagvandebhv’er?

Welkebelangrijkefeitenstaanopdewebsite?

c. Doenuzelfinjeeigenwinkelcentrumofwinkelstraateenpaarstraatinterviewsoverbhv.

• Vraagmensenooknaarhuneigenervaringenmetcalamiteiten,ongevallenofincidenteninwinkelsofop hetwerk.

• Zorgdatjezelfweetwatbhvinhoudt.

• Gebruikalleeneencameraalsmensendaartoestemmingvoorgeven.

• Maakeenrapportageoppapier,meteendigitalepresentatieofmeteenvideooverdeinzetennoodzaak vanbhv.

Opdracht21 Jouwschool(plusopdracht)

a. Bekijkinjouwschoolgebouw:

• ofervoldoenderookmelderszijn

• ofervoldoendebrandblusserszijn

• ofdebrandblussersopeenbereikbareplekhangen

• ofdevluchtroutesduidelijkstaanaangegeven.

Trekjeconclusieoverdebrandveiligheidvanjeschoolendeduidelijkheidenbruikbaarheidvandevluchtroutes.

b. Schrijfeenadviesaandedirectieenonderbouwjeconclusiemetvoorbeelden.Leverjeadviesinbijjedocent.

Inbijnaiedergebouwiseenontruimingsplanbeschikbaar.Waarschijnlijkookinjouwschoolofinhetbedrijfwaar jewerkt.Gaopzoeknaarhetontruimingsplanvanjeschoolofbedrijf.

Beantwoorddaarnadevolgendevragen.

c. Waarzijndevluchtwegenbijjouopschoolofinhetbedrijf?

d. Waarishetverzamelpuntalsereencalamiteitis?

e. Wiezijndebhv’ersbijjouopschoolofinhetbedrijf?

Opdracht22 Begrippentrainer

Jebentaanheteindevandithoofdstukgekomen.Indithoofdstukbenjedevolgendebegrippentegengekomen. Debetekenisvandebegrippenkunjevindenindithoofdstuk.

• AED(AutomatischeExterneDefibrillator)

• Alternatievevluchtroute

CONCEPT

• Bedrijfshulpverlening(bhv)

• Beveiligingsplan

• Blusdeken

• Blusmiddelen

• Bouwbesluit

• Bouwkundigemaatregel

• Brandblusser

• Branddriehoek

• Brandklasse

• BrandklasseA

• BrandklasseB

• BrandklasseC

• BrandklasseD

• BrandklasseF

• Brandslang

• Calamiteitenplan

• CBL-Hygiënecode

• Cybercrime

• Desinfecteermiddel

• EHBO

• HACCP

• Immateriëleschade

• Kruisbesmetting

• Malafidewebshop

• Materiëleschade

• Micro-organisme

• Ondernemingscode

• Ontruimingsplan

• Operationeel

• Organisatorischemaatregel

• Overvalpreventieplan

• Preventie

• RAAK-formule

• Rookmelder

• Schoonmaakfrequentie

• Schoonmaakplan

• Sprinklerinstallatie

• STOP-formule

• Strategisch

• Tactisch

• Technischemaatregel

• Verzamelplaats

• Vluchtroute

Omjeuittedagenomdekernbegrippengoedtekennen,oefenjedezebegrippenmetdebegrippentrainerinde digitaleleeromgeving.

Extraonlinemateriaal

CONCEPT

IndedigitaleleeromgevingvanBoomdigitaal.nlvindjebijdithoofdstukextraopdrachten.

Ditzijn:

• Reflectieopdracht

• Testjekennis-vragen

• Actieopdrachten

• OgO-thema’s.

Overlegmetjedocentwelkeextraopdrachtenjegaatuitvoeren.

A

Abell-model.....................................................110, 119

Accountmanager.................................................63, 78

Achterdeurprocedure.....................................163, 183

Actieartikel .............................................................. 195

AED 270

AED(AutomatischeExterneDefibrillator).............307

Afgeleidevraag................................................126, 138

Algemenefunctievanderetail...........................37, 57

Alternatievevluchtroute.................................286, 307

Ambassadeur 65

Ambulantehandel...............................................40, 57

Arbeidsomstandighedenwet..........................234, 267

Arbeidsongeval................................................252, 267

Arbobesluit......................................................259, 267

Arbocatalogus.................................................259, 267

Arbodienst.......................................................246, 267

Arboregeling....................................................259, 267

Arbowet....................................................234, 259, 267

Arbozorg..........................................................235, 267

Arbozorgsysteem............................................235, 267

Artikel 36

Assortiment ...............................................................

B

Backorder........................................................171, 183

Barcode 208

Basisassortiment.............................................194, 208

Bediening .................................................................. 45

Bedrijf.................................................................98, 119

Bedrijfshulpverlening(bhv)............................270, 307

Bedrijfskolom..................................................124, 138

Bedrijfstak...........................................................14, 33

Beveiligingsplan..............................................296, 307

Bigdata................................................................51, 57

Binnendienst 78

Blusdeken........................................................278, 307

Blusmiddel 275

Blusmiddelen 307

Bouwbesluit.....................................................291, 307

Bouwkundigemaatregel................................297, 307

Branche..........................................................33, 46, 57

Brancheorganisatie.............................................15, 33

Branches 14

Branchevervaging...............................................47, 57

Brandblusser...................................................277, 307

Branddriehoek................................................273, 307 Brandklasse.....................................................291, 307 BrandklasseA..................................................291, 307 BrandklasseB..................................................291, 307 BrandklasseC..................................................291, 307 BrandklasseD..................................................292, 308 BrandklasseF..................................................292, 308

Brandslang......................................................277, 308 Buitendienst 78

Business-to-business(B2B)..........................11, 33, 57

Business-to-consumer(B2C)........................11, 33, 57 Businessdefinitie.............................................110, 119 Businessplan.......................................................83, 96 BUZ(bedien-u-zelf)...................................................46

10

Calamiteit........................................................246, 267 Calamiteitenplan.............................................272, 308 CBL-Hygiënecode............................................304, 308 Circulaireeconomie............................................31, 33 Click-and-collect.............................................215, 232 Collecteren .............................................................. 138 Collecterendehandel.............................................127 Colli 168 Collo ......................................................................... 168 Colportage...........................................................40, 57 Commercie..........................................................33, 78 Commercieeldirecteur.............................................78 Commercieelmedewerker.................................64, 78 Commerciëlefunctievanderetail.....................37, 57 Competentie........................................................87, 96 Conceptstore 39

Consignatiegoederen......................................178, 183 Consulentcommerciëlearbeidsbemiddeling....65, 78 Consumententrend 20 Consumententrends ................................................. 34 Corebusiness..................................................110, 119 Creditnota........................................................171, 183 Criminelederving............................................144, 157 CRM-systeem 78 Crosschannel.......................................................42, 57 Cybercrime......................................................300, 308

DC ............................................................................. 150

Derving.............................................................144, 157

Dervingspreventieplan....................................145, 157

Desinfecteermiddel.........................................302, 308

Detailhandel................................................36, 57, 138

Detailhandelsmarkt............................................36, 57

Digitalebestelzuil............................................216, 232

Distribueren.....................................................128, 138

Distributiecentrum(DC)..................................150, 157

Distributiekanaal.............................................132, 138

Distributievefunctievanderetail......................37, 57

Doel......................................................................91, 96

Doelstelling..............................................................113

Drijfveer...............................................................85, 96

Duurzaamondernemen......................................29, 34

E

E-commerce........................................................61, 78

E-commercespecialist 65

Effectuation ............................................................... 81

EHBO 308

Emballage........................................................174, 183

Ergonomie.......................................................238, 267

Exporteur.........................................................127, 138

Externmagazijn...............................................188, 208

Externegoederenstroom................................146, 157

F

Factuur.............................................................169, 183

Fairtrade..............................................................29, 34

Familygrouping ....................................................... 208

Fastmover.......................................................195, 208

Fifo-systeem(firstin,firstout).......................192, 208

Finalevraag.....................................................126, 138

Formeleorganisatie........................................107, 119

Franchising......................................................135, 138

Franco..............................................................224, 232

Fulfilment........................................................189, 209

Functie.................................................................73, 78

Functievandehandel..............................................37

Functieomschrijving...........................................73, 78

Fusie.................................................................134, 138

Fysiekebelasting.............................................235, 267

Fysiekedistributie...........................................130, 138

Fysiekeeigenschap.........................................189, 209

Fysischebelasting...........................................235, 267

G

Geleidedocument....................................165, 168, 183

Geluidsoverlast ....................................................... 267

Gemengdlocatiesysteem...............................194, 209 Gevaarlijkestof.......................................................249

Gevaarlijkestoffen..................................................267

Globalisering.......................................................18, 34

Goederenstroom.............................................142, 157

Groothandel.............................................100, 127, 138 Grossier............................................................128, 138

H

HACCP..............................................................303, 308 Handelsagent..................................................134, 138 Huisregel 253

112 Imago ....................................................................... 112 Immateriëleschade........................................299, 308 Importeur.........................................................129, 138 Informatiesysteem..........................................144, 157 Informeleorganisatie......................................107, 119 Inkoopcombinatie...........................................134, 138 Inkoopovereenkomst......................................154, 157 Innovatie..............................................................26, 34 Innovaties .................................................................. 49 Integralecontrole............................................167, 183 Internmagazijn...............................................188, 209 Internegoederenstroom.................................146, 157 J

Jointventure...................................................133, 138 Junioraccountmanager.....................................64, 78 Juniormanagergroothandel.............................66, 78 Juniormanagerinternationalehandel..............66, 78

KamervanKoophandel(KvK)............................11, 34 Ketenmanagement 132 Keurmerk.............................................................29, 34 Keyaccountmanager..........................................63, 78 Klantreis 61 Klantreis(Customerjourney....................................78 Kleindhandel 138 Kleinhandel ............................................................. 100 Koudeacquisitie..................................................67, 78 KPI(Kritiekeprestatie-indicator)...................116, 119 Kruisbesmetting..............................................302, 308 Kwalitatievecontrole......................................164, 183 Kwalitatievedoelstelling........................................119

Kwantitatievecontrole...................................164, 183

Kwantitatievedoelstelling......................................119

L

Langzaamloper...............................................195, 209

Leveringsvoorwaarden...................................180, 183

Licentieverlening .................................................... 136

Lifo-systeem(lastin,firstout)........................192, 209

Lijn-staforganisatie.........................................104, 119

Lijnfunctie........................................................102, 119

Lijnorganisatie.................................................103, 119

Lijnrelatie ................................................................. 102

Locatiecode.....................................................193, 209

Logistiek...................................................131, 138, 142

Logistiekeketen..............................................142, 157

Lossen..............................................................160, 184

M

Maatschappelijkverantwoordondernemen(mvo).30

Maatschappelijkverantwoordondernemen (mwo) 34

Maatschappelijketrend......................................20, 34

Magazijn...........................................................186, 209

Magazijnstelling..............................................187, 209

Malafidewebshop...........................................300, 308

Mancomelding.................................................171, 184

Marketing.......................................................62, 75, 78

Markt....................................................................84, 96

Markttrend...........................................................20, 34

Materiëleschade.............................................299, 308

Matrixorganisatie............................................104, 119

MBTv-lijst.........................................................171, 184

Meldingsplicht.................................................252, 267

Merchandiser ............................................................. 65

Micro-organisme.............................................302, 308

Missie...............................................................110, 119

Missionstatement ................................................... 111

Mixedstore..........................................................39, 57

Mkb.......................................................................12, 34

Monochannel.......................................................41, 57

Motivatie..............................................................86, 96

Multichannel........................................................42, 57

N

NederlandseArbeidsinspectie........................252, 267

Netwerken...........................................................89, 96

Niet-criminelederving....................................144, 157

Niet-franco.......................................................224, 232

NVWA................................................................201, 209 O

Oerproducent..................................................124, 138 Omnichannel.......................................................42, 57

Omverpakking.................................................173, 184

Omzetsnelheid................................................195, 209

Ondernemerskwaliteit........................................87, 96

Onderneming....................................................98, 119

Ondernemingscode 308

Ondernemingsvorm............................................11, 34

Onlineshopping ......................................................... 46

CONCEPT

Ontruimingsplan.............................................272, 308

Ontvangstruimte.............................................162, 184 Ontwikkeling.......................................................19, 34 Operationeelniveau...............................................308

Operationeleplanning....................................115, 119

Opslagmethode...............................................197, 209 Order................................................................216, 232 Orderpicken.....................................................217, 232 Orderregel........................................................217, 232 Orderverzamellijst...........................................217, 232 Organigram......................................................103, 119 Organisatie........................................................98, 119 Organisatiecultuur..........................................107, 119 Organisatiestructuur 119 Organisatorischemaatregel...........................298, 308 Oud-voor-nieuwregeling.................................179, 184 Overname 134 Overvalpreventieplan.....................................296, 308

P Pakbon.............................................................169, 184 Pallet................................................................198, 209 Passie...................................................................85, 96 Persoonlijk(ondernemers)portfolio........................93 Persoonlijkbeschermingsmiddel(PBM)........249, 267 Persoonlijkontwikkelingsplan(POP)................91, 96 Pick-to-light.....................................................218, 232 Pick-uppoint....................................................215, 232 Picklijst............................................................217, 232 Pictogram........................................................255, 267 PlanvanAanpak(PvA)....................................246, 267 Pop-upstore.........................................................39, 57 Prestatie-indicator 116 Preventie..........................................................274, 308 Primairesector................................................100, 119 Product................................................................83, 96 Productiebedrijf..............................................100, 138 Productiefactor...................................................29, 34 Productlevenscyclus...........................................26, 34

Projectorganisatie...........................................105, 119

Psychosocialebelasting.................................235, 267

Q

Quartairesector..............................................101, 119

R

RAAK-formule 308

RAAK-principe ......................................................... 298

Raamovereenkomst........................................154, 157

RadioFrequencyIdentification-tag (RFID-tag).....................................................165, 184

Rageartikel......................................................195, 209

Rechtopretour...............................................227, 232

Reclamatie.......................................................181, 184

Reclameren......................................................181, 184

Reflecteren..........................................................92, 96

Rembours........................................................213, 232

Retail......................................................36, 57, 60, 138

Retailbedrijf ............................................................... 36

Retailconcept 37

Retourbon........................................................178, 184

Retourgoederen......................................146, 157, 178

Reverselogistics......................................................133

Risico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E)......246, 267

Risicosituatie...................................................251, 267

Rookmelder.....................................................275, 308

S

(Service)merchandiser.............................................78

Salesmanager......................................................63, 78

Scanning..........................................................218, 232

Schappenplan 209

Schoonmaakfrequentie..................................302, 308

Schoonmaakplan............................................302, 308

Secundairesector...........................................100, 119

Seizoenartikel..................................................195, 209

Semizelfbediening 45

Servicemerchandiser...............................................65

Singlechannel 41

Slowmover......................................................195, 209

SMART ...................................................................... 114

SMART(I)..............................................................92, 96

SMART-doelstelling ................................................. 119

Snelloper.........................................................195, 209

Sprinklerinstallatie..........................................276, 308

Staffunctie ............................................................... 104

Stafrelatie 104

STARR..................................................................92, 96

Steekproefcontrole.........................................167, 184 STOP-formule..................................................299, 308 Strategie 119

Strategischniveau..................................................308

Strategischeplanning.............................................114

Supplychain....................................................131, 138 Supplychainmanagement.............................132, 138

Taak.....................................................................73, 78 Tactiek 119

Tactischniveau.......................................................308

Tactischeplanning..................................................114

Technischemaatregel............................................308

Tertiairesector................................................100, 119 Toegevoegdewaarde......................................125, 138 Trackandtrace...............................................170, 184

209 Verkoopcombinatie........................................135, 138 Verkoopkanaal....................................................38, 57 Verkoopsysteem..................................................44, 57 Vertegenwoordiger.............................................65, 78 Verzamellijst ............................................................ 232

Verzamelplaats................................................286, 308 Verzamelverpakking.......................................173, 184 VierP’s.......................................................................78

Visie..................................................................112, 119

Vitaliteit...........................................................263, 267

Vloerbelasting.................................................187, 209

Vluchtroute......................................................286, 308 Voice-picking...................................................218, 232 Voorraadbeheer..............................................149, 157 Vrachtbrief.......................................................168, 184

Vrijlocatiesysteem..........................................194, 209 Vrijwilligfiliaalbedrijf......................................135, 138 Vulmateriaal....................................................223, 232 W

Werkdruk.........................................................248, 267 Werksfeer.........................................................248, 267 Werktijden.......................................................248, 267

CONCEPT