Oriëntatie op doelgroepen MZ
p co yr
Oriëntatie op doelgroepen MZ De methode Factor-E Welzijn is bedoeld voor de opleidingen Maatschappelijke zorg, Pedagogisch werk en Sociaal werk niveau 3 en 4. In de methode staan kennis, vaardigheden en het samenwerken aan grote opdrachten centraal. Kennis wordt verkregen in de leereenheid Cursus. Hierin wordt de theorie verwerkt door middel van een diversiteit aan verwerkingsopdrachten. In de leereenheid Training worden vaardigheden aangeleerd en geoefend door de student. Samenwerken staat centraal in de diverse Projecten die bij de methode zijn ontwikkeld.
ht ig
Van kleine kinderen tot ouderen en van mensen met lichamelijke handicaps tot mensen met ernstige gedragsproblemen. Bij alle leeftijden en op allerlei gebieden zijn er mensen die zorg of ondersteuning nodig hebben. Als hulpverlener bied je die zorg en ondersteuning. In dit Project onderzoek je de verschillende doelgroepen en hun gezondheidsrisico’s en functioneringsproblemen. Je leert gaandeweg over ziektebeelden, beperkingen, stoornissen, aandoeningen en multimorbiditeit. Als eindopdracht organiseer je een informatieavond. Edu’Actief maakt werk van onderwijs Edu’Actief wil jongeren helpen zich te ontwikkelen tot echte vakmensen. Om werk te maken van onderwijs, zoeken we de samenwerking op met docenten, studenten en het bedrijfsleven. Dankzij dat netwerk kunnen we vernieuwende leermiddelen maken die aansluiten op de behoefte van de beroepspraktijk.
9 789037 242041
FE_9789037242041_MZ_pr_2018_v2.indd 1
BASISDEEL MAATSCHAPPELIJKE ZORG
25-01-18 12:41
Project
ig
yr
p co
OriĂŤntatie op de doelgroepen MZ
ht
Colofon Uitgeverij: Edu’Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Anne-Marie Klaassen Inhoudelijke redactie: Jo-Anne Schaaf
p co Titel: Oriëntatie op doelgroepen MZ ISBN: 978 90 3724 204 1 ©
Edu’Actief b.v. 2018 Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
yr
Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO (www.stichting-pro.nl). De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
ig
Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu’Actief, te vinden op www.edu-actief.nl.
ht
Inhoudsopgave Over dit project
4
Vooronderzoek
7
Ontwerpfase
13
Realisatiefase
15
Oplevering
16
ig
yr
p co
ht 3
Over dit project
Over dit project Inleiding
p co
Van kleine kinderen tot ouderen en van lichamelijke handicaps tot ernstige gedragsproblemen … zo zijn er in alle leeftijden en op allerlei gebied mensen die zorg en/of ondersteuning nodig hebben. Als hulpverlener bieden jullie die zorg en ondersteuning. Het is een vak waarin je iets betekent voor de ander.
Wees welkom! Maar wie is die ander? Jullie gaan de verschillende doelgroepen onderzoeken en organiseren een informatieavond waarin jullie de opgedane kennis delen met als doel: mensen enthousiast maken voor het werk van hulpverlener.
Leerdoelen •
• •
ig
yr
•
Je hebt kennis van de verschillende werkvelden en doelgroepen binnen de maatschappelijke zorg. Je hebt kennis van bij de doelgroepen voorkomende ziektebeelden, beperkingen, stoornissen, aandoeningen en comorbiditeit. Je hebt inzicht in gezondheidsrisico's en functioneringsproblemen die voorkomen bij de verschillende doelgroepen. Je kunt de visie op zorg toepassen in de dagelijkse werkzaamheden.
Projectbeschrijving Casus
ht
Hoe mooi is het om iets voor een ander te kunnen betekenen? Vooral voor iemand die hulp en/of zorg nodig heeft. Daar weet jij alles van, want jij hebt al gekozen voor dit bijzondere werk. Maar er zijn meer mensen nodig die willen - en kunnen - werken in de zorg. Het is namelijk niet alleen willen, maar de zorg vraagt ook om veel kennis, motivatie en professionaliteit. Daarom ga je samen met je medestudenten een informatieavond organiseren, waarvoor ouders en andere belangstellenden zullen worden uitgenodigd. Samen met vier medestudenten ga je één specifieke doelgroep uitlichten. Elke projectgroep heeft een eigen specifieke doelgroep om zo gezamenlijk een zo compleet mogelijk beeld van alle werkvelden/doelgroepen te krijgen.
Opdrachtgever Verschillende zorginstellingen en -organisaties hebben de noodklok geluid over de tekorten aan goed gekwalificeerd en gemotiveerd personeel op de werkvloer.
4
Over dit project
In de Tweede Kamer wordt er pas over drie maanden aandacht aan besteed. Maar dat duurt te lang … Daarom hebben de zorginstellingen en -organisaties een brandbrief gestuurd naar de scholen die de opleidingen verzorgen om meer studenten op te leiden voor de zorg.
Projectopdracht
p co
Om nieuwe mensen te werven voor de opleiding Zorg & Welzijn moet duidelijk zijn waar ze voor kiezen. Wat houdt het werk in? Welke mogelijkheden zijn er? Welke doelgroepen zijn er? En wat is er nu zo leuk aan dit werk? Daarnaast heeft de persvoorlichter van de verschillende organisaties laten weten dat nieuwe studenten een grote meerwaarde hebben, omdat ze een frisse kijk op het werk hebben, veel vragen stellen en een goede motivatie hebben, waardoor hospitalisatie voorkomen wordt. Nieuwe aanmeldingen voor de opleiding zijn dus belangrijk. En dat is waar jullie je voor gaan inzetten. Tijdens de informatieavond gaan jullie een inkijkje geven in de verschillende werkvelden. De informatieavond bevat de volgende onderdelen: • demonstratie van een vaardigheid die jullie op school geleerd hebben • presentatie van een doelgroep • presentatie van een instelling. Het is belangrijk dat ieder groepje een eigen vaardigheid, doelgroep en instelling uitwerkt en dat alle activiteiten op elkaar afgestemd worden.
yr
Projectproduct
De uitvoering van de informatieavond duurt anderhalf tot twee uur.
ig
Aan het einde van het project hebben jullie een aantal producten: 1. draaiboek • taakverdeling ten aanzien van het ontvangen van de gasten, het openen van de avond, de demonstraties, de presentaties, de catering en het afsluiten van de avond
ht
2. informatieavond • duurt ongeveer twee uur (de demonstraties en presentaties van alle projectgroepen samen) • demonstratie van een vaardigheid – een gespreksvaardigheid of een vaardigheid met betrekking tot de persoonlijke/uiterlijke verzorging, mobiliteit of activiteit op het gebied van dagbesteding – aansluitend bij de doelgroep • presentatie van een doelgroep – specifieke ziektebeelden, lichamelijke, psychische en/of verstandelijke beperkingen – maatschappelijke aspecten – specifieke hulpvragen – ondersteuningsbehoefte op het gebied van gezondheid, persoonlijke zorg, huishouden en dagbesteding – gezondheidsrisico’s – woon-/werkvoorzieningen • presentatie van een instelling – specifieke kenmerken – kernactiviteit(en) – visie
5
Over dit project
3. brochure (maximaal vier A4'tjes) met informatie over: • specifieke ziektebeelden, lichamelijke, psychische en/of verstandelijke beperkingen • maatschappelijke aspecten • specifieke hulpvragen • ondersteuningsbehoefte op het gebied van gezondheid, persoonlijke zorg, huishouden en dagbesteding • gezondheidsrisico’s • woon-/werkvoorzieningen • specifieke kenmerken van de organisatie/instelling • visie van de instelling
p co
4. uitnodiging • beschrijft het doel van de avond • vermeldt plaats en tijd • is geschreven in correct Nederlands • motiveert tot komen 5. projectevaluatieverslag
6. individueel reflectieverslag.
ig
yr Sommige beperkingen zijn zichtbaar, andere niet.
Beoordeling
6
Aan het eind van het project wordt je beoordeeld op verschillende punten: op de inhoud (producteisen) en op de uitvoering (processtappen). Andere belangrijke punten bij de beoordeling zijn: actieve deelname en nette uitwerking in correct Nederlands. Je vindt alle beoordelingseisen bij elkaar in het beoordelingsformulier.
ht
Beoordelingsformulier <
Vooronderzoek
Vooronderzoek Opdracht 1 Werkmodel Samenwerkingscontract <
• • • • •
Formeer de projectgroep en maak een samenwerkingscontract. Bepaal wat jullie moeten weten voordat je aan het project begint. Maak een takenlijst en een planning voor het vooronderzoek: wie onderzoekt wat? hoe informeren jullie elkaar daarover? Voer de afspraken uit. Maak een verslag van het vooronderzoek en leg dit voor aan je docent. Neem dit verslag op in je projectplan.
p co
Werkmodel Takenlijst <
Vooronderzoek
Werkmodel Planning <
Opdracht 2
Filmpje Die heeft een gek broertje, zeg! <
Doelgroep
Werken met mensen, het is een prachtig vak. Maar over welke mensen hebben we het? De volgende doelgroepen worden verdeeld onder de projectgroepjes: ouderenzorg verstandelijk gehandicaptenzorg lichamelijk gehandicaptenzorg geestelijke gezondheidszorg asielzoekers-/vluchtelingenwerk dak- en thuislozenzorg/verslavingszorg.
yr
• • • • • •
Maak eerst een korte beschrijving van jullie doelgroep (wie, wat, waarom?).
ig
ht
Er zijn allerlei mogelijke zorgvragen. Een aantal daarvan gaan jullie uitwerken. • Welke ziektebeelden/beperkingen/verslavingen die in het schema staan, kom je tegen bij jullie doelgroep? Bedenk met elkaar nog een ander ziektebeeld of een andere beperking/verslaving die met jullie doelgroep te maken heeft en werk die ook uit. • Geef daarbij aan wat de gevolgen en eventuele risico's zijn voor de cliënt. • Welke zorg/begeleiding/ondersteuning zou je daarbij (kunnen) bieden?
7
Vooronderzoek
Ziekte van Alzheimer Artrose Ziekte van Parkinson ...
Verstandelijk gehandicaptenzorg
Epilepsie Autisme Syndroom van Down ...
Lichamelijk gehandicaptenzorg
Dwarslaesie Blind-/slechtziendheid Doofheid ...
p co
Ouderenzorg
Schizofrenie Borderline Psychose ...
Asielzoekers-/ vluchtelingenwerk
Religie-, cultuur- en taalproblemen Tuberculose, schurft, polio Vitamine D-deficiëntie ...
Dak- en thuislozenzorg/verslavingszorg
Drugsverslaving Alcoholverslaving Maatschappelijke problemen ...
yr
Geestelijke gezondheidszorg
Het begin is er: een eerste kennismaking met het werkveld, de doelgroep en mogelijke problemen.
Opdracht 3
Vakjargon
ig
Maar stel je voor dat het niet om cliënten met een ziekte of beperking zou gaan, maar om je eigen opa, moeder, broer, zus of buurjongen… En dat is nu wat jullie gaan doen! Maak een video-opname (ongeveer twee minuten per persoon) waarin je je familielid/buurjongen gaat voorstellen, waarbij je aangeeft wat de ziekte/beperking/verslaving inhoudt en betekent voor hem of haar, maar ook voor jou als naastbetrokkene. Bekijk voor een voorbeeld het filmpje ‘Die heeft een gek broertje, zeg!’ van Voorlichtingsfilm.nl.
ht
Elke beroepsgroep heeft zijn eigen taal en termen. Leg in je eigen woorden uit wat er bedoeld wordt met de volgende vaktermen: a. ondersteuningsplan:
b. ondersteunen:
c. intramurale zorg:
8