Kinderziektes en medicatie
Voeding en gezond gedrag De methode Factor-E Welzijn is bedoeld voor de opleidingen Maatschappelijke zorg, Pedagogisch werk en Sociaal werk niveau 3 en 4. In de methode staan kennis, vaardigheden en het samenwerken aan grote opdrachten centraal. Kennis wordt verkregen in de leereenheid Cursus. Hierin wordt de theorie verwerkt door middel van een diversiteit aan verwerkingsopdrachten. In de leereenheid Training worden vaardigheden aangeleerd en geoefend door de student. Samenwerken staat centraal in de diverse Projecten die bij de methode zijn ontwikkeld. Deze Cursus geeft uitleg over het herkennen van veelvoorkomende acute en chronische (kinder)ziektes en het handelen tijdens een ziekte. Je leert hoe om te gaan met medicatie. Daarnaast leer je het gedrag dat een zieke vertoont te herkennen en weet je wat effecten van ziektes zijn op het dagelijks leven. De cursus is onderdeel van het basisdeel van de opleiding. Het betreft daarmee veelvoorkomende (kinder)ziektes in de leeftijd van 0-12 jaar. Edu’Actief maakt werk van onderwijs Edu’Actief wil jongeren helpen zich te ontwikkelen tot echte vakmensen. Om werk te maken van onderwijs, zoeken we de samenwerking op met docenten, studenten en het bedrijfsleven. Dankzij dat netwerk kunnen we vernieuwende leermiddelen maken die aansluiten op de behoefte van de beroepspraktijk.
9 789037 233537
FE_9789037233537_PW_cr_v3.indd 1
BASISDEEL PEDAGOGISCH WERK
28-10-15 10:17
Cursus Kinderziektes en medicatie
Colofon Uitgeverij: Edu’Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Nienke Koopman Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Kinderziektes en medicatie ISBN: 978 90 3723 353 7 © Edu’Actief b.v. 2015 Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO (www.stichting-pro.nl). De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden. Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu’Actief, te vinden op www.edu-actief.nl.
Inhoud Over deze cursus Beroepsproducten Oriëntatie
4 6
7
Veelvoorkomende (kinder)ziekten Inleiding 8 Ziektebeelden bij kinderen Inleiding 10
8
10
Signaleren 13 Inleiding 13 Medicatie, toedieningswijzen en effecten Inleiding 18 Gezondheid, hygiëne en besmetting Inleiding 23
18
23
Theoriebron Veelvoorkomende (kinder)ziekten Inleiding 27 Theoriebron Ziektebeelden bij kinderen Inleiding 31
27
31
Signaleren 35 Inleiding 35 Theoriebron Medicatie, toedieningswijzen en effecten Inleiding 37 Theoriebron Gezondheid, hygiëne en besmetting Inleiding 41 Planningsformulier
37
41
44
3
Over deze cursus
Over deze cursus In deze cursus bouw je kennis op over veelvoorkomende acute en chronische (kinder)ziekten. Je leert daarnaast het gedrag dat een ziekte vertoont te herkennen en weet wat de effecten van zo’n ziekte op het dagelijks leven kunnen zijn. Daarnaast is er in deze cursus aandacht voor medicatie.
Ziek zijn.
Leerdoelen • Je kunt verschillende veelvoorkomende (kinder)ziekten benoemen. • Je kunt chronische ziekten bij kinderen benoemen. • Je kunt verschillende signalen benoemen die veranderingen in de gezondheidstoestand van een kind aangeven. • Je kunt voorbeelden noemen van medicijnen voor kinderen en daarbij de verschillende toedieningswijzen en effecten aangeven. • Je kunt uitleggen hoe je hygiënisch kunt werken en besmetting kunt voorkomen op een school of in een kinderdagverblijf.
Waarschuwing voor ouders.
4
Over deze cursus
Beoordeling Beoordelingsformulier <
Planningsformulier <
Aan het eind van de cursus wordt je parate kennis beoordeeld met een toets. Je praktische beheersing van de leerdoelen wordt getoetst aan de hand van twee beroepsproducten. We beoordelen daarbij op inhoud (producteisen) en op uitvoering (processtappen). Andere belangrijke punten bij de beoordeling zijn: actieve deelname aan de lessen en een nette uitwerking van de opdrachten in correct Nederlands. Je vindt de beoordelingspunten bij elkaar in het beoordelingsformulier. Planning Een beroepsproduct maken kost tijd. Daarom moet je dit goed plannen. Lees eerst de opdracht van het beroepsproduct goed door en vul daarna het planningsformulier in. Neem ook de andere opdrachten van deze cursus op in je totale planning. Zo voorkom je dat je in tijdnood komt.
5
Beroepsproducten
Beroepsproducten Opdracht 1
Beroepsproduct 1: Overzicht kinderziekten Jullie maken in tweetallen een overzicht van verschillende veelvoorkomende (kinder)ziekten. Dit overzicht wordt vormgegeven in een folder die bruikbaar is op de basisschool of in het kinderdagverblijf. Het is belangrijk dat de folder eenvoudig te gebruiken is in de praktijk en dat een leerkracht of pedagogisch medewerker snel kan zien welke kenmerken en signalen passen bij een bepaalde ziekte. In de folder beschrijven jullie ook acties die kunnen worden ondernomen bij een ziek kind in de groep. Daarnaast geven jullie tips om besmetting van andere kinderen te voorkomen. Plan voor jezelf een datum waarop je dit beroepsproduct inlevert. Vul deze datum in op het planningsformulier. Eisen aan de uitvoering • Maak een planning en een taakverdeling. • Maak een lijst van veelvoorkomende kinderziekten. Laat elke processtap goedkeuren door je docent, voordat je begint aan de volgende processtap. Eisen aan het beroepsproduct • De folder is bruikbaar in de praktijk. • De folder is geschikt voor een basisschool of kinderdagverblijf.
Opdracht 2
Beroepsproduct 2: Protocol zieke kinderen en medicatie Jullie maken in tweetallen een protocol voor het omgaan met (kinder)ziekten en medicatie op de basisschool of in het kinderdagverblijf. Het is belangrijk dat het protocol door leerkrachten of pedagogisch medewerkers eenvoudig te gebruiken is. In het protocol staat wat medewerkers kunnen doen bij ziekte van kinderen en hoe zij moeten omgaan met medicatie. Daarnaast beschrijven jullie hoe om te gaan met hygiëne in de werkomgeving, en de afspraken over de persoonlijke hygiëne van medewerkers. Plan voor jezelf een datum waarop je dit beroepsproduct inlevert. Vul deze datum in op het planningsformulier. Eisen aan de uitvoering • Maak een planning en een taakverdeling. • Maak een inhoudsopgave met alle onderwerpen voor het protocol. Laat elke processtap goedkeuren door je docent, voordat je begint aan de volgende processtap. Eisen aan het beroepsproduct • Het protocol is geschikt voor een basisschool of kinderdagverblijf. • Het protocol is bruikbaar in de praktijk.
6
Oriëntatie
Oriëntatie Opdracht 1
Ziek zijn a. b. c. d.
Opdracht 2 Website Padlet <
Wat zijn jouw eigen ervaringen met kinderziekten of met zieke kinderen? Heb je wel eens voor een ziek kind gezorgd? Wat heb je toen gedaan? Welke kinderziekten hebben je zelf gehad? Wat vond je vroeger als kind zelf prettig als je ziek was?
Kinderziekten • • • •
De groep wordt verdeeld in groepjes van ongeveer drie studenten. Elk groepje bouwt een ideeënmuur met Padlet over het onderwerp ‘kinderziekten’. Ga naar de website van Padlet. De resultaten van elk groepje worden in de groep met elkaar bekeken en vergeleken.
De studenten beantwoorden voor zichzelf de vragen hierna. a. Wat wist je al van het onderwerp? b. Welke nieuwe dingen heb je geleerd?
Opdracht 3 Filmpje Hoe werkt een inenting <
Inentingen Bekijk het filmpje bij deze opdracht. • •
In Nederland kunnen kinderen gratis worden gevaccineerd tegen verschillende infectieziekten, maar deze vaccinaties zijn niet verplicht. Ga in de groep met elkaar in discussie over de volgende stelling:
‘Inentingen tegen kinderziekten moeten in Nederland verplicht worden gesteld.’ Wat is jouw eigen mening over het verplicht stellen van inentingen?
7
Veelvoorkomende (kinder)ziekten
Veelvoorkomende (kinder)ziekten Inleiding Kinderen krijgen vroeg of laat te maken met kinderziekten. Het is niet leuk, maar helaas niet te voorkomen. Meestal gaan kinderziekten na een paar dagen vanzelf over, maar soms kan een kind er erg ziek van zijn. Kinderziekten komen niet alleen voor bij kinderen, ook volwassenen kunnen sommige van deze ziekten oplopen. Wanneer je met kinderen werkt, is het belangrijk om kennis te hebben van verschillende kinderziekten en te weten hoe je deze kunt herkennen. Leerdoelen • Je kunt uitleggen wat er wordt bedoeld met kinderziekten. • Je kunt uitleggen wat waterpokken zijn en benoemen welke symptomen bij deze ziekte horen. • Je kunt uitleggen wat de bof is en benoemen welke symptomen bij deze ziekte horen. • Je kunt uitleggen wat er wordt bedoeld met het Rijksvaccinatieprogramma. • Je kunt uitleggen wat griep is en benoemen welke symptomen daarbij horen. • Je kunt uitleggen wat diarree is en benoemen welke symptomen daarbij horen.
Opdracht 1 Theoriebron Veelvoorkomende (kinder)ziekten <
Verwerkingsopdracht Kinderziekten en beperkingen Gedurende het leven krijgt iedereen wel eens te maken met (kinder)ziekten of beperkingen. Beantwoord de vragen hierna. a. Welke kinderziekten heb je zelf als kind gehad?
b. Wat zijn de kenmerken van deze ziekten?
c. Heb je zelf een ziekte of beperking, of ken je iemand in je omgeving die deze heeft?
d. Wat zijn de gevolgen van de ziekte of beperking in het dagelijks functioneren?
8