Thema 3: Arbo, Kwaliteitszorg en milieu

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

ARBO,KWALITEITSZORGENMILIEU

COLOFON

BoomBeroepsonderwijs

info@boomberoepsonderwijs.nl

www.boomberoepsonderwijs.nl

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Auteur(s):S.Groeneveld

Inhoudelijkeredactie:

Titel:

ISBN:97890372

druk/oplage

Bronvermelding:

©2024BoomBeroepsonderwijs|Boom

BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenige vormofopenigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeandere manier,zondervoorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrond vanartikel16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoen aandeStichtingReprorecht(www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvaneen(ofmeerdere)gedeelte(n) uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen(digitale)leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrond vanartikel16,Auteurswet1912)kanmenzichwendentotStichtingUitgeversorganisatievoor Onderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp,www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen. Degenendiedesondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotde uitgeverwenden.

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmet despecifiekeproductvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoomBeroepsonderwijs,tevinden opwww.boomberoepsonderwijs.nl.

ARBO,KWALITEITSZORGENMILIEU

1.1Inleiding

Ditthemagaatoverwatjemoetjedoenalsjeeenonveiligesituatietegenkomt.Enhoejemoetomgaan metongewenstgedrag.

Injewerkzijneraltijdregelswaaraanjejemoethouden.Elkeorganisatiemaaktbijvoorbeeldregels opbasisvandewetgevingoverarbeidsomstandighedenenmilieu.Elkwerkkentrisico’s,endaarom isveiligwerkenzobelangrijk.

Leerdoelen

1.Jekuntdeveiligheidvanfaciliteitenen/ofmaterialenenmiddelencontroleren.

2.Jekuntbijzonderhedenenrisico’svoordeveiligheidvancliëntenencollega’sinschatten.

3.Jekunthulp(laten)halen.

4.Jekunttijdig,duidelijkennauwkeurigaandeleidinggevenderapporteren.

5.Jekuntalertenadequaathandeleninonveiligesituaties.

6.Jekuntzorgenaandachtvoordesituatievandecliënttonen.

7.Jeweetwelkefactorenvaninvloedzijnopdesocialeveiligheid.

Opdracht1 Voorbereiden

Bekijkdeleerdoelenhiervoor.Jezietwatjemoetkunnenenkennenveiligtekunnenwerken.Enjeziet waaropjebeoordeeldwordttijdensdetheorie-enpraktijktoets.

a. Welkleerdoellijktjouuitdagend?Waarom?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Waarziejetegenop?Leguitwaarom.

c. Welkeervaringenhebjealmetdezeleerdoelen?

d. Waardenkjedatjedezeleerdoelentegenkomtinjewerk?

Opdracht2 Praktijkvoorbeeld

Veiligwerken

Mariewerktalshelpendebijeengrootsportcomplex.Zeheeftdaarallerleitaken.Vandaagdoetverzorgd zededagopening.Datvindtzedeminstprettigedienst.Zeopenthetsportcomplexenmoetallelampen aanmaken.Zoalleendoorhetdonkerlopen,opzoeknaarallelichtschakelaren,vindtzenietprettig. Vooralomdatsommigekleedruimtesbestrommeligachtergelatenworden.Zeisaltijdbangdatze ergensovergaatvallen.VervolgensgaatMariedeontvangsthalstofzuigen.Datmoetgebeurtzijn voordatdegastenkomen.TijdenshetstofzuigenzietMariedathetsnoervandestofzuigeralaardigis versleten.Dedradenaandebinnenkantvanhetsnoerzijnzichtbaar.Ookkrijgtzewatlastvanhaar rug,destofzuigersteeliseigenlijknettekort,waardoorzekrommoetstaanomgoedtekunnenwerken. Haarvolgendetaakishetcontrolerenvandekoelkasten.Zoweldekoelkastendiegebruiktworden voordeverkoopvanproductenaanklantenalsdekoelkastdiehetpersoneelgebruiktomdelunchin tebewarencontroleertze.Zegooitbedorvenetenswarenwegenmaaktdekoelkastschoon.Elkekeer iszeweerverbaasdoverdehoeveelheidbedorvenspullendieindekoelkastenachterblijven.Alsze hiermeeklaaris,ishetaltijdvoorhaareerstekoffiemomentje.Zekrijgtopvastetijdenspauzeendus gaatzelekkerevenzittenvooreenkopjekoffieeneenpraatjemethaarcollega's.Zeishaardagweer goedbegonnen!

a. Waarompastdezecasusbijditthemadenkje?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Waaromishetbelangrijkomaandachttebestedenaanveiligheidopdewerkvloer?Zowelvoorjezelf alsvooranderen?

c. WatkanMariedoenomhaareigenveiligheidteverbeteren?

d. WatdoetMarieomdeveiligheidvanklantenteverbeteren?

Opdracht3 Samenwerkingsopdracht

a. Maakgroepjesvanvierstudenten.Jegaatinjegroepjeonderzoekdoennaardeveiligheidinhet gebouwwaarjenulesvolgt.Dedocentgeeftelkgroepjeeenruimteomteonderzoeken(bijvoorbeeld deaula,hetleslokaal,hetopenleercentrumetc.).

b. Beschrijfwatjeinderuimteaanmaatregelenhebtgezienomdeveiligheidtevergroten.Denkhierbij aannooduitgangen,brandmeldersofanti-slipvloeren.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

c. Beschrijfwelkeveiligheidsrisico'sjehebtgevonden.Denkhierbijaanbijvoorbeeldlosliggendekabels, gladdevloeren,ofeengebrekaanhygiëne.Geefaanwathetrisicozoukunnenzijn.

d. Naastveiligheidvoorruimten,materialenenmiddelenheefteenschoolookafsprakenenregels omdesocialeveiligheidtevergroten.Schrijfopwelkeregelsenafsprakenjulliekennen.Datzijn afsprakenoverhoejerespectvolmetcliëntenenmetelkaaromgaat.

e. Bekijkdeschoolgidsendewebsitevandeschool.Kijkofjenogandereregelsenafsprakenrondom veiligheidkuntvindenenvuljelijstaan.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA2

REGELSOPHETWERK

2.1Regelsophetwerk

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Regelsopjewerkzijngebaseerdopdewetgevingoverarbeidsomstandighedenenmilieu,zoalsde Arbowet.Arbeidsomstandighedenhebbentemakenmetdeomgevingwaarinjewerkt.Werkjeveilig, werkjegezond,werkjemilieubewustenhoudjejeaanderegels?Iedereorganisatiemaakthaareigen regelszodatderegelspassenbijdeorganisatie,dewerkzaamheden,demedewerkersendeklanten.

Regelskunnenbijvoorbeeldgaanover:

• werk-enrusttijden

IndeArbowetstaanregelsoverwerktijden.Afgesprokenishoelangeenwerkdagofdienstmag duren.Ookisafgesprokenhoeveelpauzeeenmedewerkerheeftenhoeveeltijdertussendeeneen deanderedienstmoetzitten.Inhetalgemeengenomenmagjenietdeenedagtot23.00uurwerken endevolgendedagalom6.30uurbeginnen.Ooknietalsjeditzelfgraagwilt.

• werkenmetpersoonlijkebeschermingsmiddelen(PBM)

Hierbijgaathetomhetdragenvanbeschermendekleding,zoalsveiligheidsschoenen,eenhelmof handschoenenvoorhetwerkenmetbijtendeenchemischestoffen.

• meldenvanarbeidsongevallenenberoepsziekten

Werkgeverszijnverplichtomongevallenenbepaaldeberoepsziektentemelden.Eenongevalis bijvoorbeeldeenongelukmetinjectienaalden.Eenberoepsziekteiseenziektedievooralontstaat ofvoorkomtonderbepaaldearbeidsomstandigheden.Kapperskunnenbijvoorbeeldlastkrijgen vandeverfstoffenwaarmeezijwerken.Indezorgwerkjesomsmetchemischemiddelenenjemoet regelmatigtillen.Hierdoorloopjerisico’s.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/husband-housekeeping-cleaning-concept-happy-young-1146624197 Persoonlijkebeschermingsmiddelen.

Opdracht1 Regelsophetwerk

Denkaanjewerkofleerbedrijf.Welkearboregelszijndaarbelangrijk? Geefdrievoorbeelden.

1.

2.

3.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA3 DEARBOWET

3.1DeArbowet

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

DeArbeidsomstandighedenwet(Arbowet)iseenwetdieregelsbevatvoorwerkgeversenwerknemers omdegezondheid,deveiligheidenhet welzijn vanwerknemersteverhogen.Hetdoelisomongevallen enziekten,veroorzaaktdoorhetwerk,tevoorkomen.Deregelsgaanbijvoorbeeldoverfrisselucht, aanwezigheidvandaglichteneenveiligeenschonewerkomgeving.

Verderishetbelangrijkdatjemetpleziernaarjewerkgaat.Ditheefttemakenmetwelzijn.Welzijnwil zeggendathetlichamelijkengeestelijkgoedmetjegaat.Niemandishetzelfde,dushetwelzijnsgevoel isvooriedereenanders.Voordeeenmaghetdrukenrommeligzijn.Deanderheefthetlieverrustigen ordelijk.Alsjehetwerknietleukvindt,kijkdansamenmetjeleidinggevendeofhetanderskan.

https://www.shutterstock.com/image-photo/portrait-happy-female-caregiver-senior-woman-423588148

Welzijnopjewerkzorgtvoorplezierinjewerk.

Opdracht1 Regelsovergezondheid,welzijnenveiligheid

DeArbowetgaatovergezondheid,welzijnenveiligheid.Geefvanelkesituatieaanwaarhetomgaat.

Veiligheid Welzijn Gezondheid Situatie

Jestruikeltbijnaovereenemmerdie noginhetgangpadstaat.

Jewerktineenruimtezonderdaglicht.

Jehebtweinigplezierinjewerk.

Jehebtrechtoppauzealsjedeheledag werkt.

Hetwassenvanderamenmagjealleen doenalsereengoedetrapis.Staanop eenstoelmagniet.

Jehebtregelmatigoverlegmetje collega'soverhoejulliegoedkunnen samenwerken.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Veiligheid Welzijn

THEMA4

RECHTENENPLICHTENVOORWERKGEVERSENWERKNEMERS

4.1Rechtenenplichtenvoorwerkgeversenwerknemers

IndeArbowetstaatdatwerkgeversenwerknemerssamenmoetenzorgenvoorgoede werkomstandigheden.Iederheeftdaarinzijneigentaak.Dewerkgevermoetzichhoudenaanderegels overgezondheid,welzijnenveiligheid.Jijalswerknemermoetjewerkdoenzoalsisafgesproken.Jij houdtjedusookaanderegels.Enjemeldtgevaarlijkeofongezondeomstandighedenbijje leidinggevende.

Opdracht1 Rechtenenplichtenwerkgeverenwerknemer

Geefindetabelhiernaaanwelketaakbijwiehoort.

Taak

Uitvoerenvaninstructie.

Verzorgenvanjuistematerialenomtaakuittevoeren.

Opbergenvanmaterialenopdejuisteplek.

Onderzoekenvanongevallenopwerkplek.

Meldenvanmogelijkgevaarlijkeomstandigheden.

Rekeninghoudenmetergonomischeregelstijdenshet verplaatsenvaneencliënt.

Bestrijdenvanmogelijkgevaaropdewerkvloer.

Opdracht2 Veiligheidbovenalles

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Werkgever

Werknemer

Wanneerjewerktmetkwetsbaredoelgroepenisveiligheidextrabelangrijk.Jijalsprofessionalbent verantwoordelijkvoordeveiligheidvandecliënten,omdatzedaarzelfvaaknietvoorkunnenzorgen.

Jaylawerktalsfacilitairemedewerkerbijeencamping.Eenvanhaartakenishetopruimenen schoonmakenvanderecreatieruimte.Deafsluitbarekastmetschoonmaakspullenisindegangernaast. Haarwerkgeverheeftervoorgezorgddatzijdeschoonmaakspullenveiligkanwegzetten.Jaylamoet allesnetjesopruimenalszeklaarisendekastweergoedafsluiten.

Waarommoetendeschoonmaakmiddelenineenafgeslotenkastbewaardworden?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA5

RISICO-INVENTARISATIEEN-EVALUATIE

5.1Risico-inventarisatieen-evaluatie

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Omerachtertekomenwatinhetbedrijfdemeestvoorkomenderisico’szijnvoordegezondheidvan hetpersoneelmoeteenbedrijfeenrisico-inventarisatieen-evaluatie(RI&E)uitvoeren.MeteenRI&E brengthetbedrijfderisico’sinkaartophetgebiedvanveiligheid,gezondheidenmilieu.Ditkaneen organisatiezelfdoenoflatendoen.Eendaarvooropgeleidemedewerkerlooptmeteenchecklistdoor hethelebedrijfenbeoordeeltdearbeidsomstandigheden.Daarnabeoordeelthetbedrijfofhet omstandighedenmoetaanpassen.IndeRI&Emoetstaanwelkegevarenerzijnopdewerkvloeren welkemaatregelenhetbedrijfhiertegenneemt.

https://www.shutterstock.com/image-photo/business-investor-analyzing-valuation-data-forecast-2363995855 DeresultatenvandeRI&Ewordenbesproken.Alsdatnodigiskunnenwerkomstandighedenworden aangepast.

Opdracht1 Checklist

IzaakmoetalsverantwoordelijkevoordeRI&Eeencheckdoenbinnendeinstellingwaarhijwerkt.Hij loopteenrondjedoorhetgebouwenonderzoektofersituatieszijndiegevaarlijkkunnenzijn.Hijheeft zespuntengevondendieeengevaaropleveren.

BedenkvoorelkonderwerpeenmaatregeldieIzaakzoukunnennemenengeefvoorelkonderwerp defactordiedaarbijhoort:gezondheid,veiligheidofwelzijn.

EHBO

Werkplek

Nooduitgangen

Werktempo

Organisatie

Geluid

DeEHBO-middelenzijnaltijd lastigtevinden.

Destoelisnietjuistafgesteld.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Denooduitgangenzijnniet vrijwanterstaanrolstoelen enrollatorsvoor.

Medewerkersgevenaante weinigtijdtehebbenvoorde taken.

Medewerkerswetennietaltijd wieverantwoordelijkisvoor eentaak.

Indeactiviteitenruimteishet altijderglawaaiig.Zekerals erveelmensentegelijkbezig zijnmeteenactiviteit.Een oorzaakisdatderuimteerg kaalisingericht.

6.1Ergonomischwerken

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/young-woman-working-therapist-helping-baby-681367879 Doorkinderenzelftelatenlopenwerkjeergonomisch,wantjehoeftzeniettetillen.

Ergonomischwerken wilzeggen:jewerktopzo’nmanierdathetjelichaamzominmogelijkbelast. Anderskunjeklachtenkrijgen.Zozijnerregelsoverhoejegoedkunttillen,ofoververplichtepauzes. Alsjejongbentvindjedezeregelsmisschienwatoverdreven.Maarbedenkdatjejeberoepmisschien weldertigofveertigjaaruitoefent.Jemoetduszuinigzijnopjelichaam.

Jekuntergonomischwerkendoorgebruiktemakenvanhulpmiddelen,zoalseensteekkarretje.Je gebruiktjelichaamdanminder,omdatjedespullenniethoefttetillen.Ookmoetjegebruikmakenvan gebruiksvoorwerpenenmachinesdieveiligzijn,zodatjijgemakkelijkengezondkuntwerken.Denk aanwerktafelsdieinhoogteverstelbaarzijn,voldoendelichtenventilatieinruimteswaargewerkt wordtofeenslimmeindelingvaneenruimte,waardoorjeelkaarnietindewegkuntlopen. Staan

Veelmensenstaantijdenshunwerk.Vaakstaanmensennietgoedrechtop.Naeentijdjegaanze ‘hangen.’ Daardoorkunjerugpijnkrijgen.

Tipsvoorhetstaanzijn:

• Kijkrechtvooruit.

• Trekjekinin.

• Ontspanjeschouders.

• Spanjebuikspierenaan.

• Zetjevoetenplatopdegrondenietsuitelkaar.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/asian-barista-female-making-hot-coffee-2393418951

Zitten

Alsjezittendwerkhebt,iseengoedestoelbelangrijk.Eengoedestoelkunjeinstellen. Ookdehoogtevanhetwerkvlakisbelangrijk.Hetwerkvlakmoetietsbovendeelleboogzijn.Jekunt danjeonderarmenhorizontaalhouden.

Tipsvoorhetzittenzijn:

• Zitaltijdrechtopenzaknietonderuit.

• Gazovermogelijknaarachterenopdezittingzitten.Zokrijgtjeruggoedsteun.

• Zetjevoetenstevigenplatopdegrond.

• Schuifjestoelaanonderjewerkblad.

• Laatjerugtijdenshetwerkenregelmatigtegendeleuningrusten.

• Zetjebeeldschermopooghoogte.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

https://www.shutterstock.com/nl/image-vector/correct-good-position-vs-bad-incorrect-2196916895

Tillen

Alsjeverkeerdtilt,krijgjeproblemenmetjerug.

Tipsvoorhettillenzijn:

• Kijkrechtvooruit.

• Garechtvoorhetvoorwerpstaan.

• Zetjevoetenietsuitelkaar.

• Houdjerugzorechtmogelijk.

• Pakhetvoorwerpstevigvastmettweehanden.

• Houdjearmenzorechtmogelijkenzodichtmogelijkbijjelichaam.

• Tilhetvoorwerpzodichtmogelijkbijjelichaam.

• Draaibijhettillennooitjerug.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Graagnamakenindestijlvandeflexibelepipelinedienstverlening. https://www.shutterstock.com/nl/image-vector/vector-man-lifting-heavy-box-safe-1978941482

Opdracht1 Staan

Maakvierfoto’svanmensendiestaan.Beoordeeldefoto’s.Staandezemensenopdejuistemanier? Legjeantwoorduit.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Opdracht2 Zitten

Maakvierfoto’svanmensendiezitten.Beoordeeldefoto’s.Zittendezemensenopdejuistemanier? Legjeantwoorduit.

Opdracht3 Tillen

Maakvierfoto’svanmensendieietstillen.Beoordeeldefoto’s.Tillendezemensenopdejuistemanier? Legjeantwoorduit.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Opdracht4 Hulpmiddelenvoorergonomischwerken

Welkehulpmiddelenvoorergonomischwerkenwordeneropjouwschool,stageofwerkplekgebruikt? Beschrijfdrievoorbeelden:

• Welkhulpmiddelishet?

• Waarvoorwordthetgebruikt?

• Waaromwordtdithulpmiddelgebruikt?Welkeproblemenvoorkomjeermee?

• Waarmoetjeoplettenalsjehethulpmiddelgebruikt?

Leverbewijsstukkenaan.Bespreekmetjedocentwelkebewijsstukkenmogelijkzijn.

Opdracht5 Ergonomischwerken1

Vanuitdefacilitaireorganisatiewaarvoorikwerkkrijgenwijrichtlijnenvoorergonomischwerken.Het isbelangrijkdatwijonsdaaraanhouden,wantderichtlijnenzorgenervoordatjehetwerkopdejuiste manieruitvoert.

Erzijnookhulpmiddelendieonshelpenomergonomischtewerken.Zozijnergoedebureaustoelen, maarookkarretjesomspullentevervoeren.Dankzijdezehulpmiddelenhoopikditwerknoglangte kunnendoen.

Fionawerktbijeenactiviteitencentrum.Zeletalheelgoedophaarhoudingbijstaan,zittenentillen. Geefhaarnogtweetipsomergonomischtewerken.

1.

2.

Opdracht6 Ergonomischwerken2

a. Bekijkhetfilmpje.

Paulineloopteenrondjedoordeinstellingwaarzewerkt.Zezietaardigwatverkeerdedingenalshet gaatomdearbeidsomstandigheden.

b. Noemtweepuntendieverkeerdzijnbijdemeneerdieachterdecomputerwerkt.

1.

2.

c. Watgaaterverkeerdbijdemevrouwdieachterdecomputerwerkt?Leguitwaaromditverkeerd is.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

d. Welketweepuntenzijngoedbijdemevrouwdieachterdecomputerwerkt?

1.

2.

e. Watgaaterverkeerdbijdemevrouwdieeendoostilt?

f. WatdoetPaulinegoedbijhettillenvandedoos?

THEMA7 WERKHOUDING

7.1Werkhouding

Alleeneenwetdiejoubeschermtisnietvoldoende:jemoetzelfookgoedopletten.Meteenjuiste werkhoudingkunjeklachtenvoorkomen.

Tipsvooreenjuistewerkhouding:

• Wisseljehoudingaf.

• Voorkomeengedraaidehoudingbijtillenofbukken.

• Maakniettevaakdezelfdebewegingachterelkaar.

• Voorkomdatjemoetreiken.Tilniethogerdanjeschouders.

• Tilniettezwaar.

• Loopniettelangdoormetklachten.Laateenartsernaarkijken.

Voorkomookrisico’stijdenshetwerk:

• Maaknattevloerenzosnelmogelijkdroog.Kanditniet,zeterdaneenbordjebij.

• Voorkomtocht.

• Zorgdatderuimtewaarinjewerktgoedisverlicht.

• Volgaltijddeveiligheidsvoorschriften.

• Probeeronveiligesituatiesteherkennen.

Opdracht1 Fysiekebelasting

a. Bekijkdewebsite.

Treesiawerktalshelpendeineenkinderdagverblijf.Alshelpendeiszegroepshulpenondersteuntze depedagogischmedewerkersinhetdagelijksverzorgenenbegeleidenvandekinderen.Vandaagis heteendrukkedagenveelkinderenmoeteneenschoneluier.Treesiatiltdekindereneenvooreenop deverzorghoekomzeeenschoneluiertegeven.Nahetverschonendektzedetafelvoorhetmiddageten. Hetbrood,debordjesenhetbelegmoetzehalenuitdekeuken.Dieisaandeanderekantvanhet gebouw.Treesialoopteenpaarkeerheenenweermeteendienbladomallesoptafeltezetten.Tijdens hetetenmetdekinderenzitTreesiaopeenlagekruk.Naafloopvanhetetenlooptzeweereenpaar keerheenenweeromallesterugtebrengennaardekeuken.Nahetafruimenvandetafelgaatzegauw destapelbedjesverschonen.Treesiaisnieterggrootenmoetophaartenenstaanalszehetbovenste bedjewilverschonen.Zemoetvernaarvorenreikenalszehethoesjegoedomhetmatraswilkrijgen. Aanheteindevandedaggaandekinderennogevenbuitenspelen.Terwijldekinderengehaaldworden doorhunouders,ruimtTreesiahetspeelgoedop.Zetilttweefietsjesperkeernaardeschuur.Delaatste tijdmerktTreesiadathetfysieknietgoedmethaargaat.Zeheeftwatvakerlastvanhaarrug,neken schouders.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. OpwelkemanierdenkjijdatTreesiahaarfysiekebelastingkanverminderen?Maakeenlijstmet tipsdiejehaarkuntgeven. Tip

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Opdracht2 Postermaken

Doedezeopdrachtineengroepvanvier.

a. GebruikStappenplanPostermaken.

b. Overlegvoorwelksoortbedrijfjullieeenpostergaanmaken.Zoekopinternetnaarinformatieover ‘tipsergonomie.’Kiessamenmetjegroepdrietips.Maakvandezedrietipseen‘do’sendon’ts’-poster. Metdeposterlaatjedetipszienenlegjeuitwatiemandwelennietmoetdoen.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Voorbeeldvando’sendon’ts.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA8

REGELSVOORDEVEILIGHEID

8.1Regelsvoordeveiligheid

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

BehalvedeArbowetzijnernoganderewettendiegaanoverveiligheid.Daarnaasthebbenbedrijven vaakooknoghuneigenveiligheidsregels.

HACCP

HACCP staatvoorveiligwerkenenstaatineenwetvandeoverheid.DelettersHACCPstaanvoorHazard AnalysisandCriticalControlPoints.DeNederlandsevertalingis:Gevarenanalyseenkritische controlepunten.BedrijvenmoetengoedkijkenaanwelkeregelsvandeHACCPzezichmoetenhouden. Datstaatbeschrevenineen hygiënecode.Decodebestaatuiteenaantalvoorschriftenenmaatregelen dieervoorzorgendatlevensmiddelenhygiënischwordenbewerktenbewaardenveiligzijnvoor consumptie.

Decontrolepuntenbeginnenbijdeontvangstvangrondstoffeneneindigenalshetvoedselisafgeleverd enhetafvalisverwijderd.

Iederbedrijfdatwerktmetvoedselisverplichtdehygiënecodetevolgen.Alshetbedrijfvolgensdie codewerkt,voldoethetaandeeisendieHACCPstelt.DeNederlandseVoedsel-enWarenautoriteit controleertdenalevingvandehygiënecode.

HeelveelbedrijvenhebbentemakenmetdeHACCP-richtlijnen.

Wetmilieubeheer

Deregelsvoorhetwerkenmetgevaarlijkestoffenstaaninde Wetmilieubeheer (Wm).Dezewetis opgestelddoordeoverheidomhetmilieutebeschermen.Bedrijveneninstelllingenmoetenzichaan dezewethouden.Bijvoorbeeldalseenbedrijfgaatverbouwenendaarvooreenboomwilkappen.En eenkinderdagverblijfmoetbijvoorbeeldopdejuistemanieromgaanmetdeluiers,zodatzeopeen milieuvriendelijkemanierverwerktworden.

Doorrecyclingkunjeeenbijdrageleverenaanmilieubewustwerken.

Warenwet

Inde Warenwet staatwaaraanproductenenapparatuurmoetenvoldoenomgoedgekeurdteworden. Voldoenzeaandezeregels,dankandegebruikergezondenveiliggebruikmakenvandeproducten. Dezewetbestaatomdeconsumententebeschermen,maarookdemedewerkersencliëntenvan organisatieseninstellingen.

DeNVWA(NederlandseVoedsel-enWarenautoriteit)controleertofbedrijvenzichaandezewethouden. Zoniet,dankrijgenzeeenwaarschuwingofeenboete.

Opdracht1 Voedselveiligheid

Jewerktineenkantine.Aanwelkeregelshoudendemedewerkerszichomdevoedselveiligheidte garanderen?

1.

2.

3.

4.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Opdracht2 Hygiënecodevoorwoonvormen

HetVoedingscentrumheeftvoorhethygiënischwerkeninwoonvormeneenhygiënecodevoor voedingsverzorginggeschreven.Downloaddezeenbeantwoorddevragen.

a. Bekijkdewebsite.

b. BijhetdoenvanboodschappenmoetjelettenopdeTHTenTGT.Watisdebetekenisvandeze afkortingen?

c. Hetbewarenvanlevensmiddelenmoetjefifodoen.Watbetekentdeafkortingfifo?Leguitwatje moetdoenalsjeproductenfifoopslaat.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

d. Welketipwordtgegevenvooralsjegekoeldvoedsellaatbezorgendooreenleverancier?

e. Waarommoetjepinda-enmaïsproducten,boekweit,noten,specerijenengranendonkerendroog bewaren?

f. Waarommagjebijhetbereidenvanvoedselgeenhandsieradendragen?

Opdracht3 HACCP

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

Beschrijf:

• Watishieraandehand?

• WatgaaternietgoedalshetgaatomHACCP?

• Hoemoethetwel?

Verteldegroepwatjullieindefilmpjeshebbengezien.Bespreeksamenwaarjeopmoetlettenalsje jehoudtaanHACCP.

Opdracht4 MeneerJanssen

MeneerJanssenisalverindetachtig,maarwoontnogsteedsinzijneigenhuis.Ikkomalshelpende tweekeerperweekbijmeneerJanssenomhemteondersteunen.Meestalmakenwedansameneen boodschappenlijstje.Ikkijkdanaltijdeerstzijnvoorraadnazodatikweetwaterophetlijstjemoet komen.Vorigeweekzagikdaterindekoelkastallemaalproductenstondendieoverdedatumwaren. MeneerJanssenhadveelvisitegehadenhadveelproductenaangebroken.Naoverlegmetmeneer Janssenhebikdezeweggegooid,omdatjehierergziekvankuntworden.

WelkeoplossingkunjijbedenkenomtevoorkomendatmeneerJanssenteveelproductenheeftstaan dieoverdatumzijn?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN

TAALREDACTIE

THEMA9

WATISKWALITEITSZORG?

9.1Watiskwaliteitszorg?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Kwaliteitszorg isalleswateenorganisatieofinstellingdoetomervoortezorgendatzegoedeproducten ofdienstenleveren.Hetbegintermeedatorganisatiesvanalleactiviteitenvastleggenhoezeuitgevoerd moetenworden.HierbijmoetenorganisatieszichhoudenaanderegelsvandeArbowetenmilieuwetten. Deregelswordenookgecontroleerd.Alshettochvaakandersgaatdanafgesproken,moeteronderzocht wordenhoedatkomt.Deregelskunnenonduidelijkzijnofmoeilijkuitvoerbaar.Danmoetdeorganisatie deuitlegverbeterenofopeenanderemaniergaanwerken.

Hetbelangvankwaliteitszorg

Hetdoelvankwaliteitszorgisdatjeallesvolgensderegelsuitvoert.Ditzorgtvooreenveiligemanier vanwerkenmeteenconstantekwaliteit.Doorallemaalopdezelfdemaniertewerken,weetiedereen wathijkanverwachten.Datzorgtvoortevredenwerkgevers,werknemersenklanten.Omtelatenzien datjouwbedrijfopdeafgesprokenmanierwerkt,zijner keurmerken.Eenkeurmerkiseen onderscheidingstekenofcertificaat.Ditwordtverleenddooreenerkendeinstantie.

Opdracht1 Kwaliteitszorg

Leguitwaaromhetbelangrijkisdatjeopjewerkplekaandachthebtvoorkwaliteitszorg.Gebruikje eigenwerkplekalsvoorbeeld,ofkiesuitbijvoorbeelddethuiszorg,eenverpleeghuis,eenbsoofeen instellingvoorbeschermdwonen.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA10 KWALITEITSSYSTEMEN

10.1Kwaliteitssystemen

Eenkwaliteitssysteemishetgeheelvan procedures,processenenmiddelendienodigzijnomde kwaliteitineenorganisatietecontrolereneneventueelteverbeteren.

ISO

ISOstaatvoorInternationalOrganizationfor Standardization.DeISO9001-normiseenkwaliteitsnorm.

AlsjevoldoetaandezeeisenkunjeeenISO9001-certificaat krijgen.Hiermeebewijsjedatdeorganisatieaan kwaliteitszorgdoet.Alsorganisatiegeefjedaarmeeaandat je:

• zegtwatjedoet

• doetwatjezegt

• hetbewijst.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

OrganisatiesdieeenHKZ-certificering hebben,mogenditlogogebruiken.

Hettoetsen,controlerenvandekwaliteit

Bijhettoetsenvankwaliteitgajebeoordelenofdeorganisatievoldoetaandegesteldekwaliteitseisen. Ditbeoordelenkanoptweeverschillendemanieren:jekunteeninterneofeenexternekwaliteitstoetsing doen.Eenexternekwaliteitstoetsingisverplicht.

Internekwaliteitstoetsing

Bijeeninternekwaliteitstoetsingkijktdeorganisatiezelfhoehetgaatmetdekwaliteitvande dienstverlening.Dezetoetsingwordtbijvoorbeeldgedaandooreenwerkgroepwaarindiverse medewerkersvandeorganisatiezitten.Dezewerkgroepkaninterviewsenvragenlijstenafnemenbij medewerkers,klantenenhunfamilieomtekijkenhoehetstaatmetdekwaliteitvandegeboden dienstverlening.

Externekwaliteitstoetsingencertificering

Bijeenexternetoetsingofauditcontroleerteenonafhankelijkbureauhoehetismetdekwaliteitvan deorganisatie.Voldoetdeorganisatieaanalleeisen,danzalzijgecertificeerdworden.Metdeze certificeringkandeorganisatielatenziendatzeeengoededienstverleninglevert.

Opdracht1 Keurmerk

a. Waaromlaatdeinstellingdecontroledoendooreenexterneorganisatie?

b. Watiseenanderebenamingvoordezekwaliteitscontrole?

c. Waaromishetbelangrijkvooreenbedrijfomtelatenziendathetaanbepaaldenormenvoldoet?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Opdracht2 Kwaliteitssystemen

a. Gaopzoeknaardrieinstellingenbijjouindebuurt.Kiesuitdeverschillendewerkvelden.Binnen zorgenwelzijnisveelaandachtvoorkwaliteit.Opwelkemanierlatenorganisatiesziendatze kwalitatiefgoedezorgbieden?

b. Onderzoekofjekuntachterhalenofdeinstellingeneenkwaliteitscertificeringhebben.Maakeen lijstvandegekozeninstellingenenvermeld:

• naamorganisatie

• soortdienstverlening

• adreswebsite

• gecertificeerd,noemdenaamvandecertificering.

THEMA11

DEPDCA-CYCLUS

11.1DePDCA-cyclus

De PDCA-cyclus isbedachtdoorWilliamEdwardsDeming.Decirkelbeschrijftvieractiviteitendieje steedsherhaalt.DevieractiviteitenindePDCA-ofkwaliteitscirkelzijn:

• Plan(bedenken):Inditonderdeelkijkjenaardebestaande situatie.Jebedenkteenplanvoorverbeteringmetdoelen diejewiltbehalen.

• Do(uitvoeren):Jevoerthetplanuit.

• Check(controleren):Jecontroleertofhetplanheeft gewerkt.Hebjededoelenbehaald?

• Act(aanpassen):Jestelthetplanbij.Ditkunjedoenom nietbehaaldedoelenalsnogtebehalenofomnieuwe verbeteringendoortevoeren.

Doordezemaniervanwerkenkunjezelfnagaanofjehetwerk goedhebtgedaanenhoehetbeterkan.

Opdracht1 PDCA-cyclus

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

a. GeefbijelkesituatieaaninwelkefasevandePDCA-cyclusjejebevindt.

Situatie1

Jehebtinjewerkgemerktdatdevolgordevanbepaaldetakennieterghandigis.Samenmetje leidinggevendehebjebedachthoehetanderskan.Jegaatdezeverbeteringnuuitvoeren.

b. InwelkefasevandePDCA-cycluszitjenu? Plan Do Check Act

c. Motiveerjeantwoord.

Situatie2

Jijenjecollega’skomenelkekeertijdtekortvooreenbepaaldetaak.Jeleidinggevendeheeftdaarom deroostersaangepast.Jehebtnueenuurlangerdetijdvoorhetuitvoerenvandetaak.Aanheteind vandeweekkomtdeleidinggevendebekijkenofhetgeluktisomdetaakuittevoeren.

PDCA-cyclus.

d. InwelkefasevandePDCA-cycluszitjenu?

Plan Do Check Act

e. Motiveerjeantwoord.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Situatie3

Jemerktdatdeafvinklijstvanhetschoonmaakroosternietofnietgoedwordtingevuld.Ditisniet handig,wantjeweetnunietwaterisgedaan.Jebespreektditonderwerptijdenseenwerkoverlegen bedenktoplossingen.

f. InwelkefasevandePDCA-cycluszitjenu?

Plan Do Check Act

g. Motiveerjeantwoord.

Situatie4

Eenaantalwekengeledenwerdennietalleafsprakenindeagendagezet.Datzorgdevoorveel problemen.Erwerdeennieuwprogrammaingevoerd,zodatmedewerkersvanafhuneigencomputer afsprakenkondeninplannen.Numerktdeleidinggevendedatditnogsteedsnietgoedgedaanwordt. Hijonderzoektwaarditaanligtenwaterbeterkan.

h. InwelkefasevandePDCA-cycluszitjenu?

Plan Do Check Act

i. Motiveerjeantwoord.

Opdracht2 WerkenmetPDCA

NoemeenvoorbeeldwaarinjijvolgensdePDCA-cyclushebtgewerkt,ofwaarinjevolgensdePDCA-cyclus zoukunnenwerken.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA12

MILIEUBEWUSTWERKEN

12.1Milieubewustwerken

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Hetmilieuisdeomgevingwaarinwij,dedierenendeplantenleven. Milieubewust werkenbetekent opzo’nmanierwerkendatdeomgevingzominmogelijkschadeondervindt.

Doorbijvoorbeeldhetverbrandenvanolie,gasenkolenvoorenergieentransportkomterveelCO2 in delucht.Ditzorgtervoordatdetemperatuuropaardestijgt.Ditheeftweereenstijgingvandezeespiegel totgevolg,beschadigingvannatuurdoorhitteendroogte,envoedselonzekerheidvoormensendier. InNederlandziejedathetklimaatextremerwordt.Erkomensteedsmeerhittegolvenmetdroogte voor,regenbuienwordenhevigerenstormenkomenvakervoor.

Maatregelenommilieuvervuilingtegentegaanzijnondermeer:

• afvalverminderen

• afvalscheidenvoorhergebruik(recyclen)

• energieverbruikverminderen

• duurzaam werken.

Afvalverminderen

Veelartikelenzijnverpakt.Aldezeverpakkingenlevereneenbergafvalop.Dateengrootprobleem.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/spilled-garbage-on-beach-big-city-1054684892

Plasticsoepinoceanen.

Tipsomdehoeveelheidafvalteverminderen:

• nadenkenvoorjeietskoopt:hebjehetechtnodig?

• ietsleneninplaatsvankopen

• ietsreparereninplaatsvanweggooienennieuwkopen

• weggevenofverkopenwatjenietmeernodighebt

• artikelenkopenzonderverpakking

• deverpakkingenhergebruiken

• geenproductenkopendieperstukzijnverpakt

• zelfeentasmeenemen.

Opdracht1 Hoeveelafvalproduceerjijopeendag?

Doedezeopdrachtineengroepvandrie.

a. Denkeensnaoverwatjegisterenallemaalhebtgedaan.Hoeveelafvalhebjedaarbijgemaakt? Bijvoorbeeld:ietsgekochtinverpakking,tasjesgebruiktvandewinkel,eenblikjefrisdrankgedronken, eenboterhamzakjeweggegooid.

b. Maakvoorjezelfeenlijstvanhetafvaldatjehebtgeproduceerd.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

c. Vergelijkjouwlijstmetdievandeanderestudenteninjegroepje.Watvaltjeop?

13.1Afvalscheidenvoorhergebruik(recyclen)

Graagtoestemmingvragenditteplaatsen.ScreenshotvanvandeafvalscheidingswijzeronlinevanMilieuCentraal.www.milieucentraal.nl

Duurzaamwerkenhoudtookindatjeafvalscheidt.Afvaldatgescheidenis,kangerecycledworden. Zokanbijvoorbeeldvanoudpapierweernieuwpapiergemaaktwordenenvanoudglasweernieuw glas.Datzorgtervoordaterveelminderafvaloverblijftendatjemindergrondstoffennodighebtvoor nieuweproducten.

Hetheleprocesvangescheideninzamelingenhetterugwinnenvanmaterialenuitafvalnoemje recycling.

Welkafvalkunjescheiden(recyclen)?

• glas

• papierenkarton

• groente-,fruit-entuinafval(gft-afval)

• kleinchemischafval

• plastic

• metaal

• textiel

• batterijen

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

• plasticverpakkingen

• kleinehuishoudelijkeapparatenmeteenstekker

• halogeenlampen

• spaarlampen,ledlampenentl-lampen.

Verderbrengjegrofvuilnaardemilieustraat.Daarwordthetgescheidenenwordenbruikbarematerialen gerecycled.

Opdracht1 Waarmoethetheen?

a. Waarenhoemoetjedevolgendesoortenafvalweggooien?Jekunthetopzoekenopdewebsite vandeMilieuCentraal.

b. Glas

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

c. Papierenkarton

d. Gft-afval

e. Kleinchemischafval

f. Plasticverpakkingen

g. Schroeven

h. Frituurvet

i. Textiel

j. Batterijen

k. Melkpak

l. Kleinehuishoudelijkeapparatenmeteenstekker

m. Halogeenlampen

n. Spaarlampen,ledlampenentl-lampen.

Opdracht2 Welkeafvalbak?

Treklijnennaardejuisteafvalbak.

Opdracht3 Afvalwijzer

Doedezeopdrachtineengroepvandrie.

a. Zoekdeafvalwijzervanjegemeenteopopinternet.Welkeinformatievindjeindeafvalwijzer?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Zoekvanverschillendematerialenophoedezeweggegooidmogenworden.Maakhierpergroepje viervragenoverenzetdezeopeenkaartje.Zethetgoedeantwoordopdeachterkantvanhetkaartje. Leverdekaartjesinbijjedocent.

Speelmetdegroepmetdekaartjeseenquizoverdeafvalwijzer.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

AFVALINDEZORG

14.1Afvalindezorg

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Eenzorginstellingheefttemakenmetveelafval.Elkezorginstellingheeftrichtlijnenoverhetomgaan metafval.Inhetalgemeenzijndat:

• Huishoudelijkafvalbiedjeaanaandevuilnisophaaldienst.

• Afvalmetlichaamsvocht,zoalsvuilverbandenincontinentiemateriaal,doejeineenstevigeplastic zakvoordatjehetindevuilcontainerstopt.

• Overgeblevenmedicijnenstuurjeterugnaardeapotheek.

Naaldencontainer.

• Gebruiktenaaldenen(gebroken)ampullenmoetenineennaaldencontainer.Ditischemischafval. Ampullen.

Letop

Werkheelprecies.Zorgdatschoonmateriaalenafvalaltijdgescheidenzijn.Zeteenafvalbakdusniet ineenruimtewaarschonematerialenliggen.

Opdracht1 Afvalindezorg

Waarommoetjegebruiktenaaldenenampullenineennaaldencontainerdoen?

Opdracht2 Onderzoek

a. Onderzoekopjouwstage-ofwerkplekhoehetafvalgescheidenwordt. Maakeenverslagmetfoto’s.Inhetverslag:

• laatjezienwelkesoortenafvalerzijnenhoedieafgevoerdworden

• verteljewaaromhetzoafgevoerdwordt

• verteljeoferspecialerichtlijnenzijn.

b. GebruikStappenplanFotoverslagmaken.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

MILIEULOGO’S

15.1Milieulogo’s

Erzijnverschillendemilieulogo’sopproducten.Milieulogo’sgeveninformatieover:

• demanierwaarophetproductisgemaakt

• deafbreekbaarheidervan

• hoeenergiezuinighetis.

Voorbeeldenvanmilieulogo’s:

Kringlooplogo

Hetkringlooplogostaatopartikelenwaarvandeverpakkingbestaatuit hergebruiktmateriaal.

Logokleinchemischafval

Ditlogobetekentdatjehetartikelnagebruiknietindeafvalcontainermaggooien, maarapartmoetinleveren.

Glaslogo

Ditlogovindjeopglazenflessenenpottenwaaropgeenstatiegeldzit.Diemoeten danindeglasbak.Erzijnapartebakkenvoorwit,groenenvoorgekleurdglas.

EUEcolabel

DitishetofficiëleEuropesemilieukeurmerk.Hetwordtgebruiktvoorproducten diehetmilieuminderschadetoebrengen.HetwordtinallelandenvandeEuropese Uniegebruikt.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

OnthewaytoPlanetProof

Ditkeurmerkgeeftaandateenproductduurzamerisgeproduceerddaneenzelfde productzonderkeurmerk.

Europeesbiologischkeurmerk

Ditkeurmerkgeeftaandateenproductbiologischisgeteeld.Erzijngeen kunstmestenbestrijdingsmiddelengebruikt.Endierendiehebbeneenbeter leven.

Energielabel

Voorverschillendeproductenishetverplichtomaantegevenhoeenergiezuinig hetproductis.DeklassenlopenvanA(zeerzuinig)totenmetG(nietzuinig)

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Opdracht1 Milieulogo’s

a. Welklogogeeftaandatdeverpakkingisgerecycled?

EUEcolabel

Europeesbiologischkeurmerk

GroenePunt

Kringlooplogo

Milieukeur

b. Welklogogeeftaandatdeproducentvandeverpakkingbijdraagtaandekostenvanhet afvalscheiding-enrecyclingsysteem?

EUEcolabel

Europeesbiologischkeurmerk

GroenePunt

Kringlooplogo

Milieukeur

c. Geefbijelklogoeenproductwaarditlogoopzoukunnenstaan.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA16

ENERGIEVERBRUIKVERMINDEREN

16.1Energieverbruikverminderen

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Dehoeveelheidenergiediewordtgebruikt,neemtnogsteedstoe.Demeesteenergiewordtgehaald uitfossielebrandstoffen.Fossielebrandstoffenzijnontstaanuitrestenvanplantaardigendierlijkleven, zoalsaardolie,aardgasensteenkolen.Ditzijndegrondstoffenvanbijvoorbeeldbenzine,asfalten kerosine.Maarookvoorbijvoorbeeldhetmakenvanplasticenveelcosmeticawordtaardoliegebruikt. Ookelektriciteitwordtvooralgemaaktmetfossielebrandstoffen.

Minderenergieverbruikisgoedkoper,geeftminderluchtvervuilingenvermindertdeopwarmingvan deaarde.Zuinigomgaanmetverlichting,verwarming/koelingenelektrischeapparatuurhelptdaarbij.

Ditkunjebijvoorbeelddoenomminderenergieteverbruiken:

• onnodigeverlichtinguitdoen

• gebruikmakenvansensoren,waardoorlampenalleenaangaanalsdesensorbewegingregistreert

• zuinigelampengebruiken

• deverwarminglagerzetteninruimtesdiejenietgebruikt

• gebruikmakenvaneenthermostaat

• deaircouitzettenbijhetverlatenvanderuimte

• eengoedezonweringgebruiken

• apparatendiejenietgebruikt,uitzetten.

Jekuntookenergiebesparendoorandereenergiebronnentegebruiken.Duurzameenergieisenergie waarbijjehetmilieunietvervuilt.Duurzameenergiewordtgehaalduitbronnenzoalszonenwind. Dezebronnenrakennooitop.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/solar-panel-on-red-roof-reflecting-72500704 Metzonnepanelenwekjeduurzameenergieop.

Opdracht1 Energieverbruikverminderen

a. Bekijkoferopjouwschoolgedachtwordtaanhetverminderenvanhetenergieverbruikenofjedit zelfookdoet.

b. Vuldetabelinoverjouwschool.Vuleventueelmeerdingeninalsdieopjouwschoolgebeuren:

Nee Ja Tips

Verwarmingvrijhouden(nietachterkastenbijvoorbeeld)

Verwarminglagerinruimtesdienietgebruiktworden Lichtenuitinruimteswaarniemandis

Gebruikvansensorenvoorlicht

Spaarlampen

Computersuitalszenietgebruiktworden

Zonweringzodataircomindervaakaanhoeft

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

c. Vuldetabelinoverjouwhuis:

Verwarmingvrijhouden(nietachterkastenbijvoorbeeld)

Verwarminglagerinruimtesdienietgebruiktworden Lichtenuitinruimteswaarniemandis

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Wassenop40graden

Spaarlampen

Apparatenuitzetteninplaatsvanopstand-by

Wasbuitenhangeninplaatsvanindedroger

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA17 DUURZAAMWERKEN

17.1Duurzaamwerken

Duurzaambetekentdatjeverstandigomgaatmetmensenmilieu.Datisookgoedvoordeorganisatie waarjewerkt.Duurzaamwerkendraagtbijaanverminderingvankosten.

Bijvoorbeeld:

• Gebruiknietmeervanproductendannodigis.Kijkbijhetboodschappendoendusgoednaarde houdbaarheidsdatum,zodatjenietovereenpaardagenvoedselwegmoetgooien.

• Gebruiknietonnodigelektriciteitdoorapparatendiejenietgebruiktuittezetten.

• Schafookduurzameproductenaan,zoalsspaarlampen.Ditzijnproductendielangermeegaanen energie-efficiënterzijn.

Opdracht1 Hoeduurzaambenjij?

a. Doedevoetafdruktestenschrijfjouwuitslagop.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Benjetevreden?Leguitwaaromwelofniet.

Opdracht2 Milieubewustwerken

a. Leesdesituaties.

SituatieThuiszorg

Alshelpendebenikbewustbezigmethetmilieu.Nietallecliëntenwaarikkomscheidenhunafval, maaralsikdatzie,zegikermeestalwelwatvan.Bijnaoveralstaattegenwoordigeenbakvoorhet inzamelenvanplasticofwordtplasticopgehaald.

MevrouwAppelboomzeilaatstooktegenmijdatzehaarafvalwilscheiden,maardathaarkeukentje tekleinisvoortienverschillendebakken.

b. Kunjijeenoplossingverzinnen?

SituatieCamping

Elkemorgenomtienuurishetknutseltijdopdecamping.Ikzitinhetanimatieteamenhelpdekinderen metveelplezier.Weproberenaltijdzoveelmogelijkwerkjestebedenkendiegemaaktwordenvan verpakkingsmaterialen.Zosparendegastenbijvoorbeeldhunmelkpakken,wc-rollenenplasticflessen voorons,zodatwijdezeweerkunnengebruiken.

Maarkinderenvindenhetlastigomhunafvaldatoverblijfttescheiden.Wehebbenverschillendebakken staan,maarerzittochbestvaakeenklokhuisindeoudpapierbakofeenglazenpotjebijhetrestafval.

c. Kunjijeenoplossingverzinnen?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

SituatieBedrijfsrestaurant

Bijonsinhetbedrijfsrestaurantproberenwemilieubewusttewerken.Maarweblijvenaanheteinde vandelunchtochbestvaakmetvoedselzitten.Somskunnenwehetdevolgendedagteverkopen, maarsomsmoetenweookveelweggooien.

d. Kunjijeenoplossingverzinnen?

THEMA18

VEILIGHEIDENRISICO’S

18.1Veiligheidenrisico’s

Eenorganisatiewilzoveelmogelijkrisico’svoorkomen.Daaromishetbelangrijkomonveiligesituaties teherkennen.

Brandpreventie

Omeenbrandtelatenontstaanzijnerdriedingennodig:

• brandstof(ietswatkanbranden)

• zuurstof

• warmte(ontbrandingstemperatuur).

Samennoemjezeookweldebranddriehoek.Wanneerdezedrieonderdeleninvoldoendemate aanwezigzijn,krijgjebrand.

Branddriehoek.

Alsjeeenvandezefactorenweghaalt,isergeenverbrandingmeer.Jekuntduseenbranddovendoor:

• debrandstofwegtenemen,bijvoorbeeldbijeengasbranddegaskraandichtdraaien

• dezuurstofwegtenemen,bijvoorbeeldmeteenblusdeken

• dewarmtewegtenemen,bijvoorbeelddoorkoelenmetwater.

Brandwiljenatuurlijkaltijdvoorkomen.Eenpaarvoorbeeldenvanwatjezelfkuntdoen:

• Zorgvooreenopgeruimdewerkplek.

• Weesvoorzichtigmetbrandbarematerialen.

• Gaveiligommetelektrischeapparaten.

• Houdnooduitgangenvrij.

• Leeseensdegebruiksaanwijzingopeenblustoestel.Alserechtbrandis,hebjedaargeentijdvoor.

Opjewerkzijnaltijdblusmiddelentevinden.Ditisverplicht.Somszijnerookrook-en/of warmtedetectorenomeenbrandtemelden.Erkunnenookinstallatieszijnombrandteblussenofte voorkomendatdebrandgroterwordt.Bijvoorbeeldsprinklerinstallatiesenbrandwerendedeuren.

Vlam-in-de-pan

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Bijhetkokenkunjevlam-in-de-pankrijgen.Hierbijvliegtheteolieineenpaninbrand.Ditgebeurtals deolieoverkooktenzoinaanrakingkomtmetdewarmtebron.Watdoejealsditgebeurt?

Hetbesteisomdezuurstofuitdebranddriehoekwegtenemen.Ditdoejedooreendekselopdepan teleggen.Hebjedieniet,dankunjeeenblusdekenoverdepanheenleggen.Daarnamoetjehetvuur uitdraaien.Haaldannietgelijkhetdekselofdedekeneraf,maarlaatdepangoedafkoelen.Doejedit niet,dankanertochweerbrandontstaan.

Vlam-in-de-pan.

Opdracht1 Waarisdenooduitgang?

a. Weetjijvanjouwschoolwaardevluchtwegenzijnenwaardeblusmiddelenhangen?Onderzoek waardenooduitgangisenwaardeblusmiddelenhangen.

b. Tekeneenplattegrondengeefdaaropdevluchtrouteenhetdichtstbijzijndeblusmiddelaan.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA19

OMGAANMETELEKTRICITEIT,APPARATUURENMACHINES

19.1Omgaanmetelektriciteit,apparatuurenmachines

Elektriciteit,apparatenenmachineskunnenbijverkeerdgebruikgevaarlijkzijn.Denkmaaraan gereedschap,elektrischeapparatenenstopcontactendienietbeveiligdzijn.Alleapparatuurmoet volgensdewetvoorzienzijnvaneeningebouwdebeveiliging:eenbeveiligingvanhetelektrischecircuit tervoorkomingvanelektrischeschokkeneneenbeveiligingvoorhetvoorkomenvanverwondingen. Bijeenjuistgebruikkanernietveelgebeuren.Werkdaaromaltijdvolgensdeinstructies.

Beschadigdeelektrischeapparaten,stekkers,snoeren,contactdozenenzovoortzijngevaarlijk.Alsje zietdatelektrischeapparatenbeschadigdzijn,meldditdanaanjeleidinggevende.Gebruikdeapparaten nietmeer.Alsjeblootliggendedradenzietliggen,raakdezedannietaan.Zorgervoordatkabelsen stekkerdozengeenstruikelgevaaropleveren.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/plugged-electric-devices-extension-cord-221665450

Zorgervoordatkabelsenstekkerdozengeen struikelgevaaropleveren.

Opdracht1 Elektrischeapparaten

Elektrischeapparatenkunnenapparatenzijndiejedagelijksgebruikt,zoalseenföhnofeen koffiezetapparaat.Bijhetgebruikervandenkjenietaltijdnaoverderisico’s.

a. Welkeelektrischeapparatenhebjijdezedagalgebruikt?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Zoekopinternetperapparaatopwatdegevarenzijn.

c. Watdoejealsjezietdateenapparaatopjewerkkapottebedradingheeft?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA20

OMGAANMETGEVAARLIJKESTOFFEN

20.1Omgaanmetgevaarlijkestoffen

Eengevaarlijkestofiseenstofmetrisico’svoordeveiligheiden/ofgezondheidvanmensen,dierenof hetmilieu.Jekuntinjewerkstoffentegenkomendiebrand-ofexplosiegevaarlijkzijn.Anderestoffen zijngiftigofopdelangeduurzeerslechtvoordegezondheid.

Gevarensymbolen

Gevaarlijkestoffenmoetengoedherkenbaarzijn.Daaromstaatophetetiketeengevarensymbooldat deaardvanhetgevaaraangeeft.Leesvoorgebruikaltijdhetetiketmetdegevarensymbolen.Opde etikettenstaatookwatdegevolgenkunnenzijnvanverkeerdgebruik.

Explosief

Dezestoffenkunnengemakkelijkontploffen.Pasdusopmetvuurenvonken.Aardgasiseenvoorbeeld vaneensterkexplosievestof.Aardgasgebruikjeomtekokenofomwarmtedouchen.Aanaardgasis eenreukmiddeltoegevoegd,zodatjehetkuntruikenalshetontsnapt.

Brandbaar

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Dezestoffenkunnengemakkelijkinbrandvliegen.Benzineiseenvoorbeeldvaneenbrandbarestof. Gebruikdezelichtontvlambarevloeistoffennooitindebuurtvanvuur.

Oxiderend

Dezestoffenmakenzuurstofvrij.Daardoorreagerenzemetanderestoffen.Zekunneninwerkenopje kledingenhuid.Jekunterbrandwondenvankrijgen.

Giftig

Dezestoffenzijngiftig.Ademdezestoffennietinenlaatzenietopjehuidkomen.

Bijtend

Dezestoffentastenjehuid,jelongen,jeogenenjekledingaan.Jekunterzwaargewonddoorraken.

Schadelijk

Dezestoffenmagjenietbinnenkrijgen,zezijnergslechtvoorjegezondheid.Schoonmaakmiddelen kunnenschadelijkzijn.Mengnooitverschillendeschoonmaakmiddelenmetelkaar.

Milieugevaarlijk

Dezestoffenzijnschadelijkvoorhetmilieu.Jemagzenietbijhetgewonehuisvuildoen,jemoetze afvoerenmethetchemischafval.

Langetermijngezondheidsgevaar

Dezeproductenkunneneentijdnadatjeermeegewerkthebtproblemenveroorzaken,zoalskanker.

Gashouderonderdruk

Dezehouderkanontploffenbijverhitting.

Opdracht1 Gevaarlijkestoffen1

a. Bekijkdefilmpjes.Beschrijftelkenswatermisgaat.

b. Filmpje1:

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

c. Filmpje2:

d. Filmpje3:

Opdracht2 Gevaarlijkestoffen2

Zoekopjewerkplek,jestageplek,opschoolofthuisnaarschoonmaakmiddelenmetgevaarsymbolen. Maakeenfotovanhetetiket.Zorgdatjegoedkuntzienwelkschoonmaakmiddelhetisendatjehet etiketgoedkuntlezen.Zorgerookvoordatjeallegevaarsymbolenopdefotohebt.Sommige schoonmaakmiddelenhebbenmeerdanééngevaarsymbool.

Schrijfbijiederefoto:

• welkschoonmaakmiddelhetis

• tweevoorbeeldenvanschoonmaakklussenwaarvoorjehetkuntgebruiken

• welkegevaarsymbolenjezietenwatzebetekenen

• ofhetschoonmaakmiddelopeenveiligeplekstaat(beschrijfookhoeenwaarhetmiddelbewaard wordt)

• drietipshoejeveiligmetditmiddelkuntomgaan.

Opdracht3 Symbool

Mengselschoonmaakmiddelenmaaktvrouwonwel

InAmsterdam-Noordiseenvrouwonwelgewordennadatzeverschillendeschoonmaakmiddelendoor elkaarmengde.DatmeldtAT5.

RondhalfdriemaandagmiddagademdedevrouwschadelijkeluchtinnadatzechloorbleekenWC-eend metelkaarhadgemengd.Detweesubstantiesveroorzaakteneenchemischereactietijdenshaar schoonmaakvanhettoilet.Datzegtdebrandweermaandagmiddag.Devrouwisvanuithaarwoning indeLichterstraatnaarhetziekenhuisgebracht.

WelkwaarschuwingssymboolopdeetikettenvandechloorbleekenWC-eendheeftdezemevrouw genegeerd?Zoekdeafbeeldingopinternetentekendiehierna.

Opdracht4 Daan

DevriendinvanAnnetkomteenboekterugbrengen.Annetenzijkletseneentijdjebijdevoordeur. AnnetszoontjeDaanisrustigaanhetspelen.Hijvermaaktzichvandaagprima.DanhoortAnnetDaan opeenshardhuilen.ZeneemtafscheidvanhaarvriendinenlooptnaarDaantoe.Hijzithuilendopde grondindekeukenennaasthemligteenflesmetschoonmaakmiddel.

a. WatmoetAnnetdoen?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. WatmoetAnnetdevolgendekeerdoenmetschoonmaakmiddel?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

PERSOONLIJKEBESCHERMINGSMIDDELEN

21.1Persoonlijkebeschermingsmiddelen Omveiligtewerkenhebjesomspersoonlijkebeschermingsmiddelen(PBM)nodig.Dezemiddelen verminderendekansopletsel.Indezorgdraagjebijvoorbeeldhandschoentjesbijhetverschonenvan eencliënt.Jeleidinggevendegeeftaanwanneerenhoejedezemiddelenmoetgebruiken.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/hedge-cutting-services-professional-landscaper-gardener-1864405774 Draagbijhetsnoeiengehoorbeschermingeneenhelm.

DePBM’smoetennatuurlijkgoedpassen,andersishetwerkalsnoggevaarlijk.Demeestehulpmiddelen zijnerdanookinverschillendematen.Letdusopdatzegoedpassen.Zitjouwmaaternietbij,overleg danmetjeleidinggevende.

Opdracht1 Persoonlijkebeschermingsmiddelengebruikjeookthuis OokthuiswordenPBMgebruikt.NoemtweePBMdiejethuisgebruikt.

1.

2.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

22.1Persoonlijkehygiëne

Eenveiligeomgevingbegintbijjepersoonlijkeverzorging.Onverzorgdofziekrondlopenisnietprettig voorjecollega’senklanten.Alsineenorganisatiedemedewerkersergoedgekleedenverzorgduitzien, geeftdatvertrouwen.

Voorschriftendietemakenhebbenmetpersoonlijkehygiënezijn:

• kleding

Zorgdatjeerschoonenverzorgduitziet.

• harenennagels

Loshangendeharenen/oflangenagelskunnenonhygiënischzijnenonveilig.Jeharenkunnen bijvoorbeeldvastblijvenzitteninelektrischeapparaten.

• sieraden

Dezekunneneenbronvaninfectieszijn.Uitsteekselskunnenergensachterblijvenhakenofanderen verwonden.

• wondjes

Bedekwondjesmeteenpleisterofhandschoen,afhankelijkvanhetsoortwerkdatjedoet.

• verkoudheidengriep

Probeerdekansombesmettewordenofomanderentebesmettenteverminderen.Wasregelmatig jehandenmetzeependroogzegoedmeteenpapierenhanddoek.Gebruikeenzakdoekjeominte hoestenofteniezenengooihetmeteenindevuilnisbak.Maakregelmatigschoon.Blijfthuisalsje ziekbent.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/washing-hands-soap-under-running-water-100776622 Handenwassen.

Opdracht1 Persoonlijkehygiëne

Waaromishandenwassenbelangrijk?

Danwordenjeklerenmindervies.

Datzieternetteruit.

Hetgeefteenfrisgevoel.

Hetvoorkomtverspreidingvanbacteriën.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA23 CALAMITEITEN

23.1Calamiteiten

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Ofhetnuopschoolisoftijdenshetwerk,erkunnenzichplotselingsituatiesvoordoendieeendirect gevaarzijnvooriedereen.Jespreektdanvaneencalamiteit.Denkaanbrand,stroomstoring, overstromingofeenmilieuramp.

Bedrijfsontruiming

Inhetgevalvaneencalamiteitzaliedereenhetgebouwmoetenverlaten.Debrandweerendeorganisatie waarjewerkthebbensameneenontruimingsplanopgesteld. Inhetontruimingsplanstaatinhoofdlijnen:

• devluchtrouteenverzamelplaats

• hetsignaaldataangeeftdatjemoetontruimen

• wiewatdoettijdensdeontruiming

• hoejemoetbijhoudenofiedereeneris.

Bijeenontruimingheefteenbhv’erdeleiding(bhv'er=bedrijfshulpverlener).Alsdebrandweerof politieeris,moetjehuninstructiealtijdopvolgen.

Omtezorgendatiedereenweetwathijofzijmoetdoen,zijnerafentoeontruimingsoefeningen.

Bijeenontruimingheeftdebhv’erdeleiding.

Handelenbijonveiligesituaties

Alsjeeenonveiligesituatieherkent,watmoetjedandoen?Kunjehetgemakkelijkzelfoplossen?Dan moetjedatdoen.Alsjebijvoorbeeldzietdatiemandonveiligwerkt,spreekdiegeneerdanopaan. Weetjenietwatjemoetdoenbijeenonveiligesituatie?Vraagdanhulpvaneencollegaofleidinggevende. Inernstigegevallenslajealarm.Ditdoejebijvoorbeeldalseencolleganietmeerreageertnaeenval. IndatgevalmoetereenEHBO’erkomen.

Opdracht1 Calamiteit

a. Hebjeweleenseencalamiteitmeegemaakt?Welke?

b. Wathebjetoengedaan?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

BEDRIJFSHULPVERLENING(BHV)

24.1Bedrijfshulpverlening(bhv)

Debhv’erweetwatermoetgebeurenalserietsernstigsgebeurt.Hetkannamelijkevendurenvoordat deprofessionelehulpdienstenaanwezigzijn.Iniedereorganisatiemoetdanookeenbedrijfshulpverlener aanwezigzijn.

Detakenvandebhv’erzijn:

• hetverlenenvaneerstehulpbijongevallen

• hetbeperkenenbestrijdenvanbrandofongeval

• deleidingnemenbijhetontruimenvanhetgebouw.

Demeesteorganisatiesvragenvrijwilligersombhv’erteworden.Jekrijgtdaneenspecialeopleiding engaatregelmatigoefenen.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/call-emergency-464177876

Debhv’erweetwatermoetgebeurenalserietsernstigsgebeurt.

Opdracht1 Bedrijfshulpverlening

Debhv’erverleentbijongelukkeneerstehulp.Weetjijwiedatisopjewerkofopschool?Alsjehetniet weet,moetjehetnavragen.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Opdracht2 Watmoetjedoen?

BijMauroophetwerkgebeurensomskleineongelukjes.Iemandkandooreenwespgestokenworden ofzijnenkelverzwikken.Somsiseriemandindebuurtdieeenbhv-diplomaheeft.

WatkanMaurodoenomdesituatieopzijnwerkveiligertemaken?

Opdracht3 Hulpinschakelen

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Alsjeeengebouwgaatontruimen,ishetsomsnodigomookexternehulpinteschakelen.Maakeen overzichtvanmogelijkecalamiteitenengeefaanwelkeexternehulpjedaarbijgaatinschakelen.

b. GebruikStappenplanInterviewvoorbereidenenhouden.

c. Jegaatonderzoekenhoebijjullieopschooldebhvis.Zoekallereerstuitwiebijjullieopschool bhv’eris.Vraagofhetmogelijkiseeninterviewaftenemen.Probeermetjullieintervieweenbeeld tekrijgenvandewerkzaamhedenvandebhv’erbijjullieopschool.Verwerkhetinterviewineen verslag.Bespreekvoorafmetdedocentdevragendiejulliewillenstellen.

d. Zoujijopjewerkbhv'erwillenzijn?Leguitwaaromwelofniet.

WATMOETJEDOENBIJBRAND

25.1Watmoetjedoenbijbrand Watmoetjedoenalserbrandontstaat?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

• Blijfkalm.

• Kijkofjezelfietskuntdoenomdebrandtebestrijden.Eenbeginnendebrandkunjesomszelf stoppen.

• Slaalarm,bijvoorbeelddooreenbrandmelderintedrukken.

• Brengjezelfenandereninveiligheid,verlaatzosnelmogelijkhetgebouw.

• Alsjenietmeerdoorderookheenkuntkijken,blijfdanlaagbijdegrond,wantrookstijgtop.

• Sluitdedeurenenramen.Zoblokkeerjedezuurstoftoevoerenderookverspreiding.

• Verzamelopdeafgesprokenplekbuiten.

• Belzosnelmogelijk112.

• Waarschuwdeomgeving.

Alsermensenzijnmetbrandwonden,probeerdiedanzosnelmogelijktehelpen.Watkunjedoen?

• Koeltenminstevijfminutenmetlauw,zachtstromendwater.

• Verwijderkledingdienietaandewondkleeft.

• Smeernietsopdebrandwond.

• Bedekdewondlosjesmeteensterielverbandofeenschonedoek.

• Zorgervoordathethoofdaltijdhogerisdanderestvanhetlichaamomvochtophopingtevoorkomen.

Alsheternstigis,waarschuwdanaltijdeenarts.

https://www.shutterstock.com/image-photo/woman-putting-burned-hand-under-running-1920985745 Koeleenbrandwondtenminstevijfminutenmetlauw,zachtstromendwater.

Wijzenoponveiliggedrag

Nietiedereenhoudtzichaandeveiligheidsregels.Hetisvaaknietgemakkelijkomdaarietsvante zeggen.Tochmoetditwel.Hetkangevaarlijkzijnvoordegenezelfofvooranderen.

Probeeropeenprettigemanieriemandaantespreken.Zegniet: ‘Watdoejijnu?’ Beteris: ‘Waarom doejeditzo?’ Probeeriemandzelftelatenbedenkenwaaromhetandersmoet.Leguitwaterfoutkan gaanenprobeereraltijdeerstsamenuittekomen.Luktdatniet,overlegdanmetjeleidinggevende.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Inschakelendeskundigehulp

Alserietsgebeurt,moetjevaaksnelbeslissenofjeietskunt doen.Somskunjeeenbeginnendebrandzelfblussendoor sneltehandelen.Sneleensmeulendvuurtjeineen prullenbakdovenmetwaterofeenbrandblusserkannog. Houdaltijdindegatenofjezondermoeiteengevaarde ruimtenogkuntverlaten.Pasvooralopbijrook.Bijbrand isrookdoodsoorzaaknummeréén.Neemgeenrisico!Lukt hetniet,danmoetjedirectweg.Iseriemandgewond?Kijk danofjezelfkunthelpen.Bedenkdatdebhv’ereerstehulp kanbieden.Veelbedrijvenhebbeneenprotocolwaarinstaat watjemoetdoenbijeencalamiteit.

Inernstigesituatiesbelje112,hetalarmnummer.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

https://www.shutterstock.com/image-photo/woman-holding-smartphone-dialing-emergency-number-344550662 Inernstigesituatiesbelje112,hetalarmnummer.

Eenprotocolgeeftaanhoejemoet handelenbijeencalamiteit.

Opdracht1 Watmoetjedoen?

Doedezeopdrachtineengroepvandrie.Bespreekdecasussenenbeantwoorddevragen.

Medewerker1moeteenlampjevervangen.Medewerker2komtbinnenengroethem.Hijzietdater ietsnietklopt,maargaatzelfookaanhetwerk.Medewerker1vraagtofmedewerker2evenwilhelpen. Hijklimtdeladderopenmedewerker2houdtdeladdervast.Medewerker1isbezigmetdelamp,maar hierdoorvaltereenplafondplaatuithetplafond.Medewerker1opdeladderkrijgtdezeopzijnhoofd.

a. Wathadmedewerker2kunnendoenomdittevoorkomen?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Medewerker1heeftruziemeteencollega.Medewerker2zietditgebeurenenluisterteerstwaarhet overgaat.Hijvraagtmedewerker1endeanderecollegaomditlaterrustigoptelossen.Medewerker 1endecollegakijkengeïrriteerd.Medewerker1wordtbozerenbegintteschreeuwentegendecollega. Hetlijkteropdatzeelkaarwillenaanvallen.

b. Watmoetmedewerker2doen?

Medewerker1enmedewerker2staansamenindekeukeneenmaaltijdvoortebereiden.Dansnijdt opeensmedewerker1zichinzijnhand.Hetiseenflinkesnee.Medewerker2kannietgoedtegenbloed enkanhemnietgoedhelpen.

c. Watmoetmedewerker2doen?

Opdracht2 Eenontruiming

Doedezeopdrachtmetdehelegroep.

a. Jegaatmetdegroepeenontruimingoefenenvanderuimtewaarinjulliejenubevinden.Dedocent wijsteenbhv-ploegvanvierpersonenaanenbenoemtéénpersoonvandezegroeptotploegleider. Deploegleiderstuurtdeanderebhv-ledenaan.Vanjedocentkrijgjerolbeschrijvingen.Twee medestudentenobserverenenmakennotitiestijdensdeoefening.

b. Voorjulliedeontruimingsoefeninggaandoen,gajeeerstderuimtegoedverkennen.Waarbevinden zichdevluchtwegen?Maakmetdegroepeenschetsvandezeruimte.Geefmetgroenindetekening aanwaarzichdevluchtwegenbevinden.

Willenjulliedetekeningdigitaalmaken,dankunjebijvoorbeeldgebruikmakenvandegratiswebsite Floorplanner(http://floorplanner.com).Daarvindjeooksymbolenvoorvluchtwegenen nooduitgangen.

c. Voernudeoefeninguit.Speeljouwrolenhoudjeaanafsprakendiejevoorafhebtgemaakt.

d. Bespreeknaafloopdeoefeningnametdegroep.Vulvoorjezelfdetabelin.

Watgingergoedtijdensdeoefening?

Watgingernietgoedtijdensdeoefening?

Wathadjezelfbeterkunnendoen?

Wathaddenanderenbeterkunnendoen?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Waargajijextraoplettenalsereenontruiming plaatsvindt?

Opdracht3 Hetontruimingsprotocol

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Welkestappenneemjebijhetontruimenvaneengebouw?Verwerkdezegegevensineenprotocol. Geefbijiederestapookaanwelkeaandachtspuntenerzijn.

b. Schrijfvoorderuimtewaarinjulliejenubevindeneen ‘protocolontruiming’.Gebruikbijhetschrijven hetstappenplandatjegemaakthebt.Hetprotocolgeeftaanwatmensenmoetendoenalshetalarm afgaat.HetprotocolismaximaaléénA4-pagina.Inhetprotocolverwerkjedeonderwerpen:

• Wattedoenalshetalarmafgaat?

• Waarmoetendemensenzichverzamelen?

• Welkevluchtwegenmoetjenemen?

c. VerwerkdegegevensvanhetprotocolineenposteropA3-formaatdiejekuntophangeninderuimte. Deposterlaatinbeeldenenkortezinnenzienwatjemoetdoenalshetalarmafgaat.

Opdracht4 Veiligheidinschool

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Maakeenrondjedoordeschool.Kijkeenswelkemaatregelenerzijngenomenophetgebiedvan veiligheid,ontruimingenbrandpreventie.Iserinjulliegebouweenontruimingsplanaanwezig? Zoekdituit.

b. Schrijfindetabelhiernaopwelkemaatregelenjehebtgevonden.Geefaanwathunfunctieisen hoezewerken.Maakookfoto’svanzakendiemetdemaatregelentemakenhebben.

Functieenwerking

c. Vergelijkjullielijstmetdievaneenandergroepje.Hebbenjulliedezelfdemaatregelengevonden? Maakeenlijstjevanmaatregelendiejulliehebbengemist.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA26

RAPPORTERENENEVALUEREN

26.1Rapporterenenevalueren

Hetisbelangrijkomonveiligesituatiestemeldenaanjeleidinggevende.Ditkunjedoendoorte rapporteren.Rapportereniseenanderwoordvoormelden.Ditkanschriftelijkofmondeling.Alsje bijvoorbeeldzietdatdeschoonmaakdienstietsisvergeten,schrijfjeditopineenlogboek.Alsjehet afvalnietmeerkwijtkuntomdatdeafvalcontainervolis,verteljeditdirectaanjeleidinggevende.

Alsjeietsmeldtkanerwataanwordengedaan.Maarhetisookbelangrijkomtewetenwaaromhet nietgoedging.Watkanerbeter?Ditnoemje evalueren.Jekijktnaarwatergoedisgegaanenwatniet, enhoehetbeterkan.Evaluerendoejezelfookveelzonderdatjejedaarmisschienvanbewustbent. Stel,jekomttelaatopjewerkofopschool.Diedagzatallestegeninhetverkeer.Devolgendekeerga jeeerdervanhuis.

Alsjegaatrapporterenishetdebedoelingdatjeditzofeitelijkmogelijkdoet.Bijhetfeitelijkrapporteren geefjegeenmening.

Feitenenmeningen

Feitenzijnconcreet,geenmening,erisgeendiscussieovermogelijk.

Voorbeeld

MevrouwVanDijkhadom11.36uur38,4°Ckoorts.

Eenmeningispersoonlijk,jekunteroverdiscussiëren.

Voorbeeld

DejurkvanmevrouwVanDijkislelijk.

Opdracht1 Lerenvanjefouten

a. Evaluerenisterugkijkenopietswatnietgoedging.Devolgendekeerdoejehetanders.Geefeen voorbeeldwaarbijjedithebttoegepast.

Inwelkesituatiegingietsnietgoed?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Wathebjedaarnaandersgedaan?

c. Ginghettoenbeter?

Opdracht2 Feitenenmeningen Doedezeopdrachtineengroepvanvier.

a. Indezeopdrachtoefenjeineengroephetschrijvenvaneenfeitelijkerapportage.Tweepersonen spelendesituatie,deanderetweeobserverenenschrijvenallebeieeneigenrapportage.

Nahetmakenvanderapportagesvergelijkenjulliedezemetelkaar.Uitdetweerapportagesmaken julliealsgroepééngezamenlijkerapportage.Dezerapportageiseenfeitelijkeweergavevanwater isgebeurd.Meningenstaanernietin.

Tweespelersspelenvijfminutendesituatie.Houdjeaandezetijd.Hetgaatomderapportagedie wordtgeschrevenennietomhetspel.

Situatie

Abdelwerktmetkinderen.TijdenseenactiviteitziethijRuben.Rubenzitopeenplekjeachterafstilletjes tehuilen.Abdelgaatnaasthemzittenenprobeertuittevindenwateraandehandis.

b. Bespreekmetelkaar:

• Watwasmoeilijkbijhetschrijvenvanderapportage?

• Luktehetomfeitenenmeningenuitelkaartehalen?

• Welketipsvoorhetmakenvaneenrapportagekunjehieruithalen?

Schrijfvoorjezelfdrietipsop.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

SOCIALEVEILIGHEID

27.1Socialeveiligheid

Socialeveiligheid isdematewaarinmensenzichvrijenbeschermdvoelen,zodatzezichzelfkunnen zijnenzichkunnenuiten.Ditwilzeggendatjejegoedenbeschermdvoeltalsjemetanderemensen samenbent.Wanneerjejesociaalveiligvoeltgebeurenergeenvervelendedingenzoalspesten, buitensluiten,schelden,bedreigenofmisbruiken.Socialeveiligheidwilzeggendatjemetrespect behandeldwordt,hetveiligis,niemandmisbruikvanjemaakt,jefoutenmagmakenendatjejezelf magzijn.Socialeveiligheidzorgtervoordatmensenopeenvriendelijkeenpositievemaniermetelkaar omkunnengaan.

https://www.shutterstock.com/image-photo/abused-upset-offended-by-friends-young-1443732983 Alsjebuitengeslotenwordtgeeftdateenonveiliggevoel.

Eenveiliggevoel

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

HetisvandaagdeeersteschooldagvanIlse.Zekentnogniemandenzevindthetbestspannend,zo’n nieuweschool.Zezitopdeeersteschooldagalleenaaneentafeltjeindekantine.Eenanderestudent komtnaarhaartoeensteltzichvriendelijkvoor.ZevraagtofIlsebijhaaraandetafelkomtzitten.Ilse durfteenpraatjetemakenenvoeltzichdirectwelkom.

Socialeveiligheidindewerkomgeving

Socialeveiligheidindewerkomgevingisnetzobelangrijkalsergensanders,zoalsopschoolofthuis. Hetgaateromdatjejeveiligencomfortabelvoeltalsjenaarjewerkgaatofstageloopt.Alsjejeopje gemakvoeltopjewerkplek,zuljemetmeerpleziernaarjewerkgaanenbeterkunnenpresteren. Wanneersocialeveiligheidontbreekt,kanditnegatievegevolgenhebben.Jezoumindergoederesultaten kunnenbehalenomdatjemisschienstresservaartofjeongelukkigvoelt.Wanneerjeonveiligheid ervaart,steljemindersnelvragen.Jezultookmindersnelietsnieuwsuitproberen.Wantsteljevoor dathetnietlukt,danwordjemisschienweluitgelachen.Ditheeftalsgevolgdatjeminderleertineen sociaalonveiligesituatie.Onderzoekheeftzelfsaangetoonddatwerknemersdiezichsociaalnietveilig voelenophunwerkzichvakerziekmelden.Omeensociaalveiligewerkomgevingtekrijgenishet belangrijkdatdewerkgeverenwerknemersamenwerken.Eensociaalveiligewerkomgevingiseen gezamenlijkeverantwoordelijkheid.

https://www.shutterstock.com/image-photo/students-playing-games-room-go-crazy-1064245442 Eenprettigewerksfeerzorgtvoorbetereresultaten.

Factoren

Erzijnverschillendefactorendievaninvloedkunnenzijnopdesocialeveiligheidindewerkomgeving.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

• Regelsenbeleid beleid wilzeggenafsprakenomdingenopeenbepaaldemaniertedoen.Dewerkgeverkanviahet beleideenbelangrijkeinvloeduitoefenenopdesocialeveiligheid.Duidelijkeregelsrondompesten (antipestbeleid)helpenbijvoorbeeldomeenveiligesfeertemaken.Ookalserwordtgezorgdvoor regelsoverhoemensenmetverschillendeachtergrondenbehandeldmoetenworden (diversiteitsbeleid)ofvoorduidelijkeafsprakenrondomconflictoplossing,kandathelpen.

• Communicatie

Wanneerjeopjewerkoftijdensdestagedemogelijkheidhebtomproblementebesprekenmetje werkgeverofcollega’sdraagtdatbijaandesocialeveiligheid.

• Socialesamenstelling

Degroepmensenmetwiejewerktkanookvaninvloedzijnopdesocialeveiligheid.Alsiedereen wordtbehandeldmetrespect,ongeachthunachtergrond,draagtditbijaaneengevoelvanveiligheid.

• Bewustwording

Hetisbelangrijkdatmensenlerenenbegrijpenwatwelennietacceptabelis.Hetisbelangrijkom thema’salspesten, ongewenstgedrag,discriminatieendiversiteitmetelkaartebespreken.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

• Sfeerenomgeving

Ookjewerkplekkanvaninvloedzijnopsocialeveiligheid.Eenschone,goedonderhoudenomgeving eneenpositievesfeerdragenbijaaneenveiliggevoel.

Socialeveiligheidverbeteren

Bijsocialeonveiligheidzijnerverschillendestappendiejekuntnemenomhulptezoekenendesituatie teverbeteren.

• Praatmetjeleidinggevende.

Legdesituatieuitenbespreekhoeereenoplossinggevondenkanworden.

• Ganaardevertrouwenspersoon.

Veelbedrijvenhebbeneenvertrouwenspersoon.

Bijdezevertrouwenspersoonkunjeterechtomjezorgentedelen.Zijkunnenjeadviserenen begeleidenbijhetvindenvaneenoplossing.Alleswatjebespreektmeteenvertrouwenspersoon valtonderhetberoepsgeheim.

• Maakeenafspraakmetdebedrijfsarts.

Wanneerjestresservaart,lichamelijkeklachtenkrijgtofhulpnodighebtbijhetomgaanmet problemenrondomsocialeveiligheidkunjeeenafspraakmakenmetdebedrijfsarts.Dezekanje adviesgevenenwanneernodigdoorsturennaardejuisteinstanties.

• Alsdesituatieernstigisenjekuntbinnendeorganisatiegeenoplossingvindendankunjeervoor kiezenomcontactoptenemenmetexternehulpinstantieszoalsbijvoorbeelddevakbondofeen juridischadviseur.

https://www.shutterstock.com/image-photo/women-sitting-cafe-talking-1057844351 Praatmetjeleidinggevende.

Opdracht1 Onveilig

a. Watbetekend'onveiligheid'voorjou?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Waardoorkansocialeonveiligheidontstaandenkje?

c. Hebjezelfweleenseensituatiemeegemaaktwaarinjejenietveiligvoelde?Tekendezesituatie. Probeerjetekeningduidelijkenkleurrijktemaken.Bespreekdetekeningmeteendoorjouwgekozen medestudentendeeljegedachtenoveronveiligheid.

Opdracht2 Socialeveiligheidindewerkomgeving

a. Robertwerktineenteamwaarhijzichnietsociaalveiligvoelt.Eencollegabegintsteedstezuchten alshijeenvraagstelteneenanderecollegabeginsteedsheelhardtelachenalsRoberteenfoutje maakt.Watkanhetgevolgzijnvandezesituatie?

Erkunnenmeerantwoordengoedzijn.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Robertzalterughoudenderwordeninhetstellenvanvragen.

Robertzalmindersnelomhulpvragen.

Robertzalzijnzelfvertrouwenverliezen.

Robertzalmindergemotiveerdzijn.

Robertzalzichvakerziekmelden.

b. Bekijkdewebsitevanjouwschool.Welkemaatregelenneemtdeschoolomdesocialeveiligheid vanstudententebevorderen?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA28

WATISONGEWENSTGEDRAG?

28.1Watisongewenstgedrag?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Alsjemetmensenwerkt,kunjetemakenkrijgenmetongewenstgedrag.Gedragisalleswatmensen doenofjuistnietdoen.Ongewenstgedragiseenvormvangedragwaardooriemandanderszichniet prettigofzelfsonveiligvoelt.

Opdracht1 Ongewenstgedrag

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Bekijkhetfilmpje.

b. Inhetfilmpjewordtgesprokenoverprofessioneelreagerenopongewenstgedrag.Bespreekmet eenelkaardereactievandehelpendeophetongewenstegedragvandecliënt.

1.Watvindenjullievanhaarreactie?Isdieprofessioneel,enwaaromwelofwaaromniet?

2.Hoezoujezelfreagereninzo’nsituatie?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

VORMENVANONGEWENSTGEDRAG

29.1Vormenvanongewenstgedrag

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Werkgeverszijnverplichtomongewenstgedragtevoorkomenentebestrijden.DeArbowetkentvier vormenvanongewenstgedrag:

1. seksueleintimidatie

2.agressieengeweld

3.pestenentreiteren 4.discriminatie.

Seksueleintimidatie

Opjewerkkunjetemakenkrijgenmetseksueleintimidatiedoorcollega’s,cliëntenofleidinggevenden. Hetgaatomseksueelgetinteaandachtdiejijalsonprettigervaart.Jijbepaaltzelfwatjewelenniet prettigvindt.

Ditkanindevormzijnvan:

• eengrapje,maarjijvoeltjeeronprettigbij

• suggestieveopmerkingen

• persoonlijkevragenoverjeprivéleven

• ongewenstaanraken.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/sexual-harassment-workplace-unrecognizable-boss-harassing-1727099095 Ongewenstaanraken.

Hetgaatnietomdebedoelingvandedader,maaromhoedeontvangerhetervaart.Hoeonschuldig eenopmerkingsomsookkanlijken,vooreenanderkanhetheelvervelendzijn.

Opdracht1 Seksueleintimidatie

Hetisvoorheteerstweereensmooiweer.Hannabesluitomhaarnieuwezomerjurkaantedoen.Als zeophaarwerkkomt,maakthaarleidinggevendeeenopmerking.Welkeopmerkingiseenvormvan seksueleintimidatie?

Wateenleukjurkje.

Watziejeerleukuit.

Watziejeerlekkeruit.

Watziejeerzomersuit.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA30 AGRESSIEENGEWELD

30.1Agressieengeweld

Ookinjewerkkunjetemakenkrijgenmetagressieengeweld.Bijvoorbeelddoorruziemeteencollega ofeenklant.Erzijnverschillendevormenvangeweld,zoals:

• verbaalgeweld,bijvoorbeeldscheldenenbeledigen

• fysiekgeweld,bijvoorbeeldschoppen,slaan,bijten,vastgrijpenofgewapendgeweld

• psychischgeweld,bijvoorbeeldbedreigen,onderdrukzetten,irriteren,thuissituatiebedreigenof beschadigenvaneigendommen.

Alshelpendekunjetemakenkrijgenmetagressiefgedragvaneencliëntalsgevolgvaneenziektebeeld. Bijvoorbeeldhetagressiefreagerendooreendementerendecliënt.Agressiefgedragkomtvoorinelk stadiumvandementie.Ditgedragisnietpersoonlijkbedoeld,maareensymptoomvandeziekte.De cliëntkanoponverwachtemomentenbeginnentescheldenoftedreigen.Ooklichamelijkgeweld, zoalsknijpen,slaan,schoppenenbijten,kanvoorkomen.

Oorzakenvanagressiefgedragvandecliëntkunnen zijn:

• frustratieomdateenvoudigetakenniet(meer) lukken

• mensendiedichtbijkomenzonderdatdecliënt begrijptwaarom

• wanenenhallucinaties

• woededoorverminderdeimpulscontrole.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/bullying-out-control-boss-shouting-stressed-396735082 Agressie.

Opdracht1 Omgaanmetverbaleagressie

Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Bekijkhetfilmpje.

b. Bespreekmeteenmedestudentdereactievandehelpendeophetongewenstegedrag.

c. Watvaltjeopaanhaarmaniervanreageren?

d. Watvindenjullievanhaarreactie?Isdieprofessioneelenwaaromwelofwaaromniet?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

PESTENENTREITEREN

31.1Pestenentreiteren

Bijpestenophetwerkgaathetnietomeeneenmaligevervelendegrapofopmerkingdooreencollega. Pestengebeurtvakerenovereenlangeretijd.Hetdoelvanpestenisiemandkwetsenenvernederen.

Vormenvanpestenentreiterenkunnenzijn:

• vervelendeopmerkingenmaken

• grapjesmakentenkostevaneenander

• iemandnegerenofnietlatenmeedoen

• beledigenenschelden

• gebarenmaken

• afpakkenvanspullen

• digitaalpesten.

https://www.shutterstock.com/image-photo/colleagues-gossiping-sad-young-businesswoman-foreground-548350981 Roddelenopjewerkkanergkwetsendzijn.

Opdracht1 Pestenentreiteren

Jekuntdezeopdrachtalleenofmeteenmedestudentdoen.

a. Bekijkdewebsite.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Pestenentreiterenwordtnietalleengedaandoorjongeren.Ookvolwassenenkunnenophunwerk temakenkrijgenmetpestgedragdoorcollega’sofklanten.Ditwordtookwelmobbinggenoemd.

Zoekopinternetinformatieoverhetonderwerpmobbing.Maakeeninformatiefolderoverhet onderwerp ‘pestenophetwerk’.Maakvoorafdekeusofdefolderisbedoeldvoorwerkgeversof voorwerknemers.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

32.1Discriminatie

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Hetisverbodenomtediscrimineren.Discriminatie ishetandersbehandelenvanmensenofgroepen opbasisvaneenbepaaldkenmerk,bijvoorbeeld opbasisvanras,geslacht,seksuelevoorkeur, godsdienstofleeftijd.Discriminatieophetwerk kanopverschillendemanierengebeuren. Bijvoorbeeld:

• overgeslagenwordenvoorpromotie

• minderbetaaldkrijgendancollega’sdie hetzelfdewerkdoen

• beledigdwordendoorcollega’s

• altijdderotklussenmoetendoenvandebaas.

Voorbeeld

Ineenorganisatiemoeteennieuweteamleiderwordenaangesteld.Deleidinggevendenodigtalleen demannelijkecollega’suitomtesolliciteren.Hijdenktdatdevrouwelijkecollega’sdaartochgeenzin inhebben.

Opdracht1 Discriminatie

a. Bekijkhetfilmpje.

b. Bespreekmeteenmedestudentdevoorbeeldenvandiscriminatiediewordengenoemd.

c. Bespreekpervoorbeeld:

1.Watvindenjullievanhetvoorbeeld?Isditvolgensjulliewelofgeendiscriminatieenwaarom welofwaaromniet?

2.Hoezoujezelfreagereninzo’nsituatie?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA33

OMGAANMETONGEWENSTGEDRAG

33.1Omgaanmetongewenstgedrag

Ongewenstgedragkanheelvervelendegevolgenhebbenvoorslachtoffers.Zegaannietmeermet pleziernaarhunwerk,zekrijgenlichamelijkeen/ofgeestelijkeklachten,zewordenziekofzoekenander werk.Hetisdanookbelangrijkomhetnietzovertelatenkomen.

Watkunjezelfdoen?

Alsjezelftemakenkrijgtmetongewenstgedragishetbelangrijkdatjeeroverpraat.Sommigemensen beseffennietdathungedragongewenstis.Zestoppenermeestalmeezodrahundatrechtstreeks wordtgezegd.Helptdatniet,praaterdanmetiemandandersover,bijvoorbeeldmet:

• jeleidinggevende

• eencollega

• eenvertrouwenspersoon

• eenbedrijfsarts.

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/focused-african-american-woman-talking-man-1236719497 Praaterover.

Watkunjevooreenanderdoen

Alsjemerktdatjecollegatemakenheeftmetpesten,seksueleintimidatieofdiscriminatie,spreekdan dedaderaanopzijngedrag.Hiermeesteunjehetslachtoffer.Vaakstopthetongewenstegedragals veelmensenaandedaderduidelijkmakendatzijngedragnietopprijswordtgesteld.

Omgaanmetagressie

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Alsjetemakenkrijgtmetagressieisereenaantalbasisregelsdieervoorzorgendathetnietuitdehand loopt.Ditnoemje de-escalerendgedrag.Tipsbijdreigendofagressiefgedrag:

• Blijfrustig.

• Blijfbeleefd.

• Houdoogcontact.

• Behandeldeandermetrespect.

• Ganietindiscussie,maarzegdatjezietdatdeanderboosis.

• Steleengrensaanhetgedrag,maarwijsnietdepersoonaf.

• Roephulpvaneencollegaofleidinggevendeinalsjedenktdatdesituatienietbeterwordt.

Opdracht1 Omgaanmetintimidatie,discriminatieenagressie Doedezeopdrachtmeteenmedestudent.

a. Beantwoordeerstvoorjezelfdevragen.Bespreekzedaarnametelkaar.

Situatie1

Marijkelooptstageineenvergadercentrum.ZewordtdoorLeoingewerkt.Hijlaathaaralleruimtes zienenwaarjeallematerialenenmiddelenkuntvinden.TijdensderondleidingmerktMarijkedatLeo veelnaarhaarborstenkijkt.Zevindtditergvervelend.

b. WatzoujijdoenalsjeMarijkewas?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Situatie2

JorisenMohammedwerkenaleenheletijdmetelkaar.Zekunnennietzogoedmetelkaaropschieten, maarhetsamenwerkengaatprima.OpeendagisJorisdetelefoonvanzijnwerkkwijt.Hijbeschuldigt Mohammedvanhetstelenvandetelefoon.Mohammedweetnergensvanenvoeltzichgediscrimineerd.

c. WatzoujijdoenalsjeMohammedwas?

Situatie3

Lisawerktbijdethuiszorg.VandaagmoetzenaarmeneerVanDam.Helaasheeftzeonderwegeen lekkebandgehadeniszenueenhalfuurlaterdannormaalbijmeneerVanDam.Alszebinnenstapt bijmeneerVanDam,reageerthijergboosopLisaomdatzetelaatis.

d. WatzoujijdoenalsjeLisawas?

e. Vergelijkwatjulliezoudendoenbijsituatie1.Watishetzelfdeenwatisanders?Leguitwaarom.

f. Vergelijkwatjulliezoudendoenbijsituatie2.Watishetzelfdeenwatisanders?Leguitwaarom.

g. Vergelijkwatjulliezoudendoenbijsituatie3.Watishetzelfdeenwatisanders?Leguitwaarom.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Opdracht2 Hoereageerje?

Doedezeopdrachtineengroepvandrie.

InhaarwerkheeftEmmyveelmetklantentemaken.Datvindtzealtijdergleuk,maareenpaarweken geledenzeieenklantineensdathijEmmyeenlekkerdingvond.Zevondhetopdatmomenthelemaal nietleukomverdertegaan,maarisgewoondoorgegaanmethaarwerk.LaterheeftEmmyhetwel tegenhaarleidinggevendegezegdenzijnzesamenmetdezemeneergaanpraten.

Emmyreageertnietopdeopmerkingvandecliëntenbespreektpasnaafloopdesituatiemethaar leidinggevende.

BedenksamenhoeEmmyindezesituatiewelnaardeklanthadkunnenreageren.Speeldaarnade situatieenfilmdeze.Wisseljulliefilmuitmetdievaneenanderegroep.Bekijkelkaarsfilmenbespreek: 1.OpwelkemanierlostEmmydesituatieop?

2.Watvindenjullievandegekozenoplossing?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA34 PROJECT

34.1Project:Spelarbo,bhvenmilieu

Doeditprojectineengroepvanvier.

Inditprojectmakenjullieeenspelvoordemedewerkersvaneenstage-instelling.Ditspelheeftals doelhetvergrotenvandekennisvandemedewerkersophetgebiedvanarbo,BHVenmilieuaspecten. Julliewordenbeoordeeldophetproductdatjeoplevertenopdesamenwerkingtijdenshetproject. Bijdeopleveringspeeljehetspelsamenmetjedocent.

Deopdrachtgever

Dedirecteurwileenspelmakenvoordemedewerkersvanzijnorganisatie.Metditspelwilhijdekennis vergrotendiedemedewerkershebbenophetgebiedvanarbo,BHVenmilieuaspecten.

Julliedocentisdoordedirecteurvaneenstagebedrijfgevraagdofzijnstudenteneenspelkunnen makenvoordemedewerkersvanzijnorganisatie.Zijnorganisatieheeftnamelijkeenkwaliteitskeurmerk voorgoedondernemerschap.Ditkeurmerkkrijgtjealleenalsarbo,BHVenmilieuaspectenoporde zijn.Alsditkeurmerkwordtafgegeven,vindterdaarnajaarlijkseencontroleplaats.Alsblijktdatde kennisvandemedewerkersnietvoldoendeis,raaktdeorganisatiehetkeurmerkweerkwijt.Het verliezenvanhetkeurmerkisuiteraardhetlaatstewatdedirecteurwil.

Deopdracht

Jullieontwikkeleneenspelmetdaarindevolgendeonderwerpen:

• Arbobeleid:Welkebelangrijkearboregelsmoetendemedewerkerskennen?

• BHV:Kennisvanblusmiddelen,signalerenvangevarenenontruimingsprocedures.

• Milieuaspecten:Hoehoudjetijdenshetwerkenrekeningmethetmilieu?Watisduurzaamwerken?

Hetspelmoetvoldoenaandevolgendeeisen:

• Julliezijnvrijinhetkiezenvaneenspelvorm.Jekuntdenkenaan:

– kaartspel

– bordspel

– speurtocht.

• Inhetspelkomenvragenenantwoordenaanbodoverarbo,BHVenmilieuaspecten.

• Hetspelisduurzaamenkandusvakergebruiktworden.

• Peronderdeelzijnerminimaalvijfvragenofopdrachten.

Opdracht1 Voorbereiden

a. Watispreciesdeopdracht?

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Waaromheeftdeopdrachtgeverjulliedezeopdrachtgegeven?

c. Watwildeopdrachtgeverprecies?

d. Vooreenprojectmoeterveelgebeuren.Zorgdatjedetakengoedverdeelt.Maaksamenmetje medestudenteneenactielijstenverwerkdieinjeverslag.

Voorbereidende actie

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Wie?

Check Wanneerklaar? Wathebjenodig?

e. Doeeersteenonderzoek:

• Zoekopinterneteenaantalkeurmerkenenkwaliteitscertificatenop.

• Welkespelvormkiezenjulliealsgroepje?

• Welkematerialenenmiddelenhebjenodigvoorhetmakenvanhetspel?

• Hoespeeljehetspelenwatzijndespelregels?

• Welkeonderwerpen/vragenkomeninhetspelaanbod?

f. Voordatjulliebeginnenmetdeuitvoeringgaanjullieeerstwerkenaanhetontwerp.Werkhetontwerp vanhetspeluit.Houdrekeningmetstijl,lettertypesenlay-out.

g. Werkdespelregelsookuit.DoeditindevormvaneenboekjeopA5-formaat(dehelftvanA4).Of doeditdigitaal.Overlegmetjedocentwatjedoet.

h. Laathetonderzoekenontwerpdoorjulliedocentgoedkeuren.

Opdracht2 Uitvoeren

Zethetspelinelkaar.Leverjulliewerkopaandedocent.

Bereidjulliegoedvooropdeoplevering.Bedenkwatjeaanjedocentwiltlatenzienenwatjewilt vertellen.

Opdracht3 Evalueren

a. Evalueerhetprojectaandehandvandevolgendevragen.Zeteenkruisjeindetabel.1isonvoldoende en5isgoed.Geefperscoreeenkortetoelichting.

Vraag

Toelichting 54321

Hoeverliepdesamenwerking?

Watvindjevanhet eindresultaat?

Watvindjevanjeeigenbijdrage?

Vraag

54321

Hoegoedhebbenjullieje kunnenhoudenaande planning?

Toelichting

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Geefvoordevragenwaarbijjeeen1ofeen2hebtingevuldaanwaardoorditkomtenhoejediteen volgendekeeranderszouaanpakken.

Opdracht4 Beoordelingproject

Beoordelingscriteria

a.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Peronderdeelzijnerminimaalvijfvragenofopdrachtenincl.antwoorden. DevrageninhetspelgaanoverArbo,BHVenmilieu-aspecten.

Hetspelisduurzaamenkandusvakergebruiktworden.

Hetspelverzorgdennetjes.

Deoplevering:eenpresentatievanhetspelisgoedvoorbereidenverzorgd.

Depresentatie:elkgroepslidheefteentaakendoetactiefmee.

Samenwerken:Ikvraagomhulpalsikdatnodigheb

Samenwerken:Ikvraaganderenomhunmeningovermijnwerk 7.

Samenwerken:Ikdoemeeaanwerkbesprekingen 8.

Samenwerken:Weluisterennaarelkaar 9.

Samenwerken:Ikluisternaardemeningvaneenander 10.

Samenwerken:Ikdeelmijnkennisenideeënmetanderen 11.

Samenwerken:Ikdraagbijaaneengoedesfeerindegroep 12.

Samenwerken:Weverdelensamendetaken 13.

Samenwerken:Ikhoudmeaanmijnafspraken 14.

Plannen/organiseren:Ikheballespullendieiknodighebbijme 15.

Plannen/organiseren:Ikkanmijnwerkplannenenorganiseren 16.

Plannen/organiseren:Ikkanprioriteitenstellen 17.

Plannen/organiseren:Ikzorgervoordatikoptijdaanwezigben 18.

Plannen/organiseren:Ikdoededingenopdeafgesprokentijden 19.

b. Bespreekdebeoordelingvanditprojectmetjedocenten/ofpraktijkbegeleider.Alsjulliehetsamen eenszijn,tekenenjulliebeidenvoorakkoord.

Naamdocenten/ofpraktijkopleider:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

Naamstudent:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

COPYRIGHBOOM

BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA35 PRAKTIJKTOETS

35.1Praktijktoets:Arbo,kwaliteitszorgenmilieu

Indezepraktijktoetslaatjeziendatjedeveiligheidvanfaciliteitenen/ofmaterialenenmiddelenkunt controleren.

Dezepraktijktoetskunjeuitvoerenopschool,opjestageofopjewerkplek.Overlegmetjedocentwaar jedetoetsdoet.Jedoetdezepraktijktoetsindividueelofineengroepje.

Opdracht1 Praktijktoets

Werksituatie

Maakeenlijstvooreencontroleronde.

Eencontrolerondeiseenroutedoorhetgebouwwaarbijjekijktnaardingendiebelangrijkzijnvoorde veiligheid:degewoneverlichting,denoodverlichtingendeveiligheidvanvluchtwegen.Tijdensdeze rondewordteenlijstgebruiktomaantevinkenofietsinordeis.Reparatiesdiegedaanmoetenworden kunjeookopdelijstzetten.

Maakzelfeenlijstvooreencontroleronde.

Voorbereiden

Bekijkdeleerdoelenvanditthema.

COPYRIGHBOOM

Overlegmetjedocentofjepraktijkopleidervoorwelk(deelvaneen)gebouwjezo’nlijstmaakt.Delijst heeftdriekolommen:

• eenkolommetpuntenwaaropgecontroleerdmoetworden

• eenkolomwaardedatumingevuldmoetworden

• eenkolomwaaringevuldkanwordenwelkereparatiegedaanmoetworden.

Hetisbelangrijkdatallevluchtroutesennoodverlichtingopdelijststaan. Verzamelwatjenodighebt.

Bekijkhetbeoordelingsformulierinjewerkboek.Laatjijalleszienendoejealleswatervanjeverwacht wordt?

Uitvoeren

1.Loopdoorhetgebouw.Schrijfallecontrolepuntenop.

2.Werkdelijstnetjesuitopdecomputer.

3.SlahetbestandoponderdenaamControlelijst.

Terugkijken

Jedocentofpraktijkbegeleiderbeoordeeltje.Metjedocenten/ofjepraktijkbegeleiderhebjeeen evaluatiegesprek.Gebruikdaarbijhetbeoordelingsformulierinjewerkboek.

BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Opdracht2 Beoordelingpraktijktoets

a. Vuldebeoordelingin.

1.

2.

3.

Beoordelen

Jekuntdeveiligheidvanfaciliteitenen/ofmaterialenenmiddelen controleren.

Jekuntbijzonderhedenenrisico’svoordeveiligheidvancliëntenencollega’s inschatten.

Jekunthulp(laten)halen.

Jekunttijdig,duidelijkennauwkeurigaandeleidinggevenderapporteren. 4.

Jekuntalertenadequaathandeleninonveiligesituaties. 5.

Jekuntzorgenaandachtvoordesituatievandecliënttonen. 6.

Jeweetwelkefactorenvaninvloedzijnopdesocialeveiligheid. 7.

Beoordeeljezelf

b. Noemtweedingenwaaroverjetevredenbent.

1. 2.

c. Noemtweedingendiejedevolgendekeeranderszouwillendoen.

1.

2.

Opmerkingenvandedocentofpraktijkbegeleiderdiebeoordeelt

d. TIP

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS

CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

e. TOP

f. Bespreekdebeoordelingvandezepraktijktoetsmetjedocenten/ofpraktijkbegeleider.Alsjullie hetsameneenszijn,tekenenjulliebeidenvoorakkoord.Alsjulliehetnieteenszijn,tekenjevoor gezien.

Naamdocenten/ofpraktijkopleider:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

Naamstudent:

Handtekening:

Akkoordofgezien?

Datum:

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

THEMA36 TERUGKIJKEN

Opdracht1 Leerdoelen

a. Kijknaardeleerdoelenvanditthema.Beschrijfkortofjedeleerdoelenbereikthebt.Alsjenietalle leerdoelenvolledigbereikthebt,geefdanaanopwelkemanierjeditalsnogkuntdoen.

COPYRIGHBOOM BEROEPSONDERWIJS CONCEPT ZONDERBEELD-EN TAALREDACTIE

b. Vuldebeoordelingin.

Leerdoelen

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Jekuntdeveiligheidvanfaciliteitenen/ofmaterialenenmiddelen controleren.

Jekuntbijzonderhedenenrisico’svoordeveiligheidvancliëntenencollega’s inschatten.

Jekunthulp(laten)halen.

Jekunttijdig,duidelijkennauwkeurigaandeleidinggevenderapporteren.

Jekuntalertenadequaathandeleninonveiligesituaties.

Jekuntzorgenaandachtvoordesituatievandecliënttonen.

Jeweetwelkefactorenvaninvloedzijnopdesocialeveiligheid.