Grammatica voor Taal op niveau Engels
Groep:
Naam:
Uitgeverij: Edu'Actief b.v. Meppel Auteur: Drs. P. Saes Redactie: Edu'Actief b.v. Meppel Inhoudelijke redactie: E. Tissingh Vormgeving: Edu'Actief b.v. Meppel Illustraties: Edu'Actief b.v. Meppel Drukwerk: Wohrmann Zutphen Grammatica voor Taal op niveau Engels ISBN: 978 90 3720 962 4 NUR: 114 Trefwoord: Leermiddelen, mbo, Engels Copyright Š 2012
Uitgeverij Edu'Actief b.v. Postbus 1056 7940 KB Meppel Tel.: 0522-235235 Fax: 0522-235222 E-mail: info@edu-actief.nl Internet: www.edu-actief.nl
Eerste druk/eerste oplage Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publisher. Voor zover het maken van kopieĂŤn uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet 1912. De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.
Inhoud
Inleiding ................................................................................................................................... 6 1. Aanwijzende voornaamwoorden ............................................................................................8 2. Betrekkelijke voornaamwoorden............................................................................................10 3. Bezitsvormen in het Engels met ', 's of het woord of .................................................................12 4. Bezittelijke voornaamwoorden ..............................................................................................15 4a. Wederkerende voornaamwoorden .....................................................................................18 5. Vragende voornaamwoorden ................................................................................................20 5a. Keuze which of what? .....................................................................................................22 5b. Keuze how many of how much? .......................................................................................24 6. Bijvoeglijke naamwoorden en bijwoorden ...............................................................................25 6a. Bijvoeglijke naamwoorden ...............................................................................................25 6b. Bijwoorden ....................................................................................................................28 7. Gebiedende wijs .................................................................................................................30 7a. Verzoek/Advies ..............................................................................................................32 8. Hulpwerkwoorden ...............................................................................................................34 8a. Verplichting/Dwang ........................................................................................................35 8b. Verzoek/Toestemming ....................................................................................................36 8c. Mogelijkheid ..................................................................................................................38 8d. In staat zijn...................................................................................................................39 9. Keuze if of when? ................................................................................................................40 10. Lidwoorden ......................................................................................................................41 11. Lijdende en bedrijvende vorm .............................................................................................44 12. Meervoudsvormen .............................................................................................................47 13. Veel en weinig ..................................................................................................................51 14. Onbepaalde voornaamwoorden............................................................................................53 15. Telwoorden ......................................................................................................................58 15a. Hoofdtelwoorden ..........................................................................................................58 15b. Rangtelwoorden ...........................................................................................................60 16. Trappen van vergelijking ....................................................................................................63 16a. Vergelijkingen ..............................................................................................................65 17. Voorzetsels.......................................................................................................................66 17a. Voorzetsels van plaats...................................................................................................67 17b. Voorzetsels van richting ................................................................................................70 17c. Voorzetsels van tijd.......................................................................................................72 17d. Vaste voorzetsels ......................................................................................................... 73 18. Vraagaanhangsels en korte antwoorden ................................................................................ 76 18a. Vraagaanhangsels ........................................................................................................ 76 18b. Korte antwoorden ......................................................................................................... 78 19. Werkwoorden/Werkwoordstijden .........................................................................................80 19a. Werkwoorden to be en to have .......................................................................................80 19b. Verkortingen in de tegenwoordige tijd van de werkwoorden to be en to have ........................83 19c. Werkwoordsvormen van have got ...................................................................................86 20. De tegenwoordige tijden.....................................................................................................87 20a. Vormen van regelmatige werkwoorden in de tegenwoordige tijd ..........................................87 20b. Het gebruik van de present simple ..................................................................................90 20c. Vormen van regelmatige werkwoorden in de tegenwoordige tijd (ing-vorm) ..........................92 20d. Het gebruik van de present continuous ............................................................................93 21. De verleden tijden .............................................................................................................95 21a. Vormen van regelmatige werkwoorden in de verleden tijd ..................................................95 21b. Het gebruik van de past simple ......................................................................................99 21c. Vormen van regelmatige werkwoorden in de voltooide tijd ..................................................101 21d. Het gebruik van de present perfect .................................................................................103 22. De toekomende tijden ........................................................................................................106 22a. Vormen van werkwoorden in de toekomende tijd met will of shall ........................................107 22b. Vormen van werkwoorden in de toekomende tijd met de ing-vorm ......................................108 23. Overzicht voornaamste werkwoordstijden .............................................................................111 24. Onregelmatige werkwoorden ...............................................................................................112 25. Werkwoorden eindigend op -ing gebruikt als zelfstandig naamwoord .........................................114 26. Zinsopbouw/Woordvolgorde ................................................................................................116 26a. Zinsopbouw in bevestigende zinnen ................................................................................116 26b. Zinsopbouw in vragende zinnen ......................................................................................119 26c. Zinsopbouw in ontkennende zinnen .................................................................................120 Belangrijkste onregelmatige werkwoorden .....................................................................................122 Index Engelse benamingen ..........................................................................................................124
5
Inleiding Dit grammaticaboek hoort bij de methode Taal op niveau Engels van uitgeverij Edu'Actief. Omdat er niet expliciet bekend is welke grammatica behandeld moet worden voor de diverse niveaus, is ervoor gekozen om de belangrijkste grammatica die nodig is voor niveau A1 t/m B1 te bespreken. De docent kan dan zelf bepalen wanneer welk (deel van een) onderwerp wordt bestudeerd bij de Taal op niveau-lessen. Globaal zijn de Quick check-oefeningen gebaseerd op A1/A2. De Taking things further-oefeningen zijn van een hoger niveau (A2/B1). De leraar kan zelf bepalen welke stof met (delen van) oefeningen door de leerlingen moeten worden gedaan, een en ander is afhankelijk van het niveau van de leerling. Er kan dus ruim gedifferentieerd worden. Wel is er gekeken naar de zaken waarmee leerlingen die Engels leren doorgaans moeite hebben. Dat is bekend door middel van diverse studies en van diverse bronnen die korte en 'zakelijke' grammatica behandelen, alsmede door de inbreng van ervaren docenten. De volgorde in het boek is alfabetisch in het Nederlands. In een enkel geval zijn onderwerpen niet alfabetisch bij elkaar gezet. Ook is een index van Engelse benamingen van de onderwerpen toegevoegd. Deze Engelse benamingen hoeven door de leerling niet bestudeerd te worden, maar dienen alleen als referentie, met name voor de docent. Een van de vele onderwerpen die in het Engels wezenlijk anders zijn dan in het Nederlands, zijn de werkwoordstijden. Hieraan wordt dan ook ruime aandacht besteed. Onderwerpen waarmee de leerlingen minder of geen moeite hebben, worden minder uitgebreid behandeld. De docent of de leerling is altijd vrij om een bepaald onderwerp verder uit te diepen. De oefeningen bij elk grammaticaonderwerp staan ook in het boek, de volgorde is altijd hetzelfde, eerst een oefening om snel te controleren of de stof beheerst wordt (Quick check) en dan meestal nog een oefening die verdergaat of in een bepaalde context staat (Taking things further). Ook is het mogelijk om de lagere niveaus eerst of alleen de Quick check-oefening te laten maken en later pas de Taking things further-oefeningen. Werkwijze 1 1. Indien tijdens de diverse vaardigheden van Taal op niveau Engels blijkt dat leerlingen problemen hebben met een bepaald onderwerp van de grammatica, kan het bijbehorende onderwerp, al naar gelang het niveau, deels of geheel bestudeerd worden. 2. Maak daarna de Quick check-oefening en wederom al naar gelang het niveau, de Taking things further-oefening. 3. Ga dan terug naar de vaardigheid van Taal op niveau waarmee men bezig was, om de zojuist bestudeerde grammatica praktisch toe te passen. Werkwijze 2 1. Bestudeer eerst een bepaald onderwerp of deel van een onderwerp van de grammatica die nodig is bij een bepaalde vaardigheid in Taal op niveau. 2. Ga daarna naar de vaardigheid van Taal op niveau om een en ander praktisch te oefenen. Werkwijze 3 1. Gebruik dit grammaticaboek onafhankelijk van Taal op niveau Engels en laat opeenvolgend de benodigde grammatica bestuderen en oefenen. 2. Gebruik het boek als naslagwerk of om hiaten op te vullen.
6
Grammaticaonderwerpen
7
1. Aanwijzende voornaamwoorden (Demonstrative pronouns)
Theory Als je iets wilt aanwijzen, gebruik je een aanwijzend voornaamwoord. In het Nederlands zijn dat: die, dat, deze en dit. Voorbeelden: Dit paard, dat paard (enkelvoud), deze paarden, die paarden (meervoud). Deze tafel, die tafel (enkelvoud), deze tafels, die tafels (meervoud). In het Nederlands hangt de vorm van het aanwijzend voornaamwoord in het enkelvoud af van of het betrokken woord een 'het-woord' (het paard) of een 'de-woord' (de tafel) is. In het Engels hebben we dat probleem niet en is het dus eenvoudiger. In het Engels gebruiken we voor het enkelvoud this of that en voor het meervoud these of those, afhankelijk van of iets dichtbij of veraf is (zie schema hieronder). Enkelvoud
dichtbij this deze, dit
veraf that die, dat
Meervoud
dichtbij these deze
veraf those die
Voorbeelden enkelvoud dichtbij: This horse, this table. Voorbeelden meervoud dichtbij: These horses, these tables.
Voorbeelden enkelvoud veraf: That horse, that table. Voorbeelden meervoud veraf: Those horses, those tables.
Kijk nu naar de plaatjes, dan wordt het duidelijker.
This umbrella
That umbrella Aanwijzende voornaamwoorden kunnen ook zelfstandig gebruikt worden. Met andere woorden: ook zonder een zelfstandig naamwoord voorkomen, zoals 'paard', 'paarden' of 'tafel', 'tafels'. Voorbeelden: These are the most beautiful rings I've ever seen. Dit zijn de mooiste ringen die ik ooit gezien heb. I don't believe that. Ik geloof dat niet. This is not right. Dit is niet juist. Can you eat these? Kun je deze eten? Those who want to go to the cinema will have to go inside. Degenen die naar de bioscoop willen, zullen naar binnen moeten gaan.
8
Soms wordt ook het woordje 'one' (enkelvoud) of 'ones' (bij meervoud) erbij gebruikt, vooral als het zelfstandig naamwoord al eerder gebruikt is in een zin. Voorbeelden: Which horse do you like? I like this one, not that one. Which car do you prefer? I would like to have that one. Are these the ones you want? Yes, because the ones with chocolate also have cream fillings. Which photographs? I mean the ones you took in Paris. I like the other ones.
Quick check-oefening Vul in: this, that, these of those 1.
_________________ (deze) are nice shoes.
2.
Where did you buy _________________ (deze) boots?
3.
In _________________ (die) shop over there.
4.
_________________ (deze) vase is nicer than ________________ (die) one.
5.
_________________ (die) old man is ninety years old.
6.
_________________ (die) books are too difficult.
7.
_________________ (deze) books are more useful.
8.
Who is _________________ (dat) girl?
9.
We were looking for _________________ (deze) diaries.
10.
_________________ (die) saucers don't match ________________ (deze) cups.
Taking things further
1.
Maak nu de oefening over het zelfstandig gebruik van aanwijzende voornaamwoorden. Vul in: this, that, these of those. Vul de zin altijd aan met het woordje one of ones. Are these your shoes? No, ___________ (deze, meervoud) are his ___________.
2.
Can you eat this? No, you can eat __________ (die, enkelvoud ______________.
3.
Look at these bags! Do you like ___________ (deze, enkelvoud) _____________ here, or _________________ (die, enkelvoud) _________________over there?
4.
Schrijf de onderstaande zinnen op in het Engels: Ik hou hier niet van. _________________________________________________________________
5.
Ik kan dat niet geloven. _________________________________________________________________
9
2. Betrekkelijke voornaamwoorden (Relative pronouns)
Theory Betrekkelijke voornaamwoorden heten zo omdat ze betrekking hebben op personen, dieren of dingen/zaken in een bepaalde zin. In het Engels wordt hier onder andere who, which of that voor gebruikt. In de spreektaal wordt vooral het woordje that gebruikt. Who gebruik je voor personen. Voorbeelden: The man who swam across the Channel died yesterday. De man die over het Kanaal zwom, is gisteren overleden. That is the child who gave me that cookie last week. Dat is het kind dat mij vorige week dat koekje heeft gegeven. Which gebruik je voor dieren of dingen/zaken. Voorbeelden: This is the new computer which I bought yesterday. Dit is de nieuwe computer die ik gisteren heb gekocht. There is the rabbit again which bit me last week. Daar is het konijn weer dat me vorige week heeft gebeten. The work which I did last year did not help us much. Het werk dat ik vorig jaar gedaan heb heeft ons niet veel geholpen. Je kunt in de meeste zinnen, vooral in de spreektaal, het woordje who of which vervangen door het woordje that. Voorbeelden: The man that swam across the Channel died yesterday. This is the new computer that I bought yesterday. There is the rabbit again that bit me last week. The work that I did last year did not help us much.
Quick check-oefening
10
1.
Vul het juiste woord in. Kies tussen who, that of which. Soms is er meer dan ĂŠĂŠn mogelijkheid. The book is about a girl _________________ ran away from home.
2.
I like movies _________________ have happy endings.
3.
The driver _________________ caused the accident was drunk.
4.
I'm sorry. The mobile phone _________________ you bought was too expensive.
5.
_________________ laptop would you like? This one or that one?
6.
Where is my new dress _________________ was in the wardrobe?
7.
Who's that girl _________________ Peter is talking to?
8.
Everything _________________ she told us seems to be true.
Verder kan vaak het betrekkelijk voornaamwoord ook helemaal weggelaten worden. Op de plaats van het weggelaten betrekkelijk voornaamwoord staat in de voorbeelden een vinkje (√). Voorbeelden: This is the new computer √ I bought yesterday. The work √ I did last year did not help us much. Als het betrekkelijk voornaamwoord betrekking heeft op het onderwerp, dan kan het niet weggelaten worden. Bijvoorbeeld: the man who swam across the Channel died yesterday kan niet zonder het Engelse woord who of het woord that. De man is namelijk het onderwerp van de zin. Maar je hoeft niets weg te laten. Als je niets weglaat, kun je ook geen fouten maken.
Taking things further 1.
In welke van de zinnen in de bovenstaande oefening kunnen de betrekkelijke voornaamwoorden weggelaten worden? Zin nummer _________________.
2.
Maak nu zelf drie verzonnen zinnen met een constructie van betrekkelijke voornaamwoorden. Eén met personen, één met dingen en één waarin het betrekkelijk voornaamwoord kan worden weggelaten (tussen haakjes zetten). Voorbeelden: This is the man who recently has won the lottery. Money which/that is stolen, doesn't bring any happiness. The mobile phone (which/that) you gave to me as a present is not working. _________________________________________________________________ _________________________________________________________________ _________________________________________________________________
11
3. Bezitsvormen in het Engels met ', 's of het (Possessive forms)
Theory De bezitsvorm gebruiken we om aan te geven van wie iets is. Voorbeelden: Het huis van mijn vader. De fiets van mijn broer. De tuin van mijn opa. We kunnen ook zeggen: Mijn vaders huis. Mijn broers fiets. Mijn opa's tuin. In het Nederlands zijn er dus drie mogelijkheden om bezit aan te duiden: met het woordje van, of met s of met 's. Het Engels kent voor de bezitsvorm ook de 's of alleen ' (apostrof) en kent daarnaast een constructie met of. Bestudeer de volgende zinnen. Valt je wat op? My father's house. John's book. The dog's basket. The cat's tail. A month's salary. A week's time. The legs of a table. The doors of the car. The windows of the shop. Uit deze zinnen blijkt dat: 's Æ wordt gebruikt bij personen, dieren in het enkelvoud en bij tijd. ' (apostrof) Æ wordt gebruikt bij personen en dieren in het meervoud. of Æ wordt gebruikt bij voorwerpen. Als het zelfstandig naamwoord eindigt op een s, dan schrijven de Engelsen meestal alleen een apostrof (') achter het woord. Dit kan een meervoudig maar ook een enkelvoudig woord zijn. Dit is ook het geval bij bepaalde tijdsconstructies, zoals yesterday's news. In het voorbeeld met Charles hieronder staat ook de andere mogelijkheid. Meer voorbeelden: Charles' book. (Charles's book mag ook.) Both my brothers' bikes. It was Peter's best friend's computer. A two weeks' holiday. It was in Friday's newspaper. Pictures of Lily. (= Foto's gemaakt van Lily.) Lily's pictures. (= Bezit, van Lily.) The pockets of your coat. The words of a poem.
12
Bezitsvormen kunnen ook zelfstandig gebruikt worden. Met andere woorden: kunnen ook zonder een zelfstandig naamwoord als house of shop erachter voorkomen. Voorbeelden: The butcher's. My aunt's. The baker's. Men bedoelt dan: The butcher's shop. My aunt's house. The baker's shop. John is a friend of my sister's. Jan is een vriend van mijn zus. Oftewel: My sister's friend. Wat is het verschil tussen the boss's joke en the bosses' jokes? Het antwoord hierop is: het eerste zinsdeel betekent 'de grap van de baas' en het tweede zinsdeel betekent 'de grappen van de bazen'.
Quick check-oefening Kies het juiste antwoord. Let op: het enkelvoud krijgt 's en het meervoud alleen ' (apostrof). Soms kunnen beide antwoorden goed zijn. 1.
Who wants
a) newspapers of yesterday? b) yesterday's newspapers?
2.
I often rush into a
a) McDonald's to have a hamburger. b) McDonald to have a hamburger.
3.
In films the
a) murderer of the victim is always caught. b) victim's murderer is always caught.
4.
Who is
a) the reader of that book? b) the book's reader?
5.
The
a) lid of the teapot was broken. b) teapot's lid was broken.
6.
She went to a
a) girl's school. b) girls' school.
7.
The
a) office of the manager is cleaned once a week. b) manager's office is cleaned once a week.
8.
The
a) cat's basket is in the corner. b) basket of the cat is in the corner.
9.
I have found
a) James' coat. b) James's coat.
10.
The
a) restaurant's name is printed on the menu. b) name of the restaurant is printed on the menu.
13
Taking things further Schrijf een nieuwe zin en begin dan met het onderstreepte woord. Zie voorbeeld. Voorbeeld: The pop concert next week has been cancelled by the mayor. Æ Next week's pop concert has been cancelled. 1.
The climate in Spain is warmer than ours. _________________________________________________________________
2.
Heavy industry in Russia is not that important anymore. _________________________________________________________________
3.
The house my aunt owns in Portugal is really beautiful. _________________________________________________________________
4.
The bank holiday of tomorrow will have nice weather. _________________________________________________________________
5.
The nest of that bird has three eggs. _________________________________________________________________
14
4. Bezittelijke voornaamwoorden (Possessive pronouns)
Theory Als je bezit van iets of iemand wilt aangeven, gebruik je een bezittelijk voornaamwoord. Dit kan in het enkelvoud of meervoud staan en kan bijvoeglijk of zelfstandig worden gebruikt (zie schema hieronder). Enkelvoud Zelfstandig gebruikt (of) mine van mij (of) yours van jou/u (of) his van hem (of) hers van haar Meervoud Bijvoeglijk gebruikt Zelfstandig gebruikt our ons/onze (of) ours van ons your jullie/uw (of) yours van jullie/u their hun (of) theirs van hen * Its wordt in deze constructie meestal gebruikt voor dieren, maar komt verder bijna niet voor. Daarom wordt het hier verder niet besproken. Bijvoeglijk gebruikt my mij/me your jouw/uw his zijn her haar its* zijn/haar
Bijvoeglijk gebruikte bezittelijke voornaamwoorden staan v贸贸r een zelfstandig naamwoord. Voorbeelden: Can I park my car here or is it your spot? Put her T-shirt in his suitcase. He did not walk into our garden, but into their garden. Hier is het hele rijtje bijvoeglijke bezittelijke voornaamwoorden in een korte zin geplaatst: I love my dog. You love your dog. He loves his dog. She loves her dog.
We love our dogs. You love your dogs. They love their dogs.
Zelfstandig gebruikte bezittelijke voornaamwoorden staan alleen in het zinsdeel, dus zonder zelfstandig naamwoord erbij. Ze verwijzen naar een eerdergenoemd zelfstandig naamwoord. Voorbeelden (zonder of): Is that your suitcase? No, it's hers. Is dat jouw/uw koffer? Nee, die is van haar. That is not your house, it's ours. Dat is niet jouw/jullie huis, het is van ons. He did not walk in our garden, but in theirs. Hij liep niet in onze tuin, maar in die van hen.
15
Hier is het hele rijtje in een korte zin: This horse is mine. This computer is yours. This watch is his. This rabbit is hers. These houses are ours. These calendars are yours. (van jullie) These sons are theirs. Voorbeelden (met of): He's a good friend of mine. (dus niet of me gebruiken) Hij is een goede vriend van me/mij. They are colleagues of ours. Zij/Dat zijn collega's van ons. Hier is het hele rijtje zelfstandige bezittelijke voornaamwoorden met of in een korte zin geplaatst: He is a friend of mine. He is a colleague of yours. She is a friend of his. He is a friend of hers. They are relatives of ours. They are colleagues of yours. (van jullie) He is a neighbour of theirs. Na de oefeningen volgt het aanverwante onderwerp over wederkerende voornaamwoorden, bijvoorbeeld: mezelf = myself; jezelf = yourself/yourselves.
Quick check-oefening Vul het juiste bezittelijke naamwoord in, als in de voorbeelden: They are colleagues _________________ (van haar). They are colleagues of hers. This dog is _________________ (van hen). This dog is theirs. 1.
A friend _________________ (van mij) is going to the US.
2.
This nice guitar is _________________ (van hem).
3.
Liza would like to invite some friends _________________ (van haar) for a birthday party.
16
4.
The Johnsons are good friends _________________ (van ons).
5.
How many of these books are _________________ (van jou/jullie)?