Sarphati_Vakmanschap Leidinggeven_Personeelsbeleid_CONCEPT0911

leidinggeven op basis van vakmanschap

leerwerkboek | vakkennis

CONCEPT

CONCEPT

VAKMANSCHAPLEIDINGGEVEN-PERSONEELSBELEID

leerwerkboek|vakkennis|1edruk

CONCEPT

COLOFON

BoomBeroepsonderwijs info@boomberoepsonderwijs.nl www.boomberoepsonderwijs.nl

Auteurs:LindadeBoer,HannaMolenaar

Adviseurs:KarinMakkinga,HenriëttePenning,IekeVeld

Insamenwerkingmet:ROCvanTwente

Titel:VakmanschapLeidinggeven–Personeelsbeleid

ISBN:9789037268881

Beeldverantwoording:

1edruk/1eoplage

©2025Boomberoepsonderwijs|Boom BehoudensdeinofkrachtensdeAuteurswetgesteldeuitzonderingenmagnietsuitdezeuitgaveworden verveelvoudigd,opgeslagenineengeautomatiseerdgegevensbestand,ofopenbaargemaakt,inenigevormof openigewijze,hetzijelektronisch,mechanisch,doorfotokopieën,opnamenofenigeanderemanier,zonder voorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.AuteursrechttenaanzienvanTekst&DataMiningen Machinelearningnadrukkelijkvoorbehouden.

Voorzoverhetmakenvanreprografischeverveelvoudigingenuitdezeuitgaveistoegestaanopgrondvanartikel 16hAuteurswetdientmendedaarvoorwettelijkverschuldigdevergoedingentevoldoenaandeStichtingReprorecht (www.reprorecht.nl).Voorhetovernemenvaneen(ofmeer)gedeelte(n)uitdezeuitgaveinbijvoorbeeldeen (digitale)leeromgevingofeenreaderinhetonderwijs(opgrondvanartikel16Auteurswet1912)kanmenzich wendentotStichtingUitgeversorganisatievoorOnderwijslicenties(Postbus3060,2130KBHoofddorp, www.stichting-uvo.nl).

Deuitgeverheefternaargestreefddeauteursrechtenteregelenvolgensdewettelijkebepalingen.Degenendie desondanksmenenzekererechtentekunnendoengelden,kunnenzichalsnogtotdeuitgeverwenden.

CONCEPT

Doorhetgebruikvandezeuitgaveverklaartukennistehebbengenomenvanenakkoordtegaanmetdespecifieke productvoorwaardenenalgemenevoorwaardenvanBoomBeroepsonderwijs,tevindenop www.boomberoepsonderwijs.nl.

INLEIDING

Digitaleleeromgeving

Somswordterverwezennaarbijvoorbeeldfilmpjes,formulierenofeenwebsite.Dezestaan allemaalindedigitaleleeromgeving.Jeherkentdeverwijzingaanheticoontjeindevormvaneenwereldbol.In dedigitaleleeromgevingvindjeookActieopdrachtenenTestjekennis-vragen.Daarmeekunjejeoptimaal voorbereidenopdeberoepspraktijk.

AllesistevindenviaBoomdigitaal.nl.

Voordatjededigitaleleeromgevingkuntgebruiken,moetjejelicentieactiveren.

• Overlegmetjedocentwelktypeaccountjegebruikt.

• Ganaarwww.boomberoepsonderwijs.nl/licentie.

• Bekijkdeinstructiefilmofleeshetstappenplan.

• Volgdestappen.

Daarnakunjeaandeslag!

Alsorganisatiemoetjesomsopzoeknaarnieuwemedewerkers.Deafdelinghumanresourceswerftenselecteert. Alsleidinggevendebenjijnauwbetrokkenbijhetvoerenvangesprekkenmetgeschiktekandidaten.Wanneer eennieuwemedewerkergaatstarten,isermeestaleeninwerkprogramma,ookwelonboardinggenoemd.De nieuwemedewerkermaaktkennismetdeorganisatieendewerkzaamheden.Hetisbelangrijkdatmedewerkers goedwordenbegeleid.Deleidinggevendevoertregelmatiggesprekkenmetallemedewerkersoverhun functioneren,overhunwerkenwelkebehoeftesmedewerkershebben.Ditgebeurtbijvoorbeelddoormiddelvan functionerings-enbeoordelingsgesprekken.

Somsloopthetandersdangepland;eenmedewerkerwordtziek,ontwikkeltzichdooropleidingentevolgenof groeitdoornaareenanderefunctie.Somsnemenwerkgeverenwerknemerafscheidvanelkaardoorontslag.Dit kanopinitiatiefvandewerkgever,ofdewerknemerbesluitzelftevertrekken.

Inaldezefasenzijnerproceduresenregelswaaraanjejemoethoudenalswerkgeverenalsleidinggevende.Als leidinggevendevoerjehetpersoneelsbeleidvanjeorganisatieuitbinnenjouwafdelingofteam.Jedraagtook bijaanhetverbeterenvanhetpersoneelsbeleid.

CONCEPT

Inheteerstehoofdstukleerjewatpersoneelsbeleidpreciesinhoudtenwatderelatieistussenpersoneelsbeleid enhumanresourcesmanagement(HRM).Jeleertookhoedeonderdelenvanhetpersoneelsbeleidmetelkaar samenhangenineenHR-cyclus.Indehoofdstukkenernawordendeonderdelenvandezecyclusverdertoegelicht enleerjewatjouwtakenalsleidinggevendezijnophetgebiedvanpersoneelsbeleid.Jeleertietsoverwerving enselectie,hoejegesprekkenvoertmetjemedewerkersenhoejetalentenvanmedewerkerskuntontwikkelen. Jeleertookhoejeziekteverzuimvoorkomtenwelkeregelsergeldenbijlangdurigverzuimenbijhetontslagvan eenmedewerker.

CONCEPT

HOOFDSTUK1 PERSONEELSBELEIDENHRM

Alsleidinggevendestuurjejemedewerkersaanenzorgjedatzeoptimaalkunnenfunctioneren.Jeneemtnieuwe medewerkersaan,voertgesprekkenenjezorgtdatzezichverderkunnenontwikkeleneneventueelkunnen doorgroeien.Somsvertrekkenmedewerkersnaareenanderefunctiebinnendeorganisatieensomswordthet dienstverbandbeëindigddoordewerkgeverofdoordewerknemer.Hierbijvolgjederegelsenproceduresuit hetpersoneelsbeleidvanjeorganisatie.Ditpersoneelsbeleidkanopverschillendemanierenwordeningevuld. VeelorganisatiesvolgenhierbijdeHRM-filosofie,demanagementfilosofieofdenkwijzediebepaalthoehet personeelsbeleidvaneenorganisatiewordtingevuld.

CONCEPT

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• weetjewatpersoneelsbeleidenstrategischbeleidmetelkaartemakenhebben.

• kenjedevijfuitgangspuntenvandeHRM-filosofie.

• weetjewelkeHRMinstrumentenerzijnenbegrijpjehoedezeinsamenhangingezetkunnenworden.

• begrijpjehetdoelvanHRM.

• weetjewelkeverschillendemanagementniveauserzijnenhoedezesamenhangenmetHRM.

• weetjewate-HRMinhoudtenkenjedevoordelen.

• begrijpjedeHRM-cyclus.

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. WatisdekerngedachtevanHRM?

b. KunjebedenkenhoejijalsleidinggevendevaneenafdelingofteammetHRMtemakenkrijgt?Geefdrie voorbeelden.

1.1Personeelsbeleid

Alsleidinggevendekrijgjemetveelzakentemaken,maarnietsiszobelangrijkalsjepersoneel.Zonderkundig personeeldatgoedpresteertiseenorganisatiegedoemdtemislukken.Eengoed personeelsbeleid isdusvan grootbelang.Personeelsbeleidgaatoveralleswatmetdeinstroom,doorstroomenuitstroomvanmedewerkers temakenheeft.Hetbegeleidenvanmedewerkersiseenbelangrijketaakvanjoualsleidinggevende.

Personeelsgesprekken,zoalsplannings-,functionerings-,beoordelings-enloopbaangesprekken,vormendaarbij jouwbelangrijkste ‘instrumenten’.

PersoneelsbeleidnoemjeookwelpersoneelsmanagementofP&O(PersoneelenOrganisatie).Inhet personeelsbeleidvaneenorganisatiewordtbeschrevenhoeverschillendepersoneelsinstrumentenbinnende organisatiewordengebruiktbijdeprocesseninstroom,doorstroomenuitstroom.Met instroom wordthet aannemenvannieuwemedewerkersbedoeld. Doorstroom vindtplaatswanneereenmedewerkerzichontwikkelt enbinnendeorganisatieeenanderefunctiegaatuitvoeren.Jespreektvan uitstroom wanneereenmedewerker stoptmetwerkenvoordeorganisatie.

Dehulpmiddelendiejekuntinzettenomhetwerkenensamenwerkenvanmensenbinnendeorganisatiete regelen,noemje personeelsinstrumenten.Voorbeeldenvanpersoneelsinstrumentenzijnwervingenselectie, introductievannieuwpersoneel,opleiding,beoordeling,functiewaardering,verzuimmanagementenontslag.

Humanresourcesmanagement(HRM)

CONCEPT

Demanagementfilosofieofdenkwijzediebepaalthoehetpersoneelsbeleidvaneenorganisatiewordtingevuld, noemje humanresourcesmanagement(HRM).Hetinstroom-,doorstroom-enuitstroombeleidspelendaarbij eencentralerol.

Humanresourcesmanagement

Human Debronnenvankwaliteitdiejekuntaanboren

Demensmetalzijnkennis,vaardigheden,creativiteitendaadkracht

Resources Planning,uitvoering,analyseenevaluatie

Management

HRMismeerdaneenanderwoordvoorpersoneelsbeleid.Hetiseenvisieoppersoneelsbeleid,waarbijjeervan uitgaatdatdemenselijkefactorinhethelebedrijfsprocescentraalstaat.Hetiseenfilosofiewaarbijjedemotivatie, devaardighedenenhetinzichtvanmedewerkersalsbasisneemtvooreensuccesvolleorganisatie.

DeHRM-filosofieisgebaseerdopvijfuitgangspunten:

1.Medewerkerszijngeenkostenpost,maarkapitaal.

2.Strategischbeleidenpersoneelsbeleidhangenmetelkaarsamen.

3.Personeelsbeleidgaatuitvaneenlangetermijnvisie.

4.Personeelsbeleidisdeverantwoordelijkheidvanhetmanagement.

5.Personeelsinstrumentenwordengeïntegreerdtoegepast.

1.Medewerkerszijngeenkostenpost,maarkapitaal

BinnendeHRM-filosofiestaandemedewerkers centraal.Zijwordengezienalsdebelangrijkste succesfactorvandeorganisatie:hoegoedeen organisatiepresteert,hangtvoornamelijkafvande kwaliteitvanhetpersoneel.

DeHRM-filosofiebenadertmedewerkershierbijals kapitaalennietalskostenpost.Medewerkersleveren eenbelangrijkebijdrageaanhetbedrijfsresultaat.Ze denkenmeeendragenverantwoordelijkheid.Hierdoor zijnopleiding,ontwikkelingenbegeleidingvan medewerkersbelangrijkeinvesteringeninde organisatie.

Inspiratiefilmpje:medewerkerswaarderen

Medewerkers:desuccesfactorvandeorganisatie.

2.Strategischbeleidenpersoneelsbeleidhangenmetelkaarsamen Hetpersoneelsbeleidhangtsamenmethetalgemenestrategischebeleidvaneenorganisatie.Demedewerkers zijnnamelijkdegenendiedeorganisatiedoelenmoetenbereiken.Hetstrategischebeleidvandeorganisatieheeft danookdirectegevolgenvoordeinvullingvanhetpersoneelsbeleid.

Voorbeeld

Eenproducentvantelefoonsheeftalsstrategischdoelomvooroptelopenintechnologischeontwikkeling.Binnen deafdelingproductontwikkelingwildeorganisatiedaaromgraagspecialistischemedewerkershebbendievoor langeretijdindienstblijven.Ditdoelheeftgevolgenvoorverschillendeonderdelenvanhetpersoneelsbeleid:

• Wervingenselectiemoetenwordeningezetommedewerkerstevindendiegraagvoorlangeretijdbijde organisatiewillenwerkenenspecialistzijninhunvakgebied.

• Ermoetvoldoendebudgetbeschikbaarzijnvooropleidingenbegeleiding,zodatdemedewerkersdenodige trainingenencursussenkunnenvolgenomtopspecialistteblijven.

• Bijhetfunctionerenenbeoordelenmoetdenadrukliggenophetvermogenvandemedewerkerominnovatieve productentebedenken.

• Medewerkersmoetengoedwordenbeloond,zodatzijernietvoorkiezenomvooreenconcurrentmetbetere arbeidsvoorwaardentegaanwerken.

3.Personeelsbeleidgaatuitvaneenlangetermijnvisie

Hetpersoneelsbeleidwordtopgesteldvanuiteenlangetermijnvisievanvijftottienjaar.HRMisgerichtopde ontwikkelingvanpersoneel.Medewerkersontwikkelenzichdoorgaansnietvandeeneopdeanderedag.Daar istijdvoornodig.Daarommoethetpersoneelsbeleidvoorlangeretijdgelden.

4.Personeelsbeleidisdeverantwoordelijkheidvanhetmanagement

Hetpersoneelsbeleidwordtbepaalddoorhethogermanagement.Afhankelijkvandeorganisatiegebeurtditin samenwerkingmeteengespecialiseerdepersoneelsafdeling.Hetpersoneelsbeleidwordtuitgevoerddoorde leidinggevendenvandeafdelingen.Zijstaannamelijkhetdichtstbijhunmedewerkers.Daardoorhebbenzijde bestepositieombijvoorbeeldnieuwemedewerkersvoorhunteamaantenemen,medewerkerspersoonlijke begeleidingtegevenenhunfunctionerentebeoordelen.

HR-succeshangtafvanlijnmanager

Wiltutevredenpersoneel?Zorgdanvoormanagersmeteenstimulerendeleiderschapsstijl.Werkgeversdie daaropletten,boekenmeersuccesdanandereondernemers.

Werknemersdiekunnenrekenenopgoedhumanresourcesmanagementzijnvakertevredendanwerknemers diediezekerheidniethebben.Indepraktijkhangtdatvaakafvandeindividueleleiderschapsstijlvandemanagers. DatsteltbestuurskundigeBrendaVermeereninhaarproefschrift HRMimplementatieenprestatiesindepublieke sector.Vermeerenwilaantonendatinvestereninmedewerkersdoormiddelvanhumanresourcesmanagement (HRM)belangrijkisomdeprestatiesvanpubliekeorganisatiestebeïnvloeden.

Blijemedewerkers,betereresultaten

VolgensdebestuurskundigezijnwerknemerstevredenermethunwerkalszijmeerHRM-activiteitenervaren, zoalsopleidingsmogelijkhedenenprestatiebeoordeling.Blijemedewerkersleverenbeterwerkaf,concludeert Vermeeren.Ookzoudentevredenpersoneelsledenbeteredienstverlenerszijnvoorklanten.

DematewaarinwerknemersmerkendatHRMzichmet henbezighoudt,zouindepraktijkvaakvande lijnmanagersafhangen. “Hetblijktdatlijnmanagersin toenemendematehrm-takendienenuittevoeren”, steltVermeeren. “Veeltraditioneletakenvande hr-afdelingzijnovergedragenaanlijnmanagers.”

Sturenopontwikkelingenmotivatievan medewerkers

CONCEPT

Nietallemanagershechtenevenveelwaardeaandie HR-taken.Stimulerendeleidinggevendenzoudener meeraandachtaanbestedendancorrigerende managers.Datkomtdoordatdestimulerendemanager zichrichtopontwikkeling,motivatieenbetrokkenheid vanmedewerkers.Degroepwerknemersdieopdiemanierwordtaangestuurd,zoudaardoortevredenerzijndan huncollega’smeteencorrigerendeleidinggevende. “Ditgeeftaandatdelijnmanagereenbelangrijkerolvervult bijdeimplementatievanhrm–endaarmeevoordeprestatiesdiegeleverdworden”,schrijftdebestuurskundige. Vermeerenondervroegruim44.000medewerkersenleidinggevendenuitdepubliekesector.

Pwnet.nl.

Investeerinopleidingen.

5.Personeelsinstrumentenwordengeïntegreerdtoegepast

Deverschillendepersoneelsinstrumentendieineenorganisatiekunnenwordengebruikt,hangenmetelkaar samen.Deinstrumentenwordennamelijkallemaalingezetomdezelfdeorganisatiedoelentebereiken.Zemoeten daaromgeïntegreerdwordenuitgevoerd,datwilzeggen:alsééngeheel.Alsjebijvoorbeelddoelbewustmensen aanneemtdiezichgraagwillenontwikkelen,maarjebiedthunhierbijvervolgensonvoldoendebegeleiding,dan krijgjenietdespecialistendiejewilt.Deinvullingvandeinstrumenten ‘wervingenselectie’ en ‘begeleiding’ passendannietbijelkaar.

HetdoelvanHRM

HetdoelvanHRMisommedewerkerszointezettendatdeorganisatiehaardoelstellingenkanrealiseren.Twee aspectenzijnhierbijvanbelang:

• HRMmoetervoorzorgendatmedewerkerszoproductiefmogelijkkunnenzijn.

• HRMmoetzorgenvooreengoedearbeidsrelatietussendemedewerkerendeorganisatie.

Productiviteitvanmedewerkers

MetHRMwileenorganisatiedeproductiviteitvanhaarmedewerkerszogrootmogelijkmaken. Productiviteit is dehoeveelheidwerkdieeenmedewerkerineenbepaaldetijdkanuitvoeren.Dezewordtgedeeltelijkbeïnvloed doordekennisenvaardigheidvandemedewerker.

Kennisenvaardighedenkunnenwordenverbeterddoorhetvolgenvanopleidingen,trainingenencursussen. DaaromzietHRMkostenvooropleidingenontwikkelingalsinvesteringindeorganisatie.

Ookdoorhetopdoenvanervaringkaneenmedewerkerproductieverworden.DaaromhechtHRMwaardeaan hetaangaanvanlangdurigearbeidsrelatiestussenorganisatieenmedewerker.Demedewerkerkanzichdan langeretijdverdiepeninzijnwerkenhierinsteedsbeterworden.

Eengoedearbeidsrelatie

Omeenmedewerkervoorlangeretijdaanzichtebindenmoeteenorganisatieaandachtbestedenaanhet opbouwenenonderhoudenvaneengoede arbeidsrelatie.Hiermeewordtderelatietussendeorganisatieeneen medewerkerbedoeld.Bijeengoedearbeidsrelatiekrijgenbeidepartijenvanelkaarwatzenodighebben.De medewerkerkrijgteeneerlijkloonvoorzijnwerkenwordtcorrectbehandelddoorzijnwerkgever.Deorganisatie krijgtinruildaarvooreenloyalemedewerkerdiezichinzetvoorhetbelangvandeorganisatie.Eenpositieve arbeidsrelatiedraagtbijaandemotivatievandemedewerkeromzichvolledigintezettenvoorzijnwerk.Dit verhoogtzijnproductiviteit.DaaromishetopbouwenvaneengoederelatieeenbelangrijkdoelvanHRM.

HetbelangvanHRM

HRMisomverschillenderedenenvanbelangvooreenorganisatie.Omtebeginnenkaneenorganisatiehaar huidigeentoekomstigeproductievergrotendoorHRMopeenjuistemaniertoetepassen.AlsHRMgoedwordt toegepast,ontwikkelenmedewerkerszichenwordenzijsteedsbeterinhunwerk.Doorteinvesterenineen langdurigearbeidsrelatiekrijgjemedewerkersdiedeorganisatiegoedkennenendiezichthuisvoelenbinnen deorganisatie.Medewerkerskunnenzelfstandighunwerkuitvoerenenerkaneenteamontstaanmetmensen diegoedopelkaarzijningespeeld.Ditallesdraagtbijaaneengroterebetrokkenheidenhogereproductiviteit vanmedewerkers.DekrachtvanHRMligtinhetlangetermijndenken:doorjeoptijdvoortebereidenop ontwikkelingenopdelangetermijn,blijfjejeconcurrentievoor.Jijhebtjevoorbereidopgebeurtenisseninde toekomstenjemedewerkerszijnerklaarvooromhieropintespelen.

HiernaastkanHRMvanbelangzijnvooreengoedimagovandeorganisatie.Alseenorganisatiebekendstaatals goedewerkgever,waarjejekuntontwikkelenenwaarmensenzichverbondenvoelen,willenanderendaarook graagwerken.Jehebtdanwaarschijnlijkvoldoendekeuzewanneerjeeennieuwemedewerkerzoekt.Ookvoor klanteniseenorganisatieaantrekkelijkwanneerzeeenimagoheeftvaneengoedewerkgever.

Managementdevelopment

Netalsallemedewerkersmoetenookmanagersgezond,gemotiveerdeninzetbaarzijnenblijven.Hetproces binnenorganisatiesdatgerichtisopdecontinuïteitenkwaliteitvanhetmanagement,noemje managementdevelopment.Hierbijgaathetomhetgeheelvanmaatregelenenactiviteitengerichtophetwerven, selecteren,aanstellen,begeleiden,overplaatsen,opleidenenontwikkelenvan(toekomstige)managers.Hierbij zijnkwaliteitenkwantiteitkernbegrippen.Dekwantiteitheefttemakenmethetaantalmanagersdatjeinde toekomstverwachtnodigtehebben.Bijdekwaliteitvraagjejeafwatvoorsoortleidinggevendenje(straks)nodig hebtenhoejedaaraankomt.

Managementdevelopmentwordtvooralingroteorganisatiestoegepast.Maarookkleinebedrijvenkunnenop hunmanieraanmanagementdevelopmentdoen.Bijvoorbeelddoormedewerkersgedurendeeenaantaljaren voortebereidenopeenmanagementfunctie.Hetvoordeelvanmanagementdevelopmentisdatdeorganisatie opiedermomentkanbeschikkenovergoedopgeleidleidinggevendpersoneel.

Inspiratiefilmpje:managementdevelopment

HRMopverschillendemanagementniveaus

Inorganisatieswordenbeslissingengenomenentakenuitgevoerdopverschillendemanagementniveaus:

• strategischniveau

• tactischniveau

• operationeelniveau.

StrategischniveauenHRM

Op strategischniveau wordtbepaaldhoedeorganisatiezichdekomendejarenmoetgaanontwikkelen.Er wordenstrategischedoelstellingenopgesteld.Dezedoelstellingenzijnnietindeeersteplaatsgerichtophet personeelsbeleid.Zehebbenechterwelbijnaaltijdgevolgenvoorhetpersoneelindetoekomst.

TactischniveauenHRM

Op tactischniveau wordtonderzochthoedeorganisatiehetbestkanwordeningerichtomdestrategische doelstellingentebehalen.Ditwordtvertaaldnaarbeleidopverschillendebedrijfsgebieden,bijvoorbeeldfinancieel beleid,marketingbeleidenICT-beleid.Ookpersoneelsbeleidhoorthierbij.

Hetpersoneelsbeleidwordtuitgewerktineen personeelsplan.Hierinwordtdebezettingsprognosevergeleken metdehuidigebezettingenwordtbeschrevenhoehetin-,door-enuitstroombeleidmoetwordeningezetomin detoekomstvoldoendepersoneelindiensttehebben.

OperationeelniveauenHRM

CONCEPT

Hetoperationeelniveauisverantwoordelijkvoorhetorganiserenenaansturenvandedagelijksewerkzaamheden, waardoordedoelstellingenvoordeeigenafdelingwordenbehaald.Hetoperationeelmanagementvoerthierbij hetpersoneelsbeleiduit.

VoorbeeldHRMopverschillendemanagementniveaus

Degemeentevaneengrotestadhechtveelwaardeaaneengoederelatietussendiverseculturelegroepeninde stad.Ongeveer55%vandeinwonersheefteenNederlandseachtergrond,30%heefteenOost-Europese,10% eenAfrikaanseen5%eenAziatischeachtergrond.

Op strategischniveau hanteertdegemeentededoelstellingdatallebewonerszichindegemeente vertegenwoordigdmoetenvoelen.Ditheeftgevolgenvoorhetpersoneelsbeleidvandegemeente.Erwordt bijvoorbeeldnaargestreefddatdeverhoudingtussendecultureleachtergrondenonderhetpersoneelgelijkis aandezeverhoudingindesamenleving.

Op tactischniveau wordthetpersoneelsplanvoorde komendejarenopgesteld.Hierinblijktdatopdit moment80%vandemedewerkerseenNederlandse achtergrondheeft.Ditkomtnietovereenmetde samenstellingvandebevolkingindestad.Inhet personeelsbeleidkomtbijvoorbeeldtestaandatnieuwe medewerkersmeteenniet-Nederlandseachtergrond devoorkeurhebben.

Op operationeelniveau voertdeleidinggevendevan deafdelingburgerzakendesollicitatiegesprekkenals inzijnteameennieuwemedewerkernodigis. Alsmeerderekandidatenevengeschiktzijnvoordefunctie,kiesthijvoordekandidaatmetdegewensteculturele achtergrond.

DeleidinggevendeenHRM

AlsleidinggevendevaneenafdelingbenjijverantwoordelijkvoorHRMopoperationeelniveau.Jezetje medewerkersinomdeorganisatiedoelstellingentebehalenenvolgthierbijderegelsenproceduresuithet personeelsbeleid.Jepastdepersoneelsinstrumententoeomervoortezorgendatjemedewerkershunwerkgoed kunnendoen,bijvoorbeeld:

• Jegebruikthetinstrument ‘wervingenselectie’ omtezorgendatjedejuistemedewerkersinjeteamhebt.

• Jegebruikthetinstrument ‘opleiding’ omtezorgendatjemedewerkersdejuistekennisenvaardigheden hebbenomhunwerktekunnenuitvoeren.

• Jegebruikthetinstrument‘beloning’omjemedewerkerseenpassendebeloningtegevenvoorhunprestaties.

Alsoperationeelleidinggevendecreëerjeeenwerkomgevingwaarinjemedewerkersoptimaalmetelkaarkunnen samenwerken.Jezorgtvooreenjuistepersoneelsplanningen-bezettingvandeafdeling.Jepasthierbijrelevante wet-enregelgevingvandeoverheidtoe,zoalsdeArbeidsomstandighedenwet.Jeregistreerteenaantalzaken diemetjepersoneeltemakenhebben,zoalsdeprofessioneleontwikkelingofhetziekteverzuimvanje medewerkers.

DemeesteHRM-takenvoerjezelfstandiguit.Ingroteorganisatieskunjehierbijvaakondersteuningkrijgenvanuit een personeelsafdeling.Ditiseengespecialiseerdeafdelingingrotereorganisatiesdieverantwoordelijkisvoor hetvormgevenvanhetpersoneelsbeleid.Bijvoorbeeldopdevolgendemanieren:

• Depersoneelsafdelingkanstandaardformulierenmakenwaarmeejijfunctioneringsgesprekkenmetje medewerkerskuntvoorbereiden.

• Eenpersoneelsmedewerkerkandeelnemenaansollicitatiegesprekken.

• Depersoneelsafdelingkanderegistratievanziekmeldingencentraalregelenvoordeheleorganisatie.

Alsoperationeelleidinggevendedraagjeookbijaanverbeteringvanhetpersoneelsbeleid.Alsjebijvoorbeeld merktdateenprocedurebeteropeenanderemanierkanwordenuitgevoerd,dandoejehiervoorsuggestiesbij hettactischmanagementofdepersoneelsafdeling.

Inkleineorganisatiesofalszelfstandigondernemerkunjeverantwoordelijkzijnvoorzowelhetstrategischeals hettactischeenoperationelemanagementniveau.Erisindezeorganisatiesmeestalgeenaparte personeelsafdeling.Indatgevalbedenkjijalsleidinggevendezelfwelkpersoneelsbeleidjehanteertenhoejedit preciesuitvoert.

E-HRM

Veelorganisatiespasseninmeerofminderemate e-HRM(elektronischhumanresourcesmanagement) toe.Mete-HRMondersteunjedeHRM-processeninde organisatiedoorgebruiktemakenvanspeciale software.Eenorganisatiewerktdanmeteenonline systeemwaarinverschillendeonderdelenvande HRM-cyclus,zoalswervingenselectie,verlof,verzuim enadministratievezakenrondomhetaflopenof ontbindenvanarbeidsovereenkomsten,kunnenworden verwerkt.

Voordelene-HRM

• Mete-HRMkunnenmedewerkerszelfeenaantaladministratievehandelingenuitvoeren.Dathoeftde leidinggevendeofdeafdelingpersoneelszakendannietmeervoorallemedewerkerstedoen.Denkbijvoorbeeld aanhetaanvragenvanvrijedagenofhetwijzigenvanpersoonlijkegegevens.

• E-HRMkanverschillendeHRM-processenautomatiseren.Wanneersollicitantenbijvoorbeeldonlineeen standaardvragenlijstoverhunachtergrondinvullen,kanhetsysteemautomatischdekandidatenvoorje selecterendieeenbepaaldeopleidinghebbenaangevinkt.

• Alsleidinggevendekunjemete-HRMbeschikkenoverhandigegegevensoverjepersoneel.Afhankelijkvan waterallemaalinhetonlinesysteemwordtopgeslagen,kunjebijvoorbeeldgegevensinzienover loopbaanontwikkelingenziekteverzuimbinnenjeafdeling.Meteensysteemdatooknograpportagesmaakt vandezegegevens,kunjebijvoorbeeldinéénoogopslagzienhoedein-,door-enuitstroombinnenjeafdeling verlooptenhoehetziekteverzuimzichbinnenjeafdelingontwikkelt.

E-HRMiswinstvoormedewerker,managerénHR

CONCEPT

MohamedAmriiservanovertuigddate-HRMnogveelmeerkangaanbetekenenvoororganisatiesdanopdit momenthetgevalis.VoordeHR-professionalbiedte-HRMdemogelijkheidomtijdvrijtemakenvoordeecht inhoudelijkzakenenvoordelijnmanagerbetekente-HRMveelmeerinzicht: ‘e-HRMenSelfServiceoplossingen voormedewerkerenmanagersgaanorganisatiesechthelpenomafdelingentothogereniveaustebewegen.’

Uithetonderzoek ‘DeToekomstvanHR’ blijktdatongeveer30procentvandeHR-professionalszichbezighoudt mete-HRM.MohamedAmri,ManagerProductmanagementbijAFASSoftware,vindtzulkestatistiekennietzo veelzeggend.‘Alshetovere-HRMgaat,wordterveelgepraatmaarweiniggedaan’vindthij:‘Misschienisinderdaad 30procentvandeHR-afdelingenbezigmete-HRM.Maarwatbetekentdatprecies?Mensenhebbenalsnelhet

E-HRMviaeenonlinesysteem.

ideedatzemete-HRMbezigzijnalszehunverlofonlinekunnenaanvragenenhunloonstrookjedigitaalkunnen bekijken.Ikziee-HRMveelbreder.Hetheletrajectvansollicitatienaarloonstrookisfantastischteautomatiseren.’ […]

Grapje

‘Somsschrikikecht.Onlangsgafikeenpresentatiebijeengrootbedrijf.Ikzeialsgrapje “Deverlofaanvragen zullenbijjullienogwelmeteenbriefjegaan.” Bleekdatechtzotezijn.Erzijnheusbedrijvendiegoedbezigzijn hoor,maarheelveelorganisatiesmoetendeslagnogmaken.Hetisechtgeendoelopzich,maareenmiddelom tijdvrijtemakenzodatjeechtdie ‘warontalent’ kuntgaanvoereneneindelijkdiegetalenteerdenieuwe medewerkersbinnenkunthalen.’

Flows

GevraagdnaartoekomstigeontwikkelingenzietAmrivooralookkansenvoorslimmetoepassingen.Alsvoorbeeld noemthijhetindienst-trajectvaneennieuwemedewerker: ‘Inplaatsvanallerleiformulierenendocumentendie jealsmanagermoetscannenalsjeakkoordgeeftopeennieuwemedewerker,gaatautomatischeenheleserie flowswerken:erwordteenlaptopaangemaakt,erwordteenaccountaangemaakt,erligteensleutelklaarener staatopdeeerstewerkdageenbloemetjeophetbureau.’

Langediscussies

Ombepaaldeweerstandenteoverwinnen,ishetbelangrijkdatdebeslissingomvolvoore-HRMtegaandoorde boardwordtgedragen,vindtAmri: ‘Hetmoetechtvanuithetbeleidkomen.Envervolgenszoumijnadvieszijn omnietheelveellangediscussiestegaanvoeren,maargewoonaandeslagtegaan.Mensenmerkenpashoefijn ennuttighetisalszeerechtmeekunnenwerken.’ […]

Hrpraktijk.nl.

Opdracht2 PersoneelsbeleidenHRM

WatishetverbandtussenpersoneelsbeleidenHRM?

Opdracht3 HRM

HRMkentvijfuitgangspunten:

1.Medewerkerszijngeenkostenpost,maarkapitaal.

2.Strategischbeleidenpersoneelsbeleidhangenmetelkaarsamen.

3.Personeelsbeleidgaatuitvaneenlangetermijnvisie.

4.Personeelsbeleidisdeverantwoordelijkheidvanhetmanagement.

5.Personeelsinstrumentenwordengeïntegreerdtoegepast.

a. ‘Medewerkerszijngeenkostenpost,maarkapitaal.’ Benjehethiermeeeens?Legjeantwoorduit.

b. ‘Strategischbeleidenpersoneelsbeleidhangenmetelkaarsamen.’ Kunjehiervaneenvoorbeeldbedenken uitjouworganisatie?Legjeantwoorduit.

c. ‘Personeelsbeleidisdeverantwoordelijkheidvanhetmanagement.’Benjehethiermeeeens?Legjeantwoord uit.

Opdracht4 HRMinjouworganisatie

WordtbinnenjouworganisatieHRMtoegepast?Zoja,geefbijelkvandevijfuitgangspuntenvanHRMaanhoeje dezeterugzietinjeorganisatie.Zonee,waaromdenkjedat?

Opdracht5 HRM-filosofie

Tweeuitspraken

1. ‘Alsleidinggevendebeniknietalleengeïnteresseerdinhetwerkdatmijnmedewerkersleveren,maarook inhunpersoonlijkeleven.Ikvraagregelmatighoehetmetzegaatenvertelhenookovermijzelf.’

2. ‘Alsleidinggevendebenikmedeverantwoordelijkvoorhetimagovandeorganisatie.’

GeefvanelkvandetweeuitsprakenaanofzegoedpassenbijdeHRM-filosofie.Legjeantwoorduit.

Opdracht6 Managementdevelopment

Wordterbinnenjouworganisatieaanmanagementdevelopmentgedaan?Zoja,hoe?

Opdracht7

Personeelsinstrumenten

BinnenHRMhangthetpersoneelsbeleidsamenmethetalgemenebeleidvandeorganisatie.De personeelsinstrumentenwordeninsamenhangmetelkaaringezet.Hoezoujeindevolgendesituatiede verschillendepersoneelsinstrumentenkunneninzetten?Legjeantwoordenuit.

Jebentleidinggevendevandeafdelingklantenservicevaneenenergieleverancier.Jemedewerkersstaan telefonischklantentewoorddievragenofklachtenhebben.Deorganisatievindtklantvriendelijkheidergbelangrijk enwilzichhiermeeonderscheidenvanhaarconcurrenten.

Wervingenselectie

CONCEPT

Bijhetwervenenselecterenvannieuwemedewerkersletjeergoedopdatzijklantgericht zijn.Jevraagthierbijvoorbeeldnaartijdenssollicitatiegesprekkenofjelaatdekandidaten eenrollenspeluitvoerenwaarinzijmoetenlatenzienhoezijmeteenklantingesprekzouden gaan.

Beoordeling

Beloning

Opdracht8 HRMbijprobleemsituaties

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Ambtenarenwillen ‘personeelszorg’ naastHRM

SindsPersoneelszakeninhumanresourcesmanagement(HRM)isopgegaan,iserveelbegeleidingverdwenen. Vragenovercarrièremogelijkhedenofarbeidsvoorwaardenmoetentegenwoordigdoordedirectleidinggevende wordenbeantwoord.Endatisvoorveelambtenareneengevoeligobstakel.FNVOverheidpleitdaaromvoorde invoeringvanPersoneelszorg.‘Datisnietalleengoedvoordewerknemermaaruiteindelijkookvoordeorganisatie’, aldusMarcoOuwehandvanFNVOverheid.

Kruisje

‘Ikvindmijnwerknietleukmeerenwilloopbaanadviesvooranderemogelijkheden.’‘Hebikrechtopmeer salaris?’‘Ikvindmijnwerkzwaarenzoumisschienminderurenwillenwerken.’ Vragendieregelmatigbij medewerkersspelenendiezebijhundirecteleidinggevendemoetenneerleggen. ‘Endatkanmoeilijkzijnvoor eenambtenaar.Zewillenlievernietdatjeleidinggevendedatweet,’ legtOuwehanduit, ‘jewiltimmersgeen kruisjeachterjenaam.Gevolgisdatmensenstilblijvenstaanofjuiststiekemsolliciterenopeenanderebaanen zokansenbinnendehuidigeorganisatiemislopen.’

Minimalerol

Binnendeoverheidlopenallelijnenviademanagers.Depraktijkisdatmanagersuiteindelijkwordenafgerekend opde ‘productie’ vanhunafdelingenennietopdepersoonlijkeontwikkelingvanhunmedewerkers.Deafdeling HRvervultslechtseenadviesrolenheefteenminimalerolbijdeuitvoervandecao-afspraken.Bovendienzijnze tedrukmetanderedingenennietvolledigopdehoogtevandelaatstestandvanzaken.

HRonbereikbaar

FNVOverheidheeftdeafgelopenmaandenop25plekkenindeRijksdienstlunchbijeenkomstengeorganiseerd. Ledenenniet-ledenkondenzichuitspreken.DeoproeptotPersoneelszorgklonkdaarluidenduidelijk.Ouwehand: ‘Hrisvoormedewerkersnauwelijksbereikbaarenmanagersgevenleidingaanveelmensenenhebbensimpelweg geentijd.’

Vraagbaak

MedewerkersbinnendeRijksoverheidmissendusdepersoonlijkebegeleidingvanuitdeorganisatieophetgebied vanopleiding,persoonlijkeontwikkelingencao-verwantezaken.DaarompleitFNVOverheidvooreenvormvan Personeelszorg,iemanddienaastpersoneelszakenopereert,dieeenvraagbaakisvoordemedewerkersendie eenleidinggevendeaandeafsprakenkanhouden. ‘Mensendieeenonafhankelijkepositiehebbenenhet medewerkersbelangen,daarmeeookhetlangetermijnorganisatiebelang,goedkunnenverbinden,’ schetstde vakbondsbestuurder, ‘veiligheidenvertrouwelijkheidzijndaarbijvancruciaalbelang.’

Binnenlandsbestuur.nl.

a. InhetartikelwordteenaantalmogelijkeprobleemsituatiesgenoemdbijhetuitvoerenvanHRM-takendoor leidinggevenden.Noemdrievandezesituaties.

b. Hoedenkjijoverdezemogelijkeproblemen?

c. Hoezoujijalsleidinggevendedezesituatieskunnenvoorkomen?

Opdracht9 E-HRM

Indithoofdstukzijnenkelevoorbeeldengegevenvanhoee-HRMverschillendeHRM-processenmakkelijkerkan maken.BedenkzelfvoordevolgendevijfHRM-processeneenvoorbeeldvanhoee-HRMhierbijkanhelpen.

1.Wervingenselectie

2.Functionerenenbeoordelen

3.Opleidenenontwikkelen

4.Ziekteenverzuim

5.Uitstroom

Tip:bekijkbijvoorbeeldhoee-HRMbinnenjeeigenorganisatiewordttoegepastofzoeknaarvoorbeeldenop internet.

1.2DeHRM-cyclus

HRMisgeenprocesdatjeéénkeeruitvoertenafrondt.Hetiseencyclus:eenprocesdatzichsteedsherhaalt.De HRM-cyclus omvathetheletrajectvaninstroomtotenmetuitstroom.JezietdeHRM-cyclusindeafbeelding. Deverschillendeonderdelenvandecyclushangenallemaalmetelkaarsamen.

CONCEPT

Instroom:wervenenselecteren

DeHRM-cyclusbegintmetdeinstroomvannieuwpersoneel.Alsjeeennieuwemedewerkernodighebtbinnen jeafdeling,beginjemethetverzamelenvangeschiktekandidaten.Ditnoemje werven.Vervolgenskiesjenaeen aantalgesprekkendemeestgeschiktekandidaat.Ditnoemje selecteren

Iseenkandidaataangenomen,danvolgteenintroductievandenieuwemedewerkerindeorganisatieende afdeling.Vervolgenskandenieuwemedewerkeraandeslag:hijmoetgaanprestereninzijnnieuwewerk.

Personeelwervenenselecterenwordtbesprokeninhoofdstuk2.

Presterenenbeoordelen

Metelkemedewerkerbinnenjeafdelingbespreekjeregelmatigzijnpresterenof functioneren.Ditdoejeinieder gevaléénkeerperjaar,maarhetkanookvakerzoalsintussentijdse coachgesprekken ofsuccesgesprekken. IndetraditioneleHR-gesprekscyclusbespreekjeineen functioneringsgesprek metdemedewerkerwatzijn sterkepuntenzijnenopwelkepuntenhijzijnwerkverderkanverbeteren.Latervolgteen beoordelingsgesprek. Hieringeefjedemedewerkereenbeoordelingvanzijnwerkenkwaliteiten.

Debeoordelingdieinhetbeoordelingsgesprekaandeordekomt,kanverschillendegevolgenhebben:

• Belonen.Alsdemedewerkereenpositievebeoordelingheeftgekregen,krijgthijbijvoorbeeldloonsverhoging. Dezekrijgthijnietbijeennegatievebeoordeling.

• Opleidenofontwikkelen.Alsblijktdatdemedewerkerbepaaldekennisofvaardighedenmistomzijnwerk betertekunnendoen,kanhijbijvoorbeeldeencursusoftrainingvolgen.Ookalsdemedewerkerwelgoed functioneert,maarbijvoorbeeldwildoorgroeienindeorganisatie,kanhijzichdooreencursusoftraining verderontwikkelen.

• Uitstromen.Isdebeoordelingnegatief,dankunjebesluitendatdemedewerkerdeorganisatiemoetverlaten. Personeelbeoordelenengesprekkenvoerenwordenbesprokeninhoofdstuk3.

Opleiden,ontwikkelenendoorstroom

Opleidenenontwikkelenvanmedewerkerskanverschillendevormenhebben,bijvoorbeeldeencursus,training ofopleiding.Maarookeencoachingstrajectismogelijk,waarbijjealsleidinggevendejemedewerkerextra begeleidinggeeft.Vaakwordenopleidingenontwikkelingingezetnaaraanleidingvaneenbeoordeling.Opleiden enontwikkelenkunnenechterookdirectwordeningezetwanneereennieuwemedewerkerisaangenomen. Tijdenshetselectieprocesisdanalgesprokenoverontbrekendekennisofvaardigheden.Alshetgoedis,zorgen opleidingenontwikkelingervoordateenmedewerkerzijnfunctionerenverderverbetert.Opleidingenontwikkeling kunnenookleidentotdoorstroomvanjemedewerker.Hijgaatdaneenanderefunctiebinnendeorganisatie uitvoeren.

Hetopleidenenontwikkelenvanpersoneelwordtbesprokeninhoofdstuk4.

Ziekteenverzuim

Medewerkerskunnensomsziekzijn.Blijvenzijthuis omdatzedoordeziektenietinstaatzijnomtewerken, danheetdat verzuim.Ziekteenverzuimstaannietin deHRM-cyclusomdatzegeenstandaardonderdeelzijn vanhetprocesdatjemeteenmedewerkerdoorloopt. Nietiederemedewerkerkrijgtimmerstemakenmet ziekte.

CONCEPT

Ziekteenverzuimkunnenwelsamenhangenmetde onderdelenvandeHRM-cyclus:

Verzuimdooreenongeluk.

• Ziektekanhetfunctionerenvaneenmedewerkernegatiefbeïnvloeden.Eenmedewerkerkanbijvoorbeeld doorzijnziektefysieknietinstaatzijnomzijnwerkgoedtedoen.

• Verzuimkaninvloedhebbenopdebeoordelingdiejedemedewerkergeeft.Demeestemedewerkerszijn weleensziek,maarbijveelvuldigverzuimkanerookietsandersaandehandzijn,bijvoorbeeldeengebrek aanmotivatie.

• Ziektekanleidentotuitstroom.Alseenmedewerkerlangerdantweejaarachtereenziekis,kunjealswerkgever afscheidnemenvandezemedewerker.

Hetomgaanmetziekteenverzuimwordtbesprokeninhoofdstuk5.

Uitstroom:beëindigingarbeidsovereenkomst

Somsverlaateenmedewerkerjeorganisatie.Zijnarbeidsovereenkomsteindigtdan.Uitstroomkanplaatsvinden opinitiatiefvandemedewerkerzelf,bijvoorbeeldwanneerhijeenanderebaanheeftgevondenofmetpensioen gaat.

Uitstroomkanookgebeurenopinitiatiefvandewerkgever,bijvoorbeeldwanneerdemedewerkernietgoed functioneertofdoorbedrijfseconomischeomstandigheden.Bijhetbeëindigenvaneenarbeidsovereenkomst moetjejehoudenaanverschillendewettenenregels.

Hetbeëindigenvanarbeidsovereenkomstenwordtbesprokeninhoofdstuk6.

Opdracht10 Personeelbeoordelen

a. Welkgesprekvindteerstplaats,eenbeoordelingsgesprekofeenfunctioneringsgesprek?

b. Legineenpaarzinnenuitwattijdenseenfunctioneringsgesprekwordtbesproken.

c. Legineenpaarzinnenuitwattijdenseenbeoordelingsgesprekwordtbesproken.

d. Watkunnendegevolgenzijnvaneenbeoordelingsgesprek?Geefdrievoorbeelden.

Opdracht11 Ziekteenverzuim

ZiekteenverzuimstaannietindeHRM-cyclus,maarhangenertochmeesamen.Leguithoedatzit.

Opdracht12 HRM-taken

HebjealervaringalsleidinggevendemethetuitvoerenvanHRM-taken? Indetabelziejevijftaken.Beschrijfvoorelketaakwelkeervaringjealsleidinggevendehebtmetdietaak. Beschrijfvervolgensookwatjegraagzouwillenlerenbijelketaak.

Watwilikleren? Welkeervaring? Taak

1.Wervingenselectie

2.Functionerenenbeoordelen

3.Opleidenenontwikkelen

4.Ziekteenverzuim

5.Uitstroom

1.3Samenvatting

Inhetpersoneelsbeleidvaneenorganisatiewordtbeschrevenhoeverschillendepersoneelsinstrumentenmoeten wordeningezetomdeprocessenvaninstroom,doorstroomenuitstroomnaarwenstelatenverlopen.

Humanresourcesmanagement(HRM)iseenveeltoegepastemanagementfilosofiediebepaalthoehet personeelsbeleidvaneenorganisatiewordtingevuld.

HetdoelvanHRMisommedewerkerszointezettendatdeorganisatiehaardoelstellingenkanrealiseren.HRM moeterdaaromvoorzorgendatmedewerkerszoproductiefmogelijkkunnenzijnendateengoedearbeidsrelatie wordtopgebouwdtussendeorganisatieendemedewerker.

HRMisomverschillenderedenenbelangrijk:hetzorgtervoordateenorganisatiegoedisvoorbereidop ontwikkelingenindetoekomstendraagtbijaaneenpositiefimago.

Eenorganisatiekanerookvoorkiezenomspecifiekaandachttebestedenaandeontwikkelingvan(toekomstige) leidinggevenden.Jespreektdanvanmanagementdevelopment.

HRMheefttemakenmetelkmanagementniveauineenorganisatie.Opstrategischniveaubepaaltdealgemene organisatiestrategiedehoofdlijnenvoorhetpersoneelsbeleid.Optactischniveauwordthetpersoneelsbeleid uitgewerktineenpersoneelsplan.Opoperationeelniveauvoerjealsleidinggevendehetpersoneelsbeleiduiten draagjebijaanverbeteringvanhetbeleid.Ingroteorganisatieskunjehierbijondersteuningkrijgenvaneen personeelsafdeling.Inveelorganisatieswordtookgebruikgemaaktvane-HRMomjeHRM-takengemakkelijker temaken.

AlleHRM-takenhangenmetelkaarsamenineenHRM-cyclus.Decyclusstartbijdeinstroom,methetwervenen selecterenvaneennieuwemedewerker.Dezenieuwemedewerkermoetvervolgensgaanprestereninzijnwerk. Alsleidinggevendevoerjeregelmatigfunctionerings-enbeoordelingsgesprekkenmethem.Hierinkunnen voorstellenwordengedaanvoorontwikkelingofopleidingvandemedewerker.Ookkandebeoordelinggevolgen hebbenvoorzijnbeloning.Wanneerdemedewerkerdoorgroeitnaareenanderefunctie,issprakevandoorstroom. Uitstroomvindtplaatswanneereenmedewerkerstoptmetwerkenvoordeorganisatie.Omgaanmetziekteen verzuimvanmedewerkersisgeenvastonderdeelvandecyclus,maarjekunteralsleidinggevendewelmeete makenkrijgen.

Opdracht13 Opdracht(plusopdracht)

Opdracht14 Opdracht(plusopdracht)

Opdracht15 Kijkterug

Inhethoofdstukhetjekennisgemaaktmet....

1.4Begrippen

Arbeidsrelatie

Derelatietussendeorganisatieeneenmedewerker.

Beoordelingsgesprek

Gesprekwaarinjedemedewerkereenbeoordelinggeeftvanzijnwerkenkwaliteiten.

Coachgesprek

Gesprekwaarbijerdoordemanager(coach)endewerknemer(gecoachte)gewerktwordtaaneenontwikkeling. Doormiddelvandezeontwikkelingkunnenerkwaliteitennaarvorenkomenendewerknemer(gecoachte)kan daardoorbeterpresteren.

Doorstroom

HRM-proceswaarbijeenmedewerkereenanderefunctiegaatvervullenbinnendeorganisatie.

Functioneren

Demanierwaaropeenmedewerkerzijnwerkuitvoert.

Functioneringsgesprek

Gesprekwaarinjemetdemedewerkerzijnfunctionerenbespreekt.Jebespreektwatzijnsterkepuntenzijnen opwelkepuntenhijzijnwerkverderkanverbeteren.

HRM-cyclus

Allevastemomentenwaaropjealswerkgeveringesprekgaatmetjewerknemers.Hetomvathetheletrajectvan instroomtotenmetuitstroom.

Humanresourcesmanagement(HRM)

Managementfilosofieofdenkwijzediebepaalthoehetpersoneelsbeleidvaneenorganisatiewordtingevuld.

Instroom

HRM-proceswaarbijeennieuwemedewerkerwordtaangenomen.

Managementdevelopment

Hetprocesbinnenorganisatiesdatgerichtisopdecontinuïteitenkwaliteitvanhetmanagement.

Operationeelniveau

CONCEPT

Hetlaagstemanagementniveauineenorganisatie.Hiermeewordendeleidinggevendenvandeafdelingenof teamleidersbedoeld.

Personeelsafdeling

Gespecialiseerdeafdelingingrotereorganisatiesdieverantwoordelijkisvoorhetvormgevenvanhet personeelsbeleid.

Personeelsbeleid

Gaatoveralleswatmetmedewerkerstemakenheeft.

Personeelsinstrument

Hulpmiddeldatjekuntinzettenomhetwerkenensamenwerkenvanmensenbinnendeorganisatieteregelen.

Personeelsplan

Concreteuitwerkingvanhetpersoneelsbeleid.

Productiviteit

Dehoeveelheidwerkdieeenmedewerkerineenbepaaldetijdkanuitvoeren.

Selecteren Hetkiezenvandemeestgeschiktekandidaat.

Strategischniveau

Hoogstemanagementniveauvaneenorganisatie.

Tactischniveau Middelstemanagementniveauineenorganisatie.

Uitstroom HRM-proceswaarbijeenmedewerkerdeorganisatieverlaat.

Verzuim Doorziektenietophetwerkverschijnen.

Werven Hetverzamelenvangeschiktekandidatenbijhetzoekennaareennieuwemedewerker.

CONCEPT

CONCEPT

HOOFDSTUK2

INSTROOM:WERVINGENSELECTIE

AlsleidinggevendehebjealtijdmetdeHRM-filosofievandeorganisatietemaken.Iniedergevalalshetgaatom operationelezaken.Zozorgjeeralsleidinggevendevoordatjealtijdvoldoendegeschiktemedewerkershebt omhetwerkvanjeafdelingtekunnenuitvoerenomzojeafdelingsdoelentekunnenbereiken.Somsmoetje hiervoornieuwemedewerkersaannemen.Maardatgaatnietzomaar.Voordatjeiemandmaggaanwerven,moet jegoedonderbouwenwaaromjeiemandextranodighebtopjeafdelingenwelkekwalitatieveenkwantitatieve behoeftesernuprecieszijn.Omeengeschiktenieuwemedewerkertevinden,voerjehetprocesvanwervingen selectieuit.IndithoofdstukleerjeallesoverdezeeerstefasevandeHRM-cyclus.

CONCEPT

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• weetjewelkestappenjemoetdoorlopenvoordatjeeennieuwemedewerkerkuntaanstellen.

• kunjeeenkosten-batenanalysemaken.

• weetjewaterineenfunctieomschrijvingmoetstaan.

• kenjedeverschillendewervingsmethoden.

• weetjewelkemogelijkhedenerzijnbijhetselectieproces.

• kunjedeSTARR-methodetoepassenbijsollicitatiegesprekken.

• weetjewelkeaspectenbesprokenwordentijdenseenaanstellings-ofarbeidsvoorwaardengesprek.

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

Hebjeweleensalsleidinggevendeeensollicitatiegesprekgevoerdmeteensollicitant?

Zoja:Hoehebjeditaangepakt?Watvondjehieraanmakkelijkofjuistmoeilijk?

Zonee:Hoezoujeditaanpakken?Watlijktjehieraanmakkelijkofjuistmoeilijk?

2.1Personeelsbehoefte

DeHRM-cyclusbegintbijdeinstroomvannieuwemedewerkers.Jebekijkteerstdepersoneelsbehoefte:hebje meerpersoneelnodigofhebjemensenmetbepaaldekwaliteitennodig?Omjekeuzeteverantwoordenmaak jeeenkosten-batenanalyseenschrijfjeeenadviesrapport.

Personeelsbehoefte

Bekijkaltijdeerstkritischwatje personeelsbehoefte is:iserechteennieuwemedewerkernodig?Personeel isnietgoedkoopeneenorganisatiewildaaromniet meermensenindiensthebbendannodigis.

Alsjeeennieuwemedewerkernodighebt,bedenkdan ookgoedwatvoormedewerkerditmoetzijn.Watmoet dezemedewerkerkunnen?Watheeftjeteamnodig?

Jekuntverschillenderedenenhebbenvoorhet aannemenvaneennieuwemedewerker:

• Jewilteenvertrekkendemedewerkervervangen.

Watmoetdemedewerkerkunnen?

• Dehoeveelheidwerkbinnenjeafdelingneemt zozeertoedatjehuidigeteamditnietkanbijhouden.Ofersprakeisvandezevormvan kwantitatieve onderbezetting merkjebijvoorbeeldwanneerdeadlinesnietwordengehaald,medewerkersmoeten overwerken,dekwaliteitvanhetwerkafneemtofmedewerkerszichvakergestrestvoelen.

• Deaardvanhetwerkverandertzodanigdatjehuidigemedewerkersnietdejuistekennisofervaringhebben omhetwerkteblijvenuitvoeren.Ofersprakeisvan kwalitatieveonderbezetting,merkjebijvoorbeeld wanneererfouteninhetwerkwordengemaakt.

Inspiratiefilmpje:personeelsbehoefte

Kosten-batenanalyse

CONCEPT

Alsjetemakenhebtmetonderbezetting,zuljemeestalmetcijfersenfeitenmoetenonderbouwenwaaromje hetnodigvindtomjeteamuittebreiden.Vooralingrotereorganisatieshebjevoorhetaannemenvaneennieuwe medewerkereenakkoordnodigvanjeeigenleidinggevendeofdepersoneelsafdeling.

Omtebepalenofeennieuwemedewerkernodigis,maakjeeen kosten-batenanalyse.Hierbijvergelijkjede kostenenopbrengsten(baten)vaneenbepaaldemaatregel(zoalshetaannemenvaneennieuwemedewerker) omtezienofhetverstandigisomdemaatregeluittevoeren.Ditdoejeinvierstappen:

1.Bepaaldekosten

Hetaannemenvaneennieuwemedewerkerkostgeld.Jestartjeanalysemetberekenenhoeveeleennieuwe medewerkerzalkosten.Hierbijdenkjeaanallemogelijkekostendiekunnensamenhangenmethetaannemen vannieuwpersoneel,zoals:

• Loon vandenieuwemedewerker.

• Materiaalkosten.Kostenvoormateriaaldatdenieuwemedewerkernodigheeftomtekunnenwerken.Denk aanwerkkleding,eencomputeroflicentiesvoorprogramma’swaarmeedemedewerkermoetgaanwerken.

• Inwerkkosten. Kostenvoorhetinwerkenenbegeleidenvandenieuwemedewerker.Eenanderemedewerker moethiervoorbijvoorbeeldtijdinruimendiehijnietaanzijneigenwerkkanbesteden.

• Opleidingskosten. Alsdenieuwemedewerkerbijvoorbeeldeencursusoftrainingmoetvolgen.

• Kostenvoorhetuitvoerenvandewervingenselectie. Hetplaatsenvaneenadvertentiekangeldkosten. Maardekostenvoorwervingenselectiezittenvooralindeurendiedoorverschillendepersoneninde organisatiewordenbesteedaanhetlezenenselecterenvanbrievenenhetvoorbereidenenvoerenvan gesprekken.

Schatdekostenaltijdzonauwkeurigmogelijkin,andersheeftdeanalyseweinigzin.Denkgoednaoverwater allemaalvoorkostenkunnenontstaan.Overlegeventueelookmetspecialistenindeorganisatie.

2.Bepaaldebaten

Hetisdebedoelingdatdenieuwemedewerkerookwatoplevertvoordeorganisatie.Daaromberekenjedete verwachtenbaten(opbrengsten)vandenieuwemedewerker.Hierbijgaathetvaakom:

• Batenuitextraproductieen/ofeenhogereomzet.

• Besparingendooreenverhoogdeefficiëntie. Denkbijvoorbeeldaanhetaannemenvaneenplanner,zodat leidinggevendenvanverschillendeafdelingennietmeerzelfdeplanninghoeventemaken.

• Batenuiteenverhoogdekwaliteitofverbeterdeservice. Denkbijvoorbeeldaanmeerklantenbindingof minderproductiefoutenenverspilling.

CONCEPT

Sommigebatenzijngemakkelijkeringeldtemetendanandere.Denkbijvoorbeeldaanhetaannemenvaneen extramedewerkervooreentelefonischeklantenservice.Bellendeklantenhoevenminderlangtewachtenen waarderendeorganisatiepositiever,watzorgtvoorklantenbindingenopdelangeretermijnmisschienookeen grotermarktaandeel.Omwelkbedragaanbatenhetinzo’nsituatiegaat,isvaaklastigteberekenen.Probeer dantocheengoedeschattingtemaken.

3.Vergelijkdekostenenbaten

Alsjedekostenenbatenvaneennieuwemedewerkerhebtberekend,vergelijkjezemetelkaar.Zijndekosten hogerofdebaten?Vaakzuljeziendatdeeerstemaand(en)dekostenhogerzijndandebaten.Datisnietzo vreemd.Bijhetindiensttredenvaneennieuwemedewerkerhebjenamelijkeenaantaleenmaligekostendie tegelijkkomen.Datzijnbijvoorbeelddekostenvoorhetaanschaffenvanwerkmateriaal,eventueleinwerk-en opleidingskostenendekostenvoorhetuitvoerenvandewervingenselectie.Verderiseennieuwemedewerker

dienetindienstis,meestalnognietevenproductiefalsmedewerkersdiehetwerkallangerdoen.Deopbrengsten vandenieuwemedewerkerstijgenalshetgoedisinhetbeginenkomenuiteindelijkopeenbepaaldevenwicht uit.

Omdateennieuwemedewerkervaakvoorlangeretijdwordtaangenomenendekostenenbateninhetbegin uitbalanszijn,kijkjeinjeanalysemeestalnaardeopbrengstenopdelangeretermijn.Omeengoedevergelijking tekunnenmakenvandekostenenopbrengsten,kunjebijvoorbeeldeengrafiektekenenwaarinjedeopbrengsten permaandweergeeft.

4.Trekeenconclusieengeefadvies

Totslottrekjeopbasisvanjekosten-enbatenoverzichteenconclusie:leverteennieuwemedewerker(opde langeretermijn)meeropdanhijkost?Oftewel:isheteengoedideeomeennieuwemedewerkeraantenemen? Alsditniethetgevalis,moetjedesituatieverderbekijken.Bedenkoferookandere,goedkopere,oplossingen mogelijkzijnvoorhetpersoneelstekort,bijvoorbeeld:

• Ishetgoedkoperombepaaldetakenuittebesteden?

• Kunnentakenbinnenjeafdelingwordenherverdeeld?

• Kunnentakenefficiënterwordenuitgevoerd?

• Iseriemandbinnenjeafdelingdienuparttimewerktengraagmeerurenwilwerken?

• Iserbinneneenandereafdelingeenmedewerker ‘over’ diehetwerkbinnenjouwafdelingkanuitvoeren?

Adviesrapport

Alsjedekosten-batenanalysehebtafgerond,verwerkjejeanalyseenconclusieineenadviesaanbijvoorbeeld jeeigenleidinggevendeofdeHR-afdeling.Jebeschrijftjeadviesineenadviesrapport.Zo’nrapportbestaatuit vieronderdelen:samenvatting,probleembeschrijving,oplossing,onderbouwing.

Samenvatting

Jeschrijfteenduidelijkesamenvattingvanjehelerapport,zodatjouwleidinggevendenietalleshoefttelezen maarsnelkanzienwatjeoverwegingenzijnenwatjeadviesis.Desamenvattingschrijfjepasalslaatste,maar jezetheminjerapportwelvooraan.Zozietdelezerdirectwatdebelangrijkstepuntenuithetrapportzijn.

Probleembeschrijving

Inhetonderdeelprobleembeschrijvingbeschrijfjedesituatiewaaroverhetadviesgaat.Jegeeftaanwaarom adviesnodigisenwelkeaspectendaarbijvanbelangzijn.Jeeindigtdezebeschrijvingmeteenprobleemstelling: éénzindieduidelijkmaaktwathetprobleemiswaaroverhetrapportgaat.

Oplossing

CONCEPT

Inditdeelgeefjeaanwatvolgensjoudebesteoplossingisvoorhetprobleem.Vaakbeschrijfjenietalleendeze oplossing,maarookmogelijkealternatieven.Injebeschrijvingvandeoplossingverwijsjemeestalnaarstukken uitjeonderbouwing,zodatdelezerkannazoekenwatjepreciesbedoelt.

Onderbouwing

Deonderbouwingisvaakhetgrootstedeelvanhetrapport.Hierinbeschrijfjehetonderzoekdatjehebtgedaan naarhetprobleemendebesteoplossing.Inditdeelneemjealleberekeningenopdiejehebtgemaaktende informatiediejeuitjebronnenhebtgehaald.Dezebronnenvermeldjeook.Zokandelezerpreciesterugvinden hoejetotjeadviesbentgekomen.Eengoeduitgewerkteonderbouwingheeftookvoordeelvoorjezelf.Zokun jelateraltijdterugkijkenhoejedeverschillendebedragenhebtberekend.Ookkunjejeberekeningenlaternog eensgebruiken,alsereensoortgelijkesituatiespeelt.

Eengoedonderbouwdekosten-batenanalyseuitvoerenisingewikkeldenkostvaakveeltijd. Bedenkvantevorenofeencompletekosten-batenanalysenoodzakelijkis.Insommigesituaties hoeftditniet.Alsjebijvoorbeeldeentijdelijkeklushebtdiegedaanmoetworden,kunjemisschienvooreven eenuitzendkrachtinhuren.Enalsjeweetdatersowiesoiemandmoetwordenaangenomen,voerjeeenander soortanalyseuit.Jekijktdanbijvoorbeeldmetjeanalyseniet of jeeennieuwemedewerkermoetaannemen, maarwelkeoplossinghetgoedkoopstis.Jevergelijktdandekostenvaneennieuwemedewerkermetdievan eenandereoplossing.

Voorbeeldkosten-batenanalyse

Paulisleidinggevendebijeenproductiebedrijf.Hetaantalordersneemtelkemaandtoeenzijnteamwerktsteeds meeroveromhetallemaalbijtehouden.Paulwildezesituatienietlanglatenvoortduren.Hijbegintfoutente zienindeproductieenvraagtzichafofeenextramedewerkerdeoplossingis.Paulvoerteenkosten-batenanalyse uitomhierachtertekomen.

Stap1:dekostenbepalen

Paulzetdekostenvaneennieuwemedewerkeropeenrij.

Inwerkenenbegeleiden:urenvaneen ervarencollega×uurloon

Stap2:debatenbepalen

VervolgenszetPauldebatenopeenrij.

Stap3:dekostenenbatenvergelijken

NuPauldekostenenbatenopeenrijheeftstaan,ziethijnietinéénoogopslaghoeveeldenieuwemedewerker zoukostenofopleveren.Hijberekentdaaromeerstdenettobatenpermaand.Hiervanmaakthijvervolgenseen grafiek.

Stap4: conclusietrekkenenadviesgeven

CONCEPT

Paulzietnudatdenieuwemedewerkerdeeerstetweemaandenmeerzoukostendandathijzouopleveren.Na dietweemaandenlevertdemedewerkervoorheteerstmeeropdanhijkost.Vanafmaand6kanwordenverwacht datdemedewerkereenconstantebijdragelevertaandeproductiedieophetniveauvaneenervarenmedewerker ligt.Paultrektdeconclusiedathetaannemenvaneennieuwemedewerkerrendabelis.Hijplaatsthierbijwelde kanttekeningdathetgestegenaantalordersblijvendmoetzijnomervoortezorgendatdenieuwemedewerker voldoendetedoenheeft.

Opdracht2 Kosten-batenanalyse

a. Watzijndevierstappenvandekosten-batenanalyse?

b. Hetaannemenvanpersoneelkostgeld.Geefvijfvoorbeeldenvanmogelijkekostendiesamenhangenmet hetaannemenvannieuwpersoneel.

c. Bijhetindienstnemenvaneennieuwemedewerkerzijndekostenindeeerstemaandenmeestalhogerdan debaten.Leguitwaaromdatis.

Opdracht3 Adviesrapport

a. Zetdeonderdelenvaneenadviesrapportindejuistevolgorde.

Onderbouwing

Oplossing

Samenvatting

Probleembeschrijving

b. Inwelkonderdeelvanhetadviesrapportneemjedeberekeningenop?

2.2Werving-enselectieproces:voorbereiding

Alsjedebeslissinghebtgenomenoftoestemminghebtgekregenomeennieuwemedewerkeraantenemen, voerjehetprocesvanwervingenselectieuit.Ditprocesbestaatuitvierstappen:voorbereiding,werving,selectie enafronding.Dezevierstappenwordenindezeendevolgendeparagrafenbesproken.

Deeerstestapinhetwerving-enselectieprocesisdevoorbereiding.Voordatjeopzoekgaatnaargeschikte kandidaten,moetjeduidelijkkunnenomschrijvenwatvoormedewerkerjeprecieszoekt.Ditdoejeineen functieomschrijvingeneenfunctieprofiel.Kandidatenwillenookgraaginformatieoverdeorganisatie.Ditbeschrijf jeineenorganisatieprofiel.

Functieomschrijvingenfunctieprofiel

CONCEPT

Ineen functieomschrijving beschrijfjewelketaken,verantwoordelijkhedenenbevoegdhedenbijdefunctie horen. Taken zijndewerkzaamhedendiejeindefunctiemoetuitvoeren.Een verantwoordelijkheid isde verplichtingomervoortezorgendateenbepaaldprocesgoedverloopt.Verantwoordelijkhedenineenfunctie gevenaanopwelkeaspectenvanhetwerkiemandindezefunctiekanwordenaangesproken. Bevoegdheden gevenaanwelkebeslissingeniemandinzijnfunctiemagnemenzondertoestemmingvananderen.

Verantwoordelijkhedenenbevoegdhedenmoetenbijelkaaraansluiten.Alsjenietbevoegdbentomeenbepaalde beslissingzelfstandigtenemen,kunjehiervoornamelijkooknietverantwoordelijkwordengehouden.

Eencompletefunctieomschrijvingbestaatuitdevolgendeonderdelen:

• Naamvandefunctie.

• Binnenwelkeafdelingkomjetewerken?

• Aanwielegjeverantwoordingaf?

• Aanwiegeefjeindezefunctiezelfleiding?

• Metwiewerkjeindezefunctiesamen?

• Welketakenhorenbijdezefunctie?

• Waarbenjeverantwoordelijkvoorindezefunctie?

• Watzijnjebevoegdheden?

Bijhetmakenvaneenfunctieomschrijvingishetbelangrijkdatjenietalleenkijktnaarhoedefunctietotnutoe werduitgevoerd,maarookofhierinietsmoetveranderenindetoekomst.Alsjeweetdatdefunctieinhoudelijk zalveranderen,moetjejenieuwemedewerkerookdaaropselecteren.

Functieprofiel

Defunctieomschrijvingvuljeaanmeteen functieprofiel.Hieringeefjeaanwelkeeisenjestelt aaneenmedewerkerdiedezefunctiemoetuitvoeren, zoalsopleidingseisenofbepaaldevaardigheden. Eenverpleegkundigeindeouderenzorgmoet bijvoorbeeldkennishebbenvanbepaaldesoorten medicatie,maarhijofzijmoetookgoedkunnen communicerenmetouderenmetdementie.

Eenfunctieprofielbestaatuitdevolgendeonderdelen:

• Welkeopleidingisnodig?

Bijvoorbeeld:opleidingtotmanagementassistent.

• Welkeervaringisnodig?

• Welkepersoonlijkevaardighedenzijnnodig?

Bijvoorbeeld:leidinggevendevaardigheden.

• Welkesocialevaardighedenzijnnodig?

Bijvoorbeeld:kunnensamenwerken.

• Welkepersoonlijkekenmerkenzijnnodig?

Bijvoorbeeld:zelfstandigheid.

• Welkeoverigeeisenstelje?

Bijvoorbeeld:hetbezitvaneenrijbewijs.

CONCEPT

Watzijndeopleidingseisenenvaardigheden?

Bijvoorbeeld:minimaalvijfjaarervaringineensoortgelijkefunctie.

Defunctieomschrijvingenhetfunctieprofielgevenkandidatenbelangrijkeinformatieoverdefunctie.Zijkunnen hiermeegoedinschattenofdefunctieinteressantvoorhenis.

Selectieciteria

Defunctieomschrijvingenhetfunctieprofielzorgenerookvoordatjijduidelijkweetwelkepersoonjezoekt.De omschrijvinghelptjeomnadesollicitatiegesprekkentebepalenofeenkandidaatwelofnietgeschiktis.De onderdelenvanhetfunctieprofielgebruikjedanals selectiecriteria:eenlijstmeteigenschappenwaaraaneen kandidaatmoetvoldoenomgeschikttezijnvoordefunctie.

Functiewaardering

Totslotzijndefunctieomschrijvingenhetfunctieprofielbelangrijkehulpmiddelenwanneerjedefunctieeen waardemoetgeven.

Functiewaarderingishetindelenvanfunctiesopbasisvanzwaarte.Dezezwaartewordtbepaalddoorverschillende onderdelenuitdefunctieomschrijvingenhetfunctieprofiel,zoalsdenodigekennisenopleiding,leidinggevende takenenzelfstandigheidvandefunctie.

Functiewaarderinghelptjebijhetbepalenvandehoogtevanhetloonvooreenfunctie.Ingrotereorganisaties wordtdefunctiewaarderingbepaalddoordepersoneelsafdeling.Benjeleidinggevendeineenkleinere onderneming,dandoejeditzelf.

Voorbeeld

Naomiisleidinggevendeineenhotel.Bijhetzoekennaareennieuwemedewerkervoordefrontofficegebruikt zijeenfunctieomschrijvingeneenfunctieprofiel.

Medewerkerfrontoffice

Functieomschrijving:

Demedewerkerfrontofficeismedeverantwoordelijkvoorhetcreërenvaneengastvrijesfeer.Hijontvangtgasten, verzorgthetin-enuitcheckenenverleentserviceaangastentijdenshunverblijf.

Hijwerktineenteamvanzesmedewerkersonderleidingvanhethoofdfrontoffice.Hijbedientdetelefooncentrale enlevertadministratieveondersteuning.Hijdraagtzorgvoordeuitstralingvanhethoteldoordereceptie opgeruimdtehoudenenzelfvolgensgoedemanierentehandelen.

Indezefunctiekrijgthijveelruimteommeetedenkenoverdeuitvoeringvangastvrijheidenominitiatiefte nemen.

Functieprofiel:

Demedewerkerfrontofficemoetaaneenaantaleisen voldoen.Hijheefteenopleidingtotreceptionist(niveau 3)afgerondenheeftminimaaldriejaarervaringals frontofficemedewerkerineenhotel.Defrontofficemedewerkerkangoedanticiperenopdewensenvan gasten.Hijkangoedsamenwerkenineenteam,maar kanookzelfstandigbeslissingennemenen improviseren.Hijispositiefingesteldencreatief.Hij woontbijvoorkeurnietverderdanvijftienkilometer bijhethotelvandaanenheefteenrijbewijs.

CONCEPT

Inveelorganisatieszijnfunctieomschrijvingenen-profielenalbeschikbaarvoorallefuncties.Zoekaltijdeerst uitofditinjouworganisatieookhetgevalis.Jehoeftzedannietzelfteschrijven.

Organisatieprofiel

Alsjeeennieuwemedewerkerzoekt,wiljedeaandachttrekkenvangeschiktekandidaten.Ineenorganisatieprofiel geefjedaaromeenkortebeschrijvingvanjeorganisatieenverteljewatdeorganisatiedekandidatentebieden heeft.

Eenorganisatieprofielbestaatuitdevolgendeonderdelen:

• Beschrijvingvande organisatiecultuur:hoeisdesfeer,hoegaancollega’smetelkaarom,hoewerken medewerkersenleidinggevendenmetelkaarsamen?

• Beschrijvingvande organisatiestructuur:hoeveelmensenwerkenerbijdeorganisatie,welkeafdelingenzijn er?

• Beschrijvingvandebelangrijkste arbeidsvoorwaarden:watbiedtdeorganisatiebijvoorbeeldaanloon, reiskostenvergoedingofvakantiedagen?

• Beschrijvingvanmogelijkhedenvoordoorgroeienontwikkeling:zijnermogelijkhedenomnaaranderefuncties doortestromen,isereenopleidingsbudget?

Voorbeeld

Ronellisleidinggevendebijeenproducentvanverpakkingsmaterialen.Hijisopzoeknaareennieuwetechnisch medewerkerbinnendienstenschrijfteenorganisatieprofielvoordevacaturetekst:

Watbiedenwij?

Eendynamischewerkomgevingeneenno-nonsensecultuur.Binneneenopenencollegialesfeerwerkjenauw samenmetjecollega’senleidinggevende.Hetbedrijfheefteenplattestructuurmetweinigmanagementlagen. Erwordtdirecteninformeelgecommuniceerd.

Naasteenmarktconformsalarisbiedenwijuitstekendesecundairearbeidsvoorwaarden,waarondereenuitgebreide reiskostenvergoedingendemogelijkheidtotwinstuitkering.

Ookeenorganisatieprofielisinveelorganisatiesalbeschikbaar.Daarnaasthebbenveelgroteorganisatieseen organogram ophunwebsitegepubliceerd.Ditiseenschematischeweergavevandestructuurvandeorganisatie.

Hierziejeeenorganogramvaneenorganisatiemetstafafdelingen.

CONCEPT

Opdracht4 Werving-enselectieproces

Hetwerving-enselectieprocesbestaatuitvierfasen.

a. Welkefasenzijndit?

b. Hebjealervaringalsleidinggevendemethetuitvoerenvanhetwerving-enselectieproces?Geefbijelkevan devierfasenvanhetprocesaanwelkeervaringjehiermeehebt.

Opdracht5 Functieomschrijvingen-profielinvacaturetekst

Leesdevacaturetekstenbeantwoorddevragen.

Monteurelektrotechniek

Watgajedoen?

Vindjijelektrotechniekhetmooistevakgebieddateris?Hebjenetjembo4opleidingafgerondenwilje verantwoordelijkzijnvoordeafbouwvaneeneindproductenwiljemeedenkenindeeisenvandeklant?Lees danverder!

AlsmonteurelektrotechniekbenjeonderdeelvandeafdelingproductievanInterflow.Dezeafdelinghoudtzich onderanderebezigmetdeproductievanLaminarAirFlowUnits(LAF).Ditzijnhalfopenkastendiezowelproducten alspersonenbeschermentegenschadelijkestoffenvanbuitenafdoormiddelvanschonelucht.Alsmonteur elektrotechniekwerkjeineenproductieomgevingenbenjeonderdeelvanhetafmontageteam.Jehoudtje voornamelijkbezigmethetafbouwenvandeLAFUnits.Jijzorgtervoordateenrompdeelwordtafgebouwdtot eeneindproductdienaardeklantverzondenkanworden.Hetgaatonderandereomhetassemblereneninbouwen vanventilatoren,verlichtingsarmaturen,bekabelingentouchscreenbediening.

Dooreengroterangeaankastendieweleverenenverschillendesoortenklantenwaarvoorwewerkenhebje voldoendevariatieinjewerk.Hetisaanjouommeetedenkenmetdewensenvandeklantenzodoendelever jealtijdmaatwerk.

Wiezoekenwij?

Alsmonteurelektrotechniekhebje:

• eenafgerondembo4opleidingelektrotechniek

• kennisgemaaktmethetbouwenvanelektrischeinstallaties

• ervaringmethetlezenvanelektrischeschema’sentechnischetekeningen.

CONCEPT

Omsuccesvoltezijnalsmonteurelektrotechniekvindjehetleukomzelfstandigtewerkenenbenje resultaatgericht.Jebentproactief,neemtinitiatiefalsdatnodigisenjehebtoogvoornieuweontwikkelingen. Jehebteenpassievoorhetvakenjewiltjezelfblijvenontwikkelen.Jebenteengedrevenvakman,klantgericht enjecommuniceertmakkelijkmetjecollega’s.

Watbiedenwij?

Professioneleengemotiveerdemedewerkerszijndepijlersvoorhetrealiserenvanonzestrategischedoelstellingen. OmmedewerkerstehelpenzichindejuisterichtingteontwikkelenentebekwamenisBAMBusinessSchoolhet centrumvoorkennisoverdracht,kennisuitwisselingenkenniscreatie.

Wiezijnwij?

Interflowheeftzichindeloopderjarenontwikkeldtotspecialistinschonelucht.Opbasisvanditspecialismeis Interflowuitgegroeidtoteeninternationaalentoonaangevendfabrikantvancleanrooms,operatiekamers,steriele bereidingsruimtenenLaminarAirFlowUnits.VanontwerptotvalidatieheeftInterfiowalleexpertiseinhuisom demeestuiteenlopendeprojectenmetuitersteprecisieengevoelvoorkwaliteitterealiseren.Interflowisonderdeel vanBAMBouwenTechniekbv.

OverKoninklijkeBAMGroepnv

KoninklijkeBAMGroepnvontwikkelt,ontwerpt,bouwtenonderhoudtprojectenophetgebiedvanwonen, werken,transportenrecreatie.BAMverenigtwerkmaatschappijendieactiefzijnindesectorenBouwentechniek, Infra,VastgoedenPubliekprivatesamenwerking.BAMbehoorttotdegrootstebouwondernemingenvanEuropa. BAMvoertwereldwijdprojectenuitinmeerdantwintiglanden.BAMneemtindethuismarktenNederland,België, hetVerenigdKoninkrijk,IerlandenDuitslandleidendepositiesin.KenmerkendvoorBAMishetwijdvertakte regionalenetwerkvanvestigingen,waardoordeondernemingaltijddichtbijdeopdrachtgeverstaat.Inde thuismarktenbiedtBAMopdrachtgeverseenomvangrijkproducten-endienstenpakket.Wereldwijdvoertde Groepinnichemarktengespecialiseerdebouw-eninfrawerkenuit.BAMwileenleidenderolvervullenophet gebiedvanduurzaamondernemen.

a. Welkeonderdelenvaneenfunctieomschrijvingherkenjeindezetekst?Geefvoorbeelden.

b. Welkonderdeelvaneenfunctieomschrijvingkomtnietletterlijkterugindetekst?

c. Welkeonderdelenvaneenfunctieprofielherkenjeindezetekst?Geefvoorbeelden.

Opdracht6 Functiebeschrijving

Maakdezeopdrachtdigitaalofopeenapartpapier.Kieseenfunctiebinnenjeeigenafdelingofteam.

a. Maakeenfunctiebeschrijvingvoordezefunctie.

b. Maakeenfunctieprofielvoordezefunctie.

c. Steldatjevoordezefunctieeennieuwemedewerkerzoekt.Schrijfeenkortorganisatieprofielwaarmeejeje organisatieaantrekkelijkpresenteertvoormogelijkekandidaten(maximaal100woorden).

2.3Werving-enselectieproces:werving

Alsjejebeschrijvingvandefunctieendeorganisatiecompleethebt,kunjegeschiktekandidatengaanwerven. Daarbijkunjekiezenuitinternewervingenexternewerving.Nadatjedekeuzeinterneofexternewervinghebt gemaakt,kiesjeeenwervingsmethode,schrijfjeeenvacaturetekstenverspreidjedevacature.

CONCEPT

Interneofexternewerving

Bijhetkiezenvaneenwervingsmethodebepaaljeeerstofjeinternofexterngaatwerven.Bij internewerving zoekjegeschiktekandidatenbinnenjeeigenorganisatie.Bij externewerving zoekjedezekandidatenbuitenje organisatie.

Internewerving

Vooralbinnengrotereorganisatiesishetgebruikelijkomeersttekijkenoferbinnendeeigenorganisatiegeschikte kandidatenvoordefunctiezijn.Dezehebbenimmersveelpersoneelindienstendaardoorisdekansgrootdat ereengeschiktekandidaattussenzit.Ookalserbuitendeorganisatieweiniggeschiktekandidatenbeschikbaar zijn,kunjekiezenvoorinternwerven.

Voordeleninternwerven

• Hetkangoedkoperzijn.Hetpublicerenvaneenvacaturebuitendeorganisatiekannamelijkveelgeldkosten.

• Hetwervenenselecterenvankandidatenduurtminderlang.Dekandidatenzijnalindienstbijdeorganisatie, waardoorjemindertijdkwijtbentaanhetlezenvanbrievenenhetvoerenvangesprekken.Ookhoefter administratiefnaaannamevaakmindergeregeldteworden.

• Jeweetmeestalalietsoverdeinternekandidaten.Jekentzezelf,ofkentmensendiejeietsoverhenkunnen vertellen.Daardoorloopjebijhetselecterenvaneeninternekandidaatminderrisico’s.

• Deinternekandidaatiszelfalbekendmetdeorganisatieenheeftmindertijdnodigomtewennenofteworden ingewerkt.

• Metinternewervingcreëerjemogelijkhedenvoorjepersoneelomindeorganisatiedoortegroeien.Ditkan medewerkersextramotiveren.

Nadeleninternwerven

• Alsjedekandidatenzelfalkent,ishetmoeilijkeromeenobjectievekeuzetemaken.Jelaatjedanmisschien onbewustleidendoorwiejouwpersoonlijkevoorkeurheeft.

• Alsjeeeninternekandidaatselecteert,vertrekthijuitzijnhuidigefunctie.Daarvoormoetdanvaakookweer eennieuwemedewerkerwordengezocht.

• Doordemogelijkheidomindeorganisatiedoortegroeienkaneensfeervancompetitieontstaan.Ditpast nietbijelkeorganisatie.

• Alsjevaakinternnaarkandidatenzoekt,komenerweinignieuwemedewerkersvanbuitendeorganisatie binnen.Hierdoorkomenerookweinignieuwekenniseninzichtenbinnen.

• Erzijnnietaltijdvoldoendegeschiktekandidatenbeschikbaarbinnendeorganisatie.

Jekuntopverschillendemaniereninternwerven.Welke manierhetmeestgeschiktis,hangtafvande mogelijkhedenengebruikenvandeorganisatiewaar jewerkt.

Jemaaktbijvoorbeeldviae-mail,hetintranetofeen personeelsbladbekenddatjeeenmedewerkerzoekt. Jekuntjevacatureophangenindekantine.Misschien hebjeweléénofenkelespecifiekemedewerkersin gedachtendiegeschiktkunnenzijnenvraagjehun persoonlijkomtesolliciteren.

Internevacatureviahetprikbord.

Externewerving

Alsinternwervengeengoedeoptieisomdateronderhethuidigepersoneelgeengoedeopvolgerisofjewiltjuist kandidatenvanbuitendeorganisatieaantrekken,dankiesjevoorexternwerven.

Voordelenexternwerven

• Jehebtwaarschijnlijkmeerkandidatenomuittekiezen.

• Meteenexternekandidaathaaljenieuwekennis,ervaringeninzichtenbinnen.Jeafdelingenzelfsdehele organisatiekunnenhiervanprofiteren.

• Eenobjectievekeuzemakenisgemakkelijker.Waarschijnlijkkenjedekandidatennamelijkallemaalniet. Persoonlijkevoorkeurspeeltdangeenrol.

• Jehaaltgeenmensenweguitanderedelenvandeorganisatie.Daarhoeftdanookgeennieuwemedewerker tewordengezocht.

Nadelenexternwerven

• Hetisvaakduurderdaninternwerven.

• Hetwervenduurtlanger.Nietalleendegesprekken,maarookhetcorrectafwijzenvankandidatenkosttijd.

• Alsjedekandidatennietpersoonlijkkent,ishetrisicoopeenmismatchgroter.

Combinatieinternenextern

Interneenexternewervingwordenregelmatigmetelkaargecombineerd.Eenorganisatiemaaktbijvoorbeeldde vacatureeerstinternbekendeneenweeklaterpasextern.Internekandidatenhebbendaneenkleinevoorsprong. Ookkomthetvoordateenorganisatieindevacaturetekstvermeldtdateeninternekandidaatvoorrangkrijgt wanneerdezeevengeschiktisalseenexternekandidaat.

CONCEPT

Wervingsmethodekiezen

Bijinternewervingzijndemanierenomtewervenbeperkt:permail,(digitaal)prikbord,personeelsbladof mondeling.Voorexternewervingzijnveelverschillendemethoden.Welkemethodejekiest,hangtvoornamelijk afvaneenaantalfactoren:

• Budget:hoeveelgeldhebjebeschikbaarvoorhetwerven?

• Tijdpad:hoesnelhebjeeennieuwemedewerkernodig?

• Doelgroep:wiezoekjepreciesvoordefunctie?

• Uitvoering:wiljezelfwervenenselecterenofwiljedituitbesteden?

Alsjeexternwiltwerven,hebjeverschillendeonlineenofflinemogelijkheden.Jekuntookkiezenomverschillende methodenmetelkaartecombineren.

Onlinewerven

Veelgebruikteonlinewervingsmethodenzijn:

• Vacatureplaatsenopdewebsitevandeorganisatie.Demeesteorganisatiesdoenditsowieso.Dezemethode brengtnamelijkgeenextrakostenmetzichmeeenjebepaaltzelfhoelangdevacatureonlinestaat.

• Vacatureplaatsenopeenvacaturesite,bijvoorbeeldMonsterboard.nl,Indeed.nlofStepstone.nl.Erzijnook vacaturesitesdiespecifiekzijngerichtopeenbepaaldesector,bijvoorbeeldMeesterbaan.nlvoorhetonderwijs, Medivacature.nlvoordezorgofTechniekwerkt.nlvoordetechnischesector.Hetvoordeelvaneenvacaturesite isdatveelwerkzoekendendezegebruiken.Jebereikterdusveelkandidatenmee.

• Vacatureverspreidenviasocialmedia,bijvoorbeeldviadeLinkedIn-,Instagram-ofFacebookpaginavanje organisatieofviaTwitter.ZelfsTikTokwordttegenwoordiggebruiktomjongemedewerkersaantetrekken. Hetvoordeelvansocialmediaisdatjeeennetwerkbereiktvanmensendiealinjeorganisatiegeïnteresseerd zijn.Dekansisgroterdathierdanookserieuzekandidatentussenzittendiegraagbijjouworganisatiewillen werken.

Offlinewerven

Veelgebruikteofflinewervingsmethodenzijn:

• Netwerkenviajeeigenmedewerkers.Jevraagtjeeigenmedewerkersomdevacatureteverspreideninhun eigennetwerk.Zijkennennamelijkvaakmeermensenbuitendeorganisatiedieindezelfdesectorwerkzaam zijn,zoalsoud-collega’sofoud-studiegenoten.Bijkomendvoordeelisdatzijalkunneninschattenofiemand uithunnetwerkgoedpastbijjeorganisatie.

• Eenuitzendbureauinschakelen.Ditdoejealsjedewervingeneersteselectievankandidatenwiltuitbesteden, bijvoorbeeldalsjeerzelfgeentijdvoorhebt.Hetuitzendbureaugaatdanvoorjeopzoekenstelteenaantal geschiktekandidatenvoor.

• HetUWVinschakelen. UWV staatvoorUitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen.BijhetUWVstaan menseningeschrevendiewerklooszijneneenbaanzoeken.Jebereikthiermeedusveelmensendiedringend opzoekzijnnaarwerk.

CONCEPT

• Eenadvertentieplaatsenineenkrantoftijdschrift.Jeplaatstjevacaturebijvoorbeeldineenvakbladalsje opzoekbentnaareenspecialistofineenplaatselijkekrantalsjejevacaturevooralindeeigenomgeving bekendwiltmaken.

• Meteenstandopeenbanenmarktgaanstaan.Hiervoorkiesjealsjemeerdanéénvacaturehebtofalsjeje organisatienadrukkelijkopdearbeidsmarktwiltpresenteren.

• Voorlichtinggevenopscholen.Ditiseenhandigemethodealsjejeorganisatiebekendwiltmakenbijstudenten diebijnaklaarzijnmethunopleiding.Ditdoejealsjegraagjongemensenwiltaannemen,bijvoorbeeldomdat zijdemeestup-to-datekennishebbenofomdatjejemedewerkersgraagzelfwiltkunnenvormen.Netalsbij debanenmarktisdezemethodevooralhandigalsjemeerderevacatureshebtenomjeorganisatietepromoten.

• Stagemogelijkhedenbieden.Eenstagiairkannazijnstageperiodeindiensttredenalsmedewerkerwanneer destagebeidepartijengoedisbevallen.Eenvoordeelhiervanisdatjedanalweetwatvoormedewerkerje inhuishebt.Dezemethodeisalleengeschiktalsjenieuwemedewerkerweinigofgeenervaringhoefttehebben voordefunctieenalsjedemiddelenhebtomdestagiairgoedtebegeleiden.

Viasocialmedia. Vacaturesitespecifiekesector. Opwebsitevandeorganisatie.

• Jevacatureophangenbijjebedrijfspand.Vooralbijwinkelsenrestaurantsisditgebruikelijk.Voorbijgangers ziendandirectdaterpersoneelwordtgezocht.Ditishandigwanneerjebedrijfspandzichgoedinhetzicht vanpubliekbevindtenwanneerjenietopzoekbentnaareenspecialistischemedewerker.

• Eenludiekewervingsactiebedenken.Jekuntookcreatiefzijneneenheleeigenwervingsmethodebedenken. Ditdoejealsjealsorganisatieergwiltopvallen,bijvoorbeeldalsjeveelconcurrentiehebtvanandere werkgeversendemedewerkerdiejezoektschaarsis.

Viaeenuitzendbureau.

Inspiratiefilmpje:externwerven

Eencreatievemethode. Opdedeurvanhetbedrijfspand.

10voordelenalsjegaatrekruterenviasocialemedia

Rekruterengebeurtsteedsmeerviasocialemedia. Eenmixvankanalenwordtingezetomde geschiktekandidaattevindenvooreenjob.Enkel gebruikmakenvanjewebsiteofeen uitzendbureauisverledentijd.Socialemedia wordtmassaalgebruiktomjevacatureinde schijnwerpersteplaatsenenzelfactiefopzoek tegaannaarversterking.Wijgevenje10voordelen entipshoejeopeenprofessioneleendoelgerichte manierkanwervenviadeverschillendesociale mediakanalen.

VOORDEEL1:JEBEREIKT(EINDELIJK)DE

JUISTEKANDIDATEN

Viasocialemediakanjede‘passieve’kandidatenbereiken.Doorviajesocialstewervenkanjemensenbereiken diezelfnietactiefopzoekzijnnaareenjob.Sommigezittenalopeengoedewerkplaatsofzoekeninandere sectoren,waardoorzeviaklassiekekanalenjevacaturemislopen.Doorsocialemediategebruikenkanjehen metjevacatureaanhetdenkenzetten. Erisgeenbeteremanieromde millennialsengenZ tebereikendanviaFacebook,InstagramenTwitter.De18tot39-jarigenzijnhetmeestactiefopsocialemediaenzullenopdezeplatformensnellerinaanrakingkomen metjeboodschap.

VOORDEEL2:HETGAATSNEL!

Nogeenvoordeelomterekruterenviajesocialemediakanalenisdesnelheid.Jekanveelsnellereenberichtje sturenofeenreactieplaatsenomtemeldendatjegeïnteresseerdbentofomsneltesolliciteren.Opdiemanier hebjeonmiddellijkrechtstreekscontactmeteenmogelijkekandidaat.Hetiseen persoonlijker,meer laagdrempeligensnellerproces danbijvoorbeeldviae-mail.

VOORDEEL3:JEKUNTCREATIEFZIJN

Eenlaatsteredenwaaromjeopdezemaniernieuwewerknemerszouwillenwervenishetfeitdatjegewoon ontzettendveelopties hebtviasocialemedia.Jekanbijvoorbeeldeenvideomaken,eengrafischdesign ontwerpen,eenmooieteamfotogebruiken,eenietspersoonlijkereofeerderinformeletekstschrijven.Jehoeft hierzekernietevendroogtegaanrekruterenalsviadeklassiekemanier.Elkplatformisanders,opLinkedInga jeietsformelertewerkdanbijvoorbeeldopInstagram.

VOORDEEL4:JEKUNTEENGOEDEEMPLOYERBRANDNEERZETTEN

Hetleukeisdat,opwelkkanaaljeookbeslisttegaanrekruteren,je jebedrijfgoedkanpositioneren. Mogelijke kandidatenkrijgenonmiddellijkeeneersteindrukvanhetimagoendeidentiteitenkunnenineenfractievan eensecondedoorklikkennaarjeonlineprofiel.Jekanjebedrijfopdiemanierdusnietenkelverkopenaan potentiëleklanten,maarookaanmogelijkenieuwewerknemers.

VOORDEEL5:LAATMENSENERVARENHOEHETISOMBIJJOUTEWERKEN

Doorjouwpostsopsocialemedia,kunnenmenseneengoedeindrukhebbenhoehetisombijjou/jullietewerken. Ditisveelmeerwaarddaneengoedomschrevenvacature-bericht.

VOORDEEL6:MEERDANALLEENLINKEDIN

Jekanervoorkiezenomjerekruteringsstrategietefocussenop éénkanaalofopeenmixvanverschillende socialemediakanalen. Wijradenjesowiesoaanomzeker LinkedIn tegebruiken.Ditsocialemediakanaalis helemaalgefocustoprekruterenenwervenenhetuitbreidenvaneennetwerk.LinkedInvoorzietdaaromook specifieketoolsomditgoedaantepakken.Helaaskanjeeralleende ‘hogeropgeleiden’ bereiken. WeetjenietzekerofjewilrekruterenviaLinkedIn,Facebook,Instagram,Twitter,Snapchat,YouTube,Pinterest ofTikTok? Denkdaneersteensnaoverjouwidealekandidaatenwelkeleeftijdhijofzijheeft.Daarnakunje kijkenopwelkkanaaldezeleeftijdscategoriehetmeestactiefis.

VOORDEEL7:ACTIVEERJOUWNETWERK,SCHAKELJOUWAMBASSADEURSIN

Overhetalgemeenishetookzekerbelangrijkomervoortezorgendat jevacaturedeelbaaris. Hoemeermensen jepostdelen,hoemeerpotentiëlekandidatenhetzullenzien.Vraagookaanjouw(interneenexterne) ambassadeursomjouwvacaturetedelen.Vaakvindjepeer-to-peernogbeterensnellergeschikteprofielen.

CONCEPT

VOORDEEL8:ADVERTERENKANHEELDOELGROEPGERICHT

Ookkanjeervoorkiezenomje onlinevacaturetepromoten. ZekeropFacebook,InstagramenLinkedInwordt ditvoorvacaturessteedsmeergedaan.Jekuntzoheelgerichtindetijdslijnkomenvandedoelgroepdiejewilt bereikenenbetalenvoorhetbereikdatjehierbijhaalt.

VOORDEEL9:MAAKEENGOEDEEERSTEINDRUK

Eeneersteindrukwordtsteedsmeeronlinegemaakt.Ditgeldtookvoorjou,jouworganisatie,maarookvoorde kandidaatzelf.

Alsjeopeenprofessionelemaniergebruikmaaktvansocialemediaishetaltijdaangeradenom visueelsterk te zijn.Datisookeenmustbijhetonlinerekruteren.Graaggevenwejewattipseninspiratiemeehoejeditgoed kanaanpakken:

• Laateenfilmpjezienvanjewerkplek,zotoonjealeenblikachterdeschermen.

• Maakvanjewerknemersechteambassadeursdoorhenineenvideoaanhetwoordtelaten.Zoziejede gezichtenachterdeondernemingenmerkjeonmiddellijkwelkesfeererhangt.

• Zorgdatjevacature,jetekst,jefotoofjevideovisueelpastbijjeonderneming.

• Gebruikjeeigenhuisstijl.

• Postvoldoendegevarieerdecontent(wisselaftussentekst,video,foto,eenstory...).

• Hebgeduld:postmeerdanéénkeer,probeernietteoverhaasten,creëereenbandmetjevolgersenzorgvoor eenaantrekkelijkonlineprofiel.

• Belichtdeverschillendeaspectenvanjebedrijfscultuurinjecontent.

• Zorgvooreengoedverhaalzodatkandidatenwetenwaarjevoorstaatenwatjespecifiekzoektineen werknemer.

• Brengeenspecifieke,maarvooralpersoonlijkeenmenselijkeboodschap.

• Weesconsistent.

VOORDEEL10:HAALJOUWMOSTERDBIJANDEREVOORBEELDEN

Zoeknaarvoorbeeldenenlaatjeinspireren,wantdatkanookmakkelijkviasocialemedia.

Bron:www.socialemediabureau.be.

Vacaturetekstschrijven

Nadatjehebtgekozenvooréénofmeerderewervingsmethoden,steljeeenadvertentie-of vacaturetekst op.In dezetekstbeschrijfjenaarwatvoormedewerkerjeopzoekbentennodigjekandidatenuitomtesolliciteren.

Onderdelenvacaturetekst

Ineenvacaturetekststaandevolgendeonderdelen:

• functienaam

• plaatsvandefunctieindeorganisatie

• functieomschrijving:voornaamstetaken,verantwoordelijkhedenenbevoegdheden

• functieprofiel:gewenstekennis,vaardighedenenpersoonlijkeeigenschappen

• aanvullendefunctiewensen:nietnoodzakelijke,maarwelhandigeeigenschappen

• organisatieprofiel:beschrijvingvandeorganisatie

• aantalurenperweekofmaand

• indicatievanhetloon

CONCEPT

• datumwaaropdemedewerkermoetstarten

• duurvanhetdienstverband

• omschrijvingvandearbeidsvoorwaarden

• caodieeventueelvantoepassingis(Caostaatvoor ‘collectievearbeidsovereenkomst’.Hierinzijnafspraken vastgelegd,bijvoorbeeldoverloon,diegeldenvooreenorganisatieofbranche.)

• eventuelemogelijkheidvanpsychologischeofmedischeonderzoekendienodigzijn

• eventueleassessmentsoftestsdiewordenafgenomen

• alseenVOG(VerklaringOmtrenthetGedrag)vereistis,moetditwordenaangegeven

• sluitingsdatumvandevacature

• contactgegevensvandepersoonbijwiedekandidaatkansolliciterenofextrainformatiekanvragen.

Aandachtspuntenvacaturetekst

Omeengoedevacaturetekstteschrijvenmoetjeopeenaantalpuntenletten:

• Bedenkgoedwiejedoelgroepis.Schrijfjedetekstvoorjongeren,ouderen,vakspecialistenofonervaren kandidaten?Ditheeftbijvoorbeeldgevolgenvoordestijlvandetekstenhetgebruikvanvaktermen.

• Geefdeinformatieoverzichtelijkweer.Gebruikbijvoorbeeldkopjesenplaatstekstdiebijelkaarhoortook bijelkaar.Houdjezinnenkort.

• Maakdetekstpersoonlijkdoordelezerdirectaantespreken.Gebruikbijvoorbeeld ‘je’ en ‘jij’ inplaatsvan ‘dekandidaat’.Gebruikactievewerkwoorden.

• Alsjejevacatureonlineplaatst,denkdangoednaoverdetermendiejegebruikt.Gebruiktermenwaarop mogelijkekandidatenwaarschijnlijkzoeken.Alleendankunnenzijjevacaturegoedvinden.

• Weescreatiefenzorgdatjetekstopvalt.Kandidatenziennamelijkvaaktientallenvacaturetekstenvoorbij komen.Beginbijvoorbeeldmeteenbijzondereuitspraakofvoegafbeeldingentoe.Alsjedevacaturetekst onlineplaatst,kunjeookoverwegenomeenfilmpjetoetevoegen.

• Werkzoekendenhechtentegenwoordigsteedsmeerwaardeaanhetsoortorganisatiewaardevacatureopen staat.Zevindenhetbijvoorbeeldbelangrijkdateenorganisatiebijdraagtaaneenduurzamesamenleving,of datdeorganisatiedezelfdenormenenwaardenhanteertalszij.

Organisatiecultuur,reputatieendemissievandeorganisatiezijnsteedsvakerbelangrijkeredenenvoor medewerkersomovertestappennaareenanderewerkgever.Besteedhierinjevacaturetekstvoldoende aandachtaan.

Alsjedevacatureteksthebtgeschreven,verspreidjedezevolgensdemethodediejehebtgekozen–online,offline ofeencombinatiedaarvan.

Voorbeeldvacaturetekst

BeveiligerEindhovenairport,opleiding+baan

EindhovenAirport|Eindhoven|Luchthavenbeveiliging|20-30uur| € 17,83/uur

Werkjijhetliefstdeheledagmeteendiversiteitaancollega'senontmoetjegraagnieuwemensenindebeveiliging? Iseenbaanvan9tot5niksvoorjou,omdatjeafwisselingnodighebtinwerktijdenenwerkzaamheden?Bijons opEindhovenAirportisgeendaghetzelfde!SolliciteerdanopdevacatureBeveiligerEindhovenAirport(opleiding +baan)(fulltimeenparttime)!

CONCEPT

AlsbeveiligeropEindhovenAirportdraagjebijaaneenveiligNederland.Samenmetjecollega’sindebeveiliging zorgjedatelkepassagierveiligopreiskan.Hetteambestaatuiteengezelligegroepcollega’seniszodaniggroot, datjeookregelmatigmetanderemensenwerkt.Teldaardediversiteitaanpassagiersvanuitdehelewerelden deverschillendewerkzaamhedenbijopenjehebtalleingrediëntentepakkenvooreenleukeenafwisselende baan(fulltimeenparttime)!Elkecollega,beveiligerenpassagierheeftzijneigencultuur,normenenwaarden. TochishetbelangrijkdatiedereenopdezelfdewijzewordtbehandeldengecontroleerdopEindhovenAirport. Samenmetjecollega’sindebeveiligingcontroleerjedepassagiersenhun(hand)bagageopgevaarlijkestoffen ofvoorwerpen,zoalswapensenexplosieven.Dankzijjoualsbeveiligerkomtgeenenkelgevaarlijken/ofillegaal voorwerpvoorbijdesecurity-checkenstaptiedereenmeteengerustgevoelhetvliegtuigin.

Klinktditjeallemaalalsmuziekindeoren?Mooi!Woonjeineenstraalvan40kmvanEindhovenAirportenkun jegemakkelijkmethetOVofandervervoerdeluchthavenbereiken?Wathoudjenogtegen?Solliciteerdirectop devacatureBeveiligerEindhovenAirport(opleiding+baan)!

Ditbiedenwijjou:

• Eencontractvoor20-30uurperweekbinnendebeveiliging.

• Eenuurloonvan € 17,83.

• Vroegeopkomstvergoedingvan35%!

• Naastjesalarisontvangjeonderandere:vakantiegeld,onregelmatigheidstoeslag(10%,20%en35%),eneen eindejaarsuitkeringvan2,01%.

• Uitzichtopeenvastcontract.

• Eenvolledigbetaaldeopleidingtotbeveiliger(MBO2).

• Opleidingenentrainingendievoorjoubetaaldworden.

• Reiskostenvergoeding.

• 24vakantiedagen(o.b.v.eenfulltimedienstverband).

• Eenuitstekendepensioenregeling.

• HetkosteloosenvrijblijvendvolgenvanonlinetrainingenindeOnlineAcademy.

• Kortingopeensportschoolabonnementendiverseanderepersoneelsvoordelen!

• Benjijaangenomen?EnkenjijnogeenkandidaatdieookeenmatchismetG4S?Danontvangjeeen aanbrengbonusvan € 500netto!

Ditvragenwe:

• 24/7flexibeleinzetbaarheid(dag-,avond-,nacht-enweekenddiensten)enjebentinstaatom24/7deluchthaven tebereiken.

• Eengerichtemotivatievoorhetvakbeveiliging.

• Afgerondevooropleidingvanminimaalvmbo-T

• Jebentwoonachtigbinneneenstraalvan40kmvanEindhovenAirport.

• GoedemondelingebeheersingvandeNederlandseenEngelsetaal.

• Jehebtgeenstrafrechtelijkverleden(bijgeblekengeschiktheidvolgteenAIVDantecedentenscreening)en jebentdeafgelopen8jaarwoonachtiggeweest,enhebtingeschrevengestaan,inNederland.

• Bereidheidomeenpersoonlijkheids-encapaciteitentesttemaken.

Sollicitatieprocedure

1 Solliciteer – Wanneerjehebtgesolliciteerd,neemteenrecruiterzospoedigmogelijkcontactmetjeop

2 Telefonischeintake – Stelaljevragenaanonsenwekijkensamenofditdeuitdagingisvoorjou!

3 Onlineassessment – Eenpersoonlijkheidstesten/ofcapaciteitentest.Deprocedurekanverschillenpervacature. Wijzullenjeinformerentijdensheteerstecontact!

4 Eerstegesprek – Eengesprekoplocatieenmisschienjouwtoekomstigemanager!

Bron:werkenbijg4s.nl.

Opdracht7 Externwerven

Erbestaanveelverschillendemethodenomexternnieuwemedewerkerstewerven.Welkewervingsmethodezou jekiezenindevolgendetweesituaties?Legjeantwoorduit.

a. Situatie1:Erisbinnenjeafdelingmeerwerktedoendanvoorheenenditlijktvoorlopigookzoteblijven.Je zoektdaaromeennieuwemedewerkeromjeteamteversterken.Jewiltdatdezezosnelmogelijkkanbeginnen. Jebudgetvoorhetwervenisbeperkt.

b. Situatie2:Jewerktbijeengroteorganisatiediedekomendejarennogverdergaatgroeien.Uithet personeelsplanblijktdatookbinnenjouwafdelingopdemiddellangetermijnextramedewerkersnodigzullen zijn.Jezulttegendietijdbehoeftehebbenaannieuwemedewerkersmetenzonderervaring.

Opdracht8 Wervennieuwemedewerker

Kieseenfunctiebinnenjeeigenafdelingofteam.Alsjevoordezefunctieeennieuwemedewerkermoestzoeken, hoezoujedatdanaanpakken?

a. Kiesjevoorinternofexternwerven?Legjeantwoorduit.

b. Welkeonlineofofflinewervingsmethodezoujegebruiken?Eencombinatievanmethodenisookmogelijk. Legjeantwoorduit.

Opdracht9 Creatiefwerven

Sommigeorganisatieskiezenervooromopeencreatieveofludiekemaniernieuwemedewerkerstewerven.

a. Zouditgeschiktkunnenzijnvoorhetwervenvanpersoneelvoorjouwafdeling?Legjeantwoorduit.

b. Bedenkzelfeencreatievewervingsmethodevoorjouworganisatieofafdeling.Bedenkeerstwelkdoeljeermee wiltbereiken.Beschrijfvervolgensjouwmethode.Leghierbijuithoejejegesteldedoelermeebereikt.

2.4Werving-enselectieproces:selectie

Alsjejevacatureteksthebtgeplaatstofopeenanderemanierkandidatenhebtgeworven,krijgjewaarschijnlijk meerderesollicitatiesbinnen.Jebegintdanmethetselectieproces.Hetselectieprocesbestaatuitdevolgende stappen:

1.selectiecriteriaopstellen

2.kandidatenselecteren

3.selectiegesprekkenvoeren

4.eenkeuzemaken.

1.Selectiecriteriaopstellen

Omeenselectietekunnenmakenuitdesollicitatiesmoetjewetenwatje selectiecriteria zijn.Ditzijnde eigenschappenwaaraaneenkandidaatiniedergevalmoetvoldoenomgeschikttezijnvoordefunctie.Deze criteriagaanoverdegevolgdeopleiding,dewerkervaring,enpersoonlijkeeigenschappenenvaardighedenvan dekandidaat.Jeleidtjeselectiecriteriaafvandefunctieomschrijvingenhetfunctieprofieldatjehebtgebruikt bijhetopstellenvandevacature.

Voorbeeldselectiecriteria

Anneisleidinggevendebijeenkinderdagverblijf.Zezoekteennieuwepedagogischmedewerker.Zeheefteen lijstmetselectiecriteriaopgesteld:

• afgerondeopleidingtotpedagogischmedewerker (niveau3)

• minimaalvijfjaarervaringalspedagogisch medewerkerineensoortgelijkeopvanglocatie

• minimaaldriejaarervaringinhetbegeleidenvan kinderenmeteentaalachterstand

• kangoedsamenwerken

• kanheldercommuniceren

• isflexibelinzetbaar

• inbezitvanrijbewijsBeneigenvervoer.

2.Kandidatenselecteren

Meestalsolliciterenkandidatenmeteencveneenmotivatiebrief.Een cv(curriculumvitae) iseenoverzichtvan deopleidingenenwerkervaringvandekandidaat,vaakaangevuldmetoverigevaardigheden.Grotereorganisaties makenvaakgebruikvanonlinesollicitatieformulieren.Kandidatenvullendaneenaantalstandaardvragenin, bijvoorbeeldoverhunopleidingenwerkervaring.Vooralbijgroteaantallensollicitatiesisdithandig,omdatje daninéénkeerallesollicitatieskuntselecterendieaanbepaaldeeisenvoldoen.Sommigekandidatensolliciteren opeenopvallende,creatievemanier.Bijvoorbeelddooreenfilmpjetemakenoverzichzelf.

Sollicitatiesscreenen

Jebegintmethetscreenenvandesollicitaties.Opiedereadvertentiereagerenookmensendienietvoldoenaan deeisen.Legdezebrievendirectnalezingterzijdeenschrijfdezemenseneenvriendelijke,maarduidelijke afwijzing.

Alsjeveelsollicitatieshebtontvangen,bedenkdaneerstwelkeselectiecriteriahetmeestvanbelangzijn, bijvoorbeeldeenbepaaldeopleidingofeenminimumaantaljarenwerkervaring.Kijkvoordatjedebrievengaat lezenindecv’swiewelenwienietaandezecriteriavoldoenenmaaktweestapels.Aankandidatendieniet voldoenaandezecriteria,hoefjedanverdergeentijdtebesteden.

Eenselectiemaken

CONCEPT

Vervolgensbekijkjedesollicitatiesvanserieuzekandidatenuitgebreider.Eenkeuzemakenuitdesollicitatiesis nietaltijdevengemakkelijk.Sommigekandidatenkunnenzichzelfnueenmaalbeterverkopendanandere.Let daaromvooralopfeitendiekunnenaantoneninhoeverredekandidaatvoldoetaandefunctie-eisenenhoesterk demotivatieisomvoorjouworganisatietegaanwerken.

Tipsbijhetselecterenvankandidaten

1.Eersteindrukbriefencv.

Hoedebriefenhetcveruitzien,zegtveeloverdesollicitant.Bevatdebriefbijvoorbeeldtaalfouten,isdebrief snelgeschrevenofontbrekenergegevens?Natuurlijkzijntaalbeheersing,communicatievevaardighedenen nauwkeurigheidnietvoorelkefunctieevenbelangrijk,maaralsdezeeigenschappenwelbelangrijkzijn,ishet goedhieroptelettenindebrief.

2.Hoeorigineelisdesollicitatiebrief?

Sommigewerkzoekendensolliciterenopeenfunctiezonderdatzeechtgeïnteresseerdzijnindeorganisatieof defunctie.Zevoelenzichminofmeerverplichttesolliciterenenverstureneenstandaardbrief.Ditkunjesignaleren alsdekandidaatnietspecifiekaangeeftwaaromhijjuistindezefunctieendezeorganisatiegeïnteresseerdis.

3.Leestussenderegelsdoor.

Interessantzijndeontbrekendegegevensineenbriefofcv.Somsisereenhiaatindeopsommingvanwerkervaring ofopleiding.Somsishetonduidelijkofeensollicitanteenbepaaldeopleidingen/ofcursussendiesamenhangen metdefunctie,welofnietheeftgevolgd.Hetisbelangrijkhierineeneventueelsollicitatiegespreknaartevragen.

4.Laatjenietverblinden.

Sommigesollicitantenkunnenzichzelfgeweldigverkopenterwijlzeeigenlijkhelemaalnietaandefunctie-eisen voldoen.Houddaaromdefunctie-inhouden-eisensteedsinjeachterhoofd.

5.Sommigebrievenencv’skunnenjeaanhettwijfelenbrengen

Ingevalvantwijfelishetbeterteveeldanteweinigkandidatenuittenodigenvooreengesprek,zodatjedebeste kandidaatnietmist.Jekuntookenkelekandidatenuitnodigenvooreenkortinformeelgesprekofhentelefonisch benaderenomextrainformatietekrijgen.Hebjeergveelkandidaten?Danhebjewaarschijnlijkookgenoeg kandidatenoverwiejenietofmindertwijfelt.

6.Houdtwijfelgevalleninportefeuille

Roepnooitonnodigveelkandidatenop.Houdookkandidatendieeengoedetweedekeuszoudenzijnin portefeuille.Wanneerdelopendesollicitatiegesprekkengeengeschiktekandidaatopleveren,kunjemisschien indeportefeuillealsnogeengeschiktekandidaatvinden.Ditbespaartjeeenhelenieuwesollicitatieprocedure. Indepraktijkkomthetnogaleensvoordatveelbelovende ’tweedekeuskandidaten’ tochaangenomenworden.

7.Verzamelonafhankelijkeinformatie.

CONCEPT

Voereenselectienietalleenuit.Laatverschillendemedewerkersdebrievenencv’slezenendezeonafhankelijk vanelkaarbeoordelenopdefunctie-eisen.Zokomjetoteenzoobjectiefmogelijkoordeeloverdegeschiktheid vandekandidaten.

8.Maakeenmatrix

Alsjenietteveelsollicitantenhebt,kunjeeenmatrixmaken.DitdoejedooropeenA4’tjeverticaaldefunctie-eisen tevermeldenenhorizontaaldenamenvandesollicitanten.Metmintekens,nullenenplustekensturfjebijiedere kandidaatinhoeverredezevoldoetaandefunctieomschrijving.Jenodigtdekandidatenmetdebestescoresuit vooreengesprek.

Voorbeeldvaneenmatrix:

Afgerondeopleidingtotelektromonteur

Minimaaldriejaarervaringalselektromonteur

Heeftervaringmetaansturenvaneenteam

Sommigebedrijvenkiezenervooromdesollicitanten nietmeteenuittenodigenophetkantoorvande organisatie.Zehoudendaneenkennismakingsgesprek viabijvoorbeeldTeamsofZoom.Inditgesprekkrijgen zealeengoedeindrukvandesollicitantenenkunnen zebijvoorbeeldvragennaarextrainformatie. Tegelijkertijdisditgesprekeengoedmiddelomte kijkenofiemandechtgemotiveerdisomvoorjouw organisatieaandeslagtegaan.

3.Selectiegesprekkenvoeren

Voordatjesollicitatiegesprekkengaatvoeren,bereidjejegoedvoor.Vervolgensnodigjekandidatenuitenvoer jedegesprekken.Erwordenmeestalmeerdererondesgeorganiseerd.Hethangtvandefunctieafhoeveelrondes datzijn.Meestalgeldt:hoehogerdefunctie,hoemeersollicitatierondes.Voorsommigefunctieskunjekandidaten eenassessmentlatenuitvoeren.Ditiseentestofopdrachtofeenreeksvantestsofopdrachtenwaarmeede kandidaatmoetlatenzienofhijbepaaldevaardighedenbeheerst.Totslotmaakjeeenkeuzeuitdekandidaten.

Gesprekvoorbereiden

Eensollicitatiegesprekheeftverschillendedoelen:

• Jewilteengoedeindrukkrijgenvandepersoonlijkheidvandekandidaat.

• Jewiltinformatieuitdebriefofhetcvaangevuldkrijgen.

• Jewiltdekandidaateengoedbeeldgevenvandefunctieendeorganisatie.

CONCEPT

Injevoorbereidingbedenkjewelkevragenjewiltstellenomdekandidaattelerenkennenenontbrekende informatieteachterhalen.Jebedenktookwatjedekandidaatprecieswiltvertellen.Jegebruiktdezelfdevragen ingesprekkenmetverschillendekandidaten.Opdiemanierkunjedeantwoordenachterafmetelkaarvergelijken.

Kandidatenuitnodigen

Deuitnodigingdiejedekandidaatstuurt(meestalviae-mail)iskortenduidelijkenbevatdevolgendeinformatie:

• depersonenenhunfunctiedienamensdeorganisatiebijhetgesprekaanwezigzijn

• hetadreswaarhetgesprekplaatsvindt,inclusiefroutebeschrijving

• hoelaathetgesprekbegintenhoelanghetongeveerzalduren.

Meestalduurteensollicitatiegesprekongeveereenuur.Dithangtmedeafvandefunctiewaarhetomgaat. Meestalduurteengesprekietslangeralshetomeenzwarefunctiegaatenkorteralshetomeenlichtefunctie gaat.Zorgdatje,alsjemeerderekandidatenopééndagspreekt,tussendegesprekkendooreenkortepauze inplant.Zokunjenaafloopvanelkgesprekdirectjeeersteindrukkennotereneneventueleuitloopopvangen.

Sollicitatiegesprekvoeren

Eensollicitatiegesprekverlooptindriefasen.

1.Introductiefase

Jebegintmetdekandidaatopzijngemaktestellen,bijvoorbeeldmeteenpraatjeoverietsonbelangrijks.De kandidaatzalopenereneerlijkeropjevragendurvenreagerenalshijzichopzijngemakvoelt.Vervolgensstellen depersonendienamensdeorganisatiebijhetgesprekaanwezigzijnzichaanhemvoor.Meestalzijnertwee personenvanuitdeorganisatiebijhetgesprekaanwezig:jijalsleidinggevendeenbijvoorbeeldiemandvande personeelsafdelingofeenvandemedewerkersuitjeteam.Totslotverteljeindezefasehoehetgesprekis opgebouwdenhoelanghetgesprekgaatduren.

2.Informatiefase

Indezefasegeefjedekandidaatkortinformatieoverdeorganisatie,hetteamendefunctie.Vervolgensstelje devragendiejehebtvoorbereid.Jevraagtookdooropdeantwoordendiedekandidaatgeeft.Totslotgeefje dekandidaatdekansomjouvragentestellen.Maakaantekeningentijdenshetgesprek.Zekeralsjemeerdere gesprekkenachterelkaarvoert,kunjenooitallesonthoudenwaterisbesproken.

3.Afrondingsfase

Alsiedereenzijnvragenheeftkunnenstellen,vatjehetgesprekkortsamen.Vraagnaardeeersteindrukvande kandidaat.Hetisnamelijkprettigomnualtewetenofdekandidaatpositiefisoftwijfelt.

CONCEPT

Eventueelgeefjezelfookalaanwelkeindrukjevandekandidaathebt.Zegechternognietofjehemwelofniet geschiktvindt.Jewiltimmersnogmetjecollegaoverleggenwatjullievandekandidaatvindenenjewilthem nogvergelijkenmetjeanderekandidaten.Verteltotslothoedeverdereprocedureeruitziet.Volgternogeen gespreksronde?Wanneerhoortdekandidaatofhijnogeenkeerlangsmagkomen?

DeSTARR-methode

Eengoedemethodeomtoetepasseninhetsollicitatiegesprekisde STARR-methode.Jevraagtdekandidaat naargedragsvoorbeeldenuithetverleden.Hiermeekunjebeoordelenofhijhetgedragvertoontdatpastbijde functie.

Inspiratiefilmpje:sollicitatiemetdeSTARR-methode

S: Situatie

Jegeefteenvoorbeeldvaneenprobleemsituatieensteltdaarovervragenaandekandidaat.Heefthijdezesituatie aleensmeegemaakt?Watwasdeaanleidingvoordegebeurtenis?Watwasderolvandekandidaatopdat moment?

T: Taak

Jehebtdesituatievanhetprobleemhelder.Nuvraagjewelketaakdekandidaathad.Watmoesthijprecies doen?Watwerdervanhemverwacht?Watwarenzijnverantwoordelijkhedenenbevoegdheden?

A: Actie

Jevraagtwelkeactiedekandidaatheeftondernomenomhetprobleem(desituatie)optelossen.Hoeheefthij zijntaakaangepakt?Watheefthijfeitelijkgedaan?

R: Resultaat

Jevraagtwelkresultaatofeffectdekandidaatheeftbereiktmetzijnactie.Hoesuccesvolwasdeactie?

R: Reflectie

Eventueelkunjedekandidaatvragenwathijinhetvervolganderszouwillendoen.Jekuntdankijkenofhij geleerdheeftvanzijngedrag.

ErzijnverschillendepuntenwaaropjekuntlettenbijdeSTARR-methode.Hetisbelangrijkdatheteenvoorbeeld betreftuiteenrecentverleden.Jewiltnamelijkeenbeeldkrijgenvanwiedekandidaatnuis.Hetvoorbeeldmoet ookduidelijkzijn.Alshetvoorjounietduidelijkiswatdesituatiewas,welketakendesollicitanthad,welkeacties hijheeftondernomenenwathetresultaatvanzijnhandelenwas,danmoetjehieroverdoorvragen.Hetisbelangrijk ombijdieenesituatieteblijven,hiermoettijdenshetbesprekenvaneenprobleemnietvanafgewekenworden. Hetisbelangrijkdatjezoneutraalmogelijkreageert.Probeerniettelatenblijkenwatjouwmeningis.Daarmee zoujekunnenbeïnvloedenwatdekandidaatvervolgensvertelt.

VoorbeeldvragenSTARR-methode

• Kunjeeenvoorbeeldgevenvaneensituatiewaarinjemoestsamenwerkenmeteencollegametwiehet botste?(situatie)

CONCEPT

• Watwasjouwtaak?(taak)

• Wathebjegedaan?(actie)

• Hoegingjemetdesituatieom?(actie)

• Hoereageerdejecollega?(resultaat)

• Watwasheteffecthiervan?(resultaat)

• Watzoujedevolgendekeerandersdoen?(reflectie) Vragendiejemoetvermijden,zijnvragendiejealleenmetjaofneekuntbeantwoorden.Ditnoemjegesloten vragen.

Naheteerstegesprek

Naafloopvanhetgesprekoverlegjemetdecollegadieookaanwezigwaswatjullievandekandidaatvinden. Ookwerkjejeaantekeningenuit.Eenhandigemethodeomalleinformatieopeenrijtekrijgenishetgebruikvan eenbeoordelingsformulier.Datmaakjevantevorenzelf.Hierinlaatjedevragenterugkomendiejehebtvoorbereid. Dezeleverenimmersdeinformatieopwaaropjedekandidaatbeoordeelt.Alsjejebeoordelingsformulierzo maaktdatjeperonderdeeleenscorekuntgeven,kunjejebeoordelingenvandekandidatennaafloopvande helegespreksrondegemakkelijkmetelkaarvergelijken.

Tweedegespreksronde

Vaakvolgtereentweedegespreksronde.Nadeeerstegespreksrondewijsjedekandidatenafdiehetminstaan jeselectiecriteriavoldoen.Metdeoverigekandidatenvoerjeeentweedegesprek.Jesteltindezerondeandere vragen.Jeconcentreertjebijvoorbeeldopdepersoonachterdekandidaatinrelatietotdegesteldefunctie-eisen ofjegaatdieperinopzakendiejezijnopgevallentijdensheteerstegesprek.Ookkunjetijdensditgesprekvragen naareensalarisindicatie.Ditishetsalarisdatdekandidaatzouwillenverdienen.Hetisbelangrijkomditalvast teweten.Hetiszondealsjevooreenkandidaatkiestenlaterblijktdatjehetnietmethemeenskuntworden overhetsalaris.Bijdetweederondevraagjeeenanderecollegaomdeeltenemen.Jehebtdanmeermeningen overdekandidatenenjekuntmetmeerpersonenoverleggenoverdebestekeuze.Ookishetprettigvoorde kandidaatomverschillendemedewerkerstehebbenontmoet.Hijkanzichdaneenbeterbeeldvormenvande sfeerindeorganisatie.

Assessmentsafnemen

Insommigeselectieproceduresishethandigomdekandidaateenassessmenttelatendoen.Een assessment is eentestofopdracht,ofeenreekstestsofopdrachten,waarmeejekunttestenofdekandidaatdeeigenschappen bezitwaarnaarjeopzoekbent.

Jekuntassessmentsafnemenomkennisofvaardighedentemeten,ofominzichttekrijgenindepersoonlijkheid vandekandidaat.Jelaateenkandidaatbijvoorbeeldeenvragenlijstinvullenoverpersoonlijkekenmerken.

Vaardighedentestjemeteenpraktischeopdracht,zoalseenrollenspel,presentatieofdeontwikkelingvaneen product.

Jeorganisatiekaneenassessmentzelfuitvoeren,maarditkanookwordenuitbesteedaaneengespecialiseerd adviesbureau.Ditgebeurtvooralalshetgaatomcomplexetests,zoalspersoonlijkheidstests.

4.Eenkeuzemaken

Uiteindelijkmaakjeeenkeuzevooreenkandidaatdiezoveelmogelijkvoldoetaandevantevorenopgestelde selectiecriteria.Jebaseertjebeslissingopeenaantalbronnen:

• Jebeoordelingsformulieren. Hierophebjeperkandidaataangegeveninhoeverrezeaandeselectiecriteria voldoen.

• Hetoverlegmetjecollega’sdieookbijdegesprekkenaanwezigwaren. Zijhebbenmisschienandereaspectenopgemerktdanjijenoverlegzorgtdanvooreencompleterbeeldvan dekandidaat.

• Jeeigengevoel. Ofdekandidaataandeselectiecriteriavoldoetisbelangrijk,maarjemoetookeengoed gevoelhebbenbijdepersoondiejehebtgesproken.Jemoetimmersmethemgaansamenwerkenende kandidaatmoetgoedinhetteampassen.Somsiseenkandidaatdieinhoudelijknogwatmoetleren,maar weldejuistepersoonlijkeeigenschappenheeft,eenbeterekeuzedaniemanddieallesalweetmaarnietin hetteampast.

Alsjeeenkeuzehebtgemaakt,steljeallekandidatenhiervanopdehoogte.Ditdoejemeestaltelefonisch.Geef dekandidatendiejeniethebtgekozenduidelijkeargumentenvoorjeafwijzing.Bedankhenookvoordegetoonde belangstellingindeorganisatie.Eenvriendelijkeenduidelijkeafwijzingzaldereputatievanjeorganisatieniet snelschaden,maareenbotteenonduidelijkeafwijzingwel. Ookkunjevragenofjedegegevensvandekandidaatnoginjepersoneelsarchiefmagbewarenvooreventuele toekomstigevacatures.

Metdekandidaatdiejehebtgekozenmaakjeeenvervolgafspraakomdearbeidsvoorwaardentebesprekenen alleadministratievezakenteregelen.

Gelijkebehandeling

Bijhetselecterenvaneennieuwemedewerkermoetje jehoudenaande Algemenewetgelijkebehandeling (AWGB).Dezewetschrijftgelijkebehandelingvoorbij hetaanbiedenvanwerk,huisvesting,goederenen diensten.Dewetverbiedtdateronderscheidwordt gemaaktopgrondvangodsdienst,levensovertuiging, politiekegezindheid,ras,geslacht,zwangerschap, nationaliteit,seksuelegerichtheidofburgerlijkestaat.

Dezewetwordtaangevuldmetsoortgelijkewettenvoor anderedoelgroepen:

• Wetgelijkebehandelingopgrondvanhandicapof chronischeziekte(WGBH/CZ):dezewetverbiedt discriminatievanwegeziekteofhandicap.

• Wetgelijkebehandelingopgrondvanleeftijdbijdearbeid(WGBL):dezewetverbiedtdiscriminatievanwege eentehogeoflageleeftijd.

Voorbeeld

Robisleidinggevendeopdemeldkamerbijeenbeveiligingsfirma.Eenvanzijnmedewerkersheeftontslaggenomen enRobzoekthiervoorvervanging.Eenvandekandidatenheeftveelervaringmetpreciesdejuisteprogramma’s. Robisenthousiastoverhaar,totdatzijaanheteindvanhetgesprekverteltdatzenetdriemaandenzwangeris. Robheeftgeenzinomovereenaantalmaandenweervervangingtemoetenregelentijdenshaarverlof,dus nodigthijhaarnietuitvooreentweedegesprek.

Ditisdiscriminatieopgrondvanzwangerschap.Datmagniet.

CONCEPT

Degelijke-behandelingswettenlatenwelruimtevoor positievediscriminatie.Ermagbijvoorbeeldonderscheid gemaaktwordennaarnationaliteitofgeslachtalshetdebedoelingisomongelijkheidtussengroepente verminderenofopteheffen,ofwanneereenbepaaldeeigenschapnueenmaalnodigisvoorhetgoedkunnen uitvoerenvandefunctie.Ditmagalleenwanneerersprakeisvangelijkegeschiktheidvandekandidaten.

HoudjeaandeAWGB.

Voorbeeld

Mirtelyisleidinggevendebijdeklantenservicevaneenwoningcorporatie.Zeisopzoeknaareennieuwe medewerker.Mirtelyvindthetbelangrijkdatiedereenopdearbeidsmarktgelijkekansenkrijgtenpastditprincipe zelfooktoe.Natweegespreksrondeszijnertweekandidatenovergeblevendieevengeschiktzijnvoordefunctie. Eenvanhenisinvalideenzitineenrolstoel.Mirtelyweetdatdezekandidaatbijanderebedrijvenminderkans zalmakenenneemthaarjuistdaaromaan.

Ditispositievediscriminatie.Datmagwel.

Sollicitatiecode

Deorganisatieendesollicitanthebbentijdenshetwerving-enselectietrajectverschillenderechtenenplichten diezijnvastgelegdineen sollicitatiecode.Hetdoelvandezecodeishetcreërenvaneenzoeerlijkenopen mogelijkebehandelingvansollicitantentijdenswerving-enselectieprocedures.Decodeomvatdebasisregels waaraanwerkgeversensollicitantenzichmoetenhoudenbijdewervingenselectievannieuwpersoneelenbij devervullingvanvacatures.

Enkelevoorbeeldenvanregelsuitdesollicitatiecodezijn:

• Jemoetdesollicitantvollediginformerenoverdesollicitatieprocedure.

• Jemoeteerlijkzijntegendesollicitantalsjeoverjeorganisatievertelt.

• Jemagalleeneisenstellenaanpersoonlijkekenmerkenwanneerdezevanbelangzijnvoordefunctie.

• Jemoethetduidelijkaangevenwanneerjeeenvoorkeursbeleidvoertvoorbijvoorbeelddeleeftijdvande kandidaten.

JekuntdevolledigecodeterugvindenopdewebsitevandeNederlandseVerenigingvoorPersoneelsmanagement &Organisatieontwikkeling(NVP),nvp-plaza.nl.

Opdracht10 Kandidatenselecteren

a. Watisvooreenorganisatieeenvoordeelvanhetgebruikvanonlinesollicitatieformulieren?

b. Beschrijfineenpaarzinnenhoedescreeningvansollicitatiesverloopt.

Opdracht11 Selectiegesprekken

a. Leguitwateenassessmentis.

b. Watzijndedriedoelenvaneensollicitatiegesprek?

c. Eensollicitatiegesprekverlooptindriefasen.Welkefasenzijndat?

CONCEPT

d. WaaromishethandigomtijdenssollicitatiegesprekkendeSTARR-methodetegebruiken?

e. WaarmoetjeoplettenalsjetijdenseensollicitatiegesprekdeSTARR-methodegebruikt?Noteervierdingen.

Opdracht12 Selectiecriteria

Bekijkjeantwoordbijopdracht6Functiebeschrijvingnogeens.

a. Bedenktienselectiecriteriabijdefunctiebeschrijvingenhetfunctieprofieldatjehebtgemaakt.

b. Welkedriecriteriavindjehetbelangrijkstalsjeeennieuwemedewerkermoetaannemenvoordezefunctie? Legjeantwoorduit.

c. Stel,jegaatopzoeknaareennieuwemedewerkervoordefunctieuitdevorigevraag.Welkedrievragenwil jedesollicitanteniniedergevalstellen?DenkaandeSTARR-methode!

Opdracht13 Traditioneelsollicitatiegesprek

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Waaromhettraditionelesollicitatiegespreknietwerkt

Sollicitantenliegen,werkgeverszittenvolvooroordelen.Waaromerbeteremanierenzijnommensenaante nemendaneensollicitatiegesprek.

'Verteleenswatoverjezelf','Watzijnjegoedeenslechteeigenschappen'of'Waarziejejezelfovervijfjaar?'Met ditsoortvragenproberenbedrijvendejuistekandidaatvoordebaanteselecteren.'Helemaalfout',zegtRon Friedman,auteurvanhetboek Thebestplacetowork.Volgenshemliegtmaarliefst81procentvandemensen tijdenseensollicitatiegesprek.

Deredendatzeliegenisvrijsimpel,hetisdeenigemanieromdebaantekrijgen.Stel,jepotentiëlebaasvraagt jounaarjeincasseringsvermogen.Uitdievraagblijktdatditbelangrijkis.Dangajenatuurlijknietantwoorden datjevrijlangetenenhebteninjehuidigebaanalruziehebtgemaaktmetdehalveafdeling.Nee,jeverzinteen politiekcorrectantwoordoversamenwerkenendatjeheteigenlijkaltijdmetiedereengoedkanvinden.Het resultaatisdatgesprekkenvooraleenuitwisselingzijnvanstandaardantwoorden,waariedereentevredenmee is.

Vooroordelen

Naastalleleugensdieoverenweerwordenverteld,zijnernoganderemanierenwaardooreensollicitatiegesprek nietleidttotdejuistekandidaat.Datkomtdoordemanierwaaroponsbreinwerkt,zegtFriedman.Wehebben namelijkonbewustevooroordelenalswemetmensenpraten.

1.Mensendieergoeduitzienwordengezienalsmeercompetent,intelligenterenbetergekwalificeerddan hunminderaantrekkelijkecollega’s.Ondanksdatzedatobjectiefgeziennietzijn.

2.Aanlangemensenwordenmeerleiderschapskwaliteitentoegeschrevendanaankleinemensen.Ditgeldt vooralvoormannen.Ookzijnerveeldatadieonderschrijvendatmensendielangerzijnookmeerverdienen.

3. Mensenmeteenlagestemwordengezienalssterker,integerderenbetrouwbaarder.Ondanksdatwedenken datweobjectiefzijn,zorgtonsbreinervoordatweweldegelijkbeïnvloedworden.Zostellenweeenkandidaat waarvanwedenkendatdezeextravertis,devraag: ‘Verteloverjeervaringeninhetleidenvangroepen.’ Een alsintrovertgezienekandidaatkrijgtdevraag: ‘Voeljejecomfortabelbijhetleidenvangroepen?’ Klein verschil,maardemanierwaaropdevraaggesteldwordt,zorgtervolgensFriedmanvoordathetantwoord aansluitopdevooroordelendiedeintervieweralhad.

Audities

CONCEPT

Hoemoetenweditprobleemoplossen?Doorhetsollicitatiegesprekafteschaffenentekiezenvoorbaanaudities, vindtFriedman.Netzoalseenmuzikantofeenacteurbeoordeeldwordtdoorhemofhaartelatenzienwaarhij ofzijgoedinis,zozoudenanderesollicitantenookaangenomenmoetenwordenophunkwaliteitenennietop hunvaardighedenomeenaantalvragentebeantwoorden.

Duslaatdewebdesignereenpaginamaken,deverkoopmedewerkereenverkooppresentatiegevenenje communicatiemedewerkereenpersberichtschrijven.

Samenwerken

Friedmangeeftinzijnboekvoorbeeldenvanbedrijvendiehetandersdoen.SoftwareontwikkelaarMenlo InnovationsuitMichiganlaatsollicitanteningroepenvan50binnenkomen.Zewordeningedeeldinduo’sen

krijgeneentaaktevolbrengen.Intotaalmoetenzeinverschillendesamenstellingendrieopdrachtenuitvoeren. Doorderecruiterswordtnietalleengekekennaardemanierwaaropdetaakwordtvolbracht,maarookdemanier waaropdesollicitantensamenwerkenendemanierwaaropdekandidatendebesteeigenschappeninhunpartner naarvorenbrengen.

Nadezerondebesluitenallemedewerkerswelkesollicitantenzegraagterugzien.Detweederondewerkende kandidatensamenmettweemedewerkersaaneenechteklant.Wiedaarnaoverblijftmagdriewekenbetaald opproefkomenwerken.

Skypechat

OokbijAutomattic,hetbedrijfachterWordPresswordenpotentiëlemedewerkersgescreenddoorzemeetelaten werken.Kandidatenlopengedurendeeenperiodevandrietotachtwekenmeeindefunctiediezemogelijkgaan bekleden.Iedereenverdient25dollarperuur,ofhetnouomeennieuweceoofeenklantenservicemedewerker gaat.

Alserdaarnaeenmatchis,danvolgtereeninterviewmetdeceo.ViaSkypechat,waarbijdeceonietsweetvan dekandidaat,geenleeftijd,geslachtofervaring.Vandemensendiedezerondehalen,krijgt95procenteen contract.

mt.nl.

a. WaaromvindtRonFriedmanhettraditionelesollicitatiegesprekeenverkeerdeaanpakomeennieuwe medewerkerteselecteren?

b. Denkjedathijhieringelijkheeft?Legjeantwoorduit.

c. Welkeoplossingstelthijvoor?

d. Alsjijeennieuwemedewerkermoetaannemenvoorjeafdeling,zoujedanlievereensollicitatiegesprekvoeren ofeenmethodetoepassendieinhetartikelwordtgenoemd?Legjeantwoorduit.

Opdracht14 Positievediscriminatie

Bedenkeenvoorbeeldvaneensituatiewaarinpositievediscriminatieistoegestaan.

Opdracht15 Voorkomendiscriminatie

Discriminatietijdensdewervingenselectiegebeurtvaakonbewust.EenNederlandsewerkgeverisbijvoorbeeld onbewustgeneigdomsollicitatiebrievenvankandidatenmeteenniet-Nederlandsenaameerderopde‘nee-stapel’ teleggen.

Kunjijeenmanierbedenkenwaaropjeditkuntvoorkomen?

2.5Werving-enselectieproces:afronding

Devierdeenlaatstestapinhetwerving-enselectieprocesisdeafronding.Indezeafrondendefasehebjehet arbeidsvoorwaardengesprekmetjenieuwemedewerkerengaanjullieeenarbeidsovereenkomstaan.

Alsjeiemandhebtlatenwetendatdekeuzeophemisgevallen,volgtereen aanstellingsgesprek.Ditnoemje ookwelhet arbeidsvoorwaardengesprek.Inditgesprekbespreekjedelaatstedetailsvoordatde arbeidsovereenkomstwordtondertekend.

Arbeidsovereenkomst

Een arbeidsovereenkomst iseenmondelingofschriftelijkvastgelegdeovereenkomstwaarinderechtenen plichtenvandewerkgeverenwerknemerstaanvermeld.Bijvoorbeeldwelkwerkdemedewerkervoordewerkgever gaatverrichtenenwelkebeloningdemedewerkerkrijgt.Bijeenarbeidsovereenkomstisaltijdsprakevaneen gezagsverhouding:dewerkgeverisbevoegddemedewerkeraanwijzingentegevenoverdeteverrichtenarbeid. Dearbeidsovereenkomstwordtdoordemedewerkerendeleidinggevendevoorakkoordondertekend.De ondertekeningmaaktdeaanstellingformeel,maarletop:ookmondelingeafsprakenzijnrechtsgeldig!

Ineenarbeidsovereenkomststaaniniedergevaldevolgendeonderdelen:

Primaire,secundair,tertiairearbeidsvoorwaarden

Deafsprakendieeenwerkgeverenwerknemermetelkaarmakenoverdeomstandighedenwaarbinnenhetwerk plaatsvindt,noemjede arbeidsvoorwaarden.Hetzijndevoorwaardenwaarondereenmedewerkerzijnwerk verricht,duswathijervoorterugkrijgt.Jekuntonderscheidmakentussen:

• primairearbeidsvoorwaarden

• secundairearbeidsvoorwaarden

• tertiairearbeidsvoorwaarden.

CONCEPT

Primairearbeidsvoorwaarden

Primairearbeidsvoorwaarden zijnafsprakendiealtijdwordengemaakttussenwerkgeverenwerknemer.Ze gaanoverdeduurvandearbeidendebeloningdaarvoor,bijvoorbeeld:

• salaris

• aantaltewerkenurenenopwelkedagen

• werktijden(eventueelooktijdenvanpauzes)

• aantalvakantie-enverlofdagen

• overwerkvergoeding

• toeslagen(bijvoorbeeldvakantietoeslag).

Bijeenaantalvandezeafsprakenmoetdewerkgeverzichhoudenaaneenwettelijkvastgesteldminimum.Dit geldtbijvoorbeeldvoorhetloonenhetaantalvakantiedagenwaaropeenwerknemerrechtheeft.

Secundairearbeidsvoorwaarden

Deafsprakenovereventueleaanvullendefinanciële tegemoetkomingenbovenophetsalarisenextra regelingennoemjede secundaire arbeidsvoorwaarden Ditzijnbijvoorbeeld:

• opleidingsmogelijkheden

• kinderopvang(ofbijdrageindekostenervan)

• bijzonderevergoedingen(reiskosten,bonussen, dertiendemaand)

• collectieveziektekostenverzekering

• pensioen

• leaseauto.

Eenreiskostenvergoedingiseensecundaire arbeidsvoorwaarde.

Insommigesectorenishetmoeilijkomaangoed personeeltekomen.Werkgeversconcurrerendanmet elkaardoorextraaantrekkelijkesecundairearbeidsvoorwaardentebieden.Indebouwsectorisbijvoorbeeldveel behoefteaanvakmensen.Bouwbedrijvenkunnenhunmedewerkersdaneenluxeleaseautobelovenwaarmee demedewerkercomfortabelopelkebouwlocatiekankomen.

Tertiairearbeidsvoorwaarden

Sommigebedrijvenhanterennaastprimaireensecundairearbeidsvoorwaardenooktertiairearbeidsvoorwaarden. Ditzijnbedrijfseigenzakendieeenwerkgeverzijnmedewerkerskanbieden,maardielastigingeldzijnuitte drukken.Hetgaatvaakomzakendiebijdragenaanhetwelzijnvandemedewerker.Voorbeeldenvantertiaire arbeidsvoorwaardenzijneeneigenparkeerplaats,gebruikvaneenbedrijfsrestauranteneengrotekantoorruimte.

Soortaanstelling

Indearbeidsovereenkomstwordtookaangegevenwatvoorsoortovereenkomsthetis.Erzijnverschillende soortenarbeidsovereenkomstenofaanstellingen:

• vastearbeidsovereenkomst

• tijdelijkearbeidsovereenkomst

• nulurencontract.

Vastearbeidsovereenkomst

CONCEPT

Eenvastearbeidsovereenkomstheeftgeeneinddatum.Ditnoemjeookweleen arbeidsovereenkomstvoor onbepaaldetijd.Zonderexplicieteopzeggingdooreenvanbeidepartijenlooptdezeovereenkomstgewoon door.

Tijdelijkearbeidsovereenkomst

Bijeentijdelijkearbeidsovereenkomstspreekjeweleeneinddatumaf.Ditnoemjeookweleen arbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijd.Alsdeeinddatumisbereikt,eindigtdearbeidsovereenkomst automatisch,tenzijjedezeverlengtmeteennieuweovereenkomst.Ditmagjeechternietonbeperktdoen.Volgens deWetarbeidsmarktinbalans(WAB)geldtdatjeeenmedewerkermaximaaldriearbeidscontractenvoorbepaalde tijdmagaanbieden,meteengezamenlijkeduurvanmaximaaldriejaar.

Nulurencontract

Een nulurencontract iseenovereenkomsttussen medewerkerenwerkgeverwaarinnietwordt afgesprokenhoeveeluurergewerktmoetworden.Dit kanbijvoorbeelddeeneweekachtuurzijnendeweek eropveertiguur.Demedewerkerwerktalleenalshij opgeroepenofingeroosterdwordt.Eennulurencontract kangeldenvoorbepaaldeofonbepaaldetijd.Alsdeze arbeidsovereenkomstlangerduurtdan26weken,moet ditwelzijntoegestaandoordecao.

Freelanceovereenkomst

Indezorgsectorwordtveelgebruikgemaaktvan nulurencontracten.

Insommigegevallenwerkjenietmetpersoneeldatjeindienstneemtondereenarbeidscontract.Jekuntook werkenmetfreelancers.Eenfreelancerisiemanddienietinloondienstis,maareenopdrachtaanneemtvaneen opdrachtgever.Ditregeljemeteenfreelanceovereenkomst.Ineenfreelanceovereenkomstwordtdesamenwerking tussenopdrachtgeverenfreelancerbeschreven.Eenfreelanceovereenkomstisdusgeenarbeidsovereenkomst. Defreelanceriszijneigenbaas.Deafsprakenoverdeopdrachtwordenindeovereenkomstvastgelegd.

Soortdienstverband

Erbestaanverschillendesoortendienstverband.Hetsoortdienstverbandgeeftaanhoeveeluurperweekeen werknemerwerkt.Eenmedewerkerkaneendienstverbandhebbenvooreenvolledigewerkweekofvooreendeel daarvan.

Devolgendetermenwordenvaakgebruiktinverbandmethetaantaltewerkenuren:

• Een fulltimemedewerker werkteenvolledige werkweek(aantalurendatindecaoisafgesproken).

• Een parttimemedewerker werktminderdanhet aantalurendatindecaoisafgesproken,maar minimaal12uur.

• Een hulpkracht werkttussende2en12uurper week.

• Een oproepkracht werktopoproepbasis.Deze medewerkerwerktwanneerhet(meestal onverwacht)drukkerisdannormaalofvervangt iemanddiebijvoorbeeldziekis.

CONCEPT

Indefastfoodbranchewordtveelgebruikgemaaktvan hulpkrachten.

Overigeafspraken

Ineenarbeidsovereenkomstlegjeookafsprakenvastdienietgaanoverarbeidsvoorwaardenofhetsoort aanstellingofdienstverband.Dezeoverigeafsprakenkunnengaanover:

• proeftijd

• opzegtermijn

• VOG

• cao

• extravoorwaarden.

Proeftijd

Ineenarbeidsovereenkomstmoetjeaangevenhoelangdeproeftijdduurt.Een proeftijd iseenperiodeaanhet beginvandearbeidsovereenkomstwaarindewerkgeverendenieuwemedewerkerhetcontractkunnenopzeggen, metofzonderopgaafvanreden.Alsdemedewerkerbijvoorbeeldzijntakennietgoeduitvoertofgedragvertoont datnietpastindeorganisatie,dankunjedearbeidsovereenkomstontbinden.Inprincipehoefjejeredenenniet tevermelden,maarhetiswelzonetjesomdemedewerkertelatenwetenwaaromjeditbesluithebtgenomen. Lethierbijop:deredenmoetweltemakenhebbenmethetfunctionerenofdeklikmetdeorganisatie.Jemag eenproeftijdnietopzeggenalshetomeendiscriminerenderedengaat,zoalszwangerschapofreligieuze achtergrond.

Demaximaaltoegestaneduurvandeproeftijdiswettelijkvastgelegdenhangtafvandeduurvande arbeidsovereenkomst.

Duurvandearbeidsovereenkomst

6maandenofkorter

6maanden – 2jaar

Tijdelijkevervanging

Meerdan2jaarofonbepaaldetijd

Maximaleduurvandeproeftijd

Geenproeftijd

Maximaal1maand

Maximaal1maand

Maximaal2maanden

Eenproeftijdisopzichnietverplicht.Alsjeeenmedewerkerzonderproeftijdindienstwiltnemen,magdat.Maar alsjeweleenproeftijdafspreekt,moetjejeaandemaximaleduurhoudenzoalsindetabelstaat.Eenproeftijd vantweemaandennoemjede ijzerenproeftijd,omdatditdelangstmogelijkeproeftijdis.Allelangereproeftijden zijnnietig(onwettig).Ditbetekentdatdeproeftijddannietgeldigis:erisdanofficieelhelemaalgeensprakevan eenproeftijd.

Opzegtermijn

CONCEPT

Bijeenarbeidsovereenkomstvooronbepaaldetijdiseenwerkgeververplichtomeen opzegtermijn inde arbeidsovereenkomstoptenemen.Ditisdeperiodedieeenmedewerkernaopzeggingvandearbeidsovereenkomst nogmoetblijvenwerkenvoordeorganisatie.Alseenmedewerkerzijnarbeidsovereenkomstwilopzeggen,geldt eenwettelijkeopzegtermijnvanéénmaand,tenzijindearbeidsovereenkomstofcaoeenlangeretermijnis opgenomen.Eenopzegtermijnkorterdaneenmaandisniettoegestaan.Nietalleendewerknemer,maarookde werkgeverkaneenarbeidsovereenkomstbeëindigen.Dewettelijkeopzegtermijnvoordewerkgevermoetminimaal tweekeerzolangzijnalsdievandewerknemer.Deminimaleduurvandeopzegtermijnhangtafvanhoelang eenmedewerkerbijdeorganisatieindienstisgeweest. Minimaleduurvandeopzegtermijn Periodeindienst

15jaaroflanger

Ookineenarbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijdkunjeeenopzegtermijnopnemen,maarditisnietverplicht.

VerklaringOmtrenthetGedrag(VOG)

Indearbeidsovereenkomstkunjeafspreken datdemedewerkereenVOGmoet aanvragenvoordathijindienstkomt.VOG staatvoor VerklaringOmtrenthetGedrag. EenVOGiseenverklaringdatdepersoon geengedragheeftvertoonddateenbezwaar vormtvoorhetvervullenvaneentaakof functieindesamenleving.Hetgaaterhierbij omdateenpersoongeenstrafbarefeiten heeftgepleegd.Werkgeversvragen bijvoorbeeldomeenVOGwanneerde nieuwemedewerkergaatwerkenmet vertrouwelijkegegevens,metkwetsbare mensen,metgeldofkostbaregoederen.Bij sommigefunctiesisdenieuwemedewerker verplichtomeenVOGaantevragen, bijvoorbeeldalsleraar,medewerkerinde kinderopvang,taxichauffeur,bijdepolitie enindebeveiliging.

Eennieuwemedewerkerkaneenpapieren ofdigitaleVOGopvragenbijbijvoorbeeldde gemeente.Hiervoormoethijeenbepaald bedragbetalen.Jekuntafsprekendatjedit alswerkgeververgoedt.

VoorbeeldvaneenpapierenVOG.

Collectievearbeidsovereenkomst(cao)

CONCEPT

Behalvedearbeidsovereenkomstdiedemedewerkermetzijnwerkgeverafsluit,bestaatervaakeenovereenkomst dieopallemensenvaneenorganisatieofeenhelebranchevantoepassingis.Ditisde collectieve arbeidsovereenkomst,afgekortcao.Hetnutvandecaoisdatjenietmetaljemedewerkersaparteafspraken hoefttemaken.Ditscheelteenwerkgevertijd,maarzorgterookvoordatergeengroteverschillenin arbeidsvoorwaardenontstaantussenmedewerkersdievergelijkbaarwerkdoen.

Deafsprakendieindecaostaan,mogennooitinstrijdzijnmetdewet.Zokanhetminimumloonindecao bijvoorbeeldnooitlagerzijndanwatervolgensdewetistoegestaan.Welkunnenerbetereafsprakenindecao staandanindewet,bijvoorbeeldovervakantiedagenofloon.Alsereencaovantoepassingis,moetjeinde arbeidsovereenkomstduidelijkvermeldenwelkecaoditis.

Eencaowordtafgesloteninoverlegtussendewerkgeversendewerknemers.Decaoisééntotenkelejarengeldig. Dewerkgeverswordenbijhetoverlegvertegenwoordigddoorwerkgeversorganisaties,endewerknemersdoor devakbonden,zoalshetCNVofdeFNV.Organisatieswaaropeencaovantoepassingis,verwijzenvaaknaardeze caoindeaanstellingsbriefofarbeidsvoorwaarden.

Alsondernemermeteenkleinbedrijfbenjenietaltijdverplichteencaotehanteren.

Extravoorwaarden

Indearbeidsovereenkomstkunjetotslotnogextravoorwaardenafspreken.Dezevoorwaardennoemjeookwel bedingen.Eenvoorbeeldhiervaniseen concurrentiebeding.Hierinstaatdateenmedewerkergedurendeeen bepaaldeperiodenavertrekuitdeorganisatienietbijeenconcurrentmaggaanwerken.Debedoelinghiervan isdathetvertrekvaneenmedewerkergeenvoordeelvooreenconcurrentoplevert.Eenandervoorbeeldishet relatiebeding.Hiermeeverbiedteenwerkgeverzijnmedewerkeromklanten ‘meetenemen’ alshijbijeenander bedrijfgaatwerken.

Opdracht16 Arbeidsovereenkomst

Welkeonderdelenmoeteniniedergevalineenarbeidsovereenkomststaan?

Opdracht17 Soortaanstellingendienstverband

a. Hoevaakmageenwerkgevereentijdelijkearbeidsovereenkomstverlengen?

b. Inwelkewetishetvastgelegdhoevaakeenwerkgevereentijdelijkearbeidsovereenkomstmagverlengen?

c. Hoeveeluurperweekwerkteenparttimemedewerkerminimaal? 4uur 8uur 12uur 16uur

d. Hoeveeluurperweekwerkteenhulpkracht? tussende2en8uur tussende2en12uur tussende4en8uur tussende4en12uur

Opdracht18 Proeftijd

a. Eenwerkgeverisverplichtommeteenwerknemereenproeftijdaftespreken.Isdezebeweringjuistofonjuist?

Jeneemteennieuwemedewerkerindienst.Jegeefthemeenarbeidsovereenkomstvoordeduurvaneenjaar.

b. Magjetweemaandenproeftijdopnemenindezearbeidsovereenkomst?Legjeantwoorduit.

c. Vindjehetlogischdaterverschillendetermijnenvoordeproeftijdzijnvastgesteld?Legjeantwoorduit.

Opdracht19 Opzegtermijn

a. Bijeenarbeidsovereenkomstvoor onbepaaldetijd iseenwerkgeververplichtomeenopzegtermijninde arbeidsovereenkomstoptenemen.Isdezebeweringjuistofonjuist?

b. Bijeenarbeidsovereenkomstvoor bepaalde tijdiseenwerkgeververplichtomeenopzegtermijninde arbeidsovereenkomstoptenemen.Isdezebeweringjuistofonjuist?

c. Deminimaleduurvandeopzegtermijnhangtafvanhoelangeenmedewerkerbijdeorganisatieindienstis geweest.Vuldejuisteopzegtermijnin.

Periodeindienst

Minimaleduurvandeopzegtermijn

maand(en) Korterdan5jaar

maand(en) 5-10jaar

Periodeindienst

Minimaleduurvandeopzegtermijn

maand(en) 10-15jaar

maand(en) 15jaaroflanger

Opdracht20 Cao

a. Waarvoorstaatdeafkortingcao?

b. Watishetnutvaneencao?

c. Eencaowordtafgesloteninoverlegtussendewerkgeversendewerknemers. Vuldeontbrekendewoordenin.

Dewerkgeverswordenbijhetoverlegvertegenwoordigddoor(1)....endewerknemersdoorde(2)....

Opdracht21 VOG

a. WaarvoorstaatdeafkortingVOG?

b. AlswerkgeverkunjevannieuwemedewerkersvragendatzijeenVOGaanvragen.Isdatbinnenjouwafdeling gebruikelijk?Waaromwelofniet?

2.6Samenvatting

DeHRM-cyclusbegintbijdeinstroomvannieuwemedewerkers.Wanneereenmedewerkervertrektofjeafdeling onderbezetis,bedenkjeeerstkritischofjeeennieuwemedewerkernodighebtofdatereenandereoplossing mogelijkis.Ditdoejedooreenkosten-batenanalysetemaken.Hebjeinderdaadeennieuwemedewerkernodig, danvoerjehetprocesvanwervingenselectieuit:voorbereiding,werving,selectieenafronding.

Alsvoorbereidingmaakjeeenfunctiebeschrijving,functieprofielenorganisatieprofiel.Ineenfunctiebeschrijving staandetaken,verantwoordelijkhedenenbevoegdhedendiebijeenfunctiehoren.Ineenfunctieprofielgeefje aanaanwelkeeiseneennieuwemedewerkermoetvoldoenomgeschikttezijnvoordefunctie.Ineen organisatiebeschrijvingbeschrijfjedebelangrijkstekenmerkenvandeorganisatieendebelangrijkste arbeidsvoorwaarden.

Nadevoorbereidingbepaaljeofjeinternofexterngaatwerven.Jekiesthierbijeenonlineen/ofoffline wervingsmethodediepastbijjebudget,tijdpad,doelgroepenofjehetproceszelfwiltuitvoerenofniet.Vervolgens schrijfjeeenvacaturetekstdiepastbijjewervingsmethode.

Alsjereactiesvankandidatenhebtgekregen,beginjemetdeselectie.Jesteltselectiecriteriaop,zodatjekunt bepalenwelkekandidatenhetmeestgeschiktzijn.Dezekandidatennodigjeuitvooreeneersteselectiegesprek. Metdekandidatendiejetijdensdezegesprekkenhetmeestgeschiktlijken,voerjeeentweedegesprek.Eventueel laatjeheneentestofassessmentuitvoeren.Totslotmaakjeeenkeuzevooreenvandekandidaten.Tijdenshet procesvanwervingenselectiehoudjejeaanderegelsuitdewettenovergelijkebehandelingendesollicitatiecode vandeNVP.

Alsjejekeuzehebtgemaaktendekandidaatwilvoorjouworganisatiegaanwerken,danvoerjeeenaanstellingsofarbeidsvoorwaardengesprekmethem.Hierinbespreekjedeprimaireensecundairearbeidsvoorwaarden. Afsprakenoverdezevoorwaardenenoverhetsoortaanstelling,deproeftijd,deopzegtermijnenhetsoort dienstverbandwordenvastgelegdindearbeidsovereenkomst.Hierinkunnenookeventueleextraafspraken wordenopgenomenoferkanwordenverwezennaarafsprakenineencao.

Opdracht22 (plusopdracht)

Opdracht23 (plusopdracht)

Opdracht24 Kijkterug

2.7Begrippen

Aanstellingsgesprek

Arbeidsvoorwaardengesprek.

Algemenewetgelijkebehandeling(AWGB)

Wetdieonderanderebijhetwervenenselecterenvaneennieuwemedewerkergelijkebehandelingvoorschrijft.

Arbeidsovereenkomst

Contractwaarinderechtenenplichtenvandewerkgeverenwerknemerstaanvermeld.

Arbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijd

Arbeidsovereenkomstmeteenvastgesteldeeinddatum.

Arbeidsovereenkomstvooronbepaaldetijd

Arbeidsovereenkomstzondereenvastgesteldeeinddatum.

Arbeidsvoorwaarden

Afsprakendieeenwerkgeverenwerknemermetelkaarmakenoverdeomstandighedenwaarbinnenhetwerk plaatsvindt.

Arbeidsvoorwaardengesprek

Gesprekwaarinjedearbeidsvoorwaardenbespreektmetdekandidaatdiejehebtgeselecteerd.

Assessment

Testofopdrachtwaarmeedekandidaatmoetlatenzienofhijbepaaldevaardighedenbeheerstofbepaalde persoonlijkeeigenschappenheeft.

Bevoegdheid

Debeslissingendiejemagnemenineenbepaaldefunctie.

Collectievearbeidsovereenkomst(cao)

Arbeidsovereenkomstdiegeldtvoorallemedewerkersineenbepaaldebrancheoforganisatie.

Concurrentiebeding

Afspraakdateenwerknemergedurendeeenbepaaldeperiodenavertrekuitdeorganisatienietbijdeconcurrentie maggaanwerken.

Cv

CONCEPT

Afkortingvancurriculumvitae.Overzichtvandeopleidingenenwerkervaringvaneenkandidaat.

Dienstverband

Beschrijvingvanhetaantalurendateenmedewerkerperweekwerkt.

Externewerving

Wervingsproceswaarbijjebuitenjeeigenorganisatienaarkandidatenzoekt.

Fulltimemedewerker

Medewerkerdieeenvolledigewerkweekwerkt.

Functieomschrijving

Beschrijvingvandeinhoudvaneenfunctie.

Functieprofiel

Beschrijvingvandeeisenwaaraaneenmedewerkervooreenbepaaldefunctiemoetvoldoen.

Functiewaardering

Hetindelenvanfunctiesopbasisvanzwaarte.Hierbijkijkjenaardenodigekennisenopleiding,leidinggevende takenenzelfstandigheidvandefunctie.

Hulpkracht

Medewerkerdietussende2en12uurindeweekwerkt.

IJzerenproeftijd

Demaximaleduurdieeenproeftijdmaghebben,namelijktweemaanden.

Internewerving

Wervingsproceswaarbijjebinnenjeeigenorganisatienaarkandidatenzoekt.

Kosten-batenanalyse

Analysewaarbijjedekostenenopbrengsten(baten)vaneenmaatregelmetelkaarvergelijkt,omtezienofhet verstandigisomdemaatregeluittevoeren.

Kwalitatieveonderbezetting

Jemedewerkershebbennietdejuistekennisofvaardighedenomhetwerktedoen.

Kwantitatieveonderbezetting

Jehebtteweinigmedewerkersomalhetwerktekunnendoen.

Nulurencontract

Eenovereenkomsttussenmedewerkerenwerkgeverwaarinnietwordtafgesprokenhoeveeluurergewerktmoet worden.

Oproepkracht

Medewerkerdiewerktopoproepbasis.

Opzegtermijn

CONCEPT

Periodedieeenmedewerkernaopzeggingvandearbeidsovereenkomstnogmoetblijvenwerkervoorde organisatie.

Organisatiecultuur

Hetsamenhangendgeheelvanopvattingen,gewoontesengedragingenvandeledenvandeorganisatie.

Organisatieprofiel

Beschrijvingvandecultuur,structuurenmogelijkhedenvaneenorganisatie.

Organisatiestructuur

Demanierwaaropdeorganisatieisopgebouwduitmanagementlagenenafdelingen.

Organogram

Schematischevoorstellingvandeorganisatie.

Parttimemedewerker

Medewerkerdienieteenvolledigewerkweekwerkt.

Personeelsbehoefte

Dehoeveelheidmedewerkersdiejenodighebtenwatzemoetenkunnen.

Positievediscriminatie

Onderscheidmakentussenmensenopbasisvanbijvoorbeeldnationaliteitofgeslachtmetdebedoelingom verschillentussengroepenindesamenlevingopteheffen.

Primairearbeidsvoorwaarden

Afsprakendiealtijdwordengemaakttussenwerkgeverenwerknemeroverdeduurvandearbeidendebeloning daarvoor.

Proeftijd

Periodeaanhetbeginvandearbeidsovereenkomstwaarindewerkgeverendenieuwemedewerkerhetcontract kunnenopzeggen,metofzonderopgaafvanreden.

Relatiebeding

Afspraakdateenwerknemergeenklanten ‘meemagnemen’ naarzijnnieuwewerkgever.

Secundairearbeidsvoorwaarden

Afsprakentussenwerkgeverenwerknemerovereventueleaanvullendefinanciëletegemoetkomingenbovenop hetsalarisenextraregelingen.

Selectiecriteria

Lijstmeteigenschappenwaaraaneenkandidaatmoetvoldoenomgeschikttezijnvoordefunctie.

Sollicitatiecode

Gedragscodedievoorschrijftdatwerkgeversenwerknemerszicheerlijkenopenmoetengedragentijdenseen werving-enselectieproces.

STARR-methode

Gesprekstechniekdiegoedkanwordentoegepasttijdenseensollicitatiegesprek.Hierbijvraagjedekandidaat omgedragsvoorbeeldenuithetrecenteverledentebeschrijven.Hiermeekunjebeoordelenofhijhetgedrag vertoontdatpastbijdefunctie.

Taken

Werkzaamhedendiebijeenfunctiehoren.

Tertiairearbeidsvoorwaarden

Extraarbeidsvoorwaardenbovenopdeprimaireensecundairearbeidsvoorwaardendielastigingeldzijnuitte drukken.

UWV

AfkortingvanUitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen.BijhetUWVstaanmenseningeschrevendiewerkloos zijneneenbaanzoeken.

Vacaturetekst

Tekstwaarmeejekandidatenwerftvooreenfunctie.

Verantwoordelijkheid

Deverplichtingomervoortezorgendateenbepaaldprocesgoedverloopt.

CONCEPT

CONCEPT

HOOFDSTUK3

FUNCTIONERENENBEOORDELEN

Alsleidinggevendevoerjeregelmatiggesprekkenmetjemedewerkers.Jewiltgraagwetenhoejemedewerkers deverschillendeaspectenvanhunwerkervaren.Daarnaastwiljijookbesprekenhoejijtegendemedewerker aankijkt,hoezijnofhaarwerkhoudingisenwatderesultatenzijn.Jebespreektmethenhoezefunctionerenen geefthieroveruiteindelijkookeenbeoordeling.Ditsoortgesprekkenvoerjeopeensystematischemanier.Eris sprakevaneenduidelijkeopbouwenvaakgebruikjehierbijookgespreksrichtlijnenof-formulieren.Somsbereidt demedewerkerhetgesprekookvoornetzoalsjijdatdoetalsleidinggevende.Vanverschillendesoortengesprekken maakjeeenverslag,datwordtbewaardinhetpersoneelsdossier.

CONCEPT

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kunjehetbegriponboardinguitleggenenhetbelangdaarvanaangeven

• weetjewaterwordtopgeslageninhetpersoneelsdossierenwelkeregelservoorzijn

• weetjewaarvoordeWetbeschermingpersoonsgegevens(Wbp)dient

• kenjedeverschillendegespreksfasenendeverschillendeformelepersoneelsgesprekken

• weetjewateengesprekscyclusis

• weetjewelkeinformatiejevastlegtindeverschillendegesprekken

• kenjeverschillendesoortenbeoordelingssystemen

• weetjewelkezakendeobjectiviteitvaneenbeoordelingkunnenbeïnvloeden.

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Hebjezelfweleenseenfunctioneringsgesprekgevoerdmetjeeigenleidinggevende?Hoegingdatgesprek?

b. Watvondjevandemanierwaaropjeleidinggevendehetgesprekuitvoerde?

c. Watzijnvolgensjoubelangrijkeaandachtspuntenvooreenleidinggevendebijhetvoerenvaneen functioneringsgesprek?

3.1Onboarding

Alseennieuwewerknemerdearbeidsovereenkomstheeftgetekend,kanhijaandeslag!Voordathijdaadwerkelijk aanhetwerkgaatisereenkorteperiodevankennismakenmetdewerkgeverenhetlerenkennenvande werkzaamheden.Dezeperiodewordt onboarding genoemd.

Belangrijkeonderdelenvanonboardingzijnhetleren kennenvandebedrijfscultuur,enhetontdekkenhoe hetbedrijfdenktenwathetbedrijfwilbereiken.Hoe werkencollega’ssamen,isersprakevaneen hiërarchischecultuurofniet?Bijeenhiërarchische cultuurzijnverschillendelagenofniveausteherkennen vanleidinggevendenenondergeschikten.Kortom,bij onboardingleertdenieuwewerknemerhetbedrijf,de werkzaamhedenendecollega’skennen.

Alshetonboardengoedgaat,blijktdenieuwe werknemersnellerproductieftezijnenzalhijzichal snelbetrokkenvoelenbijhetbedrijfende werkzaamheden.Betrokkenheidenplezierinhetwerk zorgenervoordatwerknemersvaaklangerbijhet bedrijfblijven.

Eenpaarcijfersdieditaantonen:

https://www.shutterstock.com/nl/image-photo/diverse-business-people-having-team-meeting-2360064203 Tevredenwerknemerspresterenbeter.

• Meerdan90%vandewerknemersvoeltzichnaeengoedeonboardingverbondenmethetbedrijf.

• Bijna90%vandewerknemersvoeltzichbijeengoedeonboardingverbondenmetdeoverigeteamleden.Ze voelenzichthuisinhetteam.

• Bijiemanddieeengoedeonboardingheeftgehad,neemtdewerktevredenheidmet30%toeinvergelijking metiemanddienietgoedisontvangeneningewerkt.

CONCEPT

• Dekansdatiemandlangeretijdbijhetbedrijfblijftwerken,isnaeengoedeonboardingbijnatwintigkeer hoger.

• Deproductievannieuwewerknemersdieeengoedeonboardinghebbengehad,ismeerdan50%hoger.

Pre-boardingsprogramma

Hetonboardenbegintalvoordatdenieuwewerknemerstartmetwerken.Datnoemje pre-boarding.Tijdens dezeperiodezorgthetbedrijfervoordatdenieuwewerknemerweetwathijkanverwachten.Zokunjeervoor kiezenomvoorafeenmailtesturenmetallerleipraktischeinformatieoverdeeerstewerkdagen.Eenpaar voorbeeldenvanwatjekuntvertellen:

• kledingvoorschriftenofwerkkleding.Ligtdieklaar,ofmoetdewerknemerdiezelfverzorgen?

• devoorzieningenvooretenendrinken.Isereenbedrijfsrestaurantwaarhetpersoneeletenkankopen?Ofis ergeenmogelijkheidomophetwerketentekopen?Enkunjekoffiekrijgenophetwerk?

• debegeleiding.Wiezorgtdeeerstedagenvoordebegeleidingenwatisdefunctievandezepersoon?

• dewerktijdenendepauzemomenten.Zijndepauzesvooriedereengelijk?Hoeweetdenieuwewerknemer wanneerhetpauzeis?

• eenoverzichtvandeeerstewerkweek.Wanneerisdeontvangst,bijwiemoetjejemelden,wanneerstarthet werken,zijnertrainingenofopleidingen?

Tegenwoordigkiezenveelbedrijvenervoorombijdepre-boardingonlinetrainingenaantebieden,waardoorde nieuwewerknemeralweethoedewerkzaamhedeneruitgaanzien.Ditgebeurtdoorfilmpjes,maarookdoor instructievideo’sofeenboekmetopdrachtendiedewerknemermoetuitvoeren.

Kortecheckvooraf

Alsjealleinformatiehebtgestuurd,kunjeervoorkiezenomvoordeeerstewerkdagnogevenmetdenieuwe werknemertebellen.Heefthijnogvragen?Kunjenogietsdoenomervoortezorgendathijmetzelfvertrouwen begint?Jevraagtdewerknemerofallesduidelijkis.

Inwerkenvaneennieuwewerknemer

Alsdenieuwewerknemerisaangekomenbijhetbedrijf,kanhetinwerkenbeginnen.Eenaantalzakenzalinde inwerkperiodezekerwordenbehandeld.Binnenhumanresources(hr)wordtvaakgesprokenvande vierC’svan onboarding:compliance,clarification,cultureenconnection.DezevierC'shelpennieuwemedewerkerszich snellerthuistevoelenenproductieftewordenbinnenhetbedrijf.

bestaandbeeld,omzettennaarstijlvanditboek;

https://stock.edu-actief.nl/mediafiler/start/mediabank?fc=browse&queryid=d7c500be03102e427d4ae2c7f120aba1&column=6&listview=overview&view=preview&fileid=1&fuid=dir57%2Fid-e18ba11e.png

1. Compliance (naleving)

Hetaanlerenvanbasisregels,proceduresenrichtlijnenbinnenhetbedrijf,zoalswerkomstandigheden, veiligheidsregelsenbedrijfsbeleid.Welkeregelsgeldenerbinnenhetbedrijf?Watzijnderegelsdiegelden voorhetwerk?Ishetdragenvanveiligheidskledingeenvereiste,ofheeftdewerknemergeheimhoudingsplicht? Wanneerenhoemeldtdewerknemerzichziek?

2. Clarification (duidelijkheid)

Hetverduidelijkenvanderolenverantwoordelijkhedenvandenieuwemedewerker,zodaterduidelijkheid isoverwatervanhenverwachtwordt.Watverwachthetbedrijfpreciesvandewerknemer?Moethijeen bepaaldeproductieleveren?Isdekwaliteitvanhetwerkbelangrijk,ofishetvooraldekwantiteitdievoorop staat?Magdewerknemerfoutenmaken?Enwelkeambitieverwachthetbedrijfvandewerknemer?

3. Culture(bedrijfscultuur)

Hetkennismakenmetdebedrijfscultuur,normenenwaarden,zodatdenieuwemedewerkerzichgoedkan aanpassenendeelgaatuitmakenvanhetteam.Watwilhetbedrijfuitstralen?Dragendewerknemerscasual kledingofeendriedeligpak?Magdewerknemeropdefietsnaardeklant,ofmoethijbeslistmeteen

elektrischeauto?Sprekencollega’selkaaraanmetuofje?Mogenenkunnenwerknemerszonderafspraak bijdeleidinggevendeofbijhrbinnenstappen?Hoevrijzijndewerknemersinhetinvullenvanhuneigen werk?Debedrijfscultuurisvanessentieelbelangvoorhetwelbevindenvanwerknemersbinnenhetbedrijf. Nietiedereenpastbijdezelfdecultuur.

4. Connection (verbinding)

Hetbevorderenvansocialecontactenenrelatiesmetcollega's,zodatdenieuwemedewerkerzichverbonden voeltmethetteamendeorganisatie.Hoeishetbedrijfingericht?Hiervoorwordenvaakorganigrammen gebruikt,zodatdewerknemerkanzienwaarhijstaatbinnenhetbedrijf.

Evalueren

Nieuwewerknemerskrijgendustweekeermeteenonboardingtemaken.Voordatdeeerstewerkdagstartbijde pre-boardingendaarnahetdaadwerkelijkeinwerkenvanafdeeerstewerkdag.Hetisalswerkgeverbelangrijk omditprocesbeidekerengoedinbeeldtehebben.

Naenkelewekenkunjedeonboardingevalueren.Dithelptjeomtebegrijpenwatgoedwerktenwaarverbeteringen nodigzijn,zodattoekomstigeonboardingseffectieverenaangenamerwordenvoornieuwemedewerkers.Door feedbacktevragenaannieuwemedewerkersenleidinggevendenkunjeontdekken:

• OfdevierC's(Compliance,Clarification,Culture,Connection)goedzijnovergebracht.

• Hoegoeddenieuwemedewerkerzichopzijngemakvoeltindeorganisatieenbinnenhetteam.

• Ofdemedewerkerdenodigeinformatieenondersteuningheeftontvangenomsuccesvolinderoltestarten.

• Welkeonderdelenvanhetonboardingprogrammamogelijkontbrekenofoverbodigzijn.

Opdracht2 Onboarding

a. Watisonboarden?Kieshetjuisteantwoord. inschrijvenvaneennieuwewerknemer kennismakenmetdewerkgeverenhetlerenkennenvandewerkzaamheden begeleidenvandeuitzendkrachtnaardeopdrachtgever

b. Koppelelkebeschrijvingaanhetjuistebegrip.

Begrip

Compliance

Clarification

CONCEPT

Culture

Connection

Beschrijving

Watwilhetbedrijfuitstralen?

Hoeishetbedrijfingericht?

Welkeregelsgeldenerbinneneenbedrijfen voorhetwerk?

Watverwachthetbedrijfvandewerknemer?

c. Opwelketweemomentenkrijgennieuwewerknemerstemakenmeteenonboarding?

3.2Personeelsdossier

Werkgeverszijnwettelijkverplichtpersoonlijkegegevensvanhunmedewerkersteverwerkenenbewaren.Dit heet personeelsadministratie.Degegevensvandemedewerkerwordenopgeslagenineen personeelsdossier Ditiseenmap(digitaalofoppapier)meteenverzamelingvanallerelevantegegevenspermedewerker.

Hetbijhoudenvanpersoneelsdossiersheefteenaantaldoelen:

• heteffectiefenefficiëntkunnenuitvoerenvanhet personeelsbeleid

• hetkunnenvoldoenaanwettelijkeverplichtingen

• hetveiligenoverzichtelijkbewarenvan administratieveenfiscalegegevens

• hetvastleggenvanhetfunctionerenvande medewerker

• beslissingenoverdeloopbaanvandemedewerker kunnennemen

• dearbeidsovereenkomstmetdemedewerker kunnenuitvoeren.

Onderdelenvaneenpersoneelsdossier

Ineenpersoneelsdossierverzameljeinformatieoverdevolgendeonderwerpen:

Persoonlijkegegevens

Inelkpersoneelsdossierneemjepersoonlijkegegevensopvandemedewerker.Denkhierbijaandenaam,het adresendewoonplaatsvandemedewerker,maarookaanhetburgerservicenummer(BSN).Daarnaastneemje informatieopoverdesollicitatievandemedewerker:zijnmotivatiebrief,cvenkopieënvandiploma’s,certificaten ofgetuigschriften.OokbewaarjeeeningevuldeopgaafvoordeloonheffingenindienvantoepassingeenVerklaring OmtrenthetGedrag(VOG)eneenwerk-ofverblijfsvergunning.

Identificatieplicht

CONCEPT

Iedereenbovende14jaarmoetzichhoudenaande identificatieplicht.Ditbetekentdatjemeteengeldig identificatiebewijs moetkunnenaantonenwiejebent.EenpaspoortofID-kaartzijngeldigeidentificatiebewijzen. Ookophetwerkkrijgjetemakenmetdeidentificatieplicht.Alswerkgeverbenjenamelijkverplichtomdeidentiteit tecontrolerenvaniedereendiebijjeindienstkomt.Alsjeeennieuwemedewerkerhebtaangenomen,moetje controlerenofhetpaspoortofID-bewijsechtisenofdegeldigheidsdatumnietisverlopen.Voorheengingeen kopievanjeID-bewijsinhetpersoneelsdossier,maartegenwoordigmagjegeenkopiemeermakenvaneen ID-bewijs.

Eenrijbewijsisookeenidentiteitsbewijs,maarjemagdatnietgebruikenalsidentificatiebijindiensttredingbij eennieuwewerkgever.Ditkomtomdaterophetrijbewijsgeengegevensoververblijfsstatusennationaliteit staan.

Arbeidsovereenkomstenenarbeidsvoorwaarden

Inhetpersoneelsdossierbewaarjeookdearbeidsovereenkomst(en)vandemedewerkerendeeventuele wijzigingenhierindieschriftelijkzijnovereengekomen.Denkhierbijbijvoorbeeldaaneenveranderinginhet aantalurendateenmedewerkerperweekwerkt,ofeenverlengingvandeovereenkomst.Naastde arbeidsovereenkomstneemjedocumentenopoverdegeldendearbeidsvoorwaarden,bijvoorbeeldoverde pensioenregelingvandemedewerker,eenoverzichtvanzijnverlof,eventuelebonusregelingendiegeldenofeen overzichtvanonkostenvergoedingen.

Indienvantoepassingbewaarjeinhetdossierookdocumentenwaarindemedewerkerheeftgetekendvoorhet gebruikvanbedrijfseigendommen.Denkbijvoorbeeldaaneenkantoorsleutelofhetgebruikvaneenlaptopvan deorganisatie.

Functionerenenontwikkeling

Inhetpersoneelsdossierneemjeinformatieopoverhetfunctionerenendeontwikkelingvandemedewerker. Denkhierbijbijvoorbeeldaanverslagenvanfunctionerings-enbeoordelingsgesprekken,engemaakteafspraken overdeloopbaanenontwikkelingvandemedewerker.Jekuntookeenoverzichtvangevolgdecursussen, trainingenenopleidingenopnemeninhetpersoneelsdossier,eneenoverzichtvanbelangrijkemomenteninde loopbaan,bijvoorbeeldpromotiesofveranderingenvanfunctie.Vaakwordtinhetpersoneelsdossierookeen functieprofielvandefunctievandemedewerkeropgenomen.Ditgeeftinformatieoverwathetwerkvandeze medewerkerpreciesinhoudtenwaaropzijnfunctionerings-enbeoordelingsgesprekkenzijngebaseerd.

Ziekteverzuim

Inhetpersoneelsdossierregistreerjehetziekteverzuimvandemedewerker.Hierbijlegjealleenvasthoevaak demedewerkerheeftverzuimd(verzuimfrequentie)enhoelangditverzuimduurde(verzuimduur). Demedischeoorzakenvanhetverzuimmagjeinverbandmetdeprivacyvandemedewerkernietregistreren.

Diversenenbijzonderheden

Totslotbewaarjeinhetpersoneelsdossieroverigeinformatieoverdemedewerker.Ditzijnbijvoorbeeld aantekeningenvandeleidinggevendeofcorrespondentietussendemedewerkerendeorganisatie.

Checklistpersoneelsdossier

Persoonlijkegegevens

naam,adresenwoonplaats burgerservicenummer(BSN)

informatieoverdesollicitatie:brief,cv kopieënvandiploma’s,certificaten,getuigschriften opgaafloonheffing

VerklaringOmtrenthetGedrag(VOG) werk-ofverblijfsvergunning

Arbeidsovereenkomstenenarbeidsvoorwaarden

arbeidsovereenkomstenenschriftelijkewijzigingenhierop documentenoverpensioenregeling verlofoverzicht

Checklistpersoneelsdossier

bonusregelingen overzichtonkostenvergoeding documentenovergebruikvanbedrijfseigendommen

Functionerenenontwikkeling verslagenfunctionerings-enbeoordelingsgesprekken afsprakenoverloopbaanenontwikkeling overzichtgevolgdetrainingen,cursussenenopleidingen overzichtloopbaan functieprofiel

Ziekteverzuim verzuimfrequentie verzuimduur

Diversenenbijzonderheden aantekeningen correspondentie

Informatiedienietinhetpersoneelsdossiermagstaan

Jemagalleengegevensinhetpersoneelsdossier opnemendieookdaadwerkelijknoodzakelijkzijnvoor hetuitvoerenvanpersoneelsbeleidenhetbegeleiden vandemedewerker.Erzijnookonderwerpenwaarover jegeeninformatieinhetpersoneelsdossiermag opnemen,bijvoorbeeldgegevensoverras,geloofof geaardheid.

Ookmedischegegevenswordeninprincipenietinhet personeelsdossieropgenomen.Ditmagalleenalser medischezakenzijnwaarmeedewerkgeverrekening moethouden.Denkbijvoorbeeldaaneenmedewerker dielastheeftvanepilepsie,astmaofdiabetes.Collega’s moetenwetenhoezijmoetenhandelenwanneerzo’n medewerkerdoorzijnziekteinnoodverkeert.

CONCEPT

Medischeinformatie:alleeninhetpersoneelsdossier indiennodigvoordeveiligheid.

Individueelencollectiefpersoneelsdossier Ingrotereorganisatieswordthetpersoneelsdossiervaakverdeeldineenindividueeldossiereneencollectief dossier.Jekuntgegevensvoordeorganisatiealsgeheelbijhouden,maarookvooreenindividuelemedewerker. Wiezorgtvoordemeesteomzet?Hoevaakisiemandziek?Hoeverhoudtzichdattotdegeheleorganisatieoftot debranche?Metdieinformatiekunjeingrijpen.Alsjeslimbent,gebruikjedezeinformatieookalsbasisvoor jouwbedrijfseconomischbeleid.Jekrijgtnamelijkmeerenbeterinzichtinbedrijfsprocessenenhetprestatieniveau.

Ineen individueelpersoneelsdossier wordenallegegevensbewaarddiealleeninformatiegevenovereen specifiekemedewerker.Denkbijvoorbeeldaanpersoonlijkegegevenseninformatieoverfunctionerenen ontwikkeling.Informatiedieookietszegtoverhetpersoneelsbestandinzijngeheel,komtinhet collectief personeelsdossier.Bijvoorbeeldinformatieoverziekteverzuimofdoorstroomvanmedewerkers.Hieroverkunnen analyseswordengemaaktdieinzichtgevenvooreeneffectieveuitvoeringvanhetpersoneelsbeleid.

Voorbeeld

Leonisleidinggevendeineengroteorganisatie.Alseenvanzijnmedewerkerszichziekmeldt,houdthijdatbij ineenonlineregistratiesysteem.Depersoneelsafdelingverzameltdezegegevensvandeheleorganisatieenkan hieruitrapportagesopvragen.

Ineenvandezerapportagesisbijvoorbeeldteziendaterbinneneenbepaaldeafdelingopvallendmeer ziekmeldingenzijndanbinnenandereafdelingen.Erkanhierdoorwordenonderzochtwaardoorditkomt.Wellicht zijndemedewerkersbinnendezeafdelingoverbelastenmoethetinstroombeleidhiervoorwordenherzien.

Algemeneverordeninggegevensbescherming(AVG)

Depersoonlijkegegevensdieeenorganisatievanzijnmedewerkers,(potentiële)klanten,leveranciersenanderen vastlegt,vallenonderde Algemeneverordeninggegevensbescherming(AVG).DeAVGbeschermtdeprivacyvan dezepersonen.Deverordeningbevatvoorschriftenvoorderegistratieenhetgebruikvanpersoonsgegevens. Degegevensdieinhetpersoneelsdossierwordenopgenomen,zijnpersoonlijk.Hetisnietdebedoelingdatdeze openbaarworden.DeAVGzorgtervoordatorganisatieszorgvuldigmetdepersoonlijkegegevensvanhun medewerkersommoetengaan,zodatdeinbreukopdeprivacyzokleinmogelijkis.

Datbetekentdat:

• jezorgvuldigommoetgaanmetdepersoonsgegevensvanjemedewerkers.Ditbetekentdatjedegegevens altijdvolgensvasteproceduresbewaartendatzenietdooriedereenzijnintezien.

• jepersoonsgegevensvanmedewerkersalleenmaggebruikenvoordoelendievoorafbepaaldenduidelijk omschrevenzijn.Voorjemedewerkermoetvoorafduidelijkzijnwaarvoorzijngegevensgebruiktzullenworden. Alsjezijngegevenseenmaalhebt,magjehiernietlateralsnogietsandersmeedoenzondertoestemmingte vragenaandemedewerker.

• degegevensverwerkinggoedmoetwordenbeveiligd.Gegevensmogenniettoegankelijkzijnvooronbevoegden.

Inkleineondernemingenheeftmeestalalleendeondernemerofleidinggevendeinzichtindepersoneelsdossiers, samenmetdegenediedepersoneelsadministratiebijhoudt.Ingrotereorganisatieswordendepersoneelsdossiers bijgehoudendoordepersoneelsafdeling.

CONCEPT

Gegevensbewaren

Alseenmedewerkeruitdiensttreedt,magjedegegevensinzijnpersoneelsdossiernietvooraltijdbewaren.Maar jemagbepaaldegegevensooknietdirectweggooien.Ergeldenwettelijkebewaartermijnenvoordeinformatie inpersoneelsdossiers.Detabelgeeftweerhoelangjebepaaldegegevensmoetofmagbewarennauitdiensttreding vandemedewerker.Jemaggegevensalleenlangerbewarenalsditnoodzakelijkis.

Bewaartermijn

Minimaalzevenjaar

Minimaalvijfjaar

Maximaaltweejaar

Soortgegevens

• persoonlijkegegevens,zoalsnaam,adres,woonplaats

• datumvanindiensttreding

• gegevensuitdesalarisadministratie

• aanvullendeafsprakenoverarbeidsvoorwaarden

• loonbelastingverklaringen

• arbeidsovereenkomstenwijzigingenhierin

• correspondentieoverpromotie,degradatie,benoeming,ontslag

• verslagenvanfunctioneringsgesprekken

• correspondentieover(problematisch)functioneren

• kopievangetuigschrift

Maximaaléénjaar

• sollicitatiegegevens:brief,cv,formulier,referenties

Digitalepersoneelsdossiers

Jekuntervoorkiezenomjepersoneelsdossiersoppapierofdigitaalbijtehouden,ofeencombinatievanbeide. Voorzowelpapierenalsdigitaledossiersgeldenregelsomtrentdebeveiligingvandossiers.Dezebeveiligingmoet ervoorzorgendatalleenbevoegdepersoneninzichtkunnenkrijgenindedossiersendatergeendatalekken voorkomen.Debeveiligingvanpapierenendigitaledossiersvraagtomeenverschillendeaanpak.Papieren dossiersbeveiligjebijvoorbeelddoorzetebewarenineenkastmeteensloterop,waarvanalleendebevoegde personendesleutelhebben.Voorhetbeschermenvandigitaledossiersmoetjefirewallinordezijn.

CONCEPT

Digitaalpersoneelsdossier.

Digitaliserenpersoneelsdossiers:veiligheidvooralles

Personeelsdossiersvormenvoorveelhr-managersnogaltijdeenflinkpijnpunt.Dedossiersmoetenallereerst voldoenaanuiteenlopendewet-enregelgeving.Daarnaastwerkenveelbedrijvennogsteedsmetfysiekedossiers. Probleemhierbijisdatzekeringrotereorganisatiesjehetbeheernietmeereffectiefkuntuitvoeren.

Daniseendigitaaldossierwellichttochhandiger.Hierinkunjenamelijksnelzakenopzoekenenwijzigenen bovendienbespaarjeenormveelruimte.Dedossiersbewaarjenietlangerindebedrijfskelderofineenaparte loods,maaropeenaantalgoedbeveiligdeserversdoorhetland.Maarletwelgoedopbijhetdigitaliserenenhet digitaalarchiverenvanpersoneelsdossiers!HetisnietietswatJanenallemanevenkanuitvoeren.Vertrouwelijke persoonsinformatiemoetjegoedbeschermen.

Meldplichtdatalekken

Sinds1januari2016geldtnamelijkdemeldplichtdatalekken.Krijgtjeorganisatietemakenmeteendatalek,dan benjeverplichtomditdirecttemeldenbijdeAutoriteitPersoonsgegevens.Letop:eendatalekgaatnietaltijd overcyberaanvallen.Alseeninbrekerfysiekepersoneelsdossierssteelt,hebjeookeendatalek.Ofhetnugaat omeeninbraak,hetkwijtrakenofonbevoegdgebruikvanpersoonsgegevens;inaldiegevallenissprakevaneen datalek.Isditdatalekeengevolgvannalatigheiddanloopjebovendienkansopeenboetetot € 820.000of10% vandejaaromzetperovertreding.

Vanpapiernaardigitaal

Indatlichtishetnietslimomzowelpapierenals digitalepersoneelsdossiersnaastelkaarteblijven bewaren.Danloopjeimmerstweekeerdekansopeen datalek.Alsjeorganisatienogpapierendossiersheeft, ishetslimomtekiezenvoor ‘substitutiescanning’;het omzettenvandepapierendossiersnaardigitale dossiers.Datproceskannietzomaariedereen uitvoeren.Jemoeternamelijkoplettendatdenieuwe digitaledocumentendezelfdebewijskrachtkrijgenals deoudepapierendocumenten.Daarvoorhebjeeen gecertificeerdepartnernodig.Hetvoordeelvandit procesisweldatdedossierseenopfrisbeurtkrijgen.Hoevaakgebeurthetnietdatdocumentendieallangniet meergeldigzijntochnogineendossierzitten?

Kieseenbetrouwbarepartner

Jewiltpersoneelsdossiersdigitaliserenomdatjededossiersdanmakkelijkerkuntbeheren.Jekunteenvoudig ietsopzoekenenbovendienkunjeeenbewaartermijninstellenvoordedossiers.Aandeanderekantwiljeniet datgevoeligegegevensopstraatkomenteliggenwaardoorjeeenflinkeboetemoetbetalen.Kiesdaaromeen betrouwbarepartnerwaarmeejesamenzorgtvoortoekomstbestendigepersoneelsdossiers.

XpertHRACTUEEL.

CONCEPT

Opdracht3 Personeelsdossiers

a. Waaromzoujepersoneelsdossiersbijmoetenhouden?Noemzesredenen.

b. EennieuwemedewerkeroverhandigteenVOG. Inwelkonderdeelvanhetpersoneelsdossierwordtditdocumentbewaard? persoonlijkegegevens arbeidsovereenkomstenenarbeidsvoorwaarden functionerenenontwikkelen ziekteverzuim diversenenbijzonderheden

c. Eennieuwemedewerkerheefteendocumentondertekendwaarinstaatdathijeentelefoonvandeorganisatie gebruikt. Inwelkonderdeelvanhetpersoneelsdossierwordtditdocumentbewaard? persoonlijkegegevens arbeidsovereenkomstenenarbeidsvoorwaarden functionerenenontwikkelen ziekteverzuim diversenenbijzonderheden

d. Geeftweevoorbeeldenvangegevensdienietineenpersoneelsdossiermogenstaan.

e. Welkeinformatiewordtinhetcollectiefpersoneelsdossieropgenomen?Geefookeenvoorbeeld.

Opdracht4 AVG

a. WaarvoorstaatdeafkortingAVG?

b. WatishetbelangvandeAVG?

Opdracht5 Personeelsdossiersopruimen

Jebentleidinggevendeineenkleineonderneming.Jehoudtzelfdepersoneelsdossiersvanaljemedewerkers bij.Elkjaarruimjededossiersop:jebekijktwelkeinformatiewegmagenwelkeinformatiejenogmoetbewaren. MedewerkerDenzelistweejaargeledenuitdienstgegaan.Zijndossierbevatonderandereeenkopievanzijn paspoort,zijnsalarisoverzichtenzijnarbeidsovereenkomsten.

a. WelkevandegegevensvanDenzelmoetjenuverplichtweggooien?

MedewerksterSouadisachtjaargeledenuitdienstgegaan.Inhaarpersoneelsdossierhebjenoghaarpersoonlijke gegevensopgeslageneninformatieoverdeaanvullendearbeidsvoorwaardendiemethaarwarenafgesproken.

b. MoetjedezegegevensvanSouadnuweggooien?

3.3Formelepersoneelsgesprekken

CONCEPT

Alsleidinggevendevoerjeiederjaareenaantalformelegesprekkenmetjemedewerkers.Jebegeleidtje medewerkersbijdeontwikkelingvanhunloopbaanendaarvoorbespreekjeregelmatigmetjemedewerkershoe zijfunctionerenenjebeoordeelthenhierop.Bijhetvoerenvandeformelegesprekkenhoudjejeaaneenaantal vastestappen.

HR-gesprekscyclussen

Degesprekkendiejealsleidinggevendemetjemedewerkersvoert,hebbeneenvastevolgordeenwordenmet eenbepaaldefrequentiegevoerd.Jenoemtditde HR-gesprekscyclus of personeelsgesprekkencyclus.

Erzitveelbewegingindezecyclus.Zoiserdetraditionelecyclus,maarsteedsmeerorganisatieskiezenvooreen andereinvulling.Erzijnnieuwevormenvanbegeleiden,stimulerenenontwikkelenvandewerknemer,zoals gesprekkendievooralinhettekenstaanvandeontwikkelingvandemedewerker.Demedewerkerheeftdaneen

grootdeelvanderegieineigenhand.Voorbeeldenzijnhet'goede'gesprek,eenthemagesprekwaarbijde medewerkerzelfhetonderwerpbepaaltofhetcoachgesprekwaarbijerdoordemanager(coach)endewerknemer (gecoachte)gewerktwordtaaneenontwikkeling.Doormiddelvandezeontwikkelingkunnenerkwaliteitennaar vorenkomenendewerknemer(gecoachte)kandaardoorbeterpresteren.

DetraditioneleHR-gesprekscyclus

Detraditionelecycluszieteralsvolgtuit:

1.Hetplanningsgesprek.Ditvoerjeaanhetbeginvaneencyclus.

2.Hetfunctioneringsgesprek.Ditvoerjehalverwegedecyclus.

3.Hetbeoordelingsgesprek.Ditvoerjeaanheteindevandecyclus.

1.Planningsgesprek

Detraditionelecyclusstartmeteen planningsgesprek.Ditiseeninteractiefgesprekwaarbijdeplannen(de ontwikkel-enprestatiedoelenvandemedewerker)voordetoekomstwordenbesproken.Beidegesprekspartners zijngelijkwaardigaanelkaar.

2.Functioneringsgesprek

CONCEPT

Nahetplanningsgesprekvolgteen functioneringsgesprek.Ookditiseeninteractiefgesprek,waarbijwordt gekekennaardevoortgangvandeafgesprokenplannen.Jebespreekthetfunctionerenvandemedewerkeren maakjeafsprakenoververbeteringvanhetfunctioneren.Beidegesprekspartnerszijngelijkwaardigaanelkaar.

3.Beoordelingsgesprek

Detraditionelecycluswordtafgerondmeteen beoordelingsgesprek.Ditiseengesprekwaarindebeoordelaar aangeefthoehijoverdewerknemerdenktenwatditvoorgevolgenheeftvoordewerknemer.Erbestaateen hiërarchietussendegesprekspartners,hetgesprekiseenrichtingsverkeer.

Hetbeoordelingsgesprekwordtgevolgddooreennieuwplanningsgesprek,waarinnieuwedoelenworden besprokenvoordeaankomendeperiode.

Tussentijdsgesprek

Tussendegesprekkenkunnentussentijdsegesprekkenplaatsvinden.Hierinwordtkortgekekennaardevoortgang vandemedewerker.

Planningsgesprek

Hoevaak

Wanneer

Metwie

Kenmerk

Communicatie

Gerichtop

1xperjaar

Begin

Leidinggevendeen werknemer

Doelenstellenvoorhet komendjaar

Tweerichtingsverkeer

Toekomst

Functioneringsgesprek

1xperjaar

Halverwege

Leidinggevendeen werknemer

Functioneren optimaliseren

Tweerichtingsverkeer

Toekomst

Beoordelingsgesprek

1xperjaar

Eind

Leidinggevendeen werknemer

Functionerenbeoordelen

Eenrichtingsverkeer

Verleden

Nietallebedrijvenvolgeneenstandaardcyclusvoorpersoneelsgesprekkenofhebbeneeneigensysteemvan gesprekkendatdetraditionelejaarlijksefunctioneringsgesprekkenvervangt.

Voorbeeld

Bramwerktnueenjaaralsleidinggevende.Hijhadzichaanhetbeginvanhetjaarvoorgenomenomeen toegankelijkeleidinggevendetezijn.Medewerkersmoetenzichnietschamenomvragentestellenenmoeten hetaltijdkunnenaangevenalserietsaandehandis.Bramheeftdaaromdedeurvanzijnkantooraltijdopenstaan, zodatmedewerkersgewoonbinnenkunnenlopen.Tijdenszijneerstewerkoverlegmetzijnafdelingheefthijook duidelijktegenzijnteamgezegddatzeditmogendoen.

Alshijnuterugkijktophetafgelopenjaar,merkthijopdatereigenlijkbijnanooitiemandmetvragenbijhemis gekomen.Hijzietzijnmensenwelelkedag,dusalserietsaandehandzouzijn,hadhijdatvastwelgemerkt.En hijheeftafentoeeenkortgesprekmetelkemedewerkerwaarinhijvraagthoehetgaat.Niemandheeftaangegeven daterproblemenzijn.

Opzichgaathetbinnendeafdelingnietverkeerd.Deafdelingsdoelenwordenaltijdwelgehaald.TochheeftBram geengoedbeeldvanzijnteam.MedewerkerJimzoubijvoorbeeldgraageenopleidingvolgenomzichte specialiseren,maardurftditnietzomaartevragen.VerderheersterwatspanningtussenmedewerkstersLisaen Monique,dienietgoedmetelkaaroverwegkunnen.

CONCEPT

TotslotheeftnieuwemedewerkerRayanmoeitemethetbegrijpenvanhetsysteemwaarmeehijmoetwerken enervaarthijdathijhierbijnietgoedgenoegwordtingewerkt.Hijvraagtnietomhulp,wanthijwilzichgraag bewijzenenblijkbaarwerkthetnueenmaalzoinditbedrijf.

AlsBramnietbeteropdehoogteisvanwaterinzijnteamspeelt,kunnenerproblemenontstaan.Omteweten welkebehoeftenzijnmedewerkershebben,zalhijmeeraandachtmoetenbestedenaanhetvoerenvan gestructureerdepersoneelsgesprekken.

Indevolgendeparagrafenwordenhetplannings-,functionerings-enbeoordelingsgesprekverderuitgelegd.

Gespreksfasenformelegesprekken

Bijhetvoerenvanformelegesprekkenvolgjeeenaantalvastestappen:

1.Voorbereiding

Tijdensdevoorbereidingsfasesteljedeagendavoorhetgesprekop.Vervolgensbedenkjeperagendapuntwat jepreciesmetjemedewerkerwiltbespreken.Bijdevoorbereidingsfasehoortookhetorganiserenvanhetgesprek: jeplanteentijdenlocatievoorhetgesprek,nodigtjemedewerkerhiervooruitenvertelthemhoehijzichophet gesprekmoetvoorbereiden.

2.Opening

Indeopeningsfasestartjehetgesprek.Jebegintnietdirectmethetbesprekenvanjeagendapunten,maarvertelt eerstinwelkestappenhetgesprekzalverlopen,waaroverhetzalgaanenhoelanghetzalduren.Alsditvoorje medewerkerduidelijkisenhijzichopzijngemakvoelt,kunjemethetgesprekbeginnen.

3.Hetgesprek

Indegespreksfasebespreekjeéénvooréénjeagendapunten.

4.Afronding

Indeafrondingsfasesluitjehetgesprekaf.Jevatdebelangrijksteconclusiesvanhetgespreksamenenmaakt denodigeafsprakenmetjemedewerker,bijvoorbeeldoververvolgactiesdiedemedewerkermoetuitvoeren. ZorgdatafsprakenaltijddevijfW’senéénHbevatten:

• Watmoetergebeuren?

• Wiemoetdatdoen?

• Waarmoetdatgebeuren?

• Wanneermoethetgebeurdzijn?

• Waarommoethetgebeuren?

• Hoemoethetwordengedaan?

CONCEPT

5.Verslaglegging

Nahetgesprekmaakjehiervaneenverslag.Hieringeefjeeenkortesamenvattingvanhetgesprekenlegjede gemaakteafsprakenvast.Zovoorkomjelatermogelijkemisverstanden.Jelaathetverslaglezenaanje medewerker.Eventueellaatjehemditookondertekenen.Regelshieroververschillenperorganisatie.Verslagen vanformelegesprekkenbewaarjeinhetpersoneelsdossiervandemedewerker.

Tipsvoorhetvoerenvanpersoneelsgesprekken

Bijhetvoerenvaneenformeelgesprekkunjedevolgendegesprekstechniekengebruiken:

• Zorgvooreengelijkwaardigepositie.Gadusnietachterjebureauzitten,maargametdegesprekspartner aaneentafelzitten.

• Weesnietteveelaanhetwoord.Alsjijpraat,kandeandernietpraten.

• Luistertussenderegelsdoorenluisteronbevooroordeeld.

• Luisterempathisch.Probeerjeinteleveninhoedeanderzichvoelt.

• Concentreerjeopwatdeanderzegtenzorgdatjeondertussennietbezigbentmethetbedenkenvaneen antwoord.

• Vathetverhaalregelmatigsamen.

• Stelzoveelmogelijkopenvragen.

• Geefgeenwaardeoordelen.

• Stelgeensuggestievevragen.

• Laatooknon-verbaalinteresseblijken.

• Zorgvooroogcontact.

• Wachtnahetstellenvaneenvraag;geefdeandertijdomnatedenken.

• Probeertezoekennaargezamenlijkebelangen.

• Vermijdhetinnemenvanstandpunten.

• Verhelderproblemenzovolledigmogelijkomoverhaasteactietevoorkomen.

Opdracht6 Personeelsgesprekken

Deviersoortenformelepersoneelsgesprekkenwordennietallemaalinelkeorganisatietoegepast.

a. Welkegesprekkenuitdegesprekscycluszijnbinnenjouworganisatiegebruikelijk?

b. Leguitwaarombinnenjouworganisatieisgekozenvoorhetvoerenvanbepaaldesoorten personeelsgesprekken.

Opdracht7 Formelegesprekken

Formelegesprekkenverlopenvolgenseenbepaaldestructuurenbepaalderegels.Waaromisdatzo?

3.4Planningsgesprek

Eénkeerperjaarvoerjealsleidinggevendeeenplanningsgesprek(ookweldoelstellingsgesprek)metjeindividuele medewerkers.Meestaldoejeditaanhetbeginvanhetjaar.HetisheteerstegesprekindeHR-gesprekscyclus. Tijdenshetplanningsgesprekstaandeverwachtingenvanjouenjemedewerkercentraal.Jebespreekttwee soortendoelstellingen:doelstellingenvoorwerkresultatendiemoetenwordenbehaaldendoelstellingenvoor deontwikkelingvandemedewerkerzelf.Diebespreekjesamenomtotduidelijkeafsprakentekomen.Het planningsgesprekiseengelijkwaardiggesprekendustweerichtingsverkeer.

CONCEPT

Gespreksfasen

Tijdenshetplanningsgesprekdoorloopjedevijffasenvanformelepersoneelsgesprekken.

1.Voorbereiding

Voordatjehetplanningsgesprekgaatvoeren,zorgjedatjeheldervoorogenhebtwelkeorganisatiedoelstellingen hetkomendejaarmoetenwordenbehaald.Ingroteorganisatieswordendezevaakbepaalddoordedirectie.In eenkleineorganisatiebepaaltdeondernemerofleidinggevendedit.Jebedenktvervolgenswelkebijdrageaan dezedoelstellingenjeverwachtvanjemedewerker.Watwiljedathijdoetenhoezorgjedatzijnresultaten meetbaarzijn?Alsjeorganisatiezichineennieuwerichtinggaatontwikkelen,watmoetjemedewerkerdan kunnenomzijnwerktekunnenblijvendoen?Jekunthierbijgebruikmakenvanhetfunctieprofielvande

medewerker.Hierinstaatnamelijkwelkeeigenschappenbelangrijkzijnvoorhetuitvoerenvandefunctie.Ditzijn meestalookdeeigenschappenwaarvanjewiltdatdemedewerkerzicherverderinbekwaamt.Alsjebedenkt welkeresultatenjevanjemedewerkerverwacht,houddanrekeningmetdeomvangvanzijnwerkweekenmet zijnervaringsniveau.Zozorgjeervoordatjeverwachtingenreëelzijn.

Jebereidtjenietalleenzelfvoorophetplanningsgesprek,maarjevraagtookaanjemedewerkeromzichvoor tebereiden.Ineenplanningsgesprekgevennamelijkbeidepartijenhuninput.Jevraagtjemedewerkerofhij alvastwilnadenkenoverzijnrolbinnendeorganisatie.Hoeziethijzelfzijneigenontwikkelingvoorzich?Wat verwachthijvanzijnwerkinhetkomendejaar?

Bijeenplanningsgesprekwordtvaakgebruikgemaaktvaneenplanningsformulier.Hieropstaateenaantal standaardonderdelenwaaroverhetgesprekkangaan.Hetformulierhelptjeomjegesprekkenmetverschillende medewerkersopdezelfdemaniertedoorlopen.Jekunterookdebesprokenpuntenengemaakteafsprakenop vastleggen.

2.Opening

Bijdeopeningvanhetgesprekverteljedemedewerkerwathetdoelisvanhetgesprek:samenkomentotheldere afsprakenoverwerkresultatenenpersoonlijkeontwikkeldoelen.

3.Hetgesprek

Jebeginthetgesprekdoorinhetkortvoordemedewerkertebeschrijvenwelkeontwikkelingenhetkomende jaarbelangrijkzijnvoorjeorganisatie.Denkbijvoorbeeldaaneenbepaaldeomzetgroei,deinvoeringvaneen nieuwewerkmethodeofhetverbeterenvandeefficiëntie.Geefookduidelijkaanwatdeontwikkelingenvoor gevolgenhebbenvoorjeafdelingendefunctievanjemedewerker.

Vervolgensgeefjeaanwatjijvanjemedewerkerverwachtophetgebiedvanwerkprestatiesenzijneigen ontwikkeling.Jevraagthemwelkeideeënhijhieroverzelfheeft.Jelaatdemedewerkeruiteindelijkzelfeenaantal doelstellingenformuleren.Zozalhijmeerdeverantwoordelijkheidervarenvoorhetbehalenvandedoelstellingen danwanneerjijhemdezeoplegt.Houdwelgoedindegatendatdedoelstellingenpassenbijdeorganisatieen datzehaalbaarzijn.ZorgdatdedoelstellingenSMARTwordengeformuleerd:specifiek,meetbaar,acceptabel, realistischentijdgebonden.

VoorbeeldSMART-doelstelling

SMART-doelstellingvoorhetverbeterenvandewerkresultaten:

‘Aanheteindvanhetjaarheeftdemedewerkerzijnproductiviteitverhoogdmet1%.’

CONCEPT

SMART-doelstellingvoordepersoonlijkeontwikkeling:

‘Aanheteindvanhetjaarkandemedewerkervolledigzelfstandigstoringenaanproductieapparatuuroplossen.’

Vraagtotslotwatdemedewerkernodigheeftomzijndoelstellingentekunnenbereiken.Denkhierbijbijvoorbeeld aanregelmatigoverlegmetjou,inhoudelijkeverdiepingdooreencursusofeengoedesamenwerkingmetzijn collega’s.Weesjebewustvanwatjehemaanondersteuningbelooftenkomdezebeloftesookna.

4.Afronding

Bijdeafrondingvanhetgesprekherhaaljedebelangrijkstepuntendiezijnbesprokenendedoelstellingendie zijnvastgesteld.Ookspreekjeafhoehetvervolgtrajectvandebegeleidingeruitziet.Jegeeftbijvoorbeeldalvast aanwanneerhetfunctioneringsgesprekzalplaatsvinden,ofspreektafhoedemedewerkerjeopdehoogtezal houdenvanzijnvorderingen.

5.Verslaglegging

Debesprokendoelstellingenengemaakteafsprakenlegjevastineenverslag.Zorgervoordatdemedewerker hetverslaginzietenformeelakkoordgaatmetdeinhoud.

Opdracht8 Planningsgesprek

a. Hoewordteenplanningsgesprekookwelgenoemd?

b. Hoevaakenwanneervoerjeeenplanningsgesprekmeteenmedewerker?

c. Beschrijfineenpaarzinnenwattijdenshetplanningsgesprekwordtbesproken.

d. Hetplanningsgesprekistweerichtingsverkeer.Watwordthiermeebedoeld?

Opdracht9 Planningsgesprekvoeren

Inhetplanningsgesprekbespreekjewelkedoelstellingendemedewerkerhetkomendejaarmoetgaanbereiken. Jebespreektdoelstellingenvoorwerkresultatendiemoetenwordenbehaaldenvoordeontwikkelingvande medewerkerzelf.

a. Bedenkvooreenvanjemedewerkerstweemogelijkedoelstellingenvoorwerkresultaten.

b. Bedenkvoordezemedewerkerooktweedoelstellingenvoordepersoonlijkeontwikkeling.

3.5Functioneringsgesprek

Enigetijdnahetplanningsgesprekvoerjemetdemedewerkereenfunctioneringsgesprek.Meestaldoejedit halverwegehetjaar.

Het functioneringsgesprek heeftdriedoelen.Opdeeersteplaatsbespreekjehetfunctionerenvandemedewerker indeafgelopenperiode.Watdoethijgoedenwaarliggenmogelijkhedenvoorverdereverbetering?Vervolgens bespreekjehoedemedewerkerzijnprestatiesindeaankomendeperiodeverderkanverbeteren.Totslotbiedt hetfunctioneringsgesprekdegelegenheidommetjemedewerkertepratenoverjullieonderlingesamenwerking. Vindenjulliedatdesamenwerkingprettigverloopt,ofkandaarinietswordenverbeterd?Ookhetfunctioneren vandeleidinggevendekandustersprakekomen.Functioneringsgesprekkenzijntoekomst-enoplossingsgericht.

Gespreksfasen

Bijhetvoerenvaneenfunctioneringsgesprekvolgjedevijffasenvanformelepersoneelsgesprekken.

CONCEPT

1.Voorbereiding

Tijdenshetfunctioneringsgesprekbespreekjemetjemedewerkerwathijgoeddoetenopwelkgebiedhijzijn functionerennogverderkanverbeteren.Omhiervaneengoedbeeldtehebbenmoetjehetfunctionerenvande medewerkeranalyseren.Jeweetdanprecieswelkepuntenjemethemmoetbespreken.

Voordatjedeprestatiesenontwikkelingvanjemedewerkergaatanalyseren,moetjebepalenwaaropjeprecies gaatletten.Ditkunjeopdeeersteplaatsafleidenuithetverslagvanhetplanningsgesprek.Inditgesprekhebje immerseenaantalontwikkeldoelstellingenafgesprokenmetdemedewerker.Hoeverisdemedewerkermet dezedoelstellingen?Heefthijnogergensextraondersteuningbijnodig?Heefthijzelfbepaaldewensenvoorzijn verdereontwikkeling?

Ookkunjehetfunctieprofielgebruikendathoortbijdefunctievandemedewerker.Hetfunctieprofielgeeft namelijkmeeralgemeneinformatieoverwateenmedewerkerindezefunctiemoetkennenenkunnen.Voldoet demedewerkerhieraan,ofzijnerpuntenwaarophijzichverderkanontwikkelen?

Belangrijkepuntenbijhetanalyserenvanjemedewerker

• Weesobjectiefinjeoordeel.Kijknaarconcretegebeurtenissenenoordeelnietopbasisvanjegevoel.

• Beginoptijdmetdeanalyse.Omeengoedbeeldtekrijgenmoetjejemedewerkeropmeerderemomenten eninverschillendecontextenanalyseren.Ookontwikkeltjemedewerkerzichindeloopvandetijd,endeze ontwikkelingneemjeookmeeinhetgesprek.

• Inveelorganisatiesiseenstandaardformuliervoorfunctioneringsgesprekkenbeschikbaar.Maakhiervan gebruikbijjeanalyse,zodatjeinformatieverzameltoverdeonderwerpenwaaroverhetgesprekzalgaan.Is ergeenstandaardformulier,danishetraadzaamomzelfeenformuliertemaken.Hiermeezorgjedatje analyseengespreksystematischverlopen.

Geefjemedewerkerinstructieoverhoehijzichophetfunctioneringsgesprekmoetvoorbereiden.Hijmoetvan tevorenbedenkenwathijzelfgoedenmindergoedvindtaanzijnfunctioneren,welkewensenhijheeftvoorzijn ontwikkelingindenabijetoekomstenwathijvindtvandesamenwerkingmetjoualsleidinggevende.Geefje medewerkerhetzelfdeformulierdatjijgebruiktomjeophetgesprekvoortebereiden.Jegeefthemhiervaneen niet-ingevuldeversie.

Inspiratiefilmpje:voorbereidenopfunctioneringsgesprek

2.Opening

Verteldemedewerkerwathetdoelisvanhetgesprek,hoehetzalverlopenenhoelanghetongeveerzalduren.

3.Hetgesprek

Jestarthetgesprekmetdepuntendiejemedewerkerwilbespreken.Geefhemdaaromeersthetwoord.Stel hembijvoorbeelddevraagwathijgoedvindtgaanaanzijneigenfunctionerenenwaarhijzelfvindtdaterruimte isvoorverbetering.Vraagooknaarhoehijdesamenwerkingmetjouervaartenontvangeventuelefeedback zonderindiscussietegaan.

Vervolgensbespreekjedepuntendiejijhebt voorbereid.Waarschijnlijkiseenaantalhiervanalaan bodgekomen.Beginmetjepositievepuntenengeef eencompliment.Bespreekvervolgensde verbeterpuntendiejijziet.Vraagdemedewerkerom zelfnatedenkenovereengoedeoplossing.Bespreek ookwatdemedewerkervanzijnfunctieen werkzaamhedenvindtenhoehijzijntoekomstbinnen deorganisatieziet.Dithelptjullietebepalenhoede medewerkerzichverderkangaanontwikkelen.

CONCEPT

Aandachtspunten

Houdjebijhetvoerenvanfunctioneringsgesprekkenaandevolgenderichtlijnen:

• Houdnooitonverwachtfunctioneringsgesprekken.Beidepartijenmoetenzichkunnenvoorbereidenophet gesprek.

• Bouwvoortopvoorgaandegesprekken,maarkomnietterugoptekortkomingenuitlangergeleden functioneringsgesprekkenalsdieinmiddelszijnverbeterd.

• Luisteractief:ontdekwatdeanderwilenwaterinhemomgaat.Vraagdooropwatdemedewerkervertelt envatregelmatigsamenwaterisgezegd.

• Stelvragenvoordatjefeedbackgeeft.Mensengevengemakkelijkerzelffeedbackdandatzezichlaten bekritiseren.Steldusvragenals:Watzijnvolgensjoujesterkstepunten?Opwelkepuntenvoeljejeminder bekwaam?Groeijeinbekwaamheidofjuistniet?Leguitwaaromjedatvindt.Hebjevoorstellentotverbetering?

• Jehoefthetnietoveralleseensteworden.Benoemsamendepuntenvanovereenkomstendepuntenvan verschil.

• Alsjejemeninggeeftoverdeprestatiesvandemedewerker,houddanrekeningmetdiensvroegereprestaties, metdevrijheidvanhandelendiehijheeftenmetdemoeilijkheidsgraadvandeopdrachten.

• Weesjebewustvanjeeigenvooroordelen.Dezebeïnvloedenjeoordeelsvermogenoverdeprestatiesvande medewerker.

• Geefhettoealsjejemeningbijstelt.Hetisbeteromeenvergissingtoetegevendanhardnekkigproberen gelijktekrijgen.

• Jegeeftfeedbackopdeprestatiesennietopdemedewerkerzelf.Geefzoveelmogelijkconcreteoordelenen vermijdalgemenetermen.

• Wekgeenvalsehoop.Alsiemandnietgoedfunctioneert,zegdatdaneerlijkenmetgoedeargumenten.Dit geldtookalsergeengroeimogelijkhedenindeorganisatiezijnvooriemanddiewelgoedfunctioneert.

• Blijfnietstekenineentheoretischeanalyse,maarzorgvooreenconcreetactieplan.Laatditopstellendoor demedewerkerzelfentekenbeidenvoorakkoord.

• Streefernaardatdemedewerkerzijnsterkepuntenverderkanontwikkelenenzijnzwakkepuntenkan verbeteren.

4.Afronding

Sluithetgesprekafmetafsprakenoverdeontwikkelingvandemedewerker.Bedenkhierbijhoejedeontwikkeling vandemedewerkermeetbaarmaakt,zodatjeregelmatigkuntcontrolerenofhijopdegoedewegzit.Denk bijvoorbeeldaanhethalenvanbepaaldeverkooptargetsofhetuitvoerenvanwerkzaamhedenvolgenseen bepaaldenormtijd.Alseraanleidingvooris,maakjeafsprakenoverwatjijanderszultaanpakken,bijvoorbeeld bijhetaansturenvandemedewerker.Legookvastwelkebegeleidingdemedewerkereventueelnodigheeftbij zijnontwikkelpuntenenwiedezebegeleidingzalgeven.Ditkunjijzelfzijn,ofbijvoorbeeldeenmeerervaren collega.Geefaanwanneerhetvolgendegesprekongeveerzalplaatsvinden.Waarschijnlijkishetvolgendegesprek eenbeoordelingsgesprekaanheteindevanhetjaar,maarjekuntookeentussentijdsgesprekafsprekenalsdat nodigis.

5.Verslaglegging

Netalsbijhetplanningsgesprekmaakjevanhetfunctioneringsgesprekeenverslag.Ookditverslaglaatjedoor demedewerkerondertekenenvoorakkoordenjezorgtdathijzelfeenexemplaarvanhetverslagkrijgt.Zoheeft hijzelfaltijdeenoverzichtvanjullieafspraken.Hetverslagmoetwordenbewaardinhetpersoneelsdossier.

Voorbeeldformuliervoorhetverslagvaneenfunctioneringsgesprek.

Opdracht10 Functioneringsgesprek

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Nooitmeereenfunctioneringsgesprek

Hetfunctioneringsgesprekisopzijnretour.Want: ‘Eénkeerperjaareenbloemetjemeenemenopjetrouwdag maaktnoggeengoedhuwelijk.’ Maarhoemoethetdanwel?

CONCEPT

Daargaanzeweer.Debaaszuchtendmeteenstapelvragenformulierenonderdearm.Dewerknemerermet frissetegenzinachteraan. ‘Zo’,begintdebaas,netalselkjaar, ‘hoevindjezelfdathetgaat?’ Januariis traditiegetrouwdemaandvandefunctioneringsgesprekken.Hetmomentomdeverwachtingenvoorhetkomende jaartebespreken.Enom(vaakoverenweer)complimentenenkritiektegeven.Daarnaastvoegensommige bedrijvenhetfunctioneringsgespreksamenmethetbeoordelingsgesprek:danwordtookhetafgelopenjaar besproken.

Maareenstijgendaantalwerkgeversvraagtzichafofdittijdrovenderitueelnogwelzingeeft.Isheteigenlijkwel effectief?GrotebedrijvenalsAccenture,Booking.com,Deloitte,INGenWoltersKluwerNederlandexperimenteren metnieuwemanierenomhunwerknemersteevalueren.

EnergiebedrijfEnecostoptetweejaargeledenmetfunctioneringsgesprekken.Wantneemnoudievijfpuntenschaal diedaarbijhoort,zegtWillem-BartOverhand(35),hetbeoordelingssysteemvan ‘1:slecht’ tot ‘5:excellent’. ‘80 procentvandewerknemersvindtzichzelfbovengemiddeld.Zegjijdatzegemiddeldpresterendanschietenze directindeverdediging,daargaanzenietbeterdoorfunctioneren.’

Willem-BartOverhandstondalspersoneelsmanageraandebasisvaneennieuwemaniervanbeoordelen.Voor goederesultatenishetvolgenshemnodigeen ‘continuedialoog’ tevoerenmetwerknemers.Dus:elketweeof drieweken ‘dekoppenbijelkaarsteken’ tijdenseenveelinformelerbijpraatgesprek.

Maarwatbetekentdatindepraktijk?

Eenwerkgelukcijfer

JulienBoonen(39),directeurklantcontactvanEneco,neemtplaatsineenvergaderruimtedie ‘DeNachtegaal’ isgedoopt.Vandaagiszo’nmomentdathijenzijnleidinggevendeErikvanEngelen(47),directeurconsumenten, terugkijkenopdeafgelopenperiode.Hoeishetdeafgelopentijdgegaan?JulienBoonenbliktterugopeendrukke periode.Hijisverantwoordelijkvoor700man.Vorigjaarkreeghijtemakenmetbezuinigingeneneenvrijwel compleetnieuwesamenstellingvanzijnmanagementteam.

VanEngelen: ‘Knaphoejijjehoofdkoelhebtgehoudenendezaakweerinrustigervaarwaterhebtgekregen.’

Boonen: ‘Watstabiliteitzoumijnuveelwaardzijn.Ikwildoorbouwen.’

VanEngelen: ‘Ikmisnogiemandinjouwteamdiejouopzijkandrukken,zodatjijmeerachteroverkanleunen. Begrijpjewatikbedoel?’

Boonen: ‘Ja,ikdenkhetwel.’

VanEngelen: ‘Pakjespace.Neemiemanddiejouzenuwachtigkanmaken.Denk:eenLouisvanGaal.Iemandvan wiejezegt:oeh,daarneemikeenrisicomee,maardiekanonswelverderbrengen.’

Boonen: ‘Check.Maarbetrekjijmedanmeerbijdossiers.Gebruikmealssparringpartner,neemmemeenaarde raadvanbestuur.Ikwileenstapnaarbovenmaken.’

VanEngelen: ‘Heelgoed.Enjewerkgelukcijfer?’

Boonen(resoluut): ‘Een8.’

VanEngelen(lachend): ‘Lageraccepteerikniet.’

Zogaatzo’ngesprekdus.Meestalzitheternaongeveertwintigminutenweerop.

‘Geenwetenschappelijkbewijs’

OokPaulBoselie,hoogleraarhumanresourcesmanagementaandeUniversiteitUtrecht,isgeenvoorstandervan hetfunctioneringsgesprek.Kortgeledensprakhijernogovermetderaadvanbestuurvaneenmultinational. Moetenwedegesprekkenafschaffen,vroegenzehem.Zijnantwoordwasondubbelzinnig: ‘Ja.’ Hijvindtheteen nodeloosinstrument.‘Eénkeerperjaareenbloemetjemeenemenopjetrouwdagmaaktnoggeengoedhuwelijk.’

En: ‘Erisgeenenkelwetenschappelijkbewijsdatzo’ngesprekbijdraagtaandeprestatievaneenorganisatieof hetwelzijnvandemedewerkers.’

Wélaangetoondisdatdoorlopendingesprekzijnmetwerknemerseengoedearbeidsrelatiecreëert. ‘Daardoor gaateenorganisatiebeterpresteren.’ Effectory,eenbureaugespecialiseerdinmedewerkersonderzoek,durfde deknoopalin2012doortehakken – vervoorEneco.Hetmoesthelemaalanders.

Daargingwelwataanvooraf.Wegmetdemanagersfuncties,de150werknemersvormenvoortaaneenzelfsturende organisatie. ‘Ikgeloofnietinaangewezenleiderschap.Iemandisniethetbaasjepuuromdathetopzijnkaartje staat’,zegtoprichterGuidoHeezen(46).Hijgingbijzichzelfterade.Wiebenikeigenlijkomtevertellenofiemand hetgoedofnietgoeddoet? ‘Watalswenuelkáárgaanbeoordelen?’

Endaarnawerdendusookdefunctioneringsgesprekkenafgeschaft.Nubeoordelenmensendiesamenwerken elkaardriekeerperjaar.Iedereenvraagtzevenmensenomeenbeoordeling.Datgaatmetopenvizier.Wantze leerden:anoniemfeedbackkrijgenvindenmensenheelvervelend. ‘Zekeralshetgingomcommentaarophun verbeterpunten.’

Deprocedureiseenvoudig.Schrijfop:watwaardeerdejeindeander?Watzijntips,oppersoonlijkvlaken inhoudelijk?ZokreegHeezentehoren: ‘Jedoetenormjebestombijbepaaldegesprekkenwatmeeropde achtergrondtezijn.Somspaktdatgoeduitensomsookniet(danziejedatjejezitoptevreten).’

Detoonisinformeel,eenkritiekpuntwordtgerelativeerdmeteensmileyofeengrapje.‘Ikmerkdatjedeorganisatie weeropscherpaanhetzettenbent.Heerlijk!Zolangjenietalseenolifantdoordeporseleinkastgaat,juichikdit enormtoe.’

Punten ‘verdienen’

Opeenschaalvan ‘veronderverwachting’ tot ‘verbovenverwachting’ wordtdescoreopsamenwerking, ontwikkelingenbijdragegenoteerd.Inelkerondezijnpuntente ‘verdienen’ waarmeedesalarisverhogingwordt berekend.

Wiebenedenverwachtingpresteertkrijgteenwaarschuwing. ‘Bijdetweedewaarschuwingnemenweafscheid.’ Datisheelhard,erkentHeezen. ‘Hetisweleensvoorgevallen,nulatenwehetzovernietmeerkomen.’

Inhetbeginvondiedereenhetdoodengomdeandertebeoordelen.Nunoemenwerknemershet ‘extreem waardevol’,zegtHeezen. ‘Wewarenevenbangdatdegenemetdegrootstemondopdevrijdagmiddagborrelde ‘stillewillie’ zouovervleugelen.

Maarwatbleek:destoerekerelkreegalsfeedbackdathijbestietsmeerkondoen.’ Endestillewillie? ‘Diehoorde: “Wezijnheelblijdatjeerbent.”’

NRC.

a. Watiservolgensditartikelmismeteentraditioneelfunctioneringsgesprek?Noemdriepunten.

b. Welkealternatievenvoorhettraditionelefunctioneringsgesprekwordenvoorgesteld?Noemertwee.

c. ‘Hettraditionelefunctioneringsgesprekmoetwordenafgeschaft.’ Benjijheteensmetdezestelling?Legje antwoorduit.

d. Opwelkemanierzoujijalsleidinggevendebinnenjouworganisatiewillenomgaanmet functioneringsgesprekken?Legjeantwoorduit.

CONCEPT

Opdracht11 Voorbereidenfunctioneringsgesprek

Hetisbelangrijkdatjeoptijdbegintmethetanalyserenvanjemedewerkers.Doejeditpasvlakvoorhet functioneringsgesprek,danhebjejenietgoedvoorbereid.

Hoezoujijervoorzorgendatjeeengoedbeeldhebtvanjemedewerkerwanneerhetfunctioneringsgesprekeraan komt?

3.6Beoordelingsgesprek

Jesluitdejaarlijksegesprekscyclusafmeteenbeoordelingsgesprek.Ineen beoordelingsgesprek geefjeeen oordeeloverhetfunctionerenendeontwikkelingvandemedewerkerinhetafgelopenjaar.Ditgesprekheeft eenandereinsteekdanhetfunctioneringsgesprek.Bijhetbeoordelingsgesprekgajenamelijknietmeeroverleggen watjijenjemedewerkervindenvanhetfunctionerenofdeontwikkelingvandemedewerker.Jegeeftalleenje

beoordeling.Eenpositievebeoordelingleidtvaaktoteenhogersalarisofpromotievoordemedewerker.Een negatievebeoordelingkanbijvoorbeeldleidentotextrabegeleiding.Meerderenegatievebeoordelingenachter elkaarkunnenaanleidingzijnvoorontslagvandemedewerker.

Beoordelingssystemen

Voordatjeeenbeoordelingsgesprekvoert,moetjejemedewerkerbeoordelen.Ditkanmetbeoordelingssystemen zoalsvrijerapportageof360gradenfeedback.

Vrijerapportage

Bijdemethode vrijerapportage schrijfjeminofmeerspontaanopwatjevanhetpresterenvaneenmedewerker vindt.Jegaatdaarbijuitvaneeneigenopzetenindeling.Vaakschrijfjehierbijdesterkeenzwakkepuntenvan eenmedewerkerop.

360gradenfeedback

Bijde 360gradenfeedback-methode gevenmeerdere beoordelaarsbijgedragsbeschrijvingenaaninwelke matediebeschrijvingvantoepassingisopde medewerker.Delijstmetbeschrijvingeniseengoede weergavevandefunctieofgeselecteerdecompetenties. Debeoordelaarsdieeenrolkunnenspelen,zijn collega’sophetzelfdeniveau,medewerkersaanwiede beoordeeldeleidinggeeft,klanten,deleidinggevende ofdemedewerkerzelf.

Voorbeeld

BijhetverpleeghuiswaarAnoukalsleidinggevendewerkt,wordtde360gradenfeedback-methodegebruiktvoor debeoordelingvanmedewerkers.OmeengoedebeoordelingvanhaarmedewerksterJaninetekrijgenvraagt zijeenaantalpersonenomhunoordeel:eendirectecollegavanJanine,enkelebewonersvanhethuis,eencollega vaneenandereafdelingendeplannervandewerkroosters.Zebeschrijvenallemaalhuneigenervaringmet Janine.Eéndingwordtduidelijkuitdegezamenlijkefeedback:Janinewordtdooriedereenervarenalseenzeer flexibelecollega.

Valkuilenbijhetbeoordelen

CONCEPT

Alsjeeenmedewerkerbeoordeelt,ishetbelangrijkdatjeobjectiefbent.Ditkanlastigzijn,omdatverschillende factorenonbewustjeoordeelkunnenbeïnvloeden.Devolgendefactorenofeffectenkunnenbijvoorbeeldvan invloedzijnopjebeoordeling:

• halo-effect

• horneffect

• emotioneleband

• privé-ofwerksituatie

• informatievorigeleidinggevende

• vergelijkenmetjezelf

• vooroordelen

• gemiddeldescores

• nadrukoprecentegebeurtenissen.

Omtoteenobjectiefoordeeltekunnenkomenmoetjejebewustzijnvandeinvloedvandezefactoren.

Halo-effect

Wanneerjeeenmedewerkerhebtdieineendeelvanzijnwerkheelgoedis,isdatnatuurlijkpositief.Maardeze medewerkerkanopandereaspectenjuistmindergoedscoren.Alsdepositieveeigenschapvandemedewerker jouwbeoordelingopzijnandere,mindergoedepuntenpositievermaakt,spreekjevanhet ‘halo-effect’ (‘halo’ isstralenkransinhetEngels).

Voorbeeldhalo-effect

Eenvoorbeeldvaneenhalo-effectiseenadministratiefmedewerkerdiealtijdnauwkeurigwerktenzeer behulpzaamisvoorcollega’s,maarookeenbeetjelangzamerwerktdananderen.Indebeoordelingiszijn leidinggevendegeneigdhetlagerewerktemponiettebenoemen,omdathijwelaltijdnetjeswerktengewaardeerd wordtdoorzijncollega’s.

Horneffect

Het horneffect ishettegenovergesteldevanhet halo-effect.Heeftdemedewerkereenpuntwaarinhij nietsterkisenbeoordeeljehemdaardoorookop anderepuntennegatiever,danspreekjevanhet horneffect.(‘Horn’ ishoorninhetEngels,bedoeldals dehoorntjesopeenduivelskop.)Alsiemandeenmaal inde ‘horn-categorie’ zit,danishetwaarschijnlijkdat alleswatnegatiefisronddezepersoonsteedsweer bevestigtwaaromjediepersoonnietleukvindtendat allepositievezakenrondomhemofhaarsnelvergeten worden.

Voorbeeldhorneffect

CONCEPT

Pasophethalo-enhorneffect.

Eenvoorbeeldvaneenhorneffectiseenbaliemedewerkerbijdegemeentedievaaktelaatkomt,maarzijnwerk welmetveelenthousiasmeuitvoertenmensenzeervriendelijkencorrecthelpt.Telaatkomeniswelechteen probleemalsdebalieoptijdopenmoet.Daaromweegtditvoorzijnleidinggevendeveelzwaarderindebeoordeling dandehogekwaliteitvanzijnwerk.

Emotioneleband

Derelatiediejehebtmetdemedewerker,speelteenbelangrijkerolbijdebeoordeling.Eenmedewerkerdieje graagmag,zuljemindersneleenonvoldoendegevenalshijeentaaknietgoeduitvoertdaneenmedewerker metwiejemindergoedoverwegkunt.

Privé-ofwerksituatie

Alsjethuismeteenstressvollesituatiezitofdiedageenbelangrijkebesprekinghebt,kandatjebeoordelingvan demedewerkerbeïnvloeden.

Informatievorigeleidinggevende

Somskrijgjevandevorigeleidinggevendeinformatieoverdemedewerker.Datisheelhandig,wantjekuntdan goedaansluitenbijdeleerpuntenvandemedewerker.Maaralsdevorigeleidinggevendeookzijnmeningover demedewerkergeeft,dankandieinformatiejebeeldkleuren.Hetisvoordemedewerkerheelmoeilijkomdat gekleurdebeeldteveranderen.

Vergelijkenmetjezelf

Kenmerkendiejevanjezelfgoedvindt,ziejeookgraagterugbijeenmedewerker.Alshijheelandereideeënof eenheleandereaanpakheeft,maaktdatdebeoordelingsomsmoeilijk.Steldatjeeenperfectionistbent,danis demedewerkeralsneleensloddervos.

Probeerjetijdensdebeoordelingvaneenmedewerkerbewusttezijnvandezeinvloeden.Doorgebruiktemaken vandebeoordelingslijstdwingjejezelfvantevorennatedenkenoverwatjebelangrijkvindtenwaaropjewilt beoordelen.

Vooroordelen

Bijnaiedereenheeftbewustofonbewustbepaaldevooroordelen.Laatjebeoordelinghierdoornietbeïnvloeden. Alseenmedewerkerbijvoorbeeldvaakstilistijdenseenoverleg,wilditnietperdefinitiezeggendathijniet meedenkt.

Gemiddeldescores

Alsjehetfunctionerenvaneenmedewerkerwiltbeoordelen,moetjeduidelijkonderscheidmakentusseneen goedeeneenmindergoedebeoordeling.Alsjedemedewerkeropelkaspectvanzijnfunctionereneengemiddelde scoregeeft,wordtnietduidelijkwatzijnverbeterpuntenzijn.

Nadrukoprecentegebeurtenissen

Bijhetgevenvaneenbeoordelingkijkenveelmensenonbewusthetmeestnaarrecentegebeurtenissen.Ietswat netisgebeurd,ligtverserinjegeheugendanwanneerhetalwatlangergeledengebeurde.Maarhetisnieteerlijk tegenoverjemedewerkeromjevooraltelatenleidendoorjemeestrecenteherinneringen.Functioneerthijaltijd primaenmaaktehijtoevalliggistereneenfout,danishetnieteerlijkomhemdaaromeenslechtebeoordeling tegeven.

Zelfreflectie

Naasthetbeoordelenvananderenkunjeookjezelfbeoordelen.Ditnoemje zelfreflectie.Jestaatdanstilbijjeeigenmaniervanhandelen,hoejereageert inbepaaldesituatiesenwatjeandershadkunnendoen.

Doortereflecterenvergrootjejezelfkennis,benjejebewustvanjouwemoties dieeenrolspeleninbepaaldesituatiesenkrijgjeinzichtinhoejehandelt. Doorjehierbewustvantezijnkunjejouwhandelenveranderen.Jehandelt danminderopbasisvanemoties.

Gespreksfasen

Bijhetvoerenvaneenbeoordelingsgesprekvolgjedevijffasenvanformelepersoneelsgesprekken.

1.Voorbereiding

Injevoorbereidingvanhetgesprekzetjeopeenrijtjewatjeoordeelisenwelkeargumentenjehiervoorhebt.Je beoordelingishetduidelijkstvoorjemedewerkerwanneerjeerconcretevoorbeeldenbijgeeft.Alsjedezenog moetbedenkentijdenshetgesprek,komjeerwaarschijnlijknietop.Daaromzorgjedatjejebelangrijkste argumentenenvoorbeeldenvoorbereidt.

Jebeoordeeltjemedewerkeropverschillendeaspecten.Hijzalnamelijkwaarschijnlijknietallesgoedofalles verkeerddoen.Jeverwerktdeaspectendiehetbelangrijkstzijnvoordefunctieofdiehetmeestopvalleninje beoordeling.Jekuntdemedewerkerbeoordelenopvaktechnischeenpersoonlijkeaspecten.Eenvaktechnisch aspectgaatoverhetuitvoerenvanhetwerk.Eenpersoonlijkaspectgaatoverdehoudingvandemedewerker.

2.Opening

Jenoemtkortwatdebedoelingisvanhetgesprek.Alshetgoedis,weetdemedewerkerditookal.Bijhet voorgaandefunctioneringsgesprekhebjeimmersaangegevendatereenbeoordelingzouvolgen.Jehoudtde inleidingbijditgesprekkort;jemedewerkerkanhetspannendvindenwatjehemgaatvertellen.Laathemniet telanginspanningzitten.Openmetjealgemeneindrukofeindoordeelenzorgdatdezeopeningkortenduidelijk is.Bijvoorbeeld: ‘Ikvinddatjejewerkerggoeddoet’,of ‘Jedoetjewerkinhetalgemeengoed,maarikbenniet zotevredenoverjehouding’.Jemedewerkerweetdangelijkwaarhijaantoeis.

3.Hetgesprek

Geefperpunteenbeoordeling.Noemeerstdepuntendiedemedewerkergoedheeftgedaanengavervolgens inopdemindergoedepunten.Gaaltijdnaofdemedewerkerbegrijptwaaromjehemgoedofslechtbeoordeelt opeenbepaaldonderdeel.Afhankelijkvandeinhoudvanjebeoordelingbespreekjehoedemedewerkerde negatievepuntengaatverbeterenenwanneerjedezeopnieuwgaatbeoordelen.Houdtijdenshet beoordelingsgesprekrekeningmetdeemotiesvanjemedewerker.Nietiedereengaatopdezelfdemanierom meteennegatievebeoordeling.Jemedewerkerkanerbijvoorbeeldverdrietigvanwordenofopstandigreageren. Hijkanindeverdediginggaanofjuistheelstilworden.Alsjeaaniemandstaaloflichaamstaalmerktdater emotiesspelen,benoemdezedanengeefdemedewerkerderuimteomzichteuiten.Laatjeechternietverleiden totdiscussie.Jehebtjeoordeelzorgvuldigopfeitengebaseerdenditgaatnunietveranderen.

4.Afronding

Sluithetgesprekzopositiefmogelijkaf.Alsdemedewerkereengoedgevoeloverhoudtaanhetgesprek,zalhij meergemotiveerdzijnvoordeverdereuitvoeringvanzijnwerk.

5.Verslaglegging

CONCEPT

Legdebelangrijkstepuntenuithetgesprekvastineenverslag.Laatdemedewerkertekenenvoorakkoorden bewaarhetverslaginhetpersoneelsdossier.Bijverslagenvanfunctionerings-enbeoordelingsgesprekkenishet extrabelangrijkdatzezorgvuldigwordenbewaard.Alsjeeenmedewerkernamelijkooitwiltontslaanvanwege slechtfunctioneren,danmoetjevoorderechterkunnenaantonendatdemedewerkerzijnwerkinderdaadniet goedheeftgedaan.

Richtlijnenbeoordelingsgesprek

Houdbijhetgevenvaneenbeoordelingrekeningmetdevolgendepunten:

• Beoordeelprestatiesofwerkgedragwaaraandebeoordeeldeietskanveranderen,dusgeenkarakter-of persoonlijkheidseigenschappen.

• Onderbouwhetoordeelmetslechtsenkelegoedeargumenten.Trapnietindevalkuilvanveelargumenten spuien.Demedewerkerkandandezwaksteeruitpikkenomdaaropintehaken.

• Gebruikzoveelmogelijkjeeigenwaarnemingenalsargument.Weesdaarbijbeschrijvend,specifiekenconcreet.

• Weesselectiefinhetbenoemenvanzwakkepunten.Teveelnegatievepuntenbenoemenkandemedewerker ontmoedigen.

• Stevigekritiekhebbenkanwelgoedwerkenbijpersonenmeteenhogeambitie.Zijwillengraaghorenwat ernogbeterkanenzijnvaakalopdehoogtevanhunsterkepunten.

• Presenteerdeoordelenzelfverzekerd.Hoemeerjeoverkomtalseenbetrouwbareendeskundige leidinggevende,hoeminderweerstandjekrijgt.Maarprobeernietteveelomjemedewerkervanjegelijkte overtuigenalshijheternietmeeeensis.Dankomjejuistmindersterkover.

Verschillentussenfunctionerings-enbeoordelingsgesprekken

Functioneringsgesprekkenenbeoordelingsgesprekkenhangennauwmetelkaarsamenenhebbenhetzelfde onderwerp:hetfunctionerenendeprestatiesvaneenmedewerker.Tochzijnhetheelverschillendegesprekken. Debelangrijksteverschillenstaaninhetschema.

Functioneringsgesprek

Hethuidigfunctionerenwordttoekomstgericht besproken.

Hetgesprekistweezijdig:gesprekspartnerszijn gelijkwaardig.Demedewerkerkrijgthetinitiatiefbijhet inbrengenvanbespreekpuntenenbijhetoplossen ervan.Hetfunctionerenvandeleidinggevendekanook wordenbesproken.

Individuelebehoeftenenontwikkelingzijnvanbelang.

Desfeerisveiliger.Hetkarakterisinformeel,maarniet vrijblijvend.

Bijzwakkepuntenwordtgekekenwateraantedoen valt,zoweldoorleidinggevendealsdoormedewerker.

Sterkepuntenenhetuitbouwenervankrijgenruime aandacht.

Beoordelingsgesprek

Hetfunctionerenuiteenrecentverledenwordt geëvalueerd.

Hetgesprekiseenzijdig:deleidinggevendeheefthet initiatief.

Denadrukligtopontwikkeling.Hetmakenvan afsprakenterafsluitingstaatcentraal.

Defrequentieisminimaaleensperjaar.Bijnieuwe medewerkersisdatmeestalwatvaker.

Hetgesprekheeftgeenrechtspositionelegevolgen.

Debehoeftevandeorganisatiestaatvoorop.

Desfeerkandoordemedewerkeralsbedreigend wordenervaren.Hetkaraktervanhetgesprekis formeel.

Dezwakkepuntenvandemedewerkerwordennegatief beoordeeld.

Sterkepuntenwordenpositiefbeoordeeld.

CONCEPT

Denadrukligtopevaluatie.

Defrequentieiseensperjaar.

Hetgesprekkanrechtspositionelegevolgenhebben, zoalseenpromotieofdeverlengingvaneen arbeidsovereenkomst.

Opdracht12 Valkuilen

SuzanneisleidinggevendevanYounes,JoachimenNoortje.Geefindevolgendesituatiesaanwelkevalkuilde beoordelingdoorSuzanneindewegkanstaan.

Younesiseensympathiekeman.Suzanneenhijkunnenhetgoedmetelkaarvinden.DelaatstetijddoetYounes zijnwerkmindergoeddananders,maarSuzannezietdatdoordevingers.

a. Welkevalkuilstaathiereeneenobjectievebeoordelingdoordeleidinggevendeindeweg?

halo-effect horneffect

emotioneleband nadrukoprecentegebeurtenissen informatievorigeleidinggevende vergelijkenmetjezelf gemiddeldescores

Joachimheeftnietzo’nopvallendepersoonlijkheid.EigenlijkkanSuzannenietsbedenkenwaarhijheelgoedof juisthelemaalnietgoedinis.Zevindthetdaarombestlastigomhemtebeoordelen.

b. Welkevalkuilstaathiereenobjectievebeoordelingdoordeleidinggevendeindeweg? halo-effect vergelijkenmetjezelf horneffect vooroordelen emotioneleband gemiddeldescores privé-ofwerksituatie

c. Legjeantwoordopdevorigevraaguit.

SuzanneisaltijdheeltevredenoverhetwerkvanNoortje.GisterenmaakteNoortjeechtereenernstigefout. VandaagheeftSuzanneeenbeoordelingsgesprekmethaar.

CONCEPT

d. Welkevalkuilstaathiereeneenobjectievebeoordelingdoordeleidinggevendeindeweg? halo-effect horneffect emotioneleband nadrukoprecentegebeurtenissen informatievorigeleidinggevende vergelijkenmetjezelf vooroordelen

e. Legjeantwoordopdevorigevraaguit.

Opdracht13 Personeelsgesprekken

Maakeenoverzichtvandebelangrijkstekenmerkenvandedriesoortenpersoneelsgesprekken.

Planningsgesprek

Functioneringsgesprek

Beoordelingsgesprek

Hoevaak

Wanneer?

Doel

Hoebereidjejeeropvoor?

Totwelkresultaatmoethetleiden?

CONCEPT

3.7Samenvatting

Onboardingbetekenthetkennismakenmetdewerkgeverenhetlerenkennenvandewerkzaamheden.Belangrijke onderdelenvanonboardingzijnhetlerenkennenvandebedrijfscultuur,hoehetbedrijfdenktenwathetbedrijf wilbereiken.Alshetonboardengoedgaat,zaldenieuwewerknemersnellerproductiefzijnenzichalsnelbetrokken voelenbijhetbedrijfendewerkzaamheden.

Werkgeverszijnwettelijkverplichtpersoonlijkegegevensvanhunmedewerkersteverwerkenentebewaren.Dit noemjepersoneelsadministratie.Degegevensvandemedewerkerwordenopgeslagenineenpersoneelsdossier. Hierinverzameljedevolgendeinformatie:persoonlijkegegevens,arbeidsovereenkomstenenarbeidsvoorwaarden, functionerenenontwikkeling,ziekteverzuim,endiversenenbijzonderheden.

Jemagalleengegevensinhetpersoneelsdossieropnemendieookdaadwerkelijknoodzakelijkzijnvoorhet uitvoerenvanpersoneelsbeleidenhetbegeleidenvandemedewerker.DeWetbeschermingpersoonsgegevens (Wbp)verplichtorganisatiesomzorgvuldigmetdepersoonlijkegegevensvanhunmedewerkersomtegaan.Als eenmedewerkeruitdiensttreedt,geldenerwettelijkebewaartermijnenvoordeinformatieinpersoneelsdossiers.

Alsleidinggevendebespreekjeregelmatigmetjemedewerkershoezijfunctionerenenbeoordeeljehenhierop. Jebegeleidthenbijdeontwikkelingvanhunloopbaan.Hierbijvoerjeregelmatigformelepersoneelsgesprekken metjemedewerkers.Bijelkformeelpersoneelsgesprekvolgjeeenaantalvastegespreksfasen:voorbereiding, opening,hetgesprek,afronding,verslaglegging.

Deformelepersoneelsgesprekkenhangensamenineengesprekscyclus.Dezecyclusstartmeteen planningsgesprek.Hierinwordenontwikkel-enprestatiedoelenvoordekomendeperiodebesproken.Vervolgens overlegjeineenfunctioneringsgesprekoverhetfunctionerenvandemedewerkerenwordenafsprakengemaakt oververbeteringhiervan.Decycluswordtafgerondmeteenbeoordelingsgesprek.Hierinkrijgtdemedewerker eendefinitievebeoordelingvanzijnfunctioneren.Hetbeoordelingsgesprekwordtgevolgddooreennieuw planningsgesprek,waarinnieuwedoelenwordenbesprokenvoordeaankomendeperiode.Tussendezegesprekken doorkunnentussentijdsegesprekkenplaatsvinden.Hierinwordtkortgekekennaardevoortgangvande medewerker.

Bijhetbeoordelenvaneenmedewerkerkunjeverschillendesoortenbeoordelingssystementoepassen,bijvoorbeeld vrijerapportageen360gradenfeedback.Hetbeoordelenvaneenmedewerkermoetzoobjectiefmogelijkgebeuren. Daarommoetjejeervanbewustzijndateenaantalzakenjeoordeelkanbeïnvloeden,bijvoorbeeldhethalo-effect, hethorneffect,eenemotioneleband,beïnvloedingdoorjeprivé-ofwerksituatie,informatiediejekrijgtvaneen vorigeleidinggevende,vergelijkingenmetjezelf,vooroordelen,uitgaanvangemiddeldescoresendenadruk leggenoprecentegebeurtenissen.

CONCEPT

Opdracht14 (plusopdracht)

Opdracht15 (plusopdracht)

Opdracht16 Kijkterug

3.8Begrippen

360gradenfeedback-methode

Beoordelingssysteemwaarbijmeerderebeoordelaarsvanuithuneigeninvalshoekhetfunctionerenvaneen medewerkerbeoordelen.

Algemeneverordeninggegevensbescherming(AVG)

Europesewetgevingophetgebiedvangegevensbescherming,dievanaf25mei2018deWbpzalvervangen.

Beoordelingsgesprek

Formeelpersoneelsgesprekdatjaarlijksplaatsvindtenwaarindeleidinggevendeeenbeoordelinggeeftoverhet functionerenvanzijnmedewerker.

Collectiefpersoneelsdossier

Verzamelingpersoonlijkegegevensvanmedewerkers,dieookinformatiegevenoverhetpersoneelsbestandin zijngeheel.

Doelstellingsgesprek Planningsgesprek.

Functioneringsgesprek

Formeelpersoneelsgesprekdatjaarlijksplaatsvindt,waarinwordtoverlegdoverhetfunctionerenvande medewerkerenafsprakenwordengemaaktvoorverdereverbeteringvanhetfunctioneren.

Gesprekscyclus

Zichsteedsherhalendprocesvanformelepersoneelsgesprekken.

Halo-effect

Valkuildiejekunttegenkomenbijhetbeoordelenvaneenmedewerker.Hierbijmaakteenpositieveeigenschap vanjemedewerkerjebeoordelingopzijnandere,mindergoedepuntenpositiever.

Horneffect

Valkuildiejekunttegenkomenbijhetbeoordelenvaneenmedewerker.Hierbijmaakteennegatieveeigenschap vanjemedewerkerjebeoordelingopzijnandere,goedepuntennegatiever.

Identificatiebewijs

Officieeldocumentwaarmeejekuntaantonenwiejebent,bijvoorbeeldeenID-bewijsofpaspoort.

Identificatieplicht

Deverplichtingommeteenidentificatiebewijstekunnenaantonenwiejebent.

Individueelpersoneelsdossier

Verzamelingpersoonlijkegegevensvanéénmedewerker.

Loopbaangesprek

Gesprekwaarinjeuitwerkthoedemedewerkerzichinzijnloopbaanwilontwikkelenenwelktrajectdaarvoor nodigis.

Onboarding

Kennismakenmetdewerkgeverenhetlerenkennenvandewerkzaamheden.

Personeelsadministratie

Hetverwerkenenbewarenvanpersoonlijkegegevensvanjemedewerkers.

Personeelsdossier

Verzamelingvanpersoonlijkegegevensvanmedewerkersindepersoneelsadministratie.

Personeelsgesprek

Verschillendesoortenformelegesprekkendiejeregelmatigmetjemedewerkersvoertoverhunfunctionerenen ontwikkeling.

Planningsgesprek

Formeelpersoneelsgesprekdatjaarlijksplaatsvindtenwaarinprestatie-enontwikkeldoelenwordenvastgesteld voordekomendeperiode.

Pre-boarding

Onboarding(lerenkennenvandewerkgeverenwerkzaamheden)diestartvoordeeerstewerkdagvande werknemer.

Verzuimduur

Aantaldagen,wekenofmaandendateenmedewerkerheeftverzuimd.

Verzuimfrequentie

Aantalkerendateenmedewerkerheeftverzuimd.

VierC'svanonboarding

Devieronderdelendietijdensdeonboardingaandeordekomen:compliance(naleving),clarification (duidelijkheid),cultureenconnection(verbinding).

Vrijerapportage

Beoordelingssysteemwaarbijjeminofmeerspontaanopschrijftwatjevanhetpresterenvaneenmedewerker vindt.

Zelfreflectie

Hetanalyserenenbeoordelenvanjeeigenmaniervanhandelen.

CONCEPT

HOOFDSTUK4

DOORSTROOM:OPLEIDENENONTWIKKELEN

Alsleidinggevendevoerjenietalleenfunctionerings-enbeoordelingsgesprekken,maarbespreekjeookwelke ontwikkelingjemedewerkerdoormaakt.Somsishetnoodzakelijkdateenmedewerkereenopleidingvolgtomdat ernieuweontwikkelingenzijnopzijnofhaarvakgebiedofomdaternieuwewerkwijzenwordendoorgevoerd binnendeorganisatie.Jebekijkthierbijwelkecursussenofopleidingennoodzakelijkzijn,maarookofje medewerkerzelfopleidingswensenheeft.Jebespreektmetjemedewerkerwelkeopleidingsactiviteitennuttig zijnvoorhemofhaarenevalueertnaafloopsamenofdezeeffectiefzijngeweest.Hetisergbelangrijkdatmensen zichblijvenontwikkelen,zodatkennisaltijdup-to-dateis.Alsleidinggevendestimuleerenfaciliteerjedat medewerkersblijvengroeien.

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• weetjewatopleidingsbeleidinhoudt.

• weetjewelkefunctiesopleidingsactiviteitenkunnenhebben.

• kenjedeverschillendeopleidingsvormen.

• weetjehetverschiltusseneentraining,cursus,opleidingencoachingstraject.

• weetjeuitwelkestappeneenopleidingsplanbestaatenwaarvoorditdient.

• weetjeuitwelkefasenhetopleidingsprocesbestaat.

• kunjedeopleidingsactiviteitopvijfniveausevalueren.

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Welketrainingen,cursussenofopleidingenhebjijgevolgdvoorjewerk?

b. Hebjehierzelfomgevraagdofwildejewerkgeverdatjeditgingdoen?

c. Wathebjevandetraining,cursusofopleidinggeleerdenhoegebruikjeditinjewerk?

4.1Opleidenenontwikkeleninorganisaties

JaarlijksinvesteerthetbedrijfsleveninNederlandvoormiljoeneneuro’sinopleidingen,trainingenencursussen.

Hetisbelangrijkdatmedewerkersblijvenvoldoenaandefunctie-eisen.Kennisenvaardighedenkunnenafnemen enverouderennaverloopvantijd.Datbetekentdatjejouwmedewerkerscursussenmoetaanbiedenovernieuwe softwarepakketten,betereverkoopmethoden,klantvriendelijkheid,assortimentskennisenzovoort.Als leidinggevendevaneenafdelingofteambepaaljeofjemedewerkersmoetenwordenopgeleid.Hierbijhoudje rekeningmethetopleidingsbeleidvanjeorganisatieenonderzoekjedeopleidingsnoodzaakenopleidingsbehoefte.

Opleidingsbeleid

Ingrotereorganisatieswordtvaakeen opleidingsbeleid uitgewerkt.Hierinwordtdealgemenestrategischevisie opopleidenenontwikkelenvanpersoneelindeorganisatiebeschreven.Dezevisiegeeftaanwatdeorganisatie belangrijkvindtalshetgaatomopleidenenontwikkelen,enhangtsamenmetdealgemenevisievandeorganisatie. Ookwordeninhetopleidingsbeleidalgemenedoelstellingenbeschrevenvoorhetopleidenvanpersoneel.Hierbij wordtgekekennaardeontwikkelingendiedeorganisatiedekomendejarenverwachtenwelkeinvesteringdit vraagtindeontwikkelingvandemedewerkersendeorganisatie.

Voorbeeld

Eenadministratiekantoordatdepersoneels-ensalarisadministratievananderebedrijvenverzorgt,wilzijnklanten debesteensnelsteservicekunnenleveren.Ditheeftgevolgenvoordeinvullingvanhetopleidingsbeleid.Om goedeensnelleservicetekunnenleverenmoethetpersoneelnamelijkaltijdsnelenfoutlooskunnenwerken methetadministratieprogramma.Inhetopleidingsbeleidstaatdaaromdatalleadministratievemedewerkers directeenverdiependecursusmoetenvolgenwanneervanhetadministratieprogrammaeennieuweversiewordt gelanceerd.

Inkleinereorganisatiesisvaakgeenofficieelopleidingsbeleiduitgewerkt.Tochhebbenookdezebedrijvenvaak weleenbepaaldevisieophetontwikkelenvanmedewerkers.

CONCEPT

Functiesvanopleideninorganisaties

Waaromishetbelangrijkdatjemedewerkersblijftopleiden?Hetkanzijndatblijktdatdemedewerkerteweinig kennisofvaardighedenheeftomzijnopdrachtengoeduittekunnenvoeren.Ofjewiltdemedewerkerklaarstomen vooreenhogerefunctie.Misschienzijnerontwikkelingenindebranchewaarmedewerkersvanopdehoogte moetenzijn.

Opleidingsactiviteiteninorganisatieskunnenverschillendefunctieshebben:

• ontwikkelingindeeigenfunctie

• loopbaanontwikkeling

• organisatieontwikkeling

• motivatie.

Inspiratiefilmpje:internopleiden

Ontwikkelingindeeigenfunctie

Door opleidingsactiviteiten kunnenmedewerkerskennisenvaardighedenontwikkelenwaarmeezijhuneigen functiebeterkunnenuitvoeren.EenICT’erleertbijvoorbeeldeennieuweprogrammeertaalofeenleraarvolgt eentrainingoveromgaanmetgedragsproblemenindeklas.Jekuntjemedewerkersopleidenzodatzijsteeds gespecialiseerderofproductieverwordeninhunhuidigetaken.Hetkanookgebeurendatdetakenvaneen medewerkerveranderenofdaterbijvoorbeeldmetnieuwesystemenofapparatuurgewerktgaatworden.Indie gevallenkanopleidennoodzakelijkzijnomdefunctiegoedtekunnenblijvenuitvoeren.

Loopbaanontwikkeling

Hetopleidenvanmedewerkerskanookwordeningezetomtezorgendatzijeenanderefunctieindeorganisatie kunnengaanuitvoeren.Alseenmedewerkervanfunctieverandert,spreekjevandoorstroom.Demedewerker zetdaneenvolgendestapinzijnofhaarloopbaan.

Organisatieontwikkeling

Hetopleidenvanmedewerkersdraagtnietalleenbijaanhuneigenontwikkeling,maarookaandeontwikkeling vandeorganisatie.Opleidingsactiviteitenwordenvaakingezetomeenprobleemindeorganisatieoptelossen. Ermoetbijvoorbeeldefficiënterwordengewerktendaaromvolgendeafdelingsleidersineenorganisatieeen cursusinleanmanagement.Ofeenorganisatieheeftbehoefteaanmeerspecialistischemedewerkers,terwijler hiervanweinigtevindenzijnopdearbeidsmarkt.Deorganisatiekanerdanvoorkiezenomeigenmedewerkers totspecialistenopteleiden.Ditsoortproblemenendegewensteoplossinghiervoorzijnmeestalopgenomenin hetopleidingsbeleidendeopleidingsdoelendiehierinstaan.

Motivatie

Medewerkersvindenhetvaakfijnalszijopkostenvan deorganisatieeenopleidingsactiviteitmogendoen. Hiermeeontwikkelenzijzichzelfenditbiedtkansen vooreenvolgendestapindeloopbaan,bijvoorbeeld eennieuwefunctie.Organisatieskunnenopleidingen gebruikenomhunmedewerkerstemotiverenhunwerk goedtedoen.Zijgebruikenopleidingenbijvoorbeeld alsbeloningvoorgoedpresterendemedewerkersof alsaantrekkelijkesecundairearbeidsvoorwaardeom personeelaantetrekken.

CONCEPT

Insommigeorganisatieswordenstandaard opleidingsactiviteitengehanteerdvoorhetdoorstromennaareenanderefunctie.Jehoeftdannietpermedewerker afsprakentemakenoveropleidingsactiviteiten,enhierdoorkandeorganisatieuitgaanvaneenbepaaldniveau vankennisenvaardighedenvanhaarpersoneel.

Employability

Alsjejemedewerkersregelmatighunkennisenvaardighedenlaatverbredenofverdiepenmet opleidingsactiviteiten,investeerjeinhunemployability. Employability isdeduurzameinzetbaarheidvanje personeel.Bijeengoedeemployabilityzijnjemedewerkersnuenindetoekomstbreedinzetbaar,zowelinje eigenorganisatiealsergensanders.

Voordewerkgeveriseengoedeemployabilitybelangrijk.Hetzorgternamelijkvoordatmedewerkersflexibel inzetbaarzijnendatjealsorganisatiekuntanticiperenopmarktontwikkelingen.Ookvoordemedewerkerzelf iseengoedeemployabilityvanbelang.Metgoedontwikkeldekennisenvaardighedenishijnamelijkeen aantrekkelijkekandidaatopdearbeidsmarkt.

Opleidingsnoodzaakenopleidingsbehoefte

Omeengoedopleidingsbeleidtevoerenmaakjeonderscheidtussenopleidingsbehoefteenopleidingsnoodzaak.

Opleidingsnoodzaak

Jespreektvaneen opleidingsnoodzaak wanneerhetnoodzakelijkisdateenmedewerkereenopleidingvolgt. Demedewerkerweetofkandannietalleswathijmoetwetenofkunnenomzijnhuidigefunctienuofindenabije toekomstgoeduittevoeren.Vaakkomtditdoorveranderendeomstandighedeninhetwerk,zoalsdeovergang naareennieuwsysteemofapparaat.

Hiernaastkaneenopleidingsnoodzaakontstaandoorveranderendewetgeving.Medewerkersmoetendanleren welkenieuweregelsgeldenenhoezijdezeindepraktijkmoetentoepassen.

Hetkanookzijndatdedoelstellingennietworden behaalddoordemedewerkersendateen opleidingsactiviteithierinveranderingkanbrengen. Bijvoorbeeldeenadministratiefmedewerkerdiezijn werknietbinnendegesteldetijdafkrijgtomdathijniet voldoendeefficiëntgebruikweettemakenvanExcel.

Totslotkaneenopleidingsnoodzaakontstaanbijhet aannemenvannieuwpersoneel.Somskunjenamelijk eenmedewerkeraannemendienognietalleskanwat hijmoetkunnenindefunctie,maardieandere kwaliteitenheeftwaardoorjetochvoorhemhebt gekozen.Elkenieuwemedewerkerzalsowiesomoeten lerenhoeerbinnendeorganisatiewordtgewerkt.

CONCEPT

Elkenieuwemedewerkerzaldebedrijfsspecifiekekennis moetenleren.

Opleidingsbehoefte

Bijeen opleidingsbehoefte wildemedewerkerzelfgraageenopleidingvolgen,bijvoorbeeldvoorzijnpersoonlijke ontwikkelingofomzijnkansopdoorstroomtevergroten.Deopleidingwaaraandemedewerkerbehoefteheeft, hoeftnietaltijdnoodzakelijktezijnvoorhetgoedkunnenuitvoerenvanzijnhuidigefunctie.Deopleidingsbehoefte vaneenmedewerkerwordtvaakbesprokenindefunctionerings-enloopbaangesprekkendiejemethemvoert.

Erisnietiniedereorganisatieevenveelruimteomtegemoettekomenaandewensenvandemedewerker.Uit deopleidingsvisiekunjeopmakenhoedeorganisatiehiermeewilomgaan.

Opleidingsnoodzaakenopleidingsbehoeftezijntweeverschillendezaken,maarzekunnenwelmetelkaar samenhangen.Bijvoorbeeldwanneereenmedewerkereencursusvolgtdienietalleenhelptbijhetuitvoerenvan zijnhuidigewerk,maardieookzijnloopbaanmogelijkhedenverbetert.

Vooreenorganisatieishetnietaltijdmogelijkomindeopleidingsbehoefteof-noodzaakte voorzien.Jemoetalsleidinggevendegoedkijkenwelkeopleidingenvanwaardezijnenwelk budgethiervoorbeschikbaaris.Omeengoedebeslissingtekunnennemenoverwelofnietopleiden,kunjeook eenkosten-batenanalyseuitvoeren.Jevergelijktdandekostenvanopleidenmetdeopbrengstenervan.Kosten vanopleidenzijnbijvoorbeeld:

• cursusgeld

• kostenvanopleidingsmaterialen

• loonkostenvandemedewerkerdietijdenszijnopleidingniksofminderopbrengt.

Deopbrengstvanopleidenismeestaleentoenamevandeproductievandemedewerkerdiedeopleidingheeft gevolgd.

Individueelofcollectief

Eencompetentieiseencombinatievankennis,vaardighedenenhoudingdiedemedewerkermoetbeheersen omeenfunctietekunnenuitoefenen.Competentiesdiedirecttemakenhebbenmethetfunctionerenvanéén medewerkerinzijnhuidigefunctiebepalende individueleopleidingsbehoefte.Bestaatdezebehoeftebijmeer medewerkers,dankunjehengezamenlijkopleiden.Datnoemjeeen collectieveopleidingsbehoefte

Voorbeeld

Ilsewerktbijdeklantenservicevaneenverzekeringsmaatschappij,samenmetvijftigcollega’s.Zijdoenhunwerk goed,maardemeestenvanhenzoudengraageentrainingvolgenovercommunicatietechnieken.Zijkunnende klantendannógbeterhelpen.Hierissprakevaneencollectieveopleidingsbehoefte.

Ilsezelfzougraagooknogeenverdiependecursuswillenvolgenoverdeverzekeringendiedemaatschappij aanbiedt.Zijisdeenigebinnendeafdelingdieditgraagzouwillen.Hierissprakevaneenindividuele opleidingsbehoefte.

Opdracht2 Opleidingsbeleid

CONCEPT

Heeftjouworganisatieeenofficieelopleidingsbeleid?Welkevisieopopleidenbeschrijftdeorganisatiehierin? Alsergeenopleidingsbeleidisbeschreven,watisdanvolgensjoudealgemenevisieopopleidenvandeorganisatie?

Opdracht3 Opleidingsnoodzaaken-behoefte

Leguitwathetverschilistusseneenopleidingsnoodzaakeneenopleidingsbehoefte.

Opdracht4 Opleidingsbehoefte

Geefeenvoorbeeldvaneencollectieveopleidingsbehoefteeneenindividueleopleidingsbehoefteinjouwafdeling ofteam.

4.2Medewerkersopleiden

Alsjemedewerkerswiltopleiden,kunjekiezenuitverschillendemogelijkheden.Erwordengrofwegdriesoorten opleidingenonderscheiden:intern,externenincompany.Daarnaastmakensteedsmeerbedrijvengebruikvan e-learningofblendedlearning.

Internopleiden

Jekuntmedewerkers internopleiden.Ditbetekentdatjeéénofmeerderemedewerkersopleidtbinnenjeeigen organisatie.Deopleidingsactiviteitdiewordtaangeboden,isontwikkelddoordeorganisatiezelfenwordt uitgevoerddooreeneigenmedewerker,bijvoorbeeldeenleidinggevendeofeenervarenmedewerker.Eeninterne opleidingisalleenbedoeldvoormedewerkersvanjeeigenorganisatie.Internopleidenkanvariërenvankorte instructiesopdewerkvloertoteencompleetopleidingsprogrammadatdoordeorganisatieisontwikkeld.

Voorbeeld

BijverzorgingshuisDeZonnebloemwonenveelouderenmetdementie.Deorganisatievindthetbelangrijkdat nietalleenhetverzorgendpersoneel,maarallemedewerkersbasiskennishebbenoverdezeziekte.Zoweetook dereceptionistehoezeeencliëntmetdementiekanhelpenalsdezedewegkwijtis,enkandemedewerkervan deafdelingmarketingzichgoedinleveninzijndoelgroep.Omervoortezorgendatalhetpersoneeldezebasiskennis bezitvolgtiederenieuwemedewerkerbinneneenmaandnaindiensttredingdeinternontwikkeldecursus‘Omgaan metdementie’.Dezecursuswordtgegevendooreenervarenverpleegkundigediebijdeorganisatiewerkt.

Voordelenvaninternopleiden

Internopleidenheefteenaantalvoordelen:

• Degenedieinternlesgeeftoftraintismeestaleenervarenmedewerkerdiedeorganisatiegoedkent.Hijkan bijhetgevenvandetraininggoedaansluitenbijdespecifiekecontextvandeorganisatie.

• Internopleidenkandebandvanmedewerkersmetdeorganisatieversterken.Medewerkersdieinternworden opgeleidwaarderendaterinhenwordtgeïnvesteerd.Ookkanhetmogengevenvaneentrainingofhet begeleidenvancollega’smotiverendwerkenvoordemedewerkerdieditmagdoen.

• Omdathetopleidenbinnenjeeigenorganisatieplaatsvindt,verliesjegeentijdengeldaanhetreizennaar eenbepaaldelocatie.

• Hetinternopleidenvanpersoneelisvaakgoedkoperdanexternopleiden.

• Hetinternopleidenvanpersoneelismeestaleenvoudigerteorganiserendanexternopleiden.

Nadelenvaninternopleiden

Internopleidenheeftookeenaantalnadelen:

• Jemaaktalleengebruikvandekennisenvaardighedendieindeorganisatieaanwezigzijn.Daardoorloopje hetrisicodatjenietdemeestactueleinformatieaanjemedewerkersgeeftendoejegeennieuweinzichten opvanbuitenaf.

• Eeninterneopleiderkanveelwaardevollevakkennishebbenomaanzijncollega’steleren.Maardeze medewerkerisnietaltijdookeengoedetrainerofleraar.

• Metinternopleidenkunnenjemedewerkersmeestalgeenerkenddiplomabehalen,tenzijdeinternetrainer zelfgecertificeerdis.

Externopleiden

Bij externopleiden wordenmedewerkersbuitendeeigenorganisatieopgeleid,bijvoorbeeldbijeen opleidingsinstituutoftrainingsbureau.Zijwordendansamenopgeleidmetcursistendiebijanderebedrijven werken.

Voorbeeld

DeeigenaarvanrijschoolVanLoonwilgraagdatzijn instructeurskunnenomgaanmetbijzonderegroepen cursisten.Daarmeekanzijnbedrijfietsextra’sbieden tenopzichtevandeconcurrentie.Daaromlaathijzijn instructeurseencursusvolgenoverrijlesgevenaan cursistenmetADHD.

Hijstuurtzijnmedewerkershiervoornaareenerkend scholingsinstituut,waarervareninstructeursdecursus geven.

Voordelenvanexternopleiden

Externopleidenheefteenaantalvoordelen:

• Hetopleidingsinstituutisgespecialiseerdinhetgevenvanopleidingenenbiedtdemeestup-to-datekennis aan.

• Jouwmedewerkerswordensamenmetmensenuitandereorganisatiesopgeleid.Methenkunnenzijook ervaringeneninzichtenuitwisselen.

• Vooreenopleidingbijeenopleidingsinstituutkrijgenjemedewerkersmeestaleendiplomaofcertificaat.

Nadelenvanexternopleiden

Nadelenvanexternopleidenzijn:

• Trainersvaneenopleidingsinstituutkennenjouworganisatienietvanbinnenenkunnenhunlesstofdaardoor nietspecifiekopjouworganisatietoepassen.

• Jekuntjemedewerkersexternnietaltijdlatenopleidenophetmomentdathetjouuitkomt,omdatjemoet aansluitenbijdeplanningvanhetopleidingsinstituut.

Incompanyopleiden

Bij incompanyopleiden laatjejemedewerkersopleidendooreenpartijvanbuitenafdiedeopleidingbijjouin deorganisatiekomtuitvoeren.Metincompanyopleidencombineerjedevoordelenvaninternenexternopleiden.

Voordelenvanincompanyopleiden

Incompanyopleidenheefteenaantalvoordelen:

• Bijincompanyopleidenismeestalmaatwerkmogelijk.Ditbetekentdatdeexterneopleidingnaarwenskan wordenaangepastaandebehoeftenvanjouworganisatie.Jekunthiermeedusdenieuwstekennisen vaardighedencombinerenmetjouwbedrijfsspecifiekecontext.

• Omdathetopleidenplaatsvindtopeenlocatiebinnenjeeigenorganisatie,hoefjemeestalgeenrekeningte houdenmetreistijdenreiskosten.

• Metdezevormvanopleidenkunnenmedewerkersvaakeenerkenddiplomaofcertificaathalen.

Nadelenvanincompanyopleiden

Incompanyopleidenheeftooknadelen:

• Omdatjeeenopleidingsprogrammaopmaatlaatmakenendeopleiderbijjouoplocatiemoetkomen,is incompanyopleidenvaakduur.

• Incompanyopleidenisalleengeschiktalsjemeerderemedewerkersdezelfdeopleidingwiltlatenvolgen.Je laatgeenmaatwerkontwikkelenvooréénmedewerker.

E-learning

Steedsmeerbedrijvengebruiken e-learning bijhetopleidenvanhunmedewerkers.Mete-learningleertde medewerkermetdigitaleleerprogramma’sdieviainternettoegankelijkzijn.Ditkanverschillendevormenhebben, bijvoorbeeldonlinekennismoduleswaaruittheoretischekenniskanwordengeleerd,ofonlinegamesof oefenprogramma’swaarmeejevaardighedenkunttrainen.Vaakbiedtonlinelereneencombinatievanbeide: nieuwekenniswaarmeedirectkanwordengeoefend.E-learningkankleinzijn,zoalseenlossemodule.Maar e-learningkanookgrootzijn,bijvoorbeeldmeteendigitaleleeromgevingwaarbinnenjemeerdereopdrachten ofleeractiviteitenkuntvolgenenkuntcommunicerenmeteenbegeleideropafstand.E-learningwordtook online leren genoemd.

Voordelenvane-learning

E-learningheefteenaantalvoordelen:

• Hetlerenkanplaats-entijdonafhankelijkplaatsvinden.Ditbetekentdathetnietuitmaaktwaarenwanneer hetlerenpreciesplaatsvindt. Jemedewerkerkanbijvoorbeeldthuisinloggenomzijnonlinecursustevolgenenkanzelfindelenwanneer hethemhetbestuitkomtomhiermeebezigtezijn.

• Hetwordtsteedsbelangrijkervoormedewerkersomzichcontinuteblijvenontwikkelen.Ditismete-learning gemakkelijkerterealiserendanmetofflineopleidingsactiviteiten.

CONCEPT

• Mete-learningishetmakkelijkeromaantesluitenbijdepersoonlijkeleerbehoeftenvandemedewerker.De medewerkerkanbijvoorbeeldzelfdeonderdelenvaneenonlineprogrammaselecterendiehijnodigheeft.

• E-learningkanmogelijkhedenbiedenvoorgebruikersomzelfinhoudmetanderentedelen.Jestimuleert hiermeegezamenlijklerenbinnenjeorganisatie.

• E-learningisvaakgoedkoperdaneenofflinetrainingofcursus.

• Bije-learningkanhetmogelijkzijnomdevoortgangvanjemedewerkerstevolgen.Alsjeorganisatieeeneigen onlineleeromgevingheeft,kunjebijvoorbeeldzienwelkeonderdelenvandeopleidingsactiviteiteen medewerkeralheeftuitgevoerd.

Nadelenvane-learning

E-learningheefteenaantalnadelen:

• Dekostenkunnensterkuiteenlopen.E-learningkanbeperktofuitgebreidwordentoegepastinorganisaties. Bijeenbeperktevormwordtbijvoorbeeldéénonlinetrainingingekocht.Bijeenuitgebreidevormkaneen organisatieeeneigenonlineleeromgeving(laten)ontwikkelenwaarinmeerdereopleidingsactiviteitenworden opgenomen.Kiesteenorganisatievooreenuitgebreidevormvane-learning,dankanditveeltijdengeld kostenomtemaken.

• E-learningisvaakmakkelijkertoepasbaarvoorhetlerenvankennis.Hetisvaakmindergemakkelijkte gebruikenvoorhetlerenvanvaardighedenenoefenenmetcompetenties.

• Bije-learningkrijgteenmedewerkervaakgeendirectepersoonlijkebegeleidingvaneendocentoftrainer. Hierdoorishetlastigomdirectvragentestellenalsdeinhoudnietduidelijkis.

• Bije-learningisnietaltijddirectepersoonlijkeinteractiemetanderecursistenmogelijk.

• Omdatbije-learningderegieoverhetlerenvooralbijdemedewerkerzelfligt,moetdemedewerkerwel voldoendegemotiveerdenzelfsturendzijn.

Blendedlearning

Vaakwordenonlineenofflineopleidingsactiviteitenmetelkaargecombineerd.Denkbijvoorbeeldaaneentraining opdewerkplekwaarvoormedewerkersvantevorenonlinedetheoriekunnendoornemen.Ofeenklassikale cursuswaarbijdetoetsdigitaalmoetwordengemaakt. Eencombinatievanofflineenonlinelerennoemje blendedlearning.

Opleideningroepsverbandofindividueel

Jekuntjemedewerkersindividueelopleidenofineen groep.Eenvoordeelvanindividueellerenisdathet meestalmakkelijkerteplannenis.Alsjeéén medewerkermoetmissen,isdateenmindergroot probleemdanwanneerjevoorjeheleafdelinggeen werkzaamhedenkuntinplannen.

Bijindividueellerenkunjeookbeteraansluitenbijde individueleleerbehoeftenofnoodzaakvande medewerker.Bijopleidenineengroephebjehet voordeeldatjemedewerkersmetelkaarkunnen overleggenenhetgeleerdegezamenlijkindepraktijk kunnenbrengen.Zekunnenelkaardanhelpenalsdat nodigis.Gezamenlijklerenkanookhetgroepsgevoel inhetteamversterken.

Opdracht5 Opleiden

Maakeenoverzichtvandevoor-ennadelenvandeverschillendevormenvanopleiden.Vulhiervoordetabel verderin.Gebruik+, – ofn.v.t.(nietvantoepassing).

Docentenkennenjouworganisatiegoed. Docentenkunnengoedlesgeven.

Deleerstofisafgestemdopjouworganisatie. Hetstimuleertcontinuleren.

Jehebtniettemakenmetreiskostenenreistijd.

Opleideningroepsverband.

Jemedewerkerskunnenlerenvanmedewerkersuit anderebedrijven.

Medewerkerskunnenzelfbepalenwaarenwanneerze deopleidingsactiviteituitvoeren.

Hetkostrelatiefweiniggeld.

Resultatenvandeopleidingsactiviteitenkunnen gemakkelijkautomatischwordenbijgehouden.

Jekuntmakkelijkaansluitenbijpersoonlijke leerbehoeftenvanmedewerkers.

Jemedewerkershebbendirectcontactmeteentrainer.

Jemedewerkershebbendirectcontactmet medecursisten.

Jegaatuitvanzelfsturingdoorjemedewerkers.

Opdracht6 Medewerkersopleiden

a. Eenkorteinstructieopdewerkvloeriseenvoorbeeldvaninternopleiden. Isdezebeweringjuistofonjuist?

b. Leguitwatincompanyopleideninhoudt.

c. Leguitwatblendedlearninginhoudt.

d. Geefeenvoorbeeldvanblendedlearning.

4.3Opleidingsactiviteiten

Alsjemedewerkerswiltopleiden,zijnverschillende opleidingsactiviteiten mogelijk.Jekuntbijvoorbeeldkiezen uiteen:training,cursus,opleidingofcoachingstraject.

CONCEPT

Training

Alsjeeenmedewerkernieuwepraktischevaardighedenofbepaaldgedragwiltleren,danbiedjeeen training aan.Demedewerkeroefenttijdensdetraining,zodathijdevaardighedenofhetgedragernainzijnwerkkan toepassen.Eentraininggaatmeestaloveréénonderwerp.Denkbijvoorbeeldaanhetlerenbedienenvaneen boormachineofhetlerenomgaanmetagressiebijklanten.

Trainingenvindenvaakinternindeorganisatieplaats, bijvoorbeeldeentrainingopdewerkvloer.Hierbijgeeft eenervarenmedewerkerinstructiesaanzijncollega’s dieietsnieuwsmoetenleren.Denkbijvoorbeeldaan eenervarenreceptionistediehaarnieuwecollega uitlegthoehijdetelefooncentralemoetbedienen. Eentrainingkanookomvangrijkerzijn.Denk bijvoorbeeldaaneenschoolwaardedocentenallemaal eentrainingvaneenheledagkrijgenoverhet ontwikkelenvangoedetoetsen.

Trainingopdewerkvloer.

Cursus

Bijeen cursus leertjemedewerkernieuwekennis,vaardighedenofgedrag,ofeencombinatiehiervan.Eencursus gaatmeestaloveréénonderwerpenduurtlangerdaneentraining,bijvoorbeeldeenaantaldagen.Eendeelnemer aaneencursusontvangtnaafloopmeestaleencertificaatalsbewijsdathijdecursusheeftvoltooid.Hiervoor hoeftnietperseeentoetstewordengemaakt.

Opleiding

Jemedewerkerleertnieuwekennis,vaardighedenengedragbijeen opleiding.Eenopleidingduurtlangerdan eencursus,bijvoorbeeldéénofenkelejaren.Ineenopleidingwordteenverzamelingvanonderwerpenbehandeld diesameneengeheelvormen.Meteenopleidingleertjemedewerkereennieuwvakofnieuwspecialisme.Een opleidingwordtafgeslotenmetéénofmeerderetoetsen.Alsdezegoedzijnafgerond,krijgtdedeelnemerereen diplomavoor.

Coachingstraject

Bijeen coachingstraject voerjeregelmatig coachingsgesprekkenmeteenmedewerker.Hiermee begeleidjedemedewerkerinzijnpersoonlijke ontwikkeling.

CONCEPT

Hetgaathierbijnietomheteenmaalaanlerenvan nieuwekennisofeennieuwevaardigheid,maaromde verbeteringvanhoudingenvaardighedenopdelangere termijn.Deduurvaneencoachingstrajectkanvariëren vanenkelegesprekkentoteenlangdurigtrajectvan bijvoorbeeldeenjaar.Dithangtafvanhetsoortende hoeveelheidcoachingsvragendiedemedewerkerheeft.

Coachingsgesprekkenvoorpersoonlijkeontwikkeling.

Opdracht7 Welkeopleidingsactiviteit?

Voorwelkeopleidingsactiviteitzoujekiezenindevolgendetweesituaties?Kiesuit:training,cursus,opleiding, coachingstraject.Legjeantwoorduit.

1.Jebentleidinggevendebijeengemeente.Jemerktdateenvanjeonervarenbaliemedewerkerswatmoeite heeftmetduidelijkcommunicerenmetbezoekers.Zeisnogeenbeetjeonzekerofzealleswelgoedweeten komtdansomswattwijfelendover.

2.Jebentleidinggevendeineenorganisatiewaarmetchemischestoffenwordtgewerktenwaareenverhoogd risicoopbrandenongelukkenis.Hetisbelangrijkdatmedewerkerswetenwatzemoetendoenineen noodsituatie.Daaromwiljedatzeallemaaljaarlijkseenopleidingsactiviteituitvoerenwaarbijwordtherhaald watzemoetendoeningevalvanbrand.

Opdracht8 Overzichtopleidingsactiviteiten Vulhetoverzichtmetkenmerkenvandeverschillendeopleidingsactiviteitenverderin.

Hoelangduurthet?

Watishetdoel?

Krijgjeereenerkend diplomavoor?

Kort,bijv.éénofenkele urenofeendag

4.4Opleidingsplan

Coachingstraject

Opleideninorganisatiesiskostbaar.Deopleidingsactiviteitenzelfkostenvaakgeld.Daarnaastmoetjerekening houdenmetmedewerkersdietijdelijkbeperktinzetbaarzijndoordatzijmethunopleidingbezigzijn.

Omgeenbedrijfsgeldteverspillenaanopleidingsactiviteitendienietvoldoendeopleverenmaakjeeerstzorgvuldig een opleidingsplan.Ditplanmoetaansluitenbijdevisieendoelendiezijnbeschreveninhetopleidingsbeleid vandeorganisatie.

CONCEPT

Ineenopleidingsplanbeschrijfjeconcreetvoordekomendeperiodewelkemedewerkersbinnenjouwafdeling ofteamwelkeopleidingsactiviteitengaanvolgen.Inhetplangeefjeookaanwaaromjehebtgekozenvoor bepaaldemedewerkersenbepaaldeactiviteiten.

Doelvanhetopleidingsplan

Hetdoelvaneenopleidingsplanisdatjeoverzichtkrijgtoverdeopleidingsnoodzaaken-behoeftenbinnenje afdelingendemogelijkhedendieerzijnommedewerkersopteleiden.Metditoverzichtkunjevervolgenseen planningmakenvanalleopleidingsactiviteitendiehetkomendejaarzullenwordenuitgevoerd.

Hetopleidingsplanheefthierbijeenstrategischefunctieeneenpraktischefunctie.

Strategischefunctievanhetopleidingsplan

Opstrategischgebiedgeefthetopleidingsplanjeinzichtindeopleidingsbehoeftenen-noodzaakeninde mogelijkhedendieerzijnvoorhetopleidenvanpersoneel.Hierdoorkunjeonderbouwdekeuzesmakenvoor bepaaldeopleidingsactiviteiten.Ditisooknodigalsjejeeigenleidinggevendeomtoestemmingmoetvragen voorbepaaldeopleidingsvoorstellen.Jekuntdanmetargumentenaangevenwaaromjouwplaneengoedidee is.

Daarnaastkunjevanmedewerkersdevraagkrijgenofzijinaanmerkingkunnenkomenvooreen opleidingsactiviteit.Ookdanishetgoedalsjeweetwelkemogelijkhedenhiervoorzijnindeorganisatie. Totslotweetjedooreengoedopleidingsplantemakenookhoejehetbestekuntomgaanmetdein-,door-en uitstroomvanjeafdeling.Alseenmedewerkerbijvoorbeeldjeafdelingverlaat,hebjedandirectvervanging nodig?Ofisereenanderemedewerkerdiekanwordenopgeleidomzijnplaatsintenemen?Enzoja,zijnhiervoor danvoldoendemiddelenaanwezig?

Praktischefunctievanhetopleidingsplan

Hetopleidingsplanheeftnaasteenstrategischeookeenpraktischefunctie.Inhetplanneemjenamelijkookeen gedetailleerdeplanningopvandeopleidingsactiviteitendiehetkomendejaargaanplaatsvinden.Dithelptjebij hetmakenvanmaand-enweekplanningen.Jehebthierdoorimmersinzichtinwelkemedewerkersjewanneer kuntinplannenvoorwerkzaamhedenenwanneerzijbezigzijnmethunopleiding.Ineenopleidingsplanformuleer jeookspecifiekedoelendiejemetbepaaldeopleidingsactiviteitenwiltbereiken.Doordatjehiervantevoren goedoverhebtnagedacht,voorkomjedatjeactiviteitenlaatuitvoerendieweinigofnietsopleveren.

Eenopleidingsplanschrijven

Eenopleidingsplanschrijfjeineenaantalstappen:

1.Beschrijfdeopleidingsnoodzaak

Beginmethetbeschrijvenvandeeventueleopleidingsnoodzaak.Hiervoorbedenkjeeerstoverwelkekennis, vaardighedenenhoudingdemedewerkerspreciesmoetenbeschikkenomhunwerkgoedtekunnenuitvoeren. Vervolgensbekijkjeofermedewerkerszijndiedezekennis,vaardighedenenhoudingnuniethebben.Ditmerk jebijvoorbeeldalshetgeleverdewerknietaandegesteldekwaliteitseisenvoldoet,alservaakietsfoutgaat binnendeafdelingofalsgesteldedoelennietwordenbereikt.Alsermedewerkerszijndienietoverdegewenste kennis,vaardighedenenhoudingbeschikken,bepaaldanofdezekunnenwordenaangeleerd.Somskandat namelijkmaartotopbepaaldehoogte.Jekunteenmedewerkerbijvoorbeeldeentrainingverkooptechnieken latenvolgen,maaralshijvannatureergverlegenis,wordthijmisschiennooiteentopverkoper.

Bedenktotslotofjedekomendetijdveranderingenverwachtinhetwerkdieervoorzorgendatjemedewerkers moetenwordenbijgeschoold.Denkbijvoorbeeldaaneenveranderdewerkprocedureofnieuwesystemenof apparatuur.

2.Beschrijfdeopleidingsbehoefte

Alsjehebtbeschrevenwelkeopleidingsactiviteitennoodzakelijkzijn,kijkjenaareventueleopleidingsbehoeften bijjemedewerkers.Zijnermedewerkersdiehebbenaangegevendatzijeentraining,cursusofopleidingwillen volgen?Dithebjealshetgoedismethenbesprokenindeplannings-enfunctionerings-enloopbaangesprekken.

3.Bepaaldedoelenenrandvoorwaarden

Vervolgenssteljevastwelkedoelenjewiltbereikenmetdeopleidingsactiviteiten.Watmoetenjemedewerkers ervanleren?Watmoetenzijkunnennadeactiviteit?Hoemoetenderesultatenvanjeteamofafdelingworden verbeterddoorhetopleidenvanjepersoneel?

Ookbrengjede randvoorwaarden inkaart.Randvoorwaardengevenaanbinnenwelkegrenzende opleidingsactiviteitenmoetenblijven.Dezegrenzenwordenbepaalddoordebeschikbarehoeveelheidgelden tijd.Welkbudgetisbeschikbaarvoorhetopleidenvanmedewerkers?Voorwelkedatummoetdeopleidingzijn afgerondenhoelangkunjejemedewerkermissenopdewerkvloer?

4.Onderzoekdeopleidingsmogelijkheden

Zoekuitwelkeopleidingsactiviteitengeschiktzijnvoorhetbereikenvanjeopleidingsdoelen.Hierbijkijkjenaar verschillendefactoren:

• Welksoortopleidingsactiviteitishetmeestgeschiktvoorhetbereikenvanjeopleidingsdoelen?Moetenje medewerkersnieuwekennisopdoenofvaardighedenleren?Kunjehetbestkiezenvooreentraining,cursus, opleidingofcoachingstraject?

• Kunjehetbestinternofexternopleiden?Heeftjeorganisatiedejuistekenniseneengoedetrainerinhuisom interntekunnenopleiden?Ofiserjuistbehoefteaaneenopleiderdiekenniskanbiedendieernognietisin deorganisatie?

• Moetereenindividuelemedewerkerwordenopgeleidofeengroepmedewerkers?

Bekijkookwatdeopleidingsactiviteitenkosten,hoeveeltijdzeinbeslagnemenenwanneerzekunnenworden uitgevoerd.Zoektotslotuitwelkefinancieringsmogelijkhedenerzijn.Insommigebranchesgeldensoms(tijdelijke) subsidiesvoorhetscholenvanpersoneel,ofisereenzogenaamdOpleidings-enOntwikkelfonds(O&O-fonds) beschikbaar.EenO&O-fondsiseenstichtingwaarinwerkgevers-enwerknemersorganisatiesbinneneenbepaalde branchemetelkaarsamenwerkenaaneenduurzameinzetbaarheidvanhetpersoneel.Zijstellenbijvoorbeeld opleidingsmaterialenbeschikbaarofhelpenbijhetregelenvansubsidiesvoorhetvolgenvanopleidingen.

5.Maakeenkeuze

Maakeenkeuzevoordeopleidingsactiviteit(en)diehetbestpast(passen)bijjeopleidingsdoelen.Leterhierbij opdatjekeuzehaalbaarisbinnenjevastgesteldebudgetentijdpad.Jegeeftprioriteitaanopleidingsdoelendie noodzakelijkzijn.Alserdannoggeldentijdoveris,kunjebedenkenofookverzoekenvanmedewerkerskunnen wordenuitgevoerd.Lethierbijopafsprakendieeventueelzijngemaaktinarbeidsovereenkomstenof personeelsgesprekken.

CONCEPT

Alsernietgenoegtijdofgeldisvoordenodigeopleidingsactiviteiten,weegdannogeensafhoegrootde opleidingsnoodzaakpreciesis.Kanhetprobleemdatjehebtookopeenanderemanierwordenopgelostdan meteenopleiding?Kunjebijvoorbeeldtakenherverdelenonderjemedewerkers?

6.Maakeenplanning

Alsjeeendefinitievekeuzehebtgemaaktvooréénof meeropleidingsactiviteiten,verwerkjedezeineen planning.

Jemaakthierbijvoorhetkomendejaareenoverzicht metallebegin-eneinddatavandeactiviteitenen vermeldterbijvoorwelkemedewerkerzegelden.

Opdracht9 Leerdoelen

Bedenkeenonderwerpwaarjijmeeroverwiltwetenofeenvaardigheiddiejewiltlerenomjewerkbeterte kunnendoen.

a. Bedenkhierbijeenleerdoel.

b. Zoekopinternetnaarverschillendetrainingenofcursussenwaarmeejijjeleerdoelzoukunnenbereiken. Noemervijf.

Zetdetrainingenofcursussenineenoverzichtenschrijfpertrainingofcursusop:

• Watzijndekosten?

• Hoelangduurthij?

• Wanneerwordthijgegeven?

• Isereenminimumaantalpersonenwaarmeejejemoetinschrijven?

• Krijgjealsdeelnemereencertificaat?

• Zijnerverdernogbijzonderheden?

c. Welketrainingofcursusheeftjouwvoorkeur?Legjeantwoorduit.

d. Zoujouwwerkgeverachterdezekeuzestaan?Waaromwelofniet?

e. Stel,jehebttemakenmetdevolgenderandvoorwaarden:

• Detrainingofcursusmagmaximaal € 800kosten.

• Detrainingofcursusmagmaximaaltweedagenduren.

• Jewiltdetrainingofcursuszosnelmogelijkvolgen,iniedergevalbinneneenmaandvanafnu.

• Erzijngeencollega’sdiedetrainingofcursusookgaanvolgen.

• Jewiltgraageencertificaat.

Welketrainingenofcursussenzoujekunnenkiezenalsjemetdezerandvoorwaardenrekeningmoethouden?

f. Welketrainingofcursusdiejebijdevorigevraaghebtgenoemd,zoujekiezen?Legjeantwoorduit.

Opdracht10 O&O-fonds

ZoekopinternetopofereenO&O-fondsbestaatvoordesectorwaarinjouworganisatieactiefis.Alsdezeeris, hoeheetditfonds?

4.5Hetopleidingsplanuitvoeren

Jemedewerkerdoorlooptzijnopleidingsprocesineenaantalstappen:

1.Leerdoelenbepalen

Voordatjemedewerkeraanzijnopleidingbegint,leggenjulliesamenvastwatzijnleerdoelenzijn.Een leerdoel geeftaanwatdemedewerkerpreciesvandeopleidingwilleren.Doorleerdoelenoptestellengeefjehemrichting tijdenshetopleiden.Jeweetdanimmerswelkekennisenvaardighedenjedemedewerkerprecieswiltlaten opdoen.Hiernaastmakenleerdoelenhetaanheteindvanhetopleidingsprocesmogelijkomgoedteevalueren. Hierbijbekijkjeofjejeleerdoelenhebtbereikt.FormuleerleerdoelenaltijdSMART,zodatzevoldoendeconcreet zijn.

Voorbeeldenvanleerdoelen

• Aanheteindevandetraining Omgaanmetagressie kandemedewerkerrustigencorrectreagerenopeen agressievecliënt,enerdaarbijvoorzorgendatzijnagressieafneemt.

• Aanheteindevanhetcoachingstrajectkandemedewerkerzijnstijlvanleidinggevenenbegeleidenafstemmen opindividuelemedewerkers.

2.Opleidingsactiviteituitvoeren

Vervolgensgaatjemedewerkeraandeslagmetzijnopleidingsactiviteit.Alshetomeencursusofopleidinggaat dieeenlangereperiodeduurt,vraagdantussendoorregelmatighoehetgaatenwatjemedewerkerervanvindt.

3.Indepraktijkbrengen

Alsjemedewerkerzijnopleidingsactiviteitheeftafgerond,moethijzijnnieuwekennisofvaardighedeninzijn functieindepraktijkbrengen.Zorgdathijhierzosnelmogelijkdekansvoorkrijgt.Hijweetdanimmersnoghet bestwathijnetheeftgeleerd.Wachthijtelangmettoepassenindepraktijk,danishetgeleerdealweerwat weggezakt.

CONCEPT

Wanneerjemedewerkerzijnnieuwekennisofvaardighedenindepraktijkbrengt,kanditnogevenwennenzijn. Hijzalhetmisschienooknietdirecthelemaalgoeddoen.Hetisbelangrijkdatjehemhierbijaanmoedigt, ondersteuntenwaarnodigbijstuurt.

4.Evalueren

Naafloopvandeopleidingsactiviteitevalueerjewatdezeheeftopgeleverd.Washetopleideneffectief?Hoemeet jealsorganisatieofdeinvesteringdiejedoetinhettrainenenopleidenvanmedewerkersookwatoplevert? DonaldKirkpatrickbedachtvierniveauswaaropjeopleidingsactiviteitenkuntevalueren:tevredenheid, leerresultaat,toepassingeneffectiviteit.LatervuldeJackPhillipsditmodelaanmeteenvijfdeniveau:hetniveau vanreturnoninvestment.

Tevredenheid

Ophetlaagsteniveauevalueerjedetevredenheidvanjemedewerker.Watvondhijvandeopleidingsactiviteit?

Vondhijhetleukofniet?Makkelijkofmoeilijk?Zouhijdeactiviteitaanradenbijeencollega?

Hetisnietjehoofddoeldatjemedewerkerdeopleidingsactiviteitheelleukvindtomtedoen.Hijmoetervooral ietsvanleren.Tochishetookbelangrijkomophettevredenheidsniveauteevalueren.Alshetleukwasomde opleidingsactiviteituittevoeren,danisdekansookgroterdatjemedewerkergraaghetgeleerdeindepraktijk wiltoepassen.Ookweetjedoornaardetevredenheidtevragenofhetvooreenanderemedewerkerindetoekomst ookinteressantkanzijnomdezelfdeactiviteituittevoerenofniet.Hebjebijvoorbeeldeenexterntrainingsbureau ingeschakeldenbeoordelenjemedewerkersditnietpositief,danzoekjedevolgendekeereenandereaanbieder. Heefteenvanjeeigenmedewerkerseentraininggegevenenisiedereendaarenthousiastover,danweetjedat jedezemedewerkereenvolgendekeerweerkuntinschakelen.

Leerresultaat

Ophettweedeniveauevalueerjehetleerresultaat.Hierbijbekijkjeofjemedewerkerzijnleerdoelheeftbereikt.

Heefthijinderdaadgeleerdwatnodigwasomzijnwerkbetertekunnendoenofeennieuwetaaktekunnen uitvoeren?Alsdatniethetgevalis,moetjenagaanhoedatkomt.Mankeerterbijvoorbeeldietsaande opleidingsactiviteit,dankiesjevolgendekeervoorietsanders.

Toepassing

Hetderdeevaluatieniveaugaatoverdeinvloeddiedeopleidingsactiviteitheeftophetgedragvandemedewerker opdewerkvloer.Opditniveaubekijkjeofdemedewerkerzijnnieuwekennisofvaardigheidookdaadwerkelijk toepastinzijnwerk.

Effectiviteit

Ophetvierdeevaluatieniveaumeetjedeeffectiviteitvandeopleidingsactiviteitvoordeorganisatie.Alsde medewerkerietsnieuwsheeftgeleerdendittoepastinzijnwerk,ishetooknogdebedoelingdatdeorganisatie hierookechtietsaanheeft.Ditkanbijvoorbeeldeenverhoogdeproductiezijn,eenverbeterdeklantvriendelijkheid ofeenverbredingvanhetaanbodvandiensten.

Returnoninvestment(ROI)

Ophethoogsteevaluatieniveaubekijkjede returnoninvestment(ROI) vandeopleidingsactiviteit.Jegaathierbij naofjedeinvesteringindeopleidingsactiviteithebtterugverdiendmetdeeffectenvandeopleidingsactiviteit. Heefteencursusvaneenmedewerkerbijvoorbeeld € 2.000gekostenmaakthijdaardoornujaarlijks € 10.000 meeromzet,danisdateengoedeROI.

JekuntdeROIopeendirecteofeenindirectemaniermeten.

Directemeting ismogelijkwanneerderesultatenduidelijkmeetbaarzijn.Voorbeeldenhiervanzijneentoename vanhetaantalverkopen,eengestegenomzetineuro’s,eensnellereafhandelingvanklachteninaantaldagen.

Bij indirectemeting ishetmindergemakkelijkompreciestemetenwatheteffectis.Wiljebijvoorbeeldweten ofdekwaliteitvanjedienstverleningisverbeterd,hoemeetjeditdan?Jekijktdanbijvoorbeeldoferminder klachtenoverjedienstverleningzijnbinnengekomen.Minderklachtenhoeftnietpersetebetekenendatje dienstverleningisverbeterd,maarkandaarwelopwijzen.

Opdracht11 Opleidingsplanuitvoeren

a. Watzijndevierstappenwaarineenmedewerkereenopleidingsprocesdoorloopt?

b. Waaromishetbelangrijkomleerdoelenoptestellen?Geeftweeredenen.

c. ZetdeevaluatieniveausvanKirkpatrick&Phillipsindejuistevolgordevanhoognaarlaag.

Toepassing ROI

Leerresultaat

Tevredenheid

Effectiviteit

d. WaarvoorstaatdeafkortingROI?

e. WathoudthetevaluatieniveauROIin?

Opdracht12 Cursus ‘Projectmanagement’

Jebentleidinggevendeineenstaalbouwbedrijf.Binnenjouwafdelingwordtinprojectengewerkt.Meestalgeef jijhierzelfalsprojectleiderleidingaan,maarintijdenvangrotedruktemoetjesomsexternprojectondersteuning inhuren.Ditisbestduurendaaromzoujehetfijnvindenalsjeeigenmedewerkersdezeondersteuningkunnen bieden.Daaromlaatjetweevanjemedewerkerseencursus ‘Projectmanagement’ volgen.

Opleidingsactiviteitenkunjeopvijfniveausevalueren:ophetniveauvantevredenheid,leerresultaat,toepassing, effectiviteitenROI.Geefvoorelkniveauaanhoejedezecursuszoukunnenevalueren.

4.6Samenvatting

Alsleidinggevendevaneenafdelingofteambepaaljeofjemedewerkersmoetenwordenopgeleid.Hierbijhoud jerekeningmethetopleidingsbeleidvanjeorganisatie.Hierinwordtdealgemenestrategischevisieopopleiden enontwikkelenvanpersoneelindeorganisatiebeschreven.Dezevisiehangtsamenmetdealgemenevisieen doelenvandeorganisatie.

Opleidingsactiviteiteninorganisatieskunnenverschillendefunctieshebben:ontwikkelingvandemedewerker indeeigenfunctie,loopbaanontwikkeling,organisatieontwikkelingenhetmotiverenvanmedewerkers.De opleidingsnoodzaakgeeftaanwelkeopleidingsactiviteitennoodzakelijkzijnomuittevoeren.De opleidingsbehoeftegeeftaanwelkeopleidingsactiviteitennietpersenoodzakelijkzijn,maarwelgewenstdoor demedewerkerszelf.

Alsjemedewerkerswiltopleiden,zijnerverschillendeopleidingsvormenwaaruitjekuntkiezen.Bijinternopleiden leidjeéénofmeerderemedewerkersopbinnenjeeigenorganisatie.Deopleidingsactiviteitwordtontwikkeld enverzorgddooreenmedewerkeruitjeeigenorganisatie.Bijexternopleidenwordenmedewerkersbuitende eigenorganisatieopgeleiddooreengespecialiseerdbedrijf.Bijincompanyopleidenlaatjejemedewerkers opleidendooreenexterneorganisatie,diedeopleidingbijjouindeorganisatiekomtuitvoeren.Bijonlineopleiden totslot,leertdemedewerkermetdigitaleleerprogramma’sdieviainternettoegankelijkzijn.

Alsjemedewerkerswiltopleiden,zijnverschillendeopleidingsactiviteitenmogelijk.Bijeentrainingleertje medewerkernieuwepraktischevaardighedenofbepaaldgedrag.Eentrainingduurtvaakkortengaatmeestal overéénonderwerp.Bijeencursusleertjemedewerkernieuwekennis,vaardighedenofgedragaan,ofeen combinatiehiervan.Eencursusgaatmeestaloveréénonderwerpenduurtlangerdaneentraining.Bijeen opleidingleertjemedewerkernieuwekennis,vaardighedenengedrag.Eenopleidinggaatovermeerdere onderwerpenenduurtlangerdaneencursus.Bijeencoachingstrajecttotslot,voerjeregelmatig coachingsgesprekkenmeteenmedewerker.Hiermeebegeleidjedemedewerkerinzijnpersoonlijkeontwikkeling.

Opleideninorganisatieskankostbaarzijn.Omgeenbedrijfsgeldteverspillenaanopleidingsactiviteitendieniet aandeverwachtingvoldoenmaakjeeerstzorgvuldigeenopleidingsplan.Hetmakenvaneenopleidingsplan geeftjeopstrategischniveauinzichtindeopleidingsnoodzaaken-behoeftenbinnenjeafdelingofteam,enin deopleidings-enontwikkelmogelijkhedendiejeorganisatiebiedt.Oppraktischniveauvoorziethetopleidingsplan ineenconcreteplanningvandeopleidingsactiviteitendiedekomendeperiodegaanplaatsvindenendedoelen diehiermeemoetenwordenbereikt.Eenopleidingsplanmaakjeineenaantalstappen.Allereerstbeschrijfjede opleidingsnoodzaakenvervolgensookdeopleidingsbehoefte.Daarnabepaaljewelkedoelenjemetde opleidingsactiviteitenwiltbereikenenaanwelkerandvoorwaardendezemoetenvoldoen.Jeonderzoektde opleidingsmogelijkhedenenmaakthiernaeenkeuzevoordeopleidingsactiviteitendiehetbestaanjevoorwaarden voldoen.Totslotmaakjeeenplanningvoordeuitvoeringvandeopleidingsactiviteiten.

Hetopleidingsprocesbestaatuitvierstappen.Eerstbepaaljewelkeleerdoelenmoetenwordenbehaald.Vervolgens voertjemedewerkerdeopleidingsactiviteituit.Daarnabegeleidjejemedewerkerbijhetindepraktijkbrengen vanhetgeleerde.Totslotevalueerjedeopleidingsactiviteitopvijfniveaus:tevredenheid,leerresultaat,toepassing, effectiviteitenreturnoninvestment(ROI).JekuntdeROIopeendirecteofindirectemaniermeten.

Opdracht13 (plusopdracht)

Opdracht14 (plusopdracht)

Opdracht15 Kijkterug

CONCEPT

4.7Begrippen

Blendedlearning

Combinatievanofflineenonlineleren.

Coachingstraject

Langdurendeopleidingsactiviteitwaarbijdeleidinggevenderegelmatigcoachingsgesprekkenvoertmetde medewerker,gerichtoppersoonlijkeontwikkeling.

Cursus

Middellangdurendeopleidingsactiviteitwaarbijdemedewerkerkennis,praktischevaardighedenofgedragleert, ofeencombinatiehiervan.

Directemeting

Metingvanresultatendieduidelijkmeetbaarzijn.

E-learning

Situatiewaarinjemedewerkerswordenopgeleidmetdigitaleleerprogramma’sdieviainternettoegankelijkzijn.

Employability

Eenoptimaleinzetbaarheidvanpersoneel,nuenindetoekomst,doordatzijcontinuhunkennisenvaardigheden blijvenontwikkelen.

Externopleiden

Situatiewaarinhetopleidenvanjemedewerkersplaatsvindtbuitenjeeigenorganisatieenwaarbijde opleidingsactiviteitwordtverzorgddooreengespecialiseerdbedrijf.

Incompanyopleiden

Situatiewaarinhetopleidenvanjemedewerkersplaatsvindtbinnenjeeigenorganisatie,maarwaarbijde opleidingsactiviteitwordtverzorgddooreengespecialiseerdbedrijf.

Indirectemeting

Metingvanresultatendienietduidelijkmeetbaarzijn.

Internopleiden

Situatiewaarinhetopleidenvanjemedewerkersplaatsvindtbinnenjeeigenorganisatieenwaarbijde opleidingsactiviteitwordtverzorgddooriemandvanbinnenjeorganisatie.

Leerdoel

Doelwaarmeejeaangeeftwatjewiltlerenvaneenopleidingsactiviteit.

Onlineleren

Situatiewaarinjemedewerkerswordenopgeleidmetdigitaleleerprogramma’sdieviainternettoegankelijkzijn. Ookwel:e-learning.

Opleidingsactiviteit

Activiteitwaarbijeenmedewerkerwordtopgeleidofzichontwikkelt,bijvoorbeeldeentraining,cursus,opleiding ofcoachingstraject.

Opleiding

Langdurendeopleidingsactiviteitwaarbijdemedewerkereencombinatieleertvankennis,praktischevaardigheden engedrag.

Opleidingsbehoefte

Situatiewaarineenmedewerkervanuiteeneigenwenswilwordenopgeleid.

Opleidingsbeleid

Beschrijvingvandealgemenestrategischevisieopopleidenenontwikkelenvanpersoneelineenorganisatie.

Opleidingsnoodzaak

Situatiewaarinhetnoodzakelijkisdateenmedewerkerwordtopgeleid.

Opleidingsplan

Planwaarindeuittevoerenopleidingsactiviteitenvoordekomendeperiodezijnuitgewerkt.

Randvoorwaarden

Grenzenwaarbinnendeopleidingsactiviteitenmoetenwordenuitgevoerd,zoalsbudgetentijd.

Returnoninvestment(ROI)

Deopbrengstvaneeninvestering.

Training

Kortdurendeopleidingsactiviteitwaarbijdemedewerkerpraktischevaardighedenofgedragleert.

HOOFDSTUK5 ZIEKTEENVERZUIM

Alsleidinggevendewiljegraaggezondemedewerkersdiegoedinhunvelzitten.Zijzijnproductiefenmelden zichnietvaakziek.Maarsomszuljealsleidinggevendetochtemakenkrijgenmetziekteenverzuim.Door regelmatiginformeelmetjemedewerkerstepratenkrijgjemeerzichtophoezezichvoelenenhoehetmetze gaatophetwerkenookthuis.Hetisdetaakvandeleidinggevendeomziekteverzuimzoveelmogelijkte voorkomen.Wanneermedewerkerslangdurigziekzijn,zijnerallerleiregels.Hetisbelangrijkdatjejeals leidinggevendehoudtaandezeregelsendemedewerkergoedbegeleidtbijterugkeernaarhetwerk.

Leerdoelen

CONCEPT

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kenjedeverschillendesoortenverzuimendeoorzaken.

• weetjewelkeonderdeleninhetziekteverzuimbeleidkunnenstaan.

• weetjewelketweemiddelenvallenonderhetonderdeelverzuimpreventie

• kenjedebegrippenRI&EenPMO.

• weetjewaarvooreenverzuimprotocoldientenwaterinstaat.

• weetjehoeverzuimgeregistreerdengeanalyseerdkanworden.

• weetjewatjealsleidinggevendemoetdoeninhetkadervanverzuimbegeleidingenre-integratie.

• weetjewatdeWvpinhoudtenwelketakenjealsleidinggevendehebtbijlangdurigverzuim.

• weetjewaarvoordeArbowetbedoeldis.

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. InhetfilmpjeismedewerkerJoeplangdurigziek.WatvindjedatwerkgeverFrankhieraanzoumoetendoen?

b. DenkjedatFrankdelangdurigeuitvalvanJoephadkunnenvoorkomen?Zoja,hoe?

5.1Verzuim

Bijpersoneelsbeleidbetekenthetbegrip verzuim dateenwerknemerafwezigis.Indemeestegevallenwordt verzuimveroorzaaktdoorziekte,jekomtdanookvaakhetvolledigebegrip ziekteverzuim tegen.Gemiddeld meldenwerknemerszichongeveeréénkeerperjaarziekendegemiddeldeverzuimduurisongeveerzesdagen.

Ziekzijnisnatuurlijkindeeersteplaatsheelvervelendvoordewerknemer,maarookdeorganisatieheefterlast van.Eenhoogverzuimiseengrotekostenpost,wantdewerkgeverisverplichthetloondoortebetalen.Eneen hoogziekteverzuimkaneensignaalzijndaterwatmisisindewerkomgeving.Verzuimkaneengevolgzijnvan hogewerkdruk,stress,onenigheidmetcollega’sofdeleidinggevende,ofvan(baan)onzekerheid.

Soortenverzuim

Jekuntonderscheidmakentussenverschillendesoortenverzuim:

• wit,zwartengrijsverzuim

• werkgebondenenniet-werkgebondenverzuim

• kort,middellangenlangverzuim.

Wit,zwartengrijsverzuim

Bij witverzuim isjemedewerkerechtzoziekofarbeidsongeschiktdathijzijnwerknietkanuitvoeren.Erissprake van zwartverzuim alsjemedewerkerzichziekmeldtennietkomtwerken,terwijlhijhelemaalnietziekisen gewoonzijnwerkzoukunnendoen.

Tussenwitenzwartverzuimzit grijsverzuim.Hierbijmeldtjemedewerkerzichziek,maarishettwijfelachtigof hijwelofnietkanwerken.Denkbijvoorbeeldaandemedewerkerdieeigenlijkalishersteldvanzijngriep,maar ereenextradagjethuisachteraanplakt.Ookalsdewerknemerwelophetwerkverschijnt,maardaarniet productiefis,noemjeditgrijsverzuim.Inorganisatiesdieveelaandachthebbenvoorhetwelzijnvanmedewerkers enziektepreventiezalgrijsverzuimmindervaakvoorkomen.

Inspiratiefilmpje:arbeidsverzuim

Werkgebondenenniet-werkgebondenverzuim

Verzuimkanwerkgebondenofniet-werkgebondenzijn. Werkgebondenverzuim isverzuimdatwordt veroorzaaktdoorfactoreninhetwerk.Denk bijvoorbeeldaanrugklachtendoorlichamelijke overbelasting. Niet-werkgebondenverzuim wordt veroorzaaktdoorfactorenbuitenhetwerk,bijvoorbeeld eenblessuredoorsportofklusseninhuis. Hetonderscheidtussenwerkgebondenen niet-werkgebondenverzuimisnietaltijdmakkelijkte maken.Wordennekklachtenbijvoorbeeldveroorzaakt doorhetsjouwenmetdozenophetwerkofdoorhet sjouwenmettuintegelsthuis?

CONCEPT

Lichamelijkzwaarwerkkanleidentotwerkgebonden verzuim.

Kort,middellangenlangverzuim

Verzuimduurtnietaltijdevenlang.Jespreektvan kortdurendverzuim alshetverzuimmaximaalzeven kalenderdagenduurt.Bij middellangdurendverzuim isdemedewerkertussendeachten42kalenderdagen afwezigdoorziekte.Bij langdurendverzuim isdemedewerkerlangerdanzeswerkwekenachterelkaarnietop hetwerk.

Oorzakenvanverzuim

Wit,grijsenzwartverzuimhebbenelkhuneigenoorzaken.Bijwitverzuimzijndezeoorzakenduidelijk.Erisdan sprakevanziekteofarbeidsongeschiktheid.Jemedewerkerheeftbijvoorbeeldgriep,migraineofeengebroken been.Hoeveeljetemakenhebtmetzwartverzuim,hangtvaaksamenmethoehoogdedrempelisvooreen medewerkeromzichziektemelden.Bijeenlagedrempelkaneenmedewerkerzichgemakkelijkziekmelden zonderdatjijeralsleidinggevendeachterkomtdathijeigenlijknietziekis.Eenlagedrempelkanmedewerkers indeverleidingbrengenomafentoeeendagjeongeoorloofdteverzuimen.

Grijsverzuimkanverschillendeoorzakenhebben:

• slechtearbeidsomstandigheden

• stress

• werksfeer.

Slechtearbeidsomstandigheden

Doorslechtearbeidsomstandighedenkunnenmedewerkersklachtenkrijgendieernietdirectvoorzorgendat zehunwerknietmeerkunnendoen,maarwaarzijwellastvanhebbentijdenshetwerk.Denkbijvoorbeeldaan rugklachtenalsjelangdurigmoetstaan,klachtenaannekenschoudersalsjeveelzwarelastenmoettillenofals jeveelgebuktmoetwerken.

Maarookalsjeeenberoephebtwaarbijjenietmet zwarelastenwerkt,kunjetemakenkrijgenmet lichamelijkeklachten.Mensendieveelachtereen computerwerken,kunnenbijvoorbeeldlastkrijgenvan KANS(klachtenarm,nekenschouder,voorheenRSI genoemd).Hierbijkrijgenzedoorlangindezelfde houdingtewerkenspier-engewrichtspijnaanhun handen,polsen,armen,schoudersen/ofnek.

Stress

CONCEPT

Stress iseenanderwoordvoorspanningofdruk.Iedereenervaartweleensstress,bijvoorbeeldalsereendeadline moetwordengehaaldofalsjeietsmoetdoenwaarjetegenopziet.Stresskanwerkgebondenofniet-werkgebonden zijn.Werkgebondenstresswordtveroorzaaktdoorfactoreninhetwerk.Denkbijvoorbeeldaaneentehoge werkdrukofeensituatiewaarinjewerkmoetdoenwaarvoorjenietdejuistekennisofvaardighedenhebt. Niet-werkgebondenstresswordtveroorzaaktdoorfactorenbuitenhetwerk,zoalsproblemendiethuiskunnen spelen.

KANSdoorlangindezelfdehoudingtewerken.

Eenbeetjestressismeestalnieterg.Hetkanervoorzorgendatje(tijdelijk)snellerwerktendeadlineshaalt.Als jeechtervaakoflangduriglasthebtvanveelstress,kanditgezondheidsproblemenveroorzaken.Jekuntlast krijgenvanlichamelijkeklachten,zoalshoofdpijnofbuikpijn,maarookvanpsychischeklachten,zoalsjesomber voelenofprikkelbaarzijn.Mensendieteveelstresservarenkunnenzichandersgaangedragen.Zezijnbijvoorbeeld kortaftegencollega’sofmakenvakerruzie.Totslotkanstressgevolgenhebbenvoorjedenkvermogen:jewordt mindercreatiefofkuntjeslechterconcentreren.

Alseenmedewerkerlangetijdteveelstresservaart,kanhijoverspannenrakenofeen burn-out krijgen.Hijisdan vollediguitgeputenheeftgeenenergiemeeromzijnwerktedoen.Hetherstelvaneenburn-outkanlangduren.

Signalenwaaraanjewerkstressmetkansopuitvalkuntherkennen

• Dewerknemervoeltzichmoe,komtmatoverenheefteenlagereproductiviteit.Vraaghemeensnaarde hersteltijdnahetwerk.Ditisdetijddiehetkostomnahetwerkweertotontspanningtekomen. Hersteltijdlangerdaneenuuriseenbelangrijksignaaldatkanwijzenopstressklachten.

• Dewerknemerwordtsteedscynischeroverdewerkdruk,dewerkactiviteitenenheeftveelmoeitemet veranderingen.

• Dewerknemerisvakerontevredenensnellergeïrriteerddananders.

• Dewerknemerheeftsteedsmeerlichamelijkeklachten.Eeneventueeldoktersbezoekdraagtnietstructureel bijtotherstelenbeterfunctioneren.

• Dewerknemermeldtzichvakerziek.

arboned.nl.

Inspiratiefilmpje:stress

Werksfeer

Eennegatievewerksfeerkaneenoorzaakzijnvoorgrijsverzuim.Medewerkersvoelenzichdannietprettigof veiliginhunwerkomgeving.Dewerksfeerkanopverschillendemanierennegatiefwordenbeïnvloed.Eris bijvoorbeeldsprakevanpestgedragdoorcollega’s,discriminatieofseksueleintimidatie.Maarookeenhoge werkdrukofeengebrekaanwaarderingkanervoorzorgendatmensenzichnietprettigvoeleninhun werkomgeving.

Psychischeaandoeningensteedsgroteraandeelinziekteverzuim

Ziektespecifiekverzuimverschiltvoormannenenvrouwen

Erzijnverschillendeoorzakenvanlangdurigziekteverzuim(42totenmet730dagen).Demeestvoorkomende ziektespecifiekeoorzaakvolgensgegevensvaneenarbodienstzijn,bijzowelmannenalsvrouwen ‘psychische aandoeningen’.Bijmannenveroorzaaktdit31,1%vanhetlangdurendeverzuimenbijvrouwen43,2%.Onder ‘overigverzuim’wordenonderanderehart-envaatziekten,maag-endarmklachten,neurologischeaandoeningen, urogenitaleklachtenenlongklachtenverstaan(ArboNed&HumanCapitalCare,2020).

Psychischeaandoeningensteedsgroteraandeelinziekteverzuim

Indeperiode2013-2019steeghetziekteverzuimpercentagedoorpsychischeaandoeningen(zoalsburn-outen overspanning),enwasdaarmeein2019devoornaamsteoorzaakvanverzuim.Indeperiodedaarvoorwashet verzuimpercentagevanoverigeaandoeningenhethoogst.Onder ‘overigeaandoeningen’ wordenonder

anderehart-envaatziekten,maag-endarmklachten,neurologischeaandoeningen,urogenitaleklachtenen longklachtenverstaan.Hetaandeelverzuimnaaraanleidingvanklachtenaanhetbewegingsapparaatneemtde laatstejarenaf(ArboNedenHumanCapitalCare,2020).

vzinfo.nl.

Opdracht2 Oorzakenverzuim

Verzuimwordtregelmatigveroorzaaktdoorslechtearbeidsomstandigheden,stressofeennegatievewerksfeer.

a. Noemvoorjeeigenafdelingtweevoorbeeldenvanarbeidsomstandighedendievoorverzuimzoudenkunnen zorgenalszenietgoedwordeningericht.

b. Noemvoorjeeigenafdelingtweefactorendiestresszoudenkunnenveroorzakenbijjemedewerkers.

c. Noemvoorjeeigenafdelingtweefactorendieeennegatievewerksfeerzoudenkunnenveroorzaken.

Opdracht3 Verzuimbijkleineengrotebedrijven

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Minderziekteverzuimbijkleinebedrijven

Inkleinebedrijvenwordtminderverzuimdwegensziektedaningrotebedrijven.Ditblijktuitcijfersvandejaarlijkse NationaleEnquêteArbeidsomstandigheden.Bijbedrijventot5werknemerswashetverzuimin2016gemiddeld maarviereneenhalvedag.BijMKB-bedrijvenvanaf50werknemers,ishetverzuimgemiddeldzevendagenper werknemer.

Verschil

Dathetgemiddeldaantalverzuimdagenlagerisinkleinebedrijven,komtvooreendeelomdaterinkleinebedrijven meerwerknemerszijndiehelemaalnietverzuimenineenjaar.Onderbedrijventotvijfwerknemersmeldde gemiddeld31procentvandewerknemerszichéénofmeerkeerziek.

Onderbedrijvenmet5tot10werknemerswasdit39procent,oplopendnaar48procentbijbedrijvenmeteen groottevan100tot250werknemers.

Hetaandeelziekteverzuimlaatin2016eenvergelijkbaarbeeldzienalseenjaareerder.

Nietdoorwerk

WerknemersgavenbijruimzevenopdetiengevallenvanziekteverzuimbijMKB-bedrijvenaandatdeoorzaak vanhetverzuimnietalsgevolgvanhetwerkkwam.

BijMKB-bedrijventot10werknemerswashetziekteverzuiminbijna8procentvandegevallenhoofdzakelijkhet gevolgvanhetwerk.

Bijgroterebedrijvenwashetwerkietsvakerdehoofdoorzaak:bijna9procentbijbedrijvenmet10tot100 werknemersenruim9procentbijbedrijvenmet100tot250werknemers.

sign.nl.

a. Welketweeverschillenwordengenoemdtussenhetverzuiminkleineengrotebedrijven?

b. Kunjebedenkenwaardezeverschillenvandaankomen?Denkbijjeantwoordaandeindithoofdstukgenoemde oorzakenvanverzuim.

5.2Verzuimbeleid

Alsleidinggevendewiljegraaggezonde,productievemedewerkersdiezichprettigvoelenophetwerk.Organisaties hebbendaaromvaakeenspecifiek ziekteverzuimbeleid uitgewerkt.Ditbeleidisgerichtophetvoorkomenen verminderenvanverzuim.Hetisbelangrijkvoororganisatiesomhetverzuimzolaagmogelijktehouden.Alsje hetziekteverzuiminjouwbedrijfgoedaanpakt,kunjedaarmeenietalleengelduitsparen,jezorgtookvoor gemotiveerdemedewerkers.Jelaatimmersziendatjehetwelzijnvanmedewerkersbelangrijkvindt.

Hoeeenziekteverzuimbeleiderpreciesuitziet,verschiltperorganisatie.Vaakvindjeerdevolgendeonderdelen interug:

• verzuimpreventie

• verzuimprotocol

• verzuimtraining

• verzuimregistratieen-analyse

• verzuimbegeleidingenre-integratie.

Verzuimpreventie

Hetonderdeelverzuimpreventiebeschrijfthoedeorganisatieziekteverzuimzoveelmogelijkwilvoorkomen. Tweemiddelenkomenhierbijvanpas:

• derisico-inventarisatieenevaluatie(RI&E)

• hetpreventiefmedischonderzoek(PMO).

Derisico-inventarisatieenevaluatie(RI&E)

IederbedrijfisinhetkadervandeArbowetverplichtomeen risico-inventarisatieenevaluatie(RI&E) uitte(laten) voeren.MetRI&Ebrengjeinkaarthoehetisgesteldmetdeveiligheidopdewerkvloer.Jebeschrijfthierinde risico’sdieerinjouworganisatiezijnvoordeveiligheidengezondheid,enwatdeorganisatiedoetomdezerisico’s zoveelmogelijktebeperken.Denkbijvoorbeeldaanhetwerkenmetgevaarlijkestoffenendepersoonlijke beschermingsmiddelendiemedewerkershierbijverplichtmoetengebruiken.Maarookkantoorwerkkanrisico’s metzichmeebrengen,bijvoorbeeldhetrisicoopKANS(klachtenarm,nek,schouder,ookwelRSI)wanneer bureausenstoelenvanmedewerkersnietopdejuistehoogtekunnenwordeningesteld.

EenRI&Ewordt(mede)opgestelddoorde preventiemedewerker.Elkeorganisatiemoetminimaaléén preventiemedewerkerindiensthebben.Meestalvoerteenvandemedewerkersdetakenvaneen preventiemedewerkernaastzijneigenfunctieuit.

Inkleineorganisatiesmagdedirecteurzelfoptredenalspreventiemedewerker.Naasthetopstellenenuitvoeren vandeRI&Evoertdepreventiemedewerkeroverlegovertenemenveiligheids-ofgezondheidsmaatregelenen voerthijdezemaatregelen(mede)uit.

CONCEPT

Inspiratiefilmpje:RI&E

Hetpreventiefmedischonderzoek(PMO)

Alsjejemedewerkerseen preventiefmedischonderzoek(PMO) aanbiedt,kunnenzijzichlatenonderzoekenop bepaaldegezondheidsrisico’s.Denkbijvoorbeeldaandiabetes,bloedarmoede,eenhogebloeddrukofafwijkingen inbepaaldeorganen.Jekuntjemedewerkersnietverplichtenhieraanmeetedoen,maarvelenvanhenzullen eenkostelozegezondheidscheckwelwaarderen.

Deresultatenzijnprivacygevoeligenalswerkgeverkrijg jegeenpersoonlijkemedischeinformatieoverje individuelemedewerkers.Welgeeftdeuitvoerdervan hetPMOeensamenvattingvandeuitslagen,waarin eenbeeldwordtgegevenvanopvallende gezondheidsrisico’sinjouwteam.Dezeinformatiekan nuttigzijnalsjewiltbedenkenhoejehetverzuiminje afdelingzoveelmogelijkwiltbeperken.

WerkgeverszijnverplichthunwerknemerseenPMO aantebieden.Hoeuitgebreidditmoetzijn,kan verschillenpersector.EenPMOkanbestaanuit uitgebreidefysiekeonderzoeken,maarbijvoorbeeld ookuiteenvragenlijstoverpsychischegezondheiden hunervaringvanstress.

Verzuimprotocol

MeteenPMOkrijgjeinzichtindealgemene gezondheidssituatievanjemedewerkers.

Alleregelsenproceduresdiedeorganisatiehanteertophetgebiedvanziekteenverzuimwordenbeschrevenin het verzuimprotocol.Denkbijvoorbeeldaanregelsoverhoelaatenbijwieeenmedewerkerzichziekmoet melden,hoehetverzuimgecontroleerdmoetwordenenwelkegevolgenerzijnvoorhetloonvaneenmedewerker alsdezezichziekmeldt.Dezevasteregelsenprocedureszorgenervoordatwerkgeverenwerknemerswetenwat zemoetendoenbijverzuimendatiedereenhierbijgelijkwordtbehandeld.

Jemoethetverzuimprotocolbekendmakenaaneennieuwemedewerkerwanneerdezeindienstkomt.Hijweet danwathijmoetdoenalshijzicheenkeerziekmoetmelden.

Verzuimtraining

Hetverzuimbeleidkanbeschrijvenwelkeverzuimtrainingdoorbepaaldemedewerkersmoetwordengevolgd. Alsleidinggevendekanhetbijvoorbeeldzinvolzijnomtelerenhoejeeenziekemedewerkerhetbestkunt begeleidenenwelkevragenjewettelijkgezienwelofnietaaneenziekemedewerkermagstellen.

Verzuimregistratieen-analyse

Werkgevershoudenbijwelkemedewerkerszichziekmelden,hoevaakdatgebeurtenhoelangzijziekzijn.Dit noemje verzuimregistratie.Dezegegevenskunjegebruikenomjeziekteverzuimteverminderenofomnieuw ziekteverzuimtevoorkomen.Doordegegevensteanalyserenkunjepatroneninhetverzuimontdekken.Melden jemedewerkerszichbijvoorbeeldopvallendvaakzieknahetuitvoerenvanbepaaldewerkzaamheden,danzijn dezewerkzaamhedenmisschientezwaar.

CONCEPT

Jeanalyseertdeziekteverzuimgegevensookperindividuelemedewerker.Valtjebijvoorbeeldopdateen medewerkerzichineenjaarregelmatigkortziekmeldt,dankanditeentekenzijndathetnietgoedgaatmet hem.

Demedewerkerheeftbijvoorbeeldvaakhoofdpijnenmoeteigenlijkeenkeernaardedoktergaan,oferspeelt eenprobleemindethuissituatiewaardoordemedewerkerzichoverbelastvoelt.Regelmatigkortdurendverzuimen kaneenvoorloperzijnvanlangdurigverzuim.

Verzuimbegeleidingenre-integratie

Hetverzuimbeleidbeschrijftwieerinhetgevalvanziekteverantwoordelijkisvoorhetbegeleidenvandezieke medewerkersbijhunre-integratie.Met re-integratie wordtdeterugkeernaarhetwerkbedoeld.Ingevalvan langdurendverzuimmoetdere-integratievaneenmedewerkerzorgvuldigwordenbegeleid.

Meestalzuljijalsleidinggevendegesprekkenvoerenmetjemedewerker.Gezamenlijksprekenjullieafwanneer demedewerkerweeraanhetwerkkanenwelketakenhijdankrijgt.Ingrotereorganisatieskunnenzieke medewerkersookwordenbegeleiddooreenmedewerkervandepersoneelsafdeling.

Opdracht4 PMO

MeteenPMOkunjealswerkgeverinzichtkrijgenindealgemenegezondheidvanjemedewerkers.EenPMOkan beperktofuitgebreidzijn.

a. WordterbinnenjouworganisatieweleenseenPMOaangebodenaanmedewerkers?Zoja,watwordterprecies inditPMOonderzocht?

b. WatwordtermetderesultatenvanditPMOgedaan?

Opdracht5 Verzuimprotocol

Zoekhetverzuimprotocolvanjouworganisatieop.

a. Watstaathierinoverhoemedewerkerszichmoetenziekmelden?

b. Welkegevolgenheefteenziekmeldingvoordemedewerker?

c. Watstaaterinhetprotocoloverhoejijhetverzuimmoetcontroleren?

5.3Omgaanmetverzuim

Hetverzuimbeleidbeschrijftvoordeheleorganisatiehoeermetverzuimenpreventiemoetwordenomgegaan. Alsleidinggevendevaneenafdelingofteamspeeljijeengroterolbijhetvoorkomenenbeheersenvanverzuim.

Jehebthierbijdrietaken:

• verzuimvoorkomen

• verzuimbeheersen

• ziekemedewerkersbegeleiden.

Verzuimvoorkomen

Alsleidinggevendeishetjouwtaakomverzuimbinnenjeteamofafdelingzoveelmogelijktevoorkomen.Dit kanopverschillendemanieren.

1.Zorgvooreengezondeenveiligewerkplek

Bijwitverzuimheeftdemedewerkerlastvanduidelijkegezondheidsklachten.Jevoorkomtwitverzuimzoveel mogelijkdoortezorgenvooreengezondeenveiligewerkplek.Zorgdatdewerkplekzoisingerichtdatmedewerkers doorhetgebruikvanapparatuurenmeubilairgeenklachtenkrijgen.Zorgbijvoorbeeldvoorverstelbarebureaus enstoelen,eengoederegelingvandetemperatuurenvoldoendefrisseluchtendaglicht.

Alsjemedewerkerslichamelijkzwaarwerkmoeten doen,zorgdanvoordejuistehulpmiddelendiehetwerk minderzwaarmaken.

CONCEPT

Werkenzijmetgevaarlijkestoffenofingevaarlijke situaties,geefdanduidelijkeveiligheidsvoorschriften enzorgdatdezewordennageleefd.

Laatmedewerkersoptijdenvoldoendepauzehouden.

Jekuntwitziekteverzuimnooithelemaalvoorkomen. Iedereenkaneenkeerziekzijn.

Zorgvoordejuistehulpmiddelen.

Grijsverzuimontstaatvaakdoorteveelstressofeenonprettigewerkomgeving.Jekuntgrijsverzuimdanook hetbestetegengaandoorstresszoveelmogelijktevoorkomenentezorgenvooreenprettigewerksfeer.

2.Voorkomstress Hoevoorkomjestress?

• Zorgvooreengezondewerkdruk.Isdedruktehoog,dankunnenmedewerkershetwerknietbijhouden.Maar eentelagewerkdrukisooknietgoed.Medewerkerskunnendanmindergemotiveerdrakenomdathetwerk alssaaiwordtervaren.

• Zorgdatmedewerkerseenduidelijketaakomschrijvinghebben.Wetenzijnietgoedwathuntakenzijnofhoe zijdiemoetenuitvoeren,dankandatspanningveroorzaken.

3.Zorgvooreenprettigewerksfeer Hoezorgjevooreenprettigewerksfeer?

• Zorgdatjemedewerkerszichveiligvoelenompersoonlijkezakenmetjoutebespreken.Zijdurvenhetdan aantegevenalserietsaandehandiswathunkansopverzuimvergroot.Gaaltijdvertrouwelijkommethun persoonlijkeinformatie.

• Letopsignalendiekunnenaangevendatmedewerkerszichonprettigvoeleninhetteam.Kanersprakezijn vandiscriminatie,seksueleintimidatieofpestgedrag?Alsjevermoedtdateronderlingeproblemenspelen, bespreekditdanindividueelmetjemedewerkersenprobeermogelijkeconflictenzosnelmogelijkopte lossen.

• Laatjemedewerkersmerkendatjehuninspanningenwaardeert.Geefregelmatigcomplimenten.

• Doeaanteambuilding.Organiseerbijvoorbeeldjaarlijkseenafdelingsuitje.

Houdjeaandejaarlijksegesprekscyclus.Zospreekjejemedewerkersmeerderekerenperjaaruitgebreid.Hierbij iserruimteomoverstress,dewerksfeerenpersoonlijkeomstandighedentepratenengezamenlijkoplossingen tebedenkenvooreventueleproblemen.

Beleidongewenstgedragenvertrouwenspersoon

Voorhetcreërenvaneenprettigewerksfeereneenveiligewerkomgevingishetbelangrijkdathetvooralle medewerkersduidelijkiswatgewenstenongewenstgedragopdewerkvloeris.Hetisdaarvoorverstandigom eenbeleidrondomongewenstgedragoptestellen.Indatbeleidneemjeduidelijkopwatverstaanwordtonder ongewenstgedrag,watdemedewerkerkandoenalshijlastheeftvanongewenstgedrag(bespreekbaarmaken, contactopnemenmeteenvertrouwenspersoon,eenbemiddelingsgesprekaanvragen,eenklachtindienen)en handvattenvoorleidinggevendenalshetophunafdelinggebeurt.

Begin2022isereenwijzigingindeArbowetopgenomendieallebedrijvenverplichtomhunwerknemersaltijd toegangtegeventoteenvertrouwenspersoon.Eenorganisatiekanzelfwerknemersopleidenvoordezerol,maar kanookeenexternevertrouwenspersooninhuren.

4.Geefhetgoedevoorbeeld

Omgrijsverzuimtevoorkomenkanhetookhelpenalsjijzelfhetgoedevoorbeeldgeeft.Alsjijalsleidinggevende veelverzuimt,zullenjemedewerkershetnormaalvindenomditooktedoen.Alsjijechterzwaarverkoudenbent entochkomtwerken,zullenzemerkendatverzuiminsommigesituatieseenkeuzekanzijnendathetnietde bedoelingisdatjejetegemakkelijkziekmeldt.

5.Zorgvooreenhogedrempel

Bijzwartverzuimmeldteenmedewerkerzichziekterwijlernietsmisismethem.Ditsoortverzuimkunjezoveel mogelijkvoorkomendoordedrempelvoorongeoorloofdziekmeldenzohoogmogelijktemaken:

• Hanteerderegeldateenziekemedewerkerzichpersoonlijktelefonischbijjouziekmoetmelden.Jekrijgt hemdantesprekenendatmaaktliegenmoeilijkervoorhemdanwanneerhijzichbijvoorbeeldmeteen WhatsApp-berichtmagafmelden.

• Controleerdeziekmelding.Beldemedewerkernaeenpaarziektedagenbijvoorbeeldomtevragenhoehet gaat.Vraagookwanneerhijverwachthersteldtezijnofwanneerhijeenafspraakheeftmetdedokter.De kansopzwartverzuimiskleineralseenmedewerkerweetdathijzichmoetverantwoorden.

• Voereenverzuimgesprekwanneereenmedewerkerzichbijvoorbeelddriekeerineenhalfjaarheeftziek gemeldenzorgdatmedewerkerswetendatjeditzultdoen.Tijdenszo’nverzuimgesprekbespreekjede oorzakenvanhetverzuimenmogelijkeoplossingenhiervoor.

Zeventipsomverzuimtevoorkomen

Zorgdatjijenjepersoneelfysiekenmentaalfitblijven

Ziekteverzuimisvoorveelmkb’erseengrootrisico.Naastalleemotioneleschadekanhetjebedrijfveelgeld kosten.Hoekunjeziektevoorkomenenverzuimbeperken?Zeventipsomjezelfenjepersoneelfittehouden.

Tip1:Optijdingrijpen

Signaleerpsychischeklachtenoptijd.Deklachtenherkenneniséén,stappenondernemeniseenanderverhaal. Ditvindenveelwerkgeverslastig.Zonde,wantjekunterdeverzuimduurflinkmeeverkorten.

Tip2:Respecteergrenzen

Hetonvoldoendehanterenvangrenzenendewerk/privé-balansisdebelangrijksteoorzaakvanpsychischverzuim. Geefjemedewerkersderuimteomhungrenzenaantegevenenrespecteerdezegrenzen.

Tip3:Herkendesymptomen

Merkjedatjij/jewerknemerminderfunctioneert?Dathijzwarebelastingvermijdt?Ziejeeenduidelijke gedragsverandering?Ditkanwijzenoppsychischeklachten.Vraaghulpvaneenbedrijfsartsdiegespecialiseerd isinhetherkennenvandeeerstesymptomen.Debedrijfsartskaninsamenspraakmetjouenjewerknemereen paaraanpassingendoenomgrotereschadetevoorkomen.

Tip4:Zorgvoorgezondeten

Goedvoedselisbelangrijkomgezondteblijven.Zorgdusvooreengoedelunch.Nietiederedagkroketopwitte bolletjes,maarbijvoorbeeldvolkorenbrood,magerbroodbeleg,fruitenversegroente.Zeteenfruitschaalneer, zodatjepersoneelnietnaarongezondetussendoortjeshoefttegrijpen.

Tip5:Stimuleersporten

CONCEPT

Jekuntjepersoneelstimulerenomwatmeertebewegen.Moedigdewerknemersdiedichtbijgenoegwonen, aandefietstegebruikenvoorhetwoon-werkverkeer.Stimuleerdaarnaastdatiedereendetrapneemt.Geefzelf hetgoedevoorbeeld.Daarnaastkunjemetkortingbedrijfsfitnessaanbieden,actievebedrijfsuitjesdoenofeen gezamenlijkelunchwandelingmaken.Erbestaanookonlinevitaliteitsprogramma’s,waarjewerknemerskunnen kijkenhoehungezondheidssituatieervoorstaatenwatzijkunnendoenomdieteverbeteren.Ookditkunje binnendewerkkostenregelingaanbieden.Zobrengjemeerbewegenopeenleukemanieronderdeaandacht.

Tipsovergezondheidgewaardeerd

UithetNationaalOnderzoekoverDuurzameInzetbaarheidblijktdatongeveerdehelftvandewerknemerstips overgezondheidopprijsstelt,deanderehelftvindtheteenprivézaakwaardebaaszichnietmeemoet

bezighouden.Zorgdusdatjeadviezennooitdwingendwordenenbiedgezonderetenenbewegingaanalskeuze, nietalsverplichting.Grotekansdatdepersoneelsledendiehetaanvankelijknietzagenzitten,ertochdoorworden aangestokenenvanzelfmeegaandoen.

Tip6:Zorgvooreengoedewerkplek

Zorgvooreengezondeenschonewerkplek,metvoldoende(dag)licht,frisseluchtenplanten.Plantenfilteren deluchtenhebbenzoeenpositiefeffectopdegezondheidvanjepersoneel.HetisvanuitdeArbowetverplicht omtezorgenvooreenveiligewerkplekwaarjemedewerkersgeengezondheidsklachtenaanoverhouden.

Tip7:Cursusstopmetroken

Jekuntbelastingvrijeencursus ‘stoppenmetroken’ aanbieden,mitsditeenonderdeelisvanjearboplan. Daarnaastzoujeeenkleinebeloningtegenoverhetstoppenkunnenzetten.Steleencontractopomervoorte zorgendatjulliejeallebeiaandebeloftehouden.

mkbservicedesk.nl.

Verzuimbeheersen

Alsleidinggevendemoetjehetverzuimkunnenbeheersen.Ditbetekentdatjeerdecontroleoverhoudt.Datkun jeopdevolgendemanierendoen.

6.Brenghetverzuiminkaart

Omverzuimtekunnenbeheersenmoetjeeerstgoedwetenhoehetverzuimerbinnenjouwafdelinguitziet.Je registreertwelkemedewerkerszichziekmelden,wathiervoorderedenisenhoelangzijafwezigzijn.Watvaltje op?Ishetbijvoorbeeldvaakdezelfdemedewerkerdiezichziekmeldt?Wordteenbepaalderedenvoorziekmelding doormeerdereteamledengenoemd?Ishetverzuiminjouwafdelinghogeroflagerdaninderestvandeorganisatie enisdatlogisch?

Pasalsjeeenduidelijkbeeldhebtvanhetverzuim,kunjeoplossingengaanbedenken.

Voorbeeld

TeamleiderBasbekijktdeverzuimgegevensvanhetafgelopenhalfjaar.Hetwashemalopgevallendatmedewerker Timoregelmatigeendagverzuimt.Hijgeeftdanaltijdaandathijlastheeftvanmigraineenthuisinbedmoet blijven.

CONCEPT

NuBasdeverzuimgegevensvanTimoopeenrijtjeziet, valthethemopdatdemigrainevanTimoaltijdop maandagkomt.HijhoortTimoookregelmatigvertellen overdeleukefeestjeswaarhijinhetweekendaltijd naartoegaat.

BasvindthettijdvooreengesprekmetTimo.ÓfTimo kannietzogoedtegenhetfeestenenheeftdaardoor echtmigraineopmaandag,ófhijliegtoverdemigraine enheeftopmaandageenkater.Beidesituatieszijn onwenselijk.

7.Hanteereenduidelijkverzuimprotocol

Zorgdatregelsoverziekmeldenenverzuimduidelijkzijnvoorjemedewerkersenhandelbijelkverzuimgeval volgensdezelfderegels.Hiermeehoudjehetverzuimprocesoverzichtelijkenlaatjeziendatjehetverzuimserieus neemt.

8.Houdderegieineigenhand

Bijhetbegeleidenvanlangdurigziekemedewerkersspelenpartijenbuitendeorganisatieeenrol,zoalseen bedrijfsartsofarbodienst.Legalsleidinggevendedeverantwoordelijkheidvoordeziekemedewerkernietvolledig bijdezeexternepartijenneer,maarhoudzelfderegieoverhetproces.Hetbedrijfisimmerseindverantwoordelijk voordebegeleidingvandemedewerker.Durfookaandeartsofarbodienstvragentestellenoverhetverloop vanhetherstelendeverwachtingenoverdeterugkeervandemedewerker.

Ziekemedewerkersbegeleiden

Alsleidinggevendebegeleidjejemedewerkersdiezichziekhebbengemeld.

9.Werkenhelpt

Hoelangeriemandthuiszit,hoelastigerhetwordtomweerterugtekerennaarhetwerk.Demedewerkerraakt zijnwerkritmesteedsmeerkwijtenhijkanhetalseensteedsgroterestapgaanvoelenomterugtekeren.Probeer ziekemedewerkersdaaromzosnelmogelijkweerinhetarbeidsprocestebetrekkenalsdesituatiedittoelaat. Ditkanbijvoorbeelddoortebeginnenmetkorterewerkdagenofmetaangepastwerk.Ditheeftvoordemedewerker tweevoordelen:hijkanopdezemaniergoeduitproberenhoeveelwerkhijaankanenhijkanlangzaamsteeds meerwennenaanhetnormalewerkritme.

10.Weescreatief

Somshelpthetomcreatieveoplossingentebedenken.Hebjebijvoorbeeldhetgevoeldateenmedewerker dringendaanrusttoeis?Stuurhemdanmetverlofenspreekbijvoorbeeldafdatdit(gedeeltelijk)betaaldwordt. Ofmerkjedateenmedewerkersteedsverzuimtomdathijgeenopvangvoorzijnkinderenheeft?Geefhemdan alsdatmogelijkistoestemmingomthuistewerkenofteschuivenmetwerktijden.Jehoeftdezeoplossingenniet allemaalzelftebedenken.Vraagdemedewerkerofhijzelfideeënheeftvoorhetoplossenvanzijnprobleem.Kun jezijnwenseninwilligen,dankanditooknogeenpositieveuitwerkinghebbenopzijnmotivatie.

11.Houdcontact

Laateenziekemedewerkernietaanzijnlotover,maarzorgvoorregelmatigcontact.Jekuntbeterinschatten hoehetherstelvandemedewerkerverlooptalsjegoedopdehoogtebent.Ookkanhetdemedewerkermotiveren omweeraanhetwerktegaanalsjetoontdatjebetrokkenbent.Beldusregelmatigofspreekafwanneerde medewerkercontactmetjouopneemt.Gaookeensopziekenbezoek.

Opdracht6 Stress

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Watisstress?

Oorzakenensymptomen

Stress.Erwordtveelovergepraateniedereenheefterweleenslastvan.Deeenkanerbetertegendandeander.

Maarwatisnueigenlijkstress?

Stressbetekentnietsandersdanspanningofdruk.Vanoorsprongisheteentermuitdebouw:stressisdekracht diewordtuitgeoefendopeenvoorwerp.Ofstressschadelijkishangtafvanhoeveelbelastingiets(ofiemand) aankan.Zelfsmetaalkrijgthaarscheurtjesalshetteeenzijdigofconstantwordtbelast.Datgeldtdusookvoor mensen.

Alswehetoverstresshebben,dangaathetmeestaloverongezondedruk:eenteveelaanspanning.Maarstress isnietaltijdongezond.Stressiseenhelenatuurlijke,enookgezondereactievanhetlichaam.Ophetwerkhelpt gezondestressjeomgoedtepresteren.Hetmaaktjealert,geconcentreerdenefficiënt.Despanningmaakthet lichaamookklaarvooractieendatisnodigomtekunnenreagerenopbedreigendesituaties.

Evenwicht

Deproblemenontstaanpaswanneerdedraaglastgroterwordtdandedraagkracht.Opdatmomentzijndeeisen dieaanjouwordengesteldofdiejeaanjezelfsteltgroterdanwatjeaankunt.Hetevenwichttussendefactoren diespanningveroorzaken,stressoren,enjouwmogelijkhedenomstresstevoorkomenofermeeomtegaanslaat doornaardeverkeerdekant.

Eenverstoringvandatevenwichtkanveroorzaaktwordendooreentegrotedraaglastofeentekleinedraagkracht.

Bijeentegrotedraaglastisersprakevaneisenenoorzakenbuitenjezelfalspersoon.Dezebelastende omstandighedenkunnenheelverschillendzijn:variërendvanalledaagsestresssituatiestotingrijpende levensgebeurtenissen.

Eigenschappen

Sommigemensenzijngevoeligervoorstressdananderen:dedraagkracht.Devolgendeeigenschappenmaken kwetsbaar:

• Perfectionisme

• ZogenaamdetypeA-factoren:ambitie,prestatiegerichtheid,competitie,gehaastheid,niet ‘niets’ kunnen doen,vaaktweedingentegelijkdoen

• Veelvanzichzelfeisenen ‘moeten’

• Grootverantwoordelijkheidsgevoel

• Grotebetrokkenheidbijgezinofwerk

• Strevennaarwaarderingvananderen

• Moeilijk ‘nee’ kunnenzeggen,grenzenkunnenaangevenofvoorzichzelfopkomen

• Moeilijksteunkunnenvragen

• Gevoelensslechtkunnenuiten

• Gevoelweiniginvloedtekunnenuitoefenenopdeomgevingenheteigenleven

CONCEPT

• Pessimismeeneenweinigpositievekijkopeigenprestaties

Dezeeigenschappenwordendeelsbepaalddoorkarakterentemperament,maarervaringenvaardigheden spelenookeengroterol.

Jekuntzelfveeldoenomjedraagkrachtteverbeteren.Vaardighedenalsassertiviteitenconflicthanteringkun jeverbeterenenookkunjelerenmeerrealistischeeisentestellen.

Ookongezondeleef-enwerkgewoontenkunnendedraagkrachtverminderen.Verkeerdeeetgewoonten,teveel

koffieofalcohol,teweiniglichaamsbewegingeneentekortaanslaapenontspanningbijvoorbeeld.

Maarookeenslechteorganisatievanhetwerk,teveelwerkenenteweinigpauzesnemendragenbij.Jeweerstand vermindertendaardoorbenjevatbaardervoordegevolgenvanstress.

Symptomen

Ongezondestresskanzichopvierverschillendemanierenuiten:

• Lichamelijkesignalen

• Psychischesignalen

• Gedragssignalen

• Gedachten-ofdenksignalen

Lichamelijk

Lichamelijkesignalenhangensamenmetdeverhoogdelichamelijkeactiviteitbijstress.Jekuntlastkrijgenvan hoofdpijn,rugpijnofnekpijn,maarookvanhartkloppingenofspijsverteringstoornissen.

Hetafweersysteemkandoorstresswordenaangetast.Hierdoorwordjeookvatbaardervoorverkoudheiden griep.Vermoeidheid,rusteloosheidenslaapproblemenzijnookveelvoorkomendestresssymptomen.

Psychisch

Gestrestemensenzijnvaakprikkelbaarofcynisch.Daarnaastkanstressookgepaardgaanmetgevoelensvan machteloosheid,ongelukofverveling.Ongezondestresskandestemming,degemoedstoestandwaariniemand verkeert,sterkbeïnvloeden.Mensenkunnenzichookeenzaamvoelen.

Gedrag

Bazig,snauwen,kritisch,maarookovermatiggebruikvanalcohol,drugs,sigarettenofeten.Ongezondestress kanookveranderingeninhetgedragvanmensenveroorzaken.Dezeveranderingenkomenonderanderevoort uitdelichamelijkeenpsychischesymptomenvanstress.

Prikkelbaarheidkanleidentotconflictenenlusteloosheidofsomberheidkanjuistterugtrekkenuitsociale contactentotgevolghebben.

Denken

Totslothebbenmensenmetstressvaakmoeitemetheldernadenken.Eengebrekaancreativiteit, geheugenproblemen,concentratieproblemen,hetkomtallemaalvoor.Ongezondestressleidtvaaktoteen negatiefgedachtenpatroon:mensenkunnenhungevoelvoorhumorkwijtraken.

Gezondheidsnet.nl(bewerkt).

a. Watkunjijalsleidinggevendedoentegenstressopdewerkvloer?

b. Nietiedereenheeftevensnellastvanstress.Ziejijhierinverschiltussenjemedewerkers?

c. Hoekunjehiermeerekeninghoudeninhetwerkbinnenjouwafdeling?

Opdracht7 Ouderewerknemers

Leeshetartikeloverouderemedewerkersenbeantwoorddevraag.

Ouderen

Ouderewerknemersbrengenveelkennisenervaringmetzichmee.Juistmethetzichtopvergrijzingenontgroening wordthetzaakhetarbeidspotentieelslimintezetten.Ditvraagtwelomaandachtvoorbelastbaarheid,motivatie enontwikkeling,om(vroegtijdige)uitvaltevoorkomenendeinzetbaarheidoppeiltehouden.

Ouderenoptimaalinzetten

Voorallewerknemers,enzekervooroudere werknemers,ishetvanbelangeroptelettendatde werkbelastingaansluitopwatdewerknemeraankan. Alshetwerktezwaardreigtteworden,moetgekeken wordenofdewerkinhoudof-organisatieaangepast kanworden.Bijtijdigingrijpenkanvaakvoorkomen wordendateenwerknemerzichziekmeldtofzelfsmoet stoppenmetwerken.

Ouderewerknemersdiehunwerktezwaarvinden, hebbenvaaktemakenmet:

• hogetijdsdruk,incombinatiemetweinigregelmogelijkheden

• zwarefysiekebelasting(rug-,knie-,heupbelasting)

• zichsnelontwikkelendetechnologie

• onregelmatigedienstenofploegendienstverband

Omvroegtijdigeuitvaltevoorkomenishetzekerbijfunctiesmetdezeelementenvanbelangtijdigtezoekennaar enwerknemersvoortebereidenopalternatievetakenenfuncties.

Arbeidsomstandighedenen-voorwaarden

Goedearbeidsomstandighedenkunnenveelbijdragenaaneenduurzameinzetbaarheidvanwerknemers.Wanneer eropdeeigensituatieafgestemdevoorwaardenwordengecreëerd,zullenwerknemerslangerenproductiever kunnenwerken.Voorbeeldenzijn:

• taakroulatie

• inzetvanhulpmiddelenomfysiekebelastingteverminderen

• meerinvloedopdewerkdruk

• samenwerkenbijzwareklussen

CONCEPT

Ookophetgebiedvanarbeidsvoorwaardenzijnerverschillendemogelijkheden.Hetmeestbekendzijnde ‘ontziemaatregelen’ zoalsextravrijedagenvoorouderewerknemers.Insteedsmeercao’swordendezeechter afgeschaft.Inplaatsvandeontziemaatregelenkunnenindecaonieuwemaatregelenwordenvastgelegddiede inzetbaarheidbevorderen,bijvoorbeeldlevensfasebewustpersoneelsbeleid,scholingofaanpassingvan arbeidstijdenvoorouderen.Inveelorganisatieswaarouderewerknemerslangerdoorwerken,ligthetaccentniet zozeeropdeleeftijdmaaropdebelastbaarheidenindividuelewensenvandewerknemer.

Zokunnenorganisatiesbijvoorbeeldà-la-carte-systemengebruiken(keuzemenu’s)waarinwerknemerskunnen aangevenvanwelkevoorwaardenzijgebruikwillenmaken.Enkelevoorbeelden:

• (om)scholing

• (meer)thuiswerken

• langerewerkdagen(4x9uur)afgewisseldmetmeervrijedagen

• flexibelecontracten(oproepkrachtenvoorpiekperiodes)

• verlofdagen(ver)kopen

• sparenvoorsabbatical

Arboportaal.nl.

Doordevergrijzingkomenersteedsmeerouderenenzijmoetenooksteedslangerdoorwerkenvoordatzijmet pensioenkunnen.Stel,jijgeeftinjehuidigewerkomgevingleidingaaneenouderemedewerker.Welkespecifieke maatregelenzoujebinnenjouworganisatieofafdelingkunnennemenomziekteenverzuimbijdezemedewerker tevoorkomen?

5.4Langdurigverzuim

Alseenmedewerkerzichziekmeldt,moetjeditzosnelmogelijk(iniedergevalbinneneenweek)meldenaande bedrijfsarts.Ditiseenartsdieinopdrachtvaneenwerkgeverziekewerknemersbegeleidtbijhunherstel.Ishet eengriepje,danbetaaljealswerkgevergewoonhetloonvanjemedewerkerdoor.Demedewerkerzalsnelweer terugkerenophetwerk.

Hetkanookzijndatdemedewerkerlangerziekis.Ishijna42 wekennognietbeter,danmoetjedemedewerkerziekmeldenbij het UitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen(UWV).Het UWVverzorgtdeuitvoeringvandewerknemersverzekeringen, zoalsdeWW,WIA,WAO,WAZ,WAZOenZiektewet.Inprincipemoet dewerkgevereenziekemedewerkertweejaardoorbetalen.Het eerstejaarisditminimaal70%,maarmaghetloonnietonderhet minimumloonuitkomen;hettweedejaarisditminimaal70%en maghetloonwelonderhetminimumloonuitkomen.

Re-integratietraject

Gedurendedezetweejaarmoetjeersamenmetdemedewerkerookallesaandoenomhemweeraanhetwerk tekrijgen,ofweltere-integreren.Hiervoorisde Wetverbeteringpoortwachter(Wvp) ingesteld.Dezewetis ingesteldombijlangdurigeziektesnellerintegrijpenenhetaantalwerknemersdatlangdurigziekisterugte dringen.Erwordtvandewerkgeverendemedewerkerverwachtdatzezichbeideninspannenvoordere-integratie vandewerknemer.Ditdoenzeinsamenwerkingmeteenbedrijfsartsofarbodienst.Hiervoormoetendepartijen metelkaareenaantalvastestappendoorlopen:

Inspiratiefilmpje:WetVerbeteringPoortwachter

1.Probleemanalysemaken

Alsdemedewerkerziekisenheternaaruitzietdathijvoorlopignietterugaanhetwerkkan,moetereen probleemanalysewordenopgesteld.Ditdoetdebedrijfsarts.Hijvoerthiervooreengesprekmetdemedewerker. Ditmoetuiterlijkindezesdeweekvanhetverzuimgebeuren.Indeprobleemanalysebeschrijftdebedrijfsarts dehelesituatierondomdeziekteofarbeidsongeschiktheidvandewerknemer,zoals:

• dediagnoseofoorzaak:debeperking(en)waardoordemedewerkernuzijnwerknietkandoen

• welkemedischebehandelingdemedewerkernuofindetoekomstondergaat

• inwelkematedemedewerkerzijnwerknietkandoen

• toekomstbeeld:deverwachtingofdemedewerkerindetoekomstweer(volledig)aanhetwerkzalkunnen

• hoedeverhoudingenzijnopdewerkplek

• hoederelatieismetdewerkgever

• eventueelhoehetindeprivésituatiegaat

• hoedemedewerkerzelftegenzijnsituatieaankijkt.

CONCEPT

Debedrijfsartsmagmedischeinformatievandemedewerkeropvragenbijbijvoorbeelddehuisarts,maaralleen alsdemedewerkerhiervoortoestemminggeeft.Alsdebedrijfsartsdeprobleemanalyseheeftafgerond,adviseert hijdewerkgeverenwerknemerhoezijhetbesteervoorkunnenzorgendatdemedewerkerhersteltenweerkan werken.Deprobleemanalyseenhetadvieswordenbewaardinhetre-integratiedossier.Ditiseendossierwaarin allestukkenoverdevoortgangvanhetre-integratietrajectbijelkaarwordenbewaard.

1een2espoor

Meestalgaatheterinhetre-integratietrajectomdatdemedewerkerterugkeertinzijneigenfunctie.Somskan datechterniet.Bijvoorbeeldalsdemedewerkereenongevalheeftgehadwaardoorhijlichamelijknietmeer hetzelfdewerkkandoenalsvoorheen.Alsterugkeernaarzijneigenfunctienietmogelijkis,kijkjeofeenandere functiebinnendeorganisatiegeschiktisvoordemedewerker.Isditooknietmogelijk,danmoetjedemedewerker begeleidennaarwerkbijeenandereorganisatie.

Eenre-integratietrajectwaarbijdemedewerkernaardeeigenorganisatieterugkeert,noemjeeentrajectvanhet ‘1espoor’.Eenre-integratietrajectwaarbijdemedewerkernaareenandereorganisatieterugkeert,noemjeeen trajectvanhet ‘2espoor’

2.Probleemanalyse(eventueel)bijstellen

Alsdesituatievandewerknemerzodanigverbetertofverslechtertdatdeprobleemanalyseenhetadviesniet meerkloppen,moetjedebedrijfsartswaarschuwen.Hijzaldandeprobleemanalysebijstellen.

3.Planvanaanpakmaken

Alsdeprobleemanalyseklaarisendebedrijfsartsheeftzijnadviesgegeven,danmoetenwerkgeverenwerknemer sameneenplanvanaanpakmaken.Ditmoetiniedergevalbinnenzestotachtwekennadeziekmeldingzijn gebeurd.HetplanvanaanpakiseenstandaardformuliervanhetUWV.Hierinbeschrijfje:

• welkedoelenzijnopgesteldvoordere-integratievandemedewerker

• welkestappenermoetenwordengezetomdemedewerkersuccesvoltelatenre-integreren

• welkeafsprakenzijngemaakt:watmoetenwerkgeverenwerknemerdoen

• welkemomentenerzijnafgesprokenvoorvervolggesprekken.

Hetplanmoetwordenbewaardinhetre-integratiedossier.Hetplanmoetdoorwerkgeverenwerknemerworden ondertekend. ‘Dewerkgever’ wordtvertegenwoordigddooreencasemanager.Datiseenpersoondiederegie overhetre-integratieproceshoudt,voorallepartijenaanspreekpuntisenhetre-integratiedossierbijhoudt.Als leidinggevendekunjijcasemanagerzijn,maarhetkanbijvoorbeeldookiemandvandeafdelingpersoneelszaken zijn.

4.Planvanaanpakevaluerenenbijstellen

Elkezeswekenmoetenwerkgeverenwerknemersamenhetplanvanaanpakevalueren.Jebekijktdanofde geplandestappenzijnuitgevoerdenofderestvanhetplannoggoedhaalbaaris.Alsdesituatievandemedewerker verbetertofverslechtert,kanhetnodigzijnomhetplanvanaanpakaantepassen.Hiervoorgebruikjeeenapart formuliervanhetUWV.Ookelkebijstellingvanhetplanmoetwordenbewaardinhetre-integratiedossier.

Alsdemedewerkernietmeewerktomzijnre-integratiesuccesvoltelatenverlopen,moetjeditalsleidinggevende vermeldeninhetre-integratiedossiervandemedewerker.JekuntdanbijhetUWVeendeskundigenoordeel aanvragen.HetUWVbekijktdesituatieengeefteenadviesoverwelkeinspanningendewerkgeverenwerknemer moetenlevereninhetre-integratietraject.Jebentnietverplichtditadviesoptevolgen,maardatiswelverstandig omtedoen.AlsdemedewerkerhetadviesvanhetUWVnietwilopvolgenennognietwilmeewerkenaanzijn re-integratie,dankunjealswerkgeverbeslissenomgeenloonmeertebetalen.Jekuntdeweigeringvande medewerkerooknogmeldenbijhetUWV.Datkandaneenbeslissingnemenoverhetrechtvandemedewerker opeenWIA-uitkering.

5.42eweekziekmeldingdoen

Uiterlijkinde42eziekteweekmoetdewerkgeverdemedewerkerziekmeldenbijhetUWV.Ookhiervoorheeft hetUWVeenformulier.Letgoedop:doejedezeziekmeldingtelaat,dankandewerkgeverhiervooreenboete krijgen.

6.Eerstejaarsevaluatieuitvoeren

Isdemedewerkerna46wekennogziek,danmoettussende46een52eweekeeneerstejaarsevaluatieworden uitgevoerd.Werkgeverenwerknemerbedenkendansamenofhetplanvanaanpaknoggoedwerktvoorde medewerkerofdaternieuweafsprakenmoetenwordengemaakt.Ookvoordeeerstejaarsevaluatieiseen standaardformuliervanhetUWVnodig.

7.WIAaanvragen

Na87wekenziekteontvangtdemedewerkervanhetUWVeenaanvraagformuliervooreenWIA-uitkering(Wet werkeninkomennaararbeidsvermogen).Binnendriewekenmoethijdeuitkeringhebbenaangevraagd.De werkgevermoethetUWVdaneenre-integratieverslagsturenwaarinalleafsprakenenresultatenvanhet re-integratietrajectstaan.DeWIA-uitkeringkanvoorlangeretijdzijnalsdekansergkleinisdatdemedewerker ooitweerkanwerken.MaardeWIA-uitkeringkanookvoorkortetijdzijn,alsaanvullingophetverminderdeloon datdere-integrerendemedewerkerontvangt.

Voorbeeld

Aylinisleidinggevendebijeenuitzendbureau.VijfmaandengeledenishaarmedewerkerDaanoverspannen geraakt.Hijisdriemaandenthuisgeblevenomteherstellen.TijdensdezeperiodeheeftAylinregelmatigtelefonisch contactmethemgehadomtebesprekenhoehetmethemgaat.Zeisookeenkeerbijhemthuisopbezoek geweest.AanheteindevandezedriemaandenheeftdearboartsDaangeadviseerdomlangzaamhetwerkweer tegaanoppakken.

Daanissindstweemaandenweeraanhetwerk.Samen metAylinheefthijeenplanvanaanpakopgesteldvoor zijnre-integratie.DeeerstetweewekenbegonDaan mettweeuurwerkenperdagenhoefdehijeigenlijk alleenaanwezigtezijnenzijncollega’steondersteunen metkleinetaken.Daanzagertegenopomweernaar hetwerktekomen,maardezeeerstetweewekenvielen hemheelergmee.Detweewekendaarnawerktehij drieuurperdagenbegonhijweermetwat administratievetaken.Ookditginggoed,maarDaan merkteweldathijbijthuiskomstergmoewas.Daarom spreekthijmetAylinafdathijdevijfdeenzesdeweek nognietmeerdandezedrieurenperdaggaatwerken.Nadezesdeweekzullenzeopnieuwbekijkenoferdan weleenuurperdagbijkan.

Letop!

CONCEPT

Elkestapdiejedoorlooptinhetre-integratietrajectmoetjezorgvuldigvastleggen.Maakvanelk gesprekeenverslag,onderbouwelkbesluitenonderhoudgoedcontactmetdemedewerker.Afsprakenmoeten duidelijkzijn,zodatallebetrokkenenprecieswetenwatervanhenwordtverwacht.Alsafsprakengoedworden vastgelegd,kunjelateraltijdterugzoekenwaterpreciesisafgesproken.

Verderwordtvanbeidepartijenverwachtdatzijzichinzettenvoordere-integratie.Mochthetre-integratieproces nietgoedverlopen,danmoetjekunnenaantonenwelkestappenzijngezetenwatbeidepartijenhebbengedaan. Kandewerkgevernietaantonendathijerallesaanheeftgedaanomdemedewerkertelatenre-integreren?Dan loopjehetrisicodatjenatweeziektejarennogeenjaarhetloonvandemedewerkermoetdoorbetalen.

Ziektewet

Nietinallegevallenmoetdewerkgeverhetloondoorbetalenvandemedewerker.Insommigegevallenkande medewerkereenberoepdoenopde Ziektewet,eensocialewetvoorziekewerknemersdienietonderde loondoorbetalingsplichtvallen.Ditgeldtbijvoorbeeldvoormedewerkersdiealsgevolgvaneenzwangerschap ziekzijngeworden,medewerkersdieeenorgaandoneren,uitzendkrachtenenoproepkrachten(afhankelijkvan hunarbeidsovereenkomst).

Opdracht8 Re-integratie

a. WatishetdoelvandeWetverbeteringpoortwachter?

b. Vindjehetlogischdatjijalsleidinggevendemedeverantwoordelijkbentvoordere-integratievaneenlangdurig ziekemedewerker?Waaromwelofniet?

Opdracht9 Planvanaanpak

Neemeenvanjemedewerkersingedachten.Stel,dezemedewerkeriszesmaandenziekthuisgebleven.Hijkan weeraanhetwerk,maarwilhierwelrustigmeebeginnen.Inzeswekentijdwilhijhetwerkopbouwennaarhet aantalurendathijwerktevoordathijziekwerd.

Maakeenplanvanaanpakvoordebegeleidingvandezemedewerkervoordekomendezesweken.

Vermeldhierin:

• welketakendemedewerkergaatuitvoeren

• hoeveelurenperweekhijgaatwerken

• hoedebegeleidingdoorjouertijdensdezezeswekenuitziet.

Jekuntditplanvanaanpakopeenapartpapierofdigitaalmaken.

5.5Arbowetgeving

Alswerkgeverdenkjenaoverdeveiligheidengezondheidvanjemedewerkersopdewerkvloer.Hierbijmoetje jeaaneenaantalwettenenregelingenhouden,zoalsdeArbowet,deArbeidstijdenwetenhetArbeidstijdenbesluit.

Arbowet

DeArbeidsomstandighedenwet(afgekorttotArbowet) geeftaanwatgoedearbeidsomstandighedenen belangrijkevoorwaardenzijnvoorgoedenveilig werken.VolgensdeArbowetheeftiedereenrechtop eenveiligeengezondewerkplek.Zowelde medewerkersalsdewerkgeverzijnverantwoordelijk voordenalevingvandeArbowet.Zomoetdewerkgever demogelijkheidbiedeneneroptoeziendaterveilig gewerktwordt,endemedewerkermoethetwerkveilig uitvoeren.

CONCEPT

VolgensdeArbowetmoeteenwerkgeveriniedergeval voordevolgendezakenzorgen:

Zorgvoorveiligeengezondewerkomstandigheden.

• Ermoeteenconcreetziekteverzuimbeleidwordenopgesteld.

• Dewerkgevermoetongevallenopdewerkplekonderzoeken,registrerenenmelden.

• Hijmoetvoorlichtinggevenoverveiligwerken.

• Hijmoetvoorveiligeapparatenenwerkmethodenzorgen.

• Gevarenmoetenbijdebronwordenbestreden.

• Dewerkgevermoetdenodigebeheersmaatregelenorganiseren.

• Hijmoetdejuistepersoonlijkebeschermingsmiddelenleveren.

• Hijmoetvastomlijndeafsprakenmakenoverveiligheidmetsamenwerkendebedrijven.

Voordewerknemerzijndevolgenderegelshetbelangrijkst:

• Apparatenengevaarlijkestoffenmoetenopdejuistemanierwordengebruikt.

• Beveiligingenopapparatenopdewerkvloermoetenopdejuistemanierwordengebruiktenmogenniet wordenveranderdofweggehaald.

• Persoonlijkebeschermingsmiddelenmoetenopdejuistemanierwordengebruiktenopgeborgen.

• Medewerkersmoetenzichhoudenaanspecifiekeveiligheidsvoorschriftendiegeldenvoorhunsector.

• Medewerkersmoetenhunwerkgeverinlichtenovergevarenopdewerkvloer.

• Medewerkersmoetenindiennodigmeewerkenaanhetwerkvandeskundigen,zoalsdearbodienstof preventiemedewerker.

DeArbowetgeeftalleenalgemenebepalingenaanoverveiligheidopdewerkplek.DeArbowetismeerconcreet uitgewerktinhetArbobesluitendeArboregeling.

InspectieSZW

De InspectieSZW(SocialeZakenenWerkgelegenheid) controleertofdeArbowetgoednageleefdwordt.Slechte arbeidsomstandighedenlegtdeinspecteurschriftelijkvast.Alsdewerkgeverdearbeidsomstandighedenniet verbetert,volgenstrafmaatregelen.Datkaneenboetezijn,maarinhetergstegevalgaatdeInspectieSZWover totsluitingvanhetbedrijf.

Arbeidstijdenwet

Inde Arbeidstijdenwet(ATW),ookwelde Werktijdenwet genoemd,staanderegelsdiegaanoverdewerktijden enrusttijden.

DeArbeidstijdenwetbevatregelsover:

• Minimumrusttijden. Inprincipemoeteenwerknemerelke24uurminimaal11uuraaneengeslotenrusttijd hebben.Ookheefteenmedewerkerinelkeperiodevanzevendagenrechtopminimaal36uuronafgebroken rust.

• Maximumarbeidstijden. Perdienstmageenmedewerkernietlangerdan12uurwerken.Perweekisdit60 uur.

CONCEPT

• Pauzes. Eenpauzemoetminimaaleenkwartierduren.Bijeendienstvanmeerdan5,5uuriseenpauzevan minimaaleenhalfuurverplicht.

• Maximumarbeidstijdenbijnachtdiensten. Alsjeregelmatiginnachtdienstwerkt,magjenachtdienst maximaal10uurduren.Werkjeincidenteelinnachtdienst,danmagjenachtdienstmaximaal12uurduren.

• Maximumaantalnachtdiensten. Eenmedewerkermagperzestienwekennietmeerdan36nachtdiensten werken.

• Zondagarbeid. Jehoeftnietopzondagtewerken,tenzijditvoorafisvastgelegdindecaoofindividuele arbeidsovereenkomstvandemedewerker.Werkenopzondagkanbijvoorbeeldnodigzijnindevolgende sectoren:gezondheidszorg,horeca,politieenbrandweer.

• Consignatie(oproepbaarzijn). Medewerkersmogenalleenverplichtoproepbaarzijntussentweediensten alseenbedrijfmetonvoorzieneomstandighedentemakenheeft. Denkbijvoorbeeldaaneenstoringsdienst.

NaastdezealgemeneregelsbeschrijftdeATWenkelespecifiekereregelsenuitzonderingendiekunnengelden alsdeaardvanhetwerkdaaromvraagt.

Arbeidstijdenbesluit

Het Arbeidstijdenbesluit(ATB) iseenonderdeelvandeArbeidstijdenwet.HetATBbevatdeuitzonderingenop deArbeidstijdenwet.Hierinstaanbepaaldecategorieënmedewerkers,situatiesensectorenwaarvoorafwijkende regelsgelden.Onderandereregelsrondomwerkenopfeestdagen,extrawerktijdvoorhetoverdragenvan werkzaamheden,ensituatieswaarinpauzehoudennietmogelijkis.DezeaanvullingopdeArbeidstijdenwetis noodzakelijkvoorsommigesectoren,omdatderegelsuitdeATWnietmetallemogelijkewerksituatiesrekening houden.Denkbijvoorbeeldaanwerkenopzondag:inprincipemagditniet,maarbijvoorbeeldindehorecawel.

Opdracht10 Arbowet

a. BeschrijfinéénzinwatdeArbowetinhoudt.

b. WieisverantwoordelijkvoordenalevingvandeArbowet? alleenwerkgevers alleenwerknemers zowelwerkgeversalswerknemers

c. WelkeinstantiecontroleertofdeArbowetgoednageleefdwordt?

Opdracht11 Arbeidstijdenwet

a. HoewordtdeArbeidstijdenwetookwelgenoemd?

Arbeidsomstandighedenwet Werktijdenwet Arbeidstijdenbesluit

b. Watbetekentconsignatie?

Ganaardewebsitewww.arbeidstijdenwet.nl.

ZoekhierdeantwoordenopdevolgendevragenoverdeArbeidstijdenwetop.

c. Hoelangmageenmedewerkermaximaalachterelkaarwerkenvoordathijrechtheeftopminstenseenhalf uurpauze?

d. Mageenmedewerker14uurachterelkaarwerken,inclusiefpauzes?

e. Mageenmedewerkerdievijfnachtdienstenachterelkaarheeftgewerkt,32uurnadelaatstenachtdienst weerwerken?

5.6Samenvatting

Alseenmedewerkernietophetwerkkomtomdathijdoorziektenietinstaatisomtewerken,danspreekjevan verzuim.Bijwitverzuimisjemedewerkerechtzoziekofarbeidsongeschiktdathijzijnwerknietkanuitvoeren. Erissprakevanzwartverzuimalsjemedewerkerzichziekmeldtennietkomtwerkenterwijlhijhelemaalniet ziekisengewoonzijnwerkzoukunnendoen.Bijgrijsverzuimmeldtjemedewerkerzichziek,maarishet twijfelachtigofhijwelofnietkanwerken.Verzuimkanwerkgebondenofniet-werkgebondenzijn.Verzuimduurt nietaltijdevenlang.Kortdurendverzuimduurtmaximaalzevenkalenderdagen.Middellangdurendverzuim duurttussendeachten42kalenderdagen.Langdurendverzuimduurtlangerdanzeswerkweken.

Verzuimkanverschillendeoorzakenhebben.Witverzuimwordtveroorzaaktdoorziekteofarbeidsongeschiktheid. Zwartverzuimhangtsamenmetdehoogtevandedrempelvoorhetziekmelden.Veelvoorkomendeoorzaken vangrijsverzuimzijnslechtearbeidsomstandigheden,stressofeennegatievewerksfeer.

Organisatieshebbenvaakeenspecifiekziekteverzuimbeleiduitgewerktomhetverzuimzolaagmogelijkte houden.Ineenziekteverzuimbeleidvindjeinformatieterugoververzuimpreventie,verzuimprotocol, verzuimtraining,verzuimregistratieen-analyse,enverzuimbegeleidingenre-integratie.

Alsleidinggevendehebjedrietakenrondomverzuiminjeafdeling:jemoetverzuimzoveelmogelijkvoorkomen, hetverzuimbeheersenenziekemedewerkersbegeleiden.Jevoorkomtverzuimbijvoorbeelddoortezorgenvoor eengezondeenveiligewerkplek,doorstresstegentegaanentezorgenvooreenprettigewerksfeer,doorzelf hetgoedevoorbeeldtegevenendoordedrempelvoorziekmeldenhoogtemaken.Jebeheerstverzuimdoor hetinkaarttebrengen,eenduidelijkverzuimprotocoltehanterenenderegieoverhetverzuimprocesineigen handtehouden.Bijhetbegeleidenvanziekemedewerkersmoetjejerealiserendatwerkenkanhelpenbijhet herstel,jemoetcreatiefzijninhetbedenkenvanoplossingenenjemoetgoedcontactonderhoudenmetdezieke medewerker.

Alseenmedewerkerzeswekenziekis,moeteenbedrijfsartssamenmethemeenprobleemanalyseopstellen. Opbasishiervanmakenwerknemerenwerkgeversameneenplanvanaanpak,waarinzijbeschrijvenhoede werknemergaatre-integreren.Ishijna42werkdagennognietbeter,danmoetjedemedewerkerziekmelden bijhetUitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen(UVW).GedurendetweejaarmoetjeervolgensdeWet verbeteringpoortwachter(Wvp)samenmetdemedewerkerookallesaandoenomhemweeraanhetwerkte krijgen,ofweltere-integreren.Insommigegevallenkandemedewerkernietterugkerennaarzijnwerk,bijvoorbeeld omdatdemedewerkerarbeidsgehandicaptisgeworden.Hijkrijgtdannatweejaareenuitkering.

Alswerkgeverdenkjenaoverdeveiligheidengezondheidvanjemedewerkersopdewerkvloer.Hierbijmoetje jeaaneenaantalwettenenregelingenhouden,zoalsdeArbowet,deArbeidstijdenwetenhetArbeidstijdenbesluit.

Opdracht12 (plusopdracht)

Opdracht13 (plusopdracht)

Opdracht14 Kijkterug

5.7Begrippen

Arbeidsomstandighedenwet(Arbowet)

Wetdiebeschrijftwatgoedearbeidsomstandighedenenbelangrijkevoorwaardenzijnvooreengoedeenveilige werkplek.

Arbeidstijdenbesluit(ATB)

OnderdeelvandeArbeidstijdenwet(ATW),waarinextraregelszijnopgenomenoverwerk-enpauzetijdenvoor specifiekesectoren.

Arbeidstijdenwet(ATW)

Wetdiederegelsweergeeftrondomwerk-enrusttijden.

Burn-out

Situatiewaarineenmedewerkervollediguitgeputisengeenenergiemeerheeftomzijnwerktekunnendoen.

Grijsverzuim

Situatiewaarineenmedewerkerzichziekmeldtennietkomtwerken,maarwaarbijhettwijfelachtigisofhijecht nietkanwerken.

InspectieSZW(SocialeZakenenWerkgelegenheid)

InspectiediedeuitvoeringvandeArbowetdoorbedrijvencontroleert.

Kortdurendverzuim

Verzuimdatmaximaalzevenkalenderdagenduurt.

Langdurendverzuim

Verzuimdatlangerdanzeswerkwekenduurt.

Middellangdurendverzuim Verzuimdattussendeachten42kalenderdagenduurt.

Niet-werkgebondenverzuim

Verzuimdatwordtveroorzaaktdoorfactorenbuitenhetwerk.

Preventiefmedischonderzoek(PMO)

Onderzoeknaardealgemenegezondheidvanjemedewerkers.

Preventiemedewerker MedewerkerdiedeRI&Eopsteltenuitvoert,overlegvoertoverveiligheids-engezondheidsmaatregelenendeze maatregelenuitvoert.

Re-integratie Terugkeernaarhetwerknaeenperiodevanziekte.

Risico-inventarisatieenevaluatie(RI&E)

Verslagwaarinjeinkaartbrengthoehetisgesteldmetdeveiligheidopdewerkvloer.

Stress Eengevoelvanspanningofdruk.

UitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen(UWV)

Instantiediedeuitvoeringvandewerknemersverzekeringenverzorgtenwaarjejemedewerkermoetmelden alsdezelangdurigziekis.

Verzuim

Situatiewaarineenmedewerkernietnaarhetwerkkomt.

Verzuimprotocol

Beschrijvingvanregelsenproceduresrondomziekteenverzuimineenorganisatie.

Verzuimregistratie

Hetbijhoudenwelkemedewerkerszichziekmelden,hoevaakdatgebeurtenhoelangzijziekzijn.

Werkgebondenverzuim

Verzuimdatwordtveroorzaaktdoorfactoreninhetwerk.

Werktijdenwet

Wetdiederegelsweergeeftrondomwerk-enrusttijden.HetzelfdealsArbeidstijdenwet(ATW).

Wetverbeteringpoortwachter(Wvp)

Wetdiebeschrijfthoejealswerkgeverjelangdurigziekemedewerkermoetbegeleidenbijzijnre-integratie.

Witverzuim

Situatiewaarinjemedewerkernietnaarhetwerkkomtomdathijdoorziekteofarbeidsongeschiktheidnietkan werken.

Zwartverzuim

Situatiewaarineenmedewerkerzichziekmeldtennietkomtwerken,terwijlhijhelemaalnietziekisengewoon zijnwerkzoukunnendoen.

Ziektewet

Wetdieregeltdatziekewerknemersdiegeenloonkrijgeneenuitkeringontvangen.

CONCEPT

HOOFDSTUK6

UITSTROOM:BEËINDIGINGARBEIDSOVEREENKOMST

Alsleidinggevendewiljegraagdatmedewerkersmetplezierhunwerkdoen,meegroeienbinnendeorganisatie, datzegezondzijnenlekkerinhunvelzitten.Datisgelukkigvaakhetgeval,maarnietaltijd.Somskrijgjetoch temakenmetmedewerkersdiedeorganisatieverlaten.Datkankomenomdatdemedewerkerzelfontslagneemt, maarsomszuljijalswerkgevereenmedewerkermoetenontslaan.Ditkanverschillendeoorzakenhebben;de medewerkerfunctioneertnietgoedofdeorganisatieheeft,omwelkeredendanook,geenplekmeervoordeze medewerker.Inbeidegevallensprekenwevanuitstroomomdatdemedewerkervertrektuitdeorganisatie.Er kunnenverschillenderedenenzijnwaaromiemandvertrekt.Hethangtvanderedenvanhetontslagafhoejehet ontslagmoetuitvoerenenwelkeregelsdaarbijgelden.

CONCEPT

Leerdoelen

Aanheteindvandithoofdstuk:

• kenjeverschillendemanierenwaaropeenarbeidsovereenkomstkaneindigen.

• weetjewelkeregelsergeldenbijdeverschillendesoortenontslagopinitiatiefvandewerkgever.

• weetjewateentransitievergoedinginhoudt,wanneerdezekanwordentoegepastenwaarditonderdeelvan is.

Opdracht1 Openingsopdrachtbijdithoofdstuk

Bekijkhetfilmpjeenbeantwoorddevragen.

a. Welkeredenenkunjebedenkenomeenmedewerkerteontslaan?

b. Denkjedatjemedewerkersomdezeredenenaltijdmagontslaan?Bijwelkeredenenwelenbijwelkeniet?

6.1Beëindigingvaneenarbeidsovereenkomst

Werknemerskunnenomverschillenderedeneneenorganisatieverlaten.Misschienwillenzijeennieuwestap zetteninhunloopbaanbijeenandereorganisatie,hebbenzijdepensioengerechtigdeleeftijdbereiktofmoeten zijgedwongendeorganisatieverlatenbijbezuinigingsmaatregelenofeenreorganisatie.

Deprocedurevanuitdiensttredingvanwerknemersineenorganisatienoemjebinnen humanresourcesmanagement uitstroom.Hierbijeindigtdearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerenwerkt hijnietlangervoordeorganisatie.Uitstroomvanmedewerkersnoemjeookwel personeelsverloop

Arbeidsovereenkomstbeëindigen

Erzijnverschillendemanierenwaaropeenarbeidsovereenkomstkaneindigen:

• vanrechtswege

• opinitiatiefvandewerknemer

• opinitiatiefvandewerkgever

• metwederzijdsgoedvinden

• doornatuurlijkverloop.

Beëindigingvanrechtswege

Eenarbeidsovereenkomstkanvanrechtswegeeindigen.Bij beëindigingvanrechtswege looptdeovereenkomst automatischaf.Ditisindevolgendesituatieshetgeval:

• De overeenkomst voor bepaalde tijd bereikt haar einddatum en wordt niet verlengd.

CONCEPT

• Erwordteen ontbindendevoorwaarde indeovereenkomstvankracht.Meteenwerknemerdiegaatwerken alsvervangervaneenziekecollegaisbijvoorbeeldafgesprokendatzijnarbeidsovereenkomsteindigtzodra deziekecollegaishersteldenterugkomtinzijnfunctie.

• De werknemer overlijdt.

Aanzegplicht

Alseenarbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijdvanrechtswegeeindigtdoordatdeeinddatum isbereikt,hoefjealswerkgevergeenspecifiekehandelinguittevoerenomdemedewerkerteontslaan.

Alsdearbeidsovereenkomstmeerdanzesmaanden heeftgeduurd,moetjejeechterwelhoudenaande aanzegplicht.Ditbetekentdatjejemedewerkeruiterlijk éénmaandvoordatzijnarbeidsovereenkomstafloopt schriftelijkmoetlatenwetendatdeovereenkomstniet wordtverlengd.

Doejeditnietoftelaat,danbenjeverplichtje medewerkereenvergoedingtebetalen.Dehoogtevan dezevergoedinghangtafvanhoeveeltelaatjewasmet hetinformerenvandemedewerker.De arbeidsovereenkomstlooptinditgevalwelnogsteeds gewoonafopdeeinddatumervan.

Beëindigingopinitiatiefvandewerknemer

Demedewerkerkanerzelfvoorkiezenomdeorganisatieteverlaten,bijvoorbeeldalshijeennieuwebaanheeft gevonden.Hijneemtdanzelf ontslag.Hiervoorgeldteenopzegtermijn.Vaakisdateenmaand.Ditbetekentdat demedewerker,nadathijontslagheeftgenomen,nogeenmaandindienstblijftvandewerkgever.Dieheeftop dezemaniervoldoendetijdomeennieuwemedewerkertevinden.

Ermagookeenandereopzegtermijnwordengehanteerddaneenmaand.Ditmoetdanwelinde arbeidsovereenkomstofcaozijnafgesproken.Deopzegtermijnmagnietlangerdurendanzesmaanden.

Beëindigingopinitiatiefvandewerkgever

Eenwerkgeverkanookhetinitiatiefnemenomdeovereenkomstmetdemedewerkertelateneindigen.Jemag eenmedewerkermeteenarbeidsovereenkomstvooronbepaaldetijdnietzomaarontslaan.Hiervoorhebje toestemmingnodigvanhetUWVofvandekantonrechter.

Dezetoestemmingkrijgjealleenalsjeeengoederedenhebtvoorhetontslag.Dewetbepaaltwateengoede redenis,bijvoorbeeld:

• Alsheteconomischslechtgaatmeteenorganisatie.Erisbijvoorbeeldsprakevaneenreorganisatieofde sluitingvaneenbedrijfsvestiging,waardoordefunctievandemedewerkerkomttevervallen.Ofdeorganisatie moetbezuinigenenwilditdoendoordepersoneelskostenomlaagtebrengen.

Inhetergstegevalisersprakevanfaillissementenmoetenmedewerkerswordenontslagenomdatde organisatieinhaarhuidigevormnietkanvoortbestaan.

• Alsdemedewerkerlangerdantweejaarziekofarbeidsongeschiktis.Dehoofdregeloverontslagbijziekteis datontslagtijdensziektewelistoegestaan,maarontslagwegensziekteniet.Hieropgeldtéénuitzondering: ontslagwegensziekteisweltoegestaanalsdeperiodevanziektetweejaaroflangerheeftgeduurd.

• Alsdemedewerkeraantoonbaarslechtfunctioneert,werkweigertofzichmisdraagt.Demedewerkervoert zijntakenbijvoorbeeldnietgoeduitenhierintreedtooknalangeretijdgeenverbeteringop.Hetkanook voorkomendatdemedewerkergewetensbezwarenheefttegenhetuitvoerenvanbepaaldetaken,ofdathij bewustzijncollega’sintimideert,fraudepleegtofzichnietaandebedrijfsregelshoudt.

• Alsdemedewerkernietkanaansluitenbijdewerkomgeving.Erisbijvoorbeeldeenarbeidsconflictontstaan tussenwerkgeverenwerknemer,oftussendemedewerkerenzijncollega’s.Zulkeconflictenkunnengaan overdeinhoudvanhetwerkofoverdemanierwaarophetwerkmoetwordengedaan.Ookkanersprakezijn vankaraktersdiezometelkaarbotsen,datgoedsamenwerkennietmogelijkis.

Inspiratiefilmpje:ontslagnatweejaarziekte

OfjetoestemmingvoorontslagmoetvragenbijhetUWVofbijdekantonrechterhangtafvanderedenvoorhet ontslag.Gaathetombedrijfseconomischeredenenofarbeidsongeschiktheidvanjemedewerker,danvraagje ontslagaanbijhetUWV.Wiljedemedewerkerontslaanvanwegeslechtfunctionerenofslechtgedragofvanwege eenarbeidsconflict,danmoetjebijdekantonrechterzijn.

Voorbeeld

Pabloheefteeneigenglazenwassersbedrijfenheefttienmedewerkersindienst.MedewerkerYouriheefttwee jaargeledentijdenshetwerkeenongelukgehad:hijisvandesteigergevallenenheeftdaarbijzijnbeenop meerdereplaatsengebroken.DeafgelopentweejaarheeftYourihierdoornietkunnenwerken.Aanhetbeginvan zijnherstelperiodezathijineenrolstoelenwashetonzekerofhijzijnbeenweerzoukunnengebruiken.Gelukkig kanYouriinmiddelsweerlopen,maarhelaaskanhijnietmeeropsteigersenladdersklimmen.Pablomagnu, natweejaardoorbetalingbijziekte,bijhetUWVeenontslagvergunningaanvragenvoorYouri.

Opzegtermijnvoordewerkgever

Ookalswerkgevermoetjejehoudenaandeopzegtermijndiejemetjemedewerkerhebtafgesproken.Isjouw opzegtermijnbijvoorbeeldtweemaanden,danwerktjemedewerkerdusnogtweemaandenvoorjenadatje hemhebtontslagen.

Ontslagopstaandevoet

Eenspecialevormvanontslagdoordewerkgeveris ontslagopstaandevoet Hierbij wordt de arbeidsovereenkomst per direct beëindigd. Er is in dat geval geen opzegtermijn en je hoeft er ook geen toestemming voor te vragen.

Ontslag op staande voet kan alleen als hier een goede reden voor is, bijvoorbeeld als de medewerker heeft gestolen, een collega heeft mishandeld of als hij dronken op het werk komt. Meestal wordt ontslag op staande voet eerst mondeling gegeven. Je stuurt een medewerker immers direct weg als je hem betrapt op slecht gedrag. Je moet het ontslag hierna nog wel schriftelijk bevestigen.

Inspiratiefilmpje:ontslagopstaandevoet.

CONCEPT

Agressiefgedragopdewerkvloeriseengoederedenvoor ontslagopstaandevoet.

Top10redenenontslagopstaandevoet

Heeftuwwerknemerhettebontgemaakt?Ditzijndetienmeestvoorkomenderedenenvoorontslagopstaande voet.Bijontslagopstaandevoetmoetdewerknemerhetwelheelbonthebbengemaakt.Uitdossieronderzoek vanjuridischdienstverlenerOntslagspecialistblijktdatfraudedemeestvoorkomenderedenisvooreen bliksemontslag.Watzijnverderdemeestvoorkomenderedenenvoorontslagopstaandevoet?

1.Fraude(18procent)

Allerleivormenvan ‘gesjoemel’ kunnendaarondervallen,zoals:onterechtekostendeclaraties,tenonrechte verstrektekortingenaanfamilieledenenvalselijkeopgavevangewerkteuren.Hetblijktindepraktijkdathoger opgeleidewerknemersmeerfrauderen,danlageropgeleidewerknemers.

2.Diefstalenverduistering(16procent)

Hetzalnietverbazendatdiefstalenverduisteringhoogindetop10staan.Dergelijkegedragingentastenhet vertrouwenindewerknemersterkaan,redenwaaromwerkgeverditsoortwerknemersmeestalgeen ‘tweede kans’ wilgeven.Bovendienwordtontslagopstaandevoetvanwegediefstalvrijwelaltijdgoedgekeurddoorde rechter,zelfsalsdegestolenwaarnauwelijkswaardeheeft,zoalseenblikjefrisdrank,eenbroodjeofwatpinda’s.

3.Telaatkomen(13procent)

Eenveelvoorkomendeergernisbijwerkgevers:dewerknemerdietelaatkomt.Eenwinkelwerknemerdie ‘s ochtendshetfiliaalmoestopenenomdeklantentoegangteverschaffen,presteerdehetmeerderemalentelaat tekomen,waardoorklantenvooreendichtedeurkwamentestaan.Hetwektgeenverbazingdatdezemanop staandevoetwerdontslagen.

4.Werkweigering(8procent)

Indepraktijkkomtdezeredenvanontslagnogaleensvooralsdewerknemernietbereidiszijnwerkopeen anderelocatieofopeenafwijkendtijdstipteverrichten. ‘Werkweigering’ speeltookindiesituatieswaarinde werknemerzichziekacht,terwijldearboartssteltdathijweeraanhetwerkkan.

5.Agressieengeweld(6procent)

Opdewerkvloerkomtagressieregelmatigvoor.Hetkandaarbijgaanomfysiekgeweld,maarookomverbaal geweld(uitscheldenvandebaasofeencollega),ofdreigingmetgeweld.Eenwerknemerdiedebaastoebeet ‘ik weetwaarjekinderennaarschoolgaan’ werdopstaandevoetontslagen.

6.Alcohol-endrugsgebruik(5procent)

Hetonderinvloedverschijnenophetwerkkanonveiligesituatiesopleveren.Denkdaarbijaandechauffeurdie onderinvloedrijdt,ofdemachinebankwerkerdiebeneveldzijnwerkdoet.Dergelijkgedragisvoorveelwerkgevers redenvoorontslagopstaandevoet.OntslagopstaandevoetwordtvolgensOntslagspecialistookregelmatig gegevenaandewerknemerdiezichbeschonkenopeenpersoneelsfeestmisdraagt.

7.Excessiefinternet-entelefoongebruikvoorprivézaken(3procent)

Metdekomstvandemobieletelefooneninternethebbensteedsmeerwerknemersdeneigingomonderwerktijd huntijdtevullenmetwhatsappenenandereprivéaangelegenheden.

CONCEPT

8.Schendingbedrijfsgeheimen(3procent)

Werknemers ’vergeten’ nogaleensdiscreetomtegaanmetvertrouwelijkebedrijfsinformatie.Dewerknemerdie zichdooreenconcurrentvanzijnwerkgeverlietverleidenhetheleklantenbestandvanzijnwerkgeverdoorte mailen,werdopstaandevoetontslagen.

9.Socialemedia(2procent)

Eenmodernfenomeen.Hetbeschimpenvandebaas,decollega’sofhetbedrijfopFacebook,Twitterenandere socialmedia.Nietopmerkelijkdatdewerkgevereendergelijkeopenbarekastijdingniettolereertentotontslag opstaandevoetovergaat.Hetmisbruikvansocialmediaisdaarmeeeenbelangrijkeredenvoorontslagop staandevoetdie10jaargeledennoggeheelonbekendwas.

10.Concurrentieennevenwerkzaamheden(2procent)

Voorveelondernemersisdedagelijkse ‘strijd’ metdeconcurrentiealzwaargenoeg.Concurrentievandeeigen werknemer–vanbinnenuit–isdusuitdenboze.Ookzonderconcurrentiebedinginhetarbeidscontractisvolgens derechterontslagopstaandevoetsomsterecht.

Naastdetiengenoemdehoofdredenenvoorontslagopstaandevoet,warenernogdiverseandereredenen,zoals pornosurfenmetdewerkcomputer,liegentijdensdesollicitatieenseksueleintimidatie.Deze ‘restgroep’ vormt 24procentvandegeturfdezaken.

Pwnet.nl.

Ontslagbijeenarbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijd

Heeftdemedewerkerdiejewiltontslaaneenarbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijd,dankunjeheminprincipe nietontslaan.Hieropgeldteenaantaluitzonderingen:

• Jekuntdearbeidsovereenkomstopzeggenindeproeftijd.Merkjetijdensdeproeftijdaldatdemedewerker nietgeschiktisvoordefunctieofdathijnietbijdeorganisatiepast,danmagjedearbeidsovereenkomstper directopzeggen.Hiervoorhoefjeinprincipegeenredentegeven.

• Ontslagopstaandevoetismogelijkalsdemedewerkerzichheeftmisdragen.

• Jekuntdearbeidsovereenkomsttussentijdsopzeggenalsindeovereenkomstisafgesprokendatditmag.Er moetdaneen tussentijdsopzegbeding indeovereenkomstzijnopgenomen.Inditgevalmoetjewel toestemmingvoorontslagbijhetUWVofderechtervragen.

Eenontslagprocedurekosttijd,variërendvanenkelewekentotenkelemaanden.Benjeniettevredenoverje medewerker,maarlooptzijnarbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijdnietaltelangmeerdoor,dankunjeer ookvoorkiezengeenontslagaantevragenentewachtentotdeovereenkomstvandemedewerkervanrechtswege afloopt.

Beëindigingmetwederzijdsgoedvinden

Werkgeverenwerknemerkunnenookmetwederzijdsgoedvindentotontslagovergaan.Met beëindigingmet wederzijdsgoedvinden wordtbedoelddatdewerkgeverendewerknemerinoverlegmetelkaarafsprakenmaken rondomhetontslag,bijvoorbeeldoverdedatumwaarophetdienstverbandeindigt.Dezeafsprakenleggenzij vastineen vaststellingsovereenkomst

Eenvaststellingsovereenkomsthoefternietaltijdhetzelfdeuittezien.Inoverlegbepalenwerkgeverenwerknemer waterinmoetwordengeregeld.Ineenvaststellingsovereenkomstvindjemeestaldevolgendeonderdelenterug:

• watdeeinddatumwordtvandearbeidsovereenkomst

• dehoogtevandeontslagvergoedingoftransitievergoedingdiedemedewerkerontvangt

• hoedewerkzaamhedenmoetenwordenafgerond,welketakendemedewerkereventueelnietmeerhoeftuit tevoerenenhoehijzijnwerkgaatoverdragenaancollega’s

• eindafrekeningvanloon,vakantiegeldeneventueleanderefinanciëlerechtendiedewerknemernogheeft

• welkebedrijfseigendommenmoetenwordeningeleverdenwanneer

• voorwelkevertrouwelijkeinformatiegeheimhoudingwordtafgesproken

• hoedemedewerkernaontslagommoetgaanmetconcurrentenenrelatiesvandeorganisatie

• de ’finalekwijting’:deafspraakdatalleafsprakenindevaststellingsovereenkomststaanendatdepartijen daarbuitennietsmeervanelkaarkunneneisen

• datdewerkgeverdejuridischekostenbetaaltdiedemedewerkermaaktvoorhetlatencontrolerenvande vaststellingsovereenkomst.

Hoeweldewerkgevervolgensdewetverplichtisomeengetuigschriftaftegevenbijontslag,is hetnietzodatdeinhoudhiervanwettelijkgezienookpositiefmoetzijn.Hetisvoordemedewerker daaromaanteradenomindevaststellingsovereenkomsteenpositiefgetuigschriftalsvoorwaardebijhetontslag testellen.Dewerkgeverisdanverplichtomeenpositiefgetuigschrifttegeven.

Alshetontslagviaeenvaststellingsovereenkomstwordtgeregeld,isgeentoestemmingnodigvanhetUWVofde rechter.Hetvoordeelvandezemethodeisdatjejezelfenjemedewerkereenlangeontslagprocedurebespaart. Echter,jemedewerkermoetdevaststellingsovereenkomstwelvrijwilligtekenen.Wilhijditniet,danisergeen sprakevanwederzijdsgoedvindenenzuljetocheenontslagvergunningmoetenaanvragen.

Alsjemedewerkereenvaststellingsovereenkomstheeftgetekend,heefthijrechtopveertiendagenbedenktijd. Wilhijbinnendezetijddeovereenkomstongedaanmaken,danmaghijdatzonderopgaafvanredenendoen.

Voorbeeld

Mirageeftleidingaandeafdelingmarketingvaneenlevensmiddelenproducent.Dedirectieheeftonlangsbesloten dathethoofdkantoorvanhetbedrijfgaatverhuizenvanGroningennaardeRandstad.Enkelemedewerkersvan deafdelingvindenditgeenprobleem,zijzijnnietaanGroningengebondenenkunnenmeeverhuizen.Andere medewerkershebbendezemogelijkheidniet.Inoverlegmethenwordtbeslotendatzijontslagkrijgen.Methen steltMiraindividueeleenvaststellingsovereenkomstop,waarinwordtafgesprokenwelkevergoedingzijkrijgen voorditontslag.

Beëindigingdoornatuurlijkverloop

Totslotishetmogelijkdateenarbeidsovereenkomsteindigtdoor natuurlijkverloop.Hiervanissprakewanneer eenmedewerkerstoptmetwerkendoorgebeurtenissendienueenmaalbijhetlevenhoren,zoalspensionering, arbeidsongeschiktheid,verhuizingofoverlijden.Erisaltijdwelenignatuurlijkverloopineenorganisatie.Jekunt hiervaaknietstegendoenendathoeftookniet.Welishetsomstevoorspellenenkunjejeeropvoorbereiden. Wanneereenouderemedewerkerbijvoorbeeldmetpensioengaat,spreekjedatruimvantevorenafendaardoor kunjeoptijdvoorvervangingzorgen.

Gevolgenvanuitstroom

Personeelsverloopkomtinelkeorganisatievoorenheefteenaantalnadelen:

• Deinvesteringendiejehebtgedaanindevertrekkendemedewerkergaanverloren.

CONCEPT

• Dekansisgrootdatjeopzoekmoetnaareennieuwemedewerkeromdevertrekkendemedewerkerte vervangen.Ditkosttijdengeld.

• Alsjeeennieuwemedewerkermoetaannemen,kosthetooktijdengeldomdezegoedintewerkenenop hetzelfdeprestatieniveautekrijgenalsdemedewerkerdieisvertrokken.

Personeelsverloopkanechterookvoordelenhebben:

• Alsereennieuwemedewerkervoordevertrekkendemedewerkerindeplaatskomt,kandezeooknieuwe kenniseninzichtenmeebrengen.

• Uitstroomvandeenemedewerkerkandoorstroomvooreenanderemedewerkermogelijkmakenomdater eenfunctieisvrijgekomen.

• Hetvoorkomtdatjeteam ‘vast’ komttezitteninjarenlangegewoontes.

Hetisbelangrijkdatjealsleidinggevendehetpersoneelsverloopzoveelmogelijkinbalanshoudt.Hetisniet nodigompersoneelsverloopaltijdtevoorkomen,maareentehoogverloopisooknietgoed.Ditkannamelijk zorgenvooreenhogerewerkdrukenonrustinjeteam.Alsjealweetdateenervarenmedewerkerbinnenkortde organisatiegaatverlaten,zorgdandathijzijnkennisoptijdoverdraagtaandeanderemedewerkers.

Exitgesprek

Inveelorganisatiesishetgebruikelijkdatjeeen exitgesprek voertmetdevertrekkendemedewerker.Hierinkun jewaardevollefeedbackverzamelenoverjouwafdelingenjezelfalsleidinggevende.Jebespreekthoede vertrekkendemedewerkerzijntijdbijdeorganisatieheeftervaren,welkezakenvolgenshembeterzoudenkunnen, enwatderedenisvanzijnvertrek.

Hoejehetgesprekvoertenwelkeonderwerpenjebespreekt,hangtafvandemanierwaaropde arbeidsovereenkomstisbeëindigd.Aaneenmedewerkerdievrijwilligvertrektsteljeanderevragendanaan iemanddiejehebtontslagen.

Opdracht2 Personeelsverloop

a. Personeelsverloopisnietoveralevenhoog.Vindjehetpersoneelsverloopinjouwafdelingofteamlaagof hoog?Legjeantwoorduit.

b. Waardoordenkjedatdatkomt?

Opdracht3

Ontslag

Stel,eenmedewerkervanjouwafdelingofteamneemtontslag.Bedenkwatjijalsleidinggevendeinditgeval allemaalmoetdoen.

Opdracht4 Exitgesprek

Veelorganisatiesvoerenexitgesprekkenmetvertrekkendemedewerkers.

a. Wordenbinnenjouworganisatieexitgesprekkengevoerd?

b. Zoja,welkeonderwerpenofvragenwordenhierinbesproken?

c. Vindjehetbelangrijkomexitgesprekkentevoeren?Legjeantwoorduit.

d. Welkevragenvindjijhetbelangrijkstomtestellentijdenseenexitgesprek?Legjeantwoorduit.

Opdracht5 Ontslagdoorsocialemedia

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Ontslagdoor(a)socialemedia

Hetrechtopvrijemeningsuitingbeschermtwerknemersniettegenontslagwanneerzijzichnegatiefuitenop socialmedia.NegatieveberichtenopFacebook,Twitter,LinkedIn,Instagramofanderesoortgelijkekanalen leidensteedsvakertotdirectontslag.Juridischedienstverlenersbehandelenjaarlijkshonderdenontslagzaken die(mede)gebaseerdzijnopeenuitingopsocialmedia.Driekwartvandearbeidsrechtadvocatenheeftweleens eenontslagzaakopzijnbordgehadwaarinsocialmediaeenrolspelen.

Werknemerszijnzicherteweinigvanbewustdatnegatieveuitingenopsocialmediaontslagomdringende redenenkunnenrechtvaardigen.Hetgaatdanomuitingenoverwerkgevers,berichtenplaatsenbijziekteof racistischeuitingen.Ookhetbeledigenvancollega’swordtgenoemd,ofhetschendenvanhetrelatiebeding, bijvoorbeelddoorcontactenviaLinkedIntebehouden.Dewetgevingisnogonvoldoendetoegespitstopsociale media.

Ontslagopstaandevoet

Dewerknemerheeftrechtoprespecteringvandepersoonlijkelevenssfeer.Hetisdusniettoegestaanwerknemers zomaartecontroleren.Maarsomszijnpubliekepostsredentotingrijpen.ZoplaatsteeenwerknemeropFacebook: ‘Ikhebmenetziekgemeld.NulekkershoppenmetmijnmoederinAmsterdam.’ Dezepostleiddetoteen rechtsgeldigontslagopstaandevoet.

Eenmeisjedattwitterdedatzegeenzinhadinhaar nieuwebaantje,hoefdenieteensmeertebeginnen.Ze werd,eveneensviaTwitter,ontslagennogvoordatze überhauptbegonnenwas.Werkgevershoevennieteens zelfte ‘controleren’ opsocialmedia,eenongepaste postbereikthenviaviavaaktochwel.

Al5jaargeledenwerdeenwerknemervanBlokkerde laanuitgestuurdnadathijzijnwerkgeverhadbeledigd opFacebook.Demanwasboosomdatzijnbaashem geenvoorschotwildebetalen.Ineenvanzijnberichten schreefhijopzijnpaginadatBlokkereen‘hoerenbedrijf’ isendatzijnteamleiderhetachterdeellebogenheeft. Volgensdewerknemerwasontslagonterecht,omdatFacebooktothetprivédomeinbehoort.Dathijhetbericht intussenhadverwijderdenzijnexcuseshadgemaakt,hielpookalniet.DekantonrechterinArnhemvonddathet berichteen ‘publiekelijkeuiting’ was,omdatvriendenhetverderkunnenverspreiden.

Goudenregels

Alswerkgeverkunjeopgrondvanartikel7:660BWeenwerknemerverplichtenzichtehoudenaanvoorschriften diestrekkentotbevorderingvandegoedeordeindeonderneming.

Ditcreëertvoordewerkgeverdemogelijkheidomeensocialmediaprotocoloptestellen,metrichtlijnenomtrent uitingenopsocialmediadiedewerkgeverkunnenschaden.Ditscheptduidelijkheidoverdegrenzenvanhet gebruikvansocialmediaenwordendiscussiesachterafbijeenrechtervoorkomen.

Eenwerkgeverkanbijongewensteuitingenopsocialmediasnellercorrigerendoptredenalshijkanverwijzen naarbestaanderegels.Bovendienblijktuitjurisprudentiedateenwerkgevermeteensocialmediabeleidmeer middelenheeftomeenwerknemeraantepakkenvanwegeongepasteuitingen.

Amweb.nl.

a. Welkevoorbeeldenwordeninhetartikelgenoemdwaarinuitingenopsocialemediatotontslagkunnenleiden?

b. Zoujijeenmedewerkerindezegevallenwillenontslaan?Legjeantwoorduit.

c. Deschrijvervanhetartikeladviseertwerkgeverseensocialmediaprotocoloptestellenmetrichtlijnenvoor socialmediagebruikdoorwerknemers.Heeftjouworganisatiezo’nprotocol?

d. Zoja,watstaathierin?Zonee,watzoujijhierinzetten?

6.2Ontslagprocedures

Alsjeeenmedewerkerwiltontslaan,hebjetoestemmingnodigvanhetUWVofvandekantonrechter.Bijwieje preciesmoetzijn,hangtafvanderedenvanhetontslag.Erzijndaarbijtweesoortenontslagprocedures:

OntslagvergunningviahetUWV

Alsjeeenmedewerkerwiltontslaanvanwegebedrijfseconomischeredenenofomdathijlangerdantweejaar ziekofarbeidsongeschiktis,danvraagjeeen ontslagvergunning aanbijhetUWV.HetUWVhanteertverschillende toetsingskadersomtebepalenofdeontslagvergunningwordtverleendofniet.Indezetoetsingskadersstaande voorwaardenwaaraanjemoetvoldoenomeenontslagvergunningtekrijgen.

Toetsingskaderbijbedrijfseconomischeredenen

BijontslagvanwegebedrijfseconomischeredenenhanteerthetUWVhetvolgendetoetsingskader:

1.Dewerkgevermoetaantonendaterovereenperiodevanminstens26wekensprakeisvaneensituatie waarindeorganisatiedooreconomischeredenennietanderskandanmedewerkersontslaan.Hetgaat bijvoorbeeldomeensituatievanfaillissementofnoodzakelijkebezuinigingen.

2.Dewerkgevermoetaantonendathijbijhetontslaanvanmedewerkersrekeninghoudtmethet afspiegelingsbeginsel.Hiermeewordtbedoelddatbijmeerdereontslagenmedewerkersineenbepaalde volgordemoetenwordenontslagen.

3.Dewerkgevermoetaantonendathetnietmogelijkisomdewerknemerbinneneenredelijketermijnbinnen deorganisatieteherplaatsenineenanderefunctie.Hierbijmoetdewerkgeverookhebbenbekekenof herplaatsingmogelijkisnaomscholingvandemedewerker.

CONCEPT

Afspiegelingsbeginsel

Alsjeombedrijfseconomischeredenenmeerderemedewerkersmoetontslaan,bepaalthetafspiegelingsbeginsel welkemedewerkersdatmoetenzijn.Hetdoelhiervanisdatnadeontslagendeleeftijdsopbouwbinnen vergelijkbarefunctiesindeorganisatieongeveergelijkblijft.Eenwerkgevermagdusbijvoorbeeldnietalleoudste medewerkersontslaanomzolagereloonkostentekrijgen.

Volgenshetafspiegelingsbeginselmoeteenwerkgeverbijhetontslaanvanmeerderemedewerkersdeontslagen zogelijkmogelijkverdelenoverdeverschillendeleeftijdsgroepen:

• 15tot25jaar

• 25tot35jaar

• 35tot45jaar

• 45tot55jaar

• 55jaarenouder.

Moetjebijvoorbeeldvijfmedewerkersontslaan,danisdatéénmedewerkerperleeftijdsgroep.Omtebepalen welkemedewerkerdatdanmoetzijnbekijkjewieerhetkortstindienstis.

Uitzonderingenophetafspiegelingsbeginselzijnmogelijk,maarhiervoormoetjedanweleengoederedenhebben ofmoeterinjecaostaanvermeldhoedeorganisatieomgaatmethetontslagvanmeerderemedewerkers.

Toetsingskaderbijlangdurigearbeidsongeschiktheid

Bijontslagvanwegelangdurigearbeidsongeschiktheidmoetjevoldoenaanhetvolgendetoetsingskader:

1.Dewerknemerkandoorziekteofgebrekenzijnwerknietmeeruitvoeren.

2.Dewerknemerkannietbinnen26wekenzodanigherstellendathijzijnwerkwelweerkanuitvoeren.

3.Dewerknemerkannietbinnen26wekenzijnwerkinaangepastevormuitvoeren.

4.Dewerknemerkannietbinneneenredelijketermijnwordenherplaatstineenanderefunctie,ooknietals hijwordtomgeschoold.

5.Dewerkgeverheeftdeziekemedewerkeraltweejaarloondoorbetaaldtijdenszijnafwezigheiddoorde ziekte.

Procedure

Bijhetaanvragenvaneenontslagvergunninggeldteenvasteprocedure.Dezeprocedureisgelijkbij bedrijfseconomischeredenenenarbeidsongeschiktheid.

1.Ontslagaanvragen

AlsjeontslagwiltaanvragenviahetUWV,beginjemethetinvullenvandejuisteaanvraagformulieren.Opde websitevanhetUWVmaakjealswerkgevereeneigenaccountaanenviaditaccountdienjede aanvraagformulierenin.

2.UWVbeoordeeltdeaanvraag

HetUWVcontroleerteerstofallebenodigdeinformatieisingeleverdomdeaanvraagtekunnenbeoordelen.Is dithetgeval,danneemthetUWVdeaanvraaginbehandeling.

3.UWVvraagtdewerknemeromverweer

HetUWVvraagtdewerknemeromzijnverweer.Alsdewerknemerhetnieteensismetzijnontslag,kanhijzijn onderbouwingschriftelijkbijhetUWVindienen.Ditverweerwordtmeegenomenindebeoordelingvande ontslagaanvraag.Dewerknemerhoeftnietperseeenverweerintedienenalshijditnietwil.

4.UWVneemteenbeslissing

Opbasisvandeaanvraagformulierenvandewerkgever enheteventueleverweervandewerknemerbeslist hetUWVofjeeenontslagvergunningvoordeze medewerkerkrijgtofniet.

TegendebeslissingvanUWVkunjebijhetUWVzelf geenbezwaarmaken.Benjehetnieteensmetde beslissing?Dankunjebinnentweemaandennade beslissingdeontslagaanvraagaandekantonrechter voorleggen.Jemedewerkermagditookdoenalshij hetnieteensismetdeuitspraakvanhetUWV. Dezeheleprocedureduurtongeveervierweken.Soms zijnerextrarondesnodigwaarinbeidepartijenhun standpuntonderbouwen.Indatgevalduurtde procedurelanger.Isdewerknemersnelmetzijn verweerofgeefthijaangeenverweertewillenvoeren, dankandeprocedureookkorterduren.

Inspiratiefilmpje:ontslagaanvraagbijhetUWV

OntslagaanvragenbijhetUWVdoejevia uwv.nl/werkgevers.

Gerechtelijkeontbindingdoordekantonrechter Alsjeeenmedewerkerwiltontslaanvanwegeslechtfunctionerenofslechtgedrag,ofvanwegeeenarbeidsconflict, danmoetjebijdekantonrechterzijn.Jevraagtdekantonrechterdanomde gerechtelijkeontbinding vande arbeidsovereenkomst.Jenoemtditdaaromookweleenontbindingsprocedure.

Toetsingaandewet

Dekantonrechterzalderedenendiejijhebtvoorhetontslagvanjemedewerkertoetsenaandewet.Ditbetekent dathijbeoordeeltofjemethetontslagvanjemedewerkeromderedenendiejegeeft,nietdewetovertreedt. Ditmoetvoorkomendatjeeenmedewerkerontslaatomdatjehembijvoorbeeldpersoonlijknietmag,omdat eenvrouwelijkemedewerkerzwangerisofomanderediscriminerenderedenen.

Toetsingskaderbijslechtfunctionerenofslechtgedrag

Alsjebijderechteraangeeftdatjeiemandwiltontslaanvanwegeslechtfunctioneren,moethijkunnencontroleren datditookechtzois.Daaromishetergbelangrijkdatjeregelmatigpersoneelsgesprekkenvoertmetje medewerkersendeverslagenhiervangoedbewaardinhetpersoneelsdossier.Zonderopgebouwddossierkun jeslechtfunctionerennietbewijzen.

CONCEPT

Toetsingskaderbijeenarbeidsconflict

Wiljedemedewerkerontslaanvanwegeeenarbeidsconflict,danzuljemoetenbewijzendatdearbeidsverhouding dusdanigverstoordisdaterechtnietmeerkanwordensamengewerkt,éndaterookeldersindeorganisatie geengeschikteplaatsisvoordezemedewerker.Indepraktijkkanhetlastigzijnomdittebewijzenende kantonrechterkijkthierzeerkritischnaar.

Procedure

Een ontbindingsprocedure verlooptineenaantalfasen:

1.Schriftelijkefase

Dewerkgeverdientschriftelijkeenontslagaanvraaginbijderechtbank.Zo’nontslagaanvraagheetookweleen ontbindingsverzoek.Derechtbankstuurtditverzoekbinnenenkeledagendoornaardewerknemermetdevraag hieroptereagerenmeteenverweerschrift.Demedewerkerkrijgthierenkelewekendetijdvoor.Inzo’n verweerschriftkandewerknemerderechtervragenomhetontbindingsverzoekvandewerkgeveraftewijzen, ofomeenbepaaldevergoedingtoetewijzenalshetontbindingsverzoekwordtgoedgekeurd.

Meestalwordenbeidepartijendooreenjuristofadvocaatbijgestaan,maarditisnietverplicht.

2.Mondelingefase

Ongeveerviertotzeswekennadathetverzoekschriftisingediend,bepaaltderechtbankeenzittingsdatum.Op dezedatummoetenwerkgeverenwerknemerenhunadvocatenbijdekantonrechterkomen.

Beidepartijenmogendanmondelinghunstandpuntennogmaalstoelichtenenreagerenopelkaarsargumenten. Alsbeidepartijenhunverhaalhebbengedaan,steltdekantonrechtervaaknogenkelevragenomzijninzichtin desituatiecompleettemaken.

Hiernakandekantonrechterervoorkiezenbeidepartijentevragenerterplekketochnogsamenuittekomen. Alsditlukt,hoeftderechtergeenuitspraakmeertedoen.Luktditniet,ofvraagtderechterhiernietom,dangaat dezittingverder.Nadelaatstevragenwordtdezittingafgerond.

3.Uitspraak

Naenkelewekenstuurtderechterzijnuitspraakschriftelijkaanbeidepartijen.Dezeuitspraaknoemjeeen schikking.Hierinstaatvermeldofdearbeidsovereenkomstwordtontbonden.Alsditzois,staaterookbijper wanneerenwelkevergoedingjedemedewerkereventueelmoetbetalen.

CONCEPT

Driemaandennadeuitspraakkunjenoginhogerberoepgaanbijhetgerechtshof.Hetgerechtshofbeoordeelt desituatieopnieuwenkanalsnogeenanderebeslissingnemendandekantonrechter.Debeslissingvanhet gerechtshofgeldtdan.Jewerknemerkanookinhogerberoepgaanalshijdatwil.

Opdracht6 Medewerkerontslaan

Jemageenmedewerkernietzomaarontslaan.Jemoetereengoederedenvoorhebbenendanhebjeinde meestegevallenooknogtoestemmingnodigvanhetUWVofderechter. Waaromdenkjedathetzomoeilijkisomeenmedewerkerteontslaan?Legjeantwoorduit.

Tip:alsjehetnietweet,zoekhetdanopinternetop.

Opdracht7 Afspiegelingsbeginsel

Vindjehetlogischdatjejeaanhetafspiegelingsbeginselmoethoudenwanneerjemeerderemedewerkers ontslaatvanwegebedrijfseconomischeredenen?Waaromwelofniet?

Opdracht8 Personeelsdossier

Waaromishetinhetkadervanontslagzobelangrijkomeengoedpersoneelsdossierbijtehouden?

Opdracht9 Ontslagdoortelaatkomen

Leeshetartikelenbeantwoorddevragen.

Telaatophetwerk:eindearbeidsovereenkomst?

Eenmedewerkerdiesteedstelaatophetwerkkomt,kandebedrijfsvoeringernstighinderen.Werkgeversdie daartegenwillenoptreden,hebbensomsdeindrukdateronderdehuidigeWetWerkenZekerheid(Wwz)altijd eendikdossieraanwezigmoetzijn,om–bijvoorbeeld–iemandomdezeredenteontslaan.Mr.JosvanBohemen legtuitwatdemogelijkhedenzijn.

Elkbedrijfheeftervroegoflaatwelmeetemaken:werknemersdieveelvuldigtelaatophetwerkverschijnen. Vaakgaathetomnietmeerdanmaximaal10minutenenzehebbenaltijdweleenplausibeleverklaring.De schooltijdenvandekinderen,langefilesofeenziekeechtgenoot.Ditneemtnietwegdatzo’nlaatkomerdegoede werkingvaneenbedrijfinhetgedrangkanbrengen.Ditgeldtzekeralsdiewerknemerdoorzijngedragbelangrijke afsprakenmisloopt.

Uitdepraktijkblijktdatvoorveelwerkgeversnietduidelijkisofenzoja,inhoeverre,zijkunnenoptredentegen werknemersdievaaktelaatkomen.Hierbijspeeltookeenroldatbijveelwerkgeversdeindrukbestaatdater onderdehuidigeWetWerkenZekerheid(Wwz)teallentijdeeendikdossieraanwezigmoetzijn,om–bijvoorbeeld – iemandomdezeredenteontslaan.

Telaatkomenteltzwaar

UiteenrecenteuitspraakvandekantonrechterZutphenblijktdathetvaaktelaatophetwerkkomeneen werknemernogsteedszwaarkanwordenaangerekend.

Hetgingindezezaakomeenwerknemerdiezichmeerderemalenhadverslapen.Daarvoorhadhijookeen officiëlewaarschuwinggekregen.Omdatdewerknemerzichvervolgensniethieldaandegemaakteafspraken omoptijdtekomen,heeftdewerkgevereendisciplinairemaatregelopgelegd.Ookdathielpniet.Daaromheeft dewerkgeverdezaakvoorgelegdaandekantonrechtermethetverzoekdearbeidsovereenkomstteontbinden.

Wanprestatie

CONCEPT

Dekantonrechteroordeeldedaterindezezaaksprakewasvanwanprestatieinernstigemate.Ditleiddeuiteindelijk totontbindingvandearbeidsovereenkomstzonderenigevergoeding.Uitdezerechtspraakblijktdatookonder dehuidigewetgevinghetveelvuldigtelaatophetwerkkomenverstrekkendegevolgenkanhebbenvoorde arbeidsovereenkomst.

Tipvoorwerkgevers

Vooreenwerkgeverishetvanbelangomtenaanzienvandewerktijdeneenconsequentbeleidtevolgen.Ophet momentdateenwerknemerpaswordtontslagen,nadathijvoorde146ekeertelaatisgekomen,wordthet handelenvaneenwerkgeverongeloofwaardig.Hetverdientdanookdevoorkeurdateenwerkgeverdenaleving vanwerktijdenvastlegtineenkortprotocol,waarbijookaandachtisvoorhetsanctiebeleid.

Alsditbeleidvervolgensconsequentwordttoegepast,zalookderechteronverbiddelijkzijn.

Personeelsnet.nl.

a. Welkegevolgenvoorhetwerkofdeafdelingzouhethebbenalserbijjoueenmedewerkervaaktelaatkomt?

b. Watdoejijnutegentelaatkomendoorjepersoneel?

c. Waaromheeftdewerkgeverinditartikelwaarschijnlijkgelijkgekregenvanderechter?

d. Watkunjealswerkgevervolgenshetartikelhetbestedoenmetlaatkomers?

e. Zoujijjouwaanpakvanlaatkomersnahetlezenvanditartikelveranderen?Legjeantwoorduit.

6.3Transitievergoeding

Eenmedewerkerdiewordtontslagen,heeftvaakrechtopeenvergoedingvandewerkgever.Ditisde transitievergoeding.

Wetwerkenzekerheid(Wwz)enWetarbeidsmarktinbalans(WAB)

Detransitievergoedingisonderdeelvande Wetwerkenzekerheid(Wwz).Dezewetisingevoerdomhet ontslagrechteerlijkertemakenentezorgendatmedewerkersmeteentijdelijkcontractmeerrechtenkrijgen.

Metdetransitievergoedingkrijgenontslagenmedewerkerscompensatievoorhuninkomensverliesalszijwerkloos worden.Ookkandevergoedingwordengebruiktomdekansophetvindenvaneennieuwebaantevergroten, bijvoorbeelddoorhetvolgenvaneencursus.

Per1januari2020isdeWetarbeidsmarktinbalans(WAB)inwerkinggetreden.Hierinstaatdatdewerknemeral vanafdeeerstewerkdagaanspraakkanmakenopdetransitievergoeding.Hetmaakthierbijnietuitofditeen vastoftijdelijkdienstverbandwas.Alsdemedewerkerzelfontslagneemt,heefthijinprincipegeenrechtopeen transitievergoeding,behalvealshijontslagnamomdatzijnwerkgeverernstigverwijtbaarhandeldeofnalatig was.

Ergeldenhierbijenkeleuitzonderingsgevallen.Eenmedewerkerheeftindevolgendegevallengeenrechtopeen transitievergoeding:

• Alshijisontslagenvanwegeernstigverwijtbaarofernstignalatiggedrag.

• Alshijjongerisdan18jaarengemiddeldmaximaal12uurperweekwerkte.

• AlshijdeAOW-gerechtigdeleeftijdheeftbereiktofmetpensioengaat.

• Alsdewerkgeverfaillietisgegaanofindeschuldsaneringisterechtgekomen.

• Alsindecaoeenanderevergoedingisafgesproken.Dezemoetwelvergelijkbaarzijnmetdewaardevande transitievergoeding.

CONCEPT

• Alshijeentijdelijkearbeidsovereenkomsthadendezevoorheteindigenhiervanisverlengd.Alsjeje medewerkercontractverlengingaanbiedtenhijweigertditaanbod,danheefthijookgeenrechtopeen transitievergoeding.

Inspiratiefilmpje:transitievergoeding

Berekeningvandevergoeding

Dehoogtevandetransitievergoedingwordtbepaalddoordehoogtevanhetmaandsalarisvandemedewerker enhetaantaljarendathijbijdewerkgeverindienstisgeweest.Demedewerkerkrijgteenvergoedingvaneen derdevanhetmaandsalarispergewerktdienstjaar.Iseenmedewerkerbijvoorbeeldtienjaarindienstgeweest, danheefthijrechtopeentransitievergoedingvan10×1/3maandsalaris.Demaximalevergoedingis € 86.000 (per1januari2022);werknemersdiemeerverdienendan € 86.000ontvangenmaximaaleenjaarsalaris.

Transitievergoedingbijeenvaststellingsovereenkomst

Ontslajejemedewerkermeteenvaststellingsovereenkomst,danverloopthetontslaginoverleg.Alsjemedewerker deovereenkomsttekent,gaathijhiervrijwilligmeeakkoord.Erisinditgevalofficieelgeziendanookgeensprake vanontslagdoordewerkgever.Daarombenjijindezesituatienietverplichtjemedewerkereenvergoedingte biedenvoorhetontslag.Indepraktijklegjeechtermeestalweleenvergoedingvastinde vaststellingsovereenkomst.Doejeditniet,danisdekansgrootdatjemedewerkerhiernietmeeakkoordgaat. JemoetdanalsnogeenontslagproceduredoorlopenviahetUWVofdekantonrechter.Indezesituatiesheeftde medewerkersowiesorechtopeentransitievergoeding.

Transitievergoedingbijontslagviadekantonrechter

Alsjeontslagvoorjemedewerkerhebtaangevraagdbijdekantonrechter,bepaalthijdehoogtevandevergoeding diedemedewerkerontvangt.Hierbijgaathijinprincipeuitvandestandaardberekeningvandetransitievergoeding. Alseenwerkgeverdemedewerkerdiehijontslaatechternietnetjesheeftbehandeld,kanderechterbesluiten datdewerkgeverdemedewerkereenextraontslagvergoedingbetaalt.Ditnoemjede billijkevergoeding.Deze komtdanbovenopdenormaleontslagvergoedingdiedemedewerkeralkrijgt.Ditkanbijvoorbeeldgebeuren wanneerjealswerkgeverjemedewerkernietvoldoendehebtbegeleidbijre-integratienaeenziekteperiode,als jejemedewerkerhebtgediscrimineerdofalsjemedewerkerarbeidsongeschiktisgewordendooroorzakendie jouteverwijtenvallen.Voordehoogtevaneenbillijkevergoedingbestaatgeenvasteformule.Derechtergaat hierbijuitvanwatgeziendesituatieeenredelijke,oftewelbillijke,vergoedingis.

HogeRaad:persoonlijkeomstandighedentellenweermeebij ontslagvergoeding

‘Individuelerechtvaardigheidisteruginhetontslagrecht’

DeHogeRaadheefteendeelvandeversoberingvandeontslagvergoedinguit2015ongedaangemaakt.Met maatwerkdoorderechtergaandepersoonlijkeomstandighedenvandewerknemerinsommigegevallentoch weermeetellen.

Werknemersdieinstrijdmetdewettelijkeregelsdoorhunwerkgeverzijnontslagen,kunnenviaderechtereen schadevergoedingeisenvoorhetloondatzedoordatonterechteontslagmislopen.Dekansenopeennieuwe baanenhetarbeidsverledenmogendaarbijzwaarmeetellen.

Hetbetreffendearrest,vanafgelopenvrijdag,kangevolgenhebbenvoorenkelehonderdenmensenperjaar.‘Het kanlelijkindepapierenlopen,maardeindividuelerechtvaardigheidisteruginhetontslagrecht’,zegtStefan Sagel,hoogleraararbeidsrechtinLeidenenadvocaatbijDeBrauw.Hijstaptevooreenontslagenkapsternaar deHogeRaad.

Bestraffendtikje

‘Zekervoorwerknemersdiealtijdgoedhebbengefunctioneerdennoglanghaddenkunnendoorwerken,zalflink moetenwordenbetaald.DeHogeRaadzegtdatvooralmoetwordengekekennaardeschadelijkegevolgenvoor eenwerknemer.Totnutoedeeldederechtereenbestraffendtikjeuitopdevingersvanwerkgeversdiederegels overtreden.DeHogeRaadvindtdiebenaderingtebeperkt.Hetgaaternietomdewerkgevertestraffen,maar omwatbillijkisvoordewerknemer.’

IndezaakwaaroverdeHogeRaadzichheeftgebogen, draaithetomeenkapsterdiena25jaarwerdontslagen toendekapsaloninhandenkwamvannieuwe eigenaren.Dekapster,meteenvastebaanvoor4,5uur perweekeneeninkomenvan224,51eurobrutoper maand,kreegnatussenkomstvanderechternaasteen transitievergoedingvan1.596euroeenbillijke vergoedingvan4.000euromee.Datlaatstegoldvooral alsstrafvoordekapsalonenmoetvoorkomendatde werkgevernogeenstenonrechtepersoneelontslaat.

Zestienmaandsalarissen

‘Vanditsoortbedragenschrikkenwerkgeversniet’,zegtSagel.Deadvocatevandekapsterhadeenextrabillijke vergoedingvan57.699,07eurobrutogeëist:hetsalarisdatdekapstertothaarpensioenmisloopt.Dekapster, metvierkinderen,heeftnoggeennieuwebaan.

DeHogeRaadheeftnuinelkgevalbepaalddatwerknemersrechthebbenopmaatwerk,zegtEvertVerhulp, hoogleraararbeidsrechtaandeUniversiteitvanAmsterdam. ‘Dekomendejarenmoetblijkenhoederechtersde schadeinditsoortzakengaanberekenen.4.000euroinhetgevalvandekapsterisnatuurlijknietgenoegomte voorkomendateenwerkgeverditsoortfratsenuithaalt.Voordekapsterishetwelongeveerzestien maandsalarissen.’

Eenrechtergaatzichnuopnieuwbuigenoverdeeisvanbijna60duizendeuroenbepalenwatbillijkis.

Volkskrant.nl.

Opdracht10 Transititievergoeding

Waaromdenkjedateenwerkgeverindevolgendegevallengeentransitievergoedinghoefttebetalen?

a. Devertrekkendemedewerkerisjongerdan18jaarenheeftgemiddeld8uurperweekvoorzijnwerkgever gewerkt.

b. Devertrekkendemedewerkergaatmetpensioen.

c. Dewerkgeverisfaillietgegaan.

Opdracht11 Vastellingsovereenkomst

CONCEPT

Waaromspreekjeineenvaststellingsovereenkomstmeestalweleenvergoedingafmetjemedewerker?

6.4Samenvatting

Alseenmedewerkerdeorganisatieverlaatdoordatzijnarbeidsovereenkomsteindigt,noemjedatuitstroomof personeelsverloop.Erzijnverschillendemanierenwaaropeenarbeidsovereenkomstkaneindigen:vanrechtswege, opinitiatiefvandewerknemer,opinitiatiefvandewerkgever,metwederzijdsgoedvindenofdoornatuurlijk verloop.

Bijbeëindigingvanrechtswegelooptdeovereenkomstautomatischafdoordatdeeinddatumvandeovereenkomst wordtbereikt,eenontbindendevoorwaardeinwerkingtreedtofdooroverlijdenvandemedewerker.Alsontslag opinitiatiefvandewerknemerplaatsvindt,kiesthijerzelfvoorzijnarbeidsovereenkomsttebeëindigen.

Ontslagopinitiatiefvandewerkgeverkanverschillenderedenenhebben.Hetgaatbijvoorbeeldeconomisch slechtmetdeorganisatieofdemedewerkerislangdurigarbeidsongeschikt.Ookkunjeeenmedewerkerontslaan alshijslechtfunctioneert,zichmisdraagtofalsereenonherstelbaararbeidsconflictisontstaan.Ingevalvaneen bedrijfseconomischslechtesituatieoflangdurigearbeidsongeschiktheidvraagjevoorhetontslageen ontslagvergunningaanbijhetUWV.Bijandereredenenvraagjedekantonrechteromeengerechtelijkeontbinding vandearbeidsovereenkomst.Eenbijzonderevormvanontslagdoordewerkgeverisontslagopstaandevoet. Hierbijontslajeeenmedewerkerperdirectenzondertoestemmingofvergunning.Ditmagalleenalsjemedewerker gedragheeftvertoonddatontoelaatbaaris,bijvoorbeelddiefstal,dronkenschapofmishandeling.Alseen arbeidsovereenkomstmetwederzijdsgoedvindenwordtbeëindigd,makenwerkgeverenwerknemersamen afsprakenoverdevoorwaardenrondomhetontslag.Dezeafsprakenwordenvastgelegdineen vaststellingsovereenkomst.HierbijisgeentoestemmingnodigvanhetUWVofdekantonrechter.

Erissprakevannatuurlijkverloopwanneereenarbeidsovereenkomsteindigtdooronvermijdelijkeoorzakenals pensionering,arbeidsongeschiktheid,verhuizingofoverlijden.

AlsjeeenontslagvergunningaanvraagtbijhetUWV,beoordeelthetUWVbinneneenaantalwekenofjeaanvraag redelijkisenofjetoestemmingkrijgtvoorhetontslag.HierbijvraagthetUWVookomeenreactieofverweervan demedewerker.Eenprocedurevoorgerechtelijkeontbindingdoordekantonrechterverlooptongeveerop dezelfdemanier.Derechtervraagtdewerkgeverendewerknemerineenschriftelijkeeneenmondelingeronde ominformatieoverdesituatie.Vervolgensbeslisthijofjetoestemmingkrijgtomhetontslaguittevoeren.Zowel bijhetUWValsbijderechtermoetjemetbewijzenkunnenaantonendatjouwverzoekomontslagterechtis.

Daaromishetbelangrijkdatjejepersoneelsdossiersnauwkeurigbijhoudt.

Eenontslagenmedewerkerheeftonderbepaaldeomstandighedenrechtopeentransitievergoedingvande werkgever.Hiervoorgeldteenvasteformule.Bijslechtebehandelingdoordewerkgeverkanderechtereenextra vergoedingtoewijzen:debillijkevergoeding.

Opdracht12 (plusopdracht)

Opdracht13 (plusopdracht)

Opdracht14 Kijkterug

6.5Begrippen

Aanzegplicht

Verplichtingomoptijdtemeldenofeentijdelijkearbeidsovereenkomstwelofnietwordtverlengd.

Afspiegelingsbeginsel

Regeldievoorschrijftinwelkevolgordejemedewerkersmoetontslaanbijontslagvanmeerderemedewerkers doorbedrijfseconomischeredenen.

Beëindigingmetwederzijdsgoedvinden

Situatiewaarindearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerwordtbeëindigdinoverlegtussenwerkgeveren werknemer.

Beëindigingvanrechtswege

Situatiewaarineentijdelijkearbeidsovereenkomstautomatischaflooptomdatdeeinddatumisbereikt.

Billijkevergoeding

Extraontslagvergoedingdieeenrechteringevalvanslechtebehandelingdoordewerkgeverbovenopde transitievergoedingkantoekennenaaneenontslagenmedewerker.

Exitgesprek

Evaluatiegesprekdatjevoertmeteenvertrekkendemedewerker.

Gerechtelijkeontbinding

Beëindigingvaneenarbeidsovereenkomstdoorderechter.

Natuurlijkverloop

Voorspelbaarpersoneelsverloopdoorpensionering,arbeidsongeschiktheidofoverlijden.

Ontbindendevoorwaarde

Afspraakineenarbeidsovereenkomstdieaangeeftinwelkesituatiedeovereenkomstautomatischeindigt.

Ontbindingsprocedure

Procedurewaarineenwerkgeverderechtervraagtombeëindigingvaneenarbeidsovereenkomst.

Ontbindingsverzoek

Ontslagaanvraagdiedewerkgeverdoetbijderechtbank.

CONCEPT

Ontslag

Situatiewaarindearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerwordtbeëindigd.

Ontslagopstaandevoet

Situatiewaarindewerkgeverdearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerperdirectbeëindigt.

Ontslagvergunning

OfficiëletoestemmingvanhetUWVomeenmedewerkertemogenontslaan.

Personeelsverloop

Uitstroomvanmedewerkersuitdeorganisatie.

Schikking

Bindendeuitspraakvanderechter.

Transitievergoeding

Vergoedingwaaropeenontslagenmedewerkerinveelgevallenrechtheeft.

Tussentijdsopzegbeding

Afspraakineentijdelijkearbeidsovereenkomstwaarinstaatdatdeovereenkomsttussentijdsmagworden opgezegd.

Uitstroom

Situatiewaarindearbeidsovereenkomstvaneenmedewerkerwordtbeëindigd.

Vaststellingsovereenkomst

Overeenkomstwaarinalleafsprakenwordenvastgelegdrondombeëindigingvaneenarbeidsovereenkomstmet wederzijdsgoedvinden.

Wetwerkenzekerheid(Wwz)

Wetdiehetontslagrechteerlijkermaaktenervoorzorgtdatmedewerkersmeteentijdelijkcontractmeerrechten krijgen.

360gradenfeedback-methode...........................91, 99

A

Aanstellingsgesprek............................................55, 64

Aanzegplicht....................................................151, 167

Afspiegelingsbeginsel.....................................158, 167

Algemeneverordeninggegevensbescherming (AVG)................................................................76, 99

Algemenewetgelijkebehandeling(AWGB).......52, 64

Arbeidsomstandighedenwet(Arbowet).........143, 147

Arbeidsovereenkomst.........................................56, 64

Arbeidsovereenkomstvoorbepaaldetijd.........57, 64

Arbeidsovereenkomstvooronbepaaldetijd.....57, 64

Arbeidsrelatie......................................................11, 22

Arbeidstijdenbesluit(ATB)..............................145, 147

Arbeidstijdenwet(ATW)..................................144, 147

Arbeidsvoorwaarde.......................................34, 56, 64

Arbeidsvoorwaardengesprek.............................55, 64 Assessment..........................................................51, 64

B

Beëindigingmetwederzijdsgoedvinden.......154, 167

Beëindigingvanrechtswege...........................150, 167

Beoordelingsgesprek.........................19, 22, 80, 90, 99

Bevoegdheid........................................................31, 64

Billijkevergoeding...........................................164, 167

Blendedlearning.............................................109, 121

Burn-out...........................................................126, 147

C

Coachgesprek................................................19, 22, 80

Coachingstraject.............................................111, 121

Collectiefpersoneelsdossier..............................76, 99

Collectievearbeidsovereenkomst(cao)............60, 64

Collectieveopleidingsbehoefte.............................105

Concurrentiebeding............................................61, 64

Cursus..............................................................111, 121

Cv(curriculumvitae)...........................................46, 64

D

Dienstverband 64

Directemeting.................................................118, 121

Doelstellingsgesprek ................................................. 99

Doorstroom...........................................................8, 22

E

E-learning........................................................108, 121 Employability..................................................104, 121 Exitgesprek......................................................156, 167 Externopleiden...............................................107, 121 Externewerving...................................................36, 64

F

Freelanceovereenkomst 58 Fulltimemedewerker..........................................58, 64 Functieomschrijving...........................................31, 65 Functieprofiel......................................................32, 65 Functiewaardering..............................................33, 65 Functioneren.......................................................19, 22 Functioneringsgesprek......................19, 22, 80, 85, 99

G

Gerechtelijkeontbinding................................160, 167 Gesprekscyclus 99 Grijsverzuim....................................................124, 147

H

Halo-effect...........................................................92, 99 Horneffect............................................................92, 99 HR-gesprekscyclus 79 Hrm-cyclus...........................................................18, 22 Hulpkracht...........................................................58, 65 Humanresourcesmanagement(HRM).................8, 22

I

Identificatiebewijs...............................................73, 99 Identificatieplicht................................................73, 99 Incompanyopleiden.......................................108, 121 Indirectemeting..............................................118, 121 Individueelpersoneelsdossier............................76, 99 Individueleopleidingsbehoefte.............................105 InspectieSZW(SocialeZakenen Werkgelegenheid).......................................144, 147 Instroom................................................................8, 22 Internopleiden................................................106, 121 Internewerving...................................................36, 65 IJ

Ijzerenproeftijd...................................................59, 65

Kortdurendverzuim........................................125, 147

Kosten-batenanalyse..........................................26, 65

Kwalitatieveonderbezetting..............................26, 65

Kwantitatieveonderbezetting............................26, 65

L

Langdurendverzuim.......................................125, 147

Leerdoel...........................................................116, 121

Loopbaangesprek ..................................................... 99

M Managementdevelopment.................................12, 22

Middellangdurendverzuim............................125, 147

N

Natuurlijkverloop...........................................155, 167

Niet-werkgebondenverzuim..........................124, 147

Nulurencontract..................................................58, 65

O

Onboarding.........................................................70, 99

Onlineleren.....................................................108, 121

Ontbindendevoorwaarde..............................150, 167

Ontbindingsprocedure...................................160, 167

Ontbindingsverzoek........................................161, 167

Ontslag.............................................................151, 167

Ontslagopstaandevoet.................................152, 167

Ontslagvergunning..........................................158, 167

Operationeelniveau...........................................12, 22

Opleiding.........................................................111, 122

Opleidingsactiviteit.................................103, 110, 121

Opleidingsbehoefte.........................................104, 122

Opleidingsbeleid.............................................102, 122

Opleidingsnoodzaak.......................................104, 122

Opleidingsplan................................................112, 122

Oproepkracht......................................................58, 65

Opzegtermijn.......................................................59, 65

Personeelsdossier.............................................72, 100

Personeelsgesprek 100

Personeelsgesprekkencyclus 79

Personeelsinstrumenten .......................................... 22

Personeelsplan....................................................12, 23

Personeelsverloop..........................................150, 167

Planningsgesprek........................................80, 83, 100

Positievediscriminatie.......................................52, 66

Pre-boarding.....................................................70, 100

Preventiefmedischonderzoek(PMO)............128, 147

CONCEPT

Organisatiecultuur..............................................34, 65

Organisatieprofiel...............................................33, 65

Organisatiestructuur...........................................34, 65

Organogram........................................................34, 66 P

Parttimemedewerker.........................................58, 66

Personeelsadministratie...................................72, 100

Personeelsafdeling..............................................13, 22

Personeelsbehoefte............................................26, 66

Personeelsbeleid...................................................8, 22

Preventiemedewerker....................................128, 147

Primairearbeidsvoorwaarden...........................56, 66

Productiviteit.......................................................11, 23

Proeftijd...............................................................59, 66

R

Randvoorwaarden..........................................114, 122 Re-integratie....................................................129, 147 Relatiebeding......................................................61, 66 Returnoninvestment(ROI)............................118, 122 Risico-inventarisatieenevaluatie(RI&E).......128, 147

S

Schikking.........................................................161, 168

Secundairearbeidsvoorwaarden.............................66

Selecteren............................................................18, 23 Selectiecriteria...............................................32, 45, 66 Sollicitatiecode...................................................53, 66 STARR-methode..................................................49, 66 Strategischniveau...............................................12, 23 Stress...............................................................125, 147

T

Taak.....................................................................31, 66 Tactischniveau...................................................12, 23 Tertiairearbeidsvoorwaarden............................57, 66 Training............................................................111, 122

Transitievergoeding........................................163, 168 Tussentijdsopzegbeding................................154, 168

U

Uitstroom...............................................8, 23, 150, 168 UitvoeringsinstituutWerknemersverzekeringen (UWV)................................................39, 67, 139, 148

V

Vacaturetekst......................................................42, 67 Vaststellingsovereenkomst............................154, 168 Verantwoordelijkheid.........................................31, 67

VerklaringOmtrenthetGedrag(VOG).....................60

Verzuim................................................19, 23, 124, 148

Verzuimduur......................................................74, 100

Verzuimfrequentie.............................................74, 100

Verzuimprotocol..............................................129, 148

Verzuimregistratie...........................................129, 148

VierC'svanonboarding..........................................100

VierC’svanonboarding............................................71

Vrijerapportage................................................91, 100

W

Werkgebondenverzuim..................................124, 148

Werktijdenwet.................................................144, 148

Werven.................................................................18, 23

Wetverbeteringpoortwachter(Wvp).............139, 148

Wetwerkenzekerheid(Wwz).........................163, 168

Witverzuim......................................................124, 148

Z

Zelfreflectie........................................................93, 100

Ziekteverzuim..........................................................124

Ziekteverzuimbeleid 128

Ziektewet.........................................................143, 148

Zwartverzuim..................................................124, 148

CONCEPT