093B_Zycie_inside.indd 1
30.09.2019 10:26
093B_Zycie_inside.indd 2
30.09.2019 10:26
Redakcja: Ilona Kisiel Korekta: Magdalena Sitek Skład: Tomasz Mstowski Projekt okładki: Amadeusz Targoński Zdjęcie na okładce: © frankie’s / shutterstock.com Cytaty biblijne pochodzą z: Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Najnowszy przekład z języków oryginalnych z komentarzem © Edycja Świętego Pawła, Częstochowa 2011. ISBN 978-83-8131-093-2 © Edycja Świętego Pawła, 2019 ul. Św. Pawła 13/15 • 42-221 Częstochowa tel. 34.362.06.89 • fax 34.362.09.89 www.edycja.com.pl • e-mail: edycja@edycja.com.pl Dystrybucja: Centrum Logistyczne Edycji Świętego Pawła ul. Hutnicza 46 • 42-263 Wrzosowa k. Częstochowy tel. 34.366.15.50 • fax 34.370.83.74 e-mail: dystrybucja@edycja.com.pl Księgarnia internetowa: www.edycja.pl
093B_Zycie_inside.indd 4
30.09.2019 10:26
„Do czego przyrównamy królestwo Boże lub w jakiej przypowieści je przedstawimy? Jest ono jak ziarno gorczycy. Kiedy się je wrzuca w ziemię, jest najmniejsze ze wszystkich nasion na ziemi. Gdy jednak zostanie zasiane, wyrasta i staje się większe od innych krzewów, wypuszcza wielkie gałęzie, tak że ptaki mogą zakładać gniazda w jego cieniu”. W wielu takich przypowieściach mówił do nich, stosownie do tego, co mogli pojąć. A bez przypowieści nie mówił do nich. Mk 4, 30-34
Mojemu bratu Bartłomiejowi oraz wszystkim utrudzonym życiem, aby w codzienności odkryli blask Prawdy.
093B_Zycie_inside.indd 5
30.09.2019 10:26
093B_Zycie_inside.indd 6
30.09.2019 10:26
Wstęp KAŻDE LUDZKIE ŻYCIE JEST PRZYPOWIEŚCIĄ
Książka Życie to zatrzymane w słowach ludzkie historie. To pochylenie się nad pytaniami: „Czym jest życie?” i „Jak żyć?”. Słuchając ludzi, zrozumiałem, że nic tak nie odsłania tajemnicy naszej egzystencji, jak zmagający się z nią człowiek. Ten wielogłos ludzkich opowieści namalował obraz człowieka zanurzonego w tajemnicy swego życia. To właśnie ludzka codzienność pozwoliła zajrzeć za zasłonę i doświadczyć, że życie jest… tajemnicą, darem, cudem, łaską, misją, walką. Wszystkim naraz i każdym po trosze. Codzienność pokazała, że życie jest nieprzewidywalne i nieokiełznane. Jest jedno i niepowtarzalne. Nie można się go nauczyć. Nie sposób go ogarnąć i zrozumieć. Nie pozwala się zdefiniować. Życia nie można kupić. Mimo że 7
093B_Zycie_inside.indd 7
30.09.2019 10:26
jest najcenniejsze, otrzymujemy je za darmo. Bywa kruche i twarde. Dobre i złe. Przyjemne i nie do zniesienia. Słodkie jak miód i gorzkie jak gorczyca. Dane na sto lat lub tylko na jeden oddech. Dla niektórych życie jest drogą do pełni Życia. Dla innych chwilą, która wyłania się z pustki i ku pustce zmierza. Są i tacy, którzy twierdzą, że: „Życie to śmiertelna choroba przenoszona drogą płciową”. Wielość spojrzeń poszerza horyzont. Uwalnia od płaskiego postrzegania. Od subiektywnych definicji. Towarzysząc sobie i ludziom, odnoszę wrażenie – choć chciałbym się mylić – że współczesny człowiek jest rozszczepiony. Szczęśliwy i nieszczęśliwy. Nasycony i głodny. W tym rozdarciu miota się pomiędzy pozornymi sprzecznościami, takimi jak: światło i mrok, miłosierdzie i sprawiedliwość, niebo i piekło, życie i śmierć. Nie potrafi odnaleźć równowagi i udźwignąć napięcia, które one wywołują. Miota się od anoreksji do bulimii i od bulimii do anoreksji. Sprawia wrażenie życiowo niespełnionego. Umęczonego. Rozczarowanego. Wewnętrznie rozdartego. Z jednej strony tęskni za wołającą go harmonią, za pełnią życia, której na imię Bóg. Z drugiej strony sam próbuje pogodzić sprzeczności i udźwignąć życie. Jednak dostrzega, jak bardzo jest słaby, mały i bezbronny. To też jest sprzeczność. Bywa, że człowiek potrafi zdobyć najwyższe szczyty, a nie potrafi powiedzieć swojemu dziecku, że je kocha. Sami dla siebie stanowimy tajemnicę. Niezgłębioną przestrzeń. Kosmos. Zapraszam Cię, Czytelniku, w podróż po ludzkich historiach. Jest to podróż w poszukiwaniu odpowiedzi na 8
093B_Zycie_inside.indd 8
30.09.2019 10:26
najważniejsze pytania, które stawia nam Bóg, życie i które zadajemy sobie my sami. Niech ziarno przypowieści wsiane w ziemię naszego życia stanie się drzewem, w cieniu którego odpocznie strudzony wędrowiec, nabierze sił i ruszy w dalszą drogę.
Człowiek nie może siebie sam do końca zrozumieć bez Chrystusa. Nie może zrozumieć ani kim jest, ani jaka jest jego prawdziwa godność, ani jakie jest jego powołanie i ostatecznie przeznaczenie. św. Jan Paweł II
9
093B_Zycie_inside.indd 9
30.09.2019 10:26
STÓŁ
Tęsknię za ciepłem babcinego domu. Za smakiem podanych przez nią kartofli z zsiadłym mlekiem. Za jajecznicą na maśle przygotowaną na węglowej kuchni. Tęsknię za zapachem szczęścia. Za poczuciem bezpieczeństwa mieszkającego w starych kredensach i szafach. W wirze pędzących dni coraz bardziej brakuje mi białego obrusa, pachnącego krochmalem, który babcia rozkładała w niedzielę na stole, jakby szykowała ołtarz do Mszy św. Gdy posilam się w galeriach handlowych, ogarnia mnie smutek. Plastikowe talerze i sztućce, stoły pokryte kolorową folią odbierają apetyt. Wzmagają tęsknotę. Tłumaczę sobie, że taki już jest ten nowy świat. Wokoło widzę uśmiechniętych ludzi. Cieszę się i smucę zarazem z faktu, że oni już nie czują tego, co ja. A może się mylę? Brakuje mi niedzielnej aury. Błyszczących sztućców wypolerowanych z miłością. Deserowych niespodzianek. Za przedmiotami i potrawami kryją się konkretni ludzie. Ich twarze i historie. Brakuje mi więzi świętowanej przy niedzielnym stole. Bycia razem. Wzajemnego dzielenia się życiem.
10
093B_Zycie_inside.indd 10
30.09.2019 10:26
Jednak na dnie smutku i tęsknoty żyje wdzięczność. Dziękuję za bolesną tęsknotę za pięknem zwyczajności. Dzięki babci niedzielny posiłek jest dla mnie dopełnieniem święta. Wiem, że serdeczna obecność nadaje smak potrawom. Wiem, że nie należy oddzielać tego, co materialne, od tego, co duchowe.
Proszę was teraz, abyście coś zjedli. To wam pomoże się ocalić. Następnie [Paweł] wziął chleb, wobec wszystkich podziękował Bogu, i łamiąc, zaczął jeść. Wtedy wszyscy ośmielili się i też zaczęli jeść. Dz 27, 34. 35-36
11
093B_Zycie_inside.indd 11
30.09.2019 10:26
POLACY
Druga wojna światowa. Grupa więźniów wywiezionych na roboty do Niemiec po całym dniu pracy wraca do obozu. Pilnuje ich eskorta esesmanów. Wycieńczeni idą ze spuszczonymi głowami. Spragnieni wody i chleba z trudem stawiają kolejne kroki. Jeden wspiera drugiego. Nagle rozlega się dźwięk dzwoneczka. To ministrant w komży. Tuż za nim idzie ksiądz z Najświętszym Sakramentem. Zapewne z wiatykiem do umierającego. Gdy kapłan mija więźniów, ci nagle zatrzymują się. Ciężko podnoszą głowy. Wszyscy klękają. Tylko zaskoczeni esesmani nie zginają kolan. Ze zdziwieniem patrzą jeden na drugiego, nie mogąc zrozumieć, co się dzieje. Niemiecki ksiądz zatrzymuje się. Ma łzy w oczach. Po chwili pyta więźniów: – Kim jesteście? Jaka narodowość? Pada chóralne: – Polacy!!! Duchowny łamiącym się głosem mówi: – Naród, który klęka przed Bogiem, nigdy nie zginie.
12
093B_Zycie_inside.indd 12
30.09.2019 10:26
Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciało, a potem nic więcej nie mogą uczynić. Łk 12, 4
093B_Zycie_inside.indd 13
30.09.2019 10:26
POWOŁANIE
Pewna siostra opowiedziała mi swoją historię przyjęcia do klasztoru: „Kiedy wstępowałam do zgromadzenia, a było to w latach pięćdziesiątych XX wieku, kandydatka, jeśli rodzinę było na to stać, składała ofiarę na klasztor. Był to rodzaj wiana. Moi rodzice byli bardzo ubodzy. Cały ich majątek stanowił inwentarz. Hodowali kozy. Zaoferowali, że kilka przywiozą. Gdy byłam przyjmowana do klasztoru, wciąż pytano o te kozy. A jakie? A ile? A czy młode? Czy aby niestare? Dziwiłam się. To ja tu przyjechałam zapalona do służby Bogu, czuję, że Chrystus mnie woła, a siostry rozprawiają o kozach. Odniosłam wrażenie, że te kozy są ważniejsze ode mnie i mojego powołania. Przerwałam ten targ i zapytałam wprost: «Zależy wam na mnie czy na tych kozach?!». Siostry zamilkły. Szybko załatwiły sprawę z kozami i zostałam przyjęta”.
14
093B_Zycie_inside.indd 14
30.09.2019 10:26
To nie wy wybraliście Mnie, lecz Ja wybrałem was i Ja wyznaczyłem was, abyście szli, przynosili owoc i aby wasz owoc był trwały. J 15, 16
093B_Zycie_inside.indd 15
30.09.2019 10:26
PROŚBA O CHRZEST
Nie jest tajemnicą, że w Polsce rośnie liczba par katolickich żyjących bez ślubu kościelnego. Nie mają przeszkód, by go zawrzeć, jednak z różnych powodów tego nie robią. Przyczyny tego zjawiska są złożone. Rodzą się pytania: Jak się zachować, gdy ludzie tak żyjący proszą o chrzest swojego dziecka? Odmówić? Zmuszać do zawarcia ślubu? Kto ma im pomóc w pogłębieniu wiary? Czekać, aż sami zdecydują się na małżeństwo? A co z dzieckiem? Czy ma rosnąć bez chrztu? Warto towarzyszyć rodzicom. Próbować wykorzystać okazję, której na imię „prośba o chrzest”. W ramach przygotowania można podzielić się z rodzicami doświadczeniem wiary. Jak to zrobić? Najlepiej przez: 1. Serdeczną rozmowę i diagnozę problemu. 2. Wspólną modlitwę, nabożeństwo i Mszę św. w intencji rodziców i dziecka. 3. Spotkanie rodziców dziecka z małżeństwem, które od 10, 20 lub 30 lat żyje w sakramentalnym związku. Wysłuchanie ich doświadczenia. 4. Konferencję przedchrzcielną. 16
093B_Zycie_inside.indd 16
30.09.2019 10:26
5. Chrzest dziecka. Moje doświadczenie pokazuje, że na dziesięć par dwie-trzy po chrzcie dziecka wracają i proszą o ślub kościelny. Oczywiście, że nie jest to szczyt marzeń, ale na pewno jest to droga do niego. Rodzi się także pytanie: Którzy rodzice za rok, dwa czy pięć lat przyjdą i poproszą o chrzest kolejnego dziecka? Ci, którym odmówiliśmy, czy ci, których przyjęliśmy?
Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie, nie przeszkadzajcie im, bo do takich jak one należy królestwo Boże. Mk 10, 14
17
093B_Zycie_inside.indd 17
30.09.2019 10:26
Posłowie
Moje kapłańskie życie pełne jest… obietnic, znamion, darów i lęków, które żyją we mnie dzięki Miłości.
215
093B_Zycie_inside.indd 215
30.09.2019 10:26
093B_Zycie_inside.indd 216
30.09.2019 10:26
Podziękowania
Dziękuję tym, którzy podzielili się ze mną historiami swojego życia i pozwolili na ich publikację. Szczególnie pragnę podziękować ks. Krzysztofowi Grzywoczowi – Wiecznemu Wędrowcy. To, co po sobie zostawił, żyje Bożym życiem. Zdaje się, że kiedy go tu nie ma, jeszcze bardziej jest i niestrudzenie przysyła historie pełne żywego blasku Prawdy. W tej książce opowiedziałem kilkanaście jego historii, które zapadły mi głęboko w pamięć .
217
093B_Zycie_inside.indd 217
30.09.2019 10:26
093B_Zycie_inside.indd 218
30.09.2019 10:26
SPIS TREŚCI
Wstęp Każde ludzkie życie jest przypowieścią. . . . . . . . . . 7 Przypowieści. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Posłowie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 Podziękowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 216
093B_Zycie_inside.indd 219
30.09.2019 10:26
093B_Zycie_inside.indd 220
30.09.2019 10:26
EDYCJA ŚWIĘTEGO PAWŁA POLECA
„OBIETNICA”
„ZNAMIĘ”
to opowieść o korzeniach. O dziedzictwie, z którego wyrastamy i które nas kształtuje. Czy chcemy, czy też nie, dźwigamy je w sobie. Ono jest naszym światłem i mrokiem zarazem.
to historia leczenia krzywd. Próba zrozumienia zła. Trud przekuwania go w dobro. To dalszy ciąg wędrówki słabego człowieka przez blaski i cienie.
„MIŁOŚĆ” na którą składają się krótkie opowiadania, jak obrazki z życia. Mówią nam o tym, że miłość się nie pojawia, że ona po prostu jest. Czasem trudna, czasem niedostrzegalna… ale nic jej nie pokona.
093B_Zycie_inside.indd 221
30.09.2019 10:26
„DAR”
„LĘK”
to opowieść o człowieku. O jego delikatnej strukturze. To wznoszenie pomnika dla uczczenia godności osoby ludzkiej. Przypomnienie o tym, że każdy człowiek jest ikoną Boga. I drogą do Domu.
to próba ukazania, że mimo wiary w Boga wciąż jestem mieszaniną światła i cienia. Harmonią i chaosem. Siłą i bezradnością. Tajemnicą dla siebie i bliźniego.
„RÓŻANIEC DLA DWOJGA” Niekonwencjonalne rozważania różańcowe dla współczesnej kobiety (s. Anna Maria Pudełko) i współczesnego mężczyzny (ks. Arkadiusz Paśnik). Dwustronna książka, dla niej i dla niego, która prowadzi czytelnika przez drogę wewnętrznej przemiany.
www.edycja.pl
093B_Zycie_inside.indd 222
30.09.2019 10:26