od
do
SŁOWA ŻYCIA
Liturgia dnia z rozważaniami nr 2. Luty 2015
miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 1
08.10.2014 10:36
od
do
SŁOWA
Miesięcznik ISSN 2353-2173
ŻYCIA
Rok 2 nr 2 (11) (luty 2015) www.odslowadozycia.pl
Liturgia dnia z rozważaniami
Redaktor naczelny: ks. Daniel Łuka SSP Redaktor odpowiedzialny: s. M. Iwona Kopacz PDDM Rozważania: : ks. Eugeniusz Ploch i członkowie Duszpasterstwa Akademickiego „Resurrexit” z Opola, o. Daniel Stabryła OSB Teksty modlitwy wiernych: s. M. Michaela Zych PDDM, ks. Jacek Staniek SCHR Korekta: Ewa Stuła Opracowanie graficzne: br. Zbigniew Gawron SSP DTP: Tomasz Mstowski Projekt okładki: Edyta Woźniczko, Anna Kawecka
Adres redakcji: Od Słowa do Życia ul. Św. Pawła 13/15 • 42-221 Częstochowa tel. 34.372.34.22 • e-mail: redakcja@odslowadozycia.pl Zamówienia i prenumerata: e-mail: prenumerata@odslowadozycia.pl tel. 34.370.83.50 • 722.290.119 Wydawca: © Edycja Świętego Pawła ul. Św. Pawła 13/15 • 42-221 Częstochowa Księgarnia internetowa: www.edycja.pl
Za zezwoleniem władzy duchownej
Dystrybucja: Centrum Logistyczne Edycji Świętego Pawła ul. Hutnicza 46 • 42-263 Wrzosowa k. Częstochowy tel. 34.366.15.50 • fax 34.370.83.74 e-mail: dystrybucja@edycja.com.pl
© Teksty z Lekcjonarza i Mszału za zgodą Konferencji Episkopatu Polski i Wydawnictwa Pallottinum
Księgarnia internetowa: www.edycja.pl
Druk: TZG Zapolex Sp. z o.o. – Toruń
miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 2
08.10.2014 10:36
3
OD SŁOWA DO ŻYCIA
OD SŁOWA DO ŻYCIA… Tytuł Od Słowa do Życia wskazuje drogę, którą mamy do pokonania. Słowo, które słyszymy w liturgii – nie tylko w czytaniach, ale również to, które w naszym imieniu jest wypowiadane przez kapłana w formie modlitw – ma stawać się naszym życiem, ma je przemieniać i kształtować. Dlatego też proponujemy, aby spotkanie ze Słowem odbywało się na trzech płaszczyznach: ➢ umysłu – który poprzez uważne czytanie i słuchanie Słowa otwiera się na zawartą w nim prawdę; ➢ woli – która jest wzmacniana przez rozważanie Słowa przy pomocy zamieszczonego na wstępie ogólnego wprowadzenia do całej liturgii i rozważania po każdym czytaniu, dzięki czemu zostajemy ugruntowani w pragnieniu podążania za Jezusem, który jest drogą i wskazuje nam swoim życiem właściwy kierunek; ➢ serca – które poruszone Słowem będzie się rozpalało miłością do Jezusa Mistrza oraz do braci i sióstr. A miłość ta wyrazi się przez podjęcie konkretnego działania w życiu. Pomocą w rozpoznaniu, jakie to ma być działanie, mogą być zarówno pytania, które można znaleźć na końcu każdego dnia, jak również nasze własne poruszenia serca. W każdym numerze, nasi czytelnicy znajdą teksty prefacji i modlitw eucharystycznych, które stanowią integralną część liturgii Mszy św. Warto poświęcić trochę czasu na rozważanie również tych tekstów, które z czasem będziemy chcieli opatrzyć stosownymi miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 3
08.10.2014 10:36
OD SŁOWA DO ŻYCIA
4
komentarzami, aby pomóc w lepszym ich rozumieniu, by i one stawały się inspiracją do modlitwy płynącej z serca. Natomiast w Dodatku, na końcu numeru, zostały umieszczone propozycje modlitwy wiernych. Pragniemy życzyć, aby nasz miesięcznik stał się pomocą również dla tych, którzy nie mogą uczestniczyć w codziennej liturgii, a chcą się nią ubogacić, zrozumieć ją i pogłębić jej znaczenie w swojej codziennej modlitwie. Mamy nadzieję, że dzięki podręcznemu formatowi miesięcznik będzie można zabrać ze sobą wszędzie i skorzystać z niego w różnych sytuacjach dnia codziennego: podczas dojazdów do pracy, do szkoły, na uczelnię, a przede wszystkim podczas codziennych spotkań z Panem. Zachęcamy czytelników, aby dzielili się opiniami na temat naszego czasopisma. Wszelkie uwagi, propozycje i sugestie prosimy przesyłać na adres: Redakcja „Od Słowa do Życia” Edycja Świętego Pawła ul. Św. Pawła 13/15 42-221 Częstochowa e-mail: redakcja@odslowadozycia.pl
miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 4
08.10.2014 10:36
5
LUTY
ROK LITURGICZNY Luty… Obecny etap okresu w ciągu roku rozpoczęliśmy w połowie stycznia Niedzielą Chrztu Pańskiego i zakończymy go w połowie tego miesiąca, gdyż 18 lutego przypada w tym roku Środa Popielcowa. Luty zatem przynosi nam zarówno celebracje związane z tzw. zwykłym czasem w ciągu roku, jak i te, które będą nas powoli wprowadzać w przygotowanie do świętowania Wielkanocy. Warto zwrócić uwagę na święto Ofiarowania Pańskiego, które przypada 2 lutego i dzięki temu niejako powracamy do okresu Narodzenia Pańskiego. Święto to bowiem od starożytności chrześcijańskiej jest obchodzone czterdzieści dni po Bożym Narodzeniu. Zwraca ono naszą uwagę na Chrystusa, który jest światłem świata, światłem na oświecenie pogan i chwałą ludu swego Izraela – jak określa Go starzec Symeon. Święto obchodzone w okresie, gdy na naszej północnej półkuli wciąż panują ciemności, a dni nadal są krótkie, ma nam niejako w naturalny sposób wskazać na Chrystusa, który jest naszym prawdziwym światłem i prowadzi nas do Ojca. On też w Ewangeliach, które będziemy czytać do połowy lutego, będzie nam przypominał, kto jest Panem tego świata, i ukazywał, jak mamy dążyć do pełnego zjednoczenia z Nim. W sobotę 14 lutego będziemy obchodzili święto Świętych Cyryla i Metodego, patronów Europy. Ci dwaj misjonarze Słowian już w IX w. wprowadzali do liturgii języki narodowe, pomimo oporów wyrażanych przez wielu im współczesnych. miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 5
08.10.2014 10:36
ROK Liturgiczny
6
Pod koniec lutego rozpoczniemy okres przygotowania paschalnego, który nosi nazwę Wielkiego Postu. Zauważmy, że wyrażenie „Wielki Post” nie oddaje już dzisiaj charakteru tego czasu, który ma być przede wszystkim czasem przygotowania do Świąt Paschalnych: Męki, Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa, kierując naszą uwagę umysłu, woli i serca na dwa wymiary tego czasu: chrzcielny – dzięki tekstom liturgicznym mamy bardziej świadomie przypominać sobie i przeżywać chrzest, który jest włączeniem w misterium paschalne Chrystusa, oraz pokutny – o czym będziemy słyszeć już na początku tego okresu. Liturgia przypomni nam trzy postawy tradycyjnie związane z tym czasem, takie jak: post – jako uznanie własnej zależności od Boga, a jednoczenie uczenie się dystansu do samego siebie i naszych nie zawsze realnych potrzeb; jałmużna – jako wyraz naszej postawy wobec drugiego człowieka, i wreszcie modlitwa – będąca wyrazem naszej relacji do Boga. Niech ten miesiąc, w którym spotyka się liturgiczny okres w ciągu roku z okresem Wielkiego Postu stanie się dla nas okazją do coraz pełniejszego przeżywania całego misterium Chrystusa, który przyszedł nas zbawić nie tylko poprzez swoją Mękę, Śmierć i Zmartwychwstanie, lecz także przez podjęcie zwykłych prac życia codziennego, zwłaszcza podczas trzydziestu lat spędzonych w Nazarecie; one również mają wielkie znaczenie dla naszego odkupienia, a zarazem nadają sens wysiłkom podejmowanym przez nas każdego dnia.
miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 6
08.10.2014 10:36
7
Obrzędy wstępne
KATECHEZA LITURGICZNA Obrzędy wstępne: pozdrowienie ołtarza i zgromadzonej wspólnoty Kolejnym elementem obrzędów rozpoczynających celebrację, obok gromadzenia się, jest pozdrowienie ołtarza i zgromadzonego ludu: Po przyjściu do prezbiterium kapłan, diakon i usługujący oddają cześć ołtarzowi przez głęboki ukłon. Kapłan podchodzi do ołtarza i całuje go na znak czci (OWMR 49. 123). Przez znak, jakim jest pozdrowienie ołtarza i jego ucałowanie, kapłan okazuje, że gospodarzem rozpoczynającej się uczty jest sam Jezus. To Jego ofiarę symbolizuje ołtarz, który jest zarazem znakiem Jego obecności pośród swojego ludu (por. Obrzędy poświęcenia kościoła i ołtarza, nr 16a). To Chrystus jest prawdziwym ołtarzem, ofiarą i kapłanem. Do Niego zatem jest zwrócone to pierwsze pozdrowienie na początku celebracji. Dopiero potem kapłan przewodniczący liturgii zwraca się z pozdrowieniem do zgromadzonego ludu. Wypowiadając formułę: Pan z wami, lub też inną, która ją zastępuje, oznajmia zgromadzonej wspólnocie obecność Pana. Poprzez to pozdrowienie i odpowiedź ludu ujawnia się misterium zgromadzonego Kościoła (OWMR 50). Podczas pozdrowienia ludu kapłan rozkłada ręce, wyrażając w ten sposób pragnienie ogarnięcia każdego z obecnych. W ten sposób gest wyraża głębię zawartą w słowach. Ten, który zastępuje i uosabia Chrystusa, pragnie powiedzieć każdemu ze zgromadzonych, że Bóg jest miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 7
08.10.2014 10:36
Katecheza liturgiczna
8
przy nim obecny, że jest właśnie z nim. Jest to zarazem gest wyrażający wzajemną bliskość wszystkich zgromadzonych. Wszystkie formuły pozdrowienia, których może użyć kapłan przewodniczący liturgii, wyrażają zarówno obecność Boga wśród Jego ludu, jak również skuteczne Jego działanie. Stąd też gest rozłożonych rąk jest nie tyle przejawem chęci ogarnięcia każdego z zebranych, co raczej wyrazem powierzenia każdemu z obecnych Jezusa, naszego Pana i Mistrza. Kapłan czyniąc ten gest, przywodzi nam na pamięć Maryję, która nie tylko wskazuje na Jezusa, ale Go także daje modlącym się przez Jej wstawiennictwo. W pozdrowieniu kapłana to Chrystus pozdrawia swój lud, objawia swoją obecność pośród zgromadzonych i pragnie każdego zamknąć w swoich ramionach poprzez udzielanie mu pełni łaski. Spróbujmy o tym pamiętać na początku każdej mszy św., w której będziemy uczestniczyli.
Niech Jezus Boski Mistrz oświeci nasze umysły, abyśmy zrozumieli Prawdę, jaką chce nam przekazać; ożywi nasze serce, abyśmy całym życiem zapragnęli wypełnić to, co zrozumieliśmy, i wzmocni naszą wolę, abyśmy mogli to zrealizować na drodze kroczenia za Nim, aż On w nas będzie mógł w pełni się ukształtować.
miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 8
08.10.2014 10:36
9
1 lutego 2015
NIEDZIELA, 1 LUTEGO 2015 4 NIEDZIELA W CIĄGU ROKU
KOLEKTA
Codzienność nasycona gonitwą oraz troską o to, co tu i teraz, nie pomaga nam we właściwym rozumieniu i przeżywaniu małżeństwa, przyjaźni czy znajomości. A dzisiaj spotykamy żywego Jezusa, którego słowo konkretnie dotyka naszych pytań i decyzji. Zdaje się, że o wiele bardziej rzuca nam się w oczy to, co trudne, niż to, co piękne. Ale właśnie w tym, co trudne, Bóg chce nam pokazać swoje działanie, a przez to zachęca nas, abyśmy zechcieli spojrzeć głębiej i zrozumieć więcej. Taka postawa przybliża nas do prawdziwej wiary, która jest nie tylko kwestią naszego wysiłku, ale przede wszystkim łaską, którą umacnia Pokarm eucharystyczny, o czym usłyszymy w modlitwie po komunii. ANTYFONA NA WEJŚCIE
Ps 106 (105), 47
Ratuj nas, Panie, nasz Boże, * i zgromadź nas z krajów pogańskich, * abyśmy wielbili święte imię Twoje * i dumni byli z Twojej chwały. miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 9
Panie, nasz Boże, spraw, abyśmy chwalili Ciebie z całej duszy * i szczerze miłowali wszystkich ludzi. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. PIERWSZE CZYTANIE
Pwt 18, 15-20
Bóg obiecuje zesłać proroka
Czytanie z Księgi Powtórzonego Prawa
Mojżesz tak przemówił do ludu: «Pan Bóg twój wzbudzi ci proroka spośród braci twoich, podobnego do mnie. Jego będziesz słuchał. Właśnie o to prosiłeś Pana Boga swego na Horebie, w dniu zgromadzenia: „Niech więcej nie słucham głosu Pana Boga mojego i niech już nie widzę tego wielkiego ognia, abym nie umarł”». I odrzekł mi Pan: «Dobrze powiedzieli. Wzbudzę im proroka spośród ich braci, 08.10.2014 10:36
niedziela
takiego jak ty, i włożę w jego usta moje słowa, będzie im mówił wszystko, co rozkażę. Jeśli ktoś nie będzie chciał słuchać moich słów wypowiedzianych w moim imieniu, Ja od niego zażądam zdania sprawy. Lecz jeśli który prorok odważy się mówić w moim imieniu to, czego mu nie rozkazałem, albo wystąpi w imieniu bogów obcych, taki prorok musi ponieść śmierć». Oto słowo Boże.
Gdzie kończy się zaufanie, a zaczyna niezdrowa poufałość, niezdolna do napomnienia? Spośród różnych inwestycji jedną z bardziej ryzykownych jest inwestycja w bliskość i przyjaźń. Nigdy do końca nie wiemy, czy ofiarowane dobro „zwróci się” i jak bardzo powierzone drugiemu sekrety wpłyną na kształt relacji. Wygląda na to, że Bóg jest bardzo odważny, wybierając proroka spośród braci. W wielu momentach potrzebujemy bliskości, ale czy na pewno chcemy, aby przyjaciel, czy krewny, stał się głosem Boga? Czy nie postępujemy według zasady: „Im mniej mnie znasz w sferze duchowej, tym bardziej mogę Ci zaufać”? Gdy ktoś bliski próbuje nam coś pokazać, albo miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 10
10
o nas walczy, to pojawia się wątpliwość, czy pochodzi to od Boga, czy może podszyte jest czysto ludzką troską, zakrawającą o nadgorliwość. Na szczęście Bóg w tym splocie różnorakich więzi pozwala rozumieć coraz więcej. PSALM RESPONSORYJNY Ps 95 Refren: Słysząc głos Pana, serc nie zatwardzajcie.
Przyjdźcie, radośnie śpiewajmy Panu, * wznośmy okrzyki ku chwale Opoki naszego zbawienia. Stańmy przed obliczem Jego z uwielbieniem, * z weselem śpiewajmy Mu pieśni. Ref. Przyjdźcie, uwielbiajmy Go, padając na twarze, * klęknijmy przed Panem, który nas stworzył. Albowiem On jest naszym Bogiem, * a my ludem Jego pastwiska i owcami w Jego ręku. Ref. Obyście dzisiaj usłyszeli głos Jego: † «Niech nie twardnieją wasze serca jak w Meriba, * 08.10.2014 10:36
11
jak na pustyni w dniu Massa, gdzie Mnie kusili wasi ojcowie, * doświadczali Mnie, choć widzieli moje dzieła». DRUGIE CZYTANIE
1 lutego 2015
Mówię to dla waszego pożytku, nie zaś, by zastawiać na was pułapkę; ale po to, byście godnie i z upodobaniem trwali przy Panu. Ref. 1 Kor 7, 32-35
Małżeństwo i celibat
Czytanie z Pierwszego Listu Świętego Pawła Apostoła do Koryntian
Bracia: Chciałbym, żebyście byli wolni od utrapień. Człowiek bezżenny troszczy się o sprawy Pana, o to, jak by się przypodobać Panu. Ten zaś, kto wstąpił w związek małżeński, zabiega o sprawy świata, o to, jak by się przypodobać żonie. I doznaje rozterki. Podobnie i kobieta: niezamężna i dziewica troszczy się o sprawy Pana, o to, by była święta i ciałem, i duchem. Ta zaś, która wyszła za mąż, zabiega o sprawy świata, o to, jak by się przypodobać mężowi. miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 11
Oto słowo Boże.
Jezus nie marudzi, nie dogaduje, nie upomina, nie ma cichych dni – jest najlepszym towarzyszem życia. Może się wydawać, że księża, bracia i siostry zakonne są w wyjątkowo korzystnej sytuacji. Oblubieniec, z którym się związali, nie ma ani cienia słabości, skazy. Chciałoby się powiedzieć: „Cud, miód i orzeszki”. Tymczasem w małżeństwie, jak podpowiada św. Paweł, są rozterki i ciągłe dążenie, aby przypodobać się drugiej połówce. Ale i w małżeństwie zbawienie jest możliwe! Także zmagając się z własnym grzechem i słabością współmałżonka, można trwać przy Panu. To trwanie, zgodnie z sugestią apostoła, może się dokonywać z upodobaniem. ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ Alleluja, Alleluja, Alleluja.
Mt 4, 16
Lud, który siedział w ciemności, ujrzał światło wielkie, i mieszkańcom cienistej krainy śmierci wzeszło światło. Alleluja. 08.10.2014 10:36
niedziela EWANGELIA
Jezus naucza jako mający władzę
12 Mk 1, 21-28
Słowa Ewangelii według Świętego Marka
W mieście Kafarnaum Jezus w szabat wszedł do synagogi i nauczał. Zdumiewali się Jego nauką; uczył ich bowiem jak ten, który ma władzę, a nie jak uczeni w Piśmie. Był właśnie w synagodze człowiek opętany przez ducha nieczystego. Zaczął on wołać: «Czego chcesz od nas, Jezusie Nazarejczyku? Przyszedłeś nas zgubić. Wiem, kto jesteś: Święty Boży». Lecz Jezus rozkazał mu surowo: «Milcz i wyjdź z niego». Wtedy duch nieczysty zaczął go targać i z głośnym krzykiem wyszedł z niego. A wszyscy się zdumieli, tak że jeden drugiego pytał: «Co to jest? Nowa jakaś nauka z mocą. Nawet duchom nieczystym rozkazuje i są mu posłuszne». I wnet rozeszła się wieść o Nim wszędzie po całej okolicznej krainie galilejskiej. Oto słowo Pańskie.
miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 12
„Zrób to”, a „tamtego nie rób” – oto jak można łatwo zredukować chrześcijaństwo. Tymczasem chodzi o to, JAK żyjemy, bo przecież wiara bez uczynków jest martwa. Najgorzej, jeśli zostają nam tylko uczynki, moralizm, a po wierze – puste krzesło. Dlaczego Jezus tak bardzo różni się od uczonych w Piśmie? Bo jest Synem Bożym? Tak, ale nie tylko. Bo w odróżnieniu od nich nie miał grzechu? Tak, ale nie tylko. Św. Marek pisze: uczył jak ten, który ma władzę. Zdumieni słuchacze mówili: Nowa jakaś nauka z mocą. Czwarte przykazanie kościelne, samo w sobie, nie ma mocy, podobnie i wymagania, które stawiamy dzieciom przed I Komunią Świętą. Chrystus ma moc, a wszelkie przykazania są dla tych, którzy przyjmując Chrystusa, chcą żyć tak, aby gdzieś po drodze tej mocy i łaski nie zgubić. Jeśli zgubimy tę optykę, to wiarę zamienimy w etykę. MODLITWA WIERNYCH
Bóg Ojciec posłał do nas swojego umiłowanego Syna, Jezusa Chrystusa, aby pokonał szatana i uwolnił nas spod jego władzy. Obdarzeni wolnością dzieci Bożych 08.10.2014 10:36
13
pełni wdzięczności przedstawiajmy Mu nasze prośby: 1. Módlmy się za Kościół święty, aby był w świecie znakiem prawdziwej miłości i jedności. 2. Módlmy się za wszystkich księży egzorcystów, aby prowadzeni przez Ducha Świętego uniknęli wszystkich podstępów diabła i zwyciężali go, uwalniając osoby opętane. 3. Módlmy się za wszystkich rządzących państwami, aby byli świadomi ciążącej na nich odpowiedzialności za losy świata i zabiegali o to, co służy pokojowi. 4. Módlmy się za ludzi cierpiących głód, aby Duch Święty pobudził serca chrześcijan do solidarności i troski o nich. 5. Módlmy się za zmarłych, aby dobry Bóg darował im kary i wprowadził do swojego królestwa. miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 13
1 lutego 2015
6. Módlmy się za nas samych, uczestniczących w Ofierze Chrystusa, aby całe nasze życie było życiem wiary w Syna Bożego, który umiłował nas i samego siebie za nas wydał. Boże Ojcze, Ty odpowiadasz na wszystkie nasze prośby, udzielając nam Ducha Świętego. Dziękujemy Ci za ten dar. Niech Twój Duch nas prowadzi i przychodzi z pomocą w naszej słabości, aby nic nas nie zdołało odłączyć od Ciebie. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. MODLITWA NAD DARAMI
Wszechmogący Boże, przyjmij łaskawie dary, które na znak naszego oddania składamy na Twoim ołtarzu, * i przemień je w Sakrament naszego zbawienia. Przez Chrystusa, Pana naszego. 1.-8. prefacja na niedziele zwykłe, nr 28-35.
08.10.2014 10:36
niedziela ANTYFONA NA KOMUNIĘ
14 Ps 31(30), 17-18
Niech Twoje oblicze zajaśnieje nad Twym sługą, * wybaw mnie w swoim miłosierdziu. * Panie, skoro Cię wzywam, niech nie doznam zawodu. Albo
Mt 5, 3. 5
Błogosławieni ubodzy w duchu, * albowiem do nich należy królestwo niebieskie. * Błogosławieni cisi, albowiem oni na własność posiądą ziemię.
POMYŚL:
Jak przyjmuję słowa krytyki lub napomnienia od najbliższych? Na ile świadomość mojego powołania budzi we mnie wdzięczność, a na ile mnie obciąża? W jakim konkretnym wydarzeniu mojego życia doświadczyłem mocy Chrystusa?
MODLITWA PO KOMUNII
Posileni Sakramentem naszego odkupienia, prosimy Cię, Boże, † aby Pokarm, który daje życie wieczne, * umocnił nas w prawdziwej wierze. Przez Chrystusa, Pana naszego.
miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 14
08.10.2014 10:36
83
16 lutego 2015
PONIEDZIAŁEK, 16 LUTEGO 2015 Psalmista wzywa nas dziś, aby Bogu składać dziękczynną ofiarę. Postawa dziękczynienia chroni nas przed zazdrością (tak jak to było w przypadku Kaina). Pomimo trudów i cierpień, które przynosi życie, pozwala nam zachować wewnętrzny pokój i nadzieję, którą pokładamy w Bogu. Wreszcie pozwala inaczej spojrzeć na swoje życie, w którym czasem – pomimo wielu niepowodzeń i porażek – widzimy, jak po krętych drogach prowadzi nas Boża Opatrzność. Dzisiejsza lektura słowa Bożego zaprasza nas, aby w każdej sytuacji naszego życia wzbudzać w sobie postawę dziękczynienia to znaczy dziękować Bogu za wszystko. ANTYFONA NA WEJŚCIE
Ps 31 (30), 3-4
Boże, bądź dla mnie skałą schronienia, * warownią, która ocala. * Ty bowiem jesteś moją skałą i twierdzą, * kieruj mną i prowadź przez wzgląd na swoje imię. KOLEKTA
Boże, Ty chcesz przebywać w sercach prawych i szczerych, † daj, abyśmy z pomocą miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 83
Twojej łaski * stali się godnym mieszkaniem dla Ciebie. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. PIERWSZE CZYTANIE Kain zabija Abla
Rdz 4, 1-15. 25
Czytanie z Księgi Rodzaju
Adam zbliżył się do swej żony Ewy. A ona poczęła i urodziła Kaina, i rzekła: «Urodziłam mężczyznę z pomocą Pana». A potem urodziła jeszcze Abla, jego brata. Abel był pasterzem trzód, a Kain uprawiał rolę. Gdy po jakimś czasie Kain składał dla Pana w ofierze płody roli, Abel składał również pierwociny ze swej trzody i z ich tłuszczu. Pan wejrzał na Abla i na jego ofiarę; na Kaina zaś i na jego ofiarę nie chciał patrzeć. Smuciło to Kaina bardzo i chodził z ponurą twarzą. Pan zapytał Kaina: «Dlaczego jesteś smutny i dlaczego twarz twoja jest ponura? Przecież 08.10.2014 10:36
poniedziałek
gdybyś postępował dobrze, miałbyś twarz pogodną; jeżeli zaś nie będziesz dobrze postępował, grzech waruje u wrót i łasi się do ciebie, a przecież ty masz nad nim panować». Rzekł Kain do Abla, brata swego: «Chodźmy na pole». A gdy byli na polu, Kain rzucił się na swego brata Abla, i zabił go. Wtedy Bóg zapytał Kaina: «Gdzie jest twój brat, Abel?». On odpowiedział: «Nie wiem. Czyż jestem stróżem brata mego?». Rzekł Bóg: «Cóżeś uczynił? Krew brata twego głośno woła ku Mnie z ziemi. Bądź więc teraz przeklęty na tej roli, która rozwarła swą paszczę, aby wchłonąć krew brata twego, przelaną przez ciebie. Gdy rolę tę będziesz uprawiał, nie da ci już ona więcej plonu. Tułaczem i zbiegiem będziesz na ziemi!». Kain rzekł do Pana: «Zbyt wielka jest kara moja, abym mógł ją znieść. Skoro mnie teraz wypędzasz z tej roli i mam się ukrywać miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 84
84
przed Tobą, i być tułaczem i zbiegiem na ziemi, każdy, kto mnie spotka, będzie mógł mnie zabić». Ale Pan mu powiedział: «O, nie! Ktokolwiek by zabił Kaina, siedmiokrotną pomstę poniesie!». Dał też Pan znamię Kainowi, aby go nie zabił, ktokolwiek go spotka. Adam raz jeszcze zbliżył się do swojej żony i ta urodziła mu syna, któremu dała imię Set, «gdyż – jak mówiła – dał mi Bóg potomka innego w zamian za Abla, którego zabił Kain». Oto słowo Boże.
U źródeł pierwszej zbrodni stoi zazdrość. Zazdrość jako uczucie nie podlega ocenie, może być moralnie neutralne. Co zatem czynić, by nie stała się ona motorem naszych działań? Trzeba, aby to, co w nas chore, słabe przekuć na dobre, wykorzystać drzemiący weń potencjał. Poza tym człowiek – także przy pomocy swego rozumu – ma panować nad grzechem. Tymczasem u Kaina – którego zdradza smutek i ponura twarz – dochodzi do sytuacji, w której już nie panuje nad złem i dopuszcza się 08.10.2014 10:36
85
16 lutego 2015
bratobójstwa. Warto przyjrzeć się swemu sercu, swojej duszy – nieuporządkowanym przywiązaniom, urazom, które w sobie nosimy, lub emocjom, z którymi nie dajemy sobie rady. Może to dobry czas, aby powiedzieć „dość” lub skierować je na dobre tory.
Czy myślisz, że jestem do ciebie podobny?». * Skarcę ciebie i postawię ci to przed oczy». Ref.
PSALM RESPONSORYJNY
Żywe jest słowo Boże i skutecznie, zdolne osądzić pragnienia i myśli serca.
Ps 50
Refren: Składajcie Bogu dziękczynną ofiarę.
Przemówił Pan, Bóg nad bogami, * i wezwał ziemię od wschodu do zachodu słońca. «Nie oskarżam cię za twe ofiary, * bo twe całopalenia zawsze są przede Mną. Ref. Czemu wymieniasz moje przykazania * i na ustach masz moje przymierze? Ty, co nienawidzisz karności, * a słowa moje odrzuciłeś za siebie? Ref. Zasiadłszy przemawiasz przeciw bratu, * znieważasz syna swojej matki. Ty tak postępujesz, a Ja mam milczeć? † miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 85
ŚPIEW PRZED EWANGELIĄ Alleluja, Alleluja, Alleluja.
Por. Hbr 4, 12
Alleluja.
EWANGELIA
Mk 8, 11-13
Jezus nie chce dać znaku
Słowa Ewangelii według Świętego Marka
Faryzeusze zaczęli rozprawiać z Jezusem, a chcąc wystawić Go na próbę, domagali się od Niego znaku. On zaś westchnął głęboko w duszy i rzekł: «Czemu to plemię domaga się znaku? Zaprawdę powiadam wam: żaden znak nie będzie dany temu plemieniu». I zostawiwszy ich, wsiadł z powrotem do łodzi i odpłynął na drugą stronę. Oto słowo Pańskie.
08.10.2014 10:36
poniedziałek
Nieraz domagamy się od Pana Boga jakiegoś znaku, małego cudu. Łudzimy się, że ożywiłoby to naszą wiarę. Tymczasem zamykamy się na codzienność, która jest brzemienna w różne Boże znaki i cuda. „Istnieje łaska codzienności i codzienność łaski” – mówił jeden z wybitnych teologów XX w. Karl Rahner. Domagamy się znaków, bo nasza wiara jest słaba, brak nam wytrwałości i zaangażowania, a nasze duchowe zmysły przykrył kurz. Od czego zacząć? Słowo Boże, którego dziś słuchamy – jak śpiewamy w aklamacji przed Ewangelią – jest żywe i skuteczne. Otóż to Słowo, które czyta nam sam Bóg, oraz modlitwa nim są w stanie przemienić nasze życie, uczynić je pełnym Bożej łaski. Propozycja Modlitwy wiernych znajduje się w Dodatku, na str. 145.
MODLITWA NAD DARAMI
Miłosierny Boże, niech ta Ofiara oczyści nas i odnowi, * i wyjedna wieczną nagrodę pełniącym Twoją wolę. Przez Chrystusa, Pana naszego.
86 ANTYFONA NA KOMUNIĘ
Ps 78 (77), 29-30
Jedli i nasycili się w pełni, * Pan głód ich zaspokoił, * nie zawiódł ich pragnienia. Albo
J 3, 16
Tak Bóg umiłował świat, * że dał swojego Jednorodzonego Syna, * aby każdy kto w Niego wierzy, nie zginął, * ale miał życie wieczne. MODLITWA PO KOMUNII
Posileni na Uczcie eucharystycznej, prosimy Cię, Boże, † spraw, abyśmy zawsze pragnęli tego Chleba, * który daje prawdziwe życie. Przez Chrystusa, Pana naszego. POMYŚL:
Jakie uczucia żywię względem osób, z którymi żyję na co dzień? Czego i dlaczego zazdroszczę swoim bliźnim? Jak wyraża się moja postawa dziękczynienia?
1.-6. prefacja zwykła, nr 36-41.
miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 86
08.10.2014 10:36
I
6.OBRZĘDY TYDZIEŃ W MSZY CIĄGU ŚWIĘTEJ ROKU NOTATKI
OBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ OBRZĘDY WSTĘPNE K. W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. W. Amen. K. Pan z wami. W. I z duchem twoim.
AKT POKUTY K. Uznajmy przed Bogiem, że jesteśmy
grzeszni, abyśmy mogli z czystym sercem złożyć Najświętszą Ofiarę. Spowiadam się Bogu wszechmogącemu * i wam, bracia i siostry, * że bardzo zgrzeszyłem * myślą, mową, uczynkiem i zaniedbaniem: moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina. Przeto błagam Najświętszą Maryję, zawsze Dziewicę, * wszystkich Aniołów i Świętych * i was, bracia i siostry, * o modlitwę za mnie * do Pana Boga naszego. miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 1
Albo:
Przeprośmy Boga za nasze grzechy, abyśmy mogli godnie przyjąć słowo Boże i złożyć Najświętszą Ofiarę. K. Zmiłuj się nad nami, Panie. W. Bo zgrzeszyliśmy przeciw Tobie. K. Okaż nam, Panie, miłosierdzie swoje. W. I daj nam swoje zbawienie. Albo: K. Panie Jezu, który przyszedłeś na świat,
aby pojednać nas z Bogiem Ojcem, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Chryste, który przyjąłeś na siebie nasze grzechy, abyśmy się stali uczestnikami świętości Bożej, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Panie, Synu Boży, który żyjesz z Ojcem w jedności Ducha Świętego, aby się wstawiać za swoim ludem, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. 08.10.2014 10:36
OBRZĘDY MSZY ŚWIĘTEJ Albo: K. Panie, Synu Boży, który kuszony po-
zostałeś wierny słowu Ojca, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Chryste, Synu Człowieczy, który znasz nasze słabości, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Panie, Synu Dawida, który nie przyszedłeś wzywać do nawrócenia sprawiedliwych, lecz grzeszników , zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. Albo: K. Panie, który przyszedłeś na ten świat,
aby nas upodobnić do siebie, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Chryste, który stałeś się człowiekiem, abyśmy mogli mieć udział w Twojej Boskiej naturze, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 2
II K. Panie, który przez swoje Wcielenie
ukazałeś nam drogę do Ojca, abyśmy mogli dojść do naszej niebieskiej ojczyzny, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. Albo: K. Panie, Ty jesteś odwiecznym Słowem
Ojca, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Chryste, Ty jesteś Światłością oświecającą każdego człowieka, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Panie, Ty jesteś naszym Życiem i Zmartwychwstaniem, zmiłuj się nad nami. W. Zmiłuj się nad nami. K. Niech się zmiłuje nad nami Bóg wszechmogący * i odpuściwszy nam grzechy, * doprowadzi nas do życia wiecznego. W. Amen. K. Panie, zmiłuj się nad nami.
08.10.2014 10:36
III
6. TYDZIEŃLITURGIA W CIĄGUSŁOWA ROKU
W. Panie, zmiłuj się nad nami. K. Chryste, zmiłuj się nad nami. W. Chryste, zmiłuj się nad nami. K. Panie, zmiłuj się nad nami. W. Panie, zmiłuj się nad nami.
Chryste. * Z Duchem Świętym w chwale Boga Ojca. * Amen.
Jeżeli jest to przewidziane, śpiewa się lub odmawia hymn Chwała na wysokości Bogu.
Pierwsze czytanie – psalm – drugie czytanie (jeśli jest przewidziane) – Ewangelia – homilia Wyznanie wiary:
Chwała na wysokości Bogu, * a na ziemi pokój ludziom dobrej woli. * Chwalimy Cię. * Błogosławimy Cię. * Wielbimy Cię. * Wysławiamy Cię. * Dzięki Ci składamy, * bo wielka jest chwała Twoja. * Panie Boże, Królu nieba, * Boże Ojcze wszechmogący. * Panie, Synu Jednorodzony, * Jezu Chryste. * Panie Boże, Baranku Boży, Synu Ojca. * Który gładzisz grzechy świata, * zmiłuj się nad nami. * Który gładzisz grzechy świata, * przyjm błaganie nasze. * Który siedzisz po prawicy Ojca, * zmiłuj się nad nami. * Albowiem tylko Tyś jest święty. * Tylko Tyś jest Panem. * Tylko Tyś Najwyższy, Jezu miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 3
KOLEKTA
LITURGIA SŁOWA
Wierzę w jednego Boga, * Ojca wszechmogącego, * Stworzyciela nieba i ziemi, * wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych. * I w jednego Pana Jezusa Chrystusa, * Syna Bożego Jednorodzonego, * który z Ojca jest zrodzony * przed wszystkimi wiekami. * Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, * Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego. * Zrodzony, a nie stworzony, * współistotny Ojcu, * a przez Niego wszystko się stało. * On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z nieba.
08.10.2014 10:36
143
DODATEK – MODLITWA WIERNYCH 4. TYDZIEŃ W CIĄGU ROKU Bóg Ojciec posłał do nas swojego umiłowanego Syna, Jezusa Chrystusa, aby pokonał szatana i uwolnił nas spod jego władzy. Obdarzeni wolnością dzieci Bożych pełni wdzięczności przedstawiajmy Mu nasze prośby: 1. Módlmy się za Kościół święty, aby był w świecie znakiem prawdziwej miłości i jedności. 2. Módlmy się za księży egzorcystów, aby prowadzeni przez Ducha Świętego unikali wszelkich podstępów diabła i zwyciężali go, uwalniając osoby opętane. 3. Módlmy się za wszystkich rządzących państwami, aby byli świadomi ciążącej na nich odpowiedzialności miesiecznik liturgiczny_nr2_2015.indd 143
4. 4. TYDZIEŃ WWCIĄGU TYDZIEŃ CIĄGUROKU ROKU
za losy świata i zabiegali o to, co służy pokojowi. 4. Módlmy się za ludzi cierpiących głód, aby Duch Święty pobudził serca chrześcijan do solidarności i troski o nich. 5. Módlmy się za zmarłych, aby dobry Bóg darował im kary i wprowadził do swojego królestwa. 6. Módlmy się za nas samych, uczestniczących w Ofierze Chrystusa, aby całe nasze życie było życiem wiary w Syna Bożego, który umiłował nas i samego siebie za nas wydał. Boże Ojcze, Ty odpowiadasz na wszystkie nasze prośby, udzielając nam Ducha Świętego. Dziękujemy Ci za ten dar. Niech Twój Duch nas prowadzi i przychodzi z pomocą w naszej słabości, aby nic nas nie zdołało odłączyć od Ciebie. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen. 08.10.2014 10:37