Z8 VRIJ REIZEN
DE TELEGRAAF ZATERDAG 10 OKTOBER 2020
Eindhoven blijft in DESIGNSTAD Eindhoven de gekste? Er is in ieder geval maar weinig te gek, als we de ondernemers in de Brabantse stad mogen geloven. door Sigrid Stamkot
E
indhoven Eindhovenaren Hier zitten we Staan we Hier houden we even halt Hierbinnen Verzinnen wij Morgen Dit gedicht prijkt op de gevel van een oud fabriekspand van Philips op Strijp S, het voormalig werkdomein van de zo belangrijke werkgever en eigenlijk bestaansrechtgever van Eindhoven. Het is niet het enige gedicht van voormalig stadsdichter Merel Morre: door de hele stad zijn ze op muren te vinden, evenals de nodige street art-werken. Het is weliswaar geschreven met het oog op de corona-tijd, maar tegelijkertijd wel een goed en omschrijvend voorbeeld van hoe de Brabantse stad in elkaar steekt: oud en nieuw door elkaar, met op oude gebouwen nieuwe kunst en altijd bezig met het verzinnen van morgen. Op Strijp S komt die mentaliteit helemaal tot z’n recht. Jaren geleden klokten hier duizenden Philips-werknemers in. Alleen zij mochten door de poort van de inmiddels gesloopte muur om hun brood te verdienen in de door Gerard Philips zelfgeschapen en complete wereld.
GEWOON DOÉN Anno 2020 is het een broedplek van creatievelingen. Lofts – er zijn er nog veel meer in aanbouw – kijken uit over een terrein waar jonge designers kunst maken of waar het letterlijk op straat is te vinden. Een graffitiwerk op de grond, een gedicht op de muur, street art in een van de oude fabriekshallen… En dat gemixt met hippe koffietenten (check: CoffeeLab), een foodmarket (check: Het Veem) en meer ondernemers die de geest van de
stad hebben omarmd: gewoon uitproberen en doén. Dus is de oude machinekamer nu een immens en toch sfeervol restaurant, Radio Royaal, met in de voorhal ervan de Pastry Club met kunstige gebakjes. En vinden we op een hoek een ijsprofessor die onder de naam Intelligentia zijn nieuwste smaken in een Alice in Wonderland-achtige winkel aanbiedt, terwijl even verderop MU Artspace zit. Een ’onderzoekend presentatieplatform in een rijk internationaal netwerk van creatieve makers die met elkaar de liminale ruimte definiëren tussen wat kunst is en wat kunst kan zijn’. Moeilijke taal om eigenlijk te zeggen dat in deze ruimte van alles valt te beleven,
Fifth NRE op het oude gasfabriekterrein is een hotspot voor jazz- en soulmuziek. FOTO NICK BOOKELAAR
’Hier worden dingen niet bedacht, ze ontstaan’
met wisselende expo’s van opkomende kunstenaars die vaak een belangrijk thema aansnijden.
VERRASSEND Het moet gezegd: we vallen hier in dit gedeelte van ’Eindje’, zoals inwoners hun stad liefkozend noemen, van de ene verrassing in de andere. Er wordt hier namelijk van alles bedacht, zonder dat het te bedacht voelt. Het arbeidersverleden is voelbaar maar ook zichtbaar: met oude buizen en rails die naar het verleden wijzen. Uiteraard is het een en ander met de sloopkogel te lijf gegaan. Maar de arbeiderswoninkjes zoals in het ’Drents dorp’ (waar de Drentse Philipswerknemers woonden) of tegenover het Philips Stadion, rails van productvervoerders of stalen karkassen van wat dan ook: er staat nog genoeg overeind. Natuurlijk was het – vanwege corona even niet zo – bruisende uitgaansgebied Stratumseind al bekend, evenals het winkelgedeelte zoals elke stad hem heeft. Maar de nieuwsgierige ondernemersdrift van hier maakt dat er naast die voor de hand liggende dingen van alles te vinden valt. En wordt dus het nieuwe van morgen verzonnen, om stadsdichter Merel Morre te citeren. In Enversed, naar eigen zeggen het grootste virtual reality center van Europa, wordt bijvoorbeeld de nieuwste treincoupé van de
NS getest en aangepast als door de virtual realitybeleving iets niet naar behoren blijkt te zijn. Ook beleef je hier met een futuristische bril en koptelefoon op de nodige avonturen, van uitbreken uit een vr-escaperoom tot parachutespringen. Hoewel Strijp S nu pas meer en meer door de Eindhovenaren wordt ontdekt, zo laten we ons vertellen door stadskenner Erik van Gerwen, staan nieuwe terreinen alweer te dringen om de
Een gedicht van Merel Morre op een oud fabriekspand van Philips op Strijp S. FOTO SIGRID STAMKOT
nieuwe aanwas van ontwerpers en ondernemers te verwelkomen. Strijp T (want waarom ook een moeilijke nieuwe naam verzinnen?) ligt er pal naast en klaar om net zo te groeien als zijn voorganger Strijp S, waar sommigen alweer vandaan trekken omdat de huren stijgen. Op het nu nog niet al te toegankelijke terrein sectie C hebben zich naar eigen zeggen inmiddels 250 creatieven gevestigd, het Campinaterrein is met concepten als Phood Kitchen, Bottle Distillery en het Koelhuis ook in opkomst.
REIZEN VRIJ Z9
DE TELEGRAAF ZATERDAG 10 OKTOBER 2020
beweging
MIJN REIS che reis, die Die ene magis n altijd in ee dramavakanti ers delen ig de koffer: reiz gen. ri a hun erv n
In Eindhoven staan oud en nieuw door elkaar en is men altijd bezig met het verzinnen van morgen. FOTO BOBBY BORN
NL
achtervolgt. Intrigerend en ook instagramwaardig, en dus was het binnen no-time een razend succes bij jongeren, die er zelfs complete videoclips opnamen. „Eindhoven is een stad van design, technologie en licht, dat komt hier allemaal samen”, legt de bedenker uit. „We trekken de bezoeker mee in een andere wereld, waar van alles gebeurt. Kunst hoeft niet alleen een schilderij te zijn, we staan aan de vooravond van heel veel kunst vanuit nieuwe media. Dat daar behoefte aan is, blijkt wel aan de rij hier voor de deur.”
PIONIEREN
Een volgende voor op de lijst: het voormalig gasfabriekterrein. Ook hier die arbeiderssfeer, in voormalige fabriekspanden waar de nodige ontwerpers huizen. Een echte trekker is Fifth NRE. Een gedetailleerd ingerichte hotspot vooral gericht op jazz- en soulmuziek, maar met ruimte voor optredens van andere muzikanten en dichters, of een goede cocktail in de ook zo smaakvol ingerichte bar. En met eigen ontwikkelde en gebrouwen koffie, die inmiddels ook buiten de Brabantse grenzen te koop is.
den de elementen lucht, aarde, vuur en water centraal staan. Denk aan bijvoorbeeld een soort vuurbol van licht die je
Ook dit initiatief komt voort uit die typische ondernemersgeest die hier heerst: „We dachten: we beginnen gewoon en als er iets niet klopt, passen we het aan. Eindhoven staat ook voor pionieren. We moeten het wel zelf leuk vinden, anders beginnen we er niet aan. En het ontstaat meer dan dat het wordt bedacht.” Het erbij horende Dinner in Motion is ook zo’n voorbeeld: aan lange coronaproof tafels wordt een zesgangendiner met bijpassende wijnen voorgeschoteld, terwijl er op de muren en zelfs op de eettafel allerlei bewegend beeld wordt geprojecteerd. Duidelijk: de hele stad Eindhoven is in beweging. Met nieuwe concepten, restaurants in rauwe gebouwen, ontwikkelende gebieden en kunst in alle vormen. Dat Eindhoven de gekste is, kunnen we niet zeggen. Dat het te gek is des te meer.
Trees Korstanje (41) freelance pr-manager en mede-eigenaar Waterlandse Wijn
Mooiste herinnering Twee jaar geleden tijdens een vakantie in Suriname met mijn vriend Rens. Onze vakantie zat vol bijzondere momenten, maar een van mijn mooiste herinneringen was het bezoek aan het prachtige Bergendal Eco Resort. We verbleven hier in een soort van luxe boomhut midden in het tropisch regenwoud. Het 24/7 ervaren van de jungle, met al haar geluiden, vond ik zo bijzonder!
Dit was drama
Overal in stad vind je straatkunst van jonge creatievelingen.
LICHTKUNST Als we met de vr-experience dan toch op de futuristische tour zijn; het op de bovenste verdieping van het verder sfeerloze winkelcentrum Piazza gelegen Motion Imagination Experience neemt ook een aardig loopje met dat wat je ziet. Bedenker Bram van der Vorst werkte jarenlang met lichtprojecties voor evenementen en bedrijven. Dat hebben hij en zijn team nu in de 1200 vierkante meter bezoekersruimte vertaald: samen met drie lichtkunstenaars ontwierp hij een aantal installaties waar in licht, geluid en beel-
Doorgewinterde avonturier
FOTO SIGRID STAMKOT
Ik ging ooit tijdens het orkaanseizoen naar Sint-Maarten. Achtte de kans op heftig natuurgeweld tijdens mijn ene week als vrijwel nihil. Nou, op de tweede dag stond subtropische storm Otto op de stoep. Helaas bleek de hotelkamer niet bestand tegen al het hemelwater. Ik ben uiteindelijk geëvacueerd naar een ander hotel waar het plafond niet dreigde in te storten. Sindsdien neem ik alle reisadviezen heel serieus.
Kofferwissel
Ook zeker de moeite waard Geboren in Purmerend, maar afgestudeerd aan de Design Academy in Eindhoven is de stad sinds de jaren 90 thuis van de bekende ontwerper Piet Hein Eek. Op Strijp R vind je een werkplaats, een galerie, restaurant, winkel en een wall of fame met alle fysieke ontwerpen. Drink een cocktail in de skybar van Vane Restaurant. Vanaf het terras rondom kun je op een goede dag kilometers verg kijken, met Eindhoven aan je voeten. Down Town Gourmet Market is een Chelsea Market-achtig aandoende hal zijn meer dan twintig restaurants, van Belgische wafels tot sushi te vinden. Bestellen kan via een app. Natuurlijk het Philips Museum, voor als al dat nieuwerwetse even om een tegenhanger vraagt.
Ik heb een keer, na een lange vlucht, een haast identieke rode koffer van de bagageband op Schiphol meegenomen. Bij thuiskomst kwam ik er pas achter dat m’n sleuteltje niet paste. Gelukkig stond mijn koffer op Schiphol op me te wachten in het bagagedepot. Sindsdien maak ik mijn koffer
herkenbaar met stickers.
Gekste herinnering Toen ik in Bangkok mijn koffer opende zag ik ineens een kleine grijszwarte schorpioen op mijn slipper zitten. Ik schrok me te pletter. We hebben het beest in een waszak gedaan en met een Chinese gong gedood. Het gif kleurde de waszak zwart, als inkt uit een vulpen...
Altijd mee Mijn dagboek.
Favoriet adres Mijn vriend en ik zijn in augustus op staycation geweest in Zeeland. Hier hebben we waanzinnig gegeten bij Restaurant Morille in Koudekerke. De chef, Dennis Willems haalt zijn ingrediënten uit de omliggende bossen. Voor de zilte ingrediënten trekt hij zijn laarzen aan en gaat richting de Zeeuwse kust. Hij heeft veel respect voor de natuur en dit proef je terug in de gerechten.
Dat viel tegen De Half Moon Party in Thailand was tof, maar ik had er meer van verwacht.
Mooiste ontmoeting Op Bali zegende een vrolijke oude priester me met een waterritueel. Mijn vader is geboren op een eiland in Indonesië (Banka) en dit was voor mij de eerste keer dat ik die kant op ging. Ik voelde me op de een of andere manier gelijk verbonden met Bali. Wellicht omdat mijn grootmoeder Javaans is.
’Ik schrok me dood toen ik die schorpioen op m’n slipper zag zitten’