4 minute read
Nico Hendriks Gevelstenen van de Regent in Eindhoven brokkelen na 20 jaar af
De Regent op enige afstand, het veiligheidsnet is nauwelijks te zien. DE REGENT, EINDHOVEN
GEVELS
VOLGENS HENDRIKS
Iets dichterbij vallen vooral de bevestigingen op (met 1800 ankers) en enkele schades.
DE REGENT BUIGT HET MOEDE HOOFD WEGENS ONKUNDE
AAN HET PRINS CLAUSPLEIN IN EINDHOVEN STAAT AL TWINTIG JAAR DE REGENT, HET HOOGSTE GEBOUW VAN DE STAD, EEN WOONTOREN VAN 110 WONINGEN, ONTWORPEN DOOR VAN AKEN ARCHITECTUUR IN EINDHOVEN. AL SINDS EEN JAAR OF TWEE BROKKELT DE STENEN GEVEL AF, EEN BEETJE VROEG.
TEKST PROF. IR. NICO HENDRIKS FOTO’S LOCK IMAGES
Door de Philips fabriekscomplexen in het centrum van Eindhoven te saneren was het mogelijk om een nieuwe ontwikkeling te realiseren voor dit gebied, het Regentekwartier. Woontoren De Regent maakt onderdeel uit van dit gebied. Het ontwerp van Van Aken bestond uit een 96 meter hoge toren met 102 appartementen.
Het zijn er 110 geworden, opgeleverd in 1999. Het Regentekwartier vormt een ruimtelijke eenheid met de Witte Dame. De Regent staat als een verlengstuk van deze complexen op een markante plaats in de stad. De begane grond, de eerste verdieping van de woontoren en de begane grond van de carrés aan de Willemstraat zijn ingevuld met commerciële ruimtes. Maar de bewoners zijn er niet meer zo erg blij mee.
Tijdens het onderzoek kwam het bouwkundig bureau erachter dat er “veel mis was met het metselwerk en de metselwerkondersteuning”.
Diverse verbrokkelde stenen en een ten behoeve van het onderzoek gemaakte opening in het metselwerk.
NETKOUS
Het totale plan heeft geleid tot nieuwe verbindingen in de stad en omvat tevens de ontwikkeling van een aantal stedelijke ruimtes. De Regent staat op het Clausplein, dat een relatie legt tussen het Lichtplein bij de Witte Dame en het stadscentrum. Tussen de carrévormige bouwblokken liggen groene binnenruimtes, met één als openbaar gebied naar het Wilhelminaplein. Voorwaar bij elkaar een indrukwekkend resultaat. Helaas is de huidige situatie niet bepaald indrukwekkend. Er hangt nu een netkous van 4300 m² om het gebouw die de mogelijk vallende stenen uit de gevel moet opvangen.
GEEN GARANTIE
De eerste prangende vraag is: wat is de oorzaak van het loslaten van de bakstenen in de nog zo jonge gevel? En ook: waarom zijn het geen hele stenen die naar beneden zijn gekomen, maar steenbrokken? Uit de publicaties (Cobouw, het Eindhovens Dagblad en NOS Nieuws) blijkt duidelijk dat de verschillende ‘onderzoekers’ het niet precies kunnen verklaren. De bewoners, verenigd in een VvE, hebben daarom een bouwkundig bureau ingeschakeld voor nader onderzoek, omdat de aannemer en onderaannemer niet bereid waren om aan tafel te gaan met de eigenaren over mogelijkheden voor herstel. Ze stellen zich doodleuk op het standpunt dat de verjaringstermijn van de garantie verlopen is en ze dus niet aansprakelijk zijn.
ERNSTIGE FOUTEN?
Tijdens het onderzoek kwam het bouwkundig bureau erachter dat er “veel mis was met het metselwerk en de metselwerkondersteuning”. De onderzoeker heeft negen posities opengelegd om te kijken wat er aan de hand was en warempel: “daarvan was
Nog meer afbrokkelende stenen en ankers.
er maar één goed”. Een “ernstige fout” was dat er stelblokjes achtergebleven waren en dat de geveldragers “verkeerd” waren bevestigd. Verdere uitleg van de onderzoeker ontbreekt, anders dan dat er veiligheidsnetten nodig waren om het metselwerk op te kunnen vangen. Maar dat is dan ook een prachtig staaltje van verankering dat de eigenaren bij elkaar al 1.000.000 euro heeft gekost.
RUGGENGRAAT
Zowel Cobouw als NOS Nieuws-Binnenland melden dat de bewoners de bouwer voor de rechter dagen. Een bevestiging daarvan heb ik nergens kunnen vinden. De bouwer zelf (BAM) heeft Cobouw laten weten dat “zij zeer doordrongen zijn van de consequenties voor de bewoners” en ook “een eventuele gang naar de rechter afwachten”. Dat zijn de gebruikelijke stellingnames. Heel opmerkelijk is dat in overleg met de VvE is besloten dat dezelfde soort bakstenen teruggezet moeten worden, in dezelfde kleuren. Dat getuigt van een stevige ruggengraat. Ik geloof zelfs dat ze gelijk hebben.
STRENGPERSSTENEN
De prangende vragen zijn nog steeds: wat is de oorzaak van het loslaten van de bakstenen en waarom zijn het geen hele stenen die naar beneden zijn gekomen, maar steenbrokken? Ik heb me verdiept in de mogelijkheden en kom tot de volgende conclusie. De stenen zijn ongetwijfeld strengpersstenen. Daar kunnen hele strakke bakstenen mee worden gemaakt, zelfs in vrijwel witte kleuren, zoals bij De Regent. Een groot nadeel van (witte) strengpersstenen in gevels is echter dat ze niet vorstbestendig zijn. Bij (strenge) vorst kunnen de stenen barsten, waardoor steenbrokken loslaten. Het impregneren van de stenen en isoleren van de spouw zullen helpen. n
