Cursus actualiseren en optimaliseren | 1
Cursus actualiseren en optimaliseren | 2
De lay-out van handboeken en magazines is tegenwoordig best strak. Vergelijk zelf handboeken van tien jaar geleden met handboeken anno 2015: ondanks dat de mogelijkheden met Photoshop en de keuze in lettertypes veel uitgebreider zijn geworden, is de lay-out opnieuw eenvoudiger. Minder versiersels, geen overdaad aan kaders en kleuren,… Makkelijker voor ons! :-) Kies twee, maximum drie verschillende lettertypes: één voor alle titels en één voor alle ‘gewone’ tekst (eventueel een derde wanneer dat een logisch doel dient in je cursus). Kies liever geen handschriftachtige lettertypes en geen ‘geronde’ lettertypes zoals Comic Sans MS, maar strakke, rechte, luchtige lettertypes. Voor titels zijn Rockwell en Impact leuke lettertypes, voor alle tekst onder de titels zijn Arial Unicode MS, Cambria, Georgia, Lucida Sans Unicode, Gill Sans MT en gewoon Calibri leuke en duidelijke
lettertypes. Maar je mag er gerust nog een eigen voorkeur op nahouden! TIP: Verander, als je op je eigen computer werkt, de standaard ‘Stijlen’ in MS Office Word naar jouw gekozen lettertypes. Dan kan je later, wanneer je een nieuw Worddocument opent, je gekozen lettertypes sneller overal toepassen. Wil je weten hoe dat moet? Je leest het vanaf p. 4. Voeg veel afbeeldingen in en spreid die uit over je lesmateriaal. Maar weinig leerlingen hebben iets aan een kleine afbeelding die onduidelijk is gekopieerd. Ga dus gericht op zoek naar grote foto’s – met veel pixels – die veel plaats in je lesblaadjes mogen innemen. Zorg voor minstens één zo’n grote foto per twee pagina’s, zodat er nooit twee pagina’s tekst zijn, want dat ziet er al snel saai en ontmoedigend uit voor leerlingen. TIP 1: Maak je je zorgen om de auteursrechten op een afbeelding die je op internet gevonden hebt? Dat hoeft niet. Voor onderwijsdoeleinden mag je elke afbeelding, zonder dat je de auteursrechten ervan bezit, gebruiken. Pas als je je lesmateriaal wil publiceren of doorverkopen, moet je de rechten betalen. TIP 2: Het heeft weinig zin om een afbeelding die van zichzelf niet groot is, groot uit te spreiden over je lesmateriaal. Zo wordt de foto immers onscherp, en dat oogt niet mooi. Als je een foto in je lesmateriaal groot wil uitspreiden, ga je dus beter op voorhand al op zoek naar een foto die groot is van zichzelf. Hoe je dat doet? Blader door naar p. 18. TIP 3: Als je een afbeelding invoegt, zorgt die er in eerste instantie voor dat al je tekst verschuift. Vervelend! Je kan er echter gemakkelijk voor zorgen dat alle tekst weer netjes op zijn oorspronkelijke plaats belandt. Hoe? Dat lees je vanaf p. 19!
Cursus actualiseren en optimaliseren | 3
Hoe breed de marges zijn, hoe de titels genummerd zijn, hoeveel witruimte de bladspiegel bevat,… is allemaal genormeerd door de BIN-normen van het GO!. Omdat het veel tijd en moeite kost om in elk nieuwe document dat je opent opnieuw je marges en lettertypes aan te passen, doe je er goed aan om – op je persoonlijke computer thuis – al de instellingen die voldoen aan de BINnormen op te slaan. Zo zal elk volgende document dat je in Word opent automatisch al de juiste BIN-instellingen hebben. Hoe je dat stap voor stap voor elkaar krijgt, lees je hieronder.
MARGES Volgens de BIN-normen moeten je boven-, onder- en buitenmarge steeds 2 cm breed zijn. De binnenmarge moet breder zijn, want daarin komen de perforatiegaatjes: bij voorkeur 3,3 cm. Klik op ‘Pagina-indeling’, in het keuzemenu bovenaan. Klik daaronder op ‘Marges’ en daaronder op ‘Aangepaste marges…’ (helemaal onderaan in het lijstje).
Cursus actualiseren en optimaliseren | 4
Je krijgt het volgende venster te zien:
Verander de waarden naast ‘Boven’, ‘Onder’ en ‘Buitenkant’ naar 2. Verander de waarde naast ‘Binnenkant’ naar 3,3. Als je van plan bent om je lesmateriaal recto-verso uit te printen, zorg er dan zeker ook voor dat je, even daaronder, de optie ‘Marges spiegelen’ hebt aangeklikt. Als je je lesmateriaal niet recto-verso wil uitprinten, klik je ‘Normaal’ aan.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 5
Voor je op ‘OK’ klikt, klik je op de knop ‘Als standaard instellen’, links onderaan het venster.
Er verschijnt dan opnieuw een extra deelvenster, zoals onderaan. Klik in dat venster op ‘Ja’. Klik daarna ‘OK’ aan. Alle nieuwe worddocumenten die je in de toekomst op je computer nog zal openen, zullen nu automatisch de juiste BIN-marges hebben.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 6
STANDAARDTEKST Je bent volgens de BIN-normen vrij om te kiezen welk lettertype je gebruikt voor de standaardtekst. Arial Unicode MS, Cambria, Georgia, Lucida Sans Unicode, Gill Sans MT en gewoon Calibri zijn mooie en duidelijke lettertypes, maar je mag natuurlijk ook iets anders kiezen. Volgens de BIN-normen kies je een normale lettergrootte (10 à 12 punt), stel een regelafstand van minstens 1, maximum 1,2 punt in en zorg je ervoor dat je na elke alinea een witruimte van 6 punt invoegt. Hoe zorg je er opnieuw voor dat alle nieuwe worddocumenten die je in de toekomst op je computer nog zal openen, automatisch die instellingen bevatten? Klik met je rechtermuisknop onder ‘Start’, bovenaan het worddocument, op de stijl met de naam ‘Standaard’ (de meest linkse stijl).
Er verschijnen nu verschillende opties om aan te klikken. Klik (nu terug met je linkermuisknop) op de optie ‘Wijzigen’.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 7
Er opent zich een nieuw deelvenster. In dit deelvenster kan je het lettertype voor de Hoofdtekst aanpassen en de lettergrootte wijzigen, en kan je aanduiden of je je tekst links wil uitlijnen of uitvullen. Maak hier dus de keuze voor het lettertype van je standaardtekst en de lettergrootte en klik op de knop om links uit te lijnen of uit te vullen.
Klik daarna op de knop ‘Opmaak’, links onderaan in het venster. Er verschijnen verschillende opties om aan te klikken. Klik de optie ‘Alinea…’ aan.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 8
Er opent zich nu opnieuw een nieuw deelvenster. In dit deelvenster wijzig je de ‘Afstand na’ naar 6 punt, en pas je de regelafstand aan. De BIN-normen hebben een voorkeur voor een regelafstand ‘Enkel’ of ‘Meerdere’ op 1,1, 1,15 of 1,2 punt. Al vinden leerlingen een regelafstand ‘1,5 regel’ misschien luchtiger, aangenamer om naar te kijken? Als je al je keuzes gemaakt hebt, klik je op de knop ‘OK’.
Voor je een tweede keer op ‘OK’ klikt, vink je ‘Nieuwe documenten op basis van deze sjabloon’ aan. Dat garandeert dat alle nieuwe documenten die je later op je computer opent, automatisch al juist ingesteld zullen zijn. Klik dan op ‘OK’.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 9
KOPPEN Je bent vrij om te kiezen of je voor je koppen of tussentitels een ander lettertype kiest dan je standaardtekst of niet. Je bent ook vrij om de lettergrootte van de koppen te bepalen, maar de BIN-normen verlangen dat de koppen minstens 2 punt groter zijn dan de standaardtekst. De koppen of tussentitels moeten volgens de BIN-normen genummerd zijn volgens een decimale indeling (dus met cijfers, niet met letters). Die nummering eindigt nooit op een punt en is opgemaakt in hetzelfde lettertype en in dezelfde lettergrootte als de rest van de kop. Hoe je dat zo instelt, en hoe je dat ‘opslaat’ in de standaard instellingen van Word? Klik met je rechtermuisknop onder ‘Start’, bovenaan het worddocument, op de stijl met de naam ‘Kop 1’ (de derde stijl).
Er verschijnen verschillende opties om aan te klikken. Klik (nu terug met je linkermuisknop) op de optie ‘Wijzigen’.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 10
Er opent zich een nieuw deelvenster. In dit deelvenster pas je het lettertype voor de koppen aan, wijzig je de lettergrootte en geef je aan of je je tekst in de koppen links wil uitlijnen of uitvullen.
Klik daarna op de knop ‘Opmaak’, links onderaan in het venster. Er verschijnen verschillende opties om aan te klikken. Klik de optie ‘Alinea…’ aan.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 11
Er opent zich nu opnieuw een nieuw deelvenster. In dit deelvenster wijzig je de ‘Afstand voor’ én ‘Afstand na’ naar 6 punt. Voor de regelafstand hebben de BIN-normen geen richtlijnen. Als je al je keuzes gemaakt hebt, klik je op de knop ‘OK’.
Klik nu opnieuw op de knop ‘Opmaak’, links onderaan, en klik de optie ‘Nummering…’ aan.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 12
Er opent zich een nieuw deelvenster. Klik in dit deelvenster ‘Nieuwe nummeropmaak definiëren…’ aan.
Er opent zich opnieuw een nieuw deelvenster. Hierin kan je de ‘Stijl’ van de nummering kiezen. Omdat de BIN-normen een decimale nummering voorschrijven, kies je de nummering ‘1, 2, 3,’. Klik dan op de knop ‘Lettertype…’.
Zo Cursus actualiseren en optimaliseren | 13
Nu kan je het lettertype en de lettergrootte aanpassen, zodat het overeenstemt met het lettertype en de lettergrootte van de rest van de kop. Volgens de BIN-normen moet dit namelijk gelijk zijn. Als je klaar bent, klik je op ‘OK’.
Je komt nu terug in het volgende venster terecht. Klik opnieuw op ‘OK’.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 14
Je krijgt nu opnieuw het volgende scherm te zien. Klik voor de derde keer op ‘OK’.
Klik vervolgens opnieuw op de knop ‘Opmaak’, en klik daarna opnieuw de optie ‘Alinea…’ aan.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 15
Volgens de BIN-normen mag de nummering in de koppen niet ‘inspringen’. Ga dus na of de ‘inspringing’ links en rechts nog steeds op 0 cm staat. Pas het indien nodig aan naar 0 cm. Volgens de BIN-normen moet de kop op exact 1 cm afstand van de nummering beginnen. Dat krijg je voor elkaar door onder ‘Speciaal’ ‘Verkeerd-om’ aan te klikken, en rechts daarvan 1 cm in te typen. Klik vervolgens op ‘OK’.
Klik nu de optie ‘Nieuwe documenten op basis van deze sjabloon’ aan, en klik ten slotte op ‘OK’.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 16
Als je hierna nog nieuw lesmateriaal maakt en dus in een blanco worddocument start, zijn de instellingen automatisch juist. Maar hoe pas je nu lesmateriaal dat je al hebt gemaakt snel aan aan de BIN-normen? Open het document met je lesvoorbereiding en open daarnaast een nieuw, blanco worddocument. Kopieer je volledige lesvoorbereiding (CTRL + A en CTRL + C), en plak haar in het nieuwe blanco worddocument (CTRL + V). De marges zijn daarmee automatisch juist aangepast. Selecteer nu opnieuw de volledige tekst (CTRL + A) en klik de meest linkse stijl bovenaan, de stijl met de naam ‘Standaard’, aan. Selecteer vervolgens met je cursor een titel in je tekst en klik op ‘Kop 1’ in de stijlen. Selecteer daarna tussentitels die onderschikt zijn aan ‘Kop 1’, en klik ‘Kop 2’ aan in de stijlen.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 17
Ikzelf hou van grote foto’s, breed uitgespreid over de volledige paginaspiegel. Om te vermijden dat foto’s onscherp worden, moet ik daarvoor specifiek op zoek gaan naar grote foto’s, met veel pixels. Hoe ik dat doe? Ik google in Google Afbeeldingen op het onderwerp waarvan ik een afbeelding nodig heb…
… en klik ‘Zoekhulpmiddelen’ aan. Er verschijnen nu verschillende opties. Daaronder klik ik op ‘Grootte’ en daaronder op ‘Groot’. Met deze zoekvoorkeur vind ik tussen de zoekresultaten enkel nog grote foto’s terug. Op dezelfde manier kun je ook een zoekvoorkeur voor foto’s in een bepaalde kleur of juist tekeningen in plaats van foto’s opgeven. Handig!
Cursus actualiseren en optimaliseren | 18
Als je een afbeelding kopieert vanaf Google Afbeeldingen, en je plakt haar in je lesdocument, is de kans groot dat die afbeelding nog niet van de eerste keer ‘goed staat’. In het screenshot heb ik net een afbeelding geplakt, en die staat wat mij betreft bijvoorbeeld te veel naar rechts. Als ik haar aanklik en probeer te verplaatsen, lukt dat niet. Ze is immobiel.
Je moet daarom, steeds wanneer je een afbeelding invoegt, de instellingen van de afbeelding aanpassen. Hoe? Klik de afbeelding aan. Zodra je de afbeelding hebt aangeklikt, verschijnt, rechts boven in MS Office Word, een nieuw tabblad: het tabblad ‘Opmaak / hulpmiddelen voor afbeeldingen’. Open dat tabblad. Klik nu op het icoon ‘Tekstterugloop’ en klik daaronder op ‘Achter tekst’ of ‘Voor tekst’.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 19
De afbeelding komt nu achter of voor de tekst te staan. Daardoor blijft alle tekst staan, alsof de afbeelding er niet stond. De tekst verplaatst zich dus niet. Bovendien kan je de afbeelding nu vrij van plaats veranderen, vergroten, verkleinen, bijsnijden enzovoort. Opdat je afbeelding natuurlijk niet achter de tekst verdwijnt of omgekeerd, verplaats je de tekst met de entertoets naar beneden.
Verplaats dan de afbeelding naar waar je witte ruimte hebt vrijgemaakt. In het screenshot hieronder zie je dat ik hem in formaat ook al heb vergroot.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 20
Ikzelf vind dat het er mooi uitziet zo breed is als de volledige bladzijde én een beetje achter de tekst verdwijnt. Opdat de tekst boven de bladzijde goed leesbaar blijft, voeg ik een witte rechthoek in op de achtergrond. Dat doe ik via het tabblad ‘Invoegen’, waaronder ik klik op ‘Vormen’, en waaronder ik de rechthoek selecteer.
De rechthoek die verschijnt, is van zichzelf blauw. Als je de rechthoek aanklikt, opent zich bovenaan in MS Office Word een nieuw tabblad: ‘Opmaak / Hulpmiddelen voor tekenen’. Daaronder kan je, via de knoppen ‘Opvullen van vorm’ en ‘Omtrek van vorm’ de blauwe kleur in wit veranderen. Ik verander ook de ‘Tekstterugloop’ naar ‘Achter tekst’ en gebruik op de knoppen ‘Naar voren’ en ‘Naar achteren’ om de rechthoek naar de juiste plaats te brengen: voor de foto maar achter de tekst.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 21
Heel eenvoudig: als je de foto die je wil bijsnijden, aanklikt, verschijnt rechtsboven in MS Office Word het tabblad ‘Opmaak / Hulpmiddelen voor afbeeldingen’. Daaronder vind je de knop ‘Bijsnijden’. Klik die aan.
Rond de foto verschijnen nu kleine, zwarte streepjes. Je kan die streepjes aanklikken en verschuiven. Zo snijd je de foto bij.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 22
Stel: je hebt verschillende afbeeldingen waarmee je bijvoorbeeld een strip wil samenstellen:
Hallo liebe Schüler! Mein Name ist Julia.
Maar als je de afbeeldingen over elkaar wil plaatsen, staan die niet in de juiste ‘volgorde’: de achtergrond komt bijvoorbeeld boven de voorgrond te liggen:
Hallo liebe Schüler! Mein Name ist Julia.
Hoe los je dit op? Zorg er ten eerste voor dat alle afbeeldingen ofwel allemaal ‘Voor tekst’ ofwel allemaal ‘Achter tekst’ staan. Dat krijg je voor elkaar door elke afbeelding aan te klikken en in het tabblad ‘Opmaak / Hulpmiddelen voor afbeeldingen’ onder ‘Tekstterugloop’ telkens de knop ‘Voor tekst’ of telkens ‘Achter tekst’ aan te klikken. Selecteer dan de afbeelding die de achtergrond moet worden, klik op het kleine pijltje naast de knop ‘Naar achteren’ en klik dan de knop ‘Naar achtergrond’ aan. De afbeelding verdwijnt nu naar de achtergrond. Selecteer de afbeelding die op de voorgrond moet komen, klik op het kleine pijltje naast de knop ‘Naar voren’ en klik dan de knop ‘Naar voorgrond’ aan. De afbeelding komt naar de voorgrond. Selecteer alle lagen die er tussen moeten komen, en beweeg die elk afzonderlijk ofwel ‘Naar voren’ ofwel ‘Naar achteren’. Tot alles op zijn juiste plaats is beland.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 23
Nog een tip: stel dat je een heleboel afbeeldingen (‘lagen’) bij elkaar hebt vergaard, en je wil al die afbeeldingen graag aan elkaar vastmaken, zodat je alles samen gemakkelijk kan verplaatsen. Wat doe je? Klik alle afzonderlijke afbeeldingen samen aan (verschillende afbeeldingen samen aanklikken, doe je door één afbeelding aan te klikken, de CTRL-toets in te drukken en ingeduwd te houden, en alle andere afbeeldingen aan te klikken. Klik dan op de knop ‘Groeperen’.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 24
Southpark is een Amerikaanse animatieserie die zich richt tot jongeren. Elke leerling kent Southpark en de Soms is het leuk om typische tekenstijl waarin de animatiereeks getekend jezelf te ‘avatarizen’! is. Als we dus zorgen voor illustraties in die typische Of een leerling! Southpark-tekenstijl, spreken we de leefwereld van de jongeren aan. Er zijn verschillende redenen waarom ik regelmatig illustraties maak in die Southparktekenstijl. Meestal omdat ik met die illustraties een strip wil maken (hoe ik dat doe, lees je vanaf p. 30), maar soms ook gewoon omdat ik saaie slides wil opvrolijken. Af en toe maak ik mezelf in Southpark-tekenstijl na, of een leerling. Dat levert dan een grappig moment in de les op. Maar
hoe
maak
nu
ook
jij
zo’n
‘avatar’
in
Southpark-tekenstijl?
Surf
naar www.southparkstudios.com/avatar. Je ziet het volgende scherm:
Klik op 'NEW AVATAR' en ga aan de slag! Je kiest het geslacht van je avatar, de huidskleur, de gezichtsuitdrukking, de haarstijl, de kledij (een boven- en onderstuk) en de accessoires (daar heb je onder andere de keuze tussen een gsm, een hoofdtelefoon, zonnebrillen, sproetjes, baarden en snorren, makeup enzovoort.) Leuk om te doen! Cursus actualiseren en optimaliseren | 25
Heb je de perfecte haarstijl of kledij gevonden, maar vind je de kleur ervan niet goed (zoals dus van belang kan zijn wanneer je jezelf of - ik zeg maar wat - Angela Merkel of Barack Obama wil avatarizen)? Klik dan op 'ADJUST COLOR', links onderaan in beeld:
Je krijgt dan dit scherm:
Je selecteert het haar/ het kledingstuk dat je van kleur wil doen veranderen. Je weet wanneer je het kledingstuk geselecteerd hebt, wanneer het even geel 'oplicht' zoals te zien is in het screenshot dat ik genomen heb. Ik wil graag dat de short die mijn avatar draagt een andere kleur krijgt; daarom is die nu geselecteerd. In het kleurenoverzicht rechts selecteer je vanzelfsprekend de kleur die je wĂŠl wenst. Daarna klik je op 'DONE', onderaan. Zo, je bent nu klaar met het samenstellen van je avatar.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 26
Om je avatar nu op te slaan, klik je op 'SAVE | SHARE', rechts boven. Je belandt op dit scherm:
Kies de optie 'CREATE WALLPAPER'.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 27
Je komt nu op het volgende scherm terecht:
Ik kies er altijd voor om geen achtergrond toe te voegen. Zo kan ik, wanneer ik met mijn avatars een strip wil maken, eender welke achtergrond toevoegen. Geen achtergrond kiezen, doe je door met de gele pijltjes naast de avatar naar rechts te bewegen tot je dit symbool tegenkomt:
Nu klik je op de knop '1600 x 1200' (want hoe meer pixels, hoe beter de kwaliteit van je illustratie).
Cursus actualiseren en optimaliseren | 28
Terwijl de website je wallpaper 'verwerkt', verschijnt dit beeld:
Jammer genoeg blijft de applicatie hier soms 'hangen'. Daar valt dan volgens mij niets aan te doen: die combinatie van kapsel/gezichtsuitdrukking/kleren/accessoires kan de website om de een of andere reden niet 'verwerken'. Als dat het geval is, zit er niets anders op dan een nieuwe combinatie samen te stellen. De kans is klein dat het je twee keer na elkaar niet lukt om je avatar op te slaan. In mijn geval krijgt de website de combinatie wel 'verwerkt'. Daardoor verschijnt nu dit scherm:
Klik op 'SAVE' en sla de avatar op op een duidelijke locatie op je computer. Klaar!
Cursus actualiseren en optimaliseren | 29
Ik vrees dat mijn uitleg hieronder je zal ontgoochelen. Als ik je van naaldje tot draadje zou uitleggen hoe ik zo'n strip maak zoals in de voorbeelden in de bijlagen (waar ikzelf, die er ondertussen toch al bedreven in is, ook nog steeds twee uur aan werk), dan heb ik genoeg voer voor een nascholing die een hele lesdag kan duren. Daarom hou ik het beknopt. Ik ga niet vertellen hoe ik ervoor zorg dat mijn avatars altijd zulke mooie schaduwen hebben (blader naar de bijlage), ik ga ook niet vertellen hoe ik er in de les 'Ein Instagramtag im Leben Felix Fischers' (blader nog eens naar de bijlage) voor heb gezorgd dat alle foto's in een realistisch uitziende Instagramfeed verschijnen. Ik ga wél uitleggen hoe je afbeeldingen in MS Office Word invoegt, er tekstballonnetjes boven plakt en ervoor zorgt dat alles mooi op zijn plaats blijft staan. Én ik geef je alvast deze tip mee: experimenteer! Ik denk dat ik élk knopje in MS Office Word ken én wekelijks gebruik, en niet omdat ik goede lessen informatica in het middelbaar onderwijs heb gehad, maar omdat ik ze gewoon telkens zelf, toevallig ontdekt heb. Oja, een andere belangrijke opmerking vóór ik met mijn uitleg begin, is deze: als je met een andere versie van Windows werkt, kan het natuurlijk zijn dat er bij jou een aantal zaken anders heten dan bij mij. Ik werk met Windows 8.1! Open een worddocument en maak alvast de hoofding met de titel van het lesonderwerp. Ik heb dat al gedaan en vertrek dus van dit document:
Cursus actualiseren en optimaliseren | 30
Klik in het tabblad 'Invoegen' op 'Afbeelding' en klik daarna je net gemaakte Southpark-avatar aan.
Je avatar verschijnt nu in het document. Dat ziet er - in mijn geval - zo uit:
Aangezien de afbeelding geselecteerd is, vind je rechtsboven het tabblad 'Hulpmiddelen voor afbeeldingen' (als je dat tabblad niet terugvindt: controleer of je de afbeelding wel geselecteerd hebt). Klik in dat tabblad op 'Tekstterugloop' en 'Voor tekst' OF 'Achter tekst' (beide hebben hetzelfde resultaat: je zal de afbeelding gemakkelijk kunnen verplaatsen zonder dat andere afbeeldingen of andere tekst daardoor van plaats veranderen).
Cursus actualiseren en optimaliseren | 31
Klik vervolgens op 'Bijsnijden' en snijd de afbeelding z贸 bij dat de buitenranden van de afbeelding meteen rond je personage liggen, of snijd eventueel het onderlichaam van je avatar eraf wanneer je enkel het bovenlichaam nodig hebt voor de strip.
Zoek via Google naar een afbeelding die je wil gebruiken voor de achtergrond. Als je een foto gevonden hebt, klik die dan met je rechtermuisknop aan en selecteer 'Kopi毛ren'. Keer terug naar het worddocument waarin je aan het werken bent, klik met je rechtermuisklik in het document en selecteer 'Plakken'. De foto verschijnt nu in je document. Klik de foto aan, en klik in het tabblad 'Hulpmiddelen voor afbeeldingen' opnieuw op 'Tekstterugloop' en 'Voor tekst' OF 'Achter tekst'. Het zou kunnen dat je afbeelding die als achtergrond moet dienen nu v贸贸r je avatar staat. Als dat zo is (zoals bij mij in de screenshot hieronder); klik dan op het kleine pijltje naast 'Naar achteren' en klik, in de opties die daaronder verschijnen, 'Naar achtergrond' aan.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 32
De foto die als achtergrond moet dienen, zal nu achter alle andere afbeeldingen of 'lagen' staan:
Verklein en snijd de foto bij tot hij het gewenste formaat heeft. Bij mij levert dat dit resultaat op:
Cursus actualiseren en optimaliseren | 33
Ga nu naar het tabblad 'Invoegen', bovenaan, en klik hier 'Vormen' aan. Er verschijnen nu verschillende opties. Helemaal onderaan vind je verschillende tekstballonnetjes. Klik er zo ĂŠĂŠntje aan. Je muis verandert nu van een pijltje naar een kruisje: je kan daarmee een tekstballonnetje tekenen.
Dat tekstballonnetje is normaal gezien automatisch blauw. Als je dat anders wil, klik je het ballonnetje aan, ga je naar het tabblad bovenaan 'Hulpmiddelen voor tekenen'/ 'Opmaak' en pas je de kleuren onder 'Opvullen van de vorm' en 'Omtrek van de vorm' aan. De ervaring leert me dat je de tekstkleur (even meer naar rechts, onder 'Tekstopvulling') ook moet aanpassen van 'Auto' naar 'Zwart', anders verschijnt je tekst niet.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 34
Je kan in het tekstballonnetje nu tekst invoegen (het lettertype kan je eenvoudig aanpassen zoals je ook het lettertype van de standaard tekst in je document aanpast).
Als je hierna nog nieuwe tekstballonnetjes in je strip wil invoegen, kan je veel tijd en moeite sparen door je bestaande tekstballonnetje telkens te copy-pasten en enkel nog de tekst aan te passen.
En voilĂ ! Je weet genoeg om zonder mijn aanwijzingen verder te werken!
Cursus actualiseren en optimaliseren | 35
Onthoud vooral... dat je voor elke afbeelding die je in je worddocument invoegt, de tekstterugloop moet aanpassen. dat je de volgorde van afbeeldingen (of een afbeelding voor of achter alle andere afbeeldingen komt te staan) kan regelen met de knoppen 'Naar voorgrond' en 'Naar achtergrond'. en dat je jezelf een hoop tijd en werk kan besparen als je veel copy-paste. En dan heb je zonder nog veel extra moeite dit resultaat (dat toch echt wel leuker is dan gewone zwarte tekst op een witte achtergrond)!
Cursus actualiseren en optimaliseren | 36
De keren dat ik in het middelbaar een kruiswoordraadsel als woordenschattest voorgeschoteld kreeg, waren schaars – ik denk dat het in heel mijn schoolbankencarrière misschien twee keer is voorgevallen – en genereerden daarom een enorm waauw-effect en herwonnen enthousiasme voor de les. Dat waauw-effect bereik ik vandaag niet bij onze leerlingen, die volgens mij gewoon al te zeer verwend zijn met leuke manieren van les krijgen, maar dat houdt me niet tegen om in elke woordenschattest die ik bij mijn leerlingen Duits afneem een kruiswoordraadsel in te voegen. Ook al omdat ik zo'n kruiswoordraadsel in een minimum van tijd opgesteld heb: in de tijd die nodig is om van Gent naar Brussel te sporen. Een voorbeeld van een afgewerkt kruiswoordraadsel vind je in de bijlage. Hoe ik dat doe? Zo op de trein, zonder internetverbinding, zodat ik geen gebruik kan maken van online toepassingen, en in zo weinig tijd? Als volgt:
STAP 1: EEN ROOSTER MAKEN Open een worddocument of werk gewoon verder in het document waarin je de rest van de les/toets al hebt staan. Ga naar het tabblad 'invoegen'. Klik daar op 'Tabel' en in de opties die daaronder verschijnen op 'Tabel invoegen...'
Cursus actualiseren en optimaliseren | 37
Het venster 'Tabel invoegen' verschijnt nu. Het aantal kolommen dat dit scherm standaard aangeeft, is 5. Verander dit naar +/- 25. Het aantal rijen dat het scherm standaard aangeeft is 2. Verander dat aantal naar +/- 20.
Klik op 'OK'. Je tabel verschijnt nu in je worddocument. Het ziet eruit als een rooster.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 38
STAP 2: DE TE ZOEKEN WOORDEN INVOEGEN Bepaal in de eerste plaats het woord/ de spreuk die de leerlingen verticaal moeten vinden. Ik kies voor iets grappigs of liefs, zoals de spreuken 'Learn German if you der' (dare – der – je hebt ‘em) of 'Einen guten Rutsch ins neue Jahr' (zoals ik deed op mijn decemberexamens voor Duits). Typ de spreuk die jij kiest verticaal (één letter per cel) in je net ingevoegde rooster. Ongeveer in 't midden.
Als je spreuk uit meer letters bestaat dan het aantal rijen dat je in stap 1 hebt ingevoerd, zal je extra rijen moeten invoegen. Dat kan heel gemakkelijk door in de allerlaatste cel rechtsonder te gaan staan en dan op de tabtoets te drukken. Als je spreuk uit minder letters bestaat dan het aantal rijen dat je in stap 1 hebt ingevoerd – zoals in mijn voorbeeld het geval is – moet je rijen verwijderen. Dat doe je door in de rijen die moeten verdwijnen cellen te selecteren, naar het tabje 'Indeling' bovenaan te gaan, daaronder te klikken op 'Verwijderen' en in de opties daaronder 'Rijen verwijderen'.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 39
Voeg nu in de allereerste kolom cijfertjes in.
Kleur de cellen waarin de spreuk staat grijs. Dat doe je door de cellen te selecteren, naar het tabje 'Ontwerpen' bovenaan te gaan, daaronder te klikken op 'Arcering' en daaronder de kleur aan te klikken die je wenst.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 40
Nu neem je de woordenschatlijst erbij die de leerlingen moeten studeren. Je voert de woorden die je zal bevragen zó in dat er telkens één letter overeenstemt met een letter uit je spreuk (hoe uitgebreider de woordenschatlijst die ze moeten kennen, hoe makkelijker dit gaat, uiteraard).
STAP 3: HET ROOSTER VERWIJDEREN EN ENKEL DE NODIGE RANDEN OVERHOUDEN Je verwijdert nu in één keer alle randen van de tabel. Dat doe je door de tabel volledig te selecteren, opnieuw naar het tabje 'Ontwerpen' bovenaan te gaan, daaronder op het kleine pijltje naast 'Randen' te klikken en dan in de opties die verschijnen 'Geen rand' aan te klikken.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 41
Nu selecteer je alle hokjes waarin je lettertjes ziet staan. Hoe selecteer je meerdere hokjes tegelijkertijd? Selecteer ĂŠĂŠn reeks hokjes, duw je ctrl-toets in en houd die ingeduwd, en selecteer nu nog meer hokjes. Alle hokjes met lettertjes geselecteerd? Klik dan onder het tabje 'Ontwerpen' opnieuw op het kleine pijltje naast 'Randen' en klik nu op de optie 'Alle randen'.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 42
STAP 4: AFWERKING Zorg nu voor de opgave voor de leerlingen. In mijn geval, in een woordenschattest voor Duits, zorg ik meestal voor een reeks zinnen waarin een woord ontbreekt - dat woord dat de leerlingen dan moeten invullen in het kruiswoordraadsel -, voor afbeeldingen van voorwerpen die de leerlingen moeten kunnen benoemen, of voor synoniemen of antoniemen die de leerlingen moeten kennen. Het spreekt voor zich dat je elke opgave nummert naar analogie met de cijfers in het kruiswoordraadsel.
Cursus actualiseren en optimaliseren | 43
Opgave opgesteld? Dan selecteer je opnieuw alle hokjes waarin er lettertjes staan en druk je de deletetoets in. Je zal zien dat de tabel helemaal blijft staan, maar dat de lettertjes gewoon verdwijnen.
Klaar!
Cursus actualiseren en optimaliseren | 44