Remediëringsplan 5lo

INHOUD 1| Herhaling: wat is een recensie?

p. 1

2| Enkele voorbeelden van tv-recensies

p. 2

3| Opdracht 1 (tegen 19/01)

p. 10

4| Kenmerken van de tv-recensie

p. 11

5| Opdracht 2 (tegen 26/01)

p. 12

6| De OVUR-strategie

p. 13

7| Opdracht 3 (tegen 02/02)

p. 18

8| Opdracht 4 (tegen 09/02)

p. 18

9| Opdracht 5 (tegen 23/02)

p. 18

1| HERHALING: WAT IS EEN RECENSIE?

www.fraujanssens.be | 1

2| ENKELE VOORBEELDEN VAN TV-RECENSIES

www.fraujanssens.be | 2

www.fraujanssens.be | 3

www.fraujanssens.be | 4

www.fraujanssens.be | 5

www.fraujanssens.be | 6

www.fraujanssens.be | 7

www.fraujanssens.be | 8

Als laatste voorbeeld van een tv-recensie: een tv-recensie die ík op mijn vijftiende heb geschreven voor het vak Nederlands. Ook ik kreeg namelijk, in mijn vierde middelbaar, de opdracht om een tv-recensie te schrijven, en het resultaat daarvan staat nog steeds opgeslagen op mijn computer. Ik zou er nu, zo veel jaar later, graag een en ander aan veranderen, maar doe dat toch niet. Dus bij dezen: een strenge tv-recensie, récht uit de vingers van mijn (nogal verwaande, zo blijkt) 15-jarige zelf:

Elke kijkt… naar Dancing On Ice Zaterdagavond, 21h15. De waarheid drong tot

zijn. Het klonk en zag er dus helemaal niet zo

me door: ik moest kijken naar Dancing On Ice,

spannend uit als het werkelijk wel was. Ik zat op

een nieuw ontspannend weekendprogramma

het puntje van mijn stoel, en geen zin ging aan

van VTM. Ik haalde diep adem en verzamelde al

me voorbij. Een meevaller dus. Ik plákte gewoon

mijn energie om de televisie op VTM te zetten.

aan mijn boek. Ik sloeg een bladzijde om en keek

Want kijken naar VTM betekent een zekere smet

tussendoor nog even op om de vorderingen in

op de naam van de familie Janssens, en

het programma volgen.

bovendien

eerder

Een rastakoppel had net geschaatst op een

inspannend dan ontspannend. Ik voelde me diep

nummer van Bob Marley. Presentator Martijn

schuldig toen ik me, met een boek erbij, in een

Krabbé, een Nederlander, stelde de kandidaten

stoel voor de televisie installeerde. Ik had het

enkele retorische vragen. Ik vroeg me af of hij

eerste kwartier van de uitzending dan eigenlijk

dat deed uit medeleven met het ademloze paar,

al gemist. Mijn maag voelde zich net zo

zodat ze enkel moesten knikken of ‘ja’ hijgen, of

onbehaaglijk als ik, toen ik zag hoe Kelly Pfaff

omdat hij gewoon zo onbekwaam was om

met haar Engelse compagnon over de ijspiste

zinvolle vragen te verzinnen. Hij gaf het woord

schreed.

aan Francesca Vanthielen: ook geen talent in de

Dit was niet slecht. Dit was schitterend! Wie had

rol van presentatrice, maar een hele verbetering

ooit gedacht dat dit me zo zou boeien? Toen ik er

na het zien en horen van collega Krabbé.

voor het eerst een korte inhoud over had

De punten van de vakjury verschenen op het

gelezen, had ik nooit gedacht dat het zo knap kon

scherm. Francesca richtte zich tot een angstig

klonk

Dancing

On

Ice

www.fraujanssens.be | 9

jurylid, dat het paar een schampere zes waard

van. Voor het eerst was ik dan ook blij dat de

vond. ‘Jij keek toch vooral naar de uitstraling van

uitzending voor een blokje reclame werd

het koppel, terwijl ik denk dat we die hier zeker

onderbroken, en ik richtte mijn aandacht terug

gezien hebben?’ vroeg ze. Uitstraling. Ik keek

op het boek dat nog steeds op mijn schoot lag.

verwonderd naar het schaars geklede meisje. Dit

Om half elf, toen het programma al een uur en

vond ik nu eerder verpakking. Of juist niet.

een kwartier liep, vond ik het welletjes geweest.

Een beverig stemmetje kwam vanuit de richting

Ik zette de televisie genadeloos uit. Ik had

van het jurylid, en zei: ‘Euh, dit was niet het

genoeg van het amateurisme, de slechte muziek,

typeuh… euh uitstraling dat mij wat doet.’ Uit het

de fake, de zielige gezichtjes, de reclames, de

publiek steeg een kwaad gejoel op en ik leefde

kandidaten, de juryleden en de presentatoren.

plots heel erg mee met de onzekere arme man.

Om nog maar te zwijgen van het decor en de

Toen de telefoonnummers onderaan in beeld

verdere goedkope vormgeving van de show. Ik

kwamen, keken de kandidaten smekend in de

verklaar hierbij EEN en de presentatoren, de

camera. Alsof ze met hun zielige gezichtjes de

vakjury, de kostuums, de muziek en het decor

kijker konden overhalen om tóch voor hen te

van Steracteur Sterartiest heilig, en zweer op de

stemmen. Mij alvast niet. Mijn maag was het

eer van mijn familie dat ik nooit nog zal kijken

volkomen met me eens: ik werd hier niet goed

naar VTM óf Dancing On Ice.

3| OPDRACHT 1 (TEGEN 19/01) In veel kranten, op nieuwssites, in bijna elk weekblad… vind je een rubriek met tv-recensies. Jouw eerste opdracht, tegen maandag 19/01: zoek en vind een tv-recensie. Knip hem uit de krant/ print hem uit vanaf het internet, en dien hem op 19/01 in, samen met de ingevulde invullijst hieronder: De tv-recensie die je gevonden hebt, is…  goed geschreven, omdat …………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  slecht geschreven, omdat …………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  humoristisch, omdat ……………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  saai, omdat …………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  overtuigend, want ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  niet overtuigend, want ………………………………………………………………………………………………………………………... ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. www.fraujanssens.be | 10

4| KENMERKEN VAN DE TV-RECENSIE Van p. 2 t.e.m. p. 10 lees je vier voorbeelden van tv-recensies, maar je hebt ondertussen ook zelf een recensie gezocht en gevonden. Kies nu twee tv-recensies uit, en ga voor deze recensies na welke van de volgende

INHOUD

TEKSTSTRUCTUUR

TEKSTDOEL

tekstkenmerken je terugvindt, en welke niet. Kruis aan:

TV-RECENSIE 1: …………………………………………………….

TV-RECENSIE 2 …………………………………………………….

 informatief = informerend

 informatief = informerend

 activerend = aanzettend tot handelen

 activerend = aanzettend tot handelen

 persuasief = overtuigend

 persuasief = overtuigend

 diverterend = ontspannend

 diverterend = ontspannend

 emotief = emoties loswekend

 emotief = emoties loswekend

 chronologische structuur

 chronologische structuur

 opsommende structuur

 opsommende structuur

 beschrijvende structuur

 beschrijvende structuur

 vergelijkende structuur

 vergelijkende structuur

 oorzaak-gevolgstructuur

 oorzaak-gevolgstructuur

 argumentatiestructuur

 argumentatiestructuur

 de inhoud van het tv-programma

 de inhoud van het tv-programma

 de namen van de voornaamste acteurs/

 de namen van de voornaamste acteurs/

regisseur/ presentatoren

regisseur/ presentatoren

 een evaluatie van het programma.

 een evaluatie van het programma.

 andere: …………………………………………………………….  andere: …………………………………………………………….

VORM

…………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

 inleiding

 inleiding

 slot

 slot

 opdeling in alinea’s

 opdeling in alinea’s

 tussentiteltjes

 tussentiteltjes

 afbeeldingen

 afbeeldingen

 andere: …………………………………………………………….  andere: ……………………………………………………………. …………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

www.fraujanssens.be | 11

TAAL

 formeel

 formeel

 informeel

 informeel

 verteld vanuit de ik-perspectief

 verteld vanuit de ik-perspectief

 verteld vanuit een wij-perspectief

 verteld vanuit een wij-perspectief

 rijke woordenschat

 rijke woordenschat

 andere: …………………………………………………………….  andere: ……………………………………………………………. …………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

Welke kenmerken bleken aanwezig in de beide recensies die je hierboven onderzocht? Noteer ze hieronder:  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….  ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Bovenstaande lijst is de checklist waarmee je aan de slag kan om je eigen tv-recensie te schrijven!

5| OPDRACHT 2 (TEGEN 26/01) Vul de tabel op p. 11-12 en de checklist op p. 12 in. www.fraujanssens.be | 12

6| DE OVUR-STRATEGIE

R

U

O V

De beste strategie om een goede tekst te schrijven, bestaat uit vier fasen; 

De fase van het zich oriënteren.



De fase van het zich voorbereiden.



De fase van het eigenlijke uitvoeren.



En de fase van het reflecteren.

Aan de eerste letters van Oriënteren, Voorbereiden, Uitvoeren en Reflecteren dankt deze schrijfstrategie zijn naam OVUR. Wat elke fase precies inhoudt, verneem je hieronder: A| ORIËNTEREN Tijdens de fase van het oriënteren denk je na over de schrijfopdracht die je gekregen hebt en over je kennis en schrijfervaring. Heb je zo'n schrijfoefening eerder al gemaakt? Welke feedback kreeg je toen? Waaraan wil je dit keer werken? Aan je spelling, de structuur van je tekst, je woordenrijkdom of de originaliteit van je invalshoek? Alles tijdens deze fase gaat om nadenken; het gebeurt dus allemaal in je hoofd.

NU JIJ! Denk jij nu na over de schrijfopdracht die je gekregen hebt en over je kennis en schrijfervaring. Beantwoord de volgende vragen: 

Heb je deze schrijfoefening eerder al gemaakt? ………………………………………………………………………………….



Zo ja, waaraan moet je volgens de feedback die je toen kreeg nog werken? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….



Zo nee, waaraan moet je volgens de feedback die je na je laatste schrijfopdracht kreeg nog werken? ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….



Waaraan wil je bij het uitvoeren van deze opdracht, ongeacht de feedback die je van je leerkracht kreeg, zélf graag werken? Kruis ten minste één iets aan:  aan je spelling

 aan je woordenrijkdom

 aan de structuur van je tekst

 aan

de

originaliteit

invalshoek(en) www.fraujanssens.be | 13

van

je

B| VOORBEREIDEN Tijdens de fase van het voorbereiden ga je ten eerste op zoek naar informatie (je herleest de delen uit je cursus waarin je leerde hoe het teksttype dat je nu moet schrijven eruit hoort te zien én je zoekt inspiratie voor de inhoud van de tekst die je wil schrijven). Ten tweede ga je een bouwplan schetsen van hoe je je tekst zult opbouwen. Wat schrijf je in de inleiding? Uit hoeveel alinea's zal het midden van je tekst bestaan? Hoe wil je eindigen? Dat alles bedenk je nu en werk je uit op een kladblad.

NU JIJ! 

Herlees de delen uit je cursus waarin je leerde hoe het teksttype dat je nu moet schrijven eruit hoort te zien.



Zoek inspiratie voor de inhoud van de tekst die je wil schrijven. Noteer hier je belangrijkste vondsten: ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

www.fraujanssens.be | 14



Schets in het schema hieronder een bouwplan van hoe je je tekst zult opstellen (een slot is niet voor elk teksttype noodzakelijk, en het aantal alinea’s is ook vrij te kiezen):

INLEIDING (aandacht trekken + onderwerp kenbaar maken)

Alinea 5

Alinea 4

Alinea 3

Alinea 2

(alles vertellen, slechts één deelonderwerp per alinea)

Alinea 1

MIDDEN

SLOT (het belangrijkste punt nog eens herhalen) www.fraujanssens.be | 15

C| UITVOEREN Tijdens de fase van het uitvoeren sla je dan echt aan het schrijven. Je neemt de verschillende taal- en stijltips hieronder in acht: 

SCHRIJFWIJZE Is het 'interessant' of 'intressant', 'mogenlijk' of 'mogelijk', 'zoiezo' of 'sowieso'? De juiste spelling van alle Nederlandstalige woorden vind je gemakkelijk terug in het Groene Boekje, dat je ook integraal en gratis online kan raadplegen via www.woordenlijst.org.



TAALKWESTIES Is het 'Dat is uw gsm.' of 'Dat is u gsm'? Is het 'cafeetje' of 'café'tje'? Is het 'Ik ga iets kopen om te eten.' of 'Ik ga iets kopen voor te eten'? Is het 'Jij bent groter als ik' of 'Jij bent groter dan ik'? Of is het 'groter dan mij'? Twijfel je niet aan de schrijfwijze van een woord, maar zit je met een andere taalkwestie (eender welke), dan kan je die ingeven in de zoekbalk van ofwel www.onzetaal.nl/taaladvies ofwel www.vrt.be/taal. Gegarandeerd vind je op een van die sites het antwoord op je vraag.



VOORKEURSPLAATSEN In een goede tekst vind je de belangrijkste informatie binnen een alinea ofwel in de eerste ofwel in de laatste zin. De eerste en laatste zinnen van alinea's noemen we daarom de voorkeursplaatsen van de tekst. Zorg jij er dus ook voor dat je je belangrijkste informatie op zo'n voorkeursplaats meedeelt: in de eerste zin van een nieuwe alinea of helemaal aan het einde van een alinea die je daarmee afsluit.



SIGNAALWOORDEN Signaalwoorden zijn woorden als ‘ten eerste’, ‘ten tweede’, ‘vervolgens’, ‘en’, ‘daarom’, ‘indien’, ‘bijvoorbeeld’ of ‘kortom’ die de verbanden tussen de afzonderlijke zinnen in de tekst weergeven. Ze kunnen ervoor zorgen dat een tekst met een moeilijke inhoud toch eenvoudig te volgen blijft. Zorg jij dus ook voor voldoende signaalwoorden in jouw tekst. De belangrijkste:

Aan het begin van je argumentatie ten eerste

om te beginnen

allereerst

op het eerste gezicht

Wanneer je een tweede argument toevoegt ten tweede

daarnaast

bovendien

verder

vervolgens

nog

Wanneer je oorzakelijk verband wil expliciteren als … dan

indien … dan www.fraujanssens.be | 16

ook

Wanneer je je argument wil illustreren met een voorbeeld bijvoorbeeld

omdat

immers

ter illustratie

want

namelijk

Wanneer je tot je besluit komt kortom

uiteindelijk

om die reden

tot slot

dus

daarom

zo

ten slotte

Wanneer je je argumenten nog eens wil samenvatten aan het einde samengevat



kortom

alles weloverwogen

al bij al

VOLDOENDE AFWISSELING IN WOORDKEUZES Let erop dat je voldoende afwisselt in je woordkeuzes. Herhaal eenzelfde woord dus niet te vaak binnen één alinea, maar zorg voor een synoniem (een woord met dezelfde betekenis). Ken je zelf geen synoniem? Raadpleeg dan de website www.synoniemen.net.

D| REFLECTEREN 'Reflecteren' is een synoniem voor 'nadenken'. De fase van het reflecteren houdt dus in dat je je tekst nog enkele keren herleest en nadenkt over onder andere de volgende vragen: 

Vind ik in mijn tekst alle kenmerken terug die in dit type tekst aanwezig moeten zijn?



Is mijn taal aangepast aan het beoogde lezerspubliek?



Heb ik taal- of schrijffouten laten staan?



Leest mijn tekst wel vlot?

Waar nodig voer je dan nog enkele laatste aanpassingen door.

Alle kenmerken die in dit type tekst aanwezig moeten zijn, zijn aanwezig.

Mijn taal is aangepast aan het beoogde lezerspubliek.

Er zijn geen taalfouten meer te bespeuren.

Mijn tekst leest vlot.

www.fraujanssens.be | 17

helemaal

eerder wel

juist in te schatten:

eerder niet

Wat vind je nu eigenlijk zelf van de tekst die je geschreven hebt? Probeer jezelf

helemaal niet

NU JIJ!

7| OPDRACHT 3 (TEGEN 02/02) Je zal nu je eigen tv-recensie schrijven. Begin bij de eerste twee fasen van de OVUR-strategie, dus bij het ‘oriënteren’ en het ‘voorbereiden’. Vul de OVUR-handleiding in op p. 13, 14 en 15.

8| OPDRACHT 4 (TEGEN 09/02) Begin nu aan het ‘uitvoeren’ van je tv-recensie. Neem daarvoor de verschillende taal- en stijltips op p. 16-17 in acht. Hoe lang moet je tv-recensie worden? Alle voorbeelden van p. 2 tot p. 10 tellen meer dan 500 woorden, maar ten minste 350 woorden is ook voldoende. Dien een afgewerkte versie in op 09/02!

9| OPDRACHT 5 (TEGEN 23/09) ‘Reflecteer’ nu over je tekst. Vul de tabel op p. 17 in en herwerk indien nodig je tekst. Op 23/09 dien je je definitief afgewerkte, herwerkte tekst in.

www.fraujanssens.be | 18