SEPTEMBER 2014
magazine
De Vlaamse tuinaannemer
Green Expo
Aanplanttechnieken
WORD
LID!
GROENGROEIEN
2
Import en export van natuursteen. Groothandel in tuin- en constructiematerialen. De specialist voor uw tuinproject op maat. Verdeler van tegels, boordstenen, vijverranden, stapstenen, decoratie zoals bollen, zuilen … Gravellock. Deze grindstabilisator uit soepel kunststof met fijn mazenrooster is uitstekend om het grind vast te zetten. Door het fijne rooster wordt het grind niet in de ondergrond gedrukt maar blijft het water- en vuildoorlatend. Hierdoor is er geen kans op dichtslibben. Steenscherm met natuurstenen profielpalen. Deze afsluiting oogt niet alleen mooi maar is duurzaam, modern en gemakkelijk te plaatsen. De palen worden stevig in de grond verankerd en de netten opgevuld met keien. Muren tot 2 meter hoog.
Exchange Logistics Services BVBA (of afgekort E.L.S. bvba) NIkelaan 31 – 2430 Laakdal – Els 0473 717911 – Ivo 0475 717949 info@els-garden.be www.els-garden.be (deze is momenteel nog onder constructie maar mss dan wel afgewerkt)
Nieuw seizoen … Wanneer de herfst nadert, komt het nieuwe seizoen voor Groen Groeien er weer aan. De agenda hiervoor staat vast. Ook de voorbereidingen voor de verschillende beurzen waarop we aanwezig zullen zijn, liggen achter de rug. Toch enkele wijzigingen in de agenda. Zoals steeds zullen er zeer interessante studieavonden op verschillende data en plaatsen in heel Vlaanderen gehouden worden, zodat je naar de studieavond kunt gaan wanneer het je past. Ook zullen we aanwezig zijn op verschillende beurzen zoals ‘Greenexpo’ en ‘Demogroen’. Zo is ‘Greenexpo’ een beurs die niet te missen is voor iedere tuinaannemer. Alle aspecten van ons vak komen hier ruim aan bod. Op deze vakbeurs zijn producenten van machines, verhardingsmaterialen en beplanting aanwezig. Dus kunnen wij hier zeker niet ontbreken als vakvereniging die zoveel mogelijk tuinaannemers wil bereiken die op zoek zijn naar duidelijke informatie. Daarom nodigen wij iedere tuinaannemer uit op onze actieve stand, zowel de leden als de ‘toekomstige’ leden, voor een drankje en een gezellige babbel.
dat ‘papierwerk’ niet hun sterkste kant is, denk ik dat deze documenten gretig gebruikt zullen worden. Zoals je ziet, heeft het team van Groen Groeien deze zomer niet stilgezeten en staan wij klaar voor een nieuw seizoen Groen Groeien met studieavonden, bedrijfsbezoeken, aanwezigheden op beurzen, magazine en website … Graag nodig ik je op al onze activiteiten uit en wens ik je veel leesplezier.
Joris Deconinck Bestuurslid Groen Groeien
Verder zullen er voor de leden op onze website enkele standaarddocumenten ter beschikking gesteld worden zoals verkoopsvoorwaarden ... Deze zijn nagelezen door onze juridische dienst en zullen ervoor zorgen dat je als lid van Groen Groeien met de juiste informatie en documenten kunt werken. Aangezien ik toch van verschillende collega’s hoor
www.groengroeien.be
Verantwoordelijke uitgever Elma Mutlimedia Concept en realistatie Elma Multimedia Bedrijvenlaan 1 2800 Mechelen T: 015 55 88 88 www.elma.be info@elma.be Samenstelling Marc Galle Jan Vancayzeele Peter Lauwers Medewerkers Joris Deconinck Stijn Lagrou Dirk Ingelaere Peter Lauwers Ben Ruymen Jan Vancayzeele Marc Galle Advertenties Steven Hellemans Elma Multimedia Bedrijvenlaan 1 2800 Mechelen T: 015 55 88 88 www.elma.be info@elma.be Fotografie Jan Vancayzeele AVBS Marc Galle Peter Lauwers Coverfoto VTA groengroeien magazine is een publicatie van Groen Groeien - AVBS
GROENGROEIEN
1
Creativity makes the difference
BEZOEK ONZE STAND TIJDENS GREEN Vakbeurs voor de groenprofessional 21/22/23 september 2014 Flanders Expo Gent | Stand: 1120 www.ebema.be
www.stone-style.be
EXPO:
sales@ebema.be
Inhoud 38
Nationale grasdag
20
DE VLAAMSE TUINAANNEMER
24
GREEN EXPO
Kleine bomen Kleine tuinen
11
TIPS & TRICKS16 Volg Groen Groeien via facebook en blijf op de hoogte van alle mededelingen, nieuwtjes of activiteiten.
205
FACEBOOK VOLGERS
&27
36
FUNDERING OPBOUW
14
DOPLUIZEN
Activiteiten
in 2014 - 2015
33 GROENGROEIEN
3
graszaadmengsels voor professionals
Speciaal voor tuinaannemers
RecreaMaster iSeed
N vern u met ieu iSee wde form d ule!
Voor een mooier en dichter gazon
H. van Veldekesingel 150 - bus 30 • 3500 Hasselt • Tel. +32 (0)11/32.13.65 • Fax +32 (0)11/33.12.14 • www.innoseeds.be • info@innoseeds.be
PUBLIREPORTAGE
iSeed graSzaad: het gemak voor de tuinaannemer Zaad en voeding: 2 in 1
de kale plekken gaat onkruid groeien. Om dit te voorkomen zaai het gazon tijdig
iSeed is een voedingscoating welke het
MICROCLOVER in het park en plantsoenen
door met het grasmengsel RecreaMaster
graszaad omhult. De coating bevat ex-
iSeed. Het graszaad in RecreaMaster
Microclover is een kleinbladige witte
tra voedingsstoffen (stikstof en fosfaat),
iSeed heeft direct de beschikking over
klaver welke kort maaien bijzonder
de meest essentiële elementen welke
de nodige plantenvoeding en kan de
goed verdraagt. Daarnaast
het graszaad nodig heeft in de startfase.
concurrentie met de onkruiden veel be-
bindt de klaver stikstof uit de lucht en
Samen garanderen ze in een kortere tijd
ter aan.
geeft deze weer af aan de grasmat.
Daarom iSeed graszaad zaaien:
Microclover zorgt voor:
een betere, dichtere grasmat. Graszaad wordt nogal eens gezaaid in een bodem waar het aanwezige fosfaat niet altijd
• groenblijvend gras
direct beschikbaar is voor de jonge wor-
= snellere start ➜ minder onkruiden
• minder onkruiden
tels. Het extra fosfaat om het graszaad is
= betere beworteling ➜ sterkere grasmat
• lagere onderhoudskosten
dan ook een welkome aanvulling voor
= intensievere beworteling ➜ minder
• excellente betredingstolerantie
de jonge plant. De extra stikstof zorgt juist voor een snellere doorgroei in de begin-
uitspoeling meststoffen = dichtere grasmat ➜ minder straatgras
fase. Het resultaat: een gazon welke veel eerder gesloten is.
Daarom zaait u en bemest u in 1 werkgang met iSeed
iSeed: snel een groen gazon Door de verzwaring van het graszaad De meerwaarde van iSeed is voldoende
met de coating verandert het zaaiad-
in de praktijk getoetst. STRI-Bingley kwam
vies.
tot de conclusie dat graszaad met iSeed
Bij gebruik aan gewoon zaad van 2 –
een veel mooiere en gezondere grasmat
3 kg/are zaait u bij iSeed graszaad 3 –
geeft. Het gazon komt dan ook veel be-
4,5 kg/are.
ter de winter door. Verder is aangetoond dat de grondbedekking veel dichter is.
iSeed voor een mooiere en gezonder
Met als gevolg veel minder straatgras
gazon, met heel veel plezier.
en minder onkruiden. De grasmat is snel dicht en blijft mooi gesloten.
Doorzaaien van gazons: 2 in 1
H. van Veldekesingel 150 - bus 30 3500 Hasselt
In een gazon kunnen na verloop van tijd
Tel. +32 (0)11/32.13.65
kale plekken ontstaan. Oorzaken hiervan
Fax +32 (0)11/33.12.14
zijn veelal vorst, droogte, ziekte, overma-
www.innoseeds.be
tige betreding en of voedingstekort. Op
info@innoseeds.be
Word nu lid van
GROEN GROEIEN! Geachte tuinaannemer,
‘Groen Groeien’ blijft groeien. De vriendenkring van tuinaannemers is immers aan het uitgroeien tot een volwaardige vakvereniging voor de professionele tuinaannemer. Binnen de sierteelt- en groenfederatie AVBS biedt ‘Groen Groeien’ met drie kringen een volwaardige regionale werking aan.
Dit werkjaar zetten we een grote stap voorwaarts. ‘Groen Groeien’ wil een duidelijke meerwaarde zijn voor haar leden-professionele tuinaannemers. We bouwen onze werking verder uit in Vlaanderen en werken rond zeven thema’s: advies, begeleiding, opleiding, informatie, netwerking, kortingen en belangenverdediging. Het sectorspecifieke aanbod van studieavonden en -uitstappen en cursussen blijft uiteraard de basis van onze werking. Neem een kijkje op onze website www.groengroeien.be, ontdek de voordelen van het lidmaatschap en blijf hiermee perfect op de hoogte van de actualiteiten in de tuinaanlegsector.
Wat verwezenlijkt Groen Groeien voor haar leden in 2014?
De leden kunnen de meerwaarde van onze expertise ervaren
bij
informatievragen
over
tewerkstelling,
verkeer, rijbewijzen, fytolicentie en nog heel wat andere dossiers.
De leden worden persoonlijk begeleid in hun dossier over o.a. de vestiging van hun tuinaanlegbedrijf, tewerkstelling en milieudossiers.
Op de vormingsavonden leveren we heel wat gratis informatie aan met als hoogtepunten tewerkstelling, fytolicentie, juridische tips tegen slechte betalers, inbraakpreventie, …
Een
nieuwjaarsreceptie,
studieuitstappen
en
praktijkopleidingen zijn studie-netwerkmomenten bij uitstek.
Via de website www.groengroeien.be, het ‘Groen Groeien Magazine’ en het vakblad ‘Sierteelt & Groenvoorziening’ blijf je op de hoogte van het reilen en zeilen van de tuinaanlegsector.
6
GROENGROEIEN
Nieuwe leden* kunnen vanaf 1 juli 2014 éénmalig genieten van het promotielidmaatschap:
Voor slechts
€182,00 ben je lid tot eind 2015.
Dit kan via overschrijving op rekening BE11 7380 3134 3348 met vermelding ‘promolidmaatschap 2014-2015’’. PS: het Groen Groeien-lidgeld is volledig fiscaal aftrekbaar. * Voordien geen lid van AVBS-tuinaanleg
Zeven ledenvoordelen van Groen Groeien
ADVIES: Degelijke advisering over nieuwe wetgevingen en reglementeringen zoals tewerkstelling, verkeer, fytolicentie, milieu en ruimtelijke ordening, …
BEGELEIDING: Persoonlijke begeleiding, gaande van problemen met de vestiging van jouw bedrijf of tewerkstelling personeel tot juridische problemen met klanten en leveranciers.
OPLEIDING: Specifieke vakopleidingen over o.a. vakbekwaamheid rijbewijs C en fytolicentie. Studiebezoeken en workshops over praktijkgerichte onderwerpen tillen jouw bedrijf op een hoger niveau.
LITERATUUR: Je blijft up-to-date via de website, de e-nieuwsbrieven en de Facebook-pagina. Het vakblad ‘Sierteelt & Groenvoorziening’ en het ‘Groen Groeien Magazine’ waarborgen kennis verrijkende vakliteratuur.
NETWERKING: De nieuwjaarsreceptie, de familiedag, diverse bedrijfsbezoeken en studieavonden zorgen voor fijne professionele contacten met collega’s en toeleveranciers.
KORTINGEN: Ledenvoordelen en kortingen voor nieuwe leden en dienstverlening bij diverse leveranciers. BELANGENVERDEDIGING: Vertegenwoordigd in heel wat organisaties waakt Groen Groeien bij overheden en organisaties over de belangen van de tuinaanlegsector.
Trendrapport Groen Groeien 2014 De tweede editie van het ‘Trendrapport Groen Groeien’ werd voorgesteld tijdens de nieuwjaarsreceptie op 4 februari 2014. Na een geslaagde vorige editie heeft Groen Groeien dit jaar opnieuw diverse bedrijven, architecten en beleidsmensen aangeschreven om hun “nek eens uit te steken “ m.a.w. om hun visie neer te schrijven. Hoe zien zij de nieuwe trends of de nieuwe uitdagingen voor 2014? Je kan dit trendrapport lezen en/of downloaden via onze website www.groengroeien.be.
GROENGROEIEN
7
GREEN EXPO 2014 “Groen Groeien heet u welkom van 21-23 september (stand nummer 1634)”
GREENEXPO 2014 wordt weer een topeditie! GreenExpo, dé vakbeurs voor de groenprofessional heeft met meer dan 230 exposanten heel wat te bieden voor tuinaannemers en groenvoorzieners. De bezoekers zullen naast de professionele contacten met de standhouders ook seminaries en infosessies kunnen volgen over de nieuwste trends en ontwikkelingen in de groensector. Tijdens de drie dagen van de beurs worden eveneens productdemonstraties gegeven door diverse exposanten. Dwars doorheen de beurs loopt ook een wedstrijd rond bestratingsmaterialen.
Tekst en foto’s: Jan Vancayzeele (AVBS)
Welkom op de stand van Groen Groeien (1634) Groen Groeien neemt deel aan Green Expo en nodigt alle tuinaannemers uit op haar beursstand. Op de geanimeerde en informatieve stand zullen de bestuursleden van Groen Groeien klaar staan om je te verwelkomen. Je kan er terecht voor informatie, met je vragen of gewoon voor een gezellige babbel met vrienden en kennissen.
Concept 2014 De nadruk voor de tweejaarlijkse vakbeurs voor de groenprofessional zal voornamelijk liggen op beleving, interactie en innovatie. Hieronder volgen de belangrijkste innovaties: Uitnodigende beurstoegang: Een andere toegang tot de beurs, zal de bezoeker zich meer welkom laten voelen dan anders! Concept Store: Een voorstelling van het ideale en succesvolle tuincentrum. Deze zal zich centraal op de Green Boulevard bevinden. Demo Zone: Demonstratie van producten en technieken.
STONEdesign Award 2014 Tuinaannemers, tuinarchitecten of leveranciers/producenten van natuursteen, keramiek of kwartscomposiet (verhardingsmaterialen) konden tot 31/07/2014 deelnemen aan deze wedstrijd. Er diende wel een samenwerking zijn tussen tuinaannemer of tuinarchitect én producent/ leverancier verhardingsmaterialen.
Lezingen en productdemonstraties Bezoekers kunnen ook de getrouwe lezingen bijwonen inzake de nieuwste trends en ontwikkelingen in de groensector van de federaties zoals VVOG, Groen Groeien, Steunpunt Straten, VLAM, ... Daarnaast zullen er gedurende deze 3 vakdagen productdemonstraties gegeven worden in de demozone door ondermeer het PCLT (Praktijkcentrum voor Land- en tuinbouw) en de exposanten. Het volledige randprogramma per dag vind je op pagina 44 van het Groen Groeien magazine.
De laureaat ontvangt de “STONEdesign Award 2014” en kan gratis deelnemen met een stand op Green Expo 2016. Daarnaast krijgt de prijswinnaar heel wat media-aandacht (speciaal dossier) in het vakmagazine CG Concept en Fence.
De ingeschreven en weerhouden projecten zullen worden voorgesteld in de foyer tijdens Green Expo. Een vakjury zal alle projecten zullen beoordelen volgens bepaalde criteria. De prijsuitreiking zal plaatsvinden tijdens Green Expo 2014.
Praktische informatie Waar? Flanders Expo Gent Binnenzone hal 1+ buitenzone op gras Maaltekouter 1 - 9051 Gent Tel. +32(0)9 241 92 11 Fax +32(0)9 241 94 65 http://www.green-expo.be/ Wanneer? Zondag 21 september 2014: 9.30 -18u. Maandag 22 september 2014: 9.30 - 20u. (nocturne) Dinsdag 23 september 2014: 9.30 - 18u.
GROENGROEIEN
11
Werken met sterke merken: succes gegarandeerd !
Boomsesteenweg 174, 2610 WILRIJK (Antwerpen) Tel.: 03/821.08.58 • Fax: 03/821.08.83 www.vanderhaeghe.be
De invoerder die kwaliteit verzekert via zijn sterk dealernet.
TS INDUSTRIE: NIEUwE moToR EN vERNIEUwD moToR maNagEmENT REDUcEREN vERbRUIk EN gElUID. TS Industrie heeft haar houtversnipperaar
TS Pilot System „Swing“
serie met eigen motor aandrijving compleet vernieuwd. De typen 190M, 250M
Verder is bijzonder en een echte primeur
en 350M zijn nu uitgerust met 4 cilinder
de aansturing van de motor en hout-
dieselmotoren van het merk Kubota. De
versnipperaar door het systeem TS Pilot
grootste verandering vond plaats op het
System „Swing“. Afhankelijk van het te
model TS 450M vanwege de emissie ei-
hakselen materiaal verwerkt de machine
sen in de markt. Deze professionele hout-
het materiaal aan met 1800, 2000 of 2200
versnipperaar, voor hout tot een diame-
motortoeren. Door dit optimaal gebruik
ter van 23cm, is per direct uitgerust met
van het te leveren vermogen wordt zowel
de nieuwe dieselmotor met 75pk van het
het geluid tot een minimum beperkt als
merk Kohler.
ook het brandstofverbruik.
Deze motor voldoet aan de Stage IIIB normen zonder diesel partikelfilter of ex-
CO2 Reductie Systeem
terne uitlaatgas behandeling. Deze watergekoelde KDI-motor (Kohler Direct In-
Daarbovenop kan de nieuwe TS 450M in
jection) is TIER 4 conform en voldoet aan
de toekomst uitgerust worden met het
de Stage IIIB – verplicht sinds 2013 voor
bewezen CO2 reductie systeem. Met dit
motoren van 37 tot 56 kW zonder inzet
systeem uitgerust herkent de machine
van DPF (Diesel Partikel Filter)
of er een bedieningsman in het bereik van de invoertrechter aanwezig is. In-
Hoog koppel
dien aanwezig wordt automatisch het toerental van de motor naar maximaal
De 2,5 liter-KDI-Motor is uitgerust met een
gebracht en als er geen persoon in het
Turbolader, een Common Rail-inspuiting
bereik is gaat het motortoerental naar
met 2.000 bar druk en een vloeistof ge-
stationair.
koelde uitlaatgas inlaat met 4 kleppen
Minder CO2 uitstoot, minder geluid,
per cilinder en een diesel katalysator.
comfortabel voor bedieningsmensen en
Omdat men zonder DPF kan werken
omgeving.
wordt een besparing van 7% brandstof-
Kom al deze nieuwigheden ontdekken
verbruik bereikt in vergelijking met ande-
op de stand en demonstratieweide van
re motoren op de markt.
Hilaire Van der Haeghe op Demo Groen – stand 65.
PUBLIREPORTAGE
EENVOUDIG TIJD EN MATERIAAL REGISTREREN VOOR DE GROENSECTOR
Stand po GreenEx n° 1475
Work Green Edition maakt tijd- en materiaalregistratie kinderspel voor de groensector Exit pen en papier Uren en materialen noteren met pen en papier is niet meer van deze tijd. Voor u en uw eventuele medewerkers is het een onnauwkeurig, tijdrovend karwei. Hoeveel uren verliest u niet aan nacalculatie van prestaties? Wat met onduidelijkheden na afloop omtrent gefactureerde werktijd? Enter barcodescanner Work Green Edition van One Two is een eenvoudig, gebruiksvriendelijk en betaalbaar registratiesysteem. Het zorgt voor een snelle, correcte facturatie en nacalculatie. U wint kostbare tijd, werkt meer gestructureerd, krijgt zicht op uw machine-uren ĂŠn uw facturen gaan sneller de deur uit. Kom naar Green Expo en maak kennis met Work Green Edition van One Two. Of contacteer ons voor een vrijblijvende demo en maak binnenkort al winst!
www.one-two.com/green One Two | Sparrestraat 1 | 8890 Moorslede | t 051/72.14.00 | e info@one-two.com
One TwO maakT Tijd en maTeriaal regisTreren kinderspel vOOr grOensecTOr Work Green Edition, de digitale jobregistratie van de toekomst Handmatig uren en materialen noteren is niet meer van deze tijd. Het vormt een onnauwkeurig, tijdrovend karwei. Toch gaan nog veel vakmensen zo te werk. Met alle vervelende gevolgen van dien. Verloren paperassen, fouten in genoteerde werktijd en materialen, discussies met werknemers of klanten … “Tijd voor een hedendaagse oplossing”, dacht One Two. Enter Work Green Edition, een eenvoudig en betaalbaar digitaal registratiesysteem.
groensector werktijd en materialen registreert. We vervangen pen en papier door een zakformaat barcodescannertje waarmee elke werknemer zijn activi-
PUBLIREPORTAGE
teiten digitaal vastlegt. Nadien worden de scanners uitgelezen en met één druk
Bewezen formule
op de knop krijg je alle mogelijk overzich-
Dat Work Green Edition werkt, bewij-
ten. Het systeem vormt de ideale basis
zen de meer dan 5000 actieve gebrui-
voor een snelle en correcte facturatie en
kers in Vlaanderen alleen al. One Two
nacalculatie. Bovendien staat alle beno-
hanteert een gestaafde manier van
digde software op een usb-stick, zodat
werken die ondertussen goed is inge-
de gegevens enkel voor de belangheb-
burgerd bij de vakman. Toch blijven de
bende beschikbaar zijn.”
zaakvoerders zoeken naar manieren om te vereenvoudigen en te verbete-
Meten = zoveel meer weten
ren. Filip: “Een van de concrete zaken
Behalve een forse tijdwinst brengt Work
die binnenkort beschikbaar worden is
De zaakvoerders van One Two, Filip Pat-
Green Edition tal van andere voordelen
fotoregistratie. Gebruikers zullen met
tyn en Kristof Wittouck, hebben er samen
met zich mee. Om te beginnen de opstart-
hun tablet foto’s kunnen nemen en
40 jaar ervaring in de informaticawereld
tijd. In minder dan een uur heeft iedereen
meteen koppelen aan het project in
op zitten. Complexe informaticaoplos-
het systeem onder de knie en kunnen de
kwestie. Naast werkuren en materi-
singen met oneindig veel mogelijkheden
werknemers aan de slag. ‘Nauwkeurig’
alen zal ook de beeldinformatie per
waren dagelijkse kost. In de praktijk stel-
en ‘correct’ zijn twee troeven die klanten
opdracht zo automatisch beschikbaar
den ze vast dat slechts 10 procent van
herhaaldelijk in de mond nemen. Dankzij
zijn. Een toepassing is bijvoorbeeld
de functies van ingenieuze systemen
het gebruik van barcodes ben je altijd
‘voor-en-na’-foto’s van een tuinaan-
effectief werden gebruikt. Ook ging er
zeker dat de uren en materialen aan de
leg. Of beeldmateriaal van problemen
door de omslachtigheid en complexiteit
juiste opdracht zijn toegewezen. Elke taak
die opduiken tijdens de uitvoering van
veel tijd en geld verloren aan de instal-
heeft een unieke code wat foute regis-
een werk.” Kort samengevat zorgt One
latie- en opleidingsfase. Terwijl tijdverlies
traties onmogelijk maakt. Discussies met
Two ervoor dat iedere vakman de volle
in een productieve omgeving net uit den
klanten over gepresteerde uren kunnen
focus kan leggen op zijn werk, zonder
boze is. Conclusie? Grote investeringen
zo ook perfect worden voorkomen en
tijdverlies aan overbodig papierwerk.
met weinig return. Een realiteit waar de
opgevangen. Daarnaast maakt het een
bedenkers van One Two volgende vraag
snelle doorlichting mogelijk. Je krijgt een
op formuleerden: “Hoe vereenvoudigen
eerlijk, duidelijk zicht op de prestaties van
we bedrijfskritieke tools zodat iedereen
je bedrijf, kunt bijsturen waar nodig, kent
ze makkelijk en praktisch kan gebruiken,
de tijdbesteding per medewerker, pro-
met optimaal rendement?”
ject, bewerking en machine, en ziet ook waar de niet-productieve uren naartoe
Van complex naar eenvoudig
gaat. Een klant vat het perfect samen:
One Two is ontstaan vanuit het verlangen
“Onze winst is vierledig. We besparen veel
om eenvoudige systemen met optimale
tijd, werken meer gestructureerd, krijgen
efficiëntie te ontwikkelen. De kortste weg
zicht op onze machine-uren én de fac-
naar het resultaat, een kleine investe-
turen gaan sneller de deur uit.” Last but
ring met maximale return. Kristof: “Work
not least, de gemiddelde terugverdientijd
Green Edition is een gebruiksvriendelijk
voor Work Green Edition bedraagt am-
en betaalbaar systeem waarmee de
per drie maanden.
One Two Sparrestraat 1 | 8890 Moorslede T +32 (0)51 72 14 00 info@one-two.com Green Expo | Flanders Expo Gent | 21-22-23 september 2014
8ste editie van de Nationale Grasdag in het teken van beregening en drainage Op 19 juni vond in Hove de 8ste editie plaats van de nationale grasdag, de demonstratiedag voor de professionele groenvoorziener vindt plaats te Hove. Beregening en drainage waren dit jaar de thema’s. Er werd opnieuw een boeiend programma gepresenteerd voor al wie professioneel met gazon bezig is. De organisatie van deze demodag is in handen van graszaadbedrijf Limagrain Advanta en het bedrijf doet dit in samenwerking met meststoffenleveranciers Compo en Everris, gewasbeschermingsmiddelenproducent Bayer CropScience en Terracottem. Deze organisatoren spraken een aantal specialisten in beregening- en drainagetechnieken aan om hun kennis en ervaring in het beregenen en draineren ter plaatse te demonstreren. Naast het hoofdthema was er ruim aandacht voor renovatie en doorzaai. Op het demoveld kon de bezoeker bovendien alle bestaande gazon- en bloemenmengsels zien evenals proeven rond gazon, gewasbescherming, bodemverbetering en uiteenlopende bemestingregimes. De veldbloemen stonden ook traditioneel extra in de kijker waarbij uitvoerig ingegaan werd op éénjarige en meerjarige proeven. Dit kaderde in een duurzaam groenbeleid met het oog op biodiversiteit en het behoud van bijen en andere nuttige insecten. The Rainmaker REMO 3T De zelfrijdende sproeier REMO 3T is zeer populair voor de irrigatie van sportvelden bij de kleinere voetbalclubs. Deze sproeier is aangedreven door waterkracht via
20
GROENGROEIEN
een hoog performante turbine. De turbine en tandwielkast bestaan uit hoogwaardig gietijzer. Door de uitvoering met vier wielen is deze machine vlot inzetbaar op ruw terrein. De bijbehorende slangenwagen kan tot 120 meter van 1” waterslang opslaan. Deze sproeiwagen is makkelijk handelbaar en snel inzetbaar voor de beregening van sportvelden, grasvelden en zelfs fairways tegen een zeer lage kost. De beregende breedte en lengte kunnen respectievelijk variëren van 26 tot 40 meter en van 13 tot 140 meter. Afhankelijk van de rijsnelheid kan van 3 tot 10 mm beregend worden. Kick Wetting Agent Tijdens intense droogteperiodes ontstaat er in gazons een hydrofobe toplaag welke de waterverdeling sterk bemoeilijkt. Kick® is een mengsel van tensiden op basis van gesulfoneerd carbonzuur
en vetalcohol voor acute en preventieve behandeling tegen droogteschade op grasvelden. De toediening verloopt via de klassieke veldspuit of de rugsproeier. Dit middel verhoogt de capaciteit van water om door de toplaag van elk type gazon te dringen en voorkomt of doet droogteschade teniet zonder verbrandingsgevaar van het gazon, zelfs zonder beregening na toediening. M.a.w. dit middel verbetert de benutting van het regen- of beregeningswater en kan schade beperken ten gevolge van uitdroging door droge plekken (dry spot). TerraCottem De TerraCottem bodemverbeterings technologie werd oorspronkelijk ontwikkeld in de jaren ‘80 door een team wetenschappers van de Universiteit Gent. In 1993 werd de TerraCottem N.V. opgericht met als doel de bestaande wete n s c h a p pe l i j ke know-how van de universiteit wereldwijd te commercialiseren. Vandaag is de TerraCottem technologie beschikbaar in meer dan 40 landen wereldwijd. TerraCottem® Universal is speciaal ontwikkeld om de water- en nutriëntenretentie van bodems te verhogen. Het bevordert de boven- en ondergrondse plantengroei en kan de frequentie van irrigatie verlagen tot 50%. Op het demoveld op de nationale gras-
dag werden demonstratieplots met TerraCottem® Universal aangelegd op de veldbloembedden. De toepassing gebeurde bij de zaai van de veldbloemen. Dit had een duidelijk zichtbaar positief effect op de opkomst, groei en bloei van de veldbloemen. Dit effect is merkbaar in zowel het eerste als het tweede jaar na inzaai. Speciaal voor gazons werd TerraCottem® Turf ontwikkeld om de kwaliteit van ingezaaid gazon of graszoden te verbeteren. Het bevordert eveneens de boven- en ondergrondse grasontwikkeling en kan het waterverbruik tot 50% reduceren, zegt de fabrikant.
Drainage van tuinen en sportvelden In ons land liggen vele terreinen en tuinen er nogal eens te nat bij. Dit is natuurlijk niet optimaal voor het verkrijgen van een mooi gazon of een bespeelbaar sportveld. Vele problemen kunnen worden verholpen door het draineren van het terrein. De drainage zal er voor zorgen dat het teveel aan vocht snel en optimaal wordt afgevoerd, hetzij naar een omliggende gracht, hetzij via een pompput, hetzij via een peilgestuurd drainagesysteem waardoor het water enkel geloosd zal worden tijdens de natste periodes van het jaar. Door middel van een goed drainagesysteem zal het gazon of het sportterrein het hele jaar door makkelijk begaanbaar en bespeelbaar zijn. Er wordt bij voorkeur gewerkt met lichtgewicht drainagemachines. Deze machines zorgen er voor dat er geen onnodige druk komt op de bodem van de tuin of het sportveld. En alternatief voor de klassieke drainagemachine met graafketting is het sleufloos aanbrengen van ondergrondse leidingen en drainagebuizen welke de schade aan het gazon tot een minimum beperkt. Met deze machine kunnen zelfs meerdere leidingen in één keer getrokken worden. TORO TRX-15 Sleuvengraver Deze sleuvengraver met een graafarm van 61 cm lang en een ketting van 10,2 cm breed werd gedemonstreerd op de nationale grasdag en is bedoeld voor tuinaannemers die zelf aan de slag willen gaan. Drie eenvoudige knoppen bedienen alle tractie- en freesfuncties en zijn gemakkelijk voor beginners te gebruiken. Het rupsbandontwerp maakt een nuldraaicirkel mogelijk. Bovendien kan dank zij de rupsbanden dwars over de sleuven worden gereden om dwarssleuven te trekken. Door het laag zwaartepunt en een groot raakvlak met de grond is deze machine stabieler op schuine hellingen. Er kan ook gewerkt worden op natte en zachte ondergrond met een
minimale insporing. De draaiende freeskop zorgt voor een grote bodemspeling tijdens het rijden. De Kawasakimotor met dubbele cilinder en een groot oliereservoir zorgt voor een verzekerde werking. TORO Precisie Bodem Sensor Deze bodemsensor wordt simpelweg in het gazon gestoken. Het is niet nodig om gaten te graven of kabels aan te leggen. De communicatie tussen de sensor en de ontvanger is volledig draadloos, tot een bereik van 152 meter. Met de installatie
worden de grondlagen niet verstoord, waardoor het bodemvocht direct nauwkeurig gemeten kan worden, zodra de sensor in de grond is geplaatst. Elke 10 minuten stuurt de bodemsensor gegevens over de grondvochtigheid en luchttemperatuur naar de ontvanger. Als een automatische beregening gepland staat, gaan de sproeiers alleen aan als de bodemsensor aangeeft dat de grondvochtigheid onder een bepaald minimum is gekomen en de luchttemperatuur gunstig voor beregening is. Hierdoor wordt de efficiëntie van een beregeningsinstallatie aanzienlijk verhoogd. Dit systeem dringt het watergebruik terug door de werking van de beregeningsinstallatie te optimaliseren. Deze geautomatiseerde controle kan een besparing tot 35% van het jaarlijks waterverbruik opleveren.
GROENGROEIEN Tekst en foto’s: Jan Vancayzeele (AVBS) 21
COMPO EXPERT
EXPERTS
FOR GROWTH
COMPO BENELUX nv Filliersdreef 14 9800 Deinze Tel: 0032 (0)9.381.83.83 Fax: 0032 (0)9.386.77.13 expert@compo.be
ZORGELOOS DE HERFST EN WINTER DOOR? FLORANID CLUB HELPT U HIERMEE!
WWW.COMPO-EXPERT.BE
PUBLIREPORTAGE
Gebruik van Floranid® Club in het najaar op kwaliteitsgazons tuinaanlegger
Hét COMPO-product dat zich momen-
Daarom onze beste COMPO-aan-
streeft ernaar bij zijn klanten te kunnen
teel best leent voor een late bemesting
beveling: geef Floranid® Club in de
zorgen voor een jaarrond mooi groen
is Floranid ® Club, een meststof die heel
periode september – oktober aan
gazon, zonder daarom extra maaiwerk
wat voordelen in één formule verenigt.
een dosis van 4 kg/are (op vergeelde
te creëren. En het lijkt wel een contra-
Floranid ® Club heeft als NPK (+ Mg)-
gazons iets meer).Microclover is een
dictie te zijn: in het najaar nog bemesten
formule: 10-5-20 (+4) + sporenelemen-
kleinbladige witte klaver welke kort
en toch geen extra maaiwerk te moeten
ten. En 60 % van de aanwezige stikstof
maaien bijzonder goed verdraagt.
verrichten en zelfs nog stikstof te kunnen
is onder Isodur -vorm! Dat betekent dat
Daarnaast bindt de klaver stikstof uit
geven in het najaar ter voorbereiding op
Floranid ® Club geen groeistoot zal ge-
de lucht en geeft deze weer af aan
de aankomende winter, zonder stiksto-
ven, maar de geleidelijke stikstofvrijstel-
de grasmat.
fuitspoeling te veroorzaken!
ling vanuit Isodur ® zal er juist voor zorgen
Elke
tuinverzorger
of
®
dat het gras gedurende de komende
Microclover zorgt voor:
De sleutel voor dit gegeven is Isodur ®.
najaars- en wintermaanden mooi groen
- groenblijvend gras
COMPO Floranid ® -meststoffen zijn NPK-
zal blijven, zonder een extra stikstofboost.
- minder onkruiden
meststoffen, maar ze bevatten, naast
Een verder voordeel van deze formule is
- lagere onderhoudskosten
de klassieke minerale stikstoffen, tevens
de N/K-verhouding. Floranid
- excellente betredingstolerantie
een langzaam werkende
stikstofvorm:
vat beduidend meer kalium dan stikstof,
Isodur ®. Terwijl de minerale stikstofvor-
die zoals vermeld dus voor 60 % dan nog
men op korte termijn werken, zorgt Iso-
traagwerkend is, wat de N/K- verhouding
dur voor een geleidelijke en langdurige
nog meer in de richting van kalium doet
stikstofvoorziening. Onder invloed van
overhellen. En precies het extra kalium
bacteriële afbraak, warmte en vochtig-
zal ervoor zorgen dat uw gazon aansterkt
heid wordt Isodur ® rustig omgezet in voor
tegen betreding, barre weersomstan-
planten opneembare stikstofvormen ge-
digheden en ziekten. En Floranid ® Club
durende een periode van 3 – 4 maan-
heeft nog een troef: zijn vrij hoog Mg-ge-
den. Doordat Isodur ® niet oplost in koud
halte (4%). Door het hoge aanbod aan
water, spoelt het niet uit tijdens de gure
magnesium, zal het gras donkergroen
najaars- of wintermaanden, maar blijft
kleuren en aansterken wegens de extra
het aanwezig tot het wordt afgebroken.
activiteit van het gevormde bladgroen.
Het groene resultaat zie je binnen de
Al deze voordelen resulteren uiteindelijk
week en blijft maandenlang aanhou-
in een mooi groen gazon, zonder extra
den. Bovendien toonden studies in het
groei of verhoogde ziektedruk, maar met
COMPO Benelux nv
verleden al aan: geen uitspoelingsver-
een hoog weerstandsvermogen tegen
Filliersdreef 14 – 9800 Deinze
liezen met COMPO Floranid ® -meststoffen
betreding, regen, sneeuw en vorst.
Tel. 09/381 83 83
®
®
Club be-
en dus een bijzonder milieuvriendelijke
expert@compo.be
toepassing!
www.compo-expert.be
GRANIET . BASALT . LEISTEEN . PLATINES WATERLINE
meer dan 150.000 ㎥ op voorraad ! T 0476 21 11 77
blauwsteen@mac.com www.blauwsteentegels.be
IZ Plassendale 3 Kuipweg 6 8400 Oostende
1_2 lig A4-21-4000-0202.indd 1
01-07-14 10:52
1_2 lig A4-21-4000-1600.indd 1
04-08-14 09:08
1_2 lig A4-21-3000-2029.indd 1
01-08-14 13:28
KOSTPRIJSBEREKENING VOOR DE TUINAANNEMER – ISM Staat u voldoende stil bij het zakelijke aspect van uw activiteit? Naast de kwaliteit die u levert, is het belangrijk om ook de financiële aspecten van uw onderneming te analyseren en bij te sturen. Met deze workshop willen we u hier graag bij helpen! Tijdens deze sessie gaan we na hoe u een goede kostprijsberekening opmaakt voor uw volgend project. We doen dit aan de hand van een echt groenproject, waarmee u onmiddellijk aan de slag kunt. Een goede kostprijsberekening is namelijk belangrijk om volgende doelstellingen te bereiken: • Hou ik voldoende winst over? • Schat ik mijn prijsberekening correct in? • Hou ik rekening met alle gemaakte kosten?
PRAKTISCH Deze sessie wordt georganiseerd tijdens Green Expo op 23 september 2014 van 10u tot 12u in Flanders Expo Gent. Zie www.green-expo.be. Na deze lezing kunt u gratis deelnemen aan het netwerkmoment met walking diner. Deze wordt u aangeboden door Green Expo. Tijdens dit netwerkmoment komt u in contact met verschillende openbare besturen. Vergeet zeker uw visitekaartjes niet, wie weet welke opportuniteiten u SBM tijdens dit netwerkmoment kunt verzilveren! Spoorwegstraat 14 Inschrijven kan via www.sbmopleidingen.be of via 078/353 653 8200 BRUGGE
➜ Na deze sessie kunt u zich verder verdiepen in deze materie door het volgen van de totaalopleiding Kostprijsberekening en prijzenbeleid voor de tuinaannemer – duur: 6 sessies – locatie: Syntra West campus Roeselare – startdatum: 20/10/2014 – meer info: www.sbmopleidingen.be – 078/353 653 Met vriendelijke groeten, Tom Demeyere Commercieel coördinator
140709-005 SBM GVZ Groen groeien 180-130mm.indd 1 1_2 lig A4-21-3000-2330.indd 1
Tel 050 40 30 90 Fax 050 39 06 65 info@sbmopleidingen.be www.sbmopleidingen.be
m.z. Spoorwegstraat 14, 8200 Brugge
9/07/14 11:43 14-07-14 09:24
www.terraviva.be
Hardhouthandel Hardhouthandel voor voor tuintuingrondgrond- en en waterbouwwerken. waterbouwwerken. Houtsoorten: azobé; padouk; afromosia; massaranduba; ipé; okan; eik; …. . Verkoop: terrasplanken; gevelbekleding; biels; parket; beslag; strips; damwand; schuttingen; enz.…. . Fabrikant van: vlechtmatten; schotten; poorten: padouk en afromosia (geen plaatsing); maatwerk; …. . Loonwerk: eigen herzagerij en schaverij.
Paulussen bvba
Turnhoutseweg 116 B 2381 Weelde T: 00 32 (0)14-65 75 22 F: 00 32 (0)14-65 17 02 mob.: 00 32 (0)478-65 91 22 info@paulussen.be
Boomplantsubstraten Bodemverbeteraars Berijdbaar gazon Gewassen schelpen Nidasedum
BodemBedeNkers 1_4 st A4-21-4000-0605.indd 1
www.paulussen.be
04-08-14 09:17
Gespecialiseerd in lei-, dak- en vormbomen, schermen en bladhoudende bomen.
Astridstraat 66, 9620 zottegem | tel.09/360 20 46 degrootewim@telenet.be-www.boomkwekerijwimdegroote.be
118x57 - 21-4000-0942.indd 1
08-08-14 11:16
adverteren op www.groengroeien.be 015/55 88 88
Japanse 3-pootladder | BUXUS | TAXUS Gevaartsestraat 77 | B-8020 Oostkamp | Tel. 0478 20 84 43 www.buxuskwekerijgoossens.be | info@buxuskwekerijgoossens.be
118x57_lig - 21-4000-0404.indd 1
04-08-14 09:46
Life on Roofs
Life on Roofs Groendaken, tuindaken en rijverhardingen op daken. Benut het daklandschap en breng met ZinCo leven op het dak! De bewezen hoogwaardige systeemoplossingen van ZinCo bieden u de zekerheid die u als opdrachtgever, architect, dakdekker of daktuinhovenier vraagt. ZinCo Benelux b.v. - Postbus 9092, NL - 1006 AB Amsterdam - Tel. +32 473 575 324 - Fax +32 56 323 625 - info@zinco.be - www.zinco.be
1_2 lig 21-3000-2077.indd 1
01-07-14 10:29
BOTANICA-WOOD BOTANICA-WOOD
Iepersestraat 459 8800 Roeselare T. 051 24 69 47 F. 051 24 47 92 info@botanica-wood.be botanica-wood@skynet.be
Alle hout voor in en rond de tuin.
Boompalen - weidepalen - terrasplanken. Afsluitingen - maatwerken - kastanje omheining. Oeverafboordingen - schermen - constructiehout tuinhuizen. Speeltoestellen - ericamatten - hazelaaromheining.
1_4 st A4-21-4000-0306.indd 1
1_4 st A4-21-4000-0830.indd 1 21-08-14 11:17
04-07-14 08:49
GROEN AGENDA
Winterprogamma Groen Groeien 2014-2015
Oktober
7 oktober 2014
Boomkwekerij De Meester, Bergstraat 172, Waregem
16 oktober 2014
Onderwerpen: presentatie buxusvariëteiten, praktijkonderzoek Proefcentrum voor Sierteelt en getuigenis tuinarchitect
Herplant BVBA, Lilsedijk 80, Beerse
November
4 november 2014
Shamrock, Euromarktlaan 24, Tielt
6 november 2014 De 3Ri4en,Vissersstraat 91 ,Rumst
13 november 2014 Provinciaal domein ‘Het Vinne’ Ossenwegstraat 70, Zoutleeuw
2 december 2014
Onderwerpen: model-arbeidsreglement tuinaanleg + modelverkoopsvoorwaarden en -contracten tuinaanleg
Proefcentrum voor Sierteelt, Schaessestraat 18 Destelbergen
December Onderwerp: Verticale tuinen, gevelgroen en daktuinen + topografie (praktische tips en automatisatie)
Januari
13 januari 2015
Shamrock, Euromarktlaan 24, Tielt
22 januari 2015
De 3Ri4en,Vissersstraat 91 ,Rumst
27 januari 2015
Provinciaal domein ‘Het Vinne’ Ossenwegstraat 70, Zoutleeuw
3 februari 2015
Graszoden Lannoo, Hoogrokersstraat 6, Pittem
Onderwerpen: Bouwvergunningen en aansprakelijkheden als tuinaannemer
Februari Nieuwjaarsreceptie Groen Groeien
3 maart 2015
Shamrock, Euromarktlaan 24, Tielt
5 maart 2015
Maart
De 3Ri4en,Vissersstraat 91 ,Rumst
10 maart 2015
Provinciaal domein ‘Het Vinne’ Ossenwegstraat 70, Zoutleeuw
Waarschuwingssysteem PCS met app, IPM, marketing/ verkoopsgesprek voor tuinaannemers
GROENGROEIEN
33
Het begin van een mooie grasmat Terranem tegen engerlingen
Engerlingen kunnen effectief bestreden worden met Terranem. • Parasitaire nematoden Heterorhabditis bacteriophora • Veilig voor mens en dier • Geen resistentie mogelijk • Constante kwaliteit Natuurlijk verder met Koppert.
WWW.KOPPERT.BE | info@koppert.be
publiREPORTAGE
EngErlingEn En EmEltEn in sportvEldEn, golfbanEn En graszodEntEElt kunnEn grotE schadE aanrichtEn! De laatste jaren zien we steeds meer schade van engerlingen en emelten in sportvelden en golfbanen. Ook de particulieren blijven niet gespaard natuurlijk. Gebruik van de biologische oplossing met aaltjes op het juiste moment geeft goed resultaat!
De cyclus van de langpootmug T. Paludosa is een ietsje anders. De adulten vliegen pas vanaf eind juli tot begin september en kunnen 300 tot 400 eieren elk afzetten. De larven (emelten) hebben geen poten en de kop is onduidelijk. Ze kunnen tot 45 mm lang worden. Deze langpootmuggen kennen 1 generatie per jaar.
SCHADE BESTRIJDING DOOR AALTJES De larven (engerlingen genoemd) van verschillende keversoorten zoals de rozenkever, juni -en meikever, sallandkever en de emelten van de langpootmug kunnen behoorlijk hun gang gaan aan de graszoden. Ze vreten namelijk aan de wortels van het gras waardoor het gaat afsterven. In een volgende fase doen de vogels zich tegoed aan de lekkere engerlingen waardoor ze de graszoden helemaal stuk maken. Ook emelten (larven van de langpootmug) kunnen een ware plaag zijn in het gazon. Zij vreten ook meer aan de groene delen van het gras en kunnen zowel boven- als ondergronds aanwezig zijn. Ook in de winter gaan ze gewoon door en zijn dus niet gevoelig voor vorst. LEVENSCYCLUS De beste manier om de plaag te controleren is het larvenstadium doden. U moet dan ook de levenscyclus van de kevers en emelten kennen. De kevers gaan reeds vanaf mei-juni tevoorschijn komen en leggen na het paren hun eieren in het gras. Na enkele weken gaan hieruit kleine engerlingen komen die zich eerst met plantenresten voeden. Later gaan ze over op de kleine haarwortels en nog later kunnen ze alle plantwortels opeten. Als de temperatuur in het najaar naar beneden gaat, kruipen de larven dieper de grond in. Als de temperatuur in de lente hoger wordt, komen ze terug naar boven en beginnen te eten aan de wortels. De overwintering gebeurt steeds als larve en het verpoppen vindt altijd in het voorjaar plaats. De totale levensduur is afhankelijk van de keversoort en bedraagt bij de rozenkever 1 jaar, bij de junikever 2 jaar en bij de meikever tot 4 jaar.
Werking Nematoden zijn microscopisch kleine aaltjes die zich door de grond bewegen op zoek naar de larven. Als een aaltje een larve gevonden heeft, dringt hij bij de keverlarve naar binnen. Daar begint hij zijn vernietigende werk. Om voedsel te kunnen opnemen, laat hij bacteriën uit zijn darmkanaal vrij. Deze bacteriën verspreiden zich in de larve, breiden zich zeer snel uit en verteren vervolgens het gastheerweefsel en zetten dit om in producten die de aaltjes opnemen. Hierdoor sterft de larve binnen enkele dagen. De kleur van de larve verandert naar bruin/ rood. Na verloop van tijd verslijmt de larve en is er nauwelijks meer iets van terug te vinden. Het product Terranem bevat het aaltje Heterorhabditis bacteriophora en werkt effectief tegen engerlingen. Tegen emelten kan het product Capsanem worden ingezet, dat voornamelijk werkt tegen de kleine emelten. Het product Capsanem bevat het aaltje Steinernema carpocapsae. KOPPERT Koppert is wereldmarktleider in biologische gewasbeschermings middelen. Nederland, het Westland met name, was de ideale springplank voor succes, met duizenden hectare kassen binnen enkele tientallen kilometers rondom het bedrijf. Nu gaat 85 procent van de omzet naar het buitenland, en levert Koppert in 80 landen. Europa, de Verenigde Staten, maar ook Mexico, Marokko en Kenia. In 23 landen heeft het bedrijf vestigingen, in 8 daarvan wordt ook geproduceerd.
de modernste technologie voor de beste kwaliteit Wat Koppert ook doet, het heeft altijd met de natuur te maken. Maar om de klant de allerbeste producten te kunnen leveren, is ook heel veel technologie nodig. In de hoofdvestiging van Koppert in Berkel en Rodenrijs (Nederland) beschikt de onderneming sinds enkele jaren over de meest moderne onderzoeks- en productiefaciliteiten. Op het moment heeft Koppert 16 fermentoren voor de productie van microbiologische producten zoals de Trichoderma schimmel, bacteriën en nematoden in gebruik, waaronder enkele met een groot volume van 20.000 liter. Sandra de Weert is moleculair biologe en hoofd van het productielaboratorium microbials bij Koppert. Zij bewaakt onder meer de kwaliteit van de productie met lijf en leden. Nog een taak is het onderzoek voorafgaand aan de productie. Want wat in het laboratorium werkt, hoeft dat nog niet in de praktijk te doen. “We onderzoeken dus uitgebreid hoe een organisme zich in de praktijk houdt. En uiteraard ook hoe wij deze het beste kunnen produceren”. dubbele controle op kwaliteit De productieafdeling werkt met een aantal strenge, nationale en internationale kwaliteitsprotocollen. “In feite doen we het twee maal”, zegt Harald Mikkelsen (manager productie & development microbials). “We hebben een eigen controlesysteem en we werken met onafhankelijke, externe controleurs samen. De dubbele en zeer strikte kwaliteitszorg is duidelijk een plus die Koppert heeft ten opzichte van een aantal andere bedrijven. “Onze productie van micro-organisamen groeit snel”, zegt hij. “Daarom moeten de productieprocessen stabiel en robuust zijn. Verloopt elk proces precies volgens de voorschriften en specificaties? Daar willen wij steeds een ‘Ja’ op hebben, dat willen we helemaal in de vingers hebben. Het is zowel sturing als de kwaliteitsborging die wij de markt bieden”.
www.koppert.be
Dopluizen een sluipend gevaar generatie per jaar. Het is belangrijk het verschil te kennen tussen adult en jonge larve. We merken dat hierover toch wat verwarring heerst. Schadebeeld Visuele schade bestaat uit massaal plakkerige honingdauw waarmee de bladeren en takken bedekt worden en roetdauwschimmels die daarop ontstaan en die de planten een zwarte schijn geven. Daarnaast zal bij een ernstige aantasting de groei van de plant strek geremd worden. Ook groeistoornissen, naaldval, bladval en vergeling kunnen voorkomen.
Zijn de dopluizen en de pulvinale dopluizen, met hun typische dopjes of als wollige eizak, u als tuinaannemer bekend? Dan weet u ook dat onder één dopje of in één eizak honderden eitjes kunnen zitten? En weet u ook dat hieruit zeer kleine larven ontluiken, die zich verdelen over de plant en die zich beginnen voeden met plantensappen met alle gevolgen van dien? Vaak merken velen de aanwezigheid van dopluizen te laat op, wanneer er reeds schade zichtbaar is, en wordt er op het verkeerde moment ingegrepen. Op die manier wordt deze plaag voor sommige planten een sluipend gevaar en is bestrijding ervan zeer moeilijk. Wat je niet ziet, ken je niet, dus als tuinaanleg dient u gericht op zoek te gaan naar deze plaag en op het juiste moment in te grijpen. Waardplanten Gekende waardplanten voor (pulvinale) dopluizen zijn o.a. Taxus, Ilex, Hydrangea, Camellia, maar ook op loofbomen zoals Aesculus, Tilia, Acer, Quercus, Morus,… kunnen (pulvinale) dopluizen voorkomen. Ontwikkeling In het voorjaar zuigen de adulten aan de planten en in mei en juni doen ze
36
GROENGROEIEN
aan eiafleg. De volwassen dopluis is een dopje met kastanje-buine kleur van ongeveer 5 mm en legt eitjes af onder het dopje waardoor dit gaat verdikken en boller wordt (foto 1). In tegenstelling tot de dopluis vindt de eiafleg van de pulvinale dopluis niet onder het dopje plaats, maar wordt een witte, wollige eizak achter het lichaam van de luis gevormd (foto 2). Er kunnen tot 300 eitjes onder het dopje of in de eizak afgelegd worden. Na eiafleg sterven de adulten af, maar ze kunnen lang achterblijven op de plant en geven bescherming aan eieren en jonge larven. Ongeveer in juli gaan larven vanonder het schildje of uit de eizak kruipen en zich over de plant verspreiden. De pas ontloken larven zijn zeer klein, namelijk 1 mm, en met het blote oog moeilijk waarneembaar, een goede loep (15x vergroting) is dus noodzakelijk. Larven zijn plat en ovaal van vorm en hebben een ovale geel-groene kleur (foto 3). Ze bezitten drie paar poten en voeden zich door aan de planten te zuigen. De dopluizen overwinteren als larve op de planten en vroeg in het volgende voorjaar zullen de larven terug aan de planten zuigen en de eileg voorbereiden. Er is dus één
Bestrijdingstijdstip Belangrijk is te behandelen op het juiste tijdstip. Dit is wanneer de jonge larven van de (pulvinale) dopluis uit de eitjes ontluiken en zich over het gewas verdelen. Dit tijdstip is voor de dopluis en de pulvinale dopluis gelijklopend. De ontluikingsperiode kan tot 3 weken duren, op sommige planten kruipen al alle larven rond, terwijl op andere nog enkel eitjes terug te vinden zijn. De larven zijn moeilijk waarneembaar met het blote oog, dus waarnemen met een loep is aangeraden. De ontwikkeling is ook niet elk jaar hetzelfde. Dit jaar zagen we namelijk een veel vroegere ontluiking dan vorig jaar. Tuinaannemers die lid zijn van het Waarschuwingssysteem van het Proefcentrum voor Sierteelt worden verwittigd wanneer het ideale bestrijdingsmoment is aangebroken. Belangrijk is na een behandeling te controleren of er nog levende larven aanwezig zijn. Nog levende larven zijn al dan
Tekst en foto’s Liesbet Van Remoortere (PCS)
niet mobiel en zijn wit van kleur (foto 4). Larven die afgestorven zijn, zijn bruin van kleur (foto 5). Op basis van wat je waarneemt kan je, indien nodig, nog een behandeling plaatsen. In de winter kunnen minerale oliën over het gewas in rust verdeeld worden en deze zullen een deel van de overwinterende larven doen afsterven. Indien de weersomstandigheden het toelaten, zoals dit jaar, kan ook in het voorjaar een behandeling efficiënt zijn. Zeer belangrijk is dat dit gebeurt nog voor de dopluizen aan eiafleg doen, dus nog voor de dopluizen verdikken of een eizak zichtbaar is! Indien men te laat behandelt, zullen de adulten wel afgedood worden, maar de eitjes onder het dopje of in de eizak zitten beschermd en nemen geen producten op waardoor ze verder zullen ontwikkelen. Echter zijn de Belgische weersomstandigheden in het voorjaar vaak niet ideaal om in het voorjaar nog te behandelen. Volg ook hiervoor het advies op de Waarschuwingsberichten. Indien u nog niet op de hoogte wordt gesteld van het juiste bestrijdingsmoment, sluit dan nu aan bij het Waarschuwingssysteem Door parasieten waar te nemen en tijdig te bestrijden, werk je doelgericht voor er schade op de plant is aangericht. Deze methode is een duurzaam alternatief voor het kalendermatig spuiten, je vermijdt resistentie en je zorgt voor een minimale bestrijdingskost. Tijdig ingrijpen, met kennis van zaken, lukt door het advies van het Waarnemings- & Waarschuwingssysteem op te volgen. Een gewaarschuwde boomteler, tuinaannemer en groendienst is er met expertise van het Waarschuwingssysteem twee waard. Leden van het Waarschuwingssysteem betalen jaarlijks € 120 (excl. BTW). Meer info via www.pcsierteelt.be/waarschuwingssysteem of via e-mail: waarschuwingen@ pcsierteelt.be.
Liesbet Van Remoortere
Foto: Jan Vancayzeele-AVBS
Foto rechts: Massale aanwezigheid van volwassen dopluizen op Quercus Foto links: Volwassen pulvinale dopluizen met eizak op Ilex Foto boven: Levende dopluislarven zijn wit van kleur Foto onder: Dode dopluislarven zijn bruin van kleur
GROENGROEIEN
37
Wedstrijd ‘De Vlaamse Tuinaannemer 2014-2015’
Vlaamse tuinaannemers tonen hun vakmanschap Jaarlijks wordt met de steun van VLAM de wedstrijd ‘De Vlaamse Tuinaannemer’ georganiseerd. De werkgroep achter dit project bestaat uit afgevaardigden van de twee overkoepelende beroepsorganisaties en coördinator Rit Vangeel. Op 22 augustus vond te Kasterlee de laureatenhuldiging van de achttiende editie plaats. Een nieuwe generatie tuinaannemers heeft duidelijk de weg naar de wedstrijd gevonden en kaapte heel wat prijzen weg. Rit Vangeel, coördinator van dit promotieproject opende de laureatenhuldiging. Zij legde op haar eigen geanimeerde manier uit hoe de jurering dit jaar is verlopen. De ingezonden realisaties van de kandidaten werden in de loop van de maand juni beoordeeld op stielkennis en vakmanschap door een preselectiecom-
missie. Daarna werden deze projecten beoordeeld door een zeskoppige jury, bestaande uit een tuin- en landschapsarchitect, twee tuinaannemers, een plantendeskundige, een groenjournalist en een boomkweker. De categorieën zijn: <250 m², 250-1000 m² en >1000 m², jong talent en groen kleurt. Marc Galle, voorzitter van ‘Groen Groeien’ en het ‘Verbond van Tuinaannemers AVBS’ gaf tijdens zijn speech aan dat projecten zoals ‘De Vlaamse Tuinaannemer’ bijdragen tot de verdere professionalisering van de sector. Niet alleen de uitstraling naar de particulier is een voltreffer maar ook de drang naar een alsmaar beter niveau van onze Vlaamse tuinaannemers kunnen we enkel maar toejuichen. De grote vakkennis van de tuinaannemer, gepaard gaande met een enorme werklust, zijn de hoekstenen van deze schitterende tuinen. Elk onderdeel van deze tuinen tonen de vakkennis en de liefde voor het vak. Ivo Pauwels, voorzitter van de eindjury stelde de tuinen van de laureaten voor aan het publiek. Kenmerkend voor deze editie was dat er opvallend veel groene tuinen aan bod kwamen. Niet alleen de creaties met bloemen en planten maar ook een weldoordacht scala aan verhardingsmaterialen wist tijdens deze editie de jury te charmeren. Heel wat leden van Groen
38
GROENGROEIEN
Groeien hebben dit jaar met succes deelgenomen en kaapten heel wat prijzen weg. Voor het vijfde opeenvolgende jaar bekroonde ‘BEST-select’ het project met het meest innovatieve assortiment. Dit jaar werd dat Watelle BVBA (goud in de categorie “Groen kleurt”). Aan de hand van de winnende realisaties wordt er vanaf nu maandenlang promotie gemaakt voor het beroep van tuinaannemer via TV, radio, geschreven pers en op allerhande tuinevenementen en -beurzen. Met deze wedstrijd wil men het brede publiek duidelijk maken dat de kennis en het vakmanschap van een tuinaannemer niet zo vanzelfsprekend zijn en dat het inschakelen van een echte vakman resulteert in mooie en vooral duurzame tuinen.
Jan Vancayzeele
Laureaten 2014 2015 Categorie < 250 uitgevoerde m² Goud voor ARTE VERDE (Frederik De Vos) uit Zottegem met een tuin in Kerksken (Haaltert) M +32 479 51 07 16 info@arte-verde.be Zilver voor BVBA COBBAERT (Christophe Cobbaert) uit Wulpen met een tuin in Koksijde M +32 494 99 21 26 info@botaniek.com Brons voor BVBA PROVOOST-OSTYN (Tom Ostyn) uit Zarren met een tuin in Gistel M +32 474 61 04 62 tom@provoost-ostyn.be
Categorie van 250 tot 1000 uitgevoerde m² Goud voor DUO VERDE (Jeroen Verheyen) uit Brasschaat met een tuin in Merksem M +32 (0)474 57 88 82 info@duoverde.be
Zilver voor TUINCREATIES ALAIN DOR (Alain & Charline Dor) uit Hasselt met een tuin in Leuven T +32 11 27 15 25 tuincreaties.alain.dor@telenet.be Brons voor VANHAVERBEKE KOEN BVBA (Koen Vanhaverbeke) uit Oeselgem met een tuin in Meulebeke M +32 495 64 39 50 koen@vanhaverbeke.be
Tekst en foto’s: Jan Vancayzeele (AVBS)
Categorie > 1000 uitgevoerde m²
Categorie “Jong Talent”
Goud voor TUINEN BERT DAENEKINDT (Bert Daenekindt) uit Moeskroen met een tuin in Marke M +32 (0)475 84 48 94 info@tuinendaenekindt.be
Goud voor GUERILL (Pieter Maes) uit Schilde met een tuin in Lochristi M +32 (0)478 60 77 36 pieter@guerill.be
Zilver voor BVBA SNAET (Frederiek Snaet) uit Balegem met een tuin in Sint-MartensLatem M +32 (0)495 25 88 62 tuinarchitectuursnaet@skynet.be Brons voor BVBA PETER ONS (Peter Ons) uit Kerkom met een tuin in Kumtich (Tienen) M +32 (0)477 32 77 69 peter.ons@skynet.be
Zilver voor GESNOEID (Geoffrey Lemmens) uit Paal met een tuin in Meldert M +32 (0)474 35 78 51 geoffrey@gesnoeid.be Brons voor TUINEN STIJN NAEYAERT (Stijn Naeyaert) uit Izegem met een tuin in Izegem M +32 (0)473 22 80 83 info@stijnnaeyaert.be
Categorie “Groen kleurt…” Goud voor WATELLE BVBA (Jef, Pieter & Dries Watelle) uit Sijsele met een tuin in Sijsele T. +32 (0)50 37 12 30 info@watelle.be Zilver voor COOLS TUINAANLEG (Toon Cools) uit Essen met een tuin in Essen T +32 (0)3 667 28 58 info@coolsbvba.be Brons voor TUINARCHITECTENGROEP E.C.O. BVBA (Rik Olivier) uit Nieuwerkerken met een tuin in Wetteren M +32 (0)475 34 63 88 eco.bvba@pandora.be
GROENGROEIEN
39
Het gamma
Groenonderhoud,
professioneel gereedschap. Licht, krachtig, rendabel en milieuvriendelijk. AR
HEGGENSCHA
HELION
are messen 5 verwisselb Ultralicht tgassen Zonder uitlaa
AL ONS GEREEDSCHAP
WERKT OP EEN MULTIFUNCTIONELE BATTERIJ.
DECIBEL D’OR
DECIBEL D’OR
Contacteer: Graham, invoerder Belux - 02/367.16.11 - www.pellenc.be De energie van de vooruitgang
Reeds 100 jaar expert in gazononderhoud
Voor alle informatie en een verdeler in uw buurt:
www.toro.be
GROENGROEIEN
43
Events op GREEN EXPO 2014 ZONDAG 21 SEPTEMBER: DAG VOOR DE TUINAANNEMER Seminarie SANAC & Groen Groeien Het middelenpakket veranderde aanzienlijk wat enkele praktische problemen met zich mee brengt. Er kwamen ook innovatieve producten op de markt die ons dan weer extra oplossingen aanreiken. Bij de aankoop van fytomiddelen dien je steeds rekening te houden met de erkenningen en de opgebruiktermijn. Meer en meer komen er nieuwe en interessante biologische bestrijdingsmiddelen op de markt. Peter Willemijns geeft een overzicht van de veranderingen en werpt een blik op de toekomst. Een zeer actueel thema is de veranderende wetgeving bij het gebruik van landbouwtractoren in de sector van de tuinaanleg. Over welk rijbewijs moet je als tuinaannemer beschikken om met een tractor te rijden? Hoe zit dat nu met het gebruik van landbouwtractoren in de tuinaanlegsector? Vanaf 1 mei traden de nieuwe regels voor het brandstofverbruik van tractoren in werking. Nu alle regels duidelijk zijn, is dit een uitgelezen moment om iedereen van correcte informatie te voorzien. Jan Vancayzeele geeft een duidelijk beeld van de nieuwe situatie. - 10.15 u.: Ontvangst met koffie; - 10.30 u.: Gebruik van bestrijdingsmiddelen in de groenvoorzieningssector: nabeschouwing 2014 met een blik op de nieuwigheden in 2015 door Ir. Peter Willemijns – SANAC-Fyto. - 11.15 u.: Gebruik van landbouwtractoren in de tuinaanlegsector: rijbewijs, G-kentekenplaat, dieselgebruik, periodieke keuring, gemengd gebruik, … door ing. Jan Vancayzeele - AVBS/ Groen Groeien. - 12 u.: Aperitief aangeboden op de stand van SANAC. Inschrijven kan via de www.green-expo.be/nl/Randprogramma
DINSDAG 23 SEPTEMBER: DAG VAN HET OPENBAAR GROEN EN DE GROENVOORZIENER Samenvattend programma: - 09u30: Bijenvriendelijk groenbeheer - 10u00: Kostprijsberekening voor de tuinaannemer - 12u00: Walking Dinner: netwerking met groenvoorzieners en groenambtenaren - 14u00: Alternatieven voor gewasbeschermingsmiddelen in openbaar groen - 14u00: Nieuw verpa(r)kt groen / Parken voor de toekomst
Green Expo – walking dinner (12 – 14 u.) Op deze walking dinner kun je bijpraten met collega’s en groenambtenaren van openbare besturen. Dit netwerkevent wordt georganiseerd door VLAM en VVOG en gratis aangeboden door Green Expo. Gelieve op voorhand je plaats te reserveren via de inschrijving van je gekozen seminarie. Deze walking dinner is enkel bedoeld voor de deelnemers van de lezingen.
VVOG-seminarie - Bijenvriendelijk groenbeheer (9.30 - 12 u.) Bestuivers zijn onmisbaar voor de productie van een groot aantal vruchten (gewassen) met economische waarde. Vooral bijen hebben het moeilijk te verduren, niet alleen omdat zij bedreigd worden door de Varroamijt maar ook en vooral omdat er op bepaalde momenten van het jaar onvoldoende voedsel (bloeiende planten) voorhanden is. Aandacht voor meer biodiversiteit in het openbaar groen is daarom een absolute noodzaak. Welke mogelijkheden zijn er om het openbaar groen te ontwerpen en te beheren met aandacht voor bijen en andere nuttige insecten? De Vereniging voor Openbaar Groen (VVOG) organiseert deze sessie in de marge van de vakbeurs Green Expo.
Escala-seminarie - Alternatieven voor gewasbeschermingsmiddelen in openbaar groen (14 - 16 u.) Vanaf 1 januari 2015 geldt er een algemeen verbod op gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in openbaar groen. Er bestaan in de praktijk voldoende alternatieven om onkruid te bestrijden. Hiervoor moet je wel een aantal belangrijke beleidsmatige ingrepen ondernemen en keuzes maken. Volg je deze workshop, dan ga je alvast naar huis met een aantal concrete tips en een stappenplan om in de toekomst onkruid te bestrijden zonder gewasbeschermingsmiddelen. Spreker is Yves Dehondt die dankzij zijn jarenlange ervaring met alternatieve onkruidbestrijdingstechnieken enkele goede voorbeelden uit praktijk kan meegeven.
Syntra West-seminarie i.s.m. VLAM: Kostprijsberekening en prijzenbeleid voor de tuinaannemer (10 - 12 u.) Tijdens deze sessie wordt er nagegaan hoe een tuinaannemer een goede kostprijsberekening opmaakt voor zijn toekomstige projecten. Dit zal aan de hand van een praktijkgericht groenproject gebeuren waarmee je als tuinaannemer met de verkregen informatie en rekenmodellen onmiddellijk aan de slag kunt voor je eigen projecten. Spreker is Pierre Delputte. VLAM stelt de campagne ‘Beter Buurtgroen’ voor.
Seminarie Steunpunt Straten – Nieuw verpa(r)kt groen / Parken voor de toekomst (14 - 16 u.) Parken zijn gebieden bij uitstek waar hoogdynamische en laagdynamische activiteiten met elkaar in aanraking komen. Lokale besturen en parkbeheerders krijgen inzicht in relevante plannings- en beheersinstrumenten die moeten helpen bij het vinden van een evenwichtig ruimtegebruik. Ook een aantal geslaagde praktijkvoorbeelden van hedendaags parkontwerp en –beheer passeren de revue tijdens deze studienamiddag. Inschrijven kan via de www.green-expo.be/nl/Randprogramma
SPECIALIST IN 3D SINDS 1986!
De verstandige financiële keuze
Steenweg Op Diest 112, 2300 Turnhout, info@agrovangeel.be Verkooppunten Agro Vangeel Aerts Hagas Agri-Tech Bvba Alcea Vijverweelde De Bruyn Bvba De Witte Bvba Disaghor Hooghe Groenservice Horta Rillaar Inagras Bvba Jardirama Miermans Tuincentrum Omniaflora Bvba Plantenhuis Sabgro Bvba Van Den Bergh Bvba Van Hauwaert Tuincentrum En Bk Vossius Gebr Nv Willaert Handelskwekerij
Straat Steenweg Op Diest 112 Hoogstraatseweg 14 Molenhoekstraat 3 Elzenstraat 12/1 Liersesteenweg 294 Denen 67 Gentsesteenweg 161 Nieuwenhovenstraat 80 Diestsesteenweg 636 Industriestraat 8A Rue De La Gare 12 Daalstraat 109 Kardinaal Cardynstraat 16 Picardielaan 90 Osselstraat 62-63 Drie Eikenstraat 125 Hogeweg 419 Zoutleeuwsesteenweg 6 Zilverbergstraat 171
Plaats 2300 Turnhout 2990 Loenhout 9170 Sint-Gillis-Waas 9120 Beveren 3130 Begijnendijk 9080 Lochristi 2800 Mechelen 8790 Waregem 3202 Rillaar 8755 Ruiselede 4608 Warsage 3690 Zutendaal 3920 Lommel 2970 Schilde 1785 Merchtem 2650 Edegem 8200 Sint-Andries 3800 Sint-Truiden 8800 Roeselare
LandscaperPro Pre-Winter 14-5-21+2MgO
Langwerkende meststoffen • Minder kosten en minder arbeid • Een veilige en duurzame bemesting • Een sterk en mooi gazon • Een perfect gazon na de winter
www.everris.nl