NVvM Jaarboek 2011

Jaarboek 2011 Nederlandse Vereniging voor Microbiologie

Jaarboek 2011

B3RP BIF LQGG

Evidence.

Experience.

ConďŹ dence. bij 1

CANDIDA ALBICANS

C. r C. ugo g s C. lab a p ra C. ara ta t p C. rop silo k ic s C. rus alis is g e C. uil i lip lier C. ol m d y o C. u b l tic a ndi i k in C. e f y ien sis lu r sit an ia A. e a A . vu f s A . um te iga A . rre tu n u s A . ige s ni r du la ns

C.

al

bi

ca

ns

t Invasieve candidiasis 2 t Invasieve aspergillose 3 t Empirische antifungale therapie

CANDIDA NON-ALBICANS

ASPERGILLUS

1

t Bewezen effectiviteit t Gunstig veiligheidsproďŹ el t Bij volwassenen en kinderen 4

5,6

1110CAN09NL539J1109

Referenties: 1. Mora-Duarte J.: Comparison of caspofungin and amphotericin B for invasive candidiasis. N Eng J Med 347;2020-9, 2002.

2. Maertens J.: EfďŹ cacy and safety of caspofungin for treatment of invasive aspergillosis in patients refractory to or intolerant for conventional antifungal therapy. CID 2004;39:000-000. 3. Walsh T.J.: Caspofungin versus Liposomal Amphotericin B for empirical antifungal therapy in patients with persistent fever and neutropenia. N Eng J Med 2004; 351:1391-402.4. David W. Denning: Echinocandin antifungal drugs. The Lancet 362: 1142-51, 2003.5. Walsh TJ: Pharmacokinetics, safety and tolerability of caspofungin in children and adolescents. AAC 49: 4536-4545, 2005. 6. Zaoutis TE: A prospective, multicenter study of caspofungin for treatment of documented candida or aspergillus infections in pediatric patients. Pediatrics 123:877-884, 2009.

Raadpleeg eerst de volledige productinformatie alvorens CANCIDAS voor te schrijven CANCIDAS is een geregistreerd handelsmerk van Merck & Co., Inc., Whitehouse Station, NJ, USA Sharp & Dohme BV, Postbus 581, 2003 PC Haarlem Merck Tel. 023-5153153, www.msd.nl, www.univadis.nl

B BVW& BIFB$ LQGG

Evidence. Experience. ConďŹ dence.

1000-21-0000-6794 NVvM 2011 1000-21-0000-0663 NVvM 2010

Kleur: FullColor

NVvM-jaarboek Verschijnt éénmaal per jaar – Zeventiende jaargang – juni 2011 Officiële uitgave van de Nederlandse Vereniging voor Microbiologie (NVvM) Secretariaat Dr Diman van Rossum NVvM secretariaatsmanager Nederlandse Vereniging voor Microbiologie Postbus 214, 2600 AE Delft T 010-750 9766 of 06-2260 7479 E secretariaat@nvvm-online.nl I www.nvvm-online.nl Redactie Jaarboek Dr. Gert-Jan Euverink NVvM bestuurslid – communicatie (PR) Wetsus, centre of excellence for sustainable water technology Agora 1, Postbus 1113, 8900CC Leeuwarden T 058-2843000 E gertjan.euverink@wetsus.nl Grafische vormgeving en advertentiewerving Elma Multimedia B.V. Keizelbos 1, 1721 PJ Broek op Langedijk Postbus 18,1720 AA Broek op Langedijk T 0226-331600 F 0226-331601 E info@elma.nl

Copyright Gebruik, overname, vermenigvuldiging of op andere wijze openbaarmaking van de in dit jaarboek voorkomende gegevens is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van het NVvM-bestuur.

Adressenbestand Het adressenbestand, zoals gepubliceerd in dit jaarboek is eigendom van de NVvM. Het is niet toegestaan dit bestand geheel of gedeeltelijk over te nemen.

Wijzigingen Alle gegevens die opgenomen zijn in dit jaarboek zijn gebaseerd op de situatie per 11 april 2011.

Wijzigingen in persoonlijke gegevens bij voorkeur doorgegeven via email en/ of door middel van het formulier op de website.

Cover Op de achtergrond zijn delende anammox bacterieën weergegeven (dr. Laura van Niftrik, Radboud Universiteit Nijmegen).

Abonnementen NVvM-leden ontvangen het jaarboek uit hoofde van het lidmaatschap.

Losse exemplaren € 15,Inlichtingen bij het NVvM secretariaat.

1

6971_V01_zw.indd 1

24-05-11 12:25

ADVOCATEN

+

OCTROOIGEMACHTIGDEN

Zonder bescherming van uw intellectueel eigendom werkt u misschien wel voor de concurrentie.

Een goed idee is soms meer waard dan u denkt.

Of het nu gaat om een nieuw product, een nieuwe methode, een merk of een model, u wilt uw intellectuele eigendom omzetten in een exclusief commercieel succes. Daarom is het van groot belang om uw idee zo goed mogelijk te beschermen tegen commercieel misbruik door derden.

Arnold + Siedsma verzorgt octrooibescherming en merk- en modelregistraties. Daarnaast voeren onze advocaten civielrechtelijke procedures bij inbreuk op uw rechten wanneer dat nodig mocht zijn.

Meer weten over intellectueel eigendom en onze diensten? Bel 070 - 365 48 33 of ga naar

www.arnold-siedsma.nl

Een goed idee verdient bescherming

B BVW&BIFB$ LQGG

1000-21-0000-0404 NVvM 2011 1000-21-0000-0403 NVvM 2010 1000-20-9000-2125 NVvMicrobiologie 2009

kleur: fc

Voorwoord van de jaarboek redacteur Voor u ligt de zeventiende editie van het jaarboek van de Nederlandse Vereniging voor Microbiologie.

Ik hoop dat u ook dit jaar het jaarboek nuttig kunt gebruiken als u op zoek bent naar het adres van een collega of een instelling. Het is elk jaar een grote klus om dit allemaal bij te houden. Dit jaar was er vanwege het jubileumcongres te weinig tijd maar vanaf volgend jaar zullen alleen de adressen en internetadressen van de verschillende instellingen en onderzoeksgroepen worden vermeld. Deze informatie zal in de loop van het jaar ook op de webpaginas van de vereniging verschijnen. U kunt mij al enorm helpen door mij deze gegevens per e-mail te sturen.

Op deze manier hoop ik dat u toch makkelijk aan de gewenste infromatie kunt komen. Maar belangrijker is dat de gegevens via de eigen internetpaginas van de instelling minder snel verouderd zullen zijn dan de gegevens in deze gedrukte versie.

Gert-Jan Euverink NVvM bestuurslid – communicatie (PR)

3

6971_V01_zw.indd 3

24-05-11 12:25

B BVW& BIFB% LQGG

1000-21-0000-0481 NVvM 2010

Kleur: fc

Inhoudsopgave Voorwoord van de jaarboek redacteur............................................................. 3 1.

Bestuursmededelingen.................................................................... 7 1.1 Van de voorzitter....................................................................... 7 1.2 Van de secretaris....................................................................... 9 1.3 Van de penningmeester.............................................................. 9 1.4 Jaarrekening en begroting..........................................................11

2.

Governance....................................................................................13 2.1 Dagelijks Bestuur.....................................................................13 2.2 Algemeen Bestuur....................................................................15 2.3 Commissies.............................................................................17 2.4 Vertegenwoordigers..................................................................18

3.

Secties...........................................................................................21 3.1 Algemene en Moleculaire Microbiologie (AM).................................21 3.2 MicrobiĂŤle Ecologie (EC)............................................................21 3.3 Levensmiddelen Microbiologie (LM).............................................22 3.4 Medische Microbiologie (ME).......................................................23 3.5 Mycologie (MY)........................................................................25 3.6 Technische Microbiologie (TE).....................................................25 3.7 Virologie (VI)...........................................................................26 3.8 Onderwijs (ON)........................................................................26 3.9 MicrobiĂŤle Typering (MT)............................................................27

4.

De vereniging.................................................................................29 4.1 Historie...................................................................................29 4.2 Lidmaatschapsstructuur............................................................30 4.3 Lidmaatschapsvoordelen...........................................................30 4.4 Prijzen en onderscheidingen.......................................................33 4.5 Symposia................................................................................37

5.

Statuten.........................................................................................38 5.1 Statuten.................................................................................38 5.2 Huishoudelijk reglement............................................................47 5.3 Verenigingsgegevens................................................................51

6.

Belangrijke adressen......................................................................53 6.1 Universiteiten..........................................................................53 6.2 Niet-universitaire instellingen.....................................................67 6.3 Voedsel en Waren Autoriteit (VWA)..............................................69 6.4 Hogescholen............................................................................70 6.5 Verenigingen en organisaties......................................................71 6.6 Cultuurcollecties. .....................................................................73

7.

Ledenlijst.......................................................................................75 7.1 Ledenlijst op alfabet..................................................................75 7.2 Ledenlijsten per sectie............................................................. 181 7.3 Werkgevers van de leden......................................................... 214 7.4 Statistieken........................................................................... 220

5

6971_V01_zw.indd 5

24-05-11 12:25

BD BACTEC™ FX Visibly better BD, the leader in blood culture instrumentation and media for the last 40 years, continues to provide your laboratory with new solutions in blood culturing.

The BD BACTEC™ FX builds on the proven superior fluorescence detection technology, exceptional media performance and instrument reliability of the BD BACTEC™ 9000 blood culture systems.

This is now combined with: • the most efficient, INTUITIVE workflow for reduced hands-on time, • the most compact, INNOVATIVE system design for maximum ergonomics and laboratory space utilization, • INTELLIGENT cutting-edge data management with enhanced blood culture observation in and out of the laboratory.

BD, BD Logo and all other trademarks are the property of Becton, Dickinson and Company. ©2009 BD.

B BVW& BIFB' LQGG

BD Postbus 2130 4800 CC Breda The Netherlands tel 020 582 94 20 fax 020 582 94 21 email: info.benelux@europe.bd.com

1000-21-0000-0561 NVvM 2011

Kleur: FULL COLOR

Mededelingen

1. Bestuursmededelingen 1.1 Bericht van de voorzitter Het is een prachtig jaar. Vanaf 20 april bestaat onze vereniging honderd jaar en dat vieren we met speciale evenementen en met aandacht in de pers. Bionieuws heeft inmiddels aandacht aan het eeuwfeest besteed en aan het bestaansrecht van onze vereniging. Daarnaast zal van april 18-20 een speciaal NVvM/NVMM voorjaarssymposium worden gehouden (op het moment dat u dit leest is dit symposium reeds geweest).

Zeer prominente wetenschappers zullen spreken en Zijne Koninklijke Hoogheid de Prins van Oranje zal de opening van het congres meemaken. Hij zal het eerste exemplaar van de micro-canon in ontvangst nemen. In juni zal TNT Post een speciale postzegelserie uitgeven. Wie weet wordt uw favoriete micro-organisme op één van de postzegels afgebeeld! Dit is nog niet alles. In het najaar zal een congres voor master studenten worden georganiseerd. Het is de bedoeling dat dit een jaarlijks terugkerende gebeurtenis zal zijn.

Vorig jaar zijn we gestart met een campagne om meer AIO’s en post-docs bij onze vereniging te betrekken. Hiertoe is het zogenaamde instituutslidmaatschap geïntroduceerd. AIO’s en post-docs kunnen via de onderzoeksgroep of het instituut tegen forse korting lid worden (voor meer informatie zie: www.nvvm-online.nl/modules/ nvvm_members). Het is belangrijk voor de jonge onderzoekers lid te zijn omdat de NVvM ontzettend veel te bieden heeft. Zo hebben we samen met de NVMM verschillende prijzen geïntroduceerd die op de voorjaarsvergadering worden uitgereikt. Het instituutslidmaatschap is nu al een succes. Mede door dit initiatief hebben we inmiddels meer dan 1280 leden en zijn we groter dan ooit. Toch zouden nog meer onderzoeksgroepen zich aan moeten melden!

Ik hoop dat iedereen van het jubileumjaar zal genieten.

Han Wösten NVvM voorzitter

7

6971_V01_zw.indd 7

24-05-11 12:26

discover how easy

high-productivity qPCR can be

Who knows what you'll discover next With a streamlined workflow, one-button protocol feature, and intuitive software, the new ViiA™ 7 Real-Time PCR System is faster to set up, easier to run, and more convenient to automate than any other qPCR platform. And with the new OptiFlex™ optical system, you’ll have greater flexibility for dye multiplexing than ever before. The end result is high-accuracy data with minimal distraction, which means you can stay focused on what matters most— your research.

Go to www.appliedbiosystems.com/viia7 Life Technologies offers a breadth of products

DNA | RNA | protein | cell culture | instruments

FOR RESEARCH USE ONLY. NOT INTENDED FOR ANY ANIMAL OR HUMAN THERAPEUTIC OR DIAGNOSTIC USE. © 2011 Life Technologies Corporation. All rights reserved. The trademarks mentioned herein are the property of Life Technologies Corporation or their respective owners.

B BVW& BIFB% LQGG

1000-21-0000-7035 NVvM 2011

Kleur: fc

2. Governance 2.1. Dagelijks Bestuur

Voorzitter

prof.dr. Han A.B. Wรถsten Universiteit Utrecht (UU) h.a.b.wosten@uu.nl

Vice-voorzitter

prof.dr. Jos A.G. van Strijp Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) j.vanstrijp@umcutrecht.nl

Eerste secretaris

dr. Birgitta Duim Universiteit Utrecht (UU) b.duim@uu.nl

Tweede secretaris

dr. Jetta J.E. Bijlsma Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) j.j.e.bijlsma@med.umcg.nl

Penningmeester

dr. Jan-Willem Sanders Unilever, Vlaardingen jan-willem.sanders@unilever.com

Bestuurslid Vakredacteur microbiologie

dr. Joop van Doorn Wageningen Universiteit & Research Centrum (WUR) / Praktijkonderzoek Plant & Omgeving, Lisse joop.vandoorn@wur.nl

Bestuurslid Leden

prof.dr. Oscar P. Kuipers Rijksuniversiteit Groningen (RUG) o.p.kuipers@rug.nl

Bestuurslid Communicatie (PR)

Bestuurslid Belgische leden

dr. Gert-Jan W. Euverink Wetsus, Leeuwarden gertjan.euverink@wetsus.nl

Governance

Voor volledige contact gegevens zie de ledenlijst (hoofdstuk 7)

prof.dr. Tom Coenye Universiteit Gent tom.coenye@ugent.be

13

6971_V01_zw.indd 13

24-05-11 12:26

B BVW& BIFB$ LQGG

1000-21-0000-6551 NVvM 2011 Kl: fc

2.3. Commissies Voor volledige contact gegevens zie de ledenlijst (hoofdstuk 7)

Omschrijving

Deze commissie behartigt de wetenschappelijke belangen binnen de NVMM en functioneert daarnaast als de commissie die de voorjaarsvergaderingen (scientific spring meetings) voorbereidt. Leden van deze commissie hebben ook zitting in juries van NVvM/NVMM prijzen.

Voorzitter

prof.dr. Jos A.G. van Strijp Universitair Medisch Centrum Utrecht (UMCU) j.vanstrijp@umcutrecht.nl

Leden

dr. Loek J.W. van Alphen dr. Wilbert Bitter prof.dr. Stanley Brul prof.dr. Lubbert Dijkhuizen dr. Birgitta Duim prof.dr. Joep M.D. Galama dr. Joke W.B. van der Giessen prof.dr.ir. Mike S.M. Jetten dr. Marion P.G. Koopmans prof.dr. Peter J.M. Rottier prof.dr. Paul H.M. Savelkoul prof.dr. Lucas J. Stal dr. Bart J.M. Vlaminckx dr. Maurice J.H.M. Wolfhagen prof.dr. Han A.B. Wösten prof.dr.ir. Marcel H. Zwietering.

Governance

2.3.1. Commissie Wetenschap NVMM/NVvM

2.3.2. Commissie Veiligheid Omschrijving

Deze commissie bepaalt de richtlijnen veilig microbiologisch werken, en publiceert deze in het boekje ‘Veilig werken met micro-organismen, parasieten en cellen in laboratoria en andere werkruimten: theorie en praktijk’.

Voorzitter

prof.dr. Huub Schellekens Universiteit Utrecht (UU) h.schellekens@uu.nl

Secretaris

dr. Birgitta Duim

Leden

prof.dr. Alex van Belkum dr. Teun Boekhout dr. Hans W. van Driel dr. Cees Hol, dr. Evelien Kampert prof.dr. Peter J.M. Rottier

17

6971_V01_zw.indd 17

24-05-11 12:26

Hoe laat ik mijn lab op rolletjes lopen?

Als het op snelheid en nauwkeurigheid aankomt is er niemand die de zaak beter aan het draaien krijgt.

Siemens Healthcare Diagnostics begrijpt de constante druk om de workflow te stroomlijnen, snellere doorlooptijden te genereren en fouten te verminderen. Met onze geavanceerde testsystemen, informatica-connectiviteit en automatiseringsoplossingen kunt u efficiĂŤnter werken, zodat u artsen kunt voorzien van de essentiĂŤle informatie die ze nodig hebben om op een hoger niveau patiĂŤntenzorg te leveren.

Krijg uw lab vandaag ook nog aan het rollen: www.siemens.QO GLDJQRVWLFV

Answers for life.

B BVW& BIFB$ LQGG

1000-21-1000-0543 NVvM 2011

Kleur: fc

0

2006

2007

Totaal enkelleden (cat 0+1+4)

2008

2009

Totaal instituutsleden (cat 50+51)

2010 Totaal dubbelleden (cat 3)

NVvM sectieleden (per jaar ultimo) 95 92

81 83

2 68 300

56 72 300

68 77 301

265

250

235

162

169

175

195

672

728

747

787

334

311

300

287

297

129

129

133

134

145

609

626

630

650

696

2006

2007

317

304

237

228

2008

203

822

2009

2010

Algemene en Moleculaire Microbiologie

MicrobiĂŤle Ecologie

Levensmiddelenmicrobiologie

Medische Microbiologie

Mycologie

Technische Microbiologie

Virologie

Onderwijs

MicrobiĂŤle Typering

Ledenaanwas t.o.v. vorig jaar (per jaar ultimo) 2005

2006

2007

2008

2009

90

84 73

70

50

42

30

-30

37 32

24

10

-10

2010

14 0 -14

10

-2 -35 -37

-50 -70

-36

-32

Aanwas enkel+instituutsleden

Aanwas dubbelleden

2011-01-22

Ledenlijsten

6971_V03_zw.indd 221

11

-60 Aanwas totaal leden

NVvM_LedenStatistiek_20110122.xlsx

5

221

24-05-11 10:02

“Ik sta ermee op en ga ermee naar bed” “Constant op zoek naar totaaloplossingen, dat vereist werkelijk partnership. Samen werken aan efficiëntie op het laboratorium en duidelijke uitslagen voor de patiënt.

Het zeer brede portfolio, de aanwezige kennis van ons vak, de goede trainingen en servicefaciliteiten stellen ons in staat het begrip ‘totaaloplossingen’ in de praktijk waar te maken.”

Better solutions. Better results.

B BVW& BIFB* LQGG

1000-21-0000-0668 NVVM 2011

Kleur: fc

MASS SPECTROMETRY

bioMérieux Offers a Fully Integrated MS System

bioMérieux has moved quickly to provide a more integrated solution to this emerging technology through a partnership agreement with Shimadzu, a pioneer in the development of MALDI-TOF MS technology, and by acquiring a comprehensive microbial mass spectra database from AnagnosTec, a primary innovator in MALDI-TOF MS microbial identification.

For microbiologists who choose mass spectrometry for microbial ID, bioMérieux is developing integrated workflow solutions with its VITEK® 2 range to ensure optimal user convenience, full sample traceability and quality of results. All of bioMérieux's systems will be managed with the new Myla™ web-based middleware solution, which will be commercialized in the near future.

The fully integrated system provides rich connectivity, enhanced information and workflow management.

What does MALDI-TOF stand for?

MALDI-TOF stands for Matrix Assisted Laser Desorption/Ionization – Time Of Flight. It describes the way a sample is converted into charged particles, or ionized, and what method has been used to separate the different mass particles after charging.

A spectrum is produced by measuring and plotting the different mass particles.

Kleur: FullColor

1000-21-0000-0100 NVvM 2011

Cutting Edge Microbial Identification The rapid identification of microorganisms has been a major obstacle to clinicians as they struggle to provide appropriate antimicrobial treatment while waiting sometimes days for a definitive identification of the pathogen. Now, a new method has emerged that can reduce identification to a few minutes. Mass spectrometry (MS) is a technique used to screen simultaneously a multitude of molecules and determine their identity by analyzing their individual mass to charge ratio. These molecular “signatures” can be used for rapid bacterial and fungal identification (ID) from isolated colonies.

The use of mass spectrometry for bacterial ID has been shown to be particularly suitable and cost-efficient for laboratories with high volumes of samples. But the big payoff for clinicians is the huge reduction in the time it takes to identify organisms. Specifically, mass spectrometry enables laboratories to rapidly identify organisms from colonies grown overnight and directly from select patient samples.

This technology may also assist clinical microbiologists in facing the ever increasing number of potentially pathogenic species of bacteria and fungi. A modern identification system like MS coupled with a flexible database that can be easily updated and expanded can meet this growing challenge.

bioMérieux Benelux bv www.biomerieux.com

Hogeweg 5, Postbus 2104, 5300 CC Zaltbommel - Tel.: 0418 68 10 40 - Fax 0418 68 10 68

B BVW& BIFB' LQGG