REGIO MAGAZINE VOOR NOORDWEST HOLLAND ACTUEEL MAGAZINE VOOR DE KANSENREGIO NOORDWEST HOLLAND
03
2 011
E E R S T E J A A R G A N G D E C . 2 0 11
OPEN SPACES OPEN MINDS
WONEN IN ENERGIECENTRALES
ZON IS HOT TECHNICI IN DE TOUWEN STROOM DOOR STROMING VERGADEREN TUSSEN DE VELDEN
De sterke schakel...
Communiceren is keuzes maken. De juiste middelen, het gunstigste moment en de meest effectieve strategie. Dat is niet altijd gemakkelijk in een wereld vol van signalen, visuele prikkels en een overdaad aan informatie. Hoe wordt uw boodschap nog gehoord, gezien of gelezen? Media Support wijst u de weg met advies en ondersteuning. Stelselmatig en effectief. In strategie ĂŠn uitvoering. Praktisch en doelgericht. Al 25 jaar. Elke schakel in het proces is voor ons bekend terrein. Wij maken er graag met u een krachtige ketting van.
Media Support in- en externe communicatie | Havinghastraat 32 | 1817 DA Alkmaar Tel. (072) 515 14 13 | www.mediasupport.nl | info@mediasupport.nl
2
DE wErElD Van SPaanSEn
De zwaar beladen schepen die zand, grind en schelpen door onze binnen-
02
landse wateren vervoeren, hebben lang het gezicht van Spaansen bepaald. Maar drie generaties verder is het familiebedrijf veel meer dan dat. Door puur ondernemerschap heeft de onderneming zich een solide positie verworven in de Nederlandse bouwsector.
08
KEuzES MaKEn
De spelers staan in het veld, het elftal is compleet, het spel is duidelijk en de strategie ligt vast. De wedstrijd kan beginnen. Als het aan KvK-directeur Thijs Pennink ligt, dan worden snel stappen gemaakt met het geïntegreerd regionaaleconomisch uitvoeringsprogramma.
In DEx OPrOEP wilt u vertellen hoe trots u bent op uw bedrijf? Stuur dan een e-mail met uw
VErgaDErEn tuSSEn DE VElDEn
Een wijde blik verruimt het denken. Wie vergadert bij B&B De Boereplaats in
10
gegevens naar info@mediasupport.nl en wellicht staat u in de volgende uitgave.
Westfriese land. Een plek om in alle rust
cOlOfOn
te overleggen en inspiratie op te doen.
Het magazine ‘Open Spaces, Open
Waarland kijkt vanuit de knusse boerenschuur over de akkers en velden van het
Minds’ is een uitgave van de Kamer
SPIEgEl
van Koophandel noordwest-Holland en Ontwikkelingsbedrijf nHn. Het verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 20.000 exemplaren.
Samen. Dat is de sleutel voor succes. Samen ben je sterk en kun je economisch een grotere vuist maken. In Nederland, maar ook daarbuiten. Noordwest-Holland
cOncEPt: Clev, Amsterdam
kiest daarom voor vijf onderscheidende en sterke clusters: agribusiness, water
rEDactIE: Maarten Schiphorst (Media
en energie, vrijetijdsindustrie, health en maritiem. Binnen die clusters is er een
Support Alkmaar), Willemien Vijvers, Hans
intensieve samenwerking tussen bedrijfsleven, onderwijs en overheid waardoor
Moltzer (Clev), Bert Tressel (Clev), Charlotte
kansen beter worden benut.
Zeilstra (KvK, eindredactie), Marieke Endert
‘Open Spaces Open Minds’ is de spiegel van die keuze. De verhalen geven een
(NHN, eindredactie).
kijkje achter de schermen van ons bedrijfsleven en tonen waar we goed in zijn.
tEKStPrODuctIE En blaDManagEMEnt
Zoals het familiebedrijf Spaansen dat zich heeft ontpopt tot een van de grootste
Media Support Alkmaar
woningbouwers van ons land. Of Tocardo dat zich richt op duurzame getijde-
aDVErtEntIES En DruKwErK:
energie en turbines gaat plaatsen in de Oosterschelde en Nepal. En Boon
Elma Multimedia, broek op langedijk,
Edam. Wie passeerde niet een van hun befaamde draaideuren, een wereldwijd
(0226) 33 16 00
exportproduct van eigen bodem. Kijkt u mee in die spiegel?
3
fotografie: Ernest Selleger
4
water
en zand ‘Denkend aan Holland zie ik breede rivieren traag door
vanzelfsprekend. Huizen worden kleine energiecentrales door
oneindig laagland gaan’. In zijn gedicht ‘Herinnering aan
een combinatie van warmtewisseling, geothermie en zonne-
Holland’ schetst Hendrik Marsman het zo typische beeld van
energie. Wat de constructie van woningen betreft, gaan we
onze delta. Over het bestaansbegin van ons land: water en
steeds meer naar modulaire bouw en gaan we materialen
zand. En dat is ook precies waar de wereld van Spaansen
meer over water vervoeren. Op dat terrein liggen grote moge-
begint.
lijkheden voor ons bedrijf, maar ook voor deze regio.’’
De zwaar beladen schepen die zand, grind en schelpen
Den Helder
door onze binnenlandse wateren vervoeren, hebben lang het
Het is niet verwonderlijk dat Koning direct de link legt naar
gezicht van Spaansen bepaald. Maar drie generaties verder
Den Helder. ,,In de rijke tijd van de VOC had Den Helder
is het familiebedrijf veel meer dan dat. Door puur onder-
een strategische positie. Als we deze havenstad weer tot de
nemerschap heeft de onderneming zich een solide positie
maritieme poort van Noord-Holland kunnen maken en laten
verworven in de Nederlandse bouwsector. Spaansen produ-
aansluiten op het achterland, dan zal dat een boost geven
ceert, levert en transporteert grondstoffen, betonelementen,
aan dit gebied. De natuurlijke omstandigheden zijn erg goed
dekvloeren en bestratingsmaterialen. Dat doet zij voor zowel
en we kunnen ze zo weer benutten en vergeet niet dat je
grond-, weg- en waterbouw als voor de woning- en utiliteits-
er ook een luchthaven bij hebt. Als je weet dat Scandinavië
bouw. En dat laatste is opvallend. Want niet veel mensen
een groot afzetgebied is voor agrarische producten, is het
weten dat Spaansen zo’n 1.200 huizen per jaar bouwt.
een simpele optelsom. In deze situatie mag de rol van de
Daarmee is het bedrijf naast grootste grondstoffenleverancier
provincie wat mij betreft nog nadrukkelijker zijn. Zij moeten
ook één van de grootste woningbouwers van Nederland.
faciliteren en verbinden in samenwerking met het bedrijfsleven en de lokale instanties. Er wordt nu wel veel geroepen,
In de directiekamer heerst een serene rust. Algemeen direc-
maar er gebeurt feitelijk nog te weinig. Het is daarom zo
teur Sjon Koning neemt de tijd voor het gesprek. Dat mag
essentieel dat er een schaalvergroting optreedt in deze regio.
ook, want Spaansen heeft een lange historie, die begint in
Gemeentelijke fusies zijn daarvan het begin. Het gaat om
1946. Er wordt dus met veel respect gepraat over de geschie-
grote belangen, want we hebben hier goud in handen.’’
denis, maar het gewicht ligt toch vooral op de toekomst. ‘Spaansen 2020’ is de titel van het beleidsstuk dat leidend is
Optimisme
voor de ontwikkeling van het bedrijf. Koning: ,,We verwachten
Koning ontkent niet dat de bouwbranche moeilijke tijden
een verregaande individualisering van onze maatschappij en
doormaakt, maar hij is toch optimistisch als het over de
daarmee veranderende woonwensen. Duurzaamheid wordt
toekomst in deze regio gaat. ,,Er zijn veel familiebedrijven in
5
6
Noord-Holland. Dat zijn doorgaans sterke organisaties die niet door de aandeelhouders of geld gedreven worden. Vaak zit en blijft het vermogen in het bedrijf en worden alleen de vruchten geplukt als die er zijn. Wij worden gedreven door een sterke interne cultuur van vertrouwen en passie voor het vak. Daarom vinden wij het belangrijk dat we een zelfstandige organisatie blijven, al zullen we wel de risico’s van een familiebedrijf zoveel mogelijk uitbannen. Ik bedoel daarmee dat we dus niet relativeren, maar de fouten die er gemaakt worden wel erkennen en verbeteren. Ook wij moeten scherp blijven. Verder ben ik over het algemeen van mening dat ons organisatietalent, en dat bedoel ik in de ruime zin des woord, ons zal redden in deze crisisperiode. Belangrijk is dat we ons daarbij op de oplossing richten en niet op het probleem.’’ Waalsprong De ambities en het geloof in het product van Spaansen zijn groot. Als marktleider in Nederland is het bedrijf betrokken bij grote en bijzondere projecten. Deze zomer werd in de Provincie Gelderland het project ‘Plassengebied Landschapszone’ binnengehaald. In het gebied Waalsprong, ten noorden van Nijmegen, wordt aan beide zijden van de A325 een natuurgebied met drie plassen aangelegd. Uit de plassen wordt grind en industriezand gewonnen. Spaansen maakt deel uit van het uitvoerend consortium, ‘MSB Grind en Zand’. Er wordt speciaal voor dit project een zand-grindclassificeerinstallatie en sorteerband gebouwd. Koning: ,,Wij gaan daar de zandwinningsactiviteiten uitvoeren. Het gaat om een gebied van 60 hectare dat 25 meter diep wordt uitgegraven. Daarmee is het de grootste zandfabriek van Nederland. Wij assembleren het zand van 0 tot 6 millimeter. Het is een bijzonder gebied omdat het ’t oudst bewoonde deel van Nederland is. Het zand is daar door de jaren heen aangeslibd en van constante kwaliteit. De aanleiding voor dit project is dat men daar de stroom van de rivier wil matigen, de rivier moet meer meanderen, en er worden zo overstroomgebieden gecreëerd. Het zijn maatregelen om deze watersnelweg te reguleren. De Waalsprong is een project wat helemaal bij ons past omdat het draait om zaken waar we van oorsprong sterk in zijn en sterk in zijn gebleven: de winning van zand en het transport ervan.’’ www.spaansen.nl
fotografie: Sjef Prins
7
fotografie: Ernest Selleger
8
Duurzame
draaideuren Een entree kan een grote energieverliezer zijn. Dat weet Boon
Met de nieuwste ontwikkeling, een energieopwekkende
Edam als geen ander. Sinds de zeventiger jaren focust het
draaideur, doet Boon Edam er nog een schepje bovenop.
bedrijf zich op het energiezuinig maken van ingangen door
,,Wanneer iemand de deur handmatig duwt, wordt de deur
toepassing van draaideuren. Dit heeft ze niet alleen vesti-
verlicht. Kortstondig, maar het is een begin. Deze hebben
gingen over de hele wereld opgeleverd, maar ook de status
we onlangs gerealiseerd en we gaan hiermee zeker verder.’’
van ‘s werelds grootste producent van ingangstechnieken. De
TNT reageerde positief op de draaideur en heeft hem in haar
ontwikkelingen gaan verder. Zo wordt nu geëxperimenteerd
energiezuinige kantoor laten plaatsen. ,,Om energiezuinig te
met een draaideur die zelfs energie opwekt.
zijn dachten bedrijven eerst een enorme installatie nodig te hebben, maar nu zien ze dat kleine maatregelen tezamen
Boon Edam, officieel ‘Koninklijke Boon Edam International’, is
hetzelfde resultaat kunnen opleveren.’’
enorm trots op zijn internationale positie. ,,Ons land is maar klein en wij zijn een echt Nederlands bedrijf. Prachtig dat
Inspelen op duurzaam
onze deuren wereldwijd gebruikt worden’’, vindt directeur Pino
Boon Edam speelt goed in op de voorkeur van bedrijven
Maglio. Het bedrijf begon in 1873 als lokale timmerfabriek dat
voor duurzame alternatieven. Zowel met zijn producten als
zich specialiseerde in het maken van vouwdeuren en houten
in het eigen productieproces. Zo heeft het bedrijf het ISO
tourniquets. Het maken van draaideuren kende een explo-
14001-certificaat en is het één van de eerste ter wereld met
sieve groei in de jaren zeventig. ,,Met de start van de oliecrisis
een milieuvriendelijke coatingtechniek. ,,Met onze jarenlange
werd men bewuster van het binnenhouden van warmte. Een
ervaring en leiderspositie hebben we een flinke voorsprong.
draaideur zorgt voor een afsluiting tussen binnen en buiten
Maar om die te behouden, moeten we inspelen op de markt
en houdt zo de warmte beter binnen. Dat scheelt flink in de
en openstaan voor verandering. Duurzaamheid heeft de
stookkosten.’’
toekomst. Nu de markt in Europa wat minder is, grijpen wij de kans om ons productieproces nog verder aan te scherpen
Besparingscalculator
en ons meer te verdiepen in het optimaliseren van onze
In de jaren die volgden, bleef het bedrijf zich op energiebe-
producten. Die kennis verspreiden we weer over al onze afde-
sparing focussen. Zo werden de schuifdeuren uitgerust met
lingen. We zijn bevoorrecht dat we over de hele wereld werk-
sensoren die het luchtgordijn en de breedte van opening
zaam zijn. Zo kunnen we risico spreiden en profiteren van
afstemmen op het weer. Toch blijft de draaideur favoriet.
bloeiende markten, zoals nu in Azië het geval is. Men vraagt
,,Hiermee kan een bedrijf zoveel energiekosten besparen dat
ons wel eens waarom we onze Europese fabriek niet op een
het de aanschafprijs soms al in drie tot zeven jaar heeft terug-
goedkopere locatie of zelfs in een ander land vestigen, maar
verdiend’’, vertelt Maglio. ,,Speciale energiecalculatiesoftware
daar denken we niet aan. We zijn een belangrijke werkver-
die we samen met de TU Delft hebben ontwikkeld, maakt de
schaffer in de regio en willen dat ook blijven. De Edammers
energiebesparing en CO2-reductie per situatie inzichtelijk.
en Volendammers hebben ons groot gemaakt en hier zit bijna
De wereldwijde besparing wordt op een teller op de website
140 jaar kennis. Dat willen we niet kwijt.’’
aangegeven.’’ www.boonedam.nl
9
fotografie: Jan Jong
keuzes
maken De spelers staan in het veld, het elftal is compleet, het spel is
overheden, kennisinstellingen en bedrijfsleven. Pas als dat
duidelijk en de strategie ligt vast. De wedstrijd kan beginnen.
vanzelfsprekend is, kunnen kansen echt worden benut.’’
Als het aan directeur KvK Noordwest-Holland, Thijs Pennink, ligt, dan worden er snel stappen gemaakt met het geïnte-
Pennink wijst er op dat lokale overheden hun gebiedsvisies
greerd regionaal-economisch uitvoeringsprogramma.
zouden moeten vaststellen op basis van de regiovisie, zoals Texel en de Kop van Noord-Holland van plan zijn. ,,Elkaar dus
10
In 2007 kwam het georganiseerde bedrijfsleven met een regio-
niet tegenwerken, maar de weg vrij maken en ruimte creëren
visie voor Noordwest-Holland. In die visie werden, onder het
voor ontwikkelingen. Het bedrijfsleven moet vooruit kunnen.
motto: ‘keuzes maken en focus aanbrengen’ de onderschei-
Op het terrein van onderwijs gaat het om opleiden op basis
dende sterke economische clusters benoemd, zoals agribusi-
van de vraag uit het bedrijfsleven. De komende tijd wordt een
ness, water en energie, vrijetijdsindustrie, health en maritiem.
finale test of de visie klein blijft of breed wordt gedragen.’’
Pennink: ,,Er is inmiddels veel bereikt en dat is positief. Voor
Leiderschap
de regiovisie is een actieprogramma opgesteld en zijn veel
De samenleving verandert zo snel dat aanhaken een must is.
zaken in uitvoering. Maar we zijn nog maar halverwege. Het is
Pennink: ,,Een structuurvisie moet niet meer dan drie jaar op
cruciaal dat we nu vervolgstappen zetten, want anders missen
zich laten wachten. Dat zet ons op een te grote achterstand.
wij kansen die buiten de regio liggen. En dan denk ik bijvoor-
In dat kader is leiderschap en daadkracht van fundamenteel
beeld aan landelijke en Europese subsidies. Dat betekent
belang. Je moet niet alles van tevoren willen beredeneren, je
dus echt werk maken van de regionale samenwerking tussen
moet er voor gaan en er in geloven.’’
fotografie: Ernest Selleger
Ketens bouwen Bij grote bouwopdrachten wordt steeds vaker gewerkt in een ketensamenwerking. Aannemers en onderaannemers opereren als een compact team op een efficiënte en transparante wijze. Hierdoor passen de opeenvolgende schakels in een bouwproces beter in elkaar met alle positieve gevolgen van dien. Woningcorporatie Woonwaard neemt, in haar rol als opdrachtgever, ketensamenwerking als uitgangspunt. Ketensamenwerking is een exponent van Lean Bouwen. Een aantal beeldbepalende Noord-Hollandse bouwbedrijven hebben deze manier van werken nadrukkelijk omarmd. Woonwaard is met een bezit van 13.500 woningen in de regio Alkmaar een middelgrote verhuurder. In de afgelopen jaren heeft de corporatie zich ontwikkeld tot trendsetter in ketensamenwerking. Nieuwbouwen renovatieprojecten worden op deze manier voorbereid en uitgevoerd. ,,De koppeling van bouw en duurzaamheid, de essentie van Lean Bouwen, is een kans. Als je weet dat er in Nederland 7 miljoen bestaande woningen zijn, ligt er een grote opdracht. Woonwaard neemt daarin haar verantwoordelijkheid en brengt partijen in de bouwsector bij elkaar. Daar zijn we inmiddels slim in geworden en ons model voor ketensamenwerking is een voorbeeld voor andere corporaties’’, zegt Ferry van Wilgenburg, directeur Vastgoedbeheer bij Woonwaard. Egobacterie Woonwaard probeert sturend en initiërend te zijn als het gaat om ketensamenwerking. Zo organiseerde zij onlangs een symposium in Alkmaar voor alle partijen in de branche. Een succes. ,,We willen de markt prikkelen om tot samenwerking te komen en transparant te gaan werken. Daarvoor moet eerst het conservatisme en de egobacterie overboord worden gegooid. Wij werken bij voorkeur met partijen die passen in dit nieuwe systeem van werken. Ik merk dat als we met de juiste mensen een paar dagen in een ruimte gaat zitten, daar een passend scenario uitkomt, in een goede werksfeer.’’ Van Wilgenburg is ook kritisch: ,,Het zou mooi zijn als onze boodschap nog breder wordt gedragen. Ik heb veel respect voor bouwbedrijven die voorbij hun eigen schaduw treden en zich ondanks de crisis en kwetsbaarheid toch positief opstellen. Maar willen we ons hierin echt gaan onderscheiden, dan zal de draagkracht vanuit de regionale overheid beter moeten kunnen. Pas dan ontstaat er continuïteit en structuur. Dan kunnen we echt voortgang boeken.’’ www.woonwaard.nl
11
boet EN breakfast Een wijde blik verruimt het denken. Wie vergadert bij B&B
Bruin café
De Boereplaats in Waarland kijkt vanuit de knusse boeren-
Als nieuwe bron van inkomsten kochten ze eerst één en later
schuur over de akkers en velden van het Westfriese land. Een
beide cafés in het dorp en runden die een paar jaar. ,,Maar daar
plek om in alle rust te overleggen en inspiratie op te doen.
heb ik nooit echt mijn stekkie kunnen vinden,” vertelt Annet. ,,Het café dat we als eerste hadden gekocht - een donkerbruine
ziel en zaligheid
kroeg, die we helemaal hebben verbouwd en opgeknapt - bleek
De Boereplaats is drie jaar geleden gebouwd door echtpaar
in het tracé te liggen van de nieuwe ontsluitingsweg. Na vijf jaar
Piet en Annet Stoop. Tot 2001 hadden ze samen in het dorp een
kregen we een bod om weg te gaan en dat hebben we aange-
succesvol winterpeenverwerkingsbedrijf, waar ze hun ziel en
nomen. Het pand is inmiddels met de grond gelijk gemaakt.”
zaligheid in hadden gestopt en drie kinderen hebben grootge-
12
bracht. Door tegenwerkende regelgeving moesten ze het bedrijf
Authentieke stolpboerderij
met pijn in het hart van de hand doen.
In diezelfde periode kwam de mogelijkheid om een stuk land
fotografie: Ernest Selleger
aan de Jonkerstraat te kopen, met daarop een verwaarloosde
gezellige gesprekken en mensen laten genieten. Dat kan hier
boerderij. Weer kroop het ondernemersbloed en nu staat er een
optimaal. We zijn dit jaar officieel een trouwlocatie geworden en
authentieke stolpboerderij als woonhuis, met daarachter een
we bieden sinds september bedrijfsarrangementen. Dit is een
grote schuur – ‘de boet’ – met vergaderruimte en op de boven-
verrassende plek voor teambuilding, bedrijfsuitjes, feesten en
verdieping slaapgelegenheid. Eyecatcher op het terrein is de
vergaderingen in combinatie met wandelingen, wijnworkshops,
hooiberg met daaronder een romantische slaapkamer, die vaak
vaartochten, boerenspellen, lunch en/of diner.” In de boet is
als bruidssuite wordt verhuurd. Toeristen uit Italië tot Israël weten
ruimte voor groepen tot 80 personen. Flip-over, beamer en
de B&B te vinden.
wifi zijn allemaal beschikbaar. ,,Met een kop vol frisse lucht en nieuwe inzichten gaan mensen weer naar huis.”
Bedrijfsarrangementen Annet is als boerendochter gek van het landleven. ,,Het liefst loop ik met mijn laarzen aan over de akkers. Maar ik hou ook van
www.deboereplaats.nl
13
fotografie: Ernest Selleger
Een gezonde keus mag niet ten koste gaan van de smaak en kwaliteit, vinden ze bij Thijs Food Innovation in Heerhugowaard. Daarom zijn ze het 100% suikervrije merk Slimpie gestart en hebben zij twee jaar geleden de hele productlijn aangepakt. Slimpie begon tien jaar geleden in het zogenoemde ‘specialty’ schap in de supermarkt. Nu staan de flessen limonadesiroop in alle Nederlandse supermarkten tussen de overige siropen op de plank. Hoewel het bedrijf slechts vier medewerkers telt, concurreren zij met grote multinationals. Nieuwe doelgroep ,,Eerst richtten we ons specifiek op diabetici en hadden we wel tien soorten suikervrije producten. In 2009 besloten we kinderen van 4 tot 12 jaar als hoofddoelgroep te kiezen en hebben we een aantal productgroepen gesaneerd’’, vertelt adviseur Alex Beek. ,,Teveel producten kregen te weinig aandacht en daarom besloten we ons te focussen op onze core business: limonadesiroop’’, vult operationeel manager Monica Ruiter hem aan. Ook de waterijsjes bleven in het assortiment. Om tegemoet te komen aan de wensen van de consument is niet alleen de verpakking, maar vooral de smaak flink aangepast. Beek: ,,Men wil best een suikervrij product kopen, maar dan moet deze wel vergelijkbaar zijn met het reguliere artikel. Omdat suikervrije producten jaren geleden vaak een aparte smaak hadden, verwacht men niet zo’n volle smaak. Maar zodra ze ons product hebben geproefd, zijn ze om. Wij zorgen er dan ook voor dat onze artikelen minimaal even smaakvol zijn als het reguliere product.’’ Stijgende lijn ,,Nu de limonadesiropen in het reguliere schap liggen, is de omzet in de afgelopen twee jaar verdubbeld en zitten we nog steeds in een stijgende lijn’’, vertelt Beek.
14
0% su
100% g
uiker
groei
,,Onze producten zijn nu beter zichtbaar, makkelijker met de andere te vergelijken en zijn het meest verantwoorde product tegen een marktconforme prijs. Er zijn wel light producten, maar de onze bevat als enige 0% suiker.’’ Om dit te bereiken, heeft Thijs Food Innovation een manier uitgevonden om suikers uit fruit te onttrekken, zonder de smaak te verliezen. ,,Een ingewikkelde procedure die niet zo even te kopiëren is. Op de korte termijn verwachten we dan ook geen concurrentie.’’ Slimpie profiteert van de toenemende aandacht voor een gezonde leefstijl. ,,Kinderen krijgen zóveel suiker binnen. Dat is niet altijd nodig. Steeds meer kinderen kampen met obesitas en ouders kijken vaker of een product wel gezond is. Suikervrije producten vormen dan een goed alternatief’’, aldus Ruiter. Meer Slimpie Dat er veel mogelijk is zonder suiker, blijkt uit de nieuwe producten. Sinds enkele maanden heeft Slimpie haar assortiment uitgebreid met drie soorten snoep: Spekkies, Gummies en Lollies. De leden van de Slimpie-fanclub weten ze al te vinden. Om de naamsbekendheid verder te promoten, laten ze de Slimpieproducten voorkomen in tv-programma’s waarin een verantwoorde leefstijl centraal staat. ,,Die worden niet alleen goed bekeken,’’ vertelt Ruiter, ,,ook wordt de kijker meteen getriggerd om het product uit te proberen.’’ Stap voor stap willen ze meer Slimpieproducten op de markt brengen. Beek: ,,We denken er over om onze doelgroep te verbreden door ook artikelen voor jongeren te ontwikkelen. Maar dat doen we rustig aan. We brengen pas iets uit als we er helemaal tevreden over zijn. Niet eerder.’’ www.thijsfood.com www.slimpie.com
15
fotografie: Ernest Selleger
16
Technici in de touwen Iedereen kan zich iets voorstellen bij het woord technicus.
dit level hebben behaald, kunnen ook fungeren als supervisor.
Maar een rope-access-technicus? Nooit van gehoord. Toch
Zelf heb ik het trainingsexamen voor Level 1 gedaan. Hoog
is ook hij iemand die technisch geschoold is. Hij werkt op
in de touwen moest ik. Het heeft me bloed, zweet en tranen
buitengewoon hoog niveau. Een inspecteur, lasser, monteur
gekost. Maar ik wilde weten hoe het voelt als je daar hangt.”
of elektriciën, die soms wel honderd meter boven land of zee zijn vak uitoefent.
Vertrouwen En hoe voelde het? ,,De eerste keer alsof je aan de goden
Rope-access technici zie je niet vaak. Niet omdat ze in
bent overgeleverd. Maar na een tijdje durf je op de touwen
hogere sferen opereren. Maar omdat er nog maar weinig zijn.
en jezelf te vertrouwen. In 2002, 2003 werd de Mijnwet met
Rope-access betekent: op hoogte bereikbaar met touwen.
betrekking tot kraaninspecties afgeschaft. Daarvoor in de
Het is afgekeken van bergbeklimmers, een paar decennia
plaats kwam de ‘Toezicht Certificatie Verticaal Transport’,
geleden in de industrie geïntroduceerd en nog steeds wordt
kortweg TCVT. Door deze certificering kon Crane Inspection
er gewerkt aan de optimalisering van deze veeleisende en
Services BV zich richten op onafhankelijke kraaninspecties.
veelzijdige klimtechniek.
Sinds 2002 voeren wij die wereldwijd uit. In Engeland is de IRATA, de Industrial Rope Access Trade Association, eind tach-
Bloed, zweet en tranen
tiger jaren opgericht. C2 is daar actief lid van. Ik ben voorzitter
Is het moeilijk om technici zonder hoogtevrees te vinden?
van het Regional Benelux Advisory Committee van IRATA.
,,Het is makkelijker om een techneut te leren klimmen, dan
IRATA houdt zich tweehonderd procent bezig met de veilig-
een klimmer technieken bij te brengen”, lacht Mathieu Vaan-
heid van rope-access. De technicus hangt in twee touwen,
drager, managing director van C2 in Den Helder. De C staat
soms vier, er is altijd een Level 3 supervisor aanwezig. Is de
voor Crane Inspection Services, gespecialiseerd in inspecties
windkracht meer dan 30 knopen, dan gaat het project niet
van offshore- en havenkranen. De 2 voor 2Go Access, een
door. Vooral offshore loop je teveel risico omdat huizenhoge
businessunit voor rope-access werkzaamheden. Mathieu
golven de reddingsboot in de weg zitten.”
legt uit wat het betekent als je als techneut hogerop wilt. ,,De opleiding met elke keer examen bestaat uit drie levels. Level
Wat zijn de voordelen van rope-access? ,,Het grote sociale
1 is voor beginners. Om voor Level 2 in aanmerking te komen
voordeel: de veiligheid. De grote economische voordelen:
moet de technicus minimaal 1.000 operationele klimuren
minder steigerbouw en meer werk in minder tijd, met minder
hebben gemaakt en langer dan 1 jaar in het bezit van Level 1
mensen.”
kwalificatie. Dezelfde voorwaarden gelden als je naar Level 3 gaat: 1.000 operationele klimuren en langer dan 1 jaar in het bezit van Level 2. Level 3 is het hoogste niveau, technici die
www.2goaccess.com
17
ZON straalt In het voormalig Scheringamuseum in Spanbroek hangen
Bewustmaken
geen schilderijen meer, maar wordt een nieuwe kunst
In het kort gezegd ontwikkelt, realiseert en exploiteert ZON
getoond: duurzame energie-installaties in vloer, muren, dak
duurzame energie-installaties voor collectieve (woning)
en plafond. Het nieuwe kantoorpand van ZON Energie is
bouw. ,,We zijn volledig onafhankelijk en geen onderdeel
het visitekaartje voor duurzaam renoveren. ZON laat zien
van een energiebedrijf, installateur of fabrikant. Onze core-
hoe haar systemen werken en welke besparingen ermee te
business is het installeren, onderhouden en exploiteren van
realiseren zijn.
collectieve warmte-koudeinstallaties in flats en appartementencomplexen. Bewoners nemen warmte en koude af van ons en krijgen van ons de jaarrekening. Ze kunnen zelf ook
Het echtpaar John en José Braakman is in 2006 gestart met
inloggen op het systeem en zien hoeveel warmte en koude
hun onderneming. Vijf jaar later hebben ze bijna 20 mensen
ze gebruiken en wat ze betaald hebben. Dat maakt ze bewust
in dienst, de Noord-Hollandse duurzaamheidsprijs en de MVO
van hun energieverbruik.”
prijs West-Friesland gewonnen, een nominatie gekregen voor
18
de FD Gazelle Award 2010 én 2011 en tientallen projecten
Grote klap
in Nederland en zelfs in Centraal- en Oost-Europa in hun
ZON Energie werkt voor woningcorporaties, zorginstellingen
portefeuille. ,,Duurzaam is hot,’’ vertelt José. ,,Wij zorgen dat
en projectontwikkelaars in nieuwbouw en renovatiepro-
duurzame energie binnen handbereik komt voor iedereen.”
jecten. ,,Ons ZON Cafetariasysteem bestaat uit verschil-
fotografie: Ernest Selleger
lende modules op het gebied van advies, realisatie, inves-
comfort. Het werk doen we zoveel mogelijk met materiaal en
tering en langjarige exploitatie. Opdrachtgevers beslissen
mensen vanuit het land zelf, zodat onze kennis en expertise
zelf welke stap of stappen ze aan ons uitbesteden. Alles
zich daar als een olievlek verspreidt.”
kan.” ZON Energie heeft projecten door heel Nederland. In Noord-Holland ligt nog een enorme potentie, merkt José.
Nog slimmer
,,Gemeenten, investeerders en bouwbedrijven zijn iets behou-
Dat zijn wel de krenten in de pap, vertelt José. ,,Onze
dend. Het is goed zoals het is, vinden ze. Er zijn over de hele
toekomst ligt op de Nederlandse markt. Er zijn genoeg
provincie plekken waar we actief zijn, maar de grote klap
plannen en taken. We geven gastcolleges op scholen als
moet hier nog komen. We kunnen in deze buurt nog veel
Inholland en de Hogeschool van Amsterdam, om onze kennis
betekenen.”
en kunde over te dragen aan de nieuwe generatie. Ook zijn we bezig om systemen slimmer te maken. Zo werken we aan
Oost-Europa
een Heathmatcher, een blackbox die denkt voor de bewoner
Van grote betekenis is ZON Energie ook in Centraal en Oost-
en bijvoorbeeld weet in welke woning op welke tijd wordt
Europa. ,,In landen als Letland, Rusland, Servië, Roemenië
gedoucht en de watertemperatuur alvast reguleert. We hopen
en Oekraïne zijn veel verouderde collectieve woongebouwen.
dat al onze plannen van plek komen. Dat is afhankelijk van het
De noodzaak en milieuwinst is daar nog groter dan in Neder-
lef van beslissers. Durven ze mee in de duurzame gedachte?
land. Er is veel achterstallig onderhoud, geen isolatie en
Volgens mij moet de echte flow nog komen.” www.zonenergie.nu
19
Sexy Metaal
20
MultiMetaal. De naam zegt het al: veel met metaal. En daar is niets aan gelogen. Dit Helderse bedrijf is het Noord-Hollandse paradepaardje op het gebied van ontwerp, prefabricage, installatie en onderhoud van offshoreconstructies en procesinstallaties. Vanuit de haven van Den Helder worden de producten van MultiMetaal verscheept naar de vele booreilanden in de Noordzee. In de werkplaats van MultiMetaal wordt hard gewerkt aan een gigantisch stalen draagconstructie voor een productieplatform. Het is een omvangrijke klus, waarbij de grootste nauwkeurigheid en concentratie wordt gevraagd. Directeur Arthur Hulsebos loopt zijn dagelijkse rondje en geeft zo hier en daar wat aanwijzingen. Hulsebos, die samen met zijn broer Pim het bedrijf leidt, is een metaalman pur sang. De passie straalt er vanaf. Vol bewondering wijst hij naar een van zijn medewerkers. ,,Die is hier begonnen als stagiair, maar runt nu een afdeling. Ik kan genieten van de enorme toewijding van onze mensen. Daar mogen we met z’n allen best eens wat openlijker trots op zijn.’’ Sexy Enkele jaren geleden verhuisde MultiMetaal van de Rijkswerf in de haven naar de Scheepmakersweg op het bedrijvenpark Kooypunt. Volgens directeur Arthur Hulsebos was de locatie in de haven ideaal, maar stond de politiek de ontwikkeling van het bedrijf daar in de weg. ,,Dan moet je een keuze maken’’, stelt Hulsebos. Die keuze was blijven in Den Helder, want dat is het centrum voor offshore en windenergie, en nieuw bouwen op een plek waar het kon op de manier die ze voor ogen hadden. ,,Ons nieuwe pand is een aantrekkelijk industrieel gebouw met veel daglicht en een enorme uitstraling. Dat wekt nieuwsgierigheid op. Mensen willen weten wat we daar doen. En dat is belangrijk voor het imago van werken in de metaal. Want het huidige beeld van onze sector past al lang al niet meer bij het oude beeld van de stinkende schoorsteen van de Hoogovens of de donkere werkplaats waar iedereen onder het smeer zit. De metaaltechniek wordt sexy en de jeugd, jongens en meisjes, kiest gelukkig weer vaker voor een technische opleiding.’’ Tetrix Belangrijke schakel in dat verband is volgens Hulsebos het opleidingscentrum Tetrix. Bedrijfsleven en onderwijs trekken samen op in Tetrix en bieden tweejarige opleidingen via de beroepsbegeleidende leerweg. Daarmee ligt een groot accent op de praktijk. Hulsebos: ,,Dit heeft zeker resultaat, al zijn we er nog niet. We hebben nog steeds een grote behoefte aan goed geschoold personeel. Daarom leiden we veel mensen op binnen ons bedrijf. Leerlingen die na hun opleiding instromen hebben vaak een eenzijdig niveau. Men is bijvoorbeeld lasser. Maar een fitter, die met een berg tekeningen in de hand een constructie kan maken, is nog moeilijk te vinden. Daarom zorgen we voor een goede carrièreontwikkeling binnen ons bedrijf: van werkvloer naar engineering. Als MultiMetaal blijven we werken aan het imago van het vak en we vertellen hoe gaaf techniek is. De olie- en gasindustrie is machtig en windenergie heeft toekomst. Den Helder kan in vele opzichten het belangrijkste centrum worden van het Noordzeegebied. Hang dat maar aan de grote klok.’’ fotografie: Jan Jong
www.multimetaal.com
21
Logeren
binnen een werelddijk Google ‘de langste dijk ter wereld’ en je krijgt als nummer één de 33,9 km lange dijk in Zuid-Korea, op de voet gevolgd door de 32 km lange Afsluitdijk. Dat klopt dus niet. De Westfriese Omringdijk is 125 km lang, meer dan zeven eeuwen oud en nog bijna helemaal intact. Door boeren met de hand gemaakt. Een wereldwonder. De Westfriezen hebben ervan geleerd hoe je met conflicten moet omgaan, als je samen iets wilt bereiken. Binnen de dijk zetten ze het droogvallend land om in landbouwgrond. En langs de dijk bouwden ze hun huisjes. In de 21e eeuw begonnen de boeren opnieuw met het bouwen van bescheiden huisjes. Niet zoals vroeger, en ook niet om zelf in te wonen. Maar comfortabele minihotelletjes voor twee personen. Ze noemen het Restinn. De eerste staan in Warmenhuizen, Aartswoud, Andijk en Medemblik. Ze zijn het begin van een keten. ,,De provincie staat ervoor open’’, zegt Jeannette Nieuweboer. ,,De gemeenten doen nog moeilijk, maar we rekenen erop dat ze bijdraaien als ze zien hoeveel toeristen nu al bij ons komen logeren.’’ Vlak buiten het dorp Aartswoud ligt melkveehouderij de Kerckeplaes van Kees en Jeannette Nieuweboer. Met vergezichten over zeventig hectare grond. Op het door hagen beschutte erf staan vijf houten huisjes, die op het eerste gezicht op grote tenten lijken. Maar binnen bieden ze alle comfort van een moderne hotelkamer. Je ontbijt wordt gebracht. En als je wilt ook de lunch en het avondeten. Voor wie ervan houdt, is er rauwe melk, vers van zo’n honderd koeien. Als je terugkomt van een wandeling over het Blote Bienenpad, trakteert Jeannette je op ‘Blote Bienen Bitter’, een oeroud bittertje dat herinnert aan de tijden dat Aartswoud nog een vissersdorp was aan de Zuiderzee. Toen werkten de boeren op blote voeten aan de dijk als het water weer eens hoog stond. De gasten komen niet alleen uit ons eigen land. Ook uit Duitsland, Frankrijk, Engeland, Spanje, Italië, Australië, de Verenigde Staten. De buitenlanders vinden het spannend om te slapen in een zacht bed binnen een eeuwenoude zeedijk en twee meter onder de zeespiegel. Het gastenboek staat vol met verhalen. Een vogelaar schreef over de 41 vogelsoorten die hij gespot heeft. Logeren op een historische plek op het Westfriese platteland. En toch binnen een half uur in Amsterdam of een duik in de Noordzee. Relaxed idee, vind je niet? www.restinn.nl
22
fotografie: Ernest Selleger
23
stroom door stroming
24
Het zeewater op onze aarde is permanent in beweging en dat gaat gepaard met enorme krachten. Door die kracht te gebruiken, ontstaat een lucratieve bron voor duurzame energie. Ofwel: stroom door stroming. Het is een Noord-Hollands bedrijf dat aan de basis staat van deze zogeheten getijde-energie: Tocardo. Op basis van een eigen technologische ontwikkeling fabriceert Tocardo getijdeturbines. Met een demonstratie-opstelling bij de Afsluitdijk en een plaatsingsopdracht in de Oosterschelde en Nepal zijn daarmee zijn de eerste getijdeturbines in Nederland en buitenland een feit. Als Tocardo een speler van formaat gaat worden, dan betekent dat een enorme boost voor de werkgelegenheid in de Noordkop. Maar dan moet er volgens directeur Hans van Breugel wel wat veranderen. ,,In Nederland zijn we goed in het technisch ontwerpen, maar de slag naar productie en commercie laten we veelal liggen. Als we de productie hier in de regio kunnen houden, dan worden we een grote. Maar dat vraagt om een faciliterende overheid. We zitten niet in een volledig vrije markt. Dus als Nederland dit niet kan faciliteren, dan moeten we ons heil in het buitenland zoeken. Ter illustratie, ons land is op dit moment de zevende investeerder in duurzame energie. De economie die bijdraagt aan duurzame energie staat op de achttiende plaats. Dat staat niet met elkaar in verhouding. We importeren veel te veel terwijl we qua innovatie in de top staan. Het gevolg is dat we wegzakken. Het heeft niets te maken met het innovatiebeleid, wel met het implementatiebeleid. In Duitsland werken momenteel 370.000 mensen in de duurzame energiebranche. Dat kunnen wij ook. Tocardo verhuist daarom naar Den Oever waar onze proefopstelling staat. We krijgen bovendien een productiehal in Middenmeer of Wieringerwerf. Dat is een mooie stek om verder te groeien.’’ Dutch Green Technology De samenwerking tussen diverse clusters stemt Van Breugel tot grote tevredenheid. Tocardo stond ooit aan de basis van de Nederlandse brancheorganisatie voor Energie uit Water en is daar thans voorzitter van. ,,De clustervorming en dus samenwerking is essentieel voor een stevige economische structuur. Nu loopt er een ‘energie uit water cluster’, dat samenwerkt met de offshore windsector en composietensector. Dat zich daar nu ook instellingen als NIOZ en ECN bij aansluiten, biedt volop kansen en opent deuren naar noodzakelijke Europese subsidies. De totstandkoming van Dutch Green Technology is daar een goede ontwikkeling in. Ik hoop dat deze initiatieven zullen leiden tot meer dragende industrie in de regio. Zo maken we van een kraamkamer van goede ideeën ook succesvolle bedrijven.’’ Grote kansen Hans van Breugel ziet vooral wereldwijd grote kansen voor getijde-energie. ,,Het potentieel in ons land is niet heel erg groot, maar 100-200 Megawatt geïnstalleerd moet haalbaar zijn. Vertaald naar verbruik zijn dat zo’n 100.000-200.000 huishoudens, iets meer dan bij windenergie per MW. Het grote voordeel van getijde-energie ten opzichte van windenergie is dat het een permanente voorspelbare bron is. Windstil kan wel, maar geen getijde is ondenkbaar. Engeland wil in 2020 dat op deze manier 2.000 Megawatt wordt opgewekt. Europa heeft een vergelijkbare doelstelling. De ambitie op wereldniveau is vele malen hoger. Wij willen met Tocardo een marktaandeel creëren van 2.000 tot 3.000 Megawatt geïnstalleerd in 2020. Dat moet haalbaar zijn.’’ fotografie: Tocardo
www.tocardo.com
25
KO
RT
REAAL, gemeente Alkmaar en projectontwikkelaar NS Poort slaan gezamenlijk de eerste paal voor het kantoorpand van REAAL.
1e paal voor kantoorpand REAAL De bouw van het nieuwe kantoor van REAAL aan de noordzijde van het centraal station in Alkmaar is gestart. Het circa 11.000 m2 tellende pand met half verdiepte parkeergarage biedt straks plek aan zo’n 950 werknemers. De plannen voor de bouw van een groot nieuw kantoor ontstond enkele jaren geleden na een forse groei. Dick Okhuijsen (Raad van Bestuur SNS REAAL): ,,We zien onze wens in vervulling gaan om het aantal locaties in de regio Alkmaar terug te brengen tot twee bij elkaar gelegen panden waardoor collega’s elkaar nog makkelijker kunnen vinden.’’ Volgens planning wordt het pand eind 2012 opgeleverd. Zomer 2013 zullen de werknemers het pand kunnen betrekken.
Jongeren zoeken werkervaringsplaatsen Leerling-timmermannen, -tegelzetters en –schilders hebben steeds meer moeite met het vinden van een bedrijf waar ze werkervaring op kunnen doen. Maatschappelijke projecten zijn een oplossing. Dit zijn projecten waarvoor geen regulier budget beschikbaar is, maar die door extra ondersteuning van de overheid toch uitgevoerd kunnen worden. Het probleem van het tekort aan praktijkervaringplaatsen is goed te merken. Leerlingen op vakscholen krijgen noodgedwongen klussen in de werkplaats van het opleidingsbedrijf, maar zien zo niet hoe het er echt aan toe gaat in de praktijk. Met de vergrijzing op komst is het des te belangrijker dat leerlingen straks verstand van hun vak hebben. Heeft of weet u een project met een maatschappelijk karakter dat gedaan moet worden door deze vakleerlingen, maar waar onvoldoende budget voor is? Meld uw project dan aan via info@talentvoortechniek.nl.
Vissers Volendam winnen innovatieprijs Werelds beste chocolatier bij Dobla Tijdens de verkiezing van ’s werelds beste chocolatiers in Parijs werd de Heerhugowaarder Frank Haasnoot uitgeroepen tot ‘World Chocolate Master 2011’. Haasnoot is executive pastry chef bij Dobla BV, het chocolade-innovatiecentrum in Heerhugowaard. Met zijn creaties versloeg hij 18 internationale finalisten. Naast de trofee ontving hij tevens de prijzen voor beste gastronomische dessert en beste chocolade showstuk. Ook de internationale persprijs sleepte Haasnoot in de wacht.
26
De gebroeders Schilder uit Volendam hebben de Herman Wijffels Innovatieprijs gewonnen. De drie broers ontwikkelden een overlevingsbak waarmee ondermaatse vis of vis die niet aangevoerd mag worden (de bijvangst) voor 99% weer levend in zee kan worden teruggezet. Met de hoofdprijs is een bedrag van € 50.000 gemoeid. De prijs is op 3 november uitgereikt door Piet Moerland, bestuursvoorzitter Rabobank Nederland en Herman Wijffels. Met deze innovatie leveren de gebroeders Schilder, die zelf ook visser zijn, een belangrijke bijdrage aan de verduurzaming van de visserij. De jury spreekt van een innovatie met veel impact, niet alleen in Nederland maar hopelijk straks ook op wereldwijde schaal.
Ondernemers in het midden- en kleinbedrijf maken relatief weinig gebruik van juridisch advies door professionele advocaten. Niet omdat zij dit advies niet nodig hebben, maar omdat het te duur is. Overeenkomst.nl brengt hier verandering in. Deze online servicedesk van advocaten maakt rechtsbijstand van advocaten aan het MKB weer betaalbaar.
Overeenkomst.nl maakt juridische hulp voor ondernemers betaalbaar Overeenkomst.nl is op 1 augustus gelanceerd door econoom en voormalig advocaat Antonie Kerstholt in samenwerking met Elma Multimedia en een landelijk netwerk van MKB-advocaten. De website zet de aanval in op de hoge tarieven van de traditionele advocatuur in Nederland. Overeenkomst.nl wil goede rechtshulp weer bereikbaar maken voor MKB-ondernemers en starters. De website biedt ondernemers een door topadvocaten opgestelde toolkit, die bestaat uit een complete verzameling professionele contracten, voorbeeldbrieven, checklists en handleidingen. Deze toolkit stelt MKB’ers in staat om de meest gebruikelijke juridische zaken zelf af te handelen. De toolkit kan gedownload worden voor nog geen
1000 euro: een tarief dat gelijk staat aan slechts drie uur advies door een commerciële advocaat.
weten de cliënten precies wat de kosten zijn en zo komen zij niet voor verrassingen te staan.”
Advies op maat Met de toolkit hebben ondernemers de oplossing in handen voor de meest voorkomende juridische zaken. Maar Overeenkomst.nl biedt méér. Het is namelijk ook mogelijk om professioneel advies op maat te ontvangen. De website beschikt over een servicedesk, waar men elk document binnen een uur door ervaren en professionele advocaten kan laten screenen. Ook dit advies op maat wordt tegen een voordelig tarief geleverd. Initiatiefnemer Antonie Kerstholt: “Overeenkomst.nl streeft naar transparantie. Op basis van de gegevens die de cliënt ons aanreikt, maken wij vooraf een prijsopgave. Zo
‘Lucht’ in huidige tarieven Kerstholt hoopt dat Overeenkomst.nl eraan bijdraagt dat veel van de traditionele advocaten tot een nieuw inzicht komen. “Er zit op dit moment namelijk nog veel ‘lucht’ in de tarieven van advocaten. Hierdoor betalen cliënten onnodig veel meer dan via Overeenkomst.nl. Bent u geïnteresseerd in de mogelijkheden die Overeenkomst.nl uw organisatie biedt? Surf dan snel naar de website: www.overeenkomst.nl. Voor meer informatie kunt u ook contact opnemen via info@antoniekerstholt.nl
27
28