Embuild Magazine december 2023 - januari 2024

DECEMBER JANUARI 2023-2024

Magazine

Maandblad van en voor de aannemer en de installateur Uitgave van Embuild • Kunstlaan 20, 1000 Brussel • afgiftekantoor Gent X • 6 euro

DOSSIER

Overal in de bouwketen liggen kansen voor innovatie REGELS EN WETTEN Wat is nieuw in 2024?

/nl.embuild

TOEKOMSTBOUWERS Aannemers maken studenten enthousiast

@nl.embuild

AFVALINZAMELING Regelgeving wordt strikter

embuildBE

.embuild.be

Even natuurlijk en kleurrijk als de herfst.

NATURAL

0% VOC Veiligheid op de werkvloer begint met de juiste keuze van producten en tools. Rubio Monocoat biedt houtbeschermingsproducten waarbij geen schadelijke dampen vrijkomen, zowel tijdens als na de applicatie. Zo zijn de houtolieën voor binnen en buiten, Oil Plus 2C en Hybrid Wood Protector, en de waxcrème WoodCream volledig VOC-vrij.

Daarnaast ben je zeker van een veilige binnenomgeving, want Oil Plus 2C is veilig voor speelgoed en houtoppervlakken die contact komen met voedsel (werkbladen, snijplanken, …). Veilig dus voor zowel de eindgebruiker als de aannemer, schrijnwerker, vloerder, …

De keuze voor Rubio Monocoat is bovendien ook een veilige keuze op vlak van kwaliteit en klanttevredenheid!

www.rubiomonocoat.com

EDITO

Klaar voor een druk en boeiend 2024

2

023 was allesbehalve een evident jaar voor de bouw. Vooral de nieuwbouw en woningrenovatie kregen rake klappen, terwijl de non-residentiële bouw en renovatie ook slabakten. De enige uitzondering: de infrawerken. Dat is een klassiek scenario wanneer er verkiezingen in aantocht zijn. Straten, openbare gebouwen, fietspaden, sportfaciliteiten en dergelijke krijgen dan traditiegetrouw een grondige opknapbeurt.

Uit onze prognoses en onze bevragingen blijkt dat 2024 niet veel beter zal zijn voor de bouw, en al zeker niet voor de residentiële bouw en renovatie. Daarom is het voor Embuild van belang om te blijven wegen op het beleid. 2024 zal op dat vlak nog belangrijker zijn dan de voorbije jaren, want op 9 juni zijn er de Europese, federale, en regionale verkiezingen en op 13 oktober de provincie- en gemeenteraadsverkiezingen. Daarom hebben we de afgelopen maanden 5 verschillende memoranda uitgewerkt: Europees, federaal, Vlaams, Brussels en Waals. We hebben de voorbije weken al heel wat bezoeken gebracht aan partijvoorzitters en ministers met deze memoranda in de hand en zullen dat ook de komende maanden blijven doen. Wie uiteindelijk de verkiezingen wint, kan ons niet schelen, zo lang de bouw maar de grote winnaar is achteraf.

den in Paleis 10 van Brussels Expo. Het zal u niet verbazen dat deze jaarlijkse hoogmis voor de bouw in het teken zal staan van de verkiezingen. We zullen er partijvoorzitters laten debatteren over 3 voor Embuild en de bouw essentiële onderwerpen die ook prominent voorkomen in alle memoranda: duurzaam en betaalbaar wonen, de nood aan meer overheidsinvesteringen en aantrekkelijke bouwjobs.

Sta me, tot slot, toe om u een vreugdevol eindejaar toe te wensen. Geniet ervan, kom even tot rust en laad de batterijen op om er in 2024 opnieuw een lap op te geven. Dat zijn wij bij Embuild meer dan ooit ook van plan. De uitdagingen zijn talrijk, zoveel is zeker, maar u kent ons ondertussen: geen werf is ons te groot, geen constructie te moeilijk. Wij maken er werk van.

Niko Demeester CEO Embuild

Embuild weegt " op het beleid. 2024 wordt op dat vlak met de verkiezingen in aantocht nog belangrijker.

"

Met het oog op de verkiezingen hebben we ook een speciale website opgestart: www.samenbeterbouwen.be.

Daarop vindt u al heel wat informatie en die zal de komende weken en maanden nog verder uitgebouwd worden, onder meer in aanloop naar het BouwForum (www. bouwforumconstruction.be) dat we op vrijdag 23 februari in de voormiddag hou-

EM B U I L D M AGA ZI N E • 1 2- 01-2023-2024

3

INHOUD

DECEMBER JANUARI 2023-2024

Magazine

24

Maandblad van en voor de aannemer en de installateur Uitgave van Embuild • Kunstlaan 20, 1000 Brussel • afgiftekantoor Gent X • 6 euro

DOSSIER

8

Overal in de bouwketen liggen kansen voor innovatie REGELS EN WETTEN Wat is nieuw in 2024?

/nl.embuild

TOEKOMSTBOUWERS Aannemers maken studenten enthousiast

@nl.embuild

AFVALINZAMELING Regelgeving wordt strikter

embuildBE

.embuild.be

3 ● Edito

Klaar voor een druk en boeiend 2024.

7 ● Regionaal standpunt

Help kandidaat-bouwers aan een hypotheeklening door borgstelling.

NIEUW IN 2024 Elk jaar worden er bestaande wetten aangepast en nieuwe wetten en reglementen ingevoerd. Daar kunt u als aannemer maar best op voorbereid zijn, en dus geven we hier een bondig overzicht van de nieuwigheden anno 2024.

BOUWBELANGEN

8 ● Nieuw in 2024

Er komen weer veel wets- en reglementswijzingen aan.

12 ● LIFE BE FREE

Consortium zoekt financiering voor energierenovaties.

DOSSIER

15 ● Intro

Overheidsbeleid is belangrijk voor innovatie.

16 ● Federale niveau

Wat een federale regering doen voor innovatie in de bouw?

18 ● Vlaanderen

Maak Vlaanderen toekomstbestendig!

20 ● Brussel

“We eisen dat het OSIRIS-systeem volledig hervormd wordt!”

22 ● Wallonië

"Innovatie moet de competitieve herindustrialisering van Wallonië mogelijk maken."

4

15

INNOVATIE Innovatie in onze sector wordt vaak geïdentificeerd met digitalisering en met nieuwe materialen en producten. Dat is jammer, want in feite liggen er overal in de bouwketen kansen voor innovatie. Maar aannemers kunnen deze pas grijpen wanneer onze toekomstige regeringen het juiste klimaat scheppen.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

INHOUD

27

SECTOR & BEROEPEN

25 ● Renovaties

1350 bezoekers voor de Renovision Festival Tour.

26 ● Premies en steun

Slim en rendabel aanwerven met de BouwIngroeiBaan en het MeesterMentorTraject.

27 ● Toekomstbouwers

Aannemers die jongeren enthousiast maken.

28 ● Afvalinzameling

Normaal gezien komt er volgend jaar een strenger reglement.

30 ● Community Land Trust

Aannemers gezocht voor betaalbare woningen in Brussel.

32 ● Bara 142

Showcase voor renovaties in Brussel.

TOEKOMSTBOUWERS Te weinig jongeren kiezen een STEM- of een bouwrichting. Daarom heeft Embuild Vlaanderen Toekomstbouwers opgezet, samen met uitgeverij Plantyn en Vlajo vzw.

In deze actie trekt de bouw zélf naar de klas om de leerlingen te laten kennismaken met de sector en de talrijke boeiende bouwbanen.

36 ● Buildwise

• Ontdek ze nu: de Bouwgebrekenfiches van Buildwise.

• Plaatsen van vensters: Buildwise zet u op de goede weg.

PROJECTEN & BEDRIJVEN

40 ● Nonet

Ons lid ging voor het eerst met explosieven aan de slag.

43 ● Bouwmarkt

40

• Met Sonic-tool van Wienerberger ga je snel en gemakkelijk na of de akoestische norm gehaald is.

• Sodexo wordt Pluxee.

• Knauf SoundDesign Cleaneo: ideale geluidsweergave in harmonie met installatiegemak.

44 ● Ledenvoordelen Doe uw lidmaatschap renderen!

46 ● Markant

• Smart Cities Boeiend debat op congres.

• Maandcijfer Werkgelegenheid.

EXPLOSIEVE AFBRAAK Hoe breek je een afgedankte NAVO-installatie af in de buurt van een hogedrukgasleiding, een drinkwaterreservoir en een antenne van een communicatienetwerk?

Met springstoffen, natuurlijk. Het klinkt anti-intuïtief maar ons lid Nonet bewees dat het waar is.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

5

DIGITALISERING IS ESSENTIEEL VOOR AANNEMERS DIE ZICH WILLEN PROFESSIONALISEREN EN EMBUILD MOET HEN DAAROP VOORBEREIDEN.

STANDPU NT

Help kandidaat-bouwers aan een hypotheeklening door borgstelling

2

023 was een moeilijk jaar voor de Vlaamse woningmarkt. Het aantal bouwaanvragen in Vlaanderen in de eerste tien maanden lag 8 procent lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Vergelijken we de situatie vandaag met topjaar 2019, dan stellen we zelfs een achteruitgang vast van 26 procent. Ook het aantal hypothecaire kredieten nam sterk af. Volgens de bankensector werden er dit jaar 46 procent minder kredieten voor nieuwbouw toegekend dan vorig jaar.

Dat stemt ook de aannemers somber.

Uit een enquête van Embuild Vlaanderen blijkt dat bijna twee op drie woningbouwers ook in 2024 een daling van investeringen, activiteit en rendabiliteit verwacht. Bij bedrijven actief in de renovatie van woningen gaat 46 procent uit van een slechter 2024. Kortom, de woningmarkt ziet er niet rooskleurig uit.

We kennen de oorzaak: bouwen en kopen worden steeds duurder. Dat is onder andere te wijten aan de hoge vastgoedprijzen, het slechtere consumentenvertrouwen, de hogere financieringskosten en de stijgende grondstofprijzen.

Het resultaat? Veel Vlaamse gezinnen hebben niet genoeg eigen middelen om een hypothecaire lening te krijgen.

Vooral jonge gezinnen en alleenstaanden worden hierdoor getroffen. Ze komen terecht in een vicieuze cirkel. Ze hebben niet genoeg spaargeld, en krijgen dus geen lening voor een degelijke, energiezuinige woning. Ze moeten huren, en boven op de huur komt niet zelden een hoge energiefactuur. Ze kunnen daardoor niet veel sparen en de eigen, zuinige en comfortabele woning blijft dus een droom.

Maar volgens Embuild Vlaanderen kan de vicieuze cirkel doorbroken worden.

De oplossing is een borgstelling door de overheid. Op die manier kunnen gezinnen met voldoende inkomen maar zonder voldoende eigen middelen toch een lening krijgen. De Vlaamse overheid zou bijvoorbeeld een waarborg (borgstelling in tweede rang) kunnen verstrekken op het stuk van de lening dat boven 90 procent van de waarde van de woning ligt.

We hebben ons idee al aangekaart bij de Vlaamse meerderheidspartijen en de reacties waren positief. Minister Diependaele wil deze mogelijkheid onderzoeken.

Nog beter zou het zijn, mocht deze borgstelling niet alleen gekoppeld worden aan nieuwbouw maar ook aan grondige energetische renovaties, met criteria voor het EPC-niveau dat gehaald moet worden. Dat zal de versnelling stimuleren van de renovatiegolf die nodig is om onze klimaatdoelstellingen te halen. De Vlaamse overheid zou er dus goed aan doen om een borgstelling van de overheid in te voeren. Dit zou de woningmarkt een boost geven en ervoor zorgen dat meer mensen een betaalbare woning kunnen vinden.

Marc Dillen Directeur-generaal Embuild Vlaanderen

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

We hebben ons " idee al aangekaart bij de Vlaamse meerderheidspartijen en de reacties waren positief. Minister Diependaele wil deze mogelijkheid onderzoeken.

"

7

WETTEN EN REGELS

Wat verandert er in

24

Een nieuw jaar komt eraan, en dat wil altijd zeggen dat een aantal reglementen, wetten en regels gaan veranderen. We maken hier een klein overzicht van wat u te wachten staat.

We zullen dieper ingaan op deze onderwerpen in de komende nummers van Embuild Magazine.

Terug Naar Werk-fonds

Sociaal Sectoraal aanvullend pensioen bedienden

De RSZ begint vanaf het eerste kwartaal van 2024 met het innen van de bijdragen voor het sectorale aanvullende pensioen (SAP) van de bedienden in de bouwsector. In feite is dat SAP al op 1 januari 2023 van start gegaan, maar het innen van de bijdragen begint pas volgend jaar. In 2024 is de bijdrage daardoor uitzonderlijk 2,60 procent in plaats van 1,30 procent.

8

Ten laatste op 1 april 2024 treedt het Terug Naar Werk-fonds in werking. Een werkgever die zich op medische overmacht beroept om een arbeidsovereenkomst te beëindigen, zal aan dat fonds 1800 euro moeten betalen. Daarnaast moet hij het ontslag melden aan het RIZIV binnen 45 dagen na het beëindigen van de arbeidsovereenkomst.

De werkgever zal daarentegen niet langer verplicht zijn outplacement aan te bieden bij beëindiging wegens medische overmacht.

Deze maatregel is in oktober van dit jaar goedgekeurd door het federale parlement, maar wanneer we dit schrijven is hij nog niet gepubliceerd in het Staatsblad.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

WETTEN EN REGELS

Beperking RSZ-vermindering eerste aanwervingen

Vanaf 1 januari 2024 is er nog tot drie werknemers een RSZ-vermindering voor eerste aanwervingen. Nu is die vermindering er tot zes werknemers. De RSZ-vermindering voor de eerste werknemer wordt daarnaast beperkt tot een maximum van 3100 euro per kwartaal in plaats van 4000 euro per kwartaal. De vermindering blijft wel onbeperkt in de tijd gelden.

Er is een overgangsmaatregel voor werkgevers die momenteel een vermindering genieten voor een vierde, vijfde of zesde werknemer.

Ook deze maatregel is in oktober al goedgekeurd door het federale parlement, maar nog niet gepubliceerd in het Staatsblad wanneer we dit schrijven.

Vanaf 2024 kunnen werknemers hun vakantiedagen overdragen

In 2023 werden twee wijzigingen aangebracht aan de jaarlijkse vakantieregeling om deze in overeenstemming te brengen met het Europese recht. Als werknemers hun vakantiedagen niet voor het einde van het jaar kunnen opnemen, mogen ze deze 24 maanden overdragen. En bij arbeidsongeschiktheid tijdens hun vakantie, kunnen ze die daarna ook weer opnemen, onder de voorwaarden die zijn vastgelegd in het arbeidsreglement. Deze twee wijzigingen treden in werking op 1 januari 2024. Meer uitleg hierover stond in het novembernummer van Embuild Magazine.

Aanstelling vertrouwenspersoon verplicht

In bedrijven met 50 of meer werknemers zal een vertrouwenspersoon aangesteld moeten worden. Een vertrouwenspersoon is een laagdrempelig aanspreekpunt bij wie collega’s in alle discretie terecht kunnen wanneer ze zich op het werk niet langer goed in hun vel voelen. Momenteel is het aanstellen van zo’n vertrouwenspersoon louter een aanbeveling. Voor bedrijven met minder dan 50 werknemers blijft dit ook in de toekomst zo.

Vertrouwenspersonen zullen een basisopleiding moeten volgen, bijvoorbeeld bij een externe preventiedienst. Ook bij de screening van kandidaten kan de externe preventiedienst voor de nodige bijstand zorgen.

Dit wetsontwerp werd goedgekeurd in

de Kamer op 26 oktober 2023, maar werd nog niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Normaal gezien treedt de nieuwe verplichting in werking op de eerste dag van de maand die volgt op de publicatie in het Staatsblad.

Juridisch Termijnen bij de Raad van State

De wet op de Raad van State wordt hervormd. Voor de behandeling van zaken van "hoger openbaar belang" zullen specifieke termijn bepaald kunnen worden.

Het koninklijk besluit verklaart als "zaken van hoger openbaar belang" onder meer zaken die betrekking hebben op de energietransitie of op het gebruik en de inzet van hernieuwbare energiebronnen. Voorbeelden zijn vergunningen en toelatingen voor onshore of offshore windmolenparken met een energieproductiecapaciteit van 8 megawatt of meer, en gebieden of structuren met fotovoltaïsche zonnepanelen met een energieproductiecapaciteit van 4 megawatt of meer.

Fiscaal Afschaffing fiscaal voordeel langetermijnsparen voor leningen voor niet-eigen woning

De federale belastingvermindering voor langetermijnsparen voor de uitgaven van een lening gesloten voor de financiering van een andere woning dan de eigen woning wordt definitief afgeschaft. Het gaat dus over hypothecaire leningen gesloten voor tweede verblijven of investeringspanden, waarvoor de federale overheid tot nu nog steeds een belastingvermindering toekent. De afschaffing geldt voor de hypothecaire leningen gesloten vanaf 1 januari 2024. Voor leningen die uiterlijk op 31 december 2023 zijn aangegaan en voor herfinancieringsleningen blijft het voordeel behouden.

Belastingvrije fietsvergoeding stijgt

De fietsvergoeding die vrijgesteld wordt van belastingen voor woon-werkverkeer stijgt vanaf 2024 van 0,27 naar 0,35 euro per kilometer. De verhoging gaat gepaard met een belastingvrij jaarplafond van 2500

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

9

WETTEN EN REGELS

euro. Momenteel ligt het verplicht toe te kennen bedrag dat opgenomen is in de cao’s van de paritaire comités 124, 149.01 en 200 echter lager dan 0,35 euro per kilometer.

6 procent btw voor afbraak en herbouw

Het verlaagd btw-tarief van 6 procent voor af braak en heropbouw zal sterk beperkt worden vanaf 1 januari 2024. De tijdelijke maatregel die nog geldt tot eind 2023 zal definitief verlengd worden voor particuliere bouwheren maar wordt niet verlengd voor de verkoop van heropgebouwde woningen.

De sociale voorwaarden die gelden in de tijdelijke maatregel worden toegevoegd in de 32 stadsgebieden. Er zullen twee overgangsmaatregelen voorzien worden waardoor het in 2024 toch nog mogelijk wordt 6 procent aan te rekenen op voorwaarde dat de omgevingsvergunning werd aangevraagd uiterlijk op 30 juni 2023 voor de tijdelijke maatregel voor verkoop, en uiterlijk op 31 december 2023 voor de regeling in de 32 stedelijke centra.

6 procent btw voor warmtepompen verlengd

Tot eind 2023 geldt een btw-tarief van 6 procent voor de levering met plaatsing van zonnepanelen, zonneboilers en warmtepompen in woningen die jonger zijn dan 10 jaar.

Alleen voor warmtepompen wordt dit verlengd tot eind 2024.

24 10

Vlaanderen Afvalinzameling

Naar verwachting wordt in april van volgend jaar VLAREMA 9 van kracht. Er zullen dan nieuwe regels op de afvalinzameling in werking treden, met meer selectieve inzameling op de bouwplaats en meer sortering van het afval.

VLAREMA 9 voert ook enkele nieuwe afvalstromen in die aan de bron gesorteerd moeten worden. Deze hebben allemaal te maken met de bouwsector. Voorbeelden zijn gipskarton en gipsblokken, glaswol, rotswol, maar ook niet-teerhoudend asfaltpuin en sommige funderingsmaterialen.

Onder bepaalde voorwaarde mag afgeweken worden van de verplichte sortering. Afval dat rechtstreeks afkomstig is van een actieve bouwplaats mag bijvoorbeeld samengevoegd worden wanneer er geen plaats is voor het plaatsen, laden en lossen van de verschillende afvalbakken Meer informatie over deze verwachte wijzigingen vindt u in het artikel op blz. 28 in dit nummer.

Digitaal document voor transport afvalstoffen

Een aannemer die afvalmateriaal van werken meeneemt naar zijn onderneming, moet een identificatieformulier voor het transport van afvalstoffen invullen. Dit formulier moet altijd aanwezig zijn in het voertuig. Vanaf 1 januari 2024 zal het verplicht zijn om een digitaal formulier te gebruiken, afgeleverd door een systeem dat door de OVAM werd goedgekeurd.

Voor meer informatie over deze verplichting en over de uitzonderingen voor zelfstandigen en kleinere bedrijven, zie het artikel op blz. 28 in dit nummer van Embuild Magazine.

Leerjobs

Hoewel de jeugdwerkloosheid in 2022 daalde naar het laagste peil in jaren (10,70 procent), blijft het aandeel jongeren die zonder secundair diploma de school verlaat stijgen. In 2021 waren er 6038 ongekwalificeerde schoolverlaters. 1 op 5 van deze ongekwalificeerde jongeren vindt geen job of blijft hangen in laagbetaalde of minder kwaliteitsvolle jobs. Op de langere termijn blijft een duurzaam loopbaanperspectief uit en belanden ze terug in de werkloosheid.

De Vlaamse regering lanceerde hiervoor een

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

WETTEN EN REGELS

nieuwe vorm van werkplekleren: de leerjobs.

Dit aanbod richt zich tot jongeren van 18 tot 30 jaar die minstens 2 jaar gestopt zijn met het secundair onderwijs en geen diploma haalden.

Ze volgen één dag in de week les bij Syntra en de andere dagen op de werkplek opgeleid worden. Dit traject, dat maximaal 2 jaar duurt, wordt aangeboden door Syntra. De jongeren volgen één dag in de les in de Syntra-vestiging en de andere 4 dagen op de werkplek onder de begeleiding van een ervaren mentor. Op het einde van dit traject kunnen de opgedane competenties verzilverd worden in een officieel certificaat dat je beroepsbekwaamheid bewijst.

Voor de bouw kan er voorlopig de beroepskwalificatie voor machinaal houtbewerker, (chef-) monteur steigerbouw, interieurbouwer of elektrotechnisch installateur gehaald worden.

Brussel Extra steun voor voorbeeldige ondernemingen

In Brussel kan een onderneming zich officieel laten erkennen als "voorbeeldig" op sociaal en milieuvlak. Vanaf het voorjaar 2024 kan een dergelijke onderneming meer economische steun krijgen van de Brusselse overheid. Zo zullen sommige premies 2,5 tot zelfs 30 procent hoger liggen dan het basistarief. Daarnaast wordt de proxi-lening, de lokale versie van de Vlaamse win-win-lening, aantrekkelijker gemaakt. De particulier die via dit systeem geld leent aan een voorbeeldige onderneming, krijgt vanaf volgend jaar een hoger fiscaal voordeel.

Wallonië Energie

Het Waalse parlement heeft de eerste lezing achter de rug van een ontwerpdecreet over een renovatieverplichting. Normaal gezien kan het decreet in 2024 goedgekeurd worden. Vanaf 1 januari 2025 zou een woning die voor de eerste keer verhuurd wordt, een EPC gelijk aan F of beter moeten hebben. Vanaf 1 juli 2026 zou een woning die van eigenaar veranderd, binnen vijf jaar een EPC gelijk aan D of beter moeten halen. Vanaf 1 januari 2028 ten slotte zouden alle Waalse woningen een geldig EPC moeten hebben.

Het ontwerpdecreet bevat ook de verplichting dat nieuwe (en daarmee gelijkgestelde) gebouwen een minimumaandeel hernieuwbare energie moeten produceren.

Ruimtelijke ordening

Het Waalse parlement buigt zich over een ontwerpdecreet dat de regelgeving op de ruimtelijke ordening wijzigt. Embuild Wallonie werd gehoord en heeft zijn bedenkingen geformuleerd over zaken als de stedenbouwkundige lasten en de gebrekkige digitalisering van de vergunningsprocedure. Normaal gezien kan het decreet volgend jaar goedgekeurd worden.

Milieu

Om in overeenstemming te zijn met de Europese verplichtingen, werkt Wallonië aan een nieuw wettelijk kader voor de verwerking van afval. Onder meer het scheiden van afvalstromen, de recyclage en het hergebruik van bepaalde bouwmaterialen moeten geregeld worden.

De nieuwe regelgeving op de milieuvergunningen zal binnen afzienbare tijd leiden tot administratieve vereenvoudiging, onder meer bij het verlengen van vergunningen.

De EU wil tegen 2050 koolstofneutraal zijn.

Daarom geeft ze de voorkeur aan duurzame investeringen die aansluiten op de groene taxonomie en op DNSH (Do No Significant Harm, het principe dat een project geen significatie milieuschade veroorzaakt).

Wallonië verwerkt deze principes in de projecten die gefinancierd worden door het nationale relanceplan.

Europa Asbest

Op het Europese niveau kunnen twee maatregelen een impact hebben op onze sector.

De Asbestrichtlijn is herzien. In een eerste fase wordt de limietwaarde voor blootstelling verminderd tot 0,001 milligram per kubieke meter. De andere wijzigingen zullen geleidelijk van doorgevoerd worden.

Verplichte publicatie van de duurzaamheid van activiteiten

Vanaf 1 januari 2025 (dus boekjaar 2024) moeten grote ondernemingen informatie publiceren over de duurzaamheid van hun activiteiten. Met "groot" wordt hier bedoeld meer dan 500 werknemers en meer dan 40 miljoen euro omzet. De publicatie moet gebeuren aan de hand van de Europese taxonomie. Meer informatie over de taxonomie vindt u in het vorige nummer van Embuild Magazine.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

11

ECONOMIE

E

�

BE FREE � L FE IF LI

12

LIFE B EE � EF FR R

LIFE BE FRE E

H

et Europese LIFE-programma is een instrument voor de financiering van milieu- en klimaatbeleid. In het kader van LIFE is in 2022 een nieuwe projectoproep gelanceerd voor nationale rondetafelgesprekken, met energie-efficiëntie als hoofdthema.

Uiteindelijk selecteerde de Europese Commissie vijf projecten in het kader van dit programma, waaronder het LIFE BE FREE-consortium, dat zich meer specifiek richt op de renovatie van gebouwen. "Embuild heeft zich aangesloten bij dit consortium dat werd opgericht door Febelfin, de Belgische federatie van de financiële sector, als antwoord op de klimaatuitdagingen waarmee onze sector wordt geconfronteerd om de doelstellingen voor 2030 en 2050 te halen. Het succes van de transitie zal afhangen van de betrokkenheid van alle stakeholders, waaronder overheden, bedrijven en burgers. Het is essentieel om een permanente dialoog tot stand te brengen en nieuwe financieringsoplossingen te vinden om duurzame en betaalbare huisvesting te bevorderen. We hebben bij dit initiatief de steun gekregen van onze regionale entiteiten en van Buildwise”, benadrukt Anne-Laure Lejeune, adviseur Kmo’s en Duurzaamheid bij Embuild.

Dit consortium bestaat uit Febelfin, Embuild, VVSG (Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten), Wattson (Energy

E

� EE

Om de ambitieuze klimaatdoelstellingen van de EU voor 2030 en 2050 te halen, is het van vitaal belang om de energierenovatie van gebouwen te versnellen. Tegen deze achtergrond is onlangs het LIFE BE FREE-consortium gelanceerd, waarvan Embuild deel uitmaakt. De bedoeling ervan is financieringsoplossingen te vinden gericht op energie-efficiëntie en hernieuwbare energie.

FREE � LIFE B BE

LIFE BE FREE: een Belgisch samenwerkingsverband om innovatie bij de financiering van energierenovatie te stimuleren

Service Company), The Shift (Belgisch netwerk voor duurzame ontwikkeling) en Idea Consult (adviesbureau). "De interdisciplinaire samenwerking binnen dit project is noodzakelijk om innovatieve financieringsoplossingen te ontwikkelen en zo de belemmeringen voor investeringen in de renovatie van gebouwen in België weg te nemen. Door samen te werken kunnen de verschillende spelers mogelijkheden onderzoeken om energierenovatie te bevorderen”, zegt Anne-Laure Lejeune.

van buurtinitiatieven en de financiering door Energy Service Companies (ESCO's) zijn al aangeduid als prioritaire uitdagingen, die zullen worden aangevuld met andere relevante onderwerpen. Het einddoel is om meer een beroep te doen op private investeringen, experimenten op te zetten om de geformuleerde oplossingen te testen en succesvolle experimenten op grotere schaal te repliceren.”

Rondetafelgesprekken

Rechtvaardige transitie

In 2023 keurde de Europese Commissie het project goed, dat op 1 oktober officieel van start ging. Het zal drie jaar lopen, met cofinanciering van Europa, tot september 2026, met het oog op verlenging tot 2028.

Hoe zal LIFE BE FREE in de praktijk werken? "We gaan twee nationale rondetafelconferenties per jaar organiseren, naast thematische rondetafelconferenties op basis van de doelstellingen die elk jaar worden vastgesteld, met de stakeholders in het viervoudige helixmodel (maatschappelijk middenveld, bedrijven, kennisinstellingen en overheden), om de belangrijkste uitdagingen op het gebied van financiering systematisch in kaart te brengen en aan te pakken. De verdeling van incentives tussen eigenaars en huurders, de renovatie van appartementsblokken, de financiering

De verschillende bestuursniveaus zijn uiteraard een specifieke doelgroep voor LIFE BE FREE. "Natuurlijk zullen we ook de federale, regionale en lokale overheden en de federaties aansporen om de uitvoering van hun ambitieuze klimaatplannen te ondersteunen. Embuild speelt de rol van vakdeskundige door te oriënteren naar de bekwame mensen die kunnen bijdragen aan het project. We spelen een sleutelrol bij het versnellen van de transitie naar energierenovatie," zegt de Kmo- en duurzaamheidsadviseur. "Dit project zal het ook mogelijk maken om in te gaan op de vraag van de federale minister van Klimaat, Leefmilieu, Duurzame Ontwikkeling en Green Deal, Zakia Khattabi, die begin november in België een conferentie voor een rechtvaardige transitie organiseerde", besluit Anne-Laure Lejeune.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

Embuild versterkt alle bedrijven actief in de bouw

Een aannemer die lid is van Embuild - de voormalige Confederatie Bouw - mag op beide oren slapen.

Er bestaat geen betere partner voor: • advies • informatie • ondersteuning • belangenbehartiging • netwerking • promotie van jouw bedrijf bij het grote publiek onder meer via buildyourhome.be Word nu lid op embuild.be/nl/lid-worden

Hoe besparen op uw verzekeringen?

A

ls ondernemer voelt u vast ook de prijzen stijgen! Een optimalisatie van uw kosten dringt zich op. Dat geldt zeker ook voor uw verzekeringen. Ga regelmatig na of uw verzekeringen beantwoorden aan echte behoeften en kijk of er geen overlappingen zijn.

Ieder jaar controleren Een bedrijf is een levende organisatie. Er kan dan ook heel wat veranderen. Zijn er bijvoorbeeld activiteiten bijgekomen binnen uw onderneming? Of hebt u nieuwe werknemers in dienst genomen? Kijk met uw verzekeraar na of de waarborgen nog voldoende zijn, en of ze moeten opgetrokken of verlaagd worden. En de premie zelf, is die nog wel juist? Bekijk bevoorbeeld of het nog zinvol is om een omniumverzekering te nemen voor een auto van vijf jaar of ouder.

Maar ook de verzekeringen voor de bedrijfsleider worden best minstens elk jaar onder de loep genomen.

Check bijvoorbeeld of het vooropgestelde vervangingsinkomen bij ziekte of invaliditeit nog voldoet.

Een grondig jaarlijks onderzoek is broodnodig als u niet voor verrassingen wil komen te staan. De verzekeraar die zijn klant en activiteiten goed kent, is in staat om proactief te werken en gerichter te helpen.

Doe de

Uw verzekeringen bundelen De jaarlijkse controle van de verzekeringssituatie kan ook een aanleiding zijn om verzekeringen te bundelen.

Op die manier heeft u voor al uw verzekeringen één aanspreekpunt. Als er dan iets voorvalt, weet u meteen wie u moet contacteren. Dat is dus makkelijker en interessanter.

Zo vermijdt u ook dat bepaalde risico’s niet worden gedekt omdat ze tussen de mazen van het net glippen. Dat kan gebeuren als u met verschillende verzekeringsmaatschappijen werkt. Bij een bundeling is het makkelijker om er de dubbelverzekerde zaken uit te halen en heeft u minder administratie.

Besparen door preventie Een andere manier om geld te besparen, is een preventieve aanpak. Het aantal ongevallen verminderen heeft bijvoorbeeld een financiële impact: want er is geen vertraging van de activiteit en er moet geen vervanger gezocht worden ...

Deze benadering past ook in het bewustmakingsproces en in het sensibiliseren. Een Risk Engineer van uw verzekeraar kan u bewust(er) federa maken van gevaarlijke le polisch .be/ situaties op de werkeck vloer. Bij Federale Verzekering kan u gratis beroep doen op een Risk Engineer.

Meer in fo op

DOSSIER

Overal in de bouwketen liggen kansen voor innovatie Om de ambitieuze klimaat- en milieudoelstellingen te halen, zal de bouw moeten innoveren. Gelukkig zijn onze ondernemers daar sterk in. Aannemers digitaliseren en passen nieuwe producten en materialen toe. Maar ze zijn ook sterk in procesinnovatie en in het ontwikkelen van nieuwe diensten en samenwerkingsverbanden. Kortom, bouwbedrijven innoveren overal in de bouwketen.

In dit dossier bekijken we, in de aanloop naar de verkiezingen van volgend jaar, hoe onze regeringen die creativiteit nog meer kunnen stimuleren.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

15

INNOVATIE

Verder gaan met de digitalisering en de verfijning van de regelgeving De bouw is een innovatieve sector. Dat is ook nodig, want de maatschappelijke uitdagingen die hij moet helpen oplossen, zijn enorm. Maar voor innovatie is een geschikt klimaat nodig, en het is een van de taken van een overheid om dat te scheppen. Op dat gebied heeft de komende federale regering nog werk voor de boeg. We stippen enkele belangrijke aspecten aan.

E-facturatie

Embuild pleit voor maatregelen die de veralgemening van de e-factuur stimuleren. Deze zou leiden tot een efficiëntie-winst van ongeveer 3,5 miljard euro. Ze maakt ook betere controle en toezicht mogelijk, verhoogt de veiligheid en draagt bij tot modernisering en duurzaamheid.

Vanaf maart 2024 zal e-facturatie verplicht zijn voor zo goed als alle overheidsopdrachten voor bouwwerken. In januari 2026 zou de verplichting ook gelden voor transacties tussen ondernemingen (B2B) maar van deze datum is er nog geen officiële bevestiging wanneer we dit schrijven. Embuild pleit voor begeleidende maatregelen en stimulansen voor ondernemingen zoals een belastingaftrek. Dat zal hen aanzetten om de digitale sprong te maken.

Werfmap

Persoonlijk visueel identificatiemiddel voor elke werknemer

In de strijd tegen de sociale dumping maar ook om de veiligheid op bouwplaatsen te verhogen, is het van essentieel belang dat de aanwezigen op een bouwplaats gemakkelijk geïdentificeerd kunnen worden. Volgens Embuild moet de Construbadge geïntegreerd worden in de wetgeving op het welzijn op het werk. Ze moet verplicht worden.

Building Information Modelling

BIM promoten bij overheidsopdrachten is een noodzakelijke stap om de digitalisering te bevorderen.

Daarbij moet rekening gehouden worden met de extra kosten in de ontwerpfase (gecompenseerd door de lagere kosten in de uitvoeringsfase) en de kwaliteitscontrole van de

De werfmap omvat alle verplichte documenten die op de bouwplaats dienen te worden bijgehouden. Volgens een studie door de Dienst voor Administratieve Vereenvoudiging (tegenwoordig geïntegreerd in de FOD BOSA) zou een digitalisering van de werfmap leiden tot een vermindering van administratieve lasten. De jaarlijkse besparing zou gemiddeld 12 800 euro bedragen voor een klein bouwbedrijf, 12 400 euro voor een middelgroot bedrijf en 37 800 euro voor een groot bedrijf. Hoog tijd dus om het digitaal platform hiervoor concreet uit te werken, zoals opgenomen in het Plan voor Eerlijke Concurrentie van 2015.

Aanwezigheidsregistratie

Bouwondernemingen zijn onderworpen aan procedures voor enerzijds, het aangeven van hun bouwplaatsen (door de hoofdaannemer) en anderzijds, voor de aanwezigheidsregistratie op de bouwplaats (door onderaannemers, met andere woorden de check in at work). De anomalieën die bestaan tussen de twee databanken- die gekoppeld zijn aan elkaar – zoals de registratie van de aanwezigheid van onderaannemers die nog niet in de werfmelding zijn opgenomen – moeten opgelost kunnen worden door automatische kennisgevingen te doen via de RSZ. Een synchronisatie tussen de twee databanken is noodzakelijk.

16

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

INNOVATIE

ontwerpmodellen voorafgaand aan de uitvoeringsfase.

Om BIM toegankelijk te houden, zou in de wet uitdrukkelijk verboden moeten worden dat aanbestedende overheden een specifieke BIM-software opleggen, tenzij de software gratis ter beschikking wordt gesteld door de aanbestedende overheid in de vorm van een licentie.

Ondersteuning van onderzoek en innovatie

Ons land behoort tot de wereldleiders op het gebied van innovatie dankzij massale investeringen in onderzoek en ontwikkeling (R&D). In dat verband spelen Buildwise, Volta en het OCW, de drie onderzoekscentra van de bouwsector, een cruciale rol. Het is daarom noodzakelijk om deze centra te ondersteunen, in het bijzonder door het behoud van de gunstige fiscale regeling van vrijstelling van bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers.

Samenwerking tussen aannemer en architect

Er bestaan verschillende contractvormen van geïntegreerde samenwerking, zoals DB (Design & Build), DB(F)M (Design Build (Finance) Maintenance), DB(F)MO (Design Build (Finance) Maintain Operate), Bouwteam, PPS (Publiek-Private Samenwerking).

Een dergelijke samenwerking integreert de kennis van het ontwerpen en van het uitvoeren in een zeer vroeg stadium. Wanneer met BIM gewerkt wordt, is deze integratie nog diepgaander. Dit heeft talrijke voordelen, maar in de praktijk creëert het een complexe situatie voor een architect. Om zijn onaf hankelijkheid te bewaren, is het hem wettelijk verboden om zijn beroep te verenigen met dat van aannemer. Om de opportuniteiten van de geïntegreerde samenwerking tussen aannemer en architect in de toekomst niet te missen, dient artikel 6 van de wet van 20 februari 1939 op de architecten te worden versoepeld.

Evenwichtige relaties in de keten

De laatste jaren worden we geregeld geconfronteerd met crisissen die ook een enorme impact hebben op de activiteit van de bouwsector. De uitvoering van bouwprojecten wordt hierdoor bemoeilijkt en de cashpositie van de ondernemingen wordt zwaar op proef gesteld.

Daarom is het primordiaal dat de contractuele vrijheid van elke onderneming om redelijke voorschotten te vragen gevrijwaard blijft, meer in het bijzonder in het kader van prefinanciering van materialen, maatwerk en het risico om niet betaald te worden door de klant.

Om de liquiditeiten van de ondernemingen te vrijwaren, is de naleving van redelijke betalingstermijnen eveneens van groot belang. Aangezien ondernemingen in de bouwsector vaak private opdrachten en overheidsopdrachten (eventueel als onderaannemer) uitvoeren, dienen de betalingsregels op elkaar te worden afgestemd en dus identiek te zijn in de re-

laties tussen professionelen (B2B) en met een aanbestedende overheid (B2PA).

Ten slotte verdient het de aandacht dat de aannemer in de praktijk regelmatig een interventie moet doen om een herstelling uit te voeren omdat de producten gebrekkig zijn.

Dit betekent concreet voor de aannemer veel meer dan de loutere vervanging van het gebrekkige product aangezien hij ook transport- en arbeidskosten heeft. Helaas worden deze kosten door de professionele verkoper van de materialen in het kader van zijn garantie niet ten laste genomen. Een grondig onderzoek dient gevoerd te worden om dienaangaande een wettelijk kader uit te werken waarmee een evenwichtig verhaalrecht wordt ingevoerd, wat nu niet het geval is.

De taxonomie

Met de taxonomie wil de Europese Commissie de milieueffecten van economische activiteiten indelen. Financiële instellingen kunnen aan de hand van deze taxonomie de duurzaamheid van hun investeringen definiëren. Bedrijven kunnen iets gelijkaardigs doen met hun activiteiten.

Het uiteindelijke doel is de bevordering van investeringen die als duurzaam aangemerkt kunnen worden.

Sinds 1 januari 2022 zijn ondernemingen met meer dan 500 werknemers en een omzet van meer dan 40 miljoen euro (of een balanstotaal van meer dan 20 miljoen euro) verplicht om in hun jaarverslag informatie op te nemen over het deel van hun activiteiten dat in aanmerking komt voor de taxonomie.

Sinds begin dit jaar zijn ze ook verplicht prestatie-indicatoren voor deze activiteiten vast te stellen. Geleidelijk aan zal deze verplichting worden uitgebreid tot financiële instellingen, maar ook tot ondernemingen met meer dan 250 werknemers.

In juni 2020 werd een Europese verordening goedgekeurd waarin de grote lijnen van de taxonomie staan. Minder dan een jaar later bepaalde de Europese Commissie dan de precieze klimaatcriteria. Deze leggen de voorwaarden vast waaraan een economische activiteit moet voldoen om duurzaam te zijn. Je kunt er bijvoorbeeld uit af leiden hoeveel hergebruikte materialen nodig zijn om een woning duurzaam te mogen noemen volgens de taxonomie. De Commissie is momenteel bezig met het opstellen van de milieucriteria.

De invoering van een Belgisch kader voor duurzame financiering zal niet alleen helpen om publiek en privaat kapitaal aan te trekken voor de investeringen die nodig zijn om koolstofvrij te worden, maar zal ook duurzame federale investeringen versterken. Om het Belgische kader voor duurzame financiering tot een succes te maken, is het van het grootste belang dat de criteria om een economische activiteit als duurzaam te beschouwen in overeenstemming zijn met de criteria die op Europees niveau zijn gedefinieerd. Bovendien moeten ze worden afgestemd op de technische en economische realiteit van de sector. Bijgevolg moeten ze in nauw overleg met deze sector worden opgesteld.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

17

BOODSCHAP AAN DE PARTIJEN

Maak Vlaanderen toekomstbestendig!

In de aanloop naar verkiezingsjaar 2024 heeft Embuild Vlaanderen zijn eisenbundel opgesteld. Innovatie speelt daarin een belangrijke rol. Maar onze ondernemingen zullen hun potentieel op dat gebied alleen kunnen ontwikkelen als het beleid hen daartoe de kans geeft. Gelukkig heeft de komende regering heel wat hefbomen in handen. We bekijken wat ze moet doen, en beginnen met de circulaire economie.

G

rondstoffen worden schaarser, materialen worden duurder, de afvalbergen blijven groeien. Het belang van een economie die zo circulair mogelijk is, neemt dus toe. Embuild Vlaanderen vraagt in de volgende legislatuur een doordacht materialenbeleid. De bouwsector speelt daarin een cruciale rol, aangezien hij verantwoordelijk is voor 50 procent van de materiaalstromen en 37,1 procent van de afvalproductie (cijfers: Vlaanderen Circulair).

De Vlaamse bouwsector recycleert al 90 procent van het bouw- en sloopafval. Maar te vaak gaat het nog om laagwaardige toepassingen. Slechts 8 procent van gebruikt bouwmateriaal wordt ingezet voor een vergelijkbare of hoogwaardige toepassing.

Volgens Embuild moet het behouden, onderhouden, renoveren en energiezuinig maken van bestaande gebouwen en constructies aangemoedigd worden. Een gebouw is gemiddeld 60 jaar oud in Vlaanderen wanneer het gesloopt wordt. De technisch mogelijke levensduur ligt veel hoger.

Embuild Vlaanderen vraagt ook dat de overheid inzet op instrumenten die de transitie naar een circulaire bouweconomie kunnen versnellen. Het gaat onder meer om BIM, materiaalpaspoorten en (digitale) marktplaatsen voor gebouwelementen.

Overheidsopdrachten dienen circulaire keuzes aan te aanmoedigen door criteria zoals behoud en hergebruik naar voren te schuiven. Nu focussen overheden nog vaak op de laagste prijs.

18

Betonakkoord

De bouwsector heef t het Vlaamse Betonakkoord gelanceerd. Het gaat om een initiatief van Embuild Vlaanderen, Buildwise, GBV vzw (Groen Beton Vert), Fedbeton en VSOR (een vereniging van sloop-, ontmantelings- en recyclagebedrijven). De partners van het akkoord willen circulaire betonprojecten stimuleren en administratieve en technische belemmeringen opheffen.

Intussen hebben meer dan 80 bedrijven, organisaties, Vlaamse en lokale overheden het akkoord ondertekend. Maar het moet nu worden opgevolgd en geëvalueerd. Dat kan gedaan worden door een overheidsinstantie, maar ook door een nieuwe entiteit. Embuild Vlaanderen schuift het Departement Mobiliteit en Openbare werken of het Agentschap Wegen en Verkeer naar voren.

De Vlaamse overheid moet daarnaast vaker groen of circulair beton voorschrijven in aanbestedingen, en het gebruik van innovatieve betontechnieken stimuleren.

Innovatiesteun

VLAIO (het Vlaams Agentschap Innoveren & Ondernemen) steunt en stimuleert innovatie en ondernemerschap van bedrijven. Maar uit de evaluatie in 2020 blijkt dat zeer weinig van de VLAIO-subsidies toegekend worden aan bouwondernemingen.

Hoe komt dat? Bouwbedrijven ontwikkelen doorgaans geen nieuwe producten. Zij doen veeleer aan innovatie op het vlak van processen en dienstverlening. Volgens Embuild moet VLAIO streven naar een goede

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

AS A SERVICE MIST NOG JURIDISCH KADER Om van circulair bouwen de standaard te maken en om materialen optimaal te valoriseren, kan het een strategie zijn om producten “as a service” aan te bieden. In zo’n wereld verkopen producenten niet langer producten, maar bieden ze diensten aan verbonden aan die producten. Het juridische kader hiervoor staat evenwel nog niet op punt.

BOODSCHAP AAN DE PARTIJEN

VLAAMS KLIMAATDAK In navolging van het Vlaams Betonakkoord zet Embuild Vlaanderen zijn schouders onder de ontwikkeling van een charter voor het Vlaams Klimaatdak.

Op de Vlaamse daken kan nog veel duurzaamheidswinst geboekt worden.

Bovendien helpen groendaken ook hitte-eilandeffecten te verminderen en de luchtkwaliteit te verbeteren.

balans tussen product-, proces- en diensteninnovatie.

De sector combineert vaak technieken op maat van een specifiek project. Dat is procesinnovatie, en VLAIO zou dit beter moeten ondersteunen, want het stelt onze aannemers in staat om meer te doen met de beschikbare arbeidskrachten.

Diensteninnovatie creëert dan weer kansen voor nieuwe businessmodellen, waarbij de sector niet alleen gebouwen af levert, maar ook diensten levert die daaraan gekoppeld zijn.

Daarnaast zou er ook meer ondersteuning moeten komen voor biogebaseerde bouwmaterialen en de ontwikkeling van duurzaam groen en blauw (water) in de woon- en werkomgeving.

BIM bij overheidsopdrachten

Embuild Vlaanderen pleit voor een gefaseerde invoering van BIM bij overheidsopdrachten. Het Facilitair Bedrijf van de Vlaamse overheid is op dit gebied al een voortrekker.

Nu moet deze benadering uitgebreid worden naar de lokale besturen en de andere gebouwbeheerders van de overheid.

De klassieke aanbestedingsmethode legt te veel nadruk op de prijs. De implementatie van BIM bij overheidsopdrachten dient opgenomen te worden in de aanbestedingsmethode en dient deel uit te maken van de gunningscriteria waarbij een gepaste vergoeding wordt voorzien door de opdrachtgever. Er zijn initieel meerkosten maar de terugverdieneffecten over de levenscyclus heen dienen in rekening te worden gebracht.

Inzetten op Design & Build en Bouwteams

INFO : Deze tekst is gebaseerd op het visierapport 2023 van Embuild Vlaanderen.

U vindt hierover meer op www.embuildvlaanderen.be.

Embuild Vlaanderen is een groot pleitbezorger van bouwteams omdat alle gespecialiseerde kennis en expertise van de aannemer hierin kan worden aangewend. De essentie van Bouwteams bestaat erin dat uitvoerders zo vroeg mogelijk worden betrokken in het voorbereidend proces voor de realisatie van een bouwwerk.

Publiek Private Samenwerking (PPS)

Build (D&B), Design, Build, Maintain (DBM) en Design, Build, Finance, Maintain (Operate) (DBFM(O)). Embuild Vlaanderen heeft in 2019 met de Vlaamse Regering het PPS-charter en met het Vlaams Energiebedrijf het ESCO-charter afgesloten.

De principes uit het PPS-charter vormen de basis voor een goede structurering van een Design & Build-formule. Hun toepassing bij grotere en complexere projecten leidt tot een win-win voor de overheid, de private partners en last but not least de maatschappij. Embuild Vlaanderen vraagt de overheid opnieuw meer te investeren in evenwichtige PPS-projecten.

Vergunningsaanvragen

Wat betreft de vergunningen moeten digitalisering en automatisering verder doorgevoerd worden. Architecten, studiebureaus en aannemers vragen om BIM te integreren in de procedure. Een 3D-visualisatie van een project biedt voordelen op het vlak van de communicatie, bijvoorbeeld met buurtcomités. Maar een BIM kan het gunningsproces ook vereenvoudigen omdat de criteria (semi-) automatisch onderzocht kunnen worden in het model.

Digitalisering

Nog in verband met de digitalisering is het concept van het digitale gemeentehuis van belang. Burgers en ondernemingen kunnen daarnaar adviezen, documenten en aanvragen opsturen maar ook documenten consulteren en downloaden.

De oprichting van een Vlaams datanutsbedrijf - onder de merknaam athumi - en meer specifiek de opmaak van een Vastgoed Informatie Platform kunnen de vastgoedtransacties versnellen.

De digitale woningpas dient meer gegevens te bevatten. Kopers zullen dan beter op de hoogte zijn van de renovatienoden en de tekortkomingen van de gebouwen die te koop worden aangeboden.

Ook zouden aannemers sterk gebaat zijn mocht informatie over de bodem beter digitaal beschikbaar zijn: leidingen, kabels enzovoort, maar ook data die te maken hebben met water.

Bouwteams worden vaak in één adem genoemd met benaderingen zoals Design &

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

19

EMBUILD.BRUSSELS

"We eisen dat het OSIRISsysteem volledig hervormd wordt!"

Volgens Jean-Christophe Vanderhaegen, directeur-generaal van Embuild.

Brussels, moeten de Brusselse overheden innoveren op drie belangrijke gebieden voor de sector: leefmilieu en energie, logistiek en digitalisering.

Hij legt uit wat onze Brusselse gewestelijke entiteit van de volgende gewestregering verwacht op het vlak van innovatie.

O

p het eerste gebied, leefmilieu en energie, wijst Jean-Christophe Vanderhaegen meteen op het belang om de renovatie van gebouwen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te versnellen. "Renolution.brussels heeft een goede kruissnelheid bereikt en we vragen de volgende regering om deze strategie voort te zetten", zegt hij. "We moeten dit werk niet alleen voortzetten, maar ook opvoeren en een grotere massale renovatie bereiken. Om dit te bereiken moeten we innoveren en innovatieve financiële systemen vinden. In deze context blijft ook de uitdaging van werkgelegenheid en opleiding van fundamenteel belang als we genoeg bedrijven en werknemers willen hebben om deze energieambities te verwezenlijken. Het belangrijke werk dat Construcity.Brussels op dit gebied al heeft verricht, met name in het kader van Renolution, verdient lof en moet worden voortgezet.”

Embuild.Brussels is momenteel bezig met het opschalen van deze renovatie. "We zijn geïnspireerd door Reno+ in Wallonië en werken hiervoor samen met Buildwise. We zullen dit project binnenkort indienen bij de Brusselse regering, als onderdeel van Renolution. Deze renovatie opvoeren, is van vitaal belang als we onze doelstellingen voor koolstofneutraliteit tegen 2050 willen halen. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is de verwarming van residentiële en tertiaire gebouwen alleen al goed voor 57% van de CO2-uitstoot. Tussen 2004 en 2021 hebben de verschillende beleidsmaatregelen van het Gewest uitgevoerd door de sector de uitstoot met 32% kunnen verminderen, terwijl de Brusselse bevolking met 22% is toegenomen en het woningbestand met 5% is gegroeid.”

20

Circulariteit

Nog altijd sprekend over dit eerste gebied, gaat de directeur-generaal van Embuild.Brussels in op circulariteit, met een heel duidelijk verzoek. "Op dit moment zoeken we voor hergebruik naar materialen op een platform: we doen aan urban mining. Dat noem ik kansgedreven hergebruik. Ik zou graag zien dat we van urban mining overstappen naar urban harvesting. Dit is een platform, beheerd door het gewest of de gemeenten, waarop alle te slopen gebouwen en de herbruikbare materialen die ze bevatten in kaart gebracht zouden worden en in een prognose gegoten zouden worden. Zo zouden we de hele circulaire economie en het hergebruik in Brussel beter kunnen structureren”, legt Jean-Christophe Vanderhaegen uit.

Hij vraagt de volgende regering ook om door te gaan met Build Circular, het programma dat in Brussel al meer dan 650 bedrijven heeft begeleid om circulaire praktijken te stimuleren. "We moeten deze begeleiding voortzetten en tegelijkertijd innoveren. De circulaire en duurzame Brusselse bouw wordt internationaal erkend. De competenties van de Brusselse bedrijven op dit vlak worden vaak in de verf gezet tijdens economische missies, zoals de meest recente naar Australië, onder leiding van Prinses Astrid en de minister-president van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, Rudi Vervoort. We kunnen dus nog verder gaan.”

Logistiek

Het tweede gebied was logistiek. Volgens de directeur-generaal van Embuild.Brussels zijn er twee belangrijke gebieden waar innovatie belangrijk is: mobiliteit en het OSIRIS-systeem.

"Voor het eerste gebied hebben we een adviseur

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

EMBUILD.BRUSSELS

"

We eisen dat het OSIRISsysteem volledig hervormd wordt want het is de ergste nachtmerrie geworden voor bouwbedrijven in Brussel.

"

voor mobiliteit, logistiek en verkeersveiligheid aangenomen om onze leden op dit gebied te begeleiden. We werken nauw samen met Brussel Mobiliteit in het kader van de Green Deal Logistiek. We willen dit project voortzetten zodat bouwbedrijven hun uitstoot kunnen verminderen en hun productiviteit kunnen verhogen.

Het thema van de Summer University die we afgelopen september organiseerden was trouwens "Bouwlogistieke optimalisatie: waarom en hoe?” De dag was gewijd aan de logistieke uitdagingen voor bouwplaatsen en innovatieve oplossingen om deze te verbeteren. Een aannemer uit de sector vertelde bijvoorbeeld over de logistiek die komt kijken bij het bouwen van de hoogste toren in de Benelux. Het was erg leerzaam.”

Het tweede deel van het hoofdstuk over mobiliteit: het OSIRIS-systeem. Ter herinnering: dit is de procedure waarmee een aannemer een bouwplaats moet aangeven in Brussel als deze een impact heeft op de openbare weg. “We eisen dat het OSIRIS-systeem volledig op de schop gaat want het is de ergste nachtmerrie geworden voor bouwbedrijven in Brussel. In het bijzonder willen we bouwplaatsen die geen impact hebben op mobiliteit uitsluiten van dit systeem.

De Brusselse minister van Mobiliteit, Elke Van den Brandt, is het met ons eens, maar op administratief niveau gaat het langzamer. Het systeem moet ook vlotter en beter doordacht zijn. Het is zo ingewikkeld om te gebruiken dat sommige bedrijven mensen hebben moeten inhuren alleen al om bouwplaatsen in het systeem in te voeren. Dit alles draagt kunstmatig bij tot de stijging van de bouwkosten in Brussel en vermindert de toegankelijkheid van woningen voor zoveel mogelijk mensen.”, zo legt Jean-Christophe Vanderhaegen uit.

Digitalisering

Digitalisering is het laatste gebied waarover de directeur van Embuild.Brussels het had. “In Brussel gaat het verlenen van vergunningen zeer langzaam, in vergelijking met de twee andere gewesten. Dit is een probleem omdat het de activiteit in onze sector vertraagt.

We moeten deze procedure versnellen. Hoe? Bouwvergunningen moeten meer worden gedigitaliseerd. Nu wordt er met pdf-bestanden gewerkt. Wij willen verder gaan. We zouden de mogelijkheid moeten krijgen om vergunningen in BIM aan te vragen. We zouden ons zelfs kunnen voorstellen dat artificiële intelligentie kan toetsen of deze vergunningsaanvragen vanuit technisch oogpunt conform zijn, waarbij

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

de ambtenaar zich enkel zou toespitsen op de aspecten waar hij toegevoegde waarde heeft.

We werken samen met Urban en het kabinet van de Staatssecretaris, Ans Persoons, om het verlenen van deze vergunningen te versnellen, en daarbij zetten we maximaal in op nieuwe technologieën.”

Digitalisering verwijst ook naar de ontwikkeling van slimme gebouwen (smart buildings) en slimme steden (smart cities). Een smart building maakt gebruik van met het internet verbonden technologieën om de prestaties, energie-efficiëntie, veiligheid en het comfort voor de bewoners te verbeteren. Slimme gebouwen maken gebruik van geautomatiseerde regelsystemen om verlichting, verwarming, airconditioning, ventilatie, beveiliging en andere gebouwsystemen te bewaken en te beheren.

Smart cities zijn steden die internetconnectiviteitstechnologieën gebruiken om de levenskwaliteit van hun inwoners te verbeteren, economische innovatie te bevorderen, hulpbronnen te optimaliseren en hun koolstofvoetafdruk te verkleinen. Ze verbinden de verschillende stedelijke systemen en infrastructuren, waardoor de stad efficiënter en duurzamer kan worden beheerd. "Embuild.Brussels stelt voor om het gebied van de smart buildings en smart cities te ontwikkelen binnen de Renolution alliantie. Embuild.Brussels stelt ook voor om de oprichting van een uitwisselingsplatform aan te moedigen om discussies en visies over smart in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te ontkokeren.”

Besluit

Embuild.Brussels vraagt om innovatie op heel wat gebieden. "En niet te vergeten innovatie in opleiding. Ons toekomstige kenniscentrum voor de bouw in Sint-Agatha-Berchem zal in dit opzicht heel belangrijk zijn. Volgens een studie van Buildwise en KPMG is de "war for talent" een van de tien belangrijkste trends in de sector voor de komende jaren. Deze zoektocht naar talent moet worden vertaald in opleidingen en de Pool Opleiding Werk zal zich moeten richten op digitale technologie om opleidingen aan te bieden in exoskeletten, drones, BIM, enz. en een innovatieve aanpak moeten hanteren. Al deze innovaties zijn belangrijk voor de vooruitgang van onze sector en maken tegelijkertijd deel uit van een maatschappelijke en milieuvisie, in samenwerking met de overheid. In Brussel spreken we graag over cocreatie met het Gewest”, besluit Jean-Christophe Vanderhaegen.

21

EMBUILD WALLONIE

"Innovatie moet de competitieve herindustrialisering van Wallonië mogelijk maken" Innovatie in de bouwketen is een van de prioriteiten van Embuild Wallonie. Volgens Hugues Kempeneers, directeur-generaal van Embuild Wallonie, moeten overheidsopdrachten en de herindustrialisering van Wallonië een bron van innovatie zijn. Het Waalse Standaardbestek voor Gebouwen (“Cahier des Charges Type Bâtiments CCTB”) moet daarvoor een hulpmiddel zijn en het Waalse Herstelplan onder andere een kans.

I

nnoveren. Deze term kan verwijzen naar verschillende aangelegenheden in de sector. Volgens Hugues Kempeneers moet innovatie ondersteund worden in vier domeinen van de Waalse bouwketen.

Het eerste betreft het begin van deze keten: de overheidsopdrachten. "De Waalse Overheidsdienst (SPW) heef t zijn strategie voor openbare aanbestedingen opgesteld. Het doel is om samen te werken met inkopers en bedrijven, hen bewust te maken en hen te trainen in duurzame overheidsopdrachten. Deze openbare opdrachten kunnen een bron van innovatie zijn, zowel in de keuze van de gebruikte materialen als in de toegepaste technieken. Een voorbeeld is Reno+, een project voor grootschalige renovatie van gebouwen in Wallonië. Dit is een innovatie, waarbij Embuild Wallonie betrokken is, om de renovatie van verouderde woningen te versnellen, met het oog op het bereiken van koolstofneutraliteit tegen 2050", legt Hugues Kempeneers uit. "Op dit moment is de rol van de aannemer stroomafwaarts bij overheidsopdrachten. Het is essentieel dat de aannemer voortaan zo snel mogelijk bij een overheidsopdracht wordt betrokken. De aannemer mag niet langer louter een uitvoerder in de laatste fase zijn, maar moet vanaf het begin van het aanbestedingsproces betrokken worden bij het besluitvormingsproces en zijn expertise inbrengen. Wij staan hierop.”, benadrukt de directeur-generaal van Embuild Wallonie.

22

Industrialisering

Het tweede domein van de directeur was industrialisering. Als ik dit onderwerp aansnijd, heb ik het vaak over het in cijfers uitgedrukte percentage geld dat wegvloeit uit Wallonië. In Wallonië komt van elke €100 die in de bouwsector wordt gegenereerd €41 ten goede aan de Waalse economie en €59 gaat naar elders, naar Vlaanderen, Brussel of het buitenland. In Vlaanderen is het net andersom: €60 gaat naar de Vlaamse economie en €40 naar elders. We moeten deze cijfers ook in het zuiden van het land kunnen halen en innovatie moet Wallonië in staat stellen om op een competitieve manier te herindustrialiseren.

Stroomopwaarts is er de ontwikkeling van lokale materialen en materialen van biologische oorsprong. Wallonië is al ver gevorderd op dit gebied en heeft veel middelen, maar het kan nog verder gaan. Ik wil ook alles noemen wat te maken heeft met off-site en prefabricage.

De Waalse bouwsector moet zich positioneren als een off-site hub, zodat al deze expertise vrij gemakkelijk kan worden geëxporteerd.

Stroomafwaarts moeten we ook de recyclageen sorteerfaciliteiten verder ontwikkelen.”

CCTB

Volgens de directeur van Embuild Wallonie is het Waalse standaardbestek voor gebouwen (“Cahier des Charges Type Bâtiments (CCTB)”), het derde gebied, namelijk het instrument dat innovatie in de eerste twee genoemde gebieden mogelijk moet maken. "De Waalse overheden moeten ook op dit gebied een innovatiebeleid voeren. Het is absoluut noodzakelijk om dit standaardbestek te herzien en f lexibeler en gebruiksvriendelijker te maken, zowel voor de voorschrijvers (opdrachtgevers) als voor de aannemers die de werken uitvoeren. Alle clausules moeten sneller evolueren en in lijn zijn met de vele wijzigingen in de regelgeving, vooral om te voldoen aan de Waalse doelstellingen op het gebied van milieu, maatschappij en energie.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

EMBUILD WALLONIE

We vragen dat het CCTB sneller wordt bijgewerkt en dat de aanbestedende overheden het CCTB systematischer gebruiken en controleren. Gezien de complexiteit vordert het project helaas niet snel genoeg. We betreuren dit en zullen deze strijd met volle overtuiging blijven voeren", legt Hugues Kempeneers uit.

Waals Herstelplan

Tot slot verwijst hij naar de verschillende mogelijkheden die de Waalse bouwsector de kans moeten geven om te innoveren. "Allereerst wil ik de verschillende herstelplannen noemen die onder de impuls van de Europese Unie zijn opgezet. Dit aanzienlijke bedrag moet de sector in staat stellen om innovatie te ondersteunen en aan te moedigen. Dit is een kans die de overheden absoluut moeten grijpen.”

Er moet meer bepaald worden opgemerkt dat in het tweede prioritaire actieprogramma (PAP 2) van het Waalse Herstelplan een budget van €190.000 is gereserveerd om de toegang tot overheidsopdrachten voor kmo's en zeer kleine ondernemingen te vergemakkelijken en om hen opleidingen aan te bieden, zoals vermeld aan het begin van dit artikel. In ons novembernummer, met een speciaal dossier over de herstelplannen, legde Noël Dessard, adjunct-kabinetschef van Elio Di Rupo, uit dat dankzij het herstelplan onder andere: "Wallonië een sterk en duurzaam economisch

en industrieel beleid voerde in de bredere context van de Waalse strategie voor overheidsopdrachten.” Hij benadrukte ook dat het Waalse Gewest goede vooruitgang boekt op dit gebied, onder meer dankzij de medewerking van Embuild Wallonie.

Het Waalse Herstelplan is niet de enige kans voor innovatie. "De taxonomie, de CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) en de DNSH (Do No Significant Harm) zijn ook kansen die de overheidsinstanties zouden moeten aanmoedigen om hun manier van werken te herzien om ervoor te zorgen dat overheidsopdrachten "groener" zijn", zo stelt de directeur van onze Waalse gewestelijke entiteit nog. Meer informatie over taxonomie en CSRD is te vinden op pagina 24-26 van het novembernummer van Embuild Magazine.

Besluit

Volgens de directeur-generaal van Embuild Wallonie zijn dit de vier werkgebieden om innovatie in de Waalse bouwsector te ondersteunen. Hugues Kempeneers, directeur-generaal van Embuild Wallonie, besluit als volgt: “De overheidsopdrachten en de herindustrialisering van Wallonië moeten een bron van innovatie zijn. Het Waalse Standaardbestek voor Gebouwen (“Cahier des Charges Type Bâtiments - CCTB”) moet daarvoor een hulpmiddel zijn en het Waalse Herstelplan onder andere een kans.”

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

23

"Op isditdemoment rol van

de aannemer stroomafwaarts bij overheidsopdrachten. Het is essentieel dat de aannemer voortaan zo snel mogelijk bij een overheidsopdracht wordt betrokken.

"

Zijn uw verzekeringen nog up-to-date? Zeker?

Doe de

Da’s 1 keer checken en … weer volop voor uw zaak gaan!

Een brand of ongeval in uw zaak, uw inkomen bij ziekte… Uw zaak evolueert constant.

Maar uw verzekeringen… evolueren die mee?

Contacteer uw adviseur en doe samen de polis check.

Check op federale.be/ polischeck

federale.be volg ons op

Federale Verzekering – V.U.: Tom De Troch. Federale Verzekering – Stoofstraat 12 – 1000 Brussel. www.federale.be - Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen Vereniging van Onderlinge Levensverzekeringen - Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV RPR Brussel BTW BE 0407.963.786/BE 0408.183.324/BE 0403.257.506.

BUILDWISE/CONSTRUCTIV

1350 bezoekers voor de Renovision Festival Tour Afgelopen september en oktober organiseerden Buildwise en Constructiv, in samenwerking met Embuild, de Renovision Festival Tour in Vlaanderen en Wallonië.

Deze avonden, gericht op kwaliteitsrenovatie, waren bedoeld om specifieke renovatievaardigheden onder de aandacht te brengen en aannemers en installateurs kennis te laten maken met de nieuwste technieken en technologieën. 1350 bezoekers namen deel.

"N

a de COVID-jaren voelden we de behoefte om ons meer en beter te verbinden met onze leden. Een ideale manier om dit te doen is door hen uit te nodigen voor gezellige evenementen, waar we onze op maat gemaakte diensten kunnen presenteren, met oplossingen die direct waarde toevoegen voor aannemers en installateurs", aldus Olivier Vandooren, CEO van Buildwise, voorafgaand aan de Renovision Festival Tour.

Elkaar ontmoeten in de gewesten

Dit doel om verbinding te maken met de leden is meer dan bereikt. Meer dan 1350 bezoekers bezochten de negen evenementen die over heel België werden georganiseerd: vier in Wallonië (Transinne, Waver, Sprimont en Mons) en vijf in Vlaanderen (Kortrijk, Gent, Mechelen, Genk en Diepenbeek).

"Voor een eerste evenement zijn we erg blij met het aantal deelnemers. 90 procent van hen waren aannemers of installateurs”, zegt Bart van de Pol, Events Manager bij Buildwise.

"Onze kantoren bevinden zich in Zaventem of Limelette en we wilden echt evenementen organiseren om onze leden in de gewesten te ontmoeten, vooral na deze periode van gezondheidscrisis. Dit woord "verbinding", over het thema renovatie, was echt het doel van deze negen avonden en het is volkomen bereikt.“

Digitalisering en demonstratie

Er stonden een aantal activiteiten op het programma.

Naast presentaties van de diensten van Buildwise en Constructiv, gaf Embuild ook het woord aan aannemers die vertelden over hun ervaring in de renovatiesector: dak-, muur- en vloerisolatie, enz. “We hadden ook een deel over de digitalisering van de sector, met demonstraties van drones, 360-gradencamera's, exoskeletten, enz. Hiervoor werkten we samen met EspaceDrone in Wallonië en Technopolis in Vlaanderen”, legt Bart van de Pol uit.

Deze evenementen waren ontworpen om zowel informatief als feestelijk te zijn, met foodtrucks en dj's om deelnemers ontspanningsmogelijkheden aan te bieden na deelname aan de verschillende aangeboden activiteiten.

Unieke dynamiek

Deze Renovision Festival Tour bewijst eens te meer dat de bouwsector net zoveel draait om innovatie als om mensen. "De sector beleeft momenteel een unieke dynamiek, met veel uitdagingen, maar ook veel kansen. Meer dan ooit wil Buildwise zijn rol als innovatiepartner voor aannemers en installateurs versterken en zijn toegevoegde waarde vergroten. En om dit te bereiken, zijn persoonlijke contacten via de Technische Comités, onze afdeling Technisch Advies en evenementen zoals deze erg belangrijk”, zegt Olivier Vandooren.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

25

SLIM (EN RENDABEL) AANWERVEN

Slim en rendabel aanwerven met de BouwIngroeiBaan en het Meester-MentorTraject Elke aannemer zal het bevestigen: de loonkosten in ons land zijn ongezien hoog!

Er bestaan echter heel wat steunmaatregelen voor aannemers die mensen willen aanwerven, opleiden of in dienst houden.

D

eze steunmaatregelen en premies zitten echter verspreid bij verschillende (overheids-) diensten, waardoor het als ondernemer niet eenvoudig is om het overzicht te behouden. Daarom zetten we in deze artikelenreeks de verschillende steunmaatregelen en premiestelsels uiteen. Beginnen doen we met de BouwIngroeiBaan (BIB) en het Meester-MentorTraject (MMT).

Wil je een arbeider jonger dan 27 aanwerven die minder dan een jaar ervaring in de bouwsector heeft, dan is de BouwIngroeiBaan (of kortweg BIB) een interessante optie! De overeenkomst betreft een voltijdse tewerkstelling van onbepaalde duur met BIB-beding. Het loon moet ook in overeenstemming met de cao zijn.

Hoe begin je aan de BIB?

• Je stelt een mentor aan (een ervaren arbeider of jijzelf als zaakvoerder) die de jonge arbeider zo goed mogelijk zal ondersteunen. Om als mentor aangesteld te worden, kan je bij de lokale Embuild de door Constructiv erkende pedagogische opleiding van 8 uur volgen.

• Ook moet je een persoonlijk opleidingsplan samenstellen voor de jonge arbeider. Constructiv voorziet een template dat je verder kan personaliseren.

• De jongere moet ook minimaal de basisopleiding ‘Veiligheid voor nieuwe intreders’ volgen eventueel aangevuld met andere bedrijfsinterne of technische opleidingen. Tip: Neem zeker ook een kijkje op het opleidingsaanbod van je lokale Embuild.

• Op het einde van de zesde maand van tewerkstelling moet je een functioneringsgesprek organiseren. Constructiv heeft hiervoor een template ontwikkeld.

26

• Vanaf 7 maanden tewerkstelling betaalt Constructiv de premie van 1000 euro uit voor je arbeider.

• Constructiv begeleidt je bij elke stap, ze ontwikkelden hiervoor een stappenplan. Hebt u nog vragen? Neem dan zeker contact op met uw regionaal Constructiv-kantoor.

MMT: verder professionaliseren in de job

Heeft de nieuwe arbeider na het volgen van de BIB nog nood aan meer technische kennis en vaardigheden? Of heb je een geschoolde arbeider die zich verder wil professionaliseren of binnen uw bedrijf van beroep verandert? Dan kan je na of los van de BIB, een beroep doen op het Meester-MentorTraject (MMT).

Hoe begin je aan het MMT?

• Ook hier stelt je een mentor aan die de arbeider begeleidt en opleidt gedurende 12 maanden.

• Je stelt een persoonlijk opleidingsplan samen in functie van de noden van de arbeider en zijn beroep.

• Je organiseert een functioneringsgesprek dat vóór het einde van de zesde maand gevoerd moet worden.

• Vanaf 7 maanden tewerkstelling betaalt Constructiv opnieuw een premie van 1000 euro uit voor uw arbeider.

Constructiv-pilootproject: de competentiechecks

Goed personeel is goud waard. Daarom slaan de sectororganisaties Constructiv, EDUCAM, Volta en Woodwize de handen in elkaar om kmo') in Vlaanderen de kans te geven te bloeien. Samen met de steun van het RRF (Faciliteit voor Herstel en Veerkracht) introduceren zij de Compe-

TIP: Je kan een werkzoekende, die vanuit VDAB gestart is in een individuele beroepsopleiding (IBO) op je werkvloer ook verder tewerkstellen via de BIB en het MMT naargelang de voorwaarden van toepassing zijn.

tentiecheck, een innovatief programma dat gericht is op het ontdekken en ontwikkelen van de verborgen krachten van een team.

De technologie evolueert in een razend tempo en creëert nieuwe banen. Is de bedrijfswereld klaar voor deze veranderingen? Het is belangrijk dat we de competenties en behoeften eerst in kaart brengen.

Met de Competentiecheck kun je het volledige potentieel van een bedrijf benutten.

In elke sector krijgen 35 kmo's de kans om maar liefst 45 uur persoonlijke begeleiding te ontvangen. Deze begeleiding is volledig gratis en op maat van de sector.

De begeleider ondersteunt bij het ontwikkelen van een duurzaam personeelsbeleid door een op maat gemaakt plan van aanpak voor de kmo dat aansluit bij de behoeften en ambities. Een versterking van het beleid met beter opgeleide en gemotiveerde werknemers en ook meer tevreden klanten is de eindmeet. Zo maakt de Competentiecheck de bedrijven klaar voor succes in de snel veranderende arbeidsmarkt van de toekomst.

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

ONDERWIJS

Word jij ook een Toekomstbouwer?

Steeds minder jongeren kiezen een STEM-richting of een bouwrichting.

Embuild Vlaanderen wil het tij keren, en samen met uitgeverij Plantyn en Vlajo vzw hebben we dus Toekomstbouwers opgezet. In deze nieuwe actie trekt de bouw zélf naar de klas om de leerlingen te laten kennismaken met de sector en de talrijke boeiende bouwbanen.

D

e cijfers zijn ondubbelzinnig: het aantal leerlingen in bouwopleidingen vermindert jaar na jaar, zowel in het middelbaar als in het hoger onderwijs. Tegelijkertijd zijn onze bedrijven hard op zoek naar personeel. Het aantal gezochte profielen neemt toe: niet alleen bouwvakarbeiders maar ook ingenieurs bouwkunde, BIM-modelleurs, calculators enzovoort. Kortom, er zijn in onze sector massa's kansen voor jongeren – maar helaas, pogingen om hen aan te trekken, worden vaak gehinderd door ons verouderde imago.

en leerlingen kennis laat maken met de realiteit van onze sector. Embuild Vlaanderen werkt hiervoor samen met Vlajo.

Deze vzw heeft ervaring met het project Ondernemers voor de Klas, dat van ondernemers twee lesuren lang leerkrachten maakt. Ze vertellen over hun werk en welke weg ze afgelegd hebben. Ons nieuwe project gaat net iets verder: we nodigen niet alleen ondernemers maar iedere medewerker uit de bouwsector uit. Allemaal zijn ze toekomstbouwers, want allemaal dragen ze hun steentje bij aan een duurzamere toekomst. Dat is nog te weinig bekend!

Dat is zeer jammer, benadrukt Karel Neyrinck (voorzitter Embuild Vlaanderen).

Hoe word je een Toekomstbouwer?

"STEM-beroepen bieden enorm veel kansen én voordelen, onder andere in de bouwsector. Werken in de bouw staat garant voor werkzekerheid. De sector zet bovendien volop in op innovatie, verduurzaming en technologische vernieuwing om zo een positieve impact te hebben op het klimaat. Embuild Vlaanderen werkt samen met Vlajo om jou en je leerlingen mee te nemen in deze boeiende wereld, in de klas, in het bedrijf of zelfs op de werf!"

We moeten de jeugd warm maken voor de bouw, en dat kan alleen door de jongeren te laten kennismaken met de sector.

Wat is dat, een STEM-richting? Wat kun je daar later mee doen? Welke bouwbanen bestaan er eigenlijk? In onze nieuwe actie krijgen jongeren de antwoorden van onze Toekomstbouwers.

Wat is een Toekomstbouwer?

Een Toekomstbouwer is een gastspreker die een halve dag voor de klas staat

Elk Embuild-lid dat graag eens voor de klas staat, kan een Toekomstbouwer worden door zich in te schrijven. Geïnteresseerden worden opgenomen in de database van Vlajo. Scholen en leerkrachten kunnen hen daar vinden en contact opnemen om een goed moment vast te leggen.

Als Toekomstbouwer kan je naar de school gaan maar kan je jongeren ook meenemen naar de onderneming of naar een bouwplaats. Dompel ze eens echt onder in de realiteit van de bouw! Dat maakt het voor hen eens zo interessant en tastbaar.

Een gastspreker krijgt vanzelfsprekend ondersteuning. Embuild Vlaanderen heeft in samenwerking met Uitgeverij Plantyn een kant-en-klare presentatie opgesteld die een spreker kan aanvullen met eigen informatie. Er is ook een handleiding voorzien met uitleg bij alle slides.

creatief wil zijn, kan zich zeker nog uitleven! We maken het de gastsprekers dus zo gemakkelijk mogelijk. Die aanpak slaat aan: we hebben al heel wat enthousiaste ambassadeurs die dit najaar de eerste gastlessen geven!

Wil je zelf ook een Toekomstbouwer worden en jongeren stimuleren om naar onze sector te komen? Volg dan een digitale infosessie en kom alles te weten door een mailtje te sturen naar veerle.desutter@embuild.be.

Alles nog eens rustig nalezen op onze webpagina? Scan dan deze QR-code.

Voor een Toekomstbouwer is dit materiaal een basis waarop hij – of zij! - naar hartenlust kan verder bouwen. En wie

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

27

AFVALINZAMELING

VLAREMA 9 komt eraan: meer materialenstromen, maar ook uitzonderingsregels voor kleine werven Op 7 juli 2023 is VLAREMA 9 (Vlaams Reglement voor duurzaam beheer van Materialenkringlopen en Afvalstoffen) principieel, maar nog niet definitief, goedgekeurd.

Normaal gezien zullen de nieuwe regels rond afvalinzameling in april 2024 in werking treden.

VLAREMA 9 wil nog meer inzetten op selectieve inzameling op de werf en uitsortering van verschillende fracties bouw- en sloopafval.

28

O

ok in VLAREMA 9 blijft het uitgangspunt dat afval moet gesorteerd worden aan de bron, omdat dat zuiverste fracties oplevert en zorgt voor de meest hoogwaardige recyclage.

Een van de opvallendste wijziging­ en in VLAREMA 9 is het feit dat er nu veel meer focus komt te liggen op bouw- en sloopafval (= de elementen die deel uitmaakten van de constructie). Voortaan moet bouw- en sloop­ afval op de werf gesorteerd worden in overeenstemming met de diverse gedefinieerde bedrijfsafvalstromen (zie onder). Er blijven wel uitzonderingen mogelijk.

Nieuwe afvalstromen

VLAREMA 9 voert bovendien ook enkele nieuwe afvalstromen in waarbij aan bronsortering moet worden gedaan, dit bovenop de 24 reeds be­ staande stromen. Deze bijkomende afvalstromen hebben allemaal betrekking op de bouwsector. Naast glas, metaal, harde kunststoffen en hout die reeds in het VLAREMA vermeld waren, voert VLAREMA 9 nu ook de volgende uit te sorteren fracties in: 25° niet-teerhoudend asfaltpuin; 26° funderingsmaterialen die niet conform de bepalingen van het eenheidsreglement gerecycleerde granulaten kunnen verwerkt worden;

27° verontreinigde fracties bouwen sloopafval die achteraf niet kunnen uitgesorteerd worden bij een verwerker, waarna zij voldoen aan de acceptatiecriteria van de vergunde verwerker; 28° cellenbeton; 29° gipskartonplaten en gipsblokken; 30° glaswol; 31° rotswol; 32° bitumineus dakbedekkingsmateriaal of afdichtingsmateriaal.

Gemengd bouw- en sloopafval

De bestaande regels voorzagen al dat er onder bepaalde voorwaarden mag afgeweken worden van de verplichte sortering. Zo mag je droge, niet-gevaarlijke afvalfracties die elkaar niet contamineren, in één container verzamelen, op voorwaarde dat je hiervoor een contract hebt met een afval­ inzamelaar die deze fracties nadien volledig uitsorteert. Dit systeem zal ook na april 2024 behouden blijven maar zal worden beperkt tot papieren kartonafval, houtafval, metaal­ afval, harde kunststoffen en folies.

Een belangrijke voorwaarde is dat de fracties achteraf kunnen worden uitgesorteerd en even hoogwaardig kunnen worden gerecycleerd als wa­ ren ze afzonderlijk ingezameld. Dit zal vooral van toepassing zijn voor kleinere volumes, omdat het aanbieden van een monostroom altijd voor-

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

deliger is dan een gemengde stroom.

Dit wil niet zeggen dat alle fracties bouw- en sloopafval verder zomaar kunnen worden gemengd. Zo geldt er een nultolerantie voor:

● Gevaarlijk afval; ● Afgedankte Elektrische en Elektronische Aparatuur (AEEA) ● Klein Gevaarlijk Afval (KGA) ● Asbestcement, asbesthoudende en asbestverdachte materialen

IDENTIFICATIEDOCUMENT VOOR TRANSPORT VAN AFVALSTOFFEN VOORTAAN OOK DIGITAAL Een regel waar niet alle aannemers van op de hoogte zijn, is het feit dat je een identificatieformulier voor transport van afvalstoffen moet invullen, wanneer je bijvoorbeeld bij de klant een vloer uitbreekt, of een oude keukenkast verwijdert, en dit afvalmateriaal vervolgens weer meeneemt naar je bedrijf. Dit identificatieformulier moet bovendien ook steeds aanwezig zijn in het voertuig.

Deze regeling bestond al langer, maar vanaf 1 januari 2024 (na een gedoogbeleid tijdens het jaar 2023) zal het verplicht zijn om een digitaal formulier te gebruiken, afgeleverd door een systeem dat door de OVAM werd goedgekeurd. Op dit moment zijn er 8 systemen op de markt, je vindt deze systemen terug op de OVAM-website.

Momenteel is de sector wel nog aan het

lobbyen om deze verplichting pas later te laten in werking treden.

Er bestaan wel enkele uitzonderingen op deze regel. Zo zijn zelfstandigen niet verplicht om het formulier bij te hebben. Ook bedrijven met minder dan 10 werknemers zijn vrijgesteld.

Wanneer het gaat om niet-gevaarlijke bedrijfsafvalstoffen die in één ophaalronde werden ingezameld, is evenmin een identificatieformulier nodig.

In alle andere gevallen mag het transport van de afvalstoffen pas vertrekken als er een ingevuld identificatieformulier aanwezig is.

Meer weten?

https://ovam.vlaanderen.be/ identificatieformulier

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

Andere uitzonderingen

VLAREMA 9 voorziet op de verplichte bronsortering van diverse fracties bouw- en sloopafval ook enkele uitzonderingen. Het afval, dat rechtstreeks afkomstig moet zijn van een actieve werf, zal bijvoorbeeld nog kunnen worden samengevoegd wanneer er te weinig beschikbare oppervlakte is voor het plaatsen, laden en lossen van de verschillende recipiënten.

Ook een gemotiveerde verklaring van de veiligheidscoördinator zal een uitzondering kunnen maken omwille van de veiligheid, stabiliteit, technische uitvoeringsbeperkingen of gevaar voor werknemers.

In aanloop naar de definitieve goed­ keuring ijvert de sector voor een bijkomende uitzondering voor in volume beperkte stromen, zodat de laad-, losen transportbewegingen niet significant toenemen. Dit zou immers grote gevolgen hebben op de kostprijs en veelal de milieuwinsten van de bronsortering teniet doen. Deze uitzondering was met de sector afgesproken maar werd omwille van argumenten van handhaving in laatste instantie geschrapt.

29

WONEN IN BRUSSEL

Community Land Trust, een manier om wonen betaalbaar te houden Net als Leuven en Gent heeft ook Brussel een Community Land Trust (CLT). Een CLT is een organisatie zonder winstoogmerk die wonen betaalbaarder wil maken door individuele eigendomsrechten te combineren met collectieve landeigendom. De Community Land Trust Bruxelles (CLTB) bouwde in de afgelopen jaren gemiddeld 20 woningen per jaar.

"

Wie met ons in zee gaat, bouwt in Brussel kwaliteitsvolle woningen in comfortabele omstandigheden.

"

Eerste in Europa

Er zijn intussen CLT's actief in landen als Frankrijk, Nederland en Duitsland. In eigen land zijn er de CLT's van Leuven en Gent. Maar de primeur in Europa was toch voor de CLTB in Brussel. Volgens codirecteur Thibault Leroy heeft de organisatie drie doelstellingen.

Thibault Leroy: "Grond kopen waar we sociale woningen kunnen bouwen, wat goed is voor een besparing van 20 procent; informatie geven

30

© Indiandribble

"W

onen in Brussel is onbetaalbaar geworden!" Een gesprek over het hoofdstedelijk gewest wordt slechts zelden afgerond zonder dat iemand deze kreet slaakte. Het is dan ook een feit: grote delen van de bevolking kunnen geen woning in Brussel kopen.

Nieuw of uniek is een dergelijke situatie natuurlijk niet. In de jaren 1960 werden zwarten in het Zuiden van de Verenigde Staten met exact hetzelfde probleem geconfronteerd. In een reactie daarop werden eind jaren 1960, begin jaren 1970 de eerste prototypes van een Community Land Trust opgericht in de VS. Het basisidee van de CLT is simpel: je koopt een woning zonder de grond waarop ze staat.

Deze blijft eigendom van de CLT. Daardoor valt de aankoop minder duur uit. In 2012 werd ook Brussel een Community Land Trust opgericht.

Deze is een private speler, maar hij is erkend door het Brussels gewest. Hij koopt grond, lanceert een openbare aanbesteding voor de bouw van de woningen en volgt het project op van A tot Z.

aan kandidaat-kopers en ten slotte de kopers begeleiden."

"40 procent van de Brusselaars voldoet aan de criteria voor sociale huisvesting. Op onze grond wonen nooit huurders, alleen eigenaars.

Dat is gunstig. Het gaat om gemotiveerde mensen die van in het begin in een duurzame en goed onderhouden woning willen wonen, in een aangename wijk met een band tussen de bewoners en de wijk."

"Wij willen woningen met de hoogst mogelijke kwaliteit ter beschikking stellen. We houden rekening met de middelen van de kandidaat-kopers en er is een maximale prijs die ook in de toekomst blijft gelden. Stel dat iemand een woning koopt voor 120 000 euro. Deze prijs zal, lichtjes geïndexeerd, de basis vormen bij een eventuele verkoop. We garanderen dat de woning zijn basiswaarde behoudt en dat is een garantie voor de eigenaar."

Stedenbouwkundige lasten

De Community Land Trust bestaat in feite uit twee onderdelen. Een ervan, de stichting van openbaar nut Community Land Trust Brussels, bezit de terreinen. Deze worden dan beheerd en ontwikkeld door de Community Land Trust Bruxelles vzw.

In de raden van bestuur van de vzw en van de stichting is er een gelijke vertegenwoordi-

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

WONEN IN BRUSSEL

kennen. Als we een aanbesteding uitschrijven, krijgen we soms zeer weinig offertes, hoewel we niet alleen openstaan voor Brusselse ondernemingen maar ook voor aannemers uit de rest van het land. Aannemers die voor ons werken, komen wel vaak terug. Dat is een bewijs dat het concept hun bevalt."

© Vincent de Lannoy

Contact leggen

↑ Bewoners en eigenaars op de inhuldiging van Onafhankelijkheid, een project in Molenbeek.

Het bestaat uit 22 woningen en werd in 2022 opgeleverd. ← De voorkant van Calico, een project in Vorst met 24 wooneenheden. Ook dit werd opgeleverd in 2022.

ging van drie groepen: de eigenaars van een woning, het maatschappelijke middenveld en experts, en ten slotte de gewestelijke overheid.

Dat laatste is niet onlogisch: de CLTB krijgt immers geld van Brussel.

Thibault Leroy: "We krijgen subsidies die een deel van onze vastgoedoperaties financieren. Onze projecten hebben een totaalbudget tussen drie en zeven miljoen euro. Daarnaast kopen we grond."

"In het Brussels gewest moet de ontwikkelaar van een project vanaf een bepaalde omvang ofwel stedenbouwkundige lasten betalen, ofwel meewerken aan de bouw van sociale woningen.

Interessant om te weten is dat wij ingeschakeld kunnen worden als de ontwikkelaar de voorkeur geeft aan dat laatste. Het feit dat ons publiek bestaat uit eigenaars kan vertrouwen inboezemen, en bovendien hoeft de ontwikkelaar dan geen stedenbouwkundige lasten te betalen."

20 woningen per jaar

De CLTB laat alleen flats bouwen. Een project bestaat uit 5 tot 40 wooneenheden. Sinds het eerste bouwproject van start ging, zijn er ruim honderd woningen gebouwd, wat neerkomt op een twintigtal per jaar. Vaak liggen die in Molenbeek of Anderlecht in de buurt van het kanaal.

Thibault Leroy: "We willen in de komende jaren gaan naar 30 of 40 wooneenheden per jaar.

Voor deze groei hebben we twee jaar geleden trouwens Fair Ground Brussel opgericht, een coöperatieve vennootschap met sociaal oogmerk. Ze bestrijdt dakloosheid en wil niet alleen de huur maar ook de aankoop faciliteren."

"Maar ondanks al deze projecten moeten we vaststellen dat bouwbedrijven ons onvoldoende

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

De CLTB heeft een tweetaling team van 20 mensen in dienst. Anna Chiambretto is een van de drie mensen die de vastgoedprojecten doen.

Ze staat rechtstreeks in contact met de aannemers en de kandidaat-kopers.

Anna Chiambretto: "We volgen een bouwplaats heel nauwgezet op en zijn het aanspreekpunt voor het bouwbedrijf en de architect. Elk project is uniek een heeft zijn eigen kenmerken maar in het algemeen stimuleren we duurzaamheid en, als dat mogelijk is, hergebruik en circulariteit. We letten op de overlast voor de buurt en op het scheiden van afvalstromen. Soms vragen we dat een aannemer een document ondertekent waarin hij verklaart dat hij zich aan bepaalde regels houdt. Maar we helpen de aannemers ook, bijvoorbeeld door met de gemeente te onderhandelen over een vrijstelling van de belasting op de inbeslagname van het publieke domein."

Ook de persoon die een woning aankoopt, krijgt tijdens de bouw begeleiding van de CLTB. Anna Chiambretto: "Samen met de toekomstige eigenaar brengen we regelmatig een bezoek aan de bouwplaats. Zo kunnen we zijn vragen beantwoorden en kan hij de woning goed in bezit nemen. Die moet niet alleen duurzaam maar ook gemakkelijk te onderhouden zijn. We geven dus de voorkeur aan installaties die niet te complex zijn. Ook tijdens de voorlopige en de definitieve oplevering zijn we erbij."

Besluit

Volgens Thibault Leroy bestaan er goede redenen waarom de leden van Embuild met de CLTB zouden moeten samenwerken.

Thibault Leroy: "We hebben nieuwe projecten waarvan de werken in 2024 beginnen. Wie met ons in zee gaat, bouwt in Brussel kwaliteitsvolle woningen in comfortabele omstandigheden. En om af te ronden: we verzekeren dat de woning duurzaam is en dat de aannemer een partner is van een innovatief project dat inspeelt op de behoeften van de stad van morgen."

Dat laatste zijn geen holle woorden. De CLTB kreeg van de Verenigde Naties in 2021 de prestigieuze World Habitat Award. Dat is een mooie erkenning.

31

BRUSSEL/DUURZAAMHEID

Het Bara 142-project, winnaar

van de Renolab-wedstrijd, is een mooie showcase voor Renolution De renovatie van de Barastraat 142 in Anderlecht is een project met een functionele en sociale mix. Het is een project van ons lid Thomas & Piron Rénovation en er komen ongeveer dertig betaalbare woningen, gemeenschappelijke ruimtes en groenvoorzieningen voor kinderen, opleiding en vrije tijd. Dit project is een van de winnaars van Renolab, het laboratorium voor duurzame renovatieprojecten dat in 2021 door Leefmilieu Brussel werd gelanceerd, en begin november aan de pers werd voorgesteld.

I

n het Brussels Hoofdstedelijk Gewest leidt de strategie van Renolution.Brussels tot voorbeeldige renovatieprojecten in het hele gewest. Deze werken moeten de hele bouwsector inspireren om de gebouwen in Brussel duurzaam en energiezuinig te maken. Om de Europese klimaatdoelstellingen te halen, moet het huidige renovatietempo in de hoofdstad verdrievoudigd worden. De uitdaging is enorm en Renolab is een van de belangrijkste instrumenten om te helpen innoveren en de gebouwen van Brussel koolstofneutraal te maken tegen 2050. Sinds de lancering heeft het al ongeveer honderd projecten gesteund, voor een totaalbedrag van 12 miljoen euro.

Het Bara 142-project, vlak bij het Zuidstation, is een mooie showcase voor wat de bouwsector kan bereiken op het gebied van duurzaamheid en circulariteit. Dit voormalige opleidingscentrum van de NMBS werd gekocht door Spullenhulp dankzij een schenking van een privépersoon. Oorspronkelijk was het één enkel gebouw, maar nu is het opgedeeld in drie blokken die onderdak bieden aan een dertigtal sociale woningen van verschillende groottes (van studio's tot f lats met vier slaapkamers), naast gemeenschappelijke, ontspannings- en recreatieruimtes... op een oppervlakte van meer dan 3000 vierkante meter, onderbroken door groenvoorzieningen.

Tweevoudige voorbeeldfunctie

Volgens Alain Maron, onder andere minister van Klimaattransitie, Energie en Sociale Actie, "heeft dit project een tweevoudige

34

voorbeeldfunctie. Het combineert namelijk voorbeeldige sociale en milieuprestaties. Sociaal, omdat het toegang biedt tot huisvesting voor mensen die leven in bestaansonzekerheid, wat lastig is in Brussel, maar alle betrokken spelers zijn erin geslaagd om oplossingen te vinden. En vanuit milieuoogpunt, omdat op deze bouwplaats alles in het werk is gesteld om een EPB A te behalen, waardoor de energierekening van toekomstige bewoners sterk zal dalen. Renolab is belangrijk voor het uitvoeren van dergelijke projecten. Het verleent subsidies en is een echte broedplaats voor innovatieve oplossingen om duurzame en circulaire renovatie in Brussel te versnellen. De bouwsector is een grote vervuiler in het Brussels Gewest, goed voor 40% van het afval. Om de renovatie te verdrievoudigen en de vervuiling te verminderen, moeten bouwbedrijven geleidelijk hun manier van werken veranderen. We werken hierbij nauw samen met Embuild en we rekenen op hen” We hebben uw boodschap goed begrepen, geachte minister.

De spelers waar Alain Maron naar verwijst zijn Les Deux Châteaux (opdrachtgever), de vzw Spullenhulp, die de locatie zal beheren en de huurders zal begeleiden, Habitat & Rénovation, de bedrijven Thomas & Piron Rénovation en Ateliers de l'Avenir (ETA als onderaannemer voor houtbouw), de architect Nest Architects, en de studiebureaus BDS en Pluricité. De andere partners zijn Local Sonian Wood, Circularium en Batiterre. Een subsidie van € 230 000 werd door Renolab toegekend aan de opdrachtgever en aan Nest

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

Francis Carn place.

"

Drie en een halve maand lang hebben we ingrijpend gesloopt waarbij alle gebouwen die tjokvol asbest zaten, werden gestript.

"

VICTOR SPINAZZE

BRUSSEL/DUURZAAMHEID

EMBUILD.BRUSSELS KAN JOU HELPEN BIJ HET INDIENEN VAN EEN RENOLABDOSSIER. Embuild.Brussels is nauw betrokken bij de energierenovatiestrategie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, een echte alliantie tussen de publieke en private sector. Embuild.Brussels maakt deel uit van de operationele cel van Renolution.Brussels en speelt een actieve rol bij de uitvoering van deze strategie, niet alleen op het vlak van energierenovatie, maar ook op het vlak van circulair bouwen met het project Build Circular (www. buildcircular.brussels), dat gratis ondersteuning biedt aan bedrijven om circulaire praktijken op het terrein in te voeren.

Als je actief bent in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, aarzel dan niet om contact op te nemen met Build Circular, dat je ook kan helpen bij het indienen van een Renolab-dossier (info@buildcircular.brussels). Een online infosessie over de Renolab-projecten zal plaatsvinden op 21 november om 17 uur.

↑ Brussels minister Alain Maron (in

het midden, met sjaal) prees dit voorbeeldproject toen hij het bezocht.

↖ De renovatie creëerde een gebouw met

een interessante mix van functies.

Architects, waardoor zo intensief mogelijk over goede praktijken kon worden nagedacht

Thomas & Piron Rénovation

Victor Spinazze, de projectleider bij Thomas & Piron Rénovation, was erbij tijdens dit persbezoek en hij gaf ons uitleg over de werken die werden uitgevoerd om dit gebouw duurzaam en energiezuinig te maken, met een focus op circulariteit en hergebruik van bepaalde materialen. “De bouwplaats werd opgestart in juni 2022. Drie en een halve maand lang hebben we ingrijpend gesloopt waarbij alle gebouwen die tjokvol asbest zaten, werden gestript", zo lichtte Victor Spinazze toe. “Toen het project begon was er maar één gebouw dat nu werd opgedeeld in drie stukken met groenvoorzieningen die zullen worden aangelegd om van het ene stuk naar het andere te wandelen. In de ruwbouwfase werd elk van deze drie gebouwen opgetopt met een verdieping in houtskeletbouw.“ "Voor de afwerking van de gevels moesten we in overleg met de architect op zoek naar alternatieven als reactie op de stijgende prijzen en de beschikbaarheid van de aanvankelijk geplande producten, en we kozen

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

ervoor om het project te standaardiseren met afwisselend pleisterwerk en gelijmde tegels in combinatie met aluminium ramen met driedubbele beglazing. Het was onze bedoeling om gerecycleerde tegels van de tegelafdeling van ROTOR te gebruiken, maar wegens problemen met de technische goedkeuring moesten we van dit idee afzien. Het is een sociaal project dat past in de deeleconomie, waar alle spelers in een netwerk werken. Als aannemer krijgen we aanvragen tijdens de werken waarvoor we oplossingen zoeken en ons uiterste best doen om ze aan te passen.”

Tijdens de werken keek ons lid ook naar de warmtevoorziening voor huishoudelijk warm water en verwarming. "We kozen voor een warmtepomp in combinatie met een gasgestookte boiler voor noodgevallen, om alle woningen van warm water en verwarming te voorzien", zo vertelde Victor Spinazze.

Om het gebouw zeer energie-efficiënt te maken, zijn er zonnepanelen geïnstalleerd op twee van de drie gebouwen. Ze zullen bijdragen aan de stroomvoorziening voor alle gemeenschappelijke ruimtes op de locatie. Mechanische ventilatie met dubbele luchtstroom is voorzien voor elke woning, terwijl de gemeenschappelijke ruimtes een systeem met enkele luchtstroom hebben. Reservoirs voor de recuperatie van regenwater zullen worden gebruikt om de gemeenschappelijke sanitaire voorzieningen van water te voorzien en de groene ruimten buiten te besproeien.

Wat betref t circulariteit is de samenwerking met verschillende projectpartners heel interessant geweest. "Voor hergebruikte materialen werkten we samen met lokale specialisten zoals Sonian Wood, die we vroegen stedelijke uitrusting te renoveren, aan te passen en te leveren, zoals houten krukjes, en Batiterre voor gietijzeren straatlantaarns en stalen banken. We tekenden de Green Deal Circulair Inkopen vier jaar geleden en dit project is bijzonder succesvol.“

Verrijkende ervaring

Tijdens het persbezoek was de bouwplaats nog lang niet klaar. De oplevering staat gepland voor de lente van 2024. “Een sociaal en duurzaam project van deze omvang is altijd heel interessant voor Thomas & Piron. Voor ons is dit een verrijkende ervaring waarbij het sterke netwerken van de spelers heel positief is”, zo besloot Victor Spinazze.

35

BUILDWISE

Ontdek ze nu: de Bouwgebreken-fiches van Buildwise De ‘Infofiches’ van het WTCB (nu Buildwise) zijn net zoals het Centrum van naam veranderd en werden omgedoopt tot de ‘Bouwgebreken’. Zoals de naam al doet vermoeden, wordt er in deze reeks bijzondere aandacht besteed aan de verschillende kwalen die een bouwwerk kunnen treffen en aan de manier waarop deze verholpen kunnen worden. Bij wijze van voorbeeld worden de fiches 109 en 114 hier even samengevat.

Fiche 109: Microscheurtjes ter hoogte van de aansluiting tussen de muren en het plafond

Deze Bouwgebreken-fiche beschrijft het fenomeen van scheurvorming in de binnenbepleistering, aangebracht op wanden uit gipsblokken en dit, ter hoogte van de aansluiting met het plafond. Er worden ook enkele herstellingsmaatregelen en preventieadviezen voorgesteld.

In de fiche 109 gaat het om een appartementsgebouw waarvan het niet-dragende metselwerk

uitgevoerd werd uit gipsblokken. Deze laatste zijn van de bovenliggende plafondplaat gescheiden door middel van een expansief PU-schuim. Bovenaan de wand en tegen het plafond werd er een verstevigingsstrook in de bepleistering geïntegreerd. Het is op deze plaats dat er enkele jaren na de oplevering horizontale scheuren verschenen.

VASTSTELLINGEN:

Daar waar de muurbepleistering in de buurt van de scheuren loskomt (uitgeknikt naar buiten toe), vertoont de plafondbepleistering daarentegen een goede hechting. In de binnenbepleistering is er een

Scheurvorming in/ onthechting van de bepleistering ter hoogte van de aansluiting tussen de wand en het plafond. (© foto: N. Oldenhove)

36

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

BUILDWISE

geïntegreerd synthetisch hoekgaas aanwezig en de ruimte tussen de wand en het plafond is afgedicht met schuim.

VERKLARING: In een constructie treden er

onvermijdelijk bewegingen op die veroorzaakt worden door de krimp, kruip en/of doorbuiging van de draagvloer. Bij afwezigheid van een scheiding tussen de wand en de draagvloer zullen er krachten doorgegeven worden aan de lager aangebrachte dunne bepleistering, wat zal leiden tot de breuk van het materiaal.

HOE HIERAAN VERHELPEN? In het geval van een stabilisatie van de verschillende bewegingen en spanningen in het gebouw, zou een eenvoudige herstelling volgens de voorschriften van de fabrikant van het wandsysteem moeten volstaan. Zo niet, dan kunnen er andere maatregelen getroffen worden die verder uit de doeken gedaan worden in de fiche.

Hierin worden bovendien ook nog een aantal preventiemaatregelen voorgesteld.

GERELATEERDE PUBLICATIES: Technische

Voorlichtingen 199, 201 en 271.

Fiche 114: Loskomen van verf op soepele voegen door te grote bewegingen

In deze Bouwgebreken-fiche gaat het over het loskomen van verf op soepele voegen en wordt de oorzaak van dit verschijnsel onderzocht. Er worden ook tips gegeven om gelijkaardige problemen te voorkomen.

De fiche 114 beschrijft het geval van beglazingsvoegen van houten ramen die uitgevoerd werden met een MS-polymeerkit, die in principe overschilderbaar zou moeten zijn. De soepele voegen werden in eerste instantie overschilderd met watergedragen grond- en afwerklagen, maar na verloop van tijd begon deze verf te scheuren en af te bladderen. Om hieraan te verhelpen werd de verf van de voegen verwijderd en werden deze herschilderd met een solventgedragen verfsysteem. Het probleem deed zich echter opnieuw voor.

Scheuren van verf op de soepele voegen van een houten raam.

wordt veroorzaakt door de vervorming van de kit, die de elasticiteitsgrens van de verf overschrijdt.

(© Buildwise)

VASTSTELLINGEN: In het laboratorium ver-

kreeg Buildwise een goede hechting, maar werd vastgesteld dat de scheurvorming steeds ontstond wanneer de kit onderhevig was aan beweging.

VERKLARING: Het scheuren en afbladderen

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

HOE HIERAAN VERHELPEN? Aangezien soe-

pele voegen meestal aangebracht worden op plaatsen waar er bewegingen kunnen optreden (bv. tussen de beglazing en het raam), zou men het risico op scheurvorming en afbladdering kunnen beperken door het gebruik van een zeer elastisch verfsysteem. Men zou ook kunnen overwegen om een kit te gebruiken die dezelfde kleur heeft als de verf en deze niet te overschilderen. Men dient bovendien na te gaan of de materialen compatibel zijn en te wachten tot de kit volledig droog is alvorens deze te overschilderen.

GERELATEERDE PUBLICATIE: Technische Voorlichting 249 ‘Leidraad voor de goede uitvoering van schilderwerken’.

37

BUILDWISE

Plaatsen van vensters: Buildwise zet u op de goede weg Het Technische Comité ‘Schrijnwerken’ van Buildwise heeft dit jaar het derde deel van een reeks zeer gedetailleerde Technische Voorlichtingen over het plaatsen van buitenschrijnwerk gepubliceerd. In de TV nr. 288 komt u namelijk alles te weten over de uitvoering van vensters uit aluminium en pvc in spouwmuurconstructies.

D

e TV 288 vormt het tweede luik met aanvullende fiches op de TV 283 ‘Plaatsen van buitenschrijnwerk. Deel 1: algemene aspecten’. Het gaat hier meer bepaald om plaatsingsoplossingen onder de vorm van technische fiches voor vensters die opgebouwd zijn uit metalen profielen met een thermische onderbreking of uit pvc-profielen, die geplaatst worden in spouwmuurconstructies.

Bij iedere fiche worden de volgende vier aandachtspunten in beschouwing genomen: ● de waterdichtheid van de vensteraansluiting ● de luchtdichtheid van de vensteraansluiting ● de thermische prestaties van de vensteraansluiting ● de akoestische prestaties van de vensteraansluiting.

Naast een verklaring van alle relevante terminologie zet de TV 288 de basisregels uiteen voor het verkrijgen van EPB-conforme bouwknopen in de context van vensteraansluitingen. Zo is er een minimale contact-engte vereist tussen de hoofdisolatielaag en het vaste kader, met – in voorkomend geval – de tussenvoeging van één of meerdere isolerende delen, waarbij er voldaan moet worden aan bepaalde eisen met betrekking tot de λ-waarde (warmtegeleidingscoëfficiënt) en de R-waarde (warmteweerstand).

De TV bevat tweeëndertig technische fiches met referentiedetails, waarbij er telkens twee situaties beschouwd worden: een

38

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

BUILDWISE

Alle fiches van de TV 288 worden geïllustreerd met gedetailleerde technische schema's.

Het hier voorgestelde schema is dat van technische fiche 1.5.

eerste voor stenen dorpels en een tweede voor metalen dorpels:

Plaatsing van aluminium buitenschrijnwerk met thermische onderbreking tegen het buitenspouwblad

● 1.1 en 1.2 – luchtdicht plaatsingskader voorafgaand aan de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad ● 1.3 en 1.4 – luchtdicht plaatsingskader na de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad ● 1.5 en 1.6 – raamdoken ● 1.7 en 1.8 – luchtdicht prekader (stelkader) te plaatsen voorafgaand aan de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad

Plaatsing van aluminium buitenschrijnwerk met thermische onderbreking met metselwerkretour

● 2.1 en 2.2 – luchtdicht plaatsingskader voorafgaand aan de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad ● 2.3 en 2.4 – luchtdicht plaatsingskader na de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad ● 2.5 en 2.6 – raamdoken ● 2.7 en 2.8 – luchtdicht prekader (stelkader) te plaatsen voorafgaand aan de uitvoering

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

van de spouwisolatie en het buitenspouwblad

Plaatsing van buitenschrijnwerk uit pvc tegen het buitenspouwblad

● 3.1 en 3.2 – luchtdicht plaatsingskader voorafgaand aan de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad ● 3.3 en 3.4 – luchtdicht plaatsingskader na de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad ● 3.5 en 3.6 – raamdoken ● 3.7 en 3.8 – luchtdicht prekader (stelkader) te plaatsen voorafgaand aan de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad

Plaatsing van buitenschrijnwerk uit pvc met metselwerkretour

● 4.1 en 4.2 – luchtdicht plaatsingskader voorafgaand aan de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad ● 4.3 en 4.4 – luchtdicht plaatsingskader na de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad ● 4.5 en 4.6 – raamdoken ● 4.7 en 4.8 – luchtdicht prekader (stelkader) te plaatsen voorafgaand aan de uitvoering van de spouwisolatie en het buitenspouwblad.

39

DELICATE ONTMANTELING

Explosieve afbraak van NAVO-antenne door Nonet Op 12 oktober werd Court-Saint-Etienne in WaalsBrabant opgeschrikt door twee ontploffingen.

Gelukkig ging het om een vreedzaam voorval, de afbraak van een oude antenne van de NAVO. Ze was 162 meter hoog en woog 250 ton. "Gezien de aard van de site waren springstoffen de meest geschikte methode," zegt Gilles Durigneux, directeur van de afdeling Sloop bij ons lid Nonet.

D

e explosieve af braak lokte die dag heel wat media naar Court-Saint-Etienne, inclusief het journaal van de VRT. De toren in kwestie dateerde van de jaren 1950 en bestond uit een metalen structuur die wel wat leek op een enorme pyloon voor een hoogspanningsleiding. Bovenop stond oorspronkelijk een radarinstallatie van de NAVO. Maar intussen bestaat er modernere satelliettechnologie en de toren had

40

al jaren geen nuttige functie meer.

Domanoy, een onderneming van de bekende familie Boël en eigenaar van het terrein, wilde hem dus weg. Anderhalf jaar geleden nam ze daarvoor contact op met ons lid Nonet.

Gilles Durigneux: "Via onze internetsite kregen we in maart 2022 de vraag – die ons toen relatief eenvoudig leek - om een antenne in een veld af te breken. Maar toen we ter plaatse gingen kijken, zagen we een toren van 162 meter, 60 meter hoger dan het Atomium.

Toen zijn we ons beginnen af te vragen op welke manier we die af braak konden aanpakken."

Drie opties

De toren staat namelijk op een delicate plaats, in de buurt van een hogedruk-gasleiding van Fluxys, een drinkwaterreservoir en een antenne van Astrid, het communicatienetwerk van de Belgische hulp- en veiligheidsdiensten.

Gilles Durigneux: "Er waren drie opties mogelijk: een klassieke af braak met kranen, zoals bij een windturbine; met behulp van vijzels en kabels de structuur doen kantelen; en ten slotte de toren doen omvallen met explosieven. Voor die laatste techniek moesten we bijkomende competenties verwerven."

"De optie met kranen hebben we laten vallen. Daarvoor zouden twee kranen nodig geweest zijn en een toegangsweg waarvoor we 4000 vierkante meter aarde verwijderd zouden moeten hebben. We zouden 5000 ton verharding hebben moeten aanbrengen en weer verwijderen. Dat komt overeen met 500 vrachtwagens. Twee kranen met een extreem hoog energieverbruik zouden tien dagen gedraaid moeten hebben."

"Uiteindelijk hebben we de voorkeur gegeven aan een af braak met explosieven. Die is mogelijk in één dag en veroorzaakt een lagere

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

CO2-uitstoot. Onze klant en de gemeente, die een grote openheid betoonde, gingen al snel akkoord."

Frans studiebureau

Maar Nonet had geen ervaring met een af braak met springstoffen. De onderneming begon dus een gespecialiseerd studiebureau te zoeken, niet alleen in eigen land maar ook in Nederland en Frankrijk.

Gilles Durigneux: "Uiteindelijk hebben we de Franse onderneming Ginger Deleo gekozen. Die heeft al vaak meegewerkt aan dergelijke projecten, om gebouwen in stadscentra en metalen structuren af te breken. Ze heeft bijvoorbeeld meegewerkt aan de studies voor het opblazen van lanceerinstallaties van het Europees Ruimteagentschap ESA in Kourou in Frans-Guyana."

Aangezien er geen plannen van de site bestonden, deed Nonet een 3D-meting met drones. Onder meer aan de hand daarvan kreeg het studiebureau een beeld van de stabiliteit.

Het berekende de grootte van de springlading en bepaalde waar deze aangebracht moesten worden. Voor het verkrijgen van alle nodige vergunningen, inbegrepen de federale springstoffenvergunning, was ook nog een bodemanalyse nodig Gilles Durigneux: "Daarnaast zijn we opleiding gaan volgen bij onze Franse partner, opdat we de techniek met de explosieven perfect onder de knie zouden hebben."

Voorbereiding

Maar voor er iets tot ontploffing gebracht kon worden, moest Nonet een aantal voorbe-

reidende ingrepen uitvoeren.

Gilles Durigneux: "Rond de voet van de antenne stonden bunkerachtige muren. Die waren opgetrokken als bescherming ten tijde van de aanslagen door de CCC. We hebben ze deels afgebroken, en deels laten staan om rondvliegend puin tegen te houden."

"We hebben ook een aarden wal aangelegd tegen rondvliegend puin. Volgens de berekeningen zouden de trillingen van de ontploffing onder de veiligheidslimieten van Fluxys blijven. Maar uit voorzorg hebben we toch rondom een gleuf uitgegraven om de voortplanting van de trillingen met 25

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

41

DELICATE ONTMANTELING

Het idee was dat de ontploffing twee van de vier poten van de antenne zou breken, waardoor deze zou omvallen. Maar na de knal bleef de antenne staan.

Gilles Durigneux: "Rond de verankeringen zaten metalen staven die verschillende meters diep de grond in gingen en die ook bleken te functioneren als steunpunt. De ontploffing heeft de antenne dus niet doen vallen. We konden ze omvertrekken met kabels, of een tweede keer springstoffen gebruiken.

Het is dat laatste geworden, maar we moesten dan wel opnieuw 20 kilogram explosieven laten aanrukken."

"De tweede ontploffing is perfect verlopen. De antenne is precies in de voorspelde richting gevallen, de trillingen bleven onder de drempelwaarde en er was geen enkele schade aan de naburige constructies."

Met behulp van kranen heeft Nonet vervolgens de metalen structuur en het beton verder gesloopt, waarna het naar het recyclagecentrum gebracht werd. Die operatie nam een tiental dagen in beslag.

Ervaring

procent te verminderden. Tien dagen vóór de explosie hebben we de gaten geboord voor de springstoffen."

"

Als het van Nonet afhangt, was dit niet de laatste afbraak met springstoffen.

De afdeling Sloop blijft zich verder inwerken in deze techniek.

"

J-dag

Op 12 oktober was het dan tijd voor de af braak. Er was een veiligheidsperimeter van 350 meter rond de antenne ingesteld. Alleen personen met een toestemming waren toegelaten.

Gilles Durigneux: "Pas op de dag zelf hebben we de nodige 50 kilogram explosieven gekregen, in aanwezigheid van controleurs van de FOD Economie. Onze onderaannemer heeft twee soorten springstoffen geplaatst: dynamiet voor het massieve beton en holle ladingen op de metalen structuur. Daarna werden er kabels getrokken naar de detonators."

42

Voor de directeur van de afdeling Sloop bij Nonet was dit een zeer stimulerende ervaring. De onderneming wilde al langer experimenteren met dit type werken, met het oog op nieuwe opdrachten in België en zelfs het buitenland.

Gilles Durigneux: "De samenwerking met alle betrokkenen is zeer vlot verlopen. Ik wil trouwens nog eens wijzen op de openheid van de gemeente, die ons voorstel snel aanvaardde. Bij Nonet hebben we aandacht voor het milieu. Een klassieke sloop zou 1260 ton CO2 uitgestoten hebben. Met explosieven was het 42 ton, 30 keer minder. Dat is een argument dat we zullen uitspelen als we in de toekomst met gelijkaardige opdrachten in aanraking komen."

Als het van Nonet af hangt, was dit niet de laatste af braak met springstoffen. De afdeling Sloop blijft zich verder inwerken in deze techniek. Toen we eind oktober met Gilles Durigneux praatten, stond hij op het punt naar Orléans in Frankrijk te vertrekken om samen met Ginger Deleo een nieuwe sloop bij te wonen. Het gaat om een gebouw met 17 verdiepingen dat 61 meter hoog is en een tiental meter van een ander, bewoond gebouw ligt. Een precisiewerkje, met andere woorden!

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

BOUWMARKT

Sodexo wordt Pluxee!

Knauf SoundDesign Cleaneo: ideale geluidsweergave in harmonie met installatiegemak Plafonds en muren spelen een belangrijke rol bij het bepalen van de ruimtebeleving. Met de geperforeerde gipsplaten van Knauf geef je de ruimte niet alleen een esthetische meerwaarde, maar absorbeer je ook geluid op een unieke manier. Knauf SoundDesign Cleaneo is speciaal ontwikkeld om de nagalm te beheersen en te zorgen voor een goede verstaanbaarheid of muziekweergave.

De verschillende soorten perforatietypes bieden ontwerpers talloze creatieve mogelijkheden voor akoestische absorptie. Hoge frequenties dempen en lage frequenties constant houden? Of net het omgekeerde? Het kan allebei.

Bovendien zijn deze platen nu eenvoudiger dan ooit te plaatsen, Ze zijn makkelijk toepasbaar op zowel vlakke als gebogen vormen.

De Cleaneo UFF-akoestiekplaten zijn bedoeld voor geschroefde montage op metalen onderconstructies. Door de speciale UFFkantvorm is het afwerken van naden en het snijden van kantstukken heel eenvoudig. De platen passen zuiver tegen elkaar voor een snellere montage en een gemakkelijkere voegafwerking. Bovendien is de brandstabiliteit opvallend goed.

De Sodexo groep, bekend van de maaltijd-, eco-, cadeau-, sport-, cultuuren andere cheques, verandert van naam en heet voortaan Pluxee. De meer dan 1,6 miljoen gebruikers van een Sodexochipkaart krijgen in de nabij toekomst een nieuwe Pluxee-kaart. De bedragen op de kaarten worden automatisch overgezet.

Voor de rest verandert er eigenlijk niets. Pluxee blijft een fiscaal aantrekkelijke manier om uw personeel aan u te binden, met een aanbod dat inspeelt op de zaken die belangrijk zijn in het leven. En aangezien de bedragen op een chipkaart in een fysieke winkel gespendeerd moeten worden, is de Pluxee-kaart ook een duwtje in de rug voor de lokale handelaars.

INFO : https://extranet.sodexobenefits.be/

INFO : www.knauf.com

Met Sonic-tool van Wienerberger ga je snel en gemakkelijk na of de akoestische norm gehaald is De akoestische norm voor woongebouwen is niet zolang geleden up-to-date gebracht.

In een reactie daarop heeft Wienerberg een nieuwe berekeningsmodule ontwikkeld, Sonictool. Architecten maar ook uitvoerders van werken kunnen daarmee snel en gemakkelijk checken of de norm gehaald wordt. Sonic-tool is gebaseerd op twee normen, EN ISO 123541 en EN ISO 12354-2. De rekenmodule maakt het gemakkelijker om de baksteenconcepten uit de TV 281 van Buildwise voor een specifiek project te evalueren en bevat ook een aantal bijkomende baksteenconcepten.

Dankzij de Sonic-tool wordt akoestisch overdimensioneren vermeden.

INFO : www.sonic-tool.be

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

43

LEDENVOORDELEN

BELLEWAERDE KERST,

DA’S NIE NORMAAL VERWONDEREN!

UITZONDERLIJK AANBOD

Kerst

2+1

gratis

ticket

34,00 i.p.v. € 36 6,00

Voor de aangesloten leden en hun gezin van

EMBUILD

*

Surf naar www.tickets-for-parks.be/nl Uw kortingscode

EMBUILD Geef uw kortingscode in en volg de instructies op het scherm.

Betaling online met Visa, Mastercard of Bancontact.

Deze actie is geldig van 09/12/23 t.e.m. 07/01/2024. Gratis voor kinderen <1m. Deze tickets zijn geldig een dag naar keuze gedurende de winteropening (volgens openingsuren van het park). Dit aanbod is niet cumuleerbaar met andere promoties. U kan meteen een datum van bezoek aanduiden bij het aankopen van uw ticket. Deze datum kan nadien niet meer gewijzigd worden.

* Extra actie! Koop 2 tickets en ontvang 1 ticket gratis. Geldig voor een bezoek tussen 09/12/2023 en 07/01/2024 (uitgezonderd op 24/12/2023).

Embuild Magazine is het maandblad van de vzw Embuild, Kunstlaan 20, 1000 Brussel Verantwoordelijke uitgever: Filip Coveliers, Kunstlaan 20, 1000 Brussel Afgiftekantoor: Gent X

• Embuild Vlaanderen Johan Walewijns, tel. 02 545 57 49 johan.walewijns@embuild.be • Embuild.Brussels Morgane Cendoya, tel. 02 545 58 29 morgane.cendoya@embuild.be

Redactie: Peter Graller, Marc Guéret, tel. 02 545 57 30 peter.graller@embuild.be Vormgeving: nikka.cuypers@embuild.be abder-razzaaq.boujdaini@embuild.be Druk: Graphius Reacties - vragen: communicatie@embuild.be

• Embuild Wallonie Katia Bogaard tel. 02 545 56 68 katia.bogaard@embuild.be Abonnementen: Claude Bernaerts, tel. 02 545 56 88 claude.bernaerts@embuild.be Reclame: Kristel Dekempeneer, tel. 02 545 56 99 - fax 02 545 59 08, kristel.dekempeneer@embuild.be of kde@embuild.be.

Met de medewerking van: de studiedienst van Embuild tel. 02 545 56 36 officeteam@embuild.be

44

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

Prijs jaarabonnement Leden van Embuild: begrepen in het lidgeld Niet-leden: € 137,80 (incl. BTW en ­portkosten) / buitenland: € 300 (incl. btw en portkosten)

Lid van de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers

Vanaf nu wordt Embuild Magazine gedrukt op papier geproduceerd met hout uit duurzaam beheerde bossen. De­­duur­­ zaamheid wordt gegarandeerd door de internationale organisatie Forest Stewardship Council (FSC), die niet alleen het bos controleert maar de hele handelsketen tot aan de drukker.

LEDENVOORDELEN

PROMO VAN DE MAAND DECEMBER 2023/JANUARI 2024

Dagboek der Werken Het Dagboek der Werken (opgemaakt conform aan de eisen van de overheid), wordt bijgehouden op elke bouwplaats door de afgevaardigde van de aanbestedende overheid. Dagelijks worden alle aanduidingen in verband met de uitvoering van de werken vermeld.

Het dagboek der werken geeft een stand van zaken van de werken weer en een samenvatting van de genomen beslissingen en aangegane overeenkomsten, evenals de bevelen van het bestuur en van de ontwerper.

Het dagboek der werken wordt permanent bewaard op de bouwplaats tot aan de voorlopige oplevering van de opdracht.

Het bestuur, de aannemer en de ontwerper ontvangen meestal wekelijks een afschrift van de aantekeningen die in de afgelopen week werden opgemaakt.

Het dagboek der werken is in de eerste plaats bedoeld voor de overheids-opdrachten maar kan ook nuttig zijn voor private werken.

Speciale verkoopprijs enkel voor de maand december 2023/januari 2024 Ledenprijs voor deze publicatie: € 11,00 (exclusief BTW) Niet-ledenprijs voor deze publicatie: € 21,00 (exclusief BTW)

Deze uitgave kan besteld worden door een mail te sturen naar bestellingen@embuild.be

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

45

MARKANT

GENT EN BRUSSEL DISCUSSIËREN MEE OP HET SMART CITY EXPO WORLD CONGRESS Begin november vond in Barcelona het Smart City Expo World Congress (SCEWC) plaats. Er was een stevige Belgische delegatie aanwezig.

H

et SCEWC trekt ieder jaar duizenden deelnemers en honderden exposanten afkomstig uit alle windrichtingen. Sinds 2018 is het Smart City Institute ook van de partij, een academische instelling die verbonden is me de universiteit van Luik. Ze pakte dit jaar op het congres uit met haar recentste onderzoeksrapport, dat bekeek of digital twins instrumenten kunnen zijn om crisissen te beheersen.

Het rapport vertrekt van twee vaststellingen. Eén: een crisis op een bepaald grondgebied is geen nieuw fenomeen, maar de frequentie, de vorm en de impact evolueren, en dat betekent dat ook het crisismanagement zich moet aanpassen. Twee: er wordt steeds meer gebruik gemaakt van innovatieve technologieën in het beheer van een grondgebied. Vandaar de logische vraag: kan een van die technologieën, de digital twin, helpen bij crisismanagement?

Audrey Lebas van het Smart City Institute organiseerde op het congres in Barcelona over die kwestie een paneldiscussie waaraan vertegenwoordigers van de steden Gent en Brussel en van Smart Vlaanderen deelnamen.

-21 procent

Audrey Lebas: "In de Belgische steden groeit de interesse voor digital twins, ook al bestaat er in dit stadium geen gemeenschappelijke definitie of visie. Lokale overheden zien het potentieel voor de planning van hun initiatieven, aansluitend op een logica van duurzaamheid en lokale veerkracht. Men is zich evenwel bewust dat om een complex instrument gaat dat een grote hoeveelheid data nodig heeft om effectief te zijn."

In de eerste helft van 2023 werden er in ons land 27 773 huizen met twee of drie gevels verkocht, 12 748 huizen met vier gevels en 20 313 appartementen. Dat blijkt uit cijfers van de FOD Economie.

In al deze categorieën was er een daling vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder. Er werden 23 procent minder huizen met twee of drie gevels verkocht, 24 procent minder huizen met vier gevels en 16 procent minder appartementen. De globale daling voor alle categorieën samen was 21 procent.

De mediaanprijs daarentegen steeg in alle categorieën. Voor de appartementen bedroeg deze 237 000 euro in de eerste helft van 2023 (plus 5 procent). De mediaanprijs van een huis met twee of drie gevels was 259 500 euro (plus 3 procent), en die van een huis met vier gevels was 365 000 euro (plus 3 procent).

46

EMBUILD MAGAZINE • 12-01|2023-2024

07.12.2023 Château du Lac, Genval

#BCA23

Reserveer nu je plaats

Reserveer nu jouw plaats voor de gala-avond

BLEIM PEIT RE KD T AANTA L T A PV LA AA TSIECNKET I L S BESCHIKABL BAAER

belgianconstructionawards.be/ceremonie/ www.belgianconstructionawards.be Voor meer info: +32 2 894 56 05 | bca@bouwkroniek.be

Met dank aan onze partners

En onze mediapartners

NETWORK EVENT

| Inspire | Connect | Share experiences |

DE N A V G DA AL N O I S S PROFE RUARI 23 FEB

BOUWEN AAN MORGEN

17 › 25.02.2024 20 & 21 GESLOTEN

BATIBOUW.COM