Power+ NL 09 - 2022

De thuisbasis van het opladen Terra AC wallbox

Terra AC Wallbox combineert het leiderschap van ABB op het gebied van e-mobiliteit met een 130-jarig erfgoed van innovatie in een superieure wandoplaadoplossing.

new.abb.com/ev-charging/terra-ac-wallbox

Hoogwaardige kwaliteit

• Hoogwaardigste lader op de markt

• Breed aanbod aan connectiviteitsopties

• Ruimtebesparend en eenvoudig te installeren

Flexibiliteit klaar voor de toekomst

• Slimme functionaliteit voor geoptimaliseerde lading

• Integratie van de energiemeter voor dynamisch laden

• Toegewijde App voor controle en configuratie

Veiligheid en bescherming

• Geëvalueerd en getest om te voldoen aan de hoogste normen

• Stroom begrenzingsbeveiliging

• Geïntegreerde differentieel en overspanningsbeveiliging

Samen gaan we de ongeziene uitdagingen aan!

Ook onze leden worden geconfronteerd met de gevolgen van de Oekraïense oorlog in combinatie met de recente verstoringen van de globale aanvoerketens, een aanwakkerende inflatie en toename van de loonkost. Bijna alle installateurs kampen met prijsstijgingen van de materialen en producten waarmee ze moeten werken en bovendien zijn de leveringsproblemen aanzienlijk. Het zal een uitdaging zijn om het groeiend tekort aan basismaterialen, trage leveringen en stijgende prijzen een halt toe te roepen!

Dirk Peytier Voorzitter Techlink Nationaal

Wat een nog grotere uitdaging zal vormen, is de “war for talent” in onze sector. Dit is één van de 4 topics die in LINK2030 (www.link2030.be) werd gedefinieerd om mee aan de slag te gaan, opdat de energietransitie op het terrein gerealiseerd kan worden. Nog nooit waren er zoveel vacatures en zo weinig werkzoekenden, en dat terwijl ook het aantal afgestudeerden uit het secundair en hoger onderwijs daalt. Embuild en Techlink leveren uitstekend werk om met campagnes op maat jongeren warm te maken voor de bouw- en installatiesector. En toch ben ik blij dat we op Install Day (zie pagina 33) alle registers gaan opentrekken om jonge professionals te enthousiasmeren en een positievere kijk te geven op ons beroep.

Tot slot ben ik verheugd te melden dat Techlink en de F.E.E. (Federatie van Elektriciteit en Electronica) zijn gefusioneerd – met unanieme goedkeuring van de aanwezige leden waarvoor dank! – onder de noemer Techlink, maar met de nieuwe baseline "Linking Techniques" (zie pagina 6). Door onze krachten te bundelen, ontstaat er één sterke federatie van alle bedrijven uit de multifunctionele installatiesector. Ik ben ervan overtuigd dat we nu als Techlink beter gewapend zijn om de uitdagingen die op ons afkomen aan te gaan!

GEEF KLEUR AAN JE INSTALLATIE

Voorbedrade buizen in 7 verschillende kleuren om nog gemakkelijker te installeren.

Speed. Safety.

Om de nodige toekomstige investeringen in het elektriciteitsnet tot een minimum te beperken zal vanaf 1/1/2023 het capaciteitstarief ingevoerd worden. Op het COOCK CEMS event hadden we een gesprek met energie-expert Koen Vanthournout (VITO/EnergyVille) over het capaciteitstarief.

3 ● Edito: Samen gaan we de ongeziene uitdagingen aan!

6 ● Fusie: Techlink en F.E.E.

8 ● Event: COOCK CEMS om inzicht te bieden in energiemanagement

10 ● Interview: Koen Vanthournout over het capaciteitstarief

14 ● Lid in de kijker: IoT Domotica Solutions

16 ● Actualiteit: Maak kennis met Embuild

Embuild

Kunstlaan 20, 1000 Brussel embuild.be

Verantwoordelijke Uitgever

Dirk De Wolf dirk.dewolf@techlink.be

Techlink vzw

Joseph Chantraineplantsoen 1, 3070 Kortenberg

T. +32 2 896 96 10 info@techlink.be • www.techlink.be

Op 14 oktober 2022 vindt de vijfde editie van Install Day plaats. Deze beurs voor HVACS- en elektroinstallateurs trok vorig jaar meer dan 3500 bezoekers naar Brussel. Lees hier welke algemene en technische trends je er dit jaar kan ontdekken.

18 ● Techlink Awards Night: De winnaars in beeld

24 ● Bedrijfsvoering: Installateurs digitaliseren hun facturatieproces

28 ● Actualiteit: Minister Borsus op bezoek bij Technord

33 ● Beurs: Install Day

38 ● Wetgeving: Werken met zelfstandigen: let op voor schijnzelfstandigheid!

44 ● On thE-MOVE Summit: E-Mobility en hernieuwbare energie

Director General

Kris Van Dingenen kris.vandingenen@techlink.be

Publiciteit

Inge De Ridder

T. +32 53 80 87 47 inge.deridder@techlink.be

Periodiciteit • Oplage

4x per jaar • 3000 Nederlandstalig, 2000 Franstalig

Twee jaar na de inwerkingtreding van het nieuwe AREI merken we dat nog veel elektro-installateurs onvoldoende op de hoogte zijn van de nieuwe wetgeving en de bijhorende impact van de wijzigingen voor hun installaties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de samenstelling van het elektrisch dossier.

52 ● Technisch dossier: Goed om weten over het nieuwe AREI!

58 ● Safety My Priority: Ga het gesprek aan over (technische) veiligheid met uw werknemers

62 ● Save the date: Infosessie over Cybersecurity

64 ● Save the date: Light + Building

66 ● De medewerker: Technology & Innovation Manager Vincent Vancaeyzeele

68 ● Productnews

Vertaling

André Verkaeren, Metaphrasis bvba

Vormgeving

Nikka Cuypers nikka.cuypers@confederatiebouw.be

Drukwerk Graphius

Surf naar www.techlink.be/fr/magazine om de Franse versie te downloaden.

10 ● Capaciteitstarief

52 ● Het nieuwe AREI

33 ● Install Day

Techlink bundelt krachten met F.E.E.

De Federaties F.E.E. (Federatie van de Elektriciteit en de Electronica) en Techlink fusioneren om alle actoren in de sector te verenigen en zo het volledige Ecosysteem van de multifunctionele installaties te omarmen. Onder de naam Techlink, maar met een nieuwe baseline "Linking Techniques", omvat onze beroepsfederatie nu ongeveer 3150 bedrijven waaronder fabrikanten, invoerders, groothandels, installateurs en bedrijven actief in technisch onderhoud & energie- en afvalbeheer.

nisatie van de Belgische ondernemingen die actief zijn als fabrikant/ invoerder, distributeur of dienstverlener in technisch onderhoud en energiebeheer, in één van de volgende domeinen: elektrisch installatiemateriaal, huishoudtoestellen, materialen voor inbraakbeveiliging en camerabawaking, verlichtingstoepassingen, test- en meetinstrumenten, batterijen, materialen voor sanitair en verwarming. F.E.E. verenigt zo'n 150 bedrijven, die werk bieden aan meer dan 15 000 mensen.

Korte historiek

Techlink is ontstaan uit de fusie van Fedelec en ICS begin 2018. Het was toen al enige Federatie die 3000 instal latiebedrijven in speciale technieken verenigde. De toen gekozen nieuwe naam, "Techlink - Linking Technicians", was bedoeld om de deur te openen naar alle mogelijke synergiën binnen de installatiewereld. De F.E.E. van haar kant, die in 1946 werd opgericht als "Federatie voor de handel in elektrische toestellen" en in 1987 haar huidige naam kreeg, is de overkoepelende orga-

Alleen gaan we sneller. Maar samen gaan we verder.

De toenadering tussen de twee federaties is al eind 2019 begonnen door besprekingen tussen Karl Neyrinck, de toenmalige voorzitter van Techlink en Alexander Dewulf, de toenmalige voorzitter van de F.E.E.

De eerste stap in de toenadering was de ontwikkeling van een gezamenlijk visiedocument voor de sector, genoemd "LINK2030”, dat in 2021 voorgesteld werd. Een visie op de toekomst van het ecosysteem van multifunctionele installaties. In deze

studie worden de technologische en maatschappelijke trends die voortvloeien uit de Green Deal beschreven en worden de krijtlijnen voor de sector uiteengezet om zich zo goed mogelijk aan te passen aan de komende marktopportuniteiten. Het doel is hen te informeren over de diverse technologische, regelgevings- en managementuitdagingen waarmee zij dagelijks worden geconfronteerd en zo hen te helpen om hun eigen beleid hierop af te stemmen.

Gaandeweg werden de veelal gelijklopende visies van de F.E.E. en Techlink verfijnd, en werd besloten één federatie te creëren met echt sectorleiderschap, waardecreatie en een duidelijk onderscheidend vermogen.

Vandaag is de fusie een feit, waardoor Techlink zich positioneert als de enige referentie voor het hele Ecosysteem van de multifunctionele installaties.

Onze plaats is op het podium als "DE" stem van de installatiesector en in deze positie wil Techlink een leider zijn in duurzaamheid en energietransitie.

Ervaren management

‘De focus zal de komende maanden en jaren liggen op de energietransitie: een grote uitdaging voor ons ecosysteem van multifunctionele installaties. De energiesector ondergaat een ingrijpende transformatie om de grote maatschappelijke uitdagingen van de komende jaren het hoofd te kunnen bieden. Talrijke studies tonen aan dat het dringend noodzakelijk is onze CO2-uitstoot in de

atmosfeer drastisch te verminderen en ons te verplichten tot een duurzamere levenswijze om een vreedzame toekomst voor de komende generaties te waarborgen. De fabrikanten van multifunctionele installaties moeten dus steeds energie-efficiëntere toestellen produceren en degenen die deze toestellen installeren moeten hun klanten passend advies kunnen geven... Zij staan in de frontlinie om al hun vragen te beantwoorden en hen te begeleiden bij het maken van ecologisch verantwoorde keuzes. Wij zullen ook aandacht besteden aan nieuwe duurzame technieken en de kennis van onze leden bevorderen door talrijke opleidingscursussen te organiseren’, zegt Alexander Dewulf

‘De energietransitie kan niet slagen zonder de bijdrage van ons ecosysteem. Samen zorgen we ervoor dat nieuwe vormen van energie via onze multifunctionele installaties efficiënt worden omgezet in betaalbaar comfort. Als unieke federatie komt onze kracht

voort uit ons vermogen om een alles overkoepelende rol op ons te nemen: ontwerper, fabrikant, verdeler, installateur, servicetechnicus en toezichthouder op het gebied van energie- en afvalbeheer. Zoals we vaak zeggen: de beste manier om de toekomst te voorspellen is hem zelf te bouwen en te installeren’, besluit Eric Piers.

Iets om naar uit te kijken:

In de november-editie van onze magazines zal er een interview verschijnen met Kris Van Dingenen en Eric Piers.

Alexander Dewulf (links) zal het voorzitterschap van het Bestuursorgaan van Techlink opnemen, gesteund door Dirk Peytier als ondervoorzitter. Eric Piers (rechts) wordt Gedelegeerd Bestuurder/CEO terwijl Kris Van Dingenen de rol van Algemeen Directeur blijft opnemen.

COOCK CEMS om inzicht te bieden in energiemanagement

Om installateurs te helpen om meer inzicht te verwerven in energiemanagement, startte Volta in 2020 met het driejarige COOCK CEMS project. COOCK staat voor "Collectief Onderzoek & Ontwikkeling en Collectieve Kennisverspreiding" en CEMS voor "Customer Energy Management Systems". In het kader van dit project informeerde Techlink op 9 juni, in samenwerking met Volta, een halve dag installateurs met praktische tips en tricks over hoe zij hier het best op reageren/anticiperen.

De inleiding werd verzorgd door onze nieuwe Techlink

collega Vincent Vancaeyzeele, Technology & Innovation Manager (zie ook “De Medewerker” op pagina 66). Vincent is voornamelijk bezorgd over de complexiteit van de voorgestelde oplossingen, hoe gaan de installateurs dit helder kunnen uitleggen aan hun eindklanten? Uit onderzoek blijkt ook dat klanten zeer actief betrokken zijn bij de aanschaf van dergelijke CEMS-oplossingen, maar dat de interesse geleidelijk daalt na de eerste 6 maanden. Vincent vraagt zich af welke oplossingen de sprekers hier zien: gaan we de klant overtuigen om verder betrokken te zijn of wordt er in-

gezet op verregaande automatisering om de klant volledig te ontzorgen?

Tijdens de presentaties van dit event werd het duidelijk dat een energiemanagementsysteem (EMS) wel degelijk zijn nut heeft. Vooraleer men dit gaat implementeren is het belangrijk om eerst het verbruik en het profiel van de eindklant over een langere periode duidelijk in beeld te brengen. De digitale meter en het Fluvius portaal waarop de verbruikersdata van een klant te vinden is, is hierbij een handig hulpmiddel. Elke huishoudelijke situatie is weer anders en het EMS moet hierop ingesteld en geprogrammeerd zijn.

In de toekomst zullen meer en meer mensen de overstap maken naar een elektrisch voertuig. Een EMS speelt hierin een cruciale rol. Zo zal deze het verbruik, de energieopwekking via zonnepanelen, de te rijden kilometers voor de volgende dag en de laadstroom voor de autobatterij op elkaar af te stemmen zodat dat niet al de grote verbruikers op hetzelfde moment aan staan. Ook zal de piekstroom om op te laden zoveel mogelijk beperkt worden door hem uit te smeren over de ganse dag, bijvoorbeeld als er geen ander verbruik is in de woning. Zeker met het oog op het komende capaciteitstarief (zie pagina 10) is dit een belangrijke taak van het systeem. Je kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat je afnamepiek vanuit het elektriciteitsnet nooit boven een bepaalde waarde zal komen. Op deze manier kun je de kosten onder controle houden.

Voor de gebruiker zal dit allemaal automatisch verlopen met behoud van comfort waarbij hij altijd de mogelijkheid heeft om bepaalde zaken te overrulen of voorrang te geven. Mensen zullen hun gewoontes ook niet te veel willen aanpassen en zich laten leiden door een systeem.

In steeds meer huizen wordt alles elektrisch, terwijl de elektriciteitskosten blijven stijgen. Dat betekent dat het installeren van een zonne-energie systeem binnenkort niet meer genoeg is. Uw klanten hebben straks ook zonne-energie nodig om hun auto’s op te laden, hun woningen te verwarmen en te koelen, en andere apparaten te laten draaien op tijden dat de energietarieven het hoogst zijn.

En daar komt SolarEdge Home kijken. Met dit systeem voor intelligent energiebeheer kan elk huishouden maximaal profiteren van zonne-energie zonder actief te hoeven nadenken over opslag, planning en stroomtarieven. Gewoon op het net aan te sluiten en eenvoudig te installeren met een eigen draadloos netwerk. Met SolarEdge Home verhoogt u niet alleen vandaag uw gemiddelde leveringsomvang, het biedt ook interessante extra verkoopkansen voor morgen.

Het capaciteitstarief: een interview met energieexpert Koen Vanthournout

We moeten afstappen van fossiele brandstoffen en massaal overstappen naar groene technologieën zoals warmtepompen en elektrische voertuigen (EV’s). Om de nodige (zeer grote) toekomstige investeringen in het elektriciteitsnet tot een minimum te beperken zal vanaf 1/1/2023 het capaciteitstarief ingevoerd worden.

Op het COOCK CEMS event van 9 juni 2022, georganiseerd door Techlink, ontmoetten we Koen Vanthournout, Senior Researcher bij de onderzoekscentra EnergyVille en VITO. Hij gaf daar een bevlogen presentatie over het capaciteitstarief en was zo vriendelijk om enkele van onze vragen te beantwoorden.

Wat is het capaciteitstarief?

Onze elektriciteitsfactuur is opgebouwd uit 3 grote delen: de echte energiekost, het netgebruik, en toeslagen en heffingen. Het gedeelte netgebruik van de elektriciteitsfactuur is wat je betaalt voor het gebruik van het net (‘de kabels in de grond’). Het capaciteitstarief zal het huidige tarief voor netgebruik vervangen, en is dus geen extra kostenpost. Het is belangrijk om dit te benadrukken, want er bestaan daar nogal wat misverstanden over. Ook belangrijk om melden is dat het gedeelte netgebruik nu ongeveer 10% van de factuur uitmaakt.

Waarom wordt het capaciteitstarief ingevoerd?

Het is een eerlijkere manier van afrekenen, gebaseerd op het principe “de vervuiler betaalt”. Hoe meer vermogen (kW) er op een bepaald moment vereist is, bv. tijdens de avond piek, hoe ‘dik-

ker’ de kabels van het elektriciteitsnet moeten zijn. Wanneer in de toekomst iedereen bij het thuiskomen zijn EV begint te laden, de verwarming (warmtepomp) aan zet, en begint te koken, zullen Fluvius en Elia dus veel meer en dikkere kabels moeten plaatsen, wat miljarden euro’s kost. Wanneer we mensen kunnen aansporen om niet alle grote verbruikers tezamen te laten werken, kan het net ontlast worden, en kan een deel van die netinvesteringen vermeden worden, wat de maatschappelijke kost dus sterk zal verlagen, en eenieders factuur ten goede komt.

Wat verandert er dan juist?

Momenteel wordt het gedeelte netgebruik van de factuur berekend op de totale afgenomen energie in kWh, en niet op het maximum afgenomen vermogen in kW. Terwijl net die kW’s bepalend zijn voor hoe dik de kabels in de grond moeten zijn, en of er dus extra investeringen nodig zijn voor het verzwaren van het net. Hier brengt het capaciteitstarief verandering in, door 80% te laten afhangen van het maximum verbruikte vermogen (kW), en slechts 20% van de verbruikte energie (kWh). Op die manier worden mensen beloond die het net minder belasten door hun grote verbruikers te spreiden in de tijd.

Hoe zal het berekend worden?

De digitale meter registreert de verbruikte energie per kwartier, en daaruit kan het gemiddelde vermogen in kW per kwartier afgeleid worden. D.w.z. dat een kortstondige

GROENE LAADOPLOSSINGEN BINNEN HANDBEREIK

Ontdek Eco-Smart EV-laden via zonne-energie.

Gebruik de groene energie van je zonnepanelen om je elektrische wagen efficiënt én duurzaam op te laden. Je Wallbox laadstation wordt zo een belangrijk onderdeel van het duurzame energiesysteem in huis.

Benut het volledige vermogen van je zonnepanelen

Wek je meer energie op dan je verbruikt? Haal voordeel uit elke energieoverschot door die overtollige schone energie naar je auto te leiden.

PULSAR PLUS dagelijks gebruik aan huis

Meer groene energie, meer besparingen

Gebruik de gratis, schone energie die al van jou is. Vermijd hoge prijzen voor energie van het elektriciteitsnet en haal meer uit je zonnepaneelinstallatie.

Twee standen voor meer controle

Met Eco-Smart kun je laden met 100% zonne-energie of met een combinatie van zonne-energie en energie afkomstig van het elektriciteitsnet.

Eco-Smart geeft je de controle dankzij twee gemakkelijk te gebruiken standen. Stel je voorkeursstand in de myWallboxapp in en je laadstation doet de rest.

• De Full Green-stand detecteert wanneer er voldoende overschot aan groene energie beschikbaar is voor je wagen, en start dan de laadsessie. Zo is elke laadbeurt 100% groen!

• In Eco-stand combineer je groene stroom met energie van het elektriciteitsnet voor een snelle en efficiënte laadbeurt.

Bekijk het volledige aanbod laadoplossingen voor residentiële en commerciële toepassingen.

ALFEN | ETREL | WALLBOX | WILLBERT

COPPER SB veelzijdig en flexibel

hoge vermogens piek van een paar minuten niet noodzakelijk een probleem is, aangezien het gaat om het gemiddelde over 15 minuten. Neem nu een waterkoker van 2,1kW die op 5 minuten water aan de kook brengt. 5 minuten is 1/3 van een kwartier, dus de gemiddelde vermogen kwartierwaarde bedraagt dan 0,7kW (2.1kW/3).

Elke maand wordt de hoogst geregistreerde vermogen kwartierwaarde (in kW) geregistreerd, deze wordt de maandpiek genoemd, en kan je op het Fluvius portaal (mijn.fluvius. be) raadplegen. Om het bedrag op de eindfactuur te berekenen wordt het gemiddelde genomen van de voorbije 12 maandpieken. Voor het gemiddelde Vlaamse gezin is dat rond de 4kW. 77% van de Vlaamse gezinnen hebben vandaag een piek lager dan 5kW. Die wordt vaak bepaald door de avonden waarop het inductievuur samen met de elektrische oven opstaat.

Is het zo simpel?

Er zijn inderdaad nog wat extra “speciallekes”. De maandpiek voor afname uit het net is altijd minimum 2,5kW. Injectiepieken van zonnepanelen worden niet in rekening gebracht.

Voor mensen zonder digitale meter wordt de minimum maandpiek van 2,5kW aangenomen, maar wordt ter compensatie een hogere kWh kost gebruikt. Deze mensen zullen meestal, maar niet altijd, een klein beetje goed koper uitkomen.

Mensen met een sociaal tarief of budgetmeter zullen geen capaciteitstarief betalen. Tot slot wordt bij de invoering van het capaciteitstarief ook het uitsluitend nachttarief afgeschaft.

Je hebt daarjuist verteld hoe de berekening zal gebeuren, maar niet hoeveel het zal kosten? Kan je dat even toelichten?

Het exacte bedrag per kW is nog niet

Tabel 1 • Een voorbeeld: een mediaan gezin met 4kW piek (inductievuur + oven tijdens avondpiek) koopt een EV met 11kVA wallbox. We nemen het huidig geschatte gemiddelde van € 37 per kW per jaar.

Snelladen bij thuiskomst 15kW € 555

Traag laden (3,7kW), weg van avondpiek (2kW ander verbruik) 5,7kW € 210

Load balancer op 11kW 11kW € 407

Load balancer op 4kW 4kW € 148

LET WEL: 1 keer snelladen = piek voor die maand, en die neem je een jaar lang mee.

bepaald, maar de VREG schat deze vandaag op gemiddeld €37 per kW piek per jaar. Afhankelijk van de regio waarin je woont varieert het bedrag.

Wat is de impact dan voor mensen met grote verbruikers zoals een warmtepomp of een EV?

Iedereen met een groot verbruik in kilowattuur die hun afname kunnen spreiden in de tijd, en dus een laag vermogen hebben, kunnen zelfs minder betalen dan in het huidige systeem.

Een warmtepomp verbruikt veel energie, maar gespreid in de tijd en met een lager vermogen dan bijvoorbeeld een EV; dit zijn de winnaars van het capaciteitstarief.

Mensen met een EV moeten wel de nodige aandacht besteden aan het capaciteitstarief (zie tabel), en hebben de keuze. Snelladen kan, maar dat heeft een kost. Wanneer je je EV bij aankomst thuis meteen op vol vermogen (11kW) laat laden en tegelijk kookt, zal je een maandpiek hebben van ongeveer 15kW, wat resulteert in een kost voor netgebruik van €555 per jaar. Wanneer je een laadpaal met load balancing functionaliteit hebt, en deze staat ingesteld op 11kW, dan ligt die kost op

Mensen die zowel een warmtepomp als een EV hebben kunnen de grootste winsten boeken als ze alles goed op elkaar kunnen afstemmen. Bv. door de warmtepomp overdag te laten werken, dan ‘s avonds te koken, en ‘s nachts hun EV op te laden.

Wat moeten we tegen onze klanten zeggen als we hierover vragen krijgen?

Heeft je klant geen grote verbruikers, zoals warmtepomp, accumulatieverwarming of EV, en al dan niet zonnepanelen, dan zal er niet veel veranderen. Zorg er misschien enkel voor dat je vaatwasser, wasmachine of droogkast niet samen opstaan, of als je aan het koken bent.

Heeft je klant elektrische verwarming, zorg er dan voor dat je deze continu op een laag vermogen kan laten werken in plaats van kort op een hoog vermogen.

Heeft hij wel een EV, dan kan hij nog altijd snel laden, maar daar zal een kostprijs tegenover staan. Dat is een keuze die hij voor zichzelf moet maken.

€407 per jaar. Zet je de load balancing op 4kW, dan zakt dat verder naar €148.

PIEK JAARLIJKSE NETBEHEER KOST

Belimo Energy Valve™ en energiemeter

Belimo, marktleider voor de productie van klepaandrijvingen, regelafsluiters en sensoren voor verwarmings-, ventilatie-, en airconditioninginstallaties, brengt de werelden van “energieregeling” en “gecertifi ceerde energiemeting en -facturering” samen. Het nieuwe assortiment Belimo Energy Valves™ en energiemeters integreert energiemeting, energieregeling en IoT-gebaseerde facturering in één unit.

Belimo brengt samen wat bij elkaar hoort.

Voor meer informatie

www.belimo.be

BELIMO Belgium bv

Cokeriestraat 3A, 1850 Grimbergen

Tel. +32 (0) 210 56 86, info@belimo.be, www.belimo.be

Geïntegreerd energiebeheer en -facturering was nog nooit zo eenvoudig.

IoT Domotica Solutions heeft een eigen CEMS ontwikkeld

Lidbedrijf IoT Domotica Solutions heeft als KNX Systeemintegrator begin dit jaar zijn CEMS ontwikkeld die in staat is een antwoord te bieden op enkele recente problematieken rond de stijgende energiekost, het nakend capaciteitstarief en nog zoveel meer. Hun CEMS is omnivalent opgebouwd, houdt rekening met alle energie (groot) verbruikers en kan zowel ingezet worden op gebied van elektro als HVAC.

strijd met de wet volgens de Raad van State.

Om de investering van zonnepanelen van zonnepanelen maximaal te laten renderen, is het aangewezen de zelf gegenereerde energie zoveel mogelijk zelf te verbruiken.

De regering – met de Vlaamse regering op kop – wil versneld fossiele brandstoffen afbouwen. Zo is er reeds een verbod op het vervangen van mazoutketels, en is er sprake om rond 2025-2026 geen nieuwe aansluitingen meer op het gasnet toe te laten. Dan rest nog enkel elektrische verwarming of het plaatsen van een warmtepomp, wat een grootverbruiker is aan elektriciteit. Op Europees niveau wordt er tevens gestreefd om zo snel mogelijk over te schakelen naar elektrische voertuigen (EV’s), wat ook een grootverbruiker is. Plots zitten we met allerlei nieuwe elektrische grootverbruikers.

Recente problematieken

Het groeiend besef rond de gevolgen van klimaatopwarming, heeft ervoor gezorgd dat er meer duurzame keuzes (moeten) genomen worden. Op beleidsniveau, heeft dit o.a. geleid tot stimuli voor groene en hernieuwbare energie via diverse vormen van subsidiëring de groenestroomcertificaten voor zonnepanelen in Vlaanderen. Deze groenestroomcertificaten budgettair aanhouden, bleek echter financieel onmogelijk. Ook de beloofde terugdraaiende teller was er eentje waarvoor men op zijn passen is moeten terugkeren, dit bleek dan weer in

Daarnaast zijn er dan nog de recente prijsstijgingen van de energiebronnen, en de onrust wegens de oorlog in Oekraïne. Beiden hebben geresulteerd in het feit dat er geen contracten met een vast tarief meer aangeboden worden op de markt. De gebruiker kan zelfs niet meer inschatten hoeveel het volgend factuurbedrag zal zijn. Hij is de controle totaal verloren.

En bovendien zal binnenkort de tarificatie rond elektriciteit volledig herzien worden met het kwartuurtarief en capaciteitstarief (gepland 1 ja-

nuari 2023, zie ook pagina 10). Zo zal het gekende dag- en nachttarief verdwijnen en de maandpiek van elektriciteitsafname zeer belangrijk worden voor het bepalen van het elektriciteitsfactuur. De gebruiker heeft geen zicht meer op de (fluctuerende) prijzen elektriciteit.

CEMS als antwoord

De enige manier om het energieverbruik te optimaliseren én de elektriciteitsfactuur zo beperkt mogelijk te houden, is volgens zaakvoerder Kurt Vermeylen d.m.v. een energiebeheersysteem in dienst te stellen die alle gegevens/parameters kan inlezen (monitoren) en in real-time kan bijsturen in functie van de hoeveelheid zelf gegenereerde elektriciteit (zonnepanelen, zonneboilers), de afname van de grootverbruikers (warmtepompen, EV’s), en de actuele kwartuurprijs van de elektriciteitsleverancier.

“CEMS is een key factor geworden om uw energiekosten in te perken en uw elektriciteitsverbruik te optimaliseren.”

KURT VERMEYLEN

Kurt: ‘Vandaar dat wij als KNX Systeemintegrator reeds vorig jaar van start zijn gegaan met het onderzoeken naar de verschillende mogelijkheden om zo’n energiebeheersysteem te bouwen. Dankzij het feit dat KNX meer dan 3 decennia lang een volwaardig Gebouw Integratie Systeem is met proven technology en met meer dan 400 aangesloten fabrikanten wereldwijd die KNX apparatuur op de markt brengen, zijn we in combinatie met het gebruik van de nieuwe integratie technologieën zoals Internet of Things (IoT) er in geslaagd een open energiebeheersysteem (CEMS) te bouwen en uit te testen bij onze klanten. De fase van prototype is ondertussen voorbij. Onze CEMS is intussen reeds compliant met de nieuwe EN50491-12-2 norm.

Qua functionaliteit komt het erop neer dat de CEMS op maat geconfigureerd wordt in functie van uw gewenste energieprofiel. Dit energieprofiel houdt rekening met vooraf bepaalde

grenswaarden (zoals bijvoorbeeld het maximum toegelaten verbruik), en zal in functie van real-time gegevens de hoofdverbruikers op een intelligente manier aansturen zodat men binnen deze grenswaarden blijft. Op deze manier kunnen o.a. piekbelastingen op het elektriciteitsnet worden vermeden. Dit energieprofiel wordt steeds samengesteld in samenspraak met de klant. Tevens is het cruciaal te weten over welk type interfaces de grootverbruikers in kwestie beschikken om de meest efficiënte koppeling met de CEMS op te zetten.’

Elektro én HVAC dienen met elkaar te communiceren

CEMS zorgt ervoor dat (deel)systemen met elkaar, met de digitale meter en aanbieders van energiediensten communiceren. Elektro-installateurs zullen hun klanten moeten kunnen adviseren en hen de weg te wijzen naar speciale technische oplossingen

die zijn afgestemd op hun behoeften. Integratie van HVAC, gebouwenautomatisering en duurzame technieken wordt steeds belangrijker. Dit betekent ook enige basiskennis/notie van bijvoorbeeld een warmtepomp.

‘Voor elektrotechnische installatiebedrijven o.a. kmo's is CEMS de toekomst. Jullie eindklanten zitten namelijk met een hoop vragen en zijn op zoek naar correcte informatie en mogelijkheden. De klant zal bij u advies vragen welk CEMS-systeem voor zijn specifieke situatie (reeds aanwezige technieken in zijn installatie) het interessantst is om toe te passen. Daarbij dien je een aantal concrete doelen voor ogen te houden: de graad van mogelijke synergie en interactie tussen de verschillende systemen correct inschatten, het bepalen van de interfaces, het verbruik minimaliseren met behoud van comfort, het verbruik spreiden in de tijd (pieken vermijden), het zelfverbruik verhogen, …’, besluit Kurt.

De Confederatie Bouw heet voortaan Embuild

Bij het lezen van deze editie van Power+ heeft u het alvast gemerkt dat uw vertrouwde magazine zich in een geheel nieuw jasje steekt. Dit heeft alles te maken met de naamsverandering van de Confederatie Bouw naar Embuild. De “Em” staat daarbij voor “Empower” en “Embrace”: versterken en ondersteunen met andere woorden. Embuild, dat betekent immers ook sterke partnerschappen bouwen/builden met o.a. zijn beroepsverenigingen zoals Techlink!

Embuild kijkt resoluut naar de toekomst, om samen met alle ondernemingen actief in de bouw- en installatiesector verder te evolueren. Daarom kozen ze voor een nieuwe naam en een nieuw merk: Embuild. Hun doel blijft hetzelfde, maar ze willen hun toegevoegde waarde toekomstgericht meer kracht bij zetten.

Nieuw logo

Er is een aangepast logo in de vorm van een baksteen vol punten. De baksteen is hét alom bekende symbool voor de bouw, denk maar aan de fameuze “bak steen in de maag” van de Belgen. De punten weerspiegelen de vele nieuwe technologieën en technieken binnen de bouw, de digitalisering die ook in de bouw overal doorbreekt en tenslotte ook de grote verscheidenheid aan bedrijven en mensen in onze sector. Zonder hen

geen bouw, zonder hen geen Embuild.

“The Belgian Construction Association” gebruiken ze voortaan als baseline, vermits Embuild als enige bouwfederatie actief is in heel België, veruit de meeste leden telt en zowel zelfstandigen, kmo’s als grote bedrijven vertegenwoordigt. Met deze baseline leggen ze ook duidelijk de verbinding met hun vorige naam.

Nieuwe tagline: “Progress. Together.”

De bouwsector evolueert immers razendsnel, denk aan: de digitalisering, het gebruik maken van de modernste technieken, zorgen via nieuwbouw en renovatie voor duurzame woningen, gebouwen en infrastructuur, werken op een veiligere wijze, enz. ‘Onze aannemers en installateurs gaan dus vooruit en we doen dat samen: de bouw is immers de sector bij uitstek waar we samenwerken om een project te realiseren. We dragen ook bij aan maatschappelijke vooruitgang: we bouwen letterlijk en figuurlijk de duurzame toekomst’, Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van Embuild.

‘Embuild versterkt alle ondernemingen actief in de bouw is de nieuwe korte omschrijving van onze federatie. De bouwsector is immers een heel diverse sector met tal van beroepen. Embuild is er voor al die bouwondernemingen, wil hen sterker maken en helpen. Ongeacht welke activiteit u verricht in de brede bouwsector, bij ons bent u aan het juiste adres.’

Voor u als lid zal er op korte termijn niets veranderen aan de dienstverlening die u vandaag krijgt!

sustainable mobility solutions

Als referentie in België bij KMO’s & vrije beroepen qua laadoplossingen voor EV’s, bieden we verschillende oplossingen aan bedrijven om hun elektrisch wagenpark op een ecologische manier op te laden. We bieden een compleet pakket van diensten en producten aan die de bedrijven toelaat om de juiste keuze te maken wat betreft de strategische en operationele aanpassingen aan hun vloot. We bieden maatwerk en bedrijfsspecifieke laadoplossingen aan. Klaar voor uw transformatie ? We helpen graag.

Eerste Techlink Awards: de winnaars in beeld

Op vrijdag 20 mei 2022 vond in het prestigieuze

Dolce La Hulpe Hotel de uitreiking plaats van onze allereerste Techlink Awards. De plechtigheid werd opgeluisterd met een lezing van Thierry Geerts (CEO van Google Belgium) en vier leden –Sanitechniek, Evocells, IFTech NV en Klinkenberg

S.A. – vielen in de prijzen. Noteer alvast 24 maart 2023 in jullie agenda voor de volgende editie!

Er werd gesleuteld aan de formule en het concept van de Nacht van de Technieken en dit om betekenis te geven aan deze belangrijke bijeenkomst van installatieprofessionals én om het centrale thema de “energietransitie” prominent op de voorgrond te plaatsen. Als installateur speelt u immers een cruciale rol bij deze transitie én heeft u een voortrekkersrol bij de bewustwording van uw klanten.

Onze energiemix zal zich ongetwijfeld geleidelijk diversifiëren. ‘Dit is waar wij als installateurs een rol kunnen spelen’, benadrukt Director General Kris Van Dingenen. ‘Niet alleen om onze oplossingen te instal-

leren, maar vooral om onze klanten op de best mogelijke manier te adviseren. Want ja, vandaag zijn we niet langer alleen installateurs, maar vooral ook adviseurs in de frontlinie om burgers te helpen de stap naar de energietransitie te zetten.’

‘Met deze jaarlijkse Awards wil Techlink projecten in de kijker zetten die de energietransitie bevorderen én de cruciale rol van de installateur-vakman hierin bena-

drukken. De duurzame en innovatieve projecten van onze leden tonen dit ook aan. Deze eerste Techlink Awards waren een echt succes. Aarzel dus niet om volgend jaar deel te nemen!’, zegt Carole Metzmacker, Marketing & Communication Manager bij Techlink.

Keynote

Thierry Geerts, CEO van Google België en Luxemburg, gaf een key-

Felicitaties aan onze winnaars: Tom Claeys – Sanitechniek (Duurzame renovatie), Raf Schildermans – IFTech NV (Nieuwbouw), Christophe Klinkenberg – Klinkenberg S.A. (Ereprijs) en Jonathan Fransolet –Evocells (Sustainable Management)

Stuur uw meest innovatieve realisatie in en win een Techlink Award!

Techlink geeft u de mogelijkheid om uw geleverde bijdrage aan innovatieve en duurzame oplossingen in het kader van de energietransitie te belichten.

Kies de categorie uit waar uw bedrijf in uitblinkt. Vul de vragenlijst in en stuur deze terug met eventuele stavingsdocumenten (foto’s, plannen, …).

Interesse gewekt? Aarzel dan niet langer en neem deel aan onze Techlink Awards 2023!

gelukkiger maken, met meer tijd voor creativiteit, diepgang, zorg en de zaken die er écht toe doen. De homo sapiens ontpopt zich als homo digitalis.

Het aanwezige publiek hing aan zijn lippen door de kennis, passie en humor die hij naar zijn presentatie bracht. Alle deelnemers kregen ook het boek van Thierry als geschenk mee naar huis.

Prijsuitreiking

De deelnemende lidbedrijven konden bewijzen dat ze bezig zijn met hun vak, dat ze hun passie (durven te) vertalen in grensverleggende projecten en bereid zijn om in te spelen op de hernieuwbare toekomst.

In totaal werden 11 inzendingen ontvangen voor drie Awards en na de beoordeling door een jury van deskundigen kwamen volgende drie als winnaars uit de bus:

1 Innovatieve technische installatie (Nieuwbouw)

Op welke manier heb ik een voor een nieuwbouwproject de meest energiezuinige of klimaatneutrale oplossing geadviseerd en geïnstalleerd?

→ Winnaar: IFTech NV

note speach over de digitale transformatie die een sleutelrol speelt in de energietransitie. Net zoals in zijn boek “Homo Digitalis” kijkt Thierry naar gevaren én kansen van de digitale revolutie. Daarvoor gaf hij heel wat prikkelende voorbeelden van hoe de digitalisering ons als mens en samenleving beïnvloedt. Zijn conclusie: de technologie is neutraal, het is aan de mens om er bewust en zelfzeker mee om te gaan. Doen we dat, dan zal de digitalisering ons

→ Project: Plaatsing van een geothermische installatie met KWO (Koude Warmte Opslag). Deze installatie zorgt voor de duurzame verwarming en koeling van het nieuwe stadskantoor van Beringen.

Directeur Raf Schildermans: ‘In mijn ogen is dit niet zomaar een award, want je moet wel wat energie steken in het samenstellen van je dossier. Dankzij onze geothermische energiecentrale zorgen we voor een duurzame manier van verwarmen en koelen. Een belangrijke bijdrage aan de energietransitie die ook

Thierry Geerts

Techlink niet is ontgaan. Dankzij de gedrevenheid van al onze collega’s en het streven naar het beste mocht ik deze award in ontvangst nemen. Ik ben geweldig trots op de projecten die we met z’n allen elke dag weer realiseren.’

2 Optimalisatie van de energieefficiëntie (Renovatie)

Op welke manier en met welke technieken heb ik het energieverbruik van een bestaand gebouw tijdens een renovatie drastisch gereduceerd?

→ Winnaar: Sanitechniek

→ Project: Renovatie project “Sociale ruimtes” op brouwerij site Duvel Moortgat in Breendonk: water-water warmtepomp CO2 (60kW) met maximaal gebruik van recuperatie van restwarmte van het productieproces vanuit de brouwerij.

Bedrijfsleider Tom Claes: ‘Ik ben heel blij dat we hebben deelgenomen aan de Techlink Awards Night. De collegialiteit onder de installateurs op de avond van de uitreiking was bijzonder groot. Het is fijn dat de installatiebedrijven eens in “the

picture” werden gezet. Ik ben zo fier als een gieter met deze award! Een mooie beloning voor het harde werk van ons team, zeker in deze bijzondere tijden. Samen Energiek bij Sanitechniek!’

3 Sustainable Management Hoe heb ik duurzaamheid ook toegepast op mijn eigen bedrijfsvoering ?

→ Winnaar: Evocells

→ Project: Via een NGO, herbebossing van Madagaskar: voor elk geproduceerd paneel worden er 5 bomen geplant,

OPGELADEN VOOR EEN

ELEKTRISCHE TOEKOMST

ZONNE-ENERGIE

ENERGIEOPSLAGSYSTEMEN

LAADINFRA

VENTILATIE

VERWARMING & KOELING

Produceer groene stroom voor zelfverbruik

Stockeer flexibel elektriciteit voor later

Laad eenvoudig en slim

Ventileer voor een gezonde luchtkwaliteit

Breng duurzaam comfort in elke ruimte

wat de ecologische voetafdruk compenseert en waarna de installatie als klimaatneutraal beschouwd kan worden.

Jonathan Fransolet, Technisch verantwoordelijke: ‘Als Belgische fabrikant van fotovoltaïsche panelen, heeft Evocells beslist om als eerste ter wereld CO2-neutraal te produceren en ook dit concept volledig door te trekken in onze dagelijkse bedrijfsvoering. Deze award is een mooie erkenning voor onze inspanningen.’

Er werd ook een ereprijs uitgereikt aan Christophe Klinkenberg van Klinkenberg S.A. voor zijn inspanningen om het gebrek aan arbeidskrachten in de installatiesector te verhelpen d.m.v. de oprichting van een intern opleidingscentrum (Energy Training Center).

‘Uiteindelijk is het de bedoeling om onze beroepen in ere te herstellen en ervoor te zorgen dat jongeren in technische beroepen willen gaan werken. Dat ik deze prijs mocht ontvangen, bewijst dat het werk dat we bij Klinkenberg al een aantal jaren doen op het gebied van het opleiden van onze jonge talenten wordt erkend door Techlink en de jury. Wij

hopen dat dit andere bedrijven zal motiveren om naar buiten te treden met wat zij intern doen dat niet altijd zichtbaar is voor de buitenwereld’, aldus Christophe.

Dansfeest

Na afloop van de prijsuitreikingen

sloot Dirk Peytier, Voorzitter van Techlink, het academisch gedeelte af om plaats te maken voor een galadiner en feestelijke dansavond geanimeerd door DJ F.R.A.N.K. Hij stond terug garant voor “Feest”, met hoofdletter F. Nog even deze avond terug beleven? Het kan. Wij vatten deze avond samen in enkele foto’s.

Met Build-Safe geniet u van een flexibel verzekeringspakket op maat! En -10% op uw polissen! En als lid van de Confederatie Bouw krijgt u daar nu een exclusief cadeau bovenop: een stevige werfradio!**

VOOR

* Actievoorwaarden op go.federale.be/build-safe-confed.

** Aanbod geldig t.e.m. 31/12/2022 of zolang de voorraad strekt

Ontdek Build-Safe en uw voordeel op go.federale.be/build-safe-confed

De verzekeraar die zijn winst met u deelt

Federale Verzekering –V.U.: Tom De Troch – Stoofstraat 12 – 1000 Brussel. www.federale.be. Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV. Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE31 3100 0723 3155 - RPR Brussel. BTW BE 0403.257.506 - Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen.

Financieel rekeningnummer: BIC: BBRUBEBB IBAN: BE19 3100 7685 5412 - RPR Brussel. BTW BE 0407.963.786

Nu exclusief CADEAU voor u, als lid van de Confederatie Bouw: een werfradio!**

Installateurs zetten de stap naar een gedigitaliseerd facturatieproces

Meer en meer klanten willen vandaag de dag hun betaaldocumenten (meestal facturen) digitaal ontvangen. Digitalisering via e-invoicing (elektronische facturatie) is daardoor geen vaag begrip of idee meer, maar een concrete must geworden. De voorbije jaren is er door steeds meer installatiebedrijven werk gemaakt van digitalisering van hun facturatieproces. Terecht, want digitale facturen gaan minder verloren en zijn goedkoper dan papieren. Er ligt momenteel een wetsvoorstel op tafel om digitale facturatie in de B2B verplicht te maken vanaf 1 januari 2025.

Uit onze enquête van 2020 kwamen administratieve knelpunten naar voren als: het ontbreken van een centrale database (offerte, facturen, attesten, …) gelinkt aan klanten of opdrachten en het facturatieproces dat veel tijd in beslag neemt na een opdracht. Toen kregen we ook nog regelmatig te horen: 'ik maak mijn facturen nog op in Word of ik volg een lijstje op in Excel met mijn uitgaande facturen, of 1x per week leg ik de bankafschriften naast mijn lijstje en als een factuur betaald is, streep ik ze door op mijn lijstje', … Tijdsbesteding makkelijk 2u/week voor de opvolging.

Met klemtonen op duurzaamheid, snelheid, online bestellen en vergaande digitalisering is e-invoicing in veel bedrijven een standaard geworden. Een strakke én correcte digitale workflow (bv. facturatie) ter ondersteuning van de groei van een installatiebedrijf zorgt namelijk voor minder tijdverlies en meer winst. Software is hierbij een belangrijke voorwaarde

om de bedrijfsvoering te optimaliseren. Eén geïntegreerde oplossing voor de administratieve processen, van projectbeheer tot financieel en CRM. Om een succesvolle digitale transformatie te bereiken zijn meestal diverse software pakketten nodig die liefst goed met elkaar gekoppeld/ geconnecteerd zijn.

Door software te implementeren zal de tijdsbesteding nu ongeveer 15 à 30 minuten/week voor de opvolging. De foutenmarge daalt (vergissingen in Word), geen dubbel werk meer (niet meer overtypen in Excel) en betere opvolging van de openstaande rekeningen.

Check 1: staat alles op de factuur?

Om geldig te zijn, moeten facturen aan bepaalde vormvoorwaarden voldoen. Het is voornamelijk de btwreglementering die oplegt welke vermeldingen er op de factuur moeten voorkomen. Daarnaast zijn er ook diverse wetteksten in het bur-

Wat is de sanctie als mijn factuur

niet

in orde is?

Voldoet een factuur niet aan de vormelijke vereisten? Dan riskeert u een sanctie.

• Bij een eerste toevallige overtreding krijgt u een administratieve boete van € 25 per factuur met een minimum van € 50 en een maximum van € 500.

• Maakt u een tweede overtreding? Dan riskeert u € 125 met een maximum van € 1.250.

• Bij volgende overtredingen: € 250 met een maximum van € 5.000.

Zijn de gegevens op de factuur niet correct? Dan riskeert u een geldboete die maximaal het dubbele kan bedragen van het gefactureerde bedrag. Wanneer er een fout is in het btw-nummer, adres en/of de naam van leverancier of klant, wanneer de aard, hoeveelheid of de prijs van de geleverde goederen/diensten niet correct zijn, dan kan de overheid een boete opleggen van 60% tot 100% van de verschuldigde btw. Deze bedragen gelden enkel wanneer er een vergissing is gebeurd. Als er doelbewust fouten gebeuren, bijvoorbeeld om belastingen te ontduiken, zijn de boetes aanzienlijk hoger omdat dit als fraude wordt gezien.

Een foute factuur zal u daarom moeten rechtzetten met een zogenaamde creditnota ten voordele van uw klant.

Hét gereedschap voor de administratie van een installatiebedrijf

Computer Solutions heeft 35 jaar ervaring met automatiseren van installateurs

HandSoft is geschikt voor zowel een zelfstandige installateur als een bedrijf tot 15 personen. HandSoft Pro is de ERP-oplossing voor grotere projectgerichte bedrijven, en gebruikers die diepgaande functionaliteit verlangen.

De belangrijke leveranciers (verwarming, sanitair, elektriciteit, …) hebben een E-link met HandSoft - deze rechtstreekse koppeling met hun e-shop zorgt voor een enorme tijdsbesparing.

Digitale werkbonnen naadloos geïntegreerd met OutSmart, de meest populaire app in België en Nederland. Het is een volwaardige app die werkt op smartphone/tablet Android/Apple, ook zonder permanent internet!

Computer Solutions nv Rolwagenstraat 82 - 2018 Antwerpen 0800/92.642 - harry@handsoft.be www.handsoft.be

Meer dan 2.000 tevreden gebruikers in België en ruim 100.000 in Europa!

TOTAALOPLOSSING VOOR DE REGELNALEVING, OPHALING EN RECYCLAGE VAN FOTOVOLTAÏSCHE ZONNEPANELEN

PV CYCLE BELGIUM vzw is het enige beheersorganisme voor fotovoltaïsche zonnepanelen dat werd opgericht in het kader van de Milieubeleidsovereenkomst Zonnepanelen.

gerlijk recht en handelsrecht die de vormvereisten van de factuur vastleggen.

De volgende vermeldingen moeten

opgenomen worden:

● het woord “factuur”

● factuurdatum, maar ook: leveringsdatum (voor goederen) of de datum van prestaties (bij diensten)

● uniek factuurnummer

● uw naam, of maatschappelijke benaming, en uw adres

● de naam (maatschappelijke benaming) van de ontvanger en zijn adres

● bankrekeningnummer

● btw- of ondernemingsnummer

● beschrijving en hoeveelheid van de geleverde goederen en/of diensten

● (eenheids)prijs en toegekende korting, hoeveelheid

● bedragen: het bedrag zonder btw, btw-percentage en het btw-bedrag per tarief, het totaal te betalen bedrag

● plaats waar de factuur werd opgemaakt

● betalingscondities

● verwijzen naar voorgaande facturen, indien het om een deelfactuur gaat

● het vermelden van jouw algemene voorwaarden op de factuur is niet verplicht, maar je doet er toch goed aan ze mee op te nemen op de achterzijde

LET OP! Zonder vervaldatum of bankrekeningnummer op de factuur heeft een klant een reden om u niet of te laat te betalen. Voorkom discussie en zorg dat uw facturen volledig zijn.

Check 2: waarop moet ik letten bij de aanschaf van facturatiesoftware?

Een facturatieprogramma kan alles veel makkelijker maken. De beste manier om sancties (zie kader) te vermijden? Uw facturen zo gedetailleerd mogelijk opstellen. Een facturatieprogramma helpt u daarbij.

Hoe onbetaalde facturen innen?

U heeft uw werk uitgevoerd en een onberispelijke factuur opgestuurd. Het gebeurt dat een klant u niet betaalt – hij vergeet of verliest uw factuur of is gewoon een slechte betaler. Het is aan u om hem een herinnering te sturen van zodra de vervaldatum van de factuur is bereikt. Eerst op een vriendelijke manier, vervolgens iets strenger.

Op 10 mei 2022 gaf Marleen Miechielsen een webinar waarbij ze ons inzicht verschafte over het proces van een optimaal debiteurenbeheer en enkele concrete tips & tricks gaf om uw klantenopvolging beter te organiseren.

Een startersbedrijf heeft andere administratieve noden dan een grote onderneming die al jaren meedraait.

In het eerste geval volstaat een eenvoudige facturatietool (met beperkte CRM-functies), terwijl een volwaardig ERP-pakket waarschijnlijk de voorkeur verdient in het tweede geval. Naast facturatie biedt een ERPsysteem ook projectbeheer, planning, stockbeheer en vele andere functionaliteiten.

TIP! Kies dus bovenal voor facturatiesoftware die met uw organisatie meegroeit.

Maak het uw administratie (en die van uw accountant) gemakkelijk en kies voor een facturatietool die com-

patibel is met uw boekhoudsoftware. Elke factuur die u ontvangt of verstuurt, wordt automatisch gesynchroniseerd met uw boekhouding.

Check 3: hoe makkelijk is het voor uw klant om te betalen?

Wat tegenwoordig ook kan, is een QR-betaalcode op de factuur plaatsen. Even scannen en het geld is overgeboekt. Ga na of uw boekhoudprogramma deze mogelijkheid biedt en stel het direct in. Een andere optie is een betaallink of betaalknop opnemen op de factuur.

Check 4: zorg dat er niet teveel tijd zit tussen het leveren van uw dienst/product en het sturen van de factuur

De beste dag om uw factuur te versturen? De dag waarop u het werk in kwestie beëindigt! Facturen opmaken en versturen doet u ten laatste op de 15e dag van de maand na die waarin de belasting opeisbaar wordt over het geheel of een deel van de prijs. Door uw factuur op tijd te versturen, verhoogt u de kans om snel betaald te worden.

Maak het uw klanten zo gemakkelijk mogelijk. Vermeld alle benodigde elementen om vlot een betaling te kunnen uitvoeren. Vergeet daarbij niet: vervaldag is de dag dat betaald moet zijn en niet worden. Dus vermeld: te betalen voor datum X.

Geraadpleegd: “Alles wat u moet weten over facturatie in 10 vragen en antwoorden”, e-book van Wolters Kluwer

Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met Marleen Miechielsen (AAA Talent Academy).

Minister Borsus op bezoek bij Technord

Op uitnodiging van Techlink, heeft de vicepresident van Wallonië en minister van Economie Willy Borsus op 20 juni 2022 een bezoek gebracht aan ons lidbedrijf Technord in Doornik. Dit was voor onze algemeen directeur, Kris Van Dingenen, en de CEO van Technord, Philippe Foucart, een gelegenheid om namens de hele sector de minister aan te spreken op het nijpende tekort aan gekwalificeerde arbeidskrachten.

Het ecosysteem van multifunctionele installaties heeft meer dan ooit een cruciale rol te spelen in de energietransitie. Installateurs zijn in een perfecte positie om hun klanten te adviseren bij hun ecologische en economische keuzen voor een duurzamere toekomst. ‘Vandaag zijn we “installateurs 2.0” geworden, polyvalente mannen en vrouwen gespecialiseerd in verwarming, elektriciteit, loodgieterij, fotovoltaïsche panelen, oplaadstations, … EN klimaatkwesties. Wij zijn adviseurs die alle vragen van onze klanten beantwoorden, maar hen ook begeleiden bij het maken van ecologisch verantwoorde keuzes’, benadrukt Kris Van Dingenen

De beschikbaarheid van geschoolde arbeidskrachten is een sleutelelement

voor het succes van deze aanpak. De beheersing van nieuwe technieken, technologieën en digitale vaardigheden is in onze sector immers van fundamenteel belang geworden. Jonge talenten met deze skills zijn bijzonder gegeerd en vinden gegarandeerd een baan wanneer zij afstuderen.

In 2020 hebben wij een enquête bij onze leden gehouden waaruit bleek dat 90% van de bedrijven in onze sector grote moeite had om nieuwe werknemers op de arbeidsmarkt te vinden. Sinds enkele jaren staan verschillende installatieberoepen op de lijst van de knelpuntberoepen van de Forem. Dit is bijvoorbeeld het geval voor verwarmingstechnici, elektriciens, installateurs van alarmsystemen, sanitair- en HVAC-installateurs, enz. Paradoxaal genoeg blijft het werkloosheidscijfer

in Wallonië hoog. Zodat de vraag rijst: Waarom wordt de “match” tussen werklozen/werkzoekenden en onze installatiesector niet gemaakt?

32 openstaande vacatures bij Technord

Bij Technord zijn er momenteel niet minder dan 32 openstaande vacatures. ‘Dit vertegenwoordigt bijna 10 % van het totale personeelsbestand van de onderneming. Voornamelijk geschoolde arbeiders, projectingenieurs, enz.’, legt Philippe Foucart uit. ‘We vissen allemaal in dezelfde vijver, en helaas zijn er niet genoeg vissen, dus wordt het erg ingewikkeld om de witte raaf te vinden. De wereld is een dorp geworden, op onze ingenieurs wordt meerdere malen per jaar en soms zelfs per maand aangetrok-

Kris Van Dingenen, Willy Borsus & Philippe Foucart

BEZOEK ONS OP INSTALL DAY

OP VRIJDAG 14 OKTOBER OP STAND 198/199

DE ENERGIEMARKT WORDT STEEDS DUURZAMER, ENERGIEOPLOSSINGEN STEEDS GROENER EN SLIMMER. IN DIE SNEL VERANDERENDE MARKT IS HET NIET EENVOUDIG OM HELEMAAL UP-TO-DATE TE BLIJVEN.

Met Green&Smart houden we de vinger aan de pols en zorgen we ervoor dat je als installateur toekomstgericht kan werken, en dat je jouw klanten de juiste informatie kan geven. Wat zijn de duurzaamste oplossingen voor een verwarmingsinstallatie? Welke voordelen leveren zonnepanelen nog? Is een thuisbatterij de investering waard? Ontdek dit en veel meer op ons Green&Smart platform.

Meer info op www.cebeo.be

ken, en andere bedrijven bieden hun soms gouden bruggen waar wij niet aan kunnen tippen. Het is een echte "war for talent"!’

Maar in plaats van het bijltje erbij neer te gooien, besloot de onderneming krachtige maatregelen te treffen door de oprichting van haar "Technord Academy", een intern opleidingscentrum dat met eigen middelen wordt gefinancierd en dat Technord-experts in staat stelt hun collega's op te leiden.

Perceptie

De vooroordelen die technische beroepen nog steeds bij het grote publiek oproepen, blijft één van de belangrijkste oorzaken waarom de de installatiesector minder aantrekkelijk lijkt. ‘Onze beroepen zijn echter grondig geëvolueerd met de nieuwe technologieën en de energietransitie, twee speerpunten van onze beroepsfederatie’, benadrukt Kris Van Dingenen. ‘Het creëren van synergieën met andere sectoren en technologieën is ook

een succesfactor. Denk aan de IT-sector en de technologie-industrie in het algemeen, hoogtechnologische toepassingen in robotica, augmented reality en digital twins. Zij maken interactie tussen mens en machine mogelijk en vergemakkelijken, vanuit een virtuele omgeving, het beheer en onderhoud van installaties, gebouwen en netwerken van allerlei aard.’

De energietransitie houdt ook in dat de opleiding van installateurs wordt verbeterd en dat jongeren beter worden voorgelicht over de grote verscheidenheid aan beroepsactiviteiten die door het ecosysteem van multifunctionele installaties worden aangeboden. In zijn hoedanigheid van minister van het IFAPME en de vaardigheidscentra had Willy Borsus veel aandacht voor de verschillende problemen die aan de orde werden gesteld in verband met het tekort aan gekwalificeerd personeel in de technische beroepen en de installatiesector. ‘Een behoefte die steeds dringender wordt, zowel in deze beroepen als in de

Werken aan vaardigheden

De missie van ons ecosysteem is duidelijk: werken aan vaardigheden, vaardigheden en nog eens vaardigheden. Ten eerste, technische vaardigheden. Het gaat er in de eerste plaats om de technologieën achter onze installaties en de toepassing ervan in onze multifunctionele installaties op de voet te volgen. Met de nadruk op het multifunctionele aspect, omdat een integrale aanpak essentieel is om alles goed te laten werken in het systeem van hernieuwbare energie. Het is van essentieel belang dat er binnen de sector goed wordt samengewerkt, zodat deze kennis kan worden doorgegeven van de fabrikant aan de andere spelers in ons ecosysteem. Maar feedback van het veld naar de fabrikant is net zo belangrijk.

Ten tweede, digitale vaardigheden. Nieuwe digitale toepassingen gaan vergezeld van nieuwe en steeds meer gesofisticeerde software. De digitale vaardigheden die nodig zijn, zijn specifiek voor elk deel van de industrie: hightech voor fabrikanten, en

bouwsector, waarvoor wij samen met mijn collega's van de Waalse regering volledig gemobiliseerd zijn’, benadrukte hij. Kris Van Dingenen van zijn kant drong aan op de noodzaak van een duurzamere samenwerking met de scholen en de overheid. ‘De link tussen onderwijs en de arbeidsmarkt kan worden verbeterd door middel van duaal leren dat rond de werkplek wordt georganiseerd’, voegde hij eraan toe.

toepassingsgericht voor installateurs. Maar over het algemeen moeten onze digitale vaardigheden sterk zijn om deskundige en geïnformeerde ondersteuning te kunnen bieden aan onze zakenpartners en consumenten.

En tenslotte, communicatie. Wat wij de klant in de eerste plaats bieden, is niet langer ons product, maar onze service. Onze specialiteit is niet technologie, maar comfort. De installateur ontwikkelt zich tot een adviseur die zijn oplossingen in eenvoudige bewoordingen kan uitleggen. Hij moet technische en digitale vaardigheden kunnen omzetten in gebruikersvriendelijke communicatie over de integrale oplossingen die hij aanbiedt. Communicatie is voor distributeurs even belangrijk in hun contacten met (professionele) klanten. Wat is de beste beschikbare techniek in hun aanbod en hoe kunnen zij rechtvaardigen dat dit de ideale oplossing is voor de consument?

Minister Borsus nam de gelegenheid om te spreken met de jonge talenten van Technord

Wat u moet weten over thuisbatterijen

Met de opkomst van de digitale meter en nieuwe tariefvormen wordt het voor eigenaars van zonnepanelen nog belangrijker om hun opgewekte energie maximaal zelf te verbruiken. Een thuisbatterij is daarbij een waardevolle hulp. Maar hoe werkt zo’n systeem precies?

Vitocharge, de thuisbatterij van Viessmann

+ All-in-one: monofasige 4,6 kVAomvormer, modulaire batterijcellen en een slimme regeling

+ Capaciteit: 4, 8 of 12 kWh

+ Aantrekkelijk en compact design, slechts 250 mm diep

+ Handzame constructie

+ Wand- of vloermontage

+ Configuratie en onderhoud met Viessmann apps

+ EEBUS-protocol voor naadloze integratie in energiebeheersystemen

+ 100% Made in Europe by Viessmann

+ 10 jaar garantie

Optimaal zelfverbruik

Een thuisbatterij wordt opgeladen met zonnestroom die een eigenaar van een pv-installatie niet meteen zelf verbruikt. Later stelt de batterij die weer ter beschikking. Zo verbruikt de eigenaar zijn opgewekte stroom zoveel mogelijk zelf, in plaats van overdag overschotten in het net te injecteren en de stroom ‘s avonds opnieuw (duurder) aan te kopen. Waar het aandeel zelfverbruik normaal rond de 35% ligt, kan het met een thuisbatterij zo’n 70% bedragen. Het resultaat is een lagere energiefactuur, een kortere terugverdientijd van de pv-installatie en een minimale afhankelijkheid van het net en prijsschommelingen op de markt.

Slimme omvormer

Een installatie met een thuisbatterij bestaat uit batterijcellen en een slimme omvormer. Die zorgt voor een optimale werking van de batterij en maximaal zelfverbruik. De omvormer werkt in twee richtingen: hij zet wisselstroom uit de pv-omvormer om in gelijkstroom om de batterij te laden en zet de gelijkstroom uit je batterij om in wisselstroom voor je toestellen. Wie al zonnepanelen heeft en een thuisbatterij wil plaatsen, heeft dus een bijkomende omvormer nodig. Wie een nieuwe pv-installatie met thuisbatterij wil installeren, kiest beter meteen voor een hybride omvormer

Dimensionering en doel

De capaciteit van een thuisbatterij hangt af van het elektriciteitsverbruik en de grootte van de pv-installatie. Daarbij is het belangrijk te weten dat een thuisbatterij dient om de avond en nacht te overbruggen, niet om een langere periode zonder zon door te komen, noch om zichzelf volledig los te koppelen van het net. Een vuistregel om het ideale batterijvermogen te berekenen, is het totale vermogen van de pv-installatie in Wp x 1.5.

Kostprijs en levensduur

De prijs van een thuisbatterij is afhankelijk van de capaciteit van de batterij (in kWh) en de kwaliteit van de batterijcellen. Reken op een totaalbedrag van € 8.000 tot € 10.000, inclusief omvormer en montage.

Een thuisbatterij zal na verloop van tijd of na een bepaald aantal laadcycli steeds minder energie kunnen opslaan. De huidige generatie thuisbatterijen gaat gemiddeld 15 jaar of enkele duizenden laadcycli mee. Temperatuur heeft een grote invloed op de levensduur en de prestaties van een batterij: plaats de thuisbatterij dus in een vorstvrije ruimte binnenshuis.

Partners for generations to come www.viessmann.be

De enige Belgische vakbeurs voor alle installatietechnieken

• Install Tomorrow - War for Talent

• Techlink denkt aan de installateur van morgen. Samen met Constructiv en Volta is er een apart programma voor de leerlingen uit het secundair onderwijs.

• Installateurs en praktijkverhalen

• Gratis toegang voor bouwprofessionals.

• Gratis catering.

• Meer dan 200 standhouders zullen aanwezig zijn.

organisatie: initiatief van: mediapartners:

Install Day blaast vijf kaarsjes uit!

Het is zover, Install Day gaat weer van start! Techlink en Embuild organiseren ondertussen voor de vijfde keer hét netwerkevent voor de installatiesector. Afspraak op vrijdag 14 oktober (van 9 uur tot 19 uur) in de Brussels Kart Expo. Nieuw deze editie is dat er geen tenten meer zijn, maar een extra Hall D en het speciale programma voor scholen is terug van weggeweest.

Deze editie van Install Day is een bijzondere: niet alleen de 5e keer dat de beurs georganiseerd wordt, maar dit keer niet in november, maar in oktober. Dit om te anticiperen op een mogelijke coronapiek in het najaar.

‘Install Day is een “one stop” event. Op één dag, in een makkelijk toegankelijke locatie, kan de installateur alle nieuwe producten, technieken, software, digitale tools, ... zien, voelen en uittesten. En dat volledig gratis. Met meer dan 3500 bezoekende instal lateurs in 2021 is Install Day de ontmoetingsplaats voor de sector bij uitstek geworden’, zegt Carole Metzmacker, Marketing en Communication Manager bij Techlink.

Ben jij benieuwd wat er de komende jaren allemaal gaat veranderen in de installatiesector? Breng dan een bezoek aan Install Day. Techlink en haar standhouders leiden je graag rond door de toekomst!

Gratis beurs met 230 standhouders

Laat u bovendien inspireren door 230 standhouders (installateurs,

fabrikanten en leveranciers) van kwaliteitsmerken, ontdek er productinnovaties, woon er sessies bij en profiteer van netwerkingsmogelijkheden. Install Day zorgt voor gratis hapjes en drankjes!

De toegang tot de beurs is volledig gratis, maar vooraf inschrijven via de site www.installday.be is verplicht. Na inschrijving ontvangt u via e-mail een persoonlijk e-ticket met QR-code. Breng dit ticket geprint mee of laat de barcode scannen vanop uw smartphone.

Dat alles uiteraard in een setting die helemaal in lijn is met de coronamaatregelen. Een COVID safe ticket is verplicht om ervoor te zorgen dat Install Day in alle veiligheid kan plaatsvinden.

Toegang voor scholen

Techlink denkt aan de installateur van morgen. Daarom hebben we samen met Constructiv en Volta een apart programma uitgewerkt voor de leerlingen uit het secundair onderwijs. Zonder voorinschrijving is het voor klasgroepen niet mogelijk om de beurs te bezoeken.

Praktisch

● WAAR? Brussels Kart Expo in Groot-Bijgaarden

● WANNEER? Vrijdag 14 oktober 2022 van 9 uur tot 19 uur

● TOEGANG? Gratis mits inschrijving. Vermijd wachttijden en registreer online via www.installday.be

● VRAGEN? Contacteer ons via events@techlink.be

Samen door de energietransitie

Bij haast alle stappen die nodig zijn om gebouwen te verduurzamen, is een belangrijke rol voor installateurs weggelegd. Meer hernieuwbare energie, minder afval en verspilling van hulpbronnen, high-tech toepassingen, beheer van datastromen, en slimme toepassingen zullen ervoor zorgen dat de installaties van de toekomst klimaatneutraal en circulair zijn, decentraal en slim georganiseerd, en technologisch geavanceerd. Samenwerking is essentieel in deze energietransitie, zowel op kleine als grote schaal.

Digitalisering en monitoring

De voortschrijdende digitalisering biedt het grote voordeel dat we het opwekken en verbruiken van energie steeds beter kunnen meten en opvolgen. De nieuwe techniek is slim: monitoren en beheren kan op afstand, de gebruiker zit net als de installateur aan de knoppen en de monteur heeft zijn smartphone/ tablet als nieuwste gereedschap. Het bundelen en interpreteren van al die informatiestromen is de uitdaging. De data van al die monitoring vormen na verloop van tijd de ideale basis om met een energiemanagementsysteem te werken.

Wat zijn de beurs

Gezond binnenklimaat

Door de coronapandemie zijn zaken als binnenklimaat en luchtkwaliteit hot issues geworden. De ventilatie van schoolgebouwen krijgt nu de aandacht die het al veel langer verdiend. Voor woningen is het vraaggestuurd ventileren de grootste trend. Belangrijk is dat ventilatie geen apart onderdeel meer is van een gebouw: het is een integraal onderdeel van gebouwtechniek die verwarmt, koelt en lucht ververst. Bovendien zijn temperatuur, CO2 en vocht heel simpel te meten. Deze data kan per ruimte verzameld en geïnterpreteerd worden.

Koester de installateur-vakman

Personeel vinden én behouden vergt de jongste jaren steeds meer inzet van werkgevers. Of het nu gaat om loodgieter, elektricien, koeltechnicus, …; over de gehele breedte kampt de installatiesector met een schrijnend tekort aan mensen. Dat tekort aan installateurs zal een rem zetten op het tempo waarin huizen en ander gebouwen worden verduurzaamd. Installateurs hebben ook specifieke kennis en vaardigheden die nodig zijn bij de installatie van warmtepompen, zonnepanelen en andere energiezuinige installaties.

Innovaties van PV-panelen

Zonnepanelen worden steeds slimmer, beter en mooier. De diversiteit is enorm toegenomen. Ze zijn er nu in alle vormen (flexibel, doorzichtig, drijvend, …) en met een heleboel nieuwe eigenschappen, waardoor je ze op meer plekken kan toepassen.

Versnelde groei warmtepompen

In het kader van haar REPowerEU-initiatief wil de Europese Unie dat er tegen 2030 zo’n 30 miljoen nieuwe warmtepompen worden geïnstalleerd. Nu de gasprijzen de pan uit rijzen, overwegen bovendien veel consumenten alternatieve manieren om hun huis te verwarmen. Een van de populairste opties is de warmtepomp. Meer bepaalde de hybride variant wint aan populariteit. De hybride warmtepomp is namelijk een aanvulling op de cv-ketel en is qua prijs doorgaans goedkoper dan warmtepompen die de cv-ketel volledig vervangen. Ook is het ruimtebeslag van de hybride warmtepomp kleiner dan bij andere warmtepompen, al staat daar uiteraard tegenover dat de cv-ketel blijft.

trends?

EU wil sneller af van F-gassen

Install Day is een beurs die je inspireert en waar je de nieuwste trends en ontwikkelingen in de installatiewereld ziet. Wat zijn de algemene en technische trends die we op Install Day gaan aantreffen?

De overschakeling naar laag-GWP koelmiddelen is volop bezig om de klimaatopwarming tegen te gaan. Als alternatieven denkt men in de eerste plaats aan natuurlijke koelmiddelen, zoals propaan, ammoniak.

Op 6 april 2022 presenteerde de Europese Commissie haar langverwachte voorstel tot aanscherping van de EU-regelgeving rond F-gassen. Het voorstel bevat onder meer:

● Een snellere afbouw van de hoeveelheden HFK's die nog op de markt mogen worden gebracht;

● Nieuwe verbodsbepalingen omtrent het op de markt brengen van producten en apparatuur met F-gassen;

● Een uitbreiding van de certificeringsverplichting en opleidingsprogramma’s voor koeltechnici die werkzaamheden verrichten met klimaatvriendelijke koeling;

●

B

Werken met zelfstandigen: let op voor schijnzelfstandigheid!

Schijnzelfstandigheid is sinds jaar en dag een doorn in het oog van de SIOD (Sociale inlichtingen -en opsporingsdienst) en daardoor ook een belangrijk onderdeel in de strijd tegen sociale dumping. Desondanks is het nog steeds een veelvoorkomende problematiek, voornamelijk in de zgn. fraudegevoelige sectoren, waaronder ook de hele bouwsector (incl. installatiesector) waar vaak zelfstandigen als onderaannemer diensten verlenen. Om u te wapenen tegen de risico’s van een herkwalificatie van de arbeidsrelatie, bezorgen wij u in dit artikel een overzicht van de wettelijke principes, de beoordelingscriteria en de mogelijke gevolgen van een herkwalificatie. We eindigen met enkele praktische tips voor uw onderneming.

Wat is schijnzelfstandigheid?

Men spreekt van schijnzelfstandigheid wanneer een persoon het statuut van zelfstandige heeft, maar in werkelijkheid zijn of haar activiteiten uitvoert onder het gezag van een werkgever. De partijen hadden bijgevolg een arbeidsovereenkomst moeten afsluiten in plaats van een zelfstandige samenwerkingsovereen komst.

Principes

De Arbeidsrelatiewet van 27 december 2006 heeft de principes vastgelegd op basis waarvan de (werkelijke) aard van een arbeidsrelatie moet worden bepaald, met als doel de problematiek van schijnzelfstandigheid te bestrijden. In wat volgt zetten wij de krachtlijnen uiteen.

Als uitgangspunt geldt dat de aard van de arbeidsrelatie in eerste instantie bepaald wordt door de wil van de partijen bij de totstandkoming van de overeenkomst, voor zover hierbij de toepasselijke regels van openbare orde, goede zeden en dwingende wetten worden gerespecteerd. Partijen kunnen bijgevolg zelf bepalen of zij een arbeidsovereenkomst of een zelfstandige samenwerkingsovereenkomst wensen af te sluiten.

Desalniettemin zal de door de partijen gekozen juridische kwalificatie moeten overeenstemmen met de situatie in de praktijk. In dit verband bepaalt de Arbeidsrelatiewet dat de kwalificatie op basis van de feitelijke uitvoering steeds voorrang heeft, wanneer blijkt dat de gekozen juridische kwalificatie de feitelijke kwalificatie uitsluit.

Daarnaast zal een herkwalificatie van de arbeidsrelatie zich eveneens opdringen wanneer de aard van de arbeidsrelatie voldoende elementen bevat die onverenigbaar zijn met de door de partijen gekozen kwalificatie. In dit kader werden in de Arbeidsrelatiewet vier algemene criteria vooropgesteld:

1 De wil van de partijen zoals die in hun overeenkomst werd uitgedrukt (voor zover de uitvoering ervan door de partijen in de praktijk deze kwalificatie niet uitsluit, zie supra);

2 De vrijheid van organisatie van de werktijd;

3 De vrijheid van organisatie van het werk;

4 De mogelijkheid een hiërarchische controle uit te oefenen.

Deze algemene criteria zullen in concreto worden afgetoetst om de feitelijke en werkelijke aard van de arbeidsrelatie te achterhalen.

De verplichtingen die inherent zijn aan de uitoefening van een beroep, alsook de elementen die door

of krachtens een wet zijn opgelegd, kunnen niet in aanmerking worden genomen om de aard van een arbeidsrelatie te beoordelen. Ook bepaalt de Arbeidsrelatiewet enkele “neutrale” criteria die, op zichzelf genomen, niet volstaan om de aard van een arbeidsrelatie te bepalen. Het gaat onder meer over de titel van de overeenkomst, het al dan niet hebben van een btw-nummer of de inschrijving bij een sociale zekerheidsinstelling.

Afwijkingen in bepaalde sectoren

In 2012 werden enkele wijzigingen aangebracht in de Arbeidsrelatiewet. Om de RSZ meer handvatten te geven om schijnzelfstandigheid op te sporen, kon er in “fraudegevoelige” sectoren bij KB een lijst van specifieke criteria ingevoerd worden die bij overschrijding resulteren in een weerlegbaar vermoeden van arbeidsovereenkomst. Dit gebeurde onder meer bij KB van 7 juni 2013 voor de arbeidsrelaties in het kader van werken in onroerende staat zoals gedefinieerd in de BTW-wetgeving. De activiteiten moeten bovendien vallen onder het toepassingsgebied van:

● ofwel het paritair comité voor de stoffering en de houtbewerking (PC nr. 126),

● ofwel het paritair comité voor het bouwbedrijf (PC nr. 124),

● ofwel het paritair comité voor de metaal-, machine- en elektrische bouw (PC nr. 111),

● ofwel het paritair subcomité voor de elektriciens: installatie en distributie (PC nr. 149.01).

OPGELET:

dit vermoeden geldt enkel voor personen die effectief werken in onroerende staat uitvoeren. Het vermoeden geldt bijgevolg niet voor werknemers die enkel hoofdarbeid (en geen handenarbeid) uitvoeren in een bouw- of installatiebedrijf (bv. IT-er in een installatiebedrijf).

In bovenstaande sectoren wordt de arbeidsrelatie – voor zover er aldus werken in onroerende staat worden uitgevoerd – weerlegbaar vermoed een arbeidsovereenkomst te zijn van zodra er minstens 5 van de 9 onderstaande criteria (lees: meer dan de helft) vervuld zijn:

1 het ontbreken van enig financieel of economisch risico in hoofde van diegene die de werkzaamheden uit voert, zoals onder meer het geval is:

a bij gebrek aan een persoonlijke en substantiële investering in de onderneming met eigen middelen, of,

b bij gebrek aan een persoonlijke en substantiële deelname in de winsten en de verliezen van de onderneming;

c bij gebrek aan persoonlijke aansprakelijkheid, die geen betrekking heeft op bedrog, een zware fout of een lichte gewoonlijke fout, die in voorkomend geval wordt beoordeeld in functie van het bestek of van iedere andere verbintenis ten aanzien van de gerealiseerde werken;

2 het ontbreken van verantwoordelijkheid en beslissingsmacht aangaande de financiële middelen van de onderneming in hoofde van diegene die de werkzaamheden uitvoert (o.m. m.b.t. de uitgaven, ontvangsten, investeringen of aanwending van de al dan niet eigen middelen van de onderneming);

3 het ontbreken van beslissingsmacht over het aankoop- en prijsbeleid van de onderneming in hoofde van diegene die de werkzaamheden uitvoert, of van vrijheid in het identificeren van mogelijke klanten, het onderhandelen of het afsluiten van contracten;

4 de garantie op betaling van een vaste vergoeding, ongeacht de

bedrijfsresultaten of de omvang van de prestaties geleverd door diegene die de werkzaamheden uitvoert. Voor de toepassing van dit criterium mag geen rekening gehouden worden met vaste voorschotten om materiaal en grondstoffen aan te kopen;

5 het ontbreken van de mogelijkheid om voor de uitvoering van het overeengekomen werk personeel aan te werven of zich te laten vervangen;

6 het zich niet voordoen als een onderneming ten overstaan van andere personen of van zijn medecontractant, zoals met name het geval is wanneer geen gebruik wordt gemaakt van bepaalde zichtbare elementen die kenmerkend zijn voor de onderneming, zoals logo's, belettering op voertuigen, uithangborden of publicitaire slogans;

7 het hoofdzakelijk of gewoonlijk voor één medecontractant werken;

8 werken in ruimtes die zich buiten de werf bevinden of met materiaal waarvan men geen eigenaar of huurder is, o.m. wanneer gewerkt wordt in opslag- of werkplaatsen, of met voertuigen, materieel of gereedschap waarvan de persoon die de werkzaamheden uitvoert geen eigenaar is, die hij niet heeft geleased of die hem door de medecontractant werden ter beschikking gesteld;

9 niet onafhankelijk werken ten overstaan van de werkploegen van de medecontractant of van de onderneming waarin de uitvoerder van de werken de hoedanigheid van werkende vennoot heeft.

Indien blijkt dat minstens de helft van deze negen criteria vervuld is, speelt het vermoeden en wordt de bewijslast omgedraaid. Het is dan aan de partijen bij de samenwer-

Herbeluister ons webinar: "Werken met (schijn) zelfstandigen"

Op 15 maart 2022 gidsten Evi Dieltiens en Sara Mannaerts ons in dit webinar kort en krachtig door het wetgevend kader en boden ons de nodige tips & tricks om in jouw onderneming met zelfstandigen te werken. Na het herbeluisteren van dit webinar hoef je het spook van de schijnzelfstandigheid nooit meer te vrezen!

king om aan te tonen dat er wel degelijk sprake is van een zelfstandige samenwerking. Het vermoeden kan worden weerlegd met alle middelen van recht. In de praktijk wordt vaak teruggegrepen naar de 4 algemene criteria ter ondersteuning.

Sancties

In het geval een zelfstandige samenwerking naar een arbeidsovereenkomst wordt geherkwalificeerd, kunnen verschillende sancties naast elkaar van toepassing zijn.

Zo zullen op het vlak van sociale zekerheid de vergoedingen die aan de schijnzelfstandige werden uitbetaald, beschouwd worden als loon. Dit heeft als gevolg dat de werkgever de achterstallige werkgevers- en werknemersbijdragen moet betalen. Daarbij komt nog een bijdrageopslag van 10%, alsook nalatigheidsin-

Abox aftakdozen

Voor een zekere, beschermde installatie met en zonder klemmen van 1,5 tot 70mm²

Grote aansluitruimte

Hoog gemonteerde klemmen maken een snelle en overzichtelijke bedrading mogelijk (vanaf Abox 060)

Membraaninvoeringen beschikbaar voor Abox 025 en Abox 040 voor een nog snellere montage

Andere kleuren beschikbaar, alsook kleurendeksels voor het onderscheiden van verschillende technieken

teresten ten belope van 7% per jaar. De RSZ kan voor de vordering van deze bedragen tot drie jaar teruggaan in de tijd. Indien er fraude kan worden aangetoond, kan deze termijn zelfs tot zeven jaar worden verlengd.

Daarnaast is het mogelijk dat de herkwalificatie het gevolg is van een betwisting van het statuut door de schijnzelfstandige zelf. In de praktijk komt dit vooral voor na een eerder ongelukkige beëindiging van de samenwerking. Desgevallend zal de schijnzelfstandige achterstallig loon vorderen, inclusief achterstallig vakantiegeld, eindejaarspremie, loonindexeringen, overuren, etc. Aangezien de niet-betaling van loon een voortgezet misdrijf is, zal de verjaringstermijn pas beginnen lopen op het ogenblik van de laatste inbreuk. Concreet zal de schijnzelfstandige bijgevolg deze loonvoordelen kunnen vorderen voor de volledige periode van tewerkstelling.

De herkwalificatie kan daarnaast ook gevolgen hebben op fiscaal en op strafrechtelijk vlak (o.a. sancties wegens het gebrek aan Dimona-aangifte en de niet-betaling van sociale zekerheidsbijdragen).

De administratieve commissie ter regeling van de arbeidsrelatie

Nuttig om weten is dat in 2013 de Administratieve Commissie ter regeling van de Arbeidsrelatie in het leven is geroepen. Bij deze instantie, die onderdeel is van de FOD Sociale Zekerheid, kunnen partijen een concreet dossier voorleggen teneinde een sociale ruling in het kader van hun arbeidsrelatie te bekomen.

Concreet kunnen de partijen gezamenlijk of ieder afzonderlijk een verzoek indienen op de griffie van de Commissie, die vervolgens binnen de drie maanden een beslissing neemt over de aard van de arbeids-

relatie. Deze beslissing is in principe bindend voor de RSZ, het RSVZ en de socialeverzekeringskassen voor zelfstandigen, en dit voor een periode van drie jaar. Let wel: de Commissie kan niet meer worden gevat wanneer de arbeidsrelatie reeds is beëindigd of er reeds een procedure bij de Arbeidsrechtbank hangende is.

De Arbeidsrechtbank behoudt steeds haar soevereine beoordelingsmacht om de aard van de arbeidsrelatie te beoordelen, onafhankelijk van de beslissing genomen door de Administratieve Commissie.

Praktische tips

Tot slot lijsten we hieronder enkele praktische tips op om het risico op schijnzelfstandigheid zoveel als mogelijk te beperken.

● Een goede dienstverleningsovereenkomst vormt de basis van elke zelfstandige samenwerking. Het is van belang om hierin de zelfstandige te wijzen op zijn verplichtingen die uit zijn statuut voortvloeien (zoals het instaan voor zijn eigen kosten, het afsluiten van de nodige verzekeringen, etc.) en om geen clausules op te nemen die eerder in een arbeidsovereenkomst terug te vinden zijn (denk aan: een “opzegging” van een overeenkomst in plaats van de beëindiging ervan; toekenning van bepaalde extra legale voordelen, etc.);

● Daarnaast is het van belang dat ook in de praktijk blijkt dat de zelfstandige op een onafhankelijke basis zijn activiteiten uitoefent. Zo moet een zelfstandige zelf zijn eigen werktijd kunnen organiseren. Het opleggen van vaste uurroosters is dan ook not done.

● Een zelfstandige moet bovendien zelf kunnen bepalen wanneer vakantie te nemen. Het is uit den boze om van een zelfstandige te verwachten dat hij goedkeuring voor zijn vakantie moet vragen. Wel is het mogelijk om overeen te

komen dat de zelfstandige rekening moet houden met de noodwendigheden van de onderneming.

● Het eenzijdig opleggen van richtlijnen en het geven van precieze instructies aan de zelfstandige moet worden vermeden. Aan een zelfstandige kunnen wel algemene richtlijnen en kwaliteitseisen voor de te leveren diensten worden meegedeeld, maar een zelfstandige moet de vrijheid behouden om zelf zijn werk naar best vermogen te organiseren en uit te voeren.

● Zelfstandigen binnen uw onderneming vormen een “aparte” categorie en dienen ook zo behandeld te worden. Zo is het niet de bedoeling om zelfstandigen uit te nodigen op uw jaarlijks personeelsfeest of om hen kledij met het logo van uw onderneming te laten dragen.

● Zelfstandigen dienen in principe zelf in hun eigen gereedschap te voorzien. Voor groot materieel kan hierop een uitzondering gemaakt worden (o.a. stellingen, machines, grote werktuigen), maar klein gereedschap moeten de zelfstandigen zelf voorzien.

● Tot slot, bij twijfel over de voorgenomen aard van de arbeidsrelatie kan u steeds uw zaak voorleggen aan de Administratie Commissie. Uiteraard moet u er rekening mee houden dat de uiteindelijke beslissing van de Commissie dan wel bindend is.

Gezien de gevolgen van een eventuele herkwalificatie naar een arbeidsovereenkomst in de praktijk aanzienlijk kunnen zijn, verdient het aanbeveling om bij twijfel zelf de oefening te maken en de 9 criteria voor uw zelfstandige dienstverlener af te toetsen.

Auteurs:

Sofie Bontinck, Sara Mannaerts en Evi Dieltiens (Schoups Advocaten)

EVSE ADAPTER

Kenmerken

• Ingangsspanning: max. 250V (eenfasig), max. 430V (driefasig) 50/60Hz

• Meetcategorie: CAT II 300V Nominaal stopcontact: 250V/10A Beveiliging stopcontact: zekering 10A/250V

• PP-simulatie: open circuit, 13A, 20A, 32A, 63A

• CP-simulatie: status A, B, C, D

• Foutsimulatie: CP-fout “E”, PE-fout (aardfout)

• PE-pre-test: ja

• Type testconnector: IEC62196-2 Type 2 mannelijk

• Lengte testkabel: 25 cm

on thE­MOVE Summit: e­mobility en hernieuwbare energie gaan hand in hand 1

In Autoworld Brussel vond op 22 juni 2022 de allereerste nationale Summit rond elektromobiliteit en hernieuwbare energie plaats. De Summit was een gezamenlijk initiatief van Techlink, Organisatie Duurzame Energie, Edora en EV Belgium. Met ruim 300 deelnemers konden we spreken van een succesvolle opkomst. Het was een ongelooflijk leerrijke dag waaruit nog maar eens bleek dat de uitrol van elektrisch rijden en hernieuwbare energie hand in hand gaan. Daarom is een geïntegreerde aanpak noodzakelijk.

,5 miljoen elektrische voertuigen tegen 2030, elektrificatie mobiliteit, fiscale hervormingen, impact van e-mobility op het elektriciteitsnetwerk, DC laden van de toekomst, Vehicle-to-Grid (V2G) en Vehicle-toHome (V2H), ideale laadformule voor vme’s/appartementen, slimme integratie en consumptie spreiding, … allemaal kwam het aan bod!

Herman De Croo, Minister van Staat en voorzitter-oprichter van Autoworld

Brussel opende de allereerste on thE-MOVE Summit. Deze symbolische locatie, tussen de iconische voertuigen van Autoworld Brussel, was de spreekwoordelijke kers op de taart.

Verschillende experts uit o.a. de

EV-sector, installatiesector, de sector van de hernieuwbare energie, politieke wereld, … kwamen spreken. Federaal Minister van Financiën, Vincent Van Peteghem beet de spits af en presenteerde de contouren van de vergroening van bedrijfswagens voor de gehele e-mobility sector. Fiscaal zal het in 2026 voor bedrijfswagens nog voordeliger zijn maar vanaf 2027 tot 2030 zullen de fiscale voordelen steeds meer en meer verlagen. Maar uiteraard geen EV’s zonder laadstations. Daarom wordt er ingezet op de stimulans voor een versnelde aangroei van het aantal laadstations, zowel thuis als op het werk. Hij wist ons te vertellen dat de 200% aftrekbaarheid voor uw elektrische laadpalen verlengd wordt tot

31 maart 2023. U kan dus nog langer genieten van het fiscaal voordeel. Eén van de terugkerende vragen uit het publiek was hoe het zit met hybride voertuigen? Zijn antwoord hierop is heel duidelijk: hybride voertuigen worden op dezelfde manier behandeld als ICE-voertuigen (Internal Combustion Engine = verbrandingsmotor = diesel, benzine, enz.). Er zal niets worden verboden, maar vervuilende voertuigen zullen niet langer worden gestimuleerd. De vergroening van bedrijfswagens zorgt voor een kickstart richting een fossielvrij wagenpark én toont hoe we op een haalbare en betaalbare manier de klimaattransitie kunnen maken. Vergroening is een veranderingsproces, en zoveel meer dan fisca-

liteit. Dit bleek uit de presentaties van de andere sprekers.

De impact van e-mobility op het elektriciteitsnetwerk

De federale regering heeft eind 2021 de richting bepaald, de bakens zijn intussen uitgezet. Dit heeft zijn impact gehad op alle betrokken actoren bij e-mobility. Gaat de capaciteit van

het elektriciteitsnetwerk geen roet in het eten gooien? Chris Peeters, de CEO van de hoogspanningsnetbeheerder Elia en de holding Elia Group en Trends Manager van het Jaar 2021, ging in zijn keynote dieper in op de impact van e-mobility op het elektriciteitsnetwerk.

Elia groep definieert drie hefbomen voor een optimale rijbeleving en bijkomende consumentenvoordelen: (1) Fysieke en digitale infrastructuur om het laadcomfort te verbeteren, (2) Open toegang tot data voor onbeperkte mogelijkheden voor verbruikersdiensten, en (3) Marktregels die nieuwe consumentendiensten mogelijk maken rond EV-flexibiliteit.

Voor netbeheerders zijn EV’s meer dan alleen een middel om van A naar B te rijden. In een hernieuwbare wereld kunnen EV’s bijdragen aan de overgang van het huidige en-

ergiesysteem, waarbij de productie is afgestemd op het verbruik, naar een systeem waarbij het verbruik is afgestemd op de variabele productie van hernieuwbare energie. EV’s zijn flexibele instrumenten die actief kunnen deelnemen aan elektriciteitsmarkten, omdat hun laadtijden kunnen worden afgestemd op de noden van het energiesysteem. In een op hernieuwbare energie gebaseerd elektriciteitssysteem dat sterk afhankelijk is van wind en zon, is toegang tot flexibiliteit essentieel, omdat dit zo het evenwicht tussen vraag en aanbod op elk moment kan gehandhaafd worden.

Door de EV aan te sluiten op het elektriciteitsnet kan ook de klantbeleving verbeteren. Naast het opladen kunnen bijkomende diensten geleverd worden, dankzij een open uitwisseling van data tussen netbeheerders, marktpartijen en verbrui-

Bezoek ons op 14.10.2022

Stand 217-218

Uw distributiepartner voor zonne-energie in de Benelux

• Sterke merken en een volledig gamma producten van uitzonderlijke kwaliteit, gaande van fotovoltaïsche panelen tot laadstations voor elektrische auto‘s

• Totaaloplossingen die rekening houden met duurzame energieconcepten

• Optimale klantenservice, van planning tot installatie

• Betrouwbare logistiek en grote beschikbaarheid van al onze onderdelen

• Professionele seminaries en opleidingen, efficiënte softwareoplossingen, on-site ondersteuning, webshop

• Voor uw residentiële en commerciële projecten

Alle topmerken uit één hand

Zonnepanelen

Omvormers | Opslagsystemen

Montagesystemen

kers. Denk aan de integratie van de EV-batterij in een slim huis of slimme gemeenschap waarmee het verbruik van zonnepanelen of elektrische apparaten kan geoptimaliseerd worden.

Versnelde uitrol publieke laadinfrastructuur

Vandaag zijn in ons land 18.358 (semi)publieke laadpalen, op 6.821 locaties. 80% daarvan is te vinden in Vlaanderen. Er is dus nood aan meer publieke aanbestedingen in de drie gewesten om de doelstellingen te halen. Vooral Wallonië en Brussel lopen achterop en moeten een inhaalbeweging maken. Die aanbestedingen moeten mikken op een kwalitatieve uitrol met een haalbaar businessmodel om de markt toe te laten zich verder te ontwikkelen. Op vandaag wordt te veel focus gelegd op enkel de laadprijs. Ook wordt nog vaak gewerkt

met relatief kleinschalige projecten, terwijl uit alle cijfers blijkt dat er een snelle revolutie op komst is.

In het concessiebeleid voor laadinfrastructuur, in het bijzonder voor DC-laadinfrastructuur op de grote verkeersassen, moet de concurrentie voldoende kunnen spelen. Een snelweg parking in het buitenland heeft meestal meerdere spelers op vlak van snelladen. Al was het maar dat er ruimte moet voorzien worden voor het apart laden van elektrische

vrachtwagens in de nabije toekomst.

Georges Gilkinet, vicepremier en minister van mobiliteit, erkent dat er nood is aan meer publieke laadinfrastructuur. Tegelijkertijd benadrukt hij dat de publieke oplaadpunten geen belemmering vormen voor de ambitieuze Europese doelstellingen i.v.m. EV’s.

De minister beklemtoonde dat het belangrijk is om onze mobiliteitsbehoefte te verminderen door bijvoorbeeld een leven in de nabijheid (scholen, buurtwinkels, enz.) te organiseren, een beter evenwicht tussen de verschillende vervoermiddelen te bevorderen (multimodaliteit), over te schakelen van de privé-auto op de gedeelde auto, of te investeren in het spoor. Om de mentaliteit en de mobiliteitsgewoonten te veranderen, pleit hij voor de invoering van een "Mobility-as-a-Service"-systeem (MaaS, d.w.z. een geïntegreerde mobi-

Residential Smart PV Solution

Alles-in-1 resident iële PV- oplossing

Extra veiligheid met vlamboogdetect ie (AFCI)

Opt ionele alles-in-1 opt imizer voor betere prestat ies

Klaar voor de toekomst - batterij gereed (plug and play)

Thuisbatterij LUNA2000 (nieuw)

Alle communicat ie opt ies, zelfs 4G

Verhoog je zelfconsumptie met ons nieuwe AC charger

SUN20002-6KTL-L1

SUN20005/6KTL-M1

LUNA20005/10/15-S0

@ Huawei FusionSolar

Nieuw

liteitsdienst die verschillende vervoersmiddelen omvat) als hefboom voor duurzame mobiliteit en gelooft hij dat EV’s daarin hun plaats hebben.

Vergroenen van de mobiliteitspolicy

Van de middagsessies lichten we de presentaties van Luminus en lidbedrijf Technord toe over hun projecten om EV's in hun fleet management te integreren.

én om ook andere bestuurders over de streep te trekken om te kiezen voor EV. 3) Tegelijkertijd marktonderzoek doen naar de meest geschikte leasepartners en autoconstructeurs. 4) Communiceer duidelijk de ambitie rond de overstap naar EV’s met een specifieke deadline die ruim op voorhand wordt gecommuniceerd. Blijf communiceren over het waarom van de overstap naar EV om zo de mentale klik bij de bestuurders te bewerkstelligen.

mobiliteitsmix (EV, trein, elektrische fiets, …) heeft een belangrijke impact op de samenstelling van het bedrijfswagenpark en op het parkeer- en laadbeleid, en dus ook op de laadinfrastructuur.

Geïntegreerde aanpak

Techlink, Organisatie Duurzame

An Van Waes is binnen Luminus verantwoordelijk voor de mobiliteit van de eigen werknemers. ‘We hebben de ambitie om onze bedrijfsvloot tegen 2025 volledig emissieloos te hebben. Daarom zijn we in 2018-2019 al begonnen met de elektrificatie van onze bedrijfsvloot. Dit vormt een belang rijk deel van onze vergroeningsstrategie.’ Stap voor stap naar een volledig elektrische bedrijfsvloot is key: 1) Overtuig het management ervan om de overstap te maken door het financiële plaatje en de vooruitzichten op het vlak van CO2-reductie te duiden. Belangrijk hierbij is dat de beslissing die ze neemt ook effectief uitdraagt, walk the talk. 2) Draagvlak creëren bij de medewerkers. Luister naar hun vragen en noden en probeer uw aanbod daar zo goed mogelijk op af te stemmen. 3) Creëer goesting bij de medewerkers om over te stappen naar een elektrische wagen én gebruik de ervaringen van de eerste overtuigde EV rijders om de aanpak te verfijnen

De mobiliteitsbehoeften van installatiebedrijven evolueren, de verplaatsingsgewoonten van hun werknemers evenzeer. ‘Om van een relatief verouderde car policy te evolueren naar een dynamisch en futureproof car policy, zijn we uitgegaan van 4 basispijlers en ging een grondige voorbereiding vooraf’, zegt Yannik Broquet, HR Director bij Technord. ‘De gevolgen van het wetgevend (fiscale) kader inschatten, de impact naar TCO (betere algemene kostenbeheersing) onderzoeken, een meer ecologisch verantwoorde vloot alsook een onderzoek naar de technische beperkingen van onze kantoorgebouwen en tenslotte een verhoogde werknemerstevredenheid creëren. Het is belangrijk om – met de steun van het management – uw ambities te communiceren. De organisatie van een infosessie of testmoment kan een kick-off zijn en tonen welke richting u uit wilt.’

Energie, Edora en EV Belgium benadrukten na afloop van de Summit hun vraag naar een investeringsplan van alle distributienetbeheerders en de transportnetbeheerder om de massale uitrol van EV’s mogelijk te maken. Tegelijk vragen de organisaties een concreet plan om commerciële flexibiliteit maximaal te ondersteunen. Een combinatie van beiden – investeren en commerciële flexibiliteit – zal noodzakelijk zijn, zeker omdat tegelijk ook massaal wordt overgeschakeld op warmtepompen en er heel wat extra PV-installaties online zullen komen. Belangrijk element hier is het voortdurend opleiden en bijscholen van de installateurs die deze werken zullen realiseren in de praktijk.

Slim gebruikte en gestuurde EV’s en warmtepompen zijn de oplossing om meer hernieuwbare energie in het elektriciteitssysteem te integreren. Ze geven netbeheerder de kans om de broodnodige netinvesteringen op een efficiënte manier te plannen, en laten de consument toe actief deel te nemen aan de energiemarkt. Dit kan door op momenten met teveel productie van zon of wind EV’s op te laden, en bij tekorten via V2G laden elektriciteit terug op het net te zetten. Dit vereist echter een actieve sturing, die enkel mogelijk is als de laadinfrastructuur intelligent is én de netbeheerders ook hun marktmodellen hierop aanpassen.

We kunnen hieruit concluderen dat een elektrisch wagenpark een ruimere mobiliteitsstrategie vereist! De

Meer info? https://otm-summit.be/nl/

INNOVATION SUMMIT BELGIUM 2022

14-15 september 2022

Tour&Taxis Brussels

Onmisbare technologie voor een duurzame toekomst

Verruim uw blik en kennis tijdens inspirerende sessies over digitalisering, elektrificering en duurzaamheid; meld u nú aan voor onze Innovation Summit 2022!

Waarom u dit event wilt bijwonen:

• Ontdek innovatieve toepassingen uit ons wereldwijde netwerk

• Maak kennis met de nieuwste technologieën

• Ontmoet onze gedreven experts

Goed om weten over het nieuwe AREI!

Twee jaar na de inwerkingtreding van het nieuwe AREI merken we dat nog veel elektroinstallateurs onvoldoende op de hoogte zijn van de nieuwe wetgeving en de bijhorende impact van de wijzigingen voor hun installaties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de samenstelling van het elektrisch dossier. Het is echter belangrijk hiervan op de hoogte te zijn zodat jullie de nodige acties kunnen ondernemen om te voldoen aan de nieuwe wetgeving.

AREI – Installatievoorschriften voor veilige elektrische installaties

Elektriciteit is onmisbaar in ons dagelijks leven, maar het is natuurlijk belangrijk dat onze elektrische installaties juist en veilig blijven werken.

Sinds 1 juni 2020 moeten alle elek-

trische installaties voldoen aan het nieuwe Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties – kortweg AREI. In het KB is er sprake van volgende overgangsbepalingen:

● De elektrische installaties op laagspanning en op zeer lage spanning waarvan de uitvoering, wijziging of uitbreiding wordt aangevangen na de inwerkingtreding van dit besluit moeten voldoen aan de delen 1 tot 9 van Boek 1, met uitzondering van deel 8 (Bijzondere voorschriften met betrekking tot bestaande elektrische installaties).

● De bestaande elektrische instal-

laties op laagspanning en op zeer lage spanning waarvan de uitvoering, wijziging of uitbreiding werd aangevangen vóór de inwerkingtreding van dit besluit moeten voldoen aan de delen 1 tot 9 van Boek 1.

Veiligheid, betrouwbaarheid, zuinigheid, comfort en gebruiksgemak zijn de criteria waarop de kwaliteit van een elektrische installatie kan worden beoordeeld. De voornaamste risico's waartegen het nieuwe AREI bescherming wil bieden zijn de volgende: branden, elektrische schokken, thermische invloeden, overspanning, spanningsdalingen,

biologische effecten van elektrische en magnetische velden, enz. Het doel van het AREI is namelijk om de veilig heid van mens, dier en goederen te waarborgen.

De sprong van één boek naar drie boeken betekent extra regels en uitgediepte voorschriften, daar moeten we geen tekening bij maken. De opdeling is als volgt:

Boek 1: elektrische installaties op laagspanning en op zeer lage spanning

Boek 2: elektrische installaties op hoogspanning

Een ééndraadschema is een schema dat de gebruikte componenten (zoals leidingen, kabels, stopcontacten, lichtpunten en andere elementen) weergeeft in de installatie. Deze componenten dienen genummerd te worden zodat deze kunnen vergeleken worden met het situatieschema. In bovenstaand plan (© AELECTRICS) werd gewerkt met UPS en een noodstroomgroep in een kritische installatie. ‘Zowel je ééndraadschema als je situatieschema moeten gedetailleerd uitgetekend worden. Vooral een ééndraadschema tekenen is niet altijd even eenvoudig. Met pen en papier aan de slag gaan, is niet meer van deze tijd. Voor een hedendaagse elektricien is een goed tekenprogramma een must’, zegt André Overdulve.

Boek 3: installaties voor transmissie en distributie van elektrische energie

In die boeken komen in totaal 9 ‘vaste’ delen:

1 Algemene voorschriften voor het elektrisch materieel en de elektrische installaties

2 Begrippen en definities

3 Bepaling van de algemene kenmerken van elektrische installaties

4 Beschermingsmaatregelen

5 Keuze en gebruik van het materieel

6 Controles van installaties

7 Bepalingen voor bijzondere installaties en ruimten

8 Bijzondere voorschriften met betrekking tot bestaande elektrische installaties

9 Algemene voorschriften door personen na te leven

De opdeling in artikels zoals in het oude AREI is verdwenen. In het nieuwe AREI wordt er over delen, hoofdstukken, afdelingen en onderafdelingen gesproken.

De nieuwe structuur vergemakke-

lijkt de actualisering in functie van de evolutie van de technologische ontwikkelingen (denk aan: laadpalen en elektrische energieopslag in batterijen) en van de standaardisering te vergemakkelijken. Het grote voordeel van het nieuwe AREI is dat de structuur gelijklopend is met de desbetreffende internationale en Europese normen. Wat betekent dat wanneer er iets wijzigt op Europees niveau, België deze wijziging heel makkelijk kan integreren in ons nieuw AREI. Iets wat de laatste jaren praktisch onmogelijk was geworden omdat ons oud-AREI vasthield aan artikelnummering.

Er zijn ook nog bijkomende eisen te vinden in o.a. de welzijnswet van 1996, Codex III.2, enz. In essentie heeft de Codex als doel om de veiligheid van jullie medewerkers en techniekers te verhogen. Minder arbeidsongevallen betekent minder werkverlet en dus minder onverwachte kosten in een project.

Gevolgen in de praktijk

In de februari-editie 2020 van Power+ verscheen reeds een artikel “De herstructurering van het AREI” (blz.

34-36) waarbij de belangrijkste wijzigingen (brandpreventiemaatregelen, wijziging van de voorschriften betreffende de inhoud van de schema’s en plannen, de uitwendige invloeden, de luchtlijnen, de controle van de elektrische installaties, enz.) kort werden toegelicht.

We kunnen niet genoeg benadrukken om het nieuwe AREI zeker eens te bestuderen want in de praktijk kan het diverse gevolgen hebben waar onvoldoende wordt bij stilgestaan. Een voorbeeld om dit te illustreren:

In Boek 1 komt het woord risicoanalyse 38 keer voor. Gelukkig betekent dit niet dat er 38 risicoanalyses moeten gebeuren. Alleen wordt een installateur nogal vaak net voor de keuring geconfronteerd met het feit “waar zijn mijn risicoanalyses?” En het zou natuurlijk jammer zijn dat door het ontbreken van de nodige administratieve papieren er een negatief keuringsverslag wordt afgeleverd.

Moet de installateur dan deze risicoanalyses zelf uitvoeren? Wanneer we het AREI er op nalezen staat er steeds vermeld dat de uitbater of zijn afgevaardigde verantwoordelijk is voor het opstellen en het aanleveren van de nodige risicoanalyses. Over welke risicoanalyses is er sprake in het AREI bij niet-huishoudelijke installaties? Risicoanalyse van de veiligheidsinstallaties, risicoanalyse van de kritische installaties, risicoanalyse van de evacuatiewegen en moeilijk evacueerbare ruimte, risicoanalyse van de elektrische installaties op arbeidsplaatsen.

TIP! Ga zeker na welke studies en/of werken noodzakelijk zijn om in orde te zijn volgens het nieuwe AREI.

Bekijk zeker de interpretatiefiches van het Comité Nieuw AREI (bestaande uit vertegenwoordigers van de bevoegde overheden (Eco-

“Het grootste probleem is dat installaties afgekeurd (kunnen) worden wanneer het dossier van de elektrische installatie niet of in onvoldoende mate aanwezig is.”

ALL ELECTRIC IN GOED GEÏSOLEERDE WONINGEN

+ Betaalbare oplossing

+ Onderhoudsvrij

+ Lange levensduur

+ Hoog comfort, lage temperatuur

+ Eenvoudig te installeren

+ Ideaal voor prefab & transformatie

+ Hoofdverwarming & bijverwarming

Vraag onze specialisten naar de mogelijkheden van elektrische en infraroodverwarming.

DE GROOTSTE OFFICIËLE MEAN WELL DISTRIBUTEUR

Bestel eenvoudig online uit ons ruime assortiment: www.telerex-europe.com

www.etherma.com

nomie en WASO), de erkende organismen en de installateurs).

Dit Comité werd opgericht om snel problemen te kunnen oplossen die ontstaan door verschillende interpretaties van de AREI-teksten. Hiervoor werden, per onderwerp, de interpretatiefiches ontwikkeld, die na consensus door de bevoegde overheden ondertekend worden.

Samenstelling van een elektrisch dossier (9.1.1.5.a)

Elke nieuwe installatie of na elke belangrijke wijziging/uitbreiding dient de elektrische installatie gecontroleerd te worden door een erkend controleorganisme. De voor te leggen documenten bij de verschillende keuringen zijn overzichtelijk opgesomd in fiche 10 die u gratis kunt downloaden op de website van de FOD Economie of scan onderstaande QR code.

● Plannen van de ondergrondse leidingen (9.1.5).

Deze documenten zijn geactualiseerd en zijn ter plaatse ter beschikking van iedereen die gemachtigd is tot het uitoefenen van toezicht, controle, onderhoud, herstelling of omvorming van de installatie.

Indien van toepassing aangevuld met:

● Zoneringsplan en zoneringsverslag (7.102.6);

● Lijst van de evacuatiewegen en de moeilijk evacueerbare ruimten (4.3.3.7.a);

● Plan en lijst van de veiligheidsinstallaties en/of de kritische installaties (5.5, 5.6).

Stroombaanschema’s De nieuwe reglementering geeft een volledige lijst van de elementen die moeten worden vermeld op de stroombaanschema’s en hun bijlagen voor niet-huishoudelijke installaties (onderafdeling 3.1.2.2.b).

MERK OP! Dit is een nieuw punt voor veel bedrijven waaraan moet voldaan worden.

Niet-huishoudelijke installaties

Een elektrisch schema voor een niet-huishoudelijke installatie krijgt een heel aantal nieuwe onderdelen. Iedere elektrische installatie heeft minimaal onder meer:

● Stroombaanschema’s (3.1.2.2.b);

● Situatieplannen (3.1.2.3.B);

● Situatieplannen van de aardverbindingen (2.12);

● Documenten met de uitwendige invloeden (9.1.6);

Volgende elementen werden toegevoegd ten opzichte van artikel 16 van het oude AREI:

● Het aardverbindingssysteem.

● De te verwachten maximale kortsluitstromen > 3000 A aan de oorsprong van de installatie en ter hoogte van elk schakel- en verdeelbord.

● De stroombanen.

● De kenmerken van de bronnen (alternatoren, transformatoren, omvormers, …).

● De kenmerken van de elektrische leidingen met inbegrip van de beschermingsgeleiders.

● De kenmerken van de beschermingsinrichtingen.

● De kenmerken van de schakeltoestellen, scheidingstoestellen en contactoren.

Plichten van de eigenaar, beheerder of uitbater (9.1.1)

De eigenaar, beheerder of uitbater van een niet-huishoudelijke elektrische installatie moet beschikken over een technisch dossier van “zijn” installatie.

Het is zijn verantwoordelijkheid (niet die van de elektricien) om een evaluatie uit te voeren van het belang van de uitgevoerde uitbreiding/wijziging:

● Verandert de wijziging of uitbreiding de kenmerken van de elektrische installatie?

● Leidt de wijziging of uitbreiding tot hetzij aanpassingen in de elektrische installatie waardoor de conformiteit van deze laatste wordt gewijzigd, hetzij een verandering van het veiligheidsniveau van de elektrische installatie ten opzichte van de personen en goederen, en bijgevolg de bestaande risicograad?

Dit artikel kwam tot stand mede dankzij inhoudelijke feedback van Jozef Mees (Bureau 9000) en Danny Hermans (Volta).

Ga het gesprek aan over (technische) veiligheid met uw werknemers

Veiligheid op de werf is voortdurend een aandachtspunt voor installatiebedrijven. Volledige veiligheid kan immers niet worden gegarandeerd, maar er zijn heel wat dingen die u kunt doen. Hoewel veel bedrijven borden plaatsen, een veiligheidstoespraak houden bij het in dienst nemen van werknemers en de veiligheid eenmaal per jaar evalueren, is dit nog niet voldoende om een echte veiligheidscultuur te creëren. Ga in gesprek met uw werknemers!

Safety My Priority

Het is ondertussen al ruim drie jaar geleden dat Embuild met de campagne Safety My Priority (www.safetymypriority.be) startte om het aantal arbeidsongevallen op de bouwplaatsen drastisch te verlagen, want elk ongeval is één te veel. Ook Techlink ondersteunde deze campagne van in het prille begin en liet al in 2019 twee lidbedrijven getuigen.

Veiligheidsregels hebben en zorgen dat iedereen ze kent is één ding. Maar ervoor zorgen dat uw werknemers de regels ook effectief naleven is een andere zaak. Een veiligheidscultuur kan hierbij helpen! Een sterke veiligheids-

cultuur is een organisatiecultuur waar op een positieve wijze aandacht wordt besteed aan werknemers. Dat betekent mensen betrekken bij veiligheidsactiviteiten en hen ruimte geven zich te ontwikkelen op veiligheidsgebied. Op uitnodiging van ATS Groep gingen we langs op één van hun veiligheidsactiviteiten, nl. Safety Stop. Zo willen ze de shift maken van een cultuur van veilig moeten werken, naar een cultuur van bewust veilig willen werken.

Safety Stop

Lidbedrijf ATS Groep, de bedrijvengroep rond moederbedrijf A.T.S. NV, met hoofdzetel in Merelbeke is een multidisciplinaire technologiegroep

gespecialiseerd in het creëren van duurzame, innovatieve en efficiënte productie- en werkomgevingen door het realiseren van totaalprojecten in elektro, mechatronica en HVAC voor een waaier aan sectoren.

Interview

We vroegen aan Kristof Vlaemynck, preventie- en veiligheidsadviseur, wat ATS Groep doet op het gebied van veiligheid.

Wat is het algemene veiligheidsbeleid?

Het beleid inzake veiligheid is geen doel op zich, maar maakt integraal deel uit van ons algemeen

W MAKEN VAN ELK GEBOUW EEN SMART BUILDING.

MyComelit.

DE APP, WAAR JE NIET MEER ZONDER ZAL KUNNEN Waar wacht

Eenvoudig. Onmiddellijk. Aangepast. Dankzij alle aangeboden diensten maakt MyComelit het werk gemakkelijker voor alle professionals uit de sector: Installateurs, Systeemintegratoren, Gebouwbeheerders en Architecten.

bedrijfsbeleid. Dankzij ons VCA veiligheidsmanagementsysteem hebben we een stevige basis om op verder te bouwen om het welzijn van onze medewerkers te borgen. Door dagelijks te investeren op alle niveaus van de organisatie onderhoudt ATS Groep een bedrijfscultuur waar het bewust omgaan met veiligheid steeds weer voorop komt te staan.

Voor welke uitdaging staat het preventiebeleid?

De uitdaging voor het preventiebeleid van ATS Groep zit in het beheersen van de grote diversiteit aan risico’s waaraan onze medewerkers worden blootgesteld. Een vat krijgen op die risico’s vereist niet alleen een goed werkend systeem, maar ook een doorgedreven opleiding, afgestemd op de organisatie, en bovenal een nauwe samenwerking tussen alle belanghebbenden. Iedereen draagt dus zijn steentje bij aan het voorkomen van ongevallen.

Het telkens bewust zijn van de gevaren, gekoppeld aan werkzaamheden, en het nemen van de juiste preventiemiddelen zijn een eerste stap in een veilige werkomgeving. Zo wordt elke dag een veiligheidsdag!

Hoe communiceren jullie over veiligheid?

Nieuwe werknemers lichten we tijdens hun indiensttreding de basisprincipes van ons veiligheidsbeleid toe. HR voorziet in een onthaaldag waarop preventiebeleid ook aan bod komt. Er is ook een jaarlijkse veiligheidsvergadering en onze Safety Stop. Iedere werknemer is verantwoordelijk voor zijn eigen veiligheid én voor die van anderen. De Last Minute Risk Analysis (LMRA) vormt hierbij de basis.

Theorie en workshops

Het bewust leren omgaan met veiligheid stond voorop, met name bewustmaking van elektrische risico’s want deze zijn één van de grootste veiligheidsrisico’s waarmee

Tabel • Werken aan elektrische installaties – BA4/BA5

BA4

Uitvoeren van procedures

Bij het foutlopen van de procedure:

● Procedure onmiddellijk stoppen

● Assistentie van de BA5 vragen

Mag NOOIT in aanraking kunnen komen met actieve onder spanning staande delen

Heeft GEEN toegang tot HS installaties

Heeft niet noodzakelijk technische opleiding

BA5

Uitvoeren van risicoanalyses die leiden tot het opstellen van veilige werkprocedures voor de BA5

Steeds assistentie verlenen aan BA4 bij het foutlopen van de procedures of wanneer er behoefte is aan ondersteuning

Mag in uitzonderlijke gevallen werken uitvoeren onder spanning

Heeft wel toegang tot HS installaties

Heeft liefst een technische (elektrische) opleiding genoten

ATS Groep geconfronteerd wordt. De theorie en workshops werden verzorgd door lidbedrijf Bureau 9000. Als studie- en energieadviesbureau organiseren ze regelmatig veiligheidsopleidingen. Zaakvoerder en docent Jozef Mees: ‘Een installateur heeft op vlak van veiligheid een zware verantwoordelijkheid. Enerzijds moet hij zorgen voor zijn eigen veiligheid en die van zijn collega's maar anderzijds bepaalt de kwaliteit van zijn installaties ook de veiligheid van de uiteindelijke gebruikers van het gebouw. Denk

hierbij maar aan het risico op brand of elektrisering/elektrocutie.’

Werken met elektrische installaties brengt risico’s met zich mee. Denk aan oververhitting, brand of elektrische schokken bij aanraking. Daarom mogen enkel medewerkers met een attest BA4 (gewaarschuwd) of BA5 (vakbekwaam) werken uitvoeren bij of aan installaties (zie tabel). De classificatie BA4/BA5 wordt beschreven in hoofdstuk 9.2 van het nieuwe AREI.

Kom op 22.09.2022 naar Brussel, en neem deel aan ons eerste congres

De krijtlijnen van de energietransitie zijn stilaan uitgetekend.  De Europese Green Deal en REPowerEU vormen de leidraad voor deze energierevolutie.  Nu is het tijd om de visie om te zetten

in de praktijk en zo de energietransitie te bestendigen en te versnellen.

Tijdens dit congres vertalen we de visie naar actie.

Op weg naar morgen...

Debatten en keynote speeches met o.a. Inne Mertens (Sibelga) en David Zenner (Elia).

Event Lounge

Generaal Wahislaan 16F 1030 Brussel

Donderdag 22 september 2022 vanaf 8.30 tot 18.30 u

GRATIS parking

Meer info en inschrijvingen: www.energy-transition.be/nl/

Een gezamenlijk initiatief van

Infosessie over Cybersecurity met Skyforce

Door toenemende digitalisering op mondiaal vlak, nemen de risico's en bedreigingen voor KMO's ook alleen maar toe. Gebruik van e-mail, online bankieren, winkelen op e-commercesites, bestanden downloaden, berichten via sociale netwerken, voice over IP zijn allemaal potentiële pistes voor cybercriminelen. De infosessie zal zich toespitsen op actuele cyberaanvallen, voornamelijk ransomware en phishing, met name in de bouw- en installatiesector.

Volgens onderzoek van het departement economie van de Vlaamse overheid kreeg bijna 12% van de Vlaamse bedrijven het voorbije jaar af te rekenen met een cyberaanval. Dit bevestigt wat experten al langer weten: de aanvallen op grote bedrijven halen de pers, die op KMO’s veel minder, terwijl de gevolgen van een incident bij een KMO doorgaans veel groter zijn. Hackers selecteren dus steeds bewuster kleine bedrijven als doelwit. Zonder adequate bescherming zijn digitale systemen kwetsbaar voor cyberaanvallen.

DATUM:

15 november 2022

SPREKER:

Philippe Verwerft, ICT-directeur bij Skyforce. Na meer dan 20 jaar als IT-manager in grote organisaties te hebben gewerkt, besloot hij ICT-directeur van zijn eigen bedrijf te worden om freelancers te helpen in de strijd tegen de toenemende cyberveiligheid. Skyforce is ontstaan uit de samenwerking van 7 partners.

PROGRAMMA:

● 18u00 – 18u45: Ontvangst met aperitief en hapjes

● 18u45u – 20u15: Presentatie van oplossingen om cyberaanvallen in KMO's tegen te gaan

● 20u15 – 20u45: Q&A

ADRES:

Techlink

J. Chantraineplantsoen 1, 3070 Kortenberg

TARIEF:

● Gratis voor Techlink-leden

● € 45.- excl. btw voor niet-leden

FIND

Light + Building 2022 – Herfsteditie

Van 2 tot 6 oktober 2022 vindt opnieuw de grootste tweejaarlijkse wereldbeurs voor licht, elektrotechniek, huis- en gebouwautomatisering Light + Building plaats

(Frankfurt am Main). Het motto is deze keer “Breaking New Ground”. De focus komt te liggen op intelligente, geconnecteerde oplossingen, toekomstgerichte technologieën en hedendaagse designtrends. Ook in deze editie staan er weer een aantal thema’s centraal die we hieronder al kort even toelichten.

Light + Building is niet blind voor de actualiteit en staat voor een groot stuk in het teken van de energietransitie tegen 2030. Duurzame energieopwekking, het verminderen van verbruik in gebouwen en de expansie van elektromobiliteit zijn daarbij de hoekstenen.

Green Deal & Duurzaamheid

Het thema Green Deal & Duurzaamheid richt zich op systemen die bijdragen aan het duurzaam verhogen van de energie-efficiëntie van gebouwen en steden. De basis hiervoor is een optimaal gebruik van de bebouwde kom, een brede verzameling en evaluatie van data en zo gesloten mogelijk hulpbronnenkring lopen.

Dit omvat ecologische en gerecyclede bouwmaterialen, het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en geautomatiseerde gebouwservicetechnologie. Zo kunnen klimaatdoelstellingen beter worden gecontroleerd en gehaald.

Elektrificatie & Digitalisering

Elektrificatie & Digitalisering richt zich op efficiënte planning, optimaal energieverbruik en comfort in gebouwen. Als de systemen van de verschillende branches onderling samenwerken en gekoppeld zijn aan kunstmatige intelligentie, is een vraag gestuurde aansturing van een pand blijvend mogelijk. Onnodig energieverbruik is dus verleden tijd. Tegelijkertijd verbetert de veiligheid en beveiliging van gebouwen en verbetert voorspellend onderhoud het gebruik van hulpbronnen.

Light & Design

VRAGEN?

Aarzel niet om contact op te nemen met de officiële vertegenwoordiging van de Messe Frankfurt voor België en Luxemburg te Brussel. Dit kan via www.belgium.messefrankfurt.com, info@belgium.messefrankfurt.com of 0032 (0)2 880 95 87

Het derde thema Light & Design richt zich op licht. Zowel de kwaliteit als het design van de verlichting spelen een belangrijke rol bij de ruimte- en gebouwplanning. Het thema duurzaamheid komt tot uiting in het gebruik van natuurlijke materialen en kleuren en in de recycling van hulpbronnen. Daarnaast heeft licht als onderdeel van de gebouwarchitectuur invloed op welzijn, prestatie en veiligheid. In het UVC-assortiment is de desinfectie van lucht en oppervlakken mogelijk.

Fysiek, maar ook digitaal

Voor deze herfsteditie van de beurs blijft het hybride concept hetzelfde. Naast de fysieke beurs in Frankfurt is deelname mogelijk via het Light + Building Digital Extension platform.

WAGO GELBOX

SERIE 207 EENVOUDIGE BESCHERMING TEGEN VOCHT

6 mm² VERSION DISPONIBLE

Condenswater, hevige neerslag, een krachtige waterstraal: als vocht elektriciteit ontmoet, kan dit snel tot kortsluiting leiden. De WAGO Gelbox maakt uw laagspanningsinstallatie snel en gemakkelijk waterdicht volgens IPX8. Deze box is kant-en-klaar, eenvoudig in gebruik en onbeperkt houdbaar. De WAGO Gelbox 6 mm² versie is ook beschikbaar.

www.wago.com/gelbox

BEZOEK ONS OP INSTALL DAY STAND N° 80

VRIJDAG 14 OKTOBER 2022-

BRUSSELS KART EXPO

De werknemers van Techlink staan dagelijks voor jou op de barricaden. Ze vertegenwoordigen onze sector in heel wat vergaderingen, beantwoorden al jouw vragen en doen zoveel meer. Toch verschuilt zich achter de façade ook gewoon een mens met zorgen en dromen.

VINCENT VANCAEYZEELE

→ Geboren op 24 februari 1984

→ Sterrenbeeld: Vis

→ Functie: Technology & Innovation Manager

→ In dienst sinds 18 april 2022

→ Lievelingseten: Kraaienbiefstuk met béarnaise

→ Favoriete film: Donnie Darko (Richard Kelly)

Leden van Techlink kunnen met hun elektrotechnische en HVAC/S vragen bij Vincent terecht.

TECHNOLOGY & INNOVATION MANAGER VINCENT VANCAEYZEELE

“Innoveren, mensen: dat is de toekomst!”

Opleiding

‘Als kind haalde ik met veel plezier televisies, videorecorders en computers uit elkaar om te zien hoe die nu precies werkten. Dat die dingen terug in elkaar zetten de grootste uitdaging was, hebben mijn ouders zeker geweten. Deze interesse in techniek heeft zeker bijgedragen aan de keuze voor de opleiding burgerlijk ingenieur. Mijn specialisatie was antenne ontwerp voor de luchtvaart en het design van computerchips.

Nadien volgden nog studies voor financieel beheer. Het feit dat mijn ouders zelfstandigen waren zal daarvoor iets tussen zitten. Of misschien omdat mijn ouders tot op vandaag nog steeds klagen over de dure herstelkosten van al die videorecorders en computers. De combinatie van beide studies helpen mij om steeds alert te zijn dat nieuwe technologische toepassingen ook commercieel haalbaar moeten zijn.’

Energiesector

Vincent werkt ondertussen al meer dan 10 jaar in de sector van duurzame energie en technieken. Hij startte bij de Vlaamse distributienetbeheerder in diverse innovatieve programma’s zoals de slimme meters en real-time netwerksimulaties van de volledige Vlaamse distributienetten. Daar werd het belang van innovaties zoals zonnepanelen, warmtepompen, batterijen en elektrische voertuigen zeer duidelijk.

‘Zo is de connectie met Techlink ontstaan. Al deze technieken moeten namelijk in snel tempo tot bij elke burger en bedrijven gebracht worden. Ik ben ervan overtuigd dat we tot op vandaag nog altijd de situatie onderschatten en nog niet volledig beseffen dat het de volgende jaren echt menens zal worden. De 2020 doelstellingen waren een opwarmertje vergeleken met deze van 2030. Er staat ons een ongeziene renovatiegolf te wachten

waarin duurzame technieken centraal staan. Hoe we dat allemaal gaan realiseren voor 2030 is mij een raadsel. Een ding weet ik wel zeker: de energietransitie zal niet gebeuren zonder Techlink.’

Vrijwilligerswerk

‘In mijn vrije tijd ben ik bijvoorbeeld actief als vrijwilliger bij de Kiwanis Aalter. Met de opbrengsten van onze activiteiten investeerden we onlangs in een Virtual Reality bril voor de kinderafdeling van AZ Sint-Lucas te Gent. Deze innovatie helpt kinderen met een panische angst voor prikken. De VR bril dompelt hen onder in een virtuele wereld waar ze een zogenaamde digitale verdoving ondergaan door virtueel achter een walvis aan te zwemmen waarvan de staartvin ritmisch meebeweegt met de ademhaling van het kind. Na enkele minuten zijn ze zo volledig geabsorbeerd en krijgen ze een prik door een dokter op het moment dat er iets gebeurt in de virtuele wereld. Ze zijn zo afgeleid door het virtuele verhaal dat verschillende kinderen de prik zelfs niet meer voelen. Zo besparen dokters en ouders nutteloze consultaties. Dit klein voorbeeld toont aan dat we steeds moeten blijven inzetten op innovaties, zeker als ze ten goede komen van de jeugd.’

Naast het werk

Maar niet al zijn tijd gaat naar techniek. ‘Al jaar en dag ben ik een actief badmintonspeler. Die sport bestaat al sinds 1873 dus veel techniek is daarvoor niet nodig. Eerlijk is eerlijk: ik ga hier geen medailles winnen, maar ik amuseer mij wel tussen de recreatieve spelers. Het feit dat het een teamsport is en dat er vele, korte spelletjes na elkaar kunnen gespeeld worden, trekt mij aan. Dat maakt het ook toegankelijk op lastige dagen. Bovendien heeft badminton een grote impact gehad op mijn leven, zo leerde ik er indertijd mijn partner Evelien kennen.’

Met BayWa r.e. de energie in overweging nemen

BayWa r.e. werkt wereldwijd samen met bedrijven en organisaties om oplossingen op maat te kunnen aanbieden voor hernieuwbare energie. Met fotovoltaïsche energie beschikken zij over een technologie die in de toekomst onbeperkte hoeveelheden elektriciteit kan leveren. BayWa r.e. Solar Systems Benelux, biedt zijn commerciële en industriële partners waardevolle producten en globale oplossingen, gecombineerd met lokale expertise. Naast de distributie van bekende merken en ons eigen systeem “novotegra” voor de assemblage van fotovoltaïsche modules, bieden wij

materiaal om ook in de toekomst een gerespecteerde partner op de residentiële markt te blijven.’ ‘Binnenkort zal de elektrische wagen niet meer weg te denken zijn uit ons straatbeeld. Om al die auto’s van de juiste ‘brandstof’ te voorzien, zal het laadpalennetwerk in ons land gevoelig moeten uitbreiden. Daar liggen heel wat kansen voor jou als installateur, zeker nu de federale regering interessante subsidies voorziet voor ondernemingen en particulieren die hierin willen investeren’, weet Nico Moeyaert, productmanager voor e-mobility bij Cebeo. ● www.cebeo.be

De ene laadpaal is de andere niet

ook geïntegreerde oplossingen aan, gaande van zelfconsumptie tot de productie van groene energie. Met onze uitgebreide laadoplossingen, rekening houdend met duurzame energieconcepten, zijn wij ook een betrouwbare partner in e-mobiliteit. Op groene energie rijden is goed. Uw elektrische wagen opladen met elektriciteit uit uw eigen zonnesysteem is beter.

Wenst u meer informatie over hernieuwbare energie en onze nieuwe all-in-one slimme laadoplossing voor wagenparken?

Bezoek ons tijdens Install Day op stand 217-218. ● https://solar-distribution.baywa-re.lu/nl/

Ontdek alles over groene en slimme technieken bij Cebeo

Cebeo neemt binnenkort deel aan Install Day. Je vindt ons op stand 198/199. Ons doel? Jouw wegwijs maken in groene en slimme technieken, met speciale aandacht voor laadpalen.

Hilde Vandenberghe, businessmanager bij Cebeo: ‘De uitrol van de digitale meter is een nieuwe stap in de richting van een slimmer en groener energieverbruik, waarbij ook zonnepanelen, warmtepompen en laadpalen almaar sterker op de voorgrond treden. Het is ons doel om onze klanten (installateurs) te helpen via roadshows, opleidingen, calculators en documentatie-

Met de komst van een elektrische of hybride wagen kan een laadsysteem niet ontbreken. Met het huidige aanbod is het moeilijk om te weten welke laadpaal nu de juiste is. Allimex Green Power ondersteunt in de zoektocht naar het juiste systeem met een uitgebreid aanbod aan laadoplossingen én accessoires. In het portfolio zitten verschillende kwalitatieve Europese merken zoals Alfen, Etrel, Wallbox en Willbert. Alle laadoplossingen zijn modulair en naar behoefte inzetbaar, voor particulier of zakelijk gebruik. Het is zelfs mogelijk om een laadstation als essentieel onderdeel van het duurzaam energiesysteem in huis te maken. Dat kan met de Eco-Smart functie van Wallbox. De laadsystemen bieden een dynamische laadverdeling voor een balans tussen de fluctuerende laadvraag en

het beschikbaar vermogen van het gebouw. Zo blijft er steeds voldoende vermogen beschikbaar voor dagelijkse activiteiten zonder het stroomnet te overbelasten. De laadoplossingen kunnen eveneens geïntegreerd werken met andere open source platformen.

Wil je meer weten? Kom dan langs op onze stand 219 op Install Day! ● www.allimexgreenpower.com

Belimo Energy Valve™ en energiemeter

Belimo, marktleider voor de productie van klepaandrijvingen, regelafsluiters en sensoren voor verwarmings-, ventilatie-, en airconditioninginstallaties, brengt de werelden van “energieregeling” en “gecertifi ceerde energiemeting en -facturering” samen. Het nieuwe assortiment Belimo Energy Valves™ en energiemeters integreert energiemeting, energieregeling en IoT-gebaseerde facturering in één unit. Belimo brengt samen wat bij elkaar hoort.

U vindt ons op stand 224 op Install Day! ● www.belimo.be

Schneider Electric lanceert EcoStruxure voor eMobility in gebouwen

Schneider Electric, leider op het gebied van digitale transformatie van energiemanagement en automatisering, kondigt de lancering aan van een nieuwe EV-laadoplossing voor efficiënte, veerkrachtige en duurzame elektrische mobiliteit en energieneutrale gebouwen. Met deze lancering zet Schneider Electric zijn streven voort om gebouwen slimmer en duurzamer te maken door het toevoegen van hoogwaardige EV-laadinfrastructuur. Schneider Electric biedt betrouwbare en energie-efficiënte technologie aan

voor de implementatie van EV-laadinfrastructuur in commerciële, industriële en residentiële gebouwen. Want EcoStruxure for eMobility gaat om meer dan alleen maar EV-laders, het is een end-to-end verbonden oplossing die gemakkelijk te installeren is, de betrouwbaarheid van de stroomvoorziening in gebouwen handhaaft en EV-bestuurders een comfortabele ervaring biedt. Schneider Electric streeft naar een energieneutrale toekomst, en EcoStruxure voor eMobility is slechts één van de manieren waarop het bedrijf dit doel kan bereiken.

Wil je meer weten? Kom dan langs op onze stand 215 op Install Day! ● www.se.com/be

LEDVANCE lanceert nieuwe generatie LED strips

Met het nieuwe portfolio biedt LEDVANCE een nog breder assortiment flexibele LED strips met bijpassende drivers, accessoires en controllers. De nieuwe LED strips kunnen een-voudig worden gecombineerd met het comfortabele VIVARES lichtmanagementsysteem waardoor een nog bredere keuze voor verlichtingsprojecten mogelijk wordt. Daarnaast kunnen de flexibele, krachtige en efficiënte Tunable White LED Strips ook gebruikt worden in combinatie met BIOLUX human centric lighting. Dankzij hun compacte

formaat, hoge lichtopbrengst, laag stroomverbruik en extreme veelzijdigheid zijn LED strips populair in vele toepassingen. Hierdoor zullen installateurs en lichtplanners de nieuwe generatie PERFORMANCE OF VALUE CLASS strips waarderen in verschillende toepassingsgebieden, waaronder hotels, restaurants, kantoren, openbare gebouwen, winkels en woningen. U vindt ons op stand 207 op Install Day!

● www.benelux.ledvance.com

Niko viert 25 jaar specialisatie in huisautomatisering

Van de eerste schakelaars en stopcontacten in 1919 tot de eerste stappen in huisautomatisering in 1997,

is Niko vandaag uitgegroeid tot de grootste speler op de Belgische markt. De 25e verjaardag van Niko huisautomatisering in 2022 is de ideale gelegenheid om het toegankelijke systeem waarmee je elke woning slim maakt in de kijker te zetten met de opening van een Niko showroom. Altijd al willen weten waarom een smart home voor jou zo interessant kan zijn of hoe die Niko Intense matt black schakelaar oogt? Dan kan je vanaf heden terecht in de “achtertuin” van het hoofdkantoor van Niko in Sint-Niklaas voor een heuse productbeleving en de nodige uitleg op maat van jouw (renovatie)plannen.

U vindt ons op stand 194 op Install Day! ● www.niko.eu

Healthbox 3.0: Tijdswinst in installatie en opvolging werven

Healthbox 3.0 van Renson zorgt op een slimme en volautomatische manier voor gezonde lucht in huis. Deze geconnecteerde vraaggestuurde ventilatie-unit is klaar voor alle “smart homes”, want die communiceert voortaan zowel met jou als installateur als met de bewoner, elk via een bijbehorende applicatie. De installateurs-applicatie bij Healthbox 3.0 gidst je doorheen het installatieproces. De configuratie en alle parameters zoals drukval, ingesteld debiet, … worden gevisualiseerd. Ook het instellen en bijstellen van de debieten gebeurt voortaan via de app. Healthbox 3.0 past zich meteen aan. En dat is niet alles, want daarnaast heb je ook toegang tot de “My Lio”-webportal waarin je al je installaties kan beheren, van voorbereiding tot opvolging. Via die

portal krijg je in één oogopslag een duidelijk overzicht van de status van je projecten en alle administratie die daaraan vasthangt. Healthbox 3.0 is makkelijk in te bouwen (want amper 20 cm hoog) en is uitgerust met een nieuwe, extra energiezuinige en stille ventilator. Met behulp van collectoren kunnen meer ruimtes (tot maximum 11) geventileerd worden dan de beschikbare 7 aansluitingen op de ventilatie-unit.

Wil je meer weten? Kom dan langs op onze stand 77 op Install Day! ● www.renson.eu

LAVA Werkplekverwarming, comfort bij een lagere luchttemperatuur

Met een lagere luchttemperatuur bespaar je energie! Elke graad lager is 6% energiebesparing. Door alleen daar bij te verwarmen waar het echt nog is, kan veel op de energierekening bespaard worden en wordt de CO2-uitstoot verminderd. Met LAVA Infraroodverwarming biedt ETHERMA oplossingen voor comfort bij lage temperaturen. De LAVA® DESK zorgt voor perfecte en onzichtbare warmte op werkplekken. Door de eenvoudige montage kan de infraroodverwarming probleemloos gemonteerd worden onder een tafelblad of aan wanden. Met een dikte van slechts 15 mm neemt de LAVA Desk onder de tafel geen ruimte in beslag. De LAVA® DESK is zowel met een aansluitkabel met AAN/UIT-schakelaar als met de aansluitkabel ET-DESK-DIMM verkrijgbaar. Bij deze laatste kunt u drie standen kiezen en drie timertijden instellen. De LAVA® STAND is een mobiele infraroodverwarming die dankzij het statief in vrijwel alle ruimtes, zoals woonruimtes, kantoren, badkamers als extra warmtebron kan worden toegepast. De infraroodverwarming is stekkerklaar en voorzien van een geïntegreerde regeling. Met een montageset is het mogelijk om het paneel aan de wand te installeren.

U vindt ons op stand 208 op Install Day! ● www.etherma.com

ZIT U BINNENKORT IN HET DONKER? WIJ HEBBEN DAAR DE OPLOSSING VOOR.

STAP NU OVER OP

EU-CONFORME LED BUIZEN!

Vanaf 25-08-2023 mogen fluorescentielampen volgens de RoHS-richtlijn niet meer in de handel worden gebracht in de EU. Stap daarom nu over op OSRAM SubstiTUBE T8 PRO UO EM. Ze zijn ontwikkeld voor veeleisende taken in de industrie, magazijn en detailhandel en overtuigen met een lichtstroom tot 4.100 lm, een levensduur tot 75.000 uur¹ en een zeer hoge schakelstabiliteit. Verdere highlights: een efficiëntie tot 175 lm/W en lage flikkering volgens EU 2019/2020.

Compleet armatuur nodig?

Combineer SubstiTUBE T8 met de robuuste LEDVANCE DAMP PROOF Housing (IK08/IP65).

LEDVANCE is licentiehouder van productmerk OSRAM voor lampen in algemene verlichting

Niko KNX detectoren

Met de nieuwe Niko KNX plafonddetectoren heb je zo goed als alle aanwezigheids- en bewegingsdetectiefuncties binnen handbereik. Ze zijn niet alleen mooi en praktisch, maar ook specifiek ontworpen met het oog op krachtige prestaties, volgens de IEC-norm.

www.niko.eu