De Vlaamse schilder 2024-01

februari

2024

De Vlaamse Schilder

#74

AFVAL BIJ SCHILDERSBEDRIJVEN MEER LEERLINGEN IN SCHILDERSONDERWIJS

SOCIAAL TEWERKSTELLINGSPROJECT FIX LEIDT SCHILDERS OP

Driemaandelijks vakblad Uitgave van Embuild Afwerking Kunstlaan 20, 1000 Brussel Afgiftekantoor Gent X Post P608094

De lak kan het hebben!

Ga naar een Sigma verkooppunt of kijk op sigma.be.

INHOUD

12 ● Leerlingenaantallen

Het aantal leerlingen dat een schildersopleiding volgt in het secundair onderwijs zit (eindelijk) opnieuw in de lift.

5 ● Voorwoord Door Pedro Pattyn

6 ● Prikbord

BouwForum 2024: politieke kopstukken debatteren over de toekomst van de bouw

8 ● Welke veranderingen treden in 2024 in werking?

10 ● Verkiezingen 2024

Embuild vraagt dat politiek meer werk maakt van strijd tegen sociale dumping en oneerlijke concurrentie

12 ● Onderwijs

Aantal leerlingen in schildersopleidingen opnieuw in stijgende lijn

Embuild - De Vlaamse Schilder Kunstlaan 20, 1000 Brussel Tel: +32 (0)2 545 57 10 Fax: +32 (0)2 545 58 59 www.embuild.be BTW: BE 406 479 092

Verantwoordelijke Uitgever Filip Coveliers Kunstlaan 20, 1000 Brussel filip.coveliers@embuild.be

16 ● Dossier afval

22 ● Sociale tewerkstelling

14 ● Embuild Vlaanderen pleit

25 ● Geen enkele sector kent in

Er verandert heel wat op het vlak van afvalinzameling. Ontdek de laatste wijzigingen hier.

Vluchtelingen onze taal aanleren en hen het schildersvak aanleren, dat is de nobele missie van FIX.

2024 zo veel knelpuntberoepen als de bouw

in verkiezingsmemorandum voor herwaardering ambacht van restaurateur en betere opleiding

26 ● Veiligheid en gezondheid

16 ● Afval

Nieuwe tools voor het samenwerken met anderstaligen

Vanaf 1 juli 2024 strengere regels rond afvalinzameling

28 ● Kleuren

18 ● Limburgse start-up

Eerste trendkleuren 2024 gelanceerd

presenteert originele oplossing voor verfspoelwater

30 ● Sectornieuws

Aalterpaint en Libert Paints slaan handen in elkaar

20 ● Buildwise

Afval sorteren en beheren als schildersbedrijf: hoe pak je dat aan?

22 ● Arbeidsmarkt

Sociaal tewerkstellingsproject FIX leidt schilders op

Hoofdredactie

Bram Schittecatte Tel: 02/545 59 47; Fax: 02/545 58 59 bram.schittecatte@embuild.be

Advertentieverantwoordelijke Steve Caufriez Tel.: +32 (0)2 545 57 25 GSM: +32 (0)486 58 71 91 steve.caufriez@embuild.be

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

Vormgeving

Abder-Razzaaq Boujdaini abder-razzaaq.boujdaini@embuild.be

Drukwerk Graphius

Cover

BOSS paints

3

N DE A V G A D NAL O I S S E PROF RUARI 23 FEB

BOUWEN AAN MORGEN

17 › 25.02.2024 20 & 21 GESLOTEN

BATIBOUW.COM

EDITO

Wegwijs in de wereld van het bedrijfsafval

U

zal merken dat ons eerste vakblad van 2024 grotendeels gewijd is aan afvalbeheer, een onderwerp dat steeds belangrijker wordt in onze sector. De tijden toen schilders nog zonder scrupules hun borstels in de gootsteen uitwasten met water of chemische producten, liggen gelukkig al lang achter ons. Dat wil echter niet zeggen dat nu alles rozengeur en maneschijn is.

Pedro Pattyn Voorzitter Embuild Vlaamse Schilders

De regels rond afvalinzameling worden steeds strenger. Vlaanderen voert dit jaar opnieuw verschillende materialenstromen in die de bouwbedrijven apart zullen moeten inzamelen. Als aannemer is het niet altijd eenvoudig om op de hoogte te blijven van alle regels en verplichtingen. Daarom geven we verderop in dit blad nog eens een stand van zaken van de VLAREMA-voorschriften.

We stellen ook een Limburgs start-upbedrijf voor dat een innovatieve oplossing aanbiedt voor het spoelwater van onze borstels en kwasten. Dat spoelwater opvangen is één ding, het daarna ook nog verwerkt en gezuiverd krijgen is nog een ander paar mouwen. Om het tijdrovende spoelen en uitwassen te vermijden, zien we ook soms ook dat schildersbedrijven ervoor kiezen om hun kwasten en rollen al na één dag gebruik weg te gooien. Dat is uiteraard ook niet de juiste oplossing.

Het verantwoord inzamelen en beheren van afval is een thema dat ook de komende jaren actueel zal blijven in de schilderswereld. De regelgeving zal er niet eenvoudiger op worden, maar met onze beroepsvereniging gaan we ons uiterste best doen om onze leden correct geïnformeerd te houden.

Collegiale groet,

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

5

PRIKBORD

BouwForum 2024: politieke kopstukken debatteren over de toekomst van de bouw Op vrijdag 23 februari 2024 houdt Embuild zijn jaarlijkse BouwForum, hét high level informatie- en netwerkevent voor bouwprofessionals. Het BouwForum staat dit jaar helemaal in teken van de verkiezingen.

In onze memoranda staan voor alle beleidsniveaus vier doelstellingen centraal: • Meer overheidsinvesteringen • Duurzame en betaalbare woningen • Aantrekkelijke jobs in de bouw • Een toekomstgerichte bouwketen De bouw wil hiermee de positie van België als belangrijke economische speler binnen Europa bevestigen en verstevigen. Tegelijk komen we tegemoet aan de noden van toekomstige generaties op het vlak van leef baarheid en klimaat.

O

p zondag 9 juni 2024 zijn er verkiezingen: Europees, federaal en regionaal. Later dat jaar, op zondag 13 oktober, zijn er ook lokale verkiezingen. Voor bouwfederatie Embuild is 2024 daarom een erg belangrijk jaar.

De bouwsector staat immers voor grote uitdagingen en de uitkomst van de verkiezingen kan een grote impact hebben op onze sector. Daarom staat het BouwForum dit jaar helemaal in het teken van de verkiezingen.

Franstalige zijde, zullen er aanwezig zijn en met elkaar in debat gaan over een aantal voor de bouw belangrijke thema’s. De debatten worden gemodereerd door Hanne Decoutere, journaliste en ankervrouw bij VRT NWS.

Verkiezingsmemoranda

Embuild heeft ook memoranda opgesteld voor de Europese, federale en regionale verkiezingen (Vlaanderen, Brussel en Wallonië) van 2024. Dit zijn eisenbundels die wij aan de politiek voorleggen en waarin beschreven staat wat er volgens ons moet gebeuren om tegemoet te komen aan de noden van de bouwsector.

De partijvoorzitters van alle politieke partijen, zowel langs Vlaamse als

6

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

Je kan deze memoranda consulteren via www.samenbeterbouwen.be BOUWFORUM PRAKTISCH: • Wanneer? Vrijdag 23 februari 2024 van 10u30 tot 12u30 (deuren open om 10u) • Waar? Paleis 10, Brussels Expo • Inschrijven? www.bouwforumconstruction.be Het evenement wordt afgesloten met een gratis lunch en een netwerkgelegenheid voor bouwprofessionals. Deelnemers aan het BouwForum krijgen aansluitend ook gratis toegang tot Batibouw.

Met dank aan onze sponsors

PRIKBORD

Welke veranderingen treden in 2024 in werking?

Elk jaar treden enkele nieuwe wetten, regels en voorschriften in werking. Embuildleden vinden in het ledenblad Embuild Magazine een volledig overzicht van deze wijzigingen, wij selecteerden hieronder enkele veranderingen die voor aannemers in onze sector van belang zijn.

Beperking RSZ-vermindering eerste aanwervingen

Vanaf 1 januari 2024 is er nog tot drie werknemers een RSZ-vermindering voor eerste aanwervingen. Nu is die vermindering er tot zes werknemers. De RSZ-vermindering voor de eerste werknemer wordt daarnaast beperkt tot een maximum van 3100 euro per kwartaal in plaats van 4000 euro per kwartaal. De vermindering blijft wel onbeperkt in de tijd gelden.

Er is een overgangsmaatregel voor werkgevers die momenteel een vermindering genieten voor een vierde, vijfde of zesde werknemer.

Ook deze maatregel is in oktober al goedgekeurd door het federale parlement, maar nog niet gepubliceerd in het Staatsblad wanneer we dit schrijven.

6 procent btw voor afbraak en herbouw

Het verlaagd btw-tarief van 6 procent voor af braak en heropbouw zal sterk beperkt worden vanaf 1 januari 2024. De tijdelijke maatregel die nog geldt tot eind 2023 zal definitief verlengd worden voor particuliere bouwheren maar wordt niet verlengd voor de verkoop van heropgebouwde woningen. De sociale voorwaarden die gelden in de tijdelijke maatregel worden toegevoegd in de 32 stadsgebieden. Er zullen twee overgangsmaatregelen voorzien worden waardoor het in 2024 toch nog mogelijk wordt 6 procent aan te rekenen op voorwaarde dat de omgevingsvergunning werd aangevraagd uiterlijk op 30 juni 2023 voor de tijdelijke maatregel voor verkoop, en uiterlijk op 31 december 2023 voor de regeling in de 32 stedelijke centra.

Leerjobs

Hoewel de jeugdwerkloosheid in 2022 daalde naar het laagste peil in jaren (10,70 procent), blijft het aandeel jongeren die zonder secundair diploma de school verlaat stijgen. In 2021 waren er 6038 ongekwalificeerde schoolverlaters. 1 op 5 van deze ongekwalificeerde jongeren vindt geen job of blijft han-

8

gen in laagbetaalde of minder kwaliteitsvolle jobs. Op langere termijn blijft een duurzaam loopbaanperspectief uit en belanden ze terug in de werkloosheid. De Vlaamse regering lanceerde hiervoor een nieuwe vorm van werkplekleren: de leerjobs. Dit aanbod richt zich tot jongeren van 18 tot 30 jaar die minstens 2 jaar gestopt zijn met het secundair onderwijs en geen diploma haalden.

Dit traject, dat maximaal 2 jaar duurt, wordt aangeboden door Syntra. De jongeren volgen één dag in de les in de Syntra-vestiging en de andere 4 dagen op de werkplek onder de begeleiding van een ervaren mentor. Op het einde van dit traject kunnen de opgedane competenties verzilverd worden in een officieel certificaat dat je beroepsbekwaamheid bewijst.

Voor de bouw kan er voorlopig de beroepskwalificatie voor machinaal houtbewerker, (chef-)monteur steigerbouw, interieurbouwer of elektrotechnisch installateur gehaald worden.

Meer weten?

www.embuild.be

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

NIEUW: MAGNA CLEAN & MAGNA PROTECT

SAMEN BESCHERMEN WE MUREN TEGEN VLEKKEN EN STREPEN Typisch Trimetal

MAGNA CLEAN MAT

MAGNA PROTECT SOFT

Water- en vetafstotend Zeer goed reinigbaar Ecolabel-certificaat

Bestand tegen vegen en strepen Zeer goed reinigbaar Geen schrijfeffect bij donkere kleuren

Ontdek Magna Clean & Magna Protect op trimetal.be

VERKIEZINGEN 2024

Embuild vraagt dat politiek meer werk maakt van strijd tegen sociale dumping en oneerlijke concurrentie Zwartwerk, buitenlandse werkkrachten die werken aan dumpingprijzen en zo Belgische aannemers uit de markt concurreren,… het zijn situaties die maar al te bekend zijn in onze sector. Embuild stelde eind 2023 een memorandum op, een eisenbundel die voorgelegd werd aan alle politieke partijen. Daarin krijgt de strijd tegen sociale dumping en oneerlijke concurrentie een prominente plek.

D

e oneerlijke (buitenlandse) concurrentie in de bouw is een oud zeer. Er wordt al lang gezocht naar oplossingen om de sociale dumping in de bouw aan te pakken. Op 8 juli 2015 sloten de federale regering en de sociale partners van de bouwsector het Plan voor een Eerlijke Concurrentie (PEC-plan). Dat plan bevatte 40 maatregelen om de sociale dumping in de sector te beteugelen.

Intussen werden al 30 van die maatregelen uitgevoerd, maar helaas hebben de sociale inspectie en de arbeidsauditoraten onvoldoende personeel om na te gaan of ze ook effectief nageleefd worden. Door het personeelsgebrek is het momenteel onmogelijk om deze maatregelen in de praktijk af te dwingen, en dat maakt dat veel maatregelen dode letter blijven.

Eerst bestaande maatregelen afdwingen

Embuild vindt daarom dat de overheid er eerst moet voor zorgen dat de bestaande maatregelen nageleefd worden, alvorens nieuwe of bijkomende maatregelen in te voeren. Dat is niet alleen in het belang van de consument, maar ook van de vele bedrijven die wel het nodige doen om in orde te zijn. Zij delen bovendien niet alleen rechtstreeks in de klappen -door de oneerlijke concurrentie- maar ook onrechtstreeks, door bijvoorbeeld het negatieve beeld dat hierdoor van de sector geschetst wordt.

Integendeel, het contingent aan inspecteurs en arbeidsauditeurs is de laatste jaren steeds blijven dalen. Personen die de diensten verlieten of met pensioen gingen, werden stelselmatig niet vervangen, laat staan dat er bijkomende functies werden gecreëerd.

Controle op de beperking van de onderaannemersketen

Ook de controle op de beperking van de verticale keten bij onderaanneming bij overheidsopdrachten loopt mank. Nochtans kan de keten van onderaanneming op eenvoudige wijze door de inspectiediensten worden gecontroleerd op basis van de aangifte van werken, aangezien ook alle onderaannemers daar worden aangemeld door de hoofdaannemer.

Het is belangrijk dat de overheid zelf het goede voorbeeld geeft door meer en strenger toe te zien op de overheidsopdrachten.

In het sectoraal akkoord 2021-2022, dat werd afgesloten in PC 124, werd de overheid al opgeroepen om hierop meer controles uit te voeren.

Zolang de beperking van de verticale keten bij onderaanneming bij overheidsopdrachten niet grondig gecontroleerd wordt, heeft het volgens Embuild ook weinig zin om deze maatregel uit te breiden naar private opdrachten.

Tekort aan inspecteurs

Uit de cijfers van de inspectiediensten blijkt ook dat de overheid de laatste jaren er niet in geslaagd is om haar controle- en sanctieapparaat te versterken.

10

Meer weten?

www.samenbeterbouwen.be

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

VERKIEZINGEN 2024

Evolutie van het aantal inspecteurs in België sinds 2015

AANTAL VTE Diensten

2015

2016

2017

2018 (1)

2019

2020 (2)

2021 (3)

2022

2023 (Q1)

Toezicht op de Sociale Wetten (TSW)

276,0

275,0

295,0

276,0

264,8

267,9

257,3

238,6

227,9

RIZIV (Dienst Administratieve Controle)

61,6

62,5

74,0

90,0

94,4

96,0

93,1

93,3

92,5

Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) (4)

55,4

54,2

61,2

93,0

94,8

98,2

104,7

102,2

107,5

Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA)

258,2

234,9

203,6

302,0

322,3

200,3

192,7

181,3

179,6

Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) (5)

238,7

264,5

292,8

386,0

379,5

388,2

379,2

378,8

433,6

Sociale Inspectie van de Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid (gefuseerd met RSZ in 2018

274,1

281,6

273,4

Sociale Inlichtingenen Opsporingsdienst (SIOD)

12,5

13,5

13,5

18,0

17,7

18,7

21,0

18,9

23,3

TOTAAL

1.176,5

1.186,2

1.213,5

1.165,0

1.173,5

1.069,3

1.048,0

1.013,1

1.064,4

(2) Voor RVA gaat het sinds 2020 enkel om de VTE betrokken bij de terreinonderzoeken. In 2019 werden ook de VTE administratief personeel opgenomen 3) Bron cijfers 2019 -2023 (Q1) = Trimestriële rapportage (dashboard) (4) Sinds 2018 zijn 24 VTE van de algemene diensten van het RSVZ overgedragen aan de inspectiedienst van het RSVZ; integratie Sociale Inspectie van de FOD SZ (5) 2017: integratie Sociale Inspectie van de FOD SZ en het vroegere Dibiss

DE VOORSTELLEN VAN EMBUILD AAN DE POLITIEK: • De bestaande maatregelen controleren alvorens er nieuwe uit te vaardigen.

• Versterken van het controle- en sanctioneringsapparaat: zowel bij alle sociale inspectiediensten als bij de auditoraten.

• Een speciale cel ter bestrijding van sociale fraude oprichten, die focust op de bestrijding van ernstige inbreuken.

• Vanuit de bouwsector (Constructiv, Vakantiefonds) onze medewerking verlenen om systematisch indicaties van sociale dumping door te geven aan de sociale inspectie door middel van datamining.

• Ervoor zorgen dat de sociale inspectie de beperkingen van de onderaanneming bij overheidsopdrachten controleert en de regeling evalueren, zowel wat betreft haalbaarheid als praktisch gezien voordat elke nieuwe beperking wordt ingevoerd.

• Het verbod op louter financiële onderaanneming, dat momenteel voor overheidsopdrachten geldt, uitbreiden tot private opdrachten. Deze uitbreiding moet gebeuren tegen dezelfde voorwaarden bij private opdrachten en overheidsopdrachten.

• Een databank van loonschulden aanleggen zodat bedrijven kunnen controleren of hun onderaannemers geen openstaande boetes hebben.

• De ConstruBadge opnemen in de welzijnswet. Er moet immers een wettelijk kader komen voor het verplicht op een zichtbare plaats dragen van de ConstruBadge, die in 2014 door de sociale partners werd gelanceerd.

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

11

ONDERWIJS

Aantal leerlingen in schildersopleidingen opnieuw in stijgende lijn Uit recente cijfers van Constructiv, de dienstverlenende organisatie van en voor de bouwsector, blijkt dat het aantal leerlingen in schildersopleidingen in het secundair onderwijs opnieuw een lichte stijging vertoont. Een goede zaak, want in het voorbije decennium zagen veel scholen de populariteit van de schildersrichtingen teruglopen, waardoor verschillende scholen de schildersopleidingen uit het opeidingsaanbod schrapten.

Z

oals iedereen weet, is het beroep van schilder-decorateur sinds jaar en dag een knelpuntberoep in Vlaanderen.

Onze schildersbedrijven slagen er niet in om voldoende geschoold personeel te vinden om alle openstaande vacatures in te vullen. Het schildersonderwijs zou hierin een belangrijke rol kunnen spelen, door jongeren warm te maken voor een carrière als schilder en hen een degelijke basisopleiding aan te bieden, maar de afgelopen jaren zagen we de leerlingenaantallen in deze studierichtingen net teruglopen.

Imagocampagnes

Embuild Vlaamse Schilders heeft daarom verschillende initiatieven op poten gezet om de schildersrichtingen opnieuw populairder te maken bij de jeugd. Samen met partners Constructiv, Bouwunie Schilders & Decorateurs en IVP Coatings (de federatie van de Belgische coatingindustrie) werd in 2021 de ‘Paint Panter’ campagne gelanceerd.

Met deze actie wilden we meer jonge-

12

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

ONDERWIJS

roep. Hun posts op TikTok bereikten 49.075 Vlaamse jongeren op TikTok en brachten de schildersopleiding op een positieve manier onder de aandacht.

Leerlingenaantallen in de lift

Of er een direct verband is met onze imagocampagnes, is moeilijk te meten, maar uit de cijfers die sectorfederatie Constructiv begin dit jaar vrijgaf, blijkt wel dat veel scholen de voorbije jaren opnieuw een toename zagen in het aantal leerlingen in de schildersrichtingen (zie grafiek).

De cijfers die we kregen via Constructiv hebben betrekking op de schooljaren 2022-2023 en 2023-2024. Belangrijk is wel om hierbij te vermelden dat het nog niet om definitieve cijfers gaat. De officiële telling voor het lopende schooljaar wordt immers pas in februari 2024 opgemaakt. Contacten met verschillende scholen die de opleidingen aanbieden, leren ons echter dat men ook in de scholen het gevoel heeft dat de schildersrichtingen weer aan populariteit winnen. Hopelijk zet deze opwaartse trend zich ook in de komende jaren door.

ren aanmoedigen om te kiezen voor het beroep van schilder-decorateur.

Via de Paint Panter maakten we aan de jongeren duidelijk dat kiezen voor de opleiding schilderen-decoratie gelijk staat aan kiezen voor een creatieve en veelzijdige vakopleiding vol kleur en technische vaardigheden. En -niet onbelangrijk- dat een keuze voor een schildersopleiding ook uitzicht biedt op een baan in eigen streek!

De cijfers van Constructiv hebben enkel betrekking op de opleidingen ‘schilderen en decoratie’ in de tweede graad en ‘decoratie en schilderwerken’ van de derde graad. Ook het zevende specialisatiejaar ‘decoratie en restauratie schilderwerken’ werd meegeteld.

In 2022 organiseerden we aansluitend daarop ook een grootschalige imagocampagne samen met jongerenradiozender MNM. Die campagne kreeg toen veel weerklank in de traditionele media, maar veel minder op social media. En we weten dat jongeren veel minder de traditionele media consumeren, maar wel heel veel tijd doorbrengen op nieuwe- en social mediaplatformen.

Zijn niet in de cijfers opgenomen: opleidingen 2e graad BSO duaal ‘medewerker schilderwerken en decoratie duaal’, de duale BSO opleiding ‘decoratie en schilderwerken duaal’ in de centra voor deeltijds onderwijs, en de schildersopleiding in het BuSO.

Daarom hebben we in 2023 het roer omgegooid en voluit ingezet op promotie via social media, en dan voornamelijk TikTok. Drie populaire Vlaamse inf luencers kregen de mogelijkheid om te proeven van verschillende facetten van het schildersbe-

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

Meer weten?

13

www.paintpanter.be www.wordschilder.be www.debouwkijktverder.be

VERKIEZINGEN 2024

Embuild Vlaanderen pleit in verkiezingsmemorandum voor herwaardering ambacht van restaurateur en betere opleiding Embuild Vlaanderen stelde eind 2023 een memorandum op, een eisenbundel die voorgelegd werd aan alle politieke partijen. Daarin krijgt erfgoedzorg een prominente plek. Embuild Vlaanderen roept de politiek op om handenarbeid en ambachtelijk werk te herwaarderen, onze opleidingen voor restaurateurs te versterken en in te zetten op de energierenovatie van onroerend erfgoed.

T

elkens wanneer er verkiezingen in aantocht zijn, stellen Embuild en de gewestelijke entiteiten memoranda op. Dat zijn eisenbundels die aan de politiek worden voorgelegd in de hoop dat de partijen deze eisen opnemen in hun verkiezingsprogramma’s en hopelijk in een latere fase ook in de regeerakkoorden.

Erfgoedzorg is een regionale bevoegdheid, en dus komt dat onderwerp aan bod in het Vlaamse memorandum.

Stand van zaken

Het hoofdstuk over erfgoed begint met het beschrijven van twee recente ontwikkelingen in de erfgoedsector. Enerzijds het feit dat er de laatste jaren veel meer aandacht gaat naar de energie- en comfortvereisten van erfgoedgebouwen, terwijl de recente aanpassingen aan het Onroerend Erfgoeddecreet en -besluit het regelgevend kader minder rigide hebben gemaakt op dit vlak. Het behoud van de erfgoedwaarde is belangrijk, maar niet het enige criterium. En net zoals andere gebouwen, moeten erfgoedgebouwen tegemoet komen aan de huidige energie- en comfortvereisten.

Anderzijds is er de vaststelling dat er een nijpend tekort is aan mensen met vakmanschap. Ook de restauratiesector wordt getroffen door een pensioneringsgolf van ambachtslieden en kent een beperkte instroom van jongeren, waardoor stiel- en vakkennis steeds vaker verloren gaan.

Nochtans is het van groot belang dat de knowhow wordt doorgegeven aan de volgende generatie.

Vervolgens worden zeven voorstellen voor de politiek geformuleerd.

14

Vrijwaar het ambacht en vakmanschap

Embuild Vlaanderen roept op om de ambachten en het handenwerk te (her-)waarderen en de jobmogelijkheden in deze nichesector onder de aandacht brengen bij jongeren.

Embuild Vlaanderen verzoekt het beleid om mee na te denken over manieren om de kennis in de sector en knowhow binnen specifieke ambachten te bestendigen en verder aan te moedigen. Zo kan erfgoedstichting Herita met zijn ambitie om door te groeien naar een ‘National Trust voor Vlaanderen’, een trekkende rol opnemen via de sites die ze in beheer heeft. Daarnaast vraagt de Vlaamse afdeling van Embuild dat de mogelijke voordelen van een kwaliteitslabel van onroerend erfgoed-ondernemers onderzocht worden.

Een tweede voorstel gaat over het onderwijs. Het onderwijs is namelijk ons beste wapen om de tekorten in restauratiesector tegen te gaan. Momenteel krijgen de leerlingen in het bouwgerelateerd beroepssecundair onderwijs pas in het zevende jaar de specifieke beroepskwalificatie in natuursteenbewerker, restauratievakman dakwerk/metselwerk/ pleister- en stucwerk. Daarom wil Embuild Vlaanderen dat deze zevende jaren extra gepromoot worden.

Cruciaal daarbij is de afstemming tussen het aanbod van de scholen en de lokale restauratiebedrijven. Om jongeren naar deze nichesector te brengen, zijn lokale stage- en carrièremogelijkheden essentieel. Daarnaast biedt het zevende jaar geen onderwijskwalificatie niveau 4 meer aan. Daardoor kan je enkel nog een bachelor volgen mits nog een bijkomend schakeljaar. Volgens Embuild Vlaanderen is dat een hinderpaal en is

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

VERKIEZINGEN 2024

het nodig om het zevende specialisatiejaar op onderwijskwalificatieniveau 4 te brengen door het traject te verrijken met de optie algemene vakken.

Inzetten op energierenovatie van onroerend erfgoed

Energierenovaties en comfortverbeteringen van onroerend erfgoed zijn vaak eerder ondergeschikt en een gevolg van een klassieke renovatie of restauratie. Meer inzetten op de energierenovatie voor Onroerend Erfgoed kan evenwel een omgekeerde beweging in gang zetten waardoor het energetisch verbeteren van onroerend erfgoed een drijfveer wordt voor een algehele renovatie en opwaardering van onroerend erfgoed.

Verder

Daarnaast vraagt Embuild Vlaanderen ook dat er blijven geïnvesteerd moet worden in erfgoed, en dat de administratieve last die gepaard gaat met efgoedprojecten moet verminderd worden. Ook zou het makkelijker moeten worden om zonnepanelen te plaatsen op erfgoedgebouwen en zouden er U-waarden bepaald moeten worden voor verschillende materialen die courant in de erfgoedsector gebruikt worden (zoals bijvoorbeeld isolerende kalkmortels). Doordat die U-waarden momenteel niet beschikbaar zijn, halen deze gebouwen vaak minder goede EPC-waarden.

Meer weten?

www.samenbeterbouwen.be

PRODUCTNIEUWS

Ready to go voor 3 maand gratis op jouw Omnium*?

Je bent de gelukkige (toekomstige) eigenaar van een nieuwe bestelwagen of vrachtwagen? Je koos voor zo wat alle opties voor jouw veiligheid?

H

eel goed! Dankzij deze keuzes ben je helemaal beschermd. Maar... wat met je voertuig? Bescherm dit tegen materiële schade met de verzekering Omnium... volgens ons een onmisbare bescherming voor nieuwe voertuigen!

Ontdek het plezier van het rijden zon-

der zorgen... en krijg nu 3 maand gratis* op jouw verzekering Omnium!

Ontdek alles op federale.be/3maandgratispro. * Korting geldig tijdens het eerste jaar van de overeenkomst onderschreven tijdens de actie, rechtstreeks verwerkt in de berekening van de premie en pro rata herberekend bij verzekeringsduur van minder dan één jaar. Raadpleeg het reglement op federale. be/3maandgratispro.

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

15

AFVALINZAMELING

Vanaf 1 juli 2024 strengere In het vorig nummer van ons vakblad schetsten we reeds de grootste krachtlijnen van de wijzigingen aan het Vlaams Reglement voor duurzaam beheer van Materialenkringlopen en Afvalstoffen (VLAREMA). Op 22 december 2023 werden die wijzigingen ook formeel goedgekeurd door de Vlaamse regering. Voor de bouwsector is het kader voor selectieve inzameling op de werf en nasortering van verschillende fracties bouw- en sloopafval de belangrijkste nieuwigheid.

H

et uitgangspunt van VLAREMA blijft dat afval moet gesorteerd worden aan de bron. De reden hiervoor is dat bronsortering de zuiverste fracties oplevert en zorgt voor de meest hoogwaardige recyclage. Bronsortering wordt onder het nieuwe VLAREMA 9 nu ook voor bouw- en sloopafval de regel, maar er zijn enkele uitzonderingen voorzien.

Acht nieuwe materiaalstromen

Ook wordt de lijst met gescheiden te houden bedrijfsafvalstoffen verder uitgebreid tot 32 stromen. De bestaande lijst wordt verder uitgebreid met: • niet-teerhoudend asfaltpuin • funderingsmaterialen die niet conform de bepalingen van het eenheidsreglement gerecycleerde granulaten kunnen verwerkt worden • verontreinigde fracties bouw- en sloopafval die achteraf niet kunnen uitgesorteerd worden bij een verwerker, waarna zij voldoen aan de acceptatiecriteria van de vergunde verwerker • cellenbeton

16

• • • •

gipskartonplaten en gipsblokken glaswol rotswol bitumineus dakbedekkingsmateriaal of afdichtingsmateriaal

De gescheiden inzameling van glaswol, rotswol en bitumineus dakbedekkingsmateriaal of afdichtings-

materiaal wordt pas op 1 januari 2027 verplicht. De overige afvalstoffen moeten al vanaf 1 juli 2024 verplicht gescheiden worden aan de bron.

Op dit moment zijn er al 24 te scheiden afvalstromen. Het is toegestaan om droge niet-gevaarlijke fracties samen in te zamelen in een container

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

AFVALINZAMELING

regels rond afvalinzameling op voorwaarde dat dit het uitsorteren en de verwerking niet verhindert. De afvalstromen die je in je gemengde container gooit, worden vooraf opgenomen in het contract met je inzamelaar. Inzamelaars zijn verplicht om de inhoud van de container strikter te controleren.

Bronsortering van bouwen sloopafval

Voortaan wordt dus ook bronsortering van bouw- en sloopafval de regel.

Zo stelt artikel 4.3.2, 7e lid VLAREMA: ‘Bouw- en sloopafval moet door de producent gescheiden van andere afvalstoffen worden aangeboden en gescheiden worden gehouden bij de ophaling of inzameling. Bouw- en sloopafval ontstaan door calamiteiten of dat op basis van andere wetgeving of op bevel van de politie of bevoegde autoriteiten onmiddellijk vernietigd of afgevoerd moet worden zonder verdere bewerkingen, vormt hierop een uitzondering.’

Behalve bovenstaande uitzondering kan bouw- en sloopafval gemengd aangeboden worden indien het rechtstreeks af komstig is van een actieve werf, het droge en niet-gevaarlijke afvalfracties betreft. Asbesthoudende of asbestverdachte materialen, verontreinigde fracties bouw- en sloopafval en funderingsmaterialen die niet onder het eenheidsreglement voor gerecycleerde granulaten kunnen verwerkt worden, zijn uitgesloten van deze gemengde inzameling.

Bovendien moet ook voldaan zijn aan één van onderstaande criteria: • de aaneengesloten beschikbare ruimte voor het plaatsen en beladen van de inzamelrecipiënten bedraagt maximaal 40 m²; • de totale hoeveelheid gemengd

bouw- en sloopafval dat gedurende de uitvoering van de werf vrijkomt is kleiner dan 40 m³; • er is een gemotiveerde verklaring van de veiligheidscoördinator dat de respectievelijke fracties niet gescheiden vrijkomen omwille van veiligheid, stabiliteit of technische uitvoeringsbeperkingen of gevaar voor werknemers.

Afvalbeheer- en sloopplan voor grotere werven

Voor bepaalde werven wordt een afvalbeheer- en sloopplan verplicht.

Deze verplichting geldt voor de sloop, renovatie of ontmanteling van gebouwen en bij nieuwbouwwerken waarvoor een omgevingsvergunning nodig is, vanaf een bepaald totaal bouwvolume: • bij niet-residentiële gebouwen vanaf een totaal bouwvolume groter dan 1000 m³.

• voor in hoofdzaak residentiële gebouwen (maximaal 1/3 van het betrokken bouwvolume heeft een andere functie dan wonen) enkel voor een volume groter dan 5000 m³.

Eengezinswoningen zijn uitgesloten van deze verplichting.

Het afvalbeheer- en sloopplan moet bepalingen omvatten over:

voorwaarden bij slopen en ontmantelen waaronder technische uitvoeringsbeperkingen en hinder- en veiligheidsaspecten *; • een beschrijving van de gebruikte sloopmethode en-technieken 4° de organisatie van de gescheiden inzameling op de werf; 5° een overzicht van de verschillende inzamelrecipiënten voor afvalstoffen; 6° de organisatie van de afvoer van de afvalstoffen in functie van het vrijkomen van de verschillende fracties tijdens de bouw-, sloop-, ontmantelings- of renovatiewerken.

Dit plan moet worden opgemaakt door de door de opdrachtnemer van de sloop-, renovatie- en afbraakwerken.

Bepalingen over het beheer van gemengd bouw- en sloopafval

De nieuwe onderafdeling 5.2.16 van het VLAREMA kent inzamelaars, handelaars, makelaars en verwerkers van gemengd bouw- en sloopafval een duidelijke rol toe. Er zal een kwaliteitsborgingsysteem opgemaakt worden voor het sorteren van gemengd bouw- en sloopafval. Hierin kan de minister bepalingen opnemen om de traceerbaarheid van gemengd bouwen sloopafval te garanderen in geval van tussenopslag.

1° de voorafgaande afvoer van de afvalfracties die geen bouw- en sloopafval zijn; 2° de fracties die gescheiden moeten worden ingezameld; 3° voor sloopwerken met verplichte sloopopvolging - link met het conform verklaard sloopopvolgingsplan inclusief: • Een beschrijving van de rand-

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

17

MILIEU

Limburgse start-up presenteert originele oplossing voor verfspoelwater Helaas gebeurt het nog steeds dat verfrollen en -borstels onder de kraan afgespoeld worden en het spoelwater in de riolering terechtkomt. Dat is niet alleen verboden, het is ook bijzonder vervuilend! Ondernemer Timmy Bours (41) uit Neeroeteren bedacht daarom met zijn bedrijf Clean Water Global een innovatieve oplossing voor het probleem van verfspoelwater.

W

anneer verf borstels of -rollen onder de kraan afgespoeld worden, dan komen nanoplastics, stoffen als acryl, titaniumdioxiden, pigmenten en zware metalen zoals chroom en zink in het spoelwater terecht. Via de rioleringen belandt dat vervuilde water vervolgens in ons oppervlaktewater en drinkwater, en dat is uiteraard nefast voor mens en milieu.

Daarom is het in Vlaanderen streng verboden om borstels en rollen af te spoelen onder de lopende kraan. Je kan wel het spoelwater opvangen en (laten) filteren in een scheidingsinstallatie, maar er bestaan ook tal van gereedschapsreinigingstoestellen, die vaak voorzien zijn van een ingebouwde waterrecyclinginstallatie. Een andere optie is het gebruik van een synthetisch reinigingsmiddel, dat je na het gebruik kan laten bezinken en hergebruiken.

Keten van inzamelpunten

Timmy Bours, die zelf jarenlang aan het hoofd stond van een schildersbedrijf, was zich bewust van het feit dat er nog steeds hardleerse schilders bestaan die hun borstels en rollen afspoelen onder de kraan. Hij bedacht een innovatieve oplossing: een inzamelsysteem dat vergelijkbaar is met dat van Bebat, het ini-

18

tiatief dat oude batterijen inzamelt via grootwarenhuizen en recyclageparken.

Het systeem dat Bours bedacht, werkt als volgt. Aan het einde van een klus verzamelt een schildersbedrijf de gebruikte borstels en rollen in een emmer, die tot boven gevuld wordt met water en vervolgens binnengeleverd wordt in één van de inzamelpunten. Timmy Bours’ bedrijf Clean Water Global haalt die emmers vervolgens op en brengt ze naar een verwerkingsinstallatie, waar het water gescheiden wordt van de verfresten via een spoel- en filtersysteem dat speciaal is aangepast voor de verfindustrie. Wanneer de schilder een volgende keer langs het inzamelpunt langskomt, krijgt hij de emmer én de schoolgemaakte borstels en rollen terug mee. Het water wordt door biologische filtratiesystemen gezuiverd tot levensvatbaar water, terwijl het residu met de verfresten momenteel naar de verbrandingsoven gaat.

Het initiatief van Clean Water Global bleef ook in de pers niet onopgemerkt.

Het bedrijf heeft momenteel al 22 inzamelpunten in België en Nederland.

Clean Water Global beschikt over een eigen verwerkingsinstallatie in Neeroeteren, maar er bestaan al plannen voor een grotere installatie op een nieuwe locatie.

Partners gezocht

Momenteel kunnen professionele schilders (maar ook particulieren) hun

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

MILIEU

verfspoelwater al bij 22 inzamelpunten van Clean Water Global achterlaten in België en Nederland. Uiteraard is het de bedoeling om het aantal inzamelpunten nog verder uit te breiden, zodat de gebruikers steeds een inzamelpunt in de buurt hebben. Daarom is Clean Water Global nog op zoek naar schildersbedrijven, verfwinkels of verfgroothandels die een inzamelpunt willen worden en het verfspoelwater verzamelen.

Grootste plannen

Maar zaakvoerder Timmy Bours heeft nog veel grotere plannen met Clean Water Global. Zo haalde hij recent 500.000 euro extra kapitaal op om de activiteiten in het buitenland, te beginnen met Nederland, verder uit te breiden. Ook denkt hij al hardop na over mogelijkheden om het uitgefilterde residu een tweede leven te geven in toepassingen als plamuur, primer, microcement of vloerverf.

Het spoelwater wordt ingezameld via groothandels, verfwinkels en schildersbedrijven.

Meer weten?

www.cleanwaterglobal.eu

MADE IN BELGIUM

Rewah nv Nijverheidsweg 24 2240 Zandhoven 03 475 14 14 info@rewah.com www.rewah.com

Kaleisystemen Verfsystemen

Lakken

Kalei Liscio 2

Tensiocoat

Silaan-hybrideverf

op basis van een PUgemodificeerde alkydemulsie

Tensiocoat Quartz

Inducryl Façade

Esterno Mat

Acrylaatverf

Watergedragen matte lakverf

Kalkverf Calciana

Unicover

Esterno Satin

Natuurlijke kalkkalei Kaleiverf

Zuivere kalkverf

Acrylaat-hybrideverf

Watergedragen lakverf

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

19

MILIEU

Afval sorteren en beheren als schildersbedrijf: hoe pak je dat aan?

Schildersbedrijven produceren bij hun activiteiten verscheidene gevaarlijke en niet-gevaarlijke afvalstoffen. Ze zijn verplicht om de meeste afvalstromen correct te sorteren en te laten ophalen door of binnen te brengen bij een erkende inzamelaar of verwerker. Het inleveren van schildersafval via de retoursystemen van fabrikanten of groothandels kan ook een efficiënte oplossing bieden.

Elk bedrijf moet eveneens een bewijsvoering van correct afvalstoffenbeheer bijhouden.

Waarom sorteren?

Schildersbedrijven zijn wettelijk verplicht om hun gevaarlijke afvalstoffen te sorteren en te laten ophalen door of in te leveren bij een erkende inzamelaar of verwerker. Ook heel wat niet-gevaarlijke afvalstromen moeten selectief ingezameld worden. Het sorteren van het schildersafval is een noodzakelijke stap om de overgang te maken naar een circulair model. Recyclage is enkel mogelijk wanneer de diverse afvalstromen onderworpen kunnen worden aan specifieke recyclageprocessen. Voor de meeste stromen vereist dit een sortering aan de bron. Een correct afvalbeheer leidt tot een positief bedrijfsimago, zowel intern als extern. Zo worden schildersbedrijven meer en meer geconfronteerd met opdrachtgevers die expliciete eisen stellen voor het afvalbeheer in het kader van hun eigen duurzaamheidsdoelstellingen.

20

Welke afvalstromen brengen schildersbedrijven voort?

Schilderen veroorzaakt diverse afvalstromen, zoals wateren solventgedragen verfoverschotten, verfslib, lege verpakkingen, resten van solventen, afweek- en af bijtmiddelen, opruimafval zoals applicatie- en beschermingsmateriaal, schuur- of straalstof, klein puin en consumptieafval van de werknemers. De precieze aard en hoeveelheden hangen af van de activiteiten die het bedrijf uitvoert. Omgaan met deze diverse stromen, af komstig van talrijke werven, vereist een goed beheer- en actieplan dat gedragen wordt door de hele onderneming. Schildersbedrijven worden bovendien ook geconfronteerd met gevaarlijke afvalstoffen (*). Deze moeten altijd gescheiden ingezameld worden en er moeten voorzorgsmaatregelen genomen worden om ongelukken en accidentele verontreiniging van bodem en grondwater te voorkomen.

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

MILIEU

Wat zijn de verplichtingen voor de afvalverwerking van schildersbedrijven in België?

Te sorteren afvalstromen De volledige lijst van de te sorteren afvalstromen in de drie gewesten is terug te vinden op de website iksorteerinmijnbedrijf.be. De materialen die tot deze stromen behoren, mogen niet als restafval verwerkt worden. Gevaarlijke afvalstoffen vormen in elke regio een specifieke afvalstroom.

Voor bouwafval geldt een uitzondering die het mogelijk maakt om meerdere niet-gevaarlijke afvalfracties samen in te zamelen. Het moet hierbij wel om droge fracties gaan die elkaar niet vervuilen (bv. hout, metaal, plastic folies ...).

Hierover moeten duidelijke afspraken gemaakt worden met de inzamelaar.

Omgang met afval op de werf en in het atelier

Wanneer je als schildersbedrijf afvalstoffen stockeert op een werf, mag dit geen hinder veroorzaken voor het milieu en de omwonenden. De afvalstoffen moeten in duidelijk afgebakende zones opgeslagen worden. Gevaarlijk afval moet altijd apart ingezameld en duidelijk gelabeld worden. Er moeten ook maatregelen genomen worden om de verontreiniging van de bodem en het grondwater te voorkomen.

In geen geval mogen gevaarlijke afvalstoffen in de riolering terechtkomen (bv. via het lozen van onbehandeld spoelwater bij het reinigen van applicatiemateriaal). In het atelier moet het afval veilig opgeslagen worden in geschikte containers of andere recipiënten. Je kan hierover advies inwinnen bij de inzamelaar. Gevaarlijk afval moet in een aparte, afgesloten en duidelijk aangeduide zone opgeslagen worden. Als deze zone zich buiten bevindt, moet het afval in een gesloten container ingezameld worden. Is de zone binnen gelegen, dan moet deze goed verlucht zijn.

Verwijderen van het afval

De lijst van erkende inzamelaars is beschikbaar op de website van OVAM (Vlaanderen), DSD (Wallonië) en Brussel Leefmilieu (Inzamelaars niet-gevaarlijk afval en Inzamelaars gevaarlijk afval; Brussels Hoofdstedelijk Gewest). Deze inzamelaars kunnen je ook bijstaan bij het afvalstoffenbe-

heer en de bewijsvoering hiervan. Als de lokale reglementering dit toelaat en het om vergelijkbaar bedrijfsafval gaat (dit is afval dat naar aard, samenstelling en hoeveelheden vergelijkbaar is met het afval van een huishouden), kan het afval ingeleverd worden bij het lokale recyclagepark. Verfresten en lege verpakkingen van een schildersbedrijf vallen niet onder deze categorie. Schildersbedrijven kunnen ook gebruikmaken van de retoursystemen van sommige fabrikanten en groothandels voor verf- en solventresten, leeg verpakkingsmateriaal en/of opruimafval. Deze initiatieven kunnen een economische oplossing vormen en bieden het voordeel dat je geen of slechts een beperkte opslagzone moet voorzien. Twee voorbeelden van dergelijke initiatieven zijn Boss Verfafvaldienst en Sigma EcoCollect. Sectorfederatie IVP en verffabrikanten Akzonobel, PPG en Boss Paints werken momenteel samen met Valipac (beheerorganisme voor bedrijfsmatige verpakkingen) aan een nieuw retoursysteem dat voorziet in de recyclage van lege plastic verfpotten.

Voor alle duidelijkheid: het is dus niet toegestaan om afvalstoffen, waaronder verfresten, bij een klant achter te laten.

Dit valt onder ontduiking van de afvalwetgeving.

Bewijsvoering van correct afvalbeheer

Om het correcte afvalbeheer binnen jouw bedrijf aan te tonen, ben je verplicht om gedurende 2 tot 5 jaar (in functie van de regio en het type afvalstoffen) een bewijsvoering te bewaren.

Deze moet bestaan uit: • een afvalstoffenregister, waarin de aard en hoeveelheden van het geproduceerde afval vermeld worden • traceerbaarheidsdocumenten, zoals het contract met de inzamelaar, facturen en inzamelingsattesten. In Wallonië geldt bijkomend een verplichting om de administratie jaarlijks een verklaring te bezorgen van de geproduceerde gevaarlijke afvalstoffen. Voor meer informatie verwijzen we naar de website van Wallonië.

T. Haerinck, dr., projectleider, laboratorium ‘Bouwchemie’, Buildwise F. Poncelet, ir.-arch., projectleider, laboratorium ‘Duurzame en circulaire oplossingen’, Buildwise

(*) Gevaarlijke afvalstoffen zijn wettelijk vastgelegd: ze worden aangeduid met een asterisk in de Eural-lijst van afvalstoffen.

Onder deze definitie valt al het afval afkomstig van verf, lak, vernis en beitsen dat organische oplosmiddelen bevat. Men kan ervan uitgaan dat het afval van coatingproducten, hun verpakkingsmateriaal en slib of waterige suspensies behandeld moet worden als gevaarlijk afval. Ook opruimafval dat niet-uitgeharde verf bevat, moet als gevaarlijk afval beschouwd worden.

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

21

ARBEIDSMARKT

FIX leidt schilders op Op de voorbije editie van de Dag van de Afwerking kwamen niet alleen bouwprofessionals over de vloer, we maakten er ook kennis met de begeleiders en arbeiders van het Brusselse FIX. FIX is een renovatiebedrijf en sociaal tewerkstellingsproject dat laaggeschoolde werkzoekenden via opleiding op de werkvloer en via praktijkstages naar de arbeidsmarkt begeleidt. Een introductie.

“B

ij FIX brengen we werkzoekenden via een tweejarig traject dichter bij de arbeidsmarkt en dan specifiek naar een job als arbeider in de bouw,” legt jobcoach Wim Van dievoort uit. “De lonen van onze arbeiders in Werkervaringstraject worden betaald door Actiris. De mensen komen op vrijwillige basis bij ons terecht, vaak via partnerorganisaties. Het is voor ons een absolute must dat ze gemotiveerd zijn en effectief willen werken in de bouw, want anders heeft zo’n begeleidingstraject geen zin.

22

De werkzoekenden krijgen bij FIX een arbeiderscontract via de sociale economie. Hun loon wordt dus eigenlijk betaald door Actiris, de Brusselse tegenhanger van de VDAB. Daarom werken we enkel met mensen die ook effectief in het Brussels Hoofdstedelijke Gewest gedomicilieerd zijn.

Onze arbeiders voeren tijdens het opleidingstraject onderhouds- en renovatiewerken uit in scholen en publieke gebouwen (cultuur, sport en jeugd) in Brussel. Ze werken er in kleine ploegen van vier personen, telkens vergezeld van één ervaren begeleider. Op de werkvloer leren ze de tech-

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

ARBEIDSMARKT

nische vaardigheden van het schildersvak aan, maar daar houdt het niet op. Door hier te werken, trachten we hen ook de attitude bij te brengen die de arbeidsmarkt verwacht: op tijd komen, proper werken, betrouwbaar zijn,… Bovendien krijgt iedereen ook een basisopleiding Nederlands op de werkvloer. Veel arbeiders zijn immers nieuwkomers in dit land. Ze moeten dus de taal nog leren, maar ook hoe dit land in elkaar zit, welke verwachtingen de arbeidsmarkt heeft van arbeiders,… We bieden hen daarom ook ondersteuning op sociaal vlak. We helpen met het zoeken naar huisvesting, kinderopvang, et cetera. Hiervoor verwijzen we hen door naar een netwerk van partnerorganisaties die elk hun eigen specialiteit hebben. Zo trachten we ook alle randvoorwaarden in orde te brengen en de drempels weg te nemen die een opstap naar een reguliere job zouden kunnen bemoeilijken.”

3 weken durende sollicitatie

Bij FIX worden werkzoekenden gedurende twee jaar klaargestoomd voor een job in het reguliere arbeidscircuit. Aan het einde van dat tweejarig traject zoekt jobcoach Wim Van

dievoort dan een stageplek voor hen met optie op tewerkstelling.

“We bieden een gratis stage van drie weken aan, dat hoeft niet noodzakelijk bij een Brussels bedrijf te zijn, dat kan ook perfect in Vlaanderen. Tijdens deze periode worden de arbeiders nog volledig via FIX betaald. Op die manier krijgt de werkgever drie weken de tijd om te testen of de arbeider voldoet aan zijn verwachtingen en te zien of hij/zij past binnen het bedrijf. Omgekeerd heeft de arbeider ook zo de mogelijkheid om te zien of er langs zijn kant een match is.

Voor de werkgevers is deze stage vrijblijvend. Ze zijn dus niet verplicht om de kandidaat een contract aan te bieden.

Wanneer de werkgever na een geslaagde stage besluit om de kandidaat in dienst te nemen, dan zit daar bovendien ook een mooie financiële steunmaatregel aan vast. Het gaat om het zogenaamde ‘activa.brussels-systeem’, waarbij Actiris een deel van het loon van de arbeider op zich neemt.

Dit gaat in totaal over € 15.900, gespreid over 30 maanden.

350 euro per maand tijdens de eerste 6 maanden, vervolgens 800 euro per maand tijdens de 12 daaropvolgende maanden en opnieuw 350 euro per maand tijdens de 12 daaropvolgende maanden. Een mooie financiële ondersteuning dus!

Ook Vlaamse bedrijven kunnen trouwens genieten van deze maatregel zolang de arbeider in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest woont”

Stageplaatsen gezocht

Ondanks het financieel interessante systeem, heeft FIX het toch moeilijk om stageplaatsen te vinden. En daar zijn verschillende redenen voor.

Wim Van dievoort legt uit: “Onze arbeiders wonen allemaal in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en velen onder hen beschikken niet over een eigen wagen. We weten dat dit niet ideaal is in de bouwsector, waar de werven en bouwbedrijven niet altijd gemakkelijk te bereiken zijn met het openbaar vervoer. Daarom bieden we hen gedurende ons opleidingstraject ook de mogelijkheid om hun theoretisch rijbewijs te behalen. Om het praktisch examen af te leggen, moeten ze dan wel een dag vrijaf nemen. Omdat het vervoer niet altijd eenvoudig is voor onze mensen, zoeken we dus stagebedrijven die vanuit Brussel binnen het uur bereikbaar zijn met het openbaar.

We weten uit eerdere ervaringen ook dat veel mensen bereid zijn om te verhuizen indien ze een job aangeboden krijgen. Velen zijn immers nieuw in België en ze hebben dus geen familiale of andere band met Brussel.

Maar er is ook een breder probleem dat het vinden van stageplaatsen bemoeilijkt. We stellen vast dat veel bedrijven

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

23

ARBEIDSMARKT

niet happig zijn om met stagiairs en startende arbeiders aan de slag te gaan. We weten waaraan dat ligt. Het vraagt een mindswitch, een investering van tijd en energie om nieuwkomers even productief en rendabel te maken als een ervaren rot. Daar bestaan helaas geen wondermiddelen voor. We vragen dus vooral wat geduld van de werkgevers. Maar ze krijgen er ook heel wat voor in de plaats.

Vorig jaar hadden we 10 stageplaatsen. 8 van die stagiairs hebben nadien ook een job aangeboden gekregen. Ons opleidingstraject werkt. We zoeken samenwerking met werkgevers om alle goede kandidaten een stageplaats te bieden.

De werkgever krijgt een gemotiveerd arbeider die bij FIX arbeidsattitudes en technische competenties heeft opgedaan.

Een win-win!”

Ben je schilder en op zoek naar personeel? Neem dan vrijblijvend contact op met Wim van dievoort 0456 323 504.

Meer weten?

WAARUIT BESTAAT DE SCHILDERSOPLEIDING BIJ FIX?

Jan De Smet, teamleider schilders bij Fix legt uit: “Na een praktische proef, bekijken we samen met de kandidaat in welk vak hij zich wil scholen. Wanneer ze kiezen voor het schildersvak, dan leren ze de basis aan via schilderwerken in scholen en openbare gebouwen. Ze worden hierbij steeds begeleid door ervaren collega’s en een ervaren technisch instructeur. Tijdens de eerste zes à acht maanden gaat er heel veel aandacht naar de basiskennis die nodig is om het vak uit te oefenen: het materiaal waarmee ze werken, verschillende verfsystemen en ondergronden,…

Tegelijk wordt er ook veel aandacht besteed aan de juiste attitudes die nodig zijn om in het reguliere arbeidscircuit mee te draaien en iedereen doorloopt de cursus ‘Nederlands op de werkvloer’, zodat er geen taalbarrière is wanneer ze naar een stageplaats trekken en hopelijk nadien een job aangeboden krijgen.

Wanneer blijkt dat de kandidaat niet geschikt is voor de bouw, of niet over de juiste attitudes beschikt, dan kan FIX ook het contract stopzetten. Het is de bedoeling dat we vakbekwame mensen afleveren.

Niemand schiet er iets mee op wanneer we de schildersbedrijven onbekwame stagiairs bezorgen.”

www.fixbrussel.be

24

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

PRIKBORD

Geen enkele sector kent in 2024 zo veel knelpuntberoepen als de bouw De krapte op de Vlaamse arbeidsmarkt blijft erg groot. In de nieuwste knelpuntenberoepenlijst van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB) blijven de afwerkingsberoepen ook prominent aanwezig. Ook in 2024 blijft het dus moeilijk om voldoende geschoold personeel te vinden in onze sector. in totaal 72 knelpuntberoepen. Vorig jaar waren dat er nog maar 66.

Daarbij gaat het inmiddels om 21 zware knelpuntberoepen, waarvoor weinig tot geen werkzoekenden met de nodige vaardigheden beschikbaar zijn. Dat zijn onder andere technici VAC, diverse installateurs in de bouw, maar ook schrijnwerkers, dakdekkers, bekisters, metselaars en bouwplaatsmachinisten.

BOUWARBEIDERS AFWERKING

• Stukadoor • Dekvloerlegger • Vloerder-tegelzetter • Dakdekker schuine daken • Dakdekker platte daken • Dakdekker industriële daken • Monteur van metalen gevel- en dakelementen • Binnenschrijnwerker • Buitenschrijnwerker • Monteur van interieurinrichtingen • Werkplaatsschrijnwerker • Glaswerker • Schilder - decorateur • Plaatser van vloerbekledingen

B

ij het begin van ieder jaar publiceert de VDAB een lijst van knelpuntberoepen, beroepen waarbij de werkgevers het moeilijk hebben om de openstaande vacatures ingevuld te krijgen. Op de VDAB knelpuntberoepenlijst voor 2024 staan 241 beroepen, dat zijn er zeven meer dan vorig jaar. Vooral de zoektocht naar technisch personeel blijft voor vele werkgevers bijzonder moeilijk. En zoals steeds staan in de lijst ook heel veel bouwberoepen.

Maar liefst 30 % van alle knelpuntberoepen zijn af komstig uit de bouw- en installatiesector. Van de 241 knelpuntberoepen op de VDAB-lijst, telt de bouw - samen met de installateurs en technici VAC actief in de bouw – nu

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

Bij de afwerkingsberoepen domineren schrijnwerkberoepen de lijst, maar we vinden ook schilders, stukadoors, plaatsers van dekvloeren en plaatsers van vloerbekledingen terug.

Een oud zeer

Uiteraard is deze situatie niet nieuw.

Embuild onderneemt al jarenlang stappen om het beschikbaar talent naar de bouwsector te lokken. Zo zetten we onder andere in op gerichte campagnes om de bouw aantrekkelijker te maken. Ook in al onze verkiezingsmemoranda is de ‘war for talent’ een belangrijk punt. Zo vraagt Embuild dat de regionale overheden veel meer inzetten op de activering van de inactieven en om onderwijs en opleiding beter af te stemmen op de noden van de bouwsector.

Meer weten?

25

samenbeterbouwen.be

VEILIGHEID EN GEZONDHEID

Nieuwe tools voor het samenwerken met anderstaligen Op onze werven lopen heel wat anderstaligen. Buitenlandse gedetacheerden, maar ook vluchtelingen die hier een toekomst willen opbouwen en kiezen voor een job in de bouw. Communiceren met die mensen loopt niet altijd van een leien dakje. Gelukkig bestaan er verschillende hulpmiddelen om de communicatie te vergemakkelijken.

H

et KB van 7 april 2023 op de verplichte basisveiligheidsopleidingen bevat een luik over het verbeteren van de communicatie op de Belgische bouwwerven, waar door de grote instroom van gedetacheerden steeds meer talen gesproken worden.

In dat kader levert ook het sectoraal preventie-instituut Constructiv heel wat inspanningen om de verbale en non-verbale communicatie op het vlak van veiligheidsinstructies en preventiemaatregelen te verhogen. Eerder al werd de ‘Gids voor het Welzijn’ vertaald naar 11 talen die vaak op onze werven gesproken worden, en sinds eind 2023 zijn ook een reeks toolboxfiches online beschikbaar in het Duits, Engels en Oekraïens. De onderwerpen die aan bod komen in deze toolboxfiches zijn onder andere kwartsstof, asbestverwijdering via de procedure ‘eenvoudige handelingen’ en het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s).

Al deze documenten kunnen gedownload worden via www.buildingyourlearning.be.

Vertaal-app voor de bouw

De Provincie West-Vlaanderen lanceert in het voorjaar van 2024 nieuwe woordenboeken in de bestaande FACT vertaal-app. FACT staat voor ‘First Aid

26

FIRST AID COMMUNICATION TOOL Communication Tool’. De app wil het communiceren met anderstaligen op de werkvloer gemakkelijker maken. Bijzonder handig is dat de app niet alleen vertalingen bevat van werkgerelateerde termen. Bij technische woorden is er bovendien ook telkens een korte uitleg voorzien. Beeld- en audiomateriaal verduidelijkt waarover het gaat. Dat maakt de app ook bruikbaar voor analfabeten, of mensen die ons westers (Latijns) schrift niet kunnen lezen.

FACT vertaalt Nederlandse termen naar de 11 talen die het meest door vluchtelingen in ons land gesproken worden: Nederlands, Frans, Engels, Spaans,

Roemeens, Pools, Arabisch, Farsi Dari, Pashto, Somalisch en Oekraïens. De app bevat woordenlijsten voor een reeks sectoren, die opgesteld worden met het sectorfonds van die branche en de lesgevers van de VDAB die opleidingen geven voor dat beroep.

Over de samenstelling van die woordenlijsten wordt telkens grondig nagedacht. De mensen achter de app maken er ook een erezaak van om steeds te zorgen voor kwaliteitsvolle vertalingen in alle 11 talen. Omdat sommige van de gebruikte woorden typisch Belgisch zijn, kan het gebeuren dat niet alle talen een eigen woord hebben voor dat voorwerp

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

VEILIGHEID EN GEZONDHEID

of begrip. In dat geval geeft de FACT-app ook een beschrijving.

De FACT-app bevatte al woordenlijsten voor de land- en tuinbouw, metaalindustrie en schoonmaaksector, maar in het voorjaar van 2024 komen daar ook de hout- en bouwsector en de zorg bij.

In 2025 worden ook de woordenlijsten voor de transport- en logistieke sector, de elektriciens en de retailsector toegevoegd. Mogelijk worden in de toekomst ook nog andere talen, zoals Turks of Bulgaars toegevoegd, maar daarover bestaat momenteel nog geen uitsluitsel. De app is een initiatief van de Provincie West-Vlaanderen en werd ontwikkeld binnen het Interregproject AB Réfugiés-Emploi in samenwerking met VDAB. Meer weten?

FACT is gratis en downloadbaar via de Google Play store en Apple App Store.

Promo Combo

Giraffe GE 7 en veiligheidsstofzuiger VCE 33 L AC set Bestelnr. 484830

1 x Giraffe GE 7 + schuurkop MH-R 1 x clip-snelspanring SH-FC 32 1 x pak (25 st.) velcro-schuurpapier K 100 1 x excentrische schuurkop MH-X 1 x transporttas

25 x

+

1 x veiligheidsstofzuiger VCE 33 L AC 1 x L-BOXX® 102 1 x reinigingsset 1 x Giraffe-houder VCE-GE Fix 1 x 4 m antistatische zuigslang 5 x vliesfilterzak FS-F VCE L/M

Flex Power Tools Toekomstlaan 4 2200 Herentals info@flex-tools.be 0032 14 220 569

5x

this is proformance

240106_FLEX_Adv_Navap.indd 1

16/01/2024 12:09

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

27

KLEUREN

Eerste trendkleuren 2024 gelanceerd Bij het begin van het nieuwe jaar maken verffabrikanten traditiegetrouw hun trendkleuren bekend. Dat was dit jaar niet anders. Een overzicht van enkele prominente spelers en de kleuren die zijn dit jaar naar voren schuiven.

Sigma Coatings gelooft dat het honingbeige Limitless dit jaar in de smaak zal vallen.

D

e bekendmaking van de kleur van het jaar is een vaste traditie. De kleur die doorgaans het meeste weerklank krijgt, is de kleur van het gerenommeerde kleureninstituut Pantone. Het Amerikaanse instituut schuift dit jaar PANTONE 13-1023 Peach Fuzz naar voren, een zachte, oranjeroze tint die warmte uitstraalt, maar tegelijk modern en elegant is. De ervaring leert dat de trendwatchers van Pantone het doorgaans bij het rechte eind hebben. Verwacht je dit jaar dus aan heel wat perziktinten in de mode, online, in video en uiteraard ook in decoratieve verven.

Paintfactory zet in op ‘Riad Oranje’ Riad Oranje, de trendkleur van het Belgische Paintfactory, ligt wat in het verlengde van de Pantone-trendkleur. Het is eveneens een zachte, warme gloed die in heel uiteenlopende interieurstij-

28

Pantone trekt de kaart van het zachte, oranjeroze Peach Fuzz.

len past en zowel als subtiele highlight als dominante kleur kan dienen.

BOSS paints kiest voor ‘Healing Blue’

De Belgische fabrikant BOSS paints roept ‘Healing Blue’ uit tot dé kleur

van 2024. Healing Blue is een vergrijsde blauwtint die een antwoord biedt op de groeiende behoefte aan rust en harmonie in onze alsmaar drukker wordende levensstijl. De kleur nodigt uit tot vertraging, ref lectie en herstel, terwijl het

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

Valt de Belg massaal voor het zachte, warme Riad Oranje?

Bij Paintfactory geloven ze van wel!

Sikkens kiest met Sweet Embrace voor een pasteltint.

tegelijkertijd een krachtig gevoel van stijl en moderniteit toevoegt aan elk interieur. Het is een eigentijdse interpretatie van een tijdloze kleur die de geest kalmeert en creativiteit stimuleert.

BOSS paints gelooft meer in het grijsblauwe Healing Blue.

Sigma Coatings gaat voor Limitless

Sigma Coatings maakte ook reeds een trendkleur voor 2024 bekend en koos voor een heel andere tint, genaamd ‘Limitless’. Deze honingbeige tint is een warme tint die een interieur een frisse toets kan geven en zowel dienst kan doen als primaire kleur biedt als neutrale kleur. Limitless kan de plaats innemen van de vele koele neutrale tinten die de afgelopen jaren veelvuldig werden gebruikt. De kleur gaat namelijk heel goed samen met zowel warme als met koele kleuren.

Voor een maximale impact raden kleurexperts van Sigma Coatings aan om ook op onconventionele plaatsen te schilderen. Limitless kan in dat kader worden gebruikt voor het schilderen van plafonds of alle vier de wanden en het plafond, abstracte of geometrische vormen en binnendeuren om een look te creëren die zowel uniek als trendy is.

Limitless kan worden gebruikt als hoofdkleur voor een kamer of fungeren als een verfrissend contrast bij warme

of koele tinten. De keuze voor Limitless als trendkleur bevestigt de populariteit van warme neutrale kleuren voor het komende jaar. Warme neutrale tinten zijn blijvend, en vervangen koele tinten zoals grijs voor zowel doe-het-zelf- als professionele segmenten in 2024.

ook drie aanvullende palletten samen, die harmonieus kunnen gecombineerd worden met de trendkleur van 2024.

Meer weten?

Sikkens: Sweet Embrace

www.paintfactory.be

Sikkens gooit het over een andere boeg en kiest met Sweet Embrace voor een heel andere kleur. Deze vriendelijke en zachte tint moet een positief gevoel in onze levens brengen. Sikkens stelde

DE VLAAMSE SCHILDEER • 02|2024

www.pantone.com pro.bosspaints.be www.sigmapaints.com www.sikkens.be

29

SECTORNIEUWS

Aalterpaint en Libert Paints slaan handen in elkaar Producent van industriële verven Aalterpaint kondigde begin dit jaar de overname aan van het Gentse Libert Paints. Door de overname versterkt Aalterpaint zijn marktpositie en voegt het ook decoratieve verven toe aan zijn productencatalogus.

L

ibert Paints is een specialist op het gebied van anticorrosie en staat al decennia bekend om zijn hoogwaardige producten voor de bouwindustrie. De expertise van het merk ligt onder andere in het gebruik van polyurethaantechnologie, waarmee het optimale anticorrosiebescherming biedt voor metalen.

Libert Paints heeft zich daarnaast ook op de kaart gezet met HACCP-conforme oplossingen voor de medische, farmaceutische en voedingssector.

Bovendien biedt Libert Paints ook decoratieven verven aan, en dat is een segment waarin Aalterpaint tot nu toe maar heel beperkt actief was.

Het Oost-Vlaamse Aalterpaint heeft meer dan 50 jaar ervaring in de metaal- en verpakkingssector. Aalterpaint biedt op maat gemaakte oplossingen voor industriële toepassingen op metaal of specifieke structuren.

Het bedrijf is gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van indus-

30

triële verven: brandwerende verf, anti-corrosieverf en op maat gemaakte industriële coatings.

In een gezamenlijk persbericht laten de Oost-Vlaamse verffabrikanten weten dat het samenvoegen van de vaardigheden en middelen van beide entiteiten hun innovatievermogen moet versterken en hen moet helpen in de ontwikkeling van producten voor diverse sectoren. Bovendien consolideert de overname de positie van aanwezigheid van de twee merken op de markt, waardoor ze nieuwe segmenten kunnen verkennen en beter kunnen voldoen aan de uiteenlopende eisen van hun klanten met een uitgebreid assortiment verfsystemen. Als

industriële, anticorrosie-, verpakkings-, brandwerende, binnen- en buitenmuur-, houtwerk-, vloer- en HACCP-gecertificeerde verven.

DE VLAAMSE SCHILDER • 02|2024

Meer weten?

www.aalterpaint.be www.libertpaints.com

Zijn uw verzekeringen nog up-to-date? Zeker?

Doe de

Da’s 1 keer checken en … weer volop voor uw zaak gaan!

Een brand of ongeval in uw zaak, uw inkomen bij ziekte… Uw zaak evolueert constant.

Maar uw verzekeringen… evolueren die mee?

Contacteer uw adviseur en doe samen de polis check.

Check op federale.be/ polischeck

federale.be volg ons op

Federale Verzekering – V.U.: Tom De Troch. Federale Verzekering – Stoofstraat 12 – 1000 Brussel. www.federale.be - Gemeenschappelijke Kas voor Verzekering tegen Arbeidsongevallen Vereniging van Onderlinge Levensverzekeringen - Coöperatieve Vennootschap voor Verzekering tegen Ongevallen, Brand, Burgerlijke Aansprakelijkheid en Diverse Risico’s CV RPR Brussel BTW BE 0407.963.786/BE 0408.183.324/BE 0403.257.506.

Jouw voorkeur, onze verf

Bij BOSS paints kan je terecht voor een compleet gamma aan binnenmuurverven.

Volledig Belgisch én in huis geproduceerd.

We garanderen jou dat je elke klus op elke ondergrond kwalitatief kan aanpakken en afwerken. Schilder je liever dun of net lijvig? Geef je esthetiek voorrang of eerder het technisch kunnen? Binnen ons gamma voor elk wat wils! Je bekomt sowieso een duurzaam eindresultaat.

Surf naar pro.bosspaints.be en lees alles over onze kwalitatieve binnenmuurverven van Belgische makelij!