zine #05 / MRT 2017 / ZUID INSPIREERT
Verslag Zuid Inspireert 26 januari 2017
Foto: Jordy Brada
@ChristineGard
Benieuwd naar de studentenpresentaties vanmiddag! #ZO2017 @EMIopzuid @LuxorTheater
Foto: Jordy Brada
p5
Inhoud Lancering ‘Zuid, Travel Stories’
8
Zuid Inspireert!
10
Spoken word
14
Mariana Hirschfeld
14
Onze ‘razende reporter’
16
Ondertussen 20 Resilient South Rotterdam
25
De winnaars
26
Uitslag enquête
28
Zuid in beeld
30
De presentaties
32
De organisatie
43
Tot ziens
44
Dank aan..
46
The movie
47
Foto: Jordy Brada
p6
EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
p7
Lancering ‘Zuid, Travel Stories’ Tijdens Zuid Inspireert werd het eerste exemplaar van de gids ‘Zuid, Travel Stories’ door Izay Isik overhandigd aan Hugo Bongers. Een gids voor iedereen die de wijken van Rotterdam Zuid beter wil leren kennen en specifiek voor studenten die aan het werk gaan op Zuid. Het is belangrijk dat zij een gevoel krijgen bij de wijk. Dat ze mensen leren kennen, plekken gaan bezoeken en kennis maken met Zuid tot in de haarvaten, zodat ze goed beslagen ten ijs komen.
Izay Isik was op zoek naar een stageplek waar zij haar opleiding Allround Styling bij de Artemis Academie in Amsterdam kon verbinden met maatschappelijke issues. Zij kwam speurend op internet terecht in Rotterdam, bij EMI.
Foto Jordy Brada
Izay komt van verschillende culturen; haar moeder is Nederlands en haar vader is Turks. Zij heeft haar verschillende achtergronden altijd als een voordeel gezien, omdat ze verschillende werelden van dichtbij kan meemaken en begrijpen. Dit heeft haar ook erg geholpen tijdens haar stage op Rotterdam Zuid. Ze heeft daar veel nieuwe mensen ontmoet en is in contact gekomen met verschillende mooie initiatieven. De gids neemt de lezer mee naar plekken waar zij ook is geweest. Naast beschrijvingen van de focuswijken zijn er vier verschillende routes op Zuid opgenomen: Kunst&Cultuur, Markt&Retail, Park&Recreatie, Food&Bars. De locaties zijn inspirerend en bieden een nieuwe kijk op Zuid.
p9
“Ik hoop dat studenten die op Zuid komen werken, vooraf met de ‘Zuid, Travel Stories’ in de hand, op reis gaan door Zuid. Met dank aan Izay!” Carolien Dieleman, directeur EMI
p10
Zuid Inspireert! Tekst: Elsbeth Grievink
Het afgelopen half jaar werkten 200 studenten van Hogeschool Rotterdam aan maatschappelijke vraagstukken op Rotterdam Zuid. Wat dat opleverde? Dát was te zien op de derde editie van Zuid Inspireert, georganiseerd door Expertisecentrum Maatschappelijke Innovatie (EMI). Een hele middag namen studenten het Nieuwe Luxor Theater over om hun bevindingen te presenteren aan medestudenten, docenten, stakeholders en samenwerkingspartners die de manifestatie in grote getale bezochten. Op het gebied van onderwijs, werk, wonen, zorg en welzijn liggen er in Rotterdam Zuid nogal wat uitdagingen. EMI ziet een rol voor zichzelf weggelegd en zet zich in om onderwijs te verbinden met de praktijk op Zuid. Door studenten te koppelen aan partners en vraagstukken op Zuid in zogenaamde communities of practice wordt doende geleerd. Zo hebben ruim 200 studenten van 30 verschillende opleidingen aan de Hogeschool Rotterdam het afgelopen half jaar aan opdrachten op Zuid gewerkt. De ideeën en uitkomsten die dat werk opleverden werden door de studenten zelf gepresenteerd op Zuid Inspireert in het Nieuwe Luxor Theater.
Klaar voor de start
Zuid Inspireert 2017 startte in de foyer van het Nieuwe Luxor Theater, met uitzicht op de Rijnhaven en daarachter de grote hoofdrolspeler van de middag: Rotterdam Zuid. Vanaf het podium heette Carolien Dieleman, directeur van EMI, bezoekers en studenten welkom. Na een gloedvolle voordracht van de 20-jarige spoken word-artieste Mariana Hirschfeld, (zie p14-15), vroeg Dieleman student Izay Isik op het podium. Izay volgt een stylingopleiding aan Artemis in Amsterdam en kwam in haar zoektocht naar maatschappelijke diepgang bij EMI terecht. Zij vond een enthousiaste begeleider, die haar meenam door Zuid: Hugo Bongers. Samen met hem ontwikkelde ze een lifestylegids vol adressen op Zuid, waarmee ze studenten de weg wil wijzen naar de leuke plekjes van een relatief onontdekt stuk Rotterdam. “Izays project staat voor de manier waarop wij willen werken”, lichtte Dieleman toe. EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
“We willen vraagstukken vanuit verschillende hoeken, met mensen vanuit de meest uiteenlopende achtergronden, bekijken. Het kan gaan over problemen als laaggeletterdheid of eenzaamheid, maar ook over kansen die beter benut kunnen worden, zoals het project van Izay laat zien. Door de complete waaier aan opleidingen van Hogeschool Rotterdam en de verschillende achtergronden van onze studenten aan elkaar te verbinden, maak je mooi onderwijs. De culturele diversiteit is een gift voor EMI.” Vervolgens was het woord aan de studenten. De studenten van de minor Evementenmanagement, die verantwoordelijk waren voor het concept en de organisatie van de manifestatie, stelden zich voor en gaven het startsein voor presentatierondes.
Presentaties
Het programma van Zuid Inspireert bevatte in totaal 36 presentaties, die allemaal te maken hadden met vraagstukken op het gebied van onderwijs, werk, welzijn en zorg en wonen. Wat kun je doen om vroegtijdig schoolverlaten op Zuid terug te dringen? Hoe kun je een wijk aantrekkelijk maken als woonwijk, wanneer deze een verkeerde reputatie heeft? Wat zijn manieren om vaders meer tijd te laten doorbrengen met hun kinderen? Het waren teveel presentaties om allemaal in één middag tot je te nemen. Daarom was de middag opgedeeld in twee rondes, die elk uit vier presentaties en een pauze bestonden. Wie de diepte in wilde, kon deelnemen aan workshops rondom het resilience-
“De culturele diversiteit van onze studenten is een geschenk voor EMI.� Carolien Dieleman, directeur EMI Foto: Jordy Brada
p12 thema. Centraal stond hierbij de vraag: hoe krijgen we Rotterdam met elkaar veerkrachtiger, duurzamer, gezonder en aantrekkelijker? Bij de presentatie van Jordy Luitwieler, student Ruimtelijke Ordening en Planologie, was het volle bak. Zijn onderzoeksvraag? Hoe kan de Afrikaanderwijk, die met een slecht imago kampt, meer van de stijgende populariteit van Rotterdam als woonstad profiteren?’ Hij had zowel Afrikaanderwijkbewoners als andere Rotterdammers ondervraagd over hun kijk op de Afrikaanderwijk als wijk om te wonen. “Ik ben erachter gekomen dat bewoners van de Afrikaanderwijk zich erg verbonden voelen met de wijk, maar moeilijk wooncarrière kunnen maken vanwege het beperkte woonaanbod. Daarom adviseer ik woningcorporaties om goed te luisteren naar de wensen van de huidige bewoners,” zei Jordy. “Je moet de potentie uit de wijk zelf naar boven zien te halen.” De gong klonk eerder dan verwacht, tijd om vragen te stellen was er niet meer. De volgende groep stond al te wachten. Vond Jordy het goed gaan? “Ja, volgens mij wel. De volgende ronde zal ik iets eerder stoppen, want de reacties uit het publiek zijn natuurlijk interessant voor mij.”
“De reacties uit het publiek zijn interessant voor mij.” Jordy Luitwieler, student Ook studenten van de minor City Branding zijn aan de slag gegaan met het imago van Zuid. Want onveiligheid is ‘een terugkerend ding’. Klopt het beeld wel, dat veel mensen van Zuid hebben? Is het er zoveel gevaarlijker dan in de rest van de stad? Een groepje van vier studenten koos voor een controversieel concept met schokkende beelden – een in een tapijt gerold lijk, een vrouw die beroofd is in haar eigen huis – voorzien van een door hen ontwikkelde slogan: Is het alleen in Rotterdam Zuid onveilig? “Het is een campagne waarmee we mensen aan het denken willen zetten over de beeldvorming over Zuid’, legde EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
een van de enthousiaste studentes uit. Daarop reageerde iemand uit het publiek, die bij de politie werkt en het onderscheid benadrukte tussen subjectieve en objectieve veiligheid: “Het klopt wel wat deze meiden zeggen. Het is veiliger dan je denkt. Ook in Rotterdam Zuid.” Kritische geluiden zijn er ook. “Ik weet dat er in Zuid heel veel mensen zijn die moeite hebben met de posters waarop staat ‘hier is een wietplantage opgerold,’ zei een van de toehoorders. “Het geeft mensen een onprettig gevoel.” De studenten gaven daarop als reactie dat het juist de bedoeling is om te shockeren. “Dáárdoor komt de boodschap aan en ontstaat het gesprek.” Ondertussen was het dringen geblazen bij Bram Rietveld, student Communicatie en Multimedia Design, die zijn afstudeeropdracht presenteerde op de tweede verdieping. Hij bedacht de HUPP, een hulpmiddel bij de transformatie die gaande is bij verzorgingshuis Simeon & Anna van Laurens. Deze locatie, onder de noemer Samen & Anders, stelt wederkerigheid centraal. Oftewel: hulpbehoevenden wonen onder één dak met niet-hulpbehoevenden die, in ruil voor het verlenen van diensten, goedkoop woonruimte kunnen huren. Van belang is wel dat dat gemotiveerde mensen zijn die daadwerkelijk tijd vrij maken om er voor hun medebewoners te zijn. “De HUPP is een app die helpt om de juiste huurders te vinden”, vertelde Bram. “Uit onderzoek blijkt dat mensen die al eens eerder vrijwilligerswerk hebben gedaan bijvoorbeeld geschikter zijn dan iemand die daar geen ervaring mee heeft.” Er kwamen verschillende vragen vanuit het publiek. Had Bram de potentiële huurders al in kaart gebracht? En hoe komen die huurders bij de HUPP uit, hoe weten ze dat het er is? “De marketing heeft zeker nog aandacht nodig”, beaamde Bram. “Dat is de volgende stap.” Na afloop verklapte hij dat presenteren ‘niet zijn ding’ is. “Maar de reacties uit het publiek vond ik wel heel nuttig.”
Netwerken en ontspannen
Tussen de presentaties door was er ruimte voor ontspanning. Een drankje en ruimte voor reflectie op wat men gehoord en gezien had. Aan één van de statafels was Annemarie Mosterd in gesprek met Ingrid van der Velden. Mosterd is grafisch ontwerper en houdt zich onder meer bezig met communicatiecampagnes
p13 en ruimtelijke belevingen. Ze was naar Zuid Inspireert gekomen om zich te laten inspireren en Zuid beter te leren kennen. ”Het project van Izay Isik vind ik heel interessant. Zij is ook bezig met verbindingen creëren, net als ik. Ik ga haar straks even aanspreken, want wellicht zijn er mogelijkheden om samen te gaan werken voor een van de projecten waar ik mee bezig ben.” Van der Velden is als docent betrokken bij Mentoren op Zuid en programmamedewerker bij de CoP Techniek op Zuid. Ze was onder de indruk van de presentatie over een herontwerp voor de Afrikaanderwijk. ”De studenten die er aan meewerken, hebben allemaal een andere culturele achtergrond. Volgens mij is dat van grote meerwaarde voor zo’n project. Het zorgt voor verschillende perspectieven, dat zie je aan het resultaat. Het is spannend.” Mark-Jan Muijs, relatiemanager van Hogeschool Rotterdam, voegde zich ook bij het gesprek. Hij was naar Zuid Inspireert gekomen om te zien waar collega’s en studenten mee bezig zijn en om te netwerken. Ook voor entertainment, voor het broodnodige vrij maken van ‘t hoofd tussen de presentaties door, was gezorgd op Zuid Inspireert. Op de tweede verdieping stond mentalist Daniël de Ronde. Door het gebruik van psychologische trucs en illusie-technieken wekt hij de indruk dat hij bovennatuurlijke krachten heeft. Anja Brand, stadsgids van beroep, werd door hem uit het publiek gepikt voor een truc met een muntje, die de aanwezigen versteld deed staan. Op een andere plek in het theater stond Soesja Pijlman die bezoekers een kleine acrobatiekworkshop gaf.
Afsluiting
Om 16.30 uur was het tijd voor een plenaire afsluiting in de foyer van het Nieuwe Luxor Theater. Arnoud Molenaar, Chief Resilience Officer van gemeente Rotterdam, was uitgenodigd om de resilience-strategie van de gemeente toe te lichten. Hij leidde de aanwezigen door de uitdagingen waar de stad voor staat. Klimaatverandering. Robotisering. Steeds meer mensen in de stad. Vergrijzing. De groeiende kloof tussen de zogenaamde have en have not’s. Vergrijzing. Energie. Vluchtelingen. ”Het is de bedoeling dat we als stad, mét elkaar, aan één strategie werken, om al die uitdagingen het hoofd te bieden”, benadrukte Molenaar, om zich vervolgens heel specifiek tot de studenten te richten:”Daar hebben we jullie hard voor nodig. Jullie zijn de toekomst. Dus doe mee en denk mee over hoe we de stad bestendiger kunnen maken voor de toekomst.” De afspraak is om de komende jaren intensief samen te werken aan deze ambitie. Molenaar: ”Dat EMI aanhaakt, juich ik van harte toe. Hoe meer partijen en kennisinstellingen meedoen, hoe meer we kunnen bereiken.” Veel studenten en bezoekers bleven onder het genot van bitterballen en een drankje nog met elkaar napraten. Uitdagingen genoeg voor een nieuwe lichting studenten om over na te denken, zéker op Rotterdam Zuid. Op naar de volgende Zuid Inspireert!
“Ik ga straks een student aanspreken, met wie ik mogelijkheden tot samenwerking zie.” Annemarie Mosterd, grafisch ontwerper
p14
p14
Spoken word Mariana Hirschfeld Niet geboren, wel getogen in Rotterdam, 20 jaar en een schrijfster. Sinds twee jaar is ze bezig binnen de ‘Spoken Word’ scene en ze is al jaren dichter. Ondertussen schrijft ze haar eerste boek en heeft ze de afgelopen twee jaar op podia mogen staan als ‘Woorden Worden Zinnen’, ‘Pagina Groots’, ‘Late Night Poetry Jam’, is ze als tweede geëindigd in de Poetry categorie van de Spoken Awards en is ze onderdeel geweest van Spoken Arts in het Rotterdams Schouwburg. Ze hoopt mensen te raken, te inspireren en vooral samen te laten komen. Mariana heeft speciaal voor Zuid Inspireert een tekst gemaakt waarin zij haar kijk geeft op de wereld van Zuid.
@lauraaah9
Mooie opening @Zuid_Inspireert #ZI2017 door spoken word artist Mariana Hirschfeld #Rotterdam #RotterdamZuid Foto Jordy Brada
@hsrotterdam
Meer Mooie start v een creatieve middag vol #studentenresultaten door #MarianaHirschfield met indrukwekkende stilte door haar woordkunst #ZI2017 EMI | MAG #5 --- Zuid Inspireert
p15 We hebben allemaal doelen Groot of klein, willen allemaal iets meer zijn dan we al zijn En eveneens hebben we twijfels Over hoe en of we daar zullen komen Sommigen hebben gebrek aan geld maar niet aan dromen Gebrek aan begrip, maar niet aan hoop Onze dag komt wel Zolang we blijven geloven Jonger dan we ooit nog zullen zijn Ouder dan ooit tevoren Blijven werken, blijven leren Maar sommigen van ons zijn nog steeds verloren En dat is wat het betekent om jong te zijn Zoekend naar onszelf verdwalen we in de schijn van wat anderen willen dat we zijn Maar zij, zij blijft uniek zijn Thuis zijn, voor ons zijn Door ons zijn Zij, Rotterdam Of het Noord of Zuid is Zij omarmt ons voor wat we zijn Ze droeg mij en velen anderen voor mij en jou Droeg ons met evenveel liefde en loyaliteit Trouw aan haarzelf, trouwer aan haar mensen Rees uit ruïnes en as om ons een thuishaven te geven Heelde haar wonden zo diep als ze waren omdat ze wilde leven Gaf ons een skyline om naar te streven Bouwde bruggen in plaats van muren Beschouwde ieder mens als een bouwsteen ondanks haar of zijn tekortkomingen Elk stukje past in elkaar als we samen komen We bouwen op elkaar want alleen dan kunnen we het maken The sky is the limit, maar zonder elkaar kunnen we het niet raken En haar straten mogen hard zijn Maar ze vangt ons op en eveneens onze tranen Probeert een weg voor ons te banen Omdat ze gelooft in wat we kunnen worden Als we niet genoegen nemen met wat we zijn Omdat ze gelooft in wat we van haar kunnen maken als we haar bij storm en zonneschijn steunen, ondersteunen Haar liefhebben omdat we nou eenmaal alleen elkaar hebben Ze verwelkomt de Marokkaan, Hindoestaan Haar buurten zijn aangenaam Turks, Antilliaans Haar hart is vol van de wereld en vreemdelingen die haar bezoeken, iedereen neemt een stukje van haar mee en hoe groter ze wordt hoe minder ze is Hoe voller ze wordt hoe meer liefde er is
En in de vroege ochtend aanschouwt de zon haar Erasmusbrug, haar Wilheminapier met trotse schouders en rechte rug strekt ze zich uit over ons als de Maastoren en in al haar glorie zijn er nog sporen van haar val, maar met littekens en al is ze mooier dan ooit te voren En vertrouw me, een baas zijn maakt je nog geen leider Vechten met vuisten maakt je nog geen strijder want echte leiders strijden hard Met hun hart, met passie Strijden vanaf hun prille start Halen kracht vanuit hun tenen en Als hun voeten hen niet kunnen dragen Hebben ze nog altijd handen Want elke pijn is te verdragen Zolang het niet die van opgeven zal zijn Want “Je hebt het in ieder geval geprobeerd’ is geen excuus Het zal je verlangen niet stillen als alles wat je ooit zou willen voorbij die lijn genaamd angst rust Dus onderweg twijfel ik niet Mijn lot leidt mij naar mijn bestemming Het woord is mijn kompas M’n hart geeft me toestemming. Om te spreken, te vechten voor Beter Stop wie wij zijn in schriften Gedichten, spreek het de eeuwigheid In zodat wanneer ik voor de laatste keer zucht Dit blijft hangen in de lucht. En beland in de oren Van een ieder die verloren is. Het enige verschil tussen jij en ik is Tijd Ik weet hoe moeilijk het lijkt om niet Te weten waar je heen moet Maar richting stroomt door je aderen Zolang je maar luistert naar Het kloppen van hart Dus maak je geen zorgen om het eind Zorg ervoor dat je start.
- Mariana Hirschfeld -
p16
Onze ‘razende reporter’ Collega Angèle Diesfeldt was als bezoeker aanwezig. Ze vloog kriskras door de routes en schreef een verslag over haar ervaring tijdens Zuid Inspireert 2017.
36 Minor- en afstudeerpresentaties óver Zuid in de creatieve omgeving van Het Nieuwe Luxortheater – met het zicht óp Zuid… Dit belooft een mooie middag te worden! Bij binnenkomst in Het nieuwe Luxor worden we welkom geheten. De band OUDfit, bestaande uit een aantal ‘krasse knarren’ van 80+ jaar met hun charismatische jonge voorman zorgt direct voor een feestelijke sfeer. Na het openingsprogramma met onder andere een prachtige voordracht van spoken word artist Mariana Hirschfeld gaan we het ‘doolhof’ in. Deze presentatiestructuur die geboden wordt, nodigt de bezoekers uit zich te laten verrassen door presentaties buiten hun comfortzone. “Gekozen vanwege de diversiteit van 200 studenten afkomstig van meer dan 30 opleidingen en bezoekers vanuit heel diverse sectoren”, aldus Emma van Hattem (organisator). “We willen bezoekers graag presentaties laten zien die niet direct binnen hun eigen expertise of interesegebied vallen.”
Doolhof
In de eerste ronde presentaties een veelheid aan disciplines: Gebiedsontwikkeling, Zorg voor kind & jeugd met specifieke zorgbehoeften, Urban Innovation, Urban Interaction Design. Hoe divers de disciplines ook zijn, het is mooi te zien hoe alle studenten het publiek aan zich weten te binden met hun verhaal. De een neemt het publiek mee door een film af te spelen, de ander door een moodboard, maar ook worden verhalen verteld. Technische verhalen worden overgebracht met begrijpelijke schema’s. De interactie met de bezoekers is hoe dan ook groot. EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
‘Meet Teddy’
Bij de presentatie van de honoursstudenten ‘Zuid Innoveert’ is het erg druk. Niet alleen studenten en docenten zijn aanwezig. Ook bewoners van Zuid en zelfs een van de kwartiermakers van ‘Samen & Anders’ is aanwezig. Uitgangspunt van Samen & Anders is een wederkerige woongemeenschap creëren. Onderzocht is hoe jeugdigen goedkopere woonruimte kunnen huren in een ouderencommunity, in ruil voor sociale interactie met hun senioren medebewoners. Studenten van Communicatie en Multimedia Design ontwikkelden hiervoor games die sociale cohesie tussen de verschillende leeftijdsgroepen teweeg brengen. Pakkende namen voor games als ‘Blocky’, ‘Wiki’ en ‘Meet Teddy’ passeren de revue. Programmaleider Joke Mulder geeft aan dat het estafette-effect van de opeenvolgende onderzoeksgroepen tot een grote betrokkenheid heeft geleid. De kwartiermaker van woon-zorginstelling Simeon & Anna onderbrak het applaus na afloop van de presentatie om de studenten te complimenteren: “Ondanks de moeilijke omstandigheden hebben jullie een prachtig resultaat behaald. Bewoners waren niet altijd bereid of geschikt om mee te werken en het personeel niet altijd in de gelegenheid tijd vrij te maken tijdens hun drukke werkdagen. Ondanks hiccups hebben jullie echt goed doorgezet en hebben jullie mijn waardering voor jullie enorme inzet”, benadrukte Bob Janse. Ook studenten van Avans namen deel aan deze minor. Zij beaamden de moeilijke omstandigheden waaronder zij hun onderzoek moesten doen en waren blij met de complimenten van de opdrachtgever.
“Dat de hogeschool en het Expertisecentrum dit organiseren is heel erg goed voor de studenten. Wie ben ik en waar sta ik voor.� Chantal Pinas, student
Foto: Jordy Brada
p18 Discussie
In de laatste ronde met presentaties kwam na de presentatie ‘Zuid op twee wielen’ (minor Gezond meedoen door sport en bewegen) een interessant gesprek op gang tussen Vincent Schipper (voor EMI verbonden aan het programma Urban Innovation), Shurdon Faneyte (eigenaar en oprichter Dansh Urban Gym, BMX-fietsschool), Carolien Dieleman (directeur EMI) en ambtenaren van Gemeente Rotterdam – betrokken bij onderwijs in de stad. De discussie ging over uitkomsten van de effectmeting van aanwezigheid van de BMX-fietsschool bij leerlingen in het basisonderwijs. Waarom een beweegprogramma als een BMX-fietsschool opzetten om jongeren sociale vaardigheden aan te leren of meer zelfvertrouwen te geven? In een stad waar een groeiend aantal kinderen niet in staat is om te fietsen of over de juiste fietsvaardigheden beschikt terwijl er geen verkeerslessen meer gegeven worden. Uit onderzoek blijkt immers dat bij circa 80% van de scholen verkeersles is wegbezuinigd uit het lespakket. Dit, omdat er keuzes gemaakt moeten worden tussen taal-, maatschappij en sportonderwijs, waaronder fietslessen. Het feit dat bij dit gesprek alle partijen aanwezig waren, maakte dat de discussie goed de diepte kon ingaan. Een mooie leerervaring die de studenten (en aanwezigen) zomaar op de koop toe kregen! Zoals Carolien Dieleman aangaf in haar opening kwam bij Zuid Inspireert de wisselwerking van Noord en Zuid volop naar voren. Evenals het werken met échte mensen met diverse achtergronden door studenten met diverse wijsheden, perspectieven en culturele herkomst. Diversiteit van de stad Rotterdam blijkt een cadeautje aan (de studenten van) het Expertisecentrum Maatschappelijke Innovatie. Wat een inspirerende bijeenkomst waar kennisgeven aan elkaar centraal stond.
EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
@pbsteenbergen
FanTOStische presentatie over #vaderbetrokkenheid @EMIopzuid Zuid inspireert! @EMIopzuid
Masterchef wedstrijden in openbare tuinen op Zuid? Concept van @hsrotterdam studenten van King communicatie #ZI2017 @marliesvdwee
Hoe maak je steden veerkrachtig? Studenten ICSD leggen het uit tijdens conferentie @ZuidInspireert @EMIopzuid @AngeleDiesfeldt
Studentes Social Impact Bonds maken korte metten met de perceptie dat R’dam Zuid onveiliger zou zijn dan andere delen van de stad #ZI2017 @Carolien010
Urban innovation, ik weet nu meer over verenigingen van eigenaren, vastgoed en het nieuwe bouwen voor zuid #ZI2017
Foto’s: Foto: Jordy Brada
p20
Ondertussen..
Foto Jordy Brada
Foto Jordy Brada
In de pauze
Pauze- Bijkletsen met een drankje EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
Op adem komen- Oxygenbar
Foto Sabine Maertens
Foto Jordy Brada
Welkom - OUDfit (band Rotterdam Zuid)
Vertrouwen - Workshop akrobatiek
Foto: Jordy Brada
Verbazing - Illusionist
@keesjoosten67
@EMIopzuid Arnoud Molenaar over de Resilience strategie. Met 100 steden in de wereld werken aan weerbare steden. @hsrotterdam @EMIopzuid
Foto Jordy Brada
Rotterdam Resilience! @arnoudmolenaar presenteert het internationaal programma waar ook wij aanhaken. Spannend. #ZI2017 @ResilientRdam
“Het is de bedoeling dat we als stad aan één strategie werken om alle uitdagingen het hoofd te bieden. Daar hebben we studenten hard bij nodig. Zij zijn de toekomst.” Arnoud Molenaar, Chief Resilience Officer gemeente Rotterdam
@keesjoosten67
EMIopzuid heel veel interesse voor studentenprojecten ‘op zuid’. Resilient city als centraal thema, zowel sociaal als fysiek. @hsrotterdam
Resilient South Rotterdam Rotterdam bouwt aan een resilience strategie, die is voorbereid op het overgrote deel van de kansen en uitdagingen die de toekomst met zich mee zal brengen. De strategie richt zich op een toekomstbestendige veerkrachtige stad met een daadkrachtige samenleving in balans. Studenten worden ingezet om praktijkopgaves en problemen op te lossen middels onderzoek- en ontwerpopgaves. Deze kennis wordt vervolgens wereldwijd gedeeld om resilience beter en globaal te kunnen defineren en verankeren. Programmalijnen van EMI en CoE RDM betreffende Resilience zijn ondermeer: Urban Innovation, gericht op maatschappelijke resilience en Urban Adaptive Developent, gericht op fysieke resilience. Beide programma’s hebben een doorkijk naar de Architectuur Biennales van 2018 (Societal Resiliance) en 2020 (Physical Resilience). Deze programma’s staan nauw in verbinding met het BRIDGE programma en het programma Gezond op Zuid. Het laatste richt zich op het ontwikkelen van een gezonde leefomgeving die een stimulans is voor ontmoeting, deelname en beleving van Rotterdam Zuid waar mensen geactiveerd worden tot bewuste keuzes ten aanzien van voeding, beweging en mentaal welzijn. Dit landt bijvoorbeeld in de CoP Samen & Anders (S&A) wat een community vormt voor kwetsbare en niet kwetsbare bewoners van een ‘verticale wijk’ (voormalig verzorgingstehuis voor ouderen in Rotterdam Zuid) waar wederkerigheid centraal staat. Hogeschool Rotterdam start komend studiejaar met het InnovationLab Resilient Rotterdam. Vierdejaars studenten gaan een half jaar aan de slag gaan met vinden van oplossingen voor lastige vraagstukken waar Rotterdam, en met name Zuid, mee worstelt. Zoals sociale ongelijkheid, wateroverlast en cyberhacken. De rest van dat jaar gaan ze afstuderen en we hopen natuurlijk dat ze daarna aan de slag kunnen in Rotterdam. Dit zijn namelijk de nieuwe stadsmakers die Rotterdam nog veerkrachtiger kunnen maken.
p26
De winnaars Tekst: Elsbeth Grievink
Als afsluiting van deze dynamische informatieve middag maakte Arnoud Molenaar samen met Carolien Dieleman bekend op welke presentaties de winnar waren van meest creatieve en meest inspirerende presentatie. Gedurende het programma had het publiek via stemkaarten aageven welke presenaties hun favoriet waren. De meest inspirerende presentatie werd ‘Waar is papa’ van de minor+ Meedoen op Zuid. Studenten van uiteenlopende studierichtingen werkten samen aan een plan om meer ouderbetrokkenheid bij vaders te bewerkstelligen. ”Veel vaders in de wijk Feijenoord vinden dat zij al werken, en dat de zorgtaken dus bij de moeder liggen. Wij hebben nagedacht hoe we ze meer kunnen betrekken bij hun kinderen en kwamen uit bij sport als meest kansrijk. Samen met Thuis op Straat hebben we een activiteitenplan gemaakt voor vaders en kinderen.” Waren ze blij met hun prijs? Lisanne Kuipers: “Het is een compliment dat mensen op ons hebben gestemd.”
De prijs voor de meest creatieve presentatievorm ging naar de workshop “Create awareness for sustainability, resilience and health’. De studenten lieten bezoekers de vluchtelingenproblematiek aan den lijve ervaren, door ze dezelfde behandeling te geven als vluchtelingen die in een asielzoekerscentrum aankomen. Elsa Falkmann zei zeer trots te zijn op de prijs. ”Vooral omdat we niet eens op het stembiljet stonden. Mensen hebben onze presentatie er zelf bij geschreven! Onze presentatie week natuurlijk nogal af van de rest. We wilden een theatrale ervaring neerzetten en hadden daarvoor een grotere ruimte nodig, en ook meer tijd dan een kwartier. Gelukkig heeft EMI ons die ruimte gegeven, waardoor we ons plan goed hebben kunnen uitvoeren.”
Winnaars
EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
entatie’
nde pres
spirere ‘Meest In
Winnaars ‘M
eest creatie
ve presenta
tievorm’
p27
Foto: Jordy Brada
p28
Uitslag enquête Vanaf de eerste pauze kon tussen de presentaties door een enquête ingevuld worden. Zoals iedere editie is het respons op de enquête hoog, waardoor de uitkomsten representatief zijn voor alle bezoekers. Hieronder een samenvatting van de enquête met een aantal highlights en opmerkelijke uitkomsten. Samenstelling aanwezigen op Zuid Inspireert 2017: U bent aanwezig als:
7,8%
43,1%
13,7% 15,7%
Student HR Docent HR Medewerker HR Partner HR/EMI Bewoner van Zuid Externe organisatie Privé Overig
De eerste vragen in de enquête waren meerkeuzevragen waar men ‘ja’ of ‘nee’ kon antwoorden. Deze vragen gingen over de zichtbaarheid van EMI en het evenement Zuid Inspireert.
Zo werd er bijvoorbeeld gevraagd of de bezoekers al een helder beeld hadden van EMI voorafgaand aan het evenement en indien hier ‘nee’ werd ingevuld of dit na het evenement dan wel helder was. Uit de resultaten is af te lezen dat het beeld van EMI bij veel bezoekers is verhelderd tijdens het evenement. Verder bleek ook uit deze eerste vragen dat 57,6% van de bezoekers nog niet eerder op een editie van Zuid Inspireert is geweest. De enquête ging verder met meerkeuzevragen over de beleving rondom het evenement. Men kon hier de keuze maken tussen ‘uitstekend’, ‘goed’, ‘voldoende’, ‘matig’ en ‘slecht’. Een grote meerderheid van de bezoekers beoordeelde de presentatietechnieken van de studenten en de interactie tijdens de presentaties heel positief. De haalbaarheid van de projecten werd door de bezoekers voornamelijk met voldoende en goed beoordeeld en werd hiermee beter beoordeeld dan de editie in 2016.
“Het beeld dat ik had van Rotterdam Zuid is vandaag positief veranderd. Vooral de beleving van de studenten en projecten dragen hieraan bij!” EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
p29 Vervolgens werd de bezoeker een aantal stellingen voorgelegd waarbij men aan kon geven of ze het hier ‘helemaal mee eens’, ‘deels eens’, ‘deels oneens’ of ‘geheel oneens’ waren. • Op de vraag ‘Ik heb meer inzicht gekregen in wat EMI doet en wat EMI is’ hebben 73% van de bezoekers helemaal of deels mee eens ingevuld. • Bij de vraag ‘Ik heb meer inzicht gekregen in de Hogeschool Rotterdam, minoren en wat studenten doen op Zuid’ was dit 79%. • 85% van de bezoekers waren het helemaal of deels eens met de stelling ‘De informatie uit de presentaties draagt bij aan de verbeteringen van Rotterdam Zuid.’ Iedere editie wordt de volgende vraag gesteld: ‘Welke kenmerken komen volgens u het meeste overeen met het evenement?’. De bezoekers mogen maximaal vier antwoorden aankruisen en hebben dus meerdere antwoorden gegeven. Opvallend is dat de bezoekers deze editie ‘informatief’ het meeste hebben gekozen, iets wat eerdere edities minder naar voren kwam. Ook vinden de bezoekers het evenement nog steeds ‘verbindend’ en ‘inspirerend’, net als voorgaande edities.
Opvallende scores van deze editie: • 83% vindt dat het evenement zorgt voor uitwisseling van informatie • 86% vindt Rotterdam Zuid een goede leeromgeving voor studenten • 87% van de bezoekers heeft het door hun gestelde doel voor de dag behaald Enkele opvallende uitspraken: • Zuid is tof! • Heel veel mensen voelen zich betrokken bij Zuid • Ik ben trots op alles waar onze studenten mee bezig zijn • Ik heb hele nuttige tips ontvangen waar wij wel wat mee kunnen doen voor de kinderen in het wijkgebouw • De positieve sfeer, super locatie, verhalenreisboekje van Zuid en de Peperklip-transitie zijn mij het meeste bijgebleven • Mij is vooral bijgebleven dat we onze onderzoeksresultaten tastbaar hebben kunnen presenteren en dat het een fijne afsluiting was van de minor • De studenten hebben innovatieve ideeën over stadsontwikkeling
Informatief Verbinden Interessant Inspirerend Creatief Leerzaam Verbetering Betekenisvol Belevenisvol Sfeervol
% 0
10
20
30
40
50
60
Foto Jordy Brava
p31
Zuid in beeld
Tijdens Zuid Inspireert waren bij de entree foto’s te zien van de zeven focuswijken op Zuid. De foto’s zijn gemaakt door dr. Marina Meeuwisse. Zij selecteerde drie foto’s per wijk die de kijker meenamen langs een divers en wellicht ook onverwacht Zuid. dr. Marina Meeuwisse is stadspsycholoog; zij combineert in haar werk haar studies experimentele psychologie, Mediapedagogiek en Sociale Agogiek. Daarnaast is zij fotograaf; in 2013 is haar complete fotoarchief (40.000 foto’s) opgenomen in het Stadsarchief van de Gemeente Rotterdam, omdat dit voor de kennis van de lokale geschiedenis van belang is. In januari 2014 is Marina gepromoveerd aan de Vrije Universiteit Brussel op het onderwerp “De Intrinsieke Stad – de stad Rotterdam die zich in ons hoofd heeft genesteld. Momenteel werkt zij als docent/onderzoeker bij de Concernstaf en is zij programmaleider Sense of the City bij EMI.
p32
De presentaties Hieronder staan de presentaties van de studenten beschreven. De titels van de minoren zijn in alfabetische volgorde opgenomen. Daarna volgt de beschrijving van een aantal projecten en de presentaties van de afstudeerders die afgelopen periode bij EMI actief waren. De kleur van de labels bij de minoren geeft het thema aan: onderwijs, werken, zorg & welzijn, wonen, communicatie. Minor: Begeleidingskunde Tijdens deze minor wordt de student opgeleid om als professionele coach aan de slag te gaan en mensen te begeleiden. Tijdens de minor wordt de blik zowel op de onderzoeksgerichte als de ontwikkelingsgerichte benadering gezet. Hierbij wordt gebruik gemaakt van kennis uit verschillende disciplines zoals sociale, bedrijfs- en geesteswetenschappen. Als de minor is afgerond kan de student aan de slag gaan als aspirant-coach, beginnend loopbaanbegeleider of aspirant-counselor. Samen zijn we sterk! Het onderwijs bij Rotterdams Vakcollege De Hef kent vier speerpunten. Een van deze punten is: “Goede leerlingbegeleiding’. De school stelt zich open om samen met Hogeschool Rotterdam coachingstrajecten met de leerlingen te doen om de leerlingen extra begeleiding te bieden. Door deze coachingstrajecten hebben de leerlingen van de school een coach die fungeert als een luisterend oor, een maatje en iemand die hen kan begeleiden met bepaalde vakken. In deze minor zijn de aangeleerde structuurvaardigheden onderzocht. Door de aanbevelingen uit het onderzoek kunnen de coachingstrajecten voor de leerlingen effectiever toegepast worden en kunnen verbeterpunten de samenwerking versterken tussen de mentor van de klas, de minor Begeleidingskunde en het programma Mentoren op Zuid (EMI). Opleiding: Leraren opleiding Economie, Leraren opleiding Engels (IVL), Sociaal Pedagogische Hulpverlening (ISO) Studenten: David Roy, Anthony, Seyma Isguzer, Nerissa Elizabeth, Geert van der Lugt Opdrachtgever: EMI, Mentoren op Zuid
EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
Maak van muren deuren “Nobody can go back and start a new beginning, but anyone can start today and make a new ending” - over hoe positief coachen een verhaal opnieuw kan doen schrijven. De jongeren op Zuid geven aan in zijn of haar leven ooit één of meer ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt te hebben. Ze komen vaak al vroeg in aanraking met criminaliteit en geweld. Uit cijfers blijkt dat jongeren vaker opgroeien in armoede en lager scoren bij de citotoets. Dit alles raakt ook het zelfbeeld van de jongeren in Rotterdam Zuid. Beleef hoe positief coachen een negatief zelfbeeld kan bestrijden. Opleiding: Culturele en Maatschappelijke Vorming, Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, Sociaal Pedagogische Hulpverlening (ISO) Studenten: Linda Steenhoek, Casper Drenthen, Marlou van Rooij, Charlotte Schneider, Agnita Hooijboer Opdrachtgever: EMI, Mentoren op Zuid
Minor: City Branding Bij deze minor staat het aantrekkelijker en succesvoller maken van een stad centraal. Alle vrijetijdsaspecten worden meegenomen, waarbij de vrijetijdsmanagers en gebiedsontwikkelaars hun handen ineen slaan. Er wordt op zoek gegaan naar de identiteit van de stad en het beoordelen van de uniciteit en de authenticiteit daarvan. Uiteindelijk moet de stad een herkenbaar merk zijn waarbij het stedelijk gebied door middel van branding zich kan positioneren en vermarkten. De Wijklijn Studenten hebben onderzoek gedaan naar het imago van Zuid in de rest van Rotterdam. Het gebied is strategisch ontwikkeld, gepositioneerd en gebrand. Het doel is om het imago in Rotterdam Zuid bij overige
p33 Rotterdammers te verbeteren. De studenten hebben een mooi concept bedacht om de positieve verhalen in Rotterdam Zuid meer onder de aandacht te krijgen bij de andere delen in Rotterdam. De studenten presenteren het project en geven aan hoe de campagne kan bijdragen aan een positiever imago in Rotterdam Zuid. Opleiding: Leisure management (WdKA), Vastgoed & Makelaardij (IGO), Communicatie (CMI)
For these situations there is “Angela: your personal guardian angel’. Angela is a clip-on wearable with a camera, GPS, and a button to contact Angela. She can detect when you’re in a “risk’ situation. These are situations where you have no overview of what’s going on around you, like places that are too crowded or have poor lightning. Angela works like Siri, but you can also call and video chat with her. She will keep you company & guide you to safety.
Studenten: Melanie van Belzen, Fien van Es, Mareille Mulder, Samantha van de Ven
Opleiding: Communicatie en Multimedia Design (CMI)
Opdrachtgever: EMI, communicatie
Student: Manon van Woensdrecht
King communications Een stad zo leefbaar en aantrekkelijk mogelijk maken is belangrijk voor de ontwikkelingen van een stad. Hierbij spelen identiteit en imago een rol van betekenis. Het doel van City Branding is de positieve kanten van een stad te laten zien om deze zo aantrekkelijker te maken voor buitenstaanders. Helaas heeft niet ieder stadsgebied van Rotterdam een positief imago. Rotterdam Zuid wordt vaak geassocieerd met onaantrekkelijk en onveilig. Maar het heeft, net zoals boven de Maas, zijn pareltjes. Met dit concept willen de studenten de positieve kant van Zuid laten zien. Zij presenteren dit tijdens Zuid Inspireert. Ontdek de positieve kanten van Rotterdam Zuid. Opleiding: Leisure management (WdKA), Communicatie (CMI) Studenten: Johanna Kocsis, Sophie de Jong, Leon van der Weide, Mehregan Golhashem Opdrachtgever: EMI, communicatie
Minor: Designful Innovation for one billion people In this minor (international) students are challenged to design an innovative concept that can be meaningful for 1 billion people. Students are free to choose their topics and have to use their creative thinking and process skills which are key to innovation. With deep insights about users and relevant stakeholders, students define and reframe problems, in order to generate solutions or alternative approaches that are more effective than those that already exist. Angela, your personal guardian angel Have you ever had that feeling? You’re walking down the street, alone, and suddenly this feeling creeps up on you. Something might not be right. You might not even know where to go anymore. You feel in danger.
Opdrachtgever: autonoom project
Emotion Connect Emotion Connect is about lowering the threshold of day to day interactions between strangers. How does it work? By giving an indication that you are available and willing to talk to people, you can be easier approached. This indication is given with the help of technology. Why connection? Everyone is connected anyway, but feeling this connection will only make ourselves and the world a better place. Opleiding: Communicatie en Multimedia Design (CMI) Student: Nino Gontcharova Opdrachtgever: autonoom project
GRID, automating maintenance GRID is an automated city maintenance system. The city is mapped and created as a digital perfect state. By using sensors throughout the city we can compare the actual state of the city with the perfect digital state. If something differs between these two, the system creates a detailed report about what’s wrong. With this report the maintenance staff already know on forehand what they will find, what tools they need and where it is. This saves the city government a lot of time and money. By taking the reporting out of the hands of the citizens they will become less annoyed with the bureaucratic process when reporting something that needs repair. GRID will also speed up the process of getting things repaired and cleaned because it takes away a lot of the early stage steps like: reporting the problem, contacting city government, getting the scene checked by professionals and creating a report or briefing for the workers. In the end this saves the citizens a lot of trouble and it will make their city look better and a create a better life environment.
p34 Opleiding: Communicatie en Multimedia Design (CMI) Student: Yorick Dekker Opdrachtgever: autonoom project
Gaia, Enriched environments Bringing the magnificent feeling of the park into the city streets, this is the main goal of Gaia. People nowadays describe the enjoyment of nature as something that is placed in a city park or garden. We don’t notice the elements of nature in our own streets anymore. Nature within the city is good for our well-being, especially good for our enjoyment in life. Imagine a walk through the park, and compare it with the city’s centre hectic. Where would you prefer to walk? Gaia will bring this feeling back to the city streets, by adding an audiovisual experience to it. Gaia will use nature as a live place-making podcasts, allowing people to enjoy cities nature more by muting the toxic sounds. Making you experience the same streets, in a whole new way, where the experience of the park can be reached. Opleiding: Communicatie en Multimedia Design (CMI) Student: Roland Schörgers Opdrachtgever: autonoom project
Urban High Urban High is a project that gives an opportunity for escaping the fast urban lifestyle. Urban High makes people more aware of themselves by clearing unnecessary sensory stimuli through building soothing squares on top of crossroads for pedestrians who are looking for a moment of peace in their busy lives. Urban High can facilitate moments of inner peace for the inhabitants of a city. By creating public spaces where one can escape the crowded city and be aware of themselves. These public squares are on top of crossroads, because this is a natural meeting point of pedestrians walking through the city. Instead of waiting for traffic lights you can walk upstairs to a higher square, where your senses come to a rest. Opleiding: Communicatie en Multimedia Design (CMI) Student: Dennis Bellel Opdrachtgever: autonoom project
Minor: Gezond meedoen door sport en bewegen Deze minor wordt aangeboden door het instituut van Gezondheidszorg (IVG). De multidisciplinaire minor is gericht op het opzetten van beweegprogramma’s om jongeren sociale vaardigheden aan te leren of om EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
meer zelfvertrouwen te krijgen. Zo worden beweegprogramma’s ingezet om mensen met een beperking, zowel van lichamelijke of geestelijke aard, te ondersteunen en zien we veel beweegprogramma’s om de groeiende groep ouderen meer zelfredzaam te maken. Sport is goed voor het lichaam, de geest en het versterken van sociale contacten. Daarom worden de studenten erop gewezen zich tijdens de minor in te zetten op zowel fysiek, sociaal als op maatschappelijk gebied. Met deze kennis worden zij uitgedaagd om een hulpvraag in de zorg- of hulpverlening, in termen van sport en bewegen, aan te pakken. Zuid op twee wielen Vanuit verscheidene hoeken komt steeds meer naar voren dat een groeiend aantal kinderen niet in staat is om te fietsen of niet over de juiste fietsvaardigheden bezit. Studenten van Hogeschool Rotterdam hebben als interdisciplinair team, met achtergronden in pedagogiek, sociaal pedagogische hulpverlening en fysiotherapie, onderzoek gedaan op Rotterdam Zuid om zo een basis te leggen voor toekomstig handelen waarmee dit probleem aangepakt kan worden. Samen met de BMX-Fietsschool vertellen zij op Zuid Inspireert over het project en hun bevindingen. Opleiding: Fysiotherapie (IVG), Sociaal Pedagogische Hulpverlening en Pedagogiek (ISO) Studenten: Amir Kassar, Clayton de Nobrega, Nishaad Rodjan, Romano Summerville, Suzan de Bruijne Opdrachtgever: Shurdon Faneyte (Dansh Urban Gym, BMX-Fietsschool) en EMI, Urban Innovation
Minor: Interface & User Experience Design Dit is de minor voor designers die ontwerpen met de eindgebruiker als belangrijkste uitgangspunt. Het product moet gebruiksvriendelijk zijn voor de eindgebruiker en dit kan alleen door onderzoek naar en samenwerking met de doelgroep. Binnen deze minor zijn de werkzaamheden in vier taken te verdelen: concept developement, interaction design, visual design en prototyping. MijnBuurman Programma De studenten van de deeltijd opleiding Communication & Multimedia Design hebben het platform “MijnBuurman Programma’ ontworpen. Dankzij dit platform weten mensen die een woning zoeken of zij in aanmerking komen voor een woning binnen Samen
p35
Veel animo voor de presentaties bij Zuid Inspireert! #ZI2017
Foto: Jordy Brada
@alliek_leiden
p36 & Anders of dat ze beter ergens anders passen. De huidige bewoners worden betrokken bij het toelatingsproces van nieuwe bewoners. Tijdens Zuid Inspireert zal te zien zijn hoe met behulp van “MijnBuurman’ Programma een goed functionerende samenleving, op basis van empathie en wederkerigheid, gecreëerd wordt binnen Samen & Anders. Opleiding: Communication & Multimedia Design (CMI) Studenten: Jacqueline de Smidt, Madelein Ovens, Cordy van den Bossche, Robert de Wit
Workshop Re-develop the city through local cooperation (herontwikkeling door lokale samenwerking) During this workshop participants will experience the complexities of involving a variety of stakeholders in reaching on goal: re-develop the city into a resilient, sustainable and healthy city. We will try to collect ideas for this goal through interactive discussions and wrap up with a small debate in order to summarize the outcomes of the discussions and come up with some concrete suggestions.
Opdrachtgever: CoP Samen & Anders, van EMI, HR en Laurens
Minor: International Cooperation & Winnaar Meest creatieve Sustainable Development | presentatie Zuid Inspireert & Zuid leert Hoe maken we van Rotterdam een veerkrachtige stad: een stad die tegen een stootje kan? Welke oplossingen zorgen ervoor dat de stad voor iedereen een gezonde, veilige en prettige plek is om te wonen, te werken, te leren en de vrije tijd door te brengen? Wat doet Rotterdam Zuid? Wat gebeurt er in andere Rotterdamse wijken? Welke ontwikkelingen zien we in andere steden binnen en buiten Europa? Studenten van de internationale minor International Cooperation & Sustainable Development hebben op Zuid, in andere Rotterdamse wijken en internationaal onderzoek gedaan naar kansen en mogelijkheden om de veerkracht van steden te vergroten: voor iedereen, voor nu en in de toekomst! Dat hebben ze gedaan aan de hand van actuele en urgente vraagstukken zoals de opvang van vluchtelingen, recyclen van afval, de publieke ruimte als ontmoetingsplek, ecologische stadslandbouw en herontwikkeling van oude havengebieden. Welke oplossingen heeft “Zuid’ voor dit soort vraagstukken? Hoe pakt men dat elders aan bijvoorbeeld in Denemarken, China, Ecuador, Venezuela, Thailand, Canada, Griekenland, Zuid-Afrika en Rotterdamse Merwe-Vier Havens? Onder de noemer “Zuid inspireert & Zuid leert’ delen studenten de resultaten van hun onderzoeksprojecten en daarmee hun ideeën voor een veerkrachtige, duurzame en gezonde stad. Tijdens de presentatierondes en in de pauze kan kennisgenomen worden van hun voorstellen en ideeën. Wie graag die diepte in wil, kan deelnemen aan één of meerdere workshops rond de vraag hoe we de veerkracht van steden kunnen vergroten. EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
Facilitators: Hyebin Lee (South-Korea), Daftony van Bossé (The Netherlands), Vivian Zijlstra (The Netherlands), Niki Kourti (Greece), Marina Chounta (Greece), Mariza Xevgenou (Greece), Iason Ntounis (Greece), Aggeliki Mourelatou (Greece), Jordi van Beekum (The Netherlands),Timo Zwaard (The Netherlands)
Workshop Create awareness for sustainability, resilience and health (vergroten van bewustwording voor duurzaamheid, veerkracht en gezondheid) During this interactive and participatory workshop you will experience the importance of awareness for creating resilient, sustainable and healthy cities. Smallgroup, pressure cooker type activities offer opportunities, real life experiences related to sustainability and resilience and invite you to join critical conversations about these experiences. Facilitators: Annette van Loosen, Angela Boxhoorn, Denise Wierdsma, Elsa Falkmann, Grace Wabbijn, Maaike de Waele, Mila Sihombing, Marieke Maas, Nadine Veldhuizen, Naomi Nainggolan, Robbe van de Lustgraaf, Ruben van Huijgevoort, Tiffany de Jong
Workshop Resilient cities – Attractive cities (veerkrachtige steden – aantrekkelijke steden) During this workshop you will engage with the role of attractiveness in creating resilient cities. How can we make areas more attractive? And how does attractiveness support resilience and sustainability? These and other questions will be dealt with during this workshop. Facilitators: Nahum Alberto Veloz Munoz (Mexico), Alexia Lazoglou (Greece), Alkisiti Chatzigiannidou (Greece), Jari van Moosdijk (The Netherlands), Dennis Waterreus (The Netherlands), Jeroen Holstege (The Netherlands), Geoffrey de Winter (The Netherlands), Loic de Moor (The Netherlands), Soraya Broeren (The Netherlands), Eilis Withagen (The Netherlands), Myrto Kavakou (Greece), Csaba Spengler (Hungary), Ruël Blom (The Netherlands)
p37 Minor+: Meedoen op Zuid Onderwijsvernieuwing is een steeds vaker gehoorde term in onderwijswereld, alleen wat betekent dit voor het onderwijs en dan specifiek gezien voor scholen op Rotterdam Zuid?
geconfronteerd met je werk op verschillende vlakken. Zijn de leerlingen wel klaar voor hun toekomst? Opleiding: Commerciële economie (COM), Maatschappelijk Werk en Dienstverlening, Sociaal pedagogisch hulpverlening (ISO) Studenten: Tulay Akbulut, Jamila Bazaoui, Zehra Sahan, Mado Karim
Onderwijsvernieuwing vertaald naar Rotterdam Zuid Door verschillende scholen in Nederland en een school in Sydney, Australië te bezoeken heeft Orhan een reis gemaakt door onderwijsland en de verschillende visies en missies die scholen hebben. Daarnaast heeft deze reis laten zien dat er niet één interpretatie van visie en missie bestaat. Met al deze koffers aan informatie is een vertaling gemaakt van onderwijsvernieuwing en is dit vertaald naar een concept van vernieuwing voor een school in Rotterdam Zuid.
Hoyam Kasmi, Chantal Pinas Opdrachtgever: EMI, Mentoren op Zuid
Winnaar Meest innovatieve presentatie
Waar is papa? Aan de start van het nieuwe kalenderjaar wordt u meegenomen naar het échte Feijenoord. Een wijk die zich kenmerkt door culturele diversiteit. Een wijk met ongekende mogelijkheden, ook op het gebied van ouderbetrokkenheid. Met de vraag “Waar is papa?” is de afgelopen maanden onderzoek gedaan naar de vaders van Feijenoord. Opleiding: Technische bedrijfskunde, Ergotherapie (Hogeschool van Arnhem
Opleiding: Lerarenopleiding Engels (IVL)
en Nijmegen), Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (ISO), Communicatie
Student: Orhan Usta
(CMI)
Opdrachtgever: autonoom project
Studenten: Enes Duruk, Emma “t Jong, Nick de Jongste, Joël Ibraahim, Lisanne Kuijpers
You “®’ Future Stap in de wereld van de leerling in Rotterdam Zuid! Je loopt door de gangen van je school op zoek naar het volgend lokaal. De les gaat beginnen en je luistert aandachtig naar wat de juf te vertellen heeft. De bel gaat, je pakt je boeken en loopt met je vrienden naar de kantine om je boterham op te eten. Oh ja, kookles begint! Vandaag maken we de Rotterdamse kapsalon op een gezonde manier. Leerlingen van het vmbo krijgen elke dag te maken met loopbaanoriëntatie. Maar wist jij rond je 14e al wat jij wilde worden of is de baan die je hebt, heel anders dan gedacht. Elke dag word je
Opdrachtgever: Thuis op Straat en EMI, Nieuw in 010
Minor: Meertaligheid Dit is een minor voor logopediestudenten die het interessant vinden om zich te ontwikkelen als een diversiteits-sensitieve logopedist. In deze minor leer je alles over de aspecten van meertaligheid in de logopedische beroepspraktijk. De logopedische kennis en vaardigheden ten aanzien van meertaligheid en communicatie worden ingezet om diverse doelgroepen te ondersteunen.
“Ik vind het heel goed dat ze bezig zijn op Zuid, omdat dit eigenlijk onze speeltuin is. Hier gebeurt het. Daar leren ze veel meer van dan als ik het vanuit een boekje of in mijn college vertel.” Jurgen Jeurissen, docent WdKA
p38 Ik help je verder De diversiteit in onze samenleving groeit in een rap tempo en hiermee groeit ook het aantal mensen dat meerdere talen spreekt. Deze mensen worden meertaligen genoemd. Het is echter niet altijd makkelijk om een nieuwe taal te leren. Denk bijvoorbeeld aan vluchtelingen die ineens met het Nederlands in aanraking komen. Een mooi initiatief hiervoor zijn de schakelklassen. Hier krijgen kinderen het onderwijs dat ze nodig hebben om uiteindelijk op het reguliere onderwijs aan te kunnen sluiten. Om de leerlingen extra te ondersteunen worden er zogenoemde studentmentoren ingezet. Zij helpen de leerlingen o.a. bij het leren van het Nederlands. Er is een behoefte-onderzoek uitgevoerd naar wat deze kinderen precies nodig hebben. Wat willen ze? Waar hebben ze behoefte aan? Hoe kun je het leren van het Nederlands zo goed mogelijk begeleiden? Opleiding: Logopedie (IVG) Studenten: Linda Almekinders, Eva Dam, Rineke van Elzelingen-van de Breevaart, Esmee van Yperen Opdrachtgever: EMI, Mentoren op Zuid
Minor: Risicomanagement en gedrag Een Social Impact Bond is een financieringsvorm waarbij verschillende partijen zijn betrokken om een maatschappelijk probleem aan te pakken. Er zijn één of meerdere investeerders die willen investeren in de activiteiten van een maatschappelijk dienstverlener. Het doel is om een kostenbesparing te realiseren voor de overheid. Hierbij kan gedacht worden aan het bestrijden van werkloosheid of het verminderen van schooluitval. De uitkomsten worden door een onafhankelijke beoordelaar gemeten. Een deel van de kostenbesparingen zal de overheid uitbetalen aan de investeerders. Social Impact Bonds (SIB) Studenten hebben een eindrapport opgeleverd waarin op onderbouwde wijze antwoord wordt gegeven op de vraag: “Welke succesvolle Engelse SIB’s, gericht op jongeren zijn interessant voor Rotterdam Zuid?” De SIB’s zijn met name in Groot-Brittannië gestart. De studenten hebben onderzoek verricht om de effectiviteit vast te stellen en het verdienmodel bloot te leggen van de Engelse SIB’s gericht op jongeren. Opleiding: Bedrijfseconomie, Accountancy (IFM), Small Business and Retail
EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
Management (COM) Studenten: Brenda Kleijn, Adi Kujan, Marcello Tucci en Laura Visser Opdrachtgever: EMI, Social Return
Minor+: Urban Interaction Design Vanaf september 2016 zijn studenten van verschillende hogescholen begonnen aan de minor Urban Interaction Design van Hogeschool Rotterdam. Binnen deze specialisatie gaan de studenten op zoek in de horizontale wijk (Rotterdam Zuid) en de verticale wijk (Samen & Anders) naar de elementen die de huurders van Samen & Anders aan elkaar verbinden. Het doel is om tot een innovatieve oplossing te komen die de huurders en omwonenden van Samen & Anders dichter bij elkaar brengt. Zuid Innoveert Binnen deze minor zijn verschillende prototypen ontwikkeld. Zo kan “BLOCKY’, een voorbeeld van gamificatie, zorgen voor meer interactie in de hal. Een andere oplossing is ontwikkeld bij de lift. Door het spelen van een game kan de ervaren wachttijd bij bewoners verkort worden en kunnen gesprekken op gang worden gebracht. In de lift zelf heet “Wiki’ je welkom en vertelt hij je allerlei interessante weetjes. Het laatste prototype is “Meet Teddy’. Deze beer kan huurders begeleiden en helpt om interactie te creëren met andere huurders. Opleiding: Communicatie en Multimedia Design (Breda), International Lifestyle Studies (Tilburg), Communicatie and Multimedia Design (Den Haag), Communicatie and Multimedia Design (Rotterdam), Advanced Business Creation (Den Bosch) Studenten: Imke van Gisbergen, Max de Zwaan, Lieke Gloudemans, Guido Severijn, Kisha da Silva-Thoulouis, Wouter Wullems Opdrachtgever: HR, EMI, gezond op Zuid, Samen & Anders (Laurens wonen, Rotterdam Zuid)
Minor: Zorg voor kind en jeugd met specifieke zorgbehoeften Deze minor biedt handvatten om met deze doelgroep te kunnen werken. Het verpleegkundig vak is zeer dynamisch. De minor is dan ook bedoeld voor de verpleegkundige die zich wil specialiseren in kind en jeugd en/of meer te weten wil komen over de (complexe) zorg voor deze doelgroep. Gedurende de minor wordt multidisciplinair samengewerkt, zijn de lessen interactief en komen gastsprekers aan het woord tijdens de interessante colleges.
p39
Foto: Jordy Brada
p40 Mama’s Garden Mama’s Garden is een ontmoetingsplek voor jonge moeders op Rotterdam Zuid. Tijdens deze maandelijkse bijeenkomsten worden er leuke activiteiten georganiseerd voor moeder en kind. Moeders delen ervaringen komen in contact met andere moeders en kinderen. Mama’s Garden gaat in februari uitbreiden naar wekelijkse bijeenkomsten. Wat vinden de mama’s eigenlijk van deze bijeenkomsten? Studenten van deze minor namen actief deel en deden onderzoek. Opleiding: Verpleegkunde (IVG) Studenten: Farisha Jiawan, Nassira Zaroual, Ashley Ruisch, Arefa Mohamad Opdrachtgever: EMI, Nieuw in 010
Nieuw in 010 Nieuw in 010 is een buddyproject voor zwangeren in Rotterdam Zuid. Dit is onderdeel van EMI in samenwerking met Kenniscentrum Zorginnovatie van Hogeschool Rotterdam. De buddy’s bestaan uit tweedejaarsstudenten verloskunde, maatschappelijk werk en dienstverlening en pedagogiek. Zij bieden lichte ondersteuning aan zwangere vrouwen op Rotterdam Zuid en geven begeleiding op verschillende gebieden. De verwachtingen van de buddystudenten ten aanzien van het begeleiden, dienen in kaart gebracht te worden. Sluiten de coachingsvaardigheden, de gastlessen en de intervisiebijeenkomsten aan bij hun verwachtingen? En bieden de lessen hen daadwerkelijk voldoende handvatten om een zwangere te begeleiden bij lichte hulpvragen? Opleiding: Verloskunde (IVG), Maatschappelijk Werk en Dienstverlening en Pedagogiek (ISO) Studenten: Yvonne Lagerwerf, Stefani Furtado Varela, Linou Groe Opdrachtgever: EMI, Nieuw in 010 en Kenniscentrum Zorginnovatie
Projecten Stad als leefomgeving In dit tweedejaarsproject van de opleiding Ruimtelijke Ordening en Planologie houden studenten de huidige wijkvisie van Feijenoord kritisch tegen het licht en formuleren studenten een advies op basis van een praktijkvraag van Woonstad: De huidige wijkvisie Feijenoord is recent, maar op sommige punten alweer verouderd. De nieuwe woningwet, economische omstandigheden en de woonvisie zijn aanleiding voor een update. Hoe ziet die eruit en wat zijn de gevolgen voor Woonstad, bewoners en alle partners in de wijk? We make Feijenoord great again Studenten van Hogeschool Rotterdam hebben zich gericht op de huidige wijkvisie van de wijk Feijenoord, gemaakt door Woonstad Rotterdam. Door verschillende onderzoeken naar Resilience, Feijenoord City, Parkstad en NPRZ, zijn zij tot de volgende conclusie gekomen: de wijk Feijenoord moet mee met de ontwikkelingen op het gebied van vernieuwing en herstructurering die rondom de wijk staan te gebeuren. Op deze manier zal de wijk Feijenoord een kwaliteitssprong maken. “We make Feijenoord great again’. Opleiding: Ruimtelijke Ordening en Planologie (IGO) Studenten: Wijnand de Bie, Niels Kraak, Geerst Oostra, Hans Pouwels, Michelle Tanis Opdrachtgever: Woonstad Rotterdam
Urban Innovation en Resilience Resultaten en agenda 2017: EMI pakt vanuit het programma Urban Innovation het thema Resilience breed op: Samen met NPRZ, gemeente Rotterdam en het Museum Rotterdam ontwikkelen we de praktische toepassing van Resilience in Rotterdam Zuid. Aan de hand van concrete projecten maken we Resilience toepasbaar en specifiek Rotterdams. Daarnaast is Rotterdam pionier binnen het mondiale netwerk van 100 Resilient Cities. Er wordt dan ook nadrukkelijk gezocht naar de expertise in de veerkrachtige steden waar Rotterdam van kan leren. Concreet staan voor 2017 onder andere de Peperklip en het wederkerige woonzorg-concept Samen en Anders centraal. Programmaleider: Arjen van Susteren Programmamedewerkers: Mark Wissing en Vincent Schipper Programma: EMI, Urban Innovation
EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
p41
Afstudeeropdrachten Samen en Anders, waar wederkerigheid normaal is? De afgelopen maanden is binnen Samen & Anders een antwoord gezocht op de vraag: “Op welke manier kunnen de juiste huurders voor Samen & Anders bij elkaar gebracht worden, zodat er een wederkerige gemeenschap kan ontstaan?” De resultaten zijn verwerkt in de oplossing onder de naam “HUPP’. Bekijk hoe “HUPP’ Samen & Anders helpt de juiste mensen te vinden voor een levendige wederkerige community. Opleiding: Communicatie en Multimedia Design (CMI) Student: Bram Rietveld Opdrachtgever: EMI, Gezond op Zuid
Zuid, travel stories Tijdens deze onderzoeksstage heeft Izay onderzocht hoe je verbinding binnen verschillende culturen kunt creëren. Enthousiast geworden door de tijd die zij op Zuid doorbracht en de contacten met bewoners en organisaties aldaar besloot zij een gids te maken voor studenten die op Zuid aan de slag gaan. Een handboek zodat studenten die Zuid nog niet (zo goed) kennen hetzelfde kunnen ervaren als zij. Je kent je eigen stad minder goed dan dat je denkt! Opleiding: Allround Styling (Academie Artemis) Student: Izay Isik Opdrachtgever: EMI, communicatie
Veel kleintjes maken één groot De arbeidsparticipatie van bewoners in Zuid verhogen is een belangrijk doel van Nationaal Programma Rotterdam Zuid. Uit cijfers blijkt dat een hoog aandeel van alle bijstandsuitkeringen naar Zuid gaat. Het terugdringen hiervan blijkt weerbarstig. De vraag is: “Waarom er ondanks alle inspanningen toch geen afname te zien is in het aantal uitkeringen?’ Opleiding: Bedrijfskunde Management, Economie & Recht (IFM) Student: Chesterson Maria Opdrachtgever: EMI, Social Return
Wat zijn geschikte bewoners voor de Afrikaanderwijk en waarom? De Afrikaanderwijk heeft vanwege zijn ligging veel potentie om aansluiting te vinden bij de Kop van Zuid. Echter is de sociaaleconomische situatie in de wijk nu van een lager niveau dan de rest van de Kop van Zuid. Deze presentatie geeft inzage in wie er in de wijk woont, waarom men er wil wonen of waarom juist niet en met welke bewonersdoelgroep/ samenstelling de wijk in de toekomst idealiter zou moeten hebben. Te beginnen op het schaalniveau van de stad Rotterdam, dan via Zuid afdalen naar de Afrikaanderwijk. Onderdelen als binnen en buiten stedelijke verhuizingen, concurrentiepositie en bewonersenquêtes komen aan bod, net als het imago en identiteit van de wijk. Opleiding: Ruimtelijke Ordening en Planologie (IGO) Student: Jordy Luitwieler Opdrachtgever: EMI, Urban Innovation
Verbeteren woonkwaliteit Op basis van de bevindingen van het onderzoek, ten aanzien van een verbeterde woonkwaliteit in Rotterdam Zuid, wordt een beleidsadvies opgesteld. Het advies gaat in op de juridische (bestuursrechtelijke, civielrechtelijk) dan wel financiële (subsidievoorziening, overige financiële tegemoetkomingen) middelen van de gemeente Rotterdam om particuliere woningeigenaren op betere wijze te stimuleren of desnoods te verplichten hun vastgoed te onderhouden. Opleiding: Vastgoed & Makelaardij (IGO) Student: Tjeerd Leijten Opdrachtgever: EMI, Urban Innovation
Foto
Jordy
a
Brad
De organisatie Minor: Evenementenmanagement In deze minor worden studenten uitgedaagd om een geheel evenement van de grond te krijgen. Dit wordt gedaan in opdracht van een toegewezen opdrachtgever. Gedurende het proces zullen zij het hele traject rondom het evenement met al zijn facetten doorlopen. Zuid Inspireert 2017 is georganiseerd door vier studenten van de minor Evenementmanagement: Kenneth Kant, Rutger van der Steen, Carina Hansen, Jamie Coremans. Onder begeleiding van docent Marieke Voornveld was het evenement ook gelijk de eindpresentatie van hun minor. De opdracht vanuit EMI was: organiseer de derde editie van Zuid Inspireert. Doel: neerzetten van een inspirerend evenement op Zuid waarin de studenten gedurende een middag de resultaten van hun onderzoeken, stages en minoren presenteren aan bezoekers en elkaar. In het concept van Zuid Inspireert 2017 wilden de studenten in het programma en de aankleding de bezoeker laten ervaren hoeveel verschillende initiatieven er op Zuid plaatsvinden. In dat concept werden de bezoekers in een doolhof langs de verschillende presentaties geleid. De studenten van de minor Evenementmanagement zijn verantwoordelijk voor het concept en de uitvoering van het evenement. Zij zorgden ervoor dat op 26 januari alle studenten in de spotlights stonden met de presentaties van hun resultaten en ideeĂŤn.
p43
Foto Jordy Brava
p44
Tot ziens
p46
Dank aan.. Het evenement Zuid Inspireert werd mede mogelijk gemaakt door..
Productiebedrijf Deworrying
Opleiding WdKA
Illusionist DaniĂŤl de Ronde
Ontspanning Oxygenbar
Videograaf Vorm Productions
Fotograaf Jordy Brada
SOESJA Arts PiJLMAN Performing
Locatie Nieuwe Luxor Theater EMIzine #5 --- Zuid Inspireert
Workshop akrobatiek Soesja Pijlman
Met speciale dank aan alle vrijwilligers die hebben ondersteund bij de reisleiding.
The movie
p47
Klik op de afbeelding om het filmpje af te spelen
Afkortingenlijst
Colofon Teksten: Elsbeth Grievink, Angèle Diesfeldt, Emma van Hattem, Marjon Schrama Eindredactie: Sabine Maertens Foto’s: Jordy Brada, Sabine Maertens © EMI 2017
CMI COM IFM IGO ISO IVG IVL WdKA
Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie Instituut voor Commercieel Management Instituut voor Financieel Management Instituut voor de Gebouwde Omgeving Instituut voor Sociale Opleidingen Instituut voor Gezondheidszorg Instituut voor Lerarenopleidingen Willem de Kooning Academie
Expertisecentrum Maatschappelijke Innovatie Centre of Expertise Social Innovation Emiopzuid@hr.nl 010 794 5946 Postbus 25035 3001 HA Rotterdam
www.emiopzuid.nl