Instituut voor Sociale Opleidingen
VERSLAG Mediawijsheid en sociale beroepen d.d. 5 juni 2014
Inleiding Carla Stolk heet iedereen welkom en schetst de context van deze bijeenkomst. Het thema Mediawijsheid is door een aantal docenten van de HR gekozen. Met die docenten is in april gebrainstormd om de vraag te concretiseren en is onderzocht welke praktijkpartijen daar een goede inbreng in zouden kunnen hebben. Daarom zijn contacten gelegd met Dock, samenwerkingspartner van ISO op Zuid en Rauwcc, gevonden via Twitter en initiatiefnemer van het naar Nederland halen van de (internationale) Social Media Week in september. Het doel van vandaag is om nader te onderzoeken hoe het thema mediawijsheid een rol zou kunnen spelen in de opleidingen van ISO, zowel gericht op docenten en studenten als op de koppeling met praktijkpartners ten behoeve van doelgroepen en professionals, in eerste instantie in de focuswijken van Zuid.
Mediawijsheid en sociale beroepen | 1
Kennismakingsronde Iedereen stelt zich kort even voor en geeft aan welke vraag hij/zij heeft.
Vragen/opmerkingen
Hoe kan mediawijsheid ingezet worden bij een minor+, bij de contacten onderling tussen studenten, bewoners e.d.?
Hoe kan binnen de opleiding CMV meer aandacht worden besteed aan sociale media in het bereiken van jongeren?
Uitwisselingen van mediawijsheid in het kader van globalisering.
Hoe kan sociale media ingezet worden bij nieuwe vormen van dienstverlening?
Wat kan wel/niet gecommuniceerd worden via sociale media (Facebook en Twitter)? Wat zijn kansen en mogelijkheden, welke voorwaarden, hoe veilig gebruik?
Behoefte aan onderzoek onder bewoners op Zuid naar mediagedrag, daar zijn nu geen gegevens over.
Hoe kunnen sociale media gebruikt worden als didactisch hulpmiddel?
Hoe sociale media inzet te zetten om te leren (elektronische leeromgeving) en te communicatie met bijvoorbeeld ouders in het kader van opvoedingsvraagstukken?
Op zoek naar nieuwe vormen van ondersteuning cliënten.
Waar ligt het onderscheid tussen werk en privé?
Investeren in mediawijsheid in Rotterdam Zuid | 2
Presentatie Platform31 In een powerpoint presentatie schetst Frank Wassenberg beknopt de notitie van Platform31 met input uit de vorige bijeenkomst om te komen tot de kansen en mogelijkheden van digitale tools en media. Als voorbeeld van het gebruik van sociale media wordt het Lombardijen Magazine op Facebook genoemd.
Groep A | Versterken mediawijsheid in opleiding en onderzoek Deelnemers Hogeschool Rotterdam
Dock
Anne Kooiman
Hans Notenboom
Carla Stolk
Lianne Ferdinandus
Hugo Dirks
ZZP
Jet Houwers
Wieneke Verweij
Student Lisa van Dijk Willemijn van de Haar
De volgende vragen, opmerkingen en ideeën zijn genoemd
Inventariseren gebruik van social media: -
Hoe gebruiken jongeren het en hoe vaak? Is er verschil tussen gebruik van ouders, kinderen en studenten? Komen de aantallen overeen met cijfers in state-of-the-art?
-
Met hoeveel mensen moeten bewoners thuis smartphone/computer delen? Waar hebben ze zelf behoefte aan?
-
Is het een bewuste keuze van ouders om kinderen vanaf groep 5 een smartphone te geven. Hebben de ouders zelf ook een smartphone?
-
Is er verschil in leeftijd en soort telefoon: smartphone, tablet, ouderwetse mobiel?
-
Hoe kan social media daar dienstbaar in zijn bij het verbinden en netwerken creëren onder bewoners/cliënten en wat is het aanbod op dit moment? In de klantcontacten kan bewoners de vraag gesteld worden waar behoefte aan is.
De doelstelling van Dock is het verbinden en netwerken bij elkaar brengen. De online hulpverlening staat nog in de kinderschoenen. Door cliënten te binden aan een digitaal netwerk, kunnen grotere groepen bereikt worden. Door fysieke ontmoeting moet het verschil gemaakt worden. Het is geen goed idee om het digitaal verbinden van mensen van bovenaf op te leggen. Toelaten dat niet alle initiatieven van bewoners/cliënten in een keer lukken. Het huidige aanbod moet niet 1-op-1 vertaald worden naar een digitaal aanbod. Dock kan de ideeën van cliënten wel faciliteren en ze kunnen de weg worden gewezen hoe en wat efficiënt ingezet kan worden.
Mediawijsheid en sociale beroepen | 3
HR en Dock kunnen elkaar versterken: HR heeft veel studenten die ingezet kunnen worden bij de realisatie van de plannen.
Bij de opleiding is er wel aandacht voor online hulpverlening. Maar aan een app is nog niet gedacht. Wat kan en mag je didactisch, methodisch en welke grenzen liggen daar. Ook jongeren kunnen aan ouderen gekoppeld worden. Bij Children's zone zou social media aan de orde kunnen komen bij de onderwijsdoelen of als middel.
Hoe ontstaan innovatieve ideeën? Is dat uit eigen behoefte of goed ondernemerschap? Binnen de sociale opleidingen zitten vaak geen ondernemers.
Voorbeeld van sociale media gebruik: één bewoner heeft het initiatief genomen voor een straatsite met een blog. In eerste instantie kwam het contact alleen digitaal tot stand, maar nu levert het ook face-to-face contacten op en worden gezamenlijk activiteiten ontwikkeld.
Het kan interessant worden als bijvoorbeeld de communicatiewereld (reclame en ontwerp) hierbij betrokken wordt. Branchevreemd denken kan de energie laten stromen. Dan gaat het lekker schuren. Hoe kan b.v. CocaCola, Feyenoord (of ander groot commercieel bedrijf) ons leren om succes te krijgen? Deze kruisbestuiving moet wel leiden tot een ongehoorde, vernieuwende Rotterdamse aanpak.
Conclusie Er is vooral behoefte aan:
Onderzoek
Kennis verbreden
Branchevreemde kruisbestuiving
Opdracht voor jezelf (vanwege de tijd rondje niet af kunnen maken)
Liane: groot beginnen, maar wel klein eindigen gestuurd door deskundigen.
Hugo: Wat is de hulpvraag? Daarna kijken welke tool daarbij hoort.
Jet: Verschillende lagen/opleidingen, waar zit iedereen in de wijken, organisatie. Wil gewoon aan de slag gaan.
Hans: Heeft vooral behoefte aan: inspiratie uit branche, onderzoek (mogelijkheden), praktisch toepassingen.
Investeren in mediawijsheid in Rotterdam Zuid | 4
Groep B | Versterken mediawijsheid bij inwoners en werkenden Deelnemers Carolien Dieleman
Student
Hogeschool Rotterdam
Klaas Spaans
Christianne Fok
Dock
Irina Nojoredjo
Annemiek Kruyt
Iris Withuis
Danielle Bazen
Izaak Dekker
Iris Blok
Janek Boerland
RauwCC
Ruud Groenewoud
Sanne van der Schee
Opmerkingen tijdens sessie
Belangrijk is te verhelderen wat we verstaan onder het begrip mediawijsheid. Er zijn organisaties die daar al uitvoerig onderzoek naar hebben gedaan en kort en bondig het begrip verhelderen. Goed om dit als uitgangspunt te nemen en zo nodig aan te scherpen. Bijvoorbeeld op de site www.mediawijsheid.nl en in www.mediawijzer.net (op de laatste site wordt het begrip aan de hand van competenties uiteen gezet).
Nagegaan zou kunnen worden bij alumni van sociale opleidingen in hoeverre zij in hun opleiding al dan niet het vak mediawijsheid/omgaan met sociale media gemist hebben.
We kunnen onderscheid maken in de doelgroep docenten en studenten en toepassing van digitale tools in de prakrijk van sociale professionals als Dock.
Ervaring van Dock is dat er grote behoefte bestaat aan scholing op het gebruiken van computers en omgaan met internet onder hun doelgroepen. Daaruit kun je afleiden dat mensen het zelf ook als lastig ervaren dat ze deze communicatiemiddelen niet goed kunnen benutten.
Aangegeven wordt dat het een goede zaak zou zijn als mediatraining een vast onderdeel van de professionalisering van docenten zou kunnen zijn, evenals een jaarlijkse presentatie door kenners als Rauwcc op wat nieuw is op de digitale markt.
Rotterdam heeft een actieve groep makers van serious games www.ranj.com. Als vraagstukken opgehaald zijn kan bekeken worden of deze in de vorm van serious games aan de orde kunnen komen. Noodzakelijk is dat sociale professionals deze makers inhoudelijk briefen over gebruik door doelgroepen.
Advies is van tevoren goed te inventariseren onder de doelgroepen of een bepaald digitaal hulpmiddel wel werkt. Bijvoorbeeld, je kunt wel een opvoedapp laten maken maar daar zal nauwelijks gebruik van gemaakt worden als mensen geen apparatuur hebben om die app ook daadwerkelijk te gebruiken waardoor ze er geen profijt van zullen hebben.
Onderzoek naar mediawijsheid onder de doelgroepen is zeer noodzakelijk. We weten te weinig, daardoor kun je gemakkelijk de plank mis slaan. Dock zou het zeer waarderen als goed onderzoek gedaan zou kunnen worden. Dat kan om te beginnen onder bepaalde doelgroepen bijvoorbeeld jongeren. Overigens lijkt binnen gezinnen ook sprake te zijn van gezamenlijk gebruik.
Mediawijsheid en sociale beroepen | 5
Geconcludeerd wordt dat tussen studenten onderling, afhankelijk van welke opleiding ze doen meer of minder kennis van digitale media aanwezig is. Studenten kunnen ook leren van elkaar. Dat geldt ook voor docenten HR breed.
Ook bij po- en vo-scholen op Zuid kan geïnventariseerd worden of gebruik gemaakt wordt van digitale lesmethoden. Als dat zo is, kan hierop voortborduurd worden in de vrije tijd van leerlingen en hun ouders.
Mediawijsheid behelst ook niet digitale nieuwsbronnen als kranten en tijdschriften.
Aangeraden wordt te kiezen voor een invalshoek die door zowel (delen van) de opleidingen van HR als de praktijkpartner op Zuid urgent gevonden wordt en zo ervaring opbouwen.
Investeren in mediawijsheid in Rotterdam Zuid | 6
Afsluiting Resultaat groep A
Behoefte aan onderzoek onder bewoners: wat, hoe, waartoe gebruiken ze wat. Actie-onderzoek en mensen prikkelen om zelf wat te doen.
Buttom up faciliteren van ontmoeting met social media als middel.
Wat kunnen de professionals (van b.v. Dock), wat kunnen ze niet en wat hebben ze daarbij nodig? Kan daar een training voor worden aangeboden?
Branchevreemde input van media, communicatie, kunst en cultuur, zodat er schuring ontstaat.
Resultaat groep B
Onderzoek doen naar waar zitten de bewoners mee, hebben ze tools voor social media en hoe communiceren ze. Welke problemen ervaren ze daarbij?
Kennis verruimen bijvoorbeeld door 2 keer per jaar voor professionals sessies te houden met een update over wat nieuw is en een training over de basics. Daarna kennis verspreiden naar bewoners.
Games ontwikkelen die de kennis vergroten (serious games).
Uitleggen begrip mediawijsheid, wat wordt daar onder verstaan en daar 10 competenties bij noemen.
Studenten zouden tijdens hun studie inzicht moeten krijgen in het feit dat het niet vanzelfsprekend is dat mensen toegang hebben tot digitale middelen en social media door bijvoorbeeld geldgebrek. Het feit dat groepen hierdoor achterstanden oplopen en hoe deze in te lopen zijn zou een onderzoeksterrein van studenten van sociale opleidingen moeten zijn.
Presentatie van best practices in sessies voor docenten, effectief gebruik van facebook (i.p.v. mail), internet middel of tool, tips en tricks om zich digitaal te ontwikkelen.
Deel van de actiepunten kan meegenomen worden door studenten minor+ Meedoen op Zuid van Anne Kooiman. Ook Jet ziet in samenwerking met Mariëtte Lusse mogelijkheden om in het kader van ouderbetrokkenheid onderzoek te doen bij ouders, opvoeders en kinderen. Izaak meldt dat afgelopen jaren door studenten onderzoeken zijn gedaan naar social media. Deze scripties kunnen wellicht bij elkaar gebracht worden. Daarnaast kan een groot onderzoek gedaan worden. Carolien zal dit onder de aandacht brengen bij kenniscentrum Creating 010.
Mediawijsheid en sociale beroepen | 7
Actiepunten 1. Uitwerken begrip mediawijsheid: begrippenkader gezamenlijk vaststellen 2. Onderzoek/inventarisatie onder bewoners 3. Branchevreemde input (inspiratie, reclame) 4. Training professionals (HR en praktijk) en doen! 5. Na 1 en 2 bouwen aan concrete programma’s in samenwerking met Dock. Voorbeeld uitbouw games samen met partner serious gaming 6. Social media training voor digibeten 7. Goede voorbeelden verzamelen 8. Gebruik Facebook in onderwijs 9. Link met minor+ studenten en scripties 10. Presenteren op social mediaweek september (Jet Houwers) 11. Pressure cooker inzet sociale media over concreet probleem.
Tot slot Carolien geeft aan blij te zijn dat vanavond mensen aanwezig waren vanuit de driehoek: praktijk, onderzoek en onderwijs. Daardoor wordt het mogelijk samen op te trekken en van elkaar te leren. Sanne meldt dat Rauwcc in september de social media week organiseert. Wellicht kan een aantal vragen meegenomen worden in een pressure cooker. Rauwcc en EMI zullen een afspraak maken om na te gaan hoe ze elkaar op dit onderwerp kunnen versterken.
Investeren in mediawijsheid in Rotterdam Zuid | 8