Uit in Tiel 2021

2 0 2 1 | G R AT I S M A G A Z I N E

ONVERWACHTE ONTMOETINGEN

LEUK OM TE LEZEN

2

UIT IN TIEL

BAKKERIJ VAN OOIJEN Bij Bakkerij Van Ooijen kun je ook informatie verkrijgen over Tiel.

Bovendien vind je hier ook veel lekkernijen zoals de befaamde Tielse kermiskoek. Westluidensestraat 43, 4001 NE Tiel.

HISTORISCH INFORMATIE PUNT

TOERISTISCH INFORMATIE PUNT Het Toeristisch Informatie Punt (TIP) is in Zinder gevestigd. Hier kun je informatie krijgen over activiteiten en bezienswaardig­heden in Tiel.

Denk hierbij onder andere aan fietsen wandel­­routes door de omgeving.

Vraag bij de balie naar meer infor­ matie of ga naar www.uitintiel.nl.

Kijk voor openingstijden op www.zinder.nl/info

Collecties uit het Flipje en Streek­ museum en het Regionaal Archief Rivierenland worden afwisselend getoond in de centrale hal van Zinder.

Nieuws­gierig? Bezoek dan het HIP in Zinder.

PARKEERGARAGE Je kunt parkeren in de parkeergarage Westluidense Poort, gelegen onder cultuur­gebouw Zinder. In de garage gelden dezelfde tarieven als op de parkeerterreinen rond de binnenstad.

De garage (inrijhoogte 2.10 m) is iedere dag open van 07.00 tot 01.00 uur.

Uit­rijden kan altijd. Je krijgt geen parkeerkaartje. De parkeer­garage werkt volgens het systeem van kenteken­ parkeren. Bij de ingang aan de Rechtbankstraat en de Koninginne­straat staan betaalautomaten. Ook is er een gratis fietsenstalling aanwezig.

De fietsenstalling is open tijdens de openingstijden van het cultuurgebouw Zinder.

SOUVENIRSHOP TIEL Bij de Souvenirshop Tiel kun je ook veel informatie vinden over Tiel.

Bovendien vind je hier ook veel leuke souvenirs van Tiel en verschillende Betuwse producten.

Hoogeindsestraat 8, 4001 AB Tiel.

Cultuurgebouw Zinder Rechtbankstraat 1, 4001 JR Tiel 0344 63 60 60 info@cultuurbedrijftiel.nl

UIT IN TIEL

INHOUD Lente 4 Trots op Tiel

5

Fruitstad 6 Het zindert in de vlindertuin

10

Puur Betuws

11

Bijzonder lekker

12

Weer een dagje (fr)uit!

13

Paul Klemann

14

Kookwinkel Oostendorp

17

11

13

12

Winkelen 18 Tielse evenementen

23

Ook honderd jaar geleden bruiste Tiel …

24

Reuring aan de Veemarkt

25

Stad van Flipje

26

Bakkerij Van Ooijen

28

17

18

Muziek 29 Panoramisch uitzicht

30

TIP: het toeristisch informatiepunt 31 Stadsplattegrond 32 Cultuur 34 Wandelen 36

24

25

Fietsen 38 Water 40 Nautisch 42 Recreatieparken nabij Tiel

44

Nieuwe Hollandse Waterlinie

45

Historie 46 Hanzestad 51 Het Marechausseemuseum

28

52

30

Kids 53 Zelf kersen plukken

54

Uittips 55 Brasserie Nu gaat ervoor

56

Eten en drinken

58

Overnachten 61

31

44

3

4

UIT IN TIEL

LENTE Vanmiddag liep ik met mijn hond in de uiterwaarden. De zon schijnt, één dag maar en dan wordt het weer wat kouder. Jammer, maar nu is nu en we genieten. Wat is de lente toch een fijn seizoen.

Op weg naar de Waal viel mij op hoe na een dag zon de bloesem veel verder uitgelopen is. Ik besef op wat een fijne plek ik mag wonen, werken en leven.

Als de hond gaat zwemmen in een sleng van de Waal ga ik op een boomstronk zitten. Na een tijdje is het zo lekker warm dat ik mijn trui uittrek en in mijn T-shirtje geniet van de warmte op mijn huid.

Afgelopen jaar werd pijnlijk duidelijk dat ons leven niet maakbaar is maar dat we ons moeten schikken. Verdriet, onmacht, frustratie, boosheid, het zijn zo een paar gevoelens waar veel ­mensen mee te maken kregen. Maar deze lente lijkt een nieuw begin, meer dan ooit.

Niet alleen de bloesem komt tot bloei maar ook het leven lijkt weer langzaam tot bloei te komen.

Op mijn werk ben ik druk bezig met de afronding van het magazine ‘Uit in Tiel’. Vanaf mei zal het magazine weer op verschillende plaatsen liggen. In dit nummer is er veel aandacht voor Tielse ondernemers, die ondanks de moeilijke periode er toch de schouders onder zetten. Het is jammer dat de gemeente Tiel na jarenlange support juist in deze tijd heeft afgehaakt. Maar ik ben blij en trots dat ondernemersvereniging Hart van Tiel en diverse ondernemers het belang van het magazine blijven zien en van harte ondersteunen. Dit zijn misschien ook wel de meer natuurlijkere participanten. ‘Uit in Tiel’ is niet voor niets een platform voor lokale bedrijven om zich te laten zien. We zijn de ondernemers en adverteerders die deze uitgave mede mogelijk hebben gemaakt, dan ook dankbaar.

In dit magazine ervaar je hoe verrassend Tiel is. Niet alleen de stad, maar vooral ook haar inwoners.

‘Uit in Tiel’ is niet alleen interessant voor de bezoekers van deze stad, maar ook voor de mensen die er al jaren wonen. Op uitintiel.nl. vind je actuele informatie, bijvoorbeeld of geplande evenementen door kunnen gaan. Maar ook het laatste nieuws en weetjes over de stad.

Dan nog even die bloesem: de bloemetjes symboliseren geluk, liefde, lente en vooral een nieuw begin. Dat wens ik jullie van harte toe. Veel leesplezier en hopelijk snel tot ziens in Tiel!

Marie-Jan Ousen emjee | uitgevers, Varik

UIT IN TIEL

TROTS OP TIEL Tiel is een stad met veel potentie. Het ligt in een prachtige omgeving met veel fruitbomen en groen. De stad grenst aan de goede kant van de Waal, de zonkant. En we hebben hier een aantal landelijk bekende evenementen als Appelpop en het Fruitcorso. Toch vind ik dat we nog wat kansen laten liggen en veel te bescheiden zijn.

Dat ligt misschien aan de volksaard van de inwoners. Tiel is van oudsher een arbeidersstadje, Tielenaren zijn ingetogen, ‘doe maar gewoon, dan doe je gek genoeg’.

Juist als ik toeristen hoor praten over Tiel, besef ik des te meer dat we trots kunnen zijn op onze stad.

Dat mogen we nog veel meer uitdragen. Het kneuterige imago heeft juist zijn charme.

Flipje hoeft nog lang niet met pensioen, sterker nog, het is een belangrijk boegbeeld voor de stad.

Als fruitstad hebben we een gezond imago, daar mag extra bekendheid aan gegeven worden.

En ook de Waalkade is volop in ontwikkeling.

Laten we deze positieve ontwikkelingen doortrekken naar de binnenstad. Net als zoveel steden, heeft ook de Tielse binnenstad het lastig. Gelukkig lijkt de gemeente Tiel dit te beseffen. Er liggen ambitieuze en mooie plannen, de winkelstraten veranderen in een park met veel groen, gezellige horeca en leuke winkels. Dit is nu nog toekomstmuziek, maar wij als ondernemersvereniging houden het vuurtje zeker warm.

Eerst is het zaak om goed uit de coronacrisis te komen. Toen ik twee jaar geleden voorzitter werd van de ondernemersvereniging, had ik niet kunnen voorspellen dat er van ondernemen voorlopig geen sprake was. Tiel heeft relatief veel familiebedrijven en die kenmerken zich door extra creativiteit en veerkracht, maar het is voor iedereen een lastige tijd.

In het magazine Uit in Tiel laten ondernemers wat van hun passie en veerkracht zien. Het magazine is inmiddels niet meer weg denken. Niet alleen toeristen, maar ook Tielenaren leren hun stad op een andere manier kennen en maken kennis met verschillende stadsbewoners. Dat het magazine elk jaar verschijnt, is te danken aan de onvermoeibare inzet van Marie-Jan Ousen. Ik kan alleen maar bewondering hebben voor haar passie en doorzettingsvermogen.

Ik wil iedereen veel leesplezier wensen en ik hoop jullie binnenkort te zien op het terras of in een van de winkelstraten!

Margriet van Heesch Voorzitter ondernemersvereniging Hart van Tiel

5

6

UIT IN TIEL

FRUITSTAD Tiel ligt heel strategisch, in het hart van ons land en in het hart van het rivierengebied. Via de A15 ben je ­bijna net zo snel aan de kust als in Duitsland. Ook met de trein is Tiel goed bereikbaar. Tiel ligt gewoon in een prachtig deel van ons land.

De rivieren, de boom­gaarden, de historie, alles maakt dat de afwisseling in het landschap groot is.

Je kunt het gevoel krijgen dat de tijd stil staat of dat in ieder geval wensen, omdat het hier zo mooi is.

Tiel zelf is een stad met een rijke historie, maar ook in de omgeving vind je authen­tieke dorpen met ­pittoreske straatjes en pleintjes.

Altijd verrassend, dat is de Betuwe op haar best.

UIT IN TIEL

OIKE’S KERSENKRAAM

DE MAALDERIJ

Zoals de naam al doet vermoe-­ den zijn kersen onze specialiteit.

Zoveel mensen zoveel smaken, alle kersen zijn zoet van smaak en overwegend groot en donker. Maar de ene kers is toch net iets anders van smaak dan de andere. Daarnaast telen en verkopen wij ook pruimen, abrikozen, perziken en nectarines. Verder wordt het assortiment door collega’s uit de directe omgeving aangevuld met frambozen, aardbeien, bessen en bramen. Naast onze kersenkraam hebben wij een eigen terras waar je kunt genieten van het aangekochte fruit of van de fruitbomen om je heen. Wanneer de kersen rijp zijn is ieder jaar afhankelijk van de temperatuur in de winter en het voorjaar. Maar normaal gesproken is vanaf juni onze kersenkraam ­geopend. Kijk voor de definitieve openstelling op: www.oikesfruit.nl

In Wadenoijen kun je een bezoek brengen aan ‘De Maalderij’ waar je een verzameling uit het agrarisch verleden vindt. Zo staan er historische tractoren en is er een diversiteit aan land- en tuinbouwmachines en werktuigen.

Landelijke Fruitplukdagen Bij veel fruitteeltbedrijven zijn in september, meestal de zaterdagen, fruitplukdagen. Op deze dag stellen de fruittelers hun bedrijf open voor publiek. Zij laten je dan graag zien met hoeveel zorg en deskundig­­­heid ze het fruit telen. Je kunt op deze dag diverse soorten Hollandse appels (zoals Elstar, Delcorf of Goudreinet) en peren (zoals Conference of stoofperen) plukken en proeven in de boomgaard.

Vaak organiseren de telers tijdens deze dag extra activiteiten zoals een ritje in een pluktreintje. Jaarlijks ontvangen deelnemende fruit­bedrijven bijna 45.000 bezoekers op deze dag. Kijk voor de deelnemende ­bedrijven o.a op www.defruitigste.nl/plukdagen maar er zijn ook diverse andere websites waar je de informatie kunt vinden.

STERAPPELS OP EEN RIJ

De Maalderij

Eau de vie In het oude brandspuithuisje van Varik, vlakbij de Dikke Toren, vind je Stokerij Lubberhuizen. Hier wordt – als enige in Nederland – versgeplukt volrijp fruit geheel ambachtelijk gedestilleerd tot Eau de Vie van de allerhoogste kwaliteit.

De ­Stokerij is te bezoeken op Open Dagen en tijdens rondleidingen met proeverij. www.stokerijlubberhuizen.nl

BuitenSporig!

Een bijzonder restaurant in het stationsgebouw in Tiel.

Met onze nieuwe en sfeervolle inrichting willen wij onze gasten ongedwongen laten genieten van onze smakelijke gerechten. De liefde voor de natuurlijke keuken en een duurzaam milieu delen wij graag!

De combinatie van gastvrijheid en zinvol meewerken met goede begeleiding zorgt voor een enthousiaste en ontwapenende bediening. Ook de gebruikers van onze zalen genieten van deze levendige ambiance.

Tot ziens bij restaurant BuitenSporig! in Tiel!

Zie onze website voor openingstijden Stichting Thedinghsweert Stationsplein 1 0344 62 33 28 www.buitensporigeten.nl

Uitgelicht

De rijpe sterappel heeft een donker­rode kleur en een rode ster bij het klokhuis en roze vruchtvlees. De ­appel moet voor een mooie rode kleur nakleuren. Vroeger werden de appels daarom in de boomgaard op stro gelegd om door de zon en de koude nachten op kleur te komen.

Om uitdroging tegen te gaan werden de appels met een gieter natgehouden.

Als de bovenkant mooi rood was, ­werden de appels gekeerd om ook op de onderkant een mooie kleur te krijgen. Op een aantal plaatsen in ­Nederland worden de appels nog op deze wijze neergelegd.

7

8

UIT IN TIEL

Hoogstamfruit

NATIONAAL FRUITPARK OCHTEN Welkom op het Nationaal Fruitpark te Ochten, er valt hier van alles te beleven voor jong en oud! Op ruim 4 hectare ligt ons Nationaal Fruitpark, een uniek concept in Nederland.

Vroeger stonden in alle boomgaarden hoogstambomen. Dat betekende dat er een ­ladder nodig was om bij de vruchten te ­komen.

Sinds de jaren 70 zijn om economische r­ edenen steeds meer hoogstamboomgaarden ­ver­vang­en door veel grotere laagstamboomgaarden.

Daarvan kan het fruit veel gemakkelijker geoogst w ­ orden. Voor de ontwikkeling van het landschap spannen steeds meer ­mensen zich in om ook de hoog­stamboomgaarden te ­behouden. www. hoogstamboomgaard.nl

Honderden oude en nieuwe fruitrassen staan hier permanent tentoongesteld. Hier kun je een echte boomgaard ervaren en tegelijk iets leren over de geschiedenis, de toepassing en het onderhoud van het (hoogstam)fruit.

Een plek onder de bomen waar je heerlijk kunt vertoeven.

Op ons park vind je o.a. : • 18 holes midgetgolfbaan • Kinderboerderij • Speeltuin • Uitkijktoren • Kikkerpoelen • Blotenvoetenpad • Speurtocht • Voor jong & oud! • • Groot terras met uitzicht op de speeltuin • Restaurant Voor openingstijden en entreetickets bezoek onze website: www.fruitparkhotel.nl

Uitgelicht

Wijngaard De Kruithof – Ophemert Ontmoeten en genieten Een heerlijke ontmoetingsplek in Ophemert (vlakbij Tiel) waar je welkom bent in ons verwarmde proeflokaal of op het zonnige terras met uitzicht op de wijngaard.

• cadeaubon voor b.v.

• wijnproeverij - Wijnproeverij • rijkgevulde tapasplanken - High White Wine arrangement • huisgemaakte hapjes • reserveren is nodig en kan via • een goed gesprek info@wijngaarddekruithof.nl of • rondleiding door de wijngaard bel Marion 06 44 46 82 35 • kwaliteitswijn uit Ophemert Terras en proeflokaal open elke vrijdag en zaterdag van 12.00 – 18.00 uur Wijngaard De Kruithof, Kees & Marion Kruitwagen Pippertsestraat 12, 4061 BK Ophemert 06 44 46 82 35 info@wijngaarddekruithof.nl www.wijngaarddekruithof.nl

UIT IN TIEL

9

BIJEN

Betuwe naar jouw voordeur

Bijen zijn heel belangrijk. Ze maken niet alleen lekkere honing, maar ze zorgen ook voor de bestuiving van bloemen. Bij bezoek aan een bloem blijven stuifmeelkorrels aan hun lijf plakken. Die brengen ze naar de ­volgende bloem.

Daar zorgt het stuifmeel voor de ­bevruchting, waarna de bloem uitgroeit tot een vrucht.

Steeds meer fruit­telers houden hun eigen ­bijen­­volk. www.bijenhouders.nl

Het elektrische busje van Puur Betuws haalt elke dag superverse producten bij boeren en makers op en bezorgt die de volgende dag bij jou aan de voordeur. Sociaal, l­okaal, erg lekker èn heel erg makkelijk. ­Bestel je boodschappen op puurbetuws.nl

Nieuw! De gratis Betuwe-app Nieuw in de Appstore en Google Playstore: de gratis Betuwe-app boordevol toeristische informatie en de leukste tips, weetjes en locaties.

Fruit plukken

(seizoensgebonden)

Zelf plukken: vanaf 22 juni tot eind juli, maandag t/m zaterdag van 9.00 tot 18.00 uur, zondag van 11.00 tot 18.00 uur

• Hans & Jans Gennissen Kersenbedrijf Groenedijk 15, Tiel • Oike’s Fruit Industrieweg (hm paal 1.4), Tiel • Betuwe Kers Lingedijk 29A (afslag 31, A15), Wadenoijen • Tiels Fruit Bredestraat 7a, Zennewijnen

FRUITBEDRIJF DE HOENDERIK Lingedijk 180, 4196 HE Tricht T. 0345 57 67 10 E. info@dehoenderik-tricht.nl I. www.dehoenderik-tricht.nl

Van Eldik Fruitautomaat Molenstraat 33a, 4061 AB Ophemert • Menoelongs Fruitschuurtje Bommelweg 26, 4014 PW Wadenoijen • Jan van Eck Dreef 1, 4014 MJ Wadenoijen • Cornelissen Fruit Zoelenseweg 2, Tiel •

Fruitstalletjes

KERSENTEELTBEDRIJF FAMILIE HAKKERT Kornedijk tussen Buurmalsen en Buren, naast nummer 16.

4116 CE Buren T. 06 50 97 01 15 E. info@kersen.info I. www.kersen.info

FRUITAUTOMATEN

Zelf plukken: eind juni t/m eind oktober, woensdag en zaterdag van 11.00 tot 16.00 uur

Zie voor meer fruitverkoop­punten www.rivierenland.nl/fruit/

BETUWE KERS

MORELLENBOOMGAARD VAN JAN HOL Groeneweg 25, 4197 HD Buurmalsen T. 06 53 33 45 23 E. jmhol@morellen.nl I. www.morellen.nl

Zelf plukken: vanaf omstreeks 20 juni t/m begin juli, maandag t/m zondag van 9.00 tot 21.00 uur

KERSENBEDRIJF HANS&JANS GENNISSEN Groenedijk 15 4003 JK Tiel T. 0344 68 12 89

Het kersenbedrijf is 7 dagen per week geopend van 8.00 tot 21.00 uur.

Uitgelicht

Zelf plukken: tijdens het Boomgaard d’n Kerkewaerdt kersenseizoen elk weekend Nabij kruising Overlaat/ van 9.00 uur tot 19.00 uur Lingedijk 129a, 4014 ME Wadenoijen Vanaf Rijksweg A15: afslag 31 Wadenoijen I. www.betuwekers.nl

Souvenirshop Tiel Aan de Hoogeindsestraat is de Souvenirshop Tiel gevestigd. Hier kun je terecht voor Flipje- en algemene souvenirs. Tevens is er een ruime keuze aan streekproducten zoals Betuwse bieren en wijnen. Verder kun je leuke cadeaupakketten voor verjaardag, feest of relatie kopen. Ook vind je er veel streekinformatie zoals fiets- en wandelroutes.

Hoogeindsestraat 8 4001 AB Tiel 06 20 26 98 01 www.souvenirshoptiel.nl facebook.com/souvenirshoptielmargo/

10 UIT IN TIEL

Perencider Cider is een oude alcohol-­ houdende drank. Vooral in het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en Noord-Spanje is de drank populair. In Nederland wint de cider steeds meer terrein. Sinds kort wordt een p ­ erencider gemaakt in de Betuwe. Perencider heeft heel veel weg van een prosecco of champenoise: droog, fris en licht mousserend. www.stevez.eu

NAPOLEON OF SPEKKERS Dit kersenras is over de hele wereld bekend. Deze kersen zijn al vroeg in het seizoen rijp, het sap van deze kers is lekker zoet.

De kers heeft een aparte gele kleur met rode plekken. De hoeveelheid rood op de vrucht neemt toe naarmate deze rijper wordt. Het vruchtvlees is vast en erg sappig en heeft een aangenaam aroma. Vroeger genoot deze kers een grote bekendheid en had een hoge handelswaarde. In vroeger tijden werd de 'Bigarreau Napoléon' veel gebruikt voor gekonfijte kersen.

HET ZINDERT IN DE VLINDERTUIN Vlindertuin De Zindering is een mooie aanwinst voor de binnenstad van Tiel.

Het versterkt niet alleen de biodiversiteit, maar laat ook zien dat je samen veel kunt bereiken.

De vlindertuin in het centrum van Tiel begint vorm te krijgen. Als projectleider Gera van der Leun even wegdroomt, ziet ze het al helemaal voor zich. Als je Tiel binnenkomt, word je getrakteerd op een kleurenexplosie. Insecten zoemen rond tussen de bezoekers die op een bankje lekker uitrusten. Via QR-codes zijn filmpjes te zien over de insecten en planten. Na afloop kunnen bezoekers terecht in de zadenbibliotheek om zaden te lenen van bloemen die ze mooi vinden.

“De vlindertuin wordt niet alleen mooi, maar ook nuttig en educatief” zegt Gera. ”We willen de biodiversiteit in de stad vergroten. De vlindertuin moet een leuk en leerzaam dagje uit zijn voor jong en oud.” Er borrelen steeds meer ideeën op bij Gera. En niet alleen bij haar, ook de vrijwilligers en diverse instanties zijn enthou­ siast. “De naastgelegen bibliotheek wil gaan voorlezen in de tuin en Cultuurgebouw Zinder denkt aan bijvoorbeeld een cursus fotografie. De kinderen van de Tielse kinderraad zijn druk bezig met het ontwerpen van de zadenbibliotheek en zo lijkt iedereen mee te denken. Daar word je toch blij van?” De vlindertuin ziet er nu nog kaal uit, in juni staat alles in bloei. De Tielse tuinontwerper Edwin B ­ arendrecht ­tekende voor het ontwerp. Gera, die ook kunstenares is, denkt na over een ­passend kunstwerk. “Onder de tuin ligt een heel bijzonder bewateringssysteem dat op regenwater en zonne-energie loopt. Het is eigenlijk zonde dat je het niet ziet. Door het kunstwerk krijgt dat straks meer aandacht. Dan wordt ook zichtbaar welke van de acht compartimenten van het bewateringssysteem aan het werk is.

Volgens mij is het voor kinderen echt superleuk om daar naar op zoek te gaan!”

Vlindertuin De Zindering • is door meer dan 100 vrijwilligers aangelegd • is 2300 m2 groot • er zijn 15.000 biologische plantjes gepoot • onder de grond ligt 5000 meter waterslang • er is 120 kuub puin uit de grond gehaald • er is 70 kuub biologische compost gestort • 30 fondsen en bedrijven ondersteunen het project • meer dan 200 mensen hebben een tientje of meer bijgedragen aan de crowdfundingsactie • kijk ook op: www.tielcentrumxl.nl

UIT IN TIEL

11

PUUR BETUWS Elke dag vers en Puur Betuws eten?

We bezorgen nu ook 5 dagen per week in Tiel!

De Betuwe is een prachtig gebied. Vol pittoreske stad­ jes, mooie boerderijen, meanderende rivieren en heel veel vruchtbare landbouwgrond. Gek eigenlijk dat we hier zo weinig zelf van eten!

De kersverse coöperatie Puur Betuws gaat hier wat aan doen. Meer dan 40 leveranciers uit de regio werken samen om nu Tiel, maar straks iedereen in de Betuwe, het land van Maas en Waal en de Bommelerwaard elke dag heerlijke producten te leveren. Aan huis.

Supervers en echt uit jouw eigen regio. Hiermee eet je niet alleen heel lekker, je versterkt ook nog de lokale economie en door boodschappen te doen help je actief mee om het voedsellandschap steeds mooier en bio­ diverser te maken.

Meedoen is heel makkelijk. Alle producten staan overzichtelijk bij elkaar in onze webshop op puur­ betuws.nl. Je kiest wat je lekker vindt en rekent bij de kassa af. Twee werkdagen later wordt de helemaal lokale Puur Betuwse bestelling bij jou aan huis ­bezorgd.

Bij Puur Betuws gaat 80% van de prijs die jij betaalt naar de boer of de producent, en 20% gaat naar loka­ le, sociale werkgelegenheid. Dat is nog eens een ­eerlijke prijs. Want bij de supermarkt gaat soms maar 15% naar de boer! Bovendien, wij vervoeren alles zelf, met onze eigen elektrische bus. Deze bus is goed voor het milieu en creëert nieuw en zinvol werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Dat maakt eten van Puur Betuws socialer, lokaler, en heel veel verser en lekkerder dan wat je dan ook van ver weg haalt. Zeker in deze tijd, waarin het zo ­belangrijk is om lokale ondernemers te steunen.

Woon of werk je in Tiel, of ben je er op vakantie?

Maak dan kennis met producten uit Tiel en om­ geving. Juist rondom Tiel is er heel veel heerlijks te proeven. Denk aan notenpasta van Veld 4, prijs­ winnende wijnen van Betuws wijndomein, of het mooie brood van Thedingsweert. Je vindt dat en nog veel meer op puurbetuws.nl/tiel.

12 UIT IN TIEL

BIJZONDER LEKKER Een knus lunchcafé in de binnenstad van Tiel De geur van koffie dringt je neus binnen zodra je een stap over de drempel van Brownies&downieS in Tiel zet.

Het geluid van de melkopschuimer wordt overstemd door het zachte geroezemoes van de gasten aan de tafeltjes.

Er heerst al vroeg een gezellige bedrijvigheid.

Vol liefde en passie wordt deze zaak gerund door Fred en Frency van Dijk. Met allebei een achter­grond in de zorg, weten zij als geen ander hoe ze jongeren met een verstandelijke beperking volwaardig deel kunnen laten nemen aan de maatschappij.

“Fred, mijn ogen zijn weer goed­ gekeurd door de dokter. Ik mag weer overal naar kijken”, vertelt een vrolijke jongen achter de kassa.

Zijn naam is Robbin en hij heeft het syndroom van Down. Hij komt helemaal tot zijn recht als gastheer.

Binnen enkele seconden weet hij bij iedere gast een lach op het gezicht te toveren. Ondertussen is hij bezig om een cappuccino te maken. Hierbij wordt hij geholpen door Chantalle die hem af en toe tips geeft. Ook zij werkt enkele dagen per week in Brownies&downieS. In totaal zijn er acht jongeren met een verstandelijke beperking in dienst.Zij worden aangestuurd door Fred, Frency en een vaste chef-kok. “We zijn hier bezig om het mensen naar de zin te maken. Gastvrijheid is belangrijk, maar het culinaire stuk speelt natuurlijk een hele grote rol. Dat wat op het bord ligt ziet er fantastisch uit en is ook super lekker. Het is niet alleen maar leuk en gezellig, het is ook top kwaliteit!”

Fred: “Mensen vragen weleens: is zo’n soort lunchcafé nou niet moeilijk? Dan antwoord ik dat een lunchcafé met personeel zonder een beperking me juist heel saai lijkt. Ik zou het ook niet willen.

Ik vind een lunchzaak hebben heel erg leuk, maar wel doordat ‘onze jongens’ eraan meewerken.

Dat maakt elke dag anders. Je weet nooit precies hoe een dag gaat verlopen.”

Frency: “We bieden een plek met mogelijkheden en het is fijn om onze jongens deze plek te kunnen geven. Ze worden hier gezien en gewaardeerd, je mag hier zijn wie je bent. Ze doen het echt ontzettend goed. Ja, daar zijn wij trots op.”

Je vindt Brownies&downieS Tiel aan de Hoogeindse­ straat 6. Een knus lunchcafé met een fijn terras in de binnenstad van Tiel. Een plek om te onthaasten en te genieten van de gezelligheid, de sfeer en al het lekkers wat ze te bieden hebben.

Naast de lekkere broodjes kan je ook terecht voor huisgemaakte taartjes, Eten Wat De Pot Schaft –elke laatste vrijdag van de maand–, uitgebreide high tea of een gezellige borrel.

Hoogeindsestraat 6 0344 84 71 78 06 53 788 988 tiel@browniesanddownies.nl www.browniesanddowniestiel.nl

UIT IN TIEL 13

WEER EEN DAGJE (FR)UIT! Zie wat er gekweekt, geproduceerd en gecreëerd wordt De 60e editie van het Fruitcorso laat helaas nog een jaar op zich wachten. De maatregelen zorgden ervoor dat er niet begonnen kon worden aan de bouw van de metershoge corsowagens. Helaas dus geen jubilerend Fruitcorso in 2021. Toch wordt Tiel in het derde weekend van september ondergedompeld in corsosfeer.

Een alternatief evenement

In het voorjaar zijn alternatieve plannen gepresen­ teerd om in september een alternatief event neer te zetten. Met ‘Weer een dagje (fr)uit!’ wil de organisa­ tie verdeeld over diverse subevents de regio tonen in al zijn pracht en praal. “Het is géén Fruitcorso, maar we zoeken wel naar het corso DNA tijdens deze acti­ viteiten.” zegt Laurens Verspuij, voorzitter van Stichting 4-Stromenland. “Samen met al onze corso­ vrienden zoals bouwers, leggers en vrijwilligers, heb­ ben we in mogelijkheden gedacht. En we zijn ­positief over wat er in september kan!”.

Naast de fruitmozaïeken en -sculpturen zijn er ­plannen om een klassiek concert te organiseren op de stadsgracht. Op een drijvend podium zal o.a. Wibi Soerjadi ‘de sterren van de hemel spelen’. Ook aan de actieveling wordt gedacht. Naast de plannen voor het concert wil de organisatie ook kijken naar de moge­ lijkheid voor een wandeltocht langs de boomgaarden waar het fruit wordt geoogst. En natuurlijk zal er tij­ dens deze events vers fruit te verkrijgen zijn. Kortom: alle ingrediënten zijn aanwezig voor “Weer een dagje (fr)uit!”.

Doorgang van de evenementen is afhankelijk van de corona ontwikkelingen. Kijk voor het actuele ­programma op www.fruitcorso.nl

Van fruitkunstwerken tot klassieke klanken

Op het moment van schrijven staan de ideeën nog met potlood geschetst. Er wordt gedacht aan sculptu­ ren gebouwd met groente en fruit. Alle kunstwerken zullen een thema dragen – gezien de coronatijd – ‘Toekomst’. Als tegenhanger gaan de mozaïekleggers aan de slag met het thema ‘Terugblik’. Daarbij kun­ nen ze inspiratie vinden in de 200 coronagedichtjes, die Fred Eggink bundelde tot ‘Niet aanraken alsje­ blieft’ en ‘Finish zonder streep’.

Geen rijdend corso, maar wel het corsogevoel in Tiel

IJssalon Daisy’s

Westluidensestraat 36 4001 NG Tiel 0344 62 52 53 www.daisys.nl

Uitgelicht

Eén van Gelderlands meest favoriete ijssalons brengt je een zomers gevoel. Kom genieten van de vele soorten ambachtelijk en vers bereid schepijs, sensationele koffieen theespecialiteiten. Je kunt natuurlijk ook wegsmelten met een smoothie van verschillende soorten fruit of een heerlijke ijskoffie. En... heb je onze fluweelzachte frozen yoghurt al geproefd? En... daarbij een heerlijke topping naar keuze? Kom snel langs en proef zelf.

14 UIT IN TIEL

PAUL KLEMANN Woont in Woont sinds 15 jaar in Tiel in een pand met geschiedenis en heeft er een groot atelier. Geboren en opgegroeid in Utrecht.

Privé Woont samen met zijn vriend Ron. Opleiding Ging naar de Koninklijke Academie voor Kunst en Vormgeving in Den Bosch, en daarna de Hogeschool Voor Kunsten (toen Artibus) in Utrecht. Beide opleidingen niet afgemaakt. Paul heeft zijn eigen weg gevolgd en is als kunstenaar gevestigd in Tiel.

Carrière Tekenaar en kunstschilder. Maakt elke dag schetsen en tekeningen en werkt die graag uit op groot formaat.

Solo exposities in verschillende galeries in Amsterdam en Utrecht en in Zinder in Tiel. Een expositie in het Centraal Museum te Utrecht is in voorbereiding. Werk in particuliere collecties en het Centraal Museum.

Website Paul heeft zijn eigen wikipedia-­pagina.

Website: www.paulklemann.nl. Op zijn instagram account: paulklemann. nl staat een goed overzicht van zijn werk. Hier zijn tevens een groot aantal van zijn droomtekeningen te zien.

Awards In 1993 won Paul de beroemde Prix de Rome en in 2020 de Boellaardprijs.

Toekomstdroom “Mijn toekomstdroom is dat ik nadat ik 30 jaar dromen heb getekend...nu nog 30 jaar veel monumentale schilderijen van mijn dromen mag maken.”

Wens voor Tiel “Voor Tiel wens ik dat ze niet zoveel bomen snoeien en kappen in de stad en uiterwaarden...en dat ze in plaats daarvan nog een heleboel bomen planten. En ook goeie nieuwe architectuur....zodat het er nog mooier wordt.”

UIT IN TIEL 15

UTRECHTSE KUNSTENAAR MET TIEL ALS WOONPLAATS VAN RUST EN LICHT Beeldend kunstenaar Paul Klemann woont al 15 jaar in Tiel.

Tiel is voor hem een plek van rust en licht waar hij kan genieten van het licht van het rivierengebied. In deze stad heeft hij een groot atelier om te werken.

Hij maakt tekeningen en schilderijen op groot formaat. Zijn werk is geïnspireerd en gemaakt naar aanleiding van nachtelijke dromen.

Deze dromen werkt hij uit in tekeningen die de basis vormen voor zijn schilderijen in olieverf. We zien verhalen op doek.

Je raakt niet uitgekeken. Alles is in details uitgewerkt.

Paul heeft zijn eigen stijl.

Paul is geboren in 1960 op het Oudkerkhof in Utrecht.

Zijn ouders hadden er een wijnhandel. Hij woonde er erg graag en heeft goede herinneringen aan de Vismarkt, toen nog echt een markt waar je vis kon kopen en waar allemaal antiekzaakjes waren. Paul vond het heerlijk om overdag door de straten van het oude centrum te slenteren en ’s nachts vanuit zijn slaapkamerraam naar de Domtoren en bezoekers van de toen beruchte Utrechtse nachtclub De Dietsche te kijken.

Later is het gezin in Tuindorp gaan wonen.

Na de middelbare school wilde hij graag tekenaar ­worden en koos daarom voor de academie in Den Bosch maar hij had het er al gauw gezien. Na een ­blauwe maandag volgde hij de autonome kunstrich­ ting aan de academie in Utrecht. Hij zag het ook op deze academie niet zitten en ontwikkelde zichzelf als autodidact los van opleidingen. Hij koos voor vrijheid.

Met onder andere de tekening Het gebroken Parelsnoer dong hij in 1993 mee naar de Prix de Rome, een prestigieuze prijs. Hij maakte wel 300 ­tekeningen en won de eerste prijs.

Hij is blij dat hij de academie niet afgerond heeft.

Hij heeft zich daarom los van de regels kunnen ont­ wikkelen. In die tijd toen hij lessen volgde werd vooral abstracte kunst gemaakt, maar Paul wilde zich laten inspireren door het dagelijks leven en zijn droom­ beelden. Figuratieve kunst was voor hem de weg.

De Prix de Rome gaf hem veel mogelijkheden.

Hij hoefde zich voorlopig geen zorgen meer te maken op financieel gebied. “Alles ging als een tierelier”, z­ oals hij zelf zegt. De ene uitnodiging na de andere volgde om te exposeren en hij verkocht in die tijd veel werk.

Tiel

De Utrechtse Domtoren die weer aan de Utrechtse Dom wilt vastgroeien, 180x265 cm, olieverf op doek, 2019. Collectie Centraal Museum.

“Dit is een oude droom uit 1999. De tekening die ik er van gemaakt heb is aangekocht door het Centraal museum in Utrecht. Dit jaar heb ik er een olieverfschilderij van gemaakt. Ik droomde dat de domtoren begon te bewegen. Eerst tollend en ronddraaiend en uiteindelijk naar beneden boog en met zijn pinakels, zich als een inktvis, vastklampte aan het dak van de domkerk. Op die manier was de domkerk die in de storm van 1674 ­gedeeltelijk was ingestort, weer verbonden met de Domtoren.”

Paul is naar Tiel gegaan omdat het onmogelijk was een goed en ruim atelier te vinden in de Randstad.

Eigenlijk ging hij naar Tiel om een auto te kopen.

Samen met zijn vriend zag hij dit oude pand te koop staan aan de Oude Medelsestraat en hij was er met­ een weg van. Het was een ruïne en moest opgeknapt worden. Tiel gaf ook weer andere mogelijkheden met de verbinding naar Arnhem, Nijmegen en Oss. Het huis is een prachtig pand, het was betaalbaar, en het had een gunstige ligging. De omgeving is rustig en je bent zo bij de Waal met zijn prachtige lichteffecten.

Het pand heeft een geschiedenis. Hier was ooit een bakkerij gevestigd van de familie Van Veenendaal, waar de ondergrondse verzetsgroep in de Tweede Wereldoorlog bij elkaar kwam. De groep werd echter verraden en de zoon van de bakker werd geëxecu­ teerd. Het deed Paul wat toen hij achter deze tragi­ sche geschiedenis kwam. “Het is een huis met een ziel”, zo vindt hij.

In Tiel heeft hij nieuwe contacten kunnen leggen.

Paul zegt enthousiast: “De afgelopen jaren is er veel ­opgeknapt en gebouwd en veranderd in en rondom Tiel. Ik ben van Tiel gaan houden, ook al heb ik er heel wat aan moeten doen om een band te krijgen.

16 UIT IN TIEL

Tiel wordt steeds mooier. De Waalkade is opgeknapt en ook Zinder is een mooi pand met volop mogelijk­ heden. Hier voel je het licht door het water met mooie uitzichten richting Rotterdam.”

Zinder

De heilige Ram begeleidt een Nijl cruise en in de maan woont een vrouw met een spiegeltje, 185x265 cm, olieverf op doek, 2018

In 2019 had Paul hier een expositie. Razend ­enthousiast is hij over het gebouw, de functie van Zinder, de organisatie en natuurlijk op de eerste plaats de expositieruimte. Op de grote muren ­kwamen zijn schilderijen goed tot hun recht.

Hij vindt Zinder een belangrijke plek, een podium voor kunstenaars. “Ik wilde de schilderijen laten zien in Tiel. En dit was een goede plek.”

In zijn atelier maakte hij een schilderij van de ­omgeving van de sluis in Tiel.

Boellaardprijs

Einde 2019 had Paul een solo expositie in een galerie in Utrecht. Het Centraal Museum kocht het werk De Domtoren aan. Het schilderij hangt daar nu samen met werk van Moesman en Pyke Koch met als titel Drie generaties Utrechtse kunstenaars. Het Centraal Museum had eerder een tekening van dit schilderij aangekocht. Paul is trots dat hij met deze Utrechtse grote meesters een plek heeft gekregen. In 2023 orga­ niseert het Centraal Museum een expositie rondom zijn oeuvre. Tijdens de expositie in de galerie werd hij in 2020 genomineerd voor de Boellaard prijs. In de nieuwe bibliotheek aan de Neude in Utrecht zal aan deze nominatie eind dit jaar aandacht besteed worden.

Artist in residence De riviergargouilles (waterspuwers) 2008, geïnspireerd op het werk van Toorop Het betreft een droom bij de sluizen bij Tiel, waar het Amsterdam Rijnkanaal in de Waal uitkomt. Kleurpotlood, 45x65 cm (collectie M. van Iterson)

In 2020 is er veel gebeurd in het leven van Paul.

Niet alleen de prijs die hij won, de aankoop van een schilderij door het Centraal Museum maar hij was ook ‘artist in residence’ in het Pompgemaal in Den Helder gedurende een aantal maanden. Daar raakte hij in de ban van het licht, de golven van de zee en de wolken. Hij maakte diverse studies naar het werk van de beroemde zestiende eeuwse schilder El Greco.

In december 2019 was hij op studiereis ­geweest naar Parijs om de grote expositie te zien van deze grote meester. Het gaf hem nieuwe inzichten.

In deze periode heeft Paul een andere manier van werken ontdekt. Hij combineert olieverf met de aquareltechniek en dat geeft een ander resultaat.

Olieverf verdunt hij met terpentijn en lijnolie.

Het resultaat is een tekenachtige stijl.

Komende zomer gaat hij naar Pecsbagota in Hongarije waar hij ook als artist in residence zal verblijven, ­opgezet door kunstenares Elisabeth de Vaal.

Hij verheugt zich erop.

“Ik hou van Tiel, maar Utrecht heeft nog steeds een bijzondere plek in mijn hart. Binnen een half uur ben je vanuit Tiel in Utrecht. Het is een mooie ­combinatie van leven en werk in en vanuit Tiel.”

UIT IN TIEL 17

KOOKWINKEL OOSTENDORP Modern familiebedrijf met ouderwetse service Met veel passie runnen Ingrid Oostendorp en haar man Huub kookwinkel Oostendorp in de Waterstraat in Tiel.

De winkel en Tiel zijn al meer dan een eeuw nauw met elkaar verbonden.

Kookwinkel Oostendorp is niet meer weg te denken uit Tiel. Inmiddels staat met Ingrid Oostendorp (60) de derde generatie aan het roer. Samen met haar man Huub (55) runt ze de winkel met veel passie. “Als je die passie niet hebt, is het onmogelijk om zolang te bestaan”, zegt Ingrid. “Ik werk hier nu al 36 jaar en heb nog nooit een dag geen zin gehad. De winkel is ons levenswerk.”

Als je Oostendorp zegt, denk je meteen aan koffie­ machines, pannen en ander kookgerei. Op maar liefst 900 vierkante meter vloeroppervlak vind je bijzonde­ re espresso- en andere keukenmachines en een enor­ me collectie pannen en tal van andere huishoudelijke producten die je lang niet overal meer kunt kopen.

Het is dan ook niet gek dat mensen vanuit heel Nederland de kookwinkel in Tiel weten te vinden.

“We hebben een hoop vaste klanten, dat merk je ook nu tijdens de coronacrisis. Ze blijven ons trouw en daar ben ik enorm dankbaar voor.”

Niet alleen de coronacrisis hakt erin, de kookwinkel in de Waterstraat heeft al veel stormen moeten door­ staan. De firma Oostendorp is er altijd weer bovenop gekomen. In 2018 bestond de winkel honderd jaar en kreeg het predicaat hofleverancier. “Het is begonnen met mijn opa”, zegt Ingrid. “Toen hij uit het leger kwam, is hij in Tiel beland en aan de Oliemolenwal gestart als hoefsmid. “Mijn oma deed de winkel en zorgde daarnaast voor haar acht kinderen. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was mijn ­familie actief in het verzet en als vergelding hebben de Duitsers alles wat ze hadden ­op­gebouwd met de grond gelijk gemaakt.

Ze moesten helemaal opnieuw beginnen.” Ook toen stonden klanten en Tielenaren klaar om te helpen.

Zo stelde, direct na de oorlog, V&D een stuk van haar winkel in de Waterstraat ter beschikking zodat de ­winkel van Oostendorp toch verder kon. Dit duurde tot de nieuwbouw in 1948, toen werd het huidige pand ­gebouwd. Of de winkel overgaat naar de vierde gene­ ratie, is nog de vraag. De zoon van Ingrid en Huub ­studeert rechten in Nijmegen. “Maar ik hoop dat de winkeldeur op een kier blijft staan”, zegt Ingrid.

“Voorlopig doen we het met z’n tweeën. Alleen als we op vakantie gaan, zijn we dicht. Huub repareert en verkoopt koffie­machines en is daar zeer bedreven in. Daarnaast branden we onze eigen koffie in Antwerpen. Ook daar komen klanten speciaal voor naar Tiel.”

Genoeg voorraad, kwaliteit, een breed assortiment en kennis, dat maakt de winkel uniek. 95 procent is vaste collectie, maar er zijn ook trends zichtbaar.

Ingrid laat een duurzame ­thermosfles zien. “Ideaal om zelf koffie mee te ­nemen als je gaat wandelen.

Hier heb ik er al veel van verkocht.”

Waterstraat 100-104 4001 AR Tiel 0344 613289 info@huistuintiel.nl www.huistuintiel.nl

1

UIT IN TIEL

WINKELEN Kom heerlijk shoppen

Lekker eten en drinken

Met meer dan 200 winkels en ­restaurants is het heerlijk verblijven in het centrum. Je vindt er een ­uitgebreid en gevarieerd winkel­ aanbod. In het mooie historische stadsgedeelte zijn er unieke winkels en speciaalzaken die je zeker ner­ gens anders tegen­komt in de regio.

Ook kun je lekker eten en drinken op één van de vele terrasjes.

Tiel heeft drie horecapleinen.

Het Plein bij de Waterpoort, het Korenbeursplein en de (Groen)markt centraal in het centrum. Niet alleen op deze pleinen, maar ook in de directe omgeving daarvan zijn vele ­restaurants en cafés te vinden.

Evenementen binnenstad Vorig jaar en ook dit jaar zijn veel evenementen afgelast of verplaatst naar andere data. Kijk voor ­actuele informatie over evenementen op: www.winkelenintiel.nl/evenementen

UIT IN TIEL 19

PARKEREN

IK KOOP LOKAAL

Op loopafstand van het centrum ­liggen grote parkeerterreinen: • Parkeergarage Westluidense Poort, 588 parkeerplaatsen, onder het Zinder gebouw • Poort van Santwyck, 166 parkeer­ plaatsen, nabij De Santwyckse Poort • Oude Haven, 117 parkeerplaatsen, nabij De Santwyckse Poort • Havenkade, 200 parkeerplaatsen, vlakbij de Waterpoort en het Flipje en Streekmuseum, nabij het Plein • Taluud, 279 parkeerplaatsen, achter de Rabobank, Stationsstraat • Burgemeester Hasselmanplein, 64 parkeer­plaatsen, vlakbij de Veemarkt

De Tielse ondernemers zijn tijdens de corona­ crisis niet bij de pakken neer gaan zitten. Iedere ondernemer probeert op zijn of haar manier het hoofd boven water te houden en dat is de meesten tot nu toe gelukkig gelukt. Er zijn zelfs ondernemers die het lef hebben om een nieuwe winkel te openen. Mede dankzij de steun van de bewoners van Tiel en omstreken hebben zij ver­ trouwen in de toekomst. En de toekomst maken we met elkaar!

In het centrum geldt betaald parkeren.

Op zondagen en officiële feestdagen kan men gratis parkeren. (m.u.v. ­vergunningshoudersplaatsen)

KOOPZONDAGEN 2021 6 juni 4 juli 1 augustus 5 september 19 september 3 oktober

7 november 28 november 5 december 12 december 19 december

Tijdens de koopzondagen is parkeren gratis (m.u.v. vergunningshoudersplaatsen).

Koopzondagen onder voorbehoud van ­ corona ontwikkelingen (als de winkels dicht zijn, is er geen koopzondag).

Uniek in Nederland Je kunt in Tiel ook bij vooraf betalen­ parkeerautomaten betalen met je FlipPas-punten.

FIETS- EN BROMMER­STALLING Kom je met de fiets of brommer naar Tiel? Dan kun je deze bewaakt stallen bij de Oude Haven tegen een kleine vergoeding. Voor andere fietsinformatie, zoals oplaad­punten voor de elektrische fiets en fietsverhuur zie Fietsen, pagina 39.

WINKELTIJDEN

City Tiel app Download de City Tiel app voor de laatste informatie.

ftx

maandag 11.00 - 17.30 uur dinsdag 09.30 - 17.30 uur woensdag 09.30 - 17.30 uur donderdag 09.30 - 21.00 uur vrijdag 09.30 - 17.30 uur zaterdag 09.30 - 17.00 uur zondag op koopzondag van

12.00 - 17.00 uur

20 UIT IN TIEL

LEKKERNIJEN UIT TIEL

FLIPPAS

Flipje’s ijs Bij Daisy’s Ice, Coffee & More kun je de hele zomer genieten van zelfgemaakt Flipje’s ijs. Dit bestaat uit frambozenijs met een vleugje rode bessen. In het kersenseizoen (van begin juni tot eind juli) wordt er natuurlijk ook heerlijk kersenijs verkocht. www.daisys.nl

Winkelen in Tiel = Sparen in Tiel Tiel heeft een eigen spaarpas, de FlipPas. Met deze pas spaar je punten bij de ruim 55 deelnemende winkeliers, vervolgens kun je ze daar ook weer inwisselen bij acties of aan­ kopen. En uniek in Nederland: je kunt in Tiel ook bij bepaalde parkeer­automaten betalen met je FlipPas-punten. Voor meer informatie: www.flippas.nl

Bierlap Bruusk In een gezellige hobbybrouwerij in hartje Tiel wordt ambachtelijk bier gebrouwen. Geuko en Albert delen graag hun kennis en vaardigheden. Op aanvraag bieden zij je een gezellige workshop waarbij je kennis maakt met alle aspecten van bierbrouwen.

Bruusk Tielsche Kermiskoek Vroeger werd deze traditionele koek één keer per jaar gebakken. Sinds enkele jaren wordt de koek het hele jaar door verkocht. Deze streekspecialiteit, met royaal bestrooide kandij gebakken honingkoek, is een ware lekkernij. www.bakkerijvanooijen.nl

Leuk in Tiel volgens...

Wie ben ik?

Ik woon 61 jaar in Tiel, zat op de Prinses Julianaschool (nu PWA Grotebrugse Grintweg), Chr. ULO Medelsestraat, werkte respektievelijk in de zorg (o.a.subhoofd verpleegafdeling Vrijthof), in het specifieke jongerenwerk, in het vormingsonderwijs voor jongeren, in het welzijnswerk als sociaal-agoog met 30 jaar ervaring in het wijkopbouwwerk in middelgrote steden en in de meeste Tielse wijken, ouderenadviseur, regionaal projectleider Buurtbemiddeling, was eerste presentator op het leukste podium van Appelpop, drummer van Urf, programmamaker radioprogramma, poprecensent Gelderlander (streekcatern), correspondent Zakengids, ben langeafstandswandelaar, walking footballer Maluku Oldstars Theole Tiel, raadslid Kleurrijk, gastdocent basisscholen ‘Geschiedenis Molukkers in Nederland’, bierdrinker.

Favoriete winkel Heb ik niet. ‘Toen’ voormalige Platenzaak Hendrich in de Waterstraat waar ik uren elpees beluisterde.

Leukste restaurant Hema-restaurant. Dat is de ‘huiskamer van Tiel’.

Een afspiegeling van de Tielse samenleving tref je daar, maar ook bezoekers van Tiel.

Gezelligste café Nauwelijks ga ik nog de kroeg in, en ondanks dat ik er weinig kwam vond ik van de nu nog bestaande café’s de Hexagon door de ambiance en uitstraling als muziekcafé, leuk.

Mooiste plek Algemene Begraafplaats Papesteeg Leukste evenement Blues & Rockfestival ‘Tussen de Dijken’ van de gelijknamige minicamping aan het Inundatiekanaal Zuid.

Aanrader voor iedere bezoeker van Tiel om te doen/weten/bezoeken?

Tiel was een arbeidersstad en anno 2021 heeft bijna een kwart van de inwoners een niet-nederlandse achtergrond. Op dit moment is een viertal Tielse ingezetenen werkzaam als burgemeester in vier verschillende gemeentes.

Vic Latumahina

UIT IN TIEL 21

(GROEN)MARKT DE WOONSTEE SKOEN Skoen Shoes and Fashion is een beleving in shoppen voor de modieuze vrouw. De collectie is trendy, draagbaar en betaalbaar! Wij volgen de modetrends op de voet en ­spelen daar dan ook snel op in. www.skoen.nl

Bij De Woonstee luistert men graag naar jouw woon­ wensen om zo je droominterieur te realiseren. Laat je verrassen door onze interieur- en stylingadviseurs. Zij maken van je huis je thuis. www.dewoonsteetiel.com

BIJ ERIK EN HAAR HEMA De winkel die in Nederland wereldberoemd is vanwege zijn worst. Iedereen komt graag naar de Hema op zoek naar trendy spulletjes of het nu gaat over kleding, ­interieurspullen of cadeautjes. www.hema.nl

WUITE MODE Wuite Mode is de jeansspecialist voor een ­betaalbare spijkerbroek. Op zoek naar een mooi shirt in felle kleu­ ren, aardetinten of pastels? Voor iedere smaak is hier wel iets te kiezen! www.wuitemode.nl/tiel

HART VAN DE BETUWE Wanneer je samen gaat shoppen in Tiel is het heerlijk om bij het Hart van de Betuwe te lunchen. Tussendoor een kop koffie te drinken of na de nodige aankopen lekker op het terras een drankje te drinken. www.hartvandebetuwetiel.nl

Uitgeput van het struinen in de gezellige binnenstad?

Neem plaats Bij Erik en Haar. Voor een heerlijke lunch of cappuccino. Zin in een nieuwe coupe, loop dan door naar onze kapsalon. www.bijerikenhaar.nl

HAARSALON 12 Bij ons staat de wens van de klant altijd op nummer 1.

Wij werken met het exclusieve merk Jean Paul Mynè.

Alle producten zijn vegan, dierproefvrij en recyclebaar, dus goed voor het milieu. www.haarsalon12.com

LUNCH CAFÉ ROYAL Bij Lunch Cafe Royal kun je lekker koffiedrinken of lunchen.

Elke maand staat er een unieke en wisselende special op het menu. Of kom gezellig op het terras zitten met een drankje. www.lunchcaferoyal.com

HIENSCH Op zoek naar mooie ondermode voor hem en haar?

Kom dan zeker kijken bij Hiensch.

Wij verkopen de meest bekende merken. Ook voor mooie nachtmode kun je bij ons terecht. www.hiensch-tiel.nl

Zoals in diverse plaatsen kende ook Tiel vele markten zoals ­vismarkt, veemarkt, botermarkt en een groenmarkt. Omdat de groenmarkt centraal lag in Tiel vond het gemeentebestuur na de oorlog dat deze naam een “officiëler” karakter mocht krijgen en werd de Groenmarkt omgedoopt tot Markt. In de volksmond is het echter altijd Groenmarkt gebleven.

22 UIT IN TIEL

ELEKTRISCH RIJDEN Enkele oplaadpunten in Tiel voor elektrische auto’s vind je op de volgende locaties: • Parkeerterrein Ziekenhuis Rivierenland • Achterweg (stadhuis) • J.S. de Jongplein • Kloosterstraat • Parkeerterrein Oude Haven • Parkeerterrein Burgemeester Hasselmanplein • Marconistraat • Hoogkellenseweg (Betuwe restaurant) • Laan van Westroijen (Van der Valk Hotel Tiel) • Lingedijk 10 • Parkeergarage Westluidense Poort Een snellaadpaal voor elektrische ­auto’s is te vinden bij tankstation Van Dijkhuizen, Medelsestraat Oost 13 en in de parkeergarage Westluidense Poort.

Oplaadpunten voor elektrische fietsen vind je op pagina 39. Bekijk alle op­ laadpunten op: www.oplaadpunten.nl

WEEKMARKT De weekmarkt op zaterdag op het Plein en de Varkens­markt is gezellig druk. Ontspannen snuffelen langs de kramen waar de marktkooplieden hun waren aanprijzen.

Je koopt er fruit en groenten, kaas- en zuivelproducten, stoffen, stroopwafels, beenmode, vrijetijdskleding, loempia’s, olijven, Franse worst, noten en zuidvruchten, aardappelen, eieren, Turkse pizza’s, brood en banket, bloemen en planten, telefoons, fournituren, kappers­benodigheden, dames- en herenkleding, horloges, ondermode en fietsonderdelen.

HOFLEVERANCIERS IN DE BINNENSTAD

De zaterdagmarkt is van 9.00 tot 17.00 uur.

Op vrijdagmiddag kun je tussen 12.00 en 18.00 uur terecht op de markt in winkelcentrum Passewaaij.

Leuk in Tiel volgens...

Wie ben ik?

Ik ben beeldend kunstenaar en heb een superfijn atelier midden in de stad achter ons huis. De laatste jaren ben ik vooral bezig met ‘Community Art’. Zo zijn de vrolijk gekleurde plantenkasjes op straat een project van mij.

Kinderen uit Tiel hebben ontwerpen gemaakt, leerlingen van het ROC en lassers van de Fruitcorsoclub Tiel hebben ze gelast. Inwoners verzorgen ze. Zo werkt de hele ‘community’ eraan mee.

Favoriete winkel Kulinaria, met sowieso héle aardige mensen en verreweg de lekkerste broodjes van Europa, belegd met allerlei superlekkere zelfgemaakte tapenades.

Leukste restaurant Rhodos, al sinds we hier kwamen wonen zijn we verslingerd geraakt aan een combinatie van allerlei lekkere voor- en bijgerechten als avondmaaltijd.

Blijdesteijn Mode Voorstad 24 Patisserie G. van Ooijen Westluidensestraat 43 Kookwinkel Oostendorp Waterstraat 100-104

Gezelligste café In de zomer op het terrasje bij Hexagon. Altijd supergezellig.

Mooiste plek Het haventje. Zo mooi en een prachtige ligging aan de Waal.

Leukste evenement Ik loop even vooruit op een nieuw evenement: het Vlindertuinfeest. De Vlindertuin gaat sowieso het Central Park van Tiel worden. Één keer per jaar komt er een groot feest in de tuin rondom natuur & biodiversiteit.

Aanrader voor iedere bezoeker van Tiel om te doen/weten/bezoeken?

Vanaf deze zomer staat in bibliotheek Rivierenland een prachtige Zadenbibliotheek, waar je allerlei zaden van de bijzondere planten uit de Vlindertuin kunt lenen – en je ze later (als je zelf ook weer zaden hebt gewonnen) weer terug kunt brengen.

Gera van der Leun

UIT IN TIEL 23

TIELSE EVENEMENTEN TIEL PAKT UIT! Tweemaal per jaar, het eerste weekend van april en het eerste weekend van oktober, vindt Tiel Pakt Uit! plaats. Hét koopevenement georganiseerd door de Tielse binnenstad ondernemers; de aanbiedingen vliegen je om de oren! Daarnaast is door de hele stad van alles te zien en te beleven, springkussen, spellen, draai­molen, kraampjes, schminken en­­muziek. ­We ­maken er een echt feestje van!

APRIL + OKTOBER

MODE & BEAUTY EVENT

5 SEPTEMBER

Tijdens de koopzondag van september wordt de binnenstad van Tiel omgetoverd tot één ­grote mode- en beautyshow. Tielse ondernemers tonen tijdens dit evenement de nieuwste trends op het gebied van kleding, schoenen, schoonheid en a ­ ccessoires.

De perfecte dag om de garderobe van het hele gezin aan te vullen met de nieuwe herfst- en wintercollectie.

DICKENS FESTIJN Het Dickens festijn is ondertussen een begrip in Tiel en een belangrijk evenement voor de Tielse binnenstad én ­samenleving. Weken voorafgaand is de werkgroep al druk met het maken van kleding en het ­organiseren van pasavonden voor de ruim 150 figuranten die deze bijzondere dag mogelijk maken. De Tielse bin­ nenstad wordt op koopzondag 20 december omgetoverd tot een levende kerstkaart; strobalen in de straten, vuur­ korven, een kerstmarkt, koren zingen kerstliederen en dieren vermaken de kinderen. Een ware beleving om deze dag jouw kerstin­kopen te komen doen!

Doorgang van de evenementen is afhankelijk van de corona ontwikkelingen.

Bezoek voor actuele informatie de website www.winkelenintiel.nl

19 DECEMBER

24 UIT IN TIEL

OOK HONDERD JAAR GELEDEN BRUISTE TIEL VAN ACTIVITEIT Tegenwoordig noemt Tiel zich graag evenementenstad, maar eigenlijk waren de Tielenaren een eeuw geleden al heel actief in het organiseren van bijzondere dingen. Daar zijn nog steeds mooie overblijfselen van in de stad.

In november 1918 eindigde de Eerste Wereld­ oorlog. Daar had Nederland niet aan deelge­ nomen, maar wel de gevolgen van ondervon­ den in de vorm van grote tekorten, uitvallen van activiteiten en zelfs een paar epidemieën als roodvonk in 1915, vlektyfus in 1917 en ­vooral de Spaanse griep in 1918.

Het Vogeleilandje in een bevroren gracht, 1985.

Foto Emile Smit

Toen de oorlog voorbij was, leefde Nederland op. In Tiel was er zelfs heel veel te doen.

Op initiatief van drukker David Mijs kwamen op 6 mei 1919 ondernemende mensen bij elkaar. Zij besloten de Vereniging voor Vreemdelingenverkeer (VVV) op te richten.

Het doel was ‘doeltreffende propaganda voor de bloeiende Betuwe’. Ze hoopten vooral in voorjaar en zomer veel toeristen naar Tiel te trekken. De stad was sinds 1882 goed per trein bereikbaar en langzamerhand kwamen er ook steeds meer auto’s op de Nederlandse wegen.

ingewijd en vooral duiven wisten hun weg er naartoe te vinden. Het werd een attractie voor Tielenaren en toeristen. Het Vogeleilandje vereiste wel veel onderhoud. In 1936-1937 moest het drastisch worden opgeknapt, maar toen was het al zo populair, dat een Comité tot behoud van het Vogeleilandje alle benodigde geld bij elkaar bracht. In 1942 werd het eilandje op last van de Duitsers verwijderd, maar al in 1946 werd het in ere hersteld. En nog altijd – een eeuw na plaatsing – is het een veel gefotografeerd plekje.

De VVV organiseerde allerlei tentoonstellingen, vooral van fruit. Daarnaast was er bijvoorbeeld met Pinksteren 1921 een groot festival met muziekkorpsen en een nagebouwde Parijse sfeer in het Spaarbankgebouw (de voorloper van Schouw­ burg Agnietenhof). Ook de aanleg van een ijsbaan in 1922 was aan de VVV te danken. Het doel werd bereikt: vooral in de Het Vogeleilandje kort na de opening in 1922. bloesemtijd kwamen er Collectie Smit/Kers duizenden toeristen.

Oproep voor een actie rond het Vogeleilandje, 1937. Nieuwe Tielsche Courant, 29 januari 1937

Ook de verfraaiing van Tiel had de aandacht.

Er werden bijvoorbeeld op allerlei plaatsen bankjes geplaatst in Tiel. Begin 1922 kwam het initiatief een Vogeleilandje te maken in de stadsgracht tegenover de Stations­ straat. Dat werd op de toenmalige Koninginnedag (31 augustus 1922)

Na de oorlog kreeg de VVV in 1952 een eigen kiosk op de Veemarkt, vlakbij de entree van de binnenstad en pal naast de drukste bushalte.

Daar bleef ze tot 1970. Daarna was de VVV nog op andere plaatsen gevestigd tot ze in 2003 wegens geldgebrek moest worden opgeheven.

Tegenwoordig is het Vogeleilandje het meest opvallende overblijfsel van de activiteit van lang geleden. Maar ook de vroegere VVV-kiosk op de Veemarkt is twee jaar geleden mooi geres­ taureerd en de er verkochte koffie is prima!

De VVV-kiosk aan de Veemarkt rond 1955.

Collectie Smit/Kers

UIT IN TIEL 25

REURING AAN DE VEEMARKT Lekkernijen bij Corrie’s Coffee Corner Corrie en haar man Herman Op ‘t Hof zijn een begrip in Tiel. Ze zorgen met hun Coffee Corner in de voormalige VVV-kiosk voor kleur en sfeer aan de Veemarkt.

Sinds vorig jaar zijn Corrie en haar man Herman Op ‘t Hof aan de wal, zoals ze dat zelf noemen.

Voorheen trokken ze in hun Betuwse gebakkraam met de kermis van stad naar dorp, nu heeft het echt­ paar onderdak gevonden in de voormalige VVVkiosk aan de Tielse Veemarkt. Sinds mei vorig jaar runnen zij daar Corrie’s Coffee Corner and more.

Met allerlei lekkernijen zoals Berliner bollen, wafels, crêpes en hun specialiteit churros.

De kiosk is helemaal opgeknapt en gezellig ingericht.

Een bloemetje op tafel, een goed gevulde etalage, ­volgens Corrie kan het nooit fleurig genoeg zijn.

Ze zorgt dan ook voor kleur en vooral sfeer op het plein, Corrie is niet voor niets een begrip in Tiel.

Voorbijgangers roepen en zwaaien. ‘Corrie, wanneer heb je weer oliebollen?’ ‘Alles goed vrouwke?’ Corrie roept en zwaait terug, altijd met een lach. “Ik sta al jarenlang van november tot eind ­januari tegenover de kiosk met de Betuwse gebakkraam. Dan leer je veel Tielenaren kennen, soms wel tot ­generaties te­ rug. Je informeert hoe het gaat met de kinderen of ­ouders en maakt gewoon gezellig een praatje. Dat gaat eigenlijk vanzelf en dat waarderen mensen.”

Corrie en Herman houden van die ­gezelligheid, de reuring. Het was een ­grote stap om definitief aan wal te gaan, maar ze hebben er nog geen moment spijt van gehad. “We worden allebei een dagje ouder en ons leven bestaat nu uit regelmaat. En gelukkig heb ik niet helemaal afscheid hoeven nemen van de gebakkraam, in de win­ termaanden sta ik gewoon weer op het vertrouwde plekje tegenover de kiosk.”

Vanuit de gebakkraam viel het oog van Corrie ook op de lege kiosk. “Zonde dat daar niets mee gedaan wordt, dacht ik. Na wat informeren raakten we enthousiast en toen ging het snel.

“Midden in de eerste lockdown zijn we g­ estart. Dat was spannend, maar we besloten ervoor te gaan. Inmiddels hebben we onze draai gevonden.

Ik vind het geweldig om ­mensen te verrassen met steeds weer andere ­lekkernijen. We hebben nu bijvoor­ beeld een Duitse Berlinerbol, met een laag verse aardbeien en slagroom.

En zo verzinnen we steeds weer wat nieuws. Daarbij houden we rekening

met seizoensproducten, zoals verse aardbeien en ­kersen. Herman heeft net weer iets nieuws bedacht: een spies met kleine pannenkoekjes en verse aard­ beien, overgoten door Belgische chocolade."

Corrie kijkt uit naar de zomer, als haar terras weer open mag en het vol zit met mensen die genieten van het uitzicht en iets lekkers uit haar Coffee Corner.

En op tafel staat dan natuurlijk een fleurig bloemetje.

Corrie’s Coffee Corner is geopend van woensdag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17.30 uur en zondag van 12.00 tot 17.00 uur.

Zomers de hele week geopend.

26 UIT IN TIEL

STAD VAN FLIPJE In het Flipje en Streekmuseum vind je de geschiedenis van Tiel en omgeving, waaronder de industriële geschiedenis en Flipje, het reclamemannetje van de jamfabriek ‘De Betuwe’. Flipje is uitgegroeid tot het boegbeeld van Tiel en kom je overal in de stad tegen. Het museum en alles over Flipje vind je in een mooi historisch pand aan het Plein.

ONLINE Wil je meer over Flipje weten?

Lees dan verder op: www.flipje-tiel.nl www.streekmuseumtiel.nl www.arievanvliet.nl Check de bovenstaande website i.v.m de corona ontwikkelingen.

l @flipjemuseum f www.facebook.com/flipjemuseum

MUSEUMWINKEL In de museumwinkel zijn veel bijzondere souvenirs van Flipje te koop. Je vindt er een divers aanbod aan spulletjes en boeken voor de verzamelaar maar ook leuk om cadeau te geven. Ongetwijfeld vind je er een origineel cadeau!

In 1885 is Maatschappij ‘De Betuwe’ op­ gericht, bekend bij velen vanwege Flipje en de jam. In het museum zijn veel voor­ werpen te zien die betrekking hebben op de voormalige fabriek en de fabricage van jam. Natuurlijk is er een aanzienlijke ver­ zameling voorwerpen te zien die verband houden met Flipje, het reclamemannetje van de fabriek.

Het Flipje en Streekmuseum is juist ook voor kinderen leuk en leerzaam. Vaak zijn de tentoonstellingen in het museum ze­ ker voor kinderen interessant. Het Flipje en Streekmuseum maakt deel uit van ‘Reizen in de Tijd’, een doorlopende leer­ lijn over kunst en cultuur in Nederland.

Schoolklassen kunnen bij het museum terecht voor leerzame en actieve bezoek­ lessen. Deze zijn te bekijken en te boeken via de website www.reizenindetijd.nl of via info@museumtiel.nl. In het museum zijn altijd wisselende tentoonstellingen.

De ene keer een overzichtstentoonstelling van een kunstenaar, een andere keer over de geschiedenis van de stad. Steeds wat nieuws en altijd weer een ­verrassing.

Tiel is één van de oudste steden van ons land. In het museum zijn onder meer ar­ cheologische voorwerpen te zien die her­ inneren aan de invallen van de Vikingen.

In de Stijlkamer staan veel mooie meubels uit de tweede helft van de 18e eeuw. Ook zijn hier fraaie voorbeelden van Tiels ­zilver en prachtig Imari ­porselein te zien.

Schrik niet als je onder de pratende kroonluchter doorloopt of voor de ­sprekende spiegel gaat staan!

Tiel was rijk aan metaalwaren­fabrieken zoals Daalderop, Metawa en Rio Tin. Door het hele museum kun je schilderijen bekijken. Onder ­andere een drieluik van Wellens de Cock uit de middeleeuwen, een portret van Generaal Chassé, maar ook streekschilders en bekendere schil­ ders zoals Johan Ponsioen.

Op de vijfde verdieping kunnen kinderen zelf aan de slag in de archeologische werk­ plaats. Zij kunnen hier kleuren of één van de speurtochten uitkiezen.

Flipje boeken Veel mensen herinneren zich nog de Flipje strips die je kon sparen bij de jam­potjes. Die boekjes zijn niet meer te koop, maar zijn wel te zien èn te horen in het museum. Wil je toch nieuwe avonturen lezen van Flipje?

Dat kan! In de loop van de jaren zijn er nieuwe stripboeken en voorlees­ boekjes ver­sche­nen.

UIT IN TIEL 27

FLIPJE EN DE DROGE BOTERHAMMEN PLANEET Eind 2020 is er een nieuw boekje van Flipje uitgekomen, precies zoals vroeger met plaatjes en vers op rijm. Alexandra van Steen, directeur van het m ­ useum en tevens kinderboekenschrijver, heeft het verhaal gebaseerd op een idee van Fritzi Harmsen van Beek, dochter van de oorspronkelijke ­schrijvers van Flipje in 1936. Fred Eggink heeft het verhaal op rijm gezet en Arie van Vliet tekende de avonturen van Flipje en zijn vrienden.

Meer informatie hierover is te vinden op de website.

Tekenwedstrijd ‘Flipje en de Droge Boterhammen Planeet’ Iedereen, of je nu 3 of 85 jaar bent, kan meedoen aan de tekenwedstrijd.

Iedere maand kiezen we een winnaar uit. Een maand lang wordt het werk geëxposeerd in het museum. Kijk voor de voorwaarden op de website. www.streekmuseumtiel.nl

STANDBEELD Op de Markt in Tiel staat sinds 1993 een groot bronzen standbeeld van Flipje. Kunstenares Else Ringnalda heeft dit beeld gemaakt.

Bewaard

Flipje kostuums Flipje draagt bij elk bijzonder evenement of gebeurtenis in Tiel andere kleren. Flipje tijdens TIEL PAKT UIT! in het geel/zwart.

Vroeger lag het fabrieks­complex van ‘De Betuwe’ aan de Grotebrugse Grintweg. Inmiddels staat hier een woonwijk. Een klein deel van de fabrieksgebouwen, de directeurs­woning en ‘De Perserij’ zijn bewaard gebleven. De straatnamen in deze wijk en een mozaïek in de toegangsweg wijzen op de fabriek en haar directeuren.

POSTZEGEL

Madurodam

Flipje heeft een eigen postzegel.

De post­zegel is verkrijgbaar bij het Flipje en Streekmuseum.

Flipje is ook te vinden in Madurodam in Den Haag.

Kerstbal Op 3 oktober 2020 vierde Flipje zijn 85ste verjaardag. Machiel Bekker nam het initiatief om voor deze heugelijk gebeurtenis dit jaar niet één maar twee kerstballen te laten ontwerpen door Arie van Vliet. De kerstballen zijn hand­gemaakt en handbeschilderd.

De kerstballen zijn te koop bij Machiel Bekker Bloem en Interieur en in het museum.

OP ZOEK NAAR FLIPJE? Op zoek naar Flipje?

Alles over Flipje kom je te weten in het Flipje en Streekmuseum Tiel.

De hele geschiedenis van Flipje, jam­fabriek ‘De Betuwe’ en een museum­winkel met allerlei leuke Flipje-artikelen vind je aan het Plein. www.streekmuseumtiel.nl

28 UIT IN TIEL

BAKKERIJ VAN OOIJEN Voor de echte fijnproevers

Sinds 1840 komen de heerlijke geuren van brood en banket je tegemoet in de Westluidensestraat in Tiel.

Daar bakt Gerard van Ooijen, zo vindt hijzelf, op ambachtelijke wijze het lekkerste en gezondste brood van Nederland! Net zoals zijn vader het ­vroeger deed. Brood van pure grondstoffen, zonder gebruik te maken van t­ oevoegingen.

De etalage van de bakkerij is een lust voor het oog.

Dagelijks maken de patissiers de mooiste en lekker­ ste g­ ebakjes en taarten, voor als je een ander of ­jezelf eens wilt ­verwennen.

De patisserie is niet voor niets met twee sterren ­bekroond.

In het eigen chocolade atelier worden bonbons, ­truffels en andere lekkernijen gemaakt. Natuurlijk met de beste fair trade chocolade. Ambachtelijke producten van de allerbeste kwaliteit en dat proef je.

Bij bakkerij G. van Ooijen kun je ook terecht voor toeristische informatie. Er liggen plattegronden en wandelroutes voor je klaar, leuke Tiel-pakketjes, Flipje-chocolade en natuurlijk de Tielsche Kermiskoek (Immaterieel Erfgoed Nederland) Mensen die Tiel bezoeken en niet bij bakkerij Van Ooijen zijn geweest, hebben veel gemist.

Westluidensestraat 43 4001 NE Tiel 0344 61 21 60 www.bakkerijvanooijen.nl www.kermiskoek.nl

UIT IN TIEL 29

MUZIEK Of je nu tijdens een mooie zomeravond naar een festival gaat of regelmatig horeca met een liveband of dj bezoekt, overal in Tiel is wel muziek te horen.

Festivals, bands, verschillende podia en muzikale initiatieven geven de stad kleur. Muziek verenigt en zorgt voor sfeer.

Voor 2021 staan er weer verschillende muzikale evenementen gepland. Onderaan deze pagina staat een lijst met jaarlijks terugkerend muzikale evenementen. Nog niet is duidelijk welke wel en niet door kunnen gaan. Kijk hiervoor op www.uitintiel.nl

APPELPOP

ROCK & BLUES TUSSEN DE DIJKEN Op 7 augustus wordt dit gratis festival voor de 5e maal georganiseerd op het terrein van Minicamping Tussen de Dijken in Tiel. Optredende bands zijn o.a. Juke Joints, Leif de Leeuw, The Volatist, Undercover en Down by the Jetty. www.minicampingtussendedijken-tiel.nl

MUZIEK IN TIEL

Uitgelicht

• Taptoe in juni • Blaaskapellenkampioenschap in juni Nu het wachten op de volgende editie nét iets langer duurt dan • Muziekfeest Buiten de beurs in juli normaal, kunnen we nog eens rustig terugblikken naar de vorige • Kleipop in juli en augustus editie van Appelpop. In 2019 stond het festival namelijk meer dan • Rock & Blues Tussen de Dijken in augustus ooit in het teken van beleving. En hiermee beantwoordde het Tielse • Appelpop in september festival aan een landelijke festivaltrend.

• Pleinpop in september

• Gospel4 in september Middels haar programma vol headliners en populaire acts uit het • Smartlappenfestival clubcircuit kan het gratis Appelpop zich al jaren meten met veel in oktober grote (betaalde) festivals van Nederland. Daar werd in 2019 nog • Jazzy Tiel in november een schepje bovenop gedaan door te kijken naar landelijke trends vanaf de dansvloer en de festivals. Naast een klinkende naam op een groot podium is er ook vraag naar een lekkere cocktail, meer Op het Korenbeursplein zijn van mei tot en met keuze bij de foodtrucks en gewoon gezellig meeblèren met de hits september verschillende muzikale evenementen. van dat moment. En dus werd er meer ruimte gecreëerd voor foodtrucks en beleving binnen het programma, wat zelfs werd afgetrapt met gratis bitterballen op Minicamping Tussen de Dijken de vrijdagmiddag(borrel). Dit intieme Ben je er aan toe om er even een paar dagen ‘kroeggevoel’ werd moeiteloos verder lekker tussenuit te gaan en tot rust te komen? geïntegreerd. Zo kon er op Appelpop Minicamping Tussen de Dijken Tiel is daarvoor de ideale plaats. worden meegezongen vanaf het De camping ligt midden in de Betuwe vlak aan de Waal in een podium (de Tante Joke Karaokeband), mooie natuurlijke omgeving. Deze gezellige camping heeft ruime zelf een plaatje worden uitgezocht plaatsen voor tenten, caravans en campers, gezellige kantine, (bij Singlefeestje) of worden bepaald terras en kampvuurplaats. Wanneer je uitgerust bent kun je vanuit welke muziekstijl er gedraaid werd de camping via de diverse fiets- of wandelroutes het prachtige rivierengebied ontdekken of je bezoekt Tiel met de vele terrassen, (tijdens Superstijl). Deze knusse sfeer restaurants en bezienswaardigheden. vol interactie werd in 2019 verder Ook wanneer je niet op de camping verblijft ben je natuurlijk geperfectioneerd met een van de van harte welkom in onze kantine of op ons populairste programmaonderdelen terras voor een kleine versnapering. van bijna elk type feestje, de Silent Inundatiedijk Zuid 3 Disco. Dat laat ons vervolgens toch 4006 PD Tiel weer vooruitkijken, want dit belooft 06 48 31 24 86 wat voor de volgende Appelpop op minicamping-tussendedijken-tiel@live.nl 9 en 10 september 2022! www.minicamping-­tussendedijken-tiel.nl www.appelpop.nl

30 UIT IN TIEL

PANORAMISCH UITZICHT Van der Valk opent uitkijkpunt op dak hotel Van de Utrechtse Heuvelrug, de scheve toren van Acquoy tot de meanderende Waal. Vanaf het dak van Van der Valk Hotel Tiel heb je een prachtig panoramisch uitzicht over de Betuwe. Straks kan iedereen hiervan genieten, op het terras boven de SIXX Skybar komt een uitkijkpunt. Een idee van general managers Annabel van der Valk en Johan Kuyt.

Op 57 meter hoogte ziet Tiel er heel anders uit.

De Waal is slechts een klein stroompje en Tiel ligt als ­miniatuurdorp aan je voeten. De Sint-Maartenskerk piept tussen de woningen uit. Bij helder weer kun je kilometers ver kijken, er valt steeds weer wat nieuws te ontdekken. Annabel van der Valk en Johan Kuyt, die aan het roer staan van het Tielse hotel, wijzen trots wat hoogtepunten aan. “Straks kunnen hotel­ gasten en bezoekers op het dakterras genieten van dit magnifieke uitzicht.

Het terras is 100 vierkante meter groot en wordt ­omringd door een glazen wand, zodat je altijd lekker beschut staat. Op de ramen komen ronde herken­ ningsmarkeringen. Als je daar doorheen kijkt, zie je bijvoorbeeld de scheve toren van Acquoy of een andere toeristische attractie. In de lente kleurt de omgeving roze en wit van de ­bloesem en in het ­najaar is het uitzicht weer anders. De regio heeft ­zoveel moois te bieden.”

Zo is ook het idee ontstaan voor het uitkijkpunt.

“Tielenaren praten niet altijd met trots over hun stad of omgeving. Maar als ze hierboven staan, ­verandert er iets. Het is bijna magisch. Opeens zien ze hoe mooi de streek is en wijzen ze allerlei herken­ bare punten aan. Het uitkijkpunt is niet alleen voor onze hotelgasten, ik hoop echt dat veel Tielenaren naar hun stad komen kijken van bovenaf.”

Er staat nog meer op stapel in het hotel. Vanaf de ­zomer kunnen gasten verblijven in twee nieuwe ­hotelsuites, de Las Vegas Suite en de Luxury Japan Suite. “Deze suites gaan richting de vijf sterren”, zegt Annabel. “Ze zijn bijna zestig vierkante meter groot, hebben een groot bubbelbad, sauna en stoomdouche.

We gaan hier net een stapje verder, alles klopt. Van de muziek tot de verlichting en de rozenblaadjes op bed. Je beleeft er pure luxe.”

Volgens Annabel is er steeds meer behoefte aan luxe overnachtingen. “Gasten willen lekker ontspannen en echt even weg zijn. Nu kun je niet ver op vakantie, maar in de suites ben je even in Japan of Las Vegas. Ik heb een passie voor decoreren, alles moet er picobello uitzien. Samen met ontwerpster Rebecca van Lier heb ik gewerkt aan het design van de suites.”

Dat Annabel oog heeft voor detail, is ook in de rest van het hotel te zien. “Ik vind het heerlijk om iets moois neer te zetten, zodat onze gasten zich helemaal thuisvoelen. Of het nu gaat om het menu in ons ­restaurant dat elk seizoen wordt aangepast, of de ­aankleding van de kamers en suites.”

Laan van Westroijen 10 0344 622 020 tiel@valk.com www.hoteltiel.nl

UIT IN TIEL 14

Ontdek alles over Tiel op www.uitintiel.nl en download de app

TIP: HET TOERISTISCH INFORMATIEPUNT Het startpunt van jouw bezoek aan Tiel Het afgelopen jaar (her)ontdekten veel mensen van binnen en buiten de stad de pracht van Tiel. Omdat we veel minder konden genieten van winkelen, het cultuuraanbod en de vele cafés en restaurants boden de benenwagen en fiets uitkomst.

Wat is hier veel te zien en ontdekken! Weten wat? Start je ontdekkingstocht bij het Toeristisch Informatiepunt* in Zinder.

Tip: het TIP! Het Toeristisch Informatiepunt, afgekort TIP, is gevestigd in cultuurcentrum Zinder, direct naast de parkeergarage Westluidense Poort en de Vlindertuin (zie de plattegrond in dit magazine). Hier vind je tips voor jong en oud om te zien en te doen. Er zijn routes verkrijgbaar en je kunt er Flipje-souvenirs k­ open, net als in het Flipje en Streekmuseum. Achter de balie zitten echte Tielenaren die het leuk vinden om je aan de j­uiste informatie te helpen en je te vertellen over hun stad. Het TIP ondergaat in 2021 een facelift; vanaf de ­zomer van 2021 zal het nóg mooier zijn.*

Toeristisch Informatiepunt (TIP) Cultuurgebouw Zinder Rechtbankstraat 1 4001 JR Tiel * TIP opent weer na ­versoepelingen ­coronamaatregelen.

Online rondneuzen Kom spontaan naar Tiel of oriënteer je eerst via de website uitintiel.nl. Hier vind je alles over winkelen, eten en drinken, wandelen, fietsen, evenementen, overnachten, het ­cultuuraanbod en uitjes in en om Tiel. Laat je verleiden door de mooie foto’s, leuke nieuwtjes en de uit-agenda. De fruitstad aan de Waal leent zich uitstekend voor een weekendje weg, want je kunt er blijven slapen – in hotel, B&B’s en op campings – en vanuit de stad de prachtige omgeving ontdekken.

Kunstkatjes zoeken Elk jaar ontdek je nieuwe dingen in Tiel.

Zoals de Vlindertuin. Of de kunstwerkjes van CopyCat, de ‘Tielse Banksy’. Banksy is de wereldberoemde Britse kunstenaar die voor zijn straatkunst graffiti met ­sjabloontechniek combineert. CopyCat is een anonieme Tielse kunstenaar die volgens dezelfde techniek in en om de stad al meer dan 150 katten­kopjes heeft gemaakt.

Bijna elke week ­komen er nieuwe bij.

De mysterieuze CopyCat wordt steeds ­beroemder. Hij of zij heeft een grote ­schare trouwe fans die elke aanwijzing op Instagram over de ­precieze vindplekken opvolgen. Ga ook op zoek! Zie Instagram: @copycat.original.

32 UIT IN TIEL

STADSPLATTEGROND Stadswandeling 1 Zinder/Toeristisch Informatie Punt in Zinder 2 Kantongerecht 3 Joods Monument 4 Traditie van de Tielsche Kermiskoek Informatie Punt 5 Stadswal 6 Waterpoort 7 Flipje en Streekmuseum Informatie Punt 8 Gotisch huis 9 Plein 10 Visafslag 11 Waterpomp 12 Standbeeld Flipje 13 Winkelpromenade 14 Oliemolenwal 15 Vogeleilandje 16 Kalverbos Vanaf hier kun je er ook voor kiezen de singel te blijven volgen tot aan nummer 24 en vanaf hier de route weer oppakken.

17 Sint Dominicuskerk 18 Ambtmanshuis 19 Stadstuinen van Zocher 20 Oud Burger Mannen en Vrouwenhuis 21 Sint Caeciliakapel 22 Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof 23 Burgerweeshuis 24 Sint Maartenskerk 25 Vlindertuin

Parkeerterreinen arkeergarage Westluidense Poort P Poort van Santwyck Oude Haven Taluud Burgemeester Hasselmanplein Havenkade

UIT IN TIEL 33

Tiel kent een lange handelshistorie.

Onderstaand lees je hier over en kun je tijdens de wandeling ook deze plekjes even bekijken.

A Het gebied rond het Plein, hier staat ook het bronzen beeld van een koggeschip (Gerry van der Velden). Dit beeld herinnert rechtstreeks aan het Hanze­­ver­leden van Tiel.

B Waar de Kerkstraat uitmondt op de wal stond vroeger een houten kraan, die de goederen uit de schepen aan wal tilde.

C Aan de Oliemolenwal konden vroeger schepen aanleggen. Dit stuk van de stadsgracht stond in verbinding met de Dode Linge en vervolgens met de rivier de Linge.

D Langs dezelfde Oliemolenwal lopend kun je in de wal twee oude kelders met gemetselde togen zien. Hier kon men goederen aan land brengen en in de kelders opslaan, bedoeld voor b.v. bedrijven of winkels in de Waterstraat.

E Het zogeheten Gotische Huis op de hoek van de Weerstraat/ Kleibergsestraat is een top­ monument en dateert uit de 16e eeuw.

F Wat betreft handel en dan met name agrarische handel zijn er nog genoeg aanknopingspunten te vinden. Dit zie je vooral in de namen: 1 Groenmarkt 2 Koornmarkt 3 Korenbeursplein 4 Varkensmarkt en 5 Vismarkt.

G De stadswal aan de Waalzijde van de stad.

Voor meer informatie over deze stadswandelingen kijk op www.uitintiel.nl

17

UIT IN TIEL

CULTUUR CULTUURGEBOUW ZINDER In de binnenstad van Tiel, vlak aan de Waal, is cul­ tuurgebouw Zinder gevestigd. Hier loopt jong en oud binnen om te genieten van alles wat met kunst en cul­ tuur te maken heeft. Het gebouw is een lust voor het oog en er worden veel activiteiten en evenementen georganiseerd.

Wat kun je doen in Zinder?

Alleen al voor de mooie architectuur is een bezoek aan Zinder de moeite waard. Het gebouw is dan ook in trek bij fotografen en won in 2019 de Steden in Beweging Award (StiB).

Na een heerlijke fietstocht over de dijken geniet je bij Zinder Café van een smakelijke lunch met verse streek­ producten, gratis WiFi en een warme kop koffie/thee of een fris biertje van de tap. In de zomermaanden kun je van de zon genieten op het ruim opgezette terras.

In de Zinder Expo hangt ­altijd een wisselende exposi­ tie van kunstenaars uit de regio. Op de agenda staan ook concerten en voorstellingen van Zinder Podium.

Of breng een bezoek aan de ­bibliotheek.

Toeristisch en Historisch Informatie Punt Eropuit in Tiel? Kom naar het Toeristisch Informatie Punt (TIP) in Zinder! Hier vind je onder meer fietsen wandelroutes van de omgeving en kun je kiezen voor een leuk Flipje-souvenir. Naast het TIP is er ook het Historisch Informatie Punt: een digitale tafel met een schat aan foto’s, filmpjes en informatie over Tiel en omgeving. De bijbehorende vitrinekast is gevuld met materiaal uit het Flipje en Streekmuseum en het Regionaal Archief Rivierenland (RAR).

Kijk voor meer informatie op www.zinder.nl

OPENINGSTIJDEN & ADRES Maandag Dinsdag t/m vrijdag Zaterdag Koopzondag

13.00-22.30 uur 09.00-22.30 uur 10.00-17.00 uur 12.00-17.00 uur

Kijk voor de meest recente openingstijden op www.zinder.nl

Zinder Rechtbankstraat 1 4001 JR Tiel 0344 63 60 60 info@cultuurbedrijftiel.nl

UIT IN TIEL 35

SCHOUWBURG & FILMTHEATER AGNIETENHOF Een ontspannen middag of avond uit ­begint in Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof. Met een bruisend aanbod van theatervoorstel­lingen en films is er vrijwel altijd iets te beleven: van cabaret tot muziek en van familievoorstellingen tot musicals. Ook kun je er elke week genieten van films uit alle windstreken.

Maak je bezoek compleet met een diner in het Theaterrestaurant.

Last minute naar de voorstelling? Met een CJP-pas of Cultuurkaart kun je vanaf 30 minuten voor aanvang van de voorstelling een last minute kaartje kopen voor de helft van de prijs (niet geldig voor films).

OPENINGSTIJDEN KASSA & ADRES Maandag t/m vrijdag 12.00-16.00 uur Zaterdag 14.00-16.00 uur De Agnietenhof is ook altijd een uur voor aanvang van een voorstelling en een half uur voor aanvang van een film geopend.

Kijk voor de meest actuele openingstijden op www.agnietenhof.nl Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof Sint Agnietenstraat 2 4001 NB Tiel 0344 67 35 00 kassa@cultuurbedrijftiel.nl

Bereikbaarheid

Op het moment van schrijven van deze uitgave heeft het coronavirus ons dagelijks leven overgenomen. Dit heeft ook gevolgen voor de openstelling en activiteiten van Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof en Zinder.

Kijk voor de meest actuele informatie op www.zinder.nl / www.agnietenhof.nl

Zowel Zinder als de Agnietenhof zijn goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Beide locaties bevinden zich op maximaal 15 minuten lopen vanaf het NSstation. Kom je met de auto? Er is voldoende parkeer­ gelegenheid in parkeer­garage Westluidense Poort.

De parkeer­garage werkt volgens het systeem van ­kenteken-parkeren. Betaal via de betaalautomaat of maak gebruik van een parkeerapp (code 4002).

1

UIT IN TIEL

WANDELEN Tiel is het ideale vertrekpunt voor een mooie wandeling. Vanuit het stadscentrum loop je zo de uiterwaarden in. Ervaar het fraaie rivierlandschap en vele boomgaarden.

In alle seizoenen mooi. Een stevige struintocht door de uiterwaarden is dan ook een echte aanrader. Rust even uit op een bankje op de kronkelende rivierdijk en geniet van het

spectaculaire uitzicht over de uiterwaarden en de Waal. In Tiel zijn verschillende mooie routes samengesteld. Volg de kunstroute door het gezellige centrum langs verschillende beelden en kunstwerken.

Of maak een stadswandeling door de historische binnenstad. Mooie historische gebouwen herinneren nog aan het verleden.

UIT IN TIEL 37

Wandelnetwerk Rivierenland

IZI.TRAVEL

Vanuit Tiel kan men gebruik maken van het regionale wandelnetwerk Rivierenland.

Dit netwerk van 1000 kilo­ meter aan routes ontsluit de mooiste wandelgebieden in Rivierenland. Maak een stadswandeling of ga avon­ tuurlijk struinen door de Wetland Passewaaij.

Kortom: voor ieder wat wils! www.uiterwaarde.nl/ sporten-spelen/actieve-routes

Met deze app maak je gemakkelijk een stadswandeling. Je leest over de bezienswaardig­heden en via audio kun je deze ook beluisteren. Sinds 2020 is een stadswandeling van Tiel ­toegevoegd aan dit ­internationale ­platform.

KLOMPENPADEN Wil je het boerenland van Tiel en omgeving beleven? B ­ ewandel dan eens een van de klompenpaden. Klompenpaden zijn cultuurhistorische wandelpaden over, zo veel mogelijk, onverharde paden.

Wandel door boomgaarden, weilanden, langs ­sloten, dijken en beleef de rust, natuur en cultuur van de buitengebieden.

Trek je wandelschoenen aan en ontdek het landschap in de omgeving optimaal! www.klompenpaden.nl

HISTORISCHE STADSWANDELING Geïnteresseerd in de geschiedenis van Tiel? Je kunt verschil­lende mooie ­historische stadswandelingen maken.

Eén tocht die voert langs bijzondere plekken vind je op pagina 33 naast de stadsplattegrond. Meer wandelingen kun je vinden op: www.tiel-bijzonder-verleden.nl

De Kleine Willemswaard Oostelijk van het centrum van Tiel, tussen de haven en het Amsterdam-Rijnkanaal, ligt de Kleine Willemswaard. Het is een mooie uiterwaard waar je kunt genieten van de natuur, kunt wandelen langs de Waal en kunt o ­ ntspannen in de frisse lucht. ­

WANDELEN DOOR WETLAND PASSEWAAIJ

STRUINEN DOOR DE UITERWAARDEN

De Wetland Passewaaij is zeker de moeite waard om doorheen te wandelen. Een verrassend gebied van ruim 40 hectare veelzijdige natuur. Je kunt er urenlang struinen tussen een verscheidenheid aan planten, wild, vogels en grote grazers. Laarzen zijn aan te raden! De ingang van het terrein is langs de Ophemertsedijk, ­tegenover het oude dijkmagazijn. Dat is de ingang het dichtst bij de ­Inundatiedijk Zuid. www.ivn.nl

Wie het rivierenlandschap echt wil ontdekken gaat struinen door de ­uiterwaarden met routes van 20 tot 42 km. Zo is de struinroute Tiel-­Druten een uitdagende route langs de varië­rende l­and­schappen van de Waal. www.rivieractief.nl www.gelderseroutes.nl www.struingids.nl

3

UIT IN TIEL

FIETSEN Wil je Tiel en omgeving op de fiets ontdekken? Kies een afstand en ontdek wat de omgeving te bieden heeft. Tiel is een prachtige uitvalsbasis voor fietstochten. De recreatieve fietser, maar ook de fanatieke wielrenner of mountainbiker kan vanuit Tiel een geweldige tour maken.

Ervaar het fraaie rivierenlandschap in al z’n ­facetten: pittoreske dorpjes, boomgaarden, ­kastelen, buitenhuizen en Betuwse boerderijen.

Geniet onderweg van de heerlijke terrasjes, fruitstalletjes langs de weg en natuurlijk van de prachtige vergezichten langs de rivieren in de omgeving.

UIT IN TIEL 39

TIEL, EEN BEELD VAN DE STAD

FIETSVERHUUR •

•

•

Tiel, mooi gelegen aan de Waal, is absoluut de moeite waard om eens naar toe te fietsen.

Zeker wanneer je van kunst houdt: Tiel heeft 65 beelden in de ruimste zin van het woord.

Van het standbeeld van Flipje van Else Ringnalda tot Mary Dresselhuijs van ­Jesualda Kwanten.

Een gedenk­steen uit 1528 van een onbekende kunstenaar of het Paard van Riesjart Bus. Ook in Buren en Geldermalsen kom je beeldende kunst tegen. ca. 34 km Start: Grotebrugse Grintweg 158, 4005 AM Tiel Knooppunten:

83 68 01 66 64 62 60 26 59 43 42 41

HANDIGE FIETSSITES • www.nederlandfietsland.nl • www.uiterwaarde.nl • www.rivierenland.nl

44 82 83

EMMI FONDÜTOCHT FIETSROUTES IN HET RIVIERENLAND Pak de fiets en geniet van de mooiste routes. Je kunt je hart ophalen in het rivierengebied. Maak gebruik van het Fietsroutenetwerk Rivierenland zodat je eenvoudig overal komt. Meer informatie over routes vind je op www.gelderseroutes.nl www.uiterwaarde.nl www.fietsroutenetwerk.nl

Fietsoplaadpunten

TOP’s Toeristische Overstap Punten (TOP’s) zijn fietsvriendelijke servicelocaties die speciaal zijn ingericht om een fiets- of wandeltocht te beginnen. Met de mogelijkheid van gratis parkeren en het opladen van de elektrische fiets.

De TOP’s zijn ­inmiddels ­geplaatst op veertien l­ocaties in Rivierenland. www.rivierenland.nl/ informatie

StyleCycles Fietsplezier Bij StyleCycles, sinds 2005 een begrip in Tiel en Rivierenland, weten we wat fietsplezier is. Voor jou en onszelf. Het verkopen en onderhouden van fietsen is een vak dat wij met plezier en passie uitvoeren.

Kom je niet uit de buurt? Bedrijfsuitje? Huur dan individueel of als groep een van onze fietsen en ontdek waarom het rivierengebied en de Betuwe zo mooi en geschikt zijn voor een fietstocht. Wij hebben meerdere en verschillende huurfietsen en types. Zie onze website voor alle opties.

Vanaf het station loopt u in nog geen kwartier naar onze winkel, en ook bezorgen van huurfietsen op locatie is mogelijk!

Nieuwe Tielseweg 69 4001 JT Tiel 0344 61 21 96 info@stylecycles.nl www.stylecycles.nl

Uitgelicht

• Van der Valk Hotel Tiel Laan van Westroijen 10 0344 62 20 20 • Restaurant ‘De Betuwe’ Hoog Kellenseweg 7 0344 63 60 30 • Rijwielshop Tiel (alleen met OV-kaart) Stationsplein 1 • Fietsenstalling Tiel Parkeerterrein Oude Haven

Kijk op www.oplaadpunten.nl voor alle oplaadpunten.

Op zondag 31 oktober kun je deelnemen aan de Emmi Fondütocht. De route loopt dwars door de Betuwe, over de dijken, door boomgaarden en langs de rivieren. Kortom een schitterende route. De afstand van deze fietstocht is on­ geveer 80 km. De start en finish zijn in Tiel. www.batauwers.nl

StyleCycles Nieuwe Tielseweg 69, 0344 61 21 96 GEJO Cycle World Lutterveldweg 7, 0344 61 30 54 Aan de Linge Lingeweg 18b, 0344 66 12 36

5

UIT IN TIEL

WATER Tiel is omgeven door water. Aan de zuidkant stroomt de Waal, ten noorden meandert de Linge.

Oostelijk sluit het Amsterdam-­ Rijnkanaal aan op de Waal en het Inundatiekanaal aan de westkant.

Voor waterrecreatie zijn er veel mogelijkheden. Van varen op de Waal tot kanoën op de Linge, er valt genoeg te beleven op, maar ook langs het water. Gooi bijvoorbeeld eens je hengel uit of maak een mooie struintocht langs het water.

UIT IN TIEL 41

IN HET WATER overdekt …

Zwembad Waalslag Tiel heeft ­wedstrijd- en ­recreatie baden. Verder zijn er een sauna, ­stoombad, en whirlpool. www.sportplazatiel.nl

… of onder water Duik- en kanocentrum ‘De Beldert’ ligt op een unieke ­locatie en biedt alle mogelijk­heden om optimaal te genieten van de duiksport. www.beldert.nl

… of in de open lucht …

Recreatiegebieden genoeg in de buurt van Tiel.

Het dichtst bij de stad ligt Beldert Beach, www.beldertbeach.nl Enkele kilometers verderop liggen het Eiland van Maurik, www.eilandvanmaurik.nl, www.uiterwaarde.nl en multisportresort Eiland van Maurik 19. www.eilandvanmaurik19.nl Recreactieoord ‘In den Boomgaard’ beschikt over een grote zwemplas. Aan de zwemplas is een ruime ligweide met plek voor 250 personen.

Op de plas kun je lekker ­dobberen op je luchtbed of lekker varen in je rubberboot.

Voor de kinderen is er een klein zandstrand waar ze naar hartenlust kunnen spelen. Op het terrein is ook een ­aquapark. www.indenboomgaard.nl

Jachthaven De Tielse jachthaven heeft alle nodige voorzieningen zoals een bunkerplaats, sanitair, vuilwaterinname, elektra en wifi.

Ook is er een gezellig clubhuis.

De jacht­haven is opgedeeld in een binnenhaven – voor boten tot 9 meter – en buiten­haven – voor boten van 9 tot 16,5 meter, samen goed voor zo’n 80 ligplaatsen. De binnen­stad ligt op 2 minuten loopafstand. De haven is gunstig gelegen aan de Waal, halverwege tussen Nijmegen en Gorinchem, vlakbij het Amsterdam-Rijnkanaal en via de sluis St. Andries is er verbinding met de Maas. www.twvdewaal.nl

KANOËN OP DE LINGE Bij ‘Aan de Linge’ recreatie zijn onder meer kano’s te huur voor een vaar­tocht over de Linge. Al varend geniet je van watervogels, begroeide oevers en fruit­bomen. Onder­weg zijn er d ­ iverse stopplaatsen voor een hapje of drankje. www.aandelinge.nl

WATERRECREATIE OEVERLOOS GENIETEN Vanuit Tiel kun je over de ‘wilde’ Waal genieten van een gezellige oversteek naar Wamel met de Pomona. Op verschillende plaatsen kun je met een pontje van Uit®waarde overvaren.

Meer info: www.veerponten.nl

In de directe nabijheid van Tiel liggen verschillende prach­tige (water) recreatiegebieden. Zoals het dagrecreatiestrand Het Eiland van Maurik bij Maurik, recreatiepark De Meent bij Beusichem en iets verder weg recreatiepark de Gouden Ham bij Maasbommel en Appeltern. Allemaal plekken waar je heerlijk kunt zonnen, zwemmen of ­sportief bezig zijn. www.uiterwaarde.nl

42 UIT IN TIEL

NAUTISCH HENDRIKUS WEER IN DE VAART Sinds januari 2020 ligt de HENDRIKUS weer in de haven van Tiel. Dit voormalig voet- en fietsveer was 30 jaar het vertrouwde beeld tussen Tiel en Wamel. Nu heeft de stichting tot behoud HENDRIKUS het schip in beheer, met als doel het schip te bewaren voor het nageslacht door het organiseren van vaartochten. De HENDRIKUS heeft een capaciteit tot max. 49 passagiers.

HENDRIKUS laat je fietsen en varen ­tegelijk Fietsen door Rivierenland wordt met HENDRIKUS een bijzondere ervaring. Want je boekt een enkele reis en vaart heerlijk een stuk over de Waal, om vervolgens langs de Waal weer ­terug te fietsen. De routes waar we op dit moment voor gaan zijn: Tiel – Druten en Tiel – Zaltbommel.

Afvaarten in de weekenden van juni – juli – augustus en september.

Bedrijfsvaarten & Familie- of vriendentochten Is jouw bedrijf gevestigd in Rivierenland? Een nieuw ­product introduceren? Wil je je personeel eens anders verrassen? Een familiereünie? Een lustrum van de vriendengroep? Hoe leuk is het om met een van je zaken­ relaties, ­familie- of vrienden te varen en ergens voor ­anker te gaan / aan te leggen en met elkaar te picknicken.

Uitgelicht

Meer informatie?

Een vaartocht boeken?

Donateur / sponsor worden?

Meer info op onze site: www.hendrikus-tiel.nl

Tiel Maritiem Tiel Maritiem wil bezoekers meenemen in een nautisch avontuur. In 2022 gaan we weer met bootjes varen met jong en oud, watersporten en gasten vermaken. Voor kinderen, ouders en grootouders, voor iedereen is er wel iets.

De organisatie en haar vrijwilligers zijn druk ­bezig om in 2022 een mooi en verrassend ­evenement neer te zetten dat het bezoeken meer dan waard zal zijn.

Denk je, hier wil/kan ik een bijdrage aan leveren.

Dit kan op diverse manieren, als sponsor, vrijwilliger of door vriend te worden. Kijk voor de ­verschillende mogelijkheden op onze website www.tielmaritiem.nl. Wil je op de hoogte blijven en onze nieuwsbrief ontvangen meld je dan aan bij de secretaris.

Tiel Maritiem wenst je een fijne, gezellige en vooral gezonde zomer toe en zien je graag in 2022 aan de Waalkade van Tiel. Noteer vast in de agenda P ­ inksteren 2022.

Familie-reünie? Vriendenclub? Bedrijfsuitje?

Of gewoon lekker uitwaaien op de Waal?

Dat kan met een van de laatst overgebleven Waalschokkers.

Je vaart op de Neeltje Jantje, een origineel visserschip uit 1931. Voor vrije vaartochten, arrangementen waaronder asverstrooiing op de Waal vanuit de haven van Tiel.

Boek een vaartocht!

Want al varend over de Waal, kom je met de Neeltje Jantje op verhaal.

Voor boekingen, info en vaartochten www.neeltjejantje.nl info@neeltjejantje.nl www.neeltjejantje.nl

UIT IN TIEL 43

OP HET WATER Hendrikus Sinds januari 2020 ligt HENDRIKUS weer in de haven van Tiel. Het is mogelijk het schip te huren voor familie­ bijeenkomsten of bedrijfsvaarten. www.hendrikustiel.nl

Neeltje Jantje Lekker uitwaaien op de Waal? Dat kan met een van de laatst overgebleven Waal­schokkers. De Neeltje Jantje is een origineel visserschip uit 1931. Het schip heeft het predicaat ‘Varend Monument’ gekregen. www.neeltjejantje.nl

Lazy Afternoon op Linge, Waal of Maas Een luxe motorjacht met een vleugje kunst voor een minicruise of om een dag met familie of vrienden door te brengen. www.navigart.nl

Varen op de Rijn en op de Lek De Blauwe Bever is gericht op natuur­beleving en vaart op de Rijn en Lek met dagvaarten van april tot in de herfst­ vakantie. Het schip heeft een bovendek vanwaar de natuur optimaal beleefd kan worden. www.deblauwebever.nl

AAN HET WATER Vissen Vissen is altijd boeiend, zowel voor jong als voor oud. Heb je zin om te leren vissen of wil je graag nòg meer leren dan kan je terecht bij Johan Caneel. Hij heeft Tiel als vertrekpunt maar op verzoek komt hij ook naar andere l­ocaties. wwwfishingguidejohan.nl

Vissen in de Linge

STAP OVER DE DIJK

Voor recreatievissers, snoekvissers, vliegvissers en wit­ vissers biedt de Linge prachtige stekjes. De beste locaties zijn te vinden via www.lingestreek.nl en www.visplanner.nl

Nog meer vissen aan de Linge Bij ‘Aan de Linge Receatie’ zijn maar liefst 7 vissteigers.

Een ideale plek om te genieten van de omgeving.

Meer ­informatie vind je op www.aandelinge.nl

Hengelsport Tiel Ga op ontdekking langs de Waal. In Tiel zijn twee ­natuurgebieden langs de Waal, waar je ruimte en rust kunnen ervaren!

Camping aan de Linge Komt u ook van de Linge genieten?

•

Fluisterboot verhuur

•

Kano verhuur

•

Fietsverhuur

Lingeweg 18b 4006 MA Tiel 0344 66 12 36 06 38 08 03 64 www.aandelinge.nl

Uitgelicht

Vanaf eind jaren negentig heeft Wetland Passewaaij (Tiel west) zich mogen ontwikkelen tot natuurgebied. Honderden nieuwe plantensoorten zijn er gaan groeien, inmiddels ook al behoorlijk grote bomen en struiken. Hier kun je ruige riviernatuur beleven. Oeverzwaluwen en ijsvogels broeden in steile oeverranden. En sinds een paar jaar kun je hier ook sporen van de bever vinden.

In Tiel oost (tussen de haven en het Amsterdam Rijnkanaal) bevindt zich een 4 jaar jong natuur­ gebied, de Kleine Willemswaard.

In 2021 is er een kudde Schotse hooglanders in het gebied gekomen. Begrazing zorgt voor meer soorten planten, insecten, vogels en andere ­dieren. De Waalstranden in deze stadswaard zijn breed, heerlijk om uit te waaien.

Kinderen vinden het ­geweldig om op pad te gaan in deze gebieden, er is zoveel te ontdekken.

Hengelsportartikelen, ­gespecialiseerd in het ­vissen op witvis, roofvis en k­ arpervissen. www.hstiel.nl

44 UIT IN TIEL

RECREATIEPARKEN NABIJ TIEL Uit®waarde ontwikkelt, exploiteert en onderhoudt als zelfstandige organisatie acht dagrecreatiegebieden met sportfaciliteiten, r­ uim 3.100 km bewegwijzerde recreatieve routes, 200 watersportligplaatsen en tien toeristische pontjes in het Rivierengebied.

Het kantoor van Uit®waarde is gevestigd in Kerk-Avezaath.

Geniet deze zomer op een van de dagrecreatie­ gebieden vlakbij Tiel! Wij hebben stranden waarvoor je niet in de file hoeft te staan.

Met uitstekende voorzieningen.

Recreatiepark De Meent in Beusichem

De Meent is een mooi en gezellig recreatiepark bij Beusichem in de gemeente Buren. Hier is het heerlijk zwemmen, luieren, vissen, wandelen, sporten, spelen en kanoën. Kinderen zijn de hele dag zoet op het Jutterseiland met natuurlijke toestellen, een vlot en een hutje. En er is een echte retro trimbaan. Nieuw dit voorjaar is de SONA. Meer info hierover op de facebookpagina van Jutterseiland De Meent.

Het bevindt zich in een prachtig natuurlijk gebied vlakbij Maurik in de gemeente Buren, ook wel ‘de oogappel van de Betuwe’ genoemd.

Dit grote recreatiepark is uitgegroeid tot een populair, groen waterrecreatiegebied voor dagrecreatie. Het heeft een fijn strand, ligweides en goed zwemwater. Watersporters kunnen er hun hart ophalen en voor langer verblijf is er een vakantiepark en camping.

Het Eiland van Maurik is een fijne plek om even te ontsnappen aan de dagelijkse sleur.

Kom langs en ervaar het zelf!

Recreatiegebied De Gouden Ham in het Land van Maas en Waal

In het Land van Maas en Waal bevindt zich een ware recreatieparel. Van een middagje genieten aan of op het water tot een hele vakantie, de Gouden Ham ­verveelt nooit.

Rond de recreatieplas lopen verschillende ­wandelen fietspaden. De koelbox mag mee, maar het hoeft niet, want er is een prachtige beachclub op De Meent waar het lekker eten is.

Recreatiepark Het Eiland van Maurik in Maurik

Het Eiland van Maurik is een waterparadijs voor jong en oud. Er is van alles te doen; van zwemmen en zonnen tot zeilen, waterskiën en vissen.

•

Alle recreatieparken zijn geopend van 06.00 – 22.00 uur.

• Toegang tot de parken is gratis.

• Kom je met de auto naar Het Eiland van Maurik of De Gouden Ham dan betaal je parkeergeld bij de entree.

Dit kan alleen contactloos of met een voordelig parkeerabonnement. e eati uimte voor recr Kijk op uiterwaarde.nl voor alle informatie.

R

Op de Gouden Ham zijn er verschillende passanten­ plaatsen voor de watersporter. Tevens vind je er ­verschillende speel- en buitenfitnesstoestellen.

Maak een gezellige overtocht met Pontje Ham of laat je boot te water op onze boothelling. Naast de ­obstacle mudrun baan is er een evenemententerrein en kun je gezellig genieten op het terras van Riverside voor een drankje of hapje.

UIT IN TIEL 10

NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE De Nieuwe Hollandse Waterlinie is aangelegd in de 19e eeuw. De bedoeling was om bij buitenlandse drei­ ging een kilometers brede strook land onder water te zetten. De waterhoogte zou slechts 40 cm zijn maar dat was genoeg om het onbegaanbaar en onbevaar­ baar te maken. De linie liep van de Zuiderzee naar de Biesbosch en diende als bescherming van de Hollandse steden en Utrecht. Het groeide uit tot een ingewikkeld stelsel van inlaatsluizen, forten, ­kazematten en groepsschuilplaatsen.

Eén van de onderdelen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie was de Diefdijklinie, die liep van de Lek bij Culemborg tot de Waal bij Gorinchem. In de loop van de 19e eeuw kwam men tot de conclusie dat het inunderen (onder water zetten) van deze strook

­ ater te lang zou duren: afhankelijk van de water­ w stand soms wel twee weken. Daarom legde men in Tiel een 3 km lang kanaal aan van de Waal naar de Linge. Stroomafwaarts van de Linge kon op deze­ ­manier extra water het gebied instromen.

Na WOII is de Hollandse Waterlinie buiten gebruik gesteld. Het kanaal dat nooit nodig is geweest, was daarmee werkloos geworden en zijn functie werd ­vergeten. De gemeente Tiel en het Waterschap ­hebben het kanaal zijn cultuurhistorische karakter van een strak, rechtlijnig watervoerend kanaal weer teruggegeven. Ook de oorspronkelijke rietkragen, in de 19e eeuw ­gebruikt als oeverbescherming, zijn daarbij terug­gebracht. Het inundatiekanaal is een rijksmonument.

Uitgelicht

Dolron Rivierland Makelaars, betrokken en strijdlustig!

Waar denk jij aan wanneer je aan een makelaar denkt? Denk je dan aan een betrokken, fris, professioneel en strijdlustig kantoor? De meeste mensen niet. Bij Dolron Rivierenland Makelaars vind je dit wel! Wij zijn betrokken bij onze verkopers, want een huis verkopen is écht een grote beslissing. Dit doen we met een frisse blik, waardoor je huis er echt uitspringt tussen andere huizen en dat zorgt voor een spoedige verkoop met hoge opbrengsten en goede voorwaarden.

Wij bieden onze waardebepaling altijd gratis en vrijblijvend aan. Op deze manier krijg je de kans om ons en onze verkoopstrategie te leren kennen. Let wel op, want wanneer je ons de kans geeft om over de verkooppotentie van je woning te komen praten dan is de kans aanwezig dat je geen andere makelaar meer wilt!

Prinses Beatrixlaan 21 4001 AG Tiel 0344 62 22 20 info@dolronrivierenland.nl www.dolronrivierenland.nl

11

UIT IN TIEL

HISTORIE Tiel is een van de oudste steden van Nederland. De stad was een belangrijke handelsstad, werd bewoond door Romeinen en is vaak de inzet geweest van de machtsstrijd tussen de graven van Gelre en de hertogen van Brabant.

De opgravingen van de ­af­­gelopen tijd geven een mooi beeld van de geschiedenis van de stad.

UIT IN TIEL 47

FLIPJE EN STREEKMUSEUM TIEL Het museum neemt je mee naar de wondere wereld van Flipje, de jam, de Romeinen en de complete geschiedenis van de stad Tiel.

Het Flipje en Streekmuseum vind je in een historisch pand aan de Waal uit 1789.

Ook als je geïnteresseerd bent in archeologie of streekgeschiedenis heeft het museum veel te bieden. Voor kinderen is de archeologische werkplaats waarin ze zelf kunnen graven en ontdekken.

In het museum zijn ook altijd wisselende tentoonstellingen. De ene keer een overzichts­tentoonstelling van een kunstenaar, een andere keer weer over de geschiedenis van de stad. Steeds wat nieuws en altijd ­weer een verrassing.

Er is een lift om alle ­verdiepingen te kunnen bereiken. Alleen de Poortkamer is niet ­toegankelijk met een ­rol­lator, rolstoel of ­kinderwagen.

We organiseren regelmatig lezingen en workshops.

SYMFONIE VAN DE BETUWE,

TENTOONSTELLING

De schilder Jan van Anrooy (1901-1988) Van 19 juni tot en met 12 september wordt op diverse locaties in de Betuwe aandacht besteed aan het oeuvre van Jan van Anrooy. Het Flipje en Streekmuseum in Tiel doet mee aan deze manifestatie. Er is een tentoonstellingsroute langs diverse plaatsen. Er komt een gelijknamige monografie uit die geschreven is door Jef de Jager. Jan van Anrooy was een geliefd kunstenaar in de Betuwe. Veel particulieren hebben werk van hem. Het Flipje en Streekmuseum heeft een mooie collectie tekeningen van Van Anrooy. Van Anrooy wordt beschouwd als een post impressionistische tekenaar en schilder. Hij werd geboren in Zaltbommel en overleed in Tricht. Na zijn opleiding aan de School voor Kunst en Ambacht in Den Bosch (later de Academie voor Beeldende Kunsten) bezocht hij in 1922 de Kunstgewerbe Schule in Wenen. Van Anrooy woonde en werkte op diverse plaatsen in Nederland. Hij liet zich inspireren door zijn omgeving, de natuur en de mensen. In de jaren 60 trok hij met zijn gezin naar Zuid Afrika waar ze verbleven tot 1973. Terug in Nederland woonde het gezin tot 1976 in Hoorn en later in Tricht. Terug in de streek die hij liefhad en waar hij graag schilderde. Zijn latere werk toont eenvoud en een krachtige streek: Terug naar de eenvoud, met één ­penseelstreek het hele doek vullen, dat is de kunst, zei hij op late leeftijd.

Vanaf 1 oktober tot en met 31 januari 2022 is er een speciale Flipje tentoonstelling te zien.

Bekende tekenaars van ­kinderboeken hebben voor Flipje’s 85ste verjaardag een ­tekening gemaakt bij het verhaal van Flipje en de Droge Boterhammen ­Planeet. Een spannend verhaal over Flipje en zijn vrienden die gevangen worden genomen op deze duistere planeet. Ben je benieuwd hoe het af zal lopen? Kom dan naar de tentoonstelling kijken! Er is werk te zien van Yvonne ­Jagtenberg, Kamagurka, Marieke ­Nelissen, Ted van ­Lieshout, Marije Tolman, Ludwig Volbeda, Marieke van ­Ditshuizen, Daan Remmerts de Vries, Fleur van der Weel, A ­ nnette Fienig, Martijn van der Linden, Ingrid en Dieter Schultz, Alice ­Hoogstad en Michiel van der Pol.

Plein 48, Tiel 0344 61 44 16 www.streekmuseumtiel.nl Check de website i.v.m. de corona ­ontwikkelingen.

48 UIT IN TIEL

REGIONAAL ARCHIEF RIVIERENLAND Ook zo benieuwd naar de geschiedenis van jouw familie, huis, straat, dorp, stad, vereniging, kerk, stichting of gemeente? Grote kans dat je de antwoorden vindt bij het Regionaal Archief Rivierenland (RAR)!

BIJNA TER 15 KILOME IE ARCH F

Het RAR bewaart de historische archieven, afbeeldingen, boeken, kranten en documen­tatie van de gemeenten Buren, Culemborg, Maasdriel, Neder-Betuwe, Tiel, West Betuwe en Zaltbommel, van het Waterschap Rivierenland en van particulieren, verenigingen en ­­stich­ tingen.

Het archief zit vol verhalen Elke maand kiezen we een actueel thema.

We duiken in het archief en vertellen een verhaal. Je vindt ze allemaal op ons YouTubekanaal bit.ly/YouTubeRAR Voor stukken die je niet online kunt bekijken, ben je van harte welkom in onze studiezaal.

Er is altijd een archivaris aanwezig om je te helpen.

Heel veel informatie is al op onze website te vinden. Je kunt er zoeken naar je voorouders, oude kranten lezen, oude foto’s bekijken en zoeken in de archieven. Ook kun je er veel scans van oude stukken bekijken. Op de website staan ook veel leuke activiteiten, zoals een mystery game, speurtochten en digilessen.

7 MILJOEN MEER DAN INGEN BESCHRIJV ONLINE

Het RAR is van dinsdag tot en met vrijdag van 9.00 tot 16.30 uur geopend. Een afspraak maken is niet nodig.* De toegang en het kopje koffie, thee of chocomelk zijn gratis!

J.S. de Jongplein 3, Tiel 0344 61 22 30 www.regionaalarchiefrivierenland.nl L @RARivierenland facebook.com/rarivierenland *Door coronamaatregelen kan dit tijdelijk anders zijn.

Kijk voor je bezoek altijd op onze website voor de actuele regels!

UIT IN TIEL 49

VERENIGING OUDHEIDKAMER VOOR TIEL EN OMSTREKEN De OKT, al 120 jaar actief OKT betekent voluit ‘Vereniging Oudheidkamer voor Tiel en Omstreken’. Het is een heel oude vereniging (opgericht in 1901), maar nog heel actief.

Wat doet die vereniging?

De OKT houdt zich bezig met de geschiedenis van Tiel en omgeving. Er wordt materiaal verzameld en daarover worden dan verhalen gemaakt. Een deel van het verzamelde materiaal bestaat uit bodem­vondsten. Daarmee houdt BATO, de archeo­logische werk­groep zich bezig.

Een ander deel bestaat uit geschreven stukken en dat is het werkgebied van de Historische Werk­groep Tiel (HWT).

Oorspronkelijk richtte de vereniging zich op de opzet van een eigen museum, maar sinds 1988 is dat niet meer het geval. Een klein deel van haar collectie bevindt zich in het Flipje en Streek­museum in Tiel, het overgrote deel in het Baron van Brakellmuseum in Ommeren.

Jaarlijks reikt de vereniging een Erfgoedprijs uit. Ook reikt de OKT de OKT-prijzen uit voor het beste profielwerkstuk van het HAVO en het VWO. Tenslotte wordt jaarlijks de Van-derCapellen-lezing gehouden in de raadszaal van de gemeente Tiel door een gerenommeerde ­spreker met als thema ‘democratie’.

Daarnaast ondersteunt de Oudheid­kamer tal van initiatieven op het ­gebied van Tielse ­historie en erfgoed.

De OKT organiseert jaarlijks een aantal lezingen over Tielse onderwerpen. ­Driemaal per jaar verschijnt er een t­ ijd­schrift en regelmatig verschijnen er b ­ oeken. Twee keer per jaar is er een ­excursie. Het lidmaatschap kost € 20,- per jaar.

Routebeschrijving 05

Omdat de route een gesloten lus is, kunt u op elk punt starten. Wij houden hier de volgorde van de borden aan.

06

03

LA = Linksaf RA = Rechtsaf RD = Rechtdoor

(bord 01) steekt Vanaf de St. Walburgbuitensingel over u via de gele Zocherbrug de stadsgracht LA St. Walburg (bord 02) LA naar het Kalverbos RD Oliemolenwal (bord 03) wandelen RD en beneden langs de gracht gaan RA Kerkstraat

04

02

LA Waterstraat RD Markt (bord 04)

01 07

Richting Voorstad RA Santwyckse poort (bord 05) volgen RA Havendijk (bord 06) en deze gaan RA naar de Waterpoort (bord 07) Niet onder de poort doorlopen, maar LA de Tolhuiswal op gaan LA Westluidensestraat RA en direct weer la John van Burenplein

10

(bij het cultuurgebouw Zinder) RA naar de rotonde (bord 08)

09

RA Rechtbankstraat 09) en Tweede la Wethouderskade (bord 10) RD naar het Kastanjelaantje (bord

08 13 mei tot en met 12 september 2021 22-04-21 14:43

21073 OKH - Folder 4-luik - Aangepast

formaat DEF.indd 5-8

Zondag 12 september: Tielse Open Monumentendag 12.00 - 17.00 uur De Oudheid­kamer organiseert samen met Stichting Stadsherstel, Waardevol Tiel en Stichting Ter Navolging de Tielse Open Monumentendag. Afhankelijk van de Corona situatie kunnen er monu­ menten bezocht worden. Voor de wandel- en fietsliefhebbers zijn er ook wandel­routes en is er een fiets­tocht.

Kijk voor actuele informatie op www.openmonumentendag.nl Secretaris Oliemolenwal 7c secretaris@oudheidkamer-tiel.nl www.oudheidkamer-tiel.nl

STICHTING TER NAVOLGING TIEL De Stichting richt zich op het behoud en het dagelijkse beheer van de rijksmonumenten Ter Navolging (1786) en de Joodse Begraafplaats (1827) in Tiel.

Op beide begraafplaatsen zijn de exposities vernieuwd en zijn tal van monumenten én het groen verder in oude ­luister hersteld. Meer informatie: www.ternavolgingtiel.nl & info@ternavolgingtiel.nl

Het programma van Stichting Ter Navolging Tiel in 2021 (vanaf medio mei en onder voorbehoud) Vrijdag 28 mei Zaterdag 29 mei Zondag 30 mei Zondag 12 september Zaterdag 25 september Dinsdag 2 november

NL DOET NL DOET Weekend van de Begraafplaats Open Monumentendag Burendag Ter Nagedachtenis

10 – 14 uur 10 – 14 uur 2 – 17 uur 12 – 17 uur 11 – 14 uur 19 uur

Joodse begraafplaats *) Ter Navolging *) beide begraafplaatsen **) beide begraafplaatsen **) Ter Navolging ***) Ter Navolging

*) Samen de handen uit de mouwen steken om beide begraaf­plaatsen verder in oude luister te herstellen **) Openstelling met exposities, vrije bezichtiging, informatie en rondleidingen ***) Samen aan de slag, informatieverstrekking over recente o ­ ntwikkelingen en rondleidingen

50 UIT IN TIEL

TIEL

STOLPERSTEINE

Circa 855 voor het eerst genoemd als Dioli. Daarna werd het Tiale (896), Tiele (919-931), Thiela (973) of Tyela (1188). Sinds 1665 is het gewoon Tiel.

Over de betekenis van de naam ­bestaan verschillende opvattingen.

Uitgaande van de grondvorm teulja komt men uit op tuyl, ‘bouwland of arbeid’. Wie echter teula als grondvorm beschouwt, krijgt ‘bebouwd land of akker’ als betekenis. ­Anderen gaan uit van Tiel of teul (verwant aan tûl, ofwel bos).

Zij geven als betekenis ‘geboomte of struikgewas’.

Ook wordt wel gesteld dat tijl een oud Nederlands woord is voor rij of een rij huizen. Meer voor de hand ligt dat het is afgeleid van het Latijnse woord teleneum, dat gebruikt werd voor het aanduiden van een stenen burcht. In dat geval zou het gebruikt kunnen zijn voor het al eeuwen geleden verdwenen keizerlijke tolhuis.

In Tiel liggen 21 ‘Stolper­steinen’ (struikel­stenen).

Hiermee gedenkt Tiel zijn stads­genoten die door de nazi’s zijn vervolgd en vermoord.

De stenen liggen voor de huizen waar de slachtoffers destijds woonden. Iedere steen geeft een verdwenen stadgenoot een plek terug in de gemeenschap. www.stolpersteinen-tiel.nl

De roeier De Roeier is een gedenkteken in Tiel ter her­innering aan de prestaties van de ­verzetsmensen uit de Tweede Wereldoorlog. Tijdens heimelijke roeitochten brachten zij onderduikers, vluchtelingen en geallieerde piloten naar bevrijd gebied aan de overkant van de Waal. De roeiers brachten wapens, medicijnen en ­informatie mee terug.

Het bronzen beeld staat sinds 1995 aan de Waalbandijk in Zennewijnen op de plaats waar het huis van Leen Papo, een van de roeiers, stond.

TIEL, FRONTSTAD In de laatste maanden van de Tweede ­Wereldoorlog was Tiel frontstad en werden de inwoners geëvacueerd. Meer dan 75% van de gebouwen is verwoest. De Duitsers maakten van de Tielse binnenstad een vesting en bliezen daarvoor de Waterpoort op. Als antwoord schoten de geallieerden vanaf de andere kant van de Waal op de stad. Daarbij kwam bijvoorbeeld de Sint-Maartenskerk zwaar gehavend uit de strijd. Na de bevrijding moest de stad grotendeels worden herbouwd. Daardoor kent Tiel veel weder­opbouw architectuur.

Speciaal hierover is een wederopbouwroute. www.uitintiel.nl/wederopbouw-wandeling

Het gedenkteken is een creatie van de kunstenaars Willem den Ouden en Willem van Toorn. Op de plaquette aan de sokkel staat de tekst: “Toen lag de vrijheid aan de overkant voor wie de moed hadden over te steken.

Van hen staat één nu hier – ­waarschuwend teken voor wie ze aantast in dit vrije land: de geest van vrijheid, de vrijheid van spreken.”

UIT IN TIEL 16

HANZESTAD Rond de 13e eeuw gaan steden in Noord-Duitsland en rond de Oostzee op het gebied van handel samenwerken in de Hanze. De Hanze was bedoeld om de handelsbelangen van de leden te beschermen. De leden verleenden elkaar vaak diensten en (tol)vrijheden.

Rond 1400 breidt de Hanze zich ook uit in Nederlands gebied.

In 1402 wordt Nijmegen lid en korte tijd later Tiel.

Het Hanzeverbond omvatte in de bloeiperiode ruim 200 steden.

Middeleeuwse Tielse munt.

Tiel behoort tot de 10 oudste steden van Nederland en was ver voor de Hanze, rond het jaar 1000 al een zeer belangrijke handelsstad. Zo had het als een van de weinige plaatsen tolrecht en had het een eigen munt.

Deze munten worden tot ver in Scandinavië en zelfs Rusland teruggevonden. Bij vrijwel alle opgravingen in Tiel zijn vondsten gedaan die verwijzen naar een rijk handelsverleden, zoals munten, weegschalen, scheepsfragmenten en nog veel meer. Ook uit de tijd van de Hanze zelf zijn er vondsten uit opgravingen bekend. Een mooi voorbeeld is een munt­ gewicht, gevonden aan de Voorstad.

Dit muntgewicht werd gebruikt om te bepa­ len wat het gewicht van een n ­ obel (een gouden munt) was.

Op het munt­gewicht is een koggeschip afgebeeld.

Deze afbeelding is typerend voor de hanzesteden in die tijd.

Vanaf 1357 worden in Duitsland de ‘Hanze tagun­ gen’ gehouden, oftewel de jaarvergade­ringen van de Hanze. Tiel wordt hierbij ook genoemd. In de jaren 1451, 1557 en 1559 heeft Tiel in ieder geval meegedaan aan de Hanzevergaderingen.

Tiel is vrijwel gelijktijdig met Nijmegen lid geworden.

De macht van Tiel als handelsstad nam snel af.

Hierdoor moest Tiel zich later laten vertegen­ woordigen door Nijmegen op de Hanze­verga­deringen.

Tiel is tot in de 17e eeuw lid gebleven.

Vanaf de 14e/15e eeuw raakte het oude Hanzeverbond langzaam zijn leidende positie in de interna­ tionale handel kwijt aan grote handelssteden zoals Antwerpen, Amsterdam, Hamburg en steden in Italië en Spanje. In 1669 werd de laatste zogenaamde Hanzetag, de jaarlijkse samenkomst van de Hanzesteden, gehouden.

Lijst van genodigden voor de Hanze, 1596 Een archiefstuk ‘lijst van genodigden voor de Hanze uit 1596’ uit het regionaal Archief Nijme­gen waaruit blijkt dat Tiel was aan­gesloten bij het oude Hanze­ verbond.

1

UIT IN TIEL

HET MARECHAUSSEEMUSEUM Museum dat over grenzen gaat Grenzen vormen de rode draad door ons museum: natuurlijk de grenzen van het land, die door m ­ arechaussees bewaakt worden, maar ook persoonlijke grenzen: wat is een marechaussee bereid te doen voor vrede en veiligheid van ons allen, en hoe zat dat in het ­verleden?

In de tentoonstelling Marechaussees van Oranje kun je zelf onderzoeken voor welke ­dilemma’s­ ­individuele marechaussees zich tijdens WOII geplaatst zagen. Marechaussees zijn militairen, maar treden vooral in de burgermaatschappij op, bijvoorbeeld als grens­politie op Schiphol en bij het beveiligen van belangrijke personen en objecten.

De Marechaussee verleent ook bijstand aan de politie, onder meer bij terreurdreiging of in gespecialiseerde rechercheteams. In het Marechausseemuseum kom je met al die taken van dit bijzondere krijgsmachtdeel in aanraking. Leer meer over de mens achter het uniform, hoor wat hun overwegingen zijn om te kiezen voor een loopbaan in dienst van de ­veiligheid in Ik ­beloof trouw.

En hoe is het voor vrouwen om te ­werken in deze uitdagende omgeving? Je komt ­erachter in de tot Dinsdag en met zondag, ­tentoonstelling Zij aan zij.

10.00 – 17.00 uur.

In de school­vakanties ook op maandag open.

Sfeervolle locatie Wie door Buren loopt kan het niet missen: het Koninklijk Weeshuis, in 1613 gesticht door Maria, de dochter van Willem van Oranje en Anna van Egmond, gravin van Buren.

In ons museum vertellen we niet alleen het verhaal van de Marechaussee, maar voel je ook de geschiedenis van het weeshuis, waar tot 1971 kinderen woonden. Het historische pand leent zich prima voor rondleidingen, verjaardagsfeestjes en bijeenkomsten. Wist je dat onze grote hal ook een geliefde trouw­locatie is?

Altijd wat te doen Het Marechausseemuseum is dé plaats om zelf op onderzoek uit te gaan. Wel eens een slikkerstoilet gezien bijvoorbeeld? Wil je een misdaad oplossen, sporen zoeken in alle hoeken van het museum, of in een echt marechausseevoertuig kruipen en dan zwaailicht en sirene aanzetten? Bij ons kan het allemaal. In schoolvakanties is er ­bovendien altijd wat extra’s te doen!

Voor meer informatie of boekingen: info@marechausseemuseum.nl of volg ons op facebook

Weeshuiswal 9 4116 BR Buren 0344 57 12 56 info@marechausseemuseum.nl www.marechausseemuseum.nl

UIT IN TIEL 53

KIDS

Voor de kinderen is er een groot aanbod aan activiteiten in Tiel en de directe omgeving. Is het nu mooi weer of is er regen­, er is altijd wel iets leuks te doen.

Er zijn diverse speeltuinen, een dierenpark, een bioscoop, een zwembad en nog veel meer.

SPEURTOCHT DOOR TIEL Vanaf juli start een nieuwe Smartphone Speurtocht in Tiel, voor families met kinderen tussen de 8 en 12 jaar. ‘Op stap met Rhijn’ is een speurtocht met puzzels en verhalen. Je gaat op zoek naar de verloren verhalen van Rhijn.

Rhijn is een graafreus. Samen met zijn graafbroer Wally heeft hij de ­rivier de Rijn gegraven. Hij heeft de meest prachtige verhalen verzameld. Maar een stormwind heeft zijn ­verhalen meegenomen. Help jij ze ­terug te vinden? Download de ­gratis izi.travel app en ga met Rhijn op onderzoek uit. www.regionaalarchiefrivierenland.nl/rhijn

Dagje uit Op Recreatieoord in den Boomgaard kun je van mei t/m sept terecht voor een heerlijke duik in ons natuurzwembad! Wij beschikken over een prachtig strand met airtrampoline en speeltuin. TIP bezoek ons Aquapark of maak een ritje op de waterfiets.

Zin in een frietje of een ijsje, je bent van harte ­welkom in onze horeca?! Kortom het ideale dagje uit voor het hele gezin! Afslag Tiel-West Kapel-Avezaath www.indenboomgaard.nl

Speeltuinen In Tiel zijn er voldoende speel­tuinen.

Speeltuin, Hertog Arnoldstraat, Tiel Speeltuin Dierenpark, Nieuwe Tielseweg, Tiel Cool Nature speeltuin (in ontwikkeling), Vijverberg, Tiel Speeltuin ‘De speelboomgaard’, Zoelensestraat, Kapel-Avezaath

Hertenkamp Dit dierenpark heeft diverse soorten dieren.

Er is een volière met vogels, er zijn schapen, geiten en natuurlijk hertjes. Op woensdag­ middag kunnen de kinderen zelfs de wei in bij de dieren. Verder worden er voor de kinderen allerlei leuke activiteiten georganiseerd.

Kijk daarvoor op de website. Kortom een leuke en educatieve plek voor kinderen. www.hertenkamptiel.nl

PANNEKOEKEN­BAKKER BUREN Bij de Pannekoekenbakker kun je kiezen uit wel 300 soorten pannenkoeken.

Zowel binnen als buiten is een speeltuin. Ook kun je geschminkt worden en je verkleden als piraat of prinses. www.pannekoekenbakker.nl

GlowGolf Speel op één van de overdekte­glow-in-the-darkminigolf-banen in een decor dat wordt uitgelicht met black lights. Midgetgolf is nog nooit zo ­spectaculair ­geweest! www.bowlingcentrumtiel.nl

JUTTERS­ EILAND Jutterseiland De Meent.

Een prachtig speeleiland waar je je prima kunt ­vermaken. Geniet van een gezellige dag rondom en in het water.

(Water)sport­ mogelijk­heden en ­horeca aanwezig.

Gehele jaar gratis parkeren en toegang. www.uiterwaarde.nl

54 UIT IN TIEL

UIT IN TIEL 55

UITTIPS De Tuinen van Appeltern Appeltern, www.detuinenvanappeltern.nl GeoFort Herwijnen, www.geofort.nl Moeke Mooren Appeltern, www.moekemooren.nl Marechausseemuseum Buren, www.marechausseemuseum.nl Nationaal Fruitpark Ochten, www.fruitpark.nl

OUWEHANDS DIERENPARK Of je nu gorilla’s bewondert op tien meter hoogte in Gorilla Adventure of vanuit de observatiepost de beren bespiedt in Het Berenbos. Er valt altijd iets nieuws te ontdekken in Ouwehands Dierenpark!

En ben je na een dag nog niet uitgekeken?

Kom dan snel een keer terug. www.ouwehand.nl

Stadskasteel Zaltbommel Zaltbommel met vaste Jip en Jannekeexpositie, www.stadskasteelzaltbommel.nl Bezoek delen van de Hollandse Waterlinie bijvoorbeeld: Fort Asperen of Inundatiekanaal Tiel, www.hollandsewaterlinie.nl Elisabeth Weeshuis Culemborg Culemborg, www.weeshuismuseum.nl

Wijngaard De Kruithof, wijn en tapas Terras en proeflokaal open elke vrijdag en zaterdag tussen 12.00 uur - 18.00 uur Pippertsestraat 12, Ophemert 06 44 46 82 35 www.wijngaarddekruithof.nl

Uilen- en dierenpark de Paay Uilen- en dierenpark de Paay is een particuliere dierentuin. Vanaf 1992 is de eigenaar van het park begonnen met het huisvesten van allerlei uilen en andere vogels in de grote tuin rond zijn huis. In de loop der jaren zijn hier steeds meer diersoorten bijgekomen.

Uilen-dierenpark de Paay

Nationaal Glasmuseum Op twee unieke locaties in Leerdam, glasmuseum en glasblazerij, beleef je de magie van glas. In het museum vind je dé glazen schatkamer van Nederland. In de glasblazerij maak je mee hoe van vloeibaar, gloeiend heet glas de prachtigste voorwerpen ­worden ­gemaakt! www.nationaalglasmuseum.nl

Kanoën en meer Tiel, www.aandelinge.nl Bowlingcentrum Tiel, www.bowlingcentrumtiel.nl Dierenpark (Hertenkamp) Tiel, www.stichtingdierenparktiel.nl Golfcentrum De Batouwe Zoelen, www.golfcentrumdebatouwe.nl Beldert Beach Zoelen, www.hollandevenementengroep.nl

Flipje en Streekmuseum Tiel, www.streekmuseumtiel.nl

56 UIT IN TIEL

Het hechte team van Brasserie Nu gaat ervoor Horecaondernemers hebben het onnoemelijk zwaar tijdens de coronacrisis.

Toch blijven ze creatief en bedenken andere mogelijkheden om het hoofd boven water te houden. Daisy de Vries van Brasserie Nu uit Kerk-Avezaath is zo’n creatieve ondernemer.

Normaal gesproken zit de Herenkamer vol gasten, nu is de sfeervolle ruimte ­omgetoverd tot traiteur waar je terecht kunt voor de lekkerste biologische- en streekproducten, cadeaupakketten en huisgemaakte producten uit eigen keuken.

Ook is het mogelijk om broodjes en maaltijden af te halen, zowel koud als warm.

Het gaat eigenaar Daisy de Vries aan het hart, de ‘Brasserie Nu-beleving’ serveren in bakjes. Maar het kan niet anders, al maanden moet ze haar deuren sluiten. Bij Brasserie Nu kun je gezellig dineren op een mooie locatie langs de Linge. Het is ook een geliefde plek om bruiloften en partijen te vieren. Dat ligt nu allemaal stil.

“We leven van persconferentie naar persconferentie”, zegt Daisy. “En steeds is daar weer de teleurstelling. Gelukkig hebben we een geweldig team, we gaan er samen voor.”

Om toch binding met hun trouwe gasten te houden, ­besloot Daisy streek- en huisgemaakte producten te gaan verkopen. “Een lekkere huiswijn en onze bekende fudge en mokkaboontjes. Of streekproducten zoals kaas en sap. We hebben daarnaast bij mooi weer een kraam waar we verse aardbeien, ander fruit en asperges verkopen. Lekker in het zonnetje, daar kan ik toch nog van genieten. In deze tijd is het ook ­belangrijk om samen te werken met elkaar. Zo kwam ik in contact met twee leuke meiden van Sup & Friends, zij geven straks hierachter cursussen suppen op de Linge. Het parkeer­terrein is nu toch nog leeg.”

Recepten

Betuws fruit trifle, met (of zonder) Kakelroom

Verwarm alle ingrediënten tegelijk al roerend in een pan en laat erna afkoelen: 6 eidooiers 125 gram suiker 1 vanillestokje 40 gram bloem 5 dl melk Leg onderin een glas een uitgesneden plak boerencake, verdeel hierop wat fruit en kakelroom. Maak laagjes met de gele room, cake, fruit en kakelroom en klaar is je trifle!

Ingrediënten voor 4 personen: • rood fruit naar keuze, schoongemaakt en in even stukken • 8 plakken boerencake • kakelroom (naar wens)

UIT IN TIEL 57

Pruimentaart met brie Bereidingstijd 30 minuten taartvorm

10 plakjes diepvries bladerdeeg

400 gr brie 8 grote pruimen

pruimbloesemhoning (of andere ­honing)

50 gr kristalsuiker

Oven voorverwarmen op 200 °C. Beboter een taartvorm en bekleed het met goed tegen elkaar ­aan­gedrukte plakjes deeg. Snijd de pruimen in plak­jes en de brie in lange dunne plakken. Leg de pruimenstukjes in rijen op het deeg met telkens een strook brie ertussen en ook rondom. Bestrijk het geheel met de honing en strooi de suiker erover uit. Bak de taart 20 minuten in een tot 200 °C voorverwarmde oven en serveer koud, lauw of warm.

Turkse geroosterde kweepeer Bereidingstijd 2 uren 35 minuten

•

Bedek een bakplaat met aluminiumfolie en ­verwarm de oven voor op 190 °C Was de kweeperen en rooster ze gedurende ­ongeveer 1-2 uur in de oven tot ze zacht aanvoelen. De baktijd kan veranderen afhankelijk van de grootte en de stevigheid van de kwee­peren, de peren mogen niet te zacht worden. Laat ze af­ koelen. Zodra de kweeperen genoeg afgekoeld zijn, snijd je ze open en verwijder je het klokhuis met een mes. Leg de kweeperen op de bakplaat met de gesneden kant naar boven. Leg een stukje ­boter in elke peer en bestrooi met 1 eetlepel ­suiker Rooster de kweeperen opnieuw gedurende 30-60 minuten in de oven op 190 °C tot ze heel zacht zijn en rood van kleur. Aan het eind kun je ze ook onder de grill leggen, zodat de suiker kan kristalliseren. Serveer met room of mascarpone.

Garneer met een stukje ­walnoot of een paar rode besjes.

• • • •

grote kweeperen 3 (ongeveer 1,5 kg) 80 gr boter 6 eetlepels suiker mascarpone of room walnoot of rode bessen

Appelchutney Bereidingstijd 30-60 minuten

Schil de ui en het teentje knoflook en snipper ze fijn. Schil de appels, verwijder de klokhuizen en snijd de appels in kleine stukjes. Breng alle ingrediënten in een pan met dikke bodem aan de kook. Laat het mengsel daarna op laag vuur ongeveer 45 minuten inkoken tot een vrij dikke saus. Roer geregeld om, vooral wanneer de chutney begint in te dikken. Laat afkoelen en schep in een steriele glazen potten.

• • • • • • • • • •

glazen potten 1 rode ui 3 stevige appels 1 stukje (± 1 cm) verse gember 1 dl (appel)azijn 60 gr suiker ½ eetlepel kaneel ½ theelepel chilipoeder 1 teentje knoflook versgemalen peper

58 UIT IN TIEL

RESTAURANTS Grand Café Bellevue

Ophemertsedijk 2

0344 62 01 00

www.bellevue.nl

Anadolu

Weerstraat 45

0344 61 05 05

www.restaurant-anadolu.nl

Annam (Vietnamees)

Plein 5

0344 62 14 33

www.annamtiel.nl

Bistro Bar Jus

Korenbeursplein 2a

0344 62 79 59

www.justiel.com

Buitensporig! (Biologisch)

Stationsplein 1

0344 62 33 28

www.buitensporigeten.nl

Buurvrouws bistrobar

Plein 44

0344 66 74 48

www.buurvrouwsbistrobar.nl

Brasserie fifty 5

Lingedijk 55, Wadenoijen

0344 66 26 66

www.brasseriefifty5.nl

Brasserie Nu

Daver 2, Kerk Avezaath

0344 68 25 14

www.brasserie.nu

Cafetaria De Boom

Hoogeindsestraat 1

0344 61 94 25

Cafetaria Bullies

Voorstad 3

0344 76 70 07

Cafetaria DT Twins

Veerweg 2

0344 66 72 71

Cafetaria Passewaaij

Kamperfoelie 13

0344 62 74 22

Cafetaria Take Five

Weerstraat 5

0344 61 19 63

Chez JJ

Plein 51

0344 78 57 80

www.bistrochezjj.nl

Da Sergio (Italiaan)

Damstraat 11

0344 62 14 41

www.dasergiotiel.nl

De Pyramide

Koninginnestraat 15a

0344 69 55 07

www.pyramidetiel.nl

Domino’s Pizza

Plein 53

0344 61 00 04

www.dominos.nl

Eeterij de Poort

Plein 36

0344 75 13 32

www.eeterij-de-poort.business.site

Efes

Westluidensestraat 37

0344 63 35 68

www.efestiel.nl

Gaia (Israëlisch)

Plein 43

0344 65 43 34

www.restaurantgaia.nl

Grillroom Caïro

Plein 12-14

0344 61 42 42

www.cairotiel.nl

Golden Kebab

Chasséstraat 19

0344 65 48 54

www.goldenkebab.nl

Van der Valk Hotel Tiel

Laan van Westroijen 10

0344 62 20 20

www.hoteltiel.nl

Il Mondo Tiel (Pizza & Grill)

Kamperfoelie 4

0344 62 23 37

www.ilmondotiel.nl

La Cubanita

Kalverbos 1a

0344 20 59 09

www.lacubanita.nl/tapas-tiel

Lotus (Japans, Indisch)

Waalstraat 3

0344 61 57 02

www.lotustiel.nl

McDonald’s Tiel

Bergakker 11, Kapel-Avezaath

0344 66 14 10

www.mcdonaldsrestaurants.nl

Olijf

Korenbeursplein 4

0344 62 79 59

www.olijftiel.nl

Restaurant De Betuwe

Hoog Kellenseweg 7

0344 63 60 30

www.debetuwe.nl

Restaurant De Merckt

Plein 29

0344 75 08 74

www.demerckt.nl

Restaurant Twins (halal)

Graaf Waltgerlaan 12-14

0344 84 95 29

www.twinstiel.nl

Rhodos

Vleesstraat 10

0344 61 66 55

www.rhodostiel.nl

Rossetti

Plein 15 a-b

0344 68 33 51

www.ristorante-rossetti.nl

Samen eten & drinken

Varkensmarkt 7

0344 63 02 94

www.samen-tiel.nl

San Tiago Grill

Plein 59

0344 65 48 21

www.santiagotiel.nl

Taste Asian Fusion Restaurant

Weerstraat 23

0344 22 81 14

www.tastefusion.nl

Theaterrestaurant Agnietenhof

Sint Agnietenstraat 2

0344 67 35 75

www.agnietenhof.nl

The Spot Kitchen & Bar

Korenbeursplein 3-5

0344 60 60 19

www.thespotkitchenandbar.nl

Tres tapas en winebar Tiel

Plein 2

0344 62 20 88

www.trestiel.nl

Tokyo Lounge (Japans)

Kleibersestraat 6

0344 68 37 77

www.tokyolounge.nl

Yip & Yang's Goya

Plein 21-25-27

0344 62 14 48

www.sushirestaurant-goya.nl

Uitgelicht

Taste Asian Fusion Restaurant Ontdek de verschillende smaakpaletten van het Verre Oosten. De verse ingrediënten van de Indonesische, Koreaanse, Chinese, Japanse en Vietnamese keuken vormen samen een nieuwe sensatie van gerechten. Met de variatie in de Aziatische bereidingen, van wok tot oven, van ‘slow cooking’ tot gegrild, creëren wij onze prachtige nieuwe fusion gerechten.

Taste Asian Fusion Restaurant Weerstraat 23 0344 22 81 14 www.tastefusion.nl

UIT IN TIEL 59

CAFÉ’S Grand Café Bellevue

Ophemertsedijk 2

0344 62 01 00

Café Adam

Plein 26

06 19 83 82 72

www.bellevue.nl

Café Boemerang

Plein 8

0344 62 50 25

Café de Ambtenaer

1e Bleekveldstraat 8

0344 62 26 13

Café De Burgemeester

1e Bleekveldstraat 12

0344 61 45 04

Café Skihut De Kikker

Plein 24

06 51 96 45 94

Café De Merckt

Plein 29-37

0344 75 08 74

Café Jam Inn

Jodenstraatje 15

0344 61 71 41

De Beurs borrelen, eten en cultuur

Korenbeursplein 2

0344 62 79 59

Café La Liberté

Plein 10

06 48 23 05 26

Café Q-Billiards

Walstraatje 5

0344 65 58 08

www.qbilliards.nl

Lunch Café Royal

Markt 13

0344 63 00 22

www.lunchcafe-royal.com

Shisha Lounge Hubbly Bubbly

Plein 11-13

06 24 74 42 02

Stadscafé Hexagon

Korenbeursplein 1

0344 61 14 74

www.demerckt.nl

www.debeurstiel.nl

www.hexagontiel.nl

Stadskroeg Van Geffen

Weerstraat 49

06 48 01 84 45

www.stadskroeg.nl

SIXX Skybar Hotel Van der Valk Hotel Tiel

Laan van Westroijen 10

0344 62 20 20

www.sixx.nl

Zinder Café

Rechtbankstraat 1

0344 67 35 73

www.zinder.nl

Café De Tol

Moleneind 11, Kapel-Avezaath

0344 66 20 16

Bij Erik en Haar

Markt 10

0344 22 81 11

www.bijerikenhaar.nl

Brownies&downieS Tiel

Hoogeindsestraat 6

0344 84 71 78

www.browniesanddownies.nl

Grand Café Bellevue

Ophemertsedijk 2

0344 62 01 00

www.bellevue.nl

Enjoy!

Waterstraat 42a

0344 62 06 85

www.enjoy-tiel.nl

Ethem’s

Hoogeindsestraat 9

0344 65 34 07

www.ethems-tiel.nl

Hart van de Betuwe

Markt 2

0344 61 35 40

www.hartvandebetuwetiel.nl

Hema

Markt 3a

0344 61 37 77

www.hema.nl

Kulinaria

Weerstraat 11

0344 65 50 27

www.kulinaria.nl

Subway Tiel

Hoogeindsestraat 13

0344 61 78 00

www.subway.nl

Lunchcafé Rossetti

Varkensmarkt 1

0344 228 141

www.ristorante-rossetti.nl

Daisy’s Ice & More

Westluidensestraat 36

0344 62 52 53

www.daisys.nl

Rossetti

Plein 15a-b

0344 68 33 51

www.ristorante-rossetti.nl

Ice Cream

Markt 2

0344 61 35 40

www.swirlsicecream.nl

Jamin

Waterstraat 91a

0344 20 01 08

LUNCHROOMS

IJSSALONS

Uitgelicht

Brasserie NU Brasserie NU (vroegere Hamsche Brug) is al sinds 1764 een markante plek in het schilderachtige rivierlandschap, net buiten Tiel. In de Herenkamer herinnert de koperen schouw nog aan de bewoners van ooit.

Ben je onderweg of heb je onverwacht een goede aanleiding om te gaan eten? Heb je iets te vieren en wil je familie of vrienden onthalen op een tongstrelend diner? Laat je verwennen door onze koks!

Op ons gezellige terras aan de Linge is het goed toeven voor lunch of diner.

Hier kan je ook genieten van een heerlijke sorbet bereid met Daisy’s ijs.

Parkeren is bij ons geen probleem. Een invalidenparkeer­plaats is voor het restaurant aanwezig. Ook is er een aanlegplek voor kanoërs.

Daver 2 4017 BB Kerk Avezaath 0344 68 25 14 info@brasserie.nu www.brasserie.nu

et mping m . a c ie il m a en f aten Wij zijn e -en passantenpla de s n oe rschillen e iz v e ­ s r e e t v s o a v . en wij beschikk en horeca ruimte t s a a n r a e Da halets en ­verhuurc mooi is er een n e o iz e s og dereen In het ho mma met voor ie proga en. camping wat te do , en, vissen m m e w z eatie ( ht. r dagrecr ons terec ij b Ook voo je n u duiken) k

ua

pa

rk

TIP!

sa n Bezoek o Lingesteeg 12 Kapel Avezaath 0344 66 15 16 www.indenboomgaard.nl

q

UIT IN TIEL 61

CAMPINGS Aan de Linge Recreatie

Lingeweg 18b, Tiel

0344 66 12 36 / 06 38 08 03 64

www.aandelinge.nl

Minicamping Tussen de dijken

Inundatiedijk Zuid 3, Tiel

06 48 31 24 86

www.minicamping-tussendedijken-tiel.nl

Campingpark Zennewijnen

Hermoesestraat 13, Zennewijnen

0344 65 14 98

www.campingzennewijnen.nl

Recreatieoord ‘In den boomgaard’

Lingesteeg 12, Kapel Avezaath

0344 66 15 16

www.indenboomgaard.nl

Recreatiepark De Vergarde

Erichemseweg 84, Erichem

0344 57 20 17

www.devergarde.nl

‘Hoeve de Pippert’

Pippertsestraat 3, Ophemert

0528 22 94 40

www.boerenbed.nl/locatie/­ hoeve-de-pippert

Van der Valk Hotel Tiel

Laan van Westroijen 10, Tiel

0344 62 20 20

www.hoteltiel.nl

Hotel & restaurant ’t Veerhuis

Veerweg 2, Wamel

0487 50 12 54

www.hotelveerhuis.nl

Hotel & restaurant De Prins

Weeshuiswal 1, Buren

0344 57 12 61

www.restaurantdeprins.nl

Hotel & restaurant De Twee Linden

Zandstraat 100, Beneden Leeuwen

0487 59 12 34

www.detweelinden.nl

Hotel & restaurant Van Balveren

Voorstraat 8, Echteld

0344 64 32 70

www.hotelvanbalveren.nl

Fruitpark Hotel & Spa

Bonegraafseweg 59, Ochten

0344 60 77 85

www.fruitparkhotel.nl

D’Essebroeck

Essebroek 2, Ingen

0344 60 21 73 / 06 19 59 27 85

www.bedandbreakfastessebroeck.nl

Veerhuis

Waalbandijk 8, Varik

0344 60 56 40

www.veerhuis.nl

Aan de Limes

Rijkbandijk 113, Maurik

06 28 64 95 25

www.bedandbreakfastmaurik.nl

Van Buren

Rodeheldenstraat 24, Buren

0344 57 27 53 / 06 48 57 61 85

www.bbvanburen.nl

Bed & Broodje

Kerkstraat 72, Wamel

0487 50 10 90 / 06 54 63 89 40

www.renkenswamel.nl

De Woerdse Hoeve

Woerd 2, Kerk-Avezaath

06 53 26 07 17 / 06 27 50 19 39

www.woerdsehoeve.nl

Hooiberg Het Steenuiltje

Kapelstraat 56, Ophemert

0344 65 11 03 / 06 29 11 25 11

www.steenuiltjeophemert.nl

De Bataaf

Mauriksestraat 7, Zoelen

06 52 83 86 20 / 06 55 80 49 06

www.bbdebataaf.nl

Dreeflogies

Dreef 17, Est

0345 56 81 00/ 06 20 45 08 08

www.dreeflogies.nl

De Huisgarden

Langesteeg 25, Zoelen

06 33 10 50 11

www.huisgarden.com

Steltenberg Bij ons op Zolder!

Burensedijk 17, Zoelen

06 57 88 35 47

www.bijonsopzolder.nl

De Uilenstee

Uilenburgsestraat 39, Ophemert

0344 65 20 06

www.uilenstee.nl

De Remise

Culemborgseweg 3, Buren

06 33 90 68 06

www.deremise.nu

Blijplaats

Dorpsstraat 90, Wamel

0487 50 16 72 / 06 51 36 09 10

www.bijplaats.com

Vakantiehuisje ’t Waalhuisje

Ophemertsedijk 40, Tiel

06 10 13 53 35

www.waalhuisje.nl

Kasteel Ophemert

Dreef 2, Ophemert

0344 65 19 24

www.kasteelophemert.nl

Harry's Home

Nieuwe Tielseweg 119, Tiel

06 42 06 50 21

www.harryshometiel.com

HOTELS

Uitgelicht

BED & BREAKFAST

Campingpark Zennewijnen Welkom op deze mooie uitvalsbasis voor heerlijke fiets- en wandeltochten, waar het bij terugkomst bij het zwembad of op het ruime terras goed toeven is. Verblijf op het goed verzorgde zonnige park op een verharde camperplaats of een ruime kampeerplaats. Ook kun je zonder eigen kampeermiddel bij ons logeren in een sfeervolle pipowagen of luxe trekkershut. In onze Bistro serveren we steeds wisselende menu’s en in de Hooischuur kun je een feestje vieren! Wij staan klaar om je te ontvangen in dit weelderige stukje Betuwe vlakbij de stoere Waal.

Hermoesestraat 13 4062 PP Zennewijnen 0344 65 14 98 info@campingzennewijnen.nl www.campingzennewijnen.nl

62 UIT IN TIEL

COLOFON

Copyright © 2021, emjee | uitgevers, Varik

JACHTHAVEN

Magazine ‘Uit in Tiel’ is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met Ondernemersvereniging Hart van Tiel.

De Tielse jachthaven ligt op loopafstand van het historische stadscentrum.

De haven biedt alle nodige voor­ zieningen, zoals een bunkerplaats, schoon sanitair, vuilwater­inname, elektra en wifi.

Tekst: Hobo tekst & communicatie, Marie-Jan Ousen e.a.

De havenmeester is bereikbaar op

0344 61 48 34/06 41 35 15 50

Gastauteurs: Lisette le Blanc en Emile Smit Fotografie: Jan Bouwhuis, Liesbeth Wattimury, Rob Melchior, Thea Verkerk, Raphaël Drent, Flipje en Streekmuseum, Regionaal Archief ­Rivierenland, FEST, Emile Smit, Fred de Langen, Richard Brusse, Struingids, Bart Heemskerk, Vereniging Oudheidkamer Tiel en ­Omstreken, Uit®waarde, Anne Reitsma, Shutterstock, Pixabay en diverse privécollecties; pagina 31: BTR, CopyCat, pagina 34/35: Gijs Heuff, Raphaël Drent, Emanuele Scorcelletti Flipje illustraties: Arie van Vliet; pagina 47: Kamargurka en Martijn van der Linden Artist impression Vlindertuin: Edwin Barendrecht Vormgeving en realisatie: emjee | vormgevers Drukwerk: Veldhuis Media

CAMPERPLAATSEN Tiel heeft vier camperplaatsen op de Waalkade op loopafstand van het centrum. De plaatsen zijn niet gratis en niet beschikbaar bij evenementen. De afstand tot het voetveer Tiel-Wamel is slechts 50 meter.

Voor meer informatie en adverteren: emjee | uitgevers Varik marie-jan@emjee-uitgevers.com 0344 65 21 82

De gps-coördinaten zijn: N 51.8846339, O 05.4415420

Overname van informatie uit deze publicatie is toegestaan, mits met voorafgaande schriftelijke toestemming en bronvermelding.

Bij het samenstellen van dit magazine is de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht. Mochten wij ondanks deze inspanningen niet zorgvuldig of niet volledig zijn geweest verzoeken wij je contact met ons op te nemen. Uiteraard geldt dit voor zowel tekst als beeld.

Uitgevers zijn echter niet aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade als gevolg van de aangeboden informatie uit deze publicatie.

Overige camper­plaatsen zijn: • Campingpark Zennewijnen, Hermoesestraat 13, Zennewijnen (10) • Restaurant De Betuwe, Hoog Kellenseweg 7, Tiel (10) • Minicamping Tussen de Dijken, Inundatiedijk Zuid 3, Tiel (10) • Recreatiepark ‘De Vergarde’, Erichemseweg 84, Erichem (5)

Op het moment van drukken van deze uitgave van ‘Uit in Tiel” zijn d ­ iverse coronamaatregelen nog van kracht. Het verloop is nog ­onzeker. Kijk daarom altijd eerst op www.uitintiel.nl voor de meest ­actuele informatie.

OPENINGSTIJDEN

GROENEDIJK 3A TIEL

M.U.V. FEESTDAGEN

ONZE LOCATIE

Maandag Di / Wo Do / Vr Zaterdag

T 0344 626 118 M 06 123 456 78 info@fengsierbestrating.nl www.fengsierbestrating.nl

07.00 - 17.00 uur 07.00 - 17.00 uur 07.00 - 17.00 uur 07.00 - 14.00 uur

F&G SIERBESTRATING U bent zich aan het oriënteren op een nieuwe tuin of op een “metamorfose” van uw bestaande tuin? F&G Sierbestrating in Tiel is al meer dan 10 jaar een begrip in Nederland op het gebied van tuininrichting! Wij bieden u een uniek assortiment terrastegels, gecoat of voorzien van een kleurechte toplaag en bestrating voor uw oprit. Ook voor tuinelementen of muurelementen, keramische terras tegels, en grind, split en zand bent u bij F&G Sierbestrating aan het juiste adres. Kom langs voor vrijblijvend advies en een concurrerende offerte.

F&G VERHUUR Wij bieden een totaalconcept voor uw tuin, bij ons kunt u ook terecht voor de huur van gereedschap en machines. Neem dan ook eens een kijkje op www.fengverhuur.nl

SIERBESTRATING

GRIND, SPLIT & ZAND

TUINTEGELS

GELEVERD OP LOCATIE

SHOWTUIN 1200m2!

ADVISERING

Met onze eigen bezorgservice

Groenedijk 3a, in Tiel!

De juiste keus voor uw tuin

A-MERKEN VOOR UW TUIN

WWW.FENGSIERBESTRATING.NL

13 UIT IN TIEL

DE BETUWE

Het gastvrije hart van Nederland Hart van de Betuwe Wij nodigen u uit om te genieten. Heerlijk op het terras in het zonnetje met vers gebak of een goed glas wijn! Eigenlijk teveel om op te noemen…

Een HARTelijk welkom in het Hart van de stad!

Waar anders dan IN de Betuwe!

Restaurant De Betuwe Gelegen op een steenworp afstand van de A15, maar dichtbij het centrum. Een familierestaurant waar ook de zakelijke gast zich thuis voelt. Men weet al b­ ijna 45 jaar de weg te vinden, voor leuke privé feestjes, een romantische bruiloft met een geweldige feest of super thema­feesten met vaak bekende artiesten of DJ’s!

Genieten wordt extra leuk op het sfeervolle en deels overdekte en verwarmde terras.

Traditionele gerechten waarbij de streek- en seizoenproducten met smaak voor u bereid worden.

Waar anders dan IN de Betuwe!

Gratis en voor de deur parkeren!

Restaurant de Betuwe Hoog Kellenseweg 7 4004 JB Tiel

Grand café Hart van de Betuwe Markt 2 4001 AS Tiel

T. 0344 - 63 60 30 E. restaurant@debetuwe.nl I. www.debetuwe.nl

T. 0344 - 61 35 40 E. hart@debetuwe.nl I. www.hartvandebetuwetiel.nl