Uit in Tiel - 2022

2 0 2 2 | G R AT I S M A G A Z I N E

BIJZONDERE PLAATSEN

ONTDEKKEN

Alle oogzorg onder een dak

INNOVATIEF OOGHEELKUNDE

INNOVATIEF IN OPTIEK

INNOVATIEF IN OPTOMETRIE

Geavanceerde diagnose en behandelapparatuur Geen wachtlijst voor een afspraak bij de oogarts

Fijne beeldschermglazen Myopiebeheersingsglazen MIYOSMART Geen verwijsbrief nodig voor optometrisch onderzoek sinds 1-1-2022

Behandeling van kinderen met bijziendheid Behandeling voor computer-­visionsyndroom bij volwassenen

VEELZIJDIG IN OOGZORG

Contact

EEN VAST AANSPREEKPUNT

Kleibergsestraat 20, 4001LE Tiel

0344-643436

ERKEND DOOR UW ZORGVERZEKERAAR

info@bokioogzorg.nl

www.bokioogzorg.nl

UIT IN TIEL

3

TOERISTISCH INFORMATIE PUNT Het Toeristisch Informatie Punt (TIP) is in Zinder gevestigd. Hier kun je informatie krijgen over activiteiten en bezienswaardig­heden in Tiel.

Denk hierbij onder andere aan fietsen wandel­­routes door de omgeving.

Vraag bij de balie naar meer infor­ matie of ga naar www.uitintiel.nl.

Kijk voor openingstijden op www.zinder.nl/info

MEER INFORMATIE

HISTORISCH INFORMATIE PUNT

Naast het TIP kun je ook veel informatie over Tiel verkrijgen bij:

Collecties uit het Flipje en Streek­ museum en het Regionaal Archief Rivierenland worden afwisselend getoond in de centrale hal van Zinder.

Nieuws­gierig? Bezoek dan het HIP in Zinder.

Bakkerij van Ooijen Westluidensestraat 43, 4001 NE Tiel.

Naast lekker brood vind je hier ook typisch Tielse lekkernijen zoals ­Tielse zwerfkeien en de befaamde kermiskoek.

Souvenirshop Hoogeindsestraat 8, 4001 AB Tiel.

Hier kun je terecht voor leuke en verrassende souvenirs van Tiel en verschillende Betuwse producten.

En ook fiets- en wandelroutes zijn hier verkrijgbaar.

PARKEERGARAGE

Cultuurgebouw Zinder Rechtbankstraat 1, 4001 JR Tiel 0344 63 60 60 www.zinder.nl

Je kunt parkeren in de parkeergarage Westluidense Poort, gelegen onder cultuur­gebouw Zinder. In de garage gelden dezelfde tarieven als op de parkeerterreinen rond de binnenstad.

De garage (inrijhoogte 2.10 m) is iedere dag open van 07.00 tot 22.00 uur.

Buiten deze tijden is het niet mogelijk de garage in te rijden. Uitrijden kan altijd. Je krijgt geen parkeerkaartje.

De parkeer­garage werkt volgens het systeem van kenteken­parkeren. Bij de ingang aan de Rechtbankstraat en de Koninginne­straat staan betaalautomaten. Ook is er een gratis fietsenstalling aanwezig. De fietsenstalling is open tijdens de openingstijden van het ­cultuurgebouw Zinder.

4

UIT IN TIEL

INHOUD 10

13

28

37

14

29

39

42

40

50

59

Fruitstad Tiel

6

Meer dan ’n dagje (fr)uit

10

Zelf kersen plukken

11

Stad van Flipje

12

Flipje-tekenaar Arie van Vliet

13

Sjoukje Telleman

14

Winkelen

18

Lekker, leuk en … bijzonder

20

Horeca uitgelicht

23

Hommage Hofleveranciers

25

(Groen)markt

26

Tielse evenementen

27

Bakkerij van Ooijen

28

Koffieliefhebbers

29

In Tiel ben je écht een dagje uit

30

Stadsplattegrond

32

Cultuur

34

Muziek

36

Rocken en genieten Tussen de dijken

37

Met een glimlach

38

Een avond uit

39

Grootse plannen

40

Historie

42

Flipje en Streekmuseum

43

Regionaal Archief Rivierenland

44

Nieuwe Hollandse Waterlinie

46

Recreatieparken nabij Tiel

47

Water

48

Nautisch

49

Marechausseemuseum

50

Uittips

51

Uittips

53

Uittips

55

Fietsen struinen en wandelen

56

Vier het leven en NIMIT ervan

59

Goed zicht is een groot goed

63

VOORWOORD Terwijl veel binnensteden het moeilijk hebben, ­timmert Tiel flink aan de weg. Het bruist gelukkig weer in de stad en er ontstaan mooie initiatieven en activiteiten. Zo komt er een nieuwe bioscoop en waait er een frisse wind door het Flipje & Streekmuseum. Nieuwe ondernemers trekken in de lege panden, de stad wordt daardoor knusser en gezelliger.

Het was een moeilijke periode voor ondernemers, maar ook een tijd om te bezinnen en nieuwe plannen te bedenken. De stad toont veerkracht, dat is geweldig om te zien.

De binnenstad heeft de aandacht van de gemeente Tiel.

Er wordt de komende tijd flink geïnvesteerd, ­zowel onder als boven de grond. Met als resultaat een toekomstbestendig winkelgebied, ingericht als park met verschillende winkels. Groen, duurzaam, gezellig en uniek in Nederland.

En natuurlijk m ­ ogen de echte Betuwse fruitbomen niet ontbreken. ­Winkelen wordt een beleving in Tiel. Bezoekers komen straks niet alleen om hun boodschappen te doen, maar ook om te eten en te drinken en voor een mooie stadswandeling of museumbezoek.

Maar voordat het zover is, zullen we allemaal even moeten afzien. Wie mooi wil zijn, moet immers pijn lijden.

De binnenstad gaat op de schop en dat geeft overlast.

Maar daar krijgen we iets unieks voor terug. Eind 2023 zouden de werkzaamheden klaar moeten zijn en wij ­kijken er nu alvast naar uit!

Want Tiel heeft zoveel te bieden: een prachtige ligging aan de Waal in het hart van de Betuwe, fruitstad bij uitstek, met mooie evenementen zoals Appelpop en het Fruitcorso.

In het magazine Uit in Tiel laten ondernemers zien wat de stad en zij allemaal te bieden hebben. Laat je inspireren door de mooie verhalen van Tielenaren. Of laat je verrassen door hun enthousiaste plannen en ideeën. Want er valt voor iedereen nog veel moois te ontdekken.

Wij willen iedereen veel leesplezier wensen en we hopen jullie binnenkort te zien op het terras of in een van de winkelstraten!

COLOFON

Copyright © 2022, emjee | uitgevers, Varik Magazine ‘Uit in Tiel’ is tot stand gekomen in nauwe ­samenwerking met Ondernemersvereniging Hart van Tiel.

Tekst: Hobo tekst & communicatie, Marie-Jan Ousen e.a.

Gastauteurs: Lisette le Blanc, Emile Smit, Peter Schipper en Geert-Jan van der Sangen Fotografie; Liesbeth Wattimury, Jan Bouwhuis, hommage­hofleveranciers.nl, Rob Melchior, Raphaël Drent, Flipje en Streekmuseum, Regionaal Archief ­Rivierenland, FEST, Emile Smit, Struingids, Vereniging ­Oudheidkamer Tiel en O ­ mstreken, Uit®waarde, Richard Brusse, Gijs Heuff, Dolf van Dulmen, Gert Kersten, G.J. van der Sangen, Sara Dona, Anne Reitsma, Eric Scholten, Bart Heemskerk, ­ Sander van Ketel, Peter Schipper, Emanuele Scorcelletti, www.forten.nl, Shutterstock, Pixabay en diverse ­privécollecties Fotografie cover: Liesbeth Wattimury Flipje illustraties: Arie van Vliet; Vormgeving en realisatie: emjee | vormgevers Drukwerk: Veldhuis Media Voor meer informatie en adverteren: emjee | uitgevers Varik marie-jan@emjee-uitgevers.com 0344 65 21 82 Overname van informatie uit deze publicatie is toegestaan, mits met voorafgaande schriftelijke toestemming en bronvermelding.

Bij het samenstellen van dit magazine is de grootst ­mogelijke zorgvuldigheid betracht. Mochten wij ondanks deze inspanningen niet zorgvuldig of niet volledig zijn geweest verzoeken wij je contact met ons op te nemen.

Uiteraard geldt dit voor zowel tekst als beeld.

Uitgevers zijn echter niet aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade als gevolg van de aangeboden ­informatie uit deze publicatie.

Margriet van Heesch Voorzitter ondernemersvereniging Hart van Tiel Marie-Jan Ousen emjee | uitgevers

Detail grote coverfoto: “Huizen op de dijk” Gemaakt in 1997 in opdracht van gemeente Tiel ­(locatie dijk ­Passewaay) door Cor Litjens.

6

UIT IN TIEL

FRUITSTAD TIEL MIDDELPUNT IN DE BETUWE Tiel is vooral een fruitstad. Veel staat in het teken van fruit. Niet voor niets wordt de Betuwe met fruit geassocieerd en dat zie je ook terug in de stad en de omgeving. Denk aan Flipje, het vrolijke fruitbaasje van de jamfabriek. Denk aan Appelpop, het landelijk bekende gratis popfestival of het jaarlijkse Fruitcorso.

Tiel ligt midden in een prachtig deel van ons land. Tiel zelf is een stad met een rijke historie. Zo is Tiel één van de tien oudste steden van Nederland was al rond het jaar 1000 al een zeer belangrijke handelsstad. Het historische centrum met de sfeervolle winkelstraatjes en historische panden herinneren daar nog aan.

Tiel ligt in het hart van ons land, het hart van het rivierengebied.

De stad ligt ingeklemd tussen de rivieren de Waal, de Linge en het Amsterdam-Rijnkanaal. Tiel ligt aan de rijksweg A15 en is goed bereikbaar via de spoorlijnen Utrecht - Tiel en Arnhem - Tiel. Er is ook een ­overnachtingshaven voor de binnenvaart.

In de directe omgeving vind je authentieke dorpen met pittoreske straatjes en pleintjes.

Altijd verrassend, dat zijn Tiel en de Betuwe op hun best.

UIT IN TIEL

7

OIKE’S KERSENKRAAM

Eau de vie

Zoals de naam al doet vermoe-­ den zijn kersen onze specialiteit.

Zoveel mensen zoveel smaken, alle kersen zijn zoet van smaak en overwegend groot en donker. Maar de ene kers is toch net iets anders van smaak dan de andere. Daarnaast telen en verkopen wij ook pruimen, abrikozen, perziken en nectarines. Verder wordt het assortiment door collega’s uit de directe omgeving aangevuld met frambozen, aardbeien, bessen en bramen. Naast onze kersenkraam hebben wij een eigen terras waar je kunt genieten van het aangekochte fruit of van de fruitbomen om je heen. Wanneer de kersen rijp zijn is ieder jaar afhankelijk van de temperatuur in de winter en het voorjaar.

Maar normaal gesproken is vanaf juni onze kersenkraam ­geopend.

Kijk voor de definitieve openstelling op: www.oikesfruit.nl

In het oude brandspuithuisje van Varik, vlakbij de Dikke Toren, vind je Stokerij Lubberhuizen. Hier wordt – als enige in Nederland – versgeplukt volrijp fruit geheel ambachtelijk gedestilleerd tot Eau de Vie van de allerhoogste kwaliteit.

De ­Stokerij is te bezoeken op Open Dagen en tijdens rondleidingen met proeverij. www.stokerijlubberhuizen.nl

NATIONAAL FRUITPARK OCHTEN Welkom op het Nationaal Fruitpark te Ochten, er valt hier van alles te beleven voor jong en oud! Op ruim 4 hectare ligt ons Nationaal Fruitpark, een uniek concept in Nederland.

Honderden oude en nieuwe fruit­ r­assen staan hier permanent tentoongesteld. Hier kun je een echte boomgaard ervaren en tegelijk iets leren over de geschiedenis, de toepassing en het onderhoud van het (hoogstam)fruit. Een plek onder de bomen waar je heerlijk kunt vertoeven.

Op ons park vind je o.a.: • 18 holes midgetgolfbaan • Kinderboerderij • Speeltuin • Uitkijktoren • Kikkerpoelen • Blotenvoetenpad • Speurtocht voor jong & oud! • Groot terras met uitzicht op de speeltuin • Restaurant Voor openingstijden en entreetickets bezoek onze website: www.fruitparkhotel.nl

Uitgelicht

Welkom bij Blossom Blossom is een jong en eigentijds restaurant, waar werken met streekproducten centraal staat. Ons restaurant is gevestigd op het Nationaal Fruitpark, waar honderden verschillende fruitbomen staan. Restaurant Blossom gebruikt dit fruit in haar gerechten om zo heerlijke combinaties te maken. Probeer ook zeker onze huisgemaakte appeltaart!

Onze specialiteit is heerlijke gerechten bereiden met creativiteit, passie en een vleugje van fruit. Op onze menukaart vindt u een uitgebreide selectie van gerechten, zo is er voor ieder wat wils.

Wij werken met lokale boeren en bedrijven waardoor onze producten dagelijks vers geleverd en bereid worden. Zo hebben wij bijvoorbeeld een fijne samenwerking met o.a. Ojah, die op een duurzame wijze vleesvervangers produceren.

Het Fruitpark, waar wij veel producten van verwerken in onze gerechten, wordt op ecologische wijze beheerd. U kunt dus met een gerust hart genieten van deze gerechten. ‘Ontdek een nieuw niveau van smaak’.

Restaurant Blossom, Bonegraafseweg 59, 4051 CH Ochten 0344 60 77 85, www.restaurantblossom.nl

8

UIT IN TIEL

HOOGSTAMFRUIT

Landelijke Fruitplukdagen

Vroeger stonden in alle boomgaarden hoogstambomen.

Dat betekende dat er een ladder nodig was om bij de vruchten te komen. Sinds de jaren 70 zijn om economische redenen steeds meer hoogstamboomgaarden vervangen door veel grotere laagstamboomgaarden.Daarvan kan het fruit veel gemakkelijker geoogst worden. Voor de ontwikkeling van het landschap spannen steeds meer mensen zich in om ook de hoogstamboomgaarden te behouden.

Bij veel fruitteeltbedrijven zijn in september, meestal de ­zaterdagen, fruitplukdagen. Op deze dag stellen de fruittelers hun bedrijf open voor publiek. Zij laten je dan graag zien met hoeveel zorg en deskundigheid ze het fruit telen.

Je kunt op deze dag diverse soorten Hollandse appels (zoals Elstar, Delcorf of Goudreinet) en peren (zoals Conference of stoofperen) plukken en proeven in de boomgaard. Vaak organiseren de telers tijdens deze dag extra activiteiten zoals een ritje in een pluktreintje.

Jaarlijks ontvangen deelnemende fruitbedrijven bijna 45.000 bezoekers op deze dag. Kijk voor de deelnemende bedrijven o.a op de sites www.nfofruit.nl of www.defruitigste.nl maar er zijn ook diverse andere websites waar je de informatie kunt vinden.

HOOGSTAMBOOMGAARD ‘DE TOEREN’ IN BUREN In 1846 werd het Koninklijk Weeshuis eigenaar van de Dreefden. Op een deel van deze Dreefden is in 1922 een boomgaard aangeplant. De vruchten werden geplukt door en voor de weeskinderen. Dit toertje van de weeskinderen zou ten oorsprong liggen aan de huidige naam voor de dreefden: ‘De Toeren’.

De intussen 100 jaar oude boomgaard is nog steeds eigendom van “Stichting Weeshuis te Buren”. De geschiedenis tot 1999 is onduidelijk en niet gedocumenteerd.

In het voorjaar van 2014 werd de hoogstambrigade “De Toeren” opgericht en werden de eerste onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Al gauw zag de boomgaard er een stuk beter uit. In de boomgaard staan nu 90 appelbomen verdeeld over 22 rassen en 18 perenbomen verdeeld over 9 rassen. Alle bomen zijn oude Nederlandse rassen. www.burenstad.nl/site/hoogstamboomgaard

Uitgelicht

Wijngaard De Kruithof – Ophemert Ontmoeten en genieten Een heerlijke ontmoetingsplek in Ophemert (vlakbij Tiel), waar je welkom bent in ons verwarmde proeflokaal of op het zonnige terras met uitzicht op de wijngaard.

• wijnproeverij • cadeaubon voor b.v.

• rijkgevulde tapasplanken - Wijnproeverij • huisgemaakte hapjes - High Wine arrangement • een goed gesprek • reserveren via Marion • rondleiding door de wijngaard 06 44 46 82 35 of • verkoop kwaliteitswijn info@wijngaarddekruithof.nl Terras en proeflokaal open elke vrijdag en zaterdag van 12.00 – 18.00 uur Wijngaard De Kruithof, Kees & Marion Kruitwagen Pippertsestraat 12, 4061 BK Ophemert 06 44 46 82 35 info@wijngaarddekruithof.nl www.wijngaarddekruithof.nl

UIT IN TIEL

9

STERAPPELS OP EEN RIJ

DE MAALDERIJ

De rijpe sterappel heeft een donker­rode kleur en een rode ster bij het klokhuis en roze vruchtvlees. De ­appel moet voor een mooie rode kleur nakleuren. Vroeger werden de appels daarom in de boomgaard op stro gelegd om door de zon en de koude nachten op kleur te komen. Om uitdroging tegen te gaan werden de appels met een gieter natgehouden.

Als de bovenkant mooi rood was, ­werden de appels gekeerd om ook op de onderkant een mooie kleur te krijgen. Op een aantal plaatsen in N ­ ederland worden de appels nog op deze wijze neergelegd.

In Wadenoijen kun je een bezoek brengen aan ‘De Maalderij’ waar je een verzameling uit het agrarisch verleden vindt. Zo staan er historische tractoren en is er een diversiteit aan land- en tuinbouwmachines en werktuigen.

De Maalderij

FRUITAUTOMATEN • • • •

Zelf fruit plukken

Fruitstalletjes

KERSENTEELTBEDRIJF FAMILIE HAKKERT Kornedijk tussen Buurmalsen en Buren, naast nummer 16.

4116 CE Buren T. 06 50 97 01 15 E. info@kersen.info I. www.kersen.info

FRUITBEDRIJF DE HOENDERIK Lingedijk 180, 4196 HE Tricht T. 0345 57 67 10 E. info@dehoenderik-tricht.nl I. www.dehoenderik-tricht.nl

(seizoensgebonden) De gratis app Welkom in de Betuwe In de Appstore en Google Playstore vind je: de gratis Betuwe-app boordevol toeristische informatie en de leukste tips, weetjes en locaties.

Uitgelicht

MORELLENBOOMGAARD VAN JAN HOL

• Hans & Jans Gennissen Kersenbedrijf Groenedijk 15, Tiel • Oike’s Fruit Industrieweg (hm paal 1.4), Tiel • Betuwe Kers Lingedijk 29A (afslag 31, A15), Wadenoijen • Tiels Fruit Bredestraat 7a, Zennewijnen Zie voor meer fruitverkoop­punten www.uitinderegio.nl/fruit

De Fruitmotor

BETUWE KERS Boomgaard d’n Kerkewaerdt Nabij kruising Overlaat/ Lingedijk 129a, 4014 ME Wadenoijen Vanaf Rijksweg A15: afslag 31 Wadenoijen T. 06 19 94 41 10 I. www.betuwekers.nl

Van Eldik Fruitautomaat Molenstraat 33a, 4061 AB Ophemert Menoelongs Fruitschuurtje Bommelweg 26, 4014 PW Wadenoijen Jan van Eck Dreef 1, 4014 MJ Wadenoijen Cornelissen Fruit Zoelenseweg 2, Tiel

Groeneweg 25, 4197 HD Buurmalsen T. 0345 57 64 29 E. jmhol@morellen.nl I. www.morellen.nl Kijk vooraf op de betreffende website voor actuele data en tijden.

Samen genieten & goed doen! Krenkelaar Appelcider is een echt Betuws product gemaakt van krenkelaars.

Dat zijn appels met een plekje of vlekje, heerlijk van smaak maar niet mooi genoeg voor het winkelschap.

De Krenkelaar is verkrijgbaar als alcoholvrije Appelsprankel, met Framboos of Kers&Bes. En natuurlijk als Appelcider, die zich de Beste Cider van Nederland mag noemen. Daar zijn we heel trots op! Ze worden gemaakt door De Fruitmotor-coöperatie.

Met de opbrengst bevordert De Fruitmotor de wilde bijen in de fruitboomgaarden en de pracht van ons Betuwse landschap. Met elke slok Krenkelaar steun je de biodiversiteit in onze regio!

Doe jij ook mee? Kijk voor meer informatie op: ww.defruitmotor.nl

10 UIT IN TIEL

MEER DAN ’N EEN DAGJE (FR)UIT! Fruitcorso pakt uit tijdens Betuwse Oogstweek Het Fruitcorso heeft bewezen een succesvol event te zijn in de Betuwe en ver daarbuiten. Duizenden bezoekers trekken in het derde weekend van september richting Tiel om al het pracht en praal te bewonderen. Naast de optochten pakt het Fruitcorso uit met een week vol evenementen: de Betuwse Oogstweek!

Het is ruim 60 jaar geleden dat het eerste Fruitcorso werd georganiseerd. Een goede reden om uit te pakken tijdens de jubileumeditie met de Betuwse Oogstweek als resultaat. Een vertrouwd onderdeel hiervan is de optocht en de tentoonstelling van de corsowagens.

Op zaterdag 17 september trekken 18 kunstwerken door de straten van Tiel.

Zowel in de middag als ’s avonds is dit een ware beleving. Neem plaats op de tribune en laat een spectaculaire show aan je voorbijtrekken. De presentatie is in vertrouwde handen van tv-presentator Jochem van Gelder. Aanschouw je liever in alle rust de wagens van dichtbij? Geen probleem, ook op zondag 18 en maandag 19 september bruist Tiel en kom je ogen en oren te kort.

uitgedaagd om te werken aan een vitaler leven door deel te nemen aan één van de drie tochten. Er is voor ieder wat wils: een wandeltocht, een hardlooptocht en een tocht langs vele monumentale panden.

Een ander nieuw concept tijdens de Betuwse Oogstweek is het Betuws Stadsgrachtenconcert.

Langs de stadswal pronken een week lang de mozaïeken, die dit jaar voor de 55ste keer worden gelegd.

Wat is er mooier om op een drijvend podium op de gracht met dit sprookjesachtige decor een klassiek concert te houden. Neem, terwijl de avond valt over Tiel, plaats op de tribune en laat je meeslepen door de prachtige muziek die Wibi Soerjadi laat klinken.

Zorg dat je vooraan zit bij deze corsoprimeur!

Nieuwe events

20e Kindercorso

Tijdens de editie van 2022 zien nieuwe evenementen het daglicht. Zo is er op zondag 11 september Appeltjesdag met aandacht voor streekproducten en gezondheid. Op deze dag worden de bezoekers

Tot op de dag van vandaag is het Kindercorso een groot succes en nemen vele kinderen deel met zelf­ versierde kunstwerkjes. Op deze manier geven wij onze passie door en kunnen wij over 60 jaar nog steeds genieten van dit unieke evenement.

Kortom: Met deze activiteiten bezoek je een ­evenement waar je nog lang over na zult praten.

We zeggen niet voor niets: meer dan een dagje (fr)uit!

Wist je dat...

uitcorso n in 2019 het Fr Bezoekers gave s dat het is niet voor niet et H 8. e im ru n ee ven op 21 is bijgeschre Fruitcorso in 20 ijst van epresentatieve L de UNESCO R van tureel Erfgoed Immaterieel Cul de Mensheid.

UIT IN TIEL

11

ZELF KERSEN PLUKKEN in de Betuwse boomgaard

Kersen proeven, plukken en kopen: daar draait het om in boomgaard D’n Kerkewaerdt in Wadenoijen. Tijdens het kersenseizoen, van begin juni t/m half augustus, kun je bij ons terecht voor de lekkerste kersen van het land.

Zorg dat je deze kans niet mist!

Kersenwinkel

In de kersenwinkel vind je naast kersen en ander lekker Betuws fruit als aardbeien, ­bramen, frambozen, kruisbessen, rode ­bessen en pruimen ook andere heerlijke streekproducten zoals kaas, eieren, sapjes, jam en nog veel meer …

In de kersenwinkel kun je zowel contant ­betalen als pinnen.

Ook kun je van augustus tot en met september zelf je ­pruimen plukken en vanaf eind september tot eind oktober appels.

Pluk ‘m zelf

Gezellig terras

Na het enorme succes van voorgaande jaren kun je ook dit jaar in juni en juli zelf kersen plukken. Dit kan in een aangegeven gedeelte van de boomgaard. Als je hoender vol zit, wordt deze afgewogen en reken je de kersen af bij de kassa. Dat wordt smullen, want de lekkerste kersen zijn ­natuurlijk de ­kersen die je zelf hebt geplukt!

Wil je even in alle rust genieten van de boomgaard?

Dat kan! Binnen in ons restaurant en buiten op ons ­speciaal aangelegd terras.

Ook zijn er verschillende b­ innen-en buitenspeelmogelijkheden voor de kinderen.

Open kersendagen 2022

Openingstijden

De kersenwinkel is van begin juni t/m half augustus elke dag van 9.00 uur tot 21.00 uur geopend. Ook in de weekenden. Houd voor de exacte ope­­nings- en sluitingsdata onze website en/of social ­media in de gaten!

Op zaterdag 2 en zondag 3 juli zijn de Betuwse Open Kersendagen Met leuke activiteiten voor jong en oud

Boomgaard d’n Kerkewaerdt Ter hoogte van kruising Overlaat/ Lingedijk 129a, 4014 ME Wadenoijen A15: afslag 31 Wadenoijen www.betuwekers.nl

12 UIT IN TIEL

STAD VAN FLIPJE In het Flipje en Streekmuseum vind je de geschiedenis van Tiel en omgeving, waaronder de industriële geschiedenis en Flipje, het reclamemannetje van de jamfabriek ‘De Betuwe’. Flipje is uitgegroeid tot het boegbeeld van Tiel en kom je overal in de stad tegen. Het museum en alles over Flipje vind je in een mooi historisch pand aan het Plein.

ONLINE Wil je meer over Flipje weten?

Lees dan verder op: www.flipje-tiel.nl www.streekmuseumtiel.nl www.arievanvliet.nl

l @flipjemuseum f www.facebook.com/flipjemuseum

STANDBEELD

In 1885 is Maatschappij ‘De Betuwe’ opgericht, bekend bij velen vanwege Flipje en de jam. In het museum zijn veel voorwerpen te zien die betrekking hebben op de voormalige fabriek en de fabricage van jam. Natuurlijk is er een aanzienlijke verzameling voorwerpen te zien die verband houden met Flipje, het reclamemannetje van de fabriek.

Het Flipje en Streekmuseum is juist ook voor kinderen leuk en leerzaam. Vaak zijn de tentoonstellingen in het museum zeker voor kinderen interessant. Het Flipje en Streekmuseum maakt deel uit van ‘Reizen in de Tijd’, een doorlopende leerlijn over kunst en cultuur in Nederland.

In het museum zijn altijd wisselende ­tentoonstellingen de ene keer van een kunstenaar, een andere keer over de ­geschiedenis van de stad. Steeds wat nieuws en altijd weer een verrassing.

MUSEUMWINKEL In de museumwinkel zijn veel bijzondere souvenirs van Flipje te koop. Je vindt er een divers aanbod aan spulletjes en boeken voor de verzamelaar maar ook leuk om cadeau te geven. Ongetwijfeld vind je er een origineel cadeau!

Flipje boeken Veel mensen herinneren zich nog de Flipje strips die je kon sparen bij de jam­potjes. Die boekjes zijn niet meer te koop, maar zijn wel te zien èn te horen in het museum. Wil je toch nieuwe avonturen lezen van Flipje?

Dat kan! In de loop van de jaren zijn er nieuwe stripboeken en voorlees­boekjes ver­sche­nen.

OP ZOEK NAAR FLIPJE?

Op de Markt in Tiel staat sinds 1993 een groot bronzen standbeeld van Flipje.

Kunstenares Else Ringnalda heeft dit beeld gemaakt.

Kerstbal Op 3 oktober 2020 vierde Flipje zijn 85ste verjaardag. Machiel Bekker nam het initiatief om voor deze heugelijk gebeurtenis dat jaar niet één maar twee kerstballen te laten ontwerpen door Arie van Vliet.

De kerstballen zijn hand­gemaakt en handbeschilderd. De kerstballen zijn te koop bij Machiel Bekker Bloem en Interieur en in het museum.

Op zoek naar Flipje?

Alles over Flipje kom je te weten in het Flipje en Streekmuseum Tiel.

De hele geschiedenis van Flipje, jam­fabriek ‘De Betuwe’ en een museum­winkel met allerlei leuke Flipje-artikelen vind je aan het Plein. www.streekmuseumtiel.nl

UIT IN TIEL 13

FLIPJE-TEKENAAR

Arie van Vliet brengt de vrolijke fruitheld weer tot leven Flipje, wie kent het vrolijke en fruitige stripfiguur uit Tiel niet? Toch raakte Flipje eind vorige eeuw langzaam in de vergetelheid, totdat striptekenaar Arie van Vliet daar verandering in bracht. Nu is Flipje weer helemaal terug.

Met kaarten, stripalbums en zelfs een kerstbal.

Generaties groeiden op met de avonturen van het leuke fruitbaasje van jamfabriek De Betuwe in Tiel. Zo ook Arie van Vliet.

Zijn oma verzamelde de boekjes over Flipje en die maakten indruk op Arie. “De boekjes hadden een bepaalde sfeer die me aansprak”, zegt Arie. Flipje bleef altijd in zijn hoofd ­sluimeren en toen hij in 2000 naar Tiel verhuisde, was hij benieuwd hoe het met zijn jeugdheld gesteld was. “Ik kwam erachter dat sinds jamfabriek De Betuwe in handen was van Hero, dat was in 1986, Flipje eigenlijk in de vergetelheid raakte. Hartstikke zonde, want het is zo’n bekend boegbeeld. Ik had eerder een aantal stedentrips gemaakt en besloot toenmalige stadspromotor Jan Beijer te benaderen of er interesse was voor een nieuwe strip met Flipje. Dat was er ­gelukkig, inmiddels heb ik vijf Flipjestrips getekend. En eind 2020 is er een vierkant ­boekje uitgekomen, Flipje in oude stijl.”

Arie tekende en Mia Verbeelen, Alexandra van Steen en Fred Eggink schreven de verhalen. “Ik krijg de tekst en maak dan eerst een scenario, werk precies uit welke tekeningen op welke pagina komen te staan”, zegt Arie. “Dan ga ik schetsen en vervolgens teken ik steeds nauwkeuriger. Ik denk dat ik toch wel zo’n twintig uur bezig ben met een pagina voordat ik helemaal tevreden ben.”

Blozend en blond

De Tielse fruitheld is door de jaren heen regelmatig veranderd.

“Flipje verscheen in 1935 voor het eerst in stripvorm.

Oorspronkelijk had hij een oranje kuif met groene blaadjes als handen. In de jaren zeventig zag Flipje er heel anders uit, blozend en blond. Ze noemden hem toen de ‘Willem-AlexanderFlipje’. In de laatste strips halverwege de jaren negentig was hij een stuk moderner geworden, evenals zijn stripvriendjes. De blaadjes waren bijvoorbeeld veranderd in witte handschoenen.

Ik wilde Flipje weer in oorspronkelijke staat terugbrengen. Weer met oranje kuif en blaadjes als handen. Maar niet oubollig, ­gewoon een leuk karakter.”

Het is overigens nog best lastig om Flipje te tekenen, volgens Arie. “Zijn lijf is een framboos en dus altijd bol. Het is een uitdaging om het figuurtje tot leven te brengen, bijvoorbeeld als hij op de fiets zit. Zijn lijf kan namelijk niet buigen.”

Flipposcoop

Flipje is niet alleen in stripvorm te verkrijgen, je ziet hem op broodtrommels, mokken, onderzetters en een set kaarten die Arie onlangs nog tekende. In zijn Tielse studio is Flipje overal zichtbaar. Sinds hij bekend staat als dé Flipje-tekenaar, krijgt hij veel bijzondere spullen toegestuurd. Uit een kast haalt hij een boek met daarin oude filmstroken. Oorspronkelijk ­bedoeld voor de Flipposcoop. Een kartonnen huisbioscoop van voor de Tweede Wereldoorlog die je vroeger zelf in elkaar moest zetten. “Je kon filmstroken sparen met de avonturen van Flipje.

Die stroken trok je door de Flipposcoop en zo had je je eigen film. Eigenlijk de voorloper op de rode viewmaster die veel mensen nog zullen kennen. Ik heb ook nog veel oude boekjes, toch ben ik geen verzamelaar. Want als ik daar aan begin, wil ik het liefst alles van Flipje hebben.”

Het ontstaan van Flipje De Betuwe gaf al kleine kinderboekjes uit waarin de producten gepromoot werden. De directie van de jamfabriek vroeg in 1935 aan reclamebureau Van Alfen om een herkenbaar figuurtje te verzinnen.

Philip van Alfen bedacht een mannetje met een dik frambozenlijf en armen en beentjes van rode bessen.

Maar hoe moest het figuurtje gaan heten, niemand wist het. Totdat Van Alfen uitriep: “Desnoods noemen we hem Flip!” En zo is Flipje aan zijn naam gekomen.

14 UIT IN TIEL

SJOUKJE TELLEMAN Woont in “Ik heb Tiel gekozen omdat ik hier geboren en getogen ben. Ik heb veel familie en vrienden hier. Ik vind het fijn in Tiel omdat het centraal ligt en relatief rustig is”.

Privé Woont met kat Horus.

Carrière Ik ben eigen baas en wil contacten met musea uitbreiden.

Hobby's Creatief bezig zijn, korfbal en zingen.

Website www.tellemantextielrestauratie.nl tellemantextielrestauratie Toekomstdroom Een eigen huis met atelier en ­wasruimte voor textiel.

Wens voor Tiel Dat het centrum weer wat bruisender wordt. Helaas zijn veel winkels afgelopen tijd gesloten.

UIT IN TIEL 15

HET BIJZONDERE LEVEN VAN SJOUKJE TELLEMAN Sjoukje is in 1989 in het ziekenhuis van Tiel geboren.

Na 1 jaar in Geldermalsen te hebben gewoond, verhuisde ze met het gezin naar Tiel. Hier speelt het leven van Sjoukje zich af. Ze groeide op in een gezin met een oudere broer, een tweelingzus en een jongere zus.

Sjoukje vertelt dat iedereen van de familie wel doeners zijn. Haar pake uit Friesland was docent meubelmaker en haar beppe is een verwoed breister. “Iedereen is wel creatief op een bepaalde manier”. Sjoukje ging in Tiel naar de Prins Clausschool en daarna naar het RSG Lingecollege. Omdat ze op kinderen paste, besloot ze pedagogie te studeren maar na twee jaar kwam ze er achter dat dit het toch niet was. Ze was altijd geïnteresseerd in archeologie en geschiedenis en schreef zich in voor de studie geschiedenis aan de Universiteit te Utrecht. Na haar bachelor wilde ze graag iets praktisch doen. In haar zoektocht werd ze geholpen door haar moeder. Ze kwamen uit op een master aan de UvA te Amsterdam: conservering en restauratie van cultureel erfgoed met als specialisatie textiel, een pittige en grondige studie. Sjoukje vertelt dat de studie start met belangrijke basiskennis. “Welke vezels bestaan er, welke weefsels, welke toepassingen en hoe hanteer je het.

Ook moet je je afvragen wat je in handen hebt, wat was het en wat is het nu en wat is de waarde ­(economisch, historisch, emotioneel etc.)”. Na haar master volgde ze een tweejarig traject Restaurator in Opleiding (RIO), eveneens aan de UvA. Van daaruit heeft ze drie mooie stages van elk drie maanden gehad. Op deze opleiding kom je niet zomaar. De studie heeft negen disciplines, zoals textiel, metaal, hout en boek en papier. “Om toegelaten te worden, moest je voor twee gekozen specialisaties twee dagen praktisch mee draaien.

Vervolgens schreef je een sollicitatiebrief voor de ­gekozen discipline en je kreeg een motivatie gesprek.

Vervolgens selecteerde men wie er door kan gaan.”

Inmiddels is de opleiding internationaal geworden en zijn de selectieprocedures veranderd. Elke discipline start om de twee jaar en er moeten minstens twee ­studenten zijn die zijn toegelaten.

Stage

De eerste stage van Sjoukje was in het Rijksmuseum te Amsterdam en haar tweede stage in Brussel aan het onderzoeksinstituut Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (KIK). Dit is het walhalla van bijzondere stukken met onderzoek naar interieurelementen zoals vloer en wandtapijten en bekledingen, archeologisch textielfragmenten, liturgisch textiel en ook bijzondere kleding. Haar derde stage was in Cruquius bij ICAT Textielrestauratie, een van de oudste ateliers voor textielrestauratie in Nederland met opdrachtgevers als gemeenten en Rijksgebouwen­­ dienst. Met deze stages heeft Sjoukje veel kennis ­opgedaan.

Werk en een bijzondere vondst

In 2017 begon Sjoukje haar eigen bedrijf. “Mijn vader helpt mee met de zakelijke kant. Zonder hem zou ik geen eigen bedrijf hebben, zonder mijn moeder trouwens ook niet.” Ze is lid van Restauratoren Nederland, de Textielcommissie en de Nederlandse Kostuumvereniging en gaat naar bijeenkomsten die door deze (beroeps)verenigingen georganiseerd worden. Het zijn belangrijk momenten van ontmoetingen, professionele ontwikkelingen en netwerken.

Soms gaan de leden een kijkje nemen in elkaars atelier.

Ze bezoekt o.a. het textiel festival in Leiden.

16 UIT IN TIEL

Het bedrijf van Sjoukje bestaat nu een aantal jaren en zij heeft al heel wat werk op haar naam staan. Het zijn grote en kleine werkzaamheden voor musea of particulieren. Ze restaureert van alles. Het kan gaan om een doopjurk, een Hollandse muts, een vloerkleed of wanddecoratie of klederdrachten, waaiers, toga’s en andere liturgisch textiel. Voor het museum in Tiel heeft Sjoukje een toramantel gerestaureerd, deel uitmakend van het Joods Erfgoed. Voor het RMO te Leiden heeft zij Koptisch textiel en enkele Egyptische mummies gerestaureerd. Zij was betrokken bij het grote onderzoek op Texel, waar een unieke archeologische vondst uit een scheepswrak ontdekt werd. Deze vondst was wereldnieuws. Duikers van de duikclub op Texel hadden een kist vol textiel gevonden. Het ging om een grote collectie zeventiende eeuws textiel, voornamelijk bestaande uit zijde met zilverdraad.

Belangrijkste onderdeel van de vondst is de zogenoemde ‘toverballenjurk’, een nog volledige zijden japon. Het is uniek wat er gevonden is. Sjoukje heeft hier ook een artikel overgeschreven.

Voordat een behandeling van start gaat, onderzoekt Sjoukje eerst waar het om gaat: wat is/was het, van wie is het en waarom wordt de behandeling aan­ gevraagd. Dit is belangrijk voor het maken van beslissingen. Bijvoorbeeld: aan objecten van particulieren zit vaak emotionele waarde en/of een praktische functie (denk aan merklappen en doopjurken), terwijl textiel uit collecties van musea vaak hun oorspronkelijke functie verloren heeft, maar nog altijd historische of maatschappelijke waardes hebben (denk aan waaiers, schoenen, kostuum). Daarnaast kan esthetische waarde een rol spelen (denk aan wandkleden en borduurwerken). Ook is het belangrijk goed in beeld te krijgen wat het doel van de opdrachtgever is. Moet een object worden gebruikt (zoals een doopjurk) of moet het tentoongesteld/ingelijst worden (zoals een merklap) of is de behandeling bedoeld om het textiel te behouden door steun te bieden.

Al deze achtergrondinformatie heeft invloed op de mogelijkheden en keuzes voor behandeling. Geen enkel object is hetzelfde en wat bij het ene voorwerp wel ethisch is om te doen, kan bij een ander object bijvoorbeeld zorgen voor verlies van historische waarde.

Overleg met de opdrachtgevers en onderzoek naar achtergrondinformatie is dan ook een essentieel ­onderdeel van Sjoukjes werk. Het oudste textiel dat Sjoukje behandeld heeft is 5000 jaar oud en het nieuwste 50 jaar oud.

HOBBY’S

Sjoukje zit al bijna 28 jaar op de korfbalvereniging in Tiel, Tiel'72. Ze was ca. 5 jaar toen ze begon bij de welpjes. Nu zit ze in senioren 6.

Sjoukje zingt graag en maakt deel uit van de Betuwse vocalgroep Zinnia, bestaande uit 8 vrouwen en een pianist. De groep treedt regelmatig op.

Op de site en facebook van Sjoukje’s bedrijf kunnen we meer lezen en staan er ook filmpjes en foto’s.

Grand Café Bellevue

Bellevue is het mooiste Grand Café om naar uit te kijken. Van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. Naar de koffie, de borrel, de lunch en het diner.

Het prachtige uitzicht, de mensen en de beleving. Het karakteristieke pand en het eigenzinnige karakter. Het mooiste terras aan de Waal.

Kijk er met al je zintuigen naar uit. Proef de sfeer, geniet van de heerlijke gerechten en voel je welkom.

Iedere keer opnieuw. Want Bellevue heeft alles om naar uit te blijven kijken.

Scan de QR-code om Bellevue’s menukaart en groepsarrangementen te bekijken.

www.bellevue.nl | 0344 620 100 | info@bellevue.nl

18 UIT IN TIEL

WINKELEN Kom heerlijk shoppen

Lekker eten en drinken

Met meer dan 200 winkels en ­restaurants is het heerlijk verblijven in het centrum.

Je vindt er een u ­ itgebreid en gevarieerd winkel­aanbod. In het mooie historische stadsgedeelte zijn unieke winkels en speciaalzaken die je zeker nergens anders tegen­komt in de regio. Ook kun je lekker eten en drinken op één van de vele terrasjes.

Tiel heeft drie horecapleinen. Het Plein bij de Waterpoort, het Korenbeursplein en de Groenmarkt centraal in het centrum.

Niet alleen op deze pleinen, maar ook in de directe omgeving daarvan zijn vele ­restaurants en cafés te vinden.

WINKELTIJDEN maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag zaterdag zondag

11.00 - 17.30 uur 09.30 - 17.30 uur 09.30 - 17.30 uur 09.30 - 21.00 uur 09.30 - 17.30 uur 09.30 - 17.00 uur op koopzondag van 12.00 - 17.00 uur

FIETS- EN BROMMER­STALLING Kom je met de fiets of brommer naar Tiel? Dan kun je deze bewaakt stallen bij de Oude Haven tegen een kleine vergoeding. Voor andere fietsinformatie, zoals oplaad­punten voor de elektrische fiets en fietsverhuur zie Fietsen, pagina 58.

WEEKMARKT De weekmarkt op zaterdag op het Plein en de Varkens­markt is gezellig druk. Ontspannen snuffelen langs de kramen waar de marktkooplieden hun waren aanprijzen.

Je koopt er fruit en groenten, kaas- en zuivelproducten, stoffen, stroopwafels, beenmode, vrijetijdskleding, loempia’s, olijven, Franse worst, noten en zuidvruchten, aardappelen, eieren, Turkse pizza’s, brood en banket, bloemen en planten, telefoons, fournituren, kappers­benodigheden, damesen herenkleding, horloges, ondermode en fietsonderdelen.

De zaterdagmarkt is van 9.00 tot 17.00 uur.

Op vrijdagmiddag kun je tussen 12.00 en 18.00 uur terecht op de markt in winkelcentrum ­Passewaaij.

UIT IN TIEL 19

PARKEREN Op loopafstand van het centrum ­liggen grote parkeerterreinen: • Parkeergarage Westluidense Poort, 588 parkeerplaatsen, onder het Zinder gebouw • Poort van Santwyck, 166 parkeerplaatsen, nabij De Santwyckse Poort • Oude Haven, 117 parkeerplaatsen, nabij De Santwyckse Poort • Havenkade, 200 parkeerplaatsen, vlakbij de Waterpoort en het Flipje en Streekmuseum, nabij het Plein • Taluud, 279 parkeerplaatsen, achter de Rabobank, Stationsstraat • Burgemeester Hasselmanplein, 64 parkeer­plaatsen, vlakbij de Veemarkt In het centrum geldt betaald parkeren.

Op zondagen en officiële feestdagen kan men gratis parkeren. (m.u.v. vergunningshoudersplaatsen).

KOOPZONDAGEN & BIJBEHORENDE ACTIVITEITEN Maandag 6 juni

2e Pinksterdag

Zondag 3 juli

Tiel Toont

Zondag 7 augustus

Koopzondag van de maand

Zondag 4 september

Fashion, Beauty & Health event

Zondag 18 september

Fruitcorso

Zondag 2 oktober

Tiel Pakt Uit

Zondag 6 november

Koopzondag van de maand

Zondag 27 november

Sinterklaasaankopen en Black Friday

Zondag 4 december

Koopzondag van de maand

Zondag 18 december

Kerstinkopen / Dickens Festijn

Tijdens de koopzondagen is parkeren gratis (m.u.v. vergunningshoudersplaatsen).

Uniek in Nederland Je kunt in Tiel ook bij vooraf betalen­ parkeerautomaten betalen met je FlipPas-punten.

City Tiel app WINKELCENTRA TIEL Winkelcentrum Westlede Westledeplein 1, 4001 TJ Tiel Winkelcentrum Passewaaij Kamperfoelie 3-13, 4007 TK Tiel Winkelcentrum Rauwenhof Wilhelmina Druckerstraat 7, 4003 ZN Tiel

FLIPPAS Winkelen in Tiel = Sparen in Tiel Tiel heeft een eigen spaarpas, de FlipPas. Met deze pas spaar je punten bij de ruim 55 deelnemende winkeliers, vervolgens kun je ze daar ook weer inwisselen bij acties of aankopen. En uniek in Nederland: je kunt in Tiel ook bij bepaalde parkeer­automaten betalen met je FlipPas-punten.

Voor meer informatie: www.flippas.nl

Download de City Tiel app voor de laatste informatie.

ftx

ELEKTRISCH RIJDEN Enkele oplaadpunten in Tiel voor elektrische auto’s vind je op de volgende locaties: • Parkeerterrein Ziekenhuis Rivierenland • Achterweg (stadhuis) • J.S. de Jongplein • Kloosterstraat • Parkeerterrein Oude Haven • Parkeerterrein Burgemeester Hasselmanplein • Marconistraat • Hoogkellenseweg (Betuwe restaurant) • Laan van Westroijen (Van der Valk Hotel Tiel) • Lingedijk 10 • Parkeergarage Westluidense Poort Een snellaadpaal voor elektrische ­auto’s is te vinden bij ­tankstation Van Dijkhuizen, Medelsestraat Oost 13 en in de parkeergarage Westluidense Poort. Oplaadpunten voor elektrische fietsen vind je op pagina 58.

Bekijk alle oplaadpunten op: www.oplaadpunten.nl

20 UIT IN TIEL

LEKKER, LEUK EN...

LEKKERNIJEN BIJ CORRIE’S COFFEE CORNER Corrie en haar man Herman Op ‘t Hof zijn een begrip in Tiel. Ze zorgen met hun Coffee Corner in de voormalige VVV-kiosk voor kleur en sfeer aan de Veemarkt.

Je koopt er de lekkere Berliner bollen, wafels en hun specialiteit churros Corrie’s Coffee Corner is geopend van woensdag tot en met zaterdag van 10.00 tot 17.30 uur en zondag van 12.00 tot 17.00 uur.

Zomers de hele week geopend.

MAAK JE EIGEN KNUFFEL Stel je eigen knuffelbeer samen, hoe leuk is dat!

Bij "Beertjes Kleertjes" op camping De Vergarde kies je zelf een knuffelhuid en accessoires uit.

Je berenvriendje wordt vervolgens opgevuld met de berenvulmachine. Er is een grote collectie aan kleertjes en schoentjes, hiermee maak je je beer persoonlijker. Je kunt het zo gek en leuk maken als je zelf wilt. Na afloop heb je niet alleen een mooie knuffel, maar een vriendje voor het leven.

Vanaf de Erichemseweg is de hooiberg links van de woonboerderij goed te zien. De berenwinkel is gevestigd in een oude hooiberg naast het centrale gebouw van de camping. De winkel is voor iedereen toegankelijk, ook als je geen gast bent op de camping.

Erichemseweg 84 4117 GL Erichem 0344 57 20 17 www.devergarde.nl/beertjeskleertjes

SOUVENIRSHOP TIEL Aan de Hoogeindsestraat is de Souvenirshop Tiel gevestigd. Hier kun je terecht voor Flipje- en algemene souvenirs. Tevens is er een ruime keuze aan streekproducten zoals Betuwse bieren en wijnen. Verder kun je leuke cadeaupakketten voor verjaardag, feest of relatie kopen. Ook vind je er veel streekinformatie zoals fiets- en wandelroutes.

Hoogeindsestraat 8 4001 AB Tiel 06 20 26 98 01 www.souvenirshoptiel.nl facebook.com/souvenirshoptielmargo

TIELSCHE KERMISKOEK Vroeger werd deze traditionele koek één keer per jaar gebakken.

Sinds enkele jaren wordt de koek het hele jaar door verkocht. Deze streekspecialiteit, met royaal bestrooide kandij gebakken honingkoek, is een ware lekkernij (Immaterieel Erfgoed Nederland). Mensen die Tiel bezoeken en niet bij bakkerij Van Ooijen zijn geweest, hebben veel gemist.

Westluidensestraat 43 4001 NE Tiel 0344 61 21 60 www.bakkerijvanooijen.nl www.kermiskoek.nl

UIT IN TIEL 21

BIJZONDER MACHIEL BEKKER Welkom bij Machiel Bekker Bloem en Interieur. Een bedrijf waar het allemaal net even iets anders mag zijn. Prachtige boeketten, planten en interieur accessoires. Wij staan graag voor u klaar met een welgemeend advies. Ook doen we advisering aan huis, om uw huis of bedrijfspand de juiste look en feel te geven. We verkopen vele bijzondere merken en laten ook dingen in opdracht vervaardigen. Een goed voorbeeld hiervan is onze bekende Flipje kerstbal in een aantal vormen. Kijk voor een indruk eens op onze site. Ook hier kunt u uw online bestelling plaatsen in onze website of bezoek onze winkel, we verwelkomen u graag. Tot snel!

Varkensmarkt 4 4001LV Tiel 0344 653181 www.machielbekker.nl Va r k e n s m a r k t 4

T i e l

0 3 4 4 - 6 5 3 1 8 1

w w w. m a c h i e l b e k k e r. n l

DE BOEKENLEGGER, DE TWEEDEHANDS BOEKENWINKEL VAN DE BETUWE De Boekenlegger, gevestigd aan de Vleesstraat in Tiel verkoopt al 18 jaar tweedehands boeken. De opbrengst van deze, door een 20-tal vrijwilligers gerunde winkel, gaat volledig naar de stichting Upendo Daima. Deze stichting exploiteert een straatkinderen opvangtehuis in Mwanza in Tanzania.

In het opvangtehuis ontvangen straatkinderen voeding, een veilig onderdak en een opleiding die hen een betere toekomst kan geven.

De boeken worden afgestaan door gulle gevers uit de wijde omgeving van Tiel en worden op categorie gesorteerd en vriendelijk geprijsd in de winkel te koop aangeboden.

U vindt er naast romans en thrillers ook kinderboeken, boeken over natuur, koken, reizen, kunst, geschiedenis en religie. Ook via de website boekenleggertiel.nl worden bijna 3.500 boeken aangeboden.

Vleesstraat 12A 4001BC Tiel 0344 68 32 46 www.boekenleggertiel.nl

DAISY’S ICE, COFFEE & MORE Eén van Gelderlands meest favoriete ijssalons brengt je een zomers gevoel.

Kom genieten van de vele soorten ambachtelijk en vers bereid schepijs, sensationele koffie- en theespecialiteiten.

Je kunt natuurlijk ook wegsmelten met een smoothie van verschillende soorten fruit of een heerlijke ijskoffie. En... heb je onze fluweelzachte frozen yoghurt al geproefd?

En... daarbij een heerlijke topping naar keuze? Kom snel langs en proef zelf.

Flipje’s ijs Je kunt de hele zomer genieten van zelfgemaakt Flipje’s ijs. Dit bestaat uit frambozenijs met een vleugje rode bessen.

Westluidensestraat 36 4001 NG Tiel 0344 62 52 53 www.daisys.nl

22 UIT IN TIEL

WAARDEVOL TIEL

ZADENBIBLIOTHEEK

Tiel is een oude en historierijke stad, gelegen in een prachtige streek met volop natuur. Alleen lukt het niet altijd daar de waarde van in te zien. De vereniging Waardevol Tiel tracht de monumentale leefomgeving en het groen te verdedigen. Steeds meer zoekt zij daartoe samenwerking met anderen. Zo werd de gevel van het patronaatsgebouw aan de Hoveniersweg niet gesloopt, maar opgenomen in nieuwbouwplan De Ark.

Ga op zoek naar deze bijzondere kast met bijna 100 laatjes, waar onder meer zaadjes van planten uit Vlindertuin de Zindering in worden bewaard! Je vindt hem op de begane grond van Bibliotheek Rivierenland in Cultuurgebouw Zinder.

Met uitzicht op – hoe toepasselijk de Vlindertuin.

Je kunt – ook als je geen lid bent van de Bibliotheek – zaden lenen in de Zadenbieb. Lenen? Ja, lenen! Als jouw plantjes zelf ook weer gebloeid hebben en zaad hebben gezet, kom je er gewoon weer een deel van inleveren.

Ook zaden uit je eigen (moes-)tuin zijn superwelkom.

De Zadenbieb is ongelooflijk populair en heeft voortdurend nieuwe toevoer van zaden nodig.

Vrijwilligers van de Vlindertuin plukken en drogen de zaden, vrijwilligers van de (Zaden-)bieb doen ze in zakjes met mooie kaartjes eraan en beheren de kast. Kijk ook op: www.zadenbiebtiel.nl De Zadenbieb is net als de Vlindertuin een project van Stichting TielCentrumXL. Dit keer in nauwe samenwerking met Bibliotheek Rivierenland.

Loop eens door de Vlindertuin bij Zinder. Hier staat een restant van de oude stadsmuur uit de veertiende eeuw. Bewaard, mede dankzij de inzet van Waardevol Tiel. Aan de singel kon de oude VVV-kiosk, pareltje uit de wederopbouwtijd (1952) van de sloop gered worden. Regelmatig is er overleg met wethouder en ambtenaren onder andere over de aanvulling van de gemeentelijke monumentenlijst. Nog volop werk aan de winkel, maar samen komen we steeds verder!

Leuk in Tiel volgens...

Ingrid Zaaijer werkt als projectleider in Zinder. Ik mag hier werken aan mooie projecten en evenementen zoals bijvoorbeeld Idem Dito. De musical voor en door alle basisschoolleerlingen in Gemeente Tiel. In mijn vrije tijd ben ik vrijwilliger bij het Hertenkamp en Appelpop en vind ik het leuk om naar de Agnietenhof te gaan en mee te doen aan de pubquiz in De Beurs.

Favoriete winkel Mijn favoriete winkel is de Primera. Dit heeft vooral te maken met de super enthousiaste man die daar werkt.

Hij is altijd vrolijk en maakt altijd een praatje of een grapje. Je vertrekt altijd weer met een lach op je gezicht.

Mooiste plek De mooiste plek in Tiel vind ik Vlindertuin De Zindering, een prachtig initiatief van bewoners in Tiel. Vanuit de tuin kijk je op Zinder en de Agnietenhof.

Leukste evenement Appelpop!

Wat is een aanrader voor iedere bezoeker van Tiel om te doen/weten/bezoeken?

Tiel heeft heel veel! Ik denk dat het onderschat wordt hoeveel evenementen, voorstellingen en activiteiten er zijn. Een mooie activiteit om erachter te komen wat Tiel allemaal in huis heeft is Tiel Toont op 3 juli in de binnenstad.

Leukste restaurant Moeilijke keuze, maar dan ga ik voor Taste. Het eten is heerlijk en de gastvrouw fantastisch.

Gezelligste café De Beurs, voor de lekkerste biertjes en de pubquiz die daar maandelijks wordt georganiseerd. De Merckt om in de zomer op het terras te zitten met een cocktail.

Ingrid Zaaijer

UIT IN TIEL 23

HORECA UITGELICHT TASTE ASIAN FUSION RESTAURANT Ontdek de verschillende smaakpaletten van het Verre Oosten. De verse ingrediënten van de Indonesische, Koreaanse, Chinese, Japanse en Vietnamese keuken vormen samen een nieuwe sensatie van gerechten.

Met de variatie in de Aziatische bereidingen, van wok tot oven, van ‘slow cooking’ tot gegrild, creëren wij onze prachtige nieuwe fusion gerechten.

WIJNGAARD DE KRUITHOF, WIJN EN TAPAS Terras en proeflokaal open elke vrijdag en zaterdag tussen 12.00 uur - 18.00 uur Pippertsestraat 12, Ophemert 06 44 46 82 35 www.wijngaarddekruithof.nl

Weerstraat 23 0344 22 81 14 www.tastefusion.nl

BUITENSPORIG! BRASSERIE NU Wij heten u van harte welkom bij Brasserie NU op ons zonovergoten terras aan de Linge of in ons restaurant.

Zowel voor lunch, diner, koffie met gebak, ijsje, smoothie of een borrel bent u aan het juiste adres.

Wij heten u van harte welkom in onze Brasserie waar gastvrijheid bovenaan staat op woensdag tot en met zondag vanaf 11.00 uur.

Daver 2 0344 68 25 14 www.brasserie.nu

Een bijzonder restaurant in het stationsgebouw in Tiel. Met onze nieuwe en sfeervolle inrichting willen wij onze gasten ongedwongen laten genieten van onze smakelijke gerechten. De liefde voor de natuurlijke keuken en een duurzaam milieu delen wij graag!

De combinatie van gastvrijheid en zinvol meewerken met goede begeleiding zorgt voor een enthousiaste en ontwapenende bediening. Ook de gebruikers van onze zalen genieten van deze levendige ambiance.

Tot ziens bij restaurant BuitenSporig! in Tiel!

Zie onze website voor openingstijden Stichting Thedinghsweert Stationsplein 1 0344 62 33 28 www.buitensporigeten.nl

24 UIT IN TIEL

DE ZINDERING VERBINDT Droom je ervan dat je tuin (of balkon) een kleurrijke bloemenzee vol vlinders en bijen wordt? Breng dan beslist een keer een bezoek aan Vlindertuin de Zindering in Tiel en laat je inspireren.

In Tiel werd een groot kaal grasveld boven de parkeergarage omgetoverd tot een prachtig bloeiende insectenvriendelijke tuin. De Vlindertuin ligt er nog maar relatief kort (najaar van 2020) en toch zijn er al vele soorten vlinders, bijen en andere insecten gespot. Ook de vogels weten inmiddels hun weg naar de Vlindertuin te vinden. Mooi om te zien dat zo’n stuk natuur in het midden van de stad meteen haar werk doet! De makers willen de biodiversiteit in de stad versterken en anderen aan het insectenvriendelijk en milieuvriendelijk tuinieren krijgen.

Een grote groep vrijwilligers is op de zaterdagochtenden trouw bezig met het onderhoud. www.vlindertuintiel.nl

WATERSTRAAT MET FRAAIE ETALAGES: VAN HANZE TOT HEDEN IN DE TIELSE BINNENSTAD Hart van Tiel en de Gemeente Tiel zijn een mooi project gestart om leegstaande panden in de Waterstraat van mooie etalages te voorzien.

Kunstenaars die een band met Tiel hebben, lieten zich inspireren door archiefstukken van het RAR en voorwerpen uit het depot van het Flipje en Streekmuseum.

De etalages tonen een variatie van objecten, schilderijen, foto’s en verbinden verleden en heden met elkaar. Het etalageproject loopt tot eind 2023.

Leuk in Tiel volgens...

Geert-Jan van der Sangen woont met zijn vrouw Caroline en 4 dochters inmiddels 21 jaar in Tiel. Hij is trots op Tiel en laat dat ook regelmatig horen. Geert-Jan is ondernemer ‘pur sang’ en runt samen met Caroline ‘Genieten Pur Sang’. Hij zet zich als vrijwilliger in door de verhuur van de Sint Maartenskerk. En hij is kwartiermaker voor de nieuwe plannen van deze Grote Kerk in Tiel.

Favoriete winkel Kookwinkel Oostendorp. Het is zo fijn om nog echt ouderwetse service te ervaren. Het voelt als thuiskomen en je krijgt daarna gelijk zin om weer te koken.

Leukste restaurant In Tiel is het leukste restaurant Bellevue met het geweldige uitzicht. In de gemeente Tiel kies ik voor Brasserie Poelzicht, ook een mooie plek.

Gezelligste café Dat hangt natuurlijk van het gezelschap af. Ik kom graag in stadscafé Geffen, ouderwetse kroeg in het oudste pand van Tiel.

Deelnemende kunstenaars: Guusje Kaaijk, Cor Litjes en Sylvia Janssen van Doorn, Jonne Stout, Eylem Aladogan, Eef de Graaf, Paul Klemann, Jean-Paul Opperman, Daan Roukens, ­­­ Sem-Isabelle Wierenga, Marinke van Zandwijk en Raphaël Drent.

Mooiste plek Tiel heeft vele mooie plekken, zeker aan de Waal. Mijn meest favoriete plek verklap ik natuurlijk niet, dan blijft het er lekker rustig …

De nieuwe Waalkade is top.

Leukste evenement Zonder twijfel Appelpop. Het is toch geweldig dat iedereen (ook onze dochters) dan weer terugkomt naar Tiel om met elkaar een fantastisch festival te beleven.

Wat is een aanrader voor iedere bezoeker van Tiel om te bezoeken?

Kom naar ons unieke cultuurkwartier. Met het Agnietenhof, schouwburg en filmtheater, cultuurcentrum Zinder en de Grote Kerk Tiel is er altijd wat te doen.

Geert-Jan van der Sangen

UIT IN TIEL 25

HOMMAGE HOFLEVERANCIERS In Hommage Hofleverancier gaan vier hofleveranciers uit Tiel de samenwerking aan met creatieve denkers en makers. Traditie en innovatie komen samen en leiden tot verrassende nieuwe inzichten en producten. Zo neemt beeldend kunstenares Eylem Aladogan de etalage van Blijdesteijn Mode onder handen.

De gemeente Tiel kent maar liefst zes hofleveranciers.

Ondernemers met een uitstekende reputatie die niet meer zijn weg te denken uit de stad. Vier van deze hofleveranciers bieden kunstenaars een podium en krijgen daar innovatieve ideeën voor terug. Hommage Hofleverancier is een initiatief van BKE en Cultuur Oost.

Eylem Aladogan werd aan Blijdesteijn Mode gekoppeld.

En daar is Bram van Blijdesteijn erg blij mee. “Ik las een interview met haar in Uit in Tiel en was direct gecharmeerd van haar werk. We hebben diverse gesprekken gevoerd en dat heeft al tot verrassende inzichten geleid. Wij kijken met een commerciële blik naar onze winkel, Eylem met een kunstenaarsblik.

Zo heeft ze bijvoorbeeld enkele kledingstukken op z’n kop gehangen en dat werkt verrassend goed.”

Wat de familie Van Blijdesteijn en Eylem gemeen hebben, is hun liefde voor kunst. “Mede daarom is dit een ontzettend leuke opdracht”, zegt Eylem, die voor haar kunstopleiding ook een modeopleiding heeft gevolgd.

“Ik maak een semi-permanente kunsttoepassing voor de etalage en krijg volledig de vrije hand. Het ontwerp is nog in ontwikkeling, maar het gaat over de kracht van verbeelding, over durven fantaseren en creatief denken. Maar ook hoe belangrijk het is om je dromen na te jagen. Dat de kracht van creatief denken en verbeelding niet alleen een

onderdeel vormt wanneer je 's ochtends voor de spiegel staat en denkt 'wat zal ik vandaag aan doen?' Het kan ook een belangrijke impuls geven aan hoe je je wilt voelen op een bepaalde dag.”

De laatste tien jaar is het de trend dat grote modehuizen zoals Chanel of Hermès een kunstenaar vragen om een kunsttoepassing te doen in hun etalage. “Ik heb dat altijd aan de zijlijn gevolgd en het leek me te gek om zoiets te doen. Hoe bijzonder is dat om dat nu voor Blijdesteijn te doen in de stad waar ik opgegroeid ben? Een droom die uitkomt.”

De etalage wordt tijdens de opening van het nieuwe modeseizoen in september geopend.

Familie Beekhuizen

Uitgelicht

(h)echte familie van makelaars Geboren en getogen in de Betuwe Dankzij hun familieband, de passie voor het makelaarsvak én de liefde voor de Betuwe vormt Familie Beekhuizen een hecht team. Deze makelaarsfamilie is al bijna dertig jaar actief in de Betuwe. En doordat ze ook klanten behandelen als familie, zijn ze sinds jaar en dag het grootste makelaarskantoor van de regio.

Woning verkopen?

Om jouw woning succesvol te verkopen vormen de makelaars met jou een team. Door de korte lijntjes, heldere instructies en persoonlijke adviezen bezorgt Familie Beekhuizen woningverkopers een eersteklas reis over de woningmarkt. Waarbij ze de eindbestemming niet uit het oog verliezen: dankzij de gedegen aanpak van deze betrokken Betuwers houd je meer over aan de opbrengst van je woning.

Woning kopen?

Als aankoopmakelaar ondersteunt Familie Beekhuizen jou graag bij het kopen van een nieuwe woning. De makelaars gebruiken hun jarenlange kennis en ervaring om jou te begeleiden door het complexe proces. Als koper verhoog je daarmee jouw kansen op de huidige, oververhitte woningmarkt.

Wat kunnen we voor jou doen?

Koopsestraat 1 4011 LS Zoelen 0344 69 15 69 info@familiebeekhuizen.nl www.familiebeekhuizen.nl

26 UIT IN TIEL

(GROEN)MARKT SKOEN

DE WOONSTEE

Skoen Shoes and Fashion is een beleving in shoppen voor de modieuze vrouw. De collectie is trendy, draagbaar en betaalbaar! Wij volgen de modetrends op de voet en s­ pelen daar dan ook snel op in. www.skoen.nl

Bij De Woonstee luistert men graag naar jouw woonwensen om zo je droominterieur te realiseren. Laat je verrassen door onze interieuren stylingadviseurs. Zij maken van je huis je thuis. www.dewoonsteetiel.com

HEMA De gezelligste winkel van Nederland!

Wij zorgen er graag voor dat de klanten fijn kunnen winkelen en waar je producten kunt vinden om het leven makkelijker en leuker te maken. www.hema.nl Hema warenhuis Tiel HEMA Tiel

BIJ ERIK EN HAAR Uitgeput van het struinen in de gezellige binnenstad? Neem plaats Bij Erik en Haar. Voor een heerlijke lunch of cappuccino. Zin in een nieuwe coupe, loop dan door naar onze kapsalon. www.bijerikenhaar.nl

HAARSALON 12 WUITE MODE Wuite Mode is de jeansspecialist voor een b ­ etaalbare spijkerbroek. Op zoek naar een mooi shirt in felle kleuren, aardetinten of pastels? Voor iedere smaak is hier wel iets te kiezen! www.wuitemode.nl/tiel

HART VAN DE BETUWE Méér dan WELKOM! Wij nodigen u uit om te genieten.

Van traditioneel tot trendy.

Heerlijke koffie met appelgebak uit eigen keuken of luxe ‘Holtkamp’ gebak. Maar ook een goede lunch, lekker terrassen of een uitgebreid diner.

Streekproducten proeft u bij de Betuwe. www.hartvandebetuwetiel.nl

Uw kapsalon op het gebied van vegan haarverzorging, kleuring en verbetering. Ook voor knippen en ­haarverlenging of verdikking bent u bij ons welkom. Tot snel bij haarsalon12 www.haarsalon12.com

LUNCH CAFÉ ROYAL Bij Lunch Cafe Royal kun je lekker koffiedrinken of lunchen. Elke maand staat er een unieke en wisselende special op het menu.

Of kom gezellig op het terras zitten met een drankje. www.lunchcaferoyal.com

HIENSCH BROWNIES EN DOWNIES Brownies&downieS is een bijzonder gezellig lunchcafé met heerlijk terras midden in de binnenstad. Een plek om te onthaasten en te genieten van de gezelligheid, de sfeer en al het lekkers wat we te bieden hebben. www.browniesanddownies.nl/tiel

Op zoek naar mooie ondermode voor hem en haar? Kom dan zeker kijken bij Hiensch.

Wij verkopen de meest bekende merken.

Ook voor mooie nachtmode kun je bij ons terecht. www.hiensch-tiel.nl

UIT IN TIEL 27

TIELSE EVENEMENTEN TIEL PAKT UIT! Tweemaal per jaar, het eerste weekend van april en het eerste weekend van ­oktober, vindt Tiel Pakt Uit! plaats. Hét koopevenement georganiseerd door de Tielse binnenstad ondernemers; de aanbiedingen vliegen je om de oren! Daarnaast is door de hele stad van alles te zien en te beleven, springkussen, spellen, draai­molen, kraampjes, schminken en­­muziek. ­We ­maken er een echt feestje van!

APRIL + OKTOBER

FASHION, BEAUTY & HEALTH EVENT

4 SEPTEMBER

Tijdens de koopzondag van september wordt de binnenstad van Tiel om­ getoverd tot één ­grote mode- en beautyshow. Tielse ondernemers tonen tijdens dit evenement de nieuwste trends op het gebied van kleding, schoenen, schoonheid en a ­ ccessoires.

De perfecte dag om de garderobe van het hele gezin aan te vullen met de nieuwe herfst- en wintercollectie.

DICKENS FESTIJN Het Dickens festijn is ondertussen een begrip in Tiel en een belangrijk evenement voor de Tielse binnenstad én ­samenleving. Weken voorafgaand is de werkgroep al druk met het maken van kleding en het ­organiseren van pasavonden voor de ruim 150 figuranten die deze bijzondere dag mogelijk maken. De Tielse binnenstad wordt op koopzondag 18 december omgetoverd tot een levende kerstkaart; strobalen in de straten, vuurkorven, een kerstmarkt, koren zingen kerstliederen en dieren vermaken de kinderen. Een ware beleving om deze dag jouw kerstin­kopen te komen doen!

Bezoek voor actuele informatie de website www.winkelenintiel.nl

18 DECEMBER

28 UIT IN TIEL

BAKKERIJ VAN OOIJEN Voor de echte fijnproevers In de Westluidensestraat in Tiel bakt Gerard van Ooijen op ambachtelijke ­wijze het lekkerste en ­gezondste brood van Nederland! Net zoals zijn ­vader en opa het vroeger deden.

Van pure grondstoffen, zonder gebruik te maken van toevoegingen.

De winkel van de bakkerij is een lust voor het oog.

De patissiers maken de mooiste gebakjes, lekkerste taarten en zeer bijzondere bonbons, deze worden gemaakt van de allerbeste fairtrade chocolade.

Ook vegan-en intolerantie producten zijn ­standaard in de winkel te verkrijgen.

t,

Ruim assortimen ook vegan

Bij bakkerij G. van Ooijen kun je ook terecht voor toeristische informatie. Plattegronden en wandelroutes liggen voor je klaar, leuke Tiel-pakketjes, Flipje-chocolade, Flipjekoekjes in een Flipjetrommel en natuurlijk de beroemde Tielsche Kermiskoek (Immaterieel Erfgoed Nederland).

Allemaal ambachtelijke lekkernijen van de ­allerbeste kwaliteit en dat proef je. De bakkerij is niet voor niets ‘Koninklijk Hofleverancier’.

Mensen die Tiel bezoeken en niet bij bakkerij Van Ooijen zijn geweest, hebben veel gemist.

Westluidensestraat 43 4001 NE Tiel 0344 61 21 60 www.bakkerijvanooijen.nl www.kermiskoek.nl

UIT IN TIEL 29

KOFFIELIEFHEBBERS De echte koffieliefhebber gaat naar Oostendorp in Tiel

Nederland kent een echte koffiecultuur.

Sommige mensen beginnen hun dag pas goed na een lekker bakje koffie. Echte koffieliefhebbers komen naar Kookwinkel Oostendorp in Tiel. Voor advies, een koffiemachine, maar ook voor hun zelfgebrande bonen.

De heerlijke aroma’s van koffie komen je tegemoet als je de ­winkel binnenkomt. Huub Oostendorp zet net een bakje koffie.

Om zijn dag in de winkel te starten, want net als zovelen kan hij niet zonder. “Lekkere koffie is heel wat waard”, zegt Huub. “Dat merken we steeds meer in onze winkel. In 2001 had bijvoorbeeld nog geen 10 procent van de Nederlandse huishoudens een koffiemachine, in 2022 is dat zo’n 70 procent.”

Huub runt samen met zijn vrouw Ingrid Kookwinkel Oosten­ dorp en weet veel van koffie en koffiemachines. Naast de verkoop van deze machines, houdt hij zich bezig met reparatie.

“Als er iets stuk is, kan ik het in 99 procent van de gevallen dezelfde dag nog ­maken. Daarnaast kan ik een machine tot het allerlaatste schroefje zelf bouwen. Soms zijn mensen toe aan een nieuwe machine en leveren ze hun oude hier in. Deze machine reviseer ik helemaal en dan kan hij zo weer zes tot acht jaar mee.

Dat is niet alleen goed voor de portemonnee, maar ook voor het milieu.”

Als je de ideale koffiemachine hebt, wil je natuurlijk niet aan kwaliteit inleveren op koffiebonen. Ook dan ben je bij Oostendorp aan het goede adres. Huub laat namelijk zelf koffiebonen branden. “Wij kopen in, een ander bedrijf brandt ze. Ik heb het ook zelf geprobeerd met een oventje in de winkel, maar dat is ontzettend veel werk. Het mislukte ook weleens, dan stond de winkel zwart van de rook. Maar ik heb toen wel veel geleerd en daar heb ik nu nog profijt van.”

De ideale koffieboon heeft de juiste diameter, een goed vochtgehalte en is langzaam gebrand op een lage brandingstemperatuur.

“Dat komt niet alleen de smaak ten goede, we kijken ook naar welke bonen de koffiemachines zo min mogelijk beschadigen.

Onze brander heeft veel verstand van verschillende aroma’s en als monteur kijk ik weer naar hoe de bonen het doen in de machines.

Traditioneel moet koffie op lage temperatuur ongeveer 19 minuten branden. Wij hanteren deze ‘slow roasted’ methode die veel duurder is dan flitsbranding maar waardoor k­ offieautomaat beter functioneert en langer meegaat.”

Wereldwijd zijn er wel honderd verschillende soorten koffie­ bonen, maar deze zijn allemaal terug te ­l­eiden naar twee hoofdsoorten; de arabica en de ­robusta. De koffiebonen worden aangeboden als ­single origins waarbij het gaat om een soort koffieboon uit een regio of als melange waarbij het een blend is van verschillende op elkaar afgestemde ­koffiebonen. Bij Oostendorp kun je terecht voor ­allebei. “Naast onze eigen bonen, hebben we ook ­biologische koffie en Spaanse en Italiaanse melanges. Je proeft de zon en vakantie tijdens elk bakje koffie.”

Niet alleen de koffieboon, maar ook de verpakking is belangrijk voor een goede smaak. “Wij gebruiken de beste folie en ventielen om onze koffie te verpakken. Hierdoor blijft de koffie lang goed. Wij krijgen klanten uit heel Nederland en sommige willen voor een half jaar koffiebonen meenemen. Ik raad ze dat altijd af. Verse koffie is het lekkerst, na vier maanden proef je een lichte achteruitgang. Wij krijgen elke vier ­weken verse koffie geleverd, waarom zou je dan op kwaliteit inboeten?”

Waterstraat 100-104 4001 AR Tiel 0344 613289 info@huistuintiel.nl www.huistuintiel.nl

30 UIT IN TIEL

IN TIEL BEN JE EEN ÉCHT DAGJE UIT! Hanze, water, fruit Tiel is één van de oudste steden van Nederland. Al rond het jaar 1000 was Tiel een handelsstad van internationale allure.

Als één van de weinige steden had Tiel t­ olrecht en een eigen munt. In de stad ­herinneren de stadsmuur, monumenten, pleinen en straatnamen aan dit rijke v ­ erleden. Anno 2022 bruist Tiel nog altijd. Welkom in de stad van Hanze, water en fruit!

Hanzestad Tiel In de 12e eeuw ontstond de Hanze.

Dit betekent 'groep', 'schare' of 'gevolg'.

De Hanze was een samenwerkingsverband van steden en handelaren uit binnenen buitenland. Diverse panden uit deze

­ eriode zijn er nog en geven een prachtige p indruk. Archeologen hebben interessante vondsten gedaan uit die tijd. Veel daarvan kun je bewonderen in het Flipje en Streekmuseum. Met de Hanzeroutekaart (vanaf medio 2022 verkrijgbaar) loop je langs belangrijke punten, die in de kaart beschreven staan. Zo ontdek je bijvoorbeeld dat het Plein tot 1646 de ­haven van de stad was. En dat het Kalverbos ooit een bedevaartsplaats was waar wonderen ­zouden zijn gebeurd. Waarom?

Ontdek het zelf!

Tip: Van Hanze tot Heden De rijke geschiedenis van Tiel is een bron van inspiratie voor kunstenaars uit of met roots in Tiel. In diverse etalages van leegstaande panden in de binnenstad tonen zij je beeldende kunst in relatie met objecten uit het Tielse erfgoed.

Fruitstad Tiel Tiel is ook de fruitstad van Nederland. In het stadshart staat het beeld van het fruitbaasje Flipje, de mascotte van Tiel. Wat Manneken Pis is voor Brussel, is Flipje voor Tiel. Hij herinnert ons aan het rijke fruitverleden van de stad. Met de aanwezigheid van zoveel sappig fruit uit de streek draaide de beroemde jamfabriek ‘De Betuwe’ vroeger op volle toeren.

UIT IN TIEL 31

Je ziet Flipje ook tijdens het Fruitcorso Tiel op zaterdag 17 september; het enige ter wereld. Meer fruit beleven? Pak de fiets en ga op fruittour langs boomgaarden, waar je in het oogstseizoen het heerlijkste fruit koopt. En sommige, zoals Streeckerij de Betuwe in Wadenoijen, ­organiseren ook zelfplukdagen.

Waterstad Tiel Het rivierenlandschap is uniek en in combinatie met de boomgaarden en dorpjes ­onweerstaanbaar. Wandel vanuit Tiel eindeloos over de dijken langs de Waal. Of struin door de uiterwaarden. Neem het voet- en fietsveer vanaf de Waalkade voor een prachtig uitzicht. Stippel je fietstocht uit en kom terug voor een lekkere lunch, borrel.

Blijven slapen? Dat kan! Van het luxe Hotel Van der Valk tot knusse B&B’s en (mini) campings… je bent van harte welkom.

Ontdek alles over Tiel op www.uitintiel.nl en download de app

Uitgaan en cultuur Uitgaan doe je het hele jaar door op de ­diverse horecapleinen met (dans)café’s, restaurants en terrassen. Maar ook in Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof.

De grootste artiesten treden hier op.

Meer intieme optredens, kindervoorstellingen en films behoren tevens tot het aanbod. In ­cultuurcentrum Zinder huist niet ­alleen de bibliotheek, maar ook een expositieruimte met tentoonstellingen. Er is een concertzaal waar dansfeesten en concerten plaatsvinden. Zelf creatief aan de slag?

In Zinder volg je allerlei muzikale en ­creatieve cursussen.

Fruitige evenementen Het beroemde Fruitcorso Tiel beleeft dit jaar zijn 60e editie. De fruitmozaïeken aan de stadsgracht worden voor de 55e keer gelegd en het Kindercorso viert zijn 20e editie. Allemaal fruitige mijlpalen.

Het Fruitcorso Tiel is onderdeel van de Betuwse Oogstweek in Tiel, van 9 t/m 19 september. Bijzondere activiteiten zijn de Appeltjesdag (wandelen en hardlopen) op 11 september en het ‘Proef en ontmoet de Betuwe-festival’ op 18 september.

Op 15 september geeft pianist Wibi Soerjadi een grachtenconcert op een d ­ rijvend ­podium te midden van de fruitmozaïeken.

Op 9 en 10 september puilen de festivaltenten op de Waalkade uit hun voegen ­tijdens Appelpop, het grootste gratis ­toegankelijke meerdaagse ­popfestival van Nederland.

Toeristisch Informatiepunt (TIP) Start je bezoek aan Tiel bij het Toeristisch Informatiepunt (TIP). Hier kun je terecht voor (gratis) brochures, folders, routes en Tielse hebbedingetjes. Ook koop je er ­Flipje-souvenirs, net als in het Flipje en Streekmuseum. De vriendelijke baliemedewerkers zitten klaar om je tips te geven over de stad van Hanze, water en fruit.

Wandelen door Tiel is nog leuker met de gratis stadswandelingskaart vol informatie die op je wacht in het TIP. Hierop zie je ook waar de gezellige horecapleinen, bijzondere historische panden, stadsparken en de winkelpromenade zijn. Dit jaar komt er een wandelroute bij: Hanzeroute Tiel.

Deze neemt je mee in de tijd, tot wel 1200 jaar terug.

Toeristisch Informatiepunt Tiel (in cultuurcentrum Zinder, parkeren in parkeergarage Westluidense Poort, onder Zinder) Rechtbankstraat 1 4001 JR Tiel 0344 63 60 60

32 UIT IN TIEL

STADSPLATTEGROND STADSWANDELING 1

Zinder/Toeristisch Informatie Punt in Zinder 2 Kantongerecht 3 Joods Monument 4 Traditie van de Tielsche Kermiskoek Informatie Punt 5 Stadswal 6 Waterpoort 7 Flipje en Streekmuseum Informatie Punt 8 Gotisch huis 9 Plein 10 Visafslag 11 Waterpomp 12 Standbeeld Flipje 13 Winkelpromenade 14 Oliemolenwal 15 Vogeleilandje 16 Kalverbos Vanaf hier kun je er ook voor kiezen de singel te blijven volgen tot aan nummer 24 en vanaf hier de route weer oppakken.

17 Sint Dominicuskerk 18 Ambtmanshuis 19 Stadstuinen van Zocher 20 Oud Burger Mannenen Vrouwenhuis 21 Sint Caeciliakapel 22 Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof 23 Burgerweeshuis 24 Sint Maartenskerk 25 Vlindertuin

PARKEERTERREINEN Parkeergarage Westluidense Poort Poort van Santwyck Oude Haven Taluud Burgemeester Hasselmanplein Havenkade

UIT IN TIEL 33

Tiel kent een lange handelshistorie.

Onderstaand lees je hier over en kun je tijdens de wandeling ook deze plekjes even bekijken.

A Het gebied rond het Plein, hier staat ook het bronzen beeld van een koggeschip (Gerry van der Velden). Dit beeld herinnert rechtstreeks aan het Hanze­­ver­leden van Tiel.

B Waar de Kerkstraat uitmondt op de wal stond vroeger een houten kraan, die de goederen uit de schepen aan wal tilde.

C Aan de Oliemolenwal konden vroeger schepen aanleggen. Dit stuk van de stadsgracht stond in verbinding met de Dode Linge en vervolgens met de rivier de Linge.

D Langs dezelfde Oliemolenwal lopend kun je in de wal twee oude kelders met gemetselde togen zien. Hier kon men goederen aan land brengen en in de kelders opslaan, bedoeld voor b.v. bedrijven of winkels in de Waterstraat.

E Het zogeheten Gotische Huis op de hoek van de Weerstraat/ Kleibergsestraat is een top­ monument en dateert uit de 16e eeuw.

F Wat betreft handel en dan met name agrarische handel zijn er nog genoeg aanknopingspunten te vinden. Dit zie je vooral in de namen: 1 Groenmarkt 2 Koornmarkt 3 Korenbeursplein 4 Varkensmarkt en 5 Vismarkt.

G De stadswal aan de Waalzijde van de stad.

H Het verleden van Tiel is heel rijk.

Er zijn nog prachtige monumenten te zien zoals de 1 Maartenskerk 2 het park Kalverbos en 3 de stadswal aan de Waalzijde van de stad.

Voor meer informatie over deze stadswandelingen kijk op www.uitintiel.nl

34 UIT IN TIEL

CULTUUR CULTUURGEBOUW ZINDER In de binnenstad van Tiel, vlak aan de Waal, is cultuurgebouw Zinder gevestigd. Hier loopt jong en oud binnen om te genieten van alles wat met kunst en cultuur te ­maken heeft. Het gebouw is een lust voor het oog en er worden veel activiteiten en evenementen georganiseerd.

Wat kun je doen in Zinder?

Alleen al voor de mooie architectuur is een bezoek aan Zinder de moeite waard. Het gebouw is dan ook in trek bij fotografen en won in 2019 de Steden in Beweging Award (StiB).

Na een heerlijke fietstocht over de dijken geniet je bij Zinder Café van een smakelijke lunch met verse streekproducten en een warme kop koffie/thee of een fris biertje van de tap. In de zomermaanden kun je plaatsnemen op het zonovergoten terras. In Zinder Expo hangt a­ ltijd een wisselende ­expositie van kunstenaars uit de regio.

Verder staan op de agenda concerten en shows van Zinder Podium.

Of breng een bezoek aan de b ­ ibliotheek.

Toeristisch en Historisch Informatie Punt Eropuit in Tiel? Kom naar het Toeristisch Informatie Punt (TIP) in Zinder! Hier vind je onder meer fiets- en wandelroutes van de omgeving en kun je terecht voor een leuk Flipje-souvenir. Naast het TIP is er ook het Historisch Informatie Punt: een digitale ­tafel met een schat aan foto’s, filmpjes en informatie over Tiel en omgeving.

De bijbehorende vitrinekast is gevuld met materiaal uit het Flipje en Streekmuseum en het Regionaal Archief Rivierenland (RAR). Kijk voor meer informatie op www.zinder.nl

OPENINGSTIJDEN & ADRES Maandag Dinsdag t/m vrijdag Zaterdag

13.00-22.30 uur 09.00-22.30 uur 09.00-16.00 uur

Kijk voor de meest recente openingstijden op www.zinder.nl

Zinder Rechtbankstraat 1 4001 JR Tiel 0344 63 60 60 info@cultuurbedrijftiel.nl

UIT IN TIEL 35

SCHOUWBURG & FILMTHEATER AGNIETENHOF Een ontspannen middag of avond uit ­begint in Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof. Met een bruisend aanbod van theatervoorstel­lingen is er vrijwel altijd iets te beleven: van cabaret tot muziek en van familievoorstellingen tot musicals. Ook kun je er elke week genieten van films uit alle windstreken.

Maak je bezoek compleet met een diner in het Theaterrestaurant.

Last minute naar de voorstelling? Met een CJP-pas kun je vanaf 30 minuten voor ­aanvang van de voorstelling een last ­minute kaartje kopen aan de kassa voor de helft van de prijs (niet geldig voor films).

OPENINGSTIJDEN KASSA & ADRES Dinsdag t/m vrijdag 12.00-16.00 uur Zaterdag 14.00-16.00 uur De Agnietenhof is ook altijd een uur voor aanvang van een voorstelling en een half uur voor aanvang van een film geopend.

Kijk voor de meest actuele openingstijden op www.agnietenhof.nl Schouwburg & Filmtheater Agnietenhof Sint Agnietenstraat 2 4001 NB Tiel 0344 67 35 00 kassa@cultuurbedrijftiel.nl

Bereikbaarheid Zowel Zinder als de Agnietenhof zijn goed ­bereikbaar met het openbaar vervoer. Beide ­locaties bevinden zich op maximaal 15 minuten lopen vanaf het NS-station. Kom je met de auto?

Er is voldoende parkeergelegenheid in parkeer­ garage Westluidense Poort. De parkeer­garage werkt volgens het systeem van kenteken-­ parkeren. Betaal via de betaalautomaat of maak gebruik van een parkeerapp (code 4002).

36 UIT IN TIEL

MUZIEK ROCK & BLUES TUSSEN DE DIJKEN Op 16 juli wordt dit festival voor de 6e maal georganiseerd op het terrein van Minicamping Tussen de Dijken in Tiel. Optredende bands zijn o.a. ­Veldman, The Glamrocks, The Volatist, Bintangs, The Liberators en Metiellica. www.minicampingtussendedijken-tiel.nl

BUITEN DE BEURS Muziekfeest op het Paardenwater!

Daar waar ooit Woodstock aan de Waal begon.

Vrijdag 1 en zaterdag 2 juli 2022

APPELPOP Na twee jaar gaat Appelpop eindelijk weer o ­ uderwets knallen! Met Guus Meeuwis, S ­ uzan&Freek, Froukje, Antoon, Goldband, Meau, Son Mieux en de populaire feestjes Zer00s Heroes, 80’s Verantwoord en Singlefeestje krijgen gevestigde namen en opkomend talent uit Nederland een podium op het gratis festival nu zij het allemaal zwaar hebben gehad door Corona. In de ­toekomst wil Appelpop mede om die reden ook met kortere shows, meer bands de ruimte geven om op een van de drie podia te staan. Voor zowel de lange als korte termijn is er bovendien veel vertrouwen door de vier nieuwe hoofdsponsors: de gemeente Tiel, Europlus, Avri en Heineken. De organisatie heeft zodoende wellicht enthousiaster dan ooit de voorbereidingen weer opgepakt voor de 29e editie van Appelpop op 9 en 10 september. www.appelpop.nl

Minicamping Tussen de Dijken

Uitgelicht

Ben je er aan toe om er even een paar dagen lekker tussenuit te gaan en tot rust te komen?

Minicamping Tussen de Dijken Tiel is daarvoor de ideale plaats.

De camping ligt midden in de Betuwe vlak aan de Waal in een mooie natuurlijke omgeving. Deze gezellige camping heeft ruime plaatsen voor tenten, caravans en campers, gezellige kantine, terras en kampvuurplaats. Wanneer je uitgerust bent kun je vanuit de camping via de diverse fiets- of wandelroutes het prachtige rivierengebied ontdekken of je bezoekt Tiel met de vele terrassen, restaurants en bezienswaardigheden.

Ook wanneer je niet op de camping verblijft ben je natuurlijk van harte welkom in onze kantine of op ons terras voor een kleine versnapering. www.minicamping-­tussendedijken-tiel.nl

MUZIEK IN TIEL • Muziekfeest Buiten de beurs in juli • Vrienden van Tiel in juli • Rock & Blues Tussen de Dijken in juli • Kleipop in jaugustus • Appelpop in september • Pleinpop in september • Gospel4 in september • Het Tolle Feest in oktober • Smartlappenfestival in oktober Op het Korenbeursplein zijn van mei tot en met september v­ erschillende muzikale ­evenementen.

VRIENDEN VAN TIEL Vrienden van Tiel - een nieuw ­muziekfeest op drie horecapleinen.

Op de drie podia op de horecapleinen Korenbeursplein, Groenmarkt en Plein treden op zaterdag 9 juli en zondag 10 juli artiesten uit Tiel en regio op.

UIT IN TIEL 37

ROCKEN EN GENIETEN TUSSEN DE DIJKEN Een eigen festival in de achtertuin, hoe geweldig is dat?

Wat klein begon is inmiddels uitgegroeid tot een festival waar heel muziekminnend Tiel naar uitkijkt. Jan Kuster (66) en Rina van Herk (65) van minicamping Tussen de Dijken leven hun droom.

Stevige rock en blues, daar houden Jan en Rina van.

Bandjes luisteren en ontdekken, bier drinken en slap ouwehoeren, daar houden ze ook van. Maar tot hun teleurstelling merkte het stel dat bandjes in feesttenten steeds vaker vervangen werden door drive-in shows. En dáár houden ze dan weer niet van.

“Dan halen we de bandjes gewoon hierheen”, dacht Jan. “Het was altijd al een grote droom om een eigen festival te organiseren.”

En zo ontstond in 2016 de eerste editie van Rock & Blues Tussen de Dijken. Op een podiumwagen ­speelden verschillende bands stevige rock en blues.

“We begonnen zonder verwachting, er konden dertig man op afkomen of driehonderd. Maar het sloeg aan, deze editie ontvangen we op 16 juli zo’n twaalf­ honderd muziekliefhebbers.”

En daar blijft het niet bij. Er komt nog een Blues kampeer weekend bij van 17 tot 19 juni. Met op ­vrijdag een optreden van de Amerikaanse band Sherperd and Mcdonough Band. “Dat is wel lachen.

Op hun website staat het tourschema met daartussen: Netherlands - Minicamping Tussen de Dijken.”

En op zaterdag een optreden van Ralph de Jongh en presentatie van zijn vorig jaar opgenomen CD Between the Dikes. “Na de optredens gaan we lekker jammen bij het kampvuur.”

Jan en Rina genieten niet alleen van muziek. Ze houden ook van reuring om de deur. “Mede daarom zijn we in 2013 een minicamping begonnen”, zegt Rina.

“We liggen langs verschillende fietsroutes en meteen na de start liep het eigenlijk al goed. We krijgen veel fietsers en camperaars uit binnen- en buitenland.”

Zo waren er twee Schotten, net begonnen aan hun ­wereldreis op de fiets. Of een club Austin Morris rijders. “Iedereen heeft een boek vol verhalen”, zegt Jan. “En ze hebben allemaal goeie zin. ‘s Avonds hoopt dat hier vaak op onder het afdak. Daar genieten we van.”

In de Praothut, zoals het afdak officieel heet, wordt iedere gast hartelijk ontvangen met een welkomstdrankje. “Dat vinden we belangrijk, mensen moeten zich hier welkom voelen. We hebben inmiddels veel terugkerende gasten. Maar ook mensen uit Tiel ­komen hier aanwaaien voor een bak koffie of een biertje.”

Terug naar het festival. De voorbereidingen zijn al in volle gang. “Ik word regelmatig gebeld door bandjes die hier graag willen spelen”, zegt Jan. “We zouden ­groter kunnen worden, maar dat wil ik niet. Juist dat kleinschalige is leuk. En ik wil het laagdrempelig ­houden zodat bezoekers niet de hoofdprijs hoeven te ­betalen voor een kaartje of een biertje. Nee, het is net mooi zo.”

Het meeste werk voor Jan zit ‘m in de voorbereiding, tijdens het festival zelf moet het eigenlijk klaar zijn.

“Maar er is altijd wat. Toch probeer ik met volle ­teugen te genieten. Want wie heeft er nu een eigen ­festival in de achtertuin?”

Inundatiedijk Zuid 3 4006 PD Tiel 06 48 31 24 86 minicamping-tussendedijken-tiel@live.nl www.minicamping-­tussendedijken-tiel.nl

38 UIT IN TIEL

MET EEN GLIMLACH willen we onze gasten en medewerkers het hotel zien verlaten Veel mensen in Tiel en omgeving zijn hun carrière begonnen bij hotel Van der Valk.

Het familiebedrijf is altijd op zoek naar personeel en werkt daarom samen met ROC Rivor. “Een mooie manier om jezelf te ontwikkelen bij een bedrijf dat iedereen kent“.

In het restaurant van Van der Valk Hotel Tiel, waar general managers Annabel van der Valk en Johan Kuyt aan het roer staan, heerst een gezellige bedrijvigheid. Gasten genieten deze middag van een heerlijke lunch die met veel liefde in de keuken wordt bereid. De keukenbrigade werkt hard, maar er is tussendoor zeker tijd voor een lolletje.

“Gastvrijheid betekent voor ons nét die stap extra zetten om ervoor te zorgen dat onze gasten, maar ook onze medewerkers, het hotel met een glimlach op hun gezicht verlaten”, zegt Johan Kuyt. "Geen dag is hetzelfde, dat maakt het zo leuk om hier te werken.”

Van der Valk is het grootste horeca-familiebedrijf van Nederland en altijd op zoek naar personeel. Ook het hotel in Tiel kan nieuwe medewerkers goed gebruiken.

Daarvoor werken ze samen met ROC Rivor in Tiel. “Wij hebben bijvoorbeeld een praktijkdocent hotellerie hier op de vloer”, zegt Johan. “Stagiaires worden hier goed begeleid. Ons hotel is eigenlijk het praktijklokaal, op school leren ze uit de boeken. We bieden daarnaast intern verschillende opleidingen aan. Een mooie manier om jezelf te ontwikkelen bij een bedrijf dat iedereen kent.”

Chris Raaijmakers is die praktijkdocent hotellerie. Vol enthousiasme vertelt hij over zijn werk met jonge mensen. “Van der Valk is een mooi bedrijf om je carrière te beginnen. Je kunt hier namelijk alle kanten op. In het eerste jaar gaan de studenten voor het eerst op stage en maken kennis met verschillende afdelingen binnen het hotel. Van het ontbijt tot housekeeping of de keuken. Dat is het grote voordeel van een groot hotel, je kunt op verschillende afdelingen ervaring opdoen. Studenten kunnen zelfs een periode stage lopen in Spanje of op Bonaire, een unieke kans.”

Niet alleen studenten, maar ook herintreders kunnen terecht bij Van der Valk.

Moeders die een aantal uren in de week willen gaan werken of vluchtelingen die een toekomst in Nederland willen opbouwen. “Een mooi voorbeeld is een vrouw uit Afghanistan die hier zeven jaar geleden is komen werken. Ze is binnen het bedrijf doorgegroeid en werkt nu een aantal maanden in ons filiaal in Spanje”, zegt Chris. “Maar het allermooiste is dat ze haar gezin kan onderhouden.”

In het hotel leer je goed communiceren, samenwerken in een team en hard werken.

Competenties die het goed doen op een CV. “Bij ons krijgt iedereen een kans en ook nog een tweede kans”, zegt Chris.

“We zijn flexibel en denken graag mee, ook als je maar een paar uur per week beschikbaar bent. Ik zeg altijd aan het begin van een dienst dat de wedstrijd gaat beginnen en dat we deze weer met z’n allen gaan winnen.”

Laan van Westroijen 10 0344 62 20 20 tiel@valk.com www.hoteltiel.nl

UIT IN TIEL 39

EEN AVOND UIT in Circus Gran Casino

Gran Casino Tiel gaat voortaan verder als Circus Gran Casino. Hier staan gastvrijheid en beleving centraal.

Door de magische casino-sfeer ben je echt een avondje uit.

Als je door de glanzende schuifdeuren binnenkomt, stap je een andere wereld binnen. Een wereld van ­entertainment, luxe en spanning. De lichtjes van de speelautomaten knipperen verwachtingsvol en op de achtergrond hoor je de klanken van Shirley Bassey en Frank Sinatra. Gastheren lopen met hapjes rond om de bezoekers te verwennen. Als iemand de jackpot wint, klinkt er muziek en gaat er een confettikanon af. Deze magische sfeer zorgt ervoor dat je je in een casino in Las Vegas waant.

Circus Gran Casino is gevestigd naast hotel Van der Valk in Tiel. Iedereen vanaf 21 jaar kan rekenen op een warm welkom. “Dat is een van de kernwaarden van ons casino”, zegt Tessa van der Meer, marketingen salesmanager van Circus Gran Casino. "Bij een ­casino denken mensen vaak aan een donker gokhol, dat is hier absoluut niet het geval. Onze gasten zijn hier echt een avond uit. Je vindt hier een luxe beleving.”

Het Tielse casino onderscheidt zich van andere ­casino’s door een hoge mate van gastvrijheid en entertainment. “Zo hebben we regelmatig live-muziek met een hapje en een drankje”, zegt Tessa. “We vinden het ook leuk om uit te pakken tijdens feestdagen.

Met Pasen bijvoorbeeld decoreren we het casino met grote paaseieren en paashazen. Of we organiseren een avond met het echte Vegas-gevoel. Inclusief ­lookalikes van Marilyn Monroe en Elvis.”

Tot en met 12 juni lopen de Wereld Win weken met een prijzenpot van tachtigduizend euro in het casino.

Elke bezoeker krijgt een voucher en maakt kans op gouden loten. “Ook deze weken worden weer omkleed met veel entertainment.”

Lunchen, een driegangendiner, lekkere hapjes, het hoort allemaal bij de gastvrijheid van het casino en is allemaal inclusief voor de spelende gast.

“Onze gastheren en -dames zorgen ervoor dat bezoekers in de watten worden gelegd. Als je hier bijvoorbeeld voor de eerste keer komt, krijg je uitgebreide speluitleg. Onze medewerkers hebben nog een andere taak: ze kijken of vaste gasten geen verslaving ontwikkelen. Ze letten op signalen zoals vreemd gedrag, het inzetten van geld, maar ook op het uiterlijk.

Als er het vermoeden bestaat dat iemand dreigt af te glijden, dan volgt een gesprek. Want het is in niemands belang dat je verslaafd raakt aan het gokspel.”

Circus Gran Casino biedt een divers spelaanbod in een volledig cashless omgeving. "Dat geeft onze bezoekers een veilig gevoel”, zegt Tessa. Het speelautomatenaanbod bestaat uit enkelspelers en meerspelers.

Circus Gran Casino heeft vier vestigingen: In Lelystad, Leusden, Nuland en Tiel, allen gevestigd bij een Van der Valk hotel. “We zijn onlangs een partnerschap aangegaan met Van der Valk International en Gaming1 onder de naam Circus.nl. Spelers ­kunnen hier terecht voor online gaming met in het bijzonder casinospellen, sportweddenschappen en poker. Zo kunnen we onze bezoekers ook online ­dezelfde beleving geven.”

Laan van Westroijen 10 0344 79 90 40 info@circusgrancasino.nl www.circusgrancasino.nl

40 UIT IN TIEL

GROOTSE PLANNEN voor de Grote Kerk Tiel

Op het moment van dit interview zijn de verbouwingen van het kerkelijk bureau in volle gang. “Dit is de eerste stap”, vertelt Geert-Jan van der Sangen, hij is druk bezig met de uitwerking van zijn plannen voor de herbestemming van de Grote Kerk Tiel. De kerk stond vroeger heel centraal in de stad, het was het bruisende middelpunt. En niet alleen om naar priesters te luisteren, maar juist heel multifunctioneel, aldus Van der Sangen. Het was een combinatie van een gemeenschapshuis en marktplaats. Er werd recht gesproken, de biecht afgenomen, huwelijken gesloten en debatten gevoerd. Maar het was ook een speelplaats voor kinderen tijdens de markt.

Uiteraard werden er ook kerkdiensten gehouden.

Voor dat hij zijn plannen uiteenzet staat hij nog even stil bij Tiel en de Betuwe. Hij refereert aan de 10 gedaanten van de kerk. De Grote Kerk Tiel of zoals meer bekend de Sint Maartenskerk heeft 10 gedaanten gekend, van een klein kerkje op de begraafplaats tot Romaanse kerk en uitgebouwd tot Gotische kerk. Die 10 gedaanten staan symbool voor de vele gezichten die Tiel heeft: Fruitstad aan de Waal, historische stad, Hanzestad, Fruitcorso, Appelpop, Tiel Maritiem, schatkamer van de Betuwe en dan ook nog stad om in te wonen en te werken.

Een stad met vele gezichten, verschillende bevolkingsgroepen, religies en leefomgeving. Met weinig interactie, ook niet met de omliggende dorpen. Van der Sangen heeft zich de vraag gesteld hoe je die verschillende werelden bij elkaar krijgt, hoe je in Tiel en de regio de verbinding tot stand brengt en wat het samenhangend verhaal voor Tiel en de Betuwe kan zijn. Met 1 gezicht, op 1 plaats met 1 verhaal.

De Grote Kerk Tiel kan daarvoor symbool staan.

Dit monumentale gebouw als kloppend hart van de Betuwe. Dat zorgt voor verbinding en laat de vele initiatieven en activiteiten samen komen.

Het gebouw dat niet alleen als symbool maar ook als fysieke plaats centraal in de Betuwe staat, waar vele evenementen kunnen plaatsvinden. Waar dan ook veel mensen op af komen. In de eerste plaats de inwoners van de Betuwe en de ondernemers, maar ook toeristen, studenten en gasten van buiten de regio. Ze komen allemaal, omdat er iedere week weer wat te beleven is op een prachtige plek in Tiel, zowel in het gebouw als in de historische tuin rondom de kerk op de eeuwoude funderingen. Op de vraag hoe Van der Sangen voor zich ziet hoe al die verschillende belanghebbenden dit gaan omarmen is zijn antwoord eenvoudig.

UIT IN TIEL 41

“Wanneer wij samen voor elkaar krijgen dat de kerk weer het bruisende middelpunt van de Betuwe wordt hebben al die partijen er ook belang bij. Zo’n mooie plek gaat veel mensen trekken en die verblijven dan ook langer in Tiel. Maar het is ook fijn dat je weet dat er op deze plaats tal van activiteiten worden georganiseerd en er altijd wel wat te doen is.

Zoals eenmaal per maand een Betuwse markt met regionale producten van al die mooie ondernemers in de regio. Met aan het einde een Betuwse borrel voor ondernemers uit de regio. Maar ik stel me ook

Nacht van Tiel De kerk is nu al een aantal keren op een prachtige manier ingezet bij bijzondere evenementen zoals de Samenloop voor Hoop en de traditionele dodenherdenking. Ook het ligconcert van Muzikale Monumenten in Rivierenland was geweldig. Ruim honderd mensen luisteren liggend op een matje naar het concert van de ‘best of Enaudi’. 1 april jl. was alweer de tweede “Nacht van Tiel’ in de kerk. Een geweldig initiatief van Rotary Club Tiel om fondsen te werven voor de kerk.

Met het prachtige decor van de Grote Kerk Tiel kwamen er bijna 200 gasten voor een bijzondere en feestelijke belevenis. Geheel in het wit kwam iedereen naar de kerk voor een ‘pop-up picknick’ gevolgd door een geweldig feest. (Zie foto’s) Dit unieke evenement laat ook weer zien hoe breed de Grote Kerk Tiel inzetbaar is en wat de mogelijkheden zijn.

Want op zondagochtend was om 10.00 uur gewoon een reguliere kerkdienst.

voor dat alle eindexamengala’s vanaf volgend jaar in de kerk plaats zullen vinden. Hoe mooi is dat in zo’n gebouw en al is het je eerste kennismaking met dit gebouw, je vergeet het nooit meer. Wellicht denk je er later weer aan wanneer je gaat trouwen of een groot event voor je werkgever of bedrijf mag ­organiseren. Ik wil ook de grote evenementen die Tiel al heeft betrekken en ze uitnodigen om de prijsuitreiking in de kerk te doen. Of misschien wel de tentoonstelling van de wagens van het Fruitcorso of een bijzonder podium tijdens Appelpop.”

Ligconcert Einaud

i

42 UIT IN TIEL

HISTORIE Tiel is een van de oudste steden van Nederland. De stad was een belangrijke handelsstad, werd bewoond door Romeinen en is vaak de inzet geweest van de machtsstrijd tussen de graven van Gelre en de hertogen van Brabant. De opgravingen van de a ­ f­­gelopen tijd geven een mooi beeld van de geschiedenis van de stad.

TIEL

TIEL, FRONTSTAD In de laatste maanden van de Tweede W ­ ereldoorlog was Tiel frontstad en werden de inwoners geëvacueerd. Meer dan 75% van de gebouwen is verwoest. De Duitsers maakten van de Tielse binnenstad een vesting en bliezen daarvoor de Waterpoort op. Als antwoord schoten de geallieerden vanaf de andere kant van de Waal op de stad. Daarbij kwam bijvoorbeeld de Sint-Maartenskerk zwaar gehavend uit de strijd. Na de bevrijding moest de stad grotendeels worden herbouwd. Daardoor kent Tiel veel weder­opbouw architectuur. Speciaal hierover is een wederopbouwroute. www.uitintiel.nl/wederopbouw-wandeling

Circa 855 voor het eerst genoemd als Dioli. Daarna werd het Tiale (896), Tiele (919-931), Thiela (973) of Tyela (1188). Sinds 1665 is het gewoon Tiel.

Over de betekenis van de naam ­bestaan verschillende opvattingen.

Uitgaande van de grondvorm teulja komt men uit op tuyl, ‘bouwland of arbeid’. Wie echter teula als grondvorm beschouwt, krijgt ‘bebouwd land of akker’ als betekenis. ­Anderen gaan uit van Tiel of teul (verwant aan tûl, ofwel bos). Zij geven als betekenis ‘geboomte of struikgewas’.

Ook wordt wel gesteld dat tijl een oud Nederlands woord is voor rij of een rij huizen. Meer voor de hand ligt dat het is afgeleid van het Latijnse woord teleneum, dat gebruikt werd voor het aanduiden van een stenen burcht. In dat geval zou het gebruikt kunnen zijn voor het al eeuwen geleden verdwenen keizerlijke tolhuis.

De roeier De Roeier is een gedenkteken in Tiel ter her­innering aan de prestaties van de ­verzetsmensen uit de Tweede Wereldoorlog. Tijdens heimelijke roeitochten brachten zij onderduikers, vluchtelingen en geallieerde piloten naar bevrijd gebied aan de overkant van de Waal. De roeiers brachten wapens, medicijnen en ­informatie mee terug.

Het bronzen beeld staat sinds 1995 aan de Waalbandijk in Zennewijnen op de plaats waar het huis van Leen Papo, een van de roeiers, stond.

STOLPERSTEINE In Tiel liggen 21 ‘Stolper­steinen’ (struikel­stenen). Hiermee gedenkt Tiel zijn stads­genoten die door de nazi’s zijn vervolgd en vermoord. De stenen liggen voor de huizen waar de slachtoffers destijds woonden. Iedere steen geeft een verdwenen stadgenoot een plek terug in de gemeenschap. www.stolpersteinen-tiel.nl

UIT IN TIEL 43

FLIPJE EN STREEKMUSEUM Het Flipje en Streekmuseum is gehuisvest in een fraai 18e eeuws pand De Groote Sociëteit. Hier wordt het verhaal van Tiel verteld. In de benedenzaal wordt aandacht gegeven aan Flipje, het reclamemannetje van jamfabriek De Betuwe. Flipje is uitgegroeid tot boegbeeld van Tiel en kom je overal in de stad tegen. De canon geeft een overzicht vanaf de oudheid tot en met de 20e eeuw. Bijzonder is het bronzen beeldje van de God Mars uit de Romeinse tijd.

Tiel is één van de oudste steden van ons land dankzij de ligging aan het water.

Vanaf de prehistorie was er bewoning. Een maquette geeft een indruk hoe de stad er in de Middeleeuwen uit zag. Uit deze tijd dateert een bijzonder drieluik van Wellens de Cock. In de Stijlkamer staan mooie meubels uit de tweede helft van de 18e eeuw, fraaie voorbeelden van Tiels zilver en prachtig Chinees en Japans porselein en aan de wand schilderijen. In de Poortkamer wordt aandacht besteed aan de Tweede Wereldoorlog.

Voor kinderen is de archeologische werkplaats waarin ze zelf kunnen graven en ontdekken.

Er is een lift om alle verdiepingen te kunnen bereiken. Alleen de Poortkamer is niet toegankelijk met een rollator, rolstoel of kinderwagen.

Voor informatie zie www.streekmuseumtiel.nl

TENTOONSTELLIG “Alles kwijt” Europa, Tiel en de Betuwe tijdens de Tweede Wereldoorlog Het Flipje en Streekmuseum Tiel presenteert één verhaal over de Tweede Wereldoorlog vanuit drie verschillende perspectieven.

Het verhaal van de inwoners van Tiel en de Betuwe, een stad en regio in oorlogstijd, is uniek te noemen: zeven maanden lang lag de frontlinie dwars door dit gebied. Na het verhaal van de verwoesting volgt het verhaal van de wederopbouw. Dat deze verhalen nog altijd betekenis hebben blijkt uit het derde deel: de oorlog in Europees perspectief.

4 MEI 2022 TOT EN MET 31 JULI 2022 LOCATIE TENTOONSTELLING: Santwycksepoort 7, 4001 PC Tiel Toegang gratis.

WERK UITGELICHT Johan Ponsioen (1900-1969) Johan Ponsioen werd geboren te Hatert bij Nijmegen. Zijn vader Nicolaas was graveur. Vanaf 1907 woonde het gezin in Tiel. Vader had een baan bij Daalderop. Johan volgde een opleiding tot onderwijzer en nam daarna schilderlessen bij professor Vital Schmidt en aan de Hendrick de Keijserschool te Amsterdam.

Hier leerde hij veel technieken: schilderen, tekenen, grafiek, het maken van plastieken en glas in lood.

Johan Ponsioen woonde met zijn gezin in Tiel en was er onderwijzer.

Hij schilderde en werd lid van verschillende kunstenaarsverenigingen. Hierdoor kwam hij in contact met andere kunstenaars.

Hij liet zich inspireren door het magisch realisme met aandacht voor een zo’n getrouw mogelijke weergave van het object.

Een van de muurschilderingen toont een zelfportret met een drinkglas uit 1935, toepasselijk op het Plein waar zoveel horecagelegenheden zijn met gezellige terrasjes.

Kunst biedt schoonheid en dat zien we ook weer in het straatbeeld terug.

Plein 48, Tiel 0344 61 44 16 www.streekmuseumtiel.nl

44 UIT IN TIEL

REGIONAAL ARCHIEF RIVIERENLAND Ook zo benieuwd naar de geschiedenis van jouw familie, huis, straat, dorp, stad, vereniging, kerk, stichting of gemeente? Grote kans dat je de antwoorden vindt bij het Regionaal Archief Rivierenland (RAR)!

RUIM TER 15 KILOME IE ARCH F

Het RAR bewaart de historische archieven, ­afbeeldingen, boeken, kranten en documentatie van de gemeenten Buren, Culemborg, Maasdriel, Neder-Betuwe, Tiel, West Betuwe en ­Zaltbommel, van het Waterschap Rivierenland en van particulieren, verenigingen en stichtingen.

Verhalen van het RAR In het archief is bijna alles te vinden. Noem een onderwerp en wij vertellen een verhaal. Kijk maar op ons YouTube-kanaal (bit.ly/YouTubeRAR) Kun je het online niet vinden? Kom naar onze studiezaal. De archivaris helpt je graag. We zijn open van dinsdag t/m vrijdag van 9.00 tot 16.30 uur. Een afspraak maken is niet nodig.* De toegang en het kopje koffie, thee of ­chocomel zijn gratis.

Heel veel informatie is op onze website te ­vinden. Je kunt er zoeken naar je voorouders, oude stukken, kranten en foto's bekijken en nog veel meer. Je vindt er ook gratis puzzelroutes door Rivierenland (bit.ly/rhijn).

Achter de schermen veilig opgeborgen Alle stukken zitten depots. Daar in 8 ondergrondse t komen. Wil je er mag je normaal nie nemen? Boek toch eens een kijkje /rondjeRAR) of een rondleiding (bit.ly dag in oktober. bezoek onze open

7 MILJOEN MEER DAN INGEN BESCHRIJV ONLINE

J.S. de Jongplein 3, Tiel 0344 61 22 30 www.regionaalarchiefrivierenland.nl L @RARivierenland facebook.com/rarivierenland *Door coronamaatregelen kan dit tijdelijk anders zijn.

Kijk voor je bezoek altijd op onze website voor de actuele regels!

UIT IN TIEL 45

VERENIGING OUDHEIDKAMER VOOR TIEL EN OMSTREKEN De Vereniging Oudheidkamer voor Tiel en Omstreken, kortweg OKT, is een heel oude vereniging (opgericht in 1901), maar nog heel actief. Wat doet die vereniging?

De OKT houdt zich bezig met de geschiedenis van Tiel en omgeving. Er wordt materiaal verzameld en daarover worden dan verhalen gemaakt.

Een deel van het verzamelde materiaal bestaat uit ­bodemvondsten. Daarmee houdt BATO, de archeologische werkgroep zich bezig. Deze werkgroep heeft een groot magazijn met vondstmateriaal en geeft ook graag informatie aan wie meer wil weten over vondsten.

De Historische Werkgroep Tiel (HWT) houdt zich bezig met de geschreven historie van Tiel. Zij gaf al heel wat boeken uit en heeft een drietal websites met informatie gemaakt: een over feiten in de Tielse historie, een over Tielse oorlogsslachtoffers en recent een over de achtergrond van alle Tielse straatnamen.

Oorspronkelijk richtte de vereniging zich op de opzet van een eigen museum, maar sinds 1988 is dat niet meer het geval. Een deel van haar collectie bevindt zich in het ­Flipje en Streekmuseum in Tiel, een ander deel in het Baron van Brakellmuseum in Ommeren.

Jaarlijks reikt de vereniging prijzen uit voor de beste ­profielwerkstukken op het Lingecollege Lyceum. Ook wordt met enige regelmaat een erfgoedprijs uitgereikt.

Tevens ondersteunt zij initiatieven ten aanzien van Tielse historie en erfgoed.

Sinds enige jaren is de Vereniging Oudheidkamer met een aantal andere Tielse verenigingen kartrekker van de Open Monumentendag.

In 2021 vierde de vereniging ondanks alle coronabeperkingen een mooi lustrum. Bij die gelegenheid verscheen een schitterend boek met Tielse prenten, schilderijen en tekeningen onder de naam “Met pen en penseel door Tiel”. Daaraan gekoppeld werden twaalf afbeeldingen groot op borden rond de binnenstad geplaatst.

Die route is ook in 2022 te zien. Er is een begeleidende folder en dankzij een QR-code op elk bord is bij elke afbeelding een verhaal te vinden.

De OKT organiseert jaarlijks een aantal lezingen over Tielse onderwerpen. Viermaal per jaar verschijnt er een tijdschrift en regelmatig verschijnen er boeken. Twee keer per jaar is er een excursie. Natuurlijk is er een eigen website. Het lidmaatschap kost € 20,- per jaar.

Meer weten? Ga dan naar: www.oudheidkamer-tiel.nl Vragen? Mail naar: secretaris@oudheidkamer-tiel.nl

Open Monumentendag zondag 11 september 12.00 - 16.30 uur Op deze zondagmiddag organiseert een groot aantal Tielse (historische) verenigingen, stichtingen en organisaties de Tielse versie van de landelijke Open Monumenten Dag. Vanwege alle andere activiteiten in het kader van het Fruitcorso en Appelpop kan de Open Monumenten Dag alleen op deze zondagmiddag plaats vinden.

Op deze middag bent u welkom in tientallen monumenten, in varend erfgoed, historische begraafplaatsen, kerken en kapellen. U kunt meedoen aan historische wandelingen of meefietsen. Tevens zijn er optredens van koren en andere muziekgroepen.

De Tielse Open Monumenten Dag wordt geopend om 12.00 voor de ingang van St.Maartenskerk aan de Achterstraat. Daar vindt u alle informatie en kunt u zich ook inschrijven voor een (historische) wandeling of een fietstocht.

STICHTING TER NAVOLGING TIEL Op de zondagen 10 juli, 14 augustus en 11 september is het in Tiel ‘Open Huis’ op de begraafplaats Ter Navolging (1786) en de Joodse begraafplaats (1827). Op beide Rijksmonumenten zijn dan gidsen en hand-outs met informatie beschikbaar en worden rondleidingen verzorgd langs alle honderden, thans allemaal geconserveerde en gedocumenteerde, grafmonumenten. Op beide locaties zijn exposities ingericht:

Secretaris Oliemolenwal 7c secretaris@oudheidkamer-tiel.nl www.oudheidkamer-tiel.nl

op Ter Navolging over ‘toen en nu’ op het voormalige ‘bramenparadijs tussen de ruïnes van monumenten’ en ‘het verhaal achter het graf’. Op de sinds dit jaar geheel herstelde Joodse begraafplaats over het Jodendom, ‘Joods Tiel van Toen’ en de Sjoa (Holocaust).

Ter Navolging is dagelijks geopend, de Joodse begraafplaats alleen op afspraak. www.ternavolgingtiel.nl

46 UIT IN TIEL

NIEUWE HOLLANDSE WATERLINIE De Nieuwe Hollandse Waterlinie is aangelegd in de 19e eeuw. De bedoeling was om bij buitenlandse dreiging een kilometers brede strook land onder water te zetten. De waterhoogte zou slechts 40 cm zijn maar dat was genoeg om het onbegaanbaar en onbevaarbaar te maken.

De Nieuwe Hollandse Waterlinie is een verdedigings­-­ linie van 85 kilometer lang. De linie loopt van Muiden tot aan de Biesbosch en is 3 tot 5 kilometer breed. Ze bestaat uit 45 forten, 6 vestingen, 2 kastelen, 85 mitrailleurkazematten, ruim 700 betonnen schuilplaatsen en kazematten en ruim 100 militaire sluizen en waterwerken.

Eén van de onderdelen van de Nieuwe Hollandse Waterlinie was de Diefdijklinie, die liep van de Lek bij Culemborg tot de Waal bij Gorinchem. In de loop van de 19e eeuw kwam men tot de conclusie dat het inunderen (onder water zetten) van deze strookwater te lang zou duren: afhankelijk van de waterstand soms wel twee weken. Daarom legde men in Tiel een 3 km lang kanaal aan van de Waal naar de Linge.

Stroomafwaarts van de Linge kon op deze manier extra water het gebied instromen.

Na WOII is de Hollandse Waterlinie buiten gebruik gesteld. Het kanaal dat nooit nodig is geweest, was daarmee werkloos g­ eworden en zijn functie werd ­vergeten. De gemeente Tiel en het Waterschap hebben het kanaal zijn cultuurhistorische karakter van een strak, rechtlijnig watervoerend

kanaal weer teruggegeven. Ook de oorspronkelijke rietkragen, in de 19e eeuw gebruikt als oeverbescherming, zijn daarbij terug ­gebracht.

Het geheim van de Waterlinie Het systeem van dijken, sluizen, kanalen, forten en bunkers is in vredestijd moeilijk te zien. Daarin schuilt het geheim van de Nieuwe Hollandse Waterlinie: ze is er wel, maar je ziet haar niet!

Forten Forten vormden ook een onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie om de omgeving te beschermen tegen indringers. Tegenwoordig hebben de meeste forten uiteenlopende bestemmingen en zijn ze zeer het bezoeken waard.

Ook in het Rivierenland zijn verschillende forten te vinden. Geschiedenis en toekomst spelen zich hier af in verschillende combinaties: met water, natuur, cultuurhistorie en menselijk handelen.

Echt bijzonder!

De Nieuwe Hollandse Waterlinie is ­ nderdeel van het UN o ESCO Werelderfgoed de Ho llandse Waterlinies samen me t de Stelling van Amsterdam. Ook is de Nieuwe Hollandse Waterlinie het grootste ­rijksmonument van Ne derland.

UIT IN TIEL 47

RECREATIEPARKEN NABIJ TIEL Uit®waarde – het recreatiebedrijf nabij Tiel dat ervoor zorgt dat er voldoende vertier is op de recreatieparken met sport en spel voor jong en oud.

Recreatiepark De Meent in Beusichem Strand en water

De Meent is een mooi en gezellig recreatiepark in Beusichem (gemeente Buren). Hier is het heerlijk zwemmen, luieren, vissen, wandelen, sporten, spelen en kanoën. Extra genieten op het water kun je doen door gebruik te maken van Supverhuur. Je hoeft niet in de file te staan want het is echt dichtbij.

Jutterseiland

Kinderen zijn de hele dag zoet op het Jutterseiland.

Het speeleiland gemaakt van natuurlijke materialen.

Dit jaar wordt er ook nog een prachtige minigolfbaan gemaakt zodat er weer een leuke activiteit bij is.

Eten en drinken

De koelbox mag mee, maar het hoeft niet want er is een prachtige Beachclub De Meent waar het lekker eten en drinken is.

Recreatiepark Het Eiland van Maurik in Maurik Zonnen en watersport

Het Eiland van Maurik is een waterparadijs voor jong en oud. Er is van alles te doen; van zwemmen en zonnen tot zeilen, waterskiën en vissen.

Het bevindt zich in een prachtig natuurlijk gebied vlakbij Maurik (gemeente Buren).

Sporten in de buitenlucht

Nieuwe activiteiten

Op De Meent tref je ook een echte retro trimbaan aan en verschillende buitenfitness toestellen zodat je volop in de buitenlucht kunt sporten.

Ook op dit park zijn er nieuwe sport en spelelementen.

Zo is er een Jeu de boulesbaan gemaakt.

MultiGolf Maurik heeft een minigolfbaan aangelegd. Als laatste is de snel opkomende sport Teq-ball gemaakt.

Kom langs en ervaar het zelf!

Recent zijn er nieuwe sport en spel elementen bijgekomen. Zoals de SONA, de interactieve ­­ dans- en beweegboog. De Sutu (voet)balmuur en een 3x3 basketball veldje. Ook het snel opkomende Teq-ball waar ook beroemde voetballers aan doen is aangeschaft.

• • •

Alle recreatieparken zijn geopend van 06.00 – 22.00 uur.

Toegang tot de parken is gratis.

Kom je met de auto naar Het Eiland van Maurik of De Gouden Ham dan betaal je parkeergeld bij de entree.

Dit kan alleen contactloos of met een voordelig parkeerabonnement.

Kijk op uiterwaarde.nl voor alle informatie.

Recreatiegebied De Gouden Ham in het Land van Maas en Waal In het Land van Maas en Waal bevindt zich een ware recreatieparel. Van een middagje genieten aan of op het water tot een hele vakantie, de Gouden Ham verveelt nooit.

Op de Gouden Ham zijn er verschillende passantenplaatsen voor de watersporter.

Tevens vindt je er verschillende speel- en buitenfitnesstoestellen. Maak een gezellige overtocht met Pontje Ham of laat je boot te water op onze boothelling. Naast de Obstacle Mudrunbaan is er een evenemententerrein en kun je gezellig genieten op het terras van Riverside voor een drankje of hapje.

48 UIT IN TIEL

WATER Tiel is omgeven door water. Aan de zuidkant stroomt de Waal, ten noorden meandert de Linge.

Oostelijk sluit het Amsterdam-Rijnkanaal aan op de Waal en het Inundatiekanaal aan de westkant.

Voor waterrecreatie zijn er veel mogelijkheden.

Van varen op de Waal tot kanoën op de Linge, er valt genoeg te beleven op, maar ook langs het water. Gooi bijvoorbeeld eens je hengel uit of maak een mooie struintocht langs het water.

IN HET WATER

Jachthaven

overdekt …

De Tielse jachthaven heeft alle nodige voorzieningen zoals een bunkerplaats, sanitair, vuilwaterinname, elektra en wifi. Ook is er een gezellig clubhuis. De jacht­haven is opgedeeld in een binnenhaven – voor boten tot 9 meter – en buiten­haven – voor boten van 9 tot 16,5 meter, samen goed voor zo’n 80 ligplaatsen. De binnen­stad ligt op 2 minuten loopafstand. www.twvdewaal.nl

Zwembad Waalslag Tiel heeft w ­ edstrijd- en ­recreatie ­baden. www.optisport.nl/waalslag

… of onder water Duikcentrum ‘De Beldert’ ligt op een unieke ­locatie en biedt veel mogelijk­heden. www.beldert.nl

… of in de open lucht …

In de directe nabijheid van Tiel liggen verschillende prachtige (water) recreatiegebieden.

Het dichtst bij de stad ligt Beldert Beach, onderdeel van evenementenlocatie De Kaap. www.beldertbeach.nl Enkele kilometers verderop liggen nog een aantal mooie recreatiegebieden: Recreactie-oord ‘In den Boomgaard’ hier is een grote zwemplas met een ruime ligweide. www.indenboomgaard.nl De Meent bij Beusichem, www.uiterwaarde.nl Iets verder weg recreatiepark de Gouden Ham bij Maasbommel en Appeltern.

Allemaal plekken waar je heerlijk kunt zonnen, ­ zwemmen of sportief bezig zijn. www.uiterwaarde.nl

OP HET WATER Hendrikus Sinds januari 2020 ligt HENDRIKUS weer in de haven van Tiel. Het is mogelijk het schip te huren voor familie­ bijeenkomsten of bedrijfsvaarten. www.hendrikustiel.nl

Neeltje Jantje Lekker uitwaaien op de Waal? Dat kan met een van de laatst overgebleven Waal­schokkers. De Neeltje Jantje is een origineel visserschip uit 1931. Het schip heeft het predicaat ‘Varend Monument’ gekregen. www.neeltjejantje.nl

Lazy Afternoon op Linge, Waal of Maas Een luxe motorjacht met een vleugje kunst voor een minicruise of om een dag met familie of vrienden door te brengen. www.navigart.nl

Varen op de Rijn en op de Lek De Blauwe Bever is gericht op natuur­beleving en vaart op de Rijn en Lek met dagvaarten van april tot in de herfst­ vakantie. www.deblauwebever.nl

OEVERLOOS GENIETEN Vanuit Tiel kun je over de ‘wilde’ Waal genieten van een gezellige oversteek naar Wamel met de Pomona.

Op verschillende plaatsen kun je met een pontje van Uit®waarde overvaren.Meer info: www.veerponten.nl

KANOËN OP DE LINGE Bij ‘Aan de Linge’ recreatie zijn onder meer kano’s te huur voor een vaar­tocht over de Linge. Al varend geniet je van watervogels, begroeide oevers en fruit­bomen. Onder­weg zijn er ­diverse stopplaatsen voor een hapje of drankje. www.aandelinge.nl

UIT IN TIEL 49

NAUTISCH HENDRIKUS WEER IN DE VAART Sinds januari 2020 ligt de HENDRIKUS weer in de haven van Tiel. Dit voormalig voet- en fietsveer was 30 jaar het vertrouwde beeld tussen Tiel en Wamel. Nu heeft de stichting tot behoud HENDRIKUS het schip in beheer, met als doel het schip te bewaren voor het nageslacht door het organiseren van vaartochten. De HENDRIKUS heeft een capaciteit tot max. 49 passagiers.

HENDRIKUS laat je fietsen, wandelen en varen ­tegelijk. Fietsen en struinen door Rivierenland wordt met HENDRIKUS een bijzondere ervaring. Want je boekt een enkele reis en vaart heerlijk een stuk over de Waal, om vervolgens langs de Waal weer ­terug te struinen/fietsen.

De routes die we gaan plannen zijn: Tiel – Druten en Tiel – Zaltbommel. Afvaarten in de weekenden van juni – juli – augustus en september, bij voldoende animo.

Bedrijfsvaarten & Familie- of vriendentochten Is jouw bedrijf gevestigd in Rivierenland? Een nieuw ­product introduceren? Wil je je personeel eens anders ­verrassen? Een familiereünie? Een lustrum van de vriendengroep? Hoe leuk is het om dan vanaf de Hendrikus de Waal, Tiel en haar uiterwaarden in het bijzonder, te bewonderen. Tiel is destijds groot geworden als handelsstad aan de Waal, maar in het laatste oorlogsjaar ook weer klein gemaakt door haar ligging in de frontlinie aan de Waal. Een boeiende historie van de ‘fruitstad aan de Waal’.

Uitgelicht

Meer informatie?

Een vaartocht boeken?

Donateur / sponsor worden?

Meer info op onze site: www.hendrikus-tiel.nl

Tiel Maritiem Tiel Maritiem 2022 zal er opnieuw anders gaan uitzien dit jaar. Door het vertrekken van bestuursleden is het eerst noodzaak dat we het bestuur weer aanvullen met nieuwe leden.

Wat wel weer kan en waar we ook zin in hebben is een gezellig feest om Pinksteren 2022 toch niet zomaar voorbij te laten gaan.

Dus er is besloten om ter kennismaking icm met een aantal andere stichtingen met een nautische inslag, een gezellige feestavond te organiseren op het Partyschip De Columbus die vanaf het begin al is betrokken bij het Tiel Maritiem evenement. De toegangskaarten à € 24,00 per persoon, inclusief warme snacks en 2 drankjes kunt u bestellen via mail naar secretaris@tielmaritiem.nl of scan de QR-code. Maakt niet uit met hoeveel personen u komt of met de personeelsvereniging van uw bedrijf.

Het gaat hoe dan ook een TOP avond worden. In het entreebedrag wat u betaalt draagt de organisatie ook een klein bedrag af aan de stichting Tiel Maritiem.

Datum: Zaterdagavond 4 juni 2022 Tijd: 19.00-00.30 uur Locatie: Waalkade Tiel E-Mail: secretaris@tielmaritiem.nl Nick Dinkelaar GSM: 06 39 45 04 78 www.ticketkantoor.nl/shop/Tielmaritiem Tiel Maritiem kijkt uit naar uw deelname zodat we er samen een leuke avond van kunnen maken.

Familie-reünie? Vriendenclub? Bedrijfsuitje?

Of gewoon lekker uitwaaien op de Waal?

Dat kan met een van de laatst overgebleven Waalschokkers.

Je vaart op de Neeltje Jantje, een origineel visserschip uit 1931. Voor vrije vaartochten, arrangementen waaronder asverstrooiing op de Waal vanuit de haven van Tiel.

Boek een vaartocht!

Want al varend over de Waal, kom je met de Neeltje Jantje op verhaal.

Voor boekingen, info en vaartochten www.neeltjejantje.nl info@neeltjejantje.nl www.neeltjejantje.nl

50 UIT IN TIEL

In het Marechausseemu seum is ook het Toeri stisch Informatie Punt Buren gevestigd. Hier kun je ter echt voor wandel- en fietsr outes, leuke tips voor een dagje Buren of souven irs. Het TIP vind je in de vrij toegankelijke winkel van het Marechaussee museum.

HET MARECHAUSSEEMUSEUM Museum dat over grenzen gaat Grenzen vormen de rode draad door ons museum: natuurlijk de grenzen van het land, die door marechaussees bewaakt worden, maar ook persoonlijke grenzen: wat is een marechaussee bereid te doen voor vrede en veiligheid van ons allen, en hoe zat dat in het verleden?

Het bezoek begint in de tentoonstelling De krijgsmacht beschermt wat ons dierbaar is. Daar wordt zichtbaar hoe de defensie-organisatie in elkaar zit, wie er werken en wat dat zowel letterlijk als figuurlijk kost.

Marechaussees zijn militairen, maar treden vooral in de burgermaatschappij op, bijvoorbeeld als grenspolitie op Schiphol en bij het beveiligen van belangrijke personen en objecten.

De Marechaussee verleent ook bijstand aan de politie, onder meer bij terreurdreiging of in gespecialiseerde rechercheteams. In het Marechausseemuseum kom je met al die taken van dit bijzondere krijgsmachtdeel in aanraking. Leer meer over de mens achter het uniform en over hun beweegredenen te kiezen voor een loopbaan in dienst van de veiligheid van ons allen.

Sfeervolle locatie Wie door Buren loopt kan het niet misDinsdag tot sen: het Koninklijk Weeshuis, in 1613 en met zondag, gesticht door Maria, de dochter van .

10.00 – 17.00 uur ­ akanties Willem van Oranje en Anna van In de schoolv ook op maandag open.

Egmond, gravin van Buren.

In het museum vertellen we niet alleen het verhaal van de marechaussee, maar voel je ook de geschiedenis van het weeshuis, waar tot 1971 kinderen woonden.

Het historische pand leent zich prima voor rondleidingen, verjaardagsfeestjes en bijeenkomsten. Wist je dat de grote hal ook een geliefde trouwlocatie is? En in de bijzondere ambiance van De Gouden Kamer kun je vergaderen, lunchen of een receptie houden tussen de mooiste objecten uit de ­collectie.

Altijd wat te doen Het Marechausseemuseum is dé plaats om zelf op onderzoek uit te gaan. Wil je een misdaad oplossen, sporen zoeken in alle hoeken van het museum, of in een echt marechausseevoertuig kruipen?

Bij ons kan het allemaal. In schoolvakanties is er bovendien altijd wat extra’s te doen!

Voor meer informatie of boekingen: info@marechausseemuseum.nl of volg ons op facebook

Weeshuiswal 9 4116 BR Buren 0344 57 12 56 info@marechausseemuseum.nl www.marechausseemuseum.nl

UIT IN TIEL 51

Er is een groot aanbod aan activiteiten in Tiel en de directe omgeving. Is het nu mooi weer of is er regen­, er is altijd wel iets leuks te doen. Er zijn diverse speeltuinen, een dierenpark, musea en veel watervertier.

FLIPJE EN STREEKMUSEUM In het Flipje en Streekmuseum kun je van alles zien over de historie van Tiel en de Betuwe.

Van archeologie via de middeleeuwen en de overbekende fruitverwerkingsindustrie met haar icoon Flipje. Het Flipje en Streekmuseum maakt deel uit van 'Reizen in de Tijd' een doorlopende leerlijn over kunst en cultuur in Nederland. In het museum is genoeg te zien en te ontdekken. www.streekmuseumtiel.nl

MUSEUM TWEESTROMENLAND:

ONTDEK HET M-LAB In het Marechausseemuseum is altijd wat te doen! Onderzoek je eigen vingerafdrukken, maak een nep-paspoort of verdiep je in Dossier Top secret… In het M-lab ben je iedere dag welkom om zelf speurwerk te verrichten.

Liever buiten aan de slag? Leer meer over de werkzaamheden van de marechaussee met Sporen van Buren. Of stap in een van de marechaussee-auto’s en waan je even een echte wachtmeester!

Alle activiteiten zijn inbegrepen in je toegangskaartje Dinsdag tot en met zondag 10.00 - 17.00 uur In de schoolvakanties ook op maandag open www.marechausseemuseum.nl

HET VERHAAL VAN HET LAND VAN MAAS EN WAAL Het museum vertelt over de geschiedenis van het Land van Maas en Waal.

Van de prehistorie tot midden 20e eeuw.

Het wonen en werken van de inwoners en hun eeuwige strijd tegen het water is verbeeld, maar ook de mogelijkheden die de rivieren tegelijkertijd boden.

Onze tijdelijke tentoonstelling: Ru Paré, kunstenares en verzetsvrouw, tot eind 2022. Vanaf eind oktober: 'Jeugdcultuur’. In juni een Virtual Reality game. www.museumtweestromenland.nl

THEATER EN FILM Het jeugdtheaterprogramma in de Agnietenhof biedt voorstellingen voor verschillende leeftijden en van verschillende genres. Voor iedereen wat wils! www.agnietenhof.nl

BINNENSPEELTUIN WAMELLAND Wamelland is de leukste en gezelligste maar boven­al de meest uitdagendste binnenspeeltuin in de omgeving!

De speeltuin is ingericht voor kinderen van 1 tot 14 jaar met een enorme speelkooi en vele attracties zoals: een power tower, rollerbaan, springkussens, trampolines en glijbanen. Voor de allerkleinsten is een aparte speelruimte waar ze rustig en in het bijzijn van hun begeleiders heerlijk kunnen spelen. Het heeft een ruim terras van waaruit je de kinderen goed kunt zien spelen. Wamelland heeft een zeer goede keuken met een uitgebreide menu­kaart. Heb je een kinderfeestje te vieren, een uitje met kinderen van jouw vereniging of een familiedag? Wamelland is de locatie!

Wij heten je allen van harte welkom. www.wamelland.nl

52 UIT IN TIEL

ping met m a c ie il m en fa aten.

Wij zijn e -en passantenpla de oens rschillen vaste seiz ikken wij over ve te. st besch oreca ruim h n e e Daarnaa n e halets verhuurc oi r een mo n e is n e o ogseiz deree In het ho mma met voor ie proga en. camping wat te do en, men, viss m e w z ( eatie echt. r dagrecr ij ons ter b Ook voo je n u k duiken)

Lingesteeg 12 Kapel Avezaath 0344 66 15 16 www.indenboomgaard.nl

UIT IN TIEL 53

UITTIPS JUTTERS­EILAND Jutterseiland De Meent. Een prachtig speeleiland waar je je prima kunt ­vermaken. Geniet van een gezellige dag rondom en in het water. (Water) sport­mogelijk­heden en ­horeca aanwezig. Gehele jaar gratis ­parkeren en toegang. www.uiterwaarde.nl

EXPEDITIE ROBINSON Eilandraden, bondgenoten en pittige proeven.

Wie Expeditie Robinson kent, heeft vast wel eens gedacht: dat wil ik ook. En dat kan nu!

(Vanaf 12 jaar.) Want op evenementenlocatie De Kaap hebben we de echte Expeditie Robinson proeven van televisie. www.expeditierobinson.eu

De allerleukste feesten vier je samen

HERTENKAMP Dit dierenpark heeft diverse soorten dieren. Er is een volière met vogels, er zijn schapen, geiten en natuurlijk hertjes.

Op woensdag­middag kunnen de kinderen zelfs de wei in bij de dieren. Verder worden er voor de kinderen allerlei leuke activiteiten georganiseerd. Kijk daarvoor op de website. Kortom een leuke en educatieve plek voor kinderen. www.hertenkamptiel.nl

CITY GPS TOUR De City GPS tocht laat je op ­spelende wijze Tiel van een geheel andere kant zien. Je gaat in groepen met een GPS op pad. City GPS tocht (Citygame) is in het bijzonder geschikt voor groepen die op een ontspannen wijze een groepsactiviteit willen doen. www.hartvandebetuwetiel.nl

Plannen voor een kinderfeestje? Wij hebben al een aantal thema’s bedacht.

Hoe leuk is het om samen met je vriendjes en vriendinnetjes te kokkerellen en ondertussen gezellig te kletsen en te chillen op muziek.

De middag start met een drankje en een etagère vol lekkers en tijd om de ­cadeautjes uit te pakken. Hierna krijgt iedereen een receptenboekje waarmee je deze middag aan de slag gaat. De jarige mag het boekje mee naar huis ­nemen, zodat er thuis nog eens rustig gekookt kan worden. Jullie maken deze middag 6 gerechten, waaronder pizza, worstenbroodjes en appeltaarttortilla’s.

Wanneer de gerechtjes in de oven staan gaan we met elkaar een knutsel ­maken en is er ruimte om buiten te spelen.

Andere thema’s kunnen zijn: Frozen-feestje, ­ridders- en prinsessenfeestje, piratenfeestje, pop-rocksterfeestje, beauty & bubbles, ­bubble bumper ball party.

Nieuw is: Let’s sing and dance.

Wij verzorgen ook animatie op locatie.

Hoe leuk is het dat tijdens jouw feest ook de kinderen hun feest hebben. www.betuwsespeelboerderij.nl

Dagje uit Op Recreatieoord in den Boomgaard kun je van mei t/m sept ­terecht voor een heerlijke duik in ons natuurzwembad! Wij beschikken over een prachtig strand met airtrampoline en speeltuin.

TIP bezoek ons Aquapark of maak een ritje op de waterfiets. Zin in een frietje of een ijsje, je bent van harte ­welkom in onze ­horeca!

Kortom het ideale dagje uit voor het hele gezin!

Afslag Tiel-West Kapel-Avezaath www.indenboomgaard.nl

54 UIT IN TIEL

UIT IN TIEL 55

SUP & FRIENDS

Pannekoeken­ bakker Buren

WIPEOUT

Tijdens het SUPPEN sta je op een board en beweeg je jezelf voort met een lange peddel.

SUPPEN is geschikt voor jong en oud.

Je zou het misschien niet denken maar het is een echte full-body workout. www.supfriends.nl

Bij de Pannekoekenbakker kun je kiezen uit wel 300 soorten pannenkoeken. Zowel binnen als buiten is een speeltuin.

Ook kun je geschminkt worden en je verkleden als piraat of prinses. www.pannekoekenbakker.nl

Het meest hilarische uitje van Nederland Crash, smash and splash your way through! Dit brute waterspektakel ken je vast wel van de tv: van obstacle naar obstacle boven het water en land. En met 20.000 waaghalzen per jaar is dit één van de meest populaire ­programma’s op evenementenlocatie De Kaap. (Vanaf 16 jaar.) www.wipeout.nl

BOURGONDISCH FRUITWANDELEN EN -FIETSEN IN HET MOOIE MAAS & WAAL De voorbereidingen voor de gezellige Bourgondische wandelen fietstochten in Beneden Leeuwen en omgeving op zaterdag 3 september zijn in volle gang!

Wat maakt dit evenement nu zo speciaal? Waarom is dit nu juist zo leuk om mee te doen?

Om te beginnen: de mooie routes!

Daarnaast natuurlijk ook de Bourgondische gezelligheid!

De lekkere gratis hapjes/drankjes!

En de diversiteit aan muziek bij de veel stops! Gewoon een dag waarbij u gezond beweegt en ook lekker geniet! Alleen, met z’n tweetje, of met de hele familie/buurt/ vriendengroep.

U kunt kiezen uit een 45 km of 65 km lange fietstocht over de mooie dijken met hun vergezichten langs de rivieren de Maas en de Waal. Of u doet gezellig, alleen of met de hele familie, mee met een wandeltocht van 6 km, 12 km, 18 km of 27km. Welke route u ook kiest, er is altijd gekeken naar een aantrekkelijke route door ons prachtige Rivierenland; dijken, uiterwaarden, paadjes door gebieden die normaal niet voor wandelaars of fietsers geopend zijn. Ons doel is het om een hele mooie en vooral gezellige dag te bezorgen en daarbij het Land van

Maas en Waal op de kaart te zetten bij jong en oud. Bij de finish is er op het Wielplein nog een feestje te vieren als u dat wilt. Een gezellige dj zorgt hier voor sfeer. Dat dit ieder jaar weer lukt, blijkt uit het grote aantal deelnemers dat jaarlijks weer meedoet aan deze happening. Er mogen maximaal 4000 deelnemers meedoen aan alle routes. Vanaf 10 april zijn de inschrijvingen gestart en ook dit jaar blijkt er weer veel belangstelling te zijn. Van de 900 beschikbare plaatsen voor het fietsen is al rond 50% vol. Bij de wandelaars is er nog iets meer ruimte, maar ook daar schiet het lekker op. Wacht niet te lang met inschrijven. Daginschrijving is niet mogelijk omdat dan alle lekkere hapjes/ drankjes al moeten zijn ingekocht. Dat het evenement aanslaat, blijkt uit de vele aanmeldingen die inmiddels ook binnenkomen van mensen die van ver moeten komen. Ons doet dat deugd. Zo’n wandel- of fietstocht komt u niet snel tegen in Nederland.

Wilt u zien dat we niet overdreven hebben? Kijk aub eens op de site van Dijkensport.nl. Daar ziet u foto’s en kunt u ook inschrijven.

We begroeten u graag op een van onze routes op 3 september.

56 UIT IN TIEL

FIETSEN, STRUINEN Tiel is het ideale vertrekpunt voor een mooie wandeling of fietstocht. Vanuit het stadscentrum loop je zo de uiterwaarden in voor een stevige struintocht. Je kunt even uitrusten op een bankje op de kronkelende rivierdijk en genieten van het spectaculaire uitzicht over de uiterwaarden en de Waal. Of maak een stadswandeling door de historische binnenstad. Mooie historische gebouwen herinneren nog aan het verleden.

Wil je Tiel en omgeving op de fiets ontdekken?

Kies een afstand en ontdek wat de omgeving te bieden heeft. Tiel is een prachtige uitvalsbasis voor fietstochten. De recreatieve fietser, maar ook de fanatieke wielrenner of mountainbiker kan vanuit Tiel een geweldige tour maken.

Ervaar het fraaie rivierenlandschap in al z’n facetten: pittoreske dorpjes, boomgaarden, kastelen, buitenhuizen en Betuwse boerderijen.

Geniet onderweg van de heerlijke terrasjes, fruitstalletjes langs de weg en natuurlijk van de prachtige vergezichten langs de rivieren in de omgeving.

FIETSROUTES IN HET RIVIERENLAND Pak de fiets en geniet van de mooiste routes. Je kunt je hart ophalen in het rivierengebied. Maak gebruik van het Fietsroutenetwerk Rivierenland zodat je eenvoudig overal komt. Meer informatie over routes vind je op www.gelderseroutes.nl

Struinen door de uiterwaarden Wie het rivierenlandschap echt wil ontdekken gaat struinen door de ­uiterwaarden met routes van 20 tot 42 km. Zo is de struinroute Tiel-­Druten een uitdagende route langs de varië­rende l­and­schappen van de Waal. www.rivieractief.nl www.gelderseroutes.nl www.struingids.nl

In alle seizoenen mooi.

ONTDEKKINGSTOCHT WETLAND PASSEWAAIJ (TIEL-WEST) ANWB-WANDELROUTE In 2019 zijn bijna alle bruine ANWB-bordjes met informatie over monumenten vervangen. De ANWB heeft daarna met hulp vanuit de Tielse Oudheidkamer een wandelroute gemaakt. Deze is op de site van de ANWB te vinden. De aandacht gaat vooral uit naar de economische activiteit in Tiel in verleden en heden.

Start- en eindpunt vormt de parkeergarage Westluidense Poort. De route is te vinden op: www.anwb.nl/wandelen/ routes/monumentenroute-tiel

Tiel aan de Waal is een tweede ­ontdekkingstocht voor kinderen rijker! Dit keer aan de westkant van Tiel, daar ligt al bijna 30 jaar het natuur­gebied Wetland ­Passewaaij.

In de uiterwaard ga je de natuur ­ontdekken aan de hand van weetjes en een aantal opdrachten. Onderweg kun je bijvoorbeeld in een boom klimmen, knaagsporen van bevers vinden en een kunstwerk van strandvondsten maken.

Los je meteen de woordpuzzel op?

De route is 3.5 km. Kinderen zijn er gemiddeld 2.5 uur mee bezig, een ochtend of middag buitenplezier.

Dus: schoenen aan, vrienden en familie mee en gaan!

Download de tocht gratis via www.struingids.nl.

UIT IN TIEL 57

EN WANDELEN IZI.TRAVEL

Wandelnetwerk Rivierenland

Met deze app maak je gemakkelijk een stadswandeling. Je leest over de bezienswaardig­heden en via audio kun je deze ook beluisteren. Sinds 2020 is een stadswandeling van Tiel ­toegevoegd aan dit ­internationale ­platform.

Vanuit Tiel kan men gebruik maken van het ­regionale wandelnetwerk Rivierenland. Dit netwerk van 1000 kilo­meter aan routes ontsluit de mooiste wandelgebieden in Rivierenland. Maak een stadswandeling of ga avon­tuurlijk struinen door de Wetland Passewaaij. Kortom: voor ­ieder wat wils! www.uiterwaarde.nl/sporten-spelen/ actieve-routes

KLOMPENPADEN Wil je het boerenland van Tiel en omgeving ­beleven? B ­ ewandel dan eens een van de ­klompenpaden. Klompenpaden zijn cultuur­ historische wandelpaden over zo veel mogelijk onverharde paden. Wandel door boomgaarden, weilanden, langs s­ loten, dijken en beleef de rust, natuur en cultuur van de buitengebieden.

Trek je wandelschoenen aan en ontdek het landschap in de omgeving optimaal! www.klompenpaden.nl

FLIPJE KLOMPENPAD

terlinie Nieuwe Hollandse Wa aal an ek ati nd Langs Inu 3,5 km

MET FLIPJE V AN PONTJE NAAR PONTJE

HISTORISCHE STADSWANDELING Geïnteresseerd in de geschiedenis van Tiel?

Je kunt verschil­lende mooie ­historische stadswandelingen maken. Eén tocht die voert langs bijzondere plekken vind je op pagina 33 naast de stadsplattegrond. Meer wandelingen kun je vinden op: www.tiel-bijzonder-verleden.nl

58 UIT IN TIEL

Sterke Dijkenroute, langs Tiel De Sterke Dijkenroute is voor sterke fietsers. Je fietst ruim 75 kilometer over de dijken van de wilde Waal. Na de hoogwaterperiode in 1995 zijn vele van deze dijken versterkt en op veilige hoogte gebracht, met behoud van natuur en landschap. Nu biedt deze fietstocht je schitterende dijklandschappen, met maar liefst 21 informatiepanelen over interessante wetenswaardigheden van de dijkversterking.

Startpunt: Van der Valk Tiel, Laan van Westroijen 10 te Tiel

FIETSVERHUUR

HANDIGE SITES

•

• • • • • • •

•

•

StyleCycles Nieuwe Tielseweg 69, 0344 61 21 96 Kamperfoelie 6, 0344 612196 GEJO Cycle World Lutterveldweg 7, 0344 61 30 54 Aan de Linge Lingeweg 18b, 0344 66 12 36

www.nederlandfietsland.nl www.uiterwaarde.nl www.uitinderegio.nl www.gelderseroutes.nl www.ivn.nl/afdeling/ivn-rijnwaal www.bureautoerisme.nl www.uitintiel.nl

TOP’s Toeristische Overstap Punten (TOP’s) zijn fietsvriendelijke servicelocaties die speciaal zijn ingericht om een fiets- of wandeltocht te beginnen. Met de mogelijkheid van gratis ­parkeren en het opladen van de elektrische fiets. De TOP’s zijn ­inmiddels ­geplaatst op veertien ­locaties in Rivierenland. www.uitinderegio.nl/informatie

• Van der Valk Hotel Tiel Laan van Westroijen 10 0344 62 20 20 • Rijwielshop Tiel (alleen met OV-kaart) Stationsplein 1 • Fietsenstalling Tiel Parkeerterrein Oude Haven Kijk op www.oplaadpunten.nl voor alle oplaadpunten.

Bij StyleCycles, sinds 2005 een begrip in Tiel en Rivierenland, weten we wat fietsplezier is. Voor jou en onszelf. Het verkopen en onderhouden van fietsen is een vak dat wij met plezier en passie uitvoeren.

Kom je niet uit de buurt? Bedrijfsuitje? Huur dan individueel of als groep een van onze fietsen en ontdek waarom het rivierengebied en de Betuwe zo mooi en geschikt zijn voor een fietstocht. Wij hebben meerdere en verschillende huurfietsen en types. Zie onze website voor alle opties.

Vanaf het station loopt u in nog geen kwartier naar onze winkel, en ook bezorgen van huurfietsen op locatie is mogelijk!

Style Cycles Fietsplezier Nieuwe Tielseweg 69 4001 JT Tiel 0344 61 21 96 info@stylecycles.nl www.stylecycles.nl

Style Cycles Servicepunt Kamperfoelie 6 4007 TL Tiel 0344 612196

Uitgelicht

Fietsoplaadpunten

StyleCycles Fietsplezier

UIT IN TIEL 59

VIER HET LEVEN EN NIMIT ERVAN! Bier brouwen is een grote passie van Tom van Doorn. Wat begon met zelf bier brouwen op het gasfornuis is uitgegroeid tot een kleine en ambachtelijke brouwerij. Inmiddels is Nimit, een heerlijk en echt Tiels biertje, bij verschillende lokale ondernemers te koop.

Bier brouwen, Tom van Doorn wilde het weleens ­proberen. Een aantal jaren geleden waagde hij zijn eerste poging, samen met zijn vader en broertje.

Op een gasfornuis met verschillende pannen.

“We hebben toen tien liter bier gemaakt”, zegt Tom. “Na de eerste keer brouwen en proeven was ik verkocht. Dat wilde ik meer gaan doen. In de afgelopen jaren heb ik mij steeds meer verdiept in de wereld van het bierbrouwen. Veel boeken gelezen, uren doorgebracht op het internet maar uiteraard ook heel veel geëxperimenteerd en dat smaakte naar meer. Soms ook niet hoor, dan ging het mis.

Maar dat hoort bij het proces.”

Brouwerij Nimit heeft Tom naast zijn dagelijkse werk. Zijn hele werkzame leven is hij al bezig met eten en drinken, dus raakvlakken met het brouwen zijn er zeker.

Het brouwproces is volledig ambachtelijk, en bijna alles is handwerk. Met passie voor het brouwen zorgt Tom ervoor dat de mout wordt omgetoverd tot heerlijke bieren. Iedere moutsoort zorgt weer voor een andere smaak en kleur. Hier gaat veel uitzoekwerk aan vooraf. Door tijdens het brouwen een specifieke samenstelling van mouten en hopsoorten te selecteren, krijgt ieder bier zijn unieke smaak. Ongeveer zes tot acht weken na het brouwen kan het bier gedronken worden. Na goedkeuring van de brouwer gaat het richting de Nimit-fans.

Een echt Tiels biertje

Nimit is een microbrouwerij in Tiel waarbij het hele proces in eigen beheer wordt uitgevoerd. De bieren zijn laag in alcohol en vol van smaak, dit kan in het begin even wennen zijn omdat veel bieren in de markt 7% of meer alcohol bevatten. Nimit bier is ­verkrijgbaar bij lokale ondernemers in de regio die een band hebben met de regio en een passie hebben voor lokaal, ambachtelijk en mooie producten.

Je vindt de verkooppunten op nimitbier.nl

Zoelensepad 10 4003 EH Tiel (alleen op afspraak, geen bezoekadres) 06 27013759 bier@nimitbier.nl www.nimitbier.nl

60 UIT IN TIEL

HORECA IN TIEL STROOP & SUIKER

DE MERCKT ETEN & DRINKEN

Heerlijke ambachtelijke pannenkoeken, american pancakes, bubble waffles en nog veel meer!

Je kan het hele jaar door genieten in ons 4- seizoenen serre voor lunch, diner of een gebakje en een kop koffie.

Al ruim 30 jaar een begrip in Tiel. De plek om gezellig te borrelen of lekker te genieten met vrienden, familie of collega’s. We hebben alles in huis voor een geslaagde borrel, gezellige oud/bruine inrichting, bitterballen, A-merken, heerlijk verwarmd terras en vriendelijke medewerkers. Bij de Merckt kunt u naast lekker borrelen ook een hapje eten, lunch en diner. Heineken is ons bier maar daarnaast hebben wij maar liefst 12 speciaal bieren op de tap. Wij hopen u te mogen verwelkomen bij de Merckt

Westluidensestraat 30 4001 NG Tiel 0344 72 22 80 www.stroopsuiker.nl

TIGA Schuif gezellig bij ons aan tafel voor de meest gevarieerde gerechten uit Azië en Zuid-Amerika.

Geniet en ontdek de ware smaak van Streetfood onder het genot van een cocktail. Dit is onbeperkt genieten voor een vaste prijs!

Korenbeursplein 3-5 4001 KX in Tiel 0344 60 60 19 www.tigatiel.nl

Plein 35-37 4001 LG Tiel 0344 62 61 51 www.demerckt.nl

SUBWAY Of je nou voetbal gaat kijken met je vrienden, een vergadering hebt op kantoor of dagje weg bent, Subway heeft alles in huis om jou dag op smakelijke wijze te laten slagen! Klets bij met je vrienden onder het genot van onze goedgelegde Giant Sub. Deze bevat mals vlees, heerlijke Hoogeindsestraat 13 kaas en knisperende 4001 AA Tiel groente om zelfs Tel: 0344 - 617800 de stevigste trek te verslaan. Vergeet ook het toetje niet, want geen enkel dag is af zonder onze heerlijke warme cookies.

Subway© Tiel

SUHI TIME Make everyday Sushi day! Bij ons kunt u niet alleen heerlijke Sushi bestellen maar ook de beroemde Pokebowls, Gunkan Sushi, Sashimi en lekkere frisse salades. Onze Sushi wordt dagvers gemaakt met zorgvuldig geselecteerde ingrediënten. Bij ons kunt u terecht voor zowel vegatarische Sushi, als Sushi met rauwe vis, gekookte vis en met kip. Voor een wat luxere variant kunt u kiezen voor de Crunchy rolls en de Rock 'n Rolls, zodat u extra kunt genieten van de uitgebreide ingrediënten in deze gerechten.

U kunt nu gemakkelijk en snel bestellen via onze website en profiteren van 15% korting met de kortingscode STiel15. Tot snel!

St. Agnietenstraat 32 4001 NB Tiel 0344 22 50 06 www.sushitime.nl

Subway® is een geregi

streerd handelsmerk

van Subway IP LLC.

TRES Bij ons kunt u genieten van onbeperkt wereld tapas inclusief desserts. Daarnaast serveren wij heerlijke huisgemaakte sangria!

Plein 2 4001 LJ Tiel 0344 22 91 00 www.trestiel.nl

© 2020 Subway IP

LLC.

UIT IN TIEL 61

HART VAN DE BETUWE

STADSCAFÉHEXAGON

Méér dan WELKOM! Wij nodigen u uit om te genieten.

Met heerlijke streekproducten en aandacht voor onze gasten maken wij het verschil.

Een goede lunch, lekker terrassen of een uitgebreid diner.

Proef en beleef de Betuwe!

Naast onze 6 tapbieren hebben wij 60 andere bieren en 60 whisk(e)y's op voorraad.

Maar ook zo'n 100 distillaten, waar de mooiste cocktails mee gemaakt kunnen worden.

Vooral in de wintermaanden (oktober t/m april) is Hexagon bekend als podiumcafé. Van bandoptredens tot soundmixen en van cabaret tot dichters. Ook worden er films gedraaid en zijn er spelletjesmiddagen (zoals klaverjassen).

Wij serveren tijdens de zomermaanden (mei t/m september) graag van onze lunchkaart op ons terras.

U kunt ook zelf eten meenemen of elders eten bestellen.

Heeft u dan een bord en bestek nodig? Geen probleem.

Markt 2 4001 AS Tiel 0344 61 35 40 www.hartvandebetuwetiel.nl

BUURVROUWS BISTROBAR Wij zijn een trendy toegankelijke Bistrobar en serveren buiten ons a la carte menu ook heerlijke cocktails en bites. Tevens staan wij bekend om onze uitgebreide high tea - high wine. In onze vernieuwde Pinchobar hebben wij ook de mogelijkheid om feestjes vanaf 15 personen te verzorgen. Wij zijn geopend vanaf woensdag t/m vrijdag vanaf 16.00 uur zaterdag en zondag zijn wij geopend vanaf 11.00 uur en serveren wij ook lunch. Wij hopen u te mogen begroeten in onze gezellige bistrobar.

Team Buurvrouw Plein 44 4001 LJ TIEL 0344 66 74 48 www.buurvrouwsbistrobar.nl

Korenbeursplein 1, 4001 KX Tiel 0344 61 14 74 www.hexagontiel.nl

BIJ ERIK EN HAAR Uitgeput van het struinen in de gezellige binnenstad?

Neem plaats Bij Erik en Haar. Voor een heerlijke lunch of cappuccino. Zin in een nieuwe coupe, loop dan door naar onze kapsalon Markt 10 4001 AS Tiel 0344 22 81 11 www.bijerikenhaar.nl

LUNCH CAFÉ ROYAL Bij Lunch Cafe Royal kun je lekker koffiedrinken of lunchen. Elke maand staat er een unieke en wisselende special op het menu. Of kom gezellig op het terras zitten met een drankje.

BROWNIES&DOWNIES Brownies&downieS is een bijzonder gezellig lunchcafé met heerlijk terras midden in de binnenstad. Een plek om te onthaasten en te genieten van de gezelligheid, de sfeer en al het lekkers wat we te bieden hebben. Naast de lekkere broodjes, kun je ook bij ons terecht voor huisgemaakte taartjes, borrelen en een uitgebreide high tea. Tot zo!

Markt 11 4001 AS Tiel 06 20 19 95 27 www.browniesanddowniestiel.nl

Markt 13 4001 AS Tiel 0344 63 00 22 www.lunchcaferoyal.com

62 UIT IN TIEL

OVERNACHTEN HOTELS

De Tielse jachthaven ligt op loopafstand van het historische stadscentrum. De haven biedt alle nodige voor­zieningen, zoals een bunkerplaats, schoon sanitair, vuilwater­inname, elektra en wifi.

Van der Valk Hotel Tiel Laan van Westroijen 10, Tiel 0344 62 20 20 www.hoteltiel.nl

De havenmeester is bereikbaar op

Fruitpark Hotel & Spa Bonegraafseweg 59, Ochten 0344 60 77 85 www.fruitparkhotel.nl

0344 61 48 34/06 41 35 15 50

B&B

CAMPERPLAATSEN

De Woerdse Hoeve Woerd 2, Kerk-Avezaath 06 53 26 07 17 / 06 27 50 19 39 www.woerdsehoeve.nl

Tiel heeft vier camperplaatsen op de Waalkade op loopafstand van het centrum. De plaatsen zijn niet gratis en niet beschikbaar bij ­evenementen. De ­afstand tot het voetveer TielWamel is slechts 50 meter.

Harry's Home Nieuwe Tielseweg 119, Tiel 06 42 06 50 21 www.harryshometiel.com B&B Hilvershof Bredestraat 8, 4014 NB Wadenoijen 06 46 21 17 63 www.hilvershof.nl

Overige camper­plaatsen zijn: • Campingpark Zennewijnen, Hermoesestraat 13, Zennewijnen (10) • Minicamping Tussen de Dijken, Inundatiedijk Zuid 3, Tiel (10)

Camping aan de Linge Komt u ook van de Linge genieten?

• • •

Fluisterboot verhuur Kano verhuur Fietsverhuur

Lingeweg 18b 4006 MA Tiel 0344 66 12 36 06 38 08 03 64 www.aandelinge.nl

Uitgelicht

JACHTHAVEN

CAMPINGS Aan de Linge Recreatie Lingeweg 18b Tiel 0344 66 12 36 / 06 38 08 03 64 www.aandelinge.nl

Hotel & Restaurant de Twee Linden

Minicamping Tussen de dijken Inundatiedijk Zuid 3, Tiel 06 48 31 24 86 www.minicampingtussendedijken-tiel.nl

De Linde boom is van oudsher een samenkom plek voor allerlei verschillende mensen. Ook vandaag de dag vinden mensen nog verbinding op deze plek. Of het nu een gezin is dat komt eten, vriendinnen die genieten van een verrukkelijke high tea of wandelaars en fietsers die op hun route zoeken naar een fijne verblijfplaats voor de nacht.

Campingpark Zennewijnen Hermoesestraat 13, Zennewijnen 0344 65 14 98 www.campingzennewijnen.nl

Een tweede thuis De Twee Linden staat voor gastvrijheid. Gasten voelen zich snel thuis.

Door persoonlijke benadering willen de gasten graag terug komen en de plaats aanbevelen aan vrienden en familie. Gasten spreken over ‘echte gastvrijheid’, ‘perfecte service’ en ‘een plek waar je nog echt verwend wordt’.

Recreatieoord ‘In den boomgaard’ Lingesteeg 12, Kapel Avezaath 0344 66 15 16 www.indenboomgaard.nl

Zandstraat 100 6658 CX Beneden-Leeuwen 0487 59 12 34 info@detweelinden.nl www.detweelinden.nl

Recreatiepark De Vergarde Erichemseweg 84, Erichem 0344 57 20 17 www.devergarde.nl

UIT IN TIEL 63

GOED ZICHT IS EEN GROOT GOED Je ogen zijn uniek en kwetsbaar. Het is dus belangrijk dat je er goed voor zorgt.

Bij Betuwe Oogkliniek en Instituut (BOKI) in Tiel zijn je ogen in goede handen.

Je kunt er zonder verwijzing terecht voor een uitgebreide oogcheck.

Oogkliniek Tiel Rode en branderige ogen. Vaak vermoeid zijn.

Dit kunnen voorbodes zijn voor allerlei soorten ­oogproblemen. Veel mensen stellen een bezoek aan de huisarts uit als ze last van hun ogen hebben. Maar er is nu goed nieuws: je hebt geen verwijzing meer nodig voor een optometrist. Bij BOKI Oogzorg kun je makkelijk een afspraak maken, er zijn geen wachttijden en je kunt vaak dezelfde week nog terecht “Wij checken niet alleen de scherpte, maar ook de algehele gezondheid van de ogen wordt bekeken door middel van een oogcheck”, zegt Kiumars Ajdari, Doctor of Optometry. “Voor onze professionals ­hebben de ogen geen geheimen.”

De Oogkliniek is gevestigd in het centrum van Tiel.

Je kunt hier terecht voor een passend brilmontuur of contactlenzen, maar ook voor medische hulp door een van de professionele oogartsen. “Wij bieden alle zorg onder één dak”, zegt Ajdari. “Dat is uniek in Nederland. Je kunt bij ons terecht voor optiek, contactlenzen, optometrie en oogheelkunde. Wanneer wij vermoeden dat er meer aan de hand is dan alleen een optisch zichtprobleem, kijken we naar de gezondheid van de ogen. Een belangrijk onderdeel hiervan is de samenwerking tussen de ogen. Het komt vaak voor dat je ogen niet parallel naast elkaar staan en dan helpt zelfs de mooiste bril niet.

Met een aan­gepaste prismabril op maat kunnen we het best ­mogelijke zicht verwezenlijken en behouden.”

Goed zicht bepaalt voor een groot deel de kwaliteit van ons leven.

Daarom is het belangrijk om regelmatig je ogen te laten controleren, een soort APK voor je zicht.

Hier in Nederland is dat niet gebruikelijk, in de VS, waar Ajdari studeerde en werkte, is een jaarlijkse oogcheck heel normaal. “Door middel van een preventieve screening kunnen veel oogproblemen vroegtijdig opgespoord worden. Sinds corona werken veel mensen thuis en zitten de hele dag achter hun computerscherm. Dat is niet goed voor je ogen, we merken dan ook dat steeds meer mensen zich melden met problemen.”

Bij BOKI Oogzorg is iedereen welkom voor een gratis oog­check, van jong tot oud. “Vooral voor kinderen is goed zicht erg belangrijk. Er kunnen zelfs leerproblemen ontstaan als een kind niet goed kan zien.

Laat gewoon de ogen van je kind eens checken, of die van jezelf. Dat kan nooit geen kwaad.”

Kleibergsestraat 20 0344 64 34 36 info@bokioogzorg.nl www.bokioogzorg.nl

Zeg je ‘uit in Tiel’, dan zeg je…

Hart van de Betuwe nodigt uit om te genieten. De lekkerste koffie(’s) met luxe gebak of de heerlijke appeltaart uit eigen keuken. Eigentijds lunchen in de zon of een ‘traditioneel’ dinergerecht met streekproducten en Hollandse groenten? Waar anders dan bij ‘De Betuwe’.

Méér dan WELKOM!

Markt 2 • Tiel • 0344 61 35 40

www.hartvandebetuwetiel.nl

7 DAGEN PER WEEK GEOPEND V OOR LUNCH EN DINER