event personeel
58
DUNCAN STUTTERHEIM
De verkoop van een meerderheidsbelang in ID&T aan SFX zorgt ervoor dat het bedrijf internationaal naar een hoger plan getrokken kan worden. Directeur Duncan Stutterheim over de deal en de ambities van ‘zijn’ ID&T.
EB201305_COVER EB LIVE.indd 55
SPECIAL CATERING
64
De tijd dat je enkel lauwe braadworsten en slappe patat op festivals kon eten ligt achter ons. Hoewel de focus op snacks en frisdrank blijft liggen, doet de branche er alles aan om wachttijden te verkorten en kwaliteit te waarborgen.
70
SPECIAL EVENT PERSONEEL
Het is een open deur, maar zonder personeel geen evenement. Of je het nu hebt over opbouwers, stagemanagers of beveiligingspersoneel, al deze groepen zijn essentieel voor een succesvol event. Een overzicht van de belangrijkste aanbieders.
18-4-2013 17:55:24
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
Cijfers
Prijscheck Europese concerten
de 50th-anniversary concerten zitten erop, maar de Stones kondigen ook nog 14 nieuwe shows aan.
Orchestral Manoeuvres in the Dark 14 mei Liverpool empire theatre, Liverpool 17 mei tivoli Oudegracht, Utrecht 21 mei docks Konzerte disco, Hamburg Barbra Streisand 1 en 3 juni the O2, Londen 6 juni Ziggo dome, amsterdam 15 juni O2 World, Berlijn Joe Cocker 10 mei Heineken Music Hall, amsterdam 13 mei Hammersmith apollo, Londen 14 mei Zenith arena, Lille Black Sabbath 26 november Forum Copenhagen, Frederiksberg 28 november Ziggo dome, amsterdam 30 november Westfalenhalle 1, dortmund Roger Waters 6 september eSPrit arena, dusseldorf 8 september amsterdam arena, amsterdam 11 september Letzigrund Stadium, Zurich
Datum
14
40
Het programma van Pinkpop 2013 is compleet. in totaal zijn er 40 bands en artiesten op het festival te zien.
250
Prince vraagt 250 dollar voor een concertticket voor een optreden in een kleine zaal. Zonder reserveringskosten overigens.
475
de duurste tickets voor een amerikaanse Bon Jovi-show zijn 485 dollar.
500
Justin Bieber een uur te laat tijdens zijn concert in Gelredome resulteerde in 500 fans die met de bus naar huis werden gebracht, omdat Ov niet reed.
Locatie, plaats
Fotomoment
1.095
nog meer ticketprijzen. 1,095 euro is volgens secondary ticketer www. tickets4u.nl de prijs voor een kaartje voor Barbra Streisand in Ziggo dome. Officieel kosten de duurste tickets 295 euro.
Promotor
Goedkoopst
Duurst
Live nation Live nation FKP Scorpio
€40 €32 €38
€40 €32 €38
Live nation Live nation Live nation
€76 €95 €86
€527 €295 €750
Live nation Live nation Live nation
€49 €40 €47
€49 €40 €63
Live nation €90 Live nation €59 Handwerker Promotion €62
€90 €64 €85
Live nation Live nation Live nation
€78 €39 €109
€118 €75 €228
(fotocredit: Cynthia Amelsbeek)
Het 80-koppig Groot Gelders Orkest speelt live mee met de vertoning van Frozen Planet in Ziggo dome amsterdam. na uitverkochte concerten in Los angeles, tokyo en Chicago bracht dit spectaculaire audiovisuele circus ook een bezoek aan amsterdam. Beide voorstellingen waren zo goed als uitverkocht.
3.000
Mojo Concerts verwacht voor de eerste editie van inspire Festival tussen de 2.500 en 3.000 bezoekers.
40.000
dutch valley Festival verwacht op de komende editie 40.000 bezoekers. dat zijn er 5.000 meer dan vorig jaar.
advertentie
Bescheiden campagnebudget?
Nieuwe posities in EB bieden de uitkomst. Neem contact op met Joost Spanjaard: Telefoon: 035-6465804 • mail: joost.spanjaard@imediate.nl
56 180x69_EB WWW.entertainMentBUSineSS.nL Banners.indd 1
EB201305_IN HET KORT EB LIVE.indd 56
Mei 2013
17-04-13 15:52
18-4-2013 16:11:47
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////////////
EUWSMAKER - NIEUWSMAKER - NIEUWSMAKER - NIEUWSMAKER CHRIS DIJK (BRANDCAMS) Uit irritatie dat een festivals of merken geen grip hebben op foto’s die worden gedeeld, is vorig jaar zomer door Tribe en Jeroen van Koningsbrugge een app ontwikkeld die foto’s maakt in de belevingswereld van het merk. Inmiddels heeft het idee een dusdanige vlucht genomen, dat het bedrijf Brandcams is opgericht, met Chris Dijk aan het roer.
Is Brandcams onderdeel van Tribe? Of een apart bedrijf? “Brandcams is een apart bedrijf. Tribe is samen met Jeroen van Koningsbrugge wel de bedenker van het format. Op Strandfestival ZAND, werd de eerste app getest en zoveel gebruikt, dat er duidelijk een vervolg moest komen. Het is feite een ‘photofl yer’ voor de smartphone, maar het bleek wereldwijd nog niet te bestaan. Er is met diverse partijen gepraat, waaronder Talpa. Het gevolg is dat Brandcams eind 2012 apps lanceerde voor onder meer The Voice, Top 2000 en Het Glazen Huis. Brandcams staat als bedrijf inmiddels los van Tribe. Jeroen van Koningsbrugge is nog steeds partner en aandeelhouder, samen met individuen uit de appbouwerswereld en Talpa.”
Wat verklaart het succes? “We fotograferen allemaal met onze smartphone, nu kun je dat doen met elementen van het merk en dat is een beleving an sich. Een klassieke win–win, want het merk heeft eindelijk grip op de foto en de bezoeker heeft plezier. Naast het rondsturen van het merk is de app goed actiematig in te zetten. Het is een manier om te communiceren met je fans door middel van foto’s en dat biedt legio mogelijkheden.” Zijn er al knelpunten gevonden? “Natuurlijk, er is geen handboek voor het ontwikkelen van een nieuw idee. We hebben inmiddels een klein jaar ervaring en ontwikkelen de app steeds door. De technische achterkant, waar inmiddels bijna een half miljoen foto’s zijn verwerkt, is eigenlijk het meest complex. We leren dat de app een populair activatiemiddel is, maar je moet het wel onderhouden als merk. Eigenlijk moet het structureel worden opgenomen in de marketingplannen. Techniek staat natuurlijk nooit stil, dus we kijken elke dag of nieuwe ontwikkelingen interessant zijn voor een nog betere app. Voor de zomer verwachten we de 3.0-versie te releasen.”
Wat zijn partijen waar jullie de komende tijd mee werken? “Tv-formats van Talpa zoals seizoen 4 van The Voice Of Holland maar ook Sky Radio, Radio 538, en 3FM. Er komen
NIEUWSMAKER
´Wanneer iemand meerdere kaartjes tegelijk koopt, worden steeds per kaartje dezelfde administratiekosten in rekening gebracht. Je betaalt acht keer administratiekosten, tickets worden altijd digitaal verkocht dus waarom die servicekosten? ´ Tweede Kamerlid Jasper van Dijk van de SP heeft vraagtekens bij het maximumpercentage administratiekosten
apps voor evenementen van onder meer UDC, Extrema Outdoor en natuurlijk Strandfestival ZAND. Daarnaast komen er apps voor artiesten zoals Guus Meeuwis en kinderproduct zoals Woezel en Pip”.
Wat willen de afnemers precies met een Brandcam app? “Het zijn doorgaans partijen die hun social media al goed op orde hebben, maar een middel zoeken om bij hun bezoekers dat social media-gebruik te activeren. Brandcams heeft als doel het verspreiden van een merk, op een manier die leuk is voor de gebruiker en gewenst is door het merk.”
-
Quotes
‘I don't want to do it. Everyone else does. I don't like playing outdoors, and I certainly don't like festivals. I've always thought they're nothing to do with playing.’ Stones-drummer Charlie Watts in The Guardian over het feit dat The Rolling Stones dit jaar op Glastonbury spelen
Hoe is de interesse vanuit de entertainment- en evenementenbranche? “Die blijkt enorm. Wat we nu doen is flink doorontwikkeld en staat ver af van de initiële eerste ZAND Cam. We hebben onder meer camera’s gemaakt voor Amstel, Jeroen van Koningsbrugge, Nick & Simon, Kruitvat en ATP. Daarnaast staan er veel opdrachten uit voor de komende maanden. Denk daarbij aan artiesten en evenementen, maar ook aan voetbalclubs, attractieparken en zelfs een Amerikaans merk.”
EUWSMAKER
IN ’T KORT
-
NIEUWSMAKER
-
NIEUWSMAKER
‘We doen het niet voor de eerste keer. Bij de DWDD Recordings in Paradiso werden mensen ook lid bij de aankoop van een kaartje.’ Productieleider Anna Bosscher legt tegenover Parool uit dat het niet gek is dat je lid van de VARA wordt als je een ticket voor het festival De Wereld Draait Buiten koopt ´Deze artiest staat wel bekend om zijn onvoorspelbaarheid. Bij een volgende gelegenheid zullen we vooraf een stevig gesprek moeten voeren, zodat dit niet weer gebeurt. Zijn show was trouwens verder fantastisch.´ Directeur van Gelredome Hèrald van de Bunt reageert in De Gelderlander op de extra kosten die gemaakt werden omdat Justin Bieber een uur te laat op het podium stapte ‘Nederland was het eerste land buiten GrootBrittannië waar we voet aan de grond kregen, en het was de eerste keer dat we Bruce Springsteen ontmoetten.´ Marcus Mumford laat Ziggo Dome weten waarom hij een speciale band met Nederland heeft ´Ik was klaar met de opnamen van mijn nieuwe album Sad Singalong Songs en om die nummers live echt eer aan te doen, zou ik ze het liefst met een orkest willen uitvoeren.´ Anouk meldt op haar website de beweegreden om hoofdact te worden van Symphonica In Rosso ´Een eer en een uitdaging. Iedere avond krijg ik een sms met zeven of acht nieuwe nummers.´ Tom Morello valt in tijdens de Australische liveoptredens van Bruce Springsteen en leerde van tevoren 50 nummers. In Rolling Stone laat hij weten dat dit niet genoeg is.
-
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_IN HET KORT EB LIVE.indd 57
MEI 2013
57
18-4-2013 16:11:48
Duncan Stutterheim / / / ///////////////////////////////////////// //////////////////////
‘We kunnen onze mondiale ambities nu verwezenlijken’ De aankoop van driekwart van de aandelen in ID&T voor 136 miljoen dollar door entertainmentbedrijf SFX geldt als een van de meest spraakmakende deals in de (live) entertainmentbranche van de afgelopen jaren. ID&T directeur Duncan Stutterheim is blij met de deal, die wat hem betreft ID&T internationaal naar een hoger plan trekt. Door: EDgar KruIzE
S
FX geldt als een van die grote spelers in de internationale dancemarkt. Het bedrijf werd vorig jaar opgericht door Robert F.X. Sillerman, die in de jaren negentig met zijn bedrijf Clear Channel een snelle schaalvergroting teweegbracht in de concertmarkt in de Verenigde Staten en daarbuiten. Het bedrijf heeft de afgelopen tijd flink geinvesteerd in de overname van partijen binnen de Amerikaanse dancesector, zoals Donnie Disco Presents, Life In Color en de aankoop van een groot aandelenpakket binnen The Opium Group en MMG. Ook werd in februari danceportal Beatport overgenomen. In 2012 zijn SFX Entertainment, Live Nation en het Nederlandse ID&T een joint venture aangegaan (SFX-IDT N.A. Holding LLC) die ID&T-concepten als Sensation, Mysteryland en Tomorrowland naar Noord-Amerika brengt. Destijds is er al een bod (100 miljoen dollar) gedaan op heel ID&T, dat door Stutterheim nog werd afgehouden. Tijdens Amsterdam 58
WWW.entertainmentBuSineSS.nL
EB201305_INTERVIEW ID&T.indd 58
Dance Event in oktober stelde hij: “We zijn nu twintig jaar bezig en ik voel dat het makkelijk nog eens twintig jaar kan.”
kunnen groeien, dat ons bedrijf kan groeien. Waarna we de stap genomen hebben.”
Waardebepaling
De groei die ID&T nu voor ogen heeft, heeft alles met de financiële slagkracht te maken die de deal met SFX hen kan bieden. Waarbij de waarde van het bedrijf veelbesproken is geweest. “Het is ook eigenlijk niet te definiëren wat een bedrijf als ID&T waard is”, beaamt Stutterheim. “Het is ‘wat de gek er voor geeft’, om met mijn vader te spreken. Kijk je naar de winst die we de afgelopen jaren hebben gemaakt, is 136 miljoen dollar een waanzinnig hoog bedrag. Kijk je naar de potentie die ID&T heeft de komende jaren, dan is het wellicht een veel te laag bedrag. Wij vinden het in ieder geval een mooi bod, waarbij we ook aandelen in SFX hebben. Dat brengt kapitaal met zich mee waardoor ID&T de komende jaren vijf keer zo snel kan groeien als voorheen. We zijn al jaren bezig met het neerzetten van bijvoorbeeld een Tomorrowworld in Amerika, maar
Nog geen half jaar later staan de zaken er volledig anders voor. Stutterheim zegt dat hij oprecht was in het afhouden destijds. “Om heel eerlijk te zijn, hebben we nooit over een verkoop nagedacht. We waren lekker bezig, zaten met onze gedachten bij heel andere dingen en als er dan ineens uit het niets zo’n bedrijf aanklopt met een zak geld, roep je instinctief ‘nee’. Maar door zo’n bod – we zijn er de jaren daarvoor nooit actief mee bezig geweest wat ID&T waard zou moeten zijn – ga je nadenken wat wel kan. En in de Noord-Amerikaanse joint venture hebben we met hen samengewerkt, het bedrijf leren kennen en de mogelijk heden gezien die zij ons kunnen bieden. Dus de ‘wat-moeten-jullie-vanons-houding’ maakte plaats voor een houding waarin we de mogelijkheden zagen, waarbij we realiseerden dat onze mensen
Financiële slagkracht
mei 2013
18-4-2013 15:23:02
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////// INTERVIEW
’ DUNCAN STUTTERHEIM
dat ligt al geruime tijd stil. Een dergelijk festival neerzetten in Amerika kost al snel twintig miljoen, die we niet hadden. Een club in Las Vegas staat al heel lang op ons wensenlijstje en dat was nooit haalbaar. Nu gaan we het gewoon doen en is het project in gang gezet. Door in zee te gaan met SFX zijn de fi nanciële middelen er om onze mondiale ambities te verwezenlijken.”
Geld zoeken De fi nanciële middelen voor uitbreiding zijn eerder wel in Nederland gezocht. ID&T heeft meer dan een jaar gezocht naar geld in Nederland en is in gesprek geweest met mensen uit de venture capital
te investeren en dan zijn andere producten wellicht meer zichtbaar en een ogenschijnlijk veiliger investering.”
Eigen identiteit De met SFX gesloten overeenkomst verzekert niet alleen de verdere groei van ID&T, maar ook de betrokkenheid van alle 24 huidige partners. Met de huidige directie en partners in ID&T is overeengekomen dat zij in elk geval nog vijf jaar aan het bedrijf verbonden blijven. “Waarbij de partners de kans hebben gekregen om eruit te stappen”, aldus Stutterheim. “Er was echter niemand die er op dit moment niet meer mee door wilde gaan, dus die ge-
'Het behoud van onze eigen identiteit is van groot belang' wereld. Die gesprekken liepen uiteindelijk op niets uit, aldus Stutterheim. “Als ID&T een succesvol drankje of kledingmerk was geweest, dan was men waarschijnlijk eerder meegegaan. Maar onze feesten komen toch ergens vandaan en staan ergens voor, dus men kijkt daar afwachtend tegenaan. Ergens ook wel reëel. Wij weten en voelen al heel lang hoe groot de muziekstroming die wij vertegenwoordigen wereldwijd is en hoe deze explosief groeit. Maar in Nederland zie en voel je dat amper. Geld is schaars, dus ik snap wel dat men goed overweegt waarin
sprekken zijn snel afgerond.” Stutterheim stelt dat ID&T wat hem betreft een volledig internationale organisatie wordt. Maar met een Nederlandse basis. Eind 2015 zal de volledig verbouwde voormalige Shelltoren aan het IJ worden geopend, waar het hoofdkantoor van ID&T zal worden gevestigd, waar Nachtlab gehuisvest wordt en onder meer een driesterrenhotel, restaurant, Q-Dance-kantoren en een nieuwe club onderdak gaan vinden. Ook blijft het creatieve hart van ID&T, waar de feesten en festivals worden bedacht en vormgegeven, volledig in Nederlandse handen
en onder de naam M-Design gevestigd in Amsterdam. “Dat is er bewust uit gehouden, omdat we op die plek zonder bemoeienis van buitenaf en mensen die over onze schouders meekijken feesten en concepten willen verzinnen. Wel exclusief voor SFX overigens, we werken niet voor anderen. Vindt SFX een concept niet goed, gaan wij er weer aan schaven. We zullen het niet elders onderbrengen. Net zo min als dat SFX feesten onder de ID&T-vlag kan neerzetten. Het behoud van onze eigen identiteit is van groot belang.”
Minister Stutterheim stelt dat er voor de dagelijkse werkzaamheden van de medewerkers niet zo heel veel zal veranderen. Voor hemzelf wel. “Ik was wethouder, nu ben ik minister. Zo omschrijf ik het gevoel. Ik heb veel meer verantwoordelijkheid gekregen en dat is te gek. Ik ben nu 41 jaar oud en vind dat je tussen je 40ste en 50ste in de kracht van je leven bent. Ik heb er echt zin in. Voor de mensen op de werkvloer zal er op zich niet zo heel veel veranderen. Die zijn nog steeds bezig met het creatief ontwikkelen en neerzetten van onze evenementen. Het is mijn ambitie om het beste ‘Electronic Music Culture’ bedrijf ter wereld te worden. Een van de beste waren we al, maar nu komt daar een mondiale schaalgrootte bij die ervoor zorgt dat we er niet alleen meer van dromen, maar dat we onze creatieve concepten nog beter kunnen uitrollen.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_INTERVIEW ID&T.indd 59
MEI 2013
59
18-4-2013 15:23:04
UITGELICHT / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////////// //////////////////////
Music Meeting Music Meeting (18, 19 en 20 mei) is een evenement waarbij het terrein, Park Brakkestijn in Nijmegen, integraal onderdeel is van de festivalbeleving. Namens de organisatie wijst Sander Ederveen, verantwoordelijk voor de productie, Entertainment Business op de unieke eigenschappen van het terrein.
La Raccolta
Akoestiek “De geluidslijnen liggen door de vorm van het park vrij strak op de podia en zijn vrij scherp. Op Music Meeting zijn doorgaans zulke ingetogen, ‘kleine’ concerten, die zouden verstoord worden door omgevingsgeluid. Zodoende is het hele evenement om dat geluid gebouwd. Als er iets in de Apollo geprogrammeerd staat, is er op de andere podia geen muziek. We gaan heel ver hiervoor. De tribune demp ik persoonlijk met bierviltjes, zodat deze niet klappert als er mensen overheen lopen. De aggregaat staat in de backstage zo ver mogelijk van het Apollo podium, liefst met een zeecontainer er voor, omdat we niet willen dat deze een stoorfactor is”
“We zijn waarschijnlijk het enige evenement dat een écht restaurant op het festivalterrein heeft, compleet met bediening, servies en glaswerk. La Raccolta wordt beheerd door een lokaal mediterraans restaurant, is afgezet met schaaphek, overkapt met flexdoek en heeft een open keuken. Alles is lokaal ingezet, maar dit restaurant nu net niet. Dit is van onze cateraar.”
Music Meeting
Park Brakkestein
18, 19 en 20 mei, Park Brakkestein, Nijmegen
“Het park is een lieflijk park, in een prachtige bosrijke omgeving. Helemaal passend in het DNA van Music Meeting. In de inrichting van het festivalterrein, benaderen we het park dan ook als integraal onderdeel. Hekken worden zoveel mogelijk weggewerkt achter bomen en struiken en er hangt waar mogelijk groen overheen. Zodat het terrein niet ‘ingekaderd’ voelt.”
Fietsenstalling “We zitten nabij de Radboud Universiteit en daar is voldoende parkeergelegenheid. Waar we de afgelopen jaren tegenaan liepen is het gebrek aan ruimte voor fietsen. In 2012 stonden er 2.000 fietsenrekken, dat bleek onvoldoende, dus daar moeten we uitbreiden.”
Met een eigenzinnig programma waarin jazz- en worldmuzikanten de boventoon voeren, geldt Music Meeting als een festival waar ontdekking en verrassing de leidraad zijn. Naast de geprogrammeerde concerten, biedt Music Meeting haar bezoekers interviews, akoestische sessies, masterclasses, workshops, films, crossoverprojecten en kinderactiviteiten, alsmede een gediff erentieerd en vanuit de directe omgeving geleverd culinair aanbod.
Mondo “Mondo is het openluchtpodium voor alle festivalbezoekers. Dit jaar is dat iets anders van vorm. De donderdag voorafgaand aan Music Meeting is er een besloten feest vanwege het 90-jarig jubileum van de Radboud Universiteit, dat op ons terrein wordt neergezet. 10.000 gasten, met optredens van Racoon en Ilse DeLange. Om aan de eisen van die artiesten te kunnen voldoen wordt het podium iets groter. We hebben deze extra dag kunnen pakken doordat Fortarock, normaliter ook in Park Brakkestein, is verhuisd naar het Goff ertpark. Wij hebben die vrijgekomen geluidsdag kunnen overnemen.”
Headliners 2013 editie: Nynke Laverman, Bassekou Kouyate & Ngoni Ba, Lenine & Martin Fondse Orchestra, Cedric Watson & Bijou Créo, Mark de Clive-Lowe, Dafnis Prieto en Proverb Trio, Michael Schiefel’s Platypus Trio, Ondatrópica, Ebo Taylor, Sam Lee, RomaNeno, Laïla Amezian met Laurent Blondiau.
60
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_CATERING PLATTEGROND.indd 60
MEI 2013
18-4-2013 17:24:29
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / //////////////////////////////////////// ////////
Mezzo Het Mezzo-podium is iets verstopt en een ietwat afgelegen plek. Het met flexdoek overspannen podium heeft een cafésetting en is er voor lezingen, interviews, akoestische sessies en silent disco. Productioneel is het een uitdaging om in een afgezonderde omgeving te laten staan, maar dat deze tegelijk wel wordt gevonden door de bezoekers.”
Apollo
Plattegrond
kaartcontrole fietsenstalling EHBO marktkraampjes eetgelegenheid La Raccolta
“De Apollo-tent is afgesloten, vanwege het ‘besloten’ programma dat niet voor iedereen toegankelijk is. We voeren jaarlijks de discussie of we dit wellicht anders moeten aanpakken en er – tegen meerprijs van de dagkaarten – een open tent van te maken zodat iedere bezoeker die optredens kan zien. Echter, daarmee gaat ook een deel van het unieke karakter van Music Meeting verloren. Dus het is de vraag of en zo ja, wanneer we zo’n switch maken.”
Indeling “De publieksaantallen zijn de afgelopen jaren flink gegroeid. Tot 2010 is alleen het veld gebruikt waar nu de Apollo-tent staat, daarna zijn we uitgebreid. De laatste edities leverde dat ruim 20.000 bezoekers op. We hebben het terrein dit jaar zo ingericht, dat de bezoekers bij binnenkomst over de laan lopen die het Intro veld in tweeën splitst en zo een mooi overzicht hebben over beide velden.”
bar cocktailbar terras camping
i
informatie & merchandise Marokkaans theehuis Munten
Camping “Er is ongeveer plek voor 100 tentjes. Door de groeiende populariteit van Music Meeting lopen we tegen de grenzen van de campingruimte aan. Overigens, wij pamperen de ‘heavy users’ enorm. Voor campinggasten zijn er in de nabijgelegen Hortus botanische tuin bijvoorbeeld dagelijks brunchconcerten.”
Catering
wc
“Hoewel de muziek de hoofdmoot is voor Music Meeting, speelt het culinaire een belangrijke rol, verdeeld over twee Ingang cateringstraten. We werken met voornamelijk lokale bedrijven; Aziatisch,i Mexicaans, Marokkaans, maar ook een lokaal café. Daardoor worden niet de snelheden gehaald die een LOC7000 bijvoorbeeld haalt, maar daar is Music Meeting het festival ook niet naar. Music Meeting is een ‘slow festival’ en het publiek wil best iets Mini langerMeeting wachten voor authentiek voedsel. Daarnaast zijn er voor de snelle bezoekers ook friet en hamburgers te krijgen.”
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_CATERING PLATTEGROND.indd 61
Hortus
MEI 2013
Mondo
61
18-4-2013 17:24:31
EB_Live_advertentie_v2.pdf
1
12-04-13
14:35
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
EB201305_ADVERTENTIES.indd 62
18-4-2013 17:37:34
SPECIALS
& g n i r e t a c L e e n o s r e event p
EB201305_COVER CATERING EN PERSONEEL.indd 63
18-4-2013 17:31:08
/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////// //////////////////////
Consument kiest echt en persoonlijk Anno 2013 is het eten dat op een festival geserveerd wordt veelal net zo divers als de line-up. Catering is een randverschijnsel, maar lijkt in sommige gevallen zelfs belangrijker voor het succes van een festival dan de geprogrammeerde artiesten. Natuurlijk is er altijd de traditionele ‘vette hap’ als evenementsklassieker. Maar de grotere publieksevenementen onderscheiden zich daarnaast met een groot en vooral gezichtsbepalend cateringaanbod. Door: Edgar Kruize
D
e tijden dat een festival een band vastlegde en het evenement puur daardoor al uitverkocht raakte, ligt al jaren achter ons. Door ‘belevingsfestivals’ als Lowlands, Paaspop, Zwarte Cross en Strandfestival ZAND, om een willekeurige greep te doen, is het speelveld enorm veranderd. “Vroeger kocht men een kaartje, en speelde de band vervolgens een goed optreden, dan was men spekkoper”, aldus Hans Kuipers van FAB/LOC7000. “Maar dat was twintig jaar geleden. Nu verwacht een bezoeker meer. Niet alleen een goed optreden, maar ook een goede bereikbaarheid van de locatie, korte wachttijden bij het naar binnen gaan, schone toiletten, geen wachtrijen bij de bar of de voedselverkoop, een breed en ruim gedifferentieerd voedselaanbod, et cetera. Haal een van die dingen eruit en een evenement kan door de bezoekers al neergesabeld worden.”
Meerwaarde Alles draait dus om de meerwaarde. Meerwaarde die desnoods al kan worden verkregen door een toegangsprijs te vragen voor een evenement, vertelt Sander Ederveen, productioneel verantwoordelijk voor onder meer Nijmeegse evenementen als Music Meeting en Oddstream. “Uit onderzoek is gebleken dat de beleving en 64
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_CATERING.indd 64
de waarde die iemand aan een evenement geeft samenhangt met het feit dat er al dan niet een ticket gekocht moet worden. Door het ticket wordt enerzijds een waardebepaling gegenereerd, al is het maar vanwege het feit dat de persoon er bewust voor kiest om op een bepaalde dag ergens heen te gaan. Anderzijds is gebleken dat mensen met een ticket langer op een evenement blijven en daarnaast op het evenemententerrein ook meer uitgeven aan drank en voedsel dan op een gratis evenement.”
Passend aanbod Dat laatste herkent Rik de Nekker van Event Catering, en hij houdt daarmee ook altijd rekening. “Zeker als een evenement in een stadshart plaatsvindt, met lokale horeca of een supermarkt op loopafstand, dan
omzet. Wel is het zo dat je met een op het publiek gericht en onderscheidend aanbod daadwerkelijk een verschil in beleving kan maken. Ook op gratis evenementen.” Het horeca-aanbod kan een festivalsetting dan ook net een duwtje in de rug geven, stelt ook Lesley Grieten namens Concert At Sea. “Het publiek zal er niet direct een kaartje voor kopen, maar het speelt wel mee in het totaalbeleving als het aanbod klopt bij wat je wilt uitstralen. Concert At Sea heeft heel specifiek een Zeeuwse uitstraling. Zodoende moeten er wat ons betreft als versterking van die uitstraling op het terrein ook Zeeuwse mosselen en oesters verkrijgbaar zijn.”
Authentieke ambachtelijkheid Een trend die niet meer terug te draaien
'De consument wil het gevoel hebben dat zijn voedsel met liefde wordt klaargemaakt' Hans Kuipers van FAB/LOC7000 weet je als cateraar dat de omzet gewoon minder zal zijn. Daarnaast zijn gratis evenementen ook weergevoeliger. Zodra het weer ook maar een beetje tegenzit, merk je dat in de bezoekersstroom en dus in de
is, is het aanbod van ‘groen’ en ‘biologisch’ voedsel op een evenement. Vanuit die groene gedachte is de laatste jaren ook een steeds grotere hang naar ‘ambachtelijkheid’ gekomen. De consument wil daad-
mei 2013
18-4-2013 17:27:36
SPECIALXXXXX
catering
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////////
k
werkelijk zien wat en hoe er bereid wordt. Dat uit zich in stands met sapjes en smoothies die gemaakt worden waar de concertof festivalbezoeker bij staat, een broodje dat belegd wordt terwijl de consument aanwijst wat hij of zij er op wil, een groenteschotel die wordt gewokt met persoonlijk samengestelde ingrediënten, vers fruit of zelfs een verse kop koffie. “Waarbij er een directe relatie is tussen hoe een verkooppunt eruitziet en wat er verkocht wordt”, aldus Hans Kuipers. “Een haringkar met Aziatisch personeel is een ‘niet kloppend’ plaatje, andersom is een sushiverkooppunt met Nederlandse bediening dat ook niet. Het totaalplaatje moet kloppen. De consument wil het gevoel hebben dat zijn voedsel met liefde wordt klaargemaakt, door mensen die er verstand van hebben, in een omgeving die passend is aangekleed. En daarnaast moet de bediening natuurlijk snel gaan.”
'Cashless betalen is de interessantste trend in event catering' Rik de Nekker van Event Catering Snelheid Voor vrijwel elk evenement geldt dat het piekmoment in voedsel en drankverkoop tussen de diverse optredens ligt, met een nog groter zwaartepunt tussen half zes en half negen ’s avonds. Om die piekmomenten vlekkeloos te laten verlopen, hebben de evenementcateraars vrijwel allemaal goed personeel in dienst, maar de service zou nog beter kunnen worden als ‘cashless betalen’ gemeengoed wordt op evenementen. Eerder dit jaar is daar op STRP in Eindhoven al mee geëxperimenteerd. Daar konden 25 proefpersonen met een Android-smartphone digitale munten aanschaffen. De hoeveelheid kon men zelf
bepalen en na afloop konden de ongebruikte ‘digitale munten’ weer afgewaardeerd en ingewisseld worden voor contant geld bij de personele kassa in de STRP Lounge. Op Paaspop vond recent een seminar plaats waar ook het cashless betalen een thema was. “Meer nog dan het diverse en uitgebreide drank- en voedselaanbod op evenementen, is dit wat mij betreft de interessantste trend die in de event catering op dit moment speelt”, stelt Rik de Nekker. “Cashless betalen zorgt voor meer helderheid bij de bezoekers, transparantie bij de evenementhouder en voor meer snelheid in de service bij de aanbieders van voedsel en drank.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_CATERING.indd 65
MEI 2013
65
18-4-2013 17:27:40
! s t n e v E g n i y o j En
‘FOOD & DRINKS AT EVENTS’
adv_LOC7000_EB 210x297.indd661 EB201305_ADVERTENTIES.indd
15-04-13 11:49 18-4-2013 17:37:37
SPECIALXXXXX
catering
// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
FAB gaat voor het totaalplaatje Als onderdeel van LOC7000 blinkt publiekscateraar FAB (Food & Beverage) uit in kwaliteit, snelheid en diversiteit. Groei zit ‘m de komende jaren volgens Hans Kuipers, salesmanager F& B concepts, vooral in het nog verder uitdiepen van de diversiteit en het steeds weer blijven ontwikkelen van nieuwe concepten. DOOR: EDGAR KRUIZE
L
OC7000 is al sinds de jaren 70 een toonaangevende partij in de evenementenbranche. Als organisatiebureau, maar ook als partij die alle randvoorwaarden kan verzorgen. Om duidelijkheid te scheppen in het aanbod heeft LOC7000 drie labels in het leven geroepen die als totaalorganisatie of afzonderlijk van elkaar ingezet kunnen worden: LOC7000 eventmanagement, Food & Beverage (FAB) en PaySystems. “Waarbij voor mij het ideale scenario is dat alle partijen op en aan hetzelfde evenement werken”, lacht Kuipers. “Maar dat is niet in alle gevallen zo. Wel is het zo dat FAB de voorkeur geeft aan het eigen betaalsysteem PaySystems, en daar in de meeste gevallen ook mee werkt. Wij zijn een open en transparante partij die altijd aan de organisatie van een evenement de stand van zaken kan en wil laten zien. Elke stap, ook in het fi nanciële voor- en natraject, is op de voet te volgen. Juist door deze zaken te combineren is die controle bij uitstek mogelijk.”
Juiste prognoses FAB onderscheidt zich van andere publiekscateraars door totaal ‘self supporting’ te zijn, aldus Kuipers. “Wij komen op een evenement, bouwen zelf op, beheren alle drank- en voedselvoorziening… Onze efficiëntie geeft rust in de organisatie en evenementhouders waarderen dat enorm,
omdat zij zich dan bezig kunnen houden met de zaken die voor hen belangrijk zijn.” De jarenlange ervaring van het FAB-team, zorgt er voor dat men ook advies kan geven over de invulling van het drank- en voedselaanbod. “Het ligt voor de hand, maar bij een concert van Iron Maiden is een heel ander soort aanbod gewenst dan op North Sea Jazz. Bij elk evenement dat we doen, maken we een analyse van het publiek. De leeftijd, de man-vrouw verhouding, het verwachte budget van de doelgroep, et
'Onze efficiëntie geeft rust in de organisatie' Hans Kuipers cetera. We geven vooraf prognoses, die we op basis van eerdere festivals of soortgelijke evenementen maken en zijn er trots op dat deze vrijwel altijd heel dicht bij de realiteit zitten. Bij een nieuw evenement wijkt het soms nog wel eens iets af, maar als het vijf procent is, vinden we dat al veel.”
Totaalplaatje Kwaliteit en snelheid zijn de punten waarin FAB door jarenlange ervaring uitblinkt. “Zelfs op piekmomenten op festivals met tienduizenden bezoekers, weten we de wachttijd tot zo’n vijf minuten te beper-
ken zonder dat het ten koste gaat van de kwaliteit van het product”, aldus een trotse Kuipers. Voor Kuipers persoonlijk is de uitdaging om naast continuïteit de komende jaren de verdieping te zoeken. Dat zit ‘m in de aankleding, het verzinnen van nieuwe concepten en het aanbieden van een zo compleet mogelijk voedselaanbod. “We werken met onderaannemers, inmiddels meer dan zestig. Dat betekent dat we een enorm breed aanbod kunnen aanbieden. Voor mij persoonlijk is het een doel om binnen elk voedselsegment twee van dergelijke onderaannemers te hebben. Dit enerzijds om elkaar scherp te houden, maar ook heel praktisch om verschillende evenementen in dezelfde periodes te kunnen bedienen. Daarnaast denken we meer en meer na over aankleding en presentatie van het aanbod. Het totaalplaatje moet kloppen. Er moet iets van ‘ambachtelijkheid’ uitspreken, dat is een trend die je heel erg voelt op dit moment. Dit vak wordt steeds meer specialistisch, maar je merkt dat het publiek verlangt dat een evenement meer is dan alleen artiesten op de podia. Toen ik zes jaar geleden begon, was het nog relatief eenvoudig om nieuwe concepten te verzinnen. Nu heb ik het erover dat ik graag de Libanese keuken aan het assortiment wil toevoegen. Hoe ver kun je gaan als cateraar? Wat mij betreft gaan we dat de komende jaren ontdekken.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_LOC7000.indd 67
MEI 2013
67
18-4-2013 18:03:47
EB201305_ADVERTENTIES.indd 68
18-4-2013 17:37:48
SPECIALXXXXX
g n i r e t a c Event Catering kiest
// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
voor kwaliteit en beleving Vanuit Emmeloord is Event Catering uitgegroeid tot een internationale speler, die excelleert door de focus te houden op de eigen expertise: producten met hoge snelheid en grote capaciteit te verkopen, zonder de kwaliteit uit het oog te verliezen. Directeur Rik de Nekker ziet de komende jaren nog voldoende mogelijkheden. DOOR: EDGAR KRUIZE
E
vent Catering voorziet op jaarbasis zo’n 120 tot 150 publieksevenementen in Nederland, Duitsland en Oostenrijk van drank en voedsel. In Nederland bijvoorbeeld op de bevrijdingsfestivals, Koninginnedag Amsterdam en op de TT in Assen, waarvoor Event Catering dit jaar met partners het TT-festival organiseert. In Duitsland is het bedrijf aanwezig op alle grote muziekfestivals, zoals Rock Am Ring, Wacken en Hurricane. “Op evenemententerreinen is het zeker nog geen crisis”, stelt Rik de Nekker. “Tenminste, op de betaalde evenementen. Mensen hebben gespaard om naar zo’n evenement te gaan en zijn ook bereid op dat evenement geld te besteden.” Waarbij de grootste druk nog steeds ligt op traditionele frites, snacks, frisdrank en bier. Daar ligt voor Event Catering de focus op. “Daar hebben we onze expertise in opgebouwd. Dat neemt niet weg dat we voor een evenement een volledig pakket kunnen aanbieden op gebied van drank en voedsel. Dat gaat van broodje shoarma en beenham tot Thais voedsel of belegde luxe broodjes en van frisdrank en bier tot desnoods champagne. Waarbij de hoogst haalbare kwaliteit altijd het uitgangspunt is. Zelf werken we alleen met A-merken en de partijen die voor ons het ‘andere’ aanbod verzorgen behoren tot de beste in hun vakgebied.”
Meedenken Doordat Event Catering al jaren aan expertise heeft opgebouwd, weet De Nekker goed wat wel of niet zal werken op een
evenement. “Publiek in Flevoland houdt bijvoorbeeld van zoete producten als suikerspinnen, terwijl je daar op evenementen in Friesland niet mee aan hoeft te komen. Dat is ervaring die je meeneemt en in adviserende rol aan evenementhouders kan meegeven.” De Nekker vindt dat een cateraar medeverantwoordelijk is voor de beleving van een festival en daardoor ook niet mag verslappen in de dienstverlening. “Elk evenement heeft piekmomenten waarbij het druk wordt. Ik zorg dat er altijd genoeg en goed opgeleid personeel aanwezig is om juist op die piekmomenten niet te verslappen en voor een goede doorstroom te zorgen.” Daarnaast denkt hij vormgevingstechnisch mee. “We zijn bijvoorbeeld bezig om op Wacken, een metalfestival, te werken met zwarte puntzakken voor de frites. Dat is niet door de organisatie gevraagd, maar ik vind het een stuk extra service dat wij als cateraar kunnen leveren door in de stijl van zo’n evenement te werken.”
Cashless trend Op het gebied van voedseltrends ziet De Nekker niet zo heel veel veranderen op grootschalige publieksevenementen. “Het grote publiek zal toch snel voor frites en snacks gaan. Je hoort natuurlijk geluiden over ‘groene’ en ‘bio’ snacks, maar als ik
heel eerlijk ben, merken wij dat dit bij het publiek vrijwel niet leeft. We hebben een tijdje geleden geëxperimenteerd met een verkooppunt met biologische hamburgers en het publiek gevraagd waarom zij juist daar hun snack haalden. Het overgrote deel koos vooral voor die producten omdat ze trek hadden en dit het verkooppunt was dat het dichtst bij was. Dat neemt niet weg dat wij als bedrijf altijd voor de hoogst mogelijke kwaliteit gaan en – mits betaalbaar – indien mogelijk wel voor bioproduct zullen kiezen. Wat wel een trend is die op dit moment binnen onze branche enorm leeft is het ‘cashless’ betalen. Dat is een ontwikkeling die wij nauwlettend in de gaten houden, omdat het de kwalitatief hoogstaande en snelle dienstverlening die wij nu al als speerpunt hebben alleen maar ten goede komt.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_EVENT CATERING.indd 69
MEI 2013
69
18-4-2013 15:34:24
/ / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////////////////////////////
‘Flexibele arbeidskrachten zijn een groot goed’ De toename van het gebruik van flexibele arbeidskrachten, wordt vanuit de overheid en vanuit de diverse beroepsverenigingen nog wel eens met argusogen bekeken. Steeds meer werkgevers geven de voorkeur aan tijdelijke contracten, oproepkrachten en uitzendarbeid. Daarmee mijden ze het risico van extra kosten door opzegtermijnen en ontslagvergoedingen. Maar geldt dat ook voor de evenementenbranche? Nee, integendeel zelfs. Door: EDgar KruizE
W
illem Westermann van het Kenniscentrum Evenementen van de Vereniging Van Evenementenmakers (VVEM) vindt dat het benoemen van de flexibele arbeid voor deze branche zelfs een groot goed is. “In de media en in de politiek heeft flexwerk een negatieve lading gekregen. Het wordt uitbuiting genoemd, het nuluren-contract is slecht, et cetera. De evenementenbran-
70
WWW.ENTErTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_PROFESSIONALISERING PERSONEEL.indd 70
che is echter het ultieme voorbeeld van een werkomgeving waar het wel goed werkt en waar het personeel het ook leuk vindt om onder die voorwaarden te werken. Het is doorgaans een weekend lang knallen en op maandag weer over tot de orde van de dag.”
Trapsgewijs Een gemiddeld evenement werkt op personeelsgebied trapsgewijs. Er is het team
dat organiseert, daar omheen wordt in de aanloop naar het evenement een kernteam geformeerd en op de dag(en) van het evenement zelf komt daar nog de grootste groep medewerkers. “Personeel waar op verschillende manieren mee wordt omgegaan”, aldus Westermann. “Je ziet dat juist het min of meer vaste personeel en de mensen in de kernteams steeds vaker verder opgeleid en begeleid worden, zodat de professionalise-
MEI 2013
18-4-2013 18:41:10
/// / / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
SPECIALXXXXX
event personeel om tijdens het werk naar de muziek te luisteren. Die vertaalslag die gemaakt moet worden zie je vooral op veel evenementen waar vrijwilligers worden ingezet.”
Verloop Binnen de professionalisering van de evenementenbrache, is het personeel de afgelopen jaren belangrijker geworden. Het publiek verwacht meer van de ‘beleving’ van een evenement en dus ook van het personeel dat er al dan niet vrijwillig werkzaam is. Vanuit het oogpunt van die professionalisering kan ook niet elke personeelstak meer volledig ‘zelf’ bestierd worden. “Waardoor je ziet dat bepaalde personeelsgroepen via uitzendorganisaties of specifiek daarvoor ingerichte bedrijven komen. Beveiligingspersoneel moet bijvoorbeeld een herkenbaar uniform hebben, opgeleid zijn, een legitimatiebewijs hebben et cetera. Die kosten haal je er niet uit als iemand maar eens per jaar voor je werkt. Voor andere takken zijn er uitzendbureaus, die evenementpersoneel leveren en uit een poule kunnen putten. Voor die bureaus is veel werk, maar zij hebben daarnaast ook veel werk aan het in stand houden van hun bestand. Dit is geen werk dat mensen jarenlang doen, dus er is heel veel verloop.”
n ring van de branche door zet en de kwaliteit van evenementen steeds hoger wordt. Vanuit die organisatie wordt een aantal sleutelfiguren verantwoordelijk voor en deel van het dagpersoneel. De verantwoordelijke voor de horeca zal een aantal barhoofden aanwijzen, die op hun beurt weer het barpersoneel aansturen.”
‘Mogen werken’ Die onderste laag in het ‘getrapte systeem’ is van essentieel belang voor ieder evenement, maar er is doorgaans weinig budget voor dergelijke krachten. “Daar moet je als evenement goed mee omgaan. De mensen die geld verdienen op een evenement en de vrijwilligers die er werkzaam zijn moeten in een sfeer van ‘samen de beuk erin’ werken. Dat lukt doorgaans ook wel, omdat de mensen binnen dit werkveld het leuk vinden om het werk te doen. De werkomstandigheden zijn niet altijd optimaal. Er moet in korte tijd veel gedaan worden, het kan zwaar werk zijn, men kan op een tochtige plek werken of veel moeten tillen… Maar het is niet structureel. Men werkt niet in een omgeving waar men ‘moet’ werken, maar op
een plek waar men ‘mag’ werken. Een plek waarvan ook anderen zeggen ‘wat leuk dat je op zo’n evenement mag werken’. Dat gevoel moeten evenementhouders koesteren.”
Vertaalslag Westermann stelt dat met name binnen die laatste laag die er op evenementdagen bij komt, een groep mensen die het werk in eerste instantie vooral leuk vindt om te doen, de vertaalslag naar het daadwerkelijk ‘werken’ in veel gevallen nog moet worden gemaakt. “Hoe leuk een evenement is, men is wel aan het werk. Dat betekent dat de evenementhouder gebonden is aan bijvoorbeeld de arbeidstijdenwet en arbeidsomstandighedenwet, maar dat het personeel zichzelf ook daadwerkelijk als ‘personeel’ moet zien en bijvoorbeeld niet drinkt tijdens werktijden. Wij hebben bijvoorbeeld ooit meegemaakt dat een jongen in de bediening geen oordoppen wilde dragen. ‘Want dan kon hij de klanten niet verstaan en de muziek van het festival niet horen’. Voor het verstaan van de klanten, moet zo’n jongen gewoon goede oordoppen krijgen, maar hem moest ook uitgelegd worden dat hij daar niet was
Charme Juist vanwege die laatste ontwikkeling, is het zo belangrijk dat de manier waarop er op de reguliere arbeidsmarkt naar flexibele werknemers wordt gekeken, geen extreme impact zal hebben op de manier waarop de evenementenbranche hier gebruik van maakt. Westermann: “Evenementenpersoneel wil doorgans gewoon een weekend hard werken omdat men het leuk vindt en dan de maandag daarna geen enkele verplichting meer hebben naar het evenement en men verwacht ook geen verplichting terug. Dat is ook de charme van dit werkveld. Goede regelgeving voor flexibele arbeid is absoluut van wezenlijk belang, maar we moeten als branche de komende jaren goed in de gaten houden hoe dingen als de voorovereenkomst, de nuluren-overeenkomst en de CAO voor uitzendwerk zich zullen gaan ontwikkelen en dat het besef blijft bij werknemersvertegenwoordiging en vakbonden dat binnen deze werktak de flexibele arbeid essentieel en door alle partijen gewenst is en daarom gekoesterd moet worden.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_PROFESSIONALISERING PERSONEEL.indd 71
MEI 2013
71
18-4-2013 18:41:13
/ / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ///////////////////////////////////////// //////////////////////
Belang crowd management erkend, maar niet overal Na fiasco’s als in Duisburg groeide het besef bij organisatoren en overheden dat crowd management een voorname rol moet spelen om grote evenementen soepel en veilig te laten verlopen. Gebeurt dat ook altijd? Door: Jorrit roerDiNkholDer
“C
rowd management is een effectief begrip. Als ik het een keer of twee in een evenementenplan zet, kom ik er meestal wel mee weg”, vertelt een organisator, die liever anoniem blijft. Mari van Dorst, die namens Kenniscentrum Evenementenveiligheid voornamelijk overheden adviseert, vertelt de anekdote graag, omdat die de vinger op de zere plek legt: veel mensen die crowd managementdiensten inhuren of beoordelen, weten niet wat ze in huis halen en daarom nemen de zogenoemde crowd managementspecialisten er soms een loopje mee. “Veel mensen denken dat de beveiligingsorganisatie van een eve-
72
WWW.ENTErTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_CROWD MANAGEMENT.indd 72
nement crowd management standaard toepast, maar dat is niet per definitie zo. Het gaat om het veilig verzamelen en verplaatsen van grote menigten”, legt Van Dorst uit. En om het beantwoorden van vragen als: hoe stroomt het publiek veilig een evenement in en uit onder normale omstandigheden en in een noodsituatie? Hoe gebruikt het publiek het oppervlak? Welke veiligheidsdiensten zijn paraat en hoe en wanneer zet je die in?
Volwassenwording Organisatoren van grote publieksevenementen lijken doordrongen van de noodzaak van
crowd management. “Wij zien de noodzaak om evenementen anders te benaderen omdat die grootschaliger zijn geworden”, zegt directeur Jacques Does van the Security Company. “Evenementen worden drukker bezocht en wijzelf en de overheid letten er meer op, ook door het aantal voorvallen de afgelopen jaren, zoals in Duisburg” verklaart eigenaar Guus Dutrieux van Ducos, dat onder meer Parkpop organiseert. “We maken samen met overheden meer en uitgebreidere draaiboeken over wat en hoe je vantevoren kunt beïnvloeden, ook wanneer er extreme voorvallen plaatsvinden. Je denkt bijvoorbeeld na over waar je je massa kwijtraakt als
MEI 2013
18-4-2013 17:02:32
t
SPECIALXXXXX
event personeel
//// / / ///// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
er stormdreiging is.” Volgens directeur Ronny Hooch Antink van LOC7000, dat onder meer Lowlands organiseert, is het aantal evenementen toegenomen: “Dus ook de kans dat het fout gaat. Je herkent de volwassenwording van de branche aan de toegenomen aandacht voor veiligheid, maar ook Arbo, werktijden, geluid en het gebruik van materialen. Van toeleveranciers tot organisatoren is het een volwaardige branche geworden.” Accountmanager Benelux bij Mojo Barriers, Erwin Sprengers, merkt dat er meer vooraf wordt overlegd en dat organisatoren vaker met doordachte plannen bij hem komen. Maar niet iedereen. “Sommige klanten zeggen: ‘Ik bel jullie want dan is mijn festival veilig’. Maar hekken plaatsen is niet een manier om iets veilig te maken. Dat is het crowd management dat erachter zit.”
onze branche geen diploma te hebben en is er geen certificering voor crowd management. En hoe beoordeel je een organisator? Je kunt wel prachtige plannen maken voor een groot evenement maar een organisator moet bij een calamiteit ook in staat zijn om ze uit te voeren. Niet alle gemeentes kijken of een organisatie ervaring heeft en solide is. Je zou kunnen kijken welke kwalificaties een organisator als eindverantwoordelijke van een evenement moet hebben. Als je zonder ervaring een evenement wilt organiseren en goede plannen inlevert, kunnen gemeenten jou de vergunning bijna niet weigeren. Niet alle gemeentes hebben verstand van zaken. Er zijn veiligheidsregio’s, nationale politie en gemeentes met expertise, maar die is versnipperd. Mensen die namens die diensten met een organisator de eerste plannen bespreken en beoordelen hebben soms niets te maken met de uitvoering. Daar komen andere mensen voor. Dat is een serieus risico. Soms worden risico’s niet gezien of onderschat, en soms overschat, waardoor er onnodige maatregelen volgen die veel geld kosten.” Een ander risico schuilt in de terugtredende overheid, waardoor minder brandweer, politie en gemeentelijke diensten wordt ingezet. “Tegelijk zijn de bevoegdheden voor een organisator buiten het hek nul”, signaleert Hooch Antink. “Dat wordt te vaak in het midden gelaten. Je zou kunnen bespreken waar de verantwoordelijkheid van de organisator ophoudt en de overheid het overneemt.” Dutrieux doet dat al omdat zijn evenementen plaatsvinden in het publieke domein. “Ze zijn niet afgehekt, dus de grenzen zijn minder duidelijk. We stemmen draaiboeken op elkaar af en kijken ook welke scenario’s de organisator overstijgen. Waar de overheid het overneemt en wij alleen ondersteunen.”
Crisiscommunicatie Een veelbesproken onderwerp in de crowd managementbranche is sociale media. “Communicatie dus”, zegt Hooch Antink. “Ontzettend belangrijk, zeker in het geval van een crisissituatie of calamiteit. Je kunt er veel mee sturen en paniek voorkomen.” Technologie is een ander heet hangijzer. Mojo Barriers ontwikkelde een systeem dat de druk van het publiek op een barrier meet en Sprengers signaleert de laatste jaren meer inzet van camera’s, signing, led-schermen en tekstkarren. “Die werken goed om publiek te informeren, want daar gaat het om. Grote organisaties doen dat goed, kleinere kunnen dat verbeteren”, stelt Sprengers. Dat kan met geld te maken hebben en dat is niet ongelimiteerd beschikbaar. Zo tekent Does aan dat de hoogte van het veiligheidsbudget onder druk staat. “In het algemeen wordt de veiligheid niet opgeofferd door geldgebrek, maar incidenteel voer je verhitte discussies met een opdrachtgever.” Technologie is niet zaligmakend, volgens de specialisten. Does maakt bijvoorbeeld wel meer gebruik van camera’s om publieksdichtheid te meten, maar is terughoudend: “Je kunt twintig camera’s ophangen, maar dan wordt iemand die iets doet nog steeds niet aangesproken. Techniek moet onderdeel zijn van een logische opbouw van je evenement.” Van Dorst sluit zich daarbij aan en is ermee terug bij de basis van crowd management: “De dynamiek van een menigte. Dat is belangrijker, net als een goede opleiding van de mensen die zich met crowd management bezig houden en betrokkenen kunnen uitleggen wat het inhoudt en waar een organisator op moet letten.” ◾
Knowhow gemeentes De geraadpleegde specialisten denken dat evenementen nu soepeler en veiliger verlopen, hoewel er ruimte is voor verbetering. Hooch Antink: “Er is een Handreiking Evenementenveiligheid waarmee veiligheidsregio’s evenementen beoordelen. Dat is prima, want dan zijn de uitgangspunten in heel het land gelijk, maar dat document vereist veel finetuning. Verder hoef je in
STATION DEN HAAG ENKELE UREN VOOR HET CONCERT VAN COLDPLAY OP HET MALIEVELD.
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_CROWD MANAGEMENT.indd 73
MEI 2013
73
18-4-2013 17:02:40
volg EB201305_ADVERTENTIES.indd 74
on s
18-4-2013 17:37:54
SPECIALXXXXX
l e e n o s r e P t n e v E
/ / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
In de wereld van eventpersoneel is Easy at Work al meer dan een decennium een klinkende en vertrouwde naam. Eigenaar Liza Engelbertink zit vol plannen om zowel haar bedrijf als de branche beter te maken. DOOR: JEROEN VAN TRIERUN
Easy at Work blijft investeren in kennis en opleidingen
E
asy at Work is een uitzendbureau gespecialiseerd in het leveren van technisch personeel in de evenementenwereld. Oprichter en eigenaar Liza Engelbertink: “Onze klanten zijn veelal werkzaam bij publieksevenementen, podiumverhuurbedrijven, licht- en geluidsbedrijven, rigging en het leveren van zogeheten sitecrew aan evenementenlocaties en productiebedrijven.”
No nonsense en betrouwbaarheid Nederland is goed voor het leeuwendeel van de Easy at Work-business, maar het bedrijf schuwt het buitenland ook niet. “Onze mannen hebben al veel continenten aangedaan met internationale acts als Sensation en Andre Rieu.” In de mannenwereld van evenementen werken er op het hoofdkantoor van Easy at Work enkel vrouwen. “Geen bewuste keuze, al is het soms wel handig”, lacht Engelbertink. “Onze headoffice wordt ‘bemand’ door drie vrouwen: Ellen en Angelique zorgen voor de dagelijkse aanvragen en planningen en ik voor de commerciële activiteiten en de backoffice. De buitendienst ploeg bestaat uit een ervaren vaste kern die al jaren werkzaam is in de branche. Jaarlijks wordt deze ploeg aangevuld met nieuwe aanwas van mensen die graag een loopbaan in de evenementenwereld willen.”
Persoonlijke benadering
LIZA ENGELBERTINK
Easy at Work volgt al jaren zijn eigen koers. “Ik geloof niet in een grote lompe organisatie, maar juist in de voordelen die je hebt door klein te blijven en kwaliteit te kunnen blijven waarborgen. Zo zijn de lijnen met onze klanten kort en is het mogelijk om
constant voor de persoonlijke benadering te gaan.” Werken in deze branche is bijzonder, benadrukt Engelbertink. “Het is een wereld van ons kent ons. No nonsense en betrouwbaarheid zijn belangrijke kernwaarden. De markt staat echter wel onder druk. We merken dat klanten voorzichtig zijn met inhuur van tijdelijk personeel. Toch blijven bedrijven gelukkig een beroep op ons doen. Tijdelijke inhuurkrachten zijn een onmisbaar onderdeel geworden van de gehele crew.”
Kennis en opleidingen Engelbertink zit vol plannen voor de toekomst, voor zowel Easy at Work als de branche. Ze blijft wel realistisch. “Ideeën genoeg, maar ik weet dat we in deze tijd voorzichtig moeten zijn. Een belangrijke punt blijft het investeren in kennis en opleidingen. We geven al jaren cursussen aan onze mensen, die we samenstellen in nauw overleg met onze klanten. Daarnaast is er een samenwerking met het ROC van Amsterdam. Wij vullen elkaar aan door de studenten te voorzien van een belangrijk stuk praktijkervaring. Ons bedrijf is aangesloten bij de branchevereniging NBBU, waar we met andere uitzenders in contact blijven over de laatste ontwikkelingen. Tevens verzekert het lidmaatschap onze klanten ervan dat ze met een betrouwbaar bureau zaken doen en niet voor onaangename verrassingen achteraf komen te staan. Met ons lidmaatschap van de VVEM zijn we nauw betrokken bij de ontwikkelingen op het gebied van certificeringen, regelgeving en veiligheid gericht op de evenementenbranche. Voor ons de perfecte combinatie.” Ondanks het economische klimaat blijft Engelbertink positief over de toekomst. “We hebben de afgelopen jaren niet voor de makkelijkste weg gekozen, maar leggen de lat graag hoog. Dit heeft ons flexibel gemaakt en in deze tijden werpt dat z’n vruchten af en daar zijn we best trots op.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_EASY AT WORK.indd 75
MEI 2013
75
18-4-2013 17:36:20
CREW L!nQ Crew Services BV is onderdeel van de L!nQ Event Group BV. Sinds 2006 leveren en bemiddelen wij personeel in de media- en evenementenindustrie. “Een betrokken en hecht team: onze garantie voor betrouwbaarheid en kwaliteit!�
L!nQ Crew Services BV verzorgt ondersteuning bij evenementen met o.a.: Stage- en sitehands Podiumbouwers Stand- en decorbouwers Stage- en crew management Licht-, geluid- en videotechnici Horeca en cateringhands Hoogwerker- en heftruck chauffeurs
www.linq-events.nl L!nQ Event Group BV
Postadres
T 077 8515605
Tongerloseweg 2
Postbus 6044
E info@linq-events.nl
5963 NS Hegelsom
5960 AA Horst
I www.linq-events.nl
EB201305_ADVERTENTIES.indd 76
18-4-2013 17:37:57
// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
SPECIALXXXXX
event personeel
L!nQ Crew Services ontzorgt en bevrijdt Als een organisator onverhoopt mensen tekort komt om zijn evenement te realiseren, kan L!nQ Crew Services snel zorgen voor gekwalificeerde tijdelijke krachten. ‘De klant kan blind varen op onze mensen’. DOOR: EDGAR KRUIZE
L
!nQ Crew Services levert personeel voor de media- en evenementenindustrie. Het bedrijf ondersteunt organisatoren, leveranciers en toeleveranciers door het leveren van tijdelijk en flexibel personeel. “Wij hebben een variabel aanbod van mensen”, zegt manager Ewout Wiedemeijer. “Van stagehands tot stagemanagers, van heftruckchauffeurs en horecamedewerkers tot klimmers. We zijn goed in lastminute-invulling van personeel voor klanten die verlegen zitten om directe hulp. Wij ontzorgen de opdrachtgever en bevrijden hem van stress.”
Leger van werkvolk L!nQ Crew Services heeft een fl ink netwerk van eigen medewerkers en ook collegabedrijven die kunnen helpen als het nodig is. “We waarborgen altijd de kwaliteit, ondanks dat je snel moet leveren. We hebben zo’n tweehonderd man beschikbaar in allerlei verschillende disciplines. Onze mensen zijn gekwalificeerd en weten waar ze het over hebben. We hijsen onze crew strak in het pak; zwarte kleding met ons logo. Wanneer we de mensen zelf niet in de pool hebben, maken we gebruik van ons netwerk en huren we gekwalificeerde mensen in. Voor podiumbouw halen we er bijvoorbeeld iemand bij om de constructieberekeningen en tekeningen te maken en de bouw te controleren, want daar moet je gecertificeerd voor zijn. L!nQ Crew Services draait al sinds 2006 mee, dus we weten wat de wensen van klanten zijn en sluiten daar goed op aan met ons legertje werkvolk. We proberen zo veel mogelijk bekende gezichten mee te sturen, zodat klanten weten wie ze moeten aanspreken, en dat combineren we met goede kwaliteit.”
Binnen- en buitenland L!nQ Crew Services werkt voor diverse
organisatoren, opdrachtgevers en onderaannemers in de evenementenindustrie. “Wij werken regelmatig in beurshallen, waaronder de Rai, in Ahoy en bijvoorbeeld de Düsseldorf Messe”, vertelt Wiedemeijer. “Wij ondersteunen bij de realisatie en opbouw van beurzen, productpresentaties en evenementen, van kleine tot grote festivals als Lowlands en Groesrock in België. Vaak worden we ingehuurd voor een onderdeel, maar we kunnen een evenement ook volledig verzorgen van productie tot programmering. L!nQ Events BV heeft zelfs een eigen evenemententak voor de volledige productie van festivals, danceevenementen en product- of bedrijfspresentaties. Meestal worden we ingeschakeld als iemand een evenement organiseert en mensen nodig heeft om een podium te bouwen, hekken te zetten of te assisteren bij de realisatie van de lichtshow en het plaatsen van geluid. Vaak ter aanvulling of ondersteuning van hun eigen team van medewerkers.” Soms krijgen we een lastminute-
aanvraag voor bijvoorbeeld vijftien man. Dat is geen probleem voor L!nQ Crew Services. “We hebben toegewijde en flexibele mensen waar we van op aan kunnen. De klant moet blind op ons kunnen varen als hij onze mensen krijgt.
Locker Company Naast L!nQ Crew Services maakt ook Locker Company deel uit van de L!nQ Event Group; zij zijn gespecialiseerd in de verhuur van lockers: kluisjes voor het veilig opbergen van kleding en andere spullen op evenementen. “Dat gaat bij wijze van spreken van één lockerkast voor een bijeenkomst van de plaatselijke duivenvereniging via sportevenementen in het Olympisch Stadion tot grote festivals als Zwarte Cross,” zegt Wiedemeijer. “Locker Company levert dan zowel voorzieningen voor de crew backstage als aan de voorkant voor het publiek. We bedienen met onze lockers en crew alle klanten: van klein tot megagroot.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_LINQ.indd 77
MEI 2013
77
18-4-2013 17:13:43
AD-TSC-210-297.pdf
EB201305_ADVERTENTIES.indd 78
1
15-04-13
11:36
18-4-2013 17:37:58
SPECIALXXXXX
event personeel
// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
Vriendelijke gastheer zet boze uitsmijter aan de kant Crowd managementbedrijf The Security Company benadrukt dat veilig en vriendelijk prima samengaan. Trainingen, simulaties en degelijke planning voorkomen dat evenementen mislopen en zorgen voor tevreden publiek en opdrachtgevers.
TRAININGSDAG VOOR DE MEDEWERKERS VAN THE SECURITY COMPANY.
DOOR JORRIT ROERDINKHOLDER
E
en beveiliger moet moeilijk kijken, liefst een zonnebril dragen en voortdurend een vinger op het oortje hebben om te horen wat er allemaal om hem heen gebeurt. Directeur Jacques Does van The Security Company (TSC) moet zelf hard lachen als hij dit stereotiepe beeld schetst. Het is het soort beveiliger dat hij níet wil hebben, en hij traint daarom zijn medewerkers al tien jaar in klantvriendelijkheid en dienstverlening. “In plaats van een norse handhaver hebben we een vriendelijke gastheer die uitlegt waarom iets niet mag. Service with a smile, klantvriendelijk en toch veilig.” De beveiligers zijn echter geen watjes geworden waar de onvermijdelijke onruststoker eenvoudig een loopje mee neemt. “Je moet soms wel een lijn trekken.”
Trainingen TSC ontwikkelde samen met de Hogeschool Utrecht de HBO minor Event Crowd management en heeft een eigen opleidingscentrum waar de medewerkers en ook opdrachtgevers cursussen volgen in hospitality, etiquette, werken in een barrier en leidinggeven aan beveiligingsmedewerkers. Daarbij is veel aandacht voor de ri-
sico’s bij het opzetten van een evenement. TSC geeft ook simulatietrainingen, waarbij een team dat verantwoordelijk is voor de afhandeling van evenementen een fictieve situatie speelt op een bestaand evenement om te bepalen wat iedereen moet doen en te ontdekken waar je tegenaan kunt lopen. “Er gebeurt meer dan je op het eerste oog denkt”, zegt Does. “We moeten opvallend onopvallend zijn. De trainingen vormen een belangrijke pijler onder het bedrijf, want evenementenbeveiliging is geen hobby, het is een vak waar inhoudelijke kennis dringend noodzakelijk is. Dankzij de trainingen en de ervaring heeft TSC de meeste inhoudelijke kennis van de markt en van de crowd managementproblematiek”, zegt de directeur. Behalve beveiligingsmedewerkers levert TSC ook specialisten in aansluitende disciplines: verkeersregelaars, brandpreventiemedewerkers, hospitalitymedewerkers, hondenbegeleiders en algemene servicemedewerkers. “Die zorgen voor de opvang van het publiek tot aan het vertrek in een zo gastvrij en veilig mogelijke sfeer.” TSC is met 1600 medewerkers de grootste crowd managementorganisatie van het land, en met de bijna 6000 medewerkers van het Britse zusterbedrijf Showsec International erbij zelfs de grootste van Europa. “Dat schreeuwen we niet van de daken, omdat or-
ganisatoren van kleinere evenementen daardoor soms denken dat we te duur zijn. En dat is niet zo”, onderstreept Does. “Men beseft niet altijd dat kleine evenementen dezelfde risico’s hebben, op een andere schaal weliswaar, als de grote evenementen. Wij kunnen ze helpen met een vergunningsaanvraag of het maken van een veiligheidsplan.”
Certificering Er bestaat geen keurmerk voor crowd management als geheel, wel voor onderdelen ervan. “We hebben een procedurele certificering: het beveiligingscertificaat en het certificaat evenementenbeveiliging van de Nederlandse veiligheidsbranche”, vertelt de directeur. “Dat gaat ook over je bedrijfsvoering. Daarnaast hebben we een ISO en een certificaat Investors in people, dat aangeeft dat een werkgever goed omgaat met zijn personeel. De personeelstevredenheid bepaalt natuurlijk een groot deel van je uitstraling op locatie.” TSC meet de kwaliteit van het werk door opdrachtgevers na afloop het evenement te laten beoordelen met een vragenlijst en evaluatiegesprekken. “Dan zie je in cijfers uitgedrukt in hoeverre je wat je vooraf belooft ook nakomt. Die waardering is hoog. Daarnaast zien we steeds meer dat onze methodiek en uitingen in de markt worden gevolgd. Gekopieerd worden is het grootste compliment, zeggen ze altijd.” ◾
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_SECURITY COMPANY.indd 79
MEI 2013
79
18-4-2013 17:53:42
EB201305_ADVERTENTIES.indd 80
18-4-2013 18:16:20
// / / / / / / / / / // / / / / / / / / / / / / / / / / / / ////////////////////////////
SPECIALXXXXX
l e e n o s r e p t n e Ev
Plugg laat artiesten optimaal presteren Het in 2008 opgerichte Rotterdamse Plugg heeft zich gespecialiseerd in het leveren van complete stagecrews ten behoeve van optredens, festivals, theaterproducties en poppodia. “Wat wij doen is uniek in Nederland”, vertelt Roman Reijs, eigenaar van Plugg. DOOR: ARNOLD LE FÈBRE
E
en backliner is verantwoordelijk voor de backline (instrumentaria). Roman Reijs legt uit: “Dit houdt in het opbouwen, speelklaar maken, technisch verzorgen en afbreken van de backline bij muziekproducties. De backliner staat stand-by tijdens een show en moet eventuele onvolkomenheden, van technische of andere aard, direct oplossen.” Plugg heeft de stagecrew geleverd voor festivals en evenementen zoals De Vrienden Van Amstel, Indian Summer, Motel Mozaique, 3FM Awards en de EO Jongerendag. “Of het nu gaat om een concert van Stevie Wonder of een optreden van The Opposites, het werk blijft hetzelfde. De artiest moet zich puur op de show kunnen focussen, wij verzorgen alle randvoorwaarden. Als alles netjes en goed geregeld is op en achter het podium, ontstaat er rust en dat komt een optreden alleen maar ten goede.”
soundcheckschema en het speelschema. Verder behoren tot de taken van een stagemanager het organiseren van de logistiek op en rond het podium, communicatie met en coördinatie tussen de artiest, tourmanagers, stagecrew en het productiemanagement. Reijs: “De leden van de stagecrew zorgen ook voor de algehele logistiek en veiligheid op het podium en zijn tevens in staat andere medewerkers te ondersteunen. Zij zijn de duizendpoten achter de schermen.” Reijs begon ooit zelf als freelancer in de live-industrie en kent het klappen van de zweep. “Wij weten als geen ander wat een artiest nodig heeft om optimaal te kunnen presteren en kennen de infrastructuur van een podium. Het is dan ook niet voor niets dat artiesten als Waylon, Alain Clark,
Jacqueline Govaert, Racoon en Blaudzun bij ons aankloppen.”
Buitenland Reijs ziet de toekomst vol vertrouwen tegemoet, ondanks de fi nancieel moeilijke tijden. “Je merkt dat de muziekindustrie in een lastige tijd verkeert, er wordt fl ink gesneden in de budgetten. Hierin denken we ook mee met de organisaties waar we zaken mee doen, en zorgen voor een prijskaartje op maat. Ik merk dat we langzaam ook steeds meer een adviserende rol gaan innemen. Het komende jaar willen we ons enigszins gaan richten op het buitenland door ter plekke mensen op te leiden. Vooralsnog op kleine schaal, maar ik denk zeker, dat wij met onze professionaliteit en expertise iets toe kunnen voegen.”
Feestje Het belang van een goede backliner wordt vaak onderschat. “Men denkt wel eens: ach, we trekken een blik vrijwilligers open en daarmee is de kous af. Maar men vergeet dat het organiseren van een live muziekproductie een kunst is, waarbij je moet zorgen dat alles goed gaat, zowel op als achter het podium. Om die reden wil Plugg dit jaar dan ook een informeel evenement organiseren, een feestje bedoeld voor de mensen achter de schermen: stagemanagers, backliners, technici noem het maar op. Het bevindt zich allemaal nog in de beginfase, maar de eerste reacties zijn bijzonder enthousiast.” ◾
Stagemanagers en crew De stagemanagers houden zich bezig met het stageproductieplan en het bewaken van
'Wij voorzien niet in geluidsmensen, maar in backliners, stagemanagers en andere technici. We komen in actie als het podium staat.' Roman Reijs, eigenaar Plugg WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_PLUGG.indd 81
MEI 2013
81
18-4-2013 14:41:47
»
Bevrijdingsfestivals 2013 » DATUM: 5 MEI » LOCATIE: VERSPREID DOOR HEEL NEDERLAND » EDITIE: 20 » AANTAL PODIA: CIRCA 40 » ACTS: CIRCA 250 » CAPACITEIT: 775.000 (TOTAAL) » ORGANISATIE: WISSELEND » TICKETER: NVT
Elk jaar vinden in de twaalf provincies, in Amsterdam en in Den Haag Bevrijdingsfestivals plaats die worden georganiseerd in samenwerking met het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Samen vormen ze het grootste eendaagse culturele evenement in Nederland, met optredens van zo’n 250 bands op circa 40 podia. De festivals zijn gratis toegankelijk en zijn elk jaar goed voor meer dan 775.000 bezoekers. De festivals worden georganiseerd in samenwerking met het Nationaal Comité en diverse lokale stichtingen. Het vfonds (Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg) levert een bijdrage aan de exploitatie van de veertien Bevrijdingsfestivals en is de belangrijkste donateur van de Bevrijdingsfestivals. Als extra stimulans worden ook elk jaar de zogenoemde ‘Ambassadeurs van de Vrijheid’ benoemd. Dit jaar zijn dat Dio, Miss Montreal en Chef’Special. Zij bezoeken op 5 mei de veertien Bevrijdingsfestivals, waarbij ze vervoerd worden door helikopters van het ministerie van Defensie. Zie de Festival Wordt Verwacht-pagina voor een compleet overzicht van alle Bevrijdingsfestivals.
Dauwpop » DATUM: 18-20 MEI » LOCATIE: LUTTENBERGERWEG, HELLENDOORN » EDITIE: 29 » AANTAL PODIA: 6 » ACTS: CIRCA 50 » CAPACITEIT: 20.000 » ORGANISATIE: MUSIC MEETING
Music Meeting » DATUM: 18-20 MEI » LOCATIE: PARK BRAKKENSTEIN, NIJMEGEN » EDITIE: 29 » AANTAL PODIA: 6 » ACTS: CIRCA 50 » CAPACITEIT: 20.000 » ORGANISATIE: MUSIC MEETING » TICKETER: MUSIC MEETING
Music Meeting is een driedaags wereldmuziekfestival dat jaarlijks plaatsvindt in Nijmegen. Door het gerenommeerde wereldmuziektijdschrift Songlines werd 82
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_PREVIEWS FESTIVALS.indd 82
» TICKETER: TICKETSCRIPT
Music Meeting eerder dit jaar uitgeroepen tot een van de 25 beste internationale festivals ter wereld. Music Meeting werd in 1985 voor het eerst georganiseerd en sinds 2004 vormt Park Brakkenstein het decor van dit festival. Vorig jaar reisden er meer dan 20.000 bezoekers af naar Nijmegen. Op het programma staan uiteenlopende artiesten, van de Friese zangeres Nynke Laverman tot de Colombiaanse groep Ondatrópica, en van de Amerikaanse cajunmuzikant Cedric Watson tot de Malinese Bassekou Kouyaté. Verder worden er onder meer films vertoond (onder de noemer Movie Meeting) en is er een speciaal programma voor kinderen (Mini Meeting).
Popfestival Dauwpop wordt al sinds 1995 georganiseerd op Hemelvaartsdag in Hellendoorn. Werd de eerste editie nog bezocht door ongeveer duizend bezoekers, in de loop der jaren is het festival uitgegroeid tot een festival van formaat, met een gevarieerde line-up. Vorig jaar verkocht Dauwpop evenwel een teleurstellend aantal van slechts 7.000 kaartjes; de organisatie heeft echter goede hoop dat de bezoekersaantallen dit jaar boven de 10.000 uitkomen.
MEI 2013
18-4-2013 16:43:47
Pacha Festival
Festival
» DATUM: 18 MEI » EDITIE: 2 » AANTAL PODIA: 4 » ACTS: CIRCA 40 » CAPACITEIT: 15.000 » ORGANISATIE: ART OF DANCE » TICKETER: ART OF DANCE
In de zomer van 2012 vond de eerste editie van het Pacha Festival plaats, geïnitieerd door de gelijknamige nachtclubfranchise in samenwerking met Art of Dance. Op zaterdag
18 mei vormt het Java-eiland in Amsterdam het decor van de tweede editie. Op vier stages draaien bekende dj’s als John Digweed, Sander Kleinenberg en Kevin Saunderson.
Meer Jazz Festival » DATUM: 23-26 MEI » LOCATIE: CULTUURGEBOUW HAARLEMMERMEER, HOOFDDORP » EDITIE: 19 » AANTAL PODIA: 10 » ACTS: CIRCA 90 » CAPACITEIT: 15.000 » ORGANISATIE: STICHTING MEER JAZZ » TICKETER: STICHTING MEER JAZZ
Van 23 tot en met 26 mei wordt in Hoofddorp het negentiende Meer Jazz Festival gehouden. Op het programma staan onder andere
Dutch Swing College Band, Mike Boddé, Nueva Manteca, Dr. Lonnie Smith en de Kameroense bassist, zanger en componist Richard Bona. Afgezien van de concerten in de Grote Zaal van Schouwburg De Meerse zijn nagenoeg alle concerten gratis toegankelijk.
Buma ROCKS! » DATUM: 31 MEI » LOCATIE: DOORNROOSJE, NIJMEGEN » EDITIE: 1 » AANTAL PODIA: 2 » ACTS: 5 » CAPACITEIT: CIRCA 1000 » ORGANISATIE: BUMA CULTUUR » TICKETER: BUMA / DOORNROOSJE
Buma ROCKS! is een evenement voor en door liefhebbers van het hardere muziekgenre. ’s Middag vindt er een conferentieprogramma
plaats met onder meer een keynote, workshops en talkshows. ’s Avonds zijn er showcases van Nederlandse rock- en metalbands, waaronder Black-Bone, TExtures en The Charm & The Fury.
ADVERTENTIE
Op het programma staan ongeveer 40 acts, onder wie publiekstrekkers als Kaiser Chiefs, Therapy?, Caro Emerald, Blaudzun, Claw Boys Claw, Don Diablo, Will And The People, Douwe Bob en Jacco Gardner. Opvallend is dat je naast een standaard entreekaartje ook een zogeheten Dauwpop VIP Ticket kunt aanschaffen, dat onder meer supersnelle toegang tot het terrein biedt, toegang tot de speciale VIP Area, gratis parkeergelegenheid en een ‘backstage tour door een PR-host’. WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_PREVIEWS FESTIVALS.indd 83
MEI 2013
83
18-4-2013 16:43:56
FESTIVAL GUIDE 4th edition
2013
OUT NOW! MORE THAN 450 FESTIVALS ACROSS EUROPE
Bestellen en/of adverteren in editie 2014? Neem contact op met: mitchel.vanderheide@imediate.nl
EB201305_ADVERTENTIES.indd 84 ADV_EB_Festivalguide 2013.indd 1
18-4-2013 17:38:00 25-01-13 12:14
Wordt verwacht - Wordt verwacht - Wordt verwacht - Wordt verwacht - Wordt verwacht
04-mei 05-mei
09-mei
10-mei
NAAM FESTIVAL
Genre(s)
locatie
PLAATS
Moulin Blues
blues
Camping Plattepeeldijk
Ospel
dagen
Neurotic Deathfest
death, grind, speed, metal
013
Tilburg
3
Here Comes The Summer
pop, rock, indie
Kampeerterrein Stortemelk
Vlieland
2
De Nachtmis
rock
Ruigoord
Amsterdam
1
Peteyfest
dance, rap
Festivalweide Oude Goorenweg
Lierop
1
Bevrijdingsfestival Nijmegen
pop, rock, dance, rap
Kelfkensbos
Nijmegen
1
Bevrijdingsfestival Drenthe
pop, rock, dance, rap
Baggelhuizerplas
Assen
1
Bevrijdingsfestival Zoetermeer
pop, rock, dance, rap
Marktterrein
Zoetermeer
1
5 mei Festival Alkmaar
pop, rock, dance, rap
Cultuurpark De Hout
Alkmaar
1
Bevrijdingsfestival Gelderland
pop, rock, dance, rap
Marktterrein
Wageningen
1
Bevrijdingsfestival Friesland
pop, rock, dance, rap
Oldehoofsterkerkhof/Prinsentuin
Leeuwarden
1
Bevrijdingsfestival Limburg
pop, rock, dance, rap
Marktterrein
Roermond
1
Bevrijdingsfestival Overijssel
pop, rock, dance, rap
Wezenlandpark
Zwolle
1
Bevrijdingsfestival Brabant
pop, rock, dance, rap
Pettelaarse Schans
Den Bosch
1
Bevrijdingsfestival Den Haag
pop, rock, dance, rap
Malieveld
Den Haag
1
Pleinvrees Heroes
dance
Toren Overhoeks
Amsterdam
1
Bevrijdingsfestival Zeeland
pop, rock, dance, rap
Bellamypark
Vlissingen
1
Bevrijdingsfestival Zuid-Holland
pop, rock, dance, rap
Park bij de Euromast
Rotterdam
1
Bevrijdingspop Haarlem
pop, rock, dance, rap
Houtplein
Haarlem
1
Bevrijdingsfestival Utrecht
pop, rock, dance, rap
Park Transwijk
Utrecht
1
Bevrijdingsfestival Flevoland
pop, rock, dance, rap
Divers centrum
Almere
1
Bevrijdingsfestival Groningen
pop, rock, dance, rap
Stadspark
Groningen
1
Het Vrije Westen
pop, rock, dance, rap
Westerpark
Amsterdam
1
Klomppop
pop, rock
Nieuwstraat
Ovezande
1
Dauwpop
pop, rock, dance, rap
Luttenbergerweg
Hellendoorn
1
Hemels Festival
dance
Oldehoofsterkerkhof
Leeuwarden
1
Hemeltje Lief!
dance, rock
NDSM Werf
Amsterdam
1
Entourage
dance
De Boulevard
Bergen op Zoom
1
Cultifest
culinair, rock, pop
Brabanthallen
Den Bosch
1
Green Vibrations
rock, reggae, techno, dance
Carillonveld Universiteit Twente
Enschede
1
Heechspanning
theater, rock, pop
Centrum
Heeg
1
Splinterfestival
rock, pop, dance, rap
Doornboomplein
Oost- West- en Middelbeers
2
2
SOTU
rock, dance, avant-garde
Vondelpark
Amsterdam
2
11-mei
Keltfest
folk, wereld
Hollandse Biesbosch
Dordrecht
1
15-mei
Rightaboutnow Festival
jazz, rock, experiment
MC Theater
Amsterdam
1
18-mei
London Calling Outdoor
rock, indie
Tolhuistuin
Amsterdam
1
International Jazz Festival Middelburg
jazz
Abdijplein / Markt
Middelburg
1
Le Guess Who? May Day
rock, pop, indie
Divers centrum
Utrecht
1
Groove Garden Festival
dance
Zwembad de Nieuwe Hateboer
Sittard
1
Soenda Festival
dance, minimal, techno
Gietijzerstraat
Utrecht
1
Music Meeting
folk, wereld, rock
Park Brakkenstein
Nijmegen
1
kTak Eclectic Music Festival
dance, rap, hiphop
ArenA Park
Amsterdam
1
7th Sunday Festival
dance, hard style
De Roost
Erp
1
De geest moet waaien
literair
Theater aan de Rijn
Arnhem
1
Highlands Festival
rock, fok
Stadspark Schothors
Amersfoort
1
24-mei
London Calling
rock, pop, indie
Paradiso
Amsterdam
2
25-mei
Emporium
dance
De Berendonck
Nijmegen
1
International Gipsy Festival
folk, wereld
Interpolistuin
Tilburg
1
BAM! Festival
pop, rock, dance
Centrum
Hengelo
1
So What Festival
dance
IJzeren Man
Eindhoven
1
Kaaspop
rock, pop
Centrum
Edam
1
26-mei
Hoorn Rock’n’Roll Sunday
rock
Divers centrum
Hoorn
1
31-mei
Cutting Edge
jazz
Theater Dakota
Den Haag
1
Vestrock
dance, rock
Buitenvest
Hulst
1
Buma ROCKS!
rock, metal
Doornroosje
Nijmegen
1
Borstrock
rock, metal
Schelde-Rijn kanaal
Nieuw-Vossemeer
1
ZOMERfestival
rock, pop, dance
Terrein TUD
Delft
2
19-mei 23-mei
WWW.ENTERTAINMENTBUSINESS.NL
EB201305_WORDT VERWACHT FESTIVALS.indd 85
mei 2013
Festival
03-mei
85
18-4-2013 16:37:31