ChannelConnect 1 - 2020

Page 1

Hergebruik bespaart energie en zeldzame grondstoffen Pagina 40

ChannelConnect | Nummer 1 | Februari 2020

De werkplek van morgen: intuïtiever en leuker

Nummer 1 | Februari 2020 | ChannelConnect is een uitgave van iMediate

Highlights

Pagina 38

“Tooling die partijen in de markt kunnen gebruiken” Rob Vissers

Geld verdienen met F-Secure Je moet de markt gezamenlijk ontwikkelen. Als je dat als leverancier helemaal zelfstandig wilt doen, dan maak je naar mijn mening geen gebruik van de ervaring en het netwerk van een distributeur als Ingram Micro. Pagina 12

CC1_Cover.indd 1

Pagina 20

PRIVATE LTE

IS WERK VOOR SPECIALISTEN

04-02-20 15:01


Een vertrouwde leider Value-based communicatie oplossingen

Sangoma’s UC oplossingen kunnen uitgerold worden on-premise of in de Cloud. Deze aanpak geeft de flexibiliteit aan de business om de beste oplossing te kiezen in functie van de noden. Onze volledige, betaalbare UC oplossing, gericht op kleine to middelgrote ondernemingen, bezit ook geïntegreerde collaboratie en produktiviteits functionaliteiten, voor elke gebruiker. Bij Sangoma, zijn we niet alleen overtuigd van onze oplossingen, we gebruiken ze zelf, dag in dag uit.

Complete Unified Communications-oplossingen

VoIP Gateways

IP Phone Systems

IP Desk Phones

Session Border Controllers

Wil je er meer over weten?

Laten we vandaag het gesprek starten!

UC-client voor mobiel/desktop

Telephony Cards

+44.1344.269220 www.sangoma.com

Cheney House, Oaklands Business Park, Wokingham, Berkshire RG41 2FD Sangoma.com © 2019 Sangoma Technologies Proprietary Every effort has been made to ensure accuracy of this document. Due to ongoing improvements and revisions, Sangoma reserves the right to make changes without notice.

CC1_ADV Sangoma.indd 2

2/4/2020 10:26:58 AM


VOORWOORD |

MELS DEES

Mels Dees is Content Director bij iMediate en hoofdredacteur van ChannelConnect. Reageren? mels.dees@imediate.nl

Circulaire mobiliteit

A

angezien dit voorwoord in veel gevallen het eerste contactmoment is tussen het team van ChannelConnect en de lezers van het blad, wil ik alle ondernemers in het indirecte ICT-kanaal van harte een succesvol 2020 wensen. Tijdens het eerste interview dat ik dit kalenderjaar had, sprak ik met F-Security, ten kantore van hun distributeur Ingram Micro. Tijdens dit gesprek (zie onze coverstory op pagina 12) werd nog eens duidelijk hoe groot de uitdagingen voor ondernemingen zijn geworden als het gaat om het beveiligen van hun systemen. Veel IT-architecten zijn opgeleid met het idee dat het bouwen van een digitale muur voldoende is om onverlaten tegen te houden. Alle data stonden immers in het eigen datacenter, dus alleen de mailbox en het browsen op internet vormden het digitale contact tussen medewerkers en de buitenwereld. Een goede firewall en endpointprotectie voldeden. Hoe anders is het nu. Niet alleen bevinden data zich in de cloud of in externe datacenters, ook willen medewerkers op elke moment en op elke plaats toegang hebben tot essentiële bedrijfsgegevens. En als het kan ook nog eens met hun eigen toestellen (notebooks, tablets, smartphones en andere digitale wearables). De veiligheid van die toestellen is lang niet altijd vanzelfsprekend. Mede om die reden koos de redactie ‘mobility’ als een van de thema’s van deze uitgave. Nadenkend over mobility – en dat gaat dus verder dan slechts het gebruik van mobiele telefoons, maar adresseert met name het mobiel werken daarmee – werd ik me ervan bewust dat de mobiele markt een nieuwe vorm van een oude wijze van hergebruik met zich meebrengt. Waar kledingstukken in grote gezinnen in de loop der jaren van oudste broer tot jongste zus werden doorgegeven, zo lopen er inmiddels veel scholieren rond met laptops en smartphones die ooit door hun ouders zijn gekocht, of aan het eind van de economische levensduur zijn overgenomen van de werkgever. Een nachtmerrie voor beheerders voor IT-systemen in het onderwijs. En voor IT’ers die verantwoordelijk zijn voor de infrastructuur van ondernemingen waar scholieren hun eerste snuffelstage lopen. Hoe actueel is de software op de apparatuur? Welke apps staan erop? Is het toestel wellicht geïnfecteerd? Deze vragen maken duidelijk waarom circulair en duurzaam denken uitdagingen met zich meebrengt. Dat onderwerp is het tweede thema waarover we in deze editie schrijven. We portretteren een aantal ondernemingen die zich specialiseerden in het geven van een tweede (of derde) leven aan oudere apparatuur, opdat die veilig in mobiele werksituaties kan worden gebruikt.

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Voorwoord.indd 3

3

2/4/2020 10:30:12 AM


FEBRUARI 202O

INHOUD 15

TELEFONIE

XELION BLIJFT VERDER BOUWEN

Xelion bevindt zich met zijn gespecialiseerde hosted-telefonieoplossing al jaren op een speciale positie. Als nog de enige grote, onafhankelijk leverancier van telefonieoplossingen blijft Xelion innoveren en zijn leidende rol in de markt versterken. Een gesprek met Xelion-directeur Micha Cohen over nieuwe ontwikkelingen.

40 DRAKE & FARRELL VERLENGT LEVENSDUUR ELEKTRISCHE APPARATUUR

HERGEBRUIK BESPAART ENERGIE EN ZELDZAME GRONDSTOFFEN

Drake & Farrell zorgt ervoor dat routers en andere apparatuur een tweede leven krijgen. Jaarlijks verwerkt het Bleiswijkse bedrijf ruim 1,6 miljoen producten. Het bedrijf is gespecialiseerd in circulaire oplossingen, onder meer voor de IT-markt. David Engel is sinds begin dit jaar de nieuwe CEO van Drake & Farrell. ChannelConnect sprak met hem.

4

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Inhoud.indd 4

2/4/2020 11:17:46 AM


SOCIALE MEDIA

Schrijf je in voor de gratis nieuwsbrief op onze website. En volg ons ook op:

www.facebook.com/channelconnect.nl/ www.linkedin.com/company/channelconnect/ www.channelconnect.tv/

NETGEAR NOEMT DE VOORDELEN VAN MOBIELE ROUTERS

DE USE CASES ZIJN EINDELOOS

Omdat werknemers alleen maar mobieler worden, is de vraag naar internetconnectiviteit alleen maar gegroeid. Wie onderweg wil werken, zoekt al snel naar een gratis wifi-netwerk, vooral in het buitenland. Dat is echter riskant en de netwerkprestaties zijn niet om over naar huis te schrijven. Geen wonder dat de mobiele router in de lift zit. Volgens Arend Karssies zijn er genoeg redenen voor resellers om serieus naar mobiele routers te kijken.

28 PRIVATE LTE IS WERK VOOR SPECIALISTEN

20

HOE BOUW IK EEN EIGEN 4G-NETWERK

12

COVER STORY

MET F-SECURE KUNNEN PARTNERS GELD VERDIENEN

Rob Vissers, Country Sales Manager voor de Benelux bij F-Secure, noemt de samenwerking met distributeur Ingram Micro “essentieel voor de manier waarop we ons partnerprogramma uitbouwen”. Voor Vissers is de Benelux een regio waarin je nadrukkelijk samen met een distributeur opereert. “Je moet de markt gezamenlijk ontwikkelen.”

Veel bedrijven merken dat mobiele data steeds belangrijker wordt voor hun bedrijfsvoering. De betrouwbaarheid van die verbinding is daarmee een issue. Het makkelijkst is om bij een mobiele operator simkaarten te bestellen en een dienst af te nemen. Sommige klanten hebben andere behoeften en zoeken daarom andere oplossingen.

KLANTCASE

36 38

SCHAALBARE OPLOSSING VOOR SAAS-APPLICATIES

Serverius IT Infrastructure heeft het afgelopen jaar het aanbod voor securitydiensten grondig uitgebreid. Een eigen dedicated ontwikkelteam in Meppel maakt dit mogelijk. Deze aanpak legt het bedrijf geen windeieren. In deze uitgave beschrijven we een klantcase van Onvia, maker van een veelgebruikte SaaS-applicatie voor ziekte- en verzuimbeheer.

DE WERKPLEK VAN MORGEN

INTUÏTIEVER EN LEUKER

Door technologie te ontwerpen rondom de gebruiker, creëren we de werkplek van de toekomst. Hoe dit werkt? Fujitsu geeft alvast een inkijkje in de ‘human-centric’ werkplek.

COLUMNS 16

MARY-JO DE LEEUW

27

PIETER WAASDORP

47

LOTTE DE BRUIJN

50

PIM HILFERINK

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Inhoud.indd 5

5

2/4/2020 11:17:58 AM


UPDATE

As a service

Elke werkdag is op channelconnect.nl het actuele nieuws uit het ICT-kanaal te lezen. Schrijf je daar ook in voor onze gratis nieuwsbrief.

$100 miljard

Security

Security Google Chrome dumpt browserextensie Avast en AVG Na Mozilla en Opera stopt nu ook Google Chrome met de ondersteuning van de browserplugins van Avast en AVG. De plug-ins van AVG en Avast zouden meer data over gebruikers verzamelen dan nodig is, waaronder gebruikersID, locatiegegevens en de browsergeschiedenis.

Cybercrime Hackers vallen vaker aan via MSP en IT-provider IT-providers en MSP’s worden regelmatig door hackers misbruikt om toegang te krijgen tot computersystemen bij bedrijven om intellectueel eigendom te stelen. Dat zei Eward Driehuis, SVP Strategy bij het Haagse beveiligingsbedrijf Cybersprint, onlangs op BNR-radio. Nog steeds maken duizenden pc’s bij bedrijven verbinding met de cyberinfrastructuur van spionnen, aldus Driehuis. Het stelen van intellectueel eigendom gebeurt niet door de beoogde bedrijven direct te hacken, maar door de IT-providers en managed-securityproviders van die bedrijven te hacken omdat zij de toegang hebben tot de systemen van de bedrijven met intellectueel eigendom.

6

30% Geschat wordt dat van de internetgebruikers zo’n 30 procent gebruikmaakt van een VPN of proxyserver.

De jaarlijkse omzet die leveranciers halen uit SaaS is de grens van 100 miljard dollar gepasseerd. De afgelopen tien jaar was SaaS goed voor een gemiddelde jaarlijkse groei van 39 procent, aldus de Synergy Research Group. Dit steekt volgens de analistenfirma sterk af tegen de omzetgroei uit de meer traditionele on-premise softwaremarkt, die gemiddeld 4 procent per jaar groeit.

Telecom CM.com leverancier van Google Verified SMS CM.com is geselecteerd om de nieuwe beveiligingsoplossing Verified SMS van Google aan te bieden aan organisaties die data per sms uitwisselen met klanten. Sms-berichten helpen bedrijven nuttige informatie met gebruikers te delen, zoals wachtwoorden, notificaties of afspraakbevestigingen. Toch kan het soms moeilijk zijn om de afzender van deze berichten te vertrouwen, aangezien deze berichten vaak vanaf een willekeurig nummer worden verzonden. Sommige berichten kunnen afkomstig zijn van fraudeurs die zich voordoen als betrouwbare bedrijven en die vragen om persoonlijke informatie of links sturen naar gevaarlijke websites (phishing). Verified SMS voegt een extra laag toe aan het sms-contact tussen organisaties en klanten. Bedrijven die Verified SMS inzetten, zullen automatisch geverifieerd worden vanuit Google. Wanneer een bericht is geverifieerd – dit gebeurt zonder de berichten naar Google te sturen – ziet de ontvanger de bedrijfsnaam, het logo en een verificatiebadge in de berichtenstroom. Wanneer organisaties niet geverifieerd kunnen worden, zal de ontvanger een extra waarschuwing ontvangen, bijvoorbeeld bij het doorklikken op weblinks.

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_kort nieuws.indd 6

2/4/2020 2:09:47 PM


Robots

95%

Uit onderzoek door Reichelt Elektronik blijkt dat 95 procent van de beslissers in de industrie interesse heeft in ‘cobots’ (robots die samenwerken met mensen). Een meerderheid (52,5 procent) van de Nederlandse bedrijven maakt nog geen gebruik van collaboratieve robots.

Distributie NewChannel Benelux-distributeur voor Acunetix NewChannel is aangesteld door Acunetix als value-add distributeur voor de Benelux. Hiermee komen de securityoplossingen van Acunetix, waaronder de webapplicatiesecurityscans en -rapportages, via het resellernetwerk van NewChannel beschikbaar voor bedrijven in de Benelux. Acunetix is naar eigen zeggen marktleider op het gebied van geautomatiseerde webapplicatiesecuritytesten. Acunetix detecteert en rapporteert een breed scala aan kwetsbaarheden in webapplicaties. De software ondersteunt zowel HTML5 en Javascript als zware sites op basis van AJAX en maakt auditing van complexe, geautomatiseerde applicaties mogelijk.

Malware MS Office In de top-10 malwareaanvallen qua volume en in de top-10 met meest wijdverspreide malware staan twee malwarevarianten die gericht zijn op Microsoft Office-producten. Dit meldt WatchGuard.

Privacy Nederlander verdenkt bedrijven en overheid van online meeluisteren Het merendeel van de Nederlandse bevolking gelooft dat de overheid meer en meer meeleest en kijkt hoe we ons online gedragen. Meer dan acht op de tien van de ondervraagden jonger dan 44 jaar geloven dit. Overigens geldt dit beeld ook voor afluisterpraktijken door bedrijven. Bijna acht op de tien gelooft dat bedrijven steeds vaker meeluisteren via smarthome-apparaten zoals Google Home, laptops en smartphones. Juist hoger opgeleiden blijken dit het meest te geloven. Dit blijkt uit een onderzoek van VPN-provider Goose VPN dat onder meer dan 1.000 Nederlanders is uitgevoerd. Overigens hebben oudere generaties iets meer vertrouwen in de overheid. Zo gelooft één op de vier 65-plussers niet dat de overheid online meeleest. De VPN-provider heeft wel een oplossing om te voorkomen dat andere meekijken of meeluisteren met jouw data, dat is (uiteraard) het gebruik van een VPN-verbinding. Alleen helpt dat niet tegen afluisterende (smarthome) apparaten. Die zou je gewoon niet moeten kopen, aldus Goose VPN.

Distributie Prianto Benelux wordt distributeur van Menlo Security Distributeur Prianto heeft een distributieovereenkomst gesloten met securityspecialist Menlo Security. Met de toename in het gebruik van cloudgebaseerde (SaaS) applicaties en netwerken wordt de beveiliging steeds complexer. Terwijl men bij overgang naar de cloud de gebruikerservaring niet wil verslechteren is beveiliging en protectie wel steeds meer en sneller noodzakelijk. Menlo Security maakt gebruik van isolatie om in plaats van reactief te reageren, juist aan preventie te doen. Alle endpoints worden eenvoudig en effectief geïsoleerd zonder af te doen aan de gebruikerservaring.

ChannelConnect Februari 2020

CC1_kort nieuws.indd 7

7

2/4/2020 2:09:50 PM


UPDATE Telecom Destiny stapt ook in Franse telecommarkt Destiny neemt de Franse telecomprovider OpenIP over en zet daarmee verdere stappen in zijn Europese expansieplannen. Met OpenIP kan Destiny nu ook clouddiensten, inclusief connectiviteit, security, UC en VoIP, aanbieden in Frankrijk. Destiny is een Belgische aanbieder van veilige cloudcommunicatieoplossingen en maakt een opmars op de Nederlandse telecommarkt met diverse overnames in de laatste anderhalf jaar, waaronder Motto Communications, OZMO en DSD Business Internet in Nederland. De strategie van de Belgische operator combineert in elk land een sterk distributieplatform voor clouddiensten en een portfolio van oplossingen met toegevoegde waarde en lokale connectiviteit, die aansluit bij de behoeften van mkb- en grote bedrijven. OpenIP is in 2005 opgericht en een UC-provider met een honderd procent indirecte marktbenadering. OpenIP heeft een netwerk van ruim 1.300 IT- en telecomintegrators en -partners om IT-, telecom- en cloudoplossingen te verkopen, implementeren, ondersteunen en te factureren. OpenIP deelt naar eigen zeggen een dezelfde cultuur met Destiny, gericht op ondernemerschap en een customer centric aanpak. Frankrijk zit nog in de startfase van de transformatie naar de cloud en met OpenIP staat Destiny sterk om hier een voortrekkersrol in te spelen.

Cybercrime Fox-IT ontdekt grootschalig Chinees spionagenetwerk Met grote zekerheid beweerde cyberbeveiligingsbedrijf FoxIT eind vorig jaar een Chinees spionagenetwerk te hebben ontdekt dat ook in Nederland bedrijven en organisaties heeft bespioneerd. Security-experts van Fox-IT deden twee jaar lang onderzoek naar de hackactiviteiten van een in China gevestigde hackersgroep. Fox-IT heeft sterke aanwijzingen dat de Chinese overheid deze hackersgroep opdracht heeft gegeven om bepaalde informatie te verkrijgen voor spionagedoeleinden. Zo zouden jarenlang ongeveer 40 organisaties en bedrijven van over de hele wereld bespioneerd zijn. Ook Nederlandse kantoren zijn het slachtoffer geworden, aldus Fox-IT, zonder daarbij namen te noemen. De hackers maken bij het binnendringen vaak gebruik van legitieme kanalen, zoals VPN-verbindingen en 2FA-tokens. Eenmaal binnengedrongen zochten ze op systemen van beheerders of medewerkers met veel gebruikersrechten, onder meer naar bestanden of kluizen waarin wachtwoorden zijn opgeslagen en probeerden die te stelen. De hackers hebben data gedownload of gebruikt om systemen te saboteren of om toegang te behouden om zo nog directer een doelwit te raken. Volgens Fox-IT helpt het doorgronden van de werkwijze van deze hackers om je beter te kunnen verdedigen tegen aanvallen van hackers. Het bedrijf adviseert een Zero Trust of robuuste segmentatie toe te passen op netwerken. Ook het gebruik van Microsofts Enhanced Security Administrative Environment (ESAE) kan de beveiliging verbeteren.

8

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_kort nieuws.indd 8

2/4/2020 10:25:09 AM


Internet of Things D-Link kondigt diverse nieuwe producten aan Tijdens technologiebeurs CES in las Vegas heeft D-Link nieuwe netwerken bewakingsoplossingen laten zien. Welke van de getoonde producten in Europa worden geïntroduceerd, zal later bekend worden gemaakt. Zo toonde het bedrijf een nieuwe generatie mydlink camera’s. Ook is er nieuwe Wi-Fi 6-, Mesh- en 5G-apparatuur. De nieuwe mydlink camera’s moeten zorgen voor videobewaking, zelfs als de weersomstandigheden slecht zijn. Dankzij kunstmatige intelligente is de herkenning van personen verbeterd. De camera’s werken samen met het mydlink ecosysteem en met Google Assistant en Amazon Alexa. D-Link introduceert verder nieuwe mesh netwerkoplossingen waaronder wifi-gecertificeerde EasyMesh routers, mesh wifi-extenders en Wi-Fi 6 routers en extenders. Met de nieuwe apparaten speelt D-Link in op de Internet of Things-trend, aangezien ze speciale voorzieningen hebben om in te zetten in smarthome-oplossingen.

Distributie Distributie Red Hat via Ingram Micro Ingram Micro is Red Hat Certified Cloud Service Provider (CCSP) Distributeur voor Nederland geworden. Het programma biedt Cloud Service Providers de mogelijkheid om het Red Hat-portfolio aan te bieden via een maandelijks, pay-as-you-go-model dat multi-tenant, speciale en managedservicesmodellen ondersteunt. Met een speciaal opgezet team biedt Ingram Micro ondersteuning en training in sales, techniek en marketing. Hierdoor kunnen cloudpartners beter reageren op vragen van eindgebruikers over huidige trends zoals Hybrid Cloud, Containers, DevOps en softwaredefined beheer en Management en Automation. Dit zorgt ervoor dat Ingram Micro zijn partners nu kan helpen bij het opzetten van de juiste services rondom het Red Hat-portfolio.

Audio

96,7 miljoen

In het derde kwartaal werden er wereldwijd 96,7 miljoen personal audio devices verkocht, een groei van 53 procent. Het totaal aantal verkochte apparaten kan de 350 miljoen exemplaren overstijgen. In de categorie smart personal audio vallen draadloze oordopjes en hoofdtelefoons, inclusief True Wireless Stereo (TWS)devices zoals Apple AirPod.

Telecom ACM beboet operators De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft boetes opgelegd aan KPN, Tele2, T-Mobile en Vodafone voor onjuiste en onvolledige informatie over hun aanbod op hun websites. Telecomaanbieders moeten er volgens de ACM voor zorgen dat hun aanbod van mobiele abonnementen transparant is. De boetes werden opgelegd voor het niet duidelijk vermelden van eenmalige kosten bij de aanbieding van een abonnement, het vermelden dat databundels voor gebruik ‘onbeperkt’ waren, terwijl dat niet zo was binnen de EU, bel- en smsbundels als ‘onbeperkt’ aanbieden, terwijl er een maximum van 3.000 belminuten/sms gold en het aanbieden van een abonnement in combinatie met een toestel tegen een prijs die alleen gold voor consumenten die al internetklant waren; als je dat niet was, kostte het abonnement vijf euro meer.

Distributie BusinessCom officieel distributeur van Spectralink in de Benelux Spectralink heeft BusinessCom aangesteld als officieel distributeur voor de Benelux. Door de samenwerking kan BusinessCom enterprise-grade oplossingen bieden, onder andere in de zorg, detailhandel, productie, banken en horeca. Bovendien zijn de producten van Spectralink complementair aan My-Connect Telepo, de eigen hostedtelefonieoplossing van BusinessCom, maar aan de on-premiseoplossingen van bijvoorbeeld Unify, Cisco en Mitel en uiteraard hosted oplossingen van derden. Spectralink is gespecialiseerd in zakelijke mobiele bedrijfscommunicatie en staat bekend om superieure spraakkwaliteit, beveiliging en connectiviteit. Sinds 1990 is Spectralink gespecialiseerd in voice over WiFi en door de overname van KIRK Telecom in 2006 is daar DECT aan toegevoegd. Alle producten zijn dus het resultaat van jarenlange gespecialiseerde ontwikkelingen, een behoorlijke geschiedenis en heel veel kennis.

ChannelConnect Februari 2020

CC1_kort nieuws.indd 9

9

2/4/2020 10:25:14 AM


UPDATE Voorspelling We krijgen last van creepware Het fenomeen ‘creepware’ gaat dit jaar groot worden, voorspellen onderzoekers van de NortonLifeLock Research Group, onderdeel van Broadcom. In het afgelopen jaar hadden cybercriminelen het vooral voorzien op het stelen persoonsgegevens, maar dit jaar willen ze verder gaan door creepware in te zetten, verwachten de onderzoekers. Creepware zijn applicaties die aanvallers kunnen gebruiken om persoonlijke aanvallen uit te voeren om hun slachtoffers in verlegenheid brengen, te pesten of op een andere manier het leven te verstoren. Een duidelijk voorbeeld daarvan is FaceApp, de app die een gezicht er tientallen jaren ouder uit kon laten zien. FaceApp bleek allerlei gegevens over de gebruiker naar een server in het buitenland door te sturen. En er zijn nog veel meer van dergelijke apps, aldus NortonLifeLock. “We hebben meer dan 1.000 creepware en spionage-apps gevonden die Google inmiddels heeft verwijderd uit de Google Play Store.” Ondanks deze actie vervangen nieuwe creepware-apps de verwijderde apps, aldus de onderzoekers.

Dienstverlening Brother beste zakelijke dienstverlener voor hardware en kantoortechnologie Brother (International) Nederland B.V. is in het jaarlijkse MT1000-onderzoek, door meer dan 5.100 beslissers met inkoopbevoegdheid, verkozen tot het beste bedrijf in de categorie ‘Hardware & Kantoortechnologie’. In de algemene lijst met de ‘1000 beste dienstverleners van Nederland in 2019’ eindigde Brother op plek 29. MT1000 is het grootste onderzoek naar de kwaliteit van zakelijke dienstverleners van Nederland. Het onderzoek wordt jaarlijks uitgevoerd door de redactie van vakblad MT (Management Team) in samenwerking met de Amsterdam Business School – Universiteit van Amsterdam. Respondenten beoordeelden bedrijven waar ze de afgelopen drie jaar mee samen hebben gewerkt op klantgerichtheid, productleiderschap, excellente uitvoering en Net Promoter Score (NPS).

Retail

50 winkels

Amac, de grootste Apple Premium Reseller van Nederland, heeft per 1 januari de drie winkels van ivizi in Limburg overgenomen. Amac groeit daarmee naar 50 winkels verspreid over Nederland.

10

Incidenten

12x hoger

Gemiddeld ligt het aantal beveiligingsincidenten per medewerker bij kleine bedrijven (tot 1.000 medewerkers) twaalf keer hoger dan in grote organisaties (10k+ medewerkers). Het totale aantal beveiligingsincidenten steeg in een jaar met 38 procent, stelt SecureLink.

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_kort nieuws.indd 10

2/4/2020 10:25:16 AM


Cybercrime Prepaid creditcard Cybercriminelen lijken steeds meer afscheid te nemen van cryptocurrency als er losgeld betaald moet worden. Dat constateren onderzoekers van Kaspersky. In plaats daarvan vraagt de crimineel aan het slachtoffer om een cadeaukaart of prepaid creditcard te kopen en daar een bepaald geldbedrag op te storten. Volgens Kaspersky is het echter nog te vroeg om te concluderen dat bitcoin als betaalmiddel heeft afgedaan bij cybercriminelen.

Malware Onderzoekers Palo Alto vinden nieuwe Mirai-variant

Telecom Meerderheid Nederlanders positief over toepassingen 5G De meeste Nederlanders hebben positieve verwachtingen over 5G en de toepassingen die hiermee mogelijk, makkelijker of sneller worden. Dit schrijft Telecompaper in het rapport ‘Impact 5G in Nederland – Perspectief consumenten’.

Volgens Unit42, de onderzoeksafdeling van Palo Alto, is er een nieuwe variant van Mirai actief. De IoT-malware beschikt over maar liefst 71 nieuwe exploits. Dertien daarvan betreft kwetsbaarheden die nog niet eerder zijn gezien. Mirai werd voor het eerst ontdekt in 2016 en heeft sindsdien voor veel problemen gezorgd. De nieuwste Mirai-malware wordt Echobot genoemd. In mei 2019 werd deze variant voor het eerst gezien.

Op een gedeelde eerste plaats in de top 10 staan monitoring van riolering en regenval om overstromingen te voorkomen en betere aansluiting van stoplichten op het verkeer. Verder staan er veel toepassingen op het gebied van gezondheid in de ‘positieve’ top 10. Het voordeel van 5G op het gebied van lage latency komt pas naar voren bij ‘operaties op afstand’, op een achtste plek.

Op 28 oktober dook een versie van Echobot op met weer meer exploits. Na enkele uren verdween die variant, maar keerde terug op 3 december, meldt Unit42. De malware heeft het traditioneel gemunt op IoTapparaten, waaronder IP-camera’s en routers. Opvallend is dat nu ook een online betaalsysteem en een online beheersysteem voor jachten doelwit zijn.

Een meerderheid van de Nederlanders is in meer of mindere mate bekend met de komst van het 5G-netwerk. 56 procent van de Nederlanders geeft aan bekend te zijn met 5G en 13 procent is volledig onbekend met de opvolger van de momenteel snelste mobiele technologie (4G/LTE). Vooral senioren zijn volledig onbekend met 5G, terwijl 16-35 jarigen vaker aangeven wel bekend zijn met de technologie die 4G vanaf 2021 moet vervangen.

De nieuwe malware richt zich op apparaten die nog steeds in gebruik zijn, maar waarschijnlijk te oud zijn om te updaten vanwege compatibiliteitsproblemen, en nieuwere kwetsbaarheden die te recent zijn voor de eigenaren om te patchen.

ChannelConnect Februari 2020

CC1_kort nieuws.indd 11

11

2/4/2020 10:25:19 AM


COVERSTORY F-SECURE EN INGRAM MICRO BEWERKEN SAMEN DE MARKT

‘ Met F-Secure kunnen partners geld verdienen’ Rob Vissers, Country Sales Manager voor de Benelux bij F-Secure, noemt de samenwerking met distributeur Ingram Micro “essentieel voor de manier waarop we ons partnerprogramma uitbouwen”. Voor Vissers is de Benelux een regio waarin je nadrukkelijk samen met een distributeur opereert. Tekst Mels Dees / Fotografie Marco Mekenkamp

J

e moet de markt gezamenlijk ontwikkelen, zo opent Rob Vissers het gesprek. “Als je dat als leverancier helemaal zelfstandig wilt doen, dan maak je naar mijn mening geen gebruik van de ervaring en het netwerk van de distributeur.” Paul Hermans, Ingram Micro’s Sales Director Software & Cloud – waar de securitydivisie onderdeel van is – geeft aan waarom F-Secure een interessante leverancier is voor de distributeur: “F-Secure is een mooi onderdeel van ons portfolio. Niet alleen als het gaat om de beveiliging van end-points, maar juist omdat ze complete oplossingen hebben voor cybersecurity.” Deze oplossingen zijn daarom zo belangrijk voor Ingram Micro, omdat die organisatie zich de laatste tijd sterk is gaan richten op juist cybersecurity. “Security leent zich bij uitstek voor het aanbieden van diensten door onze partners en door ons zelf, namens een partner.” Hermans geeft daarbij aan dat een leverancier als F-Secure met zijn portfolio beslist positief bij kan dragen aan de winstgevendheid van de partner.

12

‘Een hacker die geld wil verdienen komt altijd binnen’

Assessments bij eindgebruikers Gezamenlijk maken Ingram Micro en F-Secure het partners mogelijk zelf actief de markt te bewerken door het aanbieden van integrale cyber­ securityoplossingen. Hermans: “Denk daarbij aan assessments die partners kunnen uitvoeren bij een klant, om zo te ontdekken waar kwetsbaar­heden in zijn systemen zitten.” Vissers vult aan: “Problemen kunnen zich natuurlijk in het end-point bevinden, maar zeker ook binnen het netwerk Paul Hermans

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Coverstory F-Secure Ingram.indd 12

2/4/2020 10:39:58 AM


Playbook Vaak ontbreekt het in organisaties aan een nauwkeurig draaiboek waar stap voor stap staat opgesomd hoe de onderneming moet reageren in geval van een hack of een ander securityprobleem. Rob Vissers: “Er is veel te doen. Niet alleen zorgen dat systemen weer gaan werken, maar ook hoe je reageert om te voldoen aan de AVG-regels, hoe je ketenpartners informeert, of wat je vertelt als de media er lucht van krijgen.” Op de blog van F-Secure zijn gratis draaiboeken (playbooks) te downloaden.

of zelfs binnen de firewall. F-Secure heeft tooling die partijen in de markt kunnen gebruiken.” De ideale partner voor de Finse leverancier: “Een partner die samen met ons nieuwe technologieën wil inzetten voor het bestrijden aanvallen en die naast van cyber­ het aanbieden van licenties ook een dienstenpakket wil opbouwen op basis van onze producten.” Dat kan, stelt Vissers, op projectbasis, dus in de vorm van consultancy, of door de levering en het beheer van een managed-securityoplossing. “Licenties lenen zich heel goed voor implementatieondersteuning door de partner. Daarnaast gaat het leveren van securityoplossingen doorgaans verder dan slechts het implemen­ teren. Zeker ‘detection and response’, dus detecteren dat er sprake is van een hack en daarna zorgen voor een adequate reactie, is een activiteit die de reseller als dienst kan oppakken.” Voor het opbouwen van een consultancy­ dienst heeft F-Secure een tool ontwikkeld, Radar, die in is

‘Ga meer met elkaar samenwerken’

Rob Vissers

te zetten door partners om het vulnerabilitymanagement bij hun klant in te richten. “Dat is interessant voor partners om een security-assessment mee op te bouwen”, weet de Country Sales Manager. Meer dan endpoints Mede door berichtgeving in de media, zijn veel eindgebruikers zich bewust van mogelijke cyberrisico’s. Ze weten volgens Vissers alleen in veel gevallen niet wat ze concreet moeten doen. Deels heeft dat volgens hem een historische achtergrond.

“Veel IT-managers en IT-architecten bij eindgebruikers zijn opgeleid met als beleid: laten we alles tegenhouden. In de tijd dat onder­nemingen alles in een eigen datacenter hadden staan, was dat makkelijk. Je zorgde ervoor dat de endpoints goed beveiligd waren, je zette een next-generation firewall neer en de organisatie was beveiligd.” Tegenwoordig is het anders. Het landschap is verspreid, data staan niet meer in uitsluitend een eigen datacenter; er worden LEES VERDER ▶ ChannelConnect Februari 2020

CC1_Coverstory F-Secure Ingram.indd 13

13

2/4/2020 10:40:04 AM


Mels Dees in gesprek met Paul Hermans en Rob Vissers

cloudapplicaties gebruikt. Op die manier krijg je met meer en andere kwetsbaarheden te maken dan voor­ heen. Om die reden zijn voorzien­ ingen die in het verleden voldeden niet meer afdoende. Vissers: “Als ondernemingen interessante assets hebben die ze willen beschermen, dan weet je eigenlijk één ding zeker: een hacker die geld wil verdienen, komt binnen”. Het vervelende daar­ bij is, en daarop doelt Vissers als hij stelt dat oplossingen uit het ver­ leden niet meer voldoen, dat indien de beveiliging slechts aan de voor­ kant zit, je dan geen “bewegings­ sensoren hebt als kwaadwillenden eenmaal binnen zijn”. Om die reden is ‘detection and response’ cruciaal geworden – en een kans voor part­ ners. Die kunnen helpen de vraag te beantwoorden óf er iemand binnen is en voor welke oplossing gekozen moet worden om ongewenste bezoekers te verwijderen. Een hacker vermomd zich als een normale gebruiker en probeert zo­ veel mogelijk rechten op te bouwen. Van daaruit gaat hij de back-up uit­ zetten en van vrijdag op zaterdag,

14

‘F-Secure heeft tooling die partijen in de markt kunnen gebruiken’ of zaterdag op zondag legt hij alles plat. F-Secure heeft oplossingen om dit alles continu te detecteren. “Ver­ geet niet dat een hacker vaak lang­ durig in het netwerk aanwezig is, dat biedt tijd om met een goede detec­ tion and response oplossing schade te voorkomen.” Verantwoordelijkheid Hermans ziet in de markt partners die echt gespecialiseerd zijn in security, naast een veelvoud aan resellers die deze oplossingen aan­ bieden als onderdeel van bijvoor­ beeld werkplekbeheer. “Helaas zien we juist bij die partners nog te vaak dat security niet verder komt dan een firewall en antivirus, ofwel endpointbeveiliging. Veel klanten denken dan dat ze volledig beschermd zijn.” Vissers herkent dit. “De vraag is dan wat de managed-servicepro­ vider concreet managet. Vaak is het de verantwoordelijkheid van

de eindklant om bijvoorbeeld zelf het patch-management te doen. De reseller kan ondersteunen door Radar van F-Secure aan te bieden als dienst en het netwerk van de klant continu te scannen.” Als er patches uitgevoerd moeten worden kan de reseller zijn klant waarschu­ wen, of het patchen zelf verzor­ gen. “Zo is duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is.” Als trend voor de komende tijd ziet Vissers de opmars van Artificial Intelligence (AI). “Het analyseren van logfiles om afwijkingen in het netwerk te vinden, wordt steeds be­ langrijker. Het gaat daarbij al gauw over miljoenen events per dag, dat is voor een mens niet te behappen. Met behulp van AI is het mogelijk informatie uit de logfiles te halen.” Hermans heeft namens Ingram Micro een advies voor partners: “Ga meer met elkaar samenwerken. Zo kunnen partners gebruikmaken van elkaars specialisme.” ◾

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Coverstory F-Secure Ingram.indd 14

2/4/2020 10:40:07 AM


XELION BLIJFT VERDER BOUWEN AAN ZIJN HOSTED TELEFONIE

‘ Wij bieden de beste oplossing voor zakelijke gebruikers’ Xelion bevindt zich met zijn gespecialiseerde hosted-telefonieoplossing al jaren op een speciale positie. Als nog de enige grote, onafhankelijk leverancier van telefonieoplossingen blijft Xelion innoveren en zijn leidende rol in de markt versterken. Een gesprek met Xelion-directeur Micha Cohen over nieuwe ontwikkelingen. Tekst Hans Steeman

O

ok in de dynamische zakenwereld is de mobiele telefoon het belangrijkste stuk gereedschap van medewerkers. Ze zijn zeer ambulant en werken overal, daarom willen ze ook overal op hun vaste zakelijke nummer bereikbaar zijn. Dat is dan ook direct het grote verschil met de consument. Niet het 06-nummer maar het zakelijke bedrijfsnummer is de spil waar alles om draait. Een goede bedrijfstelefonieoplossing draait om ‘vaste nummers’ die mobiel te gebruiken zijn. Een gewoon mobiel abonnement adresseert deze klantvraag niet of onvoldoende. Bovendien blijft er met een mobiel nummer geen echte scheidslijn tussen zakelijk en privé gebruik, een eigenschap waar bedrijven en medewerkers naar zoeken.

Nu ook via mobiele IPverbindingen te gebruiken

Scheiden Micha Cohen: “Het gebruik van een mobiele telefoon betekent in de praktijk dat zakelijke en privégesprekken op hetzelfde toestel afgeleverd worden. Een eerste behoefte van de gebruiker is de mogelijkheid om privé en zakelijk strikt te kunnen scheiden.” En dat is precies wat Xelion in de praktijk weet te brengen. Zakelijke gesprekken komen via het vaste nummer binnen. Privégesprekken op het 06-nummer. Twee werelden in één device gescheiden door de Xelion App. En mogelijk nog belangrijker: als de gebruiker zakelijk niet bereikbaar wil zijn, dan kan hij gesprekken doorschakelen

Micha Cohen www.xelion.com marketing@xelion.nl 015 251 1411

zonder dat dit ten koste van de privé­ bereikbaarheid gaat. Slim gebruik Xelion realiseert deze klantwens door het mobiele netwerk slim te gebruiken. Micha Cohen: “Het meest kritische deel van de verbindingen, van de smart­ phone naar de telefonieserver, gaat via een mobiele operator. Die kan een gsm-­ verbinding leveren tezamen met een 3Gof 4G-dataverbinding. En als er goede wifi is, kan ook daarover worden gebeld. Xelion doet dat via SIP, hetzelfde protocol dat ook door reguliere bureautelefoons en de Xelion Softphone wordt gebruikt. De Xelion-apps ondersteunen dus SIP en daardoor kunnen smart­ phonegebruikers met hun vaste nummer bellen en gebeld worden. Probleem is echter dat de mobiele datanetwerken, evenals wifi-netwerken, niet altijd even goed zijn. En er kunnen fikse spraak­ problemen ontstaan als van het ene netwerk (bijvoorbeeld wifi) naar het andere netwerk (bijvoorbeeld 4G) geroamd moet worden. Dan kan er zomaar een gat van enkele seconden vallen. Speciaal aan de Xelion-app is dat, naast het SIP-bellen, het mogelijk is een verbinding op te zetten via gsm. In dat geval kan de gebruiker ook bellen en gebeld wordend via zijn vaste nummer. Met de duale mogelijkheid het vaste nummer te kunnen gebruiken via SIP (data) en gsm, onderscheidt Xelion zich met zijn apps. ◾

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Xelion.indd 15

15

2/4/2020 10:46:12 AM


COLUMN |

MARY-JO DE LEEUW

Mary-Jo de Leeuw is adviseur cybersecurity, innovatie en data, Zij is verkozen tot Inspiring50 2019, door Opzij in 2018 uitgeroepen tot een van Top100 influencers en uitverkoren tot de UK Top50 influencers 2018 in cybersecurity. Reageren? m@ry-jo.nl

Ik eet, dus ik besta

W

ie kan zich de ‘bye bye Facebook’-oproep van Arjen Lubach nog herinneren, primetime zondagavond bij de Publieke Omroep? Voor wie onder een steen lag in 2019: Lubach probeerde de tv-kijkers ervan te overtuigen om hun Facebook-accounts te verwijderen na het zoveelste schandaal op het gebied van ongure bitcoinadvertenties, privacyschandalen, datalekken, feitelijke onjuistheden, leugens en andersoortig list en bedrog waar een gemiddelde burger jarenlang voor achter de tralies zou mogen ‘nadenken’. Lubach kwam dus in opstand tegen alle dingen ‘waarvan deze techreus al jaren roept dat het definitief tot het verleden hoort * kucht * nee, nu écht!’ Wij Nederlanders zouden vanaf dat moment niet meer met een beschuldigend vingertje wijzen naar alle boze dataslurpers in de wereld maar alle middelvingers tegelijkertijd opsteken voor een krachtig antwoord dat luistert naar de naam: Delete!

Maar alle berichten, oproepen en goedbedoelde acties ten spijt, medio januari van dit jaar werd bekend dat WhatsApp, YouTube en Facebook qua gebruik het populairst zijn in Nederland. En dat niet alleen: het aantal Facebook-gebruikers is in een jaar tijd met twee procent gestegen en komt daarmee uit op 10,4 miljoen. Volgens de bevolkingsteller van het Centraal Bureau voor de Statistiek – die een schatting geeft van het aantal mensen van Nederland – telt ons koude kikkerlandje 17,4 miljoen inwoners op het moment van schrijven. Voor de cijferfetisjisten onder ons: dat betekent dat zestig procent van de Nederlanders aan digitale diarree doet. Want laten we eerlijk zijn: rekensommen (van het kaliber “hoeveel is twee trossen bananen minus drie kersen?”) of platgeslagen clichés om de week op te fleuren (“Ik denk dat ik het wel

16

kan want ik heb het nog nooit gedaan”… gaaaaap!) verschijnt inmiddels op ieders tijdslijn. Het is dan ook niet verwonderlijk dat men in Nederland gemiddeld anderhalf uur per dag gebruikmaakt van sociale media om deze data-overload in goede banen te kunnen leiden. Want stel je voor dat je dat ene guitige dansje van de kat van het nichtje van jouw oma’s achterbuurvrouw haar BFF zou missen? Jouw leven zal nooit meer hetzelfde zijn! Om te ontsnappen aan al het datageweld, geniet ik minimaal twee keer per jaar van een digitale detox. Mijn afwezigheidsassistent gaat aan en mijn status wijzig ik in een boodschap die zich het beste laat samenvatten als “niet storen tenzij er iemand dood is”. Ik check nooit van te voren of ik op mijn plek van bestemming wifi heb, want mijn telefoon gaat uit en mijn MacBook maakt plaats voor een schrift waarin ik mijn overpeinzingen analoog bijhoud. Eén van de dingen die mij opviel – terwijl ik consequent offline bleef en de tijd nam om de omgeving in mij op te nemen – is het grote aantal mensen dat foto’s maakt van zijn eten. En dan heb ik het niet over een snelle foto als herinnering aan een heerlijke maaltijd. Nee, in elk restaurant waar ik blij offline zat te zijn, was een uitvoerige fotoshoot van het eten dat zojuist was opgediend de norm! Filtertje erover, checken wat het wifi-password is, paar guitige hashtags bedenken en posten maar. “Ik denk, dus ik besta” heeft anno 2020 plaatsgemaakt voor “ik eet, dus ik besta”. Nooit beseft dat we leven in een wereld waarin men het überbelangrijk vindt om foto’s van hamburgers, salades en dampende vissen te delen. Elke bye bye Facebook/Instagram/TikTok/WhatsApp-oproep is daarmee op voorhand kansloos want de hele wereld moet en zal weten, wat we met z’n allen eten. Lekker belangrijk!

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Column Mary-Jo.indd 16

2/4/2020 10:51:20 AM


3CX OPTIMALISEERT UI NU OOK VOOR DE NIEUWSTE GENERATIE GEBRUIKERS

Klaar voor de flex-generatie Millennials waren een aantal jaren geleden een nieuw fenomeen. Inmiddels zien we deze digital-only-generatie in de kern van veel bedrijfsprocessen. Met de toenemende verjonging verandert ook de manier waarop de gemiddelde medewerker met het werk en de systemen omgaat. 3CX doet er alles aan om zijn resellers te laten inspelen op de klantenwensen, mede door zijn continue producten verder te moderniseren. “We zijn met laatste vernieuwingen klaar voor de toekomst”, aldus 3CX CEO Stefan Walter. Tekst Hans Steeman

D

e millenials rukken op en naar verwachting is dit jaar al vijftig procent van het personeel uit deze groep afkomstig. Ze kiezen bewust voor een betere balans tussen werk en privé en willen hun werk overal met elk IT-product (pc, telefoon en tablet) kunnen uitvoeren. 3CX ondersteunt deze verandering in arbeidsmoraal, door zijn producten klaar te stomen voor de next-generationmedewerkers. Zij vormen nu de kern van het bedrijfsleven. De manier waarop werken wordt ingevuld en de visie die men op de privé- en werkverhouding heeft, is via het 3CX-product te ondersteunen. De nadruk ligt vooral op overal en altijd bereikbaar kunnen zijn als men dat wenst. Omdat de verbindingskwaliteit aan veel variaties onderhevig is, wordt er steeds meer energie gestoken in connectiemanagement.

‘Millenials zijn de kern van het huidige personeelsbestand’

Video Daarom wordt ook videoconferencing steeds relevanter. Het visuele contact voegt veel toe in een conversatie en nu moderne hulpmiddelen zoals tablets, laptops en smartphone videoconferencing ondersteunen, is er niets dat het gebruik in de weg staat. 3CX ondersteunt Google’s WebRTC, waardoor gebruikers heel eenvoudig aan een videoconferentie kunnen deelnemen. De breed gedragen standaard vereist geen additionele installatie van software, enkel een click op de juiste knop in het webscherm is voldoende. De single-click-oplossing is compatibel met VoiP en video, en zorgt zelf voor het beheer van de bandbreedte van de verbinding. Deze standaard beschikbare features zorgen ervoor dat klanten efficiënter hun

www.3cx.nl partners@3cx.com twitter: @3cx

werk kunnen doen en geven de reseller de kans om de klantrelatie verder te verbeteren. Meer functionaliteit voor hetzelfde geld. Nieuwe apps Millenials en hun mobiele telefoon vormen een eenheid. Privé en zakelijk is dit voor hen het meest belangrijke stuk gereedschap. Daar wordt door 3CX terdege rekening mee gehouden; alle features staan zonder extra kosten ter beschikking van de eindgebruiker. Een goede manier om nieuwe klanten te interesseren in het 3CX-product. Voor iOS wordt een nieuwe versie van de app klaargestoomd die gebruik maakt van Apple’s programmeertaal SWIFT. De nieuwe iOS-app borgt end-to-end-versleuteling en de automatische reconnect als een verbinding verloren gaat. Alle nieuwe features die iOS biedt, liggen nu binnen bereik van de ontwikkelaars. De Android-app heeft een complete re-design van de gebruikersinterface ondergaan om gebruik te maken van de opties die het nieuwe Android OS en de nieuwste telefoons bieden. De gebruiker krijgt nieuwe opties rond berichtgeving (push messages) en de prioterisering van mobiele gesprekken in vergelijking tot de VoiP-gesprekken. Ook bij Android heeft end-to-end-security veel aandacht gekregen en is deze nu geïmplementeerd. ◾

ChannelConnect Februari 2020

CC1_3CX.indd 17

17

2/4/2020 11:12:23 AM


CHANNEL IN THE PICTURE

Tech Data belicht kansen resellers in gezondheidsmarkt Distributeur Tech Data organiseerde in januari een reseller-evenement rond het onderwerp ‘gezondheidszorg’ in de KNVB-campus in Zeist. Duidelijk werd dat partners het verschil kunnen maken in dit segment. De campus van de Nederlandse voetbalbond, tevens de plek waar het Nederlands elftal sinds de start van Koeman als bondscoach verblijft, was niet voor niets door Tech Data gekozen als plaats voor een evenement over ‘healthcare’. Data spelen een grote rol bij het begeleiden van sporters. Tekst en fotografie Mels Dees

18

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_CHIP Tech Data gezondheidszorg.indd 18

2/4/2020 9:38:57 AM


Aftrap De Formule 1 ontwikkelt innovaties die hun weg vinden in de auto’s die later in de showroom staan. Op een vergelijkbare manier is de professionele sportbeoefening een wegbereider voor nieuwe technieken in de gezondheidszorg. Resellers die zich richten op het SMB-segment van de zorg hebben nu en in de komende jaren volop kansen in deze mark. Denk daarbij aan verpleeghuizen, fysiotherapeuten of huisartspraktijken. Dit maakte Suzette Oskam, Director Endpoint Solutions bij Tech Data Nederland, duidelijk. Zij trapte de bijeenkomst in Zeist letterlijk af met een oranje voetbal.

Focus De focus op de SMB-markt was niet voor niets. De markt van en voor de gezondheidszorg bestaat niet alleen uit de grote academische ziekenhuizen. Dit ecosysteem wordt gedomineerd door kleinere organisaties, met volop kansen voor resellers. “Het is in veel gevallen niet duidelijk of een oplossing onder het label IT valt. Of dat het puur een oplossing voor de gezondheidszorg is. Bij de introductie en implementatie van oplossingen – of dat nu een knuffelrobot voor bejaarden is of een digitaal

spel – kunnen resellers het verschil maken.” Kans voor resellers Ook uit de keynote van de Delftse hoogleraar Deborah Nas bleek dit. “Er zijn inmiddels veel startups in de markt actief met veel succes. Tussen het ontwikkelen en het implementeren en trainen/beheren van de oplossing echter bestaat een ‘gap’. Resellers die problemen niet alleen vertalen in oplossingen, maar die ook kunnen uitrollen en beheren, hebben een grote kans op succes.”◾ ChannelConnect Februari 2020

CC1_CHIP Tech Data gezondheidszorg.indd 19

19

2/4/2020 9:39:04 AM


PRIVATE LTE IS WERK VOOR SPECIALISTEN

Hoe bouw ik een eigen 4G-netwerk Veel bedrijven merken dat mobiele data steeds belangrijker wordt voor hun bedrijfsvoering. De betrouwbaarheid van die verbinding is daarmee een issue. Het makkelijkst is om bij een mobiele operator simkaarten te bestellen en een dienst af te nemen. Sommige klanten hebben andere behoeften en zoeken daarom andere oplossingen. Tekst Eildert van Dijken

I

n de afgelopen periode heb ik met veel verschillende personen gesproken ter voorbereiding op dit artikel. Dat was interessant maar drukte mij ook met de neus op de feiten. Sinds mijn tienerjaren heb ik een grote fascinatie voor radioverbindingen. Dat je geluid en informatie draadloos kan versturen, blijft voor mij bijzonder. Als medewerker van een groot telecombedrijf vond ik het geweldig om aan mobiele netwerken mee te bouwen. Een netwerk voor veel mensen neerzetten en vervolgens in de lucht houden, dat is niet eenvoudig.

In moderne 4G en 5G netwerken zitten veel verschillende functies. De belangrijkste zijn: 1. De radioverbinding zo goed mogelijk in stand houden 2. Dat er niemand toegang krijgt die er niet hoort en de data goed beveiligd is 3. Bijhouden wie hoeveel gebruikt, zodat een factuur kan worden gestuurd

Het is mogelijk om zelf een 4G-netwerk te bouwen. Eigenlijk bestaat het dan slechts uit twee componenten: een radio-basestation (eNodeB) en een core node (Evolved Packet Core of EPC). In het verleden heb ik ervaring mogen opdoen met 2G private netwerken, maar zelf een 4G-netwerk bouwen leek mij ook bijzonder. Verschillende partijen hebben mij geholpen om dit ook daadwerkelijk te kunnen doen. Een foto met de complete opstelling staat rechts bovenaan. Rechts op die foto staat de eNodeB, de grijze kast in het midden is de voeding (Power over Ethernet). De laptop functioneert als EPC en koppeling naar het internet. Een linux operating systeem is erop geïnstalleerd (CentOS), waarop de core software van Druid draait. Om het 4G-systeem af te maken, zijn er ook simkaarten nodig met de bijbehorende beveiligingssleutels en 4G-mobieltjes. Elk 4G-mobieltje

Een eenvoudig overzicht van een 4G LTE-netwerk

20

(ook oudere types, zoals te zien is op de foto op de volgende pagina) voldoet om spraak en dataverbindingen te maken. De komende maanden ben ik veel met dit systeem onderweg om demonstraties en trainingen te geven. Deze combinatie van leveranciers van eNodeB hardware en EPC-software is nog niet eerder gebruikt en er is geen complete handleiding beschikbaar. Gelukkig kon ik terugvallen op verschillende specialisten om het systeem werkend te krijgen. Dat is ook mijn bedoeling geweest, om beter te begrijpen wat er komt kijken bij de realisatie van een 4G-netwerk. Operator Grade Operators van 4G-netwerken maken gebruik van hardware en software waarmee een beschikbaarheid van 99,999 procent (5 negens) mogelijk moet zijn. Dat wil zeggen dat het systeem maximaal vier minuten per jaar niet beschikbaar is, iets wat echt niet eenvoudig is te bereiken. Zij gebruiken daarbij vooral hardware en software van Huawei, Ericsson en Nokia. Dit soort systemen wordt ook wel ‘Operator Grade’ genoemd, omdat het voldoet aan de eisen van mobiele operators. Het is ook mogelijk om 4G-netwerken te bouwen met small cells (zoals de 4G-zender op de foto er ook een is). Daarnaast is er op het internet een behoorlijke lijst te vinden van leveranciers die EPC-software

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Private netwerken.indd 20

2/4/2020 12:53:48 PM


kunnen bieden. Op het moment dat een keuze wordt gemaakt, is het belangrijk om te kijken welke referenties een fabrikant heeft en wat voor ervaring men heeft met het leveren van netwerken. Systeemintegratie Een belangrijk leerpunt vanuit de bouw van mijn eigen 4G-netwerk: op het moment dat een combinatie van hardware en software nog niet eerder is toegepast gaat het waarschijnlijk wel werken, maar het vergt wel veel tijd en aandacht. Zowel de configuratie van de radioparameters als de koppeling tussen radio en core vergt wel kennis van zaken. Een 4G-systeemspecialist moet daarbij verstand hebben van IP-netwerken en configuratie van (linux) servers maar ook van radionetwerken en configuratie. Een operator grade systeem heeft zomaar 3.000 parameters die je kan configureren. Er zijn ook heel veel manieren waarop je dingen fout kan doen, zoals ik zelf heb kunnen ontdekken. In totaal zijn er ongeveer 50 tot 100 verschillende stappen die moeten worden doorlopen in de totale configuratie, voordat het werkt. Maar elke succesvolle stap voelt wel als een overwinning. Gelukkig had ik geen deadline en betrof het een

ontwikkelproject. Dat is voor veel klantprojecten anders… Producten Een veel gebruikte combinatie bij private LTE-netwerken zijn Druid EPC’s met Corning (Spidercloud) zenders. De Spidercloud-oplossing bestaat uit kleine zenders met het formaat van wifi-zenders, die bestuurd worden door een Service Node (zie afbeeldingen hieronder).

het radionetwerk, zodat er geen onnodige afhankelijkheden ontstaan. De Service Node zorgt vervolgens voor de koppeling met het core netwerk, wat bijvoorbeeld als virtuele machine op een server in het datacenter draait. Een andere leverancier die vaker wordt gebruikt, is Airspan. Airspan wordt door operators in Amerika ook gebruikt om speciale oplossingen te bouwen; het merk heeft ook kwalitatief goede producten. Ook Nokia en Ericsson proberen hard aan de weg te timmeren. Hun systemen zijn meer geschikt voor grotere en complexe netwerken, onder andere vanwege de hogere prijsklasse. LEES VERDER

Straling De Service Node zorgt voor een automatische configuratie van het radionetwerk, waardoor het erg eenvoudig wordt om een kwalitatief goed netwerk te bouwen. Het grote voordeel van private LTE-netwerken, is dat de radio-nodes over standaard IT-bekabeling kunnen worden aangesloten. Indien mogelijk is het zinvol om wel aparte switches en routers te gebruiken voor

In bijna elk gesprek over mijn mobiel netwerk wordt er gevraagd of mijn systeem wel veilig is. Gelukkig kan ik daarover duidelijk zijn. Het maximaal zendvermogen wat is toegestaan in Nederland voor private netwerken zonder licentie is hetzelfde als wat moderne wifi-zenders mogen gebruiken, namelijk 200mW. Het zendvermogen van de zender is daarmee zelfs lager dan wat een 4G-smartphone mag uitzenden.

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Private netwerken.indd 21

21

2/4/2020 12:53:52 PM


Frequenties Op dit moment zijn veel verschillende banden door operators in gebruik, zie hiervoor de afbeelding hierboven. Op de 1800MHz-band is een klein gebied (2x5MHz) te gebruiken zonder vergunning voor private mobiele netwerken. In dat opzicht is het te vergelijken met wifi-netwerken, die ook zonder vergunning kunnen worden gebouwd. Sinds enkele jaren is het ook mogelijk om een vergunning aan te vragen voor eigen gebruik in de 3500MHz-band. Hier is maximaal 40MHz te gebruiken, waardoor hogere datasnelheden mogelijk worden. Omdat de 3500MHz-band vanaf 2022 ook voor 5G zal worden toegepast, zal er nog wat geschoven moeten worden met frequenties. Het is wel de bedoeling dat er ongeveer 100MHz overblijft voor private netwerken. Het nadeel van hogere frequenties is het kortere bereik. Bij een verdubbeling van frequentie, halveert

het bereik met hetzelfde zendvermogen. Gelukkig kan dit op de 3500MHz-band worden gecompenseerd door hogere vermogens, zodat een bereik van enkele honderden meters buiten mogelijk is. In Duitsland is al 100MHz gereserveerd voor bedrijven, wat door Bosch, Mercedes, Volkswagen en BMW nu gebruikt wordt in hun fabrieken voor private netwerken. Het Nederlandse Ministerie van Economische Zaken en Klimaat blijft private netwerken belangrijk vinden, met name voor allerlei innovaties en om ook de mobiele operators scherp te houden. Mobiele operators zijn niet voor deze ontwikkeling, omdat zij het liefst alle gebruikers op hun netwerken hebben. BIV-classificatie Een mobiel netwerk bouwen is leuk, maar belangrijk is het om eerst na te denken over wat de organisatie en de gebruikers nodig hebben.

Op de 1800MHz-band is een klein gebied (2x5MHz) te gebruiken zonder vergunning voor private mobiele netwerken 22

Op basis van een inventarisatie en analyse van de behoeften kan vervolgens gewerkt worden aan een oplossing. Een manier om de behoeften in kaart te brengen, is te kijken naar de BIV-classificatie (BIV staat voor Beschikbaarheid, Integriteit en Vertrouwelijkheid). Als communicatie altijd beschikbaar moet zijn, in hoge mate moet kloppen (niet veranderd is) en niet voor anderen beschikbaar moet zijn, is een eigen mobiel netwerk bijna altijd noodzakelijk. De Nederlandse hulpdiensten politie, ambulance en brandweer hebben bijvoorbeeld het C2000-netwerk wat voor deze eisen gebouwd is en bijvoorbeeld zware encryptie gebruikt. Naar aanleiding van de behoeften, zijn er verschillende soorten oplossingen te bedenken. Dit is weergegeven op de afbeelding rechts boven. Helemaal links is normale dienstverlening van mobiele operators, rechts is een volledig privaat netwerk. Er komen steeds meer mengvormen beschikbaar, waarbij bepaalde prioriteit bijvoorbeeld toegewezen wordt op het publieke netwerk. Met de komst van 5G worden nog meer mogelijkheden verwacht. Mobiele operators zijn hard aan het nadenken over nieuwe varianten en bespreken dit graag met klanten.

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Private netwerken.indd 22

2/4/2020 12:53:54 PM


Wie kan dit? Als gekozen wordt voor een privaat netwerk, zal een leverancier moeten worden gekozen. In Nederland zijn er waarschijnlijk in totaal ongeveer 15 specialisten die ervaren zijn in het bouwen en configureren van private 4G-netwerken. Als een 4G-netwerk goed wordt ontworpen, netjes wordt gebouwd en goed wordt geconfigureerd, ligt er een goede basis. Vervolgens is het belangrijk om het systeem te finetunen en te optimaliseren. Een mobiel netwerk staat nooit op zichzelf, maar is een onderdeel van een grotere keten. De keten bestaat ook uit mobiele devices, IP-netwerken en applicatieservers waarmee gekoppeld wordt. Als de keten niet goed werkt, zijn er ontevreden gebruikers. Want een app die niet stabiel is of een verbinding die af en toe hapert, is voor de bedrijfsvoering bepaald niet positief. Een paar partijen snappen dit en kunnen ondersteunen bij de hele keten, wat voor een succesvolle implementatie erg belangrijk is. Hoe pak je zoiets aan? Veel organisaties worstelen met mobiele vraagstukken en het maken van keuzes voor de toekomst. Voor private netwerken is het op

dit moment nog niet zinvol om 5G toe te passen, omdat de netwerken en vooral de devices nog niet voldoende beschikbaar zijn voor professionele toepassingen. 4G is op dit moment de beste keuze, waarbij op termijn een eenvoudige overgang naar 5G prima mogelijk is. Veel 4G-zenders van gerenommeerde fabrikanten zijn gebaseerd op Software Defined Radio’s (SDR’s), die met een softwareupdate straks ook 5G kunnen doen. Een prima manier om een project op te starten, is om belangrijke gebruikers te betrekken bij een demo. Vervolgens kan bijvoorbeeld een eenvoudige pilot worden gestart, waarbij ervaring met de technologie kan worden opgedaan. Ook de leverancier kan daarbij laten zien wat hij kan. Vooral de mate van support is belangrijk naar de toekomst. Maar bovenal kan een pilot worden gebruikt om te kijken welke toepassingen zinvol zijn en wat gebruikers belangrijk vinden. Private netwerken geven een hoge mate van flexibiliteit, maar vergen wel behoorlijke investeringen. Daarnaast blijft de kwaliteit van het netwerk afhankelijk van goede ondersteuning door de leverancier. Een pilot is daarbij een uitgelezen mogelijkheid om kennis te ontwikkelen! ◾

Over de auteur Eildert van Dijken is Principal Consultant bij Strict en is al vele jaren bezig met mobiele communicatie. Hij is vooral betrokken bij connectiviteitsvraagstukken, voert regelmatig onderzoek uit en publiceert over nieuwe technologieën.

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Private netwerken.indd 23

23

2/4/2020 12:53:56 PM


ZETACOM IS GESPECIALISEERD IN AANLEG PRIVATE LTE

Private LTE aan grote opmars bezig Het aanleggen van een privaat gsm- of LTE-netwerk is een specialistische klus die niet voor iedereen is weggelegd. ChannelConnect sprak met Thijs Rijnberg (Commercieel Product Manager Mobility) en Sebnem Unal (Marketing & Communicatie Specialist) van system integrator Zetacom op het kantoor van de gespecialiseerde distributeur CapX Nederland in Nijkerk. Tekst en fotografie Marco Mekenkamp

Z

etacom helpt als system integrator om de samenwerking, bereikbaarheid en werkprocessen van organisaties te verbeteren: in het mkb, de grootzakelijke markt en in het bijzonder de gezondheidszorg. De focus ligt daarbij op het gebruiksgemak van oplossingen voor eindgebruikers en het rendement voor de organisatie. Het bedrijf startte in de jaren ’90 van de vorige eeuw als telecomspecialist op het gebied van vaste telefonie maar heeft in de loop der jaren de visie en het werkveld verbreed.

Eén van de toepassingen waar Zetacom zich nu op richt, is de aanleg van private LTE-netwerken. Er zijn in Nederland maar weinig partijen die de uitrol van zo’n netwerk kunnen verzorgen (zie het artikel over private netwerken elders in deze uitgave). Maar private LTE-netwerken zijn aan een grote opmars bezig, zeker in de zorgsector, waar Zetacom meer dan de helft van de omzet realiseert. “De zorgsector is de afgelopen tien jaar enorm veranderd, ook op het gebied van communicatie”, vertelt Sebnem Unal. “Vroeger maakten ouderen in verzorgingshuizen bijvoorbeeld een kruiswoordpuzzeltje, maar tegenwoordig hebben veel bewoners wel een smartphone, tablet of pc. Een FaceTime-gesprek met

24

bijvoorbeeld de kleinkinderen is heel gewoon geworden. En dus is er behoefte aan goede wifi-verbindingen.”

‘ Met nieuwe technieken kan je een efficiencyslag maken’

Storing signaal Nu is algemeen bekend dat veel wifi-verkeer elkaar in de weg zit. Als je te maken hebt met missiekritische communicatie, zoals in de zorg, dan moet er een systeem zijn waar je altijd op kunt bouwen en vertrouwen. “En dat is de reden waarom steeds meer ziekenhuizen en andere zorginstellingen een privaat LTE-netwerk laten uitrollen”, weet Thijs Rijnberg. “Bewoners kunnen dan gebruikmaken van wifi, terwijl spraak, data en alarmeringen voor de zorg via het private netwerk lopen. Bij privaat LTE wordt er gebruikgemaakt van andere frequenties dan voor wifi, waardoor die elkaar niet in de weg zitten.” Maar waarom is zo’n apart netwerk zo belangrijk? Rijnberg: “In de zorg wordt er tegenwoordig gewerkt met onder andere een Elektronisch Patiënten Dossier (EPD). Dit is privacygevoelige informatie en moet natuurlijk goed afgeschermd zijn. Bovendien moet de informatie altijd beschikbaar zijn, bijvoorbeeld als een verpleegkundige bij een patiënt aan het bed staat. Tot op heden

maakt men gebruik van een COW

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_CapX Zetacom.indd 24

2/4/2020 2:10:10 PM


(een Computer On Wheels) maar met een privaat LTE-netwerk kan dit ook met bijvoorbeeld een tablet. Dat is een stuk praktischer in het gebruik.” Een privaat LTE-netwerk maakt daarnaast de ontsluiting van betrouwbare stille signaleringen mogelijk. Waar vroeger een apparaat aan het bed begon te piepen wanneer bijvoorbeeld een vloeibaar medicijn bijna op was, kan deze signalering via het netwerk verlopen. “Uit onderzoek is inmiddels gebleken dat patiënten die niet steeds gestoord worden door allerlei piepende apparaten sneller genezen.” Klantvraag centraal

Het succes van Zetacom in de zorgsector komt door de speciale aanpak. “Wij kijken altijd naar de klantvraag en stellen op basis daarvan een oplossing voor”, vertelt Unal. “Wij werken bijvoorbeeld met consultants die zelf een zorgachtergrond hebben en dus begrijpen wat er op de werkvloer speelt. Door het goede inzicht in werkwijze en procedures in de zorg, weten deze consultants niet alleen het management van de zorginstelling te informeren, de kennis wordt juist ook gedeeld met onze technische mensen. Een verpleegkundige die al twintig jaar voor een bepaalde handeling op een knop moet drukken, moet je niet dwingen om ineens iets anders te doen. Nee, je kunt ook de techniek erachter veranderen. In de zorg is evolutie belangrijker dan revolutie.” Efficiencyslag De aanleg van een privaat LTE-netwerk zorgt voor een hoogwaardige kwalitatieve beschikbaarheid, zodat medewerkers in de zorg hun werk efficiënter kunnen doen. Zoals iedereen weet zijn er vaak te weinig handen beschikbaar. “In diverse zorginstellingen is het nog heel gebruikelijk dat een verpleegkundige op gezette tijden alle zalen langsgaat om pati-

Thijs Rijnberg en Sebnem Unal

De zorg is één van de sectoren waar de aanleg van een privaat LTE-netwerk enorme voordelen kan hebben ënten te controleren”, weet Rijnberg. “Zoiets kost natuurlijk veel tijd. Maar door bijvoorbeeld gebruik te maken van slimme camera’s en andere signaleringen kan dit veel efficiënter. En de patiënten worden ook minder gestoord, bijvoorbeeld in hun nachtrust, hetgeen weer goed is voor een sneller herstel.” Unal vult haar collega aan: “Met nieuwe technieken kan je een efficiencyslag maken, maar dat vraagt ook wel wat van de medewerkers op de werkvloer. Wij zorgen ervoor dat dit stap voor stap gebeurt om zo de medewerkers mee te nemen in de adoptie ervan.” De zorg is één van de sectoren waar de aanleg van een privaat LTE-netwerk enorme voordelen kan hebben. Maar dat geldt natuurlijk ook voor andersoortige bedrijven en instellingen.

tegen ook klein genoeg voor flexibiliteit”, weet Unal. Rijnsberg vult aan: ‘Flexibiliteit is erg belangrijk. Dat verwachten klanten van ons, en wij verwachten dat ook van de partijen waarmee wij samenwerken. Daarom is de samenwerking met distributeur CapX Nederland ook zo prettig. Er zijn korte lijnen waardoor we snel kunnen schakelen. En dat komt het resultaat alleen maar ten goede.” ◾

Over CapX CapX Nederland is een Value Added Distributor van bedrijfskritische en missiekritische private mobiele netwerken (2G, 3G, 4G en 5G), Multi-Access Edge Computing (MEC), Cellular IoT en neutral-hostoplossingen. CapX levert vanuit

Flexibiliteit Het aanleggen van een privaat LTE-netwerk en het traject dat daaraan vooraf gaat, is niet voor iedere partij weggelegd. “Met vier vestigingen in Nederland en 180 medewerkers zijn wij groot genoeg voor een professionele aanpak maar daaren-

het hoofdkantoor in Nijkerk zowel soft- als hardware aan geselecteerde channel partners. Deze partners hebben wereldwijd meer dan 250 systemen geïnstalleerd in de gezondheidszorg en industrie.

ChannelConnect Februari 2020

CC1_CapX Zetacom.indd 25

25

2/4/2020 11:04:12 AM


WE CONNECT PEOPLE

With more than 46,000 communication nodes through which mobile, TV and radio signals pass, critical communication networks and devices and applications for “smart cities� are connected which cover more than 200 million people in Europe, Cellnex Telecom is committed to the intelligent management of infrastructures, services and telecommunications networks. People whose goal is to facilitate the connectivity of people wherever they are. At Cellnex Telecom we promote the connectivity of telecommunications.

www.cellnextelecom.nl

CC1_ADV Cellnex.indd 26

2/4/2020 11:04:53 AM


COLUMN |

PIETER WAASDORP

Pieter Waasdorp is managing director bij Renewd. In ChannelConnect beschouwt deze telecomveteraan - met jarenlange achtergrond in telecomdistributie - met een fraaie knipoog de actualiteit in het ICT-kanaal. Reageren? p.waasdorp@renewd.com

Schaf af D

e overheid heeft de mondvol met de door hen geformuleerde groene en duurzame milieu-ambities. Je kunt er niet omheen. Kijk om je heen. Alles wijst op een grote verandering van ons klimaat. De temperatuur stijgt en stijgt. En natuurlijk moet je oppassen om het dagelijkse weer niet te verwarren met het klimaat. Maar toch. Je ontkomt er niet aan. Deze winter hebben wij nog geen enkele koude dag gehad. En de laatste jaren staan allemaal in de top 5 van heetste jaren ooit. Actie en liefst zo snel mogelijk is geboden. De overheid moet hierbij niet alleen de lijnen uitzetten maar ook het voortouw nemen. Het goede voorbeeld geven en tonen dat het nu menens is. De komende jaren moeten allerlei door de overheid zelf ingestelde ambitieuze klimaatdoelstellingen worden gehaald. Als wij op dezelfde voet doorgaan is het redelijk twijfelachtig of deze ooit gehaald gaan worden. Volgens eigen zeggen koopt de Rijksoverheid ieder jaar 30.000 nieuwe smartphones. Jaar in jaar uit. Tel hierbij op een veelvoud van dit aantal dat wordt gekocht door de lagere overheden en andere overheidsinstellingen. In een nieuwsbericht claimt diezelfde overheid dat er bij de productie van smartphones maar liefst 60 kostbare en schaarse metalen worden gebruikt. Waaronder 27 metalen die op een speciale Europese lijst staan van ‘critical raw materials’. De overheid is altijd op zoek naar quick wins en laaghangend fruit. Dus daarom de vraag: waarom koopt de overheid steeds nieuwe telefoons? Is het niet veel duurzamer, groener en kostenefficiënter om gebruikte smartphones aan te schaffen? Het

verlengen van de levensduur van producten is een eenvoudige manier om te helpen de gestelde klimaatdoelstellingen te houden. De overstap naar 30.000 refurbished telefoons bespaart al snel 1.650.000 kg CO2-emissie per jaar. En daar bovenop nog een 3 miljoen liter water dat anders nodig was bij de productie van nieuwe telefoons. En over de kwaliteit geen zorgen. Toestellen met het Keurmerk Refurbished hebben de hoogste kwaliteit. Kijk: lager dan dit kan het fruit echt niet hangen. Naast natuurlijk zelf het goede voorbeeld geven kan de overheid nog veel meer doen. Het actief promoten van het kopen van gebruikte producten. Een postbus 51-campagne in de trend van ‘Waardeer het, Repareer het’ zou op zijn plaats zijn. Zou het niet gaaf zijn als Rutte laat zien dat hij een milieu­ bewuste keuze maakt en overstapt van zijn oude vooroorlogse Nokia naar een refurbished iPhone? Maar er kan en moet meer gebeuren. In Nederland is jaren geleden de thuiskopieheffing ingevoerd. Een soort belasting op geheugendragers, die wordt gebruikt om muziekmakers te compenseren voor illegale kopieën. In het begin een heffing op cd’s en dvd’s waarop consumenten muziek konden branden. Later uitgebreid naar harde schijven, mp3-spelers en usb-sticks. Maar ook op bijvoorbeeld smartphones. Immers, ook daar kan muziek naar toe worden gekopieerd. Maar waarom moet deze belasting ook betaald worden voor gebruikte toestellen? In veel gevallen is voor deze toestel al een keer een heffing betaald. Waarom dubbel betalen? Schaf de thuiskopieheffing op refurbished af. Is eerlijker en zorgt ervoor dat gebruikte telefoons ook meteen goedkoper worden. En is het bereiken van de klimaatdoelstelling ook weer een stap dichterbij gekomen.

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Column Pieter.indd 27

27

2/4/2020 11:07:11 AM


NETGEAR NOEMT DE VOORDELEN VAN MOBIELE ROUTERS

De use cases zijn eindeloos Omdat werknemers alleen maar mobieler worden, is de vraag naar internetconnectiviteit alleen maar gegroeid. Wie onderweg wil werken, zoekt al snel naar een gratis wifi-netwerk, vooral in het buitenland. Dat is echter riskant en de netwerkprestaties zijn niet om over naar huis te schrijven. Geen wonder dat de mobiele router in de lift zit. Volgens Arend Karssies, Regional Director Benelux van Netgear, zijn er genoeg redenen voor resellers om serieus naar mobiele routers te kijken. Tekst Michiel van Blommestein

O

p zich bestaat de mobiele router al heel lang. Ook Netgear levert ze al jaren. “Maar in eerste instantie was het vooral gericht op internetproviders”, zegt Karssies. “Het waren mobiele hotspots op maat, die dan op hun netwerken functioneerden en zijn inbegrepen bij abonnementen. Maar de vraag is ontstaan voor mobiel internet, en sindsdien maken we unlocked mobiele routers waar de simkaart van iedere provider in kan.” Security De vraag daarnaar is om meerdere redenen gegroeid. “Het is een stukje veiligheid en zekerheid qua prestaties”, zegt hij. “Kijk naar de doorsnee persoon onderweg. In plaats dat ze op zoek moet naar een verbinding, heb je overal in Europa en zelfs in de wereld toegang tot je eigen internet.” Wie regelmatig op het gratis wifi van een restaurant of een vliegveld zit, weet dat deze bijna altijd traag en onbetrouwbaar zijn. “Maar het is ook een enorm veiligheidsrisico, en dat weet iedereen onderhand”, zegt Karssies. “Hoe weet je dat het echt een legitiem netwerk is, en geen SSID van een hacker die je data steelt? Wij willen de resellers en eindklanten hiervan bewustmaken. Gelukkig hebben de

28

media dit probleem ondertussen ook goed opgepikt.” Steeds meer bedrijven en particulieren zetten VPN in om dat tegen te gaan. “Ja, dan is je verkeer versleuteld, maar je apparaat is nog steeds toegankelijk op het netwerk. Sommige publieke hotspots scheiden de klanten niet eens, waardoor ze vindbaar zijn. Jouw device bevindt zich in een vreemd domein.” Mobiele routers vangen dit af. “Ze zijn op dezelfde manier beveiligd als routers, en dat is zeker voor zakelijke gebruikers een groot voordeel”, zegt Karssies. “Sommige beroepsgroepen werken ook onderweg met gevoelige persoonsgegevens. Je denkt meteen aan de thuiszorg, maar ook automonteurs moeten data beschermen.” 5G-ondersteuning Netgear levert zelf de Nighthawk mobiele routers. Na de M1 (1Gbps) en M2 (2Gbps) wordt binnenkort de M5 geïntroduceerd. Meest opvallende functie van dit model: ondersteu-

ning voor 5G en wifi 6. “Natuurlijk is 4G in principe genoeg voor normaal internetgebruik”, geeft Karssies toe. “Bovendien is 5G nog niet uitgerold. Maar bedenk: tien jaar geleden had een gemiddeld huishouden ook genoeg aan ADSL. Wij willen vooruitlopen en een gids zijn op dit gebied.” De data-intensiteit groeit volgens Karssies hard. “Zelf werk ik naast laptop met een smartphone en tablet. Als je met een groep reist, moet je toch echt een hotspot hebben die dat aankan, qua capaciteit, batterijduur, enzovoorts. En denk ook aan buitengebieden waar bekabeling niet rendabel is en 5G de enige betrouwbare manier voor mobiel internet wordt. De toepassing voor 5G komt echt wel, en regeren is vooruitzien.” Karssies adviseert resellers om er op dezelfde manier in te staan. “Zij kennen ons natuurlijk al meer dan twintig jaar van switches, wireless en innovaties als Power over Ethernet. Maar we vinden dat resellers buiten hun normale scope moeten durven

‘Op events is de wifi-verbinding vaak ondermaats en kost een bedrade aansluiting een vermogen’

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Netgear.indd 28

2/4/2020 11:20:13 AM


‘Mobiele routers zijn op dezelfde manier beveiligd als gewone routers’ kijken als het gaat om oplossingen. Voor mobiele oplossingen bestaat een enorme markt binnen het mkb.” Behalve mobiele werknemers, noemt Karssies ook de beurzenwereld. “Zelf staan we vaak op evenementen. Een bekabelde verbinding kost daar een vermogen, terwijl de wifi onbetrouwbaar is. Met je eigen hotspot heb je eigen wifi.” Dataplannen Een ontwikkeling die de markt voor mobiele hotspots verder stuwt, is de verbeterde opstelling van mobiele operators. “Je hebt allerlei mogelijkheden met abonnementen”, zegt Karssies. “Voor een paar tientjes heb je in Nederland al een unlimited dataplan, waarmee je ook in Europa de hort op kunt.” Maar ook buiten Europa is het niet langer een probleem meer. “Een vriend van mij moet vaak naar Azië. Die koopt ter plekke gewoon een simkaart die hij tijdelijk in zijn mobiele hotspot zet.” Mocht datagebruik een ding zijn, dan bieden de Nighthawk mobiele routers bovendien een display met informatie. “Die komt direct van de provider, dus je weet hoeveel data je gebruikt en wanneer je eventueel bij moet kopen.” De mobiele hotspot op de telefoon is handig voor ad-hoc-gebruik, maar mobiele routers lijken serieus een plek te veroveren in de markt. “Tijdens de afgelopen CES heeft onze Nighthawk M5 een Innovation Award in de wacht gesleept”, noemt Karssies. “De vraag zal toenemen, en de use cases zijn eindeloos. Resellers doen er goed aan hier serieus naar te kijken.” ◾

Arend Karssies

www.netgear.nl nl.sales@netgear.com 0182 587 000 ChannelConnect Februari 2020

CC1_Netgear.indd 29

29

2/4/2020 11:20:15 AM


UW UITDAGINGEN, ONZE INSPIRATIE Robuuste IT-oplossingen voor industriÍle toepassingen De complexe IT-behoeften van uw klanten vereisen vaak unieke product- en softwareconfiguraties, die niet altijd op de markt beschikbaar zijn. Getac Select™ speelt hierop in door u in elke fase van uw projecten te begeleiden en u innovatieve oplossingen aan te reiken die zo nauwkeurig mogelijk aan uw bedrijfsbehoeften voldoen. getac.com/en/getac-select

Select-Press-Ad-A4_BNLX.indd 1 CC1_ADV Getac Open2Europe.indd 30

30/01/2020 10:06:26 2/4/2020 11:20:43 AM


TEAMLEADER INTENSIVEERT INVESTERINGEN IN DE CHANNEL

‘Met Teamleader leer je je klanten door en door kennen’ In 2012 legde een drietal Gentse studenten met de oprichting van een webdesignbureau de basis voor Teamleader. Klanten vroegen steeds vaker om ‘meer dan alleen een website’, met name voor relatie- en projectmanagement, en daarmee was Teamleader, de all-in-one bedrijfssoftware voor het ‘lead-to-cash’-proces in het mkb, geboren. “Sindsdien zijn we enorm snel gegroeid, ook internationaal”, vertelt Jisse Plaggenborg, Partner Manager Nederland. Tekst Pim Hilferink

D

e Nederlandse vestiging van Teamleader werd in 2015 geopend. “Behalve in de Benelux is Teamleader actief in Duitsland, Frankrijk, Spanje en Italië”, zo opent Jisse Plaggenborg het gesprek met ChannelConnect. “Voor onze groei zoeken we voortdurend nieuwe channelpartners en die job is mij op het lijf geschreven. Ik heb inmiddels een jaar of zes ervaring in het kanaal, zowel aan de reseller kant als in distributie.” Marktgedreven productontwikkeling Teamleader dankt zijn succes aan marktgedreven productontwikkeling. “Wij luisteren scherp naar onze klanten en resellers”, vervolgt Plaggenborg. “Van mijn ruim honderdzestig collega’s zitten er meer dan vijftig op development om het werk van kleinere ondernemers – op kantoor en in het veld – te vereenvoudigen en voor meer resultaat te zorgen. Dat slaat aan, de ruim veertig openstaande vacatures zijn een duidelijke graadmeter voor onze groei.” Van modules naar pakketten Plaggenborg: “Teamleader bestond tot nu toe uit modules voor CRM, sales, projectmanagement en facturatie. Uit onderzoek onder klanten kwam naar voren dat de meesten opzoek zijn naar specifieke combinaties van functies over die modules heen. Functies die een bepaald probleem oplossen, een proces digitaliseren of een specifieke taak afhandelen. Op basis daarvan hebben we een drietal functionele pakketten ont-

wikkeld die we begin deze maand hebben gelanceerd.” GO, MOVE, BOOST “De nieuwe Teamleader pakketten zijn: GO, MOVE en BOOST”, vertelt Plaggenborg enthousiast. “GO is het basispakket met alle essentiële functionaliteiten. Wil je meer, dan is MOVE het pakket om niet alleen het ‘lead-to-cash’-proces te optimaliseren, maar ook projectbeheer en (uren)registratie, digitale werkbonnen en agendabeheer te professionaliseren. BOOST is ideaal voor de wat grotere bedrijven en voorziet ook in tools voor geoptimaliseerde inzet van mensen en middelen, vakantieplanning en geavanceerde analyses van statistieken. Alle pakketten draaien ook op de mobiele Teamleader-app; via de Teamleader Marketplace kunnen ruim tweehonderd andere tools, VoIP of applicaties, zoals Office 365, Teams of PowerBI worden gekoppeld. Als partner vertaal je de werkprocessen van je klant naar Teamleader, maar ontdek je tegelijkertijd ook upsell-kansen waarmee je de klant ondersteunt bij het verder digitaliseren van zijn bedrijfsprocessen.” Plaggenborg besluit het gesprek met de woorden: Op www.teamleader.nl/partners vind je alle informatie, maar voor een afspraak kun je me altijd bellen op 06-29494782.” ◾

Jisse Plaggenborg

‘Als partner vertaal je de werkprocessen van je klant naar Teamleader, maar ontdek je tegelijkertijd ook upsell-kansen’

www.teamleader.nl info@teamleader.nl 085 888 2980

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Teamleader.indd 31

31

2/4/2020 11:27:25 AM


ALTARO MAAKT MSP-PORTFOLIO COMPLEET

Met endpoint-back-up is de cirkel rond Voor Altaro kwam de doorbraak toen het bedrijf zich ging toeleggen op back-up van virtuele machines. Later bracht het back-updiensten voor cloudomgevingen en Office 365. Dit jaar maakt Altaro de cirkel rond, zo vertelt CEO David Vella aan ChannelConnect. Tekst Michiel van Blommestein

I

n de elf jaar dat het bedrijf bestaat, is Altaro met zijn VM Backup uitgegroeid tot een leverancier van wat Vella een ‘point solution’ noemt: een ICT-oplossing voor een specifieke uitdaging. “Dat is geweldig, want we kunnen ons helemaal richten op één ding en daar heel goed in worden”, zegt hij. Het afgelopen jaar is de omzet van Altaro bijvoorbeeld met 23 procent gegroeid. “Maar toen we meer klanten kregen, waaronder veel MSP’s, kregen we ook meer verzoeken van onze klanten. We hebben daarom besloten dat we een back-upleverancier worden voor alle soorten bedrijven en alle soorten data.” Na back-ups voor virtuele machines volgden back-upmogelijkheden voor de cloud en Microsoft Office 365, en daarna zelfs voor fysieke servers. One-stop-shop De volgende stap laat zich raden. “Dit jaar introduceren we back-ups voor endpoints”, kondigt Vella aan. Daarbij blijft Altaro zich voornamelijk richten op de MSP’s. “MSP’s vormen een groot deel van ons klantenbestand”, zegt hij. “Meer dan honderdvijftig in Nederland alleen. Zij krijgen via Altaro de mogelijkheid om de hele klantomgeving te back-uppen. Beheerders hebben daar behoefte aan, want ondanks dat ze idealiter met gevirtualiseerde servers werken, hebben ook MSP’s nog veel te ­maken met fysieke omgevingen.” www.cloudland.store sales@cloudland.store 085 0670006

32

Wortels Dat wil niet zeggen dat endpointback-up volledig nieuw terrein is voor Altaro. Het is namelijk niet zo dat Altaro echt begonnen is als VM-back-upleverancier, ondanks dat het bedrijf daar wel groot door is geworden. “Toen we begonnen, als vier gasten in een kelder, brach-

heeft Altaro al ontwikkeld voor zijn voorgaande oplossingen. Voorlopig richt Altaro zich vooral op Windows pc’s. “Mogelijk kijken we later naar mobile device management.” De eerste versie moet ergens in het tweede kwartaal uitkomen, met CloudLand als distributeur in Nederland. “Uiteindelijk

Altaro wordt een back-up­leverancier voor alle soorten data ten we als eerste een back-uppakket uit voor consumenten”, vertelt Vella. “Oops!Backup leek op Time Machine voor Apple Mac, maar dan voor Windows pc’s. We bewaarden onze broncode in virtuele machines. Ik zocht naar een oplossing om die te back-uppen, maar dat bleek indertijd niet te bestaan; althans, het was niet betaalbaar voor een startup als de onze. Dat hebben we toen zelf ontwikkeld, en vanaf toen richten we ons exclusief op B2B. Eigenlijk was het dus een ongelukje.” Ten opzichte van een decennium geleden is de technologie achter endpoint-back-ups weinig veranderd. “Het is vooral het beheer dat anders is”, zegt Vella. “Bij een consument installeer je het één keer en stel je het in. Nu moet het echter voor organisaties met soms honderden endpoints. Om het nog ingewikkelder te maken: we doen het nu voor MSP’s, die dus meerdere bedrijfsomgevingen beheren en voor iedere klant apart de billing moeten afhandelen.” Juist het beheerdeel

moeten we MSP’s en partners overtuigen dat deze oplossing in combinatie met Office 365 Backup zeer betaalbaar is, een eenvoudige console biedt, en dat alles met uitstekende ondersteuning.” ◾

David Vella

ChannelConnect

Februari 2020

Cc1_Cloudland.indd 32

2/4/2020 11:30:07 AM


WATCHGUARD BEVEILIGT DRAADLOZE NETWERKEN IN OPENBARE RUIMTES

5G legt kwetsbaarheid wifi-netwerken bloot Op de website van securityspecialist WatchGuard staat een petitie die oproept tot een wereldwijde standaard voor wifi-security. Niet voor niets: de risico’s van het gebruik van wifi worden onderschat. Tekst Mels Dees

T

oen Ryan Orsi, die zich al vijftien jaar bezighoudt met alle vormen van draadloze communicatie van 3G via bluetooth tot wifi, in 2015 gevraagd werd om Director of Product Management bij WatchGuard Technologies te worden, reageerde hij in eerste instantie verbaasd. “Een cybersecurity-specialist die werk wil maken van het beveiligen van wifi? Wat is er mis met die techniek dat een dergelijk bedrijf er interesse in heeft?” Het antwoord werd Orsi snel duidelijk: wifi is een kwetsbare techniek, en juist de opkomst van 5G maakt het noodzakelijk fors te investeren in wifi-security. “Dat klinkt paradoxaal, maar wie weet hoe mobiele netwerkproviders omgaan met grote hoeveelheden data herkent het gevaar”, is de overtuiging van Orsi. “We weten nu al dat bij het 4G-netwerk 59 procent van het dataverkeer van smartphones uiteindelijk via wifi-accesspoints gaat. De providers hebben simpelweg slechts een beperkte hoeveelheid bandbreedte. Dus zodra data via wifi-hotspots kan worden afgevangen, dan ontlast dat het netwerk.” Orsi legt uit dat smartphones en andere mobiele devices continu naar accesspoints zoeken, bijvoorbeeld in winkelcentra en op luchthavens. “De gebruiker merkt er niets van.” De introductie van 5G zal zorgen voor een forse toename van het dataverkeer. “We verwachten dat straks 71 procent van het verkeer via wifi wordt verwerkt.” Dat is, stelt Orsi, een duidelijk signaal naar de cybercriminelen in de wereld. “Er zullen meer gelegenheden zijn om connecties tussen mobiele telefoons en het wifi-accesspoint te onderscheppen.”

Ryan Orsi

‘De gebruiker merkt er niets van’

Evil twin Een veel gebruikte manier om in te breken in een netwerk is gebruik te maken van wat een ‘evil twin’ genoemd wordt, een door hackers opgezet parallel netwerk dat de functie van het hoofdnetwerk overneemt. “Criminelen gebruiken daar een klein apparaat voor, dat we de wifipineapple noemen. Als mobiele apparaten in een kantoor of openbare ruimte dit accesspoint benaderen en langer dan tien seconden verbinding maken met het zogenaamde layer 2 van het wifi-netwerk, dan weet de hacker dat er geen evil-twinbeveiliging is. Hij kan dan al het verkeer aftappen, gegevens stelen, wachtwoorden aanpassen, et cetera. Dit, zonder dat de gebruiker er iets van merkt.” Continu monitoren WatchGuard concentreert zich bij het beveiligen op het voorkomen van securityproblemen op juist het eerder genoemde Layer 2 van het wifi-protocol. “Ons accesspoint monitort continu of er pogingen gedaan worden in te breken op het netwerk. Stel dat er een wifipineapple wordt gevonden, dan zorgt ons accesspoint voor heel veel verkeer, een soort Denial of Service-attack op de evil twin. Geen enkel toestel kan dan nog verbinding maken met dit accesspoint.” Het accesspoint van WatchGuard kan zelf ‘gewoon’ functioneren als hotspot voor wifi-toegang, maar kan ook worden ingezet in combinatie met apparatuur van andere fabrikanten in een wifinetwerk. “In dat geval gebruik je ons accesspoint uitsluitend voor monitoring, als extra wapen tegen kwaadwillenden. Dus ook in een dergelijke omgeving biedt WatchGuard een sterke oplossing tegen evil-twins.” ◾

ChannelConnect Februari 2020

Cc1_Watchguard.indd 33

33

2/4/2020 1:50:52 PM


SDC STAAT NAAST ÉN VOOR ZIJN KLANTEN

‘ Connecting your business’ is ons motto Netwerk- en telecomdistributeur SDC heeft onlangs Mitchell Belgraver aangesteld als partnerpanager. In deze uitgave praten we met hem over zijn achtergrond, eerdere werkervaringen en ambities bij de Doetinchemse value added distributeur. Tekst Pim Hilferink

M

itchell Belgraver heeft een ach­ tergrond in sales en account­ management. “Ik ken SDC al vanuit de tijd dat ik dealermanager was bij Gigaset pro – één van de hoofd­ merken van SDC”, vertelt Belgraver. “Daarna ben ik als partnermanager werk­ zaam geweest bij een telecomoperator, maar in de VoIP-markt miste ik toch een beetje de uitdaging waar ik naar op zoek was. SDC is altijd in mijn achterhoofd blijven hangen als mooi bedrijf om voor te werken, en ik heb dus een open sollicitatie gedaan, met als resultaat dat ik nu zit waar ik zit.”

‘ Resellers kunnen flink besparen op hun inkoopen voorraadmanagement’

Samen voor de klant “Wat mij vooral aanspreekt is de be­ drijfscultuur van het familiebedrijf SDC, dat wordt geleid door Paul en Vincent Kloos. Die cultuur heb ik in mijn tijd bij Gigaset in alle facetten, zowel in com­ mercie als support, leren kennen en waarderen. De collegiale werksfeer is een weerspiegeling van de manier waar­ op we met onze klanten omgaan. Zij vormen ons bestaansrecht, en dus staan we voor én naast hen. In die context voel ik me thuis en werk ik op mijn best.”

www.sdc.nl info@sdc.nl 0314 371 111

beide terecht en inspelen op de veran­ derende marktvraag. Nu de ISDN-hype een beetje voorbij is, krijgt een onder­ werp als security veel aandacht en is er sprake van een heroriëntatie bij resellers die zich beraden op hun strategie voor klantbenadering. Ga ik voor prijs, functi­ onaliteit, VaMo of iets anders? Dat soort vragen hoor ik steeds meer. SDC stelt met zijn brede one-stop-shoppingcon­ cept en next-day-delivery resellers, die nu nog links en rechts hun producten in­ kopen, in staat om flink te besparen op hun inkoop- en voorraadmanagement. Daarbovenop bieden we onze resellers onovertroffen technische en commer­ ciële ondersteuning. Daarmee bouw je aan vertrouwen en de gunfactor die no­ dig zijn voor een langdurige en weder­ zijds profitabele relatie. Daaruit haal ik mijn voldoening.” ◾

Invalshoeken voor new business Belgraver: “Mijn taak spitst zich vooral toe op het uitbreiden van het klanten­ bestand, het vinden van new business. Daarbij word ik geholpen door het bre­ de portfolio van SDC – zowel op het ge­ bied van telecomproducten als (draad­ loze) netwerken – dat me in staat stelt om resellers vanuit diverse invalshoeken te benaderen. Of je nu een IT-reseller bent die VoIP erbij is gaan doen, of een telecomreseller die (draadloze) netwer­ ken wil gaan leveren, bij SDC kun je voor

34

Mitchell Belgraver

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_SDC.indd 34

2/4/2020 11:59:37 AM


De lancering van Nvoice for Microsoft Teams betekent dat NFON de grote markt van Microsoft-oplossingen betreedt en daarvoor zijn pijlen richt op partners die daarin al actief zijn en er een klantenkring voor opbouwden. “Het marktsegment waarop wij ons richten is het middensegment”, legde Hans Szymanski, Chief Executive Officer & Chief Financial Officer van NFON AG uit tegenover een gehoor van ongeveer 400 partners. “We bedienen de markt indirect, dus via resellers.” In Nederland wordt NFON vertegenwoordigd door het in Zoetermeer gevestigde Zetacom als exclusieve distributeur.

CHANNEL IN THE PICTURE

NFON lanceert Nvoice for Microsoft Teams Tijdens een partnerbijeenkomst in München lanceerde NFON, aanbieder van telefoniesystemen in de cloud, een nieuwe oplossing: Nvoice for Microsoft Teams. Het nieuwe product voegt twee communicatieplatformen samen in één aanbod: Microsoft Office 365 met Microsoft Teams en Cloudya, het telefoonsysteem in de cloud van NFON. Sterke groei Sinds de oprichting in 2007 is NFON AG voortdurend gegroeid. De beursgang in 2018 (Frankfurt Stock Exchange, Prime Standard) was een belangrijke stap in de expansiestrategie. Met de lancering van het nieuwe kernproduct Cloudya, de overname van Deutsche Telefon Standard AG begin vorig jaar en de opening van nieuwe vestigingen in Italië en Frankrijk, wordt de bedrijfsstrategie consequent voortgezet. ChannelConnect Februari 2020

CC1_CHIP NFON.indd 35

35

2/4/2020 12:01:33 PM


SERVERIUS KLANTCASE: WAF EN LOADBALANCING VOOR SCALA SOLUTIONS EN ONVIA

Schaalbare oplossing voor SaaS applicaties Serverius IT Infrastructure heeft het afgelopen jaar het aanbod voor securitydiensten grondig uitgebreid. Een eigen dedicated ontwikkelteam in Meppel maakt dit mogelijk. Deze aanpak legt het bedrijf geen windeieren. Onderstaande case, waarin ook samenwerking een belangrijke rol speelde, is daarvan een voorbeeld. Tekst Rashid Niamat

S

erverius heeft al langer een eigen Web Application Firewall ­ (WAF). De eerste operationele versie was op opensourcesoftware gebaseerd. In 2019 is men daarvan ­afgestapt. Er is overgestapt naar Golang, wat betekent dat de WAF van scratch af ­ aan opgebouwd moest worden. Hidde van der Heide, hoofd R&D bij Serverius: “We waren goed op weg met de API-­

36

based versie 2.0 toen onze klant Scala Solutions belde.” Scala Solutions was benaderd door Onvia, maker van een veel gebruikte SaaS-applicatie voor ziekte- en verzuimbeheer. Harry Immeker, senior consultant bij Scala Solutions: “Onvia benaderde ons met de vraag of wij de hosting en het beheer van de applicatie kon-

den overnemen. Al snel was duidelijk dat de hosting van de SaaS-applicatie op zich geen probleem zou zijn. De migratie vanaf de oude omgeving evenmin. De eisen voor security, continuïteit en data-integriteit waren fors. Maar dat is begrijpelijk, de applicatie bevat persoonlijke gegevens van werknemers en ook medische informatie.“

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Serverius.indd 36

2/4/2020 12:35:31 PM


Vanwege die eisen zocht Immeker contact met Serverius. Hij wist dat de datacenters en de dienstverlening van Serverius aan de ISO27001- en NEN7510-normen voldoen. Om de continuïteit en de beschikbaarheid van de applicatie te garanderen was redundantie verplicht. Omdat Scala Solutions van twee geografisch gescheiden Serverius-datacenters gebruikmaakt kon zonder meer aan die eis worden voldaan. Aangepaste regels Onvia verlangde verder veilige en schaalbare dienstverlening. Een WAF met loadbalancing-functionaliteit is een logische technische invulling van die eis. De kennis en hardware was bij Scala Solutions niet aanwezig. Beiden maken deel uit van het Serverius-portfolio. Toen Immeker Van der Heide benaderde zag die een goede gelegenheid de bestaande dienstverlening uit te breiden.

‘We bieden een honderd procent Nederlandse stack en dat is voor klanten zoals Scala Solutions een USP’ Samenwerking Hoe die regels tot stand zijn gekomen is een voorbeeld van goede samenwerking. De technische experts van Onvia, Scala Solutions en Serverius zijn bijeengekomen en hebben een werkwijze besproken waarbij Onvia en Serverius recht­ streeks met elkaar schakelden voor het opstellen en finetunen van de regels. Scala Solutions is constant op de hoogte gehouden van de vorderingen, maar vervulde geen actieve rol. Het kon zich daardoor volledig richten op het voorbereiden van de migratie die voor het einde van 2019 afgerond moest zijn.

Immeker: “Onvia, Serverius en wij hebben een vergelijkbare bedrijfs­ cultuur van snel schakelen en goede diensten leveren. Daarom was het ook logisch de twee technische teams rechtstreeks met elkaar te laten communiceren.” Zonder de extra schakels in de vorm van contactpersonen zijn in een hoog tempo vorderingen gemaakt. De goede samenwerking maakte het mogelijk dat binnen twee weken na de eerste bijeenkomst de eerste testversie van de WAF voor Onvia Van der Heide: “De Onvia SaaS-­ gereed was. applicatie stelt wel andere eisen aan de WAF en loadbalancers. Het verVan der Heide: “Op deze manier keer dat de duizenden dagelijkse gesamenwerken kan alleen als de bruikers veroorzaken is onvergelijkpartijen elkaar volkomen vertrouwen. baar met dat van reguliere websites.” Immeker weet dat wij zijn klantrelatie Hij geeft aan dat reguliere websites met Onvia respecteren. De directie voornamelijk eenrichtingsverkeer van Onvia begreep ook direct de genereren. De Onvia-applicatie kent meerwaarde van het rechtstreekse veel tweerichtingsverkeer. Gebruikers contact voor deze fase. De sfeer uploaden bestanden en brengen wijwas dan ook tijdens het hele traject zigingen aan in dossiers. De applicabijzonder goed.” tie wordt verder nog op klantniveau gevoed door koppelingen met ach100% Nederlandse stack De WAF is onderdeel van een terliggende applicaties. Om de WAF infrastructuur die geheel in handen en loadbalancer goed te laten werken waren er aangepaste regels nodig. is van Serverius. “Hierdoor zijn wij als

Ontzorgen op het

vlak van security kan hand in

hand gaan met

een schaalbare oplossing

enige partij in staat te garanderen dat de data van de applicatie, logging plus monitoring binnen Nederland blijven”, ­ zegt Van der Heide. “We b ­ieden een honderd procent Nederlandse stack en dat is voor klanten zoals Scala S ­ olutions een USP.” Immeker: “De vraag waar de data staat en of er geen gegevens de grens over gaan, krijgen wij steeds v ­ aker. Met Serverius hebben we een leverancier en partner die honderd procent Nederlands is en alles binnen de landsgrenzen houdt.” Omdat de stack in geheel eigen beheer is kan de security ook volgens andere regels worden vergroot. Van der Heide vertelt dat het mogelijk is de toegang tot de applicatie van Onvia op landniveau te regelen. “De toepassing kent legitiem verkeer uit voornamelijk ­Nederland. Onvia kan dus de beheerder verzoeken andere landen uit te sluiten. Tijdens de wintersportperiode kan bijvoorbeeld verkeer vanuit Duitsland en Oostenrijk juist wel worden toegestaan. Op die manier real-time inspelen op vragen is eenvoudig. De API voor de dienst is door Scala Solutions in het eigen dashboard geïntegreerd.” Migratie De migratie van de Onvia-applicatie is zonder incidenten verlopen en voor het einde van 2019 afgerond. De gebruikers hebben er letterlijk niets van gemerkt. Het platform en de security zijn niet alleen naar een wezenlijk hoger niveau getild, Onvia kan zonder belemmeringen en voorbehoud nieuwe gebruikers toevoegen. De schaalbaarheid van alle diensten voorziet daarin. Met de oplossing van Serverius kan ook eenvoudig worden ingespeeld op toekomstige wet- en regelgeving voor de bescherming van data. Immeker: “Scala Solutions en Serverius bewijzen dat het ontzorgen op het vlak van security hand in hand kan gaan met een schaalbare oplossing.” ◾ ChannelConnect Februari 2020

CC1_Serverius.indd 37

37

2/4/2020 12:35:31 PM


FUJITSU OVER DE WERKPLEK VAN MORGEN

Intuïtiever en leuker Door technologie te ontwerpen rondom de gebruiker, creëren we de werkplek van de toekomst. Hoe dit werkt? Fujitsu geeft alvast een inkijkje in de ‘human-centric’ werkplek.

E

r wordt veel gezegd en geschreven over de werkplek van de toekomst. Door technologische innovatie ligt de focus vaak op de hierbij gebruikte devices. Deels terecht, omdat deze helpen altijd en overal te kunnen werken, maar door te weinig op de gebruiker zelf te letten blijft veel potentieel onbenut. Want ongeacht leeftijd, geslacht of achtergrond, is elke medewerker een uniek individu. Een persoon die je wil voorzien met de juiste gereedschappen om zijn of haar werk te doen en vooral ook: die hen helpen te werken op de manier waarop zij willen werken.

‘Ondanks meer devices voelen mensen zich vaak minder productief’

De realiteit is dat het niet langer voldoende is dat devices het simpelweg ‘doen’ en up-to-date zijn. De echte waarde schuilt in het leveren van connected diensten die mensen ‘empoweren’ en motiveren door te begrijpen wat hun behoeften zijn en hoe deze op het juiste moment ingevuld kunnen worden. Fujitsuonderzoek toont dit ook aan: mensen voelen zich vaak minder productief, ondanks dat zij de beschikking hebben over meer devices. Hoe moet het dan wel? Stel je voor een dag in de toekomst. Om 6.00 uur gaat de wekker. Anna, je digitale assistent, vertelt je dat je bent uitgenodigd om te spreken op een internationaal congres. Je vlucht heeft ze al geboekt en je vraagt haar

38

www.fujitsu.com/nl info@ts.fujitsu.com 0346 598 111

om je laatste vijf presentaties voor je op te zoeken. Met je biometrische ID-gegevens kom je snel door de douane op het vliegveld, maar eenmaal in het vliegtuig bedenk je: mijn tablet ligt nog thuis! Maar door je digitale ID te scannen op het scherm voor je, kun je toch aan je presentatie werken en deze delen met de organisatie van het congres. Op het vliegveld word je opgewacht door een taxi, die al weet naar welke muziek je graag luistert. Tijdens de rit naar het congrescentrum zie je op het scherm in de taxi de meest actuele informatie over je congres. Ondertussen levert een drone je bagage af bij het hotel. Dit belooft een goede zakentrip te worden! Geïnspireerd? Bekijk een ander voorbeeld van een dag in de toekomst in een infographic door de QR-code te scannen. De werkplek: meer dan een plek Zoals je al ziet, het gaat er in de toekomst behoorlijk anders aan toe. Het belangrijkste om te realiseren over de werkplek is dat deze niet beperkt blijft tot plekken. We bewegen van fysieke kantoren naar virtuele ruimten op de locaties waar zij nodig zijn. Iedereen heeft een persoonlijke assistent, waardoor de noodzaak voor een persoonlijke device verdwijnt. In plaats daarvan gebruik je overal je digitale ID om informatie te benaderen via uiteenlopende objecten en apparaten.

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Fujitsu.indd 38

2/4/2020 12:40:28 PM


Door kunstmatige intelligentie (AI) wordt het mogelijk om deze informatie te benaderen via een dialoog, met vragen die we kunnen stellen in menselijke taal. De presentatie van de informatie is ook een stuk intuïtiever dan we nu gewend zijn. Naast beelden en geluiden moeten we straks niet gek opkijken als technologie ook temperaturen, texturen en zelfs geuren simuleert. Dit komt allemaal bij elkaar in een omgeving voor werk – maar ook vrije tijd en ontspanning – die heel anders is dan de technologische omgeving die wij nu ervaren. Hoe helpt dit ons? Onze beslissingen worden niet alleen beïnvloed door hoe wij denken, maar ook door hoe wij voelen. De komende jaren zal technologie verschijnen die zich meer richt op comfort van de gebruiker. Het gaat dan om intuïtieve, contextuele technologie die gebouwd is rondom

wie wij zijn en wat wij doen. Deze technologie maakt het ons mogelijk om real-time met informatie te werken, de wereld om ons heen te begrijpen en hoe deze verandert. En niet te vergeten: ons in staat stellen om onze menselijke creativiteit te gebruiken, zonder belemmeringen van omslachtige processen. Om hier te komen, is er een aanzienlijke technologische ontwikkeling nodig. Een van de onderwerpen is het opbouwen van een contextuele omgeving voor de individuele gebruiker. Het verbeteren van identity & access-management, met de juiste securitymaatregelen, is hierbij cruciaal. De gebruikte technologie moet te allen tijde weten wie elke gebruiker is in ieder systeem, in elke situatie: of het nu een aankoop is, een verstuurd bericht of het bestellen van een taxi. Maar ook connectiviteit is een vereiste: 5G zal nodig zijn om aan de enorme eisen op het

Wanneer digitale transformatie faalt, komt dat vaak niet door slechte technologie gebied van bandbreedte te voldoen. En dan is er nog de verdere ontwikkeling van AI en machine learning. Kijk naar de ervaring Tot zover de technologische vereisten. Want om de werkplek van de toekomst te verwezenlijken, moeten we de mens centraal stellen. Wanneer digitale transformatie faalt, komt dat vaak niet door slechte technologie, maar door te weinig aandacht voor de user experience. Mensen en hun creativiteit zijn misschien wel de belangrijkste ‘asset’ van elke organisatie. Dat is waarom we technologie moeten blijven ontwerpen rondom ◾ ChannelConnect Februari 2020

CC1_Fujitsu.indd 39

39

2/4/2020 2:12:51 PM


DRAKE & FARRELL VERLENGT LEVENSDUUR ELEKTRISCHE APPARATUUR

‘KPN heeft binnen de Europese telecomproviders absoluut een leidende positie als het gaat om hun duurzaamheids­ strategie, inclusief harde targets’

Hergebruik bespaart energie en zeldzame grondstoffen Drake & Farrell zorgt ervoor dat routers en andere apparatuur een tweede leven krijgen. Jaarlijks verwerkt het Bleiswijkse bedrijf ruim 1,6 miljoen producten. Tekst Mels Dees

40

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Drake en Farrell.indd 40

2/4/2020 2:14:54 PM


D

avid Engel is sinds begin dit jaar de nieuwe CEO van Drake & Farrell. Het bedrijf is gespecialiseerd in circulaire oplossingen, onder meer voor de ITmarkt. “Kort gezegd komt het erop neer dat we voor KPN, de grootste Nederlandse telecomprovider, de retour gestuurde routers, settopboxen en wifi-repeaters ontvangen, inspecteren, repareren en upgraden”, legt Engel uit. “Het gaat hierbij om gehuurde apparaten. Wij voeren het volledige retourenproces uit voor KPN.” Drie mogelijkheden Vervolgens zijn er voor deze devices, zoals ook voor andere apparatuur die Drake & Farrell verwerkt, drie mogelijkheden. “Allereerst is er een grote kans dat na inspectie, software-upgrades en een nieuwe verpakking het toestel weer ingezet wordt in de oorspronkelijke markt”, verklaart de CEO. Een andere mogelijkheid is dat het apparaat een tweede leven krijgt in een alternatieve markt, waar bijvoorbeeld optische beschadigingen een kleinere rol spelen. Tot slot is het mogelijk dat het toestel niet meer bruikbaar is. “Dan worden de onderdelen ontmanteld en waar mogelijk hergebruikt.” De eerste twee scenario’s voor een binnenkomend product worden in Bleiswijk David Engel door eigen personeel verzorgt, het ontmantelen wordt sinds kort ook intern verzorgd in samenwerking met onze partners. Engel benadrukt dat die werkzaamheden geheel volgens de strengste Europese standaarden verzorgd worden. Meervoudige winst De ecologische winst bij deze manier van werken is drieledig. “Ten eerste wordt de levensduur van de apparaten gemiddeld met tweeënhalf tot drie keer verlengd. Daarnaast worden zeldzame metalen teruggewonnen uit niet meer te gebruiken producten. Ten slotte hoeven er ook minder nieuwe devices

‘ De levensduur van de apparaten wordt gemiddeld met tweeënhalf tot drie keer verlengd’

www.drakeandfarrell.com info@drakeandfarrell.nl 088 822 8000

door de leveranciers geproduceerd te worden, wat niet alleen onze klant geld bespaart maar ook gunstig is voor het milieu.” Waar de auto-industrie voor de zogenoemde after-market specifieke leveranciers heeft voor onderdelen – denk bijvoorbeeld aan Bosch – is het succes van een onderneming als Drake & Farrell ook afhankelijk van de bereidheid van de oorspronkelijke producent van een product om onderdelen te leveren en kennis te delen. “Dat is doorgaans geen probleem”, legt Engel uit. “Hoewel wij de onderdelenstroom beheren, en contact hebben over technische issues, verloopt het belangrijkste contact tussen onze klant en de producent. Op dat niveau worden de afspraken gemaakt, ook over hergebruik.” Leidende circulaire positie Hoewel KPN beslist niet de enige klant is van Drake & Farrell, noemt de CEO deze onderneming wel nadrukkelijk. “Ze hebben binnen de Europese telecomproviders absoluut een leidende positie als het gaat om hun duurzaamheidsstrategie, inclusief harde targets. Niet alleen als het gaat om de reductie van de CO2-uitstoot, maar ook betreffende hergebruik van materiaal.” Een strategie die Drake & Farrell zelf ook implementeerde. “We willen binnen vijf jaar twintig procent minder CO2 uitstoten, nog meer gebruikmaken van elektrische auto’s en na de verhuizing die dit jaar plaatsvindt het dak van ons nieuwe pand voorzien van zonnepanelen.” Los van de reeds behaalde certificeringen zoals ISO 9001:2015, Ecovadis Silver en FSC, wil Drake & Farrell deze resultaten verder vastleggen in certificeringen als ISO 14001 en Ecovadis Gold. Op de arbeidsmark merkt het bedrijf, dat ongeveer honderd medewerkers in dienst heeft, dat werken voor een bedrijf dat zich op de circulaire markt richt aantrekkelijk is. “De arbeidsmarkt is krap, maar onze activiteiten spreken wel mogelijke werknemers aan.” ◾ ChannelConnect Februari 2020

CC1_Drake en Farrell.indd 41

41

2/4/2020 12:46:08 PM


TECHNIEK NEDERLAND ZET IN OP VERDUURZAMING

Keurmerk Refurbished uitgebreid Na de iPhones hebben sinds eind vorig jaar ook ­refurbished MacBooks, iPads en p ­ rofessionele ­Windows-machines een Keurmerk. ChannelConnect ­ sprak hierover met Rob Wierenga van Techniek

bieden. Maar in het hogere, professioneel zakelijke segement is daar wel ruimte voor. En er is ook vraag naar.” Interesse uit buitenland

Het Keurmerk mag op dit moment gevoerd worden door vijf partijen: Renewd, Leapp, Forza Refurbished, Tekst en fotografie Marco Mekenkamp SWOOP en iUsed. “De eisen die aan het Keurmerk hangen zijn streng”, orig jaar werd op 15 maart ces van het keurmerk heeft ervoor bevestigt Wierenga. “Er zijn heel het eerste Keurmerk Refugezorgd dat we het sneller hebben veel partijen geïnteresseerd om het rbished uitgereikt. Het had ingevoerd.” te mogen voeren, maar wij zien dat toen alleen betrekking op gebruikte velen flinke aanpassingen moeten Ook Windows iPhones. Negen maanden later heeft doorvoeren om ervoor in aanmerking De uitbreiding naar Windows-­ te komen. Wij zijn echter niet van plan Techniek Nederland het keurmerk machines is opvallend. Waarom uitgebreid naar MacBooks, iPads en om de eisen te marchanderen, en dat professioneel zakelijke Windows-­ spreekt Wierenga over ‘professiheeft ertoe geleid dat er ook vanuit onele zakelijke’ apparaten. “Heel machines. “Het was altijd al onze behet buitenland flinke interesse is. Het simpel. In het budgetsegment is het doeling het keurmerk uit te breiden”, geeft ons bovendien de mogelijkheid niet mogelijk om op een commer­ vertelt Rob Wierenga. “In eerste inom stevig bij de overheid te lobbyen om rufurbished en duurzaamheid cieel aantrekkelijke manier dergestantie stond op de planning om het nog meer op de kaart te zetten. En lijke apparaten refurbished aan te dit jaar uit te breiden, maar het sucwe hebben mooie cijfers die we kunnen laten zien. Het afgelopen jaar zijn er in alleen Nederland zo’n 370.000 refurbished iPhones verkocht en daarmee is een CO2-besparing (55,7 kilo per toestel) van 20,6 miljoen kilo gerealiseerd. Dat spreekt de overNiet alle Windows-­ heid aan, waarmee we direct een machines komen in goede ingang hebben om te praten aanmerking voor het over zaken als de thuiskopieerheffing Keurmerk Refurbished (die bij een nieuwe iPhone betaald van Techniek Nederland. wordt maar ook weer afgedragen Op dit moment kan er moet worden bij refurbished, red.) een keurmerk verkregen en de btw-heffing (ook hier geldt dat bij refurbished opnieuw het hoge worden op apparaten btw-tarief berekend moet worden; uit het zakelijke segvoor consumenten betekent dit dat ment. Modellen van de ze dus btw over btw betalen, red.). merken en types: HP De overheid zal ook duidelijk stappen EliteBook, ProBook en moeten zetten om duurzaamheid ZBook series, Dell Latimet handvatten te geven.” ◾ tude en Inspiron series en Lenovo thinkpad www.technieknederland.nl komen in dit segment info@technieknederland.nl voor. Rob Wierenga 079 325 0650

­Nederland, de drijvende kracht achter het keurmerk.

V

42

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Techniek NL.indd 42

2/4/2020 12:49:56 PM


RENEWD BLIJFT INZETTEN OP DUURZAAMHEID

‘Wij refurbishen niet’ Het is een wat opmerkelijke tekst om te horen uit de mond van Bram Wingens, oprichter en CEO van Renewd. Want op de website van het bedrijf staat heel duidelijk: Premium Refurbished Electronics. Dat vraagt dus om een nadere uitleg. Tekst Marco Mekenkamp

D

e oprichter van Renewd staat bekend om het delen van leuke weetjes en cijfertjes. En ook deze keer stelt Bram Wingens ons niet teleur. Hij weet direct te melden dat zo’n tachtig procent van de CO2-emissie van een smartphone, zoals de iPhone, plaatsvindt tijdens de fabricage van het toestel. “Wanneer mensen dus geen nieuwe iPhone kopen maar een toestel van Renewd wordt er gemiddeld zo’n 55 kilogram CO2-uitstoot per toestel bespaard.” Wingens benadrukt het woord ‘gemiddeld’, omdat voor de fabricage van de nieuwste modellen iPhones de CO2-emissie hoger is dan bij de wat oudere modellen. “Je ziet dus dat kiezen voor een tweede leven een flinke impact heeft.” Milieu Impact Cheque Om die impact nog meer bekendheid te geven, is het bedrijf recent gestart met de uitgifte van de zogenaamde Milieu Impact Cheque. “We benadrukken op deze manier nog eens opnieuw hoeveel emissie bedrijven besparen door voor Renewd te kiezen. De eerste Milieu Impact Cheque hebben we uitgereikt aan het Belgische bedrijf Vanden Borre. Door te kiezen voor Renewd in plaats van nieuwe toestellen hebben zij een besparing van meer dan 300.000 kilogram CO2-uitstoot gerealiseerd. Je kunt dus wel zeggen dat wij tot de groenste smartphonemerken ter wereld behoren.” Wanneer Renewd Dat laatste benadrukt Wingens nog eens door vast te stellen dat Renewd eigenlijk geen toestellen refurbished. “Het klinkt misschien wat

vreemd, maar het is echt zo. Wij kopen de beste toestellen uit de markt. Deze laten wij allemaal stuk voor stuk keuren op kwaliteit. Komen de toestellen door deze keuring dan, en alleen dan, komen de iPhones in een Renewd-doos. Zo hebben al onze toestellen honderd procent originele Apple-onderdelen. Wel vervangen wij soms een accu omdat deze onder het gestelde niveau komt. Maar in onze toestellen zitten geen namaakschermen uit China of achterkantjes die door kinderhandjes gemaakt worden. We zijn dus bijna grondstoffenneutraal, dat onderstreept nog maar eens hoe groen wij zijn. Overigens is Apple zelf ook bezig met duurzaamheid. Zo wordt bij het maken van de huidige modellen alleen gebruikgemaakt van gerecycled aluminium.”

Weetje Kiezen voor Renewd betekent niet alleen een lagere uitstoot van CO2, ook wordt er een enorme hoeveelheid water bespaard die bij de fabricage nodig is. En daarnaast zijn minder kostbare (edel)metalen nodig, zoals zilver en goud. Wat die laatste betreft, heeft Wingens nog een leuk weetje ter afsluiting van ons gesprek: “De hoeveelheid goud die in 2019 is bespaard door de verkoop van Renewd-telefoons in Nederland is het equivalent van twaalfhonderd trouwringen.” Dat zijn toch cijfers die je even laten nadenken. ◾

www.renewd.com support@renewd.com 030 227 0121

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Renewd.indd 43

43

2/4/2020 12:54:45 PM


NIEUW IN HET KANAAL Waardevolle apparatuur beschermd tegen overspanning en stroomuitval Eaton heeft de 3S UPS geïntroduceerd die bescherming biedt tegen spanningspieken en -dippen en als noodstroomvoorziening fungeert bij stroomuitval. Volgens Eaton heeft deze nieuwe generatie UPS een stijlvol design waardoor deze in een zakelijke omgeving niet weggewerkt hoeft te worden. Het apparaat beschermt gekoppelde apparatuur volgens IEC 61643-11, zowel via de elektriciteitsaansluiting als via de data-aansluitingen indien overspanning via de datakabel optreedt (zoals mogelijk is bij blikseminslag). Mocht er desondanks schade optreden, dan zijn de kosten daarvan verzekerd. Bij stroomuitval biedt de Eaton 3S back-upspanning waardoor er voldoende tijd is om data op te slaan en de apparatuur op een correcte manier af te sluiten. De nieuwe Eaton 3S UPS is vanaf nu beschikbaar in drie varianten met zes of acht (IEC, FR of Schuko) stopcontacten en USBen xDSL-poorten, en met verschillende batterijcapaciteit: 450VA/270W, 550VA/330W, 700VA/420W en 850VA/510W.

Nieuwe datacenter SSD Kingston Technology introduceert een nieuwe datacenter SSD, de DC1000B M.2 NVMe boot drive. De nieuwe drive is ideaal voor servers met één of twee M.2 NVMe-slots voor boot purposes en zo waardevolle 2.5inch drive bays voor extra gegevensopslag biedt. De DC1000B is ontworpen met een 2280-vormfactor die een ingebouwde vermogensverliesbeveiliging bevat en is ontworpen met 0.5DWPD4-duurzaamheid voor een lange levensduur. Kinston’s DC1000B heeft volgens de makers uitstekende prestaties met snelheden tot 3,2GB/s en 205K IOPS2 en is ontworpen voor het opstarten, evenals caching- en loggingtoepassingen. Hoewel de M.2 vormfactor oorspronkelijk is ontworpen voor de consumentenproducten, maken de kleine afmetingen en de hoge prestaties het ook aantrekkelijk voor servergebruik, zo stelt Kingston EMEA. De DC1000B is speciaal ontworpen voor de nieuwste servers van zowel white box als Tier 1 server OEM’s die gebruikmaken van M.2 NVMe SSD’s voor boot purposes en de mogelijkheid biedt om te configureren als lokale cache drive. Beschikbaar met een capaciteit van 240 en 480GB.

44

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Nieuw in kanaal.indd 44

2/4/2020 2:16:57 PM


De lichtste 13,3 inch notebook Dynabook heeft naar eigen zeggen ’s werelds lichtste 13.3 inch notebook uitgerust met een Intel 10e generatie processor op de markt gebracht. De Portégé X30L-G heeft een gewicht van slechts 870 gram, afhankelijk van de configuratie. Dynabook stelt dat het nieuwe device voldoet aan Microsoft’s Modern Device-standaard, de benchmark voor moderne computing devices. De Portégé X30L-G is ontworpen om onder extreme omstandigheden te kunnen blijven functioneren en voldoet aan de MIL-STD-810Gstandaarden. Dat betekent dat de laptop aan de hoogste standaard voldoet wanneer het gaat om bestendigheid tegen vallen, extreme temperaturen, vochtigheid en stofdichtheid. De combinatie van een batterijduur van 14,5 uur (met het IGZO-scherm) en de Quick Charge-functie die ervoor zorgt dat een half uur opladen een batterijduur van maar liefst 4 uur oplevert, betekent dat gebruikers zich geen zorgen hoeven te maken over het sparen van de batterij als ze onderweg zijn. De notebook is beschikbaar vanaf medio februari 2020. advertentie

Technisch adviseur helpdesk

Technisch administratief medewerker

Als technisch adviseur ondersteun je onze channel partners bij vragen over de door CapX Nederland geleverde Private GSM en LTEnetwerken. Ook help je hen remote bij configureren van de systemen en ben je intermediair tussen de channel partners en leveranciers van CapX Nederland.

Als Technisch administratief medewerker zorg je voor de administratieve afhandeling van onze in- en verkopen en houdt je controle over de logistieke processen binnen het bedrijf. Je werkt nauw samen met de productmanager en verkopers en staat ook onze vaste klantenkring telefonisch te woord.

Wie zoeken we? • Een spontaan persoon, met goede communicatieve vaardigheden • Goed georganiseerd • Minimaal 2 jaar werkervaring • Kennis van ICT-netwerken (met name: netwerkkennis, Linux, SIP) HBO-niveau • Achtergrondkennis van GSM/LTE is een pré maar niet vereist • Kennis van de Nederlandse en Engelse taal in woord en geschrift zijn vereist

Wie zoeken we? • Een spontaan persoon, met goede communicatieve vaardigheden • Goed georganiseerd • Minimaal 2 jaar werkervaring • Kennis van administratie, boekhouding en logistiek MBO/HBO-niveau • Technische kennis is een pré maar niet vereist • Kennis van de Nederlandse en Engelse taal in woord en geschrift zijn vereist

Wat bieden we? • Werken aan de nieuwste technieken op het gebied van 4G en 5G • Een klein team waar veel mogelijk is • Relevante opleidingen en een inwerkperiode • Goede arbeidsvoorwaarden Standplaats: Nijkerk en vanuit huis, 40 uur per week

Wat bieden we? • Een klein team waar veel mogelijk is • Een inwerkperiode waarbij zowel de procesinhoudelijke als productinhoudelijke zaken aan bod komen • Goede arbeidsvoorwaarden Standplaats: Nijkerk en vanuit huis, aantal uren per week is bespreekbaar

Bij interesse in één van onze vacatures kunt u uw motivatie en CV sturen aan: hrm@capxnederland.nl Bij vragen over de vacatures kunt u ook telefonisch contact met ons opnemen op: +31 88 227 4848 ChannelConnect Februari 2020

CC1_Nieuw in kanaal.indd 45

45

2/4/2020 9:34:44 AM


Groter wifi-bereik

LG introduceert 2020 LG UltraFine Ergo-display Op de CES in Las Vegas heeft LG de 32-inch UltraFine ‘Ergo’ 4K UHD-monitor (model 32UN880) gepresenteerd. Het volgens de makers ‘unieke LG Ergo concept’ brengt de drie essentiële elementen van betrouwbaar beeld, ergonomisch design en de USB-C One Cable-oplossing samen. Dit moet zorgen voor uitmuntende prestaties en een hoog gebruikscomfort.

De nieuwe FRITZ! Mesh Set van AVM is vanaf nu verkrijgbaar in Nederland voor een adviesprijs van 199 euro. De set, bestaande uit een FRITZ!Box 7530 en een FRITZ!Repeater 1200, zorgt voor slimme dataoverdracht en een groter wifi-bereik van het netwerk. Met deze combinatie profiteren gebruikers van de beste prestaties op Mesh wifi-gebied. De FRITZ!Box 7530-router zorgt voor de verbinding met het internet en is een krachtig wifi-basisstation. Installeren van de Mesh Set is eenvoudig, de FRITZ!Repeater 1200 koppel je met één druk op de knop met de FRITZ!Box. De set zorgt volgens AVM voor een ongelooflijk snel Mesh-netwerk waarin FRITZ!-producten nog beter met elkaar communiceren, instellingen worden gesynchroniseerd en de prestaties van aangesloten eindapparaten verder verbeterd worden. Met de gratis FRITZ!App WLAN kun je het Mesh-netwerk eenvoudig instellen en beheren. De FRITZ!App meet daarnaast de datadoorvoersnelheden van eindapparaten en de kwaliteit en snelheid van de internetverbinding in het thuisnetwerk.

De LG Ergo is ontworpen voor de professional die langere tijd achter een bureau zit. De ergonomisch geavanceerde arm-type-standaard zorgt ervoor dat professionals het scherm perfect kunnen afstellen. De standaard kan verschillende kanten opdraaien, zowel naar voor als naar achter, en zorgt ervoor dat het scherm makkelijk gedraaid kan worden om informatie met een collega te delen. De USB-C One Cable geeft 4K-beeld, snelle dataoverdracht en stroom om een laptop op te laden, allemaal in één kabel. De LG Ergo vervangt ook de normale voetstandaard voor een bureauklem om meer ruimte te creëren en het One Click mountsysteem zorgt ervoor dat het inrichten van een bureau makkelijk en simpel wordt.

46

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Nieuw in kanaal.indd 46

2/4/2020 2:17:18 PM


COLUMN |

LOTTE DE BRUIJN

Lotte de Bruijn is directeur van NLdigital.

Reageren? lotte@nldigital.nl

Digitaal omdenken T riodos Bank claimt dat het nieuwe kantoor in Driebergen-Rijsenburg het meest circulaire gebouw van Nederland is. Of dat echt zo is laat ik graag over aan de experts, maar het zit in ieder geval vol met prachtige technologie. De tastbare elementen springen daarbij het meest in het oog: een waanzinnige houten constructie, een groen dak en een ingenieus watersysteem. Maar wat ik zelf het mooiste vindt is de digitale technologie die je onder de oppervlakte aantreft. Zo is de energiezuinige verlichting onderdeel van het datanetwerk, zodat het aangestuurd kan worden met standaard netwerkkabels. De parkeerplaats met 120 slimme laadpalen is de grootste ter wereld. En de bostuinen rond het pand zijn voorzien van wifi, zodat je overal kunt werken. Nog mooier vind ik het feit dat het gebouw een materiaalpaspoort heeft, waarin alle gebruikte materialen en hun herkomst, emissiewaarden en andere relevante informatie is vastgelegd. Dit wordt allemaal opgeslagen in Madaster: een soort online kadaster voor materialen. Dat maakt het in de toekomst super makkelijk om te kijken wat er in een gebouw zit en waar het eventueel opnieuw gebruikt kan worden. Je kunt daarin nog een stap verder gaan. De Excess Materials Exchange is een soort datingsite voor materialen, met behulp van AI en blockchain-technologie. Met de blockchain kun je een bepaalde grondstof heel goed volgen: van gebruik tot restmateriaal en van restmateriaal tot nieuw product. Met AI kun je de enorme berg met data snel interpreteren en zo makkelijk vraag aan aanbod koppelen. Dat levert

verrassende inzichten op, bijvoorbeeld dat sinaasappelschillen het meest waardevol zijn als ze worden hergebruikt in veevoer. Het achterliggende model is steeds hetzelfde: data verzamelen en opslaan, het makkelijk toegankelijk en doorzoekbaar maken. En dan nieuwe inzichten creëren en vraag en aanbod bij elkaar brengen. Toch vind ik dit soort toepassingen keer op keer heel verrassend en inspirerend. Ik noem het digitaal omdenken: je stelt bestaande feiten en verwachtingen ter discussie, je stelt de vraag ‘wat als?’ en combineert dat met een slimme toepassing van digitale technologie. Het resultaat is vaak een win-winsituatie. Ik ben ervan overtuigd dat er op basis van de huidige technologie nog ontzettend veel nieuwe win-winsituaties te bedenken zijn. Wat we daarvoor nodig hebben is zo veel mogelijk mensen die de kunst beheersen van het digitaal omdenken. En daar ligt wat mij betreft nog een grote uitdaging. Omdenken betekent een verandering van perspectief. En mensen houden over het algemeen totaal niet van verandering. Of het nu gaat om de energietransitie of digitalisering: de discussie eindigt vaak bij wat er allemaal níet kan. Die houding is de grootste innovatiekiller die er is. De ontwerpers van het hoofdkantoor van Triodos deden het precies andersom. Zij stelden alles wat er niet kan ter discussie en gingen toen op zoek naar oplossingen. Als we er in slagen om die houding van jongs af aan te leren, dan zie ik de circulaire toekomst met veel vertrouwen tegemoet.

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Column Lotte.indd 47

47

2/4/2020 1:10:39 PM


PERSONALIA

Ga naar ChannelConnect.nl en blijf op de hoogte van de laatste transfers en vacatures in het ICT-kanaal.

JEROEN VAN KERKHOF

RONALD HOEIJENBOS

Nieuwe functie Algemeen directeur BNS Data Logistics Vorige functie Commercieel directeur BNS Data Logistics

Nieuwe functie CEO Crayon Benelux en Sequint Vorige functie Managing Director Avaya Nederland

Jeroen van Kerkhof is per 1 januari 2020 aangesteld als algemeen directeur bij BNS Data Logistics. Dat meldt Bastiaan Kuijlaars, voormalig directeur en eigenaar van het bedrijf. Onder Bastiaans leiding groeide BNS uit tot een van de grootste fulfillmentbedrijven voor internet en telecomleveranciers in Europa. Jeroen van Kerkhof is sinds 2015 werkzaam bij BNS. Hij vervulde onder andere de functie van salesmanager en commercieel directeur. Kuijlaars blijft betrokken bij BNS. Vanuit zijn rol in de Raad van Advies gaat hij zich bezighouden met het ontwikkelen en verder uitbouwen van internationale betrekkingen.

PETER BRANBERGEN

PETER CURWIEL

Nieuwe functie Business Manager International Onetrail Vorige functie IT Solutions Channel Manager Benelux Vertiv Co

Nieuwe functie Managing Director Centric MS Public Vorige functie Managing Director Monkeytail Holding

Onetrail heeft Peter Branbergen benoemd als Business Manager International. Hij is in december gestart bij het hoofdkantoor van Onetrail te Zeist en zal zich gaan bezighouden met de ontwikkeling en uitbouw van de internationale markt, waaronder accounts als Canon, Tech Data en Media Markt. Branbergen heeft ruim vijfentwintig jaar ervaring in IT-sector in leidende management- en commerciële functies bij onder andere Hewlett Packard, Unisys, Vertiv en Xerox. Daarbij heeft hij zich bezig gehouden met de ontwikkeling van diverse afdelingen en de aansturing van salesteams.

Peter Curwiel is bij Centric gestart als MD van Managed Services Public, het bedrijfsonderdeel dat de SaaS-oplossingen voor de publieke sector beschikbaar stelt. Hij brengt jarenlange ervaring in de IT-sector mee. Samen met zijn teams gaat hij een belangrijke bijdrage leveren aan de verSaaSing van het portfolio voor gemeenten, samenwerkingsverbanden en waterschappen. Curwiel: “Medewerkers maken het verschil. Ik het als een inspirerende uitdaging om kennis en ervaring samen met onze medewerkers te vertalen naar verschillende Managed Services waar de markt om vraagt.”

NICK PELCKMANS

LINDA BEUKERS

Nieuwe functie Presales Engineer Lancom Systems Benelux Vorige functie Presales Manager Ekinops

Nieuwe functie Directeur projecten myBrand Vorige functie Directeur SAP Practice Experis Cyber

Lancom Systems breidt zijn internationale verkoopteam verder uit. Met Nick Pelckmans heeft het bedrijf een ervaren netwerkexpert als Presales Engineer aangenomen. In zijn functie is Nick Pelckmans verantwoordelijk voor de technische verkoopondersteuning van Lancom-netwerkoplossingen voor WAN, LAN, WLAN en security in de Benelux. Dankzij zijn talenkennis is de 47-jarige ook het technische aanspreekpunt voor klanten en partners in de Franstalige markten. Naast Frankrijk zijn dit vooral West-Zwitserland en Noord-Afrika.

48

Ronald Hoeijenbos is sinds 1 november 2019 de nieuwe CEO van Crayon Benelux en Sequint, dat eerder dit jaar werd overgenomen door Crayon. Daarvoor was hij Managing Director bij Avaya Nederland en neemt het stokje over van vertrekkend CEO Johan West. Hoeijenbos is geen onbekende binnen de IT-wereld. Hij komt over van Avaya waar hij de afgelopen dertien jaar verschillende (internationale) managementfuncties heeft bekleed. De afgelopen jaren was hij de Managing Director van de Nederlandse tak. Voordat hij bij Avaya kwam, werkte Hoeijenbos bij Infineon Technologies en Siemens.

Linda Beukers is, na een sabbatical van een half jaar, toegetreden tot de directie van myBrand als directeur projecten. In deze nieuwe functie draagt zij de verantwoordelijkheid om de executie van projecten naar een volgend niveau te brengen. myBrand is als SAP-dienstverlener en -kennispartner verantwoordelijk voor meer en steeds complexere ERP-projecten die veel impact hebben op de processen van organisaties. Beukers (50) heeft bijna 25 jaar ervaring in het aansturen en uitvoeren van grote projecten binnen het SAP-domein, zowel in Nederland als internationaal.

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Personalia.indd 48

2/4/2020 9:29:42 AM


ANDY REINLAND Nieuwe functie Chief Financial Officer WatchGuard Vorige functie Tech Executive F5 Networks

WatchGuard Technologies heeft techveteraan Andy Reinland aangesteld als chief financial officer (CFO). In deze rol is Reinland verantwoordelijk voor het optimaliseren van de bedrijfsprestaties door middel van financiële planning en analyse (FP&A). Daarnaast levert Reinland een bijdrage aan het proces rondom fusies en overnames (M&A). Reinland heeft veel ervaring in de techwereld en bracht de laatste 20 jaar van zijn carrière door bij F5 Networks. In deze periode groeide F5 uit tot een beursgenoteerd bedrijf met meer dan 2 miljard dollar aan inkomsten. Als CFO bij F5 was Reinland onder meer verantwoordelijk voor FP&A, wereldwijde boekhouding, investeerdersrelaties, trade compliance en M&A.

4 VRAGEN AAN BAS PIEK Geboorteplaats en -jaar: HAARLEM, 1970 Nieuwe functie: COMMERCIEEL DIRECTEUR MCS Vorige functie: MARKETING DIRECTEUR TELE2 ZAKELIJK

1

Wat is MCS precies voor bedrijf? MCS maakt complexe techniek simpel. Met impact voor iedereen. Als technologiespecialist faciliteert MCS zijn partners en system integrators met (industriële) IoT-oplossingen en private-communicatienetwerken. Ze kennen de weg op het gebied van Private GSM, Private LTE en Private LoRa. Ondertussen heeft MCS als specialist op dit gebied meer dan één miljoen IoT-devices in het veld staan. Het afgelopen jaar heeft MCS het private LoRa-netwerk van Schiphol geleverd waarmee Schiphol zijn IoT-ambities kan invullen. Het project Ocean Cleanup van Boyan Slat is door MCS voorzien van slimme sensor- en netwerktechniek zodat het project op afstand gemonitord kan worden, en zijn er maar weinig verkeerslichten in Nederland te vinden waar geen IoT-techniek van MCS in zit.

2

Wat gaan jouw belangrijkste taken worden? Mijn belangrijkste taak is om het potentieel van MCS te vertalen in een meerjarenstrategie waarmee we de ambitie om verder te groeien in IoT en private netwerken mogelijk maken.

3

Hoe belangrijk is het partnerkanaal daarin? Het partnerkanaal is cruciaal. MCS levert uitsluitend aan system integrators en resellers. Daarom is het partnerkanaal onze enige vorm van distributie naar eindgebruikers. De partners kunnen op basis van onze producten en diensten hun eigen waarde toevoegen en hiermee maatoplossingen voor hun klanten maken. Wij faciliteren hierin op alle vlakken en werken nauw samen met onze partners.

4

Onze standaard slotvraag: hoe is je privésituatie en wat doe je het liefste in je vrijetijd? Ik ben al ruim twintig jaar gelukkig getrouwd met Nathalie. We hebben samen twee lieve kids en wonen in Velsen. In mijn vrije tijd sport ik graag, als ik tijd heb loop ik graag een rondje te golfen, en ik sta graag achter de BBQ. Daarnaast ben ik voorzitter van de Stichting Cultuur Verbindt IJmond, waar wij projecten organiseren om inwoners van de gemeente Velsen te verbinden door middel van muziek en theater.

Op ChannelConnect Personalia deel jij je carrièrestap met de rest van Nederland. Heb jij een nieuwe functie? Mail dan je gegevens, inclusief foto in hoge resolutie, naar redactie@channelconnect.nl

ChannelConnect Februari 2020

CC1_Personalia.indd 49

49

2/4/2020 9:29:47 AM


COLOFON ChannelConnect magazine is een uitgave van iMediate, tevens uitgever van: Distributeurs Dossier, Security Dossier, Datacenter & Cloud Dossier, IoT Dossier en Telecom & VoIP Dossier. Deze zijn

COLUMN |

PIM HILFERINK

Reageren? pim@channelconnect.nl @pimhilferink

allemaal te vinden op www.channelconnect.nl ChannelConnect magazine verschijnt acht keer per jaar en wordt in controlled circulation verspreid. Abonnementsprijs voor lezers buiten de doelgroep: 125 euro per jaar, inclusief de dossiers.

ADRES iMediate BV Arendstraat 53 1223 RE Hilversum Telefoon: 035 642 3000 redactie@channelconnect.nl HOOFDREDACTIE Mels Dees

Circulair wordt steeds noodzakelijker In deze eerste uitgave van jaargang 2020 van ChannelConnect besteden we op verschillende vlakken aandacht aan circulaire IT als onderdeel van de circulaire economie. De markt voor gebruikte en refurbished apparatuur – smartphones, tablets, notebooks, maar ook desktops, routers en switches – is ook vorig jaar weer flink gegroeid. Alle grote, maar ook kleinere distributeurs hebben vormen van lifecyclemanagementservices in hun portfolio opgenomen, waarbij het mes aan twee kanten snijdt: in de eerste plaats is er geld mee te verdienen en ten tweede past een gecontroleerd retoursysteem binnen het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Verantwoord omgaan met schaarse grondstoffen en milieubescherming krijgen tegen de achtergrond van het groeiende leger ‘klimaatstakers’ een pregnante lading richting toekomstige generaties, onze klanten van morgen en overmorgen. Consumenten en bedrijven profiteren van de voordelen van de aanschaf van refurbished ICT als alternatief voor nieuw. De aanschafprijs is lager, de kwaliteit van apparatuur die door professionele bedrijven is gerefurbisht staat buiten kijf en de invoering van een onafhankelijk kwaliteitskeurmerk laat niet lang meer op zich wachten. Een steeds populairder alternatief binnen de wereld van circulaire ICT is HaaS, ofwel hardware-as-a-service. Diverse distributeurs bieden deze service al aan, waarbij de reseller de apparatuur levert en onderhoudt. Bij vervanging zorgt de distributeur voor een tweede leven of verantwoorde recycling. In deze context is de eindgebruiker niet langer de bezitter van de hardware, maar gebruikt die tegen een vast bedrag per maand. Dat spreekt met name de jongere generatie ondernemers en managers aan, die vooral geïnteresseerd zijn in de functionaliteit van hun ICT en niet in het eigendom ervan. Benieuwd of deze trend ook terug te zien is op het Mobile World Congress dat eind februari als vanouds plaatsvindt in Barcelona. Overkoepelend motto is dit jaar ‘Limitless Intelligent Connectivity’, terwijl ‘Our Planet’ een van de zeven hoofdthema’s is. “De wereld van nu heeft meer dan ooit behoefte aan een ICT-sector die een fundamentele bijdrage levert aan een veilige, schone wereld waarin iedereen gelijke kansen heeft”, zo stelt de organisatie. De tech-sector draagt onder andere verantwoordelijkheid voor een verantwoorde omgang met schaarse grondstoffen en bescherming van onze leefomgeving. Voor onszelf, maar vooral ook voor de volgende generaties. De circulaire economie is geen vrijblijvende optie meer, maar gewoon een must!

50

EINDREDACTIE Marco Mekenkamp WEBREDACTIE Brian de Groot REDACTIE & MEDEWERKERS Michiel van Blommestein, Bram Dons, Edwin Feldmann, René Frederick, Pim Hilferink, Dirkjan van Ittersum, Teus Molenaar, Rashid Niamat, Hans Steeman e.a. COLUMNISTEN Lotte de Bruijn Mary-Jo de Leeuw Pieter Waasdorp ART DIRECTION Rik van den Berg VORMGEVING & DTP Tim van den Berg, Tessa Geers, Milou de Waard ADVERTENTIE- EXPLOITATIE Tarik Lahri (tarik.lahri@imediate.nl) Ido Kramer (ido.kramer@imediate.nl) DRUK Vellendrukkerij BDU, Barneveld

CHANNELCONNECT IS EEN UITGAVE VAN:

ChannelConnect mag niet worden gereproduceerd, geheel noch gedeeltelijk, zonder schriftelijke toestemming vooraf van de uitgever. ChannelConnect is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden in deze uitgave. ChannelConnect is niet verantwoordelijk voor handelingen van derden, welke mogelijkerwijs voortvloeien uit het lezen van deze uitgave. ChannelConnect behoudt zich het recht voor om ingezonden materiaal zonder kennisgeving vooraf geheel of gedeeltelijk te publiceren. Lezersservice Voor onze wekelijkse e-mail nieuwsbrief kunt u zich (gratis) aanmelden via de website: www.channelconnect.nl Hier kunt u dagelijks terecht voor nieuws, achtergronden, marktcijfers, opinie en video-interviews. Voor het wijzigen van adresgegevens en/of overige vragen kunt u contact opnemen met onze abonnementen-administratie via: redactie@channelconnect.nl of 035-642 3000. ChannelConnect, ISSN 2211-825X

ChannelConnect

Februari 2020

CC1_Column Pim Colofon.indd 50

2/4/2020 1:05:20 PM


CC1_ADV Fujitsu.indd 51

2/4/2020 1:06:29 PM


Extra Veilig Internet Met extra veilig internet van KPN EEN MKB Internet is je bedrijf beschermd tegen malware, ransomware en virussen op onveilige websites. Zo blijf je altijd in business.

Extra Veilig Internet standaard bij KPN EEN MKB Internet Nu 12 mnd 60,-

40,mnd

kpn.com/extraveilig | 0800-0403 | KPN XL

CC1_ADV KPN Mindshare 004.indd 52

2/3/2020 2:44:24 PM


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.