PUBLICYSTYKA
Skąd się wzięły jednorożce? Podążając śladami kopyt w pyle historii
Jednorożec – prawdopodobnie najczęściej
pojawiający się stwór w fantastyce, choć brak go w klasykach literatury tego gatunku, jak np. „Władcy Pierścieni“. Jest jednym z pięciu narodowych zwierząt, które jednocześnie są mitycznymi stworzeniami. Nawet ten magazyn jest zbudowany na fundamentach bycia fanowskim czasopismem opartym o serial „My Little Pony: Friendship is Magic“, gdzie część kucyków była jednorożcami. Jednak jak to bywa z każdą rzeczą fantastyczną, musiała gdzieś ona zaistnieć w kulturze dużo wcześniej. Skąd więc są jednorożce? Postaram się to dziś zbadać. ~Black Scroll Aby wyśledzić początki jednorożców, musimy najpierw umieć opisać, jak wyglądają. Dzisiejszy obraz jest skrystalizowany – jest to koń z rogiem pośrodku czoła. Występują pewne wariacje, zmieniające długość rogu, dodające potencjalny majestat do wyglądu czy różnice w fakturze sierści. Nierzadko są łączone z tęczą jako zwierzę reprezentujące porządek czy niewinność, ale jak pewnie się domyślacie, nie zawsze tak było. Pierwsze poszlaki możemy zaobserwować na pieczęciach cywilizacji doliny Indusu, przedstawiających jednorogie stworzenie podobne bardziej do krowy niż do konia. Pochodzą one z epoki brązu, a konkretniej z okolic roku 2000 p.n.e. Nie jest pewne, czy chodziło konkretnie o jednorogi,
58
czy przez przedstawienie stworzenia z profilu jeden róg zasłaniał drugi, jednak taką hipotezę łatwo jest podważyć, gdyż archeologom udało się odnaleźć małe terakotowe „jednorożce“, a na dodatek odnaleziono reprezentację profilu bydła, gdzie oba rogi były widoczne. Jednakże po pewnym okresie owe jednorożce znikają z tamtych obszarów bezpowrotnie. Czy zatem próba odnalezienia początków jednorożca w okolicach Indii jest trafieniem jak kulą w płot? Niekoniecznie.
Elasmoteriumwg Heinricha Hardera Wielu ludziom jednorożce kojarzą się z mitologią grecką, jednak w rzeczywistości tam nie występują. Starożytni Grecy uznawali jednorożce za prawdziwe stworzenia, żyjące w Indiach. Najwcześniej znany przykład pochodzi od Ktezjasza, który pisał w swojej książce „Indika“ o stworzeniach wyglądających jak dzikie osły z rogami, koloru białego, czarnego i czerwonego. Inni, jak Pliniusz Starszy, opisywali „monocerosy“ jako posiadające łeb