2020-06-05 RD in de Regio Midden Nederland by Erdee Media Groep

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

In de regio

MIDDEN-NEDERLAND

Nieuws, bedrijfspresentaties, reportages en interviews

VIRTUEEL MUSEUMPJE PAKKEN

OP ZOEK NAAR BALANS OP DE VELUWE

HYSTERISCH GEPIEP BOVEN DUITSE HELM

Geniet van het voorjaar op een comfortabele Gazelle geleverd door uw erkende Gazelle ietsenmaker Maak het u gemakkelijk! Barneveldseweg 115 • 033 245 37 86 • www.bastdriedorp.nl

Kapotte radiateur? Van Nes helpt Een kapotte radiateur Teunis van Nesinvertelt: (het af koeltoestel een Ongeveer een 50 jaar terug hielp ik (auto)motor) is een groot als jonge jongen op draait zaterdag een ietsenprobleem. De motor warm enAls hetstagiair defect is niet maker. was probleem nr. 1 gemakkeljk op te lossen. lekke banden. „Mensen zitten soms met de handen het haar”, Een goedeinsterke band die door een spijker, zegt van Nes.lek was gegaan werd een Teunis beschadiging,

gerepareerd.

buitenmantel wordt beoordeeld, eventueel gestraald en behandeld of vernieuwd.

Radiateuren-specialist staat op mijn kaartje, wil dat graag nog jaren blijven doen met ere.

Als er een schade is opgetreden door iets van buitenaf en de unit is kwalitatief nog goed, kan de unit in veel gevallen middels reparatie weer kwalitatief terug gebracht worden naar de staat van net voor de schade.

Westeinde 7, 4481 BT Kloetinge www.teunisvannes.nl

De radiateurenspecialist Buitenband eraf, deze goed nazien en uit het Zeeuwse Kloetinge Een kapotte Is het koelelement versleten enradiateur men was eventuele schade herstellen. Binnenband, (het af koeltoestel in een voorziet dan ook in een tevreden over de levensduur, zeg 8 groot tot (auto)motor) is een als die nog goed Ondanks en soepel was: plakken ! enorme behoefte. probleem. De motor draait 12 jaar bij veel gebruik, dan plaatsen wij warm en het defect is niet dat zjn beroep zowat een daarin een gelijkwaardig product, nieuw. gemakkeljk op te lossen. Een buitenband waar het proiel van weg ”uitstervend ras” is. „Wj „Mensen zitten soms met Is het koelelement duidelijk versleten al was,nog maar weloudererg dik was, konden we zjn eendie echte, de handen in het haar”, na een paar jaar, dan zegt zoeken Teuniswij van een Nes. zelfs wat opsnijden. Was de buitenband wetse radiateurenspeciakwalitatief beter koelelement en kijken list. Die weladviseerden met zjn tjdwe een nieuwe. dun, dan De radiateurenspecialist uit het Zeeuwse Kloetinge we welke extra behandeling we dit nog isSterkere meegegaan, niet alleen waren er ook. binnenbanden voorziet dan ook in een voor de aluminiumkoeler. mee kunnen geven, want wij willen dat De velg werd nagekeken, zo nodig enorme behoefte. Ondanks In Zeeland zjn wj nog de dat gaat, zjn beroep zowat eenin het zeker 8-12 jaar mee continue gerepareerd en behandeld tegen corrosie. ”uitstervend ras” is. „Wj enige op dit gebied. Inmidgebruik, ook aan de zoute kust. zjn nog een echte, ouderdels werken we al door heel radiateurenspeciaZo zochten we ahankelijk van het gebruik Zo leveren we voor dewetse airco in de malist. Die wel met zjn tjd Nederland en het aantal door de klant de beste combinatie met de chine de condensor, en voor de niet motor de is meegegaan, Dankbarevoor klanten zjn alleen ders en bouwkraanspeciaklanten zien we elk jaar de aluminiumkoeler. langste levensduur. En dat doen we nu oliekoeler, deerintercooler en uiteraard de genoeg.In „Met dit werk listen. Maar ook fabrieken toenemen.” Zeeland zjn wj nog de metNes radiateuren en andere koelers ! De radiateur. enige op dit gebied. Inmidmaak je mensen blj. Een en ziekenhuizen, die vaak Van –het bedrjf dels werken we al door heel tjdje geleden kwam hier een noodaggregaat hebben bestaat uit drie man– reNederland en het aantal klanten zien we met elk jaar bjvoorbeeld iemand staan, weten het Zeeuwse pareert radiateuren, levert toenemen.” een slechte radiateur, die

Contact opnemen? Tel. 0113 - 21 62 61 Mob. 06 - 22 40 82 37 E-mail: tvn@zeelandnet.nl

Die klant was zo blj. „Wat hebben jullie dat mooi gedaan!” was zjn reactie.” De Zeeuwse ondernemer ders problemen en bouwkraanspeciawil graag Dankbare klanten zjn listen. Maar ook fabrieken zo goed en zo voordeliger genoeg. „Met dit werk

Die klant was zo blj. „Wat hebben jullie dat mooi ge-

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

Bergbedwingers in actie Maarten Dijkstra

isschien kun je het van elke streek zeggen, maar de regio Midden-Nederland is wel héél afwisselend. Ze varieert van het uitgestrekte Veluwemeer tussen Njkerk en Kampen tot het grootste, aaneengesloten bosgebied van West-Europa, de Veluwe, tussen Barneveld, Hattem en Arnhem. Ze biedt bossen, weiland, heide en zandvlakten. Alleen bergen, die ontbreken. Hoewel... In de bodem van het gebied zjn nog steeds bergen helmen, bommen en hulzen te vinden. Jeffrey Peeters trekt er sinds zjn vjftiende met een metaaldetector op uit om ze boven ‘tafel’ te krjgen. In deze coronatjd heeft hj overigens heel wat navolging gekregen. Helaas bevat de grond ook bergen microplastics. Niet verwonderljk als je bedenkt dat Nederlanders jaarljks 500 kilo afval per persoon produceren. De Nederlandse Emily-Jane Townley schreef het boek ”Leven zonder afval” om die berg te verkleinen. Een van haar tips: inventariseer waar je onverpakt voedsel kunt kopen en doe dat gewoon. Willem Bjleveld, voorzitter van de VeluweAlliantie, heeft te maken met bergen boven de grond: hopen toeristen die het wankele evenwicht tussen recreatie en natuur dreigen te verstoren. Hj zoekt de oplossing in de VeluweAgenda 2030, onder het motto: ”Beleef de beste Veluwe”. Behalve al die bergen in de natuur, bevat Midden-Nederland ook een hoop cultuur. Helaas is die door de Covid-19 niet door grote aantallen bezoekers te beleven, maar gelukkig zjn ook daar oplossingen voor bedacht: looproutes, bezoekregulering en... virtueel langskomen. Coronacultuur snuiven anno 2020.

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

In de regio MIDDEN-NEDERLAND 8

De Veluwe onder druk 22

Kunst kjken vanuit huis 28

Het schatzoeken van nu

Leven zonder afval

Advertorials

Advertenties

Zon en Woning 7 | De Roos opleidingen 15 | Bungalowpark de Heihorsten 27 | Reformatorische Relatiebemiddeling 31

Colofon Deze bijlage is een uitgave van het Reformatorisch Dagblad, Postbus 670, 7300 AR Apeldoorn. Directie: Ir. C. Heutink | Commerciële zaken: C.Th. Hovius | Tekst: EMG Mediaproducties | Vormgeving: José van der Meer (ontwerp), Heidi Aalbers

MACHINEBOUWER DIE DE BESTE COMPACTKRANEN ASSEMBLEERT Hoelon zoekt ook een engineer en een werkvoorbereider.

MACHINEBOUWER M/V Onze Barneveldse compactkranen gaan de hele wereld over. Dat maakt het nóg belangrijker dat ze met zorg en aandacht zijn vervaardigd. Gebruikers wereldwijd vertrouwen op hun Hoelon als ze huzarenstukjes leveren. Eigenlijk vertrouwen ze ook op jouw kwaliteiten. Als machinebouwer assembleer je namelijk de verschillende onderdelen van onze compactkranen. Jouw kracht Ervaring als machinebouwer is welkom, maar heb je niet perse nodig. We vinden het veel belangrijker dat jij echt de beste machines wilt bouwen. Dat je technisch inzicht hebt, handig bent én met ideeën komt. Tijdens het werk, bij de borrel, onder het tafeltennissen of mountainbikend met je collega’s… Kom een kijkje nemen Kom eens kijken bij onze productielijn en ontdek of dit jouw volgende stap wordt. Bel of mail (personeelszaken@hoelon.com) Hennie Drost om een afspraak te maken. Welkom!

Barneveld | 0342 - 400 288 hoelon.com/vacatures

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

ADVERTORIAL

Zon & Woning: de beste schaduw onder de zon H

et belangrĳkste doel van William van Gent is mensen zorgeloos laten genieten van zon en schaduw, in en rond hun huis. De eigenaar van onderneming Zon & Woning in Ede heeft daarvoor heel wat middelen tot zĳn beschikking. „Mensen kunnen bĳ mĳ aankloppen voor zonwering, zoals rolluiken, horren en raamdecoratie. Ook voor (textiel)overkappingen zĳn ze welkom.” Zon & Woning onderscheidt zich door haar 4 P’s van de concurrentie: persoonlĳk contact, passend kleur- en productadvies, perfect maatwerk en professionele montage. William: „Ik vind het belangrĳk om te weten wie mĳn klant is en in welke (woon)situatie hĳ zich bevindt. Vandaar dat ik persoonlĳk bĳ mensen langskom om de wensen te inventariseren, de mogelĳkheden te bekĳken en producten te laten zien. Die persoonlĳke benadering is heel belangrĳk om het juiste advies te kunnen geven. Zo denken veel klanten in eerste instantie dat in hun situatie een rolluik handig is, maar als ik goed naar hen luister, blĳkt een screen vaak een betere optie.” Als de keus voor het artikel duidelĳk is, bepalen William en zĳn klant samen de afwerking. „Er zĳn ontzettend veel mogelĳkheden op het gebied van kleur, stĳl en materiaal, eigenlĳk te veel om op te noemen.” Wie goed kiest, krĳgt geen „lelĳk ding” aan zĳn gevel, stelt William, maar iets wat zĳn woning juist verrĳkt! Voordat hĳ het zonweringsproduct of de overkapping bestelt, meet William de afmetingen tot op de millimeter nauwkeurig op. Aangezien hĳ inmiddels twaalf jaar ervaring heeft en alle benodigde certiﬁcaten bezit, verloopt de montage doorgaans probleemloos.

Zorgeloos genieten van zon en schaduw door kwaliteit die blĳft hangen Ook achteraf krĳgt hĳ zelden klachten. „Dat komt ook doordat ik alleen met de beste materialen en met topmerken werk. Daardoor ben ik niet de goedkoopste, maar lever ik wel goede producten tegen een eerlĳke prĳs.” Een extraatje van William is de namontage: alles wordt grondig gereinigd en voorzien van een UV-werende, wateren vuilafstotende laag. „Daardoor kan ik 15 jaar garantie op de kleurechtheid van de lak geven, mits die op de juiste manier onderhouden wordt.”

ZON & WONING 0318-250800 Info@zonenwoning.nl www.zonenwoning.nl

Reviews: 9,8 Op Google Reviews scoort Zon & Woning 4,9 sterren, een 9,8. Een van de klanten schrijft: „Voor een scherpe prijs krijg je de hoogste kwaliteit en de beste service.”

Vacatures In 2021 hoopt William een showroom in Ede te openen. Hij zoekt vanaf dat moment monteurs. „Mensen die willen aanpakken, die secuur en netjes werken en die goed met klanten kunnen communiceren. Sollicitaties zijn welkom.”

Online museumbezoek in coronatijd.

Kunst kijken vanaf de bank.

Rembrandt in Rjks of Appel op Apple? Met het ”Meisje met de parel” op de bank of naar ”Het Achterhuis” in je achtertuin: de lockdown bracht kunst tot aan de keukentafel. Maar kan virtuele kunst eigenljk wel een museumbezoek vervangen? tekst Pieter Beens, beeld RD en Pieter Beens

at is ’m! Enthousiast veert Hester op bj het zien van ”Het meisje met de parel”. Zojuist holde ze door de zalen van Het Mauritshuis, op zoek naar het beroemde schilderj van Vermeer. Virtueel welteverstaan, want tot voor kort maakte de coronacrisis een echt museumbezoek onmogeljk. Inmiddels gaan de deuren weer op een kier, maar cultuur snuiven vanaf de sofa zal voor de meesten nog wel even het devies bljven. En dus verken ik met mjn dochters het Anne Frank Huis thuis, spoeden we ons in jltempo door het ‘Rjks’ en bekjken we Gaudí met een virtual realitybril. Online museumbezoeken bljken een ideale oplossing voor wie in isolatie buiten de deur wil kjken. Toegegeven, je kunt prima oud worden zonder ooit een museum te hebben bezocht. Maar ga je niet, dan mis je veel. Een museumbezoek verrjkt, helpt je om

je smaak te ontwikkelen, opent je ogen voor andere tjden en culturen en biedt alle ingrediënten om te relecteren op wie je bent. Het is simpelweg een belevenis om oog in oog met een doek of beeld van jaren terug te staan. Op een steenworp afstand van een tastbaar stukje geschiedenis –met alle emoties van dien. Het is dus niet voor niets dat jongeren worden aangemoedigd om zo nu en dan eens een bezoekje aan een museum te brengen. Daarom bezochten Hester (8) en haar tweelingzus Willine vorig jaar het Rembrandthuis in Amsterdam, waar ze kennismaakten met werken van de oude meester. Een vervolgbezoek kwam er dit voorjaar niet van: het coronavirus dwong musea om hun deuren tot nader order te sluiten. Dat hakte erin bj culturele instellingen: alleen al het Rjksmuseum liep miljoenen euro’s

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

Het enthousiasme voor de digitale versie van loodwit op linnen is niet minder dan bij een echte ontmoeting.

Ieder mens en iedere begrafenis is uniek en verdient zijn eigen zorg. Daarom bieden wij bij Ichthus Uitvaartzorg* u de mogelijkheid om de uitvaart naar uw eigen wensen in te richten. Neem contact met ons op en vraag naar de mogelijkheden.

Dag en nacht bereikbaar �

085 023 97 90

(Dienstverlening in geheel Nederland)

�

Schopenhauerstraat 155 7323 LW Apeldoorn

� �

info@ichthusuitvaartzorg.nl www.ichthusuitvaartzorg.nl

olero Batavus B €749,rp Vlijmsche € 637,-

KOM NAAR

VLIJM E-BIKE specialist

Cortin a U4 €599,Vlijms cherp € 509,-

NIEUW

akket -pverkoop Vlijmsche•rpFiets

m Qwic Premiu MN7 € 2.099,Vlijmscherp € 1.785,-

HUUR 15% korting op uw nieuwe fiets een fiets •

Fiets verhuur

•

Fiets reparatie

• auto’s & fietsen

Uddelerweg 1 • Elspeet • T (0577) 491 202 info@vlijmelspeet.nl • www.vlijmelspeet.nl

• • •

ruime keuze nieuw en gebruikte fietsen reparatie haal- en brengservice fietsverhuur

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

per week aan omzet mis. Toch besloot de cultuursector om niet bj de pakken neer te gaan zitten: het ene museum na het andere opende z’n deuren via internet en er werden onlinecollecties ontsloten en virtuele rondleidingen gepubliceerd. Sommige musea gaven zelfs hun virtual realityapps – normaal gesproken alleen toegankeljk voor betaalde bezoekers van het museum– weg. Zo kreeg de hele wereld toegang tot een schat aan kunst en cultuur, vanaf de bank, aan de keukentafel en in de ligstoel buiten. Bovendien was er voor elk wat wils: liefhebbers van defensie konden hun hart ophalen aan dronebeelden op de website van het Nationaal Militair Museum, voor cultuursnuivers was er een virtuele route door het Rjksmuseum en Space Expo maakte van de nood een deugd door aan te haken bj het hoofdthema van de pandemie: quarantaine. Mogeljkheden te over dus. Het leidde op een zaterdagmiddag in mei tot een bezoek aan de expositie ”Meet Vermeer” van Het Mauritshuis. Vanaf de bank, zónder reistjd, sluitingstjden of wachtrjen en niet gehinderd door andere bezoekers die je het uitzicht op de meesterwerken ontnemen. Ook ijn: je hoeft niet op gedempte toon te spreken en dus niet verschrikt om te kjken als dochterlief heel enthousiast laat merken dat ze het meisje met de parel herkent.

De enthousiaste uitleg en sappige details van een gids ontbreken Voor we het bekendste werk van Johannes Vermeer zien hangen, hebben we al de nodige meters door de virtuele zalen gemaakt. De online expositie van het Haagse museum bevindt zich in een speciale kunsten cultuurapp van Google, waarin musea op een Google Streetviewachtige manier worden gepresenteerd. Dat betekent dat je al swipend en zoomend door de virtuele gangen vol meesterwerken dwaalt. Net als in een echt museum kom je ogen te kort: alle wanden worden bedekt door grote en kleine schilderjen, waarvoor je eindeloos stil kunt staan. Wil je meer van een schilderj weten, dan raak je het even aan met je vinger om een venster met achtergrondinformatie te openen. Kom daar maar eens om in een echt museum! Nadelen zjn er ook: de informatie is beperkt en de enthousiaste uitleg en sappige details van een echte gids ontbreken. Dat gemis is echter snel vergeten als uiteindeljk in zaal 3 het bekende gezicht met het bruinachtig gele

Wil je meer van een voorwerp, zoals Annes dagboek, weten, dan raak je het even aan met je vinger.

URK Veerdienst & Rondvaarten

!KAV SREINEVOH TEH

Sinds 1890 Bijna elke dag een rondvaart

Dé hovenier uit Ochten

Vaar mee met

Vaar mee met De Zuiderzee

COLLEGA G    

De Zuiderzee

Ontwerpen Realiseren Renoveren Onderhouden

@dezuiderzee DeZuiderzee dezuiderzee

WWW.DE-ZUIDERZEE.NL Passagiersschip De Zuiderzee is een echt familiebedrijf. Wij verzorgen rondvaarten, dinercruises en complete dagjes uit. Veerdienst Urk-Enkhuizen was tot 1939 voor het toenmalige eiland Urk de enige verbinding met het vaste land. Om deze historie in stand te houden verzorgen wij in JULI en AUGUSTUS deze veerdienst. Zie voor vertrektijden onze website.

Voor zowel particulier als voor uw bedrijfstuin.

Tijdens de veerdienstperiode elke zaterdag een rondvaart om 13.00 uur.

info@vandijkbuiteninrichting.nl T. (06) 53 79 54 85 (Gerbert van Dijk)

Voordelig buiten spelen grote ad voorranen en

jba aan gli oires access

Meer dan

10 soorte

op gverko

lee

houten sp eelhuis op voorraa jes d

nststof van ku isjes lh spee u

Meer dan

16 trampolin om te testen

Bestel online op: www.trampoline-kampioen.nl Winkel met testveld: Stationsstraat 30A, 3881 AD Putten, tel.: 0341 352 354

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

Bij een virtueel bezoek zijn er geen wachtrijen voor het Anne Frankhuis.

Via ”Het Achterhuis online” bevinden we ons in no-time in het beroemde pakhuis aan de Westermarkt.

jasje en de druppeloorbel in zicht komt. „Dat is ’m!” klinkt het vanaf de bank. Het enthousiasme voor de digitale versie van loodwit op linnen is niet minder dan bj een echte ontmoeting met de Vermeer. Daarna is het snel gedaan met het virtuelemuseumbezoek. Bj deze climax vallen alle andere hoogtepunten in het niet. Snel naar buiten dus. Die andere schilderjen bljven echt wel hangen tot een volgende keer.

Virtueel Achterhuis Nu we gezien hebben hoeveel musea zich online presenteren, zjn we wel benieuwd wat de digitale cultuursector nog meer te bieden heeft. Dus schuiven we op een goede morgen opnieuw achter de tablet. Bestemming: Anne Frank Huis. Moest je tot voor kort vroeg je bed uit om nog voor dezelfde dag te kunnen reserveren, nu kun je op elk gewenst moment van de dag een kjkje in het Achterhuis nemen. Zo gezegd, zo gedaan. Via ”Het Achterhuis online” bevinden we ons in no-time in het beroemde pakhuis aan de virtuele Westermarkt. Met één veegbeweging staan we in een krap bemeten ruimte met vergeeld behang en een stapel groene ordners: het halletje met de beroemde boekenkast die toegang biedt tot het Achterhuis.

De virtuele omgeving is een exacte kopie van zjn echte evenknie en ademt de sfeer van 75 jaar geleden. Met één vinger navigeren we door de hoge hal, draaien we een rondje om onze as en banen we ons een weg door de informatie. Een pictogram met een deurtje brengt ons naar een achterliggende ruimte, een driehoekje opent een scherm met wat tekst en een ilmpje. Zo volgen we van vertrek naar vertrek de wederwaardigheden van Anne, haar zus Margot en de overige onderduikers aan de Westermarkt. In pakweg drie kwartier leren we het pakhuis van binnen en van buiten kennen.

Dingen voelen Zo maken we in een pandemie op een onverwachte manier kennis met kunst en geschiedenis: op de bank, met een tablet. Met het einde van de lockdown in zicht evalueren we onze onlinemuseumbezoeken. Ze waren „verrjkend”, concluderen we. Over de vraag wat een betere ervaring bood, de onlinecollecties of een echt museum, hoeven de kinderen niet lang na te denken. „Een echt museum, want daar kun je toch beter rondlopen en de dingen voelen en zo.” Dat wordt de komende maanden dus Rembrandt in het Rjks in plaats van Appel op een Apple. Als de regels het toelaten natuurljk.

VOORJAARS

STIHL HS 45 BENZINE HEGGENSCHAAR

329,-

249,-

ACTIES! STIHL RM 248 BENZINE GRASMAAIER

ZAAGBLAD 60 CM

269,-

STIHL FS 38 AUTOCUT C 6-2 BENZINE TRIMMER

329,-

289,-

199,-

179,-

1.099,STIHL RMI 422 ROBOTMAAIER

999,Officieel dealer van

Tuin- en Parkmachines

Eperweg 35, 8181 EV Heerde | T 0578-691717 E heerde@dewilcon.nl | I www.dewilcon.nl

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

ADVERTORIAL

De Roos Opleidingen bereidt je voor N

a een opleiding tot Psychosociaal Therapeut bĳ De Roos Opleidingen runt Nelleke Petit (51) haar eigen praktĳk waar ze psychosociale hulp verleent aan haar cliënten. „Ik was al pastoraal hulpverlener, maar wilde een geaccrediteerde opleiding die me een professionele basis zou geven om aan het werk te gaan als gesprekstherapeut,” vertelt ze. „Mĳn cliënten zĳn mensen die het gevoel hebben vast te zitten maar die toch verlangen naar verandering. Door het vertellen van hun verhaal en door mĳn vragen begint het proces van bewustwording eigenlĳk meteen. Zo krĳgen ze orde en duidelĳkheid en komt naar voren wat ze nodig hebben om door te gaan. Dat kunnen verschillende dingen zĳn: rouwverwerking of leren omgaan met gevoel, bĳvoorbeeld. Het is fantastisch om te zien hoe je cliënten vooruitgang boeken.”

Levensvisie Nelleke koos voor De Roos Opleidingen vanwege de duidelĳke christelĳke achtergrond „Ik wilde dat mĳn christelĳke levensvisie ook de basis zou zĳn van mĳn werken in de hulpverlening. Je mag jezelf worden, je bent geliefd. De kaders van respect, empathie en echtheid zĳn voor mĳ de basis in ieder cliëntcontact.” „Ik heb bĳ De Roos een gedegen opleiding gekregen om therapeut te worden. Tegelĳk ben ik ook persoonlĳk erg gegroeid door de lessen en opdrachten. Ook dat is ontzettend waardevol.” De opleiding heeft twee sporen waar de nadruk op ligt, aldus Nelleke. „De Roos is gericht op persoonlĳke groei en professionele groei. Professionele groei door de lessen, boeken en interactie met de

„De studie heeft me duurzame handvatten gegeven” docenten. Persoonlĳke groei door de reﬂectieve opdrachten, intervisie- en supervisie-momenten.” Voor Nelleke betekende haar opleiding niet alleen dat ze een papiertje zou krĳgen waarmee ze haar droombaan uit zou kunnen oefenen. „De studie heeft me duurzame handvatten gegeven om gezond in het leven en in mĳn werk te staan. Nog dagelĳks grĳp ik terug op de inzichten van de opleiding en ook in mĳn persoonlĳke leven pas ik toe wat ik daar heb geleerd.”

DE ROOS OPLEIDINGEN Plaggeweg 12-14 8076 PM Vierhouten www.deroosopleidingen.nl info@deroosopleidingen.nl tel. 0610 314241 Leslocatie: CHE EDE

Ook bĳscholing De Roos Opleidingen biedt zowel de opleiding tot Psychosociaal Therapeut als bijscholing voor therapeuten in het werkveld. De droom van Gineke Klinkhamer, oprichter van de opleiding, was dat in elke provincie in Nederland christelijke hulpverleningspraktijken zouden komen waarbij de cliënten in aanmerking komen voor vergoede zorg. - Online open dag 26 juni - Studiegids te downloaden via website.

Willem Bijleveld, voorzitter VeluweAlliantie.

Recreatie is een pijler onder de Veluwe.

Veluwe op zoek naar evenwicht Hoe voorkom je dat de Veluwse natuur verder onder druk komt door recreatie en toerisme? Hoe vergroot je de belevingswaarde van het gebied? Natuurbeheerders, recreatieondernemers en overheden gaan op zoek naar antwoorden. tekst Jan Kas, beeld RD en VeluweAlliantie

alans. Dat is het kernwoord voor Willem Bjleveld. Evenwicht tussen de Veluwse natuur, de regionale economie en de beleving van Veluwenaar en toerist. Evenwicht tussen alle belangen die in de vakantieregio spelen. De VeluweAlliantie, waarvan Bjleveld voorzitter is, presenteerde daarvoor dit voorjaar de VeluweAgenda 2030. ”Beleef de beste Veluwe” is het motto. Recreatie en toerisme zjn belangrjke pjlers voor werkgelegenheid en welvaart op de Veluwe. „Vorig jaar vierden rond de twee miljoen bezoekers uit binnen- en buitenland hier vakantie, in huisjes, in hotels, op campings en vakantieparken”, aldus Bjleveld. „Alleen al de Nederlanders besteedden daaraan meer dan een kwart miljard euro. Daardoor kunnen vele voorzieningen in de dorpen op de Veluwe bestaan, wat goed is voor de leefbaarheid. Meer dan

23.000 personen werken er in de sector recreatie en toerisme en dat aantal bljft groeien.” De Veluwe is niet alleen een geliefde toeristische regio, maar ook het grootste aaneengesloten natuurgebied van het West-Europese laagland, met meer dan 80.000 hectare natuur, een grote variatie aan landschappen en een enorme diversiteit aan planten en dieren. En daar knelt het juist. „Wat de Veluwe zo aantrekkeljk maakt, staat ook onder grote druk, vooral op de droge zandgronden.” De VeluweAgenda 2030 schetst de stand van zaken. Ondanks inspanningen op het gebied van beheer en natuurbehoud vermindert de soortenrjkdom van plant en dier op de Veluwe. De bodemkwaliteit gaat nog steeds achteruit, vooral door de jarenlange overbelasting met stikstof. Bovendien worden sommige natuurgebieden belast door recreanten.

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

Naast de „koninklijke Veluwe” rond Apeldoorn is er de „stille Veluwe” rondom Radio Kootwijk.

ZWARTE WATERLAND

Met een tharder wateron mfort co a u q A van nslag is kalkaa jd. ti n e d e rl e v

Voordelen ▶ Bestaande kalkaanslag verdwijnt met zacht water. ▶ Ontkalken van apparatuur hoeft nooit meer. ▶ Geen agressieve schoonmaakmiddelen meer nodig. ▶ Kleding blijft langer mooi. ▶ Ook uw (nieuwe) badkamer blijft 100 % kalkvrij ! Besparingen ▶ Langere levensduur van apparaten. ▶ Lagere energiekosten. ▶ Aanmerkelijk minder zeep-/reinigingsmiddelen nodig.

Zacht water,

een weldaad voor huid en apparatuur Wilt u deskundig, gratis en eerlijk advies over een waterontharder bij u thuis? Bel dan: Henk Schra 038-4775304

info@aczw.nl • www.aczw.nl

Koop eenvoudig online op www.venavo.nl of bezoek ons op één van onze markten!

Bouwmarkt Elbert Jansen: Een begrip in Ede De doe het zelf markt voor professionals en doe het zelvers.

Bouwen, renoveren of klussen? Voor al uw materiaal en gereedschap kunt u bij deze goed gesorteerde DHZ markt terecht.

Verf, hout, ijzerwaren, raamdecoratie, behang, gereedschap en elektra, kortom alles wat u nodig heeft om zelf te klussen.

En Elbert Jansen is dealer van Sigma verf.

De uitgebreide houtafdeling heeft een eigen houtzagerij en dus kan alles meteen op maat worden gezaagd. Geen eigen vervoer? De eigen bezorgdienst levert alles thuis af. Voor vakkundig advies, natuurlijk naar Elbert Jansen!

Elbert Jansen - Doe het Zelf Winkel Ede - Kolkakkerweg 65-67, 6713 DB Ede 0318-611680 - info@elbertjansen.nl - www.elbertjansen.nl

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

Door onttrekking van grondwater en door klimaatverandering verdroogt de Veluwe en dat pakt heel slecht uit voor de natuur. Het Veluwse erfgoed dat aan water is verbonden, zoals de sprengen en watermolens, verliest betekenis als het water niet meer zichtbaar is. Het agrarisch cultuurlandschap buiten de beschermde natuurgebieden verschraalt. Elementen als houtsingels, kleine bosjes, poelen en watergangen verdwjnen of worden slecht beheerd. Agrarisch gras- en akkerland wordt steeds intensiever benut. Mede daardoor gaat het met veel weidevogels niet goed. Er is werk aan de winkel, beseft de VeluweAlliantie, een breed samenwerkingsverband van grondeigenaren, ondernemers, maatschappeljke organisaties en overheden op en rond de Veluwe. De natuurbeheerders Geldersch Landschap & Kasteelen, Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer, de brancheorganisatie van recreatieondernemers Recron en de ANWB, belangenbehartiger van automobilist en toerist, hebben zich daarbj aangesloten, net als landbouworganisatie LTO Nederland, het Instituut voor Natuurbeschermingseducatie, Koninkljke Horeca Nederland, de provincie Gelderland en alle Veluwse gemeenten.

Coördineren Het netwerk heeft geen juridische status, erkent voorzitter Bjleveld. „We gaan nergens over en kunnen niets afdwingen. Grondeigenaren hebben de zeggenschap over hun eigen gebied en de gemeenten bepalen de ruimteljke indeling. Maar we kunnen wel coördineren en mensen en organisaties met elkaar

Veluwe verdroogt door onttrekking van grondwater en klimaatverandering in contact brengen. Tegengestelde belangen zjn er zeker, maar die kun je in goed overleg ook zoveel mogeljk parallel laten lopen.” Al eerder legde de VeluweAlliantie een toekomstvisie op tafel, de VeluweAgenda 2025. Ondanks de wat hoogdravende formuleringen –„excellente gastvrjheid in een gezonde vrjetjdseconomie met robuuste natuurnetwerken, een vitaal landschap en beleefbaar erfgoed”– staan de ambities van toen nog steeds overeind. De VeluweAgenda 2030 legt wel wat nieuwe accenten en geeft meer aandacht aan thema’s die vooral de laatste jaren „urgenter” zjn geworden: • behoud en herstel van de verscheidenheid van lora en fauna en de uitgestrekte natuur in het centrale deel van de Veluwe en de omliggende gebieden Jsselvallei, Randmeren en Gelderse Vallei; • een bredere kjk op recreatie en toerisme, „waarbj het niet meer in de eerste plaats gaat om het aantrekken van meer bezoekers, maar om meer kwaliteit”; • meer oog voor de wensen, belangen en betrokkenheid van bewoners.

Ondanks beheer en natuurbehoud vermindert de soortenrijkdom van plant en dier op de Veluwe.

Hoeveel

afwisseling

UITVAARTZORG

Er zijn Dat kenmerkt Hananja Uitvaartzorg: Er zijn. Op het moment dat het nodig is. Ook ’s nachts en in het weekend. Door heel Nederland. Bij een overlijden moet er veel geregeld worden. Maar wel met oog voor wat u wil. Kijkend naar wat bij u past. Wat bij uw geliefde past.

kun jij aan?

VACATURES

Hananja

Wij zoeken een technische teamplayer::

Met liefde We worden in de Bijbel door Jezus opgeroepen om van de mensen om ons heen te houden. Hen lief te hebben. Vanuit die drijfveer gaan wij liefdevol met uw geliefde om. Verzorgen we met liefde. Beseffend dat het uw geliefde is.

KOELMONTEUR WIJ BIEDEN:

De dagen tussen het overlijden en de begrafenis zijn intensief. Vaak gaan deze dagen in een roes voorbij. Graag helpen we u om deze dagen bewust mee te maken. Om bewust afscheid te nemen, voor het definitieve afscheid daar is.

Welkom Hananja kiest bewust voor kleinschalig. We werken vanuit een ‘huiskamer’ aan de Nieuweweg in Soest. Daar realiseren we ook een opbaarkamer. Waar u in alle rust kunt gaan zitten.

Nieuweweg 62A | 3765GE Soest | Tel. 085-0645 965 www.hananja.nl

> >

een

BK Market T wagens en foodtrucks. Met 25 collega’

WIJ BIEDEN: > aandacht voor jou > salaris conform CAO > elke dag afwisseling > doorgroeikansen BK Market Trailers produceert en levert custom made verkoopwagens en foodtrucks. Met 25 collega’s zorgen wij voor blije klanten met bijzondere wagens.

klanten met bijzondere w

een

Eindeloos speelplezier begint bij De Groot buitenspeelgoed! Kom speelhuisjes, trampolines, schommels en skelters testen in onze grote showtuin in Woudenberg.

› Showtuin in het midden van het land. › Speelhuisjes leverbaar binnen 2 werkdagen › Groot assortiment › Persoonlijke service

De Groot Buitenspeelgoed | 033-2340700 Stationsweg oost 194c | 3931 EX Woudenberg WWW.DEGROOTBUITENSPEELGOED.NL

GEÏNTERESSEERD? Mail je CV en motivatie naar rikkert@bkmt.nl Eerst meer informatie? Bel dan naar Rikkert van Malestein 0342 - 417559 of kijk op onze website bkmt.nl Koopmansgoed 1, 3771 MJ Barneveld 0342 - 417 559

D bkmt.nl

VOLG ONS OOK OP FI

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

Verder wordt rekening gehouden met „dynamische ontwikkelingen die ingrjpen op de Veluwse kwaliteiten en de beleving daarvan of waaraan de VeluweAgenda kan bjdragen”, zoals de aanpak van de stikstofuitstoot en de omschakeling van fossiele brandstoffen naar duurzame energie, de zogeheten energietransitie.

Koerswijziging De vorige agenda is zo’n drie jaar geleden vastgesteld. „De stikstofproblematiek speelde al langer, maar de teruggang van de biodiversiteit had niemand toen al zo scherp op het netvlies. Sindsdien zjn we ons er terdege bewust van geworden dat de natuur er nog veel slechter voorstaat dan we dachten”, licht Bjleveld toe. „De wil om de natuur op de Veluwe te behouden is er ondertussen bj iedereen. Ook recreatieondernemers beseffen heel goed dat de bezoekers er zjn om de natuur, de frisse lucht en het buiten zjn. De natuur is ons stevige, gemeenschappeljke fundament.” Dat besef heeft een koerswjziging bewerkt, aldus de VeluweAlliantie-voorzitter en tevens oud-directeur van het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. „Onze inzet is inderdaad niet meer dat we meer recreanten en toeristen naar de Veluwe trekken. Ook zonder onze inspanningen zal er een toename zjn. Om negatieve effecten daarvan op natuur, leefbaarheid en klimaat te beperken moeten we de bezoekersstromen duurzamer maken en beter reguleren. Zo willen we meer rust in de natuur waar deze het nodig heeft. We moeten het zo organiseren dat in gebieden die dat aankunnen, de recreatiedruk wat wordt vergroot, terwjl kwetsbare gebieden juist worden ontzien. In die laatste streken moeten recreatie en toerisme juist worden ontmoedigd.” Volgens de VeluweAgenda 2030 gaat de toeristische sector op de Veluwe zich nadrukkeljker richten op doelgroepen die meer kunnen besteden. „Met hogere uitgaven per bezoeker kan de vrjetjdseconomie zich verder ontwikkelen als belangrjke drager van de regionale economie en werkgelegenheid. Die inanciële impuls is ook welkom, want een deel van de verbljfsrecreatie, denk aan de vakantieparken en hotels, kampt met een kwaliteitsachterstand.”

Verleiden Ook wordt geprobeerd bezoekers te verleiden andere keuzes dan vroeger te maken bj de vraag waar en wanneer ze op de Veluwe willen zjn. Bjleveld: „Vroeger werd er in augustus volop reclame gemaakt voor de Posbank. Zo van: „De hei bloeit, kom naar de Posbank.” Dat doen we niet meer. Die bloeiende hei is ook op andere plekken te zien, daarvoor hoef je niet per se met z’n allen naar die ene locatie. Op bjvoorbeeld de Loenermark bj Loenen bloeit de hei ook.”

Een andere maatregel is recreatiezonering. „Niet overal wandel-, ietsen ruiterpaden aanleggen, maar alleen waar het kan”, aldus Bjleveld. Hier en daar worden wegen verlegd of afgesloten om dieren die daaraan behoefte hebben, een groter leefgebied te bieden. Verder komen er ”ontvangstlocaties” als startpunt voor een bezoek aan de Veluwe. „Een beperkt aantal, vooral aan de rand van de Veluwe, met goed herkenbare parkeerplaatsen en openbaarvervoerhaltes, waar bezoekers gastvrj worden ontvangen, informatie kunnen krjgen en kunnen overstappen op duurzamere vormen van vervoer. Denk aan wandelen, ietsen, elektrische scooters en eventueel elektrische deelauto’s. We bevorderen dat bezoekers hun eigen auto laten staan zodat het recreatief vervoer minder stikstof en koolstofdioxide uitstoot.”

„Als alles overal ongelimiteerd doorgaat, blijft er geen natuur over” Daarnaast wordt gestreefd naar een jaarrond toeristisch aanbod. De toeristenstroom kan beter worden gespreid als de Veluwe ook buiten de lente en zomer aantrekkeljker wordt, bjvoorbeeld via nieuwe activiteiten in herfst en winter en speciale arrangementen.

Geen Giethoorn De opstellers van de VeluweAgenda 2030 hebben de Veluwe opgedeeld in veertien ”belevingsgebieden”. „De diversiteit op en rond de Veluwe kunnen we toeristisch beter benutten. Elke regio heeft immers eigen karakteristieken, zoals de oude Zuiderzeekust en de Hanzesteden in het noorden, de Jsselvallei in het oosten en de Gelderse Vallei aan de westkant van de hoge zandgronden van de Veluwe. We gaan gebruikmaken van het speciieke karakter van de gebieden voor toeristische producten die bezoekers boeien. Naast de koninkljke Veluwe rond Apeldoorn is er bjvoorbeeld de stille Veluwe rondom Radio Kootwjk, voor wie vooral voor de stiltebeleving komt.” Bjleveld hoopt van harte dat de VeluweAgenda 2030 effect heeft. „Als we niets doen, als alles overal maar ongelimiteerd doorgaat, bljft er geen natuur over, en daar komen toeristen juist voor. Nu kunnen we nog reguleren. Met een goed bezoekersmanagement voorkomen we de overlast waarmee andere toeristische trekpleisters als Amsterdam en Giethoorn te kampen hebben. De grote druk van recreatie en toerisme die je daar ziet, willen we op de Veluwe niet.”

Detectorvondsten in Oorlogsmuseum 40-45.

Militaria zijn gewild als bodemvondst.

Enorme run op metaaldetectors De metaaldetector van Jeffrey Peeters (34) piept hysterisch als hj boven een plek komt te hangen waar zo’n 75 jaar geleden hevig werd gevochten. Als de Arnhemse speurneus een verroeste Duitse Stahlhelm vindt, springt hj een gat in de lucht. tekst Gert Janssen, beeld Vidiphoto

inds de coronacrisis is het aantal detectoramateurs explosief gestegen. Zowel ouderen als jongeren zoeken een zinvolle tjdsbesteding in de natuur en natuurljk lonkt ook die ene, bjzonder vondst. Verzamelaars zjn er in alle soorten en maten, vertelt Anton Cruysheer, voorzitter van De Detectoramateur. „Leden van onze vereniging komen uit alle lagen van de bevolking. Mannen zjn wat oververtegenwoordigd, maar er is zeker ook een grote groep vrouwen en jongeren actief. Sommigen zoeken liever alleen, anderen juist alleen in groepsverband. Meestal begint het uit interesse, voor de sport of ontspanning: even lekker buiten in de natuur actief zjn. Bj veel zoekers die langer actief zjn zien we dat de interesse groeit naar de geschiedenis en het verhaal achter de vondst.”

In samenwerking met de Archeologische Werkgemeenschap Nederland (AWN), de Rjksdienst voor het Cultureel Erfgoed en de Vrje Universiteit Amsterdam is door De Detectoramateur een gedragscode opgesteld voor het verantwoord gebruik van metaaldetectoren. Een goede detectoramateur is nameljk geen mol. Hj zoekt, vindt, graaft en maakt de kuil na een vondst ook weer netjes dicht. Maar niet overal mag gezocht worden. Zomaar wat regels. Archeologische monumenten zjn verboden terrein, evenals de uiterwaarden bj een rivier. Datzelfde geldt meestal voor plekken waar nog wapens en munitie uit de Tweede Wereldoorlog kunnen liggen. Losse vondsten uit de bovenste grondlaag, de eerste 30 cm, moeten gemeld worden, maar bljven eigenaar van de vinder. Alles wat dieper ligt, is in principe eigendom van de provincie. Een schat moet

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

Jeffrey Peeters bezit sinds zijn 15e een detector. Hij heeft al honderden voorwerpen uit de oorlog gevonden.

gedeeld worden met de eigenaar van de grond, die overigens vooraf toestemming moet geven voor de zoektocht. Wie wapens, munitie of menseljke resten vindt, moet direct stoppen met graven en de politie inschakelen. Hoewel de meeste hobbyisten zich netjes aan de wetteljke bepalingen houden, zjn er ook ‘cowboys’ die zich weinig laten gezeggen en het risico op een ikse boete nemen

”Big hole” Na de bevrjding van Nederland ontwapenden de geallieerden op negen locaties in Nederland 120.000 Duitse soldaten. Enorme bergen uitrustingstukken, inclusief bjbehorende wapens, werden netjes gesorteerd en in diepe kuilen gedumpt. De meeste vindplekken zjn uit het gezichtsveld verdwenen, maar iedere hobbyist met als interessegebied de Tweede Wereldoorlog kent de ”Big Hole” op de Leusderheide bj Amersfoort. Op het militaire terrein liggen in een 4 meter diepe put tienduizenden Duitse helmen, soms nog in goede staat. De Koninkljke Marechaussee patrouilleert daar vrjwel iedere dag, maar toch weten slimmeriken soms toe te slaan en stalen hoofddeksels mee te nemen. Financiële waarde hebben ze niet of nauweljks, maar een helm uit de ”Big Hole” verhoogt de status van de detectoramateur. De andere dumpplaatsen in Midden-Nederland –Tiel, Elst (Utrecht) en Lage Vuursche– zjn minder bekend c.q. nog lastiger bereikbaar. Duitse helmen zjn ook de passie van Jeffrey Peeters. De 34-jarige Arnhemmer zoekt al sinds zjn vjftiende

Jeffrey Peeters: Als ik een helm vind, spring ik een gat in de lucht met een metaaldetector naar militaria. Hj woont in het gebied waar met name in september 1944 tjdens de Slag om Arnhem link is gevochten en waar nog veel materiaal in de bodem te vinden is. Vooral blindgangers liggen er genoeg. Op veel plekken is het echter verboden om te zoeken. Jeffrey houdt daar zoveel mogeljk rekening mee. Maar soms kruipt het bloed waar het niet gaan kan. „Ik heb in al die jaren slechts vier bekeuringen gehad, waarvan er drie op één dag, dus het valt mee. Ik doe ook niets stiekem en als mensen naar mj toe komen en vragen wat ik aan het doen ben, dan vertel ik dat eerljk. Verder laat ik alles netjes achter, zodat niemand over een door mj gegraven gat struikelt. Gevonden munitie meld ik bj de politie. Maar als ik een helm vind, spring ik een gat in de lucht.” Hj maakt zo’n hoofddeksel met uiterste precisie en met behulp van een tandenborstel schoon om de camoulagekleuren terug te krjgen. Inmiddels hebben de duizenden zoektochten hem een veertigtal Duitse helmen, tientallen onderscheidingstekens, bajonetten, uitrustingsstukken en duizenden lege patroonhulzen opgeleverd.

Directeur Eef Peeters van Oorlogsmuseum 40-45 toont met detectors gevonden militaria.

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

Oorlogsmuseum Gevonden spullen waar hj zelf geen belangstelling voor heeft, gaan naar het Arnhems Oorlogsmuseum, dat inmiddels een enorme collectie aan bodemvondsten bezit. Een belangrjk deel daarvan is afkomstig van Jeffreys vader Alex, die al ruim veertig jaar in binnen- en buitenland de slagvelden afzoekt. „Het is een enorm avontuur als je met een detector op pad gaat”, vertelt Jeffrey. „Je weet nooit wat je vindt en of je wel iets vindt. Het is inspanning en ontspanning tegeljk. Ik ga ook op pad voor mjn rust. En toch ben je altjd in beweging. Het geeft een enorme kick als de detector begint te piepen en inmiddels hoor ik wel aan het geluid wat voor soort metaal er in de grond zit.” Zjn vondsten deelt de zoekamateur via internet. Zelf is hj lid van dertig digitale clubs, waarvan de leden elkaar op de hoogte houden van hun ontdekkingen en die ook met elkaar bespreken. Vader Alex is oprichter van de Dutch Diggers, die op dit moment zo’n 1500 leden telt. „Vier jaar geleden zjn we daarmee begonnen”, vertelt hj. „We laten elkaar foto’s zien van wat we vinden. Afbeeldingen van munitie en wapens worden direct verwjderd. Dat is niet goed voor ons imago.” Zowel hj als Jeffrey constateert een toename van het aantal detectoramateurs sinds de coronacrisis. „Vooral veel jongeren schaffen zo’n ding aan, terwjl ze de regels niet of nauweljks kennen. Je zag het onlangs in Heerlen, waar iemand een gevonden landmjn naar het politiebureau bracht. Munitie moet je laten liggen en melden bj de politie. Ga er niet mee slepen. Levensgevaarljk. Eigenljk zou je een minimumleeftjd moeten instellen voor het aanschaffen van een detector. Een verplichte cursus is geen oplossing, dan verdwjnt er veel in de illegaliteit. Via onze club proberen we jongeren ook te adviseren en hun te wjzen op hun verantwoordeljkheid.” De meest indrukwekkende vondst van Alex is een graf met daarin gesneuvelde militairen in de buurt van Berljn, jaren geleden. „Dat hebben we toen gemeld bj de Duitse gravendienst. Het klinkt misschien vreemd, maar het meest blj ben ik met gevonden colalessen die soldaten in de oorlog hebben gebruikt en met een oude beddenpan uit die tjd.”

“Niet aan te slepen” Importeur Detect Metaaldetectors in Njverdal bevestigt de enorme run op apparatuur sinds de coronacrisis. „Al vanaf de eerste week zjn de metaaldetectors niet aan te slepen”, vertellen de eigenaren Matthjs Veldman en Elise ter Braak. Samen beheren ze de grootste detectorwinkel van Nederland. „Opmerkeljk is dat vooral de duurdere machines worden aangeschaft. Bljkbaar wordt hier het vakantiegeld aan besteed.”

Inmiddels is het aantal metaalzoekers in ons land opgelopen tot zo’n 100.000 personen, schatten beide woordvoerders. Instapmodellen zjn er tussen de 200 en 300 euro, maar de betere amateur schaft ook gerust een professionelere detector tussen de 700 en 2000 euro aan. „Voor elk wat wils. Meestal is het zo: hoe dieper je wilt zoeken, des te duurder het apparaat. Maar ook zaken als zoekschjf, gewicht, waterprotectie en zoekmogeljkheden op zowel land als in water zorgen voor prjsverschillen.”

Droog vissen De detectordeskundigen vergeljken de hobby met vissen. „Je bent in de natuur bezig, je maakt je hoofd leeg, je bent actief bezig en het is avontuurljk. Zodra je het piepje hoort, roept dat toch een soort spanning op.”

„Jaarlijks wordt veel munitie –granaten en bommen–bij toeval gevonden” Volgens de winkeleigenaren zoekt het gros van de detectoramateurs naar „algemene zaken.” Een klein deel richt zich op hedendaagse munten of sieraden, bjvoorbeeld aan het strand. Zo’n 25 procent speurt bewust naar militaria. „Dat zjn vooral mensen in camoulagepakken. Zj hebben het fysiek wel het zwaarst omdat ze vaak dieper moeten graven. Tot slot heb je de profesionals die het voor hun beroep doen, bjvoorbeeld in opdracht van Defensie of gemeenten.” Hoewel op veel plekken niet gezocht mag worden, is de ervaring van de detectorverkoper dat Nederlandse boeren vaak zeer gastvrj zjn. „Als je vooraf toestemming vraagt, doen ze meestal niet moeiljk. Zeker niet als je alles netjes achterlaat. Ze hebben er ook zelf belang bj dat afval uit hun akkers wordt getrokken.” Dat bevestigt ook Cruysheer: „De positieve impact van alle hobbyisten samen wordt onderschat: jaarljks wordt veel munitie, zoals granaten en bommen, bj toeval gevonden en door de Explosieven Opruiminsdienst (EOD) onschadeljk gemaakt. Verder worden vele tonnen aan giftige metalen, zoals lood en zink, uit landbouwgrond en de natuur gehaald en worden er duizenden vondsten gedaan, die na aanmelding bj het nationaal meldpunt voor bodemvondsten, Portable Antiquities of the Netherlands (PAN), voor veel nieuwe kennis over ons verleden zorgen.”

PROEF DE VELUWE BIJ ‘T EDELHERT

3-GANGEN KEUZEMENU

, 25.

€

per persoon

’t Edelhert serveert herkenbare gerechten tegen be-

KOM GENIETEN VAN O.A.: • HEERLIJKE SEIZOENSSPECIALITEITEN ZOALS MOSSELEN EN ASPERGES • HEERLIJKE WIJNEN EN SPECIAALBIEREN

taalbare prijzen; in ruime hoeveelheden! Wij werken volgens de richtlijnen van het RIVM en daarom is reserveren vooraf gewenst. Wij willen jullie hartelijk danken voor alle steun en begrip in de afgelopen tijd!

KIJK OP T-EDELHERT.NL

Lunch & DINER

in sfeer

MA T/M ZA VANAF 11.00 UUR GEOPEND Nunspeterweg 15, Elspeet | (0577) 491 234 | info@t-edelhert.nl

Ultiem FAUTEUIL ontspannen BAS thuis NU 899,€

BERGKAST GIYO NU 899,€

OOSTEINDE 14, MARKNESSE (0527) 20 12 48 WWW.MARCOMARKNESSE.NL ma gesloten - di / do 10.00 - 18.00 uur - vr 10.00 - 21.00 uur za 10.00 - 17.00 uur - zo gesloten marco.woninginrichting

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

ADVERTORIAL

Geniet van tweede huis bij bos, hei en water S

tel je voor dat je een tweede huis had. Prachtig gelegen in een natuurgebied met bos, hei en water. Wandel- en fietsroutes binnen handbereik. Een boscafé met terras en speeltoestellen voor de kids aan de rand van het park. En Brabantse gezelligheid –winkels en terrasjes– op 2 kilometer afstand. Wie zou er niet warm voor lopen? Zeker in deze tĳd waarin recreëren in eigen vastgoed met eigen voorzieningen als een van de weinige zaken, geen probleem is. Het is sinds kort mogelĳk bĳ het Brabantse Someren. Tussen de Strabrechtse Heide en de Groote Peel is een uniek vakantiepark op een glooiend terrein met heide, ven en bos ontstaan: De Heihorsten. Honderd unieke vakantiewoningen op riante kavels zĳn fraai ingepast in het landschap. Hier beleef je de natuur wel héél dichtbĳ: onafzienbare heidevelden, talloze vennen en uitgestrekte bossen. Een domein van grazers, moeras- en watervogels. Een gewilde locatie om te verblĳven! Het mooie is dat al die natuur te voet, op de fiets of te paard eenvoudig te verkennen is: je trekt vanuit je recreatiewoning zo de natuur in. Direct buiten het bungalowpark bevindt zich fietsen mountainbikeverhuur en een mooie manege: Het Keelven. Ook golfliefhebbers kunnen in De Heihorsten hun hart ophalen. Zo’n beetje naast de deur ligt de 27-holesbaan De Swinkelsche, met zĳn sfeervolle clubhuis, driving range en golfschool. Wie meer interesse heeft in menselĳke cultuur, zoals winkels, musea en terrasjes, is binnen tien minuten in het hart van Someren. Nog meer ontdekken? Bezoek dan Maastricht of kĳk net over de grens in Duitsland of België. De Heihorsten biedt vĳf verschillende

typen hoeves, allemaal met ruime tuin, zonnig terras, rieten dak en moderne, duurzame en luxe inrichting. Ze zĳn geschikt voor vier, zes, acht, tien of zelfs twaalf personen. Elk type is beschikbaar met veel verschillende opties, zelfs als wellnessvariant. Bekĳk de woningen op afspraak (niet op zondag) en wie weet ontwaak jĳ dan binnenkort in je eigen woning, midden in de Brabantse natuur.

BUNGALOWPARK DE HEIHORSTEN Bosrandweg 5 5712 GX Someren 0493-745 467 verkoop@parkdeheihorsten.nl www.parkdeheihorsten.nl

Mogelĳkheden Als investeerder heb je twee opties: zelf jaarrond in je woning recreëren of haar verhuren. De verhuur wordt verzorgd door De Heihorsten, in samenwerking met Roompot Vakanties. Een bewezen formule met een uitstekende verhuurpotentie. Een tweede huis op De Heihorsten is een prima belegging met een mooi rendement. Meer info? Mail verkoop@parkdeheihorsten.nl. Wij hopen u te begroeten als toekomstig eigenaar van een van de prachtige vakantiehoeves.

Citrusschil + natuurazijn = allesreiniger.

Met sunlight kun je handzeep maken.

Gids voor zo weinig mogeljk afval Vjfhonderd kilo per persoon, dat is wat we jaarljks aan afval produceren, weet de Nederlandse zero waste-expert Emily-Jane Townley. Ze schreef het boek ”Leven zonder afval”, boordevol tips om je afvalproductie te verminderen. tekst en beeld Harmke Zonnebeld

et haar gezin met drie kinderen produceerde Emily-Jane Townley, net als elk gezin, het nodige afval. Ook al deed ze haar best milieubewust te leven, een leven zonder afval leek onmogeljk. Totdat ze op een ochtend een interview hoorde met de Frans-Amerikaanse Bea Johnson, die al haar afval van een jaar tjd kwjt kon in slechts één glazen weckpot. Na wat googelen wist Townley: dit wil ik ook. Inmiddels is haar website een begrip voor wie al langer zjn best doet zjn of haar afvalberg te verkleinen. Online verkoopt Townley allerlei producten die helpen minder afval te produceren en op haar blog en Facebookpagina deelt ze regelmatig ervaringen, recepten en tips. In april kwam haar boek ”Leven zonder afval” op de markt waarin ze haar eigen weg met afvalvermindering deelt en uitlegt waarom het

volgens haar zo nodig is zonder afval te leven. Ook geeft ze per categorie –onder meer boodschappen, huishouden en persoonljke verzorging– tips en recepten.

Microplastics Townley legt duideljk uit waarom onze afvalproductie zo’n groot probleem is: plastic bjvoorbeeld, verteert niet en bljft daardoor lang bestaan. „Als je plastic laat rondslingeren, deelt het zich op in kleine deeltjes: microplastics. Hiervan komt een groot deel uiteindeljk in zee terecht.” Haar tip voor mensen die net beginnen met hun poging tot afvalvermindering: houd een week lang een ljst bj met verpakkingen die je weggooit en turf hoeveel het er van elke soort zjn. Zo krjg je inzicht in waar de meeste winst te behalen valt als het gaat om het verminderen van afval.

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

Voor veel verpakkingen gebruikt Townley inmiddels alternatieven. Zo haalt ze brood in een katoenen broodzak, gebruikt ze een zelfgemaakte bjenwasdoek als alternatief voor plastic- en aluminiumfolie en bewaart ze voedsel graag in glazen weckpotten van de kringloop. Ze adviseert te inventariseren waar je in je eigen buurt onverpakt voedsel kunt kopen en dat gewoon te doen, ook al kan het de eerste paar keer ongemakkeljk voelen. Ook in de keukenkastjes met schoonmaakmiddelen is veel winst te behalen, stelt ze. „Een spray voor dit en een les voor dat… De producenten willen je graag laten geloven dat je voor elk huishoudklusje een speciaal schoonmaakartikel nodig hebt.” Maar dat is volgens haar pure marketing: je zou maar heel weinig nodig hebben om je huis goed schoon te maken en te houden.

Oude spuitfles Allesreiniger maakt Townley zelf met natuurazjn, water en overgebleven citrusschillen. Als verpakking gebruikt ze een oude spuitles of glazen weckpot. Wat volgens haar ook onmisbaar in huis is, is baking soda. „Je kunt er goed mee schoonmaken, maar het ontgeurt ook heel goed.” Niet alleen de badkamer, aangekoekte pannen en het afvoerputje maakt ze met haar allesreiniger schoon, volgens haar helpt het spul ook om de vacht van een hond of kat van vieze luchtjes te ontdoen. Verder deelt ze allerlei tips die makkeljk op te volgen zjn. Vervang je plastic afwasborstel door een houten exemplaar met een kop die los vervangbaar

„Met baking soda kun je goed schoonmaken en het ontgeurt ook” is en maak zelf schoonmaakdoekjes van een oude handdoek. Wasmiddel en vloeibare handzeep zouden volgens haar ook goed zelf te maken zjn. Speciaal voor mensen met kinderen wjdt ze een heel hoofdstuk aan een zero waste-kinderkamer. Ze raadt daarbj wasbare luiers aan: geen hydroiele luiers die je zelf moet vouwen, maar kant-en-klare die er uitzien als wegwerpluiers. „Ook al moeten ze gewassen worden, ze zjn alsnog beter voor het milieu dan wegwerpluiers. Ze zorgen voor zestig keer minder afval en het kost twintig keer minder grondstoffen om ze te produceren.” Uiteindeljk zjn ze zelfs goedkoper, ondanks de linke investering bj aanvang.

Inspireren In het laatste hoofdstuk moedigt Townley haar lezers aan anderen te inspireren om ook minder afval te produceren. „Blog, vlog, schrjf en fotografeer erop los, want dat is dé manier om iedereen te laten zien waar je mee bezig bent.” Mede n.a.v. ”Leven zonder afval” door Emily-Jane Townley; uitg. Becht, Haarlem, 2020; ISBN 9789023016373; 200 blz.; 14,99 euro.

Baking soda verwijdert nare geurtjes, aldus de auteur van ”Leven Zonder Afval”, Emily-Jane Townley.

ENGINEER M/V DIE ONZE COMPACTKRANEN NÓG BETER MAAKT

Hoelon zoekt ook een machinebouwer en een werkvoorbereider.

ENGINEER M/V Onze oer-Barneveldse compactkranen gaan de hele wereld over. Kranen die – zoals wij dat zeggen - echt luísteren naar de gebruiker. Omdat we blijven innoveren én onze modellen willen verbeteren, zoeken we een engineer als jij. Iemand met een mbo- of hbo-opleiding, ervaring met engineering en een voorliefde voor productontwikkeling. Voor ons betekenen jouw drive en karakter overigens minstens zoveel als je kennis en ervaring. Jouw kracht Jij bent in staat componenten en kranen te ontwikkelen en te verbeteren. Je doktert de beste details uit, past slim mechanica, hydrauliek en elektronica toe, en bouwt samen met collega’s testmodellen. Daarnaast werk je machinedetails uit en zorg je dat alles wordt vastgelegd. Dát is pas ontwikkelen. Kom een kijkje nemen Ontwikkel bijj Hoelon de allerbeste compactkranen. Kom kijken en met onze engineers praten. Bel of mail (personeelszaken@hoelon.com) Hennie Drost voor een afspraak. Welkom!

Barneveld

0342 - 400 288

| hoelon.com/vacatures

Reformatorisch Dagblad | In de regio | vrijdag 5 juni 2020

ADVERTORIAL

Vind een match via relatiebemiddeling B

ĳna een jaar geleden startte Janny Dekker samen met Joëlle Rĳksen het Reformatorisch Relatiebemiddelingsbureau. Sindsdien hebben al veel mensen de weg naar het bemiddelingsbureau gevonden. Janny: „De eerste bemiddeling die we hebben verzorgd, komt als alles goed gaat tot een huwelĳk. Dat is heel mooi om mee te maken.” In de praktĳk is gebleken dat het een groot gemis is dat er in de reformatorische gezindte geen relatiebemiddelingsbureau is. „Vanuit eigen ervaring met persoonlĳke relatiebemiddeling (algemeen christelĳk) kunnen we zeggen dat Gods voorzienigheid ook hierover is gegaan. „We hebben ervaren wat in het huwelĳksformulier staat: ‘als met Zĳn Hand toebrengt’, ook via de bemiddeling. Hieruit is het initiatief ontstaan om een reformatorische relatiebemiddeling op te starten. We gaan op zoek naar een match op basis van een gesprek bĳ de mensen thuis. Zo kunnen we direct zien wat voor type zĳ zĳn en wat goed bĳ hen zou passen.” Naar aanleiding van de intake wordt er een proﬁel gemaakt. „Op basis daarvan gaan we in het bestand op zoek naar een persoon die wat interesses en persoonlĳkheid betreft aan zou kunnen sluiten. Als we iemand hebben gevon-

Oproepconsulent Joëlle en coach Janny (rechtsboven).

den, laten we dat aan beide personen weten, als beiden akkoord gaan met het voorstel, wisselen we de contactgegevens uit.”

Coach Met haar opleiding tot bemiddelingscoach heeft Janny genoeg bagage om mensen in te schatten en om te zien of kandidaten bĳ elkaar zouden passen. „Eenheid op het gebied van leer en leven vinden wĳ één van de belangrĳkste factoren in een relatie. Onze bemiddeling mag gezien worden als middel om mogelĳk, in biddend opzien, een partner te vinden. We hebben het niet over slagingspercentages. Gods bestuur gaat over alle dingen, ook of het lukken mag om een partner te vinden.” Doordat de mensen die zich inschrĳven alleen betalen voor de intake en de voorstellen, is er geen doorlopend abonnementsgeld. Dat maakt de bemiddeling laagdrempelig. REFORMATORISCHE RELATIEBEMIDDELING Burgemeestersdijk 5B 7642 LV Wierden 06 17329621 info@refo-relatie.nl www.refo-relatie.nl

Begeleiding Naast de bemiddeling biedt Reformatorische Relatiebemiddeling ook begeleiding aan personen die belemmeringen ervaren in het komen tot een relatie. „Denk hierbij aan bindingsangst, ervaringen uit het verleden, onzekerheid of perfectionisme. En als we twee mensen met elkaar in contact hebben gebracht, mogen ze ons ook altijd bellen als ze tegen problemen aanlopen. We zijn er op de achtergrond altijd voor ze, mocht dat nodig zijn.”

Ken jij Daniël al?

Daniël is hét blad voor de reformatorische jongere.

Daniël heeft als doel om jongeren te verbinden aan Gods Woord en wil hen toerusten als christen in een seculiere samenleving. Daniël verschijnt 23 keer per jaar.

Neem nu een abonnement voor slechts €34,- per jaar. Ga naar www.jbgg.nl/daniel