Oranjehof
Jolanda Bloos
Elspeets zorgcentrum functioneert voorbeeldig, mede door de ruim tweehonderd vrijwilligers.
Ze is boerin en moeder van zes kinderen en schrijft graag over haar leven op het platteland.
terdege
31 december 2014 32e jaargang nr. 7 Losse nummers: € 3,95
reformatorisch familiemagazine
Het roer om Bankmanager Chris de Jong werd schapenboer
Thema ‘Vrouw’ Opvoeding „Vreze des Heeren is beste bescherming tegen occultisme” Gespot Opvallende behangprints en vierhonderd koekvormen Mijn stijl Zet kledingkleuren slim in
reportage
Zorgcentrum van het hele dorp De klassieke verpleeghuizen worden in snel tempo ontmanteld. Zorgbehoevende ouderen moeten voortaan zo veel mogelijk thuis worden verzorgd, met hulp van familie en buren. Oranjehof in Elspeet is de belichaming van dit ideaal. „De participatiemaatschappij is hier nooit weg geweest.” tekst Huib de Vries foto’s André Dorst
8
terdege ● 31 december 2014
terdege 31 december 2014 â—?
9
interview
Omzien in dankbaarheid Lange tijd tobt hij met het vinden van vast werk. Een eigen bedrijfje lukt ondanks hard werken evenmin. Totdat André van Beelen uit Apeldoorn recent een baan krijgt aangeboden. „Zomaar, zonder dat ik er ook maar een enkele inspanning voor had verricht. Dat maakt je echt klein. Je ervaart dat alles wordt bestuurd.” tekst Ad Ermstrang foto’s Anton Dommerholt
groen
Maak je huis gezellig
tekst en foto’s Kalkhoven Fotografie
Entree Wrijf de spiegel glanzend en hang er ranken hop en/ of uitgebloeide clematisranken overheen. Zet op de (laden)kast of haltafel een bloemstukje, bij voorbeeld in een leuk oud bakje. Vul dit bakje eerst tot aan de rand met natte oasis en steek er diverse bloemen uit de tuin in. Bijvoorbeeld takjes met kleine bottels, buxus, taxus en klimop. Op de hoedenplank is een vaas met gedroogde lampionnen (Physalis) een blikvanger.
26 terdege ● 31 december 2014
Woonkamer Stook de kachel, centrale verwarming of openhaard lekker op. Op de ronde eetkamertafel komt een boeket het beste tot zijn recht in een vaas op voet. Vul de vaas met natte oasis. Gebruik verder bijvoorbeeld uitgebloeide kleine
zonnebloemen, lampionnen, varens, een paar takjes asters, takken met botteltjes en misschien nog een laatste chrysant of roos. Het mooist zijn lange sierlijke takken of bladeren die bijna het tafelblad raken.
Bijzettafel Op het bijzettafeltje pronkt een schaal op voet met gedroogde zonnebloemen, appeltjes, hortensia’s en wat je verder nog in de tuin hebt. Leg een blok steekschuim in de schaal. Prik appels en dikke bottels op satéstokjes en plaats ze dan in het boeket.
groenstrook
Achterdeur Een bijzondere creatie in een hartvorm siert de achterdeur. De lange stukken, die wel wat op vlechten lijken, bedekken bijna de hele deur. De vorm maak je van hooi, dat je omwikkelt met dubbeltjesgaas, vastgezet met wikkeldraad. Nu is het vrij eenvoudig om allerlei materialen tussen het gaas te steken. Steek cocktailprikkers in rozenbottels en sierappeltjes en prik ze mooi verdeeld in de vorm. Maak ook boeketjes van alles wat je nog in de tuin hebt, zoals hortensia’s, meidoornbessen, de donkere bessen van liguster en gedroogde lampionnen. Steek deze boeketjes ook mooi verdeeld in het gaas.
agnes lemstra
Rondleiding
Tuinagenda
Buitenkant Versier een kant-en-klare strokrans met materialen uit de tuin, al dan niet gedroogd. Denk bij voorbeeld aan hortensia’s, rozenbottels, bessen van de meidoorn en takjes klimop. Bevestig allereerst een ophanglus van wikkeldraad aan de krans. Maak vervolgens kleine boeketjes van takjes met bloemen en omwikkel deze met draad. Zet de boeketjes met draad vast op de krans. Plaats de boeketjes dicht tegen elkaar aan, voor een mooi vol effect.
• Gebruik snoeiafval van bomen voor een tuinafscheiding, een wigwam of een klimrek, om in het voorjaar te laten begroeien. • Cornus mas is een vroege bloeier. Snijd wat takken voor op de vaas, voor een vleugje lente. • Zie je onverhoopt nog een late rups tussen de planten of op het tuinpad, breng het dier dan in veiligheid, zodat er straks weer een vlinder uit kan ontpoppen. • Als het vriest en stevig waait, zorg dan goed voor de vogels en in een bosrijke streek ook voor eekhoorntjes. • Voorzaaien is een populaire bezigheid. Dek het zaaisel af met grof zand of kattengrit, tegen algen. • Sneeuwklokjes kun je ook tijdens de bloei vermeerderen. Graaf de pol op en deel deze in twee of drie stukken. Vervolgens plant je ze weer uit.
Gezien de reacties die ik af en toe op de Groenstrook krijg, denken de meeste mensen dat wij een aardige lap grond hebben. Via via hoorde ik bij voorbeeld van iemand die wel een rondleiding door onze tuin zou willen. Nou, ik denk dat je dan in een enkele minuut klaar bent. Wat het aantal meters betreft dan. Als ik over elke plant of struik aan de praat raak, tja, dán zijn we wel even bezig. Zoals in deze strookjes. Bij alles wat er groeit en bloeit (of juist niet) heb ik wel een herinnering of een verhaal. De ene plant deed het altijd goed en is de laatste tijd ineens aan het sukkelen, zonder duidelijke oorzaak. Een andere struik is jarenlang net aan in leven gebleven, en krijgt nu pas de groeistuipen. Zo kan ik doorgaan. Maar dat doe ik niet. Ook hier niet. Ik hoop dat iedereen komend jaar lekker in zijn eigen tuintje gaat wieden (en genieten).
terdege 31 december 2014 27 ●
interview
Mijn hobby deel 1
Zoeken naar minikroonluchters Vaak zijn ze dagenlang met z’n tweeën aan de slag. Hij zet de miniaturen in elkaar, zij werkt ze af. In de woonkamer van Marie (69) en Annie (70) Bestebreur in OudBeijerland staat naast een poppenhuis de oude dorpskerk. De meeste zelfgemaakte schaalmodelletjes bevinden zich in de schuur. „Het liefst laten we anderen genieten.” tekst Ad Ermstrang foto’s Anton Dommerholt
28 terdege ● 31 december 2014
terdege 31 december 2014 29 â—?
interview
De pen gepakt deel 4
Een spannend verhaal neerzetten Hij omschrijft zichzelf als „een laatbloeier”. Begin jaren negentig vertrouwde Janwillem Blijdorp (57) „een beetje uit heimwee” zijn eerste jeugdverhaal toe aan het papier. Hij is niet meer met schrijven gestopt en heeft nu 57 kinder- en jeugdboeken en romans op zijn naam staan. „Schrijven is een beetje verslavend.” tekst Ad Ermstrang foto’s Anton Dommerholt
38 terdege ● 31 december 2014
terdege 31 december 2014 39 â—?
reportage
Oud en nieuw zonder oliebollen deel 2
Vrolijk het voorjaar vieren De traditionele nieuwjaarsviering van Chinezen, boeddhisten en hindoes in het voorjaar heeft plaats zonder Hollandse oliebollen. Ze vieren de lente met dumplings, drakendansen en de dharma. tekst Bart van den Dikkenberg foto’s Sjaak Verboom
44 terdege ● 31 december 2014
terdege 31 december 2014 45 â—?
interview
Het roer om deel 1
Broeden op yoghurt
Jarenlang waren ze manager bij een bank, vrachtwagenchauffeuse of rietdekker. En toen ging het roer om... Deel 1 in een serie over mensen die een opvallende carrièreswitch maakten. tekst Gisette van Dalen-Heemskerk foto Sjaak Verboom
interview
De nederige verhoogd Nooit had ds. F. Bakker, predikant van de Christelijke Gereformeerde Kerk in Driebergen, kunnen denken dat zijn boek ‘Gebedsgestalten’ zo bekend zou worden, tot in het buitenland toe. „Zou ik het wel uitgeven? Het is zo arm”, zei hij tegen het gemeentelid dat hem hielp met de uitwerking. Volgens ds. D.J. Budding was dat typerend voor ds. Bakker. „Mijn geestelijke vader was een heel ootmoedig mens.” Deze week is het een halve eeuw geleden dat hij overleed. tekst L. Vogelaar foto’s Anton Dommerholt
jongeren
*
Gevangen in zelfbeschadiging Als geen ander weet Ellen hoe moeilijk het is om te stoppen met het snijden in je armen, als je er als tiener al mee begonnen bent. Daarom wil ze het taboe rond automutilatie doorbreken. tekst Jacomijn Ariakhah foto’s Anton Dommerholt
H
aar linker onderarm is een wirwar van littekens. Dikke strepen en dunne. Over elkaar heen, onder elkaar door. Geen vierkante centimeter is onbeschadigd. Het ziet er schokkend uit als je bedenkt dat Ellen deze honderden littekens stuk voor stuk zelf heeft veroorzaakt, door jarenlang haar huid open te kerven met scherpe voorwerpen. Hoewel ze er geen problemen mee heeft om haar arm te laten zien, is ze toch begonnen met een lasersessie om haar littekens te laten vervagen. „Ik vind het vervelend dat kinderen vragen wat ik
op mijn arm heb, omdat ik hen moeilijk een eerlijk antwoord kan geven. Ook wil ik niet continu door anderen herinnerd worden aan mijn verleden. Het hoort niet meer bij wie ik nu ben.”
Misbruik
Ellen begint met het snijden in haar arm als ze 12 is. Ze heeft dan mishandeling door haar vader en seksueel misbruik door zowel haar vader als haar stiefvader achter de rug. Als Ellen een informatief tv-programma ziet over automutilatie, komt ze op een idee. Ze loopt naar de keuken, pakt een aardappelschilmesje en kerft
ermee in haar pols. Vanaf dat moment gaat het bergafwaarts met haar. Het snijden stopt niet meer en de voorwerpen die ze gebruikt worden scherper en scherper. Haar wonden verbergt ze onder zweetbandjes. Een mentor op haar middelbare school beseft dat het niet goed gaat met Ellen en stuurt haar door naar de maatschappelijk werker. „Die vond dat ik het snijden aan mijn moeder moest vertellen, maar dat wilde ik niet. Het was iets van mezelf en ik schaamde me ervoor. Ook was ik bang dat ze me zou vertellen dat ik ermee moest stoppen, terwijl ik me er juist beter door voelde.” Op haar 14e krijgt Ellen professionele hulp van Eleos, een gereformeerde ggz-instelling. Terugkijkend op die tijd, beseft ze dat ze gevaarlijk depressief was. „Het was een heel donkere tijd, waarin ik voor het eerst een suïcidepoging deed. Ik had het misbruik van mijn stiefvader juist verteld aan mijn psycholoog en
„Ik vind het vervelend dat kinderen vragen wat ik op mijn arm heb”
reportage
Zuster in Bangladesh Niet de muren, de apparatuur of de bedden maken het christelijk ziekenhuis van CSS in Bangladesh tot een zegen voor de allerarmsten. Dat zijn de verpleegkundigen! Zij zijn met hun toewijding en zorg levende getuigen van de liefde van Christus. Omdat er een schreeuwende behoefte is aan meer zusters en broeders, voert het RD actie voor een eigen verplegersopleiding van CSS. tekst Ab Jansen foto’s Jaco Klamer
90 terdege ● 31 december 2014
Ali Hossain (86) is zojuist in het armenziekenhuis van de christelijke hulporganisatie CSS geholpen aan een nieuwe lens en zal straks weer normaal kunnen zien. Verpleegster Swapna Golder (24) stelt hem gerust.
terdege 31 december 2014 91 â—?