9789037241389 behoefteonderzoek by Uitgeverij Edu'Actief b.v.

py r

ig h

ct ie

Behoefteonderzoek

.v .

Project

Colofon

.v .

Uitgeverij: Edu’Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl

Auteur: Floortje Vissers Titel: Behoefteonderzoek ISBN: 978 90 3724 138 9

ct ie

Behoudens de in of krachtens de Auteurswet gestelde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor zover het maken van reprografische verveelvoudigingen uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16h Auteurswet dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (www.reprorecht.nl). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit deze uitgave in compilatiewerken op grond van artikel 16 Auteurswet kan men zich wenden tot de Stichting PRO (www.stichting-pro.nl).

De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

py r

ig h

Door het gebruik van deze uitgave verklaart u kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de specifieke productvoorwaarden en algemene voorwaarden van Edu’Actief, te vinden op www.edu-actief.nl.

Over dit project Inleiding 4

Vooronderzoek

7 11

Voorbereidingsfase Realisatiefase

13 14

py r

ig h

ct ie

Oplevering

Ontwerpfase

.v .

Inhoudsopgave

Over dit project

.v .

Inleiding

Binnen het sociaal-cultureel werk kom je tal van activiteiten tegen voor diverse doelgroepen. In de opleiding leer je hoe je activiteiten methodisch ontwikkelt en organiseert. Maar hoe goed de activiteit – en de organisatie daarvan – ook is, soms is het toch geen succes. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld dat de wensen en behoeften van de doelgroep omtrent activiteiten niet goed in kaart zijn gebracht. Hierdoor sluit de activiteit niet aan bij de doelgroep.

ct ie

In dit project ga je onderzoeken wat de wensen en behoeften van de doelgroep zijn. We noemen dat het behoefteonderzoek. Met behulp van dit onderzoek sluit jouw activiteit beter aan bij de doelgroep en heeft deze een grotere kans van slagen!

Wie vormen jouw doelgroep, en wat zijn hun wensen?

ig h

Leerdoelen

py r

• Je kunt een behoefteonderzoek uitvoeren. • Je kunt op basis van het uitgevoerde behoefteonderzoek conclusies formuleren en aanbevelingen doen. • Je kunt de resultaten uit het uitgevoerde behoefteonderzoek presenteren.

Projectbeschrijving

Casus De school waar jij student bent, wil graag extra activiteiten organiseren voor de studenten. Activiteiten die leuk en interessant zijn en waaraan de studenten graag willen meedoen! De directie wil zelfs een klein gedeelte van het lesprogramma reserveren voor de te organiseren activiteiten. Het gaat om activiteiten die naast het schoolprogramma plaatsvinden. Dat kan van alles zijn op het gebied van bijvoorbeeld kunst, cultuur, creativiteit, muziek of sport.

Over dit project

Allemaal leuk bedacht, maar voor welke activiteiten zullen de studenten belangstelling hebben? Wat zal bij hen in de smaak vallen? Voordat ook maar iets georganiseerd kan worden, zal er een antwoord moeten komen op deze vragen.

.v .

De directie van jouw school heeft medewerkster Marianne van de stafdienst onderwijs opdracht gegeven om eens goed uit te zoeken waarvoor de studenten belangstelling hebben. Zij heeft zelf weinig tijd, maar stelt voor om een groepje studenten van de opleiding SCW dit te laten doen. Ze vraagt jullie projectgroep om het onderzoek uit te voeren.

Opdrachtgever

Omvang van de projectgroep

Projectopdracht

Vorm projectgroepen van vier studenten.

ct ie

Marianne van de stafdienst onderwijs van jullie school is jullie opdrachtgever. Graag had ze zelf de opdracht uitgevoerd, maar helaas komt zij er door tijdgebrek niet aan toe.

py r

ig h

Jullie krijgen de opdracht om onder medestudenten een behoefteonderzoek te doen en hiervan een onderzoeksverslag te maken. Dit behoefteonderzoek moet een duidelijk beeld geven van de activiteiten waaraan op jullie locatie eventueel behoefte is. Op basis van dit onderzoek doen jullie een voorstel aan de directie van de school voor een mogelijk activiteitenaanbod op jullie locatie. Het behoefteonderzoek en het voorstel (onderzoeksverslag) werken jullie uit op papier. Jullie binden het in, zodat het overhandigd kan worden aan de directie. Bij de overhandiging geven jullie bovendien een presentatie over de resultaten van jullie onderzoek en de bijbehorende aanbeveling voor mogelijke activiteiten.

Kamperen - niet iedereen vindt dit leuk.

Over dit project

Projectproduct 1. Onderzoeksverslag van het behoefteonderzoek 2. Presentatie van de bevindingen uit het behoefteonderzoek.

Beoordeling

De punten waarop je project beoordeeld wordt, kun je lezen in het beoordelingsformulier.

py r

ig h

Beoordelingsformulier <

De presentatie heeft een passende inleiding. In de presentatie worden de twee gebruikte methoden toegelicht. In de presentatie komen de onderzoeksresultaten aan bod. In de presentatie komen de aanbevelingen en de twee uitgewerkte activiteiten aan bod. De presentatie is volledig en oogt aantrekkelijk.

ct ie

• • • • •

.v .

Producteisen aan de presentatie

Vooronderzoek

Opdracht 2

.v .

Werkmodel Planning <

1. Formeer de projectgroep en maak een samenwerkingscontract met behulp van het Werkmodel Samenwerkingscontract. Bepaal wat jullie moeten weten voordat je aan het project begint. 2. Maak een takenlijst en een planning met behulp van het Werkmodel Planning: wie onderzoekt wat? Hoe informeren jullie elkaar daarover? 3. Voer de afspraken uit. 4. Maak een verslag van het vooronderzoek en leg dit voor aan je docent. 5. Neem dit verslag op in je projectplan.

Doelstelling van het behoefteonderzoek

Werkmodel Samenwerkingscontract <

Vooronderzoek

ct ie

Opdracht 1

Het behoefteonderzoek voer je uit met behulp van een stappenplan. De eerste stap is het formuleren van een doelstelling: welk doel streef je na? Dit doel moet SMART geformuleerd zijn, dat wil zeggen: Wie, wat, waar, wanneer, welke, waarom, hoe?

Meetbaar

Het doel moet concreet zijn, zodat het duidelijk is als het doel behaald is.

Acceptabel

Het doel moet acceptabel zijn voor de doelgroep, er moet draagvlak zijn voor het doel.

Realistisch

Is het doel haalbaar? Doelen mogen uitdagend zijn maar moeten wel haalbaar zijn.

Tijdgebonden

Wanneer is het doel bereikt?

Specifiek

ig h

Stel een SMART geformuleerd doel op voor jouw bijdrage aan dit project.

Onderzoeksvragen opstellen Op basis van de doelstelling formuleer je een onderzoeksvraag (soms meerdere onderzoeksvragen). Deze geeft aan wat je wilt weten. De onderzoeksvraag deel je vervolgens op in deelvragen. Lees de casus en geef daarna antwoord op de vragen.

py r

Opdracht 3

Paul is werkzaam bij buurtcentrum De Sterrenhemel in de multiculturele wijk Bijlmermeer in Amsterdam. Hij wil een multiculturele activiteit organiseren voor de buurtbewoners.

a. Bedenk op basis van de casus een doel voor Paul.

Vooronderzoek

b. Bedenk op basis van het doel dat je hebt opgesteld twee onderzoeksvragen. 1. 2.

Onderzoeksmethoden

.v .

Opdracht 4

Onderzoeksmethode

Voordelen

py r

ig h

2. Vraaggesprek

Nadelen

1. EnquĂŞte

ct ie

Er zijn tal van mogelijkheden om informatie te verzamelen voor je onderzoek, de zogenoemde onderzoeksmethoden. Elke onderzoeksmethode heeft voor- en nadelen. De methode die je kiest, vloeit voort uit je onderzoeksvraag, want niet elke onderzoeksmethode is geschikt bij elk onderzoek. Vul het onderstaande schema in. Wat zijn de voor- en nadelen van de onderzoeksmethoden enquĂŞte en vraaggesprek? Bedenk daarnaast nog vijf andere onderzoeksmethoden en zoek ook daarbij de voor- en nadelen. Vervolgens bedenk je bij elke onderzoeksmethode een voorbeeld van een onderzoek waarbij je deze methode kunt toepassen. Voorbeeld

Vooronderzoek

Opdracht 5

Website Coggle <

Activiteiten Om activiteiten te bedenken die passen bij de resultaten uit het behoefteonderzoek, is het goed om eens stil te staan bij activiteiten die jouzelf als student aanspreken.

.v .

Opdracht 6

Opdracht 7

ct ie

a. Welke activiteiten zou je zelf leuk vinden als die op jouw school georganiseerd zouden worden? Maak hiervan individueel een mindmap met behulp van Coggle. b. Print je mindmap en bespreek deze met je groepsgenoten. Wat zijn de overeenkomsten? En wat zijn de verschillen?

Overzicht activiteiten

ig h

Er zijn diverse soorten activiteiten met elk een eigen doel. Ga samen op internet op zoek naar activiteiten voor op jouw school, passend bij de volgende doelen. Per doel bedenken jullie minstens vijf activiteiten. Doel

Voorbeelden activiteiten

py r

Sociaal

Sport

Educatief

Recreatief

Vooronderzoek

Opdracht 8

Aanbod van activiteiten op andere mbo’s De meeste scholen bieden extra activiteiten aan voor studenten.

Begin met het schrijven van het logboek, door de samenwerking tot zover te beschrijven. Maak hierbij gebruik van het Werkmodel Logboek en Evaluatie. • Hoe is het samenwerken tot nu toe verlopen? • Wat ging goed en wat ging niet goed? • Wie heeft wat gedaan? Heeft iedereen een voldoende bijdrage geleverd? • Hebben jullie duidelijke afspraken gemaakt? Hoe is dit gegaan?

Werkmodel Logboek en evaluatie <

Logboek

Opdracht 9

ct ie

.v .

Ga op zoek naar activiteiten die andere mbo's voor studenten organiseren. Ga bij deze mbo's na of ze voorafgaand aan de activiteiten de behoefte van de studenten onderzocht hebben. Dit kun je doen door informatie op te zoeken op internet, of wanneer je daar niets kunt vinden, kun je telefonisch of per mail contact zoeken. Zoek dit uit voor ten minste twee andere mbo's.

py r

ig h

Houd het logboek tijdens het project goed bij. De docent gebruikt het bij de beoordeling van het project.

Ontwerpfase

Opdracht 2 Werkmodel Behoefteonderzoek <

.v .

Tijdens de opdracht Vooronderzoek hebben jullie al een begin met jullie projectplan moeten maken. Dit ronden jullie af tijdens de ontwerpfase en voordat je aan de voorbereidingsfase begint. Maak hierbij gebruik van het Werkmodel Projectplan.

Werkmodel Projectplan <

Projectplan

Ontwerp het onderzoek

Jullie zijn nu goed op de hoogte van de verschillende manieren van onderzoeken en welke activiteiten er allemaal zijn. Voordat jullie het behoefteonderzoek kunnen gaan uitvoeren, is het van belang om eerst een onderzoeksopzet te maken. Maak gebruik van het Werkmodel Behoefteonderzoek, zodat alle fasen van het onderzoek terugkomen in de opzet.

ct ie

Opdracht 1

In jullie onderzoeksopzet beschrijven jullie de volgende punten: • aanleiding voor het onderzoek • doelstelling van het onderzoek (SMART) • onderzoeksvraag • deelvragen • beschrijving van de doelgroep (inclusief grootte) • beschrijving van minimaal twee onderzoeksmethoden die jullie gaan hanteren • uitwerking van de onderzoeksmethoden (bijvoorbeeld: welke vragen neem je op in de enquête?) • onderzoeksplanning.

py r

ig h

Let erop dat jullie onderzoeksopzet aansluit bij de eisen van de opdrachtgever en bespreek de opzet samen met je docent/begeleider.

Voorbereidingsfase

Opdracht 2

Het is nu bijna tijd om te beginnen. Maak een takenlijst: wie gaat wat doen? Maak gebruik van het Werkmodel Takenlijst.

.v .

Werkmodel Takenlijst <

Takenlijst

Verslag van de voorbereiding

Opdracht 1

ct ie

Laat de ontwerpen door je docent/begeleider beoordelen. Op basis van jullie ontwerp bepaalt hij of jij en je projectgroep verder kunnen gaan met de uitvoerende fase. Werk je logboek bij: • Hoe verliep het afstemmen van de verschillende ontwerpen met je groepsgenoten? • Zijn jullie het eens geworden over de inhoud en vormgeving van de genoemde producten? • Waar liepen jullie als groep tegenaan en hoe hebben jullie dit opgelost?

py r

ig h

Bespreek de planning/takenlijst met je docent en verbeter deze als dat nodig is. Maak een afspraak met je docent/begeleider over datum en tijdstip van de presentatie. Daarna kunnen jullie met de uitvoering starten.

Realisatiefase

Realisatiefase 1. Voer het onderzoek uit volgens de planning die je in de ontwerpfase hebt gemaakt. 2. Wanneer jullie alle benodigde informatie hebben verzameld, gaan jullie die uitwerken. Zorg ervoor dat je alle informatie overzichtelijk weergeeft, zodat je deze later in je onderzoeksverslag kunt opnemen. 3. Nu gaan jullie conclusies trekken omtrent de behoefte van jullie medestudenten aan activiteiten op school. 4. Op basis van de conclusies doen jullie een aanbeveling voor de directie. Deze aanbeveling geeft aan welke activiteiten op welke manier het best georganiseerd kunnen worden. 5. Jullie werken nu twee activiteiten uit waaraan de meeste behoefte lijkt te bestaan. Dit doe je met behulp van het Werkmodel Activiteitenformulier. 6. Maak het onderzoeksverslag met het voorstel. De twee uitgewerkte activiteiten voeg je toe als bijlage aan het verslag. Bij de producteisen van dit project staat wat er in het onderzoeksverslag moet komen. 7. Vervolgens maken jullie een korte presentatie met behulp van Prezi, waarin je vertelt over het onderzoek, de resultaten, de aanbevelingen en de twee activiteiten. Bij de producteisen van dit project staat wat in de presentatie aan bod moet komen.

py r

ig h

ct ie

Website Prezi <

Jullie kunnen aan de slag!

.v .

Werkmodel Activiteitenformulier <

Realisatie

Opdracht 1

Oplevering

Oplevering Opdracht 1

Oplevering

.v .

Jullie onderzoek is afgerond en de producten zijn klaar. Nu is het moment gekomen om je producten aan de groep te presenteren!

Werkmodel Logboek en evaluatie <

Evaluatie en reflectie

Evalueer met elkaar het project en doe hiervan verslag in het logboek met behulp van het Werkmodel Logboek en Evaluatie.

ct ie

Opdracht 2

Elk groepje geeft feedback op de presentaties van de andere groepjes. Dit doe je met behulp van een top en een tip. Top: een kort, krachtig en concreet compliment. Tip: een concreet verbeterpunt. De feedback die jullie hebben ontvangen, verwerk je in het logboek.

Bedenk een moment of situatie tijdens het werken aan het project waarvan je nu vindt dat je het in het vervolg anders zou moeten aanpakken. Kijk terug en doe dit met behulp van het Werkmodel STARRT-methode. Lever het reflectieverslag in bij je docent.

py r

ig h

Werkmodel STARRT-methode <

co p

yr ig ht tie fb .v

co p

yr ig ht tie fb .v