نسخه کامل نشریه فرهنگ BC شماره 330 - ونکوور - کانادا - 22 ژانویه 2016

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P.‬‬

‫جمعه ‪ 2‬بهمن ‪ -1394‬شماره ‪ ،330‬سال سيزدهم‬

‫‪Friday, January 22, 2016, No. 330‬‬

‫مرکز لیزر الیمالیت برای مشاوره رایگان و تست دستگاه با ما متاس بگیرید‬

‫گالری فرش پازیریک‬

‫‪Pazyryk‬‬

‫تعميرات و خريد و فروش‬ ‫نقد و يا به اقساط ‪604.770.1784‬‬

‫‪1480 Marine Drive, North Van.‬‬

‫صرافی دانیال‬

‫مهندس محمد خلیل بیگی‬

‫کارشناس امالک‬

‫فروش ارز با کارت های بانکی شتاب ایران‬

‫نیک جو ‪Mobile: 604.763.1512‬‬ ‫‪Office: 778.285.8840‬‬ ‫‪108 – 2957 Glen Dr., Coquitlam, BC V3B 0B5‬‬

‫‪danielexchange@yahoo.ca‬‬

‫‪www.danielexchange.com‬‬

‫‪Cell: 604.727.4044‬‬ ‫‪Office: 604.688.6315‬‬ ‫‪Fax: 604.688.6316‬‬ ‫‪mbeigi1960@gmail.com‬‬ ‫‪www.Royalty.ca‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 2‬‬

‫آژانس مسافرتی آریا‬ ‫با مدیریت ناهید صعودیان‬

‫تلفن ونکوور‪:‬‬

‫پر فروش ترین و با سابقه ترین آژانس هوایی ‪( 604) 986.0094‬‬ ‫نماینده رسمی کلیه خطوط هوایی برای ایران‬

‫تلفن تورنتو‪:‬‬ ‫‪(416) 229.1313‬‬

‫ارایه خدمتی نو از آژانس آریا‪:‬‬ ‫روزهای شنبه‪ ،‬یکشنبه و تعطیل تا حد امکان‬ ‫به پیام های فوری شما پاسخ داده خواهد شد‪.‬‬

‫‪3731 Delbrook Ave.‬‬ ‫‪North Vancouver, BC V7N 3Z4‬‬ ‫‪E.mail: info@ariatravel.net‬‬

‫ایران‬

‫اسپشیال‬

‫اسپشیال‬

‫‪ 900‬دالر‬ ‫‪+‬‬ ‫‪Tax‬‬

‫تور‬ ‫مکزیک‬

‫تهران به‬ ‫ونکوور‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 3‬‬

‫بزرگترین صرافی آمریکای شمالی‬

‫خدمات ویژه ارزی برای ساکنین بریتیش کلمبیا (ونکوور)‬ ‫پرداخت حواله از طریق سیستم بین بانکی داخلی کانادا‬ ‫پرداخت حواله با چک تضمینی (‪)Bank Draft‬‬ ‫ارسال حواله به سراسر ایران در اسرع وقت با بهترین نرخ‬ ‫به اطالع عموم مشتریان عزیز میرساند که ارز پرسپولیس‬ ‫مطابق مقررات جدید دولت کانادا در مورد نقل و‬ ‫انتقاالت ارزی در خدمت هموطنان میباشد‪.‬‬

‫تلفن رایگان‪1-888-377-7977 :‬‬

‫ساعات کار به وقت ونکوور‪ :‬دوشنبه تا جمعه ‪ ۷‬صبح الی ‪ ۳/۳۰‬بعدازظهر | شنبه و یکشنبه ‪ ۷‬صبح تا ‪ ۱۲/۳۰‬ظهر‬ ‫آدرس‪ :‬تورنتو – کانادا ‪6987 Yonge St. Toronto, Ont. M2M 3X9‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 4‬‬

‫ديوار ‪ ۲۵۰۰‬ساله دارابگرد در معرض تخريب‬

‫شهر تاریخی دارابگرد در شش کیلومتری شهر داراب فعلی قرار دارد و به عنوان نخستین‬ ‫پایتخت ساسانیان شناخته می‌شود‪ .‬در اطراف این شهر دیواری عظیم به قدمت ‪ ۲۵۰۰‬سال‬ ‫از رس و سنگ و مالت آهک ساخته شده که ارتفاع آن به بیش از ‪ ۱۰‬متر می‌رسید‪.‬‬

‫برداشته شدن تحريم ايران‪ ،‬قيمت نفت را‬ ‫به پايين‌ترين رقم ‪ ۱۳‬سال اخير رساند‬

‫دویچه وله‪ :‬فعاالن میراث فرهنگی در ایران می‌گویند که نگران تخریب دیوار باستانی شهر‬ ‫دارابگرد در استان فارس بر اثر فرونشست زمین هستند‪ .‬این دیوار گلی در اطراف شهر‬ ‫باستانی دارابگرد‪ ،‬قدمتی ‪ ۲۵۰۰‬ساله دارد‪.‬‬ ‫محمد باقر مهاجر‪ ،‬فعال میراث فرهنگی به خبرگزاری مهر گفت شکاف‌های گسترده‌ای در‬ ‫فاصله ‪ ۵۰‬متری این شهر باستانی به وجود آمده که ناشی از ایجاد فرونشست در شهرستان‬ ‫داراب است‪ .‬او با اشاره به اینکه در قسمت‌هایی از دروازه شمالی دارابگرد شکاف‌هایی‬ ‫به عمق دومتر ایجاد شده‪ ،‬افزود‪« :‬طی چند سال گذشته این شکاف‌ها پیشروی کرده و‬ ‫قسمت‌های عمده‌ای از خندق و دیوارهای این شهر باستانی را تخریب کرده است‪».‬‬ ‫طهمورث یوسفی رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب ایران می‌گوید‬ ‫که شهرستان داراب طی چند سال گذشته به صورت جدی با پدیده فرونشست مواجه بوده‬ ‫است‪ .‬به گفته این مقام مسئول در دارابگرد گودال‌هایی وجود دارد که به احتمال زیاد در‬ ‫گذشته پرآب بوده و احتمال می‌رود با خالی شدن این حوضه‌ها از آب‪ ،‬این فرونشست‌ها‬ ‫ایجاد شده باشد‪.‬‬

‫گزارش‌ها حاکی است با برداشته شدن تحریم‌های ایران در روز شنبه‪ ،‬قیمت نفت در‬ ‫بازارهای جهانی روز دوشنبه ‪ ۲۸‬دیماه به پایین‌ترین سطح از سال ‪ ۲۰۰۳‬تاکنون رسیده‬ ‫است‪ .‬به گزارش خبرگزاری رویترز‪ ،‬به دنبال انتظار بازار برای افزایش صادرات نفت‬ ‫ایران‪ ،‬بهای نفت برنت شمال در روز دوشنبه به زیر ‪ ۲۸‬دالر سقوط کرد‪.‬‬ ‫طبق این گزارش ایران پیش از تحریم‌های سال ‪ ۲۰۱۱‬بیش از دومیلیون بشکه در روز‬ ‫صادر می‌کرد اما با تشدید تحریم‌های بین المللی این میزان اکنون به بیش از یک میلیون‬ ‫بشکه در روز رسیده است‪.‬‬ ‫رویترز می افزاید‪ ،‬انتظار می رود ایران تالش کند تا جایگاه گذشته خود را به دست بیاورد‪.‬‬ ‫این در حالی است که امیرحسین زمانی نیا‪ ،‬معاون امور بین الملل و بازرگانی وزیر نفت‪،‬‬ ‫روز یکشنبه گفته است‪« :‬ایران آماده است با لحاظ کردن شرایط بازارهای جهانی نفت و‬ ‫مازاد عرضه‌ای که هم اکنون وجود دارد‪ ۵٠٠ ،‬هزار بشکه به صادارت نفت خود اضافه‬ ‫کند‪».‬‬ ‫به گزارش رویترز‪ ،‬هر بشکه نفت برنت شمال روز دوشنبه به ‪ ۲۷‬دالر و ‪ ۶۷‬سنت رسید‪،‬‬ ‫این در حالی است بهای آن در سال ‪ ۲۰۰۳‬کمی بیش از ‪ ۲۸‬دالر بود‪ .‬طبق این گزارش‪،‬‬ ‫هربشکه نفت آمریکا نیر با ‪ ۵۸‬سنت کاهش به ‪ ۲۸‬دالر و ‪ ۸۴‬سنت رسیده است‪.‬‬ ‫ریک اسپونر‪ ،‬تحلیلگر بازار نفت به خبرگزاری فرانسه گفته است‪ :‬به رغم اینکه نفت ایران‬ ‫می‌تواند به سرعت وارد بازار جهانی بشود‪ ،‬اما تولید جدید نیاز به مشتری جدید خواهد‬ ‫داشت‪ .‬وی اضافه کرده است‪ :‬ایران اکنون نفت تولید شده و آماده ورود به بازار زیادی‬ ‫را در تانکر‌های نفتی ذخیره کرده است‪ .‬در نتیجه آنها اکنون باید تصمیم بگیرند که آیا این‬ ‫ذخایر را وارد بازار بکنند‪ ،‬یا نه‪ .‬این تحلیلگر بازار انرژی با این حال تصریح کرده است‪:‬‬ ‫اما االن مساله برای ایران این است که بتواند مشتری تازه برای نفت خودش پیدا بکند‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری فرانسه‪ ،‬اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت‪ ،‬اوپک‪ ،‬سال‬ ‫گذشته در نشست خود با کاهش صادرات نفت برای تثبیت بهای آن در بازار‌های جهانی‬ ‫مخالفت کردند‪ ،‬بهمین خاطر این رقابت بین اعضای این سازمان بر سر بازار ادامه دارد‪.‬‬ ‫(رادیو فردا)‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 5‬‬

‫‪Farhang-e BC, Feb. 23, 2011, No. 204‬‬

‫‪Page 4‬‬

‫ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۵۰۰‬ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺗﺠﻤﻊ ﺍﻭﻝ ﺍﺳﻔﻨﺪ‬ ‫‪ ‬‬

‫بازداشتشدگان ديروز را ‪۵٠٠‬‬ ‫نفر اعالم کرد‪ .‬به گفتهی وی‪،‬‬ ‫اکثر بازداشتشدگانی که او‬ ‫مشاھده کرده‪ ،‬در محدودهی‬ ‫خيابان و ميدان آزادی‪ ،‬و توسط‬ ‫پليس امنيت دستگير شده بودند و‬ ‫بسياری از آنھا در ساعات پايانی ديشب و بامداد امروز آزاد شدند‪.‬‬ ‫او که ديشب از مقر نيروی انتظامی فاتب واقع در ضلع جنوبی‬ ‫ميدان انقالب‪ ،‬ابتدای خيابان کارگر جنوبی آزاد شده‪ ،‬خاطرنشان‬ ‫میکند که ھمزمان با دستگيری‪ ،‬مورد ضرب و شتم ماموران قرار‬ ‫گرفته؛ و تاکيد میکند که در زمان بازداشت برخورد بدی با آنھا‬ ‫صورت نمیگرفت‪ ،‬مگر کسانی که به گفتهی او “بلبل زبانی”‬ ‫میکردند که به شدت کتک میخوردند‪.‬‬

‫به گفتهی او‪ ،‬تلفنھای ھمراه ھمهی بازداشتشدگان توقيف شده و به‬ ‫آنھا گفته شده که بعد از عيد برای پس گرفتن آنھا مراجعه کنند‪.‬‬ ‫ھمچنين يک کارگر که او ھم ديشب از ھمين محل آزاد شده‪ ،‬با‬ ‫ابراز تعجب از رفتارھايی که در زمان بازداشت ديده‪ ،‬به برخورد‬ ‫خشن ماموران اشاره میکند و میگويد‪:‬‬ ‫اينھا خودشان ھم کسی را قبول نداشتند و به ھمه فحش میدادند‪،‬‬ ‫خودم شنيدم که حتی به امام ھم توھين میکردند‪ .‬ب‬ ‫ه گفتهی او‪ ،‬افرادی را که قبال ھم سابقهی بازداشت داشتهاند و يا به‬ ‫ھرحال میخواستند نگه دارند‪ ،‬به مقر اصلی پليس امنيت منتقل‬ ‫میکردند‪ .‬او میگويد که تنھا مردان در اين محل بازداشت بودهاند و‬ ‫زنان را از ابتدا به جای ديگری – احتماال بازداشتگاه وزرا – منتقل‬ ‫کلمه‪ :‬يکی از افراد بازداشتشده در تجمع ديروز – اول اسفندماه – کردهاند‪.‬‬ ‫که نيمه شب گذشته آزاد شده‪ ،‬در گفت و گو با کلمه‪ ،‬تعداد تقريبی )ايران امروز(‬

‫ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﻳﮏ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯼ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻳﮑﻢ ﺍﺳﻔﻨﺪ‬ ‫خبری‬ ‫منابع‬ ‫و‬ ‫‪ ‬دانشجويی‬ ‫سايتھای نزديک به‬ ‫معترضان گزارش‬ ‫دادهاند روز يکشنبه‪،‬‬ ‫يکی از دانشجويان‬ ‫دانشگاه شيراز به‬ ‫نيروھای‬ ‫دست‬ ‫حکومتی کشته شده‬ ‫است؛ اين در حالی‬ ‫است که خبرگزاری‬ ‫فارس با تکذيب اين‬ ‫خبر گفته است اين دانشجو تصادف کرده و در جريان درگيری‬ ‫کشته نشده است‪ .‬بنا برگزارش وبسايت دانشجونيوز‪ ،‬حامد‬ ‫نورمحمدی‪ ،‬دانشجوی رشته زيستشناسی دانشگاه شيراز‪،‬‬ ‫ساکن خوابگاه دستغيب و اھل خرمآباد يکم اسفندماه در ميدان‬ ‫نمازی مقابل سختمان شماره يک دانشکده مھندسی در حال‬ ‫فرار از دست ماموران حکومتی کشته شده است‪ .‬برپايه‬ ‫گزارش دانشجو نيوز‪ ،‬اين دانشجو به وسيله ماموران امنيتی از‬ ‫روی پل نمازی به پايين پرت شده و پس از برخورد با يک‬ ‫خودرو در خيابان ساحلی کشته شده است‪) .‬راديو فردا(‬ ‫‪ ‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪www.nastax.com‬‬ ‫‪eAccounting‬‬ ‫‪WCB ,PST , GST‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪6‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P.‬‬

‫دیگر به میدان می‌روند و امکان رویارویی آنها با اعضای تیم ملی ایران نیز وجود دارد‪.‬‬

‫تکواندوکاران پناهنده ايرانی‬ ‫از بلژيک و جمهوری آذربايجان به المپيک رفتند‬

‫کاهش بهای نفت ادامه دارد؛ سقوط ارزش سهام در آسيا‬

‫‪ - VOA‬راحله آسمانی‪ ،‬تکواندوکار سابق تیم ملی ایران که به بلژیک پناهنده شده‪ ،‬مجوز‬ ‫حضور در المپیک ‪ ۲۰۱۶‬برزیل را به دست آورد‪.‬‬ ‫فدراسیون جهانی تکواندو به تازگی به ورزشکاران پناهنده مجوز داده بود تا با پرچم کمیته‬ ‫بین‌المللی المپیک (‪ )IOC‬در مسابقات انتخابی المپیک شرکت کنند و الهه آسمانی در وزن‬ ‫منهای ‪ ۵۷‬کیلوگرم در مسابقات انتخابی ترکیه‪ ،‬موفق شد تا ضمن کسب عنوان قهرمانی‪ ،‬به‬ ‫المپیک راه پیدا کند‪ .‬او پیش از این در تیم ملی ایران موفق شده بود تا مدال نقره بازی‌های‬ ‫آسیایی را کسب کند‪ .‬خانم آسمانی در گفت‌وگو با وبسایت فدراسیون جهانی تکواندو از‬ ‫حضور در مسابقات المپیک ابراز خوشحالی کرد و گفت "این اگر حتی یک فیلم سینمایی‬ ‫بود‪ ،‬هیچ کس ممکن نبود آن را باور کند!"‬ ‫پیش از الهه آسمانی‪ ،‬میالد بیگی دیگر عضو سابق تیم ملی تکواندوی ایران که تابعیت‬ ‫جمهوری آذربایجان را دریافت کرده‪ ،‬با پرچم این کشور در مسابقات انتخابی شرکت کرد‬ ‫و با کسب مدال طال‪ ،‬سهمیه المپیک ریو را کسب کرد‪.‬‬ ‫مربیگری تیم ملی آذربایجان را نیز رضا مهماندوست‪،‬مربی سابق تیم ملی ایران برعهده‬ ‫دارد‪ .‬به این ترتیب در مسابقات تکواندوی المپیک سال ‪ ۲۰۱۶‬دو ایرانی در قالب تیم‌های‬

‫با برداشته شدن تحریم‌های ایران‪ ،‬و در حالی‌که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد‬ ‫«عرضه بیش از حد» نفت هشدار داده است‪ ،‬بهای نفت آمریکا‪ ،‬صبح روز چهارشنبه به‬ ‫پایین‌ترین میزان طی ‪ ۱۲‬سال گذشته سقوط کرد و به زیر ‪ ۲۸‬دالر در هر بشکه رسید‪.‬‬ ‫در عین حال صبح و ظهر روز چهارشنبه ارزش سهام در بازارهای اصلی آسیا نیز افت‬ ‫داشته است‪ .‬در ژاپن سهام بیش از دو در صد و در بورس هنگ‌کنگ ‪ ۳.۲۸‬درصد سقوط‬ ‫کرده است‪ .‬بنا برگزارش‌ها افت بهای نفت و وضعیت اقتصاد جهانی‪ ،‬به افزایش نگرانی‌ها‬ ‫و افت ارزش سهام دامن زده است‪.‬‬ ‫بهای نفت در بازارهای جهانی نیز طی دو روز گذشته سیر نزولی کم‌سابقه‌ای گرفته است‪.‬‬ ‫خبرگزاری رویترز به نقل از جاناتان بارات‪ ،‬یک کارشناس ارشد سرمایه‌گذاری در سیدنی‬ ‫استرالیا‪ ،‬نقل کرده است که «بهای نفت به اندازه‌ای رسیده که همه کشورهای عضو اوپک‬ ‫(سازمان کشورهای تولیدکننده نفت) هم به تقال افتاده‌اند‪ .‬آنها االن نفت را نه به خاطر سودی‬ ‫که دارد‪ ،‬بلکه به خاطر جریان داشتن وجه نقد است که می‌فروشند»‪.‬‬ ‫آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش تازه‌ای‪ ،‬در مورد «عرضه بیش از حد» این منبع اصلی‬ ‫انرژی در بازارهای جهانی‪ ،‬هشدار داده‌است‪ .‬این سازمان در عین حال گفته است‪ ،‬افزایش‬ ‫فروش نفت ایران پس از لغو تحریم‌ها‪ ،‬رقابت را میان تولیدکنندگان برای حفظ سهم‌شان در‬ ‫بازار نفت مدیترانه تشدید می‌کند‪.‬‬ ‫خبرگزاری فرانسه از فیلیپ فوتورس‪ ،‬تحلیل‌گر شرکت دانیل آنگ‪ ،‬نقل کرده است که‬ ‫گزارش آژانس «نقش زیادی در کاهش بها داشته است»‪.‬‬ ‫نفت معیار ایاالت متحده به زیر ‪ ۲۸‬دالر در هر بشکه‪ ،‬از سپتامبر سال ‪۲۰۰۳‬‬ ‫کاهش بهای ِ‬ ‫میالدی تا کنون سابقه نداشته است‪ .‬این در حالی‌ست که در زمان تحریم‌های بین‌المللی علیه‬ ‫ایران‪ ،‬طی دوره ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد‪ ،‬نفت زمانی به بیش از ‪ ۱۴۰‬دالر در‬ ‫هر بشکه رسیده بود‪.‬‬ ‫مایکل مک‌کارتی‪ ،‬یکی دیگر از کارشناسان ارشد در بازار سیدنی به خبرگزاری رویترز‬ ‫می‌گوید وعده افزایش فروش نفت ایران‪ ،‬حمله‌ای دیگر است که همین االن هم به کاهش‬ ‫بهای نفت منتهی شده است‪.‬‬ ‫خبرگزاری فرانسه نیز از قول آقای مک‌کارتی می‌گوید «نگاه‌ها بر توان بالقوه ایران برای‬ ‫تولید نفت متمرکز خواهد شد»‪( .‬رادیو فردا)‬

‫اطالعيه ی نشريه ی فرهنگ ‪BC‬‬ ‫بدینوسيله به اطالع هم میهنان گرامی می رسانیم که از آغاز سال نو میالدی ‪2016‬‬ ‫دفتر نشریه ی فرهنگ در نورت ونکوور در نشانی زیر گشایش یافته است‪:‬‬

‫‪Farhang-e BC‬‬ ‫‪# 200 - 2030 Marin Drive‬‬ ‫‪North Vancouver‬‬

‫شماره ی تماس برای مراجعه (با تعیین وقت قبلی)‪778.317.4848 :‬‬

‫‪www.sunhealthcenter.com‬‬

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 7

‫‪8‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P.‬‬

‫در سی‌ام تیرماه امسال نیز‪ ،‬رئیس زندان اوین نامه‌ای درباره‌ی امکان آزادی مشروط آقای‬ ‫کبودوند به دادستانی تهران نوشته بود ولی دادستان تهران بدون ذکر دلیل و یا ارائه‌ی‬ ‫با مرخصی و آزادی مشروط محمدصديق کبودوند‬ ‫توضیح‪ ،‬مخالفت کرده بود‪.‬‬ ‫موافقت نمی‌شود‬ ‫محمدصدیق کبودوند زمستان سال ‪ ۱۳۸۷‬جایزه هلمن – همت سازمان دیدبان حقوق بشر‬ ‫را به خود اختصاص داده بود و در فروردین‌ماه ‪ ۱۳۸۸‬نیز در مراسم سال ‪“ ۲۰۰۹‬جوایز‬ ‫مطبوعات بریتانیا” به عنوان “روزنامه نگار بین المللی سال” برگزیده شد‪.‬‬ ‫پریناز باغبان حسنی‪ ،‬همسر محمدصدیق کبودوند‪ ،‬پیشتر در گفتگو با هرانا گفته بود‬ ‫همسرش علیرغم مشکالت جسمی از رسیدگی پزشکی مناسب نیز محروم است و تنها‬ ‫خدماتی که دریافت می کند قرص های مسکن از درمانگاه زندان است و فقط با مسکن می‬ ‫تواند درد و بیماری را تحمل کند‪ .‬خانم حسنی گفته بود سختگیری مضاعفی در مورد آقای‬ ‫کبودوند وجود دارد به طوری که حتی ماده ‪ ۱۳۴‬قانون مجازات اسالمی که به عنوان “ماده‬ ‫تجمیع” نیز معروف است و منجر به کاهش حبس می شود‪ ،‬در مورد بسیاری از زندانیان‬ ‫دیگر نیز اعمال شده است ولی همچنان در مورد ایشان اعمال نمی شود‪.‬‬ ‫همسر محمدصدیق کبودوند با اشاره به فشار روحی که بر فرزندان و خانواده آقای کبودوند‬ ‫پس از سال ها حبس وجود دارد ابراز نگرانی کرده بود که وضعیت آقای کبودوند علیرغم‬ ‫سوابق درخشان و نیز عدم وابستگی حزبی یا جناحی کمتر مورد توجه افکار عمومی قرار‬ ‫می گیرد و اینکه استقالل افراد نباید دلیلی بر کم توجهی رسانه‌ها و سازمان‌های مدنی باشد‪.‬‬ ‫محمدصدیق کبودوند دهم تیر ماه سال ‪ ۱۳۸۶‬بازداشت و زندانی شده‌‪ .‬او در دادگاه انقالب‬ ‫اسالمی تهران به اتهام اقدام علیه امنیت ملی از طریق تشکیل و اداره سازمان دفاع از حقوق‬ ‫بشر کردستان به ده سال حبس و از بابت تبلیغ علیه نظام جمهوری اسالمی از طریق ارتباط‬ ‫و مراوده با سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشر و ارتباط و مکاتبه با شخص کوفی عنان‬ ‫دبیرکل سازمان ملل متحد و گفتگو با رسانه‌های عمومی به یک سال حبس و جمعاً به یازده‬ ‫سال حبس محکوم شده است که در شعبه ‪ ۵۶‬دادگاه تجدیدنظر استان تهران ده سال حبس از‬ ‫خبرگزاری هرانا – مسئولین قضایی و دادستانی تهران‪ ،‬با مرخصی و آزادی مشروط بابت تاسیس سازمان‪ ،‬مورد تایید قرار گرفته و قطعی شده است‪.‬‬ ‫محمدصدیق کبودوند‪ ،‬روزنامه‌نگار و فعال حقوق بشر کرد‪ ،‬مخالفت می‌کنند‪ .‬او بیش از پرونده مربوط به فعالیت روزنامه نگاری که به اتهام تشویش اذهان عمومی از طریق درج‬ ‫یک‌سوم حبس ده ساله اش را تحمل کرده و قانونا مدت‌ها پیش می‌بایست آزاد شود‪.‬‬ ‫مطالب در هفته نامه پیام مردم توسط دادگاه عمومی و انقالب سنندج به یک سال حبس‬ ‫به گزارش خبرگزاری هرانا‪ ،‬ارگان خبری مجموعه فعاالن حقوق بشر در ایران‪ ،‬تعزیری‪ ۵ ،‬سال محرومیت از روزنامه نگاری و مدیریت نشریه و ابطال پرونده انتشار پیام‬ ‫محمدصدیق کبودوند‪ ،‬بنیانگذار سازمان حقوق بشر کردستان‪ ،‬طی دوران حبس تنها یک مردم محکوم شد که پس از تایید در دادگاه تجدیدنظر استان تهران میزان محکومیت حبس‬ ‫بار در دی‌ماه ‪ ۱۳۹۱‬و پس از اعتصاب غذای طوالنی برای مالقات با فرزند بیمارش به در دیوان عالی کشور به ‪ ۶‬ماه تقلیل یافته است‪.‬‬ ‫مرخصی اعزام شد‪.‬‬ ‫آقای کبودوند پرونده‌ای نیز مربوط به انتشار کتابچه ای در مورد زنان و نقض حقوق آنان‬ ‫او با وجود بیماری های متعدد و درخواست های مکرر تا کنون امکان مرخصی درمانی و در ایران‪ ،‬در دادگاه انقالب آذربایجان غربی داشت که از این اتهام تبرئه شد‪.‬‬ ‫یا اعزام جهت تکمیل درمان را پیدا نکرده است‪.‬‬ ‫محمدصدیق کبودوند‪ ،‬هم‌اینک در نهمین سال حبس در بند ‪ ۳۵۰‬زندان اوین زندانی است‪.‬‬

‫فوآد احمدی‬

‫‪604.722.7202‬‬

‫مشاور در امور امالک مسکونی و تجاری و سرمایه گذاری ‪www.FoadAhmadi.com‬‬ ‫)‪Member of National Commercial Council of Canada and BC(NCC and CREA‬‬

‫‪foad@foadahmadi.com‬‬

‫‪Qualified Real estate consultant in Residential and Commercial‬‬

‫برای دیدن تمام امالک فروشی در‬ ‫ونکوور بزرگ با نقشه‪ ،‬ماهواره‪ ،‬ایمیل‬ ‫اتوماتیک‪ ،‬اندازه اتاق ها و ‪ ...‬به وب‬

‫‪ONE OF TOP‬‬ ‫‪10% REALTORS‬‬ ‫‪IN GREATER‬‬ ‫‪VANCOUVER‬‬ ‫)‪(Medalion club 2006‬‬

‫سایت من مراجعه کنید‪.‬‬ ‫)‪(Properties/Member Access/ Sign up‬‬ ‫”‪“RE/MAX Crest Westside‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 9‬‬ ‫"تهید امنیتی" علیه کارمندان سفارت کانادا‬ ‫قطع یک‌طرفه روابط دیپلماتیک تهران و اتاوا از سوی دولت استیون هارپر‪ ،‬تصمیمی‬ ‫بحث‌برانگیز بود که به تحلیل برخی از ناظران سیاسی تحت فشارهای اسرائیل گرفته شد‪.‬‬ ‫ابراز تمايل کانادا به ازسرگيری روابط ديپلماتيک با ايران‬ ‫جان برد‪ ،‬وزیر امور خارجه وقت کانادا‪ ٬‬در آن زمان دلیل روشنی برای اتخاذ این تصمیم‬ ‫ارائه نکرد‪ ،‬اما با انتشار بیانیه‌ای شدیداللحن‪ ،‬حمایت‌های جمهوری اسالمی از رژیم بشار‬ ‫اسد در سوریه و پشتیبانی از ایده "نسل‌کشی" علیه اسرائیل را به باد انتقاد گرفت‪.‬‬ ‫در برخی گزارش‌ها "تهدیدات امنیتی علیه جان کارمندان و دیپلمات‌های سفارت کانادا‬ ‫در تهران" از جمله دالیل قطع روابط دیپلماتیک ایران و کانادا اعالم شده بود‪ .‬جان برد‬ ‫در زمان تعطیلی سفارت کانادا‪ ،‬دولت ایران را "اصلی‌ترین تهدید" برای صلح و امنیت‬ ‫جهانی خوانده و گفته بود که همین موضوع برای بستن سفارت این کشور در تهران کافی‬ ‫بوده است‪ .‬پیش از قطع روابط دیپلماتیک ایران و کانادا‪ ،‬روابط دو کشور در پی زندانی‬ ‫شدن چند شهروند دوملیتی ایرانی‌کانادایی تیره شده بود‪ .‬جمهوری اسالمی تابعیت دوگانه‬ ‫شهروندان ایرانی‌تبار را به رسمیت نمی‌شناسد و از تضمین حفاظت کنسولی بازداشت‌شدگان‬ ‫دوملیتی خودداری می‌کند‪ .‬در پی قطع روابط دیپلماتیک ایران و کانادا‪ ،‬دولت محافظه‌کار‬ ‫وقت اعالم کرده بود که کانادا تحریم‌هایش علیه ایران را حتی در صورت لغو تحریم‌های‬ ‫جهانی‪ ،‬همچنان پابرجا نگه خواهد داشت‪ .‬محافظه‌کارها در مه ‪ ۲۰۱۳‬روابط تجاری کانادا‬ ‫با ایران را نیز کامال قطع کردند‪ .‬حاال با روی کار آمدن لیبرال‌ها در اتاوا‪ ،‬استفان دیون‪،‬‬ ‫وزیر جدید امور خارجه کانادا‪ ،‬هفته پیش در گفت‌وگو با روزنامه "گلوب اند میل" اعالم‬ ‫کرد که کشورش آماده است تا در زمان مقتضی تحریم‌های یک‌طرفه علیه ایران را لغو کند‬ ‫جاستین ترودو‪ ،‬نخست‌وزیر کانادا اعالم کرد که کشورش برای برقراری دوباره روابط تا کمپانی‌های کانادایی هم بتوانند در کنار کمپانی‌های اروپایی و آمریکایی فعالیت تجاری‬ ‫دیپلماتیک با ایران آمادگی دارد‪ .‬روابط دیپلماتیک ایران و کانادا از چهار سال پیش با بستن در بازار ایران را از سر بگیرند‪( .‬دویچه وله)‬ ‫سفارت کانادا و فروش اموال آن رسما قطع شد‪.‬‬ ‫جاستین ترودو‪ ،‬نخست‌وزیر جدید کانادا‪ ،‬روز دوشنبه (‪ ۲۸‬دی‪ ۱۸ ،‬ژانویه) از تمایل دولتش گفت و گوی روحانی و کامرون درباره افزايش روابط به سطح سفير‬ ‫به ازسرگیری روابط دیپلماتیک میان تهران و اتاوا خبر داد‪ .‬قطع روابط دیپلماتیک با ایران‪،‬‬ ‫اواخر سال ‪ ۲۰۱۲‬توسط دولت محافظه‌کار و راست‌گرای استیون هارپر‪ ،‬نخست‌وزیر حسن روحانی رئیس جمهور ایران و دیوید کامرون نخست وزیر بریتانیا امروز تلفنی با‬ ‫یکدیگر گفت و گو کردند‪ .‬این مکالمه تلفنی که امروز ‪ ۲۹‬دی ماه (‪ ۱۹‬ژانویه) انجام شده‪،‬‬ ‫پیشین این کشور صورت گرفته شد‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری فرانسه‪ ،‬جاستین ترودو با اشاره به پی‌آمدهای توافق جامع هسته‌ای با "گرم" توصیف شده و بیست دقیقه طول کشیده است‪.‬‬ ‫ایران گفت‪« :‬ایران اقداماتی جدی در راستای احترام به مطالبات بین‌المللی انجام داده است از جمله مطالب مطرح شده در این مکالمه ارتقای روابط دو کشور به سطح سفیر و وضعیت‬ ‫و در واکنش به این تحوالت مثبت من انتظار دارم که روابط دیپلماتیک میان ایران و کانادا چند شهروند دارای تابعیت دوگانه ایرانی‪ -‬بریتانیایی است که در زندان های ایران هستند‪.‬‬ ‫هم احیا شوند‪ ».‬نخست‌وزیر ‪ ۴۴‬ساله کانادا تاکید کرد که در جلسات آتی کابینه دولت کانادا سفارت بریتانیا و ایران در تهران و لندن پس از نزدیک به ‪ ۴‬سال تعطیلی‪ ،‬اول شهریور‬ ‫در هفته‌های پیش‌رو‪ ،‬موضوع برقراری روابط دیپلماتیک با ایران به بحث گذاشته خواهد امسال بازگشایی شد اما سطح روابط دو کشور در حال حاضر در سطح کاردار است و‬ ‫بخش ویزای سفارت بریتانیا در ایران هم فعال نیست‪bbc .‬‬ ‫شد تا تصمیم نهایی در این باره اتخاذ شود‪.‬‬

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 10

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 11

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P.12

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 13‬‬

‫‪APADANA TRAVEL CORP‬‬ ‫)‪(BC Reg. 61054‬‬

‫‪Worldwide Travel Service‬‬

‫آژانس هواپیمایی آپادانا‬ ‫افتخار دارد با دارا بودن کادری مجرب و با ارائه بهترین و مناسبترین‬ ‫قیمت بلیت هواپیما به نقاط مختلف دنیا در خدمت شما عزیزان باشد‪.‬‬

‫بهترین قیمت بلیت به ایران‪:‬‬

‫تهران ‪ 1220‬دالر‬ ‫شیراز ‪ 1350‬دالر‬ ‫مشهد ‪ 1350‬دالر‬

‫بهترین قیمت بلیت از ایران‬ ‫به کانادا و آمریکا‬ ‫نورت ونکوور‪ ،‬خیابان النزدل و هجدهم غربی‪ ،‬شماره ‪106‬‬

‫تلفن‪604-770-4474 :‬‬

‫‪106 - West 18th Street, North Vancouver BC,V7M 1W4‬‬ ‫‪Tel :604 770 4474 Toll Free: 1-855-770-4474‬‬ ‫‪www.apadanatravel.ca sales@apadanatravel.ca‬‬

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 14

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 15‬‬

‫مناطق کردنشين ترکيه درگير جنگی خونين‬ ‫'به دور از چشم مطبوعات جهانی'‬ ‫ژیار گل‬

‫تصاویر منتشر شده تانک‌هایی را نشان می‌دهند که در ارتفاعات مستقر شده و هر از چندی‬ ‫به مناطق مسکونی شلیک می‌کنند‪ .‬هلیکوپترهای توپدار و پهپادها بر روی شهر می‌چرخند‪.‬‬ ‫شبه‌نظامیان در برخی از خیابان‌ها با کندن خندق و انباشتن گونی‌های شن سنگر گرفته‌اند‪.‬‬ ‫برای جلوگیری از دید تک تیراندازان با پتو یا پرده برخی از چهار راه‌ها پوشیده شده است‪.‬‬ ‫آثار گلوله و انفجار بر در و دیوار خانه‌ها و مغازه‌ها دیده می‌شود‪ .‬جنازه بعضی از کشته‬ ‫شدگان برای روزها در کنار خیابان می‌ماند و از ترس تک تیراندازان کسی جرات نزدیک‬ ‫شدن به آنان را ندارد‪.‬‬ ‫برخی از شهروندان مجبور شده‌اند جنازه اعضا خانواده را برای روزها در یخچال خانه نگه‬ ‫دارند و نتوانسته‌اند از خانه‌هایشان بیرون روند‪ .‬ماموران امنیتی تنها با خودروهای زرهی‬ ‫می‌توانند در داخل این شهرها تردد کنند‪.‬‬ ‫دسترسی روزنامه نگاران مستقل به این مناطق به شدت کنترل می‌شود و برخی می‌گویند‬ ‫این مناطق به دور از چشم مطبوعات جهانی درگیر جنگی خونین هستند‪.‬‬ ‫شاید این تصاویر به وضعیت شهرهای جنگ زده عراق و سوریه شباهت داشته باشد‪ .‬اما‬ ‫این تصاویری است که از یکی از کشورهای عضو ناتو‪ ،‬ترکیه منتشر می‌شود‪.‬‬ ‫در چند ماه گذشته بسیاری از شهرهای مناطق کردنشین ترکیه در جنوب شرق این کشور‬ ‫صحنه درگیری‌های خونین بین نیروهای امنیتی ترکیه و نیروهای شهری حزب کارگران‬ ‫کردستان‪ ،‬پ‌ک‌ک است‪.‬‬ ‫دولت ترکیه در بسیاری از شهرهای کردنشین مقررات منع عبور و مرور وضع کرده است‪.‬‬ ‫در پی انفجار بمب‪ ،‬یک ساختمان یک مرکز پلیس در شهر کردنشین دیاربکر ویران شد و‬ ‫چند تن کشته شدند‪ .‬همچنین پاسگاه ژاندارمری در شهر میدیات در نزدیکی ماردین هدف‬ ‫گلوله‌های خمپاره واقع شد‪ .‬این در حالی است که جنگ خیابانی در محله های سور دیاربکر‬ ‫و جیزره همچنان ادامه دارد‪.‬‬ ‫سه روز پیش نیروهای امنیتی ‪ ۱۲‬جوان را در شهر وان کشتند‪ .‬دولت می‌گوید آنان از اعضا‬

‫پ‌ک‌ک (اعضای حزب کارگران کردستان) بودند و مقدار زیادی سالح و مهمات از آنان‬ ‫ضبط کرده است‪ .‬اما فعاالن کرد می‌گویند این ‪ ۱۲‬جوان غیر نظامی بوده‌اند و نیروهای‬ ‫امنیتی آنان را به گلوله بسته‌اند‪ .‬انتشار این خبرها بسیاری از کردهای مناطق کردنشین‬ ‫ترکیه را به خشم آورده است‪.‬‬ ‫هنگامی که ‪ ۱۳‬سال پیش رجب طیب اردوغان به قدرت رسید‪ ،‬او برای اولین بار به وجود‬ ‫مشکل کردها اذعان کرد و گفت مشکل آنان مشکل تمام مردم ترکیه است‪ .‬او قول داد برای‬ ‫رفع تبعیض‌ها و احقاق حقوق کردها در ترکیه تالش می کند‪ .‬این بخشی از اصالحات‬ ‫آقای اردوغان برای بهبود دموکراسی در ترکیه در چهارچوب نامزدی این کشور برا ی‬ ‫عضویت در اتحادیه اروپا بود‪.‬‬ ‫برای اولین رادیو و تلویزیون دولتی (تی آر تی) شبکه ای کردی راه اندازی کرد و تدریس‬ ‫به زبان کردی در مدارس خصوصی آزاد شد‪ .‬دولت آقای اردوغان برای سال‌ها مخفیانه با‬

‫پک‌ک نیز چندین بار آتش بس یک جانبه اعالم کرد‪.‬‬ ‫نمایندگان پ‌ک‌ک مذاکره می کرد‪‌ .‬‬ ‫اما این اقدامات موجب کاهش خشونت‌ها نشد‪.‬‬ ‫در نوروز سال ‪ ۲۰۱۳‬دولت برای اولین بار آشکارا اعالم کرد که نمایندگان سازمان‬ ‫پک‌ک برای پایان دادن به جنگ چهل ساله‬ ‫اطالعات ترکیه با عبداهلل اوجاالن رهبر زندانی ‌‬ ‫مذاکره می‌کنند‪ .‬قرار شد اعضای حزب کارگران کردستان نیروهایش را از ترکیه بیرون‬ ‫بکشد و حتی صحبت از زمین گذاشتن سالح بود‪ .‬آقای اردوغان گفت او دیگر نمی‌خواهد‬ ‫شاهد گریه هیچ مادری برای از دست دادن فرزندانش در ترکیه باشد‪ .‬اما پس از دو سال‬ ‫طرفین با شکستن آتش‌بس‪ ،‬همدیگر را متهم به اجرا نکردن تعهدات طرف مقابل کردند‪.‬‬ ‫پک‌ک شکسته شد صدها نفر از غیرنظامیان‪،‬‬ ‫از تابستان گذشته که آتش‌بس بین دولت ترکیه و ‌‬ ‫نیروهای اعضای حزب کارگران کردستان و نیروهای امنیتی در جنگ خونین کشته شده‌اند‪.‬‬ ‫نیروهای پ‌ک‌ک برای اولین بار جنگ را به کوچه و خیابانهای این منطقه کشانده‌اند‪.‬‬ ‫شهروندان شهرهای کردنشین سور دیاربکر‪ ،‬نوسیبین‪ ،‬سلوپی‪ ،‬جیزره و سیلوان بیشترین‬ ‫خشونت‌ها را به خود دیده‌اند‪ .‬دولت در چند ماه گذشته بارها در این مناطق مقررات منع‬ ‫عبور و مرور وضع کرده است‪.‬‬ ‫آقای اردوغان می گوید مشکلی به نام مشکل کردها دیگر وجود ندارد و ناآرامی‌های جنوب‬ ‫شرق ترکیه مشکل تروریسم است نه کردها‪ .‬او گفت تا نابودی کامل نیروهای پ ک ک‬ ‫درشهرهای مناطق کردنشین و بیرون راندن آنان از ترکیه علمیات نظامی ادامه خواهد‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫شکاف بین کردها و سایر مناطق ترکیه هر روز بیشتر می‌شود‪ .‬حزب دمکراتیک خلقها‬ ‫خواهان خودمختاری دمکراتیک در مناطق کردنشین است و می گوید دولتها ی محلی‬ ‫بایستی نقش بیشتری در تصمیم گیری‌های منطقه‌ای داشته باشند‪.‬‬ ‫در چند ماه گذشته صدها شهروند و فعال سیاسی کرد به اتهام تهدید تمامیت ارضی ترکیه و‬ ‫ارتباط با تروریسم دستگیر شده اند‪.‬‬ ‫در دوران خشونتهای ده‌های هشتاد و نود میالدی بیش از ‪ ۴۰‬هزار نفر از کردها و نیروهای‬ ‫پک‌ک‬ ‫امنیتی در مناطق کردنشین کشته شدند‪ .‬مذاکرات صلح دو سال پیش بین دولت و ‌‬ ‫بسیاری را در ترکیه امیدوار کرده بود که باالخره طرفین دریافته اند با جنگیدن نمی توان‬ ‫اختالفات را حل کرد‪ .‬اما این روزها با باال گرفتن درگیرها‪ ،‬بسیاری از کارشناسان مسائل‬ ‫ترکیه می گویند مناطق کردنشین ترکیه به خشونتهای دو دهه پیش باز گشته است‪.‬‬ ‫این هفته حدود ‪ ۱۱۰۰‬دانشگاهی از بیش از ‪ ۸۰‬دانشگاه ترکیه از جمله برخی از دانشگاهیان‬ ‫کشورهای دیگر در نامه ای سرگشاده به عنوان "ما بخشی از این جنایت نخواهیم بود" از‬ ‫دولت ترکیه خواستند به درگیرها در جنوب شرق ترکیه خاتمه دهد‪ .‬رجب طیب اردوغان‬ ‫پک‌ک کرد‪bbc .‬‬ ‫رئیس جمهوری ترکیه در جواب انان را متهم به طرفداری از ‌‬

‫اقتصاد و بازرگانی‬ ‫آيا بانک جهانی واقعيت‌های اقتصادی ايران را می‌شناسد؟‬ ‫فریدون خاوند (تحلیلگر اقتصادی)‬ ‫تازه‌ترین گزارش بانک جهانی زیر عنوان «چشم انداز‬ ‫اقتصادی جهان»‪ ،‬که پنجشنبه هفتم ژانویه منتشر شد‪،‬‬ ‫ضمن ابراز بدبینی درباره میانگین رشد اقتصادی هم‬ ‫برای دنیا و هم برای کشور‌های در حال توسعه در سال‬ ‫‪ ،۲۰۱۶‬از جهش اقتصادی ایران طی سه سال آینده‬ ‫خبر می‌دهد‪ .‬خوشبینی این نهاد مالی بین‌المللی درباره‬ ‫چشم‌انداز‌های اقتصادی ایران به گونه‌ای آشکار مغایر با‬ ‫ارزیابی‌های اغلب بدبینانه‌ای است که محافل کسب‌وکار‬ ‫تهران و کانون‌های کار‌شناسی و دانشگاهی جمهوری‬ ‫اسالمی از اوضاع کنونی کشور و چشم‌انداز‌های آن به‬ ‫دست می‌دهند‪ .‬حتی صندوق بین‌المللی پول‪ ،‬در مقایسه‬ ‫با بانک جهانی‪ ،‬ارزیابی‌های بسیار محتاطانه تری درباره وضعیت اقتصادی ایران دارد‪.‬‬ ‫آمار نادرست بانک جهانی‬ ‫میانگین رشد اقتصاد جهانی در سال ‪ ،۲۰۱۶‬به ارزیابی بانک جهانی‪ ،‬از ‪ ۲.۹‬در صد‬ ‫بیشتر نخواهد بود و طی دو سال بعد از آن به زحمت از سه در صد تجاوز خواهد کرد‪ .‬برای‬ ‫کل کشور‌های در حال توسعه‪ ،‬همین شاخص در سال جاری میالدی از ‪ ۴.۸‬در صد باال‌تر‬ ‫نمی‌رود و در ‪ ۲۰۱۷‬و ‪ ۲۰۱۸‬نیز در محدوده ‪ ۵.۳‬در صد نوسان خواهد کرد‪.‬‬ ‫نرخ رشد ایران اما‪ ،‬از دیدگاه کار‌شناسان بانک جهانی‪ ،‬در سال ‪ ۲۰۱۶‬به ‪ ۵.۸‬در صد‬ ‫می‌رسد و در سال ‪ ۲۰۱۷‬به هفت در صد نزدیک می‌شود‪ .‬جهش اقتصادی ایران‪ ،‬به‬ ‫ارزیابی همین نهاد‪ ،‬پیآمد امضای «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) در ژوئیه ‪ ۲۰۱۵‬و‬ ‫آغاز فرایند برداشته شدن تحریم علیه جمهوری اسالمی در یکی دو ماهه نخست سال ‪۲۰۱۶‬‬ ‫است‪ ‌‌.‬همان منبع بر افزوده شدن پانصد هزار تا هفتصد هزار بشکه بر تولید کنونی نفت‬ ‫ایران و آزاد شدن دارایی‌های ارزی بلوکه شده کشور در خارج تاکید می‌کند و می‌افزاید که‬ ‫ادغام ایران در اقتصاد جهانی‪ ،‬به عنوان پیآمد اجرای «برجام»‪ ،‬شرایط الزم را برای جان‬ ‫گرفتن بخش‌های نفت‪ ،‬گاز و خود رو فراهم می‌آورد‪.‬‬ ‫طی چند سال اخیر این خوشبینانه‌ترین ارزیابی یک سازمان مقتدر مالی بین المللی‪ ،‬در‬ ‫سطح بانک جهانی‪ ،‬درباره چشم‌انداز‌های اقتصادی ایران است‪ .‬جالب آنکه این خوشبینی‬ ‫می‌تواند با شگفتی محافل کار‌شناسی تهران روبه‌رو شود که دشواری‌ها و بن بست‌های‬ ‫اقتصادی کشور خود را بسیار بهتر از بانک جهانی می‌شناسند و می‌دانند که دستیابی ایران‬ ‫به یک جهش واقعی به پیش زمینه‌هایی بسیار پیچیده‌تر از آنچه کار‌شناسان این نهاد بر آن‬ ‫تکیه کرده‌اند‪ ،‬نیاز دارد‪.‬‬ ‫ولی آنچه بیشتر جلب توجه می‌کند این است که بانک جهانی در ارزیابی‌های خود نه تنها‬ ‫دشواری‌های عمیق سیاسی و اقتصادی ایران را در نظر نمی‌گیرد‪ ،‬بلکه درباره سابقه رشد‬ ‫اقتصادی کشور هم بر آماری تکیه می‌کند که معلوم نیست از کجا به دست آورده است‪ .‬این‬ ‫درست است که سال میالدی و سال ایرانی بر هم منطبق نیستند‪ ،‬ولی این عدم تطابق به‬ ‫تنهایی برای درک تفاوت میان آمار بانک جهانی و آمار منابع رسمی آماری ایران کافی به‬ ‫نظر نمی‌رسند‪:‬‬ ‫‪ )۱‬در آمار بانک جهانی‪ ،‬نرخ رشد ایران در سال ‪( ۲۰۱۳‬کم وبیش معادل سال ‪،)۱۳۹۲‬‬ ‫منهای ‪ ۱.۹‬در صد اعالم شده که کامال منطبق بر ارزیابی بانک مرکزی جمهوری اسالمی‬ ‫است‪ .‬در عوض بانک جهانی نرخ رشد سال ‪( ۲۰۱۴‬کم و بیش معادل سال ‪ )۱۳۹۳‬را‬ ‫‪ ۴.۳‬در صد اعالم می‌کند‪ ،‬حال آنکه در آمار بانک مرکزی ایران نرخ رشد سال ‪ ۹۳‬تنها‬ ‫سه در صد بوده است‪ .‬تازه همین نرخ سه در صدی هم با انتقاد شدید بخش مهمی از محافل‬ ‫کار‌شناسی ایران روبرو شد‪.‬‬ ‫در گزارشی زیر عنوان «تحلیل بخش واقعی اقتصاد ایران‪ :‬عملکرد رشد اقتصادی ‪۱۳۹۳‬‬ ‫و چشم انداز ‪ ،»۱۳۹۴‬که آبانماه ‪ ۹۴‬منتشر شد‪ ،‬مرکز پژوهش‌های مجلس می‌گوید که‬ ‫«شواهد موجود به تفکیک بخشی (کشاورزی‪ ،‬صنعت‪ ،‬بازرگانی‪ ،‬رستوران و هتلداری و‬ ‫خدمات موسسات پولی و آماری) نشان می‌دهد که نرخ رشد سه در صدی اعالم شده توسط‬ ‫بانک مرکزی برای سال ‪ ۱۳۹۳‬دچار بیش بر آوردی است‪».‬‬ ‫تنها «مرکز پژوهش‌های مجلس»‌های مجلس نیست که نرخ سه در صدی اعالم شده از سوی‬ ‫بانک مرکزی را برای سال ‪« ۱۳۹۳‬دچار بیش برآوردی» می‌داند‪ .‬در این شرایط چگونه‬ ‫است که بانک جهانی در ارزیابی نرخ رشد ایران در سال ‪( ۲۰۱۴‬کم و بیش معادل ‪)۱۳۹۳‬‬ ‫تا ‪ ۴.۳‬در صد پیش می‌رود؟‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 16‬‬ ‫‪ )۲‬و اما نرخ رشد ایران در سال ‪( ۲۰۱۵‬کم و بیش معادل سال ‪ ،)۱۳۹۴‬از سوی بانک‬ ‫جهانی ‪ ۱.۹‬در صد ارزیابی شده است‪ .‬این نیز با آنچه در صحنه واقعی اقتصاد ایران و نیز‬ ‫در ارزیابی محافل کار‌شناسی تهران می‌بینیم‪ ،‬نمی‌خواند‪.‬‬ ‫توضیح اینکه مرکز آمار ایران در گزارش بسیار کوتاهی‪ ،‬که از سر طنز به «سه خط و‬ ‫یک جدولی» شهرت یافت‪ ،‬نرخ رشد اقتصادی ایران را در شش ماهه نخست سال ‪۱۳۹۴‬‬ ‫یک در صد ارزیابی کرده است‪ .‬ولی با توجه به سست بودن این ارزیابی و نا‌همگونی آن با‬ ‫رکود شدید قابل مشاهده در بخش‌های گوناگون اقتصادی ایران‪ ،‬کسی آن را جدی نگرفت‪.‬‬ ‫و اما بانک مرکزی جمهوری اسالمی درباره آخرین تحوالت نرخ رشد اقتصادی ایران در‬ ‫سکوت کامل فرو رفته و در حالی که به آخر دیماه نزدیک می‌شویم‪ ،‬هنوز حتی آمار مربوط‬ ‫به نرخ رشد ایران را در بهار ‪ ۱۳۹۴‬اعالم نکرده است‪ .‬عدم اطالع رسانی درباره این‬ ‫شاخص کلیدی اقتصاد کالن به خودی خود پرسش بر انگیز است‪ .‬آیا قصد پنهان کاری در‬ ‫میان است؟ بعضی از مسئوالن ارشد بانک مرکزی در اظهار نظر‌های شخصی خود منفی‬ ‫شدن نرخ رشد را در سال جاری خورشیدی منتفی نمی‌دانند‪.‬‬ ‫صندوق بین المللی پول نیز در نتیجه گیری کار‌شناسان خود‪ ،‬که سپتامبر گذشته به تهران‬ ‫رفته بودند‪ ،‬نرخ رشد قابل انتظار برای سال ‪ ۱۳۹۴‬را بین منهای نیم در صد و به اضافه‬ ‫نیم در صد (در مجموع در محدوده صفر در صد) پیش بینی می‌کند‪.‬‬ ‫با توجه به همه این ارقام‪ ،‬شگفت‌آور به نظر می‌رسد که بانک جهانی‪ ،‬به رغم رکود سنگین‬ ‫حاکم بر اقتصاد ایران‪ ،‬روی دست همه بلند شده و بدون ارائه آمار و دالیل قابل قبول‪ ،‬نرخ‬ ‫رشد اقتصادی ایران را در سال ‪( ۲۰۱۵‬کم وبیش معادل ‪ )۱۳۹۴‬یکباره ‪ ۱.۹‬در صد پیش‬ ‫بینی می‌کند؟‬ ‫باتوجه به آمار نه‌چندان قابل اعتماد بانک جهانی درباره نرخ رشد اقتصادی ایران در‬ ‫سال‌های ‪ ۲۰۱۴‬و ‪ ،۲۰۱۵‬آیا می‌توان به پیش بینی این نهاد در باره جهش اقتصادی ایران‬ ‫در سال‌های ‪ ۲۰۱۶‬تا ‪ ۲۰۱۸‬اطمینان کرد؟‬ ‫پیام نادرست‬ ‫تردیدی نیست که با آزاد شدن دارایی‌های ارزی بلوکه‌شده ایران در خارج‪ ،‬رفع تحریم در‬ ‫عرصه مبادالت مالی و پولی‪ ،‬افزایش صادرات نفتی و دیگر عوامل‪ ،‬می‌توان امیدوار بود‬ ‫که کشور از رکود سنگین کنونی بیرون بیآید‪ .‬ولی اینکه رشد اقتصادی ایران‪ ،‬به پیش‌بینی‬ ‫بانک جهانی‪ ،‬در سال ‪ ۲۰۱۶‬یکباره به مرز شش در صد برسد و در سال ‪ ۲۰۱۷‬تا نزدیک‬ ‫هفت در صد هم پیش برود‪ ،‬جای چون و چرای فراوان دارد‪.‬‬ ‫ایجاد ارتباط خود به خودی و مکانیکی بین رفع تحریم‌ها و رشد اقتصادی ایران‪ ،‬که از سوی‬ ‫بانک جهانی انجام گرفته‪ ،‬پیام نادرستی را به مسئوالن اقتصادی جمهوری اسالمی منتقل‬ ‫می‌کند و حتی امید کاذب به وجود می‌آورد‪.‬‬ ‫صندوق بین المللی پول‪ ،‬به رغم اشتباهات گذشته خود در تحلیل مسایل ایران‪ ،‬در بررسی‌های‬ ‫تازه خود واقعیت‌های اقتصادی کشور را بهتر از بانک جهانی در نظر گرفته است‪.‬‬ ‫نمایندگان صندوق بین‌المللی پول در چارچوب ماده چهار اساسنامه این سازمان سپتامبر‬ ‫سال گذشته برای بررسی اوضاع اقتصادی ایران به تهران رفتند و نتیجه‌گیری‌های خود‬ ‫را نیز‪ ،‬در گزارش مفصلی‪ ،‬اواخر سال گذشته میالدی منتشر کردند‪ .‬البته پیش‌بینی‌های‬ ‫صندوق درباره چشم انداز‌های ایران نیز خوشبینانه است‪ ،‬ولی این خوشبینی هم نسبی است‬ ‫و هم مشروط‪.‬‬ ‫گزارش صندوق خوشبینانه است‪ ،‬چون می‌گوید اقتصاد ایران از رکود سال جاری (با نرخ‬ ‫رشدی در سطح به عالوه یا منهای نیم در صد) بیرون می‌آید و در سال‌های ‪ ۱۳۹۵‬تا ‪۱۳۹۹‬‬ ‫از نرخ رشدی در محدوده چهار درصد برخوردار می‌شود‪ .‬ولی خوشبینی صندوق جنبه‬ ‫نسبی دارد‪ ،‬زیرا نرخ رشد ایران هر چند نسبت به سال جاری و سال‌های قبل در سطح‬ ‫باالتری است‪ ،‬ولی آنقدر باال نیست که بتواند مشکالت کشور را حل کند‪ .‬محافل کار‌شناسی‬ ‫تهران کم و بیش بر سر این نکته توافق دارند که ایران برای خروج از دشواری‌های‬ ‫ی در پی نیاز‬ ‫اقتصادی کنونی به نرخ رشدی در سطح هشت در صد آنهم طی چند سال پ ‌‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر خوشبینی صندوق بین‌المللی پول جنبه مشروط دارد‪ ،‬زیرا بر این نکته بدیهی‬ ‫تاکید می‌کند که خروج اقتصاد ایران از رکود کنونی و دستیابی آن به رشد پایدار موکول به‬ ‫انجام یک سلسله اصالحات بنیادی است‪ ،‬از اصالح نظام بانکی کشور گرفته تا بهبود فضای‬ ‫کسب و کار به منظور تامین توسعه بخش خصوصی‪ ،‬افزایش بهره وری‪ ‌‌،‬رها کردن کنترل‬ ‫دستوری قیمت‌ها و غیره‪.‬‬ ‫در مجموع به نظر می‌رسد که نوشته‌ها و گفته‌های محافل کسب و کار ایران و حتی‬ ‫مسئوالن ارشد دولت جمهوری اسالمی در تحلیل وضعیت اقتصادی کشور و تحوالت آتی‬ ‫آن در بسیاری موارد به گونه‌ای محسوس بدبینانه‌تر از گزارش‌هایی هستند که از سوی‬ ‫سازمان‌های بین‌المللی منتشر می‌شوند‪ .‬مسئله بسیار مهمی که در تحلیل شمار زیادی از‬ ‫سازمان‌های بین‌المللی کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد‪ ،‬تاثیر عوامل ناشی از سیاست داخلی‬ ‫و بین المللی بر وضعیت اقتصادی کشور‌ها است‪ .‬بعد از امضای «برجام»‪ ،‬نه فضای‬ ‫سیاسی درونی کشور راه را برای استفاده از ظرفیت‌های این توافق باز کرده است و نه‬ ‫فضای بین المللی آن‪( .‬رادیو فردا) ‪۲۳/۱۰/۱۳۹۴ -‬‬

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 17

a rv

a P

Info and Sponsorship Opportunities : 604-723-4307 Time: Saturday March 26, 2016 at 7:30 pm Place: Kay Meek Centre 1700 Mathers Ave, West Vancouver Tickets: $45 $55 $65

‫ورزش‬ ‫قهرمانی زير ‪ ۲۳‬سال آسيا؛‬ ‫ايران چين را برد و حريف ژاپن شد‬

‫تیم فوتبال امید ایران در سومین دیدار خود در مرحله گروهی قهرمانی زیر ‪ ۲۳‬سال آسیا و‬ ‫انتخابی المپیک توانست ‪ ۳-۲‬چین را شکست دهد‪.‬‬ ‫در این مسابقه ارسالن مطهری(‪ ،)۳۶‬احسان پهلوان(‪ )۴۱‬و مهدی ترابی(‪ )۴۸‬برای تیم‬ ‫ایران و فیا چانگ (‪ )۴۰‬و لیشنگ الیو (‪ - ۷۰‬پنالتی) برای چین گل زدند‪.‬‬ ‫تیم فوتبال امید ایران در این دیدار با ترکیب محمدرضا اخباری‪ ،‬روزبه چشمی‪ ،‬حسین‬ ‫کنعانی‪ ،‬علی عبداهلل زاده‪ ،‬رضا علیاری‪ ،‬مهدی ترابی (‪ ۷۱‬محسن کریمی)‪ ،‬احسان پهلوان‪،‬‬ ‫ماهان رحمانی‪ ،‬شاهین ثاقبی (‪ ۷۹‬علی کریمی)‪ ،‬میالد کمندانی و ارسالن مطهری (‪۶۲‬‬ ‫مهرداد محمدی) به میدان رفت‪.‬‬ ‫تیم امید ایران با این پیروزی ‪ ۶‬امتیازی شد و بعد از قطر به عنوان تیم دوم راهی مرحله‬ ‫بعدی رقابت های انتخابی المپیک شد‪ .‬این تیم در مرحله حذفی روز جمعه ‪ ۲۲‬ژانویه باید‬ ‫با ژاپن بازی کند‪.‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 18‬‬ ‫در دیگر بازی این گروه نیز قطر ‪ ۴-۲‬سوریه را شکست داد و با ‪ ۹‬امتیاز در صدر جدول‬ ‫گروه قرار گرفت‪( .‬رادیو فردا)‬

‫رضا احدی کاپيتان سابق تيم فوتبال استقالل تهران درگذشت‬

‫رضا نداف احدی‪ ،‬بازیکن و کاپیتان تیم فوتبال استقالل تهران در دهه‌های ‪ ۱۳۶۰‬و ‪۱۳۷۰‬‬ ‫که از پانزدهم دی ماه سال جاری ‪ ۹۴‬در بیمارستان بستری بود‪ ،‬صبح روز دوشنبه (‪۲۸‬‬ ‫دی‪ ۱۸ /‬ژانویه) در سن ‪ ۵۳‬سالگی درگذشت‪ .‬پزشکان علت مرگ او را عفونت‌داخلی و‬ ‫عارضه کبد اعالم کرده‌اند‪.‬‬ ‫احدی از هفته گذشته در بخش آی سی یو و در زیر چادر اکسیژن تحت نظر قرار داشت و‬ ‫از دو روز پیش به کما رفته بود‪.‬‬ ‫او جزو نخستین بازیکنان ایرانی است که سابقه لژیونر شدن و بازی در بوندس لیگای دسته‬ ‫دوم آلمان پس از انقالب ایران را در کارنامه‌شان دارند‪.‬‬ ‫احدی در سال ‪ ۱۹۸۶‬به تیم "روت وایس اسن" آلمان پیوست و حدود سه سال برای این‬ ‫باشگاه بازی کرد‪ .‬پس از بستری شدن او در بیمارستان‪ ،‬میشاییل ولینگ‪ ،‬رئیس کنونی‬ ‫باشگاه روت وایس اسن‪ ،‬از طریق سفارت آلمان در تهران برای بازیکن سابق خود پیامی‬ ‫فرستاده بود و برای او آرزوی سالمتی کرده بود‪( ..‬دویچه وله)‬

‫افغانستان و آسيای ميانه‬ ‫عبداهلل عبداهلل‪ :‬ايران و چين تکميل احداث راه آهن چاه بهار‬ ‫را بعهده گرفته‌اند‬

‫عبداهلل عبداهلل رییس اجرایی حکومت وحدت ملی افغانستان میگوید‪ :‬در جریان سفر اخیرش‬ ‫به ایران‪ ،‬سه سند همکاری را در زمینه های ورزش‪ ،‬جوانان‪ ،‬گردشگری و کار‪ ،‬با مقام‬ ‫دولتی ایران به امضا رسانیده است‪.‬‬ ‫آقای عبداهلل که بعد از ظهر امروز در نشست خبری در کابل در مورد نتایج این سفرش‬ ‫صحبت میکرد‪ ،‬گفت که در جریان این سفر همچنین با مقام های ایرانی در رابطه به ایجاد‬ ‫سهولت در زمینه های اقامت و اسناد مهاجران افغانستانی مقیم آن کشور و نیز در مورد‬ ‫دانش آموزان‪ ،‬دانشجویان و بازرگانان افغانستانی نیز صحبت های مفصلی انجام داده است‪.‬‬ ‫وی اضافه کرد که دولت ایران همچنین از تالش های صلح حکومت افغانستان نیز اعالم‬ ‫حمایت نموده است‪.‬‬ ‫رئیس اجرایی حکومت افغانستان در عین حال یاد آوری کرد که درخالل این سفر‪ ،‬از بندر‬ ‫چابهار دیدن نموده و با مسووالن ایرانی راجع به اهمیت این بندر و جلب همکاری های‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 19‬‬ ‫متخصصین ایرانی با افغاستان در عرصه های‬ ‫تجارت‪ ،‬ترانزیت وعرصه های دیگر‪ ،‬بحث و‬ ‫تبادل نظر کرده است‪.‬‬ ‫آقای عبداهلل بندر چابهار را برای افغانستان‬ ‫پراهمیت توصیف نموده‪ ،‬گفت‪« :‬این بندر راه‬ ‫مناسب اتصال ایران‪ ،‬افغانستان و کشورهای‬ ‫آسیای میانه بوده و استفاده ما از آن‪ ،‬راه بدیل‬ ‫بازرگانی را به افغانستان میسر میسازد و ازسویی‬ ‫هم افغانستان میتواند ازین راه به گونه ی آسان‬ ‫وکوتاه به بحر دسترسی داشته باشد‪».‬‬ ‫آقای عبداهلل افزود‪« :‬دولت ایران تعهد نموده است که مرحله ی سوم ساخت خط آهن در‬ ‫بندر چابهار را به انجام برساند و مرحله ی چهارم آنرا کشور چین در افغانستان امتداد‬ ‫خواهد داد‪».‬‬ ‫بر اساس توافق به دست آمده‪ ،‬افغانستان خواهد توانست از بندر چابهار برای ورود و صدور‬ ‫کاالهای ترانزیتی خود بهره برداری کند‪ .‬همچنین‪ ،‬ایران بر احداث هر چه سریعتر خط راه‬ ‫آهن میان خواف و هرات تاکید نموده است‪.‬‬ ‫درین نشست خبری رییس اجرایی حکومت افغاستان در مورد اصالحات در نظام انتخاباتی‬ ‫این کشور گفت‪ :‬اصالحات در نظام انتخابات خواست مردم این کشور بوده و یک ضرورت‬ ‫بوده و هست‪ .‬او خاطر نشان ساخت که هیچ راهی جز ایجاد اصالحات در نظام انتخاباتی‬ ‫وجود ندارد و مردم نمیتوانند شاهد تکرار تجربه های تلخ گذشته باشند‪ .‬آقای عبداهلل تاکید‬ ‫کرد که امور بعدی کمسیون های انتخاباتی افغانستان از سوی مدیران جدید پیش برده خواهد‬ ‫شد‪.‬‬ ‫این در حالی است که دیروز رییس کمسیون مستقل انتخابات افغانستان طی نشست خبری‬ ‫درکابل گفته بود از آنجائیکه فرمان تقنینی رییس جمهور غنی در مورد ایجاد تعدیالت در‬ ‫قانون انتخابات وقانون تشکیل‪ ،‬وظایف وصالحیت های کمسیون های انتخاباتی از سوی‬ ‫شورای ملی کشور رد گردیده است‪ ،‬بنا برین کمیته ی گزینش اعضای جدید کمسیون های‬ ‫انتخاباتی با ید به کارش پایان دهد‪( .‬رادیو فرانسه)‬

‫بار غربت‬ ‫شعری از م ‪ -‬اسحاق "ثنا"‪،‬‬

‫شاعر افغانستانی مقیم ونکوور‪ ،‬کانادا‬

‫فغانم در دل ویران نگنجد‬ ‫غمش در سينه ام پنهان نگنجد ‬ ‫بسیار من در جان نگنجد‬ ‫غم‬ ‫درین شهر ای اجل بشتاب سویم ‬ ‫ِ‬ ‫هجوم غم درین زندان نگنجد‬ ‫دل بیچاره ام از غصه خون شد ‬ ‫به شهری بار سرگردان نگنجد‬ ‫کجا این بار غربت می برد دوش ‬ ‫رود در سنگ و سنگستان نگنجد‬ ‫ ‬ ‫دل سخت چو سنگ فتنه گستر‬ ‫ یقین در خاک گورستان نگنجد‬ ‫"ثنا" فرعون عصر ما بمیرد‬

‫موسيقی‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 20‬‬

‫‌* چرا پیش‌تر چنین تصمیمی نگرفتید؟‬ ‫گزينش مطلب برای بخش موسیقی توسط استاد شاملو‪ ،‬نوازنده و آن موقع در بحبوبه انتقاد‌ها سکوت کردم و خودم را کنار نگه داشتم‪ .‬تا اینکه تصمیم گرفتم‬ ‫مدرس برجسته ی ویولن‬ ‫این را اعالم کنم‪ .‬دوستان متوجه نشده بودند و این خودش یک چیزهایی را نشان می‌دهد‪ .‬من‬ ‫ّ‬ ‫وقتی این انتقادات شد فکر کردم دوستانی که مورد انتقاد قرار گرفتند گروه‌های هنری هستند‬ ‫و این اقتضائات خودش را دارد‪ .‬نباید فکر کرد همه انتقاد‌ها مخرب است‪ ،‬شاید انتقادات‬ ‫سازنده باشد‪ .‬اما بیش از هر چیز ما نیاز به گوش شنوا داریم‪.‬‬

‫ ‬

‫گفت‌وگو با «حسين عليزاده» پس از استعفايش از «خانه موسيقی»‬ ‫پیام رضایی‬

‫‌* به نظر شما عمده‌‌ترین مشکل خانه موسیقی چیست؟‬ ‫خانه موسیقی بازوی ارشاد شده است‪ .‬حرفم این است که در ارشاد گروه‌های مختلفی وجود‬ ‫دارد‪ .‬آیا می‌شود این گروه‌ها از خود خانه موسیقی صاحب‌نظر‌تر باشند؟ ما ذی‌صالح هستیم‬ ‫برای موسیقی تصمیم بگیریم‪ .‬اگر این را سیاسی نکنند اهالی خانه موسیقی می‌توانند بهترین‬ ‫تصمیم را بگیرند‪ .‬اما ارشاد از کسانی کمک می‌گیرد که بیشتر دستورات اداری را اجرا‬ ‫می‌کنند تا اینکه از صالحیت موسیقاییشان بهره ببرند‪ .‬آیا خانه موسیقی این سوال را از‬ ‫خودش نمی‌پرسد که چرا رییس شورایش ممنوع‌الکار است‪ .‬یعنی خانه موسیقی نباید قبل از‬ ‫هر چیز پیگیر شرایط آقای شجریان شود و بعد برود سراغ ماجراهای دیگر؟ استاد بزرگی‬ ‫که بیش از ‪ ۵٠‬سال در قلب مردم جا داشته است‪.‬‬ ‫‌* پس مساله شما مغشوش شدن استقالل خانه موسیقی است…‬ ‫ما باید در کشور مدافع موسیقی هم باشیم‪ .‬خانه موسیقی برای این تاسیس شده که بتوانیم‬ ‫حرف خودمان را خودمان بزنیم‪ .‬هیچ قصد سیاسی هم نیست‪ .‬فقط مطالبات صنفی است‪.‬‬ ‫اگر خانه موسیقی اعتقاد دارد که ‪ ١٠‬روز باید فعالیت کند‪ ،‬همه جا تبلیغ شود و به رادیو و‬ ‫تلویزیون بروند در این تضادی هست‪ .‬چون بعد از این‌که ‪ ١٠‬روز تمام می‌شود‪ ،‬کنسرت‌ها‬ ‫دوباره لغو می‌شود‪ .‬این را از این نظر نمی‌توانم قبول کنم‪ .‬باید به ارتقای موسیقی فکر کنیم‪.‬‬ ‫بحث‌های جدی با دولت و متولیان داشته باشیم‪ .‬چرا ما می‌ترسیم با مسووالن حرف بزنیم؟‬ ‫اگر موسیقی بد است رسما اعالم کنند اگر هم نیست پس دیگر این رفتار‌ها چه معنایی دارد‪.‬‬

‫«دو سال است که به خانه موسیقی نرفتم‪ ،‬خودم را نه عضو خانه موسیقی می‌دامن و‬ ‫نه عضو شورای عالی‪ .‬علت این موضوع را هم شاید بتوان در نامه‌هایی که منتقدان خانه‬ ‫موسیقی منتشر کردند یافت‪ .‬من ترجیح دادم با این شرایطی که وجود داشت حضور نداشته‬ ‫باشم‪ .‬دلیل سکومت هم در متام این مدت به خاطر این بوده که دوست نداشتم مخالفامن را در‬ ‫خانه موسیقی در موضع ضعف ببینم‪ .‬باید این نکته را در نظر داشته باشیم که شخصی‬ ‫مثل آقای نوربخش عالوه بر اینکه مدیرعامل خانه موسیقی است‪ ،‬یک خواننده است و روی‬ ‫صحنه می‌رود‪ ».‬حسین علیزاده وقتی در اول دی‌ماه امسال این جمالت را گفت‪ ،‬خانه موسیقی‬ ‫به نوعی یکی از مهم‌ترین حامیانش را از دست داد‪.‬‬ ‫دو هفته بعد یعنی پانزدهم دی‌ماه جلسه دوره‌ای شورای عالی خانه موسیقی ایران با حضور‬ ‫اعضا به ریاست محمدرضا شجریان تشکیل شد و این شورا نسبت به حرف‌های علیزاده‬ ‫واکنش نشان داد‪ .‬جلسه‌ای که برخی علت برگزاری آن را اظهارات علیزاده و به نوعی دجلویی‬ ‫از او قلمداد کردند‪.‬‬ ‫«اعضای شورا ضمن ابراز تاسف از عدم حضور این نوازنده و آهنگساز در جلسه با یادآوری‬ ‫حضور موثر وی در جلسات قبل که آخرین‌بار در خرداد بوده‪ ،‬اعالم کرد در این مدت هیچ‌گونه‬ ‫اظهارنظر یا نامه مکتوبی در خصوص استعفای این هنرمند دریافت نشده ضمن اینکه‬ ‫شورای عالی خانه موسیقی عالقه‌مندی خود را برای حضور و استفاده از نظرات این استاد‬ ‫برجسته در جلسات آینده اعالم می‌کند»‪ .‬با این همه شانزدهم دی‌ماه و یک روز بعد از جلسه‬ ‫شورای خانه موسیقی‪ ،‬حسین علیزاده طی نامه‌ای که در اختیار خبرگزاری‌ها قرار گرفت رسما‬ ‫استعفای خود را اعالم کرد‪ .‬با علیزاده درباره این تصمیمش گفت‌وگویی داشته ایم که در ادامه‬ ‫می‌خوانید‪.‬‬ ‫‌* با توجه به درگیری‌های اخیر در مورد مسائل خانه موسیقی‪ ،‬آیا باید استعفای شما را‬ ‫نوعی نقد نسبت به عملکرد خانه موسیقی دانست؟‬ ‫من از هیچ کس آزرده نیستم‪ .‬نظرم را گفتم‪ .‬این تصمیم را هم به دالیلی که ترجیح می‌دهم آن‬ ‫را بیان نکنم گرفته‌ام‪ .‬اما نباید فراموش کنیم موسیقی در کشور ما مشکالت عدیده‌ای دارد‬ ‫که حل خیلی‌هایش از عهده خانه موسیقی برنمی‌آید‪ .‬مثل لغو کنسرت‌ها‪ .‬شرایط موسیقی از‬ ‫همه هنر‌ها بد‌تر است‪ .‬وقتی به ارشاد مراجعه می‌کنید می‌گویند از عهده ما خارج است‪ .‬نه‬ ‫اینکه خانه موسیقی نخواهد؛ نمی‌تواند‪.‬‬ ‫‌*‌شما هم منتقد عملکرد خانه موسیقی هستید؟‬ ‫بحث سر این است که خانه موسیقی استقالل نسبی خودش را حفظ کند‪ .‬همه کسانی که عضو‬ ‫خانه موسیقی هستند هدفشان ارتقای موسیقی است‪ .‬خانه موسیقی خانه همه موسیقیدان‌هاست‬ ‫و هر کس پیشنهادی یا انتقادی دارد این حق را دارد که آن را بیان کند‪ .‬اگر کسی مخالف ما‬ ‫است باید ببینیم حرفش چیست‪ .‬نباید فکر کنیم علیه هم هستیم‪ .‬انتقاد برای ساختن است‪ .‬خانه‬ ‫موسیقی خانه ما است‪ .‬طبیعی است که آدم انتقاد را از خانه خودش شروع کند‪.‬‬

‫‌‌* پس شما معتقدید خانه موسیقی با توجه به اتفاقاتی نظیر لغو کنسرت‌ها نباید در جشنواره‬ ‫موسیقی نقش مدیریتی داشته باشد؟‬ ‫حرفم این است و خیلی هم صادقانه می‌گویم‪ .‬برای موسیقی ‪ ١٠‬روز کم است‪ ٣۶۵ .‬روز‬ ‫باید برای موسیقی باشد‪ .‬این را من به عنوان کسی که برای کار خودم ارزش قایلم‪ ،‬می‌گویم‪.‬‬ ‫این یک تضاد است‪( ...‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬

‫آموزش‬

‫مکتب موسیقی شاملو‬

‫ویلن ایرانی‪ ،‬ویولن کالسیک‪،‬‬ ‫سه تار و پیانو‪،‬‬ ‫تئوری موسیقی‪ ،‬سولفژ‬ ‫ردیف های آوازی‬ ‫(میرزا عبدالله‪،‬صبا‪،‬‬ ‫تجویدی)‬ ‫فراگیری آهنگ های‬ ‫قدیمی همراه با ویولن و‬ ‫آهنگساز _ مدرس‬ ‫دانشگاه با ‪40‬‬ ‫تجربه آموزشی_‬

‫ریتم‬ ‫سال‬

‫تکنواز ویولن در رادیو تلویزیون‬

‫دارنده تالیفات و آثار متعدد در زمینه موسیقی ایرانی‬

‫‪E.mail: shamloukia@gmail.com‬‬ ‫‪WEbsite: www.shamlouviolin.com‬‬

‫‪Tel: 604.983.3985‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 21‬‬ ‫چرا باید خانه موسیقی در این‬ ‫شریک باشد که همین ‪١٠‬‬ ‫روز را بودجه بدهد‪ ،‬تبلیغات‬ ‫کند‪ ،‬بعدش هم هر چه خواستند‬ ‫کنسرت لغو کنند‪.‬‬ ‫واکنش‌ها‪ ،‬پیامد‌ها و نگاهی به‬ ‫آنچه گذشت‬ ‫نامه علیزاده بالفاصله واکنش‬ ‫مصطفی کمال پورتراب را‬ ‫بر عهده داشت‪ .‬او که یکی از‬ ‫حاضران در جلسه شورای خانه‬ ‫موسیقی بود درباره استعفای‬ ‫علیزاده به خبرگزاری ایلنا گفت‪:‬‬ ‫«ایشان از موضع باال صحبت – نقش شورای عالی خانه موسیقی در خانه موسیقی چیست؟‬ ‫می‌کنند‪ .‬اگر علیزاده نیاز مالی – آیا شورایی که در ‪ ١٨‬ماه گذشته یک یا دو نوبت تشکیل جلسه داده (البته بدون حضور‬ ‫داشت‪ ،‬صحبت‌هایش فرق اینجانب) می‌تواند شورای موثری در حل موضوعات‪ ،‬به خصوص این دوره خانه موسیقی‬ ‫می‌کرد‪ .‬کسی که شکمش پر باشد؟‬ ‫است‪ ،‬از شکم خالی چه خبری – آیا شورا‪ ،‬شورایی تشریفاتی نیست که فقط در شرایط بحران با تالش هیات مدیره تشکیل‬ ‫جلسه داده تا سپری مناسب برای مشکالت خانه باشد؟‬ ‫دارد‪ .‬ایشان فقط کنسرت می‌دهد‪.‬‬ ‫آیا حسین علیزاده از وضعیت دانشگاه‌ها خبر دارد؟» از ابتدای آغاز دعوای خانه موسیقی – آیا رییس و اعضای شورا در مسائل ریز و درشت موسیقی کشور و خانه موسیقی به طور‬ ‫و منتقدانش‪ ،‬جدا از شنیدن استدالل‌ها و قضاوت بر مبنای آن‌ها‪ ،‬همواره نگاه‌ها معطوف به بی‌طرفانه قرار می‌گیرند‪ ،‬تا حضوری موثر برای راه‌حل موضوعات داشته باشند؟‬ ‫حامیان دو طیف بوده است‪ .‬اینکه چه کسانی از دو طیف حمایت می‌کنند‪ ،‬تلویحا به معنای اگر اهمیت موضوع برای شما عزیزان بستگی به استعفای کتبی اینجانب از خانه خود را‬ ‫بر حق بودن آن‌ها است‪ .‬از وقتی حمیدرضا نوربخش‪ ،‬مدیر کنونی خانه موسیقی و پیروز دارد‪ ،‬اینجانب حسین علیزاده‪ ،‬عضو و دبیر شورای عالی خانه موسیقی‪ ،‬استعفای رسمی‬ ‫ارجمند‪ ،‬مدیر مستعفی پیشین هر دو در مصاحبه‌های متعددی همدیگر را مورد نقد قرار و کتبی خود را اعالن داشته و آرزوی موفقیت برای شما عزیزان‪ ،‬در راه اعتالی موسیقی‬ ‫دادند‪ ،‬موجی از انتقادات و دفاعیات از وضعیت خانه موسیقی به راه افتاد‪ .‬ارجمند دست به کشور را دارم‪.‬‬ ‫«افشاگری» زد‪.‬‬ ‫برای مثال او دوازدهم آبان ماه در گفت‌وگو با ایلنا موارد متعددی را علیه مدیریت حمیدرضا با احترام‬ ‫نوربخش مطرح کرد و در پایان هم نوربخش را به مناظره رودررو دعوت کرد «من حسین علیزاده‪ /‬شانزدهم دی‌ماه هزار و سیصد و نود و چهار»‬ ‫در‌‌نهایت امیدوارم که آقای نوربخش در مناظره‌ای رو در رو مسائلی را که مطرح شد‪،‬‬ ‫پاسخ دهند و ما بتوانیم با ایشان گفت‌وگویی داشته باشیم‪ ».‬متقابال نوربخش در گفت‌وگو با (برگرفته از "پرشین پرشیا" ‪ /‬منبع‪ :‬روزنامه اعتماد)‬ ‫مهر تاکید کرد «در پی افشاگری نیستم» و به این اظهارات پاسخ داد‪.‬‬ ‫ارجمند پیش از استعفایش حکم حسن ریاحی را به عنوان دبیر جشنواره صادر کرده بود‪ .‬اما‬ ‫در حالی که مرادخانی شهریورماه امسال گفته بود‪« :‬مسوولیت برگزاری این جشنواره را به‬ ‫خانه موسیقی به عنوان یک نهاد حقوقی نخواهیم داد‪ ،‬بلکه در نظر داریم آن را به چهره‌های‬ ‫فعال در عرصه موسیقی واگذار کنیم‪ .‬بدون شک مسوولیت برگزاری این جشنواره را به‬ ‫خانه موسیقی نمی‌دهیم‪ ».‬پس از استعفای ارجمند جشنواره را به حمیدرضا نوربخش سپرد‪.‬‬ ‫اما ماجرا با تغییر دبیری جشنواره موسیقی فجر وارد فصل تازه‌اش شد که موج تازه‌ای از‬ ‫انتقادات را به سمت خانه موسیقی و به‌طور خاص حمیدرضا نوربخش روانه کرد‪ .‬اگرچه‬ ‫انتقال تصدی امور جشنواره از دفتر خانه موسیقی به مدیریت جشنواره موسیقی فجر‪ ،‬اقدام‬ ‫درخوری است که تمرکززدایی دولت را در پی دارد اما واگذاری اختیار تام جشنواره به‬ ‫حمیدرضا نوربخش سبب شد تا مدیرعامل خانه موسیقی بیش از پیش آماج نقد‌ها باشد‪.‬‬ ‫نوربخش در برگزاری جشنواره فجر دست به تغییرات عمده زد و مدعی شد «جشنواره‬ ‫موسیقی فجر در دو دهه گذشته بیشتر شبیه به جشن بوده تا جشنواره» و گفت مصمم است‬ ‫با تغییراتی عمده و ساختاری در برگزاری جشنواره‪ ،‬سطح این رخداد عظیم در موسیقی‬ ‫را به باال‌ترین درجه خود برساند‪ .‬به هر حال استعفای حسین علیزاده شرایط را برای خانه‬ ‫موسیقی سخت‌تر خواهد کرد‪ .‬اگرچه حسین علیزاده در گفت‌وگو با «اعتماد» تاکید کرد‬ ‫این یک تصمیم شخصی است اما در حرف‌هایش نقدهایی هم به خانه موسیقی داشت‪ .‬او‬ ‫به شکلی ترجیع‌بند یادآور می‌شد که «من همیشه احترام همه را نگه داشته‌ام و حرف‌هایم‌‬ ‫فقط به خاطر موسیقی است‪ .‬من هیچ مساله شخصی با کسی ندارم‪ .‬خواهش می‌کنم طوری‬ ‫بنویسید که جز این نباشد‪».‬‬

‫متن نامه استعفای حسین‌ علیزاده‬ ‫«شورای محترم عالی خانه موسیقی‬ ‫با سالم‬ ‫بنا بر تجربه‌ای که طی سه سال گذشته در شورای عالی خانه موسیقی داشته‌ام‪ ،‬روحیات‬ ‫و اصول فکری خود را در راستای آن ندیده‪ ،‬لذا بدون آنکه کتبا استعفایی تقدیم کنم‪ ،‬بدون‬ ‫جنجال از آن کناره‌گیری کرده‌ام‪ .‬با کمی دقت به بیانیه رسمی شورای عالی خانه موسیقی‪،‬‬ ‫به روشنی می‌توان دریافت که اعضای شورا در جریان تمام امور خانه نیستند‪.‬‬ ‫نمونه آن عدم اطالع مسووالن خانه موسیقی از غیبت اینجانب است که پس از گذشت حدود‬ ‫‪ ١٨‬ماه همان‌طور که در بیانیه درج شده (خرداد ‪ ٩٣‬آخرین جلسه شورا) آن را در وب‌سایت‬ ‫رسمی خانه اعالن داشته‌اند‪.‬‬ ‫اینجانب با ارادت و عالقه‌ای که نسبت به اعضای شورای عالی خانه موسیقی دارم‪ ،‬اشارات‬ ‫مختصری را به شرایط مربوطه بیان می‌کنم‪:‬‬

‫تاريخ ادبيات‬ ‫سبک شناسی‬

‫(‪)83‬‬ ‫‪ -7‬نورالعلوم ابوالحسن خرقانی‬

‫شیخ ابوالحسن خرقانی از مشایخ بزرگ است‬ ‫و همواره محل توجه بزرگان و خانقاهش‬ ‫ّ‬ ‫محط رحال مشایخ کبار و حکماء بزرگوار و‬ ‫دانشمندان مانند بوعلی سینا و شیخ ابوسعید و‬ ‫ناصرخسرو بوده است‪ .‬شیخ در ‪ 425‬وفات‬ ‫یافته است و از او سخنانی به پارسی باقی مانده‬ ‫است که گویند یکی از شاگردان و مریدانش پس‬ ‫از مرگ شیخ گرد آورده و نام آن "نورالعلوم"‬ ‫است و معلوم نیست در اصل فارسی بوده است‬ ‫یا آن مرید آن را به پارسی ترجمه کرده است‪.1‬‬ ‫سبک این نگارش زیاد کهنه نیست و به شیو ه ی‬ ‫سایر کتب قرن پنجم تحریر یافته است و بویی هم‬ ‫از شیوه ی قدیم دارد و ما برای تیمن و تبرک چند جمله از آن را می آوریم‪:‬‬ ‫"شیخ رضی اهلل عنه از صوفئی پرسید که شما درویش کرا گوئید؟‬ ‫گفت‪ :‬آنرا که از دنیا خبرش نبود‪.‬‬ ‫شیخ گفت‪ :‬چنان نیست بلکه درویش آن‬ ‫بود که در دلش اندیشه نبود و می گوید و‬ ‫گفتارش نبود و می بیند و دیدارش نبود و‬ ‫می شنود و شنوائیش نبود و می خورد و‬ ‫مزۀ طعامش نبود و حرکت و سکونش نبود‬ ‫و اندوه و شادیش نبود‪ .‬درویش این بُ َود‪.‬‬ ‫شیخ مرید را پرسید که‪ :‬هرگز زهر خورده‬ ‫ای؟‬ ‫گفت‪ :‬نی هر که زهر خورد بمیرد‪.‬‬ ‫گفت‪ :‬پس تو هرگز حالل نخورده باشی که‬ ‫هر کی نان خورد و چنان نداند که زهر می‬ ‫خورد حالل نخورده باشد‪...‬‬ ‫پرسیدند که‪ :‬غریب کیست؟‬ ‫گفت‪ :‬غریب نه آنست که تنش درین جهان‬ ‫غریب است‪ ،‬بلکه غریب آن است که دلش‬ ‫در تن غریب بُ َود و ِس َّرش در دل غریب‬ ‫بُود‪.‬‬ ‫پرسیدند که‪ :‬به چه دانیم که (کس را)‬ ‫اندرون یک است؟‬ ‫گفت‪ :‬بدانکه زبان او هم یک باشد‪ ،‬هر که را زبان پراکنده بود دلیل بود که دل او را پراکنده‬ ‫بود‪ ،‬بزرگان گفته اند‪ :‬دل دیگ است و زبان کفگیر‪ ،‬هرچه در دیگ باشد به کفگیر همان‬ ‫برآید‪ ،‬دل دریاست و زبان ساحل‪ ،‬چون دریا موج کند به ساحل همان اندازد که در دریا بود‪.‬‬ ‫ابویزید رحمة اهلل گفت‪ :‬جواب سخن یاد داریت‪ ،‬که هر که جواب سخن خویش یاد ندارد‪،‬‬ ‫هر کجا که سخن گوید باک ندارد‪ .‬حساب روز قیامت یاد داریت‪ .‬که هر که حساب قیامت‬ ‫یاد ندارد مال از هر کجا جمع کند باک ندارد‪ ،‬قدر رفیق‪ 2‬نیک شناسیت‪( ،‬که) هر که قدر‬ ‫رفیق نیک نشناسد صحبت با هر که دارد باک ندارد‪".3‬‬

‫قرن ششم و نثر فنی‬ ‫‪ -1‬نثر فنی‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 22‬‬ ‫فرق نثر و نظم در اصل طبیعت آنست که‪ :‬نثر عبارتی است که گوینده را در آن مقصد و‬ ‫مرادی به جز بیانی ساده و ادای قصدی خالی از احساسات و هیجانات درونی نبوده باشد‪،‬‬ ‫مانند قوانین کشوری‪ ،‬و دستورالعمل بزرگان به زیردستان‪ ،‬و قصه نوشتن فرودستان‪ ،‬و‬ ‫ماجرای واقعه یا پیغامی که کسی به کسی شرح دهد یا گزارش حادثه و شغلی‪ ،‬یا سرگذشت‬ ‫و حسب حالی‪ ،‬که مجموع این گفته ها یا نوشته ها از سادگی بیرون نباشد‪.‬‬ ‫اما شعر‪ :‬در اصل طبیعت‪ ،‬سخنهی بوده است که گوینده آن را با الفاظ و تعبیراتی خوش‬ ‫بیاراید‪ ،‬و اندیشه و خرد و ذوق را با هیجان دل و قوّت روح ترکیب کند‪ ،‬و از آن مراد و‬ ‫مطلبی ورای شرح و نقل و نیوشانیدن مطلب عادی داشته باشد‪.‬‬ ‫این است به عقیده ی من اصل فرق میان نظم و نثر – و در کتب ادب نیز هرکسی تفاوتی‬ ‫میان این دو قائل شده است و همه ی آن سخنان نیز به جای خود درست است‪ ،‬چه در شعر‬ ‫در هر زمانی قاعده ی معیّنی دارد و نیز در نزد هر قومی به دستوری دیگر شعر گفته شود‬ ‫– یکی وزن و قافیت را از جمله ی ضروریات شعر داند – دیگری وزن را مناط اعتبار‬ ‫داند و قافیه را نشناسد – قومی نه وزن را در شعر معتبر شناسد نه قافیت را‪ ،‬اما آنچه مراد‬ ‫ماست آن است که در اصل طبیعت بدانیم که میان نثر و نظم چه تفاوتی بوده است و تقسیمی‬ ‫که کردیم ُم َت َرتِّب بر این مقدمه بود‪.‬‬ ‫می دانیم که سخنان بزرگان قدیم مانند زردشت و سخنان بودا و برهمنان صاحب ویدا و‬ ‫سخنان هر کسی که خواسته است شریعتی و ملتی پیدا آورد‪ ،‬و دل مردم را به سوی خود و‬ ‫گفتار خود فروکشد‪ ،‬و قصدی عالی و مرادی بزرگ داشته است‪ ،‬سخنانش هرچند از وزن‬ ‫و قافیت تهی است شعر است نه نثر‪ ،‬و ازین رو می توان گفت که پیدا شدن شعر پیش از‬ ‫نثر است‪ ،‬و نخست در عالم‪ ،‬کتاب شعر پیدا آمد و سپس کتاب نثر موجود گردید و هرچه‬ ‫روزگار گذشت مردم نثرنویس و کاتبان و وزیران برای پیشرفت سخن خود چیزی از‬ ‫شعر به وام گرفتند و بر نثر پیرایه کردندو نام آن را "صنعت" نهادند و شاعران نیز بر اثر‬ ‫این کار بر شعر پیرایه ها افزودند و تکلّف ها به کار بستند و همچنان نامش را "صنعت"‬ ‫نهادند‪ ،‬و باز نثرنویسان از آنان تقلید کرده چیزی به وام گرفتند و َهلُ ّم َج ّرا تا به دوره ی‬ ‫تاریخ رسید‪.‬‬ ‫در دوره ی تاریخ به خوبی این عمل پیش چشم ما نهاده است‪ ،‬مثال "گاثّۀ زردشت" که‬ ‫غرایی است‪ ،‬جز عباراتی خالی از وزن و قافیه چیزی نیست و تفاوت آن اشعار با‬ ‫قصاید ّ‬ ‫ً‬ ‫کتیبه های داریوش که ظاهرا در یک زمان تدوین شده اند بسی ناچیز است و اگر تفاوتی‬ ‫روشن بخواهید عالوه بر قواعد هجاها که در آن اشعار رعایت شده است همان طرز بیان‬ ‫و بروز هیجان ها و سوزناکی سخن "گاثه" است که در کتیبه ها نظیرش یافت نمی شود‪.‬‬ ‫همین قاعده تا زمان ساسانیان برقرار است و فرقی که میان سخنان مانی و اشعار او با‬ ‫سخنان آذرپاد مارسپندان و کتیبه های شهنشاهان ساسانی دیده می شود مانند تفاوت "گاثه"‬ ‫با کتیبه های هخامنشیان است که آن یکی پر است از احساسات و تشبیهات و وعد و وعید‬ ‫تجسم معانی در داستان خلقت جهان و غیره و این یک سخنانی است ساده و بی‬ ‫و قصص و ّ‬ ‫پیرایه در بیان کارهای شهنشاه و یا دستورهای مختصر اخالقی و غیره‪.‬‬ ‫لیکن در نثر ساسانیان به آثاری برمی خوریم مانند "یادگار زریران" یا رساله ی "خسرو‬ ‫کواتان و ریذکی" که پر است از هیجان ها و تجسم معانی و تکرار کلمات و عبارات از‬ ‫برای تأثیر در خواننده و تشبیهات زیبا در وصف گل ها و وصف هنرمندی ها ی "زریر"‬ ‫و سایر شاهزادگان و سخنان جاماسپ و گشتاسپ و اسفندیار و یا لطایف بیان "ریذک" در‬ ‫وصف خود یا تعریف گل ها و خورش ها و بازی ها‪ ،‬و ازین رو می گوییم که یا این دو‬ ‫رساله نیز شعر است و یا نویسنده برای زیبایی نثر از نظم چیزی به عاریت خواسته است‬ ‫و سخن خود را بدان آراسته است‪.‬‬ ‫‪ -2‬سجع در صدر اسالم‬ ‫از صدر اسالم و اندکی پیش از آن دو نمونه از نثر تازی در دست است یکی الواح و کتیبه‬ ‫هاییکه کاشفان آثار قدیم در دشت سوریه و سرزمین صفا و حجاز و یمن و طور سینا‬ ‫و غیره به زبان عبری و نبطی و تازی یافته اند که نثر صرف است‪ ،‬یا دعائی است‪ ،‬یا‬ ‫یادگاری و یا نقل حادثه و واقعه ی کوچک و ساده ای و یا لوح گور و ستودانی و این همه‬ ‫به کلی از هر پیرایه عاری است چنانکه در کتاب اول در گفتار مربوط به خطوط شرح‬ ‫مختصری در آن باره داده شد‪.‬‬ ‫مسجع با قدری پیرایه ی‬ ‫دیگر سخنانی که به کاهنان نسبت می دهند‪ ،‬آنها عباراتی است ّ‬ ‫شعری که در کتب مضبوط است‪ ،‬و قرآن کریم نمونه ی کامل و عالی آن نوع شمرده می‬ ‫شود‪ .‬این نثر دارای موازنه و ازدواج و تکرارهای بسیار و سجع ها و تشبیهات و هیجان ها‬ ‫و تجسمات معانی و غیره می باشد و تفاوتی که میانه ی این نثر و سجع کاهنان است همان‬ ‫فصاحت و قدس و بلندی مقام است که گویند کالم خداست نه کالم شاعر و کاهن‪.‬‬ ‫بالفاصله پس از نشر و بسط قرآن کریم مالحظه می کنیم که باز پایه ی نثر بر بنیان سادگی‬ ‫خطب دست ناخورده و موثق که از خلفا و ملوک و‬ ‫نخستین برقرار است‪ ،‬مکاتیب خلفا و‬ ‫ِ‬ ‫سرداران عرب باقی است همه ساده و دور از سجع و تکلّفات شاعرانه است یعنی نثر مرسل‬ ‫است و روایاتی در دست داریم که احیاناً اگر کسی سجعی می گفت یا می نوشت وی را از‬ ‫آن نهی می فرمودند از آن جمله روایتی است که گروهی از نویسندگان و بزرگان عرب‪4‬‬ ‫نقل کرده اند که رسول اکرم از سجع نهی می فرمود چنانکه جاحظ گوید‪:‬‬ ‫ارأَ َ‬ ‫یت َمن ال یَشرب َو ال اَ َکل َو ال صاَح‬ ‫"کسی گفت با پیغامبر صلی اهلل علیه یا رسول اهلل‪َ :‬‬ ‫لیس َم ُ‬ ‫لک ب َ‬ ‫َ‬ ‫ثل ِذ َ‬ ‫الجاهلیِّته؟!"‪5‬‬ ‫جع‬ ‫س‬ ‫ک‬ ‫جع‬ ‫َط ُل؟ فقال رسول ا هلل‪ :‬اَ َس‬ ‫ُ‬ ‫َفاس َت َه ّل‪ ،‬اَ َ‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫سپس جاحظ گوید‪ :‬چیزی که موجب کراهت سجع در اسالم شد با وجود آنکه سجع در‬ ‫تکلّف و صنعت دون شعر است آن بود که کاهنان عرب که بیشتر مردم در زمان جاهلیّت‬ ‫به آنان در محاکمات و قطع و فصل دعاوی و خصومات رجوع می کردند و دعوی داشتند‬ ‫"س َطیح" و ُ‬ ‫"ع ّزی‬ ‫"ش ّق" و ُ‬ ‫که هر یک جنی در فرمان دارند‪ ،‬مانند "حازی ُجهی َنة" و مانند ِ‬ ‫َسلمه" و دیگران همه به سجع سخن می گفتند و احکام جاری می کردند‪ .‬ازین قبیل که گوید‪:‬‬ ‫" َو َ‬ ‫آل ُ‬ ‫والسماء‪ ،‬و ال َع ُ‬ ‫الصقعاء‪ ،‬واقعة ببقعاءً‪ ،‬لقد نفرالمجدبنی العشرا ِء لِلمجد و‬ ‫قاب و ّ‬ ‫رض ّ‬ ‫السناِء" و نظایر آن بسیار است و جمعی از بزرگان عرب جاهلی نیز فرمان ها و یاری‬ ‫ّ‬ ‫خواستن های خود را با سجع ادا می نمودند ‪( ...‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 23‬‬ ‫"ه َرم بن ُقطبه" و َ‬ ‫"ضمرة بن ابی َ‬ ‫‪ ...‬از قبیل َ‬ ‫مرة" و َ‬ ‫"االقرع بن حابس" و "نُ َفیل بن‬ ‫ض َ‬ ‫عبدالع ّ‬ ‫ُزی" و "ربیعه بن حذار"‪ .‬بنابراین در صدر اسالم به علت نزدیکی زمان جاهلیت‬ ‫و بقایای آثار آن عهد که در سینه ها موجود بود گفتن و شنودن سجع را نهی کردند و‬ ‫چون علّت برخاست‪ ،‬حرمت برخاست‪ .6‬و طبری در تاریخ خود آورده است که رسولی‬ ‫از کرمان نزدیک عمربن الخطاب آمد‪ ،‬عمر از او احوال مُکران پرسید‪ .‬رسول به پاسخ‬ ‫گفت‪" :‬ارض سهلها َجبَل و مائها َو َشل و َتمرها دَقل و َع ُدوُّها ب َ‬ ‫سرها‬ ‫َطل و خیرها قلیل و ّ‬ ‫طویل و الکثیر بها قلیل و َ‬ ‫القلیل ضایع و ماورائها َش ُّر منها"‪ .7‬عمر بدو پرخاش کرد و‬ ‫ُخب ُر اَ َ‬ ‫ثت اَم َس ّجاع؟!‪...‬‬ ‫گفت اَم ِ‬ ‫و نیزجاحظ آورده است که‪ :‬معاویه به کاتب خود امالء کرد در نامه ای که به مردی می‬ ‫نوشت که‪" :‬لَهُو اَهوُن َعلَّی ِمن َذ َرة اَو َک ُ‬ ‫الح َّره" سپس به کاتب فرمود که‬ ‫الب َ‬ ‫لب ِمن ِک ِ‬ ‫ّ‬ ‫الحره" را محو کن و بنویس‪ :‬من الکالب‪ .8‬و این دو روایت نیز دالست که‬ ‫"من کالب ّ‬ ‫ً‬ ‫قدماء قوم مخصوصا از آوردن اسجاع خودداری داشته اند‪ ،‬و در میان مسلمین جماعتی‬ ‫بوده اند که مخصوصاً به دستآویز این قبیل اخبار و روایات به کار بردن سجع را در‬ ‫سخن مذموم و مکروه می شمرده اند زیرا غالب فضالی قرن سوم و چهارم مانند جاحظ‬ ‫و ابوهالل العسکری و متآخران مانند ابن ابی الحدید از جایز بودن سجع و عدم کراهت‬ ‫مسجع‬ ‫آن سخن رانده و دالیلی اقامه کرده اند که پیغمبر و اصحاب گاهی ُخطب و سخنان ّ‬ ‫می آورده اند‪ .9‬و این مدافعات و دست و پاهایی که در اواخر قرن سوم تا قرن چهارم‬ ‫و پنجم راجع به جواز ایراد و استعمال سجع در کالم منثور شده است دال بر آن است که‬ ‫مسلمین از استعمال سجع تا حدی خودداری داشته اند‪ .‬اتفاقاً غالب خطب موثقی که از‬ ‫رسول و صحابه ورایت شده است و همه ی نامه ها و پیغام های خلفای راشدین و بنی امیه‬ ‫و سخنان ائمه ی دین از سجع و حتی از موازنه و ازدواج خالی است مگر آنچه در قرن‬ ‫بعد جعل شده باشد از قبیل بعضی خطب منسوب به علی بن ابی طالب و غیره و از قبیل‬ ‫مورخان آن ها را ذکر نکرده اند و تنها ادبا و قصه نویسان‬ ‫نامه های ساختگی که ثقات ّ‬ ‫آنها را آورده اند مانند پیام ابوبکر در آغاز خالفتش به علی و پیام عمر به عنوان متمم‬ ‫پیغام مزبور توسط ابی عبیده و پاسخ علی علیه السالم به آن دو که ابوحیان توحیدی‪10‬‬ ‫تعصب سنّی گری جعل کرده و روایت آن را به قاضی ابی حامد احمد‬ ‫معروف از فرط ّ‬ ‫بن بشر المروروذی منسوب داشته است و مدعی است که این سند مهم مدت چهارصد‬ ‫سال تنها یکبار به توسط قاضی مذکور برای او نقل شده و او هم یکبار تنها برای ُم َهلّبی‬ ‫وزیر نقل کرده است و خود گوید‪" :‬هی وهلل من بنات الحقایق و مُخبآت الصنادق!؟‪"..‬‬ ‫و پس از ابوحیان رسالت نامه ی مزبور که با نهایت فصاحت و جزالت و استادی تدوین‬ ‫مسجع است‪،‬‬ ‫گردیده ولی از شیوه ی صدر اسالم دور است و سراسر متوازن و متوازی و ّ‬ ‫مورخان‬ ‫به دست ادبا افتاد و در کتب ادب نقل شد – اما خوشبختانه احدی از روات ثقه و ّ‬ ‫معتبر آن را نیاورده و حتی از آن یاد نکرده اند و ّ‬ ‫شکی نیست که این سند از برای سنّیان‬ ‫متعصب و نواصب کم سواد دستاویزی شگرف و از بازیافت های مذهبی و تاریخی است‪،‬‬ ‫و با سلیقه ی آنان چسبندگی زیاد دارد‪ ،‬چه کلماتی به ابی بکر و عمر نسبت داده است که‬ ‫هرگز به محیله ی آن بزرگان نگذشته بود‪ ،‬از توهین و استخفاف نسبت به علی وحمله به‬ ‫اخالق آن بزرگ مرد از قبیل‪:‬‬ ‫رآسک! ما َهذه ّ‬ ‫"ما هذه ُ‬ ‫الشجا المُع َت ُ‬ ‫رض فی مدارج انفاسک!‬ ‫الخنزوانیَّه‪ 11‬الَّتی فی فراش ِ‬ ‫ّ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫حرة‪ 12‬التی اَ َکلَت شراسیفک‪ 13‬و ماهدالذی‬ ‫و‬ ‫ال‬ ‫هذه‬ ‫ما‬ ‫و‬ ‫ناظرک!‬ ‫ت‬ ‫ش‬ ‫غ‬ ‫ت‬ ‫التی‬ ‫القذاة‬ ‫ما هذه‬ ‫َ َ‬ ‫ُ‬ ‫ُ‬ ‫َّ‬ ‫لَب َ‬ ‫َست بسببه جلدَالنمر‪ ،‬و اشتملت علیه بالشحناء و النکر! و لسنا فی کسرویة کسری‪ ،‬و ال‬ ‫َ‬ ‫ً‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫فی قثصریة قیصر! تامَّل لاِ​ِخوان فارس و ابناء اآلصفر! قد َج َعلهُم اهلل َج َزرا لسیوفنا‪ ،‬و‬ ‫َری َئ ًة لِرماحنا‪ ،‬و َمر َم َی لِ ِطعا ِننا و َتبَعاً لسلطاننا!‪ ...‬الی آخر‪14".‬‬ ‫دَ‬ ‫که به عمر نسبت می دهد و در آن عبارات علی را به کبر و ُعجب و ِحقد و عدوان و‬ ‫غش و ِغ ّل و تنمّر و شحنا و نُکر منسوب می دارد! و حال آنکه هیچیک از ائمه ی سنّت‬ ‫و جماعت چنین اخالقی به علی علیه السالم نسبت نداده اند و وی را از جمله اعوان و‬ ‫یاران و همدستان صمیم شیخین معرفی کرده اند و ما نیز می دانیم که علی قصد و اراده‬ ‫ی لجاج و عناد و خصومت و پافشاری در برابر آنان نداشت و انزوای چندماهه ی او‬ ‫ُعجل کالم خدا بود و بارها عباس‬ ‫مربوط به میل فاطمه ی زهرا علیهاالسالم و گردآوری م ّ‬ ‫و ابوسفیان وی را به قیام و اقدام بر ضد شیخین تحریک کردند و او به گفتار آنان وقعی‬

‫ننهاد – و نیز عبارات دیگر درین رساله و رسالت هست که جاعل از فرط مسامحه و‬ ‫جهل به تاریخ‪ ،‬ملتفت خطای آنها نشده است‪ ،‬منجمله داستان انقراض ابناء فارس و بنی‬ ‫االصفر (روم) می باشد که از قول ُع َمر در سه ماهه ی اول خالفت ابوبکر آورده و گوید‪:‬‬ ‫"خداوند آنها را کشتۀ تیغهای ما ساخت‪ ،‬و بازیچۀ نیزه های ما قرار داد‪ ،‬و آماج طعن‬ ‫رماح ما فرمود‪ ،‬و تابع قدرت و تسلّط ما ساخت‪ "...‬و بیچاره ندانست که روم و ایران در‬ ‫خالفت عمر و عثمان به این حالت درآمد نه در آغاز خالفت بوبکر‪ ،‬و در آن روزگار‬ ‫هنوز مرت ّدان عرب که لشکرها گرد آورده و تا دروازه ی مدینه را به تاخت و تاراج‬ ‫گرفته بودند فیصل نپذیرفته بود و هنوز سوریه در دست قیصر و ایران و مدائن و حیره‬ ‫و سواد در زیر رایت کسری قرار داشت‪ ،‬نه آن قوم ذبیحه ی شمشیر تازیان شده بودند و‬ ‫نه این مردم تابع سلطان عرب گشته‪ ،‬که عمر علی را به انقراض آن اقوام عبرت فرموده‬ ‫و تهدید نموده باشد! و باقی رسالتنامه نیز بر این قیاس سرتاپا بی بنیاد و از روی جهل‬ ‫غی و مسامحه و عدم امانت و دیانت و بلکه از روی لودگی و اعتماد به جهل و حمق‬ ‫و ّ‬ ‫متعصب و بی علم عصر ساخته شده است! و عجیب است که در این‬ ‫عوام و رؤسای‬ ‫ّ‬ ‫عصر نورانی و عصر علم و تحقیق باز هم بعضی از فضالی مصر این سند مجعول را‬ ‫مانند شیرین ترین اسناد تاریخی در مطلع مؤلفات خود قرار داده اند‪15.‬‬ ‫قال طریف بن دیسق‪:‬‬ ‫َفلَن َتبی َد َو لآلبا ِء اَبنا ُء‬ ‫ ‬ ‫َج َنا ال َعدا َو ًة آبا ُء لَ​َنا َسلَ َفت‬ ‫زین قبل جنگ ما و تو خواریست‬ ‫چار یار نبی (ص) صلح بودند ‬ ‫و ازین قبیل است مطالبی دیگر که مانند بسی از اشعار منسوب به زمان جاهلیت‪ ،‬در قرن‬ ‫اول تا چهارم هجری برای خودفروشی و پر کردن صحایف و آراستن مجالس ملوک و‬ ‫محافل رؤسا و پذیرفته شدن در اندیه و مجامع ادبا و فضال از طرف روات و مؤلفان و‬ ‫راویه های عرب جعل و ساخته شده است‪ 16‬چنان که به زحمت می توان صحیح را از‬ ‫سقیم و راست را از دروغ تمیز داد و یکی از وسایل تحقیق همین مبحث مانحن فیه را‬ ‫باید شمرد‪.‬‬ ‫(دنباله مطلب در شماره ی آينده)‬ ‫توضیحات‪:‬‬

‫‪ -1‬از این رساله تنها یک نسخه در موزه ی بریتانیا موجود است‪.‬‬ ‫‪ -2‬در نمونه ی سخن "رفتن" ضبط شده است اصالح قیاسی شد‪.‬‬ ‫‪ -3‬نقل از نمونه ی سخن‪.‬‬ ‫‪ -4‬جاحظ و ابوهالل عسکری و ابن اثیر و قدامة بن جعفر و ابن ابی الحدید و غیرهم‪.‬‬ ‫سجع کسجع ُ‬ ‫الکهان‪.‬‬ ‫‪ -5‬و به روایتی دیگر‪ :‬اَ ُ‬ ‫‪ -6‬البیان و التبیین‪ :‬جلد اول صفحه ی ‪.195 – 194‬‬ ‫‪ -7‬طبری‪ :‬ج ‪ 5‬ص ‪ 7‬طبع قاهره‪.‬‬ ‫‪ -8‬رسایل جاحظ‪ :‬ص ‪.155‬‬ ‫‪ -9‬ابن ابی الحدید شرح نهج البالغه طبع تهران صفحه ی ‪.13‬‬ ‫‪ -10‬توحیدی ابوحیان علی بن محمد الشیرازی که در حدود چهارصد هجری وفات کرده است و منسوب‬ ‫به زندقه‪ ،‬تفلسف و اعتزال بوده و ظاهراً هیچ نبوده است جز مردی جعال و ابن الوقت و به همین جهت‬ ‫حنای وی در نزد صاحب عباد و ابن العمید با آنهمه فضایل که داشت رنگ نگرفت و عاقبت در استتار‬ ‫بمرد و کتب خود را هم پیش از مرگ از فرط خست یا خبث بسوخت و جز آنچه قبال از وی نقل شده بود‬ ‫از میان رفت‪.‬‬ ‫‪ -11‬خنزوانه‪ :‬کبر‪.‬‬ ‫‪ -12‬الوحرة بالتحریک حقد و عداوة‪.‬‬ ‫‪ -13‬الشراسیف جمع شرسوف‪ ،‬بن و بیخ اضالع‪.‬‬ ‫‪ -14‬رجوع کن ج ‪ 2‬عصر المأمون ص ‪ 7‬طبع قاهره‪.‬‬ ‫‪ -15‬ر‪ .‬ک‪ :‬جلد ثانی عصر المأمون تألیف احمد فرید رفاعی مفتش وزارت داخلیه ی کشور مصر (ص‬ ‫‪ )12- 1‬طبع قاهره‪.‬‬ ‫‪ -16‬درین باب اسناد بی شمار در کتب ادب موجود است و حتی فضالی جدید مصر با همه ی تعصبی که‬ ‫به وجود شعر جاهلی و صحت آنها دارند نتوانسته اند این معنی را انکار کنند‪ ،‬ر‪.‬ک‪ :‬ادب الجاهلی تألیف‬ ‫استاد طه حسین طبع قاهره و مقدمه ی "النثر الفنی فی قرن الرابع" تألیف احمد زکی مبارک و مقاالت استاد‬ ‫مارگلیوس انگلیسی در مجله ی انجمن آسیایی سال های ‪ 1922 – 1921‬و غیره‪.‬‬

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 24

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 25

‫زبان و ادبيات‬ ‫هم‌دندانی‪ ،‬با مديوم زبان؛‬ ‫زبان مخفی و زبان های صنفی در گفت وگو با دکتر کورش صفوی زبانشناس‬ ‫ندا عابد‬

‫دکتر کوروش صفوی از معدود زبان‌شناسان ایرانی است که جایگاه معتبری در عرصه‌ی‬ ‫زبانشناسی جهانی دارد با این حال بسیار فروتن است و مهربان و در اتاق کوچکش در‬ ‫دانشگاه عالمه به قول خودش‪ ،‬معلمی می کند‪ .‬برای گفت‌وگو درباره‌ی زبان های صنفی‬ ‫به دیدارش رفتم دکتر صفوی همیشه برای من «استاد» است‪ ،‬از سال‌ها پیش که افتخار‬ ‫شاگردی اش را داشتم و تا همیشه‪ ،‬در ابتدای صحبت گفت برای این سوژه باید بیشتر به‬ ‫سراغ جامعه شناس زبان بروی و‪ ...‬اما به هر حال چند ساعتی حرف زدیم واین حاصل آن‬ ‫گفت وگو است‪.‬‬ ‫استاد آیا می توان به گویش هایی مثل زرگری‪ ،‬مرغی و‪ ...‬عنوان زبان صنفی داد؟‬ ‫به‌گونه‌ای بله‪ ،‬این‌ها مجموعه ای از زبان ها هستند که متعلق به مشاغلی هستند که این‬ ‫مشاغل به لحاظ اقتصادی اهمیت خاص داشته یا دارند‪.‬‬ ‫حتماً منظورتان از اهمیت خاص داشتن این نیست که مشاغل پردرآمدی هستند چون مثال‬ ‫مطرب ها آدمی های پردرآمدی نبودند اما زبان مطربی داشتیم‪.‬‬ ‫نه‪ ،‬اهمیت خاص به معنای وجود َگنگ و گروهی خاص است که مطرب‌ها عضو آن‬ ‫بوده اند و بر همین اساس قرار بوده این ها از بقیه متمایز باشند‪ .‬یعنی وقتی نگاه می کنیم‬ ‫می بینیم زبان «مطربی» را برای این می سازند تا بتوانند در درون گروه به گونه‌ای که‬ ‫دیگران متوجه نشوند با هم حرف بزنند و بلد بودن این زبان خودش نشانه‌ای از عضو‬ ‫گروه بودن است‪ .‬زرگری و مرغی و‪ ...‬هم همین طور است‪.‬‬ ‫آیا این ها برای ابداع زبان خاص روی بدنه ی زبان کار می کنند و تغییراتی در آن‬ ‫می دهند؟‬ ‫نه‪ ،‬این ها کار خاصی نمی کنند‪ ،‬بلکه فقط یک سری قاعده های آوایی را که از قبل برای‬ ‫خودشان تعریف کرده اند‪ ،‬به زبان فارسی اضافه می کنند‪.‬‬ ‫نمی دانم آیا می شود تشخیص داد که اول مطربی به وجود آمد یا مثال مرغی؟ یعنی‬ ‫کدامیک از این زبان ها اول متولد شدند‪ .‬بعد این سوال پیش می آید که مثال «غ» زبان‬ ‫مرغی در همان جایی از واژه می نشیند که «ز» در زرگری مینشیند یعنی این تغییرات‬ ‫یک شکل هستند و این قاعده افزایی در مورد همه ی این زبان ها یک شکل هستند چرا؟‬ ‫این شباهت در اصل نشان می دهد که آفرینش خالقانه ای در آن ها نیست‪ .‬نمی دانم که‬ ‫اول زرگری به وجود آمده یا مثال مرغی‪ .‬ولی به هر حال یکی اول بوده و افراد گروه‬ ‫بعدی با شنیدن آن زبان ترغیب شده اند که آن ها هم زبان خودشان را داشته باشند‪ .‬بعد‬ ‫«ز» زرگری را در مرغی تبدیل به «غ» کرده اند چون این زبان ها مکتوب هم نبوده‬ ‫کار چندانی هم از نظر تاریخچه‌ای روی آن ها صورت نگرفته‪ ،‬در نتیجه داده های‬ ‫زیادی در این زمینه نداریم؛ در واقع سند نداریم‪ .‬االن هم کم کم این زبان‌ها در حال از‬ ‫بین رفتن است‪.‬‬ ‫آیا دلیل آن ساختار ضعیف این زبان هاست یا گسترده شدن گروه هایی که به آن ها تکلم‬ ‫می کردند؟‬ ‫االن دیگر جواهرفروشان با هم زرگری حرف نمی‌زنند چون آن اتحاد و محدودیت‬ ‫گروهی سابق وجود ندارد و دایره‌ این صنف از آن تعداد محدود هفتاد سال پیش که مثال ده‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 26‬‬ ‫نفر جواهر فروش بزرگ در بازار تهران بودند و پنج تا تبریز و‪ ...‬خارج شده و قدیمی‌ها‬ ‫هم از بازار خارج شده اند‪.‬‬ ‫البته شرایط زرگری به طور مشخص با زبان مطریی و مرغی و زبان قصاب ها فرق‬ ‫می کرده چون مثال بازیگران تئاتر و نوازندگان و ‪ ...‬در آن زمان ها کم تر موردپذیرش‬ ‫جامعه بودند یک زبان درون گروهی برای خودشان ساخته بودند مرغی را هم بیشتر‬ ‫اقشار فرودست جامعه حرف می زدند و‪ ..‬این‌ها با زرگرها تفاوت داشتند اما با این حال‬ ‫این زبان هم در حال اضمحالل است‪.‬‬ ‫مثال مطرب‌ها وقتی دیدند که این ها در جامعه پذیرفته نیستند‪ ،‬از این «عدم پذیریش»‬ ‫در بین خودشان به عنوان ارزش استفاده می کردند‪ ،‬یعنی این که طرف بلد بوده مطربی‬ ‫صحبت کند‪ ،‬این یعنی عضویت در آن گروه و چون عضویت طوری دیگری که نداشتند‪.‬‬ ‫االن اگر ترکی بلد باشی‪...‬‬ ‫با کل لبنیاتی ها و سوپرمارکت های تهران می توانی ارتباط برقرار کنی‪.‬‬ ‫دقیقا! مثال من خودم وقتی می‌روم سوپر محله‌مان برای خرید با این که فقط چند کلمه‬ ‫ترکی بلدم‪ ،‬اما می‌فهمم وقتی با مغازه‌دار ترکی صبحت می‌کنم می‌بینیم جنس بهتری به‬ ‫من می‌دهد‪ .‬چون از نگاه جامعه‌شناسی زبان در این حالت یک نوع حس نزدیکی ایجاد‬ ‫می‌کند و این همان اتحادیه‌سازی است‪ .‬قدیم‌ها می‌گفتند این‌ها با هم «هم دندان» هستند‬ ‫اما واقعیت این است که نمی‌دانیم کدامیک از این‌ها اول به وجود آمد و یا چه کسی اول‬ ‫یکی از این زبان‌ها را درست کرده اما این را مطمئن باش که آن اولین نفر زبانی به‬ ‫جز فارسی بلد نبود‪ ،‬وگرنه اگر ترکی‪ ،‬عربی یا ‪ ....‬را بلد بود حتما یک «زبان آمیخته»‬ ‫درست می‌کرد بنابراین این آدم اولین و تنها نظام آوایی که در ذهنش داشته فارسی بوده‪.‬‬ ‫ولی واقعیت این است که در یک دوره ای خیلی از بازاری های ما یا ترکی بلد بودند و‬ ‫یا ترک بودند به خصوص در صنف طالفروش که خود تبریز یکی از قطب های آن بوده‬ ‫ولی زرگری یک زبان آمیخته نیست‪ .‬چون همیشه وحشت این را داشته‌اند که نکند ترک‬ ‫دیگری هم باشد که فارسی بلد باشد یا برعکس‪.‬‬ ‫خب پس این ماجرا ربطی به این ندارد که تنها نظام آوایی ذهن کسی که این زبان ها‬ ‫را درست کرده‪ ،‬فارسی بوده شاید آن آدم این قدر زیرک بوده که فکر کرده هر نوع‬ ‫آمیختگی در این زبان صنفی می تواند باعث شود شنونده غریبه یک چیزهایی را بفهمد‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬می‌شود این طور گفت‪ .‬در واقع وقتی قرار باشد افراد یک صنف یا اتحادیه به یک‬ ‫زبانی حرف بزنند‪ ،‬مثال آن زبان آمیخته‌ای از ترکی و فارسی باشد خب هر کسی یک کم‬ ‫از هر کدام این زبان‌ها بلد باشد می‌فهمد چه می‌گویند‪ .‬همین اصل هم بود که مردم بعد از‬ ‫مدتی هم زرگری را یاد گرفتند و قواعدش را به کار بردند بدون این‌که زرگر باشند‪ .‬این‬ ‫شرایط باعث می‌شود که مخفی ماندن زبان در درازمدت غیرممکن باشد و خب وقتی هم‬ ‫زبان از کارکرد ابزار مخفیانه حرف زدن در بیاید و این کارکرد اجتماعی را از دست‬ ‫بدهد‪ ،‬آرام آرام از بین می‌رود و دیگر کسی به آن زبان حرف نمی‌زند‪ .‬مثال زرگری‬ ‫چند واکه‌ی مشخص که بیشتر ندارد‪ .‬ساختمان هجا را در آن تکرار می‌کنی‪ .‬خیلی سخت‬ ‫نیست که افراد غیر صنف هم آن را یاد بگیرند و آن وقت مجبور می‌شوند مرتب آن را‬ ‫پیچیده‌تر کنند و همین باعث می‌شود که زبان کم‌کم از بین برود‪.‬‬ ‫آیا در کشورهای دیگر هم این زبان های شغلی را که براساس تغییر در آواهای زبان‬ ‫اصلی به وجود آمده باشد داریم؟‬ ‫بله‪ ،‬مثال در زبان فرانسه داریم‪ .‬می‌دانم که انگلیسی‌ها یک زبان آهنگرها دارند که به آن‬ ‫می‌گویند ‪ Smith language‬این‌ها تمام هجاهای زبان انگلیسی را طوری تغییر می‌دادند‬ ‫که معرف صنفشان باشد‪.‬‬ ‫و این یعنی این زبانها فقط متعلق به فارسی زبانان و جامعه ی ما نیست و همه ی جوامع‬ ‫در شرایط اجتماعی خاص چنین زبانهایی داشته اند؟‬ ‫بله‪ ،‬مثال تا آن جا که ما می‌دانیم در زمان عثمانی‌ها فارسی دانستن یک پُز فرهنگی بوده‬ ‫به هر حال این‌ها ترکی صحبت می‌کردند چون زبان مادری‌شان بوده ولی فارسی در‬ ‫آن زمان‪ ،‬زبان فرهنگی آن‌ها بوده‪ .‬خطشان را هم از فارسی گرفته بودند‪ ،‬این‌ها وقتی‬ ‫می‌خواستند یک زبان صنفی درست کنند‪ ،‬سعی می‌کردند که در زبان فارسی تغییرات‬ ‫هجایی ایجاد کنند و این باعث می‌شد که عده‌ی کمتری آن را بفهمند‪.‬‬ ‫نقطه‌‌ی افتراق این زبان ها با زبان مخفی فقط در ساخت واژه است؟‬ ‫نه فقط ساخت واژه‪ .‬بلکه واژه‌هایی که به مدلول‌هایی داللت می‌کنند که هیچ وجه اشتراک‬ ‫معنایی مسبوق به ذهن با آن ندارد‪.‬‬ ‫البته به جز واژگان تخصصی هر صنف که در هر یک از این زبانها هست که همه ی‬ ‫مردم آنها را نمی فهمند‪.‬‬ ‫بله خب‪ ،‬این واژگان حتی وقتی مثال دو نفر فارسی زبان حرف می‌زنند که کارگر‬ ‫ساختمانی یا دندان پزشک یا شاغل در هر شغل دیگری هستند و از اصطالحات مربوط‬ ‫به کارشان استفاده می‌کنند برای افرادی که شغلی غیر از آن شغل دارند‪ ،‬قابل فهم نیست‪.‬‬ ‫در زبان مخفی‪ ،‬اصطالحی ساخته میشود که هیچ ربطی به مدلولی که به آن داللت میکند‬ ‫ندارد‪( ...‬دنباله در صفحه روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 27‬‬ ‫‪ ...‬ولی به ساختار آوایی زبان دست زده نمیشود‪ .‬اما میل به این که حرف های سخنگویان‬ ‫به آن زبان‪ ،‬مخفی بماند در هر دو مشترک است‪.‬‬ ‫سخنگویان به «زبان مخفی» و «زبان ساختگی» دو تفاوت عمده دارند‪ .‬در زبان مخفی از‬ ‫تمام قواعد یک زبان پایه استفاده شده و سعی می‌کنند تغییر در واژگان و معنی واژگان ایجاد‬ ‫کنند‪ .‬یعنی هم واژه‌های جدید بسازند و هم معنایی را که واژگان حال حاضر زبان به آن‬ ‫داللت می‌کنند را تغییر دهند و آن‌ها را در معنای دیگری به کار ببرند‪ .‬در واقع پایه‌ فارسی‬ ‫یا انگلیسی یا فرانسه یا‪ ...‬است‪ .‬ولی در زبان ساختگی فقط قواعد آوایی است که تغییر‬ ‫می‌کند و معنای واژگان‪ ،‬تغییر نمی‌کند‪ .‬مثال آن که می‌گوید «بیزی یازا» در کلمه اصلی‬ ‫«بیا» ی فارسی تغییر معنی ایجاد نمی‌کند ولی تغییر آوایی به وجود می‌آورد‪ .‬در حالی که‬ ‫معنای هر دو آن‌ها یکی است‪ .‬اما در زبان مخفی اگر بیا استفاده بشود در یک معنای دیگر‬ ‫است‪ ،‬مثال می‌گویند فالنی «کامبیز» است‪ .‬یعنی بچه‌ی لوس و سرخ و سفید و به اصطالح‬ ‫«بچه ننه» است‪ .‬کلمه‌ی کامبیز که معنای اصلیش این نیست‪.‬‬ ‫ولی دلیل به وجود آمدن هر دو یکی است و آن هم میل به مخفی ماندن حرف ها در بین‬ ‫یک گروه خاص است‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬دقیقا‪ .‬ولی به هر حال زبان مخفی هیچ گاه صنفی نبوده‪ .‬جوان ها مثال آن زمانی هم که‬ ‫زرگری ومطربی و قصابی و ‪ ...‬رواج داشته برای خودشان اصطالحاتی داشتند که پدر و‬ ‫مادر نفهمند چه می‌گویند‪.‬‬ ‫یکی از واژه‌هایی که مثال سه نسل قبل جزو زبان مخفی جوان‌ها بوده و ما امروز به راحتی‬ ‫آن را در فارسی به کار می‌بریم «نازک نارنجی»است‪ .‬در زمان پدر من این ترکیب جزو‬ ‫زبان داش‌مشتی‌های تهران بوده و به دختر خانم‌های خیلی سانتی مانتال اطالق می‌شده‪ .‬مثال‬ ‫همان لغت کامبیز که گفتیم به پسرهای ننر و لوس اطالق می‌شود‪ .‬این اصطالحات ممکن‬ ‫است از بین برود و ممکن هم هست مثل همین نازک نارنجی در زبان باقی بماند و بعد از‬ ‫گذشت یک نسل جزو زبان بشود آن وقت همه فکر می‌کنند این لغت از اول همین معنی را‬ ‫می‌داده‪.‬‬ ‫این هم یک تفاوت دیگر زبان مخفی با زبان های صنفی است که لغات چون از بدنه ی‬ ‫اصلی زبان گرفته و ساخته میشوند میتوانند به تدریج جزو زبان هم بشوند‪.‬‬ ‫وقتی می‌گوییم «بیزی یازا» (در زرگری یعنی بیا) یک کارآوایی روی زبان کرده‌ایم که‬ ‫واژه را نسبت به بافت اصلی زبان غریب کرده اما نازک نارنجی اصطالح فارسی متعلق‬ ‫به بدنه‌‌ی زبان است و زبان آن را جذب می‌کند‪.‬‬ ‫اما واژه هایی مثل «اُ ُ‬ ‫سکل» که از زبان مخفی آمده چندان هم جزو زبان اصلی فارسی‬ ‫نیست‪ ،‬اما پذیرفته شده؟‬ ‫جزو زبان نیست‪ ،‬اما وقتی در بافت زبان فارسی قرار می‌گیرد ناخودآگاه‪ ،‬شنونده‪ ،‬بخشی‬ ‫از معنای آن را تشخیص می‌دهد‪ .‬مثال پسر من وقتی دبیرستان می‌رفت یک روزهایی می‌آمد‬ ‫خانه و می‌گفت امروز مدرسه «گیربازار» بود‪ .‬من این اصطالحات را به کار نمی‌بردم ولی‬ ‫می‌فهمیدم چه می‌گوید‪ .‬االن بعد از چند سال خودم هم گاهی می‌گویم فالنی گیر داده به من‪.‬‬ ‫بدون این‌که احساسی کنم این ترکیب خاص چند سال بیشتر نیست که وارد فارسی شده و یا‬ ‫متعلق به جوان‌ها بوده و حاال من دارم آن را به کار می‌برم و این یعنی زبان این ترکیب را‬ ‫پذیرفته‪ .‬این نشان زنده بودن زبان است‪ .‬ما در همین زبان مخفی هم دو جور اصطالح و‬ ‫نشانه داریم یکی مثل همین گیر دادن که الیه دوم و سوم معنایی آن تا حدودی معرف معنی‬ ‫آن است و یکی هم مثل اسکل یا کامبیز که در الیه‌ی دوم و سوم معنایی‌اش هیچ نشانه‌ای از‬ ‫مدلولی که در زبان مخفی به آن داللت می‌کند وجود ندارد‪.‬‬ ‫طبیعی است که اگر واژه سازی جدید اتفاق بیفتد مردم کمی در برابر پذیرش آن بیشتر‬ ‫مقاومت می‌کنند اما اگر ترکیب یا واژه‌ای که برای مدلول متفاوتی از معنای قبل‌اش به کار‬ ‫می‌رود‪ ،‬قبال در زبان وجود داشته باشد و فقط معنای آن تغییر کند‪ ،‬سریع‌تر مورد پذیرش‬ ‫قرار می‌گیرد‪ .‬به نسبت واژه‌ای که جدید ساخته شده و یا واژه‌ای که به لحاظ آوایی با زبان‬ ‫غریبه است‪ .‬گاهی حتی اصطالحاتی مثل پاچه‌خواری که از طریق یک برنامه‌ی تلویزیونی‬ ‫وارد زبان شد سریع در جامعه جا می‌افتد‪ .‬چون ترکیب اصلی آن از بدنه‌ی زبان فارسی‬ ‫گرفته شده بود و حتی کم‌تر از یک نسل هم طول کشید‪.‬‬ ‫اما خیلی از واژه های زبان مخفی فعلی را نمی شود به راحتی فهمید مثل «خفن»‪.‬‬ ‫اما می‌شود از قرار گرفتن این لغت در بافت یک جمله‪ ،‬معنای حدودی آن را حدس زد‪ .‬مثال‬ ‫می‌گویند «این ماشن خیلی خفن است» خب می‌شود حدس زد منظور چیست‪ .‬ولی بعضی از‬ ‫لغت‌ها را باید اول در فضایش قرار بگیری و بعد حدس بزنی که منظور چیست‪.‬‬ ‫ولی باالخره ریشه ی این لغت های زبان مخفی که خیلی بامعنای اصلی فاصله دارند‪ ،‬از‬ ‫یک جایی می آید‪ .‬این که معموال خانواده های مرفهتر اسم بچه هایشان را براساس اسامی‬ ‫ایرانی مثل کامران و کامبیز و‪ ...‬می گذاشتند‪ ،‬یک تداعی دور و طعنه آمیز دارد به معنای‬ ‫کامبیز در بافت زبان مخفی‪ ،‬ولی خیلی از این لغت ها هیچ نزدیکی با معنای مدلولشان‬ ‫ندارند‪ .‬واقعا اینها از کجا میآیند که به سرعت هم در آن معنی در بافت زبان مخفی جا‬ ‫می افتند؟ نمیشود انتظار داشت که جوان هایی که این اصطالحات را میسازند زبانشناس‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫اصال‪ .‬زبان شناس کارش این است که بعد از ساخته شدن یک زبان می‌آید به سراغ آن که‬ ‫می‌بیند چه‌طور شده که این زبان ساخته شده و ساختمان آوایی و معنایی آن چیست‪ .‬خیلی‬

‫نمی‌شود فهمید که چه کسی این را اولین بار ساخته مثال اسکل را شاید بشود فهمید به لحاظ‬ ‫قیاسی از روی یک لغت دیگر چه‌طور ساخته شده ولی این‌که چه کسی اولین بار آن را‬ ‫ساخته را نمی‌شود به راحتی فهمید و رای داد‪.‬‬ ‫وقتی کسی در مورد چیزی اصرار میکند مثل این است که با یک گیره به طرف وصل‬ ‫شده و او را رها نمیکند‪ .‬این معنا به ترکیب «گیر دادن» یک جایی ربط پیدا میکند‪ ،‬اما‬ ‫وقتی آدم گیج را میگويیم اسکول معنایش خیلی دورتر از معنای اسم پرنده ایست که برای‬ ‫زمستان خود دانه جمع می کند و می گویند گیج است ‪ ...‬اما به هر حال اینها یک اصل و‬ ‫اساسی دارد‪.‬‬ ‫خیلی از این‌ها براساس تلفظ‌ها و اطالق‌هایی به وجود آمده که فرد گوینده به اشتباه به کار‬ ‫برده و یا توانایی درست گفتنش را نداشته‪ .‬من یک مثال می‌زنم تا این مسئله روشن‌تر شود‪.‬‬ ‫یکی از اقوام ما خانم مسن و نورانی و بسیار دوست داشتنی است به نام حبیبه خانم‪ .‬بچه‌های‬ ‫او وقتی کوچک بودند نمی‌توانستند اسم او را درست تلفظ کنند به او می‌گفتند «حبه»‪ .‬حاال‬ ‫هم ما در فامیل هر پیرزنی که خیلی نازنین و دوست داشتنی است را به این اسم می‌خوانیم‬ ‫و به او می‌گویم «حبه»‪ .‬از یک طرف این حبه می‌تواند در قیاس با شیرینی قند قرار بگیرد‬ ‫(که قطعا ضعف گفتار بچه‌های حبیبه خانم علت این نزدیکی معنایی نیست و این کامال‬ ‫اتفاقی است) االن سه نسل از خانواده‌ی ما وقتی می‌گویند فالن پیرزن را دیدم «حبه» بود‬ ‫یعنی یک پیرزن شیرین و دوست داشتنی را دیده‌اند‪ .‬اگر این لغت کمی در جامعه بیشتر‬ ‫رواج پیدا کند کسی شأن نزول اولیه‌اش را که حبیبه خانم بوده و اشکال تلفظ بچه‌هایش را به‬ ‫یاد نمی‌آورد و می‌گویند به قیاس از حبه قند به وجود آمده در حالی که این بچه‌ها نمی‌توانستند‬ ‫اسم مادرشان را درست تلفظ کنند‪.‬‬ ‫زبانهای زرگری و مطربی تکنیک و قاعده ای دارند که برزبان اصلی اعمال میشود و‬ ‫روشن است‪ .‬اما وقتی یک گروهی به سرعت برق و باد یک واژه ای را که ساخته می‬ ‫شود می پذیرند کمی عجیب است که چرا به این سرعت آن مفهوم دال و مدلول جدید پیدا‬ ‫می کند؟ اینها در واقع در ستیز با فرهنگ رایج به وجود میآید ولی به سرعت هم جذب‬ ‫می شوند‪.‬‬ ‫مسئله این است که اصال تعریف ما از فرهنگ چیست؟ در بسیاری از مصاحبه‌ها و میزگردها‬ ‫و‪ ...‬خیلی وقت‌ها می‌بینی آدم‌های تحصیل کرده میراث فرهنگی را در مفهوم فرهنگ به کار‬ ‫می‌برند‪ .‬مثال می‌گویند‪« :‬ابن سینا بخشی از فرهنگ ماست» در صورتی که این سینا میراث‬ ‫فرهنگی ماست‪ ،‬یا مسجد شیخ لطف‌‌اهلل میراث فرهنگی ماست؛ و نه بخشی از فرهنگ ما‪.‬‬ ‫فرهنگ آن مجموعه از باورها و رفتارهای اجتماعی است که در جامعه نهادینه شده‪ .‬در‬ ‫حالی که یک جایی می‌بینیم که گروهی سعی می‌کنند خودشان را از بقیه مجزا نگه دارند‬ ‫این متمایز نگه داشتن مثال در زبان قاجار با فرانسه صحبت کردن بود‪ .‬در دروه‌ی عثمانی‬ ‫ترکیه عده‌ای با فارسی صحبت کردن تمایز را بین خودشان و کل جامعه ایجاد می‌کردند‪.‬‬ ‫جوان‌ها هم از این استفاده می‌کنند که بگویند ما به بقیه فرق داریم‪( .‬دنباله در صفحه ‪)28‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 28‬‬

‫هم دندانی؛ با مديوم‬

‫زبان‪( ...‬دنباله از صفحه ی ‪)27‬‬ ‫اما در مورد جوانها دوره به دوره فرق‬ ‫می کند و تداوم دارد‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬چون این بخشی از فرهنگ ماست‬ ‫که در دوره‌های مختلف در این واژه‌های‬ ‫خودش را نشان می‌دهد‪ .‬در جوامع‬ ‫مختلف مثال در آلمان یا هلند‪ ،‬هیچ وقت‬ ‫یک جوان سعی نمی‌کند که از یک فرد‬ ‫پیر یا دو نسل قبل از خودش به لحاظ‬ ‫زبانی متمایز بشود بلکه این تمایز را در‬ ‫رنگ ماشین یا پیراهن و یا مدل موهایش‬ ‫می‌بینی‪.‬‬

‫چون آنها در جامعه شان اجازه ی جوانی‬ ‫کردن از این طریق را بیشتر دارند‪.‬‬ ‫حتما این طور است‪ .‬و این همان چیزی است که نسل‌هاست ما نداریم و همیشه بچه‌ه ای‬ ‫ساکت که نفسش به زور دربیاید مصداق بچه‌ی خوب بوده‪ .‬جوان‌ها هر کاری کرده‌اند از‬ ‫سوی بزرگ‌ترها مورد اعتراض و امر و نهی قرار گرفته‌اند و آن‌ها هم برای این که از‬ ‫این جامعه متمایز بشوند به جای پوشیدن فالن شلوار و درست کردن مو به فالن شکل یک‬ ‫زبان مخفی درست می‌کنند‪ .‬جوان جامعه‌ی ما اگر لباس متفاوتی بپوشد می‌گویند جلف است‪،‬‬ ‫زشت است و‪ ...‬پس می‌رود به سوی یک عامل متمایز کننده دیگر‪ .‬جوان هم وقتی کنار‬ ‫پدر و مادر نشسته به زبان مخفی حرف نمی‌زند چون آنها منظور او را نمی‌فهمند و قرار‬ ‫هم نیست بفهمند او کنار هم سن‌ها و در واقع هم صنف‌های خودش که می‌‌نشیند به این زبان‬ ‫حرف می‌زند و از این تفاوت لذت می‌برد‪.‬‬ ‫در سه نسل قبل هم خانواده و هم جامعه سد اصلی بودند در برابر این تخلیه ی انرژی و‬ ‫میل به متفاوت بودن که در بین جوان ها وجود داشت‪ .‬اما امروز خانواده ها تا حد زیادی‬ ‫این حالت را کمتر دارند ولی جامعه یک سد قویتر در برابر جوان ها قرار داده‪.‬‬ ‫بله و بعد می‌بینیم واژه‌ای مثل گیردادن وارد زبان خانواده‌ها هم می‌شود‪ .‬این جا پدر و مادر‬ ‫هم با بچه‌هایشان نقطه‌ی مشترکی پیدا می‌کنند‪ .‬این عوامل باید از نگاه جامعه‌شناسی زبان‬ ‫مورد مطالعه قرار گیرد‪.‬‬ ‫وقتی هنوز در چند نسل این میل به داشتن زبان مخفی نه تنها کم نمیشود‪ ،‬بلکه واژه هایی‬ ‫با فاصله ی بیشتر از مدلول ساخته میشود‪ ،‬این یعنی که این سد در برابر جوانان هنوز‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫برای حفظ زبان‌های شغلی اجباری وجود نداشته در نتیجه منجر به از بین رفتن آنها می‌شود‬ ‫ولی در مورد جوان‌ها نیاز به داشتن زبان مخفی دوره به دوره تکرار می‌شود‪ .‬چون این سد‬ ‫وجود دارد این سدها فقط جوان را وادار می‌کند که مدام از نسل قبلی‌اش تقلید کند‪ .‬پس فقط‬ ‫در اصطالحات نوآوری می‌کند‪ .‬وقتی یک جوان شلوار لی پاره می‌پوشد می‌خواهد با این‬ ‫کار جوانی کند و خودش را تخلیه کند و اگر مادرش هر روز این پارگی را بدوزد و بگوید‬ ‫کار بدی است خب او سراغ راه دیگری می‌رود‪.‬‬ ‫االن دیگر سطح آگاهی اجتماعی خانواده ها به سطح دانسته های بچه ها نزدیکتر شده و‬ ‫به همین دلیل هم برخی از اصطالحات جوان ها که براساس فناوری کامپیوتر و اینترنت‬ ‫رایج شده مثال « تو چتیم» ‪ -‬یعنی در حال گفتگو هستیم ‪ -‬برای خانواده ها هم قابل فهم‬ ‫شده و احتماال این سد در مورد جامعه سختتر شده‪ .‬جامعه شناسی در واقع شکل تعمیم‬ ‫یافته روانشناسی است‪.‬‬

‫دقیقا همین طور است جامعه شناس زبان وظیفه‌اش همین است که این دالیل و ریشه‌ها را‬ ‫بشناسد‪.‬‬ ‫در جریان تهیه ی این پرونده فهمیدم که کار چندانی در زمینه ی این نوع زبان ها صورت‬ ‫نگرفته به نظر شما چرا؟‬ ‫چون از یک جایی به بعد بچه‌ها نمی‌دانند این زبان‌ها را چه طور بنویسند‪ ،‬دیگر این که‬ ‫یادم هست یک زمانی دانشجویی پایان نامه‌ی دکتری خودش را در مورد خط سیاق (خط‬ ‫ی قدیمی) نوشت و خیلی هم زحمت کشید‪ .‬اما همان لحظه‌ی ورود به جلسه دفاع‬ ‫حسابدار ‌‬ ‫یکی از استادان شناخته شده خطاب به او گفت این هم شد موضوع که به سراغش بروی؟!‬ ‫خب تحقیق درباره‌ی این زبان‌ها‪ ،‬هم ظاهرا وضعیت مشابهی دارد‪ .‬اما کم‌وبیش در‬ ‫پژوهشگاه در مورد آن‌ها کار شده‪ .‬این زبان‌ها ُدژواژه‌هایی هم دارد که محقق نمی‌داند باید‬ ‫با آن چه کند اما به هر حال هستند‪ ،‬و واقعیت این است که فیلترینگ ذهنی خود بچه‌ها هم‬ ‫هست‪ ،‬و استادان راهنما هم ترجیح می‌دهند روی مباحث دیگر کار کنند‪.‬‬ ‫اما واجب است که ساختار زبانی اینها یک جایی حفظ شود‪.‬‬ ‫قطعا‪.‬‬ ‫(برگرفته از سایت انسان شناسی و فرهنگ)‬

‫تاريخ و فرهنگ‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 29‬‬

‫ساخته کاری که کس نسازد چونان‬ ‫نعمت فردوس گستریده ز هر سو‬ ‫ايران و جهان ايرانی‬ ‫شهره ریاحین و تخت‌های فراوان‬ ‫جامه زرین و فرش‌های نوآیین‬ ‫حسن انوری‬ ‫یک صف حران و پیر صالح دهقان‬ ‫یک صف میران و بلعمی نشسته‬ ‫شاه ملوک جهان امیر خراسان‬ ‫لفظ ایران از کجا آمده است؟ خاستگاه خسرو بر تخت پیشگاه بنشسته‬ ‫ایرانیان بنا بر اوستا‪ ،‬ائیریانم وئجو هر یک چون ماه بر دو هفته درفشان‬ ‫(‪ )airyanәm vaējo‬است که در زبان ترک هزاران به پای پیش صف اندر‬ ‫پهلوی ایران‌ویج (‪ )ēranvej‬شده است‪ .‬این مجلس باشکوه به فرمان پادشاه‬ ‫اوستا در بخش وندیداد از جایی به نام سامانی و به افتخار امیر بوجعفر‪،‬‬ ‫ایران‌ویج نام می‌برد که مرکز اصلی به مناسبت غلبه او بر ماکان کاکی‬ ‫ایرانیان است‪ .‬واژه ایران‌ویج واژه ترتیب یافته بود‪ .‬چنان که رودکی‬ ‫مرکبی است که از دو جزء ترکیب یافته پس از وصف مجلس‪ ،‬که نقل شد‪،‬‬ ‫است‪ :‬جزء نخست آن ایران و جزء دوم می‌گوید‪:‬‬ ‫آن ویچ است‪ .‬ویچ به معنی تخمه و نژاد گوید هریک چو می بگیرد شادان‬ ‫بخورد نوش و اولیاش همیدون‬ ‫است؛ از این رو‪ ،‬ایران‌ویچ به معنی خود‬ ‫َ‬ ‫تخمه و نژاد ایرانی‌هاست‪ .‬هنگامی که آن مه آزادگان و مفخر ایران‬ ‫جایی به این نام نامیده می‌شود به ناچار شادی بوجعفر احمد بن محمد‬ ‫می‌بایستی آنجا جایگاه نژاد ایرانی باشد مراد ما همین بیت اخیر است‪ .‬رودکی پادشاه سامانی را امیر خراسان نامیده و ابوجعفر احمد‬ ‫و ایرانیان از آنجا برخاسته باشند‪.‬‬ ‫بن محمد‪ ،‬امیر سیستان را مفخر ایران دانسته است‪ .‬معلوم می‌شود از نظر گوینده‌این اشعار‬ ‫اکنون باید دید ایران‌ویچ از نظر هم سیستان و هم خراسان بزرگ که مرکز آن بخارا بوده‪ ،‬جزء ایران به شمار می‌رفته است‬ ‫جغرافیایی در کجا واقع شده است‪ .‬در و نیز دانسته می‌شود البد که هم پادشاه سامانی و هم ابوجعفر و هم کسانی که در آن مجلس‬ ‫وندیداد که بخشی از اوستاست چنین نشسته‌اند‪ ،‬از جمله بلعمی‪ ،‬ایرانی هستند‪ .‬باز در تأیید این سخن‪ ،‬بیتی است از ابوشکور‬ ‫آمده است‪« :‬نخستین جا و سرزمینی که من‪‌ ،‬اهورامزدا‪ ،‬آفریدم ایران‌ویچ بود که از رود بلخی‪ ،‬شاعر معاصر سامانیان و مداح نوح بن نصر سامانی‪ ،‬که در مدح این پادشاه می‌گوید‪:‬‬ ‫ونگوهی دائیتی آبیاری می‌شود‪ .‬اهریمن پرمرگ در آنجا مار آبی و زمستان دیو آفریده که بر شهر ایران بگسترد داد‬ ‫است‪ .‬در آنجا ده ماه زمستان و دو ماه تابستان است» (وندیداد‪ :‬فرگرد یکم)‪ .‬معلوم می‌شود خداوند ما نوح فرخ‌نژاد‬ ‫که خاستگاه ایرانی‌ها جای سردی بوده است که از آنجا به خاطر سرما و به سبب نداشتن از این بیت معلوم می‌شود که پادشاه سامانی‪ ،‬خود را پادشاه ایران می‌دانسته است که مداح‬ ‫چراگاه کوچ کرده‌اند‪ .‬درباره جای جغرافیایی ایران‌ویچ بعضی دانشمندان آن را در آسیای او‪ ،‬یعنی ابوشکور بلخی‪ ،‬او را بدین وصف خوانده است‪ .‬اگر پادشاه سامانی ایرانی است‬ ‫مرکزی می‌دانند و آن را در خوارزم جستجو می‌کنند‪ .‬نوشته دیگری هم که این فرضیه را پس طبعاً درباریان او از جمله خود ابوشکور بلخی نیز ایرانی بوده‌اند‪.‬‬ ‫تأیید می‌کند این است که در وندیداد آمده که ایران‌ویچ در کنار رود ونگوهی دائیتی واقع بیاییم به دربار غزنویان‪ .‬عنصری ملک‌الشعرای دربار سلطان محمود غزنوی است و در‬ ‫شده‪ ،‬و در متون پهلوی‪ ،‬رود ونگوهی دائیتی همان وهرود است که رود جیحون باشد‪ .‬مدح او قصیده بلندی دارد به مطلع‪:‬‬ ‫ایرانیان که به فالت ایران کوچ کردند این فالت را هم ایران نامیدند؛ اال اینکه لفظ ایران در چنان که حجت سلطان به رایت سلطان‬ ‫اوستایی به صورت ‪ airya‬و در فارسی باستان ‪ ariya‬و در سانسکریت به صورت آریه قوی‌ست دین محمد به آیت فرقان‬ ‫آمده است‪ ،‬در اوستا هم نام قوم ایرانی است و هم به معنی نجیب و شریف است‪.‬‬ ‫ضمن آن می‌گوید‪:‬‬ ‫واژه اوستایی ‪ airya‬در زبان پارتی ‪ aryan‬و در پهلوی ساسانی ‪ ērān‬شده است‪ .‬همین به یک چهار یک از روز خسرو ایران‬ ‫واژه به صورت انیران ‪ aniran‬در پهلوی و در شاهنامه به معنی غیرایرانی و غریبه و حصار و نعمت از آن کشور قوی بستد‬ ‫خارجی است‪ .‬در یادگار زریران که احتمال دارد در اواخر دوره‌اشکانی تألیف شده باشد‪ ،‬باز در قصیده دیگری در مدح محمود او را شاه ایران می‌نامد‪:‬‬ ‫واژه ‪ ēranšahr‬به معنی کشور ایران آمده و در دوره‌ساسانی شیوع عام داشته است (برای به وافر مال و نعمت‌های الوان‬ ‫اطالع بیشتر درباره ایران‌ویچ رجوع شود به کتاب ایران‌ویچ‪ ،‬نوشته دکتر بهرام فره‌وشی‪ ،‬همیشه گنج و کاخ شاه گیتی‬ ‫از انتشارات دانشگاه تهران)‪ .‬ایران در کتیبه‌های ساسانی نیز به کار رفته است‪ .‬در کتیبه یکی آراسته‌ست از بهر مهمان‬ ‫اردشیر بابکان به فارسی میانه‪ ،‬یعنی پهلوی‪ ،‬به صورت ‪ ēran‬و به پارتی ‪ ،aryān‬در کتیبه یکی پیراسته‌ست از بهر زائر‬ ‫شاپور اول‪ ،‬پهلوی ‪ ēran‬و پارتی ‪ .aryān‬بعد از شاپور اول در کتیبه‌های نرسی‪ ،‬شاپور در ایران از عطای شاه ایران‬ ‫دوم و شاپور سوم نیز این سبک تکرار می‌شود (یادداشت خانم دکتر بدرالزمان قریب)‪ ،‬اما برهنه شاعر و درویش زائر‬ ‫ایران در دوره ‌اسالمی به سرزمینی که مرز شرقی آن رود سند در پاکستان امروزی و یکی دینار برسنجد به قپّان‬ ‫کوه‌های هندوکش در شرق و رود جیحون در شمال شرقی و کوه‌های قفقاز در شمال غربی یکی دیبا فرو ریزد به رزمه‬ ‫و کرانه‌های دریای مدیترانه در غرب بوده است‪ ،‬اطالق شده‪ .‬و اینک شواهد این معنی و همین عنصری در قصیده‌ای در مدح احمدبن حسن میمندی‪ ،‬وزیر نامدار محمود و مسعود‪،‬‬ ‫ایران در متون قدیم فارسی‪.‬‬ ‫او را کدخدای کشور ایران می‌نامد‪:‬‬ ‫او‬ ‫است‪.‬‬ ‫آمده‬ ‫سیستان‬ ‫تاریخ‬ ‫در‬ ‫کاکی‬ ‫ماکان‬ ‫با‬ ‫صفاری‬ ‫لیث‬ ‫خاندان‬ ‫داستان امیر بوجعفر از‬ ‫تا ثنای کدخدای کشور ایران کنی‬ ‫بر ماکان ـ که مورد غضب نصربن احمد‪ ،‬پادشاه سامانی بود ـ غلبه کرد و بدین مناسبت دل نگه دار ای تن از دردش که دل باید تو را‬ ‫روزی پادشاه سامانی مجلس بزرگی ترتیب داد‪ .‬رودکی وصف مجلس را در قصیده معروف به دیوان همکار نامدار عنصری‪ ،‬فرخی سیستانی نگاهی می‌اندازیم‪ ،‬در مدح محمود‬ ‫خود به مطلع‪:‬‬ ‫می‌گوید‪:‬‬ ‫زندان‬ ‫به‬ ‫کرد‬ ‫و‬ ‫گرفت‬ ‫بچه او را‬ ‫به مهرگانی بنشست بامداد پگاه‬ ‫مادر می را بکرد باید قربان‬ ‫به فرخی و به شادی و شاهی ایران‬ ‫چنین آورده است‪:‬‬ ‫باز در جای دیگر‪:‬‬ ‫از گل وز یاسمین و خیری الوان‬ ‫نظام دین ابوالقاسم ستوده خسرو ایران‬ ‫مجلس باید بساخته ملکانه‬ ‫(دنباله در صفحه ی ‪)40‬‬ ‫یمین دولت عالی امین ملت باقی‪...‬‬

‫تعميرات و نوسازی ساختمان‬ ‫علی وفائی‬

‫‪AAA ALI RENOVATION‬‬

‫درای وال‬ ‫‪ Cell: 604.603.8254‬کاشی کاری‬ ‫نجاری‬ ‫لمینیت‬ ‫‪604.728.3132‬‬ ‫تغییرات داخلی بتون‬

‫مسکونی کردن زیرزمین‬ ‫لوله کشی‬ ‫برق‬ ‫رنگ‬

‫داستان کوتاه‬ ‫خداحافظ آقای الهامی‬ ‫محمد حسینی کاریزکی‬

‫پشت این پاکت نوشته شده و االن روبه‌روی من است درست باشد‬ ‫سالم‪ ،‬اگر چیزی که ِ‬ ‫شما باید آقای الهامی باشید‪ ،‬راستش باید بگویم این اولین بار است که چنین کاری می کنم‪،‬‬ ‫منظورم این است عکس های زیادی توی مغازه‌ی ما مانده و کسی نیامده دنبال‌شان ولی‬ ‫هیچوقت به کسی زنگ نزده‌ام تا یادش بیندازم بیاید و عکسش را ببرد‪ .‬همیشه با خودم‬ ‫می‌گویم کسی که برای عکسش آن‌قدر ارزش قائل نشده که بیاید و بگیردش همان بهتر که‬ ‫عکس را نداشته باشد‪ .‬حتما االن می‌گویید پس چرا به شما ایمیل زده‌ام‪ .‬سوال خوبی است‪.‬‬ ‫توی کم ِد پشتی‪ ،‬عکس‌ها را نگاه می‌کنم‬ ‫راستش وقتی می‌خواهم این‌جور پاکت ها را بیندازم ِ‬ ‫تا ببینم چه عکس هایی آنقدر کم اهمیت هستند که می‌توانند فراموش شوند‪ .‬باورتان نمی‌شود‬ ‫اما بیش‌ترشان واقعا عکس‌های معرکه‌ای هستند‪ ،‬از آن‌جور عکس‌ها که با دیدن‌شان می‌شود‬ ‫کلی قصه و ماجرا توی ذهنت برای‌شان بسازی‪ .‬با این همه به هیچ‌کدام‌شان زنگ نمی‌زنم‪،‬‬ ‫پاکت شما تنها پاکتی بود که‬ ‫گرچه شماره‌ها را نوشته‌ایم پشت پاکت‌ها اما استفاده‌ای ندارند‪ِ .‬‬ ‫پشتش شماره‌ای نبود‪ ،‬آدرس ایمیل بود و کنارش نوشته شده بود "آقای الهامی"‪ .‬البته دلیل‬ ‫سنگ قبر را بدهند برای‌شان‬ ‫کنجکاوی من این نیست‪ .‬آخر چند نفر پیدا می‌شوند عکس یک ِ‬ ‫بزرگ کنیم و قاب کنیم؟ نمی‌دانم شاید صاحب این قبر برای‌تان اهمیت زیادی داشته‪،‬‬ ‫"شراره مرتضوی"‪ .‬این‌طور که روی این سنگ نوشته هنوز جوان بوده که ‪ ،...‬به هر حال‬ ‫این یکی با بقیه عکس‌ها فرق دارد‪ ،‬راستش سنگ قبر برای من خیلی ترسناک است‪ ،‬تا‬ ‫حاال توجه کرده‌اید بعضی از جوک‌ها چه‌قدر وحشتناکند؟ مردی که برای اثبات شجاعتش‬ ‫شبانه می‌رود گورستان و میخی می‌کوبد روی قبر‪ ،‬اما همین‌که می‌خواهد بلند شود می‌فهمد‬ ‫پالتو‌اش هم میخ خورده و چسبیده به قبر‪ ،‬همان زمان هم بقیه‌اش را گوش نکردم‪ ،‬خیلی‬ ‫وحشتناک است‪ ،‬نه؟ ببخشید از موضوع فاصله گرفتم‪ ،‬به هر حال عکس‌تان آماده است‬ ‫خیابان دانشجو‪ ،‬من هم خوشحال می‌شوم ببینم‌تان‪،‬‬ ‫عکاسی نیم رخ‪،‬‬ ‫برای تحویلش بیایید به‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫دلم می خواهد بدانم قصه‌ی این قبر چیست؟ البته اگر فضولی نباشد‪.‬‬ ‫با احترام‬ ‫فرهاد مرادی‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 30‬‬

‫سالم‪ ،‬این دومین ایمیلی است که برای شما ارسال می‌کنم‪ ،‬احتماال قبلی را نخوانده‌اید‪ ،‬شاید‬ ‫اصال ایمیل‌تان را چک نمی‌کنید‪ ،‬شاید هم خوانده‌اید و دوست ندارید عکس را بگیرید‪.‬‬ ‫آقای الهامی سال‌ها پیش دوستی داشتم که سنگ‌کار بود‪ ،‬گاهی اوقات برای چسباندن و‬ ‫جا دادن سنگ‌ها می‌رفت گورستان‪ ،‬یک‌بار تعریف کرد در حالی‌که داشته قبری را سر‬ ‫و سامان می داده ناگهان گوشه‌ی قبر ریخته و خودش با چشم‌های خودش دیده که جنازه‌ی‬ ‫زیر سنگ سالم است‪ ،‬می دانی چه می گویم؟ حداقل یک سال از مردن یارو گذشته بوده و‬ ‫دیگر باید می‌پوسیده‪ ،‬اما سالم بوده‪ ،‬بعضی جاها به این جنازه‌ها قدیس می‌گویند و خالصه‬ ‫هر جا که بروی و جنازه‌ای را ببینی که نپوسیده مردم به آن احترام می‌گذارند‪ ،‬ولی به نظر‬ ‫من خیلی وحشتناک است‪.‬‬ ‫جنازه اگر جنازه باشد همان بهتر که بپوسد‪ .‬جنازه اگر نپوسد و از بین نرود که جنازه‬ ‫نیست‪ .‬به نظرم نپوسیدن یک آدم مرده همان‌قدر وحشتناک است که پوسیدن یک آدم زنده‪.‬‬ ‫حتما می‌پرسید این‌ها چه ربطی به شما دارند؟ راستش باید اعترافی بکنم‪ ،‬من شب‌ها‪ ،‬در‬ ‫کابوس‬ ‫واقع هر شب‪ ،‬کابوسی می‌بینم که با دیدن عکس شما خیلی واضح آمد جلوی چشمم‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫دست چپ میخی‬ ‫سنگ قبری و همین‌طور که با ِ‬ ‫وحشتناکی است‪ .‬تک و تنها نشسته‌ام روی ِ‬ ‫را مستقیم گرفته‌ام‪ ،‬با سنگ می زنم تا فرو برود توی قبر‪ .‬لحظه‌ای که متوجه می‌شوم پالتوام‬ ‫صورت زنی‬ ‫را میخ کرده‌ام و خودم را گیر انداخته‌ام ناگهان سنگ شکاف بر‌ می‌دارد و‬ ‫ِ‬ ‫که کامال سالم است از الی شکاف خودش را نشان می‌دهد‪ ،‬در حالی‌که می‌خندد‪ .‬راستش‬ ‫را بخواهید برای همین است که می‌خواهم شما را ببینم‪ .‬پس اگر این ایمیل را خواندید لطفا‬ ‫جوابش را بدهید تا مالقاتی ترتیب بدهیم‪ .‬در انتها باید بگویم که موضوع ایمیل (آخرین‬ ‫یادآوری) را زیاد جدی نگیرید‪ ،‬فقط می‌خواستم مشتاق شوید و بخوانیدش‪ .‬اگر نیایید باز هم‬ ‫برای‌تان ایمیل می‌زنم‪.‬‬ ‫با احترام‬ ‫فرهاد مرادی‬ ‫اولش که فهمیدم آمده‌اید و عکس را برده‌اید خیلی شگفت زده شدم‪ ،‬اما وقتی ایمیلم را چک‬ ‫کردم و دیدم جوابی ندادید حالم خراب شد‪ ،‬چرا شما نمی‌خواهید من را ببینید؟ چرا باید‬ ‫درست روزی بیایید و عکس را بگیرید که من نباشم؟ چرا جوابم را نمی‌دهید؟ شما من را‬ ‫همکار نامر ِد من عکس را گم‬ ‫می‌شناسید؟ اصال شاید شما عکس را نگرفته‌اید‪ ،‬شاید این‬ ‫ِ‬ ‫و گورش کرده‪ .‬آخر می‌دانید چند وقتی است برایم از این ژست‌های مهربانانه می‌گیرد و‬ ‫به خیال خودش می‌خواهد کمتر عذاب ببینم‪ .‬دیروز که عکس شما توی دستم بود و اشک‬ ‫کار خودش باشد‪ .‬حالم به‬ ‫می ریختم متوجه شدم من را می‌بیند‪ .‬برای همین احتمال می‌دهم ِ‬ ‫هم می‌خورد از این کار‌هایش‪ .‬انگار دارد دوباره و دوباره یادآوری می‌کند که مقصر من‬ ‫هستم و باید عذاب بکشم‪ .‬اصال شاید شما هم می‌خواهید عذابم دهید‪ .‬نکند شما هم من را‬ ‫مقصر می‌دانید؟ آخر به من چه که زنم بعد از طالق خودش را کشته؟ مگر مجبورش کرده‬ ‫بودم طالق بگیرد؟ مگر خودش هزار تا بهانه نیاورد که جدا شود؟ مگر مهرش را نبخشید‬ ‫تا طالقش دهم؟ مگر از زندگی با من حالش به هم نمی‌خورد؟ به من چه؟ همه این اتفاقات‬ ‫مزخرف به من چه ربطی دارند؟ به من چه ربطی دارد که مردی برای اثبات شجاعتش نیمه‬ ‫شب می‌رود گورستان و میخ می‌کوبد روی قبر‌ها؟ به من چه که جسدی برای اثبات پاک‬ ‫بودنش تصمیم می‌گیرد فاسد نشود‪ .‬آخر به من چه؟ این زن از من چه می‌خواهد؟ چرا هر‬ ‫شب توی خواب من را می‌کشاند پای قبرش با میخی که توی دستم گذاشته؟ چرا می‌خندد؟‬ ‫چرا فاسد نشده؟ چرا راحتم نمی‌گذارید؟ چرا همیشه من مقصرم؟ چرا؟‬ ‫من را ببخشید‪ .‬نمی‌دانم‪ ،‬شاید زیاده‌روی کردم‪ .‬شاید شما هیچ‌کدام از این‌ها را نمی‌دانید‪ .‬شاید‬ ‫هیچ‌کدام از این ایمیل‌ها را نمی‌خوانید‪ ،‬هر چند دیگر تفاوتی برایم نمی‌کند‪ .‬خداحافظ آقای‬ ‫الهامی‪ .‬خداحافظ برای همیشه‪ .‬فردا روز تولدم است و االن که فکر می‌کنم می‌بینم چه‌قدر‬ ‫خوب است روز تولد و مرگ آدم یکی باشد‪ .‬راستی مبادا خودتان را مقصر بدانید‪ ،‬این‬ ‫خواست قلبی خودم است‪ .‬فقط برایم دعایی بکنید‪ ،‬دعا کنید جسدم فاسد شود‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫فرهاد مرادی‬

‫شعر امروز‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 31‬‬

‫چند شعر از عباس صفاری‬

‫( گنج گمشده )‬ ‫بادبان شکسته و بی لنگر‬ ‫گل سپید آبهای جهانی تو‬ ‫گذشته از‬ ‫دهان دریده ترین گردابها‪.‬‬ ‫گهواره ی گنج گمشده ای‬ ‫بر آبهای همیشه‬ ‫و پژواک نبض تو‬ ‫موج است‪،‬‬ ‫که تا به صخره‬ ‫سر می کوبد‪.‬‬ ‫ساحلیان‬ ‫به دریا‬ ‫پشت نخواهند کرد‪.‬‬

‫( ايستگاه )‬ ‫چه حاصل‬ ‫از عریانی زخم‬ ‫در آینه های محدب‬ ‫و چلچراغی‬ ‫که میانمان‬ ‫می پژمرد آرام‬ ‫بر میز‪.‬‬ ‫در روشنای نوری تلخ‬ ‫مخمل سیاهش را‬ ‫سکوت‬ ‫بر شانه هایمان‬ ‫خواهد آویخت‪.‬‬ ‫شب‬ ‫فرا خواهد رسید‬ ‫با مترو ها‬ ‫و مسافران دیرجوشش‬ ‫و ما‬ ‫از واگن های جداگانه‬ ‫در ایستگاهی ناشناس‬ ‫پیاده خواهیم شد‪.‬‬

‫( سنگر سکوت )‬ ‫از کوه‬ ‫قلبش را طلبیدم‬ ‫از ماه‬ ‫عریانی اش را‪،‬‬ ‫و پنداشتم‬ ‫شلیک آخرین کالم را‬ ‫به سالحی‬ ‫بیش از این دو‬ ‫نیازم نیست‪.‬‬ ‫در سنگر سکوت‬ ‫ایستاده ام اینک‬ ‫نظاره گر آذرخشی‬ ‫که کوه مقوایی ام را‬ ‫خاکستر می کند‬ ‫و ماه کاغذی ام را‬ ‫دود‪.‬‬

‫( پاداش )‬ ‫زمزمه ای‬ ‫که دشت سوخته را‬ ‫سیراب می کند‬ ‫و نسیمی‬ ‫که توفانی‬ ‫در آستین ندارد‪.‬‬ ‫به درختی می رسم‬ ‫که تویی‬ ‫و سال سخت را‬ ‫در نوازشت‬ ‫چون ماری‬ ‫پوست می اندازم‪.‬‬

‫جدول و سرگرمی‬ ‫‪ 2‬جدول سودوکو‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 32‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 33‬‬

‫جدول ويژة‬ ‫نشرية فرهنگ‬ ‫(يک نويسنده ی نامدار)‬

‫شماره ی ‪330‬‬ ‫طراح‪ :‬بهمن‬

‫‪ -‬ونکوور‬

‫(حل جدول در صفحه ی ‪)45‬‬

‫افقی‪:‬‬ ‫‪ -1‬رمان نویس نامدار فرانسوی قرن نوزدهم که نام‬ ‫معروفترین اثر او را در ميانه ی جدول این شماره ی‬ ‫نشریه ی فرهنگ ‪ BC‬می بینید ‪ -‬کم بها‬ ‫‪ -2‬تشنه در بیابان می بیند و فریفته می شود ‪ -‬روان و‬ ‫سیال ‪ -‬خار می خورد و بار می برد‬ ‫‪ -3‬زمانی به اندازه ی یک دور حرکت انتقالی زمین به‬ ‫دور خورشید ‪ -‬از اقلیم های پادشاهی در آسیای صغیر‬ ‫که به تسخیر کورش کبیر درآمد ‪ -‬کم و قلیل ‪ -‬بیم‬ ‫‪ -4‬ابزاری کوچک و فلزی که با آن سیم ساز را به صدا‬ ‫در می آورند و مضراب نیز خوانده می شود ‪ -‬از جنگ‬ ‫افزارهای عهد باستان ‪ -‬دائم و همیشه‬ ‫‪ -5‬پزشکی و درمان بیماران ‪ -‬ضمیر اشاره به نزدیک‬ ‫ تاریخ نگار‬‫‪ -6‬از شهرهای جنگ زده عراق در استان انبار ‪-‬‬ ‫از جزیره های ایرانی خلیج فارس ‪ -‬حفره و روزنه‬ ‫کوچک و باریک‬ ‫‪ -7‬شهری در جنوب استان فارس ‪ -‬از گازها‬ ‫‪ -8‬از تقطیر و تعریق گل سرخ به دست می آید ‪ -‬کژی‬ ‫و پیچ و تاب‬ ‫‪ -9‬نیروها ‪ -‬مرزبان و نیز پادشاه بزرگ و محتشم‬ ‫‪ -10‬محبوب زال زر و مادر رستم دستان ‪ -‬پوسته ی‬ ‫گندم و جو و دیگر غله ها‬ ‫‪ -11‬نوعی موسیقی آمریکایی برخاسته از جامعه ی‬ ‫سیاهان این کشور ‪ -‬از موجودات افسانه ای‬ ‫‪ -12‬عضو ‪ -‬شهری در استان کردستان ‪ -‬سیاره ای در‬ ‫سامانه ی خورشیدی (منظومه شمسی)‬ ‫‪ -13‬هجوم و حمله ی ناگهانی ‪ -‬از فلزها ‪ -‬آموزشگاه‬ ‫‪ -14‬فر و شکوه و منزلت ‪ -‬پوسته ‪ -‬پسر در گویش‬ ‫مازندرانی‬ ‫‪ -15‬چکا ِد کوه ‪ -‬از پرندگان شکاری ‪ -‬سخن چین ‪-‬‬ ‫برهنه و عریان‬ ‫‪ -16‬پرنمک ‪ -‬از استان های ایران ‪ -‬پیشانی‬ ‫‪ -17‬نیای باستانی فیل ها ‪ -‬از نویسندگان نامدار قرن‬ ‫بیستم روس و خالق داستان هایی چون "مادر" و‬ ‫"ماکارچودرا"‬

‫عمودی‪:‬‬ ‫‪ -1‬برش و انقطاع ‪ -‬شهرستانی در استان اصفهان ‪-‬‬ ‫بزرگترین جزیره ی ایران در خلیج فارس‬ ‫‪ -2‬فراسو ‪ -‬زر ‪ -‬شهر و دریاچه ای در شرق ترکیه ‪-‬‬ ‫نوعی خوراکی شیرین مزه‬ ‫‪ -3‬شهری در کشور اتریش ‪ -‬سرقت ‪ -‬از حجم های هندسی‬ ‫‪ -4‬از نشانه های بیماری ‪ -‬چلیپا و صلیب ‪ -‬دیدار و مالقات‬ ‫ باالترین نقطه‬‫‪ -5‬قطعه ی استوانه ای شکل چوبی یا فلزی که در پر‬ ‫کردن تفنگ و توپ و جز آن به کار میبرند ‪ -‬از درازترین‬ ‫رودخانه های روسیه ‪ -‬نگهداری و زیر نظر گرفتن‬ ‫‪ -6‬زیبایی ‪ -‬همانندی ‪ -‬از تقسیمات کشوری و جمعیتی‬

‫‪ -7‬چراغ دریایی ‪ -‬گام‬ ‫‪ -8‬شهری در استان چهار محال و بختیاری ‪-‬‬ ‫سرکش و شورشی‬ ‫‪ -9‬از ضمیرهای فاعلی ‪ -‬شن ریزه ‪ -‬خیز و‬ ‫پرش و نیز موتاسیون ‪ -‬آرواره‬ ‫‪ -10‬شهری در استان لرستان ‪ -‬از میوه ها‬ ‫‪ -11‬ریسمان و طناب ‪ -‬بخشی از دستگاه‬ ‫گوارش آدمی‬ ‫‪ -12‬تله و مخمصه ‪ -‬از وسایط رفت و آمد‬ ‫شهری ‪ -‬آداب و آیین ها‬ ‫‪ -13‬از پهلوانان تورانی در شاهنامه که به دست‬ ‫رستم دستان کشته شد ‪ -‬نقص و خطا ‪ -‬همدم و‬ ‫همنشین‬ ‫‪ -14‬چیدن خوشه های غالت با داس یا وسایل‬ ‫دیگر ‪ -‬از حرف های الفبا ‪ -‬کاخ یا قلعه کوچکی‬ ‫را گویند که در میان قلعه ی بزرگتری ساخته‬ ‫شود و محل سکونت پادشاه و یا حاکم باشد ‪-‬‬ ‫ضمیر دوم شخص مفرد فاعلی‬ ‫‪ -15‬کریه و نازیبا ‪ -‬باج و مالیات ‪ -‬فرمانده‬ ‫ی سپاه‬ ‫‪ -16‬از رودخانه های مرزی ایران ‪ -‬مقابل و‬ ‫برابر ‪ُ -‬شش ‪ -‬از ابزارهای ورزش ژیمناستیک‬ ‫‪ -17‬پرستار ‪ -‬بزرگترین اثر تاریخی برجای‬ ‫مانده از دوران هخامنشیان در ایران ‪ -‬تکیه داده‬ ‫و پشتگرم‬

‫بهداشت و تندرستی‬ ‫خشکی چشم اذيت تان می کند؟‬ ‫فاطمه مهدی پور‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 34‬‬ ‫از مصرف امگا‪ 3-‬غافل نشوید‬ ‫امگا‪ 3-‬به تسکین عالئم سندرم‬ ‫چشم های خشک کمک می کند‪.‬‬ ‫نتایج پژوهشی که در سال ‪2011‬‬ ‫به چاپ رسید نشان می دهد که‬ ‫مصرف مکمل اسیدهای چرب‬ ‫اشباع نشده باعث بهبود عالئم‬ ‫سندرم خشکی چشم می شود‪ ،‬چون‬ ‫این ترکیبات قادر هستند التهاب را‬ ‫کاهش دهند‪.‬‬ ‫پژوهش دیگری که در سال ‪ 2009‬انجام شده است نیز نشان می دهد که این اسیدهای چرب‬ ‫امگا ‪ 3‬باعث افزایش کیفیت اشک ترشح شده می شود‪.‬‬ ‫در سال ‪ 2010‬نیز پژوهشگران آمریکایی به این نتیجه رسیدند امگا‪ 3-‬می تواند میزان‬ ‫اشک تولیدشده را کنترل کند و ترشحات غدد می بومین را بیشتر نماید‪.‬‬ ‫برای دریافت امگا‪ 3‬بیشتر‪ ،‬به سراغ روغن های گیاهی مانند روغن کلزا‪ ،‬روغن سویا و‬ ‫روغن گردو بروید‪ .‬از بین سبزیجات نیز سبزیجات برگ سبز مانند اسفناج و همچنین ماش‬ ‫و غیره جزو منابع امگا‪ 3‬ها هستند‪.‬‬ ‫ماهی های چرب مانند ماهی آزاد‪ ،‬ماهی خال مخالی‪ ،‬ماهی تن و غیره حاوی این اسیدهای‬ ‫چرب هستند‪.‬‬

‫اگر شما هم از خشکی چشم رنج‬ ‫می برید‪ ،‬بدانید که تنها نیستید‬ ‫و در سراسر جهان‪ ،‬میلیون‬ ‫ها نفر از این مشکل در عذاب‬ ‫هستند‪ .‬بدون شک احساس‬ ‫وجود سنگریزه در چشم و‬ ‫خستگی‪ ،‬ناراحتی و سوزش آن‬ ‫چندان خوشایند نیست‪ .‬متاسفانه‬ ‫این مشکل با افزایش سن نیز‬ ‫بیشتر می شود‪ .‬در این مطلب‬ ‫چند توصیه ی ساده برای مقابله‬ ‫با خشکی و سوزش چشم داریم‪.‬‬ ‫خشکی چشم اختاللی مربوط به‬ ‫الیه ی اشکی چشم است‪ .‬الیه‬ ‫استراحت چشم ها در حین کار با رایانه فراموش نشود‬ ‫اشکی از سه بخش تشکیل شده‬ ‫اگر از خشکی چشم ها رنج می برید‪ ،‬نباید مدت زمان طوالنی به صفحه ی رایانه چشم‬ ‫است‪:‬‬ ‫بدوزید‪ .‬خیره شدن به صفحه ی مانیتور باعث می شود که دفعات پلک زدن شش مرتبه‬ ‫ الیه ی چربی‪ :‬که از غدد‬‫کاهش پیدا کند که همین مسئله باعث خشکی چشم ها می شود‪.‬‬ ‫«می بومین» ترشح می شود و‬ ‫در حین کار با رایانه الزم است که به طور مرتب‪ ،‬چشم ها را از صفحه گرفته و استراحت‬ ‫وظیفه ی لیز کردن سطح چشم‬ ‫و مقابله با آب گریزی را بر عهده دارد‪ .‬در واقع این الیه با پوشاندن الیه ی آبی‪ ،‬مانع از دهید (یعنی مدتی به مانیتور نگاه نکنید)‪.‬‬ ‫سرازیر شدن و تبخیر اشک می شود‪.‬‬ ‫از اشک مصنوعی استفاده کنید‬ ‫ الیه ی آبی‪ :‬که وظیفه ی تغذیه و محافظت از قرنیه چشم را بر عهده دارد‪.‬‬‫اشک مصنوعی که به صورت قطره در داروخانه ها به فروش می رسد و همچنین ژل‬ ‫ الیه ی مخاطی‪ :‬که باعث پخش شدن اشک در سطح چشم می شود‪.‬‬‫چشمی و غیره برای مقابله خشکی چشم مناسب هستند‪.‬‬ ‫زمانی که آب و یا چربی به میزان کافی نباشد‪ ،‬آب تبخیر می گردد و چشم ها خشک می البته توصیه می کنیم این محصوالت را با نظر و تجویز چشم پزشک استفاده کنید‪ .‬توجه‬ ‫شوند‪.‬‬ ‫داشته باشید که استفاده ی طوالنی مدت از قطره های چشمی‪ ،‬عوارض خود را دارد‪ .‬پس‬ ‫در بیشتر مواقع خشکی چشم مربوط به عدم ترشح کافی الیه ی چربی است‪ .‬این مسئله عالئم قبل از خریدن این محصوالت‪ ،‬با چشم پزشک خود مشورت کنید‪( .‬تبیان)‬ ‫قابل رویتی مانند قرمزی چشم یا پف کردن پلک ها را ندارد‪ ،‬اما بیمار احساس ناخوشایندی‬ ‫پیدا می کند‪ .‬در ‪ 50‬درصد موارد‪ ،‬عدم تولید چربی کافی به دلیل مسدود شدن غدد «می‬ ‫بومین» ایجاد می شود‪ .‬به طور کلی خشکی چشم در نتیجه ی کمبود الیه ی آب (‪ 15‬درصد‬ ‫موارد) یا الیه ی مخاطی و چربی (در ‪ 36‬درصد موارد) بروز می کند‪.‬‬ ‫به طور مرتب چشم هایتان را باز و بسته کنید‬ ‫اگر از خشکی چشم رنج می برید‪ ،‬مهم ترین کار پلک زدن منظم و باز و بسته کردن چشم‬ ‫هاست‪ .‬به خاطر اینکه با این کار به کمک فشاری که به غدد می بومین می آید‪ ،‬سطح چشم‬ ‫چرب و لیز می شود‪.‬‬ ‫چشم ها را ببندید و تماس بین پلک باال و پایین را حس کنید‪ .‬تا دو بشمارید‪ .‬سپس پلک ها‬ ‫را به هم فشار دهید و باز تا دو بشمارید‪ .‬چشم ها را باز کنید و تا دو بشمارید تا چرخه پلک‬ ‫زدن کامل شود‪ .‬چند مرتبه این کار را تکرار کنید‪ .‬الزم است که این تمرین را در طول‬ ‫روز به طور مرتب انجام دهید‪ .‬باید بدانید که ما به طور طبیعی در هر ‪ 5‬تا ‪ 6‬ثانیه یک‬ ‫بار پلک می زنیم‪ ،‬یعنی در هر دقیقه حدود ‪ 10‬تا ‪ 12‬بار‪.‬‬ ‫آیا قهوه برای درمان خشکی چشم موثر است؟‬ ‫در سال ‪ ،2012‬پژوهشگران دانشگاه پزشکی توکیو‪ ،‬بررسی هایی را روی ‪ 78‬داوطلب‬ ‫سالم انجام داده و به این نتیجه رسیدند تولید اشک در افرادی که کپسول کافئین مصرف می‬ ‫کنند بیشتر است‪.‬‬ ‫با وجود اینکه بررسی های دیگری در این خصوص انجام نشده است‪ ،‬اما متخصصان‬ ‫استفاده از کافئین را برای درمان سندرم خشکی چشم توصیه می کنند‪ .‬با این حال باید کمی‬ ‫محتاط بود‪ .‬استفاده ی زیاد از کافئین بویژه برای افرادی که نسبت به تاثیر محرکی آن‬ ‫حساس هستند توصیه نمی شود‪.‬‬ ‫در این پژوهش میزان کافئین دریافتی برای هر کیلوگرم وزن فرد ‪ 5‬تا ‪ 7‬میلی گرم بوده‬ ‫است که معادل چهار فنجان قهوه یا ‪ 10‬فنجان چای در روز است‪ .‬توجه داشته باشید که‬ ‫این میزان در برخی افراد باعث بروز مشکالتی مانند اضطراب‪ ،‬لرز‪ ،‬تپش قلب و غیره‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫از این گذشته بر اساس نتایج پژوهش ژاپنی اشاره شده در باال‪ ،‬کافئین می تواند کمبود اشک‬ ‫را کنترل کند‪.‬‬ ‫در نتایج این پژوهش به تاثیر این ماده در افزایش الیه ی چربی اشاره ای نشده است‪ ،‬در‬ ‫حالی که علت اصلی خشکی چشم به دلیل کمبود الیه چربی آن بروز می کند‪.‬‬ ‫بنابراین اگر جزو افرادی هستید که نسبت به کافئین حساسیت دارید‪ ،‬از مصرف زیاد آن‬ ‫بپرهیزید‪ .‬اما اگر چنین مشکلی ندارید‪ ،‬می توانید مصرف کافئین را افزایش دهید‪.‬‬

‫رياضيات‬ ‫پرفسور لطفی زاده‪ ،‬نويسنده ی چهل و ششمين‬ ‫مقاله ی ُپراستناد تاريخ علم‬ ‫(بخش اول)‬

‫مجله «نیچر» در پنجاهمین سالگرد پایه گذاری سیستم استناد (ارجاع) به مقاالت‪100 ،‬‬ ‫مقاله پراستناد تاریخ علم را فهرست کرده که در رتبه ‪ 46‬آن مقاله معروف استاد لطفعلی‬ ‫عسکرزاده (لطفی زاده) از پرافتخارترین دانش آموختگان دانشکده فنی دانشگاه تهران و‬ ‫بنیانگذار نظریه فازی دیده می شود‪.‬‬ ‫استاد لطفی زاده که با حدود ‪95‬‬ ‫سال سن‪ ،‬بازنشستگی خود را در‬ ‫سانفرانسیسکوی آمریکا سپری‬ ‫می کند‪ ،‬در بهمن ‪ 1299‬از پدری‬ ‫ایرانی ‪ -‬روزنامه نگار و بازرگانی‬ ‫از اهالی اردبیل ‪ -‬و مادری روس ‪-‬‬ ‫پزشک کودکان ‪ -‬در باکو متولد شده‬ ‫است‪ .‬وی‪ ،‬تحصیالت ابتدایی خود‬ ‫را در همین شهر و به زبان روسی‬ ‫آغاز کرد تا این که قحطی و نایابی‬ ‫ناشی از سیاست‌های تعاونی‌سازی‬ ‫دوران استالین‪ ،‬خانواده را به‬ ‫سرزمین پدری‌اش بازگرداند‪ .‬با‬ ‫اقامت خانواده در تهران‪ ،‬لطفی زاده‬ ‫تحصیالت خود را در دبیرستان‬ ‫البرز (کالج) و سپس دانشکده فنی‬ ‫دانشگاه تهران ادامه داد‪ .‬لطفی‌زاده‬ ‫در سال ‪ 1942‬با کسب رتبه دوم در‬ ‫امتحانات در رشته مهندسی برق از‬ ‫دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد و در دوران جنگ دوم جهانی و اشغال ایران توسط‬ ‫متفقین به ایاالت متحده مهاجرت کرد‪.‬‬ ‫وی در مؤسس ٔه فناوری ماساچوست (ام‪ .‬آی‪ .‬تی) ادامه تحصیل داد و در سال ‪۱۹۴۶‬‬ ‫درج ٔه کارشناسی ارشد در مهندسی برق را دریافت کرد‪ .‬به دلیل اقامت والدینش در‬ ‫نیویورک از دانشگاه کلمبیا تقاضای پذیرش کرد و در مقطع دکتری با یک منصب تدریس‬ ‫پذیرفته شد‪ .‬در سال ‪ ۱۹۴۹‬فارغ‌التحصیل و یکسال بعد استادیار همان دانشگاه شد‪ .‬لطفی‬ ‫زاده در دانشگاه کلمبیا با تدریس در زمین ٔه «تئوری سیستم‌ها» کارش را آغاز کرد‪ .‬سپس‬ ‫به تدریس در چند دانشگاه معتبر آمریکا پرداخت‪.‬‬ ‫وی در کنار جان ر‪ .‬راگاتسینی در ‪ ۱۹۵۲‬ب ‌ه دلیل پیشگامی در توسع ٔه «تبدیل زد» که در‬ ‫پردازش سیگنال‌های مورد استفاده قرار می‌گیرد شناخته می‌شود‪ .‬این روش‌ها هم‌اکنون‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 35‬‬ ‫در پردازش سیگنال‌های گسسته‪ ،‬کنترل دیجیتال و دیگر سیستم‌های گسسته در صنعت‬ ‫و پژوهش مورد استفاده است‪ .‬لطفی زاده در سال ‪ ۱۹۵۹‬به دانشگاه برکلی رفت تا به‬ ‫تدریس الکتروتکنیک بپردازد و از سال ‪ ،۱۹۶۳‬ابتدا در رشت ٔه الکتروتکنیک و پس از‬ ‫آن در رشت ٔه علوم کامپیوتر کرسی استادی گرفت‪.‬‬ ‫تلفظ نامش برای‬ ‫سختی‬ ‫‌دلیل‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫آمریکا‬ ‫پروفسور لطفی‌زاده که پس از مهاجرت به‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫انگلیسی‌زبانان‪ ،‬مقاالتش را با نام ‪ Lotfi A. Zadeh‬منتشر کرده و در محافل علمی با‬ ‫نام پروفسور زاده (‪ )Zadeh‬مشهور است به طور رسمی از سال ‪ ۱۹۹۱‬بازنشسته شده‌‬ ‫است‪ .‬وی که مقیم سانفرانسیسکو است درهنگام فراغت‪ ،‬به سرگرمی محبوبش عکاسی‬ ‫می‌پردازد‪ .‬او در اتاق نشیمن خود ‪ ۲۸‬بلندگوی حساس تعبیه کرده تا به موسیقی کالسیک‬ ‫با کیفیت باال گوش کند‪.‬‬ ‫پروفسور لطفی‌زاده دارای ‪ ۲۵‬دکتری افتخاری از دانشگاه‌های معتبر دنیاست‪ .‬بیش از‬ ‫‪ ۲۰۰‬مقال ٔه علمی را به‌ تنهایی در کارنام ٔه علمی خود دارد و در هیات تحریری ٔه ‪ ۵۰‬مجل ٔه‬ ‫علمی جهان مقام «مشاور» را داراست‪ .‬تا اکتبر ‪ ،۲۰۱۴‬زاده ‪ ۱۴۰‬هزار یادکرد در‬ ‫ِ‬ ‫گوگل اسکالر داشته و افزون بر ‪ ۳۵۰‬هزار مقاله دارای کلم ٔه «فازی» در عنوان خود‬ ‫بوده‌اند‪.‬‬ ‫لطفی زاده در مصاحبه ای با بیان این که مردم و فرهنگ ایرانی‪ ،‬روسی‪ ،‬آذربایجانی‬ ‫و ‪ ...‬هر یک در مسیر زندگی و شخصیت او اثرگذار بوده اند‪ ،‬می گوید‪ :‬لجاجت و‬ ‫درگیر مجادله شدن تا حد زیادی سنت ترکی است‪ .‬این بخشی از‬ ‫سرسختی و نترسیدن از‬ ‫ِ‬ ‫ً‬ ‫شخصیت من هم هست‪ .‬من می‌توانم خیلی سرسخت باشم‪ .‬این احتماال برای توسع ٔه منطق‬ ‫فازی مفید بوده‌ است‪.‬‬ ‫پروفسور لطفی زاده (‪ ۱۹۶۵‬م) ‪،‬منطق فازی را برای اولین بار در پی تنظیم نظری ٔه‬ ‫مجموعه‌های فازی در صحن ٔه محاسبات نو ظاهر کرد‪ .‬واژ ٔه ‪ fuzzy‬به معنای غیردقیق‪،‬‬ ‫ناواضح و مبهم (شناور) است‪ .‬کاربرد این مبحث در علوم نرم‌افزاری را می‌توان به طور‬ ‫ساده این‌گونه تعریف کرد‪ :‬منطق فازی از منطق ارزش‌های "صفر و یک" نرم‌افزارهای‬ ‫کالسیک فراتر رفته و درگاهی جدید برای دنیای علوم نرم‌افزاری و رایانه‌ها می‌گشاید‪،‬‬ ‫زیرا فضای شناور و نامحدود بین اعداد صفر و یک را نیز در منطق و استدالل‌های خود‬ ‫به کار می‌گیرد‪ .‬منطق فازی از فضای بین دو ارزش "برویم" یا "نرویم"‪ ،‬ارزش‌های‬ ‫جدید "شاید برویم" یا "می‌رویم اگر" یا حتی "احتمال دارد برویم" را استخراج کرده و‬ ‫به کار می‌گیرد‪ .‬بدین ترتیب به عنوان مثال مدیر بانک پس از بررسی رایانه‌ای بیالن‬ ‫اقتصادی یک بازرگان می‌تواند فراتر از منطق "وام می‌دهیم" یا "وام نمی‌دهیم" رفته و‬ ‫بگوید‪" :‬وام می‌دهیم اگر ‪"...‬‬ ‫در سال ‪ 1956‬لطفي‌زاده بررسي منطق چند ارزشي و ارائه ی مقاالت تخصصي در‬ ‫مورد اين منطق را آغاز کرد‪.‬پروفسور لطفي‌زاده از طريق مؤسسه پرينستون با استفن‬ ‫كلين آشنا شد‪ .‬استفن كلين كسی است كه از طرف مؤسسه پرينستون‪ ،‬منطق چند ارزشی‬ ‫را در اياالت متحده رهبری می‌كرد‪ .‬كلين متفكر جوان ايرانی را زير بال و پر خود‬ ‫گرفت‪ .‬آنها هيچ مقاله‌ای با يكديگر ننوشتند‪ ،‬اما تحت تأثير يكديگر قرار داشتند‪.‬لطفي‌زاده‬ ‫اصول منطق و رياضی منطق چند ارزشی را فرا گرفت و به كلين اساس مهندسي برق‬ ‫و نظريه ی اطالعات را آموخت‪ .‬وی پس از آشنایی با پرينستون‪ ،‬شيفته ی منطق چند‬ ‫ارزشی شد‪.‬‬ ‫دهه ی ‪ 1960‬دهه چالش كشيدن و انكار نظريه فازی بود و هيچ يك از مراكز تحقيقاتی‪،‬‬ ‫نظريه فازی را به عنوان يك زمينه تحقيق جدی نگرفتند‪ .‬نظريه فازی به وسيله پروفسور‬ ‫لطفی زاده در سال ‪ 1965‬در مقاله‌ای به نام مجموعه‌های فازی معرفی شد‪ .‬ايشان‬ ‫قبل از كار بر روی نظريه فازی‪ ،‬يك استاد برجسته در نظريه كنترل بود‪ . .‬او مفهوم‬ ‫«حالت» را كه اساس نظريه كنترل مدرن را شكل می‌دهد‪ ،‬توسعه داد‪.‬عسگرزاده در سال‬ ‫‪ 1962‬چيزی را بدين مضمون برای سيستم‌های بيولوژيك نوشت‪ :‬ما اساساً به نوع جديد‬ ‫رياضيات نيازمنديم؛ رياضيات مقادير مبهم يا فازی كه توسط توزيع‌های احتماالت قابل‬ ‫توصيف نيستند‪( ...‬دنباله در صفحه ی ‪)41‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 36‬‬

‫فرهنگ ‪ BC‬نشريه ای خوشنام‪ ،‬مستقل‪ُ ،‬پربار و خواندنی‪ ،‬با بيشترين‬ ‫شمار خوانندگان و بهترين خدمات آگهی ها برای صاحبان مشاغل‬ ‫ِ‬

‫ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎ ﺍﺭﺍﻥ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ‬

‫‪Certified Specialist in Orthodontics and Dentofacial Orthopedics‬‬

‫ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎ ﺍﺭﺍﻥ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ‬

‫ﻓﺎﺭﻍ ﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻞ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ‪UBC‬‬ ‫‪farhangbc@gmail.com‬‬ ‫ﺍﺳﺘﺎﺩﻳﺎﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ‪UBC‬‬

‫‪Tel: 604.544.0960‬‬

‫ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺑﺮﺩ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺃﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ‬

‫‪Certified Specialist in Orthodontics and Dentofacial Orthopedics‬‬

‫ﻋﻀﻮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺃﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ‬

‫دکتر رضا آران‬

‫‪UBC‬‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻧﺠﻤﻦﺩﻭﺭﻩ ﺗﺨﺼﺼﻰ‬ ‫ﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻞ‬ ‫ﻓﺎﺭﻍ‬ ‫ﻛﻠﻤﺒﻴﺎ‬ ‫ﺑﺮﻳﺘﻴﺶ‬ ‫ﺩﻧﺪﺍﻧﭙﺰﺷﻜﺎﻥ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ ﻭ‬ ‫ﻋﻀﻮ‬ ‫ﺍﺳﺘﺎﺩﻳﺎﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ‪UBC‬‬

‫ﺃﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ‬ ‫ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ‬ ‫ﺗﺨﺼﺼﻰ‬ ‫ﺩﺍﺭﺍﻯ‬ ‫ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ)‪DMD, MSc, FRCD(C‬‬ ‫ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ‬ ‫ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰﺑﺮﺩﺑﺮﺍﻯ‬

‫ﺩﺍﺭﻧﺪ‪Certified Specialist‬‬ ‫‪in Orthodontics‬‬ ‫ﺟﺮﺍﺣﻰ ﺃﻣﺮﻳﻜﺎ‬ ‫ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ‬ ‫ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ‬ ‫ﻋﻀﻮ ﺍﻧﺠﻤﻦ‬ ‫ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ ﺻﻮﺭﺕ‬ ‫ﺯﻳﺒﺎﻳﻲﻭﻓﻚ ﻭ‬ ‫ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ‬ ‫ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬

‫متخصص ارتودنسى‬

‫ﻋﻀﻮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺩﻧﺪﺍﻧﭙﺰﺷﻜﺎﻥ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ ﻭ ﺑﺮﻳﺘﻴﺶ ﻛﻠﻤﺒﻴﺎ‬

‫‪ Invisalign‬ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ‬ ‫‪Certified Specialist in Orthodontics‬‬ ‫ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ‬ ‫‪www.aranorthodontics.com‬‬ ‫‪and Dentofacial‬‬ ‫‪Orthopedics‬‬ ‫‪Suite 605 - 2950 Glen Dr. Coquitlam, BC. V3B OJ1‬‬

‫ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺟﺮﺍﺣﻰ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲ ﻓﻚ ﻭ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺍﺭﻧﺪ‬

‫‪Tel: 604.474.4155‬‬ ‫‪ Invisalign‬ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ‬

‫‪PERSIAN CULTURE AND ART INSTITUTE‬‬

‫خانـه فـرهنـگ و هنـر ایــران‬ ‫مرکـز برگـزاری کـالس‪ ،‬گردهمـایی و رویدادهـای فـرهنـگی‬

‫مرکـز اطالع رسانی رویـدادهای فرهنـگی‬ ‫کودکان و نوجوانان‬ ‫مدرسه پارسی‪ :‬مهناز صالحی‬ ‫نقاشی‪ ،‬کالژ‪ ،‬سفال‪ :‬شیما دهقان‬ ‫موسیقی‪ :‬آرزو ملکی‪ ،‬نازنین صادقی‬

‫‪www . PersianEvents . ca‬‬

‫ادبیات و هنـرهای نمایشـی‬ ‫داستان نویسی‪ :‬محمد محمدعلی‬ ‫تئاتر‪ ،‬منایشنامه نویسی‪ :‬محمد رحمانیان‬ ‫بازیگری‪ :‬مهتاب نصیرپور‬ ‫فیلمسازی‪ :‬حسین فاضلی‬ ‫عکاسی‪ :‬نیما راهنما‬

‫موسـیقـی‬ ‫کمانچه‪ ،‬ویلن‪ :‬سعید فرج پوری‬ ‫آواز‪ :‬پرویز نزاکتی‬ ‫تار‪ ،‬سه تار‪ :‬علی رزمی‬ ‫بربط‪ :‬علی سجادی‬ ‫سنتور‪ :‬ساینا خالدی‬ ‫متبک‪ ،‬دف‪ :‬هامین هنری‬ ‫گیتار‪ :‬کاوه یغمایی‪ ،‬نازنین صادقی‬ ‫پیانو‪ :‬نیلوفر فرزندشاد‬ ‫آکاردئون‪ :‬سعید زرگری‬ ‫آهنگ سازی‪ ،‬نی‪ :‬امیر اسالمی‬ ‫ویلن‪ ،‬کمانچه‪ :‬سینا احتاد‬ ‫ویلن کالسیک‪ :‬علی عسگری‬

‫هنـرهای تجسمـی‬ ‫نقاشی آبرنگ‪ ،‬اکریلیک‪ :‬محمدرضا آتشزاد‬ ‫نقاشی رنگ روغن‪ ،‬میکس میدیا‪ :‬مهتاب فیروز آبادی‬ ‫نقاشی با مداد رنگی‪ ،‬ذغال و آبرنگ‪ :‬نازنین صادقی‬ ‫کاریکاتور‪ ،‬انیمیشن‪ :‬افشین سبوکی‬ ‫مینیاتور‪ ،‬تذهیب‪ :‬فرهاد الله دشتی‬ ‫طراحی‪ :‬حمیدرضا جدید‬ ‫گرافیک‪ :‬فرزان کرمانی نژاد‬ ‫سرامیک‪ :‬املیرا حبیب اله‬ ‫مجسمه سازی‪ :‬مجید شیخ اکبری‬ ‫خوشنویسی‪ :‬مسعود کریمایی‬

‫زبان‬ ‫انگلیسی‪ :‬یلدا احمدوند‬ ‫فرانسه‪ :‬سام زهره وندی‬

‫علوم پایه‬ ‫ریاضی‪ ،‬فیزیک‪ ،‬کامپیوتر‪ :‬دامون طهماسبی‬ ‫شیمی‪ :‬سهند طهماسبی‬

‫‪facebook . com / percai‬‬ ‫‪www . percai . com‬‬ ‫‪info @ percai . com‬‬

‫)‪1181 West 16th Street (at Pemberton Ave‬‬ ‫‪North Vancouver, BC V7P 1R4‬‬

‫)‪778.PERSIAN (737.7426‬‬ ‫‪778 . 889 . 4820‬‬

‫با سـپاس از همـراهـان همیشـگی خـانـه فـرهنـگ و هنـر ایـران‬

‫ما‬

‫ِ‬ ‫فرهنگ‬

‫‪Dr. Reza Aran‬‬

‫‪ARAN‬‬

‫‪ORTHODONTICS‬‬

‫‪Suite 605 - 2950‬‬ ‫‪Glen‬‬ ‫‪Dr.‬‬ ‫‪Coquitlam,‬‬ ‫‪BC. V3B 0J1‬‬ ‫‪info@aranorthodontics.com‬‬ ‫)‪T: (604‬‬ ‫‪474‬‬ ‫‪4155‬‬ ‫‪F: 604.474.4156‬‬ ‫‪info@aranorthodontics.com‬‬ ‫‪www.aranorthodontics.com‬‬ ‫‪F: (604) 474‬‬ ‫‪4156‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 37‬‬

‫خدمات‬ ‫‪DESIGN‬‬

‫چاپ و طراحی‬

‫& ‪PRINT‬‬ ‫‪Toukanprinting.com‬‬

‫کمال اشفاق‬

‫با بیش از ‪ 25‬سال سابقه در ایران و کانادا‬

‫در خدمت هموطنان عزیز‬

‫‪info@ToukanPrinting.com‬‬

‫‪Tel: 604.710.5234‬‬

‫معريف بيزينس شام به ونكوور بزرگ با استفاده از خدمات‬ ‫‪ CANADA POST‬از طريق ارسال فالير و بروشورهاي تبليغايت‬ ‫‪DIRECT MAIL OUT with CANADA POST‬‬

‫تعميرات و نوسازی ساختمان‬ ‫‪AAA ALI RENOVATIONS‬‬

‫علی وفائی‬

‫‪Website:‬‬

‫‪aaaalirenovations.com‬‬ ‫&‬

‫‪aaaalirenos.com‬‬

‫‪Cell: 604.603.8254‬‬ ‫‪604.728.3132‬‬

‫دانش و فن آوری‬ ‫رديف هفتم جدول تناوبی تکميل شد‬

‫کوسوکه موریتا سرپرست پژوهشگران ژاپنی که عنصر ‪ ۱۱۳‬را کشف کردند‬

‫اتحادیه بین المللی شیمی محض و کاربردی (آیوپاک) چهار عنصر تازه را بعنوان‬ ‫عناصر جدول تناوبی پذیرفته و به این ترتیب ردیف هفتم جدول تناوبی تکمیل شده است‪.‬‬ ‫این چهار عنصر فوق‌سنگین هیچ کدام در طبیعت وجود ندارند و از جوش خوردن اتم‌‬ ‫عناصر سبک‌تر تشکیل شده‌اند‪ .‬این عناصر بسیار ناپایدارند و فقط در کسری از ثانیه‬ ‫دوام می‌آورند و بعد به عناصر دیگر متالشی می‌شوند‪.‬‬ ‫آیوپاک تایید کرد گروهی از دانشمندان آمریکایی و روسی عناصر ‪ ۱۱۷ ،۱۱۵‬و ‪۱۱۸‬‬ ‫و دانشمندان ژاپنی عنصر ‪ ۱۱۳‬را کشف کرده‌اند‪.‬‬ ‫در مرحله بعد از کاشفان عناصر جدید خواسته می‌شود تا برای آنها نام و عالمت‬ ‫اختصاری انتخاب کنند‪ .‬پس از آن‪ ،‬نام و عالمت اختصاری پنج ماه در معرض قضاوت‬ ‫عموم قرار می گیرد تا شورای آیوپاک در نهایت تصمیم نهایی را اتخاذ کند‪.‬‬ ‫از سال ‪ ۲۰۱۱‬که عناصر ‪ ۱۱۴‬و ‪ ۱۱۶‬به جدول تناوبی اضافه شدند‪ ،‬این اولین بار است‬ ‫که شناسایی عناصر جدید رسما تایید می‌شود‪.‬‬ ‫جدول تناوبی را دانشمند روس دمیتری مندلیف برای اولین بار در سال ‪ ۱۸۶۹‬معرفی‬ ‫کرد‪.‬‬

‫‪ ۴‬ميليارد و ‪ ۱۰۰‬ميليون سال‪ :‬قدمت حيات در کره زمين‬

‫بلورهای زیرکن باستانی که به تازگی در غرب استرالیا کشف شده‪ ،‬احتماال دلیلی است‬ ‫بر اینکه ‪ ۴‬میلیارد و ‪ ۱۰۰‬میلیون سال پیش زندگی در زمین آغاز شده است‪.‬‬ ‫این رقم ‪ ۳۰۰‬میلیون سال بیشتر از تخمین‌های قبلی است که برآورد می‌کرد قدمت حیات‬ ‫در زمین ‪ ۳‬میلیارد و ‪ ۸۰۰‬میلیون سال است‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری رویترز‪ ،‬پژوهشگران دانشگاه‌های استنفورد و کالیفرنیا به تازگی‬ ‫در منطقه «جک هلیز» استرالیا موفق به کشف بلورهای کانی زیرکن شده‌اند که یکی از‬ ‫آنها حاوی کربنی است که ‪ ۴٫۱‬میلیارد سال (با ضریب خطای ‪ ۱۰‬میلیون سال) قدمت‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫ً‬ ‫دانشمندان قبال بر اساس یافته‌های فسیلی از موجودات تک‌سلولی قدمت حیات در زمین‬ ‫را ‪ ۳٫۸‬میلیارد سال تخمین زده بودند‪ .‬در این میان پیدایش انسان‌های امروزی (هومو‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 38‬‬ ‫ساپین‌ها) ‪ ۲۰۰‬هزار سال‬ ‫تخمین زده می‌شود‪.‬‬ ‫وبسایت «ساینس آلرت»‬ ‫هم درباره این یافته‌ها‬ ‫در غرب استرالیا نوشته‬ ‫است یافته‌های جدید نشان‬ ‫می‌دهد که حیات در زمین‬ ‫حدود ‪ ۴‬میلیون سال بعد از‬ ‫پیدایش و شکل گرفتن کره‬ ‫زمین آغاز شده است که در‬ ‫مقیاس تاریخ بیشتر از یک‬ ‫چشم به هم زدن نیست‪.‬‬ ‫ً‬ ‫قبال تصور می‌شد که‬ ‫حیات روی زمین مدت‌ها‬ ‫پس از شکل گرفتن آن و‬ ‫شهاب‌باران‌های منظومه شمسی اتفاق افتاده است و قبل از آن کره زمین خشک و نامناسب‬ ‫برای پیدایش حیات بوده است‪ .‬اما مارک هاریسون رئیس تیم پژوهشی دانشگاه کالیفرنیا‬ ‫بر این عقیده است که حیات تقریباً همزمان با پیدایش زمین آغاز شده است‪.‬‬ ‫بر اساس یافته‌ها‪ ۳٫۹ ،‬میلیارد سال قبل بمباران شهاب‌سنگ‌ها در منظومه شمسی آغاز‬ ‫شد که حفره‌های ماه نیز در همان زمان ایجاد شده است‪.‬‬ ‫یافته‌های جدید نشان می‌دهد که قبل از این حادثه‪ ،‬حیات به‌صورت ابتدایی در زمین وجود‬ ‫داشت و بعد از آن نیز به سرعت حیات خود را بازیافته است‪.‬‬ ‫ریز ارگانیزم‌های محبوس شده در درون کانی زیرکن با بیرون تماس خارجی نداشته‬ ‫است‪ ،‬حاوی لکه‌هایی بود که ساختار شیمیایی و ملکولی ریزارگانیسم‌های باستانی را‬ ‫دارد و پژوهش ها نشان می‌دهد که ‪ ۴٫۱‬میلیارد سال قدمت داشته است‪ .‬دو لکه کربن‬ ‫خالص درون یک بلور زیرکن در میان دهها هزار بلوری که از غرب استرالیا کشف‬ ‫شده‪ ،‬پیدا شده است‪.‬‬ ‫آقای هاریسون می‌گوید که برخالف عقیده عمومی‪ ،‬زمین هنگامی که شکل گرفت‪،‬‬ ‫ً‬ ‫اصال هم محلی خشک و جهنمی نبوده است‪.‬‬ ‫احتماال‬ ‫یافته‌های این پژوهشگران به‌صورت مشروح در سایت «مجموعه مقاالت آکادمی عموم‬ ‫ملی» آمریکا نشر شده است‪( .‬رادیو فردا)‬

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 39

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 40‬‬

‫ايران و جهان‬

‫ايرانی ‪...‬‬

‫(دنباله از صفحه ی ‪)29‬‬

‫‪ ...‬باز در جای دیگر‪:‬‬ ‫خداوند ما شاه کشورستان‬ ‫ ‬ ‫که نامی بدو گشت زاولستان‬ ‫سر شهریاران ایران‌زمین‬ ‫که ایران بدو گشت تازه جوان ‬ ‫شاه غزنوی به فرخی اسبی می‌بخشد‪ .‬فرخی می‌گوید‪:‬‬ ‫من ز شادی بر آسمان برین‬ ‫نام من بر زمین دهان به دهان ‬ ‫این همی گفت فرخی را دی‬ ‫ ‬ ‫اسب داده‌ست خسرو ایران‬ ‫فرخی در مدح ابوبکر حصیری‪:‬‬ ‫هستند ز نیم‌روز تا شب‬ ‫ ‬ ‫در خدمت او مهتران ایران‬ ‫باز فرخی در مدح ابویعقوب یوسف‌بن ناصرالدین‪ ،‬برادر سلطان محمود‪ ،‬می‌گوید‪:‬‬ ‫میر جلیل سید ابویعقوب‬ ‫ ‬ ‫یوسف برادر ملک ایران‬ ‫نیز در مدح حسنک وزیر‪:‬‬ ‫خواجه سید وزیر شاه ایران بوعلی‬ ‫ ‬ ‫قبله احرار و پشت لشکر و روی گهر‬ ‫و همین شاعر در مدح مسعود غزنوی وقتی که ولیعهد بوده است‪:‬‬ ‫این همی گفت خدایا دل من شاد کن‬ ‫ ‬ ‫به ملک‌زاده ایران ملک شیر شکر‬ ‫در همان قرن پنجم بیاییم به شمال غرب ایران نگاهی به دیوان قطران تبریزی بیفکنیم‪ .‬او‬ ‫شاه ابوالخلیل از خاندان شدادیان گنجه قفقاز را مدح می‌کند و ضمن آن می‌گوید‪:‬‬ ‫تو ساالر دلیرانی تو شاهنشاه ایرانی‬ ‫هم از دل فضل بی‌عیبی هم از تن فخر بی‌عاری ‬ ‫پس گنجه‪ ،‬قسمتی از قفقاز‪ ،‬از نظر ساکنان آن در قرن پنجم و از نظر شاعر و مداح و‬ ‫طبعاً از نظر خود شاه‪ ،‬ایران دانسته می‌شده است‪ .‬باز در این منطقه به جلوتر می‌آییم‪ .‬در‬ ‫حوزه علیای رود ارس خاقانی شروانی را می‌بینیم که ابوالمظفر شروان شاه اخستان را‬ ‫مدح می‌کند و می‌گوید‪:‬‬ ‫فرمانده اسالمیان‪ ‌،‬دارای دوران اخستان‬ ‫عادل‌تر بهرامیان‪ ،‬پرویز ایران اخستان‬ ‫برویم به جایی که امروز جزو پاکستان است و پادشاهان اخیر غزنوی اغلب بر آن سرزمین‬ ‫حکومت کرده‌اند‪ .‬مسعود سعد سلمان را می‌بینیم که در مدح ملک محمود ابراهیم بن مسعود‬ ‫می‌گوید‪:‬‬ ‫که از فر تو هندوستان شود آراسته بستان ‪ /‬اال ای باد شبگیری گذر کن سوی هندوستان‬ ‫که آمد بر اثر اینک رکاب خسرو ایران ‪ /‬به هر شهری که بگذشتی به آن شهر این خبر می‌ده‬ ‫چو او شاهی در این نسبت بنارد گنبد گردان ‪ /‬ملک محمود ابراهیم بن مسعود محمود آنک‬ ‫بیاییم به ایران در شاهنامه‪:‬‬ ‫ایران در شاهنامه آشناترین نامی است که خواننده با آن روبرو می‌شود و بیش از هشتصد‬ ‫بار در سراسر شاهنامه تکرار شده است‪ .‬این نام در شاهنامه به کجا اطالق شده و مرزهای‬ ‫ایران در شاهنامه کجاست؟ از آنجا که ایران در شاهنامه بعضاً به پایتخت و مرکز کشور‬ ‫اطالق شده‪ ،‬بعضاً ابهامی در کاربرد آن دیده می‌شود‪ .‬نخستین بار که در سلسله روایات‬ ‫شاهنامه نامی از ایران به میان می‌آید و به عنوان سرزمینی در مقابل سرزمین دیگر‬ ‫قرار می‌گیرد در زمان پادشاهی جمشید است‪ .‬پیش از آن در زمان کیومرث‪ ،‬هوشنگ و‬ ‫طهمورث از ایران نامی برده نشده و از اینان مطلق پادشاه یا پادشاه جهان یاد شده است؛‬ ‫چنان که هوشنگ می‌گوید‪:‬‬ ‫که بر هفت کشور منم پادشاه (ج‪ ،۱‬ص‪)۳۳‬‬ ‫ ‬ ‫جهاندار و پیروز و فرمانروا‬ ‫در روزگار جمشید نیز نامی از ایران برده نمی‌شود مگر در اواخر روزگار او که ضحاک‬ ‫در صحنه شاهنامه ظاهر می‌شود و خواننده شاهنامه درمی‌یابد که دو سرزمین وجود دارد‪:‬‬ ‫‌ایران و کشور تازیان که با عنوان کنایی دشت سواران نیزه‌گزار از آن نام برده می‌شود‬ ‫(ج‪ ،۱‬ص‪ ۴۳‬و ‪ )۴۹‬و از عجایب آنکه نخستین کسی را که به نام شاه ایران نام می‌برد‬ ‫ضحاک است‪:‬‬ ‫به شاهی بر او(‪ )۱‬آفرین خواندند (ج‪ ،۱‬ص‪]۱[.)۴۹‬‬ ‫ورا شاه ایران‌زمین خواندند ‬ ‫اما اولین کسی از ایران که خود را صریحاً ایرانی (= از ایران) می‌نامد‪ ،‬فرانک‪ ،‬مادر‬ ‫فریدون است (ج‪ ،۱‬ص‪ .)۵۹‬پس از تقسیم ایران به وسیله فریدون در زمان افراسیاب‪،‬‬ ‫مرز شمالی ایران مشخص می‌شود‪ .‬به این امر چند بار در شاهنامه اشاره هست‪ .‬افراسیاب‬ ‫تصریح می‌کند‪:‬‬ ‫زمین تا لب رود جیحون مراست (ج‪ ،۳‬ص‪)۵۴‬‬ ‫به ُسغدیم و این پادشاهی مراست ‬ ‫اما مرز شرقی در زمان کیکاوس‪ ،‬در داستان رستم و سهراب معلوم می‌شود که سمنگان‬ ‫در مرز ایران است‪ .‬طبق نوشته حدود العالم که در اوقاتی تنظیم شده که فردوسی مشغول‬ ‫سرودن شاهنامه است‪ ،‬شهری آباد و جزء طخارستان یا حوالی آن بوده است‪ .‬از طخارستان‬ ‫به سوی جنوب سرازیر شویم به نام سرزمین‌هایی می‌رسیم که تحت فرمان خاندان سام‪،‬‬ ‫پهلوان ایرانی است که عبارت‌اند از کابل و زابل یا زابلستان و سیستان‪ .‬به‌خصوص خاندان‬ ‫سام جایی اقامت داشته‌اند که در کنار رود هیرمند بوده است‪.‬‬ ‫اما مرز غربی کجاست؟ چنان که گفته شد ضحاک شاه ایران شده است و پایتخت او‬ ‫بیت‌المقدس است‪ .‬نکته دیگر آنکه کاووس به هاماوران و مازندران لشکرکشی می‌کند‪.‬‬ ‫کاووس برای رسیدن به هاماوران و مازندران از سرزمین بیگانه دیگری عبور نمی‌کند‪،‬‬ ‫پس باید نتیجه گرفت که هاماوران و مازندران هم‌مرز ایران دانسته می‌شده‪ .‬توضیحاً عرض‬ ‫می‌کنم که مازندران شاهنامه مازندران فعلی نیست‪ ،‬بلکه در غرب ایران بوده‪ .‬چنان که‬ ‫در مقدمه شاهنامه ابومنصوری آمده شام و یمن را مازندران خوانده‌اند و نیز در این مقدمه‬ ‫آمده که ایران‌شهر از رود آموی است تا رود مصر (گزارش کنگره فردوسی‪ ،‬ص‪.)۴۰‬‬ ‫بدین ترتیب استنباط حدود ایران از متن‌های قدیمی را شاهنامه و به‌خصوص مقدمه شاهنامه‬

‫ابومنصوری تأیید می‌کند‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم از دواوین شاعران‪ ،‬که در موضوع مورد بحث سند بالمعارضی هستند‪ ‌،‬همه‬ ‫مطالب از این دست را نقل کنیم خود کتاب و بلکه چند کتاب می‌شود و یک مقاله جای آن‬ ‫را ندارد و آنچه غرض نویسنده از نقل این مطالب است پاسخ به این پرسش‌هاست که آیا‬ ‫پادشاهان سامانی خود را ایرانی نمی‌دانسته‌اند؟ آیا وزیران و درباریان آنان ایرانی نبوده‌اند؟‬ ‫آیا وقتی عنصری محمود را شاه ایران می‌نامد خود را غیرایرانی می‌دانسته است؟ آیا وقتی‬ ‫مسعود سعد سلمان‪ ،‬شاه غزنوی را که حوزه‌ حکومتش بیشتر در جایی است که امروز‬ ‫پاکستان نامیده می‌شود‪ ،‬شاه ایران می‌نامد آن شاه و خود شاعر ایرانی به شمار نمی‌رفته‌اند؟‬ ‫آیا وقتی رودکی امیر بوجعفر از خاندان لیث صفاری را در حضور شاه سامانی‪ ،‬مفخر‬ ‫ایران می‌نامد‪ ،‬مفهوم آن این نیست که هم شاه و هم وزیر‪ ،‬یعنی بلعمی‪ ،‬و هم شاعر‪ ‌،‬همه‬ ‫ایرانی هستند؟ پاسخ این پرسش‌ها مبرهن است و پاسخ به کسانی است که جهان ایرانی را‬ ‫با مرزهای جغرافیایی ایران فعلی یکی می‌گیرند و نه‌تنها به خود‪ ،‬به تاریخ هم جفا می‌کنند‬ ‫و افزایش خلط مباحث تاریخی را باعث می‌شوند‪ .‬ما به این دوستان آن‌چنان نگاه نمی‌کنیم‬ ‫تا کسانی که نام خلیج فارس را بنا به اغراض سیاسی دگرگون می‌سازند‪ ،‬بلکه عمل اینان‬ ‫را بیشتر از سر ناآگاهی تاریخی می‌دانیم‪ .‬به هر حال‪ ،‬باید توضیح دهیم که ایران‪ ،‬امروزه‬ ‫دو مفهوم دارد‪ :‬یکی ایران محصور در درون جغرافیای سیاسی فعلی است و دیگر جهان‬ ‫ایرانی که خوشبختانه دانشمندان از رشته‌های علمی به ویژه زبان‌شناسان ـ منظور بیشتر‬ ‫زبان‌شناسان فرنگی است واال زبان‌شناسان ایرانی که جای خود دارند ـ‌حدود واژه را نگاه‬ ‫می‌دارند و ً‬ ‫مثال از اطالق نام ایرانی به زبان‌های ُسغدی‪ ،‬سکایی‪ ،‬خوارزمی‪‌،‬آسی‪ ،‬پشتو و‬ ‫غیره که امروزه در خارج از حوزه جغرافیای فعلی ایران است ابا نمی‌کنند‪.‬‬ ‫در واقع این زبان‌ها به جهان ایرانی تعلق دارند‪ .‬همچنان که نمی‌توان زبان خوارزمی را ـ‬ ‫به مناسبت آنکه امروزه ترکان بر آن منطقه سلطه دارند ـ از زبان‌های ترکی دانست‪ ،‬مسعود‬ ‫سعد سلمان را هم نمی‌توان یک شاعر پاکستانی نامید یا رودکی را به بهانه اینکه اهل سمرقند‬ ‫صرف‬ ‫بوده و سمرقند امروزه جزء ازبکستان است‪ ،‬شاعر ازبکی گفت؛ یا مانی را که به ِ‬ ‫بابل امروزه جزء عراق است‪ ،‬او را پیغمبر عراقی نامید‪ .‬جهان‬ ‫بابل متولد شده و ِ‬ ‫اینکه در ِ‬ ‫ایرانی در روزگاران گذشته از نظر جغرافیایی و سیاسی و فرهنگی یک سرزمین به شمار‬ ‫می‌رفته و امروزه پاره‌پاره شده و هر پاره‌ای به نامی نامیده شده است‪ .‬ولی سخن این است‬ ‫که نام امروزی را نمی‌توان بر تاریخ تحمیل کرد‪ .‬این مسئله‌ای عاطفی و احساسی نیست‪،‬‬ ‫بلکه موضوعی علمی است این سخن را ً‬ ‫اوال در پاسخ کسانی نوشتم که بر استاد ذبیح‌اهلل‬ ‫صفا ایراد می‌گیرند که چرا رودکی و امثال رودکی را در کتاب خود آورده‪ .‬رودکی که‬ ‫ایرانی نیست‪ .‬رودکی را باید در کتابی آورد که نامش باشد تاریخ ادبیات در ازبکستان! و‬ ‫ثانیاً در پاسخ کسانی چون آن نیک‌مرد افغانی که در زمان رضا شاه پهلوی‪ ،‬وقتی وزارت‬ ‫خارجه ایران نام پرشیا را در خارج از ایران ‌‪ ،‬به ایران تبدیل کرد‪ ،‬اعتراض کرد که ایران‬ ‫ما هستیم‪ ،‬شما چرا اسمتان را تغییر می‌دهید‪ .‬نیک‌مرد افغانی در واقع درست گفته‪ ،‬وقتی‬ ‫محمود غزنوی شاه ایران و عنصری و فرخی و… ایرانی باشند سرزمین آن‌ها چرا نباید‬ ‫ایران نامیده شود‪ .‬اگر اسامی را به اغراض سیاسی نیالوده بودند‪ ،‬قسمت علیای رود ارس هم‬ ‫اآلن «اران» بود نه آذربایجان‪ .‬از سال ‪ ۱۹۲۲‬میالدی‪ ،‬در این هشتاد اخیر‪ ،‬این اسم جعلی‬ ‫را بر آن سرزمین تحمیل کردند‪ .‬آذربایجان‪‌ ،‬قسمت سفالی رود ارس است و بوده است و‬ ‫خواهد بود که یادگار آتورپتگان‪ ،‬سردار نامدار هخامنشی است‪ .‬و این نکته هم گفتنی است‬ ‫که نیاکان ارانی هم ایرانی بوده‌اند و خود را ایرانی می‌دانسته‌اند‪ ‌،‬چنان که در شعر منقول از‬ ‫قطران و خاقانی دیدیم‪ ،‬و لفظ اران خود با ایران هم‌ریشه است‪ .‬غرض از این سخنان افتخار‬ ‫به داشتن سرزمین‌های گسترده و کهن ایرانی نیست‪ ،‬و نیز طبعاً این هم نیست که روزی‬ ‫ایران‪‌،‬افغانستان و تاجیکستان یکی شوند و چون کشورهای اروپایی اتحادیه‌ای تشکیل دهند؛‬ ‫چرا که هر کدام با هزاران درد بی‌درمان دست به گریبان هستند‪ .‬پیداست که آرزوی همه ما‬ ‫این است که روزی فرا رسد که این کشورها بر دشواری‌های داخلی و خارجی چیره شوند‪،‬‬ ‫بی‌سوادی و بیماری را ریشه‌کن کنند‪ ،‬با جهان متمدن همگام گردند و در آن روز چون‬ ‫کشورهای اروپایی با شرط تساوی حقوق‪ ،‬اتحادیه‌ای تشکیل دهند‪ .‬در آن روز طبعاً میان‬ ‫مردم این کشورها‪ ،‬که همه از یک آبشخور تاریخی بهره می‌جویند و دارای عالیق فرهنگی‬ ‫مشترک هستند‪ ،‬ارتباطات‪ ،‬بیشتر خواهد شد‪ .‬مردم ایران برای سیر و گردش به جای اروپا‬ ‫و آمریکا به بخارا و سمرقند خواهند رفت و مردم سمرقند و بخارا شیراز و اصفهان را بر‬ ‫مسکو و پترزبورگ ترجیح خواهند داد‪( ...‬دنباله در صفحه روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 41‬‬ ‫از آنجا که ایران در مفهوم جهان ایرانی در چهاراه عالم واقع شده‪ ،‬از زمان‌های بسیار قدیم‬ ‫نه‌تنها محل عبور و مرور اقوام گوناگون بوده‪ ،‬بلکه مورد هجوم جباران و طوایفی که به‬ ‫علت تنگی جا یا عوامل دیگر از جای خود رانده شده بوده‌اند‪ ،‬نیز بوده است و طبعاً در این‬ ‫مهاجرت‌ها و هجوم‌ها با اقوام غالب یا مغلوب داد و ستد فرهنگی‪ ،‬به‌ویژه داد و ستد زبانی‬ ‫نیز انجام می‌گرفته است‪ .‬شیوع زبان ترکی در مناطقی از این سرزمین یکی از موارد این‬ ‫امر است‪ .‬عرب‌ها هم وقتی به ایران آمدند در آغاز نیاز به زبان فارسی داشتند و مجبور شدند‬ ‫دفاتر دیوانی را به زبان فارسی همچنان نگاه دارند؛ زیرا عربی‪ ،‬زبان یک قوم بدوی بود و‬ ‫آمادگی نداشت که زبان اداری و دیوانی سرزمین‌های مفتوحه قرار گیرد‪ .‬اما همین که آداب‬ ‫کشورداری را از وزرا و دیوانیان ایرانی یاد گرفتند زبان عربی را در دیوان‌ها جایگزین زبان‬ ‫فارسی کردند و کسانی که بعدها درصدد برگردان عربی در دیوان‌ها به فارسی شدند متهم به‬ ‫بی‌سوادی و عربی‌ندانی شدند‪ .‬یکی از اینان ابوالعباس فضل ‌بن احمد‪ ‌،‬وزیر دربار محمود‬ ‫غزنوی بود که عتبی درباره او می‌نویسد‪« :‬و وزیر ابوالعباس در صنعت دبیری بضاعتی‬ ‫نداشت و به ممارست قلم و مدارست ادب ارتیاض نیافته بود‪ .‬در عهد او مکتوبات دیوانی به‬ ‫پارسی نقل کردند و بازار فضل کساد شد‪».‬‬ ‫اما جفاهایی که در این اواخر به زبان فارسی شد قصه دردناک‌تری است‪ .‬در افغانستان که‬ ‫مهد زبان فارسی است و روزی در غزنین چهارصد شاعر فارسی‌زبان در دربار محمود به‬ ‫فارسی قصیده می‌سرودند ‌‪ ،‬در زمان‌های اخیر زبان محلی پشتو را که فاقد ادبیات قدیم است به‬ ‫معارضه با زبان فارسی وارد عرصه کردند و اصطالحات علمی و اداری را به جای اینکه از‬ ‫این زبان قدیم با سابقه هزار و دویست ساله اقتباس کنند‪ ،‬از آن زبان محلی گرفتند‪.‬‬ ‫اما جفایی که در دوران حکومت شوروی بر ازبکستان و تاجیکستان رفت دوسویه بود؛ هم از‬ ‫طرفداران زبان ترکی بود و هم از سوی روس‌ها‪ .‬در شهر بخارا که روزی رودکی سمرقندی‪‌،‬‬ ‫آدم‌الشعرای شعر فارسی‪ ،‬قصاید غرای خود را به زبان فارسی در دربار سامانی می‌خواند‪،‬‬ ‫کار به جایی رسید که برای کسانی که به زبان فارسی سخن می‌گفتند جریمه تعیین کردند و‬ ‫بدتر از این‪ ،‬اینکه خط را ابتدا در سال ‪ ۱۹۲۹‬به التین و در سال ‪ ۱۹۴۰‬به روسی تغییر دادند‬ ‫و باعث آمدند که نسل جدید به کلی از نسل قدیم و از فرهنگ قدیم بریده شود و امکان آشنایی‬ ‫با فرهنگ و میراث نیاکان از میان برداشته شود و نتیجه آن شد که ایرانی با ایرانی (به مفهوم‬ ‫آنکه در جهان ایرانی زندگی می‌کنند نه در محدود ‌ه جغرافیای سیاسی فعلی) و هم به مفهوم از‬ ‫جدید با قدیم با هم بیگانه شوند‪.‬‬ ‫شصت سال پیش از این استاد دکتر پرویز ناتل‬ ‫خانلری مقاله‌ای در مجله سخن (فروردین‌ماه‬ ‫‪ )۱۳۳۲‬با عنوان «همسایگان ناشناس» نوشت و‬ ‫از این درد نالید و آنجا گفت‪« :‬زمانی بود که میان‬ ‫ایران و افغانستان و آسیای مرکزی جدایی نبود‪،‬‬ ‫پیشه‌ور هنرمند اصفهانی در غزنین و سمرقند‬ ‫کاخ‌ها می‌ساخت و نقاش تبریزی در هرات هنر‬ ‫می‌فروخت…» و غرض از این نقل آن است که‬ ‫بگوییم امروز دیگر آن شصت سال پیش نیست که‬ ‫فقط گله و شکایت کنیم و دست روی دست بگذاریم‪.‬‬ ‫نیروی قهر شوروی از میان رفته است و از سوی‬ ‫دیگر فناوری باعث شده است که ارتباطات گسترش‬ ‫پیدا کند و اگر قصوری هست نتیجه نابخردی خود‬ ‫ماست‪ .‬امروز‪‌ ،‬روز پیدا کردن همدیگر است‪.‬‬ ‫ایرانی (در مفهوم شهروند جهان ایرانی) باید‬ ‫ایرانی را پیدا کند و این پیدا کردن و آشنا شدن کار‬ ‫فرهنگی می‌خواهد‪ .‬کار سیاسی هم می‌خواهد‪‌ ،‬اما‬ ‫چون ما اهل سیاست نیستیم و نیز از سیاست‌بازان انتظاری نمی‌رود که در این وادی کاری از‬ ‫دستشان برآید‪ ،‬باید به اهل فرهنگ پناه ببریم‪.‬‬ ‫[‪ )]۱‬ضحاک‬ ‫‪ 21‬بهمن ‪ / 1393‬مجله ی بخارا ‪( -‬عکس دکتر حسن انوری بر روی جلد از مجتبی سالک)‬

‫پروفسور لطفی زاده‬

‫‪( ...‬دنباله از صفحه ی ‪)35‬‬

‫‪ ...‬وی فعاليت خويش در نظريه فازی را در مقاله‌ای با عنوان «مجموعه‌های فازی»‬ ‫تجسم بخشيد‪.‬مباحث بسياری در مورد مجموعه‌های فازی به وجود آمد و رياضيدانان‬ ‫معتقد بودند نظريه احتماالت برای حل مسائلی كه نظريه فازی ادعای حل بهتر آن را‬ ‫دارد‪ ،‬كفايت می‌كند‪.‬‬ ‫استاد لطفی‌زاده پس از معرفی مجموعه فازی در سال ‪ ،1965‬مفاهيم الگوريتم فازی‬ ‫را در سال ‪ ،1968‬تصميم‌گيری فازی را در سال ‪ 1970‬و ترتيب فازی را در سال‬ ‫‪ 1971‬ارائه نمود‪ .‬ايشان در سال ‪ 1973‬اساس كار كنترل فازی را بنا كرد‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1962‬لطفی‌زاده تغييرات مهم و اصلی را در مقاله «از نظریه مدار به نظريه‬ ‫سيستم» در مجله ‪ IRE‬كه يكی از بهترين مجله‌های مهندسی آن روز بود‪ ،‬منتشر‬ ‫ساخت‪ .‬در اينجا برای اولين بار عبارت فازی را برای چند ارزشی پيشنهاد داد‪.‬‬ ‫اما در دهه ‪ ،1970‬به كاربردهای عملی نظريه فازی توجه شد و ديدگاه‌های‬ ‫شك‌برانگيز درباره ماهيت وجودی نظريه فازی مرتفع شد‪.‬‬ ‫لطفي‌زاده پس از ارائه منطق فازی‪ ،‬در تمام دهه ‪ 1970‬و دهه ‪ 1980‬به منتقدان‬ ‫خود در مورد اين منطق پاسخ می داد‪ .‬متانت‪ ،‬حوصله و صبوری استاد در برخورد‬ ‫با انتقادات و منتقدان منطق فازی از خود بروز می‌داد‪ ،‬در رشد و نمو منطق فازی‬ ‫بسيار مؤثر بوده است‪ ،‬به طوری که رشد كاربردهای كنترل فازی و منطق فازی در‬ ‫سيستم‌های كنترل را مديون تالش و كوشش پروفسور لطفی‌زاده می‌دانند‪ .‬پروفسور‬ ‫لطفی زاده دارای بیست و پنج دکترای افتخاری از دانشگاه‌های معتبر دنیاست‪ ،‬بیش‬ ‫از دویست مقاله علمی را به تنهایی در کارنامه علمی خود دارد و در هیأت تحریریه‬ ‫پنجاه مجله علمی دنیا مقام مشاور را داراست‪ .‬وی یکی از پژوهشگرانی است که‬ ‫دارای بیشترین یادکرد (‪ )Highly-Cited‬در مقاالت علمی دنیا می‌باشد‪ .‬زاده تا اکتبر‬ ‫‪ ۹۵۰ ،۲۰۱۱‬هزار یادکرد در گوگل اسکالر داشته است‪.‬پروفسور لطفی زاده به طور‬ ‫رسمی از سال ‪ ۱۹۹۱‬بازنشسته شده‌است‪ ،‬وی مقیم سانفرانسیسکو است و در آنجا‬ ‫به پروفسور «زاده» مشهور است‪ .‬البته او پس از بازنشستگی همچنان فعالیتهای‬ ‫علمی خود را در دانشگاه کالیفرنیا ادامه می دهد و به صورت مستمر در کنفرانسها‪،‬‬ ‫سمینارها در شهرهای مختلف جهان شرکت کرده و سخنرانی می کند‪ .‬در حال حاضر‬ ‫پرفسور لطفی زاده به عنوان استاد ممتاز مهندسی برق‪ ،‬مدیریت مرکز نرم افزار‬ ‫کامپیوتری دانشگاه برکلی را عهده دار است‪ .‬پروفسور لطفی زاده به هنگام فراغت به‬ ‫سرگرمی محبوبش عکاسی می‌پردازد‪ .‬او عاشق عکاسی است و تاکنون شخصیت‌های‬ ‫معروفی همچون رؤسای جمهور آمریکا‪ ،‬ترومن و نیکسون‪ ،‬رو به دوربین وی لبخند‬ ‫زده‌اند‪ .‬سرگرمی دیگر پروفسور لطفی زاده‪ ،‬موسیقی است‪ .‬او در اتاق نشیمن خود‬ ‫بیست و هشت بلندگوی حساس تعبیه نموده تا به موسیقی کالسیک با کیفیت باال گوش‬ ‫(دنباله در شماره ی آينده)‬ ‫کند‪.‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 42‬‬

‫ارز و ارسال پول‬

‫آژانس مسافرتی‬ ‫‪( Advanced Travel‬تینا خدایی) ‪604-904-4422‬‬ ‫‪604-770-4474‬‬ ‫آژانس هواپیمایی آپادانا‬ ‫‪604-986-0094‬‬ ‫آریا تراول‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آرایشگاه و سالن زيبایی‬

‫‪604-980-5464‬‬ ‫‪King Hair Design‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫آموزش هنر‬

‫‪604-913-2324‬‬ ‫دنیا (وست ونکوور)‬ ‫‪604-688-2516‬‬ ‫چارلیز (داون تاون)‬ ‫‪604-763-1512‬‬ ‫دانیال (کوکيتالم)‬ ‫‪604-945-3266‬‬ ‫عطار (کوکیتالم)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫بیمه‬

‫‪604--836-5663‬‬ ‫جهانگیر فامیلی‬ ‫‪604-987-9356‬‬ ‫ميالد رحمتی‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫پزشک ‪ /‬مرکز پزشکی ‪ /‬خدمات پرستاری‬

‫خانه فرهنگ و هنر (خط‪ ،‬نقاشی‪ ،‬موسیقی‪778-737-7426 )...‬‬ ‫مرکز هنری نوا‪( :‬موسیقی‪ ،‬نقاشی ‪604-985-6282 )..‬‬ ‫نقاشی‪:‬‬ ‫‪604-349-6326‬‬ ‫نازنین صادقی (آبرنگ)‬ ‫‪www.nazanin-artist.com‬‬ ‫رامین جمالپور (رنگ روغن‪ /‬آبرنگ) ‪604-924-1475‬‬ ‫موسیقی‪:‬‬ ‫‪604-375-1272‬‬ ‫اشرف آبادی (تار و سه تار)‬ ‫‪604-983-3985‬‬ ‫استاد شاملو (ویلن و سه تار)‬ ‫‪778-833-4778‬‬ ‫ُرهام بهمنش (پیانو)‬ ‫نازنین صادقی (پیانو برای کودکان) ‪604-349-6326‬‬ ‫گالری موسیقی (پیانو‪ ،‬گیتار‪ ،‬ویلن) ‪604-980-4913‬‬ ‫‪604-990-1278‬‬ ‫مازیار امامی (گیتار)‬ ‫‪604-441-9442‬‬ ‫کامران (گیتار پاپ)‬ ‫رامین جمالپور (پیانو‪ ،‬تئوری‪/‬هارمونی) ‪604-924-1475‬‬ ‫‪778-893-6766‬‬ ‫فرشته فرمند (آواز)‬ ‫‪604-913-3486‬‬ ‫پرویز نزاکتی (آواز)‬ ‫‪604-551-3963‬‬ ‫محمد خرازی (گیتار)‬ ‫عکاسی‪:‬‬ ‫آموزش عکاسی کارون‬ ‫کارتون و کاریکاتور‪:‬‬ ‫گالری کالغ سفید (افشین سبوکی) ‪778-898-4575‬‬ ‫خطاطی‪:‬‬ ‫‪778-889-4820‬‬ ‫انجمن خوشنویسان ایران‬ ‫رقص‪:‬‬ ‫‪604-983-0015‬‬ ‫باله ملی پارس‬ ‫‪604-224-0011‬‬ ‫گروه رقص آتش‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬‫‪778-372-0765‬‬

‫اپتومتری ‪ /‬عينک سازی‬

‫‪604-464-7726‬‬ ‫‪( IRIS‬کوکيتالم)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزش زبان‬

‫‪778-882-4087 Discover English Academy‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزشگاه زبان فارسی‬

‫پزشک خانوادگی‪:‬‬ ‫دکتر پروانه بهشتی (‪604-925-9277 )West Van‬‬ ‫فیزیوتراپی‪:‬‬ ‫هارمونی (فیزیو ‪ /‬ماساژتراپی) ‪604-468-2300‬‬ ‫ناتوروپاتیک‪:‬‬ ‫دکتر ماندانا عدالتی (‪604-987-4660 )North Van‬‬ ‫خدمات پرستاری‪:‬‬ ‫‪604-945-5005 Safe Care Home Support‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تدریس خصوصی‬

‫دکتر علیرضا خاتون آبادی (ریاضی) ‪778-926-1382‬‬ ‫دکتر حمیدرضا رضازاده (ریاضی) ‪604-700-9560‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫ترجمه‬

‫حسین عندلیب (مترجم رسمی) ‪604-868-9800‬‬ ‫امیربانو قاسمی نژاد (مترجم رسمی) ‪778-998-8402‬‬ ‫فریبرز خشا (مترجم رسمی) ‪604-377-9225‬‬ ‫حاتمی (مترجم رسمی) (کوکيتالم) ‪604-338-7364‬‬ ‫دارالترجمه رسمی ترای سیتی ‪604-492-0666‬‬ ‫‪778-773-0723‬‬ ‫بهارک کیادی‬ ‫‪604-817-4689‬‬ ‫دالرام قدرشناس (‪)Ph.D‬‬ ‫حمید دادیزاده (مترجم رسمی) ‪604-889-5854‬‬ ‫آرش اندرودی (مترجم رسمی) ‪604-365-6952‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تزيينات داخلی و دکوراسیون‬

‫‪Sofi Interiors‬‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات و خدمات ساختمانی‬

‫علی وفایی (‪)AAA Ali Renovations‬‬

‫تعمیرات لوازم خانگی ‪ /‬برقی ‪ /‬کامپیوتر‬

‫حسن (‪)Wise Appliance‬‬ ‫‪Techno Electro‬‬ ‫سعید ابراهیمی‬

‫‪604-710-0550‬‬ ‫‪( Green Way‬محسن)‬ ‫آموزشگاه رانندگی بهروز ‪778-896-1420‬‬ ‫‪778-995-0000‬‬ ‫سیامک صالحی پور‬ ‫‪( Central Youth‬سارا سلیمی) ‪778-378-5888‬‬ ‫‪604-644-8960‬‬ ‫حسین الهیجی‬ ‫‪604-990-4844‬‬ ‫کاپیالنو (جوان)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫حسابداری‬

‫اتوموبیل‬

‫هوندا (هوشنگ دیده بانی)‬ ‫فولکس واگن (بهداد نخعی)‬ ‫آئودی (علی بنی صدر)‬ ‫میتسوبیشی (مریم ساده)‬

‫‪604-764-6911‬‬ ‫‪604-770-0660‬‬

‫‪604-346-8925‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات اتوموبیل‬

‫‪778-898-0701‬‬ ‫‪604-649-3618‬‬ ‫‪604-250-6711‬‬ ‫‪604-307-8742‬‬

‫‪604-603- 8254‬‬

‫شرکت ساختمانی لوفا ‪ -‬پارسا خاکپور ‪778-893-7277‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫‪604-261-6564‬‬ ‫ایرانیان‬ ‫‪604-913-0601‬‬ ‫دهخدا (نورت ونکوور)‬ ‫‪604-442-9431‬‬ ‫نور دانش‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزش رانندگی‬

‫‪604-424-8112‬‬

‫‪604-438-0222‬‬ ‫‪( KMF‬خسرو خاندشتی)‬ ‫تعمیرگاه و مکانیکی ‪604-960-0389 Auto Tek‬‬ ‫‪604-722-4175‬‬ ‫زاهد هفت لنگ‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬‫ناهید پاک (‪778-340-0231 )NasTax-N.Van‬‬ ‫ناهید پاک (‪604-781-8153 )NasTax- Langley‬‬ ‫‪778-285-8830‬‬ ‫حسابداری صبا‬ ‫‪604-468-4222‬‬ ‫تراز (کوکیتالم)‬ ‫‪604-986-3704‬‬ ‫تراز (حسن نراقی)‬ ‫‪604-990-6668‬‬ ‫رضا هوشمند‬ ‫‪-----------------------------------------------‬‬

‫حمل و نقل ‪ /‬اثاث کشی (‪)Moving‬‬

‫‪778-929-2725‬‬ ‫‪Project X‬‬ ‫‪778-846-2573‬‬ ‫هرکول مووینگ‬ ‫‪604-970-2233 Merto Vancouver Movers‬‬

‫خدمات چاپ‬

‫‪604-990-7272‬‬ ‫کاپیز دیپو (نورت ونکوور)‬ ‫خدمات چاپ‪604-710-5234 Print & Design‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫خدمات زيبايی ‪ /‬ماساژ‬

‫خدمات زيبایی و ماساژ زهره‬

‫‪604-365-4610‬‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫خدمات کنسولی‪ /‬اسناد رسمی‪ /‬مهاجرت‬

‫فریبرز خشا (نوتاری پابلیک) ‪604-922-4600‬‬ ‫فرشته رحیمی (امور مهاجرت) ‪778-893-2275‬‬ ‫‪604-924-4452‬‬ ‫محمد همائی نژاد ‬ ‫کاظم سیدعلیخانی (امور مهاجرت) ‪778-285-2866‬‬ ‫‪604-230-9767‬‬ ‫نیلپر هنرور (پورت مودی)‬ ‫‪604-986-3704‬‬ ‫حسن نراقی (امور مهاجرت)‬ ‫‪604-987-1413‬‬ ‫یونکس‬ ‫‪778-285-2866‬‬ ‫راه کانادا (کوکیتالم)‬ ‫‪604-973-0102‬‬ ‫سوزان بشیری‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫خدمات کامپیوتر‬

‫‪604-657-4318‬‬ ‫شهرام شعبانی‬ ‫‪604-220-1808‬‬ ‫آرین‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫خدمات پوست و زيبايی‬

‫(‪)facial/skincare‬‬

‫‪604-364-8416‬‬ ‫‪Vanco L.S.C‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫داروخانه‬

‫داروخانه مدیس (پورت کوکيتالم) ‪604-944-5544‬‬ ‫‪604-982-0981‬‬ ‫داروخانه نورت وست‬ ‫‪604-944-2048‬‬ ‫فارماسیو (کوکیتالم)‬ ‫داروخانه‬ ‫ِ‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫دندانپزشک‬

‫‪604-985-7032‬‬ ‫دکتر بابک چهرودی‬ ‫‪604-321-8001‬‬ ‫دکتر روشنک شفقی‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫رستوران‬

‫‪604-971-5113‬‬ ‫خلیج فارس‬ ‫‪604-904-3904‬‬ ‫گیالنه‬ ‫‪604-980-7373‬‬ ‫کازبا‬ ‫‪778-340-1500‬‬ ‫زیتون‬ ‫‪604-987-9000‬‬ ‫کپیالنو کافه‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫سرمایه گذاری و خدمات مالی‬

‫‪ -‬محسن مطلبی‬

‫‪778-773-6377‬‬

‫‪------------------------------------------------‬‬

‫عکاسی و فیلمبرداری‬

‫‪604-925-6800‬‬ ‫پرفکت شات استودیو‬ ‫‪778-372-0765‬‬ ‫استودیو عکاسی کارون‬ ‫حمید ‪604-358-7060 slicephotography.ca‬‬ ‫‪778-355-4445‬‬ ‫دات آرت استودیو‬ ‫‪604-987-1413‬‬ ‫یونکس‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫فروشگاه مواد غذایی‬

‫‪604-931-6121‬‬ ‫سوپر مارکت پارسیان‬ ‫‪604-877-0139‬‬ ‫یک و یک‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫فرش (فروش ‪ /‬تعمیرات ‪ /‬شستشو)‬

‫‪604-770-1784‬‬ ‫فرش پازیریک‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫کتابفروشی‬

‫نیما (کتاب‪ ،‬فیلم و آالت موسیقی) ‪604-904-0821‬‬ ‫‪778-372-0765‬‬ ‫کتاب کارون‬ ‫‪604-671-9880‬‬ ‫پان به (کتاب و فیلم)‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫مشاور امالک‬

‫محمد خلیل بیگی ‬ ‫مرتضی رضایی‬ ‫پرتو مشرف‬ ‫نادر معتمد‬ ‫ایرج بابایی‬ ‫فرشته رحیمی‬ ‫فرزاد میرپور‬ ‫مژگان شیخ االسالمی‬ ‫کورس پزشک‬ ‫پروین نارچی‬ ‫مارسی پناه‬ ‫مهرناز چیت ساز‬ ‫رضا راد‬ ‫فاطی دارا‬

‫‪604-727-4044‬‬ ‫‪604-603-0704‬‬ ‫‪604-506-8668‬‬ ‫‪604-603-0762‬‬ ‫‪604-626-1033‬‬ ‫‪778-893-2275‬‬ ‫‪604-999-2040‬‬ ‫‪604-898-4333‬‬ ‫‪604-518-3992‬‬ ‫‪604-790-7484‬‬ ‫‪604-761-7546‬‬ ‫‪604-988-8000‬‬ ‫‪778-855-2778‬‬ ‫‪604-787-6562‬‬

‫‪---------------------------------------------‬‬

‫نان ‪ /‬شیرینی‬

‫‪Better Bakes & Eats‬‬ ‫شیرینی مینو (کوکیتالم)‬ ‫شیرینی گلستان‬ ‫شیرینی رکس ‬ ‫شیرینی الله‬ ‫کلبه نان‬ ‫افرا‬

‫‪604-987-5881‬‬ ‫‪604-552-3336‬‬ ‫‪604-990-7767‬‬ ‫‪604-973-0119‬‬ ‫‪604-986-6364‬‬ ‫‪778-340-1773‬‬ ‫‪604-987-7454‬‬

‫‪---------------------------------------------‬‬

‫نشریات و دیگر رسانه ها‬

‫فرهنگ‬ ‫فرهنگ ‪BC‬‬ ‫‪BC‬‬

‫‪604-544-0960‬‬ ‫‪778-317-4848‬‬

‫‪604-988-9262‬‬ ‫شهروند ‪BC‬‬ ‫‪604-921-4726‬‬ ‫پیوند‬ ‫‪604-721-5315‬‬ ‫راه موفقيت‬ ‫‪604-697-0344‬‬ ‫دانستنیها‬ ‫‪604-782-6796‬‬ ‫ماهنامه نگاه‬ ‫‪604-913-0399‬‬ ‫دانشمند‬ ‫‪604-723-4307‬‬ ‫تلویزیون پرواز‬ ‫تلویزیون پیوند ‪ /‬و به یاد ایران ‪604-921-4726‬‬ ‫‪778-709-9191‬‬ ‫رادیو فارسی زبان ونکوور‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫وام‬

‫‪604-307-8674‬‬ ‫مهرداد نویس‬ ‫‪604-603-0762‬‬ ‫نادر معتمد‬ ‫‪604-341-0566‬‬ ‫امیر بوترابی‬ ‫‪604-375-4119‬‬ ‫محمد فراهانی‬ ‫‪604-725-7230‬‬ ‫بهنام نیک اختر‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫چهارباغ (نورت ونکوور) ‪604-522-5254‬‬ ‫‪604-987-5544‬‬ ‫نانسی‬ ‫وکالت ‪ /‬خدمات حقوقی‬ ‫‪604-682-8816‬‬ ‫آریا‬ ‫‪604-987-7454‬‬ ‫افرا‬ ‫متیو فهی (‪604-561-4644 )Matthew Fahy‬‬ ‫فروشگاه بزرگ دایانا (کوکيتالم) ‪604-941-1881‬‬ ‫‪604-925-6005‬‬ ‫زهرا جناب‬ ‫‪604-472-8888‬‬ ‫‪Urban Gate‬‬ ‫جعفر مصطفی (دفتر وکالت ایرکا) ‪604-518-9482‬‬ ‫المپیا‬ ‫‪604-281-3013‬‬ ‫‪ 604-988-8100‬دکتر مهران محمودی‬ ‫‪604-988-3515‬‬ ‫پارس‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬‫‪604-985-2288‬‬ ‫پرشیا‬ ‫‪ 604-983-2020‬هنرهای دستی‬ ‫میت شاپ اند دلی‬ ‫‪778-372-0765‬‬ ‫ ‬ ‫‪ 604-669-6766‬کارون‬ ‫دانیال‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 43‬‬

‫قابل توجه عالقمندان کار داوطلبانه‬

‫دوستان‪ :‬اگر عالقمند به کار داوطلبی هستید‪،‬‬ ‫اگر تمایل به یاد گیری مبانی اولیه کار حمایت و کمک رسانی دارید‪،‬‬ ‫اگر مباحث روانشناسی‌ را دوست دارید و دنبال می‌کنید‪،‬‬ ‫اگر دوست دارید که علم خود را در رشته‌های علوم انسانی‌ به دیگران منتقل کنید‪،‬‬ ‫و اگر خدمت به مردم در وجود شماست‪،‬‬ ‫اگر دوست دارید که خدمت حرفه‌ای و اخالقی به جامعه خود ارائه دهید‪،‬‬ ‫میتوانید با ما تماس بگیرید و در برنامه "آموزش آموزش دهنده" سازمان ما شرکت‬ ‫کنید‪.‬‬ ‫برای اطالعات بیشتر با خانم هاله شیرچیان تماس بگیرید‪604.700.5960 .‬‬

‫مسابقه استادان تخته نرد‬ ‫مکان‪ -‬هتل گروس این ‪ ۱۶۳۳‬کپیالنو رود نورت‬ ‫ونکوور‬ ‫روز یکشنبه ‪ ۳۱‬ژانویه ‪ ۲۰۱۶‬ساعت ‪ ۱۰‬صبح‬ ‫برگزار میگردد‬ ‫لطفا جهت ثبت نام با ایرج به شماره تلفن ‪ ۷۷۸-۸۹۵-۰۲۴۵‬تماس حاصل نمایید‪.‬‬

‫بازاریاب مورد نیاز است (‪)a part-time job‬‬ ‫به یک بازاریاب باتجربه‪ ،‬کوشا و خوش برخورد برای همکاری در زمینه ی کسب‬ ‫آگهی برای نشریه نیازمندیم‪ .‬ساعات کار بسیار قابل انعطاف و پرداخت‬ ‫به صورت کمیسیون مناسب‬

‫‪778.279.4848‬‬

‫جويای کار‪:‬‬

‫ترجيحاً در منطقه سوری یا لنگلی جویای کار می باشم‪ .‬لطفاً با شماره تلفن زیر تماس‬ ‫حاصل نمايید‪604.585.1477 :‬‬

‫فروش اتوموبيل‬ ‫يک اتوموبيل بنز سياه رنگ مدل ‪ 99‬بسیار تميز و بی نقص‬ ‫مایلج کم (‪ )low milage‬به فروش می رسد‪.‬‬ ‫با‬ ‫ِ‬ ‫قیمت درخواستی‪$ 9999 :‬‬ ‫تلفن تماس‪:‬‬

‫‪604.901.8481‬‬ ‫تمدید کارت اقامت‬

‫‪Renewing your PR Card and Maintaining your PR Status‬‬ ‫جهت راهنمایی و دریافت اطالعات در مورد تمدید کارت اقامت وحفظ وضعیت اقامت‬ ‫دائم خود به ما بپیوندید‪.‬‬ ‫‪ ۲۷‬ژانویه از ساعت ‪ ۲‬الی ‪ ۴‬بعد از ظهر‬ ‫مکان‪:‬‬ ‫‪MOSAIC - 5902 Kingsway, Burnaby, BC. V5J 1H2‬‬ ‫سولماز ‪ ۸۲۱۴‬ـ ‪ ۴۳۸‬ـ ‪smehrabani@mosaicbc.com ۶۰۴‬‬ ‫برای ثبت نام‪ ،‬کارت اقامت خود را در دسترس داشته و با تلفن یا ایمیل داده شده تماس‬ ‫بگیرید‪.‬‬

‫فال قهوه مهری‬

‫‪604.442.8958‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 44‬‬

‫تدارک و تهیه کارهای دستی و لبا س‪،‬‬ ‫برای فروش در بازارچه نوروزی‬ ‫خانمها‪ ،‬خانمهای نیک اندیش و نیکوکار‬ ‫اگر می خواهید گوشه ای از وقت و انرژی خود را‬ ‫صرف تولید محصوالتی کنید که درآمد فروش آنها به‬ ‫کودکان نیازمند در ایران خواهد رسید‪ ،‬به ما بپیوندید‪.‬‬ ‫مربیان داوطلب‪ ،‬خانمها مینا کریمپور‪ ،‬پروانه شفا‪،‬‬ ‫مریم زجاجی‪ ،‬ارکیده سپیدی بافتنی (دومیل) و قالب‬ ‫بافی و دوختن لباس محلی را آموزش خواهند داد‪.‬‬ ‫زمان ‪ :‬جمعه ها از ساعت شش تا هشت شب‬ ‫مکان ‪ :‬واحد ‪ 100‬در ساختمان ‪2030‬‬ ‫‪Marrine Dr. North vancouver V7P 1V7‬‬ ‫‪ 2030 M‬جنب رستوران دنیز‬ ‫اگر ایده دیگری برای آموزش و یا تولید هنر و کاردستی‬ ‫دارید لطفا خبرمان کنید‪.‬‬ ‫نمایندگی خیریه پردیس در ونکوور‬ ‫‪http://www.paradisecharity.org/‬‬ ‫‪604.980.4678‬‬ ‫آدرس ما در فیسبوک‪Paradise Vancouver :‬‬

‫اجاره اتاق‪:‬‬ ‫دو اتاق در يک طبقه مستقل از تاون هاوسی بسیار بزرگ‪ ،‬ویالیی و با منظره دلباز‬ ‫با باغ در اطراف آن‪ ،‬ایستگاه اتوبوس روبروی منزل‪ ،‬شامل پرده ها‪ ،‬لوسترها‪،‬‬ ‫تلویزیون‪...‬‬ ‫مبلمه یا نیمه مبله ‪ -‬در وسط شهر نیووست مینستر‬ ‫با مبلغ بسیار مناسب برای طوالنی مدت اجاره داده می شود‪.‬‬

‫‪Tel: 778.834.2199‬‬

‫مرمت و بازسازی انواع تابلوهای نقاشی رنگ روغن‬

‫‪778.874.3931‬‬

‫‪Wise Appliance Service‬‬

‫تدريس خصوصی زبان انگليسی‬ ‫برای کودکان و بزرگساالن‬ ‫با قیمت بسیار مناسب‬

‫(آرزو) ‪604-351-9974‬‬

‫تعميرات انواع لوازم برقی خانگی‬

‫)حسن( ‪604.764.6911‬‬

‫آرايش مو توسط "نازی"‬ ‫کوتاه کردن موی زنانه از‪ :‬‬

‫‪$12‬‬

‫کوتاه کردن موی مردانه ‬

‫‪$12‬‬

‫رنگ ریشه موی زنانه از‪ :‬‬

‫‪$25‬‬

‫ ‬ ‫رنگ موی مردانه‪:‬‬

‫‪$12‬‬

‫ ‬ ‫هایالیت از‪:‬‬

‫ ‬ ‫‪$50‬‬ ‫‪$10‬‬

‫ ‬ ‫ابرو‪:‬‬

‫(نورت ونکوور)‬

‫‪778.859.4393‬‬

‫‪Tel:‬‬

‫مدرسه ی نور دانش‬ ‫چون شکر شیرین و چون گوهر‪ ،‬زبان فارسی است‬

‫فارسی‪ ،‬فرهنگ و آیین و نشان پارسی است‬

‫زبان مهم ترین عامل حفظ و ارتباط بین نسل هاست‪ ،‬پس بکوشیم تا با آموزش زبان فارسی به‬ ‫فرزندان مان ارتباط خود را با نسل جدید تقویت نماییم‪.‬‬ ‫مدرسه ی نور دانش با مجوز برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی ایران و برخورداری از سی‬ ‫سال سابقه ی مدیریتی و آموزشی در مدارس دولتی و غیر انتفاعی داخل کشور و چندین سال‬ ‫فعالیت آموزشی در استان بریتیش کلمبیا و بهره مندی از کادری مجرب و کارآزموده‪ ،‬دارای‬ ‫کالس های خصوصی و گروهی آموزش زبان فارسی برای خردساالن و بزرگساالن‪ ،‬آموزش‬ ‫کلیّه ی دروس ابتدایی و راهنمایی و نیز آموزش تک درس دبیرستان‪ ،‬جهت آمادگی هرچه بیشتر‬ ‫دانش آموزان برای شرکت در امتحانات ایران می باشد‪ .‬ضمنا" کالس ها در دو منطقه نورث‬ ‫ونکوور و کوکیتالم برگزار می شود‪ .‬ما به میزبانی و خدمت رسانی به حدود ‪ 60‬نفر دانش‬ ‫آموزی که امتحانات پایان تحصیلی ایران را در دو نوبت خرداد و شهریور ‪ 1394‬در حوزه ی‬ ‫ونکوور با موفقیّت به اتمام رساندند‪ ،‬مفتخریم‪.‬‬ ‫تلفن های تماس‪ 604.442.9431 :‬و ‪604.726.9430‬‬ ‫ایمیل‪noordanesh.school@yahoo.com:‬‬

‫‪Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 45‬‬

‫اطالعيه بنياد کانادا و ايران‬ ‫بنیاد کانادا و ایران ضمن عرض تبریک سال نو‪ ،‬بدینوسیله برنامه های نوروزی خودرا به‬ ‫اطالع میرساند‪:‬‬ ‫ــ بازارچه نوروزی درتاریخ ‪ Mar/2016/13‬درکپیالنومال‪ .‬برای تهیه وگرفتن غرفه های این‬ ‫بازارچه هرچه زودترباتلفن ها وایمیل زیرتماس حاصل نمایید‪.‬‬ ‫ــ شب نشینی ودیدوبازدید نوروزی (عید ) درتاریخ ‪ Mar/2016/19‬در‬ ‫‪ hotel Marriott Pinnacle down town‬همراه با شام‪ ،‬حاجی فیروز‪،‬عمونوروز‪،‬دی‬ ‫جی‪ ،‬رقص وموزیک‪.‬‬ ‫درآمد وعواید این برنامه ها صرف اهدای کمک هزینه دانشجویی خواهد شد‪.‬‬ ‫برای گرفتن میزدربازارچه نوروزی و تهیه بلیط دیدوبازدید عیدهرچه زودتربا آدرسهای‬ ‫زیرتماس حاصل نمایید‪:‬‬ ‫‪ 604.696.1121‬و ‪ 604.800.1977‬ویا ‪e-maile:info@cif-bc.com‬‬

‫اطالعيه انجمن ايرانيان برنابی‬ ‫احتراما روابط عمومی انجمن ایرانیان برنابی اعالم میدارد که برنامه های فرهنگی‬ ‫هنری انجمن در دو بخش اجرا میشود‪.‬‬ ‫بخش اول‪ :‬گزارش‪ ،‬مقاله خوانی ‪ ،‬طنز‪ ،‬شعر همره اهنگ‪،‬‬ ‫بخش دوم‪ :‬شاهنامه خوانی همراه نوای ضرب‪ ،‬ترانه خوانی‪ ،‬و موسیقی کر میباشد‪.‬‬ ‫زمان‪ :‬شنبه ها از ساعت‪ :‬سه و نیم تا پنج و نیم‬ ‫مکان‪ :‬شمال لوهید مال خیابان کمرون شماره ‪ 9523‬ساختمان سینیور سنتر جنب‬ ‫تلفن کتاب خانه ‪6047794422‬‬

‫ﺗﺮﺟﻤﻪ و ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻓﺮم هﺎى ادارى و ﺗﻘﺎﺿﺎى ﺧﺪﻣﺎت‬

‫‪۶٠۴-٧٢١-١۶٩٣‬‬ ‫ﻓﺮهﺎد ﺷﻤﺲ ﺑﺎ ‪ ٣٠‬ﺳﺎل ﺗﺠﺮﺑﻪ آﺎرى در آﺎﻧﺎدا‬ ‫• ﻣﺸﺎور و ﻣﺘﺮﺟﻢ هﻤﺮاﻩ ﺷﻤﺎ ﺑﺮاى آﻠﻴﻪ اﻣﻮر ادارى و ﺣﻘﻮﻗﻰ‪ .‬ﺣﻀﻮر‬ ‫در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ هﺎ و دادﮔﺎﻩ‪ .‬ﻣﻬﺎﺟﺮت‪ ،‬ﺧﺎﻧﻮادﻩ‪ ،‬ﺟﻨﺤﻪ ﻳﺎ ﺟﻨﺎﻳﯽ و ﻏﺮاﻣﺖ‬ ‫ﺧﻮاهﯽ‪.‬‬ ‫• ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻓﺮم و ﻣﺬاآﺮﻩ ﺑﺎ ادارات آﺎر و رﻓﺎﻩ اﺟﺘﻤﺎﻋﻰ در ﻣﻮرد‬ ‫آﺎرﺁﻣﻮزى‪ ،‬اﺷﺘﻐﺎل‪ ،‬ﻣﺰاﻳﺎى دوران ﺑﻴﻜﺎرى‪ ،‬ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﮕﻰ‪ ،‬آﻬﻮﻟﺖ و از‬ ‫آﺎر اﻓﺘﺎدﮔﻰ‪.‬‬ ‫• ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻓﺮم و ﺗﻘﺎﺿﺎى ﺧﺪﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و ﺑﻬﺰﻳﺴﺘﻰ‪ .‬اﻗﺪام ﺑﺮاى ﻣﺰاﻳﺎى‬ ‫ﺧﺪﻣﺎت درﻣﺎﻧﯽ و داروﻳﯽ‪ .‬ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻓﺮم و ﺗﻘﺎﺿﺎى ﮐﻤﮏ هﺰﻳﻨﻪ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان‪،‬‬ ‫ﺧﺎﻧﻮادﻩ و آﻮدآﺎن‪.‬‬ ‫• ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻓﺮم و اﻗﺪام ﺑﺮاى ﺻﺪور و ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻣﺪارك ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ و اﺟﺎز ٌﻩ آﺎر‪،‬‬ ‫اﻗﺎﻣﺖ‪ ،‬ﭘﺎﺳﭙﻮرت‪ .‬ﻣﺴﻜﻦ ﻳﺎﺑﻰ و ﺗﮑﻤﻴﻞ ﻓﺮم و ﺗﻘﺎﺿﺎى ﻣﺴﮑﻦ دوﻟﺘﯽ‪.‬‬

‫با تشکر روابط عمومی انجمن‬

‫حل جدول نشريه ی فرهنگ (شماره ی ‪)330‬‬

‫تدريس پيانو‪ ،‬آکاردئون و تئوری موسيقی‬ ‫برای کودکان و بزرگساالن‬ ‫با سی سال سابقۀ تدريس‬

‫حسين زليخاپور‬

‫‪604.618.9709‬‬

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 46

Joy (PG) *** Choppy Waters!

By Robert Waldman, Vancouver

A

down on her luck woman tests the waters of the business world in Joy. Feel good movies are fine this time of year and again David O. Russell shows us the way to our hearts.

Enjoy this rocky road love feast from Fox Searchlight Pictures at select Cineplex Odeon theatres around B.C.

Hot off her triumphant role as Katniss in The oh so popular Hunger Game movies likeable Jennifer Lawrence again shows her acting chops as Joy Mangano. Left to fend for hyper self from a broken marriage Joy keeps busy looking after her dad Rudy, taking care of a young daughter and trying to keep her mom and grandmother in place. Tough guy Robert De Niro shines bright as the crusty old man who retrains to Joy's struggling home.

Nothing seems to go right for this wholesome lady until she comes across a u inquest invention that propels her into the business world.

Not quite ready for prime time in no short order Joy experiences the ups and downs of getting a product to market - and trying to maintain your sanity.

Bittersweet and thoughtful director Russell also wrote this 2 hour movie that will grow on you. Joy is a film that wonderfully explores family relationships, successes and failures while effectively skewering what it takes to run a company in ways few others could achieve. Fellow teammate Bradley Cooper gets in On the act, but make no mistake this movie is anchored by Lawrence who again turns in a steady performance that will grow warmly on you.

"I collect these reports from the Real Estate Board, STAT Canada and economists. But I welcome your input and suggestions as this section is designed to address your market concerns, whether you are an existing property owner or just starting your search in the Greater Vancouver Real Estate Market. For further detailed information you can reach me at: 604.722.7202 (Foad Ahmadi) or FoadAhmadi.com"

December Smashes Home Sales Record and 2015 Enters Record Book

By FOAD AHMADI, Vancouver

Vancouver, BC – January, 2016. The British Columbia Real Estate Association (BCREA) reports that a record number of home sales were recorded in the province for the month of December. A total of 6,590 residential unit sales were recorded by the Multiple Listing Service® (MLS®) last month, up 29.8 per cent from the same month the previous year. Total sales dollar volume hit a record $4.62 billion for the month of December, up 55.4 per cent compared to the previous year.

The average MLS® residential price in the province climbed above the $700,000 threshold for the first time in BC last month, rising 19.7 from December 2014 to $700,943.

“The 2015 housing market finished in dramatic fashion, with record demand for month of December,” said Cameron Muir, BCREA Chief Economist. “BC home sales breached the 100,000 unit threshold in 2015, and it was only the third time on record that this high watermark was achieved.”

The combination of record home average home prices and near record annual unit sales prices propelled the dollar volume of MLS® residential to a record $65.3 billion in 2015, up nearly 37 per cent from the previous year. The average annual residential price reached a record $636,627 last year, up 12 per cent from 2014. A total of 102,517 residential unit sales were recorded, an increase of 22 per cent compared to 2014. A record 106,310 residential unit sales were recorded in 2005, while the only other year eclipsing 2015 were 2007 when 102,805 unit sales were recorded.

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 / P. 47

The Big Short (14A) **** Fool's Gold !

By ROBERT WALDMAN, Vancouver

H

ouse of cards is a term used to describe bad situations that are prone to fall apart Lots of technical jargon competes with terrific performances as Paramount Pictures tackles a sad time in American history in The Big Short .Now showing to mature audiences at The International Village Cinemas and select Cineplex Odeon film centres around B.C. go out to see the one films the banks don't want you to see, Learn from history or bear the brunt of reliving the past - for good or evil. Quality director Adam McKay continues his winning ways with this two hour expose of bad business practices taken to the ultimate height (depth). What McKay did for baseball and statistics in the crowd-pleasing Moneyball he does for banking and the sub-prime mortgage scandal of 2005.

Told with grace and style with brilliant performances The Big Short takes on the big banks with relish and gusto. When a wayward Doctor turned Wall Street investment analyst discovers the mortgage system is nothing but a scam it ushers in a tsunami of denials from virtually all players in the financial industry. Batman himself, Christian Bale, ditches the cape and cowl for the computer and spreadsheets to portray Dr. Michael Burry.

When The good financial number crunching wizard sends out the warning of a flaw in the system that is likely fatal no one believes him and most want to bury him alive. Luckily he hooks up with two equally offbeat players who take a shining to his story.

Handsome Canadian Ryan Gosling smoothly plays a banker with a conscience who believes his own company is up to no good while

At the Movies Steve Carrell (Get Smart) again turns away from his great comic timing skills to give another performance of a lifetime as the well-meaning hyperactive Mark Baum.

Consider Carrell to have a lock on Oscar consideration for his jarring work here that comes hot on The heels of his equally sensation bouts on wrestling mats. Only this time we're not talking about a simple sports match. Here no less than the fate of the entire world economy is in play and at stake.

What makes The Big Short work so well is the way it recreates the atmosphere of the frenzy of the mid 2000s where the main money men and women in New York and in the financial capitals and corporate boardrooms of the world concocted a rigged scheme that grouped faulty home mortgages together and repackaged them as being solvent - leaving millions of law-abiding , hard-working Americans hung out to dry. And yes, even Canadians were caught in the quagmire Sexy Margo Robbie and some other big names add more flavour to explain how the system worked and "played" the people while greedy bankers and insiders profited their way to obscene riches while fleecing the public.

Not to be missed, The Big Shirt features brilliant performances, is accurate and will leave you with a hate on for the banks and their ilk.

Farhang-e BC, Jan. 22, 2016, No. 330, Vol. 13 48 / P.

‫بزرگترين موسسه ايرانی وام مسکن در کانادا‬

Mehrdad Nevis

‫مهرداد نـويس‬

Mortgage Specialist

‫مشاور و متخصص وام مسکن‬

Mortgage Services for Life

Cell: 604.307.8674

Suite 103 - 850 Harbourside Drive,

Tel: 604.988.8766

North Vancouver BC V7P 0A3

Fax: 604.988.8736

www.yespros.com

rodnevis@yespros.com