Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P.
جمعه 10ارديبهشت -1395شماره ،337سال چهاردهم
مرکز لیزر الیمالیت برای مشاوره رایگان و تست دستگاه با ما متاس بگیرید
Friday, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 2
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 3
بزرگترین صرافی آمریکای شمالی
خدمات ویژه ارزی برای ساکنین بریتیش کلمبیا (ونکوور) پرداخت حواله از طریق سیستم بین بانکی داخلی کانادا پرداخت حواله با چک تضمینی ()Bank Draft ارسال حواله به سراسر ایران در اسرع وقت با بهترین نرخ به اطالع عموم مشتریان عزیز میرساند که ارز پرسپولیس مطابق مقررات جدید دولت کانادا در مورد نقل و انتقاالت ارزی در خدمت هموطنان میباشد.
تلفن رایگان1-888-377-7977 :
ساعات کار به وقت ونکوور :دوشنبه تا جمعه ۷صبح الی ۳/۳۰بعدازظهر | شنبه و یکشنبه ۷صبح تا ۱۲/۳۰ظهر آدرس :تورنتو – کانادا 6987 Yonge St. Toronto, Ont. M2M 3X9
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 4
تخريب ۵۰تخته سنگ باستانی تيمره
چهارشنبه ۱اردیبهشت ۱۳۹۵ اراک -مدیرکل میراث فرهنگی استان مرکزی گفت :فعالیت های معدنی اخیر در منطقه باستانی تیمره که موجب تخریب ۵۰تخته سنگ باستانی در این منطقه شده ،بدون مجوز میراث فرهنگی استان مرکزی انجام گرفته است. سید محمد حسینی در گفت وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت :فعالیت های معدنی اخیر در منطقه تیمره که موجب تخریب بخشی از سنگ نگاره های باستانی این منطقه شده با مجوز سازمان صنعت و معدن استان مرکزی و بدون استعالم از میراث فرهنگی استان مرکزی صورت گرفته است .وی با بیان اینکه هر گونه فعالیت صنعتی و معدنی و بهره برداری از عرصه ها ،باید با مجوز سه سازمان میراث فرهنگی ،محیط زیست و منابع طبیعی انجام شود ،افزود :اداره کل حفاظت محیط زیست و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مرکزی بدون هماهنگی با اداره کل میراث فرهنگی استان ،اقدام به صدور مجوز برای بهره برداری معدنی از این منطقه کرده اند و با استناد به همین مجوزها و بدون استعالم از اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی ،سازمان صنعت و معدن استان مجوز بهره برداری معدنی را از این منطقه صادر کرده است. حسینی ضمن بیان اینکه با شکایت سازمان میراث فرهنگی استان ،دستور توقف عملیات بهره برداری معدنی از این منطقه ،از سوی مرجع قضایی صادر شده است ،تصریح کرد :اداره کل میراث فرهنگی استان مرکزی طی شکایتی به استانداری مرکزی خواستار رسیدگی به این مساله شده تا موضوع در هیئت حل اختالف استان مرکزی مورد بررسی قرار گیرد.
مدیرکل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی گفت :طی بررسی کارشناسان میراث فرهنگی ،مشخص شده فعالیت های معدنی اخیر در این منطقه به بخشی از سنگ نگاره های تیمره خمین آسیب وارد کرده و تعدادی از این آثار ارزشمند تاریخی را تخریب کرده است .حسینی بیان داشت :متاسفانه طی مدت اخیر حداقل پنجاه تخته سنگ باستانی در این منطقه که هر کدام از آنها نقش ها و سنگ نگاره های متعددی داشتند تخریب شده است .وی افزود :آسیب های وارد شده به سنگ نگاره ها طی مدت اخیر به سبب ایجاد راه های دسترسی برای فعالیت های معدنی بوده و بیشترین آسیب در منطقه قیدو به بوم های سنگی باستانی و نقوش آنها وارد آورده است. مدیرکل میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری استان مرکزی تاکید کرد :با توجه به پراکندگی سنگ نگاره های تیمره خمین در منطقه ای وسیع ،باید نقشه جامعی برای تعیین عرصه و حریم این منطقه باستانی تهیه شده تا بتوان ضوابط حفاظت از این منطقه باستانی را تدوین و پیاده سازی کرد. گفتنی است تیمره منطقه ای باستانی در شهرستان خمین است که ۲۱هزار سنگ نگاره را همراه با اسرار شگفت انگیز ۴۰هزار ساله در دل خود جای داده است. بزرگ ترین تابلوی سنگی کشور در منطقه تیمره به مساحت ۴۰مربع به تصویر کشیده شده که به کتیبه بزرگ معروف است .در این تابلوی سنگی بیش از ۱۵۰نقش یک جا جمع شده که رازگشایی از این سنگ نگاره سال ها کار پژوهشی در سطح بین المللی نیاز دارد. Mehrnews.com
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 5
Farhang-e BC, Feb. 23, 2011, No. 204
Page 4
ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺣﺪﻭﺩ ۵۰۰ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺗﺠﻤﻊ ﺍﻭﻝ ﺍﺳﻔﻨﺪ
بازداشتشدگان ديروز را ۵٠٠ نفر اعالم کرد .به گفتهی وی، اکثر بازداشتشدگانی که او مشاھده کرده ،در محدودهی خيابان و ميدان آزادی ،و توسط پليس امنيت دستگير شده بودند و بسياری از آنھا در ساعات پايانی ديشب و بامداد امروز آزاد شدند. او که ديشب از مقر نيروی انتظامی فاتب واقع در ضلع جنوبی ميدان انقالب ،ابتدای خيابان کارگر جنوبی آزاد شده ،خاطرنشان میکند که ھمزمان با دستگيری ،مورد ضرب و شتم ماموران قرار گرفته؛ و تاکيد میکند که در زمان بازداشت برخورد بدی با آنھا صورت نمیگرفت ،مگر کسانی که به گفتهی او “بلبل زبانی” میکردند که به شدت کتک میخوردند.
به گفتهی او ،تلفنھای ھمراه ھمهی بازداشتشدگان توقيف شده و به آنھا گفته شده که بعد از عيد برای پس گرفتن آنھا مراجعه کنند. ھمچنين يک کارگر که او ھم ديشب از ھمين محل آزاد شده ،با ابراز تعجب از رفتارھايی که در زمان بازداشت ديده ،به برخورد خشن ماموران اشاره میکند و میگويد: اينھا خودشان ھم کسی را قبول نداشتند و به ھمه فحش میدادند، خودم شنيدم که حتی به امام ھم توھين میکردند .ب ه گفتهی او ،افرادی را که قبال ھم سابقهی بازداشت داشتهاند و يا به ھرحال میخواستند نگه دارند ،به مقر اصلی پليس امنيت منتقل میکردند .او میگويد که تنھا مردان در اين محل بازداشت بودهاند و زنان را از ابتدا به جای ديگری – احتماال بازداشتگاه وزرا – منتقل کلمه :يکی از افراد بازداشتشده در تجمع ديروز – اول اسفندماه – کردهاند. که نيمه شب گذشته آزاد شده ،در گفت و گو با کلمه ،تعداد تقريبی )ايران امروز(
ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﻳﮏ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯼ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻳﮑﻢ ﺍﺳﻔﻨﺪ خبری منابع و دانشجويی سايتھای نزديک به معترضان گزارش دادهاند روز يکشنبه، يکی از دانشجويان دانشگاه شيراز به نيروھای دست حکومتی کشته شده است؛ اين در حالی است که خبرگزاری فارس با تکذيب اين خبر گفته است اين دانشجو تصادف کرده و در جريان درگيری کشته نشده است .بنا برگزارش وبسايت دانشجونيوز ،حامد نورمحمدی ،دانشجوی رشته زيستشناسی دانشگاه شيراز، ساکن خوابگاه دستغيب و اھل خرمآباد يکم اسفندماه در ميدان نمازی مقابل سختمان شماره يک دانشکده مھندسی در حال فرار از دست ماموران حکومتی کشته شده است .برپايه گزارش دانشجو نيوز ،اين دانشجو به وسيله ماموران امنيتی از روی پل نمازی به پايين پرت شده و پس از برخورد با يک خودرو در خيابان ساحلی کشته شده است) .راديو فردا(
www.nastax.com eAccounting WCB ,PST , GST
6
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P.
«ديوار مهربانی» به ايتاليا رفت مدرسه دانشآموزان بینالمللی مریمانت در شهر رم ،دیواری با نام «دیوار مهربانی» راه انداختهاند که به افراد اجازه میدهد تا لباس و دیگر مایحتاج در اختیار افراد نیازمند قرار دهند. مشابه عملی که در ماههای گذشته در برخی
از شهرهای ایران باب شده است. در خبرگزاریهای ایتالیایی آمده است که این اقدام دانشآموزان از حرکتی مشابه در ایران الهام گرفته شده است .شعار این دیوار نیز نظیر مشابه ایرانیاش «نیاز داری بردار ،نیاز نداری بذار» است. گذشته از شهر رم ،دیوار مهربانی به دیگر شهرهای ایتالیا نیز رسیده ،نظیر پارما که در مرکز تاریخی شهر چنین ایدهای به اجرا درآمده است .و باز ایتالیا تنها کشوری نیست که این ایده را از ایران گرفته .دیوار مهربانی در انتهای سال گذشته در برخی محلههای شهر کابل ایجاد شد .پیش از آن نیز شهر پیشاور پذیرای دیوار مهربانی بود. دیوار مهربانی ،ابتکاری اجتماعی است که به شهروندان اجازه میدهد بهشکلی بیواسطه به یکدیگر کمک کنند. آنطور که رسانههای ایران گزارش میدهند شروع این حرکت در ابتدا در شهر مشهد بود که فردی با آویختن چند کت بر میخهایی بر دیوار آن را بدعت گذاشت و پس از انتشار عکسهایی از آن در شبکههای اجتماعی ،کمکم این حرکت فراگیر شد و به شهرهای دیگر هم رسید. مدتی پیش از راه افتادن دیوار مهربانی نیز ،طرحی آغاز شد که در آن یخچالی کنار خیابان گذاشته شد و شهروندان میتوانستند داخل این یخچال برای نیازمندان غذا و دیگر مواد غذایی بگذارند .دیوار مهربانی مورد توجه بسیاری از رسانههای غیرفارسی زبان ،نظیر شبکههای بیبیسی ،سیانان و روزنامه گاردین نیز قرار گرفته بود ( .رادیو فردا)
www.sunhealthcenter.com
11ارديبهشت (اول ماه مه) ،روز جهانی کارگر بر همه ی کارگران و زحمتکشان ايران و جهان خجسته باد!
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 7
8
جنجال احداث کارخانه در حريم مجموعه تاريخی پاسارگاد
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P.
محمد نصیری حقیقت، سرپرست پایگاه جهانی پاسارگاد نیز از جمله معترضان به ساخت این کارخانه است که با اشاره به صدور مجوز از سوی اداره میراث فرهنگی شهرستام خرم بید پیشتر گفته بود که کارشناس آن اداره از قوانین عرصه و حریم پاسارگاد "بی اطالع" بوده و مجوز را صادر کرده است. آقای نصیری حقیقت گفته بود که این کارخانه در فاصله پنج کیلومتری و در حریم مجموعه پاسارگاد قرار گرفته است. محوطه جهانی پاسارگاد در ۷۰کیلومتری شمال تخت جمشید و در جاده اصلی شیراز- اصفهان واقع شده است .در این محوطه آثار ارزشمندی مانند آرامگاه کوروش ،کاخ بارعام، کاخ دروازه ،کاخ اختصاصی ،زندان سلیمان ،تل تخت ،محوطه مقدس و باغ و آب نماهای سنگی همچنین کاروانسرا و مسجد وجود دارد. شاخص ترین اثر در این محوطه ،آرامگاه کوروش است که در گوشه جنوبی محوطه پاسارگاد قرار گرفته که بیش از دو هزار و ۵۰۰سال پیش از سنگ های آهکی سفید بنا شده است .این مجموعه پنجمین اثر ثبت شده ایران در یونسکو در سال ۲۰۰۴است .بر اساس قوانین یونسکو اگر اثر ثبت شده طبق قوانین و ضوابط در کشور مربوطه نگهداری نشود ،از لیست فهرست جهانی حذف میشودbbc .
در پی ابراز نگرانی از فعالیت کارخانه رب و ترشی سازی در حریم مجموعه تاریخی پاسارگاد در استان فارس ،محمد حسن طالبیان ،معاون سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران با اشاره به اینکه این ساختمانها شامل سولههایی است که محل انبار گوجه فرنگی است ،گفت" :در حال حاضر هیچ ساختمانی به عنوان کارخانه در فضای پاسارگاد قرار استقبال يوتيوبی از پاسخ کوانتومی نخست وزير کانادا نگرفته است ،اما آنها در مرز حریم بنای جهانی پاسارگاد هستند". آقای طالبیان ،با اشاره به اینکه طرح ساخت این کارخانه قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم مجوز گرفته است ،گفت" :مالک زمینی که درحال حاضر سوله کارخانه در آن قرار دارد ،از اداره میراث فرهنگی شهرستان آباده برای احداث کارخانه استعالم کرد ،که مدیر وقت آن ادراه درخواست را به ادراه میراث نفرستاد و مجوز را صادر کرد .مالک نیز کار خود را بر این اساس آغاز کرد .در دولت جدید پیگیریهای الزم برای توقف کار انجام شد و از مالک به دادگاه شکایت شد ،اما دادگاه به نفع مالک حکم صادر کرد و او نیز کار ساخت کارخانه را ادامه میدهد". او همچنین گفت که اداره کل میراث فرهنگی استان فارس "به صورت جدی" پیگیر این پرونده است تا حکم را از دادگاههای باالتر برای جابه جا کردن سولهها بگیرد. بحث احداث کارخانه رب گوجه فرنگی و ترشی در حریم مجموعه تاریخی پاسارگاد ،در سالهای اخیر بارها در رسانهها مطرح شده است. چندی پیش مدیر کل میراث فرهنگی استان فارس به تلویزیون ایران گفته بود که مسئوالن میراث به دلیل "بی اطالعی از قوانین ساخت و ساز در حریم مجموعه های تاریخی"، مجوز ساخت را برای مالک زمین صادر کردند .همچنین مالک کارخانه در گفتگو با رادیو تلویزیون گفته است که میراث مجوز ساخت را در سال ۱۳۸۶صادر کرده است و او نیز پول را به حساب سازمان میراث واریز کرده است. ساکنان منطقه پاسارگاد به ساخت این کارخانه معترض هستند .برخی از اهالی این منطقه ویدیوی پاسخ جاستین ترودو ،نخست وزیر کانادا به پرسش علمی یک خبرنگار درباره محاسبات میزانی ،اخیرا استقبال گسترده کابران شبکه های اجتماعی را به همراه داشته میراث فرهنگی را مقصر اصلی این پرونده میدادند. یکی از اعضای انجمن دوستداران پاسارگاد اخیرا در گفتگو با روزنامه جام جم با انتقاد از است .خبرنگاری در جلسه پرسش و پاسخ از نخست وزیر کانادا پس از سخنرانی روز ادامه کار احداث این کارخانه گفت" :در اواخر دولت هشتم قرار شد شهرستانی به نام خرم جمعه اش در یک انستیتوی فنی در شهر واترلو در انتاریو به شوخی گفت "می خواستم بید در استان فارس تاسیس شود .با این اقدام محوطه تاریخی پاسارگاد در سه شهرستان درباره محاسبات کوانتوم از شما بپرسم اما ممکن است آخرین اخبار درباره تدارکات کانادا مرودشت ،آباده و خرم بید قرار گرفت .مدتی بعد شهرستان پاسارگاد تشکیل شد که تمامی برای مبارزه با داعش را برایمان بگویید". آقای ترودو اما به پرسش اول خبرنگار درباره محاسبات کامپیوتری چنان بدقت پاسخ داد محوطه تاریخی پاسارگاد زیر مجموعه این شهرستان شد". به گفته این عضو انجمن دوستدارن پاسارگاد ،مالک کارخانه برای دریافت مجوز به که تحسین دانشجویان حاضر را برانگیخت. فرمانداری خرم بید مراجعه کرده و فرمانداری این منطقه مجوز ساخت را برای وی صادر در جلسه سخنرانی جاستین ترودو در انستیتوی فنی واترلو یک پیام ویدیویی از استفان هاوکینگ ،فیزیکدان بریتانیایی پخش شد که به نخست وزیر کانادا خوشامد گفت)VOA( . کرده است.
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 9
جای دانشمند در زندان نيست ،اميد کوکبی را آزاد کنيد جمعی از فعاالن مدنی در نامهای ضمن حمایت از «امید کوکبی» ،خواستار رسیدگی به وضعیت جسمی و آزادی بی قید و شرط این فیزیکدان زندانی شدند. یک نسخه کامل از این نامه به «کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی» ارسال شده است که در پی میخوانید. امید کوکبی نخبه ایرانی در زمینه فیزیک و زندانی سیاسی جوانی ۳۳سالهای که برگزیده المپیاد و دانشجوی فوق دکترای فیزیک اتمی با گرایش لیزر در دانشگاه تگزاس آمریکا بود در بهمنماه سال ۱۳۸۹در هنگام خروج از ایران در فرودگاه بازداشت و زندانی شد .وی علیرغم فشارهای جسمی و روانی تنها به دلیل رد همکاری در پروژههای نظامی ایران که به زعم وی برای بشریت زیانآور است و اتهامات بی پایه در ارتباط با روابط مشروع و معمولی علمی با نهادهای دانشگاهی خارج از ایران ،توسط شعبه ۱۵دادگاه انقالب به ریاست قاضی صلواتی به ۱۰سال حبس تعزیری محکوم شده است. وی هماکنون حدود ۶۳ماه در زندان است و به مشکل سرطان کلیه نیز مبتال شده است! جای دانشمند در زندان نیست .ما خواهان رسیدگی به وضعیت جسمی و آزادی بی قید و شرط امید کوکبی هستیم( .اخبار روز :شنبه ۴اردیبهشتماه ۲۳ – ۱۳۹۵آوریل )۲۰۱۶
فيروز نادری دانشمند ناسا :زنجير کردن يک فيزيکدان به تخت بيمارستان؟ فیروز نادری ،یکی از سرشناس ترین دانشمندان ایرانی ساکن آمریکا ،در صفحه فیسبوک خود به شدت از نحوه برخورد با امید کوکبی ،فیزیکدان ایرانی که در زندان اوین تهران
مبتال به سرطان شده ،انتقاد کرده و خواستار آزادی او شده است. آقای نادری که درحال حاضر مدیر اکتشافات منظومه شمسی در آزمایشگاه رانش جت در شهر پاسادینای کالیفرنیاست در اشاره به عکسی از امید کوکبی که پای او به تخت بیمارستان زنجیر شده نوشت" :این امید کوکبی فیزیکدان ۳۴ساله علوم لیزری است که در دانشگاه تگزاس در آستین تحصیل می کرد و پس از بازگشت از آمریکا به ایران برای دیدار خانواده اش در ژانویه ۲۰۱۱دستگیر شد". فیروز نادری اضافه کرد" :او تحت اتهامات ساختگی پنج سال است که در اوین محبوس بوده و هفته پیش تحت عمل جراحی قرار گرفت تا کلیه راستش درآورده شود ؛ سرطان پیشرفته ای که نتیجه سال ها محرومیت از مراقبت های پزشکی در زندان است". امید کوکبی ،یکی از نخبگان فیزیک ایران است که میگوید حکم ۱۰سال زندان او "برای مجبور کردن من به همکاری در نهادهایی که دلخواهم نبودند و به سود ایران و جهان عمل نمیکردند" بوده است. اتهام رسمی امید کوکبی ارتباط با دولت متخاصم یعنی آمریکا و جاسوسی است. سعید خلیلی ،وکیل امید کوکبی ،روز ۲۹فروردین اعالم کرد که موکلش به سرطان کلیه مبتال شده .آقای کوکبی روز اول اردیبهشت در بیمارستان سینای تهران مورد عمل جراحی قرار گرفت. آقای نادری در ادامه از مقام های ایرانی پرسیده است چرا از دانشمندان ایرانی مقیم خارج می خواهند به کشور بازگردند .او نوشت" :آیا ایران اینگونه دانشمندان خود را ارج می گذارد؟ رئيس جمهور ایران مهاجران ایرانی را ترغیب می کند به ایران بازگردند و به بازسازی ایران کمک کنند .آیا می خواهید چند نفر دیگر را پس از بازگشت زندانی کنید؟ بعضی ها در ایران برای من می نویسند و می گویند 'چرا به ایران برنمی گردی و به کشور خودت خدمت نمی کنی؟' جدی می گویید؟ اول امید را آزاد کنید بعد دیگران را دعوت کنید". آقای نادری اشاره می کند که گروه عفو بین الملل امید کوکبی را زندانی وجدان خوانده است. آقای نادری در زیر پست فیسبوکی خود همچنین نوشت" :کشوری که من برای زندگی انتخاب کرده ام ،آمریکا ،با من مثل خیلی های دیگر رفتار استثنایی داشته .واقعا غم انگیز است که ایران نمی تواند با شهروندان خود خوب برخورد کند .یک کشور (آمریکا) نام شما را روی یک سیارک می گذارد ،دیگری شما را به تخت بیمارستان زنجیر می کند". آقای کوکبی که درخواستهای او برای تجدیدنظر به نتیجهای نرسیده بهمنماه دو سال پیش در پیامی از زندان نوشت" :از من خواستند یا همکاری در راستای پروژههای هستهای منظور نظر ایشان را بپذیرم ،یا تحمل ده سال زندانbbc ".
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 10
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 11
APADANA TRAVEL CORP )(BC Reg. 61054
Worldwide Travel Service
آژانس هواپیمایی آپادانا افتخار دارد با دارا بودن کادری مجرب و با ارائه بهترین و مناسبترین قیمت بلیت هواپیما به نقاط مختلف دنیا در خدمت شما عزیزان باشد.
بهترین قیمت بلیت به ایران:
تهران 1220دالر شیراز 1350دالر مشهد 1350دالر
بهترین قیمت بلیت از ایران به کانادا و آمریکا نورت ونکوور ،خیابان النزدل و هجدهم غربی ،شماره 106
تلفن604-770-4474 :
106 - West 18th Street, North Vancouver BC,V7M 1W4 Tel :604 770 4474 Toll Free: 1-855-770-4474 www.apadanatravel.ca sales@apadanatravel.ca
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 12
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 13
فرهنگ BCنشريه ای خوشنام ،مستقلُ ،پربار و خواندنی، شمار خوانندگان با بيشترين ِ و بهترين خدمات آگهی ها برای صاحبان مشاغل
Tel: 604.544.0960 778.317.4848 Email: farhangbc@gmail.com
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 14
تازه های فن آوری
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 15
استفاده کمپانی اپل از کارشناسان آلمانی برای ساخت خودرو
کمپانی اپل میکوشد حوزه فعالیتهای خود را گسترش داده و فراسوی عرصه رایانه و ارتباطات نیز وارد میدان شود .گفته میشود که اپل در برلین آزمایشگاهی مخفی دائر کرده تا با کمک کارشناسان آلمانی خودرو بسازد. بازار شایعات و گمانهزنیها درباره قصد کمپانیهای اپل و گوگل برای ساخت خودردو مدتی است که جریان دارد. برخی کارشناسان نیز همزمان با این گمانهزنیها پیشبینی کردهاند که اپل با فعالیتهای همچنین گفته میشود که خودروی شرکت اپل قرار است در اتریش به تولید انبوه برسد. جدید خود عرصه را بر شرکتهای سنتی چون مرسدس بنز ،بی ام وی ،آئودی و فولکس شرکت "ماگنا" که به فرانک اشتروناخ ،میلیاردر اتریشیکانادایی تعلق دارد ،به خاطر قطع واگن تنگ خواهد کرد و خودروی "آیکار" ( )iCarجایگزین خودروی معروف گلف تولید خودروهای مینیکوپر از ظرفیت و امکانات الزم برای تولید برخوردار است. هم کمپانی اپل و هم شرکت ماگنا از پاسخ دادن به پرسشهای فراکفورتر آلگماینه در این خواهد شد. روزنامه آلمانی فرانکفورتر آلگماینه روز سهشنبه ( ۱۹آوریل ۳۱ /فروردین) در گزارشی راستا خودداری کردهاند .یک سخنگوی اپل در این ارتباط به این روزنامه گفته است که اپل در مورد شایعات و گمانهزنیها هیچگونه اظهار نظری نمیکند و این مسئله در مورد اختصاصی به جزییاتی تازه در این باره پرداخته است. در این گزارش به اطالعات منابع آگاه اشاره شده که به گفته آنان کمپانی اپل یک "آیکار" هم صادق است( .دویچه وله) آزمایشگاهی پنهانی برای طراحی و توسعه یک خودرو در برلین راهاندازی کرده است و ظاهرا برنامههایی مشخص درمورد زمان عرضه خودروی آیکار در بازار آلمان دارد. نشریه آمریکایی وال استریت ژورنال به تازگی از پروژه کمپانی اپل تحت نام "تیتان" و ساخت و عرضه خوردویی برقی در چارچوب این پروژه گزارش داده بود. به نوشته روزنامه فرانکفورتر آلگماینه ،اپل مدتهاست که به خاطر استخدام و به کار گرفتن متخصصان و مهندسان که در عرصه خودروسازی فعالیت دارند ،خبرساز بوده است. از جمله خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که اپل جیمی کارلسون ،یکی از مهندسان برجسته شرکت آمریکایی تسال که از پیشگامان تولید خودردوهای برقی است را حال به خدمت خود درآورده است .پیش از آن نیز شماری از چهرههای صاحبنام در این عرصه از جمله مگان مککالین (از شرکت فولکسواگن) به اپل پیوسته بودند. به کارگیری استعدادهای جوان فرانکفورتر آلگماینه در گزارش خود مینویسد که شرکت اپل اکنون بین ۱۵تا ۲۰تن از کارشناسان و مهندسان برجسته آلمانی را به کار گرفته تا ذهن و فعالیت خود را بر ساخت "خودروی آینده" تمرکز کنند. گفته میشود ،این افراد نسبتا جوان هستند ،در زمينه مهندسی و همچنین ساخت نرمافزار و سختافزار تخصص دارند. به نوشته فراکفورتر آلگماینه از ویژگیهای مشترک آنها طرز تفکر و رویکردی است که آنها به پیشرفت و نوآوری دارند .دیگر نکته مشترک در مورد آنان این است که علیرغم قابلیتهایشان نتوانستهاند به خاطر نواندیشیشان در شرکتهای خودروسازی سنتی به جایگاهی شایسته برسند. طراحی ،ساخت و عرضه خودرویی جدید معموال چند سال طول میکشد و هزینهبر است. شرکتهای اپل و گوگل علیرغم این میکوشند که پا به بازار خودرو بگذارند. فعالیتهای کمپانی گوگل در این زمینه حتی به سال ۲۰۱۰میالدی برمیگردد و چند سالی است که مشغول آزمایش خودرویی هوشمند و بدون راننده است. شرکتهای خوردوسازی آلمانی چون فولکسواگن و بی ام وی این فعالیتها را به دقت زیر نظر دارند و دنبال میکنند. طبق گزارش فرانکفورتر آلگماینه قرار است که کمپانی اپل "آیکار" را در قالب خودرویی کوچک در سال ۲۰۱۹یا ۲۰۲۰به بازار عرضه کند ،آنهم در چارچوب خودروهایی کرایهای. در گزارش این روزنامه آلمانی آمده است ،کمپانی اپل بر خالف شرکتهای معمول خوردوسازی از شبکه الزم برای فروش ،توزیع و تعمیر این خودروها برخوردار نیست و شیوه کرایه را فعال برگزیده است.
ورزش چگونه دختری از بيرجند ،مدعی مدال در ريودوژانيرو شد مهدی رستمپور روزنامهنگار ورزشی
نجمه خدمتی ،دانش آموز کالس دوم راهنمایی در شهرستان بیرجند ،وقتی اعالن مسابقات تیراندازی را روی دیوار مدرسه دید تصمیم گرفت شرکت کند .ناگهان خودش را قهرمان استان دید و سپس قهرمان دانش آموزان کشور. مادرش مربی تیراندازی بود و چه بهانهای بهتر از این برای فعالیت مستمر .او پس از شرکت در مسابقات آزاد تیراندازی در ورزشگاه آزادی ،از سال ۸۹به اردوی تیم ملی نوجوانان دعوت شد. اولین دفعهای که خارج از کشور شلیک کرد ،رقابتهای قهرمانی آسیا در چین بود و کسب نشان طال .پدرش درباره مشکالت این پیشرفت سریع ،به ایسنا گفت" :هیچ حمایتی از طرف مسئوالن انجام نشد و تمام هزینهها به عهده خانواده بود ۲۲ .میلیون تومان برای اسلحه، هشت میلیون تومان برای لباس و سه میلیون برای هر جفت کفش ".به اینها اضافه کنید هزینه رفت و آمد مکرر نجمه از تهران به بیرجند را .لیگ میتواند بخشی از هزینههای ورزشکاران را تامین کند اما نجمه میگوید وقتی عملکرد تیراندازی در بخش بانوان بهتر بوده ،نمیدانم چرا در لیگ آقایان مبلغ قراردادها باالتر است. نجمه برای درخشش در المپیک نوجوانان آماده بود اما تفنگش آنجا دیر به دستش رسید و به عنوانی بهتر از چهارمی دست نیافت .یک هفته در نانجینگ بود اما در عمل بیکار و بی تمرین؛ چون خطوط هواپیمایی قطر مانع از ارسال به موقع سالحها شده بود .سارا هورنانگ از سوییس قهرمان المپیک نوجوانان شد و نجمه چهارم .همین اتفاق در گرانادا و مسابقات قهرمانی جهان هم تکرار شد. سارا هورنانگ که ۵۰روز بزرگتر از نجمه است ،به قهرمانی رسید و رقیب ایرانیاش در رده چهارم ایستاد .دوئل بعدی در ریودوژانیرو برپا خواهد شد. نجمه در بازیهای یونیورسیاد به میزبانی کره جنوبی موفق شد نخستین مدال طالی کاروان ورزش ایران را کسب کند .اوج درخشش او نیز بازیهای آسیایی اینچئون بود که نشان زرین را به گردن آویخت. در حالی که به عنوان عضو تیم ملی جوانان قرار نبود به بازیهای آسیایی اعزام شود اما به السلو سوچک ،مربی تیم ملی ایران ،گفت حاضرم به عنوان نفر ذخیره بروم" :راضی بودم حتی با هزینه شخصی اعزام شوم اما برایم مسابقه انتخابی گذاشتند و من هم به ترکیب اصلی رسیدم". پاداش نشان طال در بازیهای آسیایی برای مردان و زنان ایرانی ۱۵۰سکه طال بود .او میگوید" :برای نقره تیمی هم قرار بود ۳۰سکه بگیریم اما فقط یک و نیم سکه گرفتم. مسئوالن برای مدال تیمی ارزشی قائل نشدند .قول میدهند اما عمل نمیکنند ".پس از ناکامی در رقابتهای گزینشی المپیک ۲۰۱۶به میزبانی کره جنوبی ،به دلیل آنچه مشکالت مالی فدراسیون عنوان شده بود ،سفر این تیم به جام جهانی آمریکا لغو شد. نجمه معتقد بود نرفتن به آمریکا به زیان تیم ایران بوده ،زیرا سطح جام جهانی پایین بود و تیراندازانی که آنجا سهمیه گرفتند ،با رکوردهای پایین به ریو رسیدند. مجموعه مسابقات کسب سهمیه رو به پایان بود و دختران تیرانداز ایرانی نمیخواستند رویای حضور در دهکده بازیها را نقش بر آب ببینند .جام جهانی در آذربایجان ،آخرین فرصت بود؛ جایی که نجمه توانست سهمیه بگیرد. او هنگام برگزاری المپیک ۲۰ساله خواهد بود ،از جوانترین اعضای کاروان ایران .جالب اینکه مسنترین عضو کاروان نیز رقیب او در تفنگ بادی ۱۰متر است :الهه احمدی ۳۳ ساله .نجمه میگوید" :از همان سال ۸۸که تیراندازی را شروع کردم ،الهه الگوی من بود .عکسهایش در بازیهای آسیایی را روی دیوار اتاقم زده بودم .از ابتدا او را دوست داشتم .حتی حاال که رقیبیم از او الگوبرداری میکنم .هم به لحاظ اخالقی و هم در تیراندازی چیزهای زیادی به من یاد داد". بسیاری از رشتههای المپیکی و ورزشکارانی که سهمیه گرفتهاند از وزارت ورزش
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 16 ناراضی هستند اما نجمه میگوید" :گودرزی وزیر ورزش و هاشمی رییس کمیته المپیک، من را با عنوان دخترم خطاب می کنند و بارها جلوی مسئوالن گفتهاند که نجمه دختر ماست. آنها همیشه به من لطف داشته اند و این صحبتها برای من روحیه بخش است". نجمه خدمتی معتقد است از لحاظ تکنیک مشکلی ندارد .او تنها تفاوتی که بین خود و رقبایش احساس کرده ،شرایط روانی است .حتی برپایی اردوهای خارجی را هم ضروری نمیداند، به شرط اینکه مهمات کافی برای تمرینات در اختیار داشته باشند .زیرا اغلب اردوها را فقط برای تامین فشنگ میروند. طی این سالها و در مسیر صعود به ریو ،اتفاقاتی افتاده که باعث آسیب روحیاش شده. ً مثال در اردوی تیم ملی ،الهام هاشمی به عنوان مربی رابط کالمیاش با السلو سوچک بود. از منظر مسائل روحی و فنی نیز الهام را تکیهگاه خود میدانست" :شبی که در اینچئون قهرمان شدم الهام گفت باید برای مربیگری به سنگاپور برود .خیلی بهم ریختم و بعد از بازیهای آسیایی به شدت افت کردم .حدود دو ماه نمیتوانستم تمرین کنم". دوری از الهام باعث شد ناگزیر زبان انگلیسیاش را تقویت کند و حاال بهتر از گذشته با سرمربی مجارستانی تیم ملی ارتباط میگیرد .او درباره سوچک گفت" :خیلی برای ما زحمت میکشد .یک پایش در فدراسیون است و پای دیگر در تمرین .خیلی از مشکالت ما را حل کرده و به خاطر ما همیشه حرص میخورد .اگر تالشهای السلو نبود خیلی از اردوها و مسابقات را نمیرفتیم". از جمله رفتارهای دلسوزانه السلو سوچک در تعهدش به تیم ملی ایران ،جمعآوری فشنگ در اردوها و مسابقات خارجی است .برخی تیراندازان خارجی بر حسب قوانین کشورشان نمیتوانند مهمات باقی مانده را برگردانند .السلو این فشنگها را برای تمرین شاگردانش در ایران جمع آوری میکند. نجمه درباره معضل کمبود گلوله به ایسنا گفت" :رقبای ما باورشان نمیشود مشکل فشنگ داریم .رییس فدراسیون هندوستان در بازیهای یونیورسیاد گفت شما با گفتن این حرفها میخواهید خیال حریفان را آسوده کنید که کمتر تمرین کنند". درخشش نجمه در رویدادهای جهانی و قارهای باعث شد شب تولدش یک سالح از شرکت آلمانی والتر ،هدیه بگیرد .او در این باره میگوید" :برای شرکتها مهم است که با سالح آنها مدال بگیری؛ خود من هم دائماً سالح تیراندازان مدال آور را چک میکنم ".نجمه خدمتی تجربه حضور در المپیک نوجوانان ،بازیهای آسیایی و بازیهای یونیورسیاد را دارد که مسابقات بزرگی هستند و در قالب المپیکی برگزار میشوند .اما درباره المپیک تابستانی میگوید" :وقتی اسم المپیک میآید ذوق میکنم". با وجود الهه احمدی و نجمه خدمتی ،دو رقیب و رفیق در تیم ملی و ماده ۱۰متر تفنگ بادی ،ورزش ایران به کسب نخستین مدال توسط دخترانش در تاریخ المپیکها دل بسته. (رادیو فردا)
هفته بيستوهفتم ليگ برتر ايران؛ شکست دو مدعی قهرمانی محمد تقوی بازیکن سابق تیم ملی ایران و باشگاه استقالل 24آوریل 05 - 2016اردیبهشت 1395 با پیروزی پرسپولیس در اهواز ،استقالل این شهر برای سومین بار در تاریخ باشگاهش به لیگ یک سقوط کرد. تساوی استقالل خوزستان نیز موجب شد تا استقالل تهران با برتری مقابل فوالد دیگر نماینده شهر اهواز به رتبه دوم جدول صعود کند .با شکست نفت و تراکتورسازی دو تیم کامال از صف مدعیان قهرمانی خارج شدند. استقالل اهواز - ٠پرسپولیس ٢ در غیاب حسین طارمی ،جری بنگستون زوج علی علیپور در پیشانی خط حمله پرسپولیس شد .در نیمه اول شاگردان جوان سیاوش بختیاری زاده با دوندگی بی امان و انگیزه خاص خود پرسپولیس را کامال کنترل کردند. حرکات تکنیکی حسین ساکی در سمت چپ چندین بار خط دفاعی پرسپولیس را به درد سرانداخت .نیمه اول بازی نسبتا برابر بود اما درنیمه دوم برانکو بخوبی توانست شرایط بازی را بسود تیم خود تغییر دهد.در نیمه دوم پرسپولیس با آرامش بیشتری بازی را دنبال می کرد .سانتر عالی عالیشاه و ضربه سر بنگستون پرسپولیس را پیش انداخت و در انتها نیز پنالتی برروی علیپور را بنگستون به گل دوم خود و پرسپولیس تبدیل کرد تا صرف نظر از اینکه پرسپولیس همچنان مدعی اصلی قهرمانی باقی بماند استقالل اهواز رسما به لیگ یک سقوط کند. بنگستون زننده دوگل بازی یکی از مردان برتر بازی بود اما علی علیپور بدون شک ستاره بی وچون وچرای میدان بود .علیپوردر هر دو گل بازی نقش تاثیرگذاری داشت. حرکات بدون توپ و قدرت جنگندگی علیپور مدافعین حریف را کامال متوجه خود می کند و در این شرایط دیگر مهاجمین پرسپولیس با خیالی آسوده درگلزنی شرکت می کنند .علیپور نمونه کامل بازیکنی است که تنها برای تیم بازی می کند .پرسپولیس و برانکو در سه بازی باقیمانده تنها به شش امتیاز نیاز دارند تا قهرمانی را جشن بگیرند موضوعی که چندان دور از دسترس نیست. استقالل - ٣فوالد ٠ استقالل پس از شکست مقابل پرسپولیس شرایط مناسبی نداشت( ...دنباله در صفحه روبرو)
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 17 سخن هفته :حسین چرخابی عضو کمیته فنی سپاهان :استیماچ میماند هم خودش اذیت میشد و هم سپاهانbbc .
با صعود تيم اسلحه سابر، ايران در جمع ۸تيم برتر جهان قرار گرفت
...محرومیت و مصدومیت یاران اصلی این تیم موجب شد تا پرویز مظلومی یک بار دیگر به جوانان با انگیزه استقالل روی بیاورد. چهره استقالل با فرشید اسماعیلی ،امید نورافکن و بهنام برزای کامال نسبت به بازی گذشته متفاوت بود .بازیکنان جوان این تیم فرشته نجات مظلومی شدند .استقالل در مقابل فوالد یکی از بهترین بازیهای این فصل خود را به نمایش گذاشت .حضور پرشمار بازیکنان در زمان حمله نشان می داد استقالل تنها برای پیروزی به میدان آمده است. گل دقایق ابتدایی امید ابراهیمی تا حدود زیادی برروند بازی تاثیرگذار بود .بازیسازی خوب فرشید اسماعیلی در میانه میدان و سرعت زیاد برزای در خط حمله فوالد را کامال غافلگیر کرد.استقالل با حضور مستمر خسرو حیدری از راست که در این بازی با حمایت خوب میالد فخرالدینی همراه بود کامال تیم برتر میدان بود. سانتر زیبای فخرالدینی برای برزای در گل دوم یکی ازصحنه های زیبای بازی بود. حرکت اورلب فخرالدینی دراین صحنه کمتر دربازیهای گذشته مشاهده می شد .صرف نظر از بازی خوب تمامی شاگردان مظلومی باید به نقش غیرقابل انکار سجاد شهباززاده اشاره کرد. شهباززاده در گلهای امید براهیمی و جابر انصاری بیشترین نقش را داشت .حرکات پا به توپ شهباززاده و پاسهای دقیق او یکی ازدالیل اصلی درخشش استقالل درزمان حمله بود. فوالد کامال اسیر بازی خوب استقالل شد.سه گل درنیمه اول کافی بود تا فوالد در نیمه دوم تنها بدنبال کنترل بازی باشد .استقالل با پیروزی مقابل فوالد و با سه امتیاز اختالف نسبت به پرسپولیس صدرنشین همچنان به قهرمانی امیدوار است. سایر نتایج : گسترش فوالد - ٠استقالل خوزستان ٠راه آهن - ٣پدیده ١ملوان - ٣سایپا ٢سیاه جامگان - ٢تراکتورسازی ١نفت - ٠سپاهان ١ذوب آهن - ١صبا ١ خارج از مستطیل سبز درحالیکه فوتبال ایران به دلیل درگذشت مهرداد اوالدی روزهای پرهیاهویی را سپری می کند جدایی سرمربی کروات سپاهان دراین هیاهو کامال بی رنگ شد. سپاهان همواره یکی از باشگاهای باثبات فوتبال ایران بشمارمی رود اما به نظر می رسد روزهای خوش سپاهان به پایان رسیده است ،در فصل جاری کنترل باشگاه کامال از دست مدیران این تیم خارج شده و سرنوشت مربیان آنان نیز کامال تحت تاثیر تصمیمات غلط مدیران قرارگرفت .در لیگ امسال حسین فرکی و ایگور استیماچ به رغم کارنامه درخشان مربیگری درسپاهان موفق نبودند. فرکی در هفته یازدهم به دلیل اختالفات با محرم نویدکیا از سپاهان جدا شد .فرکی سال گذشته به همراه سپاهان قهرمان لیگ برترشده بود اما قهرمانی نیز نتوانست فرکی را نجات دهد .پس از فرکی ،سپاهان با ایگور استیماچ کاپیتان و مربی سابق تیم ملی فوتبال کرواسی به تفاهم رسید. استیماچ بخوبی می دانست یکی از دالیل اصلی جدایی فرکی اختالفات او با محرم نویدکیا است وبه همین دلیل سعی داشت ارتباط نزدیکی با نویدکیا ودیگر بازیکنان قدیمی سپاهان برقرار کند .استیماچ نیز به مانند تمامی مربیان صاحب سبک و حرفه ای خط قرمزیهای دارد و تا زمانی که بازیکنان از این خط عبور نکنند همچنان تحت حمایت مربی خود قرار دارند .امارفتارهای غیرحرفه ای بازیکنان و اعتراض های بی مورد آنان موجب شد تا استیماچ نیز تاب تحمل نداشته باشد .کنار گذاشتن بازیکنان جنحالی از ترکیب تیم به منظور حفظ نظم وانضباط کمترین کاری است که هرمربی انجام می دهد اما مدیران باشگاه سپاهان نه تنها از این موضوع حمایت نکردند بلکه شرایطی را به وجود آوردند تا سرمربی تیم پیش از پایان فصل سپاهان را ترک کند. کنار گذاشتن نویدکیا توسط استیماچ به دلیل رفتارهای غیرحرفه ای با عکس العمل کامال غیرمنطقی باشگاه همراه بود .نویدکیا پس از اخراج توسط استیماچ به عضویت کمیته فنی باشگاه درآمد تا درمورد آینده این مربی تصمیم گیرنده باشد. بدون شک سپاهان در زمان مربیگری استیماچ نتایج خوبی کسب نکرد اما نوع بازی این تیم باکیفیت و با برنامه بود .حضور بازیکنان جوانی همچون میالد سرلک ،حسین فاضلی، سعید قائدی فر و محمد روشندل روزهای درخشانی را برای سپاهان نوید می داد اما عدم مدیریت صحیح موجب شد تا بار دیگر بازیکن ساالری بر اصول باشگاه داری غلبه کند. سپاهان درمسیری کامال نادرست قرار دارد و تازمانیکه بازیکنان در تصمیمات کالن باشگاه تاثیرگذار باشند نمی توان به موفقیتهای این تیم امیدوار بود.
تیم ملی شمشیربازی کشورمان در رشته سابر در مسابقات قهرمانی جهان موفق شد با شکست تیم قدرتمند فرانسه برای اولین بار در طول تاریخ در میان ۸تیم نخست مسابقات قهرمانی جهان قرار بگیرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم مسابقات شمشیربازی قهرمانی جهان در بخش تیمی اسلحه سابر از دیروز با حضور 20کشور در ریودوژانیرو برزیل آغاز شد. تیم ملی اسلحه سابر ایران که با ترکیب مجتبی عابدینی ،علی پاکدامن و فرزاد باهر ارسباران در این رقابتها شرکت کرده است بهدلیل در اختیار داشتن جایگاهی باال در رنکینگ جهانی در جدول 32تیمی این مسابقات با قرعه استراحت روبهرو شد و به طور مستقیم به جدول 16تیمی صعود کرد. ملیپوشان شمشیربازی اسلحه سابر که با هدایت پیمان فخری در رقابتهای قهرمانی جهان شرکت کردهاند در این مرحله از مسابقات مقابل فرانسه به میدان رفتند و موفق شدند این تیم مدعی را با نتیجه ٤٥بر ٤١شکست دهند .فرانسویها در حالی مغلوب ملیپوشان ایران شدند که در دوره پیشین مسابقات قهرمانی جهان به عنوان سوم دست یافته بودند. با پیروزی برابر فرانسه ،تیم ملی شمشیربازی اسلحه سابر ایران برای نخستین بار در طول تاریخ در جمع 8تیم برتر جهان قرار گرفت .این تیم فردا و در این مرحله از مسابقات مقابل آمریکا به میدان میرود .آمریکا نیز در جدول 32تیمی مسابقات با قرعه استراحت روبهرو بود و تنها با یک بازی وارد جمع 8تیم برتر جهان شده است. تیم ملی شمشیربازی اسلحه سابر ایران در صورت برتری برابر آمریکا ضمن راهیابی به مرحله نیمه نهایی مسابقات قهرمانی جهان ،مدال برنز خود در این رقابتها را مسجل خواهد کرد .این موفقیت در حالی از آن شمشیربازان اسلحه سابر ایران شده است که آنها چندی پیش نیز با عملکرد موفق در مسابقات کره جنوبی برای نخستین بار در طول تاریخ توسط مجتبی عابدینی و علی پاکدامن صاحب دو سهمیه المپیک شدند. مسابقات قهرمانی جهان در بخش تیمی اسلحه سابر ازآنجایی برگزار میشود که در بازیهای المپیک برزیل این بخش از مسابقات برگزار نخواهد شد( .ورزش )1
يوونتوس برای پنجمين بار پياپی قهرمان ايتاليا شد تیم فوتبال یوونتوس برای پنجمین بار پیاپی قهرمان لیگ ایتالیا (سری آ) شد. هنوز سه بازی دیگر تا پایان فصل باقی مانده و با توجه به شکست ناپولی، تیم دوم جدول مقابل آ اس رم ،قهرمانی یوونتوس با ۱۲امتیاز فاصله با ناپولی
محرز شد. قهرمانی زودرس یوونتوس در حالی به دست آمد که تیم تورینی در اواخر اکتبر با ۱۱ امتیاز فاصله تا صدر جدول در ردیف دوازدهم قرار داشت. اما از آن زمان ۲۴بازی از ۲۵بازی لیگ را با پیروزی به پایان برد و فقط در فوریه مقابل بولونیا متوقف شد. شکست امروز ناپولی قهرمانی یوونتوس را جلو انداخت و بانوی پیر تورین پیش از بازی روز یکشنبه که میزبان کارپی است بار دیگر بر صدر فوتبال ایتالیا نشستbbc .
اقتصاد و بازرگانی
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 18
سرمايهگذاران خارجی و ايران :از اشتياق تا ترديد فریدون خاوند (تحلیلگر اقتصادی)
موعود» بدل شد.
طی دو سال گذشته ،از آغاز پیدایش دگرگونیهای اساسی در سیاست هستهای جمهوری اسالمی تا امضای «برنامه جامع اقدام مشترک» (برجام) در تیر ماه ،۱۳۹۴جنب و جوش بیسابقهای فضای بینالمللی روابط اقتصادی ایران را در بر گرفت .کشوری که سختترین تحریمها را در دوران بعد از جنگ جهانی ً عمال بخش عمده پلهای ارتباطیاش دوم تجربه کرده و را با جامعه اقتصادی بینالمللی از دست داده بود ،با واقعبینی غلبه کرد و شماری از موانع بر سر عادی شدن جایگاه ایران در روابط اقتصادی دیپلماسی تازهای که محمد جواد ظریف پرچمدار آن بینالمللی ،یا پنهان ماندند و یا دستکم ،آنگونه که باید و شاید جدی گرفته نشدند .این موانع بود ،یکباره برای سرمایهگذاران بینالمللی به «ارض هم از دشواریهای موجود در وضعیت بینالمللی ایران منشأ میگیرند و هم از پیچیدگی فضای درونی جمهوری اسالمی.
«الدورادو» کم نبودند رسانههای اروپایی که ایران در حال رها شدن از زنجیر تحریمهای اقتصادی را «الدورادو» توصیف میکردند ،نام شهری اسطورهای در آمریکای جنوبی که فاتحان اسپانیایی در قرن شانزدهم آن را انباشته از طال میپنداشتند و خود را ،برای تصاحب آن ،به آب و آتش میزدند .همان رسانهها ایران هشتاد میلیون نفری را ،با ذخایر عظیم نفت و گاز، تاریخ و فرهنگ و هویت استوار ،طبقه متوسط تجددخواه و نسل جوان پویای آن« ،آخرین مرز جهانی شدن» لقب دادند ،کشوری که در سالهای پس از انقالب اسالمی ۱۳۵۷به انزوا روی آورد و «خود کفایی» را به شعار اصلی خود بدل کرد ،ولی امروز در پی «گشایش» است و برای جبران مافات ،میخواهد همه چیز را از نو بسازد. از آن پس راه برای ورود دهها هیات اقتصادی از کشورهای گوناگون جهان به ویژه قدرتهای معتبر اروپایی و آسیایی به ایران هموار شد و هیاتهای اقتصادی ایرانی نیز که پیش از آن بسیاری از مرزها را به روی خود بسته میدیدند ،یکباره با دروازههای باز روبرو شدند .کوتاه سخن آنکه بسیاری از «ناممکن»ها یکباره «ممکن» شدند و چهره ایران در رسانهها و بخش بزرگی از افکار عمومی جهان نیز به شکل چشمگیری تغییر کرد. خوشبینی محافل غربی درباره پیدایش یک چرخش بزرگ در سیاست بینالمللی ایران با سفر حسن روحانی به ایتالیا و فرانسه در ژانویه گذشته به اوج رسید ،با امضای قراردادهای هفده میلیارد یورویی در ایتالیا که هیات همراه رییس جمهوری ایران در عرصههایی چون انرژی و ذوب آهن یا ساخت و سازهای زیر بنایی امضا کرد و یا قراردادهای مهمی که در فرانسه ،از جمله با پژو ،توتال و به ویژه ایرباس به امضا رساند. این شور و شوق دیری نپایید و تردید در محافل اقتصادی بینالمللی درباره شرایط پیدایش یک تغییر سریع و بنیادی در ایران ،بهویژه برای جذب سرمایهگذاری خارجی ،طی چند هفته گذشته رو به افزایش گذاشته است .شمار زیادی از رسانههای بلندآوازه بینالمللی ،از «اکونومیست» انگلیسی گرفته تا «لوموند» فرانسوی ،بیش از بیش بر موانعی تکیه میکنند که راه را بر ایجاد ارتباطهای عادی اقتصادی با ایران میبندند .آیا میتوان از «دوش آب سرد» سخن گفت و به این نتیجه رسید که «ارض موعود» دود شده و به هوا رفته است؟ این نتیجهگیری اغراقآمیز خواهد بود .تردیدی نیست که «برجام» شرایط بینالمللی ایران را تغییر داد ،کشور را از لبه پرتگاه دور کرد و امکانات تازهای را در برابرش گشود. با این حال به نظر میرسد که در پی امضای «برجام» ،طی مدتی کوتاه شور و شوق بر
دشواریهای بینالمللی بعضی از منتظمات «برجام» ،به ویژه «قابلیت برگشتپذیری تحریمها» (،)snape back درجه خطرپذیری ایران را باال میبرند و چون شمشیر داموکلس بر فضای سرمایهگذاری خارجی در کشور سنگینی میکنند .برخالف بازرگانی ،سرمایهگذاری خارجی (در شکل مستقیم آن) تنها در یک ظرف زمانی کموبیش طوالنی میگنجد .اگر قرار باشد که در صورت بروز اختالفنظر میان ایران و دیگر طرفهای قرار داد و ارجاع دوباره پرونده ایران به شورای امنیت (بندهای ۳۶و « ۳۷برجام») ،تحریمها دوباره برگردند ،تکلیف سرمایهگذاری خارجی در ایران چه خواهد شد؟ البته «برجام» تصریح میکند که بازگشت احتمالی تحریمها «عطف به ماسبق» نمیشود ،ولی یک شرکت اروپایی یا آسیایی که بخواهد برای دورهای طوالنی در ایران سرمایهگذاری کند ،طبعاً نگران بازگشت احتمالی تحریم و واکنش آمریکاییها در قبال خارجیانی است که در صورت وقوع این اتفاق، همچنان بخواهند به فعالیت خود در ایران ادامه دهند. مساله مهم دیگر بقای تحریمهای غیر هستهای است ،در ورای تحریمهای مربوط به پرونده هستهای که بر پایه «برجام» یا برطرف شدهاند و یا در آینده برطرف خواهند شد .در واقع طیف گسترده تحریمهای غیر هستهای همچنان از سوی آمریکا ،و نیز در مقیاس کوچکتر از سوی اتحادیه اروپا ،علیه ایران اعمال میشوند .آنچه در دوره «پسا برجام» بیش از همه بر روابط اقتصادی بینالمللی ایران سنگینی میکند ،تحریمهایی است که از سوی آمریکا در ارتباط با مسایلی چون تروریسم و حقوق بشر و پولشویی وضع شدهاند. بانکهای اروپایی به دلیل روشن نبودن مرز میان تحریمهای هستهای و غیرهستهای آمریکا و پیچیدگی سرسامآور تحریمهای غیرهستهای ،از ترس مجازاتهای مالی بسیار سنگین واشینگتن ،در ایجاد ارتباط با ایران بهشدت محتاط شدهاند و حتی میتوان گفت که ،در این زمینه ،به گونهای «کاتولیکتر از پاپ» رفتار میکنند. مشکل بزرگ دیگری که سرمایهگذاران خارجی در ایران با آن روبرو هستند ،ترس از کشانده شدن به حوزه فعالیت شرکتهای وابسته به سپاه پاسداران انقالب اسالمی و بنگاههای اقماری آنها است .از دیدگاه وزارت خزانهداری آمریکا ،منافع این شرکتها در راه پشتیبانی از حزباهلل لبنان و یا عملیات نظامی در سوریه و عراق بهکار گرفته میشود. در این شرایط هر شرکت آلمانی یا فرانسوی که در پی سرمایهگذاری در ایران بهگونهای به همکاری با شرکتهای وابسته به سپاه کشانده شود( ... ،دنباله در صفحه ی روبرو)
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 19 ...با خطر مجازاتهای اقتصادی از سوی آمریکاییها روبرو است .پیر فابیانی ،رییس پیشین شرکت فرانسوی توتال در ایران در همین زمینه به روزنامه «لوموند» میگوید: «من به همه شرکتهای فرانسوی توصیه میکنم در مورد شریک احتمالیشان (در ایران) درست بررسی کنند و اگر این شریک وابسته به پاسداران است ،خودشان را کنار بکشند». دشواریهای درونی جمهوری اسالمی با توجه به حضور گسترده شرکتهای وابسته به سپاه در بخشهای گوناگون اقتصادی ایران ،برکنار ماندن از مشارکت دست و پا گیر با آنها برای سرمایهگذاران خارجی کار آسانی نیست.
تاکید بر این نکته ضروری است که برای سرمایهگذاران خارجی ،همکاری نزدیک با شرکتهای وابسته به سپاه به خودی خود مسالهای نیست ،به شرط آنکه پای آمریکا و حساسیتهایش در میان نباشد .شمار زیادی از سرمایهگذاران خارجی (از جمله آمریکایی) در چین با شرکتهای زیر حاکمیت الیگارشی وابسته به حزب کمونیست و حتی ارتش چین گره خوردهاند و هیچ عذاب وجدانی هم ندارند .در ایران اما سپاه پاسداران در مرکز ژئوپولیتیک منطقه خاورمیانه قرار گرفته و شرکتهای خارجی بهناچار مجبورند این واقعیت را در نظر بگیرند. در ورای مسائل ژئوپولیتیک ،بنبست های درونی اقتصادی و اجتماعی ایران نیز برای فعالیت سرمایهگذاران خارجی در ایران دشواریآفرین است .از دیدگاه نگارنده این سطور، در مورد ورود سرمایهگذاران خارجی به ایران نخست باید این پرسش بسیار مهم را مطرح ً اصوال آیا کانونهای عمده تصمیمگیرنده در ایران واقعاً ورود سرمایهگذاران کرد که خارجی را برای منافع کشور ضروری تشخیص میدهند؟ آیا اراده سیاسی برای جذب سرمایهگذاران خارجی در رأس هرم قدرت در ایران وجود دارد؟ چین ،هند ،برزیل ،ترکیه و اندونزی استراتژی توسعه خود را در پیوند تنگاتنگ با جذب سرمایه و تکنولوژی خارجی و صدور کاال به بازارهای خارجی تنظیم کردهاند .آیا ایران حاضر است به همین راه برود؟ در این جا سخن بر سر حسن روحانی و مشاوران اقتصادی او نیست .این پرسش را باید کسانی پاسخ بدهند که در جمهوری اسالمی سکان اصلی قدرت را در اختیار دارند. تردیدی نیست که ایران ،به دلیل امکانات بالقوهاش ،برای سرمایهگذاران خارجی از جاذبهای فوقالعاده برخوردار است .با این حال تبدیل امکانات بالقوه به واقعیتهای بالفعل ،یکشبه و به گونهای خود به خود انجام نمیگیرد .فضای کسب و کار ایران مساعد نیست ،شرکتهای دولتی و شبهدولتی همراه با بنگاههای وابسته به بنیادها و سپاه ،ایران را در قبضه خود دارند. سخن آخر را از زبان وزارت امور خارجه جمهوری اسالمی ایران بشنویم که در گزارش خود به مجلس شورای اسالمی به مناسبت سه ماهگی اجرای «برجام» چنین میگوید: «بزرگترین مشکل و چالشی که برجام با آن مواجه است ،یک فضای اعتمادبخش و اطمینانساز در کشور برای طرفهای خارجی است .نکته آن است که تقریباً تمامی بانکها، شرکتها و بنگاههای اقتصادی که از آنها انتظار بازگشت به فضای قبل از تحریم و تعامل و همکاری اقتصادی با ایران میرود ،متعلق به بخش خصوصی هستند و با منطق اقتصادی نه به دستور دولتهای خود وارد تعامالت اقتصادی میشوند .به بیان دیگر محاسبه هزینه- فایده است که بنگاههای اقتصادی را وارد یک تعامل اقتصادی میکند و مهمترین عامل در این محاسبه ،میزان اطمینان به این تعامل و فضای پیرامونی آن است». وزارت امور خارجه در همان گزارش میافزاید« :چنانچه یک بنگاه اقتصادی به این جمعبندی نرسد که بازار هدف محیط امنی برای سرمایهگذاری ،تجارت و ً کال هرگونه همکاری اقتصادی است ،مسلماً نه اقدام به سرمایهگذاری مینماید نه انتقال فناوری میکند نه وارد پروژههای بزرگ میشوند و نه خود را در معامالت کالن درگیر میکند .حداکثر آنکه به تجارت کوتاه مدت و در سطح پایین بسنده خواهد کرد. در فضای پرآشوب-سرمایهگریز -خاورمیانه و در فضای پرتردید نسبت به میزان پایبندی همه طرفها به برجام ،طبیعی است که بسیاری از بنگاههای اقتصادی با تأمل برخورد میکنند تا در مرور زمان پایبندی طرفها به تعهدات خود اثبات گردد .برای درمان این مشکل عالوه بر ایجاد حس رقابت ،میبایست فضای اطمینانبخشی را برای طرفهای اقتصادی خود ایجاد نموده و چشمانداز مثبتی از تعامل اقتصادی با ایران را برای همگان ترسیم کنیم تا باعث شود ترس و نگرانی از تعامل با ایران فروریخته و رغبت همکاری ایجاد گردد»( .رادیو فردا)
اعالم نام برندگان کمک هزينه تحصيلی بنياد کانادا و ايران بنیاد کانادا و ایران با نهایت افتخار اسامی دانش آموزان و دانشجویانی که در سال ۲۰۱۶از این سازمان کمک هزینه تحصیلی دریافت خواهند کرد رابه شرح زیر به اطالع عموم می رساند: -1زهرا عفتی ثابت :دانشگاه فریزر ولی ابستفورد -۲یلدا حسینی :مدرسه ساترلند -۳سینا علومی :مدرسه کارسون گراهام -۴شروان قیدی :مدرسه برنابی نورث -۵شایان حایری زاده نبوی :مدرسه وست ونکوور -۶سریر پرویزی :مدرسه وست ویو -۷روناک دوانی :مدرسه کارسون گراهام -۸پارسا کیانی :دانشگاه اس اف یو -۹پارمیس فروزنده بخش :مدرسه ویندزور -۱۰پارمیدا هاشمی :مدرسه کارسون گراهام -۱۱پریسا صفوی :مدرسه گلین ایگل -۱۲ملیکا مظفری :مدرسه کارسون گراهام -۱۳مهرداد اسماعیلی :مدرسه هند ورث -۱۴مانا مشک فروش :مدرسه داچس پارک پرینس جورج -۱۵لیلی شقایق چهارلنگ :مدرسه دکتر چارلز بست -۱۶لیا فالح :دانشگاه اس اف یو -۱۷کارین کرمانی نژاد :مدرسه برنابی نورث -۱۸آروین بحرآبادی :دانشگاه یو بی سی -۱۹امیرمهدی نقیبی :مدرسه وست ونکوور -۲۰علی حقانی :دانشگاه یو بی سی
افغانستان و آسيای ميانه رئيسجمهور افغانستان از احتمال شکايت از پاکستان به شورای امنيت خبر داد
محمد اشرف غنی ،رئیس جمهوری افغانستان که امروز ،یکشنبه ششم ثور (اردیبهشت) در یک نشست فوق العاده با نمایندگان هردو مجلس شورای ملی این کشور صحبت میکرد، اعالم کرد که خواست مردم افغانستان از دولت این است که کابل به دلیل حمایت پاکستان از مخالفان ،به شورای امنیت سازمان ملل و سایر نهادهای بینالملی از پاکستان شکایت کند. او گفت که اگر تغییری در رفتار پاکستان دیده نشود ،مجبور است که به این خواست تن دهد. آقای غنی که در این سخنرانی خط مشی جدید دولتش را در ارتباط به طالبان ،روند صلح و رابطه افغانستان با پاکستان توضیح میداد ،از طالبان به عنوان گروه تروریستی نام برد و از برخورد جدیتر دولت با این گروه به شمول احتمال اجرای حکم اعدام شماری اعضای زندانی آن خبر داد. اگر چه آقای غنی در ادامه سخنرانیاش از داعش، القاعده و شبکه حقانی و برخی از گروه طالبان به عنوان دشمنان افغانستان نام برد .او توضیح داد که مردم افغانستان انتظار دارند که ادامه میزبانی ،تجهیز و تسهیل فعالیت گروههای تروریستی مخالف مردم افغانستان در خاک پاکستان ،در تناقض با منشور و مصوبات سازمان ملل متح د است .برمبنای اصل عدم حمایت از گروههای تروریستی بر علیه کشور ثالث، دولت افغانستان میتواند به شورای امنیت سازمان ملل و سایر نهادهای بینالمللی شکایت کند. آقای غنی ادامه داد که "این انتظار را به جا میدانیم و هرگاه چنین تغییری دیده نشود، ما ناگزیر خواهیم بود ،علی رغم آرزوها و تالشهای برای شکلدهی به همکاریهای منطقهای با مراجعه به شورای امنیت ملل متحد به اقدامات جدی دیپلوماتیک متوسل شویم". به گفته رئیس جمهوری افغانستان در گفتوگوهای چهار جانبه ،پاکستان کتباً تعهد کرده بود تا درصورتی که عناصری از طالبان مسیر سیاسی ختم جنگ را انتخاب نکنند ،در مقابل آنها از قوه نظامی استفاده خواهد کرد. او گفت کسانی که از عمل به تعهدات خود ناکام مانده یا نخواسته به آنها عمل کند ،بیش از پیش به انزوا کشانده شدهاند. تعریف دوست و دشمن آقای غنی در این مراسم به تعریف دوست و دشمن در افغانستان پرداخته و گفت که دوستان افغانستان همه شهروندان این کشور هستند که به منافع ملی این کشور پایبندی دارند و در حد توان از آن حفاظت میکنند .او گفت که دشمنان آنانی اند که از احساسات پاک مذهبی جوانان سوء استفاده میکنند و خودشان "بخشی از مافیای مواد مخدر اند که از این راه به ثروت اندوزی و عشرت مشغولند.
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 20 به گفته آقای غنی "گروهای اجیر خارجی ،مانند داعش ،القاعده و گروهای آدم کش حقانی و برخی از گروه طالبان که از ریختن خون هموطنان خود لذت میبرند و به جنگ و دهشت افگنی ادامه میدهند" هم از جمله دشمنان کشور هستند. او گفت که هیچ راهی برای گفتوگو با اجیران خارجی وجود ندارد. آقای غنی تاکید کرد که دروازه گفتوگو را برای آشتی با آن عده از گروههای طالبان که حاضر به توقف خونریزی در افغانستان هستند ،باز است ،هرچند به گفته او این فرصت برای همیشه نخواهد بود .او افزود که روند گفتوگوهای چهار جانبه صلح باعث ایجاد بستر مناسب برای درک بهتر از برحق بودن خواستهای مردم و دولت افغانستان در جهت یافتن یک راه حل سیاسی شده است. آقای غنی از توانمندی نیروهای امنیتی افغان تقدیر و از مردم و نمایندگان خواست که از آنان حمایت کنند .رئیس جمهور غنی افزود که براساس اطالعات موجود ،مراکز رهبران نیروهای مخالف دولت افغانستان در خاک پاکستان است .او گفت که اگر این کشور نمیخواهد علیه این نیروها عملیات نظامی انجام دهد ،باید این افراد را به افغانستان تحویل دهد تا در محاکم این کشور به سزای اعمالشان برسند. آقای غنی گفت که مناسبات افغانستان و پاکستان در چارچوب حقوق و وجایب متقابل دو دولت تنظیم میشود و توقع افغانستان از پاکستان و کشورهای جهان این است که در مورد مقابله با افراطگرایی و تروریسم از منطق تروریست خوب و تروریست بد عبور کند و به عنوان یک دولت مسئول عمل کند. "گروه تروریستی در خدمت دشمنان افغانستان" رئیس جمهور غنی طالبان را یک گروه تروریستی خواند که در خدمت "دشمنان افغانستان" قرار دارند .او درباره تعریف طالبان گفت " :آنانیکه دست به کشتار مردم افغانستان می زنند ،طالبان علم نیستند .باغیان و محاربان هستند .طالبان واقعی در مدرسه درس میخوانند و کسانی که مردم را می ُ کشد دشمن علم هستند و حق ندارند خود را طالبان بنامند. آقای غنی گفت که براساس قوانین اسالمی دولت حق دارد که در مقابل باغیان و محاربان از مردم دفاع خود دفاع کند .آنان را به سزای اعمالشان برساند. او افزود ":رهبران غالم صفت این افراد که دشمن کشور هستند ،در شهر کویته و پیشاور پاکستان مقیم هستند و از تباهی و بربادی کشورشان لذت می برند". او گفت که این افراد برای آینده و خوشی افغانستان هیچ برنامهای ندارند و آنان بی لیاقتی خود را ثابت کردهاند. به گفته آقای غنی شبکه حقانی و گروههای از طالبان ،پیش قراوالن منافع کشورهای دیگر هستند و با تروریستان بین المللی و مافیای مواد مخدر ائتالف کردهاند تا افغانستان را یکبار دیگر به دوران "سیاه تاریخ" باز گردانند. او از مردم و نمایندگان خواست که باید یکپارچه و متحد در برابر آنها ایستاد شوند. آقای غنی گفت":کسانی که به این وحدت لطمه میزند و در عین قرار داشتن در متن حکومت و نظام و با استفاده از منابع آن آب در آسیاب دشمن میریزند ،به صورت آگاهانه و ناآگانه در جنگ روانی با دشمنان این کشور همسو هستند ،در مورد آنان ارفاق صورت نخواهد گرفت ".او افزود که دولتش برای بهبود وضعیت افتصادی افغانستان نیز برنامه های بزرگ دارد و گفت که قرار است در کنفرانس بروکسل بیش از ۷۰کشور و ۲۰نهاد بین المللی اشتراک و تعهدات شان را برای پنج سال آینده در بخش های توسعه اقتصادی و حکومتداری خوب اعالم کنند. 'در راه صلح از هیچ کوشش دریغ نکردم' آقای غنی افزود که در سال گذشته از هیج تالشی برای پایان دادن مسالمت آمیز به خشونت دریغ نکرده و تالش کرده که از مردم در برابر جنگ اعالم نشده دفاع کند. او گفت در کنار اینکه دولت به روند صلح توجه داشت ،نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان را نیز تقویت و تجهیز کرده است. رئیس جمهوری افغانستان معتقد است که دستاورد تالشهای صلح دولتش این بوده که "اجماع را در میان شرکای بین المللی بوجود آورده که جنگ افغانستان ،جنگ داخلی نیست ،بلکه جنگی است که تروریستان و حامیان بین المللی شان علیه مردم به راه انداخته تا به اهداف شوم شان از طریق وحشت و ترور دست پیدا کنند. او گفت":ما برای پایان بخشیدن به خشونت از راههای غیر نظامی اتمام حجت کردهایم .و بدون هیچ گونه فوت وقت به تقویت نیروهای امنیتی پرداختیم که در سال گذشته ۴۰هزار عملیات جنگی و ۱۶هزار عملیات قاطع انجام شده است". آقای غنی با اشاره به افزایش قابلیت های نیروهای امنیتی افغانستان گفت":اکنون که ما در ساختمان مجلس هستیم ،در بیش از ۷والیت ۱۵عملیات علیه نیروهای مخالف دولت جریان دارد". او گفت که اصالحات الزم را در ساختار نهادهای امنیتی از جمله وزارت دفاع ایجاد کرده است .او وعده داده که در روزهای آینده وزیر دفاع و ریاست امنیت ملی را به مجلس معرفی خواهد کرد و از نمایندگان خواست که به آنان رای اعتماد دهندbbc .
داستان کوتاه حق طبابت ِ نوشته :عبدالقادر
بلوچ -ونکوور
من به دنبال اتاق خالی میگشتم .آگهی را که دیدم باورم نشد :اتاقی مبلمان نزدیک داگالس کالج در کوکیتالم ماهی دویست دالر .تازه ،این مبلغ هزینه کیبل و برق را هم شامل می شد! وقتی تلفن کردم صاحبخانه که انگلیسی را با ته لهجه چینی حرف میزد برای روز بعد به من وقت داد .به دیدن آپارتمان که رفتم شک کردم کسی قصد دارد سربسرم بگذارد .ساختمان درست پشت کتابخانه ،کنار استخر عمومی و روبروی الفارج پارک بود .آقای جونز همانطور که گفته بود سر ساعت در پارکینگ ساختمان حاضر شد. از هنگ کنگیهایی بود که سالهاست در کانادا زندگی میکنند .دو اتاق دیگر را یک دانشجو اجاره کرده بود .ساختمانی نوساز با منظرهای استثنایی .همانطور که عادتم هست با آقای جونز بی پرده حرف زدم: آقای جونز شما هم میدانید که حداقل کرایه چنین اتاقی با این موقعیت آدرسی پانصددالره ،تازه بدون هزینه برق و کیبل .واقعاً جریان چیه؟ آقای جونز گفت :درست حدس زدی کرایه اطراف اینجا بین شیشصد تا هفتصد و پنجاه دالره .این در واقع یک حراج واقعی و استثنائیه .دلیلش مشکلیه که «دنیس» داره .پدر و مادرش اینجا رو دربست برا اون کرایه کردن .کمی اختالل روحی داره .البته هیچوقت تنها نیست .پدر و مادرش با اینکه جدا شدن نوبتی ازش مراقبت میکنن. پرسیم اگر آنها اینجا را دربست کرایه کردهاند او چطور میخواهد این اتاق را کرایه بدهد؟ گفت :عقیده پدر و مادر دنیسه .انگار دکتر بهشون گفته کسی غیر اونا هم دور و بر دنیس باشه خوبه. بعد سرش را نزدیکتر آورد و آهسته گفت :دانشجوئه .هیچ خطری نداره .گاهی حالش خراب میشه ،همین .کاری هم نمیکنه .میمونه تو اتاق خودش و فقط گریه میکنه. با توجه به شرایط بد مالی برای من فرصتی عالی بود .به آقای جونز گفتم: -ولی من قراردادی امضاء نمیکنم .اگر هم الزم شد بدون اطالع قبلی خواهم رفت.
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 21 او پذیرفت اما از من فتوکپی تصدیق رانندگیام را گرفت. ً کامال عادی است .پدر و مادرش را که یک کلمه انگلیسی نمیدانند به نظر من دنیس پسری بارها مالقات کردهام و با ایماء و اشاره کلی با هم حرف زدهایم .در این مدت دنیس هیچ رفتاری که نشان بدهد دچار اختالالت روحی است از خودش نشان نداده .در واقع رفتارهای من بیشتر از رفتارهای او غیرعادی است .یواش یواش به آنچه که صاحبخانه گفته بود شک میکردم که ناگهانی دنیس از خورد و خوراک افتاد و کارش شد گریه کردن .دکتری که به زبان خود آنها صحبت میکرد مرتب به دیدنش میآمد .پدر و مادرش هم نمیتوانستند برایم توضیح دهند .دنیس هم حاضر نبود کسی را ببیند .بعدها متوجه شدم پدر و مادرش نمیگذارند او با کسی ارتباط برقرار کند .نیمه شبی که مادر دنیس خواب رفته بود او به اتاق ً کامال بلند شده بود و به شدت ضعیف به نظر می رسید .از دیدنش خوشحال من آمد .ریشش شدم .تا حالش را پرسیدم زد زیر گریه .چنان با دل پر گریه میکرد و به هق هق افتاده بود انگار پدر و مادرش با هم مرده بودند .نمیدانستم چکار کنم .مجبور شدم خیلی عادی برخورد کنم .چندتا فحش آبدار نثارش کردم و گفتم یک ماه آزگاره داری گریه میکنی .دکتر فالن فالن شدهات هم به خاطر حفظ اسرار مریض به من جوابی نمیده .پدر و مادر گور به گور شدهات هم که زبان بلد نیستن .توی خر دیوانه هم زنجیری شدی و آدم نمیپذیری. حاال منم دسته بز نپخته میدم خدمتت .بر پدر و مادرت لعنت آخه بگو چه مرگته! با تعجب نگاهم کرد و گفت: واقعاً از شماها تعجب میکنم .شما از مرگ خدا باخبر نشدین؟!با تعجب پرسیدم: چی؟بغضش ترکید و گفت: یکماهه که خدا مرده و هیچکس ککش نمیگزه.همانطور که یک ریز او را بسته بودم به فحش دستش را گرفتم و از پنجره چند نفر بیخانمانی را که مثل هر شب در پارک جمع بودند نشانش دادم و پرسیدم: قبل از وفات خدا اونا اونجا بودن یا نه؟ساکت شد .نگاهی به آنها انداخت و گفت: بعلهپرسیدم: هنوز هم سرجاشون هستن یا نه؟با کمی مکث جواب مثبت داد .دستش را گرفتم بردم در اتاق و در حالیکه بیرونش میکردم گفتم: اون خبرنگاری که به تو گزارش داده .اشتباه کرده .خدا صحیح و سالمه .اگه مرده بودچیزی عوض میشد. حاال یک سالی هست دنیس حالش خوب شده .کرایه مرا پدر و مادر او میدهند .من درخواست و ادعایی نکردم .خود آنها معتقدند من دنیس را بهتر از دکتر معالجه کردهام.
تاريخ ادبيات سبک شناسی
()89
-3ترکیبات فارسی و عربی مختص این کتاب الف :ترکیب های تازه ی عربی و پارسی در کلیله و دمنه زیاد است و صفحه ای نیست که از آن نوع مکرر به کار رفته خالی باشد ،لیکن از آن لغاتی که ّ و مختص کلیله و دمنه است و دیگران از او تقلید کرده اند چند مورد برای نمونه ذکر می شود: جمله کردن :گرد کردن و جمع نمودن در انجمنی. جمله شدن :گرد شدن و جمع آمدن در محلی یا انجمنی. بیقولی :مرادف "مکر" آمده است به معنی بدعهدی و بدقولی. بر اطالق :مطلقا که امروز مرسوم است. بر طبق :به مقتضای ،مطابق. در جمله :جای بالجمله یا خالصه یا سخن کوتاه که امروز گویند. بر این جمله :بر این طرز و به این شکل و هیئت. حاجت برداری :درست ترجمه ی حاجت رفع کردن ،یعنی برداشتن حاجت و نمودن آن به کشی و "رفع قصه" و "رفع حاجت" مصطلح قدیم بوده است که نامه را به وسیله ای که معلوم نیست چه بوده در خدمت بزرگان بر می داشته اند یعنی بر سر دست یا چیز دیگر قصه برداشتن در کتب قدیم پر است ،ولی در متن چاپی به جای بلند نگاه می داشته اند .و ّ "حاجت برداری" "حاجت پردازی" ضبط شده و ظاهراً اشتباه است. بر سبیل :از راه. بر قضیّت :به قاعده و حکم. بر وجه :از روی. در وجه :کذا. از وجه :از روی. در امکان :در قدرت و طاقت. بر بدیهه :بدون اندیشه. بر فور :به فور ،فوری. تصرف. در ضبط :به ّ جمله شدن و جمله کردن :گرد هم آمدن و گرد کردن. اولیتر :به معنی اولی ،توضیح آنکه در کلمات عربی که به معنی صفت تفضیلی باشد لفظ "تر" که عالمت همان صفت در زبان فارسی است الحاق نمی شده است جز در این یک مورد. در توقف داشتن :موقوف گردانیدن و کاری را فروگذاشتن و رها کردن. ب :لغات عربی لغات عربی درین کتاب بیشتر از کتب قرن چهارم و پنجم است ،چه دیدیم که در آن کتب از صدی ده الی پانزده لغت بیگانه نبود اما در کلیله بر حسب تخمینی که زده شده هر صفحه 20 -19سطر است و در هر سطری 12تا 17کلمه دارد و حد متوسط لغات هر صفحه (به قرار سطری چهارده کلمه و صفحه ای بیست سطر) مجموع می شود 280کلمه ،و در هر صفحه از 48کلمه حداقل تا 112کلمه به حداکثر لغت عربی موجود است و حد متوسط لغات تازی که غالب صفحات داراست از 50الی 70لغت است و اگر 60را
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 22 حد متوسط قرار دهیم و صفحه را نیز 20سطر بگیریم صدی 22لغت عربی خواهیم داشت و گمان نداریم در صورت استقصاء و شماره ی کامل (صرف نظر از اشعار و آیات و امثال عربی) چندان با این حساب ها تفاوتی پدید آید ،و معلوم می شود که در ظرف یک قرن به مقتضای دواعی که قبال ذکر آنها گذشت صدی شش الی هشت لغت بر واردات خارجی افزوده شده است ،و فرقی که میانه ی لغات کلیله با بلعمی و تذکرة االولیاء یا تاریخ سیستان مثال موجود است آنست که در آن کتب لغات عربی از روی احتیاج و مانند اصطالحی ضروری به کار می رفته است ،اما در کلیله گذشته ازین قبیل لغات ضروری، یک دسته لغات نیز هست که از اصل کلیله ی عربی حین ترجمه داخل فارسی گردیده و قسمتی هم بنا به رسم زمان از روی تفنّن و برای فضل فروشی استعمال شده است. بالجمله ،مصدرهایی که در قدیم به طرز فارسی با یاء مصدری می آمده است چون "کریمی" و "عظیمی" و "بخیلی" و اخوات آنها درین کتاب به مصدر عربی بدل گردیده است و مصادری که در این کتاب زیادتر از سایر مصادر آمده به قرار زیر است: تحرز – امکان کرامت – کراهیّت – اکرام – اکراه – ُکره – محرمیّت – تصوّن – تجنّب – ّ – الزام – ازعاج – تثبّت – تبعت – بصیرت – بصارت – اصطناع – ترشیح – اعتبار – اقتحام – انتباه – تنبّه – تنبیه – انتعاش – مظاهرت – ارشاد – نزاهت – ّ تعفف – َتنوّق – ّ تغشف – تکلّف – وجاهت – صیانت – َوصمت – حصافت – َثبات – تشبیب – دالّت – ّ تعرف – استبشار – اعزاز – اجالل – اسائت – مناصحت – استصواب – استظهار – تعذر ّ ّ ّ تحری – بهجت – اعتداد – تردد – استخدام – ادخار – مفارقت – مواصلت – مشارکت – ّ – (و م ّ مبرت – انعام – تجربت – تدبّر ُدخر اسم مفعول از همین باب) – اقتدا – تقبّل – ّ – مشاورت – تأمل – استخارت – غضاضت – ِس َمت – مصابرت – سماجت – َنهمت – ممالحت – مجاملت – مفاوضت – اشباع – تقریر – بسطت – اهتزاز – ّ تلقی – اِلف – َس ِت اعمال – َمهرب – مؤانست – تصلّف – تشوّف – براعت – مباشرت – اشتغال – مُالب َ ّ تنزه – تفریح – احماض – اِحماد – حصافت – تخلّف و تقاعد – اختالف (پی هم در آمدن) تحفظ – ّ مساق – ارتضا – تشحیذ – ّ ّ تیقض – مُواالت – مُواخات – تمالُک – تماسک – َ – مسارعت – اقتراح – مباسطت – تقدیم – وجوب – فقد – َحمل – تحمّل – احتمال – امتناع – تدریج – بالضرورة – مذلّت – حذاقت – َش َف َقت – رحمت – تجمّل – مباهات – اداء تعاهد – تعهّد – غبطت – ارتیاح – ترحیب – تتبّع – فطنت – ّ – استیحاش – ُ تجشم – َک ّرت ّ ّ – مخالصت – مصادقت – مالطفت – تمویه – تعمیه – تودد – تلطف – تدارک – فوت و فوات – ّ حل و عقد و رتق و فتق – امتثال – ِخصب – رفاهیّت – َرغد – یُمن ناصیت ترصد – – اصابت تدبیر – مراج َعت (رجوع کردن به کسی) – استیال و استعال – مزید – ّ َ تقسم – التفات ...کذا. استزادت – ایجاد و احیا – اِهالک و اِفنا – ّ صفات فاعلی و مفعولی که تازه وارد زبان پارسی شده است درین کتاب فراوانست و ما چند نمونه می آوریم: ّ م َّ ُحرض – مبغوض – مُغفل – حازم ُفحم – م ّ ُبغض – مُن ّغص – مُمهد – ّ مقرر – مترصد – م َ َ – مُستحث – متقاضی – مدفوع – مُباهی – قاصرهمّت – فسیح ا َمل – مستظهر – متر ّدد َخر – مبذول – معهود – منقسم – متضمّن – محظور – متصوّر – م ّ – ُمد ّ ُرفه – متحلّی – ّ ُبرم – متعذر. مصون – قاصر – م ِ ُوجع – مولم – مترصد – الیف – مثبت – مستزید – م ِ مکسر که معمول نبوده است چون: مکسر و غیر ّ همچنین جمع های ّ کرام – عظام – اثمار -دواعی – مخایل – مواهب – شوایب – عواقب – عوارض – تجارب – اسالف – براهمه – اماثل – فواتح – قبایح – نوائب – ازهار – اشجار – تعرضات – ّ متنزهات – افعال – احرار – حوادث – آفات – مضار – شمائل – اَمانی – اوساط – التماسات – احداث – وُفود – فضایل – اَحقاد – ضغاین – مقادیر – قضات – اَرذال – اَسماع. جمع های فارسی نیز دارد چون تکلّفها و مؤنتها و متقدمان و عاقالن و غیره. جمع های عربی که ایرانیان قدیم جمعی دیگر از جموع پارسی بر آن می افزودند چون "عجایبها" و "معجزاتها" و "ملوکان" و امثال آنها ،در این کتاب نیست یا بوده و از میان رفته است – ولی جموع فارسی بر لغات عربی چون خلقان و ملوکان و متقدمان و عالمان و فاضالن چنانکه گفتیم ،استعمال شده است. همچنین کنایات ریبه مانند "لئیم ُظفری" به معنی بدجنسی و بدناخنی ،گاهی دیده می شود که در هیچ زمان سابقه ندارد .و نیز کلمه ی "ایمن" را گاهی به طرز اصل عربی آن "آمن" مکرر دارد ،چون: آورده است و کلمه ی "بابت" به معنی آنچه ما امروز "باب" گوییمّ ، "این تدبیر بابت خردمندان نیست" و نیز مصدرهای ساختگی به تقلید افعال قیاسی تام مانند "طلبیدن" که قدیم به جای آن "طلب کردن" می آورده اند ،آورده است. (دنباله در شماره ی آينده) توضیحات: " -1در باقی کردن" که از مصطلحات صوفیان و غالبا به همین معنی استعمال می شده است ،درین کتاب دیده نشد.
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 23
تاريخ
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 24
گفتگو با حاج س ّياح دکتر علی فردوسی آمریکا ،شگفتی جهان :یادداشتی پیرامون مصاحبه حاج سیّاح با یک روزنامه نگار آمریکایی آنچه میبینید متن مصاحبهگونهای است با حاج سیّاح محالتی که در روزنامه مورخ ۱۲ژوئن ،۱۸۷۵ اینتراوشن ّ ِ چاپ شیکاگو ،گزارش شده است .من در اینجا ترجمه این «مصاحبه» را به همراه اصل مقاله میآورم ،و برای آن که پیشزمینهای به دست داده باشم ،چند نکته در باب اهمیّت این سند ،وضع حاج سیّاح در این مقطع ،و شأن و شهرت نشریه مذکور بر آن حاشیه میکنم .بعد از ارائه متن مصاحبه نیز ،چند کلمهای خواهم نوشت در باب برخی از محتویّات متن. مق ّدمه چرا باید حاج سیّاح را بهتر شناخت؟ میشود جوابهای متعددی به این پرسش داد :برای این که او اوّلین ایرانی است که سیر و پُر ،در دوران مدرن ،جهان را دیده است ،با بسیاری از بزرگان نیمه دوّم سده نوزدهم میالدی ،از جمله تزار روس، گاریبالدی؛ امپراطور بلژیک ،رئیس جمهور آمریکا ،دیدار و بحث کرده و از آن گزارشی به دست داده است؛ برای اینکه او نخستین نویسنده روزنامه زندان در تاریخ معاصر ما است؛ برای اینکه او نخستین ایرانی است که عبارت «حقوق بشر» را به همان معنا و زاویه کاربرد امروزی آن به کار برده است؛ برای این که از نخستین کسانی است که مشروطهخواهی کرده است و مطلوبش از آن فرهنگسازی مدرن بوده است؛ برای این که پس از دیدن بخش بزرگی از جهان سرتاسر ایران را هم گشته است تا نخستین آدمی باشد که کوشیده باشد تمامی این «گربه» را در دل و ذهنش داشته باشد بهعنوان یک پدیده آمپریک و برای ارجاع به آن به وقت اندیشه و سخن ،و… صرافت با اینها -که همه به جای خود -آشنائیم ،ولی چون هنوز کسی در ایران به ِ نوشتن تاریخ «خود» ،یا تاریخ سوژه ،نیفتاده است ،یعنی این که «نفس» در ایران هنوز مقولهای تاریخی نشده است ،بالفاصله به ذهن آدم خطور نمیکند که شاید مهمترین مطلب در باب حاج سیّاح موقعیّت او باشد در تاریخ تحوّل مقوله «خود» در ایران ،و بهخصوص در سرآغاز شکلدهی سوژهگری مدرن ،و برخاستن انسان مدرن (که هنوز کوشش دلیرانهاش برای برآمدن بر تاریخ و آغاز مرحلهای از تاریخ اجتماعی که تاریخ انسان است به مثابه سوژه مدرن به سامان نرسیده است) .میدانم با این شتابی که این حرفها را میزنم خواننده را ممکن است گیج و شاید کالفه کنم .پس بگذارید با گفتن یک نکته این مبحث را تمام کنم ،و آن این که :حاج سیّاح با راه افتادنش به دور دنیا برای، به قول خودش« ،پیدا کردن آدمیّت »،برای «کشف» خودش به عنوان سوژه مدرن ،در روزگاری جهانیشده ،در اقالیمی بیرون از اقلیم عرفی و مذهبیاش ،یکی «از نقطه عطف»های تاریخ شناخت و پرداخت «خود» است در فرآیند تجدد ایران .حاج سیّاح -این طالیهدار رویاروئی گوشت و پوستی ما با وسعت جهانی مدرنیّت -به کشف جهان میرود تا خو ِد مدرن را کشف کند؛ این سفر آفاق آن روی ّ سکه سفر انفس است ،در عصر مدرن. میرزا محمد علی محالتی از محالت راه میافتد و میرود و میرود و از خود دور و دورتر میشود تا این خود نوین را ،که همیشه همواره ُدور و روبروی او جائی آویخته توجه شما را به این عبارت در از افق مقابل است ،دنبال کند .من میخواهم بهخصوص ّ متن «مصاحبه» جلب کنم« :من پویندهای بودم به دنبال دانش ،نه به دنبال باختن خود». این مصاحبه را باید در این رابطه نیز خواند ،بهعنوان سندی در حدیث و تاریخ «خود» در ایران :حاج سیّاح در این مصاحبه ،و در سفرنامههایش ،جای خود و سرزمینش را در این جهان پسابطلمیوسی رصد میکند .نزدیکتر ،در روز چاپ این مصاحبه در دوازدهم ژوئن ۱۸۷۵حاج سیّاح ،که بیش از پانزده سال است در سفر است ،یا عازم سفر به آسیا است ،به مقصد ژاپن ،و یا دارد مق ّدمات این سفر را میچیند .یکی دو هفته پیش از آن ،در روز ۲۶ماه مه ،حاج سیّاح ،غرق در تأمّل ،یکی از تپّههای سانفرانسیسکو را باال رفته بود تا در دادگاه بخش دوازده ایالت کالیفرنیا ورقه شهروند آمریکایی شدنش را بگیرد (من مخصوصاً نمیگویم «تابعیّت») ،مفهوم و هویّت جدیدی که برای آن کلمهای در زبان مادریش وجود نداشت .پیش از آن او یا «رعیّت» شاه بود و یا به لفظی کمتر موهن ،امّا همچنان زورمحور «تابع» پادشاهی او .حاال جائی در میان «وارستگی »،که در تصوف و عرفان جایگاه مفهومی داشت ،و بندگی و رعیّتی از سوی دیگر ،و نیز «مؤمن» بودن
از سویی باز دیگر ،یک جایگاه مفاهیمی برای نفس او پیدا شده بود« :شهروند »،با یک ساختار کامل تعهدات و اختیارات. «اینتراوشن» (بین اقیانوس) ،روزنامهای که این گزارش در آن آمده است ،نشریّهای ِ است بنام که در چند دوره ،و با اندک تغییری در نام ،از ۱۸۶۵تا ۱۹۰۷میالدی در تراقارهای ایاالت شیکاگو منتشر میشده است .این نام ،البته ،حکایت از آمدن راه آهن ّ متحده میکند ،و کوشش برای تأسیس نشریّهای سرتاسری ،نشریهای که بشود آن را اینتراوشن یکی از پیشروترین و حداقل به اماکن نزدیک به مسیر راه آهن پُست کرد. ِ انصافجوترین نشریّات عمده آن روزگار بود .روزنامهای بود که از جمهوریخواهان حمایت میکرد ،حزبی که در سال ۱۸۵۴تأسیس شده بود ،و آن هم با هدف اصلی الغای بردهداری .مه ّم است به یاد داشته باشیم که آبراهام لینکلن ،رئیس جمهوری که برای لغو بردهداری تا پای جنگ داخلی ایستاد ،نخستین رئیس جمهوری بود که از این حزب برگزیده شد .و گرچه تا سال ۱۸۷۵مسئله بردهداری ،و حال و روزگار بردگان تازه توجهات این حزب نبود ،و این حزب در مسیر تکامل فلسفی رها شده ،دیگر در کانون ّ خود به حزبی متعهد به حقوق مالکیّت و آزادی سرمایه و کسب و کار تبدیل شده بود، معهذا هنوز ،بر خالف روزگار ما ،حزبی بود که سیاهان و نوعدوستان را به خود جلب مقابل حزب دموکرات قرار داشت که در آن زمان ،و بازهم بر خالف میکرد ،و در ِ امروز ،حزب نژادپرستان و سیاهستیزان بود. آن دوره از این نشریه که گزارش در باب حاج سیّاح در آن آمده است از ۲۵مارس ۱۸۷۲شروع میشود ،آن هم با همّت جوناتان یانگ اسکمون ،یکی از رده مردانی که نظیرشان را فقط در روزگارانی میتوان یافت که جهان رو به بسط دارد ،زمانهای که مردان و زنانی میطلبد صاحب بینش ،آیندهنگر ،خستگیناپذیر و مهتریخواه .اسکمون ( )۱۸۹۰-۱۸۱۲یکی از نامداران آمریکا ،معاشر با رئیس جمهور لینکلن ،از ثروتمندان بزرگ زمانهاش بود که عالوه بر بانکداری به دانشگستری و گردآوری کتاب نیز عالقه داشت .درس وکالت خوانده بود ،م ّدتی رئیس انجمن آموزشی شهر شیکاگو بود« ،انجمن تاریخی شیکاگو» را پایه گذاشت ،نخستین راهآهن شیکاگو را راهندازی کرد ،بنیانگذار و مالک و مدیر بانک مارین بود ،برج رصدخانه دانشگاه شیکاگو به خرج او ساخته شد ،زمین و ساختمان بیمارستانی در شیکاگو به نام اسکمون هدیه او است ،و در سال ۱۸۴۴هم نخستین روزنامه شهر شیکاگو را تأسیس کرده بود .طرفه این که ظاهراً همین اسکمون با جنبش معروف به «راهآهن زیرزمینی» که به فرار سیاهان از ایالتهای جنوبی به شمال ،به صورت مخفیانه و بر خالف قانون ،کمک میکردند همکاری میکرد. آن وقتها رسم بود که از شهروندان میخواستند تا همراه گروهی از سوارکاران به دستگیری بردگان فراری بروند .میگویند یک بار از اسکمون پرسیدند اگر به او دستور دهند که باید همراه یکی از این دستهها برای دستگیری بردهای فراری برود چکار خواهد توجه به منزلت اجتماعیاش ،جواب داده بود« :صد درصد اطاعت خواهم کرد .او ،با ّ ً کرد ،امّا احتماال قبل از این که به برده فراری برسم شصت پایم زخمی خواهد شد و من از اسب به زمین خواهم افتاد». «اینتراوشن» االیجاه دبلیو َهلفورد بود که بعدها منشی مخصوص نخستین سردبیر ِ بنجامین َهریسون ،بیست و سوّمین رئیس جمهور ایاالت متحده ( ،)۱۸۹۳-۱۸۸۹شد. امّا سردبیری نشریه در زمان طبع گزارش مربوط به حاج سیّاح بر عهده ویلیام پن نیکسون بود .نیکسون ( )۱۹۱۲-۱۸۳۳یکی از سردبیران به نام و محبوب روزگار خود اوشن» شروع کرد ،و به م ّدت بیست بود که در ماه مه ۱۸۷۲کار خود را در «اینترِ - وشش سال ،یعنی تا ،۱۸۹۸در مناصب سردبیری و مدیریّت ،این نشریّه را میگرداند. نیکسون از یک خانواده ُکوئیکر میآمدُ .کوئیکرها ،شاید بدانید ،یکی از فرقههای مسیحی هستند که در میانه سده هفدهم میالدی شکل گرفتند ،و به تجربه مستقیم مسیحا بیواسطه کشیشان باور دارند ،و به کوششگری برای عدالت و انصاف اجتماعی و حصانت از شأن همه انسانها ،فارغ از عقیده و مذهب و اسلوب زندگی ،موسومندُ .کوئیکرها در آن دوره از کوشندگان غیور ّ توقف تجارت فرااقیانوسی برده بودند ،همانگونه که پس از آن ،تا به کنون ،برای آزادی همه اقوام ،برابری زنان ،و رعایت حقوق انسانی محبوسان و دیگرباشان میکوشند( .کافر است این مسلمانزاده اگر از این فرصت استفاده نکند و نگوید که نخستین کسانی که در آغاز ورودش به ایاالت متحده از او سراغ گرفتند ،و توی صاحب سبلت را به خانه االصل سراپا جهانسوّمِی این پسرک دهاتی ِ استخوانی سیه ِ ِ خود دعوت کردند ،و مثل صاحب منصبی باالسر میز نشاندند ،دستان او را در حلقه شکرگزاری گرفتند و او را در دعایشان شریک کردند ،شامی به او دادند ،و یک دست وسائل آشپزی مستمعل ،از دیگ و ماهیتابه گرفته تا کاسه و بشقاب و کارد و چنگال همراه او کردند تا زندگانیاش را با خانمانیترین کنشها ،یعنی پخت و پز ،آغاز کند همین کوئیکرها بودند). «بچههایم» میخواند، ویلیام پن نیکسون ،که شاگردان و دستیارانش در روزنامه را ّ از این کوئیکرها بود .میشود ،و ایکاش جایش میبود ،که سطرهای بیشتری به ذکر جمیل این مرد اختصاص داد .امّا حاال که اینجا جایش نیست ،بگذارید محض توصیه هم که شده باشد «تذکر ًْه االولیائی»وار مطلبی را گزارش کنم از جانب آیدا بی .ولز ،یکی از آغازینترین رهبران «حقوق مدنی» در ایاالت متحده .بانو ولز (،)۱۹۳۱-۱۸۶۲ روزنامهنگار ،ویراستار ،نویسنده ،و به همراه همسرش ،صاحب امتیاز نشریه ،یک زن آفریقایی-آمریکایی بود که به خاطر گزارشهای مستنداش از به دار کشیدن و مُثله کردن سیاهان توسط نژادپرستان در عالم خبرنگاری پژوهشی نام و نشانی دارد .هنگامی که ولز در سال ۱۸۸۴تصمیم گرفت به انگلستان برود از ویلیام پن نیکسون خواست تا به او اجازه دهد که( ...دنباله در صفحه ی )31
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 25
زبان و ادبيات
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 26
احمد محمود ،روايتگر زمانه خود محمد بهارلو «احمد محمود از جمله آن دسته از آدمهای کمیابی بود که نویسندگی را با معیار تمایالت اخالقی و اجتماعی میسنجید و از این جهت نوشتن را هدف و رسالت خود میدانست و حاضر بود در این راه حتی زندگی خود را فدا کند ،بی آنکه بهرهای از این فداکاری ببرد .او حقیقتاً زندگی انسان را یک وظیفه بزرگ اجتماعی میدانست که آرمان آزادی افراد انسانی در مرکز آن قرار داشت. احمد محمود ،چه در مقام انسان و چه در مقام نویسنده ،که از لحاظ خودش به هیچ وجه از یکدیگر جدا نبودند ،بیطرفی و تذبذب و بیتعهدماندن را نمیپسندید و زندگی را به صورت نبردگاهی میدید که در آن دعواهای اجتماعی و سیاسی مهم مطرح میشود و در نتیجه بر این عقیده بود که نویسنده در میدان نبرد باید بسیار هوشیار و باریکبین باشد .در حقیقت او مدافع وحدت نظریه و عمل و ادبیات و زندگی بود و مسؤولیت اجتماعی و احساس زندگی را جزو ذات ادبیات میدانست. محمود جانب ادبیات معترض را میگرفت و به نوعی ادبیات «مفید» اعتقاد داشت؛ ادبیاتی که در مدار ارتباط با وسیعترین توده مخاطبان قرار بگیرد؛ زیرا به زعم او در سرزمین پهناور و واپسماندهای که شمار مردمان درسخوانده ،بهویژه اهل کتاب ،بسیار اندک است و آن شمار اندک را هم شکاف عمیق و هولآوری از توده مردم بیتمیز جدا میکند ،ادبیات باید در مخاطبان خود تأثیر کند و آنها را برانگیزد .از اینرو آثار او ،چه داستانهای کوتاه و چه رمانهایش ،عموماً به زبانی ساده و روشن نوشته شدهاند و هم در لحن و هم در مضمون با بیشترین توده خوانندگان تماس برقرار میکنند. تقریباً از اواسط دهه پنجاه شمسی ،یعنی با انتشار رمان «همسایهها» تا به امروز ،محمود یکی از فعالترین و معروفترین و پرخوانندهترین نویسندگان ما بوده است .شاید هیچ ً احتماال بعد از مرگ بزرگ علوی ـ اینهمه درباره رماننویسی در ایران به اندازه او – شکاف میان رفاه طبقات و گروههای متمکن جامعه و توده فقیر مردم ،رنج و تفتیش عقاید و شکنجه ،مبارزه و تبعید و آزادی ننوشته باشد و از همینروست که از البهالی پارهای از نوشتههای او بیش از هر چیز بوی داغ تازیانه و خون و باروت به مشام میرسد .درعین حال در آثار او انتزاعاتی مانند برابری و عدالت اجتماعی و امنیت و میهن و اموری نظیر اینها همه کمابیش قربانگاهی شگفت و دردناک بودهاند که مردمان شورنده و پاکباخته در پیشگاه آنها ذبح شدهاند. بهرغم آنچه اغلب گفته میشد ،محمود ،چه در مزاج و چه در مشرب ،از جنس و جنم یاران ایام دوره جوانی خود ،که همه مسائل و امور اجتماعی را در پرتو یک هدف واحد داوری میکردند ،نبود .او به حکم حرفه نویسندگیاش ،جانب آزادی و استقالل و آفرینش را میگرفت و میکوشید تا این تعارض را به نفع ساختار آثار خود حفظ یا حل کند؛ اما این کوشش همواره نتیجه نمیداد؛ زیرا آن لحظات یا قطعاتی که مطالب انتزاعی جانشین واقعیت داستانی میشوند ،در آثار او کم نیستند. ً معموال از آنجا پیدا میشود که نویسنده انتزاعات را که او یا پارهای از مردم به آن اشکال اعتقاد دارند ،سرمشق کار خود قرار میدهد؛ ولی انتزاعات اغلب با سطح سیال و گریزنده ساختار ادبی راست درنمیآیند و در برابر مقتضیات متن ایستادگی میکنند ،به ویژه آنجا که ما شیفته و شیدای نظریات خود هم باشیم و بخواهیم آنها را آشکارا تبلیغ کنیم. درحقیقت واقعبینی محمود ،که به صورت نوعی رئالیسم اجتماعی جزءپرداز در آثارش جلوه میکرد ،هرگز از او دور نشد .او بیش از هر چیز به ارتعاشات تند زندگی ،یا در واقع تجربههای بزرگ که گاه از آنها به «بالیای نفرینشده» تعبیر میکنند ،حساسیت نشان میداد .به عبارت دیگر محمود بههیچ وجه خود را از گردش زمانه و حوادث معروض آن برکنار نگه نمیداشت؛ زیرا بر آن بود که جامعه از نویسنده توقع دارد ،و او با نگارش هر اثری میکوشید به نوبت خود این توقع را برآورد« .زمین سوخته» ،سومین رمان بلند ً کامال محصول چنین نگرشی بود .این رمان که دست کم از حیث ساختار روایی و محمود، کیفیت آدمپردازی کمابیش در دنباله دو رمان نخست او« ،همسایهها» و «داستان یک شهر»، قرار دارد ،اثری است درباره جنگ ،و اینطور به نظر میرسد که نویسنده خواسته است واقعیت هولآوری را که در زادگاهش میگذرد ،توصیف کند ،بیآنکه قادر باشد خود را از داوری درباره آن برکنار نگه دارد. اما این ارزیابی ممکن است همه حقیقت را بیان نکند .راوی «زمین سوخته» ،که نسبت به دو راوی رمانهای پیشین نویسنده یک فاصله زمانی سیساله را پشت سر گذاشته است، آدمی است در مرز میانسالی و پیرانهسر که ظاهرا فقط نظارهگر است و در بازی مرگ و زندگی ،نبردی که در اطراف شهر جریان دارد ،شرکت ندارد .طبعاً آن شور و شوق جوان «همسایهها» به هیچ وجه در این راوی نیست .پرسش این است که آیا کنارهجویی راوی و توصیفی که بهطور عینی از آدمها به دست میدهد ،به این معنی است که نویسنده از منظر راوی بیطرف رمان را روایت میکند؟ پاسخ به این پرسش درنگی را الزم میآورد. چنانکه اشاره کردیم ،بیطرفی در ذات نویسندگی محمود نیست ،و از همینرو در توصیف ً احتماال بهجهت زورآوربودن واقعیت دردناک نبردی که در سراسر رمان در جریان است، ً کامال رعایت نمیشود و نویسنده در ترسیم چهره آدمها نوعی همدلی نبرد ،این بیطرفی
و تأیید ضمنی از خود نشان میدهد ،بهویژه نسبت به آدمهایی که در معرض ویرانیها و آسیبهای جنگ قرار دارند .از طرف دیگر شاید آنهمه سرعت برای نوشتن رمانی درباره جنگی طوالنی و پرتالطم که نویسنده فقط سال اول آن را توصیف میکند ،قدری شتابزده بنماید ،حتی اگر رمان را نوعی ادای دین به سرزمینی بدانیم که نویسنده در آن زاده شده و بالیده است« .زمین سوخته» در حقیقت کوششی بود برای گوشت و استخوان بخشیدن به تصویری که نویسنده از آدمهای فرسوده و درهمشکسته و بالدیده سرزمین خود در نظر داشت .واقعیت این است که محمود شهامت نوشتن ،و شهادتدادن ،داشت و کنجکاویاش بر مالحظه و مصلحتاندیشیاش میچربید .فوراً واکنش نشان میداد و نمیخواست ،در حقیقت نمیتوانست ،چشمانش را نسبت به آنچه به نظرش زنده و پرشور و نگرانکننده بود ،ببندد. او روحیهای نیرومند و اعتماد به نفس ممتازی در نوشتن داشت ،و حجم هنگفت آثارش این امتیاز او را در مقام نویسندهای حرفهیی به روشنی نشان میدهد .من خیال میکنم درست این باشد که بگوییم نوشتن بر محمود مسلط بود ،همچون روحی بر یک جسم .گاهی اینطور به نظر میرسید که نویسندگی – امر نوشتن که دستکم در دو دهه اخیر حرفه اصلیاش بود – ً کامال مستقل از او بود. در پنج رمانی که تا کنون از محمود منتشر شده است و حجم آنها تقریباً به پنجهزار صفحه ً احتماال در رمانهای هیچ یک از نویسندگان میرسد ،او با چندین صدا سخن گفته است. معاصر ما به اندازه او این همه آدم و سنخ از گروهها و طبقات و آحاد مختلف جامعه دیده نشده است :کارگران ،صاحبکاران ،مالحان ،مبارزان ،بازجوها ،شکنجهگران ،قاچاقچیان، روسپیان ،پااندازان ،ولگردان آس و پاس و مانند اینها. در همه این آثار آنچه نظرگیر است ،ستم و زوری است که بر ضد توده فقیر و بیتمیز ً کامال مردم روا داشته میشود .برای محمود بسیار دشوار و آزاردهنده بود که ارزشهای متمایز را که از لحاظ او مطلقاً ناسازگار و نامربوط بودند ،به هم بیامیزد یا به هر رو خواننده را معلق و مردد نگه دارد .از نظر او ،بازیهای روشنفکرانه و اشتغال خاطر نویسنده به مطلق ترفندهای صناعتی ،چیزی جز خودبینی و خوشخیالی و وسواس مشتی اندکشمار «متخصص» ادبی نبود. در سالهای اخیر ،چنان که در دو رمان «مدار صفر درجه» و «درخت انجیر معابد» میتوان دید ،او میکوشید تا خصایل شخصی آدمها و فردیت ممتاز آنها را تا سر حد امکان پرورش دهد .در رمانهای پیشین او طبعاً وصفهایی از خصایل شخصی آدمها وجود دارد؛ ً معموال به صورت تشویش و اضطراب و بیگانگی و مانند اینها بروز اما این خصایل که میکنند ،در حاشیه رمانها – و نه در مرکز و محور آنها – قرار دارند ،و اغلب در حوادث بزرگ و آرمانهای واال محو میشوند. در دو رمان اخیر ،که در اوج پروردگی و آفرینندگی نویسنده نوشته شدهاند ،محمود از تردیدکردن در امور شخصی ،بهویژه امور اجتماعی ،از خود واهمه نشان نمیدهد؛ زیرا دریافته است که برای هر پرسشی الزاماً پاسخی محکم و قانعکننده وجود ندارد و آدمها با ً معموال قادر نیستند جستوجوی آن پاسخ که چه بسا ممکن است در پیش پایشان هم باشد، مشکالت خود را حل کنند .حتی آدمهای اصلی رمانهای او دیگر از آن مقام و موقعیت آشنا – مبارزه بر ضد ستم و در راه آزادی – برخوردار نیستند و جایشان را آدمهایی گرفته است که ضروتاً شجاعت و آگاهی اجتماعی در شمار سجایای اخالقی آنها نیست. در واقع گرایش محمود به انعکاس صداهای متفاوت ،به مقدار فراوان ،حاکی از آن بود که نویسنده حرف دیگران را هم حتی اگر با او موافق نباشند ،میفهمد و میخواهد درباره جنبههای کمابیش متناقض و فراموششده آدمهای زمانه خود با ما سخن بگوید .به عبارت سادهتر محمود دیگر به هیچ وجه اصراری نداشت که بینش خاص را برای خوانندگانش الزامآور کند ،اگرچه کماکان ترجیح میداد روی حساسترین رشتههای عصبی مسائل زنده روز انگشت بگذارد. محمود به زبان فارسی گفتاری و به لحن عامیانه خاص و تعدیلشدهای از لهجه جنوبی (خوزستانی) مینوشت و این زبان را سخت دوست میداشت .مفردات ،ترکیبات ،اصطالحات، مثلها و مقدورات بیانی این زبان را به خوبی میشناخت و کمتر نشانی از ضعف تألیف در آثار او بهویژه رمانهایش دیده نمیشود .محمود به معنای رایج کلمه صاحب سبک بود و در اغلب آثارش از یک شیوه روایی واحد و کمابیش یکدست استفاده میکرد .نثر داستانی یا شیوه نگارش او از «همسایهها» تا «درخت انجیر معابد» حتی در دو مجموعه داستان «دیدار» و «قصه آشنا» از حیث کاربرد ساختمان جمله و زمان رایج افعال ،قطع نظر از زبان گفتار آدمها ،کمابیش در امتداد هم قرار دارند .نثر نوشتاری محمود در ادبیات معاصر ً ً کامال عطر و کامال از نثر نویسندگان دیگر متمایز است و هر قطعه و بند از آثار داستانی او طعم کالم خاص نویسنده را دارد( ».منبع :ایسنا)
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 27
ادراک گفتار ِ دکتر محمدرضا باطنی در آواشناسی ،هنگام بح ث از صداهای زبان ،گفته میشود که صداهای زبان ی گویایی به وسیله اندامها ی صوتی ،لبها (مانند تارها و غیره) تولید میشوند .ولی باید به یاد داشته باشیم که ت امر چنین نیست. واقعیّ توضیح اینکه اندامهای گویایی ما صدا تولید نمیکنند ،بلکه ذرات هوا را طبق الگوهای خاصی به هم میزنند ،یا به بیان دقیقتر، در آنها ایجاد ارتعاش میکنند .این ارتعاشها، محرک صوت هستند ،نه ک صوت، خود صوت .ادرا ویژگی دستگاه شنوایی ما است ،بدین معنی که دستگاه ی ما آنچنان ساخته شده شنوای و سازمان یافته است که این ت ادراک میکند ،وگرنه در جهان خارج صوت یا صدا وجود ارتعاشها را ب ه صورت صو ن همه ،ما میتوانیم همچنان ی در ذرات هواست .با ای ندارد .آنچه وجود دارد تم ّوج انرژ ی صحبت کنیم به شرط اینکه فراموش نکنیم که این از تولید صدا به وسیل ه اندامهای گویای ی بر نوعی تسامح است ،تسامحی ک ه کار ما را در بحث از صداهای زبان آسان کار متّک ک صوت ،و از جمله میسازد .یک هشدار دیگر را نیز نمیتوان نادید ه گرفت :اگر ادرا ی از ویژگی یا ویژگیهای دستگاه شنوایی ما است ،پس هنگام بحث از ی زبان ،ناش صداها ن از توج ه به ث از زنجیره گفتار ،نمیتوا ی باالتر ،هنگا م بح ی زبان ،و در سطح صداها ی غافل بود. ت و کار این دستگاه بهکل ساخ ط و نوشته ،چنین میپندارند که ت تأثیر آشنایی خود با خ بسیاری از درسخواندهها ،تح ف در نوشتار ،یکی پس از دیگری ادا میشوند، ی زبان در هنگام گفتار ،همانند حرو صداها س از فراغت یافتن از آن ی را تلفظ میکنند و پ ت صدای بدین معنی ک ه اندامهای گویایی نخس ن کار را تا پایان زنجیره گفتار ادامه میدهند، به تلفظ صداهای دوم و سوم میپردازند و ای ل تمیز و تشخیص است. به طوری که هر صدا منفک و مجزا از صدای قبل و بعد آن قاب ن در زنجیر ه گفتار ن ه چنین تلفظ میشوند و ی زبا ی نادرست است :صداها ن تصور به کل ای ت ادراک میکند. ن صور نه دستگاه شنوایی ما آنها را ب ه ای ن حال ک ه مشغول انجام دادن اندامهای گفتار را به رقاص ماهری تشبیه کردهاند که در هما نو ی آماده میکند و از اینرو حرکات او موزو ی حرکت بعد ت خود را برا حرکتی اس ی زبان توجه میکنیم میبینیم که این تشبیه چندان ظ صداها همآهنگ جلو ه میکند .وقتی به تلف ی «بید» را تلفظ کنیم .اولین بیمورد نیست .فرض کنید ک ه ما میخواهی م واژ ه تکهجای ی پایانی آن نیز /d/است .برای تلفظ /b/ ن /i/و صدا یآ ی این کلم ه ،/b/دومین صدا صدا ن باید در وضع خاصی ظ /i/نیز زبا س باز شوند و برای تلف باید دو لب نخست بست ه و سپ قرار گیرد .آنچه مسل م است ما این دو عمل را مجزا و منفک از یکدیگر انجام نمیدهیم، ظ /b/ بلک ه آنها را تواماً انجام میدهیم ،بدین معنی که در همان هنگام که لبها را برای تلف ن کار این ظ /i/ایجاب میکند .نتیجه ای ی قرار میدهیم که تلف ن را نیز در وضع میبندی م زبا ً ن لبها و رها شدن هوایی که در پشت آنها فشرده شده است ک ه تقریبا همزمان با گشوده شد ن بدان معنا است ک ه اساساً مرزی وجود ندارد که بتوان گفت ظ /i/نیز آغاز شد ه است .ای تلف ظ /i/آغاز میشود .حاصل این درهم¬تنیدگی این است ظ /b/پایان مییابد و تلف در اینجا تلف ی /b/الزم است در درون /i/و مقداری ی از اطالعات آکوستیکی ک ه برای شناسای که مقدار از اطالعات آکوستیکی که برای شناسایی /i/الزم است در درون /b/قرار میگیرد ،یا به ی /i/در /b/نمایان میگردد .همین وضع نیز در ی /b/در /i/و رد پا ن غیرفنی ،رد پا زبا ش میآید .در اینجا نیز پیش از آنکه تلفظ /i/پایان یابد، ی پایانی کلمه یعنی /d/پی مورد صدا ظ /d/با /i/همزمان ظ /d/آماده میشود ،بهطوریکه بخشی از تلف ی تلف محفظه دهان برا میگردد .در اینجا نیز مرز مشخصی وجود ندارد که بتوان گفت تلفظ /i/در اینجا پایان ی به هم ظ /d/آغاز شده است .در واقع کلمه «بید» در تلفظ ،از یک زنجیره آوای یافته و تلف تنیده و تجزیهناپذیر تشکیل شد ه است .تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی گفتار نیز مشاهدات باال را تأیید میکند .طیفنگاشتهای صوتی نشان میدهند که ویژگیهای آکوستیکی صداهای ن در زنجیر ه گفتار در قلمرو یکدیگر وارد میشوند و روی هم به شدت تأثیر میگذارند. زبا ن بار تلفظ دو کلمه تکهجایی «کی» /ki/ بد نیست ب ه مثالی از نوع دیگر توجه کنیم .ای و «کو» /ku/را مقایسه میکنیم .در سطح واجشناسی میتوان گفت که این دو کلمه هر
ن مییابند .واجنویسی آنها نیز دو با صامت /k/آغاز میشوند و با دو مصوت متفاوت پایا ی /k/در آغاز «کی» با ت آکوستیک ی هنگا م تلفظ ،کیفیّ به همین صورت خواهد بود .ول ت آکوستیکی ت است ک ه کیفیّ ت آکوستیکی /k/در آغاز «کو» تقریباً همان اندازه متفاو کیفیّ ب زبان باال میآید و ی تلفظ /k/در هر دو مورد عق مصوتهایی که به دنبال آنها میآیند .برا به نرمکام میچسبد و راه خروج هوا را سد میکند و در نتیجه ،هوا در پشت این مان ع انباشته ی در مورد «کی» همزمان با متراک م شدن هوا در پشت این مانع ،حفره دهان میشود .ول ی تلفظ /u/ ن برا ظ /i/آماده میکند ،در حالی که در مورد «کو» حفره دها خود را برای تلف آماده میشود .در نتیجه ،هوایی که در پشت زبان متراکم شد ه در دو محفظه تشدید ک ه شکل ی انفجار خفیفی که از رها شدن ث میشود که صدا ن باع متفاوتی دارند تخلیه میشود و همی ی پیدا کند و دو صدای متفاوت با دو /k/ هوا ایجاد میشود هر بار کیفیّت آکوستیکی متفاوت ک صدای /k/میشنویم دیگر به ل که پس چرا ما فقط ی خ این سؤا متفاوت تولید شود .پاس ن مورد ،پاسخ سؤال ط میشود .در ای تولید گفتار مربوط نمیشود بلکه به ادراک گفتار مربو ن ما این است :چون تفاوت آکوستیکی میان دو صدای /k/در نظا م آوایی (یا فونولوژی) زبا ت آنها بیاعتنا است و در نتیجه ،آن دو ی ما نسبت به تفاو نقشی به عهده ندارد دستگاه شنوای صدای متفاوت یک صدا ادراک میشوند. ن میدهند دستگاههای گفتار و شنیدار ما با یکدیگر شواهد زیادی در دست است که نشا ی ادراک گفتار صورت گرفته چنین ی ک ه رو سخت همآهنگ شدهاند .از مطالعات آزمایشگاه ن روی یکدیگر میگذارند ی که صداهای زبا ی ما نسبت به رد پای برمیآید که دستگاه شنوای ی است ک ه میتواند ی جانب ک همین تأثیرات آکوستیک ی که ب ه کم بسیار حساس است ،تا جای ی صداهای گفتار صداهای زبان را در زنجیر ه گفتار از ه م باز شناسد .بنابراین ،درهمتنیدگ نه تنها مانعی در راه شناسایی و ادراک صداها نیست ،بلکه خود کمکی در این راه است. ً ی و واکبر /g,d,b/تنها از ی انسداد مثال از شواهد آزمایشگاهی چنین برمیآید ک ه صامتها ت بعد از خود میگذارند شناخت ه و ادراک میشوند .اگر سه روی تأثیری که روی مصو هجای gâ, dâ, bâرا در نظر بگیری م مشاهد ه میشود که وجود /g, d, b/در آغاز هجا، س از /b/رو ن نحو که آغاز فورمان دوم پ ت /â/اثر میگذارد ،به ای روی فورمان دوم مصو ن میدهد، س از /d/تغییر محسوسی نمیکند یا خیزشی اندک نشا ب ه باال خیز برمیدارد ،پ ن س ه آغاز ی آزمایشگاهی میتوان ای ت فرو میافتد .با دستکاریها ولی پس از /g/به شد ت دیگر صدای /g, d, b/شنیده ش داد .در این صور متفاوت را برید و جداگانه به آنها گو ت به ه م تغییر نمیشود ،بلکه صداهای غیرزبانی شنیده میشود ک ه زیر و بمی آنها نسب قطعات برید ه شد ه در جای خود قرار گیرند دوباره هجاهای میکند .ولی پس از اینکه این ِ ن دست ،دانشمندان گفتارشناس را به سوی این gâ, dâ, bâشنیده میشوند .شواهدی از ای ت ک ه کوچکترین واحد ادراک گفتار هجا است و نه صداهای منفرد. نظریه کشانده اس دالیل و شواهد دیگری نیز در جهت تأیید این نظری ه ارائ ه شدهاندً . مثال محاسب ه شد ه که در ن تعداد ل اگر ای ت و ادراک میکنیم .حا گفتار عادی ،ما در ثانیه ۲۵تا ۳۰صدا را دریاف ل ه م قرار گیرند و به گوش ما رسانده صدا بدون هیچگونه همپوشانی زنجیروار به دنبا ی واحد «ویز» مانند خواهد شنید، ش ما گفتار نخواهد شنید ،بلکه یک صدا شوند ،دیگر گو ن را ندارد که مرز این تعداد صدا در ثانی ه را تشخیص زیرا دستگاه شنوایی ما توانایی ای ی میشنویم ،همانگونه که ی واحد دهد و در نتیج ه ما آنها را یکپارچه و ب ه صورت صدا ن را ندارد ک ه بین این تعداد تصویر متفاوت در ثانیه تمایز دستگاه بینایی ما هم توانایی ای ک تصویر پیوسته ادراک میکند .اگر ما میتوانیم قایل شود و در نتیجه آنها را به صورت ی ل است ۲۵تا ۳۰صدای گفتار را در ثانیه ادراک کنیم و بین آنها تمایز بگذاریم به این دلی ک یک هجا هستند به که صداهای گفتار همپوشانی دارند و به صورت بستههایی ک ه هر ی ی ما تعداد ت پردازش دستگا ه شنوای ی قدر گوش عرضه میشوند .بنابراین ،معیار اندازهگیر ی معینً ، ت میشوند بلک ه تعداد هجاهایی ک ثانیه ،دریاف مثال ی ت که در مدت صداهایی نیس ت ک ه در این مدت میتوانند ادراک شوند .عالو ه بر شواهد آزمایشگاهی ،شواهد رفتاری اس ش سال ه در کالس اول ن در تأیید این نظریه ارائ ه کرد .دید ه میشود که کودکان ش نیز میتوا ک کلم ه از چند صدا ترکیب شد ه است ،در حالیک ه با دبستان به سختی میتوانند بفهمند که ی ش کنند .همچنین افراد بیسواد ن بخ اندکی راهنمایی میتوانند کلمه را به هجاهای سازند ه آ ی با اندکی آموزش میتوانند نمیتوانند بگویند یک کلمه از چند صدا تشکیل شد ه است ،ول ن شواهد ن اینکه بتوانند عمل خود را توجیه کنند .ای تقطیع هجایی کلمات برآیند ،بدو از عهده ِ ی زبان همه بر این داللت دارند ک ه دستگاه شنوایی ما طوری ساخت ه شده که میتواند هجاها ن دشوار و گاهی یآ ی مجزای زبان برا را به آسانی ادراک کند ،در حالی ک ه ادراک صداها غیرممکن است. پژوهشهای اخیر درباره ادراک گفتار ما را از این نیز فراتر میبرند .گفته میشود که ی دیگر ل یافت ه ک ه نهتنها صداهای گفتار را از صداها دستگاه شنوایی انسان طوری تکام ش از آنکه به تشخیص میدهد ،بلکه آنها را در قسمتهای مختلف مغز پردازش میکند .پی ت گرفت ه بپردازیم باید دو نکت ه را ی که در جهت تأیید این نظری ه صور ذکر آزمایش جالب ل عا م یافته ک ه مراکز تولید و ادراک گفتار ن اهل فن قبو یادآور شویم .یکی اینکه امروز بی در اکثریت قریب به اتفاق مردم در نیمکره چپ مغز قرار گرفته است .دیگر اینک ه رشتههای ب شنوایی از هر گوش به هر دو نیمکره مغز میروند ،ولی تعداد رشتههای عصبی عص ی است ک ه از که از گوش راست ب ه نیمکر ه چپ میروند بسیار بیشتر از رشتههای عصب پ به شچ ی عصبی که از گو گوش راست به نیمکره راست میروند؛ همچنین تعداد رشتهها ت که از گوش چپ به نیمکره ی عصبی اس نیمکره راست میروند بسیار بیشتر از رشتهها ی بیمعنا و متفاوت ،مانند taو ga ش مزبور ،زوجهایی از هجاها چپ میروند .در آزمای ک دستگاه ک جفت را بهطور همزمان به کم ب کردند و هر یک از دو هجای ی ،را انتخا مخصوص در یکی از دو گوش وارد کردند( ...دنباله در صفحه ی )28
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 28
ادراک گفتار...
(دنباله از صفحه ی )27
...نتیجه آزمایش نشان داد ک ه ی که درست تشخیص هجاهای داد ه شدند بیشتر آنهایی بودند که به گوش راست وارد شده بودند .تا اینجا نتیجه آزمایش ی بود که از ن چیز هما پیش انتظار میرفت ،زیرا تعداد رشتههای عصبی که از گوش راست ب ه نیمکره چپ ،یعنی مرکز تکلّم، میروند بسیار بیشتر است. ولی وقتی به جای هجاهای ی انتخاب شد و به همان نحو همزمان در دو گوش گفتار ،ملودیهای ساد ه یا نتهای موسیقای نواخته شد ،نتیجه برعکس بود .این بار نتهایی که درست تشخیص داد ه شدند بیشتر آنهایی بودند که در گوش چپ نواخت ه شده بودند .این نتیجه ،نشان داد که صداهای موسیقایی، برخالف صداهای گفتارً ، کال یا عمدتاً در نیمکر ه راست پردازش میشوند .از کل این ش میتوان نتیجه گرفت که دستگاه شنوایی انسان بین صداهای گفتار و دیگر صداها آزمای تمایز قایل میشود و آنها را در مراکز متفاوتی در مغز پردازش میکند. شواهد دیگری نیز عرضه شدهاند که نشان میدهند صداهای گفتار صداهای خاصی هستند و ن صداها از استراتژی خاصی استفاده میکند. ش ای ک یا پرداز ی ادرا دستگا ه شنوایی ما برا ی آشکار میشود که سعی شود صداهای غیرگفتاری را جانشین صداهای این موقعی به خوب ی از این موارد ،تالش برای ساختن دستگاهی است که بتواند حروف چاپی را گفتار کنند .یک دیدن نوشته صدا بشنوند .بیش به صدا ،ولی ن ه صداهای گفتار ،تبدیل کند تا نابینایا ن به جای ِ خ اولین تالش برای ساختن چنین دستگاهی میگذرد ،و در این مدت از هفتاد سال از تاری ش قرار گرفتهاند .ولی در عمل معلوم شده که هیچکدام ی مورد آزمای ی صوتی متفاوت الفباها ی به از اینها ب ه کارایی الفبای صوتی مورس نیستند .الفبای مورس ،ک ه در مخابره تلگراف ن صداهای گفتار نیستند .به همین دلیل مشاهده کار میرود ،صوتی است ،ولی صداهای آ ش و تمرین میتواند صداهای مورس میشود که دستگاه شنوایی انسان پس از سالها آموز را ادراک کند ،آن ه م با سرعتی که به سختی به یکدهم سرعت ادراک گفتار میرسد ،در ی زبان بدون هیچگونه آموزش و تمرینی ب ه سهولت ادراک میشوند. حالیکه صداها مطالعاتی از اینگون ه بعضی از دانشمندان گفتارشناس را بر آن داشته است که ادعا کنند ن پردازشگر میتواند دستگا ه شنوایی ما پردازشگر خاصی برای صداهای گفتار دارد .ای ی در شرایط آکوستیکی نامساعد تشخیص دهد و ارتباط گفتاری را ی گفتار را حت صداها ن داده است که اگر انرژی موجود در صداهای ی نشا امکانپذیر سازد .مطالعات آزمایشگاه مخل ب ه اندازه انرژی موجود در گفتار باشد مکالم ه ب ه راحتی صورت میگیرد .اگر انرژی موجود در صداهای مخل بر انرژی موجود در گفتار بیشی گیرد باز ه م گفتار قابل درک اشکال جدی مواجه میشود که نسبت انرژی صداهای مخل ی ادراک گفتار با است؛ تنها موقع ِ ی گفتار به مرز چهار به یک برسد .دستکاریهای آزمایشگاهی در خصوصیات به انرژ ی از بین ببرند، بودن گفتار را خدشهدار کنند یا بهکل آکوستیکی گفتار ممکن است طبیعی ِ ی الزاماً ب ه ادراکپذیری آن لطمهای وارد نمیکنند .در واق ع یکی از کشفهای مهم این ول ن از یک مقوله نیستند .خصوصیات بودن گفتار و ادراکپذیری آ بوده است که طبیعی ِ ادراک ت طبیعی میدهند متعدد و متنوعاند ،ولی همه آنها برای آکوستیکی که به گفتار حال ِ گفتار ضروری نیستندً . ی نشان میدهد که مصوتها ،سه و گاهی مثال طیفنگاشت صوت ن دارند ،ولی فقط فورمان اول و دوم برای ایجاد تمایز و ادراک مصوت کافی چهار فورما ف فورمان است .مصوتی که دارای سه فورمان باشد طبیعیتر به گوش میرسد ،ولی حذ ی آکوستیکی اساسی ت ندارد .بنابراین ،تا زمانی ک ه مؤلفهها ی در ادراک مصو سو م تأثیر در گفتار محفوظ بمانند ،گفتار قابل درک خواهد بود ،و این در حالی است که به علت حذف ً کامال غیرطبیعی شده باشد .همچنین مشاهده شده ن آن ممکن است مؤلفههای جانبی ،طنی که قطع و وصلهای سری ع در زنجیره گفتار و نیز پژواک ،گرچ ه آزارنده هستند ،ولی در ن یا نصفکردن سرعت گفتار نیز در ادراک ی ندارند .دوبرابرکرد ک گفتار تأثیر چندان ادرا ط تا جایی ضروری است که گفتار را قابل شنیدن ت یا بلندی گفتار فق آن بیتأثیر است .شد ت یا بلندی گفتار در ادراک آن بیتأثیر خواهد بود. سازد؛ از این حد که بگذرد ،افزایش شد ی از زمینههایی که به فه م ما از ادراک گفتار کمک کرده است تالش برای مجهزکردن یک ن را درک کند .در کامپیوترهای معمولی کامپیوتر به نرمافزاری است که بتواند گفتار انسا که ً فعال در دسترس هستند و مورد استفاد ه قرار میگیرند ،تماس انسان با کامپیوتر از راه ق نوشتار یا عالئ م نوشتاری به صفحه کلید است .این بدان معنا است که درونداد از طری ق نوشتار یا عالئم نوشتاری از پاسخ کامپیوتر نیز از طری کامپیوتر داده میشود و برونداد یا ِ ت که صفح ه کلید از میان برداشته شود و انسان ل این اس ف ایدهآ کامپیوتر گرفته میشود .هد ارتباط گفتاری را نباید با تماس بتواند ارتباط گفتاری مستقیم با کامپیوتر برقرار کند .این ِ ن شرکت دارند و خط تلفن و دستگاههای تلفنی اشتبا ه کرد .در تماس تلفنی حداقل دو انسا ل پیام هستند ،ولی در ارتباط گفتاری مستقی م با کامپیوتر ،هدف ی انتقا وابسته ب ه آن مجرا ن را به عهده بگیرد .ارتباط گفتاری مستقیم با ن دو انسا ی از آ ن است که کامپیوتر نقش یک ای
ی استفاد ه از صفح ه کلید ،مستقیماً در میکروفنی ک ه کامپیوتر بدین معنا است که کاربر ،ب ه جا خ خود را نیز بیواسطه از بلندگوی کامپیوتر ت صحبت کند و پاس ب ه کامپیوتری متصل اس ی نوشتاری باشد. ن نیست که یکی از دو قطب ،گفتاری و دیگر بشنود .البت ه این مان ع از آ ً مثال کاربر در میکروفن کامپیوتر صحبت کند و از کامپیوتر بخواهد گفتههای او را تایپ س متنی کند ،که در این صورت درونداد گفتاری و برونداد نوشتاری است؛ یا برعک ن را بخواند ،که در این صورت نوشت ه ب ه کامپیوتر داد ه شود و از آن خواسته شود ک ه مت درونداد نوشتاری و برونداد گفتاری است .ب ه هر حال ،ارتباط گفتاری با کامپیوتر پای ت گفتار ( )speech recognitionو دو فرایند بسیار پیچیده را به میان میکشد :یکی شناخ ت که کامپیوتر ت گفتار مستلزم این اس ب گفتار ( .)speech synthesisشناخ دیگری ترکی ن امکان دهد عناصر سازند ه گفتار را شناسایی کند و پیام ی مجهز باشد که به آ به نرمافزار ت ک ه نرمافزار طوری ساخته ب گفتار مستلزم آن اس را از آنها بیرون بکشد ،در حالیک ه ترکی ی آکوستیکی الزم را با هم ترکیب کند و پاسخ خود شده باشد که کامپیوتر بتواند مؤلفهها ّ ی فنی این ل آن نیست ک ه به جنبهها را به صورت گفتار مصنوعی ارائ ه دهد .در اینجا مجا ی روی فرایندها پرداخت ه شود ،ناچار فقط به نکاتی اشار ه خواهد شد که بتوانند پرتو تازها بحث اصلی ما ،یعنی ادراک گفتار بهوسیل ه انسان ،بیندازد. ب درآمده است ،بهطوری که از این دو فرایند ،ترکیب گفتار سادهتر از شناخت گفتار از آ ی عرضه کند که به امروز کامپیوتر میتواند به صورت برونداد نوعی گفتار مصنوع ظ تجاری مورد قبول قرار گرفته و ل از لحا ن دلی گفتار طبیعی بسیار نزدیک است و به همی ت گفتار ،که قرینه ادراک گفتار در انسان است، کاربردهایی پیدا کرده است ،ولی در شناخ ل مه م این ناکامی این است که زنجیره گفتار ی از عل پیشرفت چندانی حاصل نشده است .یک ی ترکیبکنند ه آن تقطیع کرد و واجهای آن را شناسایی را نمیتوان به راحتی به صداها نمود ،زیرا همانگون ه که ً ی زبان دره م تنیده میشوند قبال گفت ه شد ،در هنگا م تلفظ ،صداها ی اطالعات آکوستیکی درباره دو و ی که هر قطع ه کوچکی از زنجیر ه گفتار ،حاو بهطور ی یافتهاند .عالوه بر این ،تغییرات ت که دره م فرو رفت ه و با هم همپوشان گاهی س ه واج اس ش نوسان میکند ،و همین امر ،که ت آنها را دستخو ی آوایی متفاوت ،هوی واجها در بافتها گ در ل اعتنا است ،یکی از موانع بزر برای دستگاه شنوایی انسان بسیار بیاهمیت و غیرقاب ی که براساس تقطیع واجی زنجیره ن سیستم راه شناخت گفتار بهوسیله کامپیوتر است .نخستی ی این سیستم به ی شد ه در دهه ۱۹۵۰بهوجود آمد ،ولی ناتوان گفتار برای کامپیوتر طراح زودی آشکار شد و به دست فراموشی سپرده شد .از آن زمان به بعد ،این رویکرد نسبت به شناخت گفتار بهکلی کنار گذارده شد ه است. ی میشوند ،از الگو ( )templateاستفاده ی شناسایی گفتار طراح امروز سیستمهایی که برا ی سازنده آن ،را به زبان ل کلمه ،و نه واجها یک میکنند ،بدین معنی که ویژگیهای اکوستیک ی از سیستمها نیز هجا را به عنوان ی میکنند .بعض ریاضی در حافظه کامپیوتر نگهدار ی شناخت گفتار نیست، ح چگونگ ن مسأله تشری ح ای ض ما از طر الگو انتخاب کردهاند .غر ی قبلی در این مقال ه را تأیید میکند :مهندسان بلکه میخواهیم نتیجهای بگیریم که گفتهها کامپیوتر نیز به این نتیجه رسیدهاند که واجها یا صداهای منفرد گفتار ،واحد ادراک نیستند، ً احتماال هجا است. ادراک گفتار بلک ه کوچکترین واحد ِ ت مطلب دیگری را نیز یادآور شویم .امروز در میان اکنون ک ه سخن به اینجا رسید بد نیس ط در انسان است، طبیعی ارتبا ن قبول عام یافته ک ه گفتار صورت زبانشناسان و روانشناسا ِ در حالی که نوشتار امری ثانوی و عرضی است .به همین دلیل ،تولید و ادراک گفتار ش را ی آن نیازی ب ه آموزش ندارد .اما خط و نگار ت و فراگیر برای انسان بسیار ساده اس ن احتیاج به سالها ممارست و تمرین دارد .اما وقتی ب ه نحوه ت و یادگیری آ باید یاد گرف ً کار کامپیوتر نگاه میکنیم وض ع را کامال برعکس میبینیم :شناخت نوشتار و کار کردن ع را با نوشتار برای کامپیوتر بسیار آسانتر از گفتار است .شاید ذکر مثالی این موضو ب شده است ،مثالً ی کلمهای ک ه از پنج حرف ترکی روشنتر کند .نگهداری صورت نوشتار ل میکند ،در حالیک ه نگهداری کلمه «میزان» ،پنج بایت یا چهل بیت حافظه کامپیوتر را اشغا ن کلمه با کیفیّت متوسط به بیش از ۲۰/۰۰۰بیت حافظه نیاز دارد ،و اگر الگوی آوایی ای ی نگهداری شود به بیش از ۴۰/۰۰۰بیت حافظه نیاز ت آکوستیکی عال قرار باشد با کیفیّ ض باشد. ی قابل اغما ت رقمی نیست که به سادگ خواهد داشت .تفاوت بین ۴۰و ۴۰/۰۰۰بی ن کار ی فشرده کنند .ای ت را به نحو البته برای صرفهجویی در حافظ ه باید این انبو ه اطالعا ی ( )LPC= linear predictive codingنامید ه میشود انجام با روشی که ال¬پی¬س میگیرد. خالصه بحث همانگونه که اندامهای گویایی و ،هماهنگ با آنها ،دستگا ه عصبی ما برای تولید صداهای ت و تشخیص صداهای ی ما برای دریاف زبان تکامل یافتهاند ،همانگونه نیز دستگاه شنوای ن را به این نظریه زبان تکامل یافته و مجهز شده است .شواهد موجود بعضی از دانشمندا سوق داده است که دستگا ه شنوایی ما صداهای زبان را ب ه نحوی متفاوت از صداهای دیگر ی زبان ش صداها ی از مغز انسان بالغ برای پرداز پردازش میکند؛ یا به بیان دقیقتر ،بخش ی زبان منفک و مجزا از یکدیگر ی شده است .هنگام تلفظ ،یا تولید گفتار ،صداها تخصص ی خواص آکوستیکی یکدیگر اثر میگذارند. تلفظ نمیشوند ،بلکه در زنجیره گفتار رو ی ما طوری سازمان یافت ه است ت داشت ک ه دستگا ه شنوای شواهدی ارائ ه شد که بر این دالل س است و همین ن بر یکدیگر میگذارند بسیار حسا ک ه به این ر ّد صوتی که صداهای زبا ی که همین ت و سرعت در پردازش زنجیره گفتار میگردد ،در حال ث سهول حساسیت باع ویژگی ،یعنی درهم تنیده شدن صداها در هنگا م تولید ،یکی از موانع بزرگ در را ه «شناخت ت که هجا ن داللت داش ن شواهدی ارائ ه شد که بر ای گفتار» بهوسیل ه کامپیوتراست .همچنی کوچکترین واح ِد ادراک گفتار است( .مجله بخارا)
شعر امروز
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 29
چند شعر کوتاه از سعيد شاپوری
1 کسی می آید، دلم می لرزد کسی می رود، دلم می لرزد. تا تو بیایی، دلی نمانده است.
2 زیبایی راه کوره ای است به تن تو و گیسوانت شاخه های سبز پُرهیاهویی تا شگرفی راه ها را تکمیل کنند. تمام جاده های جهان از تن تو می گذرند و من مسافر مشتاق جاده های جهانم.
3 زیر درخت بید نیمکتی استراحت می کند و آدمی عرق ریز از پله های سنگی سایه اش را باال می کشد.
4 هر صبح به زندگی چشم می گشایم بی آنکه تمامی شب را مرگ پلکی زده باشد. جلوی در همسایه ایستاده است ماشین نعش کشی.
5 روبروی من ساعتی دیواری است که هر صبح حکم مرگ مرا قرائت می کند: تیک تاک تیک تاک. باید به کمک برگ ها می رفتم باید می گفتم آدمی ساعت را برای خودش ساخته است تنها برای خودش. برگ ها می لرزیدند و باد، ساعتی بر مچ دست خود بسته بود.
6 چندمین سفر است این کز این راه می رود ماه! پاهای من تاول زده در این را ِه خاکی .
7 بر قفای خود می نگرم. میان این همه جای پا، جای پای من پیدا نیست.
موسيقی
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 30
گزينش مطلب برای بخش موسیقی از "استاد شاملو"، مدرس برجسته ی ویولن نوازنده و ّ
ملکالشعرای بهار و شعر و ترانه وطنی محمود خوشنام ،پژوهشگر موسیقی اردیبهشت ماه امسال یکصد و سی سال از تولد و شصت و پنج سال از درگذشت محمد تقی بهار ،ملکالشعرا ،قله سترگ ادبیات معاصر ایران میگذرد. بهار را می توان فرهنگمردی برای تمام فصول نامید. او از آغاز مشروطیت به مبارزان راه آزادی پیوست و با عضویت در انجمن انقالبی سعادت به ستیز با استبداد بعد در حزب پرداخت. دموکرات ایران در مشهد به عضویت کمیته ایالتی برگزیده شد و روزنامه نوبهار را به راه انداخت .مقاالت آزادیخواهانه و استبدادشکن او در نوبهار آنچنان محبوبیتی برایش فرهم آورد که از سوی مردم درگز و کالت به نمایندگی مجلس سوم برگزیده شد. بهار با آنکه بارها توقیف و زندان و تبعید استبداد را تجربه کرده بود هرگز از آزادیخواهی و تجددطلبی کناره نگرفت .نه تنها خودکامگان و دشمنان آزادی هدف حمالت کوبنده بهار بودند که او در جبهه موازی دیگر با ریاکاران مذهبی و واپسگرایان قشری میجنگید .به باور او تا هنگامی که اینان جهل و خرافات را در جامعه میپراکنند نبرد با استبدادیان به جایی نخواهد رسید. محمد رضا شفیعی کدکنی بهار را مدیحه سرای آزادی و وطن نام داده است .غالمحسین یوسفی نوشته است" :بهار از تاریخ ایران مایهها اندوخته بود و از سر وطن دوستی به آن عشق میورزید". ماشاءاله آجودانی آزادی و وطن را چون تکیه کالمی مستمر در شعر بهار جستجو کرده است" :طبل آزادی ،مرگ آزادی ،گلبانگ آزادی ،جویبار آزادی ،شاخه آزادی ،سرو آزاد وطن ،لیالی وطن ،چراگاه وطن ،خاکستر وطن ،گنج وطن....لوح وطن و "... قدرت تسخیر بهار اندیشمندی همه جانبه بود .در همه زمینهها اندیشیده ،در همه مقولهها قلم زده و در همه شکل و شیوه ها نوشته و سروده است .ولی با این همه آن چه به داناییها و تواناییهای او درخششی کمیاب بخشیده آرمان های انسانی اوست. بهار جان شیفته آزادی و عاشق پرشور ایران بود و برای رهایی آن از جهل و استبداد میجنگید .عشق به وطن که از جان شیفتهاش برمیخاست تا ژرفای جان مردمان از هر الیه اجتماعی تاثیر می نهاد و به شعر او به گفته شفیعی کدکنی قدرت تسخیر میداد .همین قدرت تسخیر بود که او و ابوالقاسم عارف قزوینی را در صدر شاعران مشروطیت مینشانید. همین قدرت تسخیر است که میان بهار و ایرج و دیگر شاعران مشروطیت تفاوت ایجاد می کند. شفیعی کدکنی تاثیر گذاری شعر بهار را در جامعه از نوادر حوادث تاریخ شعر فارسی میداند .شعر بهار تا آخرین روزهای حیاتش همواره در اوج زندگی و در پیوند با نبض جامعه بوده و هرگز به ابتذال و سستی و تکرار که از ویژگی های دیگران در سنین کهولت و پیری است گرفتار نشده است. نکته دیگری که به باور شفیعی کدکنی در شعر بهار جلوهای درخشان دارد تنوع اقالیم شعری اوست .بهار در حوزههای مختلف کار کرده .از وصف طبیعت و خشم و خروش انقالبی و سیاسی تا قلمرو وطنیات که حوزه اصلی شعر اوست .قصیده به یاد وطن نمونه برجستهای از این وطنیهها به شمار میرود .شفیعی حتی "حبسیهها"ی بهار را بر حبسیههای مسعود سعد سلمان رجحان می نهد. نکته دیگری که بر اهمیت شعر بهار می افزاید این است که "او بخش مهمی از تجربه های قدمائی خود را به خدمت مسائلی درآورده که قدما از پرداختن به آن ها محروم بودهاند .به بیان دیگر ساخت قدیمی شعر را که در خدمت هجو و مدح و اخالق بوده به قلمرو گسترده ای از مسائل سیاسی ،اجتماعی و فرهنگی عصر جدید آورده است .در نتیجه اگر چه ساختار شعر او همان شعر قدمائی است ولی در اثر ترکیب با عوالم روحی انسان عصر جدید بافت تازهای به خود گرفته و نوعی سبک شخصی برای او پدید آورده است .البته سبک شخصی
در تاریخ شعر فارسی چیزی است که تا روزگار نیما بسیار اندکیاب است". بهرهگیری از ترانه بهار از همه رسانههای فرهنگی موجود در زمان خود بهره میگرفت تا پیامهای انسانی خود را به جامعه ابالغ کند .حتی به سراغ موسیقی و ترانه رفته بود .تصنیف یا ترانه در زمان او در میان ادیبان ارج و قربی نداشت و پرداختن به آن دون شانشان به شمار می رفت .حتی ایرج برای خوار کردن عارف ،او را تصنیفساز خطاب میکند .در حالیکه با توجه به انبوه گسترده مخاطبان رسانه با ارزشی تلقی میشود و برخی از آهنگسازان دوره مشروطیت چون درویش خان ،رکنالدین خان و حسامالسلطنه مراد ،و مرتضی نی داوود شماری ترانه پدید آوردند که مرغ سحر در صدر آنها نشسته است. در دیوان دو جلدی بهار متن چهارده ترانه چاپ شده ولی بیتردید تعداد ترانههای او بیش از اینهاست که همه آنها را میتوان وطنیه به شمار آورد .بهار نیز چون عارف در همه شعرها و ترانهها یا دست کم مصراعی از آنها به یاد وطن میافتد .بزرگ ترین وطنیه بهار به یاد وطن نام دارد که در آن به همه گوشههای تاریخ ایران سرک کشیده ،از پیروزیها شادمان و از شکستها اندوهگین شده است. در یاد وطن ،لِزنیه نیز نام دارد چرا که آنرا در آسایشگاه مسلولین در دهکده لزن در سویس سروده است .در این قصیده بلند بهار دیروز و امروز ایران را به رویارویی با یکدیگر میکشاند: َ امروز چه کردیم که در صورت و معنا /دادیم ز کف تربیت سرو َعلن را / ایران بود آن چشمه صافی که به تدریج /بگرفته لجن تا گلو و زیر و ذقن را / یارب تو نگهبان دل اهل وطن باش /کامید به ایشان بود ایران کهن را/ و اما در میان ترانههای وطنی نیروی ذوق و شوق آهنگسازانی چون درویش خان سبب پدید آمدن شش وطنیه موسیقیایی شده است :مرغ سحر ،بهار دلکش ،ز من نگارم خبر ندارد و عروس گلها (در جریان رفع حجاب) ،و باد خزان شهرت بیشتری یافته است. بازگردیم به مرغ سحر که تاثیرگذارترین ترانه تمثیلی -سیاسی بهار به شمار میرود و پس از حدود نود سال که از عمرش میگذرد هنوز نیروی تسخیر خود را حفظ کرده است .مرغ سحر را شمار زیادی از خوانندگان در تنظیمهای مختلف خواندهاند ولی نخستین خواننده آن بر خالف نظر رایج نه قمرالملوک وزیری که ایرانالدوله هلن بوده است .عدهای انگیزه سرودن آنرا تاثیر جنبش مشروطیت عنوان کردهاند .عدهای دیگر ولی آن را در مخالفت با دیکتاتوری رضاشاهی تلقی میکنند. نکته دیگری در مورد مرغ سحر باقی مانده و آن روایتیست از خود بهار .بهار گفته که در متن ترانه ابتدا سروده است :شام تاریک من را سحر کن /ولی یک شب شنیده است که رهگذری در کوچه به جای آن میگوید، شام تاریک ما را سحر کن /او هم متن را به همین شکل شنیده و اصالح کرده است. در اجراهای بعدی ترانه ،منها به ما تبدیل شده است. گفتنی است که بند دوم مرغ سحر یک مانیفست تند و تیز سیاسی است: عمر حقیقت به سر شد /عهد و وفا بیثمر شد /ناله عاشق ناز معشوق بی اثر شد/ راستی و مهر و محبت فسانه شد /قول و شرافت همگی از میانه شد/ از پی دزدی وطن و دین بهانه شد /دیده تر شد/ ظلم مالک جور ارباب /زارع از غم گشته بیتاب/ ساغر اغنیا پر می ناب /جام ما پر ز خون جگر شد/ یکی از ترانههای بهار که در دیوان او آمده ،ای چرخ نام دارد .این همان ترانه انقالبی عارف قزوینی است با مطلع از خون جوانان وطن .یادمان آمد که این ترانه از همان آغاز مشروطیت مورد اختالف بهار و عارف بوده است .هر یک دیگری را به سرقت ادبی متهم میکردند .آخر هم روشن نشد که حق با کی استbbc .
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 31
گفتگو با حاج سياح( ...دنباله از صفحه ی )24 ...به عنوان گزارشگر از انگلستان «اینتراوشن» مطلب بفرستد. برای ِ نیکسون این تقاضا را پذیرفت ،و به این حساب ،بانو ولز نحستین زن سیاهپوستی به شمار میرود که به عنوان مستمری بگیر به استخدام یک روزنامه عمده سفیدپوست درآمده است .همین بانو ولز در کتاب خاطراتش با عنوان «جهاد برای عدالت» مینویسد که «اینتراوشن» در آن زمان «تنها نشریّه ِ آمریکایی بود که یکریز دار کشیدن و مثله کردن سیاهان را محکوم میکرد». این حائز کمال اهمیّت است که نشریّهای که گزارش مربوط به حاج سیّاح را چاپ میکند نشریّهای است با نگرشی نوعدوستانه ،ضدتبعیض ،و خواهان برابری حقوقی انسانها .به زبان امروزی باید بگوییم که مطلب مربوط ّ «مترقی» چاپ میشود .این البته جای تعجب ندارد :حاج به این سیّاح ایرانی در نشریهای سیّاح در سفرهایش ،و در نگرش و افکار خودش ،از فرزندان اهل روشنگری است ،و در همه جا و در اغلب مباحثات و مجادالتش طرفدار پُرشور آدمیّت و شأن فطری انسان. در سفرنامههایش ،چه در فرنگ ،و چه در ایران ،و بهخصوص در آمریکا ،او را میبینیم که با وجود حشر و نشر با صاحبان زر و زور و تزویر ،هرگز از جانبداری ستمدیدگان و محرومان دست نمیکشد ،حتّی هنگامی که با دلی آکنده از اندوه ،از فریبپذیری و شاید حتّی فریبطلبی مردمان تهیدست و بیسواد ،شکایت میکند .در سفرهایش ،کار و تالش ،تعاون و همکاری ،و آیندهجویی دو دسته از ستمدیدگان به حاج سیّاح دلداری و امید میدهد ،و او را به آینده مردم کشورش ،و دیگر مسلمانان ،امیدوار میکند :سیاهان و یهودیها .برای سیّاح در زندگانی رو به استعالی این دو دسته بشارتی دیده میشود برای رستگاری انسان از زور و ستم از طریق کوشش و خاکساریناپذیری. در این لحظه از چند و چون این مصاحبه چیزی نمیدانم جز آنچه که در خود متن آمده است؛ و آن این که مصاحبه توسط یکی از گزارشگران نشریهای انجام شده است به نام «اینتراوشن» سپرده «[سانفرانسیسکو] کال» (ندای سانفرانسیسکو) ،و بعد برای چاپ به ِ شده است .پیدا کردن این که مصاحبهگر که بوده ،و این فرد مقیم سانفرانسیسکو ،و ظاهراً «اینتراوشن» داشته که مطلباش شاغل در یکی از روزنامههای عمده آن ،چه ارتباطی با ِ را فرستاده است تا در شیکاگو ،شهری حدود سه هزار کیلومتر دورتر ،چاپ بشود نیاز به پژوهش بیشتر دارد .امّا میتوانم دو نکته را بر این مطلب اضافه کنم .اوّل این که این روزنامه ،که از ۱۸۶۵تا « ۱۸۹۵مورنینگ کال» (ندای بامداد) خوانده میشد ،همان روزنامهای است که مارک توآین ،نویسنده بزرگ آمریکائی ،کمابیش دههای پیشتر ،در «اینتراوشن» بازچاپ آن کار میکرد .دوّم این که به نظر نمیرسد که مطلب چاپ شده در ِ مطلبی باشد که نخست در «کال» چاپ شده باشد ،چون در جستجویی که من در شمارههای این روزنامه در یکی-دو ما ِه دورو بر دوازدهم ژوئن ۱۸۷۵کردم ر ّدی از این مطلب نیافتم. متن اکنون میرسیم به متن ،که برگردان آن را در اینجا میبینید .متن در ستون سوّم (از چپ) صفحه ۶شماره صبح شنبه ۱۲ژوئن ۱۸۷۵چاپ شده و تقریباً دو سوّم از طول ستون را پر میکند. یک اشرافزاده ایرانی سفرهایش و نظراتش در باب چیزهایی که دیده است -ستایشی بلند از آمریکا آقای میرزا محمّدعلی یک اشرافزاده ایرانی است ،مردی بسیار متموّل ،و صاحب مدارج علمی ،و دانشآموخته ممتاز کالج دارالفنون در تهران .یکی از خبرنگاران سانفرانسیسکو معرفی شد ،و با او مصاحبه کرد .او میگوید که میرزا «کال» به این جهانگرد برجسته ّ جنتلمنی است با قامتی متوسط ،پیشانی بلند متفکرانه ،گیسوان درازی که به شانهاش میرسد، و آن حالت غیر قابل توصیف وقار و طمأنینه که وجه متمایزه شرقیان فرهیخته است .سکنات و وجنات او آرام است ،خطاب او مؤدبانه ،و هنگامی که به موضوعی عالقه خاص داشته باشد ،چشمان درشت سیاهش از هیجان به درخشش در میآیند ،حرکات او سریعاند ،امّا موقر ،و جریان کالمش به ویژه بلیغ ،آن هم برای یک خارجی که طبیعتاً همیشه متناسب و ّ دانش زبان انگلیسیاش محدود است .امّا میرزا در زبانهای دیگر به شکل چشمگیری روان است ،به فرانسه ،آلمانی ،ایتالیائی ،و روسی به راحتی حرف میزند ،و در کل قادر به تکلّم به هشت زبان متفاوت است. میرزا میگوید« :من سفرهایم را از سال ۱۸۵۰شروع کردم ،و از آنجا که مورد عنایت فراوان شاه بودم به منشیگری سفارت ترکیه [عثمانی] در سن پترزبورگ منصوب شدم .مقصود من از ترک کشور زادگاهم آشنا شدن با شیوه رفتار ،حکومت و نهادهای
سرزمینهای دیگر بود تا آنها را در سفرنامهای ثبت کنم تا وقتی به کشورم بازگشتم بتوانم از آنها برای بهبود اوضاع مردمم استفاده کنم .در هنگام اقامتم در سن پترزبورگ ،و در واقع در تمامی سفرهایم با نشریّات قاهره و استانبول در تماس بودهام». این خبرنگار از او میپرسد« :نظرتان راجع به حکومت روسیّه چیست؟» «به نظر من باید به آن گفت زندانی برای ذهن آدمی .هرکه پا به روسیّه میگذارد تحت شدیدترین نظارتها گذاشته میشود .روسها در تمدن در شمار اطفالند .امّا الکساندر ،تزار حاضر ،مرد خوبی است .در نظام آموزشی اصالحات بزرگی انجام داده است .برای روسیّه خیلی کار کرده است .رژیم انسانی و آزادیمند او ،آزادیمند در مقایسه با آنچه حاکمان قبلی روسیّه بودهاند ،به صورت بسیار مثبتی با امپراتور پروس [آلمان] قابل مقایسه است .در پروس ،امپراتور آزادی را به اسم آزادی در بند کرده است .روسها از پروسها مستبدترند، امّا روسها عشق صمیمانهتری به آزادی دارند». «و مردم خودتان؟» میرزا «آه» میکشد ،و با نیشخندی میگوید« :ترکها و ایرانیها به هم شبیهاند .هر دو از شراب فراوان ،قهوه خوب ،و زندگی آسوده خوششان میآید .دلشان به اینها خوش است، ً کامال راضیاند .حکومت انگلیس برای انگلیسیها خیلی و اگر اینها مهیّا باشد از زندگی خوب است ،امّا من فکر میکنم که نسبت به خارجیها تبعیض قائل میشوند .در ایتالیا، حرص خوردن و نوشیدن دارد که وقتی برای رسیدگی به حال و وضع مردم پادشاه آنقدر ِ ً تهیدست ندارد .کشاورزان آنجا واقعا در بینوائی به سر میبرند .میتوانم بگویم که من زائری بودهام در جستجوی معبد آزادی .من اروپا و آسیا را در جستجوی قبله خودم گشتهام. در اروپا آزادی بیشتری از کشور خودم دیدم؛ امّا تا وقتی اینجا نیامده بودم به کشف جائی که آزادی آنجا را مسکن خود قرار داده است ،نائل نشده بودم .حاال این را به دولت خودم اطالع دادهام .به آنها گفتهام که در اینجا آزادی تام و تمام پیدا میشود. «در طی سفرهایم خیرهکنندهترین چیزهائی که دیدهام یکی در بخارا بود ،مقبره بزرگ امام بهاءالدین [نقشبند]؛ در ایران ،تخت جمشید (؟) [در اصل :مقبره دایهم جم جید]؛ در مسکو، کرملین و گرند تئاتر؛ در ترکیه ،ایاسوفیا؛ در بیت القدس ،سنگهای معبد اورشلیم ،و معبد دیر کوه کالوری [تپّه جلجتا]؛ در مصر ،اهرام و ستونهای [کاخ] کلئوپاترا؛ در ناپل، و ِ قلعه سنت المو ،در میالن ،ستون ویکتور إمانوئل؛ و تمام ونیز؛ و تونل کوه سنی؛ و کانال سوئز؛ و بسیار چیزهای دیدنی و حیرتانگیز برای یک غریبه. وسرن زیبا هستند ،بسیار زیبا .راستش من از «جمهوری سوئیس عالی است؛ دریاچههای لُ ِ سوئیس خیلی خوشم میآید .در موناکو با عالقه قماربازها را نگاه میکردم ،امّا خودم یک بار هم قمار نکردهام .من پویندهای بودم به دنبال دانش ،نه به دنبال باختن خود. «وقتی به نیویورک رسیدم شعف برم داشت .متروی مرتفع ،کار خوبی که با «هل-گیت» کرده بودند ،همه چیز به دلم میچسبید .دیدم خیابانها در نیویورک خیلی خیلی کثیف هستند، ولی مردم خیلی خیلی تمیز( ...دنباله در صفحه ی )34
آموزش
مکتب موسیقی شاملو
ویلن ایرانی ،ویولن کالسیک، سه تار و پیانو، تئوری موسیقی ،سولفژ ردیف های آوازی (میرزا عبدالله،صبا، تجویدی) فراگیری آهنگ های قدیمی همراه با ویولن و آهنگساز _ مدرس دانشگاه با 40 تجربه آموزشی_
ریتم سال
تکنواز ویولن در رادیو تلویزیون
دارنده تالیفات و آثار متعدد در زمینه موسیقی ایرانی
E.mail: shamloukia@gmail.com WEbsite: www.shamlouviolin.com
Tel: 604.983.3985
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 32
جدول و سرگرمی
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 33
جدول ويژة نشرية فرهنگ (يک دانشمند نامدار)
شماره ی 337 طراح :بهمن
-ونکوور
(حل جدول در صفحه ی )45
افقی: -1دانشمند ،فيلسوف و پزشک نامدار ایرانی که کشف الکل و اسید سولفوريک را به وی نسبت می دهند و چهره ی وی را در میانه ی جدول این شماره ی نشریه ی فرهنگ BCمی بینید -2از پهلوانان شاهنامه که پدر رستم دستان بود - الکتریسیته -پستانداری که گوشت آن در دین های یهودی و اسالم حرام محسوب می شود -بانگ و آواز -3غریو و بانگ بلند -از رنگ ها -بزرگترین پر در بال پرندگان -انبوه -4معمور -ترشرویی -رشته کوهی در غرب کشورهای کانادا و آمریکا -5صومعه -میهن -انگشتی در دست یا پا -از درازترین و مهمترین رودخانه های ایتالیا -6پایتخت مصر -خرده و ریزه هایی که از اره کردن و تراشیدن چوب یا فلز بر جای می ماند -رنجر -7زر -از پادشاهان سلسله ی خوارزمشاهیان -8فرستاده و پیام رسان -ایالتی در شمال شرقی هند -9صد متر مربع -امید -کشوری در آمریکای جنوبی از میوه ها -10پایتخت یکی از کشورهای همسایه شرقی ایران خانه ییالقی -11سرزمینی پهناور و کوهستانی که به "بام دنیا" معروف است و اینک تحت حاکمیت چین است -پیر و سالخورده -12ناگهان و بطور غافلگیرکننده -نوعی شعر کوتاه ژاپنی -سهولت و راحتی -13چهره و نیز مهره ای در بازی شترنگ (شطرنج) قرمز -گنگ و بی زبان -نااستوار و شکننده -14بر روی ریل حرکت می کند -مصیبت و پتیاره - از صاحبان مشاغل کاذب و مبتنی بر خرافات -15یکی دیگر از رنگ ها -آبرو بر باد داده -از خوراکی های آبکی -یار و همنشین -16همدم و رفیق -از میوه ها -از ماه های سال -گل و الی -17از استان های پهناور ایران
عمودی: -1جراحت -از شاعران پارسی گوی خطه ی آذربایجان ایران در سده ی پنجم هجری -2از خزندگان -صفت میوه ی نارسیده و ناپخته -ریشه و بن -واحد شمارش گاو و گوسفند -3از خوراکی های شیرین مزه -صفت سگ دیوانه و گزنده -پلوی آبکشی نشده -کمی یا اندکی -4گیاهی که از خوراک های محبوب دام ها و چهارپایان است -خانه -میان -5خرس عرب -جمله ی قرآنی -واحد اندازه گیری دستی -رشته کوهی در مرز ایران و ترکیه
-6داداش و کاکا -کاکل و جعد مو -از پستانداران بزرگ پیکر وحشی -7سوراخ و راه باریک حفر شده در زیر زمین شهر و دریاچه ای در شرق ترکیه -8یاری رسان و مددکار -میوه ای ترش مزه -9کاشف باسیل عامل بیماری سل -اشتباه و نادرستی -بر گردن اسب و شیر نر می روید - شبکه ی اینترنتی -10دارای سبک و متدیک -مکانی برای درس خواندن و آموختن -11یگانه و بی همتا -از حقوق ویژه ی کشورهای عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد -12از ورزش های دو و میدانی -نام چند تن از پادشاهان سلسله ی ساسانیان -المپ به توسط آن به سیم برق متصل می شود -13بی ریا و بدون رودربایستی -پنهانی و رمزی -نام -خاک و گل کوزه گری -14تنبیه بدنی -نخست -مرکز فرماندهی ارتش -15سیاهپوست و زنگباری -از ذره های بنیادی -ولیکن -در به کمک آن به چهارچوب اش وصل می شود و حرکت می کند -16زادگاه نیمای شاعر -بی محتوا و میان تهی -از درازترین رودخانه ها در جنوب آسیا زندان -17از میوه های تابستانی ایران -محتوای اصلی یک نوشته یا کتاب
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 34
گفتگو با حاج
سياح( ...دنباله از صفحه ی )31
...یک بار اجالس کنگره را دیدم ،و جالل و وقار آن انجمن مرا خیلی تحت تأثیر قرار داد .در شهر سالت لیک ،معبد تابرناکل ستایش مرا برانگیخت ،و من با بیرگهام یانگ مصاحبهای داشتم ،گر چه از مورمونها خوشم نمیآید .در سفرهایم در آمریکا ،چیزهای حیرتآور زیادی دیدم که حاکی از پیشرفت فراوان مردم بودند .متوسط هوش ،و سواد مردم آمریکا ،به عقیده من ،به مراتب باالتر است از عوام الناس اروپا .در سانفرانسیسکو از پاالس هتل به حیرت افتادم .ساختمان باشکوهی است .کتابخانهها هم بسیار عالی هستند. «شگفتی مرا در نظر مجسم کنید وقتی در حال قدم زدن در یکی از خیابانهای شما [در سانفرانسیسکو] چشمم به ساختمانی میافتد که آنچنان شرقی ناب میزند —آنچنان مرا به یاد خانه و سرزمین پدریام میاندازد—که من نمیتوانم جلوی خودم را بگیرم و به داخل نروم تا این شبح شرق بر کرانههای غرب شما را از نزدیک ببینم .به من گفتند که اینجا یک «حمّام» [حمام در اصل] است—گرمابه جدید .بعد مرا به داخل اتاقکهای حمّام بردند .چه گچبریهائی ،چه ترتیب کاملی برای پخش گرما ،تعداد و غنای تزئینات اتاقکها ،چنان بود که از هرچه پیشتر دیده بودم ،چه در قاهره ،چه در استانبول و چه در مملکت خودم ،سر بود .به نظر من از حمامهای اسمیر َنه ،درترکیّه هم ،که فکر میکنم از آنها در شرق چیز بهتری نیست ،سرتر بودند .من ،بنا به ّ حقی که دارم ،نشان درجه یک به دکتر لوریا تفویض کردم؛ و همچنین در نامهای به شاه توصیه کردهام که به آقای [در اصل مسیو] فرانزنی، ّنقاش ،و دکتر لوریا نشان هالل داده بشود. «آمریکا برای من شگفتی جهان است .من تصوری دارم که در آن مکانی که بهشت عدن در آن بود آمریکا است ،و وقتی آدم ازخدا نافرمانی کرد به خاطر گناهکاریش به آسیا انداخته دره کشمیر .آقای کوهن ،از کنیسای شد .کالیفرنیا بهشت است؛ دلفریبتر ،و هوشرباتر از ّ یهودیها ،تنها کسی است در آمریکا که من دیدهام که شناختش از زبان عربی کامل است. قرار است که من فردا با کشتی بخار راهی چین بشوم ،تا آن کشورها را تفحص کنم». در اینجا این گفتگو به پایان میرسد ،و به دنبال یک سالم [سالم در اصل] مؤدبانه از طرف میرزا ،خبرنگار برای این ایرانی ّ موقر سفری خوش آرزو میکند. مالحظات اگر شما هم مثل من سالهایی از عمرتان را صرف شناختن حاج سیّاح کرده باشید ،نخستین پرسشتان این خواهد بود که آنچه به او نسبت داده میشود تا کجا درست و تا کجا غلط، و شاید دروغ ،است .به نظر میرسد که همه آنجاهائی را که حاج سیّاح میگوید دیدهام، دیده است .در این هم که او در ستایش آمریکا صادق است ّ شکی نیست .وی در سفرنامه آمریکایش (که این نویسنده مشغول تدارک طبع آن است) نقل میکند که در گفتگویش با گرنت رئیس جمهور آمریکا نیز همین ارزیابی را بیان کرده است ،و گفته است که پس از پانزده سال سفر در جستجوی آزادی به راستی تنها هنگامی که به آمریکا میرسد آن را به صورت تمام و کمال تجربه میکند .این سخن بیانگر یک تعارف یا ذوقزدگی محض نیست، بلکه حاج سیّاح را در کنار اندایشمندان شامخی قرار میدهد چون توکویل معروف که چهل سالی پیشتر در کتاب بسیار مهماش در باب دموکراسی در آمریکا ،همین قضاوت را کرده بود ،و خواسته بود بفهمد که چرا جمهوری دموکراتیک انتخابی در آمریکا خوب کار کرده است ،و نه آن چنان در جاهای دیگر. آنچه در این گزارش پرسشانگیز میرسد ،و با دانستههای ما از منابع دیگر نمیخواند، ا ّدعای حاج سیّاح است در باب داشتن رابطهای ویژه با ناصرالدین شاه؛ و این که عنایات ویژه ملوکانه سبب شده است تا وی بتواند به سمت منشی در سفارت ترکیّه (حال چرا ترکیّه، و بر اساس چه رابطهای بین دو حکومت؟) در روسیّه برگمارده شود .این ا ّدعا هم که میرزا محمّدعلی دانش آموخته ،آن هم ممتاز ،دارالفنون است با آنچه از وی و در باب وی میدانیم جور در نمیآید .این مطلب هم که او از ثروتمندان و اشراف ایرانی است نمیتواند ،در بهترین صورت ،چیزی باشد جز گزافهای از حد و اندازه بیرون (لطفاً برای اطالعات بیشتر مراجعه کنید به مدخل حاج سیّاح در دانشنامه ایرانیکا به قلم این نویسنده) .هیچ مدرکی هم وجود ندارد که نشان دهد میرزا محمّدعلی با شاه ایران که چه رسد ،با دیگر اعیان و اشراف ایرانی ،در طی سفرهایش مکاتبه داشته است ،گرچه نمیتوان این امکان را با توجه به نقش و مقام حاج سیّاح در دستگاه بینالمللی فراماسونریً ، مثال ارتباط او با دو فراماسون بزرگ دیگر ملکم خان و سید جمالالدین اسدآبادی ،بالکل رد کرد .فراموش نکنیم که ظل السلطان میزبان اوّل سیّد جمال بود و در این میانه حاج سیّاح ،که با سیّد جمال در ارتباط ظاهراً ِ مرتّب بود (و نیز با ملکم خان) ،نقش بزرگی داشت .نیز نمیتوان منکر ارتباط او با نشریّات قاهره و استانبول (یعنی در واقع با سیّد جمال) هم شد .واقعیّت این است که حاج سیّاح ،مثل فراماسونهای دیگر ،مجبور به رازداری و مخفیکاری است ،و اغلب با ُکدهایی حرف میزند ،یا عکس میگیرد که فقط برای همکیشانش قابل بازگشایی هستندً . مثال همین ذکر قاهره و استانبول میتواند نوعی ُکد باشد .به یاد داشته باشیم که یکی از نامهای فراماسونری در ایران «فراموشخانه» بود. برای من از هرچیزی حیرتانگیزتر ،چیزی که نخوانده بودم و گمانش را هم نمیبردم، این مدال و نشان دادن حاج سیّاح است به دکتر لوریا و مسیو فرانزنی ،ظاهراً در ارتباط با گرمابهای به نام «حمام نو» در سانفرانسیسکو .این حمّام «طبّی» به راستی در سانفرانسیسکو به نشانی ۲۱۸خیابان پُست وجود داشت ،و زاده فکر ،و نتیجه سرمایه دکتر لوریا بود .این دکتر آ .ام .لوریا پزشکی بود سرشناس در زمان خود ،و با پروندهای مجادلهانگیز .ایکاش فرصت بود تا بیشتر در باب زندگی پرماجرای این پزشک یهودی مینوشتم .اصل و نسب
او از کارولینای جنوبی بود ،امّا قبل از آمدن به سانفرانسیسکو ،در شهر «اُ ِرگان شرقی» میزیست؛ همراه یک پزشک سرشناس دیگر به نام جیمز سی .هاثورن تیمارستان اُ ِرگان را در سال ۱۸۶۱تأسیس کرده بود و مدتی اداره میکرد؛ و زمانی نیز شهردار اُ ِرگان شرقی بود .از نظر سیاسی نیز دکتر لوریا ،مانند دیگر تماسهای میرزا محمّدعلی ،جمهوریخواه بود .در واقع ،دکتر لوریا از ۱۸۸۶به بعد م ّدتی ریاست «حزب جمهوریخواهان مستقل» را بر عهده داشت .وی در ۲۶آوریل ۱۸۹۳در سانفرانسیسکو از این جهان رفت. دکتر لوریا که «اُ ِرگان شرقی» را به دنبال یک رسوایی ترک کرده و به سانفراسیسکو آمده متوسل میشد که امروزه به نظر ما تجربی ،و بود از آن پزشکانی بود که به روشهایی ّ شاید شیّادانه ،برسند .یکی از اینها اعتقاد او بود به خاصیّت درمانی حمامهای شرقی ،که در آن زمان به حمامهای ترکی و یا روسی موسوم بودند« .حمّام» معروفی که او با شراکت پزشک دیگری به نام دکتر تراسک ایجاد کرده بود ،گرمابهای بود که وی آن را برای مداوای بیماریهای گوناگون ،به ویژه سل ،تجویز میکرد ،و بنا به آگهیهای تجاریای که در روزنامههای وقت دیدهام برای هر نوبت هم یک و نیم دالر میگرفت. طراحان این دکتر لوریا با مسیو فرانزنی ارتباط داشت .آقای پل فرانزنی یکی از نقاشان و ّ روزگار خود بود با شهرتی بین المللی ،که برای نشریّات معتبری مثل هارپر طرح میکشید. من سیاهقلمهائی از او دیدهام که از نگاهی بیباک و دستی چیره حکایت میکنند .علّت این طراحی که حاج سیّاح نام دکتر لوریا و مسیو فرانزنی را همزمان میبرد ،این است که ّ ً گچبریها و تزئینات «حمّام نو» را او انجام داده بود .کار دکوراسیون این حمام ظاهرا در همین روزهایی که حاج سیّاح مصاحبه را انجام میدهد تمام شده بود ،چون هشت روز بعد ،یعنی در بیستم ژوئن ،۱۸۷۵در یکی از روزنامهها میخوانیم که دکتر لوریا و دکتر تراسک طی مراسمی یک ساعت طال به مسیو فرانزنی برای قدردانی از کار درخشانش در باب «حمام نو» اهداء کردهاند. از همه اینها ،و شور و هیجانی که با دیدن این گرمابه شرقیمآب به میرزا محمّدعلی دست میدهد ،چنین برمیآید که ظاهراً حاج سیّاح این نشانها را ،که میتواند چیزی نباشد جز یک تقدیرنامه به خط و امضای خودش ،در واکنش به معماری و تزئینات «حمام نو» به پایهگذار و به دکوراتور آن داده است .اگر اینطور باشد این سخن میرزا محمّدعلی که «بنا به ّ حقی که دارم» معنایی بسیار ساده خواهد داشت« :چون شرقی هستم و این نوع حمّامها را میشناسم ،این نشان ها را به شما اهداء میکنم!» که زیرمتناش میشود این که :حاج سیّاح خود را میگذارد به جای شرق ،و میشود نماینده ،سخنگو ،و به گونهای «وزیر مختار» آن ،کسی که به جانشینی شرق داوری میکند ،و از آن مهمتر از حق جایزه دادن برخوردار است .به این حساب ،شور و هیجانی که در سخن از حمام و دکوراسیون آن از خود نشان میدهد ،و نگر مقایسهییاش ،همگی شواهدی هستند که او برای توجیه اقتدارش به نمایش میگذارد. البته ،این تعبیر میتواند سراپا خیالپردازانه باشد ،امّا اگر عنصری از واقعیّت در آن باشد، آن وقت میشود گفت که میرزا محمّدعلی ،که در تمامی م ّدت بهعنوان یک آسیایی ،یک مسلمان ،یک ایرانی ،یک موجود به ش ّدت خارجی و غیر ،مجبور شده است تا بنشیند و به پرسشها و اهانتهای آمریکاییها گوش کند ،طوری که انگار او نماینده و سخنگوی «اجنبیّت» آنها است ،آنچه آنها را «دیگری» و اجنبی میکند ،در آخرین روزهای سفرش، با از خودکردن این وضعی که ناگزیر و پیاپی بر او تحمیل شده است ،ورق را برمیگرداند و در موقعیّتی طنزآلود ،آیرونیک ،به داوری مخاطبانش مینشیند ،و بدین ترتیب از اوبژه اورینتال به سوژه آسیایی تبدیل میشود( .مجله بخارا)
يک جدول سودوکو
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 35
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 36
ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎ ﺍﺭﺍﻥ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ Certified Specialist in Orthodontics and Dentofacial Orthopedics ﻓﺎﺭﻍ ﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻞ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ UBC ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎ ﺍﺭﺍﻥ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ
ﺍﺳﺘﺎﺩﻳﺎﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ UBC ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺑﺮﺩ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺃﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ
Certified Specialist in Orthodontics and Dentofacial Orthopedics
ﻋﻀﻮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺃﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ
دکتر رضا آران متخصص ارتودنسى
UBC ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﻤﻦﺩﻭﺭﻩ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻞ ﻓﺎﺭﻍ ﻛﻠﻤﺒﻴﺎ ﺑﺮﻳﺘﻴﺶ ﺩﻧﺪﺍﻧﭙﺰﺷﻜﺎﻥ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ ﻭ ﻋﻀﻮ ﺍﺳﺘﺎﺩﻳﺎﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ UBC
Dr. Reza Aran
ﺃﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ)DMD, MSc, FRCD(C ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰﺑﺮﺩﺑﺮﺍﻯ
ARAN
ORTHODONTICS
ﺩﺍﺭﻧﺪCertified Specialist in Orthodontics ﺟﺮﺍﺣﻰ ﺃﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﻋﻀﻮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ ﺻﻮﺭﺕ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲﻭﻓﻚ ﻭ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﻛﻪ ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻀﻮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺩﻧﺪﺍﻧﭙﺰﺷﻜﺎﻥ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍ ﻭ ﺑﺮﻳﺘﻴﺶ ﻛﻠﻤﺒﻴﺎ
Invisalignﺑﺮﺍﻯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ Certified Specialist in Orthodontics ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ www.aranorthodontics.com and Dentofacial Orthopedics Suite 605 - 2950 Glen Dr. Coquitlam, BC. V3B OJ1
ﺍﺭﺗﻮﺩﻧﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺟﺮﺍﺣﻰ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲ ﻓﻚ ﻭ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺍﺭﻧﺪ
Tel: 604.474.4155 Invisalignﺑﺮﺍﻯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ
Suite 605 - 2950 Glen Dr. Coquitlam, BC. V3B 0J1 info@aranorthodontics.com )T: (604 474 4155 F: 604.474.4156 info@aranorthodontics.com www.aranorthodontics.com F: (604) 474 4156
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 37
خدمات DESIGN
چاپ و طراحی
& PRINT Toukanprinting.com
کمال اشفاق
با بیش از 25سال سابقه در ایران و کانادا
در خدمت هموطنان عزیز
info@ToukanPrinting.com
Tel: 604.710.5234
معريف بيزينس شام به ونكوور بزرگ با استفاده از خدمات CANADA POSTاز طريق ارسال فالير و بروشورهاي تبليغايت DIRECT MAIL OUT with CANADA POST
تعميرات و نوسازی ساختمان AAA ALI RENOVATIONS
علی وفائی
Website:
aaaalirenovations.com &
aaaalirenos.com
Cell: 604.603.8254 604.728.3132
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 38
نوار موبيوس و کاربردهای آن گزينش مقاله از علیرضا خاتون آبادی
نوار موبیوس ( )Möbius stripنواری است که دو لبه آن بر هم قرار گرفته و حلقهای را بوجود میآورد .البته باید یک لبه انتهایی قبل از اتصال به لبه دیگر نیم دور چرخانده شود .میتوان بین هر دو نقطه از سطح این نوار ،بدون قطع کردن لب ٔه آن ،خط ممتدی کشید .بنابراین نوار موبیوس فقط یک سطح و فقط یک مرز ً مستقال و به طور جداگانه توسط دو (لبه) دارد .این نوار ریاضیدان آلمانی به نامهای آگوست فردینانند موبیوس و جان بندیکت در سال ۱۸۵۸کشف و به ثبت رسید. روش ساخت ابتداییترین راه برای ایجاد این نوار ،انتخاب یک مستطیل نوار شکل ،دراز و نرمی است که آن را یک بار میپیچانیم و سپس دو انتهای آن را به هم متصل میکنیم. سطحی که به این ترتیب به دست میآید «نوار موبیوس» نامیده میشود. تعریف خاص ریاضی دلیل «یک رویه بودن» این نوار آن است که در هر نقطة Nاز نوار موبیوس میتوان دو بردار با جهتهای مختلف رسم کرد که بر نوار موبیوس در این نقطه عمود باشد .این بردارها را قائمهای نوار موبیوس در نقطة Nمینامیم .یکی از این بردارها را انتخاب و نقطة Nرا به تدریج روی نوار موبیوس جابجا میکنیم .در این صورت بردار ما هم همراه با نقطه Nجابجا میشود .بنابراین ،روی نوار موبیوس چنان مسیر بستهای وجود دارد که اگر قائمی این مسیر را روی سطح بپیماید ،به جای این که به وضع نخستین خود برسد ،روی برداری که در جهت مخالف وضع نخستین آن است قرار میگیرد. نکات جالب درباره نوار موبیوس
اگر با یک خودکار بر روی نوار موبیوس خطی در طول نوار بکشیم و ادامه دهیم این خط دوباره به نقطه شروع باز میگردد و هر دو طرف نوار خط کشیده میشود .نوار موبیوس مثالی از یک رویه بدون جهت (جهت ناپذیر) است.
نوار موبیوس خواص غیر منتظره دیگری نیز دارد ،به عنوان مثال هر گاه بخواهیم این نوار را در امتداد طولش ببریم به جای اینکه دو نوار بدست بیاوریم یک نوار بلندتر و با دو چرخش بدست میاوریم .همچنین با تکرار دوباره این کار دو نوار موبیوس در هم پیچ خورده بدست میآید .با ادامه این کار یعنی بریدن پیاپی نوار و در انتهای کار تصاویر غیر منتظرهای ایجاد میشود که به حلقههای پارادرومویک موسومند .همچنین اگر این نوار را از یک سوم عرض نوار ببریم در این حالت دو نوار موبیوس در هم گره شده با طولهای متفاوت بدست میآوریم .تمامی این کارها بطور شهودی قابل اجرا هستند. کاربرد خواص نوار موبـیوس در معماری خاصیت موبیوسی :خاصیتی است که رابطه بین «درون» و «بیرون» را وارونه میکند .یعنی هر نقطه از یک سطح موبیوسی در عین حال که درون است ،بیرون نیز میباشد! بنابراین در یک تغییر پیوسته ،نوعی دگرگونی در ماهیت یک فضا صورت میگیرد .در واقع در این حالت فضا خاصیت دو گانه اما پیوسته پیدا میکند. خاصیت موبیوس که گذر از درون به برون و از برون به درون را ممکن میکند ،کمابیش توانسته است بر فراز شکاف حاصل از دوگانگی (ثنویت) پلی بزند (شایگان.)۱۳۸٠، بنابراین ،فضای میان «برون و درون»« ،پیوستگی» و «تکرار» با یک تعریف ریاضی به یک سطح هندسی تبدیل میشود .سطحی که بر آن در هر لحظه ای هم داخل و هم خارج فضا هستیم .این ویژگی در طراحی معماری مورد توجه قرار گرفته است. فرشيد موسوي در پروژهاي به نام خانة مجازي ( )Virtual Houseاز خاصيت نوار موبيوس براي طراحي استفاده ميکند .او با اين ساختار ،سطح توپولوژيکي به وجود ميآورد که در آن هر اتاق با اتاق ديگر ترکيب ميشود تا نواري دو طرفه و دو منظوره را درست کند .در آن پروژه تـضاد بين داخل-خارج ،جلو-عقب ،پائين-باال و ديگر مفاهيم در يک سکونتـگاه مورد پرسش قرار ميگيرد و ارتباطي خاص ميان اين مفاهيم به وجود ميآيد. ساختار هندسي نوار موبيوس« ،درون و بيرون» با «داخل و خارج» را تلفيق ميکند و فضاي سومي با کيفيتي جديد به وجود ميآورد .اين فضاي سوم ،فضايي است که «همزماني»« ،تبديل» و «تکرار» در ميان پديده ها در آن رخ ميدهد. تعريف مرز يک ناحيه در فضا: مرز يک ناحيه ،خط جدا کنندة آن ناحيه از ناحية ديگر است .در رياضيات براي يک ِ سطح سه مفهوم تعريف مي شود: ۱نقطة داخلي :نقطه اي که بتوان آن را داخل يک دايره روي سطح محصور کرد. ۲نقطة خارجي :نقطه اي است که بتوانيم دايره اي حول آن رسم کنيم که متعلق به آنسطح نباشد. ۳نقطة مرزي :نقطه اي است که هر دايره اي حول آن رسم شود ،قسمتي از آن متعلقبه سطح و قسمت ديگر آن متعلق به خارج آن سطح باشد. با اين تعريف نوار موبيوس فقط يک مرز دارد .يعني با يک بار حرکت در کرانه هاي انتهاي نوار تمام مرز آن را مي توانيم طي کنيم( ...دنباله در صفحه ی )42
علیرضا خاتون آبادی دکتری ریاضی
778-926-1382
Math Tutoring High School & College: Math 8-12, Pre-Calculus, Calculus, SAT, AP, IB, Online, GRE, MCAT, GMAT
تدریس راییض مطابق رسفصل دروس اب اتکید بر حل مساهل توسط هیات علمی دانشگاه اب 15سال سابقه تدریس
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 39
PERSIAN CULTURE AND ART INSTITUTE
خانـه فـرهنـگ و هنـر ایــران مرکـز برگـزاری کـالس ،گردهمـایی و رویدادهـای فـرهنـگی
مرکـز اطالع رسانی رویـدادهای فرهنـگی کودکان و نوجوانان مدرسه پارسی :مهناز صالحی نقاشی ،کالژ ،سفال :شیما دهقان موسیقی :آرزو ملکی ،نازنین صادقی
www . PersianEvents . ca
ادبیات و هنـرهای نمایشـی داستان نویسی :محمد محمدعلی تئاتر ،منایشنامه نویسی :محمد رحمانیان بازیگری :مهتاب نصیرپور فیلمسازی :حسین فاضلی عکاسی :نیما راهنما
موسـیقـی کمانچه ،ویلن :سعید فرج پوری آواز :پرویز نزاکتی تار ،سه تار :علی رزمی بربط :علی سجادی سنتور :ساینا خالدی متبک ،دف :هامین هنری گیتار :کاوه یغمایی ،نازنین صادقی پیانو :نیلوفر فرزندشاد آکاردئون :سعید زرگری آهنگ سازی ،نی :امیر اسالمی ویلن ،کمانچه :سینا احتاد ویلن کالسیک :علی عسگری
هنـرهای تجسمـی نقاشی آبرنگ ،اکریلیک :محمدرضا آتشزاد نقاشی رنگ روغن ،میکس میدیا :مهتاب فیروز آبادی نقاشی با مداد رنگی ،ذغال و آبرنگ :نازنین صادقی کاریکاتور ،انیمیشن :افشین سبوکی مینیاتور ،تذهیب :فرهاد الله دشتی طراحی :حمیدرضا جدید گرافیک :فرزان کرمانی نژاد سرامیک :املیرا حبیب اله مجسمه سازی :مجید شیخ اکبری خوشنویسی :مسعود کریمایی
زبان انگلیسی :یلدا احمدوند فرانسه :سام زهره وندی
علوم پایه ریاضی ،فیزیک ،کامپیوتر :دامون طهماسبی شیمی :سهند طهماسبی
facebook . com / percai www . percai . com info @ percai . com
)1181 West 16th Street (at Pemberton Ave North Vancouver, BC V7P 1R4
)778.PERSIAN (737.7426 778 . 889 . 4820
با سـپاس از همـراهـان همیشـگی خـانـه فـرهنـگ و هنـر ایـران
ما
ِ فرهنگ
دانش و فن آوری کشف يک سياره در منظومه سهخورشيدی
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 40 دارد .اما کشف جدید این فرضیه را به کلی تغییر داد». برخی نظریهها حاکی از است که سیارههای غولپیکر گازی که مدار بسیار نزدیکی به خورشید خود دارند ،به خاطر خارج شدن از مدار اصلی خود اینچنین به خورشیدشان نزدیک شدهاند و احتماال یک سیاره دیگر آنها را مدار اولیهشان بیرون انداخته است. (رادیو فردا)
يافتههای تازه درباره پيدايش رنگينکمان
تصور کنید صبح زیبایی را آغاز کردهاید با سه خورشید درخشان در آسمان .اگر میتوانستید روی سیاره KELT-4Abزندگی کنید ،صبح را به این صورت میدیدید. به گزارش پایگاه اینترنتی «ساینس دیلی» ،دانشمندان سیستم «سهستارهای» را کشف کردهاند که ۶۸۵سال نوری از زمین فاصله دارد و نکته عجیب و غیرمعمول در مورد آن وجود سیارهای با مدار گردشی پایدار در مدار آن است. سیستمهای چند ستارهای در جهان کامال رایج و معمول هستند و تخمین زده میشود که تقریبا نیمی از کل ستارگان بخشی از آن هستند .اما نکته قابل توجه در کشف جدید وجود یک سیاره است. ستارهشناسان همیشه در جستجوی «سیارههای فراخورشیدی» هستند که به دور دیگر ستارگان میچرخند .این کار را به وسیله رصد یک ستاره و دیدن اینکه آیا نور آن ستاره محو میشود یا نه انجام میدهند .اگر این اتفاق بیفتد به این معنی است که سیارهای از جلوی آن ستاره عبور کرده است. به گزارش یونایتد پرس اینترنشنال ،دانشمندان تاکنون هزاران سیاره فراخورشیدی را کشف کردهاند که بیشتر آنان دو ستاره داشتند. کشف جدید حکایت از وجود یک سیاره غول پیکر گازی داردکه از حیث اندازه یک و نیم برابر مشتری در منظومه شمسی است. KELT-4Abتنها به دور یکی از سه ستاره خود به نام KELT-A میچرخد و این چرخش سه روز طول میکشد .دو ستاره دیگر این سیستم به دور یکدیگر میچرخند .گردش یک دور کامل این جفت ۳۰سال طول می کشد .از سوی دیگر چرخش آنها به دور ستاره اصلی این سیستم چهار هزار سال طول میکشد. اینگونه سیارهها که «مشتری داغ» نامیده میشوند پدیده تاز ه کشفشدهای نیستند و دانشمندان نخستین سیاره رااز این نوع را در سال ۱۹۹۵ کشف کرده بودند .اما این کشف به هرحال مهم است زیرا اطالعاتی در موردشکلگیری ،حرکت و تکامل این سیارهها به دست میدهد. تلسکوپ KELTستارگان درخشان را در بخشهای وسیعی از آسمان رصد میکند و در جستجوی سیارههایی است که مدار چرخش بسیار نزدیکی به ستارگان دارند .زمانی که ستاره KELT-Aهر چند روز یکبار محو میشد دانشمندان به این نتیجه رسیدند که سیارهای به دور آن درحال چرخش است. پایگاه اینترنتی «گلوبال نیوز» به نقل از پروفسور جاستین کرپ یکی از اعضای گروه کشف KELT-4Abمیگوید «ما به دنبال یافتن این نکته هستیم که چگونه سیارهها در مکان نهایی درون مدار چرخش به دور ستارگان قرار میگیرند .تا اواسط دهه ۹۰دانشمندان بر این عقیده بودند که سیارههای بزرگ گازی را تنها میتوان در فاصلهای بسیار دور از مدار ستارهای که به دور آن می چرخند یافت ،مانند سیاره مشتری که در منظومه شمسی وجود
پژوهشگران فرانسوی با بررسی صدها تصویر از رنگینکمانهای مختلف به عاملی کارآمد و تعیینکننده در توضیح رنگهای این پدیده دست یافتهاند که تا کنون اهمیت آن از نظرها پنهان مانده بود. رنگینکمان جلوه زیبایی است از شکستن نور سفید خورشید به هنگام عبور از قطرات باران .قطرات باران مانند منشور عمل کرده و نور را به نوارهایی به رنگهای قرمز، نارنجی ،زرد ،سبز ،آبی ،نیلی و بنفش تجزیه میکنند. در گذشته این نوارهای زیبا را راههای عبور خدایان میدانستند اما امروزه دانشمندان با دیدی علمی به این پدیده نگریسته و در پی آنند که به اجزای آفریننده آن بهتر پی ببرند. اینک پژوهشگران دریافتهاند که در توضیح رنگهای حاصل از بازتابش نور خورشید در این پدیده طبیعی یک بخش تعیینکننده را از قلم انداخته بودند. رنگینکمان زمانی بروز میکند که باران میبارد و خورشید نیز میتابد .ناظر بین این دو قرار گرفته ،خورشید از پشت سر و باران نیز جلوی او میبارد .ناظر کمانی را در افق میبیند که معموال نوار باالیی آن قرمز و نوار پایینی بنفش است .از آنجا که پرتوهای بازتابیده از قطرات باران متفاوت هستند ،رنگهای کمانها نیز گوناگون خواهد بود. ۱۲نوع رنگینکمان پرتویی که در قطره باران بیش از همه انحنا برمیدارد ارغوانی است و پرتویی که حاصل کمترین شکست نور است سرخفام است .اما هر نظارهگری بسته به زاویه دید خود رنگینکمانی دیگر میبیند و بنا بر این هر رنگینکمانی بسته به زاویه دید ناظر و بزرگی قطرات آب از ویژگیهایی منحصر ب ه خود برخوردار است. هواشناسان فرانسوی میگویند بعد از مقایسه صدها تصویر از رنگینکمانهای مختلف متوجه جزئی اساسی از این پدیده شدهاند که تا کنون از نظرشان پنهان مانده بود و این جزء همان وضعیت خورشید است. تنها ۱۲نوع رنگینکمان در طبیعت وجود دارد که موقعیت خورشید نوع آنها را تعیین میکند .این ارتباط را به روشنی میتوان در رنگینکمانهایی دید که رنگشان به طور کامل قرمز است .این رنگینکمانها وقتی ظاهر میشوند که خورشید در وضعیت طلوع یا غروب قرار دارد .در این حالت پرتوهایی که نوسانهاشان سریع است و از طول موجهایی کوتاه برخوردارند پراکنده شده ،بازتاب نخواهد یافت. در این وضعیت تنها پرتوهای قرمز با طول موج بلند خودنمایی خواهند کرد .به همین دلیل است که در بامداد و شامگاه رنگ غالب رنگینکمانها قرمز است. اما هر چه خورشید از افق فاصله گیرد و باالتر رود رنگهای آبی و سبز غالب خواهند شد .اگر زاویه تابش خورشید نسبت به افق از ۴۲درجه بیشتر شود رنگینکمان محو و پشت افق پنهان میشود .به همین دلیل است که در تابستان رنگینکمان به هنگام ظهر ظهور نخواهد کرد. آوریل؛ ماه رنگینکمان پژوهشگران میگویند ،رنگینکمانهایی که فاقد برخی رنگها هستند را نیز میتوان با وضعیت خورشید مرتبط دانست .از این جملهاند رنگینکمانهایی که فاقد رنگهای بنفش و آبیاند یا تنها به رنگ سبز ،آبی یا قرمز دیده میشوند. در رنگینکمانهای دوتایی نیز که یکی از آنها باالی دیگری است و ترتیب رنگها در باالیی برعکس پایینی است یا زمانی که بین این دو نوار سیاهی دیده میشود هم وضعیت خورشید عامل اصلی است. یافته پژوهشگران فرانسوی درست در ماه آوریل انتشار یافته که به ماه بارندگیها و رنگینکمانها شهره است)dw.com( .
بهداشت و تندرستی هفت نشانه مرض قند
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 41 .۶کاهش وزن بدون تغییر در نحوه غذا خوردن یا تحرک و گرسنگی شدید جذب قند توسط سلولهای بدن که به علت مریضی قند کارکردشان مختل شده است ،باعث میشود که فرد مبتال به این بیماری همیشه احساس گرسنگی کند .از سوی دیگر ،دفع مدام آب و کالری از بدن باعث میشود که کالری جذب شده مدت زیادی در بدن باقی نماند. بنابراین افراد مبتال به بیماری قند همیشه گرسنهاند ،اما لزوما اضافه وزن ندارند ،بلکه با کاهش وزن هم مواجه میشوند. .۷بیحسی و مور مور شدن بیش از حد اندام بدن از آنجایی که مریضی قند به طور مستقیم بر سیستم گردش خون بدن تاثیر دارد ،باعث ایجاد آسیبهای جدی به سیستم عصبی بدن میشود .این آسیبها منجر به بی حسی دستها و پاها میشود .به همین دلیل است که برخی افراد مبتال به مریضی قند مجبور به قطع اعضای بدن میشوند( .رادیو فردا)
کاهش ابتال به سرطان پروستات با خوردن گوجه فرنگی
انجمن روانشناسان آمریکا اعالم کرده که نسل جوان امروزی بسیار بیشتر از همسن و ساالن خودشان در دهههای قبل دچار استرس هستند .با توجه به اینکه استرس یکی از دالیل اصلی ابتال به بیماری قند ( نوع دو) ،بهشمار میرود ،پزشکان میگویند که باید از سنین جوانی عالیم هشداردهنده این بیماری را شناسایی کرد. به گزارش الیت دیلی ،عدم شناسایی درست بیماری در جوانی امر شایعی است و تا وقتی مشکل جدی نشود ،جوانان نه به دکتر مراجعه میکنند و نه دکترها عالیم برخی بیماریها را در آنها جدی میگیرند .در بیمارانی که قند خون باالیی دارندتوانایی تولید انسولین بین میرود یا اینکه بدن آنها در برابر انسولین مقاوم میشود و در نتیجه کارایی طبیعی آن از بین میرود.
اما عالیم هشدار دهنده بیماری قند نوع دو کداماند؟ پزشکان هفت عالمت اصلی برای این بیماری بر شمردهاند که در صورت ادامهدار شدن هر کدام از آنها باید درخواست آزمایش برای اندازه گیری میزان قند خون را داد. .۱تکرر ادار /پر ادراری ادرار بیش از اندازه به دلیل این است که کلیهها مجبور به دفع شکر اضافه بدن هستند. کلیهها این شکر اضافه را همراه با مواد مایع از بدن دفع میکنند. .۲تشنگی مدام باال رفتن میزان گلوکز خون و در نتیجه پر ادراری باعث از دست رفتن میزان زیادی از آب بدن میشود که فرد را بیش از حد معمول تشنه نگاه میدارد. به گزارش وب سایت پریونشن ،وقتی این دو عامل اول (یعنی پر ادراری و همینطور تشنگی دایم) ناگهان با هم ظاهر شوند ،حتما باید به پزشک مراجعه کرد. .۳خستگی بیش از حد بدن انرژی الزم برای حرکت و فعالیت را از سوخت و ساز گلوکوز بدست می آورد .عالوه بر تاثیر کم شدن آب بدن ،تمام فعالیتهای سوخت و ساز بدن تحت تاثیر قرار گرفته و انجام آن کند میشود که منجر به بیحالی و خستگی مدام فرد مبتال به بیماری قند میشود. .۴مشکل بینایی کم آب شدن بدن بر بینایی افراد مبتال به بیماری قند اثر منفی دارد .این کمآبی کلی بدن باعث کم شدن مایع تر کننده لنز چشم میشود که منجر به مشکل بینایی و تمرکز میشود .در موارد شدید ،این کمآبی باعث پاره شدن مویرگهای خونی شبکیه چشم و کوری میشود. .۵طوالنی شدن زمان ترمیم زخمها ،بریدگیها و عفونت اینطور گمان برده میشود که بروز عفونتهای مداوم در بیماران مبتال به مرض قند توانایی سیستم دفاعی بدن و همینطور قدرت دوبارهسازی سلولهای زخمی شده را کم می کند. میزان قند خون باال به سلولهای بدن استرس تمام وقت وارد میکند.
گوجه فرنگی حاوی ویتامین A است که برای پیشگیری از ابتال به بیماری پروستات بسیار مفید است؛ همچنین مصرف گوجه فرنگی باعث سالمت پوست میشود و برای تقویت بینایی و درمان یبوست موثر است. در بسیاری از موارد مصرف گوجه فرنگی به بیمارانی که به سرطان ریه ،لوزالمعده و پروستات مبتال هستند توصیه میشود؛ لیکوپنی موجود در گوجه فرنگی آنتی اکسیدانی است که باعث جلوگیری از ایجاد کلسترول بد در خون میشود و از حمالت قلبی جلوگیری میکند .به گفته ی متخصصان تغذیه ،مصرف خام گوجه فرنگی ممکن است مقدار زیادی از لیکوپن آن را هدر دهد و باید پخته مصرف شود تا مقدار بیشتری از لیکوپن جذب سلولهای بدن شود. شانس بروز سرطان پروستات با گذشت سن در مردان افزایش مییابد و مهمترین عامل در سرطان پروستات سن است .اگر مردان در سنین جوانی روزانه یک عدد گوجه فرنگی مصرف کنند میتوانند در سنین باال از ابتال به سرطان پروستات در امان باشند( .تبیان)
محيط زيست خطر انقراض پرندگان شکاری ايران در اثر قاچاق آنها به کشورهای عربی
پرندگان شکاری ایران به دلیل قاچاق به کشورهای عربی در آستانه انقراض قرار گرفتهاند .قیمت این پرندگان شکاری در آنسوی آبهای خلیج فارس و در کشورهای عربی از چندصد میلیون تومان تا چند میلیارد تومان تخمین زده میشود. قاچاقچیان پس از زندهگیری پرندگان شکاری در ایران ،برای آرام نگه داشتن آنها اقدام به دوختن چشمان پرندگان شکاری میکنند.
برای قاچاق پرندگان نادر حیات وحش ایران به کشورهای عربی ،پرندگان را به شیوهای ابتدایی و دردآور بستهبندی میکنند. صیادان برای زنده گیری پرندگان شکاری در ایران ،توری روی زمین پهن میکنند .برای جلب پرنده ،کبوتر یا طعمه دیگری روی تور میگذارند. چالهای کنار تور میکنند و گاهی چند روز در همان چاله منتظر میمانند تا پرنده شکاری روی تور بنشیند و گرفتار شود. چندی پیش در جریان بازرسی از یک لنج ایرانی در آبهای عمان، ۱۴۰شاهین کشف شد .با این حال تعداد محمولههای قاچاق پرندگان ایرانی که توسط محیطبانان کشف میشود بسیار ناچیز است)dw.com( .
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 42
نوار موريبوس و
( ...دنباله از صفحه ی )38
اشر و نوار موبیوس
اشر ()Escherهنرمند معروف این خاصیت را به زیباترین وجهی در نقاشی خود نشان داده است .در این نقاشی یک مورچه دیده می شود که بدون نیاز به عبور از لبه نوار می تواند بطور نامحدود در طول نوار موبیوس حرکت کند.
تولید نوار موبیوس با استفاده از DNA گروهی از محققان آمریکایی با استفاده از قطعات نوارمانند DNAساختاری شبیه نوار موبیوس تولید کردهاند که عرض آن تنها 50نانومتر ،یعنی به اندازه عرض یک ویروس است .مدتهاست که نوارمعروف موبیوس توجه بسیاری را به خود جلب کرده و حتی الهامبخش آثار هنری زیادی بوده است. حال محققان دانشگاه آیالتی آریزونا با استفاده از قطعات نوارمانند DNAساختاری شبیه نوار موبیوس تولید کردهاند که عرض آن تنها 50نانومتر ،یعنی به اندازه عرض یک ویروس است. محققان امیدوارند بتوانند از ویژگیهای این نانوساختار جالب در زمینههایی همچون حسگری شیمیایی ،نانولیتوگرافی ،دارورسانی و نانوالکترونیک بهره ببرند .این پژوهشگران از روشی به نام اریگامی DNAبرای ایجاد این نانوساختارها استفاده کرده و با توسعه این روش توانستند این ساختار شبیه نوار موبیوس را به صورت طولی برش داده و حلقههای قفلشدهای تولید کنند که به نام کاتنان شناخته میشوند .هائو یان ،مدیر این گروه پژوهشی میگوید« :ما بهعنوان یک معمار نانویی تالش میکنیم دو نوع ساختار تولید کنیم :هندسی و توپولوژیکی» .ساختارهای هندسی همچون شکلهای بلوری پیچیده ،ستارهماهی و ارگانیسمهای تکسلولی در طبیعت به فراوانی یافت میشوند .یان از این شکلهای طبیعی بهعنوان یک منبع نامحدود و الهامبخش برای تولید نانوساختارهای مختلف توسط بشر نام میبرد .توپولوژی که یکی از شاخههای ریاضی است ،ویژگیهای فضایی اشکالی را توضیح میدهد که میتوانند پیچ خورده ،کشیده شده و یا متحمل تغییرات دیگری شوند و ً ل میتواند بر هندسه اشیا تأثیر بسیار عمیقی کامال جدیدی ایجاد کنند .این تغییرشک اشکال داشته باشد ،اما تغییری در توپولوژی سطحی آنها ایجاد نمیکند (مثل یک دونات که با پیچ خوردن و کشیده شدن به شکل عدد 8در میآید) .در این مطالعه برای تولید نوار موبیوس بر ویژگیهای خودآرایی DNAتکیه شده است .در سال 2006پل روتموند در Cal Techنشان داد که میتواند از فرایند خودآرایی DNAدر تولید نانوساختارهای دوبعدی با اشکال مختلف استفاده کرد .بدین ترتیب اریگامی DNAبهعنوان یک ابزار قدرتمند برای طراحی نانوساختارها پا به عرصه وجود گذاشت. این پژوهشگران پس از تولید نوار موبیوس آن را با استفاده از میکروسکوپ نیروی اتمی و میکروسکوپ الکترونی عبوری مطالعه کردند .تصاویر بهدست آمده تأیید کردند که استفاده از اریگامی DNAبرای تولید ساختاری شبیه نوار موبیوس موفقیتآمیز بوده است .یان اشاره میکند که در نوارهای موبیوس هم چرخش راستگرد و هم چرخش چپگرد مشاهده میشود. موبیوس تولید شده ،آنها نوارهای توپولوژیکی پذیری ف انعطا دادن این محققان برای نشان ِ را بهصورت طولی و در نقاط مختلف برش دادند .این برش اگر در وسط نوار صورت گیرد منجر به تولید یک ساختار جدید میشود که حاوی چهار نیمچرخش ( 720درجه) است .در صورتی که برش در یکسوم عرضی نوار اتفاق بیافتد ،یک کاتنان تولید میشود (حلقههای درهم قفل شده). جزئیات این کار به صورت آنالین در مجله Nature Nanotechnologyمنتشر شده است.
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 43
آژانس مسافرتی ( Advanced Travelتینا خدایی) 604-904-4422 آژانس هواپیمایی آپادانا 604-770-4474 آریا تراول 604-986-0094 -------------------------------------------------
آرایشگاه و سالن زيبایی
604-980-5464 King Hair Design --------------------------------------------------
آموزش هنر
خانه فرهنگ و هنر (خط ،نقاشی ،موسیقی778-737-7426 )... مرکز هنری نوا( :موسیقی ،نقاشی 604-985-6282 ).. نقاشی: 604-349-6326 نازنین صادقی (آبرنگ) www.nazanin-artist.com رامین جمالپور (رنگ روغن /آبرنگ) 604-924-1475 موسیقی: 778-839-1375 حمیرا بشیری (سه تار) 604-375-1272 اشرف آبادی (تار و سه تار) 604-983-3985 استاد شاملو (ویلن و سه تار) 778-833-4778 ُرهام بهمنش (پیانو) نازنین صادقی (پیانو برای کودکان) 604-349-6326 گالری موسیقی (پیانو ،گیتار ،ویلن) 604-980-4913 604-990-1278 مازیار امامی (گیتار) 604-441-9442 کامران (گیتار پاپ) رامین جمالپور (پیانو ،تئوری/هارمونی) 604-924-1475 778-893-6766 فرشته فرمند (آواز) 604-913-3486 پرویز نزاکتی (آواز) 604-551-3963 محمد خرازی (گیتار) عکاسی: 778-372-0765 آموزش عکاسی کارون کارتون و کاریکاتور: گالری کالغ سفید (افشین سبوکی) 778-898-4575 خطاطی: 778-889-4820 انجمن خوشنویسان ایران رقص: 604-983-0015 باله ملی پارس 604-224-0011 گروه رقص آتش --------------------------------------------------
اپتومتری /عينک سازی
( IRISکوکيتالم) 604-464-7726 -------------------------------------------------
آموزش زبان
778-882-4087 Discover English Academy بهاره بهداد (زبان فرانسه) 604-782-3530 -------------------------------------------------
آموزشگاه زبان فارسی
604-261-6564 ایرانیان 604-913-0601 دهخدا (نورت ونکوور) 604-442-9431 نور دانش -------------------------------------------------
آموزش رانندگی
ارز و ارسال پول
دنیا (وست ونکوور) 604-913-2324 چارلیز (داون تاون) 604-688-2516 دانیال (کوکيتالم) 604-763-1512 عطار (کوکیتالم) 604-945-3266 -------------------------------------------------
باشگاه ورزشی /ورزش های رزمی
خدمات چاپ
604-990-7272 کاپیز دیپو (نورت ونکوور) خدمات چاپ604-710-5234 Print & Design -------------------------------------------------
فرش (فروش /تعمیرات /شستشو)
فرش پازیریک 604-770-1784 -------------------------------------------------
کتابفروشی
باشگاه سانی کيم تکواندو 604-990-1331 بهاره دهکردی (کيک باکسينگ) 778-872-3781 مجتبی دانشی (کيک باکسينگ) 778-871-7572 -------------------------------------------------
-------------------------------------------------
پزشک خانوادگی: دکتر پروانه بهشتی (604-925-9277 )West Van فیزیوتراپی: هارمونی (فیزیو /ماساژتراپی) 604-468-2300 ناتوروپاتیک: دکتر ماندانا عدالتی (604-987-4660 )North Van خدمات پرستاری: 604-945-5005 Safe Care Home Support -------------------------------------------------
خدمات کنسولی /اسناد رسمی /مهاجرت
مشاور امالک
فریبرز خشا (نوتاری پابلیک) 604-922-4600 فرشته رحیمی (امور مهاجرت) 778-893-2275 604-924-4452 محمد همائی نژاد 604-986-3704 حسن نراقی (امور مهاجرت) 604-987-1413 یونکس 778-285-2866 راه کانادا (کوکیتالم) 604-973-0102 سوزان بشیری ------------------------------------------------
محمد خلیل بیگی 604-727-4044 مرتضی رضایی 604-603-0704 پرتو مشرف 604-506-8668 نادر معتمد 604-603-0762 مریم غفاری 778-389-8615 ایرج بابایی 604-626-1033 فرشته رحیمی 778-893-2275 فريبرز خشا 604-377-9225 سهيال طوسی 604-340-8182 رضا محمودی 778-240-8181 604-898-4333 مژگان شیخ االسالمی 604-518-3992 کورس پزشک 604-790-7484 پروین نارچی 604-761-7546 مارسی پناه 604-787-6562 فاطی دارا
پزشک /مرکز پزشکی /خدمات پرستاری
تدریس خصوصی
دکتر علیرضا خاتون آبادی (ریاضی) 778-926-1382 دکتر حمیدرضا رضازاده (ریاضی) 604-700-9560 نيلوفر علمداری(شیمی /ساینس)778-926-2995 -------------------------------------------------
ترجمه
حسین عندلیب (مترجم رسمی) 604-868-9800 امیربانو قاسمی نژاد (مترجم رسمی) 778-998-8402 فریبرز خشا (مترجم رسمی) 604-377-9225 حاتمی (مترجم رسمی) (کوکيتالم) 604-338-7364 دارالترجمه رسمی ترای سیتی 604-492-0666 بهارک کیادی 778-773-0723 604-817-4689 دالرام قدرشناس ()Ph.D حمید دادیزاده (مترجم رسمی) 604-889-5854 آرش اندرودی (مترجم رسمی) 604-365-6952 -------------------------------------------------
تعمیرات و خدمات ساختمانی
علی وفایی ()AAA Ali Renovations
604-603- 8254
شرکت ساختمانی لوفا -پارسا خاکپور 778-893-7277 -------------------------------------------------
تعمیرات لوازم خانگی /برقی /کامپیوتر
604-764-6911 حسن ()Wise Appliance 604-770-0660 Techno Electro 604-346-8925 سعید ابراهیمی
-------------------------------------------------
تعمیرات اتوموبیل
604-438-0222 ( KMFخسرو خاندشتی) تعمیرگاه و مکانیکی 604-960-0389 Auto Tek 604-722-4175 زاهد هفت لنگ -------------------------------------------------
حسابداری
ناهید پاک (778-340-0231 )NasTax-N.Van ناهید پاک (604-781-8153 )NasTax- Langley حسابداری صبا 778-285-8830 604-468-4222 تراز (کوکیتالم) 604-986-3704 تراز (حسن نراقی) 604-990-6668 رضا هوشمند -----------------------------------------------
( Green Wayمحسن) 604-710-0550 778-899-7790 سعيد صالحی 778-896-1420 آموزشگاه رانندگی بهروز 604-644-8960 حسین الهیجی 604-990-4844 کاپیالنو (جوان) -------------------------------------------------
حمل و نقل /اثاث کشی ()Moving
هوندا (سعيد لطفی ) 604-781-7478 اکورا (هوشنگ دیده بانی) 778-898-0701 فولکس واگن (بهداد نخعی) 604-649-3618
778-929-2725 Project X آلبرت (حمل و نقل و اثاث کشی) 604-603-9099 هرکول مووینگ 778-846-2573 604-970-2233 Merto Vancouver Movers
اتوموبیل
خدمات بیمه
جهانگیر فامیلی 604--836-5663 ميالد رحمتی 604-987-9356 -------------------------------------------------
604-931-6121 سوپر مارکت پارسیان 604-877-0139 یک و یک --------------------------------------------------
خدمات زيبايی /ماساژ
خدمات زيبایی و ماساژ زهره 604-365-4610
خدمات کامپیوتر
604-657-4318 شهرام شعبانی 604-220-1808 آرین -------------------------------------------------
خدمات پوست و زيبايی
()facial/skincare
604-364-8416 Vanco L.S.C -------------------------------------------------
داروخانه
داروخانه مدیس (پورت کوکيتالم) 604-944-5544 604-982-0981 داروخانه نورت وست 604-944-2048 فارماسیو (کوکیتالم) داروخانه ِ ------------------------------------------------
دندانپزشک
دکتر بابک چهرودی 604-985-7032 دکتر رضا آران (ارتودنسی) 604-474-4155 604-321-8001 دکتر روشنک شفقی ------------------------------------------------
رستوران
خلیج فارس (نوت ونکوور) 604-971-5113 604-566-4222 شاليز (پورت مودی) 604-904-3904 گیالنه 604-980-7373 کازبا 778-340-1500 زیتون 604-987-9000 کپیالنو کافه ------------------------------------------------
عکاسی و فیلمبرداری
پرفکت شات استودیو 604-925-6800 استودیو عکاسی کارون 778-372-0765 حمید 604-358-7060 slicephotography.ca 778-355-4445 دات آرت استودیو 604-987-1413 یونکس ------------------------------------------------
فروشگاه مواد غذایی
نیما (کتاب ،فیلم و آالت موسیقی) 604-904-0821 778-372-0765 کتاب کارون 604-671-9880 پان به (کتاب و فیلم) --------------------------------------------------
---------------------------------------------
نان /شیرینی
شیرینی مینو (کوکیتالم) شیرینی گلستان شیرینی رکس شیرینی الله کلبه نان Better Bakes & Eats افرا
604-552-3336 604-990-7767 604-973-0119 604-986-6364 778-340-1773 604-987-5881 604-987-7454
---------------------------------------------
نشریات و دیگر رسانه ها فرهنگ فرهنگ BC BC
604-544-0960 778-317-4848
604-988-9262 شهروند BC 604-921-4726 پیوند 604-721-5315 راه موفقيت 604-697-0344 دانستنیها 778-968-9081 مهاجر 604-913-0399 دانشمند 604-723-4307 تلویزیون پرواز 604-396-1919 تلویزیون آريا 778-709-9191 رادیو فارسی زبان ونکوور --------------------------------------------------
وام
مهرداد نویس 604-307-8674 نادر معتمد 604-603-0762 604-341-0566 امیر بوترابی 604-725-7230 بهنام نیک اختر --------------------------------------------------
چهارباغ (نورت ونکوور) 604-522-5254 604-987-5544 نانسی 604-682-8816 آریا 604-987-7454 افرا وکالت /خدمات حقوقی فروشگاه بزرگ دایانا (کوکيتالم) 604-941-1881 604-472-8888 Urban Gate متیو فهی (604-561-4644 )Matthew Fahy المپیا 604-988-8100زهرا جناب 604-925-6005 604-988-3515 پارس ------------------------------------------------604-985-2288 پرشیا 604-983-2020هنرهای دستی میت شاپ اند دلی 778-372-0765 604-669-6766کارون دانیال
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 44
اجاره اتاق: دو اتاق در يک طبقه مستقل از تاون هاوسی بسیار بزرگ ،ویالیی و با منظره دلباز با باغ در اطراف آن ،ایستگاه اتوبوس روبروی منزل ،شامل پرده ها، لوسترها ،تلویزیون... مبلمه یا نیمه مبله -در وسط شهر نیووست مینستر با مبلغ بسیار مناسب برای طوالنی مدت اجاره داده می شود.
Tel: 778.834.2199
استخدام رستوران خليج فارس در نورت ونکوور به يک کمک آشپز باتجربه نيازمند است .متقاضیان لطفاً با شماره تلفن 604.700.1400تماس بگيرند.
استخدام
دونسد تراول ()Advanced Travel آژانس مسافرتی اَ َ به يک تراول ایجنت ( )Travel Agentباتجربه نیازمند است .متقاضیان لطفاً از طریق ایمیل زیر با ما تماس بگیرندaslan@advancedtravelbc.com:
فروشگاه چهارباغ استخدام می کند: به خانمی مسلط به زبان های فارسی و انگلیسی برای کار نیمه وقت به عنوان Cashier نیازمندیم. از متقاضیان خواهشمندیم برای درخواست کار شخصاً و با تعیین وقت قبلی، به محل این فروشگاه مراجعه نمایند. Tel: 604.985.2940 Address: 721 W. 14th Street, North Vancouver
جويای
کار در منطقه سوری یا برنابی می باشم .لطفا با شماره تلفن زیر تماس
بگیرید604.585.1477 :
کالس های فارسی ترم بهاره و تابستانی کانون فرهنگيان کالس های فارسی ترم بهاره و تابستانی کانون فرهنگیان این کالس ها با استفاده از کتب و دفتر مشق و تمرین جدید و تهیه شده در کانادا از نیمه ماه آوریل در نورث ونکوور ،وست ونکوور ،ترای سیتی ،و همچنین ونکوور برقرار است .مدرسین رسمی و دوره دیده در کانادا در اختیار فرزندان شما خواهند بود. لطفا با شماره های 6048092294یا 7789294112 و یا از طریق BCFarhangian@yahoo.comثبت نام نمایید.
بهار را جشن می گیریم (باز کن پنجره ها را ای دوست) انجمن ادبی سبز عشق این جشن پرنشاط را بنا به خواست عده ای از هموطنان جمعه شب 6می 2016در آدرس خیابان 15غربی النزدل شماره 123ساختمان لژیون برپا خواهد داشت .سعی بر این است که فضای فرهنگی حاکم بر برنامه باشد. شروع برنامه ساعت 6بعد از ظهر ورود به سالن 5.30 خواندن سروده ای از فریدون مشیری توسط خانم برومند آواز دلنشین آقای منوچهر نیکتاش رقص زیبای لیا فالح شعرخوانی خانم حسن زاده ترانه هائی توسط آقای شمس -خانم قمرغفاری -خانم بهبهانی قصه دل اجرا توسط پنج عضو انجمن شام گرم ایرانی ساعت 7.30سرو خواهد شد. ساعت 9هنرنمائی خانم پونه (مدیر اکادمی رقص های شرقی) امین ثانی خواننده جوان و جویای نام میزها دارای شماره برای 9نفر با توجه به تاریخ رزرو جا میز میمانان مشخص گردید و جای تعیین شده قابل تغییر نیست از پذیرش اطفال و نوجوانان معذوریم بلیت 25دالر موزیک و رقص جمعی تا ساعت 10شب ادامه خواهد داشت هدف از برگزاری این برنامه ها آشنائی و همبستگی جامعه ایرانی میباشد هماهنگ کننده :سیروس برومند تلفن ها: 778 -709 -3396 778- 709- 0334 604- 337- 0202
سالم دوستان و یاران کانون فرهنگیان یکشنبه ی این هفته در خانه فرهنگ و هنر ایران در نورث ونکوور از ساعت 11:00 صبح گردهم می آییم و روش های برخورد با دانش آموزان ایرانی ساکن در ونکوور را به صورت حرفه ای بحث خواهیم نمود .در این راه از تجربه ی همکاران و عزیزان کانون از جمله خانم دکتر نغمه بابایی (دکترای تدریس زبان از دانشگاه آلبرتا) بهره مند خواهیم بود .جلسه بین سه تا چهار ساعت به طول خواهد انجامید و می توانیم به عنوان ساعت ناهار در یکی از رستوران های اطراف خانه فرهنگ و هنر با هم ناهار صرف کنیم .هزینه آماده سازی مواد آموزشی و ارایه ی آن برای اعضاء کانون 20دالر و برای غیر اعضاء 40دالر خواهد بود .حاضرین در جلسه از طرف رسانه های عمومی به عنوان مدرسینی که این دوره را گذرانده اند معرفی خواهند گردید .امکان برداشتن نت با خود به همراه داشته باشید و سواالت خود را نیز آماده نمایید. )West 16th Street (@ Pemberton Ave 1181 به امید دیدار ،علی طوطیان
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 45
اطالعيه انجمن ايرانيان برنابی احتراما روابط عمومی انجمن ایرانیان برنابی اعالم میدارد که برنامه های فرهنگی هنری انجمن در دو بخش اجرا میشود. بخش اول :گزارش ،مقاله خوانی ،طنز ،شعر همره اهنگ، بخش دوم :شاهنامه خوانی همراه نوای ضرب ،ترانه خوانی ،و موسیقی کر میباشد. زمان :شنبه ها از ساعت :سه و نیم تا پنج و نیم مکان :شمال لوهید مال خیابان کمرون شماره 9523ساختمان سینیور سنتر جنب تلفن کتاب خانه 6047794422 با تشکر روابط عمومی انجمن
)100 Rubbish (Everything Rubbish Removal هر گونه اثاثيه اضافی ،بی استفاده و دورافکندنی شما را -اعم از مبل ،یخچال ،میز و صندلی و - ...با نازلترين قيمت از منزل يا محل کار شما برخواهيم داشت. خدمات اين شرکت در نورت ونکوور ،وست ونکوور ،کوکيتالم ،داون تان و ديگر نقاط ونکوور بزرگ در دسترس شماست.
)Tel: 604.500.0953 (Ami
تدريس پيانو ،آکاردئون و تئوری موسيقی برای کودکان و بزرگساالن با سی سال سابقۀ تدريس
Wise Appliance Service تعميرات انواع لوازم برقی خانگی
)حسن(
مدرسه ی نور دانش چون شکر شیرین و چون گوهر ،زبان فارسی است فارسی ،فرهنگ و آیین و نشان پارسی است
زبان مهم ترین عامل حفظ و ارتباط بین نسل هاست ،پس بکوشیم تا با آموزش زبان فارسی به فرزندان مان ارتباط خود را با نسل جدید تقویت نماییم. مدرسه ی نور دانش با مجوز رسمی برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی ایران و برخورداری از سی سال سابقه ی مدیریتی و آموزشی در مدارس دولتی و غیرانتفاعی داخل کشور و چندین سال فعالیت آموزشی در استان بریتیش کلمبیا و بهره مندی از کادری مجرب و کارآزموده ،دارای کالس های خصوصی و گروهی آموزش زبان فارسی برای خردساالن و بزرگساالن ،آموزش کلیّه ی دروس ابتدایی و راهنمایی و نیز آموزش تک درس دبیرستان می باشد .ضمنا" کالس ها در دو منطقه نورث ونکوور و کوکیتالم برگزار می شود .ما به میزبانی و خدمت رسانی به حدود 70نفر از دانش آموزانی که داوطلب شرکت در امتحانات پایان تحصیلی ایران در سال جاری در حوزه ی ونکوور می باشند ،مفتخریم . تلفن تماس 604.726.9430 : ایمیلnoordanesh.school@yahoo.com:
604.764.6911
حسين زليخاپور
604.618.9709 حل جدول نشريه ی فرهنگ (شماره ی )337
آرايش مو توسط "نازی" کوتاه کردن موی زنانه از :
$12
کوتاه کردن موی مردانه
$12
رنگ ریشه موی زنانه از :
$25
رنگ موی مردانه:
$12
هایالیت از :
$50
ابرو:
(نورت ونکوور)
$10
778.859.4393
Tel:
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 46
Hello My Name Is Doris (PG) *** Packing Heat! By Robert Waldman, Vancouver
At the Movies Batman vs. Superman: Dawn of Justice (PG) *** Dynamic Conflict! By Robert Waldman
C
oming of age tales are not just restricted to youth. Love can happen at any age. Take the case of a jaded spinster who may get a second chance, or is that a first chance at romance in Hello My Name is Doris. Decidedly different then sentimental story from Sony Pictures is now lighting up hearts at The Fifth Avenue Cinemas.
Set I guess in modern big city America this story revolves around Doris. Sometimes life passes you by. Left to fend for herself this busy body could be placed in no better hands than Sally Fields. Ready to soar to new heights the flying nun herself has been for years living a holed up life as the ultimate babysitter for an aging mom. With a house now to herself this pack rat extraordinaire rubs her brother and his gold-digging wife the wrong way. Even a therapist can't cure the homebody of her cluttering collector ways. Thank heaven a company she has worked for four years hasn't the heart to let her go. On the job romances can be problematic. Imagine the resulting chaos when this oldster fancies a hot much younger "raw" recruit. Little does she know the handsome young man may only be trying to be polite. Out of control the situation becomes with enough hurt feelings to go around. Different and maybe even topical Hello My Name is Doris is a small little charmer that's offbeat enough to hook people, especially if you are maturing.
Flavourful performances and an overall ominous tone make for a fun night out for those fortunate to take in Batman vs Superman: Dawn of Justice. Move over Marvel superheroes as it looks like the creative powers at Warner Brothers have indeed breathed new life into the fabled DC comic book franchise. Take in all the excitement at Cineplex Odeon cites across B.C. Yes he can. Savvy director Zack Snyder helms a pretty smart story with an engaging cast and action aplenty. Snider manages to smartly introduce and wrap up the motivation of the Central characters in This dark tinged story. And it all comes together mainly flawlessly with some eventful surprises. By now the entire world knows the story of the making of both Superman and Batman. Chiselled Henry Cavill, hot off his not so big box outing as Napoleon Solo in the rather bland The Man From U.N.C.L.E. makes up for that setback with a very forceful portrayal of the Man of Steel and reporter Clark Kent. Love
interest Lois Lane gets a good makeover from Amy Adams Most surprising of all is the face of the new Batman. Buff as ever Ben Affleck (Gone Girl Gone) wears the bat suit, cape and cowl with class and charisma while consummate British actor Jeremy Irons (Doe Hard 3) is solid as manservant Alfred. How the writers here turn both heroes against one another is very well handled. And the introduction of Gil Gadot as a fetching Wonder Woman and reliable Jesse Eisenberg (The Social Network) as an evil, youthful Lex Luthor simply Ramps up both the curiosity and excitement levels. Solid special effects, a fun storyline and daring confrontations converge to make Batman vs. Superman: Dawn of Justice an intelligent exciting super hero movie.
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/ P. 47
Live Theatre
The Valley (PG) ***** Collision Course! By ROBERT WALDMAN, Vancouver
E
xplosive action highlights The Valley. Complete with loads of local content this high level drama is really confronting audiences in a positive way at the Granville Islands Arts Club stage. Dynamic on all counts this uneasy acting tour de force bristles with tension. And you don't have to be a local resident to appreciate the gravity of the situation . You never can tell when something bad can occur. All it takes is a bad move to not only ruin your day but possibly your life. Trouble follows a young man when a sky train incident gets out of control. Never argue with the authorities as Headstrong Connor Meets up with constable Dan and learns the hard way that sometimes it's better to turn the other cheek. Both Daniel Dheny and Robert Salvador turn in superb performances as the battle begins. And the results are not good for any party. Injured and hospitalized from the confrontation and the resulting accident is Connor. This throws both families into chaos. Stand by your man women each take opposite sides of the mishap as could be expected as the finger-pointing and blame game gets played up to the hilt. Soul searching by rightly concerned mom Sharon get in The face of arresting officer Dan while our man in blue also faces off with his own wife Janie. Over time the women's opinions of the incident gets re-configured with great delivery from Kerry Sandomirsky and Pippa Mackie in perfect concerned female mode. Director Mindy Parfitt gets by with basically one round set and pulls off a great tale of the woes of missteps. Front and centre is the social issue of
police interaction with the public with enough black eyes for our men and women and society in general to go around. Only here until May 7 The Valley is startling entertainment featuring heartfelt heart-pounding performances from this amazing quartet of accomplishment actors. By all means check it out. For more information and Show-times for The Valley go to www.artsclub.com or call (604) 687.1644.
Farhang-e BC, April 29, 2016, No. 337, Vol. 14/48P.
بزرگترين موسسه ايرانی وام مسکن در کانادا
Mehrdad Nevis
مهرداد نـويس
Mortgage Specialist
مشاور و متخصص وام مسکن
Mortgage Services for Life
Cell: 604.307.8674
Suite 103 - 850 Harbourside Drive,
Tel: 604.988.8766
North Vancouver BC V7P 0A3
Fax: 604.988.8736
www.yespros.com
rodnevis@yespros.com