نسخه کامل نشریه فرهنگ شماره 346

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P.‬‬

‫جمعه ‪ 26‬شهريور ‪ -1395‬شماره ‪ ،346‬سال چهاردهم‬

‫مرکز لیزر الیمالیت برای مشاوره رایگان و تست دستگاه با ما متاس بگیرید‬

‫‪Friday, September 16, 2016, No. 346, Vol. 14‬‬

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 2

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 3

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 4‬‬

‫خبرهای کوتاه‪:‬‬ ‫بر اثر انفجار در شهر وان ترکیه 'تعدادی ایرانی مجروح شده‌اند'‬

‫در جریان انفجاری در شهر وان در شرق ترکیه دهها نفر مجروح شده‌اند‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) سفارت ایران در ترکیه گفته است که‬ ‫تعدادی از مجروحان این حادثه ایرانی هستند‪ .‬گفته شده است که حال یکی از مجروحان‬ ‫وخیم است‪ .‬رسانه‌های دولتی گفته‌اند که این انفجار در نزدیکی یکی از مراکز محلی حزب‬ ‫حاکم عدالت و توسعه و دفتر فرمانداری این شهر اتفاق افتاده است‪.‬‬ ‫برخی از رسانه‌های محلی تعداد مجروحان این انفجار را "‪ "۴۸‬نفر عنوان کرده‌اند‪.‬‬ ‫به گفته دفتر فرماندار‪ ،‬انفجار یک خودروی بمبگذاری شده که در نزدیکی این مراکز پارک‬ ‫شده بود‪ ،‬باعث وقوع این حادثه شده است‪ bbc .‬‬

‫جمله‪ ،‬به رغم رابطه سرد بنیامین نتانیاهو‪ ،‬نخست‌وزیر اسرائیل با باراک اوباما‪ ،‬رئیس‬ ‫جمهور آمریکا‪ ،‬قرارداد یادشده قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و در دوران اوباما‬ ‫امضا خواهد شد‪)dw.com( .‬‬

‫برج میالد تهران بر خط گسلی فعال‬

‫معاون سازمان زمین‌شناسی ایران‬ ‫گفته است که یک گسل جدید در‬ ‫تهران شناسایی شده است که از‬ ‫کنار برج میالد رد می‌شود و‬ ‫تقریباً در بخش مرکزی تهران‬ ‫است‪ .‬این گسل‌ها به گفته او فعال‬ ‫هستند و خطر زلزله تهران را‬ ‫تهدید می‌کند‪...‬‬ ‫خروج آخرین اعضای سازمان مجاهدین خلق از عراق‬ ‫‪ ۱۸۶‬سال پیش تهران اخرین‬ ‫سازمان مجاهدین خلق ایران اعالم کرده‬ ‫زلزله سخت را به خود دید‪.‬‬ ‫که آخرین اعضای آن عراق را به مقصد‬ ‫کارشناسان احتمال می‌دهند که‬ ‫آلبانی ترک گفته‌اند و به این ترتیب طرح‬ ‫امکان فعال شدن سه گسل "گسل‬ ‫نقل مکان اعضای این سازمان به اروپا‬ ‫مشا"‪" ،‬گسل شمال تهران" و‬ ‫و خروج از اردوگاه لیبرتی به طور‬ ‫"گسل جنوب ری" بیشتر از بقیه‬ ‫کامل انجام شده است‪.‬‬ ‫گسل‌ها باشد‪ .‬خطر زلزله در حالی‬ ‫شورای ملی مقاومت که سازمان مجاهدین این شهر را تهدید می‌کند که ساختمان‌های بساز و بفروش در پهنه شهر با کیفیتی بسیار نازل‬ ‫خلق عضو اصلی آن است اعالم کرد که ساخته شده‌اند و احتماال تاب مقاومت در برابر یک زلزله شدید را ندارند‪ .‬از این رو تهران‬ ‫با ترک ‪ ۲۸۰‬عضو باقیمانده سازمان جزو یکی از خطرناک‌ترین شهرهای جهان محسوب می‌شود‪.‬‬ ‫مجاهدین‪ ،‬خروج اعضای سازمان مجاهدین خلق از عراق به طور کامل انجام شده است‪.‬‬ ‫کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان (آنکر) تأیید کرده که آخرین اعضای شیمون پرز به دلیل سکته مغزی در بیمارستان بستری شد‬ ‫رئیس جمهوری پیشین اسرائیل‪ ،‬روز سه شنبه ‪ ۲۳‬شهریور ماه‪ ،‬به دلیل سکته مغزی به‬ ‫سازمان مجاهدین نیز کمپ لیبرتی (حریه) را ترک گفته‌اند‪.‬‬ ‫بیمارستان منتقل شد‪ .‬بنا بر اعالم دفتر شیمون پرز‪ ،‬وضعیت او بهبود یافته و هم اکنون‬ ‫افزایش بی‌سابقه کمک تسلیحاتی آمریکا به اسرائیل‬ ‫در شرایطی با ثبات قرار دارد‪ .‬یک شبکه تلویزیونی اسرائیل به نقل از مقامات بیمارستان‬ ‫آمریکا و اسرائیل در مورد یک قرارداد ده ساله کمک تسلیحاتی به توافق رسیدند‪ .‬بر اساس گزارش داد که آقای پرز به هوش است‪ ،‬ولی آزمایش ها نشان داده که او سکته کرده است‪.‬‬ ‫این قرارداد اسرائیل ساالنه سه میلیارد و هشتصد میلیون دالر (‪ 38‬میلیارد دالر در یک شیمون پرز که ‪ ۹۳‬سال دارد در سال جاری دو بار به خاطر مشکالت قلبی روانه بیمارستان‬ ‫دوره ده ساله) کمک از آمریکا دریافت می‌کند‪ .‬توافق حاوی برخی امتیازهای اسرائیل به و به سرعت مرخص شده است‪ .‬وی در هفت دهه فعالیت حرفه ای خود‪ ،‬تقریبا در تمام‬ ‫آمریکا است‪...‬‬ ‫سمت های عمده سیاسی اسرائیل خدمت کرده است‪ .‬او سه دوره نخست وزیر بوده و‬ ‫دولت اسرائیل در قبال دریافت این مبلغ بی‌سابقه برخی امتیازها به واشنگتن داده است‪ .‬از همچنین به عنوان وزیر خارجه و وزیر اقتصاد نیز ایفای نقش کرده است‪)VOA( .‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 5‬‬

‫‪Farhang-e BC, Feb. 23, 2011, No. 204‬‬

‫‪Page 4‬‬

‫ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۵۰۰‬ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺗﺠﻤﻊ ﺍﻭﻝ ﺍﺳﻔﻨﺪ‬ ‫‪ ‬‬

‫بازداشتشدگان ديروز را ‪۵٠٠‬‬ ‫نفر اعالم کرد‪ .‬به گفتهی وی‪،‬‬ ‫اکثر بازداشتشدگانی که او‬ ‫مشاھده کرده‪ ،‬در محدودهی‬ ‫خيابان و ميدان آزادی‪ ،‬و توسط‬ ‫پليس امنيت دستگير شده بودند و‬ ‫بسياری از آنھا در ساعات پايانی ديشب و بامداد امروز آزاد شدند‪.‬‬ ‫او که ديشب از مقر نيروی انتظامی فاتب واقع در ضلع جنوبی‬ ‫ميدان انقالب‪ ،‬ابتدای خيابان کارگر جنوبی آزاد شده‪ ،‬خاطرنشان‬ ‫میکند که ھمزمان با دستگيری‪ ،‬مورد ضرب و شتم ماموران قرار‬ ‫گرفته؛ و تاکيد میکند که در زمان بازداشت برخورد بدی با آنھا‬ ‫صورت نمیگرفت‪ ،‬مگر کسانی که به گفتهی او “بلبل زبانی”‬ ‫میکردند که به شدت کتک میخوردند‪.‬‬

‫به گفتهی او‪ ،‬تلفنھای ھمراه ھمهی بازداشتشدگان توقيف شده و به‬ ‫آنھا گفته شده که بعد از عيد برای پس گرفتن آنھا مراجعه کنند‪.‬‬ ‫ھمچنين يک کارگر که او ھم ديشب از ھمين محل آزاد شده‪ ،‬با‬ ‫ابراز تعجب از رفتارھايی که در زمان بازداشت ديده‪ ،‬به برخورد‬ ‫خشن ماموران اشاره میکند و میگويد‪:‬‬ ‫اينھا خودشان ھم کسی را قبول نداشتند و به ھمه فحش میدادند‪،‬‬ ‫خودم شنيدم که حتی به امام ھم توھين میکردند‪ .‬ب‬ ‫ه گفتهی او‪ ،‬افرادی را که قبال ھم سابقهی بازداشت داشتهاند و يا به‬ ‫ھرحال میخواستند نگه دارند‪ ،‬به مقر اصلی پليس امنيت منتقل‬ ‫میکردند‪ .‬او میگويد که تنھا مردان در اين محل بازداشت بودهاند و‬ ‫زنان را از ابتدا به جای ديگری – احتماال بازداشتگاه وزرا – منتقل‬ ‫کلمه‪ :‬يکی از افراد بازداشتشده در تجمع ديروز – اول اسفندماه – کردهاند‪.‬‬ ‫که نيمه شب گذشته آزاد شده‪ ،‬در گفت و گو با کلمه‪ ،‬تعداد تقريبی )ايران امروز(‬

‫ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﻳﮏ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯼ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ‬ ‫ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻳﮑﻢ ﺍﺳﻔﻨﺪ‬ ‫خبری‬ ‫منابع‬ ‫و‬ ‫‪ ‬دانشجويی‬ ‫سايتھای نزديک به‬ ‫معترضان گزارش‬ ‫دادهاند روز يکشنبه‪،‬‬ ‫يکی از دانشجويان‬ ‫دانشگاه شيراز به‬ ‫نيروھای‬ ‫دست‬ ‫حکومتی کشته شده‬ ‫است؛ اين در حالی‬ ‫است که خبرگزاری‬ ‫فارس با تکذيب اين‬ ‫خبر گفته است اين دانشجو تصادف کرده و در جريان درگيری‬ ‫کشته نشده است‪ .‬بنا برگزارش وبسايت دانشجونيوز‪ ،‬حامد‬ ‫نورمحمدی‪ ،‬دانشجوی رشته زيستشناسی دانشگاه شيراز‪،‬‬ ‫ساکن خوابگاه دستغيب و اھل خرمآباد يکم اسفندماه در ميدان‬ ‫نمازی مقابل سختمان شماره يک دانشکده مھندسی در حال‬ ‫فرار از دست ماموران حکومتی کشته شده است‪ .‬برپايه‬ ‫گزارش دانشجو نيوز‪ ،‬اين دانشجو به وسيله ماموران امنيتی از‬ ‫روی پل نمازی به پايين پرت شده و پس از برخورد با يک‬ ‫خودرو در خيابان ساحلی کشته شده است‪) .‬راديو فردا(‬ ‫‪ ‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪www.nastax.com‬‬ ‫‪eAccounting‬‬ ‫‪WCB ,PST , GST‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 6‬‬

‫پروفسور پيام اخوان‪ً :‬‬ ‫اصال طلب بخشش کرده‌اند؟‬ ‫مرتضی هامونیان‬ ‫ماهنامه خط صلح – پروفسور پیام اخوان‪ ،‬وکیل ایرانی‪-‬کانادایی‪ ،‬فعال حقوق بشر و استاد دانشگاه‬ ‫مک‌گیل مونترال است‪ .‬آقای اخوان که دو دهه است موارد نقض حقوق بشر در جهان را به طور‬ ‫جدی پیگیری می‌کند و از جمله دادستان سابق دادگاه سازمان ملل در خصوص جنایات جنگی در‬ ‫یوگسالوی و روندا بوده است‪ ،‬تالش‌های بسیاری برای برگزاری دادگاه “ایران تریبونال” انجام داد‬ ‫و در این دادگاه به عنوان رئیس تیم دادستانی‪ ،‬جمهوری اسالمی ایران را در رابطه با کشتارهای‬ ‫دهه‌ی شصت به چالش کشیدند‪ .‬با توجه به بیست و هشتمین سالگرد کشتار تابستان ‪ ۶۷‬و همزمان‬ ‫با انتشار فایل صوتی جلسه‌ی انتقادی حسینعلی منتظری با حسینعلی نیری‪ ،‬مصطفی پورمحمدی‪،‬‬ ‫ابراهیم رئیسی و مرتضی اشراقی(ملقب به هیات مرگ) از سوی دفتر آیت اهلل منتظری‪ ،‬به سراغ‬ ‫این حقوقدان رفته‌ایم و نظرش را پیرامون اهمیت این سند تاریخی جویا شده‌ایم‪ .‬هم‌چنین در رابطه با‬ ‫درستی یا نادرستی نظریاتی که در رابطه با بخشش رهبران این کشتارها مطرح می‌شود‪ ،‬پرسیده‌ایم‪.‬‬ ‫جناب دکتر اخوان‪ ،‬همان طور که مطلع هستید‪ ،‬به تازگی فایل صوتی جلسه‌ای از طرف دفتر آیت‬ ‫اهلل منتظری منتشر شده است‪ .‬اطالعاتی که در آن جلسه رد و بدل می‌شود‪ ،‬علی‌رغم این‌که اکثراً‬ ‫در موضع‌گیری‌های پیشین آقای منتظری هم مطرح شده بود‪ ،‬اما حاوی نکاتی جدید و تکان دهنده‬ ‫نیز هست‪ .‬شما چه چیز تازه‌ای در این سند یافتید و در واقع اهمیت آن را در چه می‌دانید؟‬ ‫این فایل صوتی فرصتی است برای دوباره مطرح کردن یک بی‌عدالتی تاریخی‪ ‌،‬که تا به امروز‬ ‫از طرف جمهوری اسالمی بی‌ جواب مانده است‪ .‬حقایق و اتفاقات سال ‪ ۱۳۶۷‬با این فایل صوتی‬ ‫زنده می‌شوند؛ بی‌ تفاوتی‌ رهبری ایران به درخواست آیت‌اهلل منتظری برای بخشیدن جان زندانیان‬ ‫سیاسی‪ .‬آن‌چه برای من واقعاً شاخص است صرفاً این فایل صوتی نیست‪ ،‬بلکه این است که باالخره‬ ‫رسانه‌های جمهوری اسالمی و مسئولین‪ ،‬اعدام‌های دسته جمعی سال ‪ ۱۳۶۷‬را به رسمیت شمردند‪.‬‬ ‫نباید فراموشمان شود که در این خصوص تا همین اواخر‪ ،‬سیاست انکار وجود داشته است‪ .‬من به‬ ‫خاطر می‌آورم که در سال ‪ ،۱۳۹۱‬بعد از حکم دادگاه ایران تریبونال‪ ،‬یکی‪-‬دوتا مقاله در رسانه‌های‬ ‫جمهوری اسالمی منتشر شد که به طور غیر مستقیم این جنایات را به رسمیت شناختند‪ ،‬و ما از‬ ‫این‌که باالخره این سکوت شکسته شد به شگفت آمدیم‪ .‬اما این‌که حاال شاهد چنین بحث آزادی در‬ ‫میان مردم ایران هستیم‪ ،‬واقعاً شگفت انگیز است و حتی برخی‌ مقامات پیشنهاد این‌که یک معذرت‬ ‫خواهی‌ الزم است‪ ،‬می‌دهند‪.‬‬

‫تعميرات و نوسازی ساختمان‬ ‫‪AAA ALI RENOVATIONS‬‬

‫علی وفائی‬

‫‪Website:‬‬

‫‪aaaalirenovations.com‬‬ ‫&‬

‫‪aaaalirenos.com‬‬

‫‪Cell: 604.603.8254‬‬ ‫‪604.728.3132‬‬

‫شما به اطالع رسانی و‬ ‫افشاگری در خصوص‬ ‫دهه‌ی‬ ‫کشتارهای‬ ‫شصت معتقد هستید و‬ ‫هم‌چنین اعتقاد دارید‬ ‫که مسئولیت شخصی‬ ‫رهبران این کشتارها‬ ‫از اهمیت ویژه‌ای‬ ‫برخوردار است‪ .‬با فرض‬ ‫این‌که افشاگری صحیح‬ ‫و گسترده‌ای صورت‬ ‫بگیرد و بازماندگان و‬ ‫مردم هم نه ببخشند و‬ ‫نه فراموش کنند‪ ،‬ایده‌ی‬ ‫شما برای قدم بعدی‬ ‫چیست و در مقابل انتقادات عده‌ای‪ ،‬تفاوت این دیدگاه با انتقام را در چه می‌دانید؟‬ ‫یافتن حقیقت‪ ،‬قدم اول در راه عدالت است‪ ،‬و بدون عدالت آشتی‌ ممکن نیست‪ .‬با فراموشی جنایات‬ ‫گذشته‪ ،‬تکرار آن‌ها غیرقابل اجتناب است‪ .‬ما باید بگوییم هرگز! هرگز دوباره آن‌هایی که در‬ ‫قدرت‌اند نتوانند فرزندان ایران را قتل عام کنند‪ ،‬هرگز دوباره کسی‌ تنها به خاطر مذهب و اعتقاداتش‬ ‫زندانی و شکنجه نشود‪ .‬عدالت‪ ،‬انتقام نیست؛ به معنی‌ تکرار همان جرمی‌ نیست که مرتکبین با‬ ‫شکنجه و اعدام‌های غیرعادالنه انجام دادند‪ .‬عدالت به معنی‌ این است که آن‌هایی که مسئول این‬ ‫جنایت بوده‌اند‪ ،‬باید به مردم پاسخ دهند‪ .‬عدالت به این معناست‪ ،‬کسی‌ که مردم بی‌‌گناه را به قتل‬ ‫می‌رساند‪ ،‬بدون در نظر گرفتن جایگاه قدرتش‪ ،‬باید پاسخگو باشد؛ چرا که هیچ کس بر قانون برتر‬ ‫نیست‪ .‬وقتی‌ چنین فرهنگی را بسازیم‪ ،‬وقتی‌ به حقوق بشر احترام بگذاریم‪ ،‬آن زمان است که ایران‬ ‫ً‬ ‫کامال متفاوت تبدیل می‌شود‪.‬‬ ‫به یک کشور‬ ‫به نظر می‌رسد در ایران چشم انداز روشنی برای ایجاد شرایطی که بتوان بانیان این کشتار را در‬ ‫سطح بین المللی محاکمه کرد‪ ،‬وجود ندارد؛ خصوصاً که اکثر این افراد سالخورده هستند و یا در‬ ‫حال حاضر حتی بعضاً در قید حیات نیستند‪ .‬به عالوه‪ ،‬به نظر نمی‌رسد که اراده‌ای نیز در سطح‬ ‫بین الملل در این خصوص وجود داشته باشد‪ .‬با این توضیح‪ ،‬چگونه می‌توان این مسئله‌ی تاریخی‬ ‫را حل و وجدان عمومی و بازماندگان را آرام کرد؟‬ ‫من درگیر بسیاری از موارد دادگاه‌های بین‌المللی الهه بودم و درحالی که تحقق چنین عدالتی در‬ ‫سطح جهان‪ ‌،‬خیلی‌ مهم است‪ ،‬ولی‌ مبارزه‌ی واقعی‌ در راه حقوق بشر‪ ،‬بین مردمی که مستقیماً تحت‬ ‫تاثیر بودند‪ ،‬انجام می‌گیرد‪( .....‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 7‬‬ ‫‪ ...‬الهه نمی‌تواند مشکالت ایران را حل کند‪ .‬مردم ایران خود باید کشورشان را بازسازی کنند و‬ ‫وقتی‌ این کار را کنند‪ ،‬سپس دادگاه‌های بین المللی می‌توانند برای کمک کردن(همکاری) دعوت‬ ‫شوند هرچند بهتر است که این جرایم در دادگاه‌های ایرانی‌ که به واقع بی‌طرفانه و منصفانه باشند‪،‬‬ ‫قضاوت شوند‪ .‬یکی‌ از جنبه‌های اساسی‌ برای ایرانی‌ دموکراتیک‪ ،‬باید قوه‌ی قضاییه‌ای باشد که‬ ‫به جای ابزار سرکوب بودن‪ ،‬از حقوق بشر دفاع می‌کند‪ .‬همین که چندین تن از اعضای “کمیته‌ی‬ ‫مرگ”‪ ،‬قوه‌ی قضاییه‌ی ایران را تحت تسلط دارند‪ ،‬خود بازتاب دهنده‌ی ورشکستگی اخالقی این‬ ‫قوه است‪ .‬دستگاهی که به ترفیع آنان که مرتکب جنایت علیه بشریت شدند‪ ،‬می‌پردازد‪ ،‬بدیهی‌ست‬ ‫که هیچ اعتباری ندارد‬ ‫برخی معتقدند که به نفع آشتی ملی و گزار به دموکراسی‪ ،‬باید نسبت به این مسئله بخشش داشت‪.‬‬ ‫ً‬ ‫مثال‪ ،‬به تازگی مصطفی تاجزاده در یادداشتی از خانواده‌های اعدام‌شدگان خواسته “تا با الهام‬ ‫از ماندال ببخشند اما فراموش نکنند تا ایران و ایرانی از چرخه‌ی شوم نفرت و کینه و انتقام رها‬ ‫شوند”‪ .‬نظر شما در این خصوص چیست؟‬

‫بخشیدن و عدالت‪ ،‬دو موضوع جدا از هم هستند‪ .‬عدالت مسئولیت دولت است و بخشیدن‬ ‫انتخاب شخصی‌ قربانیان و خانوادهایشان است‪ .‬نلسون ماندال تنها وقتی‌ که از زندان آزاد‬ ‫شد‪ ،‬می‌توانست از بخشیدن صحبت کند؛ پس از این که آفریقای جنوبی از آپارتاید به‬ ‫دموکراسی‌ رسید‪ .‬چه کسی‌ می‌تواند از بخشش صحبت کند‪ ،‬وقتی‌ کسانی‌ که مرتکب کشتار‬ ‫ً‬ ‫اصال طلب بخشش کرده‌اند؟‬ ‫جمعی‌ شدند هنوز از مجازات معاف هستند؟!‬ ‫ً‬ ‫کامال موافقم که حتی در مقابل آن‌هایی که با تنفر و خشم با ما برخورد کردند‪ ،‬نباید‬ ‫من‬ ‫با تنفر و خشم عمل کنیم‪ .‬با این حال‪ ،‬ما نمی‌توانیم به تداوم بخشیدن به فرهنگ ظلم و‬ ‫بی‌‌عدالتی ادامه دهیم‪ .‬راه جدا شدن از گذشته‪ ،‬به رسمیت شناختن و رسیدگی به این جرایم‬ ‫است؛ تا زخم‌ها بتوانند مرهم پیدا کنند‪ ،‬تا درسی‌ برای آینده بگیریم‪ .‬هم‌چنین در حال حاضر‬ ‫صحبت از بخشش‪ ،‬خیلی‌ زود است و در هر حال‪ ،‬کسی‌ نمی‌تواند مجبور به بخشیدن شود‬ ‫و باید بخشیدن را خود انتخاب کند‪ .‬مسئولیت دولت اجرای عدالت است و نشان دادن این‌که‬ ‫شما نمی‌توانید هزاران جوان بی‌‌گناه را به قتل برسانید و هم‌چنان از قدرت و مشروعیت‬ ‫لذت ببرید‪ .‬تا وقتی‌ که این درس را نگیریم‪ ،‬ایران هم‌چنان از همین فرهنگ تنفر و‬ ‫خشونت که ما را در این وضعیت تاسف‌بار قرار داده‪ ،‬آسیب می‌بیند‪ .‬اما من خوش‌بینم که‬ ‫با بهره‌مندی از این تجربه‌ی تاریخی‌‪ ،‬نسل جدید می‌تواند شروع به ساختن آیند‌ه‌ای متفاوت‬ ‫برای ایران کند؛ آیند‌ه‌ای که بر حسب عدالت و احترام به حقوق بشری همه‌ی ایرانیان‪،‬‬ ‫مجزا از مذهب و اعتقادات سیاسی‌شان باشد‪.‬‬ ‫با تشکر از فرصتی که در اخیار ماهنامه‌ی خط صلح قرار دادید‪.‬‬ ‫‪----------------------------------------------‬‬

‫‪www.sunhealthcenter.com‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 8‬‬

‫زندانيان بايد بخشی از توافق ديپلماتيک کانادا با ايران باشند‬ ‫سرمقاله روزنامه "تورنتو استار"‬

‫بازداشت های خودسرانه در ایران امر تازه ای نیست‪ .‬فارغ از انتخاب حسن روحانی به‬ ‫عنوان یک رییس جمهوری عملگرا‪ ،‬هزاران نفر در ایران ناپدید و راهی سلول های شکنجه‬ ‫و زندان های رژیم مذهبی شده اند‪ .‬آخرین نمونه آن بازداشت یک بریتانیایی دو تابعیتی در‬ ‫شرایطی کامال مخفیانه است‪.‬‬ ‫سپاه پاسداران مقتدرانه در جهت خالف رییس جمهوری ایران حرکت می کند‪ .‬روحانی‬ ‫گشایش به سوی غرب را برای ایران و برای انتخاب مجدد خودش برد برد می بیند‪.‬‬ ‫هما هودفر‪ ،‬استاد دانشگاه در کانادا‪ ،‬یکی از قربانیان اخیر این نبردهای درون حکومتی در‬ ‫ایران است‪ .‬او بنا به گزارش ها در یک جلسه غیر علنی دادگاه انقالب بر مبنای اتهاماتی‬ ‫نامعلوم محاکمه خواهد شد‪.‬‬ ‫پیش از دوره دولت روحانی‪ ،‬سعید ملک پور‪ ،‬طراح وبسایت ساکن کانادا‪ ،‬در طول سفر به‬ ‫ایران برای دیدار پدر در حال مرگ اش بازداشت شد‪ .‬او سپس به اتهام آنچه "منحرف کردن‬ ‫ایرانیان از طریق اینترنت به دستور سرویس های جاسوسی خارجی" عنوان شده‪ ،‬به مرگ‬

‫ﻣ‬ ‫ﻨ‬ ‫ﺘ‬ ‫ﺸﺮ‬

‫از ﻫﻢ اﮐﻨﻮن ﻣﯿﺘﻮاﻧﯿﺪ از ﻣﺮاﮐﺰ اﯾﺮاﻧﯽ‬ ‫و ﯾﺎ از دﻓﺘﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﯾﻠﻮ ﭘﯿﺞ اﯾﺮاﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑﻪ راﯾﮕﺎن درﯾﺎﻓﺖ ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‬

‫ﺷﺪ‬

‫محکوم شد‪ .‬هر چند گناهکار بودن ملک پور طی جلسات غیر علنی دادگاه هرگز ثابت نشد‪،‬‬ ‫اما او حکم اعدام گرفت‪ .‬حکم ملک پور بعدتر به حبس ابد در زندان اوین تقلیل یافت‪ .‬زهرا‬ ‫کاظمی عکاس خبرنگار کانادایی در همان زندان مورد شکنجه قرار گرفت و جان سپرد‪.‬‬ ‫خصومت میان ایران و کانادا در دوره دولت استیون هارپر به اوج خود رسید و روابط‬ ‫دیپلماتیک دو کشور در سال ‪ ۲۰۱۲‬قطع شد‪ .‬اتاوا سفارت خود در تهران را بست و دیپلمات‬ ‫های ایرانی را از کانادا اخراج کرد‪ .‬حال‪ ،‬استفان دیون‪ ،‬وزیر خارجه جدید کانادا‪ ،‬با آغاز‬ ‫تماس های رسمی در مسیر تدریجی عادی سازی روابط دو کشور قرار دارد‪.‬‬ ‫ایران از آغاز دوباره تماس با کانادا خواهان بازگشایی سفارتخانه های دو کشور است‪ .‬در‬ ‫حال حاضر کانادایی های برای اخذ ویزای سفر به ایران باید به دفتر حافظ منافع ایران در‬ ‫سفارت پاکستان در واشنگتن مراجعه کنند‪.‬‬ ‫ایرانی ها هم برای سفر به کانادا باید به سفارت آن کشور در آنکارا بروند‪ .‬جمهوری اسالمی‬ ‫همچنین خواستار استرداد محمود رضا خاوری‪ ،‬مدیرعامل تحت تعقیب بانک ملی است که‬ ‫به داشتن نقش در اختالس دو میلیارد و ششصد میلیون دالری متهم است‪.‬‬ ‫تجدید روابط دیپلماتیک ایران و کانادا امری پسندیده است‪ .‬اما ایران نباید راحت به این مهم‬ ‫دست بیابد‪ .‬وزیر خارجه کانادا گفته است به هر کار ممکن برای آزادی هودفر دست خواهد‬ ‫زد‪ .‬او حمایت مشابهی را آزادی ملک پور نشان نداده است‪.‬‬ ‫ملک پور که سال ‪ ۲۰۰۴‬به کانادا مهاجرت کرد اقامت دائم آن کشور را دارد‪ .‬دولت کانادا‬ ‫می گوید افراد دارای اقامت دائم از حمایت های حقوقی که شامل حال شهروندان کانادا می‬ ‫شود برخوردار نیستند‪ .‬هر چند حکومت ایران اساسا تابعیت دو گانه را به رسمیت نمی‬ ‫شناسد‪ .‬هما هودفر و سعید ملک پور هر دو باید بخشی از هر گونه توافق دیپلماتیک برای‬ ‫برقراری دوباره روابط کانادا با ایران باشند‪ .‬افرادی که این دو را زندانی کرده اند می دانند‬ ‫آن ها گناهکار نیستند و تنها مهره هایی برای امتیازگیری هستند‪ .‬اوتاوا باید از موضع اقتدار‬ ‫برخورد کند‪ .‬این تنها یک بازی دیپلماتیک نیست بلکه مساله مرگ و زندگی است‪VOA .‬‬

‫'‪ ۱۲۰۰‬کارگر ساختمانی' سال گذشته در حوادث ساختمانی‬ ‫جان خود را از دست دادند‬ ‫اکبر شوکت‪ ،‬رئیس کانون کارگران ساختمانی کشور با اشاره به اینکه بیش از ‪ ۵۰‬درصد‬ ‫حوادث کارگری مربوط به کارگران ساختمانی است‪ ،‬گفت‪" :‬از مجموع ‪ ۲۰۰۰‬فوتی در‬ ‫سال گذشته ‪ ۱۲۰۰‬مورد آن مربوط به کارگران ساختمانی بوده است‪".‬‬ ‫در همین حال حسن هفده تن‪ ،‬معاون روابط کار وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی کشور‬ ‫نیز در شهریورماه امسال با ارائه آماری در خصوص حوادث ناشی از کار و مشکالت‬ ‫کارگران گفت‪" :‬ساالنه حدود ‪۱۱‬هزار نفر در کشور دراثر آالیندگی ناشی از کار دچار‬ ‫بیماری می شوند و حدود ‪ ۲۶‬هزار هم قطع عضو می شوند‪".‬‬

‫‪lkjav‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 9‬‬

‫رسوايی جنسی دو رهبر معروف مذهبی در مراکش‬ ‫پلیس مراکش زن‬ ‫‌و‌مردی را به هنگام‬ ‫در‬ ‫جنسی‬ ‫عمل‬ ‫خودرویی در ساحل‬ ‫دریا دستگیر کرده که‬ ‫از رهبران اسالم‌گرای‬ ‫افراطی و از اعضای‬ ‫کادر رهبری حزب‬ ‫حاکم هستند‪ .‬آنها در‬ ‫سخنان خود همواره‬ ‫همگان را به عفت‬ ‫و پاک‌دامنی فرا‬ ‫می‌خواندند‪.‬‬ ‫در روزهای پایانی ماه اوت‪ ،‬پلیس ساحلی مراکش در ‪ ۲۵‬کیلومتری شهر کازابالنکا به‬ ‫خودروی مشکوکی برمی‌خورد‪ .‬ماموران پلیس در این خودرو مالعمر بن حامد را که هفت‬ ‫فرزند دارد به همراه فاطمه نجار دستگیر می‌کنند؛ خانمی که بیوه است و شش فرزند دارد‪.‬‬ ‫این دو از رهبران اسالم‌گرای افراطی و از اعضای کادر رهبری شاخه مذهبی حزب حاکم‬ ‫جنبش اصالحات و وحدت مراکش هستند که با هم هیچ رابطه رسمی و شرعی زناشویی‬ ‫ندارند‪ .‬علت دستگیری آنها‪ ،‬رابطه جنسی در خودرو عنوان شده است‪...‬‬ ‫گرچه حزب حاکم مراکش حزبی میانه‌رو است‪ ،‬اما مالعمر بن حامد و فاطمه نجار از‬ ‫تندروترین جناح‌های تشکیالت خود هستند‪ .‬خانم فاطمه نجار که ‪ ۶۲‬ساله است‪ ،‬لبخند زدن‬ ‫به روی مردی غریبه را برابر با همخوابگی با او می‌داند‪ .‬و مالعمر بن حامد که ‪ ۶۳‬ساله‬ ‫است نیز در یکی از وعظ‌های خود مناسبات عشقی را گناه اعالم کرده است‪.‬‬ ‫واکنش‌ها به این رسوایی‬ ‫مقامات سکوالر مراکش خوشحالی خود را از بروز این حادثه پنهان نمی‌کنند‪ .‬این نکته که‬ ‫این دو واعظ که در محراب و منبر احترام به موازین اخالقی را تبلیغ و تاکید می‌کردند‪،‬‬ ‫اکنون خود "در خلوت آن کار دیگر" را کرده و آبروی خود را برده‌اند‪ ،‬آنها را شاد کرده‬ ‫است‪ .‬عبداهلل بنکیران‪ ،‬نخست وزیر مراکش اما از این حادثه خوشحال نیست‪ ،‬زیرا ماه آینده‬ ‫در این کشور انتخابات پارلمانی انجام می‌شود و بنکیران خود یکی از بنیان‌گذاران جنبش‬ ‫اسالمی موسوم به “وحدت اسالمی و اصالحات” است‪ .‬نخست وزیر مراکش پس از آشکار‬

‫شدن از ماجرا این دو واعظ عاشق را از جنبش اسالمی اخراج کرده است‪.‬‬ ‫مالعمر بن حامد در نخستین جلسه دادگاه خود اعالم کرده که او در نظر داشته فاطمه نجار‬ ‫را به عنوان همسر دوم خود انتخاب کند و رابطه زناشویی با او را قبل از اعالم رسمی‬ ‫آغاز کرده است‪)dw.com( .‬‬

‫عربستان کانال تلويزيونی حج به زبان فارسی راه‌اندازی کرد‬ ‫ریاض همزمان با مراسم حج تمتع و تنش سیاسی‬ ‫شدید با تهران‪ ،‬کانال تلویزیونی ماهواره‌ای به‬ ‫زبان فارسی راه‌اندازی کرد‪ .‬جنگ لفظی دو‬ ‫طرف با حمله شدید وزیر امور خارجه جمهوری‬ ‫اسالمی به حاکمان عربستان وارد فصل تازه‌ای‬ ‫شده است‪ .‬خبرگزاری آلمان روز یکشنبه (‪۱۱‬‬ ‫سپتامبر‪ ۲۱ /‬شهریور) به نقل از خبرگزاری‬ ‫رسمی عربستان سعودی (‪ )SPA‬نوشت که کانال‬ ‫فارسی‌زبان حج به صورت ‪ ۲۴‬ساعته فعالیت‬ ‫می‌کند و پخش برنامه‌های خود را از روز شنبه آغاز کرده است‪.‬‬ ‫عادل الطریفی‪ ،‬وزیر اطالع‌رسانی و فرهنگ عربستان‪ ،‬هدف این کانال تلویزیونی را‬ ‫"انتقال پیام حج‪ ،‬معانی ابدی اسالم و آنچه عربستان به زائران و بازدیدکنندگان ارائه‬ ‫می‌کند" عنوان کرده است؛ برنامه‌ای برای فارسی‌زبانان که جمعیت‌شان حدود ‪ ۱۳۰‬میلیون‬ ‫نفر در جهان برآورد می‌شود‪ .‬به گفته‌ی وزیر فرهنگ عربستان‪ ،‬برنامه‌های این کانال از‬ ‫طریق ماهواره‪ ،‬رادیو‪ ،‬اپلیکیشن موبایلی و اینترنت قابل دریافت هستند‪.‬‬ ‫حج تمتع امسال روز شنبه آغاز شد‪ .‬ایران و عربستان در پی تنش‌های شدید در مورد‬ ‫حضور زائران ایرانی در حج امسال به توافق نرسیدند‪ .‬گذشته از سیاست‌های متفاوت تهران‬ ‫و ریاض در منطقه به ویژه در سوریه و یمن‪ ،‬اعدام شیخ نمر (روحانی شیعه) در عربستان‪،‬‬ ‫حادثه منا و حمله به نمایندگی‌های سیاسی عربستان در تهران و مشهد‪ ،‬سایه سنگینی بر‬ ‫روابط دو کشور افکنده است‪.‬‬ ‫عربستان سعودی ایران را به سیاسی‌کردن مراسم حج و دخالت در امور کشورهای منطقه‬ ‫متهم می‌کند‪ .‬در روزهای اخیر صالح بن عبدالعزیز آل شیخ‪ ،‬وزیر امور اسالمی و اوقاف‬ ‫عربستان ادعا کرده بود که تهران نمی‌خواهد حج مسالمت‌آمیز برگزار شود‪ .‬آیت‌اهلل علی‬ ‫خامنه‌ای هم هفته گذشته ضمن اشاره به حادثه خونین منا‪ ،‬با ادبیات بسیار تندی به سران‬ ‫سیاسی و مذهبی عربستان حمله کرده بود‪ .‬تهران همچنین معتقد است عربستان سعودی از‬ ‫گروه‌های تروریستی حاضر در جنگ داخلی سوریه پشتیبانی می‌کند‪( .‬دویچه وله)‬

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 10

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 11‬‬

‫‪APADANA TRAVEL CORP‬‬ ‫)‪(BC Reg. 61054‬‬

‫‪Worldwide Travel Service‬‬

‫آژانس هواپیمایی آپادانا‬ ‫افتخار دارد با دارا بودن کادری مجرب و با ارائه بهترین و مناسبترین‬ ‫قیمت بلیت هواپیما به نقاط مختلف دنیا در خدمت شما عزیزان باشد‪.‬‬

‫بهترین قیمت بلیت به ایران‪:‬‬

‫تهران ‪ 1220‬دالر‬ ‫شیراز ‪ 1350‬دالر‬ ‫مشهد ‪ 1350‬دالر‬

‫بهترین قیمت بلیت از ایران‬ ‫به کانادا و آمریکا‬ ‫نورت ونکوور‪ ،‬خیابان النزدل و هجدهم غربی‪ ،‬شماره ‪106‬‬

‫تلفن‪604-770-4474 :‬‬

‫‪106 - West 18th Street, North Vancouver BC,V7M 1W4‬‬ ‫‪Tel :604 770 4474 Toll Free: 1-855-770-4474‬‬ ‫‪www.apadanatravel.ca sales@apadanatravel.ca‬‬

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P.12

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P.

13

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 14

‫اقتصاد سياسی‬ ‫آيا بر سر سياست اقتصادی ايران می توان به «اجماع» رسيد؟‬ ‫فريدون خاوند‪ ،‬تحلیلگر اقتصادی‬ ‫در ایران امروز‪ ،‬پذیرش وضعیت به شدت نابسامان‬ ‫اقتصادی کشور جنبه کم و بیش همگانی دارد و می‬ ‫توان گفت که تمام جناح‌های سیاسی درون جمهوری‬ ‫اسالمی بر سر غیر قابل دوام بودن این وضعیت به‬ ‫نوعی «اجماع» رسیده اند‪ .‬در عوض بر سر ریشه‌های‬ ‫این نابسامانی و چگونگی پایان دادن به آن‪ ،‬از «اجماع»‬ ‫خبری نیست‪ ،‬عاملی که با توجه به ساختار قدرت و‬ ‫روابط بسیار پیچیده میان کانون‌های متعدد تصمیم گیری‬ ‫در نظام حاکمه ایران‪ ،‬سیاستگذاری اقتصادی را عمال‬ ‫به کالفی سر در گم بدل کرده است‪ .‬برای خارج شدن‬ ‫از این بن بست‪ ،‬آیا می توان همه جناح‌های حاکمیت را‬ ‫بر سر بازسازی اقتصاد کشور به سوی همگرایی سوق داد؟‬ ‫تناقض‌های ایرانی‬ ‫این پرسش مهم به آن دلیل مطرح میشود که بخش مهمی از محافل آکادمیک و نیز تکنوکراسی‬ ‫جمهوری اسالمی به این نتیجه رسیده است که تنها در سایه «اجماع» بر سر سیاستگذاری‬ ‫است که می توان به حل دشواری‌های بسیار بزرگ اقتصادی ایران امیدوار بود‪.‬‬ ‫یکی از مهم‌ترین (و شاید مهم ترین) سخنگویان این گرایش دکتر مسعود نیلی مشاور ارشد‬ ‫اقتصادی حسن روحانی رییس جمهوری اسالمی است که طی سه دهه گذشته نقش بسیار‬ ‫مهمی را در طرح ریزی سیاستگذاری اقتصادی کشور ایفا کرده است‪ .‬بسیار غیر منصفانه‬ ‫خواهد بود که شکست این تالش را به حساب کسانی چون او بگذاریم‪ .‬کمک به «بومی‬ ‫کردن» اقتصاد سیاسی در ایران و تربیت ده‌ها کادر برجسته و دانشگاهی و روزنامه نگار‬ ‫اقتصادی‪ ،‬در زمره دیگر دستآورد‌های دکتر نیلی است‪.‬‬ ‫پس چرا‪ ،‬به رغم این توان کارشناسی‪ ،‬که بسیاری از کشور‌های در حال توسعه از آن‬ ‫محروم اند‪ ،‬اقتصاد ایران در چنین وضعیت زاری دست و پا میزند؟ این یکی از شگفت‌ترین‬ ‫تناقض‌های ایرانی است که شناخت آن می تواند به خروج از دشواری‌ها کمک کند‪ .‬بحث‬ ‫بر سر امکان پذیر بودن یا نبودن «اجماع» بر سر سیاستگذاری اقتصادی نیز ما را به قلب‬ ‫همین تناقض میکشاند‪.‬‬ ‫در این جا برای پی بردن به استدالل مشاور ویژه اقتصادی رییس جمهوری در توجیه‬ ‫ضرورت دستیابی به «اجماع» برای بیرون آمدن از وضعیت کنونی‪ ،‬به سخنرانی اخیر او‬ ‫در دانشکده برق دانشگاه صنعتی شریف استناد میکنیم (متن این سخنرانی در شماره نهم‬ ‫شهریور ماه ‪ ۱۳۹۵‬هفته نامه «تجارت فردا» چاپ تهران منتشر شده است)‪ .‬سه نکته در‬ ‫این سخنان بیشتر جلب توجه میکند ‪:‬‬ ‫یک) دکتر نیلی بر ابعاد دشواری‌های کنونی‬ ‫اقتصاد ایران تاکید میکند که‪ ،‬از دیدگاه او‪،‬‬ ‫قدمت و تنوع و عمق آنها نسبت به چند‬ ‫دهه گذشته بیشتر شده‪« ،‬به گونه‌ای که در‬ ‫حال حاضر انباشت مسایل و مشکالت‬ ‫نهادی و زیر ساختی کشور با هیچ دوره‬ ‫تاریخی دیگری در گذشته قابل مقایسه‬ ‫نیست‪ ».‬فهرست مشکالت مورد اشاره او‬ ‫سخت طوالنی است‪ ،‬از تنش‌های آبی و‬ ‫زیستمحیطی گرفته تا تورم‪ ،‬بحران اشتغال‬ ‫جوانان‪ ،‬قاچاق‪ ،‬دولتی ماندن اقتصاد‪ ،‬تامین‬ ‫مالی‪ ،‬افت شدید سرمایه گذاری‪ ،‬دارایی‌های‬ ‫سمی بانک ها‪ ،‬روند نزولی در آمد خانواده ها‪ ،‬ریسک باالی فعالیت اقتصادی‪ ،‬خطر‬ ‫ورشکستگی صندوق‌های بازنشستگی‪...‬‬ ‫دو) در به وجود آوردن و انباشته شدن این حجم از مشکالت‪ ،‬از دیدگاه سخنران‪« ،‬همه»‬ ‫سهیم اند و به همین سبب «همه» باید در حل آنها شرکت کنند‪.‬‬ ‫سه) دستگاه حاکمه جمهوری اسالمی در چند مقطع تاریخی موفق شده است از طریق ایجاد‬ ‫همگرایی برای حل مسایل کشور تصمیم‌های مهمی اتخاذ کند‪ .‬این اشاره‌ای است تلویحی از‬ ‫جمله به چگونه پذیرش گفتگو‌های هسته‌ای و امضای نهایی «برنامه جامع اقدام مشترک»‬ ‫(برجام)‪ .‬استدالل این است که اگر جناح‌های گوناگون جمهوری اسالمی توانستند بر سر‬ ‫قبول «برجام» به توافق برسند‪ ،‬چرا نتوانند در زمینه رویارویی با مشکالت عظیم اقتصادی‬ ‫به «اجماع» دست پیدا کنند‪.‬‬ ‫تعلیق به محال‬ ‫دکتر مسعود نیلی اقتصاددان برجسته‌ای است‪ ،‬ولی استدالل او (و کسانی که در این زمینه‬ ‫چون او می اندیشند) در مورد ضرورت دستیابی به «اجماع» بر سر سیاستگذاری اقتصادی‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 15‬‬ ‫در ایران چندان قانع کننده به نظر نمیرسد‪ .‬حتی میتوان گفت که این استدالل زاییده ساده‬ ‫انگاری درباره شرایط سیاسی کشور و روابط تنگاتنگی است که میان سیاست و اقتصاد‬ ‫وجود دارد‪ .‬دلبستن به «اجماع» برای رویارویی با نابسامانی‌های اقتصاد ایران‪ ،‬در عمل‪،‬‬ ‫به معنای «تعلیق به محال» است‪ ،‬از جمله به دالیل زیر‪:‬‬ ‫الف) در هیچ کجای دنیا «اجماع» بر سر سیاست‌های اقتصادی وجود ندارد‪ .‬البته اقتصاد‬ ‫سیاسی علم است و بر انبوهی از تجربه‌های گرانبار تکیه دارد‪ .‬با تکیه بر همین تجربه‌ها‬ ‫است که دکنر نیلی برای تامین توسعه ایران اقتصاد آزاد را تجویز میکند و به نظر نگارنده‬ ‫این سطور‪ ،‬حق با او است‪.‬‬ ‫با این حال مکاتب اقتصادی متنوعند و اقتصاد دانان‪ ،‬در همه کشور‌های دنیا‪ ،‬بر سر ریشه‬ ‫یابی مشکالت و و چگونگی بیرون آمدن از آن‌ها با هم اختالف نظر دارند‪ .‬در کشور‌های‬ ‫دمکراتیک‪ ،‬دولت برخوردار از رای اکثریت‪ ،‬سیاست پیشنهاد شده از سوی اقتصاد دانان‬ ‫مورد قبول خود را به اجرا میگذارد و اقتصاد دانان جناح‌های مقابل به انتقاد اکتفا میکنند تا‬ ‫زمانی که فرصت اجرای سیاست‌های پیشنهادی خود آنها پیش بیاید‪ .‬در نظام‌های دیکتاتوری‬ ‫نیز دولت قاهر اقتصاد دانان خود را دارد‪ ،‬سیاست خود را هرگونه که بخواهد تحمیل میکند‬ ‫و به اصوال دیگران را به حساب نمی آورد‪.‬‬ ‫مکتب اقتصاد آزاد در ایران امروز‪ ،‬به همت متفکرانی چون دکتر نیلی‪ ،‬پیروانی روز‬ ‫افزون دارد‪ ،‬ولی اقتصاد دانان دیگری با این مکتب در ستیزند و خوراک فکری نهاد‌ها و‬ ‫گرایش‌های مخالف آنرا فراهم میآورند‪ .‬در این شرایط چگونه می توان به «اجماع» دست‬ ‫یافت؟‬ ‫ب) در ایران مسئولیت تنظیم و اجرای سیاست اقتصادی با کیست و «اجماع» میان چه‬ ‫گرایش‌ها و قدرت هایی باید به وجود بیآید؟ بر پایه اصل صد و دهم قانون اساسی‪ ،‬تعیین‬ ‫«سیاست‌های کلی» نظام جمهوری اسالمی بر عهده رهبر است‪ ،‬و این طبعا سیاست‬ ‫اقتصادی را نیز در بر میگیرد‪ .‬در همان حال اصل صد و بیست و ششم میگوید که رییس‬ ‫جمهوری مسئولیت امور برنامه و بودجه را مستقیما بر عهده دارد‪.‬‬ ‫تردیدی نیست که برنامه و بودجه تابعی از «سیاست‌های کلی نظام» است‪ .‬به بیان دیگر‬ ‫در زمینه سیاست اقتصادی کشور‪ ،‬رهبر حرف اول را میزند‪ .‬از بعد از جنگ ایران و‬ ‫عراق رهبر جمهوری اسالمی با محور‌های اصلی سیاست‌های اقتصادی علی اکبر هاشمی‬ ‫رفسنجانی‪ ،‬محمد خاتمی و حسن روحانی مشکل داشته است‪ .‬در واقع این سه رییس‬ ‫جمهوری کم و بیش به سیاست‌های مبتنی بر اقتصاد آزاد در داخل و تعامل با خارج تمایل‬ ‫داشته اند‪ ،‬حال آنکه رهبر جمهوری اسالمی از گزینه هایی متفاوت و حتی متضاد جانبداری‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫ج) در این شرایط «اجماع» باید چگونه حاصل شود؟ آیا رهبر جمهوری اسالمی باید‬ ‫نظریات اقتصادی دولت حسن روحانی را (که بر پایه نظریات کسانی چون دکتر نیلی‬ ‫فراهم آمده) بپذیرد و یا بالعکس؟ تا به امروز آقایان رفسنجانی‪ ،‬خاتمی و روحانی‪ ،‬جز‬ ‫در مواردی معدود‪ ،‬در برابر دستگاه رهبری عقب نشینی کرده و هیچیک از اصالحات‬ ‫اقتصادی بنیادی‪ ،‬که در بسیاری از کشور‌های دنیا با موفقیت پیاده شدند‪ ،‬در ایران به جایی‬ ‫نرسیدند‪ .‬تصادفی نیست که اقتصاد ایران همچنان دولتی و نفتی باقی مانده‪ ،‬همراه با کوهی‬ ‫از مشکالت که دکتر نیلی به درستی از آنها نام می برد‪ .‬آیا «اجماع» باید بر پایه بده بستان‬ ‫و سازش بین کانون‌های موافق و مخالف اقتصاد آزاد انجام بگیرد؟‬ ‫د) کشمکش میان هواداران و مخالفان اصالحات اقتصادی در ایران تنها جنبه نظری ندارد‪.‬‬ ‫کانون‌های پر قدرتی که از حفظ وضع موجود در راستای بقای اقتصاد دولتی و نفتی تالش‬ ‫میکنند‪ ،‬از رانت‌های عظیم برخوردارند ‪ ،‬با چنگ و دندان از امتیاز‌های خود در بنگاه‌های‬ ‫دولتی‪ ،‬بنیاد‌ها و قرارگاه‌ها دفاع میکنند و برای حفظ این همه مزایا‪ ،‬زراد خانه‌های بسیار‬ ‫نیرومندی را در اختیار دارند‪ .‬با اینان چگونه باید به اجماع رسید؟‬ ‫ه) مشاور ارشد اقتصادی رییس جمهوری بهتر از همه میداند که ایران‪ ،‬بدون «تعامل با‬ ‫خارج»‪ ،‬و بازسازی پل‌های ارتباطی با جامعه بین المللی‪ ،‬نمی تواند چرخ‌های اقتصادی‌اش‬ ‫را به کار بیندازد‪ .‬در عوض ایت اهلل علم الهدی‪ ،‬نماینده والیت فقیه دراستان خراسان‬ ‫رضوی‪ ،‬از یک «مثلث شوم» مرکب از برجام‪ ،‬فتف و قرار داد‌های تازه نفتی نام می برد‬ ‫که‪ ،‬به گفته او‪ ،‬باعث شده اند ایران همه چیز را از دست بدهد‪ .‬اگر این سخنان از دهان یک‬ ‫روحانی ناشناس و منزوی بیرون میآمد‪ ،‬نقل آنها بی‌معنا بود‪ .‬مساله در آنجا است که همین‬ ‫اتهام از زبان شمار زیادی از کانون‌های با نفوذ‪ ،‬که با راس هرم قدرت در ایران ارتباط‬ ‫تنگاتنگ دارند‪ ،‬به گونه‌های مختلف تکرار میشود‪ .‬با این‌ها چگونه می توان به «اجماع»‬ ‫رسید؟‬ ‫با توجه به همه این موارد‪ ،‬انجام اصالحات بنیادی اقتصادی در ایران را به «اجماع»‬ ‫موکول کردن‪ ،‬کم و بیش به معنای صرفنظر کردن از انجام اصالحات و تن سپردن به‬ ‫وضع موجود است‪.‬‬ ‫در واکنش به این نتیجه گیری نومیدانه‪ ،‬هواداران «اجماع» می توانند پاسخ دهند که در‬ ‫شرایط سیاسی کنونی حاکم بر کشور‪ ،‬این تنها پیشنهاد واقعبینانه‌ای است که از خطوط قرمز‬ ‫عبور نمیکند و می تواند دستکم اصالحات را‪ ،‬ولو به صورت الکپشتی‪ ،‬در این یا آن زمینه‬ ‫امکان پذیر کند‪ .‬این پاسخ شاید قانع کننده باشد‪ ،‬ولی از «اصالحات الکپشتی» در برابر‬ ‫کوه مشکالت اقتصادی کشور‪ ،‬کاری ساخته نیست‪.‬‬ ‫به جای پافشاری در مورد «اجماع» بر سر سیاستگذاری اقتصادی کشور‪ ،‬که به احتمال‬ ‫قریب به یقین راه به جایی نخواهد برد‪ ،‬شاید بهتر باشد نقش سکاندار سیاست اقتصادی ایران‬ ‫به میان کشیده شود‪ .‬اصوال مسئولیت تنظیم و اجرای این سیاست به عهده کیست و چه کسی‬ ‫باید جوابگو باشد؟ با توجه به متن قانون اساسی و آنچه در عمل میگذرد‪ ،‬پاسخ گفتن به این‬ ‫پرسش چندان آسان نیست‪( .‬رادیو فردا)‬

‫مسائل مهاجرت‬ ‫ايرانيان کانادا؛ 'جمعيت' پريشان يا 'جامعه' خاموش‬ ‫علی رنجی پور روزنامه نگار‬

‫این مطلب گزارشی است که بر اساس تجربه شخصی نویسنده از مواجهه با جامعه ایرانی ساکن‬ ‫کانادا که بعد از یک سال زندگی در تورنتو نوشته شده است‪.‬‬ ‫تردیدی نیست که ایرانیان خارج از کشور‪ ،‬به خصوص ایرانیان کانادا ظرفیت بسیار باالیی در‬ ‫حوزه‌های مختلف دارند و البته موفقیت‌های زیادی را تا به امروز از سر گذرانده‪ .‬اما نقش «جامعه‬ ‫ایرانی» در این میان چیست؟ آیا تاثیر مثبت دارد‪ ،‬یا فرساینده است و افراد را به حاشیه می‌راند؟ آیا‬ ‫با مهاجرت گسترده نخبگان در سال‌های اخیر‪ ،‬جامعه ایرانی چهره‌ای متفاوت از صورت کرخت و‬ ‫سنگین امروزی خواهد یافت؟ آیا مهاجران دست‌چین شده که از ویژگی‌های ممتاز علمی و تخصصی‬ ‫یا مالی برخورداند‪ ،‬تغییراتی در صورت جامعه ایرانی به وجود خواهند اورد‪ ،‬یا وضعیت موجود‬ ‫بر آنها غلبه کرده و به حاشیه‌شان خواهد راند؟‬ ‫تورنتو شهری است بزرگ‪ ،‬توسعه‌یافته‪ ،‬زیبا و البته جذاب برای کسانی که سودای زندگی بهتر‬ ‫در سر می‌پرورانند‪ .‬مهاجران زیادی از سراسر جهان در اینجا زندگی می‌کنند‪ .‬برای دریافتن تنوع‬ ‫فرهنگی حیرت‌انگیزی که در تورنتو حاکم است‪ ،‬نیازی به مراجعه به آمارهای رسمی نیست‪ .‬کافی‬ ‫است در هر ساعت از شبانه‌روز در هر کدام از خیابان‌های شهر قدم بزنیم‪ ،‬تا تصویری عینی‬ ‫از مفهوم ذهنی تکثر به دست بیاوریم‪ .‬نژادها‪ ،‬فرهنگ‌ها و زبان‌های گوناگونی در اینجا زندگی‬ ‫می‌کنند‪ ،‬انگار که پراکندگی همه جهان را یک جا خالصه کرده باشند‪.‬‬ ‫ایرانیان زیادی در تورنتو زندگی می‌کنند‪ .‬تقریبا محال است آدم یک روز را اینجا بگذراند‪ ،‬اما‬ ‫صدای یک یا چند نفر را به زبان فارسی نشنود‪ .‬نه فقط در محله‌ها و مناطق ایرانی‌نشین‪ ،‬همه جا‬ ‫ایرانیان را می‌توان دید و البته شناخت‪ ،‬چراکه بر خالف تصورات رایج ما ایرانیان آن قدر شبیه هم‬ ‫هستیم که از چند فرسخی یکدیگر را تشخیص دهیم‪ .‬البته نیازی به چند فرسخ نیست‪ .‬چند متر یک‬ ‫بار به هم برمی‌خوریم و از کنار هم می‌گذریم‪ .‬می‌گویند دیدن هم‌زبان و هم‌وطن در غربت دل آدم‬ ‫را گرم می‌کند‪ ،‬اما خیلی‌ها اینجا نه‌تنها دلگرم نمی‌شوند‪ ،‬بلکه از دیدن هم ته دل‌شان خالی می‌شود‬ ‫و احساس خطر می‌کنند‪ .‬انگار که یکدیگر را نه فرصت‪ ،‬بلکه تهدیداتی بالقوه‌ می‌بینند‪ ...‬اما چرا؟‬ ‫احترام و اعتبار ایرانی‬ ‫ایرانیان به چشم کانادایی‌ها معتبر و محترمند؛ جامعه‌ای که رو به جلو حرکت می‌کند و موقعیت خود‬ ‫را به لحاظ کیفی و کمی تقویت می‌کند‪ .‬اینجا ایرانیان را معموال مردمی موفق می‌شناسند که عمدتا‬ ‫تحصیل‌کرده‌اند و شرایط مالی مطمئنی دارند و به همین دلیل در قسمت مطمئن و باثبات‌ طبقه متوسط‬ ‫شهری قرار می‌گیرند و سرمایه‌ای ارزشمند محسوب می‌شوند‪.‬‬ ‫کافی است در فهرست نام مدیران و کارمندان عالی‌رتبه معتبرترین شرکت‌های کانادایی –در هر‬ ‫حوزه‌ای که فعالند‪ -‬جست‌وجو کنیم‪ ،‬حتما نام یک یا چند ایرانی را در ردیف‌های باال خواهیم دید‪.‬‬ ‫به همین نسبت حضور ایرانیان در عرصه‌های خرد و کالن تصمیم‌گیری نیز نشانه دیگری است‪.‬‬ ‫شاید وجه آشکار آن انتخابات پارلمانی پارسال باشد که دو ایرانی خوش‌نام از دو منطقه مهم تورنتو‬ ‫به پارلمان کانادا راه یافتند‪ ،‬اما وجوه پنهان دیگری نیز هستند که باید آن را در الیه‌های دیگری‬ ‫جست‌وجو کرد‪ :‬از جمله در افزایش دامنه فعالیت‌ و تاثیرگذاری نهادهای اجتماعی ایرانی در‬ ‫سال‌های اخیر‪ .‬به جز اینها می‌توانیم در حوزه کسب و کارهای کوچک سری بگردانیم‪ .‬حضور‬ ‫پررنگ ایرانیان در این حوزه‪ ،‬به خصوص در بخش مسکن چنان قابل توجه است که اگر کسی‬ ‫نداند‪ ،‬گمان می‌کند جمعیت ایرانیان کانادا‪ ،‬با این حوزه عمل گسترده چیزی در حد و اندازه جامعه‌‬ ‫بزرگ و قدرتمندی مثل چینی‌ها است که البته این طور نیست‪ .‬اما ایرانی‌ها چه ویژگی‌هایی دارند‬ ‫که موفق به نظر می‌رسند؟‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 16‬‬ ‫دید‪.‬‬ ‫آن طور که از شواهد برمی‌آید‪ ،‬با باال گرفتن تب مهاجرت به خارج از کشور در سال‌های اخیر‬ ‫طبیعی است که انتظار داشته باشیم دامنه تاثیر و قدرت ایرانیان در جوامع میزبان افزایش پیدا کند؛‬ ‫به خصوص وقتی به آمارهای رسمی و غیررسمی مهاجرت نخبگان نگاه می‌کنیم‪ ،‬آن وقت با یک‬ ‫حساب و کتاب تازه در می‌یابیم که چه حجم بزرگی از سرمایه انسانی از ایران خارج شده و وارد‬ ‫کشورهای توسعه‌یافته‪ ،‬از جمله کانادا شده است‪.‬‬ ‫آمارها تکان‌دهنده‌اند‪ .‬ایران در جایگاه اول فرار مغزها در جهان است‪ .‬هر سال ‪ ۱۸۰‬هزار متخصص‬ ‫ایرانی از کشور مهاجرت می‌کنند و ایران ساالنه ‪ ۶۰‬میلیارد دالر از این بابت زیان‌کار می‌شود‪.‬‬ ‫مقصد و هدف بسیاری از این متخصصین کشور کانادا است که به نسبت آمریکا و کشورهای‬ ‫اروپایی شرایط مناسب‌تری برای تحصیل و اقامت و اخذ شهروندی این کشور فراهم می‌کند‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر کانادا مقصد جذابی برای مهاجران تحصیل‌کرده ایرانی است؛ کشوری توسعه‌یافته که‬ ‫حوزه‌های اقتصادی شامل امور مالی‪ ،‬خدمات تجاری‪ ،‬ارتباطات‪ ،‬هوافضا‪ ،‬حمل و نقل‪ ،‬رسانه‪،‬‬ ‫هنر‪ ،‬فیلم‪ ،‬ساخت برنامه‌های تلویزیونی‪ ،‬انتشارات‪ ،‬تولید نرم‌افزار‪ ،‬تحقیقات پزشکی‪ ،‬آموزش‪،‬‬ ‫گردشگری‪ ،‬مهندسی و صنایع ورزشی جزو کشورهای پیشرو است و با آغوش باز از افزایش‬ ‫سرمایه اجتماعی خود استقبال می‌کند‪.‬‬ ‫طبق آخرین آمارهای رسمی‪ ،‬جمعیت ایرانیان کانادا در سال ‪ ،۲۰۱۱‬بیش از ‪ ۱۶۰‬هزار نفر بوده‬ ‫است‪ .‬این آمار‪ ،‬به خصوص با احتساب موج جدیدی مهاجرت ایرانیان پس از سال ‪ ۱۳۸۸‬افزایش‬ ‫چشمگیری داشته است‪ .‬مثال به طور غیررسمی صحبت از زندگی حدود ‪ ۲۰۰‬هزار ایرانی و‬ ‫ایرانی‌تبار فقط در استان اونتاریو می‌شود که عددی شگفت‌انگیز است‪ .‬جمعیتی که نه‌تنها یک‬ ‫سرمایه ملی برای کانادا محسوب می‌شود‪ ،‬بلکه می‌تواند سرمایه‌ای عظیم هم برای جامعه ایرانی‬ ‫در خارج از کشور محسوب شود؛ سرمایه‌ای که می‌تواند ظرفیتی عظیم را در حوزه‌های مختلف‬ ‫اقتصاد‪ ،‬علم و فرهنگ آزاد کند‪ ،‬کمااینکه اکثر قریب به اتفاق این مهاجران‪ ،‬به خصوص آنها که‬ ‫در سال‌های اخیر به کانادا مهاجرت کرده‌اند‪ ،‬در کشور خود نقشی فعال و تاثیرگذار در همه این‬ ‫حوزه‌ها داشته‌اند‪.‬‬ ‫فرض کنید همه نخبگان کشور را و الیه‌های فوقانی طبقه متوسط شهری ایران را در یک شهرک‬ ‫جمع کرده باشند‪ ،‬آن وقت چه ظرفیت بزرگی در این شهرک فرضی قرار دارد؟ کافی است کسی در‬ ‫هر حوزه‌ای وارد میدان شود و سرمایه‌گذاری کند و به راحتی شاهد بازتولید سرمایه خود در آنجا‬ ‫باشد‪ .‬اما چرا این گونه نیست؟‬ ‫از جمعیت تا جامعه‬ ‫ظاهرا مساله این است که جمعیت ممتاز ایرانیان کانادا و سایر نقاط جهان‪« ،‬جمعیتی» پراکنده است‬ ‫که موانع زیادی برای تبدیل شدن به یک «جامعه» پیش روی خود دارد‪ .‬اکثریت ایرانیان خود را‬ ‫کنار کشیده‌ یا ترجیح می‌دهند وانمود کنند که کنار نشسته‌اند‪ .‬خیلی‌ها به هم سفارش می‌کنند که از‬ ‫یکدیگر حذر کنند و مراقب باشند که آسیب نبینند‪.‬‬ ‫بسیاری از ایرانیان اینجا‪ ،‬اجتماع‌شان را ضعیف‪ ،‬پرحاشیه و پرمساله می‌بینند‪.‬‬ ‫فعالیت‌های اجتماعی و سیاسی در اینجا بسیار پرخطر و پرهزینه‪ ،‬چه‌بسا خطرناک‌تر از ایران است‪.‬‬ ‫فضا سرشار از سوءتفاهم است و عمق شکاف‌ها زیادتر از حد معمول؛ آن قدر که کمتر کسی جرأت‬ ‫کند پا به میدان بگذارد‪ .‬در زمینه فعالیت‌های اقتصادی هم حرف و حدیث و حاشیه کم نیست و در‬ ‫انواع و اقسام فعالیت‌ها اقتصادی –از خرده گرفته تا کالن‪ -‬زیاد دیده و شنیده می‌شود‪.‬‬ ‫وضعیت فرهنگی نیز تعریف چندانی ندارد‪ .‬معدود کتاب‌فروشی‌های شهر کم‌رونق‌اند‪ .‬مجله‌ها عمدتا‬ ‫بی‌محتوا و و پیش‌پاافتاده‌ و بی‌کیفیتند و نه مجله که در واقع آگهی‌نامه‌های بدگرافیکی‌اند که به رایگان‬ ‫جلوی پیشخوان سوپرهای ایرانی‌ گذاشته می‌شوند‪ .‬خبری از گپ و گعده‌های روشنفکری نیست‪.‬‬ ‫بازار فرهنگ و نه هنر چندان داغ نیست‪ .‬هنرمندان و روشنفکران زیادی اینجا می‌آیند و می‌روند‪،‬‬ ‫اما نشانه‌ای از این تاثیر را کمتر در رویدادهای فرهنگی و هنری می‌توان دید‪.‬‬ ‫اما چرا؟‬ ‫خیلی‌ها می‌گویند که جامعه ایرانی کشش کار جدی فرهنگی را ندارد‪ .‬کتاب‌ و مجله‌خوان نیست‪.‬‬ ‫موسیقی جدی را دوست ندارد‪ .‬حوصله گعده‌های روشنفکری را ندارد و اگر هم داشته باشد‪ ،‬اصال‬ ‫فرصتش را ندارد‪ .‬اما این فرض‌ها فرض‌های درستی نیستند‪ ،‬چراکه همین‌ها در طول زمان مخاطبان‬ ‫اصلی حوزه فرهنگ و هنر بوده‌اند‪ .‬ممکن است بعضی به‌روز نباشند‪ ،‬اما حقیقت آن است که چه‬ ‫مهاجران قدیمی و چه جدید اغلب در همان دسته‌ای قرار می‌گیرند که در فرایند سرمایه‌گذاری‌های‬ ‫فرهنگی‪ ،‬معموال در دایره مخاطبان هدف قرار می‌گیرند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر تجربه‌هایی وجود دارند که نشان می‌دهند‪ ،‬عرصه فرهنگ و هنر برای ایرانیان خارج‬ ‫از کشور‪ ،‬فقط محدود به موسیقی‌های درجه چند‪ ،‬کشتی‌های تفریحی و نمایش فیلم‌های پیش‌پاافتاده‬ ‫کمدی سینمای ایران نیست که البته همه اینها هم مشتریان محترم خود را دارند‪.‬‬ ‫مثال جشن تیرگان که شاید مهم‌ترین اتفاق حوزه فرهنگ و هنر ایرانی در خارج از کشور است‪،‬هم‬ ‫به لحاظ کیفیت فاصله‌ای آشکار از سایر برنامه‌های معمول و تولیدات هنری معموال مبتذل و‬ ‫پیش‌پاافتاده دارد‪ ،‬هم مورد استقبال گسترده ایرانیان قرار می‌گیرد؛ ایرانیانی که تا پیش از مهاجرت‬ ‫اصلی‌ترین مخاطبان فرهنگ و هنر اصیل و باکیفیت ایرانی بوده‌اند و بعد از مهاجرت اگر امکان و‬ ‫فرصت فراهم باشد‪ ،‬همچنان مخاطبان بالقوه این عرصه‌اند؛ کسانی که شاید در تمام روزهای سال‬ ‫در منطقه خاموش‪ ،‬خلوت گزیده‌ و سر توی الک خود کرده‌اند‪ ،‬اما وقت تیرگان از خلوت بیرون‬ ‫می‌آیند تا نشان دهند هم می‌توانند کارهایی با کیفیت باال و قابل رقابت سطح اول فرهنگ و هنر کانادا‬ ‫ارائه کنند و هم مخاطبینی جدی برای کارهای جدی باشند‪.‬‬ ‫اینها نشان می‌دهد جامعه ایرانی و ظرفیت‌های آن‪ ،‬فراتر از تصویر و تصور غالب از ظرفیت‌های‬ ‫و توانمندی‌های آن است‪ .‬باید پذیرفت جمعیت خاموش قدرتمندی وجود دارد که بالقوه تولیدکننده و‬ ‫مخاطب اصلی حوزه‌های اقتصاد‪ ،‬فرهنگ و سیاست در کشور خود بوده و این ظرفیت را همچنان‬ ‫دارد‪ .‬نکته اینجا است که چگونه می‌توان این جمعیت خاموش را که تحت تاثیر فشارهای گوناگون‬ ‫فردی و اجتماعی کنار نشسته و سر در خلوت خود فرو برده است‪ ،‬تکان داد و به تحرک درآورد؟‬

‫شهرک نخبگان‬ ‫در ایران مثلی معروف است که می‌گوید که انگار کسی کاردکی برداشته و در این سال‌های اخیر‬ ‫الیه‌های باالیی طبقه متوسط ایرانی را تراشیده و به خارج از کشور فرستاده است‪ .‬خیلی‌ها از این‬ ‫بابت به حال ایران حسرت و دریغ می‌خورند و خوش به حال دیگران می‌گویند‪ ،‬اما اگر با منطق‬ ‫اقتصادی و اجتماعی به این قضیه نگاه شود‪ ،‬می‌توان این اجتماع با کیفیت از ایرانیان خارج از ‬ ‫کشور را به عنوان فرصتی برای تولید و بازتولید فکر‪ ،‬اندیشه‪ ،‬فرهنگ و اقتصاد ایران و ایرانیان‬

‫‪ 12 - bbc‬سپتامبر ‪ 22 - 2016‬شهریور ‪1395‬‬ ‫‪------------------------------------------------------------------------------‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 17‬‬

‫"يادمانی" بياد ماندنی‬ ‫گزارشی از برگزاری مراسم یادمان کشتار زندانیان سیاسی در دهه شصت‬

‫در طول بیست و چند سال گذشته شاهد برگزاری مراسم یادمان کشتار آزادیخواهان‬ ‫ایران در دهه شصت و بخصوص تابستان خونین شصت و هفت بوده ایم‪ .‬یادمانی که‬ ‫بیشتر بر نیاز این سالها و برجا انداختن این فاجعه در اذهان عمومی ایرانیان برای افشای‬ ‫دستان خونین مجریان و آمران این جنایت‪ ،‬اثر گذاری بر روی افکار عمومی ایرانیان و‬ ‫بسترسازی به امید جلوگیری از تکرارفاجعه بود‪ .‬یگانه بهانه ای بود برای همه جریانات‬ ‫کمانی تنوع همه مان را به عیان بیان‬ ‫اپوزسیون‪ ،‬که نمایش نزدیکی حداقلی‪ ،‬اما رنگین‬ ‫ِ‬ ‫کند‪ .‬همه این سالها اما‪ ،‬علیرغم همه تالشهای دست اندرکاران‪ ،‬عدم گفتگو با جامعه‬ ‫بزرگتر غیرایرانی و عدم اطالع رسانی مناسب حتی به فعاالن شناخته شده حقوق بشری‪،‬‬ ‫فعاالن اجتماعی و سیاسی جامعه غیرایرانی ونکوور به یکی ازنقاط ضعف عمده این‬ ‫مراسم‪ ،‬تبدیل شده بود‪.‬‬

‫امسال اما‪ ،‬برگزارکنندگان یادمان سودای غلبه بر این نقطه ضعف را در سر داشتند‪ .‬در‬ ‫این مهم همه دست بدست یکدیگر دادند و علیرغم نبود امکانات کافی‪ ،‬سالن مناسب و‬ ‫تدارکاتی منظم و قابل ارائه برای این منظور‪ ،‬دعوت از جامعه فعاالن سیاسی‪ /‬حقوق‬ ‫بشری ونکووری‪ ،‬اجراء قسمت اعظم برنامه ها بزبان انگلیسی‪ ،‬تنوع برنامه ها و استفاده‬ ‫مناسب از شعر‪-‬موسیقی و رقص‪ ،‬بخوبی از نائل آمدن گردانندگان به این هدف خبر میداد‪.‬‬ ‫واکنش شتاب آلود و سراسیمه گونه عوامل نه چندان پنهان مزدوران آمران و مجریان این‬ ‫جنایت‪ ،‬نسبت به برگزاری اینچنینی مراسم‪ ،‬درستی این انتخاب را بروشنی نشان داد‪ .‬امید‬ ‫آنکه با همدلی بیشتر‪ ،‬نزدیکی همه گردانندگان و ادغام برنامه های مشابه ‪،‬شاهد رشد و‬ ‫بهبود هر چه بیشتر مراسم یادمان در انتقال پیام این فاجعه به جامعه بزرگتر کانادا باشیم‪ .‬‬ ‫با احترام‪ :‬هوتن رضائی‬

‫ارز و سرمايه‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 18‬‬

‫در باره ی ما‪:‬‬ ‫موسسه ی مالی و ارزی عطار در سال ‪ 2002‬تاسیس شده و از سال ‪ 2005‬فعالیت های خود را آغاز منود‪.‬‬ ‫کمی ارائه ی خدمات همواره در سرلوحه ی ما قرار داشته و خواهد داشت‪.‬‬ ‫تالش برای ارتقاء سطح کیفی و ّ‬ ‫در سایه ی همین تالش مداوم و حمایت و پشتیبانی مستمر مشتریان عزیز‪ ،‬فعالیت ما بدون هرگونه‬ ‫تبلیغات جنجالی و کاذب به طبیعی ترین شکل ممکن گسترش یافته است‪.‬‬ ‫مشتریان فهیم و متعهد ما را یافته و می یابند و سبب آشنایی ما با همگنان خود در سرتاسر جهان شده‬ ‫اند و این روند زجنیروار ادامه دارد‪.‬‬ ‫به این ترتیب‪ ،‬مسئولیت شناسی و درستکاری ما باعث افتخار و آشنایی ما با گروه بزرگی از هم میهنان‬ ‫شریفی شده است که از همکاری سالم و شرافتمندانه لذت می برند‪ .‬‬

‫ موسسه مالی و ارزی عطار‬

‫گزينش مطالب این بخش از‪ :‬مهندس حسین عطار‬

‫اين ايميل های نامطمئن‬ ‫دکتر اويس رضوانیان‬ ‫عضو دیوان داوری اتاق بازرگانی ایران‬ ‫دنيای اقتصاد‪ :‬در فضای تجارت بین‌الملل‪ ،‬نکات ساده‪ ،‬اما بسیار خطیری وجود دارد که‬ ‫بی‌توجهی به آنها ممکن است مشکالت بزرگی را به همراه بیاورد‪ .‬برخی از این نکات‬ ‫را در هیچ کتاب و جزوه‌ای نمی‌توان یافت و تا صابون آن به تن خود آدم نخورد‪ ،‬حواسی‬ ‫را جمع نخواهد کرد‪ .‬در این چند ماه اخیر‪ ،‬درگیر وکالت پرونده‌ای در مرکز داوری اتاق‬ ‫سوئیس هستم که در آن‪ ،‬یکی از همین اشتباه‌های ساده طرفین را دچار مشکالت جدی‌ای‬ ‫کرده است‪ .‬به اشتراک گذاشتن این اشتباه و درس گرفتن از آن‪ ،‬به گمانم برای تمام کسانی‬ ‫که درگیر کسب و کار و تجارت در فضای بین‌المللی هستند‪ ،‬می‌تواند مفید باشد‪.‬‬ ‫داستان به‌طور ساده از این قرار است که شرکت ایرانی (خریدار) و شرکت ایتالیایی‬ ‫(فروشنده) از دیرباز مراودات تجاری‌ای با یکدیگر داشتند و اعتماد نسبی‌ای میانشان حاکم‬ ‫بوده است‪ .‬در یکی از همین خرید و فروش‌ها‪ ،‬بخشی از موضوع معامله با توافق طرفین‬ ‫منتفی می‌شود و شرکت ایرانی که تمام وجه کاال را پیش‌تر پرداخته بود‪ ،‬باید بخشی از مبلغ‬ ‫پرداختی را از شرکت ایتالیایی بازپس‌گیرد‪ .‬شرکت ایتالیایی برای بازپرداخت اعالم آمادگی‬ ‫می‌کند‪ ،‬اما شرکت ایرانی که درگیر مراودات تجاری بین‌المللی بود و هست‪ ،‬برای پرهیز از‬ ‫ورود مجدد به مشکالت انتقال وجه به خارج‪ ،‬از شرکت ایتالیایی درخواست می‌کند که مبلغ‬ ‫را به امانت نزد خود نگه داشته و به حسابی که متعاقبا اعالم می‌شود‪ ،‬منتقل کند‪ .‬شرکت‬ ‫ایتالیایی نیز مشکلی با این موضوع نداشت و وجه به‌طور امانت نزد این شرکت باقی ماند‪.‬‬ ‫در تاریخ ‪ ۲۳‬دسامبر ‪ ،2015‬شرکت ایرانی طی ایمیلی به شرکت ایتالیایی شماره حسابی‬ ‫را در بانکی در هنگ‌کنگ معرفی و درخواست کرد که وجه به این حساب منتقل شود‪.‬‬ ‫دقایقی بعد از ارسال این ایمیل‪ ،‬رخنه‌گر (هکر) اینترنتی‌ که احتماال از مدت‌ها پیش در حال‬ ‫رصد مکاتبات ایمیلی این شرکت‌ها بود‪ ،‬ایمیلی به شرکت ایتالیایی ارسال می‌کند و ضمن‬ ‫پوزش‪ ،‬درخواست می‌کند شماره حساب اصالح شده و پول به حساب دیگری –این بار در‬ ‫هند‪ -‬منتقل شود‪ .‬آدرس ایمیلی که از سوی رخنه‌گر ارسال شد‪ ،‬دقیقا همان آدرس ایمیل‬ ‫شرکت ایرانی بوده و جایی برای تردید شرکت ایتالیایی باقی نمی‌گذاشت‪ .‬شرکت ایتالیایی‬ ‫وجه را به حساب جدید منتقل کرد و در پاسخی به شرکت ایرانی اعالم کرد که پرداخت‬ ‫به حساب هند انجام گرفته است‪ .‬اما تنظیمات ایمیل جعلی به گونه‌ای بود که پاسخ شرکت‬ ‫ایتالیایی هرگز به طرف ایرانی واصل نشد‪ .‬سه روز بعد‪ ،‬یعنی در تاریخ ‪ ۲۶‬دسامبر‪،‬‬ ‫شرکت ایرانی که مطلع شد وجه هنوز به حساب هنگ‌کنگ منتقل نشده است‪ ،‬پیگیر موضوع‬ ‫از شرکت ایتالیایی شد‪ .‬اما شرکت ایتالیایی به دلیل تعطیالت کریسمس تعطیل بود و هیچ‬ ‫یک از کارکنان آن در محل حضور نداشتند‪ .‬ایمیل‌هایی هم که برای شرکت ارسال می‌شد‪،‬‬ ‫پاسخ خودکاری دریافت می‌کرد که شرکت تا تاریخ ‪ ۴‬ژانویه در تعطیالت به سر می‌برد‬ ‫و پس از آن پاسخگو خواهد بود‪ .‬روز ‪ ۴‬ژانویه‪ ،‬شرکت ایتالیایی که از تعطیالت به محل‬ ‫کار بازگشت‪ ،‬با سیلی از ایمیل‌های شرکت ایرانی مواجه شد که پیگیر وضعیت پول بود‪.‬‬ ‫شرکت ایتالیایی بالفاصله موضوع را از بانک پیگیری کرد و تایید بانک را برای شرکت‬ ‫ایرانی ارسال کرد که حکایت از انتقال پول در همان تاریخ ‪ ۲۳‬دسامبر به حسابی در هند‬

‫می‌کرد‪ .‬وقتی شرکت ایرانی صحت این حساب را انکار کرد‪ ،‬شرکت ایتالیایی تصویری از‬ ‫ایمیل شرکت ایرانی را فرستاد که در آن شرکت ایرانی‪ ،‬با پوزش‪ ،‬شماره حساب را اصالح‬ ‫و به هند تغییر داده بود‪ .‬آدرس ایمیل فرستنده و گیرنده‪ ،‬همگی درست بود‪ .‬شرکت ایرانی‬ ‫اعالم کرد که هرگز چنین ایمیلی را ارسال نکرده است و اینکه این یک تقلب اینترنتی است‬ ‫و شرکت ایتالیایی باید وجه را به حساب اولیه منتقل می‌کرد‪ .‬شرکت ایتالیایی نیز اعالم‬ ‫کرد که دقیقا برابر دستورالعمل شرکت ایرانی عمل کرده و هیچ مسوولیتی متوجه وی‬ ‫نیست و هیچ راهی هم وجود نداشت که متوجه شود ایمیل جعلی است‪ .‬پیگیری‌های شرکت‬ ‫ایتالیایی از بانک نیز به نتیجه‌ای نرسید و بانک اعالم کرد که نهایتا تا روز بعد از دستور‬ ‫پرداخت امکان توقف عملیات را داشته و اکنون با گذشت دو هفته‪ ،‬چنین امکانی وجود‬ ‫ندارد‪ .‬مذاکرات متعدد طرفین نیز برای حل مشکل به نتیجه‌ای نرسید و نهایتا به درخواست‬ ‫شرکت ایرانی‪ ،‬دعوایی در مرکز داوری اتاق سوئیس به جریان افتاد‪.‬از هر طرف که به این‬ ‫ماجرا بنگریم‪ ،‬می‌توانیم حق را به یکی از طرفین بدهیم‪ .‬از یک سو شرکت ایرانی درست‬ ‫می‌گوید که هرگز چنین ایمیلی را ارسال نکرده است و از سوی دیگر‪ ،‬شرکت ایتالیایی حق‬ ‫می‌گوید که برابر ایمیل دریافتی عمل کرده است‪ .‬قضاوت درخصوص این پرونده نیاز به‬ ‫بررسی‌های فنی و کارشناسی دارد تا مشخص شود قصور و ضعف امنیتی از سوی کدام‬ ‫یک از طرفین بوده و کدام‌یک باید مسوولیت این اشتباه را پذیرا شود‪ .‬اما نگارنده شخصا‪ ،‬تا‬ ‫پیش از این پرونده‪ ،‬هرگز نمی‌دانست که برخی وبسایت‌های ‪-‬عموما‪ -‬غیر معتبر این امکان‬ ‫را برای کاربران خود فراهم می‌آورند تا ایمیلی را با شکل و شمایل جعلی و دقیقا با آدرس‬ ‫ایمیل مشابه اصلی ارسال کنند‪.‬‬ ‫به این معنا که ممکن است هیچ چیزی در ظاهر ایمیل شک و شبهه‌ای را برنیانگیزد و همه‬ ‫چیز‪ ،‬حتی نشانی ایمیل دقیقا درست باشد‪ ،‬اما ایمیل از سوی یک رخنه‌گر یا هکر طراحی‬ ‫و ارسال شده باشد‪ .‬در جریان همین پرونده متوجه شدم که راهکار فنی حل این مشکل‪،‬‬ ‫افزایش ایمنی ایمیل‌ها از طریق افزونه‌ای به نام ‪ SPF‬است که اجازه نمی‌دهد ایمیلی خارج‬ ‫از ‪ IP‬مجاز از پیش تعریف شده ارسال و دریافت شود‪ .‬اما ابعاد فنی ماجرا موضوع این‬ ‫یادداشت نیست‪.‬‬ ‫آنچه از منظر نگارنده می‌تواند در این پرونده درس‌آموز باشد و تمام کسانی هم که درگیر‬ ‫فضای تجاری بین‌المللی –و حتی داخلی‪ -‬هستند باید بیاموزند‪ ،‬این است که در موضوعات‬ ‫مهم‪ ،‬نظیر انتقال وجه و اطالعات راجع به حساب یا اتخاذ تصمیمات کلیدی‪ ،‬ایمیل را به‬ ‫تنهایی مبنای کار خود قرار ندهند‪ ،‬بلکه حتما صحت اطالعات مبادله شده را از طرق‬ ‫دیگری نیز احراز کنند‪ .‬این طرق دیگر می‌تواند تماس تلفنی یا تماس با هر ابزار دیگری‬ ‫مانند تلگرام باشد‪ .‬مهم این است که اطالعات در دو یا چند مسیر مختلف بازگو شده و‬ ‫همخوانی آن با یکدیگر بررسی شود‪ .‬برای مثال‪ ،‬در همین پرونده‪ ،‬اگر قرار طرفین این‬ ‫می‌بود که پیش از هر انتقال وجهی‪ ،‬در یک تماس ساده تلفنی‪ ،‬جزئیات انتقال بررسی و تایید‬ ‫شود‪ ،‬امروز کار به جایی نمی‌کشید که هر دو طرف خود را در معرض آسیب جدی مالی‬ ‫بیابند و ناگزیر به صرف هزینه‌های قابل توجهی برای اثبات حق خود شوند‪.‬‬

‫ورزش‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 19‬‬

‫پارالمپيک ريو؛ دو طال و يک نقره برای ايران در روز پنجم‬

‫سجاد محمدیان‪ ،‬نماینده‌ی ایران در رقابت‌های پرتاب وزنه در مسابقات پارالمپیک ریو نیز‬ ‫از چهره‌های موفق کاروان وزرشی ایران بود‪ .‬او در کالس ‪ F ۴۲‬توانست وزنه را ‪۱۴‬‬ ‫متر و ‪ ۳۱‬سانتی‌متر پرتاب کند و نایب‌قهرمان شود‪.‬‬ ‫محمدیان با این موفقیت پنجمین مدال نقره را برای کاروان ورزشی ایران رقم زد‪ .‬تیم ایران‬ ‫با در مجموع ‪ ۸‬مدال (‪ ۳‬طال و ‪ ۵‬نقره) در رده‌بندی پارالمپیک ارتقا یافته و در حال حاضر‬ ‫رتبه ‪ ۱۷‬را به خود اختصاص داده است‪.‬‬ ‫در مجموع ‪ ۴۳۰۰‬ورزشکار از حدود ‪ ۱۶۰‬کشور جهان در مسابقات پارالمپیک ریو‬ ‫شرکت دارند‪ .‬این مسابقات که روز ‪ ۱۸‬شهریور ماه آغاز شده‪ ،‬تا ‪ ۲۸‬شهریور ادامه خواهند‬ ‫داشت‪ .‬کاروان ورزشی ایران در پارالمپیک نیز ‪ ۱۱۱‬وزرشکار (‪ ۲۳‬ورزشکار زن و ‪۸۸‬‬ ‫ورزشکار مرد) را دربرمی‌گیرد‪)dw.com( .‬‬

‫تيم مختلط تيراندازی با کمان ايران نايب‌قهرمان پارالمپيک‬

‫محمد خالوندی‬ ‫کاروان ورزشی ایران در پنجمین روز مسابقات پارالمپیک ریو به سه مدال دیگر دست‬ ‫یافت‪ .‬محمد خالوندی (پرتاب نیزه) و مجید فرزین (وزنه‌برداری) مدال طال کسب کردند و‬ ‫سجاد محمدیان (پرتاب وزنه) مدال نقره گرفت‪.‬‬ ‫محمد خالوندی شامگاه دوشنبه (‪ ۱۲‬سپتامبر ‪ ۲۲ /‬شهریور) سومین مدال طال را برای‬ ‫کاروان ورزشی ایران به ارمغان آورد‪ .‬او در رشته پرتاب نیزه کالس ‪ F ۵۷‬توانست سه‬ ‫بار رکورد جهان را بشکند و سکوی نخست را به خود اختصاص دهد‪.‬‬ ‫خالوندی که در طی پیکارهای ریو دو بار رکورد جهان را جابجا کرده بود‪ ،‬به تالش‌های‬ ‫خود ادامه داد‪ .‬او نیزه را در آخرین تالش خود ‪ ۴۶ / ۱۲‬متر پرتاب کرد و برای سومین‬ ‫بار رکود جهان را شکست‪.‬‬

‫تیم مختلط تیراندازی با کمان ایران توانست مدالی دیگر برای کاروان ورزشی این کشور در‬ ‫مسابقات پارالمپیک ریو به ارمغان آورد‪ .‬تیم ایران متشکل از زهرا نعمتی و ابراهیم رنجبر‬ ‫به مدال نقره این بازی‌ها دست یافت‪.‬‬ ‫تیم مختلط تیراندازی با کمان (ریکرو) ایران روز یکشنبه (‪ ۱۱‬سپتامبر ‪ ۲۱ /‬شهریور) در‬ ‫مسابقه فینال مسابقات پارالمپیک ‪ ۲۰۱۶‬ریو به مصاف چین رفت و در پی شکست ‪ ۵‬بر ‪۳‬‬ ‫از رقیب خود‪ ،‬نایب‌قهرمان پارالمپیک شد‪.‬‬ ‫تیم ایران متشکل از زهرا نعمتی و ابراهیم رنجبر با این موفقیت سومین مدال نقره ایران در‬ ‫رقابت‌های پارالمپیک ‪ ۲۰۱۶‬را رقم زد‪ .‬ملی‌پوشان ایران با غلبه ‪ ۶‬بر صفر بر ایتالیا در‬ ‫مرحله نیمه‌نهایی توانسته بودند مجوز حضور در فینال را دریافت کنند‪.‬‬ ‫این اولین بار بود که مسابقات تیمی مختلط در رشته تیراندازی با کمان در پارالمپیک‬ ‫برگزار می‌شد‪.‬‬ ‫با احتساب این مدال‪ ،‬شمار کل مدال‌های کاروان ورزشی ایران در این دوره از بازی‌های‬ ‫پارالمپیک به ‪ ۴‬مدال (یک طال و ‪ ۳‬نقره) رسیده است‪.‬‬ ‫مدال‌آوران ایران پیش از این ساره جوانمردی در تیراندازی (مدال طال)‪ ،‬علیرضا قلعه‬ ‫ناصری‪ ،‬در پرتاب دیسک در کالس ‪( F۵۶‬مدال نقره) و سامان پاکباز در پرتاب وزنه‬ ‫مجيد فرزين‬ ‫(مدال نقره) بودند‪.‬‬ ‫در مجموع ‪ ۴۳۰۰‬ورزشکار از حدود ‪ ۱۶۰‬کشور جهان در مسابقات پارالمپیک ریو‬ ‫دیگر طالآور ایران در پارالمپیک ریو مجید فرزین بود‪ .‬او در رقابت‌های وزنه‌برداری در شرکت دارند‪ .‬این مسابقات که روز ‪ ۱۸‬شهریور ماه آغاز شده‪ ،‬تا ‪ ۲۸‬شهریور ادامه خواهند‬ ‫دسته ‪ ۸۰‬کیلوگرم با ‪ ۹‬وزنه‌بردار دیگر رقابت کرد‪.‬‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫فرزین با ثبت وزنه ‪ ۲۴۰‬کیلوگرمی و شکستن رکورد جهان و پارالمپیک مدال طال را بر کاروان ورزشی ایران در پارالمپیک نیز ‪ ۱۱۱‬وزرشکار (‪ ۲۳‬ورزشکار زن و ‪۸۸‬‬ ‫گردن آویخت‪.‬‬ ‫ورزشکار مرد) را دربرمی‌گیرد‪)dw.com( .‬‬

‫تعميرات و نوسازی ساختمان‬ ‫فلورا فراهانی‬

‫مشاور درمانگر رسمی بریتیشکلمبیا‬

‫بدینوسیله به اطالع میرساند که دوره های آموزشی‬

‫زیر به صورت ماهیانه در کتابخانه وست ونکوور برگزار میشود‪.‬‬

‫‪AAA ALI RENOVATIONS‬‬ ‫دکتر شادان کبیری‬

‫جلسه ماه سپتامبر در تاریخ شنبه ‪ 24‬سپتامبر ‪ 2016‬از ساعت ‪ 2‬الی ‪ 4‬بعد از ظهر خواهد بود‪.‬‬ ‫سخنران فلورا فراهانی‬

‫علی وفائی‬

‫‪Website:‬‬

‫‪aaaalirenovations.com‬‬

‫موضوع این برنامه‪:‬‬

‫بررسی روابط با فرزندان و نوجوانان از طریق شناخت‬ ‫حاالت روحی و احساسی آنها ( همراه با پرسش و پاسخ )‬

‫شرکت در این کالسها برای عموم رایگان میباشد‪.‬‬ ‫لطفاً به دلیل محدودیت جا جهت رزرو جا با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید‪:‬‬ ‫‪604 986 6638 | 604 925 1301‬‬

‫&‬

‫‪aaaalirenos.com‬‬

‫‪Cell: 604.603.8254‬‬ ‫‪604.728.3132‬‬

‫جامعه و سياست‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 20‬‬

‫ی که سرکوب شد‬ ‫مشهد‪ :‬شورش ‌‬ ‫آرام شلتوکی روزنامه نگار‬ ‫به دفترم آمدم ‪ .‬اوضاع مشهد را‬ ‫پرسیدم ‪ .‬گفتند دیشب شرارت‬ ‫تا ساعت یک ونیم بعد از نیمه‬ ‫شب ادامه داشته و با دخالت سپاه‬ ‫تمام شده و جمعی را بازداشت‬ ‫کرده اند‪ .‬خرابی های زیادی‬ ‫بار آورده اند‪ .‬در جلسه هیأت‬ ‫دولت‪ ،‬وقت زیادی صرف مسأله‬ ‫مشهد و کیفیت برخورد با آن به‬ ‫منظور جلوگیری از تکرار این‬ ‫گونه حوادث مذاکره شد‪ .‬رهبری‬ ‫هم امروز با احضار وزرای‬ ‫مربوط ‪ ،‬دستور سخت‌گیری‬ ‫داده‌اند‪« .‬خاطرات اکبر هاشمی‬ ‫رفسنجانی‪ ۱۰ -‬خرداد ‪»۱۳۷۱‬‬ ‫شورش نهم و دهم خرداد‬ ‫‪ ۱۳۷۱‬در مشهد یکی از سلسله‬ ‫شورش‌های حاشیه‌نشینان شهری‬ ‫در ابتدای دهه ‪ ۷۰‬شمسی بود که کمتر در مورد آن صحبت شده است؛ شورشی که از کوی‬ ‫حاشیه‌نشین طالب آغاز شد‪ ،‬به سرعت به مرکز شهر سرایت کرد و پایتخت مذهبی ایران‬ ‫را در غروب همان روز به تسخیر مردم درآورد‪ .‬این شورش نهایتا در روز دهم خرداد و با‬ ‫گسیل نیروهای سپاه و بسیج از تهران و استان‌های همجوار خراسان به شدت سرکوب شد‪.‬‬ ‫مسئله حاشیه‌نشینی یا آن‌چه در شعار انقالبیون مذهبی ایران به آن «کوخ‌نشینی» گفته‬ ‫می‌شد‪ ،‬بیش از نیم قرن است که بر سر شهرهای بزرگ و کوچک ایران سایه گسترانیده‬ ‫است‪ .‬لغت «حاشیه» در ترکیب «حاشیه‌نشینی» به این معنا نیست که این مناطق از لحاظ‬ ‫مکانی الزاما در حاشیه شهرها قرار دارند بلکه به این معنا است که این سکونتگاه‌های‬

‫غیررسمی در حاشیه سکونتگاه‌های رسمی و قانونی شکل گرفته‌اند و برخالف سکونتگاه‬ ‫رسمی مجاورشان فاقد تاسیسات شهری‪ ،‬بهداشتی‪ ،‬امنیتی و رفاهی مناسب و عموما بی‌بهره‬ ‫از خدماتی هستند که به صورت معمول در اختیار دیگر ساکنان شهر قرار می‌گیرد‪ .‬بنابراین‬ ‫این مناطق حاشیه‌ای می‌توانند از لحاظ جغرافیایی هم در مرکز شهر واقع شده باشند و هم‬ ‫خارج از حریم رسمی شهر‪.‬‬ ‫هرچند که گسترش شهرنشینی در ایران که از ابتدای سلطنت پهلوی اول روندی به‌شدت‬ ‫صعودی داشته همواره همزاد حاشیه‌نشینی بوده است اما مناطق شهری ایران دست‌کم در‬ ‫دو مقطع زمانی به صورتی غیرعادی با بحران حاشیه‌نشین‌ها مواجه شده‌اند‪ .‬موج اول‬ ‫حاشیه‌نشینی گسترده پس از اصالحات ارضی و در انتهای دهه ‪ ۴۰‬تا میانه دهه ‪ ۵۰‬رخ داد‪.‬‬ ‫در این موج‪ ،‬زاغه‌نشینان عمدتا کشاورزانی بودند که از روستاها به حاشیه شهرهای بزرگ‬ ‫رانده شده بودند‪ .‬این دهقان‌ها یا قطعه زمین‌ کوچکشان تکافوی تامین هزینه زندگی‌شان‬ ‫نمی‌داد یا در اثر خشکسالی و سیاست‌های غلط کشت هستی‌شان از بین رفته بود و در فقدان‬ ‫برنامه پویای اشتغال برای روستاییان الجرم در جستجوی کار و با رویای زندگی بهتر به‬ ‫سمت شهرها روانه شده بودند‪ .‬این‌ حاشیه‌نشین‌ها گرچه آخرین گروهی بودند که به امواج‬ ‫سهمگین انقالب پیوستند ولی با حضور گسترده و بی‌پروایشان در خیابان‌های شهرهای‬ ‫بزرگ‪ ،‬ضربه نهایی را به پیکر کم‌رمق حکومت پهلوی دوم زدند‪.‬‬ ‫موج دوم حاشیه‌نشینی در ایران با آغاز جنگ ایران و عراق آغاز شد و تا پایان جنگ هم‬ ‫ادامه داشت‪ .‬گرچه همچنان دهقانان و روستاییان پای ثابت حاشیه‌نشینی بودند ولی عمده‬ ‫اجزاء سازنده موج دوم‪ ،‬خانواده‌های معمولی غرب و جنوب‌غرب ایران بودند که در اثر‬ ‫جنگ مجبور شده بودند از محل زندگی‌شان به حاشیه شهرهای مرکزی‌تر و امن‌تر کوچ‬ ‫کنند‪ .‬این افراد در اصطالح آن روزها «جنگ‌زده» خوانده می‌شدند و جمعیت آن‌ها حدودا‬ ‫‪ ۲‬میلیون و پانصد هزار نفر بوده است‪ .‬با آغاز جنگ و نا‌امنی در افغانستان که متعاقب‬ ‫حمله اتحاد جماهیر شوروی به این کشور رخ داد‪ ،‬عالوه بر جنگ‌زدگان ایرانی‪ ۲ ،‬میلیون‬ ‫نفر جنگ‌زده افغانستانی هم به جمعیت زاغه‌نشینان شهرهای ایران اضافه شد‪ .‬جنگ‌زدگان‬ ‫افغانستانی عمدتا در حاشیه شهرهای مشهد‪ ،‬زاهدان و تهران سکنا گزیدند و بدین ترتیب‬ ‫تا پایان دهه ‪ ۶۰‬تراکم حاشیه‌نشینان در شهرهای بزرگ به شکلی بی‌سابقه افزایش یافت‪.‬‬ ‫انقالب و جنگی که متعاقب آن رخ داد‪ ،‬اجرای سیاست‌های تامین مسکن را عمال متوقف‬ ‫کرد‪ .‬شهرهای ایران که تا پیش از انقالب هم با مشکل گسترده کمبود مسکن مواجه بودند‬ ‫در پایان دهه ‪ ۶۰‬و پس از یک دهه توقف سرمایه‌گذاری موثر دولتی و خصوصی در بخش‬ ‫مسکن با مشکالت مضاعفی روبه‌رو شده بودند‪ .‬جمعیت شهرنشین ایران در فاصله سال‌های‬ ‫‪ ۱۳۵۵‬تا ‪ ۷۲ ،۱۳۶۵‬درصد رشد کرده و از ‪ ۱۵‬میلیون نفر به ‪ ۲۶‬میلیون نفر رسیده بود‪.‬‬ ‫نیاز ساالنه به مسکن جدید که در دهه ‪ ۵۰‬حدود ‪ ۲۰۰‬هزار بود در دهه ‪ ۶۰‬به ‪ ۳۰۰‬هزار‬ ‫رسید‪( ...‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬ ‫‪PERSIAN CULTURE AND ART INSTITUTE‬‬

‫‪NAVA‬‬

‫خانـه فـرهنـگ و هنـر ایــران‬

‫‪ART CENTRE‬‬

‫مرکـز برگـزاری کـالس‪ ،‬گردهمـایی و رویدادهـای فـرهنـگی‬

‫‪200- 1755 Capilano Road‬‬

‫مرکـز اطالع رسانی رویـدادهای فرهنـگی‬

‫ﮐﻼس ﻫﺎي ﺳﻨﺘﻮر‬

‫کودکان و نوجوانان‬ ‫مدرسه پارسی‪ :‬مهناز صالحی‬ ‫نقاشی‪ ،‬کالژ‪ ،‬سفال‪ :‬شیما دهقان‬ ‫موسیقی‪ :‬آرزو ملکی‪ ،‬نازنین صادقی‬

‫و ﺧﻮﺷﻨﻮﯾﺴﯽ‬ ‫زﯾﺮ ﻧﻈﺮ‬

‫زﯾﺮ ﻧﻈﺮ‬

‫ﭘﯿﻤﺎن ﮔﻞ آذر‬ ‫ﻣﺠﺘﺒﯽ داﻧﺸﯽ‬

‫ﻓﺮوش ﺳﺎز و ﻟﻮازم ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ‬

‫ﻣﮑﺎﻧﻲ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻳﺎﺭﺍﻥ ‪ -‬ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺣﺴﲔ ﲠﺮﻭﺯﻱ ﻧﻴﺎ‬

‫)‪Tel: 604-985- 6282 (NAVA‬‬ ‫‪#‬‬

‫‪"# T’ $#"A$çA #$ $& T K#‬‬ ‫••••• • •• •‬ ‫‪• • ••••••• AF # V B‬‬

‫•••••••••••••••••••••••••••• • •••••• ••••• ••••••‬

‫‪PerfectShot‬‬

‫‪O‬‬

‫‪I‬‬

‫‪D‬‬

‫‪U‬‬

‫‪T‬‬

‫‪S‬‬

‫‪www . PersianEvents . ca‬‬

‫ادبیات و هنـرهای نمایشـی‬ ‫داستان نویسی‪ :‬محمد محمدعلی‬ ‫تئاتر‪ ،‬منایشنامه نویسی‪ :‬محمد رحمانیان‬ ‫بازیگری‪ :‬مهتاب نصیرپور‬ ‫فیلمسازی‪ :‬حسین فاضلی‬ ‫عکاسی‪ :‬نیما راهنما‬

‫موسـیقـی‬ ‫کمانچه‪ ،‬ویلن‪ :‬سعید فرج پوری‬ ‫آواز‪ :‬پرویز نزاکتی‬ ‫تار‪ ،‬سه تار‪ :‬علی رزمی‬ ‫بربط‪ :‬علی سجادی‬ ‫سنتور‪ :‬ساینا خالدی‬ ‫متبک‪ ،‬دف‪ :‬هامین هنری‬ ‫گیتار‪ :‬کاوه یغمایی‪ ،‬نازنین صادقی‬ ‫پیانو‪ :‬نیلوفر فرزندشاد‬ ‫آکاردئون‪ :‬سعید زرگری‬ ‫آهنگ سازی‪ ،‬نی‪ :‬امیر اسالمی‬ ‫ویلن‪ ،‬کمانچه‪ :‬سینا احتاد‬ ‫ویلن کالسیک‪ :‬علی عسگری‬

‫هنـرهای تجسمـی‬ ‫نقاشی آبرنگ‪ ،‬اکریلیک‪ :‬محمدرضا آتشزاد‬ ‫نقاشی رنگ روغن‪ ،‬میکس میدیا‪ :‬مهتاب فیروز آبادی‬ ‫نقاشی با مداد رنگی‪ ،‬ذغال و آبرنگ‪ :‬نازنین صادقی‬ ‫کاریکاتور‪ ،‬انیمیشن‪ :‬افشین سبوکی‬ ‫مینیاتور‪ ،‬تذهیب‪ :‬فرهاد الله دشتی‬ ‫طراحی‪ :‬حمیدرضا جدید‬ ‫گرافیک‪ :‬فرزان کرمانی نژاد‬ ‫سرامیک‪ :‬املیرا حبیب اله‬ ‫مجسمه سازی‪ :‬مجید شیخ اکبری‬ ‫خوشنویسی‪ :‬مسعود کریمایی‬

‫زبان‬ ‫انگلیسی‪ :‬یلدا احمدوند‬ ‫فرانسه‪ :‬سام زهره وندی‬

‫علوم پایه‬ ‫ریاضی‪ ،‬فیزیک‪ ،‬کامپیوتر‪ :‬دامون طهماسبی‬ ‫شیمی‪ :‬سهند طهماسبی‬

‫‪facebook . com / percai‬‬ ‫‪www . percai . com‬‬ ‫‪info @ percai . com‬‬

‫)‪1181 West 16th Street (at Pemberton Ave‬‬ ‫‪North Vancouver, BC V7P 1R4‬‬

‫)‪778.PERSIAN (737.7426‬‬ ‫‪778 . 889 . 4820‬‬

‫با سـپاس از همـراهـان همیشـگی خـانـه فـرهنـگ و هنـر ایـران‬

‫ما‬

‫ِ‬ ‫فرهنگ‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 21‬‬ ‫‪ ...‬و این درحالی بود که‬ ‫با توقف سرمایه‌گذاری‬ ‫دولتی در بخش مسکن و‬ ‫عدم سرمایه‌گذاری بخش‬ ‫خصوصی‪ ،‬رقم ساخت مسکن‬ ‫جدید که در سال ‪ ۱۳۵۷‬حدود‬ ‫‪۱۶۰‬هزار بود در میانه دهه‬ ‫‪ ۶۰‬به رقم عجیب ‪ ۱۱‬هزار‬ ‫و ‪ ۶۰۰‬رسید‪ .‬به دلیل همین‬ ‫سیاست‌های ناکارآمد زمین و‬ ‫مسکن شهری‪ ،‬گروه دیگری‬ ‫هم به حاشیه‌نشینان شهری‬ ‫اضافه شد این گروه جدید‬ ‫حاشیه‌نشین‪ ،‬نه مهاجران روستایی و نه جنگ‌زده‌ها بلکه افراد کم‌درآمد همان شهر بودند‬ ‫که به دلیل افزایش قیمت زمین و مسکن از سکونت‌گاه‌های رسمی به حاشیه شهر رانده شده‬ ‫بودند‪.‬‬ ‫در محدوده خیابان طبرسی‪ ،‬در مجاورت حرم امام هشتم شیعیان محله‌ای با قدمتی ‪ ۶۰‬ساله‬ ‫قرار دارد که کوی طالب خوانده می‌شود‪ .‬آیت‏ اهلل میرزا حسین فقیه سبزواری که از علمای‬ ‫حوزه مشهد بود در سال ‪ ۱۳۳۸‬زمین این محله را برای اسکان طالب بی‌بضاعت حوزه‬ ‫مشهد از آستان قدس اجاره گرفت البته به این شرط که ‪ ۲۰‬سال از پرداخت اجاره معاف‬ ‫باشد و شروع اجاره به شرط تملیک از آغاز سال بیست و یکم باشد‪ .‬این قطعه بزرگ زمین‬ ‫نهایتا به ‪ ۲۵۰۰‬قطعه کوچک تقسیم شد و به شیوه قرعه‌کشی در اختیار طالب جوان حوزه‬ ‫مشهد قرار گرفت‪ .‬آیت‌اهلل سبزواری تا زمانی که زنده بود تالش کرد تا جای ممکن برای‬ ‫این محله امکانات مناسب شهری فراهم کند ولی با مرگ وی در سال ‪ ۱۳۴۷‬این محله‬ ‫عمال به حال خود رها شد و با اینکه در مرکز شهر مشهد قرار داشت به بزرگترین کلونی‬ ‫حاشیه‌نشینان مشهد بدل شد‪ .‬بسیاری از طلبه‌هایی که در قرعه‌کشی بخت یارشان شده بود‬ ‫خانه‌هایشان را به دیگران فروختند و ترکیب محله که تا پیش از انقالب عمدتا آخوندی بود‬ ‫متنوع‌تر شد‪.‬‬ ‫این محله به دلیل مجاورتش با بارگاه امام هشتم شیعیان از همان ابتدای پیروزی انقالب و‬ ‫به دلیل تمایل شدید آیت‌اهلل واعظ طبسی برای توسعه حرم‪ ،‬محل مناقشه اهالی و مسئوالن‬ ‫شهری مشهد قرار گرفت‪ .‬مسئوالن شهری از دادن امکانات مورد نیاز اهالی سرباز می‌زدند‬ ‫تا مردم را از ماندن در این محله منصرف کنند که البته در نبود برنامه‌ای برای اسکان مجدد‬ ‫اهالی این محله در نقطه‌ای دیگر‪ ،‬از پیش مشخص بود که این روش به نتیجه نخواهد رسید‪.‬‬

‫در روز نهم خرداد سال ‪ ،۱۳۷۱‬علی جنتی‪ ،‬استاندار آن زمان خراسان دستور تخریب‬ ‫بخشی از سکونتگاه‌های کوی طالب و دیگر مناطق حاشیه حرم را صادر کرد‪ .‬بولدوزرها‬ ‫وقتی به انتهای خیابان طبرسی در کوی طالب رسیدند با مقاومت مردم مواجه شدند‪.‬‬ ‫درگیری میان ماموران امنیتی و اهالی کوی طالب باال گرفت و در جریان این درگیری یک‬ ‫کودک دانش‌آموز که از مدرسه به سمت خانه‌اش می‌رفت با شلیک ماموران امنیتی کشته‬ ‫شد‪ .‬مرگ این کودک آتش خشم اهالی کوی طالب را بیشتر کرد و با پیوستن اهالی دیگر‬ ‫محالت شهر نهایتا در عرض چند ساعت و با تسخیر کالنتری ‪ ۳‬و ‪ ۴‬مشهد و مسلح شدن‬ ‫مردم‪ ،‬شهر از کنترل نیروهای امنیتی و انتظامی خارج شد‪.‬‬ ‫در جریان این درگیری‌ها چندین بانک و موسسه اقتصادی که وابسته به آستان قدس رضوی‬ ‫بودند به آتش کشیده شد و ساختمان شهرداری و چندین ساختمان دولتی دیگر توسط مردم‬ ‫غارت شد‪ .‬روز بعد و با اعزام گسترده نیروهای امنیتی و سپاه از تهران و استان‌های‬ ‫همجوار شورش کوی طالب سرکوب شد‪ .‬در پایان دو روز شورش مشهد‪ ۶ ،‬نیروی امنیتی‬ ‫و ‪ ۳‬نفر از مردم عادی کشته شدند‪ ۳۰۰ ،‬نفر زندانی شدند و به ارزش آن زمان ریال‪۱۰ ،‬‬ ‫میلیارد خسارت به شهر وارد شد و علی جنتی به رغم ارتباط نزدیکش با رییس‌جمهور‬ ‫وقت‪ ،‬اکبر هاشمی رفسنجانی‪ ،‬اندکی بعد‪ ،‬از سمت استانداری خراسان عزل و به تهران‬ ‫فراخواند شد‪.‬‬ ‫یکی از شاهدان عینی این حادثه مشاهداتش از آن دو روز چنین است‪« :‬در عرض چند‬ ‫ساعت کالنتری‌های ‪۳‬و‪ ۴‬مشهد به تصرف مردم درآمد و مردم مسلح شدند‪ .‬چندین اداره‬ ‫دولتی و بانک در اطراف میدان شهدای مشهد از جمله ساختمان شهرداری‪ ،‬سازمان تبلیغات‬ ‫اسالمی‪ ،‬کتابفروشی امور تربیتی‪ ،‬چندین شرکت تعاونی مصرف دولتی و تقریبا همه‬ ‫بانک‌های اطراف غارت و به آتش کشیده شد‪ .‬یادم نمی‌رود که آنشب وقتی من و پدر‬ ‫و برادرانم به سر کوچه رفتیم تقریباً هرکسی را که می‌دیدیم داشت کیسه برنجی یا تین‬ ‫روغن نباتی و یا حتی کامپیوتری را که از بانکی برداشته بود به دوش می‌کشید‪ .‬فردا‬ ‫صبح مرکز شهر چون شهری جنگ‌زده بود که از ساختمان‌هایش دود بلند می‌شد و روی‬ ‫آسفالت خیابانش پر از شیشه خورده بود و ماشین‌های سوخته در کنار خیابان‌هایش رها شده‬ ‫بودند‪ .‬این وضعیت تا بعد از ظهر فقط به طول انجامید که سپاه کنترل شهر را به دست‬ ‫گرفت و شرایطی شبیه حکومت نظامی در شهر بوجود آمد‪ .‬در عرض یکی دو روز همه‬ ‫ساختمان‌های دود زده با رنگ سفید شدند و دوازده روز بعد چهار نفر به عنوان عوامل‬ ‫اصلی غائله مشهد به دار آویخته شدند‪».‬‬ ‫روزنامه خراسان در تاریخ ‪ ۲۱‬خرداد همان سال و تنها ‪ ۱۱‬روز پس از شورش به نقل از‬ ‫دادستانی مشهد از اعدام چهار نفر از افراد دستگیر‌شده خبر داد و اسامی آن‌ها را چنین اعالم‬ ‫کرد‪ :‬جواد گنج‌خانلو‪ ،‬غالمحسین پورشیرزاد‪ ،‬علی صادقی و حمید جاوید‪.‬‬ ‫شورش مشهد به این‌شکل سرکوب شد‪bbc .‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 22‬‬

‫معرفی و آموزش خواص گياهان دارويی‬ ‫‪Avecina Herbal‬‬ ‫دکتراسماعیل حسینی (هربالیست وایریدولوژیست)‬ ‫عضورسمی انجمن هربال مدیسین بریتیش کلمبیا‬ ‫‪7787063538‬‬

‫ساپونين ها‬ ‫(ادامه مطلب از شماره ی پيش)‬ ‫‪ -3‬گلیکوزیدها‬ ‫گلیکوزیدها یکی ازمهمترین مواد موثره گیاهان دارویی بوده وشامل دو بخش می باشند‪:‬‬ ‫بخش قندی‪ :‬این قسمت از گلیکوزیدها مانند گلوکز محتوی قند بوده و در اکثر اوقات‬ ‫غیرفعال و فاقد خاصیت درمانی است و بیشتردر حل و جذب و انتقال از یک عضو به‬ ‫عضو دیگر نقش دارد‪.‬‬ ‫بخش غیرقندی‪ :‬این قسمت از گلیکوزیدها دارای اثر درمانی درانسان می باشد‪.‬‬ ‫معموال گلیکوزیدها را بر اساس نوع ترکیب (بخش غیرقندی) به چند دسته تقسیم می‬ ‫کنند‪:‬‬ ‫‪ -1‬گلیکوزیدهای قلبی‪ :‬این گلیکوزیدها اثرخاصی روی ماهیچه های قلب دارند واز‬ ‫مهمترین گیاهان موثر در درمان ناراحتی های قلبی می باشند که به مقادیر بسیار کم‬ ‫مصرف می شوند مانند‪ :‬گیاه انگشتانه و گیاه سرخ ولیک‪.‬‬ ‫‪ -2‬گلیکوزیدهای تلخ‪ :‬این دسته دارای خواص صفراآوربوده و در درمان بیماریهای‬ ‫با منشا کبدی و همچنین درمان یبوستها‪ ،‬کمی اشتها و خارش بدن مورد استفاده قرارمی‬ ‫گیرند‪ .‬این گلیکوزیدها در گیاهانی نظیر کاسنی –زعفران‪ -‬گل ماهور وجود دارند‪.‬‬ ‫‪ -3‬گلیکوزیدهای آنتراکینونیک (دارای اثرات مسهلی شدید)‪ :‬این دسته دارای اثرمسهلی‬ ‫بسیار شدید می باشند که بدلیل تولید آنتراکینون توسط آنها است‪ .‬معموال گیاهان حاوی‬ ‫گلیکوزیدهای آنتراکینون درموارد حاد نظیر مسمومیت های شدید و یبوست های دائم‬ ‫استفاده می شوند و باید همواره به مقادیر بسیار کم و در مدت کوتاه مصرف شوند‪.‬‬ ‫این دسته ازترکیبات هرگزنباید توسط زنان باردار و شیرده مصرف شوند زیرا باعث‬ ‫صدمات مغزی و اختالالت عصبی در جنین خواهند شد‪ ،‬درگیاهانی همچون سنا و ریوند‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫‪-4‬گلیکوزیدهای سیانوژنیک‪:‬‬ ‫این دسته از ترکیب اسید سیانیدریک‬ ‫با یک بخش قندی بوجود می آیند‬ ‫که با تاثیر آنزیم های گیاهی و‬ ‫یا جانوری تجزیه شده و به اسید‬ ‫سیانیدریک که یک نوع سم می‬ ‫باشد‪ ،‬تبدیل می شوند‪ .‬گلیکوزید‬ ‫سیانوژنیک موجود دربادام تلخ‬ ‫به "آمیگدالین" معروف است‪.‬‬ ‫مطالعات جدید نشان داده اند که‬ ‫آمیگدالین موجود دربادام تلخ و هسته زردآلو در مقادریر مشخص‪ ،‬خاصیت ضد سرطان‬ ‫را دارا می باشد‪ .‬هم چنین ازاین دسته از گلیکوزیدها در تهیه داروهای ضدسرفه‪ ،‬مسهل‬ ‫و ّ‬ ‫مسکن نیزاستفاده می شود‪( .‬ادامه دارد‪)...............‬‬

‫چهره های درخشان‬ ‫استاد باستانی پاريزی ‬ ‫میالد عظیمی‬

‫میان کتاب‌هایم پرسه می‌زنم‪ .‬چشمم به‬ ‫دم‌صبح است و بیخوابی… مثل یهودی سرگردان ِ‬ ‫ً‬ ‫قفسه‌هایی می‌افتد که کتاب‌های باستانی پاریزی را در آن چیده‌ام؛ تقریبا همه کتاب‌هایش را‬ ‫«طعم وقت» دارد؛ تکه‌ای از روحم است‪ .‬مرا به روزهای‬ ‫دارم‪ .‬کتاب‌های باستانی برایم‬ ‫ِ‬ ‫نوجوانی‌ام می‌برد؛ آن روزهای شفاف و ساده‌ای که شیفته «نای هفت‌بند» و «حماسه‬ ‫کویر» و«خاتون هفت قلعه» بودم‪.‬‬

‫از راست‪ :‬استادان ایرج افشار‪ ،‬محمدعلی جمال زاده و محمد ابراهیم باستانی پاریزی‬

‫معلم تاریخی در دبیرستان داشتیم که مرد نجیب وآگاه و مهربانی بود‪ .‬دانش‌آموز سال‬ ‫اول دبیرستان بودم که معلم ما در کالس با تجلیل و تحسین بسیار اسم باستانی پاریزی‬ ‫را آورد‪ .‬به علت عالقه‌ای که به معلممان داشتم در اولین فرصت به کتابفروشی نزدیک‬ ‫دبیرستان‌ رفتم و از کتابفروش خواستم که کتابی از باستانی پاریزی به من معرفی کند؛‬ ‫مثل سبوی تشنه‌ای که آب را به خود بکشد یا نه… به‬ ‫«خاتون هفت قلعه» را داد و من ِ‬ ‫قول ایرج‌میرزا بسان کوزه‌های نوخریده‌ای که شراب‌ اندر مساماتشان دویده کتاب را‬ ‫ِ‬ ‫خواندم و مست و مسحور باستانی پاریزی و نثر سحار و شیوه شیرینش شدم‪ .‬دیگر من‬ ‫باستانی پاریزی که دانه‌دانه می‌خریدم و می‌بلعیدم‪.‬‬ ‫بودم و کتاب‌های‬ ‫ِ‬ ‫‌سامان مرا‬ ‫ی‬ ‫ب‬ ‫کوچک‬ ‫زندگی‬ ‫و‬ ‫من‬ ‫سرنوشت‬ ‫پاریزی‬ ‫باستانی‬ ‫بخواهید‬ ‫راستش را‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫عوض کرد‪ .‬در کتاب‌های او بود که برای اولین‌بار نام فروزانفر و قزوینی و تقی‌زاده و‬ ‫شفیعی‌کدکنی و زریاب و ایرج افشار را شنیدم‪ .‬او بود که مهر اینان را در دلم نشاند‪ .‬از‬ ‫کتاب‌های او به کتاب‌های این بزرگان رسیدم‪ .‬بعد هم تصمیم گرفتم که تغییر رشته بدهم‬ ‫و در کنکور علوم‌انسانی شرکت کنم و به دانشکده ادبیات بیایم تا به کالس شفیعی‌کدکنی‬ ‫بروم چون جمله‌ای که باستانی در وصف شفیعی‌کدکنی در «حماسه کویر» نوشته بود‪،‬‬ ‫هوایی‌ام کرده بود‪.‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 23‬‬ ‫به دانشکده ادبیات و کالس شفیعی‌کدکنی‬ ‫رفتم… در همه این سال‌ها در حد خودم‬ ‫آثار قزوینی و تقی‌زاده و فروزانفر و‬ ‫مینوی واقبال و یارشاطر و زریاب و‬ ‫شفیعی و تفضلی و نولدکه و نیکلسون‬ ‫و کریستن‌سن و مینورسکی و ریتر و‬ ‫اشپولر و مادلونگ و مایر را خواندم‬ ‫و در حد خودم هم فهمیدم که شیوه‬ ‫باستانی پاریزی با شیوه این محققان‬ ‫چه تفاوت‌هایی دارد اما فاش می‌گویم‬ ‫و از گفته خود دلشادم که هنوز‬ ‫کتاب‌های باستانی پاریزی را دوست‬ ‫سرشار باستانی‬ ‫دارم؛ نثر رنگین و‬ ‫ِ‬ ‫پاریزی را دوست دارم؛ سبکروحی‬ ‫نوشته‌‌هایش را دوست دارم؛ حضور‬ ‫ذهن و هوشمندی و نکته‌یابی‌های او را‬ ‫دوست دارم؛ طنز خاص و رندی‌های‬ ‫او را دوست دارم؛ قدرت خارق‌العاده ‬ ‫معلومات‬ ‫احضار وقایع و‬ ‫او را در‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫تاریخی و قرار دادن آن در «هر» بافت‬ ‫ـ ولو به زور به قول خودش «چسب‬ ‫اوهو» ـ را دوست دارم؛ ایران‌دوستی و‬ ‫کرمان‌دوستی او را دوست دارم‪ .‬چقدر‬ ‫خوب نکته‌های تند و تیز و عبرت‌های‬ ‫تلخ را به شهد ظرافت برمی‌آمیزد و در‬ ‫کام‌ها می‌ریزد!…‬ ‫همیشه حیرت کرده‌ام که خدایا باستانی‬ ‫این همه شعر از شاعران خامل‌الذکر‬ ‫را چگونه در حافظه دارد و چگونه‬ ‫آنها را این همه مناسب و به جا به کار‬

‫می‌برد!…‬ ‫همیشه حس کرده‌ام که باستانی‬ ‫ایران و مردم ایران را خیلی‬ ‫خوب می‌شناسد‪ .‬انگار فراز‬ ‫و نشیب تاریخ کرمان را‬ ‫که در نگاه او به مثابه عالم‬‫اصغر ایران است – زیسته و‬ ‫تجربه کرده است‪ .‬در ژرفای‬ ‫نوشته‌هایش پختگی و فرزانگی‬ ‫ً‬ ‫اصال از‬ ‫خاصی می‌تراود‪ .‬‬ ‫مؤلف «خود مشت‌مالی» مگر‬ ‫توقعی جز فرزانگی می‌توان‬ ‫داشت؟! پختگی از این بیشتر‬ ‫که پنجاه شصت سال ـ آن هم‬ ‫در روزگار پرآفت و مخافتی‬ ‫که از منجنیق فلک سنگ فتنه‬ ‫می‌بارید ـ بنویسی و بنویسی‬ ‫و بار شیشه خود را هم به‬ ‫منزل برسانی و نسلهای پیاپی‬ ‫خواننده کتابهایت باشند‪ .‬یاد‬ ‫استاد ایرج افشار به خیر که‬ ‫در مجله بخارا یادداشتی چاپ‬ ‫کرد که در آن چرتکه انداخته‬ ‫بود و انبوه مخاطبان کتابهای‬ ‫باستانی را تخمین زده بود‪.‬‬ ‫می‌دانم که گروهی او را مورخ‬ ‫نمی‌دانند و نویسنده می‌دانند؛‬ ‫نویسنده‌ای که حاصل کارش‬ ‫با ضوابط تحقیقات تاریخی‬ ‫روشمند و علمی مطابقت‬ ‫ندارد من اما دلم می‌خواهد‬ ‫این مصراع مهدی حمیدی‬ ‫شیرازی ـ در مدیح بدیع‌الزمان‬ ‫فروزانفر ـ را در خطاب به او بخوانم و بگویم که آقای باستانی پاریزی عزیز!… استاد‬ ‫باستانی پاریزی نازنین! «هر چه هستی و نیستی گنجی!» ‪ ۶‬فروردین ‪ - ۱۳۹۳‬‬ ‫(مجله بخارا)‬

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P.

24

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 25

‫زبان و ادبيات‬ ‫پاک سازی زبان فارسی از قاعده های دستوری زبان عربی‬ ‫محمد پروین گنابادی‬ ‫اگرچه در قدیمی‌ترین نمونه‌های نثر پارسی‬ ‫نویسندگان از آوردن شعرهای تازی و‬ ‫حدیث‌ها و آیه‌های قرآن به عنوان تایید‬ ‫موضوع یا آرایش سخن و نیز از به كار بردن‬ ‫لغت‌های تازی خودداری نمی‌كردند‪ ،‬لیكن‬ ‫با بررسی دقیق نوشته‌های پیش از مغول‪،‬‬ ‫این واقعیت روشن می‌شود كه نویسندگان‬ ‫آن روزگار در نگهبانی از زبان فارسی‬ ‫از نفوذ زیان‌بخش قاعده‌های صرف و نحو‬ ‫تازی كوششی به سزا داشته‌اند‪ .‬برای مثال‪،‬‬ ‫در نوشته‌های بلعمی و بیهقی و نصراهلل بن‬ ‫عبدالحمید‪ ،‬مؤلف كلیله و دمنه‪ ،‬و جز آنان‪ ،‬‬ ‫به ندرت به كلمه‌های تنوین‌دار چون اتفاقاً‪،‬‬ ‫نسبتاً‪ ،‬حقیقتاً‪ ،‬واقعاً‪ ،‬عمداً‪ ،‬مسلماً و جز‬ ‫این‌ها بر می‌خوریم‪ .‬آنان بدین اصل توجه‬ ‫داشته‌اند كه داخل شدن واژه‌های بیگانه در‬ ‫زبان نه تنها زیانی بدان نمی‌رساند‪ ،‬بلكه‬ ‫مایه‌ی وسعت و توانگری آن هم می‌گردد‪ .‬باز هم بدین واقعیت واقف بوده‌اند كه آن چه به‬ ‫استقالل و موجودیت یك زبان زیان‌های جبران ناپذیر می‌رساند‪ ،‬رخنه‌كردن ویژگی‌های‬ ‫صرف و نحوی یا دستوری بیگانگان است‪.‬‬ ‫آری‪ ،‬پیشینیان ما شیوه‌ای در نوشتن پارسی برگزیده بودند كه ویژگی‌های دستوری‬ ‫بیگانگان را فرو می‌گذاشتند و از به كار بردن آن‌ها پرهیز می‌كردند‪ .‬از آن جمله كلمه‌های‬ ‫تنوین‌دار كم تر به كار می‌بردند‪ ،‬زیرا این حركت در الفبای فارسی نیست و برحسب‬ ‫جست و جویی كه نگارنده كرده‌است در سراسر كتاب كلیله و دمنه یكی دو كلمه‌ی‬ ‫تنوین‌دار بیش نیست كه در ضمن عبارت‌های فارسی‪ ،‬آن‌ها را به كار برده است و یكی از‬ ‫ً‬ ‫«مثال» است‪ .‬همچنین در نثر استادان یادكرده كم تر به كلمه‌های تثنیه‬ ‫آن‌ها كلمه‌ی متداول‬ ‫كه در زبان فارسی عالمتی ندارد‪ ،‬برمی‌خوریم و نظیر طرفین‪ ،‬جانبین‪ ،‬حاجبین‪ ،‬نورین‪،‬‬ ‫والدین‪ ،‬نیرین را به ندرت به كار می‌‌برده‌اند‪ .‬آنان چون می‌دانستند كه تای مدور تازی به‬ ‫صورت " ﺓ " یا " ﺔ " در الفبای پارسی یافت نمی‌شود‪ ،‬كلمه‌های تازی را كه دارای این‬ ‫حرف بود یا به صورت تای كشیده چون حقیقت‪ ،‬مملكت‪ ،‬جهت و مرحمت می‌نوشتند و یا‬ ‫آن‌ها را در زمره‌ی كلمه‌های پایان یافته به های مخفی كه در فارسی همانند های فراوان‬ ‫دارد می‌شمردند‪ ،‬مانند قوه‪ ،‬بنیه‪ ،‬حیله و جز این‌ها‪.‬‬ ‫همچنین برعكس متأخران جمع‌های عربی كم تر به كار می‌بردند و كلمه‌های تازی را‬ ‫به پارسی جمع می‌بستند و به جای كتب‪ ،‬حقایق‪ ،‬مكاتب‪ ،‬مكاتیب‪ ،‬مصائب‪ ،‬علما‪ ،‬امرا‪،‬‬ ‫شعرا‪ ،‬وزرا‪ ،‬معلمین‪ ،‬متقدمین‪ ،‬مدرسین‪ ،‬حادثات‪ ،‬اتفاقات‪ ،‬واقعات‪ ،‬كتاب ها‪ ،‬حقیقت ها‪،‬‬ ‫مكتب ها‪ ،‬مكتوب ها‪ ،‬مصیبت ها‪ ،‬عالمان‪ ،‬امیران‪ ،‬شاعران‪ ،‬وزیران‪ ،‬معلمان‪ ،‬متقدمان‪،‬‬ ‫مدرسان‪ ،‬حادثه‌ها‪ ،‬اتفاق ها و واقعه‌ها را به كار می‌بردند و از این راه نمی‌گذاشتند‬ ‫قاعده‌های صرف تازی در زبان مادری آنان رخنه كند و بنیاد آن را متزلزل سازد‪ .‬در‬ ‫زمان معاصر نیز بسیاری از نویسندگان و گویندگان به تازگی این شیوه را پسندیده و‬ ‫برگزیده‌اند‪ .‬نویسندگانی كه در دوره‌ی مغول و پس از آن به چنین تقلید ناروایی دست‬ ‫یازیده بودند تیشه به ریشه‌ی زبان فارسی می‌زدند‪.‬‬ ‫هر قومی كه كلمه‌ی بیگانه ای را می‌پذیرد نخست آن را موافق لهجه‌ی خود تغییر می‌دهد‬ ‫و آن‌گاه قاعده‌های صرف و نحو زبان مادری خویش را درباره‌ی آن اجرا می‌كند‪ ،‬چنان‬ ‫كه تازیان كلمه‌ی "استاد" را كه از پارسی گرفته‌اند هرگز به "ان" فارسی جمع نمی‌بندند‪،‬‬ ‫بلكه آن را به شیوه‌ی جمع زبان خود "اساتید" به كار می‌برند و بسیار نارواست كه‬ ‫پارسی‌زبانان به جای "استادان"‪" ،‬اساتید" را برگزینند‪ .‬همچنین‪ ،‬آنان هرگز "مارستان"‪،‬‬ ‫"برنامه"‪" ،‬بنفشه" و "پسته" را كه از پارسی گرفته‌اند با "ها" ی فارسی جمع نمی‌بندند‪،‬‬ ‫بلكه نخست برخی از آن‌ها را از لحاظ حرف‌هایی كه در لهجه‌ی خود ندارند‪ ،‬تغییر‬ ‫می‌دهند و برنامه را "برنامج" و "بنفشه" را به "بنفسج" و "پسته" را به "فستق" تبدیل‬ ‫می‌كنند و آن‌گاه آن‌ها را به "ات" جمع می‌بندند یا اگر قاعده ایجاب كند جمع مكسر را‬ ‫درباره‌ی آن‌هابه کار می برند‪.‬‬ ‫الف ) یكی از نكته‌هایی كه نویسندگان پیش از مغول بدان توجه داشتند و در نثر معاصر‬ ‫نیز دنبال می‌شود‪ ،‬خودداری از آوردن كلمه‌های "الف و الم" دار است كه رواج یافتن‬ ‫آن‌ها زیان فراوانی به استقالل زبان پارسی می‌زند‪ ،‬زیرا در زبان پارسی كلمه‌ای به نام‬ ‫حرف تعریف وجود ندارد كه پیش از نام چیزی آورده شود‪ ،‬به همین سبب در نوشته‌های‬ ‫متقدمان پیش از مغول‪ ،‬به چنین كلمه‌هایی كم تر برمی‌خوریم‪ :‬بدیع الجمال‪ ،‬الزم االمتثال‪،‬‬ ‫الزم الرعایه‪ ،‬عند اللزوم‪ ،‬فارغ البال‪ ،‬واجب االحترام‪ ،‬مع الوصف‪ ،‬زاید الوصف‪ ،‬وجه‬ ‫من الوجوه‪ ،‬علی السویه‪ ،‬فی الجمله‪ ،‬فی الفور‪ ،‬فی المثل و صدها گونه تركیب دیگر كه‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 26‬‬ ‫در دوره‌ی مغول و صفویه و تا پیش‬ ‫از مشروطه متداول بود‪.‬‬ ‫اكنون از چند اثر كهن در زبان‬ ‫فارسی مثال‌هایی برای خوانندگان‬ ‫می‌آوریم تا با راه نیاکانمان در‬ ‫نگهبانی و تهذیب و پاک سازی‬ ‫زبان فارسی بیش از پیش آشنا‬ ‫شویم و نخست شاهدهای بی الف‬ ‫و الم را از نظر خوانندگان ارجمند‬ ‫می‌گذرانیم‪:‬‬ ‫عبدالواسع جبلی (در گذشته در‬ ‫‪ ۵۵۵‬هجری قمری) در دیوان خود‬ ‫می نویسد‪:‬‬ ‫‪ -١‬در مدح اختیار الدین‬ ‫اختیار دین كه سال و مه به حسن‬

‫اختیار (ص ‪) ۹۵‬‬ ‫‪ -۲‬در مدح قطب الدین میرمیران‬ ‫ای قطب دین سپهر برین در پناه تست (ص ‪) ۶۶‬‬ ‫‪ -٣‬حور عین به جای حور العین‬ ‫باده جز آب حیات و ساقیان جز حور عین (ص ‪) ٣۷٣‬‬ ‫آبدان چون حوض كوثر گلبنان چون حور عین (ص ‪) ٣۷۴‬‬ ‫‪ -۴‬حبل متین به جای حبل المتین‬ ‫خدمتش فوز عظیم و طاعتش حبل متین (ص ‪) ٣۷١‬‬ ‫‪ -۵‬سیف دین به جای سیف الدین‬ ‫مونس او در جهان جز میر حاجب سیف دین (ص ‪) ٣۷١‬‬ ‫ب ) ترجمه‌ی تاریخ طبری (به تصحیح زنده یاد بهار) گویا از نخستین نمونه‌های نثر‬ ‫پارسی پس از اسالم به شمار می‌رود و شاید دنباله‌ی زبان فارسی در عصر ساسانیان‬ ‫باشد‪ .‬بلعمی در این اثر كلمه‌های تازی را با عالمت جمع پارسی به كار برده و درین‬ ‫شاهدها از جمع‌های تازی مانند‪ :‬نعم‪ ،‬علوم‪ ،‬حجج‪ ،‬آیات‪ ،‬اشعار‪ ،‬فواید‪ ،‬دهاقین‪ ،‬خالیق‪،‬‬ ‫عبر‪ ،‬منازل‪ ،‬حكما‪ ،‬مسائل‪ ،‬اطعمه‪ ،‬نباتات‪ ،‬منافع‪ ،‬مضار‪ ،‬احادیث‪ ،‬مشارق و مغارب‪،‬‬ ‫پرهیز جسته و در نهایت سادگی كلمه‌های تازی را به رنگ پارسی درآوره است‪:‬‬ ‫« پس این همه آیت ها و نعمت ها بیافریند‪( ».‬ص ‪،) ۲٣‬‬ ‫« و نعمت های او بر بندگان گستریدست‪( ».‬ص ‪،) ١‬‬ ‫« و بدیدم اندر وی (تاریخ طبری) علم های بسیار و حجت ها و آیت های قرآن و شهرهای‬ ‫نیكو و اندر وی فایده‌ها دیدم بسیار‪( ».‬ص ‪،) ۲‬‬ ‫« و این گزارش كه كنیم از گفتار دهقانان كنیم‪( ».‬ص ‪،) ۸‬‬ ‫« و این همه خلقان ازیشان پدید آمدند‪( ».‬ص‪،)١٣‬‬ ‫«و نخستین چیزی كه آفرید از خلقان دیو آفرید‪( ».‬ص ‪،) ١۶‬‬ ‫« تا عبرت ها و قدرت‌های او ببینند‪( ».‬ص ‪،) ۲١‬‬ ‫« چون از همه‌ی منزل ها برود‪( ».‬ص ‪،) ۲٣‬‬ ‫« و حكیمان یونان ‪ ...‬ایدون گفته اند‪( ».‬ص ‪،) ۲۶‬‬ ‫« و از این مسأله‌ها یك حدیث اصحاب كهف بود‪( ».‬ص ‪،) ۲۶‬‬ ‫«و طعام ها و میوه‌ها و نبات‌ها برجای‪( ».‬ص ‪،) ۶۴‬‬ ‫« و هرچه بدو اندر است از منفعت ها و مضرت ها‪( ».‬ص ‪،) ٣٣‬‬ ‫« و از تورات حدیث ها كردی‪( ».‬ص ‪،) ۴۹‬‬ ‫« و این همه مشرق ها و مغرب ها را خدای تعالی به قرآن اندر یاد كرد‪( ».‬ص ‪.) ۴۵‬‬ ‫● دوباره به دیوان عبدالواسع جبلی دیده می افكنیم كه با آن كه به سبك عراقی سخن‬ ‫می‌گفت و بر خالف سخنوران پیرو سبك خراسانی سادگی سخن را رها كرده بود و‬ ‫لغت‌های مشكل تازی فراوان برمی‌گزید‪ ،‬با این همه بسیاری از كلمه‌های تازی را با‬ ‫جمع‌های پارسی می‌آورد و در دیوان وی شاهدهای فراوانی را نیز دیدیم كه چه گونه‬ ‫كلمه‌های الف و الم‌دار را بی الف و الم آورده است‪ .‬درباره‌ی چنان شاعر توانایی‬ ‫نمی‌توان گفت ضرورت شعر این شیوه را ایجاب كرده است‪ .‬به ویژه كه درباره‌ی بسیاری‬ ‫از تصرف‌های دیگر سخنوران ایرانی در كلمه‌های تازی از قبیل "میر" به جای "امیر"‬ ‫و "بو" به جای "ابو" و "بن" به جای "ابن" یعنی حذف همزه‌ی اول كلمه نیز می‌توان در‬ ‫دیوان وی نمونه‌های فراوان یافت‪.‬‬ ‫او در این شعرها كلمه‌های تازی را به پارسی جمع بسته است‪:‬‬ ‫‪ -١‬كو به جای فاضالن افضال صد چندین كند (ص ‪) ۹۷‬‬ ‫حجاج و س ّده صخره و درگه منا (ص ‪) ۹۷‬‬ ‫‪ -۲‬زایران ّ‬ ‫‪ -٣‬از نوع های كفایت هر آنچ بتوانست (ص ‪) ۶١‬‬ ‫‪ -۴‬از ثناهای بلیغ و از صفت های بدیع (ص ‪) ۶١‬‬ ‫‪ -۵‬عبارت های آن زیبا اشارت های آن دلبر (ص ‪) ١٣۴‬‬ ‫‪ -۶‬ناوك برنده ی تو از سفیران قضا (ص ‪) ١۴۹‬‬ ‫‪ -۷‬چون خطیبان در لباس قیرگون شد زاغ و گشت (ص ‪) ١۵۶‬‬ ‫‪ -۸‬سدیگر نعمت وافر چهارم حشمت خلقان (ص ‪) ٣۶٣‬‬ ‫‪ -۹‬رسم های تو چون صنع ابر در بستان گزین (ص ‪( ...) ٣۷۷‬دنباله در صفحه روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 27‬‬ ‫‪ -١۰ ...‬سعی های تو چو فعل شمس در گردون بزرگ (ص ‪) ٣۷۷‬‬ ‫تردیدی نیست كه در جاهایی كه برخی از جمع‌های عربی در زبان فارسی به صورت جمع‬ ‫مصطلح شده است ناگزیر آن‌ها را به همان صورت به كار می‌بریم و تعصب نشان نمی‌دهیم‬ ‫كه به بی‌سلیقگی و زشتی و نامأنوسی كلمه منجر شود‪ .‬همان گونه كه درباره‌ی جمع‌هایی‬ ‫مانند واردات و صادرات و دیگر نام‌های خاص و اصطالح‌های مختلف‪ ،‬آن‌ها را بی‌تعصب‬ ‫به كار می‌بریم تا هنگامی كه دستگاهی صالحیت‌دار آن‌ها را تغییر دهد‪ .‬منظورم این است‬ ‫كه در عین حال ذوق و زیبایی و مأنوس بودن كلمه را هم باید در نظر گرفت و از این كه‬ ‫كار به هرج و مرج نگراید‪ ،‬غافل نباید بود‪.‬‬ ‫پ ) اكنون به تنوین می‌پردازم كه به هیچ روی در الفبای فارسی یافت نمی‌شود و برای‬ ‫نوآموزان بالی بزرگی است‪ .‬آموختن صدایی كه «نون» تلفظ می‌گردد و آن‌گاه با حركت‌های‬ ‫دیگری نمایان می‌شود‪ ،‬به نوآموز ایرانی كار دشواری است‪ ،‬به ویژه كه هر سه گونه‌ی آن‬ ‫در نوشتن یكسان نیست‪ :‬تنوین نصب به صورت الف نوشته می‌شود‪ ،‬ولی تنها دانستن این‬ ‫قاعده كافی نیست بلكه استثنا در استثنا هم دارد‪ .‬بدین معنی كه كافی نیست دانش‌آموز بداند‬ ‫كلمه‌هایی چون ابداً‪ ،‬واقعاً‪ ،‬مسلماً و مانند این‌ها را كه تنوین نصب دارند باید به صورت‬ ‫الف نوشت‪ ،‬بلكه نویسنده باید این استثنا را هم فراگیرد که‪ :‬كلمه‌های مختوم به تای مدور‬ ‫را نباید به صورت الف نوشت یا امالی «استثنائا» نادرست است و باید آن را به صورت‬ ‫«استثناءً» نوشت‪.‬‬ ‫بی هوده نبود كه متقدمان می‌كوشیدند زبان پارسی را از این گونه نفوذهای ناروا نگهبانی‬ ‫كنند‪ ،‬چنان كه در متن های معتبر پیش از مغول كم تر به كلمه‌های تنوین‌دار برمی‌خوریم‪.‬‬ ‫برای مثال در سراسر مجمع التواریخ و القصص (به تصحیح بهار) كه در سده ی پنجم‬ ‫هجری تألیف شده است‪ ،‬نمی‌توان كلمه‌ای تنوین‌دار جست‪ .‬همچنین‪ ،‬در ترجمه‌ی بلعمی‬ ‫نیز چنین كلمه‌هایی یافت نمی‌شود و در كلیله و دمنه نیز بیش از یكی دو كلمه‌ی تنوین‌دار‬ ‫نمی‌توان جست‪ .‬از این روست كه برخی از نویسندگان معاصر می‌كوشند هر گونه قاعده‌ی‬ ‫صرف و نحوی را كه از زبان‌های بیگانه داخل فارسی شده باشد و با خصوصیات لغوی و‬ ‫صرف و نحوی زبان فارسی سازگار نباشد‪ ،‬فروگذارند و شیوه‌ی شیوا و استوار نیاگان را‬ ‫برگزینند و بكوشند زبان فارسی را تهذیب و تصفیه كنند‪.‬‬ ‫ اكنون به نمونه‌هایی از نوشته‌های متقدمان اشاره می‌شود‪:‬‬ ‫‪ -١‬انصاف به جای انصافاً‬ ‫ انصاف در هم افتادیم و داد فسق و فجور بدادیم‪( .‬گلستان سعدی)‬ ‫اصال و ابداً‬ ‫ً‬ ‫‪ -۲‬از هیچ روی و به هیچ حال به جای‬ ‫ و اگر فرمان من می‌كنند مرا فزونی نبود‪ ،‬از هیچ روی‪( .‬ترجمه‌ی طبری‪ ،‬ص ‪) ۲۰‬‬ ‫ و به هیچ حال آن را مهمل نتوان گذاشت‪( .‬بیهقی‪ ،‬ص ‪) ۲۰‬‬ ‫‪ -٣‬خاصه به جای مخصوصاً یا خصوصاً‬ ‫ و مأمور را از فرمانبرداری چه چاره است خاصه پادشاه (بیهقی ص ‪) ۲۸‬‬ ‫‪ -۴‬به حقیقت به جای حقیقتاً‬ ‫ و كس نداند به حقیقت چند شده بود و چند مانده بود‪( .‬ترجمه‌ی طبری‪ ،‬ص ‪) ۲۵‬‬ ‫‪ -۵‬به شرح به جای مشروحاً‬ ‫ و حال آن به شرح باز نمود‪( . .‬بیهقی‪ ،‬ص‪)۴۰‬‬ ‫‪ -۶‬تمامی به جای تماماً‬ ‫ تمامی به جایگاه گفته شد‪( .‬مجمع التواریخ‪ ،‬ص ‪) ۷۶‬‬ ‫‪ -۷‬به زودی به جای فوراً یا سریعاً‬ ‫ و به زودی قاصدان را بازگرداند‪( .‬بیهقی‪ ،‬ص ‪) ١۴‬‬ ‫‪ -۸‬به اتفاق به جای متفقاً یا مطلقاً‬ ‫ وی را به اتفاق كفایت مسلّم است (عبدالواسع جبلی)‬ ‫‪ -۹‬به تن خویش به جای شخصاً‬ ‫ به تن خویش با رعیت و دهقانان‪( .‬مجمع التواریخ‪ ،‬ص ‪) ۶۹‬‬ ‫‪ -١۰‬در وقت به جای فوراً و آناً‬ ‫ در وقت باز گردد‪( .‬بیهقی‪ ،‬ص ‪) ١۲٣‬‬ ‫اکنون بسیاری از نویسندگان به جای فوراً‪ ،‬بی‌درنگ را به كار می‌برند‪.‬‬ ‫توجه داشته باشید كه منظور نگارنده بیرون راندن همه‌ی كلمه‌های بیگانه از زبان فارسی‬ ‫نیست كه چنین پنداری بسیار نابخردانه و دور از منطق و امكان‌ناپذیر است‪ .‬با آن كه بارها‬ ‫یادآوری كرده‌ام باز هم تكرار می‌كنم كه منظور از تصفیه و تهذیب زبان فارسی‪ ،‬راندن‬ ‫قاعده‌ها و آن گونه كلمه‌هایی است كه با دستور زبان فارسی و لهجه‌های ایرانی سازگار‬ ‫نیست از قبیل «ال»‪« ،‬تنوین»‪« ،‬جمع‌های بیگانه»‪ ،‬همزه و مانند این‌ها كه به استقالل زبان‬ ‫فارسی آسیب می‌زند و كار آموزش خواندن و نوشتن را در آموزشگاه‌ها دشوار می‌سازد و‬ ‫بی‌گمان این كار باید از طرف دستگاه صالحیت‌داری رهبری شود‪.‬‬ ‫ت ) و اكنون نكته‌هایی درباره‌ی همزه از نظر خوانندگان ارجمند می‌گذرانم كه صاحب‌نظران‬ ‫دستور و امالی فارسی بر آنند كه حرف یا صدای همزه در وسط و آخر كلمه‌های فارسی‬ ‫یافت نمی‌شود و تنها برخی از كلمه‌های پارسی چون ایران‪ ،‬امروز‪ ،‬ابر‪ ،‬افتدن و مانند این‌ها‬ ‫با حرف یا صدایی آغاز می‌شود كه تلفظ آن همانند همزه‌ی عربی است و چون در وسط و‬ ‫آخر كلمه‌های فارسی همزه دیده نمی‌شود ناگزیر عالمت آن هم كه در كلمه‌های تازی بدین‬ ‫سان « ء » نوشته می‌شود نباید به كار رود و پیداست كه چنین عالمتی به نام و تلفظ همزه‬ ‫در كلمه‌های فارسی وجود ندارد‪.‬‬ ‫در این‌جا سزاست به یكی از شیوه‌های رسم خط قدیم كه هم اكنون نیز در نسخه‌های خطی‬ ‫یافت می‌شود‪ ،‬اشاره گردد تا برخی از كسان در اشتباه نمانند‪ .‬در دستور و رسم خط زبان‬ ‫فارسی از نوعی "ی" سخن به میان می‌آید كه آن را "ی" اضافی یا "ی" زاید یا "ی" وقایه‬ ‫می‌خوانند‪ .‬این "ی" در جاهایی به كار می‌رود كه حركت آخر كلمه تغییرناپذیر یا به گفته‌ی‬ ‫نحویان زبان تازی "مبنی" باشد و بخواهند چنین كلمه‌هایی را جمع ببندند یا به كلمه‌ی‬ ‫دیگری اضافه كنند و یا پسوندی به آخر آن‌ها بپیوندند؛ مانند كلمه‌های مختوم به الف‪ :‬دانایان‪،‬‬

‫سرای ها‪ ،‬جای ها‪ ،‬دانای جهان‪ ،‬دانایی و كلمه‌های پایان یافته به صدای «او» مانند‪ :‬دانش‬ ‫جویان‪ ،‬جوی ها‪ ،‬دانش جوی دانشكده‪ ،‬دانش جویی و كلمه‌های پایان یافته به های مخفی‬ ‫یا غیرملفوظ كه پایان آن‌ها باید مفتوح باشد و «ه» نشانه‌ی بیان حركت ماقبل است چون‪:‬‬ ‫خانه‌ی او‪ ،‬خانه‌یی‪.‬‬ ‫متقدمان در نوشتن این «ی» شیوه‌های گوناگونی داشتند كه یكی از آن‌ها نوشتن نیمه‌ی اول‬ ‫«ی» با كسره‌ی اضافه به سان « ِء» بود و آن را باالی حرف «ه» می‌گذاشتند مانند خانۀ یا‬ ‫در پایان كلمه مانند داناء‪ .‬چون عالمت مزبور به همزه‌ی عربی شباهت یافته است متأخران‬ ‫آن را همزه پنداشته و در نتیجه دچار غلط‌ها و لغزش‌هایی شده‌اند و برخی از كلمه‌های‬ ‫همزه‌دار عربی را با این نشانه نوشته‌اند كه در واقع نشان «ی» است‪ .‬همچنین همین نشانه‌ی‬ ‫همزه مانند‪ ،‬باعث شده است كه برخی نویسندگان در كلمه‌های فارسی پایان یافته به الف یا‬ ‫واو با صدای "او" نیز نشانه‌ی همزه را به كار برند‪ ،‬مانند‪ :‬شیمیائی‪ ،‬دانائی‪ ،‬دانش جوئی‪،‬‬ ‫بگوئیم و جز این‌ها‪ .‬اما صاحب‌نظران برآنند كه به تر است این كلمه‌ها را به صورت‬ ‫شیمیایی‪ ،‬دانایی‪ ،‬دانش جویی بگوییم و بنویسیم‪.‬‬ ‫این شیوه را حتا برای كلمه‌های عربی پایان یافته به همزه‌ نیز اجرا كنیم و به جای نهائی‪،‬‬ ‫وفائی‪ ،‬فضائی و هوائی بنویسیم‪ :‬نهایی‪ ،‬وفایی‪ ،‬فضایی و هوایی‪ .‬این كار در نوشته‌های‬ ‫متقدمان نیز دیده می‌شود‪ ،‬چنان كه آمن را ایمن و جزء را جزو و وضوء را وضو تلفظ‬ ‫كردند و شرائط‪ ،‬وسائل‪ ،‬سائر و صحائف و صدها كلمه‌ی نظیر آن‌ها را با «ی» بدین سان‬ ‫متداول ساختند‪ :‬شرایط‪ ،‬وسایل‪ ،‬سایر و صحایف‪.‬‬ ‫در ترجمه‌ی طبری بدین گونه شاهدها دست می‌یابیم‪:‬‬ ‫‪ -١‬دریشان روح عطا كرد‪( .‬ص ‪) ١١٣‬‬ ‫‪ -۲‬بدانچه گفتی وفا كن‪( .‬ص ‪) ۹۹‬‬ ‫‪ -٣‬وضو عام بود‪( .‬ص ‪) ٣٣‬‬ ‫‪ -۴‬و زهره جزویست از چهل و نه جزو از زمین‪( .‬ص ‪) ۵١‬‬ ‫‪ -۵‬انبیا و اولیا (ص ‪) ۶۹‬‬ ‫‪ -۶‬علما و حكما (ص ‪) ۹۸‬‬ ‫ و انوری كلمه‌های‪ :‬دوا‪ ،‬وفا‪ ،‬هوا‪ ،‬فضا‪ ،‬قضا‪ ،‬ریا‪ ،‬سخا‪ ،‬صفا‪ ،‬ضیا‪ ،‬لوا‪ ،‬خطا‪ ،‬ثنا‪ ،‬دعا‪،‬‬ ‫كبریا‪ ،‬لقا‪ ،‬حیا‪ ،‬مسا‪ ،‬استسقا‪ ،‬رجا‪ ،‬حوا‪ ،‬رضا و بسی از كلمه‌های دیگر را بی‌همزه با‬ ‫كلمه‌های فارسی‪ :‬جدا‪ ،‬بی نوا‪ ،‬خرما و فردا قافیه كرده است و هم‌اكنون صدها از این گونه‬ ‫كلمه‌های عربی پایان یافته به همزه در پارسی بی‌همزه به كار می‌رود و درست هم همین‬ ‫است‪ ،‬زیرا امروز كلمه‌های مزبور جزو لغت‌های فارسی است و رنگ پارسی به خود‬ ‫گرفته است‪ .‬حافظ شیرین سخن نیز در غزلی گفته است ‪:‬‬ ‫ سال‌ها دل طلب جام جم از ما می‌كرد وان چه خود داشت ز بیگانه تمنا می‌كرد‬ ‫ و هزاران شاهد دیگر از دیوان‌های شاعران و كتاب‌های نثر می‌توان یافت كه آوردن بیش‬ ‫از این‪ ،‬مایه‌ی مالل خاطر خوانندگان ارجمند است‪.‬‬ ‫در پایان سزاست به منظور روشن شدن موضوع به گفته‌های دانشمندانی كه پایه‌گذار لغت‪،‬‬ ‫صرف و نحو و تجدید زبان عرب بوده و بیش تر آنان از هم‌میهنان ما به شمار می‌رفته یعنی‬ ‫ایرانی بوده‌اند نیز اشاره كنیم‪:‬‬ ‫● خلیل پسر احمد فراهیدی (‪١۷۰-١۰۰‬یا ‪ ١۷۵‬هجری)‪ ،‬كه واضع دانش عروض و‬ ‫نخستین دانشمند ایرانی بود و كتاب عین را در لغت تازی تألیف كرد و در نحو و صرف و‬ ‫موسیقی و دیگر دانش‌های ادبی صاحب‌نظر بود‪ ،‬درباره‌ی همزه كه از حرف‌های ویژه‌ی‬ ‫الفبای تازی است گوید‪« :‬همزه سخت‌ترین حرف‌های شدید است زیرا از دورترین سوی گلو‬ ‫بر می‌آید»‪( .‬فراهیدی‪ ،‬چاپ بغداد‪ ،١۹۶۰ ،‬ص‪) ١٣٣‬‬ ‫● سیبویه‪ ،‬دانشمند نحوی ایرانی نیز چون این می‌گوید‪« :‬همزه بانگ سهمناكی در سینه‬ ‫است كه به سختی و تالش از آن برمی‌آید‪( ».‬الكتاب‪ ،‬ج ‪ ، ۲‬ص ‪.) ١۶۷‬‬ ‫● نظام اعرج نیشابوری در شرح شافیه‌ی ابن‌حاجب (متوفی ‪ ۶۴۶‬هجری) گوید‪« :‬همزه‬ ‫چون از بیخابیخ حلق گفته می‌شود و آوازش به آواز تهوع‌كننده شباهت دارد تلفظ بدان بر‬ ‫گوینده سنگین و دشوار می‌آید و قومی از عرب آن را به تخفیف ادا می‌كنند و ایشان بیش تر‬ ‫اهل حجاز و به خصوص قریشند‪.‬‬ ‫● و از علی(ع) روایت شده است كه ‪ « :‬قرآن به زبان قریش نازل شده و قریش به همزه‬ ‫تلفظ نمی‌كنند و اگر جبریل همزه را از آسمان بر پیغمبر نازل نكرده بود ما تلفظ نمی‌كردیم»‪.‬‬ ‫● و در ماخذهای دیگر از خود پیغمبر(ص) روایت شده است كه به صحابه فرمود قرآن را‬ ‫به عربیت بیاموزید و در خواندنش از تلفظ به همزه خودداری كنید‪.‬‬ ‫● و از ابوالسود نقل كرده‌اند كه اعرابیی پیغمبر را آواز داد‪« :‬یا نبیءاهلل» و پیغمبر فرمود‪:‬‬ ‫«من نبیءاهلل نیستم‪ ،‬نبی اهلل هستم» (به تشدید یا)‪.‬‬ ‫● و خلیل پسر احمد متوجه شده بود كه تلفظ همزه برای تازیان بسیار سنگین است چه آن‬ ‫را حذف می‌كردند و حركت آن را به حرف پیش از آن می‌دادند و می‌گفتند‪« :‬من بوك؟»‬ ‫(پدر تو كیست؟) به جای‪« :‬من ابوك؟»‪.‬‬ ‫باری درباره‌ی همزه‌ی تازی و تخفیف و ابدال و حذف آن قاعده‌ها و بحث‌های فراوانی است‬ ‫كه در این مقاله نمی‌گنجد و این اندازه از این رو نقل شد تا ثابت شود فارسی‌زبانان حق‬ ‫دارند كلمه‌های همزه‌دار را به صورت‌هایی درآورند كه از سنگینی تلفظ آن‌ها كاسته شود‪،‬‬ ‫زیرا حرفی كه در زبان اصلی ثقیل باشد و دانشمندان بر حسب پیروی از تلفظ اهل زبان‬ ‫قاعده‌های گوناگون برای تسهیل تلفظ ان گردآوردند‪ .‬در زبان ما كه به هیچ روی در وسط‬ ‫و آخر كلمه یافت نمی‌شود‪ ،‬باید مورد توجه دانشمندان صرف و نحو قرار گیرد و ناگزیر‬ ‫باید از شیوه‌هایی پی روی كنند كه از یك سو به آسانی نوشتن و خواندن كمك كند و از سوی‬ ‫دیگر به استقالل رسم‌ خط و لهجه و دستور زبان گزند نرساند‪.‬‬ ‫●●●‬ ‫گزینه ی مقاله ها‪ ،‬محمد پروین گنابادی‬ ‫از ‪ :‬جزیره ی دانش‬ ‫(منبع‪ :‬سایت آریا ادیب)‬

‫تاريخ ادبيات‬ ‫سبک شناسی‬

‫(‪)98‬‬

‫گفتار پنجم‬ ‫‪ -1‬مقامه نویسی در عرب‬ ‫ُ‬ ‫ّ‬ ‫گویند‪ :‬اَلمقامة المجلس او الجماعة ِم َن الناس او الخطبة او‬ ‫الرواية التی تُلقی فی مجتمع الناس‪ ،‬جمع مقامات‪1‬‬ ‫العظة او ّ‬ ‫ّ‬ ‫و مقامات زهاد در مجلس ملک معروف است که سخنانی‬ ‫می گفتند در پند و موعظت ملوک‪ ،‬و نیز به معنی "مجلس‬ ‫گفتن" و موعظه بر منبر یا بر سر انجمن ها است که آن‬ ‫را بعدها "تذکیر" یا "مجلس گوئی" می نامیدند‪ ،‬چه مجلس‬ ‫و مقام تقریباً به یک معنی است‪.‬‬ ‫مقاماتی که ما در صدد آن می باشیم به معنی روایات و افسانه هایی است که کسی آنها را‬ ‫مسجع و ّ‬ ‫مقفی و آهنگ دار برای جمعی فروخواند یا بنویسد و‬ ‫گرد آورده و با عباراتی ّ‬ ‫دیگران آن را بر سر انجمن ها یا در مجالس خاص بخوانند و از آهنگ کلمات و اسجاع آن‬ ‫که به سجع طیر و تغرید کبوتران و قمریان شبیه است لذت و نشاط یابند‪.‬‬ ‫‪ -2‬بدیع الزمان همدانی‬ ‫در اینکه نخستین کس که به زبان تازی مقامه نوشته کیست‪ ،‬خالفست‪ .‬حریری‪ 2‬در مقدمه‬ ‫ی مقامات خود‪ ،‬بدیع الزمان همدانی را مبتکر مقامه نویسی می شمارد و دیگران نیز به‬ ‫متابعت وی این را تأیید کرده اند‪ .‬لکن بعض دانشوران ّ‬ ‫متأخر واضع اصلی مقامات را "اِبن‬ ‫ُد َرید" متوفی به سال سیصد و بیست و یک می شمارند‪ ،‬و درین عقیده ی خود به روایت‬ ‫"ابواسحاق الحصری"‪ 3‬اعتماد دارند‪ .‬و باز بعض محققان گمان دارند که بدیع الزمان از‬ ‫آثار پراکنده ای که از ابن درید موجود بوده است متأثر نگردیده و در فن خود مبتکر است‬ ‫و آنچه مسلّم است آنست که نام "مقامات" از اختراعات بدیع الزمان است نه ابن ُد َرید و ابن‬ ‫ُد َرید مجلس های خود را "احادیث" نامیده است‪.‬‬ ‫بدیع الزمان ابوالفضل احمد بن الحسین بن یحیی الهمدانی‪ ،4‬شاعر و نویسنده بزرگ و‬ ‫مشهور عرب و ایرانی است (‪ )398-358‬که در زیر دست پادشاهان ایرانی مانند دیلمیان‬ ‫و آل زیار و ملوک نیمروز و غوریان پرورش یافته است و همواره از آنان صالت و جوائز‬ ‫می گرفته و در بغداد و دربار خلفا نیز شهرتی بسزا داشته است‪.‬‬ ‫مقامات او افسانه هایی است که غالباً پهلوان آن روایات "ابوالفتح االسکندری" مخلوق فکر‬ ‫خود بدیع الزمان و راوی وی "عیسی بن هشام" که او نیز خیالی است می باشد‪ .‬و لطایف‬ ‫و شاهکارهای این مرد در عباراتی لطیف و زیبا آراسته و مایه ی عبرت و شگفتی و شادی‬ ‫شنوندگان و خوانندگان را فراهم می آورده است‪.‬‬ ‫ثعالبی گوید‪" :‬اصل مقامات بدیع الزمان چهارصد مقامه بوده است" ولی اینک در عهد ما‬ ‫زیادتر از پنجاه و دو مقامه که در اسالمبول به طبع رسیده در دست نیست و مقامات چاپ‬ ‫تهران و غالب نسخ موجوده ی خطی زیاده از چهل مقامه ندارد‪.‬‬ ‫حریت کتاب افزود‪ ،‬سجع و مزدوج و موازنه و قرینه سازی‬ ‫مقامه نویسی بدیع الزمان بر ّ‬ ‫و تکریر و اطناب و اسهاب و آوردن الفاظ و جمل مترادفه در نثر ازین تاریخ – یعنی از‬ ‫اواخر قرن چهارم هجری – شیوعی عام به هم رسانید‪.‬‬ ‫استعمال سجع و تقلید از کاهنان یا اقتفا به آیات قرآن که تا دیری ممنوع یا مکروه بوده و‬ ‫ادبای عرب در قرن سوم و چهارم برای اثبات عدم کراهت و جواز آن بدان اندازه در کتب‬ ‫خود دست و پا می کردند‪ ،‬و خطبه ها و نامه های مسجوع برای همین مقصود از قول ائمه‬ ‫و پیشوایان دین یا خلفای قدیم وضع و اختراع می نمودند – در این عهد دیگر نزد عموم‬ ‫ناس مقبول است چه وزرایی مانند ابن العمید و صاحب بن عباد و دبیرانی مانند صابی و‬ ‫امرایی چون شمس المعالی قابوس هوادار این شیوه اند و خود را از پیشروان این کاروان‬ ‫می شمارند‪.‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 28‬‬ ‫دیری نگذشت که حریری (‪ )516-464‬نیز چنانکه اشاره کردیم به تقلید بدیع برخاست‬ ‫و مقامات حریری را بدان تکلف و صنعت بیاراست‪ ،‬و این نویسندگان هرچه در چنته ی‬ ‫شعرا بود درربودند و یکباره نثر را با نظم برابر ساختند و گاهی در تکلف و تصنع از او‬ ‫نیز درگذشتند!‬ ‫‪ -3‬تأثیر مقامه نویسی در ادبيات دری‬ ‫تجربه کردیم که هر ابداع و اختراعی که در ادب تازی روی داده است‪ ،‬از آوردن صنعتی‬ ‫یا اظهار تکلفی یا بیان معنی طرفه و تازه ای به فاصله ی یک قرن نظیر آن در ادبیات دری‬ ‫نیز پیدا آمده است‪ .‬این نیز یکی از عالمات سیر تطور است چه گفته اند‪ :‬ادبیات خردک‬ ‫خردک به وجود می آید نه یک مرتبه‪.‬‬ ‫در خراسان آشیانه ی زبان دری چنانکه باز نمودیم تا قرن ششم‪ ،‬نثر دری به حال سادگی‬ ‫و عدم تکلف و مخصوصاً احتراز از اِسجاع و اِطناب و اِسهاب‪ ،‬باقی بود و هنوز اوان آن‬ ‫نرسیده بود که انقالب ادبی عرب در ادبیات دری نفوذ کند‪.‬‬ ‫مدت یک قرن الزم بود تا شیوه و طریقه ای که مدت ها در نزد ادبا ورزیده شده است و در‬ ‫بین عقول و افکار و قرایح صاحبان ذوق و سلیقه زیرورو و آزموده گردیده و عاقبت مقبول‬ ‫افتاده و به ظهور پیوسته است‪ ،‬در نزد مردم دیگر که می خواهند آن را تقلید کنند نیز به‬ ‫ظهور پیوندد‪ ،‬چنانکه در تألیف صنایع بدیعیه و عروض دیدیم که از زمان عبداهلل بن معتز‬ ‫عباسی (‪ )296-247‬که در فن بدیع کتابی نوشت تا زمان غزنویه که کتبی ازین قبیل به‬ ‫توسط بهرامی سرخسی و فرخی‪ 5‬و دیگران به وجود آمد همین اندازه ها فاصله است و باز‬ ‫از ظهور تصوف به صورت عملی در بغداد تا شیوع و انتشار این مذهب در خراسان همین‬ ‫مدت کشیده و از زمانی که شعراء در اشعار تازی فنون بدیعیه و سایر تکلّفات فنی را به‬ ‫کار بستند و به آوردن جناس ها و کنایات و استعارات پرداختند (و آن در قرن چهارم و پنجم‬ ‫هجری بود و ثعالبی در یتیمة ال ّدهر به شرح بازگفته است) تا زمانی که این شیوه در اشعار‬ ‫فارسی رواج یافت (و آن در قرن ششم هجری است) نیز یک قرن کمابیش فاصله است‪.‬‬ ‫همچنین از قرن چهارم که مقامه نویسی و سجع و سایر تکلفات صنعتی در نثر تازی رواج‬ ‫یافته است تا زمانی که این شیوه در خراسان مابین ُکتّاب رایج گردیده است همین مدت‬ ‫فاصله داشته و کمتر از یک قرن طول نکشیده است‪ ،‬و همانطور که اشاره شد این امری‬ ‫است طبیعی و مربوط به همان گفته است که‪ :‬ادبیات یک مرتبه و بدون سابقه به وجود‬ ‫نمی آید‪...‬‬ ‫(دنباله در شماره ی آينده)‬ ‫توضیحات‪:‬‬

‫‪ -1‬مقامات به اغلب احتمال مربوط به هیچیک ازین معانی نیست و باید آن را ترجمه ی "گاثه" یا‬ ‫"گاس" یا "گاه" شمرد‪.‬‬ ‫در ایران یکی از معانی "مقام" آهنگ موسیقی است‪ ،‬و گویند فالن کس مقام می زند یا مقام می‬ ‫نوازد یا گویند‪ :‬مقامی خواند یا مقامی زد و در خراسان عوام الناس آن را "مقوم" به ضم اول گویند‪ .‬‬ ‫و چنین به نظر می رسد که این معنی از مزدیسنان در ایران باقی مانده باشد که روزی "گاه" یعنی‬ ‫گاثه را که یک معنی آن نیز "مقام" می باشد به عربی ترجمه کرده و آن را "مقام" نامیده باشند و‬ ‫چون گاه های مذکور با آهنگ موسیقی توأم بوده است و اشعار هجائی آن دارای همان موازنه و‬ ‫فواصل و قراین و قطع و سکوت که در مقامات عربی می بینیم بوده از این رو "مقام خواندن" که‬ ‫ترجمه ی صحیح "گاه خواندن" است از قدیم میان ایرانیان معروف گردیده است‪ .‬در ادبیات فارسی‬ ‫نیز بلبل را به لقب زندخوان یعنی خواننده ی گاثه و اوستا نامیده اند که می رساند که خواندن اوستا‬ ‫و زند نوعی از موسیقی و مقامات بوده است همچنانکه "بیدخوانی" در هند عنوان خاصی دارد‪ .‬‬ ‫بعدها مستعربه با صرف نظر کردن از جنبه ی مذهبی و آداب مزدیسنی آن همان معنی را رایج‬ ‫ساختند – و سپس لغویون برای مقامه و مقامات وجوه تسمیه وضع کردند‪.‬‬ ‫مجلس گفتن‪ ،‬یا خواندن قصص در انجمن هابا آهنگ یعنی به اصطالح "تکیه به صوت" نیز هنوز‬ ‫در بالد اسالم معمول است و شک نیست که زهاد در مجالس ملوک نیز سخنان خود را با آب و تاب‬ ‫مخصوص و با آهنگ ادا می کردند که بیشتر در شنونده تأثیر داشته باشد و عجب است که هنوز‬ ‫فقرا و گدایان در ایران و عرب سؤال را با آهنگ و سجع و موازنه اظهار می دارند و این اثری‬ ‫است که از طرز ادای زهاد و فقرای حقیقی در مجالس و خانقاه ها باقی مانده است‪ .‬مقامات ازین‬ ‫خواندن هاست که یا برای قصه خوانی یا برای وعظ در مجتمعات عمومی ادا می شده است و دارای‬ ‫اسجاع لطیف و الحان زیبا و عبارات مقبول و شعریات بوده و مقامه نویسان عرب هم ازین معانی‬ ‫استفاده کرده و این نام را بر قصص موضوعه ی خویش نهاده اند زیرا آن را در مجالس و اندیه و‬ ‫محافل می خوانده اند و مردم از آنها لذت می گرفته اند‪ .‬اتفاقاً بین معانی که برای مقامات در کتب‬ ‫لغت آمده است با اصل قام یقوم قیام‪ ،‬مناسبتی نیست و پیداست که این معانی بعد از علم شدن این اسم‬ ‫بر فقرات مذکور دست و پا شده است‪.‬‬ ‫‪ -2‬و هو ابومحمد قاسم بن علی التحریری صاحب مقامات (‪)516-464‬‬ ‫‪ -3‬ر‪ .‬ک‪ :‬ص ‪ 307‬ج ‪ 1‬زهراآلداب طبع ثانی قاهره و "النثر الفنی ج ‪ 1‬ص ‪ 199-198‬ایضاً‪ ...‬‬ ‫و نیز بعضی از اهل فضل معتقدند که بدیع الزمان مقامه نویسی را از استاد خود ابوالحسین احمد بن‬ ‫فارس ّ‬ ‫متوفی به سال ‪ 395‬تقلید کرده است ولی از مقامات این استاد اثری در دست نیست (تاریخ‬ ‫االدب العربی ص ‪.)396‬‬ ‫‪ -4‬ثعالبی در يتیمة الدهر وی را بسی ستوده و گوید به سال ‪ 380‬از همدان بیرون آمد و به خدمت‬ ‫صاحب بن عباد در ری پیوست و از آنجا به جرجان رفت و در خدمت محمد بن منصور اختصاص‬ ‫یافت و به سال ‪ 382‬به نشابور آمد و پس در هرات رحل اقامت افکند و از آن مردم زن بخواست و‬ ‫آنجا متوقف گشت و از آنجا به سیستان و غزنین و سایر بالد خراسان سفرها می کرد تا در سنه ی‬ ‫‪ 398‬به سن چهل سالگی در هرات بدرود حیات گفت‪.‬‬ ‫‪ -5‬غایة العروضین تألیف بهرامی و ترجمان البالغه در بدیع تألیف فرخی سیستانی‪.‬‬ ‫‪--------------------------------------------‬‬

‫باستان شناسی‬ ‫آسيب های جدی به دژ اسپهبد خورشيد در اثر فعاليت معادن‬ ‫فعالیتهای معادن و‬ ‫برداشتهای بی رویه در‬ ‫اطراف غار دژ اسپهبد‬ ‫خورشید عالوه بر تخریب‬ ‫حریم منظر‪ ،‬حریم های‬ ‫درجه ‪1‬و‪ ،2‬عرصه و‬ ‫بدنه اثر تاریخی و بی‬ ‫نظیر اسپهبد خورشید‪،‬‬ ‫کشاورزی و محیط زیست‬ ‫منطقه را که در مجاورت‬ ‫یکی از زیستگاهای‬ ‫حفاظت شده مازندران‬ ‫قرار دارد به خطر انداخته‬ ‫است ‪.‬‬ ‫سامان توفیق سرپرست‬ ‫هیأت باستان شناسی‬ ‫غار دژ اسپهبد خورشید‬ ‫ضمن توصیف ویژگیهای‬ ‫باستانی‪ ،‬پیشینه تاریخی و‬ ‫ویژگیهای منحصربفرد معماری این اثر گفت‪ :‬مدتهاست با وجو د پی گیریهای مداوم شاهد‬ ‫انفجارهای پیاپی‪ ،‬ایجاد نقب و تونل‌های متعدد به سمت پیکره و باالی اثر هستیم‪ .‬توفیق‬ ‫با اشاره به برداشتهای بی رویه شن و ماسه از پیکره کوه‌های اطراف تصریح کرد‪ :‬این‬ ‫برداشت نه تنها آسیب جبران ناپذیری به عرصه و حریم اثر وارد کرده بلکه منظر غار دژ‬ ‫اسپبهد خورشید را نیز مخدوش می کند به نحوی که در صورت تداوم‪ ،‬امکان ثبت جهانی‬ ‫"در بند کوال" و آثار آن از بین خواهد رفت‪.‬‬ ‫ وی با اشاره به اثرات مخرب زیست محیطی فعالیت معادن در مجاورت این محوطه‬ ‫باستانی افزود‪ :‬فعالیت معادن در منطقه باعث آلوده شدن آب و نا مرغوب شدن محصوالت‬ ‫کشاورزی از جمله برنج منطقه شده است ‪.‬‬ ‫تهدید سالمتی مردم منطقه‬ ‫توفیق وجود گرد و خاک‪ ،‬عناصر آهن‪ ،‬سرب‪ ،‬اکسید و‪ ...‬در منطقه را تهدیدی جدی برای‬ ‫سالمت مردم منطقه عنوان کرد و گفت‪ :‬این معادن آب رودخانه را برداشت و دوباره همان‬ ‫آب آلوده مصرفی را به چرخه رودخانه باز می‌گردانند که این باعث ایجاد مشکالت زیادی‬ ‫برای اهالی و دامهایی که از این آب استفاده می کنند شده است و از آنجا که این آب نهایتا به‬ ‫دریای مازندران می ریزد باعث ایجاد مشکالتی در آینده خواهد شد ‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه علی رغم قول مساعد ابتکار رییس سازمان محیط زیست برای توقف‬ ‫فعالیتهای مخرب کوه خواری‪ ،‬تخریب محیط زیست و‪ ...‬در دوآب همچنان صورت می‬ ‫گیرد تصریح کرد‪ :‬این فعالیت ها تهدیدی جدی برای مناطق حفاظت شده آرین و پرور‪ ،‬از‬ ‫زیستگاهای اصلی البرز‪ ،‬خواهد بود که در فاصله کمی از اسپهبد دژ واقع شده اند‪.‬‬ ‫کاهش تراکم حجم درختان‬ ‫این باستان شناس گفت‪ :‬متأسفانه با ادامه این فعالیت ها در سالهای اخیر شاهد کم شدن تراکم‬ ‫حجم درختان هستیم به نحوی که این تغییرات در پوشش گیاهی هم تأثیر گذاشته است ‪.‬‬ ‫توفیق با اشاره به پیگیریها و برگزاری جلسات متعدد با مدیران استانی افزود‪ :‬در تمامی‬ ‫این جلسات لزوم توقف عملیات وجابجایی معادن مطرح و توافقهایی نیز صورت گرفته ولی‬ ‫تا کنون هیچ اقدامی انجام نگرفته است و ماشین آالت معدنی همچنان مشغول کار هستند‪.‬‬ ‫این باستان شناس با اشاره به ثبت بنای غار اسپهبد خورشید در فهرست آثار ملی ایران‬ ‫گفت‪ :‬با این شرایط متأسفانه این اثر آنطور که شایسته است معرفی نشده و مسئوالن استانی‬ ‫و کشوری نسبت به آن بی تفاوت‌اند به نحوی که ناشناس و مهجور مانده است ‪.‬‬ ‫او از دیگر تهدیدات این اثر تاریخی را وجود میدان تیر در زیر آن عنوان کرد و افزود‪:‬‬ ‫متأسفانه اسپهبد دژ با این سابقه تاریخی هم اکنون به سیبل تیراندازی تبدیل شده به نحوی که‬ ‫چندی پیش گلوله آرپی جی نیز اینجا پیدا شده است‪...‬‬ ‫تهدید جدی اسپهبد خورشید‬ ‫این باستان شناس مهمترین آسیبی که این اثر تاریخی را در معرض خطر قرار داده است‬ ‫را معدن فلورین اعالم کرد که در رأس تاج طاق بصورت شبانه روز ی در حال انجام چال‬ ‫زنی و برداشت است ‪.‬او با بیان اینکه شاید مقاصدی به غیر از فعالیتهای معدنی از سوی‬ ‫صاحبان این معادن در پیش باشد اظها رداشت‪ :‬کارگران با مواد منفجره از باالی سر اثر‬ ‫بصورت عمودی به سمت قسمت شاه نشین‪ ،‬دهنه و سقف غار پیشروی می کنند ‪.‬‬ ‫توفیق گفت‪ :‬با مکاتبات زیادی که انجام شد موفق شدیم در این محدوده فعالیتها را تا اندازه‬ ‫ای متوقف کنیم اما در مواقعی هم شاهد هستیم که هنوزفعالیتهای مخرب صورت می گیرد‬ ‫‪.‬او فعالیت معادن در این محوطه را شبیه کار حفاران غیر مجاز دانست و افزود‪ :‬هیچ یک‬ ‫از این فعالیتها بر اساس شیوه‌های معدن کاری نیست و سوراخ های ده متری که ایجاد شده‬ ‫کامال شبیه کار حفاران غیر مجاز است ‪.‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 29‬‬

‫شعر طنز‬

‫به تعویق افتادن ثبت جهانی اسپهبد خورشید‬ ‫توفیق با اشاره به فعالیت‌های زیادی که برای ثبت جهانی غار اسپهبد خورشید صورت‬ ‫گرفته است تصریح کرد‪ :‬شرایط ایجاد شده برای منظر این اثر و فعالیت معدنکاران در‬ ‫مجاورت آن کار ثبت جهانی اثر را به تعویق انداخته به نحوی که کارشناس یونسکو بعد از‬ ‫بازدید از محوطه اعالم کرد که این کار فعال میسر نیست‪.‬‬ ‫او با اشاره به آماده بودن پرونده این اثر برای ثبت جهانی گفت‪ :‬یونسکو برای انجام‬ ‫فعالیت‌های باستان شناسی و مرمت اثر اعالم آمادگی کرده است ولی تا غار اسپهبد خورشید‬ ‫ثبت جهانی نشود این کارها صورت نمی گیرد ‪.‬‬ ‫توفیق در ادامه به ظرفیت‌های گردشگری غار دژ اسپهبد خورشیداشاره کرد و افزود‪ :‬با‬ ‫وجود قابلیت‌های گردشگری گسترده حضور گردشگران در این منطقه به غیراز ناراحتی‬ ‫و تأسف چیز دیگری برای آنان به دنبال ندارد ‪.‬‬ ‫توفیق با اشاره به اظهارات اهالی مبنی بر خارج کردن خمرهای بزرگ از محوطه تصریح‬ ‫کرد‪ :‬در سال ‪ 85‬که اولین تیغهای فعالیت معادن بر خاک اینجا خورد آثار خمره‌های سفالی‬ ‫و باقی مانده غالت کشف شد که نشان از سکونت انسان‌ها در پای دژ داشت همانطور که‬ ‫خانه سازندها و گورستان در زیر تمامی اهرام و قالع وجود دارد ‪.‬‬ ‫او با بیان اینکه این دو کوه برای اهالی منطقه ارزش تاریخی زیادی دارد تصریح کرد‪ :‬این‬ ‫معادن هر جای دیگر می تواند باشند و دلیلی نیست که زیر دهانه غار و در حریم درجه یک‬ ‫آن واقع شوند مگر اینکه صاحبان آنها قصدی فرای معدن کاری داشته باشند‪.‬‬ ‫برداشت خاک باستانی‬ ‫توفیق رفت و آمد روزانه ‪ 700‬کامیون در جاده که خاک باستانی حمل می کنند را تهدیدی‬ ‫برای منطقه دانست و عنوان کرد‪ :‬متأسفانه این معادن مجوز قانونی دارند و در نبود یگان‬ ‫حفاظت که بطور دائمی حضور ندارد شب تا صبح کار می کنند و خاک باستانی را از دامنه‬ ‫کوه برداشت می کنند ‪ .‬وی افزود‪ :‬عالوه بر غار‪ -‬دژ اسپهبَد خورشید‪ ،‬قلعه باجگیران‪،‬‬ ‫غار دژ ِکیلی و غاردژ کیجا ِکرچال سه اثر ثبتی باستانی منحصر به فرد و از تاسیسات‬ ‫نظامی وابسته به غار دژ اسپهبَد خورشید هستند‪ ،‬که در حال تخریب و محکوم به نابودی‬ ‫توسط معادن قرار گرفته اند‪.‬‬ ‫او در ادامه با اشاره به وجه تسمیه کوه الپ کمر که غار دژ اسپهبد خورشید در آن واقع‬ ‫شده است افزود‪ :‬الپ به معنای شکاف و گسل است و کمر به کوهایی که به شکل دیوار و‬ ‫غیر قابل دسترس اند گفته می شود ‪ .‬توفیق گفت‪ :‬این الپ و شکاف همان دهانه‌ای است‬ ‫که در اثر فعالیت‌های کوهسایی در ‪ 400-300‬میلیون سال پیش به وجود آمده و نیاکان ما‬ ‫که معماران چیره دستی بوده اند توانسته اند از این سازه که طبیعت در اختیار آنها قرار داده‬ ‫بهترین بهره برداری را بکنند ‪ .‬به نحوی که ساختارهای قائم معماری پلکانی بسیار مستحکم‬ ‫در دو جناح قوس طاقی جای گرفته و مسیر هایی از الشه سنگ ‪ ،‬گچ نیم کوب و ساروج و‬ ‫پلکانی هایی بر جای مانده این تأسیسات را به هم مرتبط می کند ‪.‬‬ ‫شاهکاری ازدوره ساسانی‬ ‫توفیق با بیان اینکه ساختارهای دفاعی و زنجیره ای از استحکامات نظامی در منطقه به چشم‬ ‫می خورد تصریح کرد‪ :‬این غار دژ از منحصر به فرد ترین استحکامات دفاعی ایران بوده‬ ‫و شاهکاری از ساختار معماری دوره ساسانی است ‪.‬‬ ‫به گفته این باستان شناس‪ ،‬این طاق طبیعی با دهانه ‪85‬در ‪95‬متر به عنوان بلندترین طاق‬ ‫طبیعی دنیا بعد از طاق شیبتون در چین است ‪.‬‬ ‫او ساختار طبقات پلکانی شامل ‪17‬پله‪ ،‬قوس‌های گهواره‌ای‪ ،‬بقایای ورودی شاه نشین‪،‬‬ ‫قوس‌های مستحکم دوران ساسانی‪ ،‬راهروهای منتهی به انبارها‪ ،‬بقایای ‪6‬اتاق‪ ،‬اتاق های‬ ‫نگهبانی و‪....‬رااز آثار معماری به جای مانده در اسپهبد خورشید اعالم کرد ‪.‬‬ ‫توفیق در ادامه به بقایای راهرویی به عرض ‪160‬تا‪ 185‬در این اثر اشاره کرد که معماران‬ ‫این بنا با سکوسازی و ایجاد مالت‪ ،‬الشه سنگ و ساروج آن را به حالت معلق ساخته اند که‬ ‫بتوانند از شرق به غرب آن تردد و با ارابه تجهیزات را انتقال دهند ‪.‬‬ ‫او با اشاره به کشف بقایای عسل در راهروهای مخفی این اثر اظهار داشت‪ :‬این راهروها‬ ‫به انبارها یا محل ذخیره غالت منتهی می شوند که دارای قوسهای چینه ای ساسانی اند و‬ ‫نظیر آنها در ایوان مدائن و قلعه دختر فیروز آباد وجود دارد که نشان از رابطه تنگاتنگ‬ ‫معماران این بناها با حکومت مرکزی دارد‪.‬‬ ‫وی معماری این اثر را درباری خواند و گفت‪ :‬با توجه به سرمایه ای که برای ساخت این‬ ‫اثر هزینه شده‪ ،‬زمان حدودا ‪20‬سال که صرف ساخت آن شده و کاربردی که داشته می توان‬ ‫به طور یقین گفت که اسپهبد خورشید پیش از اسالم ساخته شده است ‪ .‬او با اشاره به اینکه‬ ‫در متون تاریخی اسپهبد خورشید با نام دژ طاق آمده است‪ ،‬این منطقه را استراتژیک خواند‬ ‫و گفت‪ :‬در زمان حمله اعراب اسپهبدان مازندران اینجا تجمع می کردند و از آن به عنوان‬ ‫آوردگاهی در برابر اعراب استفاده می شده است و به دلیل وجود این استحکامات اعراب‬ ‫نمی توانستند اقدامی بکنند و درآخر نیز با خیانت موفق به فتح آن شده اند ‪.‬‬ ‫گفتنی است‪ ،‬غار اسپهبد خورشید یا کرکیل دژ‪ ،‬در ناحیه دوآب شهرستان سوادکوه قرار‬ ‫دارد‪ .‬این غار در ارتفاعات کوه البرز و تنگه تالقی رود دوآب به فاصله ‪(1.5‬یک و نیم)‬ ‫کیلومتر از جاده سوادکوه به تهران واقع شده است‪.‬‬ ‫غار اسپهبد خورشید بر سینه خطیر کوه قرار داشته و در متون تاریخی به نام طاق عایشه‬ ‫گرگیلی دژ نیز خوانده شده‌ است‪ .‬در زبان مردم منطقه سوادکوه‪ ،‬این غار به نام «الپ‬ ‫کمر» معروف است‪ .‬مردم روستای خطیر کوه و روستاهای اطراف‪ ،‬این غار را به نام‬ ‫'دیوکالی' به معنای 'غار دیو' می شناسند‪ .‬این غار به عنوان دژی طبیعی‪ ،‬همواره مورد‬ ‫استفاده اسپهبدان طبرستان بوده‌ است‪ .‬در صدر اسالم و همزمان با شورش مردم طبرستان‪،‬‬ ‫این غار مامن ونداد هرمز بود‪ .‬غار اسپهبد خورشید نخستین بار توسط هیات غارشناسان‬ ‫ایران در سال ‪ 1335‬کشف شد‪ .‬‬ ‫(خبرگزاری میراث فرهنگی)‬

‫داستان کوتاه‬ ‫برگ‌ها سکوت می‌کنند‬ ‫شعله رضازاده‬

‫بعضی از آدم‌ها هستند که به اندازه‌ی سال‌ها برایشان حرف داری‪ ،‬اما چشمت که به‬ ‫چشمانشان میفتد‪ ،‬الل می‌شوی‪...‬تمام کلمه‌ها از ذهنت می‌پرند و با خودت خیال می‌کنی که‬ ‫شاید دفعه‌ی بعد که دیدیشان‪ ،‬حرف‌هایت را بزنی‪ ...‬دفعه‌ی بعدی که خودت هم می‌دانی‬ ‫حرف نگفته داشتم که‬ ‫هیچوقت از راه نخواهد رسید‪ .‬از این آدم‌ها دوروبرم زیاد بود‪ .‬آن‌قدر‬ ‫ِ‬ ‫گاهی حس می‌کردم ممکن است همه‌شان‪ ،‬یکهو از دهانم بریزند بیرون‪ .‬شاید به این خاطر‬ ‫بود که دندان‌هایم را همیشه‪ ،‬محکم به هم فشار میدادم‪ .‬بخصوص وقتی که اطرافیانم ساکت‬ ‫بودند و هر آن امکان داشت که صدای من را بشنوند‪ .‬می‌ترسیدم از این‌که حرفها و آدمها‬ ‫را با هم قاطی کنم و چیزهایی را به کسانی بگویم که هیچ ارتباطی به آن حرف‌ها نداشتند‪.‬‬ ‫این بود که تا می‌خواستم چیزی بگویم‪ ،‬چندین بار در ذهنم مرورش می‌کردم و موقعیت را‬ ‫دل خیلی‌ها را می‌زدم‪ .‬کم‌کم خودم‬ ‫می‌سنجیدم‪ .‬به خاطر همین کندی در حرف زدنم بود که ِ‬ ‫هم عادت کرده بودم به این تناقض بزرگی که در من بود‪ .‬کرورکرور حرف در ذهنم و‬ ‫سکوت‌های طوالنی که فوقش با چند جمله‌ی کوتاه می‌شکستند‪.‬‬ ‫از وقتی که ترسم از شنیده‌شدن صدایم توسط دیگران بیشتر شد‪ ،‬این چرخ خیاطی را خریدم‬ ‫و نشستم پشتش‪ .‬آن‌قدر تندتند می‌دوختم که صدایش مثل صدای قطاری می‌شد که می‌توانست‬ ‫من را تا هرکجا که دوست داشتم ببرد‪ .‬نه تنها می‌توانست من را به شهرهای مختلفی ببرد‪،‬‬ ‫حتی می‌توانست در زمان هم حرکتم دهد‪ .‬این چرخ خیاطی‪ ،‬با دندان‌های بهم قفل‌شده ام‪ ،‬من‬ ‫را از شر تمام آن ترس‌ها راحت می‌کرد‪ .‬وقتی صداهای داخل سرم بلند و بلندتر می‌شدند‪،‬‬ ‫دسته‌ی چرخ خیاطی را بیشتر و بیشتر می‌چرخاندم و نگاهم که به پارچه‌های اطرافش‬ ‫می‌افتاد‪ ،‬غرق می‌شدم در بی‌حجمی زمانی و مکانی و می‌رفتم تا آنجا که دلم می‌خواست‪.‬‬ ‫فقط گاهی که «منصوره»برایم چای می‌آورد‪ ،‬دست از کار می‌کشیدم و همین‌طور که‬ ‫قند در دهانم آب می‌شد‪ ،‬چشمم روی تکه پارچه‌هایی حرکت می‌کرد که شکل و جان‬ ‫گرفته‌بودند‪ .‬آن‌قدر می‌دوختم تا از نفس بیفتم‪ .‬حتی وقتی سفارشی نداشتم‪ ،‬برای هرچیزی‬ ‫که بشود‪ ،‬روکش یا لباس می‌دوختم‪ .‬از باقیمانده‌ی پارچه‌ي مشتری‌ها‪ ،‬برای عروسک‌های‬ ‫«گالره» دامن می‌دوختم و ذوقی که از دیدنشان می‌کرد‪ ،‬بیشتر از ذوق تازه‌عروسها به جانم‬ ‫می‌چسبید؛ تازه‌عروسهایی که هفته‌ها و ماه‌ها قبل از عروسی‪ ،‬سفارش لباسشان را می‌دادند‪.‬‬ ‫خیاطی شده بود شغل‪ ،‬سرگرمی و دلخوشیم‪ .‬بوی روغن چرخ و نخ‌های تازه که می‌آمد‪،‬‬ ‫حس می‌کردم هنوز زنده‌ام‪ .‬هرچند که نخ‌سوزن کردن‌ها و بازی درآوردن‌های چرخ‪ ،‬گاهی‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 30‬‬ ‫پوشیدن لباس‌های نودوخت بود‪ ،‬دوست‬ ‫پشت‬ ‫کفری‌ام می‌کرد؛ اما دوختن و لبخندی را که ِ‬ ‫ِ‬ ‫داشتم‪.‬‬ ‫ً‬ ‫معموال صدای چرخ خیاطی آن‌قدر بلند بود که تمام صداهای داخل و بیرون از ذهنم را ساکت‬ ‫می‌کرد؛ یک جوری انگار جدایم می‌کرد از دنیایی که در آن بودم و من را سوار آن قطار‬ ‫می‌کرد و با خودش می‌برد‪ .‬فقط گاهی وقت‌ها‪ ،‬انگار که چرخ‌های این قطار‪ ،‬گیر می‌کردند‬ ‫الی ریل‌ها و به جای آن آهنگ ریتمیک‪ ،‬صداهای خشدار و بی‌معنایی را ایجاد می‌کردند‪.‬‬ ‫بزرگ رو به حیاط‬ ‫آن‌موقع بود که از جایم بلند می‌شدم و آرام آرام خودم را به پنجره‌ی‬ ‫ِ‬ ‫می‌رساندم‪ .‬صدای ناله‌هایش را از سنگینی طنابی که دور دست‌هایش پیچیده‌بود‪ ،‬می‌شنیدم‪.‬‬ ‫می‌دیدمش که هنوز لبخند به لب دارد و به رویش نمی‌آورد که پیرتر از آنی شده‌است که‬ ‫بشود ساعت‌ها از او کار کشید‪ .‬لبخن ِد بچه‌ها را می‌دیدم که با چه ذوقی دوره‌اش کرده‌اند‪،‬‬ ‫بخصوص گالره که بر خالف برادرش همیشه صورتش پر از خنده‌های بزرگ بود‪ .‬مردد‬ ‫زدن خنده ی بچه‌ها و پایان دادن به دردهای او‪ .‬اما صدای ناله‌اش آن‌قدر‬ ‫می‌ماندم بین برهم ِ‬ ‫سر بچه‌ها داد می‌زدم که بروند خانه‌هایشان و‬ ‫و‬ ‫‌آوردم‬ ‫ی‬ ‫نم‬ ‫طاقت‬ ‫که‬ ‫در گوشم بلند می‌شد‬ ‫ِ‬ ‫اگر به حرفم گوش نمی‌دادند‪ ،‬وارد حیاط می‌شدم و یکی‌یکی می‌فرستادم خانه‌هایشان‪ .‬بچه‌ها‬ ‫که می‌رفتند‪ ،‬دست می‌کشیدم بر تنه‌اش و به صدای زخم‌هایش گوش می‌دادم‪.‬‬ ‫پدربزرگم می‌گفت درخت گردو همه‌چیز را یادش می‌ماند و اگر خوب به صدایش گوش‬ ‫کنی‪ ،‬می‌توانی تمام وقایع گذشته را از زبانش بشنوی‪ .‬می‌گفت نباید بگذارم آدم‌های بد دور‬ ‫و برش زیاد شوند‪ ،‬چون اگر اتفاقات ب ِد زیادی دور و برش بیفتد‪ ،‬از خجالتش خیلی‌ها‬ ‫را نمی‌تواند بگوید و حرف‌ها می‌مانند در دلش‪ .‬آن موقع است که شروع می‌کند به ترک‬ ‫خوردن‪ .‬ضعیف میشود‪ .‬حشرات و قارچ‌ها به جانش می‌افتند‪ .‬شاید به این خاطر بود که جز‬ ‫اطراف درخت باشد‪ .‬می‌ترسیدم او هم مثل من پر شود‬ ‫بچه‌ها‪ ،‬به کسی اجازه نمی‌دادم زیاد‬ ‫ِ‬ ‫از حرف‌هایی که رویش نشود پیش دیگران بگوید و همش بترسد که نکند یکهو از دهانش‬ ‫در بروند‪ .‬درخت بیچاره که نمی‌توانست مثل من یک چرخ خیاطی بگیرد و برای فراموش‬ ‫کردن هی تندوتند بدوزد‪ .‬پا هم که نداشت بگذارد برود‪ .‬درخت بود‪ .‬آن هم درخت گردو که‬ ‫همه انتظار داشتند پابرجا و محکم باشد و هرسال میوه بدهد‪.‬‬ ‫از مادرم شنیده‌بودم پدربزرگ وصیت کرده‌بود کنار درخت دفنش کنند‪ .‬طوری دفنش کنند‬ ‫که انگار وسط ظهر تابستان‪ ،‬با لذت زیر سایه‌ی درخت خوابیده‌است‪ .‬من که بچه بودم و‬ ‫هیچ‌وقت نفهمیدم پدربزرگم را آن‌طوری که خواسته بود دفن کردند یا نه؛ اما ته دلم همیشه‬ ‫فکر می‌کردم پدربزرگم زیر سایه‌ی درخت دراز کشیده‌است و به بچه‌ها نگاه می‌کند که‬ ‫دارند از درختش تاب می‌روند‪ ...‬شاید من هم وصیت کنم بعد از مرگم‪ ،‬زیر همین درخت‬ ‫دفنم کنند‪ .‬طوری که انگار در آغوش پدربزرگم دراز کشیده‌ام و برگ‌های درخت را می‌بینم‬ ‫که چطور زیر نور آفتاب می‌درخشند و به آهنگ باد‪ ،‬همان ترانه‌ای را می‌خوانند که من‬ ‫سال‌ها در گوششان خوانده بوده‌ام‪.‬‬

‫شعر امروز‬ ‫ ‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 31‬‬

‫چند شعر از عيدی نعمتی‬

‫‪1‬‬ ‫وحشت زده از خواب می پرد‬ ‫دست بر پیشانی ی سوراخ شده ی سپیده دم می گذارد‬ ‫پنجره پلک می زند‬ ‫در باز می شود‬ ‫نسیم بوی تو را از ر ِد خاطره می آورد‬ ‫هر سپیده دم‬ ‫زندگی‬ ‫از پیشانی ی جوان تو بیدار می شود!‬

‫‪2‬‬ ‫از هزار توی زمان‬ ‫هر تابستان‬ ‫از درخت‬ ‫به صندلی‬ ‫به دار می رسم‬ ‫به پاهای تو‬ ‫به پشته پشته‬ ‫دمپایی‬

‫‪3‬‬ ‫تا چشم بر هم می نهم‬ ‫در رویایی بی مرز می دوم‬ ‫رو به نرگس ها ُو‬ ‫شقایق ها‬ ‫و بی تو از آن سوی خواب‬ ‫ویران می شوم‬ ‫پای تمام دیوارهای سوراخ شده ی دنیا‬ ‫سپیده دم های مشبک‬ ‫وقتی خورشید از ارتفاع دار بر نمی شود‬ ‫رها می کنم‬ ‫کمند از بند خاطره‬ ‫گم می شوم در رویایی بی مرز‬

‫سفره های بی نان‬ ‫قفسه های بی کتاب‬ ‫سال های هجوم ‪ ،‬سال های هجوم‬ ‫ابری بی باران‬ ‫جان زمین‬ ‫عطشی خفته در ِ‬ ‫سال های هجوم ‪ ،‬سال های هجوم‬ ‫چشم انتظاری مادران بر درگاه‬ ‫صدای پای گزمه ها‬ ‫شب های ُقرق‬ ‫شبنامه ها ُو فریادها‬ ‫سال های هجوم‪ ،‬سال های هجوم‬ ‫پیگرد یاران‬ ‫تبعید ُو زندان‬ ‫خزان ُو برگ ریزان‬ ‫مرگ های بی زمان‬ ‫سال های هجوم‪ ،‬سال های هجوم‬ ‫بی اعتباری سالم‬ ‫یخبندان حوصله‬ ‫در‬ ‫ِ‬ ‫سال های سکوت‪ ،‬سال های هجوم‬ ‫بر پایی آتش‬ ‫درآتشدان دل‬ ‫ِ‬ ‫شکفتن غم‬ ‫در پیاله های عیش‬ ‫سال های سکوت‪ ،‬سال های هجوم‬ ‫آذرخشی جانفشان‬ ‫تندری در آسمان‬ ‫آواز تن خیس ابر‬ ‫ِ‬ ‫بر شبان جنگل‬ ‫باران باران‬ ‫جاری انسان‬ ‫رود‬ ‫ِ‬ ‫مشت کوبان‬ ‫بر طبل آسمان‬ ‫سال های امید‪ ،‬سال های هجوم‬

‫موسيقی‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 32‬‬

‫با تاکید و ایست و مالش دست چپ روی پرده‌های تار آنها را اجرا می‌کرد که منتقدان آن را‬ ‫موسیقی خلسه‌آور می‌‌نامیدند‪.‬‬ ‫نگاهی به کارنامه کاری شریف در برنامه گل‌ها نشان می‌دهد که او در بیش از ‪ ۱۵۰‬برنامه‬ ‫گزينش مطلب برای بخش موسیقی از "استاد شاملو"‪،‬‬ ‫گل‌ها در مقام تکنواز تار یا همنواز با سازهای دیگر و یا همراه کننده خواننده آواز به نواختن‬ ‫مدرس برجسته ی ویولن‬ ‫نوازنده و ّ‬ ‫ساز پرداخته است‪ .‬شریف در گفت وگویی با روزنامه اعتماد گفته بود که "تمامی اجراهای‬ ‫صحنه‌ای و یا استودیویی او در همان لحظه شکل گرفته است" و این از قدرت بداهه‌نوازی‬ ‫و خالقه او در آفرینشگری ملودی ها حکایت می‌کند‪ .‬این همان نکته‌ای است که در موسیقی‬ ‫سنتی ایرانی از‌ آن به عنوان بداهه‌نوازی یاد می‌شود که نوازنده در مقام یک آفرینشگر قرار‬ ‫میگیرد و در لحظه به خلق ملودی می‌پردازد‪.‬‬ ‫فرهنگ شريف و آفرينش در فضای موسيقی ايرانی‬ ‫این ویژگی در برخی از اجراها‪ ،‬حسی را به خواننده انتقال می‌دهد که او را هم سر ذوق‬ ‫آورده و سبب می‌شود تا آوازی منحصر به فرد در لحظه شکل بگیرد که نهایت آن برجای‬ ‫ماندن برخی از خاطره‌انگیزترین اجراهای تاریخ موسیقی ایران است‪.‬‬ ‫امیر رستاق روزنامه نگار حوزه فرهنگ و هنر‬ ‫یکی از آثار ماندگار شریف با آواز محمد رضا شجریان در برنامه گل‌های تازه شماره ‪۳۷‬‬ ‫(آواز همایون) روی شعری از هوشنگ ابتهاج‪ ،‬سایه برجای مانده است که بسیاری آن را‬ ‫از جمله درخشانترین‌ آوازهای شجریان در آن دوران و حتی در کل اجراهای او به شمار‬ ‫می آورند‪ .‬همچنان که آواز ابوعطایی که شجریان با شریف در گل‌های تازه شماره ‪۱۰۴‬‬ ‫خواند (مطلع طفیل هستی عشقند آدمی و پری) از جمله درخشانترین آوازهای ابوعطا چه‬ ‫در نوازندگی و جواب آواز و چه در آواز به شمار می‌آید‪.‬‬ ‫همین نوع همراهی را او چه در چهارمضراب‌ها یا پیش‌درآمدهایی که در ابتدای این‬ ‫برنامه‌ها می‌نواخت و چه در همراهی با آوازخوانان دیگری چون ایرج‪ ،‬گلپا‪ ،‬هایده‪ ،‬دلکش‪،‬‬ ‫محمودی خوانساری‪ ،‬حمیرا و … می توان به عینه مشاهده کرد که تا چه میزان در تحریک‬ ‫حس خواننده به ارایه آوازی زیبا تاثیرگذار بود‪.‬‬ ‫اما این تمام توانایی‌های شریف نبود‪ .‬او در خلق برخی از ترانه‌‌ها و تصانیف نیز دستی چیره‬ ‫داشت که از جمله آنها می‌توان به 'شب میخونه' با صدای هایده و یا تصنيف معروف 'الله‬ ‫پرپر' با صدای محمودی خوانساری اشاره کرد که نمونه‌ای ناب از ملودی پردازی است که‬ ‫با مقدمه‌ای شنیدنی به خوبی در فضای مخالف سه‌گاه نشسته و صدای سوخته و تاثیرگذار‬ ‫درگذشت فرهنگ شریف تقریبا مهری است بر پایان فیزیکی نسل شیرین‌نوازان در فضای محمودی خوانساری تاثیر آن را افزونتر ساخته است‪.‬‬ ‫تارنوازی ایران‪ .‬در یک دهه گذشته جلیل شهناز و فریدون حافظی که آخرین بازماندگان‬ ‫این نوع نوازندگی بودند درگذشتند و اکنون باید هوشنگ ظریف را با برخی تفاوت‌ها تنها آنچه از شریف به جای ماند‬ ‫نوازنده تار باقی‌مانده از نسل گذشته به شمار آورد‪.‬‬ ‫فرهنگ شریف را باید شاخص نوعی نوازندگی در ساحت موسیقی ایرانی به شمار آورد‬ ‫که از آن با عنوان شیرین‌نوازی یاد می‌شود‪ .‬سبکی که به رغم انتقادها و هجوم برخی‬ ‫از باورمندان به ردیف نوازی و به کما رفتن آن در دور ‌ه خاص (یک و نیم دهه بعد از‬ ‫انقالب)‪ ،‬از سال‌های میانی دهه هفتاد مجدد سربرکشید و هواداران خاص خود را مجددا‬ ‫به صحنه کشاند‪ .‬این دوره مصادف با زمانی شد که فرهنگ شریف و نیز جلیل شهناز‬ ‫بازگشتی شکوهمند به صحنه داشتند‪ .‬اجراهای شریف در تاالر وحدت و همراهی شهناز در‬ ‫گروه اساتید موسیقی (پایور و بهاری و موسوی و …) و نوستالژی شنوندگان به این گونه‬ ‫موسیقایی‪ ،‬فضایی را فراهم ساخت که گفتمان موسیقی شیرین‌نوازانه به همراه باز انتشار‬ ‫برخی برنامه‌های گل‌ها به صحنه بازگردد‪ .‬صدای تاری که مردم ایران سالیان سال صبح‬ ‫خود را با اجرای او از قطعه سالم حسن کسایی آغاز می‌کردند‪.‬‬ ‫شیوه‌ای ویژه و برخاسته از احساسی درونی‬ ‫شریف در گفت وگویی که فروغ بهمن‌پور(موسیقی‌پژوه) با او انجام داد و در برنامه‬ ‫ایران صدا پخش شد خود را "تنها شاگرد عبدالحسین شهنازی" می داند‪ .‬عبدالحسین برادر‬ ‫علی‌اکبرخان شهنازی بود و خود تار را نزد او آموخت که شاگرد بالفصل پدرش آقا‬ ‫حسینقلی (ردیف‌دان و پدر ردیف نوازی تار) بود‪.‬‬ ‫نکته مهمتری که از این گفت وگو برمی‌آید هضم شدن آن آموخته‌ها در ذهن شریف جوان‬ ‫و در نهایت تبدیل آن به یک شیوه منحصر به فرد در نوازندگی تار است که در قبل از او‬ ‫تقریبا نظیری نداشته است و بعد از او هواخواهان خاصی پیدا کرد‪ .‬شیوه‌ای که خود بیانگر‬ ‫دوره‌ای از موسیقی ایرانی است با گفتمانی خاص که تبلور آن در برنامه گل‌ها نمود و بروز‬ ‫یافت‪ .‬در این شیوه نوازندگی آنچه به ذهن می‌آید نه تکیه و تاکید بر تکنیک و چیره‌دستی‬ ‫که توجه به فضایی ملودیک و احساسی است‪ .‬می‌توان گفت که شریف در شیوه نوازندگی‬ ‫خود از تکنیک‌های نوازندگان ویلن تاثیر گرفته است؛ بامالش‌هایی که شریف هنگام نواختن‬

‫در گفت وگویی می گوید که قصد دارد این شیوه از نوازندگی را در آلبومی توضیح دهد و‬ ‫تشریح کند‪ .‬شیوه‌ای که به گفته او با کوک‌هایی خاص خود او و محصول ذوق و تتبعش در‬ ‫تارنوازی همراه است‪ .‬اوست که چنین صداهایی را از سازش به گوش شنوندگان می‌رسانید‪.‬‬ ‫شریف بعدها و در بهار ‪ ۱۳۹۴‬در گفت‌وگویی با هنر‌آنالین از انتشار آلبومی با همین ویژگی‬ ‫ها خبر داد و گفت "این آلبوم‌ نتیجه چندین سال کار و تحقیق است"‪.‬‬ ‫از قرار آقای شریف دو قطعه از این ابتکارات را روی سایت‌های اینترنتی قرار می‌دهد و‬ ‫وقتی در مدت زمان کوتاه با استقبال فراوانی مواجه شد‪ ،‬می‌گوید "به همین خاطر تصمیمم‬ ‫گرفتم که به صورت آلبوم این قطعات را منتشر کنم"‪ .‬او درباره ویژگی‌های این کارش‬ ‫توضیح می‌دهد‪" :‬در این آثار از ابتکاراتی استفاده شده که در موسیقی ما کامال بی‌سابقه‬ ‫است‪ ،‬من کوک‌های مخصوص را کشف و قطعاتی که پرده آن در پرده ساز تار نیست ارائه‬ ‫کردم که اینها جزو ابتکارات شخصی من است که تا به امروز در جایی شنیده نشده است‪ ".‬‬ ‫‪(* bbc‬تصویر روی جلد این شماره ی فرهنگ‪ ،‬بخشی از عکسی برگرفته از سایت مجله بخارا)‬

‫روانشناسی فردی و اجتماعی‬ ‫به ناخودآگاه خود آگاه شويم‬

‫انسان‌هایی که در یک جامعه زندگی می‌کنند اغلب به طور ناخودآگاه از کلیشه‌ها و تعصبات‬ ‫حاکم بر آن جامعه متاثر هستند‪ .‬راه مقابله با این افکار سرکوب آنها نیست‪ ،‬بلکه شناخت و‬ ‫درک و سپس هدایت آنهاست‪.‬‬ ‫دو روان‌شناس به نام‌های "جاناتان کانتر" و "دانیل روسن"‪ ،‬به عنوان نویسنده‌ میهمان در‬ ‫سایت "روان‌شناسی امروز" مقاله‌ای نوشته و تصریح کرده‌اند‪ ،‬افرادی که در جوامعی با‬ ‫گرایش‌های نژادپرستانه رشد می‌کنند‪ ،‬ذهنشان از کودکی از تصاویر‪ ،‬عکسها‪ ،‬کلیشه‌ها و‬ ‫تعصبات نژادی انباشته می‌شود‪.‬‬ ‫این افراد چه غنی باشند چه فقیر‪ ،‬چه روستا‌نشین و چه شهرنشین و چه از والدینی نژادپرست‬ ‫و چه از پدر و مادری طرفدار مارتین لوتر کینگ‪ ،‬خواه ناخواه در جامعه‌ای رشد می‌کنند‬ ‫که دیدی تبعیض‌آمیز نسبت به سیاهپوست و غیرسفید پوست دارد‪ .‬جامعه‌ای که افراد رنگین‬ ‫پوست را در رسانه‌ها‪ ،‬ادبیات و هر جای دیگر افرادی خطرناک‪ ،‬تنبل‪ ،‬کودن و غیرقابل‬ ‫اعتماد معرفی می‌کند‪.‬‬ ‫انسانی که در چنین جامعه‌ای رشد می‌‌کند حداقل یکی از این کلیشه‌ها را درونی می‌‌کند و‬ ‫این تعصبات درونی شده چنان تاثیرگذارند که می‌توانند بر آگاهی هشیار دنیای خارج از‬ ‫ذهن تاثیر بگذارند‪.‬‬ ‫دانشمندان امروز این نگرش را تعصبات ضمنی نام نهاده‌اند‪ .‬شخص دارای تعصب ضمنی‬ ‫هنگام عبور از خیابان با مشاهده گروهی از جوانان سیاهپوست که به سوی او در حال‬ ‫حرکتند واکنش نشان می‌دهد و یا ممکن است پیش‌داوری ناعادالنه‌ای نسبت به فهم و بینش‬ ‫یک راننده تاکسی که لهجه خارجی دارد بروز دهد و پس از آگاهی از این که این شخص در‬ ‫کشور خود پزشک یا مهندس بوده سریعا احساس شرمندگی کند‪ .‬کلیشه‌ها و تعصبات منفی‬ ‫خود‌به‌خودی که به ذهن متبادر می‌شوند با عواملی نظیر رنگ پوست‪ ،‬نوع لباس و برخورد‬ ‫اجتماعی به کار می‌افتند‪ .‬انسان نمی‌تواند از دسته‌بندی‪ ،‬مقایسه و قضاوت خودداری کند‪.‬‬ ‫انکار تعصبات طبیعی است‬ ‫جالب‌ترین تکه‌ی این پازل این است که همین جامعه ‌که ذهن ما را به طور خودکار از‬ ‫تعصبات و کلیشه‌‌ها انباشته می‌کند‪ ،‬به ما می‌آموزد که داشتن چنین تفکری اشتباه است‪.‬‬ ‫اکنون با هجوم افکار کلیشه‌ای و متعصبانه چه‌کنیم؟ وانمود می‌کنیم که چنین افکاری نداریم‬ ‫و سعی می‌کنیم آنها را سرکوب کرده و از خود برانیم یا رفتاری تهاجمی از خود بروز‬ ‫می‌دهیم‪ .‬گاه نیز آشکارا به خود و دیگران دروغ می‌گوییم تا بد جلوه نکنیم‪.‬‬ ‫روان‌شناسان معتقدند که تالش برای سرکوب یا انکار افکار منفی کاری از پیش نمی‌برد‪ .‬در‬ ‫حقیقت هر چه بیشتر سعی بر بیرون انداختن فکری از ذهنمان می‌کنیم‪ ،‬آن فکر بلندتر فریاد‬ ‫می‌زند‪ .‬شاید هم مدتی از ذهن بیرون برود و پس از مدتی انتقام‌جویانه بازگردد‪ .‬و یا حتی‬ ‫بدتر از آن ممکن است این افکار با روش‌های غیر‌منتظره‌ای تاثیرگذار باشند‪.‬‬ ‫تصور کنید که پزشکی در حال مداوای یک سیاه‌پوست مبتال به بیماری مزمن باشد‪ .‬این‬ ‫فکر به ذهن پزشک می‌آید که بیمار تنها به خاطر دریافت داروی مسکن به او مراجعه کرده‬ ‫و در واقع معتاد به مواد مخدر است‪ .‬پزشک این فکر را نمی‌خواهد‪ .‬او یاد گرفته که باید‬ ‫مراقب این گونه افکار باشد چرا که حاکی از نژادپرستی هستند‪ .‬بنابراین پزشک خوش‌نیت‬ ‫تالش می‌کند آن افکار را بیرون بریزد‪ .‬نتیجه چه خواهد بود؟ پزشک زمان زیادی را‬ ‫صرف تالش برای مقابله با افکار نژادپرستانه می‌کند‪ ،‬تا آنجا که می‌تواند از ارتباط چشمی‬ ‫پرهیز می‌کند‪ ،‬لبخند‌‌های عصبی می‌زند‪ ،‬لحنی غیرطبیعی به خود می‌گیرد و این رفتارها‬ ‫بر گفت‌و‌گو با بیمار رنگین پوستش مسلط می‌شود‪ .‬سپس تفکر تعاملی را رها کرده و تصور‬ ‫می‌کند جلوی افکار منفی نژادپرستانه خود را گرفته است و بیمار هم احساس نارضایتی و‬ ‫نادیده گرفته شدن می‌کند‪.‬‬ ‫حال چه کنیم تا کلیشه‌ها و تعصبات ناخوشایند ما را به سوی واکنش‌های منفی سوق ندهند؟‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 33‬‬ ‫همانطور که در مثال پزشک و بیمار سیاهپوست مشاهده شد صرف انرژی برای مقابله با‬ ‫افکار منفی نتیجه معکوس دارد‪ .‬درنظرگرفتن چند نکته الزم است‪ .‬نخست این که می‌توانیم‬ ‫افکاری داشته باشیم بدون آن که آن‌ها را باور کنیم‪ .‬می‌توانیم با گذر زمان یاد بگیریم که‬ ‫به کلیشه‌ها و تعصبات ذهنی توجه کنیم و با تمرین و توجه به آنها تاثیر این افکار به تدریج‬ ‫کمتر و کمتر خواهد شد‪.‬‬ ‫نکته مهم‌تردرک این مطلب است که فکر با عمل برابری ندارد‪ .‬می‌توانیم افکار منفی را‬ ‫مشاهده کنیم ولی بر اساس ارزش‌ها و آنچه می‌خواهیم باشیم رفتار کنیم‪.‬‬ ‫بیایید یک تمرین ساده و سریع انجام دهیم‪ :‬آیا شما هنگام خواندن این متن در حالت نشسته‬ ‫قرار دارید؟ اگر این‌طور است‪ ،‬حاال به خود بگویید‪« :‬اکنون در حال راه رفتن هستم‪ ».‬اگر‬ ‫ایستاده‌اید بگوئید‪« :‬اکنون نشسته‌ام‪ ».‬آیا می‌توانید به کاری فکر کنید ولی آن را انجام ندهید؟‬ ‫البته که می‌توانید‪ .‬همه ما هر روز این کار را می‌کنیم‪.‬‬ ‫الزم نیست تعصبات و کلیشه‌ها را سرکوب و یا از ذهن دور کنیم تا بتوانیم رفتاری غیرمنفی‬ ‫داشته باشیم‪ .‬کنش با فکر تفاوت دارد‪ .‬با گذشت زمان درمی‌یابیم که واقعیت ذهنی همیشه با‬ ‫واقعیت تجربی هم‌خوانی ندارد‪.‬‬ ‫هدف تغییری بلند مدت است‪ ،‬نه انکاری کوتاه مدت‬ ‫ما همواره رویای جامعه‌ای عاری از تعصبات و کلیشه‌ها در سر می‌پرورانیم اما داشتن‬ ‫این افکار از آن جهت طبیعی است که ذهن ما توسط اجتماعی که در آن زندگی می‌کنیم‬ ‫برنامه ‌ریزی شده است‪ .‬مثل این است که به کامپیوتری برنامه بدهیم ‪ ۲+۲=۵ :‬ولی از‬ ‫این که کامپیوتر حاصل جمع را طبق برنامه‌ریزی که خودمان به او داده‌ایم ‪ ۵‬اعالم کند‪،‬‬ ‫عصبانی شویم‪ .‬کار روی ذهن برای مقابله با واکنش‌های خودکار مستلزم تالش زیاد برای‬ ‫برنامه‌ریزی مجدد حافظه ذهنی است‪.‬‬ ‫درک دقیق ماهیت افکار نژادپرستانه نیازمند درون‌بینی وکنجکاوی بیشتر درباره فرایندهای‬ ‫اجتناب‌ناپذیر روانشناختی است‪ .‬بهتر است به جای طرح این پرسش که «آیا من نژادپرست‬ ‫هستم؟»‪ ،‬به درک علمی این تفکرات بپردازیم و پرسش‌های متفاوتی طرح کنیم‪ .‬پرسش‌هایی‬ ‫نظیر‪« :‬تعصبات من چه هستند؟»‪« ،‬چگونه کنش‌هایم را هدایت می‌کنند؟» و «چطور‬ ‫می‌توانم انسانی بشوم که می‌خواهم؟»‬ ‫به خوبی می‌دانیم که رسیدن به این آگاهی نیازمند روند و تمرینی پیگیرانه است‪ .‬می‌توانیم‬ ‫سررشته افکار را در طول روز یا هفته در دست بگیریم و توجه کنیم که ذهن هنگام‬ ‫گفت‌وگوی بین‌نژادی‪ ،‬خواندن یک مقاله و یا اخبار چگونه عمل می‌کند‪ .‬این یک آزمایش‬ ‫نیست‪ .‬افکار خوب امتیازی محسوب نمی‌شوند و افکار بد از ما امتیازی کسر نمی‌کنند‪.‬‬ ‫می‌توانیم با تمرینی مستمر آگاهی خود را نسبت به چگونگی جذب افکار جهان پیرامونمان‬ ‫بسنجیم‪)dw.com( .‬‬

‫تندرستی و بهداشت‬ ‫‪ 10‬بيماری که با ديدن صورت معلوم می شوند‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 34‬‬ ‫زنانی که دارای سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند ممکن است متوجه تکه های ضخیم‬ ‫مشکی یا قهوه ای بر روی پیشانی‪ ،‬گردن‪ ،‬ناف‪ ،‬زیر بغل و سینه خود شوند‪.‬‬ ‫مقاومت به انسولین و یا باال بودن سطح انسولین خون در افراد مبتال به این سندرم باعث‬ ‫این تغییر رنگ پوست می شود‪.‬‬ ‫چین و چروک عمیق زودرس‬ ‫چین وچروک رابطه اجتناب ناپذیری با سن دارد‪ ،‬اما چین وچروک زودرس در اطراف‬ ‫دهان یا پیشانی می تواند در اثر قرار گرفتن بیش از حد در معرض دود سیگار ایجاد شود‪.‬‬ ‫نیکوتین موجود در سیگار منجر به تنگ شدن رگ های خونی در الیه بیرونی پوست و‬ ‫کاهش جریان خون شده و در نتیجه مانع رسیدن مواد موردنیاز به پوست می شود‪.‬‬ ‫ترک گوشه های دهان‬ ‫ترک گوشه دهان معموال با کمبود ویتامین ب ‪ ، 2‬آهن و روی در بدن مرتبط است‪ .‬کمبود‬ ‫ویتامین ب در بدن می تواند به التهاب غشای دهان‪ ،‬پوست‪ ،‬چشم ها و دستگاه گوارش منجر‬ ‫شود‪ .‬از عالئم دیگر آن می توان به ورم غشاهای مخاطی‪ ،‬التهاب پلک‪ ،‬زخم بر روی لب‬ ‫ها و دهان و قرمزی پوست اشاره کرد‪ .‬برای درمان این مشکل باید غذاهای حاوی ویتامین‬ ‫ب مانند گوشت‪ ،‬مرغ‪ ،‬ماهی قزل آال‪ ،‬تخم مرغ‪ ،‬برگ چغندر‪ ،‬بادام زمینی‪ ،‬لوبیا و حبوبات‬ ‫را به رژیم غذایی خود بیفزایید‪.‬‬

‫لکه زرد اطراف چشم ها‬ ‫بیماری های قلبی می توانند یکی از دالیل به وجود آمدن این لکه ها باشند‪ .‬این لکه های‬ ‫زردرنگ که اغلب در نزدیکی گوشه داخلی پلک به وجود می آیند‪ ،‬نرم‪ ،‬کوچک و بدون‬ ‫از آنجا که بخش های مختلف صورت مانند یک نقشه عمل کرده و وضعیت سالمتی شما را درد هستند و مشکلی در بینایی ایجاد نمی کنند‪ .‬این مشکل اغلب با تصلب شرایین‪ ،‬دیس‬ ‫نشان می دهند‪ ،‬اگر بدانید کدام بیماری ها عالئمی از خود را در صورت نشان می دهند‪ ،‬لیپیدمی و بیماری عروق کرونر در ارتباط است‪.‬‬ ‫می توانید سالمت خود را کنترل کنید‪ .‬لذا وقتی جلوی آینه می ایستید تنها بفکر تیپ زدن‬ ‫نباشید‪ ،‬شاید با دقت بیشتر در چهره خود موجب بهبود سالمتی تان شوید‪.‬‬ ‫چشمان پف کرده‬ ‫پف و حلقه های تیره زیر چشم ممکن است به دلیل دیر خوابیدن‪ ،‬کمبود خواب یا گریه بیش‬ ‫زردی صورت و چشم ها‬ ‫ازحد به وجود بیایند‪ .‬اما اگر با بهره مندی از خواب کافی این مشکل برایتان به وجود آمده‬ ‫اگر متوجه رنگ زرد خفیفی در صورت و به ویژه سفیدی چشم هایتان شده اید‪ ،‬ممکن است است ممکن است نشانه ای از یک مشکل جدی پزشکی باشد‪ .‬به عنوان مثال ممکن است‬ ‫دچار زردی باشید‪ .‬زردی به علت تجمع بیلی روبین در خون و بافت های بدن ایجاد می دچار بیماری چشمی تیروئید باشید که منجر به تورم بافت ها و ماهیچه های اطراف چشم‬ ‫شود‪ .‬در حالت عادی‪ ،‬کبد بیلی روبین را به همراه سلول های قرمز قدیمی دفع می کند‪ .‬سایر می شود‪ .‬بیماری چشمی تیروئید نوعی بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن‬ ‫عالئم زردی عبارتند از خستگی‪ ،‬سردرد‪ ،‬تب‪ ،‬کم اشتهایی‪ ،‬تهوع‪ ،‬کاهش وزن‪ ،‬درد شکم‪ ،‬به پشت چشم ها حمله می کند و منجر به التهاب می شود‪ .‬همچنین ممکن است مشکلی در‬ ‫خارش پوست و کم رنگی ادرار و مدفوع‪.‬‬ ‫غده تیروئید یا کلیه ها وجود داشته باشد‪( .‬منبع ‪ :‬جام نیوز)‬ ‫لوپوس‬ ‫وجود هر نوع جوش بر روی پوست صورت از وجود مشکلی در بدن خبر می دهد‪ .‬اگر این‬ ‫جوش ها در امتداد گونه ها و دارای ظاهری مانند پروانه و عالئمی شبیه به آفتاب سوختگی‬ ‫باشند‪ ،‬احتماال از بیماری لوپوس رنج می برید‪ .‬لوپوس نوعی اختالل در سیستم ایمنی بدن‬ ‫است که بر روی پوست‪ ،‬مفاصل‪ ،‬خون‪ ،‬ریه ها‪ ،‬قلب و کلیه ها تأثیر می گذارد‪ .‬از عالئم‬ ‫دیگر این بیماری می توان به خستگی‪ ،‬درد مفاصل‪ ،‬تورم‪ ،‬درد ماهیچه‪ ،‬بزرگ شدن غدد‬ ‫لنفاوی‪ ،‬درد قفسه سینه‪ ،‬تنگی نفس‪ ،‬احتباس مایعات و سردردهای مکرر اشاره کرد‪.‬‬ ‫رویش موی زائد در صورت‬ ‫رویش مو های زائدی که در امتداد خط فک‪ ،‬چانه و لب باالی خانم ها اتفاق می افتد‪ ،‬به ‬ ‫عنوان هیرسوتیسم یا پرمویی شناخته می شود و می تواند نشانه سندرم تخمدان پلی کیستیک‬ ‫(‪ )PCOS‬باشد که به دلیل عدم تعادل هورمون ها و افزایش هورمون مردانه اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫این مشکل به علت تغییرات هورمونی ناگهانی در زنان پس از یائسگی شایع تر است‪ .‬این‬ ‫موها می تواند به دلیل استفاده از داروهای خاص یا اختالالت غدد فوق کلیوی و در موارد‬ ‫نادر تومور یا سرطان نیز ایجاد شوند‪.‬‬ ‫رنگ پریدگی پوست‬ ‫یکی از علل اصلی رنگ پریدگی پوست‪ ،‬کم خونی فقر آهن است‪ .‬به دلیل کمبود آهن‪ ،‬بدن‬ ‫نمی تواند هموگلوبین مورد نیاز خود را که باعث به وجود آمدن رنگ قرمز خون می شود‪،‬‬ ‫تولید کند‪ .‬اگر کمبود آهن شدید باشد‪ ،‬سایر قسمت های صورت مانند داخل دهان‪ ،‬لثه ها‪،‬‬ ‫زیر پلک ها و لب ها نیز رنگ پریده تر از حد معمول به نظر می رسند‪ .‬خستگی شدید‪،‬‬ ‫سردرد‪ ،‬سردی دست ها و پا ها و شکنندگی ناخن ها از دیگر عالئم فقر شدید آهن هستند‪.‬‬ ‫با مصرف مکمل آهن و افزودن موادغذایی حاوی آهن مانند گوشت‪ ،‬عدس و لوبیا به رژیم‬ ‫غذایی خود می توانید این عارضه را کنترل کنید‪.‬‬ ‫خشکی و پوسته پوسته شدن لب‬ ‫این مشکل رایج ترین نشانه از کمبود آب در بدن است‪ 30 .‬درصد از آب بدن در داخل‬ ‫پوست قرار دارد که در صورت کمبود آب در بدن‪ ،‬پوست خشک شده و لب ها ترک می‬ ‫خورند‪ .‬همچنین کم آبی می تواند به کاهش تعریق و عدم دفع آلودگی و چربی انباشته شده‬ ‫بر روی پوست منجر شود که باعث افزایش احتمال ابتال به آکنه‪ ،‬اگزما و پسوریازیس می‬ ‫گردد‪.‬‬ ‫رنگ غیرطبیعی پوست‬

‫آموزش عکاسی‬ ‫گفتار هشتم‪ :‬کادربندی و ترکيب‌بندی اول‪‪‬‬ ‫محمد خيرخواه‬ ‫در این گفتار به بررسی اصول کادربندی و ترکیب‌بندی در عکاسی می‌پردازیم و اصولی‬ ‫را تشریح می‌کنیم که با رعایت آن می‌توان کیفیت عکس‌ها را به‌طور محسوسی افزایش‬ ‫داد‪.‬‬ ‫شاید پس از نگاه کردن به‬ ‫برخی عکس‌ها از خودتان‬ ‫پرسیده باشید دلیل اینکه آن‬ ‫عکس چشم را زودتر به سمت‬ ‫خود می‌کشاند یا اینکه در یک‬ ‫لحظه تمام توجه‌تان را جلب‬ ‫می‌کند چیست؟‬ ‫باید یادمان باشد عکس خوب‬ ‫به سادگی به دست نمی‌آید و‬ ‫عالوه بر تجربه عکاس‪ ،‬اصول اساسی را باید در لحظه ثبت عکس رعایت کرد تا‬ ‫عکسی خوب به دست آید‪ .‬این اصول نه تنها سخت و پیچیده نیستند بلکه هر روزه ما بدون‬ ‫اینکه خود بدانیم با آن‌ها سر و کار داریم‪ .‬در این گفتار برخی از این اصول و قوانین را‬ ‫با یکدیگر مرور می‌کنیم تا به چگونگی ثبت یک عکس خوب برسیم‪.‬‬ ‫برای گرفتن یک عکس خوب باید عواملی را رعایت کنیم که به آنها اصول کادربندی و‬ ‫ترکیب‌بندی گفته می‌شود‪.‬‬ ‫سایز کادر یک دوربین ‪ ۳۵‬میلیمتری ‪ ۲۴ ،‬میلیمتر در ‪ ۳۶‬میلیمتر است‪ .‬یعنی تصویری‬ ‫که از داخل یک دوربین استاندارد دیده می‌شود به این اندازه است‪ .‬این بهترین تصویری‬ ‫است که چشم انسان می‌بیند و به آن نسبت ‪۲‬در ‪ ۳‬هم گفته می‌شود‪ .‬در این کادر نقاطی‬ ‫هستند که چشم انسان بیشتر به آن سمت کشیده می‌شود و به نقاط طالیی مشهورند‪.‬‬ ‫نقاط طالیی‪ :‬اگر یک کادر مستطیل به نسبت ‪ ۲‬در ‪ ۳‬را به سه قسمت مساوی از هر‬ ‫دو طرف تقسیم کنیم‪ ،‬چهار نقطه در آن به یکدیگر برخورد می‌کنند که به نقاط طالیی‬ ‫مشهورند (عکس پایین)‪ .‬در یک عکس‪ ،‬عکاس سعی می‌کند که موضوع اصلی خود‬ ‫را دست‌کم در یکی از این نقاط طالیی قرار دهد‪ .‬در کشورهایی که از سمت راست به‬ ‫چپ می‌نویسند و می‌خوانند‪ ،‬سوژه را برای راحتی بیشتر بیننده در نقاط راست و در‬ ‫کشورهایی که از سمت چپ به راست می‌نویسند موضوع اصلی را در نقاط طالیی سمت‬ ‫چپ قرار می‌دهند‪.‬‬ ‫این قاعده در مورد نقاط طالیی در‬ ‫عکس‌های عمودی نیز صدق می‌کند‪.‬‬ ‫نقاط طالیی در عکس‌های عمودی‬ ‫به روش کادربندی در عکاسی قانون «یک‬ ‫سوم» نیز گفته می‌شود‪ .‬در دوربین‌های‬ ‫دیجیتال جدید اگر با دقت به داخل ویزور‬ ‫دوربین نگاه کنید‪ ،‬عالمت‌هایی را می‌بینید‬ ‫که برای راحتی کار عکاس این نقاط طالیی‬ ‫را مشخص کرده‌اند‪ .‬البته با ممارست در‬ ‫عکاسی و افزایش تجربه‪ ،‬بدون اینکه دیگر‬ ‫دقتی به نقاط طالیی بکنید خود به خود‬ ‫موضوع اصلی عکس‌تان را در همین نقاط‬ ‫قرار می‌دهید‪ .‬در عکس‌های پرتره که از‬ ‫صورت گرفته می‌شود و کل کادر با آن پر‬ ‫می‌شود دیگر نیازی به قرار دادن سوژه‬ ‫در نقاط طالیی نیست‪ ،‬زیرا چهره فرد کل‬ ‫عکس را پوشانده و تمامی‌نقاط طالیی را در برگرفته است‪ .‬این چهار خط کشیده شده به‬ ‫خطوط طالیی معروف هستند‪.‬‬ ‫یادتان باشد موضوع اصلی در‬ ‫عکس‌هایتان را در وسط عکس‬ ‫و یا گوشه‌های کادر نگذارید‪.‬‬ ‫در عکس پایین قرار گرفتن‬ ‫هواپیما که سوژه ی اصلی این‬ ‫عکس است در گوشه‌ی کادر‬ ‫باعث شده تا فضای اضافی‬ ‫زیادی از آسمان‪ ،‬چشم را از‬ ‫سوژه ی اصلی دور کند‪.‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 35‬‬ ‫افقی یا عمودی؟‬

‫انتخاب کادر افقی و یا عمودی‬ ‫یکی دیگر از اصول ترکیب‬ ‫بندی است که به عکاس‬ ‫کمک می‌کند تا عکسی بهتر‬ ‫بگیرد و همچنین به بیننده‬ ‫اجازه می‌دهد در کوتاه‌ترین‬ ‫فرصت عکس را بهتر‬ ‫ببیند‪ .‬در عکس افقی آرامش‬ ‫بیشتری وجود دارد و معموال برای عکاسی از چشم اندازها استفاده می‌شود‪.‬‬ ‫اما در کادر عمودی بر ایستایی‬ ‫عکس بیشتر تاکید می‌شود‪ .‬در عکس‬ ‫روبرو اگر از کادر افقی استفاده‬ ‫می‌شد قسمت زیبای این داالن از بین‬ ‫می‌رفت و همین‌طور در عکس باال‬ ‫استفاده از کادر عمودی باعث می‌شد‬ ‫تا بخش بزرگی از این طبیعت زیبا‬ ‫در عکس دیده نشود‪.‬‬ ‫فضاهای خالی اضافی‬ ‫بسیاری از کسانی که تازه دوربین‬ ‫به دست می‌گیرند مقدار زیادی از‬ ‫عکس‌هایشان فضای خالی دارد که‬ ‫بر روی کادربندی آنها اثر می‌گذارد‪.‬‬ ‫همواره وجود فضای خالی در یک‬ ‫عکس باید دلیل داشته باشد‪ .‬عکاسان‬ ‫حرفه‌ای که برای روزنامه‌ها و‬ ‫مجالت عکاسی می‌کنند‪ ،‬نقاط خالی در عکس قرار می‌دهند تا سردبیر روزنامه و یا‬ ‫صفحه آرا بتواند تیتر احتمالی ای یا نوشته‌ای مربوط به آن را بر روی عکس قرار دهد‬ ‫تا هم به زیبایی آن اضافه کند و هم فضای کمتری را در جریده اشغال کند‪.‬‬

‫در عکس باال فضای بیش از اندازه سفید رنگ آسمان باعث می‌شود که سوژه اصلی که‬ ‫این مسجد است کمتر دیده شود‪ .‬اما در عکس پایین با کمی برش از باال و کناره‌ها‪ ،‬تاکید‬ ‫بر سوژه اصلی بیشتر می‌شود‪.‬‬ ‫اگر امکان این وجود ندارد‬ ‫که به موضوع اصلی‬ ‫نزدیک شوید می‌توانید از‬ ‫لنز تله‌فتو استفاده کنید‪.‬‬ ‫همان‌طور که فضای خالی‬ ‫بیش از اندازه در عکس‬ ‫درست نیست‪ ،‬نزدیک شدن‬ ‫بیش از اندازه به موضوع‬ ‫هم چشم‌نواز نیست‪.‬‬ ‫(‪)dw.com‬‬ ‫(گفتار نهم را در شماره ی آینده بخوانيد)‬

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P.

36

‫شبکه متخصصان ايرانی‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 37‬‬

‫فرهنگ ‪ BC‬نشريه ای مستقل‪ ،‬متن ّوع‪ُ ،‬پربار و آموزنده‬

‫با بهترين خدمات آگهی ‪778.317.4848‬‬

‫دانش و فن آوری‬ ‫نوزادان با لهجه خاص سرزمين خود گريه می‌کنند‬

‫فریاد نوزادان آلمانی با نوزادان چینی‪ ،‬کامرونی یا فرانسوی متفاوت است‪ .‬زبان‌شناسان‬ ‫دانشگاه شهر وورتسبورگ آلمان دلیل این تفاوت را ویژگی‌های آوایی می‌دانند که در‬ ‫زبان مادری موجود است و کودک از والدین خود به دست می‌آورد‪.‬‬ ‫نوزادان چینی و کامرونی شیوه فریادزدن‌شان با نوزادان آلمانی متفاوت است‪ .‬خانم کاتلین‬ ‫ورمکه‪ ،‬زبان‌شناس دانشگاه شهر وورتسبورگ آلمان در این مورد می‌گوید که صدای‬ ‫گریه نوزادان چینی نسبت به نوزادان آلمانی متفاوت است‪.‬‬ ‫پژوهشگران دانشگاه شهر‬ ‫وورتسبورگ آلمان دو پژوهش‬ ‫در این رابطه انجام داده‌اند و به‬ ‫این نتیجه رسیده‌اند که تفاوت‬ ‫در گریه نوزادان به این امر‬ ‫برمی‌گردد که در هر یک از‬ ‫نوسانات صوتی در آن زبان‬ ‫مادری‪ ،‬می‌تواند در زبان مادری‬ ‫دیگر معنای دیگری داشته باشد‪ .‬‬ ‫برای مثال زیر و بمی صدا در‬ ‫زبان چینی و کامرونی اهمیت‬ ‫بیشتری دارد تا زبان آلمانی‪.‬‬ ‫به همین دلیل کودک چینی یا‬ ‫کامرونی با نواخت بیشتری گریه‬ ‫می‌کند‪ ،‬گویی که آواز می‌خواند‪.‬‬ ‫پژوهشگران از این موضوع نتیجه گرفته‌اند که نوزادان می‌کوشند صدای مادر را در‬ ‫ذهن خود ثبت کنند و این اقدام آنها بالفاصله پس از تولد صورت می‌گیرد‪ ،‬نه به هنگام‬ ‫سخن گفتن کودک‪.‬‬ ‫پژوهشگران دانشگاه شهر وورتسبورگ آلمان در پژوهش اول خود در باره ‪ ۴۲‬نوزاد‬ ‫تحقیق کردند که نیمی از این نوزادان آلمانی و نیم دیگر فرزندان شهروندان کامرونی‬ ‫بودند که در شمال غرب این کشور زندگی می کردند‪ .‬تحقیق دوم روی ‪ ۵۵‬نوزاد و همانند‬ ‫تحقیق نخست صورت گرفت‪ ،‬اما این بار نیم دوم کودکان چینی بودند‪.‬‬ ‫گریه متفاوت نوزادان فرانسوی‬ ‫پژوهشگران هفت سال پیش از این نیز در این دانشگاه تحقیقات مشابهی صورت داده و به‬ ‫نتیجه‌های مشابهی رسیده بودند‪ .‬نتایج پژوهش پیشین این بود که نوزادان آلمانی گریه‌شان‬ ‫نسبت به گریه نوزادان فرانسوی از لحاظ ملودی و ریتم متفاوت است‪.‬‬ ‫پژوهش هفت سال پیش نیز به این نتیجه رسیده بود که کودک در حالت جنینی و در بدن‬ ‫مادر زبان والدین و تکیه بر سیالب‌ها را در ذهن خود ثبت می‌کند‪.‬‬ ‫پژوهشگران دانشگاه وورتسبورگ آلمان در پژوهش های زبان‌شناسانه جدید خود به این‬ ‫نتیجه رسیدند که فاصله نواخت زیروبم در نوزادان چینی و کامرونی بیشتر از نوزادان‬ ‫آلمانی است‪ .‬باال و پایین رفتن نواخت‌‌ها در زمانی کوتاه نیز در میان این نوزادان به نسبت‬ ‫نوزادان آلمانی بیشتر است‪.‬‬ ‫خانم کاتلین ورمکه‪ ،‬زبان شناس دانشگاه شهر وورتسبورگ آلمان تاکید می‌کند که در این‬ ‫پژوهش ها زمان گریه کودکان عادی بوده و پژوهشگران به طور مصنوعی این کودکان‬ ‫را به گریه نیانداخته‌اند‪ .‬خانم ورمکه می‌گوید‪« :‬ما گریه‌های تصادفی نوزادان را ضبط‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 38‬‬ ‫می‌کردیم؛ معموال زمانی که نوزادی مثال به خاطر گرسنگی شروع به گریه می‌کرد‪».‬‬ ‫(‪)dw.com‬‬

‫نحوه درک کلمات در انسان و سگ يکسان است‬

‫تجزیه و تحلیل کلمات و لحن ادای آنها در مغز انسان و سگ به یک صورت انجام‬ ‫می‌گیرد‪ .‬پژوهش های جدیدی که پژوهشگران دانشگاه ائوفوس لوران بوداپست‪ ،‬پایتخت‬ ‫مجارستان‪ ،‬در مورد برقراری ارتباط بین انسان و سگ انجام داده‌اند نشان می‌دهد که‬ ‫سگ‌ها توانایی درک کلمات و همچنین نحوه ادای کلمات را دارند‪.‬‬ ‫در گزارش این پژوهش ها که در نشریه ساینس منتشر شده آمده است که در سگ هم‪،‬‬ ‫مانند انسان‪ ،‬تجزیه و تحلیل معنی کلمات در نیمکره چپ مغز و تجزیه و تحلیل لحن ادای‬ ‫کلمات در نیمکره راست مغز انجام می‌گیرد‪.‬‬ ‫براساس این گزارش‪ ،‬هنگامی که کلمه‌ای محبت آمیز و حاکی از تشویق با لحنی مناسب‬ ‫به سگ گفته شود‪ ،‬شنیدن این کلمه باعث فعال شدن مرکز درک لذت در مغز سگ می‌شود‬ ‫اما اگر همین کلمه با لحنی نامناسب ادا شود‪ ،‬لذت حاصل از آن به مراتب کمتر است‪.‬‬ ‫یکی از نتایج این پژوهش این است که مکانیزم پردازش کلمات در روند تکامل انسان‬ ‫به مراتب زودتر از آنچه که قبال تصور می شد ایجاد شد و برخورداری از این مکانیزم‬ ‫منحصر به انسان نیست‪ .‬در واقع‪ ،‬قرار گرفتن در محیطی که مبادله کلمات در آن به طور‬ ‫مستمر ادامه دارد‪ ،‬مثال محل سکونت یک خانواده‪ ،‬باعث می‌شود تا درک معنی کلمات‬ ‫حتی در حیوانات که قوه ناطقه هم ندارند رشد کند‪.‬‬

‫اتیال اندیکس‪ ،‬از اعضای گروه پژوهشی دانشگاه ائوفوس لوران گفته است که "مغز‬ ‫انسان ته تنها آنچه را که گفته می‌‌شود و نحوه گفتن آن را به طور جداگانه تجزیه و تحلیل‬ ‫می‌کند بلکه اطالعات به دست آمده از این دو فرآیند را با هم ترکیب می‌کند تا به درک‬ ‫واحدی از کلمه دست یابد‪".‬‬ ‫وی افزوده است که مطالعه‌ای که صورت گرفته نشان می‌دهد که سگ هم درست به همین‬ ‫شکل معنی کلمات و نحوه ادای آنها را تجزیه و تحلیل و برای درک نهایی‪ ،‬نتیجه این دو‬ ‫فرآیند را ترکیب می‌کند‪ .‬‬ ‫کشف نحوه درک کلمات توسط سگ‌ها می تواند برقراری ارتباط بین انسان و سگ و‬ ‫همکاری آنها را بهبود بخشد‪ .‬در این مطالعه‪ ،‬سیزده سگ زیر دستگاه اسکنر ویژه‬ ‫قرار گرفتند و واکنش بخش‌های مختلف مغز آنها به محرکه "کلمه" و "لحن ادای کلمه"‬ ‫مورد بررسی قرار گرفت‪ .‬یکی دیگر از نتایج به دست آمده این بوده است که صداهای‬ ‫غیرکالمی که با لحنی مشخص ادا شود در همان بخش از مغز سگ تجزیه و تحلیل‬ ‫می‌شود که صداهای کالمی با همان لحن را تجزیه و تحلیل می‌کند‪.‬‬ ‫خانم اندیکس گفته است که "آنچه که واژه‌ها را به پدیده‌ای خاص انسان تبدیل می‌کند‪،‬‬ ‫ظرفیت عصبی منحصر به فردی برای درک آنها نیست بلکه توانایی انسان در ابداع شیوه‬ ‫به کارگیری کلمات است‪bbc ".‬‬

‫رياضيات‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 39‬‬

‫گزينش مطلب برای اين بخش از‪ :‬‬ ‫عليرضا خاتون آبادی ‪ -‬ونکوور‬

‫پروفسور محسن هشترودی‬ ‫تولد‪ ۲۲ :‬دی ‪ ۱۲۸۶‬در هشترود ‪ -‬درگذشت‪:‬‬ ‫‪ ۱۳‬شهریور ‪ ۱۳۵۵‬در تهران‬ ‫او در مدرسه دارالفنون در تهران تحصیل‪ ،‬و‬ ‫مدرک دکترای خود را در ریاضیات از دانشگاه‬ ‫سوربن در فرانسه دریافت کرد‪ .‬پس از بازگشت‬ ‫به تهران‪ ،‬مقام استادی دانشسرای عالی‪ ،‬ریاست‬ ‫دانشگاه تبریز و ریاست دانشکده علوم دانشگاه‬ ‫تهران را عهده‌دار بود‪ .‬او از طرفداران‬ ‫سرسخت علوم پایه بود‪ ،‬به شعر و موسیقی و‬ ‫فلسفه عالقه داشت‪ ،‬و توانایی بیان مطالب علمی‬ ‫به زبان ساده را دارا بود‪ .‬وی به عنوان یک‬ ‫متفکر منتقد پیشرو و ریاضیدان نامدار ایرانی‪،‬‬ ‫دارای اهمیت نمادین و شخصیتی اثرگذار در‬ ‫جامعه علمی معاصر ایران بوده است‪.‬‬ ‫پدرش شیخ اسماعیل مجتهد از مشاوران شیخ‬ ‫محمد خیابانی یکی از فعاالن نهضت مشروطه‬ ‫بود‪ .‬محسن هشترودی تحصیالت دبستانی خود‬ ‫را در مدرسه‌های سیروس و اقدسیه در شهر تبریز به پایان برد و سپس برای ادامه تحصیل در‬ ‫دارالفنون به تهران آمد‪ .‬چند سالی در تهران به تحصیل پزشکی گذراند‪ ،‬تا در سال ‪ ۱۳۰۴‬به‬ ‫عنوان دانشجوی بورسیه دولتی برای تحصیل در رشته ریاضیات به کشور فرانسه اعزام شد‪.‬‬ ‫در سال ‪ ۱۳۱۴‬با درجه کارشناسی در رشته ریاضیات از دانشگاه سوربون فارغ‌التحصیل شد‪.‬‬ ‫سپس با سرپرستی پروفسور الی کارتان در همان دانشگاه به پژوهش در زمینه هندسه دیفرانسیل‬ ‫پرداخت و مدرک دکترای خود را در رشته ریاضیات در سال ‪ ۱۳۱۶‬دریافت کرد‪.‬‬ ‫پس از بازگشت به ایران به عنوان استادیار در دانشکده علوم دانشسرای عالی به کار مشغول شد‪.‬‬ ‫در سال ‪ ۱۳۲۰‬کرسی استادی دانشسرای عالی را دریافت کرد‪ .‬در سال ‪ ۱۳۳۰‬به مقام ریاست‬ ‫دانشگاه تبریز رسید‪ ،‬و در سال ‪ ۱۳۳۶‬به عنوان رئیس دانشکده علوم دانشگاه تهران انتخاب شد‪.‬‬ ‫وی در طول زندگی حرفه‌ای خود ارتباطش با مجامع علمی بین‌المللی حفظ کرد‪ :‬وی در سال‬ ‫‪ ۱۳۲۹‬به عنوان نماینده دانشگاه تهران در کنگره بین‌المللی ریاضی‌دانان هاروارد شرکت کرد‪،‬‬ ‫در موسسه مطالعات پیشرفته دانشگاه پرینستون و به درخواست ریاست موسسه پرفسور اوپنهایمر‬ ‫به عضویت پذیرفته شد‪ ،‬و یک ترم پاییزی را نیز به تدریس در دانشگاه هاروارد پرداخت‪.‬‬ ‫او مهارت زیادی در بیان اصول و پدیده‌های علمی و فناوری‌های جدید به زبان ساده داشت‪ ،‬و با‬ ‫نوشته‌ها و سخنرانی‌های خود می‌توانست با قشر بزرگی از جامعه ارتباط برقرار کند و مفاهیم‬ ‫اصلی دانش و فناوری را به آنان منتقل نماید‪ .‬به فلسفه‪ ،‬شعر و موسیقی عالقه زیادی داشت و‬ ‫خود نیز اشعاری سرود‪.‬‬ ‫پژوهش‌های علمی‬ ‫تخصص او در زمینه هندسه دیفرانسیل بود‪ .‬مهمترین اثر علمی نگاشته شده توسط محسن‬ ‫هشترودی‪ ،‬پایان‌نامه دکترای او در زمینه هندسه دیفرانسیل است‪ ،‬که در آن یکی از مدل‌های‬ ‫ریاضی استادش (الی کارتان) را تعمیم داد که امروزه به نام )التصاق هشترودی (شناخته می‌شود‪.‬‬ ‫او در طول زندگی حرفه‌ای در ایران چند مقاله کوتاه علمی نیز منتشر کرد‪ .‬جدای از پژوهش‬ ‫علمی‪ ،‬پروفسور هشترودی به عنوان یک متفکر منتقد و ریاضیدان نامدار ایرانی‪ ،‬دارای اهمیت‬ ‫نمادین و شخصیتی اثرگذار در جامعه علمی معاصر ایران بوده است‪.‬‬ ‫خصوصیات فردی و فعالیتهای غیر ریاضی‬ ‫پروفسور هشترودی نیز همچون پدرش انسانی وارسته بود وارسته و آزاد از بسیاری قید وبندهای‬

‫دست و پا گیر ‪ ،‬قید و بندهایی که درصد بسیار زیادی از توان افراد را به خود اختصاص می‌دهد‬ ‫و همین امر یکی از رموز موفقیت او بود‪ .‬بیشتر پول و وقتش را صرف مطالعه می‌کرد و مطالعه‬ ‫او هیچگاه به یک زمینه خاص محدود نمی‌شد‪ .‬عالوه بر ریاضی در ادبیات و بسیاری زمینه‌های‬ ‫دیگرنیز مطالعه داشت‪ .‬هر شبانه روز سه تا چهار ساعت می‌خوابید و بقیه وقتش را صرف‬ ‫مطالعه و کارهای اجتمای و فرهنگی می‌کرد‪ .‬استاد هشترودی پا به پای تدریس در دانشگاه در‬ ‫سال هزار و سیصد و بیست و یک خورشیدی رئیس فرهنگ تهران ‪ ،‬در سال هزار و سیصد و‬ ‫سی خورشیدی رئیس دانشکده علوم تهران شد‪.‬‬ ‫روش خاص او در هنگام کار بر روی یک موضوع توجه عمیق و تمرکز کامل بر روی آن بود‬ ‫او وقتی به یک موضوع خاص می پرداخت تمام ذهن و حواسش را برروی آن متمرکز می کرد‬ ‫به گونه ای که درهنگام کار وقتی او را صدا می‌زدند متوجه نمی‌شد و بعد از چند بار صدا زدن‬ ‫برای چند لحظه‌ای به طرف صدا خیره می‌شد‪ .‬درست شبیه فردی که از خوابی عمیق برخاسته‬ ‫باشد‪ .‬از دیگر ویژگیهای او در هنگام کار دست کشیدن از بقیه کارها و اختصاص دادن تمام توان‬ ‫خود به یک کار واحد بود‪ .‬نقل است از همسر وی رباب هشترودی که وقتی کاری را شروع‬ ‫می‌کرد تا به نتیجه دلخواه دست نیافته بود از خواب و خوراک خبری نبود و گاهی اوقات حتی‬ ‫چند وعده پشت سر هم غذا نمی‌خورد‪ .‬از دیگر ویژگیهای برجسته وی نگاه تیز بین او بوده است‪،‬‬ ‫نگاه وی چنان تیز و متمرکز بود که همگان را به حیرت وا می‌داشت‪.‬‬ ‫از دیگر صفات و ویژگیهای وی حافظه بسیار قوی او بود‪ ،‬حافظه یک دارایی خدادادی است اما‬ ‫استفاده بهینه از آن به خود شخص بر می‌گردد‪ .‬پروفسور هشترودی هیچگاه از حافظه‌اش برای‬ ‫مسایل پیش پا افتاده استفاده نمی‌کرد‪ ،‬تنها موضوعاتی را به خاطر می‌سپرد که ارزش به خاطر‬ ‫سپاری را داشته باشند‪ .‬این ویژگی در اکثر دانشمندان وجود دارد‪ ،‬یعنی توجه به آنچه ارزش‬ ‫توجه کردن داشته باشد و بی‌توجهی نسبت به سایر امور ‪ ،‬از این روست که مرم عادی بعضی‬ ‫وقتها دانشمندان را به حواس پرتی متهم می‌کنند‪.‬‬ ‫نظم ویژگی دیگری است که نزد پروفسور جایگاه خاص خودش را داشت به ویژه نظم وی برای‬ ‫حضور در کالسهای درس‪ .‬از آنجایی که او به تدریس عشق می‌رزید نظم وی برای حضور در‬ ‫کالسها چنان بود که هیچگاه دیده نشد که پروفسور دیر به کالس درس برود و در این امر بی‬ ‫نظمی کند‪ ،‬اما در پایان دادن به کالس درس قایل به نظم نبود‪ .‬کالسهای او گاهی اوقات سه تا‬ ‫چهار ساعت بیش از زمان قانونی طول می‌کشید‪ .‬وی در ارج گذاشتن به دبیران و آموزگاران‬ ‫نیز چنان بود که این موضوع را می‌توان جزو ویژگیهای او دانست و در همین راستا توجه او به‬ ‫انسان و همه مردم مثال زدنی است او به انسان و استقالل آن مهر می‌ورزید چنان که معتقد بود‪:‬‬ ‫اگر قرار باشد سر رشته دانش و فن در دست زورمندانی باشد که آن را ضد انسانها بکار گیرند‬ ‫چه بهتر که تمدنی در کار نباشد و بر همان حالت انسانهای نخستین زندگی کنیم‪ .‬یک دانشمند‬ ‫هنگامی می‌تواند بر مراد دل خود زندگی کند که استقالل داشته باشد‪ .‬نازک دلی ‪ ،‬داشتن احساس‬ ‫پاک و لطیف و حساسیت او نسبت به ظلم و ستم از دیگر ویژگیهای او بودند‪ .‬پروفسور هشترودی‬ ‫چنانچه نشانی از ستم می‌یافت بی درنگ واکنش نشان می‌داد‪ ،‬حتی اگر در کوچه و خیابان مادری‬ ‫کودکش را تنبیه می‌کرد با بانگ و فریاد آن مادر را از این عمل زشت باز می‌داشت‪ .‬نقل است‬ ‫روزی در حین تدریس پروفسور هشترودی متوجه کفشهای پاره پاره دانشجویی شد و نتوانست به‬ ‫درس دادن ادامه دهد‪ ،‬کالس را ترک کرد بعد آن دانشجو را خواست و چون از تهیدستی بی حد‬ ‫او خبر دار شد از حقوق خود برای او مستمری در نظر گرفت‪.‬‬ ‫پروفسور هشترودی مطرح کننده یوفوها و کسی بود که به شوروی سابق کمک کرد زمانی که‬ ‫سفینه یوری گاگارین داشت از مسیر منحرف می‌شد‪ .‬سفینه با محاسبات پروفسور به مسیر خود‬ ‫باز گشت‪ .‬این دانشمند بزرگ بیش از صد مدال جهانی دارد‪ .‬بطور خالصه می‌توان ویژگیهای‬ ‫پروفسور هشترودی که از عوامل اصلی موفقیت او بودن را چنین فهرست نمود‪:‬‬ ‫ وارستگی و ساده زیستی که از پدر خود به ارث برده بود‪.‬‬‫ سخت کوشی و تالش مستمر‪.‬‬‫ توجه به ذوق و استعداد خود در انتخاب رشته تحصیلی‪.‬‬‫ توجه و تمرکز عمیق بر روی موضوع مورد نظرخود و بی توجهی نسبت به موضوعات باز‬‫دارنده‪.‬‬ ‫ حافظه قوی و استفاده بهینه از آن‪.‬‬‫ نظم در کارهایی که می‌پذیرفت‬‫ارج گذاشتن به انسان در کل و توجه خاص به معلمان و جوانان ‪ ،‬نازک دلی و احساسی پاک و‬ ‫لطیف داشتن‪..‬‬

‫علیرضا خاتون آبادی‬ ‫دکتری ریاضی‬

‫‪778-926-1382‬‬

‫‪Math Tutoring High School & College: Math 8-12, Pre-Calculus, Calculus, SAT, AP, IB, Online, GRE, MCAT, GMAT‬‬

‫تدریس راییض مطابق رسفصل دروس اب اتکید بر حل مساهل توسط هیات علمی دانشگاه اب ‪ 15‬سال سابقه تدریس‬

‫جدول و سرگرمی‬

‫آيا می توانيد ‪ 10‬اختالف میان دو تصویر در ظاهر يکسان زير بيابيد؟‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 40‬‬

‫سه جدول سودوکو‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 41‬‬

‫جدول ويژة‬ ‫نشرية فرهنگ‬ ‫(يک نوازنده موسيقی نامدار)‬

‫شماره ی ‪346‬‬ ‫طراح‪ :‬بهمن‬

‫‪ -‬ونکوور‬

‫(حل جدول در صفحه ی ‪)45‬‬

‫افقی‪:‬‬ ‫‪ -1‬استاد و نوازنده ی برجسته ی ایرانی تار که چهره‬ ‫ی وی را در میانه ی جدول این شماره ی فرهنگ ‪BC‬‬ ‫می بینید ‪ -‬نام چند تن از پادشاهان اشکانی‬ ‫‪ -2‬قطار بر روی آن حرکت می کند ‪ -‬کشتی جنگی ‪-‬‬ ‫گیسو ‪ -‬شهری در استان فارس‬ ‫‪ -3‬روستا ‪ -‬خدمتگزار ‪ -‬بزرگترین پیمان نظامی چهان‬ ‫ کافی‬‫خشت پخته‬ ‫‪ -4‬بچه ی گوسفند یا آهو ‪ -‬یاری رساندن ‪ِ -‬‬ ‫‪ -5‬از پادشاهی های عصر باستان در آسیای صغیر که‬ ‫توسط کورش کبیر تسخیر شد ‪ -‬نوعی جامه و نیز نام‬ ‫داستانی از نیکالی گوگول نویسنده و شاعر روس ‪-‬‬ ‫حس بساوایی ‪ -‬از ویتامین ها‬ ‫‪ -6‬از کشورهای عربی ‪ -‬نوعی کشتی ویژه مناطق‬ ‫قطبی ‪ -‬نوعی فلز‬ ‫‪ -7‬یکدندگی و ستیزه جویی ‪ -‬مهمترین شهر و پایتخت‬ ‫منطقه ولز در پادشاهی متحده ی بریتانیا‬ ‫‪ -8‬بخشی از دستگاه گوارش آدمی ‪ -‬خوی و سرشت‬ ‫‪ -9‬باربر ‪ -‬از رودخانه های مرزی ایران‬ ‫‪ -10‬در هنگام انتخابات به صندوق های انتخاباتی‬ ‫ریخته می شوند ‪ -‬گل سرخ‬ ‫‪ -11‬پرنده ای است با منقاری بلند و بسیار نیرومند ‪-‬‬ ‫شالی که دور سر ببندند‬ ‫‪ -12‬از حشره های موذی ‪ -‬شماره ها ‪ -‬از حشره های‬ ‫خونخوار‬ ‫‪ -13‬از چهارپایان اهلی بارکش ‪ -‬از شهرهای کوچک‬ ‫کویری ایران در استان اصفهان ‪ -‬عسل و انگبین ‪-‬‬ ‫آشکار و هویدا ‬ ‫‪ -14‬الیه ‪ -‬حشره ای که نوعی از آن عسل تولید می‬ ‫کند ‪ -‬رسا و فصیح‬ ‫‪ -15‬تکخال ‪ -‬از مهمترین رودخانه های منطقه قفقاز‬ ‫که پس از عبور از گرجستان و جمهوری آذربایجان در‬ ‫تالش گشتاسبی به دریای خزر می ریزد ‪ -‬نوعی ارابه‬ ‫برای باربری که عقب اسب یا االغ می بندند ‪ -‬سردی‬ ‫و سرما‬ ‫‪ -16‬نزولخواری ‪ -‬یکی دیگر از فلزها ‪ -‬از رنگ ها ‪-‬‬ ‫باغی تاریخی در کاشان که امیرکبیر در آن به قتل رسید‬ ‫‪ -17‬زبانی رایج در بخشی از جنوب شرقی اروپا ‪-‬‬ ‫کتابی شامل طنزنوشته های علی اکبر دهخدا‬

‫عمودی‪:‬‬ ‫‪ -1‬بزرگترین شاعر اسطوره سرای ایران زمین ‪ -‬از‬ ‫نویسندگان و شاعران نامدار پس از انقالب ایران و یکی‬ ‫از قربانیان قتل های زنجیره ای توسط ماموران اطالعاتی‬ ‫جمهوری اسالمی‬ ‫‪ -2‬بخشی از دستگاه تنفسی آدمی ‪ -‬شهری در استان‬ ‫مازندران ‪ -‬حرف شرط ‪ -‬کوزه ی شراب‬

‫‪ -3‬از دانه های خوشبو ‪ -‬پخته اش را پلو می‬ ‫خوانیم ‪ -‬خاک و گل کوزه گری ‪ -‬ضمیر اشاره‬ ‫به دور‬ ‫‪-4‬نیروی دریافت و تعقل ‪ -‬دارایی ها بویژه‬ ‫آب دیده‬ ‫خانه و زمین ‪ -‬سرشک و ِ‬ ‫‪ -5‬معصیت ‪ -‬سپیده دم ‪ -‬شاد و نیز کسی که‬ ‫صفا و آرامش دل دارد‬ ‫‪ -6‬خوشحال ‪ -‬جوهر شوره یا اسید نیتریک ‪-‬‬ ‫بنده و غالم‬ ‫‪ -7‬کشوری در شرق اروپا و بر کناره ی دریای‬ ‫سیاه ‪ -‬کم بها‬ ‫‪ -8‬حشره ای که از آفت های بزرگ کشاورزی‬ ‫به شمار می آید ‪ -‬ستون‬ ‫‪ -9‬نام پسر سیاوش در شاهنامه ی فردوسی ‪-‬‬ ‫قومی ایرانی ساکن جنوب شرقی کشور‬ ‫‪ -10‬غربال کوچک ‪ -‬مرد مقدس و مینوی‬ ‫‪ -11‬محبس ‪ -‬از بزرگترین جشن های ساالنه‬ ‫ی ایرانیان باستان که امروزه بسیاز و محدودتر‬ ‫از گذشته ها در نزد زرتشتیان ایران برگزار‬ ‫می شود‬ ‫‪ -12‬آخوند ‪ -‬نقصان ‪ -‬زمان بی پایان‬ ‫‪ -13‬افالک که در اعتقادات گذشتگان فلک‬ ‫های قمر و عطارد و زهره و شمس و مریخ‬ ‫و مشتری و زحل را شامل می شد ‪ -‬ریسمان‬ ‫ خروش و نعره‬‫‪ -14‬صورت ‪ -‬دلیری ‪ -‬از موجودات افسانه ای‬

‫‪ -15‬از سازهای ضربی ‪ -‬جای پا ‪ -‬بزرگترین قاره ‪ -‬شکوه و بزرگی‬ ‫‪ -16‬از چهارپایان اهلی ‪ -‬محله ‪ -‬جوانمرد ‪ -‬بر پشت ستوران می نهند‬ ‫‪ -17‬نویسنده ی نامدار روس و خالق داستان "برادران کارامازوف" ‪ -‬پیر و سالخورده‬

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 42 "I collect these reports from the Real Estate Board, STAT Canada and economists. But I welcome your input and suggestions as this section is designed to address your market concerns, whether you are an existing property owner or just starting your search in the Greater Vancouver Real Estate Market. For further detailed information you can reach me at: 604.722.7202 (Foad Ahmadi) or FoadAhmadi.com"

Record BC Home Sale Forecast Despite Vancouver

By FOAD AHMADI, Vancouver

Slowdown: BCREA 2016 Third Quarter Housing Forecast Update Vancouver, BC – August, 2016. The British Columbia Real Estate Association (BCREA) released its 2016 Third Quarter Housing Forecast Update today.

Multiple Listing Service® (MLS®) residential sales in the province are forecast to climb 10.4 per cent to a record 113,000 units this year, eclipsing the previous record of 106,310 units in 2005. Housing demand is expected to moderate next year, with home sales declining nearly 8 per cent to 104,400 units. However, housing demand is expected to remain well above the ten-year average of 85,000 unit sales. "The introduction of a 15 per cent tax on foreign national home buyers in Metro Vancouver is expected to accelerate a moderating trend in the market that began earlier in the year," said Cameron Muir, BCREA Chief Economist.

"However, other regions of the province are performing above expectations and at the provincial level, largely offsetting Metro Vancouver's deceleration."

The average MLS® residential price in the province is forecast to increase 11 per cent to $706,900 this year and a further 5.2 per cent to $743,700 in 2017. "While the cyclical nature of housing markets can exact a harsh toll on affordability in the short term, there is some relief for beleaguered home buyers on the horizon, added Muir. Housing starts in the province are expected to reach near record levels this year, and the highest amount since 1993. In Metro Vancouver, a record number of homes are now under construction. "A moderation in housing demand combined with a rising number of both new and resale homes on the market is expected to create more balance and less upward pressure on home prices."

:‫نورت شور مولتی کالچرال سوسایتی برگزار میکند‬

‫اطالعات مربوط به مزایای خانواده در بی سی‬

‫این جلسه برای اشنایی مهاجران با جزییات مزایای موجود در کانادا برای خانواده‬ 2.30 12.30- ‫ سپتامبر ساعت‬29 ‫ سال دارند روز پنجشنبه‬18 ‫هایی که فرزند زیر‬ :‫بعدازظهر برگزار میشود و حاوی مطالب زیر میباشد‬ )Canada Child Tax Benefit, GST/ HST( ‫ مزایای حق اوالد و مالیات‬‫ شرایط استفاده از یارانه ثبت نام فرزند در مهد کودک‬ )Child care Subsidy( ‫ مدارک مورد نیاز‬/ ‫ فرمهای مربوطه‬/ ‫ نحوه ثبت نام‬ ‫ شرایط استفاده از کمک اجاره‬)Rental Assistance Program( ‫ مدارک مورد نیاز‬/ ‫ فرمهای مربوطه‬/ ‫نحوه ثبت نام‬ ‫ پرسش و پاسخ‬- / ‫ آدرسها و شماره های مورد نیاز‬.‫ لطفا ثبت نام فرمایید‬،‫بدلیل محدود بودن ظرفیت برنامه‬ 604-988–2931 :‫شماره تماس‬ ‫ شرقی نورت ونکوور‬15 ‫ خیابان‬123 ‫ شماره‬207 ‫ واحد‬:‫محل برگزاری‬ .‫این برنامه از سوی دولت تامین مالی شده و رایگان میباشد‬

‫هفت شهر عشق‬ ‫مركز هنرهاى ايرانى تقديم ميكند‬ ‫برنامه بزرگداشت حكيم فريد الدين عطار نيشابورى‬ ٢٠١٦ ‫ اكتبر‬٢٣ ‫ يكشنبه‬: ‫تاريخ‬ ‫ شب‬٩ ‫ عصر تا‬٦ : ‫زمان‬ ‫ پورت مودى‬، ‫ سالن اينلت تياتر‬: ‫مكان‬ ، ‫ رقص عرفانى‬، ‫ نمايش كوتاه‬، ‫ دكلمه اشعار‬، ‫ موسيقى سنتى‬: ‫اين برنامه شامل‬ ‫سخنرانى و نمايشگاه آثار هنرى ميباشد‬

٧٧٨٣٨٩٥١٢١ ‫ و‬٧٧٨٨٥٥٥٢٤٤ : ‫تلفن اطالعات‬

" ‫ " دلشدگان‬:‫بنیاد کانادا و ایران برگزارمیکند‬ .‫ آواز ایران زمین‬،‫ رقص‬،‫ شعر‬، ‫شبی پرازشور و زیبایی همراه با موسیقی‬ ‫ عصر‬۹ ‫ الی‬۶ :‫زمان‬ ۲۰۱۶‫ سپتامبر‬۲۵ ‫ یکشنبه‬:‫تاریخ‬ Presentation House Theatre — 333 Chesterfield Avenue, North :‫مکان‬ Vancouver ‫ دالر‬۱۵ ‫ مبلغ‬۲۰۱۶ ‫ برای اعضای ثبت شده درسال‬:‫ورودی‬ ‫ دالر‬۲۰ ‫ برای غیرعضو‬ ‫ پرزنتیشن هاس ازساعت‬Box Office ‫ ازطریق‬:‫محل فروش بلیط برای غیرعضو‬ ‫ بعدازظهروبرای اعضای بنیاد فقط ازطریق هیات مدیره برای اطالعات‬۴ ‫صبح الی‬۱۰ :‫بیشترازطریق زیربابنیاد کانادا وایران تماس حاصل گردد‬ www.cif-bc.com:‫وبسایت بنیاد‬ 6048001977 ‫ ویا تلفن‬info@cif-bc.com:‫ایمیل‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 43‬‬

‫آژانس مسافرتی‬

‫بازرسی فنی ساختمان‬

‫‪( Advanced Travel‬تینا خدایی) ‪604-904-4422‬‬ ‫‪604-770-4474‬‬ ‫آژانس هواپیمایی آپادانا‬ ‫‪604-986-0094‬‬ ‫آریا تراول‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫‪604-500-0303‬‬ ‫دکتر امير به کيش‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آرایشگاه و سالن زيبایی‬

‫‪604-980-5464‬‬ ‫‪King Hair Design‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫آموزش هنر‬

‫باشگاه ورزشی ‪ /‬ورزش های رزمی‬

‫‪604-990-1331‬‬ ‫باشگاه سانی کيم تکواندو‬ ‫بهاره دهکردی (کيک باکسينگ) ‪778-872-3781‬‬ ‫مجتبی دانشی (کيک باکسينگ) ‪778-871-7572‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫پزشک ‪ /‬مرکز پزشکی ‪ /‬خدمات پرستاری‬

‫خانه فرهنگ و هنر (خط‪ ،‬نقاشی‪ ،‬موسیقی‪778-737-7426 )...‬‬ ‫مرکز هنری نوا‪( :‬موسیقی‪ ،‬نقاشی ‪604-985-6282 )..‬‬ ‫نقاشی‪:‬‬ ‫نازنین صادقی (آبرنگ) ‪604-349-6326‬‬ ‫‪www.nazanin-artist.com‬‬ ‫رامین جمالپور (رنگ روغن‪ /‬آبرنگ) ‪604-924-1475‬‬ ‫موسیقی‪ :‬‬ ‫حمیرا بشیری (سه تار) ‪778-839-1375‬‬ ‫اشرف آبادی (تار و سه تار) ‪604-375-1272‬‬ ‫استاد شاملو (ویلن و سه تار) ‪604-983-3985‬‬ ‫ُرهام بهمنش (پیانو) ‪778-833-4778‬‬ ‫نازنین صادقی (پیانو برای کودکان) ‪604-349-6326‬‬ ‫گالری موسیقی (پیانو‪ ،‬گیتار‪ ،‬ویلن) ‪604-980-4913‬‬ ‫مازیار امامی (گیتار) ‪604-990-1278‬‬ ‫کامران (گیتار پاپ) ‪604-441-9442‬‬ ‫رامین جمالپور (پیانو‪ ،‬تئوری‪/‬هارمونی) ‪604-924-1475‬‬ ‫فرشته فرمند (آواز) ‪778-893-6766‬‬ ‫پرویز نزاکتی (آواز) ‪ 604-913-3486‬‬ ‫محمد خرازی (گیتار) ‪604-551-3963‬‬ ‫عکاسی‪:‬‬ ‫آموزش عکاسی کارون ‪778-372-0765‬‬ ‫کارتون و کاریکاتور‪:‬‬ ‫گالری کالغ سفید (افشین سبوکی) ‪778-898-4575‬‬ ‫خطاطی‪:‬‬ ‫انجمن خوشنویسان ایران ‪778-889-4820‬‬ ‫رقص‪:‬‬ ‫باله ملی پارس ‪604-983-0015‬‬ ‫گروه رقص آتش ‪604-224-0011‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫اپتومتری ‪ /‬عينک سازی‬

‫‪604-464-7726‬‬ ‫‪( IRIS‬کوکيتالم)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزش زبان‬

‫پزشک خانوادگی‪:‬‬ ‫دکتر پروانه بهشتی (‪604-925-9277 )West Van‬‬ ‫فیزیوتراپی‪:‬‬ ‫هارمونی (فیزیو ‪ /‬ماساژتراپی) ‪604-468-2300‬‬ ‫ناتوروپاتیک‪:‬‬ ‫دکتر ماندانا عدالتی (‪604-987-4660 )North Van‬‬ ‫طب گياهی ‪ /‬هرباليست‪:‬‬ ‫دکتر اسماعيل حسينی‬ ‫خدمات پرستاری‪:‬‬

‫‪778-706-3538‬‬

‫‪604-945-5005 Safe Care Home Support‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫ترجمه‬

‫حسین عندلیب (مترجم رسمی) ‪604-868-9800‬‬ ‫امیربانو قاسمی نژاد (مترجم رسمی) ‪778-998-8402‬‬ ‫فریبرز خشا (مترجم رسمی) ‪ 604-377-9225‬‬ ‫حاتمی (مترجم رسمی) (کوکيتالم) ‪604-338-7364‬‬ ‫دارالترجمه رسمی ترای سیتی ‪604-492-0666‬‬ ‫‪778-773-0723‬‬ ‫بهارک کیادی‬ ‫دالور قدرشناس (‪604-817-4689 )Ph.D‬‬ ‫حمید دادیزاده (مترجم رسمی) ‪604-889-5854‬‬ ‫آرش اندرودی (مترجم رسمی) ‪604-365-6952‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات و خدمات ساختمانی‬

‫علی وفایی (‪604-603- 8254 )AAA Ali Renovations‬‬ ‫شرکت ساختمانی لوفا ‪ -‬پارسا خاکپور ‪778-893-7277‬‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات لوازم خانگی ‪ /‬برقی ‪ /‬کامپیوتر‬

‫حسن (‪604-764-6911 )Wise Appliance‬‬ ‫‪604-770-0660‬‬ ‫‪Techno Electro‬‬ ‫سعید ابراهیمی ‪604-346-8925‬‬

‫‪604-710-0550‬‬ ‫‪( Green Way‬محسن)‬ ‫ ‪778-899-7790‬‬ ‫سعيد صالحی‬ ‫آموزشگاه رانندگی بهروز ‪778-896-1420‬‬ ‫حسین الهیجی ‪604-644-8960‬‬ ‫کاپیالنو (جوان) ‪604-990-4844‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫ناهید پاک (‪778-340-0231 )NasTax-N.Van‬‬ ‫ناهید پاک (‪604-781-8153 )NasTax- Langley‬‬ ‫‪ - PBS‬رضا هوشمند (‪604-990-6668 )N. Van‬‬ ‫‪ - PBS‬رضا هوشمند (برنابی) ‪604-638-3104‬‬ ‫‪ - PBS‬رضا هوشمند (ترای سيتی) ‪604-945-6664‬‬ ‫‪778-285-8830‬‬ ‫حسابداری صبا‬ ‫تراز (کوکیتالم) ‪604-468-4222‬‬ ‫تراز (حسن نراقی ‪ -‬نورت ونکوور) ‪604-986-3704‬‬ ‫‪-----------------------------------------------‬‬

‫ارز و ارسال پول‬

‫دنیا (وست ونکوور) ‬ ‫چارلیز (داون تاون)‬ ‫دانیال (کوکيتالم) ‬ ‫عطار (کوکیتالم) ‬

‫‪604-913-2324‬‬ ‫‪604-688-2516‬‬ ‫‪604-763-1512‬‬ ‫‪604-945-3266‬‬

‫خدمات زيبایی و ماساژ زهره ‪604-365-4610‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات اتوموبیل‬

‫حسابداری‬

‫حمل و نقل ‪ /‬اثاث کشی (‪)Moving‬‬

‫‪778-929-2725‬‬ ‫‪Project X‬‬ ‫‪604-603-9099‬‬ ‫آلبرت (حمل و نقل و اثاث کشی)‬ ‫‪604-970-2233 Merto Vancouver Movers‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫خدمات بیمه‬

‫جهانگیر فامیلی‬ ‫ميالد رحمتی‬

‫‪604--836-5663‬‬ ‫‪604-987-9356‬‬

‫کتابفروشی‬

‫نیما (کتاب‪ ،‬فیلم و آالت موسیقی) ‪604-904-0821‬‬ ‫کتاب کارون ‪778-372-0765‬‬ ‫پان به (کتاب و فیلم) ‪604-671-9880‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫خدمات کنسولی‪ /‬اسناد رسمی‪ /‬مهاجرت‬

‫مشاور امالک‬

‫فریبرز خشا (نوتاری پابلیک) ‪604-922-4600‬‬ ‫فرشته رحیمی (امور مهاجرت) ‪778-893-2275‬‬ ‫محمد همائی نژاد ‪604-924-4452‬‬ ‫حسن نراقی (امور مهاجرت) ‪604-986-3704‬‬ ‫یونکس ‪604-987-1413‬‬ ‫راه کانادا (کوکیتالم) ‪778-285-2866‬‬ ‫سوزان بشیری ‪604-973-0102‬‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫‪604-727-4044‬‬ ‫محمد خلیل بیگی ‬ ‫‪604-603-0704‬‬ ‫مرتضی رضایی‬ ‫‪604-506-8668‬‬ ‫پرتو مشرف‬ ‫‪604-603-0762‬‬ ‫نادر معتمد‬ ‫‪778-389-8615‬‬ ‫مریم غفاری‬ ‫‪604-626-1033‬‬ ‫ایرج بابایی‬ ‫‪778-893-2275‬‬ ‫فرشته رحیمی‬ ‫‪604-377-9225‬‬ ‫فريبرز خشا‬ ‫‪604-340-8182‬‬ ‫سهيال طوسی‬ ‫‪778-240-8181‬‬ ‫رضا محمودی‬ ‫مژگان شیخ االسالمی ‪604-898-4333‬‬ ‫کورس پزشک ‪604-518-3992‬‬ ‫پروین نارچی ‪604-790-7484‬‬ ‫مارسی پناه ‪ 604-761-7546‬‬ ‫فاطی دارا ‪604-787-6562‬‬

‫دکتر علیرضا خاتون آبادی (ریاضی) ‪778-926-1382‬‬ ‫دکتر حمیدرضا رضازاده (ریاضی) ‪604-700-9560‬‬ ‫نيلوفر علمداری(شیمی‪ /‬ساینس)‪778-926-2995‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫ایرانیان ‪604-261-6564‬‬ ‫دهخدا (نورت ونکوور) ‪604-913-0601‬‬ ‫نور دانش ‪604-442-9431‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫‪604-781-7478‬‬ ‫هوندا (سعيد لطفی )‬ ‫‪778-898-0701‬‬ ‫اکورا (هوشنگ دیده بانی)‬ ‫‪604-649-3618‬‬ ‫فولکس واگن (بهداد نخعی)‬ ‫فولکس واگن (علی بنی صدر) ‪604-250-6711‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫خدمات زيبايی ‪ /‬ماساژ‬

‫شهرام شعبانی ‪604-657-4318‬‬ ‫آرین ‪604-220-1808‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫‪( KMF‬خسرو خاندشتی) ‪604-438-0222‬‬ ‫تعمیرگاه و مکانیکی ‪604-960-0389 Auto Tek‬‬ ‫زاهد هفت لنگ ‪604-722-4175‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫اتوموبیل‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تدریس خصوصی‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزش رانندگی‬

‫کاپیز دیپو (نورت ونکوور) ‪604-990-7272‬‬ ‫خدمات چاپ‪604-710-5234 Print & Design‬‬

‫‪604-770-1784‬‬ ‫فرش پازیریک‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫خدمات کامپیوتر‬

‫‪778-882-4087 Discover English Academy‬‬ ‫‪604-782-3530‬‬ ‫بهاره بهداد (زبان فرانسه)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزشگاه زبان فارسی‬

‫خدمات چاپ‬

‫فرش (فروش ‪ /‬تعمیرات ‪ /‬شستشو)‬

‫خدمات پوست و زيبايی‬

‫(‪)facial/skincare‬‬

‫‪604-364-8416 Vanco L.S.C‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫داروخانه‬

‫داروخانه مدیس (پورت کوکيتالم) ‪604-944-5544‬‬ ‫داروخانه نورت وست ‪604-982-0981‬‬ ‫داروخانه فارماسیو (وست ونکوور) ‪604-925-3304‬‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫دندانپزشک‬

‫‪604-985-7032‬‬ ‫دکتر بابک چهرودی‬ ‫‪604-474-4155‬‬ ‫دکتر رضا آران (ارتودنسی)‬ ‫دکتر روشنک شفقی ‪604-321-8001‬‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫رستوران‬

‫‪604-971-5113‬‬ ‫خلیج فارس (نوت ونکوور)‬ ‫شاليز (پورت مودی) ‪604-566-4222‬‬ ‫گیالنه ‪604-904-3904‬‬ ‫کازبا ‪604-980-7373‬‬ ‫زیتون ‪778-340-1500‬‬ ‫کپیالنو کافه ‪604-987-9000‬‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫عکاسی و فیلمبرداری‬

‫‪604-925-6800‬‬ ‫پرفکت شات استودیو‬ ‫‪778-372-0765‬‬ ‫استودیو عکاسی کارون‬ ‫حمید ‪604-358-7060 slicephotography.ca‬‬ ‫دات آرت استودیو ‪778-355-4445‬‬ ‫یونکس ‪604-987-1413‬‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫فروشگاه مواد غذایی‬

‫چهارباغ (نورت ونکوور) ‪604-522-5254‬‬ ‫‪( Urban Gate‬کوکيتالم) ‪604-472-8888‬‬ ‫گالره (وست ونکوور) ‪778-279-8909‬‬ ‫آریا (داون تاون) ‪604-682-8816‬‬ ‫دانیال (داون تاون) ‪604-669-6766‬‬ ‫افرا (نورت ونکوور) ‪604-987-7454‬‬ ‫فروشگاه بزرگ دایانا (کوکيتالم) ‪604-941-1881‬‬ ‫المپیا (نورت ونکوور) ‪604-988-8100‬‬ ‫پارس (نورت ونکوور) ‪604-988-3515‬‬ ‫پرشیا (نورت ونکوور) ‪604-985-2288‬‬ ‫میت شاپ اند دلی (نورت ونکوور)‪604-983-2020‬‬ ‫نانسی (نورت ونکوور) ‪604-987-5544‬‬ ‫یک و یک (ونکوور) ‪604-877-0139‬‬ ‫‪------------------------------‬‬

‫‪---------------------------------------------‬‬

‫نان ‪ /‬شیرینی‬

‫شیرینی مینو (کوکیتالم) ‪604-552-3336‬‬ ‫شیرینی گلستان ‪604-990-7767‬‬ ‫شیرینی رکس ‪604-973-0119‬‬ ‫شیرینی الله ‪604-986-6364‬‬ ‫کلبه نان ‪778-340-1773‬‬ ‫‪604-987-5881 Better Bakes & Eats‬‬ ‫افرا ‪604-987-7454‬‬

‫‪---------------------------------------------‬‬

‫نشریات و دیگر رسانه ها‬

‫فرهنگ ‪604-544-0960 BC‬‬ ‫فرهنگ ‪778-317-4848 BC‬‬

‫شهروند ‪604-988-9262 BC‬‬ ‫پیوند ‪604-921-4726‬‬ ‫راه موفقيت ‪604-721-5315‬‬ ‫دانستنیها ‪604-697-0344‬‬ ‫مهاجر ‪ 778-968-9081‬‬ ‫دانشمند ‪604-913-0399‬‬ ‫تلویزیون پرواز ‪604-723-4307‬‬ ‫تلویزیون آريا ‪604-396-1919‬‬ ‫رادیو فارسی زبان ونکوور ‪778-709-9191‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫وام‬

‫‪604-307-8674‬‬ ‫مهرداد نویس‬ ‫‪604-603-0762‬‬ ‫نادر معتمد‬ ‫امیر بوترابی ‪604-341-0566‬‬ ‫بهنام نیک اختر ‪604-725-7230‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫وکالت ‪ /‬خدمات حقوقی‬

‫متیو فهی (‪604-561-4644 )Matthew Fahy‬‬ ‫‪604-925-6005‬‬ ‫زهرا جناب‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تلفن نيازمندی ها‪:‬‬

‫‪778.317.4848‬‬

‫ ‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 44‬‬

‫اطالعيه انجمن ايرانيان برنابی‬ ‫احتراما به آگاهی میرساند جلسات فرهنگی انجمن‬ ‫ایرانیان برنابی شامل‪ :‬حافظ خوانی؛ ترانه خوانی؛‬ ‫شعر همراه آهنگ؛ شاهنامه همراه ضرب؛ موسیقی‬ ‫کر؛ مقاله میباشد‪ .‬زمان‪ :‬شنبه ها ساعت ‪ 1‬تا ‪4‬‬ ‫بعدازظهر‬ ‫مکان‪ :‬ساختمان سینیور سنتر جنب کتابخانه شمال‬ ‫لوهیدمال خیابان کمرون شماره‪۹۵۲۳‬‬ ‫تلفن ‪۶۰۴۷۷۹۴۴۲۲‬‬ ‫ روابط عمومی انجمن‬

‫استخدام‬ ‫به خانمی آرایشگر و باتجربه با حداکثر ‪ 38‬سال سن‬ ‫برای کار در محلی در مرکز شهر ونکوور نیازمندیم‪.‬‬ ‫‪778.279.3253‬‬

‫بازاریاب مورد نیاز است (‪)a part-time job‬‬ ‫به یک بازاریاب باتجربه‪ ،‬کوشا و خوش برخورد برای همکاری در زمینه ی‬ ‫کسب آگهی برای نشریه نیازمندیم‪ .‬ساعات کار بسیار قابل انعطاف و پرداخت‬ ‫به صورت کمیسیون بسيار مناسب‬

‫‪778.317.4848‬‬

‫مدرسه ی نور دانش‬ ‫اطالعیه برگزاری کالس های ترم پاییزی درسه منطقه نورث ونکوور‪ ،‬برنابی و کوکیتالم‬

‫آگهی استخدام‪:‬‬ ‫به يک کمک داروساز به صورت پاره وقت در نورت شور نيازمندیم‪.‬‬ ‫متقاضيان ً‬ ‫لطفا رزومه خود را به شماره ذیل فکس نمايند‪:‬‬ ‫‪Fax no. 604.925.3312‬‬ ‫نورت شور مولتی کالچرال سوسایتی برگزار میکند‬

‫چون شکر شیرین و چون گوهر‪ ،‬زبان فارسی است‬ ‫فارسی‪ ،‬فرهنگ و آیین و نشان پارسی است‬

‫اطالعات مفید درباره سیستم بیمه در بی سی‬

‫زبان مهم ترین عامل حفظ و ارتباط بین نسل هاست‪ ،‬پس بکوشیم تا با آموزش زبان فارسی‬ ‫به فرزندان مان ارتباط خود را با نسل جدید‪ ،‬حفظ و تقویت نماییم‪ .‬مدرسه ی نور دانش با‬ ‫مجوز رسمی برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی ایران و برخورداری از سی سال سابقه‬ ‫ی مدیریتی و آموزشی در مدارس دولتی و غیر انتفاعی داخل کشور و چندین سال فعالیت‬ ‫آموزشی در استان بریتیش کلمبیا و بهره مندی از کادری مجرب و کارآزموده‪ ،‬دارای کالس‬ ‫های خصوصی و گروهی آموزش زبان فارسی برای خردساالن و بزرگساالن‪ ،‬آموزش کلیّه ی‬ ‫دروس ابتدایی و راهنمایی و نیز آموزش تک درس دبیرستان می باشد‪.‬‬ ‫ما به میزبانی وخدمت رسانی به بیش از هفتاد نفر از دانش آموزانی که داوطلب شرکت در‬ ‫امتحانات پایان تحصیلی ایران در سال جاری در حوزه ی ونکوور می باشند‪ ،‬مفتخریم‪.‬‬

‫این جلسه برای آشنایی مهاجران با جزییات سیستم خدمات درمانی در کانادا روز‬ ‫چهارشنبه ‪ 28‬سپتامبر ساعت ‪ 4 - 6‬بعد از ظهر برگزار میشود و حاوی مطالب زیر‬ ‫میباشد‪ - :‬چه کسانی واجد شرایط بیمه هستند‬ ‫ نحوه ثبت نام و موارد پوشش خدمات پزشکی‬‫ میزان حق بیمه و شرایط معافیت از آن‬‫ تخفیف دارویی یا فارما ِکر ‪ /‬نحوه ثبت نام‬‫ میزان تخفیف دارویی ‪ /‬فرمهای مربوطه‬‫ آشنایی با برنامه تخفیف حق بیمه ‪ /‬نحوه ثبت نام‬‫ آشنایی با برنامه بیمه تکمیلی فرزندان و بزرگساالن‬‫ ادرسها و شماره های پزشکی مورد نیاز‬‫ پرسش و پاسخ‬‫بدلیل محدود بودن ظرفیت برنامه ‪ ،‬لطفا ثبت نام فرمایید‪.‬‬ ‫شماره تماس‪ 604-988–2931 :‬محل برگزاری‪ :‬واحد ‪ 207‬شماره ‪ 123‬خیابان ‪15‬‬ ‫شرقی نورت ونکوور (این برنامه از سوی دولت تامین مالی شده و رایگان میباشد)‬

‫تلفن تماس‪604.726.9430 :‬‬

‫ایمیل‪noordanesh.school@yahoo.com :‬‬

‫انجمن شعر و سخن‬ ‫جشن مهرگان‬

‫مهرگان را جشن می گیریم تا بار دیگر پیوند و پیمانمان را با سرزمین نیاکان پاکمان‬ ‫که هستی فرهنگی و شناسنامه انسانی خود را وامدار آنان هستیم‪ ،‬تازه کنیم‪.‬‬ ‫محل برگزاری‪ :‬خیابان النزدل ‪ 15 -‬غربی شماره ‪ 123‬ساختمان لژيون‬ ‫زمان‪ :‬شنبه اول اکتبر ‪ - 2016‬شروع برنامه‪ :‬ساعت ‪ 6‬بعدازظهر‬ ‫کوشش بر اینست که فضای فرهنگی بر برنامه حاکم باشد‪.‬‬ ‫‪ -1‬خیر مقدم و نیایش مهرگان توسط آقای برومند ‪ -2‬آواز و ترانه خوانی خواننده‬ ‫خوش صدا "دولت بانو" ‪ -3‬رقص خانم پونه مدیر آکادمی رقص های شرقی‬ ‫‪" -4‬حرف دل" با اجرای اعضای انجمن ‪ -5 -‬دکلمه دلنشین اشعار توسط بانویی‬ ‫هنرمند ‪ -6‬موزیک‪ :‬دی جی بهترین های روز را ارائه می دهد‬ ‫از پذیرفتن کودکان و نوجوانان معذوریم‬ ‫رقص جمعی تا ساعت ‪ 10‬شب ادامه خواهد داشت‬ ‫بهای بلیت‪ 25 :‬دالر‬ ‫هماهنگ کننده سیروس برومند‬ ‫‪7787093396‬‬ ‫‪7787090334‬‬ ‫‪6043370202‬‬

‫‪Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 45‬‬

‫کانون شاد ایرانیان برگزار میکند‬ ‫همراه با برنامه های متنوع شاد‪ ،‬موسیقی‪ ،‬آواز‪ ...‬و پذیرایی‪،‬‬ ‫به جمع ما بپیوندید‪.‬‬ ‫زمان‪ :‬هرهفته روزهای شنبه راس ساعت ‪ 11‬صبح الی ‪ 1‬عصر‬ ‫مکان‪ :‬خیابان النزدل‪ ،‬خیابان ‪ 22‬شرقی شماره ‪ (144‬سیلورهاربر) نورت ونکوور‬ ‫تلفن تماس‪6047005958 :‬‬ ‫یادآوری‪ :‬این کانون برنامه های متنوع تابستانی شامل پیک نیک وگردش های‬ ‫گروهی را نیز درپیش دارد‪.‬‬

‫برنامه ای در جهت کمک به گروه خیریه پردیس‬

‫)‪100 Rubbish (Everything Rubbish Removal‬‬ ‫هر گونه اثاثيه اضافی‪ ،‬بی استفاده و دورافکندنی شما را ‪ -‬اعم از‬ ‫مبل‪ ،‬یخچال‪ ،‬میز و صندلی و ‪ - ...‬با نازلترين قيمت از منزل يا محل‬ ‫کار شما برخواهيم داشت‪.‬‬ ‫خدمات اين شرکت در نورت ونکوور‬ ‫‪ ،‬وست ونکوور‪ ،‬کوکيتالم‪ ،‬داون تان‬ ‫و ديگر نقاط ونکوور بزرگ در‬ ‫دسترس شماست‪.‬‬

‫)‪Tel: 604.500.0953 (Ami‬‬

‫تدريس پيانو‪ ،‬آکاردئون و تئوری موسيقی‬ ‫برای کودکان و بزرگساالن‬ ‫با سی سال سابقۀ تدريس‬

‫‪Wise Appliance Service‬‬ ‫تعميرات انواع لوازم برقی خانگی‬

‫)حسن(‬

‫‪604.764.6911‬‬

‫حسين زليخاپور‬

‫‪604.618.9709‬‬ ‫حل جدول نشريه ی فرهنگ (شماره ی ‪)346‬‬

‫باید که جمله جان شوی تا الیق جانان شوی‬ ‫سفری ماجراجویانه به ناخودآگاه و ژرفای درون‪.‬‬ ‫کارگاه های خودشناسی بر اساس نظریه های پروفسور یونگ ‪.‬‬ ‫از شما که شهامت سفر به ژرفای ناخوآگاه وجود خود را دارید ‪ ،‬دعوت میشود دراین‬ ‫کارگاه ها شرکت کنید‪.‬‬ ‫مدرس‪ :‬خانم الهام ذوالفقاری نیا ( مشاور بالینی )‬ ‫شهریه برای هشت جلسه صد وبیست دالر‬ ‫جلسه اول (چهارشنبه دهم آگست) ‪ ،‬رایگان است و برای آشنائی کلی با مفاهیم‬ ‫خودشناسی به روش یونگ و آنچه درکارگاه ها خواهد آمد وثبت نام می باشد ‪.‬‬ ‫زمان ‪ :‬چهارشنبه ها از ساعت شش تا نه شب ‪.‬‬ ‫مکان‪Harbour Dr. North Vancouver 889 :‬‬ ‫شماره ‪۷۷۸۳۲۰۵۷۸۲‬برای کسب اطالعات بیشتر است‬ ‫نمایندگی گروه خیریه پردیس در ونکوور (‪)6049804678‬‬

‫مرمت و بازسازی انواع تابلوهای نقاشی رنگ روغن جدید یا قدیمی‬

‫‪778.834.3931‬‬

‫آرايش مو توسط "نازی"‬ ‫ ‬ ‫کوتاه کردن موی زنانه‪:‬‬ ‫کوتاه کردن موی مردانه‪ :‬‬ ‫ ‬ ‫رنگ ریشه موی زنانه‪:‬‬ ‫ ‬ ‫رنگ موی مردانه‪:‬‬ ‫هایالیت برای هر فویل‪ :‬‬ ‫ ‬ ‫ابرو‪:‬‬ ‫برای بقيه خدمات سئوال شود‬

‫(نورت ونکوور)‬

‫‪$20‬‬ ‫‪$15‬‬ ‫‪$30‬‬ ‫‪$20‬‬ ‫ ‬ ‫‪$10‬‬ ‫‪$10‬‬

‫‪778.859.4393‬‬

‫‪Tel:‬‬

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 46

The Light Between Oceans

Don't Breathe (PG) ****

(G) ****

Knock Knock!

Mommy Dearest!

By Robert Waldman, Vancouver

D

o onto others. Good advice like that may have been handy for a couple on the loose, and on the run, in the chic adaptation of a hit novel. Prepare to be swept off your feet with The Light Between Oceans. Indeed Dreamworks Pictures combines with Canadian EBay co-founder Jeff Skoll to take us back in time to the early Twentieth Century.

After a tour of duty battling the Germans British born Tom Sherbourne yearns for the simple life. Busy as can be Michael Fassbender (X-Men) lays it all on the line in a triumphant tale of a company man now serving time as a lighthouse operator at a remote British posting. All life and no play can be boring for the most independent type.

Lucky for Tom he comes across Isabel Graysmark, a fetching villager. Somewhat cloistered Alicia Vikander breathes life into his girl and by extension her new man.

Love is in the air and in full bloom as the two seal the deal and become husband and wife, much to the small town's delight. First comes love, next comes marriage then comes the proverbial baby carriage. Wait. That last prophecy takes a turn for the worse as the couple's first child never happens. Fans of the acclaimed novel knows what happens next.

Desperate people do desperate things. When a young baby literally falls into their laps a huge moral question threatens to drive a wedge between the couple: do we keep the baby or give it up? Cue the hankies as we are swept into an unbelievable tug of war with consciences as to what is the right thing to do. Even higher get the stakes when the little girls birth mom, Hannah Roenfeldt, get wind of her baby's survival. Like a deer caught In The headlights Rachel Weisz (The Lobster)is riveting as a more out to claim what's rightfully hers.

Charming, emotional and certainly eventful The Light Between Oceans will definitely sweep romantics off their feet.

By Robert Waldman, Vancouver

Career criminals are a dime a dozen. Hats off to Sony Pictures for releasing Don't Breathe. Get ready to be scared silly as this horror thriller is causing goose pumps galore at Cineplex Odeon Theatres around B.C. Good stories are few and far between. No matter what the genre creativity seems to be getting harder to come by. Smart writing makes Don't Breathe one of the best horror films in decades. Set in Detroit Michigan our story revolves around the criminal aspirations of three not so smart petty thieves.

All In Their late 20s I surmise the trio, composed of two men and a babe have had a taste of success robbing homes. When the group gets wind of a house with the potential of a higher return they set their sights on an easy mark, Little does the gang know that they may have bitten off more than they can chew when they enter the dilapidated house.

Warning signs can be foreboding. Good scares come early when a canine with fangs wants to chow down on the intruders.

This dog from hell is only the warm-up as once inside it appears that the robbers may have encountered the ultimate villain.

Owned by a Vietnam War vet with health issues it doesn't take long for the hunters to become the prey as a deadly game of cat and mouse inside the house turns What should have been a plain and simple robbery into the ultimate fight for survival. Once again a low budget film like Don't Breathe proves you don't need a big star or any star for that matter or fantastic special effects to appeal to the masses. Here we have a largely no name cast going with the flow and becoming involved in a deadly fight to stay alive that will leave you in a cold sweat.

Talk about tense excitement. This is an excessively suspenseful tale that tells the sordid story of a crime gone way wrong and the dangers of home invasions gone sour. Don't Breathe will leave you breathless and your heart beating out if control.

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P. 47

Farhang-e BC, Sep. 16, 2016, No. 346, Vol. 14 / P.

‫بزرگترين موسسه ايرانی وام مسکن در کانادا‬

Mehrdad Nevis

‫مهرداد نـويس‬

Mortgage Specialist

‫مشاور و متخصص وام مسکن‬

Mortgage Services for Life

Cell: 604.307.8674

Suite 103 - 850 Harbourside Drive,

Tel: 604.988.8766

North Vancouver BC V7P 0A3

Fax: 604.988.8736

www.yespros.com

rodnevis@yespros.com