Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P.
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 2
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 3 توقع عکسالعمل اهالی روستا را نداشتهاند خودروی خود را رها کرده و پیاده متواری میشوند .ماموران پلیس نیز با استفاده از پالک خودروی به جا مانده هویت شکارچیان را شناسایی و آنان را دستگیر میکند. هر سال در فصل زمستان یک میلیون پرنده مهاجر به تاالبها و آبگیرهای استان مازندران مهاجرت میکنند)dw.com( .
جلوگيری از حرکت کارگران پلی اکريل برای تجمع در مقابل استانداری اصفهان در ميانه راه
به گزارش سایت "دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران" مردم بابل به یاد چهار قوی مهاجری که در روزهای اخیر در کنار آبگیری در روستای ایمنآباد شکار شده بودند جمع شدند و شمع روشن کردند .اهالی این روستا و جمعی از شهروندان بابل در کنار آبگیر قوها با در دست داشتن پالکاردهایی اقدام شکارچیان غیرمجاز را محکوم کردند. همچنین ،اهالی این روستا که به قوهای مهاجر عالقهمند بودهاند در دستگیری شکارچیان غیرمجاز نقش داشتهاند. چندی پیش اهالی روستای ایمنآباد متوجه شدند که ۹قوی مهاجر در آبگیری در کنار این روستا فرود آمدهاند .تا اینکه سه شکارچی متخلف حوالی ظهر روز سهشنبه ۹آذر از خلوتی روستا سواستفاده کرده و به چهار قو شلیک میکنند. مردم روستا با شنیدن صدای شلیک گلوله از منازل خارج شده و شکارچیان را تعقیب میکنند .شکارچیان غیرمجاز که
حدود پانصد نفر از کارگران شرکت پلیاکریل اصفهان که مقابل درب کارخانه تجمع کرده بودند به قصد برگزاری تجمع در مقابل استانداری پیاده به سمت شهر حرکت کردند که از قرار معلوم، در میانه راه از ادامه پیادهروی آنها جلوگیری شد. به گزارش خبرنگار ایلنا ،از ساعت 8صبح امروز (شانزدهم آذر) حدود پانصد نفر از کارگران شرکت پلیاکریل اصفهان مقابل درب کارخانه تجمع کردند. این کارگران که در شش ماه گذشته ،دستمزد خود را نگرفتهاند و استقرار هیات اجرایی دولت در سه ماه گذشته نیز نتوانسته مشکالت آنها را حل کند ،به قصد برگزاری تجمع پیاده از مقابل درب کارخانه به سمت شهر اصفهان حرکت کردند تا تجمع خود را به مقابل استانداری اصفهان بکشانند. از قرار معلوم ،در میانه راه ،مقابل شهرک صنعتی مبارکه ،کارگران را متوقف کردند و اجازه حرکت بیشتر به آنها ندادند .پس از آن ،مدیرعامل شرکت پلیاکریل در جمع کارگران معترض حاضر شد و به آنها وعده داد که در روزهای آتی از محل تخصیص اعتبار توسط دولت ،یک ماه از معوقات آنها را پرداخت میکند. کارگران که نتوانسته اند به اصفهان برسند و اکنون در حال بازگشت به کارخانه هستند؛ می گویند :به این وعدهها امیدی نیست چرا که ماههاست گوشمان از این وعدهها پر شده است( .پیک ایران)
APADANA TRAVEL CORP )(BC Reg. 61054
Worldwide Travel Service
آژانس هواپیمایی آپادانا افتخار دارد با دارا بودن کادری مجرب و با ارائه بهترین و مناسبترین قیمت بلیت هواپیما به نقاط مختلف دنیا در خدمت شما عزیزان باشد.
بهترین قیمت بلیت به ایران:
تهران 1220دالر شیراز 1350دالر مشهد 1350دالر
بهترین قیمت بلیت از ایران به کانادا و آمریکا نورت ونکوور ،خیابان النزدل و هجدهم غربی ،شماره 106
تلفن604-770-4474 :
106 - West 18th Street, North Vancouver BC,V7M 1W4 Tel :604 770 4474 Toll Free: 1-855-770-4474 www.apadanatravel.ca sales@apadanatravel.ca
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 4
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 5
Farhang-e BC, Feb. 23, 2011, No. 204
Page 4
ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺣﺪﻭﺩ ۵۰۰ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺗﺠﻤﻊ ﺍﻭﻝ ﺍﺳﻔﻨﺪ
بازداشتشدگان ديروز را ۵٠٠ نفر اعالم کرد .به گفتهی وی، اکثر بازداشتشدگانی که او مشاھده کرده ،در محدودهی خيابان و ميدان آزادی ،و توسط پليس امنيت دستگير شده بودند و بسياری از آنھا در ساعات پايانی ديشب و بامداد امروز آزاد شدند. او که ديشب از مقر نيروی انتظامی فاتب واقع در ضلع جنوبی ميدان انقالب ،ابتدای خيابان کارگر جنوبی آزاد شده ،خاطرنشان میکند که ھمزمان با دستگيری ،مورد ضرب و شتم ماموران قرار گرفته؛ و تاکيد میکند که در زمان بازداشت برخورد بدی با آنھا صورت نمیگرفت ،مگر کسانی که به گفتهی او “بلبل زبانی” میکردند که به شدت کتک میخوردند.
به گفتهی او ،تلفنھای ھمراه ھمهی بازداشتشدگان توقيف شده و به آنھا گفته شده که بعد از عيد برای پس گرفتن آنھا مراجعه کنند. ھمچنين يک کارگر که او ھم ديشب از ھمين محل آزاد شده ،با ابراز تعجب از رفتارھايی که در زمان بازداشت ديده ،به برخورد خشن ماموران اشاره میکند و میگويد: اينھا خودشان ھم کسی را قبول نداشتند و به ھمه فحش میدادند، خودم شنيدم که حتی به امام ھم توھين میکردند .ب ه گفتهی او ،افرادی را که قبال ھم سابقهی بازداشت داشتهاند و يا به ھرحال میخواستند نگه دارند ،به مقر اصلی پليس امنيت منتقل میکردند .او میگويد که تنھا مردان در اين محل بازداشت بودهاند و زنان را از ابتدا به جای ديگری – احتماال بازداشتگاه وزرا – منتقل کلمه :يکی از افراد بازداشتشده در تجمع ديروز – اول اسفندماه – کردهاند. که نيمه شب گذشته آزاد شده ،در گفت و گو با کلمه ،تعداد تقريبی )ايران امروز(
ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﻳﮏ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯼ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻳﮑﻢ ﺍﺳﻔﻨﺪ خبری منابع و دانشجويی سايتھای نزديک به معترضان گزارش دادهاند روز يکشنبه، يکی از دانشجويان دانشگاه شيراز به نيروھای دست حکومتی کشته شده است؛ اين در حالی است که خبرگزاری فارس با تکذيب اين خبر گفته است اين دانشجو تصادف کرده و در جريان درگيری کشته نشده است .بنا برگزارش وبسايت دانشجونيوز ،حامد نورمحمدی ،دانشجوی رشته زيستشناسی دانشگاه شيراز، ساکن خوابگاه دستغيب و اھل خرمآباد يکم اسفندماه در ميدان نمازی مقابل سختمان شماره يک دانشکده مھندسی در حال فرار از دست ماموران حکومتی کشته شده است .برپايه گزارش دانشجو نيوز ،اين دانشجو به وسيله ماموران امنيتی از روی پل نمازی به پايين پرت شده و پس از برخورد با يک خودرو در خيابان ساحلی کشته شده است) .راديو فردا(
www.sunhealthcenter.com
6
شرق -در ماه گذشته میالدی آخرین نسخه «گزارش جهانی شکاف جنسیتی The( »٢٠١٦ )Global Gender Gap Reportازسوی مجمع جهانی اقتصاد ( )WEFمنتشر شد .این گزارش که از سال ٢٠٠٦به بررسی وضعیت شکاف جنسیتی در تمامی کشورهای جهان میپردازد ،مرجعی برای اندازهگیری سطح عدالت جنسیتی در کشورهاست .در گزارش اخیر ،رتبه ایران از نظر شکاف جنسیتی ١٣٩اعالم شده است که نسبت به گزارش سال ،٢٠١٥سه پله صعود نشان میدهد. «شاخص شکاف جنسیتی» از چهار زیربخش مشارکت و فرصتهای اقتصادی، دستاوردهای آموزشی ،بهداشت و طول عمر و توانمندسازی سیاسی تشکیل شده است که برایند تمامی این چهار حوزه ،رتبه کشورها را از منظر عدالت جنسیتی مشخص میکند .براساس گزارش سال جاری مجمع جهانی اقتصاد ،ایسلند ،فنالند ،نروژ ،سوئد و روآندا در جایگاههای اول تا پنجم از منظر عدالت جنسیتی قرار دارند .کشورهای چاد، عربستانسعودی ،سوریه ،پاکستان و یمن نیز بهترتیب در رتبههای ١٤٠تا ١٤٤قرار دارند که بدترین وضعیت را از منظر شکاف جنسیتی در جهان دارا بودهاند.
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P.
کشور جهان) قرار داده است و فقط اردن و سوریه بعد از ایران قرار میگیرند .همچنین از منظر برابری دستمزد برای کار مشابه ،ایران در رتبه ١٠١جهان قرار دارد. براساس این گزارش ،زنان ایرانی در سال ٢٠١٦بهطور متوسط چهارهزارو ٩٦٣دالر درآمد دارند؛ درحالیکه مردان ٢٩هزار ٤٦٨ دالر درآمد کسب میکنند .در واقع زنان ایرانی درآمدی معادل ١٧درصد مردان ایرانی دارند یا مردان ایرانی ٥,٩برابر زنان ایرانی درآمد کسب میکنند .عالوه بر این ٨٢ ،درصد مقامات ارشد و مدیران ردهباالی ایران را مردان تشکیل میدهند و فقط ١٨درصد از این فرصتها به زنان اختصاص دارد ،همچنین حدود ٣٤درصد کارگران حرفهای و متخصص ،زن هستند و ٦٦ درصد از این گروه را مردان تشکیل میدهند.
ب( دستاوردهای آموزشی دستاوردهای آموزشی از دیگر بخشهای شاخص شکاف جنسیتی است که با مولفههایی مانند نرخ باسوادی و ثبتنام زنان در سطوح ابتدایی ،متوسطه و آموزش عالی سنجیده میشود .بنا بر این گزارش ،از هر صد مرد ٩١نفر باسواد هستند؛ درحالیکه در بین هر صد زن ،این رقم ٨٣نفر است .این وضعیت ،ایران را از نظر شاخص نرخ باسوادی در رتبه ١٠٩جهان قرار داده است .در دو شاخص نرخ ثبتنام در دوره ابتدایی و متوسطه میتوان گفت عدالت آموزشی برای زنان برقرار شده و بههمیندلیل عدد یک برای ایران لحاظ شده است .براساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد ٩٩ ،درصد مردان و صد درصد زنان ایرانی برای آموزش ابتدایی ثبتنام میکنند .این رقم در دوره متوسطه ٨١زن از الف( مشارکت و فرصتهای اقتصادی هر صد زن در برابر ٨٠مرد از بین صد مرد است .در بخش آموزش عالی وضعیت کمی مشارکت زنان در بازار کار و فرصتهای اقتصادی برابر یکی از مولفههایی است که در متفاوت است و در ازای هر ٦٤زن ٦٨ ،مرد در دوره آموزش عالی ثبتنام میکنند. شاخص شکاف جنسیتی لحاظ میشود .این شاخص با زیرشاخصهایی مانند نرخ مشارکت زنان ،میزان درآمد زنان بهنسبت مردان و سهم حضور زنان در مشاغل ردهباال سنجیده ج( بهداشت و طول عمر میشود .براساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد ١٧ ،درصد زنان و ٧٦درصد مردان جزء در بخش بهداشت و طول عمر وضعیت ایران به نسبت سایر کشورهای منطقه نسبتا بهتر جمعیت فعال محسوب میشوند که این ارقام کشورمان را در رتبه ( ١٤٢در بین ١٤٤است( ... .دنباله در صفحه ی روبرو)
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 7 ...نرخ امید به زندگی زنان در ایران ٦٥سال است که دو سال از امید به زندگی مردان باالتر است و ایران را در رتبه ١٠٧جهان قرار میدهد .در بین کشورهای مورد بررسی ،تنها وضعیت ترکیه از ایران بهتر است و عربستان ،امارات و قطر به ترتیب از این نظر در رتبههای ١٣٨ ،١٣٥و ١٤٢قرار گرفتهاند. د( توانمندسازی سیاسی تعداد زنان در پارلمان و کابینه و میزان واقعی حضور زنان در این پستها از جمله زیرشاخصهای توانمندسازی سیاسی زنان است .همانگونه که در جدول هم مشاهده میشود، ایران از منظر این شاخص در رتبه ١٣٦جهان قرار دارد که نسبت به گزارش قبلی افت زیادی داشته است .در بین کشورهای مورد بررسی ،وضعیت کلی امارات نسبت به سایر کشورها بهتر است؛ اما چهار کشور ایران ،عربستان ،قطر و امارات از منظر زمان تصدی زنان در پستهای سیاسی در یک جایگاه قرار دارند. جمعبندی به گزارش مجمع جهانی اقتصاد از وضعیت شکاف جنسیتی در ایران ،شکاف جنسیتی در حوزه دستاوردهای آموزشی (بهویژه در سطوح ابتدایی و متوسطه که کامال از بین رفته) بسیار کمتر شده است .همچنین شاخصهای بهکارگیری زنان برای پستهای مدیریتی و حضور زنان در پارلمان اندکی بهبود داشته است .براساس این گزارش ،ایران در کنار شیلی ،امارات و هند از جمله کشورهایی است که اگرچه در سالهای گذشته سرمایهگذاری عمدهای در موضوع آموزش زنان داشته؛ اما این سرمایهگذاریها عمال منجر به افزایش مشارکت زنان در بازار کار نشده است؛ بنابراین زنان به نسبت قبل وضعیت سواد بهتری دارند؛ اما از منظر درآمد و مشارکت اجتماعی و سیاسی وضعیت مناسبی ندارند .این موضوع باعث عدم توسعه کافی نیمی از جمعیت شده است و در واقع سرمایهگذاریهای مالی در این بخش به اهداف خود نرسیدهاند و تبدیل به سرمایه اجتماعی نشدهاند.
8
خبرگزاری هرانا – ظهر روز جاری جمعی از زندانیان بند نسوان (زنان) زندان اوین در اعتراض به ممانعت از مالقات بین گلرخ ابراهیمی ایرایی و همسرش آرش صادقی دست به تحصن زدند .در پی این اعتراض نهایتا ساعت ۷شب جاری ،این زوج زندانی در دفتر اجرای احکام زندان موفق به مالقات شدند. به گزارش خبرگزاری هرانا ٬ارگان خبری مجموعه فعاالن حقوق بشر در ایران ،ساعتی قبل ،آرش صادقی و همسرش گلرخ ابراهیمی درپی تحصن و اعتراض زندانیان بند نسوان، موفق به مالقات شدند. درحالی که روز جاری آرش صادقی با وضعیت وخیمی در چهلویکمین روز از اعتصاب غذایش به سر می برد ٬زندانیان بند نسوان در اعتراض به ممانعت از مالقات هفتگی این زوج دست به تحصن زدند. یک منبع نزدیک به این زوج زندانی دراینباره به گزارشگر هرانا گفت“ :بعد از تحصن چند ساعته جمع زیادی از زندانیان بند نسوان ٬مسئولین مقدمات مالقات را فراهم کرده و آرش و گلرخ ساعت ۷شب در دفتر اجرای احکام به مدت نیم ساعت مالقات کردند”. آرش صادقی کنشگر مدنی زندانی که خود مشغول تحمل ۱۹سال محکومیت حبس است، از روز سوم آبانماه در اعتراض به بازداشت همسرش گلرخ ابراهیمی ایرایی جهت تحمل ۶سال حبس ،دست به اعتصاب غذا زده است. شایان ذکر است ،آقای صادقی شب یازدهم آذرماه ،درپی افت شدید فشار و «باال آوردن لختههای خون» به بیمارستان منتقل شد .این زندانی که در سیونهمین روز از اعتصاب غذا بود ،به دلیل خودداری از دریافت سرم ،صبح روز جاری به زندان بازگردانده شد. آرش صادقی که در بند هشت زندان اوین نگهداری می شود ،از هفتههای گذشته با افت
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P.
شدید فشار خون ،در حال از دست دادن قدرت تکلم بوده و کلمات را بریده بریده میگوید. وی ظرف هفته گذشته متناوبا دچار بیهوشی شده و در بهداری زندان زیر دستگاه اکسیژن قرار داشته است .آقای صادقی در این مدت «خون باال آورده» و دچار تپش قلب شدید است. فشار خون این زندانی در زمان بیهوشی به ۸روی ۴نیز میرسد .وزن آقای صادقی از ابتدای شروع اعتصاب تاکنون ۱۷ ،کیلوگرم کاهش یافته است. الزم به یادآوری است ،آرش صادقی که در سالن ۱۰بند ۸زندان اوین مشغول تحمل ۱۹ سال محکومیت حبس خود است ،همزمان با بازداشت همسرش گلرخ ابراهیمی ایرایی جهت اجرای شش سال حکم حبس ،با نگارش نامهای ضمن غیرقانونی خواندن این اقدام ،اعالم اعتصاب غذای اعتراضی کرد. این زندانی سیاسی مدتی بعد ،در نامهای سرگشاده به ذکر مستند موارد حقوقی نقض شده در فرآیند بازداشت ،بازجویی ،تشکیل دادگاه و صدور حکم و سپس اجرای آن در پرونده همسرش پرداخت. گلرخ ابراهیمی ایرایی ،صبح روز سوم آبان ماه بدون دریافت احضاریه کتبی توسط ماموران امنیتی جهت اجرای حکم حبس بازداشت و به زندان اوین منتقل شد ،وی درحال حاضر در بند زنان (نسوان) این زندان نگهداری میشود. سازمان عفو بین الملل در قالب بیانیه ای با عنوان «بازداشت نویسنده ایرانی با حمله به منزلش جهت اجرای حکم حبس برای نوشتن داستانی در مورد سنگسار» این بازداشت بدون احضاریه و خشونتآمیز را محکوم و خواستار آزادی و لغو محکومیت خانم ایرایی شد. مگدالنا مغرابی ،معاون بخش خاورمیانه و شمال افریقا در سازمان عفو بین الملل در اینباره گفت“ :گلرخ ابراهیمی ایرایی جدیدترین نویسنده و فعال جوانی است که در سرکوب امان بیان هنری توسط [حکومت] ایران گرفتار شده است”. بی ِ
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 9 زیادی از مردم این مناطق را مجبور به ترک خانههایشان در فواصل کوتاه بین زمان منع رفت و آمد کرده است .به نوشته گزارش سازمان عفو بینالملل ،نشانههایی وجود دارد که مقامات مسئول آب را به طور هدفمند برای تسلیم شدن پیکارجویانی که در این منطقه سنگر گرفته بودند ،قطع کردهاند. به گزارش سازمان عفو بینالملل ،آوارگان هنوز به خانههای خود بازنگشتهاند زیرا یا بخشی از خانهها ویران شدهاند یا بخشی از آنها در مناطقی قرار دارند که هنوز مسدود هستند. در ادامه گزارش آمده است که در بهار امسال سازمانهای دولتی ترکیه بیشتر زمینهای سور را مصادره کرده و آنها را بهعنوان اموال اداره محیط زیست و شهرداری به ثبت رساندهاند .طبق این گزارش اقدامی برای جبران خسارت وارد آمده بر آوارگان صورت نگرفته است .سازمان عفو بینالملل از دولت ترکیه خواسته است تا امکان بازگرداندن آوارگان به خانههایشان را فراهم کند .اما به گزارش این سازمان ،ترکیه هنوز برنامهای مشخص و قابل اعتماد برای بازگرداندن مهاجران اجباری ارائه نداده است)dw.com( .
سازمان عفو بینالملل میگوید که ترکیه نیم میلیون شهروند این کشور را مجبور به مهاجرت از مناطق جنوب شرقی ترکیه کرده و هنوز برنامهای مشخص برای بازگرداندن مهاجران اجباری ارائه نکرده است .سازمان عفو بینالملل ترکیه را متهم کرده است که تقریبا نیم میلیون شهروند ساکن مناطق جنوب شرقی این کشور را مجبور به مهاجرت اجباری کرده است. این سازمان در گزارشی که روز سه شنبه ( ۶دسامبر ۱۶/آذر) منتشر کرده است ،مینویسد، ساکنان این مناطق ظرف مدت یک سال در اثر "رفتار خشونتآمیز مقامات ترکیه" مجبور به ترک خانههای خود شدهاند .سازمان عفو بینالملل مهاجرت اجباری ساکنان این مناطق را با "مجازات دستهجمعی" برابر دانسته است" .مجازات دستهجمعی" ناقض حقوق بینالملل بشردوستانه است .در گزارش سازمان عفو بینالملل به ویژه به رفتار با ساکنان منطقه تاریخی سور در شهر کردنشین دیاربکر در جنوب شرقی ترکیه اشاره شده است .این منطقه پکک (حزب کارگران کردستان) و از تابستان ۲۰۱۵صحنه درگیریهایی میان حزب نیروهای امنیتی ترکیه است .در آن سال آتشبس تقریبا دوساله میان نیروهای پکک و نیروهای دولتی ترکیه نقض شد. در گزارش آمده است که تنها در سور تقریبا ۲۴هزار شهروند مجبور به ترک خانههایشان شدهاند .به گزارش سازمان عفو بینالملل ،دلیل ترک خانهها بیش از همه وضع قوانین منع رفت و آمد توسط مقامات ترکیه است که آخرین بار در دسامبر سال ۲۰۱۵به اجرا درآمد. در ادامه این گزارش آمده است ،کمبود مواد خوراکی و آب ،به دلیل ادامه درگیریها ،شمار
گروه مهندسان ارتش آمريکا احداث خط لوله داکوتای شمالی را متوقف کرد پس از ماه ها اعتراض، بومیان آمریکا توانستند حرف خود را به کرسی بنشانند .گروه مهندسان ارتش آمریکا احداث خط لوله داکوتای شمالی را متوقف کرد. اعضای قبیله «سوو» در منطقه استندینگ راک این پیروزی را
جشن گرفتند. هدف از احداث خط لوله داکوتای شمالی انتقال نفت میان چهار ایالت آمریکاست؛ پروژه ای ۴میلیارد دالری که حاصلش تولید روزانه حدود ۴۷۰هزار بشکه نفت خواهد بود. چهره های مشهور آمریکا نیز در این شادی با سرخپوستان شمالی ترین نقطه آمریکا سهیم شدند .لئوناردو دی کاپریو که فعال محیط زیست هم هست در توییتر گفت این مثال بارز همصدایی است و اینکه چطور با اتحاد میتوان دولت را وادار کرد گوش کند)VOA( .
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 10
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 11
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 12
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P.
تعميرات و نوسازی ساختمان AAA ALI RENOVATIONS Website:
علی وفائی
aaaalirenovations.com &
aaaalirenos.com
Cell: 604.603.8254 604.728.3132
13
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 14
ديدگاه ها پيروزی ترامپ ،تحقق رويای "آمريکای بزرگ"! نسرين صبوری -ونکوور
چنین بنظر میرسد که جهان امروز یکی از تاریکترین دوران های خود را پشت سر می گذارد .اوج گیری تفکرات راست که عمدتا در جهت نفی دستاوردهای اجتماعی تاکنونی بشر شکل گرفته اند، اينک فرصتی مناسب برای تثبیت خود یافته اند .تهاجم نظرات برتری طلبانه ی جنسیتی ،مذهبی، نژادی ،ملیتی ،و گرایش های ضدمحیط زیستی و ...هر آنچه را که جوامع بشری در طی مبارزات دهه های اخیر خود بدست آورده اند ،با خطر از دست رفتن و یا دستکم کم رنگ تر شدن روبرو کرده است .آینده ،تیره و تار بنظر می رسد ،تا آن جا که بقول استیون هاوکینگ دانشمند برجسته انگلیسی ،تنها دو راه در مقابل بشر امروزی قرار دارد :بشر امروزی یا خود دست به نابودی خود می زند و یا این که از این بحران بیرون آمده و زندگی تازه ای را بنیان می نهد. در حقیقت ،علیرغم آن که نگاه به آینده و امید به پیشرفت ،همواره مضمون حرکت رو به جلوی بشر بوده است ،اینک آرزوی برگشت به عقب ،بشر امروزی را تسخیر کرده است .براستی چه بر سر ما مردمان این جهان آمده است که حداقل نیمی از جمعیت جهان ،از امریکا و بریتانیا و آلمان و هلند و دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا گرفته تا ایران و مصر و اردن و ترکیه و عراق و افغانستان و ،...نتیجه پیشرفت های بشر را در زندگی روزانه خود لمس نمی کنند و هر شب با رویای برگشت آن بخشی از مردم عادی جامعه است که به عقب سر به بالین می نهند؟ آیا این شیوۀ تفکر تنها از ِ قدرت درک منافع خود را ندارند؟ چگونه است که این همه دستاورد های بشری در عرصه های مختلف ،نتوانسته موجب بهبود کیفیت زندگی بشر در بسیاری از نقاط این کره خاکی شود؟ و از چه روست که آرزوی برگشت به "روزگاران خوش گذشته" ،ملکه ذهن بسیاری از ما گردیده و برای تحقق آن ،به عقب مانده ترین ایدئولوژی ها وسخیف ترین سخنان و تفکرات نمایندگان راست گرا (که متاسفانه در حال حاضر دست باال را دارند) روی آورده ایم؟ همه این به ظاهر عقب گردها و خواسته های به ظاهر ابتدایی وعقب مانده ،به یک نکته بسیار مهم اشاره دارند و آن مخالفت با جهانی شدن است .نظام سرمایه داری کنونی که ماهیتا با نظام سرمایه داری دوران رقابت آزاد ،تفاوتها ی اساسی بسیاری دارد ،آن چنان مرزها را در هم شکسته است، آن چنان تارهای سیاسی ،اقتصادی و فرهنگی خود را بر زندگی روزانه میلیاردها نفر در سراسر جهان تنیده است که بازگشت به دوران طالیی سرمایه داری آزاد ،به آرزوی اکثریت مردم تبدیل شده است .اینک در اوایل قرن بیست و یکم ،از یک سو ،نظام های اقتصادی و سیاسی -اجتماعی با الگوهای "سوسیالیسم روسی و چینی " به شکست انجامیده و از دیگر سو ،بسط و گسترش سرمایه داری جهانی ،چنان عرصه را بر مردم جهان تنگ و تنگ تر کرده است که مردم با چشم خود می بینند تالش های آنان در عرصه های مختلف راه به جایی نبرده و همچنان در چنگ بیکاری ،فقر و فالکت و درماندگی اسیر مانده اند .حال که چنین است آیا باید سوخت و ساخت یا باید به دنبال آلترناتیو دیگری بود؟ الزم به اثبات نیست که مردم در زندگی روزمره خود بیکاری ،فقر ،فساد، تباهی ،دزدی ،آدمکشی،فحشا ،مواد مخدر و هزاران درد بی درمان دیگر سیستم نظام جهانی سرمایه داری را با گوشت و پوست خود تجربه می کنند و از آن بیزارند اما راه برون رفتنی را پیش روی خود نمی بینند .به همین دلیل در غرب ،اتوپیای عصر رقابت آزاد سرمایه داری و در شرق مخالفت با سلطه جهانی سرمایه با اتکا به نیرو و منابع خود ،راه حل و خواسته های منطقی حرکتهای اجتماعی پنداشته می شود .از این رو به نظر می رسد که ناسیونالیسم درغرب وسکوالریسم در شرق ( در مقابله با اسالمیسم خلق شده از سال 1975به بعد) پوشش ایدئولوژیک جنبش های اعتراضی به سلطه جهانی سرمایه داری و دولت سیاسی پنهان آن را فراهم می نمایند. مبارزه کنونی مردم جهان با این سلطه جهانی در همه ی عرصه ها -از تقسیم کار جهانی گرفته تا اشکال قدرت سیاسی ،تقسیم بازار ،فرهنگ مسلط و مضمون هنر رایج ،رابطه انسان با خود و محیط پیرامونش ،نوع تغذیه و حتی جزیی ترین مسایل شخصی بشر -همگی ،به دلیل تعرض گیری خشم و عصیانی به مقیاس جهانی گردیده است .این خشم سیستم جهانی بدانها ،موجب شکل ِ فزاینده بسته به شرایط و موقعیت زندگی مردم در اشکال مختلفی خود را بروز می دهد ،از پیوستن به گروه های افراطی نظامی – مذهبی گرفته تا کشیدن دیوار و سیم خاردار به دور خود. "نه گفتن" و اعتراض به وضعیت موجود به رغم تمام برنامه ریزیهای رسانه ای هراز چندگاهی در جریان انتخابات اینجا و آنجا در غرب ،خود را نمایان می سازد و در کشورهایی مانند تونس، مصر ،ایران ...،به واکنش های فردی و اجتماعی می انجامد ،اما در شرایط نبود یک آلترناتیو جدی اقتصادی ،سیاسی ،اجتماعی و فرهنگی ،نه تنها به ایجاد تغییرات جدی در زندگی روزمره مردم منجر نمی شود ،بلکه زمینه های تازه ای برای هجوم و بسط و گسترش سلطه نظام جهانی سرمایه فراهم می آورد و این سلطه را هر بار در سطحی باالتر ،در طول و عرض گسترش می دهد و
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 15 روزگاری تیره برای نوع بشر رقم می زند .تجربیات حداقل 50سال گذشته شاهدی بر این مدعاست. در واقع اگر واقعیت ها و شرایط موجود در اینجا و آن جای جهان امروز را جدا از یکدیگر بررسی کنیم و آن ها را بمثابۀ جزیی از کل یک سیستم جهانی نبینیم آن گاه به نتایج غلط و راه حل های غیرواقعی خواهیم رسید. آغاز حمله شوروی به افغانستان در سال 1979و مقابلۀ آمریکا با آن ،پیامدهایی را سبب شد که وضعیت منطقه و موقعیت کشورهای منطقه را نسبت به هم عوض کرد .آن چه که به گفته کسینجر بر اساس طرح مدونی از جانب امریکا به مرحلۀ عمل در آمد ،در ظاهر با ایجاد تشکل های اسالمی و حمایت از مجاهدینی که در ابتدا و در آغاز با هدف مبارزات میهنی در افغانستان شکل یافته بودند ،از یک طرف مقدمات فروپاشی نظام شوروی را فراهم آورد که در روند خود ،طوفان آن سراسر اروپای شرقی را فرا گرفت و از طرف دیگر مرحله به مرحله افغانستان را که تا قبل از این در زمرۀ کشورهای در حال توسعه بشمار می آمد ،به کشوری عقب مانده و در سلطۀ گروههای ارتجاعی قبیله ای – مذهبی تبدیل کرد تا جایی که پس از سال ها ،مضمون مبارزات مردمش تا حد ِ خواسته های بسیار ابتدایی بشر تنزل یافته است. جنبش آزادی خواهی مردم ایران در سال های پیش از 1979و نه گفتن مردم ایران به وضعیت موجود ،به واسطۀ عدم ارائۀ راه حل های جدی و قابل اجرا توسط نمایندگان حقیقی مردم ،با سازمان یابی ارتجاعی ترین نیروی " اپوزیسیون " موجود ،آن چنان به ضد خود تبدیل شد که اکنون پس از ِ سرکوبگر نظامی -مذهبی ،رهایی رژیم یک چنگال در زدن پا و دست سال، چهل گذشت به نزدیک ِ از این کابوس برای بسیارانی به امری ناممکن بدل گشته و به همین دلیل همواره به دنبال بدی هستند که بتواند در مقابل بدتر از آن ها حمایت کند. جنبش آزادی خواهی و ضدسلطه جهانی مردم عرب که به بهار عربی معروف گشت ،در مصر به عنوان بزرگترین کشور منطقه با به قدرت رسیدن اخوان المسلمین و پس از آن حاکمیت نظامیان پایان یافت واز این رهگذر نه تنها بهبودی در وضعیت جامعه حاصل نگردید ،بلکه اکنون برای اغلب مردم بازگشت به دوران انور سادات تبدیل به یک آرزو شده است. با حمله علنی به عراق و افغانستان ،سلطه جهانی علناً پرده پوشی را به کناری نهاد و کامال در تمامی حوزه ها زمامدار امور شد .اعتراضات مردمی و جنبش های اجتماعی مردمان شمال افریقا ،از جمله لیبی که زمزمه استقالل از این سلطه را سر داده بودند ،تنها جنگهای قبیله ای را نصیب مردم آن جا کرده و فقر و بیکاری و گرسنگی سراسر آن را فرا گرفته است .مدارکی که توسط ویکی لیکس در این خصوص انتشار یافت ،سیاست مداخله گرانۀ دولت آمریکا را به وضوح نمایان می کند ...و اخیراً نیز صدای اعتراض مردم سوریه ،آن چنان عواقبی را برای آنان به بار آورد که اگر هم اکنون پایان جنگ را در آن کشور اعالم کنند ،ده ها سال زمان نیاز برای بازگشت آن به شرایط پیش از جنگ الزم خواهد بود. همه این واقعیت ها از یک سو نشان دهنده آن است که مردم در سرتاسر جهان از ستم و سلطۀ نظام جهانی سرمایه داری به ستوه آمده اند و از سوی دیگر نشانگر آن است که نظام سرمایه جهانی نه تنها قدمی به عقب ننهاده بلکه با ایجاد و کمک به آلترناتیو های ارتجاعی ،مردم را دچار دور باطلی کرده است که نتیجه اش جز فقر بیشتر ،ستم و سرگشتگی بیشتر برای آنان نیست. سلطه سرمایه جهانی که خود نه ملیت دارد ،نه مذهب ،و نه جنسیت و جز کسب سود و گسترش انحصارات خود از هیچ منطق دیگری پیروی نمی کند ،ناگزیر ازمبارزه جدی برای گسترش هر چه بیشتر دامنه ی جهانی شدن است .این در ذات سیستم موجود است و انتهایی برای آن قابل تصور نیست .و درست بهمین دلیل ،جهان امروز باهزار و یک رشتۀ پیدا و پنهان بهم وابسته گشته است. از این رو ،بیماری خاص یک منطقه ،به سرعت در دیگر نقاط جهان منتشر شده و به معضل آن نقاط نیز تبدیل می شود. بیکاری مزمن و نیازبه تقسیم مجدد بازارهای جهان ،از مهمترین عواقب بحرانهای اقتصادی دوره ای وهمیشگی این نظام است .پاسخ به این بحران ها از جانب سیستم جهانی سرمایه داری همواره باطل حملۀ بیشتر ،ایجاد جنگ های تازه و درگیر کردن هر چه بیشتر مردم سراسر جهان در دور ِ این یا آن جریان ارتجاعی بوده و خواهد بود. حقیقت این است که اگر بیکاری (بمثابۀ معضل بزرگ و ذاتی نظام جهانی ) در خاور میانه و شمال آفریقا اساساً با بکارگیری خیل عظیم بیکاران بر علیه یکدیگر در جبهۀ جنگهای فرسایشی پنهان نگاه داشته می شود و از جانب دیگر سودهای هنگفت اقتصادی را نصیب شرکت های بزرگ نظامی می کند ،در دنیای غرب نیازمند پاسخی دیگر است .البته درگیر کردن نیروی کار غربی در جنگ های خارجی در تاریخ آمریکا و دیگر کشورهای غربی بدفعات مورد استفاده قرار گرفته و می گیرد ،اما این هرگز پاسخی تعیین کننده نبوده و افکار عمومی این جوامع نیز آن رابر نمی تابد. مسئله این است که بحران بیکاری در غرب بسیار جدی است .در حالی که داشتن شغل اساس امنیت در جوامع غربی را تشکیل می دهد ،برای خیل عظیمی از نیروی کار هیچ تضمینی برای حفظ شغل وجود ندارد .بحران مالی سال های 1931-1929و یکی از آخرین این بحرانها در سال 2008 بار دیگر ثابت نمودند که فاصله بین داشتن یک زندگی معمولی و بیخانمان شدن ،درغرب بسیار اندک است. آمار نشان می دهد که عدم امنیت حقیقی در غرب نه در حمله های تروریستی ،بلکه درعدم امنیت شغلی مردمان آن نهفته است .بیکاری مزمن نظام سرمایه داری و فشار سیل مهاجرینی که بر اثر جنگ و معضالت اقتصادی آوارۀ این یا آن کشور غربی شده اند ( امری که در طول تاریخ سابقه چندان این بحران شده است. این چنینی نداشته است) باعث تشدید دو ِ اگر از یک سو عامل تقسیم بین المللی کار را که منجر به جذب هر چه بیشتر نیروی کار ( اساساً بواسطۀ نرخ بسیار پائین تر آن ) در کشورهایی نظیر چین ،هند ،بنگالدش و ..شده را به آن بیفزاییم و از سوی دیگر فاکتور رشد تکنولوژی و فن آوری را هم که سبب استفادۀ هر چه بیشتر نیروی ماشین به جای نیروی انسان گردیده ،هم در نظر داشته باشیم ،آنگاه تصویر روشنتری ازعمق بحران در جوامع غربی پیش رویمان خواهد بود. از همین رو است که اکنون بیش از هر زمان دیگری بحث یافتن کار به امری درجه اول تبدیل شده بازار کار محدود ،پیش پا و مسابقه بی امانی بر سر آن در غرب در جریان است .پس با توجه به ِ افتاده ترین راه حل همانا شریک نشدن این بازار با مهاجرین التین تبار ،آسیایی ،و آفریقایی است. بر این اساس باید مهاجرین غیرقانونی را در اسرع وقت بیرون کرد و دور کشور را دیوار کشید تا عرصۀ بیشتری برای نیروی کار خودی ایجاد شود.اما این تنها خواسته فروشندگان کار مزدی نیست .کارفرمایان کوچک هم با این سلطه جهانی مشکل دارند .مسئله تقسیم ( داشتن ) بازار هم به یک معضل حیاتی بدل گشته است( ... .دنباله در صفحه ی )21
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 16 بنیاد ماریون دونهوف در آلمان برگزار شد. ماریون گرفین دونهوف ( )Marion Gräfin Dönhoffاز ۱۹۶۸تا ۱۹۷۳سردبیر و صاحب امتیاز هفتهنامه معتبر "دی تسایت" بود .او یکی از برجستهترین خبرنگاران آلمانی پس از جنگ جهانی دوم محسوب میشود. ماریون دونهوف پس از پایان جنگ ،زندگی خود را وقف صلح و تفاهم بینالمللی کرد و کوشید شرق و غرب را به نوعی به هم نزدیک کند .او که از آپارتاید در آفریقای جنوبی انتقاد میکرد و خواستار آزادی اندیشه بود در سال ۲۰۰۲درگذشت. نویسنده و منتقدی سرشناس نوید کرمانی در سالهای اخیر یکی از پرکارترین و بانفوذترین نویسندگان آلمانیزبان بوده است .نوشتههای اخیر کرمانی در باره دین و زندگی انسانها در جوامع چندفرهنگی مورد استقبال زیادی در آلمان قرار گرفته است .جایگاه فردیت در جهان مدرن یکی دیگر از دغدغههای نوشتههای کرمانی به شمار میآید. این اسالمشناس در سال ۲۰۱۵نیز جایزه ناشران آلمان را دریافت کرد .هیات ژوری این جایزه او را "یکی از مهمترین صداها در جامعه آلمان" و کسی خواند که از جامعه آلمان میخواهد زندگی صلحآمیز انسانها با پیشینههای ملی و مذهبی متفاوت را میسر کند. نوید کرمانی در سال ۲۰۱۴سخنران اصلی در پارلمان آلمان به مناسبت شصت و پنجمین سال نگارش قانون اساسی این کشور بود .او در سخنان خود خطاب به نمایندگان پارلمان آلمان از آنان خواست که سیاست مداراجویانه با آوارگان و پناهجویان اتخاذ کنند .سخنرانی نوید کرمانی بازتابی گستردهدر افکار عمومی آلمان داشت.
طی مراسمی در هامبورگ ،نوید کرمانی ،نویسنده ایرانی-آلمانی جایزه "ماریون دونهوف" را برای تالشهای مربوط به تعاملجهانی دریافت کرد .او هنگام دریافت جایزه از متولیان سیاست خواست چشماندازی برای ارزشهای اروپایی ایجاد کنند. نوید کرمانی روز یکشنبه ( ۴دسامبر ۱۴/آذر) هنگام دریافت جایزه ماریون دونهوف ،به نقش اروپا در کشمکشهای اجتماعی کنونی پرداخت و گفت« :اروپا پاسخی مثبت است به چالشهای جهانیسازی ،مهاجرت و افراط گرایی در شکل مذهبی و ملی آن ».مراسم اعطای این جایزه در خانه نمایش شهر هامبورگ برگزار شد. متن کامل سخنرانی نويد کرمانی در پارلمان آلمان این نویسنده و اسالمشناس در سخنرانی خود گفت« :تنها چشماندازی برای تغییر و تحول میتواند آن شوق و انگیزشی را ایجاد کند که برای عقب راندن پوپولیسم ضروری است». کرمانی در توضیح این نظر ،انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهوری آمریکا ،در مراسم بزرگداشت شصت و پنجمین سالگرد تصویب قانون اساسی آلمان ،سخنران برگزیت در بریتانیا و پیروزی ملیگرایان در لهستان را ناشی از این دانست که جوانان اصلی ،نوید کرمانی ،نویسنده و پژوهشگر ایرانی بود .متن کامل سخنرانی او در زیر از نظرتان میگذرد. دیگر از لیبرال دمکراسی الهام نمیگیرند و به وجد نمیآیند. کرمانی گفت صدراعظم مرکل اید ه اروپا را به "ارزشهای اقتصادی" فروکاسته و آلمان رئیس جمهور محترم ،رئیس محترم پارلمان ،خانم صدراعظم ،خانمها و آقایان نماینده، مدتهای مدید و برای توجیه عدم پذیرش پناهجویان ،به قانون دوبلین متمسک میشد .طبق عالیجنابان و میهمانان عزیز، این قانون ،پناهجویان باید در همان کشوری تقاضای پناهندگی بدهند که نخست به آنجا وارد پارادوکس (تناقضنما) به طور معمول در متنهای حقوقی به چشم نمیخورد ،زیرا این متنها باید در حد امکان واضح و بیشبهه باشند .یکی از ویژگیهای پارادوکس اما معماگونه شدهاند. ماتیاس ناس ،رئیس هیات ژوری جایزه دونهوف اعالم کرده که نوید کرمانی به خاطر روح بودن آن است ،در واقع میتوان گفت ،آنجا به کار میرود که یک اظهار نظر واضح به انتقادی نوشتههایش و همچنین تالش برای پیوند بین فرهنگها انتخاب شده است .ماتیاس دروغ تبدیل شود .به همین دلیل پارادوکس یکی از دستمایههای رایج در چامهسرایی بهشمار ناس میگوید مالک کرمانی در شرایط دشوار سیاسی و اجتماعی ،بیش از هر چیز الگویی میرود. با وجود این ،قانون اساسی آلمان با یک پارادوکس آغاز میشود .زیرا اگر ،آنگونه که در اخالقی است. این چهاردهمین جایزه ماریون دونهوف بود که با پشتیبانی و همراهی هفتهنامه تسایت و اصل یک قانون اساسی آلمان آمده( ... ،دنباله در صفحه ی روبرو) PERSIAN CULTURE AND ART INSTITUTE
خانـه فـرهنـگ و هنـر ایــران مرکـز برگـزاری کـالس ،گردهمـایی و رویدادهـای فـرهنـگی
مرکـز اطالع رسانی رویـدادهای فرهنـگی کودکان و نوجوانان مدرسه پارسی :مهناز صالحی نقاشی ،کالژ ،سفال :شیما دهقان موسیقی :آرزو ملکی ،نازنین صادقی
www . PersianEvents . ca
ادبیات و هنـرهای نمایشـی داستان نویسی :محمد محمدعلی تئاتر ،منایشنامه نویسی :محمد رحمانیان بازیگری :مهتاب نصیرپور فیلمسازی :حسین فاضلی عکاسی :نیما راهنما
موسـیقـی کمانچه ،ویلن :سعید فرج پوری آواز :پرویز نزاکتی تار ،سه تار :علی رزمی بربط :علی سجادی سنتور :ساینا خالدی متبک ،دف :هامین هنری گیتار :کاوه یغمایی ،نازنین صادقی پیانو :نیلوفر فرزندشاد آکاردئون :سعید زرگری آهنگ سازی ،نی :امیر اسالمی ویلن ،کمانچه :سینا احتاد ویلن کالسیک :علی عسگری
هنـرهای تجسمـی نقاشی آبرنگ ،اکریلیک :محمدرضا آتشزاد نقاشی رنگ روغن ،میکس میدیا :مهتاب فیروز آبادی نقاشی با مداد رنگی ،ذغال و آبرنگ :نازنین صادقی کاریکاتور ،انیمیشن :افشین سبوکی مینیاتور ،تذهیب :فرهاد الله دشتی طراحی :حمیدرضا جدید گرافیک :فرزان کرمانی نژاد سرامیک :املیرا حبیب اله مجسمه سازی :مجید شیخ اکبری خوشنویسی :مسعود کریمایی
زبان انگلیسی :یلدا احمدوند فرانسه :سام زهره وندی
علوم پایه ریاضی ،فیزیک ،کامپیوتر :دامون طهماسبی شیمی :سهند طهماسبی
facebook . com / percai www . percai . com info @ percai . com
)1181 West 16th Street (at Pemberton Ave North Vancouver, BC V7P 1R4
)778.PERSIAN (737.7426 778 . 889 . 4820
با سـپاس از همـراهـان همیشـگی خـانـه فـرهنـگ و هنـر ایـران
ما
ِ فرهنگ
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 17 ...حیثیت انسان از تعرض مصون باشد ،حکومت نباید به آن توجهی نشان دهد ،چه رسد به اینکه آن را رعایت و از آن حمایت کند؛ وظیفهای که در همان اصل قانون اساسی به هیات حاکمه واگذار شده است .در این صورت باید موجودیت حیثیت انسان از قدرت حکومتی مستقل میبود. تدوینگران قانون اساسی آلمان با این پارادوکس ساده و ناملموس ،حکومت را خدمتگزار انسانها کردهاند ،تمامی انسانها ،خدمتگزار انسانیت. تئودور هویس [نخستین رییس جمهور آلمان فدرال] با اصل نخست قانون اساسی مخالفت میکرد ،زیرا به اعتقاد وی ،جمله از نظر ادبی کیفیت پایینی دارد .در حالی که «حیثیت انسان از تعرض مصون است» یک جمله بسیار زیبای آلمانی است؛ ساده و در عین حال پیچیده .در نگاه اول به نظر میرسد که سطحی و به راحتی قابل درک است ،اما با تعمق در جمله بعدی به ژرفای آن پی میبریم .این دو جمله یکدیگر را تکمیل کرده و به طور مشترک تحقق پیدا میکنند؛ و در جامعه آلمان طوری محقق شدهاند که هیچ کس در روز ۲۳ماه مه ۱۹۴۹تصورش را نمیکرد. برابری آحاد جامعه «رشد شخصیت ،حق همه افراد جامعه است»[ .بند یک اصل دو قانون اساسی آلمان] تا چه حد چشمانداز رشد شخصیت برای اکثر آلمانیها که در زمان تدوین قانون اساسی در میان ویرانههای شهرها و جهانبینیشان سرگشته و تنها به فکر این بودند که جان سالم بدر ببرند ،امری عبث به نظر میرسیده ،نمیدانیم .اما به طور حتم ایده رشد شخصیت بسیار هوسانگیز بوده است. «همه افراد جامعه در مقابل قانون برابرند[ ».بند یک اصل سه قانون اساسی] تا آن زمان یهودیها ،سینتی و روماها ،همجنسگرایان ،معلوالن ،اصوال تمامی افرادی که در حاشیه جامعه قرار داشتند ،دگراندیشان و بیگانگان در برابر قانون با دیگر افراد حامعه برابر نبودند .بنابراین باید برای برخورداری آنان از حقوق یکسان در جامعه اقدام میشد. «زنان و مرادن از حقوق یکسان برخوردارند»[ .بند دو اصل سه قانون اساسی] مخالفت و مقاومت چند ماهه برای جلوگیری از قید این جمله در قانون اساسی بیانگر این واقعیت است که در آلمان سال ۱۹۴۹هنوز مردان و زنان برابر نبودند. «مجازات اعدام لغو میشود»[ .اصل ۱۰۲قانون اساسی] این بند از قانون اساسی خواست اکثریت جامعه پس از جنگ آلمان نبود؛ سه چهارم افرادی که در یک نظرسنجی شرکت کرده بودند ،خواستار بقای مجازات اعدام بودند و هنوز هم برخی افراد طرفدار آن هستند. «هر آﻟﻤﺎنی از ﺣﻖ آزادی ﻋﺒﻮر و ﻣﺮور و زندگی در تمامی ایالتهای کشور برخوردار است[ ».بند یک اصل ۱۱قانون اساسی] این بند از قانون اساسی امروز نه تنها در آلمان بلکه در نیمی از اروپا نیز معتبر است. ممنوعیت تبعیض ،آزادی ادیان ،آزادی هنر و علم ،آزای بیان و برگزاری اجتماعات؛ به طور کلی آنچه که در قانون اساسی آلمان قید شده ،در زندگی واقعی مردم آلمان در ۶۵سال پیش ریشه نداشت،بلکه تاکیدی بود بر پایبندی به حقوق برابر و آزادی فردی و اجتماعی تمامی شهروندان. ابتدا چنین به نظر میرسید که آلمانیها برای این گونه ارزشهای معنوی گوش شنوا ندارند .استقبال جامعه از قانون اساسی به گونه شرمآوری کم بود .سال ۱۹۵۱در یک نظرسنجی در باره اینکه بهترین دوران برای آلمانیها چه زمانی بوده ۴۵ ،درصد از دوران امپراتوری دوم نام برده بودند ۷ ،درصد از جمهوری وایمار و ۴۲درصد از دوران حکومت «ناسیونال سوسیالیسم» .تنها ۲درصد شرکتکنندگان در نظرسنجی جمهوری فدرال را بهترین دوران برای آلمانیها میدانستند. ما باید خوشحال باشیم از اینکه در آغاز دوران جمهوری فدرال سیاستمدارانی زمام امور را در دست داشتند که نه بر اساس نظرسنجیها ،بلکه در راستای اعتقادات خود عمل میکردند. شک ندارم که اگر اعضای شورای پارلمانی [شورای تدوین قانون اساسی] میتوانستند ببینند که در ۶۵سال گذشته آزادی تا چه حد در جامعه ریشه دوانده ،از ثمره تالشهای خود خوشحال و متحیر میشدند .اگر میدیدند که امروز در پارلمان آلمان به مناسبت سالروز اعالن قانون اساسی این کشور کسی سخنرانی میکند که فرزند یک خانواده مهاجر و وابسته به یک اقلیت دینی است ،حتما به عالمت تایید سرتکان میدادند .در سراسر جهان کشورهای زیادی وجود ندارد که در آنها چنین اتفاقی بیافتد .حتی در همین آلمان،در زمانهای نه چندان دور ،بگوییم در پنجاهمین سالگرد اعالن قانون اساسی ،به سختی قابل تصور بود که فردی در اینجا سخنرانی کند که فقط آلمانی نیست بلکه تابعیت یک کشور دیگر را دارد .در آن کشور [ایران]،با وجود آن همه اعتراضات و قربانی برای کسب آزادی ،چنین چیزی محال است. اما آقای رییس جمهور ،آقای رییس پارلمان ،خانم صدراعظم ،خانمها و آقایان نماینده، میهمانان عزیز و عالیجناب سفیر جمهوری اسالمی ایران که امروز در این مکان حضور دارید ،مایلم از این تریبون اعالم کنم ۶۵ :سال خیلی زیاد است ،در حداکثر ۱۵سال آینده روزی خواهد رسید که در مجلس ایران ،مجلسی که نمایندگان آن آزادانه انتخاب شده باشند، یک مسیحی ،یک یهودی ،یک زرتشتی یا یک بهایی در مناسبت مشابهی سخنرانی کند. اخیرا رئیس جمهور اظهار داشت که آلمان امروز بهترین آلمانی است که میشناسیم .من نمیتوانم با این نظر مخالفت کنم .آلمان در هیچ دورانی در این حد آزاد ،صلحجو و اهل مدارا نبوده است .اما چه زمانی و از چه طریقی آلمان که در سده نوزدهم میالدی با نظامیگری خود سوء ظن دیگران را برانگیخته بود و بعدها با کشتار شش میلیون یهودی
بیآبرو شده بود ،توانست دوباره حیثیت کسب کند؟ تنها یک روز و یک اتفاق باعث بازگرداندن حیثیت به آلمان پس از جنگ شد ،و آن هم «زانوزدن ورشو» بود [زانو زدن ویلی برانت،صدراعظم وقت آلمان در برابر نمای یادبود قربانیان شورش یهودیان در گتوی ورشو]. این اقدام ویلی برانت بیشتر از پارادوکس آغازگر قانون اساسی قابل تامل است؛ اقدامی بینظیر در تاریخ ملتها .آلمان با یک عمل فروتنانه حیثیت خود را بازیافت .مگر قهرمانی به طور معمول با قدرت ،مردانگی ،نیروی فیزیکی و بیش از هر چیز با غرور در ارتباط نیست؟ در اینجا اما یک نفر بزرگمنشی خود را با سرکوب غرورش و به گردن گرفتن تقصیر نشان میدهد .او نه تنها نسبت به اتفاقاتی که افتاد مقصر نبود ،بلکه مخالف هیتلر بود ،به همین دلیل به تبعید رفت و هیچ گناهی متوجه او نبود .این شخص زانوزدن در برابر کسانی که توسط آلمان قربانی شدهاند را وطندوستی دانسته و با نمایش شرم در انظار عمومی ،به قربانیان احترام گذاشته است. هربار که من تصاویر زانوزدن صدراعظم آلمان در گتوی ورشو را بر صفحه تلویزیون میبینم ،اشک از چشمانم جاری میشود .دلیل ریزش اشک هم تاثر و یادآوری جنایات (دوران نازیسم) است و هم افتخار؛ افتخار به آلمان فدرال.
من این آلمان را دوست دارم ،کشوری که نیاز به بزرگگویی و نمایش قدرت فیزیکی ندارد، بلکه از ملتی تشکیل شده که با تردید و وسواس به گذشته خود مینگرد و با آن کلنجار میرود .ملتی که با بیگانگان برخوردی مهربانانه و بیریا دارد و از بیگانهستیزی و تکبر میپرهیزد. "آلمانی خوب" ویلی برانت در سخنرانی خود به مناسبت دریافت جایزه صلح نوبل اظهار داشت« :یک آلمانی خوب نمیتواند ناسیونالیست باشد .یک آلمان خوب میداند که نباید نسبت به سرنوشت اروپایی بیاعتنا باشد .آلمان از طریق اروپا جایگاه واقعی خود را مییابد». از اواخر قرن هجدهم میالدی ،دستکم از زمانی که لسینگ وطنپرستی را تحقیر کرد و به عنوان نخستین آلمانی واژه جهانوطن را به کار برد ،فرهنگسازان آلمان با آنچه که ملت خوانده میشد ،رابطه متضادی داشتند .گوته و شیلر ،کانت و شوپنهاور ،هولدرلین و بوشنر، هاینه و نیچه ،برادران مان و هرمان هسه ،همگی با آلمان سر سازگاری نداشتند ،خود را جهانوطن میدانستند و به اتحاد اروپا معتقد بودند؛ سالها پیش از آنکه سیاستمداران به فکر پروژه متحدکردن اروپا بیافتند. این تفکر جهانوطنی در میان روشنفکران را ویلی برانت در صحنه سیاست ادامه داد. در این راستا میتوان از مبارزه وی علیه ناسیونالیسم آلمانی ،تالش برای اتحاد کشورهای اروپایی ،فعالیت برای دستیابی به حقوق برابر میان کشورهای شمال و جنوب و فعالیت وی در مقام ریاست «انترناسیونال سوسیالیستی» نام برد. شاید به همین دلیل برای آلمان صورت خوشی ندارد که برخی سیاستمداران در آستانه انتخابات پارلمانی این کشور به سیاست خارجی اهمیت چندانی نمیدهند ،یا یک نهاد دولتی آلمان انتخابات پارلمان اروپا را ناچیز میشمرد ،کمکهای عمرانی این کشور مقتدر به کشورهای نیازمند از متوسط کمکهای کشورهای عضو "سازمان همکاری اقتصادی و توسعه" کمتر است ،یا اینکه آلمان از ۹میلیون سوری که به دلیل جنگ داخلی آواره شدهاند تنها به ۱۰هزار نفر پناه میدهد. مثله کردن قانون اساسی ما نمیتوانیم برای قانون اساسی جشن بگیریم بدون اینکه از مثلهکردن آن یاد کنیم .متن قانون اساسی آلمان بارها دستکاری شده و در آن ،در مقایسه با کشورهای دیگر ،تغییرات بسیار زیادی صورت گرفته است .این تغییرات به ندرت در راستای بهبود مفاد قانون اساسی بودهاند .بیش از همه،اصل 16Aتغییر یافته است .اصلی که به نظر میرسید بیانگر آمادگی جامعه آلمان برای پذیرش نیازمندان است ،امروزه چنان مثله شده که باعث طرد کسانی میشود که به آغوش باز ما نیاز دارند ،یعنی پناهندگان سیاسی. امروزه انسانهای زیادی نیازمند کمک از جانب کشورهای دموکراتیک هستند .یکی از این افراد ادوارد اسنودن است که ما بقای حقوق بنیادین خود را مدیون او هستیم .ساالنه هزاران تن از این افراد در دریای مدیترانه غرق میشوند؛ به احتمال زیاد در همین لحظه که ما اینجا حضور داریم ،شماری در حال غرقشدن هستند( ...دنباله در صفحه ی )18
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 18
متن کامل سخنرانی نويد کرمانی در...
(دنباله از صفحه ی )17
...آلمان موظف نیست همه درماندگان و بیپناهان جهان را در خاک خود بپذیرد ،اما این کشور به اندازه کافی امکانات دارد که از کسانی که به دالیل سیاسی تحت تعقیب هستند، حفاظت کند ،به جای اینکه مسولیت آنها را به کشورهای سوم [کشورهایی که محل اقامت پناهجویان پیش از ورود آنان به آلمان بودهاند] واگذارد. عالوه بر این آلمان باید به خاطر منافع خود به کسانی که قصد مهاجرت به این کشور را دارند ،این امکان را بدهد که از راه قانونی تقاضای مهاجرت کنند و ناچار نباشند به عنوان پناهنده سیاسی وارد این کشور شوند. حق پناهندگی برای فعاالن سیاسی تحت تعقیب که در اصل 16Aقانون اساسی قید شده بود، با تغییر این اصل عمال از بین رفته است .به این امید که در جشن هفتاد سالگی اعالن قانون اساسی این لکه ننگ از دامن این سند قانونی پاک شود. آلمان باید افتخار کند آلمان به جای آنکه درهای خود را ببندد ،میتواند افتخار کند که کشور پرجاذبهای شده است .مادر و پدر من به دالیل سیاسی ایران را ترک نکردهاند .آنها پس از کودتا علیه دولت دموکراتیک مصدق در سال ۱۹۵۳به آلمان آمدند و مثل خیلی دیگر از همنسالن ایرانی
آلکساندر فان در بلن ،رهبر سابق حزب سبزهای اتریش ،در انتخابات ریاستجمهوری این کشور پیروز شد .نوربرت هوفر، نامزد حزب راستگرای پوپولیست اتریش ( )FPÖشکست خود در انتخابات را پذیرفت.
خود خوشحال بودند که میتوانند در یک کشور آزاد و عدالتطلب تحصیل کنند .آنها پس از پایان تحصیالت دانشگاهی در آلمان شروع به کار کردند ،سپس بچهدار شدند و به تدریج شاهد رشد بچهها و نوهها و حتی نتیجه خود بودند و در آلمان پیر شدند .این خانواده بزرگ ۲۶نفره ،شامل فامیل درجه یک و همسران آنها ،در این کشور به خوشبختی رسیده است. میلیونها نفر مانند ما پس از جنگ جهانی دوم به آلمان آمدند .اگر پناهندگان آلمانیتبار که پس از جنگ از کشورهای همسایه اخراج شدند را در نظر بگیریم ،بیش از نیمی از جمعیت امروز آلمان را مهاجران و پناهندگان و خانوادههای آنها تشکیل میدهند. آلمان تاکنون به خوبی توانسته است مشکالت ناشی از تغییرات جمعیتی را حل کند .در نقاط پرجمعیت پیشداوریهای زیادی بین آلمانیتبارها و غیرآلمانیتبارها و نیز کشمکشهای اجتماعی ،فرهنگی و مذهبی وجود دارد .متاسفانه در این رابطه برخی به خشونت متوسل میشوند و قتل و ترور هم پیش میآید .اما به طور کلی در آلمان جو آرام و صلحآمیزی حاکم است ،و در مقایسه با دهه نود میالدی مردم بیشتر با یکدیگر مدارا میکنند. آلمان فدرال در زمینه همگرایی گروههای گوناگون اجتماعی بسیار موفق عمل کرده است. شاید در گذشته اینجا و آنجا از مهاجران،بهویژه از دستاوردهای کارگران خارجی موسوم به کارگران مهمان ،قدردانی نشده است .اما در مقابل مهاجران نیز نشان ندادهاند که تا چه حد قدر آزادی در آلمان را میدانند و برای امکانات شغلی ،تحصیل رایگان فرزندانشان، سیستم پیشرفته بهداشتی و درمانی ،قانونمداری ،آزادی عقیده و آزادی مذهب ارزش قانلاند. در پایان سخنرانی خود مایلم که از طرف -نه! نه از طرف تمامی مهاجران،نه از طرف جاما ایسو ،پناهندهای که دقیقا یک سال پیش در یک کمپ پناهجویان در شهر آیزن هوتن اشتات از ترس اخراج از آلمان و بازگرداندنش به کشور مبدا خود را حلقآویز کرد ،نه از طرف محمد کوباسیک و دیگر قربانیان «گروه زیر زمینی ناسیونال سوسیالیستی» ،نه از طرف حتی یک مهاجر یهودی یا یک یهودی آلمانیتبار که دوباره به آلمان بازگشته و هرگز نابودی تقریبا کامل قوم خود را فراموش نخواهد کرد – ولی مایلم از طرف میلیونها انسان،از طرف کارگران مهمان که خیلی وقت است دیگر مهمان نیستند ،از طرف فرزندان و نوهها و نتیجههای آنان که در دو فرهنگ رشد کردهاند و دارای دو پاسپورت هستند ،از طرف همکاران نویسندهام که زبان آلمانی برای آنها هدیهای بهشمار میرود ،از طرف فوتبالیستهایی که در برزیل برای آلمان به میدان خواهند رفت ،از طرف کسانی که موفقیت کمتری داشتهاند و آنان که نیازمند کمک هستند،حتی از طرف بزهکاران ،که مانند بقیه به آلمان تعلق دارند ،از طرف مسلمانان ،که در آلمان از حقوقی برخوردارند که متاسفانه مسیحیان در بسیاری از کشورهای اسالمی از آنان بی بهره هستند ،از طرف اولیا خودم و خانواده ۲۶نفرهام بگویم :آلمان متشکرم ،و در حین بیان تشکر ،الاقل به طور نمادین ،در مقابل این کشور سر تعظیم فرودآورم. برگردان از آلمانی :فرهاد پایار ()dw.com
طبق نخستین شمارشهای آرا در شامگاه یکشنبه (۴ دسامبر)، فان در بلن آشکارا پیش است و ۵۳/ ۶درصد آرا را از آن خود کرده است .نامزد حزب راستگرای پوپولیست اتریش در این انتخابات ۴۶/ ۴در صد آرا را به دست آورده است .قرار است آرایی که از طریق پستی ارسال شدهاند در روز دوشنبه شمارش شوند. انتخابات ریاستجمهوری در اتریش از هر دو سو به مثابه نبردی میان اردوهای سیاسی متفاوت ارزیابی شده و بشدت به قطبی شدن جامعه انجامیده بود. هوفر در صفحهی فیسبوک خود نوشت« :بیاندازه اندوهگینم که موفق نشدم» .او افزوده است که در صورت پیروزی میخواست مراقب اتریش باشد .به گفت ه هوفر ،اکنون هم ه اتریشیها باید دست به دست هم دهند و همکاری کنند .هوفر همچنین در فیسبوک به
رقیب ۷۲سالهی خود تبریک گفته است. موضوع پناهجویان در اتریش به یکی از مسائل کانونی این انتخابات تبدیل شده بود و پوپولیستها امیدوار بودند که با استفاده از نگرانی مردم بتوانند در این انتخابات پیروز شوند .پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نیز باعث شده بود که افکار عمومی جهان انتخابات اتریش را با دقت بیشتری دنبال کنند .در انتخاباتی که در ماه آوریل به همین منظور برگزار شد ،در دور اول هوفر نامزد پوپولیستها پیش بود ،ولی در دور دوم انتخابات که در ماه مه برگزار شد رقیب او پیش افتاد .اما از آنجا که در دور دوم انتخابات ناهنجاریها و تخلفاتی بروز کرده بود ،این انتخابات باطل اعالم شد و ۶/ ۴میلیون اتریشی فراخوانده شدند که بار دیگر به پای صندوقهای رای بروند. پست ریاستجمهوری در اتریش با اختیارات قابلتوجهی همراه است .یکی از این اختیارات انتصاب یا اخراج صدراعظم اتریش و در واقع انحالل دولت بدون پیشنهاد یا دلیل است)dw.com(.
اقتصاد سياسی
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 19 نوعی با هم کنار بیایند. ج) در این میان دیپلماسی فعال بعضی از کشورهای عضو «اوپک» به ویژه الجزایر را نیز نباید از نظر دور داشت .در محافل نفتی بین المللی گفته میشود که نورالدین بوطرفه وزیر انرژی الجزایر یکی از معماران اصلی توافق وین بوده است. بر پایه این توافق ،کشورهای عضو «اوپک» پذیرفتند که ایران بتواند تولید نفت خود را تا نزدیک به سه میلیون و هشتصد هزار بشکه در روز باال ببرد .به بیان دیگر ایران عمال به سطح پیش از تحریمها و یا حتی کمی باال تر باز میگردد (تولید کنونی ایران را منابع ثانویه سه میلیون و ششصد تا هفتصد هزار بشکه در روز ارزیابی میکنند) .بر پایه همین توافق عربستان سعودی با پذیرفتن یک کاهش پانصد هزار بشکه ای ،حاضر شده سطح تولیدش را به ده میلیون بشکه در روز تنزل دهد .حتی عراق ،به رغم مخالفتهای پیشین ،یک کاهش ۲۱۰هزار بشکهای را قبول کرده است. و اما کشورهای غیر عضو «اوپک» نیز حاضر شده اند در کاهش عرضه به منظور باال بردن قیمت نفت ،همکاری کنند .روسیه به یک کاهش سیصد هزار بشکهای اکتفا کرده و کشورهای دیگری چون قزاقستان و آذربایجان نیز قول هایی در همین زمینه داده اند. به نظر میرسد که توافق وین از لحاظ وارد آوردن یک شوک مقطعی به بازار جهانی نفت موفق بوده است .در آستانه برگزاری نشست روز چهارشنبه «اوپک» ،بهای هر بشکه نفت برنت پیرامون چهل و پنج دالر نوسان میکرد ،ولی به محض اعالم توافق بر سر کاهش تولید اعضای سازمان ،بهای نفت برنت به باالی هر بشکه پنجاه دالر افزایش یافت. ولی در ورای این شوک مقطعی ،آیا توافق وزیران «اوپک» خواهد توانست تغییری بنیادی در بازار جهانی نفت به وجود آورد ،کفه را به سود تولید کنندگان «طالی سیاه» سنگین تر کند و با روانه کردن حجم بسیار باالتری از دالرهای نفتی به خزانه داری کشورهای از نفس افتاده عضو این سازمان ،آنها را از دشواریهای شدید مالی کنونی بیرون بیآورد؟ امید بستن به این چشم اندازهای خوشبینانه چندان واقعبینانه به نظر نمی رسد .سه تردید بزرگ بر توافق به دست آمده در وین سنگینی میکند:
خبر برای شمار زیادی از کارشناسان بازار جهانی نفت غافلگیر کننده بود :برای نخستین بار در هشت سال گذشته ،چهارده کشور عضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) ،در نشست چهارشنبه سیام نوامبر خود در وین ،بر سر کاهش سقف تولیدشان به توافق رسیدند. بر پایه این توافق ،که به تفاهم دو ماه پیش «اوپک» در الجزیره رسمیت بخشید ،قرار است کشورهای این سازمان سقف تولید کنونی نفت خود را ،با کاهش یک میلیون و دویست هزار بشکه در روز نسبت به سطح کنونی آن ،از آغاز سال آینده میالدی به سی و دو میلیون و پانصد هزار بشکه در روز تنزل دهند. بعد از شکست تالشهای پی در پی «اوپک» برای کاهش عرضه نفت به بازار به منظور جلوگیری از سقوط قیمت این کاال ،که از حدود دو سال و نیم پیش آغاز شدند ،کم تر کسی انتظار داشت نشست وین در این زمینه به توافق دست یابد .این بدبینی از موانعی سر چشمه میگرفت که به نظر میرسید راه را بر سازش می بندند و یا دستکم تحقق آنرا با دشواریهای زیاد روبرو میکنند : یک) ایران با تکیه بر زیان هایی که به دلیل تحریم بر منافع نفتیاش وارد آمده بود ،با هرگونه کاهشی در حجم تولیدش مخالفت میکرد و تنها حاضر بود «فریز» تولید را ،آنهم تردید اول -عصر تاثیر گذاری «اوپک» دیگر به سر آمده ،به این دلیل ساده که این سازمان در سطحی حدود سه میلیون و نهصد هزار بشکه در روز بپذیرد. در حال حاضر تنها حدود یک سوم تولید جهانی نفت را تامین میکند .با پیشرفتهای عظیم تکنولوژیک ،استخراج نفت از قعر اقیانوسها و یا از شنهای قیری ،که در گذشتهای نه دو) عراق نیز ،که به دومین تولید کننده «اوپک» بعد از عربستان بدل شده ،با پیش کشیدن چندان دور رویایی به نظر میرسید ،در حال گسترش است و هزینه آن نیز رو به کاهش نیازهای مالی سنگینی که به دلیل جنگ با داعش بر دوش میکشد ،از تن سپردن به کاهش میرود .از آن مهم تر پدیده نفت «شیل» یا غیر متعارف ،که به آمریکا اجازه داده طی مدت تولید خود داری میکرد. پنج سال تولیدش را حدود چهار میلیون و پانصد هزار بشکه افزایش دهد ،دامنه مانور زیادی را برای سازمان «اوپک» بر جای نگذاشته است .همه شواهد نشان میدهد که سه) عربستان سعودی هم ظاهرا برای دستیابی به توافق شور و شوق چندانی از خود نشان عربستان سعودی این پدیده را دستکم گرفته بود. نمیداد ،به ویژه در شرایطی که عراق و ایران ،دو رقیب اصلیاش در درون «اوپک» و در کشمکشهای خاور میانه ،خواستار حفظ تولید خود بودند. تردید دوم -فرض کنیم که توافق وین موفق شود قیمت هر بشکه نفت را به سرعت باال ببرد و آنرا به مرز شصت دالر برساند .اگر چنین چهار) و سر انجام روسیه ،که عضو «اوپک» بشود ،تولید کنندگان نفت «شیل» در تکزاس و داکوتای نیست ،به رغم ابراز نشانههای آشکار همکاری شمالی که طی دو سال و نیم اخیر به دلیل سقوط بهای با این سازمان ،تولیدش را تا حدود یازده میلیون و نفت مجبور شده بودند تولیدشان را متوقف کنند ،بار دویست هزار بشکه در روز باال برده بود و تمایلی دیگر تولید را از سر خواهند گرفت .این نکته را هم هم به کاهش آن از خود نشان نمیداد. باید در نظر گرفت که با پیشرفت تکنولوژی ،تولید نفت «شیل» در آمریکا برای شماری از میدانهای نفتی مجموعه این عوامل امید چندانی را برای دستیابی حتی در سطح هر بشکه سی دالر با صرفه است .در به توافق بر جای نمیگذاشت .با این همه سه عامل این شرایط کاهش یک میلیون و دویست هزار بشکه از عمده باعث شدند نشست روز چهارشنبه وین با نفت «اوپک» ،که هدف توافق وین است ،چه دردی را ناکامی پایان نپذیرد: دوا خواهد کرد؟ الف) عامل نخست ترس از فرو ریزی باز هم بیشتر قیمت نفت بود .منابع کارشناسی بین المللی پیش بینی میکردند که در صورت شکست نشست «اوپک» در وین ،بهای هر بشکه نفت می تواند به هر بشکه سی و پنج و حتی سی دالر سقوط کند. یاد آوری میکنیم که بهای نفت برنت دریای شمال، در ادامه یک دوره رونق طوالنی ،در ماه ژوئن ۲۰۱۴به بشکهای ۱۱۴دالر رسید ،ولی بعد از آن به سراشیب افتاد تا جایی که در ماه ژانویه سال جاری به زیر سی دالر سقوط کرد ،.پیش از آنکه دوباره به کانال هر بشکه چهل تا پنجاه دالر بازگردد. ب) شمار بسیار زیادی از کشورهای تولید کننده نفت در وضعیت مالی بسیار بدی هستند. حتی عربستان بسیار ثروتمند ،در پی دو سال و نیم رکود بازار نفت ،با مشکالت جدی دست به گریبان است که کسر بودجهای حدود هفتاد میلیارد دالر یکی از آنها است .در میان دیگر کشورهای نفتی ،ونزوئال در آستانه ورشکستگی است ،الجزایر روزهای سختی را از سر میگذراند ،ایران بودجه عمرانی خود را کم و بیش رها کرده است و این فهرست را می توان ادامه داد .با توجه به این شرایط دشوار ،کشورهای عضو «اوپک» مجبور بودند به
تردید سوم -چه قدر می توان مطمئن بود که اعضای «اوپک» و نیز روسیه به تعهدات خود در مورد کاهش و یا «فریز» تولیدشان وفادار بمانند؟ مگر تاکنون این کشورها به تعهدات خود در این زمینه وفا کرده بودند؟ با وجود همه تنشهای موجود میان ایران و عراق از یک سو و عربستان از سوی دیگر ،آیا توافق وین دوام خواهد آورد؟ اگر ایران از سرمایه و تکنولوژی الزم برای باال بردن سطح تولیدش برخوردار بشود ،ایا به توافق وین پایبند خواهد ماند؟ ایا عراق از ادعای خود برای رساندن سطح تولیدش به هشت میلیون بشکه دست بر خواهد داشت؟ این احتمال وجود دارد که در اشفته بازار کنونی ،تالش اعضای «اوپک» برای حفظ بازار هایشان ،ولو به شرط شکستن قیمتها و نیز زیر پا گذاشتن توافق وین ،بر هر مالحظه دیگری غلبه کند. با توجه به همه این عوامل ،بعید به نظر میرسد که توافق وین ،در ورای یک شوک روانی چند هفته ای ،بتواند برای کشورهای تولید کننده نفت معجزه به بار بیآورد .البته بازار جهانی نفت می تواند دوباره رونق بگیرد به شرط آنکه موتور اقتصاد جهانی با سرعتی بسیار سریع تر از امروز به حرکت در بیآید و افزایش تقاضای نفت بتواند فراوانی عرضه این کاال را ،که در حال حاضر بر بازار جهانی سنگینی میکند ،خنثی کند( .رادیو فردا)
ورزش
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 20
حسين عابدی ٬مدير سازمان تيمهای ملی فدراسيون ورزشهای رزمی به علت آنکه یکی از اعضای تیم مویتای زنان ایران هنگام دریافت مدال کنار ورزشکاری از اسرائیل ایستاده بود ،از سمت خود استعفا کرد .آقای عابدی در استعفانامه خود گفته که این ورزشکار بی تقصیر بوده و تمام مسئولیت وقوع چنین اتفاقی متوجه خود اوست. بنا بر گزارشها ،سعیده غفاری که در وزن ۶۰-کیلوگرم مدال برنز گرفت ٬هنگامی که سرود ملی اسرائیل پخش میشده ٬برای دریافت مدالش همراه با ورزشکار اسرائیلی بر روی سکو بوده است. آقای عابدی نوشته که پیش ازشروع مراسم توزیع مدال باید از ورود عضو تیم ملی ایران به سالن ورزشگاه جلوگیری میکرده است. حضور خانم غفاری هنگام پخش سرود ملی اسرائیل در ورزشگاه با واکنش شدید رسانههای داخل ایران روبهرو شده است. در پی این واکنشها محمود رشیدی ٬رئیس فدراسيون ورزشهای رزمی بالفاصله استعفای آقای عابدی را پذیرفت و نایب رئیس فدراسیون را با حفظ سمت جایگزین او کرد.
ایران - ۶روسیه /۴انتقام فوتسالیستهای ایرانی از تزارها
آقای رشیدی ضمن عذرخواهی این موضوع را "تخلف بزرگی" خواند و گفت" :جریان کلی موضوع را به وزیر گزارش دادیم و بهزودی کمیته انضباطی تشکیل و تصمیم الزم در خصوص خاطیان اتخاذ میشود". این نخستین بار نیست که مدیران ورزش ایران در رابطه با رفتار ورزشی با نمایندگانی از کشور اسرائیل مجبور به استعفا میشوند .در پارالمپيک ۲۰۰۸پكن ٬مسعود اشرفى٬ دبيركل كميته ملى پارالمپيک ايران در مراسم توزيع مدال ،به گردن ورزشكار اسرائيلى مدال انداخت و با او دست داد که پس از بازگشت به ایران استعفا کرد. در آخرین روزهای سال ۲۰۰۹محمد منصور عظیم زاده اردبیلی ،رئیس بخش روابط خارجی فدراسیون فوتبال ایران نیز به مناسبت سال جدید میالدی پیام تبریکی برای همه فدراسیونهای فوتبال جهان فرستاد که این پیام به دست فدراسیون فوتبال اسرائیل هم رسید که آن فدراسیون هم متقابال به فوتبال و مردم ایران تبریک گفت. این رد و بدل شدن پیام به جنجالی در رسانههای اصولگرا تبدیل شد که خواهان استعغای رئیس فدراسیون فوتبال ایران شدند .نهایتا آقای عظیم زاده اردبیلی با آنکه گفته بود ارسال این پیام سهوی بوده ٬استعفا کرد. چون ج .ا .ایران کشور اسرائیل را به رسمیت نمیشناسد ٬ورزشکاران ایرانی بر اساس سیاستهای جمهوری اسالمی در رقابتهای بینالمللی اجازه رویارویی با نمایندگان اسرائیل را ندارند و باید از مسابقه در مقابل آنها صرفنظر کنند. اما بسیاری از فدراسیونهای جهانی این رفتار را دخالت دادن سیاست در ورزش میدانند و برای ورزشکاران و فدراسیونهای ایرانی که حاضر نشدهاند در مسابقه حضور یابند جریمه و محرومیتهای سنگین در نظر میگیرند. بر اساس مقررات جهانی ،ورزشکاران فقط در صورت داشتن دالیل پزشکی میتوانند از ادامه مسابقات انصراف دهند .به همین دلیل بسیاری از ورزشکاران ایرانی پس از آنکه در برنامه مسابقات نامشان برای رقابت با ورزشکاری از اسرائیل در میآید ٬به بهانه پزشکی از ادامه رقابت سر باز میزنند. انصراف آرش میراسماعیلی ٬جودوکار ایرانی در المپیک آتن در مقابل رقیبی از اسرائیل از مشهورترین رخدادهایی از این دست بوده است .میراسماعیلی در المپیک ۲۰۰۴آتن پرچمدار تیم ایران بود و از بختهای اصلی کسب مدال محسوب میشد ٬اما پس از انصراف به دلیل آنچه کمردرد شدید اعالم شد ٬در مرحلههای نخستین از دور رقابتها حذف شد .با این حال در ایران از او به اندازه ورزشکاران مدال آور تقدیر شد.
تدارکاتی مقابل روسیه از ساعت ۱۶امروز (دوشنبه) در تاالر هندبال به مصاف روسیه نایب قهرمان جام جهانی ۲۰۱۶رفته و در پایان با نتیجه ۶بر ۴به برتری رسیدند تا انتقام شکست در مرحله نیمه نهایی جام جهانی را از تزارها بگیرند .در این بازی حسین طیبی ( ۳بار) ،اصغر حسنزاده ،محمدرضا سنگسفیدی و حمید احمدی برای ایران گلزنی کردند .نکته عجیب این بازی ،دریافت گل در ثانیه ۱۷توسط ایران بود و این نشان از ضعف دفاع تیم ملی در شروع بازی است که در جام جهانی نیز برای ایران دردسرساز شده بود.
موافقت عربستان با برگزاری بازی در خاک عراق فدراسیون فوتبال عربستان اعالم کرده است که مشکلی شاگردان محمد ناظمالشریعه با پیروزی مقابل روسیه ،انتقام برای بازی در خاک عراق ندارد. شکست مقابل این تیم در نیمه نهایی جام جهانی را گرفتند .فدراسیون بین المللی فوتبال مدتهاست که برگزاری به گزارش ایسنا ،ملیپوشان فوتسال ایران در نخستین بازی بازیهای بین المللی در خاک عراق را به دلیل ناامنی و
جنگ در این کشور ممنوع کرده است. فدراسیون فوتبال عراق نهایت تالش خود را به کار میگیرد تا فیفا را متقاعد به برگزاری بازی در عراق کند اما هنوز موافقتی در این زمینه اعالم نشده است .اما چند کشور عربی قصد دارند با برگزاری بازی دوستانه با عراق در خاک این کشور زمینه را برای لغو بازی در عراق مهیا کنند. فدراسیون فوتبال عراق نیز اعالم کرد که عربستان تاکید کرده که مشکلی برای برگزاری بازی دوستانه در خاک عراق ندارد .این اقدام فدراسیون فوتبال عربستان در حالی است که سعودیها پیش از این تاکید کردند که در انتخابی جام جهانی 2018روسیه حاضر نیستند نه در خاک عراق و نه در ایران برابر عراق به میدان بروند. تیم ملی فوتبال عراق در انتخابی جام جهانی 2018روسیه نتایج ناامید کنندهای به دست آورده و در 5بازی نخست خود تنها 3امتیاز کسب کرده است ،این درحالی است که عربستان با 10امتیاز در صدر جدول رده بندی جای دارد. دیدار رفت عراق با عربستان با پیروزی دو بر یک سعودیها به پایان رسید و دیدار برگشت به میزبانی عربستان برگزار خواهد شد.
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 21
مسعود شجاعی به کميته اخالق فدراسيون فوتبال دعوت شد
رسانههای ایران گزارش دادهاند که مسعود شجاعی ،بازیکن تیم ملی فوتبال ایران به کمیتهی اخالق فدراسیون فوتبال دعوت شده است .شجاعی اخیرا در مصاحبهای انتقادهایی را دربارهی فساد در جامعه و فوتبال مطرح کرده بود .مسعود شجاعی یکی از بازیکنان موفق فوتبال ایران است که سابقهی ده سال بازی در خارج از ایران را دارد و در حال حاضر نیز در باشگاه یونانی پانیونیوس آتن توپ میزند .او که در تیم سایپا به شهرت رسید ،تا کنون به همراه تیم ملی فوتبال ایران در سه دورهی جام جهانی حضور داشته است. خبرگزاری "تسنیم" در خبری علت دعوت مسعود شجاعی به کمیتهی اخالق فدراسیون فوتبال را مصاحبهی او با یک "خبرنگار فراری که در خارج از کشور در رسانههای ضد انقالب مشغول فعالیت است" ذکر کرده است. گفتنی است که اخیرا مسعود شجاعی در گفتوگویی با مهدی رستمپور ،خبرنگار ورزشی رادیو فردا ،از برخی فسادها در جامعهی ایران و ورزش کشور پرده برداشت. شجاعی در این مصاحبه از منع ورود زنان به ورزشگاهها انتقاد کرده و گفته است که در فضای ورزش ایران "فساد گستردهی رسانهای و باجگیری" وجود دارد. به گفتهی شجاعی کسانی که با فضای فاسد حاکم بر بدنهی فوتبال ایران همراه نشوند و به آن باج ندهند ،نادیده گرفته میشوند .شجاعی تاکید کرده است که اگر بخواهد به تنهایی به طرح این مباحث ادامه دهد ،او نیز حذف خواهد شد ،زیرا "سیستم فاسد" فرد منتقد را کنار میزند .مسعود شجاعی در این مصاحبه پیگیری مجلس در قبال پروندههای فساد فوتبالی را بینتیجه خوانده است "زیرا باید افرادی افشا شوند که خود صاحب قدرت هستند و تعدادشان هم زیاد است")dw.com( .
پيروزی ترامپ...،
بسط و گسترش سلطۀ نظام جهانی و حاکمیت انحصارات ،اساسا هیچ بازاری را برای کارفرمایان کوچک باقی نگذاشته است و آمار ورشکستگی آنان روزبروز سنگین و سنگین تر می شود .به همین دلیل اینک مردم در غرب خواهان بازاری "ملی" هستند و حاضر نیستند آن را با کسی سهیم شوند .دیگر نمی خواهند مصرف کننده محصوالت چینی باشند .در عوض خواهان آنند که خود ،تولید کنند ،خود ،بفروشند ،خود ،کار کنند و دخل و خرجشان را همچون دوران طالیی سالیان پیش ،در دست خود نگهدارند؛ کارخانه های دیترویت دوباره جان بگیرد و برای نمونه از شهری که زمانی مرکز صنعتی کم نظیری بود واکنون به شهر ارواح تبدیل شده است، بار دیگر به دوران رونق و شکوه خود بازگردد و یک بار دیگر آمریکای بزرگ آقای جهان بشود. واضح است که مردم دنیا با نظام جهانی شدن در تضاد قرار دارند و در همه جا ،بسته به شرایط موجود به اشکال مختلف با آن به مقابله برمی آیند .اما آنان در نبود هیچ جریان و سازمان جدی و آلترناتیوی که بتواند و بخواهد ،بطور واقعی راهنمای شان در عمل باشد ،به درون و به تجربه خود روی آورده اند و در مقابله با سیستم جهانی ،تیر خود را در تاریکی رها می کنند تا شاید بتوانند از شراین هیوالی جهانی خالص شوند. ترامپ پاسخ به این نیاز کنونی جامعه امریکا است و ترامپ های دیگری اینجا و آن جای دنیای غرب در راهند .ترامپ وعدۀ کشیدن دیوار دور آمریکا را داده است .او "می خواهد" آمریکا را به روزهای خوش قدیمش برگرداند .مکزیکی ها و دیگر مهاجران را از بازار کار حذف کند .بازارفروش را با نفتا و چین تقسیم نکند ،با سیستم سیاسی فاسد موجود که اساسا نمایانگر سرمایه های قوی مالی (وال استریت ) و نظامی است، بجنگد و خالصه اینکه با حمایت از سرمایه داران کوچک همانند خود ،کشور را اداره کند .باید باور کرد که اینها نیاز جامعه کنونی آمریکاست و طرفداران او از آسمان نازل نشده اند .آنان کامال زمینی و کامال آمریکایی اند .او به مردم آمریکا وعده داده درست مثل بریتانیا یی های محترم که دلشان برای روزهایی که آقای جهان بودند تنگ شده است ،آمریکا را دوباره آقای جهان گرداند .جالب ترین نکته در این میان ،همراهی فروشندگان کار دستمزدی با فروشندگان کاالهای ساخته شده و بازرگانان و سرمایه داران کوچک است که همگی درمقابل این سلطه فاسد جهانی ،در یک جبهه قرار گرفته اند. و نکته آخر این که ،از آن جا که جنبش ضد سلطه جهانی در روند خود بر اساس شناخت واقعی ازسیستم مزبور و راه حل برون رفت از آن بر اساس نقطه نظرات علمی در زمینه های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی ،استوار نیست ،شکست آن قطعی است .بازگشت به عقب هرگز راه حل معضالت جوامع نبوده و نخواهد بود .دوران و عصر سیستم رقابت آزاد سرمایه داری هرگز دوباره احیا نخواهد شد و تا زمانی که جدی برون رفت همه جانبه از این مردم و سازمانهای مردمی ،به ناکارآمدی سیستم حاکم پی نبرده و خواهان ِ سیستم فاسد و بیمار نباشند ،در ،همچنان بر روی همین پاشنه خواهد گردید” .نه گفتن" مردم آمریکا هم چون تف سرباالیی است که به سمت خود مردم آمریکا برمی گردد .وضعیت آنان هرگز روی بهبودی قطعی را نخواهد دید .اصرار برای اصالح سیستم موجود و بازگشت آن به دوران گذشته آب در هاون کوبیدن است. یافتن سیستم نوین اقتصادی ،اجتماعی ،سیاسی و فرهنگی ،بعید به نظر نمی رسد و تمامی امکاناتی که بشر به آن نیاز دارد در خود واقعیت موجود است فقط نیازمند هوشیاری عمومی است تا بتواند آنرا به نفع خود بکار بگیرد .اگر بشرتا کنون توانسته خود را از نابودی برهاند ،چرا نتواند خود را از این بحران نیز بیرون آورده و زندگی تازه ای را بنیان نهد؟
NAVA ART CENTRE
200- 1755 Capilano Road
ﮐﻼس ﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ ﻃﺮاﺣﯽ و ﻧﻘﺎﺷﯽ زﯾﺮ ﻧﻈﺮ
ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ ﺻﺪﻗﺪار
ﺭﻧﮓ ﻭ ﺭﻭﻏﻦ ،ﺍﮐﺮﻟﯿﮏ، ﭘﺎﺳﺘﯿﻞ ،ﺳﯿﺎﻩ ﻗﻠﻢ ،ﻣﺪﺍﺩ ﺭﻧﮕﯽ،
ﻓﺮوش ﺳﺎز و ﻟﻮازم ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ
ﻣﮑﺎﻧﻲ ﺑﺮﺍﯼ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻳﺎﺭﺍﻥ -ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺣﺴﲔ ﲠﺮﻭﺯﻱ ﻧﻴﺎ
)Tel: 604-985- 6282 (NAVA #
"# T’ $#"A$çA #$ $& T K# ••••• • •• • • • ••••••• AF # V B
•••••••••••••••••••••••••••• • •••••• ••••• ••••••
PerfectShot
O
I
D
U
T
S
(دنباله از صفحه ی )15
www.nastax.com eAccounting WCB ,PST , GST
تاريخ ادبيات سبک شناسی
()104 گفتار ششم (از 552تا 620هجری) -1فتنه ی غزان و مرگ سنجر سلجوقی سنجر بن ملکشاه را ( 1)552 – 479باید یکی از بزرگترین پادشاهان معتدل ایران شمرد زیرا در دوره ی شصت و اند سال پادشاهی او امنیت و ترقی و وحدت اداره ی کشوری از ترکستان تا شامات و از غزنه تا باب االبواب را فراگرفته بود ،و َف َترات سیاسی که بیشتر موجب خانه خرابی رعیّت و بر باد رفتن هستی دهقان و بازرگان است در مدت این پادشاه کمتر بروز و ظهور نمود اما از بدبختی او در آخر با ترکمانان ُغز که از بطانه ی سالجقه بودند بی موجبی درآویخت و ترکمانان مذکور سلطان را بشکستند و او را اسیر کردند و به نام او فرمان ها فصف ساختند ،و جهل و جفای آن قوم ص َ دادند و ملک راندند و خراسان را تا کرمان قاعاً َ نظیر کارهایی بود که یک قرن بعد بار دیگر بدست چنگیز در خراسان صورت گرفت و بالجمله در خراسان قتل و غارتی عظیم و مُصادرات و َکند و کاوی فجیع و ممتد روی داد. بسی از بزرگان علم و ادب به قتل رسیدند؛ ثروت خراسان بر باد رفت و مدت دو سال این فاجعه ی عظمی و قتل و غارت شعوی بکشید و عاقبت سنجر که اسیر کرده بودند از میان قوم بجست و باز به مرو آمد اما از فرط عجز و اندوه نماند و جان بداد ،و این در ربیع االول سنه ی 552روی داد ،و ُغزان نیز که جز غارت کاری نداشتند خواسته ی غارتی برگرفته به خانه های خود بازگشتند و تنها یادگاری که از ایشان ماند قاود ُغزی بود ،یعنی خاک نرم که مانند قاوُد بدان دهان بیچارگان انباشته آنان را بدین شکنجه همی کشتند!2 -2ضعف سلجوقیان و قوت خوارزمیان این حادثه سبب شد که یکباره اوضاع خراسان برهم ریخت ،شهرهای بزرگی چون بلخ و مرو و نیشابور که مهد علم و تمدن و ادب و شکوه و ثروت عالم بودند بعد از آن واقعه از پست ترین و خرابترین بُلدان عالم نشان می دادند!... خوارزمشاه تکش بن ایل ارسالن خراسان را در سنه ی 585از دست بقایای ممالیک سلجوقیه بگرفت و بر مشرق ایران مسلط گردید؛ پس از او سلطان عالءالدین محمد پسرش بر ایران و ترکستان مسلط گشت و خواست تا بغداد را از دست خلیفه الناصر لدین اهلل عباسی بیرون کند و از آل علی یکی را به خالفت بنشاند ،و بدان نرسید؛ و در 617از پیش لشگر مغول بگریخت و در جزیره ی آبسکون به مظالم خود پیوست و خراسان و عراق به دست لشگر خونخوار مغول افتاد و رفت آنچه رفت! ازین پس ،تا چندی مرکز ادبیات خراسان گرگانیه ی خوارزم بود و از آن پس از خراسان به عراق و آذربایجان انتقال پذیرفت ،و به روم یعنی آسیای صغیر سرایت کرد و خراسان تا دیری خالی ماند چنانکه بیاید. -3ملوک غور و انقراض غزنویان غزنه و الهور و حدود سند و پنجاب نیز به سبب حمله ی سلطان عالء الدین حسین غوری به غزنین به قصد انتقام ،و ویران شدن غزنین و قتل و غارت آن مملکت که در سنه ی 545 یا 546روی داد – از مرکزیت افتاده بود ،و باالخره مملکت غزنویان به دست غوریان بالتّمام تصرف شد و این ضربت نیز باعث برهم خوردن دومین آشیانه ی ادبیات خراسان بود چنانکه از آن به بعد دیگر غزنین و زاولستان تا امروز روی خوشی ندیده است و به وجود ادیب و نویسنده ی بزرگی کامیاب نگردیده است – و مرکز ادب پس از نیمه ی اول قرن ششم از غزنین به "دهلی" منتقل گردید.
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 22
-4فتور در نظم و نثر به سبب حوادثی که گذشت کانون های سبک قدیم یکی پس از دیگری برهم خورد – حیثیت ادبی و علمی بخارا و سمرقند بعد از انقراض سامانیان روی به ضعف و سستی نهاد – بلخ و مرو و نیشابور پس از قیام سالجقه و عاقبت بعد از فتنه غزان ویران گردید – غزنین پس از غلبه ی غوریان نابود شد و مکتب های دیرینه ای که در این بلدان آباد و پرجمعیت از قرن ها پیش موجود شده پشت در پشت علوم و شیوه ی نگارش و طرز تدریس و آداب ً کابر فرا می گرفتند از میان رفت. نویسندگی را کابرا عن ٍ در نتیجه ی ترویج سالجقه تأثیر ادبیات تازی چنانکه گذشت در کار بود ،بنابراین سبک تازه ای چه در شعر و چه در نثر به میان آمد ،در شعر بنیاد سبک عراقی نهاده شد ،و در نثر نیز بنیاد شیوه و طریقه ی نثر فنی متکلفانه گذارده آمد چنانکه مقدمه ی آن را در گفتار پنجم در ضمن شرح مقامات قاضی حمیدالدین معین نمودیم. اما باید دانست که مقامات حمیدی به زودی مانند سبک تازه ی پیروان و اعوان و مریدانی برای خود به وجود نیاورد ،زیرا تا ظهور سعدی نابغه ی قرن هفتم کسی پیدا نشد که از مقامات حمیدی یا از مناجات های خواجه عبداهلل انصاری بواجبی تقلید کند. -5تتبع در زبان عرب و قرآن کریم نظامی عروضی در اواسط قرن ششم در ماهیّت دبیری چنین گوید" :دبیر باید از ادب و ثمرات آن قسم اکبر و ّ حظ اوفر نصیب او رسیده باشد و از قیاسات منطقی بعید و بیگانه نباشد ...اما سخن دبیر بدین درجه نرسد تا از هر علم بهره ای ندارد و از هر استاد نکته ای یاد نگیرد ،و از هر حکیم لطیفه ای نشنود و از هر ادیب طرفه ای اقتباس نکند ،پس عادت باید کرد به خواندن کالم رب ّ العزه و اخبار مصطفی و آثار صحابه و امثال عرب و کلمات عجم و مطالعه ی کتب سلف و مناظره ی صحف خلف ،چون ترسل صاحب 3و صابی 4و قابوس 5و الفاظ حمادی و امامی 6و ُق ّدامه بن جعفر 7و مقامات بدیع و حریری و حمید 8و توقیعات بَل َعمی 9و احمد حسن 10و ابونصر کندری 11و نامه های محمد َعب ُده12 النسابة و عبدالحمید 13و سیدالرؤسا 14و مجالس محمد منصور 15و ابن عبادی و ابن ّ العلّوی 16و از دواوین عرب دیوان متنبّی و ابیوردی و ّ غزی 17و از شعر عجم اشعار رودکی و مثنوی فردوسی و مدایح عنصری ...هر کاتب که این کتب دارد و مطالعۀ آن فرو نگذارد ،خاطر را تشحیذ کند و دماغ را صقال دهد و طبع را برافروزد و سخن را به باال کشد و دبیر بدو معروف شود ،اما چون قرآن داند به یک آیتی از عهدۀ والیتی بیرون آید" (چهار مقاله طبع لیدن ص .)13 ازین نویسندگان و شعرا که نام برد بیشترین عربی زبانند و کمترین پارسی گویانند ،و پیداست که توجه دبیران و مؤلفان در این عصر همه به سوی ادب عرب بوده است و شک نیست که این رویّه روز به روز از تتبع در زبان فارسی و درس قواعد و فهم دقایق آن زبان کاسته و به درک و ضبط و حفظ لغت و قواعد و دستور زبان افزوده است ،چنانکه این رسم تا بیست سال پیش هنوز در این کشور جاری بود ،و هر فاضلی چنین گمان داشت که زبان فارسی را خود آموخته است و آنچه باید در طلبش کوشان شود زبان و صرف و نحو و لغت تازی است و ازین رو رفته رفته دستور زبان مادری از یاد رفت و نویسندگان طوری عرب شدند که گاهی به جز از روابط و ادات و بعضی افعال پارسی مابقی لغات ترک می شد – امثال و اصطالحات فراوان که در تاریخ بیهقی و قابوسنامه و کلیله و دمنه دیدیم فراموش گردید و جای آن را امثال عرب و اصطالحات آن زبان گرفت چنانکه از مقدمه ی ترجمه ی جرفادقانی بر تاریخ یمینی هم این معنی بر می آید ،آنجا که گوید: "قصد کردم به فارسی نویسم و در آن َط َرفی از اخبار و اَشمار ملوک و پادشاهان درج کنم و به حضرت عالی تحفه برم ...در این باب به صاحب عادل ...ابوالقاسم علی بن حسن حرس اهلل عاله که دستور دولت بود مشورت کردم ،اشارت کرد که کتاب یمینی از تصنیف ّ َ ُعتبی کتابی مفید است صواب آن است که آن را به عبارتی که افهام نزدیک باشد و ترک و تازیک را در آن ادراک ،به پارسی نقل کنی و از اسلوب ُکتّاب فراز نشوی و از تکلُّف و نمسک نسازی و بدانچه هدایة خاطر و تصلُّف مُجا َنبَت نمائی و بالفاظی ِب َشع و لغاتی غریب ّ ّ صره قبول کردم ...و به سخاوت طبع دست دهد قناعت نمائی ...این اشارت از صاحب َعز َن ُ نقل این کتاب از تازی به پارسی مشغول شدم – فی ربیع اآلخر سنۀ ثالث و ستمائه ،و اهل خبرت و معرفت دانند که در لغت عجم مجال زیادیت تأنّقی نیست ...الخ". و باز در دنباله ی این سخنان گوید: "عرصۀ عربیت فسحتی تمام و اِتِّساعی کامل دارد ،و اگر کسی مکتوبات این ضعیف در نثر و نظم تازی مطالعه کرده باشد مگر آبی بروی کار باز آید و عیار این کلمات را اصالحی ظاهر گردد ،و معلوم شود که اگرچه ُک َّرۀ پارسیم َح ُرونست ،مرکب تازیم خوش رواست ،و اگرچه کسوت ُعج َمه ام َخلِق استُ ،حلّۀ عربیّتم نیک نواست". سپس از رواج بازار فضل در زمان آل سامان و آل بویه شرحی مبسوط آورده و کساد زمان خویش را مستوفی شرح کرده است؛ و در دیگر کتب این عصر همانند عبارت های گذشته باز هم می توان به دست آورد. از این جمله ها پیداست که در قرن ششم غلبه ی تازی بر پارسی چنان قوّت گرفته بود که نویسندگان از قدرت زبان پارسی نومید شده و همه به نشر و بسط زیان عربی توجه داشتند و اگر فارسی می نوشتند باز از ُحلیۀ عربی بر آن زیور می بستند ،و هرچند که در ساده نویسی و روانی و همه کس فهمی عبارت سعی می کردند باز از لحاظ استغراق در لُ ّجۀ عربيّت عباراتشان دشوار و پر از کلمات عربی و استدالالت قرآن و شواهد تازی بود و ترهاتی گویی چارسی ساده و بدون زیور و زینت عربی را لفظی رکیک و آن عبارات را ّ نابسامان می پنداشتند ،چنانکه جرفادقانی گوید( ... :دنباله در صفحه ی )28
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 23
تاريخ
ن باستانی وطنمان ،چون سختکوشانی ایراندوس ت ی روزگارا خ واقع ن تاری برای شناخت ن شا ه گام در کورهراهی ناشناخته نهادند یادکرد از آنها را بهترین از روزگار ناصرالدی سرآغاز ..میدانم. ن از گردنههای با پیچ و خ م در هفت ن یکصد و پنجا ه سال ه انجا م شد ه گذر کرد آنچ ه در ای ت خوان برایتان در نگاهی رشتة کوهستانی چندصستیغی بود ه است که اکنون به عنوان هف ن این راه دراز. ی منحصراً از رفتگا گذرا میشناسانم ،با آوردن نامهای خوان نخست را میتوان به نام «تلنگر» نامید .محمد حسن خان اعتمادالسلطنه در منصب رئیس دارالترجمه و تألیفات در ش از سال ۱۲۹۴توانست این سالهای پی ش از اقدامات ن را پشت سر بگذارد .پی خوا ل تاریخ و ی حتی میان اه او آگاهی عموم ادب نسبت به روزگار ساسانی به ماقبل در پردة افسانهها یا الیة حماسی خفته بود. شمایل پادشاهان پیشدادی و کیانی ،نقش حمامها و نگارهکاریها در قلمکار و قالی و ی وسیلة آشنایی قصهای برای ظروف فلز همگان بود .حتی جاللالدین میرزا پسر فتحعلی شاه که کتاب نامة خسروان را نوشت همان داستانهای مندرج در کتابی مانند المعجم فی آثار ملوک العج م عصر ی را به نقل درآورد .با این تفاوت که ایلخان ی عربیندار پرداخت .همان طور که نادر میرزا هم پس ن فارس ن تألیف خود را ب ه زبا مت از او بعضی از تألیفات خود را بدان شیو ه عرضه کرد. س خواند ة پاریس بود و از نتایج مطالعات اما اعتمادالسلطن ه که فرنگ دیده و در ن آگاهی داشت و در تباین میان افسان ه و تاریخ طبعاً غورها کرد ه بود گامی شرقشناسا ن به نوشتههای یونانی مانند هرودوت و ی خود برداشت و استناد کرد ن در نوشتهها نوی ن در مورد کتیبة بیستون ت رالینسو استرابون و گزنفون را آموزانید .جز آنها از اکتشافا ن آورد و در معجمالبلدان ذیل کلمة بیستون نوشت« :بعضی از سیاحان سخن به میا ن را ک ه معروف به خطوط میخی ن لوح شده ه م خطوط آ ت زیاد نزدیک ای گ با زحم فرن ن مینویسد« :اما تفصیل است خوانده ،هم نقش ة تصاویر آن را برداشتهاند .».به دنبال آ ن خطوط در پنج خانه که هر یک نیز به منزلة خطوطی که در این لوح مرتسم است :ای ب واال معتمدالدوله در “جام جم” ی است ارتسا م یافته و مطابق نگارش نوا لوح کوچک ن را دارد و ن صاحب انگلیسی قونسول بغداد که حاال ریاست مجلس جغرافیایی لند رالنس در خواندن خطوط قدیم ه مهارت کامل داشت ه این خطوط را خواند ه و ترجمه کرده و ما آن ترجمه را بعینه درین جا مینگاریم». ن ترجمهای ل شده هما ترجمة سطر به سطری ک ه از آن کتیبه در کتاب مرآتالبلدان نق ک سپهر آن را به ی برگردانید ه و لسانالمل است که کسی از متن مترجم رالینسن به فارس ی تحریر کرده بوده است .این نکته از نسخ ة خطی ک ه در کتابخانة ملی برجاست فارس ی از او نکرده است. برمیآید ولی اعتمادالسلطنه یاد ب دررالتیجان فی تاریخ بنی االشکان ی اعتمادالسلطن ه تألیف کتا نمون ة دیگر از کارها ن بود که میان ی قدیم .درین رساله منظورش آ ی رسال ة مختصر جغرافیای است به همراه نامهای آمد ه در کتب یونانی و التینی و صورتی را که میان ایرانیان رواج داشته است تطبیق بدهد .خود درین باره نوشته است: س منجم در تألیفات خود ن عال م عل م جغرافیا و بطلمیو خ و استراب «باید بدانی م هرودت مور ن را چه نامیدهاند تا اگر در کتب و جراید اسم رود جیحون را چه نوشت ه و خوارزم و گرگا و صفحات دفاتر اکسوس و کوارس م و هیرکان ببینیم بدانیم از این اسامی کدامیک از امکنه ی و التین و ت و تحقیقات مورخین یونان ل است بر مسطورا مقصودست… و آن مشتم مطالب منقوره در بیستون و تخت جمشید و مذکوره در کتب قدیم یهود راجع ب ه ممالک ن در عصر و زمان اشکانیان و ساسانیان ۱۳۱۱( ».قمری). ایرا ی باید اشارت کرد .یکی «آثار عجم» اوست جز آنها به دو کار فرصةالدولة شیراز ( ۱۳۱۴قمری) که جمعآوری نقوش بناها و کتیبههای فارس و توضیح آنهاست که در
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 24 ی کتابی است دربار ة خط آریایی (میخی) ن آغاز کرد و دیگر عصر ناصری به گردآوری آ ی آشنا شده بود و دریافته بود که ن فرنگ کتیبههاست .فرصةالدوله چون ب ه مطالعات سیاحا ب را تألیف کرد و از این نظر آن ن دو کتا «صنادید عجم» به چشم آنها ارزشمند است آ را باید برجسته دانست که انظار هموطنان خود را به سوی تاریخ باستانی کشور معطوف کرد .ورنه در قبال کارهای انجام شده توسط اروپائیها چیزی نیست. در همین سال ۱۳۱۴ذکاءالملکها یعنی پدر و پسر (محمد حسین و محمد علی فروغی) ب رالینسن منتشر کردند و محمد باقرخان اعتمادالسلطنه تاریخ سالطین ساسانی را از کتا خ سالطین ساسانی تألیف و نشر کرد. (برادرزادة اعتمادالسلطنه) تاریخی به نام تاری خوان دوم را باید «گذر ملی» خواند ،زیرا دو کتاب میرزا آقاخان کرمانی :یکی نام ة ل خودش «ز زند و اوستا و از پهلوی» مایه داشت و دیگری باستان (منظوم) ک ه به قو ی اذهان تألیف ی و به قصد بیدار ن (منثور) با شور وطن آئینة سکندری یا تاریخ ایران باستا ی را اصیلترین اثر میرزا آقاخان دانسته است که تاریخ شده بود .فریدون آدمیت دوم ایران را تا زوال سلسلة ساسانی در بر داشت. آدمیت ب ه مناسبت عالقهمندی به اسلوب ی نوشته است« :اولین تاریخ فکری کرمان ی ایران است به قل م یک مورخ جدید علم ایرانی ک ه مبتنی بر مطالعات خود و ن اروپا نگاشته است». ت دانشمندا تحقیقا ن تأکید میکند «تا زمانی ک ه میرزا ایشا ن تاریخ مفصل ن مشیرالدوله به تدوی حسنخا ن باستان همت گمارد کتابی بهتر از ایرا ی در تاریخ پیش از اسالم به آیینة سکندر ی سراغ نداریم و هنوز آنچه قل م مؤلفی ایران راج ع ب ه جوهر و روح تاریخ ایران گفته پرمایه و معتبرست( ».ص ۴۱ـ ] )۴۲ ت[ نظر اوس نیز باید اشاره کرد ب ه نوشتههای روزنامهنگارانة هیجانانگیز که در جراید عصر پیش از ش هزار ساله ،سرزمین ن مملکت ش ی چو ن تعبیرات مشروط ه و دورة مشروطیت با نوشت ی را ن قصد عمده بر آن بود که خوابآلودگی چند قرن س و امثال آ سیروس ،اوالد کور به بیداری ملی بدل سازند .حتی این روحی ه در اشعار ادیبالممالک ،ملکالشعرای بهار، ن گونه ترکیبها و تعبیرها خوشایند و برانگیزانندة عارف قزوینی نیز دیده میشود .البت ه آ ن مالحظ ه میبود که بر روی روزنامهها شور همگانی بود و بیتأثیر ه م نبود .شاید ب ه همی نامهایی مانند ایران کبیر ،تخت جمشید ،جا م جمشید ،ایرانشهر ،کاوه ،پارس ،پرسپلیس، سیروس و جز اینها گذاشته شده بود. ی جز ن خوان راه خوان سوم را «گذر تاریخ پژوهشی» میتوان نام گذارد .برای گذر از ای ق دیده و خوانده شود و مخصوصاً ی ایرانشناسان محق این نبود ک ه نوشتههای متقن و اساس ل اعتنا و استناد قرار گیرد .البته در میان ایرانیان متون یونانی و التینی ب ه طور علمی مح ن دو ی متون آ ی فرانسه و انگلیس کسی نبود که این دو زبان را بداند .ناگزیر ترجمهها ی ایران ن هخامنش خ سرگذشت بزرگترین سالطی زبان مورد استفاده میبود .چنانکه تاری ب پسر ن قری سیروس کبیر یا کورس کبیر ب ه دستور سردار اسعد بختیاری توسط ضیاءالدی ن کتاب شمسالعلمای ربّانی در ۱۳۳۳قمری از فرانسه به فارسی برگردانیده شد و آن مت ی ک ه دو تا از آنها ب ه صورت کتاب درسی نشر ی فروغ گزنفون بود .در تقریرات محمد عل شده است (تاریخ ایران قدی م ـ دورة تاریخ مختصر ایران) و او در مدرسة علوم سیاسی س تاریخ میکرد نشانههای استفاده بردن از متون اروپایی مشهود و مدارس دیگر تدری ن «داریوش کبیر و هرقلیطوس حکی م یا دانشطلبی است .فروغی در مقالهای با عنوا ت شرحی ن در شمارة سی م از مجلة فروغ تربی شاهنشاهان قدیم ایران» مینویسد« :چو ل و جا ه دنیوی نگاشته شده، ی ایشان به ما در احوال فدائیان علم و استغنای طبع و بیقید ف است به یاد ط و در مشرق غیرمعرو حکایتی را از آنچه در کتب معتبر ة مغرب مضبو آورده نیکو دانستیم که به نگارش آمد ه منتشر گردد». ل و تدقیق بیشتر و ماندگار ،میرزا حسن خان مشیرالدوله س از آن است که به تفصی پ ی و تاریخ ایران باستان ی ایران باستان ی بود ،کتابها س مدرسة علوم سیاس ک ه خود مؤس ی نبشت معتبر در آن زمینه است .کتابی است را ب ه وجود آورد ک ه هنوز بهترین پارس ی از هیجان به دور و سراسر مبتنی بر منابع استوار و که اگرچه در روح ملی نهفته ول اساسی است. ع اساسی و گ م گشتة ک موضو مقارن با کوشش مشیرالدوله ،سید حسن تقیزاده به ی ی گاهشماری دورههای ن بازشناسی و بازنمای مربوط به عهد ایران باستان پرداخت و آ ش او مبتنی بود از آنچه شرقشناسان بدان ی از پژوه ی و ساسانی بود .طبعاً مقدار هخامنش توج ه کرده بودند .او بعدها برای آنکه اروپائیان از نظریات او آگاهی بیابند نوشتههای ی نوشت و آنها را احمد آرام بعدها ی آلمانی و انگلیس تحلیلی و ابتکاری خود را به زبانها با نام بیست مقاله به ترجمه درآورد. ن ساسانی (دو جلد) و ی با نام تاریخ تمد ی کتاب سالها بعد سعید نفیسی براساس منابع اروپای ت موضوعی و نیاز عمومی داشت. کتابی دیگر با نام… منتشر کرد ک ه حکایت از ضرور ت که ی یک عالم فرانسوی نوش ی بر پژوهشها ن مبتن کتابی هم دربار ة مسیحیت در ایرا ناظر به وضع پیروان آن مذهب( ...دنباله در صفحه ی روبرو)
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 25 ...مخصوصاً نسطوریها در دورة ساسانی بود .دکتر عباس زریاب هم کهبا ترجمه کرد ن ب مشهور نولدکه به نا م "ایرانیان و عربها" با عصر ساسانی آشنایی پیدا کرده متن کتا بود ،خود رسالهای دربارة ساسانیان نوشت که در دانشگاهها تدریس میشد. ت که در هر حال میبایست برای ی پرداخ ی ابتکار در اروپا ،امیر مهدی بدی ع به کار ن انجا م میشد .او بر مبنای متن نوشتههای یونانی و التینی نگاهی منتقدانه تاریخ ایرا ی ایرانشناسان آغاز کرد و نام آن را "یونانیان و بربرها" نسبت ب ه برداشتها و دریافتها ی آن انتشار یافته است. ن ترجمة فارس گذاشت و خوشبختانه اکنو دکتر محمد محمدی مالیری ک ه در عربیّت قویدست بود و متون کهن را زیر و رو کرده ل اطالعات مأخوذی خود را در باب بقا و انتقال فرهنگ ل اخیر حاص ی سا بود در س ایرانی از دورة ساسانی به دورة بعد منتشر کرد ک ه باید آن را دنبالة کارهای آغازگرانة مشیرالدوله دانست ،از نگاهی و مقولة دیگر. ن باستان طبعاً فراگرفتن زبانهای ایران ی ن چهارم :برای دستیابی ب ه فرهنگ ایرا خوا ت که از دوران اقامت در ن را ه ابراهی م پورداود اس ضرورت داشت .ایرانی پیشگام در ای تو برلن (از هنگام شروع جنگ بینالمللی اول) به آموختن زبان و خط اوستایی پرداخ ی اوستا را به ترجمه درآورد و به مدت چهل و چند سال موفق به اتمام آن خدمت نسکها شد. ش از آن که او به ایران بیاید و پیش از پی تأسیس دانشگاه تهران نخستین اقدام مؤثری ب یاد گرفتن چند تن از فضالی که موج ی بر زبان پهلوی بود کالسهای درس ایران ً ن زبان بود که هرتسفلد ظاهرا به دادن آ ً احتماال کمک مالی انجمن ق تقیزاد ه و تشوی ل داد و ملکالشعرای بهار آثار ملی تشکی و احمد کسروی و غالمرضا رشیدیاسمی ق و و سعید نفیسی و دکتر رضازاده شف شاید یکی دو نفر دیگر در آن درس شرکت میکردند .از جمله رسالههایی از آن زبان ی و احمد ط ملکالشعرا ،رشید یاسم توس پ شد و کسروی به فارسی برگردانید ه و چا طبعاً آغاز کار آشنایی ایرانیان با آن زبان س از آن بود که صادق بود .سالهایی پ هدایت به هند سفر کرد و در آنجا از پارسیان ی را منتشر ساخت. ن را فراگرفت و ترجمههای ن زبا آ ط ابراهی م پورداود آغاز شد و چندی بعد آبراهامیان ی در ایران توس س زبانهای باستان تدری ی را در عهده داشت .دکتر محمد ی پرداخت و آموزش زبان پهلو ن راه به همکار در آ مقدم هم از کسانی است ک ه در آن زمین ه در دانشگاه تدریس میکرد .پس از آنان نامهای ی را نباید از یاد برد که دکتر صادق کیا و دکتر محمد جواد مشکور و دکتر بهرام فرهوش در دانشگاه تدریس کردند .از شاگردانی که در دانشکدة ادبیات تهران زبانهای اوستایی ن به اروپا رفته س از تحصیل در دانشگاه تهرا ی را فراگرفتند و یا کسانی که پ و پهلو و مطالعات خود را تکمیل کردند این نامها را یاد میکنم که در دانشگاههای تبریز، ن راه پورداود را ادامه دادند :رحیم عفیفی ،فرهاد آبادانی، مشهد ،شیراز ،اصفهان و تهرا عبداالمیر سلیم ،دکتر یحیی ماهیار نوابی ،حمید محامدی ،احمد تفضلی ،بهرام فرهوشی، ب و مقالههای متعدد ایرج وامقی ،مهرداد بهار (منحصراً رفتگان را نوشتم) .ازینان کتا ب او به نام مزدیسنا و تأثیر ن را ه م برافزایم که کتا ت است .نام دکتر محمد معی در دس ی هم از وسایل معتبری بود ک ه برای آشنایی با فرهنگ ایران باستان ت فارس ن در ادبیا آ انتشار یافت. ن ایرانشناسی بود در سال ۱۳۲۳که هم آنجا از کارهای ارزشمند پورداود تأسیس انجم ت منتشر ن مقوال ی انجام میشد و هم چند کتاب مرتبط با آ گ باستان س زبان و فرهن تدری شد .گروه ذبیح بهروز ،دکتر محمد مقد م و دکتر صادق کیا هم با انتشار ایران کوده المحاله خدماتی ب ه این رشت ه انجام دادهاند .همچنانک ه انجمن فرهنگ ایران باستان چندی ن زمینه ب ه انتشار مجله و کتاب پرداخت. بعد در آ ت ریچارد فرای مؤسسه آسیایی به دانشگاه ی هم در زمانی که به هم دکتر ماهیار نواب شیراز پیوستگی گرفت موجد تجدید چاپ یک سلسل ه از متون پهلوی شد که ً قبال و اکثراً در هندوستان به چاپ رسید ه و نایاب شده بود .همچنانکه انتشارات اساطیر هم در ی و دستور زبان ت فارسی باستان بارتلم ی گلدنر و لغا سالهایی چند پیش ازین اوستا پ کرد. ی نوبرگ را تجدید چا پهلو اکنون هستند در ایران گویندگان و پژوهشگران برجستهای که آثاری را از زبانهای ن باستان و ی به نا م نامة ایرا باستانی ب ه فارسی منظماً نشر میکنند و حتی دو مجله یک ط به ی ایرانیستیک توسط مرکز نشر دانشگاهی ب ه چاپ میرسد و مباحث مربو دیگر ن غالباً در آنها دیده میشود .کوششهای منصور شکی را هم نباید از یاد ببریم که در زبا ی ایرانی پرداخت. چکوسلواکی به رشت ة زبانها ی آغاز شد و اینک دامنه گرفت ه و به زبانهای سغدی و ی در ایران با پهلو ت زبان مطالعا بلخی و طخاری (تخاری) کشیده شده است و از این مقول ه تاریخ ادبیات ایران باستان به قلم احمد تفضلی تألیف شده است. ی و پهلوی آغاز کردند و ن زبانهای باستانی را از اوستای ایرانیان جستجوگر ،فراگرفت
ی و ایالمی را میآموزانند. اکنون در مقامی هستند که زبانهای سغد ص به س ه گرو ه خوان پنجم قلمرو دین است و مواریث کتاب اوستا که مطالعات در خصو ب در ت که دو کتا شناسایی شدنی است .دستهای کارهای ارباب کیخسرو شاهرخ اس شناساندن آیین و آداب دین زردشت نوشت ،یا آنچه ب ه قلم ارباب جمشید سروش سروشیان ت به چاپ رسیده ت که در مجلههایی نظیر فروهر و هوخ انتشار یافت .دیگر مقاالتی اس است. ت ک ه نخستین گام بلند را ابراهیم پورداود بر روش دستة دیگر کارهای پژوهشی اس پژوهشهای اروپایی مخصوصاً فرانسویها و آلمانها برداشت و اهم کارها ترجمه کردن ن جلدش به نا م گاتها به سال ۱۳۰۴در بمبئی انتشار یافت نسکهای اوستا بود که نخستی ت چهل سال ترجم ة دورة اوستا را به سرانجام رساند .البته او به جوانب خاص و در مد ن انجام ی را دربار ة حقوق زن در ایران باستا در آن رشت ه توجه داشت مانند آنکه تحقیق داد .اما یادگار عمدة پورداود ترجمة اوستاست و دانشجویانی ک ه زیر دست او بالیده شدند. ن تقیزاد ه که ن که این خوان را گذراندهاند عبارتند از سید حس دیگر گذرندگان آغازی س در زندگی او کرد .دیگر کتاب موسو م به تجس بخشی از ه ّم خود را مصروف به ّ ل مطالعات اوست .اما دربار ة مزدک آنچه به زبان ی حاوی یادداشتها و حاص مانیشناس ن و اوتاکار کلیماست ک ه جای سخن فارسی داریم ترجمه شده از نوشتههای کریستنس گفتنها از آنها در بخش ترجمهها قرار میگیرد. گ و بویس ی مربوط ب ه زردشت باز ترجمة کتابهای اساسی هنین در زمینة پژوهشها ً ن مدارج ب ه قلم ایرانیان ظاهرا نداریم .اما دربارة ی در آ را باید نام برد و متأسفان ه نوشتها ً مستقال در چگونگی عقاید ی زهنر رسالهای ه م ی از پژوهشها زروانیسم بجز ترجمها ی میباید ت گرفت .در زمینة زردشتشناس ت و شهر زروانی چند سال پیش انتشار یاف ج دارد همچنین است ب آنها کاربرد و روا ی را در شمار آورد ک ه اغل کارهای هاشم رض ی اکبر جعفری که حال در امریکاست. نوشتههایی از عل ن از سنگالخ باستانشناسی بوده است .این مرحل ه با بیل و کلنگ خوان ششم گذر کرد پیمود ه شده .ابتدا فرانسویها توانستند با عقد قرارداد با حکومت خوابآلود و بیکما ل ن در این راه گام نخست ن شاه کسب اختیار کنند و ب ه حفریات بپردازند .دمرگا مظفرالدی را برداشت و گزارشهای مفیدی انتشار داد .باالخر ه در دور ة رضاشا ه به سلطة فرانسویها خاتمه داده شد و ادارة عتیقات ب ه وجود آمد و در مرحلةاول با استفاده از مشاوری مانند ن هرتسفلد آلمانی ی بود که دستهای ایرانیان به کار پرداخت .البته آمد ُگدار که فرانسو ی خاموش تخت و اشمیت از دانشگاه شیکاگو را نباید نادید ه گرفت که در شناخت زوایا جمشید و کو ه خواجه و تخت سلیمان و حفریات زیویه و حسنلو و هگمتان ه و جاهای ل دکتر مهدی بهرامی ،محمد تقی مصطفوی و حبیباهلل دیگر مؤثر بود و آرام آرام امثا ی و جمعی دیگر که کارهاشان در «گزارشهای ن تولل ی و عیسی بهنام و فریدو صمد ن دادند و ی کردند و توانایی ایرانی را نشا باستانشناسی» دیده میشود این رشت ه را معرف ی فراموش شده را یادآور شدند. ضرورت کار علمی در فراخنای بیابانهای دور و تپهها ی درجة علمی آنجا را دریافت ن عدها ی در دانشگاه تهرا س گروه باستانشناس عاقبت با تأسی کردند و ب ه سوی بیابانها روانه شدند. اما با بازگشتن عزتاهلل نگهبان که بیگمان برجستهترین درس خوانده در علم باستانشناسی از دانشگاه شیکاگو و کاردیده ی آنجا بود وض ع علمی در مؤسسة شرق ت و ی صورت دگرگونی یاف باستانشناس ی کشور چون او ب ه مدیریت باستانشناس رسید حیاتی تازه در پیکر باستانشناسی دمید ه شد و توانست تمدنهای خفت ه در دل مارلیک (کنار سپیدرود) ،مراغ ه (در دشت قزوین) ،هفت تپ ه (کنار اروندرود) را از زیر آوارهای زمانه به در آورد .چون دو هفته پیش از این روبا ه مرگ او را از ما بربود اجاز ه بدهید در این جا از سوگ او اظهار تأسف کن م و به تأکید گفت ه شود ک ه حق ن رشته را یافت. مسل م پدری بری ن مقوله بوده گذر از این مرحله اگر دشوارتری ی هم نیست .راهی است که پیوسته و آهسته ن پذیرفتن است ولی دلپذیرترین خواهد بود .پایا باید سپرده شود و افسوس که دو زنگوله نامتناسب به پای آن بسته شد ه است صنای ع دستی ی و گردشگری ن جنب ه علمی صرف دارد و صنای ع دست و گردشگری .باستانشناسی ایرا ق و برقی گردشگری طبعاً نوعی وجنات توریستی به خود گرفتن است .کارهای زر ن میبرد و جلفکاریهایی را پیش ت و شکو ه و حشمت آثار خراب ة گذاشت ه را از میا حرم میآورد ک ه کار قهوهچیهاست. ی غربی ب ه زبان خودمان ،یعن ی ت از زبانها ن مه م اس ی متو ن نویس خوان هفتم برگردا ن باستان نوشت ه شده است و ی دیگران دربارة ایرا ی که در زبانها ترجم ه کردن تألیفات ی بلک ه از زمانی که متخصصان نخستین آنها مانند آن هم ن ه تنها از عصر سیاحان فرنگ نیبوهر (قرن…) به نگارهبرداری تخت جمشید پرداخت( ...دنباله در صفحه ی )42
زبان و ادبيات
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 26 موسیقی دارد .دلبستگی و گرایش او به آیین و فرهنگ کهن ایران ،به زرتشت ،مانی، شعر شاعری از این مزدک ،اهورامزدا نشان میدهد که اساطیر کهن ایران در ذهن و ِ نسل تبلور پیدا میکند و شعرهای او را متفاوت میسازد. کدکنی به مفهوم قدمایی ،ادیب و پژوهشگر کمنظیری نیز هست؛ تنها کسی که جانشین دکتر خانلری در زمینهی پژوهش در متون و پژوهشهای آکادمیک در ادب و فرهنگ فارسی است. برگردان شعرهای شفیعی کدکنی به زبان فرانسه توسط جالل علوینیا مترجم و ناشر «نامههای ایرانی» میتواند پنجرهای به سوی ایران و ادبیات معاصر آن ،به روی فرانسویها و فرانسهزبانها بگشاید .در گفتوگو با آقای جالل علوینیا برای سایت «انجمن جهانی زرتشتیان در پاریس» از ایشان میپرسم: • آقای علوینیا! چرا شعرهای شفیعی کدکنی شاعر ،نویسنده ،استاد دانشگاه و پژوهشگر ادبیات ایران را برای ترجمه به زبان فرانسه انتخاب کردید؟ جالل علوینیا :تا آنجا که من اطالع دارم ،شعری از شفیعی کدکنی تاکنون به زبان فرانسه ترجمه و منتشر نشده است .شاید ترجمهی بعضی از شعرهایش به انگلیسی در فرانسه وجود داشته باشد ،ولی فکر نمیکنم فرانسویها شفیعی کدکنی را بشناسند.
گفت و گوی ايرج اديب زاده (از سايت انجمن جهانی زرتشتيان پاريس) با جالل علوی نيا مترجم ُگزيده ای از اشعار محمدرضا شفيعی کدکنی به فرانسه در مجموعه ای با عنوان "نیشابور" « درین شبها که از بی روغنی دارد چراغ ما فتیله ش خشک می سوزد و دود و بوی خنجیرش زهر سو می رود باال بگو پیر خرد زرتشت را ،یارا چراغ دیگری از نو برافروزد» .
• شما اسم کتابتان را «نیشابور» گذاشتهاید؛ چرا نیشابور؟ برای اینکه شفیعی کدکنی وابستگی خیلی شدیدی به زادگاه خودش دارد ،نه تنها به کدکن که زادگاهش و حومهی نیشابور است ،به نیشابور و به خراسان عالقه و دلبستگی شدید دارد .وی ستایشگر گذشتهی درخشان نیشابور است و یکی از بهترین مجموعههای شعرش «در کوچهباغهای نیشابور» نام دارد و من این تیتر را با الهام از این مجموعه گرفتهام. • اشعار شفیعی کدکنی را برای این کتاب ،چگونه انتخاب کردید؟ من معتقدم هرگونه انتخاب شعرهای یک شاعر توسط مترجم ،یک انتخاب دلبخواهی است .یعنی مترجم مطابق با ذوق و سلیقه و میل خودش شعرهایی را انتخاب میکند که خوشایند باشند -در درجهی اول برای خودش -قابل ترجمه باشند و نمایندهی مجموع کارهای هنری و شاعرانهی شاعر باشند و در عین حال تا حدی مطابق با ذوق و سلیقهی خوانندگان فرانسوی باشند.
• شفیعی کدکنی با مدد گرفتن از اسطورههای کهن و شخصیتهای برجستهی تاریخی ایران به خواننده یا شنوندهی اشعارش امیدواری هم میدهدً . مثال در یکی از شعرهایش میگوید: « هرگوشهای از این حصار پیر صد بیژن آزاده در بند است سیاووش جوان خون ِ افراسیاب پیر میجوشد ساغر در ِ خونی که هر قطرهاش صبح پیوند است».
• فرانسویها چقدر با شعرهای یکی از بهترین شاعران معاصر ایران ،یعنی آقای شفیعی کدکنی آشنایی دارند؟ باید گفت متاسفانه آشنایی خیلی کمی دارند .برای اینکه شعر معاصر ایران چند سالی است که ترجمه و منتشر شده است .در گذشته گاهگاه شعرهای پراکندهای از شاعران معاصر مانند شاملو، سپهری و دیگران توسط داریوش شایگان ترجمه و منتشر شده است، ولی ترجمهی مجموعههای مفصل و کامل شعر شاعران معاصر ایران چند سالی است که رایج شده است .بنابراین آشنایی فرانسویها با شاعران معاصر خیلی کم است، ولی خوشبختانه شعر کالسیک ایران را خوب میشناسند.
• ویژگی دیگر شعرهای شفیعی کدکنی این است که در اشعارش از اهورامزدا ،زرتشت، سپندارمزد ،سیاووش ،بیژن ،کاوه ،درفش کاویانی و بسیاری از این نمادهای فرهنگ کهن ایران استفاده کرده و نشان داده است که اساطیر کهن ایرانی در ذهن شاعری از این دست تبلور پیدا کرده است و شعرهای او را متفاوت میکند.
• مثل حافظ.... بله مثل حافظ و مثل خیام که چندین بار ترجمه شده است .حافظ هم چندین بار ترجمه شده است .یا عطار که تقریباً تمام مجموعههای شعر عطار به فرانسه ترجمه و منتشر شده است.
• ...شعرهای ناب محمدرضا شفیعی کدکنی ،برجستهترین شاعر معاصر ایران ،برای نخستین بار به زبان فرانسه در کتابی با نام «نیشابور» توسط جالل علوینیا در انتشارات «نامههای ایرانی» در پاریس منتشر گردید؛ در ۲۷۲صفحه با مقدمهی مترجم و شرح حال شاعر و ۲۵۰شعر او از دو کتابش و نیز نشریهی ادبی «بخارا». دکتر صدرالدین الهی در بارهی شفیعی کدکنی مینویسد: "شاعری که اندازههای شعرش از قماش شعر امروز نیست؛ از آنهاست که از ازل تا به ابد میماند ،میخروشد و میرود". بسیاری از اشعار شفیعی کدکنی به حافظهی جمعی ایرانیان پیوسته است؛ تأثیری که آرزوی هر شاعری است .شفیعی کدکنی که در کتاب ماندگارش «موسیقی شعر» گستردهترین بررسی را پیرامون موسیقی به انجام رسانده است ،شناخت فراوانی نیز از
• چرا شعر کهن ایران طرفداران بیشتری در فرانسه دارد؟ برای اینکه مترجمان شعر کالسیک ایران متخصصان ادبیات کالسیک ایران هستند .آنان استادان دانشگاه و پژوهندگان ادبیات کالسیک ایراناند که در عین حال دست به ترجمهی آثار کالسیک ایران زدهاند .و این به صورت یک جریان خیلی مسلط و محکمی در بازار نشر فرانسه درآمده است .ولی این افراد ،حال یا به دلیل نشناختن شعر معاصر ایران یا به دلیل ً مثال نداشتن عالقه ،کمتر به شعر معاصر ایران توجه کردهاند و برای همین است که شعر کالسیک ایران در فرانسه جا افتاده است.
• تو غمگینتر سرود حسرت و چاووش این ایام تو بارانیترین ابری كه میگرید بهباغ مزدك و زرتشت تو عصیانیترین خشمی كه میجوشد ز جام و ساغر خیام.
• به نظر شما ،شعرهای شفیعی کدکنی شباهتی به اشعار یک شاعر یا شاعران فرانسوی (دنباله در صفحه ی روبرو) دارد؟ ...
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 27 • استفاده از اسطورهها و نمادهای تاریخی و کهن ایران دیدی وسیع به شاعر داده. وی به زرتشت و مزدک اشاره کرده است .در اشعاری که انتخاب کردهاید ،حضور این اسطورههای تاریخی در شعرهای شاعر ،برای شما هم جالب بود؟ بله ُخب ،توجه شفیعی کدکنی به دورههای تاریخ ایران پیش از اسالم و همچنین توجهاش به دورههای درخشان تاریخ ادبیات و فرهنگ ایران بعد از اسالم هم هست .این توجه معطوف به همهی این دورهها است و این نشاندهندهی آن است که شفیعی کدکنی به گرایشهای معینی ،به آیینهای معینی ،به طرز فکرهای مشخصی ،به شخصیتهایی که خواهان دگرگونی و خواهان پیشرفت جامعهاند و انسانگرا هستند توجه دارد و برای آنها ارزش قائل است. جالب اینجاست که شفیعی کدکنی از بدو کودکی تا اوان جوانی غرق در فرهنگ اسالمی است ،غرق در پژوهشها و ادبیات اسالمی ،فلسفی و حتی الهی ،فقهی و غیره است و یک فرآوردهی مدرسهها و حوزههای علمی خراسان است .ولی به رغم این پشتوانه ،در شعرهای شفیعی کدکنی بیشترین اشارهها به شخصیتهای غیرمتعارف یا شخصیتهایی ُلحد شناخته شدهاند و توسط گرایشهای تنگنظرانهی حاکم اعدام شدهاند. است که حتی م ِ یعنی شفیعی کدکنی خودش را مقید به پشتیبانی یا دفاع از یک دورهی خاص یا یک فرهنگ خاص نمیکند .عرصههای پیشتازی شفیعی کدکنی ،عرصههای خیلی وسیع و حتی بعدها ...بله؛ بخشی از شعرهایش شاید شباهتهایی به شعر شاعران بزرگ فرانسوی مثل آراگون جهانی میشود. ( )Louis Aragonداشته باشد؛ شعرهایی که نوعی تعهد اجتماعی در آنان بوده است .از این جهت ً • شفیعی کدکنی با مدد گرفتن از اسطورههای کهن و شخصیتهای برجستهی تاریخی مثال شاید شبیه شعرهای ِرنهشار ( )René Charیا آراگون باشند. ایران به خواننده یا شنوندهی اشعارش امیدواری هم میدهدً . مثال در یکی از شعرهایش • شفیعی کدکنی کتابی به نام «موسیقی شعر» نوشته است و عالقهی زیادی به موسیقی میگوید: در شعرش دارد .شما چگونه این آهنگ شعری را در برگردان به زبان فرانسه رعایت « هرگوشهای از این حصار پیر کردهاید؟ من ادعا نمیکنم که آن موسیقی شعر فارسی شفیعی کدکنی را به زبان فرانسه منتقل کردهام .صد بیژن آزاده در بند است سیاووش جوان این کار ،کار بسیار دشواری است و شاید محال باشد ،حال توسط هر مترجمی که ترجمه خون ِ افراسیاب پیر میجوشد شود .من سعی کردهام تا آنجا که امکان دارد در ترجمهی فرانسوی ،شکل شعرش را حفظ در ساغر ِ کنم ،یعنی از قافیههای متعددی استفاده کنم .چون ویژگی شعر شفیعی کدکنی استفاده از خونی که هر قطرهاش قافیههای مکرر است؛ یعنی شعر موزون قافیهدار است و نوآوریهای خیلی زیادی در شعر صبح پیوند است». کالسیک فارسی انجام داده است .درست است که شعرش موزون است ،قافیه دارد ولی شعر نو است ،شعر معاصر است .من سعی کردهام که تقریباً نوعی موسیقی خاص زبان فرانسه این عالقه به اسطوره های کهن به نوعی بازسازی هویت ایرانی نیز هست؟ به وجود بیاورم و به این ترتیب شعرش را آهنگین کنم. من معتقدم که شاعران بزرگ ما هرکدام به نحوی • یکی دیگر از ویژگیهای شعرهای شفیعی کدکنی استفاده از واژههای پارسی است و این تالش کردهاند که هویت ایرانی را بازسازی کنند. نشان میدهد که وی دلبستگی و گرایش زیادی به زبان پارسی و فرهنگ ایران دارد .در این گرایش را ً مثال نز ِد اخوان میبینیم و تا حدی نز ِد شاملو ولی بیشتر با توجه به غرب و فرهنگ غربی .ولی این توجه را در نز ِد سپهری برگردان این واژههای پارسی ،شما مشکلی نداشتید؟ درست است که شفیعی کدکنی از واژههای کهن زبان فارسی استفاده کرده است ولی این هم میبینیم که سعی میکند با الهام گرفتن از مکتبهای گوناگون شرقی ،یک نوع هویت در ترجمه مشکلی به وجود نمیآورد چون معادلهای این کلمات به زبان فرانسه امروز ایرانی را بازسازی کند. ترجمه شده است .من در صدد نبودم که ً مثال معادلهای این واژهها را در فرانسهی کالسیک اما نکتهای که در مورد شعر شفیعی کدکنی خیلی جالب است ،این است که تا حد زیادی یا فرانسهی چند قرن پیش پیدا کنم .سعی کردم زبان امروز فرانسه باشد .این یکی از بهرهگیری میکند از نهادها ،شخصیتها یا گرایشهای کهن در تاریخ یا فرهنگ ایران ،ولی ویژگیهای زبان شفیعی کدکنی است ،ولی شفیعی کدکنی در عین حال نوآوریهایی در محتوای تازه و نویی به این شکلها میبخشد .به طور مثال سیمرغ که یکی از سمبلهای زبان فارسی انجام میدهد و از واژههای محلی و از زبان گفتوگوی امروز هم استفاده خیلی رایج و اساطیری و خیلی مهم و مشهور ادبیات فارسی است ،در شعر شفیعی کدکنی گاه میکند .یعنی چیزی که در مورد شعر شفیعی کدکنی در هر زمینهای میتوان گفت ،این است همان ارزش مثبت گذشته را دارد ،ولی گاه برعکس تبدیل به یک نما ِد فاجعه و کابوس برای مردم ایران میشود .یعنی شفیعی کدکنی در واقع از این سمبل برای اشاره به رویدادهای که چندگانگی دارد ،چندتا زبان است ،چندتا فرم و چندتا شکل است. تاریخ معاصر ایران استفاده میکند .یا شعر دیگری به نام «معراجنامه» دارد که با الهام • ویژگی دیگر شعرهای شفیعی کدکنی این است که در اشعارش از اهورامزدا ،زرتشت ،از «اردای ویرافنامه» که یک اثر کهن پارسی -زرتشتی -است ،نوشته شده است .اما سپندارمزد ،سیاووش ،بیژن ،کاوه ،درفش کاویانی و بسیاری از این نمادهای فرهنگ این شعر که نوعی سیروسیاحت در دنیاهای گوناگون است ،مضمون اجتماعی سیاسی در کهن ایران استفاده کرده و نشان داده است که اساطیر کهن ایرانی در ذهن شاعری از این جامعهی امروز ایران را پیدا میکند .یعنی شفیعی کدکنی با استفاده از فرمهای کهن (گذشته) دست تبلور پیدا کرده است و شعرهای او را متفاوت میکند .این ویژگیها را در کتابتان محتوای جدید به این فرمها تزریق میکند. چطور آوردهاید؟ بله بله ،خیلی جالب بود و من چند نمونه از این شعرها را به طور عمد ،در این مجموعهی • چه مدت برای ترجمهی شعرهای کتاب «نیشابور» وقت صرف کردید؟ ترجمه شدهی خودم گنجاندهام .من عنوان کتاب را گذاشتم« :شاعری برای تمام فصلها»؛ از تقریباً دو سال در مورد شفیعی کدکنی و در مورد آثارش خواندم و پژوهش کردم ،شعرها را این جهت که شفیعی کدکنی همهی مرزها را درمینوردد ،خودش را به یک دورهی خاص ترجمه کردم و چندین بار تجدیدنظر کردم و با یک همکار فرانسویزبان روی این شعرها تاریخ ایران یا یک فرهنگ منطقهای نمیکند ،حتی مُلهم است از ادبیات جهانی ،بهرهگیری کار کردم .تقریباً میتوانم بگویم دو سال روی این شعرها کار کردم. میکند از پژوهشها و نوشتههای روسی و شاعران غربی را هم خوب میشناسد .ولی ویژگی اصلی شفیعی کدکنی آن ریشهدار بودنش در فرهنگ و سنتهای ایران است ،آقای علوینیا! کمی هم از انتشاراتی خودتان ؛ «نامههای ایرانی» و شروع کارش بگویید. ما کار انتشاراتیمان را با ترویج ادبیات زنان ایران شروع کردیم .چون فکر کردیم با توجه فرهنگ و ادبیات زبان ایران ،چه زبان کهن و چه زبان معاصر. عالقهی شفیعی کدکنی به شخصیتهای برجسته ی ایران پیش از اسالم ناشی از طرز فکر و به شرایط ایران در اولویت است .این است که با فروغ فرخزاد شروع کردیم و شعرهای جهانبینی شفیعی کدکنی است .یعنی شفیعی کدکنی شخصیتهایی از گذشته را انتخاب میکند کامل فروغ را منتشر کردیم و بعد نوشتههای کامل فروغ را .بعد از فروغ ،شعرها و که شخصیتهای روشنگر و مصلح اجتماعی بودند یا دارای اندیشههای خیلی انساندوستانه نوشتههای طاهره قرةالعین را منتشر کردیم که یک شخصیت استثنایی و برجسته در تاریخ بودند .شفیعی کدکنی همهی اینها را برمیگزیند و به آنها اشاره میکند ،ولی فقط به ایران است .گزیدهای از شعرهای سیمین بهبهانی را منتشر کردیم و بعد یک ُرمان از خانم دورهی باستانی اکتفا نمیکند ،در تمام طول تاریخ ایران شفیعی کدکنی مراجعه میکند به شهرنوش پارسیپور «زنان بدون مردان» را انتشار دادیم ،یک اثر از خانم فرزانه میالنی شخصیتهایی که به نوعی پیشآهنگ بودند ،پیشتاز بودند در عرصههای مختلف؛ مثل که استاد دانشگاه و پژوهنده است در بارهی نویسندگان زن در ایران را منتشر کردیم .ولی حالج ،مثل ابوالفضل حروفی یا سهروردی .یعنی از نظر شفیعی کدکنی دورهها مطرح در کنار ادبیات زنان ،اخوان ثالث ،نیما و یک اثر اقتباسی از شاهنامه و دیوان حالج و نیستند یا فقط فرهنگهای مختلف ،ولی انسانهای برجسته با اندیشههای نوین و مبتکرانه و صد غزل از عطار را منتشر کردیم و اکنون گزیدهای از شعرهای شفیعی کدکنی را انتشار دادهایم( ...دنباله در صفحه ی )28 تحولگرایانه .با این اندیشهها و شخصیتها سروکار دارد.
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 28
شفيعی کدکنی :شاعری برای تمام فصل ها... (دنباله از صفحه ی )27 • بعد از دو سال کار روی اشعار شفیعی کدکنی ،میتوانم بپرسم کدامیک از شعرهای او را بیشتر دوست دارید؟ اگر بخواهم انتخاب کنم ،چندین شعر هستند ،ولی شعر «در این شبها» به نظر من خیلی شعر موفق و دوستداشتنیای هست. • با شعر در این شبها که شفیعی کدکنی به «م.امید» (مهدی اخوان ثالث) تقدیم کرده و شما هم آن را دوست دارید ،میرسیم به پایان این گفتوگو: درین شبها كه گل از برگ و برگ از باد و باد از ابر میترسد درین شبها كه هر آیینه با تصویر بیگانه است درین شبها كه پنهان میكند هر چشمهای سر و سرودش را
... چنین بیدار و دریاوار تویی تنها كه میخوانی تویی تنها كه میبینی تویی تنها كه میبینی هزاران كشتی كاالی این آسوده بندر را بهسوی آبهای دور ،چون سیالب در غرش تویی تنها كه میخوانی ... تو غمگینتر سرود حسرت و چاووش این ایام تو بارانیترین ابری كه میگرید بهباغ مزدك و زرتشت تو عصیانیترین خشمی كه میجوشد ز جام و ساغر خیام م .سرشک (محمد رضا شفیعی کدکنی) از زبان برگ ۲۲/۶/۱۳۴۶
(عکس روی جلد برگرفته از مجله ی بخارا)
-----------------------------------------------------------------------------------
سبک شناسی...
(دنباله از صفحه ی )22
" ...ابونصر ُعتبی رحمة اهلل در تقریر و تحریر این کتاب (یعنی تاریخ یمینی) سحر حالل نموده است و بدایع اعجاز ظاهر کرده و اگر کسی از اوج فصاحت و رقت آن عبارت در حضیض این ترجمه و رکاکت این کلمه خواهد نگریست جز فضیحت حاصل نباشد" در صورتی که عبارت ترجمه ی جرفادقانی خود کم از نثر عتبی نیست و این پارسی در عالم خود دست کمی از آن تازی ندارد. این بوده است نتیجه ی عدم توجه به زبان پارسی که از بدو ظهور دولت آل سلجوق چنانکه اشارت کردیم در ایران روی نمود ،و اگر توجهی به معارف بودی تعصب به زبان تازی بودی آنهم از اثر قوت دین و ّ پادشاهان و امرای ترک در نگاهداری صورت دیانت برای آسان ساختن ایالت و ریاست و راندن کام و سیاست خویش ،و نتیجه چنین شد که در ظرف یک قرن منشی پارسی گوی از میان رفت و حکم سیمرغ و کیمیا گرفت. تا اواسط قرن ششم نویسندگانی دیده می شوند که اگرچه مجذوب تصنّفات و تکلّفات لفظی شده اند اما باز عنان ساده نویسی و درست نویسی را از کف نداده و اگر گاهی قلم نگاه داشته اند و عبارتی بر طبق سلیقه و روش عصر مزیّن به زیور صنعت از موازنه و ازدواج و سجع و دیگر صنایع ساخته اند بیشتر عبارات را متین و ساده و به شیوه ی قدیم پرداخته اند ،مانند نظامی عروضی سمرقندی که در فصل پیشین ذکرش گذشت و پس از وی کسی که در نیمه ی دوم قرن ششم همان شیوه را رعایت کرده است ابوالحسن علی بن زید بیهقی صاحب تاریخ بیهق است ،و نیز نباید فراموش کرد که کتب علمی هم درین قرون و قرون دیگر همه ساده و به سبک قدیم تحریر می شده است، مانند "ذخیره ی خوارزمشاهی" تألیف سید اسماعیل جرجانی 18و غیره. توضیحات: -1کذا کامل و تاریخ عماد اصفهانی و تاریخ اخبار الدولة السلجوقیه لصدرالدین ابی الحسن؛ و در راحة الصدور ص )551( 184توضیح آنکه سنجر در سنه ی 511به سمت پادشاهی کل بالد معری شد ولی بیست سال پیش از آن تاریخ هم در خراسان به سمت پادشاهی
شناخته می شد. -2رجوع شود به تاریخ سالجقه ی کرمان تألیف محمدبن ابراهیم طبع لیدن ص 113س .18 – 17 -3صاحب و هو کافی الکفات ابوالقاسم اسماعیل بن َعباد الطالقانی المعروف بالصاحب المتوفی سنۀ 385 از وزرای مشهور و فضالی معروف عهد دیلمیان است و به تازی چیز می نوشته است. الحرانی الصابی المتوفی -4ابواسحق ابراهیم بن هالل ّ سنۀ 384هم به تازی نوشتی ،وی از دبیران بزرگ صابئه و دیالمه است و صابی نام مذهب اوست که ِ مغتسله باشد ،و آن دین از ادیان قدیم است ،و ستارگان را ستایش کنند و برای ستارگان هیکل ها سازند و عبادت نمایند و هر روز بایستی در آب روان غسل کنند ،از این رو آنان را مغتسله نامند. -5قابوس شمس المعالی قابوس بن وشمگیر یا دشمگیر پادشاه جرجان و طبرستان است و ترسالت او را که به تازی است یزدادی گرد آورده و به قراین شمس المعالی و کمال البالغه موسوم نموده است. -6حمادی و امامی معلوم نشد کیستند. -7هو ابوالفرج ُق ّدامة بن جعفر بن قدامة بن زیاد الکاتب البغدادی المشهور المتوفی سنۀ .337وی نیز از مؤلفان و فضالی تازی زبان است. -8مقامات بدیع الزمان و مقامات حریری و مقامات قاضی حمیدالدین قبال ذکر شده است. -9بلعمی معلوم نیست کدام بلعمی است آیا ابوالفضل محمد بن عبداهلل است یا پسرش ابوعلی محمد بن محمد مترجم تاریخ طبری است که شرح حالش گذشت. از توقیعات بلعمی اثری نیافتیم و معلوم است که این توقیعات سوای ترجمه ای است که از ابوعلی در دست است. -10احمد بن حسن مراد شمس الکفاة احمد بن الحسن المیمندی المتوفی سنۀ 424است و او است که برخالف سلف خود ابوالعباس فضل بن احمد اسفراینی وزیر سلطان محمود غزنوی فرمان داد تا جمیع نامه های رسمی دولتی به عربی نوشته شود نه به فارسی چنانکه قبل از او رسم شده بود. -11ابونصر کندری محمدبن منصوربن محمد ملقب به عمیدالملک نخستین وزیر سلجوقیان بود که در سنۀ 456به سعی نظام الملک طوسی مقتول گردید. -12محمد عبده ،دبیر ملوک خانیه ی ماوراء النهر بوده است و در اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم می
زیسته است. -13عبدالحمید بن یحیی کاتب مروان بن محمد آخرین خلیفه ی امویه است که در فصاحت مثل است. -14سید الرؤسا ابوالمحاسن محمد بن فضل اهلل بن محمد ملقب به سید الرؤسا نایب دیوان انشاء سلطان ملکشاه بن الب ارسالن سلجوقی (از سنۀ 465الی )485و از خواص مقربان و ندیمان وی بوده است. عماد کاتب در تاریخ خود گوید که "سلطان ملکشاه به خط خود بیتی به فارسی بدو نوشت که ترا از من گزیر است و از دوری من متأثر نشوی که دیگری چون من یابی ولی مرا از تو گزیر نیست چه با دیگری چون تو انس نتوانم گرفت" نویسنده گوید محتمل است این بیت را که از ابیات قدیم و جزء غزلی در دیوان سنایی ضبط شده است نوشته باشد: تو را چون من فراوان است مرا چون تو کجا باشد ولیکن آن کند هر کس که از اصلش سزا باشد و یا این بیت از غزل فرخی: ترا خوشست ،ترا هر کسی به جای منست مرا بتر که مرا هیچکس بجای تو نیست -15شرف الملک ابوسعد محمدبن منصور بن محمد صاحب دیوان زمام و استیفای ملکشاه. -16معلوم نشد کیستند. -17از شعرای عرب اند. -18و هو زین الدین و یا شرف الدین ابو ابراهیم اسمعیل بن محمد الحسینی الجرجانی – المتوفی به مرو فی سنه ی – 531ذخیره ی خوارزمشاهی کتابی است در علم طب از تشریح بیماری های درونی و بیرونی و قرابادین در نه جلد به زبان فارسی که بنا به امر و اشارت قطب الدین محمد خوارزمشاه (اول) مؤسس سلسله ی خوارزمشاهیان در سنه ی 504تألیف شده است ،و این داعی نسخه ای از ترجمه ی ذخیره دیدم به عربی که مؤلف ذخیره در مقدمه گفته که چون ذخیره به مناسبت پارسی بودن انتشارش عام نبود بنا به خواهش اهل علم آن را در ده جلد به عربی ترجمه کردم .ذخیره از کتب بسیار سودمند پارسی است و به شیوه ی قدیم تحریر شده است .تألیف دیگر سید اسمعیل جرجانی اعراض الطب است به زبان پارسی که به خواهش مجدالدین ابومحمد صاحب بن محمد البخاری وزیر آتسز خوارزمشاه ( )551 – 521از ذخیره (دنباله در شماره ی آینده) تلخیص کرده است.
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 29
ترجمه سیروس نورآبادی از «مزرعه حیوانات» و «نوزده- هشتادوچهار» ( )۱۹۸۴به عنوان شاهکارهای جرج اورول که بیشتر نیز به خاطر همین دو کتابش شناخته میشود ،بار دیگر مناسبتی شد برای بازخوانی دیگربار جرج اورول و جهان داستانیاش در این دو رمان .هر دو اثر به نوعی با پدیده آرمانشهر یا در واقع ویرانشهر یا ناکجاآباد پیوند دارند .اصوال او به دلیل اعتقاد به سوسیالیسم ،بعد از دیدن بزرگترین پدیده مصیبتبار تاریخ بشر یعنی «حکومت اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی» و مفاسد و جنایات آن به این نتیجه رسید که «در دنیا چیزی هولناکتر از عدالتخواهی» نیست .در واقع او آرای لنین و جانشیناش استالین را معادل فلسفه و نگرش مارکس تلقی کرد و به این نتیجه رسید که هرجا در آن بافت به اسم عدالت انقالب شد ،فقر و فساد و توطئه شدت بیشتری یافت و به همان نسبت از آزادی و دموکراسی و رعایت قوانین مدنی و حقوق بشر فاصله بیشتری گرفته شده است .در هر دو متن قرار است موجودات داستانی به اتکای برابری یعنی عدالت به خوشبختی برسند .اما در هر دو فضا «بیعدالتی از شرایط پیشین بیشتر است و سرکوب و ریاکاری و سوءظن هم به آن اضافه شده است». این حقیقتی است که ابنای بشر ،صرف نظر از کیفیت و میزان معرفتشان و مستقل از خصلتهایشان ،کم و بیش در جهان ذهنی خود در اندیشه جایی هستند فارغ از تنگناها ،مشکالت و درماندگیهای کنونی. البته جای آرمانی انسانها با هم تفاوت عظیمی دارد؛ یکی به یک کلبه با حداقل امکانات و طبیعتی بسیار دلنشین و صدها جلد کتاب فکر میکند و دیگری به قصری مجلل و چندین مستخدم و آشپز .بهطورکلی در یک رمان آرمانشهرى ،مکان و زمان نقش مهمى در ساختار داستان دارند؛ مگر آنکه داستان به امرى هستىشناسانه بپردازد و خواننده را به رویدادهاى فرازمانى و فرامکانى ارجاع دهد .از سوى دیگر وجود مکانهاى نمادین به ویژه آرمانى و ضدآرمانى ،یعنى مکانهایى که خواننده فکر مىکند به جهانهاى دیگر تعلق دارند، اما در حیطه آرزوها و آرمانهاى نوع بشر جهان خودمان مىگنجند ،امروزه گونه خاصى از ادبیات داستانى پدید آورده است. در کتاب «آرمانشهر» نوشته توماس مور ،سیاستمدار انگلیسى که در سال ۱۵۱۶به چاپ رسید ،وجوه عملىتر و دقیقترى از آرمانشهر براى خواننده گشوده مىشود .فقر ریشهکن مىشود .ارزش چیزهایى مثل طال حذف مىشود و فقط به درد ساختن زنجیر مىخورد. کسى با پس زدن دیگرى در پى کسب شادى و لذت و مکنت نیست .قول و قرار شخصى انسان را متعهد به رعایت عالىترین فضایل و سجایاى اخالقى مىکند .از این رو قوانین اندک ،و در عین حال قدرتمندند .سلطان در خدمت دولت و ملت است و واالگهرى خود را در خدمت به مردم مىسنجد .این اثر در خلق کتاب آرمانشهری «آتالنتیس جدید» ()۱۶۲۷ نوشته فرانسیس بیکن و نیز «کشورهاى مشترکالمنافع اقیانوسیه» ( )۱۶۵۷نوشته جیمز هرینگتون بىتاثیر نبوده است .شمارى از کارهاى کارل مارکس فیلسوف ،جامعهشناس و اقتصاددان نیز در زمره شاخصترین ادبیات سیاسى – اقتصادى آرمانشهر مىگنجند؛ براى نمونه بخشهایى از کتاب «سرمایه»« ،فقر فلسفه» و چندین و چند رساله و کتاب دیگر. آرمانشهر او جایى است که طبقات و دولت حذف مىشوند و به هرکس به اندازه نیازش مىرسد و مسائلی چون فقر ،تنگنای مالی و بیخانمانی معنی ندارد .دیگر «ثروت –و نه رفاه–که نتیجه دزدی است ».معنا ندارد و «آزادی هر فرد وقت آزاد اوست». درباره «آرمانشهر» کتابهایی نوشته شده است که حتی نام بردن از آن تطویل کالم است .در آثار آرمانشهرى رفاه ،دوستى و حذف کامل فقر ،فساد ،فحشا ،تبعیض و بىعدالتى امورى تثبیتشدهاند .عوامل ترس و وحشت اجتماعى وجود ندارند و رابطه انسانها بر مبناى
صداقت ،نوعدوستى ،دیگرخواهى و خویشتنخواهى متعادل شکل مىگیرد .درخشانترین وجه این نوع جوامع ،امید انسانها به آینده و بهروزى است و داشتن وقت کافى براى لذت از مواهب زندگى ،کتاب ،موسیقى ،تفریح و غیره است .در جهان ادبیات ،چند اثر در ترسیم «دنیاى آینده» و ناتوانى انسان در چنین دنیایى ،نام و آوازه شاخصى دارند؛ «ما» اثر یوگنى زامیاتینکه در سال ۱۹۲۰نوشته شد« ،دنیاى قشنگ نو» اثر آلدوس هاکسلى انگلیسى که به سال ۱۹۳۲منتشر شد ،و رمان « »۱۹۸۴نوشته جرج اورول که در سال ۱۹۴۹به چاپ رسید .بعدها آثار ضدآرمانشهر دیگرى همچون«فارنهایت »۴۵۱از رى برادبرى آمریکایى« ،گل آفتابگردان» نوشته ویلیام کندى و «میرا» نوشته کریستوفر فرانک در همین زمینه به چاپ رسید. هاکسلى صراحتا به تاثیرپذیرى از زامیاتین اعتراف کرد و اعتقاد اکثر صاحبنظران ادبیات داستانى این است که اورول نیز تحت تاثیر زامیاتین بوده است« .مزرعه حیوانات»، داستانی خیالی و استعارهای است در هجو بیرحمانه حکومتهایی که مدعی عدالت هستند. اورول در مزرعه حیوانات نشان میدهد که «انقالب برای برقراری عدالت» ممکن است دستخوش توطئهشود و به ضدخود تبدیلگردد .در انقالب حیوانات این داستان که نمادی از انقالب لنینی ۱۹۱۷شوروی است ،خوکی به نام ناپلئون خوک بانفود دیگری به نام اسنوبال را به کمک سگها از مزرعه میراند .در این داستان عدالت و برابری بهانه ،وسیله، ابزار ،دستاویز و مجوزی است برای استثمار بیشتر و افزایش ناآگاهی زیردستان« .همه برابرند اما عدهای برابرترند» شعاری است که باید آن پذیرفت ،وگرنه خواه ناخواه دشمن شمرده میشوی .ناپلئون در این داستان کسی نیست جز فاسدترین و ستمگرترین رهبر تاریخ جهان یعنی یوسیف ویسارویچ جوکاشویلی معروف به استالین که طبق اسناد شوروی در یک روز معادل شصت سال حکومت تزارها آدم کشت. در رمان ۱۹۸۴سیما و شمایی روایی از جوامعی چون شوروی و کشورهای تحت انقیادش تصویر و نقل میشود. برادر ارشد ،رئیس عالی حزب و در واقع پدر ملت همه جا هست و هرجا شهروندی بایستد ،نگاه نافذ او را بر خود حس میکند .حزب افشای اسرار زندگی دوستان و آشنایان را تبلیغ و تشویق و عشق را منکوب و مسخره میکند .چهار وزارتخانه حقیقت ،صلح ،عشق و تنعم (فراوانی) وظایف اساسی اداره جامعه را دارند .وظیفه وزارت حقیقت این است که گذشته را بازنویسی کند و به مردم گفته شود که تاریخ گذشته بیمعناست و گذشته مُرده است و آینده نامشخص و زمان کنونی تحت سیطره و نظارت مطلق حزب است .پردههای تلویزیون نیز مدام کنش مردم را به پلیس افکار گزارش میدهند. کار وزارت صلح ،افشاندن بذر کینه و نفرت در دل خودیها از دیگر ملل و آماده ساختن مردم برای جنگ است. وزارت تنعم ،وظیفهاش جیرهبندی مواد غذایی و دیگر مایحتاج عمومی است .وقتی قیمت کاالیی سه برابر میشود ،هیچ خبری از رسانههای این وزارتخانه شنیده نمیشود ،اما به محض اینکه همان کاال پنج درصد ارزانتر از آن سه برابر شد ،مدتها آن را تبلیغ میکنند. کار وزارت عشق ،تولید خصومت ،نفرت وکینه است .از دیدگاه این وزارتخانهها« ،جنگ، همان صلح است و آزادی ،بردگی است و جهل ،قدرت است» . گرچه حکومت تمامیتخواه شوروی و کشورهای تحت سلطهاش با تبلیغات مضحکی میخواستند ثابت کنند که اورول جامعه غربی را تصویر کرده است ،اما سادهلوحترین خواننده خیلی زود میفهمید که این رمان همچون مزرعه حیوانات استعارهای است از کشورهای بلوک شرق که سرانجام هم در اثر فساد درونی از همپاشیدند .اورول در جنگهای داخلی اسپانیا کنار جمهوریخواهان داوطلبانه علیه سلطنتطلبان جنگید .آنجا شاهد کشتاری بود که استالینیسستها به آن دست زده بودند؛ کشتار مردم اسپانیا ،خصوصا جمهوریخواهان و به ویژه تروتسکیستها–که آنها هم به هرحال گرایش سوسیالیستی داشتند .این جنایت عظیم که جاهای پرشماری ثبت شده است ،خصومت اورول را نسبت به میراث لنین بیشترکرد و گرچه در رمان«درود برکاتالونیا» ازآن حرف زده است ،اما در رمان « »۱۹۸۴دست به افشاگری هنرمندانه ژرف ساخت تئوریک ایدئولوژی حاکم بر اروپای شرقی زد .شاید اگر اورول از روز اول سوسیالیست نبود ،با چنین نفرتی از جوامع مدعی عدالت حرف نمیزد، اما او هم مانند آرتور کوستلر ،مانس اشپربر ،اینیا تسیو سیلونه ،هوارد فاست ،سیدنی هوک، هانا آرنت ،لوئی فیشر ،ریچارد رایت ،آندره ژید و استفن اسپندر به دلیل زخمهای مهلکی که از «اردوگاه لنینی – استالینی» خورده بودند ،میخواست تا حد توان در افشای این نوع حکومتها دست به روایت بزند .ناگفته نگذارم که اورول در ۲۸سالگی دست از کار عادی کشید تا وقتش را صرف ادبیات کند .او آثار جویس ،دیوید هربرت الرنس و الیوت را خوب خوانده بود و به دلیل فقر و نبود کار ،روزگاری حتی گدایی میکرد و این موضوع را در کتاب «محرومان لندن و پاریس» هم آورده است .او سرانجام در چهل و نه سالگی با مرض سل از پا درآمد( .منبع :روزنامه آرمان) azmaonline -
داستان کوتاه
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 30 را سنگین کرد .صدای سوت کتری که بلند شد زن به طرف اجاق رفت و هواکش را زد. مرد گفت : _ کارات از فحش هم بدتره. زن گفت _ :بوی غذا هنوز هم مونده. و جواب های ناگفته مرد را شنید و همه را جواب داد .ذهن مرد هم همه جوابها را شنید. سیگاری روشن کرد .زن از همانجا که ایستاده بود دست مرد را دید که روی چرم نمناک مبل کشیده میشد ،کنترل پشت کتاب بود .فیلم از سر و صدا افتاده بود .مرد کانال را عوض کرد و روی رقص عربی ایستاد و پرسید _ :چایی نیست؟ زن با سینی چای از جلو آینه گذشت .شلوارک جوانتر نشانش می داد .سینی را روی زمین گذاشت و همانجا دراز کشید .مرد یکی از فنجان ها را برداشت. بخاری که از فنجان ها برمی خاست مانند حریری که بر شانه های زن رقصنده می لغزید هوس انگیز و اغواگر بود .زن پاهای خوش تراشش را که زیر نگاه سرد مرد یخ می زد جمع کرد .مرد چای داغ را مزه مزه کرد .تن زن رقصنده مانند ماهی لزجی پیچ و تاب می خورد .چای به نیمه رسیده بود .زن سینی را با قندان بطرف مرد کشید و خودش هم به همان سمت لغزید .بعد با حرکتی نرم و شتابزده نشست و موج موهای مش کرده اش را روی شانه ریخت .مرد گوشی همراهش را از جیب در آورد و به گوش چسباند .زن گوشهایش را تیز کرد. صدای آب توی لوله ها پیچید .زن گفت _ :آب اومد. و بلند شد و همانطور که به طرف ظرفشویی می رفت موهایش را باالی سر جمع و دوباره رهایشان کرد .شیر آب را بست .حوله را از روی مبل برداشت و رفت توی حمام .آب گرم را باز کرد .کجا خوانده بود « آب مرا در آغوش گرفته است ».؟ آب را گرم تر کرد؛ گرم گرم .و رفت زیر دوش.
صدای بهم خوردن در گاراژ که آمد ،کتاب را کنار گذاشت و به هوا خیره شد و باز از فکرش گذشت: _ سالم از کیه؟ کوچیکتر یا اونکه وارد میشه؟ بعد کنترل را براشت .از ایران گذشت .در یک چشم به هم زدن به همه جا سر کشید و بی هدف روی یک کانال ثابت ماند و کنترل را روی مبل انداخت .پایان یک فیلم پر سر و صدا بود .در ماشین محکم به هم خورد و صدای حرکت قفل از پشت دیوار به گوش رسید .تا دیوار را دور بزند چیزی نمانده بود .به پاهایش نگاه کرد .زنجیر تیتانیوم زیبایی را که مچ یکی از پاهایش را در حلقه خود گرفته بود با لبخندی تحسین کرد .پشت در رسیده بود. دستگیره که چرخید از مبل کنده شد و به طرف در هال رفت و باز همان سوال از ذهنش گذشت .سکوت نباید پا می گرفت .سالم تکه سنگی شد و افتاد و صدا کرد. مرد کفش هایش را کنار جاکفشی روی زمین انداخت و زن همانطور که به گردگیری دوباره سرامیک ها فکر می کرد رفت به طرف اجاق و زیر کتری را روشن کرد و فنجان ها را گرما از شیار لبهایش که به آرامی باز و بسته می شد به درونش نفود می کرد .نفس عمیقی توی سینی چید .بوی عرق چند روزه تن مرد آمیخته با عطرهای گوناگون چند روزه هوا کشید و چشم هایش را بست .آب به گرمی اورا در آغوش گرفته بود.
شعر امروز دو شعر از رُقيه مفاخری
1 دارم به این فکر می کنم همه ی رفتن ها از جاده شروع می شود بعد می ریزد توی چمدان بعد یکی تنها می شود دیگری تنها تر حاال از من اسباب کشی کرده ای و من خالی شده ام مثل خانه ی همسایه
2 هر بهار دستهای تو ازدماوند سرازیر می شود روی لباسهایم و تمام کوچه های تهران خیس می شوند بعد با یک عالمه گرما کارون می شوی میریزی روی سرم و من عرب می شوم توی خلیج فارس عبایم را می شویم و منتظر می مانم تا خشک شوم توی کویرت
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 31
دو شعر از انسيه موسويان 1
تازه برگشته بودي از سربازي به خونت تشنه بودند برادرانم پاي دار قالي نفس هايت را حس مي كردم وقتي كه مي دميدي در ني ... غروب باز مي گشتيم، تو از دشت با گله ي گوسفندان بي تاب من ،با زخم هايم از خانه ي ارباب... گلهاي درشت دامنم را كه مي بوسيدي زخم هايم بهبود مي يافت. دختر و پسري بوديم اي كاش بي نام بي نشان در دوبيتي هاي محلي جنوب خراسان!
شعری از سحر بنی مالک
آبگرفتگی این سرزمین تمام ِ سر بالش من است زیر ِ کبریتی که از سوختن هنوز دود می کشد مشعل ها را روشن نکرد و نگهبانان خائن هر کدام دست در دست یک ستاره از آسمان بیرون رفتند خوابزده شده ام دو گوشه ی سرزمین ام را می گیرم می چالنم می تکانم الی کتیبه ها مخفی اش می کنم و در دل کوههای بیستون اش می میرم فردا شاید باستان شناسی پیدایم کند
2
به اداره نمي رفتم شعر نمي نوشتم آشپزي نمي كردم زني بودم چهل ساله حدوداً در يك بعدازظهر باراني ماه سپتامبر فنجاني قهوه سفارش مي دادم در كافه اي دور... ملكه اي بودم با موهاي بلوند و دامن بلند با تاج الماس و گردنبند ياس طلسمم باطل مي شد ناگهان تبديل مي شدم به قويي سفيد و جوان... در قصه ها و نقاشي هاي«مهتاب» زندگی می کردم ای کاش!...
طنز
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 32 شعر انگورش مطرح میکند که چنین آسان مگیریدش ،چنین آسان منوشیدش که باغبان پیر راجع به شراب میگوید که من این انگورها را چنین پروراندهام و این شعرهایی هم که من دارم و این سرودهها و شعرانهها اگرچه خیلیهایش فکاهی است و کمدی است و طنز است ،خنده دار است میخواستم بدانند که اینها در ایامی برمن گذشته که آن ایام به شیرینی بر من نگذشته و مردم وقتی میگیرند میخوانند گمان نکنند (نخواهند کرد) که این شعرها از سر بیدردی و خوشدلی سروده شده .نه .لحظه به لحظهاش و واژه به واژهاش برای من با تلخی همراه بوده. نادر نادرپور گفته این کاسه خون است مرا /این ساغر اشک است چنین آسان مگیریدش /چنین آسان منوشیدش.
«شعرانه» مجموعهای از سرودههای هادی خرسندی، شاعر و طنزنویس سرشناس ایرانی است که اينک به چاپ دوم رسیده است. در این کتاب نزدیک به ۱۵۰سروده هادی خرسندی از سوی نشر باران در سوئد منتشر شده و شامل سرودههایی است که با گذشت زمان همچنان بوی تازگی دارند. هادی خرسندی این کتاب را به همسر و دختر و پسرش اهدا کرده و با طنز خاص خویش نوشته است« :به فاطی عزیز و پیوند و شاپرک که در این سی ،چهل سال ،بخشی از آرامش و آسایش زندگی آنها ،با کلمه به کلمه این مجموعه به تاراج رفته است».
هادی خرسندی :اوال که این یک اسم تازه و بدیعی بود، یک مقداری بر وزن ترانه بود و با شعر هم ترکیب شده. از سویی هم من نخواستم بگویم مدعی شاعری هستم .گو اینکه آقای اسماعیل خویی اصال در یک تکه از شعرهایشان گفتند که تو تواضع بیربطی کردهای و این حرفهای شما شعر است .به هر حال من برای اینکه یک خورده هم افه بیایم که از معنی ادبی و فلسفی شعر غافل نیستم اسم این را گذاشم شعرانه .و هیچوقت فکر نمیکردم کسی از من بپرسد چرا و یا در رادیو بخواهند با من مصاحبه کنند .وگرنه فکر اساسی تری میکردم و یا یک جواب قاطع تر و قانع کننده تری فراهم میکردم! آقای خرسندی ،در همین کتابتان هم مقالهای از آقای اسماعیل نوریعالء نویسنده و منتقد منتشر شده درباره شعرانه شما .هرچند که شما به قول خودتان به کارهای منظومتان سروده میگویید ،چرا اصوال از کاربرد واژه شعر به سرودههایتان فاصله میگیرید؟ خب یک مقدار هم به خاطر اینکه آدم فاصله بگیرد .یعنی بخواهد یک جورهایی ...همین فاصله بگیرد .حاال این فاصله گرفتن معنای مثبت یا منفی ندارد ولی این است که همانطور که خواستم یک اسم بدیعی باشد همینطور هم خواستم که یک کار متفاوتی هم ارائه دهم چون آنچه که در این کتاب هست مجموعه شعرها یا سرودهها یا شعرانههای من هم متفاوت است با خیلی چیزهای دیگر.
فرهنگ قویمی در گفت وگو با هادی خرسندی در لندن، ابتدا از او می پرسد که چرا نام این مجموعه از سرودههای خود را «شعرانه» نامیده و این واژه تازه به چه معنایی است؟
آقای خرسندی ،مجموعه شعرانه که تقریبا ۱۵۰تا از سرودههای شما در آن منتشر شده شامل چه دورهای از کارهای شما است و آیا تنها به اشعار طنز پرداختید یا سرودههای جدی شما هم در این مجموعه هست؟ بله .این هم از سئوالهای بسیار درست و سخت ...یعنی سئوال کردنش راحت است ولی جواب دادنش بسیار سخت است .میخواهم بگویم که من در بینظمیها و یک مقداری هم شلختگیها و پراکندگیهایی که بود نتوانستم هیچ نظم و نظامی قایل شوم و ذهن من فلج بود از اینکه بتوانم طوری عمل کنم که جواب مشخص و قاطعی برای این سئوال داشته باشم. راستی در مقدمهای که برای سرودههای خود نوشتید چرا به سراغ شعر انگور نادر نادرپور رفتید؟ این هم برای اینکه نادرپور یک درد مشترکی را در آن سروده
کباب داغ با نان داغ مشهدی، تنها در رستوران خليج فارس Tel: 604.971.5113
Cell: 778.323.2879
آقای خرسندی حاال که صحبت از شعر و شاعری شد میخواهم ازتان خواهش کنم یکی از سرودههایتان را که در مجموعه شعرانه منتشر شده و مناسب این روزها میدانید بخوانید. مناسب این روزها را نمیدانم ولی چیزی میخوانم که مناسب تمام روزها باشد ،کوتاه هم باشد و شنوندگان شما بتوانند آن را ازبر کنند و اتفاقا یک ُحسنی هم که این سروده من دارد این است که این را که برای زنده یاد سیمین بهبهانی بانوی بزرگ خواندم او هم به ذوق و سلیقه خودش اندکی دستکاری کرد توی این دو بیت و یادگار او یا اثر انگشت سیمین بهبهانی هم یک جایی در این سروده هست .میگوید: آن شنیدستم که در کاشان شبی شیخ صاحب نام را زد عقربی صبح روز بعد عقرب مرده بود شیخ او را جای میگو خورده بود. آقای خرسندی در ضمن کتاب شعرانه شما را چگونه میشود به دست آورد و آیا به صورت آنالین هم قابل دسترسی هست؟ بله .در آمازون هست و هم در انتشارات باران سوئد استکهلم .برای ایران هم قرار است خودم ۷۲میلیون نسخه ببرم که منتظر فرصت مناسب هستیم! (رادیو فردا -مهر )1395
موسيقی گزينش مطلب برای بخش موسیقی از "استاد شاملو"، مدرس برجسته ی ویولن نوازنده و ّ
يادی از پرويز منصوری؛ موسيقيدان و آموزگار موسيقی محمود خوشنام -بی بی سی پرویز منصوری ،موسیقی دان و استاد با سابقه هنرستان عالی موسیقی ...،در سن هشتاد و هفت سالگی در شهر وین درگذشت .او در بحث و جدل میان سنت گرایان و نوآوران، نطرات ویژه خود را داشت. از سر آغاز قرن جاری خورشیدی ،علینقی وزیری کوشید شالوده ای نظری برای موسیقی ایران بنیاد کند و شاگردان خود را وادارد که در عرصه موسیقی نظری و موسیقی عملی یکسان و همزمان کار و اندیشه کنند .به باور او دانش موسیقی و به خصوص آشنائی با مبانی موسیقی بین المللی ،چشم انداز گسترده تری را پیش روی هنرمندان می گشاید و ذهن و اندیشه آنان را برای ایجاد تحول در موسیقی ملی آماده می سازد .همین کوشش ها بود که راه رشد موسیقی پیشرو را در ایران هموار کرد .از آن پس حتی بسیاری از موسیقی دانان سنتی ضرورت ایجاد دگرگونی را در موسیقی ایران پذیرفتند و اختالفی اگر بوده و هست ،بر سر شیوه های دگرگونی است .نظریه دانان جامعه موسیقی ایران سال هاست که بررسی چگونگی همین شیوه ها را در دستور کار خود قرار داده اند و پرویز منصوری یکی از آنها بود. زندگی پرویز منصوری نه در خردسالی و نوجوانی ،که در میانه سال های جوانی توانسته بود به طور جدی به موسیقی روی آورد ،اگر چه از نوجوانی با ویولن و نواختن آن آشنا شده بود. او در سال ۱۳۰۳در شهر همدان زاده شد ،تحصیالت ابتدائی و نیمی از متوسطه را در تهران گذرانیده و به سبب انتقال پدر به اصفهان ،دو سال آخر دبیرستان را در آن شهر به سر آورد. در سال ۱۳۲۷در بازگشت به تهران ابتدا در دانشکده پزشکی و بعد در رشته شیمی دانشکده علوم نام نوشت .ولی سرانجام عالقه روزافزون به موسیقی پای او را به هنرستان عالی موسیقی (کنسرواتوار تهران) باز کرد .پرویز منصوری در کالس ویولن پذیرفته شد و آن دو رشته دانشگاهی را برای همیشه رها کرد .در آن زمان دو تن از موسیقیدانان ایرانی ،حسین ناصحی و ثمین باغچه بان که از سفر تحصیلی خود به آنکارا بازگشته بودند ،برای نخستین بار رشته آهنگسازی را در هنرستان بنیاد کردند .پرویز منصوری از آن پس رشته تحصیلی خود را تغییر داد و نزد حسین ناصحی به فراگیری آهنگسازی پرداخت. او پس از ناصحی ،نزد هایمو تویبر ،موسیقیدان اتریشی که به استخدام هنرستان درآمده بود، فراگیری های خود را ادامه داد .آشنائی با هایمو تویبر نقطه عطفی در زندگی منصوری به وجود آورد و فکر سفر به اتریش ،برای ادامه تحصیل در آکادمی موسیقی وین را در ذهن او پدید آورد. استاد اصلی او در آکادمی ،آهنگساز معروف اتریشی ،هانس یلینک بود. پرویز منصوری در سال ۱۳۴۹تحصیالت خود را به پایان برد و به ایران بازگشت .ولی به دلیل سیاسی سال های دراز بیکار ماند و فقط چند سالی پیش از انقالب وابستگی به آرمان های ممنوع ٓ اسالمی توانست به تدریس تئوری و فرم موسیقی در هنرستان و در دانشکده هنرهای زیبای تهران بپردازد .منصوری چند سالی پس از انقالب دوباره به اتریش رفت و تصمیم گرفت اقامت دائمی
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 33 را در وین داشته باشد و در صورت لزوم و امکان تدریس و انتشار هر چند سال یکبار به تهران سفر کند. نقش پذیرندگان پرویز منصوری از آن گروه موسیقیدانان ایرانی بود که ایجاد دگرگونی در موسیقی ایران را از ضرورت های زمانه می دانست ولی در عین حال از پذیرش راه و روش های دگرگونی ،جانبدار تامل و سخت گیری بود .او سالها پیش در گفت و گو با نگارنده گفت" :با آن که تکرار از نظر فرم از شگردهای اصلی موسیقی نویسی است ولی به هر حال آن هم حد و مرزی دارد .تکرار متوالی به همان فرمی هم که از تکرار شکل گرفته آسیب می رساند .هنرمندان پیشکسوت سنتی هم خودشان این نکته را دریافته بودند که به سراغ پیش درآمد و چهار مضراب و رنگ رفته اند .ولی تکرار همین چهار مضراب ها و رنگ های شبیه و یکسان نیز پس از مدتی جزئی از فرم ثابت موسیقی شده است". منصوری گفت" :این موسیقی سنتی که مرتب اجرا می شود واقعا مناسب این زمانه نیست و از تحوالت روزگار عقب مانده است .البته می توان از نقش مخاطبان نیز که "پذیرندگان" این موسیقی هستند سخن گفت .چون استقبال پر شور آن ها هم در عقب ماندن موسیقی سنتی تاثیر قطعی دارد. ولی این جمع پذیرنده موسیقی پیشرفته را به همان میزان موسیقی سنتی در اختیار ندارد .پس انتخابی در کار نیست .در واقع دستگاه های پخش کننده به طور مصنوعی مردم را یعنی جمع پذیرنده موسیقی را عقب نگاه می دارند تا جز همین موسیقی سنتی را نپسندند و نیاز به آثار پیشرفته را احساس نکنند". با این همه به گفته منصوری اگر هم جمع پذیرنده به سوی موسیقی پیشرو گرایش پیدا کند ،قواعد و شگردهای آهنگسازی پیشرو باید از درون همین موسیقی سنتی خودمان کشف شود. پرویز منصوری بر این باور بود که هارمونی غربی با ساختار موسیقی ایرانی سازگار نیست .به نظر او باید کار را از همان جائی شروع می کردیم که موسیقیدانان قرون وسطای اروپا آغاز کردند. از همان شیوه کار کردن روی "آوازهای گرگورین" ،همان کنترپوان های ساده .دلیلش هم این است که در موسیقی ایران و برای ذهن و احساس جمع شنوندگان ایرانی ،ملودی اهمیت ویژه دارد .یعنی موسیقی ایران همیشه روی "سطح" ایستاده و خود را درگیر "عمق" نساخته است و ملودی چون درگیر عمق نشده ،بیش از هر چیز دیگر جلوه می کند .پس می توان برای چند صدائی کردن این موسیقی ملودی های جلوه گر را با یکدیگر بیامیزیم ،یعنی از روش کنترپوان بهره بگیریم. اول گوشه هائی را از یک مقام به صورت افقی با هم ترکیب کنیم و بعد گوشه هائی را از مقام های مختلف البته با وقت کافی در مالیمت با آن همراه سازیم .به این ترتیب نقش ملودی سر جای خود باقی می ماند ولی ترکیبات تازه موسیقی ما را از مالل و یکنواختی به در می آورد .بعدها می شود تجربه های مختلف را در این زمینه کنار هم گذاشت و با دقت و وسواس علمی قانونی واحد برای ترکیبات به وجود آورد. شبیه به شوخی پرویز منصوری حذف صدای زن را از برنامه های موسیقی ،از انقالب ایران به این سو ،مضحک و نادرست می نامید .او می گفت" :مثل این است که شستی های دست راست پیانو را از کار بیندازند! اگر کسی از صدای زن تحریک می شود ،این مشکل خود اوست و اوست که باید خودش را معالجه کند!" منصوری می گفت" :با تمام این محدودیت ها اگر موسیقیدانان ،دانش و بینش هنری را توامان داشته باشند می توانند آثاری بیافرینند که هم با زمانه همراه باشد ،هم واپسگرایان را سر جای خود بنشاند و هم جمع شنوندگان را به پذیرش موسیقی نو ترغیب کنند .اشکال آن جاست که تعداد موسیقیدانان فرهیخته و نوآفرین ما بسیار اندک است و این نیز بر می گردد به شیوه های آموزش و پرورش موسیقی". منصوری از وضع هنرستان ها انتقاد می کرد .می گفت" :شیوههای تدریس نادرست است و معلم های قدیمی یا از کشور رفتهاند و یا خانه نشین شدهاند .در چنین شرایطی روشن است که آموزش موسیقی بیشتر به شوخی شباهت پیدا می کند!" پرویز منصوری نویسنده خوبی نیز بود .مقاالت بی شماری از او در مجالت "موسیقی" "موزیک ایران" و "ماهنامه رودکی" انتشار یافته که عمدتا نطرات او را درباره موسیقی ایران و آینده آن در بر دارد .شماری از مقاالت تالیفی و ترجمهای او به صورت کتاب نیز به بازار آمده است. او در توصیف کتاب های خود می گفت" :حداقل حسن آنها در این است که خیلی خوش اخالقند. عبوس و اخمو نیستند و شاگردان را فراری نمی دهند .من چون خودم شاگرد کم استعدادی بودهام، کتاب هایم را به گونهای نوشتهام که شاگردان کم استعداد نیز آنها را بفهمند!" bbc
بهداشت و تندرستی
برخی افراد هستند که پشت سر هم نیاز به دستشویی و دفع ادرار پیدا می کنند .اما این مسئله از چه ناشی می شود؟ آیا به دلیل کوچک بودن مثانه است؟ آیا ممکن است پای یک بیماری پنهان در میان باشد؟ در این مطلب شما را با عواملی که باعث می شوند تا فرد به دفعات بیشتری نیاز به دستشویی و دفع ادرار داشته باشد ،بیشتر آشنا می کنیم. مشکل پروستات دارید یکی از مسائلی که باعث می شود آقایان مکرراً نیاز به دستشویی رفتن و دفع ادرار داشته باشند ،مربوط به پروستات آنها است .با افزایش سن ،آقایان بیشتر در معرض بزرگی خوش خیم پروستات قرار می گیرند .این بزرگی خوش خیم عوارضی همچون نیاز مکرر به دفع ادرار ایجاد می کند .چرا؟ پروستات در زیر مثانه و اطراف کانال مجاری ادرار قرار دارد که ادرار را از مثانه به سمت بیرون هدایت می کند .در صورت بزرگی پروستات ،این غده ورم می کند و به کانال فشار آورده و در نتیجه ادرار کمی عبور می کند .بنابراین مثانه به طور کامل تخلیه نمی شود .در نتیجه فرد مدام نیاز به دستشویی و دفع ادرار پیدا می کند. مثانه تان بدعادت شده است ریتم مناسب برای رفتن به دستشویی هر چهار تا پنج ساعت یکبار است .در این صورت مثانه با حجم حداکثر 450تا 500سانتی مترمکعب پر می شود .برخی افراد بر حسب عادت به محض اینکه احساس دستشویی پیدا می کنند خود را به توالت می رسانند .در صورتی که باید منتظر ماند تا مثانه به طور کامل پر شود. چگونه این عادت را تغییر دهیم؟ برای اینکه بدعادتی مثانه تان را اصالح کنید بهتر است زمانی که احساس کردید مثانه تان نیاز به تخلیه دارد 10دقیقه صبر کنید و تمرین کنید تا با کوچک ترین نیاز به دستشویی نروید .در غیر این صورت مثانه تان با تجمع کمترین میزان ادرار شما را وادار به تخلیه خواهد کرد .همانطور که نگه داشتن طوالنی مدت ادرار مضر است ،به همان میزان نیز زود به زود رفتن به دستشویی مثانه را تنبل می کند. عفونت مثانه گرفته اید ادراری که در کلیه ها ساخته می شود و از مثانه خارج می شود یک ترکیب کامال استریل است .در صورت بروز عفونت مجاری ادراری یا عفونت مثانه (سیستیت) ،یک عامل عفونی مانند باکتری ای کوالی است که در ادرار نفوذ کرده و رشد می کند .سپس این عامل عفونت ،در مجاری ادراری پخش می شود. چرا نیاز به ادرار کردن افزایش می یابد؟ عفونت ادراری مسئله رایجی است و موارد خفیف آن به خودی خود برطرف می شود .در صورتی که این عفونت دردناک و جدی باشد ،مثانه را تحریک کرده و نیاز به ادرار کردن را افزایش می دهد .البته در صورت بروز این مشکل ،حجم ادرار دفع شده زیاد نیست و در حد چند قطره تولید می شود .بنابراین در گام اول باید مشکل ریشه یابی شود. مثانه تان خیلی کوچک است نیاز مکرر برای رفتن به دستشویی می تواند در اثر کوچکی بیش از اندازه مثانه باشد. اگرچه این مسئله نادر است ،اما مثانه برخی افراد فقط 150تا 200سانتی متر مکعب (حجم طبیعی مثانه 450تا 500سانتی متر مکعب) گنجایش دارد .چه باید کرد؟ می توان با کمک روش هایی مثانه را بازتر کرد .این روش شامل پر و خالی کردن مکرر مثانه است .البته بهتر است به متخصص اورولوژی مراجعه کنید تا توصیه های الزم را به شما ارائه دهد. سنگ یا پولیپ مثانه پولیپ مثانه همان تومورهای خوش خیمی است که در آقایان و خانم ها باعث بروز اختالل در ادرار کردن و احساس سوزش در حین خالی شدن مثانه می شود .این مسئله که معموال به دلیل مصرف دخانیات ایجاد می شود،
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 34 نیاز به دفع ادرار را افزایش می دهد. سنگ مثانه از سفت شدن مواد معدنی موجود در ادرار شکل می گیرد .این سنگ ها باعث بروز التهاب و عفونت ادراری شده و به این دلیل نیاز به دفع ادرار را افزایش می دهند. از هوای گرم وارد هوای سرد می شوید سرما و بخصوص تغییر دمای ناگهانی از گرما به سرما باعث ایجاد احساس نیاز به ادرار می شود .چرا؟ تغییر ناگهانی دمای هوا باعث تحریک مثانه می شود .در واقع دیواره عضالنی مثانه بدون اینکه پر شده باشد ،به طور ناگهانی منقبض می شود و این مسئله باعث نیاز فوری و مکرر به دفع ادرار می شود .البته این مسئله اغلب موقتی است و زیاد طول نمی کشد. بیش از اندازه مایعات می نوشید مثانه در حالت طبیعی گنجایش 450تا 500سانتی متر مکعب ادرار را دارد .زمانی که مثانه پر می شود منقبض شده و مجرای ادرار شل می شود .این مسئله نیز باعث خالی شدن مثانه می شود .در برخی افراد این پدیده بیش از حد طبیعی آن بروز می کند ،یعنی هر سه ساعت یکبار این پروسه تکرار می شود .البته جای نگرانی نیست و دلیل آن صرفا به مصرف زیاد مایعات مربوط می شود. در حالت کلی مصرف روزانه یک و نیم لیتر آب توصیه می شود تا سالمت عمومی بدن تامین شود ،اما افرادی که همواره یک بطری آب دم دست دارند و در محیط کار ،موقع ورزش و غیره آب می نوشند ،بیش از این میزان مایعات دریافت می کنند .البته این عادت برای سالمتی مفید است ،اما مشکل این است که فرد را به زود به زود به توالت می کشاند. بنابراین اگر اهل نوشیدن مایعات زیادی هستید و از توالت رفتن زیاد شاکی شده اید ،بهتر است در گام اول کمی میزان مایعات مصرفی تان را کاهش دهید. مضطرب هستید برای همه پیش می آید که در زمان های خاصی از زندگی مانند امتحان و غیره دچار استرس شوند و مدام نیاز به توالت پیدا کنند .استرس باعث افزایش نیاز به تخلیه مثانه می شود .چرا؟ استرس باعث فعال شدن مثانه می شود و این عضو بدون اینکه پر شده باشد ،به صورت غیرقابل کنترلی منقبض می شود .به عقیده متخصصان در مواقع استرس نیاز به دستشویی رفتن به طور متوسط به بیش از هشت بار در شبانه روز افزایش می یابد .البته این مسئله نیز موقتی است و با برطرف شدن استرس از بین می رود .اما اگر شرایط استرس زا حاد و زیاد باشد ،مشکل نیز تشدید می شود( .فاطمه مهدی پور -تبیان) -----------------------------------
دانش و فن
فراكتال ها مفاهيم رياضى هندسى هستند كه در چند سال اخير و به خصوص پس از كارهاى بنديت مندلبورت ،رياضيدان لهستانى بر روى آنها بسيار مورد توجه دانشمندان ساير علوم قرار گرفته است .مفاهيمى كه خواص آنها به اندازه شان بستگى ندارد ،در فيزيك ،شيمى ،زيست شناسى ،زمين شناسى و پزشكى بسيار ديده شده اند و از خواص آنها مى توان براى درك بهتر پديده هاى مورد نظر استفاده كرد .تاكنون تعريف دقيقى از ماهيت فراكتال ها نشده است اما از يك ديدگاه كلى مى توان گفت كه فراكتال موجودى هندسى است كه قوانين كلى حاكم بر آن وابسته به مقياسى كه در آن كار مى كنيم نيست. يعنى جزئيات آن شبيه كل هستند .فراكتال ها جزئيات نامحدودى دارند كه داراى ساختارى خودمتشابه در مقادير مختلف بزرگ نمايى ،هستند .در اكثر موارد يك قانون و قاعده خاص به ميزان نامحدودى تكرار مى شود تا يك طرح فراكتالى به وجود آيد .واژه فراكتال در سال ۱۹۷۵توسط «بنديت مندلبورت» پدر فراكتال ،ابداع شد .ريشه اين لغت ،عبارت التين Fractusبه معناى «شكسته» است .پيش از اين كه مندلبورت اين واژه را ابداع كند ،براى چنين اشكالى ،از واژه «منحنى هاى هيواليى» استفاده مى شد .فراكتال ها را عموماً موجوداتى رياضى مى پندارند و اين به علت مشهور بودن ساختار «فراكتال هندسى» است اما نشان داده شده است كه بسيارى از وضعيت هايى كه هندسه كالسيك (اقليدسى) از توضيح آنها عاجز است ،توسط فراكتال ها ،به راحتى بيان مى شود .به همين دليل فراكتال ها در علوم كاربردهاى بسيارى پيدا كرده اند ،از فيزيك و شيمى و هوا شناسى گرفته تا بيولوژى ملكولى و پزشكى ،از قوانين كلى حاكم بر فراكتال ها استفاده مى شود. • فراكتال هاى هندسى ساده ترين نوع فراكتال ،فراكتال كانتور است .پاره خطى به طول يك واحد در نظر بگيريد و طول آن را به سه قسمت تقسيم كرده و قسمت وسطى را حذف كنيد .حاال دو تا خط داريم كه طول آنها يك سوم طول اوليه است .همين عمل را با هر كدام از اين پاره خط ها هم انجام مى دهيم .يعنى طول هر كدام را ثلث مى كنيم و قسمت وسطى را حذف مى كنيم .مى توان با كامپيوتر برنامه اى نوشت كه اين عمليات را چندين بار پياپى انجام دهد .اگر اين عمليات را بى شمار بار انجام دهيم (كارى كه از عهده كامپيوتر خارج است) شكلى به دست مى آيد كه مجموعه كانتور نام دارد .اگر به كل شكل نگاه كنيم ،ساختارى مى بينيم كه تا بى نهايت ادامه دارد .اگر به سمت راست يا چپ خط دوم شكل نگاه كنيم ،ساختارى مى بينيم كه باز هم تا بى نهايت ادامه يافته و ً كامال شبيه شكل كلى است .چنين در عين حال، ساختارهايى كه هر جزء آن با كل مجموعه يكى است و فقط در مقياس ( )Scaleتفاوت دارند را ساختارهاى خودمتشابه Self-similarمى گويند. يكى از مشهورترين انواع فراكتال ها توسط «هلگ فون كخ» در سال ۱۹۰۴طراحى شد ،در اين نوع فراكتال ،ابتدا يك پاره خط به طول يك واحد درنظر مى گيريم و آن را به سه قسمت تقسيم مى كنيم .سپس به جاى ضلع وسط دو ضلع مثلث متساوى االضالع را قرار مى دهيم .و اين كار را همين طور ادامه مى دهيم .فراكتال كخ نيز يك نوع فراكتال خودمتشابه است .اگر اين عمل را روى اضالع يك مثلث متساوى االضالع انجام دهيم ،شكل بسيار زيبايى به دست مى آيد كه «دانه برف كخ» نام دارد. فراكتال سرپينسكى يك فراكتال هندسى است. اگر مثلث وسطى يك مثلث متساوى االضالع را حذف كنيم و براى همه مثلث هاى باقى مانده هم اين عمل را تا بى نهايت ادامه دهيم ،مجموعه زيبايى از مثلث هاى پر و خالى به وجود مى آيد كه فراكتال سرپينسكى به دست خواهد آمد .در همه انواع فراكتال هاى خودمتشابه براى تبديل هر جزء به كل يا اجزاى كوچكتر ،بايد همه ابعاد به يك مقياس بزرگ شوند .اما نوع ديگر فراكتال را خود الحاقى ( )Self-Affineمى گويند .در اين نوع از فراكتال ها براى تبديل شدن به مقياس بزرگ تر بايد شكل در هر راستا به ضرايب مختلفى بزرگ نمايى شود DNA .زنجيره طويلى از اسيدهاى نوكلئيك است كه اطالعات
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 35 ژنتيكى را در خود ذخيره كرده است .اسيدهاى نوكلئيك دو دسته اند ،پريدين و پريميدين. اگر در طول يك زنجيره DNAبراى هر پريدين يك واحد به باال برويم و براى هر پريميدين يك واحد به پائين ،نمودارى به دست مى آيد كه داده هاى زيادى به ما مى دهد .به اين نمودار ولگشت )DNA (DNA Walkمى گويند .ولگشت هاى DNAنمونه هاى خوبى براى فراكتال هاى خودالحاقى هستند .اكثر ساختارهاى فراكتالى در طبيعت مثل ريشه هاى گياهان يا شاخه هاى درخت ها ،ساختارهاى خوشه ها و كهكشان هاى كيهان، رشد يك سطح ،سوختگى هاى روى كاغذ ،شكستگى هاى DVDها و ساختارهاى زمين شناسى به خصوص اشكال زيبايى كه در غارها مشاهده مى شود ،خواص فراكتالى خود الحاقى دارند .يكى از زيباترين نمونه هاى فراكتالى گل كلم است.
• ابعاد فراكتال ها ً يكى از نكات بسيار جالب در بررسى فراكتال ها ،بعد آنها است .مثال مى دانيم كه مربع يك شىء رياضى دوبعدى است .اين بعد دوم را مى توان اينگونه به دست آورد كه از تقسيم هر ضلع مربع به Nقسمت مساوى و وصل كردن نقاط روبه رو به هم N2 ،مربع به دست مى آيد كه اندازه هر كدام ۱/N2برابر مساحت مربع اولى است .اين شكل ،يك ساختار فراكتالى دارد كه هر ضلع مربع هاى كوچك با ضريب Nبه اندازه ضلع مربع اصلى تبديل مى شود .بنابراين بعد هر جسم را مى توان اينگونه تعريف كرد :نسبت لگاريتم تعداد اشكال خودمتشابه به لگاريتم عامل بزرگ نمايى. logN2/logN=2=D حال اگر همين كار را با مجموعه كانتور انجام دهيم چون با دو مجموعه كانتور مى توان يك مجموعه كانتور به طول ۳برابر مجموعه هاى اولى ساخت داريم: D=log2/log3=0631/ يعنى يك مجموعه كانتور ،موجودى ۰/۶۳۱بعدى است .حال اگر به شكل مجموعه كانتور نگاه كنيم ما مى بينيم كه اين مجموعه نه يك خط كامل است كه بعد يك داشته باشد و نه يك نقطه كه بعد صفر داشته باشد بلكه موجودى بين آن دو است. براى فراكتال كخ كه بيشتر از خط (بعد )۱و كمتر از صفحه (بعد )۲است ،داريم: D=log4/log3=1262/ يا براى فراكتال سرپينسكى كه فضاى بيشترى را نسبت به فراكتال كخ مى پوشاند ،اما به يك صفحه كامل نمى رسد ،داريم: D=log3/log2=158/ در فراكتال ها اين بعد فراكتالى است كه مهم است و نه مقياس .زيرا در هر اندازه اى، اين بعد فراكتالى حفظ مى شود و بيانگر خاصيت اصلى فراكتال است .همين امر كاربرد فراكتال ها را در علم امروزى زياد كرده است. در كيهان شناسى ،ساختار يك كهكشان با يك خوشه كهكشانى (مجموعه اى از هزاران كهكشان) و يك خوشه نيز با يك ابرخوشه (مجموعه اى از هزاران خوشه كهكشانى) قابل قياس است .رشد نمونه هاى ميكروبيولوژيكى در محيط هاى كشت و يا نحوه كاركردهاى پليمرهاى صنعتى (مثل الستيك ها) و پليمرهاى حياتى (مثل DNAو پروتئين ها) از مواردى هستند كه دانش فراكتال ها را مى توان در آنها به كار برد( .شرق)
آموزش عکاسی
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 36
گفتار :14ساختن اِ فِ کت دود با ابزار ساده محمد خيرخواه
با روشن کردن عود هم هوای خانهتان خوشبوتر میشود (البته همهی آنها خوشبو نیستند!) و هم منبع تولید دود را به راه انداختهاید .با وصل کردن یک سیم از دوربین به فالش ،یا استفاده از دوربینهایی که فالش سرخود دارند و یا مثل من ،همانطوری که در شکل میبیند ،با استفاده از یک فرستنده میتوانید فالش را به کار بیاندازید و شروع به عکاسی از دود در حالتهای مختلف کنید. چند نکته مهم:
اگر دقت کرده باشید ،حتما چشمتان به افکتهای دود در کارهای تبلیغاتی و یا عکسهای آتلیهی حرفهای خورده است .در این گفتار چگونگی ساختن آن را با ابزارهای بسیار ساده و پیشپا افتاده با هم مرور میکنیم.
دلیل استفاده از منبع نوری مانند چراغ مطالعه این است که بتوانید دود را راحتتر ببینیدو عکسی فوکوس یا واضح از آن داشته باشید. با کاغذهای کوچک تیره میتوانید دور فالش عکاسیتان را بپوشانید تا نور بهپسزمینهی سیاهتان نرسد .این کار باعث برجسته شدن تصویر دود در زمینهای کامال تاریک میشود.
عکسی که در پایین میبینید نمونهای است که با بهرهگیری از ابزارهایی ساده گرفته شده است.
با استفاده از فیلترها و یا طلقهای رنگی میتوانید رنگ دود را تغییر دهید. فراموش نکنید که منبع دودزا را پس از مصرف خاموش کنید.(گفتار پانزدهم را در شماره ی آينده بخوانيد) ----------------------------------------
فرهنگ BCنشريه ای خوشنام ،مستقلُ ،پربار و خواندنی، چیزهایی که برای انجام این کار به آن نیاز دارید عبارتاند از: یک چراغ مطالعه و یا یک منبع نور ،یک فالش ،مقداری کاغذ سیاه وعود خوشبوکننده که منبع تولید دود است. یک پسزمینهی سیاه ساده آماده کنید و عود خوشبوکننده را در مقابل آن قرار دهید .در یک سمت آن چراغ مطالعه (یا هر منبع نور دیگری که در دسترستان است) را قرار دهید و درست مقابل آن در طرف دیگر عود، فالش عکاسیتان را بگذارید.
با بيشترين شما ِر خوانندگان
و بهترين خدمات آگهی ها برای صاحبان مشاغل Tel: 604.544.0960 778.317.4848 Email: farhangbc@gmail.com
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 37
شبکه متخصصان ايرانی
رياضيات
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 38
گزينش مطلب برای اين بخش از: عليرضا خاتون آبادی -ونکوور
يک قدم به حل معمای سرپينسکی نزديک تر شديم: کشف عددی اول با ۹٫۳ميليون رقم
طی اقدامی جالب برای دوستداران ریاضی ،عدد اول جدیدی کشف شده است که دارای ۹٫۳میلیون رقم است و می تواند معمای حل نشده ریاضی در دهه های گذشته را به راحتی حل کند. هزاران نفر از همکاران از سراسر جهان گرد هم آمدند تا برای پیدا کردن یکی از بزرگ ترین اعداد شناخته شده اول تالش کنند و کشف بدست آمده توانست ما را بیشتر از گذشته به حل مسأله سرپینسکی ( )Sierpinskiکمک کند که برای دهه ها معضلی برای ریاضیدانان بوده است. عدد کشف شده جدید که بیشتر از ۹میلیون رقم در خود جای داده است ،هفتمین عدد اول بزرگ شناخته شده تا کنون است که گزینه های (نامزد) مربوط به معمای سرپیسنکی را از ۶به ۵گزینه کاهش می دهد .معمای سرپینسکی که توسط ریاضیدان لهستانی Wacław Sierpińskiدر دهه ۱۹۶۰طرح شد ،از شما می خواهد تا کوچک ترین عدد ممکن را که در یک مجموعه خاص و بسیار مشکل صدق می کند ،پیدا کنید. یک عدد سرپیسنکی باید عدد فرد مثبت باشد و در فرمول 1-n^2× kبه جای متغیر k قرار می گیرد که در آن تمام اعداد صحیح (غیر اول) می باشند .به عبارت دیگر ،اگر k یک عدد سرپینسکی باشد ،تمام اجزاء فرمول 1-n^2× kمرکب خواهد بود .ترفند این است که ،به منظور این که ثابت کنیم kیک عدد سرپیسنکی است ،باید نشان دهیم که k × 1-n^2برای هر nدلخواه مرکب است .اگر nمساوی با یک عدد اول باشد ،متاسفانه آن چنان خوش شانس نیستید! در واقع ،این موضوع باید برای هر nمثبت صدق کند .این اعداد بسیار کمیاب هستند و به سختی می توان به آن ها دست یافت و پیدا کردن آن ها به این سادگی ها نیست .در حال حاضر ،کوچک ترین عدد سرپیسنکی شناخته شده ۷۸،۵۵۷است که توسط ریاضیدان آمریکایی جان سلفریج در سال ۱۹۶۲پیشنهاد شده است ،اما آیا این به این معناست که از این به بعد نمی توانیم اعدادی کوچک تر از آن بیابیم؟ در طول ۵۰سال گذشته ،ریاضیدانان شش نامزد ارائه کردند که می توانند کوچک ترین عدد شناخته شده ممکن سرپیسنکی باشند،۲۴,۷۳۷ ،۲۲,۶۹۹ ،۲۱,۱۸۱ ،۱۰,۲۲۳ : ۵۵,۴۵۹و .۶۷,۶۰۷اما تا کنون ،هیچ کس حتی نتوانسته ثابت کند که هر یک از اعداد مذکور جزو اعداد سرپینسکی باشند به منظور این که مطمئن شویم در طی پروسه های انجام شده ،به طور قطع با اعداد سیرپینسکی سروکار داریم ،باید بدانیم که صرف نظر از این که چه مقداری برای nدر نظر می گیریم ،جواب 1-n^2× kهیچ گاه نباید اول باشد .بنابراین ،باید بدانید که چه اعدادی اول هستند .این جاست که پروژه Prime Gridبه صحنه می آید پروژه نام برده از یک سری افراد به صورت داوطلب بهره برده تا اعداد اول بزرگ را با استفاده از کامپیوتر و انجام یک سری محاسبات برای اثبات اول بودن اعداد بیابد. بدین صورت که کاربران نرم افزار را بر روی کامپیوتر خود دانلود می کنند و سپس می توانند بسته به نوع اعداد اولی که مایلند برای یافتن آن ها تالش کنند ،در گروه هایی عضو می شوند.
در تالش برای حل معمای سرپیسنکی ،این پروژه بزرگ ترین عدد اول را یافت و هفتمین عدد اول بزرگ در تاریخ ثبت شد: ۱ + ۲۳۱۱۷۲۱۶۵ × ۱۰,۲۲۳ شایان ذکر است که اگر یک کامپیوتر تنها بخواهد عدد فوق را پیدا کند که به طور دقیق ۹,۳۸۳,۷۶۱رقمی است ،قرن ها طول می کشد! بنابراین شکی نیست که عدد اول فوق ماحصل همکاری چندین هزار کامپیوتر با یکدیگر در یک پروژه ۸روزه است. اما ماجرای این عدد اول به این جا ختم نمی شود و دلیل دیگری وجود دارد که خاص بودن این عدد اول را بیش از پیش برجسته می کند .در واقع ،این عدد یکی از ۶عدد نامزد برای عدد سرپینسکی را از گردونه مسابقات حذف کرده است! طبق بیانیه ،Prime Gridاین عدد اول بزرگ ترین عدد اول شناخته شده است که به ما در حل معمای سیرپینسکی کمک شایانی نموده و در این مسیر ،عدد k=10,223را از درجه اعتبار ساقط کرده است .بنابراین ،هم اکنون تنها ۵عدد نامزد تبدیل شدن به عدد سرپینسکی هستند. به هر حال ،اگر فکر می کنید که ۹٫۳میلیون رقم کمی دور از ذهن است ،باید بدانید که در ماه ژانویه ،یک عدد اول با تعداد ۲۲میلیون رقم شناخته شد! جالب است بدانید که این عدد اول که رکورد را جا به جا کرده است ،جزیی از یک گروه کمیاب و نادر از اعداد به نام اعداد اول مرسن ( )Merseneeاست. در واقع ،در میان ۱۰تا از بزرگ ترین اعداد شناخته شده اول ،عدد اول جدید ما تنها عدد اولی است که جزو اعداد مرسن نیست و نیز بیش از ۴میلیون رقم در خود جای داده است .اگرچه حل معمای سیرپینسکی تنها می تواند برای دوستداران ریاضی ،ریاضیدانان و عالقه مندان به اعداد جذاب باشد ،اما باید خاطرنشان کرد که یافتن بزرگ ترین اعداد اول ،از اهمیت زیادی برای محققان برخوردار است تا بوسیله آن ها ،فناوری رمزگذاری را ارتقا و مصرف کامپیوترها را کاهش دهند.
چهل و نهمین عدد اول مرسن :بزرگترین عدد اول شناخته شده اقلیدس ثابت کرد که بینهایت عدد اول وجود دارد ،بنابراین همیشه عدد اولی بزرگتر از بزرگترین عدد اول شناخته شده وجود دارد .بسیاری از ریاضیدانان و محققین تفننی سرگرم جستجوی بزرگترین عدد اول شناخته شده هستند؛ این ممکن است مفید نیز باشد چرا که جایزههایی به وسیله بنیاد مرز الکترونیک برای کشف اعداد اول ارائه شدهاست. از آنجایی که اجرای FFTآزمون لوکاس-لمر برای اعداد اول مرسن سریعتر از هر آزمون دیگری برای انواع دیگر اعداد اول است ،بسیاری از بزرگترین اعداد اول شناخته شده ،عدد اول مرسن هستند؛( ...دنباله در صفحه ی روبرو)
علیرضا خاتون آبادی دکتری ریاضی
778-926-1382
Math Tutoring High School & College: Math 8-12, Pre-Calculus, Calculus, SAT, AP, IB, Online, GRE, MCAT, GMAT
تدریس راییض مطابق رسفصل دروس اب اتکید بر حل مساهل توسط هیات علمی دانشگاه اب 15سال سابقه تدریس
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 39 ...در میان ۱۰بزرگترین عدد اول شناخته شده تا دسامبر ۶ ،۲۰۰۷عدد جزو اعداد مرسن بودند. استفاده از کامپیوترهای الکترونیکی کشفها را شتاب بخشیدهاند ،به طوری که هم ٔه اعداد اول کشف شده از ۱۹۵۱تاکنون به وسیل ٔه این کامپیوترها کشف شدهاند .تعداد ارقام بزرگترین عدد اول شناخته شده در سال ۱۹۹۹از مرز یک میلیون گذشت و باعث دریافت جایزهای ۵۰٬۰۰۰دالری شد. در ژانویه سال ۲۰۱۳میالدی بزرگترین عدد اول شناختهشده تا آنزمان که ۱۷٫۴۲۵٫۱۷۰ رقم دارد ،توسط پروژه GIMPSکشف شد: 1- ۲۵۷٫۸۸۵٫۱۶۱این عدد توانست سه سال این رکورد را به نام خود ثبت کند. این پروژه در جشن بیستمین سالگرد افتتاح خود در 7ژانویه 2016اقدام به معرفی یک عدد اول جدید کرده است .اکنون بزرگترین عدد اول شناخته شده این عدد است: ۱ - ۲۷۴٫۲۰۷٫۲۸۱ این عدد ۲۲میلیون و ۳۳۸هزار و ۶۱۸رقم دارد .برای اینکه ببینیم این عدد چقدر بزرگ است ،فقط نوشتن آن را بررسی می کنیم: فرض کنیم به اندازه کافی کاغذ برای نوشتن و لوازم نوشتن (خودکار) در اختیار داریم .و همچنین فرض می کنیم هرگز از نوشتن خسته نشویم! و سرعت نوشتنمان نیز ثابت بماند. در اینصورت اگر برای نوشتن هر 10رقم 4 ،ثانیه وقت الزم داشته باشیم ،برای نوشتن این عدد ،باید بیش از سه ماه ،بی وقفه به نوشتن ادامه دهیم .همچنین پرینت گرفتن این عدد (البته بسته به درج یک فونت معقول) در حدود 6000تا 7000صفحه خواهد شد! بنیاد مرز الکترونیک برای کشف عدد اولی با 100میلیون رقم جایزه ای 150,000 دالری و برای عددی با بیش از یک میلیارد رقم 250,000 ،دالر در نظر گرفته است. البته همهی اعداد صحیحی که در فرمول n-1^2قرار میگیرند ،به یک عدد اول نمی انجامند( .مانند n=4که حاصل ،عدد غیراول 15می شود ).هرچه عدد صحیح بزرگتر شود ،اعداد اول کمیابتر میشوند .اما همیشه میتوان یک عدد اول بزرگتر پیدا کرد، فقط یافتنش دشوارتر میشود .روی هم رفته ،تاکنون فقط ۴۹عدد اول مرسن شناخته شده است. پروفسور «کریس کوپر» از دانشگاه میزوری به عنوان داوطلب بر فرایند کشف و محاسبه این عدد نظارت داشته است و البته «اسکات کورووسکی» و «آرون بالسر» نیز از GIMPSدر این فرایند و کشف این عدد همکاری داشتهاند .این سومین رکورد پروفسور کوپر در کشف اعداد اول است. برای کشف این عدد 31روز محاسبه رایانهای بر روی یک رایانه با پردازشگر اینتل CPU 4790-I7زمان صرف شده است و این رایانه برای کشف این عدد ،عدد 2را 74 میلیون و 207هزار و 281بار در خود ضرب کرده و سپس 1را از آن کم کرده است. در نهایت نتیجه به دست آمده به عنوان یک عدد اول تایید شده است. ()source: elmdaily.ir
ادبيات کودک ُ مونتگمری زندگی نامه لوسی مود خالق داستان " آن شرلی ، دختری با موهای قرمز" گزینش مطلب :بهاره بهداد پایان ماه نوامبر ،یاد آور زادروز یکی از نویسندگان کانادایی به نام ادبیات کودک ،لوسی مود مونتگمری، است که با کتاب " آن شرلی ،دختری با موهای قرمز " به شهرت رسید .این کتاب و برخی از آثار او مبنای تولید فیلم و سریالهایی شده که در ایران هم به نمایش درامد و مخاطبان بسیاری داشت و شاید برخی آن را به خاطر دارند :آن شرلی ،قصه های جزیره. ال ام مونتگمری در تاریخ ۳۰نوامبر ۱۸۷۴در کلیفتون واقع در جزیره پرنس ادوارد به دنیا آمد .پدر و مادرش ،هیو جان مونتگمری و کالرا وولنر مک نیل نام داشتند .وقتی لوسی مود مونتگمری بیست و یک ماهه بود ،مادرش بر اثر بیماری سل درگذشت. پدرش او را به خانواده مادری اش ،یعنی الکساندر و لوسی وولنر مک نیل سپرد و به غرب کانادا رفت و در جزیره پرنس آلبرت ساکن شد و مجددا ازدواج
کرد. مونتگمری که تنها همراه پدربزرگ و مادربزرگش زندگی می کرد ،به تخیالت و طبیعت و کتابها و مخصوصا نوشتن خو گرفت و وقتی که فقط نه سال داشت ،شعر می سرود .وی همچنین مدتی را با خاله اش آنی کمپبل و دایی اش جان و خانواده هایشان گذراند و به دیدن پدربزرگ پدری اش ،سناتور دونالد مونتگمری که در نزدیکی کمپبل ها زندگی می کرد می رفت .یک سال نزد پدر و نامادریش در جزیره پرنس آلبرت بود و در همان زمان برای اولین بار ،شعری را در روزنامه پاتریوت به چاپ رساند .ظرف یک سال ( )۱۸۹۲دوره آموزگاری را در کالج پرنس ولز گذراند و در سه مدرسه جزیره تدریس کرد .یک سال از تدریس دست کشید تا دروس منتخب در ادبیات انگلیسی را در دانشگاه دال هاوس هالیفاکس بخواند و یکی از معدود زنان عصر خود شود که جویای تحصیالت عالی بودند. در دوره اقامتش در دال هاوس بود که اولین دستمزدش را برای نوشتن دریافت کرد .در سال ۱۸۹۸پدربزرگش به طور ناگهانی درگذشت و او نزد مادربزرگش رفت تا از او مراقبت کند .طی سیزده سالی که با مادربزرگش زندگی می کرد ،به نوشتن و فرستادن شعرها و داستانها و رمانهایش به مجله های کانادایی و بریتانیایی و امریکایی ادامه داد. در سال ۱۹۰۵اولین و معروف ترین رمانش یعنی " آنی در گرین گیبلز" را نوشت و دستنوشته اش را به چندین ناشر داد اما پس از چنرین بار رد شدن ،آن را کنار گذاشت .در سال ۱۹۰۷دست نوشته اش را پیدا کرد و دوباره خواند و تصمیم گرفت چاپش کند .شرکت پیج بوستون کتاب را پذیرفت و به چاپ رساند .کتاب که خیلی زود به فروش باالیی رسید ،سرآغاز موفقیت او به عنوان یک رمان نویس بود. پس از اینکه مادربزرگش در ماه مارس ۱۹۱۱از دنیا رفت ،مونتگمری با کشیش ایوان مک دونالد که به طور مخفیانه از سال ۱۹۰۶با هم نامزد بودند ازدواج کرد و به اونتاریو رفت .مونتگمری سه فرزند به دنیا آورد :چستر( )۱۹۱۲هیو ( ۱۹۱۴که مرده به دنیا آمد) و استوارت (.)۱۹۱۵ مونتگمری زن حساس و باهوشی بود که عمیقا از اتفاقاتی که برای خودش و یا در دنیا رخ می داد ،متاثر می شد .او در دفتر خاطراتش ،دردی را که از به دنیا آوردن فرزند مرده اش متحمل شده بود و ترس از جنگ جهانی اول و مرگ پسرخاله عزیزش " فرد کمپبل" و رنج همسرش از مالیخولیای مذهبی را بیان کرده است .اما علیرغم تمام این مشکالت ،او به نوشتن و بیان عشق به زندگی ،طبیعت و زیبایی در داستانها و دفتر خاطراتش ادامه می داد .وقتی همسرش در سال ۱۹۳۵از کشیشی انصراف داد ،به تورنتو رفتند تا نزدیک پسرانشان باشند .لوسی مود مونتگمری مک دونالد در ۲۴آوریل ۱۹۴۲در اونتاریو از دنیا رفت و در قبرستانی نزدیک خانه قدیمی اش در جزیره رویایی پرنس ادوارد به خاک سپرده شد .مونتگمری که تقریبا تمام داستان هایش در جزیره پرنس ادوارد می گذرد ،این جزیره را با توصیفات بی نظیرش از طبیعت ،زندگی و مردم آنجا جاودان کرده است .هر سال صدها هزار نفر تحت تاثیر روشی که او از زندگی در داستانهایش به تصویر کشیده بود ،به پرنس ادوارد می روند تا این جزیره زیبا و رویایی را از نزدیک ببینند. امیلی در نیومون ،دره رنگین کمان ،دختر قصه گو ،بچه های جزیره ...برخی از آثار اویند. http://www.aftabir.comمنبع
جدول و سرگرمی
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 40
يک جدول سودوکو
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 41
جدول ويژة نشرية فرهنگ (يک نويسنده و تاريخ نويس نامدار)
شماره ی 352 طراح :بهمن
-ونکوور
(حل جدول در صفحه ی )44
افقی: -1تاريخ نویس و انديشمند نامدار ایرانی که عنوان یکی از کتاب های وی را در میانه ی جدول این شماره ی نشریه ی فرهنگ BCمی بینید -2پرستار -از حرف های الفبای فارسی -از پستانداران وحشی گیاهخوار -پایداری در عشق و دوستی -3از سازهای ضربی ایرانی -سالم -اهل بند و بست و ساختن حتی با دشمن -4طعم -نادانی و کودنی -5نوعی درخت و نیز نوعی حشره -کشتی جنگی - ُگنگ و بی زبان -پشت دادن و تکیه کردن به چیزی یا کسی -6پایتخت سوئیس -نوعی پستاندار وحشی با جثه ی نه چندان بزرگ که در آمریکای شمالی و بويژه کانادا بسیار یافت می شود -شهری در استان مازندران -7راحتی و آرامش خیال -واحد پول فرانسه پیش از یورو -8از ضمیرهای فاعلی -از شهرهای بسیار قدیمی ایران در خوزستان که بويژه در روزگار داریوش هخامنشی از اهمیت بسیار برخوردار بود -9آبرو باخته و انگشت نما -کشوری در آمریکای مرکزی و دریای کارائیب -10از اندام های آدمی -بلندترین قله در رشته کوه های زاگرس -11شهرکی در استان آذربایجان شرقی در نزدیکی شبستر -دارای هنر و کماالت -12زنگ یا زنگوله -از شهرهای بزرگ ژاپن - حرف تصدیق -13قاطر -فوری و درجا -برطرف کردن و برداشتن از مشهورترین آثار فرانتس کافکا نویسنده ی نامدارچک -14از میوه ها -رسم و آیین -15شهری در جنوب ایران در نزدیکی بوشهر -حمله و هجوم ناگهانی -از ماه های سال -16نام -جایز و مشروع -سده ِ -شکوه و شکایت -17از نامدارترین مخترعان آمریکایی در قرن بیستم
عمودی: -1کم و ناچیز -قوه ی بینایی -فدایی و پیشمرگ -2سخن و کالم -ابزاری برای شانه کردن موها - پستانداری بزرگ پیکر و وحشی -خاک و ِگل کوزه گری -3از فلزها -بهشت -پایداری -4سارق -پیاپی و لحظه به لحظه -5آتشگاه ویژه ذوب فلز از جمله آتشگاه مسگری و آهنگری -حرف شرط -از درازترین رودخانه ها در جنوب آسیا -مقصر و بزهکار
-6باج و خراج بویژه باجی که پادشاهان نیرومند از پادشاهان ضعیف تر می گرفتند - سلول -بانگ و نغمه -7شهری در استان گیالن -از میوه های گرمسیری -8درفش و پرچم -بر پشت ستوران می نهند -9یکی از ایالت های کشور ایاالت متحده ی آمریکا -بیشه و زمین پوشیده از درخت -10از میوه ها -ناشنوایی -11دوران کهن -قاره ی سیاه -12آزاد و از بند رسته -چالنده و متراکم شده فراسو -13نوعی مسلسل کوچک ساخت اسرائیل کشوری در آمریکای جنوبی -مایه شرم ورسوایی -نوعی غربال سیمی بزرگ که برای بیختن خاک و شن و یا غله به کار می رود -14هویدا و بی پرده -خوی و سیرت -15شبه جزیره بزرگی در جنوب شرقی مکزیک -نوعی فرآورده شیری -مزه دهان جمع کن -16نُت چهارم -یاری و مساعدت -ارزش و بها -سطل و نیز یکی از برج های دوازده گانه -17سال گذشته -قهرمان بزرگ و نامدار جنبش استقالل طلبانه ی هندوستان از استعمار انگلیس -وطن
يک جدول سودوکو
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 42
خوان رسيدن به ايران باستان... هفت ِ
(دنباله از صفحه ی )25
ی دیگر را در کتب منفرد شناساندند. ...و بناها امروز ترجمه کردن نوشتههای خارجیان سکة قبول به خود گرفته است ،زیرا هماکنو ن ن و ساسانیان ی خارجی دربارة هخامنشیا میبینیم ک ه ماهی دو سه کتاب خوب تحقیق ترجمه و نشر میشود. ن مرحله ب ه جز چند کتابی که در اواخر دورة قاجاری ترجمه شده بود به طور پیمودن ای ن سالها پیشگامی از جدیتر از سال ۱۳۱۰با تأسیس کمیسیون معارف آغاز شد .در آ ی مینوی که ق رضازاده شفق بود که "تربیت کورش" را انتشار داد یا مجتب دکتر صاد ن را نشر کرد و نیز رسالهای از هرتسفلد را به فارسی رسال ة "ساسانیان" کریستنس گ "ایران در زمان درآورد .البته چند سال بعد غالمرضا رشید یاسمی کتاب بزر ن را منتشر ساخت .بعدها دکتر ذبیحاهلل صفا کتاب "کیانیان" را ساسانیان" کریستنس ترجمه کرد. ن یونانی و التینی است که به ناچاری ترجمهها را میتوان در دو دسته شناساند .یکی متو ن مترج م در آن زبانها ی آنها انجام شده است و میشود چو ی اروپای از روی ترجمهها نداریم .گناه دانشگا ه تهران است ک ه در طول هفتاد و چند سال نتوانست این رشته را ی عایدمان شد ه است .چ ه امثال گزنفون که حسینقلی عمادالسلطنة ایجاد کند و ضرر بزرگ ت ترجمه کرد و نود سال بعد در ۱۳۸۲به چاپ رسید و چه سالور در عصر مشروطی آنها که ب ه اهتمام محمد سعیدی (پروکوبیوس) ،وحید مازندرانی (هرودت) ،رضا مشایخی ن فارسی برگردانیده شده. ل اخیر ب ه زبا (گزنفون) و دیگران در چهل سا س از نسل پایهگذارست در رشتههای ن ایرانشنا کار دیگر ،ترجمة پژوهشهای بزرگا مختلف مانند نولدکه ،مارکوارت ،گوتشمید ،آلتهایم ،کریستنسن ،اشمیت ،کامرون، هینتز ،لنتز هرتسفلد ،دیاکونف ،لوکونین ،پیگولوسکایا ،گیرشمن ،دوشنگیمن ،المستد، گ و دهها مرد شایستة دیگر از ی بار ،کلیما ،هومباخ ،بویس ،هنین فرای ،ویدن گرین ،کا نسل جدیدی که پیدا شدهاند مانند شرو ،شوارتز ،لکوک .در این زمینه باید ترجمه جلدهای خ ایران کمبریج را که حاوی پژوهشهای برجستهای است از یاد نبرد .از مرتبط ب ه تاری ن را میآورم :داود منشیزاده ،دکتر عباس زریاب، ن این رشت ه نامهای درگذشتگا مترجما کریم کشاورز ،دکتر محمد معین ،دکتر عیسی بهنا م و اقران آنها. ل حاضر گسترشی بیمانند یافته چنانکه نشر فرزان سلسلهای را ت گرانقدر در حا این خدم ی ترجمة این نوع پژوهشها بنیاد گذارد ه و امروز شاهد انتشار چهارده جلد آن هستیم. برا ی دارند به اینکه کتابهای مربوط به همچنانک ه انتشارات ققنوس و دیگران هم کوشش ن روزها آگاه شدم که انتشارات توس ی نشر کنند .در همی ن را به فارس ایران باستا مجموع ة سخنرانیهای مربوط ب ه دوران هخامنشی را که در هلند به چاپ رسیده است در چند مجلد ضخیم به چاپ خواهد رسانید. ش درخشان است و برای ما مایة سرافرازی داشتن قدرت جهانی در ن باستانی تاریخ ایرا ت و تدوین قوانین اداری و مدنی آن دورهها بود و از نظر اصول حکومت و نحوة سیاس ی نقل کنیم. سابقههایی بر جای است که میباید هم ه را از زبانهای خارجی به فارس ی واجب است و حتماً باید دید آگاهان ملل دیگر ما را چهگونه شناسانیدهاند. خودشناس "تاریخ مان") (برگرفته از سایت ِ
يادی از پرویز منصوری...
(دنباله از صفحه ی )33
شبیه به شوخی پرویز منصوری حذف صدای زن را از برنامه های موسیقی ،از انقالب ایران به این سو، مضحک و نادرست می نامید .او می گفت" :مثل این است که شستی های دست راست پیانو را از کار بیندازند! اگر کسی از صدای زن تحریک می شود ،این مشکل خود اوست و اوست که باید خودش را معالجه کند!" منصوری می گفت" :با تمام این محدودیت ها اگر موسیقیدانان ،دانش و بینش هنری را توامان داشته باشند می توانند آثاری بیافرینند که هم با زمانه همراه باشد ،هم واپسگرایان را سر جای خود بنشاند و هم جمع شنوندگان را به پذیرش موسیقی نو ترغیب کنند .اشکال آن جاست که تعداد موسیقیدانان فرهیخته و نوآفرین ما بسیار اندک است و این نیز بر می گردد به شیوه های آموزش و پرورش موسیقی". منصوری از وضع هنرستان ها انتقاد می کرد .می گفت" :شیوههای تدریس نادرست است و معلم های قدیمی یا از کشور رفتهاند و یا خانه نشین شدهاند .در چنین شرایطی روشن است که آموزش موسیقی بیشتر به شوخی شباهت پیدا می کند!" پرویز منصوری نویسنده خوبی نیز بود .مقاالت بی شماری از او در مجالت "موسیقی" "موزیک ایران" و "ماهنامه رودکی" انتشار یافته که عمدتا نظرات او را درباره موسیقی ایران و آینده آن در بر دارد .شماری از مقاالت تالیفی و ترجمهای او به صورت کتاب نیز به بازار آمده است. او در توصیف کتاب های خود می گفت" :حداقل حسن آنها در این است که خیلی خوش اخالقند. عبوس و اخمو نیستند و شاگردان را فراری نمی دهند .من چون خودم شاگرد کم استعدادی بودهام ،کتاب هایم را به گونهای نوشتهام که شاگردان کم استعداد نیز آنها را بفهمند!" کتابشناسی پرویز منصوری چگونه از موسیقی لذت ببریم؟ برگردانی از "زیگموند اسپات" چگونه خوب بشنویم؟ برگردانی از "ریچارد وینگ و لوئیز ویلیامز" هارمونی تحلیلی "تئوری بنیادین موسیقی" که در سال ۱۳۷۱عنوان بهترین کتاب سال را به دست اورد. منصوری چند کتاب دیگر را نیز در دست تهیه داشت: موسیقی برای کودکان در هفت جزوه ساز شناسی موسیقی ایران درک عناصر موسیقی ------------------------bbc
استخدام:
بازارياب کاالی آرايشی نيازمندیم. به يک فروشنده / ِ
604.401.6316
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 43
آژانس مسافرتی
بازرسی فنی ساختمان
( Advanced Travelتینا خدایی) 604-904-4422 604-770-4474 آژانس هواپیمایی آپادانا 604-986-0094 آریا تراول 604-401-0222 مهشيد طاهری -------------------------------------------------
604-500-0303 دکتر امير به کيش -------------------------------------------------
آرایشگاه و سالن زيبایی
604-980-5464 King Hair Design --------------------------------------------------
آموزش هنر
خانه فرهنگ و هنر (خط ،نقاشی ،موسیقی778-737-7426 )... مرکز هنری نوا( :موسیقی ،نقاشی 604-985-6282 ).. نقاشی: 604-349-6326 نازنین صادقی (آبرنگ) www.nazanin-artist.com رامین جمالپور (رنگ روغن /آبرنگ) 604-924-1475 موسیقی: 778-839-1375 حمیرا بشیری (سه تار) 604-375-1272 اشرف آبادی (تار و سه تار) 604-983-3985 استاد شاملو (ویلن و سه تار) 778-833-4778 ُرهام بهمنش (پیانو) نازنین صادقی (پیانو برای کودکان) 604-349-6326 گالری موسیقی (پیانو ،گیتار ،ویلن) 604-980-4913 604-990-1278 مازیار امامی (گیتار) 604-441-9442 کامران (گیتار پاپ) رامین جمالپور (پیانو ،تئوری/هارمونی) 604-924-1475 778-893-6766 فرشته فرمند (آواز) 604-913-3486 پرویز نزاکتی (آواز) 604-551-3963 محمد خرازی (گیتار) عکاسی: آموزش عکاسی کارون
778-372-0765
کارتون و کاریکاتور: گالری کالغ سفید (افشین سبوکی) 778-898-4575 خطاطی: انجمن خوشنویسان ایران
778-889-4820
رقص: 604-983-0015 باله ملی پارس 604-224-0011 گروه رقص آتش --------------------------------------------------
اپتومتری /عينک سازی
604-464-7726 ( IRISکوکيتالم) -------------------------------------------------
آموزش زبان
778-882-4087 Discover English Academy 604-782-3530 بهاره بهداد (زبان فرانسه) -------------------------------------------------
آموزشگاه زبان فارسی
604-261-6564 ایرانیان 604-913-0601 دهخدا (نورت ونکوور) 604-442-9431 نور دانش -------------------------------------------------
آموزش رانندگی
604-710-0550 ( Green Wayمحسن) 778-899-7790 سعيد صالحی 778-896-1420 آموزشگاه رانندگی بهروز 604-644-8960 حسین الهیجی 604-990-4844 کاپیالنو (جوان) -------------------------------------------------
اتوموبیل
604-781-7478 هوندا (سعيد لطفی ) 778-898-0701 اکورا (هوشنگ دیده بانی) 604-649-3618 فولکس واگن (بهداد نخعی) فولکس واگن (علی بنی صدر) 604-250-6711 --------------------------------------------------
ارز و ارسال پول
دنیا (وست ونکوور) چارلیز (داون تاون) دانیال (کوکيتالم) عطار (کوکیتالم)
604-913-2324 604-688-2516 604-763-1512 604-945-3266
باشگاه ورزشی /ورزش های رزمی
604-990-1331 باشگاه سانی کيم تکواندو بهاره دهکردی (کيک باکسينگ) 778-872-3781 مجتبی دانشی (کيک باکسينگ) 778-871-7572 باشگاه ورزشهای رزمی اليت المپيک 604-971-3362 -------------------------------------------------
پزشک /مرکز پزشکی /خدمات پرستاری پزشک خانوادگی: دکتر پروانه بهشتی (604-925-9277 )West Van فیزیوتراپی: هارمونی (فیزیو /ماساژتراپی) 604-468-2300 ناتوروپاتیک: دکتر ماندانا عدالتی (604-987-4660 )North Van
طب گياهی /هرباليست: دکتر اسماعيل حسينی خدمات پرستاری:
778-706-3538
604-945-5005 Safe Care Home Support -------------------------------------------------
تدریس خصوصی
دکتر علیرضا خاتون آبادی (ریاضی) 778-926-1382 دکتر حمیدرضا رضازاده (ریاضی) 604-700-9560 نيلوفر علمداری(شیمی /ساینس)778-926-2995 -------------------------------------------------
ترجمه
تعمیرات و خدمات ساختمانی
علی وفایی ()AAA Ali Renovations
604-603- 8254
شرکت ساختمانی لوفا -پارسا خاکپور 778-893-7277 -------------------------------------------------
تعمیرات لوازم خانگی /برقی /کامپیوتر
604-764-6911 604-770-0660
604-346-8925 -------------------------------------------------
تعمیرات اتوموبیل
604-438-0222 ( KMFخسرو خاندشتی) تعمیرگاه و مکانیکی 604-960-0389 Auto Tek 604-722-4175 زاهد هفت لنگ -------------------------------------------------
حسابداری
ناهید پاک (778-340-0231 )NasTax-N.Van ناهید پاک (604-781-8153 )NasTax- Langley - PBSرضا هوشمند (604-990-6668 )N. Van - PBSرضا هوشمند (برنابی) 604-638-3104 - PBSرضا هوشمند (ترای سيتی) 604-945-6664 778-285-8830 حسابداری صبا 604-468-4222 تراز (کوکیتالم) تراز (حسن نراقی -نورت ونکوور) 604-986-3704 -----------------------------------------------
حمل و نقل /اثاث کشی ()Moving
604-603-9099 آلبرت (حمل و نقل و اثاث کشی) 604-970-2233 Merto Vancouver Movers --------------------------------------------------
خدمات بیمه
جهانگیر فامیلی ميالد رحمتی
604-990-7272 کاپیز دیپو (نورت ونکوور) خدمات چاپ604-710-5234 Print & Design
604-770-1784 فرش پازیریک -------------------------------------------------
-------------------------------------------------
خدمات زيبايی /ماساژ خدمات زيبایی و ماساژ زهره
604--836-5663 604-987-9356
604-365-4610
-------------------------------------------------
کتابفروشی
نیما (کتاب ،فیلم و آالت موسیقی) 604-904-0821 778-372-0765 کتاب کارون 604-671-9880 پان به (کتاب و فیلم) --------------------------------------------------
خدمات کنسولی /اسناد رسمی /مهاجرت
مشاور امالک
شهرزاد فرزين (امور مهاجرت) 604-499-2530 فریبرز خشا (نوتاری پابلیک) 604-922-4600 فرشته رحیمی (امور مهاجرت) 778-893-2275 604-924-4452 محمد همائی نژاد 604-986-3704 حسن نراقی (امور مهاجرت) 604-987-1413 یونکس 778-285-2866 راه کانادا (کوکیتالم) 604-973-0102 سوزان بشیری ------------------------------------------------
محمد خلیل بیگی مرتضی رضایی پرتو مشرف نادر معتمد مریم غفاری ایرج بابایی فرشته رحیمی فريبرز خشا سهيال طوسی مژگان شیخ االسالمی کورس پزشک پروین نارچی مارسی پناه فاطی دارا
خدمات کامپیوتر
604-657-4318 شهرام شعبانی 604-220-1808 آرین -------------------------------------------------
خدمات پوست و زيبايی
حسین عندلیب (مترجم رسمی) 604-868-9800 امیربانو قاسمی نژاد (مترجم رسمی) 778-998-8402 فریبرز خشا (مترجم رسمی) 604-377-9225 حاتمی (مترجم رسمی) (کوکيتالم) 604-338-7364 دارالترجمه رسمی ترای سیتی 604-492-0666 778-773-0723 بهارک کیادی 604-817-4689 دالور قدرشناس ()Ph.D حمید دادیزاده (مترجم رسمی) 604-889-5854 آرش اندرودی (مترجم رسمی) 604-365-6952 -------------------------------------------------
حسن ()Wise Appliance Techno Electro سعید ابراهیمی
خدمات چاپ
فرش (فروش /تعمیرات /شستشو)
()facial/skincare
-------------------------------------------------
داروخانه
داروخانه مدیس (پورت کوکيتالم) 604-944-5544 604-982-0981 داروخانه نورت وست داروخانه فارماسیو (وست ونکوور) 604-925-3304 ------------------------------------------------
دندانپزشک
604-985-7032 دکتر بابک چهرودی 604-474-4155 دکتر رضا آران (ارتودنسی) 604-321-8001 دکتر روشنک شفقی ------------------------------------------------
رستوران
604-971-5113 خلیج فارس (نوت ونکوور) 604-566-4222 شاليز (پورت مودی) 604-904-3904 گیالنه 604-980-7373 کازبا 778-340-1500 زیتون 604-987-9000 کپیالنو کافه ------------------------------------------------
عکاسی و فیلمبرداری
604-925-6800 پرفکت شات استودیو 778-372-0765 استودیو عکاسی کارون حمید 604-358-7060 slicephotography.ca 778-355-4445 دات آرت استودیو 604-987-1413 یونکس ------------------------------------------------
فروشگاه مواد غذایی
چهارباغ (نورت ونکوور) 604-522-5254 604-472-8888 ( Urban Gateکوکيتالم) 778-279-8909 گالره (وست ونکوور) 604-682-8816 آریا (داون تاون) 604-669-6766 دانیال (داون تاون) 604-987-7454 افرا (نورت ونکوور) فروشگاه بزرگ دایانا (کوکيتالم) 604-941-1881 604-988-8100 المپیا (نورت ونکوور) 604-988-3515 پارس (نورت ونکوور) 604-985-2288 پرشیا (نورت ونکوور) میت شاپ اند دلی (نورت ونکوور)604-983-2020 604-987-5544 نانسی (نورت ونکوور) 604-877-0139 یک و یک (ونکوور) ------------------------------
604-727-4044 604-603-0704 604-506-8668 604-603-0762 778-389-8615 604-626-1033 778-893-2275 604-377-9225 604-340-8182 604-898-4333 604-518-3992 604-790-7484 604-761-7546 604-787-6562
---------------------------------------------
نان /شیرینی
604-552-3336 604-990-7767 604-973-0119 604-986-6364 778-340-1773 604-987-5881 604-987-7454
شیرینی مینو (کوکیتالم) شیرینی گلستان شیرینی رکس شیرینی الله کلبه نان Better Bakes & Eats افرا
---------------------------------------------
نشریات و دیگر رسانه ها فرهنگ فرهنگ BC BC
604-544-0960 778-317-4848
604-988-9262 شهروند BC 604-921-4726 پیوند 604-721-5315 راه موفقيت 604-697-0344 دانستنیها 778-968-9081 مهاجر 604-913-0399 دانشمند 604-723-4307 تلویزیون پرواز 604-396-1919 تلویزیون آريا 778-709-9191 رادیو فارسی زبان ونکوور --------------------------------------------------
وام
604-307-8674 مهرداد نویس 604-603-0762 نادر معتمد 604-341-0566 امیر بوترابی 604-725-7230 بهنام نیک اختر --------------------------------------------------
وکالت /خدمات حقوقی
متیو فهی (604-561-4644 )Matthew Fahy 604-925-6005 زهرا جناب -------------------------------------------------
تلفن نيازمندی ها:
778.317.4848
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 44
Wise Appliance Service تعميرات انواع لوازم برقی خانگی
)حسن(
604.764.6911
مرمت و بازسازی انواع تابلوهای نقاشی رنگ روغن جدید یا قدیمی
778.834.3931
حل جدول نشريه ی فرهنگ (شماره ی )352
)100 Rubbish (Everything Rubbish Removal هر گونه اثاثيه اضافی ،بی استفاده و دورافکندنی شما را -اعم از مبل ،یخچال ،میز و صندلی و - ...با نازلترين قيمت از منزل يا محل کار شما برخواهيم داشت. خدمات اين شرکت در نورت ونکوور، وست ونکوور ،کوکيتالم ،داون تان و ديگر نقاط ونکوور بزرگ در دسترس شماست.
)Tel: 604.500.0953 (Ami
مدرسه ی نور دانش اطالعیه برگزاری کالس های ترم پاییزی درسه منطقه نورث ونکوور ،برنابی و کوکیتالم چون شکر شیرین و چون گوهر ،زبان فارسی است فارسی ،فرهنگ و آیین و نشان پارسی است زبان مهم ترین عامل حفظ و ارتباط بین نسل هاست ،پس بکوشیم تا با آموزش زبان فارسی به فرزندان مان ارتباط خود را با نسل جدید ،حفظ و تقویت نماییم .مدرسه ی نور دانش با مجوز رسمی برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی ایران و برخورداری از سی سال سابقه ی مدیریتی و آموزشی در مدارس دولتی و غیر انتفاعی داخل کشور و چندین سال فعالیت آموزشی در استان بریتیش کلمبیا و بهره مندی از کادری مجرب و کارآزموده ،دارای کالس های خصوصی و گروهی آموزش زبان فارسی برای خردساالن و بزرگساالن ،آموزش کلیّه ی دروس ابتدایی و راهنمایی و نیز آموزش تک درس دبیرستان می باشد. ما به میزبانی و خدمت رسانی به بیش از هفتاد نفر از دانش آموزانی که داوطلب شرکت در امتحانات پایان تحصیلی ایران در سال جاری در حوزه ی ونکوور می باشند ،مفتخریم. تلفن تماس604.726.9430 :
ایمیلnoordanesh.school@yahoo.com :
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 45
اطالعيه انجمن ايرانيان برنابی حافظ:احتراما به آگاهی میرساند جلسات فرهنگی انجمن ایرانیان برنابی شامل خوانی؛ ترانه خوانی؛ شعر همراه آهنگ؛ شاهنامه همراه ضرب؛ موسیقی کر؛ شنبه ها ساعت دو و نیم تا پنج و نیم بعدازظهر: زمان.مقاله میباشد ساختمان سینیور سنتر جنب کتابخانه شمال لوهیدمال خیابان کمرون:مکان ۹۵۲۳شماره روابط عمومی انجمن ۶۰۴۷۷۹۴۴۲۲ تلفن
کانون شاد ایرانیان برگزار میکند .به جمع ما بپیوندید، و پذیرایی... آواز، موسیقی،همراه با برنامه های متنوع شاد عصر1 صبح الی11 هرهفته روزهای شنبه راس ساعت:زمان ( سیلورهاربر) نورت ونکوور144 شرقی شماره22 خیابان، خیابان النزدل:مکان 6047005958 :تلفن تماس این کانون برنامه های متنوع تابستانی شامل پیک نیک وگردش های:یادآوری .گروهی را نیز درپیش دارد
"I collect these reports from the Real Estate Board, STAT Canada and economists. But I welcome your input and suggestions as this section is designed to address your market concerns, whether you are an existing property owner or just starting your search in the Greater Vancouver Real Estate Market. For further detailed information you can reach me at: 604.722.7202 (Foad Ahmadi) or FoadAhmadi.com"
BC Home Sales to Decline in 2017 from Record Pace BCREA 2016 Fourth Quarter Housing Forecast
By FOAD AHMADI, Vancouver
Vancouver, BC – November, 2016. The British Columbia Real Estate Association (BCREA) released its 2016 Fourth Quarter Housing Forecast today.
Multiple Listing Service® (MLS®) residential sales in the province are forecast "آرايش مو توسط "نازی to climb 11 per cent to a record 113,800 units $20 :کوتاه کردن موی زنانه this year, eclipsing $15 :کوتاه کردن موی مردانه the previous record of 106,310 units in 2005. $30 :رنگ ریشه موی زنانه Less robust economic $20 :رنگ موی مردانه conditions combined $10 :هایالیت برای هر فویل with government policy constraints are expected to slow housing demand by more than 15 per cent to 96,300 units in 2017. However, $10 :ابرو housing demand is expected to remain well above the ten-year average برای بقيه خدمات سئوال شود of 85,000 unit sales. “"Housing demand across the province is expected to moderate next Tel: 778.859.4393 )(نورت ونکوور year as declining affordability related to rising prices and government policy interventions limit the number of eligible buyers," said Cameron کالسهای کامپیوترمبتدی رایگان برای بزرگساالنMuir, BCREA Chief Economist. "However, while home sales are not expected to repeat this year's record performance, consumer demand is expected to remain well above the ten-year average." با همکاری کتابخانه و تعدادی از نهادها و سازمانهای نورت شور در نظر است The average MLS® residential price in the province is forecast to کالسهای کامپیوتر مبتدی بصورت گروهی به زبانهای انگلیسی و فارسی به شرح زیر increase 9.8 per cent to $698,900 this year. The supply of homes for :برگزار گردد sale is expected to trend higher next year as moderating demand is کالس وورد-4 کالس فیسبوک-3 کالس ایمیل-2 کالس اینترنت-1 met with added new home completions. A trend toward more balance نوبت در روزهای سه شنبه4 این کالسها رایگان و به صورت گروهی بوده و فقط در in the market will unfold next year and exert less upward pressure صبح12 تا10 از ساعت2017 ماه ژانویه سال31و24و17 و10 در تاریخهای on home prices. In addition, a larger contraction in the number high بولوار های3045 محل بر گزاری کتابخانه کپیالنو واقع در شماره.برگزار می گردد end home sales will contribute to moving the aggregate average price .لند در نورت ونکوور خواهد بود statistic lower. As a result, the average MLS® residential price in the Highland Blvd. North Vancouver 3045 province is forecast to decline 6.4 per cent to $654,200 in 2017. صبح تا12 جهت نامنویسی فقط بین ساعت.نامنویسی برای حضور در کالسها الزامی است ماه دسامبر17 حداکثر تا تاریخ6043748174 بعدا ظهر با تلفن4 تماس بگیرید
بنیاد کانادا و ایران برگزارمی کند به ما بپیوندید قابل توجه دانش آموزان ودانشجویان عالقمند به دریافت کمک هزینه دانشجویی .وعالقمندان به فعالیت داوطلبانه دربنیاد فعالیت، برای گرفتن اطالعات بیشتروآشنایی با نحوه دریافت کمک هزینه دانشجویی - مارچ۵ داوطلبانه وچگونگی شرکت دربرنامه های بنیاد کانادا و ایران ( روز زن ) دراین گردهمایی شرکت...مارچ و۱۸ جشن نوروزی- مارچ۱۱ بازارچه نوروزی .کنید بعدازظهر۶ الی۴ ساعت۲۰۱۷ ژانویه۸ یکشنبه: زمان خیابان مرین درایوکومیونیتی سنتر وست ونکوور۲۱۲۱ شماره: مکان .برای اطالع بیشتربا تلفن و یا ایمیل زیرتماس حاصل نمایید
At the Movies
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P. 46
Miss Sloane (PG) ****
Christine (PG) ***
Femme Fatale!
Sufferer!
By Robert Waldman, Vancouver
B
eware bewitching women. Smart and out to make her mark in Washington, a hot to trot well-heeled high heeled lady steps on all sorts of powerful toes to get to the top in Miss Sloane. Like the title suggests this lass with a take no prisoners’ attitude has quite the commanding presence. Guilty pleasures abound in this high stakes winner take all story from VVS Films that will keep you on your toes throughout its two hour stay at countless Cineplex Odeon theatres around B.C.
By Robert Waldman, Vancouver
S
ooner or later medical problems confront us all. Often under the table lie issues of mental difficulties and depression. Out to set e record straight is Taro PR with their sharp release of Christine. Based on a true event this dour drama features compelling casual performances especially from its lead. Go ahead and make your day or evening by taking in This insightful if not motivational tale at select theatres around B.C.
Born to ply the role of this crusading political operative was Jessica Chastain. No question that her powerful memorable performance here will already give the so-called profession of lobbyist an even worse name. Held in most quarters as people slightly more respected than used car salespeople, politicians or lawyers this lady with a cause is a hired gun working for one of the biggest legal firms in Washington DC. No one likes to admit they are not perfect let alone acknowledge that they are ill. Busy as can be hot to trot local television writer Christine has a habit of doing her own thing much to the chagrin of the station boss. Oscar buzz is already coming Rebecca Hall's way as a somewhat lost cause. On the job our would-be Edward Morrow tries to do her best but something always gets in the way, Yes, she is ill. How she manages to put up a brave front is heart-warming as friends and family try to reach out with varying degrees of success. Hope springs eternal and through a smart story of an actual heart-wrenching event onlookers are in awe of how bad things can get when things come undone. Award season has come early with a dynamic restrained showing by Rebecca. Hall of a troubled woman bound to get noticed for its authenticity and reach.
Known far and mind for her winning ways Ms. Sloane has a knack of rubbing some people the wrong way. When a cause hits close to home sands shift, allegiances change and all bets are off as this woman is propelled into the inner cesspool of high stakes American politics. Forget about rabid supporters of Donald Trump or Hillary Clinton or their fringe lunatic supporters. Here we see how one woman must deal with the heavy-handed approach of some big moneyed opponents who will stop at nothing to being her down. Just how this gal deals with the onslaught is riveting fun. Who wins, who loses and how it all turns out will leave audiences thoroughly engaged.
تعميرات و نوسازی ساختمان AAA ALI RENOVATIONS Website:
علی وفائی
aaaalirenovations.com &
aaaalirenos.com
Cell: 604.603.8254 604.728.3132
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P.
47
palagon.com/appointment Ph: 604-331-6004 lease@palagon.com
Farhang-e BC, Dec. 9, 2016, No. 352, Vol. 14 / P.
بزرگترين موسسه ايرانی وام مسکن در کانادا
Mehrdad Nevis
مهرداد نـويس
Mortgage Specialist
مشاور و متخصص وام مسکن
Mortgage Services for Life
Cell: 604.307.8674
Suite 103 - 850 Harbourside Drive,
Tel: 604.988.8766
North Vancouver BC V7P 0A3
Fax: 604.988.8736
www.yespros.com
rodnevis@yespros.com