Farahng-e BC, No. 379, Dec. 21, 2017- Vancouver, Canada

Page 1

Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P.

Thursday, Dec. 21, 2017


Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 2

Thursday, Dec. 21, 2017


‫آژانـــس مسـافـرتـی‬

‫‪CAPTAIN COOK TRAVEL‬‬

‫ارایــه ارزان تریــن نــرخ بلیــط بــه ایــران و تمــام نقــاط جهــان و‬ ‫تورهــای تفریحــی بــه سراســر دنیــا مطابــق بــا ســلیقه شــما‬

‫انــواع تورهــای کــروز‪ ،‬رزرو هتــل‪ ،‬اجــاره خــودرو در‬ ‫هــر نقطــه دنیــا و تهیــه انــواع بیمه های مســافرتی‬ ‫‪BC Registration #3339‬‬

‫آزاده موسویان‬

‫‪604.780.4005‬‬

‫‪azi@captaincooktravel.com‬‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 3‬‬


Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 4

Thursday, Dec. 21, 2017


Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 5

Thursday, Dec. 21, 2017


‫جمهوری اسالمی را «تاسف‌انگیز» خوانده و گفته که این کشور «بدون توجه به درخواست‌های‬ ‫مکرر ایران برای گفت‌وگوی‌های محترمانه مشتاق این قطعنامه جهت‌دار است»‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬صفحه توئیتری «سیاست خارجی کانادا» با اشاره به رای مجمع عمومی سازمان‬ ‫تصويب قطعنامه پیشنهادی کانادا مبنی بر محکومیت ملل به قطعنامه پیشنهادی این کشور اعالم کرد که کانادا حمایت از حقوق بشر در ایران را‬ ‫پیگیری خواهد کرد‪ .‬کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل نیز روز ‪ ۲۳‬آبان با ‪ ۸۳‬رای‬ ‫نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫موافق و ‪ ۳۰‬رای مخالف قطعنامه‌ای تصویب کرد که در آن از تداوم نقض آزادی‌ اقلیت‌های‬ ‫در مجمع عمومی سازمان ملل‬ ‫مذهبی و قومی و تبعیض سازمان‌یافته دولتی علیه اقلیت‌ها در ایران انتقاد شده بود‪.‬‬ ‫در قطعنامه این کمیته از آمار باالی اعدام‌ها‪ ،‬وضعیت بد زندان‌ها‪ ،‬شکنجه و بازداشت‌های‬ ‫‪Farhang-e BC, Feb. 23, 2011, No. 204‬‬ ‫‪Page 4‬‬ ‫خودسرانه در ایران ابراز نگرانی شده بود‪ .‬بهرام قاسمی‪ ،‬سخنگوی وزارت خارجه ایران‪ ،‬آن‬ ‫زمان این قطعنامه را «مردود»‪« ،‬بی‌اعتبار» و «سیاسی» دانسته بود‪ .‬شهریورماه امسال هم‬ ‫بازداشتشدگان ديروز را ‪۵٠٠‬‬ ‫وی‪،‬ویژه حقوق بشر در ایران‪ ،‬در نخستین گزارش خود تصریح کرد‬ ‫گزارشگر‬ ‫جهانگیر‪،‬‬ ‫عاصمه‬ ‫به گفتهی‬ ‫اعالم کرد‪.‬‬ ‫نفر‬ ‫ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﻳﮏ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﯼ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ‬ ‫کارنامه حقوق بشر ایران حاصل نشده‌ است و محدودیت آزادی بیان‬ ‫در‬ ‫خاصی‬ ‫بهبود‬ ‫که‬ ‫اکثر بازداشتشدگانی که او‬ ‫در همان‬ ‫ت‌های دینی در کشور همچنان ادامه دارد‪ .‬این گزارش ‌‌‬ ‫زنان و اقلی‬ ‫و‬ ‫محدودهی‬ ‫علیه در‬ ‫تبعیضکرده‪،‬‬ ‫مشاھده‬ ‫ﺍﺳﻔﻨﺪ‬ ‫ﮑﻢ‬ ‫ﻳ‬ ‫ﺭﻭﺯ‬ ‫ﺩﺭ‬ ‫ﺮﺍﺯ‬ ‫ﻴ‬ ‫ﺷ‬ ‫شدید مقامات جمهوری اسالمی را به دنبال داشت اما خانم جهانگیر‪...‬‬ ‫زمان وانکار‬ ‫واکنشو توسط‬ ‫ميدانو آزادی‪،‬‬ ‫خيابان‬ ‫نتوانسته به گزارش او هیچ ایراد مستندی وارد کند‪( .‬رادیو فردا)‬ ‫تهران‬ ‫که‬ ‫کرد‬ ‫عنوان‬ ‫و‬ ‫بودند‬ ‫شده‬ ‫دستگير‬ ‫امنيت‬ ‫پليس‬ ‫خبری‬ ‫منابع‬ ‫شدند‪.‬‬ ‫آزاد‬ ‫امروز‬ ‫بامداد‬ ‫و‬ ‫بسياری از آنھا در ساعات پايانی ديشب‬ ‫و‬ ‫‪ ‬دانشجويی‬ ‫جنوبی‬ ‫ضلع‬ ‫در‬ ‫واقع‬ ‫فاتب‬ ‫او که ديشب از مقر نيروی انتظامی‬ ‫سايتھای نزديک به‬ ‫‪2017‬‬ ‫سال‬ ‫در‬ ‫مهاجر‬ ‫میلیون‬ ‫‪۲۵۸‬‬ ‫خاطرنشان‬ ‫شده‪،‬‬ ‫آزاد‬ ‫جنوبی‬ ‫ميدان انقالب‪ ،‬ابتدای خيابان کارگر‬ ‫معترضان گزارش‬ ‫قرار‬ ‫ماموران‬ ‫شتم‬ ‫و‬ ‫ضرب‬ ‫مورد‬ ‫میکند که ھمزمان با دستگيری‪،‬‬ ‫دادهاند روز يکشنبه‪،‬‬ ‫دانشجويانخود‬ ‫جهان از وطن‬ ‫سراسر‬ ‫در‬ ‫نفر‬ ‫میلیون‬ ‫‪۲۵۸‬‬ ‫حدود‬ ‫متحد‪،‬‬ ‫ملل‬ ‫سازمان‬ ‫برآوردهای‬ ‫طبق‬ ‫گرفته؛ و تاکيد میکند که در زمان بازداشت برخورد بدی با آنھا‬ ‫يکی از‬ ‫مهاجران‬ ‫شمار کل‬ ‫مهاجرت” کرده‌اند؛ که نشان دهنده رشد ‪ ۴۹‬درصدی‬ ‫ديگر‬ ‫بلبل زبانی‬ ‫کشوراو “‬ ‫صورت نمیگرفت‪ ،‬مگر کسانی کهبه بهیکگفتهی‬ ‫شيراز به‬ ‫دانشگاه‬ ‫‪ ‬‬ ‫در جهان از سال ‪ ۲۰۰۰‬میالدی به این طرف است‪.‬‬ ‫میدر‬ ‫بشر‬ ‫حقوق‬ ‫اعتراض‬ ‫مجمع عمومی سازمان ملل روز سه‌شنبه ‪ ۲۸‬آذر‬ ‫خوردند‪.‬‬ ‫کتک‬ ‫نقضشدت‬ ‫به که به‬ ‫کردند‬ ‫قطعنامه می‬ ‫نيروھای‬ ‫دست‬ ‫دوشنبه‬ ‫روز‬ ‫که‬ ‫جدیدی‬ ‫گزارش‬ ‫در‬ ‫ملل‬ ‫سازمان‬ ‫آسوشیتدپرس‪،‬‬ ‫خبرگزاری‬ ‫گزارش‬ ‫به‬ ‫و‬ ‫مخالف‬ ‫رای‬ ‫‪۳۰‬‬ ‫موافق‪،‬‬ ‫رای‬ ‫‪۸۱‬‬ ‫با‬ ‫بود‪،‬‬ ‫شده‬ ‫جمهوری اسالمی را که توسط کانادا پیشنهاد‬ ‫حکومتی کشته شده‬ ‫شدهکهو به‬ ‫توقيف‬ ‫شدگان‬ ‫بازداشت‬ ‫به گفتهی او‪ ،‬تلفنھای ھمراه ھمهی‬ ‫حالیچهار‬ ‫به ‪ ۳‬و‬ ‫‪،۲۰۰۰‬‬ ‫سال‬ ‫در‬ ‫درصد‬ ‫دهم‬ ‫هشت‬ ‫و‬ ‫‪۲‬‬ ‫از‬ ‫مهاجرت‬ ‫نرخ‬ ‫کرد‬ ‫اعالم‬ ‫شد‪،‬‬ ‫منتشر‬ ‫‪ ۷۰‬رای ممتنع تصویب کرد‪.‬‬ ‫است؛ اين در‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫مراجعه‬ ‫درصدآنھا‬ ‫دهم گرفتن‬ ‫رایرای پس‬ ‫قطعنامهاز«باعيد ب‬ ‫شده که بعد‬ ‫گفته‬ ‫آنھا‬ ‫یافت‪.‬‬ ‫افزایش‬ ‫میالدی‬ ‫جاری‬ ‫سال‬ ‫در‬ ‫حسن نایب هاشم‪ ،‬فعال حقوق بشر‪ ،‬در صفحه توئیتر خود نوشت که این‬ ‫است که خبرگزاری‬ ‫آزاد شده‪ ،‬با‬ ‫جدیدترین محل‬ ‫يک کارگر که او ھم ديشب از ھمين‬ ‫ی‌شود‪،‬‬ ‫فارسباربامنتشر‬ ‫«مهاجرت بین المللی» این سازمان‪ ،‬که هر دو سال یک‬ ‫گزارش‬ ‫ھمچنينشد‪.‬‬ ‫بسیار باالیی» در صحن عمومی مجمع عمومی سازمان ملل تصویب‬ ‫تکذيب ماين‬ ‫از‬ ‫تعجب‬ ‫ابراز‬ ‫برخورد‬ ‫به‬ ‫ديده‪،‬‬ ‫بازداشت‬ ‫زمان‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫رفتارھايی‬ ‫مدنی‬ ‫اقتصادی و‬ ‫همین‬ ‫است‪ .‬در‬ ‫شده‬ ‫کرده‌اند‪.‬‬ ‫برخی از خبرگزاری‌های ایران نیز گزارش‌های مشابهی را منتشر‬ ‫درگيری‬ ‫امورجريان‬ ‫دفترو در‬ ‫حال‪ ،‬کرده‬ ‫تصادف‬ ‫دانشجو‬ ‫است اين‬ ‫منتشرگفته‬ ‫به مناسبت روز جهانی مهاجران خبر‬ ‫گويد‪:‬‬ ‫می‬ ‫و‬ ‫کند‬ ‫می‬ ‫اشاره‬ ‫ماموران‬ ‫خشن‬ ‫حامد از ‪۹‬‬ ‫دانشجونيوز‪‌،‬کنند‪،‬‬ ‫باال زندگی می‬ ‫درآمد‬ ‫کشورهای با‬ ‫که در‬ ‫مهاجرانی‬ ‫سايت‬ ‫برگزارش وب‬ ‫است‪ .‬بنا‬ ‫نشده‬ ‫براساس این گزارش‌ها این قطعنامه توسط کانادا پیشنهاد شده بود و نماینده سوریه در سازمان ملل می‌گوید درصد کشته‬ ‫اينھا خودشان ھم کسی را قبول نداشتند و به ھمه فحش میدادند‪،‬‬ ‫است‪...‬‬ ‫دانشگاه یافته‬ ‫شناسیافزایش‬ ‫زيست‪۲۰۱۷‬‬ ‫در سال‬ ‫درصد‬ ‫حدود ‪۱۴‬‬ ‫و شش دهم درصد در سال ‪ ،۲۰۰۰‬به‬ ‫سازمان ملل به آن اعتراض کرده است‪.‬‬ ‫شيراز‪،‬‬ ‫رشته‬ ‫دانشجوی‬ ‫نورمحمدی‪،‬‬ ‫خودم شنيدم که حتی به امام ھم توھين میکردند‪ .‬ب‬ ‫آفریقا‬ ‫میانه و‬ ‫عمدتايکماز خاور‬ ‫اھلکه‬ ‫پناهجویانی‬ ‫افزایش‬ ‫ميدان‬ ‫اسفندماه در‬ ‫خرمآباد‬ ‫شماردستغيب و‬ ‫خوابگاه‬ ‫در پیش‌نویس این قطعنامه‪ ،‬بندهایی نیز درباره اعالم نگرانی از وضعیت حقوق بشر در کره در چند سال گذشته‪ ،‬و به دنبالساکن‬ ‫ه گفتهی او‪ ،‬افرادی را که قبال ھم سابقهی بازداشت داشتهاند و يا به‬ ‫ضدمهاجرتی‬ ‫دانشکدهش‌های‬ ‫بروز گرای‬ ‫مھندسی در حال‬ ‫شاهديک‬ ‫کشورهاشماره‬ ‫برخیسختمان‬ ‫‌شوند‪،‬مقابل‬ ‫روانه اروپا و آمریکا و استرالیا مینمازی‬ ‫شدند‪.‬‬ ‫شمالی‪ ،‬سوریه و شبه‌جزیره کریمه آمده بود که همگی تصویب‬ ‫میخواستند نگه دارند‪ ،‬به مقر اصلی پليس امنيت منتقل‬ ‫ھرحال‬ ‫‌اند‪.‬از دست ماموران حکومتی کشته شده است‪ .‬برپايه‬ ‫فرار‬ ‫در همین حال به گزارش خبرگزاری فارس‪ ،‬محمد حسن‌نژاد پیرکوهی‪ ،‬رایزن دوم دفتر و حتی نژادپرستانه در جامعه بوده‬ ‫میکردند‪ .‬او میگويد که تنھا مردان در اين محل بازداشت بودهاند و‬ ‫امنيتی از‬ ‫ماموران‬ ‫وسيله‬ ‫ایاالتدانشجو‬ ‫نيوز‪ ،‬اين‬ ‫گزارش‬ ‫«اعالمیه‬ ‫‪۲۰۱۶‬‬ ‫سپتامبر‬ ‫به در‬ ‫متحده‪،‬‬ ‫دانشجوجمله‬ ‫متحد‪ ،‬از‬ ‫سازمان ملل‬ ‫احتماال ‪۱۹۳‬‬ ‫انتقاد– همه‬ ‫شمالی‬ ‫عضو– منتقل‬ ‫کشوروزرا‬ ‫بازداشتگاه‬ ‫سوریهديگری‬ ‫ابتدا وبه جای‬ ‫کرهرا از‬ ‫نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل‪ ،‬از تصویب قطعنامه علیهزنان‬ ‫يک‬ ‫با‬ ‫برخورد‬ ‫از‬ ‫پس‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫پرت‬ ‫پايين‬ ‫به‬ ‫نمازی‬ ‫پل‬ ‫روی‬ ‫نمایندگی ایران در سازمان پناهجویان و مهاجران» را تصویب کردند؛ که می‌گوید هیچ کشوری به تنهایی قادر به‬ ‫صداوسیما‪،‬‬ ‫همچنین به‬ ‫است‪.‬‬ ‫اسفندماه –‬ ‫خبرگزاری– اول‬ ‫گزارشتجمع ديروز‬ ‫بازداشتشده در‬ ‫از افراد‬ ‫کردهيکی‬ ‫کلمه‪:‬‬ ‫دفترکردهاند‪.‬‬ ‫ساحلی کشته شده است‪) .‬راديو فردا(‬ ‫بود‪...‬خيابان‬ ‫خودرو در‬ ‫(‪)VOA‬‬ ‫پیشنهاد قطعنامه علیه مدیریت مهاجرت بین المللی نخواهد‬ ‫در‬ ‫کانادا‬ ‫اقدام‬ ‫سازمان‪،‬‬ ‫این‬ ‫دبیرکل‬ ‫به‬ ‫خطاب‬ ‫‌ای‬ ‫ه‬ ‫بیانی‬ ‫انتشار‬ ‫ملل با‬ ‫که‬ ‫نيمه شب گذشته آزاد شده‪ ،‬در گفت و گو با کلمه‪ ،‬تعداد تقريبی )ايران امروز(‬

‫ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺣﺪﻭﺩ ‪ ۵۰۰‬ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﺗﺠﻤﻊ ﺍﻭﻝ ﺍﺳﻔﻨﺪ‬

‫‪ ‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 6‬‬

‫‪ ‬‬


www.nastax.com eAccounting WCB ,PST , GST

Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 7

Thursday, Dec. 21, 2017


‫تداوم ناآرامی‌ها در کردستان عراق‬ ‫‪ ۵‬کشته به جا گذاشت‬

‫اعتراضات در اقلیم کردستان عراق برای دومین روز پیاپی ادامه یافت‪ .‬با شلیک‬ ‫مأموران پلیس به سوی معترضان ‪ ۵‬نفر کشته و دهها نفر زخمی شدند‪ .‬مسئوالن‬ ‫و احزاب محلی هدف اعتراضات هستند‪ .‬اعتراضاتی که از روز گذشته در سلیمانیه‬ ‫عراق شروع شده بود‪ ،‬امروز سه‌شنبه (‪ ۱۹‬دسامبر) با برخوردهای خونین ادامه پیدا‬ ‫کرد‪ .‬بنا به گزارش‌ها با شلیک مأموران انتظامی اقلیم کردستان به سوی معترضان‬ ‫‪ ۵‬نفر کشته و حدود ‪ ۷۰‬نفر زخمی شدند‪ .‬گفته می‌شود که معترضان قصد حمله به‬ ‫دفاتر حزب اتحاد میهنی کردستان را داشته‌اند‪.‬‬ ‫ناآرامی‌ها در رانیه و سایر شهرهای استان سلیمانیه روی داده است‪ ،‬مناطقی که در‬ ‫منطقه اقلیم هستند اما زیر سلطه حزب " اتحادیه میهنی" قرار دارند‪.‬‬ ‫شمار تظاهرکنندگان در گزارش‌های گوناگون بین ‪ ۱۲۰۰‬تا ‪ ۳۰۰۰‬نفر گزارش شده‬ ‫است‪ .‬معترضان‪ ،‬مقام‌های دولتی را به فساد اقتصادی و سوءمدیریت متهم می‌کنند‬ ‫و خواهان استعفای دولت هستند‪ .‬دولت اقلیم کردستان در بحران مالی ژرفی فرو‬ ‫رفته و اکنون چند ماه است که حقوق کارمندان را پرداخت نکرده است‪ .‬تنش میان‬ ‫این دولت و دولت مرکزی بغداد که پس از رفراندوم استقالل کردستان باال گرفت‬ ‫نیز در وضعیت سیاسی و مالی کردستان عراق بی‌تاثیر نبوده است‪.‬‬ ‫گفته می‌شود که تظاهرکنندگان خشمگین به شدت به سوءمدیریت احزاب سیاسی‪،‬‬ ‫به ویژه در قضیه همه‌پرسی اعتراض دارند‪.‬‬ ‫در همه‌پرسی استقالل کردستان از عراق که به ابتکار و مدیریت حزب دموکرات‬ ‫کردستان به رهبری مسعود بارزانی صورت گرفت‪ ،‬با این که بیشتر مردم رأی مثبت‬ ‫دادند‪ ،‬اما به شکلی فاجعه‌بار خاتمه پیدا کرد و سراسر اقلیم را در بحران فرو برد‪.‬‬ ‫همه‌پرسی نه تنها برای مردم کردستان حاصلی در بر نداشت‪ ،‬بیشتر دستاوردهای‬ ‫سیاسی و اجتماعی اقلیم را بر باد دارد‪.‬‬ ‫پس از شکست همه‌پرسی‪ ،‬مسعود بارزانی از ریاست اقلیم کردستان کناره گرفت و‬ ‫این مقام را به برادرزاده خود نچیروان بارزانی واگذار کرد‪)dw.com( .‬‬

‫سال پرخطر ‪ ۲۰۱۷‬برای خبرنگاران؛‬ ‫‪ ۶۵‬کشته و ‪ ۳۲۶‬زندانی‬ ‫خبرنگاران در برخی کشورها زندگی پرخطری دارند‪ .‬به گفته سازمان گزارشگران‬ ‫بدون مرز‪ ،‬تنها در سال جاری میالدی دست‌کم ‪ ۶۵‬تن از آنان حین انجام کار کشته‬ ‫شده‌اند‪ .‬ایران هم یکی از پنج زندان بزرگ خبرنگاران خوانده شده است‪.‬‬ ‫اطالع‌رسانی خبرنگاران بسیاری از کشورهای جهان درباره فساد مالی و تبهکاری‬ ‫سازمان‌یافته می‌تواند به بهای جان آنان تمام شود‪ .‬به گزارش سازمان گزارشگران‬ ‫بدون مرز‪ ،‬در سال جاری میالدی (‪ )۲۰۱۷‬دست‌کم ‪ ۶۵‬خبرنگار جان خود را در‬ ‫رابطه با کارشان از دست داده‌اند‪ .‬حدود نیمی از این قربانیان در مناطقی فارغ از‬ ‫مناقشه و درگیری‌های مسلحانه زندگی می‌کرده‌اند‪.‬‬ ‫بنا به اعالم سازمان گزارشگران بدون مرز در برلین در روز سه‌شنبه (‪ ۱۹‬دسامبر‪/‬‬ ‫‪ ۲۸‬آذر)‪ ،‬خبرنگاران در کشورهایی مثل مکزیک یا فیلیپین‪ ،‬به دلیل گزارش‌دهی‬ ‫درباره موضوع‌هایی مثل فساد مالی و تبهکاری سازمان‌یافته‪ ،‬هدف سوءقصدهای‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫مرگبار قرار گرفته‌اند‪.‬‬ ‫طبق برآورد ساالنه گزارشگران بدون مرز‪ ،‬کشورهای سوریه با ‪ ۱۲‬قربانی‪ ،‬مکزیک‬ ‫با ‪ ،۱۱‬افغانستان با ‪ ،۹‬عراق با ‪ ،۸‬و فیلیپین با ‪ ۴‬خبرنگار کشته‌شده‪ ،‬خطرناک‌ترین‬ ‫مناطق برای خبرنگاران‪ ،‬شهروند ـ خبرنگاران و کارکنان رسانه‌ها بوده‌اند‪.‬‬ ‫ایران یکی از پنج زندان بزرگ خبرنگاران‬ ‫افزون بر این‪ ،‬دست‌کم ‪ ۳۲۶‬تن از کارکنان رسانه‌ها در سراسر جهان در زندان به‬ ‫سر می‌برند‪ .‬حدود نیمی از مجموع این ‪ ۳۲۶‬خبرنگار‪ ،‬تنها در زندان‌های پنج کشور‬ ‫چین‪ ،‬ترکیه‪ ،‬سوریه‪ ،‬ایران و ویتنام هستند‪.‬‬ ‫در فهرست سازمان گزارشگران بدون مرز‪ ،‬ایران با ‪ ۲۳‬فعال رسانه‌ای زندانی‪ ،‬یکی‬ ‫از پنج زندان بزرگ خبرنگاران جهان محسوب می‌شود‪ .‬سوریه با ‪ ۲۴‬زندانی یک گام‬ ‫جلوتر از ایران و ویتنام با ‪ ۱۹‬زندانی‪ ،‬پنجمین زندان بزرگ خبرنگاران است‪ .‬ترکیه و‬ ‫چین در صدر فهرست قرار دارند‪.‬‬ ‫طبق گزارش ساالنه سازمان گزارشگران بدون مرز‪ ،‬قوه قضائیه ترکیه خبرنگاران را‬ ‫برای زمانی طوالنی به شکلی سیستماتیک و بدون حکم قضایی در بازداشت موقت‬ ‫نگه می‌دارد‪ .‬دستگاه قضایی با همین شیوه دنیز یوجل‪ ،‬خبرنگار روزنامه آلمانی "دی‬ ‫ولت" را بدون کیفرخواست‪ ،‬از فوریه سال جاری میالدی تاکنون‪ ،‬در حبس نگه داشته‬ ‫است‪ .‬وضعیت رسانه‌ها در ویتنام نیز وخیم‌تر شده است‪ .‬این کشور مجموعا ‪۲۵‬‬ ‫وبالگ‌نویس را زندانی یا از کشور اخراج کرده است‪.‬‬ ‫اخیرا "کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران" که مرکز آن در نیویورک است‪ ،‬اعالم کرده‬ ‫بود که شمار روزنامه‌نگاران زندانی در جهان به رکوردی تاریخی دست یافته است‪.‬‬ ‫ربوده شدن خبرنگاران‬ ‫تا پایان سال ‪ ۲۰۱۷‬در سراسر جهان و بیش از همه در سوریه‪ ،‬یمن و عراق ‪ ۵۴‬تن از‬ ‫کارکنان رسانه‌ها ربوده شده‌اند‪ .‬به گزارش ساالنه سازمان گزارشگران بدون مرز‪،‬‬ ‫تنها در سوریه در حال حاضر دست‌کم ‪ ۲۲‬خبرنگار بومی و ‪ ۷‬فعال رسانه‌ای خارجی‪،‬‬ ‫در دام گروه‌های مسلح گرفتار آمده‌اند‪ .‬حتی برخی از این افراد بیش از پنج سال‬ ‫است که در اسارت این گروه‌ها هستند‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬مواردی بوده است که خویشاوندان و همکاران این ربوده‌شدگان‪ ،‬به‬ ‫خاطر هراس از به خطر افتادن جان آنان‪ ،‬تازه پس از سال‌ها از سرنوشت این افراد‬ ‫خبر داده‌اند‪ .‬سازمان گزارشگران بدون مرز از سازمان ملل خواسته است تا دست‬ ‫به اقدامی فوری بزند‪ .‬به گفته این سازمان‪ ،‬تعیین یک گزارشگر ویژه سازمان ملل‬ ‫برای حفاظت از خبرنگاران‪ ،‬می‌تواند به اعمال موازین جهانی انجامیده و از این طریق‬ ‫از شمار اقدامات خودسرانه و اعمال خشونت‌آمیز به شکل مؤثری بکاهد‪.‬‬ ‫به گفته این نهاد غیردولتی بین‌المللی‪ ،‬گرچه سازمان ملل قطعنامه‌هایی را در این‬ ‫مورد به تصویب رسانده‪ ،‬اما این قطعنامه‌ها تاکنون تأثیر چندانی در راستای بهبود‬ ‫وضعیت کارکنان رسانه‌ها نداشته‌اند‪.‬‬

‫دیدار پادشاه عربستان با مایک پومپئو‪ ،‬مدیر سی‌آی‌ای‬ ‫سلمان بن عبد العزیز‪،‬‬ ‫پادشاه عربستان‪ ،‬روز‬ ‫دوشنبه در ریاض‪،‬‬ ‫پایتخت این کشور با‬ ‫مایک پومپئو‪ ،‬مدیر‬ ‫آژانس‬ ‫سی‌آی‌ای‪،‬‬ ‫اطالعات مرکزی آمریکا‬ ‫(‪ )CIA‬دیدار و گفت‌وگو‬ ‫کرد‪ .‬خبرگزاری رسمی‬ ‫عربستان اعالم کرد که‬ ‫پادشاه عربستان و مایک پومپئو روز دوشنبه (‪ ۲۷‬آذر ‪ ۱۸ /‬دسامبر) در ارتباط با‬ ‫روابط دوجانبه آمریکا و عربستان و همچنین تحوالت منطقه گفت‌وگو کرده‌اند‪.‬‬ ‫در این دیدار خالد بن سلمان بن عبد العزیز‪ ،‬پسر ملک سلمان و سفیر کنونی عربستان‬ ‫در آمریکا هم حضور داشت‪ .‬از دیگر حاضران در این جلسه عادل الجبیر‪ ،‬وزیر امور‬ ‫خارجه‪ ،‬خالد الحمیدان‪ ،‬رئیس سازمان اطالعات و خالد العیسی‪ ،‬وزیر مشاور و رئیس‬ ‫دفتر پادشاهی عربستان بودند‪ .‬مایک پومپئو‪ ،‬مدیر سی‌آی‌ای‪ ،‬در این دیدار گفت‬ ‫در روزهای آغازین ماه دسامبر نامه‌ای به قاسم سلیمانی‪ ،‬فرمانده نیروی قدس‬ ‫سپاه پاسداران‪ ،‬ارسال کرده و نوشته است که ایاالت متحده آمریکا او را مسئول هر‬ ‫حمله‌ای به عراق می‌داند که طی آن مراکز مورد عالقه آمریکا در این کشور آسیب‬ ‫ببینند‪)dw.com( .‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 8‬‬


Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 9

Thursday, Dec. 21, 2017


Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 10

Thursday, Dec. 21, 2017


Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 11

Thursday, Dec. 21, 2017


‫‪NANCYMARKET‬‬ ‫
‬

‫کشک درجه یک ایرانی هراز‬

‫محصول آمل ‪ ۷۰۰‬گرمی‬ ‫‪۶.۹۹‬‬

‫‪۴.۹۹‬‬ ‫رشته آشی ‪NC ۱.۹۹‬‬

‫بهترین تن ماهی ایرانی محصول شیالت چابهار‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P.12‬‬


Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 13

Thursday, Dec. 21, 2017


Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 14

Thursday, Dec. 21, 2017


‫ورزش‬ ‫حذف نماینده والیبال ایران در جام باشگاه‌های جهان‬

‫حضور خواهد داشت و می‌توانیم بار دیگر به اینجا برسیم‪.‬‬ ‫ژیگادلو پاسور لهستانی تیم بانک سرمایه هم که در کشور خودش بازی می‌کرد‪ ،‬به خبرنگاران‬ ‫گفت‪ :‬به عنوان یک تیم آسیایی‪ ،‬با تیم‌های اروپایی یا جهانی به اندازه کافی ارتباطی نداریم‪.‬‬ ‫بسیار دشوار بود که در برابر بازیکنان تیم‌هایی مثل کروزیرو بازی کنیم‪ .‬امیدوارم این‬ ‫تجربه‪ ،‬برای آینده مفید باشد‪.‬‬

‫قهرمانی مردان وزنه بردار ایران‬ ‫در مسابقات جهانی معلوالن‬

‫نماینده والیبال ایران در جام باشگاه‌های جهان با سه شکست متوالی از دور رقابت‌ها حذف‬ ‫شد‪ .‬در این مسابقات که به میزبانی لهستان برگزار می‌شود‪ ،‬باشگاه بانک سرمایه هر سه‬ ‫دیدار خود را واگذار کرد تا رده چهارم گروه بایستد‪.‬‬ ‫شاگردان مصطفی کارخانه در نخستین گام‪ ،‬سه بر دو مغلوب زاکسا از لهستان شدند‪.‬‬ ‫این شکست در حالی رقم خورد که نماینده ایران‪ ،‬دست اول و دست دوم را با برتری به‬ ‫سود خود خاتمه داده بود‪.‬‬ ‫جنگندگی شاگردان آنتونیو گاردینی باعث شد بانک سرمایه‪ ،‬سرمایه‌ اندوخته‌اش را در سه‬ ‫دست متوالی از دست بدهد‪ .‬موریسیو تورس با کسب ‪ ۲۵‬امتیاز عنوان امتیاز آورترین‬ ‫بازیکن میدان را از آن خود کرد‪.‬‬ ‫بانک سرمایه در دومین بازی با شکست مقابل سادا کروزیرو (برزیل) از صعود به مرحله‬ ‫نیمه نهایی باز ماند‪.‬‬ ‫والیبالیست‌های ایرانی این مسابقه را در سه دست متوالی واگذار کردند‪ .‬لئال هیدالگو با‬ ‫کسب ‪ ۲۰‬امتیاز بهترین بازیکن زمین بود‪.‬‬ ‫در تیم ایران میرزاجانپور سیزده امتیازی شد اما عملکرد ضعیف بازیکنانی نظیر فرهاد قائمی‬ ‫که فقط دو امیتاز گرفت‪ ،‬باعث شد نماینده ایران نتواند مقابل رقیب برزیلی‌اش عرض‬ ‫اندام کند‪.‬‬ ‫در ادامه رقابت‌ها کروزیرو برزیل با شکست سه بر صفر زاکسا (لهستان) راهی مرحله نیمه‬ ‫نهایی شد‪ .‬هر دو تیم برای صعود‪ ،‬محکوم به برد بودند‪.‬‬ ‫از گروه دوم تیم‌های زنیت کازان روسیه و اسکرا بلخاتوف لهستان راهی نیمه نهایی شدند‪.‬‬ ‫میالد عبادی‌پور بازیکن تیم ملی ایران‪ ،‬یکی از اعضای باشگاه اسکرا بلخاتوف است که حاال با‬ ‫این تیم در جمع چهار باشگاه برتر جهان حضور خواهد داشت‪.‬‬ ‫در روز پایانی از مرحله گروهی‪ ،‬بانک سرمایه که در همان بازی دوم حذف شده بود با‬ ‫شکست سه بر صفر در برابر لوبه (ایتالیا) به کارش در این رقابت‌ها پایان داد‪.‬‬ ‫از گروه یک لوبه ایتالیا با هشت امتیاز و سادا کروزیرو برزیل با پنج امتیاز راهی نیمه نهایی‬ ‫شدند‪.‬‬ ‫از گروه دوم‪ ،‬دو تیم از پیش صعود کرده زنیت کازان و اسکرا بلخاتوف به مصاف هم رفتند‬ ‫که نماینده روسیه با سرمربیگری آلکنو سه بر صفر پیروز شد‪.‬‬ ‫در مرحله نیمه نهایی لوبه ایتالیا به مصاف اسکرا بلخاتوف لهستان می‌رود و زنیت کازان‬ ‫روسیه مقابل کروزیرو قرار می‌گیرد‪.‬‬ ‫مصطفی کارخانه سرمربی بانک سرمایه بعد از حذف تیمش گفت‪ :‬این مسابقات بهترین‬ ‫تجربه برای ما بود‪ .‬سال آینده می‌توانیم نتیجه بهتری بگیریم‪ .‬بانک سرمایه در قهرمانی آسیا‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫فدراسیون وزنه برداری جانبازان و معلوالن ایران اعالم کرد یک روز قبل از پایان مسابقات‬ ‫جهانی در مکزیک‪ ،‬قهرمانی ایران قطعی شده است‪ .‬ایران که نماینده‌ای در مسابقات زنان‬ ‫ندارد‪ ،‬با کسب ‪ ۳‬نشان طال‪ ۴ ،‬نقره و یک برنز توسط مردان وزنه‌ بردار‪ ،‬به عنوان قهرمانی‬ ‫دست یافت‪ .‬در مجموع رقابت‌های مردان و زنان چین با مجموع ‪ ۱۱‬مدال طال‪ ،‬نقره و برنز‬ ‫به عنوان نخست رسید‪.‬‬ ‫برای ایران‪ ،‬قویترین مرد معلول جهان‬ ‫با کسب نشان طال‪ ،‬بار دیگر از عنوان‬ ‫قهرمانی خود دفاع کرد‪ .‬سیامند‬ ‫رحمان در دسته ‪۱۰۷+‬کیلوگرم به‬ ‫مصاف حریفان رفت‪ .‬او در حرکت اول‬ ‫وزنه ‪ ۲۶۵‬کیلوگرمی را انتخاب کرد و‬ ‫به راحتی به ثبت رساند‪.‬‬ ‫سیامند در حرکت دوم وزنه ‪۲۷۵‬‬ ‫کیلوگرمی را نیز مهار کرد و درحرکت‬ ‫سوم با مهار وزنه ‪ ۲۸۵‬کیلوگرمی به‬ ‫نشان طال و عنوان قهرمانی دست یافت‪ .‬منصور پورمیرزایی دیگر نماینده ایران نیز با وزنه‬ ‫‪ ۲۴۱‬کیلوگرمی نایب قهرمان شد‪ .‬نماینده اردن با رکورد ‪ ۲۳۵‬کیلوگرم سوم شد‪.‬‬ ‫اختالف رکوردها حاکی از برتری کامل سیامند رحمان است‪ .‬این وزنه بردار اهل اشنویه‪،‬‬ ‫رکوردهای جهانی و پارالمپیک را هم در اختیار دارد‪ .‬او در پارالمپیک ریو حدنصاب ‪۳۰۵‬‬ ‫کیلوگرمی را به ثبت رساند‪ .‬سیامند رحمان در پارالمپیک لندن و مسابقات جهانی امارات‬ ‫هم سابقه قهرمانی دارد‪.‬‬ ‫در آخرین روز مسابقات جهانی مکزیک‪ ،‬صمد عباسی در دسته ‪ ۶۵‬کیلوگرم به مصاف‬ ‫حریفان خواهد رفت‪ .‬ایران با ‪ ۱۴‬نماینده عازم مکزیک شده است‪.‬‬ ‫مانی دهباشی در روز سوم مسابقات و در دسته ‪ ۴۹‬کیلوگرم‪ ،‬در نخستین حضور جهانی‌اش‬ ‫به عنوان پنجم دست یافت‪ .‬در وزن ‪ ۷۲‬کیلوگرم رقابت داخلی نفسگیری بین دو نماینده‬ ‫ایران بر پا شد و در نهایت‪ ،‬سرنوشت نشان طال و نقره با اختالف یک کیلوگرم رقم خورد‪.‬‬ ‫در این وزن اولین نشان طالی کاروان ایران به نام نادر مرادی به ثبت رسید‪ .‬او با ثبت‬ ‫‪ ۲۰۹‬کیلوگرم به عنوان قهرمانی دست یافت‪ .‬روح‌الله رسمتی با ‪ ۲۰۸‬کیلو نایب قهرمان‬ ‫شد‪ .‬مجید فرزین و علی حسینی در دسته ‪ ۸۰‬کیلوگرم رقابت کردند‪ .‬فرزین که دو طالی‬ ‫پارالمپیک دارد‪ ،‬توانست در حرکت اول وزنه ‪ ۲۲۷‬کیلوگرمی را با موفقیت ثبت کند و به‬ ‫قهرمانی برسد‪ .‬در همین وزن علی حسینی کاپیتان تیم ملی ایران و قهرمان پارالمپیک پکن‬ ‫با ‪ ۲۰۰‬کیلوگرم در رده ششم ایستاد‪.‬‬ ‫سید حامد صلحی پور‪ ،‬نماینده ایران در دسته ‪ ۸۸‬کیلوگرم بود که با هشت وزنه بردار دیگر‬ ‫به رقابت پرداخت‪ .‬او با ‪ ۲۱۰‬کیلوگرم عنوان نایب قهرمانی جهان را نصیب خود کرد‪.‬‬ ‫یوسف یوسفی در ‪ ۵۹‬کیلوگرم به عنوان سوم دست یافت‪ .‬در همین وزن امیر جعفری با‬ ‫حدنصابی بهتر به مدال نقره رسید‪.‬‬ ‫علی صادق‌زاده اولین نماینده ایران در مسابقات جهانی بود که در دسته ‪ ۱۰۷‬کیلوگرم گروه‬ ‫ب به روی تخته رفت و از دستیابی به مدال باز ماند‪ .‬سامان رضی نیز در ‪ ۹۷‬کیلوگرم در‬ ‫رده چهارم قرار گرفت‪( .‬رادیو فردا)‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 15‬‬


‫اقتصاد و بازرگانی‬

‫اقتصاد ایران‪ :‬پژوهش‪ ،‬کنفرانس و دیگر هیچ؟‬ ‫فریدون خاوند‪ ،‬تحلیلگر اقتصادی‬ ‫دومین کنفرانس اقتصاد ایران‪ ،‬سه سال بعد از نخستین‬ ‫کنفرانس‪ ،‬شنبه بیست و پنجم آذر ماه با شرکت شماری از‬ ‫صاحب منصبان جمهوری اسالمی‪ ،‬استادان دانشگاه و کارشناسان‬ ‫اقتصادی‪ ،‬به ابتکار «موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت‬ ‫و برنامه ریزی» در تهران برگزار شد‪ .‬این کنفرانس عمدتا به‬ ‫ارائه نتایج انجام «طرح جامع مطالعات اقتصاد ایران» با شرکت‬ ‫‪ ۱۱۸‬کارشناس و پژوهشگر‪ ،‬اختصاص داشت‪.‬‬ ‫نبود اراده سیاسی‬ ‫خالصه محور‌های اصلی این طرح‪ ،‬و نیز بخش مهمی از‬ ‫سخنرانی‌های کنفرانس‪ ،‬یک بار دیگر نشان داد که بن بست‌های ایران در عرصه اقتصادی‬ ‫ناشی از عدم شناخت چم و خم سیاستگذاری در این عرصه کلیدی نیست‪ .‬ریشه اصلی بن‬ ‫بست ها‪ ،‬نبود اراده سیاسی در خدمت فراهم آوردن شرایط الزم برای تحقق توسعه ایران‬ ‫است‪ .‬تاریخ یک قرن گذشته به ما می آموزد که هیچ کشور در حال توسعه ای‪ ،‬بدون تکیه‬ ‫بر بسیج سیاست برای متحول ساختن ساختار‌های اقتصادی‌اش در راستای پیشرفت‪ ،‬از واپس‬ ‫ماندگی بیرون نیآمده است‪.‬‬ ‫بر خالف یک تصور نادرست‪ ،‬بخش مهمی از کانون‌های کارشناسی در جمهوری اسالمی‬ ‫ریشه‌های انحطاط اقتصادی ایران را به خوبی می شناسد و میداند چگونه باید کشور را از‬ ‫واپس ماندگی بیرون آورد‪ .‬سال‌های سال است که در مراکز آموزش عالی و کارشناسی‪،‬‬ ‫«اقتصاد اسالمی» از دور خارج شده و تدریس و پژوهش اقتصاد بر پایه نورم‌های رایج در‬ ‫دانشگاه‌های پیشرفته جهان انجام میگیرد‪ .‬همزمان‪ ،‬ما در کشور شاهد انتشار نشریه هایی‬ ‫هستیم که نقش بسیار مهمی را در انتقال اطالعات و نظریه‌های اقتصادی به محافل کسب‬ ‫و کار و نیز دانشگاهی ایفا میکنند‪ .‬ولی به رغم انباشته شدن حجم قابل مالحظه‌ای از دانش‬ ‫اقتصادی در مراکز کارشناسی و دانشگاهی ایران‪ ،‬اقتصاد کشور همچنان در گرداب مشکالت‬ ‫و نابسامانی‌ها دست و پا میزند و چشم انداز امید بخشی هم برای آن دیده نمیشود‪ .‬این‬ ‫تناقض بزرگ از چه عواملی منشا میگیرد؟ مشکل در کجا است؟‬ ‫دو تن از سخنرانان کنفرانس روز شنبه‪ ،‬اسحاق جهانگیری و مسعود نیلی‪ ،‬به گونه‌ای احتیاط‬ ‫آمیز به این تناقض پرداختند‪ ،‬هر چند که برای حل آن راه حل قابل قبولی ارائه ندادند‪.‬‬ ‫اسحاق جهانگیری‪ ،‬معاون اول رییس جمهوری اسالمی‪ ،‬با تاکید بر دشواری‌های اقتصادی ایران‬ ‫در عرصه‌های گوناگون‪ ،‬وضعیت کنونی را چنین توصیف کرد ‪« :‬رفاه مردم و قدرت خرید و‬ ‫در آمد آحاد جامعه کاهش پیدا کرده و از سوی دیگر رشد اقتصادی‪ ،‬بودجه دولت و بهره‬ ‫وری نیز وضعیت مناسبی ندارد‪».‬‬ ‫و اما مسعود نیلی‪ ،‬مشاور حسن روحانی در امور اقتصادی‪ ،‬کارنامه جمهوری اسالمی را‬ ‫در عرصه اقتصاد چنین خالصه کرد ‪« :‬تورم متوسط نزدیک به بیست در صد‪ ،‬نرخ بیکاری‬ ‫میانگین دوازده در صد‪ ،‬رشد اقتصادی سرانه میانگین ‪ ۳.۸‬در صد و ضریب جینی ‪ ۰.۳۸‬تا‬ ‫‪ ۰.۴۲‬در صد (که نشانه نابرابری‌های اجتماعی است)‪ ،‬مهم‌ترین عملکرد بلند مدت اقتصاد‬ ‫هستند‪».‬‬ ‫برای خروج از این وضعیت چه باید کرد؟ هم معاون اول و هم مشاور اقتصادی رییس‬ ‫جمهوری مسئولیت را به دوش سیاست میگذارند و به زبان بی‌زبانی میگویند که از دست‬ ‫اقتصاد دانان‪ ،‬به خودی خود‪ ،‬کاری بر نمی آید‪ .‬آقای جهانگیری بعد از بر شمردن چالش‌ها‬ ‫میگوید که مسایل را نمی توان از طریق «تدابیر صرفا اقتصادی» حل و فصل کرد‪ .‬و سپس‬ ‫چنین می افزاید ‪« :‬مهم‌ترین چالش ما چگونگی هماهنگی میان همه ارکان نظام است تا بتوانیم‬ ‫راهکار‌های مناسب پیدا کنیم‪».‬‬ ‫مسعود نیلی‪ ،‬مشاور رییس جمهوری در امور اقتصادی نیز کم و بیش به همان نتیجه میرسد‬ ‫و بعد از بر شمردن تنگنا‌های ایران میگوید ‪« :‬برای خروج از این شرایط نیاز به یک اراده‬ ‫سیاسی داریم‪».‬‬ ‫اسطوره «سیزیف»‬ ‫آقایان جهانگیری و نیلی نمیگویند که «اراده سیاسی» مورد نظر آنها‪ ،‬که باید اقتصاد ایران‬ ‫را از فلج کنونی بیرون بیآورد‪ ،‬دقیقا در کجا لنگر انداخته است‪ .‬همه شواهد نشان میدهند‬ ‫که دستگاه اجرایی کشور‪ ،‬به ریاست حسن روحانی‪ ،‬با انجام اصالحات ساختاری اقتصادی‬ ‫مشکلی ندارد‪ .‬برنامه ارائه شده از سوی رییس جمهوری برای پیکار انتخاباتی دور دوم‬ ‫ریاست جمهوری او‪ ،‬در بر دارنده بخش عمده مکانیسم هایی است که اگر به کار بیفتند‪،‬‬ ‫می توانند اقتصاد کشور را از وضعیت مصیبت بار کنونی بیرون بیاورند‪ .‬چه اتفاقی افتاد که‬ ‫حسن روحانی برنامه اقتصادی پیشنهادی خود را یکسره رها کرد و به یک سیاست به شدت‬ ‫محافظه کارانه در راستای حفظ وضع موجود روی آورد؟‬ ‫گفته‌های اسحاق جهانگیری و مسعود نیلی به این معنا است که حسن روحانی نمی تواند منشا‬ ‫«اراده سیاسی» الزم برای نجات اقتصاد ایران باشد‪ .‬پس روی سخن آنها با آیت الله خامنه‌ای‬ ‫است و عمال از او میخواهند نقش «اصالحگر» را برای اقتصاد کشور بازی کند‪.‬‬ ‫مشکل در آنجا است که‪ ،‬درعرصه داخلی همچون فضای بین المللی‪ ،‬رهبر انقالب اولویت‬ ‫هایی دارد که با اولویت‌های اقتصاد دانان نمی خواند‪ .‬جمهوری اسالمی متکی بر قشر صاحب‬ ‫امتیازانی است که از اقتصاد دولتی و پادگانی و بنیادی نان می خورند و با هر تحولی که‬ ‫منافع آنها را به خطر بیندازد‪ ،‬مخالفت میکنند‪ .‬در عرصه خارجی‪ ،‬تنش‌های پایان ناپذیر با‬ ‫قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای بخش بسیار بزرگ از توانایی‌های کشور را بر باد میدهد و‬ ‫فرصتی برای اصالحات اقتصادی باقی نمی گذارد‪.‬‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی پیش از این تالش کردند با اجرای اصالحات اقتصادی‬ ‫در چارچوب نظام جمهوری اسالمی‪ ،‬فرصتی برای توسعه ایران به وجود آورند‪ .‬تجربه آنها‬ ‫به شکست انجامید‪ ،‬همانگونه که تجربه حسن روحانی هم در آستانه شکست است‪.‬‬ ‫در این میان تکاپوی تراژیک اقتصاددانان ایرانی برای نجات آنچه می توان نجات داد‪ ،‬همچنان‬ ‫ادامه دارد‪ .‬این تکاپو یاد آور رنج «سیزیف»‪ ،‬یکی از قهرمانان اساطیر یونانی است که به‬ ‫مجازاتی بی‌پایان محکوم شده بود‪ .‬او می بایست سنگی کالن را مدام تا قله کوه باال ببرد و‬ ‫پیش از آنکه کامال به هدف برسد‪ ،‬شاهد فرو غلتیدن آن به جایگاه اولیه در پایین کوه باشد‪.‬‬ ‫رنج «سیزیف» تمامی نداشت‪ ،‬همانگونه که تالش اقتصاددانان ایرانی برای طراحی الگو‌های‬ ‫خروج از بن بست‪ ،‬تمامی ندارد‪ .‬قدیمی‌ترین آنها‪ ،‬حدود سه دهه است که چالش‌های‬ ‫اقتصادی ایران را بر می شمارند و برای مقابله با آنها راه حل ارائه میدهند‪.‬‬ ‫اقتصاددانان ایرانی امروز به خوبی میدانند چگونه باید درآمد‌های نفتی و منابع ارزی ناشی‬ ‫از آن را مهار کرد‪ ،‬برای سالم سازی فضای کسب و کار باید از چه مکانیزم هایی استفاده‬ ‫کرد‪ ،‬ارز و قیمت آن و نقشش در خدمت اقتصاد چگونه باید باشد‪ ،‬با فساد چگونه باید‬ ‫مبارزه کرد‪ ،‬کنترل تورم از چه راه هایی امکان پذیر است‪ ،‬چگونه می توان بازار کار را از‬ ‫رکود کنونی بیرون آورد و به میلیون‌ها جوان ایرانی امید بخشید‪ ،‬نظام بانکی را چطور باید‬ ‫بازسازی کرد‪ ،‬سرمایه و تکنولوژی خارجی را چگونه باید در خدمت منافع ملی به کشور‬ ‫جذب کرد‪ ...‬در همه این عرصه ها‪ ،‬پژوهش‌های بسیار ارزنده‌ای انجام گرفته و به ویژه‬ ‫طیف تازه‌ای از اقتصاددانان جوان ایرانی‪ ،‬با دانش و پویایی چشمگیر‪ ،‬به صحنه آمده اند‪.‬‬ ‫ولی همه این توانایی‌ها در رویارویی با واقعیت‌های تلخ کشور از نفس می افتند‪ .‬در کشوری‬ ‫که آمریکاستیزی شعار دایمی و نابودی اسراییل هدف سیاست خارجی است‪ ،‬از صد‌ها‬ ‫پژوهش و کنفرانس علمی کاری بر نمی آید‪ .‬پژوهش ها‪ ،‬هر اندازه هم ارزنده‪ ،‬در کشو‌ها‬ ‫خاک می خورند و کنفرانس‌ها با کف زدن به پایان میرسند‪ ،‬بی‌آنکه از آنها معجزه‌ای بر آید‪.‬‬ ‫آنچه در باال آمد به معنای آن نیست که باید دست از پژوهش شست و کنفرانس‌های علمی‬ ‫را به فراموشی سپرد‪ .‬در بعضی شرایط‪ ،‬همانند آنچه در ایران کنونی میگذرد‪ ،‬جز پذیرش‬ ‫رنج «سیزیف» چاره‌ای نیست‪( .‬رادیو فردا)‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 16‬‬


‫روزشمار يک جنگ‬

‫(بخش بيست و پنجم)‬ ‫سه‏شنبه ‪ 24‬ژانويه‬ ‫باباعمرو ـ خالديه ـ بياضه‬ ‫ساعت ‪ 10‬صبح‪ .‬بيداری‪ ،‬در حالی که‬ ‫احمد و چند تنی از افراد دور بخاری‬ ‫با صدای بلند در حال گفتگويند‪.‬‬ ‫فادی هنوز خواب است‪ .‬ماته‬ ‫می‏نوشند و در حال درست کردن‬ ‫چای هم هستند‪ .‬راعد به دوستش‬ ‫ابو اسد زنگ زد‪ ،‬تا گذر از خالديه را‬ ‫سازماندهی کند‪ ،‬اما برايش دشوار‬ ‫است‪ .‬باالخره بالل بود که آمد‪ ،‬يکی‬ ‫از فعاالن خالديه‪ ،‬که با بيمارستان‏ها و‬ ‫درمانگاه‏های پنهانی همکاری می‏کند‪.‬‬ ‫به رغم برخی مسائل و امور به‬ ‫ِ‬ ‫سامان و نتيجه نرسيده‪ِ ،‬‬ ‫پزشک مخابرات‪ ،‬که نتوانستيم باری ديگر او را ببينيم‪،‬‬ ‫مثل گفتگو با‬ ‫ِ‬ ‫تصميم گرفته بوديم که باباعمرو را ترک کنيم و در محالت مرکزی شروع به کار بکنيم‪ ،‬و‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫غربی شهر واقع شده شروع کنيم‪ ،‬يعنی همان‏جايی که راعد‬ ‫شمال‬ ‫سمت‬ ‫از خالديه که در‬ ‫ارتباطات خوبی داشت‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫‏سپاری يک شهيد‪ .‬به ِ‬ ‫فعاالن ديشب‪ ،‬فردی است‬ ‫نقل از‬ ‫حدود ظهر‪ ،‬بعد از نماز‪ ،‬به خاک‬ ‫غيرنظامی که از مرکز برمی‏گشته و در يک پايگاه کنترل هويت متوقف شده‪ ،‬که در آنجا‬ ‫متوجه شده‏اند که او ساکن باباعمرو است‪ .‬در همين هنگام درگيری و شليک دوطرفه ميان‬ ‫سربازان پايگاه و افراد ارتش آزاد درمی‏گيرد؛ سربازان پايگاه دست و ِ‬ ‫پای مرد را می‏بندند‬ ‫و به عنوان سپر انسانی از او استفاده می‏کنند‪ .‬در اين واقعه تيری نخورده بوده‪ ،‬اما پس از‬ ‫واقعه تيربارانش کرده‏اند‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫زير باران جلوی مسجد انتظار می‏کشيم‪.‬‬ ‫نام شهيد محمد و‪ .‬بوده که امروز ساعت ‪ 9‬صبح به خاک سپرده شده‬ ‫اطالعات دريافتی‪ِ ،‬‬ ‫است‪ .‬اما آن شهيدی نيست که ديروز برای‏مان می‏گفتند‪ ،‬مردی است که ده روز قبل با‬ ‫خمپاره‏ای فروافتاده روی نانوايی مصدوم شده بوده‪ ،‬و ديروز در ِ‬ ‫پی جراحت‏هايش فوت‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫رسيدن‬ ‫خيابان برزيل‪ ،‬کوتاهی پيش از‬ ‫[بمباران نانوايی انشاعات‪ ،‬در حوالی‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫قربانی غيرنظامی داشت]‪ .‬راعد مجدداً به ابويازان الحمصی‪ ،‬تصويربردا ِر‬ ‫ما‪ ،‬شمار زيادی‬ ‫الجزيره زنگ می‏زند‪ :‬نه‪ ،‬کسی که دنبالش می‏گرديم‪ ،‬همان شهيد است‪ .‬چهار روز قبل‬ ‫ِ‬ ‫خيابانی ارتش‪ ،‬طوری که به ما گفتند؟ دانستن و اطالع از واقعيت‬ ‫مانع‬ ‫زخمی شده ـ در محل ِ‬ ‫قضيه ناممکن است ـ و ديروز هم مرده‪ .‬از آنجا که خانواده‏اش از اهالی الواعور‪ ،‬در حوالی‬ ‫پااليشگاه بودند‪ ،‬امروز صبح پيکر او را دريافت کرده‌اند تا در آن نقطه دفن‏اش کنند‪ .‬باز هم‬ ‫داستان و موضوعی حسابی قاطی و درهم‪ِ ،‬‬ ‫مثل همه‪‎‬‏ی چيزهای ديگر اينجا‪.‬‬ ‫باالخره اين تنور به خاموشی گرائيد‪ ،‬و امروز صبح به خاک سپرده شد‪.‬‬ ‫گفتگو با گروهی از زنان‪« .‬خدا حفظ‏تان کند‪ ،‬پسرانم! خدا کند باليی که ِ‬ ‫سر هموطن‪‎‬‏تان آمد‪،‬‬ ‫دور از ِ‬ ‫جان شماها باشد!» دوچرخه‏سواری‪ ،‬که از خريد می‏آيد و سبد خريدهايش را به‬ ‫فرمان دوچرخه آويزان کرده و گوشی در گوش دارد‪ ،‬به گفتگوی‏مان پيوست‪ .‬در دسامبر‬ ‫گذشته برادرش توسط يک تک‏تيرانداز کشته شده‪ ،‬در حالی‏که در ايستگاه اتوبوس منتظر‬ ‫بوده تا به ِ‬ ‫سر کار برود‪.‬‬ ‫از آن شبی که با دکتر علی و بقيه‏ی فعالين‪ ،‬قليان کشيديم‪ ،‬سرفه‏ای شروع شده که هر روز‬ ‫بدتر هم شده و تا موقعی که در سوريه بوديم‪ ،‬به تن و جانم ماند‪ .‬از آنجا که دوست راعد‬ ‫که قرار بود ما را به خالديه ببرد‪ ،‬هنوز پيدايش نشده‪ ،‬پياده راه می‏افتيم که يک داروخانه‬ ‫پيدا کنيم‪.‬‬ ‫داروخانه در خيابان اصلی‪ ،‬که می‏روم و شربتی برای سرفه می‏خرم‪ .‬داروخانه‏چی‪ ،‬احمد‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫روسی عالی‏ای صحبت می‏کند‪ ،‬ده سال در فاصله‏ی ‪ 1990‬تا ‪ 2000‬در مسکو تحصيل کرده‬ ‫است‪ .‬برادرش هم همينطور‪ ،‬که در دمشق به طبابت سرگرم است‪ .‬تازه از هفته‪‎‬‏ی قبل‬ ‫داروخانه را بازگشايی کرده‪ .‬همه‏ی نقاط و محالت به سنگينی بمباران شده بود‪.‬‬ ‫عم ً‬ ‫ال اولين نفری است که از موقعی که اينجا هستم مستقيم و بی‏واسطه می‏توانم با او صحبت‬ ‫کنم‪ ،‬و حسابی خوشحالم‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫مسير جاده‏ی طرطوس است‪ .‬پيش از رفتن به‬ ‫احمد اهل روستايی حوالی مرز لبنان‪ ،‬در‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫روسيه‪ ،‬در عربستان سعودی تحصيل کرده است‪ ،‬بعد در همان‏جا کار کرده‪ ،‬بعد هم در‬ ‫عربستان کار می‏کرده‪ ،‬و مدتی هم در روستايش‪ .‬از پنج سال قبل در باباعمرو مستقر شده‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫اما اينجا بزرگ شده‪ ،‬پدرش در اينجا معلم بوده است‪ .‬او ترکمن است‪ِ ،‬‬ ‫ساکنان‬ ‫مثل همه‏ی‬ ‫روستايش‪ ،‬بخشی با جمعيتی چهارده‏هزار نفری‪.‬‬ ‫ خيلی سفر کردم‪ ،‬روسيه‪ ،‬رومانی‪ ،‬يونان‪ ،‬ترکيه‪ ،‬عربستان سعودی و هرگز دولتی مثل‬‫اين نديدم‪.‬‬

‫ِ‬ ‫فلزی داروخانه‬ ‫داروخانه‏اش تا کنون سه بار توسط سربازان غارت شده‪ .‬ويترين و کرکره‏ی‬ ‫سرشار از آثار گلوله‏ و ترکش انفجاری است‪.‬‬ ‫داروهايش را از مرکز شهر‪ ،‬همينطور از دمشق‪ ،‬حلب و جاهای ديگر دريافت می‏کند؛ او‬ ‫سفارش می‏دهد و داروها را يک يا دو روز بعد برايش می‏فرستند‪ .‬قيمت دارو افزايش‬ ‫پيدا نکرده‪ ،‬گمان می‏کند که همچنان تحت کنترل وزارت بهداشت است‪ .‬در عوض يافتن‬ ‫بسياری از داروها بسيار دشوار است‪ .‬همه چيز کم دارد‪ .‬درست در همين لحظه فردی‬ ‫با سر و لباسی مرتب‪ ،‬برايش از مرکز شهر دارو آورد‪ .‬احمد و ِ‬ ‫فرد رسيده با يکديگر در‬ ‫ِ‬ ‫قيمت ابزارها و وسايل پارامديکال ِ‬ ‫(شير خشک بچه‪،‬‬ ‫مورد سفارش‏های بعدی صحبتی کردند‪.‬‬ ‫رفع سرفه و غيره) که کنترلی بر آن‏ها اعمال نمی‏شود‪ ،‬ميان ‪ %100‬تا‬ ‫پانسمان‪ ،‬آب‏نبات‏های ِ‬ ‫‪ %120‬افزايش داشته‪ .‬آمدن از مرکز شهر به اينجا واقع ًا خطرناک است‪.‬‬ ‫احمد شوخی‏ها و جوک‏های روسی تعريف می‏کند‪ .‬آنجا به او می‏گفته‏اند‪ты не пьёшь,« :‬‬ ‫‪.» 3а девушками ты не куришь, почему живёшь - Толко штобы бегать‬‬ ‫پيش از اين‏ها به کلينيک عماد کمک می‏کرده است‪ ،‬اما خوب پيش نرفته‪ .‬اکراه داشت که‬ ‫از آن صحبت کند‪ .‬باالخره به زبان بی‏زبانی به من فهماند که همه‪‎‬ی آنچه که به آنجا‬ ‫می‏داده الزامًا به آن‏که به آن نياز داشته نمی‏رسيده‪ - .‬آنجا آدم‏های خوبی هستند‪ ،‬اما‬ ‫بين خودشان اختالف و کشمکش دارند‪ .‬و بعضی‏ها هم از آن نان می‏خورند‪.‬‬ ‫در اثر سه دفعه‏ای که غارت شده ديگر پولی ندارد‪ ،‬و با اين داستان هم عالوه بر غارت‏ها حاال‬ ‫ديگر تمايلی به کمک کردن ندارد‪.‬‬ ‫ کلينيک ابو باری چی ؟‬‫با شور و جديت می‌گويد‪:‬‬ ‫ نه‪ ،‬آنجا اص ً‬‫ال!‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫عموی خلبانش حرف می‏زند‪ .‬افسران نيروی هوايی عمومًا تحت نظرند‪ .‬شمار زيادی از‬ ‫از‬ ‫قصد ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫محض اقدام‪ ،‬آن‏ها را دستگير کرده و‬ ‫ترک خدمت داشته‏‏اند‪ ،‬به‬ ‫همکاران عمويش‬ ‫ِ‬ ‫صفوف ارتش آزاد جنگيده است‪ ،‬االن ديگر‬ ‫کشته‏اند‪ .‬عمويش موفق به فرار شده‪ ،‬مدتی در‬ ‫در روستاي‏شان به انزوا رفته‪.‬‬ ‫_____‬ ‫به شورای نظامی می‏رويم تا قبل از ِ‬ ‫ترک باباعمرو ديداری ديگر با محاند داشته باشيم‪ .‬در‬ ‫خاکی ِ‬ ‫پشت مسجد‪ِ ،‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ميان درختان‪ ،‬دو قبر آماده از قبل کنده شده‏اند که منتظرند‪.‬‬ ‫زمين‬ ‫برای روزهايی که تيراندازی خيلی سنگين است و نمی‏توان به قبرستان رفت‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ساختمان شورای نظامی‪ :‬پرتره‏ی عبدالرزاق تالس‪ ،‬لبخندی بر‬ ‫مقابل‬ ‫جلسه‏ی عکس گرفتن‬ ‫لب و چهره‏ای مغرور‪ ،‬يونيفورم به تن‪ ،‬که هنگام عکس گرفتن کالش‏اش را باال بر سر دست‬ ‫می‏گيرد‪ ،‬و ِ‬ ‫نقيب ايمان الفادوس‪ .‬بعد هم گفتگوی کوتاهی با محاند‪.‬‬ ‫ناگهان در فاصله‏ی انتظار و سپس گفتگو ِ‬ ‫تب شديدی به جانم افتاد‪ .‬همه‏ی وجودم به لرزه‬ ‫افتاده‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫دوست راعد فرستاده‬ ‫گذر به خالديه‪ ،‬حدود ساعت ‪ 2‬بعدازظهر‪ .‬يک تاکسی عادی‪ ،‬که بالل‬ ‫ِ‬ ‫جلوی شورای نظامی آمد دنبال‏مان‪ .‬به آپارتمان رفتيم تا ساک‪‌‎‬‏های‏مان را برداريم‪،‬‬ ‫بود‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫به سرعت اين کار را کرديم‪ ،‬چون تالس رفته که شبيخونی به پايگاه خيابانی ارتش بزند‬ ‫ِ‬ ‫احتمال سنگين شدن درگيری هست‪ ،‬و شتابان فلنگ را بستيم‪ .‬از انشاعات به آن‏طرف‬ ‫و‬ ‫ِ‬ ‫توپولوژی شهر تغيير کرد‪ ،‬عمارات و ساختمان‏ها تميزترند‪ ،‬پياده‏رويی در خيابان‏ها هست‪،‬‬ ‫درخت‪ ،‬چمن‏کاری‪ ،‬جمعيتی بيشتر توی خيابان‏ها‪ ،‬و ماشين‏هايی بيشتر هم‪ .‬به خيابانی رسيديم‪:‬‬ ‫مقابل‏مان‪ ،‬ساختمانی بود با پرتره‏ی عظيمی از ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫حزب بعث‪.‬‬ ‫دفتر‬ ‫اسد پدر‪ ،‬به نظر می‏رسد‬ ‫سرزمين خودی نيستيم‪ ،‬اما هيچ نظامی‏ای نمی‏بينيم‪ ،‬پايگاه و ِ‬ ‫ِ‬ ‫سد‬ ‫مشخص است که ديگر در‬ ‫خيابانی هم نيست‪.‬‬ ‫حسی که حاصل از تب است توصيف‏کننده‏ی وضعيت روحی‏ام است‪ ،‬شکننده و تب‏زده‪.‬‬ ‫تاکسی خيابان را باال می‏رود‪ ،‬ترافيک محسوس و سنگين است‪ ،‬بناها و عمارات مملو از‬ ‫فروشگاه و مغازه‏اند‪ ،‬مردم همه‏جا هستند‪ .‬همه‏ی محله‏های طرفدا ِر اپوزيسيون سرشار‬ ‫ِ‬ ‫طرفدار اپوزيسيون را تخليه‬ ‫از آشغال و زباله است‪ :‬شهرداری آشغال و زباله‏ی محالت‬ ‫ِ‬ ‫قصد «تنبيه»شان است‪ .‬غير از اين در اينجا در شهری زنده و «مدرن»‬ ‫نمی‏کند‪ ،‬اين به‬ ‫ِ‬ ‫هستيم‪ ،‬شهری که هزار بار با باباعمرو متفاوت است‪ ،‬محالت توده ِ‬ ‫‏ای ِ‬ ‫عمق شهر‪ ،‬جاهايی که‬ ‫بطور عادی شايد هرگز پايتان را به آنجا نگذاريد‪.‬‬ ‫(دنباله در شماره ی آینده)‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P.17‬‬


‫اقتصاد سياسی‬

‫اقتصاد ايران‪ :‬ده تنگنا و دو گريزگاه‬ ‫تنگنای ششم‪ :‬بازار نابسامان‬

‫فريدون خاوند‪ ،‬تحليلگر اقتصادی‬ ‫خوانندگان گرامی فرهنگ‪،‬‬ ‫در شماره ی گذشته بخش مربوط به "تنگنای‬ ‫چهارم‪ :‬محیط زیست ناپایدار" از نظرتان‬ ‫گذشت‪ .‬از آنجا که بخش مربوط به تنگنای‬ ‫پنجم در رابطه با "رشد ضعیف" پیش از این‬ ‫به صورت مستقل در این نشریه تجدید چاپ‬ ‫شده بود‪ ،‬در این شماره بخش مربوط به‬ ‫"تنگنای ششم‪ :‬بازار نابسامان" را آورده ایم‪.‬‬

‫در ایران رسم بر این است که وضعیت‬ ‫اشتغال را عمدتا بر پایه نرخ بیکاری‬ ‫می‌سنجند‪ .‬خواهیم دید که این شاخص تنها‬ ‫بخشی از واقعیت بازار کار ایران را به نمایش می‌گذارد و تکیه کم و بیش مطلق بر‬ ‫آن نه به درک ابعاد حقیقی معضل بیکاری در کشور کمک می‌کند و نه به یافتن راه‬ ‫حل برای آن‪.‬‬ ‫یک سوءتفاهم بزرگ‬ ‫نقل قولی است معروف که به بنیامین دیسراییلی‪ ،‬نخست وزیر بریتانیا در دوران‬ ‫ملکه ویکتوریا‪ ،‬نسبت می‌دهند‪« :‬دروغ بر سه نوع است‪ :‬دروغ معمولی‪ ،‬سوگند غیر‬ ‫واقعی و آمار»‪ .‬این سخن طنز آمیز تنها آمار نادرست و دستکاری شده را هدف‬ ‫قرار نمی‌دهد‪ ،‬بلکه حتی بعضی از آمارهای درست را هم زیر پرسش می‌برد که گاه‬ ‫به گونه‌ای انتزاعی و یکجانبه و پاره پاره مورد استفاده قرار می‌گیرند و از آنها‪ ،‬به‬ ‫رغم درست بودنشان‪ ،‬برای مخفی کردن حقیقت و منحرف کردن واقعیت استفاده‬ ‫می‌شود‪.‬‬ ‫نرخ بیکاری‪ ،‬که مرکز آمار ایران مسئول ارزیابی و انتشار آن است‪ ،‬همین گرفتاری‬ ‫را دارد‪ .‬ما در این جا‪ ،‬برای ساده کردن مطلب‪ ،‬نرخی را که این مرکز بر پایه‬ ‫مالک‌های مورد استناد درباره بیکاری اعالم می‌کند‪ ،‬واقعی به حساب می‌آوریم‪ .‬با‬ ‫این همه خواهیم دید که این ارزیابی‪ ،‬حتی اگر بدون دستکاری هم انجام گرفته باشد‪،‬‬ ‫بازتاب‌دهنده واقعیت بازار کار ایران نیست‪.‬‬ ‫مرکز آمار ایران نرخ بیکاری کشور را‪ ،‬در تابستان سال جاری خورشیدی یازده و نیم‬ ‫درصد اعالم کرده است‪ .‬برای یک کشور در حال توسعه مانند ایران که از توانایی‌های‬ ‫بالقوه قابل مالحظه‌ای برخوردار است‪ ،‬رقم اعالم شده البته نشانه ضعف است‪ ،‬به‬ ‫ویژه اگر با میانگین نرخ بیکاری در جهان (زیر شش درصد) و یا نرخ بیکاری در چین‬ ‫(زیر چهار درصد) و یا حتی پاکستان و عربستان سعودی (حدود شش درصد) مقایسه‬ ‫شود‪.‬‬ ‫با این همه می‌ توان گفت نرخ بیکاری یازده و نیم درصدی ایران‪ ،‬اگر به صورت‬ ‫مجرد در نظر گرفته بشود‪ ،‬فاجعه آمیز به نظر نمی‌رسد‪ .‬مگر نه این است که ترکیه‬ ‫و ایتالیا تقریبا همین درصد بیکاری راعالم می‌کنند و اسپانیا با شانزده درصد و یونان‬ ‫با بیست و یک درصد‪ ،‬در وضعیتی به مراتب بدتر از ایران قرار دارند؟‬ ‫در این جا است که نرخ بیکاری ضعف خود را به عنوان یک شاخص قابل اعتماد نشان‬ ‫می‌دهد‪ ،‬به ویژه اگر جدا از دیگر شاخص‌های کلیدی بازار کار مورد توجه قرار بگیرد‪.‬‬ ‫بی دلیل نیست اگر می‌ بینیم که افکار عمومی ‌ایران نرخ بیکاری اعالم شده از سوی‬ ‫مرکز آمار را جدی تلقی نمی‌کند و آنرا با واقعیت‌های ملموس بازار کار ایران در‬ ‫تضاد می‌‌بیند‪ .‬بخش بسیار بزرگی از خانوار‌های ایرانی‪ ،‬که یا مستقیما گرفتار بیکاری‬ ‫هستند و یا انبوه بیکاران را پیرامون خود می‌ بینند‪ ،‬نمی‌پذیرند که شمار بیکاران‪،‬‬ ‫آنگونه که مرکز آمار می‌گوید‪ ،‬به سه میلیون و دویست هزار نفر محدود می‌شود‪.‬‬ ‫شکاف میان نرخ بیکاری اعالم شده از سوی مرکز آمار ایران‪ ،‬و دریافت مردم از ابعاد‬ ‫پدیده بیکاری در کشور‪ ،‬در اصل از یک سوء تفاهم بزرگ منشا می‌گیرد‪ .‬در واقع دو‬ ‫طرف (مرکز آمار و افکار عمومی) از یک پدیده سخن نمی‌گویند و به همین علت‬ ‫زبان هم را نمی‌فهمند‪.‬‬

‫دو) فعاالنه در جستجوی کار باشد و با ثبت نام خود در مراکز کاریابی رسمی‌اراده‬ ‫خود را به «کارجویی» آشکار کند؛‬ ‫سه) کاری را که به او پیشنهاد شده و منطبق بر شرایط او تشخیص داده شده‪ ،‬حداکثر‬ ‫طی مدت پانزده روز بپذیرد‪.‬‬ ‫تا این جا مشکلی نیست و می‌ توان پذیرفت که مرکز آمار ایران‪ ،‬بر پایه رهنمود‌های‬ ‫سازمان بین المللی کار که به آن اشاره کردیم‪ ،‬نرخ بیکاری کشور را ‪ ۱۱.۵‬درصد‬ ‫ارزیابی کرده است‪ .‬مساله آن است که آنچه از سوی مرکز آمار اعالم کرده‪ ،‬تنها‬ ‫«بیکاران مطلق» را در بر می‌گیرد‪ .‬و یا بهتر بگوییم‪ ،‬مرکز آمار ایران نرخ اعالم شده‬ ‫خود را تنها با تکیه بر شمار «بیکاران مطلق جوینده کار» محاسبه کرده است‪.‬‬ ‫در کشور‌های عضو اتحادیه اروپا نرخ «بیکاری مطلق» را بر پایه همان مالک‌های‬ ‫سازمان بین المللی کار محاسبه می‌کنند و مثال آنرا «گروه اول» می‌ نامند‪ ،‬ولی در‬ ‫کنار آن گروه‌های دوم و سوم و غیره را هم می‌اورند تا وضعیت بازار کار آنگونه که‬ ‫هست به نمایش گذاشته شود‪ .‬در عوض نرخ بیکاری مرکز آمار ایران تنها بر اساس‬ ‫جمعیت متشکل گروه اول (بیکاران مطلق جویای کار) محاسبه می‌شود و چون دیگر‬ ‫گروه‌های بیکار را در نظر نمی‌گیرد‪ ،‬افکار عمومی‌از آن سر در نمی‌آورد‪.‬‬ ‫در واقع در محاسبه نرخ بیکاری ‪ ۱۱.۵‬درصدی‪ ،‬که معادل حدود سه میلیون و سیصد‬ ‫هزار بیکار است‪ ،‬مرکز آمار ایران شمار بسیار زیادی از بیکاران را به فراموشی‬ ‫سپرده است‪ ،‬از جمله‪:‬‬ ‫الف) صد‌ها هزاران نفری که بعد از سال‌ها جستجوی کار‪ ،‬اصوال نا امید شده و خود‬ ‫را از بازار کار کنار کشیده‌اند‪ ،‬به این معنا که نام آنها در هیج کجا به عنوان جوینده‬ ‫کار به ثبت نرسیده و مرکز آمار هم طبعا‪ ،‬در محاسبه نرخ بیکاری‪ ،‬آنها را در نظر‬ ‫نمی‌گیرد‪.‬‬ ‫ب) صد‌ها هزار نفری که مجبورند به مشاغل پاره وقت تن بدهند‪ ،‬چون کار دایمی‬ ‫‌پیدا نمی‌کنند‪ .‬این‌ها نیز از آمار «بیکاران مطلق» حذف می‌شوند‪ ،‬چون کافی است‬ ‫کسی تنها یک ساعت در هفته کار کند تا در رده «بیکار مطلق» نباشد‪ .‬به بیان دیگر در‬ ‫نرخ ‪ ۱۱.۵‬درصدی مرکز آمار‪ ،‬شاغالن پاره وقت اجباری جایی ندارند‪.‬‬ ‫ج) جمعیت زیادی که سال‌ها وقت خود را در دانشگاه گذرانده و هزینه زیادی را بر‬ ‫سر این کار گذاشته‌اند‪ ،‬ولی بعد از پایان تحصیالت عالی چون در رشته تخصصی خود‬ ‫و رشته‌های مشابه آن شغلی پیدا نکرده‌اند‪ ،‬به ناچار به فعالیت‌هایی روی آورده‌اند‬ ‫که از دیدگاه خود آنها و بستگانشان کار به مفهوم واقعی کلمه به حساب نمی‌آید‪.‬‬ ‫د) شمار زیادی از جوانانی که به رغم تمایل خود برای ورود به بازار کار‪ ،‬شغلی پیدا‬ ‫نکرده و به ناچار به مراکز آموزش عالی روی آورده‌اند و در این مراکز نیز‪ ،‬باز به‬ ‫دلیل یاس از بازار کار‪ ،‬تحصیالت خود را گاه حتی تا مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا‬ ‫ادامه می‌دهند‪ ،‬بدون آنکه مطمئن باشند تداوم تحصیل می‌ تواند زمینه دستیابی به‬ ‫شغلی منطبق بر مدارک دانشگاهی را برای آنها فراهم بیآورد‪ .‬به بیان دیگر ادامه‬ ‫حضور آنها در دانشگاه بیشتر بر «وقت گذرانی» متکی است تا بر یک طرح عقالیی در‬ ‫راستای آماده شدن برای یک حرفه‪.‬‬ ‫محاسبه دقیق این جمعیت عظیم بر کنار مانده از محاسبات مرکز آمار‪ ،‬طبعا کار‬ ‫ساده ای نیست‪ .‬ولی اغراق‌آمیز نخواهد بود اگر گفته شود که در صورت به حساب‬ ‫آوردن این جمعیت‪ ،‬شمار واقعی بیکاران در کشور می‌ تواند به مرز هفت میلیون نفر‬ ‫هم برسد و نرخ بیکاری واقعی در کشور نیز بیش از دو برابر آن چیزی خواهد بود‬ ‫که مرکز آمار ایران اعالم می‌کند‪.‬‬

‫از مشاغل واقعی تا مشاغل کاذب‬ ‫ولی برای درک واقعیت‌های بازار کار ایران باید از این حد نیز فراتر برویم و به‬ ‫مسایلی بپردازیم که در بسیاری از تحلیل‌های مربوط بر مسئله اشتغال در کشور‬ ‫نادیده گرفته می‌شوند‪ .‬آمار اشتغال زمانی اعتبار دارد که مشاغل واقعی باشند‪.‬‬ ‫بیکاران از یاد رفته‬ ‫شغلی واقعی است که برای انجام یک کار واقعی به وجود آمده باشد و اگر متولی‬ ‫کار‬ ‫‌المللی‬ ‫ن‬ ‫بی‬ ‫سازمان‬ ‫‌های‬ ‫د‬ ‫رهنمو‬ ‫پایه‬ ‫بر‬ ‫را‬ ‫کشور‬ ‫بیکاری‬ ‫نرخ‬ ‫مرکز آمار ایران‬ ‫آن غیبت کند‪ ،‬آن کار زمین بماند‪ .‬منظور از کار‪ ،‬آن دسته از فعالیت‌های جسمی‌و‬ ‫با سه مالک عمده تعریف می‌کند‪ .‬در انطباق با این رهنمود‌ها‪ ،‬بیکار کسی است که‪:‬‬ ‫فکری است که به هدفی مفید و معین منجر بشوند‪( ...‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬ ‫یک) در هفته پیش از آمار گیری حتی یک ساعت هم کار نکرده باشد؛‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P.18‬‬


‫‪ ...‬اقتصادی را می‌ توان شکوفا توصیف کرد که بر مشاغل زاینده ثروت تکیه داشته باشد نه بر‬ ‫مشاغل کاذبی که تنها برای «خالی نبودن عریضه» به وجود آمده‌اند‪ .‬در شوروی سابق هیچ‌کس‬ ‫رسما بیکار نبود و همین کار کردن همگانی‪ ،‬از سوی نظام کمونیستی‪ ،‬به عنوان مهم ترین حربه‬ ‫تبلیغاتی علیه سرمایه‌داری غربی و بیکارانش مورد استفاده قرار می‌گرفت‪ .‬همان زمان پرسش‬ ‫این بود که اگر همه کار می‌کنند‪ ،‬پس چرا مغازه‌ها از جنس خالی هستند و مردم باید برای‬ ‫دسترسی به مایحتاج خود ساعت‌ها در صف بایستند؟‬ ‫نظام سیاسی ایران البته ادعا نمی‌کند که همه کار می‌کنند‪ .‬مرکز آمار و اطالعات راهبردی‬ ‫وزارت کار با تکیه بر طرح سرشماری عمومی‌نفوس و مسکن در سال ‪ ۱۳۹۵‬اعالم کرده است‬ ‫که شمار جمعیت فعال ایران (مرکب از شاغالن و بیکاران) به بیست و شش میلیون نفر می‌رسد‬ ‫که بیست و دو میلیون و هفتصد هزار نفر آن شاغل و سه میلیون و سیصد هزار نفر آن بیکارند‬ ‫(از آوردن ارقام ریز خودداری کرده‌ایم)‪ .‬از این بیست و دو میلیون و هفتصد هزار نفر شغل‪ ،‬چه‬ ‫تعداد واقعی و چه تعداد کاذب هستند؟‬ ‫در این جا به عنوان نمونه به مهم ترین بخش اقتصاد ایران که نفت باشد‪ ،‬اشاره می‌کنیم‪ .‬در‬ ‫خرداد ماه سال جاری‪ ،‬بیژن نامدار زنگنه‪ ،‬وزیر نفت جمهوری اسالمی‪ ،‬گفت که «صد هزار نفر‬ ‫نیروی اضافی در مجموعه این وزارتخانه وجود دارد که همه آنها به صورت بی رویه در هشت‬ ‫سال گذشته استخدام شده‌اند‪ ».‬در بسیاری دیگر از اداره‌ها و واحد‌های تولیدی کشور همین‬ ‫مازاد نیروی انسانی به شدت سطح بهره وری را پایین آورده است‪ .‬پرسش این است که اگر‬ ‫قرار باشد در ایران تنها مشاغل مبتنی بر کار مفید به حساب بیآیند‪ ،‬از کل بیست و دو میلیون و‬ ‫هفتصد هزار شغل موجود چه تعداد باید حذف بشوند؟ و در صورت حذف مشاغل کاذب‪ ،‬نرخ‬ ‫واقعی بیکاری در ایران چقدر خواهد بود؟‬ ‫همان پرسش را می‌ توان به این صورت مطرح کرد‪ :‬ظرفیت اقتصاد ایران در ایجاد مشاغل‬ ‫واقعی چقدر است؟ در واقع آمار بازار کار را زمانی می‌ توان جدی تلقی کرد که دستگاه‌های‬ ‫دولتی و بنگاه‌های خصوصی بتوانند نیروی انسانی خود را بر پایه نیاز‌های واقعی خود مدیریت‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫یکی دیگر از مهم ترین شاخص‌ها در ارزیابی وضعیت اشتغال در یک کشور‪ ،‬نرخ مشارکت اقتصادی‬ ‫(یا نرخ فعالیت) است که از تقسیم جمعیت فعال کشور (اعم از شاغل و جوینده کار) بر کل جمعیت‬ ‫در سن کار کردن (ده سال به باال) به دست می‌آید‪ .‬این شاخص بسیار مهم است‪ ،‬زیرا نشان‬ ‫می‌دهد چه سهمی‌از جمعیت در عرصه فعالیت حضور دارد و چه سهمی‌از این پهنه بر کنار است‪.‬‬ ‫مراکز آماری جمهوری اسالمی نرخ مشارکت اقتصادی را در ایران چهل درصد اعالم می‌کنند‪،‬‬ ‫حال آنکه میانگین همین شاخص در سطح جهانی به شصت و دو درصد می‌رسد و در بعضی‬ ‫کشور‌ها (سوئد‪ ،‬سوییس‪ ،‬ایسلند) باالی هشتاد درصد است‪.‬‬ ‫می‌بینیم که این شاخص در ایران به شدت پایین است و از عدم حضور شصت درصد جمعیت در‬ ‫سن کار ایران در صحنه فعالیت خبر می‌دهد‪ .‬وضع در رابطه با این شاخص زمانی فاجعه آمیز‬ ‫می‌شود که به وضعیت زنان توجه کنیم‪ .‬مراکز آماری جمهوری اسالمی نرخ مشارکت زنان را‬ ‫در سال ‪ ۱۳۹۵‬پانزده درصد ارزیابی می‌کنند‪ ،‬حال آنکه در سطح جهانی میانگین نرخ مشارکت‬ ‫اقتصادی زنان به پنجاه درصد می‌رسد‪ .‬در آمار بانک جهانی نرخ مشارکت اقتصادی برای زنان‬ ‫ایران شانزده درصد اعالم شده که از نرخ مشارکت زنان افغانستان (نوزده درصد) و عربستان‬ ‫(بیست درصد) پایین تر است‪.‬‬ ‫منظور از آنچه گفته شد‪ ،‬تاکید بر این نکته است که نرخ بیکاری‪ ،‬آنگونه که از سوی مراکز‬ ‫آماری جمهوری اسالمی محاسبه و اعالم می‌شود‪ ،‬به شناخت واقعیت‌های بازار کار ایران کمک‬ ‫نمی‌کند‪ .‬این مراکز عمدتا به متدولوژی سازمان بین المللی کار برای محاسبه نرخ بیکاری توجه‬ ‫می‌کنند‪ ،‬ولی دیگر مالک‌هایی را که همان سازمان برای ارزیابی بازار کار تعریف کرده‪ ،‬در نظر‬ ‫نمی‌گیرند‪.‬‬ ‫در کتابی زیر عنوان «شاخص‌های کلیدی بازار کار»‪ ،‬که مرتبا تجدید چاپ می‌شود‪ ،‬سازمان جهانی‬ ‫کار از هفده شاخص کلیدی سخن می‌گوید که به بعضی از آنها در باال اشاره کردیم‪ .‬شماری از‬ ‫این شاخص‌ها ناظر بر عواملی هستند که در بازار کار حساسیت بیشتری بر می‌ انگیرند‪ ،‬و به ویژه‬ ‫در کشور‌های در حال توسعه‌ای همانند ایران بیش از همه زیر ذره‌بین قرار می‌گیرد‪ ،‬از جمله‬ ‫بیکاری جوانان‪ ،‬طول مدت بیکاری‪ ،‬بیکاری زنان و نیز بیکاری فارغ التحصیالن دانشگاهی‪.‬‬ ‫(رادیو فردا)‬ ‫ ‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫ِ‬ ‫زدگان‬ ‫ارسال کمک های نقدی به زلزله‬ ‫استان کرمانشاه از کانال های معتبر‪:‬‬ ‫به یاری زلزله‌زدگان استان کرمانشاه بشتابیم!‬ ‫کانون نویسندگان ایران برای کمک‬ ‫به زلزله زدگان استان کرمانشاه‬ ‫شماره حساب اعالم کرد‪( .‬پنجشنبه‬ ‫‪ ۲۵‬آبان ‪ ۱۶ - ۱۳۹۶‬نوامبر ‪)۲۰۱۷‬‬ ‫انسان‌های شریف و آزاده‪ ،‬اهالی قلم‬ ‫و فرهنگ!‬ ‫کانون نویسندگان ایران برای‬ ‫جمع‌آوری کمک‌های نقدی شما‬ ‫عزیزان و تامین بخشی از نیازهای مردم زلزله‌زده غرب کشور حساب‬ ‫بانکی گشوده است‪:‬‬ ‫شماره کارت‪6221061210679934 :‬‬ ‫شماره حساب‪47000538132602 :‬‬ ‫شبا‪IR430540107047000538132602 :‬‬ ‫بانک پارسیان‬ ‫به نام‪ :‬محمدرضا باطنی‪ ،‬ایرج کابلی و مهابادی (رضا خندان)‬ ‫کانون نویسندگان ایران ‪ ۲۵ -‬آبان ‪۱۳۹۶‬‬ ‫‪----------------------------------------------------‬‬‫&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&‬ ‫هنرمند برجسته "نصرالله کسرائیان" هم شماره حساب های بانکی‬ ‫زیر را برای یاری رسانی به هم میهنان آسیب دیده در زمین لرزه ی‬ ‫استان کرمانشاه اعالم کرده است‪:‬‬ ‫شماره حساب ها متعلق به ان‪ .‬جی‪ .‬ا‪ُ.‬‬ ‫ی مهر ویستا است که توسط همسر‬ ‫آقای کسرائیان (زیبا عرشی) و دو‬ ‫تن از همکارانشان خانم آرزو ایمانی‬ ‫و قزل لو مدیریت می شود‪.‬‬ ‫شماره کارت‪:‬‬ ‫‪5022-2910-6554-9592‬‬ ‫در بانک پاسارگاد و به نام خانم آرزو ایمانی و شماره حساب‪:‬‬ ‫‪ 861-20-1100653-1‬در بانک سامان‪ ،‬به اسم همان سه نفر اعضای‬ ‫هیات مدیره‪.‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 19‬‬


‫بهداشت و تندرستی‬

‫هفت خطر در کمين فشار خونی ها‬ ‫نيره ولدخانی‬ ‫با وجود اینکه پرفشاری خون در ابتدا آسیب های شدید و جدی ندارد‪ ،‬اما به مرور زمان‬ ‫تغییرات زیادی در بدن ایجاد کرده و ممکن است شرایط ابتال به بیماری های جدی را فراهم‬ ‫کند‪ .‬در این مطلب ‪ 7‬تاثیر منفی پرفشاری خون روی بدن را بررسی می کنیم‪.‬‬ ‫فشار خون باال یا پرفشاری خون یکی از اختالالت قلبی عروقی است که با به وجود آمدن‬ ‫مشکل در جریان خون بروز می کند‪ .‬این مشکل نیز به دلیل تنگی رگ های خونی یا نوعی‬ ‫انسداد ایجاد می شود‪ .‬به تدریج که این مشکل پیشرفت می کند قلب مجبور می شود تالش‬ ‫خود را برای پمپاژ خون به سمت نواحی دور بدن دو چندان کند که این مسئله فشار خون‬ ‫را باال می برد‪.‬‬ ‫برخی افراد از مشکل پرفشاری خون با عنوان «قاتل خاموش» یاد می کنند این در حالیست‬ ‫که در مراحل اولیه عالمتی ندارد و افراد زیادی تا زمانی که با نتایج و عوارض سنگین آن‬ ‫مواجه نشوند‪ ،‬از ابتالی خود به فشارخون مطلع نمی شوند‪.‬‬ ‫با وجود اینکه پرفشاری خون در ابتدا آسیب های شدید و جدی ندارد‪ ،‬اما به مرور زمان‬ ‫تغییرات زیادی در بدن ایجاد کرده و ممکن است شرایط ابتال به بیماری های جدی را فراهم‬ ‫کند‪ .‬در این مطلب ‪ 7‬تاثیر منفی پرفشاری خون روی بدن را بررسی می کنیم‪.‬‬ ‫پرفشاری خون و سکته قلبی‬ ‫همانطور که گفته شد با وجود اینکه پرفشاری خون در مراحل نخست هیچ عالمت قابل‬ ‫رویت و آشکاری ندارد‪ ،‬اما در صورت درمان نشدن ممکن است روی اندام های حیاتی بدن‬ ‫مانند قلب‪ ،‬کلیه ها و حتی چشم ها تاثیر منفی بگذارد‪.‬‬ ‫سکته قلبی یکی از بیماری های جدی است که با فشار خون باالی کنترل نشده ارتباط دارد‪.‬‬ ‫سکته قلبی که ممکن است باعث مرگ فرد شود‪ ،‬زمانی بروز می کند که رگ های خونی‬ ‫تنگ و مسدود می شوند و این مسئله منجر به اختالل و توقف در جریان خون می شود‪.‬‬ ‫بنابراین افرادی که خود را در معرض پرفشاری خون می دانند باید تحت نظر پزشک باشند‪.‬‬ ‫پرفشاری خون و سکته مغزی‬ ‫سکته مغزی نیز ممکن است در اثر محدود شدن جریان خونی که به سمت مغز می رود‬ ‫بروز کند‪ .‬از آنجایی که فشار خون به طور مستقیم روی جریان خون به سمت مغز تاثیر‬ ‫می گذارد‪ ،‬بیمارانی که از پرفشاری خون رنج می برند بیشتر در معرض سکته مغزی قرار‬ ‫می گیرند‪.‬‬

‫اینکه اکسیژن رسانی و همچنین تغذیه کلیه ها با مواد مغذی موجود در خون محدود می‬ ‫شود‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬رگ های مستقر در این منطقه ممکن است دچار سفتی و عدم انعطاف‬ ‫پذیری شوند و با ایجاد نارسایی ها و آسیب های جدی‪ ،‬قدرت دفع ضایعات از بدن را کاهش‬ ‫دهند‪.‬‬ ‫پرفشاری خون و بیماری های چشمی‬ ‫افراد زیادی هستند که به فشار خون خود اهمیت نمی دهند و از خطراتی که بویژه سالمت‬ ‫چشم ها را تهدید می کنند‪ ،‬آگاهی ندارند‪ .‬توجه داشته باشید که سفتی و از بین رفتن‬ ‫خاصیت ارتجاعی رگ ها و در پی آن محدود شدن جریان خون در هر یک از اعضای بدن‪،‬‬ ‫آسیب های جدی و خطرناکی به رگ های خونی شبکیه چشم ها وارد می کند‪.‬‬ ‫بیمارانی که دچار پرفشاری خون هستند‪ ،‬به مرور دچار بیماری های مربوط به چشم می‬ ‫شوند که با عالئمی مانند التهاب‪ ،‬اختالل دید یا حتی نابینایی خود را نشان می دهند‪.‬‬ ‫چه باید کرد؟‬ ‫برای کنترل فشار خون داروهایی وجود دارند که کمک زیادی به بهبود فرد و پیشگیری از‬ ‫بروز عوارض آن می کنند‪ .‬اگر سابقه بیماری فشارخون در خانواده دارید بهتر است بیشتر‬ ‫مراقب باشید‪.‬‬ ‫توصیه می شود به طور مرتب به پزشک مراجعه کرده و فشارخون تان را کنترل کنید‪.‬‬ ‫کنترل مداوم فشار خون کمک زیادی به تشخیص و کنترل آن می کند‪.‬‬ ‫توصیه می شود سبک زندگی تان را تغییر داده و کم تحرکی یا مصرف مواد غذایی نامناسب‬ ‫را کاهش دهید‪ .‬بهترین کار پیشگیری است تا بدن در سالمت بهتری بماند‪( .‬تبیان)‬

‫پرفشاری خون و نارسایی قلبی‬ ‫نارسایی قلبی با تالش چند برابر قلب برای پمپاژ کردن خون در رگ های سفت و تنگ در‬ ‫ارتباط است‪ .‬در واقع این مشکل یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در بین افرادی است که از‬ ‫پرفشاری خون رنج می برند چون به طور مستقیم روی عضله قلب تاثیر دارد‪ .‬در بین عالئم‬ ‫بیماری نارسایی قلبی می توان به موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫ مشکل در تنفس‬‫ التهاب نواحی انتهایی بدن مانند انگشتان دست و پاها‬‫ ورم شکم‬‫ مشکالت خواب‬‫ بی اختیاری ادرار‬‫خستگی و احساس ضعف زیاد‬ ‫پرفشاری خون و دیابت‬ ‫در خصوص دیابت قضیه فرق می کند‪ .‬در مقایسه با دیگر مشکالتی که پرفشاری خون ایجاد‬ ‫می کند‪ ،‬دیابت ممکن است در اثر پرفشاری ایجاد شود و یا عاملی برای ابتال به آن باشد‪.‬‬ ‫اختالل در قند خون ممکن است روی جریان خون تاثیر بگذارید و سالمت رگ ها را به خطر‬ ‫بیاندازد و همچنین مانع جریان درست خون به سمت قلب شود‪.‬‬ ‫با این حال فشار خونی که به دلیل عوامل دیگر بروز کرده است نیز ممکن است روی خون‬ ‫تاثیر گذاشته و باعث کاهش قدرت استفاده از قند آن به عنوان منبع انرژی شود‪ .‬در اغلب‬ ‫موارد دیابت در بین افرادی که از پرفشاری خون رنج می برند وخیم تر می شود‪ ،‬چون‬ ‫فشار خون روی سوخت و ساز‪ ،‬عملکرد پانکراس و کلیه ها تاثیر دارد‪.‬‬ ‫پرفشاری خون و تصلب شرایین‬ ‫تصلب شرایین مشکلی است که در اثر فشار خون باالیی که تحت درمان نیست بروز می کند‪.‬‬ ‫این مشکل باعث سفت و غیرقابل انعطاف شدن رگ ها شده و در نتیجه ممکن است باعث‬ ‫انسداد و ایجاد اختالالت خطرناکی مانند بیماری عروق کرونری شود‪.‬‬ ‫پرفشاری خون و بیماری های کلیوی‬ ‫کلیه ها دو عضو لوبیایی شکل است که در دو طرف کمر قرار دارند‪ .‬این دو عضو حیاتی‪،‬‬ ‫وظیفه تصفیه خون از مواد زاید را بر عهده داشته و باعث تنظیم الکترولیت ها و دفع مایعات‬ ‫زاید از طریق ادرار می شوند‪ .‬پرفشاری خون تاثیر مستقیمی روی عملکرد کلیه ها دارد‪،‬‬ ‫چون جریان خون را محدود کرده و باعث می شود کلیه ها در شرایط نامساعدی به کار‬ ‫خود ادامه دهند‪ .‬به مرور زمان نیز سالمت کلیه ها را با خطرات جدی مواجه می کند‪ ،‬بویژه‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 20‬‬


‫آموزش عکاسی‬ ‫گفتار سی و نهم‪:‬‬

‫اصول مهم ویرایش عکس‬

‫‪ .۲‬عمودی یا افقی؟‬ ‫بریدن عکس‌ها به صورت عمودی و یا افقی می‌تواند عالوه بر تغییر کادربندی‪،‬‬ ‫مفهوم عکستان را هم عوض کند‪ .‬مثال در عکس پایین افقی کردن عکس و داشتن‬ ‫فضای خالی در باال باعث شده تا عکس جنبه معنوی بیشتری به خود گیرد‪.‬‬ ‫اما بریدن عکس در همان تصویر به شکل عمودی باعث کمترشدن جنبه معنوی‬ ‫شده است‪.‬‬

‫ (بخش سوم)‬ ‫محمد خيرخواه‬

‫حاال که با نرم‌افزارهای ویرایش عکس تا حدودی در گفتارهای گذشته آشنا شدید‪،‬‬ ‫زمان آن رسیده تا یک سری اصول برای ویرایش کردن عکس‌هایمان را رعایت کنید‪.‬‬ ‫در سومین سری از مطالب آموزشی ویرایش عکس به سه نکته مهم دیگر اشاره‬ ‫می‌کنیم‪.‬‬ ‫‪ .۱‬اضافه‌ها را بیرون بریزید!‬ ‫همیشه این سوال را از خودتان هنگام ویرایش عکس بپرسید که آیا با بریدن قسمتی‬ ‫از عکس‪ ،‬به آن جلوه بهتری می‌دهید یا خیر؟ دور ریختن موضوعات نامناسب‬ ‫می‌توان به عکس قدرت بیشتری بدهد‪.‬‬ ‫در عکس پایین با بریدن مرد سمت راستی به ترکیب‌بندی بهتری در عکس می‌توان‬ ‫رسید‪.‬‬

‫‪ .۳‬با افق پیش بروید‬ ‫گاهی اوقات پیش می‌آید که در هنگام عکاسی دوربین را کج گرفته باشید‪ .‬برای‬ ‫تصحیح کردن این اشتباه می‌توانید از افق موجود در عکس کمک بگیرید‪.‬‬

‫در فوتوشاپ با کمک گرفتن از گزینه کراپ تول (‪ )Crop Tool‬می‌توانید این کار را‬ ‫انجام دهید‪.‬‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 21‬‬


‫موسيقی‬

‫‪ -۶‬باس ‪ :‬صدای بم مردانه و بهترین صدای مردانه‬ ‫گزينش مطلب برای بخش موسیقی از‪:‬‬ ‫مدرس برجسته ی ویولن‬ ‫"استاد شاملو"‪ ،‬نوازنده و ّ‬

‫‪ -‬ونکوور‬

‫ُسلفژ چيست؟‬

‫علم سلفژ در موسیقی‬ ‫به طور خالصه؛ خواندن و نوشتن نتهای موسیقی را که اغلب با آموزش تئوریک‬ ‫همراه است « سلفژ » می گوییم‪ ۳ .‬رکن اساسی را می توان در آن تفکیک نمود که‬ ‫عبارتند از‪ :‬خواندن ( نت خوانی ) نوشتن ( دیکته موسیقی) تئوری موسیقی که مفهوم‬ ‫سلفژ را می توان به مورد اول نزدیکتر دانست‪.‬سلفژ از دروس مهم و همیشگی‬ ‫هنرستان ها‪ ،‬دانشگاه ها و کنسرواتورهای موسیقی دنیا می باشد و تمام نوازندگان‪،‬‬ ‫خوانندگان‪ ،‬آهنگسازان‪ ،‬تنظیم کنندگان موسیقی و رهبران ارکستر و تمام فعاالن‬ ‫عرصه موسیقی باید تسلط کامل بر روی این درس داشته باشند‪.‬‬

‫در سلفژ سه مبحث به طور متناوب و جداگانه آموزش داده می شوند‪:‬‬ ‫به طور خالصه؛ خواندن و نوشتن نتهای موسیقی را که اغلب با آموزش تئوریک ‪ -‬صدا خوانی (به ایتالیایی‪( )CANTATI :‬کانتاتی)‬ ‫همراه است « سلفژ » می گوییم‪ ۳ .‬رکن اساسی را می توان در آن تفکیک نمود که ‪ -‬وزن خوانی (به ایتالیایی‪( ) PARLATI :‬پارالتی)‬ ‫عبارتند از‪ :‬خواندن ( نت خوانی ) نوشتن ( دیکته موسیقی) و تئوری موسیقی که ‪ -‬دیکته موسیقی (به انگلیسی‪)MUSIC DICTATION :‬‬ ‫مفهوم سلفژ را می توان به مورد اول و دوم نزدیکتر دانست‪.‬‬ ‫‪ -۱‬کانتاتی ‪: CANTATI‬‬ ‫کانتاتی به معنی خواندن صدا و فرکانس نت ها به شکل صحیح و دقیق است‪ .‬دراین‬ ‫سلفژ در موسیقی چیست؟‬ ‫درس هنرجو این توانایی را پیدا می کند که صدای هر نت دقیقا آن گونه که هست‬ ‫سلفژ (به فرانسوی‪ )Solfège :‬در موسیقی‪ ،‬تکنیکی آموزشی برای آوازخوانی است بخواند‪ .‬یعنی به طوری که اگر نت دو به همراه پیانو خوانده شود‪ ،‬صدایی که از‬ ‫که در آن هر نت میزان با سیالب خاصی که سیالب سلفژ (یا سالفا سیالب) نامیده حنجره فرد خارج می شود دقیقا با پیانو یکسان است‪ .‬در نهایت هنرجو در این درس‬ ‫می‌شود‪ ،‬خوانده می‌شوند‪ .‬هفت سیالب که عم ً‬ ‫ال استفاده می‌شوند عبارت‌اند از‪ :‬دو‪ ،‬توانایی خواندن انواع نت را به طور دقیق و در گام های مختلف پیدا می کند‪.‬‬ ‫ر‪ ،‬می‪ ،‬فا‪ ،‬سل‪ ،‬ال‪ ،‬سی (یا تی)‪.‬‬ ‫برای سلفژ تعاریف متعددی بیان می‌شود‪ ،‬سلفژ را می توان خواندن یک سری نت ‪ -۲‬پارالتی ‪( PARLATI‬وزن خوانی)‪:‬‬ ‫ها به صورت پی در پی و پشت سر هم و با رعایت قوانین نت ها و سکوت ها و … جهان را ریتم به نظم کشیده و موسیقی بدون ریتم حکم نقاشی بدون قلم و رنگ‬ ‫معرفی کرد‪ .‬پایه ی یادگیری سلفژ دانستن ارزش زمانی هر نت است و در کنار این رو دارد‪.‬از این رو مطالعه ی انواع وزن ها و الگوهایی ریتمی برای هر عالقه مند به‬ ‫باید ارزش زمانی هر سکوت را نیز بدانیم‪.‬‬ ‫موسیقی بسیار مهم و ضروری می باشد‪ .‬وزن خوانی(پارالتی) در واقه همان خواندن‬ ‫کشش نت هاست‪.‬‬ ‫تقسیمات صدای انسان‪:‬‬ ‫‪ -۱‬سوپرانو ‪:‬صدای زیر زنانه‬ ‫‪-۳‬دیکته موسیقی ‪:MUSIC DICTATION‬‬ ‫‪-۲‬متسو سوپرانو ‪ :‬صدای متوسط زنانه‬ ‫در دیکته‪ ،‬دیکته ریتم و دیکته صدا به طور متناوب کار می شود و هنر جو با ممارست‬ ‫‪-۳‬کنترآلتو ‪ :‬صدای بم زنانه‬ ‫و تمرین فراوان توانایی نوشتن نت موسیقی که می شنود را پیدا می کند‪.‬‬ ‫‪ -۴‬تنور ‪ :‬صدای زیر مردانه‬ ‫‪ -۵‬باریتون ‪ :‬صدای بم یا صدای متوسط مردانه‬ ‫(پرشین پرشیا ‪ -‬برگرفته از "بیتوته")‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 22‬‬


Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 23

Thursday, Dec. 21, 2017


Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 24

Thursday, Dec. 21, 2017


Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 25

Thursday, Dec. 21, 2017


‫زبان و ادبيات‬ ‫چخوف؛ راوی بزرگ قصه‌‌های کوچک‬ ‫علی امینی نجفی‪ ،‬منتقد هنری‬

‫کوچک" دانسته است‪ .‬چخوف امور ساده و پیش پا‌افتاده‌ی زندگی را توصیف‬ ‫می‌کرد‪ ،‬و قهرمانانش همان مردم عادی روزگار بودند‪ :‬کارمندان و مأموران‬ ‫دولت‪ ،‬زنان خانه‌دار‪ ،‬دانشجویان‪ ،‬تاجران و کاسبکاران و‪...‬‬ ‫هنر چخوف‪ ،‬که آثار او را تا زمان ما ماندگار کرده در آن بود که توانست‬ ‫ماجراهای کوچک و "مبتذل" را به صحنه‌های بزرگی پیوند بزند‪ ،‬که در آنها روح‬ ‫و معنای یک دوران به چشم می‌خورد‪.‬‬ ‫چخوف "دید حماسی" نداشت‪ ،‬و هرگز درباره‌ی مسائل مهم فلسفی و تاریخی‬ ‫چیزی ننوشت‪ .‬او به لئو تولستوی ارادت می‌ورزید‪ ،‬اما هرگز به سبک او نزدیک‬ ‫نشد‪ .‬ماکسیم گورکی را دوست داشت‪ ،‬اما از مضامین سیاسی دوری می‌کرد‪ ،‬زیرا‬ ‫به روشنفکران و رسالت آنها باور نداشت‪.‬‬ ‫در کار چخوف "توفان‌های عظیم" وجود ندارد؛ از "خشم و هیاهو" اثری نیست‪،‬‬ ‫همه چیز ساده و معمولی‪ ،‬همین پایین روی می‌دهد‪ .‬گفته است‪« :‬مردم هیچوقت‬ ‫به قطب شمال نمی‌روند‪ ،‬به اداره می‌روند‪ ،‬با زنشان دعوا می‌کنند و سوپ‬ ‫می‌خورند‪».‬‬ ‫هنر دشوار‪ ،‬کمیاب و دست‌نیافتنی چخوف در آن است که آدم‌های آشنای او همه‬ ‫جا و در تمام اعصار حی و حاضر هستند‪.‬‬ ‫شگردهای نویسندگی‬ ‫چخوف استاد نمایش زندگی واقعی است‪ ،‬و جلوه‌های رنگین واقعیت را زنده و‬ ‫شاداب به روی کاغذ می‌آورد‪ .‬او در تجربۀ روزنامه‌نگاری با الیه‌های گوناگون‬ ‫اجتماعی آشنا شد‪ ،‬و به ویژه شیوه‌ی گفتار آنها را آموخت‪.‬‬ ‫چخوف استاد ایجاز و گزیده‌گویی است‪ .‬در کارهای او یک کلمه گفتار یا توصیف‬ ‫اضافی وجود ندارد‪.‬‬ ‫چخوف در بیان صحنه‌ها و گفتارها صادق است‪ ،‬هرگز نظر و ارادۀ خود را در سیر‬ ‫وقایع داستان دخالت نمی‌دهد‪ .‬شخصیت‌های داستان را آزاد می‌گذارد تا خود‬ ‫پیش بروند و حرف بزنند‪.‬‬ ‫در نامه‌ای می‌گوید‪" :‬کار نویسنده این نیست که درباره مسائل بشری‪ ،‬دین و‬ ‫خدا و خوش‌بینی یا بدبینی اظهار نظر کند‪ .‬وظیفه واقعی او این است که با دقت و‬ ‫صداقت نشان بدهد که آدم‌های واقعی درباره این مسائل چگونه فکر می‌کنند و‬ ‫چه می‌گویند‪".‬‬ ‫چخوف در نقل داستان‪ ،‬ناظری خونسرد و بی‌طرف است‪ .‬کار خود را نشان دادن‬ ‫یک موقعیت می‌داند‪ ،‬نه ارشاد و راهنمایی‪ .‬از نظر او داوری نهایی با "هیئت‬ ‫منصفه" است‪ ،‬یعنی خوانندگان‪.‬‬

‫آنتون چخوف (‪ )۱۹۰۴ - ۱۸۶۰‬در زندگی کوتاه خود (‪ ۴۴‬سال) بیش از ‪ ۷۰۰‬اثر‬ ‫ادبی نوشت‪ .‬برخی از کارهای او در قالب داستان کوتاه برای رشد و شکوفایی این‬ ‫ژانر مدرن تعیین‌کننده بود‪ .‬چخوف ‪ ۱۵۰‬سال پیش در روسیه به دنیا آمد‪.‬‬ ‫چخوف از آغاز جوانی با هدفی روشن و برداشتی حرفه‌ای دست به قلم برد‪.‬‬ ‫پدرش کاسبی ورشکسته و تندخو بود‪ ،‬که در رسیدگی به زندگی فرزندان خود‬ ‫درمانده بود‪ ،‬و چخوف در ‪ ۱۷‬سالگی وظیفۀ تأمین معاش خانواده را به دوش‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫چخوف در دانشگاه مسکو به تحصیل پزشکی پرداخت‪ ،‬اما همچنان به دنبال راهی‬ ‫برای تأمین رزق و روزی خانواده بود‪ .‬آسان‌ترین کار برای او نوشتن بود‪ .‬نام و‬ ‫آوازه و پشتیبانی نداشت‪ ،‬پس باید جوری می‌نوشت که جذاب باشد تا "مشتری"‬ ‫رم نکند‪ .‬به زودی دریافت که با هیچ چیز مثل شوخی و طنز نمی‌توان به دل‬ ‫خوانندگان راه یافت‪.‬‬ ‫چخوف در اوقات فراغت‪ ،‬یا در راه دانشکده‪ ،‬میان کالس درس و سالن تشریح‪،‬‬ ‫ه کار را همیشه از مشاهدات روزمره‬ ‫یا شب‌ها در خانه قلم می‌زد‪ .‬خمیرمای ‌‬ ‫می‌گرفت‪ .‬صحنه‌های زندگی را با امانت بازگو می‌کرد‪ .‬ناپاکی‌‌ها و پلشتی‌ها‪،‬‬ ‫حماقت‌ها و کوته‌فکری‌ها را به ریشخند می‌گرفت‪.‬‬ ‫چخوف جوان برای ویرایش و آرایش نوشته‌های خود وقت زیادی نداشت‪ .‬آنچه‬ ‫از زیر دست او بیرون می‌آمد‪ ،‬باید یکراست به چاپخانه می‌رفت‪ ،‬در مجالت مسکو‬ ‫و سن‌پترزبورگ چاپ می‌شد و دستمزدی به او می‌رساند‪.‬‬ ‫تمام سبک بدیع و اسلوب تروتازه‌ی چخوف‪ ،‬که از آن به عنوان "دید امپرسیونیستی"‬ ‫یاد کرده‌اند‪ ،‬از همین "عکس‌برداری فوری و رتوش‌نشده" بیرون آمده است‪ .‬او‬ ‫خود تمام فوت و فن نویسندگی را در دوکلمه خالصه کرده است‪" :‬دقیق نگاه کن‬ ‫و درست بنویس!"‬ ‫از بن‌بست زندگی تا پهنه تاریخ‬ ‫چخوف‪ ،‬به قول قدما‪ ،‬با "طبع روان" قلم می‌زند‪ ،‬و زیاد در بند "معانی و بیان"‬ ‫نیست‪ .‬او با نظاره و تأمل در زندگی واقعی‪ ،‬رشته‌ی "نوول‌نویسی" را بر شالوده‌ای‬ ‫تازه بنیاد نهاد‪ ،‬که در آن اصل بر "مشاهده دقیق جزئیات زندگی" است‪.‬‬ ‫چخوف داستان‌نویسی را کمابیش قریحه یا استعدادی مادرزادی می‌دانست و خود‬ ‫از این استعداد به کمال برخوردار بود‪" :‬نویسنده باید بتواند دقیق به زندگی نگاه‬ ‫کند‪ ،‬و با دقت نقل کند که آدم‌ها چه می‌کنند و چه می‌گویند‪".‬‬ ‫توماس مان‪ ،‬نویسنده بزرگ آلمانی‪ ،‬چخوف را "تماشاگر بزرگ زندگی‌های‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫چخوف‪ ،‬انسانی یگانه‬ ‫چخوف انسانی بسیار مهربان بود و بی‌نهایت فروتن؛ شخصیت و استعداد بی‌مانند‬ ‫خود را هرگز جدی نگرفت‪ .‬درباره‌ ذوق و استعداد ادبی خود اغلب با شوخی و‬ ‫تمسخر سخن می‌گفت‪.‬‬ ‫چخوف پزشکی را حرفه اصلی خود می‌دانست‪ .‬در این باره سخنی مشهور دارد‪:‬‬ ‫"نویسندگی معشوقۀ من است‪ ،‬و طبابت همسر واقعی‌ام!"‬ ‫در زندگی چخوف‪ ،‬معشوقه و همسر به خوبی با هم کنار می‌آمدند‪ .‬او بیشتر‬ ‫داستان‌های خود را زمانی نوشت که دانشجوی پزشکی بود یا کار پزشکی می‌کرد‪.‬‬ ‫دکتر آنتون چخوف از ‪ ۲۴‬سالگی می‌دانست که بیماری سل در بدن او النه کرده‬ ‫و ذره ذره او را به سوی مرگ می‌راند‪ .‬در ‪ ۳۰‬سالگی به رغم توصیه پزشکان و‬ ‫دوستان‪ ،‬به جزیره ساخالین رفت‪ ،‬تبعیدگاه زندانیان و محکومان که در شرایطی‬ ‫وحشتناک زندگی می‌کردند‪.‬‬ ‫پس از بازگشت از جزیره‌ نفرین‌شده‪ ،‬در مسکو به کار طبابت ادامه داد‪ .‬مطب‬ ‫او به روی مردم فقیر و تهی‌دست باز بود‪ ،‬که برای دوا و درمان پولی نداشتند‪.‬‬ ‫انسان‌دوستی چخوف‪ ،‬ساده و صمیمانه بود و پایگاهی صرفا اخالقی داشت‪ .‬او برای‬ ‫نیکوکاری و خدمت به همنوعان به مکتب و دکترین نیاز نداشت‪ :‬در دفترچه‬ ‫یادداشت‌هایش نوشته است‪" :‬چه خوب بود اگر هر نفر از ما مدرسه‌ای‪ ،‬چاه آبی یا‬ ‫یک چیز سودمندی از خود باقی می‌گذاشت‪ ،‬تا زندگی او بی نام و نشان در ابدیت‬ ‫گم نشود‪".‬‬ ‫بر ضد ایدئولوژی‬ ‫هنر چخوف و آنچه این نویسنده را برای دوران ما ارزنده می‌سازد‪ ،‬دید پاک‬ ‫و اصیل و شفاف اوست‪ .‬داستان‌های او به ویژه از "بازنمایی ایدئولوژیک" فاصله‬ ‫می‌گیرند؛ آفتی که بسیاری از آثار ادبی قرن بیستم به آن آلوده شدند‪.‬‬ ‫و آنچه نقل شد همه تنها در عالم ادبیات بود؛ درحالیکه چخوف‪ ،‬در تئاتر نیز بر‬ ‫باالترین مقام نشسته است‪ .‬او با چهار نمایشنامه‌ بزرگ (مرغ دریایی‪ ،‬باغ آلبالو‪،‬‬ ‫دایی وانیا و سه خواهر) در کنار سوفوکل‪ ،‬شکسپیر‪ ،‬مولیر‪ ،‬ایبسن و چند نام بزرگ‬ ‫دیگر قرار می‌گیرد‪ .‬این چهار نمایشنامه چخوف در میان اهالی تئاتر ایران بسیار‬ ‫محبوب است و بارها در ایران بر روی صحنه رفته است‪.‬‬ ‫از مترجمانی که آثار چخوف را به فارسی برگردانده اند می توان از بزرگ علوی‪،‬‬ ‫عبدالحسين نوشين‪ ،‬سيمين دانشور‪ ،‬مهين اسکويی‪ ،‬هوشنگ پيرنظر‪ ،‬بهروز تورانی‪،‬‬ ‫(‪)bbc‬‬ ‫کامران فانی و سروژ استپانيان نام برد‪.‬‬ ‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 26‬‬


‫چارلز دیکنز و اصالح جامعه سرمایه‌داری‬ ‫حمید کیهان‬

‫چارلز دیکنز در یکی از سرنوشت سازترین مراحل تاریخ بریتانیا متولد شد و در طول‬ ‫زندگی‪ ،‬شاهد و گزارشگر تحوالتی عمیق در ساختارهای اقتصادی‪ ،‬اجتاعی و سیاسی این‬ ‫کشور بود‪ .‬هنگام تولد دیکنز در سال ‪ ،۱۸۱۲‬بریتانیا مراحل اولیه تحول موسوم به انقالب‬ ‫صنعتی را می گذراند که همراه با نوآوری در سازماندهی تولید و استقرار نظام نو سرمایه‬ ‫داری‪ ،‬روابط اجتماعی را نیز به گونه ای خشونت آمیز دگرگون می کرد‪.‬‬ ‫تنها یکی دو دهه قبل از تولد دیکنز‪ ،‬آگاهی از امکانات بی نظیر تولید سرمایه داری در‬ ‫کسب ثروت‪ ،‬باعث آغاز روند “محصور سازی” اراضی کشاورزی و در نتیجه‪ ،‬فقر و آوارگی‬ ‫انبوهی از روستائیان بدون زمین شده بود‪ .‬در این روند‪ ،‬مالکان بزرگ با لغو مجوز بهره‬ ‫برداری همگانی روستائیان از چراگاه های مشترک‪ ،‬و ایجاد حصارهایی در اطراف این مراتع‪،‬‬ ‫راه امرار معاش را بر گروه های بزرگی از دهقانان و کشاورزان خرد بستند و آنان را مجبور‬ ‫کردند تا برای ادامه حیات‪ ،‬رهسپار مراکز تولید کارخانه ای شوند‪.‬‬ ‫در حالیکه نظام سرمایه داری در صدد کسب سود هر چه بیشتر و گسترش تولید بود‪،‬‬ ‫مهاجرت روستائیان به سرمایه دار این امکان را می داد تا نه تنها روستایی مهاجر‪ ،‬بلکه تمامی‬ ‫اعضای خانواده او را در برابر دستمزی ناچیز اجیر کند و در خدمت انباشت سرمایه قرار‬ ‫دهد‪ .‬نتیجه اقتصادی رشد سرمایه داری در این دوره‪ ،‬فقر غیرقابل تصور کسانی بود که‬ ‫به اجبار به کار در کارخانه ها تن در داده بودند و در محیطی بیگانه‪ ،‬جز نیروی کار خود‬ ‫نقطه اتکای دیگری نداشتند‪ ،‬هر چند دوام این نقطه اتکا هم به اراده کارفرمای سرمایه دار‬ ‫بستگی داشت‪.‬‬ ‫درهای عدالت‬ ‫در این دوره‪ ،‬شرایط سیاسی توده مردم بریتانیا بهتر از وضعیت اقتصادی آنان نبود‪ .‬در دو‬ ‫یا سه دهه اول قرن نوزدهم‪ ،‬هراسی که انقالب فرانسه در هیات حاکمه کشورهای اروپایی‪،‬‬ ‫از جمله بریتانیا پدید آورده بود با انحراف این انقالب از مسیر اولیه و تبدیل آن به یک‬ ‫امپراتوری شکست خورده‪ ،‬فروکش کرده و اشراف بریتانیایی‪ ،‬سرمست از پیروزی در جنگ‬ ‫با فرانسه‪ ،‬زمام امور را در یکی از فاسدترین دوره های تاریخ سیاسی این کشور در دست‬ ‫داشتند‪.‬‬ ‫در این تشکیالت فاسد‪ ،‬نه تنها صاحبان کرسی های موروثی مجلس اعیان‪ ،‬بلکه بسیاری از‬ ‫نمایندگان انتخابی مجلس عوام نیز هدفی جز حفظ قدرت و برخورداری از عواید مادی‬ ‫رشد سرمایه داری را دنبال نمی کردند‪.‬‬ ‫حتی نظام قضایی نیز بی پرده در خدمت ثروتمندان قرار گرفته و به گفته یکی از قضات‬ ‫بریتانیایی‪“ ،‬درهای عدالت مانند درهای رستوران گرانقیمت ریتز بر روی همه کسانی که‬ ‫ثروت کافی داشتند گشوده بود‪”.‬‬ ‫این نظام فاسد اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و سیاسی بر پایه های یک رشته اعتقادات به ظاهر دینی و‬ ‫مجموعه ای از ارزش های به اصطالح اخالقی استوار بود که مانند همه جوامع در همه دوره‬ ‫های تاریخی‪ ،‬نقش توجیه گر وضعیت موجود و دفاع از منافع و دیدگاه های قدرتمندان‬ ‫حاکم بر جامعه را برعهده داشت‪.‬‬ ‫در برداشتی “انسانی تر” از این نظام ارزشی‪ ،‬فقر و ظلم پذیری ناشی از مشیت الهی قلمداد‬ ‫می شد که به فرودستان امکان آن را می داد تا با قبول وضعیت موجود‪ ،‬روح خود را تعالی‬ ‫بخشند و به جبران مصایب دنیوی‪ ،‬به مواهب اخروی چشم داشته باشند‪.‬‬ ‫و در تفسیری رایج تر از این نظام‪ ،‬فقرا و فرودستان مسئول شرایط نامطلوب زندگی خود‬ ‫دانسته می شدند و عدالت ایجاب می کرد که به خاطر چنین مسئولیتی‪ ،‬به نحو مناسب‬ ‫تادیب و تنبیه شوند‪.‬‬ ‫بر چنین اساسی بود که اکثر ثروتمندان‪ ،‬شرایط رقت آور زندگی توده مردم را قابل‬ ‫قبول و موجه می دانستند و کسانی هم که با اقدامات خیریه در صدد کاهش رنج آنان بر‬ ‫می آمدند‪ ،‬خود را موظف می دیدند صدقات خود را با سختگیری الزم برای تزکیه نفس‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫مستمندان‪ ،‬در آمیزند‪.‬‬ ‫همانگونه که دیکنز در داستان های خود تصویر کرده‪ ،‬حامیان مالی و اداره کنندگان موسسات‬ ‫خیریه‪ ،‬حتی یتیم خانه ها‪ ،‬با اعتقاد کامل به مقصر بودن کسانی که به حکم سرنوشت‪ ،‬تحت‬ ‫تسلط آنان قرار می گرفتند‪ ،‬سختگیری های گاه توانفرسا و غیرانسانی را الزم و مفید می‬ ‫دانستند و در جامعه ای به شدت طبقاتی‪ ،‬ستم پذیری فرودست و ستم کردن فرادست را‬ ‫قانونی طبیعی و تخطی ناپذیر می انگاشتند‪.‬‬ ‫نگرش هیات حاکمه و طبقات مسلط در بریتانیا در چند دهه پس از بروز انقالب صنعتی نه‬ ‫فقط ظالمانه‪ ،‬بلکه به وضوح‪ ،‬ریاکارانه بود‪.‬‬ ‫گزارشگر جامعه ای در حال گذار‬ ‫چارلز دیکنز در چنین جامعه ای متولد شد و دوران جوانی و نوجوانی خود را در چنین شرایط‬ ‫گذراند‪ .‬اگرچه خانواده دیکنز با معیارهای آن زمان‪ ،‬به طبقه میانی جامعه تعلق داشت و می‬ ‫بایست بتواند معاش فرزندان خود را تامین کند‪ ،‬اما بی تدبیری مالی پدر خانواده باعث شد‬ ‫تا چارلز جوان دست کم برای مدتی در شرایطی قرار گیرد که جوانان طبقه کارگر با آن‬ ‫دست به گریبان بودند‪.‬‬ ‫در عین حال‪ ،‬اگر فرزندان خانواده های کارگر چنان پرورش یافته بودند که فقر و سرکوب‬ ‫را سرنوشت طبیعی و اجتناب ناپذیر خود بدانند‪ ،‬بی تردید جوانی از طبقه میانی جامعه‪،‬‬ ‫تحمل چنین شرایطی را صرفا حاصل بدبیاری‪ ،‬و وضعیتی غیرعادالنه و حتی غیرطبیعی تلقی‬ ‫می کرد‪ .‬و البته واکنش افراد نسبت به “بدبیاری” و بی عدالتی متفاوت است‪ .‬بعضی به‬ ‫خشونت روی می آورند و گاه راه انقالبیون خشمگین را در پیش می گیرند‪ ،‬برخی دیگر ظلم‬ ‫را با خودآزاری پاسخ دهند و گرفتار افسردگی می شوند و شماری در صدد مقابله و تغییر‬ ‫وضع موجود بر می آیند‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬معدوی هم صرفا به نجات خود بسنده نمی کنند و هدف بزرگتری را که تالش‬ ‫برای افشا و مقابله با ظلم و دیگر بیماری های اجتماعی است در پیش می گیرند و در این‬ ‫راستا‪ ،‬ابزار و امکانات متفاوتی را به کار می برند‪.‬‬ ‫دیکنز از جمله کسانی بود که این هدف را برگزید یا دست کم در این مسیر قرار گرفت و‬ ‫وسیله ای را که در اختیار گرفت‪ ،‬گزارشگری ناهنجاری های جامعه بود‪.‬‬ ‫البته چارلز دیکنز نخستین کسی نبود که به تالش برای کشف و افشای ناهنجاری های عصر‬ ‫خود دست زد‪ .‬همزمان با او‪ ،‬گروهی از اندیشمندان و فعاالن سیاسی و اجتماعی‪ ،‬با انتشار‬ ‫جزوه و کتاب و مقاله‪ ،‬به عنوان فیلسوف‪ ،‬سیاستمدار و فعال سیاسی در صدد رفع معضالت‬ ‫جامعه از طریق اصالحات‪ ،‬و یا سرنگونی نظام حاکم با توسل به انقالب بر آمده بودند‪.‬‬ ‫حتی توسل به ابزار ادبی برای پیشبرد اصالحات هم از ابتکارات دیکنز نبود و شعرا و‬ ‫نویسندگانی قبل یا همزمان با او‪ ،‬از ادبیات به عنوان وسیله ای برای آگاه سازی و برانگیختن‬ ‫وجدان اجتماعی بهره برده بودند‪.‬‬ ‫قانع کردن مخاطب‬ ‫با اینهمه‪ ،‬آنچه چارلز دیکنز را به شخصیتی نادر‪ ،‬و حتی منحصر به فرد در تاریخ اجتماعی و‬ ‫ادبی بریتانیا تبدیل می کند‪ ،‬شیوه کار اوست که نه تنها معضالت اجتماعی را نشان می دهد‪،‬‬ ‫بلکه مهمتر از آن‪ ،‬مخاطبان را به اندیشه لزوم برخورد با این معضالت بر می انگیزد‪.‬‬ ‫دیکنز را نمی توان “ادیب” به معنی رایج کلمه تلقی کرد‪ ،‬بلکه باید او را گزارشگری دانست‬ ‫که به جای استفاده از ادبیات به عنوان یک “هنر متعالی” و قابل استفاده “خواص”‪ ،‬شیوه قصه‬ ‫گویی را برگزید‪ ،‬در حالی که موضوع و مضمون قصه های خود را از محیط اطراف گرفته و‬ ‫در پیگیری هدفی مشخص به کار می برد‪.‬‬ ‫بررسی آثار دیکنز نشان می دهد که به خصوص در آثاری که پس از دستیابی به شهرت و‬ ‫رفاه نسبی خلق کرده‪ ،‬کوشیده است با تصویرپردازی انتقادآمیز از معیارها و روابط اجتماعی‬ ‫و فردی‪ ، ،‬مخاطبان خود را با بی عدالتی و خشونت مستولی بر جامعه آشنا سازد و شاید هم‬ ‫لزوم تغییرات را گوشزد کند‪.‬‬ ‫در عین حال‪ ،‬اگر تشویق مخاطبان به تالش برای شرایط اجتماعی را هدف آثار دیکنز بدانیم‪،‬‬ ‫نویسنده برای رسیدن به این هدف‪ ،‬به موعظه و اندرز روی نمی آورد بلکه ابزاری را به‬ ‫کار می گیرد که از کارآیی منحصر به فردی در تاثیرگذاری بر مخاطبان برخوردار است‪.‬‬ ‫او به خوبی می دانست که در تغییر روش و نگرش مخاطبان‪ ،‬شعارهای خشم آلود و تقبیح و‬ ‫تهدید کمتر به نتیجه می رسد و واکنشی خشم آلود و یا دست کم بی اعتنایی و نفی واقعیت‬ ‫را در پی می آورد و حتی باعث رویگردانی خوانندگان می شود‪.‬‬ ‫کشف‪ ،‬یا بازکشف دیکنز این بود که برای آشکار ساختن نقاط ضعف جامعه و مسئولیت‬ ‫مخاطبان در قبال آن‪ ،‬اشاره های تلویحی به خصوص اشاراتی طنز آمیز می تواند نتیجه‬ ‫بخش تر باشد‪.‬‬ ‫به این ترتیب‪ ،‬مصائب فرودستان جامعه و ستم های مادی و معنوی و روحی و جسمی که بر‬ ‫آنان وارد می شود به گونه ای در قصه های دیکنز به تصویر کشیده شده است که خواننده‬ ‫را تکان می دهد و بر نقشی که ممکن است در ایجاد چنین شرایطی داشته باشد شرمسار می‬ ‫کند بی آنکه در صدد انکار واقعیت و یا تبرئه خود برآید‪.‬‬ ‫در واقع‪ ،‬احساسی که این داستان ها در مخاطب ایجاد می کند‪ ،‬آگاهی بر ابتذال معیارها‬ ‫و ارزش هایی است که گاه بشر براساس آنها‪ ،‬به رفتار ظالمانه دست می زند و مرتکب‬ ‫فجایعی ناگفتنی می شود‪ .‬تصویر پردازی دیکنز از کودکان محکوم به زندگی در شرایط‬ ‫تحمل ناپذیر یتیم خانه ها و یا ادامه حیات در دنیای زیرزمینی‪ ،‬توصیف او از کسانی که به‬ ‫خاطر موقعیت خود در ساختار طبقاتی جامعه و یا از بد حادثه گرفتار فقر و ستم پذیری‬ ‫شده اند‪ ،‬و شرح او از چند و چون زندگی دیگر فرودستان جامعه‪ ،‬دردناک است‪ ،‬اما شنیدن‬ ‫آن بدون لطف و امید به بهبود نیست‪ .‬و توصیف او از احساس قدرت و غرور عامالن یا‬ ‫تایید کنندگان ستم اجتماعی‪ ،‬کسانی که به حکم تقدیر یا با توسل به انواع وسایل اخالقی و یا‬ ‫غیراخالقی به رفاه مادی دست یافته اند چنان تمسخر آور است که قاعدتا باید چنین افرادی‬ ‫را وادار کند که‪ ،‬اگرنه در پاسخ به ندای وجدان‪ ،‬بلکه از سر شرمساری‪ ،‬در صدد چاره جویی‬ ‫برآیند‪( ...‬دنباله در صفحه ی ‪)40‬‬ ‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 27‬‬


‫تاريخ ادبيات‬

‫سبک شناسی‬ ‫(بخش ‪)129‬‬

‫ظهور سبک و شیوه ی تازه‬ ‫در اواخر قرن هفتم رفته رفته شیوه ی تازه تری در‬ ‫نثر فارسی پیدا شد و آن به دو قسمت منقسم گردید؛‬ ‫یکی شیوه ی خاص سعدی و نثر گلستان که باز پیروی‬ ‫مختصری از متقدمان در آن دیده می شود و دیگر‪،‬‬ ‫شیوه ی نثر ساده و خامی که در فصل بعد بدان اشاره‬ ‫خواهیم نمود‪.‬‬ ‫اینک ما این گفتار را به ذکر سعدی و گلستان او به‬ ‫پایان برده‪ ،‬از سبک واقعی دوره ی مغولی در گفتار بعد‬ ‫صحبت خواهیم کرد‪.‬‬

‫سعدی شیرازی‬

‫ابوعبدالله مشرف بن مصلح یا مشرف الدین بن مصلح الشیرازی‪ ،‬به غالب احتماالت در اوایل‬ ‫قرن هفتم متولد شده و در سنه ی ‪ 691‬و به قولی ‪ 694‬در شیراز وفات یافته است‪1.‬‬ ‫سعدی بزرگتر از آن است که الزم باشد در تعریف وی صرف وقت کنیم‪ ،‬چه دفتری نیست‬ ‫که از ذکر جمیل و شرح احوال و بزرگواری او خالی باشد‪ .‬در جمله سعدی تخلص خود‬ ‫را از نام شاهزاده ی ادب پرور سلغری یعنی سعد بن ابی بکر بن سعد بن زنگی ولیعهد‬ ‫مظفرالدین ابوبکر بن سعد گرفت‪ ،‬و در زمان ولیعهدی این شاهزاده (‪ )658-623‬هر وقت‬ ‫در شیراز مقیم بودی در خدمت او بودی و از مرثیه ی سوزناکی که شیخ در باره ی این‬ ‫شاهزاده گوید – و آن در سال ‪ 658‬بود که بعد از پدر به زودی وفات یافت – می توان‬ ‫معلوم کرد که شیخ نسبت بدین جوان چه عالقه و ارتباطی داشته است‪.‬‬ ‫شیخ شاعری درباری نبود‪ ،‬بلکه باید گفت شغل شاغل او شاعری نبوده است‪ ،‬چه او در‬ ‫نظامیه بغداد تحصیل کرد و طالب آن مدرسه یا حاکمان شرع بودند یا مفسران و محدثان‬ ‫و یا وعاظ و مذکران‪ ،‬و شیخ ازین طایفه ی اخیر بود و شغل او سفر و سیر در بالد اسالم و‬ ‫مجلس گفتن و وعظ و ارشاد خلق به سوی دین و اخالق‪ ،‬و درین باره اسناد زیادی در آثار‬ ‫شیخ موجود است‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬شیخ در علم لغت و صرف و نحو و کالم و منطق و حکمت‪،‬‬ ‫بویژه حکمت عملی محتوی علم االجتماع و سیاست مدن مهارت داشته است‪ .‬بوستان یا‬ ‫سعدی نامه ی وی نیز دلیلی باهر است بر این قسمت اخیر و همچنین معلوم می شود که‬ ‫شیخ گذشته از احاطه ی کامل بر علوم عربیه و ادبیه و مطالعه ی دواوین شعرای عرب‪ ،‬در‬ ‫زبان فارسی که در آن روزگار روی به تراجع نهاده بود‪ ،‬نیز دستی قوی و آشنایی به سزا‬ ‫داشته است و این زبان را می دانسته است و فصاحت و لطف طبع و موزونی طبیعی را با‬ ‫احاطه ی به رموز ادب پارسی از نظم و نثر فراهم آورده‪ ،‬چه از دقت در گلستان و بعض‬ ‫غزلیات شیخ به خوبی می توان دانست که او را به آثار نظم و نثر پیشینیان وقوفی کامل‬ ‫حاصل بوده است‪ ،‬و گرد آوردن کلمات و تلفیق الفاظ و رعایت و تناسب لفظ و معنی بدین‬ ‫خوبی تنها کار ذوق و جودت ذهن و قریحه ی خدادادی وی نبوده‪ ،‬زیرا بعض اصطالحات که‬ ‫در کتب معاصر سعدی یافت نمی شود و یا به ندرت دیده می شود در نثر و نظم سعدی‬ ‫پیدا می کنیم‪ ،‬و این نکات احاطه و تتبع کامل وی را در زبان فارسی مدلل می دارد و شک‬ ‫نیست که عالوه بر احاطه ی علمی و فنی‪ ،‬ذوق ابداع و سلیقه ی او هم ممد این معنی شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫شیوه ی سعدی در نثر‬ ‫از سعدی سه قسم نثر باقی مانده است‪ ،‬و ما بدان هر سه اشاره می کنیم‪ .‬اول‪ :‬سبک متداول‬ ‫عصر‪ ،‬یعنی دنباله ی همان شیوه و طرز ابوالمعالی و سعدالدین و جوینی‪ .‬دوم‪ :‬شیوه ی‬ ‫خواجه عبدالله انصاری‪ .‬سوم‪ :‬شیوه ی خود سعدی‪ ،‬و این همه در شش رساله ی مقدمه‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫ی کلیات و گلستان دیده می شود‪،‬‬ ‫و آن رساله ها عبارتند از‪ :‬رساله‬ ‫ی اول دیباچه ای که بر سفینه ای‬ ‫نوشته است‪ .‬رساله ی دوم در‬ ‫مجالس پنجگانه‪ ،‬رساله ی سوم‬ ‫در سئوال صاحبدیوان‪ ،‬رساله ی‬ ‫چهارم در عقل و عشق‪ ،‬رساله ی‬ ‫پنجم در نصیحت ملوک و رساله‬ ‫ی ششم در سه رساله‪.‬‬ ‫در انتساب این رسایل به شیخ جای‬ ‫تردید نیست‪ ،‬مگر رساله ی ششم‬ ‫که مشتمل بر بعض اغراقات است‬ ‫و می نماید که هواداران و غالیان‬ ‫در حق شیخ آن را وضع کرده‬ ‫اند‪ .‬اما بعضی از این رسائل نیز‬ ‫در غایت متانت و سختگی است‬ ‫و نمی تواند مجعول باشد و البد‬ ‫تألیف مردی دانشمند از مردم‬ ‫آن زمان باید باشد و چون به‬ ‫شیخ منسوب است ناچار از اوست‬ ‫خاصه که عبارات شیرین و نمکین سعدیانه نیز گاه به گاه در آنها یافت می شود‪ ،‬و شعرهایی‬ ‫که در آنها آمده و از خود نویسنده است قابل هست که از اشعار متوسط شمرده آید و غالب ًا‬ ‫نیز در ضمن کلیات آمده است‪.‬‬ ‫‪ -1‬رساله ی اول‬ ‫دیباچه ای است که شیخ بر سفینه ای نوشته است‪ ،‬و چنین می نماید که آن سفینه متعلق به‬ ‫شاهزاده یا بزرگی بوده است‪ ،‬و این رساله هرچند بالنسبه به نثر قدیم قدری ساده و از‬ ‫تکلفات خام و سجع های بارد و صنایع معموله تا حدی عاری است‪ ،‬لیکن از استعمال لغات تازی‬ ‫برای قرینه سازی و ازدواج و اشتقاق و آوردن جمله هایی متداول و مسجوع از قبیل "تالطم‬ ‫ُ‬ ‫معمول بِه ِزمان بوده است خودداری ننموده و هرچه‬ ‫امواج هموم و تراکم افواج غموم" که‬ ‫بخواهی در آوردن استدالالت قرآنیه که عمده شیوه ی مجلس گویان آ« زمان است به‬ ‫افراط گراییده و تند رفته است‪.‬‬ ‫‪ -2‬رساله ی دوم‬ ‫این رساله عبارت است از پنج مجلس‪ ،‬یعنی مفاد یا عین پنج منبر و پنج مجلس وعظ است که‬ ‫شیخ برای خود یا شاگردان خود نوشته است که از روی آن مجالس تذکیر کنند و مجلس‬ ‫گویند‪ ،‬و در مقدمه ی مجلس نخستین نظمی ملمع در مدح سید انبیا علیه الصلوة آورده‬ ‫است که به شعر سعدی می ماند و در ضمن مجلس نیز تمثیلی آونرده است و گوید‪:‬‬ ‫نقل از رساله ی دوم‪:‬‬ ‫"آن شمع را دیده ای که در لگن برافروخته اند‪ ،‬و محبت او در دل اندوخته اند و طایفه‬ ‫ای به گرد او درآمده‪ ،‬و حاضران مجلس با او خوش برآمده‪ ،‬و با او هر کس به مراعات و‬ ‫خدمت کمر بسته‪ ،‬و شمع بر باالی طشت چون سلطانی نشسته‪ ،‬که ناگاه صبح صادق بدمد‪،‬‬ ‫همان طایفه را بینی که دم در دمند (و) با تیغ و کارد گردنش بزنند‪ ،‬ازیشان سئوال کنند که‬ ‫ای عجب همه شب طاعت او داشتید‪ ،‬چه شد که او را فروگذاشتید؟ آن طایفه‪ 2‬گویند شمع‬ ‫به نزدیک ما چندان عزیز بود که خود را می سوخت و روشنایی جهة‪ 3‬ما می افروخت اکنون‬ ‫چون صبح صادق تاج افق بر سر نهاد و شعاع خود به عالم داد‪ ،‬شمع را دیگر پیش ما قیمت‬ ‫نباشد و ما را با او نسبت نه‪ ،‬پس ای عزیز من این سخن به مجاز مشمر که خواجکی دنیا بر‬ ‫مثال آن شمع افروخته است‪ ،‬و طایفه ای که به گرد او درآمده اند‪ ،‬عیال و اطفال و خدم و‬ ‫حشم اویند‪ ،‬هر یکی به نوعی در مراعات او می پویند و سخن بر مراد او می گویند‪ ،‬که ناگاه‬ ‫صبح صادق اجل بدمد‪ ،‬و تندباد قهر مرگ بوزد‪ ،‬خواجه را بینی در قبضۀ ملک الموت گرفتار‬ ‫آمده‪ ،‬از تخت مراد به تختۀ تابوت نامرادی افتاده‪ ...‬الی آخر‪4".‬‬ ‫ِ‬ ‫انشاء آن هر دو از دیباچه ی سفینه سهل تر‪ ،‬و‬ ‫مجلس اول و دوم شبیه به هم است و‬ ‫عباراتش ساده تر و بی پیرایه تر است‪ ،‬و آن هر دو به یک طرز تألیف گردیده است‪ ،‬یعنی‬ ‫مجلس اول به چند شعر در مدح رسول آغاز شده و بعد "در خبر است" آمده و خبری از‬ ‫پیغمبر ذکر کرده و داخل موعظت گردیده است‪ ،‬و مجلس دوم نیز ابتدا به (قال الله) آغاز‬ ‫شده و پس از ذکر آیتی از قرآن و ترجمه ی آن آیت باز "در خبر است" آمده و خبری را‬ ‫عنوان مجلس ساخته است‪ ،‬و در ضمن این مجلس قطعه ای آورده است که می توان علی‬ ‫التحقیق از شیخ دانست و آن قطعه در بیان فرق میان تقوی مؤمنان و تقوی اولیاء یا صالحان‬ ‫است‪.‬‬ ‫قطعه‪:‬‬ ‫به تخت ملک بر چون پادشاهان‬ ‫ ‬ ‫گدایان بینی اندر روز محشر‬ ‫که گویی آفتابانند و ماهان‬ ‫ ‬ ‫چنان نورانی از فرط عبادت‬ ‫تو خود چون از خجالت سر برآری که بر دوشت بود بار گناهان‬ ‫بیا پیش از عقوبت عذرخواهان‬ ‫اگر دانی که بدکردی و بد رفت ‬ ‫و سپس از تقوی عارفان بحث کند و گوید‪:‬‬ ‫"یکی از بزرگان را زانو درد کردی‪ ،‬گفتند زمانی پای دراز کن چون تنهائی‪ ،‬گفت تنها نیستم‬ ‫و شرم از خداوند می دارم که ترک ادب باشد"‪.‬‬ ‫‪( ...‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬ ‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 28‬‬


‫‪ ...‬و در خالل این مجلس غزل ها و ابیاتی از سعدی مندرج است که ما آنها را در غزلیات یا‬ ‫گلستان نیز می بینیم‪ ،‬و شک نیست که مجالس از خود سعدی است‪ ،‬ولی نه آن سعدی بذله‬ ‫گو و حکیم که ما او را در گلستان دیده ایم‪ ،‬بلکه سعدی زاهد و صوفی که در حلب یا کاشغر‬ ‫به منبر رفته‪ ،‬موعظه می کند‪ ،‬و مجلس می گوید‪.‬‬ ‫باز هم نه چنان است که از سخنان شیرین سعدی درین مجلس نمونه ای نیابیم‪ ،‬زیرا با وجود‬ ‫دشخواری موضوع که ناگزیر بایستی در توحید و عبادت و زهد خشک سخن گفت‪ ،‬گاهی هم‬ ‫عباراتی لطیف و متین دیده می شود‪ ،‬ولی چون شیوه ی آرایش کالم غیر از شیوه ای است‬ ‫که وی در گلستان پیش گرفته است‪ ،‬هیچ یک از عبارات این مجالس با ذوق سعدی شناسان‬ ‫چسبندگی ندارد‪ ،‬هرچند که از زبان شیرین او نیز گاهی حکایت کند‪.‬‬ ‫‪ -3‬مجلس سوم‬ ‫صرف عرفانی است و در شناخت باریتعالی و عشق و غیرت اوست‪ ،‬و در آن از شیوه و سبک‬ ‫خواجه عبدالله انصاری گاهی پیروی می کند مثل این عبارات‪:‬‬ ‫نقل از مجلس سوم‪:‬‬ ‫"ای مردی که نااهلی را در درون خود عشقی اندوخته ای این پراکندگی تا کی‪ ،‬و ای آنکه دل‬ ‫خود را هزار بار به عشق دیگر بفروخته ای این آشفتگی تا چند؟ فرد‪:‬‬ ‫دل بفروخته مفروش به بازار دگر‬ ‫ ‬ ‫دل به بازار من آورده و بفروخته ای‬ ‫ای مردی که حدیث ما بر زبان نداری این خموشی تا کی‪ ،‬ای یاری که هرگز یاد ما نیاری‬ ‫این فراموشی تا کی‪ ،‬ای شخصی که با هر کس بازاری ساخته ای این رسوائی تا کی‪ ،‬ای کسی‬ ‫که ترا با همه ناکسان همواری بُ َود این ناهمواری تا کی؟ ای شخصی که ترا نزد همه خسان‬ ‫جای بود این خواری تا کی؟ هر که فراموشی ما را شغل و پیشۀ‪ 5‬خود سازد و جان و دل و تن‬ ‫حو َذ َعلیهم اُ َ‬ ‫ذکرالله‬ ‫لش ُ‬ ‫یطان َف َانسی ُهم َ‬ ‫در عشق ما نگدازد‪ 6‬از لشگر شیطانش گردانیم‪ ،‬که اِسَت َ‬ ‫اولِئ َ‬ ‫الش ِ‬ ‫ک ِحزب َ‬ ‫یطان‪ ،‬بیا تا نشان آشنایان دهیم و حدیث مردان گوئیم‪ :‬ای مردی که بامداد‬ ‫سر از بالش برداری و شربت عشق ما نوشی نوشت باد‪ ،‬ای مردی که هر شب دل بر آتش‬ ‫عشق ما کباب کنی و جگر را از شوق ما خوناب‪ ،‬مبارکت باد‪ ...‬جوانمردا معشوقی همه جباری‬ ‫و دلداری است‪ ،‬و عاشقی همه ذلیلی و بردباری‪ ...‬الخ"‪.‬‬ ‫‪ -4‬مجلس چهارم ‬ ‫همه عرفانی و در ترک و تجرد و انقطاع و زهد است و قدری روان تر و ساده تر از مجلس‬ ‫پیشین انشاء شده‪ ،‬و نقلی از یحیی بن معاذ رازی دارد‪ ،‬و حکایتی از ابراهیم ادهم و حدیثی‬ ‫از رسول‪ ،‬و حکایتی از عمر عبدالعزیز در اوست‪ ،‬و به زبان سعدی نزدیکتر از مجالس دیگر‬ ‫است و ما حکایت ابراهیم ادهم را آوردیم‪:‬‬ ‫از مجلس چهارم‪:‬‬ ‫"حکایت – روزی ابراهیم ادهم بر در سرای نشسته بود و غالمان صف زده‪ ،‬ناگاه درویشی‬ ‫آمد با دلقی و انبانی و عصائی‪ ،‬خواست تا در سرای ابراهیم رود‪ ،‬غالمان گفتند ای پیر کجا می‬ ‫روی؟ گفت درین خان می روم‪ ،‬گفتند این سرای پادشاه بلخ است‪ .‬ابراهیم بشنید‪ ،‬بفرمود تا‬ ‫او را بیاوردند‪ ،‬گفت ای درویش این سرای من نه خان‪ ،‬گفت ای ابراهیم این سرای از آن که‬ ‫بود؟ گفت از ِ‬ ‫بمرد‬ ‫آن جدم‪ ،‬گفت چون او درگذشت؟ گفت از آن پدرم‪ ،‬گفت چون پدرت ُ‬ ‫کرا شد؟ گفت مرا‪ ،‬گفت چون تو بمیری کرا شود؟ گفت پسرم را‪ ،‬گفت ای ابراهیم جائی که‬ ‫یکی در شود و دیگری بدر آید خانی باشد نه سرائی!"‪.‬‬ ‫این مجلس نیز به چند سجع مکرر مخصوصًا سجع های سه تائی قدیم یا چهارتائی که قبل از‬ ‫این به قدمت آنها اشاره شده و در نثر انصاری و علی بن عثمان دیده شد‪ ،‬ختم می گردد‬ ‫از قبیل‪:‬‬ ‫"جوامردا مؤمنی پیشه دار که بهشت خرم بوستانی است‪ ،‬از معصیت پرهیز کن که دوزخ‬ ‫گرم زندانی است‪ ،‬دل و جان به حق تسلیم کن که کریم سجانی است" "اگر عاشقی دل نشانۀ‬ ‫تیر بال کن‪ .‬اگر عارفی جان سپر محنت قضا کن‪ ،‬اگر بنده ای به هرچه او کند رضا کن‪ ،‬و بر‬ ‫همه کار اعتماد به خدا کن"‪.‬‬ ‫‪ -5‬مجلس پنجم‬ ‫این مجلس شاهکار سعدی است و می توان آن را با گلستان از نظر لطف معنی و حسن‬ ‫عبارت برابر نهاد‪ ،‬و در آن روایتی از ابراهیم خواص که با مریدان گفت "کاشکی من خاک‬ ‫پای آن سرپوشیده بودمی" و بعد قصه ی پادشاهی از بالد کفر و دختر آن پادشاه را – که‬ ‫در غالب کتب عرفا موجود است – ذکر می کند و روایتی دیگر از جنید که او را به خواب‬ ‫دیدند و از حال او پرسیدند نقل کرده است‪ ،‬و پس از آن داستان برصیصای عابد را ذکر‬ ‫کرده است‪ ،‬و این مجلس بهترین آن پنج مجلس است‪ ،‬و یکی از شاهکارهای منبری شیخ‬ ‫بوده و اکنون هم یکی از یادگارهای زیبای پرمغز اوست‪.‬‬ ‫‪ -6‬رساله ی سوم‬ ‫این رساله عبارت است از مکتوب صاحبدیوان به شیخ و سئوال های او‪ ،‬و نیازی که فرستاده‬ ‫و جواب شیخ به او‪ .‬در این رساله شیخ و مالحت و ظرافت او جلوه می کند‪ ،‬و لطف گفتار و‬ ‫شیرینی اشعار و عبارات لطیف و پخته نمایان می گردد مانند پاسخ سئوال سوم‪:‬‬ ‫"پیادۀ عاج چون عرصۀ شطرنج به سر می برد فرزین – یعنی به از آن می شود که بود – و‬ ‫پیادۀ حاج چون بادیه به سر می برد بدتر از آن می شود که بود!‬ ‫کو پوستین خلق به آزار می درد!‬ ‫ ‬ ‫از من بگوی حاجی مردی گزای را‬ ‫بیچاره خار می خورد و بار می برد!"‬ ‫ ‬ ‫حاجی تو نیستی شتر است ا برای آنک‬ ‫و درین رساله اغراق های زیادی جامع این رساالت در باره ی شیخ گفته است از قبیل آنکه‪:‬‬ ‫"بارها غالم دیده است که خواجه شمس الدین خروار خروار زر به شیخ می فرستاده است‬ ‫از بهر علفۀ مرغان‪ ،‬و شیخ آن زرها قبول نمی فرموده است!" رحمت بر آن شاگردان و‬ ‫دوستان که پاس آبروی دوست یا حرمت و شهرت استاد نگه دارند‪ ،‬اما نه آن درجه که به‬ ‫گزاف گویی کشد‪ ،‬خواجه شمس الدین هیچ وقت خروار خروار زر در خزینه ی هوالکو و‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫ابقا ندید تا چه رسد که آن همه یا‬ ‫رطلی از آن را به شیخ بدهد و شیخ‬ ‫رد کند!‬ ‫در قسمت ششم این رساله داستان‬ ‫مالقات شیخ را با ابقاخان یا ساخته اند‬ ‫و یا در ضمن آن مالقات‪ ،‬از لحاظ‬ ‫پاس عزت و مقام سعدی به اغراقات‬ ‫معهود دست زده اند‪.‬‬ ‫‪ -7‬رساله ی چهارم‪7‬‬ ‫این رساله در پاسخ "سعدالدین"‬ ‫نامی است که از شیخ در ضمن‬ ‫قطعه ای می پرسد که آیا عقل‬ ‫وسیله ی شناخت و وصول است یا‬ ‫عشق‪ ،‬و شیخ جوابی لطیف و پرمغز‬ ‫می دهد‪ ،‬و این رساله از رسایل‬ ‫عرفانی شیخ است و بالنسبه ساده‬ ‫و به شیوه ی گلستان تحریر یافته‬ ‫و اشعار بسیار خوب دارد که همه‬ ‫ی آنها مشهور است و می توان این‬ ‫رساله و مجالسی که شیخ در عرفان‬ ‫نوشته است و مجالس موالنا جالل الدین در کتاب "فیه مافیه" را قدیم ترین تحقیقات عرفانی‬ ‫شمرد که درنثر فنی تألیف گردیده است‪ ،‬چه سخنان خواجه ی انصاری خطابه و مناجات و‬ ‫کلمات قصار است‪ ،‬نه تحقیق و ادای مطلب از نظر علمی و فنی و هرچه از این قبیل دیدم‬ ‫از دایره ی نثر فنی بیرون بود مانند نثر تذکرة االولیا و غیره‪ .‬پس می توان نثر سعدی و‬ ‫مولوی را که معاصر اوست‪ ،‬از قدیمترین نثر فنی عرفانی دانست‪.‬‬ ‫‪ -8‬رساله ی پنجم‬ ‫رساله ی موسوم به نصایح الملوک‪ – 8‬این رساله را شیخ بسیار ساده و روان نوشته است‬ ‫و بعینه شیوه ی گلستان را درین رساله می بینیم‪ ،‬بلکه از گلستان هم ساده تر و بی تکلف‬ ‫تر‪ .‬مگر گاهی سجعی طبیعی خود در کالم افتاده و یا بیتی بر سبیل تضمین به کار آمده‪ ،‬و‬ ‫غالب آن رساله مشحون از کلمات حکیمانه و کوتاه است که در زیر عنوان حکمت و موعظه‬ ‫و فایده و تنبیه و تربیت و پند آورده است و جای به جای حکایتی بر سبیل تمثیل و نمودار‬ ‫ذکر کرده‪ ،‬و یک دوره اصول ُملکداری و رعیت پروری را در موجزترین عبارات با کمال‬ ‫فصاحت بیان فرموده است و با عبارات مؤثر و خطاب های دلنشین پند داده و اندرز کرده‬ ‫است‪ ،‬مثال‪:‬‬ ‫"پند – روزگار حیف روا ندارد‪ ،‬هر آینه داد مظلومان بدهد‪ ،‬و دندان ظالمان بشکند‪ ،‬و‬ ‫ستمکاران را خوار سازد‪ ،‬ای که در خواب خوشی از بیداران بیندیش‪ ،‬و ستمکاران را خوار‬ ‫سازد‪ ،‬این که در خواب خوشی از بیداران بیندیش‪ ،‬ای که توانائی در رفتن با همراهان ناتوان‬ ‫بساز‪ ،‬ای که فراخ دستی تنگدستان را مراعات کن‪ ،‬دیدی که پیشینیان چه کردند و چه بردند‪،‬‬ ‫برفتند و جفا بر مظلومان بسر آمد و وبال بر ظالمان بماند‪ ،‬راست خواهی درویشی به‬ ‫سالمت‪ ،‬به که پادشاهی به مالمت‪".‬‬ ‫دیگر فرماید‪:‬‬ ‫"دل دوستان آزردن مراد دشمنان برآوردن است – گرسنگی به‪ ،‬که سیری از پهلوی‬ ‫درویشان‪.‬‬ ‫شکار از خیل گنجشکان نگیرد"‬ ‫ ‬ ‫اگر عنقا ز بی برگی بمیرد‬ ‫‪ -9‬رساله ی ششم‬ ‫این رساله داستانی است که جامع کلیات از زبان شیخ نقل می کند که‪ :‬در هنگام مراجعت از‬ ‫مکه بدارالملک تبریز رسیدم‪ .‬و سپس شرح برخورد خود را با موکب اباقاخان و جدا شدن و‬ ‫پیاده شدن خواجگان جوینی‪ :‬شمس الدین و عالء الدین از موکب پادشاه مغول و پیاده شدن‬ ‫و بوسه بر دست و پای سعدی دادن را به تفصیلی که در کتاب مندرج است می گوید‪ ،‬و‬ ‫بالخره مالقات سعدی با اباقاخان و پند دادن و شعر گفتن‪ ،‬که همه ی این داستان به افسانه‬ ‫شبیه تر است تا به حقیقت تاریخی‪ ،‬و معلوم می شود که جامع کتاب از روی کلمات سعدی و‬ ‫اشعار او داستانی تراشیده است‪ .‬منجمله سعدی در رساله ی "نصیحت الملوک" آغاز رساله‬ ‫گوید‪" :‬یکی از خلفا بهلول را گفت مرا نصیحتی کن‪ .‬گفت از دنیا به آخرت چیزی نتوان برد‬ ‫مگر ثواب و ِعقاب‪ ،‬اکنون درین هر دو مخّیری" و درین داستان نیز عین این پند را از زبان‬ ‫سعدی آورده اند که می گوید‪" :‬پادشاه فرمود مرا پندی ده‪ .‬گفتم از دنیا به آخرت چیزی‬ ‫نتوان برد مگر ثواب و ِعقاب‪ .‬اکنون تو مخّیری‪ .‬اباقاخان فرمود که این معنی به شعر مقرر‬ ‫فرمای‪ ،‬در حال این قطعه در عدل و انصاف فرمود‪:‬‬ ‫حالل باد خراجش که مزد چوپانیست‬ ‫ ‬ ‫شهی که پاس رعیت نگاه می دارد‬ ‫که هرچه می خورد از جزيۀ مسلمانی است‬ ‫ ‬ ‫وگرنه راعی خلق است زهر مارش باد‬ ‫اباقا بگریست و چند نوبت فرمود که راعیم یا نه‪ ...‬الی آخر‪.‬‬ ‫بعضی از اهل خبرت و تحقیق را گمان چنین است که در محضر پادشاهی کافر چون اباقا با آن‬ ‫جبروت و قدرت و عدم انس به ادب و شعر‪ ،‬اگر این مالقات از بنیاد موضوع نباشد کم از این‬ ‫نیست که نصیحت مذکور و قطعه ی موصوف بویژه "زهر مارش باد!" و "جزیۀ مسلمانی"‬ ‫طبیعی و غیرمجعول به نظر نمی رسد‪ .‬و نه گمان افتد که ما مقام شیخ را دون این معنی‬ ‫می شماریم بلکه اَبَقا و استعداد او را در شنیدن حقایق و نصایح تلخ موافق با چنان سعادت و‬ ‫توفیقی نمی دانیم‪ ،‬والله اعلم‪( ...".‬دنباله در صفحه ی ‪)30‬‬ ‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 29‬‬


‫سبک شناسی‪...‬‬

‫(دنباله از صفحه ی ‪)29‬‬

‫‪ -10 ...‬رساله ی هفتم‪ :‬در نصیحت ملک "انکیانو"‬ ‫این رساله از سعدی است و انکیانو از حکام و ملوک‬ ‫خوب و بالنسبه الیق و صاحبدل بوده است‪ ،‬و خود‬ ‫سعدی هم در مقدمه گوید‪" :‬معلوم شد که خسرو‬ ‫عادل دام دولته قابل تربیت است و مستعد نصیحت"‬ ‫و در عهد مغول امرا و صاحبان اطراف را که از طرف‬ ‫ایلخان گماشته می شدند یا در قید ایلی درآمده بودند‬ ‫" َمِلک" می گفتند و انکیانو از دست ایلخانی مغول َم ِل ِ‬ ‫ک‬ ‫فارس و سواحل و دریابار جنوب بوده است‪.‬‬ ‫این رساله بسیار ساده و روان و سلیس انشاء شده‬ ‫است و با نثر قدیم سعدی که در دیباچه و مجالس پنجگانه دیدیم‪ ،‬و نثر گلستان که‬ ‫بعد خواهیم دید متفاوت می باشد‪ ،‬جز بعضی سجع های طبیعی‪ ،‬دیگر گرد تفنن و تصنع‬ ‫نگشته و از آوردن اشعار زیاد هم خودداری فرموده است‪ ،‬قسمتی نیز از نصایح رساله‬ ‫ی "پنجم" به عین در این رساله آمده و شک نیست که این رساله از برای مطالعه ی‬ ‫مردی قوی و ساده و کم سواد تحریر یافته است که شاید همان انکیانو امیر تاتار باشد‪،‬‬ ‫و در قصایدی که شیخ در مدح انکیانو گفته نیز نصیحت های صریح و اندرزهای روشن‬ ‫و احیانًا زننده و خشن به کار برده است‪ ،‬و بهترین قصاید سعدی که در اخالق و پند و‬ ‫نصیحت گفته شده است مدایح انکیانو است و نسبت به عالء الدین عطاملک و دیگر‬ ‫ملوک و صدور به اندازه ی این " َمِلک" تند نرفته است‪ ،‬و صریح و پوست کنده سخن‬ ‫نگفته است‪ ،‬و انصاب باید داد که این رساله مجموعه ای است از سیاست و جهانداری و‬ ‫آداب رعیت پروری که هر وقت آن را بخوانند تازه و قابل تمجید و تقلید و پیروی است‬ ‫تبرک ایراد می شود‪:‬‬ ‫تیمن و ّ‬ ‫و یک جمله از آن رساله محض ّ‬ ‫"حاکمان مثال سرند و رعیت مثال بدن‪ ،‬نادان سری باشد که بدن خود را بدندان پاره‬ ‫کند‪ ...‬عاملی را که از برای پادشاه از مال رعیت توفیر انگیزد خاطی و بدکردار داند‪ ،‬که‬ ‫پادشاه برعیت محتاج تر است که رعیت به پادشاه‪ ،‬زیرا که رعّیت اگر پادشاه هست یا‬ ‫متصور نشود‪".‬‬ ‫نیست همان رعیت است و پادشاه بی وجود رعیت‬ ‫ّ‬ ‫‪ -11‬رساله ی هشتم‬ ‫داستانی است که جامع کتاب در باره ی احترامی که شیخ را نزد ملوک فارس بوده‬ ‫است گرد آورده و مربوط است به حکایت کوچکی از شمس الدین تازیکو که به امر وی‬ ‫خرمائی از مال دیوان که تسعیر اندک داشت‪ ،‬به بهای گران به بقاالن شیراز به طرح داده‬ ‫بودند‪ .‬و اتفاق ًا چند بار از آن خرما به برادر شیخ که بر در خانه ی اتابک دکان بقالی‬ ‫داشت فرستاد‪ ،‬و برادر ازین ماجری به شیخ شکایت می برد و شیخ قطعه ای شیرین‬

‫تر از خرمای مطروح در این معنی گفته جهت تازیکو می فرستد و تازیکو آن ماجری را‬ ‫جبران می نماید و دل شیخ را به دست می آورد‪ ،‬به تفصیلی که در رساله مندرج است‪،‬‬ ‫و جز آن قطعه و اثبات احترام شیخ چیزی دیگر درین رساله نیست‪.‬‬ ‫توضیحات‪:‬‬ ‫‪ -1‬ضبط ‪ 691‬اصح روایات است زیرا معاصران او ماده ی تاریخی برای فوت او گفته اند‬ ‫که مصراع تاریخ چنین است‪ :‬تاریخ وفات او همان خاص افتاد ‪ -‬و خاص ‪ 691‬است‪.‬‬ ‫‪ -2‬نسخه ی چاپ تهران ‪ -‬همان طایفه‪.‬‬ ‫‪ -3‬نسخه ی خطی‪ :‬از برای ما‪.‬‬ ‫‪ -4‬نقل از نسخه ی خطی متعلق به نگارنده‪ .‬در نسخه ی خطی عنوان این تمثیل ها را‬ ‫"مثل" نوشته و در نسخه ی چاپی گاهی بدون عنوان است و گاه حکایت نوشته شده‬ ‫است‪ ،‬و در خود متن نسخه ی خطی "مثال" هم ذکر شده و گوید دلیل این کلمه را‬ ‫مثالی بگوییم "خواجگی دنیا بر مثال آن شمع افروخته است" و یا "مثلی دیگر در تنبیه‬ ‫ارباب غفلت" و غیره‪.‬‬ ‫‪ -5‬چاپی‪ :‬فراموشی عشق ما پیشه سازد‪.‬‬ ‫‪ -6‬چاپی‪ :‬ندارد‪.‬‬ ‫‪ -7‬عنوان این رساله در نسخها فرق دارد‪ .‬در نسخهای چاپی نوسته اند "رساله ی چهارم‬ ‫در عقل و عشق سئوال سعدالدین" و در نسخه ی خطی که در تصرف نویسنده ی ان‬ ‫مجموعه است‪ ،‬نوشته‪" :‬ستوال نطیوی (؟) از شیخ سعدی" و معلوم نشد که این سعد‬ ‫الدین یا نطیوی‪،‬نظیری‪ ،‬نطنزی‪ ،‬ظریفی؟ کی است و این سعدالدین نام مردی فاضل و‬ ‫شاعر بوده است و قطعه ای که سئوال او را محتوی است بی لطف و ناپخته نیست ‪ -‬از‬ ‫شیخ می پرسد که‪ :‬مرد را راه به حق عقل نماید یا عشق‪ ،‬و یک بیت از مقطع قصیده‬ ‫نیز به قافیه ختم می شود که شاید تخلص شاعر باشد‪ .‬و قافیه ی آن بیت در نسخها به‬ ‫اختالف ضبط است‪ .‬در نسخه ی چاپی "مقیم" و در نسخه ی خطی "کریم" و در چاپ‬ ‫تازه "سقیم" قافیه شده است و شاید که "سقیم" به معنی بیمار و صفت "جان" باشد‪.‬‬ ‫تا ز انفاس خوشت تازه شود جان سقیم‬ ‫پایه و منصب هر یک به کرم بازنمای ‬ ‫‪ -8‬کذا نسخه ی خطی ‪ -‬و در چاپی می نویسد مجلس ششم مبنی بر سه رساله ی اول‬ ‫در نصیحت الملوک الخ‪ ...‬و حال آنکه در مقدمه و فهرست کتاب این رساله را به طریق‬ ‫مستقل در تمام نسخ ذکر می کنند‪ ،‬حتی در چاپی ها‪ ،‬و آنها که نام آن را مجلس نهاده‬ ‫دو رساله ی بعد را بدان ضمیمه کرده اند در نسخ چاپی به اشتباه رفته اند زیرا این رساله‬ ‫خود رساله ای است مستقل و مفرد و مجلس هم نیست‪ ،‬زیرا در مقدمه ی آن بعد از‬ ‫حمد و درود می گوید‪ :‬در نصیحت ارباب ملک و مکنت شروع کنیم‪ ،‬به حکم آنکه یکی‬ ‫از دوستان عزیز جزوی در این باب تمنی کرد به فهم نزدیک و از تکلف دور‪ .‬در جواب‬ ‫نوشتم که‪ ...‬الی آخره و از این عبارت معلوم می شود که رساله است نه مجلس و نسخه‬ ‫ی خطی صحیح است و چاپی غلط و نیز رساالت بعد هر یک جداگانه و مربوط به این‬ ‫رساله نمی باشند‪.‬‬ ‫دنباله در شماره ی آینده‬ ‫‪PERSIAN CULTURE AND ART INSTITUTE‬‬

‫خانـه فـرهنـگ و هنـر ایــران‬ ‫مرکـز برگـزاری کـالس‪ ،‬گردهمـایی و رویدادهـای فـرهنـگی‬

‫مرکـز اطالع رسانی رویـدادهای فرهنـگی‬ ‫کودکان و نوجوانان‬ ‫مدرسه پارسی‪ :‬مهناز صالحی‬ ‫نقاشی‪ ،‬کالژ‪ ،‬سفال‪ :‬شیما دهقان‬ ‫موسیقی‪ :‬آرزو ملکی‪ ،‬نازنین صادقی‬

‫‪www . PersianEvents . ca‬‬

‫ادبیات و هنـرهای نمایشـی‬ ‫داستان نویسی‪ :‬محمد محمدعلی‬ ‫تئاتر‪ ،‬منایشنامه نویسی‪ :‬محمد رحمانیان‬ ‫بازیگری‪ :‬مهتاب نصیرپور‬ ‫فیلمسازی‪ :‬حسین فاضلی‬ ‫عکاسی‪ :‬نیما راهنما‬

‫موسـیقـی‬ ‫کمانچه‪ ،‬ویلن‪ :‬سعید فرج پوری‬ ‫آواز‪ :‬پرویز نزاکتی‬ ‫تار‪ ،‬سه تار‪ :‬علی رزمی‬ ‫بربط‪ :‬علی سجادی‬ ‫سنتور‪ :‬ساینا خالدی‬ ‫متبک‪ ،‬دف‪ :‬هامین هنری‬ ‫گیتار‪ :‬کاوه یغمایی‪ ،‬نازنین صادقی‬ ‫پیانو‪ :‬نیلوفر فرزندشاد‬ ‫آکاردئون‪ :‬سعید زرگری‬ ‫آهنگ سازی‪ ،‬نی‪ :‬امیر اسالمی‬ ‫ویلن‪ ،‬کمانچه‪ :‬سینا احتاد‬ ‫ویلن کالسیک‪ :‬علی عسگری‬

‫هنـرهای تجسمـی‬ ‫نقاشی آبرنگ‪ ،‬اکریلیک‪ :‬محمدرضا آتشزاد‬ ‫نقاشی رنگ روغن‪ ،‬میکس میدیا‪ :‬مهتاب فیروز آبادی‬ ‫نقاشی با مداد رنگی‪ ،‬ذغال و آبرنگ‪ :‬نازنین صادقی‬ ‫کاریکاتور‪ ،‬انیمیشن‪ :‬افشین سبوکی‬ ‫مینیاتور‪ ،‬تذهیب‪ :‬فرهاد الله دشتی‬ ‫طراحی‪ :‬حمیدرضا جدید‬ ‫گرافیک‪ :‬فرزان کرمانی نژاد‬ ‫سرامیک‪ :‬املیرا حبیب اله‬ ‫مجسمه سازی‪ :‬مجید شیخ اکبری‬ ‫خوشنویسی‪ :‬مسعود کریمایی‬

‫زبان‬ ‫انگلیسی‪ :‬یلدا احمدوند‬ ‫فرانسه‪ :‬سام زهره وندی‬

‫علوم پایه‬ ‫ریاضی‪ ،‬فیزیک‪ ،‬کامپیوتر‪ :‬دامون طهماسبی‬ ‫شیمی‪ :‬سهند طهماسبی‬

‫‪facebook . com / percai‬‬ ‫‪www . percai . com‬‬ ‫‪info @ percai . com‬‬

‫)‪1181 West 16th Street (at Pemberton Ave‬‬ ‫‪North Vancouver, BC V7P 1R4‬‬

‫)‪778.PERSIAN (737.7426‬‬ ‫‪778 . 889 . 4820‬‬

‫با سـپاس از همـراهـان همیشـگی خـانـه فـرهنـگ و هنـر ایـران‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫ما‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 ِVol.15 / P. 30‬‬ ‫فرهنگ‬


‫شعر امروز‬

‫ ‬

‫ ‬

‫دو شعر از ایمان صفری‬

‫( طهران )‬

‫دود و درد ندارد‬ ‫وقتی زخم یکیست‬ ‫وقتی‬ ‫خیابان و رگ یکیست‬ ‫حاال باید هم این شهر نشئه شود‬ ‫خودزنی کند‬ ‫خط بیندازد روی من‬ ‫روی تو‬ ‫از نقشه بیرون بیایدو‬ ‫برود توی خودش‬ ‫روی شمس العماره نعره بزند‬ ‫توی دروازه غار چاقو بکشد‬ ‫توی کوچه ملی‬ ‫کافه نادری‬ ‫یقه بگیرد‬ ‫شیشه بشکند‬ ‫بعد برود توی الله زار‬ ‫همانجا که تیر خورد‬ ‫همانجا که افتاد‬ ‫من اما فکر می کنم‬ ‫طهران مرد‬ ‫از وقتی که الله زار را برق گرفت‪.‬‬ ‫حاال بلند شو مرد‬ ‫پشت پنجره ی اتاقت نشسته ای که چه‬ ‫منتظر باران نباش‬ ‫و دلگرم سایه ی سردی که روی خانه ات افتاده‬ ‫چیزی که در آسمان این شهر ایستاده‬ ‫تنها‬ ‫روح خسته ای است‬ ‫که به جنازه ی خودش‬ ‫زل زده است‪.‬‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫ ‬

‫( دیوار )‬

‫و روزهايمان‬ ‫آنقدر پشت ديوار شب گريه كردند‬ ‫و روزهايمان‬ ‫آنقدر پشت ديوار شب بيمارستانی شدند‬ ‫و روزهايمان‬ ‫آنقدر به بيمارستان نرسيده ُمردند‬ ‫كه خدا تصميم گرفت‬ ‫خورشيد را تبديل به گرگ پيری كند‬ ‫كه فقط با بوی خون‬ ‫از اين ديوار باال بيايد‬ ‫ما چهار درد بوديم‬ ‫چهار زخم‬ ‫چهار بُطری‬ ‫چهار بُطری تا ِخر ِخره خون‬ ‫كه هر بار‪ ،‬سر باز كرديم‬ ‫به جان كندن افتاديم‬ ‫زندگی ما را انكار كرد‬ ‫زمان ما را انكار كرد‬ ‫زندگی ما را پس زد‬ ‫زمان ما را پس زد‬ ‫و آرزو برای ما تنها يك كلمه بود‬ ‫مثل خورشيد‬ ‫مثل ‪. . .‬‬ ‫گفتم‬ ‫ما چهار درد بوديم‬ ‫چهار زخم‬ ‫چهار گلوله‬ ‫چهار گلوله ی برفی‬ ‫كه به هر جا اصابت كرديم‬ ‫تنها خودمان را كشتيم‪.‬‬ ‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 31‬‬


‫جدول و سرگرمی‬ ‫جدول ويژه نشریه فرهنگ‬ ‫شماره ی ‪379‬‬ ‫(يک نويسنده ی نامدار)‬ ‫طراح جدول‪ :‬بهمن‬

‫‪ -‬ونکوور‬

‫(حل جدول در صفحه ی ‪)43‬‬

‫افقی‪:‬‬ ‫‪ -1‬یکی از بزرگترین نویسندگان روس که نام یکی از‬ ‫داستان های او را در میانه ی جدول این شماره ی نشریه‬ ‫ی "فرهنگ ‪ " bc‬می بینید‬ ‫‪ -2‬سومین اش نامی بود که هیتلر و نازی ها به حکومت‬ ‫خود داده بودند ‪ -‬جامه ی فلزی جنگجویان باستان ‪-‬‬ ‫گرفتار بویژه آنکه در جنگ گرفتار دشمن شده باشد‬ ‫‪ -3‬کشوری در اروپا ‪ -‬گیاهی که از ساقه های راست و‬ ‫بلند آن عصا و چوبدستی می سازند و به آن نی هندی‬ ‫و بامبو هم گفته می شود ‪ -‬مکان‬ ‫‪-4‬کشتی جنگی ‪ -‬سرشک و ِ‬ ‫آب دیده ‪ -‬حرارت‬ ‫‪ -5‬سالخورده ‪ -‬واژه ‪ -‬پستانداری از خانواده ی گربه‬ ‫سانان ‪ -‬اشاره یا گوشه و کنایه‬ ‫‪ -6‬یکی از حواریون عیسی مسیح که در نهایت به او‬ ‫خیانت کرد ‪ -‬درازترین رشته کوه جهان‬ ‫‪ -7‬شهری زیبا و دیدنی در استان گیالن ‪ -‬دخل و عایدی‬ ‫‪ -8‬شاداب و سرسبز ‪ -‬عمیق ‪ -‬نوعی سس گوجه فرنگی‬ ‫‪ -9‬بلندمرتبه و بزرگ ‪ -‬وسیله قرار دادن و دست به‬ ‫دامان شدن‬ ‫‪ -10‬از ورزش ها ‪ -‬از ضمیرهای مفعولی ‪ -‬شهری در‬ ‫استان آذربایجان شرقی‬ ‫‪-11‬از تقسیمات کشوری ‪ -‬از سازهای ایرانی‬ ‫‪ -12‬طعم ‪ -‬چربدستی و استادی در کار‬ ‫‪-13‬قصد و نیز نوای موسیقی ‪ -‬از سنگ های گرانبهای‬ ‫سرخرنگ ‪ -‬شهر و استانی در شرق ترکیه ‪ -‬از حجم‬ ‫های هندسی‬ ‫‪ -14‬شکاف بزرگ میان دو کوه یا دو رشته کوه ‪-‬‬ ‫فرومایه ‪ -‬در رگ ها جاری است‬ ‫‪ -15‬سمت و سو ‪ -‬کوه و نیز شهر کوچکی به همان نام‬ ‫در استان کرمانشاه ‪ -‬از ورزش های گروهی با توپ‬ ‫‪ -16‬ابزاری برای روفتن برف یا پیش راندن قایق ‪ -‬از‬ ‫موجودات افسانه ای ‪ -‬بزرگ در نوع خود و نیز زمخت‬ ‫‪ -17‬نامدارترین شاعر هندی و برنده ی جایزه نوبل‬ ‫ادبیات که مجموعه شعر "گیتانجالی" شاهکار اوست‬

‫عمودی‪:‬‬ ‫‪-1‬گسترده و پهناور ‪ -‬نقصان ‪ -‬از دستگاه های موسیقی‬ ‫ایرانی‬ ‫‪ -2‬نوعی گل ‪ -‬شهرت و نامداری‬ ‫‪ -3‬پایتخت کشور لیتوانی ‪ -‬کوهی معروف در استان‬ ‫آذربایجان شرقی در جنوب تبریز و شمال غربی مراغه ‪-‬‬ ‫از اندام های بدن آدمی‬ ‫‪ -4‬سخت و صعب ‪ -‬دشواری و بدتر شدن وضعیت ‪ -‬از‬ ‫خطرهای سفر دریایی‬ ‫‪ -5‬از ضمیرهای فاعلی ‪ -‬نوعی گاز خرمایی رنگ ‪-‬‬ ‫جوانمرد ‪ -‬نوعی بیماری خطرناک که بویژه سگ و شماری‬ ‫دیگر از پستانداران بدان دچار می شوند و از آنها به انسان‬ ‫سرایت می کند‬ ‫‪ -6‬حسادت ‪ -‬شهر و استانی در ایران ‪ -‬رنگ‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪ -7‬سرکش و شورشی ‪ -‬چیستان‬ ‫‪ -8‬حرص و طمع ‪ -‬حشره ای که از آفت های‬ ‫بزرگ کشاورزی و باغداری است ‪ -‬دانه ای‬ ‫خوشبو ‪ -‬از میان رفته‬ ‫‪ -9‬نوعی بیماری که بویژه کودکان بدان دچار‬ ‫می شوند ‪ -‬با تحرک و فعال و جستجوگر‬ ‫‪-10‬خالی ‪ -‬ناخوب و ناپسند ‪ -‬قومیت اکثریت‬ ‫بزرگ شهروندان پهناورترین کشور جهان ‪-‬‬ ‫درخت زبان گنجشک‬ ‫‪ -11‬قشنگ و خوشگل ‪ -‬نوعی از خالکوبی که‬ ‫این روزها بسیار رایج شده است‬ ‫‪ -12‬دوست و همراه ‪ -‬کرکس ‪ -‬نزول و پایین‬ ‫رفتن‬ ‫‪ -13‬تباهی و پوسیدگی ‪ -‬زیان ‪ -‬مرغ خوشبختی‬ ‫ عقلش کمی پاره سنگ بر می دارد‬‫‪ -14‬مکانی برای تماشای فیلم ‪ -‬تهمت و بهتان‬ ‫ آشکار و پیدا‬‫‪-15‬ناشنوا ‪ -‬روزها و نیز روزگار ‪ -‬شهری در‬ ‫آلمان‬ ‫‪ -16‬کهنه و پوسیده ‪ -‬صفت زرتشت به معنی‬ ‫مرد مینوی‬ ‫‪-17‬با عروس خانم به حجله می رود ‪ -‬نادانی‬ ‫و کودنی ‪ -‬نویسنده و فیلسوف نامدار عصر‬ ‫روشنگری فرانسه و منتقد سرسخت کلیسا‬ ‫و مسیحیت و هوادار پابرجای آزادی فکر و‬ ‫اندیشه و مذهب که "کاندید" از جمله آثار‬ ‫اوست‬

‫جدول سودوکو‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 32‬‬


‫جدول واژه يابی ويژه ی نشريه‬ ‫فرهنگ ‪BC‬‬ ‫(طراح جدول‪ :‬بهمن ‪ -‬ونکوور)‬

‫هر یک از واژه های زیر را در جدول سمت چپ‬ ‫یافته و به دور آن خط بکشید تا جدول کامال حل‬ ‫شود‪:‬‬ ‫آبیاری ‪ -‬آتشکده ‪ -‬آدونیس ‪ -‬آزاليا ‪ -‬ابوعلی‬ ‫سینا ‪ -‬بازگشایی ‪ -‬ببر بنگال ‪ -‬برتراند راسل‬ ‫ بنیانگذار ‪ -‬پادشاهی ‪ -‬پاستور ‪ -‬پاالیشگاه ‪-‬‬‫تاریخ گزيده ‪ -‬تراشه ‪ -‬تیربار ‪ -‬جهان شناسی‬ ‫ حافظ شیرازی ‪ -‬حال و گذشته ‪ -‬حسابداری ‪-‬‬‫حسنک وزیر ‪ -‬خواندنی ‪ -‬خوراکپزی ‪ -‬دارالسالم‬ ‫ رخشانه ‪ -‬رعد و برق ‪ -‬زیرانداز ‪ -‬ساحلی‬‫ سرکنگبین ‪ -‬سعدی شیرازی ‪ -‬سورینام ‪-‬‬‫سیرنگ ‪ -‬شادمان ‪ -‬شالیزار ‪ -‬شراب خواری ‪-‬‬ ‫شلوار ‪ -‬شمارش ‪ -‬شنوایی ‪ -‬شیروانی ‪ -‬فارور‬ ‫ کالیمانتان ‪ -‬کامران ‪ -‬کمتر یا بیشتر ‪ -‬کوشیار‬‫گیالنی ‪ -‬گالیور ‪ -‬گنجایش ‪ -‬گوهرشناس ‪-‬‬ ‫گیاهخواری ‪ -‬گیسوافشان ‪ -‬لوبیای سحرآمیز ‪-‬‬ ‫مادموازل ‪ -‬ماهان ‪ -‬مدارا ‪ -‬مختاری ‪ -‬مشاعره‬ ‫ معاینه ‪ -‬میزانسن ‪ -‬نامدار ‪ -‬نرماشیر ‪ -‬نوشته‬‫ نوشیروان ‪ -‬نیشابور ‪ -‬هشتگرد ‪ -‬هفت شهر‬‫عشق ‪ -‬همایونشهر ‪ -‬همسفر و همگام ‪ -‬یارانه‬ ‫‪ -‬یارسان‬

‫آيا می توانيد میان دو تصویر در ظاهر یکسان زیر ‪ 18‬اختالف بيابيد؟‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 33‬‬


‫داستان کوتاه‬

‫تا هر وقت تو بگی‬ ‫محمد جواد کشوری‬ ‫زبان‌ام از ِ‬ ‫داغی چای سوخته بود‪ .‬به سقف دهانم می‌کشیدم‌اش و از سوزشش لذت می‌بردم‪.‬‬ ‫به تابلوهای تل‌انبار شده‌ی گوشه‌ی اتاقش اشاره کردم‪:‬‬ ‫«چه پرکار شدی!»‬ ‫پنجره را باز کرد‪ .‬بوی دود هیزم وارد شد‪.‬‬ ‫«اگه خواستی چند تاشو بردار واسه خودت‪».‬‬ ‫بوی هیزم را کشیدم تو و با این جمله بیرونش دادم‪:‬‬ ‫«چند وقت پیش یه خواب عجیب دیدم‪».‬‬ ‫«خب‪»!...‬‬ ‫نشستم‪.‬‬ ‫«چیز زیادی ازش یادم نیست‪ ،‬فقط یادمه یکی از دوستای قدیمی‌م باالی یه سکو یا یه جای‬ ‫بلند وایساده‪ ...‬انگار داره واسه مردم‪ ،‬یا نمی‌دونم یه جمعیت کوچیک حرفای هیجان‌انگیزی‬ ‫می‌زنه‪ .‬از حرفاش همین یه جمله رو یادم مونده‪ ،‬می‌گفت‪»...‬‬ ‫گفتن آن یک جمله برایم سخت بود‪ ،‬گرچه تمام کلماتش را حفظ بودم‪ .‬بارها هم پیش‬ ‫خودم تکرار کرده بودم‪ .‬بعضی چیزها را آدم بهتر است نگوید‪ ،‬اما این‌یکی را می‌گذارم به‬ ‫حساب سبک شدن‪ .‬سرش را کج کرد تا صورتم را بهتر ببیند‪ .‬دستش را دراز کرد و با انگشت‬ ‫شستش زیر چشمانم را پاک کرد‪ .‬شاید اشک‌هایی را که باید می‌ریختم و نتوانستم بریزم‬ ‫دیده بود‪ .‬سرم را انداختم پایین‪.‬‬ ‫«گفت مرد اونه که‪ ...‬مرد اونه که یه فیلم درباره‌ی جاودانگی ببینه و بعدش نکشه‪».‬‬ ‫بعد گفتم‪« :‬فکر می‌کنی روحم کجاها داره پرواز می‌کنه؟»‬ ‫بوی دود هیزم بیش‌تر شده بود‪ .‬با دهان فرو دادم و محکم از بینی بیرونش دادم‌‪ .‬یک‬ ‫نخ سیگار دستم داد‪.‬‬ ‫«روح کجا بود؟‪ ...‬سطح هشیاری آدم میاد پایین‪ ،‬وارد ناخودآگاه می‌شی‪ .‬پر از اطالعات‬ ‫و جزییاته‪».‬‬ ‫کبریت زد‪ .‬پک اول را نمی‌فرستم توی ریه‌ ام‪.‬‬ ‫«پس رویای صادقانه چیه؟می‌رسی به یه لحظه‌ی خاص‪ ،‬یه جای خاص‪ .‬فکر می‌کنی قب ً‬ ‫ال یه‬ ‫جایی دیدی اون صحنه رو‪».‬‬ ‫سیگار خودش را به آتش سیگار من چسباند‪.‬‬ ‫«بیدار که می‌شی فقط یه قسمت خیلی کوچیک از تصاویر وصداهایی که تو مغزت گذشته‬ ‫یادت می‌مونه‪ ،‬مثل همین یه جمله‪ ،‬تازه خیلی وقتا همون یه قسمت کوچیکم بعد چند ثانیه‬ ‫یادت می‌ره‪ .‬واسه همینه که می‌گن همون موقع بنویسین که یادتون نره‪».‬‬ ‫در گوشه‌ی چشمان کشیده‌اش دقیق شدم‪.‬‬ ‫«خب این چه ربطی داشت؟»‬ ‫یک پایش را زیر ران پای دیگرش جمع کرد‪.‬‬ ‫«همین دیگه! آدم هرشب تو خواب میلیون‌ها میلیون تصویر در هم می‌بینه‪ ،‬باالخره از اون‬ ‫همه تصویر‪ ،‬تک توک تصویر اتفاقی با تصاویری که ما هرروز می‌بینیم جور در میاد دیگه‪».‬‬ ‫خاکسترهای سیگارهامان خم شده بود و نزدیک بود روی تخت بریزد‪ .‬استکان چای روی‬ ‫میز توالت را برداشتم و گذاشتم وسط‪ .‬خاکستر سیگار آنا افتاد روی ساق پای سفیدش و‬ ‫پخش شد؛ مورچه‌ها در نسیم مالیمی که از پنجره وارد می‌شد وول می‌خوردند‪.‬‬ ‫«یه بار دیگه اون جمله رو بگو!»‬ ‫خاکستر سیگارم را تکاندم توی استکان چای‪.‬‬ ‫«مرد اونه که یه فیلم درباره‌ی جاودانگی ببینه و بعدش نکشه‪».‬‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫مورچه‌ها را با یک تکه کاغذ جمع کرد و ریختشان توی استکان‪.‬‬ ‫«مثل منی‪ .‬منم زیاد به مرگ فکر می‌کنم‪ .‬قب ً‬ ‫ال بیش‌تر‪ .‬چند وقته شعرای تو هم همه‌ش‬ ‫راجع به مرگ و خودکشیه‪ ...‬راستی کی بود می‌گفت تنها دلخوشی‌م اینه که بعد از مرگ همه‬ ‫چی تموم شه و عدم باشه و این چیزا؟»‬ ‫گفتم نمی‌دانم ولی می‌دانستم‪ .‬بلند شد و جلوی پنجره ایستاد‪.‬‬ ‫«تنهایی تو اون آپارتمان بهت سخت نمی‌گذره؟»‬ ‫روی تخت دراز کشیدم‪ .‬بوی تن صاحبش را می‌داد‪.‬‬ ‫«به تو چی اینجا؟»‬ ‫انگار با کسی که بیرون پنجره باشد حرف می‌زد‪.‬‬ ‫«من عادت کردم‪ .‬اما تو تازه یه ماهه تنها شدی‪ .‬ماه اول سخته‪».‬‬ ‫ته سیگار را انداختم توی استکان‪ .‬فشی کرد و خاموش شد‪ .‬چشمانم را بستم‪.‬‬ ‫«االن خوبه‪ ...‬همین لحظه خوبه‪».‬‬ ‫بوی تنش را کشیدم تو و آرام بیرون دادم‪ .‬رفتم طرف تابلوهایش‪ .‬از یک ستون‬ ‫برمی‌داشتم‪ ،‬نگاه می‌کردم و سمت دیگر روی هم می‌چیدمشان‪ .‬سایه‌های خاکستری در‬ ‫یک تابلو دور هم نشسته بودند و کف می‌زدند‪ .‬یکی که قرمز پوشیده بود با دامن بلند‬ ‫وسطشان می‌رقصید و از چرخیدن‌اش‪ ،‬خون روی سایه‌های اطراف می‌پاشید‪.‬‬ ‫«همکارم اینا رو دیده‪ .‬می‌گه قشنگه ولی داری پول و وقتتو تلف می‌کنی‪».‬‬ ‫«مزخرف می‌گه‪ .‬باید خودت باشی‪».‬‬ ‫برگشت رو به من‪.‬‬ ‫«می‌گه نه نگارخونه‌ای‪ ،‬نه نمایشگاهی‪ ...‬هیچ‌جا قبولت نمی‌کنن‪ .‬می‌گه الاقل یه چیزایی بکش‬ ‫که دوزار بهت بماسه‪».‬‬ ‫توی یک تابلوی دیگر شبحی روی سجاده‌ای دوزانو نشسته‪ .‬دستانش را انگار که دارد‬ ‫دعا می‌کند گذاشته روی زانوهایش و خون از مچ دست چپش تا روی سجاده‌ی سفید جاری‬ ‫شده‪.‬‬ ‫«کاراتو قرار بود ارائه بدی به اون موزه‌هه تو پاریس چی شد؟»‬ ‫دوباره به بیرون نگاه کرد‪.‬‬ ‫«یه دقیقه بیا نگاه کن‪».‬‬ ‫تابلو را سر جایش گذاشتم و کنارش ایستادم‪.‬‬ ‫«اون درختو ببین‪ .‬انگار کف دستاشو گذاشته روی هم‪ .‬مثل بودایی‌ها موقع عبادت کردن‪.‬‬ ‫می‌بینی؟‪ ...‬نمی‌دونم فاصله‌ش از اینحا چقدره‪ .‬روزا کاملن از ریختی که شبا داره مُیفته‪ .‬انگار‬ ‫ِ‬ ‫شغال َگر‪ .‬شبا وقتی نور چراغای میدون‬ ‫شاخه‌هاش تُنُک می‌شه‪ ،‬پخش و پال می‌شه؛ عین یه‬ ‫روشنش می‌کنه یه ابهت خاصی پیدا می‌کنه‪ .‬می‌تونی جای چشماشو تشخیص بدی؟‪ ...‬دلم‬ ‫می‌خاد دو تا چراغ همون جا روشن بشه‪ .‬یه موقعایی که باد مالیمی میاد‪ ،‬انگار داره با دعا‬ ‫خوندن به چپ‌وراست و عقب‌جلو تاب می‌خوره‪».‬‬ ‫کف دست‌هاش را همان‌طور که گفته بود روی هم گذاشت و سعی می‌کرد حرکاتش را‬ ‫با غول بودایی هماهنگ کند‪.‬‬ ‫«می‌ترسیدم راجع بهش با کسی حرف بزنم‪ .‬یه جورایی می‌خواستم فقط مال خودم‬ ‫باشه‪ .‬چند بار فکر کردم داره قدم می‌زنه میاد این طرفی‪ ...‬درخت دیگه‌ای هم اطرافش‬ ‫نیست‪ .‬البته یکی اونجاس ولی نمی‌دونم حواسش به این هست یا نه‪ .‬انگار روشو کرده اونور‪.‬‬ ‫می‌ترسه بیان قطعش کنن‪».‬‬ ‫نفس عمیقی کشید‪ .‬رفت و روی چارپایه نشست‪ ،‬روبه‌روی بوم سفید‪ .‬قلم‌مو را برداشت‬ ‫و قرمزش کرد‪ .‬یک خط باریک عرضی روی مچش کشید‪.‬‬ ‫«تا کی می‌مونی؟»‬ ‫یاَش برد‪ .‬یک خال قرمز بین‬ ‫بغض صدایش را تغییر داده بود‪ .‬قلم‌مو را سمت پیشان ‌‬ ‫ابروهاش کشید‪ .‬کف دستانش را روی هم گذاشت‪ .‬سرش را رو به من خم کرد و مثل‬ ‫بودایی شروع کرد به تاب خوردن‪ .‬روبه‌روش زانو زدم‪ .‬قلم‌مو را دوباره قرمز کرد‪ .‬بغضش‬ ‫بی‌صدا ترکیده بود و اشک می‌ریخت‪ .‬جلو آمد‪ .‬موهای روی پیشانی‌ام را عقب داد و قلم‌مو‬ ‫را آرام به طرف پیشانی‌ام آورد‪ .‬چشم‌هام را بستم و کف دست‌هام را گذاشتم روی هم‪.‬‬ ‫«تا هر وقت تو بگی‪».‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 34‬‬


Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 35

Thursday, Dec. 21, 2017


‫آموزش و پرورش کودکان‬

‫چهارقدم برای بزرگ شدن‪،‬‬ ‫چطور زمان استفاده کودکان از صفحات دیجیتالی را‬ ‫کنترل کنیم؟‬

‫مترجم ‪ :‬بهاره بهداد‬

‫یکی از دغدغه های امروز والدین‬ ‫مدیریت زمانی است که کودکان‬ ‫جلوی تلویزیون‪ ،‬کامپیوتر‪ ،‬تبلت‪،‬‬ ‫تلفن های همراه هوشمند می‬ ‫گذرانند‪ .‬سبین دو لفو روانشناس‬ ‫مرکز مدیو – روانشناسی کودکان‬ ‫و نوجوانان چند پیشنهاد در این‬ ‫زمینه ارائه می دهد‪:‬‬ ‫امروزه چالش صفحات دیجیتالی‬ ‫یکی از محورهای اصلی مشاجرات‬ ‫خانوادگی است‪ .‬برای این مهم‬ ‫بهتر است قوانینی وضع شود که با شرایط والدین و کودک سازگار باشد‪ .‬می دانم که‬ ‫توصیه های مختلف بر اساس سن نمی تواند برای همه بچه ها‪ ،‬حتی برای خواهر ها و‬ ‫برادرها در یک خانواده‪ ،‬مناسب باشد‪.‬‬ ‫چگونه می توان این شرایط را کنترل کرد‪ :‬یک کودک سه ساله اجازه دارد نیم ساعت با‬ ‫تبلت کار کند و کودک شش ساله می تواند تا ‪ 45‬دقیقه با بازیهای کامپیوتری مشغول‬ ‫باشد و یک نوجوان ‪ 12‬ساله می تواند تا دو ساعت با کامپیوتر وقت بگذراند؟ این قوانین‬ ‫نه تنها می بایست برای انواع صفحات مناسب باشد بلکه بسیار سخت خواهد بود زمانی که‬ ‫یک نوجوان اجازه دارد همچنان با کامپیوتر کار کند‪ ،‬از یک کودک سه ساله بخواهیم دیدن‬ ‫تلویزیون را کناربگذارد‪ .‬قطعا در این شرایط کودک به صفحه دیجیتالی برادر یا خواهر‬ ‫خود می چسبد و چیزهایی می بیند که برای سنش مناسب نیست‪ .‬صفحه دیجیتالی چیزی‬ ‫است که تمام توجه کودک را می رباید و او را مسخ می کند و کودک به هیچ عنوان نمی‬ ‫تواند خود را از آن جدا کند‪.‬‬ ‫چهار زمان بدون صفحه دیجیتالی‬ ‫راهکاری که خوب جواب می دهد‪ ،‬تنظیم زمانهایی در طول روز است که کودکان موظف‬ ‫هستند که از این صفحات دور باشند‪ .‬من این زمان ها را "چهار قدم برای بزرگ شدن"‬ ‫می نامم ‪ .‬در مورد این زمانها از توصیه های متخصصان کودک آمریکا و کانادا هم‬ ‫استفاده کرده ام‪ .‬در این چهار زمان مهم‪ ،‬صفحات دیجیتالی کنار گذاشته می شود تا در‬ ‫رشد برخی از استعداد های مهم کودکان ‪ ،‬مثل توجه‪ ،‬زبان و برخی از عملکردها مانند‬ ‫خواب اختاللی ایجاد نشود‪.‬‬ ‫قدم اول ‪ :‬صبح بدون صفحات دیجیتال‬ ‫من توصیه می کنم هیچ صفحه دیجیتالی در صبح هنگام روشن نشود‪ ،‬حتی آخر هفته ها؛‬

‫به دلیل اینکه دراین زمان توجه ارادی کودک ‪ -‬یعنی توانایی کودک در توجه کردن به‬ ‫محرکی که حرکت نمی کند‪ ،‬مثل کتاب‪ ،‬یا معلمی که حرف میزند یا یک اسباب بازی که‬ ‫با دستانش با آن بازی می کند ‪ -‬در باالترین درجه ی خود قرار دارد‪ .‬این تمرکز برای‬ ‫حضور کودک در مدرسه و یادگیری او بسیار الزم است‪ .‬در این حال‪ ،‬صفحه دیجیتال این‬ ‫نوع توجه را مختل می کند‪ .‬این شیء برعکس‪ ،‬توجه غیر ارادی را به شدت تحریک می‬ ‫کند‪ ،‬یعنی مسخ شدن با محرکهای خارجی مثل تصاویری که برق می زنن ‪ ،‬می درخشند‬ ‫و مدام حرکت می کنند و صدا ایجاد می کنند‪ .‬قرار دادن کودکان جلوی صفحه دیجیتالی‬ ‫حتی برای ‪ 15‬دقیقه به همان اندازه بی معنی است که با تلفنی که شارژش تمام شده به‬ ‫سرکاربرویم‪.‬‬ ‫صبح بدون صفحات دیجیتال حتی در تعطیالت‬ ‫حتی اگر کودک به مدرسه نمی رود ‪ ،‬خوب نیست که صبح جلوی تلویزیون بنشیند ‪ .‬از‬ ‫این زمان باید برای یادگیری رفتارهایی صرف شود که معموال مجبور به انجام آنها به‬ ‫تنهایی نمی باشد مثل لباس پوشیدن یا آماده کردن صبحانه ‪ .‬این مرحله ی بسیار مهمی‬ ‫در استقالل کودک محسوب می شود ‪ .‬از طرفی ‪ ،‬این قانون باعث می شود که صبح ها‬ ‫خیلی زود بیدار نشود چراکه خیلی از بچه ها برای دیدن فالن کارتون که صبح ها پخش‬ ‫می شود ‪ ،‬صبح زود بیدار می شوند ‪.‬‬ ‫با آزادی کودک از صفحات دیجیتال ‪ ،‬والدین به کودک می فهمانند که او خود می تواند‬ ‫به تنهایی برای این ساعتها سرگرمی های دیگری در نظر بگیرد و همین حس خوبی به آنها‬ ‫می دهد و برای رشد شان هم بسیار ضروری است ‪.‬‬ ‫قدم دوم ‪ :‬موقع غذا بدون صفحات دیجیتال‬ ‫زمان دومی که بدون صفحات دیجیتال می گذرد ‪،‬زمان صرف غذا است ‪ .‬در آمریکا‬ ‫کودکان و نوجوانان بین ‪ 7‬تا ‪ 18‬سال به طور متوسط ‪ 7‬ساعت و چهل دقیقه جلوی‬ ‫صفحات دیجیتال می گذرانند ‪ ،‬عادتی که زمان گفتگوهای خانوادگی که می کاهد ‪ .‬در‬ ‫حالیکه کودک با صحبت کردن با والدین ‪ ،‬خواهر و برادرها می تواند گفتار خود را تقویت‬ ‫کند ‪ .‬این کمبود بسیار مضر است ‪ .‬از این رو‪ ،‬خاموش کردن صفحات دیجیتال در هنگام‬ ‫غذا بسیارالزم است چراکه این زمان می تواند بهترین وقت برای گفتگوهای خانوادگی و‬ ‫تبادل نظر بین افراد خانواده باشد ‪.‬‬ ‫قدم سوم ‪ :‬اتاق خواب بدون صفحات دیجیتال‬ ‫وجود صفحات دیجیتال در اتاق خواب الاقل تا سن نوجوانی ممنوع باشد ؛ نه تلویزیون ‪،‬نه‬ ‫دسترسی به اینترنت ‪.‬واال ‪ ،‬وجود این شی ء در اتاق خواب مثل این است که یک پاکت آب‬ ‫نبات بازکنیم و روی میز کنار تخت خواب بگذاریم ‪ .‬این کار نه تنها به استفاده بیش از حد‬ ‫این صفحات می انجامد ‪ ،‬بلکه والدین را از کنترل منابع مورد استفاده فرزندان ناتوان می‬ ‫کند ‪ .‬واضح است ‪ ،‬توانایی خود کنترلی فرزندان در قبال این صفحات بسیار ضعیف است ‪.‬‬ ‫قدم چهارم ‪ :‬شبها بدون صفحات دیجیتال‬ ‫شبها باید تبلت ‪ ،‬تلویزیون یا کامپیوتر را خاموش کنیم ‪ .‬بسیار از نتایج تحقیقات نشان داده‬ ‫است ‪ ،‬نور آبی صفحات بر هورمون خواب ( مالتونی ) تاثیر می گذارد و خواب را دچار‬ ‫اختالل می کند و ساعت به خواب رفتن را به تعویق می اندازد ‪ .‬مضاف برا این که ‪ ،‬صحنه‬ ‫های عاطفی حتی اگر بدون خشونت باشد ‪ ،‬بر رویاها تاثیر می گذارند ‪.‬‬ ‫این توصیه ها برای کودکان خرد سال به خصوص تاثیرات مثبتی دارند‪ .‬این تاثیرات را هر‬ ‫روز در خانواده هایی که به من مراجعه می کنند ‪ ،‬می بینم ‪ .‬امروزه می دانیم استفاده بیش‬ ‫از حد از صفحات دیجیتال در کودکان ‪ 2‬تا ‪ 4‬سال تاخیر گفتاری‪ ،‬اختالالت تمرکز ‪ ،‬بیقراری‬ ‫و اختالل در روند اجتماعی شدن ایجاد می کند‪.‬‬ ‫با این چهار قدم ‪ ،‬والدین در زمانهایی از روز ‪ ،‬کودکان را از صفحات دیجیتال دور نگه‬ ‫می دارند و برای بقیه زمانها نیز یک استفاده سالم را فراهم می کنند ‪ .‬عالوه برا این ‪ ،‬این‬ ‫قوانین می توانند زمینه ساز دیگر سازماندهی ها در نهاد خانواده باشند که هریک از افراد‬ ‫خانواده از آن بهره می برند ‪.‬‬ ‫‪https://www.la-croix.com/Famille/Actualite/Comment-gerer-le-:‬‬ ‫منبع‬ ‫‪-temps-d-ecran-des-enfants‬‬ ‫‪---------------------------------------‬‬

‫‪www.gotoipn.ca‬‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 36‬‬


a

Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 37

Thursday, Dec. 21, 2017


‫رياضيات‬ ‫گزينش مطلب برای اين بخش از‪:‬‬ ‫علیرضا خاتون آبادی‬

‫هنر و آموزش رياضيات‬ ‫چکيده‬ ‫اين تصور در دانش آموزان که رياضيات درس دشوار و خشکی است ‪ ،‬باعث می شود که‬ ‫آنها به عمق رياضيات وارد نشوند و ما در آينده دانش آموزانی را داشته باشيم که چيزی‬ ‫از رياضيات در ذهن ندارند به جز چند فرمول که حفظ کرده اند‪ .‬پس بايستی به دنبال‬ ‫روش هايی بود که آموزش و يادگيری رياضيات را جذاب کند ‪ .‬اگر آموزش رياضيات‬ ‫با يک روش جالب و جذاب برای دانش آموزان همراه باشد‪ ،‬يادگيری موثرتری صورت‬ ‫می گيرد ‪ .‬در اين جا اين سوال پيش می آيد که کدام روش ها هستند که در آموزش‬ ‫رياضيات ‪ ،‬يک فضای آموزشی جالب ايجاد می کنند؟ چگونه می توان در مباحث مختلف‬ ‫رياضی از اين روش ها بهره برد ؟ در ميان روش های کلی آموزش درس رياضی ‪ ،‬می‬ ‫توان به روش هنری اشاره کرد که از دير باز مورد نظر قرار داشته است ‪.‬روش هنری‬ ‫آموزش رياضيات را می توان از طبيعت ايده گرفت استفاده ی متنوع از اين روش در‬ ‫زندگی انسان ‪ ،‬از جمله در فعاليت های تفريحی ‪ ،‬رسانه های جمعی و کاربرد های پراکنده‬ ‫ی آن در برنامه های درسی و آموزشی و وجود شواهد و قرائنی حاکی از عالقه مندی‬ ‫و گرايش خاص دانش آموزان نسبت به برنامه های هنری ‪ ،‬لزوم انجام بررسی های‬ ‫گسترده را در اين زمينه آشکار می سازد ‪ .‬ما در اين مقاله ‪ ،‬ارتباط بين هنر و آموزش‬ ‫رياضی را مورد بحث قرار داديم و اين که آموزش هنری درس رياضيات چه تاثيری در‬ ‫يادگيری رياضيات دارد ‪.‬‬ ‫مقدمه‬ ‫در ميان روش های آموزش رياضيات ‪ ،‬روش هنری به عنوان يک روش نو و جالب‬ ‫رونمايی می کند ‪ .‬تبيين اهميت تاريخی هنر و کاربرد آن در فرهنگ های مختلف ‪ ،‬نقش‬ ‫هنر در حيات اعتقادی و فرهنگ اسالمی و بررسی آن از ديدگاه روان شناسی و باالخره‬ ‫در آموزش رياضيات هر يک به نوبه ی خود بر کاربرد گسترده ‪ ،‬استمرار و نقش هنر در‬ ‫زندگی فردی و اجتماعی انسان اشاره دارد و ضرورت استفاده ی مناسب از آن را آشکار‬ ‫می سازد ‪ .‬همچنين بررسی ويژگی های ذهنی ‪ ،‬عاطفی و نياز های روانی دانش آموزان‬ ‫همراه با ذکر ويژگی ها و زمينه های موجود در آثار و فعاليت های هنری ‪ ،‬مبين ارتباط‬ ‫درونی دانش آموز با پديده های هنری است و علل استقبال دانش آموزان از پديده های‬ ‫هنری را مشخص می سازد ‪ .‬چنين ارتباطی حاکی از آن است که هنر بر دانش آموزان‬ ‫تاثيراتی ويژه دارد و در يادگيری آنان عاملی در خور توجه به شمار می رود ‪ .‬نقش‬ ‫پرورشی هنر را می توان در ايجاد سهولت در امر يادگيری و فراهم آوردن شرايط الزم‬ ‫جهت ايجاد تغييرات مطلوب در ابعاد مختلف شخصيت و رفتار های دانش آموزان جست‬ ‫و جو کرد ‪.‬‬ ‫از خدمات هنر ‪ ،‬نقشی است که در آموزش علمی به عهده دارد ‪ .‬انواع افسانه ها‪ ،‬داستان‬ ‫ها ‪ ،‬نمايش ها و فيلم های هنری و نيز طرح ها و تصاوير متنوع در تحريک و تقويت‬ ‫حس کنجکاوی و ميل به جست و جو گری دانش آموزان در شناخت پديده ها ی هستی و‬ ‫محيط پيرامون خود موثرمی باشد ‪ .‬پرورش نيروی تخيل و ايجاد انگيزه های مناسب از‬ ‫طريق هنر‪ ،‬از جمله عواملی است که راه را جهت اختراعات و اکتشافات هموار ساخته است‬ ‫‪ .‬همچنين ارائه ی آثاری راجع به زندگی مخترعين‪ ،‬مکتشفين و يا سير تاريخ تحول و تکامل‬ ‫انديشه های علمی ‪ ،‬در قالب داستان ها و يا فيلم های داستانی ‪ ،‬از عوامل موثری است که‬ ‫موجب تقويت تمايل و عالقه مندی کودک و نوجوان در پرداختن به فعاليت های علمی و‬ ‫دنبال نمودن اهداف آن خواهد شد‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫از ديگر موارد‪ ،‬ارائه ی مفاهيم و اطالعات مختلف ‪ ،‬بسط دانش و پرورش قدرت شناخت‬ ‫مخاطبين ‪ ،‬به گونه ای غير مستقيم ‪ ،‬از طريق داستان ها و يا نمايش ها و ديگر نوشته ها‬ ‫و فعاليت های متنوع هنری است ‪ .‬در اين مورد نيز ‪ ،‬وجود نقاشی ها و تصاوير گيرا با‬ ‫سبک های مناسب ‪ ،‬سهم عمده ای در جهت موفقيت در آموزش علمی دانش آموزان‬ ‫‪ ،‬مخصوصا در درس رياضيات دارد ‪ .‬امروزه بهره گيری از شيوه های هنری در بيان‬ ‫مفاهيم ‪ ،‬قوانين و مطالب علمی در کتاب های درسی نقش بر جسته دارد ‪ .‬کاربرد شيوه‬ ‫های هنری و غير مستقيم می تواند از خشکی مطالب و متون علمی بکاهد ‪ .‬گيرايی حاصل‬ ‫از ابعاد قوی تکنيکی ‪ ،‬شرايط الزم در جهت استقبال بيشتر دانش آموز و درک مفاهيم آن‬ ‫را فراهم آورده و تاثيرات بارزی در تالش های آتی وی ‪ ،‬در زمينه های علمی ‪ ،‬خواهد‬ ‫داشت ‪ .‬مخصوصا آموزش مفاهيم و مطالب رياضيات ‪.‬‬ ‫برای تقويت ذهن رياضی دانش آموز ‪ ،‬می توان از تخيل او کمک گرفت ‪ .‬مثال از او‬ ‫خواست تا يک مکعب چهار بعدی رسم کند ؛ اگر فضای فيزيکی ما چهار بعدی بود‪ ،‬چه‬ ‫مساله هايی در برابر ما مطرح می شد ؟ اگر زمان را هم می شد ‪ ،‬هم چون وزن ‪ ،‬در‬ ‫نقطه های خاصی از صفحه يا خط ‪ ،‬متمرکز کرد ‪ ،‬چه امکان هايی برای محاسبه بدست می‬ ‫آمد ؟ و ‪ . ...‬بايستی دانش آموز را به فکر وا داشت و او را به دنيايی بزرگتر و غنی تر از‬ ‫آن چه می شناسد برد ‪ .‬هر چه به روش ها‪ -‬و نه بر حفظ کردن قضيه ها و راه حل مساله‬ ‫– تکيه شود و هر مقدار وقتی که صرف آموزش بنيان ها و مبانی رياضيات بشود ‪ ،‬زياد‬ ‫نيست ‪ .‬کار آرام ‪ ،‬مستمر و پر حوصله ‪ ،‬همراه با بر انگيختن شوق و کشش دانش آموزان‬ ‫است که می تواند « انديشه ی رياضی » را در آن ها بوجود آورد ‪ « .‬انديشه ی رياضی »‬ ‫چيزی است که به وجود آمدن آن « در فرد ‪ ،‬تنها ‪ ،‬به تدريج و با آشنا کردن دانش آموز‬ ‫با روش ها و آگاهی های معين تفکر در طول زمان ‪ ،‬ممکن است ‪،‬همان طور که خود «‬ ‫انديشه ی رياضی » در طول تاريخ و با تالش نسل های متوالی انسان ‪ ،‬تکامل يافته است‪.‬‬ ‫هنر و آموزش رياضيات‬ ‫انواع هنر همچون ابزار قدرتمندی هستند که می توانند به رويارو شدن با دشواری های‬ ‫رياضی به بهترين شکل ممکن کمک کنند ‪ .‬دشواری هايی که هدف از تسهيل آن ها بهبود‬ ‫ياد دهی و يادگيری می باشد ‪ .‬نقش آموزشی هنر نه تنها در بهبود کيفيت فهم مساله‬ ‫بسيار حياتی و اساسی است بلکه برای متحول کردن طرز تفکر به شيوه های گوناگون‬ ‫دارای قدرت و ظرافتی است که در ساير موضوعات آموزشی چنين قدرتی را سراغ‬ ‫نداريم‪.‬مطالعات و بررسی ها نشان داده اند که انواع هنر مهارت های تفکر انتقادی مربوط‬ ‫به طرح و حل مساله – تجزيه و تحليل – ترکيب – ارزشيابی و تصميم گيری در مورد‬ ‫پارامتر های مساله را تحريک و تقويت می کنند ‪ .‬تربيت هنری موجب پرورش توانايی‬ ‫تعبير و فهم نماد های پيچيده می شود که نمونه ی بارز آن آشنايی با نماد های رياضی‬ ‫می باشد ‪ .‬همچنين در پرورش خالقيت نقش محوری را ايفا می کند و موجب پرورش‬ ‫مهارت به تصوير کشيدن ذهنی مساله می شود و آموزنده را توانمند می کند تا روش‬ ‫های حل غير متعارف و غير سنتی را به ذهن بياورد ‪( ....‬دنباله در صفحه ی روبرو)‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 38‬‬


‫‪ ...‬الزم به ياد آوری است که مطالعه و توليد اثر هنری به خودی خود دارای اعتبار است‬ ‫‪ .‬از اين جهت شکل گيری آموزش رياضيات به صورت هنری ‪ ،‬هويت فرهنگی را در چار‬ ‫چوب هدفمندی حفظ و نگهداری می کند و بالعکس به کار گيری هنر به بهترين شکل‬ ‫در فهم و ادراک مطالب کمک شايانی می کند ‪ .‬با ذکر اين مطالب و روشن شدن ارزش‬ ‫آموزش رياضی مبتنی بر هنر تنها اشاره به اين نکته کافيست که آموزش هنری رياضيات‬ ‫امری بنيادين به خصوص در مقاطع اوليه تحصيلی می باشد و به کار گيری آن نبايد امری‬ ‫تجملی تلقی گردد‪.‬‬ ‫تاريخچه ارتباط رياضيات و هنر‬ ‫در دوران رنسانس ‪ ،‬نقاشان بزرگ ‪ ،‬رياضي‌دان هم بودند‪ .‬آلبرتی (‪)۱۴۰۴ - ۱۴۷۲‬‬ ‫نخستين نياز نقاش را هندسه مي‌دانست‪ .‬او بود که در سال ‪ ۱۴۳۵‬ميالدی ‪ ،‬اولين کتاب را‬ ‫درباره پرسپکتيو نوشت‪ .‬نقاشان و هنرمندان برای جان دادن به تصويرها و القای فضای‬ ‫سه بعدی به آثار خود ‪ ،‬به رياضيات روی آورند‪ .‬بنابراين همه نقاشان دوره رنسانس نظير‬ ‫آلبرتی ‪ ،‬ديودر ‪ ،‬ليوناردو داوينچی ‪ ،‬رياضي‌دانانی هنرمند يا هنرمندانی رياضي‌دان بودند‪.‬‬ ‫دزارک که خود ‪ ،‬معماری هنرمند بود به خاطر همين نياز نقاشان و با اثبات قضيه‌ای که‬ ‫به نام خود او معروف است‪ ،‬هندسه تصويری را بنيان نهاد و بعد از آن رفته رفته اصول‬ ‫بيشتری از رياضيات تاييد شد‪.‬‬ ‫رياضيات کليد طاليی برای زيبايی شناسی‬ ‫طبيعت عنصر تقارن را عنوان نشانه زيبايی به هنرمند تلقين مي‌کند و سپس رياضي‌دان با‬ ‫کشف قانونمنديهای تقارن به مفاهيم شبه تقارن ‪ ,‬تقارن لغزنده مي‌رسد و کوبيسم را به‬ ‫هنرمند (نقاش ‪ ،‬شاعر يا موسيقي‌دان) تلقين مي‌کند‪ .‬نغمه‌ها و آواهای موجود در طبيعت‬ ‫الهام دهنده ترانه‌های هنرمندان بوده و رياضيدانان با کشف قانونهای رياضی حاکم بر‬ ‫اين نغمه‌ها و تالش در جهت تغيير و ترکيب آنها گونه‌های بسيار متفاوت و دل انگيزی‬ ‫در موسيقی آفريده‌اند‪ .‬هر زمان که محاسبه درست رياضی در نوشته‌های ادبی رعايت‬ ‫شده‪ ،‬آثار جالب و ماندگار و نزديک به واقعيت و قابل قبول برای مخاطب خلق شده‬ ‫است‪ .‬يکی از نمونه‌های اين مساله رعايت توجه صحيح آندره يه ويچ در افسانه ثروتمند‬ ‫فقير به محاسبات رياضی در داستان خود مي‌باشد (البته بدون وارد کردن محاسبات‬ ‫عددي) که آن را به اثری ماندگار و قابل پذيرش تبديل کرده است‪ .‬ترسيمهای هندسی‬ ‫و نسبت زرين کمک شايانی به هنرمندان معمار و برج ساز و … مي‌کند‪.‬‬ ‫زيبايی رياضيات در کجاست؟‬ ‫در واقع تمامی عرصه رياضيات سرشار از زيبايی‬ ‫و هنر است‪ .‬زيبايی رياضيات را می توان در شيوه‬ ‫بيان موضوع ‪ ،‬در طرز نوشتن و ارايه آن در‬ ‫استداللهای منطقی آن ‪ ،‬در رابطه آن با زندگی‬ ‫و واقعيت ‪ ،‬در سرگذشت پيدايش و تکامل آن‬ ‫و در خود موضوع رياضيات مشاهده کرد‪ .‬يکی‬ ‫از راههای شناخت زيباييهای رياضيات (بخصوص‬ ‫هندسه) آگاهی بر نحوه پيشرفت و تکامل است‪.‬‬ ‫جنبه ديگری از زيبايی رياضيات اين است که با‬ ‫همه انتزاعی بودن خود ‪ ،‬بر همه دانشها حکومت مي‌کند و جز قانونهای آن ‪ ،‬همچون‬ ‫ابزاری نيرومند دانشهای طبيعی و اجتماعی را صيقل مي‌دهد‪ ،‬به پيش مي‌برد‪ ،‬تفسير‬ ‫مي‌کند و در خدمت انسان قرار مي‌دهد‪.‬‬ ‫زيبايی مسايل رياضی‬ ‫برای بسياری از مسايل رياضی راه حلهای عادی وجود دارد که وقتی اينگونه مسايل را (با‬ ‫اين روشها) حل مي‌کنيد‪ ،‬هيچ احساس خاصی به شما دست نمي‌دهد و حتی ممکن است‬ ‫تکرار آن شما را کسل کند‪ .‬ولی وقتی به مساله‌ای برمي‌خوريد که همچون دری مستحکم‬ ‫در برابر شما پايداری مي‌کند و از هر سمتی به آن حمله مي‌کنيد ناکام مي‌شويد… زمانی‬ ‫که ناگهان جرقه‌ای ذهن شما را روشن مي‌کند… عجب!… پس اينطور!… چه زيبا!… و‬ ‫مساله حل مي‌شود‪ .‬در رياضيات اغلب از اصطالح زيباترين راه حل يا زيبايی راه حل استفاده‬ ‫مي‌کنيم‪ .‬ولی چرا يک راه حل مساله ما را تنها قانع و راضی مي‌کند در حالی که ديگری شوق‬ ‫ما را برمي‌انگيزد و شجاعت فکر و ظرافت روش را آن موجب شگفتی ما مي‌شود؟ راه‬ ‫حل زيبا بايد تا حدی ما را به شگفتی وا دارد ولی تنها وجود يک جنبه نامتعارف و غير عادی‬ ‫زيبايی استدالل رياضی را روشن نمي‌کند‪ ،‬بلکه بايد عينيت نيز داشته باشد‪.‬‬ ‫هم ريختی نمونه با پديده مورد نظر و سادگی درک نمونه و سادگی کار کردن با آن‬ ‫‪ ،‬مفهوم عينی بودن را تشکيل مي‌دهد‪ .‬با بکار گرفتن عينيت ‪ ،‬زبان دشوار پديده را به‬ ‫زبان ساده‌تر مدل عينی ترجمه مي‌کنيم و نتايج الزم را بدست مي‌آوريم‪.‬وقتی که دانش‬ ‫آموزی مي‌خواهد به تنهايی مساله دشواری را حل کند نمونه عينی پديده‌ای را بايد در‬ ‫مساله شرح دهد‪ ،‬برای خودش بسازد‪ ،‬دشواری مساله‌های نامتعارف در اين است که‬ ‫برای حل آنها بايد بطور مستقل نمونه همريخت (مساله هم ارز) را انتخاب کرد به نحوی‬ ‫که از پديده نخستين ساده‌تر باشد‪ .‬نامتعارف بودن اين نمونه و نامنتظر بودن آن به‬ ‫معنای زيبايی و ظرافت راه حل است‪ .‬زيبايی حل يک مساله را وقتی احساس مي‌کنيم که به‬ ‫کمک يک نمونه عينی بدست آيد و در ضمن نامنتظر باشد که بطور مستقيم به ذهن هر‬ ‫کسی نمي‌رسد و به زحمت در دسترس قرار مي‌گيرد‪.‬‬ ‫ جايگاه هنر در درس رياضی‬‫تصور و خيال ‪ ،‬يکی از سرچشمه های اصلی آفرينش های هنری است ‪ ،‬در رياضيات هم‬ ‫‪ ،‬دست کم عنصر های زيبايی و هنر وجود دارد چرا که مايه ی اصلی کشف های رياضی‬ ‫‪ ،‬همان تصور و خيال است ‪ .‬به قول والديمير ايليچ نويسنده ی « دفاتر فلسفی » ‪ ،‬تصور‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫و خيال « حتی در رياضيات هم الزم است ‪ ،‬حتی کشف حساب ديفرانسيل و انتگرال هم ‪،‬‬ ‫بدون تصور و خيال ‪ ،‬ممکن نبود ‪ » .‬با هيچ نيرنگی ‪ ،‬نمی توان از کشش انسان ها به سمت‬ ‫زيبايی ها جلوگيری کرد و آن چه زشت و نازيبا است را جانشين زيبايی ها کرد ‪ .‬تمامی‬ ‫عرصه ی رياضيات ‪ ،‬سرشار از زيبايی و هنر است ‪ .‬زيبايی رياضيات را می توان ‪ ،‬در شيوه‬ ‫ی بيان موضوع ‪ ،‬در طرز نوشتن ارائه ی آن ‪ ،‬در استدالل های منطقی آن ‪ ،‬در رابطه ی‬ ‫آن با زندگی و واقعيت ‪ ،‬در سر گذشت پيدايش و تکامل آن و در خود موضوع رياضيات‬ ‫مشاهده کرد ‪.‬‬ ‫هندسه ‪ ،‬به مفهوم عام آن ‪ ،‬زمينه ای است سر شار از زيبايی ‪ .‬می گويند افالطون ‪ ،‬تقارن‬ ‫را مظهر و معيار زيبايی می دانست و چون ‪ ،‬گمان می کرد تنها هندسه است که می تواند‬ ‫رازهای هندسه را بر مال کند و از ويژگی های آن برای ما سخن بگويد ‪ ،‬به هندسه عشق‬ ‫می ورزيد و بر سر در آکادمی خود نوشته بود ‪ « :‬هر کس هندسه نمی داند وارد نشود‬ ‫‪ » .‬و هنوز هم ‪ ،‬با آن که هنر کوبيسم بسياری از سنت ها را درهم شکست و زيبايی های‬ ‫خيره کننده ی نا متقارنی را آفريد ‪ ،‬باز هم از قدر و قيمت تقارن چيزی نکاست ‪ ،‬و چه‬ ‫مردم عادی و چه صاحب نظران ‪ ،‬همچنان اوج زيبايی را در تقارن و تکرار می بينند ‪ .‬شايد‬ ‫بتوان گفت که کوبيسم ‪ ،‬مفهوم زيبايی ناشی از تقارن را ‪ ،‬گسترش داده و تکامل بخشيده‬ ‫است ‪.‬‬ ‫هندسه ‪ ،‬همچون ديگر شاخه های رياضيات ‪ ،‬زاده ی نيازهای آدمی است ‪ ،‬ولی در اين‬ ‫هم نمی توان ترديد کرد که ‪ ،‬در کنار ساير عامل ها يکی از علت های جدا شدن هندسه‬ ‫از عمل و زندگی و شکل گيری آن به عنوان يک دانش انتزاعی ‪ ،‬کشش طبيعی آدمی به‬ ‫سمت زيبايی و نظم بوده است ‪ .‬و هرچه هندسه تکامل بيشتری پيدا کرده و عرصه های‬ ‫تازه ای را گشوده ‪ ،‬نظم و زيبايی خيره کننده ی آن ‪ ،‬افزون تر شده است ‪ .‬از همين جا‬ ‫است که ‪ ،‬يکی از راه های شناخت زيبايی رياضيات و به خصوص هندسه ‪ ،‬آگاهی بر نحوه‬ ‫ی پيشرفت و تکامل آن است ‪ .‬مفهوم نقطه و خط راست ‪ ،‬از کجا آغاز شد و چگونه از فراز‬ ‫و نشيب ها گذشت ‪ ،‬تا به ظرافت و شکنندگی امروز رسيد ‪ .‬ما در طبيعت دور و بر خود‬ ‫‪ ،‬نه تنها نقطه و خط راست هندسی ‪ ،‬بلکه دايره مستطيل و کره و متوازی السطوح هم به‬ ‫معنای انتزاعی خود نمی بينيم ‪.‬‬ ‫اين ذهن زيبا جو و در عين حال ‪ ،‬آفريننده ی انسان بوده است که چنين شکل ها و جسم‬ ‫های به غايت ظريف و زيبا را ابداع کرده است و سپس کاربرد های عملی زيبا تری هم‬ ‫برای آن ها يافته است ‪ .‬با چند ضلعی های محدب منتظم ‪ ،‬که نمونه های جالبی از شکل‬ ‫های متقارن اند ‪ ،‬می توان تصوير های جالب و زيبايی به دست آورد ‪ .‬ولی جالب تر از آن‬ ‫ها ‪ ،‬چند ضلعی منتظم مقعر ‪ ،‬يا چند ضلعی منتظم ستاره ای اند ‪ .‬ساده ترين آن ها ‪ ،‬يعنی‬ ‫پنج ضلعی منتظم ستاره ای را به سادگی می توان رسم کرد ‪ .‬بررسی ويژگی های چند‬ ‫ضلعی های منتظم ( محدب و مقعر ) و بدست آوردن شکل های ترکيبی از آن ها ‪ ،‬زمينه‬ ‫ی گسترده ای برای جلب دانش آموزان ‪ ،‬به زيبايی های درس های رياضی است ‪ .‬از آن‬ ‫جالب تر ‪ ،‬کار با چند وجهی های منتظم است ‪.‬‬ ‫نشان دادن فيلم ها و اساليد ها از چند وجهی های افالتونی و چند وجهی های نيمه منتظم‬ ‫‪ ،‬يه ويژه اگر همراه با توضيح ساختمان بلور ها و دانه های برف باشد ‪ ،‬می توانند وسيله‬ ‫ی بسيار خوبی ‪ ،‬برای بيدار کردن احساس زيبايی دوستی دانش آموزان باشد ‪ .‬ولی نبايد‬ ‫گمان کرد که در اشکال نا منتظم نمی توان زيبايی ها را جست جو کرد ‪ .‬نسبت ها و اندازه‬ ‫گيری ها ‪ ،‬زمينه ی بسيار مساعدی است که می تواند موجب رشد احساس زيبايی شناسی‬ ‫دانش آموزان بشود و آن ها را به طرف رياضيات جلب کند ‪ .‬مسأله های مربوط به‬ ‫ماکزيمم و می نيمم يکی از جالب ترين و دلکش ترين زمينه ها در هندسه است که ‪ ،‬نه‬ ‫تنها نيروی تفکر و استدالل دانش آموز را باال می برد ‪ ،‬بلکه در ضمن ‪ ،‬احساس هنری و‬ ‫زيبا شناسی او را هم بيدار می نمايد ‪.‬‬ ‫در هندسه وقتی پاره خطی را طوری به دو بخش تقسيم کنيم که مجذور بخش بزرگتر‬ ‫برابر با حاصل ضرب تمام پاره خط در بخش کوچکتر باشد ‪ ،‬می گويند که ‪ « :‬پاره خط را‬ ‫به نسبت زرين تقسيم کرديم ‪ » .‬تقسيم پاره خط به نسبت زرين» از دوران يونان باستان‬ ‫شناخته شده بوده است و رياضی دانان يونان باستان مستطيلی را که روی اين دو بخش‬ ‫پاره خط ساخته شود زيباترين مستطيل می دانسته اند و آزمايش فوق توانست درستی‬ ‫نظر رياضی دانان باستانی را تاييد کند‪.‬‬ ‫درباره ی نسبت زرين بايد ياد آوری کرد که از همان دوران باستان ‪ ،‬از اين نسبت در‬ ‫مجسمه سازی و معماری به فراوانی استفاده می کرده اند ‪ .‬از همان دوران باستان رياضی‬ ‫دانان در جست و جوی زيباترين راه حل برای مسأله ها بوده اند ‪ .‬در رياضيات اغلب از‬ ‫اصطالح زيباترين راه حل يا زيبايی راه حل استفاده می کنند ‪ .‬معلم ابتدا مسأله را به طريق‬ ‫عادی حل می کند و سپس راه حل هوشمندانه و ساده ای را برای حل مسأله وجود دارد‬ ‫‪ ،‬به دانش آموزان نشان می دهند ‪ .‬از ساده ترين مسأله هايی که در دبستان مطرح می‬ ‫شود ‪ ،‬تا دشوارترين مسأله های سال آخر دبيرستان ‪ ،‬می توان از اين شيوه استفاده کرد ‪.‬‬ ‫نتيجه گيری‬ ‫درس های رياضی می تواند نقش عمده ای در شکوفايی زيبايی شناسی داشته باشد و‬ ‫معلم با تجربه می تواند از هر فرصتی برای تقويت درک هنری دانش آموزان استفاده‬ ‫کند و ظرافت بيشتری به روحيه ی زيبا شناسی آن ها بدهد ‪ .‬کودکان و نوجوانان هر چيز‬ ‫جالب را دوست دارند و در رياضيات ‪ ،‬موضوع های جالب و زيبا ‪ ،‬فراوان است ‪ .‬رياضيات‬ ‫دانشی است منطقی ‪ ،‬دقيق و قانع کننده و همه ی بخش های آن ‪ ،‬مثل حلقه های زنجير به‬ ‫هم پيوسته اند‪ .‬سرچشمه ی تأثير احساسی و هنری رياضيات را بايد در قطعی بودن نتيجه‬ ‫گيری ها و عام بودن کاربردهای آن و هم چنين ‪ ،‬در کامل بودن زبان رياضيات ‪ ،‬شاعرانه‬ ‫بودن تاريخ آن و در مسأله های معمايی و سرگرم کننده ‪ ،‬جستجو کرد ‪)ihoosh.ir( .‬‬ ‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 39‬‬


‫ايمنی و مديريت محيط زيست‬

‫آالینده هایی که سالمت انسان را‬ ‫به مخاطره می اندازند‬ ‫(بخش اول نیترات ها)‬

‫غالمرضا میرکی‬ ‫دکترای ایمنی و مدیریت محیط‌زیست‬

‫کرات شنیده باشید‪ .‬چه بسا از دروس‬ ‫شاید به واسطه زندگی اجتماعی واژه نیترات را به ّ‬ ‫دوران دبیرستان یا دانشگاه‪ ،‬و یا به واسطه آشنایی با زندگی روستایی و فعالیتهای‬ ‫کشاورزی با این واژه آشنا شده باشید‪.‬‬ ‫نیترات یکی از آنیونهای بسیار مهم در عرصه زندگی اجتماعی انسان محسوب می شود‪.‬‬ ‫شاکله اصلی یون نیترات عنصر نیتروژن است که حدود ‪ ۸۰‬درصد از حجم هوای کره‬ ‫زمین را اشغال کرده است‪.‬‬ ‫در ساختار زیستی گیاهی و جانوری این عنصر نقش کلیدی و حساس در رشد و نمو دارد‪.‬‬ ‫در بدن انسان اسیدهای آمینه که عامل اصلی حیات هستند پایه شان بر مبنای همین عنصر‬ ‫است‪.‬‬ ‫در فعالیتهای مهندسی کشاورزی رسیدن عناصر مغذی نیتروژن‪ ،‬فسفر و پتاسیم به گیاهان‬ ‫سبب رشد آنها شده و کمیت تولید را به نحوی شگفت انگیز باال می برد‪.‬‬ ‫عنصر نیتروژن به شکل یون تقریبا پایدار نیترات می تواند در اختیار گیاه قرار گیرد‪.‬‬ ‫تا به اینجای کار اهمیت حیاتی این عنصر و نقشی که در تامین غذا دارد نمایان شد اما نکته‬ ‫مهم در چگونگی استفاده از این ترکیب شیمیایی برای تولید محصوالت کشاورزی است و‬ ‫اینکه آیا رسیدن بیش اندازه نیترات به بدن انسان و یا محیط پیرامون هم مناسب است‬ ‫یا خیر؟‬ ‫پاسخ در هر دو حالت منفی است‪ .‬راهیابی بیش از اندازه این عنصر به بدن انسان یا محیط‬ ‫زیست و یا باقی ماندن بیش از اندازه آن در محصوالت کشاورزی مضر و نامناسب بوده‬ ‫و مشکالت عدیده ای را سبب می شود‪.‬‬ ‫نیترات جزو معدود آنیونهایی است که کامال در آب حل می شوند و همین خاصیت‌ذاتی‬ ‫این آنیون است که موجب تفاوت معناداری‌ با سایر ترکیبات شیمیایی می شود‪ .‬انحالل‬ ‫پذیری آنیونی نیترات در آبها سبب می شود که رسیدن به غذا به میکرو ارگانیزمهای‬ ‫مفید چسبیده به ریشه گیاهان به خوبی صورت گیرد‪ .‬این عنصر به راحتی از اندام انتهایی‬ ‫گیاه به جداره های خارجی و پوسته وارد شده و شرایط رشد گیاه را فراهم می آورد‪ .‬اما‬ ‫نکته منفی‌اینجاست که در میزان جذب آن در صورت تامین رطوبت محدویتی نیست و‬ ‫این جذب بدون محدودیت سبب تجمع بیش از اندازه نیترات در جداره گیاهانی می شود‬ ‫که برای رشد آنها از کود شیمیایی نیترات به شکل نامناسب استفاده شده است‪.‬‬

‫چارلز ديکنز و اصالح جامعه‬

‫ی ‪...‬‬

‫(دنباله از صفحه ی ‪)27‬‬

‫دیکنز و اصالحات‬ ‫بریتانیا نخستین کشوری بود که استقرار و رشد نظام سرمایه داری صنعتی را از زایش‬ ‫تا بلوغ‪ ،‬پشت سر گذاشت و تبعات سیاسی و اجتماعی این مراحل و تحوالت عمیقی را که‬ ‫به همراه آورد به طور کامل تجربه کرد‪ .‬درواقع‪ ،‬شرایط این کشور از جمله وضعیت‬ ‫زندگی و معاش توده مردم در زمان تولد دیکنز در سال ‪ ۱۹۱۲‬با شرایطی که هنگام‬ ‫درگذشت او در سال ‪ ۱۸۷۰‬مشاهده می شد قابل مقایسه نبود‪.‬‬ ‫با فرارسیدن دهه های ششم یا هفتم قرن نوزدهم‪ ،‬سرمایه دار بریتانیایی‪ ،‬با اتکا به‬ ‫رشد سریع داخلی همراه با استثمار امکانات اقتصادی مستعمرات‪ ،‬امکان آن را یافته بود‬ ‫تا ضمن سودبری مناسب و انباشت سرمایه‪ ،‬به اقداماتی در راستای بهبود شرایط توده‬ ‫مردم دست بزند‪ .‬همزمان‪ ،‬حکومت نیز با تدابیری مانند محدود کردن ساعات کار‬ ‫و حمایت از کودکان و نوجوانان‪ ،‬زمینه را برای اجرای برنامه هایی فراهم آورد که با‬ ‫معیارهای آن زمان‪ ،‬بسیار مترقی تلقی می شد‪.‬‬ ‫کوتاه مدتی پس از درگذشت دیکنز‪ ،‬قوانینی برای تشکیل سندیکاهای کارگری مستقل‪،‬‬ ‫اجباری شدن تحصیالت ابتدایی و گسترش حق رای به تصوب رسید که با افزایش نظارت‬ ‫مردمی بر فعالیت های سیاسی‪ ،‬ساختارهای نوین دموکراتیک را در این کشور تحکیم‬ ‫بخشید و زمینه رواج ضوابط اخالقی قابل قبول تری را ایجاد کرد‪.‬‬ ‫اصالحات سیاسی و اجتماعی در بریتانیا و به تبع آن‪ ،‬تعدیل نابرابری های اقتصادی‪ ،‬در‬ ‫دوره ای تحقق یافت که در طول آن‪ ،‬نظام های حکومتی بسیاری از کشورهای اروپایی‬ ‫با قیام های مردمی‪ ،‬شورش و انقالب فروپاشید‪ ،‬تغییر شکل داد و از میان رفت‪.‬‬ ‫این واقعیت که نظام سیاسی بریتانیا‪ ،‬هر چند با تغییراتی اساسی‪ ،‬توانست از این تحوالت‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫اما در این حالت چه اتفاقی می افتد؟‬ ‫دو اتفاق مهم پیش می‌آید‪ .‬نخست آنکه تجمع بیش از اندازه نیترات در جداره انتهایی‬ ‫گیاهان خوراکی مانند خیار‪ ،‬گوجه فرنگی‪ ،‬بادمجان‪ ،‬سیب زمینی و بسیاری گیاهان دیگر به‬ ‫شکل انبار مواد غذایی برای میکرو ارگانیزم های مضر و آفات عمل نموده و شرایط رشد‬ ‫آفاتی چون قارچ و‌کپک‌را در مدت زمان کوتاه فراهم می کند‪.‬‬ ‫حالت دوم که به سالمت انسان مربوط بوده و بسیار مهم است اینکه تجمع خارج از اندازه‬ ‫و مداوم آن در بدن و تغییر و تبدیل مکرر آن به حالتهای ناپایدار احیایی مانند یون‬ ‫نیتریت و پس از آن نیتریل و شکل گیری نیتروزآمین بدن موجودات زنده را مستعد‬ ‫بیماری می کند بویژه بیماری های صعب العالجی چون سرطان‪.‬‬ ‫دو جنبه و خوب و بد نیترات ما را به این واقعیت رهنمون می شود که اوال میزان مجاز‬ ‫نیترات در غذای انسان باید توسط متخصصان معین شود‪ .‬البته در بسیاری از کشورها حد‬ ‫مجاز استفاده از نیترات در فراورده های غذایی و آب آشامیدنی مشخص شده است‪.‬‬ ‫دوم‪ ،‬رعایت اصول کشاورزی مدرن در به کارگیری کودهای شیمیایی‪ .‬این مورد نیز در‬ ‫کشورهای پیشرفته ای مانند کانادا رعایت می شود‪ .‬در ایران اما این امر رعایت نمی شود‬ ‫نه چون به دلیل اشتباهی فاحش‪ ،‬سوبسید به تولید کود شیمیایی تعلق گرفته است نه به‬ ‫تولید محصول سالم‪.‬‬ ‫اما جنبه تهدیدآمیز دیگر نیترات برای سالمت انسان در رابطه با آب مصرفی است‪ ،‬چرا‬ ‫که بیشترین میزان نیترات توسط آب آشامیدنی جذب بدن انسان می شود‪.‬‬ ‫حد مجاز نیترات درآب‌های آشامیدنی توسط سازمان بهداشت جهانی ‪ ۵۰‬قسمت در‬ ‫ملیون معرفی شده که در اکثر کشورها این میزان به عنوان استاندارد ملی لحاظ شده‬ ‫است‪ .‬اما این همه ماجرا نیست چون بسیاری از کشورها که منابع تامین آبشان دریاچه‬ ‫پشت سدها نیست‪ ،‬شیوه تصفیه تقطیر و یا اسمز معکوس را به کار می برند و در نتیجه به‬ ‫دلیل باال بودن نیترات در آبهای تصفیه شده شهری و روستایی با مشکالت بسیاری مواجه‬ ‫اند‪ .‬این مشکالت بویژه در مناطقی که از آبهای زیر زمینی و چاه ها برای تامین آب مورد‬ ‫نیاز شهری استفاده می شود‪ ،‬بیشتر و حادتر است‪.‬‬ ‫همانگونه که پیشتر گفته شد‪ ،‬نیترات جزو آنیونهایی است که تصفیه شیمیایی آن در تصفیه‬ ‫خانه های شهری و روستائی مقدور نبوده و الزاما می بایست روند حذف آن با الکترولیز‬ ‫و یا سایر روشهای خاص که پیچیدگی های تکنولوژیک دارند‪ ،‬انجام گیرد‪..‬‬ ‫اما راهکارهای کنترل میزان نیترات در زندگی روزانه خانواده ها چیست؟‬ ‫اول در هنگام تناول محصوالتی مانند خیار و سیب و گالبی و به و سایر محصوالتی که عادت‬ ‫به خوردن آنها با پوست داریم‪ ،‬ترک عادت کرده و آنها را به شکل پوست کنده مصرف‬ ‫کنیم‪ .‬تحقیقات نشان داده اند که میزان تجمع نیترات در پوست محصوالت کشاوری ‪4‬‬ ‫برابر گوشت آنهاست‪.‬‬ ‫دوم‪ ،‬در زندگی روزانه از دستگاه های آب یونیزه استفاده کنیم که قدرت حذف نیترات‬ ‫را دارند‪ .‬خوشبختامه تکنولوژی به حدی رسیده است که این دستگاه ها ‪ -‬مانند دستگاه‬ ‫کنگن واتر ‪ -‬را در اندازه خانگی به تولید انبوه رسانده است‪.‬‬ ‫سوم‪ ،‬در رژیم غذایی مان از سبزی و صیفی جاتی مانند اسفناج و کاهو که تماما برگی‬ ‫بوده و تجمع باالیی از نیترات دارند تنها سه بار در هفته استفاده شود‪.‬‬ ‫چهارم‪ ،‬در پخت و پز غذاها از محصوالت کشاورزی ‪ -‬مانند بادنجان و سیب زمینی و‬ ‫‪ - ...‬با پوست استفاده نشود‪.‬‬ ‫توجه به همین موارد ساده در زندگی برای پیشگیری بیماریها حرکتی مطلوب بوده و‬ ‫متضمن تندرستی مان خواهد بود‪.‬‬ ‫‪ 14‬دسامبر ‪ 2017‬ونکوور کانادا ‪q_miraki@yahoo.com‬‬ ‫‪-------------------------------------‬‬‫‪----------------‬‬‫جان سالم به در ببرد تا حدود زیادی نتیجه سنت آزادی بیان در این کشور و آمادگی‬ ‫هیات حاکمه برای پذیرش نظرات کسانی بود که با هدف بهبود شرایط اجتماعی‪ ،‬شرایط‬ ‫اجتماعی را به نقد کشیدند و برای مشکالت جامعه راهبردهایی ارائه دادند‪.‬‬ ‫تاریخ نویسان اسامی مصلحان بریتانیایی این دوره و نتیجه فعالیت های آنان را ثبت‬ ‫کرده و از اقدامات آنان در راستانی ممنوعیت بهره کشی از کودکان‪ ،‬بهبود شرایط‬ ‫کارگران‪ ،‬گسترش آزادی های اجتماعی و سیاسی و ارائه “چهره انسانی تری” از سرمایه‬ ‫داری نام برده اند‪ .‬البته در رساله های تاریخی‪ ،‬تاکید بیشتر بر نقش کسانی است‬ ‫که با انتشار گزارش های تحقیقی‪ ،‬دیدگاه نخبگان جامعه را متحول کردند و با کسب‬ ‫حمایت سیاسی‪ ،‬توانستند قوانین ظالمانه را تغییر دهند و نهادهای سیاسی را به حمایت‬ ‫از فرودستان ترغیب کنند‪ .‬با این همه‪ ،‬نباید نقش کسانی را نادیده گرفت که با بهره‬ ‫بردن از استعداد هنری خود‪ ،‬از جمله در قصه گویی‪ ،‬بر وجدان جامعه تاثیر گذاشتند و‬ ‫مخاطلبان را با ظرافتی که تنها از هنرمندان ساخته است‪ ،‬با کاستی های احتماعی آشنا‬ ‫ساختند‪ .‬اینکه آیا دیکنز تک تک قصه های خود را با هدف افشای معایب اجتماعی و به‬ ‫عنوان تالشی در راه اصالحات می نوشت و یا صرفا قصد قصه گویی داشت‪ ،‬جندان مهم‬ ‫نیست‪ .‬آنچه نمی توان در آن تردید داشت این است که این نوشته ها در آگاه سازی‬ ‫مخاطبان و برانگیختن احساس نیاز به تغییرات اجتماعی التقل در برخی از آنان بی تاثیر‬ ‫نبود‪ .‬به این ترتیب می توان نام چارلز دیکنز را باید در فهرست “مصلحان” اجتماعی‬ ‫عصر او قرار دادو نوشته هایش را به عنوان عاملی در ترغیب معاصرانش به شناخت‬ ‫نواقص جامعه نوسرمایه داری و رفع این نواقص ستود‪.‬‬ ‫در مورد تاثیرگذاری دیکنز بر آگاهی نسل معاصر خود و نسل های بعدی از شرایط آن‬ ‫زمان‪ ،‬همین بس که حدود یک قرن و نیم پس از درگذشت دیکنز‪ ،‬هنوز هم تصویری‬ ‫که بسیاری از مردم از شرایط قرن نوزدهم بریتانیا در ذهن دارند کمابیش همان است‬ ‫که در نوشته های این نویسنده و صدها اثر هنری متاثر از آنها انعکاس یافته است‪.‬‬ ‫(مجله ادبی هیچستان)‬ ‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 40‬‬


‫آگهی استخدام‪:‬‬

‫آگهی استخدام‪:‬‬ ‫فروشگاه نانسی استخدام می نمايد‪.‬‬

‫‪604.522.5254‬‬ ‫مدرسه ی نور دانش‬

‫اطالعیه برگزاری کالس ها درسه منطقه نورث ونکوور‪ ،‬برنابی و کوکیتالم‬ ‫چون شکر شیرین و چون گوهر‪ ،‬زبان فارسی است‬ ‫فارسی‪ ،‬فرهنگ و آیین و نشان پارسی است‬ ‫زبان مهم ترین عامل حفظ و ارتباط بین نسل هاست‪ ،‬پس بکوشیم تا با آموزش‬ ‫زبان فارسی به فرزندان مان ارتباط خود را با نسل جدید‪ ،‬حفظ و تقویت نماییم‪.‬‬ ‫مدرسه ی نور دانش با مجوز رسمی برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی ایران‬ ‫و برخورداری از سی سال سابقه ی مدیریتی و آموزشی در مدارس دولتی و غیر‬ ‫انتفاعی داخل کشور و چندین سال فعالیت آموزشی در استان بریتیش کلمبیا و‬ ‫بهره مندی از کادری مجرب و کارآزموده‪ ،‬دارای کالس های خصوصی و گروهی‬ ‫آموزش زبان فارسی برای خردساالن و بزرگساالن‪ ،‬آموزش کلّیه ی دروس‬ ‫ابتدایی و راهنمایی و نیز آموزش تک درس دبیرستان می باشد‪.‬‬ ‫ما به میزبانی وخدمت رسانی قریب به یکصد نفر از دانش آموزانی که داوطلب‬ ‫شرکت در امتحانات پایان تحصیلی ایران در سال جاری در حوزه ی ونکوور می‬ ‫باشند‪ ،‬مفتخریم‪.‬‬ ‫تلفن تماس‪ 604.726.9430 :‬ایمیل‪noordanesh.school@yahoo.com :‬‬

‫مرمت و بازسازی انواع تابلوهای نقاشی رنگ روغن جدید یا قدیمی‬

‫‪778.874.3931‬‬

‫شرکت کابينت سازی سنچری (‪ )Century Cabinets‬واقع در پورت‬ ‫کوکيتالم برای تکمیل کادر خود به چند طراح و فروشنده کابينت‬ ‫آشپزخانه نیازمند است‪.‬‬ ‫آشنایی با طراحی و فروش کابينت‪ ،‬سابقه کار در کانادا و توانایی صحبت‬ ‫به زبان انگلیسی مزیّت محسوب می شود‪.‬‬ ‫از متقاضیان خواهشمندیم با شماره تلفن ‪ 604.202.1781‬با آقای‬ ‫محسن (رابرت) تماس حاصل نمایند و رزومه خود را به ايمیل زیر ارسال‬ ‫نمایند‪:‬‬

‫‪robert@centurycabinets.ca‬‬

‫اطالعيه انجمن ايرانيان برنابی‬ ‫احتراما به آگاهی میرساند جلسات فرهنگی انجمن ایرانیان برنابی شامل‪:‬‬ ‫حافظ خوانی؛ ترانه خوانی؛ شعر همراه آهنگ؛ شاهنامه همراه ضرب؛‬ ‫موسیقی کر؛ مقاله میباشد‪ .‬زمان‪ :‬شنبه ها از ساعت ‪ 2‬و نیم بعدازظهر‬ ‫مکان‪ :‬ساختمان سینیور سنتر جنب کتابخانه شمال لوهید مال خیابان کمرون‬ ‫شماره‪۹۵۲۳‬‬ ‫تلفن ‪۶۰۴۷۷۹۴۴۲۲‬‬

‫روابط عمومی انجمن‬

‫کالسهای کامپیوتر مبتدی رایگان برای بزرگساالن‬ ‫با همکاری کتابخانه و تعدادی از نهادها و سازمانهای نورت شور در نظر است‬ ‫کالسهای کامپیوترمبتدی و به صورت گروهی به زبان انگلیسی و فارسی به شرح‬ ‫زیر برگزار گردد‪:‬‬ ‫‪-1‬کالس اینترنت ‪ -۲‬کالس ایمیل ‪ -۳‬فیس بوک ‪ -۴‬کالس ُورد‬

‫این کالسها رایگان و به صورت گروهی بوده وفقط در‪ ۴‬نوبت در روزهای‬

‫چهارشنبه ‪ ۱۰‬و ‪ ۱۷‬و ‪ ۲۴‬و ‪ ۳۱‬ماه ژانویه سال ‪ ۲۰۱۸‬از ساعت ‪ ۱۱‬الی ‪ ۱۲‬و نیم‬ ‫صبح برگزار می گردند‪.‬‬ ‫محل برگزاری کتابخانه کپیالنو واقع در شماره ‪ ۳۰۴۵‬بلوار هایلند در نورت‬ ‫ونکوور خواهد بود‪Highland Blvd North Vancouver 3045 ،‬‬ ‫ثبت نام برای حضوردرکالس الزامی است‪،‬‬ ‫جهت ثبت نام فقط بین ساعت ‪ ۱۲‬تا ‪ ۴‬بعدازظهر با تلفن ‪۶۰۴۳۷۴۸۱۷۴ :‬‬ ‫حد اکثر تا تاریخ ‪ ۲۸‬ماه دسامبر تماس حاصل نمایید‪.‬‬

‫‪www.sunhealthcenter.com‬‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 41‬‬


‫آژانس مسافرتی‬

‫‪( Advanced Travel‬تینا خدایی) ‪604-904-4422‬‬ ‫‪604-770-4474‬‬ ‫آژانس هواپیمایی آپادانا‬ ‫‪604-986-0094‬‬ ‫آریا تراول‬ ‫‪604-780-4005‬‬ ‫آزاده موسویان‬ ‫آژانس مسافرتی کاپیتان کوک)‬ ‫(آزاده موسویان‪:‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آرایشگاه و سالن زيبایی‬

‫اکستنشن مژه "ميترا" ‪ -‬کوکيتالم ‪604-825-3887‬‬ ‫‪604-980-5464‬‬ ‫‪King Hair Design‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫آموزش هنر‬

‫خانه فرهنگ و هنر (خط‪ ،‬نقاشی‪ ،‬موسیقی‪778-737-7426 )...‬‬ ‫مرکز هنری نوا‪( :‬موسیقی‪ ،‬نقاشی ‪604-985-6282 )..‬‬ ‫نقاشی‪:‬‬ ‫‪604-349-6326‬‬ ‫نازنین صادقی (آبرنگ)‬ ‫‪www.nazanin-artist.com‬‬ ‫رامین جمالپور (رنگ روغن‪ /‬آبرنگ) ‪604-924-1475‬‬ ‫موسیقی‪:‬‬ ‫‪( Jahan Music‬کودکان‪/‬بزرگساالن) ‪778-688-9234‬‬ ‫‪778-839-1375‬‬ ‫حمیرا بشیری (سه تار)‬ ‫‪604-375-1272‬‬ ‫اشرف آبادی (تار و سه تار)‬ ‫‪604-983-3985‬‬ ‫استاد شاملو (ویلن و سه تار)‬ ‫شبنم شاملو (تنبک ‪ /‬موسیقی کودکان) ‪604-983-3985‬‬ ‫‪778-833-4778‬‬ ‫ُرهام بهمنش (پیانو)‬ ‫نازنین صادقی (پیانو برای کودکان) ‪604-349-6326‬‬ ‫رامین جمالپور (پیانو‪ ،‬تئوری‪/‬هارمونی) ‪604-924-1475‬‬ ‫‪778-893-6766‬‬ ‫فرشته فرمند (آواز)‬ ‫‪604-913-3486‬‬ ‫پرویز نزاکتی (آواز)‬ ‫‪604-551-3963‬‬ ‫محمد خرازی (گیتار)‬ ‫عکاسی‪:‬‬

‫حمید زرگرزاده (‪)Perfect Shot Studio‬‬

‫‪604-925-6800‬‬ ‫‪778-372-0765‬‬

‫گالری کالغ سفید (افشین سبوکی)‬

‫‪778-898-4575‬‬

‫گالری عکس کارون‬

‫کارتون و کاریکاتور‪:‬‬

‫خطاطی‪:‬‬ ‫انجمن خوشنویسان ایران‬ ‫رقص‪:‬‬ ‫‪604-983-0015‬‬ ‫باله ملی پارس‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬‫‪778-889-4820‬‬

‫اپتومتری ‪ /‬عينک سازی‬

‫‪604-464-7726‬‬ ‫‪( IRIS‬کوکيتالم)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزش زبان‬

‫‪604-782-3530‬‬ ‫بهاره بهداد (زبان فرانسه)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزش زبان فارسی‬

‫‪778-870-6716‬‬ ‫آذر امین مقدم‬ ‫‪604-261-6564‬‬ ‫ایرانیان‬ ‫‪604-913-0601‬‬ ‫دهخدا (نورت ونکوور)‬ ‫‪604-442-9431‬‬ ‫نور دانش‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫آموزش رانندگی‬

‫‪604-710-0550‬‬ ‫‪( Green Way‬محسن)‬ ‫‪778-899-7790‬‬ ‫سعيد صالحی‬ ‫‪778-896-1420‬‬ ‫آموزشگاه رانندگی بهروز‬ ‫‪604-644-8960‬‬ ‫حسین الهیجی‬ ‫‪604-990-4844‬‬ ‫کاپیالنو (جوان)‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫اتوموبیل‬

‫‪( Ocean Motors‬دست دوم) ‪604-461-0103‬‬ ‫‪604-781-7478‬‬ ‫هوندا (سعيد لطفی )‬ ‫‪778-898-0701‬‬ ‫اکورا (هوشنگ دیده بانی)‬ ‫‪604-649-3618‬‬ ‫فولکس واگن (بهداد نخعی)‬ ‫فولکس واگن (علی بنی صدر) ‪604-250-6711‬‬ ‫‪604-500-7772‬‬ ‫آئودی (رامين رساور)‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫ارز و ارسال پول‬

‫دنیا (وست ونکوور)‬ ‫چارلیز (داون تاون)‬ ‫دانیال (کوکيتالم)‬ ‫عطار (کوکیتالم)‬

‫‪604-913-2324‬‬ ‫‪604-688-2516‬‬ ‫‪604-763-1512‬‬ ‫‪604-945-3266‬‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫بازرسی فنی ساختمان‬ ‫‪604-500-0303‬‬ ‫دکتر امير به کيش‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫باشگاه ورزشی ‪ /‬ورزش های رزمی‬

‫‪604-990-1331‬‬ ‫باشگاه سانی کيم تکواندو‬ ‫بهاره دهکردی (کيک باکسينگ) ‪778-872-3781‬‬ ‫مجتبی دانشی (کيک باکسينگ) ‪778-871-7572‬‬ ‫باشگاه ورزشهای رزمی اليت المپيک ‪604-971-3362‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫پزشک ‪ /‬مرکز پزشکی ‪ /‬خدمات پرستاری‬ ‫پزشک خانوادگی‪:‬‬ ‫دکتر پروانه بهشتی (‪604-925-9277 )West Van‬‬ ‫فیزیوتراپی‪:‬‬ ‫هارمونی (فیزیو ‪ /‬ماساژتراپی) ‪604-468-2300‬‬ ‫ناتوروپاتیک‪:‬‬ ‫دکتر ماندانا عدالتی (‪604-987-4660 )North Van‬‬ ‫طب گياهی ‪ /‬هرباليست‪:‬‬ ‫دکتر اسماعيل حسينی‬ ‫خدمات پرستاری‪:‬‬

‫‪778-706-3538‬‬

‫‪604-945-5005 Safe Care Home Support‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تدریس خصوصی‬

‫نيلوفر علمداری(شیمی‪ /‬ساینس)‪778-926-2995‬‬ ‫نادره ترکمان (فيزیک و رياضی) ‪604-396-6622‬‬ ‫دکتر علیرضا خاتون آبادی (ریاضی) ‪778-926-1382‬‬ ‫دکتر حمیدرضا رضازاده (ریاضی) ‪604-700-9560‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫ترجمه‬

‫حسین عندلیب (مترجم رسمی) ‪604-868-9800‬‬ ‫امیربانو قاسمی نژاد (مترجم رسمی) ‪778-998-8402‬‬ ‫فریبرز خشا (مترجم رسمی) ‪604-377-9225‬‬ ‫حاتمی (مترجم رسمی) (کوکيتالم) ‪604-338-7364‬‬ ‫دارالترجمه رسمی ترای سیتی ‪604-492-0666‬‬ ‫‪778-773-0723‬‬ ‫بهارک کیادی‬ ‫‪604-817-4689‬‬ ‫دالور قدرشناس (‪)Ph.D‬‬ ‫حمید دادیزاده (مترجم رسمی) ‪604-889-5854‬‬ ‫آرش اندرودی (مترجم رسمی) ‪604-365-6952‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات و خدمات ساختمانی‬

‫علی وفایی (‪604-728- 3132 )AAA Ali Renovations‬‬ ‫شرکت ساختمانی لوفا ‪ -‬پارسا خاکپور ‪778-893-7277‬‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات لوازم خانگی ‪ /‬برقی ‪ /‬کامپیوتر‬ ‫حسن (‪)Wise Appliance‬‬ ‫‪Techno Electro‬‬ ‫سعید ابراهیمی‬

‫‪604-764-6911‬‬ ‫‪604-770-0660‬‬

‫‪604-346-8925‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫تعمیرات اتوموبیل‬

‫‪604-438-0222‬‬ ‫‪( KMF‬خسرو خاندشتی)‬ ‫تعمیرگاه و مکانیکی ‪604-960-0389 Auto Tek‬‬ ‫‪604-722-4175‬‬ ‫زاهد هفت لنگ‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫حسابداری‬

‫ناهید پاک (‪778-340-0231 )NasTax-N.Van‬‬ ‫ناهید پاک (‪604-781-8153 )NasTax- Langley‬‬ ‫‪ - PBS‬رضا هوشمند (‪604-990-6668 )N. Van‬‬ ‫‪ - PBS‬رضا هوشمند (برنابی) ‪604-638-3104‬‬ ‫‪ - PBS‬رضا هوشمند (ترای سيتی) ‪604-945-6664‬‬ ‫‪778-285-8830‬‬ ‫حسابداری صبا‬ ‫‪604-468-4222‬‬ ‫تراز (کوکیتالم)‬ ‫تراز (حسن نراقی ‪ -‬نورت ونکوور) ‪604-986-3704‬‬ ‫‪-----------------------------------------------‬‬

‫حمل و نقل ‪ /‬اثاث کشی (‪)Moving‬‬

‫‪604-603-9099‬‬ ‫آلبرت (حمل و نقل و اثاث کشی)‬ ‫‪604-970-2233 Merto Vancouver Movers‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫خدمات بیمه‬

‫جهانگیر فامیلی‬ ‫ميالد رحمتی‬ ‫سعيده کمونه‬

‫‪604--836-5663‬‬ ‫‪604-987-9356‬‬ ‫‪778-580-5616‬‬

‫کتابفروشی‬

‫خدمات چاپ‬ ‫‪604-990-7272‬‬ ‫کاپیز دیپو (نورت ونکوور)‬ ‫خدمات چاپ‪604-710-5234 Print & Design‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫خدمات زيبايی ‪ /‬ماساژ‬ ‫خدمات زيبایی و ماساژ زهره‬

‫نیما (کتاب‪ ،‬فیلم و آالت موسیقی) ‪604-904-0821‬‬ ‫‪778-372-0765‬‬ ‫کتاب کارون‬ ‫‪604-671-9880‬‬ ‫پان به (کتاب و فیلم)‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫کابينت ‪ /‬کانتر ‪ /‬کفپوش‬

‫‪...Century Cabinet‬‬

‫‪604-552-5466‬‬

‫‪604-365-4610‬‬

‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫خدمات کنسولی‪ /‬اسناد رسمی‪ /‬مهاجرت‬

‫‪604-727-4044‬‬ ‫‪604-603-0704‬‬ ‫‪604-506-8668‬‬ ‫‪604-603-0762‬‬ ‫‪604-445-2030‬‬ ‫‪604-626-1033‬‬ ‫‪604-307-6830‬‬ ‫‪778-893-2275‬‬ ‫‪604-377-9225‬‬ ‫‪604-340-8182‬‬ ‫‪604-518-3992‬‬ ‫‪604-761-7546‬‬

‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫شهرزاد فرزين (امور مهاجرت) ‪604-499-2530‬‬ ‫فریبرز خشا (نوتاری پابلیک) ‪604-922-4600‬‬ ‫سازمان مهاجرتی منصوری ‪604-619-8564‬‬ ‫‪mcisfirm.com‬‬ ‫فرشته رحیمی (امور مهاجرت) ‪778-893-2275‬‬ ‫َفراما (خدمات حقوقی در ایران) ‪778-680-5848‬‬

‫مشاور امالک‬

‫محمد خلیل بیگی ‬ ‫مرتضی رضایی‬ ‫پرتو مشرف‬ ‫نادر معتمد‬ ‫سام سالم‬ ‫ایرج بابایی‬ ‫مصطفی سليميان‬ ‫فرشته رحیمی‬ ‫فريبرز خشا‬ ‫سهيال طوسی‬ ‫کورس پزشک‬ ‫مارسی پناه‬

‫‪604-924-4452‬‬ ‫محمد همائی نژاد ‬ ‫‪604-986-3704‬‬ ‫حسن نراقی (امور مهاجرت)‬ ‫‪604-987-1413‬‬ ‫یونکس‬ ‫‪778-285-2866‬‬ ‫راه کانادا (کوکیتالم)‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫‪---------------------------------------------‬‬

‫‪778-918-2815‬‬ ‫داريوش‬ ‫‪604-657-4318‬‬ ‫شهرام شعبانی‬ ‫‪604-220-1808‬‬ ‫آرین‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫‪604-724-9645‬‬ ‫خدمات فضای سبز شاهرخ‬ ‫‪778-322-2995 Gardening & Landscaping‬‬ ‫‪604-202-0053 Green Mountain Landscaping‬‬

‫خدمات کامپیوتر‬

‫داروخانه‬

‫داروخانه مدیس (پورت کوکيتالم) ‪604-944-5544‬‬ ‫داروخانه فارماسیو (وست ونکوور) ‪604-925-3304‬‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫دندانپزشک‬

‫‪604-985-7032‬‬ ‫دکتر بابک چهرودی‬ ‫‪604-474-4155‬‬ ‫دکتر رضا آران (ارتودنسی)‬ ‫‪604-321-8001‬‬ ‫دکتر روشنک شفقی‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫روان پزشک ‪ /‬مشاوره و بهداشت روان‬

‫دکتر گيتی اقبال (روانپزشک) ‪604-782-9573‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫رستوران‬

‫‪604-971-5113‬‬ ‫خلیج فارس (نوت ونکوور)‬ ‫‪604-904-3904‬‬ ‫گیالنه‬ ‫‪604-980-7373‬‬ ‫کازبا‬ ‫‪778-340-1500‬‬ ‫زیتون‬ ‫‪604-987-9000‬‬ ‫کپیالنو کافه‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫شرکت ساختمانی‬

‫‪604-603-7991‬‬ ‫شرکت ‪MTM‬‬ ‫‪-------------------------------------------------‬‬

‫عکاسی و فیلمبرداری‬

‫‪604-925-6800‬‬ ‫پرفکت شات استودیو‬ ‫‪778-372-0765‬‬ ‫استودیو عکاسی کارون‬ ‫حمید ‪604-358-7060 slicephotography.ca‬‬ ‫‪778-355-4445‬‬ ‫دات آرت استودیو‬ ‫‪604-358-6045‬‬ ‫‪Rosewood photography‬‬ ‫‪604-987-1413‬‬ ‫یونکس‬ ‫‪------------------------------------------------‬‬

‫فروشگاه مواد غذایی‬

‫سوپرمارکت نانسی (نورت ونکوور) ‪604-987-5544‬‬ ‫‪604-472-8888‬‬ ‫‪( Urban Gate‬کوکيتالم)‬ ‫‪778-279-8909‬‬ ‫گالره (وست ونکوور)‬ ‫‪604-682-8816‬‬ ‫آریا (داون تاون)‬ ‫‪604-669-6766‬‬ ‫دانیال (داون تاون)‬ ‫‪604-987-7454‬‬ ‫افرا (نورت ونکوور)‬ ‫فروشگاه بزرگ دایانا (کوکيتالم) ‪604-941-1881‬‬ ‫‪604-988-8100‬‬ ‫المپیا (نورت ونکوور)‬ ‫‪604-988-3515‬‬ ‫پارس (نورت ونکوور)‬ ‫‪604-985-2288‬‬ ‫پرشیا (نورت ونکوور)‬ ‫میت شاپ اند دلی (نورت ونکوور)‪604-983-2020‬‬ ‫‪604-877-0139‬‬ ‫یک و یک (ونکوور)‬

‫محوطه سازی‪ ،‬زمين آرايی (‪)Landscaping‬‬ ‫‪778-855-9645 Great Spaces Landscaping‬‬

‫‪---------------------------------------------‬‬

‫نان ‪ /‬شیرینی‬

‫‪604-552-3336‬‬ ‫‪604-990-7767‬‬ ‫‪604-973-0119‬‬ ‫‪604-986-6364‬‬ ‫‪778-340-1773‬‬ ‫‪604-987-7454‬‬

‫شیرینی مینو (کوکیتالم)‬ ‫شیرینی گلستان‬ ‫شیرینی رکس ‬ ‫شیرینی الله‬ ‫کلبه نان‬ ‫افرا‬

‫‪---------------------------------------------‬‬

‫نشریات و دیگر رسانه ها‬

‫فرهنگ‬ ‫فرهنگ‬

‫‪BC‬‬ ‫‪BC‬‬

‫شهروند‬ ‫پیوند‬ ‫دانستنیها‬ ‫مهاجر‬ ‫دانشمند‬ ‫تلویزیون پرواز‬ ‫تلویزیون آريا‬ ‫رادیو فارسی زبان ونکوور‬

‫‪604-544-0960‬‬ ‫‪778-317-4848‬‬

‫‪BC‬‬

‫‪604-988-9262‬‬ ‫‪604-921-4726‬‬ ‫‪604-697-0344‬‬ ‫‪778-968-9081‬‬ ‫‪604-913-0399‬‬ ‫‪604-723-4307‬‬ ‫‪604-396-1919‬‬ ‫‪778-709-9191‬‬

‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫مشاوره خدمات دولتی‬ ‫فرهاد شمس‬

‫‪60-721-1693‬‬

‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫وام ‪ /‬وام مسکن‬

‫‪604-307-8674‬‬ ‫مهرداد نویس‬ ‫‪604-603-0762‬‬ ‫نادر معتمد‬ ‫‪604-341-0566‬‬ ‫امیر بوترابی‬ ‫‪604-725-7230‬‬ ‫بهنام نیک اختر‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫طراحی وب سایت ‪ /‬خدمات اینترنت‬

‫‪604-782-9573‬‬ ‫کاسپيانا‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫وکالت ‪ /‬خدمات حقوقی در ايران‬

‫َفراما (خدمات حقوقی در ایران) ‪778-680-5848‬‬ ‫‪--------------------------------------------------‬‬

‫وکالت ‪ /‬خدمات حقوقی در بی سی و کانادا‬

‫متیو فهی (‪604-561-4644 )Matthew Fahy‬‬ ‫‪604-925-6005‬‬ ‫زهرا جناب‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 42‬‬


‫فرهنگ ‪ BC‬نشريه ای مستقل‪،‬‬ ‫متنوع‪ُ ،‬پربار و آموزنده‬ ‫ّ‬ ‫با بهترين خدمات آگهی‬ ‫‪778.317.4848‬‬ ‫فرهنگ هر دو هفته يک بار‬ ‫در دسترس شماست‪.‬‬ ‫‪Wise Appliance Service‬‬ ‫تعميرات انواع لوازم برقی خانگی‬ ‫)حسن( ‪604.764.6911‬‬

‫)‪100 Rubbish (Everything Rubbish Removal‬‬ ‫هر گونه اثاثيه اضافی‪ ،‬بی استفاده و دورافکندنی شما را ‪ -‬اعم از مبل‪،‬‬ ‫یخچال‪ ،‬میز و صندلی و ‪ - ...‬با نازلترين قيمت از منزل يا محل کار‬ ‫شما برخواهيم داشت‪.‬‬ ‫خدمات اين شرکت در نورت ونکوور‪،‬‬ ‫وست ونکوور‪ ،‬کوکيتالم‪ ،‬داون تان‬ ‫و ديگر نقاط ونکوور بزرگ در‬ ‫دسترس شماست‪.‬‬

‫)‪Tel: 604.500.0953 (Ami‬‬

‫حل جدول نشريه ی فرهنگ (شماره ی ‪)379‬‬

‫اتاق برای اجاره‪:‬‬ ‫اتاقی مبله با حمام و دستشویی در يک طبقه مستقل در منزلی بسیار‬ ‫دنج و دلباز و تمیز با تمام امکانات‪ .‬ایستگاه اتوبوس و پارک در نزدیکی‬ ‫منزل‪.‬‬ ‫با قیمت مناسب اجاره داده می شود‪.‬‬

‫‪778.919.6372‬‬ ‫جويای کار‪:‬‬

‫خانمی با مدرک پرستاری بريتيش کلمبیا جویای کار در زمینه نگهداری از کودکان‬ ‫و سالمندان می باشد‪.‬‬

‫‪778.919.6372‬‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 43‬‬


‫محيط زيست‬ ‫آلودگی دریای خزر و تورهای خالی ماهیگیران‬

‫در حالی که صیادان استان‌های شمالی ایران خود را برای پهن‌کردن ‌تورهایشان آماده‬ ‫می‌کنند‪ ،‬آلودگی دریای خزر منجر به کاهش صید ماهی شده است‪ .‬چاه‌های نفت‪،‬‬ ‫فاضالب و پساب‌های کارخانه‌های پنج کشور دریای خزر را آلوده می‌کنند‪.‬‬ ‫هر سال از نیمه دوم مهرماه جنب‌وجوش حدود ‪ ۱۰‬هزار ماهیگیر در قالب ‪ ۱۲۰‬شرکت‬ ‫تعاونی سواحل استان‌های شمالی گیالن‪ ،‬مازندران و گلستان را فرا می‌گیرد‪.‬‬ ‫بر اساس اعالم رسمی شیالت ایران‪ ،‬فصل صید ماهیان استخوانی دریای خزر در استان‌های‬ ‫شمالی هر سال از نیمه دوم مهر آغاز می‌شود و تا اواخر فروردین سال بعد ادامه می‌یابد‪.‬‬ ‫در دریای خزر بالغ بر ‪ ۱۵‬گونه ماهی استخوانی زیست می‌کنند که در این میان سه گونه‬ ‫ماهیان "سفید"‪" ،‬کفال" و "کپور" بیشترین میزان صید را به خود اختصاص می‌دهند‪.‬‬ ‫تورها خالی‌ شده‌اند‬ ‫در سال‌های اخیر روند صید ماهی در دریای خزرکاهش یافته است‪ .‬در حالی که رئیس‬ ‫اتحادیه صیادی پره مازندران در سال ‪ ۱۳۹۱‬از کاهش حدود چهار درصدی صید ماهی‌های‬

‫استخوانی از دریای خزر در حوزه این استان خبر می‌داد‪ ،‬علی اصغر مجاهد‪ ،‬معاون صید‬ ‫و بنادر سازمان شیالت در سال ‪ ۱۳۹۴‬در گفت‌وگو با خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) از‬ ‫صید ‪ ۳۲‬هزار و ‪ ۶۱۷‬تن ماهی استخوانی و کلیکا از دریای خزر خبر داد که در مقایسه با‬ ‫سال ‪ ۱۳۹۳‬کاهشی ‪ ۳۴‬درصدی نشان می‌داد‪ .‬در سال ‪ ۹۵‬نیز مختار آخوندی‪ ،‬مدیر کل‬ ‫دفتر امور صید و صیادی سازمان شیالت ایران در گفت‌وگو با خبرگزاری مانا اعالم کرد‬ ‫که "علیرغم دوبار تمدید مهلت صیادی‪ ،‬صید ماهی با کاهش ‪ ۱۱‬درصدی روبرو بوده‬ ‫است"‪.‬‬ ‫ارسالن قاسمی‪ ،‬مدیرعامل اتحادیه تکثیر‪ ،‬پرورش و صادرات آبزیان ایران‪ ،‬در گفت‌وگو‬ ‫با خبرگزاری مهر با اشاره به تاثیر آلودگی دریای خزر بر روند صید‪ ،‬عنوان کرد‪« :‬به هر‬ ‫حال آلودگی محیط‪ ،‬مسائلی را بوجود می‌آورد و باعث می‌شود شرایط زیست در دریا‬ ‫برای ماهی‌ها دشوار شود؛ بخاطر همین موضوع هم هست که ساالنه با کاهش صید از‬ ‫دریای خزر مواجهیم‪».‬‬ ‫اقداماتی که نتیجه نمی‌دهند‬ ‫اقدام‌ کشورهای اطراف دریای‬ ‫خزر یعنی ایران‪ ،‬آذربایجان‪،‬‬ ‫روسیه‪ ،‬قزاقستان و ترکمنستان‬ ‫در زمینه بازسازی و رهاسازی‬ ‫ذخایر‪ ،‬جلوگیری از صید قاچاق‬ ‫و همچنین جلوگیری از آلودگی‬ ‫دریای خزر کافی و هماهنگ‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫چاه‌های نفت کشور جمهوری آذربایجان‪ ،‬ناوگان تجاری کشتیرانی‪ ،‬ورود انواع زباله و‬ ‫پالستیک‪ ،‬فاضالب و پساب‌های کارخانه‌های ‪ ۵‬کشور از جمله دالیل آلودگی دریای خزر‬ ‫هستند که اقدامات حمایتی را ناکارآمد می‌کنند‪.‬‬ ‫معاون شیالت مازندران اخیرا یکی از حمایت‌های جدی شیالت ایران از جامعه صیادی شمال‬ ‫را تکثیر مصنوعی ماهیان استخوانی کپور و سفید خواند و گفت‪« :‬امسال ‪ ۶۵‬میلیون قطعه‬ ‫بچه ماهی به صورت مصنوعی و ‪ ۲۵‬میلیون قطعه نیز به صورت طبیعی رهاسازی شده‬ ‫است‪ ».‬با این حال ارسالن قاسمی‪ ،‬مدیرعامل اتحادیه تکثیر‪ ،‬پرورش و صادرات آبزیان‬ ‫ایران تصریح کرد‪« :‬پیش‌بینی دقیقی نداریم که صید در سال‌جاری چه میزان خواهد بود؛‬ ‫اما قطعا با کاهش صید مواجه هستیم‪)dw.com ( ».‬‬ ‫‪--------------------------------------‬‬

‫تلویزیون آریا‬

‫تلویزیون فرهنگی ایرانیان‬ ‫با برنامه های اختصاصی از ونکوور کانادا‬ ‫شنبه‪ ،‬یکشنبه‪ ،‬سه شنبه‪ ،‬چهار شنبه کانال ‪۱۱۶‬شا‬ ‫شنبه و پنج شنبه کانال ‪ ۱۱۹‬تالس و ‪ ۸‬شا‬ ‫با مدیریت‬

‫رامین محسنی‬

‫کارگردان سینما و تلویزیون‬

‫همچنین در وب سایت‪:‬‬

‫‪ariatv.ca‬‬ ‫‪A New Persian‬‬

‫‪Community Television‬‬

‫‪on Shaw and OMNI Channel‬‬

‫تلفن استودیو تلویزیونی و آگهی ها‪(۶۰۴) ۳۹۶-۱۹۱۹ :‬‬ ‫‪Sponsorship Opportunities and Show Ideas: (604) 396-1919‬‬

‫‪Facebook.com/AriaTelevision‬‬

‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫‪YouTube.com/AriaTVCanada‬‬

‫‪Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 44‬‬


‫چهره های درخشان‬

‫آفرینش با سنگ و رنگ‬ ‫(نوشته ای از محمدعلی جمال زاده در باره ی استاد علی اکبر صنعتی)‬ ‫استاد علی‌اکبر صنعتی در سال ‪۱۲۹۵‬‬ ‫متولد و در سال ‪ ۱۳۸۵‬در سن‬ ‫‪۹۰‬سالگی درگذشت‪.‬‬ ‫متنی که در پی می‌آید‪ ،‬متعلق به‬ ‫استاد زند‌ه‌یاد محمدعلی جمالزاده‬ ‫است که در خصوص دوست‬ ‫قدیمی خود‪ ،‬استاد علی‌اکبر صنعتی‪،‬‬ ‫قلمی نموده و دریک سال پیش از‬ ‫انقالب یعنی در سال ‪ ۱۳۵۶‬از ژنو‪،‬‬ ‫محل اقامتش‪ ،‬به ایران فرستاد و‬ ‫در شمارۀ ‪ ۱۰۳۹۷‬روزنامه کیهان‬ ‫(دوشنبه‪ ۱ ،‬اسفند ‪ ،)۱۳۵۶‬به چاپ‬ ‫رسید‪:‬‬

‫استاد علی اکبر صنعتی‬

‫سید علی‌اکبر صنعتی در کرمان به دنیا آمده و پدرش پس از جنگ بین المللی اول‬ ‫به مرض طاعون درگذشته‌ است‪ .‬از آن جایی که مادر تهی‌دست‪ ،‬از عهدۀ نگهداری‬ ‫فرزند دلبندش بر نمی‌آمده‪ ،‬او را به شادروان حاج علی‌اکبر صنعتی سپرد و آن‬ ‫مرد خیرخواه و بزرگوار سرپرستی طفل یتیم را‪ ،‬چنان که باید و شاید‪ ،‬به عهده‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫خود سید علی‌اکبر به من نوشته‌ است که از همان سن هشت‌سالگی ذوق نقاشی در‬ ‫خود احساس می‌نموده‌ است و می‌نویسد‪:‬‬ ‫"روزی شاخه‌ای از گل را بر صفحۀ کاغذ کشیده بودم و چون رنگ نداشتم‪ ،‬رنگ‬ ‫خود آن گل را بر روی کاغذ آوردم و برگ‌های سبزش را هم از برگ‌های سبز –‬ ‫تا جایی که امکان پذیر بود – استفاده کردم و بدین ترتیب شاخۀ گلی کشیدم و در‬ ‫روز عید نوروز به مربی خود تقدیم کردم‪ ،‬و او از همان روز مرا تشویق کرد که‬ ‫به کار نقاشی بپردازم و خدا آن مرد خیرخواه را بیامرزد که مرا به کاری که برای‬ ‫آن خلق شده و استعداد داشتم‪ ،‬راهنمایی و تشویق فرمود‪".‬‬ ‫سید علی‌اکبر باز به من نوشته‌ است که "به قدری شوق نقاشی داشتم که چه بسا‬ ‫در سر درس‪ ،‬عکس معلمان را می‌کشیدم‪ ،‬و به همین جهت مکرر مزۀ کتک را‪ ،‬که‬ ‫در حقش گفته‌اند‪ ،‬چوب استاد به ز مهر پدر‪ ،‬چشیدم‪ .‬هرچند که از خردسالی یتیم‬ ‫و بی‌پدر شده و مزۀ مهر پدر را نچشیده بودم‪".‬‬ ‫سرانجام همین که تحصیالت ابتدایی این طفل هنرمند مورد توجه اطرافیانش واقع‬ ‫گردید‪ ،‬مرحوم حاج علی‌اکبر صنعتی او را نزد پسر خود‪ ،‬شادروان عبدالحسین‬ ‫صنعتی‌زادۀ کرمانی‪ ،‬فرستاد و او نیز او را به مدرسۀ کمال‌الملک سپرد‪.‬‬ ‫سید علی‌اکبر‪ ۱۲ ،‬سال تمام درآن مدرسه‪ ،‬در نزد استادهای نام‌آوری مانند‬ ‫ابوالحسن‌خان صدیقی و علی‌محمد حیدری و استادان دیگری از شاگردان درجۀ‬ ‫اول کمال‌الملک‪ ،‬کار کرد‪.‬‬ ‫سیدعلی‌اکبر‪ ،‬چه در زمینۀ نقاشی و چه در کار مجسمه‌سازی‪ ،‬به قدری جذاب و‬ ‫دلفریب است که مانند شمع فروزان‪ ،‬هر پروانه‌ای را که برشاخۀ تکنیک ننشسته‬ ‫واز ساغر اکولوژی قطره‌ای نچشیده باشد هم طبعًا مجذوب خواهد ساخت‪ ،‬و‬ ‫الحق جا دارد بگوییم‪ ،‬ماه رخ خورشید باشد نور او‪.‬‬ ‫شرمنده‌ام که صالحیت ندارم و می‌ترسم مشمول کالم بسیار معروف گردم که‬ ‫"پشه رقاصی می‌کرد و خرک خراطی و شتر نمدمالی"‪.‬‬ ‫همین قدر است که در خاطر دارم‪ .‬روزی که سی سال پیش از این درکنار میدان‬ ‫سپاه به زیارت نمایشگاهی رفتم‪ ،‬چشمم خیره گردید و نمی‌توانستم باور کنم که‬ ‫تنها یک نفر جوانی که قدمش را از خاک ایران بیرون ننهاده‌ است و هیچ یک از‬ ‫زبان‌های بیگانه را نمی‌داند و با هنر دنیایی که ما آن را به حق یا ناحق دنیای مترقی‬ ‫می‌خوانیم و آن همه نقاش‌های بسیار بزرگ وآن همه مجسمه‌سازهای نامدار بار‬ ‫آورده‌ است‪ ،‬نتوانسته‌ است تماس مستقیمی پیدا کند و تشنگی خود را از آن دریای‬ ‫بی‌کران‪ ،‬تسکین ببخشد‪ ،‬با دست تنها و خالی توانسته‌ است آن همه مجسمه (که‬ ‫عده‌ای از آنها گروهی از افراد را – در حدود بیست و سی نفر – نشان می‌دهد و‬ ‫هر یک با حال و حرکاتی بسیار طبیعی و هنرمندانه) بسازد و با آنها موزه‌ای را پر‬ ‫نماید و آن همه پرده‌های نقاشی ‪ -‬آب رنگ و رنگ و روغن و "پرتره" و منظره و‬ ‫انواع و اقسام دیگری که نام‌شان بر من مجهول است‪ ،‬با مجسمه‌ها و پرده‌هایی که‬ ‫همه با کمک نیروی تخیل خداداد و هنر فطری و شکل‌آفرین طبیعی و رنگ‌آمیزی‬ ‫استادانۀ جبلی آفریده شده‌ است و بدون هیچ مبالغه چند تاالر بزرگ موزه‌ای را‬ ‫می‌تواند زینت‌بخش باشد و هر یک از آن همه پرده و مجسمه به زبان حال با روح‬ ‫‪Thursday, Dec. 21, 2017‬‬

‫و چشم و ذوق و ادراک و داوری تماشاچی‪ ،‬داستان‌های گوناگون (همه با مغز و‬ ‫معنی و از وقایع نشاط‌ انگیز و یا اندوه‌زای زندگی و تاریخ ما) حکایت می‌کند‪.‬‬ ‫از دوست قدیم هنرمند و فرشته‌خصال خود خواسته بودم که دربارۀ آثارش‬ ‫شرحی برایم بنویسد‪ .‬به خط خود برایم نوشته‌ است‪:‬‬ ‫"در این کارها مقصود بیشتر نمایاندن فقر اجتماعی است‪ ،‬که بعد از جنگ بین‌الملل‬ ‫دنیا را به قعر بیچارگی کشید‪ .‬مث ً‬ ‫ال‪ ،‬یکی از آنها صحنۀ "مرد بیکار را با عائله‌اش"‬ ‫نشان می‌دهد که نگران آینده است‪ .‬در کار دیگری صحنه‌ای از اطفال یتیم و بی پناه‬ ‫ساخته شده‌ است که اگر کسی به فکر آنها نباشد‪ ،‬خیلی احتمال دارد که سرنوشتشان‬ ‫به زندان برسد‪ .‬در صحنۀ دیگر‪ ۳۵ ،‬تن زندانی را نشان داده و صحنۀ دیگر حضرت‬ ‫مسیح را در باالی صلیب نشان می‌دهد با جمعی از بینوایان‪ ،‬که در دور صلیب‬ ‫جمع‌اند و دعا می‌کنند؛ و می‌خواسته‌ام توجهی را نشان بدهم که حضرت مسیح به‬ ‫بینوایان داشته و همواره نوع بشر را به محبت و داد دعوت می‌کرده‌ است‪.‬‬ ‫"در مجسمۀ دیگری چوپانی را نشان می‌دهم که نی می‌نوازد و چوپان دیگری‬ ‫مشغول پشم ریستن یا طبلک است‪ .‬مجسمۀ دیگری از مجسمه‌هایم مردی را نشان‬ ‫می‌دهد که با کبر و غرور در پشت میز ریاست نشسته‌ است و خدا را بنده نیست و‬ ‫جز گرفتن رشوه و افاده فروختن‪ ،‬فکر و ذکر دیگری ندارد و به هر ترتیبی هست‪،‬‬ ‫باید جیب و کیسه را پر کند و از طریق بینوایان به نوایی برسد‪ ،‬و باز صحنه‌های‬ ‫گوناگونی از فئودال‌های خودمانی و بیگانه‪ ،‬که همه را با سنگ مرمر و سنگ‌های‬ ‫سیاه ساخته‌ام‪.‬‬ ‫"و متأسفانه‪ ،‬چون در نمایشگاه جا‬ ‫تنگ بود‪ ،‬آنها را چسبیده به هم‬ ‫به صورت نامطلوبی جا داده‌ام‪ .‬از‬ ‫این قبیل مجسمه‌های گروهی و‬ ‫دسته‌جمعی‪ ،‬گذشته‪ ،‬مقداری هم‬ ‫از شخصیت‌های بزرگ و مشهور‬ ‫دنیا را ساخته‌ام و در نمایشگاه‬ ‫گذاشته‌ام؛ از قبیل گاندی و چند‬ ‫تن از رهبران دیگر هندوستان‬ ‫و همچنین همسر گاندی‪ ،‬که در‬ ‫زندان پونه درگذشت‪ ،‬و ویکتور‬ ‫هوگو‪ ،‬هانری دونان‪ ،‬مؤسس‬ ‫صلیب احمر و باز عده‌ای از دانشمندان ایرانی را از قبیل تقی‌زاده و دهخدا و‬ ‫ملک‌الشعرا و باز از اشخاص نیکوکار دیگر از امثال فیروزآبادی‪.‬‬ ‫"از این مجسمه‌ها در حدود صد عدد در نمایشگاه است‪ ،‬به اضافۀ یک‌صد عدد‬ ‫پرده‌های نقاشی رنگ و روغنی‪ ،‬که همه را مخصوص ًا طوری ساخته و پرداخته‌ام که‬ ‫تمام طبقات مردم به آسانی‪ ،‬معنی آن را بفهمند‪ .‬چون معتقدم که همان طور که‬ ‫مردم نان زارع را می‌خورند و کفش کفاش را می‌پوشند‪ ،‬هنر هم باید برای عموم‬ ‫مردم قابل درک و فیض باشد تا بتواند رفته رفته سطح فکر و ذوق مردم را باالتر‬ ‫ببرد‪ .‬و خالصه آن که همواره در موقع کار و انتخاب موضوع در مد نظر داشته‌ام‬ ‫که تا حد مقدور از محیط خودمان الهام بگیرم‪.‬‬ ‫"من‪ ،‬روی‌هم‌رفته‪ ،‬در طول زندگی‌ام‪ ،‬در حدود یک هزار تابلو و چهارصد مجسمه‬ ‫از سنگ و برنز و گچ و سیمان ساخته‌ام‪ ،‬که قسمتی از آنها در منازل اشخاص و مابقی‬ ‫در نمایشگاه عمومی و بعضی هم در منزل شخصی خودم هست‪ .‬ضمنًا‪ ،‬ناگفته نماند‬ ‫که گذشته از آن چه در نمایشگاه و در منزل خودم و در منزل اشخاص گوناگون‬ ‫موجود است‪ ،‬قریب یک‌صد مجسمه و مقداری هم تابلوهای رنگ و روغنی از‬ ‫صحنه‌های مختلف در موزۀ مرحوم صنعتی‌زاده است‪ ،‬که ملک شخصی خود ایشان‬ ‫می‌باشد‪ .‬آن مرحوم‪ ،‬که حق بسیار به گردن من دارد‪ ،‬نمایشگاه جداگانه‌ای در‬ ‫میدان راه آهن تأسیس فرمود‪ ،‬که پس از وفات او به حال تعطیل مانده‌است‪".‬‬ ‫(جدید آنالین)‬ ‫‪Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 45‬‬


At the movies Three Billboards outside Ebbing, Missouri

Fight for Beauty (G) *****

(PG) *****

Bold Vision!

Justice Served? By Robert Waldman, Vancouver

F

all heralds the time for top notch movies. Among the best in quite some time turns out to be Three Billboards outside Billings Missouri. Easily one of the smartest scripted films of the year expect the performances set out In This head-turner from Fox Searchlight Pictures and Allied to be front and centre come Oscar nomination time. Be sure to see this flamboyant bit of fun at the International Village Cinema and other Cineplex cites across B.C. Timely for sure, let’s call this movie Three Billboards for short but there's no disguising the small town nature of Billings. A hick town of shorts something bad comes our way. News of the murder of a young woman sets off shock waves in the community. Or does it? When the local constabulary fail to take action to solve the crime, at least in the eyes of the mother, it's time to try another tact. At least that's the approach of the grieving mom. What better way to put pressure on the police than to put up some less than charitable bill boards. Stand by your daughter Frances McDormand wields lots of motherly advice as a woman determined to get at the truth - no matter what the cost. Call her a Dirty Harry in a skirt.

Members of the police seem befuddled with her ( in their eyes) harassment campaign. Full of red herrings both Woody Harrelson and Sam Rockwell are riveting as officers supposed to be upholders of the law. Here we have a script and story reminiscent of the early work of the Coen Brothers. Elements of racism and homophobia also come into play in this original and fully fresh commentary on modern relationships in America. Full of surprises and with expert acting Three Billboards Outside Ebbings Missouri is provocative, charming and completely eventful entertainment that's captivating from start to finish. Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P. 46

By Robert Waldman, Vancouver

N

ot all businesses are created equal. Those that are successful know all too well it's good to give something back. One local company that has definitely made it in more ways than one is Westbank. Apart from creating some outstanding local buildings the company has gone that extra mile by creating a truly unique exhibition besides being good. Best of all it's free to attend. How's that for a holiday treat! Here until February is the visually stimulating Fight for Beauty. Open most days from 11:005:00- this showcase for architectural wonders and fashion delights is located at the Plaza Pavilion right beside the Fairmount Pacific Rim Hotel at Canada Place in downtown Vancouver.

Under the guidance of company founder Ian Gillespie guests will look and listen in Awe as a very well-thought out commentary walks us through an eye-opening exhibit. Somehow Gillespie and his talented team came up with a simple yet unique concept: show the beauty implicit with buildings and their design alongside that of women's clothing and dresses. Put simply both places where we work/live and clothes we wear benefit from proper planning, design and manufacture. It all begins with an idea and the free thinkers at Westbank along with their associated architects have a lot in common with the pioneers of haute couture at Channel et.al. Go behind the scenes and see full-scale models and learn the path taken to create some local landmarks in the area of community living such as Oakridge, Telus Gardens and Vancouver House. Whether you are a music lover or not prepare to be dazzled by a one of a kind Butterfly Fazioli Piano which is a new tradition tacked onto most Westbank projects. Liberace would be so proud of this one of a kind marvel. Narrated in an easy layman's language that all can understand the fact is that Fight for Beauty is an exemplary showcase that focuses on Vancouver's changing landscape. Under the wise imagination fostered by Ian Gillespie it's not hard to see how our city and fabric of life will continue to improve and be a beacon for freedom and free-thinking that all should warmly embrace and aspire to. Thursday, Dec. 21, 2017


Farhang-e BC, No. 379, Vol.15 / P. 47

Thursday, Dec. 21, 2017


‫بزرگترين موسسه ايرانی وام مسکن در کانادا‬

Mehrdad Nevis

‫مهرداد نـويس‬

Mortgage Specialist

‫مشاور و متخصص وام مسکن‬

Mortgage Services for Life

Cell: 604.307.8674

Suite 103 - 850 Harbourside Drive,

Tel: 604.988.8766

North Vancouver BC V7P 0A3

Fax: 604.988.8736

www.yespros.com

rodnevis@yespros.com

Farhang-e BC, No. 379 Vol.15 / P.

Thursday, Dec. 21, 2017


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.