www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
ادﺑﯿﺎت ﭘﻬﻠﻮي :
رﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎ و ﻣﺘﻦ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي در دﺳﺖ اﺳﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﺳﺪه ﻫﺎي ﻧﺨﺴﺖ اﺳﻼﻣﯽ ﺗﺪوﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻫﻤﻪ اﯾﻦ آﺛﺎر ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ رواﯾﺎت و ﺳﻨﺘﻬﺎي دﯾﻨﯽ و
ادﺑﯽ و ﮐﺘﺒﯽ و ﺷﻔﺎﻫﯽ زرﺗﺸﺘﯿﺎن در دوران ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ اﺳﺖ.
اﯾﻦ آﺛﺎر را ﻣﯽﺗﻮان از ﺣﯿﺚ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﭼﻨﺪ دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮد .1 :ﺗﺮﺟﻤﮥ ﮐﺘﺎب اوﺳﺘﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻔﺴﯿﺮ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي )زﻧﺪ و ﭘﺎزﻧﺪ( .زﻧﺪ ﻫﻤﮥ اوﺳﺘﺎ ﮐﻪ در
دورة ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮐﺎﻣﻞ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ،اﻣﺮوزه در دﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ .2 .ﻣﺘﻮن دﯾﻨﯽ ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﯿﺎﻧﻪ( رﺳﺎﻟﻪﻫﺎ وﮐﺘﺎبﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮ اﺳﺎس اوﺳﺘﺎ و ﺗﺮﺟﻤﮥ آن ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي )زﻧﺪ( در ﻣ ﻮﺿﻮﻋﺎت ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺗﺄﻟﯿﻒ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ دﯾﻨﮑﺮد ،ﺑﻨﺪﻫﺸﻦ )ﺑﻪ دو رواﯾﺖ ﻫﻨﺪي و اﯾﺮاﻧﯽ) ،ﮔﺰﯾﺪهﻫﺎي زادﺳﭙﺮم ،آﺛﺎر ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺷﺎﻣﻞ
ﺳﻪ ﻧﺎﻣﻪ و ﮐﺘﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم دادﺳﺘﺎن دﯾﻨﯽ ،ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ،دادﺳﺘﺎن دﯾﻨﯽ ،رواﯾﺎت ﭘﻬﻠﻮي ،ﭘﺮﺳﺸﻨﯽﻫﺎ ،و ِﺟﺮﮐﺮد دﯾﻨﯽ .3 .ﻣﺘﻮن ﻓﻠﺴﻔﯽ و ﮐﻼﻣﯽ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﮑﻨﺪﮔﻤﺎﻧﯿﮏ وﯾﭽﺎر ﯾﺎ)وزار( ﭘﺲداﻧﺶ ﮐﺎﻣﮓ ،ﮔﺠﺴﺘﮓ اَﺑﺎﻟﯿﺶ .4 .ﮐﺸﻒ و ﺷﻬﻮد و ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽ )ﻣﺘﻦﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽ ﺑﻮﯾﮋه ﺣﻮادث ﭘﺎﯾﺎن ﺟﻬﺎن ﻣﯽﭘﺮدازد) ،ﻣﺎﻧﻨﺪ
ارداوﯾﺮافﻧﺎﻣﻪ ،زﻧﺪ وﻫﻤﻦ ﯾﺴﻦ ،ﭘﯿﺸﮕﻮﯾﯽ ﻫﺎي ﺟﺎﻣﺎﺳﺐ ،ﺟﺎﻣﺎﺳﺐﻧﺎﻣﻪ ،ﯾﺎدﮔﺎر ﺟﺎﻣﺎﺳﺒﯽ ،ﻇﻬﻮر ﺷﺎه ﺑﻬﺮام ورﺟﺎوﻧﺪ .5 .اﻓﺴﻮن و ﺗﻌ ﻮﯾﺬ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در
ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﭘﻬﻠﻮي آﻣﺪه و درﺑﺎرة ﺗﻔﺄل ،ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺧﻮاب و اﻓﺴﻮن و ﻃﻠﺴﻢ اﺳﺖ .6 .اﺧﻼﻗﯿﺎت( اﻧﺪرز و ﺣِﮑَﻢ( ﮐﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از :اﻧﺪرز آذرﺑﺎد ﻣﻬﺮ
اﺳﭙﻨﺪان ،اﻧﺪرزﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب ﺷﺸﻢ دﯾﻨﮑﺮد آﻣﺪه ،اﻧﺪرز اوﺷﻨﺮداﻧﺎ ،اﻧﺪرزداﻧﺎﯾﺎن ﺑﻪ ﻣﺰدﯾﺴﻨﺎن ،اﻧﺪرز ﺧﺴﺮوﻗﺒﺎدان ،اﻧﺪرز ﭘﻮرﯾﻮﺗﮑﺸﺎن ،اﻧﺪرز دﺳﺘﻮران ﺑﻪ ﺑﻬﺪﯾﻨﺎن ،اﻧﺪرز ﺑﻬﺰاد ﻓﺮخ ﭘﯿﺮوز ،ﺧﯿﻢ و ﺧﺮد ﻓﺮخ ﻣﺮد ،ﭘﻨﺞ ﺧﯿﻢ روﺣﺎﻧﯿﺎن؛ داروي ﺧﺮﺳﻨﺪي؛ ﺧﻮﯾﺸﮑﺎري رﯾﺪﮔﺎن؛ رﺳﺎﻟﮥ روزﻫﺎ؛ اﻧﺪرز ﺧﻮﺑﯽ ﮐﻨﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﮐﻮدﮐﺎن؛
اﻧﺪرزﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ؛ آراي دﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﺰدﯾﺴﻨﺎن و دادﺳﺘﺎن ﻣﯿﻨﻮي ﺧﺮد .7 .رﺳﺎﻟﻪﻫﺎﯾﯽ در آﯾﯿﻦ ﮐﺸﻮرداري؛ اﺻﻞ ﭘﻬﻠﻮي آﻧﻬﺎﺑﺮ ﺟﺎي ﻧﻤﺎﻧﺪه و ﻓﻘﻂ ﺗﺮﺟﻤﮥ ﻋﺮﺑﯽ
و ﮔﺎه ﻓﺎرﺳﯽ آﻧﻬﺎ در دﺳﺖ اﺳﺖ ،اﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﭼﻨﺪ دﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﮐﺮد» :ﻋﻬﻮد و وﺻﺎﯾﺎ« ﮐﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﻫﺎي ﺷﺎﻫﺎن و وﺻﯿﺖﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ را
درﺑﺮﻣﯽﮔﯿﺮد و وﺻﺎﯾﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺎﻫﺎن اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺸﯿﻨﺎن ﺧﻮد و ﻧﯿﺰ ﺷﯿﻮهﻫﺎي ﮐﺸﻮرداري ﻣﺎﻧﻨﺪ :ﻋﻬﺪ اردﺷﯿﺮ؛ ﻋﻬﺪ اردﺷﯿﺮ ﺑﻪ ﭘﺴﺮش ﺷﺎﭘﻮر؛ رﺳﺎﻟﮥ اردﺷﯿﺮ
در آﯾﯿﻦ ﮐﺸﻮرداري ﻋﻬﺪ اردﺷﯿﺮ و ﭘﺴﺮش ﻫﺮﻣﺰ؛ ﻋﻬﺪ ﻗﺒﺎد؛ ﻋﻬﺪ اﻧﻮﺷﯿﺮوان؛ ﮐﺎرﻧﺎﻣﮥ اﻧﻮﺷﯿﺮوان و ﺷﺎﻫﯿﻨﯽ »ﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ« ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﯾﯽ از ﺷﺎﻫﺎن ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﮐﻪ
درﺑﺎرة ﺳﯿﺎﺳﺖ و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎي ﮐﺸﻮرداري اﺳﺖ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺎﻣﮥ اردﺷﯿﺮ ،ﻧﺎﻣﮥ ﺗﻨﺴﺮ ،ﻧﺎﻣﻪﻫﺎي اﻧﻮﺷﯿﺮوان ،ﻧﺎﻣﮥ ﻣﻨﺴﻮب ﺑﻪ ﺧﺴﺮو ﭘﺮوﯾﺰ در ﭘﺎﺳﺦ ﺷﯿﺮوﯾﻪ.8 .
ﺧﻄﺒﻪﻫﺎي ﻫﻨﮕﺎم ﺟﻠﻮس ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ،ﺷﺎﻣﻞ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎي ﺷﺎﻫﺎن ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺟﻠﻮس ﺑﺮ ﺗﺨﺖ ﺳﻠﻄﻨﺖ اﯾﺮاد ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ» .9 .ﺗﻮﻗﯿﻌﺎت«؛ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎي ﮐﻮﺗﺎه
ﺣﮑﻤﺖآﻣﯿﺰ ﮐﻪ از ﻗﻮل ﺷﺎﻫﺎن ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻮﻗﯿﻊ ﻧﺮﺳﯽ ،ﺗﻮﻗﯿﻊ ﺑﻬﺮام ﮔﻮر ،ﺗﻮﻗﯿﻊ ﻫﺮﻣﺰد ﭘﺴﺮ اﻧﻮﺷﯿﺮوان ،ﺗﻮﻗﯿﻊ ﺧﺴﺮو ﭘﺮوﯾﺰ ،ﺗﻮﻗﯿﻊ ﻗﺒﺎد ﭘﺴﺮ ﺧﺴﺮو
ﭘﺮوﯾﺰ و ﺗﻮﻗﯿﻌﺎت اﻧﻮﺷﯿﺮوان .10 .آﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪﻫﺎ؛ رﺳﺎﻟﻪﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي درﺑﺎرة آداب ﺟﻨﮓ ،ﺳﺮﮔﺮﻣﯽﻫﺎ و رﺳﻮم درﺑﺎري ،آﯾﯿﻦ ﺑﺮﮔﺰاري ﺟﺸﻦﻫﺎ .11 .ﺗﺎجﻧﺎﻣﻪ
)درﺑﺎرة آﯾﯿﻦ ﮐﺸﻮرداري و رﺳﻮم درﺑﺎري( .12ﭼﯿﺴﺘﺎن )از ادﺑﯿﺎت اﻧﺪرزي ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽرود( ﻣﺎﻧﻨﺪ رﺳﺎﻟﮥ ﯾﻮﺷﺖ ﻓﺮﯾﺎن و اَﺧﺖ .13 .ﻣﻨﺎﻇﺮه و ﻣﻔﺎﺧﺮه ،ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﻣﻨﻈﻮﻣﮥ ﻣﻔﺎﺧﺮهآﻣﯿﺰ در اﺛﺮي ﺑﻪ ﻧﺎم درﺧﺖ آﺳﻮري .14ﺗﺎرﯾﺦ وﺟﻐﺮاﻓﯿﺎ ﺗﻨﻬﺎ اﺛﺮ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﮐﺎرﻧﺎﻣﮥ اردﺷﯿﺮ ﺑﺎﺑﮑﺎن اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﯾﮏ اﺛﺮ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻫﺎي اﯾﺮان در دﺳﺖ اﺳﺖ.15 .ﺣﻤﺎﺳﻪ؛ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺘﻦ ﻣﻮﺟﻮد دراﯾﻦﺑﺎره ﯾﺎدﮔﺎر زرﯾﺮان ﻧﺎم دارد )اﯾﻦ اﺛﺮ درﺑﺎرة ﻧﺒﺮدﻫﺎي اﯾﺮاﻧﯿﺎن ﺑﺎ ﺧﯿﻮﻧﺎن ﭘﺲ از ﮔﺮوﯾﺪن
ﮔﺸﺘﺎﺳﺐ ،ﺷﺎه اﯾﺮان ،ﺑﻪ آﯾﯿﻦ زردﺷﺘﯽ اﺳﺖ(؛ ﺧﺪايﻧﺎﻣﻪ )اﺛﺮ ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﺑﺰرگِ دورة ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺤﻘﻘﺎن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ
ﻣﺎﻧﺪه اﺳﺖ(؛ داﺳﺘﺎن ﺷَﺮوﯾﻦ دﺷﺘﺒﯽ ،ﮐﺘﺎب ﺑﻬﺮام ﻧﺮﺳﯽ ،ﮐﺘﺎبﺑﻬﺮام ﭼﻮﺑﯿﻦ ،و ﮐﺘﺎب اﻧﻮﺷﯿﺮوان از ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﺗﺎرﯾﺨﯽ و رﻣﺎن اﯾﻦ دوره ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. 16 .
ﻓﻘﻪ و ﺣﻘﻮق ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺎﯾﺴﺖ ﻧﻪ ﺷﺎﯾﺴﺖ ،رواﯾﺖ اﻣﯿﺪاﺷﻮوﻫﯿﺸﺘﺎن ،رواﯾﺎت آذر ﻓﺮﻧﺒﻎ ﻓﺮﺧﺰادان ،رواﯾﺎت ﻓﺮﻧﺒﻎ ﺳﺮوش ،ﻣﺎدﯾﺎن ﻫﺰار دادﺳﺘﺎن )ﻣﺠﻤﻮﻋﮥ ﻫﺰار ﻓﺘﻮي( ،ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎي ﻫﯿﺮﺑﺪ اﺳﻔﻨﺪﯾﺎر ﻓﺮخ ﺑﺮزﯾﻦ ،ﭘﯿﻤﺎنﻧﺎﻣﮥ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ .17 .رﺳﺎﻟﻪ ﻫﺎي ﮐﻮﺗﺎه درﺑﺎرة ﺗﻌﻠﯿﻢ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺴﺮو ورﯾﺪك ،ﺷﮕﻔﺘﯽﻫﺎ و ﺑﺮﺟﺴﺘﮕﯽﻫﺎي
ﺳﯿﺴﺘﺎن ،ﮔﺰارش ﺷﻄﺮﻧﺞ و وﺿﻊ ﻧﺮد ،ﻣﺎه ﻓﺮوردﯾﻦ روزﺧﺮداد ،ﺳﻮرﺳﺨﻦ ،آﯾﯿﻦﻧﺎﻣﻪﻧﻮﯾﺴﯽ .18 .داﺳﺘﺎن ﻫﺎي ﻣﻨﺜﻮر؛ در زﻣﺎن اﻧﻮﺷﯿﺮوان ﺑﺴﯿﺎري از اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ
ﮐﺘﺎﺑﺖ درآﻣﺪ ﯾﺎ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آﻧﻬﺎ ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب ﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﻧﺎم ﺑﺮده ﺷﺪهاﻧﺪ ﻋﺒﺎرتاﻧﺪ از ﻫﺰار اﻓﺴﺎن ،ﺳﻨﺪﺑﺎدﻧﺎﻣﻪ ،ﺑﻠﻮﻫﺮ و ﺑﻮذاﺳﻒ ،ﮐﻠﯿﻠﻪ و دﻣﻨﻪ؛ ﻃﻮﻃﯽﻧﺎﻣﻪ و اﺳﮑﻨﺪرﻧﺎﻣﻪ از ﮐﺘﺎبﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽروﻧﺪ ﮐﻪ اﺻﻞ ﭘﻬﻠﻮي آﻧﻬﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده و اﮐﻨﻮن ﻧﺴﺨﻪﻫﺎي ﻓﺎرﺳﯽ آﻧﻬﺎ در دﺳﺖ
اﺳﺖ .19 .ﺷﻌﺮ؛ اﺷﻌﺎر ﻧﺴﺒﺘﺎً ﮐﻤﯽ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي در دﺳﺖ اﺳﺖ .ﺳﻪ ﻣﻨﻈﻮﻣﮥ ﮐﻮﺗﺎه اﻧﺪرزي ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎي اﻧﺪرز داﻧﺎﯾﺎن )در رﺳﺎﻟﮥ اﻧﺪرز داﻧﺎﯾﺎن ﺑﻪ ﻣﺰدﯾﺴﻨﺎن(، ﻣﺪح ﺧﺮد )در رﺳﺎﻟﮥ ﺧﯿﻢ و ﺧﺮد ﻓﺮخ ﻣﺮد( ،وﺻﻒ ﺧﺮد )در رﺳﺎﻟﮥ اﻧﺪرز ﺑﻬﺰاد ﻓﺮخ ﭘﯿﺮوز( در دﺳﺖ اﺳﺖ؛ ﻗﻄﻌﮥ ﺷﻌﺮي ﺑﺎ ﻣﻀﻤﻮن دﯾﻨﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم »آﻣﺪن ﺷﺎه
ﺑﻬﺮام ورﺟﺎوﻧﺪ« ﻧﯿﺰ در دﺳﺖ اﺳﺖ ،ﺳﺮود آﺗﺸﮑﺪة ﮐﺮﮐﻮي( ﻗﻄﻌﮥ دﯾﻨﯽ دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻓﺎرﺳﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ اﻣﺎ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﺳﺎﺧﺘﺎر زﺑﺎﻧﯽ آن را ﺷﻌﺮ
ﭘﻬﻠﻮي ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ( .20 .ﺑﻼﻏﺖ؛ در ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎي ﻋﺮﺑﯽ ﺑﻪ ﮐﺘﺎب ﮐﺎروﻧﺪ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ .از ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي ﻫﻢ اﮐﻨﻮن ﻧﻮﺷﺘﻪاي در دﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ .اﻣﺎ اﯾﺮاﻧﯿﺎن ﺑﻮﯾﮋه از زﻣﺎن ﺷﺎﭘﻮر اول ﺳﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﻋﻠﻮم ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ،ﻫﻨﺪي و ﺑﺎﺑﻠﯽ آﺷﻨﺎ ﺑﻮدهاﻧﺪ و در ﻋﻠﻮم ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن دﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﯽزدهاﻧﺪ .اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ از
ﺑﺮﺧﯽ ﮐﺘﺎبﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ درﺑﺎرة ﻋﻠﻢ ﻧﺠﻮم ﺑﻮده در دﺳﺖ اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ »زﯾﺞ ﺷﻬﺮﯾﺎران ورزﯾﺪك ،ﺗﻨﮕﻠﻮش ﯾﺎ ﺗﻨﮕﻠﻮﺷﺎ و ﮐﺘﺎب اﻧﺪرزﮔﺮ .21 .ﻓﺮﻫﻨﮓ؛ دو ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻪ
زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي در دﺳﺖ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎي ﻓﺮﻫﻨﮓ اوﯾﻢاﯾﻮك )واژهﻧﺎﻣﮥ ﮐﻮﭼﮏ اوﺳﺘﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻣﻌﺎدلﻫﺎي ﭘﻬﻠﻮي( و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﻬﻠﻮي )ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻣﻼﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي دﺑﯿﺮان و
ﮐﺎﺗﺒﺎن دﺷﻮار ﺑﻮده اﺳﺖ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺰوارشﻫﺎ
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
ﺧﻂ ﭘﻬﻠﻮي ﮐﺘﺎﺑﯽ داراي 14ﺣﺮف اﺳﺖ ﮐﻪ از راﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﭗ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد:
****ﻧﮑﺘﻪ :ﺣﺮوﻓﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺮاي ﺣﺮف ﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﮑﺎر ﻣﯿﺮود و در
ﻫﺰوارﺷﻬﺎ ﺑﺎ ﺣﺮف ﺑﺰرگ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯿﺸﻮد و ﺣﺮوف آﺑﯽ رﻧﮓ در آواﻧﻮﯾﺴﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد****.
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
ﯾﮑﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﯾﺎدﮔﯿﺮي ﺧﻂ ﭘﻬﻠﻮي اﺳﺘﻔﺎده از ﯾﮏ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﭼﻨﺪ آوا ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺳﺖ ﻣﺜﻞ :د -ي -گ ﮐﻪ از ﯾﮏ ﻧﺸﺎﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد و در ﻫﻨﮕﺎم ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﺘﺼﻞ ﺧﻮاﻧﺪن آن ﺳﺨﺖ ﺗﺮ ﻧﯿﺰ ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺘﻨﻬﺎ ي زﯾﺎدي ﺑﺮاي
ﺳﻬﻮﻟﺖ در ﺧﻮاﻧﺪن اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد و ﺗﻤﺮﯾﻦ زﯾﺎدي ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ .در ﺟﺪول زﯾﺮ ﻃﺮز ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺣﺮوف ﭘﻬﻠﻮي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺘﺼﻞ آورده ﺷﺪه اﺳﺖ.
ﺟﺪول ﻧﮕﺎرش ﺣﺮوف ﭘﮭﻠﻮی ﺑﮫ ﺻﻮرت ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺮای آﻣﻮزش ﺧﻂ ﭘﮭﻠﻮی ﯾﺎدﮔﯿﺮی ﮐﺎﻣﻞ و ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺟﺪول زﯾﺮ ﺿﺮورﯾﺴﺖ
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
ﻫﺰوارِش ﻫﺎ : ﯾﮑﯽ از وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻧﮕﺎرﺷﯽ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي و ﺑﯿﺸﺘﺮ زﺑﺎﻧﻬﺎي اﯾﺮاﻧﯽ ﻣﯿﺎﻧﻪ وﺟﻮد ﻫﺰوارش در آﻧﻬﺎﺳﺖ. ﻫﺰوارﺷﻬﺎ ﮐﻠﻤﺎت آراﻣﯽ اﻻﺻﻠﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﭘﻬﻠﻮي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﺪﻧﺪ وﻟﯽ ﻣﻌﺎدل ﭘﻬﻠﻮي آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻆ در ﻣﯽ آﻣﺪ .ﻣﺜﻼ ﺣﺮف اﺿﺎﻓﻪ – از – ﺑﺼﻮرت ﭘﻬﻠﻮي
ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد و
MN
ﺣﺮف ﻧﻮﯾﺴﯽ
ﻣﯿﺸﻮد ﮐﻪ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه ﺗﻠﻔﻆ menآراﻣﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .ودر ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاﻧﺪن azﺗﻠﻔﻆ ﻣﯽ ﮔﺮدد.
ﻋﻠﻞ وﺟﻮد ﻫﺰوارش در زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي:
در زﻣﺎن ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﯿﺎن ﻣﮑﺎﺗﺒﺎت دوﻟﺘﯽ ﺑﻪ زﺑﺎن و ﺧﻂ آراﻣﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺖ .
ﺑﺪﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﮐﺎﺗﺒﺎن آراﻣﯽ زﺑﺎن ﻣﺮاﮐﺰ ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ ﻣﻀﻤﻮن ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ را ﮐﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن
ﻫﺮ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺷﻔﺎ ﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﺪ ،ﺑﻪ آراﻣﯽ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﯽ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ و
در ﻣﻘﺼﺪ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ را دﺑﯿﺮان آراﻣﯽ زﺑﺎن ﻫﻤﺎن ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﻪ زﺑﺎن ﻫﻤﺎن ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﺮ
ﻣﯽ ﮔﺮداﻧﺪﻧﺪ ﭘﺲ از آن ﺑﺘﺪرﯾﺞ از ﺣﺪود ﻗﺮن ﺳﻮم ﻗﺒﻞ از ﻣﯿﻼد ﮐﻪ زﺑﺎﻧﻬﺎي اﯾﺮاﻧﯽ در ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ و اﯾﻦ زﺑﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﻂ آراﻣﯽ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺧﻄﻮط ﺗﺤﻮل
ﯾﺎﻓﺘﻪ از آراﻣﯽ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﭘﻬﻠﻮي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺣﻔﻆ ﺳﻨﺖ آراﻣﯽ ﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﮐﻠﻤﺎت اﯾﻦ زﺑﺎن ﻫﻤﭽﻨﺎن در ﻧﮕﺎرش ﺑﺮ ﺟﺎي ﺑﻤﺎﻧﺪ .اﻣﺎ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ
روش دﺑﯿﺮان آراﻣﯽ زﺑﺎن دوره ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﯽ در ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﻮد ﻫﺮﮔﺰ اﯾﻦ ﮐﻠﻤﺎت ﺑﻪ ﺻﻮرت اﺻﻠﯽ ﺧﻮد ﺗﻠﻔﻆ ﻧﻤﯽ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻠﮑﻪ ﻣﻌﺎدل اﯾﺮاﻧﯽ آﻧﻬﺎ در ﻫﺮ زﺑﺎن
ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻆ در ﻣﯽ آﻣﺪ .ﺑﻌﺪﻫﺎ ﮐﻪ دﺑﯿﺮان و ﮐﺎﺗﺒﺎن اﯾﺮاﻧﯽ ﺗﻠﻔﻆ اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﻫﺰوارش ﻫﺎ را ﻧﻤﯽ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﻓﻘﻂ ﺷﮑﻞ اﯾﻦ ﮐﻠﻤﺎت را ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﯽ ﺳﭙﺮدﻧﺪ.و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﻬﻠﻮي ﺗﻠﻔﻆ ﻣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ.
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
: ﮐﻨﯿﺪ
اﮐﻨﻮن ﺑﻪ ﺑﺮﺧﯽ از ﻫﺰوارش ﻫﺎي ﭘﻬﻠﻮي ﻧﮕﺎه
ﻣﻌﻨﯽ
آواﻧﻮﯾﺴﯽ
ﺣﺮف ﻧﻮﯾﺴﯽ
اﻧﺪر-در
andar
BYN
ﺑﮫ
ō
OL
ﺑﺮ
abar
QDM
از
az
MN
ﮐﮫ
kē
MNW
وﻗﺘﯽ ﮐﮫ- ﭼﻮن-اﮔﺮ
ka
AMT
ﮐﺠﺎ-ﮐﮫ
kū
AYK
و
ud
w
ﺑﮫ
pad
PWN
ﮐﺲ
kas
ھﺮ
har
KRA
اﯾﻦ
ēn
ZNE
دﺳﺖ
dast
YDE
آن
ān
ZK
ﻧﮫ
nē
LA
ﻣﻦ
man
L
ﺗﻮ
tō
lk
او
awē
OLE
ﻣﺎ
amā
LNE LKWM
ﺷﻤﺎ آﻧﮭﺎ
awē-
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
ﻫﺰوارش
www.Parsbook.Org
اﻋﺪاد در زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت زﯾﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ.
ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﺳﻄﺮ اول ﺣﺮف ﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺘﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ 3ﮐﻠﻤﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﻫﺰوارش ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺣﺮوف ﺑﺰرگ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و در آواﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﺼﻮرت ﭘﻬﺎوي ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ
ﻋﻼﻣﺖ ﺧﻂ ﺗﯿﺮ ه زﯾﺮ ﮐﻠﻤﻪ
z
ﺑﺪﯾﻦ ﺳﺒﺐ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﭘﻬﻠﻮي ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﺑﺠﺎي اﺳﺘﻔﺎده
از ﺣﺮف ز از ﺣﺮف ي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿﺸﻮد اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع در ﺑﺮﺧﯽ ﺣﺮوف دﯾﮕﺮ ﻣﺜﻞ ي ﺑﺠﺎي ب ﻧﯿﺰ د ﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد).ﻧﮑﺘﻪ:ﻧﻮع ﺣﺮف ﻧﻮﯾﺴﯽ و آوا ﻧﻮﯾﺴﯽ در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ از روش ﻣﮑﻨﺰي ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ( .
اﻣﻼي ﺗﺎرﯾﺨﯽ: اﮔﺮ ﺑﻪ ﺣﺮف ﻧﻮﯾﺴﯽ و آوا ﻧﻮﯾﺴﯽ ﮐﻠﻤﺎت ﭘﻬﻠﻮي ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﯾﺪ در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاﻗﻊ ﺣﺮف ﻧﻮﺷﺘﻪ
ﺷﺪه در ﭘﻬﻠﻮي ﺑﻪ ﺻﻮرت دﯾﮕﺮآوا ﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد ﻣﺜﻞ ) (wināhﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﮔﻨﺎه ﮐﻪ اﻣﻼي آن در ﭘﻬﻠﻮي ﺑﺼﻮرت wnasﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﻌﻠﺖ وﺟﻮد اﻣﻼي ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﮐﻠﻤﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ وﻧﺎس ﺑﻮده ﮐﻪ ﺗﻠﻔﻆ آن ﺑﻪ وﯾﻨﺎه ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ وﻟﯽ ﻧﻮع ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ در ﻓﺎرﺳﯽ ﻧﯿﺰ اﯾﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻮاردي وﺟﻮد دارد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮐﻠﻤﻪ ﺧﻮاﻫﺮ ﮐﻪ xwāharﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد وﻟﯽ xāharﺧﻮاﻧﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد .
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
ﺣﺮف ﻧﻮﯾﺴﯽ و آوا ﻧﻮﯾﺴﯽ ﭼﻨﺪ واژه ﭘﻬﻠﻮي
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
اﮐﻨﻮن ﺑﺮاي ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺑﻨﺪ ﻧﺨﺴﺖ ﻣﺘﻦ ﭘﻬﻠﻮي اﻧﺪرز ﺧﺴﺮو اﻧﻮﺷﯿﺮوان ﮐﻪ آﻧﺮا ﺣﺮف ﻧﻮﯾﺴﯽ ،آواﻧﻮﯾﺴﯽ و ﻣﻌﻨﯽ ﻧﻤﻮده ام را در اﺧﺘﯿﺎر ﺷﻤﺎ ﻗﺮارﻣﯽ دﻫﻢ .
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
:ﺣﺮف ﻧﻮﯾﺴﯽ
PWN M Y yazdan ytk nywk [ an d l c’ Y hwslw’ Y
kwatan’ ]
1. aytwn’ YMLLWN d AYK anw k lwban hwslw’ Y kwatan’ BYN
2. HNA AMT pwlgas YHWN’d
MN ZK AMT yan MN tn’
3. ywdtak bwt PWN a n d l c OL gyhanykan gwpt AYK cygwn AMT
4. ZNE yan MN tn’ Y L ywdtak byd ZNE taht Y 5. YAHSNNyt W PWN aspanwl
YBLWNyt
L QDM
W PWN aspanwl BRA HNHTWN’yd
6. W PWN sl Y gyhanykan wang OBYDWN-x AYK mltwman MN wnas 7. krtn’ BRA pahlycyd W PWN krpk
YHWN’yt
8. W CBW Y gytyk PWN hwal YAHSNNyt’ AMT ZNE ZK tn’ AYT MNW
9. Yt-MHL BRA ZNE tn’ bwt ZNE mltwm PWN 3 gam nzdyktl 10. bwt PWN KRA gas W zman ahlay yh W CBW
Y gytyk
BRA
11. apzwt Y LZNE YWM bahl Y lymn yh lad KRA MNW YDE QMD 12. HNHTWN’yt ADYN-
PWN
BRA apayt HLLWN’stn’ aywp
13. PWN yc n Y yazdan OL hmpwrsgyh Y wyhan LA 14. kwh Y 15. YWM
hwtayh lad YDE
OL AY
bahl Y lymn yh lad AY
LA YHBWNd
BKWN’d yt-MHL Y
LZNE
YDE QDM LA HNHTWN’YT.
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
:آواﻧﻮﯾﺴﯽ
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org
www.Parsbook.Org
ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﺎرﺳﯽ: ﺑﻪ ﻧﺎم ﯾﺰدان ﻧﯿﮏ ﺑﺨﺖ اﻧﺪرز ﺧﺴﺮو ﻗﺒﺎدان ﭼﻨﯿﻦ ﮔﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ اﻧﻮﺷﻪ روان ﺧﺴﺮو ﻗﺒﺎدان)ﺧﺴﺮو ﭘﺴﺮ ﻗﺒﺎد( ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﻣﺮگ ﺑﻮد ﭘﯿﺶ از آﻧﮑﻪ ﺟﺎن از ﺗﻦ ﺟﺪا ﺷﻮد ﺑﻪ اﻧﺪرز ﺑﻪ ﮔﯿﻬﺎﻧﯿﺎن )ﻣﺮدﻣﺎن ﮔﯿﺘﯽ( ﮔﻔﺖ ﮐﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﺎن از ﺗﻦ ﻣﻦ ﺟﺪا ﺷﻮد اﯾﻦ ﺗﺨﺖ ﻣﺮا ﺑﺮدارﯾﺪ و ﺑﻪ آراﻣﮕﺎه ﺑﺒﺮﯾﺪ و ﺑﻪ آراﻣﮕﺎه ﺑﮕﺬارﯾﺪ و در ﺣﻀﻮر ﮔﯿﻬﺎﻧﯿﺎن )ﻣﺮدﻣﺎن ﮔﯿﺘﯽ( ﺑﺎﻧﮓ زﻧﯿﺪﮐﻪ اي ﻣﺮدم از ﮔﻨﺎه ﮐﺮدن ﺑﭙﺮﻫﯿﺰﯾﺪ و ﺑﻪ ﮐﺎر ﺛﻮاب ﮐﻮﺷﺎ ﺑﺎﺷﯿﺪ و اﻣﻮر دﻧﯿﻮي را ﺧﻮار دارﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ آن ﺗﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺎ دﯾﺮوز ﺑﻪ ﻣﺮدم از ﺳﻪ ﮔﺎم ﻧﺰدﯾﮑﺘﺮ ﺑﻮد و ﻫﻤﻪ ﮔﺎه و ﻫﻤﻪ زﻣﺎن ﭘﺎرﺳﺎ و ﺑﻪ اﻣﻮر دﻧﯿﻮي ﺑﯿﺎﻓﺰود واﮐﻨﻮن ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻧﺠﺎﺳﺖ ﻫﺮ ﮐﺲ دﺳﺖ )ﺑﺮآن( ﺑﺰﻧﺪ آﻧﮕﺎه اورا ﺑﻪ ﺑﺮﺷﻨﻮم ﺑﺎﯾﺪ ﺷﺴﺘﻦ)ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺮاﺳﻢ ﺗﻄﻬﯿﺮﻣﺨﺼﻮص زرﺗﺸﺘﯿﺎن ﭘﺎﮐﯿﺰه ﺷﻮد ( و ﺑﻪ ﻧﯿﺎﯾﺶ ﯾﺰدان و ﻣﻌﺎﺷﺮت ﺑﺎ ﻧﯿﮑﺎن ﻧﮕﺬارﻧﺪ و ﺗﺎ دﯾﺮوز ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﮑﻮه ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﯾﯽ دﺳﺖ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﺪاد ﮐﻪ اﻣﺮوز ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻧﺠﺎﺳﺖ ﮐﺴﯽ دﺳﺖ ﺑﺮ او ﻧﻤﯽ ﮔﺬارد.
ﺗﻬﯿﻪ و ﺗﻨﻈﯿﻢ
در ﭘﺎﯾﺎن ﯾﺎد آور ﻣﯽ ﺷﻮم ﺑﻪ ﻋﻠﺖ
ﻓﺮﻫﺎد ﻧﯿﻠﻮﻓﺮي
ﻧﺪاﺷﺘﻦ وﻗﺖ ﮐﺎﻓﯽ و ﺷﺘﺎب ﻫﻨﮕﺎم ﺗﻬﯿﻪ اﯾﻦ راﻫﻨﻤﺎ ،
ﻣﺘﻦ از ﻧﻈﺮ ﺗﺎﯾﭙﯽ و ﻣﺤﺘﻮا دﭼﺎر ﻧﻮاﻗﺺ ﺑﺴﯿﺎري ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﻣﯿﺪوارم در در آﯾﻨﺪه اي ﻧﺰدﯾﮏ راﻫﻨﻤﺎي ﮐﺎﻣﻞ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي را آﻣﺎده
89/6/20 www.zbastani.blogfa.com www.yasna.tk
و در دﺳﺘﺮس ﺷﻤﺎ ﻗﺮار دﻫﻢ.
ﻣﻌﺮﻓﯽ ﭼﻨﺪ ﮐﺘﺎب ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺮاي ﯾﺎدﮔﯿﺮي زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي ﮐﻪ از آﻧﻬﺎ در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺳﻮد ﺑﺮده ﺷﺪه اﺳﺖ: -1زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي ادﺑﯿﺎت و دﺳﺘﻮر آن ژاﻟﻪ آﻣﻮزﮔﺎر اﻧﺘﺸﺎرات ﻣﻌﯿﻦ
-2ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﻮﭼﮏ زﺑﺎن ﭘﻬﻠﻮي دﯾﻮﯾﺪ ﻣﮑﻨﺰي اﻧﺘﺸﺎرات ﭘﮋوﻫﺸﮕﺎه
-3راﻫﻨﻤﺎي زﺑﺎﻧﻬﺎي ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ اﯾﺮان دﮐﺘﺮ اﺑﻮاﻟﻘﺎﺳﻤﯽ اﻧﺘﺸﺎرات ﺳ ﻤﺖ 2ﺟﻠﺪي -4ﻣﺘﻦ ﻫﺎي ﭘﻬﻠﻮي ﺟﺎﻣﺎﺳﺐ آﺳﺎﻧﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺳﻌﯿﺪ ﻋﺮﯾﺎن اﻧﺘﺸﺎرات ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯿﺮاث ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ
yasna33@yahoo.com
www.Parsbook.Org