De toekomst van zorg

Trends voor een vergrijzende samenleving

Bernard de Vries Robles & Reinald van der Meer Na zijn boek uit 2011, De toekomst van gezondheid, komt Adjiedj Bakas nu met een nieuw boek, De toekomst van zorg, waarin de ontwikkelingen in de zorg centraal staan. Waar het eerste boek vooral een brede doorkijk is naar de rol van de gezondheidszorg in de manier waarop de samenleving is ingericht, gaat zijn nieuwe boek in op de zorg voor een vergrijzende samenleving.

Ook dit boek is weer een aaneenschakeling van gedachten, gevoerde gesprekken, feiten en geciteerde resultaten van onderzoek. Eigenlijk te veel informatie om in een keer tot je door te laten dringen en soms ook echt verwarrend vanwege de schijnbaar tegenstrijdige argumenten. Maar dat neemt niet weg dat het boek de belangrijke hoofdtrends feilloos op een rij zet. Om de indeling van de tekst te volgen: • De andere kijk op gezondheid maakt dat we anders om zullen gaan met gezondheid en zorg. Dit is de omslag in denken die met het gedachtengoed van positieve gezondheid van Machteld Huber is ingezet en inmiddels breed omarmd wordt. De nadruk komt meer te liggen op het bredere welzijnsbegrip. Dit ligt ook voor de hand omdat het aantal mensen met een of meer chronische ziekten toeneemt in de toekomst. • De patiënt centraal stellen. Waarbij we voor patiënt beter individuele burger kunnen invullen. De aandacht voor preventie en voeding als medicijn komen voorop te staan. Het mondiger worden van de patiënt betekent dat hij meer regie over zijn eigen ziekteverloop wil hebben, en ontwikkeling naar personalized medicine betekent dat de zorg individu gericht wordt. • Als laatste belangrijke trend wordt door Bakas de technology push in de gezondheidzorg benadrukt.

Technologie verandert de diagnostiek, de behandelmethodes en zal diepgaande invloed op de organisatie van de zorg hebben.

Met dat laatste aspect hebben we in de coronacrisis al goed kennis kunnen maken. Hetzij via de snelle manier van vaccinontwikkeling, hetzij via de online mogelijkheden die versneld ingevoerd werden. Tijdens de coronacrisis is ook sterk naar voren gekomen hoe belangrijk de rol van de overheid is in het samenspel van zorg en gezondheid. De invloed van politieke besluitvorming is daarmee sterk op de voorgrond gekomen. En met name dit aspect wordt in mijn ogen door Bakas onderbelicht. Wellicht dat dat veroorzaakt wordt doordat het boek al eerder in concept beschikbaar was. Het is opvallend hoeveel van de literatuurverwijzingen een datum hebben van 2016 of eerder.

Door de veelheid aan ideeën, de beschreven onderwerpen en de combinatie met recente ontwikkelingen uit het zorgveld is dit een lezenswaardig boek. Het is lekker vlot geschreven, in een eigen stijl, en zal ook de fi nancial aanspreken om door te denken over wat de gesignaleerde ontwikkelingen kunnen betekenen voor het businessmodel voor de zorg van de toekomst.

UITGEVERIJ VANDORP UITGEVERS ISBN 9789083207827 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 22,95 VERSCHIJNINGSDATUM SEPTEMBER 2022 SCHRIJVER ADJIEDJ BAKAS

FINANCIEEL MANAGEMENT IN DE ZORG ONTCIJFERD

In Financieel management in de zorg ontcijferd wordt alles wat komt kijken bij fi nancieel management in de langdurige zorg ontrafeld en een brug geslagen tussen de theorie en de praktijk. Het biedt inzicht in de wereld achter de cijfers, die doorspekt is van wet- en regelgeving, verschillende vormen van bekostiging en de nodige afkortingen. Op toegankelijke wijze komen alle aspecten van fi nancieel management aan bod. De auteurs hebben dit boek geschreven vanuit de dagelijkse praktijk, in begrijpelijke taal. Dat maakt het geschikt voor een breed publiek: iedereen die werkt in of betrokken is bij de zorg, zoals leidinggevenden, interne adviseurs, bestuurders, leden van de raad van toezicht, de cliëntenraad of de ondernemingsraad, en beleidsmedewerkers bij gemeenten, zorgverzekeraars en zorgkantoren.

UITGEVERIJ KLVB GROEP ISBN 9789090361765 TAAL NEDERLANDS DRUK 1 PRIJS € 34,95 VERSCHIJNINGSDATUM JULI 2022 SCHRIJVERS EDWIN KALBFLEISCH & KEES VAN DEN BERG

PODCAST: MARCEL LEVI EN JAAP BONJER OVER LEIDERSCHAP

Medisch leiderschap. Wat houdt dat precies in? We spreken professor Jaap Bonjer en professor Marcel Levi over de rol van medisch specialist in het ziekenhuis. Naast leidinggeven aan het team op de afdeling OK, moet de medisch specialist zich ook meer en meer bezighouden met de steeds complexere zorg en fi nanciële belangen. Hoe combineer je dat als clinicus én bestuurder? Hoe zijn zij gekomen tot wie ze nu zijn en wat ze doen? Tot slot leren we van Jaap om ook gewoon eens een coltrui aan te doen en lost Marcel het jonge klarenprobleem in een handomdraai op.

PODCAST: WAT ALS DE KOMENDE RECESSIE ANDERS WORDT DAN ALLE ANDERE?

Torenhoge energieprijzen, een historisch lage werkloosheid en verstoorde toeleveringsketens. We stevenen af op een recessie, is de verwachting. Wat als deze recessie anders wordt dan alle andere?

Annette van Soest praat erover met: • Hoogleraar economie aan de Vrije Universiteit in

Amsterdam, Pieter Gautier • Jasper Lukkezen, hoofdredacteur bij ESB • Jilles van den Beukel, energie-expert bij het HCSS Over dit programma

Wat als economen het voor het zeggen krijgen? In het programma De Nieuwe Wereld, waar deze podcast deel van uitmaakt, praat Annette van Soest met economen, bedrijfskundigen en andere experts op zoek naar antwoorden op maatschappelijke uitdagingen van deze tijd.