Fjuken Vintermagasin 2015

Page 1

i Ottadalen 2015

Foto: Kjell St책levik

L o m , S k j 책 k , V 책 g 책 GRATIS MAGASIN - totaldistribuert


2

Informasjon og påmelding: www.jogjende.no

11. og 12. april 2015

Jotunheimen Skifestival Liker du å bestige fjelltopper, gå på langrenn eller drive skileik med barna? Vi samler alt sammen og mer til under Jo Gjende Jotunheimen Skifestival - en nysatsning fra 11. til 12. april 2015. En helg full av vinteraktiviteter ved foten av Besseggen, med Gjendesheim som utgangspunkt. Skifestivalen arrangeres fra lørdag til søndag, med følgende aktivitetsmuligheter:

Lørdag 11.april 2015 Velg mellom 4 ulike aktiviteter: • Lang løype ca. 30 km, kr 350,• Kort løype ca. 15 km, kr 350,• Barneskirenn med premie til alle, kr 50,• Topptur til Besshø med leder/fjellguide, kr 50,Søndag 12.april 2015 «Besseggen opp og ned» på søndag med leder/fjellguide.

Velkommen til hjertet av Jotunheimen! Fjellhilsen fra Gjendesheim, Glittersjå, Heidal IL og Vågå IL


3

Ottadalen vinteren 2015 Vinteren i ür er som alltid ei stille og roleg ürstid for oss som bur i Ottadalen. Det tok lang tid før den kom i ür. Hausten var berr, grøn og mild, men kring juletider snudde vêret. Det vart nokre dagar med sprengkulde før det tok til ü snø. Stikk i strid med slik det vanlegvis er her, sü ligg den snøen enno. I skrivande stund er det stabilt, roleg vintervêr og store snømengder, sÌrleg i fjellet kring oss. SvÌrt mange eg pratar med kosar seg nür det er mykje snø, og er redde for at det skal kome mildvêr frü Vestlandet og ta snøen og skiføret ogsü denne gongen. Elles har vi hatt ein del stri vind, og med den og mykje snø, fylgjer skredfaren. Det gjekk snøskred i Vikedalom i Lom i midten av januar, heldigvis utan at nokon vart skadd, og fjellet over til Stryn var stengt pü grunn av skredfare i Grasdalen. Dette er slik mest kvart ür, og er ein sjarm ved det ü bu i eit land med vekslande ürstider, meiner mange. Likevel, ver forsiktige døkk som skal ferdast i fjellet nü. Skredfaren vil nok vere stor i fjella vüre utover vinteren. Som eg skreiv i byrjinga, sü er vinteren i Ottadalen ei roleg tid. Det er ikkje sü mange som gjestar oss, hotella i fjellheimen er gjerne vinterstengde ei stund, og drivarane av desse førebur seg pü vinterferien og püska. Dü blir det liv og røre.

5-7 8-10 12-15 17-19 22-23 24-25 26-31 32-34

Innhald

V

er sĂĽ god! Her kjem Vintermagasin 2015 frĂĽ oss i lokalavisa Fjuken. Vonar du har gledd deg pĂĽ det og at du finn noko interessant ĂĽ lese. Vintermagasinet kjem som ei lita ekstra gĂĽve frĂĽ Fjuken til innbyggjarane i Ottadalen og til alle som har hytter og feriehus her, og som pĂĽ den mĂĽten vitjar bygdene vĂĽre frĂĽ tid til anna.

Omund skigut Bondekvinnelag Lokalt lĂĽggĂĽ Ulljenter Ung vinter PopulĂŚre hytter Skitur i Reinheimen Aktivitetssider

Fleire magasin? Dette magasinet er sendt til registrerte hytteeigarar, campingfolk og mange andre, samt totaldistribuert til alle postkasser i Ottadalen. Vi opplever ein del mangelfulle og vi vil gjerne at du tek kontakt med oss for ĂĽ sikre adressa di. GĂĽ inn pĂĽ vĂĽre nettsider, eller ring oss pĂĽ 61213860 for registrering. (SjĂĽ info pĂĽ side 11) Fjuken sine abonnentar utanfor Ottadalen fĂĽr ogsĂĽ magasinet, saman med avisa si. Dersom du ikkje vil ha magasin frĂĽ oss, ta kontakt sĂĽ tek vi namnet ditt bort frĂĽ adresselistene vĂĽre. magasin@fjuken.no eller tlf. 61213860

Spesielt i SkjĂĽk og VĂĽgĂĽ er det stor satsing pĂĽ hyttebyggjing, og mange er det som finn draumeplassen sin her, byggjer eller kjøper seg hytte, og hentar krefter og rekreasjon i naturen rundt oss. For dei som likar ĂĽ ha ski pĂĽ føtene eller drive andre aktivitetar i snøen, er det heilt topp her no. Vi kan freiste med milevis med fine skiløyper i alle tre kommunane, vi har skieldoradoet pĂĽ Lemonsjøen, bĂĽde for dei som vil gĂĽ bortover og dei som vil køyre nedover, vi har skitrekk og løyper pĂĽ Grotli, løyper i Botn og innover Liafjellet. Hels pĂĽ unge Omond Valde Sletten frĂĽ VĂĽgĂĽ her i magasinet, han er ein av dei som utmerkar seg i løyper nedover fjellsidene. Kanskje sit du akkurat no pĂĽ hytta di ein stad her i Ottadalen og blar i ĂĽrets Vintermagasin frĂĽ oss. Vi har som alltid freista ĂĽ finne noko du kan kose deg med i myrke vinterkveldar. Vi har i kvart magasin teke turen til ei av produksjonsbedriftene i dalen og sett pĂĽ korleis dei driv faget sitt. Under vingnetten “Lokalt lĂĽgĂĽâ€? er det denne gongen NorgesfĂ´r Ottadalen du fĂĽr lese om. Elles ser vi pĂĽ historia til SkjĂĽk bondekvinnelag, vi pratar med to driftige jenter i VĂĽgĂĽ som lagar flotte ting i saueull, samt at vi er heilt sikre pĂĽ at vi fĂĽr latteren fram hjĂĽ deg nĂĽr du les vintertankane til fire smĂĽ skjĂĽkvĂŚrar. Dei meiner forresten at det er kongen og statsministeren som bestemmer om det skal vere vinter eller ikkje. DĂĽ har dei nok vore svĂŚrt samde i ĂĽr. Lokalavia Fjuken sender ut tre slike magasin som dette i ĂĽret; vinter, sommar og haust. Med desse utgĂĽvene ynskjer vi ĂĽ vise, bĂĽde deg som bur her i dalen og du som er her pĂĽ besøk, kor mykje flott vi har ĂĽ by pĂĽ. Ein fantastisk natur, flinke folk og gode oppvekstvilkĂĽr for borna vĂĽre. Det vi ikkje har sĂĽ flust av, og som vi verkeleg treng meir av, det er arbeidsplassar. SĂĽ, er du ein kreativ person med ein god ide, ta den med deg og kom! Eg er sikker pĂĽ at du blir ynskt velkomen.

V I N T E R M AG A S IN Utgjevar: SkjĂĽk Mediautvikling AS, pb 83, 2694 SkjĂĽk. Ansv. red: Asta Brimi

Nyt vinterdagane og kos deg med magasinet frĂĽ Fjuken. Det gĂĽr mot ljosare dagar. Asta Brimi • redaktør

s 6ELG BLANT CA INNFATNINGER

ET T

Sjü www.bessheim.no for info Velkomne til fjells! Helsing Ragnhild, Kari og Bjørn

Bessheim Fjellstue AS Sjodalsvegen 2977 • 2680 VĂ…GĂ… www.bessheim.no • post@bessheim.no Telefon: +47 61 23 89 13 Besøk oss ogsĂĽ pĂĽ facebook

s +OMPLETT BRILLE MED GLASS I DIN STYRKE s %NSTYRKEBRILLER FRA KR n

Oppkjørte løyper

Fjellmeny for bygdafolk laurdag 7. februar. Ring for pĂĽmelding.

PROGRESSIVE BRILLER TIL MAKSPRIS KR 2 795,PL

Open kafe med middag kvar dag

M KO

BESSHEIM OPNAR FOR SESONGEN 6. FEBRUAR

gir deg briller til Volum KOMPLETT pris som bare kan en bli lavere.


4 I 50 år har vi boret etter vann for folk og fe, og det driver vi fortsatt med. I tillegg til boring etter vann i fjell og løsmasse m/vanngaranti utfører vi: - Boring for energi, varmepumpe - Grusbrønner - Pæleboring og fundamentering - Levering og montering av pumper og kollektor - Boring under vei og annen spesialboring - Miljøbrønner/observasjonsbrønner/ grunnundersøkelser

50

Byggeplaner? Tømring Betongarbeid Kranarbeider Nybygg og mye mer Ta kontakt på:tlf 61 21 35 70 eller e-post post@sebb.no for en hyggelig byggeprat.

g!

Ledige for oppdra

Ta kontakt for en hyggelig prat, så kan vi ta oss en tur og se på hvilken løsning som er best for deg. Gratis synfaring.

KONTORLOKALER FOR UTLEIE I SKJÅK NÆRINGSPARK Kontakt Sebb Eiendom, tlf 95257943, post@sebb.no Kontakt Eiendom tlf. 61213570,61213580 Skjåk: 612 13970 • Mobil: 90 99 00 41/971 55 105 E-post: post@brustugun.no www.brustugun.no

EIENDOM

VINTERPROGRAM 2015 Veke 8 og 9 (midtveke):

Familiepakkar

20.-22. februar:

Familiehelg

MATHEA MARI Konsert med

inkludert middagsbuffet og frukost, fri inngang i Alexandra Bad

2 vaksne og 2 barn: frå kr

21. mars:

2590,-

Intimkonsert INGRID OLAVA

frå MGP jr. (laurdag) Gode helgeprisar !

28. mars (Palmelaurdag):

Dans med MONA-JILL BAND

17.-19. april:

Dansehelg med GK RØR AS, er en av landets ledende rørentreprenører med felles administrasjon på Lillehammer. Vi har avdelinger og virksomhet i Oslo, Otta, Vågå, Hamar, Gjøvik, Lillehammer og Trondheim. Vi er ca. 300 ansatte og er med det en av landets største rørentreprenører. Vi tilbyr alle typer tekniske løsninger innen fjernvarme, varmeanlegg, varmepumper, kjøleanlegg, sprinkleranlegg, sanitæranlegg og baderom. Virksomhten er eid av GK Norge AS, som er landets ledende leverandør av totaltekniske løsninger innenfor nybygg og service/drift.

GK RØR AS, Matåkervegen 1, 2680 Vågå. Tlf: 61 23 94 40 - www.gkror.no

BJØRN TURTUMS ORKESTER Fredag-søndag: Frå kr 2720,- pr person i dobbeltrom inkludert middagsbuffet og frukost, fri inngang i Alexandra Bad Sjå resten av vårt rikhaldige vinterprogram:

HJARTELEG VELKOMNE TIL LOEN! www.alexandra.no

Hotel Alexandra, 6789 Loen, Nordfjord 57 87 50 50 // alex@alexandra.no // www.alexandra.no


5

Omund er VM-klar Med eit aktivt frikøyringsmiljø på Lemonsjøen alpinsenter, er det ikkje rart at rekrutteringa er bra. Omund Valde Sletten frå Vågå skal til junior-VM i frikøyring om eit par dagar, og er ein av fem norske representantar.

Av Håvard Ørjasæter haavard.orjasaeter@fjuken.no

Omund Valde Sletten i kjend positur i godt og vel 30 centimeter med «nysjogg» på Lemonsjøen Alpinsenter.


6

Vagværen Omund Valde Sletten er gler seg og er ikkje minst spent på korleis konkurransa i Andorra kjem til å gå.

sultat, og no er Omund klar for Junior-VM i Grandvalira i Andorra 7. februar.

Utanfor, ikkje innafor løypa Det norske frikøyringsmiljøet har hatt ei massiv rekruttering dei siste åra, og det blir fleire og fleire juniorar-køyrarar. Det er med andre ord ikkje rart å sjå ungar i starten av tenåra på kanten av «skavlein», som planlegg kva for triks dei skal prøve denne gongen. Omund er ikkje noko unntak. Den no 17 årige guten frå garden Valde i Nordherad har stått på ski sidan har var 4-5 år. Skilysta har alltid tilstades, så det har vorte nokre turar opp til Lemonsjøen skisenter for å dyrke interessa. - Det har gått med ein god del diesel på køyring opp og ned, fortel Omund. Både tome dieseltankar og aktiv skikøyring har gjeve svært gode re-

Han har alltid vore fenga av firkøyring, og har boltra seg i «Skavlein», det velkjende frikøyringsområdet på skisenteret, sidan han starta i bakkane. Det er eit par år mellom Omund og dei berykta medlemane i Trollhøe Høkkers på Lemonsjøen, men han har tydeleg vist musklar i bakkane, og ikkje kvidd seg for å vise kva han er god for. Han har utforda seg sjølv ved å køyre med den eldre garde, fortel han. - Skikøyringa har vore mest på hobbybasis, heilt til i fjor. Ikkje før da køyrde eg mine fyrste konkurransar. Omund debuterte i fjorvinterens junior-NM i Røldal, der han sikra seg ein fin andreplass. Etter dette stod klubbmeisterskapet i Trollhøe Høkkers for tur. På skikkeleg «rassbeillføre», vart ein 6. plass sikra, samt tittelen beste junior i konkurransa.

VM-plass Omund fekk i november beskjed om at han var ein av fem som skal representere Noreg under junior-VM i Grandvalira i Andorra. Han har lenge høyrt rykter om at han var ein mogleg VM-deltakar, men dette skulle haldast hemmeleg til han eventuelt fekk det stadfesta. Noko han fekk til slutt. På grunn av seier til ein av dei norske juniordeltakarane i frikøyringskonkurransa i Chamonix førre vinter, vart det opna for fem plassar i årets konkurranse. - Det var i utgangspunkt berre tre deltakarplassar til Junior-VM i Andorra, men dette vart auka til fem. Då var eg så heldig at eg fekk ein av dei siste plassane, fortel Omund. Grandvalira i Andorra er eit av dei største skitrekka i Europa. Med heile 118 nedfartar og godt og vel 210 kilometer med løype, skal likevel Omund halde seg utanfor dei preparerte bakkane. Grandvalira har og store frikøyringsmoglegheiter, noko som gjer dette til ein perfekt arena for junior-VM i frikøyring. Dette blir den største konkurransa Omund har delteke i, og han har gledd seg lenge på februar og «laussjog» i Andorra. Totalt 60 køyrarar er invitert til ein-dags-konkurransa der.

Bilete frå klubbmeisterskapet i Trollhøe Høkkers i påska for snaut eitt år sidan. Foto: Olav Haugaløkken

Godt miljø Omund fortel om miljøet som utruleg godt, noko som sjølvsagt er viktig i sporten. - Når ein er ute på konkurransar, og ikkje minst køyrer i bakkane, møter ein mange med felles interesse, og ein blir gode vener. Omund legg i ikkje skjul på at det er betre miljø blant dei eldste i sporten,


7

- Skikøyringa har vore mest på hobbybasis, heilt til i fjor. Ikkje før da køyrde eg mine fyrste konkurransar.

Her droppar Omund vest i frikøyringsområdet.

nettopp fordi dei har drive med dette lenge. - Det blir artig å konkurrere med køyrarar på min eigen alder, og litt yngre og, seier Omund.

Framtid Det blir ofte skikøyring, og helst støtt om han har tilstrekkeleg med tid. Omund køyrer, og har køyrt aktivt kvar sesong, og har trena mykje fram mot verdensmesterskapet som går føre seg om få dagar. Så lenge han held seg skadefri, så skal nok alt gå bra,meiner han. Hittil har det vore minimalt med skader etter skikøyringa, noko han sjølvsagt er glad for. Da får han stått mest mogleg. Han har og sikra seg

sponsorar, og fleire har synt interesse for ungguten. Av sponsoravtalar han har no, er nettbutikken Vertical Playground fyrst på lista, der Omund sikrar seg gode rabattar på utstyr og klede. - Eg køyrer på ski av eit bestemt merke, og reklamerar for nettbutikken. Guten er fast bestemd på at skia skal plantast djupt i snøen framover og, så lenge interessa held seg på topp.

Sjølvsagt vart det eit bilete med ein «backflip» i Skavlein.


8

75år med

kvinnehistorie ninga på møta, men etterkvart tok Skjåk bondekvinnelag kvinnene over meir sjølve. vart stifta i 1939. 75 år etter er det framleis liv i Krigen Det vart ikkje så mange møte Skjåk laget - og vel så det bondekvinnelag rakk å gjennomføre før men det er utfordrande å krigen kom. Slik som tilhøva vart i okkupasjonsåra, vart medlemane rekruttere nye samde om å leggje ned arbeidet. I 1946 sette dei i gang att. Medlemane gledde medlemar. seg til å ta fatt på arbeidsoppgåvene som venta og til det sosiale samværet på møta. På denne tida kom òg ideen om å ha ein handskriven lagsavis. Avisa fekk namnet «Kveldsseto».

Av Vigdis Kroken vigdis.kroken@fjuken.no – Det er svært utfordrande. Vi er eit lag der gjennomsnittsalderen berre blir høgare og høgare. Eg veit ikkje kva vi skal gjera, eg, for å få yngre folk til å vera med oss, seier Svanhild Gjeilo, leiar i laget.

Sosialt samvær Ho fortel om mange år med gode vennskap, ei mengd aktivitetar og oppdrag og ikkje minst - og det viktigaste - det sosiale samværet. – Det er nok det sosiale samværet som er det viktigaste. Det er det fleire som seier. Det er berre å melde seg inn i laget, så får de sjå sjølve, kor triveleg vi har det! smiler Svanhild.

50 øre i medlemskontingent Skjåk bondekvinnelag vart stifta i oktober 1939. Det fyrste møtet vart halde i Skjåk kommunehus, som da var i Marlo. Ragna Kjeken vart valt til leiar. Mange kvinner melde seg inn i laget. Medlemskontingenten var berre 50 øre! Møta vart haldne i kommunehuset eller rundt omkring på gardane. I byrjinga var det helst menn som stod for underhald-

Samle alle kvinner Skjåk bondekvinnelag, som skifta namn til Skjåk bygdekvinnelag i 2002, har vore og er eit aktivt lag. Fomålet med laget er å ivareta bygdefolket sine økonomiske, sosiale og kulturelle interesser og byggje på nasjonal og kristen grunn. Laget har som mål å samle alle kvinner som føler tilknyting til primærnæringane og bygdemiljøet.

Økonomiske bidrag Skjåk bondekvinnelag har i alle år gjeve økonomiske bidrag til ulike tiltak i bygda. Blant anna engasjerte laget seg sterkt for å samle inn midlar til den fyrste sjukebilen i bygda. Da Skjåk kyrkje skulle få seg nytt orgel, var laget rause med bidrag. Vidare har laget støtta til dømes kreftsaka, kyrkjebladet og friviljugsentralen. Laget har samla inn pengar ved hjelp av basarar, kakelotteri og andre utloddingar.

Opplysningsarbeid I 1958 var Skjåk bondekvinnelag vertskap for Oppland bondekvinnelag sitt årsmøte. Dette var eit stort arrangement der fleire hundre kvinner var samla. Kvinnene vart innkvarterte privat rundt

Møteprokollen: Den fyrste møteprotokollen. Her er det mykje godt lesestoff om «farne» tider!


9

Jubileet i 1979: I 1979 feira Skjåk bondekvinnelag 40 år. Medlemane i Lom bondekvinnelag var gjestar, og forfattar Vera Henriksen var festtalar. Frå venstre: Oddbjørg Blakar, Åse Bårdseng, Anne Marie Iversen (daverande leiar i Opppland bondekvinnelag), Vera Henriksen og Helga Gjeilo. Foto: Privat.

På tur: Skjåk bondekvinnelag på tur til Soleggen i 1952. Fyrste rekkje frå venstre: Tore Lund (gutungen på armen), Solveig Lund, Kristen Hove, Kari Marstein, Ingeborg Sperstad, Mathea Bakke og Tea Krogstad. Andre rekkje frå venstre: Livø Hove, ukjent, ukjent, sjåfør Ingvald Morken, ukjent, Guro Guldbakke, ukjent og Tea Forberg. Tredje rekkje frå venstre: Liv Steinbakke, Ragnhild Agneberg, Kari Bustad Lien, Tina Lund og Livø Kjeka. Bak frå venstre: Tyra Rudsar, Ovise Hosar, Kari Kvalheim, Anne Tråstad, Kristine Agneberg, Kari Kummen, Ragna Kummen og Marie Ramstad. Foto: Lånt av Skjåk historielag.


10

75-årsdagen: 75-årsdagen til Skjåk bygdekvinnelag vart feira i fjor, på Skjåk turistheim. Her ynskjer leiar i laget, Svanhild Gjeilo, velkomen til fest.

omkring hjå medlemane. Opplysningsarbeidet har alltid vore høgt prioritert, og mange kurs har gått av stabelen før «kursbølgja» gjekk over landet. Da bygda fekk symjebasseng og Skjåkhallen stod ferdig, arrangerte laget mange symjekurs. Elles har laget arrangert ei mengd ulike kurs, traktorkurs, matkurs, rekneskap og økonomi, forsikring, eigarskifte i landbruket, datakurs og mykje meir.

Utstillingar Gjennom åra har Skjåk bondekvinnelag stått bak ei stor mengd utstillingar, og laget har ofte vore «brukt» som hjelp i høve ulike feiringar eller arrangement. Bondekvinnelaget stilte alltid opp for å hjelpe til, anten for å fortelja eller demonstrere, eller for å syrgje for mat og drikke.

Graut: Frå arrangementet «Vassåret» i Marlo i 2003. Bygdekvinnelaget kokte vassgrauten. – Er grauten god, tru? Solveig H. Kleiven og Mildrid Aanstad smakar til med salt. Foto: Privat.

Medlemstalet går ned Det blir stadig færre medlemar i det som nå heiter Skjåk bygdekvinnelag. Det er vanskeleg å rekruttere nye. Dei som framleis er med, må kunne seiast å vera godt vaksne. Håret blir stadig gråare og skrukkane fleire. Men dei står på. – Vi må ha trua. Vi hadde ei svært triveleg 75-årsfeiring og vi går dei komande åra optimistisk i møte, forsikrar Svanhild Gjeilo. Ho nyttar høvet til å be kvinner i bygda om å melde seg inn i laget.

Den perfekte morsdagsgave Lørdag 14. februar har vi tilbud på

30. min massasje + vask og føn

Ring 61

300,(ord. pris kr 700,-).

23 75 40 og bestill til MOR. (Førstemann til mølla). La også din kjære MOR bli med på trekning av en

Velværedag

- klipp, evt. farge, vippe-extension eller hårprodukt/ sminke, massasje 60 min., verdi kr 2950,-

Legg navnet til Mor i skattekista vår. Trekning lør 14. februar kl 14.00.

Hilsen Unni og Karitajentene.


11

Likar du magasina våre? n i Ottadale

Det vil vi gjerne fortsetja med.

2013

Men, ein del av adressene vi har er av varierande kvalitet og vi opplever i stadig aukande grad at vi får magasin i retur. Med omlegging til maskinell sortering i Postverket, er vi avhengig av å ha korrekte adresser for å få aviser og magasin fram til dykk. Gjer difor vel å sjekk adressa som står utanpå avisa. Er adressa rett og du abonnerer på Fjuken treng du ikkje gjere noko.

A-Avis

Dei siste 6-7 åra har Fjuken sendt ut magasin til abonnentar og hyttefolk, campinggjestar og andre med tilknyting til bygdene Vågå, Lom og Skjåk.

Vå g å Skjåk • Lom •

i O tt ad al en 20

Lom, Skj å k , Vå g å

14

GRATIS MA GASIN - tota ldistribuert

i O tt a d a le

n 2014

GRATIS MAGASIN - totaldistr ibuert Lom, S k j å k , Vå gå

Danielsen

Får du derimot magasinet som hytteeigar, campinggjest eller annan adressat må du ringe oss eller gå inn på våre nettsider for å seie frå om at du også i framtida vil motta magasin frå oss nokre gonger i året. Du må også leggje inn rett adresse her, samt svare på nokre spørsmål.

Foto: Arve

Tlf 61213860 - www.fjuken.no Av dykk som melder frå / registrerer i februar og mars, trekkjer vi ut to vinnarar som får kvar sitt heilårsabonnement samt ei overrasking frå Fjuken - lokalavisa for Ottadalen.

Smått og stort frå Ottadalen! I løpet av februar gjev vi eit ekstra godt tilbud til nye abonnentar!

2,45 For kr 42

får du lokalavisa direkte i postkassa di kvar torsdag ut året!

DETTE ER HALV PRIS! Ring oss på tlf 61213860 eller gå inn på våre nettsider www.fjuken.no for å bestille abonnement i dag!

Vi skal love deg mange fine stunder med lokalavisa.

Lik oss på Facebook!


12

Foredlar bondens gull

Gull: Dagleg leiar Nils Olav Fosstuen med eit par nevar godt fôr.

Drifta og aktiviteten i og rundt Ottadalen Mølle sysselset 40 mann. Ikkje småtteri i vår målestokk.

Hans Erik Kjosbakken hans.erik.kjosbakken@fjuken.no

14 av desse arbeidsplassane høyrer rett nok til i transportselskap som køyrer inn med korn og ut med fôr, men dei hadde ikkje vore der om ikkje dei 26 som er knytt til sjølve mølledrifta hadde vore i arbeid. Ting heng i hop. – Vi legg stor vekt på lokal verdiskaping, seier dagleg leiar Nils Olav Fosstuen. Det er eit klart mål for styre og

eigarar at mest mogleg skal koma lokalsamfunnet til gode, seier han. Fosstuen fortel at skatteinntektene til det offentlege, frå mølla og dei tilsette, utgjer 3,9 millionar kroner årleg og at dei kjøper lokale tenester for om lag 1,2 millionar kroner i året. Også lokale lag og foreiningar nyter godt av mølla. – Vi gjev bort 250.000 kroner kvart år til ulike formål, fortel Fosstuen. Mølla er avhengig av at det er liv i landbruket. – Vi er jælma avhengige av korleis det går i landbruket i bygdene våre, og det er uvisst korleis utviklinga går. Det «ljoset» eg ser, er at folk må ha noko å eta - at det må produserast mat, seier Fosstuen. Noreg er sjølvforsynte på olje

– Vi legg stor vekt på lokal verdiskaping. Det er eit klart mål for styre og eigarar at mest mogleg skal koma lokalsamfunnet til gode.

og energi, men ikkje på mat. Det burde vi vera, meiner han.

Sjølv om spådomane om distriktslandbruket er heller dystre, legg mølla strategiar for fem og fem år. – Det har vore noko av suksessen vår, at vi har tenkt og planlagt framover, seier Fosstuen. For Ottadalen Mølle har hatt suksess og veks både i produksjon, omsetnad og resultat. – Vi produserer 31.000 tonn kraftfôr i året, men har kapasitet til enda meir. Omsetnaden ligg på 160 millionar kroner. Av desse kjem 60 millionar frå aktiviteten på Vestlandet, der Ottadalen Mølle dei siste åra har kome seg godt inn på fôrmarknaden. Dei har salsavdelingar i Sogndal, Stryn, Byrkjelo og Ørsta. Det aller meste av kornet kjem frå


13

l

FAKTA Ottadalen Mølle SA • Stifta i 1976 • Samvirke, 160 eigarar i Ottadalen • Eig brorparten i Bygger’n Lom og SKS Transport • Medeigar i Norgesfôr og Strand Unikorn • Omset for 160 millionar kroner årleg • Produserer 31.000 tonn kraftfôr årleg

Butikk: Magnar Solbakken er ein av fleire som driv i butikken til mølla.


14

Kontroll: Olav Mork og Lars Liulf Stee ser til at fôrproduksjonen går som han skal

Erfaren: Stig Kvamme (t. h.) har køyrt for mølla i over 40 år. Austlandet, men andre naudsynte råvarer må importerast. – Vi må importere soya og mais på grunn av proteininnhaldet. Hadde det vore lovleg ville vi brukt fiskemjøl, ei norsk råvare som inneheld mykje protein. Dette set EU-reglar ein stopp for, da fiskemjøl kan forvekslast med ulovleg beinmjøl, fortel Fosstuen. Mølla har kapasitet til å bli produsere meir, og til å produsere meir effektivt. – Her er det på ingen måte planar om å trappe ned og vi prøver heile tida å optimalisere drifta, seier møllesjefen. Fysiske utvidingar er det likevel ikkje plass til, der mølla ligg klemt mellom riksveg 15 og ein bratt skråning ned mot Skim. I tillegg til hovudbølet i Lom, har mølla butikk og lager også i Vågå. – Butikkdrifta går godt, fortel Fosstuen. Dei siste åra har butikkdrifta

auka med over 10 prosent per år, og nye produkt og nye tenester er medverkande til denne positive utviklinga. Ottadalen Mølle gjer meir enn å produsere kraftfôret. To tilsette arbeider med å samansetjing i fôrblandingane, både generelt og for den enkelte kunde. Tenester frå dei to fagarbeidarane blir også seld til Norgesfôr sentralt. Nils Olav Fosstuen skryter av dei tilsette. – Vi har ein positiv, kreativ gjeng som er allsidige. Her skjer det eitkvart heile tida og vi må ha folk som kan løyse ting. Det Ottadalen Mølle er mest kjent for utanfor distriktet er bygget som blir til Skjåkmjøl og Skjåkgryn. Det blir produsert på den gamle Ofossen Mølle i Skjåk.

Full tank: Föret blir lasta.


15

Inn og ut: Det er stadig vogntog inne med råvarer til produksjonen. Like mange køyrer ferdig fôr ut til kundane.

Reparatør: Ole Ivar Kolden har nær full stilling med å reparere motorsager og anna motorisert småreiskap.

Sekk: Daniel Tela fyller småsekkar med fôr.

Lasting: Jon Bakken styrer lastinga av bilen med tastetrykk.

Logistikk: Rune Skjåk og Andre Sørhage har full kontroll på logistikken.


16

Saueull avlar kreativitet Vågåjentene Synnøve Høijord og Helen Svare har trua på ull. Naturleg farga ull.

Vi utfører alt innen: ISOLERENDEOG DRENERENDE LETTFYLLING 100% RESIRKULERT GLASS

ET BEDRE OG MER MILJØVENNLIG ALTERNATIV

www.glasopor.no

• Elektrisk installasjon • Styringssystemer • Innbrudd- og brannalarmanlegg • Varmepumper • Datanettverk • Videoovervåking • Landbruksalarm • Nødlysanlegg • Adgangskontroll

Autorisert el-installatør • 2680 Vågå Telefon: 61 23 24 40 post@proel.no www.proel.no


17

Av Arve Danielsen arve.danielsen@fjuken.no


18

Ull er gull for Helen Svare og Synnøve Høijord.

– Vi har ein draum om å leve av dette og vil prøve dette året for å sjå om det har noko for seg. Om vi sel, satsar vi.

Helen Svare og Synnøve Høijord har strikkedilla. Og dei har ein draum om å laga garn av naturleg farga saueull for sal. På Island er det populært med bruk av farga ull frå sau og garn frå desse blir seld over heile verda. Også her i landet er ull og strikking populært. Helen Svare og Synnøve Høijord i Skogbygda i Vågå kastar seg nå på denne bølgja.

Fjellsau – Målet vårt er at naturleg farga ull skal bli brukt, seier Synnøve. Ho og Helen er i startgropa med bedrifta Naturull. Råstoffet hentar dei frå sauen heime på gardane sine. – Farga ull blir rekna for verdilaus, ein får ikkje godt betalt for denne, seier Helen. Ho fortel at dei har fått saueull og delvis kjøpt, i tillegg til eiga ull. – Ulla vår kjem frå lokal fjellsau og fargane på garnet er slik dei var på sauen då den vart klypt. Ulla er ikkje behandla med kjemikaliar, den er berre vaska. Då beheld ulla lanolinen i seg,

seier Helen. Fargane på ulla er svart, kvit, ljos brun, mørk brun, beige og grått.

Kreative Helen og Synnøve har sendt ull til Kåfjorddalen Ullkarderi i Troms for karding. Av dette har dei to kreative damene spunne garn på rokken heime. I haust sendte dei 100 kilo ull til Hillesvåg Ullvarefabrikk i Hordaland. Her blir ulla vaska, karda og spunne til garn. Det blir rekna cirka 25 prosent svinn av ulla som blir sendt til karding og spinning. Nå ventar dei spent på å få tilsendt 70-80 kilo ferdige garnnøste derifrå. Klare for sal. – Vi brukar mest haustulla frå lam, den er mjukare, seier Synnøve. Ho har kjøpt seg ein elektrisk «rokk», ei spinnemaskin. Helen har kjøpt klyppemaskin for å klyppe sauen sjølv.

Oppskrifter Helen og Synnøve har brukt hausten og vinteren på å lage oppskrifter. Strikkeoppskrifter dei har designa sjølve. – Vi kan ikkje selje oppskrifter som andre har gjort, seier Synnøve. Ho har teikna mønster på papir, medan mannen Ola Magne har overført desse

Saueull: Ull frå eigen sau har fått Synnøve og Helen til å satse på sal av naturleg farga garn. til teikneark på data. Nå har dei klare oppskrifter på luer og genserar. Oppskriftene og garna skal dei marknadsføre via eiga nettside. – Strikkebølgja er på topp. Det går mykje garn. Trenden er norsk ull. Den er haldbar og sterk på grunn av klimaet sauen går i, seier Helen.

Satsar Innan utgangen av februar skal dei prøve salet. Helen og Synnøve trur dei startar på rett tidspunkt. Etters-

purnaden etter norsk ull er stor. Helen fortel at folk som har høyrt om dei har teke kontakt for å få kjøpt garn, men har vorte bedne om å koma attende når dei er i skikkeleg i gang. – Vi har ein draum om å leve av dette og vil prøve dette året for å sjå om det har noko for seg. Om vi sel, satsar vi, seier Synnøve. Dei har meir ull på lager, klar for å sendast til karding og spinning. – Vi har trua på ull, avsluttar Helen Svare og Synnøve Høijord.


19


20

Lemonsjø Fjellstue & Hyttegrend EN AV FJELLETS VAKRESTE PERLER

Langt eller kort, bratt eller flatt Vi har hytter for alle slags turar!!

Lemonsjøområdet har masse å by på og vi hjelper deg gjerne å finne din spesielle opplevelse. med Lemonsjø er et ypperlig utgangspunkt for flotte skiturer i et omfattende som passer alle form og aldersklasser. løypenett Alpinsenter like rundt svingen.

Overnatt i hytte med peis eller på rom, og nyt et virkelig godt måltid vårt renommerte kjøkken. fra

Ta kontakt for informasjon og bestilling.

& Hyttegrend Lemonsjø Fjellstue Fjellvegen 1570, 2680 Vågå 61 23 87 22, www.lemonsjoe.no Telefon +47

2690 Skjåk • Tlf 61 21 39 00 www.skjak-almenning.no

Hvorfor velge Eidefoss som din kraftleverandør? % % % % % % % % %

!

$

#

$ !

Strøm fra der hjertet ditt bor

$

$ $ $

!

! $

Vi har rimelig strøm til alle i Lesja, Dovre, Sel, Vågå og Lom

$ $

$ $ $ +( )* ,) '' & $

#

"


21

«Ståk i Skjåk» i nye hender Handelsstanden i Bismo, saman med lag og foreiningar, har teke over arrangementet «Ståk i Skjåk». Pinseftan skal det bli stor folkefest i Bismo.

Av Tom Erik Solstad tom.erik.solstad@fjuken.no

– Vi håpar på skikkeleg folkefest, seier Anne Grete Skjåk, Nina Kveum og Astrid Gjertsen som er ein del av handelsstanden i Bismo. Tidlegare er det Skjåk kommune som har drifta «Ståk i Skjåk», men nå er det populære arrangementet i nye hender. Frå og med dette året er det handelsstanden i Bismo, saman med lag og foreiningar som skal arrangere «Ståk i Skjåk». Laurdag 23. mai, på sjølvaste pinseftan, blir det liv og røre i Bismo når årets arrangement går av stabelen. Denne laurdagen vil det bli ulike ak-

tivitetar i sentrum for både born og vaksne, stort marknadstelt med ein rekkje utstillarar, gode tilbod i butikkane, og fest om kvelden. 2015 er Friluftslivets år, noko som vil vere i fokus under årets «Ståk i Skjåk». Mellom anna vil som vanleg motbakkeløpet «Flækøyhøe Upp» bli arrangert av idrettslaget i Skjåk. Det som av arrangørane blir karakterisert som vårens brattaste eventyr, er for mange høgdepunktet under «Ståk i Skjåk» kvart år. Også i marknadsteltet vil det bli fokusert på Friluftslivets år. – Vi håpar på ein del utstillarar retta mot tur og friluft, seier Astrid Gjertsen, men fortel at det sjølvsagt også blir opna opp for andre utstillarar, anten det er privatpersonar, næringsverksemder eller lag og foreiningar. Allereie nå kan ein tinge seg stand i teltet ved å ta kontakt med Nina Kveum på e-post: skjaak.nettverk@outlook.com. Ein kan også ta kontakt via arrangementet si facebook-side. Sidan arrangementet går av stabelen i pinsehelga, håpar medlemane i handelsstanden i Bismo at «Ståk i Skjåk» også når hyttefolket og turistar. – Mange er på hyttene sine og på campingplassar denne helga, og vi håpar at dei kan planlegge eit besøk innom «Ståk i Skjåk», seier Anne Grete

Planlegging: Anne Grete Skjåk, Nina Kveum og Astrid Gjertsen representerer handelsstanden i Bismo, og er i full gang med planlegginga av årets «Ståk i Skjåk».

Skjåk. Same helg som «Ståk i Skjåk» blir arrangert, blir det også arrangert stort Saab-treff på Mogard camping i Bismo der det er venta mykje folk. Målet er at «Ståk i Skjåk» skal bli ein stor folkefest, der handelsstanden, lag og foreiningar skal sjå nytten av kvarandre og samarbeide om eit slik stort arrangement. – Arrangementet vil gå over same lest som tidlegare år, berre med ny ar-

rangør og nokre endringar, seier Nina Kveum. «Ståk i Skjåk» er berre i planleggingsfasen enda, og handelsstanden ber folk om å ta kontakt dersom dei har idear eller synspunkt. – Er det einkvan som har innspel i samband med årets arrangement, så er det berre å ta kontakt, oppmodar Anne Grete Skjåk, Nina Kveum og Astrid Gjertsen.

Aktive vinterdager? Prøv et besøk hos oss som et supplement eller alternativ til skituren.

-Badet for hele familien

Fron Badeland

FRON BADELAND

Hundorp

E6 Harpefoss

Vinstra

Du finner påoss Harpefoss ved siden Duoss finner på Harpefoss, avkjøring fra E6. fra E6 av Kiwibutikken. Avkjøring

«Fronsbadet»

Nord-Fron kommune

www.fronbadeland.no

Tlf. 61 29 69 90

Sør-Fron kommune


22

Margrethe

– Når det er kuldegrader er det ikkje lenge før det blir minusgrader. Vemund Vang, Margrethe Kveen, Trine Tråstad Kvålshagen og Thomas Teigen tykkjer det er fint med vinter.

Mykje snø – Når det er vinter er det mykje snø. Og så hender det seg at det er is og snø under snøen, fortel Margrethe. – Ein gong var det mange meter med snø heime. Da fekk ikkje ein gong brøytebilane brøytt, seier Vemund. For Trine kan det godt kome mange meter med snø. – Pappa tek det med snøfresaren uansett. Dessutan har bestefar traktor, fortel ho. Thomas tykkjer snøen er kald, og kunne somme gonger tenkt seg å flytte til Amerika for der er det ikkje snø. – Dei har ikkje vinter i Amerika. Dei har berre utlendingar. Det har dei sagt på tv! seier han. Trine veit at snøen blir laga av kaldt vatn, og at ein kan lage snø sjølv. – Men ein må nok ha hjelp av ein vaksen! seier ho. – Det er ganske enkelt å lage is også. Sjokoladeis er best, men det er ikkje det den heiter den isen som ligg under snøen, og som gjer at det blir glatt. Sjokoladeisen er ikkje glatt. Den er berre god, men ikkje om vinteren, seier Margrethe.

Kuldegrader Kva er kuldegrader? – Det er slik det blir ute når det er ni grader, seier Vemund. – Ja, når det er kaldt ute, seier Margrethe. – Det treng ikkje å vere ni grader for at det skal vere kuldegrader. Det kan vere kuldegrader om det er varmt også, meiner Trine. Thomas er sikker på at når det er kuldegrader, så er det ikkje lenge før det blir minusgrader. – Minusgrader er betre enn kuldegrader, for når det er minusgrader, så er det snart sommar, fortel han.

Vemund

Kongen og statsministeren – Eg trur det er sola og skyene som bestemmer om det er vinter, seier Trine. – Nei, det er kongen og statsministeren

– Det er kongen og statsministeren som bestemmer når det skal vere vinter!

som bestemmer når det skal vere vinter, seier Margrethe. – Dersom det er eit år dei ikkje vil ha vinter, så kan dei bestemme at det skal vere berre sommar. Men da blir det kanskje vinter to gonger året etter, meiner Vemund. Han trur ikkje at statsministeren likar å gå på ski. – Ho likar nok ikkje snøballkrig heller, men det gjer eg, seier Vemund. – Eg likar å stå på slalomski. Da er eg på Lemonsjøen. Det hender seg at eg dett, men det er fordi det er så bratt der. Eg dett ikkje når eg er nedst i bakken, for der er det flatt. Det er berre gamle folk som dett der det er flatt, seier Thomas. – Når det er vinter lagar eg ein stor snømann. Han heiter Kalle, seier Margrethe. Ho likar å leike seg ute om vinteren. – Det gjer eg også. Eg likar å gå på ski. Eg lagar snømann eg også, men han heiter ikkje Kalle, for det er ikkje så fint namn. Snømannen min er ei dame, seier Trine.

Ski på tv

Moros

Margrethe har sett at dei går på ski på tv, og tykkjer det er litt rart at ho aldri ser nokon ho kjenner, for ho kjenner mange som går på ski. – Dei som er

– Kuldegrader er slik det blir ute når det er ni grader!

på tv er vaksne. Og så pratar dei rart. Etter at dei er ferdige med å gå på ski er det ein mann som spør om dei har det bra, seier Margrethe. – Og så får dei ein blome, seier Trine.

– Ja, men det er ikkje så lurt å få når det er vinter og kaldt, for da døyr blomen. Den er ikkje så fin når den er død og står i ei vase, seier Margrethe. –Eg har aldri sett ein levande blome, svarar Vemund.

Ikkje berre i Noreg Men er det vinter i alle land? – Det er ikkje berre Noreg som har vinter. Det er vinter i Oslo også, seier


23

– Dei har ikkje vinter i Amerika. Dei har berre utlendingar!

Thomas

samt med vinter! Trine. – Ja, og i Sverige, seier Margrethe. – Men det er i Skjåk det er mest vinter, for her er det både snø og brøytebilar, seier Vemund. – Spania er den kaldaste plassen i verda. Der er det vinter heile året, men det gjer ingenting, for der er eg aldri, seier Thomas. Men éin gong var han der. Da var det ikkje

vinter i Spania. – Men det var fordi at statsministeren der hadde

– Det er ikkje berre Noreg som har vinter. Det er vinter i Oslo også!

ferie og ville sole seg i staden for å gå på ski, seier han.

Trine

Av Tom Erik Solstad tom.erik.solstad@fjuken.no


24

Fristar det med ein skitur i fjellet? Eller kanskje du vil vente til våren kjem. Husrom finst det mange stader. Lom Fjellstyre, Vågå Fjellstyre og Skjåk Almenning har mange hytter til utleige. Her er ei oversikt. Lom fjellstyre har fleire hytter og steinbuer til utleige for overnatting. Hytta ved Bøvertjønnen er den hytta som er lettast tilgjengeleg om vinteren. Men fleire hytter er moglege å nå med ein enkel dagstur når skiføret er godt. Hyttene er låst og leige må avtalast med Lom fjellstyre. Innanbygdsbuande i Lom har fyrsteretten til leige om fleire er interessert i same perioden. Alle hyttene er enkelt utstyrt, og har ved og gass.

Hyttene til Lom fjellstyre: Bøvertjønnen ligg i hyttefeltet ved Bøvertjønnen like ved fylkesveg 55 over Sognefjellet.

Langvassbua ligg ved Langvatnet, cirka to timars gange frå Leirvassbu på ruta til Gjendebu.

Heranosbua og Grønbua ligg i Veodalen like ved vegen til Glitterheim.

Gjendebua er gjetarhytte som ligg ved Gjendebu.

Storådalshytta ligg i Storådalen cirka 1,5 timars gange frå Gjendebu, ved råket til Leirvassbu.

Veslfjellbua ligg ved Krossbu like ved fylkesveg 55 over Sognefjellet.

Geitåbua

I tillegg til hyttene er det fire steinbuer som er restaurerte og står opne til allment bruk. I Memurudalen ligg ei koseleg steinbu, og i Veodalen er tre steinbuer restaurerte slik at dei er brukbare til nattelosji. I delar av året er nokre av hyttene brukte fast av fjelloppsynet og av fegjetarar. Dette gjeld i beitesesongen for Heranosbua, Gjendebua, Geitåbua og Veslfjellbua, og i enkelte periodar Grønbua og Langvassbua. Vågå fjellstyre har seks hytter for utleige. Tre hytter er stilt til disposisjon for innanbygdsbuande, medan tre andre er leigd ut både til innan- og utanbygdsbuande. Hyttene er låst, og leige må avtalast med fjelloppsynet.

Mellom Leirvassbu og Gjendebu: Langvassbua ligg på ruta mellom Leirvassbu og Gjendebu. Foto Åsmund Galde

Hyttene til Vågå fjellstyre: Forsthytta ligg i Randsverk like ved Fuglsetervegen.

Gjetarhytta er ei av fleire hytter som ligg samla ved Nedre Leirungen.

Vågåbua ligg i vestenden av Gjende.

Bessvassbua ligg cirka 500 meter vest for Bessvassosen, på nordsida av Bessvatnet,

Gjendeosbua ligg ved Gjendeosen, opp for vestenden av parkeringsplassen.

ligg i Netofjellet.

Vargebua

ligg i Leirungsdalen, cirka 1 kilometer vest for parkeringsplassen i Vargebakkane.

Forsthytta, Vargebua og Gjetarhytta er leigd ut både til innan- og utanbygdsbuande, og blir i næraste framtid lagt ut for booking på Inatur. Alle bestillingar skal da primært gå via dei. Vågåbua, Bessvassbua og Gjendeosbua er stilt til disposisjon for innanbygdsbuande. Frå 15. juli blir desse tre hyttene leigd ut for to og to døgn, og med søknadsfrist 15.juni. Tildeling skjer om nødvendig ved loddtrekning.

Lom Møbler AS Vi leverer:

Spisestuer, sofagrupper, skap, senger. Vi har nå også KJØKKEN

Se vår hjemmeside: www.lom-mobler.no

Lom Møbler as

Stupulvegen 2, 2686 Lom tlf 61219800 • post@lom-mobler.no

Vi leverer/utfører alt innen:

VANN VARME SANITÆR Mail: rorlegger.skjak@gmail.com


25

Sauhytta ligg i Lundadalen i Breheimen nasjonalpark. 2-3 timars gange frå Lundadalssetra.

Raudalsbue ligg svært usjenert til vestre enden av Raudalsvatnet. 9 kilometer og 2,5-3 timars gange frå Framruste.

Kvitberghytta ligg inst i Hamsedalen, nordvest i Skjåk, på grensa til Vestlandet. 2,5-3 timars gange frå rv. 15 i Breidalen. Kvitberghytta: Denne hytta ligg inst i Hamsedalen, på grensa til Vestlandet. Du kan gå frå Hamsevika i Skjåk, eller via Kolbeinsvatnet frå Geiranger-sida. I periodar når pågangen er mindre, blir hyttene leigd ut til dei som melder seg fyrst, og kan bli leigd ut for fleire døgn om gongen. Dei som søkjer tre veker før aktuell leigedato har fyrsterett. For Vargebua og Gjetarhytta ved Nedre Leirungen er søknadsfristen fire veker før aktuell tid. For vinterferie og påske er søknadsfristen fem veker. Etter desse fristane blir hyttene leigd ut til den som melder seg fyrst. Dersom det er stor pågang for vinterferien og påska blir hyttene tildelt for fem døgn om gongen, og etter loddtrekning.

Skjåk Almenning, landets største private grunneigar, har fleire buer i fjellet til utleige for alle. Desse er fine turmål i seg sjølve, eller eit godt utgangspunkt for jakt, fiske og turar på ski eller føter vidare i fjellet. Ein del av hyttene er òg fine å bruke om vinteren, og under reinsjakta er mange av hyttene opne for jegarar. Hyttene til almenninga er enkle, men ein finn fleire sengeplassar og alt av naudsynt utstyr. Det ein sjølv må ha

med, er sovepose og mat. Tinging av hytte i Skjåk Almenning kan ein gjera ved å vende seg til administrasjonen eller på inatur.no. Dei siste åra har utleige av hyttene i almenninga auka. Statistikken syner at det i 2010 var 226 overnattingar på hyttene. I 2014 hadde dette talet auka til 578. Kari Elin Sperstad hjå Skjåk Almenning trur at auken i fyrste omgang skuldast at hyttene ligg ute på inatur.no og at det er eit rimeleg tilbod til fjellglade folk. Tal på kor mange personar som har overnatta er ikkje registrert, men det er sjeldan at ein som leiger ei hytte er einsleg på tur i Skjåk-fjellet.

Utleigehyttene til Skjåk Almenning Tverråhytta ligg i Tordalen i Reinheimen nasjonalpark. 9 kilometer og 2,5-3 timars gange frå Billingen.

Sveinbu ligg i Ottadalen landskapsvernområde. 10 kilometer og 3,5 timars gange frå Vikhø ved Aursjoen.

Storvbassbu ligg nordaust i Skjåk Almenning på grensa til Lesja. 6-7 timars gange frå Billingen.

Storhøhytta ligg i Reinheimen nasjonalpark. 10 kilometer og tre timars gange frå austenden av Aursjoen.

Sottjønnbue ligg på Sotflye i Breheimen nasjonalpark. 2,5 timars gange frå Sota Sæter.

Grønvassbu ligg nordvest i Skjåk Almenning, ved Grønvatnet. 4 timars gange frå Nysetra.

Grønstorrbue ligg i Tundradalen i Breheimen nasjonalpark. 2-3 timars gange frå Tudradalssetra.

Glitterbue ligg ved Glittervatnet i Breheimen nasjonalpark. 1-1,5 timars gange frå Botn seter.

Heggjeåsagje ligg ved Heggebottvatnet like ved rv 15.

Aursjobu ligg ved Vikhøe ved Aursjoen. Bilveg om sommaren.

Liabu Skarvedalshytta ligg i Skarvedalen i Reinheimen nasjonalpark. Vel ti kilometer og 4 timars gange frå Billingen.

ligg ved Liavatnet nær Sota Sæter. Heilårsveg.

Legerhytta ligg i Breidalen like ved riksveg 15.

Knutshø: Vargebua ligg i Leirungsdalen ved foten av Knutshø. Graving Massetransport Maskintransport Sprengning Mobilt knuseverk Knuste masser på lager (Lom/Skjåk) Sortert fin matjord på lager

2686 LOM • Tlf 915 49856 • www.ofjeld.no


26

Turen starta frå Liasetrene i Lom.

Råkåbue dukkar fram og det er berre å renne ned.

Motvind og snø frå dag èin.

Skituren som nes Bli med Kjell S. Stålevik (tekst og foto) og Kjell Arne Kleiven på ein åtte dagar lang skitur gjennom Reinheimen i mars 2014.

Kj ell

n K e ik v jell i v Arne Kle e S. Stål

Dag

1.

Saubue

Vêrmeldinga sa vestavind opptil 23 meter per sekund i fjellet i dag og i morgon. Skal vi dra eller drøye turen? Vi vel ei lett etappe fyrste dagen og håpar på betre vêr framover. Liasetrene i Lom blir starten og det er ein lett skitur frå Liasetrene til Saubue som står open. Vestavinden kjem imot oss, men ikkje i den styrken vi hadde venta. Blir det mindre vind en meldt tru?

Storhøbue

i lett snødre

v.


27

Vindretninga har nok vore mot normalt denne vinteren. Snøen hadde lagt seg framfor inngangsdøra i alle buene.

Vestover. Her skal vi passere dei neste dagane. Vi berre gler oss.

Sola og vi på tur ned frå Trierhø.

esten bles bort

Dag

Råkåbue – Storhøbue

Saubue – Råkåbue Yr.no tok nok ikkje feil. I løpet av natta auka vinden så det knaka i hytta heile natta. Vi skal til Råkåbue i dag. Det må vi klare. Kartet blir lagt fram og vi konkluderer med at vinden kjem frå sida siste del av turen. Råkåbakkane er eit slet i år som alle andre år. Har ofte lurt på kvifor eg er viljug til å dra ein tung pulk opp dei same bakkane år etter år. Alt er gløymt når Råkåbue ligg framfor oss. Medvind og litt opplette. Dette blir fint. Fint vart det ikkje. Vind og tett snødrev resten av dagen.

Dag

2.

3.

Ny dag nye moglegheiter. Pulkene blir pakka og vi er klar for ny etappe. Fyrste problem dukkar opp alt ved låsing av døra. Låsen er fylt med is og vi får ikkje inn nøkkelen. Vi må koke opp vatn for å få låst døra. Dette problemet dukkar opp på fleire hytter både når vi kjem og når vi skal reise. Tips: Ha alltid med låsspray og låsolje. Kryssinga av Råkåvatnet, Leirungsvatnet og fram til Storhøbue går på kompasskurs. Storhøbue dukkar ikkje opp før vi er ca. 30 meter unna. Fleire timar med stri motvind og tungt føre merkast på kroppen. Utpå kvelden letta snødrevet, vinden ula framleis, men sikta vart bra og vi fekk moglegheit til fyrste kveldstur. Turen gjekk opp på Trierhøene. Lett skitur opp. For ei utsikt. Vestover berre fjell, nordover fjell, austover fjell og sørover berre fjell. For ein fantastisk natur!


28

Det var motvind. Motvind dag etter dag. Men nokre ljosglimt vart det òg. Slalombri er nok dei tinga vi er mest glad for vart med Lett snødrev over Heggebottflye.

Dag

4.

Storhøbue – Sveinbue Vi står opp med ljoset, pakkar og spenner fast skia i sju – åtte tiden kvar morgon. I dag skal vi inn i ny vinternatur for vår del. Har tidlegare vore her i samband med reinsjakt, men aldri på vinteren. Stor sett bra vêr, godt føre og det er berre å gle seg. Flatt og lett terreng. Når vi passerer Såvårhaugen og ser over Lortjønnen dukkar det opp flotte og barskare fjell vestover. For ein natur! Fem fjellryper dukkar opp på ein liten rabbe. Dei er skye og flyg lenge før vi er på fotohald. Artigt og sjå noko vilt, og imponerande at det kan vera liv her inne midt på vinteren. Turen over Heggebottflye til Sveinbue går som ein leik.

K d

Sveinbue.

Dag

Løyfthøene og Gråhø

5.

På Sveinbue er det mobildekning og yr.no blir undersøkt. I dag skal det bli bra vêr og resten av turen melder dei snø og vind. Kjell Arne har funne ein topp på kartet over 2.000 m.o.h. som står unamna på kartet. Denne må vi prøve i dag. Lett dagstursekk blir pakka og vi renner nedover Lordalen. Kryssar Skarvedalen og går opp på Løyfthøene. Der bles det noko heilt enormt. Lett stigning fra Løyfthøene og opp på toppen 2.014 m. o. h. Nokre bilde på toppen og telemarksvingar ned i Skarvedalen. Tek Skarvedalen mot Lordalen. For å sleppe motvind og lange flyer opp Lordalen tek vi snøggvegen over Svarthaugen. Her er det store skavlar som har rasa og fleire er på tur. Vi må opp på ryggen for å vera trygge for ras. Skodda kjem som kasta på oss og GPS-en må fram att. Vanskeleg på ski i ukjent terreng når sikta er to–tre meter. Godt å koma inn i Sveinbue etter ein dag på ski.


29

briller og GPS med i sekken. Toppen av unamna toppÂť er nĂĽdd, 2014 m. o. h.

Kveldane blir brukt til matlaging og vurdering av bilde frĂĽ dagens tur.

Sveinbue blir litol her.


30

Dag

6.

Sveinbue – Skarvedalsbue Dagen starta med ein flott morgon. Sola kom opp i horisonten og farga fjella raude. Vi spente fast skia og sette fart mot Skarvedalen. Storslagen natur forbi Stamåtjønnen og inn i Skarvedalen. Her kom det snø og vind att. Skarvedalen lever opp til namnet. Mykje rypelyder, men sikta var tilnærma null så det vart med lydene. Ein rask eftasstur med GPS fekk vi til.

Har nok aldri opplevd striare vind enn den som var på Løyfthøene.

Breheimen syner seg frå si finaste side.

Skarvedalen.

Vi dreg frå Sveinbue mot Skarvedalsbue.

Vinden tek tak i pulken til Kjell Arne og kastar den rundt i det han når Skarvedalsbue.

Dag

Skarvedalsbue – Storvassbue

7.

Turen går mot slutten. Kun ein hel dag att. Vi vurderer om turen skal gå til Torsbu eller inn til Storvassbue. Vêret får bestemme. Fint vêr = Storvassbue. Stygt vêr = Torsbu. Gjennom Døra klarnar det opp og vi får forhåpningar om to flotte dagar. Så feil kan ein ta. Vêret tjukna til så snart vi hadde kome ned til Dørvatnet og når vi kom fram til Storvassbue var det direkte luftig. Ingen kveldstur i kveld, men litt uvêrsfotografering rundt hytta.


31

Utsikt frå Skarvedalsbue.

Kveldstur mot Døra. Naust ved Døravatnet.

Dag

8.

Storevassbue – Billingen I dag er det stritt og motvind. Vi tek turen direkte ned til Billingen. Fyrst over Dørvatnet. Det gjekk bra. Når vi skulle ned mot Torsvatnet følte vi at det gjekk i motbakke, men høgdemålaren gjekk nedover. Vi såg ingen ting før vi var nedi Tverrådalen. Her letta det litt og vi fann vardene til turisforeininga. Det var store skavler i Tverråe. Stoppa litt ved Tverråhytta før vi sette kursen langsmed Tora ned til Billingen. Såg ut til å vera ein flott dal dei glimta vi fekk. Hit må vi berre attende!

Storevassbue.


32

Vinterquiz V inte in inter nt n terq er rq quiz qu quiz uiz iz

Lett

1.. Kva heiter heite den stør ste par ken i London? 2. I kva ffor 2. or ein fjord ligg Preikesto estolen? e 3.. Kva er Finn Fi Viggo Schøll best kjend som? 4.. Når er den d internasjonale kvinnedagen? 5.. Når Kongen Kon åpner Stor tinget held han ein tale. Kva heiter den? 6.. Kva handla hand dla ffolk olkkerøystinga i 191 1919 om? 7.. Kva heiter heite bukta mellom Finland og Nord-Sverige? 8.. Kva heiter heite USA sitt mest kjendee ffossefall? ossefall? 9.. Kva heiter heite den stør ste byen i Afrika? 10.. Kva tyder tyde ordet memoarar?

Medium

Nøtt 1

Nøtt 2

Kven er raskast?

Om du er på Vestlandet og slepp ei 2,5 kg stålkule frå ei høgd på 1 meter : Vil stålkula falle raskare gjennom vatn som held ein temperatur på -10 graderr, eller vil den falle raskare gjennom vatn som held ein temperatur på +10 graderr, eller vil det ikkje vere noko on skilnad?

.... når svala sval er raskkeere enn katten,, hunden hu er tregare enn nn bia,, katten er meir rappf pffota enn hunden og bien uten TVSFPIQ ¾]K JVo WZEPE# A B C D

KA ATTEN HUNDEN BIA SV VALA

1.. I kva ffor or eit haavv ligg Haiiti? 2.. ..... og kva heiter hovudstaden på Haiti? /ZE EQIVMOERWO TVIWMHIRX ZEV X ZEPH ½VI KSRKIV# 4.. I kva ffor or eit fylke ligg Hitra? 5.. Kva heitt heitte Senterpar tiet før par tiet skifta namn? 6.. Kva råsto råstoff ver t nytta i petrokjemisk industri? 7.. Cir ka kkor or o lang tid nyttar lyset frå sola til jorda? 8.. Kva er D DNA ffor or kor ting ffor? or? 9. I kva 9. k år å vvar Falklandskrigen? 10.. Kva ver t målt i newton?

Vansk sk keleg g 1.. I kva by ver t Benito Musolini sitt lik hengt opp? 2.. Kor mange man år sat dronning Victoria på trona? 3.. Kva år stal var t eit stor t myntfunn gjor t utanffor or Runde? Runde 4. To franskke brødre ver t rekna som dei aller før ste som m ffekk ekk eit helikkopter o opter i lufta.. Kva var namnet nam på dei to? 5.. Kva slags dyr er ein Ur sus Arctos? 6.. Kva land har herredømet over Påskkeøy eøya? 7.. Kva anna førenamn har Øystein Djupedal? 8.. Kven var det som i 1543 fann ut at sola ligg midt i univer set og at jorda bevega seg r undt sola? 9.. I kva by ligg Prado-museet? 10.. Kva er ein ei pugilist?

À

À

À

À

ÀÀ

LETT 1.. Hyde Par k 2.. Lysefjord Lysefjorden 3.. Blomsterrr-Finn -Finn 4.. 8.. mar s 5. Trontalen 6.. Forbod m mot sal aavv brennevin 7.. Bottenviken 8.. Niagara 9.. Kairo 10.. Å skrive erindrinKEV WN PZFMSKVE½

MEDIUM 1. Det karibiske haavv 2. Por t-au-Prince 3. Franklin D. Roo Ro sevelt 4. Sørr-T -T Trøndelag 5. Bondepar tiet 6. Olje og gass 7. Dr ygt 8 minuttar 8. Deoksiribonukleinsyre 9. 1982 10.. Kraft

VANSKELeG 1.. Milano 2.. 63 år 3.. 1972 4.. Louis og Jacques Breguet 5.. Br unbjørn 6.. Chile 6 7.. Kåre 8.. Nicolaus Kopernicus 9.. Madrid 10.. Ein boksar

NØTT 2 Ved minus 10 grader vil vatnet vere is...... NØTT 1 Bia


33

Dikt i utval

av Jan-Magnus Bruheim og cd-en ÂŤBrevet til kjĂŚrleikenÂť av Sigrid Moldestad

FĂĽ gratis fastledd

www.janmagnusbruheim.no

VINTERTILBOD! Burner opptenningsbriketter 100 stk kr

500 stk kr

85,- 350,-

Optima

SjĂĽ meir informasjon pĂĽ

www.skennett.no

startbatteri

12V 50 Ah

Alle kundar som har ordna seg med eFaktura/epostFaktura/EHF-format innan 1. mars 2015 er med i trekning pĂĽ gratis fastledd* pĂĽ nettleiga for 2015. Gjeld 1 abonnement med verdi kr 2.687,50. Kundar som allereie har elektronisk faktura er ogsĂĽ med i trekninga. *Gjeld ikkje enova-avgift for nĂŚringskundar.

NĂĽ kr

Kraftig allround-batteri, før kr 2490,-

1.990,-

Snøfres- stort utvalg til gode kampanjeprisar. Prisar frü kr

7.990,VĂĽgĂĽ tlf 61 23 70 72 Lom tlf 61 21 18 20

www.norgesfor.no/ottadalen

Alle priser er inkl. mva.

SkjĂĽk Energi Nett KF, Moavegen 28A, 2690 SkjĂĽk Tlf 61 21 38 00 Faks 61 21 38 01 Heimeside: www.skennett.no


34

Stadnavn i Ottadalen pĂĽ kryss og tvers Kva for stadnavn er ikkje med i diagrammet? REPPEN RUNNINGSGRENDE SJĂ…RDALEN SKOGBYGDA TESSAND Ă˜VERGRENDE

LALM LIDARENDE LUNDAGRENDA MOOM NORDHERAD RAMSTADSTROND

BERGOM BILLINGSDALEN BISMO BRUHEIMSGRENDA BĂ˜VERDALEN GARMO

KONKURRANSE Kva for stadnavn finn du IKKJE i tabellen ovanfor. Skriv ned og send svaret pĂĽ e-post til helene@fjuken.no, eller send i vanleg post innan 1. mars til Fjuken, pb 83, 2694 SkjĂĽk. Vi trekkjer ein heldig vinnar som fĂĽr ein Fjuken sekk med litt oppi.

V i nn FJUKENS

EKK


Legg turen inno m!

Vi har det meste til skituren

DAB-radioar frå kr 399,-

Ski, sko staver, feller osv. Skihansker , luer (Godt utvalg i Johaug og Dæhlie-produkter) Briller

EXPERT SKJÅK Tlf 992 11 673

God kaffe og konfekt, fine gaver, håndarbeid til hyttekosen... Velkommen innom! G

BIG SIZE

AS

AR

LIEN SYKKEL & SPORT Tlf 612 14 306

N

& K AF F

E

SKAFFERIET GARN & KAFFE AS Tlf 918 76 095

Skismøring Ullklær Sitteunderlag Skiklær

SAME PRICE 500 ml Shampoo til samme pris som 300 ml

Hudpleie / massasje Helsekost Parfymeri Solkremer I samarbeid med Skjåk Hytteservice kan vi tilby matvarer levert rett på hyttedøra. Ring oss tlf 61214382 for bestilling.

HELSEBODEN TLF 612 14249

Blomar - gåver - interiør AKANTUS BLOMSTER Tlf 612 14 055

MATKROKEN BISMO

AKANTUS BLOMSTER

Skjåk Kjøpesenter

35


40

Sparing

START ÅRET MED SPARING - SPAR I BSU!

Vi gir deg bankens beste sparerente! Er du mellom 18 og 33 år, gir vi deg bankens beste rente på boligsparing for ungdom! Husk at du kan spare inntil 25 000 i året og få inntil 5 000 i skattefradrag. Start allerede i dag! Dette er det beste nyttårsforsettet du kan gi deg selv. Gå inn på våre nettsider og les mer.

www.sb1ls.no


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.